giao an van 9tuan 16

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (154.05 KB, 5 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

TUẦN 16 NS: 30/11/13

TIẾT 77-78-79

ND :02 /12/13

CỐ HƯƠNG

Lỗ Tấn

TRẢ BÀI KIỂM TRA VĂN

*Văn bản

“Cố hương”

A. Mục tiêu cần đạt:
 Giúp hs

- Có hiểu biết bước đầu về nhà văn Lỗ Tấn và tác phẩm của ông.

- Hiểu, cảm nhận được giá trị nội dung, nghệ thuật của tác phẩm Cố hương.
B. Kiến thức, kĩ năng, thái độ :

1. Kiến thức :

- Những đóng góp của Lỗ Tấn cho nến văn học Trung Quốc cũng như nền văn học nhân loại .
- Tinh thần phê phán sâu sắc xã hội cũ và niến tin vào sự xuất hiện tất yếu của cuộc sống mới, con
người mới .

- Màu sắc trữ tình đậm đà trong tác phẩm .

- Những sáng tạo về nghệ thuật của nhà văn lỗ Tấn trong truyện Cố hương ..
2. Kĩ năng :

Đọc -hiểu văn bản truyện hiện đại nước ngoài .

- Vận dụng kiến thức về thể loại và kết hợp các phương thức biểu đạt trong tác phẩm tự sự để cảm
nhận một văn bản truyện hiện đại.

- Kể và tóm tắt được truyện .
3. Thái độ:

Tự giác ôn bài, chuẩn bị chu đáo cho tiết kiểm tra.

*Tiết trả bài

A. Mục tiêu cần đạt:
Giúp hs

Ôn lại những kiến thức cơ bản và hệ thống về truyện và thơ Việt Nam hiện đại đã học trong
chương trình và SGK Ngữ Văn 9 tập 1.

B. Kiến thức, kĩ năng, thái độ :
1. Kiến thức :

Những kiến thức cơ bản và hệ thống về truyện và thơ Việt Nam hiện đại đã học trong chương
trình và SGK Ngữ Văn 9 tập 1.

2. Kĩ năng :

Kĩ năng làm bài kiểm tra tổng hợp.
3. Thái độ:

Tự giác ôn bài, chuẩn bị chu đáo cho tiết kiểm tra.
C. Phương pháp:

- Vấn đáp, nêu và giải quyết vấn đề, thuyết trình …

D. Tiến trình hoạt động :

1. Ổn đinh: Kiểm tra sĩ số: Lớp : 9a3 vắng:……… p, kp .

2. Bài cũ :Tổng hợp những đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn “Chiếc lược ngà”?Có thể khái
quát về chủ đề tư tưởng của truyện ntn?

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

* Giới thiệu bài : Không chỉ trong mà cả ở ngoài nước, chúng ta từng biết đến những tác giả văn
học có nhận thức đúng đắn về thực tại, có những mong ước đầy trách nhiệm về một tương lai tốt
đẹp của dân tộc. Và đó cũng là nội dung ý nghĩa của tác phẩm Cố hương.

* Ti n trình bài h c:ế ọ

Hoạt động của GV và HS Nội dung bài dạy 
* HĐ 1:Hướng dẫn tìm hiểu về tác giả và tác

phẩm:

-Gọi HS đọc lại mục chú thích * sgk/216

Hãy nêu những hiểu biết của em về tác giả Lỗ
Tấn?

GV giới thiệu thêm một vài nét về tác phẩm
* HĐ 2: Hướng dẫn đọc- hiểu văn bản:

- Đọc:chú ý giọng điệu chậm buồn,hơi bùi ngùi
khi kể, tả; giọng ấp úng của nhân vật Nhuận Thổ,
giọng chao chát của thím hai Dương

- HS tóm tắt truyện: Kể lại chuyến về thăm quê lần
cuối của nhân vật “tôi”, để bán nhà, đưa cả gia
đình đi sinh sống ở nơi khác

Giải thích từ khó: Kiểm tra một vài từ khó trong
chú thích

Truyện được kể theo ngơi thứ mấy? Tác dụng?
(ngơi 1. Tăng độ tin cậy và tính chất trữ tình của
câu chuyện)

 Đoạn trích này có thể chia bố cục làm mấy
phần?Nêu nội dung từng phần?

- Đoạn 1: Tình cảm và tâm trạng của “tôi”trên
đường về quê

- Đoạn 2: Tình cảm và tâm trạng của “tơi”trong
những ngày xa quê: cuộc gặp gỡ với thím Hai
Dương và bố con Nhuận Thổ

- Đoạn 3:Tâm trạng và ý nghĩ của “tôi”trên
đường rời quê

GV Cho HS thấy đặc điểm “đầu cuối tương ứng”
của bố cục “cố hương”: một con người đang suy tư
trong một chiếc thuyền, dưới bầu trời u ám,về cố
hương và cũng là con người ấy đang suy tư trong
một chiếc thuyền rời cố hương.

 Tác giả đã sử dụng kết hợp những phương thức
biểu đạt nào trong tác phẩm?

 Khái quát đại ý của văn bản ?
TIẾT 2

Em có nhận xét gì về kết cấu của truyện? (kể
theo một trình tự thời gian, với sự thay đổi không
gian: trên đường, trên thuyền, ở quê; thay đổi thời
gian (nhớ lại quá khứ thời nhỏ dại, đan xen với
thời gian hiện tại). Kết cấu như vậy cũng góp
phần làm nổi rõ tính chất trữ tình biểu cảm và

I . Giới thiệu chung:

1. Tác giả (sgk/216)
2. Tác phẩm:

II. Đọc-hiểu văn bản:

1. Đọc – tìm hiểu nghĩa từ khó:

2. Tìm hiểu văn bản :
2.1 Bố cục: 3 phần

2.2Phương thức biểu đạt : Tự sự, miêu tả,
biểu cảm, nghị luận

2.3 Đại ý : Nhận thức vế thực tại và mong
ước vể tương li của đất nước.

TIẾT 2

2.4. Phân tích:

a. Hình ảnh Nhuận Thổ.
+Trong kí ức

của “tơi”: +Trong hiện tại:
Hình dáng :

khn mặt trịn

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

triết lý trong dịng tự sự của truyện)
Trong truyện có những nhân vật nào?
* Tìm hiểu về nhân vật Nhuận Thổ
Trong tác phẩm, ai là nhân vật chính ?

 Hãy tả lại chân dung Nhuận Thổ trong lần đến
thăm bạn cũ-anh Tấn và hình ảnh Nhuận Thổ ở
hiện tại ?

-> GV lưu ý đối sánh giữa quá khứ và hiện tại, chý
ý dùng bút chì gạch chân những chi tiết giới tiệu
về nhuận Thổ .

 Nhận xét về sự kết hợp tự sự, miêu tả của tác
giả khi giới thiệu nhân vật Nhuận Thổ ?

 Cảm nhận của em về nhân vật này?

* Thảo luận: Sự thay đổi của con người, khiến
em hình dung ra sự thay đổi ra như thế nào của xã
hội ?

Đâu là nhân vật trung tâm? Vì sao?

-> “tôi” là nhân vật trung tâm với sự đan xen rất
nhiều đoạn hồi ức, với nhiều đoạn có tính chất
độc thoại nội tâm)

Có thể đồng nhất giữa nhân vật “tơi”và tác giả
được khơng?Vì sao?

-> Khơng thể đồng nhất giữa “tôi”và tác giả
được mặc dù Lỗ Tấn có sử dụng nhiều chi tiết có
thật trong cuộc đời mình nhưng đây vẫn là truyện
ngắn có cách kể giống như hồi kí, có sử dụng
những chi tiết có thực

Tâm trạng, cảm xúc, suy nghĩ về cố hương của
“tôi”được thể hiện trong chuyến về thăm từ biệt
quê hương ntn?

(được thể hiện 3 đoạn: trên đường về quê, những
ngày ở quê, trên đường rời quê)

* GV: Tâm trạng của “tôi”trong thời gian ở nhà
vẫn được thể hiện trong dòng chuyện kể, miêu tả
cảnh vật và con người, sự việc, so sánh, đối chiếu

quá khứ và hiện tại nhưng cụ thể hơn, qua câu
chuyện với bà mẹ, với chị Hai Dương, đặc biệt qua
cuộc gặp gỡ với Nhuận Thổ-người bạn cũ thuở
thiếu thời. Hãy lần lượt tìm hiểu qua một hai cảnh
chính

Hãy kể lại cảnh gặp gỡ và trị chuyện với bà mẹ,
với thím Hai Dương, với những người đến chào,
nhất là cảnh gặp gỡ chuyện trò với Nhuận Thổ?
* GV chú ý cảnh dân làng đến chào, chia tay, mua
đồ, xin đồ, vừa mua vừa lấy, Nhuận Thổ xin vài
thứ đồ đạc…đặc biệt là sự thay đổi ở con người
Nhuận Thổ từ hình dáng đến cử chỉ, lời nói, hồn

trĩnh

-Động tác :
lanh lẹn cứng
rắn.

-Giọng nói : rõ
ràng .

-Thái độ với tôi
: thân thiết
->Khoẻ mạnh,
nhanh nhẹn,
thông minh,
cởi mở, ham
hiểu biết.

- Nói khơng ra tiếng
- Cung kính, cách bức.
-> ốm yếu, đần độn, mụ
mẫm, nghèo khổ

=>Thay đổi từ hình dáng
đến lời nói, cử chỉ, suy
nghĩ, đã trở thành một
bác nông dân nghèo
túng, khô cằn, đần độn,
mụ mị đầu óc vì cuộc
sống quá vất vả trở nên
rụt rè, nhút nhát

=> Hiền lành, thật thà,
nhưng còn có những
hạn chế, tiêu cực trong
tâm hồn

->Nghệ thuật: liệt kê, đối, tương phản.

- Nguyên nhân: Con đông, mất mùa, thuế
nặng, lính tráng, trộm cướp, quan lại, thân hào
đày đoạ.

=> Tố cáo XH phong kiến Trung Hoa đầu thế
kỉ XX.

*Các nhân vật khác:

-Mượn cớ mua đồ gỗ, mượn cớ tiễn mẹ con
tôi để lấy đồ đạc.

- Tham lam vơ vét sạch trơn như quét.
=>Nghệ thuật ẩn dụ, thủ pháp đối.

=>Hình ảnh làng quê nghèo đói, sa sút về
kinh tế, mụ mẫm về đầu óc, tha hóa về nhân
cách.

=>Nỗi lịng đau xót của “tơi”, tình u q,
thương u nhân dân của tác giả.

c. Nhân vật tôi

* Tâm trạng của “tơi” trong những ngày ở
nhà:

- Buồn hơn, đau xót hơn, cơ đơn hơn vì cảnh
vật, con người đổi thay, sa sút, nhếch nhác vì
nghèo đói, vì lể giáo phong kiến cổ hủ

- Xót xa vì sự ngăn cách giữa “tơi” và Nhuận
Thổ

=> Kể và biểu cảm trực tiếp

=> Hiểu biết, thương cảm với sự thay đổi
của cảnh và người; đành chấp nhận, bùi

ngùi chia tay với quê, với cảnh, với người
*. Cảm xúc, tâm trạng của “tôi” trên
thuyền rời quê

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

cảnh gia đình hế sức nghèo túng của Nhuận Thổ –
Cho HS so sánh với Nhuận Thổ trong hồi ức để
cáng thấy được tâm trạng của nhân vật “tôi”

 Thành công của tác giả khi kết hợp các phương
thức biểu đạt ở đây là gì ? Từ đó em cảm nhận ntn
về nhân vật tơi?

- HS kể lại đoạn cuối, đọc nguyên văn từ “Tôi nằm
xuống…”

Cho đến hết

 Trên thuyến rời quê,cảm xúc và tâm trạng của
nhân vật “tơi” như thế nào? “tơi” nghĩ gì?

 Sự đối chiếu giữa các khoảng thời gian có gì
giống và khác các đoạn trên?

 Qua diễn biến tâm trạng và tình cảm của nhân
vật “tơi” ta có thể nhận thấy tình cảm thống nhất
bản chất từ trong sâu thẳm của “tơi” đối với cố
hương là gì?

* GV: Đây cũng chính là chủ đề tư tưởng của
truyện ngắn này?

 Nhận xét về các sử dụng phương thức biểu cảm
của tác giả ? Từ đó em cảm nhận ntn về nhân vật
tơi?

 Có thể nói nhân vật tơi là hiện thân của tác giả
được khơng? Vì ssao ?

 Trong bài có hai hình ảnh mang giá trị biểu
trưng, đó là những hình ảnh nào ? Vì sao?

GV: Thể hiện thái độ và tình cảm của tac giả diễn
biến qua những hình ảnh ấy. Đó là những biểu
hiện khác nhau của tình yêu quê hương, gia đình
sâu đậm. Tuy buồn đau vì sự sa sút, nghèo nàn của
làng quê nhưng vẫn ước mơ, hy vọng vào tương
lai, vào thế hệ trẻ sẽ đem đến những đổi thay cho
quê hương

 Trong truyện có những hình ảnh con đường
nào?

* Thảo luận:  Hình ảnh con đường ở cuối truyện
có ý nghĩa gì? Nếu bỏ hình ảnh ấy thì giá trị của
truyện có bị giảm khơng? Vì sao?

Em có cảm nhận ntn về hình ảnh cố hương?
Tiết 3

* Hướng dẫn tổng kết:

 Nét đặc sắc nghệ thuật của tác phẩm?
 Phát biểu ngắn gọn chủ đề của tác phẩm?

cảnh cũ, làng cũ, hiện tại đau buồn, quá khứ
tươi đẹp không bao giờ trở lại.Vì vậy hãy
hướng đến tương lai và hy vọng)

- Hy vọng, tin tưởng vào con đường đã chọn
=> Kể và biểu cảm trực tiếp

=> Tỉnh táo, tin tưởng vào sự xuất hiện tất
yếu của cuộc sống mới, con người mới.
=> Là hóa thân, nhưng khơng đồng nhất
của tác giả

d. Hình ảnh con đường

“ Cũng giống như những con đường … người
ta đi mãi thành đường thơi”

=> Hình ảnh biểu trưng,biểu tượng,khái quát
triết lý về cuộc sống con người

=>Con đường đến tự do,hạnh phúc của con
người, con đường của tự thân hành động,
dựng xây và hy vọng

e. Hình ảnh cố hương

- Hình ảnh thu nhỏ của xã hội ,đất nước

- Sự thay đổi của cố hương phản ánh điển
hình sự biến đổi của xã hội Trung Hoa hai
mươi năm đầu thế kỷ XX

- Vấn đề xã hội bức thiết được đặt ra:cần phải
xây dựng những cuộc đời mới,những con
đường mới, khác trước, tốt đẹp hơn

Tiết 3
3.Tổng kết:
3.1 nghệ thuật.
3.2. Nội dung

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

*Hướng dẫn luyện tập
Làm bài tập 2 sgk/219

TRẢ BÀI KIỂM TRA TIẾNG VIỆT

HĐ 1 :Phân tích đề.

Theo em, câu 2 yêu cầu phải viết bài ntn ( về hình
thức và về nội dung) ?

HĐ 2: Công bố đáp án.

HĐ 3: GV nhận xét ưu- khuyết điểm :
*Ưu điểm:

- Bám sát yêu cầu đề, đáp ứng tốt yêu cầu phần

trắc nghiệm và câu một phần tự luận.

- Phần trắc nghiệm đa số các em hoàn thành với
kết quả tốt. Phần tự luận- câu 1 phần đơng các em
hồn thành. Một vài em diễn đạt khá, viết văn có
cảm xúc.

-Trình bày sáng sủa, rõ ràng.
*Nhược điểm:

Phần tự luận - câu 2, phần động các em mắc
lỗi khi phân tích. Cảm nhận tác phẩm trữ tình :
diễn xi thơ, tách nội dung ra khỏi nghệ thuật.
Điều đáng buồn hơn là các em chỉ chú ý đến nội
dung của câu chữ mà không chỉ ra cái hay trong
diễn đạt của tác giả. Đây là một điều tội kị khi tìm
hiểu tác phẩm trữ tình mà GV thường nhắc nhở
nhưng các em khơng có ý thức thực hiện.

IV. Thống kê chất lượng bài làm.
*. Hướng dẫn tự học

trong tương lai.
4. Luyện tập