Giao an ngu van 9

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.48 MB, 278 trang )

(1)NS: 12/8/2013 ND:15/8/2013. TiÕt 1 -. Phong c¸ch Hå ChÝ Minh (TrÝch) - Lª Anh Trµ -. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - Thấy đợc vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân loại, thanh cao và giản dị. - Tõ lßng kÝnh yªu, tù hµo vÒ B¸c, häc sinh cã ý thøc tu dìng, häc tËp rÌn luyÖn theo g¬ng B¸c. - RÌn luyÖn kü n¨ng t×m hiÓu VBND. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Tranh ¶nh, bµi viÕt vÒ n¬i ë, vµ n¬i lµm viÖc cña B¸c. - Häc sinh: Su tÇm tranh ¶nh, bµi viÕt vÒ n¬i ë vµ lµm viÖc cña B¸c. C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: * Hoạt động 1: Khởi động: 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: - Kiểm tra sự chuẩn bị đồ dùng học tập cho môn học của học sinh. - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: ở các lớp dới các em đã đợc tìm hiểu một số văn bản viết về Hồ Chí Minh, giê h«m nay víi v¨n b¶n “Phong c¸ch Hå ChÝ Minh” chóng ta sÏ hiÓu râ h¬n phong c¸ch sèng vµ lµm viÖc cña B¸c. * Hoạt động 2: §äc, hiÓu v¨n b¶n I- TiÕp xóc v¨n b¶n: - Hớng dẫn HS đọc: Chậm rãi, bình 1- §äc, kÓ tãm t¾t: tĩnh, khúc chiết (GV đọc mẫuHS đọc). - Đọc rõ ràng, diễn cảm, nhấn mạnh những câu khẳng định. - Nhận xét cách đọc của học sinh. 2T×m hiÓu chó thÝch (SGK7): ? Dùa vµo phÇn chó thÝch (SGK-7) h·y BÊt gi¸c: Tù nhiªn, ngÉu nhiªn, kh«ng gi¶i thÝch ng¾n gän c¸c tõ khã? dự định trớc. - §¹m b¹c: S¬ sµi, gi¶n dÞ, kh«ng cÇu kú, bµy vÏ. ? Xác định kiểu văn bản cho văn bản này? 3- Bố cục: - KiÓu v¨n b¶n: NhËt dông. ? Văn bản đợc chia làm mấy phần? - V¨n b¶n trÝch chia lµm 3 phÇn: Nªu néi dung chÝnh cña tõng phÇn? +Đoạn 1: Từ đầu đến “rất hiện đại” Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ®iÒu kú l¹ cña phong c¸ch v¨n ho¸ Hå ChÝ Minh. +Đoạn 2: Tiếp đến “ Hạ tắm ao” Những vẻ đẹp cụ thể của phong cách sống vµ lµm viÖc cña B¸c Hå. +§o¹n 3: Cßn l¹i: B×nh luËn vµ kh¼ng định ý nghĩa của phong cách văn hoá HCM. II- Ph©n tÝch v¨n b¶n: 1- Con đờng hình thành phong cách văn ho¸ Hå ChÝ Minh: - Một học sinh đọc lại đoạn 1. - Vèn tri thøc v¨n ho¸ cña B¸c: “Cã thÓ nãi ? Trong đoạn văn này tác giả đã khái qu¸t vèn tri thøc v¨n ho¸ cña B¸c Hå nh Ýt cã vÞ l·nh tô nµo l¹i am hiÓu nhiÒu vÒ c¸c thÕ nµo? (ThÓ hiÖn qua c©u v¨n nµo?). d©n téc vµ nh©n d©n thÕ giíi, v¨n ho¸ thÕ giíi s©u s¾c nh Hå ChÝ Minh. ? NhËn xÐt g× vÒ c¸ch viÕt cña t¸c gi¶?  So s¸nh mét c¸ch bao qu¸t ®an xen gi÷a kÓ vµ b×nh luËn. ? Tác dụng của biện pháp so sánh, kể và  Khẳng định vốn tri thức văn hoá của b×nh luËn ë ®©y? B¸c rÊt s©u réng. - Trong cuộc đời hoạt động cách mạng, ? Bác có đợc vốn văn hoá ấy bằng những Hồ Chí Minh đã đi qua nhiều nơi, tiếp con đờng nào? xóc víi nhiÒu nÒn v¨n ho¸. Cô thÓ lµ:.

(2) + Nãi vµ viÕt th¹o nhiÒu thø tiÕng ngo¹i quèc:  c«ng cô giao tiÕp quan träng để tìm hiểu và giao lu văn hoá với các d©n téc trªn thª giíi. + + Học trong công việc, trong lao động ở mäi lóc, mäi n¬i (“Lµm nhiÒu nghÒ kh¸c nhau”). + “Häc hái, t×m hiÓu v¨n ho¸, nghÖ thuËt đến một mức khá uyên thâm”. + “ChÞu ¶nh hëng cña tÊt c¶ c¸c nÒn v¨n hoá, tiếp thu mọi các đẹp, cái hay”Tiếp thu cã chän läc.  “Tất cả những ảnh hởng quốc tế đó đã nhµo nÆn víi c¸i gèc v¨n ho¸ d©n téc … để trở thành một nhân cách rất Việt Nam … rất hiện đại”. ? §iÒu kú l¹ nhÊt trong phong c¸ch v¨n  Đó chính là điều kỳ lạ vì Ngời đã tiếp ho¸ Hå ChÝ Minh lµ g×? thu mét c¸ch cã chän läc nh÷ng tinh hoa v¨n ho¸ níc ngoµi. Trªn nÒn t¶ng v¨n ho¸ d©n téc mµ tiÕp thu nh÷ng ¶nh hëng ? Nhận xét gì về nghệ thuật của tác giả quốc tế. Bác đã kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, giữa phơng Đông và phơng trong ®o¹n nµy? t¸c dông? T©y, xa vµ nay, d©n téc vµ quèc tÕ. =>Phong c¸ch Hå ChÝ Minh: KÕt hîp hµi hoà …Nghệ thuật đối lập Hoạt động 3 Cñng cè, dÆn dß: HÖ thèng bµi häc. Bµi tËp: Nªu nh÷ng biÓu hiÖn cña sù kÕt Híng dÉn lµm BT. hîp hµi hoµ gi÷a truyÒn thèng v¨n ho¸ d©n téc vµ tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh? NS: 12/8/2013 ND:17/8/2013 TÝÕt 2 -. Phong c¸ch Hå ChÝ Minh (TiÕp). - Lª Anh Trµ -. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - Thấy đợc vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân loại, thanh cao và giản dị. - Tõ lßng kÝnh yªu, tù hµo vÒ B¸c, häc sinh cã ý thøc tu dìng, häc tËp rÌn luyÖn theo g¬ng B¸c. - Tích hợp với cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gơng đạo đức HCM” B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: Tranh ảnh, các bài viết về Bác theo chủ đề. - Häc sinh: Su tÇm tranh ¶nh, c¸c bµi viÕt vÒ B¸c theo sù híng dÉn cña gi¸o viªn. C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: * Hoạt động 1: Khởi động: 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: - Câu hỏi: Phong cách văn hoá Hồ Chí Minh đợc hình thành nh thế nào? §iÒu kú l¹ nhÊt trong phong c¸ch v¨n ho¸ Hå ChÝ Minh lµ g×? - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: (TiÕp tôc t×m hiÓu v¨n b¶n). * Hoạt động 2: §äc, hiÓu v¨n b¶n: I- TiÕp xóc v¨n b¶n:.

(3) - Một học sinh đọc đoạn 2 và đoạn 3. ? Nh¾c l¹i néi dung chÝnh cña ®o¹n v¨n? ? Phong cách sống của Bác đợc tác giả đề cập tới ở những phơng tiện nào? Cô thÓ ra sao?. (TÝch hîp víi v¨n b¶n: “§øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå”, vë kÞch “§ªm tr¾ng”, c¸c v¨n b¶n th¬ kh¸c). ? Học sinh liên hệ với những bài viết đã su tầm đợc. ? NhËn xÐt g× vÒ c¸ch ®a dÉn chøng, c¸ch viÕt cña t¸c gi¶? ? Ph©n tÝch hiÖu qu¶ cña c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt trªn? ? Theo t¸c gi¶, lèi sèng cña B¸c chóng ta cần nhìn nhận nh thế nào cho đúng?. ? Để giúp bạn đọc hiểu biết một cách sâu và sát vấn đề, tác giả đã sử dụng các biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×? ? Nªu t¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt? ? Nªu c¶m nhËn cña b¶n th©n khi häc xong v¨n b¶n nµy?. *Hoạt động 3: ? Những đặc sắc về nghệ thuật của văn b¶n? ? Nªu néi dung chÝnh cña v¨n b¶n?. - Hai học sinh đọc ghi nhớ.. II- Ph©n tÝch v¨n b¶n: (TiÕp) 2-Vẻ đẹp của phong cách Hồ Chí Minh: - ThÓ hiÖn ë lèi sèng gi¶n dÞ mµ thanh cao cña Ngêi. + N¬i ë, n¬i lµm viÖc: “ChiÕc nhµ sµn nhá b»ng gç”… “ChØ vÑn vÑn cã vµi phßng tiÕp kh¸ch, häp Bé ChÝnh trÞ, lµm viÖc vµ ngủ… đồ đạc rất mộc mạc, đơn sơ”. + Trang phôc: “Bé quÇn ¸o bµ ba n©u” “ChiÕc ¸o trÊn thñ”. “§«i dÐp lèp th« s¬” + T trang: “T trang Ýt ái, mét chiÕc vali con víi vµi bé quÇn ¸o, vµi vËt kû niÖm”. + Việc ăn uống: “Rất đạm bạc” Nh÷ng mãn ¨n d©n téc kh«ng cÇu kú “C¸ kho, rau luéc, da ghÐm, cµ muèi”. - NghÖ thuËt: DÉn chøng tiªu biÓu, kÕt hîp lêi kÓ víi b×nh luËn mét c¸ch tù nhiªn, nghệ thuật đối lập (Chủ tịch nớc mà hết søc gi¶n dÞ). =>Nổi bật nét đẹp trong lối sống của Bác. - Nếp sống giản dị và thanh đạm của Bác còng gièng nh c¸c nhµ nho næi tiÕng tríc ®©y (NguyÔn Tr·i, NguyÔn BØnh Khiªm) – Nét đẹp của lối sống rất dân tộc, rất Việt Nam + “Kh«ng ph¶i lµ mét c¸ch tù thÇn th¸nh hoá, tự làm cho khác đời, hơn đời”. + §©y còng kh«ng ph¶i lµ lèi sèng kh¾c khæ cña nh÷ng con ngêi tù vui trong c¶nh nghÌo khã. + Lµ lèi sèng thanh cao, mét c¸ch båi bæ cho tinh thÇn s¶ng kho¸i, mét quan niÖm thẩm mỹ (Cái đẹp là sự giản dị, tự nhiên). - NghÖ thuËt: KÕt hîp gi÷a kÓ vµ b×nh luËn, so s¸nh, dÉn th¬ cña NguyÔn BØnh Khiªm, dïng c¸c lo¹t tõ H¸n ViÖt (TiÕt chÕ, hiÒn triết, thuần đức, danh nho di dỡng tinh thần, thanh đạm, thanh cao,…) => Cảm nhận sâu sắc nét đẹp trong lối sèng gi¶n dÞ mµ thanh cao cña Chñ tÞch Hồ Chí Minh. Giúp ngời đọc thấy đợc sù gÇn gòi gi÷a B¸c Hå víi c¸c vÞ hiÒn triÕt cña d©n téc. Tæng kÕt, ghi nhí: 1- NghÖ thuËt: - KÕt hîp gi÷a kÓ vµ b×nh luËn. - Chän läc nh÷ng chi tiÕt tiªu biÓu. - §an xen th¬, dïng ch÷ H¸n ViÖt. - Nghệ thuật đối lập. 2- Néi dung: - Con đờng hình thành phong cách văn ho¸ Hå ChÝ Minh. - Vẻ đẹp của phong cách Hồ Chí Minh. 3- Ghi nhí: (SGK8) Vẻ đẹp của phong cách Hồ Chí Minh là sự kÕt hîp hµi hoµ gi÷a truyÒn thèng v¨n ho¸ d©n téc vµ tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i, gi÷a thanh cao vµ gi¶n dÞ..

(4) *Hoạt động 4: - Gi¸o viªn hÖ thèng bµi. - Híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp 1, bµi tËp 2 (S¸ch bµi tËp).. - Híng dÉn häc sinh vÒ nhµ.. NS: 18/8/2013 ND:19/8/2013. Cñng cè, dÆn dß: 1-Bµi tËp 1:(SGK8): KÓ l¹i nh÷ng c©u chuyÖn về lối sống giản dị mà cao đẹp của Chủ tịch Hå ChÝ Minh. 2-Bài tập 2: Tìm dẫn chứng để chứng minh B¸c kh«ng nh÷ng gi¶n dÞ trong lèi sèng mµ B¸c cßn gi¶n dÞ trong nãi, viÕt. - ChuÈn bÞ bµi “C¸c ph¬ng châm héi tho¹i”. C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i A. Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh: - Nắm đợc nội dung phơng châm về lợng và phơng chậm về chất. - BiÕt vËn dông nh÷ng ph¬ng ch©m nµy trong giao tiÕp. - Biết thể hiện thái độ đúng mực trong giao tiếp. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Nghiªn cøu tµi liÖu. CB b¶ng phô. - Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi. C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: * Hoạt động 1: Khởi động: 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Trong chơng trình ngữ văn lớp 8, các em đã đợc tìm hiểu về vai XH trong hội thoại, lợt lời trong hội thoại. Để hoạt động hội thoại có hiệu quả, chúng ta cần nắm đợc t tởng chỉ đạo của hoạt động này, đó chính là phơng châm hội thoại. * Hoạt động 2: Bài học: Hoạt động của Thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n Ph©n tÝch ng÷ liÖu I. Ph¬ng ch©m vÒ lîng 1.Đoạn đối thoại.( 2 h/s đọc phân vai) 1. C©u tr¶ lêi kh«ng lµm cho An tho¶ m·n ? Khi An hái “Häc b¬i ë ®©u?” mµ Ba tr¶ v× nã m¬ hå vÒ ý nghÜa. An muèn biÕt Ba häc lời“ở dới nớc” thì câu trả lời đó có bơi ở địa điểm nào “ở đâu?” chứ không phải đáp ứng điều mà An cần biết không? Vì An hỏi bơi là gì? sao?  C©u tr¶ l¬i, vÝ dô: “M×nh häc b¬i ë bÓ b¬i ? Ba cÇn tr¶ lêi nh thÕ nµo? cña Nhµ m¸y níc”. ? Từ đây, em rút ra đợc bài học gì về giao Khi nói, câu nói phải có nội dung đúng tiÕp? víi yªu cÇu cña giao tiÕp. 2.TruyÖn g©y cêi v× c¸ch nãi cña hai nh©n vËt. 2.TruyÖn cêi “Lîn cíi, ¸o míi”. tr¸i víi b×nh thêng.( thõa tõ ng÷) - Hai học sinh đọc, kể lại truyện. LÏ ra chØ cÇn hái “B¸c cã thÊy con lîn nµo ? V× sao truyÖn l¹i g©y cêi? ch¹y qua ®©y kh«ng?” - Tr¶ lêi “(N·y giê) t«i ch¼ng thÊy cã con lîn ? Qua vÝ dô nµy, h·y cho biÕt khi giao tiÕp tanµo ch¹y qua ®©y c¶!” cÇn ph¶i tu©n thñ yªu cÇu g×? Trong giao tiÕp, kh«ng nªn nãi nhiÒu h¬n ? Qua hai ví dụ trên, giúp ta biết để tuân những gì cần nói. thñ ph¬ng ch©m vÒ lîng trong giao Ghi nhí:Khi giao tiÕp cÇn nãi cho cã néi dung, tiÕp. VËy thÕ nµo lµ ph¬ng ch©m vÒ nội dung của lời nói phải đáp ứng yêu cầu của lîng? cuéc giao tiÕp, kh«ng thiÕu,kh«ng thõa . (Ph¬ng ch©m vÒ lîng) 3.TruyÖn cêi “Qu¶ bÝ khæng lå” (SGK9). II. Ph¬ng ch©m vÒ chÊt - Hai học sinh đọc. ? Truyªn cêi nµy phª ph¸n ®iÒu g×? Phª ph¸n tÝnh nãi kho¸c.. TiÕt 3 -.

(5) ? §iÒu g× cÇn tr¸nh trong giao tiÕp ? ? Em hiÓu thÕ nµo lµ ph¬ng ch©m vÒ chÊt trong giao tiÕp ?. Trong giao tiÕp, kh«ng nªn nãi nh÷ng ®iÒu mà mình không tin là đúng sự thật-trái với ®iÒu ta nghÜ. * Ghi nhí (SGK9). Khi giao tiếp đừng nói những điều mà mình không tin là đúng hay không cã b»ng chøng x¸c thùc (Ph¬ng ch©m vÒ chÊt).. *Hoạt động 3: - Một học sinh đọc yêu cầu của bài tập. - Ph¸t hiÖn lçiPh©n tÝch. - Tr×nh bµy tríc líp.. LuyÖn tËp: 1. Bµi tËp 1: (SGK10). a - gia sóc nu«i ë trong nhµ. LÆp tõ ng÷ gia sóc-nu«i ë trong nhµ (Thõa) b- loµi chim cã hai c¸nh. Thừa cụm từ “có hai cánh” vì đó là đặc ®iÓm cña loµi chim. - Học sinh đọc yêu cầu cảu đề bài. 2. Bµi tËp 2: Chän tõ ng÷ thÝch hîp ®iÒn vµo - §iÒnTr×nh bµy tríc líp. chç trèng: a - nãi cã s¸ch, m¸ch cã chøng. b - nãi dèi. c - nãi mß. d - nãi nh¨ng, nãi cuéi. e - nãi tr¹ng. => §Òu chØ c¸ch nãi tu©n thñ hoÆc vi ph¹m ph¬ng ch©m vÒ chÊt. 3. Bài tập 3: Truyện cời “Có nuôi đợc không”. - Một học sinh đọc truyện. - ở đây phơng châm về lợng đã không - Nªu yªu cÇu cña bµi tËp. đợc tuân thủ vì câu hỏi “Rồi có nuôi đợc - Lµm bµi tËpTr×nh bµy. kh«ng?”Thõa. 4. Bµi tËp 4: (SGK11). a- Các từ ngữ này đợc sử dụng trong hội - Một học sinh đọc yêu cầu của bài tập. thoại để bảo đảm tuân thủ phơng châm về chÊt nh»m b¸o cho ngêi nghe biÕt lµ tÝnh - Suy nghÜTr×nh bµy tríc líp. xác thực của nhận định hay thông tin mình đa ra cha đợc kiểm chứng. b- Sử dung các từ ngữ này trong diễn đạt để tuân thủ phơng châm về lợng: Báo cho ngời nghe biết việc nhắc lại nội dung đã cò lµ do chñ ý cña ngêi nãi. * Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò. - HÖ thèng l¹i hai néi dung: + Ph¬ng ch©m vÒ lîng. + Ph¬ng ch©m vÒ chÊt. - Häc bµi: + Xem l¹i c¸c bµi tËp. + Lµm bµi tËp 5 (SGK11). - So¹n: “Sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh”. NS: 18/8/2013 ND:19/8/2013 TiÕt 4 - Sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh A. Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh: - HiÓu viÖc sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh,.

(6) làm cho văn bản thuyết minh sinh động, hấp dẫn. - BiÕt c¸ch sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµo v¨n b¶n thuyÕt minh. - RÌn luyÖn kü n¨ng viÕt v¨n thuyÕt minh. - Có ý thức học hỏi tìm hiểu và giới thiệu kiến thức trong đời sống. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: nghiªn cøu tµi liÖu . - Häc sinh: tr¶ lêi c©u hái . C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: * Hoạt động 1: Khởi động: 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: - KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp trong giê. - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: ở lớp 8, các em đã đợc học và vận dụng văn bản thuyết minh, giờ học này chúng ta tiếp tục tìm hiểu và vận dụng kiểu văn bản này ở một yêu cầu cao hơn, đó là: Để văn bản thuyết minh sinh động, hấp dẫn và bớt khô khan thì cần sử dụng một sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt. * Hoạt động 2: Bài học: Hoạt động của Thầy và trò: KiÕn thøc c¬ b¶n: 1. Nh¾c l¹i kh¸i niÖm v¨n b¶n thuyÕt minh? I-¤n tËp v¨n b¶n thuyÕt minh. - Kh¸i niÖm: VBTM lµ kiÓu v¨n b¶n th«ng dụng trong mọi lĩnh vực đời sống nhằm cung cấp tri thức (Kiến thức) về đặc điểm, tÝnh chÊt, nguyªn nh©n,…cña c¸c hiÖn tîng vµ sù vËt trong tù nhiªn,x· héi b»ng 2. §Æc ®iÓm chñ yÕu cña v¨n b¶n thuyÕt ph¬ng thøc tr×nh bµy, giíi thiÖu,gi¶i thÝch. minh? - §Æc ®iÓm:Cung cÊp tri thøc (KiÕn thøc) song ® ph¶i kh¸ch quan, x¸c thùc vµ h÷u Ých cho con ngêi. 3. Trong v¨n b¶n thuyÕt minh, ngêi ta - Các phơng pháp: Nêu định nghĩa, giải thêng dïng nh÷ng ph¬ng ph¸p thuyÕt thÝch, ph¬ng ph¸p liÖt kª, nªu vÝ dô, dïng sè minh nµo? liÖu, so s¸nh, ph©n tÝch, ph©n lo¹i,… II-ViÕt v¨n b¶n thuyÕt minh cã sö dông Ng÷ liÖu: V¨n b¶n H¹ Long- §¸ vµ Níc mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt: - Hai học sinh đọc văn bản. - §èi tîng TM: VÞnh H¹ Long. ? Xác định đối tợng thuyết minh? Sự kỳ lạ vô tận của Hạ Long do đá và nớc tạo nên. Đó chính là vẻ đẹp hấp dẫn kỳ diệu ? Bài văn thuyết minh đặc điểm gì của đối cña H¹ Long. tîng? ? Văn bản có cung cấp đợc tri thức khách quan về đối tợng không? V¨n b¶n cung cÊp tri thøc kh¸ch quan vÒ .? Đặc điểm này có dễ dàng thuyết minh đối tợng đó là sự kỳ lạ của Hạ Long là vô tận bằng cách đo đếm, liệt kê không? Vì sao? Không thể thuyết minh đợc đặc điểm này . một cách dễ dàng bằng cách đo đếm, liệt kê ? Trong văn bản này, tác giả đã sử dụng đợc vì đối tợng thuyết minh rất trừu tợng ph¬ng ph¸p thuyÕt minh nµo lµ chñ yÕu?? Víi ph¸p TM: PP liÖt kª, gi¶i thÝch. - Ph¬ng các ?phơng pháp thuyết minh này đã nêu + Với các phơng pháp thuyết minh trên ra đợc sự kỳ lạ của Hạ Long cha? Tác cha thể nêu ra đợc sự kỳ lạ của Hạ Long. gi¶ hiÓu sù kú l¹ ë ®©y lµ g×? (ThÓ hiÖn + T¸c gi¶ hiÓu sù kú l¹ cña H¹ Long lµ: qua c©u v¨n nµo?). “Chính nớc làm cho đá sống dậy... hồn” ? Để làm rõ “Sự kỳ lạ của Hạ Long là vô tận”- Các biện pháp NT đợc sử dụng một cách sinh động, hấp dẫn, tác giả còn - T¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p tëng tîng vµ vËn dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo? ThÓ liªn tëng, tëng tîng nh÷ng cuéc d¹o ch¬i hiÖn cô thÓ ra sao? víi c¸c kh¶ n¨ng d¹o ch¬i (T¸m ch÷ Cã thÓ, kh¬i gîi nh÷ng c¶m gi¸c cã thÓ cã (ThÓ hiÖn qua c¸c tõ: §ét nhiªn, bçng, bçng nhiªn, ho¸ ? T¸c dông cña c¸c BPNT Êy? th©n), dïng phÐp nh©n ho¸. . ->Giới thiệu Vịnh Hạ Long không chỉ là đávà.

(7) ? Nh vậy, tác giả đã trình bày đợc sự kỳ lạ nớc mà còn là một thế giới sống động. cña H¹ Long cha? Nhê biÖn ph¸p g×? =>Muốn cho văn bản thuyết minh đợc sinh ? Qua v¨n b¶n trªn h·y cho biÕt khi viÕt động, hấp dẫn, ngời ta vận dụng thêm một văn bản thuyết minh cần lu ý điều gì để sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt nh kÓ chuyÖn, tù văn bản đợc sinh động, hấp dẫn? thuËt, nh©n ho¸ hoÆc c¸c h×nh thøc vÌ, diÔn ca (Tr×nh bµy b»ng v¨n vÇn). - C¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt cÇn sö dông thích hợp, góp phần làm nổi bật đặc điểm của đối tợng thuyết minh và gây hứng thú - Hai học sinh đọc ghi nhớ. cho ngời đọc. * Ghi nhí (SGK13). *Hoạt động 3: - Hai học sinh đọc văn bản. ? V¨n b¶n nµy cã tÝnh chÊt thuyÕt minh kh«ng? TÝnh chÊt thuyÕt minh Êy thÓ hiÖn ë nh÷ng ®iÓm nµo?. ? Nh÷ng ph¬ng ph¸p thuyÕt minh nào đã đợc sử dụng? ? Bµi thuyÕt minh nµy cã nÐt g× đặc biệt?. ? Tác giả đã sử dụng biện pháp nghÖ thuËt nµo? ? BiÖn ph¸p nghÖ thuËt ë ®©y cã t¸c dông g×?. - Một học sinh đọc yêu cầu của bµi tËp. - Gi¸o viªn gîi ýHäc sinh lµm bµi tËp.. LuyÖn tËp: 1-Bµi tËp 1: (SGK14). - V¨n b¶n nµy cã tÝnh chÊt thuyÕt minh rÊt râ ë viÖc giíi thiÖu loµi ruåi (Nh÷ng tri thøc kh¸ch quan vÒ loµi ruåi): Cung cấp các kiến thức đáng tin cậy: Từ đó thøc tØnh ý thøc gi÷ g×n vÖ sinh, phßng bÖnh, ý thøc diÖt ruåi. - Phơng pháp thuyết minh đợc sử dụng: Nêu định nghĩa, Phân loại, Số liệu, Liệt kê. - Một số nét đặc biệt của bài thuyết minh này: + VÒ h×nh thøc: Gièng nh v¨n b¶n têng thuËt mét phiªn toµ. + VÒ cÊu tróc: Gièng nh biªn b¶n 1 cuéc tranh luËn vÒ mÆt ph¸p lý. + VÒ néi dung: Gièng nh mét c©u chuyÖn kÓ vÒ loµi ruåi. - C¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt: Nh©n ho¸, cã t×nh tiÕt, miªu t¶,… - T¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt: + Làm cho văn bản trở nên sinh động, hấp dẫn, thó vÞ. + C¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµy g©y høng thó cho bạn đọc nhỏ tuổi, vừa là truyện vui, vừa học thªm tri thøc. 2-Bµi tËp 2: NhËn xÐt vÒ biÖn ph¸p nghÖ thuËt đợc sử dụng để thuyết minh. - Nãi vÒ tËp tÝnh cña chim Ðn. - BiÖn ph¸p nghÖ thuËt: LÊy ngé nhËn håi nhá lµm ®Çu mèi c©u chuyÖn.. * Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò. - Gi¸o viªn hÖ thèng l¹i bµi: Sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong khi viÕt v¨n bản thuyết minh để làm cho văn bản này thêm sinh động, hấp dẫn. - Häc sinh vÒ nhµ: + Häc bµi. + Lµm bµi tËp 3, 4 (SBT6, 7). - ChuÈn bÞ bµi: “LuyÖn tËp sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh”. NS: 18/8/2013 ND:…./8/2013 TiÕt 5 - LuyÖn tËp sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh A. Mục tiêu cần đạt :.

(8) - Gióp häc sinh biÕt vËn dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµo v¨n b¶n thuyÕt minh. - RÌn luyÖn kü n¨ng viÕt VBTM cã sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Su tÇm c¸c bµi viÕt cã sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh cã liªn quan. - Häc sinh: ChuÈn bÞ theo sù híng dÉn cña gi¸o viªn. C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: * Hoạt động 1: Khởi động: 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: - C©u hái: Sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh cã t¸c dông g×? Ta cÇn lu ý ®iÒu g× khi sö dông? - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Giờ trớc chúng ta đã tìm hiểu việc sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong VBTM. §Ó t¹o lËp mét VBTM cã søc thuyÕt phôc cao c¸c em cÇn vËn dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt mét c¸ch cã hiÖu qu¶. Giê h«m nay chóng ta cïng nhau luyÖn tËp sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh. * Hoạt động 2: Bµi häc: I- §Ò bµi: - Hai học sinh đọc lại đề bài. Thuyết minh một trong các đồ dùng sau: Cái qu¹t, c¸i bót, c¸i kÐo, chiÕc nãn. II-Phân tích đề: - KiÓu v¨n b¶n: ThuyÕt minh. ? Xác định yêu cầu của đề bài? - Nội dung thuyết minh: Nêu đợc công dụng, cÊu t¹o, chñng lo¹i, lÞch sö cña c¸i qu¹t (C¸i kÐo, c¸i bót, chiÕc nãn). - H×nh thøc thuyÕt minh: VËn dông mét sè biện pháp nghệ thuật để làm cho bài viết vui tơi, hấp dẫn nh kể chuyện, tự thuật, hỏi đáp theo lèi nh©n ho¸. III- Tr×nh bµy vµ th¶o luËn: - Chia líp thµnh 4 nhãm. 1- Häc sinh ë tõng nhãm tr×nh bµy: ? Trình bày dàn ý, đọc phần mở - Tr×nh bµy dµn ý chi tiÕt. bài của đề em đã chọn. - Dù kiÕn c¸ch sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong bµi v¨n. VÝ dô: ThuyÕt minh vÒ c¸i qu¹t: ? Khi thuyÕt minh vÒ c¸i qu¹t, em - Më bµi: Giíi thiÖu vÒ c¸i qu¹t mét c¸ch kh¸i cÇn lËp dµn ý nh thÕ nµo? qu¸t. ? Sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt - Th©n bµi: Giíi thiÖu cô thÓ vÒ c¸i qu¹t: vµo bµi v¨n nh thÕ nµo? + Quạt là một đồ dùng nh thế nào? (Phơng pháp nêu định nghĩa). + Họ nhà quạt đông đúc và có nhiều loại nh thÕ nµo? (Ph¬ng ph¸p liÖt kª). + Mçi lo¹i qu¹t cã cÊu t¹o vµ c«ng dông nh thÕ nµo? (Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch ph©n lo¹i). + §Ó sö dông qu¹t cã hiÖu qu¶ cÇn b¶o qu¶n qu¹t nh thÕ nµo? - KÕt bµi: NhÊn m¹nh vai trß cña qu¹t trong cuéc sèng. - C¸ch sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong bµi v¨n: Cã thÓ dïng biÖn ph¸p nghÖ thuËt: KÓ chuyÖn, tù thuËt, nh©n ho¸, … ? Hãy đọc đoạn mở bài cho đề văn - Đọc phần mở bài với đề văn đã chọn. em đã chọn? 2-Häc sinh c¶ líp th¶o luËn nhËn xÐt, bæ sung - Häc sinh c¶ líp th¶o luËn, nhËn söa ch÷a dµn ý cña b¹n võa tr×nh bµy: xÐt, bæ sung dµn ý cña b¹n? IV- Nhận xét, đánh giá: 1-¦u ®iÓm:.

(9) Gi¸o viªn nhËn xÐt u, khuyÕt ®iÓm cña häc sinh qua phÇn chuÈn bÞ bµi vµ qua giê häc.. *Hoạt động 3:. - HÇu hÕt häc sinh cã ý thøc chuÈn bÞ bµi. - Bớc đầu có định hớng vận dụng các biện ph¸p nghÖ thuËt vµo bµi viÕt. 2-Tån t¹i: - Mét sè häc sinh chuÈn bÞ bµi cha kü. - VËn dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt cha thËt linh ho¹t. LuyÖn tËp: VËn dông mét sè biÖn ph¸p NT vµo viÕt ®o¹n văn trong phần thân bài với các đề văn trên (TM vÒ c¸i bót, c¸i kÐo, c¸i qu¹t...). * Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò: - Häc sinh vÒ nhµ: + Xem l¹i bµi + Lµm bµi tËp. + So¹n v¨n b¶n “§Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh”. NS: 18/8/2013 ND:...../8/2013 TiÕt 6 - §Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh (TrÝch). - Gabrien Gacxia Macket A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - Hiểu đợc nội dung vấn đề đặt ra trong văn bản. Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đang đe doạ toàn bộ sự sống trên trái đất; nhiệm vụ cấp bách của toàn thể nhân loại là ngăn chặn nguy cơ đó, là đấu tranh cho một thế giới hoà bình. - Thấy đợc nghệ thuật nghị luận của tác giả: Chứng cứ cụ thể, xác thực, cách so s¸nh râ rµng, giµu søc thuyÕt phôc, lËp luËn chÆt chÏ. - RÌn luyÖn c¸ch ph©n tÝch VBND vµ liªn hÖ thùc tÕ. - Có thái độ yêu hòa bình và lên án chiến tranh. B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: Nghiên cứu tài liệu liên quan đến bài học. - Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi. C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: * Hoạt động 1: Khởi động: 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: - Câu hỏi: Phân tích vẻ đẹp trong cách sống và làm việc của c/t Hồ Chí Minh? - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Chiến tranh đã qua đi từ lâu nhng hậu quả của nó để lại còn hết sức nặng nề với nhân dân Việt Nam: Đó chính là những di chứng do chất độc màu Da Cam mà Mỹ đã sử dụng trong cuộc chiến tranh xâm lợc Việt Nam; trên thế giới hai quả bom nguyên tử mà Mỹ đã ném xuống Nhật Bản năm 1945, đến nay vẫn là vấn đề thế giới quan tâm. Vậy chúng ta cần có thái độ ... * Hoạt động 2: §äc, hiÓu v¨n b¶n I. TiÕp xóc v¨n b¶n: - Hớng dẫn học sinh đọc văn bản: 1- §äc, kÓ tãm t¾t: .- Giáo viên đọc mẫuHọc sinh đọc Yªu cÇu : Râ rµng, røt kho¸t, giäng ®anh thÐp .2- T×m hiÓu chó thÝch (SGK19, 20). ? Dùa vµo phÇn chó thÝch *, h·y * T¸c gi¶: Ga-bri-en G¸c-xi-a M¸c-kÐt. giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh nhÊt vÒ - Nhµ v¨n: C«-l«m-bi-a. t¸c gi¶ M¸c-kÐt? - Sinh n¨m 1928. - ¤ng lµ t¸c gi¶ cña nhiÒu tiÓu thuyÕt vµ tËp truyÖn ng¾n theo khuynh híng hiÖn thùc huyÒn ¶o. - Năm 1982, đợc nhận giải thởng Nô-ben vÒ v¨n häc..

(10) - Tháng 8/1986, ông đợc mời tham dự cuộc gÆp gì cña nguyªn thñ 6 níc víi néi dung kªu gäi chÊm døt ch¹y ®ua vò trang, thñ tiªu vũ khi hạt nhân để đảm bảo an ninh và hoà b×nh thÕ giíi. ? H·y gi¶i thÝch c¸c tõ khã trong - V¨n b¶n nµy trÝch tõ tham luËn cña «ng. v¨n b¶n? * §äc vµ hiÓu c¸c chó thÝch 1, 2, 3, 4, 5, 6. 3-KiÓu lo¹i VB - V¨n b¶n nµy thuéc côm v¨n b¶n nhËt dông. ? Xác định kiểu văn bản? - ThÓ lo¹i nghÞ luËn chÝnh trÞ x· héi. ? Xác định thể loại văn bản này? 4- Bè côc ? V¨n b¶n trÝch nµy cã thÓ chia thµnh - Chia thµnh 3 phÇn hoÆc 4 phÇn: mÊy phÇn? Néi dung chÝnh cña tõng (1): Từ đầu đến “sống tốt đẹp hơn” phÇn? Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đang đè nặng (Chia thµnh 4 phÇn): lên toàn trái đất. (1): Từ đầu đến “thế giới”. (2): Tiếp đến “xuất phát của nó” (2): Tiếp đến “cho toàn thế giới”. Chøng cø vµ lý do cho sù nguy hiÓm vµ phi (3): Tiếp đến “Xuất phát của nó”. lý cña chiÕn tranh h¹t nh©n. (4): Cßn l¹i. (3): Cßn l¹i: NhiÖm vô cña tÊt c¶ chóng ta vµ các nhóm trình bày kết quả H Đ nhóm đề nghị của tác giả. II. Ph©n tÝch v¨n b¶n: 1- T×m hiÓu luËn ®iÓm vµ hÖ thèng luËn cø cña v¨n b¶n: - LuËn ®iÓm cña v¨n b¶n: ChiÕn tranh h¹t ? Cho biÕt luËn ®iÓm mµ t¸c gi¶ nªu nh©n lµ mét hiÓm ho¹ khñng khiÕp ®ang ®e ra vµ t×m c¸ch gi¶i quyÕt trong v¨n do¹ toµn thÓ loµi ngêi vµ mäi sù sèng trªn b¶n nµy lµ g×? trái đất, vì vậy đấu tranh để loại bỏ nguy cơ Êy cho mét thÕ giíi hoµ b×nh lµ nhiÖm vô cÊp b¸ch cña toµn thÓ nh©n lo¹i. - HÖ thèng luËn cø: ? §Ó lµm s¸ng tá luËn ®iÓm trªn t¸c + Kho vũ khí hạt nhân đang đợc tàng trữ có giả đã sử dụng hệ thống luận cứ nh khả năng huỷ diệt cả trái đất và các hành tinh thÕ nµo? kh¸c trong hÖ mÆt trêi. + Cuéc ch¹y ®ua vò trang – nhÊt lµ vò trang h¹t hh nhân với chi phí khổng lồ đã cho thấy tính chất phi lÝ cña nã. + ChiÕn tranh h¹t nh©n kh«ng chØ ®i ngîc l¹i lý trÝ cña loµi ngêi mµ cßn ngîc l¹i víi lý trÝ cña tù nhiªn, ph¶n l¹i sù tiÕn ho¸, ®a tÊt c¶ thÕ giíi vÒ l¹i ®iÓm xuÊt ph¸t c¸ch ®©y hµng ngh×n triÖu n¨m. + V× vËy tÊt c¶ chóng ta ph¶i cã nhiÖm vô ngăn chặn cuộc chiến tranh hạt nhân, đấu tranh v× mét thÕ giíi hoµ b×nh. ? Cho nhËn xÐt vÒ luËn ®iÓm vµ hÖ  C¸c luËn cø m¹ch l¹c, chÆt chÏ, s©u s¾c. thèng luËn cø cña v¨n b¶n nµy? => TÝnh thuyÕt phôc cña c¸ch lËp luËn. * Hoạt động 3: Tổng kết - ghi nhớ (Thực hiện ở tiết sau). * Hoạt động 4: Cñng cè, dÆn dß. - HÖ thèng bµi: LuËn ®iÓm, hÖ thèng luËn cø cña v¨n b¶n. - Häc sinh vÒ nhµ: + Häc bµi + Lµm bµi tËp 1 (SBT)> + So¹n tiÕp tiÕt 2. Ngµy 19/8/2013 Ký duyÖt cña tæ CM TT.

(11) Hoµng Minh TiÕn. NS: 18/8/2013 ND:22/8/2013 TiÕt 7 - §Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh (TiÕp). - Gabrien Gacxia Macket -. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - Hiểu đợc nội dung vấn đề đặt ra trong văn bản. Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đang đe doạ toàn bộ sự sống trên trái đất; nhiệm vụ cấp bách của toàn thể nhân loại là ngăn chặn nguy cơ đó, là đấu tranh cho một thế giới hoà bình. - Thấy đợc nghệ thuật nghị luận của tác giả: Chứng cứ cụ thể, xác thực, cách so s¸nh râ rµng, giµu søc thuyÕt phôc, lËp luËn chÆt chÏ. - LuyÖn c¸ch ph©n tÝch VBND. B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: T liệu liên quan đến bài học. - Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn. C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: * Hoạt động 1: Khởi động: 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: - KiÓm tra bµi cò: + Nªu luËn ®iÓm vµ hÖ thèng luËn cø cña v¨n b¶n. + NhËn xÐt vÒ tÝnh chÆt chÏ cña hÖ thèng luËn cø Êy. .3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Giờ trớc, chúng ta đã tìm hiểu về luận điểm và hệ thống luận cứ của văn bản “§Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh”. Giê nµy, chóng ta sÏ cïng t×m hiÓu s©u h¬n hÖ thèng luËn cø trong v¨n b¶n. * Hoạt động 2: §äc, hiÓu v¨n b¶n II. Ph©n tÝch v¨n b¶n: (TiÕp theo) - Học sinh đọc đoạn 1. 2- HiÓm ho¹ chiÕn tranh h¹t nh©n: ? Tác giả đã mở đầu bài viết ntn? - “Chóng ta ®ang ë ®©u? H«m nay ngµy 8/8/1986” - “Nãi n«m na ra mçi ngêi, kh«ng trõ trÎ con, ®ang ngåi trªn mét thïng 4 tÊn thuèc næ: Tất cả chỗ đó nổ tung lên sẽ làm biến hết thảy … mọi dấu vết của sự sống trên trái đất”. ? NhËn xÐt vÒ c¸ch më ®Çu bµi viÕt  Việc xác định cụ thể thời gian, đa ra số cña t¸c gi¶? ? Cho biÕt t¸c dông cña c¸ch viÕt nµy? liÖu cô thÓ, c©u hái råi tù tr¶ lêi. => TÝnh chÊt hiÖn thùc vµ sù khñng khiÕp cña nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n. ? Tác giả còn giúp ngời đọc thấy - So s¸nh víi mét ®iÓn tÝch lÊy tõ thÇn tho¹i râ h¬n søc tµn ph¸ cña kho vò khÝ Hy Lạp “Nguy cơ ghê gớm đó đang đè nặng h¹t nh©n b»ng c¸ch nµo? lªn chóng ta nh thanh g¬m §a-m«-clÐt”. - Nh÷ng tÝnh to¸n lý thuyÕt: Kho vò khÝ Êy “Cã thÓ tiªu diÖt tÊt c¶ c¸c hµnh tinh ®ang soay quanh mÆt trêi, céng thªm 4 hµnh tinh n÷a vµ.

(12) ? Cho biÕt t¸c dông cña c¸ch viÕt trªn? LËp b¶ng so s¸nh- th¶o luËn nhãmtr×nh bµy kÕt qu¶ . ? Theo t¸c gi¶ sù tån t¹i cña vò khÝ h¹t nh©n “TiÒm tµng trong c¸c bÖ phãng, c¸i chÕt còng lµm tÊt c¶ chóng ta mÊt ®i kh¶ n¨ng sèng tèt đẹp hơn”, vì sao vậy?. ? NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt lËp luËn cña t¸c gi¶? ? T¸c dông cña nghÖ thuËt lËp luËn trªn?. Một học sinh đọc đoạn văn “Một nhµ tiÓu thuyÕt  cña nã”. ? Theo t¸c gi¶ “Ch¹y ®ua vò trang lµ ®i ngîc l¹i lý trÝ… ®i ngîc l¹i lý trÝ cña tù nhiªn”. V× sao v©y?. ? Để làm rõ luận cứ này, tác giả đã ®a ra nh÷ng chøng cø nµo?. ? NhËn xÐt g× vÒ chøng cø mµ t¸c gi¶ ®a ra? ? Víi c¸ch lËp luËn nh trªn, t¸c gi¶ giúp chúng ta nhận thức đợc điều gì?. ph¸ huû thÕ th¨ng b»ng cña hÖ mÆt trêi”. - So s¸nh sù nguy hiÓm cña chiÕn tranh h¹t nh©n víi dÞch h¹ch (So s¸nh Èn dô).  Thu hót, g©y Ên tîng m¹nh mÏ víi ngêi đọc về tính chất hệ trọng của vấn đề đang nói tới. 3- Cuéc ch¹y ®ua vò trang chuÈn bÞ cho chiÕn tranh hạt nhân đã làm mất đi khả năng để con ngời đợc sống tốt đẹp hơn: - Năm 1981, UNICEF định ra một chơng trình giải quyết những vấn đề cấp bách cho 500 triÖu trÎ em nghÌo trªn thÕ giíi vÒ y tÕ, gi¸o dôc s¬ cÊp, víi 100 tû USD = Sè tiÒn chi phÝ cho 100 m¸y bay nÐm bom chiÕn lîc B.1B cña Mü ... - LÜnh vùc y tÕ: Kinh phÝ cña ch¬ng tr×nh phßng bÖnh 14 n¨m vµ phßng bÖnh sèt rÐt cho h¬n 1 tû ngêi, cøu h¬n 14 triÖu trÎ em Ch©u Phi-B»ng gi¸ cña 10 chiÕc tµu s©n bay Ni-mÝt mang vũ khí hạt nhân của Mỹ dự định sản xuất từ năm 1986 đến năm 2000. - LÜnh vùc tiÕp tÕ thùc phÈm: N¨m 1985 (Theo tÝnh to¸n cña FAO), 575 triÖu ngêi thiÕu dinh dìng-Kh«ng b»ng kinh phÝ s¶n xuÊt 149 tªn lửa MX, chỉ 27 tên lửa MX là đủ trả tiền nông cô cÇn thiÕt cho c¸c níc nghÌo trong 4 n¨m. - LÜnh vùc gi¸o dôc: Xo¸ n¹n mï ch÷ cho toµn thế giới - Bằng tiền đóng 2 tầu ngầm mang vũ khÝ h¹t nh©n. NghÖ thuËt: §a ra hµng lo¹t dÉn chøng víi nh÷ng so s¸nh ë c¸c lÜnh vùc, víi c¸c sè liÖu cô thÓ. => Sù tèn kÐm ghª gím vµ tÝnh chÊt phi lý cña cuộc chạy đua vũ trang. Ngời đọc không khỏi ng¹c nhiªn, bÊt ngê tríc sù thËt hiÓn nhiªn mà phi lý: Nhận thức đầy đủ rằng, cuộc chạy đua vũ trang đã và đang cớp đi của thế giới nhiều điều kiện để cải thiện cuộc sống của con ngêi, nhÊt lµ ë c¸c níc nghÌo. 4- ChiÕn tranh h¹t nh©n ch¼ng nh÷ng ®i ngîc l¹i lý trÝ cña con ng êi mµ cßn ph¶n l¹i sù tiÕn ho¸ cña tù nhiªn : - “Lý trÝ cña tù nhiªn”: Quy luËt cña tù nhiªn, logic tÊt yÕu cña tù nhiªn.  Nh vËy: ChiÕn tranh h¹t nh©n kh«ng chØ tiªu diÖt nh©n lo¹i mµ cßn tiªu huû mäi sù sống trên trái đất. Vì vậy nó phản tiến hoá, ph¶n l¹i “Lý trÝ cña tù nhiªn”. - “Từ khi mới nhen nhúm sự sống trên trái đất … 380 triệu năm con bớm mới bay đợc, 180 triệu năm nữa bông hồng mới nở 4 kỷ địa chất, con ngời mới hát đợc hay hơn chim và míi chÕt v× yªu”. - “ChØ cÇn bÊm nót mét c¸i lµ ®a c¶ qu¸ tr×nh vĩ đại và tốn kém đó của bao nhiêu triệu năm trë l¹i ®iÓm xuÊt ph¸t cña nã”.  Những chứng cứ từ khoa học địa chất, cổ sinh häc + BiÖn ph¸p so s¸nh. => NhËn thøc râ rµng vÒ tÝnh chÊt: Ph¶n tiÕn.

(13) Một học sinh đọc đoạn văn cuối. ? Sau khi chØ ra cho chóng ta thÊy hiÓm ho¹ cña chiÕn tranh vò khÝ hạt nhân, tác giả đã hớng ngời đọc tới điều gì? (Thể hiện cụ thể qua c©u v¨n nµo?). ? Với tác giả, ông đã đa ra sáng kiến (đề nghị) gì? ? Chúng ta nên hiểu đề nghị này cña t¸c gi¶ nh thÕ nµo?. *Hoạt động 3: ? Những đặc sắc về nghệ thuật của v¨n b¶n?. ? Nªu néi dung chÝnh cña v¨n b¶n?. Hai học sinh đọc ghi nhớ. *Hoạt động 4: - G/viªn cho h/s nh¾c l¹i luËn ®iÓm vµ hÖ thèng luËn cø cña v¨n b¶n. - Híng dÉn h/s lµm bµi tËp (SGK21) - Tr×nh bµy miÖng tríc líp.. ho¸, ph¶n tù nhiÖn cña chiÕn tranh h¹t nh©n. 5- NhiÖm vô khÈn thiÕt cña chóng ta: - “Chúng ta đến đây để cố gắng chống lại việc đó, đem tiếng nói của chúng ta tham gia vào bản đồng ca của những ngời đòi hỏi một thế giíi kh«ng cã vò khÝ vµ mét cuéc sèng hoµ b×nh, c«ng b»ng”. Hớng ngời đọc với thái độ tích cực là đấu tranh ng¨n chÆn chiÕn tranh h¹t nh©n, cho mét thÕ giíi hoµ b×nh. - §Ò nghÞ cña t¸c gi¶: LËp ra mét nhµ b¨ng lu tr÷ trÝ nhí: + Nhân loại tơng lai biết đến cuộc sống của chúng ta đã từng tồn tại, có đau khổ, có bất c«ng, cã t×nh yªu, h¹nh phóc. + Nhân loại tơng lai biết đến những kẻ vì nh÷ng lîi Ých ti tiÖn mµ ®Èy nh©n lo¹i vµo ho¹ diÖt vong.  Nh©n lo¹i cÇn g×n gi÷ ký øc cña m×nh, lÞch sö sÏ lªn ¸n nh÷ng thÕ lùc hiÕu chiÕn, ®Èy nh©n lo¹i vµo th¶m ho¹ h¹t nh©n. Tæng kÕt, ghi nhí: 1- NghÖ thuËt: - Luận điểm đúng đắn, hệ thống luận cứ rành m¹ch, ®Çy søc thuyÕt phôc. - So s¸nh b»ng nhiÒu dÉn chøng toµn diÖn, tËp trung. - Lêi v¨n nhiÖt t×nh. 2- Néi dung: ChiÕn tranh h¹t nh©n ®ang ®e do¹ toµn thÓ loài ngời và mọi sự sống trên trái đất. Vì vậy, nhiệm vụ cấp bách của chúng ta là đấu tranh để loạibỏ nguy cơ ấy. * Ghi nhí: (SGK21) Cñng cè, dÆn dß: - HÖ thèng: Kh¾c s©u luËn ®iÓm vµ hÖ thèng luËn cø cña v¨n b¶n. - Bµi tËp (SGK21): Nªu c¶m nghÜ sau khi häc xong v¨n b¶n “§Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh” cña G. G. M¸c-kÐt. - VÒ nhµ: Häc bµi + T×m thªm c¸c tµi liÖu vÒ t¸c h¹i cña chiÕn tranh vµ nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n. - So¹n bµi: “C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i”.. NS: 18/8/2013 ND:24/8/2013 TiÕt 8 - C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i (TiÕp theo) A. Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh: - Nắm đợc nội dung phơng châm quan hệ, phơng châm cách thức và ph¬ng ch©m lÞch sù. - BiÕt vËn dông nh÷ng ph¬ng ch©m nµy trong giao tiÕp. - LuyÖn tËp ph©n tÝch c¸c PCHT. B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: Nghiên cứu những ngữ liệu có liên quan đến bài học. - Häc sinh:ChuÈn bÞ bµi. C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng:.

(14) * Hoạt động 1: Khởi động: 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: C©u hái: ThÕ nµo lµ ph¬ng ch©m héi tho¹i vÒ lîng, ph¬ng ch©m héi tho¹i vÒ chÊt? Cho vÝ dô minh ho¹? Bài tập :Giải đáp BT 5. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Để hội thoại vừa đợc đảm bảo về nội dung, vừa giữ đợc quan hệ chuẩn mực giữa các cá nhân tham gia vào hội thoại, ta sẽ cùng tìm hiểu vấn đề này trong giờ häc h«m nay. * Hoạt động 2: Bµi häc: Hoạt động của Thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n * VÝ dô 1 (SGK21): 1- Ph¬ng ch©m quan hÖ: C©u thµnh ng÷ ¤ng nãi gµ, bµ nãi vÞt. ? Câu thành ngữ này dùng để chỉ tình - Tình huống hội thoại mà trong đó mỗi huèng héi tho¹i nh thÕ nµo? ngời nói một đằng,không khớp với nhau, ? Thö tëng tîng ®iÒu g× sÏ xÈy ra nÕu kh«ng hiÓu nhau. nh xuÊt hiÖn t×nh huèng héi tho¹i nµy? Nh÷ng con ngêi sÏ kh«ng giao tiÕp víi nhau đợc và những hoạt động xã hội sẽ trở nên rối rèi lo¹n. ? Qua đây, em rút ra bài học gì trong giao BH: Khi giao tiếp cần nói đúng vào đề tiÕp? tài giao tiếp, tránh nói lạc đề. Một học sinh đọc ghi nhớ. * Ghi nhí (SGK21). 2- Ph¬ng ch©m c¸ch thøc: * VÝ dô 2 (SGK21): C¸c thµnh ng÷: + D©y cµ ra d©y muèng Thµnh ng÷ “D©y muèng” chØ c¸ch nãi dµi + Lóng bóng nh ngËm hét thÞ” dßng, rêm rµ. ? Hai thành ngữ này, dùng để chỉ trích Thµnh ng÷ “Lóng bóng.. hét thÞ” chØ c¸ch nh÷ng c¸ch nãi nh thÕ nµo? nãi Êp óng, kh«ng thµnh lêi kh«ng rµnh m¹ch .  Lµm cho ngêi nghe khã tiÕp nhËn hoÆc ? Những cách nói đó ảnh hởng đến giao tiếp nhận không đúng nội dung đợc truyền tiÕp ra sao? đạt. Nh vậy giao tiếp sẽ không đạt kết . qu¶ mong muèn. ? Qua đây, em có thể rút ra đợc bài học BH: Khi giao tiÕp, cÇn chó ý : nãi g× trong giao tiÕp? ng¾n gän, rµnh m¹ch.  §îc hiÓu theo hai c¸ch: * VÝ dô 3 (SGK22): Câu “Tôi đồng ý với những nhận định về + Cách 1: Xác định cụm từ “của ông ấy” bổ nghĩa cho “nhận định”. Câu trên có thể hiểu truyÖn ng¾n cña «ng Êy. là:Tôi đồng ý với những nhận định của ông ? Cã thÓ hiÓu c©u trªn theo mÊy c¸ch? Êy vÒ truyÖn ng¾n. + Cách 2: Xác định cụm từ “của ông ấy” bổ nghÜa cho “truyÖn ng¾n”. C©u trªn cã thÓ hiểu là: Tôi đồng ý với những nhận định của ai đó về truyện ngắn của ông ấy (Do ông ấy s¸ng t¸c). ? §Ó ngêi nghe kh«ng hiÓu lÇm ph¶i nãi nh thÕ nµo?  Cã thÓ chän mét trong c¸c c¸ch sau: 1. T«i cña «ng Êy vÒ truyÖn ng¾n. 2. Tôi nhận định về truyện ngắn mà ông ấy s¸ng t¸c. ? Qua ví dụ trên, rút ra đợc kết luận gì 3. Tôi nhận định của các bạn về truyện trong giao tiÕp cña b¶n th©n em? ng¾n cña «ng Êy.  Khi giao tiÕp, nÕu kh«ng v× mét lý do đặc biệt thì không nên nói những câu mà ngêi nghe cã thÓ hiÓu theo nhiÒu c¸ch §äc phÇn ghi nhí (SGK22). (C¸ch nãi m¬ hå) * Ghi nhí (SGK22). * VÝ dô 4: TruyÖn “Ngêi ¨n xin. 3- Ph¬ng ch©m lÞch sù: - Một học sinh đọc truyện..

(15) ? V× sao ngêi ¨n xin vµ cËu bÐ trong  Hai ngời đều không có tiền bạc nhng cả truyện đều cảm thấy mình đã nhận đợc từ ng hai đều cảm nhận đợc tình cảm mà ngời cáci gì đó? kia đã giành cho mình, đó là tình cảm: ? Em rút ra đợc bài học gì từ câu chuyện? Tôn trọng, chân thành và quan tâm đến ngêi kh¸c. Trong giao tiÕp, cÇn ph¶i t«n träng ngêi đối thoại . - Một học sinh đọc phần ghi nhớ. Khi giao tiÕp, cÇn tÕ nhÞ vµ t«n träng ngêi kh¸c. * Ghi nhí (SGK23). *Hoạt động 3: Một học sinh đọc yêu cầu bài tập1. - Lµm miÖng  Häc sinh kh¸c nhËn xÐt, bæ sung (nÕu cã). ? T×m mét sè c©u tôc ng÷, ca dao cã néi dung t¬ng tù.. LuyÖn tËp: 1-Bµi tËp 1: (SGK23) - Những câu tục ngữ, ca dao đó, cha ông ta muốn khẳng định vai trò của ngôn ngữ trong đời sống và khuyên chúng ta trong giao tiếp nªn dïng nh÷ng lêi lÏ lÞch sù, nh· nhÆn. - Mét sè c©u tôc ng÷, ca dao cã néi dung t¬ng tù:. Một học sinh đọc yêu cầu bài tập2. 2-Bài tập 2: (SGK23) - PhÐp tu tõ TV cã liªn quan trùc tiÕp tíi ph¬ng - Tr×nh bµy miÖng. ch©m lÞch sù lµ: PhÐp nãi gi¶m, nãi tr¸nh. - Häc sinh kh¸c nhËn xÐt. Ví dụ: Cụ ấy đã chết cách đây 10 năm.  Cụ ấy đã khuất núi 10 năm rồi. Một học sinh đọc yêu cầu bài tập 3. 3-Bài tập 3: (SGK23) - Tr×nh bµy miÖng. a - nãi m¸t. d - nãi leo. - Häc sinh kh¸c nhËn xÐt. b - nãi hít. e - nói ra đầu, ra đũa. c - nãi mãc. - C¸ch nãi a, b, c, d cã liªn quan tíi ph¬ng châm lịch sự, cách nói e có liên quan đến ph¬ng ch©m c¸ch thøc. - Một học sinh đọc yêu cầu bài tập. 4-Bài tập 4: (SGK23, 24) a,- Khi muốn hỏi 1 vấn đề không đúng với nội dung GV híng dÉn HS lµm BTnµy. giao tiếp thì nên diễn đạt: Tiện đây xin hỏi. b,- §«i khi trong giao tiÕp 1 ngêi ®ang nãi sÏ cã đụng chạm đến ngời giao tiếp nên dùng cách nói lịch sự để diễn đạt: Tôi nói điều này có gì không phải.. * Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò. - HÖ thèng kiÕn thøc bµi häc 3 néi dung: - Häc sinh vÒ nhµ: + Häc bµi vµ xem l¹i c¸c bµi tËp. + Lµm bµi tËp 5 (SGK), bµi tËp (SBT). + ChuÈn bÞ bµi: * “Sö dông yÕu tè miªu t¶….”. NS:25/8/2013 ND:26/8/2013 TiÕt 9 -. Sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh A. Mục tiêu cần đạt: - Giúp học sinh hiểu đợc văn bản thuyết minh có khi phải kết hợp với yếu tố miªu t¶ . - T¸c dông cña yÕu tè miªu t¶ trong VBTM. - Gi¸o dôc ý thøc sö dông c¸c BPNT vµ YTMT khi viÕt v¨n thuyÕt minh..

(16) B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn:T×m ng÷ liÖu( nh÷ng ®o¹n v¨n, bµi v¨n thuyÕt minh cã sö dung yÕu tè miªu t¶). - Häc sinh: Su tÇm nh÷ng ®o¹n v¨n thuyÕt minh cã sö dông yÕu tè miªu t¶. C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: * Hoạt động 1: Khởi động: 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: Kiểm tra bài cũ: Để văn bản thuyết minh sinh động, hấp dẫn, có sức thuyết phục ta thờng sử dụng một số biện pháp nghệ thuật, đó là những biện pháp nào? Khi sö dông cÇn lu ý ®iÒu g×? KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Năm lớp 8, chúng ta đã đợc tìm hiểu về yếu tố miêu tả trong văn bản tự sù vµ nghÞ luËn. VËy yÕu tè nµy cã vai trß nh thÕ nµo trong v¨n b¶n thuyÕt minh và chúng ta sẽ sử dụng vào quá trình thuyết minh một đối tợng cụ thể ra sao, mời c¸c em vµo giê häc h«m nay. * Hoạt động 2: Bµi häc: Hoạt động của Thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n I.T×m hiÓu yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n Tìm hiểu văn bản Cây chuối trong đời thuyÕt minh. sèng ViÖt Nam 1. Nhan đề của văn bản muốn nhấn mạnh: (NguyÔn Träng T¹o) - Vai trò của cây chuối đối với đời sống - Hai học sinh đọc văn bản. vËt chÊt vµ tinh thÇn cña ngêi ViÖt Nam ? Giải thích nhan đề văn bản? từ xa đến nay. - Thái độ đúng đắn của con ngời trong việc trång,ch¨m sãc vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c gi¸ trÞ cña c©y chuèi. 2.Nh÷ng c©u v¨n thuyÕt minh: ? T×m nh÷ng c©u trong bµi thuyÕt minh vÒ (1)- “§i kh¾p ViÖt Nam nói rõng” đặc điểm tiêu biểu của cây chuối ? “C©y chuèi rÊt a níc... ch¸u lò” (2)- “C©y chuèi lµ thøc ¨n hoa, qu¶!” (3)- Giíi thiÖu qu¶ chuèi: Nh÷ng lo¹i chuèi vµ c«ng dông cña nã. + “Qu¶ chuèi lµ mét mãn ¨n ngon” + “Nµo chuèi h¬ng th¬m hÊp dÉn” + “Mỗi cây chuối đều cho ta một buồng ... 3.YÕu tè miªu t¶ “§i kh¾p ViÖt Nam nói rõng” ? ChØ ra nh÷ng c©u v¨n cã yÕu tè miªu t¶ “Kh«ng ph¶i lµ qu¶ trßn nh trøng quèc cuèc”. vÒ c©y chuèi? “Kh«ng thiÕu nh÷ng buång chuèi tËn gèc c©y” “Chuèi xanh mãn gái”  Giúp ngời đọc hình dung các chi tiết về loại ? Cho biÕt t¸c dông cña yÕu tè miªu t¶ trªn? c©y, l¸, th©n, qu¶ cña c©y chuèi 4.NhËn xÐt : ? NhËn xÐt vÒ dung lîng, vai trß cña yÕu - VBTM cã thÓ sö dông y/t miªu t¶ nhng tè miªu t¶ trong VBTM C©y chuèi ? miªu t¶ chØ lµ phô. -Vai trß cña y/t MT: Gîi lªn h×nh ¶nh cô thÓ để bài TM sinh động hơn, nổi bật gây ấn tîng h¬n. *Ghi nhí (SGK25). Hai học sinh đọc ghi nhớ. Bæ sung tÝnh hoµn chØnh cña VB ? Theo y/c chung cña VBTM cã thÓ thªm Cã thÓ thªm c¸c ý: - Ph©n lo¹i chuèi. nh÷ng ND nµo cho VB C©y chuèi ? -Th©n chuèi. - L¸ chuèi. - Cñ vµ rÔ chuèi. *Hoạt động 3: 1.Bæ sung yÕu tè miªu t¶ vµo c¸c. LuyÖn tËp: 1-Bµi tËp 1:.

(17) - Th©n c©y chuèi th¼ng vµ trßn nh mét c©y cét trô mäng níc gîi ra c¶m gi¸c m¸t mÎ rÔ chÞu. - L¸ chuèi t¬i xanh rên xµo x¹c trong n¾ng sím. - Qu¶ chuèi chÝn mµu vµng võa b¾t m¾t, võa dËy lªn mét mïi th¬m ngät ngµo, quyÕn rò. - Nân chuèi mµu xanh non cuèn trßn nh mét bức th còn phong kín đang đợi gió mở ra. 2.ChØ ra yÕu tè miªu t¶ trong ®o¹n 2-Bµi tËp 2: : v¨n sau? - “T¸ch … nã cã tai” - “ChÐn cña ta kh«ng cã tai” - “Khi mêi ai … rÊt nãng” 3.V¨n b¶n “Trß ch¬i ngµy xu©n” 3-Bµi tËp 3: (SGK26, 27, 28) - Một học sinh đọc yêu cầu bài tập. - “Những ngày đầu năm, … lòng ngời” - “Qua s«ng Hång, … mît mµ” - Lµm miÖng tríc líp. - Hai học sinh đọc văn bản. - “Lân đợc trang trí công phu,… chạy quanh” ? ChØ ra nh÷ng c©u miªu t¶ trong - “Nh÷ng ngêi tham gia,… mçi ngêi” v¨n ? - “Bµn cê lµ s©n b·i réng,… che läng” - “Với khoảng thời gian nhất định,… khê” *Hoạt động 4: - “Sau hiệu lệnh … đôi bờ sông”. Cñng cè, d¨n dß: - Vai trß cña yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n TM - ChuÈn bÞ bµi:" LuyÖn tËp sö dông yÕu tè miªu t¶ trong VBTM" chi tiÕt thuyÕt minh. - Một học sinh đọc yêu cầu bài tập. - Lµm vµo vë. - Tr×nh bµy tríc líp. - Häc sinh kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. NS: 25/8/2013 ND:28/8/2013 TiÕt 10 LuyÖn tËp sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh; híng dÉn tù häc : luyÖn tËp tãm t¾t vb tù sù A. Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh : - Cñng cè kiÕn thøc vÒ VBTM - RÌn luyÖn kü n¨ng sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n TM. - Giáo dục thái độ tích cực trong học tập. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: §o¹n v¨n mÉu. - Häc sinh: ChuÈn bÞ theo híng dÉn trong s¸ch gi¸o khoa. C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: * Hoạt động 1: Khởi động: 1.Tæ chøc: 2.KiÓm tra: KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3.Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Giờ trớc, chúng ta đã đợc tìm hiểu việc sử dụng yếu tố miêu tả trong văn.

(18) b¶n thuyÕt minh vÒ mÆt lý thuyÕt. Giê häc nµy, chóng ta sÏ vËn dông kü n¨ng sö dụng yếu tố miêu tả vào thuyết minh một đối tợng cụ thể trong đời sống. * Hoạt động 2: Bµi häc : - Một học sinh đọc đề bài (SGK28). I-Đề bài: Con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam. II-Phân tích đề - lập dàn ý: - Đề bài yêu cầu trình bày vấn đề - Giíi thiÖu vÒ con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam. g×? - Côm tõ “Con tr©u ë lµng quª -> Vai trò, vị trí của con trâu trong đời sống của ViÖt Nam” bao gåm nh÷ng ý g×? ngêi n«ng d©n, trong nghÒ n«ng cña ngêi ViÖt Nam: §ã lµ cuéc sèng cña ngêi lµm ruộng, con trâu trong việc đồng áng, con trâu trong cuéc sèng lµng quª, … - Với vấn đề này, ta cần trình bày * Dµn ý: nh÷ng ý g×? - Mở bài: Giới thiệu về con trâu trên đồng - Hãy lập dàn ý cho đề văn này. ruéng ViÖt Nam. - Th©n bµi: + Con tr©u trong nghÒ lµm ruéng: Lµ søc kÐo để cày bừa, kéo xe, trục lúa, … + Con trâu trong lễ hội, đình đám. + Con trâu nguồn cung cấp thịt để ăn, da để thuộc, sừng trâu để làm đồ mỹ nghệ. + Con tr©u lµ tµi s¶n lín cña ngêi n«ng d©n ViÖt nam. + Con tr©u vµ trÎ ch¨n tr©u, viÖc ch¨n nu«i tr©u. - KÕt bµi. III-Tr×nh bµy: ? Dùa vµo phÇn chuÈn bÞ ë nhµ h·y 1.X©y dùng ®o¹n më bµi: - Võa cã néi dung thuyÕt minh, võa cã yÕu tè tr×nh bµy phÇn më bµi: Võa cã néi miªu t¶ con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam. dung thuyÕt minh, võa cã yÕu tè (Häc sinh tr×nh bµy miÖng Häc sinh kh¸c miªu t¶. nhận xét Giáo viên đánh giá). - Tr×nh bµy ®o¹n v¨n thuyÕt minh 2.X©y dùng ®o¹n trong phÇn th©n bµi: víi tõng ý (Dùa vµo dµn ý cña - Giíi thiÖu con tr©u trong viÖc lµm ruéng: phÇn th©n bµi). (Tr©u cµy, bõa ruéng, kÐo xe, chë lóa). - Con tr©u víi tuæi th¬ ë n«ng th«n: - Tr×nh bµy miÖng tríc líp Häc (Hình ảnh đẹp của cuộc sống thanh bình ở sinh kh¸c nhËn xÐt  Gi¸o viªn lµng quª ViÖt Nam) đánh giá. + C¶nh trÎ en ch¨n tr©u. + Nh÷ng con tr©u cÇn cï gÆm cá. 3.X©y dùng ®o¹n kÕt bµi: ? Tr×nh bµy ®o¹n kÕt bµi. Chó ý tíi h×nh ¶nh: Con tr©u hiÒn lµnh, ngoan - Häc sinh kh¸c bæ sung. ngo·n,… - Giáo viên đánh giá. IV- Nhận xét, đánh giá: 1.¦u ®iÓm: - Giáo viên nhận xét, đánh giá - Các em đều có tinh thần chuẩn bị bài nghiêm túc. nh÷ng u, khuyÕt ®iÓm cña häc - §· biÕt sö dông yÕu tè miªu t¶ vµo bµi viÕt sinh. mét c¸ch kh¸ nhuÇn nhuyÔn. - Viết đợc những đoạn văn miêu tả khá thuyết phục: Vừa cung cấp đợc tri thức khách quan, võa cã h×nh ¶nh. VÝ dô: ………………………. 2.Tån t¹i: - ë mét sè bµi viÕt cÇn sö dông yÕu tè miªu t¶ linh ho¹t h¬n. - Một số bài còn mắc lỗi diễn đạt, dùng từ. -…….

(19) * Hoạt động 3: Luyện tập: ViÕt l¹i phÇn th©n bµi mét c¸ch hoµn chØnh. *Hoạt động 4: Hớng dẫn tự học: luyện tập tóm tắt văn bản tự sự - GV hớng dẫn HS nắm đợc sự cần thiết của việc tóm tắt văn bản tự sự. - C¸ch tãm t¾t vb tù. * Hoạt động 5: Củng cố, dặn dò: - HÖ thèng bµi: + Vai trß, vÞ trÝ cña yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh. + Vai trß, vÞ trÝ cña yÕu tè miªu t¶ trong bµi v¨n thuyÕt minh vÒ con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam. - Híng dÉn häc sinh vÒ nhµ: + Xem l¹i bµi vµ hoµn chØnh bµi v¨n. + Soạn bài “Tuyên bố thế giới về sự sống còn, quyền đợc bảo vệ và phát triÓn cña trÎ em” + Tập tóm tắt các vb tự sự đã học. Ngày 26/08/2013 Ký duyệt. Hoµng Minh TiÕn. NS: 2/9/2013 ND:3/9 TiÕt 11 Tuyªn bè thÕ giíi vÒ sù sèng cßn, quyền đợc bả0 vệ và phát triển của trẻ em. (TrÝch) A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - Thấy đợc phần nào thực trạng cuộc sống của trẻ em trên thế giới hiện nay, tầm quan trọng của vấn đề bảo vệ, chăm sóc trẻ em. - Hiểu đợc sự quan tâm sâu sắc của cộng đồng quốc tế đối với vấn đề bảo vệ, ch¨m sãc trÎ em. - TÝch hîp víi c¸c chñ tr¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng , NN dµnh cho TNN§. - RÌn kü n¨ng ph©n tÝch VB NLCTXH. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: nghiªn cøu tµi liÖu. - Häc sinh: chuÈn bÞ bµi. C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: * Hoạt động 1: Khởi động: 1.Tæ chøc: 2. KiÓm tra: - Câu hỏi: Mỗi ngời chúng ta cần làm gì để góp phần vào công cuộc đấu tranh vì một thế giới hoà bình? Em có suy nghĩ gì về đề nghị của tác giả? - KiÓm tra phÇn chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: “TrÎ em h«m nay, thÕ giíi ngµy mai”… c©u h¸t gióp mçi chóng ta ý thøc râ hơn về vai trò của trẻ em với đất nớc, với nhân loại. Song, hiện nay vấn đề chăm sãc, nu«i dìng, gi¸o dôc trÎ em bªn c¹nh nh÷ng mÆt thuËn lîi cßn ®ang gÆp nh÷ng khó khăn, thách thức cản trở không nhỏ ảnh hởng xấu đến tơng lai phát triển của các em. Văn bản “Tuyên bố …” sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về vấn đề này. * Hoạt động 2: §äc, hiÓu v¨n b¶n I.T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n: - Hớng dẫn học sinh cách đọc: 1.§äc, kÓ tãm t¾t:.

(20) - Y/C: §äc m¹ch l¹c, râ rµng, truyÒn c¶m, khóc (Giáo viên đọc mẫu  học sinh đọc - nhận xét việc đọc của học sinh) chiết từng mục. 2.T×m hiÓu chó thÝch: (SGK T -34, 35) - V¨n b¶n nµy lµ v¨n b¶n trÝch tõ Héi nghÞ cÊp cao ? §äc phÇn chó thÝch SGK(34,35) thÕ giíi vÒ trÎ em, häp t¹i trô së Liªn hîp quèc ë Niu-oãc, ngµy 30/9/1990. - Sau phÇn “NhiÖm vô”, v¨n b¶n cßn 2 phÇn: “Cam kÕt” vµ “Nh÷ng bíc tiÕp theo” kh¼ng định quyết tâm và nêu ra một chơng trình, các bíc cô thÓ cÇn ph¶i lµm. 3. Bè côc, kiÓu lo¹i v¨n b¶n ? Xác định kiểu văn bản? - KiÓu v¨n b¶n: NhËt dông. ?Văn bản trích đợc chia thành mấy - Bè côc: 4 phÇn phÇn? Nªu néi dung tõng phÇn?. ? NhËn xÐt vÒ bè côc cña v¨n b¶n?. - Một học sinh đọc mục 1 - 2. ? Trong phần mở đầu đã nêu ra vấn đề gì? (Vì sao lại cần phải họp Hội nghị cấp cao thế giới để bàn về vấn đề này?).. ? NhËn xÐt phÇn më ®Çu? - Một h/s đọc phần “Sự thách thức” ? §Ó më ®Çu phÇn nµy, b¶n “Tuyªn bố” đã đề cập tới nội dung gì? (Thể hiÖn qua c©u v¨n nµo? Môc nµo?). - Thùc tÕ cuéc sèng cña nhiÒu trÎ em đợc thể hiện trong phần này ra sao?. ? C¸c tõ “hµng ngµy”, “mçi ngµy” më ®Çu c¸c môc 4, 5, 6 cïng víi c¸c tõ chØ sè lîng, nh÷ng con sè cßn cho ta biÕt thªm ®iÒu g× vÒ. (1): 2 đoạn đầu: Khẳng định quyền đợc sống, quyền đợc phát triển của mọi trẻ em trên thế giíi vµ kªu gäi khÈn thiÕt toµn nh©n lo¹i h·y quan tâm đến vấn đề này. (2): PhÇn “Sù th¸ch thøc”: Thùc tr¹ng cuécsèng cùc cña nhiÒu trÎ em trªn thÕ giíi. (3): Phần “Cơ hội”: Khẳng định những điều kiện thuậ cơ bản để cộng đồng quốc tế có thể đẩy mạnh ch¨m sãc, b¶o vÖ trÎ em. (4): Phần “Nhiệm vụ”: Xác định những nhiệm vô cô thÓ cã tÝnh cÊp b¸ch.  Bè côc chÆt chÏ, hîp lý (ThÓ hiÖn ngay ë tiêu đề của các mục). II. Ph©n tÝch v¨n b¶n: 1. PhÇn më ®Çu: - Mục 1: Nêu vấn về, giới thiệu mục đích và nhiệm vụ của Hội nghị cấp cao thế giới, đó là: “Cam kÕt vµ ra lêi kªu gäi khÈn thiÕt víi toàn thể nhân loại: Hãy bảo đảm cho tất cả trẻ em một tơng lai tốt đẹp hơn.  Sự quan tâm sâu sắc của công đồng quốc tế. - Mục 2: Khái quát những đặc điểm, yêu cầu của trẻ em, khẳng định quyền đợc sống, đợc ph¸t triÓn trong hoµ b×nh, h¹nh phóc.  Phần mở đầu nêu vấn đề gọn, rõ, có tính chất khẳng định. 2. PhÇn “Sù th¸ch thøc”: - Môc 3: Võa cã vai trß chuyÓn ®o¹n, chuyÓn ý, giới hạn vấn đề “Tuy nhiên, thực tế cuộc sống cña nhiÒu trÎ em ”. - Thùc tÕ cuéc sèng cña trÎ em: + BÞ trë thµnh n¹n nh©n cña chiÕn tranh vµ b¹o lùc, cña n¹n ph©n biÖt chñng téc, sù x©m lîc, chiếm đóng và thôn tính của nớc ngoài. + Chịu những thảm hoạ của đói nghèo, khủng ho¶ng kinh tÕ, cña t×nh tr¹ng v« gia c, dÞch bÖnh, mï ch÷, m«i trêng xuèng cÊp. + NhiÒu trÎ em chÕt do suy dinh dìng vµ bÖnh tËt (40.000 trÎ em).  C¸c tõ: “Hµng ngµy” më ®Çu môc 4. “Mçi ngµy” më ®Çu môc 5, 6. C¸c tõ chØ sè lîng: V« sè, hµng triÖu trÎ em,.

(21) cuéc sèng cña trÎ em? ? Em còn biết đợc về cuộc sống cña trÎ em trªn thÕ giíi nh thÕ nµo n÷a? ?Tríc t×nh h×nh cuéc sèng cña trÎ em nh trªn, trong phÇn nµy t¸c giả còn đề cập đến nội dung gì nữa?. 40.000 cho chóng ta thÊy râ thùc tÕ cuéc sèng cña nhiÒu trÎ em ®ang diÔn ra hµng ngµy. §ã lµ vấn đề bức xúc cần phải giải quyết để khắc phục. (Cuéc sèng cña trÎ em trªn thÕ giíi cßn lµ n¹n nh©n cña viÖc bu«n b¸n trÎ em, trÎ em sím ph¹m téi, trÎ em c¸c níc Nam ¸ sau trËn động đất, sóng thần). - Mục 7: Trách nhiệm phải đáp ứng những thách thức đã nêu trên thuộc về những nhà lãnh đạo chÝnh trÞ c¸c níc.. * Hoạt động 3: Tổng kết, ghi nhớ (Thực hiện ở tiết sau). * Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò: - HÖ thèng bµi: + Bè côc v¨n b¶n trÝch 4 phÇn. + Néi dung cô thÓ cña phÇn më ®Çu, phÇn “Sù th¸ch thøc” - Híng dÉn häc sinh vÒ nhµ: + Lµm bµi tËp 1 (S¸ch bµi tËp). + Học bài và đọc lại văn bản. + So¹n tiÕp tiÕt 2. NS:9/9 ND:7/9 TiÕt 12 Tuyªn bè thÕ giíi vÒ sù sèng cßn, quyền đợc bảo vệ và phát triển của trẻ em (TiÕp theo) A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - Thấy đợc phần nào thực trạng cuộc sống của trẻ em trên thế giới hiện nay, tầm quan trọng của vấn đề bảo vệ, chăm sóc trẻ em. - Hiểu đợc sự quan tâm sâu sắc của cộng đồng quốc tế đối với vấn đề bảo vệ, ch¨m sãc trÎ em. - RÌn kü n¨ng ph©n tÝch VB NLCTXH B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Tham kh¶o tµi liÖu. - Học sinh: Su tầm những t liệu có liên quan đến bài học. C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: * Hoạt động 1: Khởi động: 1.Tæ chøc: 2. KiÓm tra: - Câu hỏi: Phân tích để làm sáng tỏ nội dung cụ thể của phần mở đầu và phÇn “Sù th¸ch thøc”? - KiÓm tra phÇn chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3.Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Giờ trớc chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu văn bản “Tuyên bố ”, giờ này chúng ta cùng nhau tìm hiểu tiếp văn bản này để thấy đợc trớc những khó khăn, th¸ch thøc víi cuéc sèng cña trÎ em nh vËy th× Héi nghÞ cÊp cao thÓ giíi vÒ trÎ em sẽ có những giải pháp nào để đảm bảo một tơng lai tốt đẹp cho trẻ nhỏ. * Hoạt động 2: §äc, hiÓu v¨n b¶n II-Ph©n tÝch v¨n b¶n: (TiÕp) - Một học sinh đọc phần “Cơ hội”. 3. Phần “Cơ hội”: ? Hãy tóm tắt các điều kiện thuận - Sự liên kết lại của các quốc gia để cùng nhau lợi cơ bản để cộng đồng quốc tế giải quyết vấn đề sẽ tạo ra sức mạnh toàn diện và tổng hợp hiện nay có thể đẩy mạnh việc chăm của cộng đồng. sãc vµ b¶o vÖ trÎ em. - Công ớc về quyền trẻ em khẳng định về mặt pháp lý, tạo thêm cơ hội mới để quyền và phúc lợi của trẻ em đợc thực sự tôn trọng. - Nh÷ng c¶i thiÖn cña bÇu chÝnh trÞ thÕ giíi, sù.

(22) ? Tr×nh bµy nh÷ng suy nghÜ cña em vÒ sù quan t©m cña §¶ng, Nhµ níc, các tổ chức xã hội với vấn đề chăm sãc vµ b¶o vÖ trÎ em.. - Một học sinh đọc phần này trong v¨n b¶n. ? Tõ thùc tÕ cuéc sèng cña trÎ em và các cơ hội đợc trình bày ở phần trớc, bản “Tuyên bố” đã xác định nhiệm vụ cấp bách của cộng đồng quốc tế và từng quèc gia nh thÕ nµo?. (D©n sè ViÖt Nam: 14/200 níc trªn thÕ giíi, thø 7 ë Ch©u ¸, thø 2 ë §«ng Nam ¸).. (Kinh tÕ ViÖt Nam: 131/200 quèc gia, cßn nî níc ngoµi nhiÒu). ? Để hoàn thành đợc những nhiệm vô nªu trªn th× cÇn ph¶i cã ®iÒu kiÖn g×? ? NhËn xÐt vÒ ý vµ lêi ë ®o¹n v¨n nµy? ? Em có suy nghĩ gì về vấn đề bảo vÖ, ch¨m sãc trÎ em, vÒ sù quan tâm của cộng đồng quốc tế đối với vấn đề này?. * Hoạt động 3: ? NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt cña b¶n “Tuyªn bè”? ? Nªu néi dung chÝnh cña v¨n b¶n.. hîp t¸c quèc tÕ trªn nhiÒu lÜnh vùc, gi¶i trõ qu©n bị, một số tài nguyên lớn sẽ đợc chuyển sang phục vụ các mục đích phi quân sự, tăng cờng phóc lîi trÎ em. * Đảng, Nhà nớc, các tổ chức xã hội, cá nhân đã luôn quan tâm tới vấn đề chăm sóc và bảo vệ trÎ em víi nhiÒu h×nh thøc, nhiÒu lÜnh vùc, nh y tÕ, gi¸o dôc: trêng cho trÎ em khuyÕt tËt , c¸c bệnh viện nhi, các đợt khám chữa bệnh miễn phí cho trÎ em díi 6 tuæi, c¸c viÖc lµm tõ thiÖn víi nh÷ng em nhá gÆp hoµn c¶nh khã kh¨n,… 4. PhÇn “NhiÖm vô”: TÝnh chÊt toµn diÖn, cô thÓ cña c¸c nhiÖm vô đợc nêu ra: - Tăng cờng sức khoẻ và chế độ dinh dỡng cña trÎ em, gi¶m tû lÖ tö vong cña trÎ em. - Quan t©m ch¨m sãc nhiÒu h¬n vµ hç trî m¹nh mẽ hơn đến trẻ em bị tàn tật và trẻ em có hoàn cảnh sống đặc biệt khó khăn. - Tăng cờng vai trò của phụ nữ, đảm bảo quyền bình đẳng giữa nam và nữ, các em gái đợc đối xử bình đẳng nh các em trai. - Bảo đảm cho trẻ em đợc học hết bậc giáo dục cơ sở và không để một em nào mù chữ. - Bảo đảm cho các bà mẹ đợc an toàn khi mang thai và sinh đẻ, kế hoạch hoá gia đình để tạo điều kiÖn cho trÎ em kh«n lín vµ ph¸t triÓn. - Gi¸o dôc tÝnh tù lËp, tù do, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ tù tin cña trÎ em trong nhµ trêng, trong sự kết hợp giữa nhà trờng với gia đình và xã héi. - Bảo đảm hoặc khôi phục lại sự tăng trởng và phát triển đều đặn kinh tế ở tất cả các nớc,giải quyết vấn đề nợ nớc ngoài của các nớc đang ph¸t triÓn ®ang cã nî. - Mục 17 đa ra điều kiện để thực hiện đợc c¸c nhiÖm vô trªn lµ: Ph¶i cã sù nç lùc liªn tôc và phối hợp với nhau trong hành động của từng níc còng nh hîp t¸c quèc tÕ  ý vµ lêi døt kho¸t, râ rµng. * Bảo vệ quyền lợi, chăm lo đến sự phát triển của trÎ em lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng hàng đầu của từng quốc gia và cả cộngđồng quốc tÕ Vì:- Liên quan trực tiếp đến tơng lai của một đất níc vµ cña toµn nh©n lo¹i. - Qua nh÷ng chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch, qua nh÷ng hành động cụ thể đối với việc bảo vệ, chăm sóc trẻ em mà ta nhận ra trình độ văn minh của một xã hội. - Vấn đề bảo vệ, chăm sóc trẻ em đang đợc cộng đồng quốc tế dành sự quan tâm thích đáng với các chủ trơng, nhiệm vụ đề ra có tính cụ thể, toµn diÖn. Tæng kÕt, ghi nhí: 1.NghÖ thuËt: - TÝnh chÆt chÏ, hîp lý trong bè côc. - Lêi v¨n døt kho¸t, m¹ch l¹c, râ rµng. 2.Néi dung:.

(23) Bảo vệ quyền lợi, chăm lo đến trẻ em là một trong những vấn đề quan trọng, cấp bách có ý nghÜa toµn cÇu. - Một học sinh đọc ghi nhớ. * Hoạt động 4 * Ghi nhớ: (SGK 35). - Gi¸o viªn hÖ thèng l¹i bµi. Cñng cè, dÆn dß: - Híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp - Kh¾c s©u néi dung cña v¨n b¶n. s¸ch gi¸o khoa (Trang 36). - Bµi tËp: Ph¸t biÓu ý kiÕn vÒ sù quan t©m, Cần liên hệ với thực tế ở địa phơng. chăm sóc của chính quyền địa phơng, của các ( h/s liªn hÖ) tổ chức xã hội nơi em ở hiện nay đối với trẻ em. - Híng dÉn häc sinh vÒ nhµ. - Häc bµi. - So¹n bµi “C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i”. NS: 2/9/2013 ND:9/9 TiÕt 13 - C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i (TiÕp theo) A. Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh: - Nắm đợc mối quan hệ chặt chẽ giữa phơng châm hội thoại và tình huèng giao tiÕp. - Hiểu đợc những phơng châm hội thoại không phải là những quy định b¾t buéc trong mäi t×nh huèng giao tiÕp; v× nhiÒu lý do kh¸c nhau, c¸c ph¬ng ch©m hội thoại có khi không đợc tuân thủ. B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: Những tình huống giao tiếp có liên quan đến bài học. - Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn. C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: * Hoạt động 1: Khởi động: 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: C©u hái: ThÕ nµo lµ ph¬ng ch©m quan hÖ, ph¬ng ch©m c¸ch thøc, ph¬ng ch©m lÞch sù trong héi tho¹i? Cho vÝ dô? KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3. Bµi míi: * Hoạt động 2: Bài học: .Ng÷ liÖu vµ ph©n tÝch ng÷ liÖu: I.KiÕn thøc c¬ b¶n. 1. Quan hÖ gi÷a ph¬ng ch©m héi * VÝ dô 1: TruyÖn cêi “Chµo hái” (SGK36). tho¹i víi t×nh huèng giao tiÕp: - Một học sinh đọc truyện. ? Nhân vật chàng rể có tuân thủ đúng phơng ch©m lÞch sù kh«ng?  Trong t×nh huèng nµy chµng ngèc ? Thö t×m nh÷ng t×nh huèng kh¸c mµ lêi hái đã làm một việc quấy rối, gây phiền thăm nh trên đợc dùng một cách thích hợp, hµ cho ngêi kh¸c. bảo đảm tuân thủ phơng châm lịch sự. ( HS nªu vÝ dô ) ? Vì sao ở truyện cời lời hỏi thăm đó không Vì hỏi thăm không đúng lúc, đúng phï hîp ? chç. ? Qua trên, em rút ra đợc bài học gì trong giao tiÕp? KL:Khi giao tiÕp cÇn ph¶i chó ? H·y rót ra kÕt luËn vÒ quan hÖ gi÷a ph¬ng ý đến đặc điểm của tình huống ch©m héi tho¹i víi t×nh huèng giao tiÕp? giao tiÕp, v× mét c©u nãi cã thÓ thÝch hîp trong t×nh huèng nµy,nhng kh«ng kh«ng thÝch hîp trong mét t×nh huèng kh¸c. - Một học sinh đọc ghi nhớ (SGK36). Ghi nhí 2.Nh÷ng trêng hîp kh«ng tu©n thñ ? Đọc lại các ví dụ đã tìm hiểu ở các bài trớc PCHT vÒ c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i, cho biÕt trong Các tình huống đều không tuân thủ tuân nh÷ng t×nh huèng nµo ph¬ng ch©m héi tho¹i thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i (Trõ t×nh không đợc tuân thủ? huèng trong phÇn häc vÒ PC lÞch sù)..

(24) * Ví dụ 2: Đoạn đối thoại (SGK37). - Một học sinh đọc. - Câu trả lời của Ba có đáp ứng nhu cầu thông tin đúng nh An mong muốn hay không? ? Phơngchâm hội thoại nào đã không đợc tuân thñ trong c©u tr¶ lêi cña Ba? V× sao l¹i nh vËy?. - Câu trả lời không đáp ứng đợc nhu cÇu th«ng tin cña An. - Ba đã không tuân thủ phơng châm về ch vÒ lîng.V× Ba kh«ng biÕt chÝnh x¸c chiếc máy bay đầu tiên đợc chế tạo n¨m nµo.. ? ChØ ra nh÷ng t×nh huèng t¬ng tù trong c/sèng. ( GV chỉ định h/s nêu tình huống) * VÝ dô 3: T×nh huèng: B¸c sü nãi víi mét ngêi m¾c bÖnh nan y (SGK37). ? Phơng châm hội thoại nào có thể không đợc tu©n thñ? V× sao b¸c sü ph¶i lµm nh vËy? ? Nªu thªm 1 t×nh huèng t¬ng tù trong cuéc sèng? ? Qua vÝ dô trªn, em h·y cho biÕt nguyªn nh©n cña viÖc kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i ë ®©y lµ g×? * VÝ dô 4: C©u nãi “TiÒn b¹c chØ lµ tiÒn b¹c” ? Ngêi nãi c©u nãi nµy cã ph¶i kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ lîng kh«ng?. ? Qua vÝ dô trªn, h·y cho biÕt nguyªn nh©n nµo khiÕn ngêi nãi kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i? ? Qua c¸c vÝ dô, t×nh huèng trªn, h·y cho biÕt nh÷ng trêng hîp nµo kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i? - Một học sinh đọc ghi nhớ (SGK).. Hoạt động 3 - Một học sinh đọc yêu cầu bài tập. - Híng dÉn häc sinh lÇm bµi tËp. - Tr×nh bµy tríc líp. - Häc sinh kh¸c nhËn xÐt. - Giáo viên đánh giá. Hoạt động 4. - Để có lợi cho bệnh nhân ,bác sỹ đã kh«ng tu©n thñ PCvÒ chÊt. - Do ngêi nãi ph¶i u tiªn cho PC, mục đích quan trọng hơn.  XÐt vÒ nghÜa têng minh th× c©u nãi nµy kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ lîng (Kh«ng cung cÊp thªm th«ng tin g×). XÐt vÒ hµm ý: Cã nghÜa lµ: TiÒn bạc chỉ là phơng tiện để sống, chứ không phải là mục đích cuối cïng cña con ngêi.  R¨n d¹y con ngêi kh«ng nªn ch¹y theo tiÒn b¹c mµ quªn ®i nhiÒu thø kh¸c quan träng h¬n.  Muốn gây sự chú ý, để ngời nghe hiÓu c©u nãi theo mét hµm ý nào đó. KL: ViÖc kh«ng tu©n thñ pcht Cã thÓ b¾t nguån tõ c¸c nguyªn nh©n: - Ngêi nãi v« ý, vông vÒ, thiÕu v¨n ho¸ giao tiÕp. - Ngêi nãi ph¶i u tiªn cho mét pc hoÆc mét yc kh¸c quan träng h¬n. - Ngêi nãi muèn g©y mét sù chó ý để ngời nghe hiểu câu nói theo một hàm ý nào đó. *Ghi nhí (SGK37). LuyÖn tËp 1-Bµi t©p 1 C©u tr¶ lêi cña «ng bè kh«ng tu©n thñ PC c¸ch thøc. 2 –Bµi tËp 2 Thái độ của chân, tay, tai,mắt,miệng đã vi phạm PC lịch sự. Cñng cè-DÆn dß. - HÖ thèng néi dung bµi häc. - Hoµn chØnh bµi tËp trªn líp. ChuÈn bÞ viÕt bµi TLVsè1..

(25) NS:9/9/2013 ND :4/9 TiÕt 14,15 - ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 1 A. Môc tiªu bµi d¹y: Gióp häc sinh: - Viết đợc bài văn thuyết minh theo yêu cầu có sử dụng biện pháp nghệ thuËt vµ miªu t¶ mét c¸ch hîp lý vµ cã hiÖu qu¶. - RÌn kü n¨ng thu thËp, chän läc tµi liÖu. X©y dùng bè côc VB theo tr×nh tù hîp lÝ. - Rèn luyện thái độ nghiêm túc, tích cực làm bài và bồi dỡng tình cảm yêu mến, quý träng loµi c©y. B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: Tham khảo tài liệu.Ra đề - Đáp án. - Học sinh: Ôn các kiến thức đợc học về văn thuyết minh, sử dụng một số biÖn ph¸p nghÖ thuËt, sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n thuyÕt minh. C. TiÕn tr×nh bµi d¹y: * Hoạt động 1: Khởi động: 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cho giê häc cña häc sinh. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Trong những giờ học trớc, các em đã đợc tìm hiểu việc sử dụng một số biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh còng nh sö dông yÕu tè miªu t¶ nh thÕ nµo vµo v¨n b¶n thuyÕt minh cho cã hiÖu qu¶. Giê h«m nay, chóng ta sẽ vận dụng những kiến thức đó vào tạo lập một văn bản thuyết minh hoàn chỉnh. * Hoạt động 2: Bµi häc: I- §Ò bµi: Mét loµi c©y ë quª em. II-Yªu cÇu chung: 1.VÒ ph¬ng ph¸p: ? Xác định kiểu văn bản cần - Bài viết đúng kiểu VBTM : cung cấp đợc tri t¹o lËp. thøc kh¸ch quan vÒ loµi c©y, c«ng dông cña ? Xác định đối tợng thuyết loài cây đó đối với đời sống ngời dân quê em. minh? - Sử dụng đợc các PP TM và BPNT, yếu tố MT. ? Để thuyết minh đợc về loài 2. Về nội dung: Thể hiện đợc các ý cơ bản sau: c©y ta cÇn chó ý tíi nh÷ng - MB: Giới thiệu khái quát về loài cây đã chọn, lí đặc điểm nào của đối tợng? do chọn để TM. - TB: + §Æc ®iÓm sinh häc. + Ph©n lo¹i, ph©n bè. + C¸c bé phËn c¬ b¶n. + C«ng dông: *GÝa trÞ kinh tÕ *GÝa trÞ lÞch sö, v¨n ho¸. + Thùc tr¹ng , tiÒm n¨ng, híng ph¸t triÓn. - KB:Khẳng định giá trị của loài cây đối với đời sèng ngêi d©n quª em. C¶m nghÜ… 3.H×nh thøc: - Bài làm có bố cục rõ ràng, logic, cân đối. - KÕt hîp biÖn ph¸p nghÖ thuËt, yÕu tè miªu t¶. ? Để làm đợc đề văn này ta - Cã sù liªn kÕt chÆt chÏ gi÷a c¸c ®o¹n, c¸c phÇn. phải huy động vốn tri thức ở - Trình bày sạch sẽ, khoa học, chữ viết đúng nh÷ng mÆt nµo? chÝnh t¶. 3.Thái độ: - Nghiªm tóc, tÝch cùc. Nêu yêu cầu về thái độ đối - Thể hiện đợc vốn tri thức của bản thân . với học sinh trong giờ viết bài. - Đồng thời thể hiện thái độ quý trọng loài cây. III-§¸p ¸n chÊm: 1.Më bµi: (1,5 ®iÓm). 2.Th©n bµi: (7 ®iÓm). - ý 1: 1 ®iÓm - ý 2: 1 ®iÓm - Chép đề bài lên bảng..

(26) - ý3: 1 ®iÓm - ý 4: 2 ®iÓm - ý 5: 2 ®iÓm 3. KÕt bµi: 1,5 ®iÓm). Thang ®iÓm: - Bài làm đủ ý, diễn đạt lu loát  Tối đa. - Bài làm đủ ý, còn mắc một vài lỗi: 7  8 điểm. - Còn lại tuỳ mức độ để cho điểm. * Hoạt động 3 Nhận xét thái độ, ý thức là bài.. Híng dÉn chuÈn bÞ bµi,. Cñng cè, dÆn dß: - Thu bµi - NhËn xÐt giê viÕt bµi. + Thái độ làm bài + Thêi gian lµm bµi. + ý thøc kiÓm tra , söa ch÷a, bæ sung sau khi viÕt bµi. - ChuÈn bÞ v¨n b¶n ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng.. NS :9/9/2013 ND : 9/9. TiÕt 16 - ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng (TrÝch: “TruyÒn kú m¹n lôc”). - NguyÔn D÷ -. A. Môc tiªu bµi d¹y: Gióp häc sinh: - Cảm nhận đợc vẻ đẹp truyền thống trong tâm hồn của ngời phụ nữ Việt Nam qua nh©n vËt Vò N¬ng. - Thấy rõ số phận oan trái của ngời phụ nữ dới chế độ phong kiến. - T×m hiÓu nh÷ng thµnh c«ng vÒ nghÖ thuËt cña t¸c phÈm: NghÖ thuËt dùng truyÖn, dùng nh©n vËt, sù s¸ng t¹o trong viÖc kÕt hîp nh÷ng yÕu tè kú ¶o víi nh÷ng tình tiết có thực, tạo nên vẻ đẹp riêng của loại truyện truyền kỳ. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + Su tÇm t¸c phÈm “TruyÒn kú m¹n lôc”. + Su tÇm: Kho tµng truyÖn cæ tÝch ViÖt Nam. - Häc sinh: Su tÇm truyÖn cæ tÝch “Vî chµng Tr¬ng”. C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: * Hoạt động 1: Khởi động: 1-Tæ chøc: 2- KiÓm tra: - Câu hỏi: Trình bày suy nghĩ của em về tầm quan trọng của vấn đề bảo vệ, chăm sóc trẻ em, về sự quan tâm của cộng đồng quốc tế đối với vân đề này? - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Ngày nay ở xã Chân lý, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam vẫn còn đề thờ Vũ Nơng bên sông Hoàng Giang. Vậy Vũ Nơng là ai? Nàng có phẩm chất gì đáng quý? Số phận của nàng phải chăng chính là số phận của ngời phụ nữ dới chế độ phong kiến? Để trả lời đợc những câu hỏi đó, mời các em tìm hiểu bài học. * Hoạt động 2: §äc, hiÓu v¨n b¶n I-T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n: - Hớng dẫn học sinh đọc: 1.§äc-kÓ tãm t¾t: (Giáo viên đọc mẫu - Học sinh đọc). GVhớng dẫn HS tóm tắt chuyện. GV Nhận xét cách đọc của học sinh. *Y/C: Đọc to, rõ, truyền cảm .Đọc đúng những đoạn biÒn ngÉu. - H/sinh kÓ tãm t¾t l¹i c©u chuyÖn. 2.T×m hiÓu chó thÝch: (SGK48, 49, 50, 51)..

(27) ? Giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶?. ? Em hiÓu thÕ nµo lµ truyÒn kú? ? ThÕ nµo lµ ‘TruyÒn kú m¹n lôc”?. ? Nªu néi dung tæng qu¸t cña v¨n b¶n nµy? ? Văn bản này đợc chia làm mấy phÇn? Nªu néi dung chÝnh cña tõng phÇn?. *T¸c gi¶: NguyÔn D÷ (? - ?). - Ngêi huyÖn Trêng T©n-Thanh MiÖnH¶i D¬ng. - Sèng vµo nöa ®Çu thÕ kû XVI, häc trß cña TuyÕt Giang Phu Tö NguyÔn BØnh Khiªm. Thêi kỳ này, chế độ phong kiến nhà Hậu Lê đã lâm vµo khñng ho¶ng, c¸c tËp ®oµn phong kiÕn tranh giµnh quyÒn lùc, lo¹n l¹c liªn miªn. - ¤ng häc réng, tµi cao, lµm quan mét n¨m råi xin vÒ, «ng Èn dËt ë vïng nói rõng Thanh Ho¸. *T¸c phÈm: TrÝch “TruyÒn kú m¹n lôc”. - TruyÒn kú: Lo¹i v¨n xu«i tù sù, cã nguån gèc tõ v¨n häc Trung Quèc, thÞnh hµnh tõ thêi §êng. - TruyÒn kú m¹n lôc: ,Ghi chÐp t¶n m¹n nh÷ng truyÖn ly truyện ly kỳđợc lu truyền… Tác phẩm viết bằng chữ Hán gồm 20 truyện với nhiều đề nhiều đề tài: Chế độ phong kiến suy thoái, bọn tham quan vô lại, hôn nhân gia đình… . Nguyễn Dữ đã gửi gắm vào tác phẩm tâm t, t×nh c¶m, t×nh c¶m,nhËn thøc cña ngêi tri thức vào những vấn đề lớn của thời đại. *Tác phẩm đợc Vũ Khâm Lân khen là “Thiên cæ tïy bót”. 3.§¹i ý vµ bè côc: - §¹i ý: C©u chuyÖn kÓ vÒ sè phËn oan nghiÖt của một ngời phụ nữ có nhan sắc, đức hạnh dới chế độ phong kiến. . - Bè côc: 3 phÇn: (1): Từ đầu  “cha mẹ đẻ mình”. Cuéc h«n nh©n cña Tr¬ng Sinh vµ Vò N¬ng, sù xa c¸ch v× chiÕn tranh vµ phÈm h¹nh cña nµng trong thêi gian xa c¸ch. (2): “Qua năm sau”  “việc trót đã qua rồi”. Nçi oan khuÊt vµ c¸i chÕt bi th¶m cña Vò N¬ng. (3): Cßn l¹i. Cuéc gÆp gì gi÷a Phan Lang vµ Vò N¬ng trong động Linh Phi. Vũ Nơng đợc giả oan.. NS:8/9/2013 ND:14/9 TiÕt 17 - ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng (TrÝch: “TruyÒn kú m¹n lôc”- TiÕp). - NguyÔn D÷ -. A. Môc tiªu bµi d¹y: Gióp häc sinh: - Cảm nhận đợc vẻ đẹp truyền thống trong tâm hồn của ngời phụ nữ ViÖt Nam qua nh©n vËt Vò N¬ng. - Thấy rõ số phận oan trái của ngời phụ nữ dới chế độ phong kiến. - T×m hiÓu nh÷ng thµnh c«ng vÒ nghÖ thuËt cña t¸c phÈm: NghÖ thuËt dùng truyÖn, dùng nh©n vËt, sù s¸ng t¹o trong viÖc kÕt hîp nh÷ng yÕu tè kú ¶o víi nh÷ng tình tiết có thực, tạo nêu vẻ đẹp riêng của loại truyện kỳ ảo. B. ChuÈn bÞ - Gi¸o viªn: Su tÇm: Kho tµng truyÖn cæ tÝch ViÖt Nam..

(28) - Häc sinh: Su tÇm truyÖn cæ tÝch “Vî chµng Tr¬ng”. C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: * Hoạt động 1: Khởi động: 1- Tæ chøc: 2- KiÓm tra: C©u hái: Tãm t¾t v¨n b¶n ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng? 3- Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: * Hoạt động 2: §äc, hiÓu v¨n b¶n: ? Nhân vật Vũ Nơng đợc tác giả 1.Nh©n vËt Vò N¬ng: giíi thiÖu nh thÕ nµo? NhËn xÐt a-Những phẩm chất tốt đẹp của nàng: vÒ c¸ch giíi thiÖu cña t¸c gi¶? - TÝnh t×nh: Thuú mþ, nÕt na, G/thiÖu tÝnh t×nh ? §Ó hiÓu h¬n vÒ nh©n vËt nµy, - Dáng vẻ và nhan sắc: Tốt đẹp Nhan sắc=>đẹp chóng ta cïng t×m hiÓu nh©n vËt nết, đẹp ngời. Vò N¬ng trong nhiÒu hoµn c¶nh mà nàng đã phải trải qua . * Trong cuéc sèng b×nh thêng: ? Trong cuéc sèng thêng ngµy, - Tr¬ng Sinh cã tÝnh ®a nghi, phßng ngõa vî. Vò N¬ng lµ ngêi nh thÕ nµo? - Nàng giữ gìn khuôn phép, không để vợ chồng Nhận xét gì về thái độ của tác giả ph¶i thÊt hoµ. ë ®©y?  Lời kể ngắn nhng tỏ thái độ trân trọng của ? Khi Tr¬ng Sinh ®i lÝnh, nµng t¸c gi¶. béc lé nh÷ng phÈm chÊt g×? * Khi tiÔn chång ®i lÝnh: (NhËn xÐt lêi dÆn dß cña Vò N¬ng) - Nµng dÆn dß: + Kh«ng mong vinh hiÓn, ¸o gÊm phong hÇu. + Mong chồng đợc bình an trở về. C¶m th«ng tríc nh÷ng nçi vÊt v¶, gian lao mà chồng sẽ phải chịu đựng. Nãi lªn nçi kh¾c kho¶i, nhí nhung cña m×nh. Những lời nói ân tình, đằm thắm=>Yêu thơng. ? Khi ph¶i sèng xa chång nµng béc * Khi xa chång: lộ những đức tính gì? - Nçi buån nhí chång dµi theo n¨m th¸ng - Mét m×nh ch¨m con nhá, ch¨m sãc mÑ giµ tËn tình, chu đáo “Nàng hết sức thuốc thang … lấy lêi kh«n khÐo khuyªn l¬n”. - Lêi tr¨ng trèi cña mÑ chång nµng: “…Sau nµy, ? Lêi tr¨ng trèi cña mÑ chång nµng trêi xÐt lßng m×nh…xanh kia quyÕt ch¼ng phô giúp ta hiểu thêm đợc điều gì về con, cũng nh con đã chẳng phụ mẹ”  Bà đã nµng? ghi nhËn nh©n c¸ch vµ c«ng lao cña nµng víi gia đình chồng. - Khi mÑ chång mÊt: HÕt lêi th¬ng xãt, ma VËy khi xa chång nµng lµ ngêi chay, tế lễ nh đối với cha mẹ đẻ mình. phô n÷, ngêi con nh thÕ nµo? Vò N¬ng lµ ngêi vî thñy chung, ngêi con ? Khi nµng bÞ chång nghi oan lµ hiếu thảo, ngời mẹ đảm đang … không chung thuỷ, nàng đã làm gì? * Khi bÞ chång nghi oan: (Chó ý tíi nh÷ng lêi tho¹i cña nµng) Nàng đã phân trần với chồng: ? ở lời thoại 1, nàng đã nói những - Lêi tho¹i 1: “ThiÕp vèn con kÎ khã…cho thiÕp” gì? Nhằm mục đích gì? + Nµng nãi tíi th©n phËn m×nh, t×nh nghÜa vî chồng và khẳng định tấm lòng thuỷ chung, trong tr¾ng. + Cầu xin chồng đừng nghi oan. ? ở lời thoại 2, nàng đã phân trần  HÕt lßng t×m c¸ch hµn g¾n c¸i h¹nh phóc víi chång m×nh nh thÕ nµo? gia đình đang có nguy cơ tan vỡ. ? Lêi tho¹i 3 cña nµng trong hoµn - Lêi tho¹i 2: “ThiÕp sì dÜ…Väng Phu kia n÷a” c¶nh nµo? Cã néi dung g×? Nỗi đau đớn, thất vọng, tuyệt vọng đành cam ?Em cã suy nghÜ g× vÒ lêi tho¹i nµy? chÞu sè phËn, hoµn c¶nh - Lêi tho¹i 3: Lêi nãi cña nµng ë bÕn Hoµng Giang.

(29) (So s¸nh víi cæ tÝch§©y lµ hµnh động bột phát). ? Qua c¸c t×nh huèng trªn ®©y, em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh c¸ch cña Vò N¬ng?. * Hoạt động 3: - Gi¸o viªn hÖ thèng bµi. - Yªu cÇu häc sinh tãm t¾t l¹i VB.. “KÎ b¹c mÖnh … phØ nhæ”.  Lời thề ai oán và phẫn uất, Đây là hành động quyế liệt để bảo toàn danh dự, vừa có nỗi tuyệt vọng, vừa có sự chỉ đạo của lý trí. Lời đối thoại, tự bạch sắp xếp hợp lý=>Khắc ho¹ t©m lý vµ tÝnh c¸ch. * Vũ Nơng: Một ngời phụ nữ sinh đẹp, nết na, hiền thục, lại đảm đang, tháo vát, thờ kính mÑ chång, rÊt mùc hiÕu th¶o, mét d¹ thuû chung với chồng, hết lòng vun đắp hạnh phúc gia đình, song lại phải chết một cách oan uổng, đau đớn. Cñng cè, dÆn dß: - Phẩm chất tốt đẹp của Vũ Nơng. - Tãm t¾t v¨n b¶n: “ChuyÖn ngêi con g¸i NX" - Häc bµi, so¹n tiÕp tiÕt 2.. NS:8/9/2013 ND:11/9 TiÕt 18 - ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng (TrÝch: “TruyÒn kú m¹n lôc”- TiÕp). - NguyÔn D÷ -. A. Môc tiªu bµi d¹y: Gióp häc sinh: - Cảm nhận đợc vẻ đẹp truyền thống trong tâm hồn của ngời phụ nữ ViÖt Nam qua nh©n vËt Vò N¬ng. - Thấy rõ số phận oan trái của ngời phụ nữ dới chế độ phong kiến. - T×m hiÓu nh÷ng thµnh c«ng vÒ nghÖ thuËt cña t¸c phÈm: NghÖ thuËt dùng truyÖn, dùng nh©n vËt, sù s¸ng t¹o trong viÖc kÕt hîp nh÷ng yÕu tè kú ¶o víi nh÷ng tình tiết có thực, tạo nêu vẻ đẹp riêng của loại truyện kỳ ảo. B. ChuÈn bÞ - Gi¸o viªn: . Su tÇm: Kho tµng truyÖn cæ tÝch ViÖt Nam. - Häc sinh: Su tÇm truyÖn cæ tÝch “Vî chµng Tr¬ng”. C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: * Hoạt động 1: Khởi động: 1- Tæ chøc: 2- KiÓm tra: Câu hỏi: Phân tích những phẩm chất tốt đẹp của Vũ Nơng? 3- Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: * Hoạt động 2: §äc, hiÓu v¨n b¶n(tiÕp): Nµng Vò N¬ng bÞ nghi oan lµ kh«ng chung thuû víi chång. H·y t×m nh÷ng nguyªn nh©n dÉn tíi viÖc nµy? ?Cuéc h«n nh©n gi÷a Tr¬ng Sinh vµ Vò N¬ng cã ®iÒu g× cÇn lu ý? V× sao em biÕt? Cuéc h«n nµy cã g× khã kh¨n cho nh©n vËt Vò N¬ng? ? Theo em tÝnh c¸ch cña Tr¬ng Sinh cã ph¶i lµ nguyªn nh©n dÉn tíi nçi oan cña vî chµng? ? Cßn nguyªn nh©n nµo dÉn tíi nçi oan cña Vò N¬ng?. b- Nçi oan khuÊt cña Vò N¬ng: Nguyªn nh©n: Cuéc h«n nh©n gi÷a Tr¬ng Sinh vµ Vò N¬ng không bình đẳng: + Tr¬ng Sinh xin víi mÑ ®em tr¨m l¹ng vµng cíi vÒ. + Lêi cña Vò N¬ng: “ThiÕp vèn con kÎ khã, đợc nơng tựa nhà giàu”.  T¹o cho Tr¬ng Sinh mét c¸i thÕ: Cã tiÒn + Cã quyÒn (C¸i thÕ cña ngêi chång trong gia đình, ngời đàn ông dới chế độ phong kiến). - Tính cách của Trơng Sinh: “Đa nghi, đối với vî phßng ngõa qu¸ søc” + T©m tr¹ng khi trë vÒ có phần nặng nề không vui “Cha về, bà đã mất…” - Lời nói của đứa con ngây thơ: “Ô hay! Thế ra.

(30) «ng còng lµ cha t«i ! …kh«ng nh cha t«i tríc kia…”. “Tríc ®©y, thêng cã mét ngêi đàn ông … Đản cả”  Thông tin rất đáng tin, ngày một gay cấn: Nh đổ thêm dầu vào lửa, tính đa nghi đã đến độ cao trào, chàng “đinh ninh là vợ h”. => §©y lµ t×nh huèng bÊt ngê. - Cách c xử hồ đồ, độc đoán của Trơng Sinh: + Không đủ bình tĩnh để phán đoán, nghe lời con trẻ và không đủ bình tĩnh để phân tích đúng, sai. + Bá ngoµi tai nh÷ng lêi ph©n trÇn cña vî. + Kh«ng tin c¶ nh÷ng nh©n chøng bªnh vùc cho ? Bªn c¹nh c¸c nguyªn nh©n trªn nµng (Hä hµng, lµng xãm). theo em còn nguyên nhân nào nữa? + Nhất quyết không nói duyên cớ để vợ có cơ héi minh oan. ? Em thử đánh giá giá trị hiện thực và - Do hoµn c¶nh x· héi lóc bÊy giê: giá trị nhân đạo của truyện ? + X· héi träng nam, khinh n÷. + §Êt níc cã chiÕn tranh. => Bi kÞch cña Vò N¬ng lµ mét lêi tè c¸o x· héi phong kiÕn. Xem träng quyÒn uy cña kÎ giàu và của ngời đàn ông trong gia đình, đồng ? Trong truyện, tác giả đã sử dụng thời bày tỏ niềm cảm thơng của tác giả đối với nh÷ng yÕu tè kú ¶o nµo? sè phËn oan nghiÖt cña ngêi phô n÷. 2. Nh÷ng yÕu tè kû ¶o trong truyÖn: - Phan Lang n»m méng råi th¶ rïa. - Phan Lang lạc vào động rùa của Linh Phi … gặp Vũ Nơng … đợc đa về dơng thế. ? Em cã nhËn xÐt g×vÒ c¸ch ®a nh÷ng yÕu tè kú ¶o vµo trong truyÖn - H×nh ¶nh Vò N¬ng hiÖn ra sau khi Tr¬ng của tác giả? Cho biết tác dụng của Sinh lập đàn tràng giải nỗi oan cho nàng ở bến c¸ch ®a yÕu tè kú ¶o xen lÉn yÕu Hoµng Giang. * C¸ch thøc ®a nh÷ng yÕu tè kú ¶o vµo trong tè thùc? truyện. Các yếu tố này đợc đa xen kẽ với những yêu tố thực (Về địa danh, về thời điểm lÞch sö, nh©n vËt lÞch sö, sù kiªn lÞch sö, trang phôc cña c¸c mü nh©n, t×nh c¶nh nhµ Vò N¬ng). ? Các yếu tố kỳ ảo đợc đa vào  Thế giới kỳ ảo gần với cuộc sống đời thực, trong truyÖn cã t¸c dông g×? làm tăng thêm độ tin cậy, khiến ngời đọc (ý nghÜa nh thÕ nµo?). kh«ng c¶m thÊy ngì ngµng. * ý nghÜa: - Hoàn chỉnh thêm những nét đẹp vốn có của nh©n vËt Vò N¬ng: ë thÕ giíi kh¸c vÉn nÆng tình với cuộc đời, khát khao đợc phục hồi danh dù. - T¹o nªn mét phÇnkÕt thóc cã hËu: ThÓ hiÖn ? H·y ph©n tÝch t×nh tiÕt kú ¶o ë cuèi truyÖn? (ë t×nh tiÕt nµy cã thÓ íc m¬ cña nh©n d©n ta vÒ sù c«ng b»ng: Ngêi tèt dï ph¶i chÞu oan khuÊt råi cuèi cïng còng hiÖn tÝnh bi kÞch hay kh«ng?). đợc giải oan. - Chi tiÕt kú ¶o ë cuèi truyÖn “Vò N¬ng ngåi trên một chiếc kiệu hoa đứng giữa dòng … lúc Èn, lóc hiÖn … bãng nµng lo¸ng lo¸ng mê nh¹t dÇn mµ biÕn ®i mÊt”  §©y chØ lµ ¶o ¶nh. => An ủi cho số phận của Vũ Nơng, đồng thời * Hoạt động 3: ? Những đặc sắc về nghệ thuật của một lần nữa tố cáo xã hội phong kiến: Trong xã hội ấy, ngời phụ nữ đức hạnh chỉ có v¨n b¶n? thÓ t×m thÊy h¹nh phóc ë nh÷ng n¬i xa x¨m, huyÒn bÝ. ? NhËn xÐt g× vÒ nguyªn nh©n nµy?.

(31) Tæng kÕt, ghi nhí: 1.NghÖ thuËt: - C¸ch dÉn d¾t t×nh tiÕt c©u chuyÖn cña t¸c gi¶: Dùa vµo cèt truyÖn cã s½n, s¾p xÕp l¹i mét sè t×nh tiÕt, thªm bít, t« ®Ëm nh÷ng t×nh tiÕt cã ý nghĩa, có tính chất quyết định đến diễn biến của truyện cho hợp lý, tăng cờng tính bi kịch, đồng ? Nêu nội dung chính của văn bản? thời làm cho truyện hấp dẫn, sinh động hơn. - TruyÖn cã nhiÒu lêi tho¹i vµ lêi tù b¹ch cña nhân vật, đợc sắp xếp rất đúng chỗ  Câu chuyện sinh động, góp phần khắc hoạ quá trình t©m lý vµ tÝnh c¸ch cña nh©n vËt. 2.Néi dung: Qua câu chuyện về cuộc đời và cái chết thơng - §äc ghi nhí SGK. t©m cña Vò N¬ng, “TruyÖn ngêi con g¸i Nam Xơng” thể hiện niềm thơng cảm đối với số phận oan nghiệt của ngời phụ nữ dới chế độ phong kiến, đồng thời khẳng định vẻ đẹp truyền thèng cña hä. *Ghi nhí (SGK trang 51). Hoạt động 4 :Củng cố, dặn dò HÖ thèng l¹i bµi. - Vẻ đẹp của Vũ Nơng. - Nçi oan cña nµng. - YÕu tè kú ¶o trong t¸c phÈm - Híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp: B µi tËp: KÓ l¹i v¨n b¶n theo c¸ch cña em. - Yªu cÇu: §¶m b¶o c¸c t×nh tiÕt, sù viÖc chÝnhcña c©u chuyÖn. - §äc thªm bµi th¬ “L¹i bµi viÕng Vò ThÞ”. - So¹n bµi:“Xng h« trong héi tho¹i”. NS:8/9/2013 ND:11/9 TiÕt 19 Xng h« trong héi tho¹i. A. Môc tiªu bµi d¹y: Gióp häc sinh: - Hiểu đợc sự phong phú, tinh tế và giàu sắc thái biểu cảm của hệ thống c¸c tõ ng÷ xng h« trong TiÕng ViÖt. - HiÓu râ mèi quan hÖ chÆt chÏ gi÷a viÖc sö dông tõ ng÷ xng h« víi t×nh huèng giao tiÕp. - Nắm vững và sử dụng thích hợp từ ngữ đó. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: B¶ng phô. - Häc sinh: C¸c t×nh huèng liªn quan tíi bµi häc. C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: * Hoạt động 1: Khởi động: 1- Tæ chøc: 2- KiÓm tra: - C©u hái: Nªu nh÷ng nguyªn nh©n khiÕn ngêi nãi kh«ng tu©n thñ c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i? Mçi mét nguyªn nh©n cho mét vÝ dô minh ho¹? - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3- Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Trong các giờ trớc, các em đã đợc tìm hiểu các phơng châm hội thoại . Để đạt đợc mục đích trong giao tiếp thì ngời nói cần phải chú ý tới việc vận dụng các phơng châm hội thoại phù hợp với đặc điểm của tình huống giao tiếp. Ngoài những vấn đề này, trong giao tiếp chúng ta cần phải chú ý đến vấn đề gì nữa? Mời các em vào tìm.

(32) hiÓu giê häc h«m nay. * Hoạt động 2: Bài học: .Hoạt động của Thầy và Trò.. I. Tõ ng÷ xng h« vµ viÖc sö dông tõ ng÷ xng h«. - Tõ ng÷ xng h« trong tiÕng ViÖt: ? Em hãy nêu một số từ ngữ dùng để T«i, tao, mµy, nã ,h¾n, g·…chóng t«i, xng h« trong tiÕng ViÖt? chóng mµy,chóng nã…anh, em, c«, cËu, «ng Êy,chÞ Êy,… ? H·y cho biÕt c¸ch dïng tõ ng÷ xng h« - C¸ch dïng: + Dïng theo ng«i thø nh thÕ nµo ? + Dïng theo quan hÖ giao tiÕp ( s¾c th¸i ( nªu vÝ dô vÒ tõng c¸ch dïng ) biÓu c¶m) Suång s·, th©n mËt,trang träng… ? H·y so s¸nh tõ ng÷ xng h« trong TiÕng  Tõ ng÷ xng h« trong TiÕng ViÖt phong ViÖt víi tõ ng÷ xng h« trong TiÕng Anh phó vµ tinh tÕ h¬n tõ ng÷ xng h« trong cho nhËn xÐt? TiÕng Anh ? Qua c¸c vÝ dô vµ t×nh huèng trªn, em h·y cho nhËn xÐt vÒ hÖ thèng tõ ng÷ xng NhËn xÐt:TiÕng ViÖt cã mét hÖ thèng tõ h« trong TiÕng ViÖt. ng÷ xng h« rÊt phong phó ,tinh tÕ vµ giµu s¾c th¸i biÓu c¶m. *VÝ dô (SGK38, 39): Hai ®o¹n trÝch (TrÝch tõ DÕ MÌn phiªu lu ký cña T« Hoµi) – Hai học sinh đọc.  §o¹n trÝch a: - Anh – em (DÕ Cho¾t). – (Gi¸o viªn dïng b¶ng phô). - Ta – Chó mµy (DÕ MÌn). ? Em hãy xác định từ ngữ xng hô ở hai  §o¹n trÝch b: - T«i – Anh (DÕ MÌn). ®o¹n trÝch?. - T«i – Anh (DÕ Cho¾t ? Phân tích sự thay đổi về cách xng hô của Dế MÌn và Dế Choắt? Giải thích sự thay đổi đó? ở đoạn trích a: Cách xng hô của hai nh©n vËt rÊt kh¸c nhau. ThÓ hiÖn sù bÊt bình đẳng: + DÕ Cho¾t: KÎ ë vÞ thÕ yÕu, c¶m thÊy m×nh thÊp hÌn cÇn nhê v¶ ngêi kh¸c. + DÕ MÌn: KÎ ë vÞ thÕ m¹nh: Kiªu c¨ng vµ h¸ch dÞch - ë ®o¹n trÝch b: C¸ch xng h« nh nhau . Nh vậy đã có sự thay đổi: Vì Dế Choắt không còn coi mình là đàn em, cần nhờ vả, n¬ng tùa DÕ MÌn n÷a. DÕ Cho¾t nãi víi DÕ MÌn nh÷ng lêi tr¨ng trèi víi t c¸ch lµ mét ngêi b¹n. Cách xng hô bình đẳng giữa hai nhân vật. ? Qua đây, em hãy rút ra kết luận chung (Dế Mèn cũng đã nhận ra lỗi lầm). vÒ viÖc sö dông tõ ng÷ xng h«? KL:Căn cứ vào đối tợng và các đặc điểm giao tiÕp) kháccủa tình huống giao tiếp để xng hô - Một học sinh đọc ghi nhớ. cho thÝch hîp Hoạt động 3 Ghi nhí(SGK T 39) - HS đọc bài tập 1 II.LuyÖn tËp Bµi 1: ? Ngời viết đã phạm sai lầm gì ? Ngµy mai chóng ta lµm lÔ thµnh h«n, mời thầy đến dự. - Ngêi viÕt dïng sai tõ ng÷ xng h« Vì sao có sự sai lầm đó ? chóng ta (gåm c¶ ngêi nãi vµ ngêi nghe) -V× tiÕng ViÖt cã sù ph©n biÖt ng«i gép (chóng ta) vµ ng«i trõ (chóng em) tiÕng ch©u ¢u chóng t«i,chóng ta tïy.

(33) - Một HS đọc yêu cầu của BT 2 và gi¶i thÝch. -HS kh¸c bæ sung.. - Một HS đọc bài tập 3. C¸c nhãm th¶o luËn. GV chỉ định HS giải đáp.. HS đọc bài tập 4 ( th¶o luËn nhãm) - C¸c nhãm cö ngêi tr×nh bµy. t×nh huèng Bµi 2 : Yªu cÇu gi¶i thÝch v× sao trong c¸c VBKH thêng dïng chóng t«i trong khi t¸c gi¶ cña VB chØ cã 1 ngêi ->Trong VBKH ngêi viÕt xng chóng t«i chø kh«ng xng t«i lµ thÓ hiÖn tÝnh kh¸ch quan cña VBKH vµ sù khiªm tèn cña t¸c gi¶. Bµi 3: Yªu cÇu Ph©n tÝch c¸ch xng h« cña Th¸nh Giãng víi mÑ vµ víi sø gi¶ -> Chó bÐ gäi mÑ lµ c¸ch xng h« b×nh thêng - Xng h« víi sø gi¶ ta-«ng lµ xng hô ngang hàng, bình đẳng với sứ giả =>C¸ch xng h« kh¸c thêng ( mang mµu s¾c truyÒn thuyÕt) Bµi 4 Yêu cầu:Phân tích cách xng hô và thái độ cña ngêi nãi trong c©u chuyÖn -VÞ tíng xng h« víi thÇy gi¸o:con- thÇy - ThÇy gi¸o xng h« víi vÞ tíng: ngµi C©u nãi cïng víi c¸ch xng h« cho thÊy thái độ kính trọng, lòng biết ơn của vị tớng đối với thầy giáo cũ.. Hoạt động 4 : Củng cố-Dặn dò Cñng cè: Tõ ng÷ xng h« vµ c¸ch dïng. DÆn dß: - Thèng kª tõ ng÷ xng h«. - Hoµn chØnh bµi tËp - ChuÈn bÞ bµi C¸ch dÉn trùc tiÕp vµ c¸ch dÉn gi¸n tiÕp. NS: 8/9/2013 ND:12/9 TiÕt 20- C¸ch dÉn trùc tiÕp vµ c¸ch dÉn gi¸n tiÕp A. Môc tiªu bµi d¹y: Gióp häc sinh: - Nắm đợc cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp trong khi viết văn bản. - Luyện tập nhận biết, chuyển đổi cách dẫn. - RÌn luyÖn kü n¨ng trÝch dÉn khi viÕt v¨n b¶n. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: B¶ng phô + VÝ dô mÉu. - Häc sinh: T×m c¸c vÝ dô phï hîp víi néi dung bµi häc. C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: * Hoạt động 1: Khởi động: 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: - Câu hỏi: Nêu nội dung phần ghi nhớ (SGK39), giải đáp bài tập 6 (SGK40). - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Khi t¹o tËp v¨n b¶n viÕt, ta thêng dÉn lêi nãi hay ý nghÜ cña mét ngêi, mét nhân vật. Song cách dẫn đó của ta đã đúng hay cha? Có những cách dẫn nào; để tìm hiểu về vấn đề này, mời các em sẽ tìm hiểu bài học hôm nay. * Hoạt động 2: Bµi häc: Hoạt động của Thầy và Trò.. KiÕn thøc c¬ b¶n.

(34) I -C¸ch dÉn trùc tiÕp: - §o¹n a: “… §Êy, b¸c còng ch¼ng “thÌm” ngêi lµ g×?”. -§o¹n b: “Kh¸ch tíi bÊt ngê, ch¾c cu cËu cha kÞp quÐt tíc dän dÑp, cha kÞp gÊp ch¨n ch¼ng h¹n”. ? ë ®o¹n trÝch a, b, bé phËn in ®Ëm lµ lêi nãi  PhÇn in ®Ëm ë ®o¹n a lµ lêi nãi, v× hay ý nghĩ của nhân vật, nó đợc trớc đó có từ “nói” trong phần lời của ng¨n c¸ch víi nh÷ng bé phËn tríc ngêi dÉn. đó bằng những dấu gì? + Đợc tách ra khỏi phần câu đứng trớc b»ng dÊu hai chÊm vµ dÊu ngoÆc kÐp (“ ”) - ë ®o¹n b, phÇn c©u in ®Ëm lµ ý nghÜ, v× trớc đó có từ “nghĩ”. + DÊu hiÖu t¸ch hai phÇn c©u còng lµ dÊu haivÞchÊm vµ dÊu ngoÆc kÐp. ? Trong cả hai đoạn trích, có thể thay đổi  Có thể thay đổi vị trí giữa các bộ phận trÝ gi÷a c¸c bé phËn in ®Ëm víi bé in đậm với bộ phận đứng trớc nó. Hai phận đứng trớc nó đợc không? bé phËn Êy ng¨n c¸ch víi nhau b»ng Nếu đợc thì hai bộ phận ấy ngăn dÊu ngoÆc kÐp vµ dÊu ( - ). c¸ch víi nhau b»ng nh÷ng dÊu g×? Cô thÓ lµ: a: … “§Êy, b¸c … lµ g×” – Ch¸u nãi. ? ë hai ®o¹n trÝch a, b trªn, bé phËn b: “Kh¸ch tíi bÊt ngê, …ch¼ng h¹n” – in đậm đợc dẫn trực tiếp, em hiểu Ho¹ sü nghÜ thÇm. c¸ch dÉn trùc tiÕp lµ c¸ch dÉn ntn? Ghi nhí (1) - HS đọc mục ghi nhớ C¸ch dÉn trùc tiÕp lµ nh¾c l¹i nguyªn v¨n - GV kiÓm tra, kh¾c s©u kiÕn thøc lêi nãi hay ý nghÜ cña ngêi hoÆc nh©n vËt; Lời dẫn trực tiếp đợc đặt trong dấu *Ng÷ liÖu 2 ngoÆc kÐp. GV híng dÉn HS t×m hiÓu 2 ®o¹n b-C¸ch dÉn gi¸n tiÕp: trÝch ë môc II. PhÇn in ®Ëm ë VD (a)lµ lêi nãi v× cã tõ ? PhÇn in ®Ëm nµo lµ lêi nãi? PhÇn in khuyªn trong lêi ngêi dÉn. ®Ëm nµo lµ ý nghÜ? - PhÇn in ®Ëm ë VD(b) lµ ý nghÜ v× cã tõ hiÓu trong lêi ngêi dÉn. ? DÊu hiÖu gi÷a 2 phÇn? DÊu hiÖu :ëVD(a)kh«ng cã dÊu hiÖu g× ? Cã thÓ thay tõ r»ng b»ng tõ nµo? ë VD(b) Cã tõ r»ng - Cã thÓ thay tõ r»ng b»ng tõ lµ - Một HS đọc phần ghi nhớ Ghi nhí( 2) SGK T-54 - GVkiÓm tra kh¾c s©u néi dung C¸ch dÉn gi¸n tiÕp, tøc lµ thuËt l¹i lêi nãi hay ý nghÜ cña ngêi hoÆc nh©n vËt, cã ®iÒu chØnh cho thÝch hîp; lêi dÉn gi¸n tiÕp không đặt trong dấu ngoặc kép. * Hoạt động 3 LuyÖn tËp - Một HS đọc 2 đoạn văn và giải đáp Bài tập 1: - Líp nhËn xÐt , bæ sung. YC: Xác định lời dẫn , cách dẫn. Cả 2 đoạn văn đều dùng cách dẫn trực tiÕp. - HS luyÖn viÕt theo 2 nhãm- mçi nhãmBµi trÝch tËp 2 : dÉn 1 ý YC : ViÕt ®o¹n v¨n nghÞ luËn trÝch dÉn - GV gäi 3-4 HS tr×nh bµy ý kiến đã cho theo 2 cách TTvà GT - Líp nhËn xÐt, bæ sung. Ng÷ liÖu 1: Hai ®o¹n trÝch (TrÝch “LÆng lÏ Sa Pa” NguyÔn Thµnh Long)SGK53. - Hai học sinh đọc.. *Hoạt động 4 : Củng cố- Dặn dò - Ph©n biÖt c¸ch dÉn trùc tiÕp vµ c¸ch dÉn gi¸n tiÕp. + Néi dung. + H×nh thøc..

(35) - Hoµn chØnh c¸c bµi tËp. - ChuÈn bÞ bµi LuyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. NS: 8/9/2013 ND:14/9 TiÕt 21 Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng A. Môc tiªu bµi d¹y: Gióp häc sinh: - Nắm đợc các cách phát triển từ vựng thông dụng nhất. - TÝch hîp víi V¨n – TËp lµm v¨n. - RÌn häc sinh kü n¨ng më réng vèn tõ theo c¸c c¸ch ph¸t triÓn tõ vùng. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi + §äc tµi liÖu. - Häc sinh: + §äc tríc tiÕt 21. + Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK? C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: * Hoạt động 1: Khởi động: 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: - C©u hái: ThÕ nµo lµ lêi dÉn trùc tiÕp? Lêi dÉn gi¸n tiÕp? Cho VD minh ho¹? - Lµm bµi tËp 2 + 3 (Trang 54, 55). 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi míi: Ngôn ngữ là một hiện tợng xã hội vì vậy nó không ngừng biến đổi theo sự vận động của XH…Từ vựng đợc phát triển dới 2 hình thức :phát triển nghĩa của từ ngữ và phát triÓn sè lîng c¸c tõ ng÷.H«m nay chóng ta t×m hiÓu vÒ c¸ch ph¸t triÓn nghÜa cña tõ ng÷. * Hoạt động 2: Néi dung bµi häc: .Ng÷ liÖu, ph©n tÝch ng÷ liÖu: * §äc c¸c ng÷ liÖu SGK.. KÕn thøc c¬ b¶n: I. Sự biến đổi và phát triển nghĩa của từ ng÷. (1)- Gi¶i nghÜa tõ “Kinh tÕ”: 1.Từ kinh tế:Nghĩa cổ là kinh bang tế thế- Từ “Kinh tế” với nghĩa cũ hiện nay có (lo việc nớc việc đời).Nghĩa này ngày cßn dïng n÷a hay kh«ng? nay kh«ng dïng n÷a. - NhËn xÐt nghÜa cña tõ nµy ->Nghĩa của từ đã biến đổi.. NX: NghÜa cña tõ kh«ng ph¶i bÊt biÕn. Nã - Qua đó em có n/x gì về nghĩa của từ? có thể thay đổi theo thời gian. (2)-§äc 2 ®o¹n trÝch T/KiÒu vµ nhËn xÐt “ChÞ em s¾m …ch¬i xu©n”: - “Ngµy xu©n … dµi”: -Tõ xu©n nµo lµ nghÜa gèc, tõ xu©n nµo lµ nghÜa chuyÔn? -Hiện tợng chuyển nghĩa này đợc tiÕn hµnh theo ph¬ng thøc nµo? - Tõ “Giê kim … trao tay”: ) - “Cïng … tay bu«n ngêi”: ) - HiÖn tîng nµy chuyÓn nghÜa nµy theo ph¬ng thøc nµo? .. - Gọi 2 học sinh đọc ghi nhớ. * Hoạt động 3:. 2.Ph¸t triÓn nghÜa cña tõ a, Tõ xu©n(1) lµ mïa xu©n- nghÜa gèc. Tõ xu©n(2) lµ tuæi trÎ- nghÜa chuyÓn. - Ph¬ng thøc chuyÓn: Èn dô. b, NghÜa cña tõ tay Tay(1)lµ 1 bé phËn cña c¬ thÓ- nghÜa gèc. tay (2)lµ kÎ bu«n ngêi sµnh sái- N/ chuyÓn - Ph¬ng thøc chuyÓn: ho¸n dô. KL: X· héi ph¸t triÓn, tõ vùng cña ng«n ng÷ còng kh«ng ngõng ph¸t triÓn dùa trªn c¬ së nghÜa gèc. - Phơng thức chính để phát triển nghĩa cña tõ ng÷ lµ ph¬ng thøc Èn dô vµ ho¸n dô. * Ghi nhí: (SGK trang 56). LuyÖn tËp: 1-Bµi tËp 1: (Trang 56)..

(36) - a): NghÜa gèc: Bé phËn c¬ thÓ. - b): Ho¸n dô: - c): Èn dô: VÞ trÝ tiÕp xóc … - d): ẩn dụ: < Tiếp xúc đất … 2-Bµi tËp 2: (Trang 57). Giống: đã chế biến dùng để pha nớc uống. - §äc yªu cÇucña bµi tËp 2? Khác: Dùng để chữa bệnh. - Gi¶i nghÜa c¸ch dïng tõ “Trµ” gièng? 3-Bµi tËp 3: (Trang 57). Kh¸c nhau æ chæ nµo? - Đồng hồ điện: Dùng để đếm số đơn vị -Gi¶i thÝch nghÜa chuyÓn tõ, nghÜa gèc điện đã tiêu thụ để tính tiền, … tõ“§ång hå”? 4-Bµi tËp 4: (Trang 57). - Héi chøng: KÝnh tha; CT; phong b×; - §äc yªu cÇu cña bµi tËp? b»ng dëm.  Chứng minh đó là những từ nhiều - Ng©n hµng. nghÜa? - Sèt. - Vua…. 5-Bµi tËp 5: (Trang 57). - MÆt trêi (1) ChØ sù viÖc cña hiÖn tîng. - Đọc yêu cầu của đề bài? - Häc sinh th¶o luËn, tr¶ lêi, gi¸o viªn - MÆt trêi (2) Èn dô nghÖ thuËt. uèn n¾n cho häc sinh? * Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò: - Häc kü néi dung bµi . HÖ thèng néi dung c¬ b¶n cña bµi. - §äc l¹i ghi nhí. - Lµm hoµn chØnh bµi tËp vµo vë. - Học sinh đọc bài tập số 1? - Nªu yªu cÇu? - Häc sinh tr¶ lêi  Gi¸o viªn uèn n¾n?. Ngày 9/9/2013 Ký duyệt TT. Hoµng Minh TiÕn.

(37) NS:15/9/2013 ND:16/9 TiÕt 22- 23. Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ - Håi thø mêi bèn( Ng« Gia V¨n Ph¸i-) A. Môc tiªu bµi d¹y: Gióp häc sinh: - Cảm nhận đợc vẻ đẹp hào hùng của ngời anh hùng dân tộc, với chiến công hiển hách đại phá quân Thanh; sự thảm bại của bọn xâm lợc Tôn Sỹ Nghị vµ sè phËn thª th¶m, nhôc nh· cña bän vua quan b¸n níc, h¹i d©n. - Thấy đợc ý thức, quan điểm tiến bộ của tác giả, hiểu khác quan về thể loại và đánh giá giá trị nghệ thuật của thể loại tiểu thuyết lịch sử, lối kể chuyện, miêu tả rất chân thực, sinh động. - TÝch hîp víi V¨n - TiÕng ViÖt - TËp lµm v¨n. - Rèn luyện kỹ năng đọc, phân tích, tìm hiểu nhân vật trong tiểu thuyết. - Biết tự hào những tấm gương anh hùng giệt giặc cứu nước. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n . Tham kh¶o tµi liÖu - Häc sinh: §äc kü v¨n b¶n . Tr¶ lêi c©u hái trong s¸ch gi¸o khoa. C. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: * Hoạt động 1: Khởi động: 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: GV kiểm tra sự chuẩn bị của HS 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: * Hoạt động 2: Néi dung bµi häc: Hoạt động của Thầy và Trò HS đọc chú thích (*) Em hiÓu g× vÒ t¸c phÈm Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ?. Giáo viên đọc mẫu - Học sinh đọc. - Gọi 4-5 em học sinh đọc. - KÓ tãm t¾t néi dung ®o¹n trÝch ?. -Theo em v¨n b¶n trÝch thuéc thÓ lo¹i nµo? - §o¹n trÝch chia lµm mÊy phÇn? Lµ. I-T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n 1.T¸c gi¶- T¸c phÈm: - T¸c gi¶ :Nhãm t¸c gi¶ thuéc dßng hä Ng« Th× ë lµng T¶ Thanh Oai , Hµ T©y. -.T¸c phÈm Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ + Nghĩa nhan đề : Chép chuyện vua Lê thống nhất đất nớc. + Néi dung :HS dùa vµo SGK tr×nh bµy + ThÒ lo¹i :TiÓu thuyÕt lÞch sö, viÕt b»ng ch÷ H¸n. 2.Hớng dẫn đọc - kể tóm tắt: Chú ý đọc với ngữ điệu phù hợp với từng nhân vËt. *Tãm t¾t: - Qu©n Thanh kÐo vµo chiÕn níc ta mét cách dễ dàng, đợc tin cấp báo, Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế  Thân chinh đánh giặc. - Cuéc tiÕn qu©n thÇn tèc vµ nh÷ng th¾ng lîi vÎ vang. - Sù thÊt b¹i th¶m h¹i cña bän x©m lîc vµ lò b¸n níc Lª Chiªu Thèng. 3.T×m hiÓu thÓ lo¹i: - Lµ tiÓu thuyÕt lÞch sö, ch¬ng håi viÕt b»ng ch÷ H¸n  ChÞu ¶nh hëng cña Tam.

(38) nh÷ng phÇn nµo? Nªu néi dung?. Quèc ChÝ. 4.Bè côc ®o¹n trÝch: - §o¹n 1: Qu©n Thanh chiÕm Th¨ng Long, NguyÔn HuÖ xng v¬ng, trùc tiÕp cÇm quân đánh giặc. - §o¹n 2: Cuéc tiÕn qu©n thÇn tèc vµ chiÕn th¾ng oanh liÖt cña ta. - §o¹n 3: Sù thÊt b¹i cña qu©n Thanh vµ sè phËn cña vua, t«i Lª Chiªu Thèng.. TiÕt 2 -Trong kho¶ng thêi gian ng¾n tõ 20/11 đến 30/12/1788, khi nhận đợc tin cấp báo của Đô đốc Tuyết thì Nguyễn Huệ đã có thái độ và quyết địnhgì? Ông đã làm đợc nh÷ng viÖc g×?. II-T×m hiÓu v¨n b¶n: 1.H×nh ¶nh NguyÔn HuÖ: - Từ đấu đến cuối Nguyễn Huệ luôn tỏ ra là con ngời có hành động mạnh mẽ,nhanh nhẹn, quả quyết, xông xáo và có chủ đích rõ ràng, nhng không phải là xốc nổi và độc ®o¸n, mµ cã tÝnh to¸n tríc sau, cã tham kh¶o ý kiÕn nh÷ng céng sù, nh÷ng ngêi gióp viÖc. -Điều đó chứng minh ông là ngời -> ¤ng lµ ngêi chØ huy qu©n sù cùc kú cã phÈm chÊt g×? s¾c x¶o, nhµ chÝnh trÞ cã c¸ch nh×n nh¹y bÐn, tù tin. -Qua nh÷ng lêi phñ dô cña vua + Lêi dô cña nhµ vua ë trÊn NghÖ An: QuangTrung trong buæi duyÖt Ngắn gọn, hào hùng, kích động tinh thần binh lín ë NghÖ An ,tiÕp xóc víi tớng sỹ quyết tâm đánh giặc. Së, L©n, Ng« Th× NhËm ,vµ cuéc + Lêi phñ dô cña nhµ vua víi quan tíng trò chuyện với cống sĩ La Sơn chứng thân cận .  Ông là ngời lãnh đạo tối tá nhµ vua cßn cã phÈm chÊt g×? cao, rÊt hiÓu së trêng, së ®o¶n cña c¸c thuộc hạ, lại rất độ lợng, công minh. Tµi dïng binh cña Quang Trung. -T×m nh÷ng chi tiÕt chøng tá tµi - Hành quân thần tốc, đông ngời lại an toàn, dïng binh vµ chØ huy cña vua đảm bảo bí mật. Từ ngày 25 đến ngày 29 hành Quang Trung? quân vợt 350 km đờng núi đèo.  Vua võa tuyÓn binh, võa duyÖt binh, vừa tổ chức đội ngũ. - Đánh là thắng, chiến đấu dũng mãnh,. - Vua Quang Trung lµ mét tæng chØ huy thực thụ: Định ra kế hoạch, cách tiến đánh tõng trËn cô thÓ, tæ chøc hµnh qu©n bÊt chÊp nguy hiÓm. -H×nh ¶nh vua Quang Trung trong => H×nh ¶nh vua Quang Trung trong chiÕn chiến trận đợc miêu tả ntn? trËn thËt oai phong lÉm liÖt. -TaÞ sao t¸c gi¶ vèn trung thµnh * §ã là sự thật lịch sử mà các tác giả đã đợc víi nhµ Lª, kh«ng mÊy c¶m t×nh chøng kiÕn trùc tiÕp, lµ nh÷ng ngêi trÝ thøc cã víi T©y S¬n,thËm chÝ xem T©y l¬ng t©m, nh÷ng ngêi cã t©m huyÕt vµ tµi n¨ng, nªn c¸c « S¬n nh giÆc mµ t¸c gi¶ vÉn viÕt kh«ng thÓ kh«ng t«n träng lÞch sö. vÒ Quang Trung vµ nh÷ng chiÕn - MÆt kh¸c, c¸c «ng còng thÊy râ sù thèi c«ng cña ®oµn qu©n ¸o v¶i mét kÐm cái, hÌn m¹t cña vua, chóa thêi c¸ch c¶m t×nh ®Çy hµo høng nh vËy? n¸t, Lª - TrÞnh. - Em h·y chØ ra nh÷ng chi tiÕt vµ ph©n tÝch nh÷ng chi tiÕt kÓ, t¶ bän cíp níc vµ b¸n níc?. 2- H×nh ¶nh bän cíp níc vµ b¸n níc: a-Tổng đốc Tôn Sỹ Nghị: - Mu cÇu lîi riªng, bÊt tµi, kh«ng biÕt mình, biết địch, kiêu căng, chủ quan, tự nãm đã thất bại thảm hại. b-Số phận của triều đình bán nớc: - ChÞu nçi sØ nhôc cña kÎ ®Çu hµng, bï.

(39) -Em cã nhËn xÐt nh thÕ nµo vÒ lêi kÓ, t¶ cña t¸c gi¶ ë ®o¹n v¨n nµy?. nhìn, đê hèn ,theo đuôi bọn xâm lợc,chịu chung sè phËn víi qu©n cíp níc.  §o¹n v¨n t¶,kÓ ch©n thùc, t¸c gi¶ vÉn gửi vào đó tình cảm ngậm ngùi, thơng * Hoạt động 3: c¶m. Tæng kÕt, luyÖn tËp: -Nªu nghÖ thuËt c¬ b¶n t¸c gi¶ sö 1.Tæng kÕt: dụng để làm nổi bật chủ đề? *NghÖ thuËt: KÓ, t¶ ch©n thùc thÓ hiÖn rÊt râ c¶m xóc. - Nªu néi dung c¬ b¶n? *Nội dung: Là bức tranh sinh động về ngêi anh hïng NguyÔn HuÖ-vÞ vua v¨n võ song toàn. Đồng thời, cũng thấy đợc tình cảnh thất bại ê chề, khốn đốn, nhục - §äc ghi nhí s¸ch gi¸o khoa trang nh· cña bän vua quan b¸n níc. 72. *Ghi nhí: S¸ch gi¸o khoa. 2.LuyÖn tËp: - Viết đoạn văn ngắn miêu tả trận đánh đồn Ngọc Hồi. * Hoạt động 4: Củng cố - dặn dò: - HÖ thèng néi dung toµn bµi. - §äc ghi nhí. - §äc mét ®o¹n th¬ cña Ng« Th× Dô. - Tìm đọc thêm: Kể chuyện Quang Trung của Nguyễn Huy Tởng. - Häc kü néi dung bµi. - So¹n bµi: “TruyÖn KiÒu cña NguyÔn Du”.. NS:15/9/2013 ND:18/9 TiÕt 24: Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng (tiÕp) A- Mục tiêu cần đạt: * Giúp HS nắm đợc : HiÖn tîng ph¸t triÓn tõ vùng cña 1 ng«n ng÷ b»ng c¸ch t¨ng sè lîng tõ ng÷ nhê : - T¹o thªm tõ ng÷ míi. - Tõ mîn cña TiÕng níc ngoµi. RÌn kÜ n¨ng : Sö dông tõ ng÷. B - ChuÈn bÞ cña thÇy, trß: GV: Tõ ®iÓn tiÕng ViÖt - Tõ ®iÓn H¸n N«m - B§TD. HS : §äc tríc, t×m VD vÒ tõ ng÷ míi C- Tiến trình tổ chức các hoạt động * Hoạt động 1: + Khởi động 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: T×m 3 tõ cã sù ph¸t triÓn nghÜa? §Æt c©u minh ho¹? 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi * Hoạt động 2 : H×nh thµnh kiÕn thøc HÖ thèng c©u hái. Néi dung kiÕn thøc I-T¹o tõ ng÷ míi: HS đọc VD 1? (GV ghi lại trên VÝ dô 1: - Điện thoại di động: Điện thoại vô tuyến b¶ng) nhá - Tìm từ ngữ mới đợc cấu tạo trong thêi gian gÇn ®©y vµ gi¶i thÝch nghÜa - Kinh tÕ tri thøc: NÒn KT dùa chñ yÕu vào của những từ ngữ đó? sx, lu th«ng, ph©n phèi s¶n phÈm cã hµm lîng T/ thøc cao - §Æc khu kinh tÕ: Khu vùc dµnh thu hót vèn, CN níc ngoµi..

(40) - Së h÷u trÝ tuÖ: QuyÒn së h÷u nh÷ng s¶n phẩm do hoạt động trí tuệ mang lại. VÝ dô 2: - TV có những từ ngữ đợc cấu tạo - L©m tÆc: kÎ cíp tµi nguyªn rõng theo m« h×nh: X + tÆc” H·y t×m - Tin tÆc: kÎ dïng kü thuËt th©m nhËp tr¸i những từ ngữ mới theo mô hình đó? phép vào dữ liệu trên máy tính của ngời khác ? Ph¸t triÓn tõ ng÷ b»ng c¸ch nµo? và mục đích việc phát triển từ ngữ? Cho vÝ dô vÒ 1 sè tõ ng÷ míi?. KL: T¹o thªm tõ ng÷ míi lµm vèn tõ t¨ng lªn lµ 1 h×nh thøc ph¸t triÓn cña tõ vùng.. HS đọc đoạn Kiều và đoạn văn? ChØ ra nh÷ng tõ H¸n ViÖt trong c¸c VD đó? ( Từ Hán Việt đơn + ghép). II- Mîn tõ ng÷ cña tiÕng níc ngoµi. *VÝ dô: 1, Thanh minh, tiết, lễ, tảo mộ, đạp thanh, héi, yÕn anh, bé hµnh, xu©n, tµi n÷, giai nh©n, *B¹c mÖnh, duyªn, phËn, thÇn linh ,chøng gi¸m, thiÕp, ®oan trang, tiÕt, trinh b¹ch, ngäc.. - T×m tõ chØ k/n: bÖnh mÊt kh¶ n¨ng miÔn dÞch, g©y tö vong? - ChØ k/n; N/cøu 1 c¸ch cã hÖ thèng những điều kiện để tiêu thụ hàng ho¸(nhu cÇu, thÞ hiÕu)? ? T¹o thªm tõ ng÷ b»ng c¸ch nµo? Những từ đó mợn của nớc nào?. 2, Các từ đó là - AIDS. Mîn tiÕng Anh. - Marketting Mợn tiếng nớc ngoài để phát triển T.Việt (ViÕt nguyªn d¹ng: Marketting) - Phiªn ©m trong tµi liÖu chuyªn m«n: maketing - Phiªn ©m trong tµi liÖu th«ng thêng ma-kÐt- ting. - >Tõ mîn tiÕng H¸n chiÕm sè lîng nhiÒu h¬n.. - Hai lo¹i tiÕng H¸n vµ tiÕng níc ngoµi kh¸c, lo¹i nµo mîn nhiÒu h¬n? * Ghi nhí: 1,2-(T 73, 74 ) LuyÖn tËp - H·y t×m c¸c tõ mîn tiÕng níc 1-Bµi 1: ngoµi trong TiÕng ViÖt. “ X+ trêng”: chiÕn trêng, c«ng trêng, n«ng Gọi HS đọc SGK?. trêng, ng trêng, th¬ng trêng. “ X+ ho¸”: ¤xi, l·o, c¬ giíi, ®iÖn khÝ, CN, * Hoạt động 3 hiện đại. HS : Lµm theo nhãm t¹i chç  b¸o “ X+ ®iÖn tö”: Th, th¬ng m¹i, GD, chÝnh kÕt qu¶  söa ch÷a kÕt luËn. phñ. 2-Bµi 2: - Bµn tay vµng - §a d¹ng sinh häc - C¬m bôi - §êng cao tèc - C«ng nghÖ cao - §êng vµnh ®ai. - C«ng viªn níc - Hiệp định khung Chia 3 nhãm, mçi nhãm t×m 2 tõ, thi - Th¬ng hiÖu. nhanh, trong 3 phót lªn b¶ng? 3-Bµi 3 - GV söa ch÷a c¸ch gi¶i; KL M·ng xµ. t« thuÕ Xµ phßng, « t« Biªn phßng, phi ¸n Ru ®i « Tham «, phª b×nh Cµ phª N« lÖ, ca sü Ca n« Chia 2 cét cho h/s lªn ®iÒn vµo cét. * Hoạt động 4 : Củng cố - dặn dò Cñng cè bµi häc b»ng B§TD - Häc bµi, hoµn thµnh c¸c bµi tËp vµo vë, lµm bµi tËp 4 -T×m 5 tõ gèc ¢u, 10 tõ H¸n. - Nắm vững đặc điểm phát triển từ vựng tiếng Việt - ChuÈn bÞ bµi: “ TruyÖn KiÒu cña NguyÔn Du”..

(41) NS:15/9/2013 ND:18/9 TiÕt 25: TruyÖn KiÒu cña nguyÔn du A-Mục tiêu cần đạt: * Gióp HS - Nắm đợc những nét chủ yếu về cuộc đời, con ngời, sự nghiệp văn học của NguyÔn Du. - Nắm đợc cốt truyện, những gía trị cơ bản về nội dung, nghệ thuật của “ Truyện Kiều”. Từ đó thấy đợc vai trò, vị trí của Nguyễn Du và kiệt tác “ Truyện Kiều” trong lịch sử văn học và đời sống tâm hồn Việt Nam. - RÌn luyÖn kü n¨ng kh¸i qu¸t, tãm t¾t truyÖn. B-ChuÈn bÞ cña thÇy, trß: GV: Những t liệu về cuộc đời ND, lời bình cho tác phẩm “ Truyện Kiều” HS : §äc kü phÇn tãm t¾t TruyÖn KiÒu. C- Tiến trình tổ chức các hoạt động * Hoạt động 1: Khởi động 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: Ph©n tÝch h×nh tîng ngêi anh hïng NguyÔn HuÖ ? 3-bµi míi: Giíi thiÖu bµi * Hoạt động 2 : §äc hiÓu v¨n b¶n Hoạt động của Thầy và Trò KiÕn thøc c¬ b¶n - HS đọc phần giới thiệu t/ giả I-T¸c gi¶ NguyÔn Du: ( 1765-1820) NguyÔn Du? + Sinh trởng trong 1 thời đại có nhiều biến - Đoạn trích cho em biết về những động dữ dội  tác động tới tình cảm, nhận vấn đề gì trong cuộc đời của t/g? thøc cña NguyÔn Du híng ngßi bót vµo hiÖn ( nhÊn m¹nh nh÷ng ®iÓm quan thùc träng) + Gia đình Nguyễn Du là gia đình đại quý tộc, nhiều đời làm quan, có truyền thống văn học; Nhá sèng vinh hoa phó quý  9 tuæi må c«i cha, 12 tuổi mồ côi mẹ  Tácđộng lớn đến s¸ng t¸c. + B¶n th©n: Häc giái nhng nhiÒu lËn ®Ën b«n ba nhiÒu n¬i, tiÕp xóc nhiªï vïng v¨n ho¸ khác, nhiều cảnh đời số phận khácảnh hởng đến sáng tác. + Lµ ngêi th«ng minh uyªn b¸c lµ mét trong “An Nam ngũ tuyệt”,một nhà nhân đạo chủ nghÜa lín. *Sù nghiÖp:NguyÔn Du lµ mét thiªn tµi v¨n - Sù nghiÖp VH cña ND cã nh÷ng học, là đại thi hào, là danh nhân văn hoá thế điểm gì đáng chú ý? ( GV giíi thiÖu thªm 1 sè s¸ng t¸c giíi. T¸c phÈm chÝnh : lín cña ND) - Ch÷ H¸n: 243 bµi víi 3 tËp th¬ “Thanh Hiªn Thi tËp” “ Nam trung t¹p ng©m”,“ B¾c hµnh t¹p lôc” - Ch÷ N«m: “ TruyÖn KiÒu” ( §o¹n trêng t©n thanh) “ V¨n chiªu hån” II- TruyÖn KiÒu - ThuyÕt tr×nh cho HS hiÓu vÒ nguồn gốc t/p- khẳng định sự sáng 1, Nguồn gốc tác phẩm t¹o cña ND -Tõ 1 t¸c phÈm v¨n häc Trung Quèc Kim V©n ( GV kÓ thªm sù s¸ng t¹o ND: KiÒu truyÖn cña Thanh T©m Tµi Nh©n, thªm, bít) Nguyễn Du đã sáng tạo nên kiệt tác văn học Tù sù – kÓ chuyÖn b»ng th¬; NghÖ ViÖt Nam. 2, Tãm t¾t t¸c phÈm : 3 phÇn thuËt XD nh©n vËt miªu t¶ TN… - Gặp gỡ và đính ớc - HS đọc phần tóm tắt? - Gia biÕn vµ lu l¹c - 3 em lªn tãm t¾t 3 phÇn?.

(42) - 1 em tãm t¾t toµn bé. - §oµn tô. 3, Gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt. - Theo em truyÖn KiÒu cã nh÷ng a,Gi¸ trÞ néi dung gi¸ trÞ lín nµo? + Gi¸ trÞ hiÖn thùc - Bức tranh về xã hội đơng thời bất công , tàn bạo, chà đạp cuộc sống con ngời. - P/a sè phËn nh÷ng con ngêi bÞ ¸p bøc ®au khổ đặc biệt là số phận bi kịch của ngời phụ n÷. + Giá trị nhân đạo - C¶m th¬ng s©u s¾c tríc nh÷ng khæ ®au cña con ngêi. - Lªn ¸n, tè c¸o nh÷ng thÕ lùc tµ b¹o - Trân trọng, đề cao con ngời từ vẻ đẹp hình thøc, phÈm chÊt  íc m¬ kh¸t väng ch©n chÝnh. b Gi¸ trÞ nghÖ thuËt:( ng«n ng÷ vµ thÓ lo¹i) ( Gv thuyÕt tr×nh 2 thanh tùu lín vÒ TK kÕt tinh thµnh tùu nghÖ thuËt VHDT trªn nghÖ thuËt) tÊt c¶ c¸c ph¬ng diÖn ng«n ng÷ vµ thÓ lo¹i. -Ngôn ngữ : Tiếng Việt đạt tới đỉnh cao của ngôn ngữ nghệ thuật có chức năng biểu đạt + GV minh ho¹ c¸ch sö dông ng2, t¶ biÓu c¶m + thÈm mü c¶nh TN.. - ThÓ lo¹i:TruyÖn th¬ ( §Æc trng thÓ lo¹i truyÖn th¬ ) - Khắc hoạ nhân vật: Dáng vẻ bên ngoài, đời sèng néi t©m bªn trong, - Miªu t¶ thiªn nhiªn ®a d¹ng: C¶nh ch©n thùc sinh động tả cảnh ngụ tình. *Ghi nhí: SGK- 80 HS đọc phần ghi nhớ Cñng cè- dÆn dß - Cñng cè: chèt l¹i nh÷ng néi dung chÝnh - DÆn dß : Häc bµi. N¾m ch¾c néi dung, nghÖ thuËt truyÖn KiÒu. So¹n bµi : “ ChÞ em Thuý KiÒu” NS:15/9/2013 ND:19/9 TiÕt 26:. ChÞ em thuý KiÒu trÝch truyÖn kiÒu- nguyÔn du A- Mục tiêu cần đạt: * Gióp HS: - Thấy đợc nghệ thuật miêu tả nhân vật của ND: khắc hoạ những nét riêng về nhan s¾c, tµi n¨ng, tÝch c¸ch, sè phËn Thuý V©n, Thuý KiÒu b»ng bót ph¸p nghÖ thuËt cæ ®iÓn. - Biết vận dụng bài học để miêu tả nhân vật. - H×nh thµnh kü n¨ng miªu t¶ nh©n vËt trong v¨n tù sù B-ChuÈn bÞ cña thÇy, trß gv:§äc tµi liÖu tham kh¶o, tranh minh ho¹. HS: ChuÈn bÞ bµi C-Tiến trình tổ chức các hoạt động * Hoạt động 1: Khởi động 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: Nªu gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña truyÖn KiÒu? 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi * Hoạt động 2 : §äc hiÓu v¨n b¶n Hoạt động của Thầy và Trò Néi dung kiÕn thøc GV đọc mẫu, nêu yêu cầu đọc: I.T×m hiÓu chung 1, §äc. - Gọi HS đọc ? Giọng đọc vui tơi,trong sáng. 2, T×m hiÓu chó thÝch . VÞ trÝ ®o¹n trÝch?.

(43) - KiÓm tra viÖc t×m hiÓu chó thÝch ë 1 sè chó thÝch:1,2,5,9,14?. - Vị trí đoạn trích : phần đầu t/p (từ câu 15 đến c©u 38),giíi thiÖu gia c¶nh nhµ V¬ng viªn ngo¹i. - §o¹n trÝch chia lµm mÊy phÇn ? 3, Bè côc + 4c©u ®Çu: Giíi thiÖu chung 2 chÞ em Thuý Tr×nh tù miªu t¶ ? KiÒu, Thuý V©n. - Nêu đại ý của đọan trích? + 4 c©u tiÕp: T¶ Thuý V©n. + Cßn l¹i: T¶ Thuý KiÒu II- Ph©n tÝch v¨n b¶n 1, Giới thiệu vẻ đẹp 2 chị em “ Tố Nga” cô gái đẹp (Đọc đoạn 1)? Vẻ đẹp 2 chị em TK “ Mai, tuyết”: Ước lệ  vẻ đẹp thanh cao, đợc g/t bằng h/a nào? T/g s/d NT gì duyên dáng, trong trắng. “ Mời phân” khái quát vẻ đẹp chung và vẻ đẹp khi miªu t¶, giíi thiÖu nh©n vËt? riªng “ mçi ngêi mét vÎ” - NhËn xÐt c©u th¬ cuèi ®o¹n ?( c©u -> C¸ch giíi thiÖu ng¾n gän nhng næi bËt c¶ 2 chị em Kiều đều đẹp - 1 vẻ đẹp hoàn hảo. th¬ ng¾n gän cã t/d g×?) - Nhận xét về vẻ đẹp 2 chị em Kiều? 2,Vẻ đẹp của Thuý Vân ( §äc ®o¹n 2) : 4 c©u tiÕp? - Nh÷ng h/a NT nµo mang tÝnh íc lÖ khi gợi tả vẻ đẹp của Thuý Vân? - Từ “ trang trọng” gợi vẻ đẹp ntn? - BP NT nào đợc s/d khi miêu tả V©n? - NhËn xÐt vÒ nh÷ng h/a Èn dô ? DiÔn xu«i ý 2 c©u th¬. V× sao t¶ V©n tríc.? - Cảm nhận về vẻ đẹp của T/Vân qua những yếu tố NT đó? Chân dung Thuý V©n gîi tÝnh c¸ch, sè phËn ntn? ( §äc ®o¹n 3) - C©u th¬ ®Çu tiªn thÓ hiÖn ý g×? - Khi gợi tả vẻ đẹp T/Kiều, t/g cũng s/d nh÷ng NT mang tÝnh íc lÖ, cã nh÷ng ®iÓm nµo gièng vµ kh¸c khi miªu t¶ T/V©n ?. - Kiềucó những tài nào? Mục đích miêu tả tài của T/K? Tài nào đợc tả s©u, kü?. - Ch©n dung cña KiÒu dù c¶m s/p ntn? Dùa vµo c©u th¬ nµo? - Em nhận xét gì về vẻ đẹp của TK? - Cảm hứng nhân đạo trong đoạn trÝch ? NT ớc lệ cổ điển mang đặc điểm gì? Thái độ t/g khi miêu tả 2 nhân vật? §äc ghi nhí. - “ trang trọng” gợi vẻ đẹp cao sang, quí phái. - Các đờng nét: khuôn mặt, mái tóc, làn da,nụ cêi, giäng nãi  so s¸nh ( h×nh ¶nh Èn dô) víi hình ảnh cao đẹp nhất của t/nhiên: Trăng, mây, hoa,tuyÕt, ngäc. - Vẻ đẹp trung thực, phúc hậu, quý phái - Vẻ đẹp hài hoà êm đềm với xung quanh cuộc đời bình lặng, suôn sẻ.( Mây thua, tuyết nhêng). 3,Vẻ đẹp Thuý Kiều - Khái quát đặc điểm nhân vật: sắc sảo. mặn mµ. ( So s¸nh vÒ trÝ tuÖ, mÆn mµ vÒ t©m hån) - Thu thuû.. xu©n s¬n” : íc lÖ( gièng) + Không miêu tả tỉ mỉ  tập trung đôi mắt +H×nh ¶nh lµn níc mïa thu dîn sãng  gîi lªn vẻ đẹp đôi mắt sáng trong, long lanh, linh hoạt +, H×nh ¶nh “ nÐt xu©n s¬n” ( nÐt nói mïa xuân) gợi đôi lông mày thanh tú trên gơng mặt trÎ trung +,“ Mét hai…thµnh” ®iÓn cè(thµnh ng÷)  vẻ đẹp sắc sảo, trẻ trung, sống động. - Tài: Đa tài  đạt đến mức lí tởng +, Cầm, kỳ, thi, hoạ  đều giỏi  ca ngợi cái tâm đặc biệt của Thuý Kiều. +, Đặc biệt tài đàn: là sở trờng, năng khiếu ( NghÒ riªng): Vît lªn trªn mäi ngêi Dù b¸o sè phËn Ðo le, ®au khæ. KL: Kiều đẹp toàn diện cả nhan sắc, tài năng và t©m hån. 4,Cảm hứng nhân đạo của Nguyễn Du - Trân trọng,đề cao vẻ đẹp của con ngời ( NghÖ thuËt lÝ tëng hãa phï hîp víi c¶m høng ngìng mé, ngîi ca con ngêi) 5- Tæng KÕt-Ghi nhí - Nghệ thuật: lấy vẻ đẹp thiên nhiên gợi tả vẻ đẹp con ngời(ớc lệ tợng trng) - Nguyễn Du trân trọng ,ngợi ca vẻ đẹp con ngời ; gửi gắm quan niệm “ Tài -mệnh”.

(44) LuyÖn tËp: C¶m høng nh©n v¨n + Tả vẻ đẹp T/Vân + Tả vẻ đẹp T/Kiều Trân trọng đề ca gợi con ngời. * Hoạt động 3: §äc BT 1? Cho hs th¶o luËn Gv híng dÉn tr¶ lêi c©u 2. Cñng cè- dÆn dß: - Đọc thêm; đọc ghi nhớ - Häc thuéc lßng, häc bµi - So¹n bµi “ C¶nh ngµy xu©n” NS:15/9/2013 ND:21/9 TiÕt 27:. C¶nh ngµy xu©n (TrÝch "TruyÖn KiÒu" cña NguyÔn Du). A.. Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh: - Thấy đợc nghệ thuật miêu tả thiên nhiên của Nguyễn Du, kết hợp bút pháp tả và gợi, SD từ ngữ giàu chất tạo hình để miêu tả cảnh ngày xuân với những đặc điểm riêng. Tác giả miêu tả mà nói lên đợc tâm trạng của nhân vật. - Vận dụng bài học để viết văn tả cảnh - LuyÖn kü n¨ng ph©n tÝch h×nh ¶nh giµu chÊt t¹o h×nh. B.ChuÈn bÞ: GV: Tham kh¶o tµi liÖu. HS: §äc vµ so¹n bµi C.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học *Hoạt động 1 1.Tæ chøc: 2-Kiểm tra: Đọc thuộc lòng đoạn trích Chị em Thuý Kiều, nghệ thuật chủ yếu đợc sö dông trong ®o¹n trÝch lµ g× ? 3- Bµi míi : Giíi thiÖu bµi *Hoạt động 2 Đọc hiểu văn bản Hoạt động của Thầy và Trò - GVđọc một lần. - Hai HS luyện đọc. Nªu vÞ trÝ ®o¹n trÝch? Néi dung chÝnh cña ®o¹n trÝch?. I-Néi dung c¬ b¶n 1. §äc-T×m hiÓu chó thÝch §äc giäng chËm r·i,t×nh c¶m,trong s¸ng. 2. XuÊt xø: Sau ®o¹n “ChÞ em Thuý KiÒu” 4. §¹i ý: T¶ c¶nh chÞ em Thuý KiÒu ®i §o¹n trÝch chia lµm mÊy phÇn? Néi ch¬i xu©n trong tiÕt thanh minh. dung tõng phÇn? 5. Bè côc: 3 phÇn - 4 c©u ®Çu:gîi t¶ khung c¶nh ngµy xu©n. - 8 c©u tiÕp :gîi t¶ khung c¶nh lÔ héi... - 6 c©u cuèi :c¶nh chÞ em du xu©n trë vÒ. §äc 4 c©u th¬ ®Çu. II.Ph©n tÝch v¨n b¶n 2 c©u ®Çu gîi lªn ®iÒu g×? 1. Bøc tranh thiªn nhiªn mïa xu©n hai c©u ®Çu gîi thêi gian . Mïa xu©n tr«i nhanh -> 3 th¸ng ChÝn chôc -> ngoµi 60 (Gợi hình ảnh sống động, thời gian mau) - ChØ ra c¸c h×nh ¶nh thiªn nhiªn lµ tÝn - H×nh ¶nh: hiÖu ngµy xu©n? + Chim Ðn ®a thoi + ThiÒu quang : ¸nh s¸ng.

(45) -Nh÷ng h×nh ¶nh Êy gîi Ên tîng g× vÒ mïa xu©n?. + Cá non xanh -> ch©n trêi + Cµnh lª tr¾ng... Không gian khoáng đạt; cảnh mùa xuân trong trÎo ,tinh kh«i, ®Çy søc sèng - §éng tõ ®iÓm cã t¸c dông g×? C¶nh thiªn nhiªn mïa xu©n nh bøc tranh §äc tiÕp 8 c©u tiÕp theo mµu hµi hoµ. Tõ ®iÓm lµm cho bøc tranh - Những hoạt động lễ hội đợc nhắc tới sinh động, có hồn. trong ®o¹n th¬ lµ lÔ g×?, héi g×? 2. C¶nh lÔ héi trong tiÕt thanh minh: - LÔ t¶o mé: Dän dÑp, söa sang phÇn mé cña ngêi th©n, th¾p h¬ng... - Hội đạp thanh: chơi xuân ở chốn đồng quª ( giÉm lªn cá xu©n)-Héi du xu©n. - HÖ thèng tõ ghÐp sö dông phong phó - C¸c tõ ghÐp: h·y ph©n chia theo tõ lo¹i vµ nªu ý + GÇn xa, n« nøc (TT) -> t©m tr¹ng n¸o nghÜa cña tõng lo¹i? nøc + YÕn anh, tµi tö, giai nh©n (DT): gîi sù đông vui náo nhiệt + S¾m söa, dËp d×u (§T): kh«ng khÝ rén - Từ ý nghĩa các từ ngữ đó đã thể hiện rµng, n¸o nhiÖt c¶nh lÔ héi nh thÕ nµo? => Kh«ng khÝ lÔ héi: vui vÎ, tÊp nËp, nhén nhÞp. §äc 6 c©u cuèi 3.C¶nh chÞ em KiÒu du xu©n trë vÒ: - C¶nh vËt, kh«ng khÝ mïa xu©n trong 6 - Bãng ng¶ vÒ t©y: Thêi gian, kh«ng gian c©u cuèi cã g× kh¸c so víi 4 c©u ®Çu ? thay đổi? (yên lặng dần, không còn nhộn nhÞp tng bõng) - Các từ láy có ý nghĩa biểu đạt nh thế - Tµ tµ, thanh thanh, nao nao, th¬ thÈn nµo? ->Biểu đạt sắc thái cảnh vật. ->Béc lé t©m tr¹ng ngêi b©ng khu©ng, xao (Linh cảm điều sắp xảy ra: Gặp mộ đạm xuyến,tiếc nuối của con ngời về một ngày Tiªn, gÆp Kim Träng) vui xuân đã hết, linh cảm điều gì sắp xảy ra. 4.Tæng kÕt - Ghi nhí - NghÖ thuËt næi bËt cña ®o¹n trÝch? - Nghệ thuật: Tả cảnh thiên nhiên đặc sắc b»ng bót ph¸p t¶, gîi. Sö dông tõ ghÐp, tõ l¸y giµu chÊt t¹o h×nh - C¶m nhËn s©u s¾c cña em vÒ c¶nh - Néi dung: Bøc tranh thiªn nhiªn lÔ héi trong ®o¹n trÝch? mùa xuân tơi đẹp, trong sáng. §äc ghi nhí? * Ghi nhí: SGK – 87 * Hoạt động 3. LuyÖn tËp So s¸nh c¶nh thiªn nhiªn trong 2 c©u th¬ - Sù tiÕp thu thi cæ: Cá, ch©n trêi, cµnh cæ vµ 2 c©u th¬ KiÒu? lª... - Sù s¸ng t¹o: “Xanh tËn ch©n trêi” -> Kh«ng gian bao la. “Cµnh lª tr¾ng ®iÓm”. Bút pháp đặc tả, điểm nhấn, gợi sự thanh tao, tinh khiÕt. Cñng cè- DÆn dß - Cñng cè: §äc l¹i bµi th¬ Ghi nhí - DÆn dß: 1. Häc thuéc lßng ®o¹n th¬. 2. Lµm tiÕp BT 3. ChuÈn bÞ bµi “ThuËt ng÷”.

(46) Ngày 16/9/2013 Ký duyệt TT. Hoµng Minh TiÕn NS:22/9/2013 ND:23/9 TiÕt 28: ThuËt ng÷ A- Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh: - Hiểu đợc khái niệm thuật ngữ - Năm đơc một số đặc điểm cơ bản của thuật ngữ. - BiÕt sö dông chÝnh x¸c c¸c thuËt ng÷. B- ChuÈn bÞ: GV: B¶ng phô, vèn thuËt ng÷ trong c¸c ngµnh khoa häc HS: §äc tríc bµi, tr¶ lêi c¸c c©u hái C- Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: * Hoạt động 1 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: Nªu c¸c c¸ch ph¸t triÓn tõ vùng? Giải đáp BT 2(T . 74) 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: * Hoạt động 2: H×nh thµnh kiÕn thøc HÖ thèng c©u hái - 2 HS đọc 2 ví dụ mục 1 - So s¸nh 2 c¸ch gi¶i thÝch? ? C¸ch gi¶i thÝch nµo mµ ngêi kh«ng cã kiÕn thøc chuyªn m«n vÒ ho¸ häc kh«ng hiÓu?. Đọc VD2: Các câu định nghĩa? ?Những định nghĩa đó ở những bé m«n nµo? - ThÕ nµo lµ thuËt ng÷? ? C¸c thuËt ng÷ ë môc I(2) cã nghÜa nµo kh¸c kh«ng? -> HS th¶o luËn, tr¶ lêi ? Trong 2 trờng hợp đã nêu , từ muèi nµo cã s¾c th¸i biÓu c¶m? tõ muèi nµo lµ thuËt ng÷?. Nội dung kiến thực cần đạt I. ThuËt ng÷ lµ g×? VÝ dô 1: a. Cách giải thích dựa vào đặc tính bên ngoài của sinh vËt -> c¶m tÝnh b. Giải thích dựa vào đặc tính bên trong của SV -> Nghiªn cøu khoa häc -> M«n ho¸ (C¸ch 2 ph¶i qua nghiªn cøu khoa häc -> kh«ng cã kiÕn thøc chuyªn m«n -> ngêi tiÕp nhËn không thể hiểu đợc) VÝ dô 2: - Th¹ch nhò -> §Þa lý - Baz¬ -> Ho¸ häc - Èn dô -> TiÕng viÖt - Ph©n sè thËp ph©n -> To¸n => KL: ThuËt ng÷ lµ nh÷ng tõ ng÷ biÓu thÞ kh¸i niÖm khoa häc, kü thuËt, c«ng nghÖ. II.§Æc ®iÓm cña thuËt ng÷. 1.Các thuật ngữ trên chỉ có 1 nghĩa nh sgk đã gi¶i thÝch (kh«ng cßn nghÜa kh¸c). 2. Muèi (a) lµ thuËt ng÷ (kh«ng cã s¾c th¸i biÓu cảm ) nêu chính xác đặc điểm của muối - Muèi(b) cã s¾c th¸i biÓu c¶m Là ẩn dụ cho những đắng cay, vất vả ..

(47) KÕt luËn: + Mçi thuËt ng÷ chØ biÓu thÞ 1 kh¸i niÖm vµ mçi kh¸i niÖm chØ biÓu thÞ b»ng 1 thuËt ng÷. + ThuËt ng÷ kh«ng cã tÝnh biÓu c¶m HS: §äc ghi nhí chung * Ghi nhí: SGK – 88, 89 * Hoạt động 3 . Luyện tập 1. Bµi 1: - Chia 2 nhãm t×m thuËt ng÷? - Lùc - Di chØ - HS lµm vµ tr×nh bµy - X©m thùc - Thô phÊn - HiÖn tîng ho¸ häc - Lu lîng - Trêng tõ vùng - Träng lùc - KhÝ ¸p 2. HS đọc đoạn thơ. Bµi 2: Trong ®o¹n trÝch,®iÓm tùa cã ®- Trong ®o¹n th¬ tõ ®iÓm tùa lµ n¬i göi g¾m niÒm îc dïng nh mét thuËt ng÷ tin vµ hy väng cña nh©n lo¹i. V× vËy nã kh«ng ®kh«ng?V× sao? îc dïng víi t c¸ch thuËt ng÷ mµ lµ ng«n ng÷ (HS th¶o luËn) nghÖ thuËt. - §Æc ®iÓm cña thuËt ng÷ lµ g×?. Bµi 3: a. Hçn hîp -> ThuËt ng÷ b. NghÜa thêng: - §Æt c©u cã tõ “hçn hîp”dïng VD: ChÌ thËp cÈm lµ 1 mãn ¨n hçn hîp nhiÒu theo nghÜa th«ng thêng? thø 4.Gäi HS lªn b¶ng viÕt thuËt ng÷ Bµi 4: vµ kh¸i niÖm cña thuËt ng÷. Cá: Loại động vật có xơng sống, ở dới nớc, bơi b»ng v©y nhng kh«ng cã thë b»ng mang 3. Trờng hợp nào đợc dùng nh mét thuËt ng÷?. * Hoạt động 4 : Củng cố, dặn dò -Khái quát ý cơ bản; đọc ghi nhớ - Häc bµi; hoµn thµnh BT cßn l¹i - Nắm đặc điểm thuật ngữ, su tầm thuật ngữ. - Giê sau: Tr¶ bµi TLV sè 1 NS:22/9/2013 ND:25/9 TiÕt 29: Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 1 A.Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh: - Cñng cè c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh. - §¸nh gi¸ bµi lµm, rót kinh nghiÖm,söa ch÷a sai sãt vÒ c¸c mÆt: ý tø, bè côc, c©u, tõ ng÷, chÝnh t¶. - Rèn kỹ năng diễn đạt, sửa lỗi. B.ChuÈn bÞ: GV: ChÊm bµi; bµi viÕt cña HS C.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học * Hoạt động 1 - Khởi động 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: Nªu c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh? Vai trß cña miªu t¶ vµ c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n thuyÕt minh? 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: * Hoạt động 2 Tæ chøc tr¶ bµi - GV ghi đề bài lên bảng. - Hớng dẫn tìm hiểu đề. GV nêu yêu cầu của bài làm , nêu đáp án chung. 1.§Ò bµi: Mét loµi c©y ë quª em. Yªu cÇu : - Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc - Yªu cÇu vÒ ph¬ng ph¸p, vÒ kü n¨ng - Yêu cầu về thái độ. 2. §¸p ¸n: (tiÕt 14-15).

(48) 3. NhËn xÐt a.¦u ®iÓm: - Nắm đợc đặc trng phơng pháp thuyÕt minh ( Anh, Hải, Hiền) - Bè côc ®o¹n ý râ rµng(Anh, Hải, Hiền) - Nêu đợc các đặc điểm ,công dụng cña lo¹i c©y. Th«ng tin tri thøc chÝnh x¸c. - S¾p xÕp c¸c ý thuyÕt minh khoa häc (Anh) - ChØ ra nh÷ng nhîc ®iÓm: Néi dung bµi b.Nhîc ®iÓm: thuyÕt minh, c¸ch s¾p xÕp c¸c ý thuyÕt - NhiÒu bµi viÕt chung chung cha s¸t minh nh thÕ nµo? với giới hạn đề ra. - Chỉ ra những lỗi về hình thức diễn đạt: - Diễn đạt còn vụng. Cách dùng từ, chính tả, viết câu với vấn đề - Nội dung 1 số bài còn sơ sài, thiếu ý thuyÕt minh -> sù hiÓu biÕt Ýt. - Mét sè cha cã ý thøc vËn dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt miªu t¶ trong bµi viÕt - ViÕt c©u cha chuÈn. 4.Ch÷a lçi chung: - GV thèng kª nh÷ng lçi cña HS ë nh÷ng - Lỗi diễn đạt: Do sắp xếp, dùng từ d¹ng kh¸c nhau kh«ng chuÈn - Hớng dẫn phân tích nguyên nhân mắc lỗi - Lỗi dùng từ: Dùng không đúng văn cho HS söa ch÷a dùa vµo nh÷ng nguyªn c¶nh nh©n cña tõng lo¹i lçi cha hiểu nghĩa của từ.Dùng từ địa ph- GV dựa vào sổ chấm bài nêu cụ thể lỗi ¬ng. tõng em. - Lỗi viết câu: Cha xác định đúng các HS ch÷a lçi riªng. thµnh phÇn c©u - Kh«ng chó ý chÊm c©u. - Tr¶ bµi: HS söa lçi C«ng bè ®iÓm Nªu nh÷ng u ®iÓm cña HS trong bµi viÕt ë nhiÒu ph¬ng diÖn. Cã dÉn chøng cô thÓ (mét sè bµi viÕt kh¸, tèt...). Møc ®iÓm 9 8 7. Sè lîng 02 02 07. Møc ®iÓm 6 5. Sè lîng 05 06. Møc ®iÓm 4 3. Sè lîng 03 02. Cñng cè- DÆn dß -Ph¬ng ph¸p lµm bµi v¨n thuyÕt minh. - Mét sè lu ý khi sö dông yÕu tè miªu t¶ trong VBTM. - So¹n bµi : Miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù.. NS:22/9/2013 ND:25/9 TiÕt 30 MIªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù A- MỤC TIÊU BÀI DẠY: Giúp học sinh: - Thấy được vai trò của yếu tố miêu tả hành động, sự việc, cảnh vật và con người trong văn tự sự. - Rèn luyện các kĩ năng vận dụng các phương thức biểu đạt trong một VBTS. B- CHUẨN BỊ: - GV : Đoạn văn mẫu - HS : Ôn lại kiến thức ngữ văn 8 có liên quan tới bài học..

(49) C- TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: * Hoạt động 1: Khởi động 1- Tổ chức: 2- Kiểm tra: KT sự chuẩn bị bài của học sinh. Giải đáp BT 2: Tóm tắt VB Chuyện ngời con gái Nam Xơng trong kho¶ng 20 dßng. 3- Bµi míi: Giới thiệu bài: Ở chương trình NV 8, chúng ta đã được tìm hiểu “Miêu tả và bản chất trong VB tự sự”. Giờ học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu tiếp vai trò của miêu tả trong VB tự sự. Từ đó các em vận dụng viết các đoạn văn bài văn. * Hoạt động 2: Bài học . Hoạt động của Thầy và trò: * Ví dụ: đoạn trích (SGK tr 91) - 2 HS đọc VD. ? Đoạn trích trên kể về viÖc g×? ? Trong trận đánh này Quang Trung xuất hiện như thế nào? ? Hãy chỉ ra các chi tiết MT trong đoạn trích?. ? Các chi tiết ấy nhằm thể hiện những đối tượng nào? ? NÕu chØ kể lại ND đoạn trích với 4 sự việc (SGK tr91) đã được chưa, vì sao?. ? T¹i sao ®o¹n trÝch nguyªn v¨n l¹i sinh động, hấp dẫn? ?Hãy rút ra nhận xét: Yếu tố miêu tả có vai trò ntn đối với VB tự sự?. KiÕn thøc c¬ b¶n I. Tìm hiểu yếu tố miªu t¶ trong v¨n b¶n tự sự. - §o¹n trÝch kÓ viÖc vua Quang Trung chØ huy quân sĩ đánh đồn Ngọc Hồi. - Quang Trung thËt oai phong vµ ®Çy mu lîc. *C¸c chi tiÕt miªu t¶: + “Nhân có gió bấc… làm hại mình” + “Quân Thanh chống không nổi …mà chết” + “Quân Tây Sơn thừa thế…lung tung” - Làm nổi bật quân Thanh và quân Tây Sơn. ->Bèn sù viÖc trªn mới chỉ là liệt kê các sự việc diễn ra theo trình tự thời gian và mới chỉ trả lời được câu hỏi “việc gì đã xảy ra” chưa trả lời được xảy ra ntn? Chưa sử dụng yếu tố miêu tả. => Câu chuyện khô khan, không sinh động. .>Đoạn trích nguyên văn sinh động ,hấp dẫn lµ nhê c¸c yÕu tè miªu t¶. NhËn xÐt Trong v¨n b¶n tự sự, sự miêu tả cụ thể, chi tiết về cảnh vật, nhân vật và sự việc có tác dung làm cho câu chuyện trở nên hấp dẫn, gợi cảm, sinh động. * Ghi nhớ: ( SGK). 1 HS đọc ghi nhớ. * Hoạt động 3: Luyện tập. - 1 HS đọc yêu cầu bài tập Bài tập 1: SGK tr 92. - Làm vào vở - Thuý Vân - Trình bày trước lớp -> nhận “Mây thua…màu da” xét “Khuân trăng đầy đặn nét ngài nở nang.

(50) - GV đánh giá. Hoa cười ngọc thốt…” - Thuý Kiều. - Đọc yêu cầu BT - Làm miệng trước lớp - HS nhận xét - GV đánh giá.. “Làn thu thuỷ… …Liễu hờn kém xanh” - Tả cảnh: “Cỏ non xanh tận chân trời Cành lê trắng điểm một vài bông hoa” “Tà tà bóng ngả về tây …Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang” => VB sinh động, hấp dẫn, giàu chất thơ. Bài tập 3: SGK tr92 Giải thích trước lớp về vẻ đẹp chị em Thuý Kiều. Gợi ý: dựa vào VB “Chị em Thuý Kiều”. *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò. - GV hệ thống, khắc sâu ND. 2 ND: + Vai trò của yếu tố miêu tả trong VB tự sự. + Vận dụng vào việc các đoạn văn, văn bản. - Hướng dẫn HS về nhà học - Học bài + làm bài tập 2 (SGK/92) + 2,3,4 (SBT/38,39) và làm BT, chuẩn bị bài. - Soạn : Trau dồi vốn từ. NS:22/9 ND:26/9 TiÕt 31. Trau dåi vèn tõ A.MỤC TIÊU BÀI HỌC: Giúp HS: - Hiểu được tầm quan trọng của việc trau dồi vốn từ. - Muốn trau dồi vốn từ trước hết phải rèn luyện để biết được đầy đủ chính xác nghĩa cña tõ và cách dùng từ. - Ngoài ra muốn trau dồi vốn từ còn phải biết cách làm tăng vốn từ. B.CHUẨN BỊ.. - GV: Đọc thêm từ điển + TL tham khảo. - HS: Tra từ điển Hán Việt , Tiếng Việt. C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY.. *Hoạt động 1: Khởi động. 1. Tổ chức: 2. Kiểm tra: Câu hỏi: Thế nào là thuật ngữ? đặc điểm của thuật ngữ? Tìm những thuật ¦ ng÷ thuộc lÜnh vực Lịch sử. Kiểm tra sự chuẩn bị bài của HS 3. Bµi míi: Giới thiệu bài: Làm thế nào để hiểu biết được đầy đủ và chính xác nghĩa của từ, qua đó ta còn biết cách dùng từ đúng, không những thế vốn từ của ta ngày càng thêm phong phú. Không có cách nào khác là trau dồi vốn từ. Cụ thể về vấn đề này ntn?, mời cả lớp vào giờ học hôm nay. *Hoạt động 2: Bài học KiÕn thøc c¬ b¶n * VD 1: (SGK/99, 100) I. Rèn luyện để nắm vững nghĩa của từ và 1 HS đọc ý kiÕn cña cè thñ tíng Ph¹m cách dùng từ. V¨n §ång VD 1->Muốn làm rõ 2 ý:.

(51) ?Cho biết T/g Phạm Văn Đồng muốn nói 1. TiÕng ViÖt là một ngôn ngữ có khả gì trong ®o¹n v¨n trªn? năng rất lớn để đáp ứng nhu cầu diễn đạt của người viết. 2. Muốn phát huy khả năng tối đa của TiÕng ViÖt, mỗi cá nhân phải không ngừng trau dồi ngôn ngữ của mình mà trước hết * VD 2: (SGK/100) phải trau dồi vốn từ. - 1 HS: VD 2 ? Xác định lçi diễn đạt trong những câu a, Thừa từ đẹp v× thắng cảnh lµ Cảnh đẹp sau: b, Sai từ dự đoán: vì dự đoán: “đoán trước tình hình sự việc nào đó xảy ra trong tương lai” Thay bằng từ ước đoán, phỏng đoán. C, Sai từ đẩy mạnh: có nghĩa là “thúc đẩy cho phát triển nhanh lên”. Mà ở đây nói về ?Giải thích vì sao lại có những lỗi trên? quy mô: mở rộng hay thu hẹp. . -> Người viết không biết chính xác nghĩa và cách dùng từ mà mình sử dụng ? Để “biết dïng tiếng ta” cần phải làm gì? *CÇn : Nắm được đầy đủ, chính xác nghĩa - 1 HS đọc ghi nhớ. của từ và cách dùng từ. * VD 3: (SGK/100, 101) Ghi nhí(sgk) 1HS đọc ý kiến của Tô Hoài. II. Rèn luyện để làm tăng vốn từ ?Em hiÓu nhµ v¨n T« Hoµi nãi vÒ ®iÒu g×? Nhà văn Tô Hoài phân tích quá trình trau dồi vốn từ của đại thi hào Nguyễn Du bằng cách học lời ăn, tiếng nói của nhân dân. ?Qua VD trờn cho biết làm thế nào để -> Phải thờng xuyên học hỏi để biết thêm nh÷ng tõ mµ m×nh cha biÕt. tăng vốn từ? *Ghi nhí:(sgk) 1 HS đọc môc ghi nhí LuyÖn tËp *Hoạt động 3 Bài 1 : Lựa chọn cách giải thích đúng - HS đọc yêu cầu BT 1. - HËu qu¶: b GVchỉ định hs trả lời miệng trớc lớp - §o¹t : a - Tinh tó: b - Chỉ định 1 hs trả lời nhanh. Bài 2: xác định nghĩa của yếu tố Hán-Việt - HS đọc bài tập 3. Bµi 3: Söa lçi dïng tõ GV híng dÉn c¸ch lµm a, Im lặng thay bằng tĩnh lặng (phù hợp với vật…) b, Thành lập: lập nên, xây dựng nên thay bằng thiết lập c, Cảm xúc: sự rung động trong lòng do tiếp xúc với sự việc gì thay bằng cảm phục. §äc ý kiÕn cña ChÕ Lan Viªn Bµi 4: ( th¶o luËn nhãm) B×nh luËn ý kiÕn GV híng dÉn c¸c nhãm tr×nh bµy. - Nh÷ng c©u tôc ng÷, thµnh ng÷ nãi vÒ c©y lúa và mùa màng đã thể hiện vốn từ rất phong phó cña d©n ta. Muèn gi÷ g×n sù trong s¸ng cña tiÕng ViÖt ta ph¶i häc tËp lêi ¨n tiÕng nãi cña hä..

(52) *Hoạt động 4: Cñng cè- DÆn dß - Hệ thống, khắc sâu nội - 2 hình thức trau dồi vốn từ dung bài + Rèn luyện để biết đầy đủ, chính xác + Rèn luyện để biết thêm những từ chưa biết - Hướng dẫn H/s về nhà - Học bài + Hoàn thành những bài tập còn lại làm bài. - Chuẩn bị cho viết bài TLV số 2.. NS:22/9/2013 ND:04/10 TiÕt 32-33. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 2 A. MỤC TIÊU BÀI DẠY: Giúp học sinh: - Biết vận dụng những kiến thức đã học để thực hành viết một bài văn tự sự kết hợp với miêu tả cảnh vật, con người, hành động. - Rèn luyện kĩ năng diễn đạt, trình bày. - Rèn thái độ nghiêm túc trong khi làm bài, bồi dưỡng tình tình cảm yêu mến thầy cô, bạn bè, trường lớp. B. CHUẨN BỊ:. - Giáo viên: Đề + Đáp án - Học sinh: Lập dàn ý chi tiết 4 đề trong SGK. C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:. *Hoạt động 1: Khởi động: 1- Tổ chức: 2- Kiểm tra: KT sự chuẩn bị cho giờ viết bài của H/s 3- Bµi míi: . Giới thiệu bài: Các em đã được tìm hiểu về miêu tả trong VB tự sự, giờ học này chúng ta sẽ vận dụng những kiến thức đó vào tạo lập một VB tự sự kết hợp VB miêu tả cảnh vật, con người, hành động. *Hoạt động 2: Bài mới. GV chép đề bài lên bảng I.Đề bài: Tưởng tượng 20 năm sau, vào một ngày hè, em về thăm lại trường cũ. Hãy viết thư cho một b¹n học hồi ấy kể lại buổi thăm trường đầy xúc động đó. ?Xác định kiểu v¨n b¶n cần tạo II.Yêu cầu chung: lập? 1. Nội dung: ? Để tạo lập được VB này, ta - Kiểu v¨n b¶n: Tự sự cần vận dụng những kĩ năng nào - Vận dụng các kĩ năng: Kể chuyện + tưởng tượng vào bài viết? + miêu tả. ?VB tạo lập cần cần đảm bảo những nội dung gì? - Các nội dung cần nêu ra trong bài làm. + Vị trí của người kể chuyện: đã trưởng thành, có một công việc, một vị trí nào đó trong x· héi, mong trở lại thăm ngôi trường cũ. + Lí do trở lại thăm trường (đi công tác qua,.

(53) - Nêu yêu cầu của bài viết.. hè về quê tới thăm trường…) + Đến thăm trường vào buổi nào? + Đến thăm trường đi với ai? + Đến trường gặp ai? + Quang cảnh trường nh thÕ nµo? (có gì thay đổi, có gì còn nguyên vẹn?) + Hồi tưởng lại cảnh trường ngày xưa mình học (Những gì gợi lại kỉ niệm buồn, vui của tuổi học trò, trong giờ phút đó bạn bè hiện lên nh thÕ nµo?). 2.Hình thức: - Cần xác định đúng yêu cầu của đề bài: Kể chuyện. - Những yêu cầu về thái độ - Hình thức viết bài: lá thư gửi người bạn cũ. trong giờ viết bài của häc sinh. - Bài viết kết hợp tự sự + miêu tả. - Trình bày sạch, đẹp, khoa học. 3.Thái độ: - Nghiêm túc trong giờ viết bài. - Bài viết thể hiện được sự kết hợp nhuần nhuyễn các kĩ năng đã học (dung từ, đặt câu, diễn đạt, kể chuyện ,miêu tả...) - Qua bài làm häc sinh cần thể hiện tình cảm yêu mến quý trọng mái trường mình đã học với kỉ niệm buồn vui của tuổi học trò. III.Đáp án chấm: - Mở bài: (1 điểm) + Lí do viết thư của bạn. - Thân bài: (7 điểm) Nội dung bức thư + Lời thăm hỏi bạn. + Kể cho (nghe) biết về buổi thăm trường đầy xúc động: . Lí do trở lại thăm trường . Thời gian đến thăm trường . Đến thăm trường với ai? . Quang cảnh trường ntn? . Suy nghĩ của bản than - Kết bài: (1 điểm) Lời chúc, lời chào, lời hứa hẹn. *Hoạt động 3: Củng cố, dặn dß - GV thu bài - Nhận xét giờ viết bài của H/s - Hướng dẫn về nhà. - Làm bài tập - Soạn bµi KiÒu ë lÇu Ngng BÝch.

(54) Ngày 23/9/2013 Ký duyệt TT. Hoµng Minh TiÕn. NS:29/10/2013 ND:28 /9 TiÕt 34:. KiÒu ë lÇu ngng bÝch (TrÝch: “TruyÖn KiÒu” NguyÔn Du). A.Mục tiêu cần đạt: - Qua tâm trạng cô đơn, buồn tủi và nỗi niềm thơng nhớ của Kiều, HS cảm nhận đợc tấm lòng thuỷ chung, hiếu thảo của Thuý Kiều. - Thấy đợc nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân vật của Nguyễn Du: Diễn biến tâm trạng đợc thể hiện qua ngôn ngữ độc thoaị, nghệ thuật tả cảnh ngụ tình. B.ChuÈn bÞ: Tranh minh ho¹ KiÒu ë lÇu Ngng BÝch C.Tiến trình tổ chức các h oạt động dạy và học Hoạt động 1 : Khởi động: 1-Tæ chøc: 2- Kiểm tra: Đọc thuộc lòng bài Cảnh ngày xuõn? TG đã dùng nghệ thuật gì để miªu t¶ ? 3- Bµimíi: Giíi thiÖu bµi *Hoạt động 2 Đọc hiểu văn bản: Hoạt động của Thầy và Trò KiÕn thøc c¬ b¶n GV giíi thiÖu ®o¹n trÝch. §äc mÉu I. T×m hiÓu chung 1.§äc Hớng dẫn đọc, gọi HS đọc tiếp? Y/C :Giäng chËm, buån,nhÊn m¹nh c¸c tõ miªu t¶ t©m tr¹ng. KiÓm tra viÖc hiÓu 1 sè chó thÝch? 2.T×m hiÓu chó thÝch §o¹n trÝch n»m ë phÇn nµo? 3. VÞ trÝ ®o¹n trÝch : Sau ®o¹n M· Gi¸m Sinh lõa KiÒu.... §¹i ý cña ®o¹n trÝch? 4. §¹i ý: §o¹n trÝch miªu t¶ t©m tr¹ng Thuý KiÒu trong c¶nh bÞ giam láng ë lÇu Ngng BÝch Bè côc ®o¹n trÝch? ND tõng phÇn? 5. Bè côc: 3 phÇn II.Ph©n tÝch v¨n b¶n: - HS §äc 6 c©u ®Çu 1.Hoàn cảnh cô đơn tội nghiệp của Kiều: Khung cảnh TN đợc gợi ra bằng - C¶nh: B¸t ng¸t, c¸t vµng, bôi bay, d·y nói mê nh÷ng h×nh ¶nh nµo? xa Nh÷ng H/a gîi c¶nh TN? con ngêi nh -> kh«ng gian réng lín, hoang v¾ng, c¶nh vËt thÕ nµo? tr¬ träi -> con ngêi cµng lÎ loi.-> diÔn t¶ t©m trạng cô đơn của TK). - H/a “Mây sớm đèn khuya” gợi tính - Thời gian “Mây sớm đèn khuya” -> sự tuần chất gì của TG? H/a đó góp phần diễn hoàn khép kín -> Kiều bị giam hãm, cô đơn t¶ t©m tr¹ng cña KiÒu nh thÕ nµo? (ngày đêm thui thủi 1thân 1 mình).

(55) TL 6 c©u ®Çu diÔn t¶ hoµn c¶nh KiÒu ë lÇu Ngng BÝch nh thÕ nµo ? - HS §äc 8 c©u tiÕp - KiÒu nhí tíi ai? Nhí ai tríc, ai sau? cã hîp lý kh«ng? V× sao? - KiÒu nhí Kim Träng nh thÕ nµo?. => Nàng Kiều rơi vào cảnh cô đơn, cô độc hoàn toµn 2. Nçi lßng th¬ng nhí ngêi th©n, ngêi yªu:. a.KiÒu nhí Kim Träng: - Nhớ buổi thề nguyền đính ớc - Tëng tîng Kim Träng ®ang nhí vÒ m×nh v« väng - Em hiểu “tấm son.. phai” nh thế nào? => Nhớ Kim Trọng với nỗi đau đớn xót xa, khẳng định lòng chung thuỷ son sắt Nçi nhí cha mÑ cã g× kh¸c víi c¸ch b. Nhí cha mÑ: - Th¬ng vµ xãt cha mÑ thÓ hiÖn nçi nhí ngêi yªu? + Sím chiÒu tùa cöa tr«ng con + Tuæi giµ søc yÕu kh«ng ngêi ch¨m sãc - Thµnh ng÷, ®iÓn cè: “Qu¹t nång Êp l¹nh”, - Nh÷ng thµnh ng÷? §iÓn cè cã t¸c “S©n lai, gèc tö”-> T©m tr¹ng nhí th¬ng, tÊm dông g×? lßng hiÕu th¶o cña KiÒu TL: KiÒu lµ ngêi t×nh thuû chung, ngêi con Qua đó em thấy Kiều là ngời ntn ? hiÕu th¶o *Hoạt động 4. Củng cố, dặn dò GV híng dÉn chuÈn bÞ bµi - HÖ thèng kiÕn thøc. - §äc l¹i ®o¹n trÝch, so¹n tiÕp bµi. - Häc bµi, më réng liªn hÖ. - Tãm t¾t truyÖn Lôc V©m Tiªn. NS:29/9/2013 ND:5 /10 TiÕt 35:. KiÒu ë lÇu ngng bÝch (TrÝch: “TruyÖn KiÒu” NguyÔn Du). A. Mục tiêu cần đạt: - Qua tâm trạng cô đơn, buồn tủi và nỗi niềm thơng nhớ của Kiều, HS cảm nhận đợc tấm lòng thuỷ chung, hiếu thảo của Thuý Kiều. - Thấy đợc nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân vật của Nguyễn Du: Diễn biến tâm trạng đợc thể hiện qua ngôn ngữ độc thoaị, nghệ thuật tả cảnh ngụ tình. B. ChuÈn bÞ: Tranh minh ho¹ KiÒu ë lÇu Ngng BÝch C. Tiến trình tổ chức các h oạt động dạy và học Hoạt động 1 : Khởi động: 1-Tæ chøc: 2- Kiểm tra: Phân tích hoàn cảnh cô đơn tội nghiệp của Kiều 3- Bµimíi: Giíi thiÖu bµi Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt - §äc ®o¹n cuèi. II. Ph©n tÝch v¨n b¶n (tiÕp) - Mỗi cảnh vật đều có nét riêng nhng lại 3.T©m tr¹ng buån lo, tuyÖt väng: có nét chung để diễn tả tâm trạng Kiều. - T¶ c¶nh ngô t×nh: Buån lo Em hãy phân tích và chứng minh điều đó? - Mỗi cặp câu là một nỗi nhớ, nỗi buồn + “ThuyÒn... thÊp tho¸ng... xa xa” -> th©n phận bơ vơ nơi đất khách + “C¸nh hoa tr«i... biÕt lµ vÒ ®©u” -> sè phận chìm nổi long đong vô định + Khắp “Chân mây mặt đất” -> xanh xanh, -> nçi ®au tª t¸i + TiÕng giã, tiÕng sãng kªu quanh “ghÕ ngåi” -> ©m thanh d÷ déi -> biÓu tîng tai - NX vÒ nghÖ thuËt trong ®o¹n cuèi? ho¹ khñng khiÕp s¾p gi¸ng xuèng -> KiÒu Cách dùng nghệ thuật đó có tác dụng nh lo âu sợ hãi thÕ nµo trong viÖc diÔn t¶ t©m tr¹ng nh©n *NghÖ thuËt: vËt? -Tõ l¸y, ®iÖp ng÷ “Buån tr«ng” -> ®iÖp.

(56) - Em c¶m nhËn nh thÕ nµo vÒ nghÖ thuËt ®o¹n trÝch? - Thái độ, tình cảm của Nguyễn Du với nh©n vËt nh thÕ nµo? - §äc ghi nhí. khóc cña t©m tr¹ng.C©u hái tu tõ kh«ng tr¶ lêi -> sù bÕ t¾c, tuyÖt väng TL: Tâm trạng Kiều buồn cô đơn, xót xa, lo ©u, sî h·i -> bÕ t¾c, tuyÖt väng 4.Tæng kÕt - Ghi nhí: - NghÖ thuËt: Miªu t¶ néi t©m nh©n vËt: Diễn biến tâm trạng qua (ngôn ngữ độc tho¹i, nghÖ thuËt t¶ c¶nh ngô t×nh) - Néi dung: Th¬ng c¶m c¶nh ngé Thuý Kiều; ngợi ca vẻ đẹp thuỷ chung, nhân hËu cña Thuý KiÒu * Ghi nhí: SGK – 96. NS: 6/10/2013 ND:7 /10/2013 TiÕt 36: Lôc V©n Tiªn cøu KiÒu nguyÖt nga. - NguyÔn §×nh ChiÓu -. A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:. Giúp học sinh: - Nắm được cốt truyện và những điều cơ bản về T/g, tác phẩm. - Qua đoạn trích hiểu được khát vọng cứu người, giúp đời của T/g và phẩm chất của 2 nhân vật: Lục Vân Tiên, Kiều Nguyệt Nga. - Tìm hiểu đặc trưng phương thức khắc hoạ tính cách nhân vật của truyện. B. CHUẨN BỊ:. - GV: Tìm đọc truyện "Lục Vân Tiên" + tư liệu tham khảo - HS: Sưu tầm + đọc toàn truyện C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:. *Hoạt động 1: Khởi động: 1.Tổ chức: 2.Kiểm tra: - Câu hỏi: §äc thuéc lßng bµi KiÒu ë lÇu Ngng BÝch - KT sự chuẩn bị bài của H/s *Hoạt động 2: Đọc - Hiểu văn bản I.T¸c gi¶- T¸c phÈm - 1 H/s đọc chú thích 1.T¸c gi¶: Nguyễn Đình Chiểu (1822 - 1888) (SGK/112) - Tục gọi là Đỗ Chiểu ?Giới thiệu những nét - Sinh tại Tân Thới - Gia Định (quê mẹ) chính về T/g? - Quê cha: Bồ Điền - Phong Điền - Thừa Thiên Huế GV diễn giảng thêm. - Năm 1843, thi đỗ tú tài (21 tuổi) - Là người có nghị lực sống và cống hiến cho đời. + Bước vào đời hăm hở, đầy khát vọng + Bất hạnh ập tới thật khắc nghiệt (26 tuổi bị mù, dở dang đường công danh, đường tình duyên trắc trở, về quê nhà gặp buổi loạn li) + Không gục ngã trước số phận: ngẩng cao đầu sống, sống có ích đến hơi thở cuối cùng + Gánh vác 3 trọng trách: Làm thầy giáo Thầy thuốc Nhà thơ.

(57) ?Giới thiệu những nét tiêu biểu về tác phẩm?. - GV diễn giảng ?Truyện được viết theo kết cấu ntn? ?Truyện được viết nhằm mục đích gì?. Nhận xét gì về đặc điểm thể loại của truyện?. VB trích được chia làm mấy phần, nêu nội dung chính của từng phần?. + Là thầy giáo danh tiếng, khắp miền lục tỉnh (khi ông mất cả cánh đồng Ba Tri rợp trắng khăn tang của các thế hệ học trò) + Ở cương vị thầy thuốc, hết lòng cứu nhân độ thế. + Để lại cho đời bao trang thơ bất hủ, được lưu truyền rộng rãi: "Lục Vân Tiên", "Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc" - Là người có lòng yêu nước và tinh thần bất khuất chống giặc ngoại xâm + Kiên quyết giữ vững lập trường kháng chiến, tích cực tham gia kháng chiến, cùng các lãnh tụ nghĩa quân bàn bạc việc đánh giặc, viết văn thơ khích lệ tinh thần kháng chiến của nhân dân. + Khi cả Nam kì rơi vào tay giặc, vẫn nêu cao tinh thần bất khuất trước kẻ thù "thua cuộc rồi lưng vẫn thẳng, đầu vẫn ngẩng cao, ngay kẻ thù cũng phải kính nể", giữ trọn lòng trung thành với Tổ Quốc, với nhân dân cho tới lúc mất. 2.Tác phẩm: "Truyện Lục Vân Tiên" - Truyện thơ nôm: kể nhiều hơn để đọc, để xem. - Sáng tác khoảng đầu những năm 50 - thế kỉ XIX. - Được lưu truyền rộng rãi dưới hình thức sinh hoạt văn hoá dân gian như "kể thơ", "nói thơ vân Tiên", "hát Vân Tiên"… - Có ảnh hưởng sâu rộng tới toàn quốc. - Gồm 2082 câu thơ lục bát -> Truyện được kết cấu theo kiểu truyền thống của loại truyện phương §ông: theo từng chương hồi, xoay quanh diễn biến của các nhân vật chính. * Truyện được viết ra nhằm mục đích trực tiếp là truyện dạy đạo lí làm người: + Xem trọng tình nghĩa giữa con người với con người trong XH: tình cha mẹ, con cái, vợ chồng, tình yêu. + Đề cao tinh thÇn nghĩa hiệp, sẵn sàng cứu khốn phò nguy. + Thể hiện khát vọng của nhân dân hướng tới lẽ công bằng và những điều tốt đẹp trong cuộc đời (kết thúc có hậu) - Thể loại: mang tính chất kể: chú trọng đến hành động của nhân vật nhiều hơn là miêu tả nội tâm -> tính chất của nhân vật cũng thường bộc lộ qua việc làm. lời nói, cử chỉ cuả họ. Tóm tắt truyện:(gv tãm t¾t) 3. bố cục ®o¹n trÝch: 2 phần: - 14 câu đầu: Lục Vân Tiên đánh tan bọn cướp - Còn lại: Cuộc trò chuyện giữa Lục Vân Tiên với Kiều Nguyện Nga sau trận đánh..

(58) * Hoạt động 3: củng cố, dặn dò: - Hệ thống bài - Những nét chính về: + T/g Ng. Đình Chiểu + Tác phẩm "Truyện Lục Vân Tiên" - Hướng dẫn H/s về nhà học - Tóm tắt ngắn gọn tác phẩm bài. - Tìm đọc toàn tác phẩm NS:6/10/2013 ND:9 /10/2013 TiÕt 37: Lôc v©n tiªn cøu kiÒu nguyÖt NGA (Nguyễn Đình Chiểu) A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:. Giúp học sinh: - Nắm được cốt truyện và những điều cơ bản về T/g, tác phẩm. - Qua đoạn trích hiểu được khát vọng cứu người, giúp đời của T/g và phẩm chất của 2 nhân vật: Lục Vân Tiên, Kiều Nguyện Nga - Tìm hiểu đặc trưng phương thức khắc hoạ tính cách nhân vật của truyện. B. CHUẨN BỊ:. - GV: Tìm đọc truyện "Lục Vân Tiên" + tư liệu tham khảo + tranh chân dung - HS: Sưu tầm + đọc toàn truyện C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:. *Hoạt động 1: Khởi động: 1.Tổ chức: 2.Kiểm tra: - Câu hỏi: Trình bày những điểm chính về T/g, tác phẩm. - KT sự chuẩn bị bài của H/s 3.Bµi míi: Giới thiệu bài: GV dẫn dắt vào bài. *Hoạt động 2: Đọc - hiểu văn bản. II. Phân tích v¨n b¶n - 1 H/s đọc lại đoạn 1 1. Nhân vật Lục Vân Tiên. ?Hình ảnh Lục Vân Tiên đánh - "ghé lại bên đàng cướp được miêu tả ở những câu Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô thơ nào? …chớ quen…hại dân …tả đột hữu xông Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang …một gậy thác rày thân vong" ?Nhận xột gỡ về NT của T/g trong -> Sử dụng cỏc động từ, so sỏnh, từ lỏy đoạn này? ?H/ảnh Lục Vân Tiên hiện lên ntn? => dũng cảm, anh hùng và tấm lòng vị nghĩa vong thân (vì việc nghĩa, quên thân mình) ?Nhân vật Lục Vân Tiên gợi cho ta H×nh ảnh Lục Vân Tiên được so sánh với dũng nhớ tới hình ảnh những nhân vật tướng Triệu Tử Long - trận Đương Dang - truyện nào trong truyện cổ Trung Hoa, "Tam quốc diễn nghĩa" trong truyện dân gian? H×nh ảnh Lục Vân Tiên được khắc hoạ theo một mô típ quen thuộc ở truyện nôm truyền thống: 1 chàng trai tài giỏi, cứu một cô gái thoát khỏi tình huống hiểm nghèo, rồi từ ân nghĩa đến tình yêu..

(59) ?Sau trận đánh, Lục Vân Tiên có thái độ, cách cư xử với Kiều Nguyệt Nga và Kim Liên ntn? (thể hiện qua những câu thơ nào?). ?Qua đây em còn hiểu thêm được gì về tính cách và phẩm chất cuả Lục Vân Tiên? ?Quan niệm về người anh hùng của Nguyễn Đình Chiểu thể hiện ở những câu thơ nào? giải thích ý nghĩa quan niệm đó? * Đây cũng là quan niệm của Ng. Du qua nhân vật Từ Hải -> Xuất phát từ câu nói củaMạnh Tử "Kiến nghĩa bất vi vô dũng dã" (thấy việc nghĩa mà không làm không phải là người anh hùng) ?Nhận xét chung về Lục Vân Tiên. theo em T/g gửi gắm gì qua nhân vật này? ?H/ảnh Nguyệt Nga được hiện lên qua những lời lẽ mà nàng giãi bày với Lục Vân Tiên, hãy tìm những lời lẽ của nàng qua đoạn trích? Em có nhận xét gì về lời lẽ của nàng?. ?Qua đây em hiểu được điều gì ở Kiều Nguyệt Nga? ?Nguyệt Nga suy nghĩ gì về việc. -> Niềm mong ước của t¸c gi¶ và cũng là của nhân dân (trong thời buổi hỗn loạn, người ta trông mong ở những người tài đức, dám ra tay cứu nạn giúp đời). - Sau khi đánh thắng bọn cướp Phong Lai "+ Hỏi: ai than khóc ở trong xe này? +…nghe nói động lòng Nghe nói liền cười Làm ơn há dễ trông người trả ơn" -> Vân Tiên: động lòng -> tìm cách an ủi -> ân cần hỏi han -> từ chối lời mời về thăm nhà của Nguyệt Nga để cho nàng đền đáp công ơn (đoạn sau còn từ chối nhận chiếc châm vàng của nàng…) => hào hiệp, chính trực, trọng nghĩa khinh tài, từ tâm, nhân hậu, (sẵn sàng giúp đỡ người khác, có lòng thương người, ngay thẳng…) - Quan niệm về người anh hùng: "Nhớ câu kiến nghĩa bất vi Làm người thế ấy cũng phi anh hùng" -> thấy việc nghĩa mà bỏ qua không làm thì không phải là người anh hùng. => Với Vân Tiên làm việc nghĩa là một bổn phận, một lẽ tự nhiên, không coi đó là công trạng - đó là cách cư xử mang tinh thần nghĩa hiệp của các bậc anh hùng hảo hán. * Lục Vân Tiên: anh dũng, tài năng, có tấm lòng vị nghĩa vong thân, hào hiệp, chính trực, trọng nghĩa khinh tài, từ tâm, nhân hậu -> H×nh ¶nh lí tưởng mà t¸c gi¶ gửi gắm niÒm tin và ước vọng. 2.Nhân vật Kiều Nguyệt Nga. " Thưa rằng… …làm con đâu dám cãi cha Ví dầu ngàn dặm đàng xa cũng đành …trước xe quân tử tạm ngồi Xin cho tiện thiếp lạy rồi sẽ thưa?" -> Cách xưng hô khiêm nhường, nói năng dịu dàng, mực thước, trình bày vấn đề rõ ràng, khúc chiết, đáp ứng đầy đủ niềm thăm hỏi ân cần của Lục Vân Tiên, thể hiện chân thành niềm cảm kích, xúc động của mình. => Lời lẽ của một cô gái khuê các, thuỳ mị, nết na, có học thức. - Lâm nguy chẳng gặp giải ngay Tiết trăm năm cũng bỏ đi một hồi".

(60) làm của Lục Vân Tiên đối với mình? thể hiện cụ thể qua lời nói nào? ?Em hiểu những câu nói này có ý nghĩa gì?. …"lấy chi cho phØ tấm lòng cùng ngươi" -> Nàng là người chịu ơn, Lục Vân Tiên đã cứu cả cuộc đời trong trắng của nàng, nàng áy náy, băn khoăn, tìm cách đền đáp, dù nàng hiểu rằng có đền đáp đến mấy cũng là chưa đủ cuối cùng nàng đã tự nguyện gắn bó cuộc đời với chàng) *Người con gái nết na, đức hạnh theo quan niệm ?Nhận xét chung về nh©n vật Kiều truyền thống cổ xưa. Nguyệt Nga? *Hoạt động 3: Tổng kết, ghi nhớ 1. Nghệ thuật: ?Nhận xét gì về ngôn ngữ của VB - Ngôn ngữ mộc mạc, bình dị, gần với lời nói thông (trích)? thường, mang màu sắc địa phương Nam Bộ - Ngôn ngữ thơ đa dạng phù hợp với diễn biến tình tiÕt ?Nhận xét gì về NT xây dựng nhân - Nghệ thuật xây dựng nhân vật: qua hành động, cử vật của T/g? chỉ, lời nói. 2. Nội dung: ?Nêu nội dung chính của v¨n b¶n V¨n b¶n trích thể hiện khát vọng hành đạo giúp đời (trích)? của t¸c gi¶ và khắc hoạ những phẩm chất tốt đẹp của 2 nhân vật Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga * Ghi nhớ: SGK/115 *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò. - Hệ thống bài - Nhân vật + Lục Vân Tiên: dũng cảm, tài ba, trọng nghĩa. + Kiều Nguyệt Nga: hiền hậu, nết na, ân tình - Nghệ thuật xây dựng nhân vật của T/g - Hướng dẫn học sinh làm bài tập. - Làm bài tập (SGK/116) - Học thuộc lòng Vb (trích) + học bài - Soạn: "Miêu tả nội tâm trong VB tự sự" NS: 6/10/2013 ND:9 /10/2013 TiÕt 38 - MIªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:. Giúp học sinh : - Hiểu được vai trò của miêu tả nội tâm và mối quan hệ nội tâm với ngoại hình trong khi kể chuyện. - Rèn luyện kĩ năng kết hợp: kể chuyện với miêu tả nội tâm nhân vật khi viết bài văn tự sự. B.CHUẨN BỊ: - GV: đọc tài liệu tham khảo - H/s: Soạn bài theo SGK C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:. *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tổ chức:.

(61) 2.Kiểm tra: KT sự chuẩn bị bài của học sinh 3. Bµi míi: Giới thiệu bài *Hoạt động 2 I. Bài học. Hoạt động của Thầy và Trò KiÕn thøc c¬ b¶n *Ngữ liệu 1: Đoạn trích "Kiều ở lầu *Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong Ngưng Bích" v¨n b¶n tự sự. ?Trong đoạn trích những câu thơ nào tả 1-> "Trước lầu Ngưng Bích kho¸ xuân cảnh? …Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia" Và "Buồn trông cửa bể chiều hôm ?Dấu hiệu nào cho em biết các câu thơ …Ầm ầm tiếng sãng kêu quanh ghế ngồi này tả cảnh? -> Đối tượng miêu tả ở những câu thơ này là: Khung cảnh thiên nhiên ở lầu Ngưng Bích (núi, trăng…) ?Tìm những câu thơ miêu tả tâm trạng -> "Bên trời góc bể bơ vơ, của Thuý Kiều? …có khi gốc tử đã vừa người ôm ?Dấu hiệu nào cho em biết đoạn thơ trên -> Tập trung miêu tả tâm trạng của nàng miêu tả tâm trạng của nàng Kiều? Kiều. ?Những câu thơ tả cảnh có mối quan hệ -> Từ việc miêu tả khung cảnh thiên ntn với việc thể hiện nội tâm nhân vật? nhiên ở lầu Ngưng Bích mênh mông, hoang vắng, rợn ngập ta thấy tâm trạng của Kiều ở đây cô đơn, lẻ loi, buồn rầu, lo lắng, sợ hãi… ?Cho biết miêu tả nội tâm có tác dụng ->Miêu tả nội tâm có vai trò và tác dụng ntn đối với việc khắc hoạ nhân vật trong rất to lớn trong việc khắc hoạ đặc điểm, VB tự sự? tính cách nhân vật (nhân vật là yếu tố quan trọng nhất của tác phẩm tự sự) ?Qua ngữ liệu trên, em hiểu thế nào là . Miêu tả nội tâm nhằm tái hiện lại những miêu tả nội tâm trong VB tự sự? trăn trở dằn vặt, những rung động tinh vi trong tình cảm, tư tưởng của nhân vật -> chân dung tinh thần của nhân vật). *Ngữ liệu 2: (Đoạn văn SGK/117) 2. .? Đoạn văn trên Nam Cao miêu tả ai, -> Miêu tả Lão Hạc với những đặc điểm với những đặc điểm gì? về nét mặt, đầu…(tư thế) ?Qua những đặc điểm được miêu tả trên ->Tâm trạng đau khổ, dằn vặt của Lão đây, em thử đoán xem Lão Hạc đang có Hạc khi bán con Vàng. những cảm xúc, ý nghĩ ntn? ? Đoạn văn trên cũng được coi là đoạn -> Miêu tả nội tâm Lão Hạc qua nét mặt, văn miêu tả nội tâm của Lão Hạc, em có cử chỉ -> cách miêu tả gián tiếp. nhận xét gì về cách miêu tả của T/g? ?Qua ngữ liệu trên hãy cho biết có mấy -> 2 cách: Trực tiếp + gián tiếp. c¸ch miêu tả nội tâm ? .*Miêu tả nội tâm trong v¨n b¶n tự sự là tái hiện những ý nghĩ, cảm xúc và diễn biến tâm trạng của nhân vật. Đó là biện pháp quan trọng để xây dựng nhân vật, làm cho nhân vật sinh động. *Người ta có thể miêu tả trực tiếp bằng.

(62) cách diễn tả những ý nghĩ, cảm xúc, tình cảm của nhân vật; cũng có thể miêu tả nội tâm gián tiếp bằng cách miêu tả cảnh vật, nét mặt, cử chỉ, trang phục của nhân - 1 H/s đọc ghi nhớ. vật. * Ghi nhớ: SGK/117 *Hoạt động 3: Luyện tập - 1H/s đọc yêu cầu của BT - Hưíng dẫn H/s làm bài. Bám sát vào đoạn trích. - Cần chỉ ra được những câu thơ MT nội tâm của Kiều? - Trình bày trước lớp. - H/s khác nhận xét.. 1. Bài tập 1: SGK/117 Thuật lại đoạn trích "Mã Giám Sinh…" bằng văn xuôi, chú ý miêu tả nội tâm Thuý Kiều. "Nỗi mình thêm tức nỗi nhà …Ngừng hoa bóng thẹn trông gương mặt dày" -> Buồn rầu, tủi hổ, đau đớn ê chề khi mình bị coi như một món hµng .Là người luôn ý thức được nhân phẩm, Kiều đau đớn,uất ức trước cuộc đời ngang trái (đau vì tình duyên trắc trở, uất vì "nỗi nhà" bị vu oan giá hoạ. Bao trùm tâm trạng Kiều ở đây là sự đau đớn, tái tê). - Hướng dẫn H/s làm BT - Trình bày trước lớp - H/s khác nhận xét, bổ xung - GV đánh giá. 2. Bài tập 3: SGK/117 Kể lại diễn biến sự việc, chú ý miêu tả tâm trạng sau khi gây ra việc không hay với bạn (vÝ dô: tâm trạng băn khoăn, hối hận khi việc không hay đó đã xảy ra) *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò - Hệ thống nội dung bài học - Miêu tả nội tâm trong v¨n b¶n tự sự - vai trò của nó - 2 cách miêu tả nội tâm - Híng dẫn học sinh học và - Học bài + xem lại và hoàn thành các bài chuẩn bị bài - Soạn : " Lục Vân Tiên gặp nạn" - Chuẩn bị cho ch¬ng tr×nh địa phương phần văn NS:6/10/2013 ND:10 /10/2013 TiÕt 39 CHơng trình địa phơng phần văn A. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Giúp học sinh: - Bổ sung vốn hiểu biết về văn học địa phương bằng việc nắm được những t¸c gi¶ và một số tác phẩm từ sau 1975 viết về địa phương mình. - Bước đầu biết cách sưu tầm, tìm hiểu tác giả, tác phẩm văn học địa phương - Hình thành sự quan tâm và yêu mến với văn học của địa phương. B. CHUẨN BỊ:. - GV: Sưu tầm các t¸c gi¶, tác phẩm ở địa phương (hoặc viết về địa phương) từ sau 1975 đến nay. Chọn một tác phẩm để giới thiệu. -H/s: Sưu tầm các t¸c gi¶, tác phẩm ở địa phương hoặc viết về địa phương từ sau 1975 đến nay (theo hướng dẫn của GV) C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:.

(63) *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tổ chức: 2.Kiểm tra: Kiểm tra sự chuẩn bị bài của H/s 3.Giới thiệu bài: Trong chương trình địa phương ở lớp 8, các em đã bước đầu tìm hiểu VH địa phương đến năm 1975. Ở chương trình địa phương năm nay, các em sẽ tiếp tục tìm hiểu để bổ sung những hiểu biết về VH địa phương từ sau năm 1975. *Hoạt động 2: Bài mới I.Học sinh tập hợp theo tổ bản thống kê mà - Gv hướng dẫn học sinh lần lượt mình đã sưu tầm được: thực hiện các hoạt động - Các thành viên trong tổ (nhóm) nộp bản thống kê - Tổ trưởng (nhóm trưởng) tập hợp vào thành một bản II.Các tổ đọc trước lớp bản thống kê của tổ mình (danh sách T/g, tác phẩm đã sưu tầm) - Bổ sung vào bản thống kê của mình những tác phẩm , T/g còn thiếu - Gv hình thành 1 bảng thống kê đầy đủ (dùa vào tư liệu và bản thống kê của H/s) STT. TÊN TÁC GIẢ. NĂM SINH – QUÊ qu¸n. ThÓ lo¹i TÁC PHẨM CHÍNH. III . GV giíi thiÖu ng¾n gän mét t¸c gi¶, t¸c phÈm T¸c gi¶ :TrÇn H¶i S©m Sinh n¨m 1947 Quª Phï Ho¸,Qu¶ng Tr¹ch ,Qu¶ng B×nh.: T¸c phÈm: N¬i cã hai mïa(tËp th¬): Chọn đọc:Mùa thu quê tôi, Về trờng cũ, Nắng Quảng Thuận, Đêm Sông Gianh. IV. Đại diện từng tổ đọc trước lớp bài viết tốt nhất của tổ mình C¶m nghÜ vÒ 1 t¸c phÈm hoÆc viÕt v¨n ,th¬ vÒ §P m×nh. - H/s nhận xét - GV đánh giá. Hoạt động 3: Luyện tập Híng dẫn H/s về nhà. Sưu tầm và đọc những tác phẩm viết về địa phương. * Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò - HD học sinh. NS:6/10/2013 ND:12 /10/2013 TiÕt 40. - Tiếp tục tìm đọc các tác phẩm thuéc VH§P. - Soạn: Tổng kết về từ vựng. Tæng kÕt vÒ tõ vùng.

(64) (Từ đơn, từ phức, từ nhiều nghĩa) A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:. Giúp học sinh - Nắm vững hơn kiến thức về từ vựng đã học từ lớp 6 đến lớp 9(từ đơn, từ phức, thành ngữ, nghĩa của từ, từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ) - Biết vận dụng những kiến thức về từ vựng đã học vµo lµm bµi tËp. - Rèn luyện thái độ học tập kết hợp lý thuyết với thực hành. B.CHUẨN BỊ:. - GV: B¶ng phô ( B§TD) - H/s: Ôn lại các nội dung đã học về từ vựng C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:. *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tổ chức: 2.Kiểm tra: - KT sự chuẩn bị bài của H/s - Kết hợp kiểm tra trong giờ häc. 3.Giới thiệu bài: *Hoạt động 2: Bài mới ?Nhắc lại KN: từ đơn, từ phức? cho VD? ?Nhắc lại các loại từ phức, cách phân biệt?. - 1 H/s đọc BT 2 - Làm bài tập -> trình bày trước lớp - 1 H/s đọc yêu cầu BT. ?Nhắc lại khái niệm thành ngữ? - Đọc yêu cầu BT - Hướng dẫn H/s làm bài - Trình bày BT trước lớp. I.Ôn lại khái niệm từ đơn, từ phức, phân biệt các loại từ phức. - Từ đơn: từ do 1 tiếng tạo nên: gà, vịt… - Từ phức: Do 2 hoặc nhiều tiếng tạo nên: 2 loại + Từ ghép: được cấu tạo bởi những tiếng có quan hệ với nhau về nghĩa: VD: nhà cửa… + Từ láy: được cấu tạo bởi các tiếng có quan hệ với nhau về mặt âm VD: ầm ầm, rào rào… * Bài tập 2: SGK/122 - Từ ghép: giam giữ, tươi tốt, cỏ cây, đưa đón, rơi rụng, mong muốn, bọt bèo, bó buộc, nhường nhịn, ngặt nghèo - Từ láy: nho nhỏ, gật gù, lạnh lung, xa xôi, lấp lánh * Bài tập 3: SGK/123 - Từ láy: có sự giảm nghĩa so với nghĩa gốc: trăng trắng, đèm đẹp, nho nhỏ, lành lạnh, xâm xấp - Từ láy có sự tăng nghĩa so với nghĩa gốc: sạch sành sanh, sát sàn sạt, nhấp nhô II. Thành ngữ: 1. Khái niệm là loại cụm từ có cấu tạo cố định biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh. Nghĩa của thành ngữ thường là nghĩa bóng 2. Bài tập a. Bài tập 2: SGK/123 mục II - Tổ hợp từ là thành ngữ: b, d, e + "Đánh trống bỏ dùi": làm việc không đến nơi, bỏ dở, thiếu trách nhiệm + "Được voi đòi tiên": tham lam được cái này muốn cái khác hơn.

(65) - 1 H/s đọc yêu cầu BT - HS thi viÕt kÕt qu¶ theo nhãm. §äc yêu cầu BT. ?Thế nào là nghĩa của từ? ?Muốn hiểu đúng nghĩa của từ ta phải làm gì? Hướng dẫn H/s làm BT Trình bày BT trước lớp H/s khác nhận xét Gv đánh giá. ? Từ nhiều nghĩa có đặc điểm g× ?Hiện tượng chuyển nghĩa của từ?. Hướng dẫn Hs làm BT.. + "Nước mắt cá sấu": sự thông cảm thương xót, giả dối nhằm đánh lừa - Tục ngữ: "Gần mực…thì rạng" “Chã treo mÌo ®Ëy” b.Bài tập 3: Mục II - Thành ngữ có yếu tố chỉ động vật: + Đầu voi đuôi chuột: công việc lúc đầu làm tốt nhưng cuối cùng lại không ra gì + Như chó với mèo: xung khắc, không hợp nhau - Thành ngữ có yếu tố chỉ thực vật: + Cây nhà lá vườn: những thức rau, hoa, quả do nhà trồng được (không cầu kì, bày vẽ) + Cưỡi ngựa xem hoa: việc làm mang tính chất hình thức, không có hiệu quả cao c.Bài tập 4: 2 dẫn chứng việc sử dụng thành ngữ trong văn chương VD: Vợ chàng quỷ quái tinh ma Phen này kẻ cắp bà già gặp nhau (Thuý Kiều báo ân báo oán) III.Nghĩa của từ: 1.Khái niệm - Nghĩa của từ là toàn bộ nội dung mà từ biểu thị - Muốn hiểu đúng nghĩa của từ ta phải đặt từ trong câu cụ thể 2.Bài tập: 1.Chọn cách hiểu đúng trong những cách hiểu sau: Nghĩa của từ mẹ là: "người phụ nữ, có con, nói trong quan hệ với con" 2.Chọn cách giải thích đúng, giải thích vì sao lại chọn cách giải thích đó - cách giải thích đúng b: vì cách giải thích a vì phạm một nguyên tắc quan trọng phải tuân thủ khi giải thích nghĩa của từ, vì đã dùng một cụm từ có nghĩa thực thể để giải thích cho một từ chỉ đặc điểm, tính chất (độ lượng - tính từ) IV.Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ; 1.Khái niệm: từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ - từ có thể có một hoặc nhiều nghĩa - Hiện tượng chuyển nghĩa của từ: trong từ nhiều nghĩa nghĩa gốc là nghĩa xuất hiện từ đầu là cơ sở để hình thành các nghĩa khác. Nghĩa chuyển được hình thành trên cơ sở nghĩa gốc, có quan hệ với nghĩa gốc 2.Bài tập: - Từ hoa trong thềm hoa, lệ hoa được dùng theo nghĩa chuyển song nó chỉ có nghĩa như vậy trong văn cảnh.

(66) này, chưa có trong từ điển -> không được coi là hiện tượng chuyển nghĩa của từ * Hoạt động 3: Củng cố, dặn dò Hệ thống bài - 4 nội dung: Từ đơn, từ phức, thành ngữ, nghĩa của từ, hiện tượng chuyển nghĩa của từ - từ nhiều nghĩa - Hướng dẫn học sinh về nhà + ôn tập lại các kiến thức, t×m VD tõng ND + làm BT - Soạn tiếp bài "Tổng kết về từ vựng". Ngày7/10/2013 Ký duyệt của tổ CM TT. Hoµng Minh TiÕn. NS:13/10/2013 ND:14/10/2013 TiÕt 41. Tæng kÕt vÒ tõ vùng (Từ đồng âm- Trờng từ vựng) A.MỤC TIÊU BÀI HỌC: - Giúp H/s nắm vững hơn và biết vận dụng những kiến thức về từ vựng đã học từ lớp 6 đến lớp 9 (từ đồng âm, từ đồng nghĩa, từ trái nghĩa, cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ, trường từ vựng) - RÌn luyÖn kü n¨ng hÖ thèng kiÕn thøc vµ lµm BT øng dông. B.CHUẨN BỊ: - GV: Bảng phụ về cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. - H/s: Chuẩn bị bài theo hướng dẫn của GV C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tổ chức: 2. Kiểm tra: Kiểm tra sự chuẩn bị bài của H/s. Kết hợp kiểm tra trong giờ 3Bµi míi: Giới thiệu bài: *Hoạt động 2: Bài mới V.Từ đồng âm: 1.Khái niệm: ?Thế nào là từ đồng âm? - Từ đồng âm là những từ phát âm giống nhau nhưng nghĩa khác nhau..

(67) Phân biệt từ nhiều nghĩa với - Từ đồng âm: ý nghĩa của các từ này không có mối hiện tượng từ đồng âm? Cho liªn hệ với nhau VD? - Từ nhiều nghĩa: các nghĩa khác nhau của từ có liªn quan đến nhau 2.Bài tập: Làm bài tập (mục V/SGK 124) a, Từ lá ở đây là từ nhiều nghĩa: Lá 1: nghĩa gốc Lá 2 (lá phổi): mang nghĩa chuyển b, Đường 1: đường ra trận Đường 2: ngät như đường => từ đồng âm VI.Từ đồng nghĩa: ?Thế nào là từ đồng nghĩa? Cho 1.Khái niệm: Là những từ có nghĩa giống nhau hoặc VD? gần giống nhau VD: mẹ và má, chết - hi sinh 2.Bài tập: HD H/s làm bài tập mục VI. a.Bài tập 2: Chọn cách hiểu d: "các từ đồng nghĩa với Chọn cách hiểu đúng trong nhau có thể không thay thế được cho nhau trong nhiều những cách sau đây? Giải thích trường hợp sử dụng" vì sao lại chọn như vậy b.Bài tập 3: Khi người ta đã ngoài 70 xuân… - Đọc yêu cầu BT 3 -> từ xuân thay thế cho từ tuổi - Làm BT => xuân một mùa trong năm đồng nghĩa 1 tuổi (lấy bộ - Trình bày miệng trước lớp phận để chỉ toàn thể - hình thức chuyển nghĩa theo hình thức hoán dụ) - Từ xuân ở đây được sử dụng để tránh lặp từ, đồng thời thể hiện tinh thần lạc quan của t¸c gi¶ VII.Từ trái nghĩa 1.Khái niệm: Là những từ có nghĩa trái ngược nhau ?Nhắc lại khái niệm từ trái xét trên một cơ sở chung nào đó nghĩa? Cho VD VD: già>< trẻ (độ tuổi) 2.Bài tập: Đọc yêu cầu BT a.Bài tập 1: cặp từ có quan hệ trái nghĩa: - Trình bày trước lớp Xấu - đẹp, xa - gần, rộng - hẹp b.Bài tập 2: - Cùng nhóm với sống - chết có: chẵn - lẻ; chiến tranh - hoà bình (trái nghĩa lưìng phân: biểu thị 2 khái niệm đối lập nhau và loại trừ nhau ) - GV diễn giảng thêm - Cùng nhóm với già - trẻ: yêu - ghét, cao - thấp, nông - sâu, giàu - nghèo (trái nghĩa thang độ: biểu thị khái niệm có tính chất thang độ, khẳng định cái này không có nghĩa là phủ định cái kia.) VIII.Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ: 1.Khái niệm: - Từ được coi là nghĩa rộng khi phạm vi nghĩa của từ bao hàm phạm vi nghĩa của 1 số từ khác - Từ được coi là nghĩa hẹp khi phạm vi nghĩa của từ.

(68) ?Nêu khái niệm về cấp độ khái được bao hàm trong phạm vi nghĩa của từ khác quát của nghĩa từ ngữ? Cho VD VD: Động vật: chó, mèo, gà, lợn 2.Bài tập - Từ: từ dơn và từ phức - Từ phức: từ ghép và từ láy - 1 HS lên bảng, lập bảng hệ + Từ ghép: chính phụ + đẳng lập thống + Từ láy: láy toàn bộ + láy bộ phận Láy bộ phận: Láy âm và lấy vần - 1 HS lên bảng điền vào sơ đồ - Giải thích nghĩa của những từ trong sơ đồ VD: Từ láy âm là từ láy các bộ phận phụ âm đầu IX.Trường từ vựng 1.Khái niệm. là tập hợp tất cả những từ có một nét H/s khác bổ sung chung về nghĩa VD: Trường từ vựng đồ dùng học tập: vở, sách bút… ?Nhắc lại khái niệm từ vựng? 2 bài tập Cho VD? 2 từ cùng tường tõ vùng là tắm - bể -> tăng giá trị biểu cảm của câu nói, tăng sức tố cáo tội ác thực dân Pháp - HD H/s làm BT - Trình bày trước lớp * Hoạt động 3: Luyện tập Hướng dẫn H/s làm bài 1-Bài tập 1: Tìm các từ và cụm từ đồng nghĩa với chị Dậu qua lời dẫn truyện của t¸c gi¶ trong đoạn trích "Tức nước vỡ bờ" 2-Bài tập 2: Tìm các từ trái nghĩa trong 6 câu đầu trong "Kiều ở lầu Ngưng Bích", chỉ rõ tác dụng của chúng * Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò - Hệ thống bài - các nội dung: : từ, đồng âm, …, trường từ vựng - Học + ôn lại các nội dung đã học - Hướng dẫn H/s làm BT - Làm các bài tập - Hướng dẫn H/s về nhà - Soạn "Đồng chí. NS:13/10/2013 ND:19/10/2013 TiÕt 42: TR¶ bµi tËp lµm v¨n sè 2 A. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Giúp H/s: - Nắm vững hơn cách làm bài văn tự sự kết hợp với miêu tả. - Nhận ra được những chỗ mạnh, chỗ yếu của mình khi viết loại bài văn này. - Rèn kĩ năng tìm hiểu đề, lập dàn ý và kĩ năng diễn đạt B. CHUẨN BỊ: - GV: Bài viết của H/s + các lỗi trong bài + cách chữa - H/s: Lập dàn ý chi tiết đề văn đã viết ở bài TLV số 2 C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY *Hoạt động 1 : Khởi động 1.Tổ chức:.

(69) 2. Kiểm tra: Kiểm tra việc chuẩn bị bài của H/s 3. Bµi míi: Giới thiệu bài: *Hoạt động 2: Bài mới. ?Hãy xác định yêu cầu của đề bài? (kiểu VB, các kĩ năng cần vận dụng vào bài viết) ?Hãy lập dàn ý cho đề văn. - H/s khác theo dõi bổ sung. ?Sử dụng yếu tố miêu tả vào các ý nào thì phù hợp? GV nhận xét ưu điểm và nhược điểm. ?Nhận xét và chỉ ra những tồn tại trong bài làm của H/s. I.Đề bài: Tưởng tượng 20 năm sau, vào một ngày hè, em về thăm lại trường cũ. Hãy viết thư cho một b¹n học hồi ấy kể lại buổi thăm trường đầy xúc động đó. II.Phân tích đề, lập dàn ý: 1. Phân tích đề: - Kiểu VB: tự sự kết hợp với miêu tả - Vận dụng các kĩ năng: kể chuyện + tưởng tượng + miêu tả 2. Lập dàn ý: a, Mở bài: (1 điểm) Lí do viết thư cho bạn b, Thân bài: (7 điểm) Nội dung bức thư - Lời thăm hỏi bạn. - Kể cho bạn biết về buổi thăm trường đầy xúc động: + Lí do trở lại thăm trường + Thời gian đến thăm trường + Đến thăm trường với ai ? + Quang cảnh trường ? (lớp học cũ ra sao…) + GÆp gì nh÷ng ai? c, Kết bài: ( 1 điểm) - Lời chúc, lời chào, lời hứa hẹn - Kí tên -> Sử dụng yêu tố miêu tả vào các ý: 2, 4, 5 trong phần thân bài (cần linh hoạt) III.Nhận xét ưu, nhược điểm 1.Ưu điểm: - Xác định được yêu cầu của đề bài (kiểu v¨n b¶n cần tạo lập, các kĩ năng cần sử dụng trong bài viết) - Vận dụng đợc yếu tố miờu tả,biểu cảm. - Tëng tîng hîp lý. - Bài viết cã chiÒu s©u: Hoµng Anh, Thanh H¬ng) - BiÕt x©y dùng c©u chuyÖn: H¶i, §øc, B¶o,HiÒn, - Diễn đạt lưu loát, bố cục râ rµng(Hoµng Anh, H¶i,H¬ng ). 2.Tồn tại: - Bố cục bài làm ở một số em chưa mạch lạc, cha chú ý tách ý, tách đoạn. VD: TuÊn,Hoµng , - Sử dụng yếu tố miêu tả chưa linh ho¹t. - ThiÕu dÉn d¾t, liªn kÕt. - Còn mắc lỗi diến đạt, dùng từ, đặt câu, chÝnh t¶ nhiÒu. :TuÊn, Tr. B¶o, Hoµng, Dòng. - Chữ viết ở một số bài cũn cẩu thả,không đúng nét : Anh TuÊn, Dòng, Hoµng, An, Dòng..

(70) - Một số bài qu¸ s¬ lîc: Hoµi, Hoµng, Dòng. IV.Sửa lỗi và giải đáp thắc mắc: - Lỗi chính tả: + Cha ph©n biÖt o-«, dÊu hái- ng· Đưa ra các lỗi trong bài -> + ViÕt t¾t, kÝ hiÖu tuú tiÖn. H/s sửa + §Çu c©u kh«ng viÕt hoa - Lỗi dùng từ: + Dùng quan hệ từ không đúng Díi t¸n phîng rîp bãng che cho nh÷ng b¹n ngåi díi + Dïng tõ sai: c¸i cét cê nguy nga + Dïng tõ thõa:Mïa xu©n nµy qu¶ rÊt thËt cã ý nghÜa Thêi gian thÊm tho¾t tr«i qua thËt nhanh qu¸ nhØ - Lỗi diễn đạt: +ý lộn xộn ,diễn đạt không rõ ràng - Dấu câu: + ChÊm c©u sai : CËu biÕt kh«ng trong lóc m×nh ®ang m¬ méng. Bæng đằng sau có tiếng gọi. VI.Trả bài: C«ng bè ®iÓm: GV đọc mẫu những đoạn văn, bài văn viết tốt - Trả bài cho H/s *Hoạt động 3: Luyện tập - Giao nhiệm vụ cho H/s - Sửa lỗi trong bài - Viết lại đoạn văn có yếu tố miêu tả cho phù hợp *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò - Hướng dẫn H/s về nhà - Xem lại bài - Ghi lại các loại lỗi đã mắc. Soạn VB "Đồng chí". Ngày14/10/2013 Ký duyệt. Hoµng Minh TiÕn NS:18/10/2013 ND:21/10/2013 TiÕt 43. §ång chÝ - ChÝnh H÷u -. A. MỤC TIÊU BÀI DẠY: Giúp học sinh: - Cảm nhận được vẻ đẹp chân thực, giản dị của tình đồng chí, đồng đội và hình ảnh của người lính cách mạng được thể hiện trong bài thơ. - Nắm được nghệ thuật đặc sắc của bài thơ: chi tiết chân thực, hình ảnh gợi cảm và cô đúc, giàu ý nghĩa biểu trưng..

(71) - Rèn luyện năng lực cảm thụ và phân tích các chi tiết nghệ thuật, các hình ảnh trong tác phẩm thơ giàu cảm hứng hiện thực mà không thiếu sức bay bổng. - Bồi dưỡng tình yêu quê hương đất nước và lòng tự hào về tinh thần chiến đấu chống giặc của quân dân Việt Nam. - Tích hợp với phân môn Lịch Sử và lĩnh vực văn hóa, văn nghệ. B.CHUẨN BỊ: - GV: Tham kh¶o tµi liÖu. - H/s: ChuÈn bÞ bµi- đọc thêm tài liệu tham khảo. C.tiÕn tr×nh BÀI DẠY: *Hoạt động 1: Khởi động 1. Tổ chức: 2. Kiểm tra: - Câu hỏi: Đọc thuộc lòng và diễn cảm VB trích "Lục Vân Tiên cøu KiÒu NguyÖt Nga". Nêu nội dung chính của VB này. - Kiểm tra sự chuẩn bị bài của H/s. 3. Bµi míi: Giới thiệu bài: * Hoạt động 2: Đọc hiểu văn bản I.T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n 1. T¸c gi¶, t¸c phÈm ?Dựa vào phần chú thích, giới * Chính Hữu (Trần Đình Đắc) thiệu những nét chính về T/g? - Sinh năm: 1926 - Quê: Can Lộc – Hµ Tĩnh - Từ người lính trung đoàn thủ đô trở thành nhà thơ quân đội. - Thơ ông chủ yếu viết về người lính và hai cuộc kháng chiến, đặc biệt là tình cảm cao đẹp của người lính. - Tác phẩm chính: Tập "Đầu sóng tr¨ng treo" - Nhận giải thưởng Hồ Chí Minh về V¨n häc nghÖ thuËt năm 2000. * Tác phẩm: ?Bài thơ ra đời trong hoàn - Chính Hữu cùng đơn vị tham gia chiến dịch Việt Bắc - Viết bài thơ vào đầu năm 1948 (tại nơi ông phải nằm cảnh nào? điều trị bệnh) .2. Đọc.Tìm hiểu chú thích: (SGK/129, 130) - Hướng dẫn H/s đọc §äc chËm r·i, t×nh c¶m GV đọc mẫu -> H/s đọc 3.Bố cục- ThÓ lo¹i ?Bài thơ được làm theo thể thơ - Thể loại: thơ tự do (các câu với số tiếng khác nhau, chủ yếu là vần chân, nhịp thơ không cố định theo dòng gì? đặc điểm? mạch cảm xúc) ?Tìm bố cục của bài thơ? Nêu - Bố cục: 3 phần 1) 6 câu đầu: những cơ sở của tình đồng chí nội dung chính của bài thơ? 2) 11 câu tiếp: những biểu hiện và sức mạnh của tình đồng chí 3) Còn lại: Hình ảnh người lính trong bài thơ. II.Phận tích v¨n b¶n:.

(72) - 1 H/s đọc 7 câu thơ đầu 1 Cơ sở hình thành tình đồng chí: ?Theo T/g tỡnh đồng chớ (giữa - "Quờ hương anh nớc mặn đồng chua tôi và anh) bắt nguồn trên Làng tụi nghốo đất cày lên sỏi đá’’ những cơ sở nào? ->NT: đối, thành ngữ => Hoàn cảnh xuất thân có điểm tương đồng: đều là Họ có đặc điểm gì chung về người nông dân lao động nghèo khổ, cùng giai cấp. hoàn cảnh xuất thân? - "Tôi với anh đôi người xa lạ …chẳng hẹn quen nhau, Súng bên súng, đầu sát bên đầu -> hình ảnh song đôi - Từ mọi phương trời xa lạ, cùng chung mục đích, lí ?Vì sao từ mọi phương trời xa tưởng đã tập hợp lại trong hµng ngũ quân đội c¸ch lạ, họ lại có được tình đồng m¹ng và trở nên thân quen nhau. Tình đồng chí còn chí? được nảy sinh từ sự cùng chung nhiệm vụ sát cánh bên nhau trong chiến đấu. - "Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ" ?Em hiểu câu thơ "Đêm rét -> Tình đồng chí, đồng đội nảy nở và trở nên bền chặt chung chăn thành đôi tri kỉ" trong sự chan hoà, chia sẻ mọi gian lao cũng như niềm ntn? vui trong cuộc sống thiếu thốn, gian khổ. - "Đồng chí!" ?Từ các câu thơ trên, đến câu -> 2 tiếng - 1từ - dấu chấm than - một nốt nhấn thơ thứ 7 tác giả viết: "Đồng => như một phát hiện, 1 lời khẳng định, lời kết lại ý ở chí!", em thấy có đặc điểm gì những câu thơ trên, đồng thời lại có vai trò như một cái đặc biệt ở đây? bản lề gắn kết đoạn đầu và đoạn thứ 2 của bài thơ với nội dung: biểu hiện cụ thể và cảm động của tình đồng chí giữa những người lính (nhà thơ Tố Hữu từng viết: ( như một cái lưng ong. Nửa trên là một mảng quy nạp (như thế này là đồng chí), mảng dưới là 1 mảng diễn dịch (đồng chí còn là như thế này nữa) - 1 cấu trúc chính luận cho một bài thơ trữ tình – (Nguyễn Đức Quyền) Cñng cè- D¨n dß §äc l¹i diÔn c¶m toµn bµi . Ph©n tÝch c©u: Sóng bªn sóng ®Çu s¸t bªn ®Çu. ChuÈn bÞ tiÕp phÇn tiÕp theo cña VB. NS:19/20/10/2013 ND:23. /10/2013 TiÕt 44. §ång chÝ - ChÝnh H÷u -. A. MỤC TIÊU BÀI DẠY: Giúp học sinh: - Cảm nhận được vẻ đẹp chân thực, giản dị của tình đồng chí, đồng đội và hình ảnh của người lính cách mạng được thể hiện trong bài thơ. - Nắm được nghệ thuật đặc sắc của bài thơ: chi tiết chân thực, hình ảnh gợi cảm và cô đúc, giàu ý nghĩa biểu trưng..

(73) - Rèn luyện năng lực cảm thụ và phân tích các chi tiết nghệ thuật, các hình ảnh trong tác phẩm thơ giàu cảm hứng hiện thực mà không thiếu sức bay bổng. - Bồi dưỡng tình yêu quê hương đất nước và lòng tự hào về tinh thần chiến đấu chống giặc của quân dân Việt Nam. - Tích hợp với phân môn Lịch Sử và lĩnh vực văn hóa, văn nghệ. B.CHUẨN BỊ: - GV: Tham kh¶o tµi liÖu. - H/s: ChuÈn bÞ bµi- đọc thêm tài liệu tham khảo. C. tiÕn tr×nh BÀI DẠY: *Hoạt động 1: Khởi động 1. Tổ chức: 2. Kiểm tra: Phân tích cơ sở hình thành tình đồng chí trong bài thơ Đồng chí của Chính Hữu?. Hoạt đông 2: Bµi míi II. Ph©n tÝch v¨n b¶n ( tiÕp) 2. Những biểu hiện của tình đồng chí: 1 H/s đọc 10 câu thơ tiÕp ? 3 câu thơ đầu cho em biết - "Ruộng nương anh gửi bạn thân cày tình đồng chí ở đây biểu hiện Gian nhà không mặc kệ gió lung lay Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính" ntn? -> Cảm thụ sâu xa những tâm tư nỗi lòng của nhau: nỗi nhớ nhà, tỡnh cảm lỳc lờn đờng ra trận. ?Em hiểu từ "mặc kệ" ở đây "…mặc kệ gió lung lay" -> Câu thơ ngang tµng, đượm chất lãng mạn, như ntn? muốn nâng đỡ con người vît lên cái bất đắc dĩ của ?Hiểu câu thơ "Giếng nước hoàn cảnh. gốc đa nhớ người ra lính" - "Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính" (ẩn dụ tu tõ) -> không nói là mình nhớ, chỉ nói ai khác nhớ ntn cho đúng? => cách tự vựơt lên mình, nén tình riêng vì sự nghiệp chung ? 7 dòng thơ cuối cho em - "Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh biết thêm được gì ở tình Sốt run người vầng trán ướt mồ hôi đồng chí? (nhận xét gì về …chân không giày" NT của T/g qua những câu -> Các câu thơ song đôi, đối ứng, tả thực => cùng nhau chia sẻ những gian lao, thiếu thốn. Đó là thơ này? PT tác dụng) ?Câu thơ "thương nhau tay sự đồng cảm sâu sắc giữa những người đồng đội. nắm lấy bàn tay" gợi cho em - "Thương nhau tay nắm lấy bàn tay" -> Tình cảm gắn bó sâu sắc giữa những người lính suy nghĩ gì? => Sức mạnh của tình cảm keo sơn gắn bó: giúp người ?Qua các câu thơ trên hình lính vượt qua mọi gian khổ ảnh anh bộ đội Cụ Hồ buổi * Chân dung anh bộ đội Cụ Hồ buổi đầu kháng chiến đầu kháng chiến hiện lên gian khổ, thiếu thốn nhưng tình đồng chí sưởi ấm lòng họ. ntn? 3.Đoạn kết bài thơ: 1 H/s đọc đoạn kết bài thơ "Đêm nay rừng hoang sương muối Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới Đầu súng trăng treo".

(74) ?Em có suy nghĩ gì về hình - Rừng hoang sương muối là hình ảnh tả thực: cảnh ảnh thơ trong các câu thơ rừng đêm giá rét. này? - Trong thời gian và không gian næi lên 3 hình ảnh: + Người lính + Khẩu súng +Vầng trăng -> Gắn kết với nhau: sức mạnh của tình đồng đội giúp họ vượt lên những khắc nghiệt của thời tiết và mọi gian khổ thiếu thốn, đã sưởi ấm lòng họ. - "Đầu súng trăng treo" ?Nêu cảm nhận của em về -> Hình ảnh được nhận ra từ những đêm hành quân hình ảnh thơ ở cuối VB phục kích của t¸c gi¶. "Đầu súng trăng treo" + Súng và trăng: gần và xa thực tại và mơ mộng chất chiến đấu và chất trữ tình chiến sĩ và thi sĩ -> Các mặt này bổ sung cho nhau, hài hoà với nhau trong cuộc đời người lính c¸ch m¹ng * Hình ảnh người lính: ?Cảm nhận của em về hình - Xuất thân từ nông dân: tự vượt lên chính mình, nén ảnh người lính qua bài thơ tình riêng vì sự nghiệp chung này? - Họ phải trải qua bao gian lao, thiếu thốn - Đẹp nhất là tình đồng chí, đông dội gắn bó keo sơn III. Tæng kÕt 1.Nghệ thuật ?Nhận xét về NT của VB - Thể thơ tự do, lời thơ giản dị, mộc mạc, cô đọng này? - Các câu thơ song đôi, đối ứng, tả thực . 2 Nội dung: Bài thơ thể hiện hình tượng người lính ?Nêu nội dung chính của VB c¸ch m¹ng. và sự gắn bó keo sơn của họ qua những chi này? tiết hình ảnh, ngôn ngữ giản dị *Ghi nhớ 1 H/s đọc ghi nhớ *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò - Hướng dẫn H/s làm bài tập - Vì sao t¸c gi¶ lại đặt tên cho bài thơ là Đồng chí? (SGK) -> Đồng chí: cùng chung chí hướng, lí tưởng -> cách xưng hô của những người cùng trong 1 đoàn thể c¸ch m¹ng. => Đồng chí là bản chất c¸ch m¹ng của tình đồng đội và thể hiện sâu sắc tình đồng đội - Hướng dẫn H/s về nhà - Học bài + đọc thuộc lòng, diễn cảm bài thơ - Soạn: Bµi th¬ vÒ tiểu đội xe không kính" NS:19/10/2013 ND:23/10/2013 TiÕt 45: Bài thơ về tiểu đội xe không kính. - Ph¹m TiÕn DuËt -. A. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Giúp học sinh: - Cảm nhận được nét độc đáo của hình tượng những chiếc xe không kính cùng hình ảnh những người lái xe Trường Sơn hiên ngang, dũng cảm, sôi nổi trong bài thơ..

(75) - Thấy đợc những nột riờng của giọng điệu, ngụn ngữ bài thơ. - Rèn luyện kĩ năng phân tích hình ảnh, ngôn ngữ thơ. - Bồi dưỡng tình yêu quê hương đất nước và lòng tự hào về tinh thần chiến đấu chống giặc của quân dân Việt Nam. - Tích hợp với phân môn Lịch Sử và lĩnh vực văn hóa, văn nghệ. B.CHUẨN BỊ: - GV:Tham kh¶o tµi liÖu. - H/s: Đọc + soạn bài theo hướng dẫn C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tổ chức: 2.Kiểm tra: - Câu hỏi: Phân tích hình ảnh "Đầu súng trăng treo" trong bài thơ "Đồng chí" của Chính Hữu. - Kiểm tra sự chuẩn bị bài của H/s 3.Bµi míi: Giới thiệu bài: Trong mỗi người chắc không ai không thuộc bài hát "Trường Sơn đông Trường Sơn tây" phổ thơ của nhà thơ Phạm Tiến Duật. Giờ học này chúng ta sẽ tìm hiểu thêm về người lính Trường Sơn năm xưa qua một bài thơ nữa của ông: đó là "Bài thơ về tiểu đội xe không kính" *Hoạt động 2: Đọc - Hiểu văn bản I.T×m hiÓu chung - ?Giới thiệu những nét chính về 1.T¸c gi¶: t¸c gi¶ Ph¹m TiÕn DuËt. * Phạm Tiến Duật (14/1/1941- 4/12/ 2007 ) - Quê: Thanh Ba- Phú Thọ - Là gương mặt tiêu biểu của thế hệ nhà thơ trẻ thời kháng chiến chống Mĩ cứu nước. * Bài thơ ở trong chïm thơ của Phạm Tiến Duật được tặng giải nhất cuộc thi thơ do báo văn nghệ năm 1969 - 1970 tổ chức HD H/s đọc: giọng vui , khoẻ 2. §äc- Tìm hiểu chú thích: (SGK/132, 133) Yªu cÇu : §äc giäng vui, khoÎ , døt kho¸t. khoắn, dứt khoát. GV đọc mẫu ->2 H/s đọc . 3.Bố cục- ThÓ th¬ - Thể thơ tù do câu dài, nhịp điệu linh hoạt như văn ?Xác định thể thơ của VB? xuôi, ít vần - 7 khổ thơ: xoay quanh và làm nổi bật chủ đề: cảm ?Tìm bố cục củaVB? xúc và suy nghĩ của t¸c gi¶ về những chiếc xe không kính và những người chiến sĩ lái xe trên Trường Sơn thời chống Mĩ. II.Phân tích văn bản: 1.Nhan đề bài thơ và hình ảnh những chiếc xe ?Em có nhận xét gì về nhan đề bài không kính: *Nhan đề bài thơ "Bài thơ…không kính" thơ? - Nhan đề dài. ?T/g thêm 2 chữ "bài thơ" vào - Tưởng như có chỗ thừa (các từ "bài thơ về") -> mới lạ và độc đáo, thu hút người đọc. nhan đề trên có tác dụng gì?.

(76) ?Hình ảnh những chiếc xe không kính trong bài thơ được hiện lên qua những câu thơ nào?. => Chất thơ của hiện thực khốc liệt trong chiến tranh, đó còn là chất thơ của tuổi trẻ hiên ngang, dũng cảm, trẻ trung, vượt lên thiếu thốn, gian khổ, nguy hiểm của chiến tranh. *Hình ảnh những chiếc xe không kính: - "Bom giật bom rung kính vỡ mất rồi" - "Không có kính rồi xe không có đèn, không có mui xe, thùng xe có xước xe vẫn chạy vì Miền Nam phía trước" => Tả thực diễn tả bằng 2 câu thơ rất gần với văn xuôi, giọng điệu thản nhiên.. ?Nhận xét gì về hình ảnh của những chiếc xe không kính ở đây (T/g sử dụng biện pháp nghệ thuật gì?) Qua đây em hiểu được gì về T/g? => Hồn thơ nhạy cảm với nét ngang tµng và tinh nghÞch, thích cái mới lạ. (hình ảnh xe cộ, tàu thuyền xưa nay đưa vào trong thơ thường được "mĩ lệ hoá", "lãng mạn hoá" và mang ý nghĩa tượng trưng hơn tả thực. Cñng cè- DÆn dß - §äc diÔn c¶m bµi th¬. - Nêu ý nghĩa của nhan đề bài thơ? - Häc thuéc lßng bµi th¬. - ChuÈn bÞ tiÕp phÇn : H×nh ¶nh nh÷ng chiÕn sü l¸i xe. NS:19/10/20123 ND:24/10/2013 TiÕt 46: Bài thơ về tiểu đội xe không kính. - Ph¹m TiÕn DuËt -. A. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Giúp học sinh: - Cảm nhận được nét độc đáo của hình tượng những chiếc xe không kính cùng hình ảnh những người lái xe Trường Sơn hiên ngang, dũng cảm, sôi nổi trong bài thơ. - Thấy đợc những nột riờng của giọng điệu, ngụn ngữ bài thơ. - Rèn luyện kĩ năng phân tích hình ảnh, ngôn ngữ thơ. - Bồi dưỡng tình yêu quê hương đất nước và lòng tự hào về tinh thần chiến đấu chống giặc của quân dân Việt Nam. - Tích hợp với phân môn Lịch Sử và lĩnh vực văn hóa, văn nghệ. B. CHUẨN BỊ: - GV:Tham kh¶o tµi liÖu. - H/s: Đọc + soạn bài theo hướng dẫn C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tổ chức: 2.Kiểm tra: Cõu hỏi: Trong bài Bài thơ về tiểu đội xe không kính tác giả đã chọn chi tiết nào để lập tứ cho bài thơ? ý nghĩa của chi tiết đó? Hoạt động 2: Bài mới HS đọc diễn cảm bài thơ II.Ph©n tÝch ( tiÕp) - Hình ảnh người chiến sĩ lái xe 2.Hình ảnh những chiến sĩ lái xe:.

(77) trên tuyến đường Trường Sơn được thể hiện trong những câu thơ nào? (qua khổ 1: hình ảnh người chiến sĩ hiện lên ntn?) - Ngồi trên những chiếc xe không kính chiến sĩ lái xe có ấn tượng và cảm giác gì? ?Chiến sĩ đang trong những hoàn cảnh nào?. ?Với những chiếc xe không có kính, người chiến sĩ lái xe đã thể hiện thái độ gì? (tìm những câu thơ nói về điều đó) ?Nhận xét về biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong các câu thơ trên? Tác dụng của các biÖn ph¸p nghÖ thuËt ở đây?. - "Ung dung buồng lái ta ngồi Nhìn đất nhìn trời nhìn thẳng" -> Tư thế vµ t©m thÕ ung dung hiên ngang. - "Nhìn thấy gió xoa vào mắt đắng …như sa như ùa vào buồng lái" -> điệp từ, so sánh => Người lái xe tiếp xúc trực tiếp với thế giới bên ngoài, họ cảm nhận được những cảm giác, từng vẻ đẹp của thiên nhiên (bầu trời, cánh chim) ùa vào trong buồng lái. Đó là cảm giác mạnh đột ngột khi xe chạy nhanh trên đường băng, khi trời tối thì trước mắt là sao trời, khi đường cua đột ngột trên dốc thì đột ngột thấy cánh chim (người lái xe phải đối mặt với địa thế con đường cheo leo hiểm nguy và cũng đầy thú vị) - "Không có kính, ừ thì có bụi …chưa cần rửa phì phèo châm điếu thuốc …không có kính, ừ thì ướt áo …chưa cần thay lái trăm cây số nữa" -> Cấu trúc câu thơ được lặp lại. => Thái độ ngang tang, bất chấp khó khăn, gian khổ, hiểm nguy ?Qua những câu thơ trên và các - "Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha câu "Nhìn nhau mặt lấm cười ha …gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới ha - gặp bè bạn…Bắt tay nhau qua Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi" cửa kính vỡ rồi" em hiểu được gì về tác phong của người lái xe -> Tác phong sống nhanh nhẹn, hoạt bát, sôi nổi, tinh nghịch, ấm áp tình đồng đội Trường Sơn? " e vẫn chạy vì Miền Nam phía trước -Em có suy nghĩ gì về hai câu thơ - X Chỉ cần trong xe có một trái tim" cuối? -> khẳng định quyết tâm giải phóng miền nam không lay chuyển, tình yêu miền Nam là sức mạnh vô song (xe có thể thiếu nhiều thứ, nhưng không thể thiếu được trái tim hướng về miền Nam - xe chạy = trái tim = xương máu của những người chiến sĩ anh hùng) Qua phần phân tích trên đây, hãy *Hình ảnh những người chiến sĩ lái xe: trẻ trung, nhận xét chung về người chiến sĩ tinh nghịch , ngang tàng mà kiên định lạc quan, yêu lái xe trên tuyến đường Trường đời -> khí thế quyết tâm giải phóng miền Nam của Sơn năm xưa? toàn dân, toàn quân ta, khẳng định con người mạnh hơn sắt thép III.Tæng kÕt ?Nhận xét về những đặc sắc về 1. Nghệ thuật: - Thể thơ tự do (kết hợp linh hoạt thể bảy chữ và.

(78) nghệ thuật của bài thơ?. thể tám chữ) - Điệp từ, điệp cấu trúc câu - Ngôn ngữ, giọng điệu giàu tính khẩu ngữ, tự nhiên khoẻ khoắn 2.Nội dung: Nội dung chính của bài thơ? - Hình ảnh người lính lái xe Trường Sơn với tư thế hiên ngang, tinh thần lạc quan, dũng cảm bất chấp khó khăn nguy hiểm và ý chí chiến đấu giải phóng miền Nam *Hoạt động 3: Củng cố, dặn dò Hệ thống bài Hướng dẫn H/s làm bài tập Hướng dẫn H/s về nhà. - Nhan đề bài thơ -> độc đáo thu hút - Hình ảnh những chiếc xe không có kính - Hình ảnh người lính lái xe - Bài tập 1, 2 SGK/133 - Học bài + làm bài tập (SBT) - Soạn "Tổng kết từ vựng…" - Ôn tập chuẩn bị cho kiểm tra 1 tiết văn học trung đại.. NS:20/10/2013 ND:26 /10/2013 Tiªt 47: KIểm tra truyện trung đại A. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Giúp học sinh: - Nắm lại những kiến thức cơ bản về truyện trung đại Việt Nam: những thể loại chủ yếu, giá trị nội dung và nghệ thuật của những tác phẩm tiêu biểu. - Qua bài kiểm tra,HS đánh giá được trình độ của mình về các mặt kiến thức và năng lực diễn đạt . GV nắm đợc điểm yếu của HS để có hớng điều chỉnh, bổ sung . - Gi¸o dôc ý thøc tÝch cùc lµm bµi. B.CHUẨN BỊ: - GV: Câu hỏi kiểm tra - đáp án - H/s: Ôn tập theo gợi ý (SGK/134) C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tổ chức: 2.Kiểm tra: KT sự chuẩn bị (giấy, bút) *Hoạt động 2: Bài mới GV ghi đề bài lên bảng. §Ò bµi KHUNG MA TRẬN ĐỀ Mức Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Cộng độ Thấp cao Chủ đề Chủ đề Truyện Trung đại. Nhớ cuộc đời và sự nghiệp của tác giả Nguyễn Đình Chiểu.. Phân tích tâm trạng nhân vật qua một đoạn.

(79) Tác giả, tác phẩm truyện trung đại. Số câu: 2 Số điểm: 10,0 Tỉ lệ : 100 %. Số câu: 1 Số điểm: 3,0. trích “ Kiều ở Lầu Ngưng Bích” Số câu: 1 Số điểm: 7,0. 2 câu 10 đ 100%. Tổng số câu: 2 Số câu: 1 Số câu: 1 2 câu Tổng số điểm: Số điểm: 3,0 = 30% Số điểm: 7,0 10 đ 10 = 70% 100% Tỉ lệ : 100% Câu 1: (3 ®iÓm). Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ NguyÔn §×nh ChiÓu. Câu 2: ( 7 ®iÓm). Ghi lai 8 c©u th¬ cuèi trong bµi KiÒu ë lÇu Ngng BÝch? Ph©n tích tâm trạng Thuý Kiều trong đoạn thơ đó? Đáp án – Thang ®iÓm C©u. C©u 1. C©u 2. Nội dung cần đạt - TiÓu sö: Quª qu¸n, n¨m sinh n¨m mÊt, TP xuÊt th©n - Cuộc đời: Đỗ tú tài năm 21 tuổi, cuộc đời gặp nhiÒu ®au khæ : mÑ mÊt, bÞ mï, bÞ béi íc.Lµm thÇy thuèc,d¹y häc,tÝch cùc chèng Ph¸p. - T¸c phÈm: Lôc V©n Tiªn, D¬ng Tõ- Hµ MËu, Ng Tiều y thuật vấn đáp. - Đánh giá về cuộc đời, thơ văn NĐChiểu. - Ghi l¹i chÝnh x¸c ®o¹n th¬ - Khái quát đợc cảnh ngộ của Kiều khi ở lầu Ngng BÝch vµ vÞ trÝ ®o¹n th¬ - Phân tích đợc hình ảnh thiên nhiên để làm nổi bật t©m tr¹ng buån ®au cña KiÒu.( 4 c¶nh) + Cảnh : Không gian mênh mông, thời gian buồn>Tâm trạng buồn nhớ, cô đơn. + Cảnh những bông hoa lìa cành trôi nổi, vô định-> Buån ®au tan n¸t, xãt xa. + Cảnh đồng cỏ ủ ê, nhợt nhạt ,tàn úa trải dài -> Buån ch¸n ng¸n,tuyÖt väng. +C¶nh TN d÷ déi-> T©m trang h·i hïng,khiÕp sî trµo d©ng.. - Nhận xét đợc nghệ thuật miêu tả tâm trạng nhân vËt trong ®o¹n th¬: vËn dông thñ ph¸p t¶ c¶nh ngô tình để khắc hoạ tâm trạng NV. *Häc sinh lµm bµi. Hoạt động3: Thu bài và nhận xét giờ kiểm tra. + Thêi gian lµm bµi + Thái độ, ý thức. Hoạt đông4: Hớng dẫn học bài: ChuÈn bÞ bµi:Tæng kÕt tõ vùng. NS:25/10/2013 ND:28 /10/2013 TiÕt 48. Tæng kÕt vÒ tõ vùng. Thang ®iÓm 1 ®iÓm 1 ®iÓm 1 ®iÓm 1 ®iÓm 1 ®iÓm 4 ®iÓm ( mỗi c¶nh 1 ®iÓm). 1 ®iÓm.

(80) (Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng - Trau dåi vèn tõ) A. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Giúp H/s: - Nắm vững hơn vÒ sù ph¸t triÓn cña tõ vùng... trau dåi vèn tõ. - Biết vận dụng những kiến thức về từ vựng đợc học (sự phỏt triển của từ vựng, từ mượn, từ Hán Việt, thuật ngữ và biệt ngữ XH, các hình thức trau dồi vốn từ) - Gi¸o dôc ý thøc thêng xuyªn rÌn luyÖn, trau dåi vèn tõ. B. CHUẨN BỊ: - GV: Bản đồ t duy về các cách phát triển từ vựng. - H/s: Ôn tập các nội dung đã học C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tổ chức: 2.Kiểm tra: (Kết hợp trong giờ) 3. Bµi míi: Giới thiệu bài: Các giờ trước chúng ta đã ôn lại những kiến thức về từ vựng (Từ…trường từ vựng). Giờ học này, chúng ta ôn lại những nội dung còn lại về từ vựng đã học (Sự phát triển của từ vựng…trau dồi vốn từ) *Hoạt động 2: Bài mới I. Sự phát triển của từ vựng: ?Nhắc lại các cách phát triển 1.Các cách phát triển của từ vựng: nghĩa của từ? 2 cách: - Cách 1: Phát triển nghĩa của từ ngữ: + Thêm nghĩa mới + Chuyển nghĩa - Cách 2: Phát triển số lîng từ ngữ 1 H/s lên bảng điền ND thích + Tạo từ mới hợp vào sơ đồ SGK/135 + Vay mượn ?Tìm dẫn chứng minh hoạ cho 2.Bài tập: những cách phát triển của từ a. Chuyển nghĩa: + Trao tay vựng? + Tay buôn người (nghĩa chuyển) - Tạo từ ngữ mới: + Từ ngữ mới theo mô hình X + Y… VD: văn + học -> văn học + Từ ngữ mới xuất hiện VD: du lịch sinh thái: khu chế xuất - Vay mượn: Kịch trường… Hướng dẫn H/s trả lời câu hỏi b. Không có nghĩa mà từ vựng chỉ phát triển theo 3(SGK/135) cách phát triển số lượng từ ngữ vì: -V× số lượng các sự vật,, hiện tượng, khái niệm mới là vô hạn, do đó nếu ứng với khái niệm , sự vật, hiện tượng mới lại phải có thêm 1 từ ngữ mới thì số lượng các từ ngữ quá lớn, qúa cồng kềnh, rườm rà, mặt khác số lượng từ ngữ có giới hạn II.Từ mượn: ?Nhắc lại khái niệm từ mượn? 1.Khái niệm: Từ mượn là những từ Tiếng Việt vay mượn tiếng nước ngoài để biểu thị những sự vật,.

(81) - Hướng dẫn H/s làm BT - Trình bày miệng trước lớp. ?Nhắc lại HánViệt. khái. niệm. từ. Hướng dẫn H/s làm bài tập. Nhắc lại khái niệm thuật ngữ và biệt ngữ XH? Cho VD?. H/s thảo (SGK/136). luận. câu. hỏi?. ?Có các hình thức trau dồi vốn từ nào?. hiện tượng, đặc điểm mà Tiếng Việt chưa có từ ngữ thật thích hợp để biểu thị. 2.Bài tập: *Chọn nhận định đúng: - Nhận định : Tiếng Việt vay mượn nhiÒu từ ngữ của các ngôn ngữ khác là để đáp ứng nhu cầu giao tiếp của người Việt *Những từ mượn như: săm, lốp, (bếp) ga, phanh, …là những từ đã được Việt hoá hoàn toàn về âm, nghĩa, cách dùng, những từ này không khác gì những từ được coi là thuần Việt như bàn ghế, trâu, bò… - Các từ: a-xít, hidro, vitamin: còn giữ nhiều nét ngoại lai - chưa được Việt hoá hoàn toàn (từ gồm nhiều âm tiết, mỗi âm tiết có chức năng, cấu tạo vỏ âm thanh cho từ chứ không có nghĩa gì. III.Từ Hán-Việt 1. Khái niệm: Từ H¸n ViÖt là từ mượn của tiếng Hán, nhưng được phát âm và dùng theo cách dùng của người Việt: Quốc gia, gia đình, giáo viên… 2. Bài tập: Chọn quan niệm đúng: b IV.Thuật ngữ và biệt ngữ xã hội: 1. Khái niệm: - Thuật ngữ: là ngữ biểu thị kh¸i niÖm khoa học, công nghệ và thường được dùng trong các v¨n b¶n khoa học, công nghệ: phẫu thuật, siêu âm… - Biệt ngữ xã hội: là những từ ngữ chỉ dùng trong một tầng lớp xã hội nhất định VD: cậu, mợ chỉ cha mẹ: cách gọi của tầng lớp thượng lưu trong xã hội cũ. 2. Bài tập: * Vai trò của thuật ngữ trong đời sống hiện nay: Cuéc sèng hiện nay: thời đại khoa học, công nghệ phát triển mạnh mẽ, có ảnh hưởng lớn đối với đời sống con người. Trình độ dân trí của người ViÖt Nam ngày càng nâng cao, nhu cầu giao tiếp và nhận thức của mọi người về những vấn đề khoa học, công nghệ ngày càng tăng. Trong tình hình đó, thuật ngữ đóng vai trò quan trọng và ngày càng trở nên quan trọng hơn. * Liệt kê một số thuật ngữ là biệt ngữ xã hội: cậu, mợ, cha, linh mục, xứ đạo… V.Trau dồi vốn từ: 1.Các hình thức trau dồi vốn từ: - Cách 1: Rèn luyện để nắm đầy đủ và chính xác.

(82) nghĩa của từ Hướng dẫn học sinh làm bài - Cách 2: Rèn luyện để biết thêm những từ chưa biết, tập. làm tăng vốn từ - Trình bày miệng trước lớp? 2.Bài tập: *Giải thích nghĩa của những từ sau: - Bách khoa toàn thư: từ điển bách khoa, ghi đầy đủ tri thức của các ngành. - Bảo hộ mậu dịch: chính sách bảo vệ sản xuất trong nước chống lại sự cạnh tranh của hàng hoá nước ngoài trên thị trường nước mình. - Dự thảo: + ĐT: thảo ra để đưa thông qua = DT: bản thảo để đưa thông qua - Đại sứ quán: cơ quan đại diện chính thức và toàn diện của một nhà nước ở nước ngoài, do một đại sứ đặc mệnh toàn quyền đứng đầu - Hậu duệ: con cháu của người đã chết - Khẩu khí: khí phách của con người toát ra từ lời nói - Môi sinh: môi trường sống của sinh vật *Sửa lỗi dùng từ: a, Béo bổ:: tính chất cung cấp chất bổ dưỡng cho cơ thể -> thay bằng từ béo bở: dễ mang lại nhiều lợi nhuận b, đạm bạc: có ít thức ăn, toàn thứ rẻ tiền, chỉ đủ ở mức tối thiểu -> thay bằng từ tệ bạc: không nhớ gì ơn nghĩa, không giữ trọn tình nghĩa trước sau trong quan hệ đối xử c, tấp nập: gợi tả quang cảnh đông người qua lại không ngớt -> thay bằng tới tấp: nghĩa là liên tiếp, dồn dập, cái này chưa qua, cái khác đã tới *Hoạt động 3: Luyện tập Bài tập 1: Xác định nghĩa của từ cao trong các trường hợp sau: Núi này cao; sản lượng lúa rất cao; bản nhạc có nhiều nốt cao; đây là giầy cao cổ Bài tập 2: Tìm các thuật ngữ thuộc các môn: V¨n häc, toán học, Sinh vật học, Hoá học Bài tập 3: Tìm các từ địa phương trong v¨n b¶n v¨n b¶n trích của "Truyện Lục Vân Tiên" tìm các từ địa phương tương ứng *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò - GV củng cố bài - Hệ thống bài - Hướng dẫn H/s về nhà - Học bài + hoàn thiện các BT - Soạn: Nghị luận trong VB tự sự NS:26/10/2013 ND:30 /10/2013 TiÕt 49 NGHÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù.

(83) A. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Giúp học sinh: - Hiểu thế nào là NL trong VB tự sự, vai trò và ý nghĩa cña yếu tố nghị luận trong VN tự sự. - Luyện tập nhận diện các yếu tố NL trong VB tự sự và viết đoạn văn có sử dụng các yếu tố nghị luận. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp tÝch cùc, tù gi¸c. B.CHUẨN BỊ: - GV: Bài soạn + đọc tài liệu tham khảo - H/s: Soạn bài theo hướng dẫn C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tổ chức: 2. Kiểm tra: ThÕ nµo lµ miªu t¶ néi t©m trong VBTS ? T¸c dông cña yÕu tè MTNT trong VBTS? KT sự chuẩn bị bài của H/s 3. Bµi míi: Giới thiệu bài: *Hoạt động 2: Bài mới Tìm hiểu yếu tố nghị luận trong VB tự sự 1. Ngữ liệu và phân tích ngữ liệu: Ngữ liệu 1: Đoạn văn SGK/137 (trích "Lão Hạc") - 1 H/s đọc ? Đoạn văn trên có nội dung gì? - Néi dung : Những suy nghĩ nội tâm của nhân vật ông giáo trong "Lão Hạc". Như một cuộc đối thoại ngầm, ông giáo đối thoại với chính mình, thuyết phục chính mình, rằng vợ mình không ác để "chỉ buồn chứ không nỡ giận". ? Để đi đến kết luận đó, nhân vật ông giáo đã đưa ra các luận điểm và lập luận theo logic nào? - Luận điểm: nếu ta không cố mà tìm hiểu những người xung quanh thì ta luôn có cớ để tàn nhẫn và độc ác với họ (nêu vấn đề) - Phát triển vấn đề: Vợ tôi không phải là người ác, nhưng sở dĩ thị trở nên ích kỉ, tàn nhẫn là vì thị đã quá đau khổ: + Khi người ta đau chân thì chỉ nghĩ đến cái chân đau (từ một quy luật tự nhiên) + khi người ta khổ đau thì người ta không còn nghĩ đến ai được nữa + vì cái bản tính tốt của người ta bị những nỗi lo lắng, buồn đau, ích kỉ che lấp mất - Kết thúc vấn đề: Tôi biết vậy nên chỉ buồn chứ không nỡ giận ?Nhận xét về việc sử dụng từ ngữ, câu văn ở đoạn văn trên? -> Sử dụng các câu hô ứng thể hiện các phán đoán dưới dạng Nếu…thì; vì thế…cho nên; sở dĩ...là vì; khi A…thì B - Các câu văn khẳng định, ngắn gọn, khúc triết như diễn đạt những chân lí * Ngữ liệu 2: Đoạn trích SGK/138 - 1 H/s đọc ?Cuộc đối thoại giữa Hoạn Thư và Thuý Kiều được diễn ra dưới hình thức nào: - Hình thức nghị luận (rất phù hợp với một phiên toà).

(84) ?Trong phiên bản này, Kiều là người buộc tội Hoạn Thư, nàng đã có cách lập luận ntn? - Lập luận: + Sau lời chào mỉa mai là lời đay nghiến Xưa nay đàn bà có mấy người ghê gớm, cay nghiệt như mụ Xưa nay, càng cay nghiệt lắm thì càng chuốc lấy oan trái ?Hoạn Thư có cách lập luận ra sao? - Đưa ra 4 luận điểm: 1. Tôi là đàn bà ghen tuông là chuyện thường tình 2. Tôi cũng đã đối xử rất tốt với cô khi ở gác viết kinh: khi cô trốn khỏi nhà, tôi cũng chẳng đuổi theo 3. Tôi với cô đều trong cảnh chồng chung - chắc gì ai nhường cho ai 4. Tôi cũng đã gây đau khổ cho cô nên bây giờ chỉ biết trông nhờ vào lòng khoan dung rộng lớn của cô (nhận tội, đề cao tâng bốc Kiều) ?Lập luận của Hoạn Thư có T/ dụng gì? -> + Kiều phải công nhận tài của Hoạn Thư "khôn ngoan" + Kiều bị đặt vào một tình huống khó xử ? Ở 2 ng÷ liÖu trên T/g Nam Cao và NguyÔn Du đã sử dụng yếu tố nghÞ luËn trong v¨n b¶n tự sự. Hãy trao đổi nhóm để rút ra những dấu hiệu và đặc điểm của nghÞ luËn trong 1 v¨n b¶n? -NX: NghÞ luËn thực chất là các cuộc đối thoại với các nhận xét phán đoán, các lí lẽ nhằm thuyết phục người nghe, người đọc (có khi thuyết phục chính mình) về một vấn đề, một quan điểm, một tư tưởng nào đó. - Trong đoạn văn nghÞ luËn, thường dùng nhiều câu khẳng định, phủ định, các cặp quan hệ từ: nếu...thì; không những...mà còn; càng ...càng... - Thường dùng nhiều từ ngữ: Tại sao:thật vậy, tuy thế, trước hết, tóm lại, tuy nhiên... ?Qua các ng÷ liÖu trên, em rút ra kết luận gì về yếu tố nghÞ luËn trong v¨n b¶n tự sự? - 1 H/s đọc ghi nhớ SGK/138 *Hoạt động 3: Luyện tập - 1 H/s đọc yêu cầu BT - Trình bày miệng trước lớp. * Bài tập 1: SGK/139 - Lời văn trong đoạn trích là lời của ông giáo - Thuyết phục chính mình - Thuyết phục điều: vợ mình không ác để mà "chỉ buồn chứ không nỡ giận" - 1H/s đọc yêu cầu BT * Bài tập 2: (H/s làm theo phần đã tìm hiểu ở néi dung ngữ liệu 2) Thông qua hình thức lập luận hãy * Bài tập 3: BT bổ sung sách tham khảo nhận xét về tính cách nhân vật ông Đoạn văn: "Nhưng sao...này chưa?..." Hai? -> nửa tin nửa ngờ, nhục nhã, xấu hổ,lo ,lắng cho tương lai của bản thân và gia đình *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò - Hệ thống bài - HD H/s về nhà. - vai trò của yếu tố nghÞ luËn trong tự sự - Cách sử dụng - Học bài + hoàn thành các BT.

(85) - Soạn "Đoàn thuyền đánh cá NS:26/10/2013 ND:30 /10/2013 TiÕt 50. Đoàn thuyền đánh cá. Huy CËn. A. MỤC TIÊU BÀI DẠY: Giúp học sinh: - Thấy được và hiểu được sự thống nhất của cảm hứng về thiên nhiên vũ trụ và cảm hứng về lao động của T/g đã tạo nên những hình ảnh đẹp, tráng lÖ, giàu màu sắc lãng mạn trong bài thơ "Đoàn thuyền đánh cá" - Rèn luyện kĩ năng cảm thụ và phân tích các yếu tố NT (hình ảnh, ngôn ngữ, âm điệu) mà cổ điển, vừa hiện đại trong bài thơ. - Giáo dục tình yêu quê hơng đất nớc, yêu lao động. B. CHUẨN BỊ: - GV: Chân dung nhà thơ Huy Cận và đọc tài liệu tham khảo - H/s: Soạn bài theo hướng dẫn C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: *Hoạt động 1: Khởi động 1- Tổ chức: 2- Kiểm tra: Đọc thuộc lòng và diễn cảm bài thơ "Tiểu đội xe không kính", hình ảnh những chiến sĩ hiện lên với những phẩm chất gì? 3- Bµi míi: Giới thiệu bài: Cho H/s xem chân dung Huy Cận (thi nhân Việt Nam) để dẫn vào bài mới *Hoạt động 2: Đọc - hiểu văn bản Hoạt động của GV và HS HD H/s đọc VB: GV đọc một đoạn 2-3 HS luyện đọc.. I.T×m hiÓu chung 1. Đọc §äc to, rõ, chính xác, thể hiện sự phấn chấn, hào hứng - Nhịp 4/3, 2-2/3 ?Giới thiệu những nét chính về 2. Tìm hiểu chú thích: (SGK/141) *T¸c gi¶: Huy Cận ( 1919- 2005) T/g? - Quê: Vụ Quang - Hà Tĩnh - Nổi tiếng trong phong trào thơ mới với tập "Lửa thiêng" - Tham gia c¸ch m¹ng từ năm 1945, sau c¸ch m¹ng giữ nhiều trọng trách trong chính quyền , là một trong những nhà thơ tiêu biểu của nền thơ hiện đại ViÖt Nam - Nhà nước trao tặng giải thưởng Hå ChÝ Minh về V¨n ?Cho biết hoàn cảnh ra đời của häc nghÖ thuËt cho ông năm 1996 *Tác phẩm: T/p? - Năm 1958, ông đi thực tế ở vùng mỏ Quảng Ninh bài thơ ra đời trong thời gian ấy và in trong tập thơ "Trời ?Tìm bố cục của bài thơ, nêu mỗi ngày lại sang" 3.Bố cục: ND chính của từng phần?.

(86) ? Đọc toàn bài thơ, hãy KQ cảm hứng bao trùm của "Đoàn thuyền đánh cá". - 1 H/s đọc diễn cảm 2 khô thơ đầu ?Cảnh hoàng hôn trên biển được T/g miêu tả qua những câu thơ nào? ?Nhận xét gì về NT của T/g sử dụng ở đây? ?2 câu thơ trên, giúp em cảm nhận được cảnh hoàng hôn trên biển ntn? (em hiểu ntn về hình ảnh "song...cửa") ?Cảnh đoàn thuyền đánh cá khởi hành có gì cần chú ý. ?Từ lại có ý nghĩa gì? ?Hình ảnh "câu hát căng buồm" có ý nghĩa ntn? (BPNT nào được sử dụng ở đây? T/d của BPNT này?) -1 H/s đọc 4 khổ thơ tiếp theo ?Cảnh đoàn thuyền đi trên biển được T/g miêu tả trong khung cảnh nào? Sử dụng NT gì? ?T/d của biện pháp này? *Hoạt động 3: - Híng dÉn HS tr¶ lêi c¸c c©u hái. 3 phần: 1) 2 khổ đầu: Cảnh lên đường và tâm trạng náo nức của con người 2) 4 khổ tiếp theo: Cảnh hoạt động của đoàn thuyền đánh cá giữa biển trời ban đêm 3) Còn lại: cảnh đoàn thuyền trở về trong buổi bình minh II.Phân tích văn bản: * Cảm hứng bao trïm của bài thơ: - Cảm hứng về thiên nhiên vũ trụ - Cảm hứng về lao động của t¸c gi¶ -> hai cảm hứng này hoà quyện và thống nhất trong toàn bộ bài thơ 1.Cảnh hoàng hôn trên biển và cảnh đoàn thuyền đánh cá khởi hành: * "Mặt trời xuống biển như hòn lửa Sóng đã cài then đêm sập cửa" -> NghÖ thuËt: nhân hoá, so sánh, ẩn dụ (hình ảnh then song; cửa đêm), hai vần trắc "lửa - cửa" liền nhau => cảnh rộng lớn, gần gũi. Vũ trụ như là một ngôi nhà lớn, màn đêm buông xuống như một tấm cửa khổng lồ với những lượn song là then cửa. *Cảnh đoàn thuyền đánh cá khởi hành: "...lại ra khơi" -> công việc hàng ngày, đây là một trong trăm nghìn chuyến đi trên biển - Câu hát căng buồm cùng gió khơi -> phóng đại ... đến dệt lưới ta đoàn cá ơi -> Hình ảnh ẩn dụ: gắn kết 3 sự vật, hiện tượng cánh buồm, gió khơi và câu hát của người đánh cá  Hình ảnh khoẻ khoắn, mới lạ và đẹp lãng mạn (câu hát của người đánh cá, tiếng hát vang khoẻ bay cao cùng gió, hoà với gió thổi căng cánh buồm cho con thuyền lướt nhanh ra khơi) câu hát chan chứa niềm vui. LuyÖn tËp. 1. Hai khæ th¬ ®Çu cña bµi th¬ diÔn t¶ ®iÒu g×? 2. Biện pháp tu từ nào đợc dùng trong hai câu thơ sau : MÆt trêi xuèng biÓn nh hßn löa Sóng đã cài then đêm sập cửa *Hoạt động 4: Củng cố dặn dò Häc thuéc lßng bµi th¬. TËp ph©n tÝch khæ th¬ 1. ChuÈn bÞ tiÕp néi dung cßn l¹i.

(87) NS:26/10/2013 ND:31 /10/2013 TiÕt 51. Đoàn thuyền đánh cá (T2). Huy CËn. A. MỤC TIÊU BÀI DẠY: Giúp học sinh: - Thấy được và hiểu được sự thống nhất của cảm hứng về thiên nhiên vũ trụ và cảm hứng về lao động của T/g đã tạo nên những hình ảnh đẹp, tráng lÖ, giàu màu sắc lãng mạn trong bài thơ "Đoàn thuyền đánh cá". - Rèn luyện kĩ năng cảm thụ và phân tích các yếu tố NT (hình ảnh, ngôn ngữ, âm điệu) mà cổ điển, vừa hiện đại trong bài thơ. - Giáo dục tình yêu quê hơng đất nớc, yêu lao động. B.CHUẨN BỊ: - GV: §ọc tài liệu tham khảo - H/s: Soạn bài theo hướng dẫn C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: *Hoạt động 1: Khởi động 1- Tổ chức: 2- Kiểm tra: Đọc thuộc lũng và diễn cảm bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá”? ph©n tÝch phÇn1. 3- Bµi míi: Giới thiệu bài: HS đọc bài thơ. II.Ph©n tÝch ( tiÕp) ?Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển 2. Cảnh biển đêm và cảnh đánh cá: hiện lên qua những câu thơ nào? Hình - Thuyền ta lái gió với buồm trăng ảnh con thuyền đánh cá ở đây hiện lên Lướt giữa mây cao với biển bằng ntn? ?Công việc của người đánh cá được thể ...gõ thuyền đã có nhịp trăng cao hiện qua những câu thơ nào? Sao mờ kéo lưới kịp trời s¸ng ?Nhận xét gì về BPNT được sử dụng -> thủ pháp phóng đại, liên tưởng táo trong các câu thơ trên? bạo, bất ngờ ?T/d của các biện pháp trên là gì? => Sự hài hoà giữa con người với thiên nhiên vũ trụ: con thuyền ra khơi có gió làm lái, trăng làm buồm, gõ thuyền đuổi cá vào lưới cũng theo nhịp trăng, lúc sao mờ thì kéo lưới.... Đó là khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ hoà nhập với con người Cảnh đánh cá đêm đợc miêu tả ntn ? * Cảnh đoàn thuyền đánh cá: - "Thuyền ta... Ra đậu dặm xa dò bụng biển Dµn đan thế trận lưới vây giăng" "Ta hát bài ca gọi cá vào Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao - Sao mờ kéo lưới kịp trời sang Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng -> bút pháp lãng mạn, trí tëng tượng +T¶ thùc => công việc lao động nặng nhọc của người đánh cá đó thành bài ca đầy.

(88) niềm tin, nhịp nhàng với thiên nhiên ?Các loài cá trên biển được T/g miêu tả ở - Hình ảnh các loài cá trên biển: C¸ nhô c¸ chim....sao lïa níc H¹ Long khæ thơ nào? -> liên tưởng, tưởng tượng bay bổng từ ?BPNT được sử dụng ở đây? quan sát hiện thực, liệt kê => Vẻ đẹp của bức tranh sơn mài, lung ?T/d của BPNT này? linh, huyền ảo - Vẩy bạc đuôi vàng loÐ rạng đông, Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng => Trong ánh nắng ban mai rực rỡ, hiện lên hàng nghìn, hàng vạn con cá lấp lánh vẩy bạc, đuôi vàng xếp ăm ắp trên những con thuyền Đoàn thuyền đánh cá trở về được T/g 3.Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về: miêu tả qua những câu thơ nào? "Câu hát trăng buồm cùng gió khơi ( 1 H/s đọc khổ thơ cuối) ...mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi" ?Nhận xét gì về các câu thơ "câu hát - "Câu hát căng buồm" - lặp lại gần như căng buồm"? toàn bộ câu thơ ở khổ thơ 1 -> niềm vui thắng lợi sau một chuyến ra khơi may mắn, tôm cá đầy khoang - "Đoàn thuyền...mặt trời" -> hào hứng, chạy đua tốc độ với thời gian 2 câu cuối -> tưởng tượng sáng tạo => sự tuần hoàn của thời gian: ánh sáng nhô lên, mặt trời ló mặt., kết thúc một đêm. *Hoạt động 3: Tổng kết, ghi nhớ (SGK/142) ?Nhận xét về đặc sắc NT của bài thơ? 1 Nghệ thuật: - Âm hưởng khoẻ khoắn, sôi nổi, phôi pha, bay bổng, lạc quan - Cách gieo vần linh hoạt (vần liền liền ?Nêu nội dung chính của bài thơ? xen lẫn vần cách) - Liên tưởng, tưởng tîng phong phú 2 Nội dung: Sự hài hoà giữa thiªn nhiªn và con người lao động, bộc lộ niềm vui, niềm tự hào của nhà thơ trước đất nước và cuộc sống *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò - Hệ thống bài - Đọc diễn cảm bài thơ - Hướng dẫn H/s luyện tập - Học thuộc lòng bài thơ - Soạn bµi "Bếp lửa". Ngµy so¹n: 27/10/2013 Ngµy d¹y: 02//11/2013 TiÕt 52. Tæng kÕt vÒ tõ vùng.

(89) (Tõ tîng thanh, Tîng h×nh,Mét sè phÐp tu tõ tõ vùng) A. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Giúp học sinh: - Nắm vững hơn kiến thức về từ vựng đã học từ lớp 6 đến lớp 9 (từ tượng hình, từ tượng thanh, một số phép tu từ từ vựng: so sánh, ẩn dụ, nhân hoá, hoán dụ, nói quá, nói giảm, nói tránh, điệp ngữ, chơi chữ) - Biết vận dụng những kiến thức trên để phân tích giá trị, tác dụng của chúng trong th¬, v¨n. - RÌn luyÖn ý thøc vËn dông kiÕn thøc vµo bµi viÕt. B. CHUẨN BỊ: Gi¸o viªn: B¶ng phô Häc sinh: ¤n l¹i kiÕn thøc cò, chuÈn bÞ bµi. C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tổ chức: 2.Kiểm tra: Vẽ sơ đồ các cách phát triển từ vựng và giải thích 3. Bµi míi: Giới thiệu bài: *Hoạt động 2: Bài mới: TiÕn hµnh bµi d¹y I.Từ tượng thanh và từ tượng hình: 1.Khái niệm: ThÕ nµo lµ tõ tîng thanh? Cho a.Từ tượng thanh: Mô phỏng âm thanh của thiên nhiên vÝ dô? của con người : rãc r¸ch, lép bép, leng keng... b.Từ tượng hình: Gợi tả hình ảnh, dáng vẻ, trạng thái ? ThÕ nµo lµ tõ tîng h×nh? của sinh vật :l¾c l, rò rîi, lªnh khªnh... - HS thi kÓ theo nhãm. 2.Bài tập: a,Tìm tên những loài vật là từ tượng thanh: ? Xác định từ tợng hình và giá trÞ cña chóng trong ®o¹n trÝch. VD: Tu hú, tắc kè, quốc... b,Tìm các từ tượng hình, phân tích giá trị sử dụng - Các từ: lốm đốm, lê thê, loáng thoáng, lồ lộ ?Kể tên các phép tu từ từ vựng -> miêu tả đám mây 1 cách cụ thể, sống động II.Một số phép tu từ, từ vựng: đã học? 1.Khái niệm: ( GV chỉ định 1-2 hs kể tên) ?Thế nào là phép tu từ so sánh? a.So sánh: lµ đối chiếu sự việc , sự vật này,víi sự vật sù viÖc kh¸c có nét tương đồng với nó nhằm tăng sức gợi ? Ẩn dụ là gì? hình, gợi cảm cho sự diễn đạt b.Ẩn dụ: Là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật ,hiện tượng khác có nét tương đồng với nó nhằm ?Nhân hoá là gì? tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt c.Nhân hoá: Gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật...bằng những từ ngữ vốn trước dùng để gọi hoặc tả con người, làm cho thế giới loài vật, cây cối trở nên gần gũi với con Thế nào là BPTT hoán dụ? người d.Hoán dụ: Gọi tên sự vật, hiện tượng khái niệm bằng tên của một sự vật, hiện tượng, khái niệm khác có quan Nói quá là gì? hệ gần gũi với nó nhằm tăng sức gợi hình gợi cảm.

(90) e,Nói quá: là biÖn ph¸p tu tõ phóng đại mức độ, quy mô, Thế nào là nói giản, nói tránh? tính chất của sự vật, hiện tượng được miêu tả để gây ấn tượng mạnh, tăng sức biểu cảm g,Nói giảm, nói tránh: Là biÖn ph¸p tu tõ dùng cách Điệp ngữ là gì? diễn đạt tế nhị, uyển chuyển, tránh gây cảm giác đau buồn, ghê sợ nặng nề, tránh thô tục, thiếu lịch sự h,Điệp ngữ: Là biện pháp lặp lại từ ngữ (hoặc một câu) Thế nào là chơi chữ? để làm nổi bật ý gây cảm xúc mạnh. Cách lặp lại gọi là phép điệp ngữ, từ ngữ lặp lại gọi là điệp ngữ i,Chơi chữ: lợi dụng đặc sắc về âm, nghĩa của từ ngữ để tạo sắc thái dí dỏm, hài hước...làm câu văn hấp dẫn thú vị hơn HD H/s làm BT 2.Bài tập: - Trình bày miệng trước lớp. *Phân tích nét nghÖ thuËt độc đáo của 1 sè câu thơ trong TruyÖn KiÒu a, hoa, cánh -> Thúy Kiều và cuộc đời của nàng cây, lá -> gia đình của Thuý Kiều (Kiều bán mình để cứu gia đình) => Phép ẩn dụ tu từ b,So sánh: tiếng đàn của Thuý Kiều với tiếng hạc, tiếng suối, tiếng gió thoảng, tiếng trời đổ mưa c,Phép nói quá: Sắc đẹp và tài năng của Thuý Kiều d,Phép nói quá: Gác quan Âm nơi Thuý Kiều bị Hoạn Thư bắt ra chép kinh rất gần với phòng đọc của Thúc Sinh. -> tả sự xa cách giữa thân phận cảnh ngộ của Thuý Kiều và Thúc Sinh HS đọc các đoạn trích e,Phép chơi chữ: Tài - Tai ( th¶o luËn nhãm) -> Thân phận người phụ nữ trong x· héi cũ * Phân tích nét NT đặc sắc của những đoạn thơ sau: a,Phép điệp ngữ + từ đa nghĩa => thể hiện tình cảm của mình: mạnh mẽ và kín đáo b.Nói quá: Sự lớn mạnh của nghĩa quân Lam Sơn c.Phép so sánh: miªu t¶ sắc nét và sinh động âm thanh của tiếng suối và cảnh rừng dưới đêm trăng d.Nhân hoá: thiªn nhiªn trong bài (ánh trăng): có hồn gắn bó với con người e.Phép ẩn dụ: Em bé - mặt trời 2 -> gắn bó của đứa con với người mẹ, đó là nguồn sống, nguồn nuôi sống niềm tin của mẹ với ngày mai. *Hoạt động 3: Luyện tập Hướng dẫn H/s làm bài tập. Bài tập bổ sung: Bài tập 1: Phân tích giá trị biểu cảm trong những câu thơ: Đoạn trường thay lúc phân kì, Vó câu khấp khểnh, bánh xe gập ghềnh -> 2 từ gợi hình gợi lên sự không bằng phẳng của con.

(91) đường, câu thơ chia làm 2 vế, mỗi vế có một từ tượng hình gợi lên những chông gai trắc trở trên đường đi, dự báo một tương lai không tốt lành và cũng là nhịp thổn thức của lòng người trong hoàn cảnh éo le (Thuý Kiều cùng Thúc Sinh rời khỏi nhà sau khi làm lễ cưới hỏi) Bài tập 2: Viết một đoạn văn với nội dung tự chọn có sử dụng một số phép tu từ từ vựng đã học. *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò - GV củng cố - Hướng dẫn H/s về nhà. - Hệ thống bài - Ôn lại nội dung bài - ChuÈn bÞ TËp lµm th¬ t¸m ch÷ - So¹n bµi BÕp löa.. Ngày 28/10/2013 Ký duyệt của tổ CM TT. Hoµng Minh TiÕn Ngµy so¹n : 01/11/2013 Ngµy d¹y : 04/11/2013 TiÕt 53 TËp lµm th¬ t¸m ch÷ A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:. Giúp học sinh: - Nắm được đặc điểm, khả năng miêu tả, biểu hiện phong phú của thể thơ tám chữ. - Qua hoạt động làm thơ tám chữ mà phát huy tinh thần s¸ng tạo, sự hứng thú học tập. - Rèn luyện thêm năng lực cảm thụ thơ ca. B.CHUẨN BỊ:. - GV: Sưu tầm những bài thơ tám chữ - HS: Chuẩn bị theo hướng dẫn C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:. *Hoạt động 1: Khởi động: 1.Tổ chức: 2.Kiểm tra: KT sự chuẩn bị bài của H/s 3.Bµi míi: Giới thiệu bài: GV dẫn vào bài *Hoạt động 2: Bài mới - 1 HS đọc đoạn thơ a. I. Nhận diện thể thơ tám chữ:.

(92) - 1 HS đọc đoạn thơ b - 1 HS đọc đoạn thơ c ?Nhận xét số chữ trong mỗi - Số chữ trong mỗi dòng thơ: 8 ch÷/ dßng. dòng ở các đoạn thơ trên? ?Tìm những chữ có chức năng *Những chữ có chức năng gieo vần gieo vần? a,Đoạn thơ a ?Nhận xét về cách gieo vần? Tan – ngµn, mới - gội, bừng - rừng, gắt - mật ?Cách ngắt nhịp ở mỗi đoạn - Cách ngắt nhịp: thơ? 1: 2 / 3 / 3 2: 3 / 2 / 3 3: 3 / 2 / 3 4: 3 / 3 / 2 b, Đoạn thơ b về - nghe, học - nhọc, bà - xa -> Gieo vần chân liên tiếp theo từng cặp - Cách ngắt nhịp: 1. 3 / 3 / 2 2. 4 / 2 / 2 3. 4 / 4 4. 3 / 3 / 2 ?Cách gieo vần, ngắt nhịp ở c,Đoạn c đoạn thơ này? - Gieo vần: ngát - hát; non - son; đứng - dựng; tiên - nhiên hiệp vần với nhau -> Gieo vần chân giãn cách. - Ngắt nhịp: 1. 3 / 3 / 2 2. 3 / 2 / 3 3. 3 / 3 / 2 4. 3 / 2 / 3 ?Qua các đoạn thơ vừa được tìm *Ghi nhớ: (SGK/150) hiểu trên đây, hãy rút ra đặc - Đặc điểm của thể thơ 8 chữ: điểm của thể thơ 8 chữ? + Mỗi dòng có 8 chữ + Cách ngắt nhịp đa dạng + Có thể gồm nhiều đoạn dài (không hạn định số câu) + Có thể chia thành các khổ (4 câu 1 khổ) + Phổ biến là cách gieo vần chân (được gieo liên tiÕp hoặc gián c¸ch) II.Luyện tập nhận diện thể thơ 8 chữ: 1-Bài 1: - HD H/s làm bài tập Điền từ thích hợp 1. ca hát 3. bát ngát 2. ngày qua 4. muôn hoa 2-Bài 2: Điền từ thích hợp vào chỗ trống 1. cũng mất 2. đất trời 3. tuần hoàn.

(93) Tìm những từ đúng thanh đúng vần để điền vào chỗ trống trong khổ thơ sau:. Làm thêm một câu thơ cho phù hợp với ND cảm xúc và đúng vần của các câu thơ trước - GV hướng dẫn H/s các bước thực hiện. 3-Bài 3: Đoạn thơ trong bài "Tựu trường" - Huy Cận - Sai ở câu thơ thứ 3 - Vì: Lẽ ra âm tiết cuối của câu thơ này phải mang thanh bằng và hiệp vần với từ gương ở cuối câu thơ trên - Chép đúng: cuối câu thứ 3 là từ: vào trường 4-Bài 4: Trình bày bài thơ, đoạn thơ tự làm III.Thực hành làm thơ tám chữ: 1-Bài tập 1: Gợi ý: - Từ điền vào chỗ trống ở câu 3: phải là thanh B - Ở câu thứ 4 phải có khuôn âm a để hiệp với chữ xa ở cuối dòng thứ 2 và mang thanh B - Khổ thơ này được chép chính xác là: Trời trong biếc không qua mây gợn trắng Gió nồm nam lộng thổi cánh diều xa Hoa lựu nở đầy một vườn đỏ nắng Lũ bướm vàng lơ đãng lướt bay qua 2-Bài tập 2- Gợi ý: Câu thơ này phải có 8 chữ và chữ cuối phải có khuôn âm ương hoặc a, mang thanh bằng 3-Bài tập 3: Đại diện tổ, nhóm đọc và bình trước lớp bài thơ đã chuẩn bị - Trao đổi nhóm để chọn một bài đăc sắc hơn cả - Trình bày trước lớp - Cả lớp tham gia nhận xét, đánh giá. *Hoạt động 3: Luyện tập Bài tập: Làm một bài thơ 8 chữ với nội dung tự chọn *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò - Nhắc lại đặc điểm thể thơ 8 - 1 H/s nhắc lại đặc điểm thể thơ 8 chữ chữ - Hoàn thành bài thơ - Hướng dẫn H/s về nhà - Sưu tầm những bài thơ 8 chữ Ngµy so¹n:02/11/2013 Ngµy d¹y: 06/11/2013 TiÕt 54: Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n A. MỤC TIÊU BÀI DẠY: Giúp học sinh - Qua bài viết củng cố lại nhận thức về mét sè truyện trung đại đã học ( T¸c gi¶, néi dung , nghÖ thuËt cña v¨n b¶n). - Nhận rõ được ưu nhược điểm trong bài viết của mình để có ý thức sửa chữa, khắc phục - Rèn kĩ năng: Sửa chữa bài viết của bản thân, nhận xét bài làm của bạn. B. CHUẨN BỊ: - GV: Bài kiểm tra + đáp án + các lỗi trong bài của HS. - HS: Lập dàn ý bài viết C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: *Hoạt động 1: Khởi động.

(94) 1.Tổ chức: 2.Kiểm tra: KT sự chuẩn bị bài của HS 3. Bài mới - Giới thiệu bài: GV dẫn vào bài *Hoạt động 2: Bài mới I.Đề bài Đọc lại đề bài Câu 1: (3 ®iÓm). Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ NguyÔn §×nh ChiÓu. Câu 2: ( 7 ®iÓm). Ghi lai 8 c©u th¬ cuèi trong bµi KiÒu ë lÇu Ngng BÝch? Ph©n tÝch t©m tr¹ng Thuý KiÒu trong ®o¹n thơ đó? Đáp án – Thang ®iÓm C©u. GV : Nêu đáp án. Nội dung cần đạt Thang ®iÓm - TiÓu sö: Quª qu¸n, n¨m sinh 1 ®iÓm n¨m mÊt, TP xuÊt th©n - Cuộc đời: Đỗ tú tài năm 21 Câu 1 tuổi, cuộc đời gặp nhiều đau khổ 1 điểm : mÑ mÊt, bÞ mï, bÞ béi íc. Lµm thÇy thuèc,d¹y häc,tÝch cùc chèng Ph¸p. - T¸c phÈm: Lôc V©n Tiªn, D- 1 ®iÓm ¬ng Tõ- Hµ MËu, Ng TiÒu y thuật vấn đáp… - Đánh giá về cuộc đời, thơ văn N§ChiÓu. - Ghi l¹i chÝnh x¸c ®o¹n th¬ 1 ®iÓm - Khái quát đợc cảnh ngộ của KiÒu khi ë lÇu Ngng BÝch vµ vÞ 1 ®iÓm trÝ ®o¹n th¬ - Phân tích đợc hình ảnh thiên 4 điểm nhiên để làm nổi bật tâm trạng ( mối cảnh 1 C©u 2 buån ®au cña KiÒu.( 4 c¶nh) ®iÓm) + C¶nh 1:Kh«ng gian mªnh m«ng, thêi gian buån->T©m trang buồn nhớ, cô đơn. + C¶nh nh÷ng b«ng hoa l×a cµnh trôi nổi, vô định-> Buån ®au tan n¸t, xãt xa. +Cảnh đồng cỏ ủ ê, nhợt nhạt ,tµn óa tr¶i dµi -> Buån ch¸n ng¸n,tuyÖt väng. +C¶nh TN d÷ déi-> T©m trang h·i hïng, khiÕp sî trµo d©ng.. - Nhận xét đợc nghệ thuật miêu 1 điểm t¶ t©m tr¹ng nh©n vËt trong ®o¹n th¬: vËn dông thñ ph¸p t¶ c¶nh ngụ tình để khắc hoạ tâm trạng NV III. NhËn xÐt bµi lµm cña häc sinh C©u1: Ưu điểm: Nắm đợc những nét cơ bản về tác giả. Tồn tại : Một số em nhầm lẫn giữa cuộc đời và thơ văn. C©u 2: - ¦u ®iÓm: Thuéc lßng ®o¹n th¬, ghi l¹i chÝnh x¸c ..

(95) Nắm đợc nội dung , nghệ thuật cơ bản của đoạn th¬. - Tồn tại : Nhiều em cha nêu đợc nghệ thuật tả cảnh ngụ Nhận xét bài làm của H/s t×nh. Cha nêu đợc dẫn chứng cụ thể để phận tích. trước lớp Một số em cha trình bày đầy đủ bố cục 1 VB. Bµi lµm s¬ l¬c, cÈu th¶( Toản, §«ng, Đô..) Mét sè em cha biÕt c¸ch ph©n tÝch. IV.Trả bài, giải đáp thắc mắc, sửa lỗi 1.Trả bµi 2. Giải đáp thắc mắc:. Trả bài cho H/s *Hoạt động 3: Luyện tập Chữa những lỗi trong bài viết *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò Hệ thống bài - Nhận xét ý thức học tập trong giờ - Xem lại bài + bổ sung ND còn thiếu trong bài làm HD H/s về nhà - Soạn VB BÕp löa. Ngµy so¹n :02/11/2013 Ngµy d¹y : 06/11/2013 TiÕt : 55. BÕp löa. (B»ng ViÖt). A. MỤC TIÊU BÀI DẠY: Giúp học sinh: - Cảm nhận được những tình cảm, cảm xúc của nhân vật trữ tình - người cháu và hình ảnh người bà giàu tình yêu thương, giàu đức hi sinh trong bài thơ BÕp löa. - Thấy được nghệ thuật diễn tả cảm xúc thông qua hồi tưởng kết hợp miêu tả, tự sự, bình luận của t/g trong bài thơ BÕp löa. - RÌn luyÖn kü n¨ng c¶m thô, ph©n tÝch th¬. B.CHUẨN BỊ: - GV: §ọc tài liệu tham khảo - H/s: Soạn bài theo hướng dẫn C.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tổ chức: 2.Kiểm tra: - Đọc thuộc lòng bài "Đoàn thuyền...". nêu ND chính của cña bµi? - §äc thuéc lßng vµ chän ph©n tÝch 1 h×nh ¶nh l·ng m¹n trong bµi §T§C? 3.Bµi míi: Giới thiệu bài: (GV dẫn vào bài) *Hoạt động 2: Đọc - hiểu văn bản BÕp löa. I-T×m hiÓu chung ?Giới thiệu những nét chính về 1.T¸c gi¶- T¸c phÈm T¸c gi¶: Bằng Việt - Nguyễn Việt Bằng sinh 1941 T/g? T/p? - Quê: Thạch Thất - Hà Tây - Làm thơ từ đầu 1960.

(96) Híng dÉn häc sinh đọc. GV đọc mẫu - H/s đọc ?-Cho biết mạch cảm xúc của bài thơ?. ?Tìm bố cục của bài thơ? Và nội dung chính của từng phần?. ?Những kỉ niệm nào về tình bà cháu ? ? Những kỉ niệm đó được gợi lên ntn?. -KØ niÖm vÒ bµ g¾n víi h×nh ¶nh nµo?. - Hiện là chủ tịch hội liên hiệp VHNT Hà Nội Tác phẩm: S¸ng tác năm 1963 - T/g đang là sinh viên học ngành Luật ở Liên Xô - Bµi th¬ in trong tËp th¬ H¬ng c©y- BÕp löa. 2. §äc- Tìm hiểu chú thích (SGK/145) *§äc to, rõ, chính xác, chậm rãi, tình cảm, lắng đọng... 3.Bố cục: - Mạch cảm xúc của bài thơ: đi từ hồi tưởng đến hiện tại, từ kØ niÖm đến suy ngẫm. - Bài thơ là lời của người cháu ở nơi xa nhớ về bà và những kỉ niệm với bà, nói lên lòng kính yêu và những suy ngẫm về bà. - Bố cục: 4 phần" 1, phần mở đầu: 5 dòng đầu Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cho dòng hồi tưởng cảm xúc về bà 2, 4 khổ tiếp: hồi tưởng những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà và hình ảnh bà gắn liền với hình ảnh bếp lửa 3, Khổ 6: suy ngẫm về bà và cuộc đời bà. 4, Khổ cuối: người cháu đã trưởng thành, đi xa song không nguôi nhớ bà. II. Phân tích văn bản: 1. Những hồi tưởng về bà và tình bà cháu: - Sự hồi tưởng được bắt đầu từ hình ảnh thân thương ấm áp về bếp lửa - Bài thơ gợi lại cả một thời thơ ấu bên người bà: tuổi thơ ấy nhiều gian khổ, thiếu thốn nhọc nhằn "Năm ấy... đói mỏi Bố đi đánh xe khô rạc ngựa gầy" "...năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi" -> Bóng đen của nạn đói năm 1945, có mối lo giặc tàn phá xóm làng, có hình ảnh chung của nhiều gia đình ViÖt Nam trong cuộc kháng chiến chống Pháp: mẹ và cha đi công tác xa, cháu sống trong sự cưu mang dạy dỗ của bà. - Kỉ niệm về bà và những năm tuổi thơ luôn gắn với hình ảnh bếp lửa, bếp lửa hiện lên như tình bà ấm áp, như chỗ dựa tinh thần, như sự cưu mang đùm bọc đầy chi chút của bà. + Sự xuất hiện của tiếng chim tu hú: như giục giã, khắc khoải một điều gì da diết lắm, khiến lòng người trỗi dậy những hoài niệm nhớ mong -> gợi ra tình cảnh vắng vẻ, nhớ mong của 2 bà cháu. yêu thương, niềm tin (ngọn lửa với ý nghĩa trừu tượng).

(97) => Bà không chỉ là người nhóm lửa, giữ lửa mà còn là người truyền lửa - ngọn lửa của sự sống, niềm tin cho các thế hệ nối tiếp. Cñng cè- DÆn dß - Một học sinh đọc diễn cảm bài thơ. - Nªu m¹ch c¶m xóc cña bµi th¬. - So¹n phÇn tiÕp theo cña v¨n b¶n. Ngµy so¹n : 2/11/2013 Ngµy d¹y : 7/11/2013 TiÕt 56 BÕp löa Hớng dẫn đọc thêm : B»ng ViÖt Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn lng mÑ NguyÔn Khoa §iÒm A.MỤC TIÊU BÀI DẠY: Giúp học sinh: - Cảm nhận được những tình cảm, cảm xúc của nhân vật trữ tình - người cháu và hình ảnh người bà giàu tình yêu thương, giàu đức hi sinh trong bài thơ BÕp löa. - T×nh yªu th¬ng con th¾m thiÕt vµ íc väng cao c¶ cña ngêi mÑ d©n téc Tµ -«i trong gian khæ cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü cøu níc . - Thấy được nghệ thuật diễn tả cảm xúc thông qua hồi tưởng kết hợp miêu tả, tự sự, bình luận, của T/g trong bài thơ BÕp löa. - H×nh thøc h¸t ru víi giäng ngät ngµo,tha thiÕt vµ nh÷ng h×nh ¶nh s¸ng t¹o míi l¹ lµ vẻ đẹp hình thức nổi bật của văn bản Khúc hát ru những em bé..lng mẹ. *Hoạt động 3: Tổng kết, ghi nhớ (SGK/146) 2.Những suy ngẫm về bà và hình ảnh bếp lửa: ?Người cháu đã suy ngẫm về bà - Hình ảnh bà luôn gắn liền với hình ảnh bếp lửa, ngọn và hình ảnh bếp lửa ntn? lửa-> bà là người nhóm lửa, người gÜ cho ngọn lửa ?Nét đặc sắc về NT của bài thơ? luôn ấm nồng và toả s¸ng trong mỗi gia đình. - Sự tần tảo, đức hi sinh chăm lo cho mọi người của bà được T/g thể hiện trong một chi tiết: "Mấy chục năm rồi, đến tận bây giờ ...Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm" ?Qua bài thơ T/g muốn thể hiện -> nhóm lên niềm yêu thương, niềm vui sưởi ấm, và chiều sâu tư tưởng gì? còn "nhóm dậy cả những tâm tình, tuổi nhỏ" Hình ảnh bà luôn g¾n với hình ảnh bếp lửa (10 lần) -> Bếp lửa được bà nhen lên không phải chỉ bằng nhiên liệu ở bên ngoài mà còn được nhen nhóm từ ngọn lửa trong lòng bà - ngọn lửa của sự sống, lòng 1.Nghệ thuật: - Sáng tạo hình ảnh bếp lửa vừa thực vừa mang ý nghĩa biểu tượng - Kết hợp miêu tả, biểu cảm, tự sự - Giọng điệu và thể thơ 8 chữ phù hợp với cảm xúc hồi tưởng và suy ngẫm 2.Nội dung: Triết lí thÇm kín: Những gì lµ thân thiết nhất của tuổi thơ mỗi người đều có sức toả s¸ng, nâng đỡ con người suốt hành trình dài, rộng của cuộc đời. Tình yêu thương bà và lòng biết ơn bà chính là biểu.

(98) hiện cụ thể của tình yêu thương, sự gắn bó với gia đình, quê hương và đó cũng là khởi đầu của tình yêu con người, tình yêu đất nước. Hớng dẫn đọc thêm. Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn lng mÑ. (NguyÔn Khoa §iÒm).

(99) HS đọc bài T×m hiÓu thÓ lo¹i vµ bè côc cña bµi th¬?. HiÖn lªn ë lêi ru thø nhÊt lµ h×nh ¶nh ngêi mÑTµ «i ®ang lµm g×?. Tõ lêi ru nµy ,mét ngêi mÑ ntn đã hiện lên ? ?Em c¶m nhËn nh thÕ nµo vÒ h×nh ¶nh mÆt trêi trong hai c©u th¬: “MÆt trêi cña b¨p th× n»m trªn đồi. MÆt trêi cña mÑ em n»m trªn lng. H×nh ¶nh ngêi mÑ ë ®o¹n cuèi đợc khắc hoạ qua những chi tiết nµo?. §äc bµi: - Chú ý: Giọng đọc tha thiết ,lu ý các đoạn điệp khúc. ThÓ lo¹i vµ bè côc: -ThÓ lo¹i:Th¬ 8 ch÷ -Bè côc:Gåm 3 ®o¹n, mçi ®o¹n l¹i gåm 2 lêi ru (lêi ru cña nhµ th¬ vµ lêi ru cña mÑ Híng dÉn t×m hiÓu néi dung bµi: a,Khúc hát của ngời mẹ thơng con, thơng bộ đội. Mẹ giã gạo ,mẹ nuôi bộ đội . . . vµ tim h¸t thµnh lêi =>Ngời mẹ chịu thơng chịu khó và giàu đức hy sinh. * Ngêi mÑ giµu t×nh th¬ng, giµu lßng yªu níc. b.Khóc h¸t ru cña ngêi mÑ th¬ng con, th¬ng d©n lµng. -Đứa con, ánh sáng của đời mẹ, nguồn sức mạnh giúp mÑ vît qua nh÷ng gian khã nhäc nh»n. -Con mơ cho mẹ hạt bắp lên đều, Mai sau con lín vung chµy lón s©n. *§iÒu íc gi¶n dÞ, ch©n thËt,v× Êm no cña mäi ngêi. mÑ lµ ngêi biÕt sèng v× ngêi kh¸c. c, Khúc hát ru của ngời mẹ thơng con thơng đất nớc. Mẹ đi chuyển lán mẹ đi đạp rừng Mẹ địu em để giành trận cuối Từ trên lng mẹ em đến chiến trờng -Mẹ không chỉ yêu thơng mà còn hành động vì tình yªu th¬ng. =>Mẹ là ngời can đảm ,dũng cảm. *Mẹ là ngời yêu nớc nồng nàn, tha thiết với độc lập tự do.. Trong lêi ru cuèi cã ®iÒu th¬ng míi nµo?MÑ mong íc ®iÒu g×?. Hoạt động 5: Củng cố- Hớng dẫn học Củng cố:- 2 HS đọc diễn cảm 2 bài thơ. - KiÓm tra néi dung môc ghi nhí Híng dÉn häc: Häc thuéc lßng 2 bµi th¬. Chøng minh c©u nãi ¤i kú l¹ vµ thiªng liªng bÕp löa ChuÈn bÞ VB ¸nh tr¨ng. Ngày soạn : 3/11/2013 Ngµy d¹y: 9/11/2013 TiÕt 57 :. ¸nh tr¨ng. - NguyÔn Duy Gióp HS: - Hiểu đợc ý nghĩa của hình ảnh vầng trăng, từ đó thấm thía cảm xúc ân tình với qu¸ khø gian lao, t×nh nghÜa cña NguyÔn Duy vµ biÕt rót ra bµi häc vÒ c¸ch sèng cho m×nh. A-môc tiªu bµi d¹y..

(100) - Cảm nhận đợc sự kết hợp hài hoà giữa yếu tố trữ tình và yếu tố tự sự trong bố cục, gi÷a tÝnh cô thÓ vµ tÝnh kh¸i qu¸t trong h×nh ¶nh cña bµi th¬. - Rèn luyện kỹ năng cảm thụ, phân tích thơ. B-chuÈn bÞ.. GV: Ch©n dung nhµ th¬ NguyÔn Duy + tµi liÖu tham kh¶o. HS: So¹n bµi C-tiÕn tr×nh bµi d¹y.. *Hoạt động 1: Khởi động. 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: CH: §äc thuéc lßng v¨n b¶n BÕp löa ? Nªu c¶m nhËn cña em vÒ h×nh tîng bÕp löa? 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi. (GV dÉn vµo bµi th¬) *Hoạt động 2: §äc -hiÓu v¨n b¶n. I-T×m hiÓu chung ? Giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c 1-T¸c gi¶ gi¶. *T¸c gi¶: NguyÔn Duy (sinh n¨m 1948) - Tªn Khai sinh: NguyÔn Duy NhuÖ. - Quª: Phêng Thanh VÖ- thµnh phè Thanh Ho¸. - Năm 1966: gia nhập quân đội. - §îc nhËn gi¶i nhÊt cuéc thi th¬ cña b¸o v¨n nghÖ n¨m 1972-1973. ? Giới thiệu nét chính về tác phẩm. Tác phẩm: Rút ra từ tập thơ “Anh trăng” đợc tặng gi¶i A cña héi nhµ v¨n ViÖt Nam n¨m 1984. 2-§äc - T×m hiÓu chó thÝch: (SGK 156, 157) Hớng dẫn hs đọc Đọc to, rõ, truyền cảm, ngắt nhịp đúng, thay đổi GVđọc 1 lần – 2 hs luyện đọc giọng đọc cho phù hợp với nội dung của bài. *3-Bè côc: ? Bài thơ đợc viết theo thể thơ gì. - ThÓ th¬: 5 tiÕng - Bè côc 3 phÇn: T×m bè côc cña bµi th¬, nªu néi +PhÇn1: 3 khæ ®Çu dung chÝnh cña tõng phÇn. Quan hệ giữa tác giả và vầng trăng từ hồi nhỏ đến khi sèng ë thµnh phè. +PhÇn2: Khæ thø 4 T×nh huèng gÆp l¹i vÇng tr¨ng. +PhÇn3: Khæ 5,6 C¶m xóc vµ suy ngÉm cña t¸c gi¶. II-Ph©n tÝch v¨n b¶n. 1-Vầng trăng với cuộc sống từ nhỏ đến khi về ở 1 HS đọc 3 khổ thơ đầu. thµnh phè cña nhµ th¬. ? Sự thay đổi tình cảm của tác giả - “VÇng tr¨ng thµnh tri kû” víi vÇng tr¨ng qua thêi gian thÓ - “Ngì kh«ng bao giê quªn hiÖn qua nh÷ng c©u th¬ nµo. C¸i vÇng tr¨ng t×nh nghÜa” - “VÇng tr¨ng ®i qua ngâ Nh ngời dng qua đờng” ? Sự thay đổi đó diễn ra ntn. * Håi nhá -> thêi chiÕn tranh sèng hån nhiªn, gÇn gòi víi thiªn nhiªn. Quan hÖ gÇn gòi, th©n thiÕt đến mức nh đôi bạn thân thiết. * Khi vÒ thµnh phè: coi thêng , döng dng, v× kh«ng còn cần đến nó.( NT: ớc lệ) ? Theo em sự việc ở khổ thứ 3 còn -> Khi thay đổi hoàn cảnh: ngời ta dễ dàng lãng cã ý nghÜa g×.(VÇng tr¨ng ®i qua quªn qu¸ khø, nhÊt lµ qu¸ khø nhäc nh»n, gian khæ. ngõ- nh ngời dng qua đờng) Trớc vinh hoa phú quý ngời ta dễ có thể thay đổi tình cảm với nghĩa tình đã qua, phản bội lại chính mình. Đó chính là quy luật của cuộc sống tình cảm con ngời, không ít ngời sống và nghĩ nh vậy, coi đó là chuyện bình thờng đơng nhiên. 2-Khi gÆp l¹i vÇng tr¨ng trong hoµn c¶nh ®iÖn.

(101) 1HS đọc lại khổ thơ thứ 4. t¾t. ? Nhận xét gì về việc sử dụng từ - NT: + Sử dụng các tính từ: thình lình, đột ngột, ng÷ cña t¸c gi¶. véi, tèi om. + Các động từ: bật, tung, tắt. ? T¸c dông cña viÖc sö dông c¸c “Th×nh l×nh”: sù bÊt ngê ( kh«ng b¸o tríc) TT,§T nµy. -> “Vội”, “bật”, “tung”: sự khó chịu và hành động khẩn trơng, hối hả để tìm nguồn sáng. “§ét ngét”: tù nhiªn, bÊt ngê, ngì ngµng. * Khi đèn điện tắt, nhân vật trữ tình vội vã đi tìm nguån s¸ng th× bÊt ngê gÆp ¸nh tr¨ng , vÇng tr¨ng trßn vµnh v¹nh khi xa. 3-C¶m xóc vµ suy ngÉm cña nh©n vËt tr÷ t×nh. ? NhËn xÐt vÒ t thÕ, t©m tr¹ng, c¶m - “Ngöa m¾t lªn nh×n mÆt” xúc của tác giả khi đột ngột gặp lại T thế tập trung chú ý, mặt đối mặt. vÇng tr¨ng. ? NX vÒ nghÖ thuËt cña t¸c gi¶ khi - “Cã c¸i g×... NT: so s¸nh, liÖt kª, ®iÖp ng÷, diÔn t¶ c¶m xóc, t©m tr¹ng cña Nh lµ dïng tõ diÔn t¶ t©m tr¹ng, c¶m nh©n vËt tr÷ t×nh. Nh lµ....” xóc: kh«ng trùc tiÕp, kh«ng cô thÓ “cã c¸i g×” tõ l¸y. ? Tác dụng của BPNT đó. -> Tâm trạng cảm động chợt dâng trào khi gặp l¹i vÇng tr¨ng, gîi nhí biÕt bao kû niÖm: nh÷ng n¬i anh đã sống, đã gắn bó, đã đi qua … 1HS đọc khổ thơ cuối. “Tr¨ng cø trßn vµnh v¹nh” Ngoµi nghÜa ®en, cßn cã nghÜa tîng trng cho vÎ ? H×nh ¶nh tr¨ng cø trßn vµnh đẹp cña nghĩa tình quá khứ đầy đặn, thuỷ chung của v¹nh” cã nh÷ng ý nghÜa g×. thiên nhiên, của cuộc đời con ngời, đất nớc. - “¸nh tr¨ng im ph¨ng ph¾c” Nh©n ho¸, tõ l¸y. Nghiêm khắc nhắc nhở, có gì đó không vui, sù tr¸ch mãc trong im lÆng, sù tù vÊn l¬ng t©m, con ngêi cã thÓ l·ng quªn qu¸ khø nhng thiªn nhiªn ? Ph©n tÝch tõ “giËt m×nh” trong nghÜa t×nh qu¸ khø th× lu«n trßn ®Çy bÊt diÖt. - “... giËt m×nh” c©u th¬ cuèi -> C¶m gi¸c vµ ph¶n x¹ t©m lÝ cã thËt cña mét ngêi biÕt suy nghÜ, chît nhËn ra sù v« t×nh, b¹c bÏo, sù n«ng næi trong c¸ch sèng cña m×nh; sù ¨n n¨n, tù trách, tự thấy phải thay đổi cách sống; không bao giờ đợc làm ngời phản bội quá khứ, phản bội thiên nhiên . *Hoạt động 3: Tổng kết, ghi nhớ. 1- NghÖ thuËt. ? Nêu những nét đặc sắc về nghệ - Thể thơ 5 chữ với giọng điệu tâm tình. thuËt cña bµi th¬. - KÕt hîp hµi hoµ gi÷a tù sù víi tr÷ t×nh. ? Nêu chủ đề và khái quát ý nghĩa 2- Nội dung. cña bµi th¬. * Chủ đề: Từ 1 câu chuyện riêng, bài thơ cất lên lời tự nhắc nhở thấm thía về thái độ, tình cảm đối với những năm tháng quá khứ gian lao, tình nghĩa , đối với thiên nhiên, đất nớc bình dị, hiền hậu. . -*ý nghÜa kh¸i qu¸t cña bµi th¬: + ý nghÜa víi c¶ 1 thÕ hÖ. + ý nghĩa với nhiều ngời, nhiều thời: thái độ đối với quá khứ, với ngời đã khuất và với chính mình. + N»m trong m¹ch c¶m xóc “uèng níc nhí nguån”, gợi lên đạo lý sống thuỷ chung đã thành truyền -1HS đọc ghi nhớ thống tốt đẹp của dân tộc..

(102) *Ghi nhí(SGK/ 157) *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò. - HÖ thèng bµi. - HD hs lµm bµi tËp. -HD vÒ nhµ.. - Nhấn mạnh chủ đề và ý nghĩa khái quát của bài th¬. - Lµm bµi tËp 2(SGK 157) - Học thuộc lòng + đọc diễn cảm bài thơ. - Ph©n tÝch bµi th¬. - So¹n tæng kÕt vÒ tõ vùng.. Ngày 04/11/2013 Ký duyệt của tổ CM TT. Hoµng Minh TiÕn Ngày soạn : 09/11/2013 Ngµy d¹y: 11/11/2013 tæng kÕt tõ vùng ( LuyÖn tËp tæng hîp) A-môc tiªu bµi d¹y. Gióp HS: - Biết vận dụng những kiến thức về từ vựng đã học để phân tích những hiện tợng ngôn ng÷ trong thùc tiÔn giao tiÕp, nhÊt lµ trong v¨n ch¬ng. - Qua đó củng cố kiến thức về trường từ vựng. - Giáo dục ý thức tự giác, tích cực học tập. TiÕt 58:. B-chuÈn bÞ.. - Bµi so¹n + tµi liÖu tham kh¶o. - HS chuÈn bÞ bµi theo híng dÉn. C-tiÕn tr×nh lªn líp . *Hoạt động 1: Khởi động. 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: KT sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: (GV dÉn vµo bµi) *Hoạt động 2: Bµi míi. 1-Bµi tËp 1(SGK 158) HS đọc yêu cầu bài tập. a- “R©u t«m... So s¸nh 2 dÞ b¶n cña c©u ca dao. Chång chan vî hóp gËt ®Çu khen ngon”. “GËt ®Çu” : cói xuèng ngÈng lªn ngay, thêng để chào hỏi hay tỏ sự đồng ý(động từ). b- R©u t«m ... Chång chan, vî hóp gËt gï khen ngon. “GËt gï” §éng tõ, tõ l¸y tîng h×nh (m« t¶ t thÕ) gật nhẹ và nhiều lần, biểu thị thái độ đồng tình, ? Dïng tõ nµo phï hîp h¬n? t¸n thëng. Nh vËy: gËt gï thÓ hiÖn thÝch hîp h¬n ý nghĩa cần biểu đạt; tuy món ăn rất đạm bạc nhng.

(103) đôi vợ chồng ăn rất ngon miệng vì họ biết chia sẻ những niềm vui đơn sơ trong cuộc sống. HS đọc truyện cời. Bµi tËp 2 (SGK 158) ? NhËn xÐt c¸ch hiÓu nghÜa tõ - Chång: + §éi nµy chØ cã mét ch©n sót. ng÷ cña ngêi vî trong truyÖn . -Vî + râ khæ cã 1 ch©n th× cßn ch¬i bãng … Ngêi vî kh«ng hiÓu c¸ch nãi cña ngêi chång. ? V× sao ngêi vî l¹i hái nh vËy. V× chång nãi theo biÖn ph¸p tu tõ ho¸n dô ( lÊy bé phận chỉ toàn thể) nghĩa là cả đội bóng chỉ có một ngêi giái ghi bµn. ë ®©y ngêi vî hiÓu theo nghÜa ®en. -HS đọc yêu cầu của bài tập. -Bµi tËp 3: (SGK 159) Các từ : vai , miệng, chân, tay đợc - Những từ đợc dùng theo nghĩa gốc: miệng,chân , dïng theo nghÜa gèc hay nghÜa tay. chuyển…Phơng thức ẩn dụ hay - Những từ đợc dùng theo nghĩa chuyển. ho¸n dô? + Vai: ph¬ng thøc ho¸n dô. + đầu: phơng thức ẩn dụ (phần mũi súng nơi đạn đợc thoát ra). - HS đọc yêu cầu bài tập. -Bµi tËp 4(SGK 160) Vận dụng kiến thức đã học về tr- - Nhóm từ : đỏ, xanh, hồng nằm cùng trờng ờng từ vựng để phân tích cái hay nghĩa. trong c¸ch dïng tõ cña bµi th¬.? - Nhãm tõ: löa, ch¸y, tro thuéc cïng trêng tõ vùng chØ löa vµ nh÷ng sù vËt, hiÖn tîng cã quan hÖ víi löa. C¸c tõ thuéc 2 trêng tõ vùng l¹i cã quan hệ chặt chẽ với nhau. màu áo đỏ của cô gái thắp lªn trong m¾t chµng trai vµ bao ngêi kh¸c ngän lửa. Ngọn lửa đó lan toả trong con ngời anh say đắm, ngất ngây.(đến mức có thể cháy thành tro) và lan ra c¶ kh«ng gian, lµm kh«ng gian còng biÕn s¾c( C©y xanh ...theo hång) Xây dựng đợc những hình ảnh gây ấn tợng -1HS đọc yêu cầu bài tập. mạnh mẽ vơí ngời đọc, qua đó thể hiện mạnh mẽ ? T×m 5 VD vÒ nh÷ng sù vËt, hiÖn t×nh yªu m·nh liÖt. tợng đợc gọi tên theo cách dựa -Bài tập 5 (SGK 159) vào đặc điểm riêng biệt của - Các sự vật hiện tợng đó đợc gọi tên theo cách chóng. dïng tõ ng÷ cã s½n víi mét néi dung míi dùa vµo đặc điểm của sự vật, hiện tợng đợc gọi tên. - VD: chim lîn: lµ loµi chim có cã tiÕng kªu eng Ðc nh lîn. - Xe cót kÝt: xe th« s¬ cã mét b¸nh gç 2 cµng, do ngời sử dụng đẩy, khi chuyển động thờng có tiếng kªu cót kÝt. 1HS đọc đề bài. - Mùc: §éng vËt sèng ë biÓn, th©n mÒm, ch©n ë §äc truyÖn cêi. ®Çu cã h×nh tua, cã tói chøa chÊt láng ®en nh mùc. ? Chi tiÕt nµo trong truyÖn g©y c- -Bµi tËp 6: (SGK 160) êi. - Chi tiÕt g©y cêi: “§õng …gäi b¸c sÜ , gäi cho bè ông đốc tờ!” Phª ph¸n thãi sÝnh dïng tõ ng÷ níc ngoµi cña ông bố -dù đã sắp bị nguy hiểm đến tính mạng. *Hoạt động 3: Củng cố , dặn dò. -HÖ thèng bµi. - Các nội dung đã ôn luyện về trờng từ vựng. HD häc sinh vÒ nhµ .-Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp -So¹n bµi míi: LuyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù. Ngµy so¹n: 9/11/2013 Ngµy d¹y: 13/11/2013.

(104) TiÕt 59. luyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù cã sö dông yÕu tè nghÞ luËn. A-môc tiªu bµi d¹y.. Gióp HS: BiÕt c¸ch ®a c¸c yÕu tè nghÞ luËn vµo bµi v¨n tù sù mét c¸ch hîp lý. RÌn luyÖn kü n¨ng viÕt v¨n tù sù cã sö dông yÕu tè nghÞ luËn. RÌn luyÖn ý thøc tù gi¸c, tÝch cùc, s¸ng t¹o trong häc tËp. B-chuÈn bÞ. GV: Bài soạn + đọc t liệu tham khảo. HS: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn. C-tiÕn tr×nh bµi d¹y.. *Hoạt động 1: Khởi động. 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: KT sù chuÈn bÞ bµi cña HS + kÕt hîp trong giê. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi Các em đã đợc tìm hiểu về mặt lý thuyết yếu tố nghị luận trong văn bản tự sự. Giờ häc nµy chóng ta cïng nhau luyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù cã sö dông yÕu tè nghÞ lô©n. *Hoạt động 2: Bµi míi. I-Thùc hµnh t×m hiÓu yÕu tè nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù. 1HS đọc đoạn văn(SGK 160) *§o¹n v¨n: “Lçi lÇm vµ sù biÕt ¬n” ? YÕu tè nghÞ luËn thÓ hiÖn ë nh÷ng - YÕu tè nghÞ luËn thÓ hiÖn ë c¸c c©u v¨n : c©u v¨n nµo? + Nh÷ng ®iÒu viÕt lªn c¸t sÏ mau chãng xo¸ nhoµ theo thêi gian, trong lßng ngêi. + VËy mçi chóng ta… ghi nh÷ng ©n nghÜa lªn đá. ? ChØ ra vai trß cña c¸c yÕu tè nghÞ - Vai trß cña c¸c yÕu tè nghÞ luËn trªn: luËn trong viÖc lµm næi bËt ND cña Lµm cho c©u chuyÖn s©u s¾c, giµu tÝnh triÕt lý ®o¹n v¨n? giµu tÝnh gi¸o dôc cao. ? Nếu lợc bỏ các yếu tố nghị luận - Không thể lợc bỏ đợc vì giảm đi tính t tởng đó đi có đợc không, vì sao? cña ®o¹n v¨n. -> Bµi häc rót ra tõ c©u chuyÖn lµ sù bao dung, ? Bµi häc rót ra tõ ®o¹n v¨n trªn lµ lßng nh©n ¸i, biÕt tha thø vµ ghi nhí ©n nghÜa, g×? ©n t×nh. II-Thùc hµnh viÕt ®o¹n v¨n tù sù cã sö dông yÕu tè nghÞ luËn. 1 HS đọc yêu cầu bài tập. 1-Bµi tËp 1 (SGK 161) ? Em cÇn tr×nh bµy nh÷ng g× trong * Gîi ý: nh÷ng néi dung cÇn tr×nh bµy trong ®o¹n v¨n. ®o¹n v¨n: - Buæi sinh ho¹t líp diÔn ra nh thÕ nµo? + Thêi gian : tiÕt 5 ngµy thø 7 -Dùa vµo gîi ý viÕt thµnh ®o¹n v¨n. +§Þa ®iÓm :t¹i phßng häc cña líp +Ngêi ®iÒu khiÓn: líp trëng -2 HS- Tr×nh bµy miÖng tríc líp +Kh«ng khÝ cña buæi sinh ho¹t : nghiªm tóc HS kh¸c nhËn xÐt , bæ sung. -Néi dung cña buæi sinh ho¹t: tæng kÕt viÖc thùc -GVđánh giá hiÖn c¸c néi dung , kÕ ho¹ch trong tuÇn +Phát biểu về vấn đề: Nam là ngời bạn tốt ( lý do:lớp tuyên dơng những bạn đã biết giúp đỡ c¸c b¹n kh¸c nhng kh«ng cã b¹n Nam ) -ThuyÕt phôc c¶ líp víi lý lÏ nh thÕ nµo?(®a ra vÝ dô, lêi ph©n tÝch ) 2-Bµi tËp 2(SGK/ 161) -1HS đọc yêu cầu bài tập. *§äc tham kh¶o VB Bµ néi cña Duy Kh¸n. - §äc tham kh¶o v¨n b¶n “Bµ néi”. -YÕu tè nghÞ luËn: ? T×m yÕu tè nghÞ luËn trong v¨n + “Ngời ta bảo … h làm sao đợc. b¶n..

(105) ? YÕu tè nghÞ luËn trong v¨n b¶n cã + Bµ nãi nh÷ng c©u … nã g·y. vai trß g×. Vai trß: thÓ hiÖn râ t×nh c¶m cña ngêi ch¸u với phẩm chất, đức hy sinh của ngời bà. Đồng thêi thÓ hiÖn suy ngÉm cña t¸c gi¶ vÒ nguyªn t¾c gi¸o dôc. GV gîi ý häc sinh lµm bµi tËp. ViÕt * ViÕt ®o¹n v¨n: vµo vë. Gîi ý: + Ngêi em kÓ lµ ai? - Tr×nh bµy tríc líp. + Ngời đó đã để lại một việc làm, lời nói - HS kh¸c nhËn xÐt , bæ sung. hay một suy nghĩ? Điều đó diễn ra trong hoàn - GV đánh giá c¶nh nµo? + Nội dung cụ thể là gì? Nội dung đó giản dị mà sâu sắc, cảm động nh thế nào? + Suy nghÜ , bµi häc rót ra tõ c©u chuyÖn trªn. *Hoạt động 3: Luyện tập Bµi tËp bæ sung. GV đọc đề bài cho học sinh chép. Dùng yếu tố nghị luận để viết tiếp những câu văn HD häc sinh lµm bµi tËp. sau đây để tạo thành đoạn văn tự sự có nội dung chøng minh hoÆc gi¶i thÝch cho nhËn xÐt cña nh©n vËt: “T«i say mª m«n To¸n, nhng kh«ng ph¶i v× thÕ mµ tôi sợ học văn nh một số đứa bạn cùng lớp”. *Hoạt động 4: Củng cố , dặn dò. -Híng dÉn HS vÒ nhµ: - Hoµn thµnh c¸c bµi tËp. - §äc , so¹n v¨n b¶n “Lµng”cña Kim L©n.. Ngµy so¹n: 9/11/2013 Ngµy d¹y: 14/11/2013 TiÕt 60. lµng ( trÝch). - Kim L©n A-Môc tiªu bµi d¹y. Gióp HS:. - Cảm nhận đợc tình yêu làng quê thắm thiết , thống nhất với lòng yêu nớc và tinh thần kháng chiến ở nhân vật Ông Hai trong truyện. Qua đó thấy đợc biểu hiện cụ thể, sinh động về tinh thần yêu nớc của nhân dân ta trong thời kỳ kháng chiến chống Ph¸p. - Thấy đợc những nét đăc sắc trong nghệ thuật: Xây dựng tình huống tâm lý, miêu tả sinh động diễn biến tâm trạng, ngôn ngữ của nhân vật quần chúng. - Rèn luyện năng lực phân tích nhân vật trong tác phẩm tự sự, đặc biệt là phân tÝch t©m lý nh©n vËt. B-chñ©n bÞ. - GV: Ch©n dung nhµ v¨n Kim L©n. Sö dông m¸y chiÕu. - HS: Tìm đọc toàn bộ văn bản “Làng”, soạn bài theo hớng dẫn. C-tiÕn tr×nh bµi d¹y.. *Hoạt động 1: Khởi động. 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: H×nh ¶nh vÇng tr¨ng, ¸nh tr¨ng trong bµi th¬ ¸nh tr¨ng cña NguyÔn Duy mang ý nghÜa ntn? 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Mỗi ngời dân Việt Nam đều gắn bó với làng quê của mình, nơi sinh ra và sống suốt cả cuộc đời cần lao giản dị. Sống nhờ làng , chết cũng nhờ làng … Ng ời dân trong sáng.

(106) tác của nhà văn Kim Lân đã thể hiện tình yêu quê hơng làng xóm của mình nh thế nµo? Chóng ta cïng t×m hiÓu trong giê häc h«m nay. *Hoạt động 2: §äc - hiÓu v¨n b¶n. I-T×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶- T¸c phÈm ? Giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ *T¸c gi¶: Kim L©n. Kim L©n. - Tªn khai sinh :NguyÔn V¨n Tµi. - Sinh n¨m 1920.MÊt n¨m 2007 - Quª: Lµng Phï Lu x· T©n Hång-Tõ S¬nB¾c Ninh. - Lµ nhµ v¨n cã së trêng vÒ truyÖn ng¾n. - Am hiÓu vµ g¾n bã víi n«ng th«n vµ ngêi n«ng d©n. ?Tác phẩm đợc sáng tác trong hoàn *Tác phẩm. c¶nh nµo. - ViÕt trong thêi kú ®Çu cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. §¨ng lÇn ®Çu tiªn trªn t¹p chÝ v¨n nghÖ: 1948. 2- §äc-Tãm t¾t (SGK 171,172) HD hs đọc, tóm tắt đoạn trích. Yêu cầu đọc : Đọc to, rõ, chính xác từ - GV đọc mẫu – HS đọc. ngữ trong văn bản, thể hiện đợc diễn biến - GV nhËn xÐt. t©m tr¹ng cña nh©n vËt ¤ng Hai. KÓ tãm t¾t VB KÓ tãm t¾t v¨n b¶n. - HS luyÖn tãm t¾t VB - Gi¸o viªn tãm t¾t. - Híng dÉn HS kÓ. 3-Bè côc: Ba phÇn: ?T×m bè côc cña v¨n b¶n ? PhÇn 1: Từ đầu đến “không nhúc nhích”. nªu néi dung chÝnh cña tõng phÇn. T©m tr¹ng cña «ng Hai khi nghe tin lµng chî DÇu lµm ViÖt gian theo T©y. - Phần 2: “Đã ba bốn hôm nay” đến “đôi phÇn”. T©m tr¹ng ®au khæ , xÊu hæ , buån bùc,lo l¾ng cña «ng hai ba bèn ngµy sau đó. - PhÇn 3: Cßn l¹i. Tình cờ ông Hai biết đó là tin đồn nh¶m. ¤ng v« cïng phÊn khëi vµ tù hµo vÒ lµng m×nh. Hoạt động 3 Củng cố ,dặn dò - KÓ tãm t¾t VB Lµng. - N¾m lai bè côc v¨n b¶n. Híng dÉn chuÈn bÞ bµi : So¹n tiÕp phÇn ph©n tÝch v¨n b¶n. Xác định tình huống truyện. Vai trò của tình huống đó trong câu chuyện. Ngµy so¹n : 11/11/2013 Ngµy d¹y: 16/11/2013 TiÕt 61. lµng (trÝch). A-Môc tiªu bµi d¹y. Gióp HS:. - Kim L©n –. - Cảm nhận đợc tình yêu làng quê thắm thiết , thống nhất với lòng yêu nớc và tinh thần kháng chiến ở nhân vật Ông Hai trong truyện. Qua đó thấy đợc biểu hiện cụ.

(107) thể, sinh động về tinh thần yêu nớc của nhân dân ta trong thời kỳ kháng chiến chống Ph¸p. - Thấy đợc những nét đăc sắc trong nghệ thuật: Xây dựng tình huống tâm lý, miêu tả sinh động diễn biến tâm trạng, ngôn ngữ của nhân vật quần chúng. - Rèn luyện năng lực phân tích nhân vật trong tác phẩm tự sự, đặc biệt là phân tÝch t©m lý nh©n vËt. B-chñ©n bÞ. - GV: Ch©n dung nhµ v¨n Kim L©n. Sö dông m¸y chiÕu. - HS: Tìm đọc toàn bộ văn bản “Làng”, soạn bài theo hớng dẫn. C.tiÕn tr×nh bµi d¹y.( tiÕp tiÕt 60). *Hoạt động 1: Khởi động. 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: - CH: Tãm t¾t v¨n b¶n “Lµng”? - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3-Bµi míi: Vµo bµi *Hoạt động 2: §äc-hiÓu v¨n b¶n. II-Ph©n tÝch v¨n b¶n GV kÓ l¹i mét sè chi tiÕt thÓ hiÖn 1-T×nh huèng truyÖn t×nh yªu lµng quª cña «ng Hai ë *T×nh yªu lµng quª cña «ng Hai trong phÇn ®Çu phÇn ®Çu cña truyÖn. cña truyÖn: -Tính hay khoe về làng từ xa cho đến nay:với «ng Hai lµng chî DÇu thËt kh«ng ®©u b»ng vµ cái gì cũng đáng tự hào: +Nhµ ngãi san s¸t sÇm uÊt nh tØnh. + Đờng làng toàn lát đá xanh . +Lµng cã phßng th«ng tin tuyªn truyÒn s¸ng sña,réng r·i nhÊt vïng,chßi ph¸t thanh cao b»ng ngọn tre ,chiều chiều loa gọi cả làng đều nghe thÊy. +Nh÷ng ngµy kh¸ng chiÕn dån dËp ë lµng,«ng gia nhËp phong trµo tõ håi cßn bãng tèi. +Những công trình không để đâu hết (những hố ,nh÷ng ô, nh÷ng giao th«ng hµo..) -Khi chính quyền vận động đi tản c ông không muèn ®i cø nÊn n¸ m·i.. ? TG đã đặt nhân vật ông Hai vào *Đặt nhân vật ông Hai vào tình huống: t×nh huèng nh thÕ nµo. - Tin lµng chî DÇu theo giÆc mµ chÝnh «ng nghe đợc từ miệng những ngời tản c từ dới xuôi lªn. - Cái tin ấy đến với ông vào một buổi tra giữa lóc t©m tr¹ng cña «ng ®ang rÊt phÊn chÊn v× nghe đợc nhiều tin ta đánh giặc trên tờ báo ở ?T©m tr¹ng cña «ng Hai thÓ hiÖn ra phßng th«ng tin. sao trong t×nh huèng nµy *T©m tr¹ng cña «ng Hai: -Từ chỗ sững sờ đến cha tin hẳn, rồi ông phải tin vì những ngời nói ra tin đó họ vừa ở dới xuôi ? NhËn xÐt g× vÒ t×nh huèng truyÖn lªn trong viÖc thÓ hiÖn néi dung vµ ->T×nh huèng truyÖn rÊt phï hîp víi diÔn biÕn nghÖ thuËt cña t¸c phÈm.. t©m lý cña nh©n vËt. -VÒ mÆt nghÖ thuËt : t¹o nªn mét c¸i nót th¾t trong c©u chuyÖn, g©y ra mét m©u thuÉn gi»ng xé tâm trí ông lão, tạo điều kiện để thể hiện tâm tr¹ng vµ phÈm chÊt ,tÝnh c¸ch cña nh©n vËt thªm 1HS đọc từ đầu bay dËt dê. ch©n thùc vµ s©u s¾c, gãp phÇn gi¶i quyÕt chñ ? Trớc khi nghe tin xấu về làng, đề của tác phẩm. tâm trạng của ông Hai đợc miêu tả.

(108) nh thÕ nµo. ? Tìm các từ ngữ diễn tả điều đó.. ? Tõ t©m tr¹ng cña «ng Hai, em cã suy nghÜ g× vÒ t×nh c¶m cña ngêi n«ng d©n ViÖt Nam trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. ? Khi nghe tin lµng m×nh theo T©y tâm trạng ông Hai đợc thể hiện nh thÕ nµo. ? Khi về đến nhà ông Hai có tâm tr¹ng g×. Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng cña «ng l·o.. ? Qua nh÷ng chi tiÕt trªn ®©y. H·y hÖ thèng t©m tr¹ng cña «ng Hai khi nghe tin lµng chî ®Çu theo T©y.. 2-DiÔn biÕn t©m lý cña «ng Hai. a Tríc khi nghe tin xÊu vÒ lµng. - Nhớ làng da diết “nghĩ đến những ngày làm viÖc cïng anh em ... nhí lµng qu¸”. -ở phòng thông tin, ông nghe đợc nhiều tin hay: + Mét em c¾m quèc kú... Tin chiÕn th¾ng + Một anh trung đội trởng... của quân ta. + §éi n÷ du kÝch... + Bao nhiêu tin đột kích nữa... Ruét gan «ng l·o cø móa c¶ lªn, vui qu¸! * Mét niÒm vui, niÒm tù hµo cña ngêi n«ng d©n, tríc thµnh qu¶ c¸ch m¹ng cña lµng quª. §©y lµ biÓu hiÖn t×nh yªu lµng, yªu níc cña ngêi n«ng d©n ViÖt Nam trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. b-Khi nghe tin lµng theo T©y - Tin đến với ông đột ngột , bất ngờ làm ông s÷ng sê,bµng hoµng “Cæ «ng l·o nghÑn ¾ng h¼n l¹i,da mÆt tª r©n r©n ... Cảm xúc: đau đớn tê tái - VÒ nhµ: +“N»m vËt ra giêng”... “Nh×n lò con, tñi th©n, níc m¾t «ng l·o cø dµn ra. Chóng nã còng lµ trÎ con làng Việt gian đấy ? Chúng nó cũng bị ngời ta rẻ rúng hắt hủi đấy ?...” + ¤ng b¨n kho¨n kh«ng biÕt cã nªn tin hay kh«ng v× ë lµng «ng “ hä toµn lµ nh÷ng ngêi cã tinh thÇn c¶ mµ ...” + Song chứng cứ nh vậy thì sai làm sao đợc nên «ng ph¶i tin. + Khi trß chuyÖn víi vî «ng Hai bùc tøc , g¾t gỏng vô cớ, đau đớn, trằn trọc thở dài. *T©m tr¹ng: bµng hoµng, s÷ng sê , xÊu hæ, nhục nhã, căm giận, bực bội, đau đớn, lo lắng.. Hoạt động 3 : Củng cố- Dặn dò - Nªu vai trß cña t×nh huèng truyÖn. - Tãm t¾t diÔn biÕn t©m tr¹ng «ng Hai khi nhËn tin lµng «ng theo T©y ? ChuÈn bÞ phÇn tiÕp theo cña v¨n b¶n. Ngày 11/11/2013 Ký duyệt của tổ CM TT. Hoàng Minh Tiến. Ngµy so¹n : 15/11/2012 Ngµy d¹y: 18/11/2012 TiÕt 62. lµng (trÝch). A-Môc tiªu bµi d¹y. Gióp HS:. - Kim L©n –.

(109) - Cảm nhận đợc tình yêu làng quê thắm thiết , thống nhất với lòng yêu nớc và tinh thần kháng chiến ở nhân vật Ông Hai trong truyện. Qua đó thấy đợc biểu hiện cụ thể, sinh động về tinh thần yêu nớc của nhân dân ta trong thời kỳ kháng chiến chống Ph¸p. - Thấy đợc những nét đăc sắc trong nghệ thuật: Xây dựng tình huống tâm lý, miêu tả sinh động diễn biến tâm trạng, ngôn ngữ của nhân vật quần chúng. - Rèn luyện năng lực phân tích nhân vật trong tác phẩm tự sự, đặc biệt là phân tÝch t©m lý nh©n vËt. B-chñ©n bÞ. - GV: Tham kh¶o tµi liÖu. - HS: So¹n bµi theo híng dÉn. C.tiÕn tr×nh bµi d¹y.( tiÕp tiÕt 61). *Hoạt động 1: Khởi động. 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: - CH: Nªu t×nh huèng truyÖn ng¾n Lµng? vai trò ý nghĩa của tình huống đó trong việc thể hiện nội dung câu chuyện? - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3. Bµi míi: §äc- hiÓu v¨n b¶n Ph©n tÝch ( tiÕp) Hoạt động của thầy và trò ? Những ngày sau nghe tin làng c Tâm trạng của ông Hai mấy ngày sau đó. theo T©y «ng Hai cã t©m tr¹ng g×? - Suèt mÊy h«m «ng kh«ng d¸m ®i ®©u, lu«n bÞ ¸m ảnh về chuyện làng theo Tây. Cứ thấy một đám đông tóm l¹i ... «ng còng chét d¹... “ tho¸ng nghe nh÷ng tiÕng T©y ViÖt gian..,«ng lñi ra mét gãc nhµ , nÝn thÝt. Th«i l¹i chuyÖn Êy råi!” ? Qua câu chuyện với mụ chủ nhà, - Gia đình ông không biết sẽ sống nhờ ở đâu, tâm vợ chồng ông Hai đã bị đẩy tới tình trạng của ông lúc này thật bế tắc truyệt vọng. - Cã ý nghÜ “Hay lµ quay vÒ lµng” nhng “ võa chím c¶nh nµo? nghĩ nh vậy, lập tức phản đối ngay” , “nớc mắt ông dµn ra. VÒ lµng... lµm n« lÖ cho th»ng t©y .. thÕ råi ông quyết định “ Làng thì yêu thật nhng làng theo T©y mÊt råi th× ph¶i thï. -> T×nh c¶m tù do t×nh c¶m c¸ch m¹ng, lßng yªu làng, yêu nớc đã thực sự hoà quyện trong tâm hồn «ng. Mèi m©u thuÈn trong néi t©m vµ t×nh thÕ cña nhân vật dờng nh đã thành sự bế tắc, đòi hỏi phải đợc gi¶i quyÕt. Để nguôi ngoai bớt đi tâm trạng * Ông Hai trò chuyện với đứa con út. đau đớn, dằn vặt của bản thân,ông + Muốn đứa con ghi nhớ “ Nhà ta ở làng chợ Dầu”. ->T×nh yªu s©u nÆng víi lµng quª. lão đã làm gì. ? Qua đoạn trò chuyện với đứa con + “ủng hộ Cụ Hồ con nhỉ ... anh em đồng chí biết cho bố con ông út , em cảm nhận đợc gì ở nhân vật Cô Hå trªn ®Çu trªn cæ xÐt cho bè con «ng.” «ng Hai. -> TÊm lßng thuû chung víi kh¸ng chiÕn víi c¸ch m¹ng lµ biÓu tîng lµ Cô Hå. + “Cái lòng của bố con ông ... đôi phần” =>T×nh c¶m s©u nÆng, bÒn v÷ng, thiªng liªng cña ông, của gia đình ông với kháng chiến, với cách ? Tác giả đã giải quyết tình huống mạng. d-T©m tr¹ng cña «ng Hai khi nghe tin c¶i chÝnh. trong v¨n b¶n nh thÕ nµo ? Tâm trạng của nhân vật ông Hai - Làng chợ Dầu theo Tây chỉ là tin đồn nhảm ... đã có sự thay đổi ra sao khi nghe - Ông Hai vui mừng phấn chấn đi khoe khắp nơi. tin c¶i chÝnh lµng chî DÇu kh«ng - ¤ng Hai trë l¹i lµ ngêi vui tÝnh , yªu lµng yªu níc. §ã lµ t×nh c¶m thèng nhÊt xuyªn suèt trong toµn bé ph¶i theo T©y. v¨n b¶n cña nh©n vËt «ng Hai..

(110) ? NhËn XÐt g× vÒ vai trß cña c¸c * Víi c¸c nh©n vËt kh¸c: Vî «ng Hai, mô chñ nhµ nh©n vËt kh¸c trong v¨n b¶n víi dï chØ xuÊt hiÖn tho¸ng qua nhng còng thÓ hiÖn rÊt việc thể hiện chủ đề của tác phẩm. rõ tình yêu quê hơng , đất nớc. *Hoạt động 3: Tổng kết, ghi nhớ (SGK 174 ? Nhận xét về nghệ thuật đặc sắc 1 Nghệ thuật cña v¨n b¶n. - Xây dựng tình huống truyện đặc sắc. - Miªu t¶ diÔn biÕn t©m lý nh©n vËt s©u s¾c. - Ngôn ngữ nhân vật sinh động, thể hiện rõ cá tính cña nh©n vËt. ? Nªu néi dung chÝnh cña v¨n b¶n 2-Néi dung: - T×nh yªu lµng lßng yªu níc, tinh thÇn kh¸ng chiÕn nµy. cña ngêi n«ng d©n trong thêi kú ®Çu cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p 1HS đọc ghi nhớ (SGK 174) *Ghi nhí(SGK174) *Hoạt động 4: Củng cố dặn dò. - GV hÖ thèng bµi. - T×nh huèng truyÖn. - HD hs lµm bµi tËp. - DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña «ng Hai. - Lµm bµi tËp 1,2 (SGK ) HD hs vÒ nhµ. - Häc bµi. - Soạn : + Chơng trình địa phơng. Ngµy so¹n: 16/11/2013 Ngµy d¹y: …../11/2013 TiÕt 63: chơng trình địa phơng phÇn tiÕng viÖt A-môc tiªu bµi d¹y.. Gióp HS: - Hiểu đợc sự phong phú của các phơng ngữ trên các vùng miền, đất nớc. - Có ý thức sử dụng từ ngữ địa phơng trong những văn cảnh cho phù hợp. - Rèn luyện ý thức su tầm, tìm hiểu từ ngữ địa phơng.. B-chuÈn bÞ. - GV: Bảng phụ một số đoạn thơ có từ ngữ địa phơng - HS: Su tầm từ ngữ địa phơng theo yêu cầu trong SGK.. C-tiÕn tr×nh bµi d¹y.. *Hoạt động 1: Khởi động. 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: (Dựa vào mục tiêu tiết học để giới thiệu bài) *Hoạt động 2: Bµi míi. 1-Bµi tËp 1 (SGK 175) -1HS đọc yêu cầu bài tập T×m trong ph¬ng ng÷ em ®ang sö dông, hoÆc mét ph¬ng ng÷ mµ em biÕt nh÷ng tõ ng÷: -Tr×nh bµy phÇn chuÈn bÞ tr- a- ChØ c¸c sù vËt, hiÖn tîng, .. kh«ng cã tªn gäi trong c¸c íc líp. ph¬ng ng÷ kh¸c vµ trong ng«n ng÷ toµn d©n. - VD: + T¾t : mét lo¹i qu¶ hä quýt. -HS kh¸c theo dâi, nhËn xÐt, + Nèc: chiÕc thuyÒn. bæ sung (nÕu cã ). (Ph¬ng ng÷ NghÖ TÜnh) + S¬ng: g¸nh -GV đánh giá. + Bäc: c¸i tói ¸o (Ph¬ng ng÷ Thõa Thiªn – HuÕ) b- §ång nghÜa nhng kh¸c vÒ ©m víi tõ ng÷ trong c¸c ph¬ng ng÷ kh¸c hoÆc trong ng«n ng÷ toµn d©n. M B¾c M Trung M Nam mÑ M¹ m¸ bè ba, bä ba, tÝa.

(111) qu¶ b¸t. 1HS đọc yêu cầu bài tập -Tr×nh bµy miÖng tríc líp. - HS kh¸c nghe , nhËn xÐt, bæ xung. -GV đánh giá.. 1HS đọc yêu cầu bài tập -Lµm bµi tËp, tr×nh bµy tríc líp. - NhËn xÐt, bæ xung HS đọc yêu cầu bài tập. GV híng dÉn HS lµm BT ? Tìm từ ngữ địa phơng ? C¸c tõ ng÷ nµy thuéc ph¬ng ng÷ nµo. ? Tác dụng của từ ngữ địa ph¬ng trong ®o¹n trÝch.. tr¸i chÐn. tr¸i chÐn. c- §ång ©m nhng kh¸c vÒ nghÜa víi tõ ng÷ trong c¸c ph¬ng ng÷ kh¸c hoÆc trong ng«n ng÷ toµn d©n. - Hòm: + ở miền Bắc: chỉ một số đồ đựng có nắp đạy. + ë miÒn Trung, Nam: ChØ ¸o quan( quan tµi). - Nón: + miền Trung và từ ngữ toàn dân: chỉ một thứ đồ dùng làm bằng lá, để đội đầu, có hình chóp. + miÒn Nam: chØ nãn vµ mò nãi chung. - B¾p: + miÒn B¾c: cã thÓ dung chØ b¾p ch©n, tay + miÒn Trung , Nam: chØ b¾p ng«. 2-Bµi tËp 2: (SGK 175) - Những từ ngữ địa phơng nh ở bài tập 1.a không có từ ngữ tơng đơng trong phơng ngữ khác và trong ngôn ngữ toàn dân vì: Có những sự vật,hện tợng xuất hiện ở địa phơng này nhng không xuất hiện ở địa phơng khác do có sự khác biệt giữa các vùng miền về điều kiện tự nhiên, đặc điểm tâm lý, phong tục tập quán. Tuy nhiên sự khác biệt đó kh«ng qu¸ lín.( Tõ ng÷ thuéc nhãm nµy kh«ng nhiÒu) - Mét sè tõ ng÷ nµy cã thÓ chuyÓn thµnh tõ ng÷ toµn d©n v× nh÷ng sù vËt, hiÖn tîng mµ nh÷ng tõ ng÷ nµy gäi tªn. Vèn chỉ xuất hiện ở một địa phơng, nhng sau đó dần phổ biến trªn c¶ níc. 3-Bµi tËp 3:(SGK 175) - Hai b¶ng mÉu ë bµi tËp 1- b¶ng b, c. - Tõ ng÷ toµn d©n ë b¶ng b – tõ ng÷ ë miÒn B¾c: c¸ qu¶, lîn, ng·, èm. - C¸ch hiÓu thuéc ng«n ng÷ toµn d©n: èm- bÞ bÖnh. 4-Bµi tËp 4 (SGK 176) - Những từ ngữ địa phơng trong đoạn trích: Chi, rứa, nờ, tui, cớ răng, ng, mụ thuộc phơng ngữ Trung đợc dùng phổ biÕn ë c¸c tØnh: Qu¶ng B×nh, Qu¶ng TrÞ, Thõa Thiªn – HuÕ. -T¸c dông gãp phÇn thÓ hiÖn ch©n thùc h¬n h×nh ¶nh cña một vùng quê và tình cảm, suy nghĩ, tính cách của một ngời mẹ trên vùng quê ấy; làm tăng sự sống động,gợi cảm của t¸c phÈm. *Hoạt động 3: Luyện tập. Tìm Một số văn bản có sử dụng từ ngữ địa phơng, cho biết các văn bản có sử dụng từ ngữ địa phơng chiếm số lợng nhiều hay ít, điều đó nói lên u điểm gì của Tiếng Việt? Xác định nhiệm vụ của em khi học từ địa phơng. *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò - GV hệ thống bài: + Vai trò của từ ngữ địa phơng. + Cách sử dụng từ ngữ địa phơng - HD häc sinh vÒ nhµ: + TiÕp tôc hoµn thiÖn bµi tËp + Soạn: Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm . Ngµy so¹n: 17/11/2013 Ngµy d¹y: ……/11/2013 TiÕt 64: đối thoại và độc thoại nội tâm trong v¨n b¶n tù sù A-môc tiªu bµi d¹y.. Giúp HS: - Hiểu thế nào là đối thoại, thế nào là độc thoại và độc thoại nội tâm. - Thấy đợc tác dụng của đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm trong văn b¶n tù sù..

(112) - Rèn luyện kỹ năng nhận diện và tập kết hợp các yếu tố này trong khi đọc còng nh trong viÕt v¨n tù sù. B-ChuÈn bÞ.. - GV: B¶ng phô - HS : So¹n bµi theo c©u hái trong SGK. C-TiÕn tr×nh bµi d¹y.. *Hoạt động 1: Khởi động. 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Trong văn bản tự sự ta thờng gặp ngời đối thoại có khi là độc thoại hay độc thoại néi t©m. VËy yÕu tè nµy cã vai trß g× vµ khi sö dông cÇn lu ý nh÷ng ®iÓm nµo? Giê học hôm nay sẽ giúp chúng ta hiểu đợc những vấn đề trên. *Hoạt động 2: Bµi häc Ng÷ liÖu vµ ph©n tÝch ng÷ liÖu. KiÕn thøc c¬ b¶n I. Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại * §o¹n trÝch (SGK 167). và độc thoại nội tâm trong văn bản tự - 1HS đọc đoạn trích sù. ? Trong 3 c©u ®Çu ®o¹n trÝch , ai nãi víi 1.Ng÷ liÖu vµ ph©n tÝch ng÷ liÖu ai. Tham gia c©u chuyÖn cã Ýt nhÊt mÊy 1a Hai ngêi t¶n c ®ang nãi chuyÖn víi ngêi. nhau. ? Dấu hiệu nào cho ta biết đó là một (Ýt nhÊt lµ hai ngêi) cuộc trò chuyện trao đổi. DÊu hiÖu:. ? Hình thức diễn đạt trên có tác dụng nh thÕ nµo trong viÖc thÓ hiÖn diÔn biến của câu chuyện và thái độ của nh÷ng ngêi t¶n c.. ? C©u “- Hµ,n¾ng gím, vÒ nµo ” ¤ng Hai nói với ai, đây có phải là 1 câu đối tho¹i kh«ng? V× sao?. ? Cách diễn đạt nh trên có tác dụng gì. ? Những câu “Chúng nó... Việt gian đấy ?” lµ nh÷ng c©u hái ai ? NX vÒ h×nh thøc cña c¸c c©u hái nµy? ? Qua viÖc ph©n tÝch c¸c ng÷ liÖu trªn đây, cho biết để thể hiện nhân vật trong v¨n b¶n tù sù ta cã nh÷ng h×nh thøc nµo. ? Thế nào là đối thoại, độc thoại , độc tho¹i néi t©m.. + Cã 2 lît lêi qua l¹i; néi dung nãi cña mỗi ngời đều hớng tới ngời tiếp chuyện (vÒ mÆt néi dung). + VÒ mÆt h×nh thøc: 2 g¹ch ®Çu dßng (2 lợt lời).Là đối thoại ->T¹o cho c©u chuyÖn nh cuéc sèng thùc, dÉn d¾t c¸c t×nh tiÕt trong truyÖn (sự việc phát triển), thể hiện thái độ căm giận của những ngời tản c đối với dân lµng chî DÇu. 1b Kh«ng híng tíi 1 ngêi tiÕp chuyÖn cô thÓ nµo c¶, còng kh«ng liªn quan gì đến chủ đề mà 2 ngời đàn bà tản c đang trao đổi. Sau câu nói của ông lão chẳng có ai đáp lại. -> Đây không phải là đối thoại, ông l·o ®ang nãi víi chÝnh m×nh 1 c©u b©ng quơ, đánh trống lảng để tìm cách thoái lui . Đó là độc thoại . =>Kh¾c ho¹ s©u s¾c t©m tr¹ng d»n vặt , đau đớn xấu hổ , nhục nhã khi nghe tin lµng chî DÇu theo giÆc, c©u chuyÖn sinh động hơn 1c ¤ng Hai hái chÝnh m×nh , diÔn ra trong suy nghÜ vµ t×nh c¶m cña «ng Hai. Tâm trạng dằn vặt , đau đớn khi nghe tin lµng m×nh theo giÆc. - H×nh thøc : Kh«ng cã g¹ch ®Çu dßng vì không thốt ra thành lời ( độc thoại néi t©m.) 2. KL : Đối thoại, độc thoại, độc thoại néi t©m lµ nh÷ng h×nh thøc quan träng để thể hiện nhân vật trong văn bản tự sù . - Đối thoại hình thức đối đáp , trò.

(113) -1 HS đọc ghi nhớ.. chuyÖn gi÷a 2 hoÆc nhiÒu ngêi. Mçi lît lêi lµ 1 lÇn g¹ch ®Çu dßng. - Độc thoại: Lời của 1 ngời nào đó nói với chính mình hoặc nói với ai đó trong tëng tîng, nãi thµnh lêi th× phÝa tríc cã g¹ch ®Çu dßng. - §éc tho¹i néi t©m : Lêi cña mét ngêi nào đó nói với chính mình hoặc là nói với một ai đó trong tởng tợng song kh«ng nãi thµnh lêi, kh«ng cã. II-LuyÖn tËp: 1 HS đọc yêu cầu bài tập. 1-Bµi tËp 1 SGK 178 ? §o¹n v¨n cã mÊy lêi chµo, - 3 lêi chµo (vî «ng l·o) mấy lời đáp. - 2 lời đáp (ông lão) Sau lời chào 1 Không đáp mà nằm rũ nói gì ? NX gì về lời đáp của ông 2 “Khẽ nhúc nhích” “g×”. Hai. 3 “BiÕt råi”. -Tác dụng của hình thức đối * T©m tr¹ng ch¸n chêng , buån b· , ®au khæ vµ tho¹i. thÊt väng cña «ng Hai. 2-Bµi tËp 2 SGK 179. HD hs lµm bµi tËp. *Hoạt động 3: Bài tập. HD hs lµm bµi tËp bæ sung. Bµi tËp bæ sung: Cho nh©n vËt lµ 2 ngêi b¹n, t×nh huèng lµ mét sù hiểu nhầm đáng tiếc. Viết 1 đoạn văn tự sự sử dụng hình thức đối thoại và độc thoại. - HÖ thèng bµi. - HD vÒ nhµ.. *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò. - Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm. - Häc bµi + hoµn thµnh c¸c bµi tËp. - Soạn “Luyện nói”.Lập đề cơng đề 2-3. Phân công chuẩn bị: 1/2 lớp chuẩn bị đề2 1/2 lớp chuẩn bị đề 3. Ngày 18/11/2013 Ký duyệt của tổ CM TT. Hoàng Minh Tiến Ngµy so¹n : 17/11/2013 Ngµy d¹y: 23/11/2013 TiÕt 65: luyÖn nãi tù sù kÕt hîp víi nghÞ luËn vµ miªu t¶ néi t©m HDTH : NGƯỜI KỂ CHUYỆN TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ A-môc tiªu bµi d¹y. Gióp HS: Biết cách trình bày một vấn đề trớc tập thể lớp với nội dung kể lại sự việc theo ng«i thø nhÊt hoÆc thø ba. Trong khi kể có kết hợp với miêu tả nội tâm, nghị luận, có đối thoại và độc tho¹i. RÌn luyÖn kü n¨ng nãi theo dµn bµi..

(114) B-chuÈn bÞ. GV: Định hớng cho hs việc chuẩn bị ở nhà+ đọc TLTK. HS: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn cña GV. C-tiÕn tr×nh bµi d¹y. *Hoạt động 1: Khởi động. 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra : ? Thế nào là đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự , các hình thức trªn cã vai trß g× khi x©y dùng v¨n b¶n tù sù? 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: *Hoạt động 2: Bµi míi. I.Yªu cÇu cña giê luyÖn nãi GV nêu yêu cầu của giờ 1. Nội dung: Nói theo dàn bài đã chuẩn bị. häc 2. Diễn đạt: Diễn đạt bằng ngôn ngữ nói, có kèm theo điệu bộ, cử chỉ. Lời nói đảm bảo chuẩn phát âm. (kh«ng dïng biÖt ng÷, tiÕng lãng) 3. T thế: Nhìn xuống lớp, chủ động, tự tin. II. ChuÈn bÞ néi dung nãi - Dựa theo đề bài đã phân *Các nhóm trao đổi nhanh để thống nhất dàn bài trớc công chuẩn bị để trao đổi, khi nói trớc lớp. thèng nhÊt néi dung ( thèng -§Ò 2: ( nhãm 1) nhÊt dµn bµi) trong nhãm. Kể lại buổi sinh hoạt lớp, ở đó em đã phát biểu ý kiến để chứng minh Nam là một bạn rất tốt. - §Ò 3: ( nhãm 2) Dùa vµo néi dung phÇn ®Çu t¸c phÈm : “ChuyÖn ngêi con gái Nam Xơng”(Từ đầu đến “Bấy giờ ...qua rồi”), hãy đóng vai Trơng Sinh để kể lại câu chuyện và bày tá niÒm ©n hËn. *Yªu cÇu: ? Xác định yêu cầu của các Cả 2 đề đều là kể chuyện song phải biết kết hợp sử bµi tËp trªn. dông yÕu tè nghÞ luËn, miªu t¶ néi t©m, c¸c h×nh thøc đôí thoại , độc thoại. * Dµn ý: §Ò 2: Gîi ý :- Buæi sinh ho¹t líp diÔn ra nh thÕ nµo(thêi gian? địa điểm? ngời điều khiển? không khí của buổi sinh ho¹t?) - Néi dung cña buæi sinh ho¹t líp (sinh ho¹t lớp với nội dung gì? em dã phát biểu để chứng minh Nam lµ ngêi b¹n rÊt tèt nh thÕ nµo: Lý do, dÉn chøng) Chia líp thµnh 2 nhãm, mçi §Ò 3: nhóm cử đại diện trình bày Gợi ý: - Xác định ngôi kể dµn ý cña 1 bµi tËp. - Xác định cách kể + Hoá thân vào nhân vật Trơng Sinh để kể lại câu chuyÖn. + Lµm næi bËt sù d»n vÆt, ®au khæ ë Tr¬ng Sinh. III-Häc sinh nãi tríc líp Yªu cÇu: GV chỉ định mỗi nhóm 2 - Khi nói có mở đầu( chào hỏi, vào đề) học sinh lên bảng trình bày. - Lần lợt trình bày theo dàn bài đã thống nhất trong HS kh¸c nghe, nhËn xÐt, bæ nhãm. sung và đánh giá . - Néi dung bµi nãi cã sö dông nghÞ luËn, miªu t¶ néi tâm và các hình thức đối thoại, độc thoại. - Giäng nãi to, râ rµng,cã t thÕ vµ ng÷ ®iÖu phï hîp. IV-Nhận xét, đánh giá. GV nhËn xÐt u , nhîc ®iÓm 1-¦u ®iÓm: cña HS trong giê häc. 2-Tån t¹i: GV đánh gía, ghi điểm 3-Đánh giá, ghi điểm. cho những HS đã trình bày.

(115) tríc líp. Híng dÉn tù häc : Ngêi kÓ chuyÖn trong VBTS 1.Hiểu và nhận diện đợc thế nào là kể chuyện 2.Vai trß vµ mèi quan hÖ gi÷a ngêi kÓ chuyÖn víi ng«i kÓ trong v¨n b¶n tù sù . Ngời kể chuyện có vai trò dẫn dắt ngời đọc vào câu chuyện: giới thiệu nhân vật và tình huống , tả ngời và tả cảnh vật ,đa ra các nhận xét đánh giá về những điều đợc kể . *Hoạt động 3: Luyện tập. Bài tập: Tự chọn 1 trong 3 đề văn trên để viết thành một bài văn hoàn chỉnh. *Hoạt động 4: Củng cố , dặn dò: - Cñng cè: GV nhÊn m¹nh vai trß cña giê luyÖn nãi. - Híng dÉn vÒ nhµ: + Hoµn thµnh bµi tËp ë phÇn luyÖn tËp. + So¹n v¨n b¶n: “LÆng lÏ Sa Pa”.. Ngµy so¹n :22/11/2013 Ngµy d¹y : 25/11/2013 TiÕt 66: lÆng lÏ sa pa ( trÝch) A-môc tiªu bµi d¹y.. - Nguyễn Thành Long Giúp HS: - Cảm nhận đợc vẻ đẹp của các nhân vật trong truyện, chủ yếu là nhân vật anh thanh niªn trong c«ng viÖc thÇm lÆng, trong c¸ch sèng vµ nh÷ng suy nghÜ , t×nh c¶m trong quan hÖ víi mäi ngêi. - Phát hiện đúng và hiểu đợc chủ đề của truyện, từ đó hiểu đợc niềm hạnh phúc của con ngời trong lao động. - RÌn kü n¨ng c¶m thô vµ ph©n tÝch c¸c yÕu tè cña t¸c phÈm truyÖn: miªu t¶ nh©n vËt, nh÷ng bøc tranh thiªn nhiªn. B-chuÈn bÞ.. - GV : §äc toµn bé t¸c phÈm + Ch©n dung nhµ v¨n NguyÔn Thµnh Long. - HS : So¹n bµi theo hÖ thèng c©u hái trong SGK . C-tiÕn tr×nh bµi d¹y.. *Hoạt động 1: Khởi động. 1-Tæ chøc 2-KiÓm tra: CH: Tãm t¾t diÔn biÕn t©m tr¹ng cña nh©n vËt ¤ng Hai trong v¨n b¶n “Lµng”cña nhµ v¨n Kim L©n. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Từ cuộc gặp gỡ với những con ngời đang lặng lẽ, miệt mài làm việc cho đất nớc ở Sa Pa- N¬i nghØ m¸t kú thó nhng còng lµ n¬i sèng vµ lµm viÖc cña nh÷ng con ngêi lao động với những phẩm chất trong sáng, cao đẹp, Nguyễn Thành Long đã viết nên một truyện ngắn đặc sắc, dào dạt chất thơ.Đó là truyện Lặng lẽ Sa Pa. *Hoạt động 2: §äc - hiÓu v¨n b¶n: Hoạt đọng của GV và HS Nội dung cần đạt ? Giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ I-T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n NguyÔn Thµnh Long. 1.T¸c gi¶, t¸c phÈm ? Nªu hoµn c¶nh s¸ng t¸c v¨n b¶n. *T¸c gi¶: NguyÔn Thµnh Long (19251991) - Quª : Duy Xuyªn, Qu¶ng Nam. - Lµ c©y bót chuyªn viÕt truþÖn ng¾n vµ ký. *T¸c phÈm: Lµ kÕt qu¶ chuyÕn ®i Lµo Cai trong mïa hÌ 1970 cña t¸c gi¶. 2.Đọc- Kể (Kết hợp kể tóm tắt với đọc) Yêu cầu đọc :to, rõ, chính xác, chậm r·i, t×nh c¶m, s©u l¾ng..

(116) 3-Bè côc: 3 phÇn Hớng dẫn học sinh đọc: (GV đọc mẫu - - Phần 1: Từ đầu đến “Ngời lái xe lại HS đọc -nhận xét). nãi” ? T×m bè côc cña v¨n b¶n, nªu néi dung B¸c l¸i xe giíi thiÖu víi «ng ho¹ sü giµ chÝnh cña tõng phÇn và cô kỹ s 1 trong những ngời cô độc nhÊt thÕ gian. - Phần 2: Tiếp theo đến “nh thế” Cuéc gÆp gì vµ trß chuyÖn gi÷a anh thanh niªn víi «ng ho¹ sü, c« kü s. - PhÇn 3: Cßn l¹i. Hä chia tay, «ng ho¹ sü vµ c« kü s trÎ xuống đồi cứ vấn vơng vì sao anh thanh niªn kh«ng tiÔn ra tËn xe. II-Ph©n tÝch v¨n b¶n. Truyện có những nhân vật nào? Đâu là 1-Hệ thống nhân vật và chủ đề của nh©n vËt chÝnh? truyÖn. *HÖ thèng nh©n vËt: - B¸c l¸i xe, «ng ho¹ sü, c« kü s, anh thanh niªn, «ng kü s ë vên rau, anh kü s khí tợng lập bản đồ sét . - Nh©n vËt chÝnh: anh thanh niªn. - Nh©n vËt cã vÞ trÝ quan träng trong truyÖn:«ng ho¹ sÜ, v× truyÖn mÆc dï không kể theo ngôi thứ nhất nhng đã đợc trÇn thuËt chñ yÕu tõ ®iÓm nh×n vµ ý nghÜ cña nh©n vËt «ng ho¹ sü. *Chủ đề của truyện: Ca ngợi những con Hãy cho biết chủ đề của truyện? ngời lao động mới đang ngày đêm lặng lÏ ©m thÇm lµm viÖc cèng hiÕn hÕt m×nh cho sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë miÒn B¾c trong nh÷ng n¨m chiÕn tranh phá hoại của đế quốc Mỹ. *Hoạt động 3: Củng cố , dặn dò. - GV hệ thống bài: Khắc sâu hệ thống nhân vật và chủ đề tác phẩm., - Híng dÉn vÒ nhµ:+ KÓ tãm t¾t v¨n b¶n + häc bµi. Ngµy so¹n : 23/11/2013 Ngµy d¹y : 28,30/11 /2013 TiÕt 67- 68. lÆng lÏ sa pa ( trÝch). - NguyÔn Thµnh Long -. A-môc tiªu bµi d¹y.. Giúp HS: - Cảm nhận đợc vẻ đẹp của các nhân vật trong truyện, chủ yếu là nhân vật anh thanh niªn trong c«ng viÖc thÇm lÆng, trong c¸ch sèng vµ nh÷ng suy nghÜ , t×nh c¶m, trong quan hÖ víi mäi ngêi. - Phát hiện đúng và hiểu đợc chủ đề của truyện, từ đó hiểu đợc niềm hạnh phúc của con ngời trong lao động. - RÌn kü n¨ng c¶m thô vµ ph©n tÝch c¸c yÕu tè cña t¸c phÈm truyÖn: miªu t¶ nh©n vËt, nh÷ng bøc tranh thiªn nhiªn. B-chuÈn bÞ.. - GV : §äc tµi liÖu tham kh¶o, m¸y chiÕu. - HS : So¹n bµi theo hÖ thèng c©u hái trong SGK . C-tiÕn tr×nh bµi d¹y. *Hoạt động 1: Khởi động. 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: - Tóm tắt văn bản “Lặng lẽ Sa Pa”, nêu chủ đề của truyện?.

(117) - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Giờ trớc chúng ta đã tìm hiểu hệ thống nhân vật trong văn bản, giờ học này các em sẽ đợc tìm hiểu sâu hơn vào từng nhân vật, đặc biệt là các nhân vật anh thanh niên, ông ho¹ sü. *Hoạt động 2: §äc - hiÓu v¨n b¶n. II-Ph©n tÝch v¨n b¶n (tiÕp). 2-Nh©n vËt anh thanh niªn. ? Nh©n vËt anh thanh niªn cã xuÊt - Anh thanh niªn kh«ng xuÊt hiÖn tõ ®Çu truyÖn. hiện từ đầu VB không, xuất hiện - Anh chỉ hiện ra trong chốc lát, đủ để các nhân vËt kh¸c ghi nhËn mét Ên tîng, mét “ký ho¹ ch©n trong hoµn c¶nh nµo ? dung” vÒ anh. ? Cho biÕt hoµn c¶nh sèng vµ *Hoµn c¶nh sèng vµ lµm viÖc: làm việc của nhân vật anh thanh - Một mình trên đỉnh núi cao, quanh năm suốt th¸ng gi÷a cá c©y vµ m©y nói SaPa. niªn . ? NhËn xÐt g× vÒ c«ng viÖc cña - C«ng viÖc: “®o giã, ®o ma, ®o n¾ng, tÝnh m©y, đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo trớc thời nh©n vËt . tiÕt hµng ngµy, phôc vô s¶n xuÊt, phôc vô chiÕn đấu” Công việc đòi hỏi phải tỉ mỉ , chính x¸c, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao. ? Em cã suy nghÜ g× vÒ hoµn c¶nh Hoµn c¶nh sống và làm việc của anh thanh vắng vẻ, cô đơn. sống và làm việc thật đặc biệt: niªn . suy nghÜ cña nh©n vËt vÒ c«ng viÖc. ?Anh thanh niên đã có suy nghĩ *Những - Anh ý thức đợc công việc của mình và rất yêu g× vÒ c«ng viÖc cña m×nh . nghề, thấy đợc công việc thầm lặng ấy là rất có Ých cho cuéc sèng, cho mäi ngêi. - Có suy nghĩ thật đúng và sâu sắc về công việc đối với cuộc sống con ngời “ khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình đợc… cất nó đi, cháu buồn đến chết mất. - Cßn cã s¸ch lµm b¹n -> cuéc sèng kh«ng c« đơn, buồn tẻ. ? C¸ch tæ chøc ,s¾p xÕp c«ng viÖc - Tæ chøc, s¾p xÕp cuéc sèng mét m×nh ë tr¹m khí tợng thật ngăn nắp, chủ động: trồng hoa , cña anh thanh niªn ra sao ? nuôi gà , tự học và đọc sách ngoài giờ làm việc. * Những nét tính cách và phẩm chất đáng mến: ? Trong cuéc trß chuyÖn gi÷a anh cëi më, ch©n thµnh, quý träng t×nh c¶m cña mäi thanh niên với các nhân vật ngời, khao khát đợc gặp gỡ và trò chuyện với mọi kh¸c,em thÊy nh©n vËt nµy cßn ngêi, khiªm tèn, thµnh thùc. béc lé nh÷ng nÐt tÝnh c¸ch vµ phÈm chÊt g× n÷a . 3-Nh©n vËt «ng ho¹ sÜ vµ c¸c nh©n vËt kh¸c ChuyÓn tiÕt *Nh©n vËt «ng ho¹ sÜ - Hầu nh ngời kể chuyện đã nhập vào cái nhìn và ? Vai trò của nhân vật ông hoạ sĩ suy nghĩ của nhân vật ông hoạ sĩ để quan sát , trong t¸c phÈm . miêu tả cảnh thiên nhiên đến nhân vật chính của chuyÖn . - Ngay tõ phót ®Çu gÆp anh thanh niªn , b»ng sù tõng tr¶i nghÒ nghiÖp vµ niÒm khao kh¸t cña ngêi nghệ sĩ đi tìm đối tợng nghệ thuật , ông đã xúc động bối rối . - ¤ng ho¹ sÜ muèn ghi l¹i h×nh ¶nh anh thanh niªn b»ng nÐt bót kÝ ho¹. - ¤ng cßn cã nh÷ng xóc c¶m vÒ anh thanh niªn và những điều khác nữa đợc khơi gợi từ câu chuyÖn cña anh thanh niªn lµm cho ch©n dung nhân vật chính thêm sáng đẹp . *C¸c nh©n vËt kh¸c - Nh©n vËt c« kÜ s :cuéc gÆp gì bÊt ngê víi anh ? Nh©n vËt c« kÜ s hiÖn lªn trong thanh niªn khiÕn c« thÊy “bµng hoµng”, “ c« hiÓu.

(118) truyÖn nh thÕ nµo .. thêm cuộc sống một mình dũng cảm tuyệt đẹp cña ngêi thanh niªn ,vÒ c¸i thÕ giíi nh÷ng con ngời nh anh mà anh kể , và về con đờng cô đang ®i tíi”. §ã lµ sù bõng dËy cña nh÷ng t×nh c¶m lín lao , cao đẹp khi ngời ta gặp đợc những ánh sáng đẹp đẽ toả ra từ cuộc sống , từ tâm hồn ngời khác .- Nh©n vËt b¸c l¸i xe: ? Nh©n vËt b¸c l¸i xe cã vai trß g× Qua lêi kÓ cña nh©n vËt nµy , «ng ho¹ sÜ , c« g¸i , trong truyÖn . ngời đọc đợc kích thích sự chú ý , đón chờ sự . xuất hiện của anh thanh niên , cũng qua đó ta còn biết đợc những nét sơ lợc về nhân vật ngời thanh niªn . *Th«ng qua nh÷ng c¶m xóc , suy nghÜ cùng thái độ cảm mến của các nhân vật phụ , h×nh ¶nh anh thanh niªn hiÖn ra cµng râ nÐt vµ đẹp hơn . - Ngoµi ra trong t¸c phÈm cßn cã nh÷ng nh©n vËt kh«ng xuÊt hiÖn trùc tiÕp nhng còng gãp phÇn thể hiện chủ đề của tác phẩm (Ông kĩ s ở vờn rau , anh c¸n bé nghiªn cøu sÐt ) *Hoạt động3 :Tổng kết - ghi nhớ (SGK189 ) ? Nhận xét về nghệ thuật đặc 1-Nghệ thuật s¾c cña v¨n b¶n . - C©u chuyÖn ®Ëm chÊt tr÷ t×nh -T×nh huèng hîp lý - C¸ch kÓ chuyÖn tù nhiªn , kÕt hîp gi÷a tù sù ,tr÷ t×nh víi b×nh luËn . - NghÖ thuËt quy chiÕu tÇng bËc . ? Nªu néi dung chÝnh cña 2-Néi dung truyÖn . Hình ảnh những con ngời lao động bình thờng , tiêu biÓu lµ anh thanh niªn lµm c«ng t¸c khÝ tîng ë mét . . mình trên núi cao . Qua đó , truyện khẳng định vẻ đẹp của con ngời lao động và ý nghĩa của những c«ng viÖc thÇm lÆng . *Hoạt động 4:Củng cố , dặn dò - GV hệ thống bài : Chủ đề của VB -Híng dÉn HS lµm bµi tËp :Bµi tËp SGK (190 ) + 5 bµi tËp trong SBT (86) -Híng dÉn vÒ nhµ : + Häc bµi vµ lµm c¸c bµi tËp . +ChuÈn bÞ tèt cho giê viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 3 . Ngµy so¹n: 23/11/2013 Ngµy d¹y: 27/11/2013 TiÕt 69- 70: ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 3 A-Môc tiªu bµi d¹y. Giúp HS : - Biết vận dụng những kiến thức đã học để thực hành viết một bài văn tự sù cã sö dông yÕu tè miªu t¶ néi t©m vµ nghÞ luËn . - Rèn luyện kĩ năng diễn đạt , trình bày. - Rèn luyện ý thức, thái độ nghiêm túc, tận dụng hết thời gian để làm bµi. B-chuÈn bÞ.. GV: Bài soạn ( đề, đáp án). HS: ChuÈn bÞ theo híng dÉn cña GV. C-tiÕn tr×nh bµi d¹y.. *Hoạt động 1: Khởi động. 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS cho giê viÕt bµi *Hoạt động 2 -Bµi míi: I-§Ò bµi ..

(119) - GV ghi đề bài lên bảng.. H·y tëng tîng m×nh gÆp gì vµ trß chuyÖn víi ngời lính lái xe trong tác phẩm Bài thơ về tiểu đội xe kh«ng kÝnh . ViÕt bµi v¨n kÓ l¹i cuéc gÆp gì vµ trò chuyện đó. II-Yªu cÇu 1. Yªu cÇu chung ? Xác định yêu cầu của đề bài . - Kiểu văn bản: Văn bản tự sự kết hợp với yếu tố (kiểu văn bản cần tạo lập? Sự dụng miêu tả, nghị luận, đối thoại, độc thoại. các yếu tố nghị luận , đối thoại , - Nội dung độc thoại , độc thoại nội tâmtrong Tởng tợng và kể lại cuộc trò chuyện của mình với v¨n b¶n nµy nh thÕ nµo? ) ngêi lÝnh l¸i xe. 2-Yªu cÇu cô thÓ vÒ néi dung vµ thang ®iÓm a- Më bµi:(1 ®iÓm) Giíi thiÖu hoµn c¶nh gÆp gì. b- Th©n bµi :(8 ®iÓm) + Nh÷ng c¶m nhËn vÒ nh©n vËt ( ngo¹i h×nh , lêi nãi ,nÐt mÆt , t¸c phong ) 1® + Hoµn c¶nh sèng vµ c«ng viÖc. 1® + Cuéc trß chuyÖn ( giao tiÕp) 1® + Anh l¸i xe kÓ vÒ c«ng viÖc, suy nghÜ vÒ ngêi kh¸c. 2® + Vẻ đẹp tính cách toát ra từ cuộc giao tiếp 1 đ + Suy nghÜ, c¶m xóc cña b¶n th©n vÒ nh©n vËt, vÒ thời đại qua lời kể chuyện: 2® c-KÕt bµi: (1 ®iÓm) + KÕt thóc cuéc gÆp gì. + Nhấn mạnh vẻ đẹp của nhân vật, tác động của nhân vật đến bản thân. 3-H×nh thøc - Ch÷ viÕt s¹ch sÏ , kh«ng sai lçi chÝnh t¶ , kh«ng viÕt t¾t , viÕt sè . - Bµi viÕt tr×nh bµy khoa häc 4-Thái độ làm bài. - Cần có thái độ nghiêm túc trong giờ . -TÝch cùc viÕt bµi -Thể hiện đợc những kiến thức đã học từ văn bản “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” và những kiến thức đợc học từ văn bản tự sự . *Hoạt động 3 : Củng cố , dặn dò - GV : Thu bµi. NhËn xÐt giê viÕt bµi . Híng dÉn HS vÒ nhµ : . + Đọc lại văn bản Bài thơ về tiểu đội xe không kính . +Säan : “ LÆng lÏ Sa Pa”. Ngày 25/11/2013 Ký duyệt của tổ CM TT. Hoàng Minh Tiến. Ngµy so¹n: 29/11/2013.

(120) Ngµy d¹y: 2/12/2013 TiÕt : 71 ChiÕc lîc ngµ (T1) NguyÔn Quang S¸ng. A- Môc tiªu bµi häc: - Cảm nhận đợc tình cha con sâu nặng trong hoàn cảnh éo le của cha con anh Sáu. Nắm đợc nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật, đặc biệt là nhân vật bé Thu, nghệ thuật x©y dùng t×nh huèng truyÖn bÊt ngê mµ tù nhiªn, lêi kÓ chuyÖn ë ng«i thø nhÊt dung dÞ, ®Ëm chÊt Nam Bé. -TÝch hîp víi phÇn TiÕng ViÖt ë bµi kiÓm tra phÇn TiÕng ViÖt, víi phÇn tËp lµm v¨n ë bµi «n tËp - Rèn kĩ năng đọc , kể diễn cảm. B- ChuÈn bÞ: - ¶nh ch©n dung nhµ v¨n NguyÔn Quang S¸ng. - PhiÕu häc tËp C-Tổ chức các hoạt động dạy - học *Hoạt động 1 : Khởi động 1. Tæ chøc: 2.KiÓm tra: - Vì sao tất cả các nhân vật trong truyện, kể cả nhân vật chính đều không đợc đặt tên ?Bác lái xe cho rằng , anh thanh niên là một trong những ngời cô độc nhất thế gian, em có đồng ý với ý kiến ấy không? t¹i sao? - Tr×nh bµy néi dung VB LÆng lÏ Sa Pa b»ng B§TD ? 3.Bµi míi : Giíi thiÖu bµi *Hoạt động 2 : §äc hiÓu v¨n b¶n I. T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n 1. T¸c gi¶- T¸c phÈm ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ nhµ - NguyÔn Quang S¸ng sinh n¨m 1932 quª v¨n NguyÔn Quang S¸ng? ë An Giang Tõ sau 1954 tËp kÕt ra B¾c, viÕt v¨n. T¸c phÈm cã nhiÒu thÓ lo¹i, chñ yÕu viÕt vÒ cuéc sèng vµ con ngêi Nam Bé trong hai cuéc kh¸ng chiÕn còng nh sau hoµ b×nh. - TruyÖn ng¾n ChiÕc lîc ngµ viÕt n¨m 1966. 2. §äc , kÓ tãm t¾t: Giáo viên hớng dẫn học sinh đọc bài - §äc bµi C¸c nhãm nªu kÕt qu¶ bµi tËp tãm t¾t ë - Tãm t¾t nhµ. ( 2 nhãm lªn tr×nh bµy) 3.Bè côc vµ ng«i kÓ: - §o¹n trÝch chia lµm mÊy phÇn? Nªu ý - Bè côc: 3phÇn mçi phÇn? +P1:Từ đầu đến “bắt nó về”- Tình trạng cha con anh S¸u tríc buæi chia tay. +P2:Tiếp đến:tuột xuống” –Buổi chia tay ®Çy níc m¾t. +P3 cßn l¹i:Anh S¸u ë chiÕn khu lµm lîc ngµ vµ hi sinh. -NhËn xÐt vÒ bè côc VB ?( bè côc VB chiÕc Bè côc dựa trên 2 tình huống truyện, đó là truyện: VB thể hiện theo 2 tình huống nh÷ng t×nh huèng nµo ?) T×nh huèng 1: Anh S¸u vÒ phÐp, gÇn 3 ngày, bé Thu không nhận cha, đến lúc chia tay, bÐ Thu bÊt ngê nhËn cha. T×nh huèng 2: Anh S¸u ë chiÕn khu lµm - NhËn xÐt g× vÒ ng«i kÓ? ng«i kÓ Êy cã chiÕc lîc t¹ng con vµ hy sinh..

(121) t¸c dông g×?. - Ng«i kÓ: Ngôi thứ nhất,đặt vào nhân vật anh Ba. Tác dụng: tăng độ tin cậy và tính trữ tình cña c©u truyÖn. II. Ph©n tÝch V¨n b¶n: 1. Nh©n vËt bÐ Thu:. *LuyÖn tËp: PhiÕu häc tËp: Tr¶ lêi c¸c c©u hái sau 1. Văn bản này sử dụng phơng thức biểu đạt nào?Có sự tham gia của phơng thức nµo kh¸c kh«ng? (V¨n b¶n sö dông ph¬ng thøc tù sù vµ cã sù tham gia cña miªu t¶, lËp luËn nh lµ c¸c yÕu tè bæ sung) 2.Tên truyện : Chiếc lợc ngà có liên quan nh thế nào đến nội dung câu chuyện nµy? ( ChiÕc lîc ngµ lµ cÇu nèi t×nh c¶m cha con «ng S¸u. Chiếc lợc ngà là kỉ vật của ngời cha vô cùng yêu con để lại cho con trớc lúc hi sinh) *Hoạt động 3 :Củng cố , dặn dò -KÓ tãm t¾t néi dung truyÖn. - Híng dÉn t×m hiÓu truyÖn. Nhóm 1: Tìm những chi tiết về nhân vật bé Thu khi đột ngột gặp cha. Nhóm 2 :Tìm các chi tiết trong hai ngày tiếp theo thái độ và tình cảm của bé Thu đối với anh Sáu diễn biến nh thế nào? Nhóm 3:Tìm hiểu về thái độ và hành động của bé Thu trong buổi chia tay. --------------------------------------------------------------------------------. Ngµy so¹n :30/11/2013 Ngµy d¹y : 4/12/2013. TiÕt 72- 73. ChiÕc lîc ngµ (T2) NguyÔn Quang S¸ng. AMôc tiªu bµi häc: - Cảm nhận đợc tình cha con sâu nặng trong hoàn cảnh éo le của cha con anh Sáu. Nắm đợc nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật, đặc biệt là nhân vật bé Thu, nghệ thuật x©y dùng t×nh huèng truyÖn bÊt ngê mµ tù nhiªn, lêi kÓ chuyÖn ë ng«i thø nhÊt dung dÞ, ®Ëm chÊt Nam Bé. -TÝch hîp víi phÇn TiÕng ViÖt ë bµi kiÓm tra phÇn TiÕng ViÖt, víi phÇn tËp lµm v¨n ë bµi «n tËp - Rèn kĩ năng đọc diễn cảm, kỹ năng phát hiện và phân tích những chi tiết nghệ thuật đặc sắc trong truyện ngắn. B- ChuÈn bÞ: GV : Tham kh¶o tµi liÖu. HS :C¸c nhãm chuÈn bÞ bµi theo yªu cÇu cña gi¸o viªn C-Tổ chức các hoạt động dạy và học *Hoạt động 1: Khởi động 1. Tæ chøc: 2. KiÓm tra: KÓ tãm t¾t VB ChiÕc lîc ngµ. 3. Bµi míi: Gi¸o viªn tãm t¾t néi dung tiÕt 1- giíi thiÖu vµo bµi tiÕt 2 *Hoạt động 2: §äc hiÓu v¨n b¶n II.Ph©n tÝch 1. Nh©n vËt bÐ Thu - Quan sát đoạn truyện kể về nhân vật a) Thái độ và tình cảm của bé Thu trong bÐ Thu trong nh÷ng ngµy «ng S¸u vÒ hai ngµy ®Çu :.

(122) th¨m nhµ, t×m nh÷ng chi tiÕt kÓ vÒ lÇn -Nghe gäi con bÐ giËt m×nh, trßn m¾t ®Çu bÐ Thu gÆp cha? nh×n. Nã ng¬ ng¸c , l¹ lïng. Con bÐ thÊy l¹ qu¸, mÆt nã bçng t¸i ®i, ( nhãm 1 tr×nh bµy) vôt ch¹y vµ kªu thÐt : m¸, m¸. -Bé Thu tròn mắt nhìn. Đó là đôi mắt ->Mở to không chớp, biểu lộ sự ngạc nhiªn. nh×n nh thÕ nµo? -BÐ Thu vôt ch¹y vµ kªu thÐt- §ã lµ ->Cö chØ nhanh , m¹nh, biÓu lé ý muèn nh÷ng cö chØ nh thÕ nµo? cÇu cøu. -Nh÷ng cö chØ vµ tiÕng kªu Êy biÓu hiÖn =>BÐ Thu lo l¾ng vµ sî h·i. c¶m xóc g× cña bÐ Thu tronglóc nµy? ?Trong hai ngày đêm tiếp theo thái độ và tình cảm của bé Thu đối với anh Sáu diÔn ra nh thÕ nµo? (Nhãm 2 tr×nh bµy) - Khi mêi «ng S¸u vµo ¨n c¬m, bÐ Thu nãi nh thÕ nµo? ?NhËn xÐt vÒ c¸ch nãi Êy? - Trong bữa ăn bé Thu đã có phản ứng g×? - Phản ứng đó cho thấy thái độ của bé Thu đối với ông Sáu nh thế nào? - Phản ứng đó có phải là dấu hiệu của đứa trẻ h không ? tại sao? (Nhãm 3 tr×nh bµy) ?¸nh m¾t bÐ Thu ngµy «ng S¸u ®i nh thÕ nµo? - Điều đó biểu lộ một nội tâm nh thế nµo? - BÐ Thu ph¶n øng nh thÕ nµo khi nghe «ng S¸u nãi “ Th«i ,ba ®i nghe con”?. - §ã lµ t©m tr¹ng nh thÕ nµo?. ? NhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt kh¾c ho¹ nh©n vËt bÐ Thu trong ®o¹n trÝch trªn? Từ đó bé Thu hiện lên với tính cách gì trong c¶m nhËn cña em? Chuyển tiết ? V× sao ngêi th©n mµ «ng S¸u khao khát đợc gặp nhất chính là đứa con? ---T×m chi tiÕt miªu t¶ c¶nh «ng S¸u lÇn ®Çu tr«ng thÊy con-lóc Êy t©m tr¹ng cña «ng nh thÕ nµo? ? H×nh ¶nh «ng S¸u khi bÞ con khíc tõ đợc miêu tả nh thế nào?Tâm trạng của. Lêi nãi cña bÐ Thu: - V« ¨n c¬m - C¬m chÝn råi =>Nãi trèng kh«ng- kh«ng chÊp nhËn «ng S¸u lµ cha. - Khi «ng S¸u bá trøng c¸vµo chÐn nã ,nã hÊt c¸i trøng ra, c¬m v¨ng tung toÐ c¶ mâm.Ông Sáu đánh nó, nó sang bà ngoại khãc. =>Nã cù tuyÖt mét c¸ch quyÕt liÖt h¬n tríc t×nh c¶m cña «ng S¸u. -> Không phải là đứa bé h vì bé Thu kh«ng chÊp nhËn mét ngêi kh¸c víi cha m×nh trong tÊm ¶nh =>Chøng tá t×nh c¶m cña nã víi cha rÊt s©u ®Ëm. b. Thái độ và hành động của bé Thu trong buæi chia tay - C¸i nh×n kh«ng ng¬ ng¸c, kh«ng l¹nh lïng ,nã nh×n víi vÎ nghÜ ngîi s©u xa. =>T©m lÝ th¨ng b»ng, kh«ng cßn lo l¾ng sî h·i n÷a. -Nã bçng kªu thÐt lªn : Ba..a..ba..a.. nhanh nh sãc, nã thãt lªn vµ dang tay «m chÆt lÊy cæ ba nã, nãi trong tiÕng khãc. - Nã h«n ba nã. - ¤m chÇm lÊy ba nã, mÕu m¸o. =>T×nh yªu nçi nhí, niÒm ©n hËn, nuèi tiÕc cña bÐ Thu bÞ dån nÐn l©u nay bïng ra m¹nh mÏ, hèi h¶ ,cuèng quýt, m·nh liÖt, µo ¹t. *Miêu tả dáng vẻ ,lời nói cử chỉ. để bộc lộ néi t©m kÕt hîp b×nh luËn vÒ nh©n vËt =>BÐ Thu: hån nhiªn ch©n thËt trong t×nh c¶m, m·nh liÖt trong t×nh yªu th¬ng. 2. Nh©n vËt «ng S¸u -Tõ t¸m n¨m nay «ng cha mét lÇn gÆp mặt đứa con gái đầu lòng mà ông vô cùng th¬ng nhí. Gọi “Thu ! Con.”, vừa bớc , vừa khom ngời đa tay chờ đón con. =>Vui và tin đứa con sẽ đến với mình. -Đứng sững, nỗi đau đớn khiến mặt anh sÇm l¹i, hai tay bu«ng xuèng nh bÞ g·y. ->Buån b· ,thÊt väng..

(123) «ng ra sao? -Nh×n con, khe khÏ l¾c ®Çu cêi. Khi con ?Ông Sáu đã có những biểu hiện gì khi hất miếng trứng cá, anh vung tay đánh, bÐ Thu ph¶n øng tríc vµ trong b÷a hÐt lªn. c¬m? =>T×nh yªu th¬ng cña ngêi cha trë nªn ?Từ những biểu hiện đó nỗi lòng nào bất lực.Ông buồn vì tình yêu thơng của của ông đợc bộc lộ? ngời cha cha đợc con đền đáp. -Nhìn con với đôi mắt trìu mến lẫn buồn Theo dâi ®o¹n truyÖn kÓ vÒ ngµy «ng rÇu, mét tay «m con, mét tay lau níc m¾t S¸u ra ®i. råi h«n lªn m¸i tãc con =>Đó là đôi mắt giàu tình yêu thơng và ?Em nghĩ gì về đôi mắt anh Sáu nhìn độ lợng, đó là nớc mắt sung sớng, hạnh con và nớc mắt của ngời cha lúc chia phúc của ngời cha cảm nhận đợc tình ruột tay? thÞt tõ con m×nh. -ở chiến khu: ân hận vì đã đánh con, tự - Khi ë chiÕn khu «ng S¸u cã nh÷ng m×nh lµm chiÕc lîc ngµ, tÈn mÈn kh¾c suy nghÜ vµ viÖc lµm nh thÕ nµo? tõng nÐt “Yªu nhí tÆng Thu con cña ba”. Lúc sắp qua đời móc cây lợc, nhìn bác Ba håi l©u. =>Nhí con, gi÷ lêi høa víi con. ¤ng lµ - Nh÷ng suy nghÜ vµ viÖc lµm Êy thÓ ngêi cha cã t×nh yªu th¬ng con s©u hiện tình cảm của ông đối với con nh nặng. Một ngời cha yêu con đến tận cïng. thÕ nµo? *Tæng kÕt-LuyÖn tËp ?Đọc đoạn trích em cảm nhận đợc vẻ đẹp nào của tình cha con của bé Thu? Từ đó giá trị tình cảm nào của con ngời đợc khẳng định trong chiến tranh? ?Để thể hiện các nhân vật và thái độ của mình nhà văn đã có cách kể chuyện nh thÕ nµo? -Một học sinh đọc Ghi nhớ. -T×nh cha con s©u nÆng, bÒn chÆt dï trong hoµn c¶nh Ðo le.Trong chiÕn tranh, nh÷ng gi¸ trÞ t×nh c¶m cña con ngêi cµng trë nªn th¾m thiÕt , bÒn chÆt. -C¸ch kÓ tù nhiªn, gi¶n dÞ, kÕt hîp nhiÒu phơng thức biểu đạt. *Ghi nhí: SGK. *Cñng cè ,dÆn dß: - HÖ thèng l¹i néi dung bµi. - ChuÈn bÞ bµi : ¤n tËp TiÕng ViÖt. - ChuÈn bÞ kiÓm tra TiÕng ViÖt. kiểm tra về thơ và truyện hiện đại.. Ngµy so¹n : 30/11/2013 Ngµy d¹y : 5/12/2013 TiÕt 74: ¤n tËp TiÕng ViÖt (C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i…c¸ch dÉn gi¸n tiÕp) A.Môc tiªu bµI häc. 1. Hệ thống hóa những kiến thức tiếng Việt đã học ở học kì I lớp 9. 2. Tích hợp các văn bản văn và các bài Tập làm văn đã học. 3. RÌn luyÖn c¸c kÜ n¨ngtæng hîp vÒ sö dông tiÕng ViÖt trong nãi vµ viÕt. B. ChuÈn bÞ:.

(124) .B¶ng phô, phiÕu häc tËp. C.TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1: Khởi động 1. Tæ chøc 2. KiÓm tra: 3. Bµi míi: *Hoạt động 2 ¤n tËp Giao viÖc cho häc sinh I. ¤n t©p lÝ thuyÕt -Nhãm 1: Nªu c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i 1. C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i: đã học? Cho ví dụ. Làm bài tập 1. a, Ph¬ng ch©m vÒ lîng -Nhãm 2: Xng h« trong héi tho¹i lµ g×? b,Ph¬ng ch©m vÒ chÊt Cho vÝ dô. Lµm bµi tËp 2 c, Ph¬ng ch©m quan hÖ -Nhãm 3:C¸ch dÉn trùc tiÕp vµ c¸ch dÉn d,Ph¬ng ch©m c¸ch thøc gi¸n tiÕp lµ g×? Cho vÝ dô . Lµm bµi tËp 3 e, Ph¬ng ch©m lÞch sù 2.Xng h« trong héi tho¹i *Các nhóm thảo luận sau đó cử đại diện -Ngời nói cần căn cứ vào đặc điểm của lªn tr×nh bµy. tình huống giao tiếp để xng hô cho thích Các thành viên trong lớp đóng góp ý kiến hợp. bæ sung. 3. C¸ch dÉn trùc tiÕp vµ c¸ch dÉn gi¸n tiÕp Gi¸o viªn kÕt luËn a, DÉn trùc tiÕp b. DÉn gi¸n tiÕp. II. LuyÖn tËp *C¸c nhãm tr×nh bµy bµi tËp cña nhãm 1. Bµi tËp 1 Trong giê VËt lÝ, thÇy gi¸o hái mét häc m×nh. Bài 1: Kể 1 tình huống giao tiếp trong đó sinh : -Em cho thÇy biÕt sãng lµ g×? có PCHT không đợc tuân thủ. Häc sinh giËt m×nh , tr¶ lêi: -Tha thÇy "Sãng "lµ bµi th¬ cña Xu©n Quỳnh ạ!( PCQH không đợc tuân thủ) 2. Bµi tËp 2 Bµi 2: Em hiÓu ph¬ng ch©m “ xng khiªm ,h« - Khi xng h« ,ngêi nãi tù xng m×nh mét t«n’’ trong xng h« nh thÕ nµo? Cho vÝ dô c¸ch khiªm nhêng lµ "xng khiªm "vµ gäi ngời đối thoại một cách tôn kính gọi là " minh ho¹? h« t«n ". VÝ dô: -Vua tù xng lµ "qu¶ nh©n "(ngêi kÐm cái ) để thể hiện sự khiêm tốn và gọi các nhà s là "cao tăng "để thể hiện sự tôn kính. -C¸c nhµ nho tù xng lµ "hµn sÜ ", "kÎ hËu sinh " vµ gäi ngêi kh¸c lµ "tiªn sinh ". 3. Bµi tËp 3. *ChuyÓn thµnh lêi dÉn gi¸n tiÕp Vua Quang Trung hái NguyÔn ThiÕp lµ Bµi 3: Chuyển lời thoại trong đoạn trích thành quân Thanh sang đánh, nếu nhà vua đem binh ra chèng cù th× kh¶ n¨ng th¾ng thua lêi dÉn gi¸n tiÕp. nh thÕ nµo. NguyÔn ThiÕp tr¶ lêi r»ng bÊy giê trong níc trèng kh«ng, lßng ngêi tan r·, qu©n Thanh ë xa tíi ,kh«ng biÕt t×nh h×nh qu©n ta yếu hay mạnh, không hiểu rõ nên đánh hay nªn gi÷ ra sao, vua Quang Trung ra B¾c kh«ng qu¸ mêi ngµy qu©n Thanh sÏ bÞ dÑp tan. - Phân tích những thay đổi trong từ ngữ? ->Trong lời thoại ở đoạn trích nguyên v¨n: vua Quang Trung xng "T«i " (ng«i thø nhÊt ), NguyÔn ThiÕp gäi vua lµ "Chóa c«ng "(ng«i thø hai ) -Trong lêidÉn gi¸n tiÕp :Ngêi kÓ gäi vua.

(125) Quang Trung lµ "nhµ vua ", "vua Quang Trung " (ng«i thø ba ) Cñng cè - DÆn dß HÖ thèng toµn bµi. Híng dÉn häc bµi: Ôn tập kiến thức bằng sơ đồ t duy. Lµm l¹i c¸c bµi tËp. Giê sau kiÓm tra viÕt -------------------------------------------------------------------------------Ngµy so¹n : 1/12/2013 Ngµy d¹y: 7/12/2013 TiÕt 75 KiÓm tra TiÕng ViÖt A. Mục tiêu cần đạt 1. Đánh giá kết quả học tập của học sinh về kiến thức Tiếng Việt đã học ở học kì I. 2. RÌn kÜ n¨ng sö dông TiÕng ViÖt trong viÖc viÕt v¨n vµ giao tiÕp x· héi. 3. Gi¸o dôc ý thøc tù gi¸c khi lµm bµi kiÓm tra. B. ChuÈn bÞ: Giáo viên :Đề và đáp án. Häc sinh: ¤n tËp kiÕn thøc. C. Tổ chức các hoạt động dạy và học: §Ò bµi C©u1:( 3 ®iÓm) . Hai câu thơ sau sử dụng biện pháp tu từ gì? Phân tích ý nghĩa của biện pháp tu từ đó. Ông Trời nổi lửa đằng đông Bà Sân vấn chiếc khăn hồng đẹp thay ! (TrÇn §¨ng Khoa) C©u2: ( 3 ®iÓm) .ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n (néi dung tù chän) trong ®o¹n cã sö dông c¸ch dÉn trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp. C©u 3: ( 2 ®iÓm) Cho c¸c c©u sau: a, TÊm v¸n kª bÊp bªnh. b, Cuéc sèng bÊp bªnh. c, LËp trêng bÊp bªnh. - Tõ bÊp bªnh ë c©u nµo lµ nghÜa gèc? ë c©u nµo lµ nghÜa chuyÓn? ChuyÓn theo ph¬ng thøc nµo? - Chỉ ra nét chung về nghĩa của từ bấp bênh trong các câu đó? C©u 4: ( 2 ®iÓm) Câu sau vi phạm PCHT nào? Vì sao? Hãy chữa lại để câu đáp ứng PCHT đó? B¹n Êy sót bãng b»ng ch©n. §¸p ¸n C©u 1 (3 ®iÓm ) - Hai c©u th¬ sö dông biÖn ph¸p nh©n hãa (1 ®iÓm ). - Biện pháp nhân hóa trong hai câu thơ đã tạo nên hình ảnh sinh động của sự vật khi trêi chuyÓn ma. Nh÷ng sù vËt tëng nh v« tri v« gi¸c nhng trë nªn cô thÓ , sèng động, mang đầy hình ảnh và màu sắc trong cảm nhận của ngời đọc. (2 điểm ) C©u 2 (3 ®iÓm ) -Viết đúng đoạn văn : 1 điểm. -Đoạn có đủ nội dung : 1 điểm - Sử dụng đúng lời dẫn :1 điểm. C©u 3 ( 2 ®iÓm) - C©u a dïng theo nghÜa gèc, c©u b,c dïng theo nghÜa chuyÓn; chuyÓn theo ph¬ng thøc Èn dô. (1 ®iÓm) - Nghĩa chung: không ổn định , khi nghiêng bên này, khi nghiêng bên khác, kh«ng v÷ng vµng ( 1 ®iÓm). C©u 4 ( 2 ®iÓm) - C©u trªn vi ph¹m ph¬ng ch©m vÒ lîng , v× c©u nãi kh«ng cã néi dung.( 1 ®iÓm).

(126) - Chữa lại đúng: Bạn ấy sút bóng bằng chân trái ( cả 2 chân) ( 1 ®iÓm) NhËn xÐt- Híng dÉn häc 1. Thu bµi. 2. NhËn xÐt giê kiÓm tra. 3. Hớng dẫn học bài: Ôn tập phần thơ và truyện hiện đại tiết sau kiểm tra.. Ngµy 2/12/ 2013 Ký duyÖt cña Tæ TT. Hoµng Minh TiÕn Ngµy so¹n: ....../12/2013 Ngµy d¹y: .......12/2013 TiÕt 76 Kiểm tra về thơ và truyện hiện đại A. Mục tiêu cần đạt - . Trªn c¬ së häc sinh tù «n tËp, n¾m v÷ng v¨n b¶n, gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt của các văn bản thơ , truyện hiện đại đã học từ tuần 10 đến tuần 15 để làm bài kiểm tra viÕt 1 tiÕt t¹i líp. - Qua đó đánh giá kết quả học tập của các em về kiến thức, kĩ năng , thái độ. - TÝch hîp kiÕn thøc TiÕng ViÖt vµ TËp lµm v¨n. B. ChuÈn bÞ: Híng dÉn häc sinh tù «n tËp kiÕn thøc. C. Tổ chức các hoạt động dạy và học: *Hoạt động 1 Khởi động 1. Tæ chøc: 2.KiÓm tra: KT sù chuÈn bÞ cña HS. * Hoạt động 2: Giáo viên ghi đề lên bảng. Häc sinh lµm bµi , gi¸o viªn gi¸m s¸t §Ò bµi C©u 1:(2 ®iÓm) Trình bày những hiểu biết của em về tác giả Huy Cận và hoàn cảnh ra đời bài thơ Đoàn thuyền đánh cá. C©u 2: ( 3 ®iÓm) Truyện ngắn Làng của nhà văn Kim Lân đã xây dựng đợc một tình huống truyện hết sức đặc sắc. Em hãy nêu rõ tình huống ấy và cho biết tác dụng của nó trong việc thể hiện nội dung , chủ đề của truyện. C©u 3 ( 5 ®iÓm) Em hãy phân tích vẻ đẹp và ý nghĩa của những hình ảnh trong đoạn thơ sau: §ªm nay rõng hoang s¬ng muèi §øng c¹nh bªn nhau chê giÆc tíi §Çu sóng tr¨ng treo. ( §ång chÝ – ChÝnh H÷u) §¸p ¸n C©u 1( 2 ®iÓm) Trình bày đợc các ý cơ bản sau. - T¸c gi¶ :Huy CËn (1919-2005), quª ë lµng ¢n Phó, huyÖn Vô Quang , tØnh Hµ TÜnh.Huy CËn næi tiÕng trong phong trµo th¬ míi, sím tham gia c/m vµ trë thµnh 1.

(127) trong những nhà thơ hiện đại VN.Ông đã đợc trao tặng giải thởng Hồ Chí Minh về v¨n häc nghÖ thuËt. ( 1 ®iÓm) - Hoàn cảnh ra đời: Bài thơ viết vào năm 1958 trong chuyến đi thực tế ở vùng mỏ Quảng Ninh. Bài thơ đợc in trong tập Trời mỗi ngày lại sáng. ( 1 ®iÓm) C©u 2 ( 3 ®iÓm) - T×nh huèng truyÖn: ¤ng Hai t×nh cê nghe tin lµng Chî DÇu yªu quý cña «ng theo giÆc. ( 1 ®iÓm) - T¸c dông: + §©y lµ gay cÊn , lµ nót th¾t cña c©u chuyÖn , g©y ra nh÷ng gi»ng xÐ, mâu thuẫn trong tâm trí ông Hai tạo điều kiện để ông bộc lộ tính cách và phẩm chất. +Tình huống này góp phần thể hiện chủ đề của tác phẩm : Ca ngợi tình yêu làng hoà quuyÖn víi t×nh yªu níc cña «ng Hai. + T×nh huèng nµy thÓ hiÖn tµi n¨ng nghÖ thuËt cña Kim L©n trong c¸ch x©y dùng truyÖn. ( 2 ®iÓm) C©u 3 ( 5 ®iÓm) VÒ kü n¨ng : HS viÕt thµnh ®o¹n v¨n hoµn chØnh, cã më, cã kÕt. BiÕt c¸ch ph©n tÝch h×nh tîng th¬. Ng«n ng÷ trong s¸ng, cã h×nh ¶nh, cã c¶m xóc. VÒ néi dung vµ c¸ch cho ®iÓm - Ba c©u th¬ kÕt l¹i néi dung ý nghÜa cña toµn bµi: C©u ®Çu kÕt l¹i khã kh¨n gian khæ, 2 câu cuối kết lại tình đồng chí, đồng đội . ( 1 ®iÓm) - Sức mạnh của tình đồng chí, đồng đội gắn kết trong t thề Đứng cạnh bên nhau chờ giÆc tíi. (1 ®iÓm) - ý nghÜa cña h×nh ¶nh §Çu sóng tr¨ng treo: +Súng là hình ảnh của ngời lính, là biểu tợng của cuộc chiến đấu. + Tr¨ng lµ h×nh ¶nh dÞu ªm, biÓu tîng cho hµo b×nh (1 ®iÓm) Súng và trăng hình ảnh vừa thực vừa lãng mạn. Hai hình ảnh thơ đẹp, cô đọng ,gợi cảm hoà quyện với nhau thể hiện mục đích của cuộc chiến đấu, là vẻ đẹp trong sáng, thiêng liêng của tình đồng chí , đồng đội đang tròn đầy , tảo sáng . (2 ®iÓm) *Hoạt động 3 Củng cố- dặn dò 1. Thu bµi, nhËn xÐt giê kiÓm tra. 2. Híng dÉn häc bµi: -Ôn tập lại các bài đã học. -ChuÈn bÞ bµi: Cè h¬ng. --------------------------------------------------. Ngµy so¹n: 6/12/2013 Ngµy d¹y: 10/12/2013 TiÕt 77. Cè h¬ng(T1) Lç TÊn. A. Mục tiêu cần đạt: - Hớng dẫn học sinh đọc kể tóm tắt văn bản, tìm hiểu tác giả và hoàn cảnh sáng tác, ngôi kể, bố cục của văn bản. Từ đó cảm nhận đợc nhân vật " tôi " trên đờng trở về quê cò. - TÝch hîp víi TiÕng ViÖt vµ TËp lµm v¨n ë bµi ¤n tËp. - Rèn kĩ năng đọc, kể , phân tích tâm trạng nhân vật. B. ChuÈn bÞ: Tham kh¶o vÒ t¸c gi¶ Lç TÊn, t¸c phÈm Cè h¬ng. C. Tổ chức các hoạt động dạy và học. *Hoạt động 1: Khởi động 1. Tæ chøc 2. KiÓm tra: -Tãm t¾t ng¾n gän truyÖn ng¾n ChiÕc lîc ngµ cña NguyÔn Quang S¸ng. - Qua tÊt c¶ nh÷ng cö chØ ,lêi nãi cña bÐ Thu trong nh÷ng ngµy «ng S¸u ë nhµ vµ ngµy «ng S¸u ra ®i, trong c¶m nhËn cña em Thu lµ mét em bÐ nh thÕ nµo? 3. Bµi míi.

(128) * Hoạt động 2:. §äc hiÓu v¨n b¶n.. - Giíi thiÖu ¶nh Lç TÊn vµ TuyÓn tËp truyÖn ng¾n Lç TÊn. ?Dùa vµo phÇn giíi thiÖu ë SGK, em h·y giíi thiÖu vÒ Lç TÊn. - Giáo viên hớng dẫn học sinh đọc bài. ? H·y tãm t¾t ng¾n gän néi dung v¨n b¶n.. - Gi¶i thÝch tõ khã SGK ?V¨n b¶n cã bè côc mÊy phÇn? Nªu ý mçi phÇn.. ? NhËn xÐt g× vÒ c¸ch kÓ?. ?Truyện đợc kể ở ngôi thứ mấy?Tác dụng của ngôi kể đó đối với vă bản.. - TruyÖn gåm nh÷ng nh©n vËt nµo?. -T×m nh÷ng h×nh ¶nh nghÖ thuËt cã ý nghĩa đặc biệt trong truyện?. I . T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n 1. T¸c gi¶: Lç TÊn (1881-1936) lµ nhµ v¨n næi tiÕng cña Trung Quèc. C«ng tr×nh nghiªn cøu vµ t¸c phÈm v¨n chơng của ông rất đồ sộ. 2. §äc - Tãm t¾t §äc :§äc chËm, giäng h¬i buån. Tãm t¾t: Sau hai m¬i n¨m xa quª, nh©n vËt "t«i " trë vÒ th¨m lµng cò. So víi nh÷ng ngµy tríc c¶nh vËt vµ con ngêi thËt tµn tÖ , nghÌo hÌn.Mang nçi buån th¬ng nh©n vËt "t«i "rêi cè h¬ng ra ®i víi íc väng cuộc sống làng quê mình sẽ đợc đổi thay. ( GV kiÓm tra 3- 5 chó thÝch) 3. Bè côc: Ba phÇn -Phần 1 : đến "tôi đang làm ăn sinh sống " Tình cảm và tâm trạng của "tôi "trên đờng về quê. - Phần 2: đến"sạch trơn nh quét" Tình c¶m vµ t©m tr¹ng cña "t«i "trong nh÷ng ngµy ë quª,cuéc gÆp gì víi NhuËn Thæ,chÞ Hai D¬ng. - PhÇn 3:cßn l¹i :T©m tr¹ng vµ ý nghÜ cña " tôi "trên đờng rời quê. *C¸ch kÓ theo tr×nh tù thêi gian, víi sù thay đổi không gian, đan xen quá khứ với hiÖn t¹i=>kÕt cÊu nh vËy còng gãp phÇn lµm næi râ chÊt tr÷ t×nh biÓu c¶m vµ triÕt lÝ trong dßng tù sù cña truyÖn. 4.Ng«i kÓ: Chän ng«i kÓ thø nhÊt lµm t¨ng ®Ëm chÊt tr÷ t×nh cña truyÖn.(nhng không đồng nhất "tôi" với tác giả ) 5. Nh©n vËt vµ h×nh ¶nh nghÖ thuËt rất đặc biệt trong truyện: -Nh©n vËt:"t«i ", NhuËn Thæ, chÞ Hai D¬ng, BÐ Hoµng,Thñy Sinh,nh÷ng ngêi lµng. -Hai h×nh ¶nh: +H×nh ¶nh "cè h¬ng" +hình ảnh con đờng §ã lµ hai h×nh ¶nh giµu ý nghÜa biÓu c¶m vµ ý nghÜa biÓu trng.. *Hoạt động3 : Củng cố dặn dò 1. KÓ tãm t¾t truyÖn. 2. Híng dÉn häc bµi: ChuÈn bÞ tiÕp néi dung c¸c c©u hái trong bµi. -------------------------------------------------------------------------Ngµy so¹n: 6/12/2013 Ngµy d¹y:1012/2013 TiÕt 78 : A. Mục tiêu cần đạt:. Cè h¬ng( T2) Lç TÊn.

(129) - Hớng dẫn học sinh phân tích văn bản. Từ đó cảm nhận đợc nhân vật " tôi " trên đờng trở về quê cũ, những ngày ở cố hơng. Thấy đợc sự thay đổi của quê hơng, của con ngêi ë quª h¬ng. - Gi¸o dôc ý thøc phª ph¸n x· héi cò , nçi buån th¬ng cho quª h¬ng . - TÝch hîp víi TiÕng ViÖt vµ TËp lµm v¨n ë bµi ¤n tËp. - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch t©m tr¹ng nh©n vËt. B. ChuÈn bÞ: GV : Tham kh¶o tµi liÖu HS: ChuÈn bÞ bµi C. Tổ chức các hoạt động dạy và học. *Hoạt động 1: Khởi động 1. Tæ chøc 2. KiÓm tra: KÓ tãm t¾t truyªn Cè h¬ng, Nªu nhËn xÐt vÒ ng«i kÓ,tr×nh tù kÓ . 3. Bµi míi *Hoạt động 2: §äc hiÓu v¨n b¶n (tiÕp) 1. Theo dâi phÇn ®Çu v¨n b¶n , cho biÕt: a, C¶nh lµng trong con m¾t ngêi trë vÒ sau hai mơi năm xa cách đã hiện ra nh thÕ nµo?. II.Ph©n tÝch 1.Trên đờng trở về thăm quê cũ Đang độ giữa đông ; xa gần thấy thấp tho¸ng mÊy th«n xãm tiªu ®iÒu , hoang v¾ng , n»m im l×m díi vßm trêi mµu vµng óa. ->Tµn t¹, nghÌo khæ.. b, Cảnh đó dự báo một cuộc sống nh A, ®©y thËt cã ph¶i lµ lµng cò mµ hai m¬i thÕ nµo ®ang diÔn ra n¬i cè h¬ng ? n¨m trêi nay t«i h»ng ghi lÊy h×nh ¶nh c, Tríc c¶nh Êy , tiÕng nãi nµo vang l trong kÝ øc kh«ng? d,Em đọc đợc cảm giác nào của nhân Ngạc nhiên , chua xót vËt tõ tiÕng nãi väng néi t©m nµy? ? Từ đó , tình cảm nào của ngời trở về ->Yêu quê đến độ xót xa cho sự nghèo khæ cña lµng quª m×nh. đối với cố hơng đợc bộc lộ? 2. a, Chuyến về quê lần này của nhân Sau hơn hai mơi năm xa quê : ý định là để tõ gi· nã lÇn cuèi cïng ; vÜnh biÖt ng«i vật "tôi" có gì đặc biệt? nhµ yªu dÊu vµ tõ gi· lµng cò th©n yªu , đem gia đình đến nơi đất khách tôi đang lµm ¨n sinh sèng . ->Cuéc sèng n¬i quª ngµy mét nghÌo khã b, Điều đó gợi liên tởng đến hiện thực khiến nhiều gia đình buộc phải rời làng đi nơi khác để tìm cách sinh sống . cuéc sèng nh thÕ nµo ë cè h¬ng? - Sù gia t¨ng yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m 3. NhËn xÐt nghÖ thuËt kÓ chuyÖn trong gióp cho chØ trong mét ®o¹n v¨n ng¾n mµ võa t¸i hiÖn h×nh ¶nh cña lµng quª , võa phÇn truyÖn nµy? bộc lộ xúc động của lòng ngời. 4. Từ đó , hình ảnh cố hơng đă hiện lên nh thế nào trong con mắt và tấm lòng ->Tiêu điều, xơ xác và đáng thơng , đáng thÊt väng. ngêi vÒ th¨m quª. 2. Nh÷ng ngµy " t«i" ë cè h¬ng Theo dâi phÇn v¨n b¶n tiÕp theo cña VB ? Nh÷ng ngµy ë quª , nh©n vËt "t«i" ®¨ gặp nhiều ngời quen cũ, trong đó , cuộc Nhân vật tôi gặp Nhuận Thổ và chị gặp với nhân vật nào đợc kể nhiều nhất? Hai Dơng. ?.Mèi quan hÖ cña nh©n vËt t«i víi Nhuận Thổ đựợc kể trong những thời ®iÓm nµo? - NhuËn Thæ thêi qóa khø . Trong kÝ øc "t«i ", h×nh ¶nh NhuËn Thæ '-NhuËn Thæ thêi hiÖn t¹i xa g¾n víi c¶nh tîng nµo? Mét vÇng tr¨ng trßn vµng th¾m treo l¬.

(130) ?Tại sao nhân vật "tôi " lại gọi đó là một lửng trên nền trời xanh đậm ….chạy mất. c¶nh tîng thÇn tiªn? =>§ã lµ mét c¶nh tîng s¸ng sña, dÊu hiÖu cña cuéc sèng thanh b×nh vµ h¹nh phóc n¬i lµng quª, giê chØ cßn trong giÊc ? Khi đó hình ảnh Nhuận Thổ nh thế mơ. nµo? -NhuËn Thæ ngµy xa: Khu«n mÆt trßn trĩnh, da bánh mật, đầu đội mũ lông chiên bÐ tÝ tÑo, cæ ®eo vßng b¹c s¸ng lo¸ng. ThÊy ai lµ bÏn lÏn, chØ kh«ng bÏn lÏn víi mét m×nh t«i th«i. BÉy chim sÎ rÊt tµi, biÕt nhiÒu chuyÖn l¹ - Trong t©m trÝ nh©n vËt "t«i "ngêi b¹n lïng l¾m. Êy nh thÕ nµo? =>Lµ mét chó bÐ kh«i ng«, kháe m¹nh,hån nhiªn ,hiÓu biÕt, nhanh nhÑn, gÇn gòi vµ nhiÒu t×nh c¶m, cã tình bạn thân thiện, bình đẳng. ?Trong quan s¸t cña ngêi trë vÒ sau hai -NhuËn Thæ sau hai m¬i n¨m: m¬i n¨m, h×nh ¶nh NhuËn Thæ nh thÕ Khu«n mÆt vµng s¹m, l¹i cã thªm nh÷ng nếp răn sâu hoắm, mi mắt viền đỏ húp nµo? mäng lªn, mò r¸ch t¬m, ¸o b«ng máng dÝnh,ngêi co ro cóm róm, bµn tay th« kÖch nÆng nÒ, nøt nÎ Chµo rÊt rµnh m¹ch "BÈm «ng" Lại xin tất cả các đống tro.. ? Em có nhận xét gì về nhân vật Nhuận =>Thay đổi toàn diện theo chiều hớng xấu, kì lạ nhất là thay đổi tính nết :trở Thæ hiÖn t¹i qua c¸c chi tiÕt trªn? nên tự ti , đần độn.Nhuận Thổ hiện tại giµ nua,tiÒu tôy,hÌn kÐm. -Nguyên nhân của sự thay đổi đó là gì? Sự thay đổi có nguyên nhân từ cách sống l¹c hËu cña ngêi n«ng d©n, tõ hiÖn thùc ®en tèi cña x· héi ¸p bøc.. Híng dÉn vÒ nhµ:. Ngµy so¹n: 6/12/2013 Ngµy d¹y:10 /12/2013 TiÕt 79 :. * Hoạt động 4 Củng cố dặn dò. - Tãm t¾t néi dung ®o¹n trÝch. - T©m tr¹ng nh©n vËt T«i khi gÆp l¹i NhuËn Thæ. - Phân tích nguyên nhân dẫn đến sự thay đổi của Nhuận Thổ. - ChuÈn bÞ phÇn cßn l¹i.. Cè h¬ng( T3). Lç TÊn Hớng dẫn đọc thêm : Những đứa trẻ A. Mục tiêu cần đạt: - Hớng dẫn học sinh phân tích văn bản. Từ đó cảm nhận đợc nhân vật " tôi " trên đờng trở về quê cũ, những ngày ở cố hơng. Thấy đợc sự thay đổi của quê hơng, của con ngêi ë quª h¬ng. - Gi¸o dôc ý thøc phª ph¸n x· héi cò , nçi buån th¬ng cho quª h¬ng . - TÝch hîp víi TiÕng ViÖt vµ TËp lµm v¨n ë bµi ¤n tËp. - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch t©m tr¹ng nh©n vËt. B. ChuÈn bÞ: GV : Tham kh¶o tµi liÖu HS: ChuÈn bÞ bµi C. Tổ chức các hoạt động dạy và học. *Hoạt động 1: Khởi động 1. Tæ chøc.

(131) 2. KiÓm tra: Ph©n tÝch t©m tr¹ng nh©n vËt T«i khi gÆp l¹i NhuËn Thæ? 3. Bµi míi *Hoạt động 2 §äc hiÓu v¨n b¶n (tiÕp) Hoạt động của thầy và trò ?Trong kÝ øc cña nh©n vËt "t«i ", chÞ Hai D¬ng lµ ngêi nh thÕ nµo? c¸ch gäi ngµy tríc cã ý nghÜa g×? -Hai m¬i n¨m sau ngêi phô n÷ Êy xuÊt hiÖn tríc nh©n vËt "t«i "víi bé d¹ng, lêi nói, hành động nh thế nào?. ?Em có nhận xét gì về sự thay đổi này? Những thay đổi ấy đã tạo ra một con ngời nh thÕ nµo?. ?KÓ vÒ hai con ngêi ë quª, ngêi kÓ chuyÖn muèn ta hiÓu g× vÒ cuéc sèng ®ang diÔn ra n¬i cè h¬ng cña «ng? Thái độ của ông đối với cuộc sống ấy nh thÕ nµo? ?V× sao khi rêi cè h¬ng, nh©n vËt t«i lai c¶m thÊy lßng t«i kh«ng mét chót lu luyÕn vµ v« cïng ngét ng¹t? -Khi rêi cè h¬ng , nh©n vËt t«i mong íc ®iÒu g×?. ?Trong niÒm hi väng cña nh©n vËt t«i, xuÊt hiÖn mét c¶nh tîng nh thÕ nµo?. ?Em hiÓu ý nghÜ cuèi cïng cña nh©n vËt "T«i " nh thÕ nµo?. KiÕn thøc c¬ b¶n 2. Nh÷ng ngµy nh©n vËt T«i ë quª( tiÕp) *Nh©n vËt chÞ Hai D¬ng: -Tríc ®©y gäi lµ nµng T©y Thi ®Ëu phô:C¸ch gäi béc lé t×nh c¶m th©n thiÖn víi ngêi phô n÷ l¸ng giÒng tõng lµ mét ngời đẹp ngời ,đẹp nết. -Hai mơi năm sau:Một ngời đàn bà trên díi n¨m m¬i tuæi, lìng quyÒn nh« ra, m«i máng dÝnh, hai tay chèng n¹nh, ch©n đứng chạng ra giống hệt cái com pa "Ai chµ! Anh b©y giê lµm quan råi,..Hõ! chẳng cái gì giấu đợc chúng tôi đâu! Miệng lẩm bẩm, tiện taygiật luôn đôi bít tÊt tay cña mÑ t«i gi¾t vµo lng quÇn ,cót th¼ng. =>Thay đổi toàn diện cả hình dạng lẫn tÝnh t×nh - §ã lµ biÓu hiÖn suy tho¸i cña lối sống và đạo đức ở làng quê. Những thay đổi ấy đã tạo ra một con ngời xấu xí tham lam, trơ trẽn đến độ lu manh, mÊt hÕt vÎ l¬ng thiÖn cña ngêi nhµ quª. *Kể về hai con ngời ở quê đã thay đổi hoµn toµn, ngêi kÓ muèn ta hiÓu:Cuéc sèng quÈn quanh, bÕ t¾c, nghÌo khæ khiÕn lµng quª ngµy mét tµn t¹, con ngêi ngµy mét khæ së, hÌn kÐm vµ bÊt l¬ng. Từ đó bộc lộ nỗi xót thơng, bất lực và c¨m ghÐt x· héi lóc bÊy giê. 3. Khi rêi cè h¬ng: -Cè h¬ng b©y giê chØ cßn lµ x¬ x¸c nghÌo hèn, xa lạ từ cảnh vật đến con ngời. -Mong cho thÕ hÖ con ch¸u kh«ng bao giê c¸ch bøc nhau, kh«ng ph¶i ch¹y v¹y nh tôi, không phải khốn khổ mà đần độn nh NhuËn Thæ, kh«ng ph¶i khèn khæ mµ tµn nhÉn nh ngêi kh¸c. chóng nã cÇn ph¶i sống một cuộc đời mới. Đó là làng quê tơi đẹp, con ngời sống tử tế với nhau - Trong niềm hi vọng, xuất hiện cảnh tợng: Một cánh đồng cát, màu xanh biếc, c¹nh bê biÓn ,trªn vßm trêi xanh ®Ëm, treo l¬ löng mét võng tr¨ng trßn vµng th¾m.=>§ã lµ íc mong yªn b×nh Êm no cho lµng quª. ý nghÜ cuèi cïng cña nh©n vËt "t«i": Trên mặt đất vốn làm gì có đờng. Ngời ta đi mãi thì thành đờng thôi. *Hình ảnh ẩn dụ, cũng nh những con đờng trên mặt đất mọi thứ trong cuộc sống nµy kh«ng tù cã s½n. Nhng nÕu muèn, b»ng sù cè g¾ng vµ kiªn tr× con ngêi sÏ cã tÊt c¶. -T¸c gi¶ muèn thøc tØnh ngêi d©n lµng m×nh kh«ng cam chÞu cuéc sèng nghÌo.

(132) hÌn, ¸p bøc.¤ng tin ë thÕ hÖ con ch¸u sÏ mở đờng đến ấm no hạnh phúc cho quê hơng. - T¸c gi¶ mong muèn ®iÒu g×? III.Tæng kÕt -TruyÖn phª ph¸n x· héi , phª ph¸n lÔ gi¸o phong kiÕn trãi buéc lµm suy tho¸i con ngời. làm điêu tàn xã hội, đặt ra vấn ? Qua nội dung ghi nhớ ở sgk , em hãy đề con đờng đi của ngời nông dân. phát biểu ngắn gọn chủ đề của truyện? - TruyÖn ®Ëm chÊt håi kÝ, ®Ëm chÊt tr÷ t×nh. Nh©n vËt quan s¸t, suy nghÜ, so s¸nh đối chiếu giữa hiện tại và quá khứ. Sáng t¹o nh÷ng h×nh ¶nh biÓu tîng, biÓu trng ? §Æc s¾c nghÖ thuËt cña truyÖn? giµu ý nghÜa triÕt lý. Hoạt động 3 LuyÖn tËp (th¶o luËn nhãm) Tr¶ lêi c¸c c©u hái sau: 1. Đọc truyện Cố hơng em cảm nhận đợc một bức tranh làng quê nh thế nào? Từ đó tình cảm ,t tởng nào của ngời kể chuyện đối với làng quê và hiện thực xã hội lúc bấy giờ đợc bộc lộ? 2 .Em hiểu gì về Lỗ Tấn từ ớc vọng đổi đời cho quê hơng của ông?Ước vọng đó có trở thành hiện thực trên đất nớc của ông hay không? Hớng dẫn đọc thêm: Những đứa trẻ 1.N¾m nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ M¸c- xim Go- r¬- ki vµ tp Nh÷ng ngµy th¬ Êu. 2.§äc v¨n b¶n, tãm t¾t néi dung VB. 3.Hoàn cảnh của những đứa trẻ? Tại sao chúng vợt qua ngăn cấm để đến với nhau? * Hoạt động 4 Củng cố dặn dò. - Tãm t¾t truyÖn. -HÖ thèng kiÕn thøc toµn bµi. Híng dÉn vÒ nhµ: Hoµn chØnh phÇn bµi tËp luyÖn tËp. Ngµy so¹n: 7/12/2013 Ngµy d¹y : 12/12/2013 TiÕt 80. Tr¶ bµI tËp lµm v¨n sè 3. A.Môc tiªu bµI häc: Gióp HS:. - N¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc kÜ n¨ng lµm bµi v¨n tù sù cã sö dông yÕu tè miªu t¶ néi t©m vµ yÕu tè nghÞ luËn. - NhËn thÊy nh÷ng u ®iÓm, khuyÕt ®iÓm trong bµi lµm t×m ph¬ng híng kh¾c phôc chuÈn bÞ cho bµi kiÓm tra tæng hîp. - Rèn luyện kỹ năng tự đánh giá, sửa chữa lỗi. B.ChuÈn bÞ:. - GV: ChÊm bµi – ch÷a lçi. - HS: Tự chữa lỗi: diễn đạt, lỗi câu. C.TiÕn tr×nh bµI d¹y:. *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tæ chøc. 2.KiÓm tra. 3.Bµi míi: Giíi thiÖu bµi.. *Hoạt động 2:. Em hiểu đề này nh thế nµo?. Bµi míi:. I.§Ò bµi H·y tëng tîng m×nh gÆp gì vµ trß chuyÖn víi ngêi lÝnh l¸i xe trong bài thơ “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”. Viết bài văn kể lại cuộc gặp gỡ và trò chuyện đó. II.Phân tích đề - Lập dàn ý 1.Phân tích đề: - ThÓ lo¹i: kÓ chuyÖn tëng tîng cã kÕt hîp miªu t¶ vµ nghÞ luËn. - Néi dung: KÓ l¹i cuéc gÆp gì vµ trß chuyÖn víi víi ngêi lÝnh l¸i xe.

(133) trong bài thơ “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”. - Phạm vi t liệu: Dựa vào“Bài thơ về tiểu đội xe không kính” SGK9- tËp 1. 2.Dµn ý: ( cã ë tiÕt 69-70). Híng dÉn HS lËp dµn ý s¬ lîc GV nhËn xÐt u khuyÕt III.NhËn xÐt: ®iÓm cña häc sinh trong 1.¦u ®iÓm: bµi lµm. - N¾m v÷ng thÓ lo¹i vµ yªu cÇu cña bµi ( ®a sè) - S¸ng t¹o t×nh huèng gÆp gì phï hîp. - Nội dung câu chuyện phù hợp( nắm đợc nội dung VB) - Mét sè bµi lµm chi tiÕt, s¸ng t¹o(Nga, Việt). - Kết hợp đợc yếu tố biểu cảm . - Bè côc ë mét sè bµi râ rµng, hµnh v¨n lu lo¸t ( Xuân, H¬ng, Dung..). 2.Nhîc ®iÓm: - T×nh huèng gÆp gì cßn nhiÒu em tëng tîng cha hîp lÝ.( Thắng, Đô) - PhÇn nghÞ luËn kÕt hîp trong bµi cßn lóng tóng. - Nhiều em diễn đạt còn vụng, cha biết ghi lời đối thoại - Một số bài nội dung sát đề, nặng về phần giao tiếp - Còn m¾c nhiÒu lçi c©u( Phong,Tuấn,...) IV-Chữa lỗi, giải đáp thắc mắc: GV giải đáp thắc mắc 1. Lỗi diễn đạt : HS tù ch÷a lçi trong bµi - ThÊy gi¸ s¸ch toµn lµ s¸ch. lµm cña m×nh -T«i l¹i liÒn hái, t«i l¹i liÒn lµm quen. - Qua n¨m v¾ng vÎ bãng ngêi. 2. Lçi dïng tõ - T«i ®ang ®i thªnh thang trªn vØa hÌ. - ..nơi đã thấm nhuần máu của các chiến sĩ yêu nớc.. 3. Lçi c©u: Ch÷a c©u ë bµi Phîng, Thanh TuÊn. V.§äc bµi lµm tèt, c«ng bè ®iÓm: §äc mét ba× viÕt tèt: §äc bµi Hµ Nhi. HS tù nhËn xÐt bµi lµm cña m×nh VI.Tr¶ bµi: - C«ng bè ®iÓm. §iÓm 9: 02 ( Việt, Nga) §iÓm 8: 02( Xuân, Phúc) §iÓm 7 §iÓm 6 §iÓm 5: §iÓm 4: 03 §iÓm 3: 01 - Tr¶ bµi - Häc sinh thèng kª lçi vµ söa ch÷a. DÆn dß: - §äc l¹i bµi lµm vµ ch÷a lçi. - TiÕt sau tr¶ bµi KT TiÕng ViÖt, tr¶ bµi KT V¨n. ¤n tËp TËp lµm v¨n. Ngµy 9/12/ 2013 Ký duyÖt cña Tæ TT.

(134) Hoµng Minh TiÕn Ngµy so¹n: 8/12/2013 Ngµy d¹y: 14/12/2012 TiÕt 81 Tr¶ bµi kiÓm tra TiÕng ViÖt,. tr¶ bµi kiÓm tra V¨n. A. Mục tiêu cần đạt - Học sinh nắm đợc hớng giải quyết các đề bài KT Tiếng Việt, KT Văn. Qua đó củng cố kiến thức đã học. - Học sinh thấy đợc u, nhợc điểm trong bài làm của mình. - Qua đó giáo viên có hớng điều chỉnh , bổ sung kiến thức cho học sinh. B. ChuÈn bÞ: GV : Chấm bài, đáp án. HS : Nắm lại nội dung đã kiểm tra. C.TiÕn tr×nh d¹y- häc. I. Tr¶ bµi kiÓm tra TiÕng ViÖt 1.HS nhớ lại đề bài- GV ghi đề bài lên bảng. 2. Hớng dẫn HS xác định yêu cầu của đề bài. 3 . GV nêu đáp án từng câu, kết hợp nhận xét bài làm ( nhận xét cụ thể từng câu) C©u 1:(3 ®iÓm ) -Hai c©u th¬ sö dông biÖn ph¸p nh©n hãa (1 ®iÓm ). -Biện pháp nhân hóa trong hai câu thơ đã tạo nên hình ảnh sinh động của sự vật khi trêi chuyÓn ma. Nh÷ng sù vËt tëng nh v« tri v« gi¸c nhng trë nªn cô thÓ , sèng động, mang đầy hình ảnh và màu sắc trong cảm nhận của ngời đọc. Nhận xét:- Đa số xác định đúng biện pháp nhân hoá nhng phân tích cha đầy đủ. - Một số em xác định sai : có em cho là biện pháp ẩn dụ, so sánh. . C©u 2 (3 ®iÓm ) -Viết đúng đoạn văn : 1 điểm. -Đoạn có đủ nội dung : 1 điểm - Sử dụng đúng lời dẫn :1 điểm. Nhận xét: - Đa số viết đoạn văn có nội dung rõ ràng, viết đúng lời dẫn. - VÉn cßn 1 sè em viÕt ®o¹n v¨n kh«ng cã më ®o¹n , 1 sè kh¸c cßn nhÇm lêi dÉn víi lêi héi tho¹i. C©u 3 ( 2 ®iÓm) - C©u a dïng theo nghÜa gèc, c©u b,c dïng theo nghÜa chuyÓn; chuyÓn theo ph¬ng thøc Èn dô. (1 ®iÓm) - Nghĩa chung: không ổn định , khi nghiêng bên này,khi nghiêng bên khác, không v÷ng vµng ( 1 ®iÓm). Nhận xét: Xác định đúng từ dùng theo nghĩa gốc, nghĩa chuyển Nhiều em cha xác định đúng phơng thức chuyển . C©u 4 ( 2 ®iÓm) - C©u trªn vi ph¹m ph¬ng ch©m vÒ lîng , v× c©u nãi kh«ng cã néi dung.( 1 ®iÓm) - Chữa lại đúng: Bạn ấy sút bóng bằng chân trái ( cả 2 chân) ( 1 ®iÓm) Nhận xét: Một số em cha hiểu câu nói nên chữa lại cha đúng.. .II.Tr¶ bµi kiÓm tra V¨n 1. GVghi lại đề bài. 2. Nêu yêu cầu, đáp án từng câu. C©u 1 :(2 ®iÓm) - Trình bày đợc những nét chính về tác giả Huy Cận :1 điểm - Nêu đúng hoàn cảnh ra đời bài thơ :1 điểm C©u 2:( 3 ®iÓm) - Nêu đợc tình huống truyện ngắn Làng: 1 điểm - Nêu đợc tác dụng của tình huống truyện:2 điểm + T¸c dông vÒ nghÖ thuËt. + Tác dụng trong thể hiện nội dung, chủ đề của truyện..

(135) C©u 3: ( 5 ®iÓm) VÒ kü n¨ng : HS viÕt thµnh ®o¹n v¨n hoµn chØnh, cã më, cã kÕt. BiÕt c¸ch ph©n tÝch. VÒ néi dung : - Ba c©u th¬ kÕt l¹i néi dung ý nghÜa cña toµn bµi: C©u ®Çu kÕt l¹i khã kh¨n gian khổ, 2 câu cuối kết lại tình đồng chí, đồng đội . ( 1 ®iÓm) - Sức mạnh của tình đồng chí, đồng đội gắn kết trong t thế Đứng cạnh bên nhau chờ giÆc tíi. (1 ®iÓm) - ý nghÜa cña h×nh ¶nh §Çu sóng tr¨ng treo: +Súng là hình ảnh của ngời lính, là biểu tợng của cuộc chiến đấu. + Tr¨ng lµ h×nh ¶nh dÞu ªm, biÓu tîng cho hµo b×nh (1 ®iÓm) Súng và trăng hình ảnh vừa thực vừa lãng mạn. Hai hình ảnh thơ đẹp, cô đọng ,gợi cảm hoà quyện với nhau thể hiện mục đích của cuộc chiến đấu, là vẻ đẹp trong sáng, thiêng liêng của tình đồng chí , đồng đội đang tròn đầy , tảo sáng . ( 2 ®iÓm) 3.NhËn xÐt bµi lµm - Nắm đợc tác giả Huy Cận, hoàn cảnh ra đời bài thơ Đoàn thuyền đánh cá. - Nắm đợc tình huống truyện trong truyện ngắn Làng nhng nêu tác dụng cha đầy đủ. Một số em cha nêu đợc chủ đề của truyện. - C©u 3:+ Kü n¨ng ph©n tÝch cßn nhiÒu h¹n chÕ. + Còn 1 số em cha trình bày đúng bố cục của 1 đoạn văn hoặc 1 bài viết ngắn ( bµi lµm kh«ng cã tÝnh liªn kÕt, chØ g¹ch ý). 4. §äc bµi: §äc bµi lµm cña Anh, H¬ng. 5.Tr¶ bµi- C«ng bè ®iÓm III. Híng dÉn häc - Xem lại bài làm, đọc lời phê của GV, xem điểm thành phần. - Ch÷a l¹i phÇn lµm sai, bæ sung phÇn cßn thiÕu. - ChuÈn bÞ bµi «n tËp TËp lµm v¨n. Ngµy so¹n : 8/12/2013 Ngµy d¹y : 14/12/2013 TiÕt 82.. ¤n tËp TËp lµm v¨n (T1). A. Mục tiêu cần đạt: 1. Hệ thống hóa kiến thức về Tập làm văn đã học trong chơng trình Ngữ văn lớp 9 tập 1. 2. Thấy đợc tính tích hợp với các VB chung. 3. RÌn kÜ n¨ng tæng hîp kiÕn thøc. B. ChuÈn bÞ: -Gi¸o viªn :Tham kh¶o tµi liÖu. -Häc sinh:ChuÈn bÞ c¸c c©u hái vµ bµi tËp trong SGK. C. Tổ chức các hoạt động dạy và học: *Hoạt động 1 Khởi động 1. Tæ chøc: 2. KiÓm tra(KÕt hîp trong giê ) 3. Bµi míi: * Hoạt động2: ¤n tËp kiÕn thøc. Gi¸o viªn giao viÖc cho c¸c nhãm. - C¸c nhãm th¶o luËn. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ cña nhãm. (Cã 6 nhãm, mçi nhãm mét c©u) - C¸c thµnh viªn trong líp l¾ng nghe vµ nhËn xÐt.. 1. C©u1: C¸c néi dung lín vµ träng t©m: a, V¨n b¶n thuyÕt minh: Träng t©m lµ luyÖn tËp viÖc kÕt hîp gi÷a thuyÕt minh víi c¸c yÕu tè nh nghÞ luËn gi¶i thÝch, miªu t¶. b, V¨n b¶n tù sù: - Sù kÕt hîp gi÷a tù sù víi biÓu c¶m vµ miªu t¶ néi t©m nh©n vËt, gi÷a tù sù víi nghÞ luËn. - Mét sè néi dung míi trong v¨n b¶n tù sù nh.

(136) Câu1: Các nội dung lớn và trọng đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong tù sù, ngêi kÓ chuyÖn vµ vai trß ngêi kÓ chuyÖn t©m.(Nhãm 1 tr×nh bµy). trong v¨n b¶n tù sù. C©u 2 : Vai trß, vÞ trÝ,t¸c dông cña 2. C©u 2: Vai trß vÞ trÝ, t¸c dông cña biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ miªu t¶ trong v¨n b¶n bpnt vµ miªu t¶ trong VBTM. thuyÕt minh: ( Nhãm 2 tr×nh bµy) Thuyết minh là giúp cho ngời đọc, ngời nghe, hiểu biết về đối tợng, do đó: -CÇn ph¶i gi¶i thÝch c¸c thuËt ng÷, c¸c kh¸i niệmcó liên quan đến tri thức về đối tợng, giúp cho ngời đọc, ngời nghe dễ dàng hiểu biết về đối tợng. -Cần phải miêu tả để giúp ngời nghe có hứng thú khi tìm hiểu về đối tợng, tránh gây sự khô khan nhµm ch¸n.. C©u 3 : So s¸nh VBTM víi VBMT. ( Nhãm 3 tr×nh bµy). C©u 4: T×m c¸c ®o¹n v¨n - Tù sù cã sö dông yÕu tè MTNT. - Tù sù cã sö dông yÕu tè nghÞ luËn - Tù sù cã miªu t¶ néi t©m vµ nghÞ luËn.. Câu 5 :Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm. HS tìm ví dụ trong các VB đã học.. 3. C©u 3: Ph©n biÖt v¨n thuyÕt minh cã yÕu tè miªu t¶, tù sù víi v¨n miªu t¶ ,tù sù. a, V¨n b¶n thuyÕt minh: - Trung thành với đăc điểm của đối tợng một c¸ch kh¸ch quan ,khoa häc. - Cung cấp đầy đủ tri thức về đối tợng cho ngời nghe, ngời đọc. - Dïng nhiÒu sè liÖu, Ýt dïng so s¸nh liªn tëng. b, V¨n b¶n miªu t¶: - Xây dựng hình tợngvề một đối tợng nào đó th«ng qua quan s¸t ,liªn tëng so s¸nh vµ c¶m xóc chñ quan cña ngêi viÕt. - Mang đến cho ngời nghe, ngời đọc một cảm nhận mới về đối tợng. - Dïng nhiÒu phÐp so s¸nh liªn tëng.Cã h cÊu 4. C©u 4: Néi dung v¨n b¶n tù sù ë SGK Ng v¨n 9 tËp I NhËn diÖn c¸c yÕu tè miªu t¶ néi t©m, nghÞ luận, đối thoai và độc thoại, độc thoại nội tâm, ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù. - ThÊy râ vai trß ,t¸c dôngcña c¸c yÕu tè trªn trong v¨n b¶n tù sù. - KÜ n¨ng kÕt hîpc¸c yÕu tè trªn trong mét v¨n b¶n tù sù. 5. Câu 5: Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội t©m -Vai trß t¸c dông vµ h×nh thøc thÓ hiÖn trong v¨n b¶n tù sù.(SGK) 6.Câu 6: Tìm 2 đoạn văn tự sự (HS đọc đoạn văn đã chuẩn bị ở nhà). *Hoạt động3: LuyÖn tËp. Ph©n viÖc theo nhãm. 1. ViÕt ®o¹n v¨n cã yÕu tè miªu t¶ néi -§äc trong nhãm . t©m. -§¹i diÖn nhãm tr×nh bµy tríc líp. 2. ViÕt ®o¹n v¨n tù sù cã sö dông yÕu tè NhËn xÐt cña líp vµ cña gi¸o viªn. nghÞ luËn 3.ViÕt ®o¹n v¨n tù sù cã sö dông c¶ yÕu tè miªu t¶ néi t©m vµ yÕu tè nghÞ luËn. *Hoạt động4:. Cñng cè dÆn dß: -HÖ thèng kiÕn thøc võa «n tËp. -Híng dÉn häc bµi: ChuÊn bÞ tiÕp c¸c c©u hái cßn l¹i ë bµi ¤n tËp (tiÕp).

(137) Ngµy so¹n :13/12/2013 Ngµy d¹y : 16/12/2013 TiÕt 83 ¤n tËp TËp lµm v¨n (T2) A. Mục tiêu cần đạt: 1. Hệ thống hóa kiến thức về Tập làm văn đã học.Giúp HS so sánh để tìm ra tính kế thõa vµ ph¸t triÓn cña c¸c néi dung trong VBTS. 2. TÝch hîp víi TiÕng ViÖt vµ V¨n. 3. RÌn kÜ n¨ng tæng hîp kiÕn thøc. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn :Nghiªn cøu tµi liÖu, chuÈn bÞ bµi tËp . - Häc sinh:ChuÈn bÞ c¸c c©u hái vµ bµi tËp trong SGK. C. Tổ chức các hoạt động dạy và học: *Hoạt động 1 : Khởi động 1. Tæ chøc: 2. KiÓm tra(KÕt hîp trong giê ) 3. Bµi míi: * Hoạt động 2: ¤n tËp kiÕn thøc. Hoạt động của GV và HS 1. Gi¸o viªn giao viÖc cho häc sinh. 2. Hoạt động nhóm - C¸c nhãm th¶o luËn , ghi kÕt qu¶ vµo giÊy . 3. Các nhóm cử đại diện lên trình bµy. Câu 7: Các nội dung VBTS đã học ë líp 9 cã g× gièng vµ kh¸c so víi kiÓu VB nµy ë c¸c líp díi. ( Nhãm 1 tr×nh bµy ) C¸c nhãm kh¸c bæ sung GV kÕt luËn. C©u 8: Gi¶i thÝch t¹i sao trong 1 VB có đủ các yếu tố mà vẫn gọi là VBTS. ( Nhãm 2 tr×nh bµy) Yªu cÇu: Cã dÉn chøng minh ho¹.. KiÕn thøc c¬ b¶n ¤n tËp ( tiÕp) 7. C©u 7:So s¸nh sù gièng vµ kh¸c nhauvÒ VBTSë líp 9vµ c¸c líp díi a, Gièng nhau: V¨n b¶n tù sù ph¶i cã: - Nh©n vËt chÝnh vµ mét sè nh©n vËt phô. - Cèt truyÖn :Sù viÖc chÝnh vµ mét sè sù kiÖn phô. b, Kh¸c nhau: ¥ líp 9 cã thªm: - Sù kÕt hîp gi÷a tù sù víi biÓu c¶m vµ miªu t¶ néi t©m. - Sù kÕt hîp gi÷a tù sù víic¸c yÕu tè nghÞ luËn. - Đối thoại và độc thoại nội tâm trong tự sự. - Ngêi kÓ chuyÖn vµ vai trß cña ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù. 8 .C©u 8: NhËn diÖn v¨n b¶n a, Gọi tên một văn bản ,ngời ta căn cứ vào phơng thức biểu đạt chính của văn bản đó. VÝ dô: -Ph¬ng thøc t¸i t¹o hiÖn thùc b»ng c¶m xóc chñ quan: V¨n b¶n miªu t¶. -Ph¬ng thøc lËp luËn: V¨n b¶n nghÞ luËn. -Phơng thức tác động vào cảm xúc: Văn biểu c¶m. -Ph¬ng thøc t¸i t¹o hiÖn thùc b»ng nh©n vËt vµ cèt truyÖn: V¨n b¶n tù sù. (Không nên tuyệt đối hóa ranh giới giữa các ph¬ng thøc) b, Trong một văn bản có đủ các yếu tố miêu tả, biểu cảm, nghị luận mà vẫn gọi đó là văn bản tù sù v× c¸c yÕu tè Êy chØ cã ý nghÜa bæ trî cho ph¬ng thøc chÝnh lµ "KÓ l¹i hiÖn thùc b»ng con ngêi vµ sù viÖc ". c, Trong thùc tÕ , Ýt gÆp hoÆc kh«ng cã v¨n bản nào chỉ vận dụng một phơng thức biểu đạt duy nhÊt. 9 .C©u 9: Kh¶ n¨ng kÕt hîp.

(138) C©u 9 :Kh¶ n¨ng kÕt hîp cña c¸c kiÓu VB. ( Nhãm 3 tr×nh bµy) Yªu cÇu : Tr×nh bµy b»ng c¸ch đánh dấu vào bảng.. C©u 10 :Gi¶i thÝch vÒ bè côc 3 phÇn ë 1 sè t¸c phÈm tù sù. ( Nhãm 4 tr×nh bµy). *Hoạt động 3:. a, Tù sù + Miªu t¶ +NghÞ luËn +BiÓu c¶m + ThuyÕt minh. b, Miªu t¶ +Tù sù +BiÓu c¶m +ThuyÕt minh. c, NghÞ luËn+Miªu t¶ +BiÓu c¶m +ThuyÕt minh. d, BiÓu c¶m +Tù sù +Miªu t¶ +NghÞ luËn. e, T/ minh + miªu t¶ + nghÞ luËn 10. C©u 10 :Gi¶i thÝch a, Bè côc ba phÇn lµ bè côc mang tÝnh qui phạm đối với học sinh khi viết bài Tập làm v¨n. Nã gióp cho häc sinh bíc ®Çu lµm quen víi t duy cÊu tróc khi x©y dùng v¨n b¶n. b, Một số tác phẩm tự sự đã đợc học không ph¶i bao giê còng ph©n biÖt râ bè côc ba phÇn nói trên vì các nhà văn quan tâm đến vấn đề tài n¨ng vµ c¸ tÝnh s¸ng t¹o. Cñng cè dÆn dß:. - HÖ thèng toµn bµi. - Híng dÉn vÒ nhµ: Ôn tập lại toàn bộ nội dung phần Tập làm văn đã học. §äc l¹i c¸c ®o¹n v¨n mÉu. ChuÈn bÞ tiÕp c©u 11,12. Ngµy so¹n :14/12/2013 Ngµy d¹y : 18/12/2013 TiÕt 84 ¤n tËp TËp lµm v¨n (T3) A. Mục tiêu cần đạt: 1. Hệ thống hóa kiến thức về Tập làm văn đã học.Giúp HS so sánh để tìm ra tính kế thõa vµ ph¸t triÓn cña c¸c néi dung trong VBTS. 2. TÝch hîp víi TiÕng ViÖt vµ V¨n. 3. RÌn kÜ n¨ng tæng hîp kiÕn thøc. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn :Nghiªn cøu tµi liÖu, chuÈn bÞ bµi tËp . - Häc sinh:ChuÈn bÞ c¸c c©u hái vµ bµi tËp trong SGK. C. Tổ chức các hoạt động dạy và học: *Hoạt động 1 : Khởi động 1. Tæ chøc: 2. KiÓm tra(KÕt hîp trong giê ) 3. Bµi míi: * Hoạt động 2: ¤n tËp kiÕn thøc. Hoạt động của GV và HS 1. Gi¸o viªn giao viÖc cho häc sinh. 2. Hoạt động nhóm - C¸c nhãm th¶o luËn , ghi kÕt qu¶ vµo giÊy . 3. Các nhóm cử đại diện lên trình bµy. C©u 11 : Nh÷ng kiÕn thøc, kü n¨ng về kiểu VBTS giúp gì cho việc đọchiểu VB ? Lấy ví dụ minh hoạ ?. KiÕn thøc c¬ b¶n ¤n tËp ( tiÕp) .GV dÉn d¾t häc sinh nh¾c l¹i nh÷ng néi dung đã ôn tập trong 2 tiết 82, 83.. 11. C©u 11 : Nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng vÒ kiểu văn bản tự sự của phần Tập làm văn đã soi sáng thêm rất nhiều cho việc đọc -hiểu văn b¶n, t¸c phÈm v¨n häc t¬ng øng trong s¸ch gi¸o khoa. VÝ dô:.

(139) -Khi học về đối thoại và độc thoại nội tâm trong v¨n b¶n tù sù ,c¸c kiÕn thøc vÒ TËp lµm văn đã giúp cho ngời học hiểu sâu sắc hơn về c¸c nh©n vËt trong TruyÖn KiÒu. C©u 12 : T¸c phÈm tù sù cña phÇn §äc- hiÓu VB cã t¸c dông g× khi viÕt TLV tù sù ? LÊy vÝ dô minh ho¹ ?. Học sinh viết đoạn văn sau đó đọc tríc líp. - Häc sinh viÕt ®o¹n v¨n trong 15 phót. - GV chỉ định 3- 5 em trình bày - §¸nh gi¸ cho ®iÓm trùc tiÕp. *Hoạt động 3:. 12. C©u 12 Nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng vÒ t¸c phÈm tù sù cña phÇn §äc hiÓu v¨n b¶n vµ phÇn TiÕng ViÖt tơng ứng đã cung cấp cho học sinh những tri thức cần thiết để làm bài văn tự sự. Đó là nh÷ng gîi ý, híng dÉn bæ Ých vÒ nh©n vËt, ng«i kÓ ,sù viÖc ,c¸c yÕu tè nghÞ luËn, miªu t¶ ... VÝ dô: Tõ c¸c bµi: L·o H¹c, ChiÕc lîc ngµ, Lặng lẽ Sa Pa học sinh học tập đợc cách kể chuyÖn ë ng«i thø nhÊt xng t«i,ng«i thø ba, c¸ch kÕt hîp tù sù, biÓu c¶m vµ nghÞ luËn víi miªu t¶. *LuyÖn tËp: ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n víi néi dung tù chän vÒ một cuộc đối thoại giữa hai ngời. Yªu cÇu : - §o¹n v¨n cã néi dung râ rµng -.Ghi đúng lời dẫn , lời đối thoại.. Cñng cè dÆn dß: - HÖ thèng toµn bµi. - Híng dÉn vÒ nhµ: Ôn tập lại toàn bộ nội dung phần Tập làm văn đã học. §äc l¹i c¸c ®o¹n v¨n mÉu.. Ngµy so¹n: 14/12/2013 Ngµy d¹y : 18/12/2013 TiÕt 85. «n tËp kiÓm tra häc kú i. A.Mục tiêu cần đạt - Học sinh nắm đợc những nội dung cơ bản về các phân môn: Đọc- hiểu văn bản, Tiếng Việt, Tập làm văn đã học ở chơng trình Ngữ văn 9 kì I. - Học sinh nắm đợc cách ôn tập, phơng pháp làm bài. - Qua đó củng cố kiến thức và định hớng các dạng đề bài để HS có hớng ôn tập có hiÖu qu¶. B.ChuÈn bÞ - GV: Su tầm đề bài - HS: Đọc và trả lời 1 số câu hỏi trong đề bài tham khảo. C. TiÕn tr×nh bµi d¹y Nh÷ng néi dung c¬ b¶n cÇn chó ý - HS nh¾c l¹i nh÷ng néi dung lín trong §äc - hiÓu v¨n b¶n.. I.PhÇn §äc - hiÓu v¨n b¶n Cã 4 néi dung lín - Truyện trung đại - Truyện hiện đại - Thơ hiện đại.

(140) - Ph©n viÖc cho tõng nhãm ( chia líp thµnh 4 nhãm) Mçi nhãm nghiªn cøu 1 néi dung.. - Nªu tªn c¸c kiÕn thøc míi trong ch¬ng tr×nh TV líp 9 (k× I )?. - Nh÷ng yªu cÇu khi häc TV?. ? Nh¾c l¹i néi dung TLV võa «n t©p tiÕt tríc?. - V¨n b¶n nhËt dông Yªu cÇu: - Nêu tên tác phẩm, tác giả, hoàn cảnh ra đời của tác phẩm đó. - Néi dung chÝnh, c¸c yÕu tè nghÖ thuËt næi bËt. - Nội dung t tởng hoặc chủ đề của VB. II. PhÇn TiÕng ViÖt 1. Néi dung : Cã 2 néi dung lín a, Cung cÊp kiÕn thøc míi : - C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i - C¸ch dÉn trùc tiÒp, gi¸n tiÕp. - ThuËt ng÷ - Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng - Trau dåi vèn tõ. b, Tổng kết các kiến thức đã học ở cấp THCS. 2. Yªu cÇu : + Nhận diện các đơn vị TV trong VB + Nêu vai trò và tác dụng của các đơn vị TV đó + VËn dông trong nãi vµ viÕt. III. PhÇn TËp lµm v¨n Néi dung: 2 néi dung lín Tiếp tục học về VBTM, VBTS với mức độ và yªu cÇu cao h¬n.. Híng dÉn lµm bµi 1 . Cấu trúc 1 đề bài: - Có 2 dạng đề: Đề trắc nghiệm và đề tự luận. §Ò tr¾c nghiÖm : Tõ 20 c©u trë lªn §Ò tù luËn: Tõ 3-4 c©u - Nội dung đề bài : đầy đủ cả 3 phân môn ( đọc- hiểu, tiếng Việt, tập làm văn). Trong đó phần TLV từ 5 điểm trở lên. 2. §Ò bµi tham kh¶o GV đa ra 2-3 đề bài cho HS tham khảo §Þnh híng c¸ch gi¶i. Cñng cè- Híng dÉn häc GV hÖ thèng l¹i bµi häc Híng dÉn «n tËp: - Khi «n cÇn liªn hÖ vµ g¾n kiÕn thøc mçi phÇn víi c¸c VB chung - Ôn tập toàn diện, đầy đủ, không học tủ, học lệch. - Chuẩn bị kiểm tra theo đề chung của sở. TiÕt 86- 87 KIÓm tra tæng hîp häc k× I Tạm dừng: Chờ kiểm tra theo đề chung của sở Ngµy soan:14/12/2013 Ngµy d¹y: 19/12/2013 TiÕt 88: TËp lµm th¬ t¸m ch÷ ( TiÕp tiÕt 54) A.Môc tiªu bµI häc:.

(141) Gióp häc sinh: - Nắm đợc đặc điểm, khả năng miêu tả của thể thơ tám chữ - Tiếp tục tìm hiểu những bài thơ tám chữ theo đề tài tự chọn hay viết tiếp nh÷ng c©u th¬ vµo bµi th¬ cho tríc - Hoµn thiÖn mét bµi th¬ t¸m ch÷ cña m×nh tr×nh bµy tríc líp B.ChuÈn bÞ:. - GV: 1 sè ®o¹n th¬, bµi th¬ 8 ch÷ - HS: T×m hiÓu, su tÇm 1 bµi th¬ 8 ch÷ ngoµi ch¬ng tr×nh C.TiÕn tr×nh bµI d¹y: *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tæ chøc. 2.KiÓm tra: ViÖc chuÈn bÞ cña HS + ViÖc n¾m luËt th¬ 8 ch÷ 3.Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Tiếp tục học về thể thơ 8 chữ đã học ở trong T54 *Hoạt động 2: Bµi míi: I.T×m hiÓu mét sè ®o¹n th¬ t¸m ch÷ “ NÐt mong manh/ thÊp tho¸ng /c¸nh hoa bay ? HS đọc hai đoạn thơ. Cảnh cơ hàn/ nơi nớc đọng/ bùn lầy Thó san l¹n/ m¬ hå/ trong ¶o méng Chí hăng hái/ ganh đua/ đời náo động ? Nêu nhận xét của em về: cách Tôi đều yêu/ , đều kiếm/, đều say mê” ng¾t nhÞp, c¸ch gieo vÇn trong (Cây đàn muôn điệu - Thế Lữ) th¬ 8 ch÷ Cây bên đờng/, trụi lá/ đứng tần ngần Kh¾p x¬ng nh¸nh/ chuyÓn/ mét luång tª t¸i Vµ gi÷a vên im,/ hoa rung sî h·i Bao nçi ph«i pha/, kh« hÐo rông rêi (TiÕng giã- Xu©n DiÖu) * NhËn xÐt: - Ng¾t nhÞp ®a d¹ng, linh ho¹t theo c¶m xóc - C¸ch gieo vÇn linh ho¹t nhiÒu nhng chñ yªu vµ phæ biến nhất là vần chân (đợc gieo liên tiếp hoặc gián c¸ch) II.Viết thêm để hoàn thiện khổ thơ GV nªu yªu cÇu. HS luyÖn tËp theo ®o¹n th¬ mÉu GV cho. 1.Yªu cÇu: - C©u míi ph¶i cã 8 ch÷ - Đảm bảo lôgíc về nghĩa với những câu đã cho - Lu ý gieo vÇn ch©n (liÒn- gi¸n c¸ch) 2.ViÕt thªm mét c©u: a) Cành mùa thu đã mùa xuân nảy lộc Hoa gạo nở rồi, nở đỏ bên sông T«i còng kh¸c t«i, sau lÇn gÆp tríc …………………………………….. (Tríc dßng s«ng - §ç B¹ch Mai) *Gîi ý: Cã thÓ chän - Mµ s«ng xa vÉn ch¶y…... - Bởi đời tôi cũng đang chảy….. - Sao thêi gian còng ch¶y…….. (Mµ s«ng b×nh yªn níc ch¶y theo dßng?) b) BiÕt lµm th¬ cha h¼n lµ thi sü Nh ngêi yªu kh¸c h¼n víi t×nh nh©n BiÓn dï nhá kh«ng ph¶i lµ ¶o méng …………………………………... (Vô đề - Nguyễn Công Trứ) *Gîi ý: Cã thÓ chän (nguyên tác: một cành đào cha thể gọi mùa xuân) - Chît quen nhau cha thÓ gäi.........

(142) - Mẫt cành hoa đâu đã gọi …..đóa hồng) c) Có lẽ nào để trợt khỏi tay em Những trái chín chắt chiu từ đất mẹ Nh÷ng tr¸i chÝn lÉn buån vui tuæi trÎ ............................................................. (T«i n¾m chÆt h¬n cµnh t¸o nhän gai) (Có một đêm nh thế mùa xuân - Hoàng Thế Sinh) *Gîi ý: Cã thÓ chän - Nh÷ng tr¸i chÝn cã tõ ngµy... (th¬ bÐ) - Ai hát tặng ai để nhớ……….. - T«i thÉn thê n¾m cµnh t¸o...... *Hoạt động 3: Luyện tập -HS suy nghĩ viết thêm câu thơ để hoàn thiện khổ thơ -> tr×nh bµy tríc líp. *Hoạt động 4: Củng cố - dặn dò - NhËn xÐt vµ kh¾c s©u: nhÞp, vÇn th¬ 8 ch÷ - Về nhà: Tập làm thơ tám chữ theo đề tài tự chọn. Ngµy soan:15/12/2013 Ngµy d¹y:2112/2013 TiÕt 89 TËp lµm th¬ t¸m ch÷ ( TiÕp) A.Môc tiªu bµI häc: - Nắm đợc đặc điểm, khả năng miêu tả của thể thơ tám chữ - Tiếp tục tìm hiểu những bài thơ tám chữ theo đề tài tự chọn hay viết tiếp nh÷ng c©u th¬ vµo bµi th¬ cho tríc - Hoµn thiÖn mét bµi th¬ t¸m ch÷ cña m×nh tr×nh bµy tríc líp - HS tr×nh bµy bµi th¬ cña m×nh s¸ng t¸c, hoÆc su tÇm (đọc- bình) B.ChuÈn bÞ:. - ThÇy: 1 sè ®o¹n th¬, bµi th¬ 8 ch÷ - Trß: T×m hiÓu, su tÇm 1 bµi th¬ 8 ch÷ ngoµi ch¬ng tr×nh C.TiÕn tr×nh bµI d¹y:. *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tæ chøc: 2.KiÓm tra: Sù chuÈn bÞ cña HS 3.Giíi thiÖu bµi: (Nªu yªu cÇu tiÕt häc) *Hoạt động 2: Bµi thùc hµnh 1.§Ò tµi: GV nêu đề bài: tự chọn Tù chän trong cuéc sèng- t×nh c¶m - Tr×nh bµy theo nhãm; nhãm chän bµi – bæ sung hoµn thiÖn 1 bµi th¬ t¸m ch÷ Ýt nhÊt ph¶i cã 2 khæ th¬ -> cö ngêi tr×nh bµy - HS trong líp chó ý nhËn xÐt GV đọc một số đoạn thơ. - HS lµm tiÕp thµnh bµi - Đặt tiêu đề cho bài thơ. 2.TiÕn hµnh: - TËp lµm bµi th¬ t¸m ch÷ a) TËp tr×nh bµy bµi th¬ cña m×nh theo nhãm (bµn) b) Tr×nh bµy bµi th¬ tríc líp §¹i diÖn: HS (nhãm) tr×nh bµy bµi th¬ + §äc bµi th¬ + B×nh bµi th¬ c) GV đọc một đoạn thơ cho HS làm tiếp thành bài *Nhí b¹n Ta chia tay nhau phợng đỏ đầy trời Nhí nh÷ng ngµy rén r· tiÕng cêi vui Và nhớ những đêm lửa trại tuyệt vời Qu©y quÇn bªn nhau long lanh lÖ r¬i *Nhí trêng Nơi ta đến hàng ngày quen thuộc thế.

(143) S©n trêng mªnh m«ng, n¾ng còng mªnh m«ng Kh¨n quµng tung bay rùc rì s¾c hång Nay xa b¹n bÌ, sao thÊy b©ng khu©ng *Hoạt động 3: Luyện tập *Hoạt động 4: Củng cố - dặn dò - NhËn xÐt giê thùc hµnh cu¶ HS - Chän mét bµi hay b×nh néi dung Ngµy 16/12/ 2013 Ký duyÖt cña Tæ TT. Hoµng Minh TiÕn Ngµy soan:…..,/12/2013 Ngµy d¹y: ...../1/2014 TiÕt 90: Tr¶ bµI kiÓm tra tæng hîp cuèi häc k× I A.Môc tiªu bµI häc: + HÖ thèng hãa, cñng cè c¸c kiÕn thøc ë 3 ph©n m«n trong ng÷ v¨n 9 tËp 1 lµm cơ sở để tiếp thu kiến thức ở các phần tiếp theo. + Đánh giá đựơc các u điểm, nhợc điểm của một bài viết cụ thể. ở phần tự luận vµ c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n trong phÇn tr¾c nghiÖm B.ChuÈn bÞ:. - Thầy: Đề bài, đáp án - Trß: tù ch÷a bµi, rót kinh nghiÖm C.TiÕn tr×nh bµI d¹y:. *Hoạt động1: Khởi động 1.Tæ chøc: 2.KiÓm tra: 3.Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: *Hoạt động 2: Bài mới: I. Đề bài: Đề KSCL của Sở GDDT ( Đọc lại đề) II.Yªu cÇu: Gi¸o viªn nªu yªu cÇu bµi lµm. - Yªu cÇu vÒ néi dung . - Yªu cÇu vÒ h×nh thøc. III. §¸p ¸n GV nêu đáp án từng câu( câu 1,2) PhÇn tËp lµm v¨n: + Yªu cÇu vÒ kü n¨ng + Yªu cÇu cô thÓ c¸c phÇn IV. NhËn xÐt bµi lµm NhËn xÐt u , nhîc ®iÓm tõng c©u C«ng bè ®iÓm. *Hoạt động 3: Củng cố - dặn dò -Về nhà ôn tập các bài đã học ở ki I. -Chuẩn bị bài:Bàn về đọc sách. Ngµy....../1/ 2014 Ký duyÖt cña Tæ TT.

(144) Hoµng Minh TiÕn. Ngµy so¹n:27/12/2013 Ngµy d¹y: 6/1/2014. TiÕt 91. Häc k× II. Bàn về đọc sách (T1). Chu Quang TiÒm. A.Mục tiêu cần đạt: - Hớng dẫn học sinh đọc,tìm hiểu tác giả, từ khó, bố cục văn bản. Hiểu đợc sự cần thiết của việc đọc sách qua bài nghị luận sâu sắc, giàu tính thuyết phục. - TÝch hîp víi TiÕng ViÖt ë bµi Khëi ng÷, víi TËp lµm v¨n ë bµi PhÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp. - RÌn kÜ n¨ng t×m vµ ph©n tÝch luËn ®iÓm, luËn chøng trong v¨n b¶n nghÞ luËn. B. ChuÈn bÞ: GV: Tham kh¶o tµi liÖu HS: §äc VB, chuÈn bÞ bµi theo híng dÉn. C. TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1: Khởi động 1. Tæ chøc: 2. KiÓm tra: Sù chuÈn bÞ cña häc sinh Giíi thiÖu ch¬ng tr×nh häc k× II..

(145) 3. Bµi míi: *Hoạt động 2:. §äc hiÓu v¨n b¶n I. TiÕp xóc v¨n b¶n: Giáo viên nêu yêu cầu đọc,hớng dẫn 1. Đọc: học sinh đọc, gọi học sinh đọc bài. - §äc râ rµng rµnh m¹ch,nhng vÉn víi giäng t©m t×nh, nhÑ nhµng nh lêi trß chuyÖn. - Chó ý h×nh ¶nh so s¸nh trong bµi. 2.ThÓ lo¹i: V¨n b¶n nghÞ luËn (lËp luËn gi¶i thÝch mét V¨n b¶n thuéc thÓ lo¹i g×? vấn đề xã hội) 3. T×m hiÓu chó thÝch: a, T¸c gi¶(SGK) - Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶? b,Tõ khã(SGK) - Gi¶i nghÜa c¸c tõ khã SGK 4. Bè côc: 2 phÇn P1(ph¸t hiÖn thÕ giíi míi): §äc s¸ch lµ con - Văn bản có bố cục mấy phần? Nêu đờng quan trọng của học vấn. ý mçi phÇn. P2 (còn lại): Đọc sách cần đọc chuyên sâu míi thµnh häc vÊn. II. Ph©n tÝch 1. Vì sao phải đọc sách? *LuËn ®iÓm:"§äc s¸ch...cña häc vÊn" ?Theo dâi phÇn ®Çu v¨n b¶n vµ cho - Đó là những hiểu biết của con ngời do đọc biÕt: s¸ch mµ cã. - Bàn về sự cần thiết của việc đọc - Học vấn đợc tích lũy từ mọi mặt trong s¸ch,t¸c gi¶ ®a ra nh÷ng luËn ®iÓm hoạt động, học tập của con ngời. nµo? -Trong đó đọc sách là một mặt nhng đó là mÆt quan träng. - NÕu häc vÊn lµ nh÷ng hiÓu biÕt.... học tập thì học vấn thu đợc từ đọc - Muốn có học vấn không thể không đọc s¸ch lµ g×? s¸ch. - Khi cho r»ng häc vÊn kh«ng chØ lµ chuyện đọc sách….của học vấn. Tác giả muốn ta nhận thức đợc điều gì về *Lí lẽ: đọc sách và quan hệ đọc sách với học - Sách là kho tàng....tinh thần nhân loại. - Nhất định....trong quá khứ làm xuất phát . vÊn? - Đọc sách là hởng thụ.....con đờng học *LuËn ®iÓm vÒ sù cÇn thiÕt cña viÖc vấn.=>Sách là thành tựu đáng quý, muốn đọc sách,tác giả phân tích rõ trong n©ng cao häc vÊn cÇn dùa vµo thµnh tùu tr×nh tù c¸c lÝ lÏ nµo? nµy. ->Tủ sách của nhân loại đồ sộ, có giá trÞ.S¸ch lµ nh÷ng gi¸ trÞ quý gi¸,lµ tinh hoa trí tuệ, t tởng, tâm hồn của nhân loại đợc -Theo t¸c gi¶: S¸ch lµ......nh©n mäi thÕ hÖ lu gi÷ cÈn thËn. lo¹i=>Em hiÓu ý kiÕn nµy nh thÕ *Cã, v× nã lµ mét phÇn tinh hoa häc vÊn cña nµo? nh©n lo¹i. ? Nh÷ng cuèn s¸ch gi¸o khoa em V× :S¸ch lu gi÷ tÊt c¶ häc vÊn cña nh©n lo¹i. ®ang häc cã ph¶i lµ di s¶n tinh thÇn Muèn n©ng cao häc vÊn cÇn kÕ thõa thµnh kh«ng? tùu nµy. -V× sao t¸c gi¶ l¹i qu¶ quyÕt r»ng:NÕu….xuÊt ph¸t.? Hoạt đông nhóm: (C¸c nhãm tr¶ lêi vµo b¶ng phô) C¸c nhãm tr¶ lêi c©u hái: 1.Theo ý kiến của tác giả, đọc sách là hởng thụ,là chuẩn bị trên con đờng häc vÊn. Em hiÓu ý kiÕn nµy nh thÕ nµo? 2.Em hởng thụ đợc những gì từ việc *Sách là vốn quý của nhân loại,đọc sách là.

(146) đọc sách Ngữ văn để chuẩn bị cho cách để tạo học vấn, muốn tiến lên trên con häc vÊn cña m×nh? đờng học vấn, không thể không đọc sách. 3.Víi nh÷ng lÝ lÏ trªn cña t¸c gi¶ ®em l¹i cho em hiÓu biÕt g× vÒ s¸ch vµ lîi ích của việc đọc sách? *Hoạt động 3: Củng cố dặn dò: - HÖ thèng toµn bµi. - Häc sinh nh¾c l¹i néi dung c¬ b¶n võa häc. - VÒ nhµ häc bµi vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái cßn l¹i trong bµi. - Chuẩn bị bài: + Bàn về đọc sách ( tiết 2) + Khëi ng÷. *Kiến thức trọng tâm bài dạy : ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Ngµy so¹n:27 /12/2013 Ngµy d¹y: .7/1/2014. TiÕt 92. Bàn về đọc sách (T2). Chu Quang TiÒm A.Mục tiêu cần đạt: - Hớng dẫn học sinh hiểu đợc sự cần thiết của việc đọc sách qua bài nghị luận sâu s¾c, giµu tÝnh thuyÕt phôc. - TÝch hîp víi TiÕng ViÖt ë bµi Khëi ng÷, víi TËp lµm v¨n ë bµi PhÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp. - RÌn kÜ n¨ng t×m vµ ph©n tÝch luËn ®iÓm, luËn chøng trong v¨n b¶n nghÞ luËn. B. ChuÈn bÞ: Tham kh¶o tµi liÖu C. TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1: Khởi động 1. Tæ chøc: 2. KiÓm tra: Tác giả Chu Quang Tiềm cho em biết vì sao phải đọc sách? Em thấy lời khuyên đó nh thÕ nµo? 3.Bµi míi *Hoạt động 2: §äc hiÓu v¨n b¶n Trong phần văn bản tiếp theo, tác giả đã II.Phân tích(tiếp) bộc lộ suy nghĩ của mình về việc đọc 2. §äc s¸ch nh thÕ nµo? sách nh thế nào? Quan niệm nào đợc *Luận điểm: Đọc sách để nâng cao học xem lµ luËn ®iÓm chÝnh? vấn cần đọc chuyên sâu. *LÝ lÏ: - Quan niệm đọc chuyên sâu đợc phân - S¸ch nhiÒu khiÕn ngêi ta kh«ng chuyªn tÝch qua nh÷ng lÝ lÏ nµo? s©u. - §äc s¸ch kh«ng cèt lÊy nhiÒu, quan trọng nhất là phải chọn cho tinh, đọc cho kÜ. - §äc chuyªn s©u nhng kh«ng bá qua đọc thờng thức. *Hoạt động nhóm: - Hãy tóm tắt ý kiến của tác giả về cách - >Xem trọng cách đọc chuyên sâu, coi đọc chuyên sâu và cách đọc không thờng cách đọc không chuyên sâu. chuyªn s©u? - Phân tích qua so sánh đối chiếu và dẫn.

(147) - Em hãy nhận xét về thái độ bình luận vµ c¸ch tr×nh bµy lÝ lÏ cña t¸c gi¶? - Em nhận thức đợc gì từ lời khuyên này cña t¸c gi¶? -Nhận xét của tác giả về cách đọc lạc hớng nh thế nào? -Vì sao lại có hiện tợng đọc lạc hớng? Cái hại của đọc lạc hớng là gì?. - Tác giả đã có cách nhìn và trình bày nh thế nào về vấn đề này? - Em nhận đợc lời khuyên nào từ việc này? Từ đó em liên hệ gì đến việc đọc s¸ch cña m×nh? - H·y tãm t¾t quan niÖm cña t¸c gi¶ vÒ việc chọn tinh, đọc kĩ và đọc để trang trÝ(HS tãm t¾t) - Tác giả đã tỏ thái độ nh thế nào về cách đọc sách này?. chøng cô thÓ. - >Đọc sách để tích lũy, nâng cao học vấn cần đọc chuyên sâu, tránh tham lam, hêi hît. - §äc l¹c híng lµ tham lam nhiÒu mµ kh«ng thùc chÊt. -V× s¸ch vë ngµy cµng nhiÒu. - >§äc l¹c híng l·ng phÝ thêi gian vµ søc lùc trªn nh÷ng cuèn s¸ch v« thëng v« phạt, bỏ lỡ cơ hội đọc sách quan trọng cơ b¶n. - Báo động về cách đọc tràn lan-Kết hợp ph©n tÝch b»ng lÝ lÏ víi liªn hÖ thùc tÕ làm học vấn giống nh đánh trận. - Đọc sách không đọc lung tung mà cần đọc có mục đích cụ thể. - >Tác giả đề cao cách chọn tinh, đọc kĩ, phủ nhận cách đọc chỉ để trang trí bộ mÆt. - Đọc sách cần đọc tinh, kĩ hơn là đọc nhiều mà đọc dối. - Đọc để có kiến thức phổ thông là đọc réng ra theo yªu cÇu cña c¸c m«n häc tõ THCS đến năm đầu đại học.. - Là ngời đọc sách em nhận đợc từ ý kiến trên lời khuyên bổ ích nào?Từ đó em liên hệ gì đến việc đọc sách của bản th©n? - Theo tác giả thế nào là đọc để có kiến - >Vì đây là yêu cầu bắt buộc đối với học thức phổ thông?Vì sao tác giả lại đặt vấn sinh.Các học giả cũng không bỏ qua đọc đề đọc để có kiến thức phổ thông? để có kiến thức phổ thông. Vì các môn häc liªn quan víi nhau, kh«ng cã häc vÊn nµo c« lËp. - Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch tr×nh bµy lÝ -T¸c gi¶ kÕt hîp ph©n tÝch lÝ lÏ víi liªn lẽ của tác giả?Từ đó em nhận đợc gì từ hÖ so s¸nh toµn diªn ,tØ mØ. lêi khuyªn nµy? - Những kinh nghiệm đọc sách nào đợc - §äc s¸ch cÇn chuyªn s©u nhng cÇn c¶ truyền tới ngời đọc? đọc rộng. *Hoạt động nhóm:Theo em lời khuyên =>Đọc sách cốt để chuyên sâu, ngoài ra còn phải đọc để có học vấn rộng phục vụ nµo bæ Ých nhÊt? cho chuyªn s©u. ?Nªu nhËn xÐt cña em vÒ nghÖ thuËt vµ III.Tæng kÕt néi dung cña v¨n b¶n? -Nghệ thuật:Phân tích lí lẽ, đối chiếu so s¸nh -Néi dung; §äc Ghi nhí *Ghi nhí:SGK *Hoạt động 3.Củng cố dặn dò: HÖ thèng toµn bµi.NhÊn m¹nh träng t©m. Häc sinh nh¾c l¹i néi dung bµi häc. VÒ nhµ: Häc bµi : N¾m néi dung môc ghi nhí. Lµm bµi tËp môc luyÖn tËp. So¹n bµi:TiÕng nãi cña v¨n nghÖ *Kiến thức trọng tâm bài dạy : ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………….

(148) ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Ngµy so¹n:27/12/2013 Ngµy d¹y: 7/1/2014 TiÕt 93 -TiÕng ViÖt Khëi ng÷ A. Mục tiêu cần đạt: - Học sinh nắm đợc khái niệm Khởi ngữ,đặc điểm,công dụng của khởi ngữ trong c©u. -Tích hợp với Văn qua văn bản Bàn về đọc sách,với Tập làm văn ở bài Phép phân tÝch vµ tæng hîp. - RÌn kÜ n¨ng nhËn diÖn khëi ng÷ vµ vËn dông khëi ng÷ trong nãi ,viÕt. B.ChuÈn bÞ: B¶ng phô C.TiÕn tr×nh bµi d¹y *Hoạt động 1. Khởi động 1. Tæ chøc: 2. KiÓm tra 3.Bµi míi: Giíi thiÖu ch¬ng tr×nh tiÕng ViÖt kú 2. *Hoạt động 2: Néi dung bµi häc I.§Æc ®iÓm vµ c«ng dông cña khëi ng÷ trong c©u: §äc 3 ng÷ liÖu SGK 1.Ng÷ liÖu: Xác định CN trong câu a? a- Cßn anh(1),anh(2) kh«ng gh×m næi xóc động. + anh(1):lµ khëi ng÷ + anh(2):lµ chñ ng÷ -Khởi ngữ đứng ở vị trí nào? =>Khởi ngữ đứng trớc CN,không có quan hÖ trùc tiÕp víi vÞ ng÷ theo quan hÖ CN-VN. b-Giµu(1),t«i còng giµu(2) råi. -Xác định CN, khởi ngữ trong câu b? +CN: tôi +Khëi ng÷:giµu(1) T¸c dông cña khëi ng÷? =>Khởi ngữ đứng trớc CN và báo trớc nội dung th«ng b¸o trong c©u. c-VÒ c¸c thÓ v¨n trong lÜnh vùc v¨n nghÖ, T×m CN trong c©u c ? chóng ta cã thÓ tin ë tiÕng ta,kh«ng sî nã Xác định khởi ngữ, vị trí ,tác dụng? thiếu giàu và đẹp. - CN: chóng ta - Khëi ng÷: VÒ…v¨n nghÖ - Vị trí: đứng trớc CN - Tác dụng: Thông báo về đề tài đợc nói đến trong c©u. +Tríc c¸c khëi ng÷ cã thªm c¸c quan hÖ từ:còn,đối với, về ?Qua phân tích , em hiểu Khởi ngữ là *Khởi ngữ là thành phần câu,đứng g×?. trớc CN,nêu lên đề tài đợc nói đến trong c©u. Tríc c¸c khëi ng÷ thêng cã thªm c¸c quan hÖ tõ.. §äc Ghi nhí SGK §äc bµi tËp 1 Học sinh làm bài sau đó GVgọi 2 em. *Ghi nhí:SGK II.LuyÖn tËp 1. Bµi tËp 1SGK T×m c¸c khëi ng÷ trong c¸c ®o¹n trÝch - C¸c khëi ng÷:.

(149) lªn b¶ng tr×nh bµy.. §äc bµi tËp 2 Líp lµm bµi Gäi 2 häc sinh lªn b¶ng. Bài tập 3 và 4:làm theo nhóm sau đó tr×nh bµy. Học sinh viết đoạn văn sau đó trình bµy tríc líp.. a, §iÒu nµy b, §èi víi chóng m×nh c, Mét m×nh d, Lµm khÝ tîng e, §èi víi ch¸u 2.Bµi tËp 2 ChuyÓn phÇn in ®Ëm trong c©u thµnh khëi ng÷ a,Anh Êy lµm bµi cÈn thËn l¾m. ->VÒ lµm bµi, anh Êy cÈn thËn l¾m. b,Tôi hiểu rồi nhng tôi cha giải đợc. ->HiÓu th× t«i hiÓu råi,nhng gi¶i th× t«i cha giải đợc. 3. Bµi tËp bæ trî Xác định các khởi ngữ trong các câu sau: a, Mµ y, y kh«ng muèn chÞu cña Oanh mét tÝ g× gäi lµ tö tÕ. b,Cái khăn vuông thì chắc đã phải soi gơng mµ söa ®i söa l¹i. c.Nhµ, bµ Êy cã hµng d·y nhµ ë phè.Ruéng, bµ Êy cã hµng tr¨m mÉu ë nhµ quª. *Tr¶ lêi: a,Mµ y b,C¸i kh¨n vu«ng c,Nhµ,ruéng 4.Bµi tËp 4: ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n cã sö dông khëi ng÷. * Hoạt động 3: Củng cổ dặn dò -HÖ thèng toµn bµi,Häc sinh nh¾c l¹i Ghi nhí. -Về nhà: học bài,đọc trớc bài Các thành phần biệt lập So¹n bµi PhÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp. *Kiến thức trọng tâm bài dạy : ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Ngµy so¹n:28 /12/2013 Ngµy d¹y: 8/1/2014 TiÕt 94-TËp lµm v¨n PhÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp A.Mục tiêu cần đạt: - Học sinh nắm đợc khái niệm về phân tích và tổng hợp. - Tích hợp với văn qua văn bản:Bàn về đọc sách, với Tiếng Việt bài:Khởi ngữ - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch vµ tæng hîp trong nãi vµ viÕt. B,ChuÈn bÞ: B¶ng phô C. TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1:Khởi động 1.Tæ chøc 2.KiÓm tra:.

(150) 3.Bµi míi: *Hoạt động 2:. Néi dung bµi häc I.T×m hiÓu phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp Học sinh đọc ngữ liệu SGK 1.Ng÷ liÖu:Trang phôc 2.NhËn xÐt: -Th«ng qua mét lo¹t dÉn chøng ë ®o¹n -Tác giả rút ra nhận xét về vấn đề ăn mặc mở bài,tác giả đã rút ra nhận xét về vấn chỉnh tề,cụ thể là sự đồng bộ,hài hòa đề gì? gi÷a quÇn ¸o,giµy ,tÊt trong trang phôc cña con ngêi. -Hai luËn ®iÓm chÝnh trong v¨n b¶n lµ Hai luËn ®iÓm: g×? +Trang phôc ph¶i phï hîp víi hoµn c¶nh,tøc lµ tu©n thñ nh÷ng quy t¾c ngÇm mang tÝnh v¨n hãa x· héi. +Trang phục phù hợp với đạo đức là giản dÞ vµ hµi hßa víi m«i trêng sèng xung quanh. *T¸c gi¶ dïng phÐp lËp luËn ph©n tÝch - §Ó x¸c lËp 2 luËn ®iÓm trªn,t¸c gi¶ cô thÓ. dïng phÐp lËp luËn nµo? PhÐp lËp luËn a, LuËn ®iÓm 1:¡n cho m×nh,mÆc cho này đứng ở vị trí nào trong văn bản? ngêi - C« g¸i mét m×nh trong hang s©u… chắc không đỏ chót móng chân,móng tay. - Anh thanh niªn ®i t¸t níc…ch¾c kh«ng s¬ mi ph¼ng t¨p. - Đi đám cới…chân lấm tay bùn. - Đi dự đám tang không đợc ăn mặc quần ¸o lße loÑt,nãi cêi oang oang. b,Luận điểm 2: Y phục xứng kì đức - Dù mặc đẹp đến đâu…làm mình tự xấu ®i mµ th«i. - Xa nay cái đẹp bao giờ cũng đi với cái gi¶n dÞ,nhÊt lµ phï hîp víi m«i trêng. =>Các phân tích trên làm rõ nhận định cña t¸c gi¶ lµ:"¨n mÆc ra sao còng ph¶i hîp víi hoµn c¶nh chung n¬i c«ng Để chốt lại vấn đề tác giả dùng phép lập phù céng toµn x· héi" luận nào? Phép lập luận này đứng ở vị trí *Tác hay gi¶ dïng phÐp lËp luËn tæng hîp nµo trong c©u? b»ng mét kÕt luËn ë cuèi v¨n b¶n: "ThÕ biết...là trang phục đẹp" - Nªu vai trß cña phÐp lËp luËn ph©n tÝch míi Vai trß: tæng hîp? +Gióp ta hiÓu s©u s¾c c¸c khÝa c¹nh kh¸c nhau của trang phục đối với từng ngời tõng hoµn c¶nh cô thÓ. +Hiểu ý nghĩa văn hóa và đạo đức của c¸ch ¨n mÆc, nghÜa lµ kh«ng ¨n mÆc tïy tiện,cẩu thả nh một số ngời tầm thờng tởng đó là sở thích và quyền "bất khả xâm ? Theo em để làm rõ về một sự việc hiện phạm" -Dïng phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng tợng nào đó ngời ta làm nh thế nào? hîp *Ph©n tÝch lµ g×? tæng hîp lµ g×? Học sinh đọc Ghi nhớ SGK GV kiÓm tra kh¾c s©u , chèt l¹i néi dung 2.Ghi nhí:SGK/10 ghi nhí. II.LuyÖn tËp: 1.Bµi tËp 1.

(151) Hoạt động nhóm Ph©n tÝch luËn ®iÓm"Häc vÊn kh«ng chØ là chuyện đọc sách,nhng đọc sách vẫn là con đờng quan trọng của học vấn". -Hoạt động nhóm làm bài tập 2. Ph©n tÝch: - Học vấn là thành quả tích lũy…đời sau. - BÊt k× ai muèn ph¸t triÓn häc thuËt... - §äc s¸ch lµ hëng thô.... 2.Bµi tËp 2 - BÊt cø lÜnh vùc häc vÊn nµo…chän sách mà đọc. - Phải chọn những cuốn sách "đích thùc,c¬ b¶n" - Đọc sách cũng nh đánh trận.. *Hoạt động 3: Củng cố dặn dò: - Lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm(B¶ng phô) - HÖ thèng toµn bµi,nhÊn m¹nh träng t©m. - DÆn dß: + Häc bµi + ChuÈn bÞ bµi:LuyÖn tËp ph©n tÝch vµ tæng hîp *Kiến thức trọng tâm bài dạy : ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Ngµy so¹n:29/12/2013 Ngµy d¹y: 11/1/2014 TiÕt 95 : TËp lµm v¨n LuyÖn tËp ph©n tÝch vµ tæng hîp A. Mục tiêu cần đạt: - RÌn kÜ n¨ng nhËn diÖn v¨n b¶n ph©n tÝch vµ tæng hîp - LuyÖn kÜ n¨ng viÕt v¨n b¶n ph©n tÝch vµ tæng hîp - Båi dìng t duy ph©n tÝch. - Gi¸o dôc ý thøc tù gi¸c häc tËp cña häc sinh. B.ChuÈn bÞ: B¶ng phô C.TiÕn tr×nh bµi d¹y *Hoạt động1 : Khởi động 1.Tæ chøc: 2.KiÓm tra: ThÕ nµo lµ phÐp ph©n tÝch tæng hîp? 3.Bµi míi *Hoạt động2: LuyÖn tËp Bµi 1 I.Bµi tËp 1:Ph©n tÝch Hoạt động theo nhóm 1.§o¹n a - LuËn ®iÓm: “Th¬ hay c¶ hån lÉn x¸c” ( Chia líp thµnh 2 nhãm) - Tr×nh tù ph©n tÝch: -Nhãm 1:Bµi tËp 1.a +Thø nhÊt:C¸i hay thÓ hiÖn ë c¸c lµn ®iÖu -Nhãm 2 : Bµi tËp 1.b xanh.. *§¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy. +Thø hai:C¸i hay thÓ hiÖn ë c¸c cö * C¸c thµnh viªn trong líp nhËn xÐt, bæ xung ý kiÕn. động… *Gi¸o viªn kÕt luËn. +Thø ba:C¸i hay thÓ hiÖn ë c¸c vÇn th¬.. 2.§o¹n b : LuËn ®iÓm vµ tr×nh tù ph©n tÝch - Luận điểm"Mấu chốt của thành đạt là ở ®©u" -Tr×nh tù ph©n tÝch:.

(152) Bµi 2 -Thế nào là học qua loa,đối phó?. +Do nguyªn nh©n kh¸ch quan(§©y lµ ®iÒu kiÖn cÇn) :GÆp thêi,hoµn c¶nh,®iÒu kiÖn häc tËp thuËn lîi,tµi n¨ng trêi phó. +Do nguyªn nh©n chñ quan(§©y lµ ®iÒu kiện đủ) Tinh thần kiên trì phấn đấu,học tập không mÖt mái vµ kh«ng ngõng trau dåi phÈm chÊt đạo đức tốt đẹp. II.Bµi tËp 2:Thùc hµnh ph©n tÝch mét vấn đề 1,Häc qua loa cã nh÷ng biÓu hiÖn sau: -Học không có đầu có đuôi,không đến nơi đến chốn,cái gì cũng biết một tí… -Học cốt chỉ để khoe mẽ có bằng nọ,bằng kia.... - Nêu những biểu hiện của học đối phã?. 2.Học đối phó có những biểu hiện sau: - Học cốt để thầy cô không khiển trách,cha mÑ kh«ng m¾ng,chØ lo viÖc gi¶i quyÕt tríc m¾t. - KiÕn thc phiÕn diÖn n«ng c¹n. 3.B¶n chÊt: - Phân tích bản chất của lối học đối - Có hình thức học tập nh:cũng đến lớp,cũng phã? đọc sách,cũng có điểm thi cũng có bằng cÊp. - Kh«ng cã thùc chÊt,®Çu ãc rçng tuÕch. 4.T¸c h¹i: - Đối với xã hội:Những kẻ học đối phó sẽ -Nêu tác hại của lối học đối phó? trë thµnh g¸nh nÆng l©u dµi cho x· héi vÒ nhiÒu mÆt. - Đối với bản thân:Những kẻ học đối phó sẽ kh«ng cã høng thó häc tËp. III.Bµi tËp 3:Thùc hµnh ph©n tÝch mét v¨n b¶n Bµi 3 Dµn ý: *Dựa vào văn bản Bàn về đọc sách để - Sách là kho tàng về tri thức đợc tích lũy từ lËp dµn ý hµng ngh×n n¨m cña nh©n lo¹i.V× vËy,bÊt k× ai muốn có hiểu biết đều phải đọc sách. - Tri thc trong s¸ch bao gåm nh÷ng kiÕn thøc khoa häc vµ kinh nghiÖm thùc tiÔn. - Càng đọc sách càng thấy kiến thức của nh©n lo¹i mªnh m«ng. =>§äc s¸ch lµ v« cïng cÇn thiÕt nhng còng phải biết chọn sáhc mà đọc và phải biết Bµi 4 cách đọc mới có hiệu quả. ViÕt ®o¹n v¨n IV.Bµi tËp 4:Thùc hµnh tæng hîp - HS viÕt trong 5-7 phót Yªu cÇu:ViÕt ®o¹n v¨n tæng hîp nh÷ng ®iÒu GV chỉ định HS trình bày đã phân tích trong bài"Bàn về đọc sách" HS kh¸c nhËn xÐt GV đánh giá. *Hoạt động 3 : Củng cố dặn dò - NhËn xÐt giê häc,nhÊn m¹nh träng t©m. - DÆn dß: VÒ nhµ lµm l¹i c¸c bµi tËp võa ph©n tÝch vµo vë. - Đọc trớc bài:Nghị luận về một sự việc hiện tợng đời sống. - Chu©n bÞ VB: TiÕng nãi cña v¨n nghÖ. *Kiến thức trọng tâm bài dạy :.

(153) ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. Ngµy 6/1/2014 Ký duyÖt cña tæ CM TT. Hoµng Minh TiÕn. Ngµy so¹n:10/1/2014 Ngµy d¹y: 14/1/2013 TiÕt 96: TiÕng nãi cña v¨n nghÖ (trÝch). - NguyÔn §×nh Thi A-Môc tiªu bµi d¹y: Gióp häc sinh :. - Hiểu đợc nội dung của văn nghệ và sức mạnh kỳ diệu cña nó đối với đời sống con ngời. - HiÓu thªm c¸ch viÕt bµi v¨n nghÞ luËn qua t¸c phÈm nghÞ luËn ng¾n gän, chÆt chÏ vµ giµu h×nh ¶nh cña NguyÔn §×nh Thi. - Gi¸o dôc ý thøc tr©n träng t¸c phÈm v¨n häc nghÖ thuËt. B-ChuÈn bÞ:. - Gi¸o viªn: Ch©n dung NguyÔn §×nh Thi, toµn v¨n bµi viÕt. - Häc sinh : ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn. C.TiÕn tr×nh bµi d¹y *Hoạt động 1: Khởi động: 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: Phát biểu điều mà em thấm thía nhất khi học bài Bàn về đọc sách? 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: *Hoạt động 2: §äc - hiÓu v¨n b¶n: I-T×m hiÓu chung 1.T¸c gi¶- t¸c phÈm ? Dùa vµo phÇn chó thÝch * trong *T¸c gi¶: NguyÔn §×nh Thi (1924-2003) SGK, h·y giíi thiÖu nh÷ng nÐt - Quª ë Hµ Néi chÝnh vÒ t¸c gi¶. - Hoạt động văn nghệ khá đa dạng: làm thơ, viết v¨n,so¹n kÞch, s¸ng t¸c nh¹c, viÕt lý luËn phª b×nh. -Năm 1996 Ông đợc Nhà nớc tặng giải thëng Hå ChÝ Minh vÒ v¨n häc nghÖ thuËt ?Cho biết hoàn cảnh ra đời của *Tác phẩm: Hoàn cảnh ra đời của tiểu luận “TiÕng nãi cña v¨n nghÖ”. v¨n b¶n ? - ViÕt n¨m 1948- Trong thêi kú chóng ta ®ang x©y dùng mét nÒn v¨n häc nghÖ thuËt míi ®Ëm đà tính dân tộc đại chúng, gắn bó với cuộc kháng chiến vĩ đại của nhân dân: Kháng chiến chèng Ph¸p. - In trong cuốn “Mấy vấn đề văn học”(XB năm 1956). 2- §äc-T×m hiÓu chó thÝch: (SGK trang 16,17) GV hớng dẫn HS đọc. .Yêu cầu đọc to, rõ, chính xác, diễn cảm..

(154) GV đọc mẫu - học sinh đọc. GV nhận xét học sinh đọc. ? Xác định kiểu văn bản ? VB (trích) đợc chia làm mấy phÇn ? nªu luËn ®iÓm cña tõng phÇn ? ? NhËn xÐt vÒ bè côc , hÖ thèng luËn ®iÓm cña v¨n b¶n.. Theo dâi v¨n b¶n: PhÇn 1(Tõ ®Çu đến Nguyễn Du hay Tônx Tôi). ? Nh¾c l¹i luËn ®iÓm trong phÇn 1 cña v¨n b¶n. ? Luận điểm này đơc thể hiện trong nh÷ng c©u v¨n nµo. ? §Ó lµm s¸ng tá luËn ®iÓm trªn, tác giả đã đa ra và phân tích nh÷ng dÉn chøng nµo.. ? NhËn xÐt vÒ c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶. ? Em học tập đợc gì ở phơng pháp lËp luËn cña t¸c gi¶ khi t¹o lËp VB nghÞ luËn.(Th¶o luËn ). TiÕp tôc theo dâi phÇn (®o¹n v¨n từ “Lời gửi của nghệ thuật đến mét c¸ch sèng cña t©m hån) ? Theo t¸c gi¶, lêi göi cña nghÖ thuËt, ta cÇn hiÓu nh thÕ nµo cho đúng. ? Để thuyết phục ngời đọc ngời nghe, t¸c gi¶ ®a ra nh÷ng dÉn chøng nµo. ? VËy lêi göi cña nghÖ thuËt, hiÓu. §äc c¸c chó thÝch 1,2,3,4,6,11. 3-ThÓ lo¹i-Bè côc: - Kiểu văn bản nghị luận về một vấn đề văn nghÖ. - 2 phÇn: (1): Từ đầu đến “một cách sống của tâm hồn”. Tr×nh bµy luËn ®iÓm: Néi dung cña v¨n nghÖ: 2): Cßn l¹i: Søc m¹nh kú diÖu cña v¨n nghÖ. *C¸c phÇn trong v¨n b¶n cã sù liªn kÕt chÆt chÏ,m¹ch l¹c, c¸c luËn ®iÓm võa cã sù gi¶i thÝch cho nhau, vừa đợc tiếp xúc tự nhiên theo hớng ngày càng phân tích sâu sức mạnh đặc trng của v¨n nghÖ. II-Ph©n tÝch v¨n b¶n: 1-Néi dung cña v¨n nghÖ: *LuËn ®iÓm: V¨n nghÖ kh«ng chØ ph¶n ¸nh thùc t¹i kh¸ch quan mµ cßn thÓ hiÖn t tëng, t×nh cảm của nghệ sỹ, thể hiện đời sống tinh thần cña c¸ nh©n ngêi s¸ng t¸c. “Tác phẩm nghệ thuật …góp vào đời sống xung quanh” *§a ra 2 dÉn chøng: (1)-Hai c©u th¬ t¶ c¶nh mïa xu©n trong “truyÖn KiÒu” víi lêi b×nh: -Hai câu thơ làm chúng ta rung động với cái đẹp lạ lùng mà tác giả đã miêu tả. - “c¶m thÊy trong lßng ta cã nh÷ng sù sèng t¬i trÎ lu«n lu«n t¸i sinh Êy”. §ã chÝnh lµ lêi göi, lêi nh¾n - mét trong nh÷ng néi dung cña “truyÖn KiÒu”. (2)-C¸i chÕt th¶m khèc cña An-na Ca rª- nhi – na (Trong tiÓu thuyÕt cïng tªn cña L. T«nx t«i) làm cho ngời đọc “đầu óc bâng khuâng nặng nh÷ng suy nghÜ trong lßng cßn v¬ng vÊn nh÷ng vui buồn không bao giờ quên đợc nữa . §ã chÝnh lµ lêi göi, lêi nh¾n cña L.T«nx t«i. Chän läc ®a ra 2 dÉn chøng tiªu biÓu, dÉn ra từ 2 tác phẩm nổi tiếng của 2 tác giả vĩ đại của v¨n häc d©n téc vµ thÕ giíi cïng víi nh÷ng lêi ph©n tÝch b×nh luËn s©u s¾c. (Chän läc dÉn chøng, lËp luËn chÆt chÏ sÏ t¹o lập đợc văn bản có sức thuyết phục với ngời đọc) *Lêi göi cña nghÖ thuËt( bµn vÒ néi dung cña VN) - “Lêi göi cña nghÖ thuËt kh«ng nh÷ng lµ mét bài học luận lí hay một triết lý về đời ngời hay nh÷ng lêi khuyªn xö thÕ hay mét sù thùc t©m lý hoÆc x· héi”. Lêi göi cña nghÖ thuËt cßn lµ tÊt c¶ nh÷ng say sa, vui buån, yªu ghÐt, m¬ méng, phÊn khÝch. -> §a ra 2 dÉn chøng(“TruyÖn KiÒu”, tiÓu thuyÕt “An-na Ca-rª-nhi-na”) -> T¸c phÈm v¨n nghÖ kh«ng cÊt lªn nh÷ng lời thuyết lý khô khan mà chứa đựng tất cả nh÷ng say sa, vui buån, yªu ghÐt, m¬ méng cña nghệ sỹ. Nó mang đến cho chúng ta bao rung.

(155) mét c¸ch ng¾n gän nhÊt lµ g×.. ? Nh vËy néi dung cña v¨n nghÖ lµ g×.. ? Néi dung cña v¨n nghÖ kh¸c víi néi dung cña c¸c bé m«n khoa häc x· héi kh¸c ë nh÷ng ®iÓm nµo.. động, ngỡ ngàng trớc những điều tởng chừng đã rÊt quen thuéc. *Néi dung cña v¨n nghÖ lµ hiÖn thùc mang tÝnh cụ thể sinh động, là đời sống tình cảm của con ngời qua cái nhìn và đời sống tình cảm có tÝnh c¸ nh©n cña ngêi nghÖ sü. Néi dung cña v¨n nghÖ cßn lµ rung c¶m lµ nhận thức của ngời tiếp nhận .Nó sẽ đợc mở rộng , phát huy vô tận qua thế hệ ngời đọc, ngêi xem. (Nh÷ng bé m«n khoa häc kh¸c nh: LÞch sö địa lý... khám phá , miêu tả và đúc kết bộ mặt tù nhiªn hay x· héi, c¸c quy luËt kh¸ch quan. V¨n nghÖ tËp trung kh¸m ph¸ thÓ hiÖn chiÒu s©u tÝnh c¸ch , sè phËn con ngêi, thÕ giíi bªn trong t©m lý , t©m hån con ngêi.). *Hoạt động 3: Củng cố, dặn dò. -Kh¾c s©u: néi dung ph¶n ¸nh, thÓ hiÖn cña v¨n nghÖ? -VÒ nhµ häc bµi: + C©u hái: Ph©n tÝch néi dung ph¶n ¸nh , thÓ hiÖn cña v¨n nghÖ. Ngµy so¹n:10/1/2013 Ngµy d¹y: .14/1/2013 TiÕp 97: TiÕng nãi cña v¨n nghÖ (tiÕp). - NguyÔn §×nh Thi. A-Môc tiªu bµi d¹y.. TiÕp tôc gióp häc sinh: - Hiểu đợc sức mạnh kỳ diệu của văn nghệ với đời sống con ngời. - HiÓu thªm c¸ch viÕt bµi v¨n nghÞ luËn qua t¸c phÈm nghÞ luËn ng¾n gän , chÆt chÏ vµ giµu h×nh ¶nh cña NguyÔn §×nh Thi. - Gi¸o dôc ý thøc tr©n träng t¸c phÈm v¨n häc nghÖ thuËt. B-ChuÈn bÞ. - GV: su tầm toàn văn bài viết trong “ Mấy vấn đề về văn học” hoặc “Tuyển tập NguyÔn §×nh Thi” (tËp III) - HS: so¹n kü bµi. C-TiÕn tr×nh bµi d¹y.. *Hoạt động 1: Khởi động. 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: - Ph©n tÝch néi dung ph¶n ¸nh cña v¨n nghÖ trong phÇn I cña v¨n b¶n . - KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: *Hoạt động 2: §äc- hiÓu v¨n b¶n (tiÕp) II-Ph©n tÝch v¨n b¶n 1-Néi dung cña v¨n nghÖ Để hiểu đợc sức mạnh kì diệu 2-Sức mạnh kì diệu của văn nghệ đối với đời sống cña v¨n nghÖ, tríc hÕt ph¶i lý con ngêi. giải đợc vì sao con ngời cần *Con ngời cần đến tiếng nói của văn nghệ: đến tiếng nói của văn nghệ? -“Mỗi t¸c phÈm lín nh räi vµo bªn trong chóng ta mét (Chó ý ®o¹n v¨n “chóng ta ánh sáng riêng…làm cho thay đổi hẳn mắt ta nhìn, óc nhận của những nghệ sĩ...cỏch ta nghĩ ”Văn nghệ giúp cho chúng ta đợc cuộc sống sống của tâm hồn”) đầy đủ hơn, phong phú hơn với cuộc đời, với chính ? LÊy VD tõ c¸c t¸c phÈm v¨n m×nh. VD: C¸c bµi th¬ “Ánh tr¨ng” cña NguyÔn Duy, nghệ đã đợc học và đọc thêm “Bài học đờng đời đầu tiên” ( trích “Dế Mèn phiêu lu.

(156) để làm sáng tỏ.. ký”) cña T« Hoµi, “Bøc tranh cña em g¸i t«i”-cña T¹ Duy Anh. -Văn nghệ với đời sống quần chúng nhân dân-những con ngời Việt Nam đang chiến đấu,sản xuất trong thời k× ®Çu cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p: “ nh÷ng ngêi rất đông …bị tù trung thân trong cuộc đời u tối, vất vả không mở đợc mắt” thì tiếng nói của văn nghệ là sợi dây buộc chặt họ với cuộc đời thờng bên ngoài , với tất cả những sự sống, hoạt động, những vui buồn gần gũi. -V¨n nghÖ gãp phÇn lµm t¬i m¸t sinh ho¹t kh¾c khæ hàng ngày, giữ cho cuộc đời luôn vui tơi. Tác phẩm văn nghÖ hay gióp cho con ngêi lu«n vui lªn, biÕt rung c¶m và ớc mơ trong cuộc đời còn lắm vất vả cực nhọc. -> NÕu kh«ng cã v¨n nghÖ th× cuéc sèng tinh thÇn thËt nghÌo nµn, buån tÎ, tï tóng. ? Nh vËy nÕu kh«ng cã v¨n nghệ thì đời sống con ngời sẽ *Bản chất của văn nghệ: ra sao. Lµ “tiÕng nãi t×nh c¶m”. T¸c phÈm v¨n nghÖ chøa *Chú ý phần văn bản từ “sự -đựng “ t×nh yªu ghÐt, niÒm vui buån” cña con ngêi sống ấy” đến hết. chúng ta trong đời sống thờng ngày. Nghệ thuật còn nói ?Trong đoạn văn T/G đã đa ra nhiều với t tởng” nhng là t tởng không khô khan, trừu tquan niệm của mình về bản ợng mà lắng sâu, thấm vào những cảm xúc , những nỗi chÊt cña v¨n nghÖ. VËy b¶n niÒm. chÊt cña v¨n nghÖ lµ g×? *Con đờng đến với ngời tiếp nhận, tạo nên sức mạnh k× diÖu cña v¨n nghÖ: -Tác phẩm văn nghệ lay động cảm xúc,đi vào nhận ?Từ bản chất của văn nghệ, thức, tâm hồn chúng ta qua con đờng tình cảm. T/G đã diễn giải và làm rõ con Đến với một tác phẩm văn nghệ, chúng ta đợc sống đờng đến với ngời tiếp nhận- cùng cuộc sống miêu tả trong đó, đợc yêu, ghét, vui, tạo nên sức mạnh kì diệu của buồn, đợi chờ...cùng các nhân vật và ngời nghệ sĩ. nghÖ thuËt lµ g×. -“nghệ thuật không đứng ngoài trỏ vẽ cho ta đờng đi, nghệ thuật vào đốt lửa trong lòng chúng ta, khiến chúng ta phải tự bớc lên trên đờng ấy”. -> V¨n nghÖ gióp mäi ngêi tù nhËn thøc m×nh, tù x©y m×nh. Nh vËy v¨n nghÖ thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng ? Khi tác động bằng nội dung dựng cña nã mét c¸ch tù nhiªn cã hiÖu qu¶ l©u bÒn vµ s©u và cách thức đặc biệt này thì sắc. văn nghệ đã giúp con ngời điều -Nghệ thuật lập luận: cách viết giàu hình ảnh, dẫn g×.? chøng phong phó, s¸t thùc, giäng v¨n say sa ch©n ? NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt lËp thµnh. ->Søc thuyÕt phôc cao. luËn cña T/G, t¸c dông cña nghệ thuật lạp luận đó. *Hoạt động 3: Tổng kết,ghi nhớ( SGK/17) ? c¶m nhËn cña em vÒ c¸ch 1-NghÖ thuËt viÕt v¨n nghÞ luËn cña t¸c gi¶ - Bè côc chÆt chÏ, hîp lý, c¸ch dÉn d¾t tù nhiªn. qua v¨n b¶n nµy - C¸ch viÕt giµu h×nh ¶nh, nhiÒu dÉn chøng vÒ th¬ v¨n và về đời sống thực tế. - Giọng văn toát lên lòng chân thành, niềm say sa, đặc biÖt høng d©ng cao ë phÇn cuèi. ? Nªu néi dung chÝnh cña v¨n 2-Néi dung bản “Tiếng nói của văn nghệ”. Văn nghệ nối sợi dây đồng cảm kì diệu giữa nghệ sĩ với bạn đọc thông qua những rung động mãnh liệt, sâu xa của trái tim. Văn nghệ giúp con ngời đợc sống phong phó h¬n vµ tù hoµn thiÖn nh©n c¸ch , t©m hån m×nh. 2 HS đọc ghi nhớ. * Ghi nhí (SGK 17) *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò - GV hệ thống bài: +Sức mạnh kì diệu của văn nghệ với đời sống con ngời..

(157) +C¸ch viÕt bµi v¨n nghÞ luËn qua v¨n b¶n cña NguyÔn §×nh Thi. - Híng dÉn HS lµm bµi tËp (SGK/17): HS tù chän mét t¸c phÈm v¨n nghÖn mµ m×nh yêu thích, sau đó phân tích ý nghĩa tác động của tác phẩm ấy với mình. - GV híng dÉn HS vÒ nhµ: +Lµm c¸c BT ( SBT ). +So¹n VB: “ChuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kØ míi”. *Kiến thức trọng tâm bài dạy : ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Ngµy so¹n:11/1/2014 Ngµy d¹y: 15/1/2014 TiÕt 98: C¸c thµnh phÇn biÖt lËp A. Môc tiªu bµi d¹y: Gióp häc sinh: - NhËn biÕt 2 thµnh phÇn biÖt lËp: t×nh th¸i, c¶m th¸n. - Nắm chắc đợc công dụng của mỗi thành phần trong câu. - Biết đặt câu có thành phần tình thái, cảm thán. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Ng÷ liÖu vµ bµi tËp vËn dông. - Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo híng dÉn. C.TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1: Khởi động 1-Tæ chøc: 2-Kiểm tra Thế nào là khởi ngữ? đặc điểm của khởi ngữ? ( kiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh) 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: *Hoạt động 2: Bµi häc Hoạt động của thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n I. Thµnh phÇn t×nh th¸i *Ng÷ liÖu 1: (SGK 18) ? Các từ ngữ: “chắc”, “có lẽ”, trong - “Chắc”, “có lẽ” là nhận định của ngời nói những câu trên thể hiện nhận định của đối với sự việc đợc nói trong câu: “chắc” thể ngời nói đối với sự việc nêu ở trong câu hiện độ tin cậy cao, “có lẽ”: thể hiện độ tin cËy thÊp h¬n. nh thÕ nµo? ? NÕu kh«ng cã nh÷ng tõ “ch¾c”, “cã ->NÕu kh«ng cã nh÷ng tõ “ch¾c”, “cã lÏ” th× lÏ:” nãi trªn th× nghÜa sù viÖc cña c©u sù viÖc nãi trong c©u vÉn kh«ng cã g× thay chứa chúng có khác đi không ? Vì sao ? đổi. V× c¸c tõ ng÷ “ch¾c”, “cã lÏ” chØ thÓ hiÖn nhận định của ngời nói đối với sự việc trong c©u, chø kh«ng ph¶i lµ th«ng tin sù viÖc cña c©u ( chóng kh«ng n»m trong cÊu tróc có ph¸p cña c©u) ? Các từ “chắc”, “có lẽ” đợc gọi là thành * Thành phần tình thái đợc dùng để thể phần tình thái. Em hiểu thế nào là thành hiện cách nhìn của ngời nói đối với sự việc đợc nói đến trong câu. phÇn t×nh th¸i ? ? T×m nh÷ng c©u th¬, c©u v¨n dïng thµnh phÇn t×nh th¸i hay trong ch¬ng tr×nh Ng÷ VD: 1- “S¬ng chïng ch×nh qua ngâ Hình nh thu đã về” V¨n. ( “sang thu”- H÷u ThØnh) 2- “LÇn ®Çu tiªn trong lÞch sö ViÖt Nam vµ cã lÏ c¶ thÕ giíi, cã mét vÞ Chñ tÞch níc lÊy chiÕc nhµ sµn nhá b»ng gç bªn c¹nh chiÕc ao lµm “cung ®iÖn “ cña m×nh. (“Phong c¸ch Hå ChÝ Minh”- Lª Anh Trµ) (GV diễn giảng thành phần tình thái 1-Những yếu tố tình thái gắn với độ tin cậy.

(158) trong c©u chia thµnh c¸c lo¹i:. của sự việc đợc nói đến. 2-Nh÷ng yÕu tè t×nh th¸i g¾n víi ý kiÕn cña ngêi nãi(VD theo t«i, ý «ng Êy...) 3-Những yếu tố tình thái chỉ thái độ của ngời nói đối với ngời nghe (VD à, ạ, nhỉ, nhé... đứng cuối câu). *Ng÷ liÖu 2: (SGK 18). II.Thµnh phÇn c¶m th¸n. - Học sinh đọc to phần ngữ liệu, chú ý a) ồ, sao mà độ ấy vui thế. ( Kim L©n, “Lµng”) c¸c tõ g¹ch ch©n. b) Trêi ¬i, chØ cßn cã 5 phót ( NguyÔn Thµnh Long, “LÆng lÏ Sa Pa ” C¸c tõ ng÷: “å”, “trêi ¬i” kh«ng chØ sù vËt ? C¸c tõ ng÷ “å”, “trêi ¬i” trong nh÷ng sù viÖc. c©u trªn cã chØ sù vËt hay sù viÖc g× Chúng ta hiểu đợc tại sao ngời nói kêu “ồ kh«ng ? ”, “trêi ¬i” lµ nhê phÇn c©u tiÕp theo sau ? Nhê nh÷ng tõ ng÷ nµo trong c©u mµ chúng ta hiểu đợc tại sao ngời nói kêu những tiếng này ( đó là: sao mà độ ấy vui thế, chØ cßn cã 5 phót) “å” hoÆc kªu “trêi ¬i” Chính những phần câu tiếp sau các tiếng đó gi¶i thÝch cho ngêi nghe biÕt t¹i sao ngêi nãi c¶m th¸n. Các từ “ồ ”, “trời ơi” không dùng để gọi ? Các từ “ồ ”, “trời ơi” đợc dùng để làm ai c¶ chóng chØ gióp ngêi nãi gi·i bµy nçi g× ? lßng cña m×nh. ? Các từ “ồ ”, “trời ơi” đợc gọi là thành * Thµnh phần cảm thán đợc dùng để bộc lộ phÇn c¶m th¸n. Em hiÓu nh thÕ nµo lµ t©m lý cña ngêi nãi ( vui, buån, mõng, thµnh phÇn c¶m th¸n ? VÞ trÝ cña thµnh giËn...) phÇn c¶m th¸n trong c©u? ?T×m nh÷ng c©u th¬, c©u v¨n dïng thµnh VD “¤i kú l¹ vµ thiªng liªng – bÕp löa” phÇn c¶m th¸n hay trong ch¬ng tr×nh (“BÕp löa”- B»ng ViÖt) Ng÷ V¨n ? C¸c thµnh phÇn t×nh th¸i vµ thµnh phÇn cảm thán đợc gọi là các thành phần biệt lËp. VËy em hiÓu thÕ nµo lµ thµnh phÇn * C¸c thµnh phÇn t×nh th¸i, c¶m th¸n lµ nh÷ng bé phËn kh«ng tham gia vµo viÖc diÔn biÖt lËp.? đạt nghĩa sự việc của câu nên đợc gọi là thµnh phÇn biÖt lËp. *Ghi nhí (SGK18) 1 H/ S đọc ghi nhớ? *Hoạt động 3: Luyện tập Bµi1 1-Bµi tËp 1 (SGK 19) -Một học sinh đọc yêu cầu của bài tập. Tìm các thành phần tình thái, cảm thán? - Häc sinh lªn b¶ng lµm bµi tËp. a. Cã lÏ - thµnh phÇn t×nh th¸i. - Häc sinh kh¸c nhËn xÐt bæ sung. b. Chao «i - thµnh phÇn c¶m th¸n. (nÕu cã) c. H×nh nh - thµnh phÇn t×nh th¸i. - Giáo viên nhận xét, đánh giá. d. Ch¶ nhÏ - thµnh phÇn t×nh th¸i. Bµi 2 2-Bµi tËp 2: (SGK-19) -1HS đọc theo yêu cầu BT S¾p xÕp nh÷ng tõ ng÷: ch¾c lµ, dêng nh, ch¾c ch¾n,cã lÏ, ch¾c h¼n, h×nh nh, cã vÎ nh...theo trinh tự tăng dần sự tin cậy (hay độ chắc chắn) -1HS lªn b¶ng lµm bµi tËp -> Dêng nh, h×nh nh->cã vÎ nh-> cã lÏ-> ch¾c lµ-> ch¾c h¼n-> ch¾c ch¾n. Bµi 3 3-Bµi tËp 3: (SGK-19) HS th¶o luËn -Trong 3 tõ: ch¾c,h×nh nh, ch¾c ch¾n - chän tõ- nªu lÝ do chän. +Víi tõ : ch¾c ch¾n, ngêi nãi ph¶i chÞu tr¸ch nhiệm cao nhất về độ tin cậy của sự việc do m×nh nãi ra. +Víi tõ: h×nh nh, ngêi nãi chÞu tr¸ch nhiÖm.

(159) H/s đọc yêu cầu bài tập 4 -Híng dÉn häc sinh c¸ch lµm. -Tr×nh bµy tríc líp. -H/s nhËn xÐt. -GV nhận xét đánh giá diÔn ra theo 2 kh¶ n¨ng. thấp nhất về độ tin cậy của sự việc do mình nói ra. -T¸c gi¶ NguyÔn Quang S¸ng chän tõ "Ch¾c"trong c©u:" Víi lßng...ch¾c anh nghÜ r»ng... cæ anh" v× niÒm tin vµo sù viÖc cã thÓ -: 4-Bµi tËp 4 (SGK19) + Thø nhÊt theo t×nh c¶m huyÕt thèng th× sù viÖc sÏ ph¶i diÔn ra nh vËy. + Thø hai do thêi gian vµ ngo¹i h×nh, sù viÖc còng cã thÓ diÔn ra kh¸c ®i mét chót.. *Hoạt động 4:Củng cố dặn dò - HÖ thèng toµn bµi. - VÒ nhµ: Häc bµi,lµm l¹i c¸c bµi tËp. - ChuÈn bÞ bµi:C¸c thµnh phÇn biÖt lËp -tiÕp. Ngµy so¹n:12/1/2014 Ngµy d¹y: 18/1/2014 TiÕt 99 nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiện tợng đời sống A.Mục tiêu cần đạt:. - Giúp học sinh biết thế nào là bài nghị luận về 1 sự việc, hiện tợng đời sống. - Cách làm bài nghị luận về sự việc, hiện tợng đời sống. - Cñng cè vµ rÌn kü n¨ng viÕt VB nghÞ luËn x· héi.. B.ChuÈn bÞ:. 1 sè §V, VB vÒ kiÓu bµi nµy.. C.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học. *Hoạt động 1: Khởi động: 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: - Em hiÓu biÕt g× vÒ kiÓu bµi nghÞ luËn ? 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi *Hoạt động 2: Néi dung bµi d¹y §äc VB “BÖnh lÒ mÒ” - T¸c gi¶ bµn luËn vÒ hiÖn tîng g× trong đời sống ? -Theo em trong đời sống còn có nh÷ng hiÖn tîng nµo kh¸c ? (C·i lén, quay cãp, nhæ bËy, nãi tôc, nãi dèi, ham ch¬i ®iÖn tö...) - HiÖn tîng Êy cã nh÷ng biÓu hiÖn nh thÕ nµo ? - C¸ch tr×nh bµy hiÖn tîng trong v¨n bản có nêu đợc vấn đề của hiện tợng bÖnh lÒ mÒ kh«ng ? - Nguyên nhân của hiện tợng đó là do ®©u ? - BÖnh lÒ mÒ cã t¸c h¹i g× ? - T¸c gi¶ ph©n tÝch t¸c h¹i cña bÖnh lÒ mÒ nh thÕ nµo ?. I.T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ 1 sù vËt, hiÖn tîng đời sống 1.VÝ dô: “BÖnh lÒ mÒ ” a.Nh÷ng biÓu hiÖn: Sai hÑn, ®i chËm, kh«ng coi träng m×nh vµ ngêi kh¸c -> Nêu bật đợc vấn đề của hiện tợng bệnh lề mề. b.Nguyên nhân của hiện tợng đó: -> Coi thêng viÖc chung, thiÕu tù träng, thiÕu t«n träng ngêi kh¸c c.Nh÷ng t¸c h¹i cña bÖnh lÒ mÒ - Lµm phiÒn mäi ngêi, lµm mÊt th× giê; lµm n¶y sinh cách đối phó - Ph©n tÝch t¸c h¹i: + Nhiều vấn đề không đợc bàn bạc thấu đáo hoặc l¹i ph¶i kÐo dµi thêi gian..

(160) §äc ®o¹n v¨n kÕt ? ®o¹n v¨n nãi lªn ®iÒu g× ? - §ã lµ nh÷ng gi¶i ph¸p g×?. + Ngời đến đúng giờ cứ phải đợi + GiÊy mêi ph¶i ghi sím h¬n 30 - 1h d.Nªu gi¶i ph¸p kh¾c phôc. ->Vì cuộc sống văn minh hiện đại “Mọi ngời ph¶i t«n träng nhau, hîp t¸c víi nhau”. - Làm việc đúng giờ là tác phong của ngời có văn ho¸. - NÕu kh«ng thËt cÇn thiÕt -> kh«ng tæ chøc häp - Thế nào là nghị luận về 1 vấn đề đời - Những cuộc họp mọi ngời phải tự giác tham dự sèng x· héi ? đúng giờ. - Yªu cÇu vÒ néi dung h×nh thøc cña bµi nghÞ luËn ? §äc ghi nhí ? 2.KÕt luËn - Ghi nhí II.LuyÖn tËp: 1-Bµi 1: HS ph¸t biÓu Nêu sự việc, hiện tợng tốt đáng biểu dơng của GV ghi lªn b¶ng c¸c b¹n trong trêng hoÆc ngoµi x· héi. Xem hiÖn -> HS thảo luận lựa chọn, bày tỏ thái tợng nào đáng viết bài nghị luận, hiện tợng nào độ đồng tình, phản đối ? không đáng viết *Hoạt động 3 - Củng cố, dặn dò 1 h/s đọc ghi nhớ -§äc l¹i ghi nhí VÒ nhµ 1-§äc kü bµi v¨n tham kh¶o. 2- Tìm đọc văn bản thuộc kiểu bài này 3- ChuÈn bÞ theo yªu cÇu bµi “C¸ch lµm bµi v¨n nghị luận... đời sống” *Kiến thức trọng tâm bài dạy : ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. Ngµy 6/1/2014 Ký duyÖt cña tæ CM TT. Hoµng Minh TiÕn.

(161) Ngµy so¹n:12 /1/2014 Ngµy d¹y: 18/1/2014 TiÕt 100: C¸ch lµm bµi nghÞ luËn về một sự việc, hiện tợng đời sống A.Mục tiêu cần đạt:. - Giúp học sinh nắm đợc cách làm bài văn nghị luận về 1 sự việc, hiện tợng đời sống. - RÌn kü n¨ng viÕt VB nghÞ luËn x· héi. - Cñng cè vµ rÌn luyÖn c¸ch viÕt v¨n nghÞ luËn.. B.ChuÈn bÞ:. Một số đề bài; 1 số văn bản mẫu. C.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học. *Hoạt động 1 - Khởi động: 1-Tæ chøc: 2-Kiểm tra: Thế nào là nghị luận về một sự việc, hiện tợng đời sống ? Yêu cầu về nội dung của bài NL về 1 sự việc , hiện tợng đời sống ? 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi *Hoạt động 2: Néi dung bµi d¹y Đọc 4 đề văn trong SGK - T.22 I.Tìm hiểu các đề bài Các đề bài trên có điểm gì giống nhau? - Giống nhau: Chỉ ra những điểm giống nhau đó ? + Đối tợng: là sự việc, hiện tợng đời sống + PhÇn nªn yªu cÇu: thêng cã mÖnh lÖnh (nêu suy nghĩ, nhận xét, ý kiến, bảy tỏ thái độ cña m×nh) - Sự khác nhau giữa các đề ? - Kh¸c nhau: 1. + Cã sù viÖc, hiÖn tîng tèt -> biÓu d¬ng, ca ngîi + Cã sù viÖc, hiÖn tîng kh«ng tèt -> lu ý, phª b×nh, nh¾c... 2. + Có đề cung cấp sẵn sựviệc,hiện tợng dới dạng 1 truyện kể, mẫu tin để ngời làm bài sử dông + Có đề không cung cấp nội dung sẵn mà chỉ gäi tªn, ngêi lµm bµi ph¶i tr×nh bµy, m« t¶ sù - Mỗi em tự ra 1 đề bài? việc, hiện tợng đó Định hớng: Nhà trờng với vấn đề môi trờng. Đọc đề bài trong sgk t. 23 ? II.T×m hiÓu c¸ch lµm bµi Muèn lµm bµi v¨n nghÞ luËn ph¶i qua VD: §Ò bµi vÒ tÊm g¬ng Ph¹m V¨n. NghÜa nh÷ng bíc nµo? (Tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn 1.Tìm hiểu đề, tìm ý: ý, viÕt bµi, kiÓm tra) a. NghÜa lµ ngêi biÕt th¬ng mÑ, gióp mÑ viÖc đồng áng. Bớc tìm hiểu đề cần tìm hiểu rõ ý ? b. NghÜa lµ ngêi biÕt kÕt hîp häc vµ hµnh. (Tính chất,nhiệm vụ của đề : Phạm V¨n NghÜa lµ ai? Làm việc gì, ý nghĩa việc đó? c. NghÜa lµ ngêi biÕt s¸ng t¹o : lµm têi cho mÑ Việc thành đoàn phát động phong kÐo níc. trµo häc tËp Ph¹m V¨n NghÜa cã ý nghÜa nh thÕ nµo ? ) d. Häc tËp NghÜa lµ häc tËp yªu cha mÑ, häc lao -> Nªu suy nghÜ vÒ häc tËp Ph¹m động, học cách kết hợp học với hành, học sáng V¨nNghÜa ? t¹o – lµm nh÷ng viÖc nhá mµ cã ý nghÜa lín..

(162) - GV giíi thiÖu khung, dµn ý trong SGK - HS cô thÓ ho¸ c¸c môc nhá thµnh dàn ý chi tiết theo các ý đã tìm ?. 2.LËp dµn bµi: (HS ghi khung bµi trong SGK vµo vë) - Më bµi: SGK - Th©n bµi: a. Ph©n tÝch ý nghÜa viÖc lµm Ph¹m V¨n NghÜa: b. §¸nh gÝa viÖc lµm Ph¹m V¨n NghÜa: c. Đánh giá ý nghĩa việc phát động phong trào häc tËp Ph¹m V¨n NghÜa: + Tấm gơng đời thờng, bình thờng ai cũng có thể lµm dîc + Tõ 1 g¬ng cã thÓ nhiÒu ngêi tèt -> x· héi tèt -> TÊm g¬ng b×nh thêng nhng cã ý nghÜa lín - KÕt bµi: SGK 3.ViÕt bµi: HS viÕt tõng ®o¹n 4.§äc l¹i bµi, söa ch÷a. - Chia nhãm 4 nhãn MB, ý a, b, c - HS viÕt §V, tr×nh bµy ? - HS kh¸c bæ sung ? Gi¸o viªn nhËn xÐt, kÕt luËn. Nêu rõ các bớc để làm 1 bài văn nghị *Ghi nhớ: SGk – 24 luận về sự việc,hiện tợng đời sống? §äc ghi nhí ?. *Hoạt động 3 - Củng cố, dặn dò - Củng cố: Lập dàn bài cho đề 4 mục I SGK – 22 (GV gợi ý dựa vào đề đã làm lập dàn - Dặn dò: + Học bài. Nắm vững phơng pháp làm ý). Gäi HS tr¶ lêi bµi HS kh¸c bæ sung + Lập dàn ý chi tiết cho đề bài 4 + Viết bài nghị luận về tình hình địa phơng theo yªu cÇu vµ c¸ch lµm SGK *Kiến thức trọng tâm ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. Ngµy so¹n:17/1/2014 Ngµy d¹y: 20/1/2014 TiÕt 101: Híng dÉn chuÈn bÞ cho chơng trình địa phơng phần tập làm văn A. Mục tiêu cần đạt: Giúp hoc sinh - ¤n l¹i nh÷ng kiÕn thøc vÒ v¨n nghÞ luËn nãi chung. - Tập trung suy nghĩ về một hiện tợng thực tế ở địa phơng . - TÝch hîp víi c¸c v¨n b¶n v¨n vµ c¸c bµi tiÕng viÖt, tËp lµm v¨n. - Rèn kĩ năng viết bài văn nghị luận về một sự vật, hiện tợng xã hội ở địa phơng. B.ChuÈn bÞ: ChuÈn bÞ néi dung. C.TiÕn tr×nh lªn líp: *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tæ chøc: 2. KiÓm tra: ViÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh ë nhµ. 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Hiện nay trong thực tế có rất nhiều vấn đề con ngời phải quan tâm để tìm giải pháp tối u nh vấn đề môi trờng, vấn đề quyền trẻ em, vấn đề xã hội… Đó là những vấn đề mà tất cả các quốc gia trên thế giới phải quan tâm đồng thời nó là vấn đề cụ.

(163) thể của từng địa phơng phải giải quyết. Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu và viết về một vấn đề thực tế ở địa phơng mình. *Hoạt động 2: Néi dung I.Giíi thiÖu yªu cÇu, nhiÖm vô GV nªu yªu cÇu cô thÓ cña tõng Bíc 1: T×m hiÓu , suy nghÜ vµ viÕt bµi vÒ t×nh tiÕt hình địa phơng Nªu ý kiÕn riªng díi d¹ng NL vÒ 1 sù viÖc, hiÖn tợng đời sống. Bíc 2: Tr×nh bµy bµi viÕt tríc líp. ( sÏ thùc hiÖn vµo tiÕt 143) II.Hớng dẫn một số vấn đề cần làm 1. Lựa chọn đề tài - ở địa phơng em, em thấy vấn - Vấn đề môi trờng. đề nào cần bàn bạc, trao đổi để - Vấn đề quyền trẻ em. mang l¹i lîi Ých chung? - Vấn đề tệ nạn xã hội. Lựa chọn SV,HT phải sát hợp với địa phơng và có ý nghÜa . 2. Xác định cách viết ? Khi viết cần phải đảm bảo yêu - VÒ néi dung: cÇu g× vÒ néi dung? + +Sự việc hiện tợng đợc đề cập phải mang tính phæ biÕn trong x· héi. + Ph¶i trung thùc cã tÝnh x©y dùng, kh«ng s¸o rçng. + Phân tích nguyên nhân phải đảm bảo tính khách quan vµ cã søc thuyÕt phôc. + Néi dung bµi viÕt gi¶n dÞ dÔ hiÓu tr¸nh dµi dßng ? Bè côc cña VB cÇn cã mÊy phÇn - VÒ h×nh thøc: Để làm rõ những phần đó cần trình + Bài viết có bố cục 3 phần đầy đủ, cân đối. bµy ntn? + Phải có đủ luận điểm, luận cứ, lập luận. + Bài viết có đầu đề. Ch Chó ý + Tình hình, ý kiến và nhận định của cá nhân phải râ rµng, cô thÓ cã thuyÕt minh, lËp luËn, thuyÕt phôc. + Tuyệt đối không đợc nêu tên ngời, tên cơ quan. Hoạt động 3 1. Chọn đề tài, nêu tên SV,HT HS lùa chän, nªu tªn. 2. Đăng kí đề tài ( th¶o luËn theo nhãm). đơn vị cụ thể ,có thật, vì nh vậy là phạm vi tập làm văn đã trở thành một phạm vi khác. LuyÖn tËp - HS Lựạ chọn đề tài. - Nªu sù viÖc, hiÖn tîng.. * Hoạt động 4: Củng cố- dặn dò: - HÖ thèng néi dung toµn bµi, kh¾c s©u kiÕn thøc c¬ b¶n. - Về nhà viết một văn bản hoàn chỉnh (chọn một trong các vấn đề đã hớng dẫn) - So¹n bµi: ChuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kØ míi (theo c©u hái s¸ch gi¸o khoa- trang 30) *Kiến thức trọng tâm ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………….

(164) ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. Ngµy so¹n:17/1/2014 Ngµy d¹y: 21/1/2014 TiÕt 102, 103: ChuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kû míi. - Vò Khoan -. A. Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh - Nhận thức đợc những điểm mạnh, điểm yếu trong tính cách và thói quen của con ngời Việt Nam, yêu cầu gấp rút phải khắc phục điểm yếu, hình thành đức tính và thói quen tốt khi đất nớc đi vào công nghiệp hoá-hiện đại hoá . - Nắm đợc trình tự lập luận và nghệ thuật nghị luận của tác giả. - TÝch hîp víi tiÕng viÖt vµ tËp lµm v¨n. - Rèn kĩ năng đọc, hiểu, phân tích văn bản nghị luận về vấn đề con ngời, xã hội. B. ChuÈn bÞ: - ThÇy: ChuÈn bÞ ch©n dung t¸c gi¶ Vò Khoan. - Trß: §äc kü v¨n b¶n chuÈn bÞ theo c©u hái trong s¸ch gi¸o khoa-trang 30. C.TiÕn tr×nh lªn líp: * Hoạt động 1: Khởi động 1.Tæ chøc: 2. KiÓm tra: KiÓm tra bµi cò. - V¨n b¶n “TiÕng nãi cña v¨n nghÖ” cã mÊy luËn ®iÓm, lµ nh÷ng luËn ®iÓm nµo? - Sau khi häc xong v¨n b¶n: “TiÕng nãi cña v¨n nghÖ” em cã nhËn xÐt nh thÕ nào về bố cục, về cách viết, về giọng văn của tác giả đã sử dụng trong văn bản? 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Vào Thế kỷ XXI, thanh niên Việt Nam ta đã, đang và sẽ chuẩn bị những gì trong hành trang của mình. Liệu đất nớc ta có thể sánh vai với các cờng quốc năm châu đợc hay kh«ng? Mét trong nh÷ng lêi khuyªn, nh÷ng lêi trß chuyÖn vÒ mét trong nh÷ng nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của thanh niên đợc thể hiện trong bài nghị luận của đồng chí Phó Thủ tớng Vũ Khoan viết nhân dịp đầu năm 2001. * Hoạt động 2:. §äc hiÓu v¨n b¶n: I- TiÕp xóc v¨n b¶n. - Giáo viên đọc mẫu, mời 3 học sinh 1. §äc v¨n b¶n đọc. - Yêu cầu học sinh đọc to, rõ ràng, - Giáo viên nhận xét cách đọc của học m¹ch l¹c, t×nh c¶m phÊn chÊn. sinh. ? Dùa vµo phÇn chó thÝch (*) trong SGK 2. Gi¶i thÝch tõ khã. hãy giới thiệu những nét chính về tác - Động lực: Là lực tác động vào vật, đồ vật gi¶? hay đối tợng. ? §äc c¸c chó thÝch SGK (29) - Kinh tế tri thức: Chỉ một trình độ phát triển ? Chó ý c¸c tõ ? Gi¶i nghÜa. rất cao của nền kinh tế mà trong đó tri thức (§éng lùc; kinh tÕ tri thøc; thÕ giíi trÝ tuÖ chiÕm tû träng cao trong c¸c gi¸ trÞ m¹ng; bãc ng¨n c¾n dµi). cña s¶n phÈm trong tæng s¶n phÈm kinh tÕ quèc d©n. - Thế giới mạng: Liên kết, trao đổi thông tin trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi nhê hÖ thèng m¸y tÝnh liªn th«ng. - Bãc ng¾n c¾n dµi: Thµnh ng÷ chØ lèi sèng, lèi suy nghÜ lµm ¨n h¹n hÑp nhÊt thêi kh«ng cã tÇm nh×n xa. 3. KiÓu lo¹i v¨n b¶n: ? V¨n b¶n nµy thuéc kiÓu v¨n b¶n g×? - Nghị luận về một vấn đề xã hội,giáo dục ? Lo¹i v¨n b¶n nghÞ luËn? - NghÞ luËn gi¶i thÝch. 4. Bè côc: 3 phÇn ? V¨n b¶n nµy cã bè côc mÊy phÇn? Phần 1: Đặt vấn đề. Néi dung tõng phÇn. Phần 2: Giải quyết vấn đề. Phần 3: Kết thúc vấn đề..

(165) II.Ph©n tÝch v¨n b¶n - LuËn ®iÓm trung t©m:ChuÈn bÞ hµnh trang ? Quan sát toàn bộ văn bản xác định luËn ®iÓm trung t©m vµ hÖ thèng luËn cø vµo thÕ kØ míi. - HÖ thèng luËn cø (4). trong v¨n b¶n? 1. Nêu vấn đề. - Nêu vấn đề một cách trực tiếp, rõ ràng, ? Đọc phần nêu vấn đề? ng¾n gän, cô thÓ ? Em cã nhËn xÐt nh thÕ nµo vÒ c¸ch nêu vấn đề của tác giả ? Việc đặt vấn đề -ý nghĩa: Đây là thời điểm quan trọng, thiêng vào thời điểm đầu thế kỉ mới có ý nghĩa liêng, đầy ý nghĩa đặc biệt là lớp trẻ Việt Nam ph¶i n¾m v÷ng c¸i m¹nh, c¸i yÕu cña con ngêi nh thÕ nµo? Việt Nam  từ đó phải rèn luyện những thói ? V× sao nh vËy, lÇn lît trong c¸c phÇn quen tèt khi bíc vµo nÒn kinh tÕ míi. viÕt tiÕp theo t¸c gi¶ sÏ gióp ta s¸ng tá. 2- Giải quyết vấn đề. HS: §äc phÇn 2- §o¹n 1. ? Luận cứ đầu tiên đợc triển khai là gì? Ngời viết đã luận chứng nó nh thế nào? ? §äc ®o¹n 2 vµ 3 (PhÇn 2). ? Ngoµi 2 nguyªn nh©n trªn cßn nh÷ng nguyªn nh©n nµo kh¸c khi nh×n réng ra cả nớc, cả thời đại và thế giới? ? Tất cả những nguyên nhân đó dẫn đến vấn đề gì? ? §äc ®o¹n 4 + ®o¹n 5 (PhÇn 2). ? Tác giả đã nêu những cái mạnh, cái yếu nµo cña con ngêi ViÖt Nam? Nguyªn nh©n v× sao cã c¸i yÕu? ? So víi ®o¹n 4 th× ë ®o¹n 5 t¸c gi¶ ph©n tÝch nh÷ng c¸i m¹nh, c¸i yÕu cña ngêi ViÖt Nam nh thÕ nµo? ¤ng sö dông nh÷ng thµnh ng÷ nµo? T¸c dông?. ? §äc ®o¹n 6 vµ ®o¹n 7. Ph¸t hiÖn nh÷ng c¸i m¹nh, c¸i yÕu trong tÝnh c¸ch vµ thãi quen cña ngêi ViÖt Nam? ? Em cã nhËn xÐt nh thÕ nµo vÒ c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶? HS - §äc phÇn 3. ? Tác giả nêu lại mục đích và sự cần thiết của khâu đầu tiên có ý nghĩa quyết định khi bíc vµo thÕ kØ míi lµ g×? V× sao? ? Em cã nhËn xÐt nh thÕ nµo vÒ nhiÖm vô t¸c gi¶ nªu ra? *Hoạt động 3: ? Tác giả đã sử dụng những tín hiệu. *LuËn cø quan träng ®Çu tiªn lµ sù chuÈn bị cho bản thân con ngời để bớc vào thế kØ míi. - LuËn chøng lµm s¸ng tá luËn cø. + Con ngời là động lực phát triển của lịch sử. Kh«ng cã con ngêi, lÞch sö kh«ng thÓ tiÕn lªn, ph¸t triÓn. + Trong nÒn kinh tÕ tri thøc, trong thÕ kØ XXI vai trß con ngêi cµng næi tréi. + Mét thÕ giíi khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn nhanh. + Sù giao thoa, héi nhËp gi÷a c¸c nÒn kinh tÕ ngµy cµng s©u réng. *LuËn cø trung t©m cña v¨n b¶n lµ : -ChØ râ nh÷ng c¸i m¹nh, c¸i yÕu cña con ngêi ViÖt Nam tríc m¾t líp trÎ. - C¸i m¹nh truyÒn thèng: Th«ng minh, nh¹y bÐn víi c¸i míi  §ã lµ c¸i m¹nh cèt tö cña toµn d©n  cã tÇm quan träng hµng đầu và lâu dài  Cái yếu đợc tiềm ẩn trong c¸i m¹nh - nhanh chãng kh¾c phôc mới phát huy đợc cái mạnh. - C¸i m¹nh: CÇn cï, s¸ng t¹o trong c«ng viÖc  Đáp ứng với thực tế cuộc sống hiện đại. C¸i m¹nh vÉn tiÒm Èn c¸i yÕu, nh÷ng khuyÕt tËt. - Cái mạnh: Đoàn kết, thơng yêu, giúp đỡ nhau trong lÞch sö dùng níc, gi÷ níc song thùc tế hiện nay còn đố kị, còn lối sống thứ bậc. - C¸i m¹nh: B¶n tÝnh thÝch øng nhanh C¸i yÕu: K× thÞ kinh doanh + thãi quen bao cÊp, û l¹i, kém năng động, tự chủ, khôn vặt, …… -> (Cô thÓ, râ rµng, l«gÝc)  Søc thuyÕt phôc cao 3. Kết thúc vấn đề - Mục đích: “Sánh vai… châu” - Con đờng, biện pháp: Lấp đầy những điểm m¹nh, vøt bá nh÷ng ®iÓm yÕu Lµm cho líp trÎ nhËn râ ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu t¹o thãi quen tèt để vận dụng vào thực tế. - Nhiệm vụ đề ra thật cụ thể, rõ ràng, giản dị, tởng nh ai cũng có thể làm theo..

(166) Tæng kÕt-LuyÖn tËp 1.Tæng kÕt *NghÖ thuËt: + Ngôn ngữ báo chí, gắn với đời sống, cách nãi trùc tiÕp, dÔ hiÓu, gi¶n dÞ. + Sö dông c¸ch so s¸nh cña ngêi NhËt, ngêi Hoa trong cïng mét sù viÖc, hiÖn tîng xong l¹i ? Nội dung chủ yếu mà văn bản đề cập cã c¸c thãi quen vµ øng xö đến là gì? kh¸c nhau. + Sö dông thµnh ng÷, tôc ng÷, ca dao cô thÓ, sinh động. *Néi dung: Ph¸t huy nh÷ng ®iÓm m¹nh, h¹n chế, vứt bỏ những điểm yếu để đa nớc ta tiến ? H·y t×m mét sè c©u thµnh ng÷, tôc ng÷ lªn s¸nh vai víi c¸c quèc gia 5 ch©u. nãi vÒ ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu cña con * Ghi nhí: SGK (Trang 30) ngêi ViÖt Nam trong d·y sau. 2.LuyÖn tËp. ( B¶ng phô ) *Nãi vÒ ®iÓm m¹nh cña ngêi ViÖt Nam - Uèng níc nhí nguån. - Tr«ng tríc ngã sau. - MiÖng nãi tay lµm. - §îc mïa chí phô ng« khoai. *Nãi vÒ ®iÓm yÕu cña ngêi ViÖt Nam - Đủng đỉnh nh chĩnh trôi sông. nghÖ thuËt g× trong v¨n b¶n?. *Hoạt động 4: Củng cố – dặn dò - HÖ thèng néi dung bµi + NghÖ thuËt. + Néi dung. - Híng dÉn lµm bµi tËp 2 (SGK-Trang 31) - Häc kÜ néi dung bµi - So¹n bµi: “Chã sãi vµ cõu trong th¬” Ngô ng«n cña La- ph«ng- ten theo c©u hái SGK trang 41. *Kiến thức trọng tâm ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………............ ........................................................................................................................... Ngµy so¹n:18/1/2014 Ngµy d¹y: 22/1/2014 TiÕt 104: C¸c thµnh phÇn biÖt lËp (tiÕp theo) A.Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh - Nhận biết hai thành phần biệt lập: Gọi- đáp và phụ chú. - Nắm đợc công dụng riêng của mỗi thành phần trong câu. - Biết đặt câu có thành phần gọi - đáp, thành phần phụ chú. - TÝch hîp víi v¨n, tËp lµm v¨n. B.ChuÈn bÞ: - ThÇy: PhÇn ng÷ liÖu vµ bµi tËp vËn dông. - Trß: ChuÈn bÞ theo híng dÉn. C.TiÕn tr×nh lªn líp: * Hoạt động 1: Khởi động 1.Tæ chøc: 2.KiÓm tra: -Ta đã học các thành phần biệt lập nào? Tác dụng của nó. -Tr×nh bµy bµi tËp sè 4 trang 19? 3.Bµi míi: Giíi thiÖu bµi:.

(167) Giờ trớc chúng ta đã học thành phần cảm thán, thành phần tình thái trong câu mặc dù nó không tham gia vào việc diễn đạt sự việc của câu xong nó cũng có những tác dụng nhất định: Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu những thành phần biệt lập đó? *Hoạt động 2: Bµi häc Hoạt động của thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n 1. Ng÷ liÖu vµ ph©n tÝch ng÷ liÖu *Ng÷ liÖu 1( SGK- Trang 31) - Từ “này” dùng để gọi; ? C¸c tõ ng÷: “nµy”; “tha «ng” tõ ng÷ nào đợc dùng để gọi, từ ngữ nào đợc - Cụm từ “tha ông”dùng để đáp. dùng để đáp? ? Những từ ngữ dùng để gọi-đáp có tham -> Những từ ngữ “này”, “tha ông” không gia diễn đạt nghĩa sự việc của câu hay tham gia vào việc diễn đạt nghĩa sự việc của kh«ng? T¹i sao? c©u v× chóng lµ thµnh phÇn biÖt lËp. ? Trong các từ ngữ gọi- đáp ấy, từ ngữ nào - Từ “này” đợc dùng để tạo lập cuộc thoại, đợc dùng để tạo lập cuộc thoại, từ ngữ më ®Çu sù giao tiÕp. nào đợc dùng để duy trì cuộc thoại? - Cụm từ “tha ông” dùng để duy trì cuộc ? Các từ ngữ “này”, “tha ông” đợc gọi thoại, thể hiện sự hợp tác đối thoại. là thành phần gọi- đáp. Em hiểu thế nào là thành phần gọi- đáp? *Thành phần gọi-đáp đợc dùng để tạo lập cuộc thoại, để duy trì quan hệ giao tiếp. *Bµi tËp 1- Trang 32 - Một học sinh đọc yêu cầu bài tập 1 Tìm thành phần gọi- đáp trong đoạn trích. (Trang 32) - Từ dùng để gọi “này”. ? Học sinh xác định  học sinh khác nhận - Từ dùng để đáp “vâng”. xét bổ xung  giáo viên nhận xét, đánh gi¸? - Quan hÖ trªn - díi. - Th©n mËt: Hµng xãm l¸ng giÒng cïng *Ng÷ liÖu 2 (SGK-Trang 31+32) c¶nh ngé. - Học sinh đọc rõ ràng ngữ liệu chú ý các tõ ng÷ g¹ch ch©n. ? NÕu lîc bá nh÷ng tõ ng÷ g¹ch ch©n - NÕu ta lîc bá nh÷ng tõ ng÷ g¹ch ch©n “và cũng là đứa con duy nhất của anh” th× nghÜa sù viÖc cña c¸c c©u kh«ng thay “t«i nghÜ vËy” th× nghÜa cña sù viÖc cña đổi. Vì những từ ngữ đó là thành phần biệt mỗi câu có thay đổi không? Vì sao? lập đợc viết thêm vào, nó không nằm trong cÊu tróc có ph¸p cña c©u. ? Cụm từ “và cũng là đứa con duy nhất của anh” đợc thêm vào để chú thích cho cụm -> Chú thích cho cụm từ “đứa con gái đầu tõ nµo? lßng”. ? Côm chñ vÞ “t«i nghÜ vËy” chó thÝch ®iÒu g×? - >Côm chñ vÞ “t«i nghÜ vËy” chó thÝch ®iÒu ? Các cụm từ “và cũng là đứa con duy nhất suy nghĩ riêng của nhân vật “tôi”. cña anh”, “t«i nghÜ vËy” lµ thµnh phÇn phô chó. Em hiÓu thÕ nµo lµ thµnh phÇn phô * Thành phần phụ chú đợc dùng để bổ chó? sung mét sè chi tiÕt cho néi dung chÝnh ? Các thành phần gọi - đáp và phụ chú cña c©u. đợc gọi là các thành phần biệt lập. * Các thành phần gọi - đáp và phụ chú là VËy em hiÓu thÕ nµo lµ thµnh phÇn biÖt lËp?nh÷ng bé phËn kh«ng tham gia vµo viÖc diÔn đạt nghĩa sự việc của câu nên đợc gọi là - Hai học sinh đọc ghi nhớ? thµnh phÇn biÖt lËp. * Hoạt động 3: 2.*Ghi nhí (SGK trang 32). - Học sinh đọc to bài tập 2 LuyÖn tËp: - Xác định yêu cầu? 1.Bµi tËp 2 (SGK trang 32). Mét häc sinh nhËn xÐt, bæ sung Tìm thành phần gọi - đáp trong câu ca dao? Giáo viên nhận xét, đánh giá. Lời gọi - đáp đó hớng đến ai? - Cụm từ dùng để gọi “bầu ơi”. - §èi tîng híng tíi cña sù gäi: TÊt c¶ c¸c Học sinh đọc to yêu cầu bài tập 3. thành viên trong cộng đồng ngời Việt. - Xác định yêu cầu? 2. Bµi tËp 3 (SGK trang 33). T×m thµnh phÇn phô chó trong c¸c ®o¹n.

(168) GV chỉ định mỗi em trả lời 1 vế trong BT trích? Cho biết chúng bổ sung điều gì? a)- “KÓ c¶ anh”  gi¶i thÝch cho côm tõ “mäi ngêi”/ b)- “C¸c thÇy c«…ngêi mÑ”  gi¶i thÝch cho côm tõ “nh÷ng ngêi n¾m gi÷ ch×a kho¸ … nµy” c)- “Nh÷ng ngêi thùc sù cña …kØ tíi”  gi¶i thÝch cho côm tõ “líp trÎ”. d)- “Cã ai ngê”  thÓ hiÖn sù ng¹c nhiªn cña nh©n vËt “T«i”. - Học sinh đọc to yêu cầu bài tập 4? Xác - “Thơng thơng quá đi thôi”  thể hiện t×nh c¶m tr×u mÕn cña nh©n vËt “T«i” víi định theo yêu cầu?  Học sinh nhận xét, nh©n vËt “C« bÐ nhµ bªn”. bổ sung  giáo viên nhận xét đánh giá? 3. Bµi tËp 4 (SGK trang 33). Thµnh phÇn phô chó ë mçi c©u trong bµi tập 3 liên quan đến những từ ngữ nào trớc đó? - C¸c thµnh phÇn phô chó ë bµi tËp 3 liªn quan đến những từ ngữ mà nó có nhiệm vụ gi¶i thÝch hoÆc cung cÊp th«ng tin phô vÒ - Học sinh đọc to yêu cầu bài tập 5? thái độ, suy nghĩ, tình cảm của các nhân vật ? Giáo viên hớng dẫn học sinh cách viết. đối với nhau. 4. Bµi tËp 5 (SGK trang 33). ? Häc sinh viÕt bµi  tr×nh bµy tríc líp. ? Giáo viên nhận xét, đánh giá  uốn nắn. - Viết đoạn văn ngắn trình bày suy nghĩ của em vÒ viÖc thanh niªn chuÈn bÞ hµnh trang * Hoạt động 4: bớc vào thế kỷ mới, trong đó có chứa thành phÇn phô chó. Cñng cè-DÆn dß: - HÖ thèng néi dung bµi: Häc sinh cÇn n¾m ch¾c: + Thành phần gọi - đáp. + Thµnh phÇn phô chó. - Híng dÉn häc bµi. + Häc thuéc phÇn ghi nhí (SGK trang 32). + Hoµn thiÖn bµi tËp 5. + ChuÈn bÞ viÕt bµi viÕt sè 5. *Kiến thức trọng tâm ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………............ ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ... Ngµy so¹n:……./2/2014 Ngµy d¹y: ………../2/2014 TiÕt 105-106: ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 5 Nghị luận về một sự việc, hiện tợng đời sống. A.Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh.

(169) - Ôn tập tổng hợp các kiến thức đã học về văn nghị luận. - Tích hợp các kiến thức đã học về Văn, Tiếng Việt, Tập làm văn. - KiÓm tra kü n¨ng viÕt v¨n b¶n nghÞ luËn vÒ sù viÖc, hiÖn tîng, x· héi. B.ChuÈn bÞ: - Thầy: Ra đề, đáp án chấm. - Trò: Ôn tập kỹ kiến thức vận dụng để viết bài. C.TiÕn tr×nh lªn líp: * Hoạt động 1: Khởi động 1.Tæ chøc: . 2.Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: *Hoạt động 2: Néi dung - Giáo viên đọc đề trớc 1 lần? - Chép đề lên bảng? - Đọc lại đề  giải quyết những thắc m¾c cña häc sinh?. I.§Ò bµi: BiÓu hiÖn cña häc sinh trong viÖc häc tËp hiÖn nay là lối học hình thức,đối phó làm ảnh hởng đến chất lợng và kết quả học tập. H·y bµy tá ý kiÕn cña em vÒ hiÖn tîng trªn.. II.Yªu cÇu chung. 1.ThÓ lo¹i: NghÞ luËn vÒ sù vËt, hiÖn tîng trong x· héi. 2.Nội dung: Lối học hình thức, đối phó của - Xác định nội dung cần viết: häc sinh. Trªn c¬ së néi dung nghÞ luËn , HS nhËn râ b¶n chÊt cña SVHT :muèn häc tËp tèt ph¶i cã thái độ và PP học tập đúng đắn. 3.H×nh thøc: §¶m b¶o bè côc 3 phÇn chÆt - Xác định rõ hình thức? chÏ, m¹ch l¹c, tr×nh bµy s¹ch, khoa häc.DiÔn đạt rõ ràng, ít mắc lỗi. - Gi¸o viªn nªu mét sè yªu cÇu vÒ mÆt 4.Tæ chøc: - TrËt tù, nghiªm tóc viÕt bµi. tæ chøc líp khi lµm bµi. III.§¸p ¸n, thang ®iÓm chÊm bµi ChÊm ®iÓm 10 1. Më bµi (2®): - Giới thiệu hiện tợng ( nêu vấn đề) Më bµi: + ý 1: 1®. - Nªu kh¸i qu¸t thùc tr¹ng, t¸c h¹i cña hiÖn t+ ý 2: 1®. îng nµy. 2. Th©n bµi (6®): - Thế nào là học theo lối hình thức, đối phó. ? Th©n bµi: + ý 1: 1®. - Biểu hiện của lối học hình thức, đối phó. + ý 2: 1®. Nguyªn nh©n cña lèi häc nµy. + ý 3: 1®. Ph©n tÝch t¸c h¹i . + ý4: 2® BiÖn ph¸p kh¾c phôc. +ý5: 1® 3. KÕt bµi (2®): - Khẳng định tầm quan trọng của việc học tập. KÕt bµi : ý 1:1 ® Phê phán lối học hình thức,đối phó. ý 2:1 ® - Bài học cho bản thân.Lời khuyên về thái độ vµ ph¬ng ph¸p häc tËp. Thu bµi-NhËn xÐt *Hoạt động 3: - Thu bµi viÕt cña líp. - NhËn xÐt giê viÕt bµi. Cñng cè-DÆn dß: * Hoạt động 4: Chuẩn bị trớc bài: Nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lý. So¹n bµi: Chã sãi vµ cõu trong th¬ ngô ng«n cña La- Ph«ng – Ten. - Học sinh đọc to, rõ ràng đề bài? - Xác định đề thuộc kiểu loại nào?. *Kiến thức trọng tâm.

(170) …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……….. Ngµy so¹n:19/1/2014 Ngµy d¹y: 25/1/2014 TiÕt 107:. Chã sãi vµ cõu. Trong th¬ ngô ng«n cña La-Ph«ng-Ten ( TrÝch ). ( Hi-p«-lit ten). A.Mục tiêu cần đạt:. - Giúp học sinh hiểu đợc bài nghị luận văn chơng đã dùng biện pháp so sánh hình tîng con cõu vµ chã sãi trong th¬ ngô ng«n cña La Ph«ng Ten víi nh÷ng dßng viÕt vÒ hai con vật ấy của nhà khoa học Đuy-Phông nhằm làm nổi bật đặc trng của sáng tác nghÖ thuËt: in ®Ëm dÊu Ên, c¸ch nh×n, c¸ch nghÜ riªng cña nghÖ sü. - Tích hợp Tập làm văn (Nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lý) phần tiếng Việt (gọi, đáp, phụ chú, liên kết câu, đoạn văn) phần Văn Một số bài thơ ngụ ngôn của La ph«ng Ten. - KÜ n¨ng: T×m, ph©n tÝch luËn ®iÓm, luËn chøng; so s¸nh c¸ch viÕt cña nhµ v¨n vµ nhà khoa học về cùng 1 đối tợng. B.ChuÈn bÞ: Mét sè bµi th¬ La-ph«ng-Ten C.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học. *Hoạt động 1: Khởi động: 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: Nªu nh÷ng ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu cña con ngêi ViÖt Nam ? C¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶ ? 3- Bµi míi: Giíi thiÖu bµi *Hoạt động 2: §äc hiÓu v¨n b¶n: - GV đọc mẫu, nêu y/c đọc.. - Gọi 2 HS lần lợt đọc tiếp ? - Nªu vµi nÐt vÒ t/g – t/p ? - §äc chó thÝch * ? - Gọi KT việc đọc hiểu các chú thích khác T×m bè côc ®o¹n trÝch ?. C¸ch lËp luËn cña t/g ? Xác định mạch NL ở từng phần ? (Khi bµn vÒ con cõu t/g thay bíc 1 b»ng trÝch ®o¹n th¬ ngô ng«n LPTen -> nhờ đó bài văn nghị luận trở nên sinh động hơn. I.T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n 1.§äc Đọc đúng nhịp, đúng lời chó sói ( doạ dẫm) Lêi cõu non ( van xin ) 2.T×m hiÓu chó thÝch: -T¸c gi¶: Lµ triÕt gia, sö häc, nghiªn cøu v¨n häc, viÖn sü viÖn Hµn L©m Ph¸p + T¸c gi¶ c«ng tr×nh nghiªn cøu v¨n häc næi tiÕng “La Phong Ten vµ th¬ ngô ng«n cña «ng” (3 phÇn, mçi phÇn nhiÒu ch¬ng) -T¸c phÈm: §o¹n trÝch tõ ch¬ng II, phÇn 2 3.Bè côc – lËp luËn: + §Çu -> "chÕt råi th× v« dông":Nh×n nhËn cña Buy-ph«ng vµ La- ph«ng-ten vÒ chã sãi vµ cõu + Cßn l¹i: Lêi b×nh cña t¸c gi¶ vÒ hai c¸ch nh×n trªn - M¹ch nghÞ luËn: + Díi ngßi bót cña La Ph«ng-ten + Díi ngßi bót cña §uy-Ph«ng + Díi ngßi bót cña La Ph«ng Ten II.Ph©n tÝch v¨n b¶n.

(171) §äc “§uy-ph«ng –> xua ®i” ? nhµ khoa häc cã viÕt vÒ 1 con cõu cô thÓ kh«ng? viết về chúng nh thế nào ? và tỏ thái độ gì ? §äc ®o¹n “§uy-ph«ng viÕt... v« dông” - Nhµ khoa häc viÕt vÒ chóng nh thÕ nµo ? Nªu dÉn chøng ? (T×nh mÉu tö loµi nµo còng cã; nçi bÊt hạnh của chó sói không đợc nhắc đến vì đấy không phải là nét cơ bản của nó ở mọi lóc, mäi n¬i) -Tãm t¾t nh÷ng ghi chÐp cña Buy Ph«ng vÒ chã sãi? -Tình cảm của ông đối với con vật này nh thÕ nµo? NhËn xÐt cña Buy Ph«ng vÒ chã sãi cã đúng không?. 1. Hai con vËt díi ngßi bót nhµ khoa häc vµ nhµ th¬. *Nh×n nhËn cña Buy Ph«ng vÒ cõu - ViÕt vÒ loµi cõu (con cõu nãi chung) loµi chã sãi (con chã sãi nãi chung). - B»ng ngßi bót chÝnh x¸c nhµ khoa häc nªu những đặc tính cơ bản của chúng. - Không nhắc đến “tình mẫu tử thân thơng của loài cừu; không nhắc đến nỗi bất hạnh của chó sãi". ->Sói là loài vật đáng ghét, đáng trừ ->Cừu là con vật đần độn, nhút nhát, thụ động, kh«ng biÕt trèn tr¸nh hiÓm nguy. *Nh×n nhËn cña Buy Ph«ng vÒ chã sãi: - Buy Phông nhìn thấy những hoạt động bản n¨ng vÒ thãi quen vµ sù xÊu xÝ. - ¤ng khã chÞu vµ thÊy ghÐt con sãi v× lóc sèng chóng cã h¹i, lóc chÕt còng v« dông. =>Đó là lời nhận xét đúng vì dựa trên sự quan s¸t nh÷ng biÓu hiÖn b¶n n¨ng xÊu cña con vËt nµy Cñng cè- DÆn dß: Häc bµi vµ chuÈn bÞ nh÷ng néi dung cßn l¹i.. *Kiến thức trọng tâm …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …. Ngµy 20 th¸ng 1 n¨m 2014 Ký duyÖt cña tæ CM TT. Hoµng Minh TiÕn Ngµy so¹n:……../2/2014 Ngµy d¹y: ……../2/2014 TiÕt 108 Chã sãi vµ cõu Trong th¬ ngô ng«n cña La-Ph«ng-Ten ( TrÝch – Hi-p«-lit ten) A.Mục tiêu cần đạt:.

(172) - Giúp học sinh hiểu đợc bài nghị luận văn chơng đã dùng biện pháp so sánh h×nh tîng con cõu vµ chã sãi trong th¬ ngô ng«n cña La Ph«ng Ten víi nh÷ng dßng viết về hai con vật ấy của nhà khoa học Đuy-Phông nhằm làm nổi bật đặc trng của s¸ng t¸c nghÖ thuËt: in ®Ëm dÊu Ên c¸ch nh×n, c¸ch nghÜ riªng cña nghÖ sü. - Tích hợp Tập làm văn (Nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lý) phần tiếng Việt (gọi- đáp, phụ chú, liên kết câu, đoạn văn) phần Văn 1 số bài thơ ngụ ngôn của La ph«ng Ten. - KÜ n¨ng: T×m, ph©n tÝch luËn ®iÓm, luËn chøng; so s¸nh c¸ch viÕt cña nhµ v¨n vµ nhà khoa học về cùng 1 đối tợng. B.ChuÈn bÞ:. So¹n bµi- Tham kh¶o tµi liÖu. C.Tổ chức các hoạt động dạy và học. *Hoạt động 1:Khởi động 1. Tæ chøc: 2. KiÓm tra: Tóm tắt cách nhìn nhận của Buy-Phông về cừu, ông nêu lên những đặc điểm nào cña cõu? 3.Bµi míi *Hoạt động 2: §äc hiÓu v¨n b¶n(TiÕp) II.Ph©n tÝch (TiÕp) Hoạt động nhóm:Tóm tắt cách nhìn nhận *Nhìn nhận của La Phông -ten về cừu cña La Ph«ng ten vÒ cõu. - Mọi chuyện đều đúng(nh Buy- Phông) - Nhng kh«ng chØ cã vËy… - Khi bÞ sãi gÇm lªn ®e däa…..cßn ®ang bó mÑ. Đọc đoạn thơ này ta hiểu thêm gì về con =>Hình ảnh con cừu cụ thể đã đợc nhân cõu?T¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ hóa nh một chú bé ngoan đạo,ngây thuËt g×? thơ,đáng thơng,nhỏ bé,yếu ớt và tội nghiÖp. Tình cảm của La Phông ten đối với con -Tỏ thái độ xót thơng thông cảm nh với vËt nµy nh thÕ nµo? con ngời bất hạnh: " Thật cảm động…tốt bông nh thÕ " -Nhắc đến tình mẫu tử thân thơng cảm động. Em nghÜ g× vÒ c¸ch c¶m nhËn nµy? ->KÕt hîp c¸i nh×n kh¸ch quan vµ c¶m xúc chủ quan tạo đợc hình ảnh vừa chân thực vừa xúc động về con vật này. Trong th¬ cña La Ph«ng ten chã sãi hiÖn ra nh thÕ nµo? *Nh×n nhËn cña La-Ph«ng -Ten vÒ chã sãi: T×nh c¶m cña La Ph«ng ten víi chóng? Sãi lµ b¹o chóa cña cõu, lµ b¹o chóa kh¸t Em nghÜ g× vÒ c¸ch c¶m nhËn nµy? -Tác giả đã bình luận 2 cách nhìn ấy nh máu, là con hú điên, là gã vô lại. -Bé mÆt lÊm lÐt… thÕ nµo? (HS tr×nh bµy) -> Sãi lµ loµi vËt tµn b¹o kh¸t m¸u. Em hiÓu ®Çu ãc phãng kho¸ng h¬n cña - Ông vừa ghê sợ vừa đáng thơng, đó là nhµ th¬ nh thÕ nµo?Theo em nhµ th¬ c¸ch nh×n ch©n thùc gîi c¶m xóc. thÊy vµ hiÓu con sãi kh¸c víi nhµ b¸c häc ë ®iÓm nµo? 2. Lêi b×nh cña t¸c gi¶: - §ã lµ sù suy nghÜ tëng tîng kh«ng bÞ -Buy Ph«ng vµ La Ph«ng ten b×nh luËn gò bó khuôn phép theo định kiến. nh thÕ nµo? - Nhµ th¬ thÊy vµ hiÓu con sãi lµ mét kÎ độc ác, khổ sở, trộm cớp, ngờ nghệch hóa rồ vì luôn bị đói. - Buy phông dựng một vở kịch về sự độc ¸c,La Ph«ng ten dùng mét vë hµi kÞch vÒ sù ngu ngèc. =>Dùng so sánh đối chiếu để làm nổi bật.

(173) Nªu nhËn xÐt cña em vÒ c¸ch nghÞ luËn cña t¸c gi¶ trong ®o¹n b×nh luËn nµy? Nªu nhËn xÐt cña em vÒ nghÖ thuËt vµ néi dung cña v¨n b¶n nµy?. quan điểm từ đó xác nhận đặc điểm riêng s¸ng t¹o nghÖ thuËt. III. Tæng kÕt 1. Nghệ thuật: So sánh đối chiếu,cái nhìn phãng kho¸ng,c¸ch b×nh luËn ng¾n gän. 2. Néi dung: §Æc ®iÓm cña sãi vµ cõu, t×nh c¶m cña t¸c gi¶.. Hoạt động 3 : Luyện tập §iÓm s¸ng t¹o cña La Ph«ng ten trong viÖc t¶ cõu vµ sãi lµ g×? Hoạt động 4: Củng cố dặn dò - HÖ thèng toµn bµi. - Híng dÉn vÒ nhµ: Häc bµi. Soạn bài: Nghị luận về một vấn đề t tởng, đạo lý. *Kiến thức trọng tâm …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …. Ngµy so¹n:……./2/20134 Ngµy d¹y: ……./2/2014 TiÕt 109: nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lý A . Mục tiêu cần đạt:. - Giúp H/s biết làm bài nghị luận về 1 vấn đề t tởng, đạo lý. - RÌn kÜ n¨ng : NhËn diÖn, rÌn luyÖn kÜ n¨ng viÕt 1 v¨n b¶n nghÞ luËn x· héi vÒ vấn đề t tởng, đạo lý. - Giáo dục ý thức rèn luyện theo vấn đề t tởng đạo lý. B.Chuẩn bị: Một số đề văn về 1 vấn đề t tởng, đạo lý. C.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học. *Hoạt động 1: Khởi động: 1- Tæ chøc: 2- KiÓm tra: Thế nào là Nghị luận về 1 sự việc, hiện tợng, đời sống ? Những nội dung chính cần có ( bố cục) của 1 bài nghị luận đời sống ? 3- Bµi míi: Giíi thiÖu bµi *Hoạt động 2: Bµi häc - §äc v¨n b¶n “ Tri thøc lµ søc m¹nh” - Văn bản trên bàn về vấn đề gì ? - V¼n b¶n cã thÓ chia lµm mÊy/? chØ ra néi dung cña mçi phÇn vµ mèi quan hÖ cña chóng víi nhau?. I.T×m hiÓu chung: 1.VÝ dô : V¨n b¶n “ Tri thøc lµ søc m¹nh” NhËn xÐt : a. V¨n b¶n bµn vÒ gi¸ trÞ cña tri thøc khoa häc vµ ngêi trÝ thøc. b. V¨n b¶n chia lµm 3 phÇn - Mở bài ( đoạn 1): Nêu vấn đề - Th©n bµi ( gåm 2 ®o¹n ): Nªu 2 vÝ dô Chøng minh tri thøc lµ søc m¹nh + Mét ®o¹n nªu tri thøc cøu 1 cç m¸y khái số phận 1 đống phế liệu + Mét ®o¹n: Nªu tri thøc lµ søc m¹nh cña.

(174) cách mạng Bác Hồ đã thu hút nhiều nhà tri thøc lín theo Ngêi. - PhÇn kÕt ( ®o¹n cßn l¹i ) Phª ph¸n 1 sè ngêi kh«ng biÕt quý träng tri thức, sử dụng không đúng chỗ? - §¸nh dÊu c©u mang luËn ®iÓm chÝnh c. C¸c c©u cã luËn ®iÓm : 4 c©u/më bµi; c©u trong bài ? Các câu luận điểm đó đã nêu mở đầu + 2 câu kết đoạn 2; câu mở đoạn 3; câu râ rµng, døt kho¸t ý kiÕn cña ngêi viÕt më ®o¹n vµ c©u kÕt ®o¹n 4. cha ? - VB sö dông phÐp lËp luËn nµo lµ => Tất cả các câu luận điểm đã nêu rõ ràng dứt chÝnh? khoát ý kiến của ngời viết về vấn đề. d. PhÐp lËp luËn chñ yÕu : Chøng minh + Dùng sự thực thực tế để nêu vấn đề t tởng, phª ph¸n t tëng kh«ng biÕt träng tri thøc, dïng sai mục đích. -Bài nghị luận về 1 vấn đề t tởng đạo lý 2. So sánh khác với bài nghị luận về 1 sự việc, hiện Sự khác nhau nghị luận về một sự việc hiện ttợng đời sống ? ợng đời sống – Nghị luận về một vấn đề t tởng, đạo lý. - Từ sự việc, hiện tợng đời sống mà nêu ra những vấn đề t tởng. - Từ t tởng, đạo lý, sau khi giải thích phân tích thì vận dụng sự thật đời sống để chứng minh -> khẳng định hay phủ định vấn đề. §äc ghi nhí Sgk – 36 * Ghi nhí: Sgk – 36 Hoạt động 3 – Luyện tập §äc v¨n b¶n phÇn luyÖn tËp V¨n b¶n “Thêi gian lµ vµng” -VB trªn thuéc lo¹i v¨n b¶n nghÞ luËn a. Nghị luận về 1 vấn đề t tởng, đạo lý nµo? nµo ? b. V¨n b¶n nghÞ luËn vÒ gi¸ trÞ cña thêi gian - Văn bản nghị luận về vấn đề gì ? - C©u l : luËn ®iÓm chÝnh cña tõng ®o¹n - ChØ ra c¸c luËn ®iÓm chÝnh? + Thêi gian lµ sù + Thêi gian lµ tiÒn b¹c sèng + Thêi gian lµ th¾ng + Thêi gianlµ tri thøc lîi (Sau mỗi luận điểm là 1 dẫn chứng để chứng minh thuyÕt phôc) PhÐp lý luËn chñ yÕu trong bµi lµ g× ? c. LËp luËn chñ yÕu lµ ph©n tÝch vµ chøng minh (Luận điểm đợc triển khai theo lối: Phân tÝch nh÷ng biÓu hiÖn chøng tá thêi gian lµ vàng, đa dẫn chứng để chứng minh) Hoạt động 4 – Củng cố, dặn dò - §äc l¹i ghi nhí ? - ChuÈn bÞ bµi “Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n” Ngµy so¹n:……./2/2014 Ngµy d¹y: ……../2/2014 liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n A.Mục tiêu cần đạt: - Giúp học sinh nâng cao hiểu biết và kỹ năng sử dụng phép liên kết đã học từ bậc tiÓu häc. - NhËn biÕt liªn kÕt néi dung vµ liªn kÕt h×nh thøc gi÷a c¸c c©u vµ c¸c ®o¹n v¨n. - NhËn biÕt 1 sè biÖn ph¸p liªn kÕt thêng dïng trong viÖc t¹o lËp v¨n b¶n. TiÕt 110:.

(175) - KÜ n¨ng: Ph©n tÝch liªn kÕt v¨n b¶n vµ sö dông phÐp liªn kÕt trong viÖc t¹o lËp v¨n b¶n. B. ChuÈn bÞ:. B¶ng phô 1 sè ®o¹n v¨n sö dông phÐp liªn kÕt néi dung, h×nh thøc.. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học. *Hoạt động 1: Khởi động: 1- Tæ chøc: 2- KiÓm tra: ThÕ nµo lµ thµnh phÇn t×nh th¸i, phô chó ? Gäi 2 HS mang vë bµi tËp, chÊm ®o¹n v¨n chuÈn bÞ ë nhµ. 3- Bµi Míi: Giíi thiÖu bµi *Hoạt động 2: H×nh thµnh kiÕn thøc míi §äc vÝ dô trong SGK /I ? I. Kh¸i niÖm liªn kÕt a. Đoạn văn trên bàn về vấn đề gì ? Chủ đề 1.Ví dụ: Đoạn văn ấy có quan hệ nh thế nào với chủ đề chung a. Đoạn văn bàn về cách ngời nghệ sỹ cña v¨n b¶n ? ph¶n ¸nh thùc t¹i. §©y lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ghÐp vµo chñ đề chung: tiếng nói của văn nghệ . b. Néi dung chÝnh cña mçi c©u trong ®o¹n b. Néi dung chÝnh c¸c c©u: v¨n trªn? 1.T¸c phÈm nghÖ thuËt ph¶n ¸nh thùc t¹i. 2. Khi ph¶n ¸nh thùc t¹i, nghÖ sü muèn nãi lªn mét ®iÒu míi mÎ. Nh÷ng néi dung Êy cã quan hÖ nh thÕ 3.C¸i míi mÎ Êy lµ lêi göi cña 1 nghÖ sü. nào ? với chủ đề của đoạn văn? Nhận xét về trình tự sắp xếp các câu trong đoạn văn? -> Các nội dung này đều hớng vào chủ đề cña ®o¹n v¨n tr×nh tù c¸c ý s¾p xÕp hîp lý, logÝc. c. Mèi quan hÖ chÆt chÏ vÒ néi dung gi÷a c. Mối quan hệ ND đợc thể hiện ở: các câu trong đoạn văn đợc thể hiện bằng - LÆp tõ ng÷: T¸c phÈm- t¸c phÈm. nh÷ng biÖn ph¸p nµo (c¸c tõ in ®Ëm) ? - Tõ cïng trêng víi “t¸c phÈm” –> nghÖ sü. - Tõ thay thÕ: nghÖ sü -> anh - Quan hÖ: nhng GV nªu 1 sè vÝ dô kh¸c. - Từ ngữ đồng nghĩa ô Cái đã có rồi ằ , đồng “Chóng ta muèn hoµ b×nh...n« lÖ” nghÜa víi « Nh÷ng vËt liÖu mîn ë thùc t¹i » “ND ta có 1 lòng ... đó là 1...” §äc ghi nhí ? 2.*Ghi nhí: SGK – 43 II.LuyÖn tËp §äc yªu cÇu BT? 1. Chủ đề chung đoạn văn: Khẳng định GV gäi lÇn lît tõng HS tr¶ lêi tõng y/c mét n¨ng lùc trÝ tuÖ cña con ngêi ViÖt Nam – quan träng h¬n – lµ nh÷ng h¹n chÕ cÇn kh¾c phục: đó là sự thiếu hụt về kiến thức, khả n¨ng thùc hµnh, s¸ng t¹o yÕu do c¸ch häc thiÕu th«ng minh g©y ra. - Nội dungcủa các câu văn đều tập trung vào vấn đề đó - Tr×nh tù s¾p xÕp hîp lý cña c¸c ý trong c©u: + MÆt m¹nh cña trÝ tuÖ ViÖt Nam + Nh÷ng ®iÓm cßn h¹n chÕ + Cần khắc phụ hạn chế để đáp ứng sự phát triÓn cña nÒn kinh tÕ míi §äc yªu cÇu BT2 ? Giaã viªn gäi tõng em tr¶ lêi bµi tËp?. 2. Các câu đợc liên kết với nhau bằng nh÷ng phÐp liªn kÕt sau: - “B¶n chÊt trêi phó Êy” nèi c©u 2 -> C1.

(176) (đồng nghĩa) - “Nhng” (nèi) - “Êy lµ” C4 – C3 (nèi) - “Lç hæng” C4 – C5 (lÆp) - “Th«ng minh” C5 vµ C1 (lÆp) Gäi 1 em tr×nh bµy ®oan v¨n ?. 3.ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n nªu t¸c h¹i cña sù lêi häc (HS lµm viÖc) - GV nhËn xÐt – cho ®iÓm. * Hoạt động 3 – Củng cố, dặn dò - Hệ thống kiến thức đã học - §äc l¹i ghi nhí DÆn dß: - Häc bµi; hoµn chØnh c¸c bµi tËp vµo vë - Tìm đọc các đoạn văn học tập cách triển khai chủ đề, liên kết của đoạn văn. - Viết đoạn văn chủ đề tự chọn có sử dụng phép liªn kÕt néi dung, h×nh thøc. - §äc vµ tr¶ lêi c©u hái bµi “LuyÖn tËp liªn kÕt c©u, liªn kÕt ®o¹n v¨n” *Kiến thức trọng tâm ………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …… Ngµy 06 th¸ng 2 n¨m 2014 Ký duyÖt cña tæ CM TT. Hoµng Minh TiÕn.

(177) Ngµy so¹n:27/01/2013 Ngµy d¹y: 01/02/2013 TiÕt 111: luyÖn tËp liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n A. Mục tiêu cần đạt:. - Ôn tập, củng cố kiến thức đã học về liên kết câu, liên kết đoạn văn. - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch liªn kÕt v¨n b¶n vµ sö dông phÐp liªn kÕt khi viÕt v¨n b¶n. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp tÝch cùc. B. ChuÈn bÞ: Mét sè bµi tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học. *Hoạt động 1 – Khởi động: 1- Tæ chøc: 2- KiÓm tra: KiÓm tra vë BT (2 em), KiÓm tra viÕt ®o¹n v¨n ? 3- Bµi míi: Giíi thiÖu bµi *Hoạt động 2 LuyÖn tËp: Gọi HS đọc yêu cầu bài tập 1, 2 ? 1. Bµi 1: ChØ ra c¸c phÐp liªn kÕt. Yªu cÇu 2 HS lªn b¶ng lµm bµi tËp 1, 2? a. PhÐp liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n HS kh¸c lµm bµi, nhËn xÐt - Trêng häc – trêng häc (lÆp -> liªn kÕt c©u) GV bæ sung, cho ®iÓm - “nh thÕ” thay cho c©u cuèi (thÕ -> liªn kÕt ®o¹n) b. PhÐp liªn kÕt c©u vµ ®o¹n v¨n - V¨n nghÖ – v¨n nghÖ (lÆp -> liªn kÕt c©u) - Sù sèng – sù sèng; v¨n nghÖ – v¨n nghÖ (lÆp – liªn kÕt ®o¹n) c.PhÐp liªn kÕt c©u: - Thêi gian – thêi gian-thêi gian; con ngêi – con ngêi – con ngêi (lÆp) d.PhÐp liªn kÕt c©u: YÕu ®uèi – m¹nh; hiÒn - ¸c (tr¸i nghÜa) 2. Bµi 2: Các cặp từ trái nghĩa theo yêu cầu của đề - Thêi gian (vËt lý) – thêi gian (t©m lý) - V« h×nh- h÷u h×nh - Gi¸ l¹nh – nãng báng - Th¼ng t¾p – h×nh trßn - Đều đặn – lúc nhanh lúc chậm.

(178) §äc yªu cÇu bµi 3,4 ? Chia 4 nhãm lµm Gọi đại diện tng nhóm lên bảng chữa? HS nhãm kh¸c bæ sung ? GV bæ sung, cho ®iÓm ?. 3. Bµi 3: a. Lçi vÒ liªn kÕt néi dung: C¸c c©u kh«ng phôc vụ chủ đề của đoạn văn. -> Thêm 1 số từ ngữ, câu để tạo sự liên kết giữa c©u. “Cắm đi 1 mình trong đêm. Trận đại đại đội 2 cña anh ë ph¸i b·i båi bªn 1 dßng s«ng. Anh chît nhí håi ®Çu mïa l¹c hai bè con anh cïng viết đơn xin ra mặt trận. Bây giờ, mùa thu hoạch lạc đã vào chặng cuối” b. Lçi vÒ liªn kÕt néi dung: TrËt tù c¸c sù viÖc nªu trong c©u kh«ng hîp lý -> Thêm trạng ngữ chỉ thời gian vào câu 2, để lµm râ mèi quan hÖ thêi gian gi÷a c¸c sù viÖc “Suèt 2 n¨m anh èm nÆng, chÞ lµm quÇn quËt...” 4. Bµi 4: Lçi vÒ liªn kÕt h×nh thøc a.Lçi: Dïng tõ ë c©u 2 vµ 3 kh«ng thèng nhÊt -> Thay đại từ “nó” -> “chúng” b.Lçi: Tõ “v¨n phßng” vµ tõ “héi trêng” kh«ng cïng nghÜa víi nhau trong trêng hîp nµy. -> Thay tõ “héi trêng” ë c©u 2 -> “v¨n phßng” *Hoạt động 3 – Củng cố, dặn dò -Thế nào là liên kết nội dung ? (Chủ đề, lôgíc) - ThÕ nµo lµ liªn kÕt h×nh thøc ? (PhÐp liªn kÕt , ph¬ng tiÖn liªn kÕt) - §· häc, thêng sö dông nh÷ng phÐp liªn kÕt nµo ? - Tìm thêm 1 số ví dụ trong các văn bản đã học - Viết đoạn văn chủ đề tự chọn có sử dụng liên kÕt c©u, ®o¹n - So¹n bµi: Mïa xu©n nho nhá. NN. Ngµy 28 th¸ng 1 n¨m 2013 Ký duyÖt cña tæ CM TT. Ngµy so¹n:17/02/2013 Ngµy d¹y: 18/02/2013 TiÕt 112 Mïa. Hoµng Minh TiÕn. xu©n nho nhá. - Thanh H¶i-. A. Mục tiêu cần đạt: - HS cảm nhận đợc xúc cảm của nhà thơ trớc mùa xuân thiên nhiên, đất nớc và khát vọng đẹp đẽ muốn làm một mùa xuân nho nhỏ cống hiến cho cuộc đời. Từ đó më ra nh÷ng suy nghÜ vÒ ý nghÜa, gi¸ trÞ cuéc sèng cña c¸ nh©n lµ sèng cã Ých, sống là để cống hiến cho cuộc đời chung. - TÝch hîp víi TiÕng ViÖt vµ TËp lµm v¨n . - Rèn kĩ năng đọc ,cảm thụ, phân tích hình ảnh thơ trong mạch vận động của tứ th¬. B.ChuÈn bÞ: - Ch©n dung nhµ th¬ Thanh H¶i. - Su tầm một số tranh ảnh về hình ảnh mùa xuân đất nớc..

(179) C. Tổ chức các hoạt động dạy và học *Hoạt động 1: Khởi động 1. Tæ chøc 2. KiÓm tra: + Nhµ khoa häc Buy-Ph«ng nhËn xÐt vÒ loµi cõu, loµi chã sãi c¨n cø vµo ®©u? Cã đúng không? Phân tích các dẫn chứng? + Bài văn là bài nghị luận văn chơng, xác định là nh vậy vì sao ? 3. Bµi míi *Hoạt động 2: §äc hiÓu v¨n b¶n I. T×m hiÓu chung HS giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶(theo néi dung 1.T¸c gi¶ SGK) - Thanh H¶i (Ph¹m B¸ Ngo·n)- (1930- Giíi thiÖu ¶nh ch©n dung cña t¸c gi¶ 1980), quª ë huyÖn Phong §iÒn,Thõa Thiªn HuÕ... - Tõ khã: SGK - Giáo viên hớng dẫn HS đọc bài. 2. §äc bµi-T×m hiÓu chó thÝch: Đọc đúng nhịp 3/2 hoặc 2/3, thay đổi - Gi¶i thÝch c¸c tõ khã :SGK giäng theo néi dung tõng ®o¹n. ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ thÓ th¬? 3. ThÓ th¬: ThÓ th¬ 5 tiÕng, nhÞp 3/2 hoÆc 2/3 - T×m bè côc bµi th¬, nªu ý mçi phÇn? 4. Bè côc: 2 ®o¹n - §1: 3 khæ th¬ ®Çu : C¶m nghÜ vÒ mùa xuân đất nớc. - §2: 3 khæ th¬ sau: c¶m nghÜ vÒ mïa xu©n cña lßng ngêi. II. Ph©n tÝch: HS : §äc ®o¹n 1 1. Mïa xu©n cña thiªn nhiªn, mïa xuân của đất nớc. ? Tín hiệu của mùa xuân đợc miêu tả qua *Mùa xuân của thiên nhiên. nh÷ng chi tiÕt nµo? - Dßng s«ng xanh, b«ng hoa tÝm biÕc Con chim chiÒn chiÖn,hãt vang lõng Tõng giät long lanh r¬i.......t«i høng. - Nêu nhận xét của em về nghệ thuật? =>NT đảo trật tự cú pháp(câu 1), miêu tả Cảnh sắc đợc miêu tả nh thế nào? màu sắc âm thanh, cách chuyển đổi cảm gi¸c(t«i høng)- C¶nh gîi kh«ng gian phóng khoáng nhng lại đằm thắm , dịu dµng, t¬i m¸t. Mïa xu©n ViÖt Nam thËt là tơi đẹp. - Mùa xuân của đất nớc đợc thể hiện *Mùa xuân của đất nớc qua h×nh ¶nh nµo? NT g×? H×nh ¶nh nµo - Mïa xu©n ngêi cÇm sóng độc đáo? Léc gi¾t ®Çy quanh lng mùa xuân ngời ra đồng Léc tr¶i dµi n¬ng m¹ =>NT ®iÖp tõ, ®iÖp cÊu tróc, h×nh ¶nh độc đáo(Lộc xuân) Taị sao tác giả chỉ nói đến mùa xuân của ->Mùa xuân đến với con ngời: ngời cầm ngời cầm súng và ngời ra đồng? súng, ngời ra đồng-Họ là hai lực lợng tiêu biểu bảo vệ và dựng xây đất nớc. Họ ®em léc xu©n vÒ, hä gieo léc xu©n, gãp vào mùa xuân đất nớc - TÊt c¶: Hèi h¶, x«n xao. (§iÖp ng÷, tõ l¸y, so s¸nh) Nhịp điệu mùa xuân của đất trời, của con =>Nhịp điệu khẩn trơng, náo nức. Đó là ngời, của đất nớc đợc thể hiện nh thế nhịp điệu của lịch sử, của thời đại, của nµo? đất nớc đi lên phía trớc không ngừng, kh«ng nghØ. Hoạt động 3:. Cñng cè- DÆn dß.

(180) DÆn dß :. Một HS đọc diễn cảm 3 khổ thơ đầu GV hệ thống kiến thức đã học Häc thuéc lßng bµi th¬. ChuÈn bÞ tiÕp 3 khæ cuèi §äc thªm bµi Con cß. Ngµy so¹n: 17/02/2013 Ngµy d¹y: .…/02/2013 TiÕt 113. Mïa xu©n nho nhá ( tiÕp theo) - Thanh H¶i-. Hớng dẫn đọc thêm. Con cß. - ChÕ Lan Viªn -. A. Mục tiêu cần đạt: - HS cảm nhận đợc xúc cảm của nhà thơ trớc mùa xuân thiên nhiên, đất nớc và khát vọng đẹp đẽ muốn làm một mùa xuân nho nhỏ cống hiến cho cuộc đời. Từ đó më ra nh÷ng suy nghÜ vÒ ý nghÜa, gi¸ trÞ cuéc sèng cña c¸ nh©n lµ sèng cã Ých, sống là để cống hiến cho cuộc đời chung. - Cảm nhận đợc vẻ đẹp và ý nghĩa của hình tợng con cò trong bài thơ Con cò . - Học sinh thấy đợc sự vận dụng ca dao của tác giả, và những đặc điểm về nghệ thuËt kh¸c cña bµi th¬. - Rèn luyện kĩ năng phân tích, cảm thụ thơ đặc biệt là những hình tợng thơ đợc s¸ng t¹o b»ng liªn tëng tëng tîng . B. ChuÈn bÞ: - GV: Tham kh¶o tµi liÖu. - H/s: Soạn bài theo yêu cầu của tiết 1 đã nêu. C. TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1: Khởi động: 1. Tæ chøc: 2. KiÓm tra: Ph©n tÝch h×nh ¶nh mïa xu©n thiªn nhiªn trong 6 c©u th¬ ®Çu? 3. Bµi míi *Hoạt động 2: §äc hiÓu v¨n b¶n: Mïa xu©n nho nhá. II.Ph©n tÝch (tiÕp) GV : HÖ thèng, cñng cè phÇn tríc vb 2. Mïa xu©n nho nhá cña mçi ngêi: HS : §äc diÔn c¶m bµi th¬. - Ta lµm: ? §äc thÇm 3 khæ cuèi vµ t×m hiÓu. Con chim hãt - §iÒu t©m niÖm cña nhµ th¬ lµ g×? Mét cµnh hoa Mét nèt trÇm xao xuyÕn - Tâm niệm ấy đợc thể hiện qua =>Ao ớc đợc góp phần vào làm tơi đẹp nh÷ng h/a nµo? mïa xu©n. “Ta” : Sè Ýt mang s¾c th¸i trang träng, võa là số nhiều, vừa nói đợc niềm riêng, vừa diễn đạt đợc cái chung. Đó là tâm sự, ớc vọng của nhiều cuộc đời, của một cuộc đời muốn gắn bó, cống hiến cho đất nớc. - C¸c b/p ®iÖp ng÷, Èn dô, ho¸n dô cïng víi liên tởng( Từ mùa xuân đất nớc đến - Những biện pháp nghệ thuật nào đợc mïa xu©n nho nhá cña mçi ngêi), §iÖp vËn dông ë ®©y? cÊu tróc(ta lµm, ta nhËp, dï lµ) =>TÊt c¶ lµm cho bµi th¬ cã mét søc sèng riªng. III.Tæng kÕt: - NT:Th¬ 5 tiÕng gÇn víi ©m ®iÖu d©n ca ? Những nét đặc sắc về nghệ thuật của bài miền Trung. Các b/p tu từ điệp ngữ, so s¸nh, Èn dô…. th¬? - ND: C¶m høng cña nhµ th¬ tríc mïa xuân của thiên nhiên, đất nớc...

(181) ? Cách hiểu của em về nhan đề bài thơ? Hoạt động 3: Hớng dẫn đọc thêm Con cò I. Hớng dẫn đọc- tìm hiểu chung về văn bản 1. §äc v¨n b¶n: - Chú ý thay đổi giọng điệu, nhịp điệu của bài thơ. - C¸c h×nh ¶nh x©y dùng h×nh tîng con cß. 2. Bè côc: 3 đoạn (nh đã chia trong SGK) + Đoạn 1: Hình ảnh con cò qua những lời ru bắt đầu đến với tuổi ấu thơ. + §o¹n 2: H×nh ¶nh con cß ®i vµo tiÒm thøc cña tuæi Êu th¬ sÏ theo cïng con ngời trên mọi chặng đờng đời. + §o¹n 3: Tõ h×nh ¶nh con cß, suy ngÉm vµ triÕt lÝ vÒ ý nghÜa cña lêi ru vµ lòng mẹ đối với cuộc đời mỗi ngời. II Híng dÉn ph©n tÝch v¨n b¶n: 1. Hình ảnh con cò qua những lời ru bắt đầu đến với tuổi thơ. Lời ru ngọt ngào, dịu dàng tràn đầy tình yêu thơng của mẹ đến với tuổi ấu thơ để vỗ vÒ, nu«i dìng t©m hån cho con. H×nh ¶nh con cß víi nhiÒu ý nghi· biÓu trng s©u s¾c. 2. Hình ảnh con cò sẽ theo cùng con ngời trên mọi chặng đờng đời. - Sự liên tởng, tởng tợng phong phú, hình ảnh con cò đợc bay ra từ những câu ca dao để sống trong tâm hồn mỗi con ngời, nâng đỡ con ngời. - Qua hình ảnh con cò, gợi ra ý nghĩa biểu tợng về lòng mẹ, về sự dìu dắt nâng đỡ dịu dµng vµ bÒn bØ cña ngêi mÑ. Nghệ thuật sáng tạo hình tợng độc đáo, hình tợng con cò sẽ theo cùng con ngời suốt cuộc đời đó là biểu tợng của tình mẹ ngọt ngào, che chở và nâng đỡ. 3. ý nghĩa của lời ru và lòng mẹ với cuộc đời cuả mỗi ngời - Lời thơ giản dị mà thấm đợm tình mẹ tha thiết giàng cho con, hình ảnh thơ có ý nghÜa biÓu tîng s©u s¾c. - Kh¸i qu¸t lªn thµnh mét quy luËt cña t×nh c¶m cã ý nghÜa bÒn v÷ng, réng lín vµ s©u s¾c më ra nh÷ng suy ngÉm thµnh nh÷ng triÕt lý s©u sa. §Ó ngîi ca vµ biÕt ¬n t×nh mÑ giµnh cho con. - ý nghĩa lớn lao của hình ảnh con cò là biểu hiện cao cả đẹp đẽ của tình mẹ và tình đời rộng lớn dành cho mỗi cuộc đời con ngời. *VÒ nghÖ thuËt: ThÓ th¬ tù do linh ho¹t, h×nh ¶nh con cß vµ ý nghÜa biÓu trng s©u sắc , khai thác và làm mới vẻ đẹp của ca dao; có sức sáng tạo độc đáo, suy ngẫm sâu l¾ng, triÕt lý s©u sa. *VÒ néi dung: - Trân trọng và biết ơn vẻ đẹp của ngời mẹ và của tâm hồn dân tộc trong những lời hát ru. - ý nghĩa của lời hát ru đối với cuộc sống của mỗi con ngời *Hoạt động 4: Luyện tập -Häc sinh tr¶ lêi c©u hái tr¾c nghiÖm(B¶ng phô) *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò - Nêu cách hiểu của em về nhan đề bài thơ Mùa xuân nho nhỏ. Phát biểu chủ đề của 2 bài thơ vừa học. - VÒ nhµ: Häc thuéc lßng 2 bµi th¬. ChuÈn bÞ bµi:ViÕng l¨ng B¸c. Cách làm bài nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lý. Ngµy so¹n: 17/02/2013 Ngµy d¹y: …../02/2013 TiÕt 114: C¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn về một vấn đề t tởng đạo lý. (Tiết 1) A. Mục tiêu cần đạt: - Giúp H/S biết làm nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí.

(182) - RÌn luyÖn kÜ n¨ng viÕt v¨n nghÞ luËn. - Gi¸o dôc ý thøc lµm bµi theo tr×nh tù. B. ChuÈn bÞ: - G/V: Bµi so¹n, c¸c ng÷ liÖu phôc vô cho tiÕt häc. - H/S: Bài cũ: Lý thuyết văn nghị luận về một vấn đề t tởng, đạo lí. C. TiÕn tr×nh lªn líp: *Hoạt động 1: Khởi động 1. Tæ chøc: 2. KiÓm tra: - Thế nào là nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí? - Yªu cÇu vÒ néi dung vµ h×nh thøc cña bµi nghÞ luËn nµy? 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi : *Hoạt động 2: Bµi häc. Hoạt động của thầy và trò. - Đọc, tìm hiểu 10 đề bài SGK trang 51, 52. (Có bảng phụ ghi 10 đề bài treo trên bảng). ? Các đề bài trên có điểm gì giống nhau?. ? ở đề 1, đề 3, đề 10 cách hỏi có gì khác ? Học sinh tự đặt 1 số đề bài tơng tự? ? Các đề còn lại? *Đọc đề bài: Suy nghĩ về đạo lý “Uống nớc nhớ nguồn” ? “Suy nghĩ” đòi hỏi ngời viết phải thể hiện nh÷ng yªu cÇu g×? ? Cụ thể đề yêu cầu gì ? ? Tìm hiểu đề phải chú trọng đến những yêu cầu gì của đề? G/V gîi ý:. Khi tìm ý để giải quyết vấn đề ta thờng nêu c©u hái: NghÜa lµ g×? §óng, sai ntn? Cã t¸c dông ra sao? ý nghÜa ntn? H/S: Dùng những câu hỏi cho đề bài đã nêu để tìm ý? ? Dựa vào các ý đã tìm sắp xếp và lập thành mét dµn bµi? ? Mở bài cho đề bài trên ntn? (giới thiệu câu tục ngữ và nội dung đạo lí làm ngời, đạo lý cho toàn xã hội). ? Gi¶i thÝch c©u tôc ng÷ ntn? “Níc? Nguèn? Uèng níc? Nhí nguån lµ nhí vÒ ®©u? ” ? Nhận định, đánh giá của em về câu tục ng÷. (C©u tôc ng÷ nªu râ néi dung g×? Cã ý nghÜa g×? cã t¸c dông ra sao?) ? Em có sự khẳng định vấn đề ntn? ý nghĩa lớn lao của vấn đề là gì? Bài học gì cho em. KiÕn thøc c¬ b¶n. I. Đề bài nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí: - Đều nghị luận về một vấn đề thuộc lĩnh vực t tởng, đạo đức, lối sống. - Yªu cÇu tr×nh bµy ý kiÕn, gi¶i thÝch chứng minh, so sánh, đối chiếu, phân tích tổng hợp để làm rõ vấn đề. ->§Ò cã mÖnh lÖnh. > Không có mệnh lệnh.( đề mở) b. C¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét vÊn đề t tởng, đạo lý: + Bớc 1: Tìm hiểu đề và tìm ý: * Tìm hiểu đề: Thể hiện sự hiểu biết, sự đánh giá ý nghĩa của vấn đề này. ->Giải thích đúng câu tục ngữ, thể hiện suy nghÜ nªu ý kiÕn vÒ c©u tôc ng÷. - Chú trọng yêu cầu của đề - Thêng lµ nh÷ng c©u tôc ng÷, danh ng«n chó träng ý nghÜa cña c¸c tõ ng÷, h×nh ¶nh. *T×m ý: - Đặt những câu hỏi để tìm ý là gì? Nh thế nµo? T¹i sao? t¸c dông g×? ý nghÜa ra sao?..... -Mục đích: Phân chia vấn đề thành các luËn ®iÓm. + Bíc 2: LËp dµn bµi * Më bµi: Giới thiệu vấn đề t tởng, đạo lí cần bàn luËn. * Th©n bµi: - Giải thích nội dung vấn đề rõ ràng - Chứng minh sự đúng, sai của t tởng đạo lÝ - Nhận định, đánh giá về t tởng đạo lí đó trong cuéc sèng. * KÕt bµi: - Tổng hợp ý kiến, khẳng định lại vấn đề - Nêu nhận thức, tỏ ý hành động..

(183) qua đề bàì này?. *Hoạt động 4: G/v: Nªu y/c phÇn cñng cè: +Y/c của việc tìm hiểu đề. +Y/c cña viÖc lËp dµn bµi. +Trình bày miệng dàn bài cho đề đã nêu: (Dùng bảng phụ dàn bài cho đề bài đã nêu sau khi đã thống nhất) G/v: Nªu y/c vÒ nhµ (Chó ý: ë tiÕt 2 tiÕp bíc 3, bíc 4). Cñng cè, dÆn dß: - Nêu rõ y/c của việc tìm hiểu đề và tìm ý cho bµi v¨n nghÞ luËn nµy? - LËp dµn bµi cho bµi v¨n nghÞ luËn nµy yªu cÇu cô thÓ lµ g×? - Trình bày miệng dàn bài cho đề bài đã nªu. - Häc vµ vËn dông c¸c bíc trong phÇn c¸ch lµm bµi ë tiÕt 1. - §äc tiÕp SGK trang 53, 54 cho tiÕt 2 . - Ra các đề bài .. Ngµy so¹n:17/02/2013 Ngµy d¹y: ..../02/2013 C¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn về một vấn đề t tởng, đạo lí (Tiết 2) A. Mục tiêu cần đạt: - Giúp học sinh biết làm bài nghị luận về một vấn đề t tởng, đạo lí. - TiÕp tôc c¸c bíc cßn l¹i cña bµi häc. - RÌn luyÖn kü n¨ng viÕt v¨n nghÞ luËn. B. ChuÈn bÞ: - G/V: Bµi so¹n, c¸c ng÷ liÖu phôc vô cho tiÕt häc. - H/S: Đọc và tìm hiểu tiếp cho tiết 2 của bài học các nội dung đã học ở tiết 1 của bài. C-TiÕn tr×nh lªn líp *Hoạt động 1: Khởi động: 1. Tæ chøc: 2. KiÓm tra: - Yêu cầu của các bớc tìm hiểu đề, tìm ý và bớc lập dàn bài cho bài văn nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí? - BT đã luyện tập. 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi : *Hoạt động 2: I. Bµi häc: Hoạt động của thầy và trò 2. KiÕn thøc c¬ b¶n - §Ò bµi: Bíc 3: ViÕt bµi Suy nghĩ về đạo lí “Uống nớc nhớ nguồn” a. Më bµi: + §äc VD phÇn më bµi trang 53 (SGK) - Cã nhiÒu c¸ch më bµi. ? Cã nhiÒu c¸ch më bµi; §ã lµ nh÷ng c¸ch - Më bµi trùc tiÕp vµ MB gi¸n tiÕp më bµi nµo? b. Th©n bµi: - Nh÷ng ý cÇn viÕt, mçi ý h×nh thµnh mét ? Những ý cần bàn luận cho đề bài là gì? ®o¹n v¨n. (Gi¶i thÝch néi dung c©u tôc ng÷) + Giải thích chứng minh vấn đề của đề ? Những nhận định đánh giá câu tục ngữ? bµi. ? Có sự khẳng định gì về câu tục ngữ? + Nhận định, đánh giá, khẳng định vấn đề. NhiÖm vô cña mçi ngêi lµ g× qua häc c©u tôc (C©u tôc ng÷ lµ lêi d¹y, lêi khuyªn; C©u ng÷? tôc ng÷ cã nhiÒu líp nghÜa) ? Trong bµi nghÞ luËn cÇn nh÷ng yªu cÇu g× vÒ lêi v¨n vµ viÖc liªn kÕt ®o¹n? - Lêi v¨n chÆt chÏ, m¹ch l¹c vµ biÓu c¶m sống động. - Thực hiện việc liên kết các đoạn văn để ? §äc phÇn C (KÕt bµi) cã tÝnh thèng nhÊt, hoµn chØnh. SGK Trang 54 C. KÕt bµi: ? Y/c cña phÇn kÕt bµi lµ g×? - Đi từ nhận thức đến hành động. - Cã tÝnh chÊt tæng kÕt. ? Sù cÇn thiÕt cña bíc 4 ntn? + Bíc 4: §äc l¹i bµi viÕt vµ söa ch÷a. TiÕt 115:.

(184) ? Giúp em sửa đợc những lỗi gì trong quá tr×nh viÕt bµi v¨n ? ? Muèn lµm tèt bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét vấn đề t tởng đạo lí cần chú ý vận dụng các phÐp lËp luËn g×? ? Yªu cÇu dµn bµi cho bµi v¨n nghÞ luËn nµy. *Hoạt động 3: H/S: Đọc đề 7 trong SGK. ? Y/c tìm ý gì để làm rõ vấn đề tinh thần tự häc. VD: Gi¶i thÝch râ thÕ nµo lµ tù häc? VD: CÇn cã tinh thÇn tù häc ntn? VD: ý nghĩa lớn lao của vấn đề này? *Hoạt động 4: G/V: Nªu y/c phÇn cñng cè. Chó ý: + C¸c bíc lµm bµi v¨n. + Y/c vÒ lêi v¨n. + Y/c vÒ dïng c¸c phÐp lËp luËn cho bµi v¨n. - G/V: Nªu yªu cÇu vÒ nhµ + Vận dụng lí thuyết để viết bài hoàn chỉnh. + Hoàn thành viết 2 đề văn.. *Ghi nhí: - Ngoµi c¸c yªu cÇu chung cÇn chó ý vËn dông c¸c phÐp lËp luËn gi¶i thÝch, chøng minh, ph©n tÝch, tæng hîp cho d¹ng nghÞ luËn nµy. - Yªu cÇu vÒ dµn bµi cho bµi v¨n. (§äc ghi nhí trang 54 SGK). II. LuyÖn tËp: - Làm dàn bài cho đề 7 ở mục I “Tinh thÇn tù häc” - Yªu cÇu häc sinh biÕt gi¶i thÝch, ph©n tích để tìm ý cho đề bài. - Lập đợc dàn bài rõ 3 phần. Cñng cè, dÆn dß: - Nªu râ yªu cÇu cña c¸c bíc lµm mét bµi văn nghị luận về t tởng đạo lí? - Chú ý vận dụng các phép lập luận nào để lµm bµi v¨n nghÞ luËn nµy? - KiÓm tra phÇn luyÖn tËp. - Häc bµi theo yªu cÇu phÇn bµi häc. - Viết bài cho đề đã luyện tập - Viết bài đề 9 SGK Trang 52.. NS: 17/02/2013 ND: …/02/2013 TiÕt 116: Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 5 A.Mục tiêu cần đạt: – H/S nhận đợc kết quả bài viết số 5, những u điểm, những lỗi đã mắc về nội dung vµ h×nh thøc bµi viÕt. - Sửa những lỗi đã mắc trong bài viết, viết lại những đoạn văn. - RÌn kÜ n¨ng viÕt v¨n cho H/S. B.ChuÈn bÞ: - G/V: KÕt qu¶ bµi viÕt sè 5 §iÓm sè vµ nh÷ng nhËn xÐt, nh÷ng vÝ dô trong bµi lµm cña häc sinh. -H/S: + Lý thuyết dạng văn nghị luận về một sự việc, hiện tợng đời sống. +Yêu cầu của đề bài bài viết số 5 C.TiÕn tr×nh lªn líp: *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tæ chøc: 2.KiÓm tra: ViÖc chuÈn bÞ cña häc sinh cho tiÕt tr¶ bµi 3.Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Sù cÇn thiÕt cña tiÕt tr¶ bµi víi H/S. Hoạt động 2 : Tr¶ bµi §Ò bµi : BiÓu hiÖn cña häc sinh trong häc tËp - HS đọc lại đề bài. nay là lối học hình thức , đối phó làm ảnh - Xác định yêu cầu của bài hiện hëng đến chất lợng và kết quả học tập. viÕt. H·y bµy tá ý kiÕn cña em vÒ hiÖn tîng trªn. I.Yªu cÇu chung *Yªu cÇu nghÞ luËn : Bµy tá ý kiÕn vÒ hiÖn tîng - Đề bài yêu cầu NL về hiện t- học sinh học theo lối hình thức, đối phó. îng g× ? * Tr×nh tù nghÞ luËn :.

(185) - C¸c biÓu hiÖn + BiÓu hiÖn cña lèi häc h×nh thøc + Biểu hiện của lối học đối phó. C¸c nguyªn nh©n - Nªu tr×nh tù nghÞ luËn. + Nguyªn nh©n kh¸ch quan + Nguyªn nh©n chñ quan. - Ph©n tÝch t¸c h¹i + §èi víi häc sinh + Đối với gia đình. + §èi víi x· héi. - Híng kh¾c phôc + Đề xuất cách học đúng. + Đối với gia đình, nhà trờng. II. NhËn xÐt bµi lµm Ưu điểm : Xác định đúng y/c đề ra - Nắm đợc bản chất của hiện tợng. Giáo viên nhận xét kết hợp đọc bài - Đa số nắm đợc trình tự NL - §äc më bµi hay ( Hoµng - Mét sè bµi viÕt s©u , réng : Hoµng Anh, HLéc) ¬ng, Hoµng H»ng… - Đọc bài cha đúng( Giang ) - Đa số bài viết có bố cục rõ ràng, cân đối. Nhîc ®iÓm : - Vẫn còn 3 em cha xác định đúng y/c đề ra, gọi tên hiện tợng cha đúng ( Hiếu, Anh Dòng, Dung) - Một số bài các bớc NL cha đầy đủ, nặng về biÓu hiÖn. - Đọc và chữa lỗi diễn đạt. - C¸ biÖt cã em phÇn th©n bµi kh«ng t¸ch ®o¹n.(An) - Ph¹m nhiÒu lçi : Kh¬ng, Cao Dòng, Hoµng,.. C«ng bè ®iÓm- Tr¶ bµi C«ng bè c¸c møc ®iÓm Hoạt động 3 : Hớng dẫn học - §äc l¹i bµi lµm cña m×nh, xem lêi nhËn xÐt cña GV - TËp hîp lçi vµ söa ch÷a. - ChuÈn bÞ bµi : NghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm truyÖn....

(186) Ngµy 18 th¸ng 02 n¨m 2013 Ký duyÖt cña tæ CM TT. Hoµng Minh TiÕn NS: 24/02/2013 ND: 25/02/2013 TiÕt 117. ViÕng l¨ng B¸c ViÔn Ph¬ng. A. Mục tiêu cần đạt: - Giúp HS nắm đợc : Viếng lăng Bác là bài thơ ghi lại cảm xúc sâu sắc của nhà thơ và bài thơ cũng là tình cảm chung của nhân dân Nam Bộ, nhân dân cả nớc đối với B¸c. -Tích hợp với những bài thơ văn viết về Bác đã học, với Tiếng Việt và Tập làm văn. - Rèn đọc, hiểu thơ trữ tình, phân tích các hình ảnh ẩn dụ. B. ChuÈn bÞ: Tranh ¶nh vÒ l¨ng B¸c. C. Tổ chức các hoạt động dạy và học *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tæ chøc 2. KiÓm tra -§äc thuéc lßng vµ ph©n tÝch phÇn 1 cña bµi th¬ Mïa xu©n nho nhá. -§äc thuéc lßng vµ ph©n tÝch phÇn 2 cña bµi th¬ Mïa xu©n nho nhá..

(187) 3.Bµi míi: *Hoạt động 2:. §äc hiÓu v¨n b¶n:. Giáo viên hớng dẫn học sinh đọc bài -§äc phÇn giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶ ë SGK.. -T×m bè côc bµi th¬ vµ m¹ch c¶m xóc cña t¸c gi¶ trong bµi.. - §äc khæ th¬ thø nhÊt, nhËn xÐt g× vÒ c¸ch xng h«, c¸ch dïng tõ “th¨m”? t×nh cảm của tác giả đối với Bác nh thế nào?. §Õn l¨ng B¸c, t¸c gi¶ miªu t¶ nh÷ng g×? Bằng nghệ thuật gì? Những hình ảnh đó cã ý nghÜa nh thÕ nµo?. §äc khæ th¬ 2, cã nh÷ng “mÆt trêi” nµo xuÊt hiÖn? ý nghÜa Èn dô cña h×nh ¶nh “mÆt trêi” thø hai lµ g×?. ?Lời thơ ở hai câu đó gợi lên cảnh tợng nh thÕ nµo?. Lăng là nơi đặt thi hài của ngời quá cố,. I.TiÕp xóc v¨n b¶n: 1. §äc bµi: 2.T×m hiÓu chó thÝch: a.T¸c gi¶: -ViÔn Ph¬ng tªn thËt lµ Phan Thanh ViÔn, sinh n¨m 1928, quª ë An Giang. - ¤ng lµ nhµ th¬, lµ c©y bót sím nhÊt cña lùc lîng v¨n nghÖ gi¶i phãng MiÒn Nam. b. Tõ khã :SGK 3. Bè côc: 2 phÇn - P1: đến “trong tim”:Lòng kính yêu, tiếc th¬ng B¸c. P2:(cßn l¹i) Lêi høa víi B¸c. *M¹ch c¶m xóc: - C¶m xóc tríc l¨ng B¸c: Hai khæ th¬ ®Çu. - C¶m xóc trong l¨ng B¸c:khæ thø ba. - C¶m xóc khi rêi l¨ng B¸c: khæ th¬ cuèi. II.Ph©n tÝch: 1.C¶m xóc tríc l¨ng B¸c *Khæ th¬ thø nhÊt - Con ë MiÒn Nam ra th¨m l¨ng B¸c =>C¸ch xng h« th©n th¬ng, kÝnh träng, dùng từ “thăm” thay từ “viếng” qua đó thể hiện tình cảm của tác giả đối với Bác thËt tha thiÕt, thµnh kÝnh thiªng liªng. - Hµng tre b¸t ng¸t xanh xanh ViÖt Nam. Bão táp ma sa đứng thẳng hàng =>NghÖ thuËt liªn tëng, nh©n ho¸ tîng trng. Tre kiªn cêng bÊt khuÊt, hiªn ngang. L¨ng B¸c thËt gÇn gòi ë gi÷a tre nh ë gi÷a lµng quª ViÖt Nam. *Khæ th¬ thø hai: - Ngµy ngµy mÆt trêi ®i qua trªn l¨ng Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ ->MÆt trêi cña vò trô(1), mÆt trêi cña con ngêi(2) Con ngêi B¸c víi nh÷ng biÓu hiÖn s¸ng chãi vÒ t tëng yªu níc vµ lßng nh©n ¸i mªnh m«ng cã søc to¶ s¸ng m·i m·i. Qua đó nói lên tình yêu và lòng quí trọng s©u s¾c cña nhµ th¬ dµnh cho B¸c. -Ngµy ngµy dßng ngêi ®i trong th¬ng nhí KÕt trµng hoa d©ng b¶y m¬i chÝn mïa xu©n =>Nh÷ng dßng ngêi nÆng trÜu nhí th¬ng ®ang lÆng lÏ nèi nhau vµo l¨ng viÕng B¸c, t¹o h×nh tîng mét vßng hoa lín d©ng lªn B¸c.Nhµ th¬ béc lé lßng thµnh kính đối với Bác. 2. C¶m xóc trong l¨ng B¸c - B¸c n»m trong giÊc ngñ b×nh yªn Gi÷a mét vÇng tr¨ng s¸ng dÞu hiÒn.

(188) nhng ngêi con th¨m l¨ng B¸c l¹i cã mét =>B¸c ®ang trong giÊc ngñ yªn,giÊc ngñ h×nh dung nh thÕ nµo vÒ B¸c? thanh bình và vĩnh hằng của một con ngời đã cống hiến trọn đời cho cuộc sống bình yên của nhân dân , đất nớc. - NghÖ thuËt Èn dô, ca ngîi B¸c. -“Trêi xanh lµ m·i m·i” ? NghÖ thuËt g×? t¸c dông? ->Công đức của Bác đối với mọi ngời là -Trong lời thơ tiếp theo xuất hiện một cao đẹp, cuộc đời Bác vốn cao đẹp nh thế h×nh ¶nh Èn dô. §ã lµ h×nh ¶nh nµo? trong c¶m nhËn cña mäi ngêi. -Mµ sao nghe nhãi... “nhói”:Đau đột ngột, quặn thắt - Tõ nµo trong lêi th¬ “mµ sao nghe nhãi =>§©y lµ nçi ®au tinh thÇn, t¸c gi¶ tù ở trong tim” có sức biểu cảm lớn? “nhói” cảm nhận nỗi đau mất mát trong đáy sâu nghÜa lµ g×? t¸c gi¶ béc lé c¶m xóc nh t©m hån m×nh vÒ sù ra ®i cña B¸c. thÕ nµo? 3.C¶m xóc khi rêi l¨ng B¸c - Muèn lµm : - Cïng víi “níc m¾t d©ng trµo” khi rêi Con chim hãt lăng,ngời con đã nguyện ớc những điều §o¸ hoa to¶ h¬ng g×? C©y tre trung hiÕu =>§iÖp ng÷ “muèn lµm” nhÊn m¹nh ý th¬ thiÕt tha, ch©n thµnh, giäng th¬ s©u -T¸c gi¶ sö dông nghÖ thuËt g×? Nh÷ng - l¾ng, båi håi. Ba h×nh ¶nh Èn dô: chim, ớc muốn đó thể hiện tình cảm đối với hoa, tre thể hiện những niềm ớc muốn, B¸c nh thÕ nµo? nh÷ng t×nh c¶m thµnh kÝnh, thiªng liªng. Nhân dân Việt Nam mong muốn đợc ở bªn B¸c, canh giÊc ngñ cho Ngêi. III. Tæng kÕt: - NghÖ thuËt :kÕt hîp miªu t¶ víi biÓu c¶m, t¹o h×nh ¶nh Èn dô tîng trng. Em học tập đợc gì từ nghệ thuật biểu - Nội dung: c¶m cña t¸c gi¶? Lßng ngìng väng, xãt th¬ng vµ ¬n nghÜa víi B¸c. Bài thơ đã nói hộ lòng ta những tình cảm nµo víi B¸c Hå? *Hoạt động 3: Cñng cè, dÆn dß - Theo em vì sao bài thơ Viếng lăng Bác đợc phổ nhạc? (Tình cảm trong bài thơ cao quý, tha thiết, chân thành, lắng đọng và nói lên đợc tình cảm của nhiều ngời đối với Bác) - NÕu cã thÓ, em h·y h¸t bµi h¸t nµy. VÒ nhµ: Häc bµi, so¹n bµi Sang thu. ChuÈn bÞ bµi: NghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn hoÆc ®oµn trÝch. NS: 24/02/2013 ND: 25/02/2013 TiÕt upload.123doc.net :. T©p lµm v¨n. NghÞ luËn vÒ t¸c ph Èm truyÖn ( hoÆc ®o¹n trÝch) A.Mục tiêu cần đạt: - Nắm đợc nội dung và phơng pháp của kiểu bài nghị luận về tác phẩm truyện. - TÝch hîp víi v¨n qua v¨n b¶n:Mïa xu©n nho nhá, ViÕng l¨ng B¸c- Víi TiÕng ViÖt ở các bài đã học. - RÌn kÜ n¨ng nhËn diÖn vµ viÕt v¨n b¶n nghj luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch. B. ChuÈn bÞ: - B¶ng phô ghi ng÷ liÖu - C¸c nhãm chuÈn bÞ c¸c c©u hái trong bµi( chuÈn bÞ ë nhµ).

(189) C. Tổ chức các hoạt động dạy và học *Hoạt động 1 Khởi động 1. Tæ chøc 2. KiÓm tra: Sù chuÈn bÞ cña c¸c nhãm 3. Bµi míi: *Hoạt động 2 H×nh thµnh kh¸i niÖm míi §äc v¨n b¶n ë SGK -Các nhóm trình bày phần đã chuẩn bị ở nhµ. Nhãm 1: c©u a Nhãm 2 vµ 3:c©u b Nhãm 4, 5, 6 :c©u c C¸c nhãm nhËn xÐt, bæ sung ý kiÕn cho nhãm kh¸c *Câu a: Vấn đề nghị luận của văn bản này là gì? Hãy đặt một nhan đề thích hợp cho v¨n b¶n.. *Câu b:Vấn đề nghị luận đợc ngời viết triÓn khai qua nh÷ng luËn ®iÓm nµo? t×m những câu nêu lên hoặc cô đúc luận ®iÓm cña v¨n b¶n.. *Câu c: Để khẳng định các luận điểm, ngời viết đã lập luận(dẫn dắt, phân tích, chøng minh) nh thÕ nµo?NhËn xÐt vÒ những luận cứ đợc ngời viết đa ra để làm s¸ng tá cho tõng luËn ®iÓm?. I.T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch) 1.V¨n b¶n: NghÞ luËn vÒ nh©n vËt Anh thanh niªn trong truyÖn ng¾n LÆng lÏ Sa Pa. a, C©u a: -Vấn đề nghị luận của bài văn: Những phẩm chất, đức tính đẹp, đáng yêu của nh©n vËt anh thanh niªn. - Nhan đề thích hợp cho văn bản là: “H×nh ¶nh anh thanh niªn lµm c«ng t¸c khÝ tîng trong truyÖn ng¾n LÆng lÏ Sa Pa cña nhµ v¨n NguyÔn Thµnh Long” hay “Vẻ đẹp của một con ngời, một lối sống trong LÆng lÏ Sa Pa” b, C©u b: Tãm t¾t c¸c luËn ®iÓm(qua nh÷ng c©u cã ý nghÜa nªu lªn hoÆc c« đúc luận điểm) -“Dù đợc miêu tả nhiều hay ít, trực tiếp hay gián tiếp.........đã để lại cho chúng ta nhiÒu Ên tîng khã phai mê, (C¸c c©u nªu vấn đề nghị luận) -“Tríc tiªn, nh©n vËt anh thanh niªn nµy đẹp ở tấm lòng yêu đời, yêu nghề, ở tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao víi c«ng viÖc l¾m gian khæ cña m×nh”(C©u nªu luËn ®iÓm) -“ Nhng anh thanh niên này thật đáng yêu......một cách chu đáo” (Câu nêu luận ®iÓm) -“ C«ng viÖc vÊt v¶....l¹i rÊt khiªm tèn (C©u nªu luËn ®iÓm) -“Cuộc sống của chúng ta...đáng tin yêu” (đoạn cuối bài-những câu cô đúc vấn đề nghÞ luËn) c, C©u c: Để khẳng định các luận điểm, ngời viết đã: -Nªu lªn c¸c luËn ®iÓm thËt râ rµg, ng¾n gọn, gợi sự chú ý của ngời đọc. -Ph©n tÝch râ, chøng minh mét c¸ch thuyÕt phôc b»ng nh÷ng dÉn chøng cô thÓ, sö dông c¸c luËn cø mét c¸ch sinh động, đó cũng là những chi tiết, hình ảnh đặc sắc của tác phẩm. Đặc biệt ,đoạn tóm tắt truyện đợc lồng vào giữa đã giúp ngời đọc theo dõi câu chuyện và nhân vật dễ dµng h¬n. +Bài văn đợc dẫn dắt tự nhiên, có bố cục chÆt chÏ: Mở đầu là nêu vấn đề, hai đoạn tiếp đi.

(190) vµo ph©n tÝch, diÔn gi¶i, råi ®o¹n cuèi khẳng định và nâng cao vấn đề. 3.Ghi nhí: SGK ?ThÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm II.LuyÖn tËp truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch?-§äc Ghi nhí §o¹n v¨n Trang 64 -V¨n b¶n bµn vÒ : “T×nh thÕ lùa chän §äc bµi tËp ë SGK Sống-Chết và vẻ đẹp tâm hồn của nhân ?Văn bản nghị luận về vấn đề gì? vËt l·o H¹c” -C©u v¨n mang luËn ®iÓm: “Tõ viÖc miªu t¶....ngay tõ ®Çu” C©u v¨n nµo mang luËn ®iÓm cña v¨n -TËp trung ph©n tÝch diÔn biÕn néi t©m v× b¶n? đó là quá trình chuẩn bị cho cái chết dữ -T¸c gi¶ tËp trung ph©n tÝch néi t©m hay déi cña nh©n vËt. phân tích hành động của nhân vật lão H¹c? *Hoạt động 3 Củng cố ,dặn dò - HÖ thèng toµn bµi - Nh¾c l¹i Ghi nhí - Về nhà: Học bài, đọc kĩ bài Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện hoặc đoạn trÝch. NS: 24/02/2013 ND: 26,27/02/2013 TiÕt 119- 120 TËp lµm v¨n C¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn ( hoÆc ®o¹n trÝch) A.Mục tiêu cần đạt: - Biết cách viết bài nghị luận về tác phẩm truyện hoặc đoạn trích theo đúng các yêu cÇu cña kiÓu bµi. - RÌn kÜ n¨ng thùc hµnh c¸c bíc khi lµm bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch, c¸ch tæ chøc, triÓn khai c¸c luËn ®iÓm. - RÌn luyÖn t duy tæng hîp vµ ph©n tÝch khi viÕt v¨n b¶n nghÞ luËn. B. ChuÈn bÞ: B¶ng phô C.Tổ chức các hoạt động dạy và học 1. Tæ chøc: 2. Kiểm tra: Thế nào là nghị luận về tác phẩm truyện hoặc đoạn trích? Cơ sở để nghị luËn ? 3. Bµi míi: * Hoạt động 1: Néi dung bµi häc Đọc 4 đề trong SGK I. §Ò bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch a, Đề bài: 4 đề Câu a:Các đề bài trên đã nêu ra b, Nhận xét: những vấn đề nghị luận nào về Câu a: Các đề bài trên nghị luận về: t¸c phÈm truyÖn? §Ò 1: NghÞ luËn vÒ th©n phËn ngêi phô n÷ trong xã hội cũ.( Chủ đề) §Ò 2: NghÞ luËn vÒ diÔn biÕn cèt truyÖn. ( nghÖ thuËt) §Ò 3: Th©n phËn Thuý KiÒu trong ®o¹n trÝch ( nh©n vËt) §Ò 4: §êi sèng t×nh c¶m trong chiÕn tranh. (chủ đề) C©u b: Câu b:Các từ “suy nghĩ, phân + Giống nhau: đều là nghị luận về tác phẩm tích” trong đề bài đòi hỏi bài truyện hoặc đoạn trích. ph¶i lµm kh¸c nhau nh thÕ nµo? + Kh¸c nhau: “Suy nghÜ” lµ xuÊt ph¸t tõ sù c¶m, hiÓu cña m×nh để nhận xét, đánh giá tác phẩm..

(191) “Ph©n tÝch” lµ xuÊt ph¸t tõ t¸c phÈm (cèt truyÖn, nhân vật, sự việc, tình tiết) để lập luận và sau đó nhận xét, đánh giá tác phẩm. II.C¸c bíc lµm bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch) *§Ò bµi: Suy nghÜ vÒ nh©n vËt «ng Hai trong truyÖn ng¾n Lµng cña Kim L©n. 1.Tìm hiểu đề: -Yªu cÇu:nghÞ luËn vÒ nh©n vËt trong t¸c phÈm. Đọc phần tìm hiểu đề, tìm ý và -Phơng pháp: xuất phát từ sự cảm, hiểu của bản nªu nhËn xÐt ? th©n vÒ nh©n vËt. 2. T×m ý: - PhÈm chÊt næi bËt cña nh©n vËt: T×nh yªu lµng g¾n bã hoµ quÖn víi lßng yªu níc (nÐt míi trong đời sống tinh thần của ngời nông dân trong cuộc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p.) - C¸c biÓu hiÖn: +C¸c t×nh huèng béc lé t×nh yªu lµng, yªu níc. +C¸c chi tiÕt nghÖ thuËt:t©m tr¹ng,lêi nãi, cö chØ, hành động... chứng tỏ tình yêu làng yêu nớc. +ý nghÜa cña nh÷ng t×nh c¶m míi mÎ Êy cña nh©n vËt. 3. LËp dµn bµi: SGK trang 66 §äc phÇn lËp dµn bµi MB: Giới thiệu tác phẩm, nêu ý kiến đánh giá sơ ? Rót ra yªu cÇu chung cña tõng bé cña m×nh. phÇn trong dµn bµi. TB: Nªu c¸c luËn ®iÓm chÝnh vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña t¸c phÈm; ph©n tÝch, chøng minh b»ng c¸c luËn cø tiªu biÓu vµ x¸c thùc. KB: Kết luận, đánh giá chung về tác phẩm. 4. ViÕt bµi: LuyÖn viÕt a, Më bµi: cã hai c¸ch Cách 1: Đi từ khái quát đến cụ thể(Từ nhà văn §äc phÇn më bµi ( sgk) đến tác phẩm và nhân vật) C¸ch 2: Nªu trùc tiÕp nh÷ng suy nghÜ cña ngêi viÕt. b,Th©n bµi: TiÕt 2 -T×nh yªu lµng , yªu níc cña «ng Hai lµ t×nh c¶m Häc sinh luyÖn viÕt 1 trong 2 ý. næi bËt, xuyªn suèt toµn truyÖn. + Chi tiÕt t¶n c nhí lµng. +Theo dâi tin tøc kh¸ng chiÕn. +T©m tr¹ng khi nge tin lµng Chî DÇu theo giÆc. +Niềm vui khi tin đồn đợc cải chính. -NghÖ thuËt x©y dùng nh©n vËt . +NghÖ thuËt t¹o t×nh huèng. +C¸c chi tiÕt miªu t¶ nh©n vËt. +C¸c h×nh thøc trÇn thuËt. c, Kết bài: ….Là nhân vật tạo đợc ấn tợng sâu s¾c.. 5.KiÓm tra vµ söa ch÷a: -KiÓm tra l¹i cÊu tróc v¨n b¶n. -KiÓm tra sù liªn kÕt c©u, liªn kÕt ®o¹n. -Kiểm tra về cách dùng từ, đặt câu. Một h/s đọc nội dung thứ 2 trong *Ghi nhớ:SGK/68 môc ghi nhí.( Dµn bµi chung) III. LuyÖn tËp: GV híng dÉn c¸ch viÕt. §Ò bµi: Suy nghÜ cña em vÒ truyÖn ng¾n L·o H¹c cña nhµ.

(192) v¨n Nam Cao. HS luyện viết. GV chỉ định 3-5 Viết phần mở bài và một đoạn phần thân bài. em đọc . Lớp nhận xét. - §o¹n më bµi. - Chia líp thµnh 2 nhãm 3 em đại diện 3 nhóm trình bày. 1/2 líp viÕt ý 1( néi dung) - §o¹n th©n bµi 1/2 líp viÕt ý 2( nghÖ thuËt) §¹i diÖn 3 nhãm tr×nh bµy. - Mçi nhãm chän 2 h/s tr×nh bµy. *Hoạt động 2: Củng cố,dặn dò: - Nh¾c l¹i néi dung Ghi nhí - VÒ nhµ :häc bµi, n¾m ch¾c c¸ch viÕt ®o¹n v¨n. ChuÈn bÞ bµi LuyÖn tËp lµm bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn (hoÆc ®o¹n trÝch) NS: 24/02/2013 ND: 29/02/2013 TiÕt 121 TËp lµm v¨n. LuyÖn tËp lµm bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn. (hoÆc ®o¹n trÝch)- ViÕt bµi TËp lµm v¨n sè 6 ë nhµ A.Mục tiêu cần đạt - Ôn tập lại kiến thức đã học ở hai tiết upload.123doc.net và 119 - Tích hợp với các văn bản đã học. Rèn kĩ năng tìm hiểu đề, tìm ý và kĩ năng viết văn. - Ra đề về nhà cho học sinh viết bài Tập làm văn số 6 , rèn kĩ năng viết bài nghị luận vÒ t¸c phÈm truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch. B.ChuÈn bÞ: - Häc sinh chuÈn bÞ bµi LuyÖn tËp ë nhµ - §Ò bµi viÕt sè 6 C. Tổ chức các hoạt động dạy và học *Hoạt động 1 : Khởi động 1. Tæ chøc: 2. KiÓm tra: Nªu c¸c bíc lµm bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch, nªu néi dung c¸c phÇn trong bµi nghÞ luËn Êy.(Ghi nhí) 3. Bµi míi: *Hoạt động 2 LuyÖn tËp I.Nh¾c l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n -ThÕ nµo lµ NL vÒ t¸c phÈm truyÖn? -Những y/c đối với bài NLvề tác phÈm truyÖn? II. LuyÖn tËp HS đọc đề bài. §Ò bµi : C¶m nhËn cña em vÒ ®o¹n trÝch C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ t×m ý truyÖn ChiÕc lîc ngµ cña NguyÔn Quang S¸ng. theo c¸c c©u hái phÇn gîi ý ë SGK -NhËn xÐt gi÷a c¸c nhãm. I.Tìm hiểu đề, tìm ý 1.Yªu cÇu. §Ò bµi yªu cÇu tr×nh bµy c¶m nhËn của bản thân về đoạn trích, đó là câu chuyện cảm động về tình cha con trong chiến tranh. 2.T×m ý: Em định trình bày cảm nhận của -Hoàn cảnh câu chuyện m×nh b»ng nh÷ng ý nµo? -T×nh c¶m cña bÐ Thu dµnh cho cha. -T×nh c¶m «ng S¸u dµnh cho con. II. LËp dµn ý: HS thùc hµnh theo nhãm trong 15 a, Më bµi: phót. Giíi thiÖu t¸c phÈm, ®o¹n trÝch, néi dung c¬ C¸c nhãm n¹p kÕt qu¶. b¶n cña ®o¹n trÝch..

(193) Häc sinh luyÖn viÕt bµi. -Tr×nh bµy ®o¹n võa viÕt. -NhËn xÐt, gãp ý, söa ch÷a (nÕu cÇn). b,Th©n bµi: Ph©n tÝch ®o¹n trÝch theo c¸c ý võa t×m. *Hoµn c¶nh cña c©u chuyÖn: ¤ng S¸u ®i kh¸ng chiÕn, t¸m n¨m sau míi cã dÞp vÒ th¨m nhµ, bÐ Thu nhÊt quyÕt kh«ng nhËn «ng lµ cha... *T×nh c¶m bÐ Thu dµnh cho «ng S¸u... *T×nh c¶m «ng S¸u dµnh cho con..... *T×nh c¶m yªu th¬ng cha s©u s¾c, døt kho¸t r¹ch rßi ®Çy c¸ tÝnh cña bÐ Thu vµ t×nh c¶m yªu th¬ng con s©u nÆng cña «ng S¸u lµm cho ngời đọc xúc động và thấm thía nỗi đau thơng mÊt m¸t, Ðo le do chiÕn tranh g©y ra. c,KÕt bµi III. LuyÖn viÕt bµi -Mçi nhãm chän viÕt mét ®o¹n theo c¸c ý c¬ b¶n trong phÇn th©n bµi.. *§Ò bµi viÕt sè 6: viÕt ë nhµ Suy nghÜ cña em vÒ t×nh cha con trong chiÕn tranh qua truyÖn ng¾n ChiÕc lîc ngµ cña NguyÔn Quang S¸ng. *Hoạt động 3: Củng cố ,dặn dò -VÒ nhµ häc l¹i lÝ thuyÕt lµm bµi nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch. ViÕt bµi lµm v¨n sè 6 -§äc bµi NghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. - ChuÈn bÞ: V¨n b¶n Sang thu Nãi víi con. Ngµy 25th¸ng 02 n¨m 2013 Ký duyÖt cña tæ CM TT. Hoµng Minh TiÕn. NS : 03/3 ND : 04/3.

(194) TiÕt 122, 123:. Sang thu. - H÷u ThØnh A-Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh :. - Phân tích đợc những cảm nhận tinh tế của nhà thơ Hữu Thỉnh về sự biến đổi của đất trời từ cuối hạ sang đầu thu. - TÝch hîp víi TiÕng ViÖt phÇn tõ l¸y, víi c¸c c¸c bµi th¬ vÒ mïa thu cña c¸c t¸c gi¶ kh¸c – phÇn V¨n. - RÌn luyÖn thªm n¨ng lùc c¶m thô th¬ ca. B-ChuÈn bÞ:. - Gi¸o viªn : Ch©n dung nhµ th¬ H÷u ThØnh; tham kh¶o tµi liÖu. - Häc sinh : So¹n bµi : §äc vµ t×m hiÓu bµi th¬ theo c©u hái SGK C-TiÕn tr×nh bµi häc:. *Hoạt động 1 : Khởi động 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra : - §äc thuéc lßng vµ diÔn c¶m bµi th¬ “ViÕng l¨ng B¸c”, ph©n tÝch mét h×nh ¶nh Èn dô trong bµi th¬? - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi míi cña HS. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi : H÷u ThØnh lµ nhµ th¬ viÕt nhiÒu, viÕt hay vÒ mïa thu. NhiÒu vÇn th¬ thu cña ông mang cảm xúc bâng khuâng, vấn vơng trớc đất trời trong trẻo đang chuyển biến nhÑ nhµng. Bµi th¬ “Sang thu” lµ mét vÝ dô. *Hoạt động 2 : §äc – HiÓu v¨n b¶n I-T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n: ? Giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ (dùa 1. T¸c gi¶ : vµo chó thÝch * trong SGK) - Tªn : NguyÔn H÷u ThØnh - Sinh n¨m 1942 - Quª : Tam D¬ng – VÜnh Phóc - ¤ng viÕt nhiÒu, viÕt hay vÒ nh÷ng con ngêi, cuéc sèng ë n«ng th«n, vÒ mïa thu GV : Hớng dẫn HS đọc : 2. §äc v¨n b¶n GV đọc mẫu -> 2 HS đọc Yêu cầu đọc to, rõ, chính xác, giọng nhẹ nhµng, nhÞp chËm, khoan thai, trÇm l¾ng vµ tho¸ng suy t ? Xác định bố cục của văn bản, nêu ND của 3-Bố cục: 2 phần tõng phÇn -PhÇn1: Khæ th¬ ®Çu: C¶m nhËn kh«ng (GV lu ý: bµi th¬ gåm 3 khæ, c¸c khæ tiÕp gian lµng quª sang thu. nèi nhau cïng thÓ hiÖn nh÷ng quan s¸t vµ -PhÇn 2: Khæ th¬ 2,3: C¶m nhËn kh«ng cảm nhận tinh tế của tác giả về thiên nhiên gian đất trời sang thu lóc vµo mïa thu nªn kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i t×m bè côc bµi th¬ mét c¸ch rµnh m¹ch.) II-Ph©n tÝch v¨n b¶n: - 1 HS đọc diễn cảm khổ thơ đầu 1-Khæ th¬ ®Çu:TÝn hiÖu b¸o thu vÒ ? Sự biến đổi của đất trời sang thu đợc tác Bçng nhËn ra h¬ng æi gi¶ c¶m nhËn b¾t ®Çu tõ nh÷ng dÊu hiÖu Ph¶ vµo trong giã se nµo . S¬ng chïng ch×nh qua ngâ Hình nh thu đã về.

(195) - Những dấu hiệu thể hiện sự biến đổi của đất trời sang thu: “hơng ổi”, “gió se”, “sơng chùng chình” ? Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ c¸c dÊu hiÖu nµy? +“H¬ng æi”: Sù c¶m nhËn b»ng khøu gi¸c T¸c gi¶ nhËn c¸c dÊu hiÖu nµy b»ng gi¸c mïi th¬m cña æi lan to¶ trong kh«ng gian quan g×. (c©y æi, qu¶ æi rÊt quen thuéc, g¾n bã víi dân làng quê miền Bắc, đã đi vào các (GV diÔn gi¶ng : Ph¶ vµo : To¶ vµo, trén lÉn, ngêi t¸c phÈm v¨n nghÖ) ë ®©y lµ h¬ng æi to¶ vµo trong giã) +”Giã se” c¶m nhËn b»ng xóc gi¸c, giã h¬i l¹nh +“S¬ng chïng ch×nh”: C¶m nhËn b»ng thÞ gi¸c, s¬ng bay cè ý chËm l¹i, bay nhÑ ? Các từ “Bỗng” “hình nh” muốn diễn tả sự +“Bỗng” sự đột ngột, bất ngờ, có phần c¶m nhËn cña t¸c gi¶ nh thÕ nµo? ng¹c nhiªn +“H×nh nh” thµnh phÇn t×nh th¸i: thÓ hiÖn sù c¶m nhËn cña t¸c gi¶ cã mét chót cha thËt râ rµng, cha thËt ch¾c ch¾n v× cßn ngì ngµng, ng¹c nhiªn. ? Để thể hiện sự biến chuyển của đất trời -> Nghệ thuật: sử dụng từ láy, nhân hoá sang thu, tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật đặc sắc nào. Phân tích tác dụng => Sự biến đổi của đất trời nơi làng quê của các biện pháp nghệ thuật đó. khi mùa thu bắt đầu tới đợc cảm nhận bằng mét t©m hån nh¹y c¶m, g¾n bã víi cuéc sèng n¬i lµng quª. 2-Hai khæ th¬ cuèi: * Khổ thơ thứ 2: Quang cảnh đất trời - Sự biến chuyển của đất trời sang thu còn đ- ngả dần sang thu îc c¶m nhËn qua mét sè dÊu hiÖu kh¸c n÷a. S«ng… dÒnh dµng Cô thÓ nh thÕ nµo, chóng ta tiÕp tôc t×m hiÓu Chim… véi v· 2 khæ th¬ cßn l¹i cña v¨n b¶n. Có đám mây… - 1 HS đọc diễn cảm khổ thơ thứ 2 V¾t nöa m×nh… ? Đất trời sang thu đợc tác giả phát hiện qua nh÷ng dÊu hiÖu nµo. ? Tác giả đã sử dụng các BPNT đặc sắc nào -> Nghệ thuật: Nhân hoá, từ láy , đối lập, để diễn tả sự biến đổi của đất trời sang thu? liên tởng, tởng tợng độc đáo. Phân tích T/d của các BPNT đó. Sù c¶m nhËn tinh tÕ cña t¸c gi¶ tríc cảnh đất trời đang ngả dần sang thu. (Gîi ý: V× sao t¸c gi¶ viÕt: GV cñng cè tiÕt 1 vµ chuyÓn tiÕt 2. S«ng :… dÒnh dµng, chim… véi v·. +“S«ng… dÒnh dµng” mïa thu sang níc s«ng b¾t ®Çu c¹n, ch¶y chËm l¹i… + “Chim… véi v·” Sang thu trêi l¹nh dÇn, chóng ph¶i gÊp g¸p lµm tæ tha måi.

(196) §¸m m©y… v¾t nöa m×nh ?. Trời đất sang thu còn có sự biến đổi ntn nữa, chóng ta cïng t×m hiÓu khæ th¬ cuèi cña v¨n b¶n - 1 HS đọc diễn cảm khổ thơ cuối ? Thiên nhiên sang thu còn đợc gợi ra bằng những hình ảnh nào với đặc điểm gì ? -> HS th¶o luËn , tr×nh bµy HS kh¸c bæ sung GV chèt l¹i ? Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ 2 dßng th¬ cuèi bµi ? (GV gợi ý: Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì để diễn đạt sự suy ngẫm của m×nh). + “§¸m m©y… v¾t nöa m×nh” ë ®©y lµ sù liªn tëng s¸ng t¹o thó vÞ. Gîi h×nh ¶nh đám mây mùa hạ còn sót lại, mỏng nhẹ, kéo dài trên bầu trời đã bắt đầu xanh trong cña mïa thu) *Khæ th¬ cuèi: Nh÷ng biÕn chuyÓn trong lßng c¶nh vËt. VÉn cßn bao nhiªu n¾ng §· v¬i dÇn c¬n ma SÊm còng bít bÊt ngê Trên hàng cây đứng tuổi - Những dấu hiệu biến đổi của của thiên nhiªn + N¾ng: cßn nhiÒu nhng nh¹t dÇn + Ma: §· Ýt h¬n nh÷ng c¬n ma rµo µo ¹t, bÊt ngê + SÊm : Bít dÇn nh÷ng tiÕng sÊm næ vang trêi (v× thêng g¾n víi nh÷ng c¬n marµo mïa h¹) - Hai c©u th¬ cuèi: SÊm còng bít bÊt ngê Trên hàng câyđứng tuổi -> NghÖ thuËt: t¶ thùc, Èn dô. => Lóc sang thu, bít ®i nh÷ng tiÕng sÊm bÊt ngê trªn hµng c©y l©u n¨m. Khi con ngời đã từng trải thì cũng vững vàng hơn trớc những tác động bất thờng của ngoại cảnh, của cuộc đời. *Hoạt động 3 : Tổng kết, ghi nhớ (SGK) ? Nêu các biện pháp nghệ thuật độc đáo 1- Nghệ thuật: trong văn bản (GV chốt lại từ các mục đã ph©n tÝch) ? V¨n b¶n “Sang thu” thÓ hiÖn néi dung g× ? 2- Néi dung: -2 HS đọc ghi nhớ *Ghi nhí (SGK-71) *Hoạt động 4 : Củng cố, dặn dò - Khắc sâu nghệ thuật đặc sắc và nội dung chính của v¨n b¶n - §äc diÔn c¶m bµi th¬ - 1 HS đọc yêu cầu bài tập - Bµi tËp (SGK/72) - GV híng dÉn HS lµm bµi tËp - Su tầm, đọc trớc lớp một số bài thơ viết về mùa thu vÝ dô: “TiÕng thu” -Lu Träng L, “§©y mïa thu tíi” –Xu©n DiÖu -GV nªu yªu cÇu vÒ nhµ víi HS - Học thuộc và đọc diễn cảm bài thơ - Ph©n tÝch bµi th¬ - Hoµn thµnh bµi tËp - So¹n bµi : “Nãi víi con”.

(197) NS : 03/3 ND : 5,6/03 TiÕt 124,125 :. Nãi víi con. - Y Ph¬ng -. A-Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh : - Cảm nhận đợc tình cảm thắm thiết của cha mẹ đối với con cái, tình yêu quê hơng m¹nh mÏ, bÒn bØ cña d©n téc m×nh qua lêi th¬ cña Y Ph¬ng. - Bớc đầu hiểu đợc cách diễn tả độc đáo, giàu hình ảnh cụ thể, gợi cảm của thơ ca miÒn nói. - Giáo dục các em tình yêu gia đình, quê hơng đất nớc. B-ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn : Ch©n dung nhµ th¬ Y Ph¬ng - HS : §äc, so¹n bµi theo c©u hái trong SGK C-TiÕn tr×nh bµi häc: *Hoạt dộng 1 : Khởi động 1-Tæ chøc 2-KiÓm tra : - C©u hái : §äc thuéc lßng vµ diÔn c¶m bµi th¬ “ Sang thu”, ph©n tÝch sù biÕn chuyển của đất trời từ mùa hạ sang mùa thu trong một khổ thơ của văn bản (tự chọn). - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi míi cña häc sinh. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi : Lòng thơng yêu con cái, ớc mong thế hệ sau tiếp nối xứng đáng, phát huy truyền thống của tổ tiên, của quê hơng vốn là một tình cảm cao đẹp của con ngời Việt Nam từ xa đến nay. Bài thơ “Nói với con” của nhà thơ Y Phơng cũng nằm trong nguồn cảm hứng rộng lớn, phổ biến ấy nhng tác giả lại có cách nói xúc động của riêng mình. Đều tạo nên cái riêng, động đáo ấy là gì? Chúng ta cùng tìm hiểu bài thơ *Hoạt động 2 :. §äc – HiÓu v¨n b¶n. I-T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n ? Dùa vµo chó thÝch * h·y giíi thiÖu 1. T¸c gi¶:Y Ph¬ng nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ - Tªn khai sinh : Høa VÜnh Síc - D©n téc Tµy - Sinh n¨m : 1948 - Quª : Cao B»ng - HiÖn lµ Chñ tÞch Héi V¨n häc nghÖ thuËt Cao B»ng - GV : Hớng dẫn HS đọc : 2. §äc- T×m hiÓu chó thÝch Y/C đọc: to, rõ, chính xác, giọng ấm áp, yêu thơng, ngọt ngào. - GV đọc mẫu -> HS đọc KiÓm tra 4 chó thÝch. 3- Bè côc ? T×m bè côc cña v¨n b¶n, nªu néi 2 phÇn: dung chÝnh cña tõng phÇn ? (1): Từ đầu -> “đẹp nhất trên đời”.

(198) Con lớn trong tình yêu thơng, sự nâng đỡ của cha mẹ, trong cuộc sống lao động nên thơ của quª h¬ng. (2) Cßn l¹i Lßng tù hµo vÒ søc sèng m¹nh mÏ, bÒn bØ, vÒ truyền thống cao đẹp của quê hơng và niềm mong ớc con hãy kế tục xứng đáng truyền thống Êy. ? NhËn xÐt vÒ bè côc cña bµi th¬ -> Bè côc l« gic, chÆt chÏ II- Ph©n tÝch v¨n b¶n - 1 HS đọc diễn cảm đoạn 1 1- §o¹n 1 - Theo dâi 4 c©u th¬ ®Çu Ch©n ph¶i bíc tíi cha ? ë 4 c©u th¬ ®Çu, t¸c gi¶ cho chóng ta Ch©n tr¸i bíc tíi mÑ biết đợc điều gì Mét bíc ch¹m tiÕng nãi Hai bíc tíi tiÕng cêi - Tả,kể đứa trẻ lẫm chẫm tập đi, tập nói, lớn lên tõng ngµy trong t×nh yªu th¬ng, trong sù n©ng đón và mong chờ của cha mẹ. ? Nhận xét gì về các hình ảnh, các - Với các hình ảnh cụ thể, cách diễn đạt dờng nh diễn đạt ở 4 câu thơ trên vô lý song lại tạo ra sự độc đáo, đặc sắc trong t ? T/d của các hình ảnh và cách diễn duy và cách diễn đạt ngời miền núi đạt đó? -> Tạo không khí gia đình đầm ấm, quấn quýt. ? Ngoµi 4 c©u th¬ trªn, cßn cã c©u th¬ Cha mÑ m·i nhí vÒ ngµy cíi nào cũng nói về cuộc sống gia đình Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời h¹nh phóc, ®Çm Êm. ? Con đợc lớn trong tình yêu thơng sự -> Cha mẹ mãi thơng yêu nhau => Cuộc sống nâng đỡ của cha mẹ, bên cạnh đó con gia đình thật hạnh phúc. còn đợc lớn, trởng thành từ đâu nữa. - Con dÇn kh«ng lín, trëng thµnh trong cuéc (Theo dõi tiếp khổ thơ thứ nhất từ câu sống lao động, trong thiên nhiên thơ mộng và 5 -> c©u 10) nghÜa t×nh s©u nÆng cña quª h¬ng.. ? Em hiểu “Ngời đồng mình”: có nghÜa lµ g× , cã thÓ thay thÕ tõ nµy b»ng nh÷ng tõ nµo kh¸c ? NX vÒ c¸ch nãi ? (-> cã thÓ thay b»ng c¸c tõ : ngêi b¶n m×nh, ngêi bu«n m×nh, ngêi quª m×nh…) ? Cuộc sống lao động của ngời đồng mình đợc gợi lên qua các hình ảnh nào. + “Ngời đồng mình”: Những ngời cùng sống trong mét m«i trêng -> quª h¬ng t¸c gi¶ => c¸ch nói mộc mạc mang tính địa phơng của ngời dân téc Tµy.. + §an lê cµi nan hoa V¸ch nhµ ken c©u h¸t ? Nhận xét gì về các từ cài, ken trong -> Sử dụng các động từ: cài, ken hai c©u th¬ trªn. => Miêu tả cụ thể cuộc sống lao động cần cù, tơi ? Cuộc sống lao động của “Ngời đồng vui, ngoài ra còn thể hiện sự gắn bó, quấn quýt m×nh” lµ cuéc sèng nh thÕ nµo. trong lao động, làm ăn của đồng bào quê hơng. - H·y theo dâi hai c©u th¬ Rõng cho hoa ? Hai câu thơ gợi cho em suy nghĩ gì? Con đờng cho những tấm lòng.

(199) HS suy nghÜ , ph¸t biÓu HS kh¸c bæ sung GV chèt l¹i. -> Rõng nói quª h¬ng thËt th¬ méng vµ nghÜa tình. Vẻ đẹp của thiên nhiên không chỉ là ở màu sắc, cái ta nhìn thấy mà còn là cả “tấm lòng”: đó lµ sù che chë, nu«i dìng con ngêi c¶ vÒ t©m hån, lèi sèng.. Ng“ời đồng mình” có những đức tính cao đẹp gì ? Ngời cha mong ớc gì ở con mình, để giải đáp điều này, chúng ta tiÕp tôc t×m hiÓu phÇn cßn l¹i cña v¨n b¶n. Qua tiết 1 các em cần nắm đợc các giá trị nội GV cñng cè tiÕt 1 vµ chuyÓn tiÕt 2 dung vµ nghÖ thuËt cña ®o¹n th¬: - NT: h×nh ¶nh th¬ b×nh dÞ, c¸ch nãi méc mac cña ngêi miÒn nói; t¸c gi¶ sö dông thµnh c«ng c¸c biÖn ph¸p tu tõ nh Èn dô, nh©n hãa ,®iÖp ng÷… - Nội dung: Miêu tả cụ thể cuộc sống lao động cÇn cï, t¬i vui, ngoµi ra cßn thÓ hiÖn sù g¾n bã, - Kiểm tra bài cũ:Trình bày giá trị nội quấn quýt trong lao động, làm ăn của đồng bào dung, nghÖ thuËt cña ®o¹n th¬ 1 ? quª h¬ng. - GV dÉn vµo bµi - ®o¹n 2. - 1 HS đọc diễn cảm 2- §o¹n 2 ? theo dâi tõ c©u th¬: “Ngời đồng mình thơng lắm con ơi “Ngời đồng mình thơng lắm con ơi ......................................................... -> Kh«ng lo cùc nhäc ” Kh«ng lo cùc nhäc” Trong các câu thơ trên, ngời cha đã nói -> Ngữ điệu cảm thán, nghệ thuật so sánh, điệp với con về những đức tính gì của ngời ngữ, sử dụng thành ngữ, cách nói khác lạ . đồng mình (Nhận xét về ngữ điệu của câu thơ, => Cuộc sống vất vả mà mạnh mẽ, khoáng đạt cách diễn đạt của tác giả) bÒn bØ g¾n bã víi quª h¬ng dÉu cßn nhäc nh»n, nghèo đói của “ngời đồng mình” ? Từ đó, ngời cha mong muốn ở con -Mong muốn của ngời cha : con phải có nghĩa ®iÒu g× ? t×nh chung thuû víi quª h¬ng, biÕt chÊp nhËn vµ vît qua gian nan thö th¸ch b»ng ý chÝ vµ b»ng niÒm tin cña m×nh - Theo dâi c¸c c©u th¬ cßn l¹i “Ngời đồng mình” thô sơ da thịt ? ë c¸c c©u th¬ nµy, ngêi cha tiÕp tôc … nói với con về những đức tính gì của Nghe con” “ngời đồng mình” (Gîi ý: Em hiÓu c¸c c©u th¬ trªn nh -> Giäng ®iÖu tha thiÕt, c¸ch nãi méc m¹c cã søc thÕ nµo) kh¸i qu¸t` ` -> Đức tính của “ngời đồng mình” giàu chí khí, niÒm tin, kh«ng nhá bÐ vÒ t©m hån vÒ ý chÝ vµ mong ớc xây dựng quê hơng. Chính họ đã làm nªn quª h¬ng víi truyÒn thèng víi phong tôc tËp quán tốt đẹp. ? Từ những đức tính quý báu này của - Ngêi cha mong muèn con biÕt tù hµo vÒ “ngời đồng mình”, ngời cha mong ớc ở truyÒn thèng quª h¬ng, dÆn dß con cÇn tù con ®iÒu g× . tin mà vững bớc trên đờng đời.

(200) ? Qua bài thơ, em cảm nhận đợc tình c¶m cña ngêi cha dµnh cho con ntn? §iÒu lín lao nhÊt mµ cha muèn truyÒn cho con lµ g×. (HS th¶o luËn -> ph¸t biÓu Gi¸o viªn chèt l¹i). * Bµi th¬ - Nªu lªn t×nh c¶m yªu th¬ng, tr×u mÕn, thiÕt tha vµ niÒm tin tëng cña ngêi cha qua lêi nãi víi con. - §iÒu lín lao nhÊt mµ ngêi cha muèn truyÒn cho con chÝnh lµ lßng tù hµo vÒ søc sèng m¹nh mÏ, bền bỉ, về truyền thống cao đẹp của quê hơng và niềm tự tin khi bớc vào đời. *Hoạt động 3 : Tổng kết, ghi nhớ (SGK 74) -GV hớng dẫn HS tổng kết nghệ thuật, nội dung của bài thơ theo phần đã phân tích ) *Ghi nhớ (SGK trang74) - 1 HS đọc ghi nhớ. *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò - GV cñng cè bµi - Khắc sâu nghệ thuật đặc sắc và nội dung chung cña bµi th¬ - §äc diÔn c¶m bµi th¬ HS đọc yêu cầu bài tập - Lµm bµi tËp (SGK 74) GV híng dÉn HS lµm bµi tËp - Bµi th¬ “Nãi víi con” vµ bµi th¬ “Con cß” cã điểm gì chung ? Hãy phân tích để làm sáng tỏ. - Häc bµi - Hoµn thµnh bµi tËp - So¹n : M©y vµ sãng - NghÜa têng minh vµ hµm ý( tiÕt sau häc). NS : 03/3 ND : 8/03 TiÕt 126:. NghÜa têng minh vµ hµm ý. A-Môc tiªu bµi häc:. Giúp học sinh xác định đợc nghĩa tờng minh và hàm ý trong câu. Häc sinh biÕt c¸ch sö dông hµm ý trong giao tiÕp vµ trong viÕt v¨n b¶n. B-ChuÈn bÞ:. Gi¸o viªn : B¶ng phô Học sinh : đọc trớc bài C-TiÕn tr×nh bµi häc: *Hoạt động 1 : Khởi động 1-Tæ chøc 2-KiÓm tra : KTBT-ViÕt 1 ®o¹n v¨n ng¾n cã sö dông phÐp liªn kÕt c©u, ph©n tÝch t¸c dụng của phép liên kết trong đoạn văn đó. - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi : Trong cuộc sống hàng ngày để diễn đạt những tâm t, tình cảm, nguyện vọng cña b¶n th©n cã khi ta nãi ra trùc tiÕp ®iÒu muèn nãi. Song trong mét sè hoµn c¶nh, tình huống nhất định ta lại không diễn đạt điều muốn nói một cách trực tiếp bằng những từ ngữ trong lời nói. Để hiểu rõ hơn về hai cách diễn đạt trên, chúng ta vào tìm hiÓu bµi häc h«m nay.. *Hoạt động 2 : Hoạt động của thầy và trò. Bµi häc KiÕn thøc c¬ b¶n.

(201) *§o¹n v¨n trÝch (SGK trang 74, 75) - GV dïng b¶ng phô - 2 HS đọc ngữ liệu ? Qua c©u “Trêi ¬i, chØ cßn cã n¨m phót !, em hiÓu anh thanh niªn muèn nãi ®iÒu g× .? ? Em h·y suy nghÜ xem v× sao anh kh«ng nói thẳng điều đó với hoạ sĩ và cô gái.?. I.Ph©n biÖt nghÜa têng minh vµ hµm ý. -> Anh thanh niªn muèn nãi thªm r»ng anh rÊt tiÕc v× thêi gian cßn l¹i qu¸ Ýt.. -> Anh không muốn nói thẳng điều đó vì : - Cã thÓ do anh ng¹i ngïng - Muèn che giÊu t×nh c¶m cña m×nh => Cách nói của anh thanh niên ở trên đợc gäi lµ c©u nãi chøa hµm ý. C©u nãi thø hai cña anh thanh niªn “¤! -> C©u nãi kh«ng cã Èn ý, c©u nãi nµy th«ng Cô còn quên chiếc mùi soa đây này!” có báo với cô gái việc cô để quên chiếc khăn mïi soa ë trªn bµn. Néi dung th«ng b¸o nµy Èn ý g× kh«ng ? đợc diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong lời nãi. ? Qua ng÷ liÖu trªn, cho biÕt thÕ nµo lµ => §ã lµ c©u nãi cã nghÜa têng minh nghÜa têng minh vµ hµm ý. - 1 HS đọc ghi nhớ GV kiÓm tra chèt l¹i néi dung.. *Ghi nhí (SGK/75). *Hoạt động 3 : Luyện tập - 1 HS đọc yêu cầu bài tập - HS lµm bµi tËp -> tr×nh bµy - HS kh¸c bæ sung -GV đánh giá. - 1HS đọc yêu cầu bài tập - Lµm BT vµ tr×nh bµy miÖng. 1-Bµi tËp 1 (SGK/75) a) Câu“Nhà hoạ sĩ tặc lỡi đứng dậy”, với cụm từ “tặc lỡi”: cho thấy hoạ sĩ cũng cha muốn chia tay anh thanh niªn. -> Đây là cách dùng “hình ảnh” để diễn đạt ý của ngôn ng÷ nghÖ thuËt b) Trong c©u cuèi ®o¹n v¨n, nh÷ng tõ ng÷ miªu t¶ th¸i độ của cô gái liên quan tới chiếc mùi soa là:"Mặt đỏ öng"v× ngîng. “Nhận lại chiếc khăn” vì đó là khăn của cô mà cô đã để quªn nh lêi anh thanh niªn nãi. ->Đây là một hành động không thể khác đợc -> Qua các hình ảnh này, ta có thể hiểu đợc rằng : Cô gái đang bối rối đến vụng về vì ngợng. Cô ngợng vì định kín đáo để lại khăn làm kỉ vật cho ngời thanh niên, thế mà anh lại quá thật thà tởng cô bỏ quên, nên gọi cô để trả lại 3-Bµi tËp 3 (SGK/75, 76) - C©u cã chøa hµm ý trong ®o¹n v¨n “C¬m chÝn råi !” - Néi dung cña hµm ý: con bÐ muèn mét lÇn n÷a gäi «ng S¸u vµo ¨n c¬m.. - HS kh¸c bæ sung (nÕu cã) - GV đánh giá *Hoạt động 4 : Củng cố, dặn dò - C¸c néi dung cÇn n¾m ch¾c: + NghÜa têng minh + Hµm ý.

(202) +Ph©n biÖt nghÜa têng minh vµ hµm ý - Häc bµi + xem l¹i vµ hoµn thµnh c¸c bµi tËp - Tìm thêm các tình huống trong đời sống mà ở đó ngời nãi cã sö dông hµm ý - ChÈn bÞ bµi:NghÜa têng minh vµ hµm ý(tiÕp) Ngµy 04 th¸ng 03 n¨m 2013 Ký duyÖt cña tæ CM TT. Hoµng Minh TiÕn NS: 10/3 ND: 11/3 TiÕt 127:. NghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ A-Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh : - HiÓu râ thÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. - Nắm vững các yêu cầu đối với một bài nghị luận về đoạn thơ, bài thơ để cã c¬ së tiÕp thu, rÌn luyÖn tèt vÒ kiÓu bµi nµy ë c¸c tiÕt tiÕp theo. B-ChuÈn bÞ:. - GV :Nghªn cøu tµi liÖu. - HS : §äc vµ so¹n kü bµi. C-TiÕn tr×nh bµi häc:. *Hoạt động 1 : Khởi động 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra : - KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña HS 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi : *Hoạt động 2 : Bµi häc Hoạt động của thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n * V¨n b¶n: “Kh¸t väng hoa nhËp, d©ng T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ hiến cho đời”.

(203) 2 HS đọc ? Vấn đề nghị luận trong v/b ?. - Vấn đề nghị luận H×nh ¶nh mïa xu©n vµ t×nh c¶m thiÕt tha cña Thanh H¶i trong bµi th¬ “Mïa xu©n nho nhá” ? Văn bản đã nêu lên những luận điểm - Các luận điểm g× vÒ h×nh ¶nh mïa xu©n trong bµi th¬? + H×nh ¶nh mïa xu©n trong bµi th¬ cña Thanh Hải mang nhiều tầng ý nghĩa. Trong đó, hình ảnh nào cũng thật gợi cảm, thật đáng yêu . + H×nh ¶nh mïa xu©n r¹o rùc cña thiªn nhiªn, đất nớc trong cảm xúc thiết tha, trìu mến của nhµ th¬ . + H×nh ¶nh mïa xu©n nho nhá thÓ hiÖn kh¸t vọng hoà nhập, dâng hiến đợc nối kết tự nhiên với hình ảnh mùa xuân thiên nhiên, đất nớc ? Ngời viết đã sử dụng những luận cứ -Các luận cứ nào để làm sáng tỏ các luận điểm đó.? Để chứng minh cho các luận điểm đó, ngời viết đã chọn giảng, bình các câu thơ, hình ảnh đặc sắc, đã phân tích giọng điệu trữ tình, kết cấu Em cã nhËn xÐt g× vÒ bè côc cña v¨n cña bµi th¬ . - Cách diễn đạt b¶n nµy? Bố cục chặt chẽ, có đầy đủ các phần thông thờng của một văn bản, giữa các phần có sự liên kết tự nhiên về ý và về diễn đạt . ? Cách diễn đạt trong từng đoạn của văn * Nhận xét về cách diễn đạt:- Cách dẫn dắt vấn bản có làm nổi bật đợc luận điểm đề- Cách phân tích hợp lí.- Cách tổng kết khái kh«ng? qu¸t ho¸ cã søc th/phôc. ?Bµi v¨n NL vÒ ®o¹n th¬, bµi th¬ cÇn - >Bµi v¨n NghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ đảm bảo những yêu cầu gì? cÇn cã bè côc m¹ch l¹c, râ rµng,lêi v¨n gîi c¶m 2 HS đọc ghi nhớ thể hiện rung động chân thành GV kiÓm tra nhËn thøc, chèt l¹i néi Ghi nhí ( SGK trang/78 dung. *Hoạt động 3 : Luyện tập - Hai HS đọc yêu cầu bài tập VÝ dô: - GV gîi ý HS t×m thªm luËn ®iÓm - LuËn ®iÓm vÒ “nh¹c ®iÖu cña bµi th¬” (v× bÊt kú mét bµi th¬ hay nµo còng cã nh¹c hµm - Tr×nh bµy tríc líp chứa trong nó, bài thơ đã đợc nhạc sỹ Trần - HS kh¸c bæ sung Hoµn phæ nh¹c) - GV đánh giá - LuËn ®iÓm vÒ “bøc tranh mïa xu©n cña bµi th¬” (thÓ hiÖn ë h×nh ¶nh, mµu s¾c, kh«ng gian,... đợc miêu tả trong bài thơ) - Mạch cảm xúc tự nhiên của bài thơ đợc thể hiÖn trong kÕt cÊu. *Hoạt động 4: Củng cố - dặn dò. - GV hÖ thèng bµi. - Kh¾c s©u kh¸i niÖm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. - các yêu cầu đối với một bài nghị luận về ®o¹n th¬, bµi th¬. - Häc thuéc lßng phÇn ghi nhí - GV nªu yªu cÇu vÒ nhµ víi HS. - Hoµn thµnh bµi tËp - §äc vµ so¹n bµi: C¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬..

(204) NS: 10/3 ND: 11/3 c¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ A-Môc tiªu bµi häc. Gióp HS: - Biết cách viết bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ cho đúng với các yêu cầu đã học ở tiết trớc. - Qua đó củng cố kiến thức về nghị luận đoạn thơ, bài thơ. - RÌn luyÖn kü n¨ng thùc hiÖn c¸c bíc khi lµm bµi NL vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬, c¸ch tæ chøc triÓn khai c¸c luËn ®iÓm. TiÕt 128:. B-ChuÈn bÞ.. - GV: B¶ng phô . - HS: §äc vµ so¹n bµi theo híng dÉn. C-TiÕn tr×nh bµi häc.. *Hoạt động 1: Khởi động. 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: -ThÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. Bµi nghÞ luËn vÒ mét đoạn thơ, bài thơ phải đảm bảo những yêu cầu gì? 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: *Hoạt động 2: Bµi häc Hoạt động của thầy và trò. KiÕn thøc c¬ b¶n *Ngữ liệu 1 (SGK-79, 80): 8 đề bài. I-§Ò bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. ( GV dïng b¶ng phô ) 2 HS đọc. -> Một số đề không kèm theo lệnh cụ thể: ? Các đề bài trên đợc cấu tạo nh thế nào. đề 4, đề 7. Một số đề có chứa từ ngữ phân tích, cảm ? Các từ nh trong đề bài phân tích, cảm -nhận, cảm nhận và suy nghĩ đó là những nhËn , c¶m nhËn vµ suy nghÜ biÓu thÞ nh÷ng lÖnh (chØ định) cụ thể. yêu cầu gì đối với bài làm. - Tõ ph©n tÝch: yªu cÇu nghiªng vÒ ph¬ng ? Với các đề không có lệnh, ta phải làm -> ph¸p. c«ng viÖc g×. c¶m nhËn : yªu cÇu nghÞ luËn trªn ->Với đề bài không có lệnh, ngời viết bày cơ sở- Từ c¶m thô cña ngêi viÕt. tỏ ý kiến của mình về vấn đề đợc nêu ra -Tõ suy nghÜ : yªu cÇu nghÞ luËn nhÊn trong bµi. m¹nh ? Qua việc phân tích các đề bài ở trên, em bài. tới nhận định, phân tích của ngời làm rút ra nhận xét gì về đề bài nghị luận về NhËn xÐt: mét ®o¹n th¬, bµi th¬. - Cấu tạo đề: + §Ò cã kÌm theo lÖnh. + §Ò kh«ng kÌm theo lÖnh. *Ng÷ liÖu 2: (SGK-80,81) ? Để thực hiện yêu cầu của đề bài, ta phải II-Cách làm bài văn nghị luận về một tiÕn hµnh nh÷ng bíc nµo, nhiÖm vô cô thÓ ®o¹n th¬, bµi th¬. §Ò bµi : ph©n tÝch t×nh yªu quª h¬ng trong cña tõng bíc. bµi th¬ “Quª h¬ng” cña TÕ Hanh. Bớc 1: Tìm hiểu đề và tìm ý. ? Xác định yêu cầu của đề( vấn đề nghị 1.Các bớc làm bài nghị luận về một đoạn luËn , ph¬ng ph¸p nghÞ luËn, c¸c t liÖu cÇn th¬, bµi th¬. -Bớc 1: Tìm hiểu đề và tìm ý: sử dụng để làm bài).

(205) ? Dùa vµo c¸c c©u hái gîi ý trong SGK, h·y tìm ý cho đề văn. . ? Em h·y cho biÕt nh÷ng thao t¸c cÇn cã khi tiến hành tìm hiểu đề và tìm ý.. Bíc 2: LËp dµn bµi (SGK-81) 2 HS đọc. ? Tõ dµn bµi mÉu, h·y rót ra nh÷ng néi dung cÇn tr×nh bµy khi lËp dµn bµi cho bµi nghÞ luËn vÒ 1 ®o¹n th¬, bµi th¬ nãi chung. (Dµn bµi gåm mÊy phÇn: phÇn Më bµi, phÇn Th©n bµi, phÇn KÕt bµi cÇn tr×nh bµy nh÷ng néi dung g×?). ? Sau khi đã lập dàn bài, để có 1 bài văn hoµn chØnh ta cÇn tiÕn hµnh nh÷ng bíc nµo, néi dung cô thÓ cña tõng bíc. Bíc3: ViÕt bµi (SGK) Bíc 4:§äc l¹i bµi viÕt vµ söa ch÷a (SGK) *Ngữ liệu 3 (SGK- 81đến 83) 2 HS đọc. ? T×m bè côc cña v¨n b¶n trªn, nhËn xÐt vÒ bố cục đó. - Bè côc: 3 phÇn. . ? Trong phần thân bài, ngời viết đã trình bµy nh÷ng nhËn xÐt g× vÒ t×nh yªu quª h¬ng trong bµi th¬. -> + Những suy nghĩ, ý kiến luôn đợc gắn cïng sù ph©n tÝch, b×nh gi¶ng cô thÓ h×nh ¶nh, ng«n tõ, giäng ®iÖu ... cña bµi th¬.. ? V¨n b¶n nµy cã tÝnh thuyÕt phôc, søc hÊp dÉn kh«ng? V× sao? .? Qua bµi v¨n trªn, em h·y rót ra kÕt luËn về các yêu cầu cơ bản để làm tốt bài văn nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬.. +Tìm hiểu đề: đọc kỹ đề, xác định yêu cÇu dùa vµo nh÷ng tõ ng÷ then chèt. - Vấn đề nghị luận: Những biểu hiện của t×nh yªu quª h¬ng. - Ph¬ng ph¸p nghÞ luËn: ph©n tÝch. - T liÖu cÇn sö dông: bµi th¬ “Quª h¬ng” cña TÕ Hanh, c¸c bµi th¬, tµi liÖu tham kh¶o về quê hơng, đất nớc. +Tìm ý dựa vào yêu cầu của đề để đặt ra nh÷ng c©u hái t×m ý. - Néi dung: + khi xa quª, nhµ th¬ lu«n nhí vÒ quª h¬ng. + Nçi nhí quª h¬ng thÓ hiÖn qua c¸c t©m tr¹ng, h×nh ¶nh mµu s¾c, mïi vÞ... - NghÖ thuËt: c¸ch miªu t¶ chän läc h×nh ¶nh, ng«n ng÷, cÊu tróc, nhÞp ®iÖu, tiÕt tÊu -Bíc 2: LËp dµn bµi. +Më bµi: Giíi thiÖu ®o¹n th¬, bµi th¬ vµ bớc đầu nêu nhận xét, đánh giá của mình. +Th©n bµi: LÇn lît tr×nh bµy nh÷ng suy nghĩ, đánh giá về nội dung và nghệ thuật cña ®o¹n th¬ , bµi th¬. +KÕt bµi: Kh¸i qu¸t gi¸ trÞ ý nghÜa cña ®o¹n th¬, bµi th¬. -Bíc 3: ViÕt bµi. §äc sgk. -Bíc 4: §äc l¹i bµi viÕt vµ söa lçi. 2.C¸ch tæ chøc triÓn khai luËn ®iÓm V¨n b¶n : “Quª h¬ng trong t×nh th¬ng, nçi nhí”. + Mở bài: Từ đầu đến “ khởi đầu rực rỡ + Thân bài: Từ “Nhà thơ” đến “thành thực cña TÕ Hanh”. + KÕt bµi: Cßn l¹i. -> Bè côc m¹ch l¹c, chÆt chÏ. Nh÷ng nhËn xÐt chÝnh( c¸c luËn ®iÓm) - Những hình ảnh đẹp nh mơ, đầy sức mạnh khi ra kh¬i. - Cảnh trở về tấp nập, no đủ. - Hình ảnh ngời dân chài giữa đất trời lộng giã víi vÞ nång mÆn cña biÓn kh¬i. - H×nh ¶nh, ng«n tõ cña bµi th¬ giµu søc gîi c¶m, thÓ hiÖn 1 t©m hån phong phó, rung động tinh tế. * C¸ch tæ chøc vµ triÓn khai luËn ®iÓm: Bµi NghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ cÇn nêu lên đợc các nhận xét, đánh giá và sự c¶m thô riªng cña ngêi viÕt. Nh÷ng nhËn xét, đánh giá ấy phải gắn với sự phân tích, b×nh gi¸ ng«n tõ, h×nh ¶nh, giäng ®iÖu, néi dung c¶m xóc,... cña t¸c phÈm. *Ghi nhí(SGK- 83).

(206) 2 HS đọc ghi nhớ *Hoạt động 3: Luyện tập. - HS đọc yêu cầu bài tập (SGK- 84). -Đề bài: Phân tích khổ thơ đầu bài “Sang thu” của - Híng dÉn HS t×m ý( tr¶ lêi c¸c c©u H÷u ThØnh? hái trong phÇn gîi ý SGK) -Më bµi : Giíi thiÖu bµi th¬ nãi chung, khæ th¬ nãi riªng. -Th©n bµi : + Ph©n tÝch c¶m nhËn vÒ mïa thu sang th«ng qua c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt: -Nh©n ho¸: “ ph¶ vµo”, “chïng ch×nh” - Miªu t¶: “giã se” - ViÖc sö dông c¸c tõ: “bçng”, “h×nh nh” . + Nhận xét, đánh giá thành công của tác giả. -KÕt bµi : Nªu gi¸ trÞ cña khæ th¬. *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò: GV hÖ thèng bµi. - Đặc điểm của đề bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. - C¸c bíc lµm bµi; -Nh÷ng yªu cÇu khi lµm bµi. GV nêu yêu cầu về nhà với - Đọc bài đọc thêm (SGK- 84,85) häc sinh. - Hoàn thành dàn ý chi tiết của đề văn trong phần luyện tËp.. NS : 10/ 3 ND : 12/3 TiÕt 129. M©y vµ sãng R.Ta – go NguyÔn Kh¾c Phi dÞch. A-Mục tiêu cần đạt: - Kiến thức: Giúp học sinh cảm nhận đợc tình mẫu tử thiêng liêng, thấy đợc đặc sắc nghệ thuật trong sáng tạo thơ bằng đối thoại tởng tợng và xây dựng hình ảnh thiên nhiªn mang ý nghÜa tîng trng. - TÝch hîp víi phÇn V¨n bµi ¤n tËp th¬, víi TV bµi NghÜa têng minh vµ hµm ý. -Rèn kĩ năng đọc và phân tích thơ tự do. B. ChuÈn bÞ: Mµn h×nh, m¸y chiÕu. C. Tổ chức các hoạt động dạy và học: *Hoạt động 1 Khởi động 1. Tæ chøc: 2. KiÓm tra bµi cò: §äc thuéc lßng bµi th¬ Nãi víi con. -Ngêi cha, qua viÖc dÆn dß con, muèn thÓ hiÖn vµ göi g¾m ®iÒu g×? 3. Bµi míi: Hoạt động 2. §äc hiÓu v¨n b¶n I.TiÕp xóc v¨n b¶n: GV nêu yêu cầu đọc. đọc mẫu, gọi 1. Đọc bài: học sinh đọc. -Yêu cầu giọng đọc thay đổi và phân biệt giữa lời kể của em bé với những lời đối thoại giữa em bÐ víi ngêi ë trªn m©y vµ trong sãng..

(207) §äc phÇn giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶ vµ bµi th¬ trong SGK. Bµi th¬ chia lµm mÊy ®o¹n? Nªu ý mçi ®o¹n.. §äc ®o¹n 1 -Trong cuéc trß chuyÖn víi em bÐ, mây đã nói với em những gì? §ã lµ nh÷ng trß ch¬i nh thÕ nµo? -Em bé đã trả lời nh thế nào? câu hái cña em Èn chøa ®iÒu g×? -Nh÷ng ngêi trªn m©y nãi víi em bÐ nh thÕ nµo? c©u tr¶ lêi hµm chøa ®iÒu g×? MÆc dï rÊt muèn ®i ch¬i, nhng lÝ do g× khiÕn em bÐ tõ chèi? Em hiÓu g× vÒ em bÐ qua sù lùa chän Êy? - ở nhà với mẹ, em bé đã tởng tợng ra mét trß ch¬i nh thÕ nµo? Em bÐ thÓ hiÖn t×nh c¶m g×?. -Sóng đã nói với em bé những gì? Em bé đã nghe đợc điều gì từ những lần gọi đó của sóng? Em bÐ cã muèn ®i kh«ng? T¹i sao? Điều gì đã khiến em bé từ chối lời rủ rê đó?. - Em bé đã nghĩ ra trò chơi nh thế. 2.T×m hiÓu chó thÝch: *T¸c gi¶: Ra-bin-®ra-n¸t Ta-go (1861-1941) là nhà thơ hiện đại lớn nhất của Ân Độ. Ông đã để lại một gia tài văn hoá nghệ thuật đồ sộ. -Bµi th¬ M©y vµ sãng in trong tËp Si-su(TrÎ th¬) xuÊt b¶n n¨m 1909. 3. Bè côc: 2 ®o¹n Đ1 :Từ đầu đến “bầu trời xanh thẳm” :Cuộc trß chuyÖn cña em bÐ víi m©y vµ mÑ. §2 (cßn l¹i):Cuéc trß chuyÖn cña em bÐ víi sãng vµ mÑ. II.Ph©n tÝch v¨n b¶n: 1.Cuéc trß chuyÖn cña em bÐ víi m©y vµ mÑ -M©y nãi víi em bÐ: “Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiÒu tµ. Bän tí ch¬i víi b×nh minh vµng...víi vÇng tr¨ng b¹c” =>§ã lµ mét trß ch¬i rÊt vui vÎ trªn bÇu trêi cao réng, cã c¶ vÇng tr¨ng b¹c lµm b¹n. -“Nhng làm thế nào mình lên đó đợc? => Em bÐ tá ra rÊt muèn ®i ch¬i cïng m©y. (§iÒu nµy phï hîp víi t©m lÝ cña tuæi th¬) -Họ đáp: “Hãy đến nơi tận cùng trái đất ...lên tËn tÇng m©y”=>C¸ch ®i thËt dÔ dµng, ch¼ng ph¶i cè g¾ng g× nhiÒu. -“ Mẹ mình đang đợi ở nhà”, “Làm sao có thể rời mẹ mà đến đợc?” => Câu trả lời nêu lên một tình thế, lí do để từ chối. Em bÐ kh«ng ®i ch¬i mµ ë nhµ víi mÑ, em yªu m©y nhng yªu mÑ nhiÒu h¬n. -“Con lµ m©y . mÑ lµ tr¨ng...m¸i nhµ ta sÏ lµ bÇu trêi xanh th¼m” =>Trß ch¬i tëng tîng, trong trß ch¬i nµy em bÐ cã c¶ m©y, bÇu trêi vµ mÑ.Em yªu thiªn nhiªn nhng yªu mÑ nhiÒu h¬n. 2. Cuéc trß chuyÖn cña em bÐ víi sãng vµ mÑ: Sãng nãi víi em : “Bän tí ca h¸t tõ s¸ng sím...Bän tí ngao du...” =>Sãng rñ em cïng d¹o ch¬i trªn biÓn. -“Nhng lµm thÕ nµo...” =>Em bÐ muèn ®i cïng sãng , em bÞ hÊp dÉn , cuèn hót bëi nh÷ng lêi rñ rª cña nh÷ng ngêi trong sãng. -“Buæi chiÒu mÑ lu«n muèn m×nh ë nhµ, lµm sao có thể rời mẹ mà đi đợc?” =>Em đã lựa chọn không đi chơi mà ở nhà với mẹ. Tình thơng yêu mẹ đã thắng lời mời gọi hÊp dÉn cña nh÷ng ngêi trong sãng. -“Con lµ sãng... Vµ kh«ng ai trªn thÕ gian nµy biÕt mÑ con ta.

(208) nµo? NhËn xÐt vÒ ý nghÜa ba c©u th¬ trªn? -Vì sao em bé lại nghĩ ra đợc trò ch¬i Êy?Trß ch¬i lÇn nµy cã hÊp dÉn h¬n trß ch¬i tríc kh«ng? V× sao? ?Nêu những đặc sắc về nghệ thuật vµ néi dung cña bµi th¬?. T×m ý nghÜa triÕt lÝ cña bµi th¬?. ë chèn nµo.” =>Ba c©u th¬ kh«ng chØ diÔn t¶ c¸ch ch¬i cña bÐ mµ cßn thÓ hiÖn niÒm h¹nh phóc ngËp trµn. T×nh mÑ con lµ thiªng liªng vµ bÊt tö. -Em bÐ rÊt yªu mÑ nhng còng yªu biÓn c¶. Trß chơi hay hơn vì sóng đa cả hai mẹ con đến nh÷ng bÕn bê xa l¹. III. Tæng kÕt: -Những đặc sắc nghệ thuật: §èi tho¹i lång trong lêi kÓ, h×nh ¶nh tîng trng, sù tëng tîng bay bæng, sù ho¸ th©n cña t¸c gi¶ vµo nh©n vËt em bÐ. -Néi dung: Ca ngîi t×nh mÉu tö thiªng liªng vµ bÊt diÖt. ->H¹nh phóc thËt gÇn gòi, gi¶n dÞ nhng v« cùng thiêng liêng và vĩnh hằng. Điều đó do chÝnh con ngêi t¹o nªn.. *Hoạt động 3 Củng cố , dặn dò: -Th¶o luËn nhãm: 1,Bài thơ nói với ta những điều tốt đẹp nào trong cuộc sống tình cảm của con ngời? 2, Qua bài thơ, ta hiểu thêm những điều đáng quí nào trong tâm hồn và tài năng của nhµ th¬ Ta-go ? -DÆn dß: VÒ nhµ häc thuéc lßng bµi th¬. Ph©n tÝch ý nghÜa triÕt lÝ, suy ngÉm cña bµi th¬. ChuÈn bÞ: Bµi ¤n tËp vÒ th¬.. NS : 10/ 3 ND : 13/3 TiÕt 130 ¤n tËp vÒ th¬ A.Mục tiêu cần đạt - Giúp học sinh hệ thống hoá kiến thức đã học về các tác phẩm thơ Việt Nam hiện đại trong chơng trình Ngữ văn lớp 9 - Bớc đầu hình thành hiểu biết sơ lợc về thành tựu và đặc điểm của thơ hiện đại Việt Nam tõ sau C¸ch m¹ng th¸ng T¸m 1945. -RÌn kÜ n¨ng so s¸nh, hÖ thèng ho¸, c¶m thô vµ ph©n tÝch th¬ tr÷ t×nh. B.ChuÈn bÞ: - Häc sinh chuÈn bÞ bµi theo c©u hái vµ híng dÉn cña gi¸o viªn (giao tríc 1 tuÇn) C. Tổ chức các hoạt động dạy và học: *Hoạt động 1 : Khởi động 1. Tæ chøc 2.KiÓm tra: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh . 3. Bµi míi Hoạt động 2: ¤n tËp I.B¶ng hÖ thèng GV kiÓm tra c¸ch lËp b¶ng.( theo mÉu ë sgk) Chỉ định mỗi em trình bày 1 tác phẩm. II.S¾p xÕp c¸c t¸c phÈm theo giai ®o¹n lÞch sö 4 h/s cïng lªn b¶ng- Mçi em ®iÒn tªn bµi th¬ 1 giai ®o¹n. G§: 1945- 1954. G§: 1954- 1964. G§:1964- 1975. S au n¨m 1975.

(209) ViÕng l¨ng B¸c-76. Sang thu - 77 ¸nh tr¨ng - 78 Mïa xu©n nho nhá80 Nãi víi con- sau 75 GVchốt lại: Các tác phẩm đã tái hiện cuộc sống của đất nớc và con ngời VN suốt thời kì lịch sử từ sau c/m tháng Tám 1945 đến nay. III. Nh÷ng ®iÓm chÝnh vÒ néi dung- nghÖ thuËt Ph©n líp thµnh 3 nhãm- mçi nhãm th¶o luËn 1 c©u. Các nhóm cử đại diện trình bày. Nhãm 1: C©u 3 Nhãm 2: C©u 4 Nhãm 3: C©u 5 §¸p ¸n 1. Câu 3: Chủ đề tình mẹ con trong ba bài thơ: Con cò, Khúc hát ru những em bé lớn trªn lng mÑ, M©y vµ sãng. a,Nh÷ng ®iÓm chung: -Ca ngîi t×nh mÑ con thiªng liªng, th¾m thiÕt. -Sö dông lêi h¸t ru, lêi nãi cña con víi mÑ. b, Những điểm riêng: Dựa vào nội dung từng bài để trình bày. 2. Câu 4 : Hình ảnh ngời lính và tình đồng chí, đồng đội trong ba bài thơ: Đồng chí, Bài thơ về tiểu đội xe không kính, ánh trăng -Vẻ đẹp trong tính cách và tâm hồn của anh bộ đội Cụ Hồ, ngời lính cách mạng trong nh÷ng hoµn c¶nh kh¸c nhau. -Tình đồng chí, đồng đội gấn gũi ,giản dị, thiêng liêng của những ngời nông dân nghÌo khæ trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p cïng chung c¶nh ngé, chia sÎ vui buån. -Nh÷ng ngêi chiÕn sÜ l¸i xe Trêng S¬n trong kh¸ng chiÕn chèng MÜ:L¹c quan, b×nh tÜnh, t thÕ ngang tµng, ý chÝ kiªn cêng, dòng c¶m vît khã kh¨n hiÓm nguy. -T©m sù cña ngêi lÝnh sau chiÕn tranh, gîi l¹i nh÷ng kØ niÖm g¾n bã cña ngêi lÝnh víi thiên nhiên đất nớc, với đồng đội trong những năm tháng gian lao chiến tranh, từ đó nhắc nhở về đạo lí, nghĩa tình thuỷ chung. 3. C©u 5 :NhËn xÐt vÒ bót ph¸p nghÖ thuËt -Đoàn thuyền đánh cá (Huy Cận): Bút pháp lãng mạn, nhiều so sánh, liên tởng, tởng tợng. Giọng tơi vui, khoẻ khoắn. Hình ảnh đặc sắc. -§ång chÝ (ChÝnh H÷u): Bót ph¸p hiÖn thùc, h×nh ¶nh ch©n thùc,cô thÓ chän läc, c« đúc, hình ảnh đặc sắc:Đầu súng trăng treo. -Con cò (Chế Lan Viên): Bút pháp dân tộc-hiện đại: Phát triển hình ảnh con cò trong ca dao và lời hát ru. Hình ảnh đặc sắc:con cò- cánh cò. -Mùa xuân nho nhỏ (Thanh Hải): Bút pháp hiện thực,lãng mạn, chất Huế đậm đà. Lời nguyện ớc chân thành, hình ảnh đặc sắc:mùa xuân nho nhỏ. IV. Trß ch¬i: -ChuÈn bÞ: C¸c m¶nh b×a ghi tªn t¸c gØa, bµi th¬, n¨m s¸ng t¸c. -Thi sắp xếp đúng : Tên tác giả-bài thơ-năm sáng tác. *Hoạt động 3 : Củng cố dặn dò -NhËn xÐt giê häc -Hớng dẫn về nhà: Ôn tập để giờ sau kiểm tra viết 1 tiết. §ång chÝ- 1948. Đoàn thuyền đánh c¸- 1958 Con cß- 1962 BÕp löa- 1963. Bµi th¬...kh«ng kÝnh1969 Khóc h¸t ru…lng mÑ- 1971.

(210) NS : 10/ 3 ND : 17/3 TiÕt 131. NghÜa têng minh vµ hµm ý (tiÕp). A.Mục tiêu cần đạt: – Cñng cè kh¸i niÖm vÒ nghÜa têng minh vµ hµm ý . - TÝch hîp víi v¨n : v¨n b¶n M©y vµ sãng, víi TËp lµm v¨n ë kiÓu bµi nghÞ luËn. - RÌn luyÖn kÜ n¨ng sö dông vµ gi¶i m· hµm ý trong giao tiÕp. B.ChuÈn bÞ: B¶ng phô. C.Tổ chức các hoạt động dạy và học: *Hoạt động 1: Khởi động 1. Tæ chøc: 2. KiÓm tra: ThÕ nµo lµ nghÜa têng minh vµ hµm ý? Cho vÝ dô. 3.Bµi míi: *Hoạt động 2: H×nh thµnh kh¸i niÖm míi §äc ®o¹n trÝch vµ tr¶ lêi c©u hái 1.Nªu hµm ý cña nh÷ng c©u in ®Ëm. ?. V× sao chÞ DËu kh«ng d¸m nãi th¼ng víi con mµ ph¶i dïng hµm ý?. 2. C©u 2 : Hµm ý trong c©u nãi nµo cña chÞ DËu râ h¬n? V× sao chÞ DËu ph¶i nãi râ h¬n nh vËy? Chi tiết nào cho thấy cái Tí đã hiểu hàm ý trong c©u nãi cña mÑ? Vậy để sử dụng hàm ý trong giao tiếp cÇn ph¶i cã nh÷ng ®iÒu kiÖn nµo? HS đọc mục ghi nhớ §äc bµi tËp 1 vµ tr¶ lêi c©u hái : - Ngêi nãi, ngêi nghe ë nh÷ng c©u in ®Ëm lµ ai? - Xác định hàm ý của mỗi câu ấy. -Theo em ngêi nghe cã hiÓu hµm ý cña ngêi nãi kh«ng? nh÷ng chi tiÕt nµo chøng tá ®iÒu Êy?. I.§iÒu kiÖn sö dông hµm ý 1. Ng÷ liÖu: *Hµm ý cña nh÷ng c©u in ®Ëm: - Câu “ Con chỉ đợc ăn ở nhà bữa này n÷a th«i” cã hµm ý : Sau b÷a ¨n nµy , con không đợc ở nhà với thầy mẹ và các em nữa, thầy mẹ đã bán con rồi. + §iÒu nµy thËt ®au lßng nªn chÞ DËu kh«ng d¸m nãi th¼ng ra. - C©u “Con sÏ ¨n ë nhµ cô NghÞ th«n Đoài” có hàm ý:Mẹ đã bán con cho cụ NghÞ th«n §oµi råi . *Hµm ý ë c©u 2 râ h¬n. - ChÞ DËu ph¶i nãi râ h¬n nh vËy v× chính chị cũng không chịu đựng nổi sự đau đớn khi phải kéo dài những phút giây lõa dèi c¸i TÝ. - Các chi tiết chứng tỏ cái Tí đã hiểu hàm ý trong c©u nãi cña mÑ lµ: nã gi·y n¶y, liÖng cñ khoai, oµ lªn khãc vµ hái “U bán con thật đấy ?”. 2. Ghi nhí (SGK) - Ngêi nãi - Ngêi nghe II. LuyÖn tËp: 1.Bµi tËp 1 a, Ngêi nãi lµ anh thanh niªn, ngêi nghe lµ «ng ho¹ sÜ vµ c« g¸i. -Hµm ý cña c©u in ®Ëm lµ:Mêi b¸c vµ c« vµo nhµ uèng níc. - Hai ngời nghe đều hiểu hàm ý đó, chi tiết chứng tỏ sự hiểu đó là: “Ông theo liÒn anh thanh niªn vµo nhµ ...Ngåi xuèng ghÕ”. b,Ngêi nãi lµ anh TÊn, ngêi nghe lµ chÞ hµng ®Ëu (ngµy tríc) -Hàm ý:Chúng tôi không thể cho đợc..

(211) Dïng b¶ng phô ghi bµi tËp. §äc yªu cÇu bµi tËp 4 vµ tr¶ lêi. -Ngời nghe hiểu hàm ý đó, thể hiện ở câu nãi: “ThËt lµ cµng giµu....cµng giµu cã!”. c,Ngêi nãi lµ Thuý KiÒu, ngêi nghe lµ Ho¹n Th. -Hµm ý c©u thø nhÊt lµ:QuyÒn quý cao sang nh tiÓu th mµ còng cã lóc ph¶i cói ®Çu lµm téi nh©n nh thÕ nµy ? -Hµm ý c©u thø hai lµ: TiÓu th kh«ng nªn ng¹c nhiªnvÒ sù trõng ph¹t nµy. -Hoạn Th hiểu nên đã “hồn lạc phách xiªu, khÊu ®Çu díi tríng liÖu ®iÒu kªu ca. 2. Bµi tËp 3 §iÒn vµo lît lêi cña B mét c©u cã hµm ý tõ chèi: a, A:Mai vÒ quª víi m×nh ®i! B:Rất tiếc, mình đã nhận lời Hoa rồi! A:§µnh vËy! b,B:Mình phải đến bệnh viện thăm bà néi. c,B:M×nh cßn ph¶i lµm c¸c bµi tËp mµ thÇy võa giao. 3. Bµi tËp 4: Th«ng qua sù so s¸nh gi÷a “hi väng” víi “con đờng” của Lỗ Tấn, chúng ta có thể hiểu đợc hàm ý của tác giả là:”Tuy hi väng cha thÓ nãi lµ thùc hay h, nhng cè g¾ng vµ kiªn tr× thùc hiÖn th× vÉn cã thÓ thµnh c«ng”.. *Hoạt động 3 :Củng cố , Dặn dò: -HÖ thèng kiÕn thøc vÒ hµm ng«n qua 2 tiÕt häc. -Dặn dò:Chuẩn bị học tiết Chơng trình địa phơng Tiếng Việt. G×¬ sau kiÓm tra v¨n ( phÇn th¬).. Ngµy 11 th¸ng 03 n¨m 2013 Ký duyÖt cña tæ CM TT. Hoµng Minh TiÕn. NS : 16/ 3 ND : 17/3 TiÕt 132 KiÓm tra V¨n (PhÇn th¬) A. Mục tiêu cần đạt:.

(212) 1. Kiểm tra đánh giá kết quả học tập các văn bản thơ đã học trong chơng trình Ngữ V¨n líp 9 k× II. 2.Rèn luyện và đánh giá kĩ năng viết văn: cảm nhận, phân tích một đoạn thơ, một hình ảnh, hoặc một vấn đề trong thơ trữ tình. B. ChuÈn bÞ: Gv: Đề bài và đáp án. Hs: Ôn tập kiến thức đã học. C.Tổ chức các hoạt động dạy và học: * Hoạt động 1 Khởi động: 1. Tæ chøc: 2.KiÓm tra 3.Bµi míi: *Hoạt động 2 :Kiểm tra viết. I. §Ò bµi: C©u 1: 3 ®iÓm Nêu hoàn cảnh ra đời bài thơ “Viếng lăng Bác” của Viễn Phơng. Giải thích ý nghĩa nhan đề “ Mùa xuân nho nhỏ” trong bài thơ cùng tên của tác gi¶ Thanh H¶i. C©u 2: 7 ®iÓm Theo em cái hay và vẻ đẹp của hai cặp câu thơ sau: “ Có đám mây mùa hạ V¾t nöa m×nh sang thu” “SÊm còng bít bÊt ngê Trên hàng cây đứng tuổi”. lµ ë ®©u? ViÕt mét ®o¹n v¨n kho¶ng mét trang giÊy tr×nh bµy ý kiÕn cña m×nh. II.§¸p ¸n: C©u1 : 3 ®iÓm - Hoàn cảnh ra đời bài thơ Viếng lăng Bác : Bài thơ viết vào năm 1976 khi đất nớc thèng nhÊt, l¨ng Chñ tÞch Hå ChÝ Minh võa kh¸nh thµnh, ViÔn Ph¬ng tõ MiÒn Nam ra viÕng l¨ng B¸c. ( 1 ®iÓm) - ý nghĩa nhan đề Mùa xuân nho nhỏ : Mùa xuân nho nhỏ là 1 h/a ẩn dụ chỉ chỉ cuộc đời con ngời có lối sống đẹp. Sống với tất cả sức sống tơi trẻ và khiêm nhờng nh mùa xuân nhỏ góp vào mùa xuân lớn của nhân dân, của đất nớc, của thời đại... ( 2 ®iÓm) C©u 2 : 7 ®iÓm Bài văn ngắn phải có đợc các ý cơ bản sau : 1,Giới thiệu bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh và cảm hứng chủ đạo: Cảm nhận tinh tÕ vÒ kho¶nh kh¾c giao mïa tõ h¹ sang thu ë miÒn B¾c ViÖt Nam. ( 2 ®iÓm) 2,Phát hiện và phân tích cái hay và vẻ đẹp cùng ý nghĩa triết lí của hai cặp câu thơ ( 5 ®iÓm) - ở hai câu thơ “Có đám mây mùa hạ-Vắt nửa mình sang thu” là vẻ đẹp duyên dáng mềm mại của đám mây đợc hình dung nh dáng điệu của ngời con gái trẻ trung, duyªn d¸ng thÓ hiÖn chÝnh x¸c c¸i kho¶nh kh¾c giao mïa qua c¸ch quan s¸t vµ liªn tëng rÊt tinh tÕ. (2,5 ®iÓm) - ở hai câu “Sấm cũng bớt bất ngờ –Trên hàng cây đứng tuổi” là quan sát, cảm nhận vµ suy nghÜ, liªn tëng tõ hiÖn tîng thiªn nhiªn víi sù trëng thµnh cña t duy, t©m hån, tính cách của con ngời. Giải thích: Hàng cây đứng tuổi, tại sao sấm lại bớt đi cái bất ngờ trớc hàng cây đứng tuổi? (2,5 ®iÓm) *Hoạt động 3 :Củng cố dặn dò: - NhËn xÐt giê kiÓm tra. - ChuÈn bÞ bµi Tæng kÕt v¨n b¶n nhËt dông .. NS : 16/ 3 ND : 18/3.

(213) Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 6 (viÕt ë nhµ) A. Mục tiêu cần đạt: – H/S thấy đợc những u điểm, những lỗi đã mắc về nội dung và hình thức ở bài viết sè 6. - Sửa những lỗi đã mắc trong bài viết, viết lại những đoạn văn theo yêu cầu của GV. - RÌn kÜ n¨ng viÕt v¨n cho H/S. B. ChuÈn bÞ: - G/V: KÕt qu¶ bµi viÕt sè 6: §iÓm sè vµ nh÷ng nhËn xÐt, nh÷ng vÝ dô trong bµi lµm cña häc sinh. - H/S: + Xem l¹i lý thuyÕt d¹ng v¨n nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch. +Yêu cầu của đề bài bài viết số 6 C. TiÕn tr×nh lªn líp: *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tæ chøc: 2.KiÓm tra: ViÖc chuÈn bÞ cña häc sinh cho tiÕt tr¶ bµi 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Sù cÇn thiÕt cña tiÕt tr¶ bµi víi H/S. *Hoạt động 2: I.§Ò bµi: G/V: Ghi đề bài lên bảng. Suy nghÜ cña em vÒ t×nh cha con trong chiÕn H/S: Ghi đề vào vở. tranh qua truyÖn ng¾n ChiÕc lîc ngµ cña NguyÔn Quang S¸ng, II.Phân tích đề, dàn ý 1.Phân tích đề: ? Kiểu đề thuộc thể loại nào? -ThÓ lo¹i: NghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn hoÆc ? Nội dung của đề Y/C? ®o¹n trÝch. -Nội dung: Nghị luận về chủ đề của tác phẩm. -H×nh thøc: Bè côc chÆt chÏ, c¸c luËn ®iÓm râ ? H×nh thøc cña bµi viÕt? rµng, nghÞ luËn m¹ch l¹c vµ cã søc thuyÕt phôc. 2.Dµn ý: BiÓu ®iÓm ? Yªu cÇu cña viÖc më bµi ntn? a.Më bµi: Giới thiệu về tác giả, tác phẩm, chủ đề của truyÖn.- T×nh cha con trong chiÕn tranh.( 1®) ? Tìm luận điểm để giải quyết cho đề b.Thân bài: ( 8 điểm) bµi? 1. Giíi thiÖu hoµn c¶nh , t×nh huèng truyÖn: ? ViÖc s¾p xÕp c¸c luËn ®iÓm ntn? Cha con xa c¸ch 8 n¨m trêi. Cha khao kh¸t đựơc gặp con, đợc thể hiện tình cảm với con. BÐ Thu cha biÕt mÆt cha... (1,5 ®) 1. Phân tích, đánh giá tình cảm của bé Thu đối với cha. - Chọn đợc chi tiết tiêu biểu để phân tích , đánh giá. -> Tình cảm của béThu đối với cha thật sâu sắc, đợc bộc lộ một cách ồ ạt, mạnh mẽ, quyết liệt và vô cùng cảm động. (2,5 ®) 3. Tình cảm của anh Sáu đối với con. - Chọn chi tiết tiêu biểu để phân tích, đánh giá. -> T×nh yªu con cña anh S¸u kÕt tô ë h×nh ¶nh ChiÕc lîc ngµ… (2,5 ®) 4. §¸nh gi¸: - T×nh cha con thiªng liªng, bÊt diÖt. - Trong hoàn cảnh chiến tranh tình cảm đó đợc biểu hiện có lúc thật xót xa, đau đớn nhng có lóc thËt sung síng, h¹nh phóc (1,5 ®). TiÕt 133:.

(214) PhÇn kÕt bµi cÇn nªu nh÷ng g×?. G/V: NhËn xÐt u ®iÓm, khuyÕt ®iÓm cña bµi viÕt. + VÒ néi dung? + VÒ h×nh thøc? G/V: NhËn xÐt râ nh÷ng nhîc ®iÓm cña bµi viÕt +Nhîc ®iÓm chñ yÕu trong bµi cha thùc hiện tốt và cha đầy đủ? G/v: Tr¶ bµi cho häc sinh . G/v: Tæng hîp ®iÓm cña bµi viÕt. G/v: §äc 1 sè ®o¹n v¨n viÕt tèt cã nªu tªn H/S. §äc 1 sè ®o¹n viÕt yÕu (Kh«ng nªu tªn häc sinh) G/v: y/c H/S söa lçi bµi viÕt H/S: Sửa những lỗi đã mắc cụ thể trong bµi viÕt cña m×nh. H/S:Có những thắc mắc gì cần giải đáp.. G/v: Nªu yªu cÇu vÒ nhµ cho H/S. c.KÕt bµi (1 ®iÓm) -Khẳng định ý nghĩa sâu sắc,cao đẹp , tính nh©n v¨n cña truyÖn. - Mở rộng liên hệ, khái quát chủ đề. IV.NhËn xÐt u, khuyÕt ®iÓm: 1.¦u ®iÓm: -H/S đã nghị luận đợc đúng thể loại ,nội dung mà đề bài yêu cầu. -Bố cục đầy đủ, chặt chẽ, các luận điểm rõ rµng. 2.Nhîc ®iÓm -ViÖc s¾p xÕp c¸c luËn ®iÓm ë mét sè bµi cha hîp lý, cßn thiÕu. - Cha biết chọn lọc chi tiết để nghị luận. - Một số bài viết lệch ý- chỉ phân tích , đánh gi¸ 1 nh©n vËt. 3.Tr¶ bµi cho häc sinh: -Tr¶ bµi; c«ng bè ®iÓm . -Nêu tên một số bài khá, giỏi, đọc một số đoạn v¨n viÕt tèt. -Một số đoạn mắc lỗi đọc trớc lớp tránh nêu tªn häc sinh. IV.Sửa lỗi và giải đáp thắc mắc: -Y/c häc sinh söa lçi vÒ néi dung, vÒ h×nh thøc trong bµi viÕt cña m×nh. -Lçi vÒ dïng tõ, viÕt c©u, viÕt ®o¹n -Lçi vÒ ch÷ viÕt -Tự viết lại những đoạn văn đã mắc lỗi. *Giải đáp thắc mắc cho học sinh (nếu có). Cñng cè, dÆn dß: -KiÓm tra l¹i viÖc söa lçi trong bµi lµm. -Viết lại những đoạn đã mắc lỗi trong bài viết. -§äc tham kh¶o c¸c bµi v¨n nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch. -ChuÈn bÞ viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 7.. NS : 16/ 3 ND : 18/3 TiÕt 134:. tæng kÕt v¨n b¶n nhËt dông. A-Môc tiªu bµi häC:. - HS nhận thức đợc tiêu chuẩn đầu tiên và chủ yếu của văn bản nhật dụng là tính cËp nhËt cña néi dung. - Hệ thống hoá đợc chủ đề của các văn bản nhật dụng trong chơng trình Ngữ văn THCS. - Nắm đợc một số đặc điểm cần lu ý trong cách thức tiếp xúc văn bản nhật dụng. B-ChuÈn bÞ:. - GV: B¶ng phô - HS: So¹n kü bµi theo híng dÉn cña gi¸o viªn. C-TiÕn tr×nh bµi häc:. *Hoạt động 1: Khởi động . 1-Tæ chøc: 2- KiÓm tra: - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh + kÕt hîp KT trong giê häc. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi:.

(215) *Hoạt động 2:. Tæng kÕt I.Kh¸i niÖm v¨n b¶n nhËt dông - HS đọc khái niệm văn bản nhật dụng 1-Kh¸i niÖm: - HS trao đổi, thảo luận. - Kh«ng ph¶i lµ kh¸i niÖm thÓ lo¹i. - Kh«ng chØ kiÓu v¨n b¶n ? Tõ KN nµy ta cÇn lu ý nh÷ng ®iÓm næi - Chỉ đề cập tới chức năng, đề tài và tính bËt nµo. cËp nhËt cña ND v¨n b¶n 2-§Ò tµi: ? Cho biết các văn bản nhật dụng đã đợc - Đề tài rất phong phú: thiên nhiên, môi học thuộc những đề tài nào. trêng, v¨n ho¸, gi¸o dôc, chÝnh trÞ, x· héi ..... 3-Chøc n¨ng: ? V¨n b¶n nhËt dông trong ch¬ng tr×nh cã §Ò cËp, bµn luËn, thuyÕt minh , têng thuật, miêu tả, đánh giá... những vấn đề, chøc n¨ng g×. những hiện tợng.... gần gũi, bức thiết đối víi cuéc sèng tríc m¾t cña con ngêi vµ cộng đồng. ? Trong kh¸i niÖm v¨n b¶n nhËt dông cã đề cập tới tính cập nhật, em hiểu tính cập 4-Tính cập nhật nhËt ë ®©y nh thÕ nµo. §Ò cËp, bµn luËn, thuyÕt minh , têng thuật, miêu tả, đánh giá... những vấn đề, những hiện tợng.... gần gũi, bức thiết đối víi cuéc sèng tríc m¾t cña con ngêi vµ cộng đồng. ? VB nhËt dông cã tÝnh cËp nhËt nh trªn -> ViÖc häc VB nhËt dông sÏ t¹o ®iÒu vậy việc học VB nhật dụng có ý nghĩa gì. kiện tích cực để thể hiện nguyên tắc giúp häc sinh hoµ nhËp víi x· héi, th©m nhËp thùc tÕ cuéc sèng. 5-Lu ý: ? H·y cho biÕt viÖc häc c¸c v¨n b¶n nhËt *Nh÷ng v¨n b¶n nhËt dông trong ch¬ng tr×nh lµ mét bé phËn cña m«n Ng÷ v¨n, dông cã nªn t¸ch khái c¸c t¸c phÈm v¨n học khác trong môn Ngữ văn hay không. VB đợc chọn lọc phải có giá trị văn chơng Vì sao (HS thảo luận, phát biểu, giáo viên ( không phải là yêu cầu cao nhất song đó vẫn là một yêu cầu quan trọng) đáp ứng chèt l¹i) đợc yêu cầu bồi dỡng kiến thức và rèn luyÖn kü n¨ng cña m«n Ng÷ v¨n. II. HÖ thèng néi dung v¨n b¶n nhËt dông Tªn v¨n b¶n Néi dung ? Tr×nh bµy b¶ng hÖ thèng 1-CÇu Long Biªn-chøng Giíi thiÖu vµ b¶o vÖ di tÝch néi dung VB nhËt dông. nh©n lÞch sö. lÞch sö - HS tr×nh bµy 2-§éng Phong Nha -Giíi thiÖu danh lam th¾ng - HS kh¸c bæ sung c¶nh - GV đánh giá 3-Bức th của thủ lĩnh da đỏ -Quan hệ giữa thiên nhiên - GV hÖ thèng ( dïng 4-Cæng trêng më ra vµ con ngêi b¶ng phô) -Giáo dục, gia đình, nhà tr? Kể tên một số văn bản 5-MÑ t«i êng vµ trÎ em. nhật dụng đọc thêm có 6-Cuéc chia tay cña nh÷ng -Ngêi mÑ vµ nhµ trêng trong ch¬ng tr×nh vµ SGK. con bóp bª -QuyÒn trÎ em. C¸c v¨n b¶n : Trêng häc 7-Ca HuÕ trªn S«ng H¬ng (tËp 1 líp 7 trang 9) B¶n 8-Th«ng tin vÒ Ngµy Tr¸i -V¨n ho¸ d©n gian §Êt..... -B¶o vÖ m«i trêng thống kê về động cơ hút thuèc l¸ cña thanh thiÕu 9-¤n dÞch, thuèc l¸ niªn Hµ Néi. -Chèng tÖ n¹n ma tuý, B¶n tin vÒ c¸i chÕt do 10-Bµi to¸n d©n sè thuèc l¸ nghiÖn ma tuý cña con mét - D©n sè vµ t¬ng lai loµi sè nhµ tû phó MÜ (SGK 11-Tuyªn bè thÕ giíi ... ngêi Ng÷ v¨n 8-tËp1(trang 122, -QuyÒn sèng con ngêi 123) 12-§Êu tranh cho 1 thÕ (QuyÒn trÎ em). giíi hoµ b×nh -Chèng chiÕn tranh , b¶o 13- Phong c¸ch Hå ChÝ vÖ hoµ b×nh thÕ giíi.

(216) Minh. GV hÖ thèng bµi. -Héi nhËp víi thÕ giíi vµ gi÷ g×n b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc. *Hoạt động 3: Củng cố, dặn dò: - N¾m ch¾c: + Kh¸i niÖm nhËt dông + ND c¸c v¨n b¶n nhËt dông . -Bµi tËp: Su tÇm mét VB nhËt dông tõ c¸c ph¬ng tiÖn thông tin đại chúng mà em cập nhật đợc. -Häc bµi -So¹n tiÕp tiªt 2.. NS : 16/ 3 ND : 19/3 tæng kÕt v¨n b¶n nhËt dông ( tiÕp) A-Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - HÖ thèng ho¸ c¸c h×nh thøc v¨n b¶n vµ kiÓu v¨n b¶n mµ c¸c t¸c phÈm v¨n häc nhËt dụng đã dùng. - Nắm đợc 1 số đặc điểm cần lu ý trong cách thức tiếp cận bản nhật dụng. TiÕt 135:. B-ChuÈn bÞ. - GV : B¶ng phô - HS : So¹n bµi theo híng dÉn. C-TiÕn tr×nh bµi häc. *Hoạt động 1: Khởi động: 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: - Kiểm tra bài cũ : Trình bày khái niệm và nội dung các văn bản nhật dụng đã học. - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi míi cña häc sinh 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Để hệ thống hoá hình thức và kiểu văn bản mà các văn bản nhật dụng trong chơng trình đã sử dụng; nắm chắc một số các đặc điểm cần lu ý trong cách thức tiếp cận v¨n b¶n nhËt dông, chóng ta tiÕp tôc tiÕn hµnh giê häc h«m nay. Hoạt động 2 : III – H×nh thøc v¨n b¶n nhËt dông Tªn v¨n b¶n Th/loại VB P/thức b/đạt LËp b¶ng hÖ thèng h×nh Bót kÝ TS+MT+BC 1.CÇu Long Biªn… thøc c¸c VB nhËt dông T/ minh TM + MT 2.§éng Phong Nha đã học?(Gợi ý: xếp các Th NL + BC văn bản này vào các kiểu 3.Bức th của …da đỏ BiÓu c¶m BC + TS 4.Cæng trêng më ra v¨n b¶n- thÓ lo¹i cô BiÓu c¶m TS +BC+ MT 5.MÑ t«i thÓ,chØ ra ph¬ng thøc Tr/ ng¾n TS + MT biểu đạt ở từng văn bản) 6.Cuộc chia tay….búp bê T/ minh TM + MT - Häc sinh tr×nh bµy 7.Ca HuÕ trªn S«ng H¬ng T/minh NL + TM - HS kh¸c nhËn xÐt, bæ T/minh TM+NL+BC 8.Thông tin về trái đất … sung 9.¤n dÞch thuèc l¸ GV tæng kÕt.

(217) ( dïng b¶ng phô). 10- Bµi to¸n d©n sè 11- Tuyªn bè ThÕ giíi vÒ sù sống còn, quyền đợc bảo vệ và ph¸t triÓn cña trÎ em 12- §Êu tranh cho 1 thÕ giíi hoµ b×nh 13- Phong c¸ch Hå ChÝ Minh. ? Qua b¶ng hÖ thèng trªn ®©y, em rót ra kÕt luËn g× vÒ h×nh thøc cña v¨n b¶n nhËt dông. ? H·y t×m vµ ph©n tÝch t¸c dông cña viÖc kÕt hợp các phơng thức biểu đạt trong 1 văn bản cô thÓ.. ? Qua c¸c v¨n b¶n nhËt dông thuéc kiÓu v¨n b¶n nghÞ luËn em cßn biÕt thªm phÐp lËp luËn nµo n÷a.. ? Tõ c¸c kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n nhËt dông trªn ®©y, em h·y tr×nh bµy ph¬ng ph¸p häc v¨n b¶n nhËt dông sao cho cã kÕt qña tèt nhÊt. Cho vÝ dô minh ho¹? (HS th¶o luËn - ph¸t biÓu - GV chèt l¹i ). N.luËn N. luËn. T.sù + N luËn NghÞ luËn. N. luËn. NL + B c¶m. N.luËn. T.sù + N luËn. *KÕt luËn: - Còng gièng nh c¸c v¨n b¶n t¸c phÈm v¨n häc, v¨n b¶n nhËt dông thêng kh«ng chØ dùng 1 phơng thức biểu đạt mà kết hợp nhiều phơng thức để tăng tính thuyết phục. - V¨n b¶n nhËt dông cã thÓ sö dông mäi thÓ lo¹i, mäi kiÓu v¨n b¶n. Qua v¨n b¶n “¤n dÞch, thuèc l¸” ta cßn đợc biết tới phép lập luận phản bác: “Có ngêi b¶o: T«i hót, t«i bÞ bªnh, mÆc t«i! Xin đáp lại: Hút thuốc là quyền của anh, nhng anh kh«ng cã quyÒn...” IV.Ph¬ng ph¸p häc v¨n b¶n nhËt dông -Một số đặc điểm cần lu ý: 1.§äc thËt kü c¸c chó thÝch vÒ sù kiÖn, hiện tợng hay vấn đề. 2.Phải tạo đợc thói quen liên hệ: -Víi thùc tÕ b¶n th©n. -Với thực tế cộng đồng 3.Cã ý kiÕn, quan niÖm riªng víi nh÷ng vấn đề đợc nêu ra và có đủ bản lĩnh, kiến thøc, c¸ch thøc b¶o vÖ nh÷ng quan ®iÓm ý kiến ấy. Có thể đề xuất giải pháp. 4.VËn dông c¸c kiÕn thøc cña c¸c m«n häc khác để đọc- Hiểu văn bản nhật dụng và ngîc l¹i ( v× néi dung v¨n b¶n nhËt dông đặt ra có liên quan đến khá nhiều môn học kh¸c) 5.Căn cứ vào những đặc điểm hình thức của văn bản và phơng thức biểu đạt trong lóc ph©n tÝch néi dung 6.Kết hợp xem tranh, ảnh theo dõi các phơng tiện thông tin đại chúng một cách thờng xuyên.. *Hoạt động 3: Tổng kết, ghi nhớ (SGK 96) ? Qua néi dung võa tæng kÕt trªn ®©y, h·y *TÝnh cËp nhËt vÒ néi dung lµ tiªu chuÈn cho biết: văn bản nhật dụng phải đảm bảo hàng đầu của văn bản. Điều đó đòi hỏi lúc yªu cÇu g× vÒ mÆt néi dung. häc v¨n b¶n nhËt dông , nhÊt thøc ph¶i liªn ?Từ đó rút ra KL gì về việc học văn bản ND hệ với thực tiễn cuộc sống. ? NhËn xÐt vÒ h×nh thøc cña v¨n b¶n nhËt * H×nh thøc cña v¨n b¶n nhËt dông rÊt ®a dạng. Cần căn cứ vào đặc điểm hình thức, dụng , khi đọc – hiểu cần lu ý điểm gì? tríc hÕt lµ nh÷ng h×nh thøc v¨n b¶n cô thÓ, -HS đọc tổng kết –ghi nhớ(SGK/96) thể loại và phơng thức biểu đạt để phân tÝch t¸c phÈm Hoạt động 4: củng cố, dặn dò.

(218) GV kh¾c s©u kiÕn thøc cho HS.. - H×nh thøc v¨n b¶n nhËt dông . -Ph¬ng ph¸p häc v¨n b¶n nhËt dông GV hớng dẫn HS làm bài tập: Trình bày thực -Bài tập: Làm thế nào để khắc phục tình tr¹ng, nªu gi¶i ph¸p cho t×nh tr¹ng nµy. tr¹ng häc tñ, häc lÖch trong líp em. GV giao nhiÖm vô vÒ nhµ cho HS - ¤n kü kiÕn thøc vÒ c¸c v¨n b¶n nhËt dông đã học. -So¹n bµi: “ BÕn quª”. NS : 16/ 3 ND : 20/3 TiÕt 136:. Chơng trình địa phơng tiếng việt A.Môc tiªu bµi häc: Gióp HS: - Nhận biết một số từ ngữ địa phơng. - Có thái độ đúng với việc sử dụng từ ngữ địa phơng trong đời sống cũng nh nhận xét về cách sử dụng từ ngữ địa phơng trong những văn bản phổ biến rộng rãi (Nh trong v¨n ch¬ng nghÖ thuËt ) B.ChuÈn bÞ:. -GV: b¶ng phô -HS :chuÈn bÞ bµi theo híng dÉn. C.TiÕn tr×nh bµi häc. *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tæ chøc: 2.KiÓm tra: -KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3.Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Níc ta cã ba vïng ng«n ng÷ lín: B¾c Bé, Trung Bé vµ Nam Bé. Víi tõng vïng ng«n ngữ này có những lớp từ ngữ đặc thù. Giờ học này, chúng ta cùng nhận biết từ ngữ địa phơng qua một số bài tập cụ thể. Bên cạnh đó cần xác định thái độ đúng trong việc sử dụng từ ngữ địa phơng. *Hoạt động 2 I.Lý thuyÕt ?Nhắc lại khái niệm từ địa Khái niệm từ địa phơng: ph¬ng. Cho vÝ dô. Khác với từ ngữ toàn dân, từ ngữ địa phơng là từ ngữ chỉ sử dụng ở một ( hoặc một số ) địa phơng nhất định. II.Bµi tËp -HS đọc yêu cầu bài tập. 1.Bµi tËp 1 (SKG 97 -98) 1-HS lªn b¶ng lµm bµi tËp Tìm từ ngữ địa phơng, chuyển những từ ngữ điạ phơng -HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung đó sang từ ngừ toàn dân tơng ứng. -GV đánh giá §o¹n trÝch a. b. c. Từ địa phơng. Tõ toµn d©n. - thÑo - lÆp bÆp - ba. - sÑo - l¾p b¾p - bè, cha. -ba -m¸ -kªu -®©m -đũa bếp -(nãi) træng - v«. -bè, cha -mÑ -gäi -trë thµnh -đũa cả -(nãi) trèng kh«ng -vµo. -ba -lui cui. -bè, cha -lói hói.

(219) -n¾p -nh¾m -giïm -(nãi) træng 2-HS đọc yêu cầu bài tập. -Tr×nh bµy bµi tËp tríc líp -HS kh¸c nhËn xÐt, bæ xung -GV đánh giá. 3-GV dïng b¶ng phô HS đọc yêu cầu bài tập Tr×nh bµy bµi tËp tríc líp -GV nhận xét, đánh giá. 4-HS đọc yêu cầu bài tập -Híng dÉn HS: Dùa vµo c¸c bµi tËp trên để hoàn thành bài tập. 5-HS đọc yêu cầu bài tập. -HS trao đổi- thảo luận phát biểu. - GV chèt l¹i ?Qua v¨n b¶n “ChiÕc lîc ngµ” cña NguyÔn Quang S¸ng em cã nhËn xÐt gì về việc sử dụng từ ngữ địa phơng cña t¸c gi¶.. -vung -cho lµ -gióp -(nãi ) trèng. 2. Bµi tËp 2(SGK 98) a-Kªu: - Lµ tõ toµn d©n - Cã thÓ thay b»ng tõ nãi to. b-Kªu: - Là từ địa phơng - Tơng đơng với từ toàn dân: gọi. 3. Bµi tËp 3(SGK 98) Câu đố1: -Từ địa phơng +Tr¸i + Chi - Tõ toµn d©n: + Qu¶ + G× Câu đố 2: -Từ địa phơng: + Kªu + Trèng hæng trèng h¶ng -Tõ toµn d©n + Gäi + Trèng huÕch trèng ho¸c 4. Bµi tËp 4(SGK 99). 5. Bµi tËp 5(SGK 99) a.Không nên để cho bé Thu trong truyện “chiếc lîc ngµ” dïng tõ ng÷ toµn d©n. V× bÐ Thu cha có dịp giao tiếp rộng rãi ở bên ngoài địa phơng m×nh. b.Trong lêi kÓ, t¸c gi¶ còng dïng mét sè tõ ng÷ địa phơng dễ hiểu để nêu sắc thái của vùng đất nơi sự việc đợc diễn ra. Tuy nhiên, tác giả chủ định không dùng quá nhiều từ ngữ điạ phơng để khỏi gây khó hiểu cho ngời đọc không phải ở địa phơng đó. *KÕt luËn: ? Qua các bài tập trên, em hãy nêu ý -Từ ngữ địa phơng vừa có mặtt tích cực, vừa có kiến về việc sử dụng từ ngữ địa phơng mặt tiêu cực. Mặt tích cực là bổ sung, làm trong nãi, viÕt (mÆt tÝch cùc, mÆt h¹n phong phó thªm tõ ng÷ toµn d©n. MÆt tiªu cùc chế của từ địa phơng,cách sử dụng). lµ g©y trë ng¹i cho viÖc giao tiÕp gi÷a c¸c vïng, -HS trao đổi- thảo luận- phát biểu. miÒn kh¸c nhau trong mét níc. GV đánh giá, chốt lại. Vì vậy: Khi sử dụng cần chú ý làm thế nào để ph¸t huy mÆt tÝch cùc vµ h¹n chÕ mÆt tiªu cùc của nó. (VD: Sử dụng với đối tợng giao tiếp là ngời cùng địa phơng hoặc ngời ở địa phơng khác nhng có hiểu biết về tiếng địa phơng m×nh.) -Khi tạo lập văn bản: Sử dụng từ ngữ địa phơng mét c¸ch hîp lý sÏ cã t¸c dông t¹o s¾c th¸i riªng cho v¨n b¶n, song cÇn chó ý kh«ng nªn sö dông khi kh«ng thËt cÇn thiÕt. *Hoạt động 3: Luyện tập.

(220) -GV giao bµi tËp -Híng dÉn HS lµm bµi tËp. Bµi tËp: -Tìm một số văn bản đã học có sử dụng từ ngữ địa phơng? Nhân xét việc sử dụng từ ngữ địa ph¬ng cña t¸c gi¶. *Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò -HÖ thèng bµi -Việc sử dụng từ ngữ địa phơng trong nói, viết -GVgiao nhiÖm vô vÒ nhµ cho HS -Xem l¹i bµi -¤n l¹i c¸c kiÕn thøc “Bµi nghÞ luËn vÒ mét bµi th¬ ®o¹n th¬” -ChuÈn bÞ giê sau viÕt bµi lµm v¨n sè 7.. Ngµy 18 th¸ng 03 n¨m 2013 Ký duyÖt cña Tæ CM TT. Hoµng Minh TiÕn. NS :24/ 3 ND : 25/3 TiÕt 137,138:. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 7. A.Môc tiªu bµi häc:. - Bài tập làm văn số 7 nhằm đánh giá HS ở các phơng diện chủ yếu sau: -BiÕt c¸ch vËn dông c¸c kiÕn thøc vµ kü n¨ng khi lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bài thơ đã đợc học ở các tiết trớc đó. - Cã nh÷ng c¶m nhËn, suy nghÜ riªng vµ biÕt vËn dông mét c¸ch linh ho¹t, nhuÇn nhuyÔn c¸c phÐp lËp luËn ph©n tÝch, gi¶i thÝch, chøng minh,.…..trong qu¸ tr×nh lµm bµi. - Có kỹ năng làm bài tập làm văn nói chung (bố cục, diễn đạt, ngữ pháp, chính tả, …) B.ChuÈn bÞ:. -GV: Đề kiểm tra + đáp án chấm bài. -HS: ¤n luyÖn kü c¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ + giÊy, bót. C.TiÕn tr×nh bµi häc:. *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tæ chøc 2. Kiểm tra: Sự chuẩn bị đồ dùng cho giờ viết bài (giấy, bút ) của HS 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: *Hoạt động 2: - GV chép đề bài lên bảng. I.Đề bài - HS đọc lại đề H×nh ¶nh bÕp löa trong bµi th¬ “BÕp Löa” cña B»ng ViÖt. II.Yªu cÇu chung. 1. Néi dung ?Xác định yêu cầu của đề -Thể loại: Nghị luận về một bài thơ. (kiểu văn bản cần tạo lập, -Vấn đề nghị luận: H/ảnh bếp lửa trong bài thơ “ Bếp Lửa” vấn đề nghị luận) -Nh÷ng néi dung cÇn tr×nh bµy trong bµi viÕt: -?Văn bản tạo lập cần đảm +Hình ảnh bếp lửa xuyên suốt toàn bộ bài thơ : b¶o nh÷ng néi dung g× - Gîi l¹i nh÷ng kû niÖm vÒ ngêi bµ vµ t×nh bµ ch¸u. - Thể hiện lòng kính yêu, biết ơn của ngời cháu đi xa, đã trởng thành với bà, với gia đình, quê hơng, đất nớc. - S¸ng t¹o h×nh ¶nh bÕp löa võa thùc, võa mang ý nghÜa.

(221) GV nªu yªu cÇu vÒ h×nh thøc cña bµi viÕt. biÓu tîng. 2.H×nh thøc: -Bố cục đủ 3 phần: Mở bài, thân bài, kết bài. -Giữa các phần các đoạn phải đảm bảo sự liên kết chặt chẽ -Bài viết trình bày sạch đẹp, khoa học. 3.Thái độ: -Nghiªm tóc, tÝch cùc trong giê viÕt bµi. -Bài viết thể hiện đợc các kiến thức, kỹ năng đã học trong bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ vµ qua v¨n b¶n“ BÕp Löa”. -Bài viết thể hiện nhận xét, đánh giá của bản thân về hình ¶nh bÕp löa trong bµi th¬. III.§¸p ¸n chÊm. 1.Më bµi: (2®iÓm) Giíi thiÖu bµi th¬ “BÕp löa”, nªu ý kiÕn kh¸i qu¸t cña m×nh vÒ h×nh ¶nh bÕp löa trong bµi th¬. 2.Th©n bµi: (5®iÓm) Phân tích, nêu nhận xét, đánh giá về hình ảnh bếp lửa trong bµi th¬: - H×nh ¶nh bÕp löa xuyªn suèt toµn bé bµi th¬. - H×nh ¶nh bÕp löa kh¬i nguån cho dßng håi tëng c¶m xóc vÒ bµ. - H×nh ¶nh bÕp löa gîi nh¾c cuéc sèng – kØ niÖm tuæi th¬ sèng bªn bµ vµ h×nh ¶nh ngêi bµ. - Hình ảnh bếp lửa gợi những suy nghĩ về cuộc đời bà. - H×nh ¶nh bÕp löa lu«n g¾n víi h×nh ¶nh ngêi bµ. BÕp löa b×nh dÞ, th©n thuéc mµ kú diÖu , thiªng liªng. - Sù s¸ng t¹o h×nh ¶nh bÕp löa võa thùc võa mang ý nghÜa biÓu tîng. 3.KÕt bµi: (2 ®iÓm) Lßng kÝnh yªu tr©n träng, biÕt ¬n cña ngêi ch¸u víi ngời bà và cũng là đối với gia đình, quê hơng, đất nớc. 4.H×nh thøc (1 ®iÓm) -Trình bày sạch đẹp, khoa học, bố cục mạch lạc, rõ ràng.. *Hoạt động 3: Củng cố, dặn dò -GV thu bµi -NhËn xÐt giê viÕt bµi: +¦u ®iÓm +Tån t¹i -GV cñng cè: Yªu cÇu HS nh¾c l¹i mét sè kiÕn thøc c¬ b¶n. -GV nªuYC vÒ nhµ víi HS. -Nh¾c l¹i yªu cÇu cÇn thiÕt khi lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬: +VÒ néi dung. +VÒ h×nh thøc. - C¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. - Lập dàn ý chi tiết cho đề văn trên. - So¹n bµi: “BÕn quª”. NS :24/ 3 ND : 26/3 TiÕt 139 ¤n tËp TiÕng ViÖt líp 9 (tiết1) A. Mục tiêu cần đạt: -HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ: Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt lËp. Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n NghÜa têng minh vµ hµm ý -Tích hợp với các văn bản Văn và Tập làm văn đã học..

(222) -RÌn luyÖn kÜ n¨ng sö dông c¸c thµnh phÇn c©u, nghÜa têng minh vµ hµm ý B. ChuÈn bÞ: B¶ng phô C.Tổ chức các hoạt động dạy và học: *Hoạt động 1 Khởi động 1. Tæ chøc 2. KiÓm tra: KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh 3. Bµi míi *Hoạt động 2 TiÕn hµnh giê ¤n tËp Hoạt động nhóm: các nhóm tiến hµnh kiÓm tra phÇn lÝ thuyÕt gi÷a c¸c thµnh viªn.. §äc néi dung bµi tËp 1 (b¶ng phô) §iÒn c©u tr¶ lêi vµo c¸c «. Tõng häc sinh viÕt ®o¹n v¨n->§äc tríc nhãm Mỗi nhóm cử đại diện lên trình bµy tríc líp. -NhËn xÐt, ch÷a bµi cña c¸c nhãm. I.¤n tËp Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt lËp A. ¤n tËp lÝ thuyÕt: 1. Khëi ng÷ 2.C¸c thµnh phÇn biÖt lËp: a,Thµnh phÇn t×nh th¸i b,Thµnh phÇn c¶m th¸n c,Thành phần gọi đáp d,Thµnh phÇn phô chó B,Bµi tËp 1. Bµi tËp 1 Khëi t×nh th¸i ng÷ a,X©y b,Dêng c¸i nh l¨ng Êy. c¶m th¸n d,VÊt v¶ qu¸. gäi đáp d,Tha «ng. Phô chó c,nh÷ng ngêi....nh vËy. 2.Bµi tËp 2: ViÕt ®o¹n v¨n Gîi ý: -Xác định chủ đề của đoạn -Trong ®o¹n cã c©u chøa khëi ng÷. - Cã c©u chøa thµnh phÇn t×nh th¸i.. ? ThÕ nµo lµ liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt II.¤n tËp vÒ liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n ®o¹n v¨n? *Häc sinh tr¶ lêi trong nhãm, sau -Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n đó trả lời trớc lớp Hoạt động 3: Củng cố dặn dò -HÖ thèng kiÕn thøc võa «n tËp -Híng dÉn häc sinh chuÈn bÞ bµi tËp vÒ nhµ: +Lµm bµi tËp 1, 2, 3 môc II +¤n tËp nghÜa têng minh vµ hµm ý +Lµm c¸c bµi tËp môc III. NS :24/ 3 ND : 27/3 TiÕt 140 ¤n tËp TiÕng ViÖt líp 9 (t2) A.Mục tiêu cần đạt: -HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ: Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt lËp. Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n NghÜa têng minh vµ hµm ý.

(223) -Tích hợp với các văn bản Văn và Tập làm văn đã học. -RÌn luyÖn kÜ n¨ng sö dông c¸c thµnh phÇn c©u, nghÜa têng minh vµ hµm ý B. ChuÈn bÞ: Bảng phụ- Bản đồ t duy. C.Tổ chức các hoạt động dạy và học: *Hoạt động 1 Khởi động 1. Tæ chøc 2. KiÓm tra: KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh 3. Bµi míi *Hoạt động 2 TiÕn hµnh giê ¤n tËp (tiÕp theo) II.¤n tËp vÒ liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n B.Bµi tËp §äc bµi tËp 1, c¸c nhãm lµm vµo b¶ng 1. Bµi tËp 1 phô Gọi tên phép liên kết đợc thể hiện bằng c¸c tõ ng÷ in ®Ëm trong c¸c ®o¹n v¨n: a, Sö dông phÐp nèi: nhng, nhng råi, vµ b,Sö dông phÐp lÆp tõ vùng:c« bÐ phép thế đại từ:cô bé->nó c, Sử dụng phép thế đại từ: bây giờ cao sang råi....chóng t«i n÷a ->thÕ 2. Bµi tËp 2: Ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng phô (theo mÉu ë SGK) Ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng tæng kÕt Phép lặp đồng thÕ nèi liªn tõ nghÜa, kÕt: ng÷ tr¸i nghÜa,liªn tëng tõ c« +c« nhng, ng÷ bÐ bÐ- nhng t¬ng nã råi,vµ øng +thÕ 3.Bµi tËp 3 Ph©n tÝch sù liªn kÕt gi÷a néi dung vµ Mỗi nhóm phân tích một đoạn sau đó hình thức ở đoạn văn đã làm trong bài tập tr×nh bµy tríc líp 2 môc I II.¤n tËp vÒ nghÜa têng minh vµ hµm ý A.LÝ thuyÕt ThÕ nµo lµ nghÜa têng minh vµ hµm ý? Tr¶ lêi c©u hái B.Bµi tËp 1. Bµi tËp 1 -§äc c©u chuyÖn ChiÕm hÕt chç §äc bµi tËp 1, t×m hµm ý trong c©u -Hµm ý c©u: “ë díi Êy c¸c nhµ giµu chiÕm hÕt c¶ chç råi!” lµ: §Þa ngôc míi chÝnh lµ n¬i giµnh cho c¸c «ng nhµ giµu 2. Bµi tËp 2 a, Câu : “Tớ thấy họ ăn mặc rất đẹp”là - §éi bãng ch¬i kh«ng hay §äc bµi tËp 2, t×m hµm ý trong c©u - T«i kh«ng muèn b×nh luËn vÒ viÖc nµy. b,C©u: “Tí b¸o cho Chi råi” lµ - T«i cha b¸o cho Nam vµ TuÊn - Tôi không muốn nhắc đến Nam và TuÊn =>Ngời nói đã cố ý vi phạm phơng châm vÒ lîng.

(224) *Hoạt động 3: Cñng cè, dÆn dß - HÖ thèng kiÕn thøc võa «n tËp - Sử dụng bản đồ t duy. - ChuÈn bÞ bµi Tæng kÕt vÒ ng÷ ph¸p - ChuÈn bÞ bµi luyÖn nãi.... NS :24/ 3 ND : 29/3 TiÕt 141. TËp lµm v¨n:. LuyÖn nãi NghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. A.Mục tiêu cần đạt: - ¤n l¹i lÝ thuyÕt vµ kÜ n¨ng cña kiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. -Tích hợp với các văn bản thơ đã học, với kiến thức Tiếng Việt. -RÌn luyÖn kÜ n¨ng lËp dµn ý, nãi theo dµn ý B. ChuÈn bÞ: Häc sinh chuÈn bÞ lËp dµn ý: Ph©n tÝch bµi th¬ Mïa xu©n nho nhá C.Tổ chức các hoạt động dạy và học *Hoạt động 1 : Khởi động 1.Tæ chøc 2.KiÓm tra: Sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh 3.Bµi míi *Hoạt động 2: LuyÖn tËp Hoạt động nhóm: I.LËp dµn ý: 1. Më bµi: LËp dµn ý -Giíi thiÖu t¸c gi¶, bµi th¬. - Kh¸i qu¸t gi¸ trÞ bµi th¬. 2.Th©n bµi: a. Mïa xu©n cña thiªn nhiªn, mïa xu©n cña đất nớc. -Dßng s«ng xanh, b«ng hoa tÝm biÕc Con chim chiÒn chiÖn,hãt vang lõng Tõng giät long lanh r¬i.......t«i høng. =>NT đảo trật tự cú pháp(câu 1), miêu tả màu sắc âm thanh, cách chuyển đổi cảm giác(tôi hứng)- Cảnh gợi không gian phóng khoáng nhng lại đằm thắm , dịu dàng, tơi mát. Mùa xuân Việt Nam thật là tơi đẹp. - Mïa xu©n ngêi cÇm sóng Léc gi¾t ®Çy quanh lng Mùa xuân ngời ra đồng Léc tr¶i dµi n¬ng m¹ =>NT điệp từ, điệp cấu trúc, hình ảnh độc đáo(Lộc xuân) Mùa xuân đến với con ngời: ngời cầm súng, ngời ra đồng-Họ là hai lực lợng tiêu biểu bảo vệ và dựng xây đất nớc. Họ đem lộc xuân về, họ gieo lộc xuân, góp vào mùa xuân đất nớc -TÊt c¶: Hèi h¶, x«n xao. (§iÖp ng÷, tõ l¸y, so s¸nh) =>NhÞp ®iÖu khÈn tr¬ng, n¸o nøc. Đó là nhịp điệu của lịch sử, của thời đại, của đất nớc đi lên phía trớc không ngừng, không nghØ. b, Mïa xu©n nho nhá cña mçi ngêi:.

(225) -Ta lµm: Con chim hãt Mét cµnh hoa Mét nèt trÇm xao xuyÕn =>Ao ớc đợc góp phần vào làm tơi đẹp mùa xu©n. “Ta” :Sè Ýt mang s¾c th¸i trang träng, võa lµ số nhiều, vừa nói đợc niềm riêng, vừa diễn đạt đợc cái chung. Đó là tâm sự, ớc vọng của nhiều cuộc đời, của một cuộc đời muốn gắn bó, cống hiến cho đất nớc. +Liên tởng: Từ mùa xuân đất nớc đến mùa xu©n nho nhá cña mçi ngêi. +§iÖp cÊu tróc: Ta lµm... Ta nhËp... Dï lµ.... =>TÊt c¶ lµm cho bµi th¬ cã mét søc sèng riªng. 3.KÕt bµi: C¶m nghÜ cña b¶n th©n II.Tr×nh bµy tríc nhãm III. Các nhóm cử đại diện trình bày trớc lớp. C¶ líp l¾ng nghe, nhËn xÐt bµi cña mçi nhãm *Hoạt động 3 Củng cố, dặn dò: -Về nhà viết hoàn chỉnh đề bài trên vào vở - Chuẩn bị bài: Chơng trình địa phơng phần Tập làm văn Ngµy 25 th¸ng 03 n¨m 2013 Ký duyÖt cña Tæ CM TT. Hoµng Minh TiÕn. NS :24/ 3 ND : 31/3 TiÕt 142. V¨n häc:. Nh÷ng ng«i sao xa x«i(T1) (TrÝch) Lª Minh Khuª. A.Mục tiêu cần đạt: 1.Giúp học sinh cảm nhận đợc tâm hồn trong sáng, tính cách dũng cảm hồn nhiên trong cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhng vẫn lạc quan của ba cô thanh niên xung phong trên cao điểm trên tuyến đờng Trờng Sơn thời kì chống Mĩ. -Thấy đợc nét đặc sắc trong cách kể chuyện, tả nhân vật (tâm lí, ngôn ngữ) của tác gi¶. 2.Tích hợp với phần Văn ở tiết Ôn tập về truyện, Bài thơ về tiểu đội xe không kính... 3.RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch t¸c phÈm truyÖn( cèt truyÖn, nh©n vËt, nghÖ thuËt kÓ chuyÖn) B.ChuÈn bÞ: TËp truyÖn ng¾n cña Lª Minh Khuª, ¶nh ch©n dung t¸c gi¶. C.Tổ chức các hoạt động dạy và học *Hoạt động 1 Khởi động 1.Tæ chøc: 2.KiÓm tra: Ph©n tÝch nh÷ng suy nghÜ vµ c¶m xóc cña nh©n vËt NhÜ trong ®o¹n trÝch BÕn quª 3.Bµi míi:.

(226) *Hoạt động 2. §äc hiÓu v¨n b¶n. I.TiÕp xóc v¨n b¶n GV hớng dẫn HS đọc, kể tóm tắt nội 1.Đọc bài, kể tóm tắt dung truyÖn. -§äc víi giäng t©m t×nh, ph©n biÖt lêi kÓ vµ lời đối thoại -KÓ tãm t¾t néi dung ®o¹n trÝch. 2.T×m hiÓu chó thÝch *T¸c gi¶: H·y giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶ Lª Minh Lª Minh Khuª sinh n¨m 1949 quª ë TÜnh Khuª? Gia, Thanh Ho¸. Lµ c©y bót n÷ chuyªn viÕt vÒ truyÖn ng¾n. *Tõ khã SGK ?Truyện đợc kể ở ngôi thứ mấy? *Ng«i kÓ: Ng«i thø nhÊt 3.Bè côc: 3 phÇn - Xác định bố cục của đoạn trích, P1:Từ đầu đến “ngôi sao trên mũ” :Phơng nªu ý mçi phÇn? §Þnh kÓ vÒ cuéc sèng cña b¶n th©n vµ tæ trinh sát mặt đờng của cô. P2 : Tiếp đó đến “chị Thao bảo”: Một lần phá bom, Nho bÞ th¬ng, hai chÞ em lo l¾ng, ch¨m sãc. P3:Sau phót hiÓm nguy, hai chÞ em ngåi h¸t, niềm vui trớc cơn ma đá đột ngột. II.Ph©n tÝch 1.Hoàn cảnh sống, chiến đấu và tính cách cña tæ n÷ thanh niªn xung phong trinh s¸t mặt đờng. ?Hoàn cảnh sống, chiến đấu của ba a,Hoàn cảnh: cô gái thanh niên xung phong đợc *C«ng viÖc: kÓ, t¶ qua nh÷ng chi tiÕt nµo? -Đờng bị đánh lở loét -Khi cã bom næ th× ch¹y lªn, ®o khèi lîng đất, đếm bom cha nổ. -BÞ bom vïi lu«n. - Ch¹y trªn cao ®iÓm c¶ ban ngµy. - §Êt bèc khãi, kh«ng khÝ bµng hoµng, m¸y bay × Çm, thÇn kinh c¨ng nh ch·o, tim ®Ëp bÊt chËp c¶ nhÞp ®iÖu “ThÇn chÕt lµ mét tay không thích đùa” =>§ã lµ mét c«ng viÖc c¨ng th¼ng, nguy §ã lµ mét c«ng viÖc nh thÕ nµo? hiểm đòi hỏi sự dũng cảm, bình tĩnh , khôn ngoan, khÐo lÐo, s½n sµng hi sinh. *Cuéc sèng : - ë trong mét c¸i hang ngay díi ch©n cao ? Không gian trong hang đá là cảnh điểm sinh hoạt thờng nhật của ba cô thanh -Cái mát lạnh làm toàn thân rung lên đột niªn xung phong. Kh«ng gian Êy ngét, n»m dµi trªn nÒn Èm, cã thÓ suy nghÜ hiÖn lªn qua nh÷ng chi tiÕt nµo? lung tung. -Tôi dựa vào thành đá, khe khẽ hát, bịa ra mà h¸t -Nho: võa t¾m ë díi suèi lªn, cø quÇn ¸o ít, đòi ăn kẹo... chống tay về phía sau, trông nó nhÑ nhµng nh mét que kem tr¾ng -Đón ma đá, vui thích cuống cuồng... =>Cuéc sèng ªm dÞu, b×nh yªn, t¬i trÎ. NhËn xÐt g× vÒ cuéc sèng cña hä? +§èi lËp víi khèc liÖt, c¨ng th¼ng Có sự tơng phản nào giữa hai không +Hiện thực cuộc chiến đấu gian khổ, ác liệt gian nµy kh«ng? §ã lµ mét hiÖn của quân dân ta thời đánh Mĩ. thùc nh thÕ nµo? *Hoạt động 3 : Cñng cè, dÆn dß:.

(227) -Tãm t¾t néi dung võa ph©n tÝch. -Híng dÉn: VÒ nhµ häc bµi vµ chuÈn bÞ tiÕp néi dung cho giê sau. NS :24/ 3 ND : 31/3 TiÕt 143, 144 - V¨n häc :. Nh÷ng ng«i sao xa x«i(T2) (TrÝch) Lª Minh Khuª. A.Mục tiêu cần đạt: 1.Giúp học sinh cảm nhận đợc tâm hồn trong sáng, tính cách dũng cảm hồn nhiên trong cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhng vẫn lạc quan của ba cô thanh niên xung phong trên cao điểm trên tuyến đờng Trờng Sơn thời kì chống Mĩ -Thấy đợc nét đặc sắc trong cách kể chuyện, tả nhân vật (tâm lí, ngôn ngữ) của tác gi¶. 2.Tích hợp với phần Văn ở tiết Ôn tập về truyện, Bài thơ về tiểu đội xe không kính... 3.RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch t¸c phÈm truyÖn( cèt truyÖn, nh©n vËt, nghÖ thuËt kÓ chuyÖn) B.ChuÈn bÞ: TËp truyÖn ng¾n cña Lª Minh Khuª,¶nh ch©n dung t¸c gi¶. C.Tổ chức các hoạt động dạy và học *Hoạt động 1 Khởi động 1.Tæ chøc: 2.KiÓm tra: Ph©n tÝch: Cuéc sèng, c«ng viÖc cña ba c« thanh niªn xung phong trong ®o¹n trÝch Nh÷ng ng«i sao xa x«i? 3.Bµi míi: Vµo bµi *Hoạt động 2 : §äc hiÓu v¨n b¶n Qua lêi kÓ, tù nhËn xÐt cña Ph¬ng §Þnh II.Ph©n tÝch về bản thân và hai đồng đội, em hãy tìm 2.Nh÷ng phÈm chÊt chung cña ba c« ra nh÷ng nÐt tÝnh c¸ch, phÈm chÊt chung g¸i thanh niªn xung phong: cña hä? *Hä lµ nh÷ng c« g¸i cßn rÊt trÎ, cã c¸ tÝnh vµ hoµn c¶nh riªng kh«ng gièng nhau nhng đều có những phẩm chất chung: -Tinh thÇn tr¸ch nhiÖm tù gi¸c rÊt cao, quyết tâm hoàn thành mọi nhiệm vụ đợc ph©n c«ng. - Cã lßng dòng c¶m, s½n sµng hi sinh, kh«ng qu¶n khã kh¨n, gian khæ, hiÓm nguy. - Có tình đồng chí, đồng đội keo sơn gắn bã. - Hay xúc động, nhiều mộng mơ, dễ vui, dễ buồn, thích làm đẹp cho cuộc sống của NhËn xÐt vÒ nh÷ng phÈm chÊt Êy cña hä- m×nh dï trong cuéc sèng khã kh¨n ¸c liÖt: So s¸nh víi h×nh ¶nh nh÷ng ngêi lÝnh l¸i ThÝch thªu thïa, thÝch h¸t, thÝch chÐp bµi h¸t, thÝch nhí vÒ nh÷ng ngêi th©n vµ quª xe trong Bài thơ về tiểu đội xe ... h¬ng. Hãy tìm những nét cá tính riêng của mỗi =>Đó là những phẩm chất vừa cao đẹp, võa b×nh dÞ, hån nhiªn, l¹c quan cña thÕ ngêi? hệ trẻ Việt Nam thời đánh Mĩ. *Tuy nhiªn, mçi ngêi l¹i cã mét c¸ tÝnh.

(228) riªng: - Ph¬ng §Þnh nh¹y c¶m vµ l·ng m¹n C¸ch t¶, kÓ nh vËy cã t¸c dông g×? - ChÞ Thao nhiÒu tuæi h¬n chÝn ch¾n h¬n, trong c«ng viÖc rÊt b×nh tÜnh, quyÕt liÖt nhng l¹i rÊt sî nh×n thÊy m¸u ch¶y. -Nho: lóc bíng bØnh, lóc lÇm l×, thÝch thªu hoa loÌ loÑt. => C¸ch t¶, kÓ vÒ mçi nh©n vËt lµm cho câu chuyện khá sinh động và chân thật. 3. Nh©n vËt Ph¬ng §Þnh: Bªn c¹nh nh÷ng phÈm chÊt chung nh hai -Lµ c« g¸i Hµ Néi cã mét thêi häc sinh đồng đội, em thấy Phơng Định có những êm đềm. nÐt riªng g× vÒ t©m hån, tÝnh c¸ch? H·y -Vào chiến trờng đã ba năm, vợt qua bao thö th¸ch hiÓm nghÌo, gi¸p mÆt hµng ph©n tÝch ? ngµy víi c¸i chÕt nhng ë c« kh«ng hÒ mÊt ®i sù hån nhiªn trong s¸ng vµ nh÷ng m¬ íc vÒ t¬ng lai. -Lµ c« g¸i giµu c¶m xóc, nh¹y c¶m, hay m¬ méng, thÝch h¸t, thÝch lµm ®iÖu mét chót tríc nh÷ng chµng lÝnh trÎ. - Cô yêu mến, gắn bó với đồng đội, cảm phục những chiến sĩ mà cô đã gặp trên đờng ra trận. -Nhạy cảm và quan tâm đến hình thức của mình: bím tóc dày, cổ cao, đôi mắt nhìn xa xăm..Nhạy cảm nhng kín đáo giữa đám đông tởng nh kiêu kì. DiÔn biÕn t©m lÝ mét lÇn ph¸ bom cña Ph- *Mét lÇn ph¸ bom: ơng Định đợc tả nh thế nào? Điều đó thể -Không đi khom.. -Dùng xẻng nhỏ đào đất dới quả bom..Tôi hiÖn râ nÐt phÈm chÊt g× ë c«? rïng m×nh... cÈn thËn bá gãi thuèc m×n xuống, châm ngòi.Nép vào bức tờng đất, tim ®Ëp kh«ng râ ... => Tâm lí nhân vật đợc tả rất tỉ mỉ: hồi GV cñng cè , chuyÓn tiÕt hộp lo lắng, căng thẳng , đó là diễn biến t©m lÝ rÊt thùc, ph¶i lµ ngêi trong cuéc mới có thể tả đợc nh thế. *NhËn xÐt: T©m hån Ph¬ng §Þnh thËt phong phó trong s¸ng nhng kh«ng phøc t¹p. H·y nªu nhËn xÐt kh¸i qu¸t vÒ nghÖ thuËt III.Tæng kÕt: - NghÖ thuËt:kÓ chuyÖn ë ng«i thø nhÊt, vµ néi dung ®o¹n trÝch võa häc? miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt, xen kÏ ®o¹n håi øc, giäng ®iÖu ng«n ng÷ tù nhiªn.. -Néi dung:Ghi nhí Truyện kể về cuộc sống chiến đấu đầy gian khæ , hi sinh nhng rÊt hån nhiªn, l¹c quan cña nh÷ng c« g¸i TNXP trªn tuyÕn đờng Trờng Sơn. Đó là hình ảnh đẹp , tiêu biÓu vÒ thÕ hÖ trÎ ViÖt Nam trong thêi kú kh¸ng chiÕn chèng Mü. Hớng dẫn đọc thêm BÕn quª (TrÝch) NguyÔn Minh Ch©u A.Mục tiêu cần đạt: . Gióp häc sinh c¶m nhËn tõ v¨n b¶n:.

(229) -Những vẻ đẹp bình dị của cuộc sống nơi bến quê qua cảm nhận của một ngời từng tr¶i. -Tình yêu thiết tha cuộc sống nơi quê hơng trong những ngày cuối cùng của cuộc đời mét con ngêi. - Sù kÕt hîp tù sù víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong mét cèt truyÖn giµu yÕu tè t©m lÝ lµ nÐt næi bËt trong truyÖn ng¾n nµy. - LuyÖn kü n¨ng tãm t¾t VB. B. ChuÈn bÞ: -TËp :TuyÓn tËp truyÖn ng¾n NguyÔn Minh Ch©u. C. Tổ chức các hoạt động dạy và học: *Hoạt động 1 Khởi động 1.Tæ chøc: 2. KiÓm tra: §äc thuéc lßng vµ nªu gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt bµi th¬ Nãi víi con cña Y Ph¬ng. 3.Bµi míi: *Hoạt động 2 §äc hiÓu v¨n b¶n Giáo viên hớng dẫn học sinh đọc và kể I.TiÕp xóc v¨n b¶n: tãm t¾t cèt truyÖn. 1.§äc vµ kÓ: * §äc : ThÓ hiÖn giäng trÇm tÜnh, suy t xúc động và đợm buồn .Chú ý giọng trữ t×nh, xóc c¶m ë mét sè ®o¹n t¶ c¶nh. *KÓ tãm t¾t: 2. T×m hiÓu chó thÝch: ?Dựa vào phần giới thiệu ở SGK, em hãy -Tác giả: Nguyễn Minh Châu (1930nêu những nét cơ bản về cuộc đời và sự 1989) Mét trong nh÷ng c©y bót v¨n xu«i nghiÖp s¸ng t¸c cña nhµ v¨n NguyÔn tiªu biÓu cña nÒn v¨n häc ViÖt Nam thêi Minh Ch©u? chèng MÜ vµ lµ hiÖn tîng næi bËt trong v¨n häc níc ta nh÷ng n¨m 80 cña thÕ kØ XX. - Tõ khã: SGK H·y t×m hiÓu bè côc v¨n b¶n nµy theo 3. Bè côc: Theo cèt truyÖn cèt truyÖn? -Cuéc trß chuyÖn cña NhÜ víi Liªn (...bËc gç mßn lâm) -NhÜ nhê con trai sang bªn kia s«ng, l¹i nhờ bọn trẻ giúp anh ngồi sát cửa sổ để ng¾m c¶nh vµ nghÜ ngîi.(Cßn l¹i) - H·y nhËn xÐt vÒ thÓ lo¹i , ph¬ng thøc biểu đạt của truyện? Nêu cảm nhận ban ®Çu cña em vÒ tªn truyÖn BÕn quª?. ? Trong truyện, nhân vật Nhĩ đã đợc đặt trong t×nh huèng nh thÕ nµo?. ? Tại sao nói đó là tình huống trớ trêu, nghÞch lÝ nhng còng kh«ng tr¸i tù nhiªn, không phải là hoàn toàn bịa đặt vô lí?. 4.ThÓ lo¹i: TruyÖn ng¾n , kÕt hîp kÓ ,t¶, tr÷ t×nh vµ triÕt lÝ mét c¸ch gi¶n dÞ, nhá nhÑ mµ thÊm thÝa. -Tªn truyÖn gîi nh÷ng h×nh ¶nh quen thuéc vÒ lµng quª vµ gîi t×nh th©n th¬ng. II. Ph©n tÝch 1.T×nh huèng truyÖn , t×nh huèng cña nh©n vËt chÝnh: NhÜ - C¨n bÖnh hiÓm nghÌo khiÕn anh gÇn nh b¹i liÖt toµn th©n...TÊt c¶ mäi sinh hoạt của anh đều phải nhờvào sự giúp đỡ cña ngêi kh¸c,mµ chñ yÕu lµ Liªn-vî anh. Anh ®ang sèng nh÷ng ngµy cuèi cùng của cuộc đời mặc dù trớc đó anh đã tõng cã ®iÒu kiÖn ®i rÊt nhiÒu n¬i trªn thÕ giíi. -T×nh huèng nµy trí trªu nh mét nghÞch lÝ v× NhÜ lµ mét ngêi lµm c«ng việc phải đi nhiều, vậy mà cuối đời anh l¹i bÞ buéc chÆt vµo giêng bÖnh. - Nhĩ phát hiện ra vẻ đẹp của bờ bãi bên.

(230) -Tình huống đó đã giúp tác giả thể hiện nh÷ng ®iÒu g× vÒ kh¾c ho¹ nh©n vËt vµ chủ đề tác phẩm?. ? Qua c¸i nh×n vµ c¶m nhËn cña NhÜ, c¶nh vËt, thiªn nhiªn hiÖn lªn ë nh÷ng chi tiÕt nµo?. - Cảnh vật đợc miêu tả theo trình tự nào? Cã t¸c dông g×?. ?Nhĩ đã hỏi Liên những gì? Thái độ của Liªn ra sao? ? Nhĩ đã cảm nhận đợc điều gì với mình? -Tìm hiểu cuộc đối thoại giữa Liên với Nhĩ, qua thái độ, cử chỉ của chị với chång, qua suy t cña NhÜ víi vî->Liªn lµ ngời vợ nh thế nào? Nhĩ đã cảm nhận về vî nh thÕ nµo? - Khao kh¸t cuèi cïng cña NhÜ lµ g×? V× sao anh lại có khao khát đó? Nhận xét gì vÒ t©m tr¹ng cña NhÜ lóc nµy?. - Để thực hiện khao khát đó, Nhĩ đã làm gì? Điều đó có thực hiện đợc không? Từ đây anh đã rút ra một qui luật nào nữa trong cuộc đời mỗi con ngời?. kia s«ng, quen mµ l¹ vµ anh kh«ng thÓ ®i tới đó đợc dù chỉ một lần. Anh nhờ con trai thùc hiÖn khao kh¸t cña m×nh, nhng cậu bé lại để lỡ chuyến đò. =>Từ đó tác giả muốn tâm sự và khái quát những quy luật, triết lí cuộc đời b×nh thêng, gi¶n dÞ nhng kh«ng ph¶i lóc nµo còng sím nhËn ra mµ ph¶i tr¶i qua bao trải nghiệm, có khi phải đến cuối đời, trong những hoàn cảnh trớ trêu mà buéc b¶n th©n ph¶i nÕm tr¶i.=>§ã còng là chủ đề và đặc sắc của câu chuyện. 2.Nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ cña nh©n vËt NhÜ: *C¶nh vËt, thiªn nhiªn: -Nh÷ng chïm hoa b»ng l¨ng cuèi mïa tha thít nhng ®Ëm s¾c h¬n. -Dòng sông màu đỏ nhạt nh rộng thêmra. -Vßm trêi nh cao h¬n -Bê b·i mµu vµng thau xen mµu xanh non. =>Cảnh vật đợc tả theo tầm nhìn của Nhĩ, từ gần đến xa. Tạo thành không gian cã chiÒu s©u, réng. Cảnh vật đợc cảm nhận một cách tinh tÕ, võa quen, võa l¹, tëng chõng nh lÇn đầu tiên Nhĩ cảm thấy tất cả vẻ đẹp và sự giµu cã cña nã. *Víi Liªn: -Hái : “§ªm qua em cã nghe thÊy g× kh«ng?”, “H«m nay lµ ngµy mÊy?” -Liªn im lÆng, nÐ tr¸nh =>Bằng trực giác, Nhĩ đã nhận ra mình chẳng còn sống đựơc bao lâu nữa. Anh phải đối mặt với hoàn cảnh bi đát, không lèi tho¸t. => NhÜ cµng thÊu hiÓu vî víi lßng biÕt ơn sâu sắc và cảm động. Liên thơng yêu chång, tÇn t¶o, hi sinh v× chång con.NhÜ đã tìm thấy chỗ dựa và sức mạnh tinh thần chính là từ tổ ấm gia đình. Hình ¶nh so s¸nh thËt lµ s¸t hîp. *Khao kh¸t cña NhÜ: - §Æt ch©n lªn b·i båi bªn kia s«ng ->§©y chÝnh lµ sù thøc tØnh vÒ nh÷ng gi¸ trÞ bÒn v÷ng, s©u xa trong cuéc sèng chen vµo nh÷ng ©n hËn, xãt xa.Nh cã c¸i g× kh«ng ph¶i víi quª h¬ng, víi tuæi trÎ cña m×nh. -Nhờ con sang sông, đứa con bị cuốn hút vào đám cờ thế bên đờng nên để lỡ chuyền đò duy nhất trong ngày =>NhÜ kh«ng giËn con v× biÕt nã cha hiểu ý mình.Anh rút ra quy luật: Đời ngời thật khó tránh đợc những điều vòng vÌo hoÆc chïng ch×nh. Một quy luật khác đợc rút ra từ trải nghiÖm cña NhÜ lµ sù c¸ch biÖt kh¸c nhau gi÷a c¸c thÕ hÖ giµ, trÎ, cha con :Dï.

(231) ? Hành động kì quặc của Nhĩ là gì? ý nghĩa của hành động ấy?. NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt ,néi dung cña truyÖn?. rÊt th¬ng nhau nhng ®©u dÔ hiÓu nhau. Làm thế nào để các thế hệ thật hiểu nhau, bæ sung cho nhau ®em l¹i niÒm vui cho nhau khi cha muén. *Hành động kì quặc của Nhĩ: - Gi¬ c¸nh tay gÇy kho¸t kho¸t nh ®ang khẩn thiết ra hiệu cho một ai đó =>Anh muốn giục đứa con nhng qua đó thức tỉnh mọi ngời hãy sống khẩn trơng, sống có ích đừng la cà, chùng ch×nh dÒnh dµng, v« bæ. H·y døt ra khỏi nó, để hớng tới những giá trị đích thùc, vèn rÊt gi¶n dÞ, gÇn gòi vµ bÒn v÷ng. III.Tæng kÕt: Ghi nhí SGK. *Hoạt động 3: Củng cố, dặn dò: - Chủ đề của truyện này là gì? Liên hệ bản thân em có lần nào “chùng chình, vòng vèo” trong một việc nào đó không? - VÒ nhµ: Häc bµi, chuÈn bÞ bµi:Nh÷ng ng«i sao xa x«i.. NS :24/ 3 ND : 31/3 Tiết 145: chơng trình địa phơng phần tập làm văn A.Mục tiêu cần đạt: Giúp hoc sinh - ¤n l¹i nh÷ng kiÕn thøc vÒ v¨n nghÞ luËn nãi chung. - Tập trung suy nghĩ về một hiện tợng thực tế ở địa phơng . - TÝch hîp víi c¸c v¨n b¶n v¨n vµ c¸c bµi tiÕng viÖt, tËp lµm v¨n. - Rèn kĩ năng viết bài văn nghị luận về một sự vật, hiện tợng xã hội ở địa phơng. B.ChuÈn bÞ: -ThÇy: ChuÈn bÞ néi dung. -Trò: Chuẩn bị nội dung giáo viên đã hớng dẫn giờ trớc. C.TiÕn tr×nh lªn líp: *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tæ chøc: 2.KiÓm tra:ViÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh ë nhµ. 3.Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Hiện nay trong thực tế có rất nhiều vấn đề con ngời phải quan tâm để tìm giải pháp tối u nh vấn đề môi trờng, vấn đề quyền trẻ em, vấn đề xã hội… Đó là những vấn đề mà tất cả các quốc gia trên thế giới phải quan tâm đồng thời nó là vấn đề cụ thể của từng địa phơng phải giải quyết. Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu về và viết về một vấn đề thực tế ở địa phơng mình. *Hoạt động 2: Néi dung 1.Hớng dẫn một số vấn đề đã chuẩn bị từ tiết101 a.Xác định những vấn đề có thể viết ở địa phơng (Nhắc lại nội dung đã chuẩn bị ở tiết 101) ? ở địa phơng em, em thấy vấn đề 1- Vấn đề môi trờng: nào cần phải bàn bạc trao đổi thống + HËu qu¶ cña viÖc ph¸ rõng  lò lôt, h¹n h¸n… nhất thực hiện để mang lại lợi ích + HËu qu¶ cña viÖc chÆt ph¸ c©y xanh  « nhiÔm chung cho mäi ngêi? bÇu kh«ng khÝ. - Vấn đề môi trờng. + HËu qu¶ cña r¸c th¶i bõa b·i  khã tiªu hñy. ? Vậy khi viết về vấn đề môi trờng th× cÇn viÕt vÒ nh÷ng khÝa c¹nh nµo?.

(232) - Vấn đề về quyền trẻ em ? Khi viết về vấn đề này thì thực tế ở địa phơng em cần đề cập đến những khÝa c¹nh nµo?. 2- Vấn đề quyền trẻ em. + Sự quan tâm của chính quyền địa phơng đến trẻ em (x©y dùng, söa ch÷a trêng häc…). + Sự quan tâm của nhà trờng đến trẻ em (xây dùng khung c¶nh s ph¹m phï hîp..) + Sự quan tâm giúp đỡ của gia đình. -Vấn đề về xã hội 3 - Vấn đề xã hội: ? Khi viết về vấn đề này ta cần khai + Sự quan tâm giúp đỡ đối với các gia đình thuộc thác những khía cạnh nào ở địa diÖn chÝnh s¸ch ph¬ng m×nh? + Nh÷ng tÊm g¬ng s¸ng trong thùc tÕ(vÒ lßng nhân ái, đức hi sinh …) b. Xác định cách viết ? Vậy khi viết bất cứ một vấn đề gì ta - Yêu cầu về nội dung cần phải đảm bảo những yêu cầu gì + Sự việc hiện tợng đợc đề cập phải mang tính vÒ néi dung? phæ biÕn trong x· héi + Ph¶i trung thùc cã tÝnh x©y dùng, kh«ng s¸o rçng + Phân tích nguyên nhân phải đảm bảo tính khách quan vµ cã søc thuyÕt phôc + Néi dung bµi viÕt gi¶n dÞ dÔ hiÓu tr¸nh dµi dßng ? VËy bè côc cña mét v¨n b¶n cÇn cã - Yªu cÇu vÒ h×nh thøc: mÊy phÇn? Lµ nh÷ng phÇn nµo? §Ó lµm + Phải đủ bố cục ba phần (MB, TB, KB). rõ những phần đó cần trình bày ra sao? + Phải có đủ luận điểm, luận cứ, lập luận. *Hoạt động 3 Tiến hành đọc bài viết của mỗi cá nhân trong nhóm - C¸c thµnh viªn nhËn xÐt (Cã ghi biªn b¶n nhãm) - Mỗi nhóm chon một bài đọc trớc lớp. - Häc sinh nhËn xÐt - Giáo viên đánh giá bài viết của các nhóm. * Hoạt động 4: Củng cố- dặn dò: - HÖ thèng néi dung toµn bµi, kh¾c s©u kiÕn thøc c¬ b¶n. - Về nhà viết một văn bản hoàn chỉnh (chọn một trong các vấn đề đã hớng dẫn). NS :31/ 3 ND : 1/4 TiÕt 146:. Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 7. A.Mục tiêu cần đạt: –H/S nhận đợc kết quả bài viết số 7, những u điểm, những lỗi đã mắc về nội dung và h×nh thøc bµi viÕt. - Sửa những lỗi đã mắc trong bài viết, viết lại những đoạn văn. - RÌn kÜ n¨ng viÕt v¨n cho H/S. B.ChuÈn bÞ: - G/V: KÕt qu¶ bµi viÕt sè 7: §iÓm sè vµ nh÷ng nhËn xÐt, nh÷ng vÝ dô trong bµi lµm cña häc sinh. -H/S: +Lý thuyÕt d¹ng v¨n nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. +Yêu cầu của đề bài bài viết số 7 C.TiÕn tr×nh lªn líp: *Hoạt động 1: Khởi động 1.Tæ chøc: 2.KiÓm tra: ViÖc chuÈn bÞ cña häc sinh cho tiÕt tr¶ bµi 3.Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Sù cÇn thiÕt cña tiÕt tr¶ bµi víi H/S. *Hoạt động 2:.

(233) G/V: Đọc lại đề bài, bài viết số 7 H/S: Ghi đề vào vở.. ? Kiểu đề thuộc thể loại nào? ? Nội dung của đề Y/C? ? H×nh thøc cña bµi viÕt?. B¶ng phô: GV ghi dàn bài chuẩn bị sẵn để HS đối chiÕu , so s¸nh bµi viÕt cña m×nh.. G/V: NhËn xÐt u ®iÓm, khuyÕt ®iÓm cña bµi viÕt. + VÒ néi dung? + VÒ h×nh thøc? G/V: NhËn xÐt râ nh÷ng nhîc ®iÓm cña bµi viÕt +Nhîc ®iÓm chñ yÕu trong bµi cha thùc hiện tốt và cha đầy đủ?. I.§Ò bµi H×nh ¶nh bÕp löa trong bµi th¬ “BÕp Löa” cña B»ng ViÖt. II.Yªu cÇu chung. 1.Néi dung -ThÓ lo¹i: NghÞ luËn vÒ mét bµi th¬. -Vấn đề nghị luận: H/ảnh bếp lửa trong bài thơ “ BÕp Löa” -Nh÷ng néi dung cÇn tr×nh bµy trong bµi viÕt: +H×nh ¶nh bÕp löa xuyªn suèt toµn bé bµi th¬ : - Gîi l¹i nh÷ng kû niÖm vÒ ngêi bµ vµ t×nh bµ ch¸u. - ThÓ hiÖn lßng kÝnh yªu, biÕt ¬n cña ngêi cháu đi xa, đã trởng thành với bà, với gia đình, quê hơng, đất nớc. - S¸ng t¹o h×nh ¶nh bÕp löa võa thùc, võa mang ý nghÜa biÓu tîng. 2.H×nh thøc: - Bố cục đủ 3 phần: Mở bài, thân bài, kết bài. - Giữa các phần các đoạn phải đảm bảo sự liên kÕt chÆt chÏ víi nhau. - Bài viết trình bày sạch đẹp, khoa học. III.§¸p ¸n chÊm. 1.Më bµi: (2®iÓm) Giíi thiÖu bµi th¬ “BÕp löa”, nªu ý kiÕn kh¸i qu¸t cña m×nh vÒ h×nh ¶nh bÕp löa trong bµi th¬. 2.Th©n bµi: (5®iÓm) Phân tích, nêu nhận xét, đánh giá về hình ảnh bÕp löa trong bµi th¬: - H×nh ¶nh bÕp löa xuyªn suèt toµn bé bµi th¬. -H×nh ¶nh bÕp löa kh¬i nguån cho dßng håi tëng c¶m xóc vÒ bµ. -H×nh ¶nh bÕp löa gîi nh¾c cuéc sèng –kØ niÖm tuæi th¬ sèng bªn bµ vµ h×nh ¶nh ngêi bµ. -H×nh ¶nh bÕp löa gîi nh÷ng suy nghÜ vÒ cuéc đời bà. -H×nh ¶nh bÕp löa lu«n g¾n víi h×nh ¶nh ngêi bµ. BÕp löa b×nh dÞ, th©n thuéc mµ kú diÖu , thiªng liªng. - Sù s¸ng t¹o h×nh ¶nh bÕp löa võa thùc võa mang ý nghÜa biÓu tîng. 3.KÕt bµi: (2 ®iÓm) Lßng kÝnh yªu tr©n träng, biÕt ¬n cña ngêi cháu với ngời bà và cũng là đối với gia đình, quê hơng, đất nớc. 4.H×nh thøc (1 ®iÓm) -Trình bày sạch đẹp, khoa học, bố cục mạch lạc, râ rµng IV.NhËn xÐt u, khuyÕt ®iÓm 1.¦u ®iÓm: -H/S đã nghị luận đợc đúng thể loại ,nội dung mà đề bài yêu cầu. -Bố cục đầy đủ, chặt chẽ, các luận điểm rõ ràng. 2.Nhîc ®iÓm -ViÖc s¾p xÕp c¸c luËn ®iÓm ë mét sè bµi cha hîp lý, cßn thiÕu. -ViÖc ph©n tÝch cßn cha cã tÝnh kh¸i qu¸t ë mét sè bµi. -Lí lẽ sau mỗi dẫn chứng và lí lẽ để khẳng định.

(234) GV Trả bài cho học sinh nhận đợc cụ thÓ kÕt qu¶ vÒ ®iÓm. Tæng hîp ®iÓm cña bµi viÕt. §äc 1 sè ®o¹n v¨n viÕt tèt cã nªu tªn H/S. §äc 1 sè ®o¹n viÕt yÕu (Kh«ng nªu tªn häc sinh) GV: y/c H/S söa lçi bµi viÕt. H/S: Sửa những lỗi đã mắc cụ thể trong bµi viÕt cña m×nh. H/S:Có những thắc mắc gì cần giải đáp. GV: Nªu y/c cñng cè. H/S: Thùc hiÖn nh÷ng yªu cÇu cha hoµn thµnh. GV: Nªu yªu cÇu vÒ nhµ cho H/S. vấn đề cha sâu. 3.Tr¶ bµi cho häc sinh: -Tr¶ bµi; tæng hîp c¸c ®iÓm cña bµi viÕt. -Nêu tên một số bài khá, giỏi, đọc một số đoạn v¨n viÕt tèt. -Một số đoạn mắc lỗi đọc trớc lớp tránh nêu tên häc sinh. IV.Sửa lỗi và giải đáp thắc mắc: -Y/c häc sinh söa lçi vÒ néi dung, vÒ h×nh thøc trong bµi viÕt cña m×nh. -Lçi vÒ dïng tõ, viÕt c©u, viÕt ®o¹n -Lçi vÒ ch÷ viÕt -Tự viết lại những đoạn văn đã mắc lỗi. *Giải đáp thắc mắc cho học sinh (nếu có).. Cñng cè, dÆn dß: - Kiểm tra: y/c giải quyết đề bài bài viết số 7. - KiÓm tra l¹i viÖc söa lçi cña H/S. - Viết lại những đoạn đã mắc lỗi trong bài viết. - §äc tham kh¶o c¸c bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. NS :31/ 3 ND : 1/4 TiÕt 147- TËp lµm v¨n Biªn b¶n. A.Mục tiêu cần đạt: -Giúp học sinh nắm đợc cách viết một biên bản thông thờng. -Tích hợp với Văn và Tiếng Việt qua các bài đã học. -RÌn luyÖn kÜ n¨ng viÕt mét v¨n b¶n hµnh chÝnh theo mÉu. B.ChuÈn bÞ: -B¶ng phô -Mét sè biªn b¶n mÉu C.Tổ chức các hoạt động dạy và học. *Hoạt động 1 Khởi động 1.Tæ chøc 2.KiÓm tra 3.Bµi míi *Hoạt động 2 H×nh thµnh kh¸i niÖm míi I. §Æc ®iÓm cña biªn b¶n: §äc hai v¨n b¶n trong SGK 1. Ng÷ liÖu: a,Biên bản sinh hoạt chi đội tuần 6 b,Biªn b¶n tr¶ l¹i giÊy tê, tang vËt..... 2. NhËn xÐt: a,Biªn b¶n ghi l¹i nh÷ng sù viÖc g×? a, Biªn b¶n ghi l¹i: - Biªn b¶n a: néi dung diÔn biÕn, c¸c thµnh phÇn tham dù mét cuéc häp chi đội. - Biªn b¶n b: néi dung diÔn biÕn, c¸c thµnh phÇn tham dù mét cuéc trao tr¶ giÊy tê, tang vËt, ph¬ng tiÖn cho ngêi vi phạm sau khi đã xử lí. b,Biên bản cần phải đạt những yêu cầu gì b, Yêu cầu về nội dung và hình thức: vÒ néi dung vµ h×nh thøc? +VÒ néi dung: - Sè liÖu, sù kiÖn ph¶i chÝnh x¸c,cô thÓ..

(235) c,KÓ tªn mét sè biªn b¶n em biÕt?. ? Biªn b¶n lµ g×? - PhÇn më ®Çu cña biªn b¶n gåm nh÷ng mục nào? Tên của biên bản đợc viết nh thÕ nµo?. - PhÇn néi dung gåm nh÷ng môc g×? NhËn xÐt c¸ch ghi nh÷ng néi dung nµy trong biªn b¶n? - TÝnh chÝnh x¸c, cô thÓ cña biªn b¶n cã gi¸ trÞ g×?. - PhÇn kÕt thóc cña biªn b¶n cã nh÷ng môc nµo? - Môc kÝ tªn díi biªn b¶n nãi lªn ®iÒu g×? HS đọc Ghi nhớ -HS lµm bµi tËp theo nhãm -§¹i diÖn nhãm lªn tr×nh bµy -NhËn xÐt, kÕt luËn *Hoạt động 3. - Ghi chép phải trung thực, đầy đủ, kh«ng suy diÔn chñ quan. -Thñ tôc ph¶i chÆt chÏ( ghi râ thêi gian địa điểm cụ thể) - Lêi v¨n ng¾n gän, chÝnh x¸c, chØ cã mét c¸ch hiÓu, tr¸nh mËp mê tèi nghÜa. +VÒ h×nh thøc: -Phải viết đúng mẫu quy định -Kh«ng trang trÝ c¸c ho¹ tiÕt, tranh ¶nh minh ho¹ ngoµi néi dung cña biªn b¶n. c,KÓ tªn mét sè biªn b¶n thêng gÆp: - Biên bản đại hội Chi đội. - Biên bản đại hội Chi đoàn. - Biªn b¶n häp líp... - Biªn b¶n vÒ viÖc vi ph¹m.. *KÕt luËn: (Ghi nhí :môc 1, 2) II.C¸ch viÕt biªn b¶n: 1. PhÇn më ®Çu: - Quèc hiÖu, tiªu ng÷, tªn biªn b¶n, thêi gian, địa điểm, thành phần tham dự lập biªn b¶n. - Tªn cña biªn b¶n ph¶i nªu râ néi dung chÝnh cña biªn b¶n. 2. PhÇn néi dung: Gåm c¸c môc - Ghi l¹i diÔn biÕn, kÕt qu¶ cña sù viÖc - C¸ch ghi ph¶i trung thùc, kh¸ch quan, không đợc thêm vào ý kiến chủ quan của ngêi viÕt. -TÝnh chÝnh x¸c, cô thÓ cña biªn b¶n gióp cho ngời có trách nhiệm làm cơ sở để xem xét, đa ra những kết luận đúng đắn. 3. PhÇn kÕt thóc: Gåm c¸c môc - Thêi gian kÕt thóc. - Hä tªn, ch÷ kÝ cña chñ to¹,th kÝ hoÆc c¸c bªn tham gia lËp biªn b¶n. - Ch÷ kÝ thÓ hiÖn t c¸ch ph¸p nh©n cña nh÷ng ngêi cã tr¸ch nhiÖm lËp biªn b¶n. *Ghi nhí: SGK III.LuyÖn tËp Bµi tËp 2(SGK) H·y ghi l¹i phÇn më ®Çu, c¸c môc lín trong phÇn néi dung, phÇn kÕt thóc cña biên bản cuộc họp giới thiệu đội viên u tú của chi đội cho Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.. Cñng cè, dÆn dß: -HÖ thèng kiÕn thøc toµn bµi, c¸ch viÕt biªn b¶n. -Về nhà: Viết một biên bản họp lớp mà em đã đợc tham dự - ChuÈn bÞ :LuyÖn tËp viÕt biªn b¶n. NS :31/ 3 ND : 02/4 TiÕt 148 – 149:. V¨n häc Rô-Bin-Xơn ngoài đảo hoang (TrÝch) §e-ni-¬n §i-Ph«.

(236) A.Mục tiêu cần đạt: 1.Giúp học sinh hiểu và hình dung đợc cuộc sống gian khổ và tinh thần lạc quan của Rô-bin-xơn một mình trên đảo hoang, bộc lộ qua bức chân dung tự hoạ của nhân vật; nghệ thuật vẽ chân dung nhân vật đặc sắc của tác giả. 2.Tích hợp với Tiếng Việt và Tập làm văn (Các bài đã học) 3.RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch nh©n vËt B.ChuÈn bÞ: TiÓu thuyÕt R«-bin-x¬n Cru-x« Tranh minh ho¹ R«-bin –x¬n C.Tổ chức các hoạt động dạy và học: *Hoạt động 1 Khởi động 1.Tæ chøc 2.KiÓm tra -Vì sao tác giả Lê minh Khuê đặt tên truyện là Những ngôi sao xa xôi? Nhan đề ấy gîi cho em c¶m nhËn g×? -Kh¸i qu¸t nh÷ng phÈm chÊt chung cïng nh÷ng nÐt riªng cña Ph¬ng §Þnh, Nho,chÞ Thao.NhËn xÐt g× vÒ ng«i kÓ,cèt truyÖn? 3.Bµi míi: *Hoạt động 2 §äc hiÓu v¨n b¶n I.T×m hiÓu chung Một h/s đọc chú thích * 1.T¸c gi¶- t¸c phÈm - Nªu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶? - T¸c gi¶ :§e- ni- ¬n §i – ph«(1660- 1731) nhà văn Anh danh tiếng.Xuất thân từ gia đình t sản, bỏ dở việc học mục s để hoạt động chính trÞ vµ bu«n b¸n víi nhiÒu th¨ng trÇm chao đảo.Qua đời trong nghèo túng và bệnh tật. - T¸c phÈm R«- bin x¬n Cru- x« viÕt n¨m1719 lµ cuèn tiÓu thuyÕt cã tÝnh chÊt hiÖn thùc ®Çu - Tãm t¾t t¸c phÈm? tiªn cña VH Anh, ®i ®Çu cho thÓ lo¹i tù sù hiÖn đại. Đoạn trích thuộc chơng 10... 2. §äc – T×m hiÓu chó thÝch. - Y/C đọc :Giọng đọc trầm tĩnh, vui vui, pha GV đọc 1 đoạn. chót hãm hØnh, tù giÔu cît HS luyện đọc. -Tõ khã sgk. 3. Bè côc- ThÓ lo¹i - §o¹n trÝch nªn chia lµm mÊy Bè côc:3 ®o¹n ®o¹n? ý mçi ®o¹n? §1: “nh díi ®©y”:C¶m gi¸c chung khi tù ng¾m minh cña R«-bin-x¬n §2: “khÈu sóng cña t«i”:Trang phôc, trang bÞ cña R«-bin-x¬n Đ3: Diện mạo của vị chúa đảo ThÓ lo¹i : TiÓu thuyÕt phiªu lu. §o¹n trÝch: miªu t¶ ch©n dung tù ho¹. II.Ph©n tÝch ?Trang phôc cña R«-bin-x¬n gåm 1.Trang phôc cña R«-bin-x¬n những thứ gì? mỗi thứ ấy đợc kể và - Mũ:to tớng, cao lêu đêu, chẳng ra hình thù t¶ nh thÕ nµo? g×, lµm b»ng da dª. - ¸o: b»ng tÊm da dª, v¹t dµi tíi lng chõng b¾p đùi - QuÇn: loe ,l«ng dª thâng xuèng. - ñng: d dª, h×nh d¸ng hÕt søc k× côc - Th¾t lng:da dª - Lñng l¼ng bªn nµy mét chiÕc ca nhá, bªn kia mét chiÕc r×u con - §eo hai c¸i tói b»ng da dª... - NhËn xÐt g× vÒ c¸ch t¶, kÓ cña t¸c =>T¸c gi¶ t¶ rÊt kÜ, giäng v¨n dÝ dám. gi¶? *Trang phục, trang bị hết sức độc đáo đặc - §ã lµ trang phôc, trang bÞ nh thÕ.

(237) nµo? Em cã suy nghÜ g× vÒ trang phôc, trang bÞ cña R«-bin-x¬n (Trong điều kiện sống lúc đó của anh) ? - Diện mạo của Rô-bin-xơn đợc tả qua chi tiÕt nµo?. biệt.Nó là kết quả của lao động sáng tạo, của nghị lực và tinh thần vợt lên hoàn cảnh để sống một cách tơng đối thoải mái trong điều kiÖn cã thÓ cã cña m×nh. 2. DiÖn m¹o cña R«-bin-x¬n - Màu da không đến nỗi đen cháy... - R©u:dµi, xÐn tØa thµnh mét cÆp ria mÐp to tíng kiÓu Håi gi¸o... NhËn xÐt g× vÒ c¸ch kÓ? Qua diÖn =>C¸ch kÓ dÝ dám, kh«i hµi vÒ níc da ®en m¹o Êy ta hiÓu thªm g× ë R«-binmét c¸ch kh«ng b×nh thêng v× cuéc sèng ë trªn x¬n? đảo vô cùng khắc nghiệt, gian khổ.Cách xén tỉa râu cho thấy: anh không đánh mất hi vọng sống để trở về. Hoạt động nhóm:Thảo luận 3. §»ng sau bøc ch©n dung - Chóng ta thÊy g× sau bøc ch©n -Thấy đợc cuộc sống gian nan, vất vả trên đảo dung cña R«-bin-x¬n? hoang h¬n mêi n¨m trêi cña anh. -Thấy đợc nghị lực, trí thông minh sự khéo lÐo, ®Çu ãc thùc tÕ, quyÕt t©m sèng, tÝnh c¸ch kiên cờng, tinh thần lạc quan, yêu đời của Rôbin-xơn ?Nªu nhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt vµ néi III.Tæng kÕt dung ®o¹n trÝch Ghi nhí(SGK) Hoạt động 3 Củng cố dặn dò - T¹i sao t¸c gi¶ l¹i t¶ trang phôc kÜ h¬n diÖn m¹o? - Rót ra bµi häc cho b¶n th©n lµ g× tõ ®o¹n trÝch võa häc? - ChuÈn bÞ bµi Bè cña Xi-m«ng. NS :31/ 3 ND : 02/4 TiÕt 150 - TiÕng ViÖt. Tæng kÕt vÒ ng÷ ph¸p. A.Mục tiêu cần đạt: 1.Ôn tập và hệ thống hoá kiến thức về ngữ pháp đã học (Từ loại, Cụm từ) 2.TÝch hîp víi V¨n vµ TËp lµm v¨n 3.RÌn luyÖn kÜ n¨ng vËn dông c¸c kiÕn thøc ng÷ ph¸p vµo nãi, viÕt trong giao tiÕp x· héi vµ trong viÖc viÕt bµi TËp lµm v¨n. B.ChuÈn bÞ: - GV: Nghiªn cøu bµi d¹y. - HS: ¤n tËp kiÕn thøc theo néi dung «n tËp - ChuÈn bÞ b¶ng phô C.Tổ chức các hoạt động dạy và học *Hoạt động 1 Khởi động 1.Tæ chøc 2.KiÓm tra: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh 3.Bµi míi *Hoạt động 2 ¤n tËp 1.GV giao hợp đồng cho học sinh -C¸c nhãm nhËn nhiÖm vô, th¶o luËn, ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng phô NhiÖm vô cña c¸c nhãm: -Nhóm 1:Khái niệm danh từ, động từ - Nhãm 2:Kh¸i niÖm tÝnh tõ, sè tõ -Nhóm 3:Khái niệmđại từ, lợng từ - Nhãm 4:Kh¸i niÖm chØ tõ, phã tõ -Nhãm 5:Kh¸i niÖm quan hÖ tõ, trî tõ. A.Tõ lo¹i I.Danh từ, động từ, tính từ 1.Bài tập 1: Xác định danh từ, động từ, tÝnh tõ -Danh tõ: lÇn, l¨ng ,lµng -§éng tõ: nghÜ ngîi, phôc dÞch,®Ëp -Tính từ: hay, đột ngột, sung sớng 2.Bµi tËp 2 + bµi tËp 3.

(238) - Nhãm 6:Kh¸i niÖm t×nh th¸i tõ, th¸n tõ *PhÇn bµi tËp: Nhãm 1 , 2 ,3: bµi 1+ bµi 2+ bµi 3 Nhãm 4,5,6: bµi 4,5 2.C¸c nhãm tr×nh bµy phÇn lÝ thuyÕt sau đó trình bày kết quả bài tập đợc giao.. T×m hiÓu kh¶ n¨ng kÕt hîp cña danh tõ, động từ, tính từ a, Danh tõ cã thÓ kÕt hîp víi c¸c tõ :nh÷ng, c¸c, mét nh÷ng ,c¸c, mét + lÇn, lµng, c¸i l¨ng, «ng gi¸o b,§éng tõ cã thÓ kÕt hîp víi c¸c tõ: h·y, đã, vừa hãy, đã, vừa + đọc, nghĩ ngợi,phục dịch, ®Ëp c,TÝnh tõ cã thÓ kÕt hîp víi c¸c tõ :RÊt, h¬i, qu¸ Rất, hơi, quá +hay, đột ngột, phải, sung síng 3.Bµi tËp 4: §iÒn tõ vµo b¶ng sau: (B¶ng phô theo mÉu trong SGK) 4.Bµi tËp 5 T×m hiÓu sù chuyÓn lo¹i cña tõ: a, Từ tròn là tính từ, trong câu văn nó đợc dùng nh động từ. b,Tõ lÝ tëng lµ danh tõ trong c©u v¨n nµy nó đợc dùng nh tính từ c,Tõ b¨n kho¨n lµ tÝnh tõ, trong c©u v¨n này nó đợc dùng nh danh từ.. 1.GV giao hợp đồng cho häc sinh -C¸c nhãm nhËn nhiÖm vô, th¶o luËn, ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng phô. NhiÖm vô cña c¸c nhãm: a,C¸c nhãm lµm bµi tËp 1 vµ 2(PhÇn II.C¸c tõ lo¹i kh¸c) b, Nhãm 1,2 lµm bµi 1Nhãm 4,3 lµm bµi tËp 2-Nhãm 5,6 lµm bµi tËp 3 (PhÇn B Côm tõ) 2.C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ bµi tập đợc giao. -C¸c nhãm nhËn xÐt, bæ sung.. II.C¸c tõ lo¹i kh¸c: §iÒn tõ in ®Ëm trong c¸c c©u vµo b¶ng tæng hîp Sè §¹i tõ Lîng ChØ tõ Phã QHT tõ tõ tõ ba, n¨ m. t«i, bao nhiªu, bao giê,bÊ y giê. nh÷n g. Êy,®© u. đã, míi, đã, ®an g. ë, cña, nhng, nh. trî tõ T×nh th¸i tõ chØ, h¶ c¶, ngay , chØ. th¸n tõ trêi ¬i. B.Côm tõ: 1.Bài tập 1: Xác định và phân tích các cụm danh từ a, Tất cả những ảnh hởng quốc tế đó -mét nh©n c¸ch rÊt ViÖt Nam -mét lèi sèng rÊt b×nh dÞ...... b,nh÷ng ngµy khëi nghÜa dån dËp ë lµng c,TiÕng cêi nãi...... *Chỉ ra dấu hiệu cho biết đó là cum danh từ: -Nh÷ng tõ ng÷ in ®Ëm lµ phÇn trung t©m cña côm danh tõ -Dấu hiệu để nhận biết cụn danh từ là từ những ở phía trớc hoặc có thÓ thªm tõ nh÷ng vµo tríc phÇn trung t©m. 2.Bài tập 2: Xác định và phân tích các cụm động từ a, Vừa lúc ấy, tôi đã đến gần anh.Với lòng mong nhớ của anh, chắc anh nghÜ r»ng, con anh sÏ ch¹y x« vµo lßng anh, sÏ «m chÆt lÊy cæ anh b,¤ng chñ tÞch lµng em võa lªn c¶i chÝnh... *Những từ gạch chân là phần trung tâm của cụm động từ -Dấu hiệu để nhận biết cụm động từ là các từ: đã, sẽ,vừa 3.Bài tập 3 Xác định và phân tích cụm tính từ a, rÊt ViÖt Nam, rÊt b×nh dÞ, rÊt ViÖt Nam, rÊt Ph¬ng §«ng, rÊt míi, rất hiện đại.

(239) b,sÏ kh«ng ªm ¶ c,phøc t¹p h¬n,còng phong phó vµ s©u s¾c h¬n *Nh÷ng tõ ng÷ in ®Ëm lµ phÇn trung t©m cña côm tÝnh tõ, ë ®©y cã hai từ Việt Nam và Phơng Đông là các danh từ đợc dùng làm tính từ. -Dấu hiệu để nhận biết cụm tính từ là từ rất, hoặc có thể thêm từ rất vµo phÝa tríc.  Hoạt động 3: Củng cố ,dặn dò -HÖ thèng kiÕn thøc võa «n tËp. -VÒ nhµ: ChuÈn bÞ bµi : Tæng kÕt Ng÷ ph¸p( TiÕp). -GV: đánh gi¸ kÕt qu¶ bµi tËp cña c¸c nhãm. NS :31/ 3 ND : 02/4 TiÕt 151 - TËp lµm v¨n: LuyÖn tËp viÕt biªn b¶n A.Mục tiêu cần đạt -¤n tËp lÝ thuyÕt vµ c¸ch viÕt biªn b¶n -TÝch hîp víi V¨n, TiÕng ViÖt vµ vèn sèng thùc tÕ. -RÌn luyÖn kÜ n¨ng lËp biªn b¶n theo nh÷ng yªu cÇu vÒ h×nh thøc vµ néi dung nhÊt định. B.ChuÈn bÞ: Biªn b¶n mÉu C.Tổ chức các hoạt động dạy và học *Hoạt động 1 : Khởi động 1,Tæ chøc 2.KiÓm tra: Biªn b¶n lµ g×? nªu c¸ch viÕt biªn b¶n? 3.Bµi míi* Hoạt động 2: LuyÖn tËp C¸c nhãm th¶o luËn , ghi kÕt qu¶ vµo giÊy . - Nội dung nh trong SGK đã đầy đủ dữ liệu để lập một biên bản cha? - CÇn thªm bít nh÷ng g×? - CÇn s¾p xÕp l¹i nh thÕ nµo cho phï hîp?. - C¸c nhãm th¶o luËn viÕt biªn b¶n theo yêu cầu của đề bài. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy tríc líp. - C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - GV: §¸nh gi¸ kÕt qu¶ cña c¸c nhãm .. I.Bµi tËp 1SGK - §äc néi dung - S¾p xÕp l¹i cho hîp lÝ: §¸p ¸n 1,b( “kÕt thóc...” ghi ë cuèi biªn b¶n 2,a 3,d 4,c 5,e,g 6,h II.Bµi tËp 2: H·y ghi l¹i biªn b¶n häp líp tuÇn võa qua cña líp em. PhÇn ®Çu - Quèc hiÖu vµ tiªu ng÷ -Tªn biªn b¶n. - Thêi gian. - §Þa ®iÓm -Thµnh phÇn tham dù. PhÇn chÝnh -DiÔn biÕn - KÕt qu¶ PhÇn cuèi -Thêi gian kÕt thóc. - Thñ tôc kÝ x¸c nhËn. *Hoạt động 3 : Củng cố, dặn dò:.

(240) -Nªu l¹i néi dung ph¶i cã cña biªn b¶n. -Về nhà viết một biên bản : Biên bản họp chi đội chuẩn bị cho hoạt động chào mừng ngày 26-3 - Chuẩn bị bài:Hợp đồng. NS :31/ 3 ND : 05/4 TiÕt 152 - TËp lµm v¨n Hợp đồng A.Mục tiêu cần đạt: -HS nắm đợc hình thức và nội dung của văn bản hợp đồng, một loại văn bản hành chính thông dụng trong đời sống. -Tích hợp với Văn và Tiếng Việt qua các bài đã học. -RÌn luyÖn kÜ n¨ng t¹o lËp v¨n b¶n hµnh chÝnh. B.ChuÈn bÞ: Hợp đồng mẫu C.Tổ chức các hoạt động dạy và học *Hoạt động 1 Khởi động 1.Tæ chøc 2.KiÓm tra: KiÓm tra bµi tËp tiÕt 149 lµm ë nhµ. 3.Bµi míi *Hoạt động 2 H×nh thµnh kh¸i niÖm míi §äc v¨n b¶n trong SGK. C¸c nhãm th¶o luËn c¸c c©u hái sau: ?.Tại sao cần phải có hợp đồng?. ?. Hợp đồng ghi lại những nội dung gì? ?. Hợp đồng cần phải đạt những yêu cầu nµo? ?. Hãy kể tên những hợp đồng mà em biÕt? §¹i diÖn nhãm lªn tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn cña nhãm ?Thế nào là hợp đồng? §äc môc 1 Ghi nhí Dùa vµo ng÷ liÖu võa ph©n tÝch, tr¶ lêi c¸c c©u hái sau: -Phần mở đầu của hợp đồng gồm những mục nào?Tên của hợp đồng đợc viết nh. I. Đặc điểm của hợp đồng 1. Ngữ liệu: Hợp đồng mua bán sách gi¸o khoa 2. NhËn xÐt: a,Mục đích: Cần phải có hợp đồng vì đó là văn bản có tính pháp lí, nó là cơ sở để c¸c tËp thÓ, c¸ nh©n lµm viÖc theo quy định của pháp luật. b,Nội dung: Hợp đồng ghi lại những nội dung cụ thể do hai bên kí hợp đồng thoả thuËn víi nhau. c,Yêu cầu: Hợp đồng cần phải ngắn gọn, râ rµng, chÝnh x¸c,chÆt chÏ vµ ph¶i cã sù rµng buéc cña hai bªn kÝ víi nhau trong khu«n khæ cña ph¸p luËt. d, Các hợp đồng thờng gặp: hợp đồng lao động, hợp đồng thuê xe, thuê nhà. Xây dùng... *KÕt luËn (Môc 1 Ghi nhí) II. Cách làm hợp đồng: 1. Các mục trong hợp đồng: -PhÇn më ®Çu: quèc hiÖu, tiªu ng÷, tªn hợp đồng, thời gian, địa điểm. Họ tên, chức vụ, địa chỉ của các bên kí kết hợp.

(241) thÕ nµo? -PhÇn néi dung gåm nh÷ng môc nµo? c¸ch ghi nh÷ng néi dung nµy nh thÕ nµo? -PhÇn kÕt thóc cã nh÷ng môc nµo?. -Lời văn của hợp đồng phải nh thế nào? §äc bµi tËp 1 - Cần viết hợp đồng trong những tình huãng nµo?. đồng. -PhÇn néi dung: Ghi l¹i néi dung cña hợp đồng theo từng điều khoản đã đợc thèng nhÊt. -PhÇn kÕt thóc:Chøc vô, ch÷ kÝ, hä tªn của đại diện các bên tham gia kí kết hợp đồng và xác nhận bằng dấu của cơ quan hai bªn (nÕu cã) 2. Lời văn của hợp đồng phải chính x¸c,chÆt chÏ. III. LuyÖn tËp Lµm bµi tËp1 Cần viết hợp đồng trong các trờng hợp sau: b,c,e. *Hoạt động 3 : Củng cố, dặn dò: -Thế nào là hợp đồng? -Nêu cách viết một hợp đồng? -VÒ nhµ: Häc bµi, lµm bµi tËp 2 -Chuẩn bị bài: Luyện tập viết hợp đồng. NS :31/ 3 ND : 07/4 TiÕt 153:. Bè cña Xi-M«ng (TiÕt 1 - TrÝch). - G. §¬ M«- Pa- x¨ng -. ngêi.. A-Mục tiêu cần đạt: - Học sinh hiểu đợc Mô - Pa – Xăng đã miêu tả sắc nét diễn biến tâm trạng cña 3 nh©n vËt chÝnh trong v¨n b¶n. - Thấy đợc tấm lòng nhân đạo của tác giả.Giáo dục học sinh lòng yêu thơng con. - RÌn luyÖn kü n¨ng ph©n tÝch qua diÔn biÕn t©m tr¹ng nh©n vËt, theo m¹ch cèt truyÖn. B-ChuÈn bÞ: - G/V: Đọc phần cuối của truyện trong SGV Trang 146 để tham khảo . Bµi so¹n, ch©n dung nhµ v¨n. - H/S: So¹n bµi. §äc v¨n b¶n SGK Trang 140. C-TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1: Khởi động. 1-Tæ chøc: 2- KiÓm tra: -Cuộc sống hết sức khó khăn của Rô - Bin – Xơn đợc thể hiện nh thế nào? -NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt viÕt truyÖn cña t¸c gi¶ qua ®o¹n trÝch häc? 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: *Hoạt động 2: §äc – HiÓu v¨n b¶n I-T×m hiÓu chung. 1.T¸c gi¶: Guy đơ Mô- pa- xăng( 1850- 1893) nhà văn - Tr×nh bµy nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶? Ph¸p thÕ kû 19. 2.§äc, kÓ: - §äc thÓ hiÖn râ h×nh ¶nh, t©m tr¹ng cña - GV nêu yêu cầu đọc nh©n vËt. GV đọc 1 đoạn, 2-3 HS đọc -Chú ý những lời đối thoại -KÓ tãm t¾t ®o¹n trÝch. - KÓ tãm t¾t ®o¹n trÝch? 2- Bè côc: -V¨n b¶n chia 4 phÇn +Nçi tuyÖt väng cña Xi-M«ng.

(242) +Xi-M«ng gÆp b¸c Phi-lÝp +B¸c Phi-LÝp ®a Xi-M«ng vÒ nhµ +Ngµy h«m sau ë trêng. II-Ph©n tÝch v¨n b¶n: 1-Nh©n vËt Xi-M«ng *T©m trang cña Xi-M«ng: - Cã c¶m gi¸c uÓ o¶i thêng thÊy sau khi khãc. *H/S đọc từ đầu  khóc hoài ? Những câu văn nào miêu tả rõ tâm trạng -Em nghĩ đến nhà, rồi nghĩ đến mẹ... em lại khãc. cña Xi-m«ng? -Em ch¼ng nh×n thÊy g× quanh em n÷a mµ chØ khãc hoµi ->Giµnh nhiÒu nh÷ng c©u v¨n miªu t¶ t©m tr¹ng cña Xi-M«ng->mét t©m tr¹ng ®au ?Nhµ v¨n miªu t¶ nhiÒu lÇn Xi-m«ng khãc? ThÓ hiÖn t©m tr¹ng cña em thÕ nµo? buån, tuyÖt väng tríc hoµn c¶nh thùc t¹i cña ?Suy nghÜ cña em tríc hoµn c¶nh cña Xi- em. m«ng? *Lời nói, hành động của Xi – Mông: - Chúng nó đành cháu...vì...cháu -...Ch¸u...kh«ng cã bè... ?Lời nói của Xi-Mông đợc thể hiện ntn? - Em nãi gi÷a nh÷ng tiÕng nÊc buån tñi,... lời nói ngắt quãng, nghẹn ngào, đau đớn c¸nh miªu t¶ rÊt tinh tÕ vÒ t©m lÝ nh©n vËt. -B¸c cã muèn lµm bè ch¸u kh«ng? -ThÕ nhÐ! B¸c Phi – lÝp, b¸c lµ bè ch¸u. ?Thái độ của nhà văn ntn? - Nªu bè côc cña VB ?. ?Xi – M«ng nãi víi b¸c Phi-lÝp thÕ nµo? ?Lêi nãi Êy thÓ hiÖn kh¸t khao g×? ?Nhận xét của em qua những câu đối thoại Lời đối thoại rất tự nhiên, thể hiện những nµy? kh¸t khao vµ vµ ng©y th¬ cña Xi –m«ng, em ?Tình cảm, thái độ của nhà văn giành cho khát khao cả những điều bình dị nhất, thật tội em ntn? nghiệp, đáng thơng. ?Em hiÓu g× vÒ c¸nh kÓ chuyÖn cña nhµ v¨n qua ®o¹n truyÖn nµy? ? Xi – m«ng lµ em bÐ thÕ nµo? *Hoạt động 3: Củng cố , dặn dò: -LuyÖn tËp ë tiÕt 1: ?H/S: kÓ tãm t¾t v¨n b¶n? +KÓ tãm t¾t v¨n b¶n ?Tãm t¾t vÒ hoµn c¶nh cña Xi – M«ng? +Ph©n tÝch nh©n vËt Xi- M«ng ?Ph©n tÝch nh©n vËt Xi –m«ng. (Cách miêu tả về Xi- Mông, thái độ của nhà ?Thái độ và tình cảm của nhà văn thể hiện văn). ntn? -Về nhà: học bài theo yêu cầu đã học và luyện G/V: Nêu yêu cầu về nhà cho H/S để học tập ở tiết 1. tiÕt 2. -T×m hiÓu tiÕp cho tiÕt 2: C©u hái 3+4 SGK trang 143.. NS :31/ 3 ND : 07/4 TiÕt 154:. Bè cña Xi-M«ng (TiÕt 2 - TrÝch). - G. §¬ M«- Pa-x¨ng -. A-Mục tiêu cần đạt: - TiÕp tôc ph©n tÝch cho häc sinh hiÓu diÔn biÕn t©m tr¹ng cña 3 nh©n vËt chÝnh trong ®o¹n trÝch. - Thấy đợc giá trị nhân văn của VB. - Gi¸o dôc häc sinh lßng yªu th¬ng con ngêi. B-ChuÈn bÞ: -G/V: §äc phÇn cuèi truyÖn tham kh¶o trong SGV NV9 ..

(243) Bµi so¹n; ch©n dung nhµ v¨n -H/S: So¹n bµi, chuÈn bÞ cho tiÕt 2, häc bµi ë tiÕt 1. C-TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1. Khởi động. 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: Tãm t¾t ®o¹n trÝch Bè cña Xi- M«ng? 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: *Hoạt động 2: §äc – HiÓu v¨n b¶n II- Ph©n tÝch v¨n b¶n G/V: Giới thiệu hoàn cảnh gia đình của 2- Nh©n vËt Bl¨ng-Sèt: chÞ Bl¨ng – Sèt. Chị là ngời phụ nữ đức hạnh, đẹp nhất vïng; mét thêi lÇm lì bÞ lõa dèi khiÕn cho Xi – mông trở thành đứa con không bố. -Mét ng«i nhµ nhá, quÐt v«i tr¾ng hÕt søc H/S: §äc: Nh÷ng lêi v¨n kÓ, t¶ vÒ nh©n s¹ch sÏ. vËt B-l¨ng –Sèt? Mét cuéc sèng nghÌo nhng ng¨n n¾p, - Ngôi nhà của chị đợc miêu tả ntn? nghiªm tóc. Cách tả thể hiện thái độ của nhà văn - Khi chÞ xuÊt hiÖn b¸c Phi –lÝp hiÓu ra Thái độ, cử chỉ của chị với khách rất dè dặt ngay ®iÒu g×? nghiªm tóc, tù träng. - ChÞ lµ ngêi thiÕu phô ntn? *T©m tr¹ng cña Bl¨ng-sèt: -Đôi má đỏ bừng và tê tái đến tận xơng tuỷ. - Thái độ của chị đối với khách ntn? -Hổ then lặng ngắt và quằn quại dựa vào t- Tâm trạng của chị đợc TG miêu tả ntn? ờng. Miªu t¶ s¾c nÐt, kh¶ n¨ng ph©n tÝch t©m lÝ - NhËn xÐt vÒ c¸ch miªu t¶ t©m tr¹ng cña tinh tÕ cña nhµ v¨n. Chị là ngời phụ nữ bất hạnh đau đớn chịu TG? thiệt thòi  thái độ cảm thông và chia sÎto¸t lªn ý nghÜa t tëng nh©n v¨n cao. Bl¨ng –Sèt lµ ngêi phô n÷ ntn? 3-Nh©n vËt Phi – LÝp: Thái độ của nhà văn? *H×nh d¸ng: - Cao lín, r©u tãc ®en qu¨n. -Một bàn tay chắc nịch đặt lên vai em. - T×m nh÷ng c©u v¨n miªu t¶ vµ kÓ vÒ H×nh ¶nh cña mét ngêi v÷ng vµng tèt bông Phi-LÝp? rất đáng tin cậy. - Em cã nhËn xÐt g× vÒ miªu t¶ cña nhµ *Thái độ, hành động: v¨n? Nhµ v¨n muèn thÓ hiÖn ®iÒu g×? -B¸c hiÓu ra ngay lµ kh«ng bìn cît. - Cã chø, b¸c muèn chø. - Qua thái độ, hành động của bác Phi-líp -Nhấc bổng em lên đột ngột hôn vào má em. em thÊy b¸c lµ con ngêi ntn? C¸ch miªu t¶ ng¾n gän, gi¶n dÞ. Nh©n vËt Phi-lÝp thùc sù lµ chç dùa tinh -Vì sao bác lại có thái độ, hành động nh thần cho Xi – mông. Hành động của bác đầy vËy? nhân hậu, cao đẹp, giàu tình yêu thơng. -DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña Phi-Lip: Khi ®a Xi – M«ng vÒ nhµ Phi – LÝp nghÜ -Diễn biến tâm trạng của bác Phi – Líp đ- bụng có thể đùa cợt với chị Blăng-Sốt khi gÆp chÞ, Phi – lip kh«ng cßn ý nghÜ nµy n÷a. îc t¸c gi¶ thÓ hiÖn ntn trong c¶ ®o¹n trÝch? Cuèi cïng v× th¬ng Xi – M«ng vµ c¶m mÕn Bl¨ng – sèt, Phi –LÝp rÊt vui rÊt s½n sµng lµm bè Xi –M«ng Niềm vui và bất ngờ đến với Phi – líp *KÕt thóc ®o¹n trÝch Hạnh phúc xốn xang ở trong lòng XiH/S đọc tiếp phần cuối đoạn trích? Mông, em có đủ sức mạnh để đấu chọi lại -Ngày hôm sau đến trờng sự việc xảy ra bän b¹n ¸c ýý nghÜa lín lao vÒ t tëng nh©n.

(244) v¨n to¸t lªn tõ t¸c phÈm lµ mang l¹i h¹nh phóc cho trÎ bÊt h¹nh vµ con ngêi ph¶i lu«n giµu t×nh yªu th¬ng. *Hoạt động 3: Tổng kết – ghi nhớ ? Nghệ thuật đặc sắc trong cách viết -Nhà văn đã thể hiện sắc nét diễn biến tâm tr¹ng cña ba nh©n vËt truyÖn cña M« – pa- x¨ng lµ g×? -Nhắc nhở chúng ta về thái độ sống phải ?Nh¾c nhë chóng ta ®iÒu g×? giµu lßng th¬ng yªu con ngêi th«ng c¶m, sÎ chia. *Ghi nhí: SGK-144 *Hoạt động 4: Củng cố – dặn dò - G/V nªu c¸c yªu cÇu cñng cè (5yªu cÇu) -KÓ tãm t¾t ®o¹n trÝch Chó ý ph©n tÝch râ nghÖ thuËt s¾c nÐt cña -Ph©n tÝch nh©n vËt Bl¨ng- sèt; Phi – LÝp t¸c gi¶ vµ gi¸ trÞ nh©n v¨n cña t¸c phÈm. -Thái độ, t tởng của nhà văn? -G/V nªu yªu cÇu vÒ nhµ -Néi dung cÇn ghi nhí? -Bµi häc cho em vÒ néi dung gi¸o dôc to¸t lªn tõ ®o¹n trÝch. -VÒ nhµ: -Häc bµi theo yªu cÇu. -Đọc và luyện tập các tác phẩm đã học ở lớp 9 -Chó ý c¸c c©u hái ë bµi «n tËp truyÖn trang 144 ntn víi Xi – m«ng? (Xi – m«ng thÕ nµo? em có suy nghĩ, tin tởng sắt đá thế nào?). Ngµy 01 th¸ng 04 n¨m 2013 Ký duyÖt cña Tæ CM TT. Hoµng Minh TiÕn. NS : 07/ 4 ND : 08/4 TiÕt 155 ¤n tËp vÒ truyÖn A-Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh: - Ôn tập củng cố kiến thức về những tác phẩm truyện hiện đại VN đã học ở lớp 9. - Cñng cè vÒ thÓ lo¹i truyÖn: TrÇn thuËt x©y dùng NV,cèt truyÖn, t×nh huèng truyÖn. - RÌn kÜ n¨ng tæng hîp, hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc. B-ChuÈn bÞ: - G/V: Bµi so¹n. Giai đoạn văn học từ sau CMT 8/1945 phần văn xuôi hiện đại. - H/S: Häc bµi cò vµ t×m hiÓu phÇn híng dÉn chuÈn bÞ bµi «n tËp vÒ truyÖn. C-TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1. Khởi động. 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: -Ph©n tÝch hai nh©n vËt: Bl¨ng – Sèt vµ Phi – lÝp trong ®o¹n trÝch häc -Néi dung phÇn ghi nhí cña bµi häc 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: -Những tác phẩm truyện đã học ở lớp 9 đều thuộc văn học giai đoạn sau CMT8/1945 để hệ thống các kiến thức về những tác phẩm truyện cần thiết phải ôn tập vÒ truyÖn.

(245) *Hoạt động 2. Néi dung «n tËp - Có mấy tác phẩm truyện hiện đại Việt 1-LËp b¶ng thèng kª t¸c phÈm truyÖn hiÖn nam đã học ở lớp 9? đại Việt Nam đã học ở lớp 9. (5 t¸c phÈm) -LËp b¶ng thèng kª theo mÉu SGK - G/V: yªu cÇu lËp b¶ng thèng kª theo - Ghi đủ từ 5 tác phẩm vào bảng (đủ 4 cột) mÉu SGK trang 144. - H/S: Tr¶ lêi c¸c c©u hái theo 4 cét cña b¶ng thèng kª. Stt. Tªn TP. T¸c gi¶. STn¨m. 1. Lµng. Kim L©n. 1948. 2. 3. LÆng lÏ SaPa. NguyÔn Thµnh Long. BÕn quª. NguyÔn Minh Ch©u. Tãm t¾t néi dung Qua t©m tr¹ng ®au xãt, tñi hæ cña «ng Hai ë n¬i tản c khi nghe tin đồn làng mình theo giặc, truyện thÓ hiÖn t×nh yªu lµng, yªu quª s©u s¾c, thèng nhÊt víi lßng yªu níc vµ tinh thÇn kh¸ng chiÕn cña ngêi n«ng d©n.. 1970. Cuéc gÆp gi÷a t×nh cê cña «ng ho¹ sü, c« kü s trÎ víi ngêi thanh niªn lµm viÖc mét m×nh t¹i tr¹m khí tợng trên núi cao Sapa. Qua đó ca ngợi những ngời lao động thầm lặng, có cách sống đẹp, cống hiÕn søc m×nh cho ®©t níc.. 1985. Qua nh÷ng c¶m xóc vµ suy ngÉm cña nh©n vËt Nhĩ vào lúc cuối đời trên giờng bệnh, truyện thức tØnh ë mäi ngêi sù tr©n träng nh÷ng gi¸ trÞ vµ vÎ đẹp bình dị, gần gũi của cuộc sống quê hơng.. G/V yªu cÇu: +H/S tr¶ lêi kü c©u hái cét 5 . Thèng nhÊt ghi vµo vë. +Học sinh ghi đủ 5 tác phẩm theo cột 5 vµo vë - Học sinh đọc câu hỏi 2+3 trang 144? -Thêi kú kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, thêi kú kh¸ng chiÕn chèng Mü cã nh÷ng truyÖn nµo? - Sau 1975 cã truyÖn nµo? - Hình ảnh con ngời việt nam đợc thể hiện sinh động qua những nhân vật nào? Phẩm chất cao đẹp của họ là gì? (LÊy VD vµ ph©n tÝch nh÷ng dÉn chøng tiªu biÓu tõ t¸c phÈm). - Nh÷ng nÐt tÝnh c¸ch næi bËt ë mçi nh©n vËt lµ g×? +Học sinh đọc câu hỏi 4 SGK trang 144 G/V: Cho häc sinh thÓ hiÖn râ c¶m nghÜ riªng, s©u s¾c cña m×nh. KL: Về những giá trị cao đẹp. H/s đọc câu hỏi 5 + 6 SGK trang 144. -VD kiÓu nh©n vËt xng t«i cã c¸c truyÖn nµo? -VD ë kiÓu thø 2 cã c¸c truyÖn nµo?. 2) Nhận xét về hình ảnh đất nớc, con ngời Việt Nam đợc phản ánh trong truyện: - Các tác phẩm trên đã phản ánh đợc một phần những nét tiêu biểu của đời sống xã hội và con ngời việt nam, với t tởng tình cảm cao đẹp cña hä trong thêi kú lÞch sö cã nhiÒu biÕn cè lín lao chñ yÕu lµ 2 cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, chèng Mü. -Nh÷ng nh©n vËt: ¤ng Hai, anh thanh niªn, bÐ Thu, «ng S¸u, ba c« g¸i thanh niªn xung phong trong các truyện đã thể hiện rõ những phẩm chất cao đẹp, cống hiến cho quê hơng đất nớc. 3-¢n tîng s©u s¾c cña em vÒ nh÷ng nh©n vËt nµo? nªu c¶m nghÜ cña em vÒ mét NV 4-VÒ ph¬ng thøc trÇn thuËt: C¸c t¸c phÈm sö dông c¸ch trÇn thuËt ë ng«i thø nhÊt (nh©n vËt t«i). Mét sè trÇn thuËt theo c¸i nh×n, giäng ®iÖu cña nh©n vËt chÝnh. -VÝ dô: N/V kÓ chuyÖn xng t«i: “ChiÕc lîc ngµ” “Nh÷ng ng«i sao xa s«i” -VÝ dô: ë kiÓu thø hai: “Lµng” “LÆng lÏ Sa Pa” “BÕn quª” 5-VÒ t×nh huèng truyÖn: -Có sự sáng tạo đặc sắc.

(246) -Nh÷ng t×nh huèng truyÖn cã sù s¸ng t¹o đặc sắc?. +Lµng +ChiÕc lîc ngµ +BÕn quª Gây chú ý cho ngời đọc, tạo bất ngờ, bộc lộ râ tÝnh c¸ch cña nh©n vËt.. -T¸c dông cña c¸ch x©y dùng t×nh huèng đó? - VD cô thÓ c¸ch x©y dùng t×nh huèng ë 1 truyÖn mµ em thÊy g©y chó ý nhÊt? *Hoạt động 3. Luyện tập G/V: nªu yªu cÇu luyÖn tËp ë tiÕt häc 4 yªu cÇu. -Chó ý tÝch hîp víi TLV nghÞ luËn vª mét t¸c phÈm truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch? HS: Tr¶ lêi. -Yêu cầu 5 câu hỏi đã ôn tập -§äc s¾m vai 1 sè ®o¹n trÝch trong c¸c t¸c phẩm đã học. -Về thể loại truyện đợc thể hiện những yếu tố nghệ thuật đặc trng là gì? -Kể lại 1 truyện trong các truyện đã học, đã «n tËp. *Hoạt động 4. Củng cố – dặn dò: G/V: nªu yªu cÇu cñng cè -§äc l¹i c¸c t¸c phÈm vµ tãm t¾t truyÖn -Cñng cè râ vÒ thÓ lo¹i truyÖn cÇn ph©n -Ph©n tÝch truyÖn chó ý lµm râ nh÷ng yªu cÇu tÝch nh÷ng yÕu tè g×? g×? -Thái độ của nhà văn -Thái độ t tởng của các nhà văn ntn? H/S: Tr¶ lêi *VÒ nhµ: Häc bµi theo yªu cÇu G/V: Nªu yªu cÇu vÒ nhµ TËp viÕt c¸c bµi v¨n nghÞ luËn vÒ nh©n vËt, -Chó ý viÕt v¨n nghÞ luËn vÒ t¸c phÈm nghị luận về chủ đề? Về nghệ thuật xây dựng truyÖn hoÆc ®o¹n trÝch. cèt truyÖn cña mét sè t¸c phÈm.. NS : 07/ 4 ND : 08/4 TiÕt 156: Tæng kÕt vÒ ng÷ ph¸p (tiÕp) A-Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh: - HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ thµnh phÇn c©u - HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc th«ng qua c¸c hiÖn tîng cô thÓ theo kiÓu bµi thùc hµnh. - Giáo dục ý thức vận dụng kiến thức đợc học vào nói và viết. B-ChuÈn bÞ: - G/V: Bài soạn, các ngữ liệu minh hoạ; bảng phụ để so sánh đối chiếu - H/S: Häc bµi cò ë tiÕt 1, chÈn bÞ cho tiÕt 2. C-TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1; Khởi động. 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: - Kh¶ n¨ng kÕt hîp cña DT, §T, TT - C¸c tõ lo¹i kh¸c lµ nh÷ng tõ lo¹i nµo? - Thµnh phÇn trung t©m cña c¸c côm tõ? 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: *Hoạt động 2. C-thµnh phÇn c©u: 1- H/S đọc và trả lời câu 1 SGK trang 145 I-Thành phần chính và thành phần phụ: 1-KÓ tªn, nªu dÊu hiÖu nhËn biÕt - §Æt c©u cã thµnh phÇn chÝnh? *Thµnh phÇn chÝnh: CN; VN (Nªu râ néi dung g× ? ) - CN: Thêng tr¶ lêi cho c¸c c©u hái Ai? Con g×? C¸i g×? -VN: Tr¶ lêi cho c¸c c©u hái: Lµm g×? lµm sao? Nh thÕ nµo? lµ g×? - Các thành phần phụ đã học (trạng ngữ, *Thµnh phÇn phô: khëi ng÷ ?) -Tr¹ng ng÷: Nªu lªn hoµn c¶nh vÒ kh«ng.

(247) - Cho vÝ dô vÒ tr¹ng ng÷? - Cho vÝ dô vÒ khëi ng÷? ( chỉ định h/s nêu ví dụ) 2. H/S đọc 3 VD a, b, c SGK? Phân tích c¸c thµnh phÇn cña c©u? (Thµnh phÇn CN, VN, tr¹ng ng÷, khëi ng÷). -Tập đặt câu văn, đoạn văn s/d đúng các thµnh phÇn cña c©u? 1- KÓ tªn vµ nªu dÊu hiÖu nhËn biÕt c¸c thµnh phÇn biÖt lËp cu¶ c©u? - Các thành phần biệt lập đó dùng để lµm g×? - Cho VD cô thÓ?. 2-H/S đọc BT2 trang 145 - ChØ râ c¸c thµnh phÇn biÖt lËp trong phÇn a, b, c, d, e? ?T¸c dông cña nã ntn?. gian, thêi gian, c¸ch thøc, ph¬ng tiÖn, nguyªn nhân, mục đích... -Khởi ngữ: Thờng đứng trớc CN nêu lên đề tµi cña c©u nãi. 2-Ph©n tÝch thµnh phÇn cña c¸c c©u sau: - §«i cµng t«i mÉm bãng. CN VN (T« Hoµi) - Sau mét håi trèng thóc vang déi c¶ lßng TR.N tôi, mấy ngời học trò cũ/ đến sắp hàng CN VN díi hiªn råi ®i vµo líp. (Thanh T×nh) - Cßn tÊm g¬ng b»ng thuû tinh tr¸ng b¹c, K.N nã vÉn lµ ngêi b¹n trung thùc, ch©n CN thµnh, th¼ng th¾n, kh«ng hÒ nãi dèi, còng VN không bao giờ biết nịnh hót hay hay độc ác. II-Thµnh phÇn biÖt lËp 1-KÓ tªn vµ nªu dÊu hiÖu nhËn biÕt: -Thµnh phÇn t×nh th¸i -Thµnh phÇn c¶m th¸n -Thành phần gọi - đáp -Thµnh phÇn phô chó DÊu hiÖu nhËn biÕt: chóng kh«ng trùc tiÕp tham gia vµo sù viÖc nãi trong c©u? 2-T×m thµnh phÇn biÖt lËp: a)Cã lÏ: T×nh th¸i b)NgÉm ra: T×nh th¸i c)Dõa xiªm thÊp lÌ tÌ qu¶ trßn...dõa nếp....dừa lá đỏ..... Thµnh phÇn phô chó d)Bẩm: Gọi - đáp Cã khi: T×nh th¸i e)Ơi: Gọi - đáp. D-C¸c kiÓu c©u 1-Câu đơn -Kh¸i niÖm? -Tìm CN, VN trong các câu đơn?. 1.Thế nào là câu đơn? - H/s đọc BT+2 trang 146,147. -H/s đọc BT 1 phần a, b, c, d ,e trang 146 - T×m CN, VN trong c¸c c©u? -Xác định câu đặc biệt: H/S đọc BT2 phần a, b ,c trang 147 a)Cã tiÕng nãi lÐo xÐo ë gian trªn tiÕng mô -Xác định câu đặc biệt? chñ. b)Mét anh thanh niªn hai m¬i tuæi! c)Những ngọn đèn...thần tiên. 2-C©u ghÐp 2. Kh¸i niÖm vÒ c©u ghÐp? -Kh¸i niÖm H/s đọc BT1 mục II trang 147. -T×m c©u ghÐp trong bµi tËp 1. - T×m c©u ghÐp? - ChØ râ quan hÖ vÒ nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong HS đọc BT2. nh÷ng c©u ghÐp BT2 - ChØ râ c¸c kiÓu q/h vÒ nghÜa gi÷a c¸c a,c: qh bæ sung vÕ trong nh÷ng c©u ghÐp? b,d: qh nguyªn nh©n e: qh mục đích -Bµi tËp 3 G/V: Híng dÉn HS lµm BT4 trang 149 a)qh t¬ng ph¶n.

(248) b) qh bæ sung c)qh ®iÒu kiÖn, gi¶ thiÕt. 3-Biến đổi câu: -BT1: C©u rót gän +Quen råi +Ngµy nµo Ýt: ba lÇn -BT2: H/s đọc BT2 a)Và làm việc có khi suốt đêm - Tìm bộ phận của câu đứng trớc đợc tách b)Thêng xuyªn ra? c)Mét dÊu hiÖu ch¼ng lµnh Tách ra nh vậy để nhấn mạnh nội dung. - T¸c dông ? -BT3: Biến đổi ?H/s đọc BT3 Giáo viên chú ý hớng dẫn h/s bằng cách đảo -G/V: hớng dẫn HS cách biến đổi. c¸c thµnh phÇn vµ côm tõ trong c©u. IV-Các kiểu câu ứng với những mục đích giao tiÕp kh¸c nhau: -H/s: đọc BT1, tìm các câu nghi vấn? -Bµi tËp1: -?H/S: Cách dùng các câu nghi vấn đó có Các câu nghi vấn: để hỏi không? +Ba con, sao con kh«ng nhËn? +Sao con biÕt lµ kh«ng ph¶i? (Dùng để hỏi) -Bµi tËp 2: ?H/S đọc Bt2? Tìm câu cầu khiến dùng để a)-ở nhà trông em nhé! lµm g×? -Đừng có đi đâu đấy. Dùng để ra lệnh. (Chú ý: Mục đích của các câu cầu khiến b)-Th× m¸ cø kªu ®i cã kh¸c nhau) Dùng để yêu cầu c)V« ¨n c¬m! Dùng để mời. -Bµi tËp 3: -G/V híng dÉn H/S lµm BT3 ?H/S đọc BT3 §ã lµ c©u cã h×nh thøc lµ c©u nghi vÊn dïng -G/V híng dÉn H/S BT3 để bộc lộ cảm xúc. *Hoạt động 4: Luyện tập – củng cố Y/c phÇn luyÖn tËp thùc hiÖn trong qu¸ Đây là tiết tổng kết, hoạt động 4 xen lẫn vào tr×nh tæng kÕt. qu¸ tr×nh tæng kÕt c¸c néi dung vµ c¸c bµi tËp đã làm trong tiết học. -G/V: nªu yªu cÇu vÒ nhµ -VÒ nhµ: H/S «n tËp néi dung 2 tiÕt tæng kÕt và giải quyết các bài tập đã yêu cầu. Học sinh đọc BT1(trang 149) - T×m c©u rót gän? - Rót gän ntn?. NS : 07/ 4 ND : 09/4 TiÕt 157: KiÓm tra v¨n (PhÇn TruyÖn) A-Mục tiêu cần đạt: - Kiểm tra và đánh giá kết quả học tập của H/S về các tác phẩm truyện hiện đại VN trong ch¬ng tr×nh líp 9 - H/S đợc rèn luyện thêm về kĩ năng phân tích tác phẩm truyện và kĩ năng làm văn. B-ChuÈn bÞ: - G/V: Bµi so¹n, yªu cÇu cña viÖc kiÓm tra - H/S: Ôn tập về truyện hiện đại VN chuẩn bị giấy kiểm tra. C-TiÕn tr×nh bµi d¹y:.

(249) *Hoạt động 1: 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra:. Khởi động. §Ò ra. C©u 1( 6 ®iÓm) Ph©n tÝch c¶m xóc vµ suy nghÜ cña nh©n vËt NhÜ trong phÇn trÝch học của truyện “Bến quê”. Qua đó Nguyễn Minh Châu muốn gửi gắm triết lí gì về cuộc đời con ngời? C©u 2( 4 ®iÓm) C¶m nghÜ cña em vÒ h×nh ¶nh thÕ hÖ trÎ trong thêi kh¸ng chiÕn chèng Mü qua c¸c nh©n vËt n÷ thanh niªn “Nh÷ng ng«i sao xa x«i” cña Lª Minh Khuª. II-§¸p ¸n – BiÓu ®iÓm - C©u 1:( 6 ®iÓm) Yêu cầu học sinh phân tích đợc cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật Nhĩ. +Với thiên nhiên, cảnh vật của quê hơng, đặc biệt là hình ảnh của bãi bồi bên kia sông rất đỗi bình dị mà Nhĩ yêu tha thiết, khao khát. ( 2 ®iÓm) +Víi ngêi vî giµu hy sinh, tÇn t¶o víi nh÷ng ngêi xung quanh mµ NhÜ thÊm thÝa ( 1 ®iÓm). +Cảm xúc của Nhĩ giống nh một niềm mê say pha lẫn với nỗi ân hận đau đớn. ( 1 ®iÓm) +Nh÷ng c¶m xóc, suy nghÜ cã ý nghÜa kh¸i qu¸t, biÓu trng göi g¾m triÕt lý s©u sa về cuộc đời con ngời. Hãy biết quý yêu những vẻ đẹp bình dị, gần gũi, thân thuộc trong cuộc đời thứuc tỉnh về những giá trị của những vẻ đẹp ấy. ( 2 ®iÓm) - C©u 2 ( 4 ®iÓm) C¶m nghÜ: - H×nh ¶nh thÕ hÖ trÎ trong thêi kú kh¸ng chiÕn chèng Mü lµ sù cèng hiÕn hÕt m×nh dòng c¶m, anh hïng.( cã dÉn chøng) ( 2 ®iÓm) - Trong nh÷ng cuéc thö löa ®Çy cam go t©m hån cña hä vÉn hån nhiªn, trong s¸ng, l¹c quan giµu m¬ méng..( dÉn chøng). ( 2 ®iÓm) *Hoạt động 2. Củng cố – dặn dò -Về nhà: Viết bài về truyện hiện đại Việt Nam các câu hỏi 3,4 trong phần kiểm tra về truyÖn. - ChuÈn bÞ bµi : Con chã BÊc.. NS : 07/ 4 ND :10, 12/4 TiÕt 158- 159. Con chã bÊc (TrÝch TiÕng gäi n¬i hoang d·). Gi¾c L©n - §¬n. A-Mục tiêu cần đạt: Giúp HS: - Hiểu đợc Lân - đơn đã có những nhận xét tinh tế kết hợp với trí tởng tợng tuyÖt vêi khi viÕt vÒ con chã trong ®o¹n trÝch. - RÌn kú n¨ng ph©n tÝch v¨n häc níc ngoµi. - Båi dìng lßng th¬ng yªu loµi vËt B-ChuÈn bÞ: - G/V: Bµi so¹n. Tác giả Giắc Lân - đơn với t tởng tiến bộ, t tởng nhân văn trong sáng tác H×nh ¶nh nhµ v¨n -Häc sinh: So¹n bµi theo yªu cÇu C-TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1. Khởi động. 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: Néi dung «n tËp vÒ truyÖn (Củng cố kiến thức đã kiểm tra 1 tiết ở tiết 157) 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi:.

(250) Ơ lớp 8 đã biết tác giả O – Hen – Ri với truyện ngắn “Chiếc lá cuối cùng” – mét nhµ v¨n MÜ, bµi nµy còng lµ mét nhµ v¨n MÜ víi t tëng nh©n v¨n ®Ëm nÐt trong s¸ng t¸c víi tiÓu thuyÕt “TiÕng gäi n¬i hoang d·” *Hoạt động 2. §äc-hiÓu v¨n b¶n I-T×m hiÓu chung T×m hiÓu chung. 1.T¸c gi¶, t¸c phÈm -Tác giả:Giắc Lân -đơn(1876- 1916) nhà văn - Tr×nh bµy nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ ? Mü…. -T¸c phÈm TiÕng gäi n¬i hoang d· gåm 7 ch¬ng. §o¹n trÝch thuéc ch¬ng 6… - GV nêu yêu cầu đọc 2.§äc- tãm t¾t ®o¹n trÝch -Yêu cầu đọc: Chú ý thể hiện rõ tình cảm của - GV đọc 1 đoạn nhà văn đối với con chó Bấc - HS luyện đọc. - Kể lại đoạn trích học, chú ý đoạn 3 về độ - 1-2 HS tãm t¾t ®o¹n trÝch. dµi cña ®o¹n 3-Bè côc: 3 ®o¹n - §1: §o¹n ®Çu cña phÇn trÝch; giíi thiÖu vÒ - §o¹n trÝch cã thÓ chia lµm mÊy phÇn ? Gi«n Thoãc – T¬n - § 2: øng víi ®o¹n 2 cña phÇn trÝch t×nh c¶m của Thoóc –Tơn đối với Bấc - Đ3:Còn lại: Tình cảm của Bấc đối với chủ. II-Ph©n tÝch v¨n b¶n: 1.Tình cảm của Thoóc-Tơn đối với con cho H/S đọc đoạn 1 của phần trích. BÊc. - §o¹n nµy TG muèn giíi thiÖu ®iÒu g×? -T×nh yªu th¬ng, mét t×nh yªu th¬ng thùc sù vµ nång nµn lÇn ®Çu tiªn ph¸t sinh ra bªn trong nã. -...Lóc ë nhµ thÈm ph¸n Mi – L¬ -..Phải đến Giôn Thoóc – Tơn mới khởi dậy lên đợc. - NhËn xÐt vÒ lêi v¨n cña t¸c gi¶? C©u v¨n giµu c¶m xóc, thÓ hiÖn t×nh c¶m thiÕt tha, gÇn gòi cña Thoãc – t¬n giµnh cho con chó Bấc sự cảm nhận của Bấc rất đặc biÖt - Anh lµ mét «ng chñ lý tëng - Anh ch¨m sãc chã cña m×nh nh thÓ chóng lµ con c¸i c¶u anh vËy. ->BÊc kh«ng g× sung síng b»ng c¸i «m gh× (Sù c¶m nhËn cña con chã BÊc nh thÕ m¹nh mÏ Êy...tëng chõng nh qu¶ tim m×nh nµo?) nh¶y tung ra khái c¬ thÓ v× qu¸ ng©y ngÊt KÓ sù viÖc chi tiÕt vµ biÓu c¶m; - NhËn xÐt vÒ c¸ch kÓ chuyÖn cña t¸c gi¶? sù tëng tîng tuyÖt vßi trong c¸ch c¶m nhËn (Lµm râ sù viÖc + biÓu c¶m) cña BÊcThoãc – t¬n lµ ngêi yªu th¬ng yªu (TrÝ tëng tîng trong sù c¶m nhËn cña BÊc) quý loµi vËt, coi chã BÊc lµ con anh, lµ b¹n anh. ?C©u v¨n nµo cã tÝnh biÓu c¶m cao tõ lêi -“Trời đất! Đằng ấy hầu nh biết nói đấy!” nói của Thoóc – tơn giành cho chó Bấc thế Câu văn giàu biểu cảm sự xúc động của nµo? Thoãc – t¬n giµnh t×nh yªu quý cho con chã GV củng cố : Thóoc- tơn là một ngời giàu Bấccách viết rất sinh động. t×nh c¶m víi BÊc. ¤ng xem Bêc nh mét ChØ riªng Thoãc – t¬n cã lßng nh©n tõ víi ngêi b¹n gÇn gòi, th©n thiÕt. Nõu thiÕu Bờc, Thooc- tơn cảm thấy cuộc đời thật tẻ con chó Bấc. nh¹t. 2-T×nh c¶m cña con chã BÊc víi Thoãc-t¬n TiÕt 2 -BÊc cã tµi biÓu lé t×nh th¬ng... 1. ổn định tổ chức; -Nó sung sớng đến cuồng lên... 2. Bµi cò: T×nh c¶m cña Thooc- t¬n Kh¸c víi c« ¶ X¬ - kit,...kh¸c víi Nick. đối với Bấc ?.

(251) H/S đọc đoạn 2 - Nh÷ng nhËn xÐt cña TG vÒ c¸c con chã trong đó có con Bấc? C¸ch quan s¸t vµ miªu t¶ cña TG ntn? Nhµ v¨n miªu t¶ vÒ BÊc thùc sù cã t©m hån qua nh÷ng c©u v¨n nµo?. ?Em đã biết thơ ngụ ngôn của La phông Ten s¸ng t¹o nhiÒu vÒ nh©n ho¸ khi viÕt vÒ c¸c loµi vËt - C¸ch miªu t¶ nµy cña nhµ v¨n cã g× kh¸c ? (Nhà văn đã miêu tả trong trí tởng tợng tuyÖt vêi, trong t×nh yªu th¬ng vµ sù g¾n bã víi loµi vËt...). Cách quan sát kĩ, miêu tả sinh động thể hiÖn t×nh yªu th¬ng loµi vËt *Miªu t¶ BÊc thùc sù cã t©m hån -Nã thêng n»m phôc díi ch©n Thoãc – t¬n -M¾t h¸o høc tØnh t¸o -Tình cảm của Bấc ngời sáng lên qua đôi m¾t. -Nó sợ Thoóc – Tơn lại biến khỏi cuộc đời nó -Ngay cả ban đêm trong giấc mơ nó cũng bị nçi lo sî nµy ¸m ¶nh . Cách miêu tả sinh động của một thế giới tâm hồn của Bấc đợc hiện lên bằng trí tởng tợng tuyệt vời của nhà văn Bấc yêu quý Thoóc-tơn rất đặc biệt đó cũng là tình yêucủa TG giµnh cho BÊc.. -BÊc hiÖn lªn ntn? -Tình cảm, thái độ của TG? *Hoạt động 3. Tổng kết – ghi nhớ ?Néi dung phÇn ghi nhí trang 145? §äc, ghi nhí phÇn ghi nhí SGK trang 145 *Hoạt động 4. Củng cố – dặn dò *G/v nªu yªu cÇu luyÖn tËp? -LuyÖn tËp (3 yªu cÇu) +Tãm t¾t ®o¹n trÝch +Ph©n tÝch môc 1,2 cña bµi +ý nghÜa nh©n v¨n cña t¸c phÈm *G/v nªu yªu cÇu vÒ nhµ -Híng dÉn vÒ nhµ : (4 yªu cÇu) +Häc bµi theo yªu cÇu bµi häc, luyÖn tËp +Nghệ thuật đặc sắc trong viết truyện của tác gi¶ +T tëng cña t¸c phÈm +¤n tËp tæng kÕt v¨n häc níc ngoµi. NS : 14/ 4 ND :15/4 TiÕt 160: kiÓm tra tiÕng viÖt A-Mục tiêu cần đạt: -Kiểm tra đợc những kiến thức đã ôn tập ở tiết Tiếng Việt, đã học ở kỳ II -Có kĩ năng sử dụng các đơn vị ngôn ngữ đã học và ôn tập phần tiếng Việt ở kỳ II. B-ChuÈn bÞ: -G/V: Bµi so¹n, yªu cÇu kiÓm tra -H/S: Ôn tập để kiểm tra - Giấy kiểm tra C-TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1. Khởi động. 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: -KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh cho tiÕt kiÓm tra 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: *Hoạt động 2. I-C©u hái 1-T×m khëi ng÷ trong c©u sau vµ viÕt l¹i.

(252) thµnh c©u kh«ng cã khëi ng÷ -Cßn m¾t t«i th× c¸c anh l¸i xe b¶o: “C« cã c¸i nh×n sao mµ xa x¨m” (Lª Minh Khuª - Nh÷ng ng«i sao xa x«i) 2-Nªu râ sù liªn kÕt vÒ néi dung, vÒ h×nh thøc gi÷a c¸c c©u trong mét ®o¹n v¨n còng nh liªn kÕt gi÷a c¸c ®o¹n trong mét v¨n b¶n. 3-Chỉ ra phép lặp từ ngữ và phép thế để liên kÕt c©u trong ®o¹n v¨n trÝch sau ®©y: -“Hoạ sĩ nào cũng đến Sa Pa! ở đây tha hồ vẽ. Tôi đi đờng này ba mơi hai năm.Trớc cách m¹ng th¸ng t¸m, t«i chë lªn chë vÒ m·i nhiÒu G/V: yêu cầu về ý thức, thái độ làm bài? ho¹ sÜ nh b¸c ho¹ sÜ T« Ngäc V©n nµy, ho¹ sÜ Hoµng KiÖt nµy..” (NguyÔn Thµnh Long; LÆng lÏ Sa Pa) 4-ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n giíi thiÖu truyÖn ng¾n BÕn quª cña NguyÔn Minh Ch©u cã dïng khëi ng÷ vµ dïng c©u chøa thµnh phÇn t×nh th¸i II)§¸p ¸n: +C©u 1: -Khëi ng÷ lµ “M¾t t«i” -ViÕt l¹i thµnh c©u kh«ng cã khëi ng÷: “Nh×n m¾t t«i c¸c anh l¸i xe b¶o....” +C©u 2: Nªu râ sù liªn kÕt vÒ néi dung vµ h×nh thức trong bài 21 đã học +C©u 3: -PhÐp lÆp tõ ng÷: Ho¹ sÜ – ho¹ sÜ -PhÐp thÕ: Sa Pa – ë ®©y +C©u 4: -ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n, giíi thiÖu truyÖn ng¾n BÕn quª cña NguyÔn Minh Ch©u cã dïng khëi ng÷ vµ dïng c©u chøa thµnh phÇn t×nh thái. Nội dung giới thiệu vẻ đẹp về nội dung và nghÖ thuËt cña t¸c phÈm BÕn quª. *Hoạt động 3: Luyện tập *Hoạt động 4: Củng cố – dặn dò G/V: §äc cho häc sinh chÐp c©u hái hoÆc phát các câu hỏi đã có sẵn?. -Thu bµi -NhËn xÐt giê lµm bµi *VÒ nhµ: Häc sinh «n l¹i c¸c bµi: ¤n tËp tiÕng ViÖt líp 9; Tổng kết ngữ pháp theo nội dung đã ôn tập .. NS : 14/ 4 ND :15/4 TiÕt 161: luyện tập viết hợp đồng A-Mục tiêu cần đạt: -H/S đợc ôn lại lý thuyết về đặc điểm và cách viết hợp đồng. -Viết đợc một bản hợp đồng thông dụng, đơn giản và phù hợp với mọi lứa tuổi. -Có thái độ cẩn trọng khi soạn thảo hợp đồng và ý thức tuân thủ hợp đồng B-ChuÈn bÞ: -G/V: Bµi so¹n. Một bản hợp đồng đợc viết đúng quy định với nội dung đơn giản, quen thuộc. -H/S: Học bài lí thuyết về viét hợp đồng. C-TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1. Khởi động. 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra:.

(253) -Hợp đồng là loại văn bản nh thế nào: -Viết một bản hợp đòng gồm những mục nào? yêu cầu về lời văn? -BT2 trang 139 -G/V: KiÓm tra c¸c néi dung quan träng ë tiÕt lý thuyÕt? 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: -Sự cần thiết phải viết đợc một bản hợp đồng trong cuộc sống. -Những bản hợp đồng đơn giản và quen thuộc cần biết  đó là những yêu cầu cÇn luyÖn ë tiÕt häc. -G/V: Giới thiệu sự cần thiết phải viết thành thạo một bản hợp đồng trong cuộc sèng. *Hoạt động 2. I-¤n tËp lý thuyÕt: ? Mục đích, tác dụng của hợp đồng? 1-Mục đích và tác dụng của hợp đồng. 2-Trong c¸c lo¹i v¨n b¶n sau ®©y, v¨n b¶n nµo ?V¨n b¶n nµo cã tÝnh ph¸p lÝ? cã tÝnh ph¸p lý *G/v: Cho häc sinh quan s¸t lµm quen -Têng tr×nh -Biªn b¶n với 1 bản hợp đồng. -B¸o c¸o -Hợp đồng x 3-Những mục cần có của một bản hợp đồng: ?Những môc cÇn cã cña mét b¶n hîp đồng? Phần nội dung chính đợc trình Phần nội dung chính đợc trình bày dới hình thức bµy ntn? nµo? 4-Nh÷ng yªu cÇu vÒ hµnh v¨n, sè liÖu cña hîp ?Nh÷ng yªu cÇu vÒ hµnh v¨n, sè liệu đồng: cuả hợp đồng? -Chặt chẽ, chính xác, đơn nghĩa II-LuyÖn tËp: 1-Chọn cách diễn đạt nào trong 2 cách sau? ?H/S đọc BT1? T¹i sao ?Chọn cách diễn đạt nào? tại sao? a,C¸ch 1 b, c, d: C¸ch 2 2-Lập hợp đồng cho thuê xe đạp: ?Chó ý nh÷ng g× khi lËp mét b¶n hîp Chú ý cách bố trí sắp xếp các nội dung theo đúng đồng ở BT3? thể thức của một bản hợp đồng. 3-Luyện tập tự viét những bản hợp đồng đơn ?Chó ý g× vÒ lêi v¨n? gi¶n vµ quen thuéc: -Hợp đồng thuê lao động để mở rộng sản xuất VD: Những bản hợp đồng nào cần -Hợp đồng sử dụng điện , sử dụng nớc sạch. thiết phục vụ cho gia đình em? *Hoạt động 4: Củng cố – dặn dò *PhÇn cñng cè: -Sự cần thiết của viết hợp đồng trong cuộc sống G/V: nªu 4 yªu cÇu x· héi? (Chó ý kiÓm tra phÇn thùc hµnh) -Các nội dung, trình tự cảu một bản hợp đồng -Lời văn và những số liệu trong bản hợp đồng. *VÒ nhµ: LuyÖn viÕt nh÷ng b¶n hîp -KiÓm tra: PhÇn bµi tËp luyÖn viÕt. đồng cần thiết. *Về nhà: Luyện tập viết những bản hợp đồng đơn giản và gần gũi, quen thuộc.. NS : 14/ 4 ND :16/4 TiÕt 162: tæng kÕt v¨n häc níc ngoµi A-Mục tiêu cần đạt: -H/S tæng kÕt, «n tËp mét sè kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ nh÷ng v¨n b¶n v¨n häc níc ngoài đã học trong bốn năm ở cấp THCS. -Hệ thống hoá những kiến thức cơ bản về VHNN đã học. -Båi dìng lßng yªu quý v¨n häc..

(254) B-ChuÈn bÞ: -G/V: Bài soạn, các ngữ liệu cần thiết để minh hoạ cho các tác phẩm, các tác giả, đèn chiếu Một bản hợp đồng đợc viết đúng quy định với nội dung đơn giản, quen thuộc. -H/S: Đọc lại các VB VHNN đã học ở lớp 6,7,8,9. C-TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1. Khởi động. 1-Tæ chøc: 2-KiÓm tra: -Nghệ thuật đặc sắc và giá trị t tởng của đoạn trích Con Cho Bấc? -Kể tên các VB VHNT em đã đợc học ở lớp 6,7,8,9. 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: *Hoạt động 2. NỘI DUNG ÔN TẬP - Kể tên các VB VHNN đã học từ lớp 6 1-Các văn bản VH nớc ngoài đã học từ lớp đến lớp 9 (19 văn bản)? (Dựa vào SGK đã 6 đến lớp 9: nªu?) -Tæng sè 19 v¨n b¶n: kÓ tªn t¸c phÈm, t¸c gi¶ ?C¸c t¸c gi¶? ë nh÷ng níc nµo? s¸ng t¸c -Bao gåm nhiÒu thÓ lo¹i th¬, kÞch, bót kÝ, vµo thÕ kØ nµo? truyÖn ng¾n, tiÓu thuyÕt nghÞ luËn XH, nghÞ ?ThÓ lo¹i bao gåm? luËn v¨n ch¬ng. *G/V kÎ mÉu b¶ng thèng kª -Lµ nh÷ng t¸c phÈm v¨n häc tiªu biÓu cña *H/S: Tr¶ lêi miÖng, ®iÒn vµo b¶ng ghi nhiÒu níc trªn thÓ giíi. trong vë. LËp b¶ng thèng kª, c¸c néi dung trªn theo mÉu: Thêi ®iÓm Stt Tªn t¸c phÈm(®o¹n trÝch) T¸c gi¶ Níc ThÓ lo¹i s¸ng t¸c 1 ... ... ... 19 ?Sắp xếp các TP đã học từ lớp 6 đến lớp 9? (Đèn chiếu các tác phẩm đã sắp xếp từ lớp 6 đến lớp 9) ? Các tác phẩm VHNN đó giúp em hiểu đợc những gì? ?Båi dìng cho em nh÷ng t×nh c¶m g×? +T×nh yªu cuéc sèng, con ngêi +Yêu cái đẹp, diều thiện. +Có thái độ sống ntn? ?Nh÷ng nh©n vËt nµo cho em yªu quý, Ên tîng s©u s¾c? ? Tình cảm, cảm xúc của tác gải đợc thể hiÖn trong mçi TP’ ntn? VÝ dô cô thÓ...? ?Néi dung ghi nhí cña mçi t¸c phÈm lµ g×?. ?Các tác phẩm VH nớc ngoài đã học đợc viÕt díi nh÷ng thÓ lo¹i nµo. -Ghi tên tác phẩm vào bảng theo trật tự đã học tõ líp 6líp 9. -Thêi ®iÓm s¸ng t¸c: Ghi thÕ kØ s¸ng t¸c. 2-Nh÷ng gi¸ trÞ vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cuả các tác phẩm VHNN đã học: a)VÒ gi¸ trÞ néi dung: -Nội dung bao trùm: Giúp ta hiểu đợc sắc thái phong tôc tËp qu¸n cña nhiÒu d©n téc trªn thÕ giới, đề cập nhiều vấn đề xã hội, nhân sinh ở nhiều thời đại khác nhau. -Bồi dỡng cho ta những tình cám đẹp: T×nh yªu cuéc sèng, con ngêi, yªu ®iÒu thiÖn ghét cái ác. Có thái độ sống đẹp... -Néi dung ghi nhí cña tõng bµi: *VÝ dô: Buæi häc cuèi cïng (§« §ª) Lßng Yªu Níc (£ Ren bua) C« BÐ B¸n Diªm (An - §Ðc – Xen) §¸nh nhau víi cèi xay giã (XÐc – Van – TÐt) Xa ng¾n th¸c nói L (Lý B¹ch) Bµi ca nhµ tranh bÞ giã thu ph¸ (§ç Phñ) Hai C©y phong (Ai – ma – Tèp) Cè H¬ng (Lç TÊn) b)ThÓ lo¹i *Thơ đờng: Víi c¸c t¸c gi¶: H¹ Chi Tr¬ng, LÝ B¹ch, §ç Phñ..

(255) ?Những giá trị nghệ thuật đặ sắc của mỗi t¸c phÈm? VÝ dô: Thơ đờng? Hµi KÞch? Bót kÝ chÝnh luËn? Ph¬ng thøc tù sù?. *Th¬ v¨n xu«i: Ta – Go. *Bót kÝ ChÝnh luËn: £ - Ren – Bua *Hµi KÞch: M« - Li – E. *Ph¬ng thøc tù sù mang ®Ëm ch¸t tr÷ t×nh: Ai – Ma – Tèp; §« - §ª, Go – R¬ - Ki, Lç TÊn.... *C¸c kiÓu v¨n nghÞ luËn: Ru – X« ;Ten; £ - Ren – Bua. ?Nh÷ng t¸c phÈm nµo: T¸c gi¶ nµo em 3-Nh÷ng t¸c phÈm nµo? t¸c gi¶ nµo em yªu yªu thÝch? thÝch? V× sao? -Híng tíi sù yªu thÝch bëi nh÷ng gi¸ trÞ néi ?V× sao? em yªu thÝch? dung, gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña t¸c phÈm. -Hớng tới sự yêu thích bởi cuộc đời và những thµnh c«ng cña c¸c t¸c gi¶ trong s¸ng t¸c. *Hoạt động 3: Luyện tập – Củng cố *G/V: Nªu yªu cÇu luyÖn tËp -Luyện tập: Các nội dung đã tổng kết ở tiết 1, (3Yªu cÇu) tiÕt 2. +Chú ý nêu đợc những giá trị cụ thể ở +Kể tên các Tp’ VH nớc ngoài đã học, các tác mçi t¸c phÈm? gi¶. (§Ìn chiÕu môc ghi nhí) +Nh÷ng gi¸ trÞ nghÖ thuËt, gi¸ trÞ néi dung cña +Phong c¸ch s¸ng t¸c cña c¸c t¸c gi¶? các tác phẩm đã học +Phong cách sáng tác của các tác giả? Sự đóng *G/V nªu yªu cÇu vÒ nhµ gãp lín lao cña t¸c gi¶ víi nÒn v¨n häc cña níc Chú ý đọc thêm các tác phẩm khác đó và của thế giới. ngoµi ch¬ng tr×nh cña c¸c t¸c gi¶ trong -VÒ nhµ: phần VH nớc ngoài đã học. +Học bài theo yêu cầu đã học đã luyện tập. +Đọc thuộc các tác phẩm thơ đã học phần VH níc ngoµi. +§äc thªm c¸c t¸c phÈm ?cña c¸c t¸c gi¶ VH níc ngoµi.. NS : 14/ 4 ND :17/4 TiÕt 163:. b¾c s¬n (TrÝch håi bèn). - Nguyễn Huy Tởng. A)Mục tiêu cần đạt: -Học sinh nắm đợc nội dung và ý nghĩa của đoạn trích hồi bốn vở kịch Bắc Sơn xung đột cơ bản của vở kịch đợc bộc lộ gay gắt và tác động đến tâm lí của nhân vật Thơm khiến cô đứng hẳn về phía Cách Mạng. -Học sinh thấy rõ nghệ thuật viết kịch của TG: Tạo dựng tình huống, đối thoại, hành động thể hiện tính cách nhân vật. -Cã kü n¨ng ph©n tÝch thÓ lo¹i kÞch. B)ChuÈn bÞ: -G/V: Bµi so¹n; c¸c t¸c phÈm kh¸c cña NguyÔn Huy Tëng; ch©n dung TG -H/S: §äc tríc t¸c phÈm. C) TiÕn tr×nh bµi d¹y: Khởi động. 1)Tæ chøc: 2)KiÓm tra: -Nh÷ng yªu cÇu cña tiÕt tæng kÕt V¨n Häc níc ngoµi. -Các vở kịch đã đợc học ở lớp 7,8? 3)Giíi thiÖu bµi: - Kịch là một loại hình VH đồng thời thuộc loại hình nghệ thuật sân khấu. *Hoạt động 1..

(256) - C¸c thÓ lo¹i trong kÞch: Ca kÞch, kÞch nãi, hµi kÞch, bi kÞch, chÝnh kÞch... Vë kÞch B¾c S¬n vµ t¸c gi¶ phÇn chó thÝch (Trang 164). Giíi thiÖu: Gi¸ trÞ cña vë kÞch B¾c S¬n; vÞ trÝ cña ®o¹n trÝch. *Hoạt động 2.. §äc – HiÓu v¨n b¶n. I)TiÕp xóc v¨n b¶n: *G/V: Giíi thiÖu vÞ trÝ cña nh÷ng líp 1)§äc: -§äc phÇn ch÷ nhá trang 165 SGK kịch đợc trích học: -§äc ®o¹n trÝch (Håi bèn). -Tãm t¾t néi dung cña phÇn trÝch häc. H/S tãm t¾t ND cña ®o¹n trÝch häc? 2)T×m hiÓu chó thÝch -Chó thÝch 1,2,3,4,6,8,9 3)Bè côc: ?Cã mÊy líp kÞch trong håi 4? -Tãm t¾t líp I -PhÇn trÝch häc líp II vµ líp III. *Đây là loại hình VH học sinh đợc học II)Phân tích văn bản: 1)Xung đột và hành động kịch trong Ýt trong ch¬ng tr×nh. G/V cÇn nãi râ : ®o¹n trÝch. Ph¬ng thøc thÓ hiÖn cña kÞch lµ b»ng -Xung đột cơ bản trong vở kịch Bắc ngôn nhữ trực tiếp và hành động của Sơn là xung đột giữa lực lợng cách nh©n vËt. m¹ng vµ kÎ thï. Kịch phản ánh đời sống qua những mâu thuẫn, xung đột thể hiện ra thành Đợc thể hiện thành những xung đột cô thÓ gi÷a c¸c nh©n vËt vµ trong néi hành động kịch. t©m cña mét sè nh©n vËt (VÝ dô TH¬m, ?Qua việc đọc và tóm tắt các lớp kịch trong đoạn trích, xung đột cơ bản trong bà cụ Phơng). Đợc thể hiện trong sự đối đầu giữa Ngọc cùng đồng bọn với vở kịch là xung đột gì? Th¸i, Cöu. ?Xung đột đó đợc bộc lộ cụ thể giữa Xung đột kịch trong hồi bốn còn đợc nh©n vËt nµo víi nh©n vËt nµo? trong béc lé qua mét t×nh huèng c¨ng th¼ng ®o¹n trÝch? bÊt ngê: Th¸i, Cöu trong lóc ch¹y trèn sự truy lùng của Cửu, Ngọc, lúc đó chỉ ?Trong hồi bốn có một tình huống nào có Thơm ở nhà. Tình huống đó buộc em thẩy căng thẳng bất ngờ? có bộc lộ Thơm phải có sự lựa chọn đứng hẳn về rõ xung đột kịch không? phÝa CM. ?Hành động kịch đợc bộc lộ qua những -Hành động kịch: Xung đột kịch diễn nh©n vËt nµo? ra trong chuỗi các hành động kịch có quan hÖ g¾n kÕt víi nhau. ?§îc béc lé ntn? Cô thÓ: Hµnh déng kÞch qua nh÷ng ?Nhân vật nào bộc lộ rõ nhất diễn biến lời đối thoại của Thơm với Thái, Cửu, néi t©m? cña Th¬m víi Ngäc; Qua diÔn biÕn néi t©m cña nh©n vËt Th¬m *Hoạt động 4:. cñng cè – dÆn dß. *LuyÖn tËp ë tiÕt 1: -Giíi thiÖu vÒ TG; gi¸ trÞ cña vë kÞch B¾c S¬n. -Tãm t¾t ®o¹n trÝch? vÞ trÝ cña ®o¹n trÝch trong vë kÞch. -Trình bày xung đột kịch, hành động kịch trong đoạn trích học. -Vở kịch em đã học ở lớp 8 qua đoạn trích “Ông Giuốc Đanh Mặc Lễ Phục” (M« - li – e) em thÊy râ xung đét kÞch trong vë kÞch lµ g×? *G/V nªu yªu cÇu luyÖn tËp ë tiÕt 1 (4 yªu cÇu) +Chó ý: -Gi¸ trÞ cña vë kÞch? -Tãm t¾t ®o¹n trÝch häc? -Xung đột kịch? -Hành động kịch? *G/V nªu yªu cÇu vÒ nhµ (3 yªu cÇu) *VÒ nhµ: -§äc l¹i ®o¹n trÝch häc..

(257) -Phân tích việc xây dựng nhân vật: Xây dựng tình huống, tổ chức đối thoại; tâm lí, tÝnh c¸nh nh©n vËt. -Häc bµi theo yªu cÇu ë tiÕt 1. +Chó ý: ViÖc x©y dùng nh©n vËt qua c¸c líp kich trong ®o¹n trÝch cña TG.. NS : 14/ 4 ND :19/4 TiÕt 164:. b¾c s¬n (TiÕp theo) (TrÝch håi bèn) NguyÔn Huy Tëng.. A)Mục tiêu cần đạt: -Tiếp tục phân tích ở tiết 2 để học sinh hiểu đợc nội dung và ý nghĩa của đoạn trích. Hiểu rõ đợc tính cách của N/V trong hồi kịch. -H/S thÊy râ nghÖ thuËt viÕt kÞch cña NguyÔn Huy Tëng. -RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch kÞch. B)ChuÈn bÞ: - G/V: Bµi so¹n. - H/S: Häc bµi ë tiÕt 1. Chuẩn bị cho tiết 2 nh đã hớng dẫn. C) TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1. Khởi động.. 1)Tæ chøc: 2)KiÓm tra: +Tãm t¾t ®o¹n trÝch håi 4 cña vë kÞch B¾c S¬n? Nªu vÞ trÝ cña ®o¹n trÝch? +Xung đột kịch, hành động kịch đợc thể hiện trong đoạn trích học? 3)Giíi thiÖu bµi: §Ó hiÓu râ nghÖ thuËt viÕt kÞch cña TG; hiÓu râ vÒ tÝnh c¸ch cña nh©n vËt trong håi kịch đó là yêu cầu của tiết 2. *Hoạt động 2.. §äc – HiÓu v¨n b¶n. II)Ph©n tÝch v¨n b¶n: 2)Tâm trạng và hành động của nhân vËt Th¬m. -Th¬m: ChÕt nçi, hai «ng bÞ chóng nã ®uæi ph¶i kh«ng? T«i chÕt th× chÕt, chø t«i kh«ng b¸o hai «ng ®©u. -Th¬m (hèt ho¶ng ch¹y vµo) lµm thÕ nµo, hai «ng? (cuèng quýt gÇn nh khãc) -Thơm: Hai ông đừng đi đâu, hãy tạm vµo ®©y... Đặt nhân vật vào một xung đột có Tâm trạng và thái độ của Thơm đối với tình huống, bộc lộ rõ tâm trạng và hành Ngäc (chång)? động của nhân vật - C« cã sù chuyÓn biÕn nh thÕ nµo Næi râ tÝnh c¸ch cña nh©n vËt Th¬m: trong hai líp kÞch mµ TG x©y dùng? Hành động dứt khoát đứng hẳn về phía CM . *Th¬m, Ngäc: -Th¬m: rò rîi, buån b· -Th¬m: Vui vÎ -Th¬m (Nh×n trém chång, sèt ruét) ThÕ nµo cã ®i kh«ng? Sù nghi ngê Ngäc khiÕn c« lu«n dß xét ý nghĩ và hành động của chồng để t×m hiÓu sù thËt. *G/V: Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ nh©n vËt Th¬m: - Qua hai líp kÞch thÓ hiÖn râ Th¬m đối thoại với những nhân vật nào? - Khi cã t×nh huèng x¶y ra, t©m tr¹ng cña Th¬m ntn? - Cuối cùng cô đã quyết định thế nào? - Th¬m lµ con ngêi cã phÈm chÊt g× đáng quý? - NhËn xÐt c¸ch x©y dùng t×nh huèng và tổ chức đối thoại của TG?.

(258) - Thơm đã nhận ra Ngọc là ngời ntn? Sự quyết định của cô, em thấy ntn?. C« nhËn ra bé mÆt thËt cña Ngäc lµ b¸n níc h¹i d©n, c« sèt ruét muèn b¶o toµn nh÷ng ngêi CM trong ng«i nhµ cña m×nh. -TG muốn gửi gắm 1 điều gì qua nhân Nhân vật Thơm đã có sự chuyển biết vật Thơm(trong những lúc CM bị đàn trong hai lớp kịch: Từ nhận thứuc, đến áp khốc liệt, CM vẫn không bị tiêu diệt hành động đứng hẳn về phía CM. và thức tỉnh đợc cả quần chúng). 3)C¸c nh©n vËt Ngäc, Th¸i, Cöu. *Ngäc: ThÓ hiÖn râ b¶n chÊt viÖt gian Qua viÖc ph©n tÝch tõ 2 líp kÞch: bán nớc. Nuôi tham vọng ngoi lên địa Th¬m, Th¸i, Cöu. vÞ, tiÒn tµi. Cè t×nh che giÊu bé mÆt thËt Th¬m, Ngäc. víi Th¬m. Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh©n vËt Ngäc, *Th¸i, Cöu: B×nh tØnh, s¸ng suèt, cñng Th¸i, Cöu? cố đợc lòng tin cho Thơm, là những ngời CM kiên trung. ?Vì sao em hiểu rõ đợc các nhân vật Qua nghệ thuật: Thể hiện xung đột, nh vËy? xây dựng tình huống, ngôn ngữ đối ?Häc sinh ®a ra VD cô thÓ vÒ: tho¹i, tæ chøc c¸c lêi tho¹i, víi nh÷ng +T×nh huèng kÞch. nhÞp ®iÖu, giäng ®iÖu kh¸c nhaubéc +Ngôn ngữ đối thoại lé râ néi t©m vµ tÝnh c¸ch nh©n vËt. +Béc lé néi t©m nh©n vËt. *Hoạt động 3.. Tæng kÕt – Ghi nhí. ?Häc sinh nãi râ nghÖ thuËt viÕt kÞch của TG qua các lớp kịch đã học? ?Vẽ đẹp về tính cách của N/V Thơm? ?TG khẳng định rõ ý nghĩa t tởng của vë kÞch lµ g×? *Hoạt động 4:. Trang 167 (SGK) +NghÖ thuËt viÕt kÞch cña TG +Vẽ đẹp của N/V Thơm +Gi¸ trÞ t tëng cña vë kÞch.. cñng cè – dÆn dß. *LuyÖn tËp ë tiÕt 2: *G/V nªu 4 yªu cÇu phÇn luyÖn tËp -Ph©n tÝch N/V Th¬m. +Chó ý gi¸ trÞ nghÖ thuËt, néi dung cña -NghÖ thuËt viÕt kÞch cña TG? c¸c líp kÞch? -Gi¸ trÞ néi dung cña ®o¹n trÝch häc. -Nh÷ng hiÓu biªt cña em vÒ TG NguyÔn Huy Tëng. *G/V nªu yªu cÇu vÒ nhµ. *VÒ nhµ: (3 yªu cÇu) -Học bài theo yêu cầu đã luyện tạp +Chó ý: Híng dÉn yªu cÇu 2 -Đa ra đợc những lời thoại giữa các nh÷ng vÝ dô cô thÓ. N/V do nghệ thuật tổ chức đối thoại đặc sắc của TG. -§äc: T«i vµ chóng ta, chuÈn bÞ c¸c c©u hái SGK. Ngµy 15/4/2013 Ký duyÖt cña Tæ CM TT. Hoµng Minh TiÕn. NS : 20/ 4 ND :21/4 TiÕt 165:. tæng kÕt phÇn tËp lµm v¨n (TiÕt 1). A)Mục tiêu cần đạt: - H/S ôn lại để nắm vững các kiểu văn bản đã học từ lớp 6 đến lớp 9, phân biệt và nhËn biÕt sù kÕt hîp cña c¸c kiÓu VB khi viÕt v¨n..

(259) - H/S ph©n biÖt kiÓu VB vµ thÓ lo¹i VH. - Rèn kỹ năng đọc, cảm thụ các kiểu VB. B)ChuÈn bÞ: - G/V: Bài soạn; các kiểu VB, các phơng thức biểu đạt ở lớp 6; ngữ liệu minh ho¹. - H/S: Các yêu cầu chuẩn bị cho tiết tổng kết TLV đã nêu. C) TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1. Khởi động.. 1)Tæ chøc: 2)KiÓm tra: - Các kiểu VB đã học trong chơng trình THCS? ứng với các phơng thức biểu đạt ntn? - Nêu một số VD để minh hoạ? 3)Giíi thiÖu bµi: *G/V: Giới thiệu sự cần thiết phải hiểu rõ các kiểu VB và sự kết hợp các P/T biểu đạt. *Hoạt động 2.. nỘI DUNG BÀI HỌC. I)Các kiểu văn bản đã học trong chơng trình Ngữ văn THCS *§äc b¶ng tæng kÕt vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái. 1)Sù kh¸c nhau cña c¸c kiÓu v¨n b¶n: ?VÝ dô: -Khác nhau về phơng thức biểu đạt bao +Mục đích của VB TS là gì? gồm: Mục đích, các yếu tố, các phơng +Mục đích của VB nghị luận là gì? ph¸p, c¸ch thøc, ng«n tõ. +Mục đích của VB miêu tả là gì? -VÝ dô: KiÓu v¨n b¶n tù sù Lµ tr×nh bµy diÔn biÕn sù viÖc (sù kiÖn) biÓu lé ý nghÜa. Kh¸c víi kiÓu v¨n b¶n miªu t¶ lµ t¸i hiÖn l¹i sù vËt, sù viÖc, hiÖn tîng lµm râ tÝnh chÊt, thuéc tÝnh... 2)C¸c kiÓu v¨n b¶n cã thÓ thay thÕ ?Các kiểu văn bản trên có thể thay thế cho nhau đợc hay không? vì sao? C¸c kiÓu v¨n b¶n kh«ng thÓ thay thÕ cho nhay đợc không? vì sao? cho nhau đợc – vì mỗi kiểu văn bản sử dụng một phơng thức biểu đạt chính với mục đích khác nhau. 3)Các phơng thức biểu đạt trên có thể ?Các phơng thức biểu đạt có thể phối phối hợp đợc với nhau trong một văn hợp thực hiện trong một văn bản đợc b¶n cô thÓ hay kh«ng?v× sao? Nªu kh«ng?V× sao? mét vÝ dô minh ho¹. -Các phơng thức biểu đạt có thể kết ?VÝ dô minh ho¹? hîp víi nhau trong mét v¨n b¶n v× (VÝ dô: TruyÖn ng¾n không có một văn bản nào sử dụng đơn BÕn Quª - NguyÔn Minh Ch©u) độc một phơng thức biểu đạt; có kết hợp mới tăng đợc hiệu quả diễn đạt. VÝ dô: TruyÖn ng¾n “BÕn Quª” (NguyÔn Minh Ch©u) -Phơng thức biểu đạt chính: Tự sự, kiểu văn bản tự sự nhng tác giả đã kết hợp (§Ìn chiÕu VD vÒ truyÖn ng¾n “BÕn nhiều phơng thức biểu đạt khác nh: Quê”  việc kết hợp miêu tả, biểu cảm Miêu tả, biểu cảm để làm rõ tình cảm , qua c¸c c©u v¨n) c¶m xóc cña nh©n vËt NhÜ trong truyÖn. 4)KiÓu v¨n b¶n vµ h×nh thøc thÓ hiÖn, thÓ lo¹i t¸c phÈm VH cã g× gièng ?KiÓu VB vµ thÓ lo¹i t¸c phÈm VH cã nhau vµ kh¸c nhau. g× gièng vµ kh¸c nhau? - KiÓu v¨n b¶n: Cã 6 kiÓu v¨n b¶n øng (Gîi ý: Cã mÊy kiÓu VB?) - H/S đọc bảng tổng kết trang 169 ?Sù kh¸c nhau cña c¸c kiÓu VB trªn? ?Hãy nêu rõ phơng thức biểu đạt của mçi kiÓu v¨n b¶n trªn?.

(260) (Cã mÊy thÓ lo¹i v¨n häc?). với 6 phơng thức biểu đạt . - ThÓ lo¹i VH: TruyÖn (Tù sù); ?Cho VD cô thÓ? Th¬ (Tr÷ t×nh); KÝ, KÞch... (Đèn chiếu các ngữ liệu minh hoạ VD:) +Giống nhau: Trong kiểu văn bản đã thể hiện đợc thể loại. +Khác nhau: Thể loại VH là xét đến nh÷ng d¹ng thÓ cô thÓ cña mét t¸c phÈm VH, víi ph¹m vi hÑp h¬n. 5)Sù kh¸c nhau: ?KiÓu VBTS vµ thÓ lo¹i VH tù sù kh¸c - V¨n b¶n tù sù: §îc thÓ hiÖn trong VH nhau ntn? lµ truyÖn; §îc thÓ hiÖn trong b¶n tin (Gợi ý: VBTS đợc thể hiện trong VH, (Têng thuËt)... trong lo¹i h×nh nµo kh¸c n÷a?) - ThÓ lo¹i v¨n häc tù sù chØ cã thÓ lµ (ThÓ lo¹i VH tù sù chØ thÓ hiÖn trong truyÖn (TruyÖn ng¾n, truyÖn dµi) tac phÈm VH nµo?) 6)Gièng nhau vµ kh¸c nhau +Giống nhau: Đều đợc thể hiện rõ yếu tè biÓu c¶m. +Kh¸c nhau: ?KiÓu VB biÓu c¶m vµ thÓ lo¹i VH tr÷ KiÓu v¨n b¶n biÓu c¶m nãi râ vÒ ph¬ng thức biểu đạt, mục đích. t×nh gièng vµ kh¸c nhau ntn? ThÓ lo¹i v¨n häc tr÷ t×nh: Nãi râ vÒ lo¹i ?Nêu đặc điểm của thể loại VH trữ thª VH nh th¬ tr÷ t×nh, v¨n xu«i tr÷ t×nh? t×nh (tuú bót) ?Cho VD minh ho¹? VÝ dô: Tuú bót: Mïa xu©n cña t«i Vò B»ng (Gîi ý v¨n xu«i biÓu c¶m (tuú bót) cã Ví dụ: Các bài thơ hiện đại. lµ VH tr÷ t×nh kh«ng?) 7)T¸c phÈm nghÞ luËn cã cÇn yÕu tè thuyÕt minh, miªu t¶, tù sù Cần ở mức độ vừa đủ để làm rõ yêu cầu ?Sự kết hợp đó cần ở mức độ nào? nghÞ luËn; Ph¬ng thøc chÝnh vÉn lµ ?T¹i sao l¹i nh vËy? nghÞ luËn. ?Cho vÝ dô minh ho¹? *Hoạt động 3. luyện tập *Yªu cÇu luyÖn tËp ë tiÕt 1 -C¸c kiÓu v¨n b¶n vµ ph¬ng thøc biÓu (3 yªu cÇu) đạt? +Chó ý: ViÖc lÊy VD minh ho¹ ë c¸c -T¹i sao ph¶i cã sù kÕt hîp c¸c ph¬ng VB đã học thể hiện rõ việc tích hợp. thức biểu đạt trong một VB? -LÊy vÝ dô: Mét v¨n b¶n TS, NLcã sù kết hợp nhiều phơng thức biểu đạt? *Hoạt động 4. cñng cè – dÆn dß -KiÓm tra c¸c néi dung cña tiÕt tæng *Yªu cÇu vÒ nhµ: kÕt vµ phÇn luyÖn tËp. +ChuÈn bÞ cho tiÕt 2 -VÒ nhµ: T×m hiÓu tiÕp phÇn II, III cho tiÕt 2, chó ý c¸c kiÓu VB träng t©m. Chó trong c¸c kiÓu VB träng t©m.. NS : 21/ 4 ND :22/4 TiÕt 166:. tæng kÕt phÇn tËp lµm v¨n (TiÕt 2). A)Mục tiêu cần đạt: - H/S ôn lại để nắm vững các kiểu văn bản đã học từ lớp 6 đến lớp 9, sự kết hợp trong lµm bµi. - TiÕp tôc t×m hiÓu phÇn cßn l¹i vÒ yªu cÇu tæng kÕt trong SGK. - ThÓ hiÖn râ viÖc tÝch hîp, n©ng cao n¨ng lùc §äc, c¶m thô, viÕt c¸c kiÓu VB B)ChuÈn bÞ: - G/V: Bµi so¹n; c¸c ng÷ liÖu minh ho¹. - H/S: Học bài ở tiết 1, chuẩn bị cho tiết 2 nh đã yêu cầu..

(261) C) TiÕn tr×nh bµi d¹y: Khởi động. 1)Tæ chøc: 2)KiÓm tra: Các nội dung đã TK ở tiết 1(7 nội dung + ví dụ minh hoạ) 3)Giíi thiÖu bµi: Các nội dung còn lại ở tiết 2 để hoàn thành việc TK TLV ở lớp 9. *Hoạt động 2. bµi míi II)PhÇn TLV trong ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n THCS: ?PhÇn v¨n vµ TLV cã mèi quan hÖ víi 1)PhÇn v¨n vµ TLV cã mèi quan hÖ nhau ntn? rÊt chÆt chÏ lu«n bæ sung cho nhau: ?Hãy nêu VD cho thấy mối quan hệ đó Giúp việc học văn đạt hiệu quả. Văn bản là ngữ liệu để minh hoạ cho các trong chơng trình đã học? kiÓu v¨n b¶n, lµm râ ph¬ng ph¸p kÕt cấu, cách thức diễn đạt. Giúp cho học sinh học tập đợc cách viÕt TLV. - VÝ dô: V¨n b¶n : “ý nghÜa v¨n ch¬ng” (VÝ dô: V¨n b¶n: ý nghÜa v¨n ch¬ng – cña t¸c gi¶ Hoµi Thanh gióp cho viÖc Hoµi Thanh) viÕt TLV nghÞ luËn rÊt cã hiÖu qu¶. 2)PhÇn TiÕng ViÖt cã quan hÖ nh thÕ ?PhÇn TV cã qh ntn? víi phÇn vµ TLV? nµo víi phÇn V¨n vµ TLV? Nªu VD chøng minh: -Cã quan hÖ rÊt chÆt chÏ bæ sung kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng gi÷a c¸c phÇn. ?ViÖc bæ sung vµ qh chÆt chÏ ntn? -VÝ dô: C¸c kiÕn thøc vÒ c©u, vÒ tõ ?Cho VD cô thÓ? (VÝ dô: TruyÖn ng¾n; vÝ dô mét v¨n b¶n lo¹i, vÒ thµnh phÇn c©u, c¸c kiÕn thøc nghÞ lu©n, mét v¨n b¶n thuyÕt minh...). vÒ tõ, kh¶ n¨ng cña tõ TiÕng viÖt ... giúp cho biểu đạt và biểu cảm văn bản, gióp cho viÖc sö dông khi viÕt TLV. *G/V: Chó ý: §©y lµ yªu cÇu tÝch hîp -VÝ dô cô thÓ: TruyÖn ng¾n:”Nh÷ng ngang trong m«n Ng÷ v¨n. ng«i sao xa x«i” (Lª Minh Khuª) III)C¸c kiÓu v¨n b¶n träng t©m: *Yêu cầu của mục III: Phát vấn, đàm 1)V¨n b¶n thuyÕt minh: thoại để làm rõ các mục 1,2,3. - Đích biểu đạt của 3 kiểu VB đó là gì? - Đích biểu đạt - Các phơng pháp thờng dùng trong VB - Yêu cầu chuẩn bị để làm đợc VB thuyÕt minh. thuyÕt minh? - C¸c ph¬ng ph¸p thêng dïng trong VB (So s¸nh, nªu sè liÖu, nªu kh¸i niÖm, thuyÕt minh. ph©n tÝch, tæng hîp...). - Ng«n ng÷ trong VB thuyÕt minh. - V¨n b¶n TS thêng kÕt hîp c¸c yÕu tè 2)V¨n b¶n tù sù: - Đích biểu đạt nghÞ luËn, miªu t¶, biÓu c¶m? V× sao? - Ng«n ng÷, lêi v¨n trong mçi kiÓu VB - C¸c yÕu tè t¹o thµnh v¨n b¶n tù sù. - Thêng kÕt hîp víi c¸c yÕu tè miªu t¶, trªn ntn? nghÞ luËn, biÓu c¶m. Tác dụng: Sinh động, chặt chẽ, có søc truyÒn c¶m. -Ng«n ng÷ trong v¨n b¶n tù sù -Yêu cầu đối với luận điểm; luận cứ, 3)V¨n b¶n nghÞ luËn: lËp luËn trong v¨n nghÞ luËn? - Đích biểu đạt. +M¹nh l¹c, râ rµng - C¸c yÕu tè t¹o thµnh VB nghÞ luËn +ChÆt chÏ - Yêu cầu đối với luận điểm, luận cứ và +S¸t thùc. lËp luËn. - Nªu dµn bµi chung cho 4 d¹ng nghÞ luận đã học ở kỳ II lớp 9. *Hoạt động 3. luyện tập *LuyÖn tËp ë tiÕt 2 - ViÖc tÝch hîp khi häc m«n ng÷ v¨n ë ?ViÖc tÝch hîp ë c¸c phÇn v¨n, TiÕng líp 9. *Hoạt động 1..

(262) ViÖt, TLV trong m«n N.V ntn? cho VD - C¸c kiÓu VB träng t©m. minh ho¹. - Lµm dµn bµi cho v¨n nghÞ luËn, vÊn ?C¸c kiÓu VB träng t©m? đề xã hội, vấn đề VH. *Hoạt động 4. củng cố – dặn dò (Kiểm tra phần luyện tập) *VÒ nhµ: ?Lµm dµn bµi chung cho 4 d¹ng nghÞ - Häc bµi theo yªu cÇu tæng kÕt ë 2 tiÕt luận đã học ở lớp 9 - Lµm dµn bµi cho 4 bµi v¨n cô thÓ cho (§Ìn chiÕu néi dung nµy sau khi cho 4 dạng bài NL đã học ở lớp 9. H/S luyÖn tËp) - §äc c¸c bµi v¨n tham kh¶o vÒ thuyÕt *G/V nªu: Y/C vÒ nhµ (3 yªu cÇu) minh, tù sù, nghÞ luËn. TiÕt 167: tæng kÕt v¨n häc Ngµy gi¶ng:14/5/2011 (TiÕt 1) A)Mục tiêu cần đạt: -Học sinh hệ thống các VB tác phẩm VH đã học, đã đọc thêm trong chơng trình ngữ v¨n toµn cÊp THCS. Hình thành những hiểu biết ban đấu về nền VHVN: Các bộ phận VH, các thời kì lớn những đặc sắc về ND và NT. -Củng cố về thể loại VH, tiến trình vận động của VH; vận dụng để đọc, hiểu đúng các TP trong chơng trình. B)ChuÈn bÞ: -G/V: Bài soạn; ngữ liệu minh hoạ bằng bảng phụ, đèn chiếu. -H/S: §äc vµ t×m hiÓu c¸c c©u hái bµi TKVH. C¸c ng÷ liÖu minh ho¹. C) TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1. Khởi động. 1)Tæ chøc: 2)KiÓm tra: -Việc chuẩn bị cho bài TK VH đã yêu cầu ở những tiết trớc. -Phân tích NT viết kịch đặc sắc của TG qua đoạn trích cảnh ba của vở kịch Tôi và Chóng Ta. 3)Giíi thiÖu bµi: §©y lµ bµi TK VH víi néi dung rÊt réng cña toµn cÊp THCS vÒ phÇn VB cña 2 tiÕt TK. *Hoạt động 2 - bài mới Trên cơ sở H/S đã chuẩn bị ở nhà ?H/S nªu râ y/c cña 4 c©u hái vµ tr¶ lêi đợc theo sự chuẩn bị của mình? *G/V kiÓm tra viÖc tr¶ lêi c©u hái, viÖc thèng kª cña H/S ë c©u 1 (Trang 181). ?Nhìn vào bảng thống kê đã chuẩn bị VHVN t¹o thµnh tõ nh÷ng bé phËn nµo? (VH d©n gian vµ VH ViÕt) ?Cho VD từ những TP mà em đã học? *G/V y/c đọc SGK trang 187 và chốt lại đợc những ý chính. ?VH dg đợc hình thành và phát triển ntn?. PhÇn A: Nh×n chung vÒ nÒn v¨n häc ViÖt Nam. *Nền VHVN ra đời, tồn tại phát triển cùng với sự vận động của lịch sử dân tộc; ph¶n ¸nh t©m hån t tëng, tÝnh c¸ch cña con ngêi VN. -Phong phó vÒ sè lîng TP, ®a d¹ng vÒ thÓ lo¹i. 1)C¸c bé phËn hîp thµnh nÒn VH ViÖt Nam. VHVN đợc tạo thành từ hai bộ phận lớn: V¨n häc d©n gian, VH viÕt. a)V¨n häc d©n gian: -§îc h×nh thµnh tõ thêi xa xa vµ tiÕp tôc đợc bổ sung phát triển trong các thời kỳ lÞch sö tiÕp theo; n»m trong tæng thÓ v¨n ho¸ d©n gian -Là sản phẩm của ND đợc lu truyền bằng miÖng..

(263) ?Là tiếng nói cuả ai? đợc lu truyền ntn? ?Vai trß cña VH DG? ?ThÓ lo¹i cña VH DG? ?KÓ tªn c¸c TP VH DG (theo thÓ lo¹i) mà em đã đợc học?. -Cã vai trß nu«i dìng t©m hån trÝ tuÖ cña ND lµ kho tµng cho VH viÕt khai th¸c, ph¸t triÓn. -TiÕp tôc ph¸t triÓn trong suèt thêi k× trung đại khi VH viết đã ra đời. -VÒ thÓ lo¹i: Phong phó. ?Học sinh đọc mục 2 trang 188? b)Văn học viết (VH trung đại) ?VH viết (VH trung đại) đợc phân chia -Xuất hiện từ TK X – hết TK XIX thêi gian ntn? -Bao gåm: VH ch÷ H¸n, VH ch÷ N«m, ?Các TP VH đợc viết bằng chữ Hán? VH ch÷ quèc ng÷. (VD: Th¬ ch÷ H¸n cña NguyÔn Tr·i) +VÝ dô: Nam quèc S¬n Hµ (ch÷ H¸n) (VD: Nam Quèc S¬n Hµ) +VÝ dô: TruyÖn KiÒu (NguyÔn Du), th¬ ?NhËn xÐt cña em vÒ c¸c TPVH ch÷ Hå Xu©n H¬ng (ch÷ N«m). H¸n, ch÷ N«m trong VH viÕt? -C¸c TP ch÷ H¸n: chøa chan tinh thÇn d©n ?Cho VD c¸c TP cô thÓ? téc, cèt c¸ch cña ngêi VN. -C¸c TP ch÷ N«m: Ph¸t triÓn phong phó kÕt tinh thµnh tùu nghÖ thuËt vµ gi¸ trÞ t tëng. -C¸c TP ch÷ quèc ng÷ xuÊt hiÖn tõ cuèi H/S đọc mục II trang 189? TK XIX. ?VHVN đợc chia mấy thời kỳ lớn (3 2)TiÕn tr×nh lÞch sö VHVN -VHVN ph¸t triÓn trong sù g¾n bã mËt thêi k×)? cô thÓ vÒ thêi gian vµ néi thiÕt víi LS d©n téc. dung ph¶n ¸nh? -VHVN (chñ yÕu nãi vÒ VH viÕt) ?LÊy VD cô thÓ c¸c t¸c phÈm? Tr¶i qua 3 thêi k× lín: *G/V: Híng dÉn +Thời kì 1: Các TP VH trung đại: +Tõ ®Çu TK X Cuèi TK XIX +Thêi k× 2: V¨n th¬ yªu níc vµ CM; +Tõ TK XX 1945 v¨n häc 30/45? +Tõ sau CMT8/1945  nay. +Thời kì 3: Văn học hiện đại chống Thêi k× thø ba chia lµm 2 giai ®o¹n Pháp, chống Mỹ, xây dựng đất nớc và +Giai ®o¹n 19451975 sau 1975? +Tõ sau 1975nay. ?H/S đọc mục III trang 191 SGK. III.Mấy nét đặc săc nổi bật của văn học ?Về nội dung qua các TP VHVN đã ViÖt Nam ph¶n ¸nh lªn ND lín lµ g×? VD cô thÓ 1)VÒ néi dung qua c¸c t¸c phÈm? -Tinh thần yêu nớc, ý thức cộng đồng là *G/V híng dÉn: LÊy VD qua nh÷ng mét néi dung t tëng ®Ëm nÐt, xuyªn suèt. thêi kú, giai ®o¹n VH nh÷ng TP tiªu -Tinh thần nhân đạo. biÓu? -Søc sèng bÒn bØ vµ tinh thÇn l¹c quan. ?Về nghệ thuật có gì đặc sắc? 2)VÒ nghÖ thuËt: +Chú ý: Về vẻ đẹp giản dị, tinh tế qua -Các TPVH không phải là hớng tới sự bề c¸ch thÓ hiÖn? thế đồ sộ phi thờng mà là vẻ đẹp tinh tế, +Tªn cô thÓ c¶u c¸c TP? hài hoà, giản dị, vẻ đẹp ở ngôn từ trong (B¶ng phô c¸c TP cô thÓ ë c¸c thêi k× th¬ vµ v¨n xu«i. VH) C¸c TP tiªu biÓu. -Th¬ N«m kÕt tinh cao nhÊt lµ TruyÖn KiÒu. -Văn xuôi truyện ngắn phong phú và đặc s¾c h¬n. *Hoạt động 3. tổng kết (Ghi nhớ) ?Néi dung cña phÇn TK ghi nhí ë Ghi nhí SGK Trang 194. tiÕt 1? (§Ìn chiÕu phÇn ghi nhí) *Hoạt động 4. củng cố – dặn dò *G/V nªu y/c luyÖn tËp ë tiÕt 1 (5 c©u *LuyÖn tËp ë tiÕt 1: hái) tr¶ lêi vµo vë. -Y/C tr¶ lêi 5 bµi tËp trang 193, 194 +G/V: Híng dÉn c©u 3 v× cã mét sè +Chó ý ë BT: Cã 1 sè ®iÓm khã sù ¶nh ®iÓm khã. hëng trªn nhiÒu ph¬ng diÖn: ThÓ lo¹i, +Cã b¶ng phô minh ho¹ ë BT3 chủ đề, cốt chuyện , nhân vật , hình (B¶ng phô c¸c TP ë BT3) ¶nh, chi tiÕt... VD: TruyÖn KiÒu, th¬ HXH; bµi th¬.

(264) *G/V nªu y/c vÒ nhµ (3 yªu cÇu) +Chó ý y/c 3 cho tiÕt 2. Con Cß (ChÕ lan Viªn); th¬ NguyÔn Du. *VÒ nhµ: -Học bài theo các nội dung đã tổng kết ë tiÕt 1, häc phÇn ghi nhí. -Hoµn thµnh 5 bµi tËp luyÖn tËp. -ChuÈn bÞ cho tiÕt 2. Néi dung phÇn B trang 194 SGK; lÊy VD c¸c TP.. TiÕt 168: tæng kÕt v¨n häc Ngµy gi¶ng: 16/5/2011 (TiÕt 2 A)Mục tiêu cần đạt: -Tiếp tục tổng kết ở tiết 2 để củng cố hệ thống hoá những tri thức đã học về các thể loại VH gắn với từng thời kì trong quá trình vận động của VH. -Biết vận dụng những hiểu biết này để đọc và hiểu đúng các TP trong chơng tr×nh. B)ChuÈn bÞ: -G/V: Bài soạn; ngữ liệu minh hoạ bằng bảng phụ, đèn chiếu. -H/S: Học bài cũ ở tiết 1; chuẩn bị cho tiết 2 nh đã yêu cầu. C) TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1. Khởi động. 1)Tæ chøc: 2)KiÓm tra: -Nh×n chung vÒ nÒn VHVN. -C¸c bé phËn hîp thµnh nÒn VHVN? -Những nét đặc sắc nổi bật của VHVN? cho ví dụ? 3)Giíi thiÖu bµi: Khi xét đến thể loại trong các tác phẩm VH là yêu cầu cơ bản để tổng kết VH trong chơng trình ngữ văn THCS. Thực hiện yêu cầu đó ở tiết 2. *Hoạt động 2 - bài mới PhÇn B: S¬ lîc vÒ mét sè thÓ lo¹i v¨n ?H/S cho vÝ dô: TP VH lµ mét truyÖn häc ng¾n; lµ mét bµi th¬, lµ mét vë kÞch *ThÓ lo¹i VH lµ g×? Lµ sù thèng nhÊt trong phần VH hiện đại đã học ở lớp gi÷a mét lo¹i néi dung víi mét lo¹i h×nh 9? thức VB và phơng thức chiếm lĩnh đời ?ThÕ nµo lµ thÓ lo¹i VH? sèng. *S¸ng t¸c VH thuéc ba lo¹i: Tù sù, tr÷ ?S¸ng t¸c VH cã nh÷ng lo¹i nµo? t×nh vµ kÞch. Ngoµi ra cßn cã lo¹i nghÞ (3 lo¹i) luËn, chñ yÕu sö dông ph¬ng thøc lËp ?Ngoµi ra cßn cã lo¹i nµo kh¸c? luËn. *Lo¹i réng h¬n thÓ, lo¹i bao gåm nhiÒu ?VÝ dô lo¹i réng h¬n thÓ qua viÖc thÓ: minh ho¹ c¸c TP? 1)Mét sè thÓ lo¹i VH d©n gian: (Ví dụ: Loại trữ tình, có nhiều thể đó -Tự sự dân gian: gồm các truyện thần lµ th¬, tuú bót,..) tho¹i, cæ tÝch. ?VH dg bao gåm nh÷ng thÓ lo¹i nµo? -Tr÷ t×nh d©n gian: Ca dao, d©n ca Nêu định nghĩa? -ChÌo vµ Tuång. ?Cho ví dụ cụ thể các VB đã học? Ngoài ra tục ngữ coi là một dạng đặc biệt ?Gi¸ trÞ cña VH dg ntn? cña nghÞ luËn. 2)Một số thể loại VH trung đại a)C¸c thÓ th¬: *G/V giíi thiÖu: Nguån gèc vµ sù *C¸c thÓ th¬ cã nguån gèc th¬ ca Trung phân loại các thể thơ Trung đại. Quèc ?VÝ dô vÒ thÓ cæ phong? ?Nhận xét đặc điểm của thể cổ phong? Có 2 loại chính: Cổ Phong và thể Đờng ?VÝ dô vÒ thÓ §êng luËt? LuËt (VÝ dô c¸c d¹ng: Tø tuyÖt, ThÊt Ng«n +ThÓ cæ phong: Kh«ng cÇn tu©n theo B¸t Có) vÇn, hiªn, luËt, ch÷ , sè c©u trong bµi th¬. VD: C«n S¬n ca (NguyÔn Tr·i) Chinh Phô Ng©m (ViÕt b»ng ch÷ H¸n.

(265) cña §Æng TrÇn C«n). +Thể Đờng Luật: Quy định khá chặt chẽ về thanh, đối, số câu, số chữ, cấu trúc thể *Học sinh đọc thể thơ Đờng luật trang hiện nhiều dạng 169 SGK. VÝ dô: Qua §Ìo Ngang (Bµ HuyÖn Thanh ?Trong th¬ §êng luËt (ThÊt Ng«n B¸t Quan). Cú) Những quy định về vần, thanh, B¹n §Õn Ch¬i Nhµ (NguyÔn KhuyÕn) luật, niệm, đối, và kết cấu ntn? *C¸c thÓ th¬ cã nguån gèc d©n gian -Thể thơ lục bát để sáng tác truyện thơ N«m VD: TruyÖn KiÒu – NguyÔn Du. ?C¸c thÓ th¬ nguån gèc d©n gian bao -ThÓ song thÊt lôc b¸t gåm? VD: Chinh Phô Ng©m - §oµn ThÞ §iÓm. ?Đặc điểm của các thể thơ đó? b)C¸c thÓ truyÖn, kÝ ?Cho VD minh ho¹? -VÝ dô: “TruyÒn k× m¹n lôc” – NguyÔn D÷. “Thîng Kinh KÝ Sù”- Lª H÷u Tr¸c... -KÓ vÒ c¸c nh©n vËt lÞch sö, c¸c anh ?VD c¸c truyÖn, kÝ trong VH trung hïng, vÒ phô n÷; cã truyÖn cßn mang yÕu đại. tè k× ¶o tëng tîng. ?Ph¶n ¸nh lªn nh÷ng ND g×? c)TruyÖn th¬ N«m ?NghÖ thuËt thÓ hiÖn ntn? -ViÕt chñ yÕu lµ th¬ lôc b¸t; cã cèt truyÖn nh©n vËt...giµu chÊt tr÷ t×nh. -TruyÖn th¬ n«m: B×nh d©n (khuyÕt danh); bác học đỉnh cao là kiệt tác truyện ?TruyÖn th¬ N«m viÕt ë thÓ th¬ g×? KiÒu cña NguyÔn Du. ?§îc chia lµm mÊy lo¹i? d)Mét sè thÓ v¨n nghÞ luËn: ?Cho VD cô thÓ? -C¸c d¹ng thÓ: ChiÕu, biÓu, hÞch, c¸o; cã sù kÕt hîp gi÷a t tëng lÝ lÏ víi t×nh c¶m, c¶m xóc, lËp luËn chÆt chÏ víi h×nh ¶nh phong phó; ng«n ng÷ biÓu c¶m. ?C¸c d¹ng thÓ v¨n nghÞ luËn? cho -Khái niệm về các dạng thể đó. VD? -VÝ dô: ChiÕu Dêi §« (LÝ C«ng UÈn) ?§Æc ®iÓm chñ yÕu lµ g×? HÞch Tíng SÜ (TrÇn Quèc TuÊn) B×nh Ng« §¹i C¸o (NguyÔn Tr·i) ?VÝ dô cô thÓ ë cac TP v¨n nghÞ luËn 3)Một số thể loại VH hiện đại -ThÓ truyÖn (truyÖn ng¾n, tiÓu thuyÕt) ®nµy? îc ph¸t triÓn. -ThÓ tuú bót in ®Ëm dÊu Ên cña chñ thÓ s¸ng t¸c giµu biÓu c¶m. *C¸c ng÷ liÖu (b¶ng phô c¸c TP: Thơ hiện đại, tính từ thơ mới (1932Chiếu, hịch, cáo) 1945) cã nhiÒu d¹ng thÓ; th¬ tù do xuÊt hiÖn vµ ph¸t triÓn cã nhiÒu thµnh c«ng. ?§äc môc III trang 199? Thơ hiện đại không chỉ đem lại những ?Các thể loại của VH hiện đại bao c¸i míi vÒ néi dung t tëng c¶m xóc mµ gåm? còn đổi mới về sáng tạo hình ảnh, cấu ?§Æc ®iÓm cña thÓ truyÖn? thÓ tuú tróc c©u th¬, ng«n ng÷ th¬. bót? ThÓ th¬? ?Sự đổi mới của thơ hiện đại là gì? ?Cho vÝ dô nh÷ng t¸c phÈm tiªu biÓu về VH hiện đại. *B¶ng phô ghi c¸c TP tiªu biÓu s¾p xÕp theo thÓ lo¹i.. *Hoạt động 3. tổng kết (Ghi nhớ) *Phần tổng kết ghi nhớ dài, y/c đèn. Ghi nhí SGK Trang 201..

(266) chiÕu ng÷ liÖu nµy cho H/S häc *Hoạt động 4. củng cố – dặn dò * Y/C luyÖn tËp ë tiÕt 2 (3 yªu cÇu). +chó ý: VÒ thêi gian Ýt, bµi dµi nªn chia nhóm hoạt động, để hoàn thành 4 c©u hái.. * Y/C vÒ nhµ (4 yªu cÇu) +Chó ý: LÊy VD minh ho¹ vµ hÖ thèng những ND đã TK.. *LuyÖn tËp: Các nội dung vê thể lọi VH đã tổng kết ë tiÕt 2 -C©u hái 1,2,3,4 SGK trang 200 Yêu cầu chia 4 nhóm đề thảo luận và tr×nh bµy 4 c©u hái -Néi dung phÇn ghi nhí. *VÒ nhµ: -Học hiểu và vận dụng các yêu cầu đã tæng kÕt ë 2 tiÕt. -Lấy đợc các VD minh hoạ. -Häc thuéc phÇn ghi nhí trang 201. -Hoµn thµnh tiÕp c©u hái 5,6 SGK.. TuÇn 35. Ngµy so¹n:15-5-2008 Ngµy gi¶ng: TiÕt 171:. th, ®iÖn. A)Mục tiêu cần đạt: -Học sinh trình bày đợc mục đích, tình huống và cách viết th (điện) chúc mừng vµ th¨m hái. -Viết đợc th (điện) chúc mừng và thăm hỏi. B)ChuÈn bÞ: -G/V: Bµi so¹n; c¸c t×nh huèng trong thùc tÕ cuéc sèng khi dïng th (®iÖn). -H/S: Những tình huống, VD cụ thể mà em đã dùng th (điện). C) TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1. Khởi động..

(267) 1)Tæ chøc: 2)KiÓm tra: Sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 3)Giíi thiÖu bµi: Sự cần thiết dùng th điện trong đời sống xã hội; cần hiểu phải dùng thế nào ? để đạt đợc yêu cầu và thực hành việc dùng th điện đó là mục đích của tiết học này. *Hoạt động 2. bài mới 1)Ng÷ liÖu vµ ph©n tÝch ng÷ liÖu +H/S đọc mục (1) trang 202 ?Nh÷ng trêng hîp nµo cÇn göi th (®iÖn) chóc mõng? Trêng hîp nµo cÇn göi th¨m hái? a,b: Chóc mõng. c,d: Th¨m hái. ?H·y kÓ thªm nh÷ng trêng hîp kh¸c? ?Mục đích, tác dụng của th điện chúc mõng vµ th¨m hái kh¸c nhau ntn?. I)Bµi häc: 2)KÕt luËn: *Nh÷ng trêng hîp cÇn viÕt th (®iÖn) chóc mõng vµ th¨m hái Nh÷ng trêng hîp cÇn cã sù chóc mừng hoặc thông cảm của ngời gữi đến ngêi nhËn.. ?Göi th (®iÖn) chóc mõng, th¨m hái trong hoàn cảnh nào? để làm gì? ?Khi có điều kiện đến tận nơi có dùng viÖc göi nh vËy kh«ng? T¹i sao? +H/S đọc mục (1) trang 202. ?Néi dung th (®iÖn) chóc mõng th¨m hái gièng, kh¸c nhau ntn? ?NX về độ dài của những văn bản trên? ?Tình cảm đợc thể hiện ntn? ?Lêi v¨n ntn? Cã g× gièng nhau khi göi th (®iÖn) chóc mõng, th¨m hái? +H/S đọc mục (2) trang 203 và thực hiện yêu cầu diễn đạt trong các nội dung đó? ?Néi dung chÝnh cña th (®iÖn) chóc mõng vµ th¨m hái? ?Cách thức diễn đạt ntn? (H/S th¶o luËn). Mục đích, tác dụng của gửi th (điện) chóc mõng, th¨m hái kh¸c nhau. *C¸ch viÕt th (®iÖn) chóc mõng vµ th¨m hái. -Nội dung th (điện) cần nêu đợc lí do, lêi chóc hoÆc lêi th¨m hái. -Cần đợc viết ngắn gọn súc tích tình c¶m ch©n thµnh.. *Ghi nhí (Trang 124). *Hoạt động 3: Luyện tập *LuyÖn tËp ë tiÕt 1 (4 yªu cÇu luyÖn tËp ë tiÕt 1) +G/V chú ý hớng dẫn H/S yêu cầu 4 để thực hành diễn đạt thành lời nội dung cña nh÷ng trêng hîp cô thÓ. *G/V nªu yªu cÇu vÒ nhµ +Chó ý y/c thùc hµnh lÊy VD cô thÓ ? diễn đạt thành lời.. -Nh÷ng trêng hîp cÇn viÕt th (®iÖn) chóc mõng, th¨m hái? -Mục đích, tác dụng của việc dùng đó kh¸c nhau ntn? -C¸ch viÕt th (®iÖn) chóc mõng vµ th¨m hái? -Nêu những trờng hợp cụ thể em đã dïng th (®iÖn) chóc mõng, th¨m hái?. *Hoạt động 4: củng cố – dặn dò -Kiểm tra các nội dung đã luyện tập..

(268) -Về nhà: Học lí thuyết, lấy ví dụ cụ thể và thực hành diễn đạt thành lời những tình huèng dïng th (®iÖn).. Ngµy so¹n:17-5-2008 Ngµy gi¶ng:. TiÕt 172:. th, diÖn (TiÕp theo). A)Mục tiêu cần đạt: -Tiếp tục củng cố lí thuyết đã học ở tiết 1 và thực hành viết đợc th (điện) chúc mõng vµ th¨m hái. -RÌn kÜ n¨ng sö dông lo¹i VB nµy. B)ChuÈn bÞ: -G/V: Bµi so¹n; C¸c t×nh huèng dïng th (®iÖn) trong cuéc sèng. -H/S: Häc bµi ë tiÕt 1. C) TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1. Khởi động. 1)Tæ chøc: 2)KiÓm tra: -C¸ch viÕt th (®iÖn) chóc mõng , th¨m hái? -Lấy VD cụ thể 1 trờng hợp em đã dùng, diễn đạt thành lời văn? 3)Giíi thiÖu bµi: tiÕt 2.. Để củng cố kiến thức ở tiết 1 và thực hành cách viết th (điện) đó là yêu cầu ở. *Hoạt động 2. Bài mới II)LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: BT1: H/S kÎ mÉu bøc ®iÖn trang 204 vµo vë +G/V yªu cÇu H/S kÎ mÉu bøc ®iÖn vµo vµ ®iÒn néi dung vµo c¸c phÇn cña bøc vë vµ ®iÒn néi dung. ®iÖn. +Chia lớp thành 3 nhóm để làm BT1. Chia 3 nhóm để hoàn thành BT +Mỗi nhóm cử đại diện trình bày BT1. (Với nội dung 3 bức điện ở mục II1 trang 202) BT2: Bµi tËp 2: +G/V yªu cÇu H/S nh¾c l¹i c¸c t×nh a,b (§iÖn chóc mõng) huèng viÕt th (®iÖn) chóc mõng? Th¨m d,e (Th, ®iÖn chóc mõng) hái? c (®iÖn th¨m hái) +H/s tr¶ lêi BT2? +G/V nªu y/c cña BT3 Bµi tËp 3: H/S tự xác định tình huống và viết theo Hoàn chỉnh một bức điện mừng theo.

(269) mÉu cña bu ®iÖn . ? Y/c vÒ néi dung, lêi v¨n ë BT4 ntn?. ? Y/c vÒ néi dung, lêi v¨n ë BT5 ntn?. mÉu cña bu ®iÖn (ë BT1); víi t×nh huống tự đề xuất. Bµi tËp 4: Em h·y viÕt mét bøc th (®iÖn) th¨m hái khi biết tin gia đình bạn em có việc buån. Bµi tËp 5: Em h·y viÕt mét bøc th (®iÖn) chóc mừng bạn em vừa đạt giải cao trong kì thi HS giái vßng tØnh ë líp 9.. *Hoạt động 3. luyện tập (C¸c yªu cÇu luyÖn tËp ë tiÕt 2) *Hoạt động 4. củng cố – dặn dò *Y/c cñng cè: +VÒ lÝ thuyÕt ë tiÕt 1? +C¸c BT ë tiÕt 2? *Y/C vÒ nhµ: Tập vận dụng để viết trong các tình huèng kh¸c Ngµy so¹n:18-5 Ngµy gi¶ng:. -C¸ch viÕt mét bøc th (®iÖn) chóc mõng, th¨m hái. -KiÓm tra 5 BT ë tiÕt 2 -ý nghÜa cña viÖc häc 2 tiÕt häc nµy víi em ntn? -TËp viÕt th ®iÖn ë c¸c t×nh huèng kh¸c ngoài nội dung đã luyện tập.. TiÕt 173:tr¶ bµi kiÓm tra v¨n, tiÕng viÖt -t1. A)Mục tiêu cần đạt: -H/S nhận đợc kết quả hai bài KT Văn và Tiếng việt của mình. NhËn ra nh÷ng ®iÓm yÕu, cßn h¹n chÕ ë mçi bµi KT vµ söa lçi. -Giáo dục ý thức thái độ học tập. B)ChuÈn bÞ: -G/V: Bài soạn; Các số liệu của 2 bài kiểm tra để phân tích.. -H/S: C¸c yªu cÇu cña 2 bµi kiÓm tra V¨n, TiÕng viÖt. C) TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1. Khởi động. 1)Tæ chøc: 2)KiÓm tra: 3)Giíi thiÖu bµi: Sự cần thiết phải có tiết trả bài để học sinh phát huy và khắc phục những kết quả cụ thÓ cña bµi KT. *Hoạt động 2. Bài mới *Bµi kiÓm tra V¨n (PhÇn TruyÖn) G/V yêu cầu: H/S đọc lại 5 câu hỏi trắc I)Đề bài, yêu cầu của đề:.

(270) A.PhÇn tr¾c nghiÖm -Chọn P/A đúng: C©u 1: §¸nh dÊu X vµo 2 truyÖn “ChiÕc Lîc Ngµ” “Nh÷ng Ng«i Sao Xa X«i” C©u 2: D C©u 4: D C©u 3: A C©u 5: B -NhËn xÐt: C©u 1 cßn cã sù nhÇm lÉn cha đúng ở 1 số bài C©u 2,3,4,5: KÕt qu¶ tèt. B.PhÇn tù luËn: +G/V yêu cầu học sinh đọc câu 1 của *Yªu cÇu C©u 1: C¶m xóc, suy nghÜ bµi KT v¨n? cña nh©n vËt NhÜ trong phÇn trÝch häc; ?Yªu cÇu cña c©u 1 lµ g×? Qua đó NMC muốn gửi gắm triết lí về (Nªu yªu cÇu cô thÓ vÒ néi dung vµ cuộc đời, con ngời: Hãy biết yêu quý diễn đạt?) những vẻ đẹp bình dị., gần gũi, thân +G/V: NhËn xÐt viÖc lµm c©u 1 cña thiết trong cuộc đời, thức tỉnh về những H/S. giá trị của vẻ đẹp ấy. (Nh÷ng ®iÓm tèt vµ 1 sè h¹n chÕ cô +NhËn xÐt: PhÇn ph©n tÝch c¶m xóc thÓ; nªu kq’ cô thÓ mét sè bµi kh¸, của nhân vật Nhĩ đã làm rõ sự thể hiện giái). víi thiªn nhiªn, c¶nh vËt cña quª h¬ng với gia đình, những ngời gần gũi. Tình c¶m c¶m xóc cña NhÜ gièng nh mét +G/V yêu cầu HS đọc câu 2 của bài KT niềm say mê pha lẫn nỗi ân hận đau v¨n? đớn. Phần gửi gắm triết lí của TG nêu cßn thiÕu cha s©u s¾c. ?Yªu cÇu cña c©u 2 lµ g×? *Yªu cÇu C©u 2: H×nh ¶nh thÕ hÖ trÎ (Nêu yêu cầu cụ thể về ND về diễn đạt) trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ là sù cèng hiÕn hÕt m×nh dòng c¶m, anh hïng. Trong nh÷ng cuéc thö löa ®Çy cam go t©m h«n cña hä vÉn hån nhiªn trong s¸ng, l¹c quan, giµu m¬ méng... +NhËn xÐt: ThÓ hiÖn c¶m nghÜ cña c¸ +G/V: Nhận xét việc làm câu 2 của HS. nhân đã tập trung đợc về những nội dung theo yêu cầu câu hỏi đã nêu. +Nh÷ng lçi, nh÷ng ®iÓm cßn h¹n chÕ Tuy vËy cßn m¾c lçi ë viÕt c©u v¨n cha trong diễn đạt ở câu 2 (G/V nhận xét). biểu cảm; cảm nghĩ cha sâu ở mỗi nội dung. +G/V tr¶ bµi cho häc sinh. II.Tr¶ bµi cho häc sinh: +H/S t×m ra nh÷ng ®iÓm m¹nh, ®iÓm -H/S nhËn bµi víi kÕt qu¶ cô thÓ vÒ yÕu trong bµi KT cña m×nh. ®iÓm vµ nh÷ng nhËn xÐt chung vÒ viÖc lµm bµi KT v¨n. -H/S t×m ra nh÷ng ®iÓm m¹nh vµ ®iÓm yÕu trong bµi viÕt cña m×nh +H/S: Tự sửa lỗi trong việc viết đoạn ở III.H/S tự sửa lỗi và G/V giải đáp c©u 2. th¾c m¾c (NÕu cã). +H/S: §Ò xuÊt nh÷ng th¾c m¾c (NÕu -H/S söa lçi: PhÇn tù luËn viÕt l¹i ®o¹n cã) văn theo yêu cầu đã nêu. +G/V: Kiểm tra phần chữa bài của học -G/V giải đáp thắc mắc (Nếu có). sinh. nghiÖm? ?ý kiến về chọn P/A đúng? G/V: NhËn xÐt viÖc lµm bµi phÇn tr¾c nghiÖm cña H/S?. *Hoạt động 3. luyện tập  TiÕp tôc söa lçi trong bµi KT cña m×nh *Hoạt động 4. củng cố – dặn dò -§äc l¹i c©u hái cña bµi KT vµ nªu râ.

(271) *PhÇn vÒ nhµ: +TiÕp tôc söa lçi phÇn viÕt ®o¹n v¨n ë c©u 1,2. +Đọc các tác phẩm truyện hiện đại VN đã học ở lớp 9.. yªu cÇu cña c¸c c©u hái. -TiÕp tôc viÕt l¹i nh÷ng ®o¹n v¨n ë phÇn tù luËn. -Đọc lại các tác phẩm truyện hiện đại VN đã học ở lớp 9. Ngµy so¹n:19-5-2008 TiÕt 174:tr¶ bµi kiÓm tra v¨n, tiÕng viÖt –t2 Ngµy gi¶ng: A)Mục tiêu cần đạt: -H/S nhận đợc kết quả hai bài KT Văn và Tiếng việt của mình. NhËn ra nh÷ng nhËn xÐt vª hai bµi KT vµ cã ý thøc söa ch÷a bµi KT khi cßn h¹n chÕ. -Giáo dục ý thức thái độ học tập. B)ChuÈn bÞ: -G/V: Bài soạn; Các số liệu của 2 bài kiểm tra để phân tích.. -H/S: C¸c yªu cÇu cña 2 bµi kiÓm tra V¨n, TiÕng viÖt. C) TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1. Khởi động. 1)Tæ chøc: 2)KiÓm tra: 3)Giíi thiÖu bµi: Sự cần thiết phải có tiết trả bài để học sinh phát huy và khắc phục những kết quả cụ thÓ cña bµi KT. *Hoạt động 2. Bài mới. ?H/S đọc câu hỏi 1? ?Nªu Y/C cña c©u hái 1? ?Đáp án đúng?. G/V: NhËn xÐt viÖc lµm bµi cña H/S ë c©u 1. H/S: §äc c©u 2 ?Y/C cña c©u 2? ?Tr¶ lêi c©u 2?. *Bµi kiÓm tra TiÕng ViÖt I) C©u hái: C©u hái 1: T×m khëi ng÷ trong c©u sau vµ viÕt l¹i thµnh c©u kh«ng cã khëi ng÷: -Cßn m¾t t«i th× c¸c anh l¸i xe b¶o: “C« cã c¸i nh×n sao mµ xa x¨m” (Lª Minh Khuª) +§¸p ¸n: Kh¬i ng÷ lµ “M¾t t«i” ViÕt l¹i: “Nh×n m¾t t«i c¸c anh l¸i xe b¶o....” +Nhận xét: Tìm đúng KN và biết cách viết lại thành câu nh đáp án. C©u hái 2: Nªu râ sù liªn kÕt vÒ néi dung vµ h×nh thøc gi÷a c¸c c©u trong 1 ®o¹n v¨n còng nh gi÷a c¸c ®o¹n trong mét v¨n.

(272) G/V: Chốt lại đáp án đúng ở câu 2.. G/V: nhËn xÐt: viÖc lµm bµi ë c©u 2.. H/S:§äc c©u 3. ?Yªu cÇu c©u 3? ?Tr¶ lêi c©u?. *G/V chốt lại đáp án câu 3?. G/V: NX viÖc lµm bµi ë c©u 3. (Nh÷ng ®iÓm tèt vµ h¹n chÕ) H/S: §äc c©u 4 ?Y/c c©u 3?. ?§¸p ¸n C©u 4?. G/V? NhËn xÐt viÖc lµm c©u 4. (Chó ý nh÷ng lçi cña phÇn viÕt ®o¹n?). G/V: Tr¶ bµi cho H/S H/S: Tù söa lçi trong bµi KT? G/V: Nªu nh÷ng bµi lµm ®iÓm cao. G/V: Giải đáp những thắc mắc của H/S (nÕu cã).. b¶n. +§¸p ¸n: Liªn kÕt néi dung: Bao gåm liªn kÕt chủ đề, liên kết lôgíc. Liªn kÕt h×nh thøc: §îc thÓ hiÖn b»ng c¸c phÐp liªn kÕt. +Nhận xét: Nêu đợc phần liên kết ND;phÇn liªn kÕt h×nh thøc cha râ c¸c phÐp: §ång nghÜa, tr¸i nghÜa. C©u hái 3: ChØ ra phÐp lÆp tõ ng÷ vµ phép thế để liên kết câu trong đoạn văn trÝch sau ®©y: “Hoạ sĩ nào cũng đến Sa Pa! ở đây tha hồ vẽ. Tôi đi đờng này ba mơi hai năm: Trớc CMT8 tôi trở lên chở vÒ m·i nhiÒu ho¹ sÜ nh b¸c ho¹ sÜ T« Ngäc V©n nµy, ho¹ sÜ Hoµng KiÖt nµy... +§¸p ¸n: PhÐp lÆp tõ ng÷: Ho¹ sÜ, ho¹ sÜ - phép thế: SaPa, đấy. +NhËn xÐt: Chỉ rõ đợc 2 phép l/k trong đoạn văn đó lµ phÐp lÆp, phÐp thÕ. C©u hái 4: ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n giíi thiÖu truyÖn ng¾n :BÕn quª” cña NguyÔn Minh Ch©u cã dïng khëi ng÷ vµ dïng c©u chøa thµnh phÇn t×nh th¸i. +§¸p ¸n: Nội dung giới thiệu vẻ đẹp về nội dung vµ nghÖ thuËt cña t¸c phÈm “BÕn quª” trong ®o¹n v¨n cã dïng khëi ng÷ vµ dùng câu chứa đựng thành phần tình th¸i. +NhËn xÐt: C©u viÕt ®o¹n v¨n thùc hiÖn cha tèt b»ng c¸c c©u 1,2,3 v× phÇn dïng khëi ng÷; dïng c©u chøa thµnh phÇn t×nh th¸i cha cã hiÖu qu¶. II.Tr¶ bµi cho H/S; H/S tù söa lçi trong bµi KT. Chó ý: C©u hái 4: ViÕt l¹i ®o¹n v¨n theo yªu cÇu. III.ý kiến đề xuất của H/S và giải đáp thắc mắc của H/S (nếu có). *Hoạt động 3. luyện tập *PhÇn luyÖn tËp H/S: Söa lçi trong bµi KT?. -Söa lçi trong bµi KT -KT phÇn ch÷a bµi cña H/S. *Hoạt động 4. củng cố – dặn dò G/V: KT phÇn ch÷a bµi cña H/S?. -Lµm c¸c bµi tËp trong bµi «n tËp TiÕng ViÖt. G/V Nªu yªu cÇu vÒ nhµ BT viÕt ®/v -TiÕp tôc viÕt c¸c ®o¹n v¨n giíi thiÖu dùng các kiến thức phần T/Việt đã học. tác phẩm, tác giả, vận dụng các thành.

(273) phần câu, sự liên kết câu đã học.. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. TiÕt 175:tr¶ bµi kiÓm tra v¨n tæng hîp. A)Mục tiêu cần đạt: -H/S nhận đợc kết quả hai bài KT tổng hợp kỳ II. -Phát hiện và sửa những lỗi đã mắc của bài KT. -Giáo dục: ý thức, thái độ học tập. B)ChuÈn bÞ: -G/V: Bµi so¹n; nh÷ng sè liÖu cô thÓ cÇn ph©n tÝch. -H/S: C¸c yªu cÇu bµi kiÓm tra tæng hîp..

(274) C) TiÕn tr×nh bµi d¹y: *Hoạt động 1. Khởi động. 1)Tæ chøc: 2)KiÓm tra:. 3)Giíi thiÖu bµi: Sự cần thiết của việc trả bài, sửa lỗi để hoàn thiện kiến thức; xác định những kiến thức träng t©m cña m«n ng÷ v¨n ë THCS. *Hoạt động 2. Bài mới. G/V: Yêu cầu học sinh đọc lại 20 câu hỏi trắc nghiệm cho mỗi đề yêu cầu H/S: ?Tr¶ lêi tõng c©u hái? G/V: Nhận xét; kết luận rõ những đáp án đúng. ?Ph¹m vi kiÕn thøc phÇn tr¾c nghiÖm hái vÒ nh÷ng néi dung g×?. +G/V yêu cầu H/S đọc đề tự luận. ? H/S trả lời yêu cầu của đề?. ?CÇn gi¶i quyÕt nhòng néi dung cô thÓ nµo?. I.§Ò bµi: A.PhÇn tr¾c nghiÖm: 4 ®iÓm. §¸p ¸n: §Ò 1: C©u 1: D C©u 11: A C©u 2: A C©u 12: C C©u 3: A C©u 13: D C©u 4: B C©u 14: A C©u 5: A C©u 15: C C©u 6: A C©u 16: C C©u 7: C C©u 17: B C©u 8: A C©u 18: A C©u 9: B C©u 19: B C©u 10: B C©u 20: C §¸p ¸n: §Ò 2: C©u 1: A C©u 11: A C©u 2: D C©u 12: B C©u 3: B C©u 13: D C©u 4: D C©u 14: B C©u 5: A C©u 15: C C©u 6: A C©u 16: D C©u 7: C C©u 17: B C©u 8: C C©u 18: A C©u 9: C C©u 19: D C©u 10: B C©u 20: A B.PhÇn tù luËn: 6 ®iÓm. *Đề bài: Vẻ đẹp và ý nghĩa sâu sắc của bµi th¬ “M©y Vµ Sãng” (Ta-Go). *§¸p ¸n: PhÇn II: Tù luËn: A.Yªu cÇu chung: -Đề bài không đa ra những định hớng qua việc cụ thể với mục đích không gò Ðp sù c¶m thô tÝch cùc cña häc sinh. Tuy nhiªn trong bµi viÕt, häc sinh ph¶i thể hiện đợc sự cảm thụ sâu sắc của mình về bài thơ, tự định hớng đợc vẻ đẹp của bài thơ là những vẻ đẹp gì? ý nghĩa của bài thơ là gì để từ đó bài làm có nội dung, có chủ đề rõ ràng, các.

(275) +G/V: Kết luận lại đáp án cho phần tự luËn.. +G/V: §äc ®iÓm; yªu cÇu häc sinh söa lçi cho bµi KT cña m×nh.. luận điểm đợc tổ chức thành hệ thống m¹ch l¹c. -BiÕt c¸ch vËn dung c¸c kiÕn thøuc vµ kü n¨ng khi lµm bµi nghÞ luËn vª mét bài thơ đã đợc học vào bài làm; Có nh÷ng c¶m nhËn, suy nghÜ riªng trong qu¸ tr×nh lµm bµi. B.Yªu cÇu cô thÓ 1.Më bµi -Giíi thiÖu bµi th¬ “M©y vµ Sãng” -Khái quát đợc vẻ đẹp và ý nghĩa của bài thơ: Đó là vẻ đẹp thiên nhiên và vẻ đẹp cuộc sống con ngời, của tình ngời – t×nh mÉu tö. 2.Th©n bµi: Tr×nh bµy nh÷ng c¶m nhËn cña ngêi viết về vẻ đẹp và ý nghĩa sâu sắc của bµi th¬: a)Vẻ đẹp của bài thơ: *Vẻ đẹp tình mẫu tử: Bài thơ là lời độc thoại của em bé với mẹ. Em đã thổ lộ t×nh c¶m cña m×nh víi mÑ mét c¸ch tù nhiªn. Nhng ®©y kh«ng ph¶i lµ lêi béc lé th«ng thêng mµ lµ sù thæ lé trong t×nh huèng cã thö th¸ch. Häc sinh nªu hai t×nh huèng thö th¸ch: Lêi rñ rª, mêi gäi cña nh÷ng ngêi sèng trªn m©y vµ nh÷ng ngêi sèng trong sãng.MÆc dï h×nh thøc tæ chøc c©u th¬, ý thơ ở hai phần là tơng đối giống nhau nhng Èn sau nh÷ng nh÷ng h×nh ¶nh cña tõng phÇn lµ m¹ch c¶m xóc ph¸t triÓn, lêi mêi gäi quyÕn rò h¬n lêi mêi gäi tríc. /Lêi gäi tõ m©y: Bän tí ch¬i tõ khi thøc dậy cho đến lúc chiều tà- Bọn tớ chơi víi vÇng tr¨ng b¹c /Lêi gäi tõ sãng: Bän tí ca h¸t tõ s¸ng sớm cho đến hoàng hôn – Bọn tớ ngao du n¬i nµy, n¬i nä mµ kh«ng biÕt tõng đến nơi nào. ... Em bé đã phần nào bị lôi cuốn nhng em không đánh đổi thú vui chơi với việc xa rời mẹ. Tình thơng yêu mẹ đã chiÕn th¾ng lêi mêi gäi cña nh÷ng ngêi sèng trªn m©y vµ trong sãng. T×nh c¶m víi mÑ, søc m¹nh cña t×nh mẫu tử đã kéo tâm hồn phiêu lu của em vÒ víi cuéc sèng, vÒ víi mÑ. II.Tr¶ bµi cho H/S: §äc ®iÓm vµ cho häc sinh nhËn xÐt bµi làm của mình so với yêu cầu đáp án đã nªu. Söa nh÷ng lçi cßn m¾c trong bµi KT. III.Giải đáp những thắc mắc của H/S (NÕu cã)..

(276) *Hoạt động 3. luyện tập G/V: Nªu yªu cÇu phÇn luyÖn tËp. (Yêu cầu chữa lỗi đã mắc). -Yªu cÇu cña bµi KT -G/V KT phÇn ch÷a bµi cña H/S nh÷ng lçi cßn m¾c lµ g×.. *Hoạt động 4. củng cố – dặn dò G/Vnªu Y/C vÒ nhµ (3 yªu cÇu) +Chó ý: NghÞ luËn vÒ nh÷ng t¸c phÈm VH hiện đại VN.. -Häc l¹i c¸c bµi «n tËp vÒ V¨n, TiÕng ViÖt vµ TLV ë SGK NV9 kú II. -TËp viÕt c¸c bµi v¨n theo 4 d¹ng nghÞ luận đã học ở lớp 9. -Học thuộc lòng các bài thơ hiện đại VN; tóm tắt đợc những tác phẩm truyện hiện đại VN.. §Ò kiÓm tra v¨n (phÇn th¬) –tiÕt 129 PhÇn tr¾c nghiÖm: 1.H×nh ¶nh c©y tre vµ h×nh ¶nh mÆt trêi trong bµi ViÕng l¨ng B¸c lµ h×nh ¶nh g×? A.T¶ thùc. B.So s¸nh C.¢n dô D.Ho¸n dô E. Tîng trng 2. Giät long lanh trong bµi Mïa xu©n nho nhá lµ giät g×? A. Ma xu©n B.S¬ng sím C.¢m thanh tiÕng chim chiÒn chiÖn D. Tëng tîng cña nhµ th¬.

(277) 3.Em bÐ trong bµi M©y vµ sãng kh«ng ®i theo nh÷ng ngêi xa l¹ trªn m©y, trong sãng lµ v× sao? A.BÐ cha biÕt b¬i, bÐ kh«ng biÕt bay B. BÐ sî xa nhµ v× bÐ cßn nhá qu¸ C.BÐ th¬ng yªu mÑ, kh«ng muèn lµm mÑ buån 4. Con cß trong bµi Con cß lµ h×nh ¶nh g×? A. Cß con- H×nh ¶nh Èn dô cho con B.Cß mÑ- H×nh ¶nh Èn dô cho ngêi mÑ C.Cuộc đời- Hình ảnh quê hơng D. C¶ ba ý trªn 5.Nét đậm đà phong vị Huế trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ đợc thể hiện ở đâu? A.H×nh ¶nh, mµu s¾c: dßng s«ng xanh, b«ng hoa tÝm biÕc. B.¢m thanh, ca nh¹c d©n gian: Nam ai, Nam b×nh, nhÞp ph¸ch tiÒn C.NhÞp ®iÖu, giäng ®iÖu trong thÓ th¬ 5 ch÷, khi khoan thai dÞu dµng, khi hèi h¶ khÈn tr¬ng. D. C¶ 3 ý trªn. 6. Chép những câu ca dao nói về con cò mà Chế Lan Viên đã vận dụng sáng tạo để viết bài thơ Con cò. PhÇn tù luËn: Theo em cái hay và vẻ đẹp của hai cặp câu thơ sau: “ Có đám mây mùa hạ V¾t nöa m×nh sang thu”. “SÊm còng bít bÊt ngê Trên hàng cây đứng tuổi”. lµ ë ®©u? ViÕt mét ®o¹n v¨n kho¶ng mét trang giÊy tr×nh bµy ý kiÕn cña m×nh.. KiÓm tra v¨n (phÇn truyÖn)-tiÕt 155 ******************* I-C©u hái: A.PhÇn tr¾c nghiÖm Chọn phơng án đúng. +C©u 1: Trong c¸c truyÖn sau truyÖn nµo cã nh©n vËt kÓ chuyÖn ë ng«i thø nhÊt -Lµng -LÆng lÏ Sa Pa -ChiÕc lîc ngµ -BÕn quª -Nh÷ng ng«i sao xa x«i +Câu 2: Dòng nào sau đây nêu đúng về tác giả và thời điểm sáng tác của truyện ngắn BÕn quª A:T« Hoµi sau 1975 B:NguyÔn Kh¶i 1954-1975 C:NguyÔn Minh Ch©u: Kh¸ng chiÕn chèng Mü D:NguyÔn Minh Ch©u: Sau 1975 +C©u 3: Nh©n vËt NhÜ trong truyÖn BÕn quª c¶m nhËn ®iÒu g× vÒ Liªn, ngêi vî cña anh? A: Tần tảo chịu đựng hy sinh B: Th«ng minh C: Giản dị , đảm đang D: C¶ A, B, C +C©u 4: §Æc ®iÓm næi bËt nhÊt vÒ nghÖ thuËt cña truyÖn ng¾n: “BÕn quª” A: Xây dựng tình huống truyện độc đáo B: Miªu t¶ t©m tr¹ng nh©n vËt.

(278) C: Ngêi kÓ chuyÖn D: S¸ng t¹o nh÷ng h×nh ¶nh giµu nghÜa biÓu tîng +C©u 5: Trong truyÖn ng¾n: “Nh÷ng ng«i sao xa x«i” viÕt vÒ mÊy nh©n vËt n÷: A: 2 C: 4 B: 3 D: 5 B.PhÇn tù luËn: +C©u 1: Ph©n tÝch c¶m xócvµ suy nghÜ cña nh©n vËt NhÜ trong phÇn trÝch häc cña truyện “Bến quê”. Qua đó Nguyễn Minh Châu muốn gửi gắm triết lí gì về cuộc đời con ngêi? +C©u 2: C¶m nghÜ cña em vÒ h×nh ¶nh thÕ hÖ trÎ trong thêi kh¸ng chiÕn chèng Mü qua c¸c nh©n vËt n÷ thanh niªn “Nh÷ng ng«i sao xa x«i” cña Lª Minh Khuª.. Hä vµ tªn: Líp......... KiÓm tra tiÕng viÖt -tiÕt 157 ******************* I-C©u hái 1-T×m khëi ng÷ trong c©u sau vµ viÕt l¹i thµnh c©u kh«ng cã khëi ng÷ -Cßn m¾t t«i th× c¸c anh l¸i xe b¶o: “C« cã c¸i nh×n sao mµ xa x¨m” (Lª Minh Khuª - Nh÷ng ng«i sao xa x«i) 2-Nªu râ sù liªn kÕt vÒ néi dung, vÒ h×nh thøc gi÷a c¸c c©u trong mét ®o¹n v¨n còng nh liªn kÕt gi÷a c¸c ®o¹n trong mét v¨n b¶n. 3-Chỉ ra phép lặp từ ngữ và phép thế để liên kết câu trong đoạn văn trích sau ®©y: -“Hoạ sĩ nào cũng đến Sa Pa! ở đây tha hồ vẽ. Tôi đi đờng này ba mơi hai năm.Trớc c¸ch m¹ng th¸ng T¸m, t«i chë lªn chë vÒ m·i nhiÒu ho¹ sÜ nh b¸c ho¹ sÜ T« Ngäc V©n nµy, ho¹ sÜ Hoµng KiÖt nµy...” (NguyÔn Thµnh Long; LÆng lÏ Sa Pa) 4-ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n giíi thiÖu truyÖn ng¾n BÕn quª cña NguyÔn Minh Ch©u cã dïng khëi ng÷ vµ dïng c©u chøa thµnh phÇn t×nh th¸i. Bµi lµm.

(279)

Giao an ngu van 9

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về