MỤC LỤC

1

1


MỞ ĐẦU
Ta có thể thấy rằng hoạt động quản lý Nhà nước nào cũng đều được tiến hành
theo những thủ tục hành chính nhất định. Trong thực tiễn quản lý Nhà nước, tương ứng
với mỗi hoạt động đòi hỏi cần phải có những cách thức, trình tự giải quyết phù hợp với
nội dung cơng việc cần giải quyết, do đó hình thành nên nhiều loại thủ tục khác nhau.
Thủ tục đóng vai trị quan trọng trong việc điều hành bộ máy nhà nước cũng như bảo
đảm quyền và lợi ích của người dân. Chính vì vậy, thủ tục tiến hành các hoạt động
quản lí nhà nước được quan tâm cả dưới góc độ nghiên cứu khoa học, xây dựng pháp
luật và thực hiện thủ tục thực tế. Tuy nhiên khi đời sống xã hội thay đổi, thủ tục hành
chính ngày càng phức tạp, từ đó đặt ra yêu cầu cần phải thực hiện thủ tục hành chính
theo các quy định đã được quy định sẵn. Để làm rõ vấn đề này, em chọn đề số 02 trong
danh mục bài tập học kì.

2

2


I.

NỘI DUNG
Khái niệm thủ tục hành chính
Thủ tục điều hành là một loạt các hành động nối tiếp nhau được cơ quan quản lí

hành chính thực hiện trong việc giải quyết nhiệm vụ Nhà nước và cơng việc có liên
quan đến cơng dân. Những thủ tục đó được gọi là thủ tục hành chính.
Qua đó ta có thể định nghĩa thủ tục hành chính như sau: “Thủ tục hành chính là
trình tự về thời gian và khơng gian khi thực hiện một thẩm quyền nhất định của bộ
máy Nhà nước và là cách giải quyết công việc của cơ quan hành chính Nhà nước
trong mối quan hệ với các cơ quan, tổ chức và công dân.”

II.

Các nguyên tắc trong thực hiện thủ tục hành chính đăng ký thành lập

doanh nghiệp tư nhân.
1. Tính khách quan, cơng bằng
Tính khách quan, cơng bằng khi thực hiện thủ tục hành chính thể hiện ở việc cơ
quan tiến hành thủ tục phải có đủ tài liệu, chứng cứ khi xem xét giải quyết công việc,
đảm bảo thực hiện đúng các yêu cầu của thủ tục nhằm giải quyết một cách đúng đắn
nhất các công việc của nhà nước, các kiến nghị, yêu cầu hợp pháp của công dân, tổ
chức. Khi thực hiện thủ tục hành chính phải bảo đảm tính khách quan, khơng vì vụ lợi
mà gây thiệt hại cho nhà nước, tập thể và cá nhân. Để thực hiện tốt nguyên tắc này địi
hỏi:
Thứ nhất, các cơ quan nhà nước phải có quyền được yêu cầu cung cấp thông tin,
và các cơ quan, tổ chức và cá nhân phải có nghĩa vụ cung cấp một cách chính xác, đầy
đủ các thơng tin khi được yêu cầu. Ngoài ra các cơ quan nhà nước phải có một chế độ
cơng vụ rõ ràng và khoa học, có sự phân cơng trách nhiệm rõ ràng, rành mạch.
Thứ hai, các cơ quan cần có đủ cán bộ có trình độ nghiệp vụ phù hợp với
chun mơn để thực thi cơng vụ, có phẩm chất đạo đức tốt, trung thực trình độ chun
mơn và có trách nhiệm cao với công việc được giao và đảm bảo được trang bị những

3


3


phương tiện vật chất phù hợp, cần thiết phục vụ cho việc bảo quản, xử lý, lưu trữ và
tìm kiếm thông tin như hệ thống sổ sách, các thiết bị CNTT…
Chính vì vậy, các cơ quan phải có kế hoạch bồi dưỡng, đào tạo nâng cao trình
độ, bồi dưỡng chuyên mơn cho các cán bộ, giáo dục đạo đức chính trị tư tưởng, có chế
độ đãi ngộ hợp lý và trang bị những phương tiện vật chất đầy đủ nhằm thực hiện công
vụ một cách hiệu quả và nhằm nâng cao uy tín của các cơ quan hành chính nhận được
sự ủng hộ của người dân, tạo niềm tin của nhân dân vào đảng và nhà nước.
Biểu hiện của nguyên tắc trong việc trong thực hiện thủ tục hành chính đăng
ký thành lập doanh nghiệp tư nhân.
Tính khách quan, cơng bằng khi gải quyết việc đăng kí thành lập doanh nghiệp
tư nhân được thể hiện đầy đủ qua quy định của Sở kế hoạch và đầu tư thành phố Hà
Nội.
Thứ nhất, các cá nhân muốn đăng kí thành lập doanh nghiệp tư nhân cần phải
cung cấp đầy đủ thông tin cho cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Cá nhân cần phải nộp
đầy đủ hồ sơ cho cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để tiến hành xem xét, phê duyệt hồ
sơ.
Hồ sơ đăng kí doanh nghiệp tư nhân bao gồm:
1. Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp.
2. Bản sao hợp lệ một trong các giấy tờ chứng thực cá nhân của chủ doanh
nghiệp tư nhân.
3. Cam kết thực hiện Mục tiêu xã hội, môi trường đối với Doanh nghiệp xã hội.
4. Văn bản xác nhận vốn pháp định của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền đối với
doanh nghiệp kinh doanh ngành, nghề mà theo quy định của pháp luật phải có vốn
pháp định.

4


4


5. Bản sao hợp lệ chứng chỉ hành nghề của một hoặc một số cá nhân theo quy
định đối với doanh nghiệp tư nhân kinh doanh các ngành, nghề mà theo quy định của
pháp luật phải có chứng chỉ hành nghề.
Lưu ý: Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp theo mẫu quy định tại Phụ lục I1
Thông tư số 01/2013/TTBKHĐT.
Như vậy để được đăng ký thành lập doanh nghiệp tư nhân, cá nhân cần phải
khách quan, công bằng đưa ra thơng tin chính xác.
Thứ hai, cơ quan cần phải có đầy đủ cán bộ nghiệp vụ có chun mơn. Các cá
nhân muốn đăng ký doanh nghiệp cần phải đến phòng đăng ký kinh doanh. Đây là nơi
có các cán bộ có trình độ chun mơn cao đảm bảo tính khách quan và công bằng
trong việc đăng ký doanh nghiệp tư nhân.

2. Ngun tắc cơng khai, minh bạch
Tính minh bạch, cơng khai của thủ tục hành chính trở thành một trong những
yếu tố quyết định khả năng hội nhập quốc tể của quốc gia. Đây là một trong những
nguyên tắc pháp lí được nêu trong các văn bản pháp luật và nhiều điều ước quốc tế mà
Việt Nam là thành viên hoặc thừa nhận. Trong xây dựng thủ tục hành chính, nguyên
tắc này được thể hiện:
Thứ nhất, trong trường hợp cần thiết Nhà nước tạo điều kiện cho những đối
tượng thực hiện thủ tục đóng góp ý kiến.
Thứ hai, nội dung các thủ tục phải rõ ràng, dễ hiểu, dễ thực hiện. Thơng thường,
thủ tục hành chính cần quy định rõ: trình tự, cách thức thực hiện thủ tục; hồ sơ, biểu
mẫu, các tài liệu cần thiết khác có liên quan; thời gian giải quyết cơng việc, lệ phí, phí
(nếu có); các cá nhân, cơ quan, tổ chức thực hiện thủ tục.
Thứ ba, các thủ tục hành chính phải được cơng bố cho người thực hiện thủ tục
biết để có thể thực hiện dễ dàng. Cơng bố thủ tục hành chính bao gồm công bố các thủ
tục mới xây dựng, công bố các thủ tục đã có nhưng chưa được cơng bố..


5

5


Trong thực hiện thủ tục hành chính, ngun tắc cơng khai minh bạch địi hỏi
cơng khai hóa q trình thực hiện thủ tục. Công khai họ tên, chức danh người có trách
nhiệm giải quyết cơng việc, cơng khai địa điểm, thời hạn giải quyết, kết quả giải quyết.
Trường hợp không giải quyết được phải nói rõ lí do cho dân biết.
Biểu hiện:
Thứ nhất, trong trường hợp này khi phòng Đăng ký kinh doanh giải quyết hồ sơ
sẽ xin ý kiến của các cơ quan liên quan để đảm bảo tính minh bạch.
Thứ hai, thủ tục đăng kí thành lập doanh nghiệp tư nhân của Sở kế hoạch và
Đầu tư có nội dung rõ ràng, dễ hiểu và giúp cho đối tượng muốn thành lập doanh
nghiệp dễ dàng thực hiện. Đầu tiên, thủ tục hành chính quy định rõ về trình tự thực
hiện đăng kí thành lập doanh nghiệp để cá nhân, tổ chức hình dung rõ được cần phải
thực hiện những gì. Tiếp theo là quy định về cách thức thực hiện, thành phần hồ sơ và
giấy tờ mẫu. Sau đó quy định về thời hạn giải quyết, đối tượng thực hiện thủ tục hành
chính, cơ quan có thẩm quyền giải quyết, phí, lệ phí và các yêu cầu khác.
Việc quy định về thủ tục này rất rõ ràng giúp cho các cá nhân, tổ chức dễ dàng
thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp.
Thứ ba, các thủ tục này được công bố rộng rãi bằng phương tiện thông tin đại
chúng, gửi đến các phịng ban có liên quan để đảm bảo việc minh bạch và thực hiện
đúng theo quy định của pháp luật.
Hơn nữa, khi các tổ chức, cá nhân đã đăng ký thành công thành lập doanh
nghiệp tư nhân, được cơng khai miễn phí trên cổng thơng tin để mọi đối tượng có thể
dễ dàng tra cứu thơng tin được, đảm bảo tính cơng khai, minh bạch của cơng ty tư nhân
đó.


3. Ngun tắc đơn giản, tiết kiệm, nhanh chóng, kịp thời
Thực tế, hiện nay, cịn rất nhiều thủ tục hành chính cịn rườm rà, phức tạp qua
nhiều cửa khác nhau còn nhiều sự trùng lặp và đùn đẩy trách nhiệm vì vậy, nguyên tắc

6

6


thủ tục hành chính được thực hiện đơn giản, tiết kiệm có ý nghĩa thực tiễn sâu sắc,
giảm phiền hà, tốn kém về tiền bạc, thời gian công sức cho người dân và doanh nghiệp.
Thủ tục hành chính đơn giản, tiết kiệm sẽ là đòn bẩy thúc đẩy sự phát triển kinh
tế. Điều này đòi hỏi phải giảm bớt các cấp, các cửa các giai đoạn. Giảm tới mức tối
thiểu và trong nhiều thủ tục bỏ hẳn các loại phí, lệ phí đối với cơng dân, tổ chức. Do
đó, nhà nước phải rà soát lại các văn bản pháp luật về thủ tục hành chính, bãi bỏ các
cửa, các cấp các khâu và các loại giấy tờ không cần thiết; Cần có sự phân cơng rành
mạch rõ ràng trách nhiệm giữa các cơ quan, bộ phận trong cùng một cơ quan và từng
cán bộ có thẩm quyền, tránh sự chồng chéo chức năng, nhiệm vụ,sự đùn đẩy trách
nhiệm; Cần phải nhanh nhạy sử dụng các ứng dụng công nghệ thông tin vào việc thực
hiện thủ tục hành chính; Nâng cao trình độ nghiệp vụ, ý thức trách nhiệm, kỹ năng
giao tiếp của cán bộ, công chức thực hiện thủ tục hành chính.
Do đó, việc đơn giản hóa thủ tục hành chính và cải cách hành chính là vơ cùng
cần thiết như là khai báo trực tuyến điện tử để tiết kiệm thời gian, chi phí, cơng sức đi
lại cho các tổ chức, cá nhân khi thực hiện các thủ tục hành chính với các cơ quan hành
chính. Tiết kiệm chi phí cho cơng tác nhân sự do thực hiện thủ tục hành chính, góp
phần vào sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, làm cho dân giàu, nước
mạnh, dân chủ công bằng, xã hội văn minh.
Biểu hiện:
Việc đăng ký thành lập doanh nghiệp tư nhân của các cá nhân tổ chức hiện nay
đã được rút gọn và diễn ra nhanh, tiết kiệm thời gian.

Cách thức thực hiện mà Sở quy định:
Doanh nghiệp thực hiện theo một trong các cách sau:
Đăng ký trực tiếp tại Phòng Đăng ký kinh doanh.
Đăng ký trực tuyến trên Cổng thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia (Xem
Tài liệu hướng dẫn đăng ký doanh nghiệp qua mạng điện tử).

7

7


Như vậy, cá nhân tổ chức có thể đăng ký trực tuyến điện tử trên Cổng thơng tin
đăng kí Doang nghiệp quốc gia để tiết kiệm thời gian, chi phí, công sức đi lại cho các
tổ chức, cá nhân khi thực hiện các thủ tục hành chính với các cơ quan hành chính. Tiết
kiệm chi phí cho cơng tác nhân sự do thực hiện thủ tục hành chính, góp phần vào sự
nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, làm cho dân giàu, nước mạnh, dân chủ
công bằng, xã hội văn minh.

III.

Vai trị của thủ tục hành chính trong đảm bảo quyền của các tổ chức, cá
nhân trong hành chính Nhà nước.
Quy định thủ tục hành chính là một bảo đảm pháp lý cho việc thực hiện các quy

định nội dung. Trong mối tương quan giữa quy định nội dung và quy định thủ tục của
văn bản quy phạm pháp luật, thì quy định thủ tục hành chính là một bảo đảm pháp lý
cho việc thực hiện các quy định nội dung. Quy định thủ tục hành chính là một bộ phận
quan trọng của quy phạm pháp luật hành chính, là phương tiện để đưa các quy phạm
nội dung của Luật hành chính và một số ngành luật khác vào cuộc sống.
Quy phạm nội dung quy định các nguyên tắc quản lý, thẩm quyền của cơ quan

quản lý hành chính nhà nước, quyền lợi và nghĩa vụ của cá nhân, tổ chức… và quy
phạm thủ tục hành chính chỉ ra cách thức cụ thể để thực hiện các nội dung đó.
Ví dụ: từ quy phạm nội dung về đăng ký doanh nghiệp tư nhân: cá nhân, tổ
chức đủ điều kiện được phép đăng ký thành lập doang nghiệp tư nhân; quy định về cơ
quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết là phòng Đăng ký kinh doanh,…
Các quy phạm thủ tục hành chính là phương tiện để thực hiện các quy phạm nội
dung, thiếu các quy phạm thủ tục thì việc áp dụng quy phạm nội dung sẽ khơng thống
nhất, dễ mất trật tự trong hoạt động quản lý. Thực tế, người dân quan tâm nhiều đến
quy định thủ tục hành chính vì quy định thủ tục hành chính buộc họ phải biết và chấp
hành khi có yêu cầu hoặc đề nghị cơ quan hành chính giải quyết một cơng việc hành
chính cụ thể liên quan đến quyền, nghĩa vụ của họ. Đây cũng chính lý do để các cơ
quan có thẩm quyền đặt ra vấn đề hồn thiện hệ thống quy phạm thủ tục hành chính .

8

8


Quy định thủ tục hành chính trực tiếp liên quan đến việc thực hiện thẩm quyền
của các chủ thể quản lí hành chính nhà nước và việc thực hiện quyền, nghĩa vụ của cá
nhân, tổ chức.
Mỗi một quy định thủ tục hành chính đều có sự hiện hữu của hai nhóm chủ thể:
cơ quan có thẩm quyền giải quyết và cá nhân, tổ chức tham gia. Cơ quan có thẩm
quyền giải quyết được quyền nhân danh nhà nước buộc đối tượng tham gia phải tuân
thủ quy định pháp luật, quy định TTHC … (tính chất mệnh lệnh phục tùng, bất bình
đẳng trong quan hệ). Vì tính chất này mà khi triển khai thực hiện thủ tục hành chính rất
dễ dẫn đến tình trạng nhũng nhiễu, ban phát, “xin – cho”… nhất là khi các quy định
thủ tục hành chính khơng đảm bảo rõ ràng, cịn mập mờ, khó hiểu hoặc thiếu hợp lý,
khơng phù hợp với thực tiễn cuộc sống…
Có thể khẳng định quy định thủ tục hành chính là một hiện hữu thực tế để minh

chứng về giá trị hiệu lực của quy định pháp luật với đời sống dân sinh, phản ánh sống
động về ý thức tuân thủ pháp luật và niềm tin của người dân đối với các cấp chính
quyền.
Quy định TTHC chuẩn mực là cơ sở để đảm bảo chấp hành nghiêm kỷ luật, kỷ
cương hành chính, nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong quản lý hành chính nhà nước.
Thơng qua quy định thủ tục hành chính chuẩn mực, cơ quan nhà nước, cán bộ,
cơng chức có thẩm quyền và các tổ chức, cá nhân ở khu vực ngồi nhà nước có thể
kiểm tra, giám sát việc giải quyết thủ tục hành chính của cơ quan, cán bộ, công chức
nhà nước; đồng thời thúc đẩy quá trình giải quyết cơng việc nhanh chóng, chính xác
theo đúng pháp luật, góp phần chống tham nhũng, sách nhiễu nhân dân.
Quy định thủ tục hành chính là biểu hiện trình độ văn minh trong tổ chức, điều
hành hoạt động quản lý của các cơ quan hành chính nhà nước. Do đó, thủ tục hành
chính chính là chất keo kết dính mọi yếu tố và sự vận hành của nền hành chính.
Chất lượng và hiệu quả của thủ tục hành chính liên quan đến chất lượng và hiệu
quả giải quyết công việc của cơ quan hành chính nhà nước và cán bộ, công chức nhà

9

9


nước, biểu hiện cụ thể qua các tiêu chí: giải quyết đúng quy định, giải quyết trong thời
gian ngắn nhất (nhanh chóng, kịp thời) và mang lại sự hài lịng cho cá nhân, tổ chức có
yêu cầu giải quyết thủ tục hành chính .
Tóm lại, thủ tục hành chính là một bộ phận quan trọng của VBQPPL, là bảo
đảm pháp lý cho việc thực hiện các quy phạm nội dung; quy định thủ tục hành chính là
một hiện hữu thực tế để minh chứng về tính hiệu lực, hiệu quả của quy định pháp luật
hành chính với đời sống kinh tế - xã hội, đồng thời phản ánh sống động về ý thức tuân
thủ pháp luật và niềm tin của người dân đối với các cấp chính quyền; quy định thủ tục
hành chính chuẩn mực là cơ sở để đảm bảo chấp hành nghiêm kỷ luật, kỷ cương hành

chính. thủ tục hành chính có ý nghĩa quan trọng trong quản lý hành chính nhà nước và
đời sống xã hội; nếu khơng thực hiện thủ tục hành chính thì quyền lợi, nghĩa vụ của cá
nhân, tổ chức cũng như nội dung chính sách có liên quan sẽ cơ bản chỉ trên “giấy tờ”,
khó đi vào cuộc sống. Vì vậy, việc kiểm sốt chất lượng quy định thủ tục hành chính
ngay từ khâu soạn thảo cũng như việc kiểm sốt q trình thực hiện sẽ có ý nghĩa rất
lớn đối với việc nâng cao chất lượng VBQPPL và việc triển khai thực hiện thủ tục
hành chính nói riêng, thi hành pháp luật nói chung.

10

10


KẾT LUẬN
Quản lí hành chính nhà nước ln được thực hiện trên cơ sở phối hợp giữa các
yếu tố: tổ chức, nhân sự và thủ tục điều hành. Quản lí hành chính chỉ đạt hiệu quả khi
có tổ chức hợp lí, nhân sự được sử dụng đúng khả năng và tiêu chuẩn, thủ tục điều
hành chặt chẽ và đơn giản. Để làm được điều đó địi hỏi cần phải cải cách nền thủ tục
hành chính sao cho phù hợp với điều kiện xã hội hiện hành. Muốn cải cách thủ tục
hành chính được thực hiện thuận lợi cũng như kết quả cải cách hành chính được bền
vững thì đồng thời phải cải cách thể chế hành chính nói chung; cải cách bộ máy hành
chính tinh, gọn, thẩm quyền và trách nhiệm rõ ràng; xây dựng quy chế công chức, công
vụ bảo đảm đội ngũ cơng chức trên thực tế có năng lực, lương tâm và trách nhiệm.

11

11


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO


1. Giáo trình: “Luật hành chính Việt Nam”, Trường Đại học Luật Hà Nội, Năm 2015, Nxb
Công An nhân dân.
2. Khoa luật, Đại học quốc gia Hà Nội, Giáo trình luật hành chính Việt Nam, Nxb. Đại
học quốc gia, Hà Nội, 2015.
3. Học viện hành chính quốc gia, Giáo trình luật hành chính và tài phán hành chính, Nxb.
Giáo dục, Hà nội, 2015.
4. Học viện hành chính quốc gia, Giáo trình thủ tục hành chính, Nxb. Giáo dục, Hà Nội,
2015.
5. />6. />7. />
12

12