Tải bản đầy đủ (.pdf) (38 trang)

Bài giảng Chương 3: Hoạt động, giao tiếp và sự hình thành, phát triển tâm lí, ý thức - TS. Nguyễn Văn Hạnh

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.59 MB, 38 trang )

ng

th

an

co

ng

.c
om

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
VIỆN SƯ PHẠM KỸ THUẬT

cu

TS. Nguyễn Văn Hạnh

u

du
o

Chương 3: Hoạt động, giao tiếp và sự hình thành,
phát triển tâm lí, ý thức

CuuDuongThanCong.com

/>



.c
om

Thảo luận nhóm

cu

u

du
o

ng

th

an

co

ng

Học lí thuyết

CuuDuongThanCong.com

Báo cáo và chấm điểm

/>


ng

th

an

co

ng

.c
om

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
VIỆN SƯ PHẠM KỸ THUẬT

cu

TS. Nguyễn Văn Hạnh

u

du
o

Chương 3: Hoạt động, giao tiếp và sự hình thành,
phát triển tâm lí, ý thức

CuuDuongThanCong.com


/>

.c
om

NỘI DUNG

cu

u

du
o

ng

th

an

co

ng

I. Hoạt động
II. Giao tiếp
III. Tâm lí là sản phẩm của hoạt động và giao tiếp
IV. Sự nảy sinh và phát tiển tâm lí.


CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om
ng
co
an
th
ng
du
o
u
cu

Cái gì là vật liệu của ý
thức, tâm lí ?

CuuDuongThanCong.com

Hoạt động
Giao tiếp

/>

.c
om
ng
co

an
th
ng
du
o
u
cu

Sự vận động là thuộc
tính vốn có, phương
thức tồn tại của mọi sự
vật, tượng.
Tại sao quả chuối bị già
và hỏng?
Ở người, thuộc tính và
phương thức đó là
Hoạt động.

Hoạt động là gì?
CuuDuongThanCong.com

/>

-

th
ng

du
o


u

-

Quan hệ giữa chủ thể
và khách thể (triết học)
Hoạt động là tiêu hao
năng lượng (sinh học)
Hoạt động là tác động
qua lại giữa con người
và thế giới để lại dấu
vết tâm lí và sản phẩm
ở thế giới.

cu

-

an

co

ng

.c
om

Hoạt động ở
người là gì?


CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om
ng
co
an
th
ng
du
o
u

cu

Hai q trình cơ
bản của hoạt
động?

CuuDuongThanCong.com

Q trình đối tượng hóa (xuất tâm): Chuyển tâm lí thành sản phẩm
hoạt động. Nhờ vậy chúng ta hiểu tâm lí người thơng qua hoạt động.
Q trình chủ thể hóa (nhập tâm): Chuyển nội dung khách quan (quy
luật, bản chất, đặc điểm) tạo nên tâm lí, ý thức. Tâm lí là sự phản
ánh thế giới.
Sản phẩm được tạo ra ở cả hai thế giới.


/>

.c
om
ng
co
an
th
ng
du
o

cu

u

Phân tích hai q trình cơ bản?
Đánh lửa bằng Pin (khơng có diêm)
CuuDuongThanCong.com

/>

-

Ngun tắc gián tiếp (cơng
cụ, phương tiện)

an


Có tính mục đích (thỏa mãn
nhu cầu nào đó)

th

-

ng

Có chủ thể (cá nhân, nhóm)

du
o

-

u

Có đối tượng

cu

-

co

ng

.c
om


Đặc điểm của hoạt
động

CuuDuongThanCong.com

/>

-

Cơng cụ?

.c
om
an

Mục đích?

th

-

ng

Đối tượng?

du
o

-


u

Chủ thể?

cu

-

co

ng

Hoạt động học tập

CuuDuongThanCong.com

/>

ng
co
an
th
ng

cu

u

du

o

Mọi thứ đều là 2 chiều:
- Một đơng cơ có thể có nhiều mục
đích
- Một mục đích có thể thể hiện nhiều
động cơ
- Một hoạt động sau khi thực hiện
xong thì trở thành hành động cho
hoạt động khác.
- Để đạt 1 mục đích thì cần thực hiện
1 hành động.
- Mục đích có thể trở thành động cơ
(kích thích, thúc đẩy)
- Mục đích có thể trở thành phương
tiện (hành động kết thúc).

.c
om

Cấu trúc của hoạt động

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

cu


u

du
o

ng

th

an

co

ng

Giao tiếp
là gì?

CuuDuongThanCong.com

/>

ng

.c
om

Giao tiếp là quá trình xác lập và vận hành các
quan hệ giữa người với người, hiện thực hóa các

quan hệ xã hội.
- Có chức năng thơng tin: Chia sẻ, truyền đạt
- Có chức năng cảm xúc: Bộc lộ cảm xúc, tạo
ấn tượng
- Nhận thức, đánh giá lẫn nhau: Quan điểm tư
tưởng, thái độ, thói quen…
- Điều chỉnh hành vi của mình và người khác:
tác động đến động cơ, mục đích, q trình.
- Phối hợp hoạt động: Làm việc cùng nhau,
mục tiêu chung.

cu

u

du
o

ng

th

an

co

Giao tiếp
là gì?

CuuDuongThanCong.com


/>

ng

.c
om

Các loại giao tiếp

ng

th

an

co

Phân loại

Khoảng cách

Quy cách

cu

u

du
o


Phương tiện

Ngơn ngữ (nói,
viết)

Phi ngôn ngữ
(cử chỉ, nét
mặt, hành
động)

Trực tiếp F2F

CuuDuongThanCong.com

Gián tiếp (thư,
phương tiện,
thần giao cách
cảm)

Chính thức
(nghi thức, thể
chế)

/>
Khơng chính
thức


.c

om
ng
co
an
th
ng

du
o

u

cu

Tâm lí là sản
phẩm của
hoạt động
và giao tiếp

Giao tiếp là một hoạt động (có cấu trúc hoạt động) hay giao tiếp,
hoạt động là đồng đẳng (liên quan vật thể và con người)? Còn
nhiều tranh luận?
Giao tiếp và hoạt động tác động qua lại lẫn nhau:
- Có thể giao tiếp là điều kiện của một hoạt động. Chẳng hạn
phối hợp nhóm.
- Có khi hoạt động là điều kiện cho giao tiếp. Giao tiếp vật
chất, kịch câm.
CuuDuongThanCong.com

/>


an
th
ng

Bằng HĐ, GT mà con
người tiếp thu kinh
nghiệm XH, biến nó
thành tâm lí.

du
o

-

u

Chủ nghĩa duy vật biện
chứng: Tâm lí người có
nguồn gốc từ thế giới
bên ngồi.

cu

-

co

ng


.c
om

Tại sao tâm lí là sản
phẩm của hoạt động,
giao tiếp?

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om
ng
co
an
th
ng
du
o
u
cu
CuuDuongThanCong.com

/>

th

u


du
o

ng

Kỹ xảo

Hành vi
trí tuệ

cu

Bản
năng

an

co

ng

.c
om

Các giai đoạn nảy sinh và phát triển tâm lí

CuuDuongThanCong.com

/>


an
th
ng
du
o
u
cu

Ý thức là cấp độ phản
ánh tâm lí cao cấp chỉ
có ở người.
Là sự phản ánh bằng
ngơn ngữ những gì con
người đã tiếp thu trong
quan hệ với TGKQ.

co

ng

.c
om

Sự hình thành và
phát triển ý thức

CuuDuongThanCong.com

/>


.c
om

Vì sao ý thức là hình thức phản ánh chỉ
có ở người?

cu

u

du
o

ng

th

an

co

ng

2+2=?

CuuDuongThanCong.com

/>

Cấu trúc của ý thức


Mặt thái độ
-Thái độ lựa chọn

.c
om

Mặt nhận thức

- Thái độ cảm xúc

ng

- Cảm tính

-Thái độ đánh giá

an

co

- Lý tính

cu

u

du
o


ng

th

CẤU TRÚC CỦA Ý
THỨC

Mặt năng động:
Điều khiển, điều chỉnh hoạt động
để cải tạo thể giới và bản thân
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

Đánh giá ý thức
ở những mặt
nào?

ng

Vì khơng biết

co

Vì khơng hiểu

th

ng
du
o
u

Vì biết, hiểu, đồng tình
nhưng làm ngược lại

cu

Vì hiểu, biết, nhưng khơng
đồng tính nên làm ngược
lại

an

Vì khơng đồng tình/ khơng
lựa chọn

CuuDuongThanCong.com

/>

cu

u

du
o


ng

th

an

co

ng

.c
om

Bác sỹ là người rõ hơn ai hết tác
hại của thuốc lá
Vậy tại sao vẫn phải ký cam kết?

CuuDuongThanCong.com

/>

co

ng

.c
om

Cấp độ ý thức
Ý thức nhóm


du
o

- Có động cơ

u

- Có chủ tâm

cu

Chưa ý thức
(Vô thức,
tiền ý thức,
tiềm thức)

ng

th

an

Ý thức và tự ý
thức

- Nhận thức

Cảm thấy thích một cái gì đó nhưng khơng hiểu vì sao?
Sẵn sàng đón nhận điều gì đó? Tâm thế yêu đương?

CuuDuongThanCong.com

/>

×