3 BƯỚC ĐỂ NHẬN BIẾT CỔ PHIẾU
TIỀM NĂNG
Đầu tư cổ phiếu rất khác với forex, địi hỏi ngồi kỹ năng đọc biểu đồ giá, trader/investor cần
phải biết phân tích, xem xét, nhận biết cổ phiếu tiềm năng, đang giao dịch tại mức giá thấp hơn
giá trị tiềm năng của doanh nghiệp. 3 bước chuẩn nhưng chất của chúng tôi sẽ giúp bạn sàn lọc,
phân tích, và nhận biết các cổ phiếu tiềm năng hiệu quả!
Các nhà đầu tư cổ phiếu nhìn chung có thể đánh giá sai về cổ phiếu, vì họ khơng mua những cổ
phiếu tốt và được định giá thấp, mà là những cổ phiếu thu hút được sự chú ý của họ thông qua sự
PR quá mức của truyền thơng chẳng hạn. Vậy, với hàng chục nghìn cổ phiếu để lựa chọn, làm
thế nào để trader có thể chọn được một vài cổ phiếu đáng mua?
Bài viết này giúp nhận biết và chọn lọc cổ phiếu tiềm năng dựa trên 3 bước đơn giản nhất, được
rất nhiều nhà đầu tư và trader “chính quy” sử dụng, bao gồm cả Warren Buffet!
1. Bước nhận biết cổ phiếu tiềm năng quan trọng nhất: Xác định mục
tiêu đầu tư
Mục tiêu: xác định được 30 cơng ty để phân tích thêm
Cách nhận biết cổ phiếu tiềm năng – Bước 1
Nhận biết cổ phiếu tiềm năng để phân tích là điều mà nhiều nhà đầu tư gặp khó khăn, nhưng thực
sự khơng q khó nếu bạn biết cách. Internet đã cung cấp cho chúng ta sự quá tải về thông tin và
có hàng nghìn cổ phiếu được niêm yết trên các sàn giao dịch của Mỹ, nhưng internet cũng cung
cấp cho chúng ta những công cụ mạnh mẽ để lọc bớt những cổ phiếu không phù hợp.
Sử dụng công cụ sàng lọc chứng khốn trực tuyến miễn phí là phương pháp ưa thích của nhiều
chun gia để tìm kiếm ý tưởng về chứng khốn, nhận biết cổ phiếu tiềm năng, vì cho phép họ
đưa ra lựa chọn độc lập, hợp lý và không bị ảnh hưởng bởi ý kiến và cảm xúc của người khác.
Hãy nhớ rằng: mặc dù chúng ta đang tìm cách nhận biết cổ phiếu tiềm năng thông qua việc định
giá thấp, nhưng việc định giá rẻ sẽ khơng có ích gì nếu tình hình tài chính của cơng ty khơng tốt.
Do đó, bước đầu tiên là xác định khi nào 1 cổ phiếu bị coi là “rác” và khi nào là 1 công ty tuyệt
vời.
Nhận biết cổ phiếu tiềm năng theo phong cách của Warren
Cách nhận biết cổ phiếu tiềm năng theo tiêu chí cơ bản nhiều nhà đầu tư cổ phiếu chuyên nghiệp
luôn sử dụng là:
1.
Tỷ lệ lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) > 15%: Cho thấy khả năng sinh lời cao và
tiềm năng là một lợi thế cạnh tranh
2.
Tỷ lệ Nợ trên Vốn chủ sở hữu (D/E) <0,5: Hàm ý rằng công ty không phụ thuộc nhiều
vào nguồn vốn bên ngoài để tài trợ cho tăng trưởng
3.
Hệ số thanh tốn Current Ratio > 2: Đảm bảo rằng cơng ty có khả năng thanh tốn các
nghĩa vụ ngắn hạn của mình
4.
Sẽ rất khó để lọc P/E, bởi vì tỷ lệ P/E rất khác nhau giữa các ngành và do đó bạn dễ mắc
sai lầm vì loại trừ các ý tưởng đầu tư hoàn toàn hợp lý. Trên hết, bản thân P/E khơng nói lên
nhiều điều về việc một cơng ty có bị định giá thấp hơn so với giá trị nội tại của nó hay khơng.
5.
Vì những lý do tương tự, bạn cũng không nên lọc tỷ lệ tăng trưởng EPS (Earnings per
Share), bởi vì 1 cơng ty vững chắc với mức tăng trưởng 0% vẫn có thể là một lựa chọn thú vị
nếu giá cả phù hợp.
6.
Đôi khi, nên thêm Tỷ suất cổ tức > 1% làm tiêu chí, nếu muốn nhận được thu nhập từ cổ
tức ổn định.
7.
Một tiêu chí khác mà đơi khi bạn cũng nên lọc ra là Vốn hóa thị trường < 1 Tỷ USD,
bởi vì các cơng ty nhỏ hơn thường ít được các nhà phân tích theo dõi chặt chẽ hơn và do đó có
nhiều khả năng bị định giá sai hơn. Lý thuyết này được xác nhận bởi Ibbotson Associates, những
người đã phát hiện ra rằng cổ phiếu Small Cap tốt hơn đáng kể so với cổ phiếu Large Cap trong
thế kỷ qua.
Khi bạn đã xác định được tiêu chí của mình, hãy sử dụng bất kỳ cơng cụ sàng lọc cổ phiếu trực
tuyến miễn phí nào sau đây và cố gắng lọc ra được danh sách 30 cổ phiếu tiềm năng:
Finbox: cơng cụ sàng lọc chứng khốn hồn tồn miễn phí với giao diện thân thiện người
dùng, dễ dàng để lọc ra cổ phiếu tốt và xấu.
Yahoo Finance: cung cấp một trình sàng lọc trực tuyến tồn diện miễn phí.
FINVIZ : là 1 cơng cụ sàng lọc chứng khốn miễn phí phổ biến, cung cấp tất cả các tính
năng bạn có thể cần.
Cách nhận biết cổ phiếu tiềm năng – FINBOX website
Tất nhiên việc sử dụng các website sàng lọc cổ phiếu trực tuyến chỉ đơn thuần là một cách để xác
định những cổ phiếu thú vị để phân tích. Dưới đây là ba cách tiếp cận thay thế mà bạn có thể làm
theo:
Sử dụng công cụ Value Scout “Always know what to buy”, phân tích tất cả các cổ phiếu
trên thị trường chứng khoán Hoa Kỳ mỗi ngày dựa trên 1 số tiêu chí đầu tư giá trị đã được kiểm
tra theo thời gian, sau đó sắp xếp chúng từ tiềm năng cao nhất đến thấp nhất. Với Value Scout,
bạn luôn biết mình nên mua cổ phiếu nào.
Kiểm tra GuruFocus để xem các nhà đầu tư khác đang mua gì. GuruFucus cũng cung cấp
một số màn hình chứng khốn tuyệt vời và độc đáo.
Đăng ký nhận bản tin đầu tư trả phí, như AAII hoặc The Motley Fool. Tuy nhiên, đừng
tin tưởng một cách mù quáng vào những gì người khác giới thiệu và luôn thực hiện trách nhiệm
kiểm chứng và phân tích của riêng bạn.
Một số người sẽ đề nghị bạn nên đọc blog và theo dõi tin tức tài chính, nhưng tơi khun bạn nên
bỏ qua phần lớn những nguồn đó, bởi vì sự cường điệu và ý kiến của người khác có thể làm mờ
đi khả năng phán đoán hợp lý của bạn.
Bạn đang giao dịch Forex và có muốn "nhận thêm" tới 10USD/lot
Nhận ngay
2. Bước 2: Tạo 1 Shortlist
Mục tiêu: giảm 30 cổ phiếu lọc được từ bước 1 xuống cịn 3 (hoặc ít hơn)
Cách nhận biết cổ phiếu tiềm năng – Bước 2: tạo Wishlist
Khi có được 30 cổ phiếu trong tay, có nghĩa là bạn đã lọc ra hầu hết rác. Bước đầu tiên chỉ là quy
trình sàng lọc đơn giản, bây giờ bạn sẽ phải đào sâu hơn một chút để xem, liệu trong số 30 cổ
phiếu này có cổ phiếu tiềm năng nào khơng.
Phân tích Thư gửi Cổ đơng Berkshire, chúng ta biết cách xác định cổ phiếu tiềm năng
của Warren Buffett như sau:
#1. Lợi nhuận cao bền vững
Tỷ suất lợi nhuận ròng tốt và bền vững là một dấu hiệu tuyệt vời cho thấy rằng một công ty đang
trở nên hiệu quả hơn hoặc có thể có tiềm năng tăng giá, sẽ dẫn đến giá trị sổ sách tăng đều đặn.
Ngoài ra, hãy nhớ kiểm tra xem cơng ty có đang tạo ra các mức Dịng tiền tự do (FCF – Free
Cash Flow) lành mạnh hay không. Nếu một cơng ty báo cáo lợi nhuận rịng nhưng khơng thể tạo
FCF, điều này có thể cho thấy sự thao túng làm giá thu nhập.
#2. Tỷ lệ nợ thấp
Các khoản nợ lớn gây rủi ro lãi suất đáng kể và dẫn đến số liệu ROE “bị” tăng cao so với giá trị
thật. Các công ty nợ nần chồng chất dễ gặp rắc rối hơn khi doanh số bán hàng chậm lại hoặc lãi
suất bắt đầu biến động. Tốt hơn là tỷ lệ nợ dài hạn trên vốn chủ sở hữu dưới 0,5, cũng như tỷ lệ
current ratio trên 2.
#3. Có lợi thế cạnh tranh bền vững
Phân tích vượt ra ngồi các con số và tỷ lệ tài chính, mà đi sâu hơn vào lĩnh vực kinh doanh của
1 doanh nghiệp. Các doanh nghiệp có tỷ lệ lợi nhuận cao thường thu hút các đối thủ cạnh tranh
rất mạnh.
Cạnh tranh tăng cao thường dẫn đến lợi nhuận thấp hơn, ngoại trừ trường hợp một công ty sở
hữu lợi thế cạnh tranh bền vững – thứ không thể dễ dàng sao chép. Ví dụ bao gồm bằng sáng
chế, nhãn hiệu, hiệu ứng khóa (lock-in effect), tính kinh tế theo quy mơ và hiệu ứng mạng lưới.
Hãy tìm những dấu hiệu quan trọng này.
#4. Trung thực, có năng lực, hệ thống quản lý thân thiện với cổ đơng
Đội ngũ quản lý có tâm và có tầm đóng một vai trị quan trọng trong thành cơng của doanh
nghiệp. Do đó, hãy ln Google tên của các giám đốc điều hành để biết họ là ai và thành tích của
họ là gì. Thêm các từ như “Scandal”, “Fraud” và các từ tương tự vào tìm kiếm của bạn để tìm
hiểu xem họ có dính líu đến bất cứ hoạt động nào mờ ám hay khơng. Tương tự cho chính cơng ty
đó.
Đồng thời phân tích chiến lược phân bổ vốn của công ty. Sử dụng quy tắc chung sau: một cơng
ty có tỷ suất sinh lợi trên vốn chủ sở hữu cao và nhiều tiềm năng tăng trưởng nên tái đầu tư
(một phần lớn) thu nhập của mình vào cơng ty để tăng trưởng, sẽ tốt hơn là trả cổ tức và /
hoặc mua lại cổ phiếu. Tuy nhiên, việc mua lại cổ phiếu chỉ nên được thực hiện khi cổ phiếu
giao dịch thấp hơn đáng kể so với giá trị nội tại của công ty.$
#5. Doanh nghiệp hoạt động ở lĩnh vực bạn hiểu được
Buffett từng nói rằng ơng và đối tác kinh doanh Charlie Munger ln gắn bó với những lĩnh vực
kinh doanh mà họ hiểu rõ, và tôi khuyên bạn nên làm như vậy. Các cơng ty phức tạp có nhiều
khả năng hoạt động tốt hơn trung bình thị trường khơng? Có thể có.
Tuy nhiên, lý do để tránh các công ty như vậy là vì hoạt động kinh doanh càng phức tạp, như
ngân hàng, thì càng khó đưa ra dự báo hợp lý về hiệu quả hoạt động trong tương lai. Vì vậy, hãy
gắn bó với những doanh nghiệp nhất quán với mơ hình kinh doanh mà bạn hiểu.
3. Bước 3: Ước tính giá trị nội tại cổ phiếu
Mục tiêu: tìm hiểu xem có bất kỳ cổ phiếu nào xác định được ở bước 2 hiện đang được định
giá thấp không
Cách nhận biết cổ phiếu tiềm năng – Bước 3: Tính tốn cổ phiếu có đang bị định giá thấp
khơng?!
Bước cịn lại duy nhất của bạn chính là kiểm tra xem giá có phù hợp để mua khơng!
Giá phù hợp là mứ giá mua mang lại cho bạn biên độ an tồn rộng, có rủi ro bị giảm giá nhỏ
nhất ngay cả khi kết quả hoạt động trong tương lai của cơng ty khơng hồn tồn như mong đợi.
Ví dụ, chỉ xem xét mua khi giá cổ phiếu hiện tại thấp hơn 25% – 50% so với giá trị nội tại của cổ
phiếu. Bằng cách này, phần lớn rủi ro giảm giá được loại bỏ bởi vì cổ phiếu đã rất rẻ, đồng thời
làm tăng khả năng tạo ra lợi nhuận lớn.
Mohnish Pabrai mô tả chiến lược rủi ro thấp, phần thưởng cao này là: “giá vượt bạn thắng đậm,
giá giảm bạn chỉ thua một chút.” Giá mua thấp là vơ cùng quan trọng nếu bạn có lời, hoặc chí ít
dù thị trường đi ngược lại dự đốn của mình.
3.1 Tính tốn giá trị nội tại cơng ty
Có một số cách để tính tốn giá trị nội tại của một công ty, như:
Sử dụng số nhân P/E: Phương pháp này tính tốn giá mục tiêu trong 5 năm dựa trên mức định
giá P/E lịch sử hợp lý và sau đó đưa ra ước tính giá trị nội tại bằng cách tính NPV (Net Present
Value – Giá trị thuần ở hiện tại).
Mơ hình chiết khấu Dịng tiền (DCF – Discounted Cash Flow): Tính giá trị nội tại dựa trên
giá trị chiết khấu của dòng tiền Cash Flow từ dịng tiền kinh doanh trong thời gian hoạt động ước
tính còn lại.
Định giá cổ phiếu dựa trên tỷ lệ lợi tức vốn chủ sở hữu (ROE – Return on Equity): Phương
pháp thứ ba và cũng là phương pháp yêu thích của Warren Buffett về khả năng sinh lời: Lợi tức
trên vốn chủ sở hữu (ROE).
Các phương pháp định giá giá trị nội tại của doanh nghiệp này cần 1 số những kỹ thuật kế tốn
và tài chính nhất định, để có thể xác định các biến trong mơ hình định giá. Trong khuôn khổ bài
viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu sơ qua như bên trên, và sẽ cung cấp đến bạn đọc bài viết cụ thể
về các phương pháp xác định giá trị nội tại này 1 cách chi tiết trong các bài sau.
3.2 So sánh giá trị nội tại và giá hiện hành
Bước cuối cùng sau khi tính được giá trị nội tại là so sánh giá trị nội tại với giá cổ phiếu hiện
đang giao dịch:
Giá cổ phiếu hiện tại CAO hơn giá trị nội tại ước tính: cổ phiếu đang bị định giá cao,
khơng cịn tiềm năng sinh lợi >> không nên mua.
Giá cổ phiếu hiện tại THẤP hơn giá trị nội tại ước tính: cổ phiếu đang được thị trường
định giá thấp, vẫn còn tiềm năng sinh lợi trong tương lai >> nên đầu tư.
4. Lời kết
Nghiêm túc mà nói, rất hiếm khi tìm thấy một cơng ty có tất cả các đặc điểm tuyệt vời mà chúng
ta đã tìm kiếm ở bước 1 và 2, đồng thời cũng đang giao dịch với mức chiết khấu lớn so với giá trị
nội tại. Nếu giá không đúng vào thời điểm cụ thể này, hãy thêm những cổ phiếu này vào danh
sách theo dõi của bạn để bạn có mặt khi có cơ hội để mua với mức giá hấp dẫn. Hoặc tìm kiếm
thêm những thị trường khác!