Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (15.58 MB, 47 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1></div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
<b>I. ý nghĩa giáo d ỡng giáo dục và phát triển của việc </b>
<b>dạy, học Lịch sử địa ph ơng ở tr ờng phổ thông</b>
<b>II. Biên soạn các tiết Lịch sử địa ph ơng đ ợc qui định </b>
<b>trong ch ơng trình Lịch sử ở tr ờng phổ thông</b>
Lịch sử địa ph ơng là một bộ phận cấu thành của Lịch sử dân tộc. Vì
vậy, dạy học Lịch sử địa ph ơng giúp cho học sinh nhận thức sâu sắc các
sự kiện, hiện t ợng, nhân vật điển hình của Lịch sử dân tộc. Mối liên hệ
giữa Lịch sử địa ph ơng và Lịch sử dân tộc là cơ sở để học sinh nhận
thức rõ b ớc phát triển của Lịch sử địa ph ơng luôn tuân thủ theo qui luật
phát triển chung của Lịch sử dân tộc song vẫn ghi đậm dấu ấn đặc thù.
Dạy học Lịch sử địa ph ơng có ý nghĩa quan trọng về nhận thức, phát
triển và giáo dục học sinh, nhất là rèn luyện các kĩ năng t duy, thực
hành, bồi d ỡng niềm say mê, ý thức học tập tự giác, có thái độ trân
trọng, bảo vệ và giữ gìn những di sản lịch sử văn hóa ở địa ph ơng, biết
kế thừa và phát huy các truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
<b>I. ý nghĩa giáo d ỡng giáo dục và phát triển của việc dạy, học </b>
<b>Lịch sử địa ph ơng ở tr ờng phổ thông</b>
1. Giỳp HS thấy rõ và hiểu ý nghĩa tiến bộ có tính chất lịch sử về sự
phát triển của Tổ quốc Việt Nam trên mọi mặt tinh thần và vật chất
để yêu mến và tự hào dân tộc.
2. Gãp phần giáo dục tinh thần yêu n ớc, tinh thần qc tÕ cho thÕ hƯ
trỴ.
3. Gióp HS cã ý thức bảo vệ các di tích lịch sử, văn hóa...
4. Bồi d ỡng tình cảm, ý thức trách nhiệm với quê h ơng, đất n ớc.
5. Giúp HS l m quen vi công tác nghiên cứu khoa học (s u tầm, biên
soạn lịch sử), biết vận dụng những kiÕn thøc LS vµo cuéc sèng.
<b>II. Biên soạn các tiết Lịch sử địa ph ơng đ ợc qui định trong ch </b>
<b>ơng trình Lịch sử ở tr ng ph thụng</b>
<b>1. Một số nguyên tắc khi biên soạn:</b>
- Thái độ s phạm cần thiết đối với tài liệu trong việc giáo d ỡng ,
giáo dục học sinh và sử dụng vào các cơng tác cơng ích xã hội.
- Mối liên hệ về mặt dạy học giữa lịch sử dân tộc với lịch sử địa ph
ơng.
- Mối liên hệ giữa tài liệu s u tầm đối với đời sống, với thực tiễn xây
dựng CNXH a ph ng v trong c n c.
- Đảm bảo giá trị khoa học của tài liệu.
<b>2. Nhng l u ý khi s u tầm tài liệu lịch sử địa ph ơng:</b>
- Tính chất tiêu biểu, đặc tr ng của tài liệu
- ý nghĩa giáo dục của tài liệu
- TÝnh trùc quan cđa tµi liƯu
<b>Những chủ đề lớn của việc s u tầm tài liệu địa ph ơng có thể nh </b>
<b>sau:</b>
- Tình hình xã hội, kinh tế, chính trị của địa ph ơng tr ớc cách mạng
(chú ý vấn đề ruộng đất, sự bóc lột của giai cấp thống trị, sinh hoạt
xã hội...).
- Những di tích lịch sử ở địa ph ơng (di tích kiến trúc, điêu khắc,
hiện vật...)
- Phong tục, tập quán của nhân dân địa ph ơng.
- Những thành tựu văn hóa, giáo dục tr ớc và sau Cách mạng tháng
Tám.
- Truyn thng u tranh cỏch mạng của địa ph ơng.
- Hoạt động của Đảng bộ địa ph ơng...
<b>II. Biên soạn các tiết Lịch sử địa ph ơng đ ợc qui định trong ch </b>
<b>ơng trình Lịch sử ở tr ờng phổ thơng</b>
<i><b>3.SutÇm,chØnhlÝ,kiĨmtratliƯu.</b></i>
<i><b>Thứưnhất,ưtàiưliệuưthànhưvănưhayưsửưliệuưviết</b></i>: Là một nguồn t
liệu có vị trí quan trọng hàng đầu trong các nguồn t liệu lịch sử địa
ph ơng.
<i><b>Thứưhai,ưtàiưliệuưhiệnưvậtư(tàiưliệuưvậtưchất)</b></i>: Bao gồm những di
chỉ khảo cổ, những cơng trình kiến trúc nghệ thuật, các di tích lịch
sử, cách mạng ở địa ph ơng. Đây là loại tài liệu có giá trị chân thực,
giúp chúng ta hình dung rõ lịch sử quá khứ, góp phần xác minh
<i><b>Thứưba,ưtàiưliệuưdânưtộcưhọc</b></i>: Miêu tả một cách sinh động nền
văn hóa vật chất, tinh thần và sinh hoạt xã hi( phong tc, tp quỏn,
quan h xó hi...).
<i><b>ưưưưưThứưtư,ưtàiưliệuưngônưngữưhọc</b></i>: Là một trong những nguồn t liệu
khụng th thiếu đ ợc đối với việc nghiên cứu lịch sử dân tộc nói
chung, lịch sử địa ph ơng nói riêng. Hai loại tài liệu phổ biến nhất
là địa danh và ph ơng ngôn. Địa danh xác định địa điểm và nguồn
gốc dân c , sự phát triển của các địa bàn c trú có liên quan đến nghề
nghiệp của nhân dân, quan hệ giai cấp, chế độ xã hội...
Ph ơng ngơn là tiếng nói của c dân một địa ph ơng, nằm trong
<i><b>Thứưnăm,ưtàiưliệuưtruyềnưmiệng</b></i>: Là nguồn t liệu vô cùng phong
phó, nh c¸c trun cỉ tÝch, ca dao, tục ngữ, hò vè, truyện kể của
cỏc c gi, các cán bộ cách mạng. Loại tài liệu này có tác dụng lớn
trong việc biên soạn, giảng dạy lịch sử địa ph ơng. Song sử liệu
trun miƯng cã nhiều nh ợc điểm, th ờng thiếu chính xác khoa học,
vì vậy khi sử dụng phải chọn lọc, tìm thấy những cốt lõi sự thật
lịch sử, gạt bỏ những yếu tố tiêu cực, lạc hậu, cái vỏ huyền bÝ cđa
nã.
<b>- S u tầm t liệu theo từng chủ đề (ruộng đất, truyền thống đấu </b>
<b>4. Biên soạn bài giảng Lịch sử địa ph ơng ở tr ờng phổ thông</b>
<i><b>ưưưưưĐểưsoạnưmộtưbàiưgiảngưLịchưsửưđịaưphươngưcầnưtuânưthủưnhữngư</b></i>
<i><b>nguyênưtắcưsau:</b></i>
<b>Thứ nhất,</b> việc chọn các sự kiện làm nội dung các tiết lịch sử địa ph
ơng phải là sự kiện cơ bản, tiêu biểu của địa ph ơng, t ơng ứng với một
sự kiện quan trọng của lịch sử dân tộc ở thời kì đó.
<b>Thứ hai,</b> giảng dạy lịch sử địa ph ơng trong khuôn khổ môn Lịch sử
ở tr ờng phổ thơng mang tính thơng sử, chứ khơng phải chun sử.
<b> Tóm lại, việc nghiên cứu, biên soạn các tiết Lịch sử địa ph ơng </b>
<b>trong ch ơng trình lịch sử ở tr ờng phổ thơng có mấy vấn đề sau:</b>
- Xác định mục đích, yêu cầu giáo d ỡng-giáo dục của việc tham gia
nghiên cứu, biên soạn, liên hệ chặt chẽ với phần lịch sử dân tộc có
liên quan đến sự kiện diễn ra ở địa ph ơng.
- Mối quan hệ giữa đất n ớc và địa ph ơng, giúp học sinh hiểu sâu
sắc những <i><b>quiưluậtưchung</b></i> của quá trình phát triển lịch sử dân tộc.
- Góp phần tìm hiểu <i><b>nhữngưđặcưtrưng</b></i> của q trình phát triển lịch
sử dân tộc.
<b>III. dạy và học lịch sử địa ph ơng trên thực địa</b>
Dạy học Lịch sử địa ph ơng trên thực địa tức là tiến hành dạy học
tại nơi xảy ra sự kiện lịch sử đ ợc chọn làm nội dung nghiên cứu.
Việc chọn sự kiện làm địa điểm học trên thực địa phải phù hợp với
nội dung, yêu cầu khuôn khổ của bài học và điều kiện tiến hành. Có
hai loại bài Lịch sử địa ph ơng có thể tổ chức dạy tại thực địa:
- <b>Thứ nhất</b>, những bài về một sự kiện lớn diễn ra ở địa ph ơng.
- <b>Thứ hai</b>, những bài học Lịch sử dân tộc, mà sự kiện đang học có
liên quan đến địa ph ơng.
<b>III. dạy và học lịch sử địa ph ơng trên thực địa</b>
Bài dạy Lịch sử tại thực địa th ờng mang tính chất và những yếu
tố của việc nghiên cứu. Giáo viên có thể mời một ng ời am hiểu
tham gia, chứng kiến sự kiện xảy ra trong bài học tại thực địa báo
cáo bổ sung minh họa cho bài giảng của giáo viên, hay trình bày
có hệ thống cho bài giảng của giáo viên...
<b>Bài học tại thực địa cần đảm bảo nhng yờu cu sau õy:</b>
- Nội dung phải tuân thủ những yêu cầu giáo d ỡng, giáo dục của bài
học, không đ ợc biến thành bài nói chuyện lịch sử hay buổi tham quan
di tích lịch sử, cắm trại có giới thiệu về lịch sử.
- L bi ni khóa, bài học Lịch sử tại thực địa có đặc điểm, yêu cầu
riêng so với bài học trong lớp, tr ớc hết cần chú trọng đến ph ơng
NgườiưKinh:
lễ đón năm mới của ng ời tày
Ngườiưtày
Gặp gì trong ngµy héi
Ngườiưdao
Thµy cóng vµ dµn nhạc trong
Sinh hoạt tôn giáo của ng ời dao
Phơ n÷ sán dìu
Ngisỏndỡu
-<b><sub>Tp trung ụng nht huyn ng </sub></b>
<b>H ri đến Phú L ơng, Đại Từ, Phú </b>
<b>Bình, thành phố Thái Ngun </b>
-<b><sub> Cã trun thèng lµm nghỊ rng n </sub></b>
<b>ớc do họ giầu kinh nghiệm và có </b>
Ngisỏnchay
Phụ nữ sán chay
nghi
l
trong
ỏm
tang
của ng
ời sán
chay
-<b><sub>Ng êi S¸n Chay ë Thái Nguyên gồm </sub></b>
<b>hai nhóm : Cao Lan và Sán ChÝ. </b>
-<b><sub>Ng ời Sán Chay tập trung đông ở </sub></b>
<b>các huyện Phú L ơng ( 35,8 % ) , </b>
NgiMụng
Phụ nữ ng ời môngMông
bày tỏ tình cảm qua tiếng khèn
NgườiưHoa
Phơ n÷ ng êi hoa
hội thả chim đầu xuân của ng ời hoa
-<b><sub> Ng ời Hoa đơng nhất ở huyện Định </sub></b>
<b>Hố, tiếp đến là Đồng Hỷ, Đại Từ và </b>
<b>Phú Bình</b>