Tu van hoc duong

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (5.37 MB, 95 trang )

(1)Nhận diện hysteria  Đặc điểm quan trọng là bệnh nhân rất dễ tự ám thị và bị ám thị, kịch tính hóa, thích được mọi người chú ý  Tất cả các rối loạn này được cho là vô thức, không phải giả vờ hoặc cố ý giả vờ => Các triệu chứng của hysteria có thể diễn ra trong thời gian ngắn hoặc dài, tuy nhiên chúng thường giảm và mất khi được các bác sĩ dùng các liệu pháp tâm lý như ám thị, thôi miên hoặc dùng thuốc an thần, giải lo âu.  Tỷ lệ gặp ở 0,3-0,5% dân số, thường gặp ở nữ giới..

(2) CÁC VẤN ĐỀ VỀ PHÁT TRIỂN.  Tự kỷ  Chậm phát triển tinh thần (thiểu năng trí tuệ).

(3) Chậm phát triển tinh thần (thiểu năng trí tuệ) Định nghĩa: - Chậm phát triển tinh thần thường được chẩn đoán trước 18 tuổi, - Là tình trạng chức năng trí tuệ thấp hơn mức trung bình, - Không phát triển các kỹ năng nhận thức phù hợp với độ tuổi và thiếu các kỹ năng cần thiết đảm bảo cho cuộc sống hàng ngày..

(4) Dấu hiệu  Mức nhẹ: - Thiếu sự tò mò, tìm tòi - Có nhiều hành vi tĩnh, chậm chạp. - Giảm khả năng học.

(5)  Mức nặng: - Có hành vi nhi hóa, hành vi như trẻ em trong suốt đời. - Không có khả năng đáp ứng những yêu cầu giáo dục ở trường.

(6) Can thiệp  Mục tiêu: Phát triển những tiềm năng mà cá nhân có được.  Hoạt động: Giáo dục đặc biệt và huấn luyện các kĩ năng xã hội sớm.  Cần có chuyên gia đánh giá và giáo dục..

(7) Tự kỷ Định nghĩa: là một dạng rối loạn phát triển, xuất hiện ngay từ những năm đầu đời, thường là trước ba tuổi. Người mắc chứng tự kỉ không có giao tiếp, tương tác xã hội với những người khác và do vậy, sự phát triển mọi mặt về tâm lý và xã hội đều hạn chế..

(8) Dấu hiệu  Khó giao tiếp.  Những hành vi dập khuôn, lặp đi lặp lại.  Ít hứng thú và ít hoạt động  Khó thích ứng với sự thay đổi hoàn cảnh hoặc những công việc/diễn biến thường diễn ra hàng ngày..

(9) Can thiệp/trị liệu  Luyện tập, giáo dục cho trẻ các kĩ năng ngôn ngữ, nhận thức, xã hội và kĩ năng tự phục vụ bản thân.  Hướng dẫn, tư vấn cha mẹ trẻ để hỗ trợ trẻ..

(10) STRESS.

(11) STRESS Stress được đặc trưng bởi cảm giác căng thẳng, mệt mỏi, thất vọng, lo lắng, buồn rầu, thu mình kéo dài vài giờ hoặc vài ngày..

(12) Dấu hiệu Nhận thức  Có vấn đề trí nhớ  Không thể tập trung  Suy nghĩ kém  Chỉ thấy những mặt tiêu cực  Lo âu, lo lắng thường trực. Tình cảm • Ủ rũ • Cáu kỉnh, bực tức, • Căng thẳng, khó thư giãn • Cảm thấy quá sức • Cảm thấy cô đơn, cô độc • Thấy không hạnh phúc.

(13) Dấu hiệu Cơ thể  Đau, nhức  Ỉa chảy hoặc táo bón  Buồn nôn, đau đầu  Đau ngực, tim đập nhanh  Thấy lạnh thường xuyên. Hành vi • Ăn, ngủ nhiều hoặc ít • Tách mình khỏi mọi người • Trốn tránh hoặc tảng lờ các trách nhiệm • Sử dụng rượu, thuốc lá • Các hành vi nghi thức lặp lại.

(14) Hệ quả  Các rối loạn hướng nội như trầm cảm, lo âu, rối loạn tiêu hóa.  Các rối loạn hành vi.  Lạm dụng rượu hoặc chất kích thích..

(15) CLIP.

(16) Nguyên nhân 1. Thảm họa 2. Biến cố lớn trong cuộc đời 3. Những phiền toái hàng ngày.

(17) Thảm họa Catastrophes What are catastrophes? 1. Earthquake 2. Hurricane 3. Tsunami 4. Plant disease.  Catastrophes are unpredictable largescale events, such as war, natural disasters.

(18) Thảm họa Catastrophes What do catastrophes bring about?.

(19) Biến cố cuộc đời Significant Life Changes. * Significant life changes: leaving home, losing job, divorce, marriage… * Experiencing crises puts people more at risks + people widowed, fired, divorced are more vulnerable to disease (Dohrenwend & others, 1982) + research on divorce (Waite and co-author Mary Elizabeth Hughes). * Young adults experience the highest stress level + daily pressures + inexperience  more stress. + among 15000 Canadian adults: highest stress level belongs to the youngest adults..

(20) Áp lực hàng ngày.

(21) Nguyên nhân stress Áp lực cuộc sống hàng ngày Lo lắng về trọng lượng cơ thể. Sức khỏe của các thành viên trong gia đìnhr. Duy trì cuộc sống gia đình Quá nhiều việc để làm. Mất mát của cải Giá cả không ổn định.

(22) Hỗ trợ  Giúp trẻ phát triển kiến thức và kĩ năng xã hội, đương đầu với các khó khăn, quản lý cảm xúc, giải quyết vấn đề, thư giãn, suy nghĩ tích cực.  Xây dựng mối quan hệ tích cực, khuyến khích trẻ chia sẻ, thể hiện hiểu trẻ và thấu cảm.  Giúp trẻ tiếp tục duy trì sự ổn định. Tham dự các hoạt động yêu thích..

(23) HOẠT ĐỘNG: STRESS TẤN CÔNG.

(24) HOẠT ĐỘNG: XẢ STRESS.

(25) Ứng phó với Stress Phòng ngừa những stress không cần thiết. HỌc cách nói “Không”. Tránh những người dễ làm cho bạn căng thẳng. Kiểm soát môi trường sống của bạn. Quản lý thời gian tốt.

(26) Ứng phó với stress Căng thẳng mức nhẹ.  Căng thẳng nhẹ làm gia tăng sức khỏe.

(27) Ứng phó với stress Yếu tố anh hưởng đến ứng phó với stress 1.Khả năng kiểm soát: kiểm soát càng tốt =càng ít stress 2.Hỗ trợ XH: mạng XH rộng, tốt – càng dễ giảm stress.

(28) Coping with stress Yếu tố anh hưởng đến ứng phó với stress Kiểu nhân cách: lạc quan và bi quan. + Người lạc quan ít bị strees hơn người bi quan + Người hài hước dễ ứng phó với stress.

(29) Ứng phó với stress Quản lý stress Thể dục đều đặn. Thể dục mang lại tâm trạng tích cực và tốt cho sức khỏe, giảm nguy cơ chết đến 29%.

(30) Ứng phó với stress. Đo thể tạng cơ thể, Thư giãn và thiền.

(31) Đo thể trạng cơ thể: huyết áp; độ căng của cơ.

(32) Thư giãn * Thư giãn như thế nào? Đi bộ, nói chuyện và ăn chậm Mỉm cười với mọi người và cười ha hả với bản thân Hãy bỏ qua những lỗi lầm Dành thời gian để hưởng thụ cuộc sống Làm mới niềm tin của mình.

(33) Thiền. Hãy lựa chọn không gian phù hợp. Thở đều đặn. Thư giãn cơ bắp. Nhắm mắt và tập trung vào một từ hoặc một cụm từ.

(34) Ứng phó với stress Niềm tin của cộng đồng. Phong cách sống khỏe mạnh. Mạng hỗ trợ XH. Thế giới quan phù hợp.

(35)  CHƯƠNG 4: VAI TRÒ VÀ TRÁCH NHIỆM CỦA CÁN BỘ TƯ VẤN TÂM LÝ HỌC ĐƯỜNG.

(36) Mục tiêu Học viên hiểu về: 1. Vai trò và trách nhiệm của cán bộ tư vấn tâm lý học đường 2. Một số yêu cầu cơ bản về đạo đức nghề nghiệp.

(37) Công việc của CB TVTLHĐ    . Tham vấn cho học sinh Hoạt động giáo dục cho nhóm/tập thể Tư vấn cho giáo viên, phụ huynh, nhà trường… Điều phối.

(38) Vai trò của nhà TLHĐ khi làm tư vấn  Lắng nghe thân chủ, làm chủ các cuộc tư vấn  Sử dụng các kỹ năng giao tiếp để khai thác Cảm xúc, suy nghĩ, quan đểm của thân chủ  Giúp thân chủ hiểu rõ vấn đề của mình  Thể hiện sự thông cảm, thấu hiểu thân chủ  Giúp thân chủ hiểu các vấn đề trong quá khứ đã góp phần vào duy trì vấn đề hiện tại  Giúp thân chủ phân loại các vấn đề trog cuộc sống của họ và khám phá sâu về bản thân  Giúp thân chủ bộc lộ cảm xúc  Sử dụng các liệu pháp tâm lý khác nhau để hỗ trợ thân chủ.

(39) Phẩm chất Quan tâm Tôn trọng Nhiệt tình Chấp nhận Quan tâm đến nhu cầu của học sinh  Chân thành  Thông cảm     .  Có khả năng lắng nghe  Có khả năng thu thập thông tin  Có khả năng thiết lâp và duy trì mối quan hệ với học sinh  Có khả năng phát hiện điểm mạnh của học sinh.

(40) Nguyên tắc chung của cán bộ TVTLHĐ là gì?  Tôn trọng giá trị con người.  Tôn trọng quyền quyết định của cá nhân.  Bảo mật.  Không gây hại cho trẻ..

(41) MỘT SỐ YÊU CẦU CƠ BẢN VỀ ĐẠO ĐỨC NGHỀ NGHIỆP  Đạo đức là gì?  Vì sao cần “đạo đức nghề nghiệp”?.

(42) MỘT SỐ YÊU CẦU CƠ BẢN VỀ ĐẠO ĐỨC NGHỀ NGHIỆP. Định nghĩa Mục đích: Định hướng cho hành xử chuyên nghiệp Đảm bảo công việc một cách hiệu quả nhất Nuôi dưỡng lòng tin đối với người được tư vấn  Đảm bảo không gây hại cho trẻ  Phân biệt với những người không chuyên môn     .

(43) Tình huống  Lan, học sinh lớp 10, thường xuyên đi học muộn, không chú tâm khi ngồi trong lớp.  Bạn là cán bộ tâm lý của trường, bạn tư vấn cho Lan.  Tư vấn cho Lan, bạn biết là bố Lan thường bạo hành mẹ của Lan, ông đánh cả Lan mỗi khi say. Lan luôn cảm thấy tức giận bố và thương mẹ, nhưng em không thể đánh lại bố để bảo vệ mẹ. Em cảm thấy bất lực, chán nản. Em nói có anh Lân (hàng xóm nhà em, đang làm việc ở một tỉnh khác) rủ đưa em đi trốn để khỏi bị bố đánh, anh bảo em có thể sống cùng anh, anh sẽ chăm sóc, anh sẽ coi em như vợ.  Sau buổi tư vấn, bạn nói cho một giáo viên khác ở trường về câu chuyện của Lan và cùng cô giáo đó đến gặp gia đình Lan để khuyên bảo.   Theo bạn, nhà Tư vấn đã làm tốt vai trò của mình chưa?.

(44) Một số yêu cầu cơ bản về đạo đưc nghề nghiệp. Bảo mật:.  Bảo mật các thông tin trong cuộc tư vấn của thân chủ.  Bảo mật các thông tin lưu trữ: hồ sơ, giấy tờ, số liệu liên quan đến thân chủ.

(45) Khi nào không Bảo mật  Ảnh hưởng đến tính mạng, sự an toàn của khách hàng  Ảnh hưởng đến tính mạng, sự an toàn của người khác  Vi phạm pháp luật.

(46) Tình huống  Phong, học sinh lớp 10, có biểu hiện stress, bạn làm tư vấn cho Phong.  Bạn làm giáo viên, kiêm cán bộ tư vấn trường học nên khá bận rộn. Bạn đã bố trí gặp em một lần trong giờ ra chơi. Sau khi nói chuyện với Phong bạn hẹn em khi nào bạn có thời gian rảnh bạn sẽ nói chuyện tiếp với em. Công việc của bạn cũng khá bận rộn, nhưng khi có thời gian rảnh rỗi bạn đều nghĩ đến việc nên làm gì giúp Phong, tuy nhiên vì bận nên bạn chưa thể gặp.  Thứ 2 bạn có một tiết trống, bạn xuống lớp tìm Phong, vào lớp gặp giáo viên xin phép cho em ra ngoài nói chuyện và thầy chủ nhiệm đồng ý. Bạn gặp Phong và hỏi em có muốn chia sẻ gì cho bạn không. Em nói em không có gì đến nói. Bạn bảo vậy em trở lại lớp và khi nào có việc gì thì tìm bạn..

(47) Một số yêu cầu cơ bản về đạo đưc nghề nghiệp. Kế hoạch hỗ trợ: Cán bộ TVTLHĐ làm việc cùng thân chủ để xây dựng kế hoạch hỗ trợ cho thân chủ, phù hợp với năng lực và hoàn cảnh của cả hai bên. Kế hoạch được xem lại thường xuyên để đảm bảo tính hiệu quả, khả thi và tôn trọng lựa chọn của thânchủ..

(48) Tình huống  Biết bạn là cán bộ tâm lý trường học, chị gái của bạn nhờ bạn giúp đỡ con của chị, cháu Ngọc, (cháu của bạn). Chị bảo dạo này cháu thế nào ấy, chị có cảm giác cháu xa cách chị nhiều hơn, buổi tối cháu cũng không làm bài tập như chị bảo.  Bạn đến gặp cháu của mình và bảo là gì sẽ tư vấn để giúp đỡ cháu cảm thấy tốt hơn, học tốt hơn.  Nên hay không nên làm như vậy?.

(49) Một số yêu cầu cơ bản về đạo đưc nghề nghiệp. Quan hệ kép: Cán bộ TVTLHĐ tránh các mối quan hệ kép có thể dẫn đến tính khách quan và gia tăng khả năng làm hại thân chủ (như người thân trong gia đình, người thân của bạn, đồng nghiệp, v.v.).

(50) Phẩm chất Quan tâm Tôn trọng Nhiệt tình Chấp nhận Quan tâm đến nhu cầu của học sinh  Chân thành  Thông cảm     .  Có khả năng lắng nghe  Có khả năng thu thập thông tin  Có khả năng thiết lâp và duy trì mối quan hệ với học sinh  Có khả năng phát hiện điểm mạnh của học sinh.

(51) THAM VẤN VÀ TƯ VẤN.  Tham vấn: Là cuộc nói chuyện mang tính cá nhân để hỗ trợ những khó khăn hoặc thách thức của thân chủ trong chính cuộc sống của họ. Họ tự đưa ra quyết định cuối cùng..  Tư vấn là cuộc nói chuyện giữa một chuyên gia về một lĩnh vực nhất định với khách hàng người đang cần lời khuyên hay chỉ dẫn về lĩnh vực đó.

(52) THAM VẤN – TƯ VẤN LÀ GÌ?.

(53)  Tham vấn Là cuộc nói chuyện mang tính cá nhân giữa người tư vấn và một (hoặc nhóm) đang cần hỗ trợ để đối mặt với khó khăn hoặc thách thức của chính họ trong cuộc sống..  Tư vấn Là một cuộc nói chuyện giữa một “chuyên gia” về một lĩnh vực nhất định với một hoặc nhiều người đang cần lời khuyên hay chỉ dẫn về lĩnh vực đó..

(54) MỘT SỐ KỸ NĂNG THAM VẤN CƠ BẢN.

(55) MỤC TIÊU Học viên có thể: 1. Hiểu về một số kỹ năng cơ bản 2. Thực hành được các kỹ năng.

(56) Các kỹ năng tư vấn cơ bản       . Kỹ Kỹ Kỹ Kỹ Kỹ Kỹ Kỹ. năng năng năng năng năng năng năng. nhận diện giao tiếp không lời – có lời chú tâm – quan sát lắng nghe tích cực bộc lộ cảm xúc đặt câu hỏi thấu cảm.

(57) KỸ NĂNG CHÚ TÂM VÀ QUAN SÁT  Chú tâm là dành cho họ toàn bộ sự chú ý của mình đến người nào đó. Lắng nghe bất cứ điều gì họ nói và làm, không lời và có lời.  Chú tâm giúp hiểu được về thân chủ; thân chủ biết được rằng mình đang được lắng nghe; truyền thông điệp rằng chúng ta đang quan tâm đến họ..

(58) Biểu hiện của chú tâm        . Tư thế cơ thể Tiếp xúc mắt Biểu hiện nét mặt Gật đầu Khoảng cách giữa CBTVTLHĐ và thân chủ Âm điệu/giọng điệu Cách nói Sự im lặng.

(59) Chú tâm chọn lọc là gì?  Chú tâm chọn lọc là khi CBTVTLHĐ chọn lựa để thể hiện sự chú ý đặc biệt đến một điều gì đó được thân chủ nói ra.  Chú tâm chọn lọc giúp CBTVTLHĐ hiểu được lý do thân chủ bộc lộ những cảm xúc, suy nghĩ đó và thu thập được nhiều thông tin về thân chủ để diễn giải được những cảm xúc, suy nghĩ đó..

(60) Một số biểu hiện không chú tâm  Kiểm soát sự tập trung thường trực nhiều khi không dễ dàng. Chú tâm đòi hỏi CBTVTLHĐ chú ý cả về tâm trí và thể chất đến thân chủ, tránh:  - Cắt ngang lời  - Ghi chép  - Đưa lời khuyên (chúng ta phải để thân chủ tự khám phá giải pháp)..

(61) Hoạt động : Soi gương  Các học viên xếp theo từng cặp. Các cặp ngồi hoặc đứng.  Lần 1: Một người trong cặp đóng vai là người dẫn và làm bất cứ động tác, cử chỉ, nét mặt gì mà mình muốn. Người còn lại bắt chước theo động tác của người kia.  Lần 2: Sau 2-3 phút, đổi lại vai người dẫn và người làm theo.  Lần 3: Không ai là người dẫn và người làm theo, 2 người chú ý và chuyển động đồng nhất với nhau như là hình ảnh soi gương đồng thời..

(62) Hoạt động : Kịch câm  Chia thành các nhóm, mỗi nhóm 4-5 người.  Mỗi nhóm tự chọn một cảnh diễn chỉ có ngôn ngữ cơ thể, KHÔNG LỜI và diễn lại cảnh đó. Các thành viên trong nhóm đều phải tham dự vào cảnh đó..

(63) Hoạt động: Không chú tâm  Chia thành từng cặp. Một người là người nói chuyện, người kia là người nghe.  Người nói chuyện kể về bất cứ câu chuyện nào của bạn thân mà mình muốn kể cho người nghe.  Người nghe thể hiện các biểu hiện phi ngôn ngữ, hành vi thể hiện mình KHÔNG CHÚ TÂM vào người kể..

(64) LẮNG NGHE TÍCH CỰC.  Lắng nghe tích cực là cách lắng nghe và đáp trả phù hợp, thể hiện sự lắng nghe, chú ý, quan tâm, thấu hiểu của CBTVTLHĐ đến thân chủ.  Lắng nghe tích cực giúp CBTVTLHĐ hiểu được các thông điệp, cảm xúc của thân chủ, quan điểm của thân chủ, tăng khả năng hiểu biết và tin tưởng lẫn nhau..

(65) Tầm quan trọng của lắng nghe tích cực  Lắng nghe tích cực giúp: - Xây dựng sự tin tưởng và tôn trọng - Tạo môi trường an toàn hỗ trợ cho giải quyết vấn đề - Người nói được giải tỏa cảm xúc - Giảm căng thẳng - Khuyến khích khai thác sâu thông tin.

(66) Cách thức lắng nghe tích cực  Đối diện thân chủ: ngồi thẳng hoặc nghiêng người ra phía trước để thể hiện sự chú tâm  Duy trì giao tiếp mắt mắt, thể hiện chúng ta quan tâm đến họ và điều họ nói  Cố gắng thấu hiểu cảm xúc của thân chủ đằng sau những thông tin hoặc suy nghĩ mà thân chủ nói ra  Đáp trả phù hợp, có lời (như gật đầu, nhíu lông mày…) và có lời để khuyến khích thân chủ nói tiếp  Với đáp trả có lời, tập trung vào vấn đề then chốt giúp CBTVTLHĐ theo dõi được dòng câu chuyện.  Hạn chế đặt câu hỏi. Nghe nhiều hơn nói.

(67) Các kỹ năng lắng nghe tích cực    . Nhắc lại Diễn đạt lại Tóm tắt Phản ánh.

(68) Các kỹ thuật trong lắng nghe tích cực  Nhắc lại: chú ý đến nội dung (một câu) mà thân chủ nói mà theo CBTVTLHĐ đánh giá là quan trọng và then chốt đối với thân chủ và nhắc lại nguyên văn điều thân chủ nói  Diễn đạt lại: thể hiện lại những gì người khác đã nói. Diễn đạt lại chỉ tập trung vào nội dung vừa kể mà không đưa ra một sự giải thích nào..

(69) Các kỹ thuật trong lắng nghe tích cực  Tóm tắt: tóm tắt lại những điều được nói sau khi nói một chuyện dài. Cô đọng và sắp xếp lại những ý chính trẻ kể.  Phản ánh: nhắc lại cho TC những điều quan trọng TC đã nói để giúp TC nhìn nhận sâu hơn về điều đó. CBTVTLHĐ giống như một cái gương, để TC soi lại những suy nghĩ, cảm xúc, niềm tin, giá trị của bản thân mình..

(70) Các kỹ thuật trong lắng nghe tích cực  Phản ánh bao gồm các yếu tố sau (Dalmar, 1981) - Chú tâm trong cuộc nói chuyện. - Thấu cảm quan điểm của TC. - Chú ý phản chiếu (gương) cảm xúc của TC, phản ánh lại trạng thái cảm xúc bằng lời và không lời. - Phản ánh, nói lại những điều TC vừa nói. Có thể phản ánh cảm xúc, nội dung..

(71) Các kỹ thuật trong lắng nghe tích cực.  Phản ánh cảm xúc như thế nào?  Gọi tên cảm xúc của thân chủ  Nói lại cảm xúc đó của thân chủ.  Sử dụng cấu trúc câu như: - Cháu có vẻ đang cảm thấy… - Tôi nhận thấy cháu đang cảm thấy….

(72)  Khi nhìn thấy tai nạn giao thông, em cảm thấy rất suy sụp. Mọi thứ như là chấm hết. Em rất sợ cái chết.  => Tôi cảm thấy em rất hoảng loạn khi nhìn thấy tai nạn giao thông..

(73)  Ví dụ: - Tôi cảm thấy cháu đang buồn. - Dường như cháu đang cảm thấy thất vọng..

(74) Hoạt động : Phân biệt lắng nghe tích cực và lắng nghe thụ động  Bước 1: Chia thành nhóm, mỗi nhóm 4-5 người. Các nhóm ghi lại những điểm khác biệt giữa lắng nghe tích cực và lắng nghe thụ động.  Bước 2: Các nhóm chuẩn bị  Bước 3: Trình bày ý kiến của nhóm và thảo luận.

(75) Hoạt động: Rào cản lắng nghe tích cực.

(76) Luyện tập: Lắng nghe tích cực  Chia nhóm thành 3 người: một cán bộ TVTLHĐ, một thân chủ, một người quan sát. Làm 3 lượt để đổi vai lẫn nhau. Mỗi lượt 10 phút  Thân chủ: chọn một vấn đề cá nhân có thật, mức độ vừa phải để trao đổi. Trung thực nhất để cán bộ TVTLHĐ có thể đáp ứng được theo cách chân thực  Cán bộ TVTLHĐ: thực hành lắng nghe tích cực. Không đặt câu hỏi. Nghe nhiều hơn nói. Nhìn các hành vi không lời và cố gắng chú tâm từng phút với thân chủ. Phản ánh lại suy nghĩ và cảm xúc, và quan sát ảnh hưởng đến sự tham dự của thân chủ  Người quan sát: quan sát đóng vai và ghi lại kỹ năng lắng nghe và thời điểm cụ thể nào đó khi cán bộ TVTLHĐ có thể đáp ứng hiệu quả..

(77) ĐẶT CÂU HỎI KHÉO LÉO  Kỹ năng đặt câu hỏi là một trong những kỹ năng quan trọng nhất của CBTVTLHĐ. Có 2 dạng câu hỏi: câu hỏi mở và câu hỏi đóng  Câu hỏi mở:  Câu hỏi đóng:.

(78) Cách đặt câu hỏi  Lựa chọn cẩn thận câu hỏi vì người đặt câu hỏi là thường là người trong kiểm soát cuộc nói chuyện; quá nhiều câu hỏi biến buổi tư vấn thành phỏng vấn.  Sử dụng câu hỏi mở « Cái gì »: sự kiện « Thế nào »: quá trình hay cảm xúc “Tại sao”: nguyên nhân “Có thể”: bức tranh tổng quan.  Câu hỏi tập trung vào thân chủ (quá khứ, hiện tại, tương lai, vấn đề, giải pháp).  Có thể hỏi các câu hỏi có giả định, chẳng hạn các thay đổi tích cực nào họ có để ý trong tuần qua. Điều này giả định là có thay đổi tích cực và hướng sự chú ý đến sự thay đổi..

(79) Những lưu ý khi sử dụng câu hỏi  Hỏi tới tấp, tra hỏi: quá nhiều câu hỏi sẽ đẩy người ta vào thế tự vệ, đồng thời làm người phong vấn quá nhiều sự kiểm soát.  Hỏi nhiều câu hỏi một lúc:  Các câu hỏi có chức năng như những lời khẳng định: “cháu không nghĩ là học hành siêng năng hơn sẽ giúp ích cho cháu rất nhiều hay sao”.  Câu hỏi “tại sao”: trong tư vấn, câu hỏi “Tại sao” thường đặt người ta vào thế tự vệ và tạo ra sự không thoải mái  Các câu hỏi và sự kiểm soát..

(80) Luyện tập: đặt câu hỏi khéo léo  Chia nhóm 3 người: một cán bộ TVTLHĐ, một thân chủ, một người quan sát. Làm 3 lượt để đổi vai lẫn nhau. Mỗi lượt 10 phút. Sau 3 lượt, dành 15 phút để chia sẻ, trao đổi.  Thân chủ: Chọn 1 vấn đề cá nhân có thật, mức độ vừa phải để trao đổi. Trung thực nhất để cán bộ TVTLHĐ có thể đáp ứng theo cách chân thực.  Cán bộ TVTLĐH: Thực hành lắng nghe phản chiếu nhưng đặt câu hỏi. Nghĩ về mục đích câu hỏi và chú ý đến hệ quả của đặt câu hỏi (đến TC, độ tham dự v.v)  Người quan sát: Quan sát đóng vai và ghi lại kĩ năng lắng nghe và thời điểm cụ thể nào đó khi cán bộ TVTLHĐ có thế đáp ứng hiệu quả..

(81) THẤU CẢM VÀ TRUNG THỰC  Thấu cảm (empathy) là năng lực và phẩm chất cho phép ngừời ta cảm nhận và thấu hiểu những gì kẻ khác đang trải nghiệm. Về mặt chữ nghĩa, nó hàm ý “cùng với [em-] nỗi đau đớn [pathos]” những nỗi đớn đau mà ai đó đang gánh chịu.

(82) THẤU CẢM VÀ TRUNG THỰC Thấu cảm giúp cán bộ TVTLHĐ: - Hiểu thân chủ ở cả mức độ nhận thức (họ đang nghĩ gì) và mức độ cảm xúc (họ đang cảm thấy gì) - Quan tâm thực sự đến thân chủ. - Chấp nhận thân chủ không phán xét. - Có thể truyền đạt các kinh nghiệm của bản thân đến thân chủ theo cách đúng đắn và tế nhị..

(83) Thấu cảm và trung thực  Trung thực là một thái độ, một phẩm chất của cán bộ hỗ trợ tâm lý. Thân chủ biết  khi chúng ta không trung thực và không chú tâm. Chỉ bằng sự trung thực, cán bộ  TVTLHĐ mới có được niềm tin từ thân chủ. Trung thực có nghĩa là:  Luôn đáp ứng thân chủ theo cách chân thực, tinh khiết nhất để truyền tải tôn trọng, hứng thú và chấp nhận.  Trung thực về chi phí, thời gian và các khả năng cũng những hạn chế của mình..

(84) Hoạt động: Họa sĩ hai đầu.

(85) Hoạt động: Thấu cảm như thế nào?.

(86) TIẾN TRÌNH TƯ VẤN.

(87) Tiến trình tư vấn 1. 2. 3. -. Đánh giá ban đầu: 3-5 buổi đầu Thiết lập mối quan hệ Thu thập thông tin Diễn giải thông tin Đánh giá Giải quyết vấn đề, trang bị kỹ năng: Dùng các kỹ năng tư vấn giúp thân chủ hiểu rõ vấn đề của mình Tìm kiếm giải pháp hợp lý Thực hiện giải pháp và trang bị thêm kỹ năng Kết thúc: Chuẩn bị các ứng phó tái phát trong tương lai (giúp thân chủ nhận diện dấu hiệu tái phát, sử dụng kỹ năng để tự ứng phó, …) Chuẩn bị tinh thần cho sự kêt thúc quá trình tư vân cho thân chủ.

(88) Mục tiêu Học viên sẽ : 1. Biết được một số mô hình hỗ trợ tâm lý trong nhà trường ở các nước trên thế giới. 2. Thiết kế được chương trình hoặc một số hoạt động tư vấn trong trường của mình..

(89) Mô hình TVTLHĐ tại Hoa Kì a. Mục tiêu Hỗ trợ mọi học sinh phát huy được mọi tiềm năng của mình ở các lĩnh vực học tập, nghề nghiệp và cá nhân, xã hội. b. Cấu trúc - Chương trình hướng dẫn/giáo dục - Lập kế hoạch cá nhân - Hỗ trợ tức thời - Hỗ trợ tổ chức.

(90) Chương trình hướng dẫn Mục đích: giúp học sinh tự nhận thức bản thân, phát triển các kĩ năng Nội dung: thiết kế và cung cấp các chương trình, hoạt động giáo dục cho học sinh + các bài học có cấu trúc về kỹ năng sống, giáo dục nghề nghiệp, v.v được dạy trong lớp học hoặc theo nhóm một cách định kì. Chương trình này được cung cấp cho tất cả các em học sinh trong trường với mục tiêu phòng ngừa Quy trình xây dựng: Phân tích nhu cầu, nghiên cứu thực trạng, thiết kế nội dung và bài giảng, tài liệu hướng dẫn Hình thức: Giờ học trên lớp, chương trình kiên môn, hoạt động nhóm, xemina cho cha mẹ.

(91) Lập kế hoạch cá nhân Mục đích: giúp học sinh và cha mẹ định hướng học tập, đào tạo và kế hoạch nghề nghiệp Nội dung: các hoạt động giúp học sinh lên kế hoạch, theo dõi kế hoạch mà mình đặt ra và tự quản lý việc học tập của mình. Học sinh và phụ huynh được tư vấn để có lựa chọn hợp lý về đào tạo và nghề nghiệp, để hiểu được các kết quả đánh giá. Hình thức: đánh giá tâm lý cá nhân/nhóm, tư vấn cá nhân hoặc nhóm về mục tiêu học tập, nghề nghiệp v.v..

(92) Hỗ trợ tức thời Mục đích: Phòng ngừa và can thiệp Nội dung: đáp ứng các nhu cầu, khó khăn, lo lắng, khủng hoảng trước mắt của học sinh. Hình thức: tham vấn, trị liệu cá nhân/nhóm, liên kết dịch vụ..

(93) Hỗ trợ tổ chức Mục đích: hỗ trợ trường, cán bộ phát triển và tích hợp công tác TVTLHĐ nhằm hướng đến giáo dục toàn diện cho học sinh Nội dung: hoạt động quản lý để thiết lập, duy trì, phát triển tổng thể công tác TVTLHĐ như tổ chức tập huấn thường xuyên cho cán bộ TVTLHĐ, giáo viên; tạo điều kiện cho nghiên cứu; điều phối và quản lý các hoạt động của công tác này; hợp tác và tham dự vào các mặt hoạt động giáo dục khác để cung cấp cũng như nhận các thông tin liên quan đến TVTLHĐ Hình thức: thiết kế và xây dựng chương trình TVTLHĐ với BGH, quảng bá chương trình, tư vấn giáo dục cho BGH, tham gia đánh giá kết quả học tập của học sinh,.

(94) Hoạt động (100 phút) Các nhóm trao đổi về:  Các điểm thuận lợi, không thuận lợi ở trường mình đối với các hoạt động TVTLHĐ.  Xây dựng sứ mệnh cho chương trình TVTLHĐ của trường  Xây dựng mục tiêu hoạt động cho một năm học  Thiết kế chương trình, các hoạt động TVTLHĐ cho năm 2012 cho trường mình  Kế hoạch để triển khai các hoạt động đó.

(95) Cảm ơn sự tham gia của các thầy cô!.

(96)

Tu van hoc duong

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về