giao an van 8

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (830.75 KB, 128 trang )

(1)TiÕt 73 Ngµy so¹n:25/12/2010 NHỚ RỪNG <ThÕ L÷ > A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: I.ChuÈn KTKN:. 1.Kiến thức: Qua giê häc gióp Häc sinh: - HiÓu s¬ qua vÒ phong trµo th¬ míi. ChiÒu s©u t tëng yªu níc thÇm kÝn cña líp thÕ hÖ trÝ thøc t©y häc: Ch¸n ghÐt thùc t¹i, v¬n tíi cuéc sèng tù do. -Nắm và hiểu đợc hình tợng nghệ thuật độc đáo, có nhiÒu ý nghÜa cña bµi th¬ 2.Kỷ năng: Nhận biết đợc tác phẩm thơ lãng mạn. -Phân tích đợc những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong t¸c phÈm 3.Thái độ: Gi¸o dôc ý thøc bÞ mÊt níc n« lÖ lµ ®au khæ… II.N©ng cao më réng:. Giíi thiÖu mét sè nhµ th¬ thuéc phong trµo th¬ míi Xu©n DiÖu, Huy CËn… b.Ph¬ng ph¸p: Đọc diễn cảm – Phân tích – Vấn đáp C.ChuÈn bÞ: -ThÇy: So¹n bµi. -Trß: §äc vµ so¹n tríc bµi. D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: KiÓm tra sÜ sè: 8A: 8B: 8C: II.KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp bµi míi III.Bµi míi:  Giíi thiÖu bµi ThÕ L÷ kh«ng ph¶i lµ ngêi viÕt bµi th¬ míi ®Çu tiªn, nhng lµ nhµ th¬ míi tiªu biÓu nhất trong giai đoạn đầu. Thế Lữ nh vầng sao đột hiện, sáng chói khắp trời thơ Việt Nam. ¤ng kh«ng bµn vÒ th¬ míi, kh«ng bót chiÕn, kh«ng diÔn thuyÕt, ThÕ L÷ chØ lÆng lÏ, ®iÒm nhiªn bíc nh÷ng bíc v÷ng vµng mµ trong kho¶nh kh¾c hµng ngò th¬ xa ph¶i tan vì… víi những bài thơ mới đặc sắc về t tởng và nghệ thuật nh : Nhớ rừng, Tiếng sáo thiên thai, Cây đàn muôn điệu…  Bµi míi Hoạt động của Thầy và trò Néi dung Hoạt động 1: I. T×m hiÓu chung - H/s đọc chú thích SGK 1. T¸c gi¶ : (1907 – 1989) ? Tr×nh bµy nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c - Tªn thËt : NguyÔn ThÕ L÷ - Bót danh : Thø LÔ gi¶ ThÕ L÷? - ThÕ L÷ lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ míi - Quª : B¾c Ninh ®Çu tiªn gãp phÇn lµm nªn chiÕn th¾ng cho phong trµo th¬ míi - Ngoµi s¸ng t¸c th¬, cßn viÕt truyÖn trinh th¸m, kinh dÞ… - Tríc c¸ch m¹ng «ng viÕt b¸o, s¸ng t¸c th¬, v¨n, biÔu diÔn kÞch. Sau c¸ch m¹ng ông chuyển sang hoạt động sân khấu và trë thµnh mét trong nh÷ng ngêi x©y dung nền kịch nói hiện đại Việt Nam 2.T¸c phÈm:.

(2) ? ¤ng xuÊt b¶n nh÷ng t¸c phÈm nµo ? - T¸c phÈm chÝnh : MÊy vÇn th¬ (1935) - “Nhí rõng” lµ mét trong nh÷ng bµi th¬ tiªu Vµng vµ m¸u (1934)… biÓu nhÊt cña ThÕ L÷, in trong tËp mÊy vÇn ? Em biÕt g× vÒ bµi th¬ “Nhí rõng”? thơ và đợc đánh giá là tác phẩm mở đờng cho sù chiÕn th¾ng cña th¬ míi 3. §äc, gi¶i thÝch tõ khã -GV hớng dẫn cách đọc §o¹n 1 – 4 : Giäng võa hµo høng, tiÕc nuèi, tha thiÕt, bay bæng, m¹nh mÏ vµ hïng tr¸ng… kÕt thóc b»ng mét c©u th¬ than thë, nh mét tiÕng thë dµi bÊt lùc -Chú ý đọc những câu thơ cắt dòng (từ để víi tõ ®Çu c©u) - Th¬ 8 ch÷, mét sù s¸ng t¹o cña th¬ míi - C¸ch ng¾t nhÞp, tù do, linh ho¹t - VÇn : Gieo vÇn liÒn, ch©n, b»ng – tr¾c nèi tiÕp  §©y chÝnh lµ sù kh¸c biÖt cña th¬ míi so víi th¬ cò -GV đọc mẫu, 1-2 HS đọc 4. Bè côc -G/v kiÓm tra viÖc nhí tõ khã - §o¹n 1: (T¸m c©u th¬ ®Çu) C¶nh con hæ ? Bài thơ đợc ngắt thành 5 đoạn, hãy ở vờn Bách thú cho biÕt néi dung cña mçi ®o¹n? - §o¹n 2 – 3 : C¶nh con hæ trong chèn giang s¬n hïng vòi cña nã - §o¹n 5 : Næi kh¸t khao vµ nèi tiÕc nh÷ng n¨m th¸ng hµo hïng cña thêi tung hoµnh ngù trÞ  hai c¶nh t¬ng ph¶n : C¶nh vên B¸ch thó n¬i ? Tõ bè côc cña bµi th¬ em ch·y chØ ra con hæ bÞ giam cÇm vµ c¶nh nói non hïng vÜ hai đối tợng tơng phản trong bài? ý – nơi con hổ tung hoành hống hách những nghĩa của hình tợng tơng phản đó? nhµy xa. Víi con hæ c¶nh trªn lµ thùc t¹i, c¶nh díi lµ méng tëng, dÜ v·ng  Phï hîp víi diÔn biÕn t©m tr¹ng cña con hæ, vừa tập trung thể hiện chủ đề Hoạt động 2 : II. Ph©n tÝch -H/s đọc lại đoạn 1 – 4 1. C¶nh con hæ trong vên b¸ch thó ? Theo em néi dung cña ®o¹n th¬ nµy  T©m tr¹ng c¨m hên, uÊt hËn vµ næi ngao lµ g× ? ng¸n cña con hæ ë vên b¸ch thó ? Tâm trạng đó cảu con hổ đợc miêu tả nh thế nào? Nghệ thuật diễn tả tâm Tác gải đã sử dụng phơng pháp đối lập, giúp trạng căm uất của con hổ có gì đặc ta cảm nhận đợc nổi căm uất, tuyệt vọng cứ s¾c? gặm nhấm để huỷ hoại t tởng của chú hổ  Tõ chæ lµ chóa tÓ mu«n loµi, tung hoµnh + Khèi c¨m hên : Nçi c¨m uÊt cø chÊt chøa ngày tạo thành khối, nh khối đá nặng chèn níc non hïng vÜ  bÞ nhèt chÆt trong hµng trÜu lßng… củi sắt, trở bằng thứ đồ chơi, ngang bầy  §ã chÝnh lµ: §Æc trng cña bót ph¸p l·ng víi bän dë h¬i… tÇm thêng. Nh vËy : + BÒ ngoµi : ThÊm thÝa sù bÊt lùc, ý thøc m¹n đợc tình tế đắng cay, cam chịu + Bªn trong : Ngïn ngôt löa c¬m hên uÊt hËn.

(3) ? Tác giả sử dụng biện pháp NT gì để miªu t¶ con hæ ? * §o¹n th¬ ch¹m vµo næi ®au mÊt níc cña ngêi ViÖt Nam lóc bÊy giê. Nçi c¨m hên uÊt hËn, ngao ng¸n cña con hæ còng nh lµ t©m tr¹ng cña mäi ngêi  Bµi th¬ g©y tiÕng vang réng r·i, Ýt nhiÒu tác động đến tình cảm “yêu nớc khát khao độc lập, tự do của ngời dân Việt Nam khi đó”. C©u th¬ ®Çu 8 tiÕng th× 5 tiÕng lµ thanh tr¾c, c©u th¬ thø hai 8 tiÕng th× 7 tiÕng lµ thanh b»ng, giäng ®iÖu ch¸n trêng, u uÊt, mét lo¹t tõ ng÷ liÖt kª liªn tiÕp c¸ch ng¾t nhÞp dån dËp, lóc kÐo dµi nh mét tiÕng thë dµi ngao ng¸n. §Æc biÖt lµ viÖc sö dông tõ ng÷ rÊt gîi c¶m : “gËm”. E.Tæng kÕt rót kinh nghiÖm: *Cñng cè KTKN: -T©m tr¹ng cña con hæ trong vên b¸ch thó lµ t©m tr¹ng nh thÕ nµo ? §îc thÓ hiÖn qua tõ ng÷ nµo? *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: -§äc thuéc lßng khæ th¬ 1 -TiÕp tôc t×m hiÓu cv¸c ®o¹n cßn l¹i. *Rót kinh nghiÖm: . TiÕt 74 Ngµy so¹n:25/12/2010 NHỚ RỪNG. <ThÕ L÷ >. A.Mục tiêu cần đạt: I.ChuÈn KTKN: 1.Kiến thức: Qua giê häc gióp Häc sinh: - HiÓu s¬ qua vÒ phong trµo th¬ míi. ChiÒu s©u t tëng yªu níc thÇm kÝn cña líp thÕ hÖ trÝ thøc t©y häc: Ch¸n ghÐt thùc t¹i, v¬n tíi cuéc sèng tù do. -Nắm và hiểu đợc hình tợng nghệ thuật độc đáo, có nhiều ý nghĩa của bài thơ 2.Kỷ năng: Nhận biết đợc tác phẩm thơ lãng mạn. -Phân tích đợc những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm 3.Thái độ: Gi¸o dôc ý thøc bÞ mÊt níc n« lÖ lµ ®au khæ… II.N©ng cao më réng: Giới thiệu thơ mới có đặc điểm: Số dòng, số chữ trong mỗi câu…… b.Ph¬ng ph¸p: Đọc diễn cảm – Phân tích – Vấn đáp C.ChuÈn bÞ: -ThÇy: So¹n bµi. -Trß: §äc vµ so¹n tríc bµi. D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: KiÓm tra sÜ sè: 8A: 8B: 8C: II.KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp bµi míi III.Bµi míi:  Giíi thiÖu bµi  Bµi míi Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1 2.Con hæ nhí vÒ qu¸ khø..

(4) - Gọi học sinh đọc khổ thơ 2 và 3 ? C¶nh nói rõng ngµy xa hiÖn lªn trong nçi nhí cña con hæ nh thÕ nµo? - Bãng c¶, c©y giµ, giã gµo, hÐt nói, l¸ gai, cá s¾c, th¶o hoa, thÐt, d÷ déi. ? Con hổ xuất hiện đợc tác giả miêu tả nh thế nµo? Ta bớc chân lên, dõng dạc, đờng hoàng Lîn tÊm th©n nh sãng cuén nhÞp nhµng -> Trên cái phông nền rừng núi hùng vĩ đó, hình ảnh con hổ hiện ra nổi bật với một vẻ đẹp oai phong lẫm liệt. - Câu thơ sống động, giàu chất tạo hình, diễn tả chính xác vẻ đẹp vừa uy nghi, dũng mãnh vừa mÒm m¹i, uyÓn chuyÓn cña chóa s¬n l©m -> C¶nh nói rõng thiªn nhiªn hïng vÜ, c¸i g× còng to lín, phi thêng, hoang vu, bÝ mËt, k× vÜ, l¹ lïng, oai linh, ghª gím. ? Qua đó thể hiện tâm trạng của con hổ nh thế nµo? ? Khổ thơ thứ ba đợc coi nh một bộ tranh tứ bình độc đáo về chúa sơn lâm hãy chỉ ra sự độc đáo Êy? -> Cảnh những đêm vàng bên bờ suối hết sức diễm ảo với hình ảnh con hổ say mồi đứng uống ánh trăng tan ®Çy l·ng m¹n. -> C¶nh ngµy ma chuyÓn bèn ph¬ng ngµn víi hình ảnh con hổ mang dáng dấp đế vơng ta lặng ngắm giang sơn đổi mới. -> C¶nh b×nh minh c©y xanh n¾ng géi chan hoµ ¸nh s¸ng, rén r· tiÕng chim ®anh ca h¸t cho giÊc ngñ cña chóa s¬n l©m. -> C¶nh chiÒu lªnh l¸ng m¸u sau rõng thËt d÷ déi với con hổ đang đợi mặt trời chết để chiếm lấy riªng phÇn bÝ mËt trong vò trô. -Nhng đó chỉ là dĩ vãng huy hoàng, chỉ hiện ra trong nçi nhí da diÕt cña con hæ ? Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nµo trong khæ th¬ trªn? T¸c dông cña biÖn pháp nghệ thuật đó? ? Qua đó nhà thơ muốn bộc lộ tâm trạng gì ?.  T©m tr¹ng hµi lßng, tho¶ m·n, tù hµo vÒ oai phong cña m×nh. - Đêm vàng - say mồi đứng uống ánh tr¨ng tan. - Ngày ma chuyển bốn phơng ngànlặng ngắm giang sơn đổi mới. - B×nh minh c©y xanh n¾ng géitiÕng chim ca. - Chiều lênh láng máu sau rừng- đợi chÕt m¶nh mÆt trêi gay g¾t. - Một bộ tranh tứ bình đẹp lộng lẫy. Cảnh nào núi rừng cũng mang vẻ đẹp hïng vÜ, tr¸ng lÖ, th¬ méng vµ con hæ còng næi bËt lªn víi t thÕ lÉm liÖt, kiªu hïng, mét chóa s¬n l©m ®Çy uy lùc.. - Mét lo¹t ®iÖp ng÷ nµo ®©u, ®©u nh÷ng diÔn t¶ nçi nhí tiÕc kh«ng nguôi của con hổ đối với những cảnh kh«ng bao giê thÊy n÷a, vµ giÊc m¬ hoàng đó đã khép lại trong tiếng -> Làm nổi bật sự tơng phản, đối lập giữa hai cảnh t- huy than u uÊt: Than «i! Thêi oanh liÖt ợng, hai thế giới nhà thơ đã thể hiện nỗi bất hoà sâu sắc nay còn ®©u? đối với thực tại và niềm khao khát tự do mãnh liệt của nhân vật trữ tình, đồng thời cũng là tâm trạng chung của ngời dân Việt Nam mất nớc khi đó. 3.Trë vÒ víi thùc t¹i ch¸n chêng, u -Gọi HS đọc hai khổ thơ cuối ? Trë vÒ víi thùc t¹i,c¶nh vËt ë ®o¹n th¬ thø uÊt. t cã g× gièng vµ kh¸c víi c¶nh vËt ë ®o¹n ®Çu bµi th¬? - C¶nh vên b¸ch thó díi c¸i nh×n cña.

(5) + Giống: đều miêu tả tâm trạng chán chờng, uất hËn cña con hæ. +Kh¸c: C¸i nh×n cña chóa s¬n l©m më réng h¬n, tØ mØ, chi tiÕt h¬n.. ? Khổ thơ cuối mở đầu và kết thúc đều bằng hai c©u biÓu c¶m nãi lªn ®iÒu g×? Hoạt động 2 ? Nêu những nét đặc sắc nghệ thuật nổi bật của bài th¬?  Giäng th¬ khi th× u uÊt, bùc däc, d»n vÆt, khi th× say sa, tha thiÕt, hïng tr¸ng nhng nhÊt qu¸n, liÒn m¹ch vµ trµn ®Çy c¶m xóc.. * Ghi nhí SGK. chúa sơn lâm đáng chán, đáng khinh ghÐt. Hoa ch¨m, cá xÐn, lèi ph¼ng, c©u trång; D¶i níc ®en gi¶ suèi, ch¼ng th«ng dßng Len díi l¸ch nh÷ng m« gß thÊp kÐm; D¨m võng l¸ hiÒn lµnh, kh«ng bÝ hiÓm, Cũng học đòi bắt chớc vẻ hoang vu Tất cả chỉ là đơn điệu, nhàm tẻ, do bµn tay söa sang, tØa tãt cña con ngêi nªn rÊt tÇm thêng, gi¶ dèi chø kh«ng ph¶i cña thÕ giíi tù nhiªn. - Khæ th¬ cuèi thÓ hiÖn t©m tr¹ng bøc xúc của con hổ lên đến đỉnh cao sự ch¸n ng¸n, u uÊt, thÊt väng, bÊt lùc trong c¶nh hiÖn t¹i vµ t¬ng lai. III. Tæng kÕt NghÖ thuËt næi bËt cña bµi th¬ - C¶m høng l·ng m¹n. - H×nh ¶nh con hæ : BiÓu tîng thÝch hợp và đẹp để thể hiện chủ đề bài thơ - H×nh ¶nh th¬ giµu chÊt t¹o h×nh . Ng«n ng÷, nh¹c ®iÖu phong phó biÓu c¶m. - Ng«n ng÷ vµ nh¹c ®iÖu phong phó. - Nh¹c tÝnh, ©m ®iÖu dåi dµo, ng¾t nhÞp linh ho¹t.. E.Tæng kÕt rót kinh nghiÖm: *Cñng cè KTKN: -T¹i sao t¸c gi¶ kh«ng nãi th¼ng t©m tr¹ng, c¶m xóc cña m×nh mµ l¹i mîn lêi cña con hæ bÞ nhèt trong vên b¸ch thó? *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: -Häc thuéc lßng bµi th¬ -Lµm bµi tËp 3,4 So¹n bµi: C©u ghi vÊn *Rót kinh nghiÖm:. TiÕt 75: Ngµy so¹n:25/12/2010 C©u nghi vÊn A.Mục tiêu cần đạt: I.ChuÈn kiÕn thøc, kû n¨ng: 1.Kiến thức: -HS nắm đặc điểm hình thức, chức năng của câu nghi vấn -Chøc n¨ng chÝnh cña c©u nghi vÊn. 2.Kỷ năng: -Nhận biết và hiểu đợc chức năng của câu nghi vấn trong 1 văn bản cụ thể. -Phân biệt đợc câu nghi vấn với 1 ssố kiểu cau dễ lẫn.

(6) 3.Thái độ: Cã thãi quen sö dông trong khi viÕt bµi. B.ChuÈn bÞ: +Gi¸o viªn: So¹n bµi. ChuÈn bÞ 1 sè kiÓu c©u dÔ lÉn víi c©u nghi vÊn. +Häc sinh: §äc tríc bµi B.Ph¬ng ph¸p: T×m hiÓu vÝ dô – Ph©n tÝch – Bµi häc -Gi¸o viªn: B¶ng phô (M¸y chiÕu) -Häc sinh: §äc tríc bµi D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: KÕt hîp bµi míi II.KiÓm tra bµi cò: III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n Hoạt động 1 I.§Æc ®IÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng -GV gọi học sinh đọc đoạn trích SGK. chÝnh. ? Trong ®o¹n trÝch c©u nµo lµ c©u nghi vÊn ? 1. XÐt VD: SGK - Sáng nay ngời ta đấm u có đau lắm kh«ng. - ThÕ lµm sao u cø khãc m·i mµ kh«ng ¨n khoai? - Hay là u thơng chúng con đói quá. ? Những đặc điểm hình thức nào cho biết đó + Đặc điểm: Có những từ nghi vấn (có lµ c©u nghi vÊn ? kh«ng, lµm sao, hay lµ,…) - HS tr×nh bµy + H×nh thøc: C©u nghi vÊn kÕt thóc b»ng - GV nhËn xÐt dÊu? + Chức năng: Câu nghi vấn dùng để hỏi. 2. Ghi nhí: SGK ? VËy theo em thÕ nµo la c©u nghi vÊn nªu * VD: mét sè vÝ dô vÒ c©u nghi vÊn ? a. Tâm t tình cảm của tác giả đợc thể - HS th¶o luËn tr×nh bµy hiÖn qua bµi th¬ nh thÕ nµo? - GV nhËn xÐt b. Nào đâu những đêm vàng bên bờ GV trong c¸c c©u nghi vÊn chóng ta thÊy rÊt suèi… ? rõ chức năng của chúng đợc dùng để hỏi. Nh- c. Lợm ơi còn không? ng cũng có những câu nghi vấn dùng để => Câu a yêu cầu phải trả lời C©u b vµ c kh«ng yªu cÇu ph¶i tr¶ lêi khẳng định 1 quan niệm, 1 ý tởng nào đó mà không cần phải trả lời. Còn về đặc điểm và mà ở đây hỏi để nhấn mạnh khẳng định. h×nh thøc th× lu«n gièng nhau. Hoạt động 2 - GV híng dÉn häc sinh gi¶i quyÕt c¸c bµi tËp II. LuyÖn tËp (SGK) * Bài tập 1: (SGK) Xác định câu nghi vấn - Chị khất tiền su đến chiều mai phải không? - T¹i sao con ngêi l¹i ph¶i khiªm tèn nh thÕ ? - V¨n lµ g× ? ch¬ng lµ g× ? - §ïa trß g× ? c¸i g× thÕ ? - Chị cóc béo xù đứng trớc nhà ta đấy hử ? * Bài tập 2 (SGK): Căn cứ vào đâu xác định câu nghi vÊn ? cã thÓ thay “hay” b»ng “hoÆc”. - Cã thÓ thay tõ “hay” -> kh«ng thÓ thay b»ng hoÆc - NÕu thay: Sai ng÷ ph¸p - > chuyÓn sang c©u kh¸c cã ý nghÜa kh¸c.

(7) * Bµi tËp3 (SGK):. Kh«ng -> Kh«ng ph¶i lµ c©u nghi vÊn. - C©u a,b: cã c¸c tõ nghi vÊn (kÕt cÊu chøa nh÷ng tõ nµy lµ chøc n¨ng bæ ng÷) * Bµi tËp 4, 5: (HS lµm phiÕu häc tËp – gäi - C©u c, d: c¸i nµo, còng. häc sinh tr×nh bµy) IV.Còng cè: -ThÕ nµo lµ c©u nghi vÊn ? Cho vÝ dô - Nắm vững đặc điểm, hình thức, chức năng câu nghi vấn. - Ph©n biÖt c©u nghi vÊn víi c¸c kiÓu c©u kh¸c. V.DÆn dß: - Lµm bµi tËp 6 SGK. -T×m hiÓu tríc bµi: ViÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n thuyÕt minh -----------------------------------------------------------------TuÇn 21 TiÕt 76 Ngµy so¹n: 05/01 VIẾT ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH A.Mục đích yêu cầu: - HS biết vận dụng những kiến thức đã học để viết đoạn văn thuyết minh. - BiÕt c¸ch s¾p xÕp ý trong ®o¹n v¨n thuyÕt minh. B.Ph¬ng ph¸p: Tìm hiểu ví duk – Vấn đáp – Bài học C.ChuÈn bÞ: D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n Hoạt động 1 I.§o¹n v¨n trong v¨n b¶n thuyÕt minh. -GV cho häc sinh nh¾c l¹i thÕ nµo lµ ®o¹n 1.NhËn d¹ng c¸c ®o¹n v¨n thuyÕt minh. v¨n ? - §o¹n v¨n lµ mét bé phËn cña bµi v¨n. -Gv cho häc sinh ®o¹n v¨n SGK. Đoạn văn gồm từ 2 câu trở lên đợc sắp xếp ? Nªu c¸ch s¾p xÕp c©u trong ®/v ? theo thứ tự nhất định, nêu trọn vẹn nội dung. - HS th¶o luËn * §o¹n v¨n: SGK - HS tr×nh bµy - §o¹n a: - Gi¸o viªn nhËn xÐt. + Câu chủ đề: Thế giới đứng trớc nguy cơ thiÕu níc nghiªm träng. + Cung cÊp th«ng tin vÒ lîng níc ngät Ýt ái. + Lîng níc Êy bÞ « nhiÔm. + Nªu sù thiÕu níc ë c¸c níc trªn thÕ giíi. + N¨m 2023 d©n sè thÕ giíi thiÕu níc. => C¸c c©u cßn l¹i bæ sung th«ng tin, tËp -Gv hớng dẫn hs nhận định câu chủ đề và trung làm nổi bật chủ đề. từ ngữ chủ đề ? * §o¹n v¨n b: + Câu chủ đề: Phạm Văn Đồng. + C¸c c©u tiÕp theo cung cÊp th«ng tin vÒ.

(8) Hoạt động 2 -Gv cho học sinh đọc đoạn văn ( SGK ) ? Tìm nhợc điểm sửa lại cho đúng? - HS lµm viÖc - Lªn b¶ng tr×nh bµy.. Phạm Văn Đồng theo lối liệt kê các HĐ đã lµm. 2. Söa l¹i c¸c ®o¹n v¨n thuyÕt minh cha chuÈn. * §o¹n a: Tr×nh bÇy lén xén, nªu t¸ch thµnh 2 ®o¹n. => Nªu giíi thiÖu bót bi: CÊu t¹o (ruét bót bi), vá bót, c¸c lo¹i bót bi. + Ruét bót bi: §Çu bót bi, èng mùc, lo¹i mực đặc biệt. + Vỏ bút bi: ống nhựa hoặc sắt để bọc ruột vµ lµm c¸n viÕt (èng, n¾p, lß xo). + C¸c lo¹i bót:. * Đoạn b: Chiếc đèn bàn (chia làm 3 đoạn). -Tơng tự nh đoạn a. GV hớng dẫn hs phát - Phần trên: Bóng đèn, chui đèn, dây điện, hiÖn lçi, söa lçi. c«ng t¾c. - Phần thân đèn. - Phần đế đèn. * Ghi nhí: SGK ? VËy khi lµm ®o¹n v¨n thuyÕt minh cÇn chú ý đến những điều gì ? - HS tr×nh bµy - GV chèt kiÓm tra II. LuyÖn tËp Hoạt động 3 GV híng dÉn häc sinh viÕt ®o¹n v¨n. BT 1: ( SGK ). Viết đoạn văn mở bài và - MB: Nêu đợc vị trí, ngày thành lập, tên trkết bài về trờng em ?. ờng, trờng bao nhiêu tuổi. Tự hào về ngôi trờng đào tạo ra bao nhiêu thế hệ trẻ, bao học sinh u tó, xuÊt s¾c, cã ngêi ®ang sèng, lµm viÖc gi÷ chøc vô quan träng trong §¶ng vµ nhµ níc. - KB: Em vo cïng yªu quý, tù hµo, biÕt ¬n ngôi trờng. Trờng… chúng em đang vững bớc tiến lên ngày càng tơi đẹp. Có nhiều thầy c« giái, yªu nghÒ, cã nhiÒu häc sinh tèt, ch¨m chØ siªng n¨ng häc tËp. Xin giíi thiÖu víi c¸c thÇy c«, b¹n bÌ gÇn xa,… BT 2: ( SGK ). GV híng dÉn häc sinh lµm bµi. IV.Còng cè: -Gi¸o viªn nh¾c l¹i nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n V.DÆn dß: -VÒ nhµ lµm bµi tËp 3 (SGK). -So¹n bµi: Quª h¬ng -------------------------------------------------------------------------TiÕt 77 Ngµy so¹n: 05/01 Quª h¬ng A.Mục đích yêu cầu: Qua giê häc gióp häc sinh :. <TÕ Hanh>.

(9) - Cảm nhận đợc vẻ đẹp tơi sáng, giàu sức sống của một làng quê miền biểu hiện đợc miêu tả trong bài thơ và tình cảm quê hơng đằm thắm của tác giả - Thấy đợc nét đặc sắc nghệ thuật của bài thơ - Rèn kỷ năng đọc diễn cảm 8 chữ, phân tích các hình ảnh nhân hoá, so sánh đặc sắc -Gi¸o dôc häc sinh lßng yªu quª h¬ng, g¾n bã víi Quª h¬ng qua nh÷ng kû niÖm cña cuéc đời B.Ph¬ng ph¸p: §äc diÔn c¶m - §µm tho¹i – Ph©n tÝch C.ChuÈn bÞ: -Gi¸o viªn: So¹n bµi. Su tÇm 1 sè t liÖu, ¶nh nhµ v¨n -§äc diÔn c¶m vµ so¹n bµi. D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: 1- Đọc diễn cảm – thuộc lòng bài “Ông đồ”. Nói rõ 2 nguồn cảm hứng chủ yếu làm nên kiÖt t¸c th¬ míi nµy 2- Phân tích hình ảnh ông đồ ở khổ 2 – 3. Từ đó cho biết tác giả thể hiện tình cảm gì? Đối víi ai? III.Bµi míi:  Giíi thiÖu bµi míi Tác giả nhớ quê hơng trong xa cách trở thành một dòng cảm xúc chảy dọc đời thơ Tế Hanh. Cái làng trài nghèo ở một cù lao trên sông Trà Bồng đã nuôi dỡng tâm hồn thơ ông, đã trở thành 1 điểm hớng về để ông viết nên nhữnh dòng thơ tha thiết, đau đáu. Trong dßng c¶m xóc Êy, “quª h¬ng” lµ thµnh c«ng khëi ®Çu rùc rì cho nguån c¶m høng lín trong suốt đời thơ Tế Hanh. Với thể thơ 8 chữ, Tế Hanh đã dung lên một bức tranh đẹp đẽ, tơi s¸ng, b×nh dÞ vÒ cuéc sèng cña con ngêi vµ c¶nh s¾c cña mét lµng quª ven biÓn b»ng t×nh cảm quê hơng sâu đậm, đằm thắm Hoạt động của Thầy và trò Hoạt động 1 : Híng dÉn t×m hiÓu chung -Gọi HS đọc phần chú thích ? Em biÕt g× vÒ TÕ Hanh? - ¤ng lµ nhµ th¬ míi ë chÆng cuèi víi nh÷ng bµi th¬ mang nÆng næi buån vµ t×nh yªu quª h¬ng tha thiÕt ? Trong cuộc đời sáng tác Ông có nh÷ng t¸c phÈm nµo ? - Göi miÒn B¾c (1955) … NghÑn ngµo (1939) ? Bài thơ Quê hơng đợc ra đời trong hoµn c¶nh nµo ? Em biÕt g× vÒ bµi th¬ “Quª h¬ng”?. KiÕn thøc c¬ b¶n I. T×m hiÓu chung 1-T¸c gi¶ : (1921) - Quª : Qu¶ng Ng·i - Quª h¬ng lµ nguån c¶m høng lín trong suèt đời thơ Tế Hanh  nhà thơ quê hơng 2-T¸c phÈm:. * Bài thơ quê hơng là sáng tác mở đầu cho đề tài quê hơng trong thơ Tế Hanh. Bài thơ đợc rót ra trong tËp NghÑn ngµo (1939). -Giáo viên hớng dẫn Hs đọc: Giọng thơ 3- Đọc : nhÑ nhµng, trong trÎo, nhÞp : 3 – 2 – 3 , hoặc 3 – 5  Đọc mẫu 3 h/s đọc g/v nhËn xÐt ? Bµi th¬ thuéc thÓ th¬ g× ?  ThÓ th¬ phæ biÕn cña ph¬ng thøc th¬ míi - 8 tiÕng - NhÞp : 3 – 2 – 3 , hoÆc 3 – 5 ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ khæ th¬ - VÇn : Ch©n, liÒn.

(10) - 2 hoÆc 4,6,8 c©u/ khæ. ? Xác định bố cục của bài thơ ?. - B»ng tr¾c nèi tiÕp tõng cÆp 1. 4- Bè côc : - Hai c©u ®Çu : Gi¶i thÝch chung vÒ “lµng t«i” - 6 c©u tiÕp : C¶nh ®i thuyÒn ra kh¬i - 8 c©u tiÕp : C¶nh ®i thuyÒn chë vÒ bÕn - Khổ cuối : Tình cảm cảu tác giả đối với lµng chµi II. Ph©n tÝch Hoạt động 2 : 1, Cảnh dân chài bơi thuyền ra khơi đánh Híng dÉn ph©n tÝch c¸ -H/s đọc 8 câu thơ đầu ? Đọc 2 câu thơ đầu, em hình dung * Hai câu đầu : Tác giả giải thích về quê hđợc những gì về quê hơng của nhà ơng thật hồn nhiên và giản dị + NghÒ : §¸nh c¸ th¬? + VÞ trÝ : GÇn s«ng níc  Toát lên tình cảm trong trẻo, thiết tha, đằm thắm của tác giả đối với quê hơng ? T¸c gi¶ t¶ c¶nh trai tr¸ng b¬i thuyền đi đánh cá trong một không * Cảnh trai tráng bơi thuyền đi đánh cá: - Vµo mét buæi sím, giã nhÑ, trêi trong  thêi gian nh thÕ nµo? tiÕt tèt, thuËn lîi ? Trong khung cảnh đó hình ảnh  ChiÕc thuyÒn vµ c¸nh buåm nào đợc miêu tả nổi bật ? ? H×nh dung cña em vÒ con thuyÒn tõ lêi th¬ cã sö dông phÐp so s¸nh : + ChiÕc thuyÒn : H¨ng… tuÊn m· ChiÕc… m·.  PhÐp so s¸nh + tÝnh tõ (h¨ng)  ca ngợi vẽ đẹp dũng mãnh của con thuyền ? Chi tiết nào đợc tả con thuyền ? khi lít sang ra kh¬i ? Có gì đọc đáo ở hình ảnh này? + Dïng phÐp so s¸nh + Èn dô, gîi liªn tëng G/v b×nh con thuyÒn nh mang linh hån, sù sèng cña H×nh ¶nh c¸nh buåm tr¾ng c¨ng giã ra lµng chµi  bót ph¸p l·ng m¹n : T¸c gi¶ tù hµo, khơi đợc so sánh với mãnh hồn làng tin yêu về quê hơng mình sáng lên 1 vẽ đẹp lãng mạn. Hình ảnh quen thuộc đó bổng trở nên lớn lao, thiªng liªng vµ rÊt th¬ méng. TÕ Hanh nh nhận ra đó chính là biểu tợng của linh hån lµng chµi. Nhµ th¬ võa vÎ ra c¸i hình, vừa cảm nhận đợc cái hồn của sự vËt. Sù so s¸nh gi÷a c¸i cô thÓ h¬n nhng lại gợi vẻ đẹp bay bổng, mang ý nghĩa lớn lao. Liệu có hình ảnh nào diễn tả đợc cái chính xác, giàu ý nghĩa và đẹp hơn để biểu hiện linh hồn của làng chài b»ng h×nh ¶nh buåm tr¾ng gi¬ng to no gió biển khơi bao la đó? 2- C¶nh thuyÒn c¸ vÒ bÕn * Một bức tranh linh động náo nhiệt, đầy ắp -H/s đọc diễn cảm 8 câu tiếp niÒm vui vµ sù sèng, to¸t ra tõ kh«ng khÝ ån ? Không khí bến cá khi thuyền đánh ào, tấp nập, đông vui, từ những chiếc ghe đầy cá trở về đợc tái hiện nh thế nào? c¸, tõ nh÷ng caon c¸ t¬ng ngon… tr¾ng thËt thích mắt, từ lời cảm tạ chân thành trời đất đã sang yên “biển lặng” để ngời dân trài trở về.

(11) an toµn víi c¸ ®Çy ghe.. - D©n chµi… r¸m n¾ng  miªu t¶ ch©n thËt : ? H×nh ¶nh d©n chµi vµ con thuyÒn ë Ngêi d©n chµi khoÎ m¹nh, níc da nhuém đây đợc miêu tả nh thế nào? n¾ng, nhuém giã. - C¶ th©n… xa x¨m: H×nh ¶nh ngêi d©n chµi ? Em hiểu, cảm nhận đợc gì từ hình ảnh vừa đợc miêu tả chân thực, vừa lãng mạn, th¬ “C¶ th©n… xa x¨m” mang vẻ đẹp và sức sống nồmg nhiệt của biÓn c¶ : Th©n h×nh v¹m vì them ®Ëm vÞ mÆn mßi nång to¶ “vÞ xa x¨m” cña biÓn kh¬i  vÎ đẹp lãng mạn - H×nh ¶nh chiÕc thuyÒn n»m im…thí vá ? Có gì đặc sắc về nghệ thuật trong lời + Nghệ thuật nhân hoá  con thuyền nh mộtc ơ thơ: “Chiếc thuyền… thớ võ”. Lời thơ thể sống, nh một phần sự sống lao động ở lµng chµi, g¾n bã mËt thiÕt víi con ngêi n¬i giúp em cảm nhận đợc gì? ®©y ? Từ đó em cảm nhận đựoc gì về vẻ  Tâm hồn nhạy cảm, tinh tế, lắng nghe đợc sự đẹp trong tâm hồn ngời viết qua lời sống âm thầm trong những sự vật của quê hơng, là ngời có tấm lòng sâu nặng với con ngthơ trên ? -ë khæ cuèi t¸c gi¶ trùc tiÕp nãi vÒ næi êi, cuéc sèng d©n chµi ë quª h¬ng nhí lµng quª h¬ng kh«n ngu«i cña m×nh ? VËy trong xa c¸ch t¸c gi¶ nhí tíi 3, Næi nhí quª h¬ng nh÷ng ®iÒu g× n¬i quª nhµ? næi nhí ch©n thµnh ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng ®iÒu - BiÓn C¸ tha thiÕt nªn lêi th¬ mµ TÕ Hanh nhí? - C¸nh buåm gi¶n dÞ, tù nhiªn, ? Cã thÓ c¶m nhËn “C¸i mïi nång - ThuyÒn nh thèt ra tõ tr¸i mÆn” trong næi nhí quª h¬ng cña - Mïi biÓn tim t¸c gi¶ nh thÕ nµo? - Mïi nång mÆn : Võa nång nµn, nång hËu lại mặn mà, đằm thắm.  §ã lµ h¬ng vÞ lµng chµi, lµ h¬ng vÞ riªng ®Çy quyến rũ của quê hơng đợc tác giả cảm nhận b»ng tÊm t×nh trung hiÕu cña ngêi con xa quª Đó là vẻ đẹp tơi sáng, khoẻ khoắn, mang hơi thở nồng ấm của lao động của sự sống, một tình yêu gắn bó, thuỷ chung của tác giả đối víi quª h¬ng Hoạt động 3 : ? Đọc bài thơ em cảm nhận đợc III. Tổng kết – Luyện tập 1, Néi dung : những điều tốt đẹp nào? - Bøc tranh t¬i s¸ng, khoÎ kho¾n vÒ mét lµng quª vïng biÓn Tấm lòng yêu quê hơng đằm thắm của con ? Bài thơ có đặc sắc nghệ thuật gì -ngời næi bËt? 2, NghÖ thuËt : - KÕt hîp ph¬ng thøc biÓu c¶m + miªu t¶ - Hình ảnh so sánh đẹp, bay bổng, đầy lãng m¹n - Biện pháp nhan hoá đọc đáo, thổi linh hồn vào sự vật có 1 vẻ đẹp, 1 ý nghĩa, tầm vóc bất ngê - H×nh ¶nh th¬ ®Çy s¸ng t¹o.

(12) TÊt c¶ xuÊt ph¸t tõ 1 t×nh c¶m yªu th¬ng, g¾n bã s©u nÆng víi quª h¬ng cña t¸c gi¶ B.Ph¬ng ph¸p vµ kiÕn thøc d¹y häc: *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: -H/s đọc ghi nhớ -Em thÝch c©u th¬ nµo nhÊt trong bµi th¬ “Quª h¬ng”. V× sao? *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: -Đọc thuộc lòng và đọc diển cảm bài thơ -So¹n bµi: Khi con tu hó *Rót kinh nghiÖm:  TiÕt 78. Ngµy so¹n: 10/01/2011 Khi con tu hó (Tè H÷u) A.mục tiêu cần đạt: I.chuÈn kiÕn thøc kû n¨ng: 1.KiÕn thøc: -Nh÷ng kiÕn thøc bíc ®Çu vÒ t¸c gi¶ Tè H÷u -Nghệ thuật khắc hoạ hình ảnh: Thiên nhiên, cái đẹp của cuộc đời tự do. -NiÒm khao kh¸t cuéc sèng tù do, lý tëng cña t¸c gi¶ 2.Kû n¨ng: -§äc diÔn c¶m bµi th¬ -Phân tích đợc mối quan hệ giữa 2 đoạn thơ để thấy đợc sự vận dông tµi t×nh thÓ th¬ truyÒn thèng cña t¸c gi¶ trong bµi th¬ nµy. 3.Thái độ: -Giáo dục ý thức sông có mục đích, có lý tởng….. II.N©ng cao më réng: +Gi¸o viªn: So¹n bµi + Ch©n dung nhµ th¬ Tè H÷u +Häc sinh:So¹n bµi, t×m hiÓu vÒ nhµ th¬ Tè H÷u B.Ph¬ng ph¸p vµ kiÕn thøc d¹y häc: Đọc diễn cảm – Vấn đáp C.ChuÈn bÞ: -Gi¸o viªn: So¹n bµi+Su tÇm ch©n dung Tè H÷u -Học sinh: đọc diễn cảm+Soạn bài theo câu hỏi SGK D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.Kiểm tra bài cũ: -Đọc thuộc lòng và đọc diển cảm bài thơ Quê hơng của Tế Hanh -§©y lµ bµi th¬ t¶ c¶nh hay t¶ t×nh (Tr÷ t×nh) ? V× sao ? III.Bµi míi:  Giíi thiÖu bµi: Hoạt động của Thầy và trò Néi dung Hoạt động 1 I.T×m hiÓu chung: ? Nêu những nét chính về cuộc đời và sự nghiệp 1.Tác giả:.

(13) s¸ng t¸c cña nhµ th¬ Tè H÷u. +Tè H÷u tªn thËt lµ NguyÔn Kim Thµnh (1920 – 2002) quª ë HuÕ. + Ông HĐ cách mạng từ rất sớm. Từng bị tù đày vợt ngôc vÒ H§ c¸ch m¹ng tiÕp. + «ng tõng gi÷ nhiÒu chøc vô quan träng cña §¶ng vµ Nhµ níc. + Lµ l¸ cê ®Çu vÒ th¬ ca c¸ch m¹ng vµ kh¸ng chiÕn. ? Bài thơ ra đời trong hoàn cảnh nào ?. 2.T¸c phÈm: - Bài thơ khi con tu hú đợc sáng tác trong nhµ lao thõa phñ khi t¸c gi¶ míi bÞ b¾t giam (7/1939). 3. §äc vµ gi¶i thÝch tõ khã. -GV gợi ý cách đọc GV đọc mẫuGọi 2 em đọc -Gi¶i thÝch 1 sè tõ khã Bài thơ đợc chia làm mấy phần, nêu ý chính của 4. Bè côc: Gåm 2 phÇn mçi phÇn ? PhÇn 1: 6 c©u th¬ ®Çu (c¶nh thiªn - HS tr×nh bµy. nhiªn mïa hÌ) PhÇn 2: 4 c©u th¬ cuèi (T©m tr¹ng cña ngêi tï) Hoạt động 2 III. Ph©n tÝch bµi th¬: -GV gọi học sinh đọc 6 câu thơ đầu 1. C¶nh thiªn nhiªn mïa hÌ. ? Em hiểu gì về nhan đề bài thơ ? Ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trong c¶nh HS tr×nh bµy  GV bæ sung tù đày vẫn nghe đợc mọi âm thanh ? Có ngời cho rằng 6 câu thơ đầu là 1 cuộn phim vọng đến. màu tuyệt đẹp. Em hãy chứng minh ? *¢m thanh: + TiÕng kªu cña chim tu hó trªn đồng quê nghe bồi hồi tha thiết  Báo hiệu mùa hè sang. TiÕng chim gäi bÇy xa gÇn. + TiÕng ve ng©n tõ nh÷ng vên c©y tr¸i. + Tiếng sáo diều trên đồng quê gợi nhớ, gợi thơng một thời cắp sách đến trờng với bao kỷ niệm đẹp => Đó là những âm thanh náo động, rạo rực. - Mµu s¾c: - Mµu s¾c léng lÉy cña c©y tr¸i: + Màu vàng của đồng lúa chiêm đang chín. + Màu đỏ của trái chín với vị ngọt làm say lòng ngêi + Mµu vµng cña b¾p + Màu đào của nắng hạ + Mµu xanh cña bÇu trêi cao réng => Cảnh sắc màu hè đầy sống động có đầy đủ mµu s¾c, h¬ng vÞ, chóng nh ®ang rung lªn, ®ang cùa c©y hÕt søc tù nhiªn vµ m¹nh mÏ.  HS tr×nh bµy- GV nhËn xÐt cã bæ sung ? NhËn xÐt vÒ bót ph¸p nghÖ thuËt mµ nhµ th¬ sö dông ë bµi th¬ ? - HS tr×nh bµy - Nghệ thuật đối lập: Hai cảnh tợng - GV nhËn xÐt đối lập nhau. Đó là không gian chật hÑp tï tóng rèi r¨m víi c¶nh s¾c t¬i ? XuÊt ph¸t tõ ®Çu mµ nhµ th¬ l¾ng nghe vµ c¶m vui cña mua hÌ trµn ®Çy nhùa sèng. nhận đợc cảnh sắc mùa hè ? - XuÊt ph¸t tõ t×nh yªu quª h¬ng tha.

(14) -§äc ®o¹n th¬ cuèi. ? Khi nhµ th¬ viÕt: “ Ta nghe hÌ dËy trong lßng ”, nhà thơ đón nhận cảnh đẹp mùa hè bằng thính gi¸c hay b»ng søc m¹nh t©m hån ?. ? Sèng ë trong tï t©m tr¹ng cña nhµ th¬ nh thÕ nào?Nhà thơ đã có hành động gì để thê4r hiện ớc mơ ấy ? ? So s¸nh tiÕng chim tu hó ë ®Çu vµ cuèi bµi th¬ ? - Më ®Çu bµi th¬ lµ tiÕng chim tu hó gäi bÇy tiÕng chim hiÒn lµnh g¾n liÒn víi mïa v¶i chÝn, mïa hÌ sang. Nã nh mét tiÕng hó gäi, tiÕng chim më ra 1 mïa hÌ ®Çy ¾p søc sèng, ®Çy ¾p tù do -> TiÕng chim hoµ hîp víi t©m tr¹ng ngêi tï cïng víi niÒm say mª cuéc sèng. - Cuèi bµi th¬ tiÕng chim nh mét tiÕng kªu, hai tiÕng cø kªu chØ sù liªn l¹c, kh«ng røt cã phÇn nh thiêu đốt giục giã, tiếng chim nh khoan lòng ngêi, kh¬i gîi c¶m gi¸c ngét ng¹t, tiÕng chim nh tiếng đời, tiếng gọi tự do thôi thúc lòng ngời: “ Tranh đấu, tranh đấu mãi không thôi, lấy sơng máu để chọi cùng sắt lửa ”. Hoạt động 3 ? Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ nghÖ thuËt vµ néi dung cña bµi th¬ (Gọi HS đọc ghi nhớ SGK). thiÕt. Nhµ th¬ khao kh¸t mét t×nh quª v¬i ®Çy. Nçi nhí kh«ng ngu«i tÊt c¶ nh in ®Ëm, nh kh¾c s©u trong tâm trí nhà thơ. Cái độc đáo cái hay của đoạn thơ ở chỗ là tác giả đã chọn lọc những chi tiết đặc sắc của mùa hè cùng với những động từ nh: lîn, nhµo, dËy,.. Víi nh÷ng tÝnh tõ chØ màu sắc để diễn tả một mùa hè quyến rò vµ c¨ng ®Çy nhùa sèng. 2. T©m tr¹ng ngêi tï: - Nhà thơ cảm nhận vẻ đẹp mùa hè b»ng chÝnh søc m¹nh t©m hån. B»ng t×nh yªu quª h¬ng tha thiÕt, yªu cuộc sống tự do đến cháy bỏng. “ Giam ngêi kho¸ c¶ ch©n c¶ tay l¹i nhng chẳng thể ngăn ta nghĩ đến tự do ”. - T©m tr¹ng u uÊt bùc béi, kh¸t khao sống, khát khao tự do để rồi “ Cháy ruét m¬ nh÷ng ngµy H§” - H§ = ®Ëp tan => røt kho¸t ®Ëp tan nhµ tï ®Ëp tan thùc d©n ph¸p x©y dựng độc lập tự do.. III.Tæng kÕt: - Võa t¶ c¶nh, võa t¶ t×nh - ThÓ thë lôc b¸t - Giäng ®iÖu tù nhiªn truyÒn c¶m. - NT đối, so, nhân hoá có gia trị biểu c¶m.. *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: -Cho Hs đọc lại diễn cảm bài thơ. - Qua bµi th¬ em cã c¶m nhËn g× vÒ t©m hån nhµ th¬ - Theo em nh÷ng t¸c dông nµo cña th¬ lôc b¸t ®em l¹i gi¸ trÞ cho bµi th¬. *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: - Häc thuéc lßng bµi th¬. -§äc tríc bµi: C©u nghi vÊn. *Rót kinh nghiÖm: .

(15) TuÇn 22 TiÕt 79 Ngµy so¹n: 10/01/2011 C©u nghi vÊn ( TiÕp theo ) A.mục tiêu cần đạt: 1.KiÕn thøc: N¾m c¸c kiÓu cau nghi vÊn dïng víi chøc n¨ng kh¸c ngoµi chøc n¨ng chÝnh 2.Kỷ năng: Vận dụng kiến thức đã học về câu nghi vấn để đọc-hiểu và tạo lập văn bản. 3.Thái độ: - HS biết sử dụng câu nghi vấn phù hợp với tình huống giao tiếp. b.ChuÈn bÞ: +Gi¸o viªn: So¹n bµi, b¶ng phô +Häc sinh: Häc vµ n¾m ch¾c tiÕt 1 cña bµi nµy c.Ph¬ng ph¸p: T×m hiÓu vÝ dô Rót ra bµi häcLuyÖn tËp D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp bµi míi. III.Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1 III. Nh÷ng chøc n¨ng kh¸c cña c©u nghi vÊn. -GV dïng b¶ng phô -Cho học sinh đọc VD a 1. XÐt vÝ dô: ? T×m c©u nghi vÊn trong c¸c ®o¹n trÝch? + Nh÷ng ngêi mu«n n¨m cò + Hån ë ®©u b©y giê ? ? Câu nghi vấn đó có dùng để hỏi không ?  Béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc (sù hoµi niÖm, ?Nếu không dùng để hỏi thì dùng để tiếc nuối) lµm g× ? -Cho học sinh đọc VD b ? T×m c©u nghi vÊn trong c¸c ®o¹n trÝch? b. Mày định nói cho cha mày nghe đấy à ?  §e do¹ Cho học sinh đọc VD c ? T×m c©u nghi vÊn trong c¸c ®o¹n trÝch c. Cã biÕt kh«ng ?… lÝnh ®©u ? Sao bay dám để cho nó chạy xộc xộc vào ®©y ? Kh«ng cßn phÐp t¾c nµo n÷a µ ?  §e do¹ Cho học sinh đọc VD d ? T×m c©u nghi vÊn trong c¸c ®o¹n trÝch Cho học sinh đọc VD e d. Cả đoạn trích  Khẳng định ? T×m c©u nghi vÊn trong c¸c ®o¹n trÝch? ? Em có nhận xét gì về dấu kết thúc câu e. Con gái tôi về đấy ? chả lẽ lại đúng là trong nh÷ng ®o¹n trÝch ? nó, cái con mèo hay lục lọi đấy! - HS tr×nh bµy  Béc lé c¶m xóc ng¹c nhiªn Nh vậy ngoài chức năng dùng để hỏi câu  Không phải tất cả các câu nghi vấn đều nghi vÊn cßn cã nh÷ng chøc n¨ng nµo dïng dÊu chÊm hái, ë c©u e dïng dÊu chÊm than v× c©u nghi vÊn nµy kh«ng dïng kh¸c ?.

(16) để hỏi mà chỉ bộc lộ cảm xúc ngạc nhiên. 2. Ghi nhí: SGK Hoạt động 2: IV: Luyện tập. * BT 1: GV híng dÉn häc sinh gi¶i quyÕt c¸c bµi tËp - HS xác định câu nghi vấn ? Câu nghi vấn đó dùng để làm gì ? a. Con ngời đáng kính… có ăn  bộc lộ tình cảm, cảm xúc. b. Nào đâu ( trừ than ôi )  phủ định tình cảm c. Sao ta kh«ng ng¾m… nhÑ nhµng r¬i ?  cÇu khiÕn d. Nếu thế thì còn đâu là quả bóng bay ?  phủ định * BT 3: Đặt 2 câu nghi vấn không dùng để hỏi. (HS đứng tại chỗ trình bày) a. Bạn có thể kể cho mình nghe về nội dung bộ phim “ Đất rừng ph ơng nam ” đợc kh«ng ? b. Lão Hạc ơi sao đời lão lại khốn cùng thế này. * BT4: Trong trêng hîp giao tiÕp nh÷ng c©u: Anh ¨n c¬m cha ? Cậu đọc sách đấy à ? Em đi đâu đấy ?  Dùng để hỏi. E.Tæng kÕt rót kinh nghiÖm: *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: - Nắm đợc đặc điểm, hình thức, chức năng của câu nghi vấn - C¸c chøc n¨ng cña c©u nghi vÊn trong giao tiÕp *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: - Lµm BT 2 ( SGK ). -§äc tríc bµi: ThuyÕt minh vÒ 1 ph¬ng ph¸p *Rót kinh nghiÖm:.  TiÕt 80 Ngµy so¹n: 10/01/2011 ThuyÕt minh vÒ mét ph¬ng ph¸p. ( C¸ch lµm) A.mục tiêu cần đạt: I.chuÈn kiÕn thøc kû n¨ng: 1.KiÕn thøc: -Giúp HS nắm đợc sự đa dạng về đối tợng đợc giới thiệu trong văn bản thuyết minh. -§Æc ®iÓm, c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh. -Mục đích, yêu cầu, cách quan sát và cách làm bài văn thuyết minh về 1 phơng pháp (Cách lµm) 2.Kû n¨ng: -Quan sát đối tợng cần thuyết minh: Một phơng pháp (Cách làm) -Tạo lập đợc một văn bản thuyết minh theo yêu cầu: Biết viết một bài văn thuyết minh về 1 ph¬ng ph¸p (C¸ch lµm) 3.Thái độ: - RÌn luyÖn kü n¨ng giao tiÕp, øng xö trong giao tiÕp. II.N©ng cao më réng:.

(17) b.ChuÈn bÞ: +Gi¸o viªn: So¹n bµi, chuÈn bÞ mét vµi bµi v¨n thuyÕt minh mÉu +Häc sinh: ¤n l¹i v¨n thuyÕt minh B.Ph¬ng ph¸p vµ kiÕn thøc d¹y häc: Diễn dịch-Vấn đáp-Luyện tập D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp phÇn luyÖn tËp III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy & Trò Néi dung Hoạt động 1 I.Giíi thiÖu mét ph¬ng ph¸p (c¸ch lµm ) -HS đọc văn bản a và b trong SGK ? Văn bản avà b hớng dẫn cách làm đồ Thuyết minh PP làm đồ chơi ch¬i g× ? ? Gåm cã nh÷ng phÇn nµo ? Gåm: +Nguyªn liÖu +C¸ch lµm +Yªu cÇu thµnh phÈm ? C¶ hai v¨n b¶n cã nh÷ng môc nµo chung ? 1.PhÇn chuÈn bÞ 2.C¸ch lµm ? Vậy khi cần thuyết minh một đồ vật, ngời 3.Yêu cầu thành phẩm ta thờng nêu những nội dung gì ? Trình bày +Cách làm đợc trình bày theo một trình tự nh thÕ nµo ? phï hîp . ? Yªu cÇu lêi v¨n thuyÕt minh ntn ? Lêi v¨n thuyÕt minh ph¶i râ rµng, ng¾n gän chÝnh x¸c. *Ghi nhí (SGK). Hoạt động 2 *BT1: Cho HS làm độc lập sau đó gọi các II.Luyện tập : em đọc bài cho cả lớp nhận xét ThuyÕt minh vÒ mét trß ch¬i (Tuú chän trß ch¬i em thÝch ) 1.MB: Giíi thiÖu kh¸i qu¸t trß ch¬i. 2.Th©n bµi : - Sè ngêi ch¬i :Tõ 3 ngêi trë lªn - Dụng cụ chơi :1 viên sỏi hoặc đá - C¸chch¬i :- bíc 1. - bíc 2. - bíc 3. - bíc 4. *NÕu ph¹m luËt th× sÏ bÞ ph¹t nh thÕ nµo ? *BT 2. *Yªu cÇu vui vÎ ,®oµn kÕt Cho HS đọc văn bản. Gîi ý : -Từ : Ngày nay...đợc vấn đềYêu cầu thực tiênc cấp thiết buộc phải tìm cách đọc nhanh -Cã nhiÒu c¸ch...cã ý chÝGiíi thiÖu nh÷ng cách đọc hiện nay.Hai cách đọc thầm theo dßng vµ theo ý. Nh÷ng yªu cÇu vµ hiÖu qu¶ của PP đọc nhanh -Trong nh÷ng n¨m...hÕtNh÷ng sè liÖu dÉn.

(18) chứng về kết quả của PP đọc nhanh. E.Tæng kÕt rót kinh nghiÖm: *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: GV nh¾c l¹i néi dung phÇn ghi nhí *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: -Häc bµi vµ su tÇm mét sè bµi v¨n thuyÕt minh vÒ 1 PP c¸ch lµm trªn s¸ch hoÆc b¸o. -So¹n Tøc c¶nh P¸c bã. *Rót kinh nghiÖm:  TiÕt 81: Ngµy so¹n: 15/01/2011 TỨC CẢNH PÁC BÓ A.mục tiêu cần đạt: I.chuÈn kiÕn thøc kû n¨ng: 1.KiÕn thøc: -Nắm đặc điểm thơ của HồChí Minh: Sử dụng thể loại thơ t tuyệt để thể hiện tinh thần của ngời cách mạng. -Thấy đợc cuộc sống vật chất của Bác trong những năm tháng hoạt động cách mạng đầy gian khổ, khó khăn. 2.Kỷ năng: -Đọc, hiểu đợc thơ tứ tuyệt của Chủ tịch Hồ ChÝ Minh -Phân tích đợc những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong bài thơ 3.Thái độ: - Gi¸o dôc HS lßng kÝnh yªu B¸c Hå. - Rèn luyện tinh thần vợt khó bằng say mê lao động và học tập. II.N©ng cao më réng: b.ChuÈn bÞ: +Giáo viên:Soạn bài, su tầm chân dung Bác trong những năm hoạt động tại chiến khu Việt b¾c. +Học sinh: Soạn bài, tìm hiểu về quá trình hoạt động cách mạng của Bác ở chiến khu VB. c.Ph¬ng ph¸p: §äc-Ph©n tÝch D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: §äc thuéc lßng vµ nªu néi dung t tëng cña bµi th¬ “ Khi con tu hó ” cña Tè H÷u III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy và trò Néi dung Hoạt động 1 I. Giíi thiÖu t¸c gi¶ t¸c phÈm. -GV cho học sinh nhắc lại về cuộc đời của Chủ 1. Tác giả: tÞch Hå ChÝ Minh (§· häc ë líp 7) (SGK) ? Nêu hoàn cảnh ra đời của bài thơ ? 2. T¸c phÈm: Hoàn cảnh: Sau 30 năm bôn ba hoạt động cứu nớc tháng 2/1941 Nguyễn ái Quốc bí mật về nớc lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Ngời sống trong hang Pác Bó với đời sống sinh hoạt đầy gian khổ giữa rừng núi hoang vu tơi đẹp.

(19) -Giáo viên hớng dẫn Hs đọc -Chó ý tõ khã 1&2 Hoạt động 2 ? Bµi th¬ thuéc thÓ th¬ g× ? ? Nªu c¶m nhËn chung vÒ bµi th¬ ?. 3. §äc. II. T×m hiÓu bµi th¬. ThÓ th¬: ThÊt ng«n tø tuyÖt.  4 c©u th¬ tù nhiªn, b×nh dÞ, giäng điệu thoải mái, pha chút vui đùa bản lÜnh, tÊt c¶ cho thÊy mét c¶m gi¸c vui ? Ngay tõ c©u th¬ më ®Çu em cã nhËn xÐt g× vÒ thÝch s¶ng kho¸i. nghÖ thuËt ?  Dùng phép đối: S¸ng ra bê suèi / Tèi vµo hang. Sang / tèi Suèi / hang ViÖc ë Ra / vµo  DiÔn t¶ mét H§, nÕp sèng sinh ho¹t, lµm viÖc của Bác Hồ rất đều đặn, nhẹ nhàng, qua đó ta thÊy sù g¾n bã gi÷a con ngêi víi phong c¶nh thiªn nhiªn P¸c Bã. ? Câu thơ cho em hiểu đợc gì về cuộc sống của  Cuéc sèng ung dung, tù chñ trong B¸c Hå ? mäi hoµn c¶nh cña B¸c Hå. ? H×nh ¶nh ch¸o bÑ, rau m¨ng cho cho em hiÓu g× vÒ con ngêi B¸c ?  Nh÷ng thø lu«n s½n cã trong rõng.. + Cháo bẹ, rau măng bữa ăn đạm bạc của Bác C©u th¬ vÎ ra cuéc sèng hµi hoµ víi thiªn MÆc dï thiÕu thèn, dï gian khæ nhng nhiªn, cho thÊy sù ung dung pha chót s¶ng vÉn s½n sµng thÓ hiÖn ý chÝ cña ngêi, kho¸i cña ngêi, h×nh ¶nh thó l©m truyÒn, cho s½n sµng v× c¸ch m¹ng, v× nh©n d©n, dù cũng có nhiều khó khăn, xong tinh thần của đó là lẽ sống của ngời. ngêi lóc nµo còng l¹c quan s½n sang vui t¬i say mª cuéc sèng. ? Em hiểu đợc gì về khung cảnh làm việc của ngêi gi÷a chèn l©m truyÒn ? Bàn đá chông chênh / dịch sử Đảng. Trong hoµn c¶nh Êy ngêi ngêi ®ang lµm c«ng  N¬i lµm viÖc cña ngêi thËt khã kh¨n, việc trong đại dịch lịch sử. Lịch sử nớc Liên Xô đơn sơ, giản dị, mộc mạc. Ta thấy đợc đã sáng tạo ra những tranh sử mới cho dân tộc. hình ảnh chông chênh, không bằng Ngời đang chỉ đạo nhân dân chuyển từ đại dịch này phẳng, không ổn định, xong ta lại thấy sù ch¾c ch¾n v÷ng vµng. sang thời đại mới. Đó là sự khẳng định niềm vui và niềm tù hµo cña ngêi c¸ch m¹ng bëi v×: + §îc vui sèng gi÷a thiªn nhiªn nói rừng, đất nớc đợc hởng cái thú lâm truyÒn. + §îc lµm c«ng viÖc c¸ch m¹ng. Ngêi ? Đọc câu thơ cuối em cảm nhận đợc gì ? em tin rằng thời cơ giải phóng dân tộc đã đến gần. hiÓu g× vÒ cuéc sèng ë ®©y ?  C¸i sang cña ngêi kh«ng ph¶i v× vËt -GV liªn hÖ: chÊt. C¸i sang cña tinh thÇn, c¸i sang B¾t èc khe, chÆt nân chuèi ngµn cña t thÕ lµm chñ, t thÕ ung dung cña Mét b¸t com ng« gi÷a ngµy bÖnh yÕu niÒm l¹c quan c¸ch m¹ng s¸ng chãi. B¸c chia cïng dan téc buæi lÇm than Ch¸o bÑ, rau m¨ng, v©y lïng bña quÐt. Hoạt động 3 ? Bµi th¬ tøc c¶nh P¸c Bã cho ta hiÓu thªm g× III. Tæng kÕt..

(20) vÒ B¸c Hå ? - HS tr×nh bµy. ? Theo em cã g× míi trong thÓ th¬ thÊt ng«n tø tuyÖt ? - HS tr×nh bµy. * ND: Cuéc sèng gian khæ khã kh¨n thiếu thốn và nơi làm việc đơn sơ giản dÞ cña B¸c Hå trong kh¸ng chiÕn. - T©m hån hoµ hîp víi thiªn nhiªn. - Tinh thÇn l¹c quan c¸ch m¹ng - Phong c¸ch ung dung cña B¸c * NT: Lêi th¬ thuÇn viÖt, gi¶n dÞ dÔ hiÓu giäng th¬ tù nhiªn, nhÑ nhµng, vui t¬i - ThÓ th¬ phãng kho¸ng, míi mÎ.. E.Tæng kÕt rót kinh nghiÖm: *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: T×m hiÓu sù kh¸c nhau gi÷a thó l©m truyÒn trong th¬ B¸c víi mét sè nhµ th¬ kh¸c. *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: - §äc thuéc lßng bµi th¬? - Nªu néi dung, nghÖ thuËt cña bµi th¬ ? -§äc vµ t×m hiÓu tríc bµi: C©u cÇu khiÕn *Rót kinh nghiÖm:.  TiÕt 82. Ngµy so¹n: 15/01/2011 C©u cÇu khiÕn A.mục tiêu cần đạt: I.chuÈn kiÕn thøc kû n¨ng: 1.KiÕn thøc: -Nắm đạc điểm hình thức của câu cầu khiến. -Chøc n¨ng cña c©u cÇu khiÕn. 2.Kû n¨ng: -NhËn biÕt c©u cÇu khiÕn trong v¨n b¶n. Sö dông c©u cÇu khiÕn hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp. 3.Thái độ: Cã ý thøc sö dông trong khi viÕt v¨n b¶n. II.N©ng cao më réng: b.ChuÈn bÞ: +Gi¸o viªn: So¹n bµi, su tÇm mét sè ®o¹n v¨n cã c©u cÇu khiÕn. +Häc sinh: §äc vµ t×m hiÓu tríc bµi ë nhµ c.Ph¬ng ph¸p: Ph©n tÝch, luyÖn tËp D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: - ThÕ nµo lµ c©u nghi vÊn ? cho vÝ dô . - Lµm bµi tËp 4 SGK III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy và trò Hoạt động 1 -Cho HS đọc ví dụ ở SGK. Néi dung I. §Æc ®iÓm h×nh thøc, chøc n¨ng. 1. XÐt vÝ dô (SGK)..

(21) ? Trong những đoạn trích trên câu nào là câu a. Thôi ( đừng ) lo lắng, cứ về nhà (đi). cÇu khiÕn ? b. §i th«i con. ? Đặc điểm hình thức nào cho biết đó là câu - Đặc điểm: Có các từ cầu khiến: đừng, cÇu khiÕn ? ®i, th«i - H×nh thøc: kÕt thóc b»ng dÊu chÊm than hoÆc dÊu chÊm. ? Câu cầu khiến đợc dùng để làm gì ? -XÐt ng÷ ®iÖu ë 2 c©u.. - Chức năng: Dùng để ra lệnh, yêu cầu, đề nghị, sai khiến,… c. Më cöa.  c©u cÇn thuËt. Më cöa!  c©u cÇu khiÕn (Ph¸t ©m nhấn mạnh hơn, dùng để đề nghị, ra lÖnh). 2. Ghi nhí: SGK. -HS đọc ghi nhớ ở SGK. Hoạt động 2 II. LuyÖn tËp. GV híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp SGK. * BT 1 a. H·y b. §I  Chức năng của 3 câu cùng chỉ ngời đối thoại. c. §øng * BT 2 a. Th«i im c¸i ®iÖu h¸t ma dÇm sôt sÞt Êy ®i. b. Các em đừng khóc. c. §a tay cho t«i mau! CÇm lÊy tay t«i nµy ! (ng÷ ®iÖu cÇu khiÕn). CN: trong trờng hợp cấp bách, gấp gáp đòi hỏi những ngời có liên quan HĐ nhanh -> câu cÇu khiÕn thêng g¾n gän  chñ ng÷ thêng v¾ng mÆt. * BT 3 a. H·y cè ngåi dËy… !  ý cÇu khiÕn m¹nh b. ThÇy em h·y cè ngåi dËy… ý cÇu khiÕn nhÑ. * BT 4 - Dế choắt muốn Dế mèn đào giúp cái ngách  Có ý cầu khiến E.Tæng kÕt rót kinh nghiÖm: *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: Giáo viên nhắc lại đặc điểm hình thức, chức năng của câu cầu khiến *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: §äc tríc bµi :ThuyÕt minh vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh *Rót kinh nghiÖm:.  TiÕt 83 Ngµy so¹n: 17/01/2011 ThuyÕt minh vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh.

(22) A.mục tiêu cần đạt: I.chuÈn kiÕn thøc kû n¨ng: 1.Kiến thức: -Giúp HS hiểu sự đa dạng về đối tợng đợc giới thiệu trong văn bản thuyết minh. -§Æc ®iÓm, c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh vÒ danh lam th¾ng c¶nh. -Mục đích, yêu cầu, cách quan sát và cách làm bài văn giới thiệu danh lam thắng cảnh. 2.Kû n¨ng: -Quan s¸t danh lam th¾ng c¶nh. -Đọc tài liệu, tra cứu, thu thập, ghi chép những tri thức khách quan về đối tợng để sử dụng trong bµi v¨n. -Tạo lập đợc một đoạn văn bản thuyết minh theo yêu cầu về cách thức, phơng pháp. 3.Thái độ: -Bồi dỡng HS ý thức ham tìm tòi, tìm hiểu về các danh lam thắng cảnh của đất nớc. II.N©ng cao më réng: b.ChuÈn bÞ: +Gi¸o viªn:So¹n bµi, su tÇm 1 sè bµi v¨n thuyÕt minh vÒ danh lam th¾ng c¶nh +Häc sinh: ¤n l¹i v¨n thuyÕt minh. §äc vµ t×m hiÓu tríc bµi c.Ph¬ng ph¸p: Quy n¹p vµ luyÖn tËp D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: -Theo em hiÓu thÕ nµo lµ danh lam th¾ng c¶nh ? -KÓ vµi danh lam th¾ng c¶nh mµ em biÕt ? III.Bµi míi: Có khi nào em đã thuyết minh về 1 danh lam thắng cảnh cho ngời thân cha ? Và khi thuyết minh em ph¶I lµm g× ? Bµi häc h«m nay sÏ gióp c¸c em cã kû n¨ng thuyÕt minh vÒ 1 danh lam th¾ng c¶nh. Hoạt động của Thầy và trò Néi dung Hoạt động 1 I-Giíi thiÖu vÒ mét danh lam th¾ng -Cho HS đọc văn bản: Hồ Hoàn Kiếm và cảnh đền Ngọc Sơn ? Văn bản thuyếtminh trên có mấy đối tợng *Hai đối tợng :Hồ Hoàn Kiếm và đền ? Ngäc S¬n ? Mối quan hệ của các đối tợng ấy ? => Cã mqh gÇn gòi g¾n bã víi nhau (N»m ? Qua v¨n b¶n em hiÓu thªm g× vÒ kiÕn ë s¸t nhau) thức của hai đối tợng đó ? *KiÕn thøc +VÒ Hå Hoµn KiÕm :Nguån gèc h×nh thµnh vµ sù tÝch nh÷ng tªn hå Về đền Ngọc Sơn :Nguồn gốc và quá trình xây dựng đền ,vị trí ,cấu trúc . ? Muốn có kiến thức ngời đọc phải làm gì ? Muèn vÕt bµi giíi thiÖu vÒ danh lam th¾ng c¶nhcÇn ph¶i cã kiÕn thøc g× ? =>Phải tham quan ,đọc sách ,xem phim ảnh ,thu thËp nghiªn cøu ,ghi chÐp tµi liÖu =>Phải có kiến thức về địa lí ,lịch sử văn ho¸ ,v¨n häc nghÖ thuËt. ? Bài viết đợc sắp xếp theo bố cục và theo thø tù ntn ? *Bè côc :3®o¹n -§o¹n 1:Giíi thiÖu Hå Hoµn KiÕm.

(23) ? Bµi v¨n nµy cßn cã nh÷ng thiÕu sãt g× vÒ bè côc ?. -Đoạn 2:Giới thiệuđền Ngọc Sơn -§o¹n3:Giíi thiÖuBê Hå *Tr×nh tù :S¾p xÕptheo kh«ng gÝ\an ,vÞ trÝ từng cảnh vật :hồ đền bờ hồ. Ph¬ng ph¸p thuyÕt minh ë ®©y lµ g× ?. (Cha cã më th©n kÕt ) Ph©n th©n bµi nªn bæ sung s¾p xÕp l¹i .. Hoạt động 2 BT1: S¾p xÕp l¹i bè côc nh sau :. *Ph¬ng Ph¸p gi¶i thÝch vµ Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch *Ghi nhí :SGK II-LuyÖn tËp 1.Giíi thiÖu bao qu¸t vÒ quÇn thÓ danh lam thắng cảnh hồ HK và đền NS 2.Th©n bµi : Vị trí địa lý của từng thắng cảnh C¸c bé phËn cña tõng th¾ng c¶nh Quang cảnh đờng phố quanh hồ Tình cảm con ngời đối với danh lam thắng c¶nh nµy 3.KÕt bµi ý nghÜa lÞch sö,x· h«i,v¨n ho¸ cña th¾ng c¶nh Bµi häc vÒ gi÷ g×n vµ t«n t¹o th¾ng c¶nh. E.Tæng kÕt rót kinh nghiÖm: *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: Gäi häc sinh nh¾c l¹i phÇn ghi nhí *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: Häc bµi vµ lµm bµi ChuÈn bÞ «n tËp v¨n thuyÕt minh *Rót kinh nghiÖm:.  TiÕt 84 Ngµy so¹n: 15/01/2011 ¤n tËp vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh. A.Mục đích yêu cầu: I.chuÈn kiÕn thøc kû n¨ng: 1.KiÕn thøc: -N¾m ch¾c kh¸i niÖm -N¾m c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh vµ c¸c yªu cÇu c¬ b¶n khi lµm v¨n thuyÕt minh. -Thấy đợc sự đa dạng về đối tợng cần giới thiệu trong văn bản thuyết minh. 2.Kû n¨ng: -Khái quát, hệ thống những kiến thức đã học -Đọc, hiểu yêu cầu đề bài văn thuyết minh. -Quan sát đối tợng cần thuyết minh. -LËp dµn ý vµ viÕt ®o¹n bµi v¨n thuyÕt minh..

(24) 3.Thái độ: Giáo dục ý thức sử dụng các phơng pháp thuyết minh trong 1 bài viết văn thuyết minh. II.N©ng cao më réng: b.ChuÈn bÞ: +Gi¸o viªn: So¹n bµi +Häc sinh: ¤n l¹i kiÕn thøc vÒ v¨n thuyÕt minh vµ c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh c.Ph¬ng ph¸p: Vấn đáp - Ôn luyện D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi ë nhµ cña hs. III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy và trò Néi dung Hoạt động 1 I. ¤n tËp lý thuyÕt ? ThuyÕt minh lµ kiÓu v¨n b¶n nh thÕ nµo ? Nhằm mục đích gì trong cuộc sống con 1. Vai trß vµ t¸c dông cña v¨n b¶n thuyÕt ngêi ? -Lµ kiÓu v¨n b¶n th«ng dông trong mäi lÜnh vùc minh. Cung cÊp tri thøc gióp con ngêi hiÓu biết đợc mọi lĩnh vực trong đời sống tự đời sống Cung cấp cho ngời đọc nghe kiến thức về đặc nhiên xã hội. ®iÓm tÝnh chÊt, nguyªn nh©n…cña c¸c hiÖn t îng, 2. VB thuyÕt minh: Tr×nh bµy giíi thiÖu sù vËt trong thiªn nhiªn… những đặc điểm, tính chất các hiện tợng, ? Cã c¸c kiÓu v¨n b¶n thuyÕt minh nµo ? sinh vËt trong tù nhiªn vµ trong x· héi. => Thuyết minh 1 đồ vật, động vật, thc vật. Thuyết cung cấp tri thức xác thực, hữu ích cho con minh 1 hiÖn tîng tù nhiªn, x· héi. ThuyÕt minh 1 PP (C¸ch lµm). ThuyÕt minh 1 danh lam th¾ng ngêi. c¶nh. ThuyÕt minh 1 thÓ lo¹i v¨n häc. Giíi thiÖu 3. Muèn lµm v¨n thuyÕt minh: ph¶i cã kiÕn 1 danh nhân. Giới thiệu 1 phong tục tập quán, lễ thức về đối tợng mình thuyết minh. Muốn héi hoÆc tÕt vËy ngêi viÕt ph¶i quan s¸t, nghiªn cøu, tra (Có thể cho HS phát biểu cho mỗi đề 1 ví từ điển, học hỏi, tham khảo,… dô) 4. Bài văn thuyết minh cần làm nổi bật đặc ? V¨n b¶n thuyÕt minh cã nh÷ng tÝnh chÊt ®iÓm c¬ b¶n cña hiÖn tîng MM sù hiÓu biÕt s©u g× kh¸c víi v¨n b¶n tù sù, miªu t¶ vµ biÓu réng, tÝnh khoa häc chÝnh x¸c. c¶m ? 5. CÇn kÕt hîp c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh: KiÕn thøc ph¶i kh¸ch quan, chÝnh x¸c §Þnh nghÜa, gi¶i thÝch, liÖt kª, so s¸nh, nªu vÝ dô, nªu sè liÖu, ph©n lo¹i, ph©n tÝch,… II. LuyÖn tËp Hoạt động 2 LËp dµn bµi: ThuyÕt minh vÒ mét VB, GV cho học sinh chọn lựa đề bài SGK yêu 1. mét thể loại VH mà em đã học. cầu học sinh lập ý và lập dàn bài cho đề a. MB: giải thích đối tợng cần thuyết minh. văn thuyết minh đã chọn. b. TB: Tr×nh bày đặc điểm, tính chất của đối - HS tù lµm bµi tîng thuyÕt minh. - GV gîi ý híng dÉn. c. KB: Tình cảm, cảm xúc với đối tợng - GV nhËn xÐt c¸c ®o¹n v¨n hs tr×nh bµy. minh. - GV đọc mẫu đoạn MB, TB của CN làm thuyết 2. TËp viÕt ®o¹n v¨n thuyÕt minh. mÉu. a. §o¹n MB. b. §o¹n TB. E.Tæng kÕt rót kinh nghiÖm: *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: Về nhà ôn laị các nội dung đã học trên lớp. *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: Soạn bài: Ngắm trăng và Đi đờng *Rót kinh nghiÖm:.

(25) . TiÕt 85 Ngµy so¹n: 20/01/2011 Ngắm trăng, đi đờng. (Hå ChÝ Minh) A.Mục đích yêu cầu: I.chuÈn kiÕn thøc kû n¨ng: 1.KiÕn thøc: -Hiểu đợc tác phẩm thơ chữ Hán của Hồ Chủ Tịch. -Thấy đợc tâm hồn giàu cảm xúc trớc vẽ đẹp thiên nhiênvà phong thái ung dung, tự tại, tự chủ, làm chủ hoàn cảnh của Bác trong chốn lao tù và trên đờng bị giải đi từ nhà tù này sang nhµ tï kh¸c cña bän Tëng giíi th¹ch. 2.Kû n¨ng: Đọc diễn cảm đợc 2 bài thơ phần dịch. Phân tích đợc 1 số biện pháp nghệ thuật tiêu biểu trong 2 bµi th¬. 3.Thái độ: Gi¸o dôc HS häc tËp vµ rÌn luyÖn theo tÊm g¬ng cña B¸c. II.N©ng cao më réng: b.ChuÈn bÞ: +Gi¸o viªn: So¹n bµi, su tÇm t¸c phÈm NhËt ký trong tï vµ c¸c h×nh ¶nh cña B¸c trong thêi kú bÞ ngåi tï. +Học sinh: Tìm đọc Nhật ký trong tù +Soạn bài c.Ph¬ng ph¸p: Vấn đáp + Suy luận B.Ph¬ng ph¸p vµ kiÕn thøc d¹y häc: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: - §äc thuéc lßng bµi tøc c¶nh P¸c Bã. - Nêu giá trị ND và NT đặc sắc của bài thơ ? III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy và trò Hoạt động 1 -Phần này đã trình bày ở bài trớc, gv cho học sinh nh¾c l¹i. -GV cho học sinh đọc phần chú thích SGK. - Hoàn cảnh ra đời bài thơ: Bài thơ đợc viết trong nhµ tï Tëng Giíi Th¹ch, khi b¸c bÞ v« cí b¾t giam t¹i Trung Quèc 8/1942. Bµi sè 2 trong tËp “ NhËt ký trong tï ” -Gv hớng dẫn cách đọc (GV giải thích phần nghÜa ch÷ h¸n vµ phÇn dÞch th¬) Hoạt động 2. Néi dung I.Giíi thiÖu t¸c gi¶ t¸c phÈm 1.T¸c gi¶: 2.T¸c phÈm:. 3-Hớng dẫn đọc và tìm hiểu từ khó III. T×m hiÓu bµi th¬. A.Bµi th¬: Ng¾m tr¨ng. Trăng là đề tài quen thuộc trong thơ, trăng là biểu tợng của cái đẹp trong sáng, thanh khiết. Ng¾m tr¨ng lµ sù giao c¶m gi÷a con ngêi vµ thiªn nhiªn, thëng thøc thiªn nhiªn t/g néi t©m. - Thi nh©n xa khi thëng thøc tr¨ng lµ ? Vậy trăng trong thơ HCM có gì khác, đặc lúc th nhàn, tâm trạng thanh thản. Khi biÖt so víi tr¨ng cña mét sè nhµ th¬ kh¸c ? ng¾m tr¨ng thêng cã hoa, cã räu, cã.

(26) - HS suy nghÜ tr¶ lêi.. bÇu b¹n th× cuéc thëng ngo¹n míi ®Çy đủ, vui vui, ý thơ mới bay bổng “ là thi sÜ ? ”… ? B¸c Hå ng¾m tr¨ng trong hoµn c¶nh nh thÕ + B¸c ng¾m tr¨ng khi ®ang ë trong ngôc nµo ? (kh«ng cã tù do). + Kh«ng cã rîu vµ hoa + Kh«ng cã bÇu b¹n => Ng¾m tr¨ng su«ng. ? Nhà thơ đến với trăng bằng tâm trạng gì ? - T©m tr¹ng bèi rèi b¨n kho¨n, xóc - HS tr¶ lêi. động trớc cảnh đẹp đem nay biết làm -GV: Trớc cảnh đẹp của đêm trăng ngời tù đã thế nào ? vợt lên trên hoàn cảnh để đón nhận nó nh đón nhËn mét ngêi b¹n th©n thiÕt g¾n bã. - Nhµ th¬ chủ động đến với trăng cho dù là ngắm suông. Một sự phủ định “ khó hững hờ ” để khẳng định ngời không thể hững hờ trớc cảnh đẹp đêm trăng. ? Qua đó em hãy cho biết suy nghĩ của ngời => Ngời yêu trăng trong mọi hoàn cảnh đối với trăng ? dï lµ mÊt tù do hay tù do, dï trong hoµn  Suy nghÜ cña B¸c kh«ng chØ dµnh cho con ng- c¶nh nghiÖt ng·, khã kh¨n, thiÕu thèn. êi mµ dµnh cho thiªn nhiªn c©y cá  biÓu hiÖn - NT nh©n ho¸ cèt c¸ch v¨n ho¸ lín. ? Bằng bút pháp nghệ thuật nào chúng ta thấy - NT đối đợc sự giao hoà giữa thiên nhiên và con ngời ? => Tr¨ng nh ngêi b¹n th©n, ngêi b¹n tri kØ, tri ©m trong nh÷ng lóc vui buån, trong khã kh¨n ho¹n n¹n. Nh cïng chia sÎ niÒm vui nçi buån. Nắm, nhòm, -> khá gần gũi, bình đẳng. - Tr¨ng vµ ngêi ng¾m nhau qua song cöa nhµ tù. Chứng tỏ nhà tù dù có lớn, có tàn bạo đến đâu cũng chỉ có thể giam đợc thể xác con ngời, chứ không thể giam đợc tâm hồn con ngời. “ Giam ngêi kho¸ c¶ ch©n tay l¹i ch¼ng thÓ g¨n ta nghÜ tù do ” và cũng đúng nh t tởng của tập nhật ký trong tï “ Th©n thÓ trong lao…” ? Chỉ ra nét độc đáo trong tâm hồn ngời nghệ sÜ.  Ngêi tï c¸ch m¹ng- B¸c Hå kh«ng chót bËn tâm về những cùm xích, đói rét, muỗi dệp, ghẻ lë,… cña nhµ tï khñng khiÕp bÊt chÊp song s¾t tàn bạo của nhà tù để tâm hồn đợc tự do bay bæng ×nh c¶m yªu thiªn nhiªn s©u s¾c cña ? Qua bµi th¬ em thÊy h×nh ¶nh B¸c Hå hiÖn T B¸c – søc m¹nh tinh th©n to lín trong ra nh thÕ nµo ? t©m hån ngêi nghÖ sÜ, ngêi céng s¶n vÜ - HS tr×nh bµy đại – søc m¹nh cña tinh thÇn thÐp - GV chèt kiÕn thøc trong t thÕ ung dung tù chñ. Hoạt động 3 B.Bµi th¬: Ng¾m tr¨ng ?Bài thơ đợc sáng tác trong hoàn cảnh nào ? 1.Hoàn cảnh sáng tác và thể thơ: Th¸ng 8/42-9/43 B¸c bÞ b¾t vµ bÞ gi¶i ®i kh¾p 13 huyÖn Qu¶ng t©y (Qu¶ng T©y gi¶i kh¾p 13.

(27) huyện. 18 nhà lao đã ở qua) ? Bài thơ đợc sáng tác theo thể thơ gì và đợc dÞch sang thÓ th¬ g× ThÓ th¬ thÊt ng«n tø tuyÖt  ThÓ th¬ lôc b¸t 2.Ph©n tÝch: *Câu khai đề: TÈu lé tµi tri tÈu lé nan ?C©u th¬ nãi lªn ®iÒu g× ? (Đi đờng mới biết gian lao) -Đúc rút những gian lao trên đờng đi của ngời tù  Hết đèo cao đến núi cao, hÕt trÌo qua nói l¹i b¨ng qua tru«ng, khæ së, gian nan vµ vÊt v· ?C©u th¬ nãi lªn ®iÒu g× ? *C©u thõa: -Nói cao liªn tiÕp nèi nhau ch¹y dµi, hÕt khó khăn này rồi lại đến khó khăn kh¸c. Muèn thµnh c«ng con ngêi ph¶i ? C©u th¬ nµy nh¾c tíi ®iÒu g× ë c©u tho tríc ? vît qua *C©u chuyÓn: ? Qua đó Bác muốn đề cập đến quy luật gì ? Khã kh¨n nèi tiÕp khã kh¨n Đi mãi, vợt qua khó khăn rồi cũng đến đích Đờng đi khó không phải vì ngăn s«ng c¸ch nói mµ khã chØ v× lßng ngêi ng¹i nói, e s«ng Kh«ng sên lßng. ? Tâm trạng của Bác khi đã vợt qua gian lao *Câu hợp: để tới đích nh thế nào ? -Tranh thủ thời gian để thởng thức, ngắm cảnh đẹp núi sông, để th giản, để ? Qua 2 bµi th¬ em thÊy B¸c lµ con ngêi nh tù do. thÕ nµo ? -Cã nghÞ lùc -Ung dung tù t¹i, tù tin -Yªu thiªn nhiªn than thiÕt -L¹c quan tin tëng vµo sù næ lôc cña Hoạt động 4 bản thân để đi đến thắng lợi ? Nét nghệ thuật độc đáo của 2 bài thơ ? II.Tæng kÕt: - Bµi th¬ viÕt theo thÓ th¬ tø tuyÖt, kÕt cÊu chÆt chÏ (khai, thõa, chuyÓn, hîp). Lời thơ giản dị cô đọng, hàm súc. - Sù kÕt hîp gi÷a t×nh vµ thÐp ? Qua bài thơ em cảm nhận đợc điều gì ? - Sử dụng nghệ thuật đối tạo sự cân đối nhÞp nhµng. Bµi th¬ ghi l¹i buæi ng¾m tr¨ng kh«ng b×nh thêng trong nhµ tï cña B¸c Hå qua đó ta thấy đợc tình yêu thiên nhiên, phong th¸i ung dung, tù chñ cña B¸c Hå trong mäi khã kh¨n gian khæ. E.Tæng kÕt rót kinh nghiÖm: *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: -Qua 2 bµi th¬ em thÊy h×nh ¶nh B¸c Hå hiÖn ra nh thÕ nµo ? - GV híng dÉn häc sinh lµm c©u hái 5 SGK. -Theo em bµi th¬ thø 2 lµ bµi th¬ t¶ c¶nh kh«ng ? V× sao Võa t¶ c¶nh võa kÓ chuyÖn nhng rÊt kh¸i qu¸t chø kh«ng cô thÓ, mang t/c triÕt lý s©u s¾c… *HD tù häc vµ chuÈn bÞ:.

(28) -Tìm đọc thêm tập Nhật ký trong tù. -T×m hiÓu tríc néi dung bµi: C©u c¶m th¸n *Rót kinh nghiÖm: . TiÕt 86 Ngµy so¹n:20/01 C©u c¶m th¸n. A.Mục đích yêu cầu: - Giúp học sinh hiểu rõ đặc điểm, hình thức của câu cảm thán, phân biệt câu cảm thán víi c¸c kiÓu c©u kh¸c. - N¾m v÷ng chøc n¨ng cña c©u c¶m th¸n. BiÕt sö dông c©u c¶m th¸n phï hîp víi t×nh huèng giao tiÕp. B.Ph¬ng ph¸p: C.ChuÈn bÞ: D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: - Nêu đặc điểm, hình thức và chức năng của câu nghi vấn. - Lµm bµi tËp 5 SGK III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n Hoạt động 1 I. §Æc ®iÓm, h×nh thøc vµ chøc GV dùng đèn chiếu (bảng phụ) n¨ng: ? C©u nµo lµ c©u c¶m th¸n? 1. XÐt vÝ dô SGK a. Hìi ¬i L·o H¹c! -> t×nh th¬ng cña ông giáo đối với Lão Hạc. b. Than «i! -> nçi th¬ng tiÕc qu¸ khø cña con ngêi. ? Đặc điểm hình thức nào cho biết đó là câu - Hình thức: Những từ cảm thán c¶m th¸n? - Đặc điểm: Khi đọc -> diễn cảm Khi viÕt->kÕt thóc dÊu(!) Hoặc trong trờng hợp nào đó dùng dÊu(.) ? Câu cảm thán dùng để làm gì?  Chức năng: dùng để bộc lộ trực tiếp - HS tr×nh bµy t×nh c¶m, c¶m xóc cña ngêi nãi (ngêi - GV nhËn xÐt viÕt) b»ng mét lo¹i ng«n tõ riªng – ng«n tõ c¶m th¸n. ? Vậy khi viết đơn, biên bản, hợp đồng, khi trình bày kết quả giải bài toán…có thể dùng  Ngôn ngữ trong đơn từ, hợp đồng là lo¹i ng«n ng÷ hµnh chÝnh c«ng vô. c©u c¶m th¸n kh«ng? v× sao? - Ng«n ng÷ trong viÖc tr×nh bµy kÕt - HS th¶o luËn tr×nh bµy qu¶ c«ng viÖc nh gi¶i to¸n, thÝ - GV đọc đoạn mẫu… nghiÖm… lµ laäi ng«n ng÷ khoa häc -> ng«n ng÷ “duy lý” -> t duy l« gÝc - GV chèt kiÕn thøc c¬ b¶n =>c¶ 2 lo¹i ng«n ng÷ nµy kh«ng dïng - HS đọc ghi nhớ c©u c¶m th¸n 2.Ghi nhí: SGK Hoạt động 2 II.LuyÖn tËp: -GV lÇn lît gióp HS gi¶i quyÕt bµi tËp (SGK).

(29) * Bµi tËp 1 (SGK) C©u nµo lµ c©u c¶m th¸n (®iÒn §, S) a.Than «i! Lo thay! Nguy thay! b. Hìi c¶nh rõng ghª gím cña ta ¬i! c. Chao «i * Bµi tËp 2 (SGK) Ph©n tÝch t×nh c¶m, c¶m xóc cña c¸c c©u c¶m th¸n a. Lời than của ngời nông dân dới chế độ xã hội phong kiÕn. b. Lêi than cña ngêi chinh phô tríc nçi tru©n chuyªn do c« g©y ra. c. T©m tr¹ng bÕ t¾c cña nhµ th¬ tríc cuéc sèng ( tríc c¸ch m¹ng th¸ng 8) d. Sù ©n hËn cña DÕ MÌn tríc c¸i chÕt th¶m th¬ng, oan øc cña DÕ Cho¾t => Tất cả đều bộc lộ tình cảm, cảm xúc. Nhng kh«ng ph¶i lµ c©u c¶m th¸n v× kh«ng cã dÊu hiện nào của đặc điểm, hình thức đặc trng của c©u c¶m th¸n. * Bµi tËp 3 (SGK) §Æt 2 c©u c¶m th¸n a. T×nh c¶m mµ mÑ dµnh cho t«i thiªng liªng biÕt bao b. Ôi! Mặt trời lên đẹp quá IV.Còng cè: -Cho HS häc thuéc ghi nhí V.DÆn dß: - Lµm BT 4 (SGK) -¤n l¹i v¨n thuyÕt minh, hai tiÕt sau viÕt bµi v¨n thuyÕt minh t¹i líp (Bµi viÕt sè 5) TiÕt 87 - 88 Ngày soạn 20/01 BÀI VIẾT SỐ 5 VĂN THUYẾT MINH A.MỤC ĐÍCH YÊU CẦU: -Học sinh biết vận dụng những kiến thức đã hoc để làm bài văn thuyết minh -Rèn luyên kỷ năng quan sát, sắp xếp, lựa chọn ý. -Giáo dục ý thức thực hành vận dụng kỷ thuật sáng tạo, tự giác. B.PHƯƠNG PHÁP: Viết bài C.CHUẨN BỊ: D.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1.Ổn định tổ chức 2.Kiểm tra bài cũ: 3.Viết bài -Giáo viên chép đề lên bảng.

(30) Thuyết minh về một văn bản, vể một thể loại mà em đã học. -Yªu cÇu: +Học sinh xác định đợc thể loại đề là văn thuyết minh. - ThÓ lo¹i: thuyÕt minh. + Yªu cÇu: thuyÕt minh mét v¨n b¶n, mét thÓ lo¹i v¨n häc. - HS biết sắp xếp ý theo thứ tự trình bày, giới thiệu đối tợng cần thuyết minh. - Ngôn ngữ diễn đạt: Ngắn gọn, rõ ràng, chính xác. - Bµi viÕt cho thÊy sù v÷ng vµng trong kiÕn thøc. - §¶m b¶o bè côc 3 phÇn: 1. Mở bài: Giới thiệu chung về đối tợng cần thuyết minh. (một văn bản hay một thể loại VH cụ thể nào đó). 2. Thân bài: Trình bày những đặc điểm, hình thức của VB, thể loại văn học (Theo thứ tự nhất định). 3. Kết luận: Nêu cảm nghĩ của bản thân về đối tợng cần thuyết minh. Khi viết cần kết hợp giải thích và nêu tác dụng của đối tợng. IV.Còng cè: -Gi¸o viªn thu bµi. NhËn xÐt giê kiÓm tra. V.DÆn dß: -§äc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái ë SGK bµi: C©u trÇn thuËt . TiÕt 89 Ngµy so¹n:20/01 C©u trÇn thuËt A.Mục đích yêu cầu: - Giúp học sinh hiểu rõ đặc điểm hình thức của câu trần thuật. Phân biệt câu trần thuật víi c¸c lo¹i c©u kh¸c. - N¾m v÷ng chøc n¨ng cña c©u trÇn thuËt. BiÕt sö dông c©u trÇn thuËt phï hîp víi t×nh huèng giao tiÕp. B.Ph¬ng ph¸p: C.ChuÈn bÞ: D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: - Nêu đặc điểm, hình thức chức năng của câu cảm thán. - Lµm bµi tËp 4 SGK. III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy và trò Hoạt động 1 -GV dùng đèn chiếu.. KiÕn thøc c¬ b¶n I. §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng. 1. XÐt VD ? Trong c¸c vÝ dô a,b,c,d ®o¹n nµo kh«ng cã  Trong ®o¹n a: C©u trÇn thuËt dïng đặc điểm, hình thức của câu nghi vấn, cầu khiến để trình bày suy nghĩ của ngời viết hoÆc c©u c¶m th¸n ? vÒ truyÒn thèng cña d©n téc ta. (c©u - ¤i tµo khª! -> c©u c¶m th¸n. 1,2) vµ yªu cÇu chóng ta ghi nhí.

(31) - C¸c c©u cßn l¹i -> C©u trÇn thuËt. ? Những câu này dùng để làm gì. - HS tr×nh bµy. - GV nhËn xÐt. - GV chèt kiÕn thøc. Trong c¸c kiÓu c©u NV, CK, CT, TT th× kiÓu c©u TT đợc dùng phổ biến nhất. - HS đọc ghi nhớ.. c«ng lao cña c¸c vÞ anh hïng d©n téc. (C©u 3).. - Đoạn b: Câu 1 dùng để kể. Câu 2 dùng để thông báo. - Đoạn c: Câu dùng để mô tả hình thøc cña 1 «ng ( c¸i tø ). - Đoạn d: Câu 2 dùng để nhận định Câu3 dùng để bộc lộ tình c¶m, c¶m xóc. => Nh vËy vÒ h×nh thøc: C©u trÇn thuật không có đặc điểm của các kiÓu c©u nghi vÊn, c©u cÇu khiÕn, c©u c¶m th¸n. * Xét về chức năng: Dùng để kể, thông báo, nhận định, mô tả hoặc yêu cầu, đề nghị, bộc lộ tình cảm, c¶m xóc khi viÕt c©u trÇn thuËt thêng kÕt thóc b»ng dÊu chÊm, cã khi dÊu chÊm than, chÊm hái. 2. Ghi nhí: SGK -GV cho häc sinh c©u trÇn thuËt víi nh÷ng môc * VÝ dô: đích khác nhau a. Anh xin chóc mõng em -> chóc mõng. b. T«i xin høa víi anh ngµy mai t«i sẽ đến sớm -> hứa hẹn. Hoạt động 2 II. LuyÖn tËp -GV hớng dẫn học sinh giải quyết bài tập (SGK) a. Câu 1: Dùng để kể. => cñng cè n©ng cao kiÕn thøc. C©u 2 & c©u 3: Béc lé t×nh c¶m, c¶m BT 1: (SGK). Xác định kiểu câu. (dùng đèn xúc của dế mèn đối với cái chết của chiÕu). dÕ cho¾t. => cả 3 câu đều là câu trần thuật. b. Câu 1: Câu trần thuật để kể C©u 2: C©u c¶m th¸n. C©u 3,4: C©u trÇn thuËt béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc c¶m ¬n. BT 2 ( SGK ). NhËn xÐt 2 kiÓu c©u. a. Trớc cảnh đẹp đêm nay biết làm thế nào ?. C©u nghi vÊn. b. Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ! Câu trần thuËt. => Tuy kh¸c nhau vÒ kiÓu c©u song c¶ 2 c©u cùng diễn đạt 1 ý nghĩa (Đêm trăng đẹp gây sự xúc động mãnh liệt cho nhà thơ muốn làm một điều nào đó. BT 3. (SGK). Xác định các kiểu câu và chức a. Anh tắt thuốc lá đi! -> câu cầu khiÕn. năng. (dùng đèn chiếu). b. Anh có thể tắt thuốc lá đợc kh«ng ? c©u trÇn thuËt. c. Xin lỗi ở đây không đợc hut thuốc l¸. C©u trÇn thuËt. => Cả 3 câu dùng để cầu khiến. Câu b vµ c ý khiÕn nhÑ nhµng. BT 4. Xác định câu trần thuật và chức năng ? (ph¸t phiÕu)..

(32) - Cả 2 câu đều là câu trần thuật. - ở câu 1 ý dùng để kể. => §Òu cha ý cÇu khiÕn. IV.Còng cè: - Nắm vững, đặc điểm, chức năng của từng kiểu câu (Lập bảng phân tích). V.DÆn dß: - Häc thuéc lßng ghi nhí (SGK). - Lµm bµi tËp 6 (SGK). -Soạn bài: Chiếu dời đô  TiÕt 90. Ngµy so¹n:20/01 Chiếu dời đô. (Thiên đồ Chiếu). (Lý C«ng UÈn). A.Mục đích yêu cầu: - HS nắm đợc khát vọng của nhân dân ta về một đất nớc độc lập, thống nhất, hùng cờng và khí phách của dân tộc đại việt đang trên đà lớn mạnh đợc phản ánh qua chiếu dời đô. - Nắm đợc đặc điểm cơ bản của thể chiếu. Thấy đợc sức thuyết phục to lớn của chiếu dời đô là sự kết hợp giữa lý lẽ và tình cảm. Bắt vận dụng bài học viết văn nghị luận. -Gi¸o dôc ý thøc yªu níc, ý thøc tù cêng tù lËp B.Ph¬ng ph¸p: C.ChuÈn bÞ: D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: - §äc thuéc lßng “ Ng¾m tr¨ng ”. - Nªu nÐt chÝnh vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬ ? III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n Hoạt động 1 I.T×m hiÓu chung a.T¸c gi¶ ? Trình bày đôi nét về cuộc đời và sự - Lý Công Uẩn (974 – 1028) tức Lý Thái nghiÖp cña Lý C«ng UÈn ? Tæ ngêi B¾c Ninh. - HS tr×nh bµy - Lµ ngêi th«ng minh, nh©n ¸i, cã chÝ lín - GV nhËn xÐt bæ sung. lập đợc nhiều chiến công. - Ông đợc triều thần tin phục, tôn kính đợc tôn làm vua lấy hiệu là Thuận Thiên. S¸ng lËp ra triÒu nhµ Lý. ? Nêu hoàn cảnh ra đời của bài chiếu ? 2.T¸c gi¶:  H/c: Lý công Uẩn cho rằng kinh đô cũ cña nhµ §inh, Lª ë Hoa L (Ninh B×nh) lµ n¬i Èm thÊp chËt hÑp. Tù tay «ng viÕt bµi chiếu bày tỏ ý định dời đô ra thành Đại La (Hµ Néi). -GV đọc mẫu -> gợi ý cách đọc. 3. §äc, gi¶i thÝch tõ khã -Gọi hs đọc -KiÓm tra mét sè tõ khã. ? Bµi chiÕu thuéc kiÓu VB nµo ? -V¨n nghÞ luËn (thÓ chiÕu). ? Phơng thức diễn đạt ?.

(33) ? VËy bµi v¨n nghÞ luËn nµy cã mÊy luËn - Ph¬ng thøc lËp luËn. ®iÓm chÝnh ? + Lđ 1: Vì sao phải dời đô. - HS tr×nh bµy. + L® 2. V× sao thµnh §¹i La lµ n¬i xøng đáng là kinh đô. - Lý Công Uẩn dùng lý lẻ, dẫn chứng để chøng minh vµ thuyÕt phôc mäi ngêi. Tõ đó bộc lộ rõ tình cảm niềm tin của mình về một tơng lai tốt đẹp của đất nớc. Hoạt động 2 * ChiÕu: SGK. II. T×m hiÓu v¨n b¶n. -Đọc phần đầu Vb cho biết để lập luận 1. Việc dời đô. chøng minh cho luËn ®iÓm. - Dời đô là điều thờng xuyên sảy ra trong ? Vì sao phải dời đô tác giả đã đa ra lịch sử triều đại. nh÷ng lý lÏ vµ t×nh c¶m g× ? + Nhà Thơng 5 lần dời đô, nhà chu 3 lần. - HS tr×nh bµy + Mục đích là mu toan việc lớn, xây dựng - GV nhËn xÐt. v¬ng triÒu phån thÞnh tÝnh kÕ l©u dµi cho thÕ hÖ sau. - Nhà Đinh và nhà Lê đóng đô một chỗ là h¹n chÕ. + Nhµ §inh, Lª kh«ng noi theo dÊu cò, cứ đóng yên đô thành. + Khiến triều đại không đợc bền vững, trăm họ phải hao tổn, muôn vật không đợc thích nghi. ? ViÖc Lý C«ng UÈn ®a ra nh÷ng sè liÖu vÒ  Lý C«ng UÈn muèn chøng minh r»ng các lần dời đô của thời chu và đóng đô tại trong lịch sử đã từng có chuyện dời đô và chỗ của Đinh, Lê nhằm mục đích gì ? cũng đã từng đem lại kết quả tốt đẹp. - HS tr×nh bµy Việc Ông rời đô là đúng, không có gì kh¸c thêng trai quy luËt. ? T×nh c¶m mµ Lý C«ng UÈn béc lé trong  Lý C«ng UÈn bµy tá nçi lßng cña m×nh bµi chiÕu lµ g× ? rất chân thành và xúc động: “ Trẫm rất - HS tr×nh bµy. GV: Lý Công Uẩn bộc lộ trực tiếp nỗi đau đau xót về việc đó … ” xãt tríc viÖc lµm cña nhµ §inh, Lª. ¤ng đã chỉ rõ việc không rời đô sẽ phạm những sai lầm trọng đại, ngắn ngủi, không bền l©u,… ? NÕu nh×n vµo lÞch sö Lý C«ng UÈn nãi nh vậy giúp ta hiểu thêm gì về triều đại  Nhìn vào lịch sử ta thấy Lý Công Uẩn §inh , Lª ? đã rất đúng, triều đại Đinh, Lê phải nhờ - HS tr×nh bµy vào Hoa L để giữ ngôi báu -> chứng tỏ - GV chèt kiÓm tra. thế lực của 2 triều đại cha đủ lớn mạnh để ra nơi đồng bằng, đất bằng phẳng, nơi trung tâm của đất nớc. Còn đến thời lý trong đà phát triển của đất nớc thì việc đóng đô ở Hoa L là không phù hợp nữa -> Khát vọng thay đổi đất nớc để phát triển đất nớc tới hùng cờng. => ChiÕu lµ mÖnh lÖnh cña vua mµ ng«n từ lại mang tính đối thoại, tâm tình. Sự kÕt hîp hµi hoµ gi÷a lý vµ t×nh lµm cho ? Theo t¸c gi¶ §¹i La cã nh÷ng thuËn lîi bµi chiÕu cã thªm søc thuyÕt phôc. g× ? 2. §Þa thÕ thµnh §¹i La: (l®) - HS tr×nh bµy - Về vị trí địa lý thuận lợi. - Gv nhËn xÐt. + Nơi trung tâm trời đất..

(34) ? Cuèi bµi chiÕu lµ lêi tuyªn bè: “ TrÉm muèn dùa vµo sù thuËn lîi cña đất ấy để định chỗ ở các khanh nghĩ thế nµo ? ? Em hiÓu g× vÒ t tëng, t×nh c¶m cña Lý C«ng UÈn qua lêi tuyªn bè ?. - Hs tr×nh bµy - Gv nhËn xÐt, bæ sung. Hoạt động 3 ? Vì sao nói chiếu dời đô ra đời phản ánh ý chí độc lập tự cờng và sự phát triển lớn m¹nh cña d©n téc §¹i ViÖt ? (Gv híng dÉn häc sinh). - Việc dời đô từ Hoa L về Đại La: Chứng tỏ nhà lý đủ sức chấm dứt dạng phong kiÕn c¸t cø. ThÕ vµ lùc cña d©n téc Đại Việt đủ sức sánh ngang với phơng bắc, định đô ở Thăng Long là thực hiện nguyện väng cña nh©n d©n giang s¬n vÒ mét cuéc sống mới, nguyện vọng xây dựng đất nớc độc lập tự cờng. ? Chứng minh chiếu dời đô có sức thuyết phôc lín ?. + Më ra 4 híng Nam, B¾c, §«ng T©y. + Cã thÓ rång cuén, hæ ngåi. + Réng mµ b»ng ph¼ng, cao tho¸ng,… + Lµ ®Çu mèi giao lu “ chèn tô héi 4 híng ” + Mảnh đất hng thịnh “ muôn vật phong phó ” => Đại La có đủ mọi điều kiện đảm bảo cho sự lâu bền của đất nớc, là kinh đô bậc nhất của đế vơng muôn đời. - Sau khi dùng lý lẽ để thuyết phục quần thần trong triều đình, nhà vua lại bày tỏ thái độ tôn trọng đối với mọi ngời bằng một lời hỏi ý kiến => Khẳng định ý chí dời đô từ Hoa L về Đại La. Thể hiện niềm tin tởng của mình về quan điểm dời đô là hîp ý nguyÖn mäi ngêi. III.Tæng kÕt-LuyÖn tËp. - KÕt cÊu: 3 phÇn (chÆt chÏ, l« gÝc). - Tr×nh tù lËp luËn: - Cã søc thuyÕt phôc: (lý – t×nh). + Nêu sử sách làm tiền đề, làm chỗ dùa cho lý lÏ. + Dïng dÉn chøng thùc tÕ thêi §inh, Lª -> chØ râ thùc tÕ Êy kh«ng phï hîp sù phát triển của đất nớc. Nhất thiết phải rời đô + §i tíi kÕt luËn: Thµnh §¹i La lµ n¬i tèt nhÊt.. IV.Còng cè: -T×m hiÓu thÓ chiÕu ? c©u v¨n biÕn ngÉu. V.DÆn dß: -Häc thuéc lßng phÇn ghi nhí. -Tìm hiểu trớc bài: Câu phủ định ----------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 91. Ngµy so¹n: 27/01.

(35) Câu phủ định A.Mục đích yêu cầu: - Hs hiểu rõ đặc điểm hình thức câu phủ định - Nắm vững chức năng của câu phủ định. Biết sử dụng câu phủ định phù hợp với tình huèng giao tiÕp. B.Ph¬ng ph¸p: C.ChuÈn bÞ: D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: - Nêu đặc điểm, hình thức, chức năng của câu cảm thán ? - Lµm bµi tËp 4 SGK. III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy và trò Hoạt động 1 -GV dùng đèn chiếu a. Nam ®i HuÕ! b. Nam kh«ng ®i HuÕ c. Nam cha ®i HuÕ d. Nam ch¼ng ®i HuÕ ? Các câu b, c, d có đặc điểm hình thức g× kh¸c víi c©u a? - HS tr×nh bµy - GV chèt kiÕn thøc. KiÕn thøc c¬ b¶n I. §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng 1. XÐt VD: => Nh÷ng tõ: kh«ng, cha, ch¼ng… lµ nh÷ng tõ miªu t¶ sù v¾ng mÆt cña sù vËt, sự việc hiện tợng…đợc nói đến trong câu. Gọi là câu phủ định. a. Nam đi Huế=>khẳng định sự có mặt cña Nam ë HuÕ. Cã diÔn ra.. ? So s¸nh c¸c c©u b, c, d cã g× kh¸c víi b, c, d: =>Th«ng b¸o, x¸c nhËn viÖc Nam c©u a vÒ chøc n¨ng? kh«ng di HuÕ. Kh«ng diÔn ra. (gäi lµ phñ - HS tr×nh bµy định miêu tả) - GV nhËn xÐt bæ sung ? Quan sát VD 2 (SGK) đèn chiếu. Trong ®o¹n trÝch trªn nh÷ng c©u nµo cã tõ ng÷ phủ định? Những từ ngữ đó dùng để làm g×? - HS tr×nh bµy - GV chèt kiÕn thøc. - Trong ®o¹n trÝch: thÇy bãi xem voi. + Không phải nó chần chẫn nh cái đòn cµn + §©u cã - Câu phủ định của thầy bói sờ ngà phủ định ý kiến của 1 ngời (Thầy sờ vòi) - Câu phủ định của thầy sờ sai phủ định c¶ ý kiÕn cña thÇy sê vßi, ngµ. => Nh vËy ngoµi ý th«ng b¸o, x¸c nhËn câu phủ định còn dùng để phản bác ý kiến, 1 nhận định (gọi là phủ định phản ? Vậy câu phủ định có đặc điểm, hình bác) (bác bỏ) thức chức năng gì? Có mấy loại phủ định? * Ghi nhớ: SGK - HS tr×nh bµy - GV chèt kiÕn thøc Hoạt động 2 BT 1 ( SGK ). Dùng đèn chiếu tìm câu II. Luyện tập. phủ định bác bỏ ? vì sao ? - Cụ cứ tởng thế đáy chứ nó có biết gì đâu ! - Không chúng con không đói nữa đâu => Vì nó phản ánh 1 ý kiến, 1 nhận định BT 2 ( SGK ): Những câu trên có ý nghĩa trớc đó..

(36) phủ định không ? Vì sao ? Đặt câu.. BT 3. - Cả 3 câu a, b , c đều là câu phủ định nhng lại có ý nghĩa khẳng định. a. Kh«ng ph¶i lµ kh«ng cã nghÜa b. Kh«ng ai kh«ng tõng ¨n c. Ai ch¼ng cã. Thay kh«ng = cha => ? - Cha: choắt cha dậy đợc, còn thoi thóp (không nhất định). - Không: hiển thị ý phủ định (nhất định).. BT 4 ( SGK ): Ph¸t phiÕu häc tËp. GV: Nh vậy có những câu phủ định không hiển thị ý nghĩa phủ định (BT 2), có những a. Đẹp gì mà đẹp -> phản bác ý kiến câu không phải là câu phủ định nhng lại khẳng định cái gì đó đẹp. b. Làm gì có chuyện đó -> phản bác tính có ý nghĩa phủ định (BT 4) chÊt thùc cña mét th«ng b¸o. c. Bµi th¬ nµy mµ hay -> ph¶n b¸c ý kiÕn khẳng địng bài thơ hay. d. Cô tëng t«i sung síng h¬n ch¨ng -> ph¶n b¸c ®iÒu mµ L·o H¹c ®ang nghÜ. => không phải là câu phủ định ( không có từ phủ định) chỉ đợc dùng để biểu thị ý phủ định. IV.Còng cè: -Phân biệt câu phủ định – câu khẳng định. V.DÆn dß: - Học thuộc chức năng, đặc điểm, hình thức phủ định - Lµm bµi tËp 5,6 SGK. --------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 92 Ngµy so¹n: 27/01. Chơng trình địa phơng (PhÇn tËp lµm v¨n) A.Mục đích yêu cầu: Gióp HS - Hiểu đợc những di tích về danh lam, thắng, lịch sử của quê hơng - Rèn kỹ năng sử dụng để làm văn thuyết minh - N©ng cao thªm t×nh yªu quª h¬ng B.Ph¬ng ph¸p: C.ChuÈn bÞ: -Giáo viên : Chuẩn bị trớc tài liệu về một số danh lam thắng cảnh ở địa phơng -Häc sinh: Nh trªn D.TiÕn tr×nh lªn líp I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cñ KiÓm tra Sù chuÈn bÞ cña HS III.Bµi míi I- ChuÈn bÞ.

(37) *Gv chia lớp thành 4 nhóm ,mỗi nhóm giao một đề tài phù hợp . + Nhãm 1 : Giíi thiÖu b·i t¾m Cöa tïng + Nhãm 2 : Giíi thiÖu CÇu HiÒn L¬ng + Giíi thiÖu c©y ®a ®Çu lµng + Giíi thiÖu khu nghÜa trang liÖt sÜ *Hớng dẫn HS điều tra đối tợng - §Õn tham quan trùc tiÕp - Tìm hiểu qua sách báo, tranh ảnh, bản đồ .. - T×m hiÓu qua c¸ch trß chuyÖn - So¹n dµn ý chi tiÕt cho bµi v¨n thuyÕt minh II-ThÓ hiÖn v¨n b¶n thuyÕt minh - Lần lợt mỗi nhóm cử 1 bạn đại diện lên trình bày - C¸c HS l¾ng nghe, söa ch÷a vµ bæ sung - GV tæng kÕt vµ cñng cè IV. Cñng cè : Nh¾c l¹Þ néi dung bµi häc ,nhËn xÐt bµi lµm cña HS V.DÆn dß: - Häc vµ lµm bµi tËp -So¹n bµi: HÞch tíng sÜ.

(38)

(39) TiÕt 93 Ngµy so¹n: 27/01. HÞch tíng sÜ (TrÇn Quèc TuÊn).. A.Mục đích yêu cầu: - Hs cảm nhận đợc lòng yêu nớc bất khuất của Trần Quốc Tuấn, của nhân dân trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng ngo¹i x©m, thÓ hiÖn qua lßng c¨m thï giÆc, tinh thÇn quyÕt chiÕn, quyÕt th¾ng kÎ thï x©m lîc. - Nắm đợc đặc điểm cơ bản của thể hịch, thấy đợc đặc sắc nghệ thuật của văn chính luËn cña hÞch tíng sÜ. - Biết nội dung bài học để viết văn nghị luận. -Giáo dục Hs lòng yêu quê hơng. Có ý thức đoàn kết đấu tranh chống kẻ thù xâm lợc B.Ph¬ng ph¸p: C.ChuÈn bÞ: D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: III.Bµi míi: ? Qua việc học “Chiếu dời đô, em hiểu đuợc khát vọng của vua và của dân tộc ? ” Em trân träng phÈm chÊt nµo cña Lý C«ng UÈn ? HS: - Khát vọng về đất nớc độc lập thống nhất, hùng cờng. - Phẩm chất: Lòng yêu nớc cao cả biểu hiện ở ý chí dời đô về Đại La để mở mang phát triển đất nớc, có tầm nhìn sáng suốt, có niềm tin mãnh liệt vào tơng lai ? Hoạt động của Thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n Hoạt động 1 I.T×m hiÓu chung ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt c¬ b¶n cña em vÒ t¸c gi¶ ? 1. T¸c gi¶: - Lµ ngêi cã c«ng lao lín trong c¸c cuéc kh¸ng - TrÇn Quèc TuÊn (1231 – 1300) chiÕn chèng M«ng -Nguyªn (1285, 1288). - Là ngời có phẩm chất cao đẹp. - Nhân dân tôn thờ ông là đức thánh trần và lập Có tài năng văn võ song toàn. đền thờ ở nhiều nơi trên đất nớc.. - HS tr×nh bµy. ? Bài hịch ra đời trong hoàn cảnh nào ? Trong 3 lÇn kh¸ng chiÕn chèng Nguyªn – M«ng th× cuéc kh¸ng chiÕn lÇn 2 lµ gay go phøc t¹p vµ quyÕt liÖt nhÊt giÆc cËy thÕ m¹nh ngang ngîc hống hách ta căm thù quyết tâm chiến đấu nhng trong hàng ngũ chiến sĩ cũng có ngời dao động, có t tởng cầu hoà. Để cuộc chiến đấu giành thắng lợi và để đánh bại t tởng dao động bàng quang của một số ít tớng sĩ. Trần Quốc Tuấn đã viết bài hịch nªu cao tinh thÇn quyÕt chiÕn, quyÕt th¾ng, khÝch lệ động viên, thuyết phục, kích động tinh thân yªu níc cña cac chiÕn sÜ. - HS tr×nh bµy- GV nhËn xÐt bæ sung. -§©y lµ mét VB cã lý lÏ s¾c bÐn võa s«i sôc nhiÖt. 2. T¸c phÈm - Bài thơ của Trần Quốc Tuấn đợc viÕt vµo kho¶ng tríc cuéc kh¸ng chiÕn chèng M«ng – Nguyªn lÇn thø 2 (1285)..

(40) huyết cách mạng, cần đọc rõ, diễn cảm qua mỗi đoạn thể hiện đợc sự hào hùng thân thiết của VB. 3. §äc. - GV đọc – HS đọc. Gv gi¶i thÝch theo SGK. Tõ khã: Toµn bé tõ khã SGK (lu ý 17, 18, 22, 23) ? Bµi hÞch cã thÓ chia thµnh mÊy phÇn ? nªu ý chÝnh (l®) cña mçi phÇn ? - HS tr×nh bµy. ? Bµi HÞch thuéc lo¹i v¨n b¶n nµo ? ? Theo em hÞch lµ thÓ v¨n nµo ? ? Thể hịch có đặc điểm gì khác và giống so với thể chiÕu ?. Hs so s¸nh víi thÓ chiÕu. GV: - Giống: Cùng đều là loại VB ban bố công khai, còng lµ thÓ v¨n nghÞ luËn, kÕt cÊu chÆt chÏ, lËp luËn s¾c bÐn, cã thÓ viÕt b»ng v¨n xu«i, v¨n vÇn hoÆc v¨n biÕn ngÉu. - Khác nhau: về mục đích và chức năng. + Chiếu dùng để ban bố mệnh lệnh. + Hịch dùng để cổ vũ, thuyết phục, kêu gọi  khÝch lÖ tinh thÇn t×nh c¶m ngêi nghe. Hoạt động 2 -Học sịnh đọc đoạn 1 ? Më ®Çu bµi hÞch TQT nªu ra nh÷ng tÊm g¬ng trung thÇn, nghÜa sÜ ? §ã lµ nh÷ng tÊm g¬ng nµo + Kü TÝn chÕt thay cho H¸n Cao §Õ. + Do Vò che gi¸o cho chiªu V¬ng. + Dự Nhợc nuốt than để báo thù cho chủ. + ThÇn Kho¸i chÆt tay cøu cho níc. + Kính Đức cứu thoát đờng thái Tông. + Cao Thanh m¾ng giÆc kh«ng theo kÕ nghÞch. + V¬ng C«ng Kiªn … chèng qu©n x©m lîc M«ng Cæ. + Cốt Đãi Ngột Công đánh bại quân Mông Cổ. ? Nêu ra nh vậy để làm gì ? - Hs tr×nh bµy. - Gv nhËn xÐt bæ sung.. 4. Bè côc: a. MB: Tõ ®Çu… Lu tiÐng tèt. Nªu g¬ng s¸ng trong lÞch sö b. TB: TiÕp theo: Ph©n tÝch t×nh hình ta địch. c. KB: Cßn l¹i: Nªu nhiÖm vô cÊp b¸ch khÝch lÖ lßng yªu níc -ThÓ lo¹i: V¨n nghÞ luËn.. II. Ph©n tÝch 1. Nªu g¬ng s¸ng trong lÞch sö: - Më ®Çu cuéc trß truyÖn nªu nh÷ng tÊm g¬ng.. => Các nhân vật này có địa vị cao thấp khác nhau, thuộc các thời đại kh¸c nhau nhng ë hä l¹i cã ®iÓm chung: S½n sµng chÕt v× vua, v× chñ tíng, kh«ng sî hiÓm nguy hoµn thµnh xuÊt s¾c nhiÖm vô => ? Em hãy cho biết qua phần mở bài đã đảm nhận trung nghĩa. đợc chức năng nào của bài hịch ?  Nªu g¬ng s¸ng khÝch lÖ tinh thÇn - Hs tr×nh bµy. th¬ng d©n ¸i Quèc. - Sau khi nêu gơng sáng trong sử sách để khích lệ ý chí lập công danh, hy sinh về nớc, tác giả đã.

(41) quay về thực tế trớc mắt. Đó chính là tình hình đất níc trong buæi lo¹n l¹c qu©n Nguyªn – M«ng l¨m le x©m lîc níc ta. -Học sinh đọc đoạn 2 ? Tác giả đã lột tả hình ảnh kẻ thù nh thế nào ? - Hs tr×nh bµy. Gv: ViÖc lét t¶ h×nh ¶nh kÎ thï gióp ta nhËn thÊy rất rõ sự tham lam tàn bạo của kẻ thù đòi ngọc lụa, h¹ch s¸ch vµng b¹c, vÐt hÕt kho, hung h½n nh hæ đói, đi lại nghênh ngang, bắt nạt tể phụ. H/ả “ lỡi cú diều, thân dê chó để chỉ sứ quân nguyên ” -> nçi c¨m thï giÆc, khinh bØ giÆc cña TQT. ChØ ra nỗi nhục lớn của mọi ngời khi chủ quyền đất nớc bÞ x©m ph¹m. ? Lòng yêu nớc và căm thù giặc của TQT đợc thể hiện qua thái độ và hành động nào ? Tình cảm của ông có tác động nh thế nào với tớng sĩ ? - HS tr×nh bµy. - Gv b×nh.. 2. Phân tích tình hình địch ta: * Quân địch: - Sø giÆc ®i l¹i nghªnh ngang ngoài đờng uốn lỡi cú diều mà chửi mắng triều đình đem thân chã dª mµ b¾t n¹t tÓ phô, miÖng hót tất liệt mà đòi ngọc lụa, giả hiªn nam v¬ng mµ thu b¹c vµng, vÐt kho thËt kh¸c nµo ®em thÞt mµ nuôi hổ đói. => Téi ¸c vµ sù ngang nghîc cña kÎ thï.. - Lßng yªu níc c¨m thï giÆc: + Quªn ¨n, mÊt ngñ. + Giữa đêm võ gối, ruột đau nh c¾t. + Nớc mắt đầm đìa. + C¨m tøc cha xÎ thÞt, lét da, nèt gan uèng m¸u kÎ thï… + DÉu tr¨m th©n nµy ph¬i ngoµi bôi cá + Ngh×n x¸c nµy gãi trong da ? Qua thái độ và HĐ ta hiểu đợc gì về vị chủ soái ngực…vui lòng. TQT ? => TQT ngêi anh hïng yªu níc: - HS tr×nh bµy. Đau xót đến quặn lòng trớc cảnh tình đất nớc, căm thù giặc đến bÇm gan tÝm ruét, mong röa nhôc đến mất ngủ quên ăn, vì nghĩa lớn mµ coi thêng th©n tan thÞt n¸t. ? Vậy thái độ, HĐ của TQT để khơi gợi điều gì ở  Khơi gợi sự đồng cảm của tớng tíng sÜ ? sĩ, chung một tình cảm yêu đất n- HS trình bày (hết tiết 1) íc c¨m thï giÆc. IV.Còng cè: - Theo em hÞch lµ thÓ v¨n nµo ? - Thể hịch có đặc điểm gì khác và giống so với thể chiếu ?. -Lòng yêu nớc và căm thù giặc của TQT đợc thể hiện qua thái độ và hành động nào ? -Tình cảm của ông có tác động nh thế nào với tớng sĩ ? V.DÆn dß: -Về nhà tiếp tụcđọc và tìm hiểu nhiệm vụ cấp bách của quân và dân thời Lý lúc bấy giờ là gì ?   TiÕt 94 Ngµy so¹n: 27/01 A.Mục đích yêu cầu:. HÞch tíng sÜ (T2) (TrÇn Quèc TuÊn)..

(42) - Hs cảm nhận đợc lòng yêu nớc bất khuất của Trần Quốc Tuấn, của nhân dân trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng ngo¹i x©m, thÓ hiÖn qua lßng c¨m thï giÆc, tinh thÇn quyÕt chiÕn, quyÕt th¾ng kÎ thï x©m lîc. - Nắm đợc đặc điểm cơ bản của thể hịch, thấy đợc đặc sắc nghệ thuật của văn chính luËn cña hÞch tíng sÜ. - Biết nội dung bài học để viết văn nghị luận. -Giáo dục Hs lòng yêu quê hơng. Có ý thức đoàn kết đấu tranh chống kẻ thù xâm lợc B.Ph¬ng ph¸p: C.ChuÈn bÞ: D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: -Theo em hÞch lµ thÓ v¨n nµo ? -Lòng yêu nớc và căm thù giặc của TQT đợc thể hiện qua thái độ và hành động nào ? -Tình cảm của ông có tác động nh thế nào với tớng sĩ ? III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n Hoạt động 1 II.Ph©n tÝch: ? Mối quan hệ ân tình của TQT đối với các t- - Mối quan hệ chủ tớng là mối quan íng sÜ lµ mèi quan hÖ nµo ? hệ đồng cảnh ngộ quan hệ chủ tớng để khích lệ tinh thần trung quân ái quốc. Quan hệ đồng cảnh ngộ để khÝch lÖ lßng ©n nghÜa thuû chung “ Lóc trËn m¹c x«ng pha th× cïng nhau sèng chÕt ” ? Mối quan hệ đó đã khích lệ điều gì ở tớng sÜ ? => KhÝch lÖ ý thøc tr¸ch nhiÖm vµ - HS tr×nh bµy. nghĩa vụ của mỗi ngời đối với vua tôi đất nớc. ? Sau khi nêu mối quan hệ thân tình TQT đã phª ph¸n chØ ra c¸i sai lÇm vµ hËu qu¶ cña sù sai lÇm cña c¸c tíng sÜ nh thÕ nµo ? - HS tr×nh bµy -GV: B×nh. => …Ban ®Çu Hèt TÊt LiÖt, gi÷a thÞt V©n Nam Vơng đó là ý chí quyết chiến thắng kẻ thù. TQT cßn chØ râ kÕt qu¶ cña viÖc rÌn luyÖn vâ nghÖ cßn níc, cßn nhµ (Th¸i Êp m·i m·i bÒn v÷ng).. Hoạt động 2 -Học sinh đọc đoạn 3 ? Trần Quốc Tuấn chỉ thái độ gì để tồn tại ?. - TQT đã phê phán dứt khoát, rạch rßi lèi sèng c¸ nh©n, hëng l¹c cña c¸c tíng sÜ. + Kh«ng biÕt nhôc, kh«ng biÕt then, kh«ng biÕt lo,.. => Thái độ bàng quang trớc vận mệnh của đất nớc. + Ham thó vui: Vui chäi gµ, cê b¹c, s¨n b¾n, say mª rîu chÌ, ca h¸t,… => quªn danh dù vµ bæn phËn. MÊt hết sinh lực, tâm trí đánh giặc. - HËu qu¶ níc mÊt nhµ tan (Ch¼ng nh÷ng th¸i Êp cña ta mµ cßn…) - ChØ ra nh÷ng viÖc nªn lµm: + Nªu cao tinh thÇn c¶nh gi¸c + Ch¨m lo tËp dît cung tªn, t¨ng cêng vâ nghÖ. 3. Nªu nhiÖm vô cÊp b¸ch.. - Thái độ dứt khoát hoặc địch, hoặc ? §o¹n cuèi cña bµi hÞch TQT v¹ch râ 2 con ®- ta. ờng đó là con đờng nào? - TQT vạch rõ 2 con đờng: Sống Chính thái độ dứt khoát này đã giúp học, các t- hoặc chết. Muốn sống thì phải dứt.

(43) ớng sĩ những ngòi còn thờ ơ, do dự hãy đứng sang hµng ngò qu©n chiÕn th¾ng. - Học tập binh th có ý nghĩa nghị lực, phải đạo thần chủ => đánh tan giặc ngoại xâm. Hoạt động 3 ? Trong 2 đoạn văn tác giả đã dùng những biện ph¸p NT g× ? §iÖp ng÷ liÖt kª, phÐp liÖt kª, so s¸nh, c©u v¨n biến ngẫu đặc biệt nghệ thuật tơng phản đối lập chØ râ ®Çu hµng giÆc th× thÊt b¹i cïng víi c©u phủ định “ không còn cũng mất ”. Khi nêu viễn cảnh chiến thắng dùng câu khẳng định “ mãi vững bền, đời hởng thụ ”.) - HS tr×nh bµy - Gv nhËn xÐt. ? Em cảm nhận đợc những điều sâu sắc nào từ nội dung bài hịch? những đặc sắc nghệ thuật? - HS tr×nh bµy. - GV chèt kiÓm tra.. kho¸t víi kÎ thï vµ thêng xuyªn häc tập binh th để thuyết phục tớng sĩ. IV. Tæng kÕt – luyÖn tËp: 1.NT: KÕt cÊu chÆt chÏ kÕt hîp hµi hoµ lý vµ t×nh. Ng«n ng÷ lËp luËn s¾c bÐn. Cã søc thuyÕt phôc. - Cïng nh÷ng ®iÖp ng÷ liÖt kª, so sánh đối lập.. 2. ND: - Nh÷ng lêi khÝch lÖ ch©n t×nh cña TQT víi tíng sÜ vÒ sù cÇn thiÕt ph¶i häc tËp binh th. - Lßng yªu níc c¨m thï giÆc s©u s¾c cña TQT vµ cña nh©n d©n nhµ trÇn. - Câu văn biến ngẫu -> cân đối nhịp nhµng, gîi h×nh ¶nh.. IV.Còng cè: - GV híng dÉn häc sinh gi¶i quyÕt bµi tËp 1,2 sgk. - Gv cñng cè bµi, híng dÉn häc bµi ë nhµ. V.DÆn dß: -Đọc và tìm hiểu trớc bài: Hành động nói ---------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 95: Ngµy so¹n: 05/02 Hành động nói. A.Mục đích yêu cầu: - Giúp HS hiểu nói cũng là một thứ hành động. - Số lợng hành động nói khá lớn. Nhng có thể quy lại một số kiểu. - Có thể sử dụng những kiểu câu đã học để sử dụng một lúc hành động nói. B.Ph¬ng ph¸p: C.ChuÈn bÞ: D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp bµi míi III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n Hoạt động 1 I. Hành động nói là gì ? -Học sinh đọc ví dụ 1. XÐt vÝ dô sgk. ? Lý th«ng nãi víi Th¹ch Sanh nh»m môc - Lý th«ng nãi víi Th¹ch Sanh nh»m ®Èy đích gì ? Thạch Sanh đi để mình hởng lợi ? Câu nào thể hiện rõ nhất mục đích đấy ? “ Th«i b©y giê nh©n trêi cha s¸ng em h·y trèn ngay ®i ”.

(44) ? Lý Thông có đạt đợc mục đích của mình - Có kh«ng ? ? Chi tiÕt nµo nãi lªn ®iÒu Êy ? - Th¹ch Sanh véi v· tõ gi· mÑ con lý - HS tr×nh bµy. Th«ng ra ®i. - Gv nhËn xÐt. ? Thế nào là hành động nói ? -Gọi Hs đọc ghi nhớ SGK Hoạt động 2 ? Xác định mục đích nói trong mỗi câu ?. - Bằng lời nói  hành động nói. 2. Ghi nhí: SGK II.Một số kiểu câu hành động nói thờng gặp. 1.VÝ dô - Con trâu ấy là của vua nuôi đã lâu. Kiểu tr×nh bµy. - Nay em giÕt nã ch¾c kh«ng khái téi chÕt  KiÓu ®e do¹ - Th«i b©y giê chèn ®i mau KiÓu yªu cÇu. - Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu  høa hÑn.. - XÐt vÝ dô 2 ( SGK ). ? Chỉ ra HĐ nói, nêu mục đích của mỗi - VËy th× b÷a sau con ¨n ë ®©u  hái H§ ? - Con sÏ ¨n nhµ cô nghÞ th«n ®oµi - HS tr×nh bµy  th«ng b¸o. - U nhất định bán con đấy ?  hỏi. - Khèn n¹n th©n con thÕ nµy, trêi ¬i. ? Vậy thì có những kiểu hành động nào ?  Béc lé t×nh c¶m - HS tr×nh bµy 2. Ghi nhí: SGK - GV chèt kiÓm tra Hoạt động 3 BT 1. III. LuyÖn tËp: ? TQT viết hịch tớng sĩ nhằm mục đích gì ? 1- KhÝch lÖ tinh th©n yªu níc c¨m thï giÆc - KhÝch lÖ tíng sÜ häc tËp binh th (GV híng dÉn häc sinh t×m c¸c c©u trong BT 2 bµi hÞch).. BT 3. 2- Bác trai đã khá rồi chứ ? hỏi- Cảm ơn cô … mÖt l¾m. tr×nh bµy - Nµy b¶o b¸c Êy trèn ®i ®©u th× trèn … ý kiÕn - VËy ch¸u còng nghÜ nh cô… tr×nh bµy - Thế thì bảo … đối chiếu 3a. Anh phải hứa với em - (yêu cầu đề nghÞ) b. Anh høa ®i – (yªu cÇu ®k) c. Anh xin høa – (høa hÑn).. IV.Còng cè: - Hành động nói là gì ? - Các kiểu hành động nói. V.DÆn dß:.

(45) -VÒ nhµ lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i SGK. -TiÕt sau tr¶ bµi viÕt sè 5. (Xem l¹i v¨n thuyÕt minh)  .

(46)

(47)

(48) TiÕt 96. Ngµy so¹n: 05/02 Tr¶ bµi viÕt sè 5 A.Mục đích yêu cầu: - Gióp häc sinh nhËn biÕt vµ rót kinh nghiÖm cho bµi v¨n thuyÕt minh. - HS biÕt söa ch÷a bµi viÕt cña m×nh. B.Ph¬ng ph¸p NhËn xÐt-§¸nh gi¸-LuyÖn tËp C.ChuÈn bÞ: D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n Hoạt động 1 I. Xác định yêu cầu đề bài. -Gv cho học sinh xác định yêu cầu đề 1. Ưu điểm: bµi, gv nhËn xÐt u nhîc ®iÓm - Xác định đúng thể loại: văn thuyết minh. - Nêu đợc đối tợng cần thuyết minh. - §¶m b¶o bè côc: 3 phÇn. - Ng«n ng÷ ng¾n gän, râ rµng chÝnh x¸c. - Bài viết tơng đối khách quan. - VËn dông ph¬ng ph¸p nªu vÝ dô, sè liÖu, so s¸nh, m« t¶,… phï hîp víi yªu cÇu bµi v¨n. -GV ®a ra mét sè tån t¹i trong bµi v¨n 2. KhuyÕt ®iÓm. cña häc sinh. - Cha tập trung làm nổi bật đặc điểm đối tợng cÇn thuyÕt minh. - Mét sè bµi lµm s¾p xÕp cha hîp lý. - c¸ch dïng tõ thiÕu chÝnh x¸c. - Ngôn ngữ diễn đạt cha có tính thuyết phục - Sai nhiÒu lçi chÝnh t¶. Hoạt động 2 II. GV đọc một số bài mẫu. - Hs söa l¹i nh÷ng chç sai. 1. Lo¹i bµi kiÓm tra giái. 2. Lo¹i bµi trung b×nh. 3. Lo¹i bµi yÕu kÐm. E.Tæng kÕt rót kinh nghiÖm: *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: Gọi 1 hs có bài viết xuất sắc đọc bài *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: VÒ nhµ hoµn thµnh viÖc söa lçi sai trong bµi v¨n thuyÕt minh. *Rót kinh nghiÖm:.

(49)  TiÕt 97 Ngµy so¹n: 28/2 Níc §¹i ViÖt ta (Trích Bình Ngô đại cáo) (NguyÔn Tr·i). A.mục tiêu cần đạt: 1.KiÕn thøc - S¬ gi¶n vÒ thÓ c¸o -Hoàn cảnh lịch sử liên quan đến sự ra đời của bài cáo -Nh÷ng t tëng tiÕn bé cña bµi c¸o 2.Kû n¨ng: - §äc, hiÓu v¨n b¶n theo thÓ c¸o -Nhận thấy đặc điểm của thê văn NL thời trung đại ở thể cáo 3.Thái độ: - Giáo dục HS lòng yêu quê hơng, đất nớc, lòng tự hào dân tộc. B.Ph¬ng ph¸p: C.ChuÈn bÞ: -Gi¸o viªn: SGK, SGV. -Häc sinh: So¹n bµi. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò : 3. Bµi míi. NguyÔn Tr·i ( øc Trai) kh«ng chØ lµ t¸c gi¶ cña nh÷ng bµi th¬ n«m, bµi phó nh C«n s¬n ca, núi phú Chí Linh… mà ônng còn là tác giả của Bình Ngô đại cáo (1428)- bản thiên cổ hùng văn, xứng đáng đợc gọi là bản tuyên ngôn độc lập lần thứ hai trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động1 I.T×m hiÓu chung -HS đọc chú thích 1.T¸c gi¶-T¸c phÈm ? Em h·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶? ? Em h·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c phÈm? * T¸c gi¶. NguyÔn Tr·i( 1380-1442) hiÖu øc Trai- Chi Ng¹i- Céng Hßa - ChÝ Linh - H¶i D¬ng. ¤ng lµ nhµ yªu níc, anh hïng d©n téc. - Ông là ngời Việt Nam đầu tiên đợc UNESCO c«ng nhËn lµ danh nh©n v¨n hãa thÕ giíi(1980). *T¸c phÈm. - 17/12/1428 NguyÔn Tr·i thay mÆt Lª Lîi viÕt nên bài cáo để tuyên bố đất nớc đã đợc thái bình. - Văn bản đợc coi là bản tuyên ngôn độc lập lần 2. -GV hớng dẫn đọc-> đọc mẫu-> gọi HS đọc -> HS nhËn xÐt-> GV nhËn xÐt 2. §äc- T×m hiÓu chó thÝch. ? Văn bản đợc chia làm mấy phần? Nội dung chÝnh cña tõng phÇn? 3. Bè côc..

(50) - PhÇn 1: Hai c©u th¬ ®Çu: §Ò cao nguyên lí nhân nghĩa làm tiền đề. - PhÇn 2: T¸m c©u th¬ tiÕp theo: Quan niệm về tổ quốc- chân lí độc lËp d©n téc. - PhÇn 3: cßn l¹i: DÉn chøng tõ thùc tiễn lịch sử để làm sáng tỏ sức mạnh Ho¹t §éng 2 cña nguyªn lÝ nh©n nghÜa vµ søc ? Bµi viÕt thuéc thÓ lo¹i g×? mạnh của chân lí độc lập dân tộc. -> Thuộc thể loại cáo và đợc viết theo lối văn II. Tìm hiểu văn bản. biÒn ngÉu. ? VËy em hiÓu c¸o lµ g×? -> Cáo: là văn nghị luận cổ đợc vua chúa, thủ lĩnh viết để trình bày một chủ trơng, công bố kết quả một sự nghiệp để mọi ngời cùng biết. ? T tëng nh©n nghÜa cña NguyÔn Tr·i lµ g×? ? Em hiÓu yªn d©n lµ g×? -> Nh©n nghÜa kh«ng chØ trong quan hÖ ngêi víi ngêi mµ cßn cã trong quan hÖ gi÷a d©n téc víi d©n téc-> §©y lµ sù ph¸t triÓn cña t tëng nh©n nghÜa ë NguyÔn Tr·i so víi nho gi¸o. ( Nh©n nghÜa trong nho gi¸o chñ yÕu lµ mèi quan hÖ gi÷a ngêi víi ngêi). 1. Nguyªn lÝ nh©n nghÜa. - T tëng nh©n nghÜa cña NguyÔn Tr·i lµ: Yªn d©n, trõ b¹o. - Yên dân -> Làm cho dân đợc hởng an lµnh h¹nh phóc, muèn yªn d©n th× ph¶i diÖt trõ mäi thÕ lùc tµn b¹o. -> Nh vËy nh©n nghÜa g¾n liÒn víi yªu níc chèng x©m lîc. - Nh©n nghÜa- yªn d©n- trõ b¹o -yªu nớc- chống xâm lợc- bảo vệ đất nớc vµ nh©n d©n chÝnh lµ ch©n lÝ kh¸ch quan, là nguyên lí gốc, là tiền đề t tởng, là cơ sở lí luận, nguyên nhân mäi th¾ng lîi cña nghÜa qu©n Lam S¬n.. 2. Chân lí về sự tồn tại độc lập có ? Tác giả đã đa ra những yếu tố nào để để xác chủ quyền của dân tộc Đại việt. định chủ quyền của dân tộc? - Nền văn hiến lâu đời. - Khu vùc l·nh thæ. ? Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào? - Phong tục tập quán. -> So sánh : Đặt ta ngang hàng về trình độ chính - Truyền thống lịch sử. trị, chế độ với TQ. - Chế độ riêng. ? So víi bµi s«ng nói níc Nam yÕu tè nµo kh¼ng -> §Ò cao v¨n ho¸, con ngêi vµ lÞch định chủ quyền của dân tộc đợc bổ sung trong N- sử…đánh dấu sự phát triển, và tầm íc §¹i ViÖt? cao t tëng cña NguyÔn Tr·i.  Tríc chØ cã l·nh thæ, chñ quyÒn. Nay bæ sung thªm v¨n hiÕn, phong tôc tËp qu¸n, lÞch sö. ? §Ó t¨ng søc thuyÕt phôc cho b¶n tuyªn ng«n độc lập Nguyễn Trãi đã dùng những từ ngữ nào - Từ trớc, vốn xng, đã lâu, đã chia, còng kh¸c-> lµ niÒm tù hµo d©n téc để khẳng định chủ quyền của dân tộc? s©u s¾c, m¹nh mÏ, lµ ch©n lÝ hiÓn nhiên, lịch sử đã chứng minh độc lập chñ quyÒn cña §¹i ViÖt. 3. Khẳng định sức mạnh của chân lí ? Tác giả đã dẫn ra những sự kiện lịch sử nào? chÝnh nghÜa. - Lu Cung - thÊt b¹i.

(51) - Triªô TiÕt - ph¶i tiªu vong. - Toa đô - bắt sống ? Những chi chi tiết đó nói lên điều gì? - ¤ M· - bÞ giÕt . -> Tác giả đã đa ra những minh chøng ®Çy tÝnh thuyÕt phôc vÒ søc -Gọi hS đọc phần nghi nhớ m¹nh cña nh©n nghÜa, ch©n lÝ -> søc mạnh của chính nghĩa, đồng thời thể Hoạt động 3 hiÖn niÒm tù hµo d©n téc. ? Em h·y kh¸i qu¸t tr×nh tù lËp luËn trong ®o¹n * Ghi nhí :SGK( T. 69) trÝch Níc §¹i ViÖt ta? III. LuyÖn tËp. - Nguyªn lÝ nh©n nghÜa: + Yên dân: Bảo vệ đất nớc để yên d©n. + Trõ b¹o: GiÆc minh x©m lîc. - Chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyÒn cña D©n téc §¹i ViÖt: + Văn hiến lâu đời. + L·nh thæ riªng. + Phong tôc riªng. + LÞch sö riªng. + Chế độ chủ quyền riêng. => Søc m¹nh cña nh©n nghÜa, søc mạnh của độc lập dân tộc. B.Ph¬ng ph¸p vµ kiÕn thøc d¹y häc: *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: ? So với bài sông núi nớc Nam yếu tố nào khẳng định chủ quyền của dân tộc đợc bổ sung trong Níc §¹i ViÖt ta? *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: - Häc thuéc lßng v¨n b¶n - Soạn bài: Hành động nói *Rót kinh nghiÖm:  TiÕt 98 Ngµy so¹n:3/3/2011 ¤n tËp vÒ luËn ®iÓm A.mục tiêu cần đạt: I.chuÈn kiÕn thøc kû n¨ng: 1.KiÕn thøc : -N¾m kh¸i niÖm luËn ®iÓm -Quan hệ giữa luận điểm với các vấn đề nghị luận, quan hệ giữa các luận điểm trong bài văn nghÞ luËn. 2.Kû n¨ng: -T×m hiÓu, nhËn biÕt, ph©n tÝch luËn ®iÓm -S¾p xÕp c¸c luËn ®iÓm trong bµi v¨n NL 3.Thái độ: - Yªu thÝch v¨n nghÞ luËn. b. ChuÈn bÞ.

(52) +Gi¸o viªn: So¹n bµi, kÎ b¶ng trong SGK vµo b¶ng phô. +Häc sinh: §äc vµ t×m hiÓu luËn ®iÓm ë s¸ch gi¸o khoa líp 7 c.Ph¬ng ph¸p: DiÔn dÞch-Quy n¹p vµ luyÖn tËp d. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định tổ chức : 2. KiÓm tra bµi cò : KÕt hîp bµi míi. 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc Hoạt động 1 I. ¤n kh¸i niÖm vÒ luËn ®iÓm. ? LuËn ®iÓm lµ g×?  LuËn ®iÓm lµ ý kiÕn thÓ hiÖn t tëng , quan ®iÓm của bài văn đợc nêu ra dới hình thức câu khẳng định (hay phủ định) đợc diễn đạt sáng tỏ, dễ hiểu, nhÊt qu¸n. -Cho HS sinh tr¶ lêi c©u 1/I VÝ dô 1. ? Lựa chọn câu trả lời đúng? -Không chọn a vì vấn đề không ? Bài tinh thần yêu nớc của nhân dân ta có những phải là luận điểm mà Vấn đề là câu hỏi đặt ra trong bài văn NL để tìm luËn ®iÓm nµo? ? LuËn ®iÓm nµo lµm c¬ së xuÊt ph¸t, luËn ®iÓm c¸ch gi¶i quyÕt. Hay nãi c¸ch kh¸c, luËn ®iÓm lµ c©u tr¶ lêi cho c©u hái nµo dïng lµm kÕt luËn cña bµi? để giải quyết vấn đề. -Kh«ng chän b v× nã lµ mét phÇn (Khía cạnh) của vấn đề không phải lµ luËn ®iÓm -Chọn c vì luận điểm này đóng vai trß cùc kú quan träng trong bµi v¨n nghÞ luËn. NÕu kh«ng cã hÖ thèng luËn ®iÓm th× bµi v¨n nghÞ luËn sÏ bÞ vì vôn, th¹m chÝ kh«ng cßn lµ bµi v¨n NL n÷a VÝ dô 2. ? Trong bài tinh thần yêu nớc.. có những luận điểm -Nhân dân ta có truyền thống yêu nnào. Xác định luận điểm nh vậy đúng hay sai? vì ớc nồng nàn Luận điểm cơ sở, sao? xuÊt ph¸t. - Nh÷ng biÓu hiÖn cña truyÒn thèng …. tiªu biÓu nhÊt. - Nh÷ng biÓu hiÖn cô thÓ…. kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. -.Kh¬i gîi vµ khÝch thÝch søc m¹nh… mçi ngêi d©n ViÖt Nam.  Luận điểm chính dùng để kết luËn. ChØ cã 2 luËn ®iÓm ? Tìm hệ thống luận điểm của chiếu dời đô? -Lđ’1: Lý do cần phải dời đô -Lđ’ 2:Lý do để coi thành Đai la là kinh đô bậc nhất của đề vơng muôn đời. Cả 2 Lđ đó cha phải là luận điểm vì mới chỉ là bộ phận khác nhau của vấn đề, cha thể hiện đợc ý kiến t tëng quan ®iÓm. Mµ hÖ thèng luËn ®iÓm cña chiÕu dời đô là: +Dời đô là việc trọng đại của vua chúa, trên thuận.

(53) ý trêi, díi theo lßng d©n, mu toan nghiÖp lín, tÝnh kÕ l©u dµi (L® c¬ së xuÊt ph¸t) +Các nhà Đinh lê không chịu dời đô nên triều đại ng¾n ngòi, tr¨m hä ph¶i hao tèn. Mu«n vËt kh«ng đợc thích nghi +Thành Đại la xét về mọi mặt xứng đáng là kinh đô của muôn đời +Vậy, Vua sẽ dời đô ra đó (Luận điểm chính kết luËn ? Vậy luận điểm là gì ? (HS đọc dấu chấm thứ nhất trong ghi nhí) Hoạt động 2 II. Mèi quan hÖ gi÷a luËn ®iÓm với vấn đề cần giải quyết trong ? Vấn đề chính nêu ra trong bài tinh thần yêu nớc bài văn nghị luận. cña nh©n d©n ta lµ g×? 1. VÝ dô 1. Lµ: -TruyÒn thèng yªu níc cña nh©n d©n ViÖt Nam trong lÞch sö dùng níc vµ gi÷ níc. ? Có thể làm sàng tỏ vấn đề đó đợc không, nếu trong bµi v¨n B¸c chØ ®a ra luËn ®iÓm:”§ång bµo ta ngµy nay cã lßng yªu níc nång nµn”  Kh«ng, v× nÕu chØ cã luËn ®iÓm này thì cha đủ chứng minh một cách toàn diện truyền thống yêu n? Nếu chỉ có luận điểm các triều đại trớc đây đã ớc của nhân dân ta. nhiều lần thay đổi kinh đô thì mục đích của nhà b. Luận điểm trên cha đủ để làm vua khi ban chiếu có thể đạt đợc không? vì sao? sáng tỏ vấn đề cần phải dời đô đến Đại La. Vì ngời nghe( đọc) cha hiểu tại sao phải dời đô một cách cụ thể Hoạt động 3: vµ thuyÕt phôc. -Giáo viên treo bảng phụ. Gọi 1 em đọc nội dung ? §Ó viÕt bµi tËp lµm v¨n em sÏ chän hÖ thèng III. Mèi quan hÖ gi÷a c¸c luËn nµo? -GV gîi ý (Mçi hÖ thèng cã bao nhiªu luËn ®iÓm, ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn. gi÷a c¸c luËn ®iÓm cã mèi quan hÖ nh thÕ nµo …) - Chän hÖ thèng 1 Cho HS ph¸t biÓu ý kiÕn ? Từ đó em rút ra đợc kết luận gì về luận điểm và mèi quan hÖ gi÷a c¸c luËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn?  *Ghi nhí: SGK (T. 75) GV treo b¶ng nµy lªn HÖ thèng 1 gåm 3 luËn ®iÓm HÖ thèng 2 gåm 4 luËn ®iÓm a.Luận điểm a làm sáng tỏ vấn đề tác dụng a.Luận điểm a cha chính xác vì đổi mới PP của PP học tập đến kết quả học tập häc tËp míi chØ lµ 1 trong nh÷ng ®iÒu kiÖn để nâng cao kết quả học tập. Thâm chí ngợc lại nếu chỉ đổi mới đơn thuần thì chẳng có t¸c dông g×..

(54) b.Nó trả lời câu hỏi vì sao lại cần đổi mới b.Cha chính xá vừa thiếu thực tế lại trùng PP häc tËp cò. LuËn ®iÓm nµy lµ kÕ thõa vµ lÆp víi luËn ®iÓm a ph¸t triÓn ý cña luËn ®iÓm a. c. Lđ’ này lại ngoài vấn đề cần giải quyết c.Giải quyết khía cạnh vấn đề quan trọng d. Mang tính kết luận nhng vì dựa trên 3 nhÊt cÇn häc theo PP häc tËp míi, v× nh÷ng L®’ cha chuÈn vµ lén xén nªn kÕt luËn thiÕu u ®iÓm vµ hiÖu qu¶ næi bËt h¬n so víi PP c¬ së v÷ng ch¾c, nªn kh«ng thuyÕt phôc häc tËp cò.  V× vËy nªn chän HÖ thèng 2 *Gọi HS đọc ghi nhớ mục 3 & 4 Hoạt động 4: IV. LuyÖn tËp. * Hoạt động nhóm.(13 phút) BT1: Chän L§: NguyÔn Tr·i lµ ngêi anh hïng d©n téc BT2: Ph¶i lµm rá GD lµ ch×a khãa cña t¬ng lai. NghÜa lµ GD gãp phÇn më ra t¬ng lai cho loµi ngêi trên trái đất. Vì vậy luận điểm: Nớc ta là 1 nớc văn hiến có truyền thống giáo dục lâu đời là không phï hîp. Bµi tËp 2. a. Chän luËn ®iÓm: 1, 2, 3, 4, 6, 7. b. S¾p xÕp c¸c luËn ®iÓm: - GD víi sù nghiÖp gi¶i phãng con ngời khỏi ách áp bức bóc lột và đạt tíi sù ph¸t triÓn chÝnh trÞ vµ x· héi tiÕn bé. - GV giao nhiÖn vô: Em sÏ chän nh÷ng luËn ®iÓm - GD gãp phÇn ®iÒu chØnh gia t¨ng nµo. d©n sè, b¶o vÖ m«i trêng, gãp phÇn + Em sẽ sắp xếp các luận điểm đã lựa chọn( và sửa tăng trởng kinh tế. l¹i, nÕu cÇn) theo tr×nh tù nµo. - GD góp phần đào tạo các thế hệ - Nhiệm vụ: Các nhóm tập trung giải quyết vấn đề. con ngời cho tơng lai. TE hôm nay - §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi. lµ thÕ giíi ngµy mai. - HS nhËn xÐt-> GV nhËn xÐt. - Bëi vËy, GD lµ ch×a khãa cña t¬ng lai, më ra thÕ giíi t¬ng lai cho con ngêi. E.Tæng kÕt rót kinh nghiÖm: *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: -LuËn ®iÓm lµ g× ? Mèi quan hÖ gi÷a c¸c luËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn? *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: -Häc thuéc phÇn ghi nhí. - So¹n bµi :ViÕt ®o¹n v¨n tr×nh bµy luËn ®iÓm *Rót kinh nghiÖm:  TiÕt 99 Ngµy so¹n:2/3/2011 Hành động nói a.Môc tiªu I.chuÈn kiÕn thøc kû n¨ng: 1.KiÕn thøc : -Cách dùng các kiểu câu để thực hiện hành động nói. 2.Kû n¨ng: -Sử dụng các kiểu câu để thực hiện hành động nói phù hợp 3.Thái độ: - Cã ý thøc t×m hiÓu sù phong phó cña tiÕng ViÖt. II.N©ng cao më réng:.

(55) b. ChuÈn bÞ - GV: So¹n bµi, Ghi c¸c vÝ dô vµo b¶ng phô - HS: Xem tríc bµi. c.Ph¬ng ph¸p vµ kiÕn thøc d¹y häc: DiÔn dÞch-Quy n¹p §éng n·o suy nghÜ vµ luyÖn tËp D.TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định tổ chức : 2. KiÓm tra bµi cò (5 phót) -§äc thuéc lßng ®o¹n trÝch Níc §¹i ViÖt ta vµ nªu néi dung chÝnh cña ®o¹n trÝch? 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1 I. Cách thực hiện hành độngnói . Hoạt động nhóm.(7 phút) - GV giao nhiện vụ: Xác định mục đích nói 1.Ví dụ . cña c¸c c©u trong vÝ dô 1 vµo b¶ng tæng hîp 2. NhËn xÐt kÕt qu¶. - Câu 1, 2, 3 dùng để trình bày. - Nhiệm vụ: Các nhóm tập trung giải quyết - Câu 4, 5 dùng để điều khiển ( cầu vấn đề. khiÕn) - §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi. ? Trong đoạn văn trên cùng là câu trần - Câu trần thuật thực hiện hành động nói thuật, nhng chúng có thể có những mục đích trình bày gọi là cách dùng trực tiếp. khác nhau và thực hiện những hành động nói - Câu trần thuật thực hiện hành động nói kh¸c nhau vËy chóng ta cã thÓ rót ra nhËn cÇu khiÕn gäi lµ c¸ch dïng gi¸n tiÕp. xÐt g×? ? Em h·y lÊy vÝ dô minh häa vÒ c¸ch dïng trùc tiÕp, cho kiÓu c©u ghi vÊn, cÇu khiÕn, c¶m th¸n, trÇn thuËt? -Mấy giờ thì đá trận chung kết ?  Câu nghi vấn thực hiện hành động hỏi. - H·y ®i ngay kÎo muén!-- C©u cÇu khiÕn thực hiện hành động điều khiển. - Ôi chao, biển chiều thật đẹp!  Câu cảm thán thực hiện hành động bộc lộ cảm xúc. - Trêi ®ang ma to.  C©u trÇn thuËt thùc hiÖn hành động thông báo. * Ghi nhí : SGK -Gọi HS đọc phần ghi nhớ II.LuyÖn tËp. Hoạt động 2 1. Bµi tËp 1. * Hoạt động nhóm.(7 phút) - Từ xa các….đời nào không có? Thực - GV giao nhiện vụ: Tìm các câu nghi vấn hiện hành động khẳng định. trong bài Hịch tớng sĩ của Trần Quốc Tuấn. - Lúc bấy giờ…. có đợc không?->Thực những câu ấy đợc dùng để làm gì. Vị trí của hiện hành động phủ định. mçi c©u nghi vÊn trong tõng ®o¹n v¨n cã liªn - Lóc bÊy giê, dÉu c¸c ng¬i kh«ng quan nh thế nào đến mục đích nói của nó? muốn….đợc không? -> Thực hiện hành - Nhiệm vụ: Các nhóm tập trung giải quyết động khẳng định. vấn đề. - Vì sao vây?-> Thực hiện hành động gây - §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi. sù chó ý. - Nếu vậy,… trời đất nữa? -> Thực hiện hành động phủ định. * C©u nghi vÊn ë ®o¹n v¨n ®Çu t¹o t©m thÕ cho tíng sÜ chuÈn bÞ nghe nh÷ng lÝ lÏ cña t¸c gi¶. * C©u nghi vÊn ë ®o¹n v¨n gi÷a bµi.

(56) ? Tìm những câu trần thuật có mục đích cầu khiÕn trong ®o¹n trÝch vµ cho biÕt h×nh thøc diễn đạt ấy có tác dụng nh thế nào trong công tác động viên quần chúng?. ? Tìm các câu có mục đích cầu khiến trong ®o¹n trÝch. Mçi c©u Êy thÓ hiÖn quan hÖ gi÷a c¸c nh©n vËt vµ tÝnh c¸ch nh©n vËt nh thÕ nµo?. thuyết phục, động viên, khích lệ tớng sĩ. * C©u nghi vÊn ë ®o¹n v¨n cuèi kh¼ng định chỉ có một con đờng là chiến đấu đến cùng để bảo vệ bờ cõi. 2. Bµi tËp 2 sgk. - Tất cả các câu trần thuật đề thực hiện hành động cầu khiến, kêu gọi. - Cách dùng gián tiếp này tạo ra sự đồng c¶m s©u s¾c, nã khiÕn cho nguyÖn väng cña l·nh tô trë thµnh nguyÖn väng thiÕt th©n cña mçi ngêi 3.Bµi tËp 3 - DÕ Cho¾t: + Song anh…..d¸m nãi... + Anh đã nghĩ thơng em ….em chạy sang ….  DÕ Cho¾t yÕu ®uèi nªn cÇu khiÕn nh· nhÆn, mÒm máng, khiªm tèn. - DÕ MÌn: + đợc, chú mình …. ra nào. + Th«i, im c¸i ®iÖu…….Êy ®i.  DÕ MÌn û thÕ lµ kÎ m¹nh nªn giäng ®iÖu ra lÖnh ng¹o m¹n, h¸ch dÞch.. E.Tæng kÕt rót kinh nghiÖm: *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: -Muốn thực hiện hành động nói ta phải làm gì? *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: -Lµm bµi tËp 4, 5 - So¹n bµi: ¤n tËp vÒ luËn ®iÓm  TiÕt 100 Ngµy so¹n: 05/03 ViÕt ®o¹n v¨n tr×nh bµy luËn ®iÓm A.mục tiêu cần đạt: I.chuÈn kiÕn thøc kû n¨ng: 1. Kiến thức: HS nhận thức đợc ý nghĩa quan trọng của việc trình bày luận điểm trong một bµi v¨n nghÞ luËn. - BiÕt c¸ch viÕt ®o¹n v¨n tr×nh bµy mét luËn ®iÓm theo c¸ch ®iÔn dÞch vµ quy n¹p. 2. KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng nhËn diÖn, ph©n tÝch ®o¹n v¨n nghÞ luËn, x©y dùng luËn ®iÓm, luËn cø, lËp luËn vµ viÕt hai ®o¹n v¨n ngghÞ luËn: diÔn dÞch, quy n¹p. 3.Thái độ :Yêu thích văn nghị luận. II.N©ng cao më réng: b.ChuÈn bÞ +Gi¸o viªn: So¹n bµi +Häc sinh: §äc vµ t×m hiÓu tríc bµi B.Ph¬ng ph¸p: Vấn đáp – Luyện tập d. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định tổ chức : 2. KiÓm tra bµi cò: (5 phót).

(57) ? LuËn ®iÓm lµ g×? mèi quan hÖ gi÷a c¸c luËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn? 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1 I. Tr×nh bµy luËn ®iÓm thµnh mét -Cho HS đọc ví dụ a và b ở mục I ®o¹n v¨n nghÞ luËn. 1. VÝ dô 1. ? Đâu là câu chủ đề trong mỗi đoạn văn? * NhËn xÐt: ? Câu chủ đề trong từng đoạn đợc đặt ở vị trí a. Thật là chốn tụ hội …. đế vơng muôn nµo? đời  Đặt ở cuối đoạn văn- Viết theo cách ? Trong 2 đoạn văn trên đoạn nào đợc viết quy nạp. theo c¸ch diÔn dÞch vµ ®o¹n nµo viÕt theo b. §ång bµo ta ngµy nay…. ngµy tríc c¸ch quy n¹p? §Æt ë ®Çu ®o¹n v¨n - viÕt theo c¸ch diÔn dÞch. *Ph©n tÝch ®o¹n a: Câu chủ đề đặt ở cuối đoạn văn là quy nạp. Nó đợc lập luận theo trình tự +Vốn là kinh đô cũ Vị trí trung tâm trời đất +Thế đất quý hiếm: Rồng cuộn hổ ngồi +D©n c VÝ dô 2. ? Xác định luận điểm của đoạn văn, câu chủ * Nhận xét. đề đợc đặt ở vị trí nào? Xác định kiểu đoạn - Câu chủ đề: Cho thằng nhà giàu… giai cấp nó ra  đợc đặt ở cuối đoạn văn- viết v¨n trªn? theo c¸ch quy n¹p. ? Nhµ v¨n cã lËp luËn theo c¸ch t¬ng ph¶n kh«ng? V× sao? - C¸ch lËp luËn t¬ng ph¶n. ? C¸ch lËp luËn trªn cã søc thuyÕt phôc kh«ng? - C¸ch lËp luËn trong ®o¹n v¨n trªn lµm ? Nếu thay đổi trật tự sắp xếp khác thì có ảnh cho luận điểm sáng tỏ, chính xác. hởng đến đoạn văn nh thế nào? - NÕu s¾p xÕp ngîc l¹i sÏ lµm cho luËn ? Nh÷ng côm tõ chuyÖn chã con, chã m¸… ® - ®iÓm mê nh¹t ®i, láng lÎo h¬n. îc xÕp c¹nh nhau cã t¸c dông g×? - Nh÷ng côm tõ chuyÖn chã con, chã má…đặt cạnh nhau làm cho đoạn văn võa xo¸y vµo mét ý chung, võa khiÕn bản chất thú vật của bọn địa chủ hiện ra -Gọi HS đọc phần ghi nhớ h×nh ¶nh râ rµng, lÝ thó. * Ghi nhí: SGK Hoạt động 2 : II. LuyÖn tËp. ? Diễn đạt ý mỗi câu thành một luận điểm ng¾n gän, râ? 1. Bµi tËp 1. a. CÇn tr¸nh lèi viÕt dµi dßng khiÕn ngêi đọc khó hiểu. b. Nguyªn Hång thÝch truyÒn nghÒ cho * Hoạt động nhóm.(7 phút) bän trÎ. - GV giao nhiÖm vô: §o¹n v¨n tr×nh bµy luËn 2. Bµi tËp 2. điểm gì và sử dụng luận cứ nào? Hãy nhận xét - Câu chủ đề: Tôi thấy Tế Hanh là một về cách sắp xếp luận cứ và cách diễn đạt của ngời tinh lắm.- đặt ở đầu đoạn. ®o¹n v¨n. - LuËn ®iÓm: TÕ Hanh lµ mét nhµ th¬ - Nhiệm vụ: Các nhóm tập trung giải quyết tinh tế.-> Diễn đạt theo cách diễn dịch. vấn đề. - Luận cứ: Thơ ông đã ghi đợc …. chốn - §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi..

(58) - HS nhËn xÐt GV nhËn xÐt.. quª h¬ng. + Thơ ông đa ta ….. của một con đờng. - Các luận cứ đợc sắp xếp theo trình tự t¨ng tiÕn, cµng s©u, cao, cµng tinh tÕ dần, Nhờ vậy mà ngời đọc càng thấy høng thó t¨ng dÇn.. 4.Cñng cè (3 phót) ? Khi tr×nh bµy luËn ®iÓm trong ®o¹n v¨n ngghÞ luËn cÇn chó ý nh÷ng g×? 5.Híng dÉn vÒ nhµ(1 phót) - Lµm bµi tËp 3,? - So¹n bµi: Bµn luËn vÒ phÐp häc. --------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 101 Ngµy so¹n: 05/03/2011 Bµn luËn vÒ phÐp häc ( LuËn häc ph¸p ) (NguyÔn ThiÕp) A.mục tiêu cần đạt: I.chuÈn kiÕn thøc kû n¨ng: 1.KiÕn thøc : -Nh÷ng hiÓu biÕt ban ®Çu vÒ tÊu -Quan điểm t tởng tiến bộ của tác giả về mục đích, phơng pháp học và mối quan hệ của việc học đối với sự phát triển của đất nớc 2.Kû n¨ng: -§äc, hiÓu mét v¨n b¶n theo thÓ tÊu -NhËn biÕt, ph©n tÝch c¸ch tr×nh bµy luËn ®iÓm trong ®o¹n v¨n diÔn dÞch vµ quy n¹p, c¸ch s¾p xÕp tr×nh bµy luËn ®iÓm trong v¨n b¶n. 3.Thái độ : Có thái độ rõ ràng trong việc học để làm gì ? Học nh thế nào? II.N©ng cao më réng: b. ChuÈn bÞ +Gi¸o viªn: So¹n bµi, su tÇm 1 sè tµi liÖu vÒ La S¬n Phu tñ NguyÔn ThiÕp +Häc sinh: So¹n bµi theo c©u hái SGK c.Ph¬ng ph¸p: §äc-Ph©n tÝch D.TiÕn tr×nh lªn líp:.

(59) 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò : KÕt hîp bµi míi 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 -Hs đọc phần chú thích ? Em h·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶?. Néi dung kiÕn thøc I.T×m hiÓu chung 1.T¸c gi¶, T¸c phÈm - NguyÔn ThiÕp (1723 -1804) tù Kh¶i xuyªn, hiÖu L¹p Phong C SÜ - La S¬n Phu Tö . - Ông từng đỗ dạt làm quan dới triều Lê nhng sau đó từ quan về dạy học. - Khi Quang Trung lªn ng«i «ng ra gióp triÒu T©y S¬n. ? Em h·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c phÈm? - Bàn luận về phép học đợc trích từ bài tÊu cña NguyÔn ThiÕp göi vua Quang Trung 8 – 1791, khi «ng vµo Phó xu©n héi kiÕn víi nhµ Vua -Giäng khóc chiÕt, rá rµng, nghiªm cÈn vµ 2,§äc, t×m hiÓu tõ khã chËm r·i ? Em hiÓu tÊu lµ g×? (Bài tấu khác với đọc tấu, tấu nói Tấu nói: là -Tấu là loại văn th của bề tôi, thần dân loại hình kể chuyên trơc công chúng, thờng có gửi lên vua chúa để trình bày sự việc, ý nhiều yếu tố hài hớc, vui và dí dỏm. Còn bài kiến, đề nghị. tấu này là một văn bản trình bày, đề nghị 1 vấn đề, chủ trơng chính sách thuộc lĩnh vực GDĐào tạo con ngời.  Hs đọc từ khó SGK ? Em hiÓu tam c¬ng lµ g×? ngò thêng lµ g×? (SGK) ? Văn bản đợc chia làm mấy phần? Nội dung chÝnh cña tõng phÇn? Đây là đoạn trích. Trớc đó còn có 2 phần. Phần 1 bàn về quân đức: Mong nhà vua tu đức, 1 lßng lÊy häc hµnh mµ t¨ng thªm tµi, bëi cã học mới có đức. Phần 1 bàn về dân tâm (Lòng dân). Khẳng định dân là gốc nớc, gốc có mạnh d©n míi yªn.. 3. Bè côc. Phần 1: Từ đầu đến Học điều ấy: Bàn về mục đích của việc học. Phần 2: Tiếp đến Bỏ qua: Phê phán việc học đơng thời và đề xuất chủ trơng më réng viÖc häc, néi dung vµ ph¬ng ph¸p d¹y häc. Phần 3 : Tiếp đến Thịnh trị: Kết quả dự kiến đạt đợc. PhÇn 4: Cßn l¹i : KÕt luËn. Ho¹t §éng 2 II.Ph©n tÝch ? Tác giả đã đa ra hình ảnh nào để nêu mục 1.Nêu mục đích chân chính của việc häc đích của việc học? - “Ngọc không mài, không thành đồ vật; ngời không học, không biết rõ đạo.”  Dùng câu châm ngôn để nói lên việc học vừa dÔ hiÓu, võa t¨ng søc thuyÕt phôc. ? Hình ảnh đó có tác dụng gì?  Đề cao mục đích tốt đẹp của việc học. ?Biện pháp thuật nào đợc tác giả sử dụng? Học để thành ngời biết rõ đạo.  Hình ảnh ẩn dụ, bằng cách nói phủ định 2  Mục đích của việc học là học để làm lÇn: Kh«ng mµi…..kh«ng thµnh ngêi. Kh«ng häc….kh«ng biÕt.

(60) ? Theo tác giả đạo có nghĩa là gì? ? Vậy mục đích chân chính của việc học là để  Là lẽ sống đúng và đẹp, là mối quan lµm g×? hÖ x· héi gi÷a con ngêi víi con ngêi. ? T¸c gi¶ phª ph¸n c¸ch häc nµo? (2 c¸ch) ? Theo t¸c gi¶ thÕ nµo lµ c¸ch häc chuéng h×nh thøc, cÇu danh lîi?  Kh«ng biÕt ba mèi quan hÖ gèc trong x· héi phong kiÕn lµ qu©n thÇn ( vua t«i), phô tö ( cha con), phu phô( chång vî).  Không biết năm đức tính của con ngời là nh©n, nghÜa, lÔ, trÝ, tÝn. ? T¸c h¹i cña lèi häc lÖch l¹c sai tr¸i Êy lµ g×? ? Liên hệ thực tế đến việc học của em để thấy đúng sai, lợi hại của việc học? (HS tù liªn hÖ) ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ lêi lÏ bµn luËn cña t¸c gi¶ ? Lêi lÏ ch©n thËt, th¼ng th¾n. 2. Phª ph¸n nh÷ng biÓu hiÖn lÖch l¹c, sai tr¸i cña viÖc häc. - Lèi häc chuéng h×nh thøc:Häc thuéc nh÷ng c©u ch÷ mµ kh«ng hiÓu néi dung, chØ cã c¸i danh mµ kh«ng cã thùc chÊt. - Lối học cầu danh lợi: Học để có danh tiếng, đợc trọng vọng, nhàn nhã, có nhiÒu lîi léc. - T¸c h¹i: Chóa tÇm thêng(C¸c vua Lª, chóa trÞnh, Lª c¶nh Hng, Lª chiªu Thèng), thÇn nÞnh hãt (TrÞnh S©m, TrÞnh Kh¶i)  Níc mÊt nhµ tan.. 3. Tác giả khẳng định quan điểm và ? Quan điểm của tác giả về chủ trơng phát phơng pháp đúng đắn trong học tập. triÓn sù häc nh thÕ nµo? - Mở thêm trờng đến tận phủ huyện - Më trêng c«ng vµ trêng t - ViÖc häc ph¶i b¾t ®Çu tõ nh÷ng kiÕn - Më réng thµnh phÇn ngêi häc thøc c¬ b¶n, cã tÝnh chÊt nÒn t¶ng. - T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ngêi häc. - Ph¬ng ph¸p häc: ? Néi dung häc ph¶i chó träng ®iÒu g× ? + Tuần tự tiến lên, từ thấp đến cao. + Häc réng, nghÜ s©u, biÕt tãm lîc ? Ph¬ng ph¸p häc ph¶i nh thÕ nµo ? ? H·y lÊy vÝ dô vÒ viÖc nhµ níc ta t¹o ®iÒu nh÷ng ®iÒu c¬ b¶n, cèt yÕu nhÊt. + Häc kÕt hîp víi hµnh. kiÖn thuËn lîi cho viÖc häc cña nh©n d©n?  Đó là phơng pháp học đúng, tiến bộ. ? Theo em Ph¬ng ph¸p häc mµ t¸c gi¶ tr×nh bµy cã thùc tÕ, cã khoa häc kh«ng? 4. ý nghÜa cña viÖc häc ch©n chÝnh. - §Êt níc cã nhiÒu nh©n tµi. - Chế độ vững mạnh. ? ViÖc häc ch©n chÝnh cã ý nghÜa vµ t¸c dông - Quèc gia hng thÞnh. g× ? * Ghi nhí: SGK III. LuyÖn tËp..  Gọi HS đọc phần ghi nhớ Hoạt động 3 ? Em h·y chØ ra lËp luËn cña ®o¹n v¨n b»ng sơ đồ? *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: -Hai luËn ®iÓm trong ®o¹n v¨n lµ g× ? -Mèi quan hÖ gi÷a 2 luËn ®iÓm Êy ? -HÖ thèng lËp luËn cña t¸c gi¶ nh thÕ nµo ?. Mục đích chân chính cña viÖc häc.

(61) Phª ph¸n nh÷ng mục đích học sai tr¸i. Khẳng định chủ tr¬ng d¹y häc. Khẳng định phơng ph¸p d¹y họcđúng đắn. HiÖu qu¶ t¸c dông cña viÖc häc dóng đắn Víi con ngêi Víi x· héi *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: - Häc ghi nh¬ SGK - So¹n bµi: LuyÖn tËp x©y dùng vµ tr×nh bµy luËn ®iÓm? *Rót kinh nghiÖm:. Với đất nớc.  TiÕt 102 Ngµy so¹n: 7/3/2011 LuyÖn tËp x©y dùng vµ tr×nh bµy luËn ®iÓm A.mục tiêu cần đạt: I.chuÈn kiÕn thøc kû n¨ng: 1.KiÕn thøc : -C¸ch x©y dùng vµ tr×nh bµy luËn ®iÓm theo ph¬ng ph¸p diÔndÞch, quy n¹p. VËn dông tr×nh bµy luËn ®iÓm trong 1 bµi v¨n nghÞ luËn. 2.Kû n¨ng: -NhËn biÕt s©u h¬n vÒ luËn ®iÓm. -T×m c¸c luËn cø, tr×nh bµy thuÇn thôc h¬n. 3.Thái độ: - Yªu thÝch v¨n nghÞ luËn. .N©ng cao më réng: b.. ChuÈn bÞ +Gi¸o viªn: So¹n bµi, ghi vÝ dô môc 2 vµo b¶ng phô +Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo môc I ë nhµ c.Ph¬ng ph¸p vµ kiÕn thøc d¹y häc T×m hiÓu vÝ dô-Ph©n tÝch 1. ổn định tổ chức : 2. KiÓm tra bµi cò : KÕt hîp luyÖn tËp 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1 I. ChuÈn bÞ ë nhµ. -GV kiểm tra sự chuẩn bị bài ở nhà của học * Đề bài: Hãy viết một bài báo tờng để.

(62) sinh khuyªn mét sè b¹n trong líp cÇn ph¶i ? Nội dung cần làm sáng tỏ ở đề này là vấn đề học tập chăm chỉ hơn. g× ? CÇn ph¶i häc tËp ch¨m chØ h¬n. II. LuyÖn tËp trªn líp 1.X©y dùng hÖ thèng luËn ®iÓm. a: Lạc ý lao động tốt cần loại bỏ.  ThiÕu mét sè luËn ®iÓm cÇn thiÕt, khiến mạch văn bị đứt đoạn và vấn đề không đợc hoàn toàn sáng rõ + §Êt níc rÊt cÇn nh÷ng ngêi tµi giái + Ph¶i ch¨m häc míi häc giái, míi thµnh tµi. - S¾p xÕp c¸c luËn ®iÓm cha hîp lÝ: VÞ ? Việc sắp xếp các luận điểm nh vậy đã hợp lí trí của luận điểm b làm cho bài thiếu cha? Hãy chỉ ra những chỗ cha hợp lí đó? mạch lạc, luận điểm d không nên đứng tríc luËn ®iÓm e… ? Nªn ®iÒu chØnh vµ s¾p xÕp l¹i nh thÕ nµo cho hîp lÝ? a. §Êt níc ta ®ang cÇn nh÷ng ngêi tµi giỏi để đa tổ quốc tiến lên đài vinh quang s¸nh kÞp víi b¹n bÌ n¨m ch©u. b. Quanh ta cã nhiÒu tÊm g¬ng cña c¸c bạn học sinh phấn đấu học giỏi, để đáp ứng đợc yêu cầu của đất nớc. c. Muèn häc giái, muèn thµnh tµi th× tríc hÕt ph¶i ch¨m häc. d. Mét sè b¹n ë líp ta cßn ham ch¬i, cha ch¨m häc, lµm cho thÇy, c« gi¸o vµ c¸c bËc cha mÑ rÊt lo buån. e. NÕu b©y giê cµng ch¬i bêi, kh«ng chÞu häc th× sau nµy cµng khã gÆp niÒm vui trong cuéc sèng. g. VËy c¸c b¹n nªn bít vui ch¬i, chÞu khó học hành chăm chỉ, để trở thành ngời có ích trong cuộc sống và nhờ đó tìm đợc niềm vui chân chính, lâu bền. -Cho HS đọc luận điểm e ?Cách nêu luận điểm trên em thấy các bạn đó 2.Trình bày luận điểm. đã học tập thep cách nêu luận điểm của ai trong các văn bản NL thời trung cổ mà em đã học trớc đó ? Học tập theo văn bản Hịch tớng sÜ Hoạt động 2 -Cho HS đọc 5 luận điểm ở mục 1 ? HÖ thèng luËn ®iÓm cã chç nµo cha chÝnh x¸c? ? Theo em hệ thống luận điểm đó đã đầy đủ ý cha ?. a-Tr×nh bµy luËn ®iÓm -Gọi HS đọc mục a ? Theo em nªn chän c©u nµo ? Nªn chän c¸ch 1 ? V× sao ? V× nã cã t¸c dông chuyÓn ®o¹n, nèi đoạn lại vừa giới thiệu đợc luận điểm mới, đơn gi¶n vµ dÔ lµm theo. ? Cßn c¸ch 2 th× nh thÕ nµo ? Các từ Do đó dứng ở đầu câu không có tác dông chuyÓn ®o¹n. MÆt kh¸c luËn ®iÓm d.

(63) không phải là nguyên nhân để luận điểm c là kÕt qu¶. ? Cßn c¸ch 3 th× nh thÕ nµo ?  C¸ch nµy rÊt tèt. V× 2 c©u v¨n trªn kh«ng chØ giới thiệu đợc luận điểm mới, nối với luận điểm trớc đó mà còn tạo ra giọng điệu thân mật, gần gũi giọng đối thoại -Cho HS đọc mục b ? Sắp xếp theo trình tự nh vậy đợc cha ?  §îc, v× nã rµnh m¹ch, s¸ng tá. LuËn cø tríc là cơ sở để nói tiếp luận cứ sau. Và luận cứ cuối cùng dùng để kết luận (Cã thÓ s¾p xÕp theo: 2-3-1-4) -Gọi HS đọc mục c. ? NÕu ta kÕt ®o¹n nh sau: Lúc bấy giờ các bạn muốn vui chơi nữa có đợc kh«ng ? HoÆc Lóc bÊy giê c¸c b¹n kh«ng muốn vui chơi thoải mái nữa, liệu cũng có đợc hay không  Cũng đợc nhng cũng có thể bằng c¸ch kh¸c: +Tãm l¹i kh«ng thÓ kh«ng thõ nhËn mét ch©n lý hiÓn nhiªn r»ng ngêi HS h«m nay cµng ham ch¬i th×… +Bëi vËy…. b-S¾p xÕp luËn ®iÓm. c. Không thể đòi hỏi mọi đoạn văn đều phải có kết đoạn, vì sự đòi hỏi đó chỉ khiÕn bµi v¨n võa khã lµm võa dÔ trë nên đơn điệu.. -Gọi HS đọc mục d ( Nên thay đổi câu chủ đề d-Nên trình bày theo PP nào tõ ®Çu ®o¹n xuèng cuèi ®o¹n. Cßn c¸c c©u kh¸c th× gi÷ nguyªn 3. Ph¸t biÓu luËn ®iÓm võa chuÈn bÞ tríc líp. -Gọi vài em đọc E.Tæng kÕt rót kinh nghiÖm: *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: ? ThÕ nµo lµ luËn ®iÓm ? ThÕ nµo lµ luËn cø? *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: Híng ®Én HS vÒ nhµ lµm BT môc 4 TiÕt sau viÕt bµi sè 6 *Rót kinh nghiÖm: . TiÕt 103 + 104 Ngµy so¹n: 09/03/2011 ViÕt bµi tËp lµm v¨n viÕt sè 6 A.Mục đích yêu cầu:.

(64) I.chuÈn kiÕn thøc kû n¨ng: 1.KiÕn thøc: Häc sinh biÕt vËn dông kÜ n¨ng tr×nh bµy luËn ®iÓm vµo viÖc viÕt bµi v¨n nghÞ luận về một vấn đề văn học gần gũi với các em. - Tự đánh giá chính xác hơn trình độ tập làm văn của bản thân, từ đó rút ra những kinh nghiệm cần thiết để các bài làm văn sau đạt kết quả tốt hơn. 2. Kü n¨ng: RÌn kÜ n¨ng viÕt bµi v¨n nghÞ luËn. 3. Thái độ : Trung thực, tự giác viết bài . b.ChuÈn bÞ: +Giáo viên: Ra đề bài, đáp án, biểu điểm +Häc sinh: ¤n tËp lÝ thuyÕt, chuÈn bÞ vë viÕt v¨n. c.Ph¬ng ph¸p: ViÕt bµi trªn líp D.TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định tổ chức : Kiểm tra sự chuẩn bị của HS 2. KiÓm tra bµi cò : 3. Bµi míi: ( 87 phót) §Ò bµi: M¸c-Xim-Gooc-Ki tõng nãi: “H·y yªu s¸ch v× nã lµ nguån kiÕn thøc. Chirt cã kiÕn thức mới đem lại cho chúng ta con đờng sống”. Câu nói đó đã gợi cho em suy nghĩ gì ? A. Yêu cầu cần đạt. -Ngắn gọn, đúng thể loại văn nghị luận giải thích. -Cã hÖ thèng luËn ®iÓm, luËn cø hîp lý. -Phải có từ 2-3 luận điểm đợc trình bày bằng hệ thống luận cứ xác thực, chặt chẽ theo kiểu diÔn dÞch hoÆc quy n¹p. -Có câu chủ đề nêu luận điểm. -Cã chuyÓn ®o¹n kÕt ®o¹n -Diễn đạt trôi chảy, dùng đúng từ, câu văn không sai ngữ pháp B. §¸p ¸n: -§óng thÓ lo¹i v¨n nghÞ luËn gi¶i thÝch (2®’) -Giải thích đợc ý nghĩa của câu nói, đa ra hệ thống luận điểm phù hợp (2đ’) -HÖ thèng luËn cø ph¶i b¸m s¸t luËn ®iÓm (1®’) -Bè côc chÆt chÏ cã 3 phÇn rá rµng (2®’) -Diễn đạt trôi chảy (2đ’) -Tr×nh bµy s¹ch sÏ rá rµng (1®’) -E.Tæng kÕt rót kinh nghiÖm: *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: Gi¸o viªn thu bµi, nhËn xÐt giê lµm bµi cña häc sinh. *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: -Xem bµi phÇn lÝ thuyÕt v¨n nghÞ luËn - So¹n bµi: ThuÕ m¸u  TiÕt 105 Ngµy so¹n: 09/03/2011 ThuÕ m¸u (Trích Bản án chế độ thực dân pháp ) (NguyÔn ¸i Quèc). A.mục tiêu cần đạt: I.chuÈn kiÕn thøc kû n¨ng: 1.KiÕn thøc :.

(65) -Thấy đợc bộ mặt giã nhân giã nghĩa của thực dân pháp và số phận bi thảm của những ngời dân thuộc địa bị bốc lột bị dùng làm bia đỡ đạn trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa đợc ph¶n ¸nh trong v¨n b¶n -NghÖ thuËt lËp luËn vµ nghÖ thuËt trµo phóng trong v¨n chÝnh luËn cña NguyÔn ¸i Quèc. 2.Kû n¨ng: -Đọc, hiểu văn chính luận hiện đại. Nhaanj ra và phân tích đợc nghệ thuật trào phúng sắc bÐn trong v¨n chÝnh luËn 3.Thái độ: - Yªu thÝch, t×m hiÓu v¨n häc chÝnh luËn. II.N©ng cao më réng: C.ChuÈn bÞ: +Giáo viên: Soạn bài, su tầm viết có liên quan đến bản án chế độ thực dân pháp +Häc sinh: So¹n bµi theo c©u hái SGK C.Ph¬ng ph¸p: §äc - Ph©n tÝch B.Ph¬ng ph¸p vµ kiÕn thøc d¹y häc: 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò : 3. Bµi míi. Lên án chủ nghĩa thực dân Pháp là một trong những chủ đề quan trọng hàng đầu đối với lãnh tụ Nguyễn ái Quốc trong giai đoạn hoạt động cách mạng những năm 20 thế kỉ XX ở Pháp và một số nớc châu Âu khác. Ngời viết bản án chế độ thực dân Pháp bằng tiếng Pháp và coi đó là một nhiệm vụ cách mạng to lớn, cần kíp. Hoạt động của thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n Hoạt động 1 I.T×m hiÓu chung I.T×m hiÓu chung -Hs đọc ghi chú 1.T¸c gi¶-T¸c phÈm ? Em h·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶? * T¸c gi¶. NguyÔn ¸i Quèc lµ mét trong nh÷ng tªn gäi cña Chñ TÞch Hå ChÝ Minh trong hoạt động cách mạng trớc năm 1945. ? Em h·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c phÈm? *T¸c phÈm. - Bản án chế độ thực dân Pháp , đợc viết b»ng tiÕng Ph¸p xuÊt b¶n lÇn ®Çu tiªn t¹i -Chương I: Thuế máu Pa-ri N¨m 1925, xuÊt b¶n ë ViÖt Nam -Chương II: Việc đầu độc người bản xứ 1946. T¸c phÈm gåm 12 ch¬ng. -Chương III: Các quan toàn quyền thống đốc -Chương IV: Các quan cai trị -Chương V: Những nhà khai hoá -Chương VI: Gian lận trong bộ máy nhà nước -Chương VII: Việc bóc lột người bản xứ -Chương VIII: Công lí -Chương IX: Chính sách ngu dân -Chương X: Giáo hội -Chương XI: Nỗi nhục của người đàn bà bản 2.§äc - Chó thÝch xứ -Chương XII: Nô lệ thức tỉnh - GV hớng dẫn đọc: Đọc nhiều giọng: Khi mĩa mai châm biếm, khi đau xót, đồng cảm,.

(66) khi c¨m hên phÉn né, khi nhiÔu n¹i trµo phúng, khi bác bỏ mạnh mẽ- Gọi HS đọc 3.Bố cục: phÇn chó thÝch? - PhÇn 1:ChiÕn tranh vµ ngêi b¶n xø. -§äc 1 sè tõ khã - Phần 2: Chế độ lính tình nguyện. - PhÇn 3: KÕt qu¶ cña sù hi sinh. ? Văn bản đợc chia làm mấy phần? Nội dung chÝnh cña tõng phÇn? II. T×m hiÓu v¨n b¶n.. Ho¹t §éng 2 ? V¨n b¶n thuéc thÓ lo¹i nµo?  Thuéc thÓ v¨n chÝnh luËn. ? C¸i tªn ThuÕ m¸u gîi lªn ®iÒu g×? Thuế máu: Thuế đóng (nộp, thu) bằng xơng máu, tính mạng con ngời.Nhan đề bằng hình ¶nh, gîi ®au th¬ng, c¨m thï, tè c¸o tÝnh v« nhân đạo của chủ nghĩa thực dân Pháp. Chúng đã lợi dụng xơng máu của hàng triệu nhân dân lao động nghèo khổ ở các nớc thuộc địa á-Phi trong cuộc chiến tranh thế giíi lÇn thø nhÊt ( 1914 - 1918). ? So sánh thái độ của các quan cai trị thực dân đối với ngời dân thuộc địa ở thời điểm trớc chiến tranh và khi cuộc chiến tranh xảy ra?. 1.ChiÕn tranh vµ ngêi b¶n xø. - ThuÕ m¸u: Tr¶ b»ng b»ng x¬ng m¸u, tÝnh m¹ng con ngêi  Gîi sù ®au th¬ng vµ c¨m thï. a. Tríc chiÕn tranh vµ khi chiÕn tranh næ ra. * Tríc chiÕn tranh.. ? Trớc chiến tranh bọn thực dân gọi dân Họ bị xem là giống ngời hạ đẳng, ngu si, thuộc địa nh thế nào? bẩn thỉu, bị đối xử đánh đập nh súc vật. - Nh÷ng tªn ra ®en bÈn thØu. - An- nam- mÝt. - Chỉ biết kéo xe tay và ăn đòn. ? Cách đối xử ấy chứng tỏ bản chất gì của bän thùc d©n? ? Khi cuéc chiÕn tranh bïng næ ngêi b¶n xø đợc nhà cầm quyền coi trọng nh thế nào? - Những đứa con yêu. - Nh÷ng b¹n hiÒn. - Phong danh hiÖu chiÕn sÜ b¶o vÖ c«ng lÝ vµ tù do. ? Sự thay đổi ấy bộc lộ bản chất gì của bọn thùc d©n?  Bản chất tàn bạo, độc ác càng lộ rõ hơn. ? Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì trong ®o¹n v¨n?  Giọng điệu trào phúng đợc thể hiện với sự đối lập, tơng phản, với những từ ng÷ chiÕn tranh vui t¬i, b¹n hiÒn, con yªu, chiÕn sÜ b¶o vÖ tù do. ? Số phận của ngời dân thuộc địa trong cuộc.  B¶n chÊt bãc lét tµn b¹o cña bän thùc d©n. * Khi chiÕn tranh bïng næ..  Sự thay đổi chỉ là thủ đoạn lừa bịp bỉ ổi của chính quyền thực dân để bắt đầu biến hä thµnh vËt hi sinh. - NghÖ thuËt: Tõ ng÷ gîi t¶ h×nh ¶nh, giäng ®iÖu trµo phóng, mØa mai.. b. Số phận của ngời dân thuộc địa trong cuéc chiÕn tranh phi nghÜa..

(67) chiến tranh phi nghĩa đợc tác giả miêu tả nh thÕ nµo? - xa l×a vî con, quª h¬ng. - Ph¬i th©y trªn chiÕn trêng. - Vợt đại dơng, xuống đáy biển bảo vệ tổ quèc cña c¸c loµi quû qu¸i - Bá x¸c miÒn hoang vu. - §a th©n cho ngêi ta tµn x¸c - LÊy m¸u m×nh tíi vßng nguyÖt quÕ. - LÊy x¬ng m×nh ch¹m lª nh÷ng chiÕc gËy.  Tác giả đã kể ra biết bao cái chết thảm thơng của ngời lính thuộc địa trên các chiến tr êng ¸c liÖt xa x«i.. Chiến đấu vì mục đích vô nghĩa, đêm mạng sống để đánh đổi lấy những vinh dự ? Thực chất những ngời dân thuộc địa phải hão huyền. Thực chất họ bị biến thành đi chiến đấu vì lẽ gì? vËt hi sinh cho lîi Ých, danh dù cña nh÷ng kÎ cÇm quyÒn. - Giäng ®iÖu võa giÔu cît võa thËt xãt xa. ? Giäng ®iÖu cña ®o¹n v¨n nµy nh thÕ nµo? Êy thÕ mµ…lËp tøc…, ®i ph¬i th©y, b¶o vÖ tæ quèc cña loµi thñy qu¸i, lÊy m¸u m×nh tíi… *ë hËu ph¬ng: lÊy x¬ng m×nh ch¹m... ? Tác giả đã miêu tả những ngời dân ở hậu ph¬ng nh thÕ nµo? - KiÖt søc trong xëng thuèc sóng. - Kh¹c ra tõng miÕng phæi. - 70 vạn ngời … đất Pháp. - 80 vạn ngời …đất nớc mình. Tuy kh«ng ra mÆt trËn nhng hä còng chÞu bệnh tật, cái chết đau đớn khi chế tạo vũ khí  Con số đã góp phần tố cáo mạnh mẽ tội ¸c cña bän thùc d©n, g©y lßng c¨m thï, phôc vô chiÕn tranh. phẫn nộ trong các dân tộc thuộc địa. ? ViÖc nªu hai con sè ë cuèi ®o¹n v¨n cã t¸c dông g×?. E.Tæng kÕt rót kinh nghiÖm: *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: -Số phận của ngời dân thuộc địa trong cuộc chiến tranh phi nghĩa đợc tác giả miêu tả nh thế nµo? *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: -VÒ nhµ so¹n phÇn cßn l¹i *Rót kinh nghiÖm:  TiÕt 106.

(68) Ngµy so¹n: 09/03/2011 ThuÕ m¸u (Trích: Bản án chế độ thực dân pháp ) (NguyÔn ¸i Quèc).. A.mục tiêu cần đạt: I.chuÈn kiÕn thøc kû n¨ng: 1.KiÕn thøc : -Thấy đợc bộ mặt giã nhân giã nghĩa của thực dân pháp và số phận bi thảm của những ngời dân thuộc địa bị bốc lột bị dùng làm bia đỡ đạn trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa đợc ph¶n ¸nh trong v¨n b¶n -NghÖ thuËt lËp luËn vµ nghÖ thuËt trµo phóng trong v¨n chÝnh luËn cña NguyÔn ¸i Quèc. 2.Kû n¨ng: -Đọc, hiểu văn chính luận hiện đại. Nhaanj ra và phân tích đợc nghệ thuật trào phúng sắc bÐn trong v¨n chÝnh luËn 3.Thái độ: - Yªu thÝch, t×m hiÓu v¨n häc chÝnh luËn. II.N©ng cao më réng: C.ChuÈn bÞ: +Giáo viên: Soạn bài, su tầm viết có liên quan đến bản án chế độ thực dân pháp +Häc sinh: So¹n bµi theo c©u hái SGK C.Ph¬ng ph¸p: §äc - Ph©n tÝch B.Ph¬ng ph¸p vµ kiÕn thøc d¹y häc: 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò : 3. Bµi míi. 2. KiÓm tra bµi cò : (5 phót) ? Số phận của ngời dân thuộc địa trong cuộc chiến tranh phi nghĩa đợc tác giả miêu tả nh thÕ nµo? §¸p ¸n: - xa l×a vî con, quª h¬ng.Ph¬i th©y trªn chiÕn trêng. - Vợt đại dơng, xuống đáy biển bảo vệ tổ quốc của các loài quỷ quái - Bá x¸c miÒn hoang vu.§a th©n cho ngêi ta tµn x¸c - LÊy m¸u m×nh tíi vßng nguyÖt quÕ.LÊy x¬ng m×nh ch¹m lª nh÷ng chiÕc gËy. -> Chiến đấu vì mục đích vô nghĩa, đêm mạng sống để đánh đổi lấy những vinh dự hão huyÒn. Thùc chÊt hä bÞ biÕn thµnh vËt hi sinh cho lîi Ých, danh dù cña nh÷ng kÎ cÇm quyÒn. - Giäng ®iÖu võa giÔu cît võa thËt xãt xa. * HËu ph¬ng: - KiÖt søc trong xëng thuèc sóng.Kh¹c ra tõng miÕng phæi. ->Tuy không ra mặt trận nhng họ cũng chịu bệnh tật, cái chết đau đớn khi chế tạo vũ khí phôc vô chiÕn tranh. - 70 vạn ngời … đất Pháp. - 80 vạn ngời …đất nớc mình. -> Con số đã góp phần tố cáo mạnh mẽ tội ác của bọn thực dân, gây lòng căm thù, phẫn nộ trong các dân tộc thuộc địa. 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n Hoạt động 1 II.T×m hiÓu chung 2. Chế độ lính tình nguyện. -Gọi HS đọc đoạn 2 a. C¸c thñ ®o¹n, m¸nh khoÐ b¾t lÝnh cña bän thùc d©n . ? Bọn thực dân đã dùng thủ đoạn mánh khoÐ b¾t lÝnh nh thÕ nµo?.

(69) - TiÕn hµnh lïng r¸p, v©y b¾t, cìng bøc ®i lÝnh. - Lợi dụng việc bắt lính để xoay sở kiếm tiÒn. - S½n sµng trãi, nhèt, xÝch ngêi nh nhèt sóc vËt. - Đàn áp dã man nếu chống đối. ? Mục đích của những mánh khóe ấy là gì?  Bắt đủ số lính đã định và kiếm tiền. b. Lêi lÏ cña bän cÇm quyÒn. ? Em hiểu thực chất chế độ lính tình nguyện - Chế độ lính tình nguyện.  Thực chất là ë ®©y lµ g×? chế độ cỡng bách, bắt lính một cách tàn b¹o, d· man. ? Em hiÓu côm tõ vËt liÖu biÕt nãi lµ g×? - VËt liÖu biÕt nãi  Bän thùc d©n coi ngêi dân bản xứ chỉ nh thứ đồ vật biết nói, thứ hàng hóa đặc biệt có thể sinh lợi ? Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì trong cụm từ đó?  ThÓ hiÖn ý nghÜa trµo phóng , mØa mai s©u s¾c ? HËu qu¶ cña chÝnh s¸ch thu gom vËt liÖu biÕt nãi lµ g×?  §i lÝnh t×nh nguyÖn hoÆc x× tiÒn ra. - HËu qu¶: §Î ra hµng tr¨m c¸ch xoay së lµm tiÒn tr¾ng trîn. ? Ngời dân thuộc địa không muốn đi lính thì ph¶i lµm g×? - Khi kh«ng muèn ®i lÝnh hä ph¶i tù hñy  Xát vào mắt nhiều thứ chất độc để gây ra hoại thân mình Hành động ấy đã bóc trần bÖnh ®au m¾t toÐt ch¶y mñ. sù dèi tr¸, lõa bÞp cña chÝnh s¸ch mé lÝnh. ? Mâu thuẫn trào phúng đợc thể hiện nh thế nµo ë ®o¹n v¨n: Êy thÕ mµ … kh«ng ngÇn ng¹i ?  Sù t¬ng ph¶n gi÷a lêi lÏ t©ng bèc, phØnh nÞnh cña phñ toµn quyÒn §«ng D¬ng: Ban khen phÈm hµo, truy tÆng nh÷ng ngêi hi sinh cho tæ quèc…víi nhnngx ngêi bÞ xÝch, bÞ giam, những cuộc biểu tình, bạo động ở khắp nơi  Sự thật thảm khốc của chế độ lính t×nh nguyÖn. ? Tác giả đã đa ra những luận chứng nh thế 3. KÕt qu¶ cña sù hi sinh. nµo trong chÝnh s¸ch hËu chiÕn? - Lêi tuyªn bè t×nh tø bçng im bÆt. - Ngời từng đợc tâng bốc trớc đây trở lại gièng ngêi hÌn h¹. - Tớc hết của cải, kiểm soát, đánh đập, cho ¨n nh cho lîn ¨n… - B©y giê kh«ng cÇn n÷a, cót ®i. ? Bộ mặt tráo trở tàn nhẫn của chính quyền  Đối với ngời dân thuộc địa sự hi sinh thực dân đợc bộc lộ nh thế nào khi những không hề mang lại lợi ích cho họ. ngêi lÝnh cßn sèng sãt trë vÒ? ? ViÖc chÝnh quyÒn thùc d©n cÊp thÎ b¸n.

(70) thuèc phiÖn thÓ hiÖn ®iÒu g×? Tự tay đầu độc, lôi kéo con em họ và trận chiÕn t¬ng tµn. ? T¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×? ? Tác dụng của biện pháp nghệ thuật đó?. - CÊp m«n bµi b¸n lÎ thuèc phiÖn cho th¬ng binh vµ vî con cña tö sÜ ngêi Ph¸p.. ? Ba phần của chơng thuế máu đợc bố cục theo tr×nh tù nµo? ? C¸ch bè côc theo tr×nh tù Êy cã t¸c dông g×?  Với cách sắp xếp đó bộ mặt giả nhân giả nghÜa , b¶n chÊt tµn b¹o cña chÝnh quyÒn thực dân Pháp đợc phơi bày toàn diện, triệt để. ? Nghệ thuật châm biếm, đả kích của tác giả đợc thể hiện qua các phơng diện nào?. 4. Gi¸ trÞ nghÖ thuËt. - Bè côc theo tr×nh tù thêi gian: tríc, trong vµ sau cuéc chiÕn.. -Gọi HS đọc phần ghi nhớ SGK. - NghÖ thuËt: ®iÖp tõ, so s¸nh, lêi nãi ®anh thÐp.-> Nãi lªn b¶n chÊt lõa dèi nham hiÓm, tµn b¹o, cña thùc d©n Ph¸p.. - Nghệ thuật châm biếm, đả kích đợc thể hiÖn qua: + Hệ thống hình ảnh sinh động, giàu tính biÓu c¶m vµ søc m¹nh tè c¸o. +H×nh ¶nh, ng«n tõ mang mµu s¾c trµo phóng, ch©m biÕm, + Giọng điệu trào phúng đặc sắc.  Ghi nhí: SGK. III. LuyÖn tËp. Hoạt động 2 ? Gọi HS luyện đọc phần II của văn bản: yêu cầu đọc chính xác, có sắc thái biểu cảm phù hîp víi bót ph¸p trµo phóng cña t¸c gi¶? E.Tæng kÕt rót kinh nghiÖm: *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: - Bọn thực dân đã dùng thủ đoạn mánh khoé bắt lính nh thế nào? - Ngời dân thuộc địa không muốn đi lính thì phải làm gì? - ViÖc chÝnh quyÒn thùc d©n cÊp thÎ b¸n thuèc phiÖn thÓ hiÖn ®iÒu g×? *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: - So¹n bµi: Héi tho¹i *Rót kinh nghiÖm: . TiÕt 107 Ngµy so¹n: 13/03/2011. Héi tho¹i. A.mục tiêu cần đạt: I.chuÈn kiÕn thøc kû n¨ng: 1.Kiến thức :Sau tiết học HS nắm đợc: - HS nắm đợc khái niệm vai xã hội trong hội thoại và mối quan hệ giữa các vai trong quá tr×nh héi tho¹i..

(71) 2.Kû n¨ng: - Rèn kĩ năng xác định và phân tích các vai trong hội thoại. 3.Thái độ: - Có thái độ học tập nghiêm túc. II.N©ng cao më réng: B. ChuÈn bÞ +Gi¸o viªn: So¹n bµi, ghi vÝ dô vµo b¶ng phô +Häc sinh: §äc vµ t×m hiÓu tríc bµi häc C.Ph¬ng ph¸p: Phân tích tình huống, Động não suy nghĩ. Hoạt động nhóm d.TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp phÇn lµm bµi tËp 3. Bµi míi. Trong cuéc sèng hµng ngµy ai còng cã mèi quan hÖ x· héi réng, hÑp, th©n s¬ kh¸c nhau. Một ngời có địa vị cao trong xã hội nhng khi về nhà lại chỉ là con cái. Một ngời cha ngời mẹ trong gia đình nhng khi đến cơ quan lại là bạn bè đồng nghiệp. Nhũng vị trí trông gia đình trong cơ quan đó đợc gọi là các vai của mỗi ngời khi họ tham gia hội thoại. Ví dụ: -Khi nãi chuyÖn víi thÇy c« gi¸o th× vai cña c¸c em lµ häc sinh -Khi vÒ nhµ nãi chuyÖn víi cha mÑ th× vai cña c¸c em lµ con c¸i -Khi c¸c em nãi chuyÖn víi nhau  B¹n bÌ Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1 I.Vai x· héi trong héi tho¹i. -Gọi HS đọc ví dụ trong SGK * Hoạt động nhóm.(15 phút) 1.VÝ dô. - GV giao nhiÖm vô: ? §o¹n trÝch cã mÊy nh©n vËt xuÊt hiÖn ? ? Quan hÖ gi÷a c¸c nh©n vËt tham gia héi tho¹i trong ®o¹n trÝch trªn lµ quan hÖ g×? ?Ai ë vai trªn, ai ë vai díi? ? Cách xử sự của ngời cô có gì đáng chê tr¸ch? - Quan hÖ gi÷a hai nh©n vËt tham gia héi tho¹i lµ quan hÖ gia téc. Bµ c« lµ vai trªn, Hång lµ vai díi. - C¸ch sù sù cña ngêi c« lµ thiÕu thiÖn chÝ, kh«ng phï hîp víi quan hÖ ruét thÞt vµ không thể hiện thái độ đúng mực của ngời trên đối với ngời dới. ? Tìm những chi tiết nói lên bé Hồng đã cố gắng kìm nén sự bất bình của mình để giữ đợc thái độ lễ phép ? ? Gi¶i thÝch v× sao Hång ph¶i cè lµm nh vËy? - Tôi cúi đầu không đáp. tôi lại im lặng cúi đầu xuống đất. Cổ họng tôi đã nghẹn ứ khãc kh«ng ra tiÕng.  Chó bÐ Hång g¾ng k×m nÐn sù bÊt b×nh v× Hång lµ ngêi thuéc vai díi, cã bæn phËn t«n träng ngêi trªn. - NhiÖm vô: C¸c nhãm tËp trung gi¶i quyÕt vấn đề..

(72) 2. NhËn xÐt. Ghi nhí SGK. - §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi. - HS nhËn xÐt  GV nhËn xÐt. - Gọi HS đọc phần ghi nhớ SGK. II. LuyÖn tËp. 1.Bµi tËp 1. Hoạt động 2: ? H·y t×m nh÷ng chi tiÕt trong bµi HÞch t- - Nghiªm kh¾c : Nay c¸c ng¬i.. ớng sĩ thể hiện thái độ vừa nghiêm khắc - Khoan dung: Nếu các ngơi… võa khoan dung cña TrÇn Quèc TuÊn víi binh sÜ díi quyÒn? 2. Bµi tËp 2. a. Xét về địa vị xã hội, Ông giáo có địa vị - Gọi HS đọc bài tập 2 SGK cao h¬n. * Hoạt động nhóm.(10 phút) - GV giao nhiÖn vô: H·y tr¶ lêi c¸c yªu cÇu - XÐt vÒ tuæi th× l·o H¹c cã vÞ trÝ cao h¬n. b.Trong lêi lÏ, «ng gi¸o gäi l·o H¹c lµ cô, cña bµi tËp 2. - NhiÖm vô: C¸c nhãm tËp trung gi¶i quyÕt xng h« gép hai ngêi lµ «ng con m×nh( thÓ hiÖn kÝnh träng ngêi giµ), xng t«i ( thÓ hiÖn vấn đề. quan hệ bình đẳng). - §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi. c. L·o H¹c gäi «ng gi¸o ,dïng tõ d¹y thay - HS nhËn xÐt  GV nhËn xÐt. cho tõ nãi ( thÓ hiÖn sù t«n träng). Xng h« gép hai ngêi lµ chóng m×nh( thÓ hiÖn sù ch©n t×nh). - Cời thì chỉ cời đa đà, cời gợng, thoái thác chuyÖn ë l¹i ¨n khoai, uèng níc víi «ng gi¸o  Nçi buån, sù gi÷ kho¶ng c¸ch. E.Tæng kÕt rót kinh nghiÖm: *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: - ThÕ nµo lµ vai x· héi trong héi tho¹i *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: -Tìm một đoạn trích trong đó nhà văn đã sử dụng đợc cuộc hội thoại giữa các nhân vật và xác định: (Trang 30: vợ chồng ông lão và con cá vàng. Trang 62: Thạch sanh…) +Vai x· héi cña c¸c nh©n vËt tham gia héi tho¹i +Đặc điểm ngôn ngữ mà nhân vật đã lựa chọn để thực hiện vai giao tiếp của mình. -Lµm bµi tËp 3 - So¹n bµi: T×m hiÓu yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn *Rót kinh nghiÖm:  TiÕt 108 Ngµy so¹n:13/3/2011 T×m hiÓu yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn A.mục tiêu cần đạt: I.chuÈn kiÕn thøc kû n¨ng: 1.KiÕn thøc : - HS thấy đợc biểu cảm là một yếu tố không thể thiếu trong những bài văn nghị luận hay, có sức lay động ngời đọc( ngời nghe). - Nắm đợc những yêu cầu cần thiết của việc đa yếu tố biểu cảm vào bài văn ngghị luận, để sự nghị luận có thể đạt đợc hiệu quả thuyết phục cao hơn. 2.Kû n¨ng: NhËn biÕt yÕu tè nghÞ luËn vµ biÕt t¸c dông cña nã trong bµi v¨n nghÞ luËn.

(73) -§a yÕu tè biÓu c¶m vµo bµi v¨n nghÞ luËn hîp lý 3.Thái độ: - yªu thÝch v¨n nghÞ luËn. II.N©ng cao më réng: B. ChuÈn bÞ +Gi¸o viªn: Su tÇm Lêi kªu gäi toµn quèc kh¸ng chiÕn cña HCT. So¹n bµi, kÎ b¶ng ë SGK vµo b¶ng phô +Học sinh: Đọc trớc bài, tìm đọc lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của HCT C.Ph¬ng ph¸p vµ kiÕn thøc d¹y häc: DiÔn gi¶ng – Th¶o luËn nhãm – LuyÖn tËp D.TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò : a/ Em h·y cho biÕt khi tr×nh bµy luËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn cÇn chó ý ®iÒu g×? (HS tr¶ lêi  GV cho xuÊt hiÖn tr¶ lêi)  -Thể hiện rõ ràng chính xác nội dung của luận điểm trong câu chủ đề: Câu chủ đề có thể ở ®Çu ®o¹n v¨n (diÔn dÞch) vµ cuèi ®o¹n (quy n¹p). -Tìm đủ luận cứ cần thiết, tổ chức lập luận theo một trật tự hợp lý để làm nổi bật luận ®iÓm. - Diễn đạt trong sáng, hấp dẫn để sự trình bày luận điểm có sự thuyết phục. b/ Trong v¨n nghÞ luËn ngoµi yÕu tè nghÞ luËn, cßn cã yÕu tè nµo kh¸c n÷a kh«ng ? (HS tr¶ lêi  GV cho xuÊt hiÖn tr¶ lêi)  Cßn cã yÕu tè miªu t¶, tù sù, biÓu c¶m. Bµi häc h«m nay sÏ gióp c¸c em t×m hiÓu 1 trong 3 yếu tố góp phần tạo nên sức thuyết phục của bài văn nghị luận đó là yếu tố biểu cảm. 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1: I.YÕu tè biÓu c¶m trong v¨n NL - Gọi HS đọc văn bản 1.XÐt vÝ dô: -Cho HS làm việc theo cặp đôi Lêi kªu gäi toµn quèc kh¸ng chiÕn a/ ? H·y t×m nh÷ng tõ ng÷ biÓu lé t×nh c¶m m·nh liÖt cña t¸c gi¶ vµ nh÷ng c©u c¶m th¸n đối với toàn dân tộc trong v¨n b¶n? -Sau khi HS tr¶ lêi, GV chiÕu c¸c tõ ng÷ biÓu c¶m vµ c©u c¶m th¸n lªn b¶ng  Gäi 1 em đọc. Tõ ng÷ biÓu c¶m: C©u c¶m th¸n: Hỡi, muốn phải, nhân nhợng, lấn tới, quyết + Hỡi đồng bào và chiến sĩ toàn quốc! tân cớp, không, thà, chứ nhất định không + Hỡi đồng bào! chúng ta phải đứng lên! chịu, phải đứng lên, hễ là, thì, ai có, dùng, + Hỡi anh em binh sĩ, tự vệ, dân quân! ai còng ph¶i. + Thắng lợi nhất định về dân tộc ta! + Việt Nam độc lập và thống nhất muôn n¨m! + Kh¸ng chiÕn th¾ng lîi mu«n n¨m! a/ ? Về mặt sử dụng từ ngữ và đặt câu có tÝnh chÊt biÓu c¶m, Lêi kªu gäi toµn quèc kh¸ng chiÕncña Hå Chñ TÞch cã gièng víi HÞch tíng sÜ cña TrÇn Quèc TuÊn kh«ng? Hai v¨n b¶n trªn gièng nhau ë chç cã nhiÒu tõ ng÷ vµ nhiÒu c©u v¨n cã gi¸ trÞ biÓu c¶m. b/? Tuy nhiªn lêi kªu gäi toµn quèc kh¸ng.

(74) chiến và Hịch tớng sĩ vẫn đợc coi là những v¨n b¶n nghÞ luËn chø kh«ng ph¶i lµ v¨n b¶n biÓu c¶m. V× sao?  Gièng: Cã nhiÒu tõ ng÷, c©u c¶m th¸n, c©u béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc:  Ta viÕt bµi Hịch này để các ngơi biết bụng ta ... lúc bÊy giê c¸c ng¬i dÉu kh«ng muèn vui chơi phỏng có đợc không? ... Ta thờng tới bữa quên ăn, nữa đêm vỗ gối, ruột đau nh cắt, nớc mắt đầm đìa, chỉ căm tức cha x¶ thÞt lét da, nuèt gan uèng m¸u qu©n thï. DÉu cho tr¨m th©n nµy ph¬i ngoµi néi cá, ngh×n x¸c nµy gãi trong da ngùa, ta còng vui lßng ... Kh«ng! chóng ta thµ hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mÊt níc, kh«ng chÞu lµm n« lÖ. -Hai văn bản vẫn đợc coi là văn bản nghị luËn v×: V¨n b¶n viÕt ra kh«ng ph¶i môc đích biểu cảm mà nhằm mục đích nghị luận (Kêu gọi, động viên, thuyết phục…) Tác giả đã nêu luận điểm, trình bày các luận cứ để bàn luận giải quyết vấn đề tác động mạnh vào trí tuệ của ngời đọc để ngời đọc phân biệt rỏ ràng, đúng, sai, xác định hành động và cách sống.  Là văn nghị luận vì mục đích chính là nghị luận: nêu quan điểm, ý kiến để bàn luận phải – trái, đúng – sai, nên suy nghÜ vµ nªn sèng nh thÕ nµo. Cßn biÓu c¶m chØ lµ yÕu tè phô trî cho nghÞ luËn. c/Theo dõi bảng đối chiếu  Trong nh÷ng v¨n b¶n nghÞ luËn, biÓu c¶m không thể đóng vai trò chủ đạo, mà chỉ là mét yÕu tè phô trî cho qu¸ tr×nh nghÞ luËn mµ th«i. YÕu tè biÓu c¶m gióp cho bµi v¨n nghÞ luËn trở nên hay hơn, gây đợc hứng thú cho ngời đọc. GV treo bảng phụ để HS quan sát A B Thấy sứ giặc đi lại ngoài đờng sĩ Thấy sứ giặc đi lại nghênh ngang ngoài đmắng triều đình, bắt nạt tể phụ. ờng, uốn lỡi cú diều mà sĩ mắng triều đình, ®em th©n dª chã mµ b¾t n¹t tÓ phô. Lóc bÊy giê ta cïng c¸c ng¬i sÏ Lóc bÊy giê ta cïng c¸c ng¬i sÏ bÞ b¾t, ®au bÞ b¾t xãt biÕt chõng nµo ! Chóng ta s½n sµng hi sinh tÊt c¶, Kh«ng ? Chóng ta s½n sµng hi sinh tÊt c¶, chứ không thể mất nớc, không chứ nhất định không chịu mất nớc, nhất định.

(75) thÓ lµm n« lÖ Chúng ta phải cần đứng lên.. kh«ng chÞu lµm n« lÖ Hỡi đồng bào ? Chóng ta ph¶i døng lªn ? ? Nh÷ng c©u v¨n ë A nh thÕ nµo so víi B ? -Kh«ng cã tõ ng÷ biÓu c¶m -Cã nhiÒu tõ ng÷ biÓu c¶m -Kh«ng cã c¸c c©u c¶m -Cã c¸c c©u c¶m  Kh«ng cã yÕu tè biÓu c¶m  Cã yÕu tè biÓu c¶m  §óng mµ cha hay  Vừa đúng vừa hay  V¨n nghÞ luËn rÊt cÇn yÕu tè biÓu c¶m. YÕu tè biÓu c¶m lµ phô trî gióp v¨n nghÞ luËn cã hiệu quả thuyết phục lớn hơn, vì nó tác động mạnh mẽ tới tình cảm của ngời đọc (ngời nghe). -Cho c©u 2a/ 2. Sö dông yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n ? Th«ng qua viÖc t×m hiÓu VB HÞch tíng sÜ nghÞ luËn. vµ lêi kªu gäi …em h·y cho biÕt: Lµm thÕ nào để phát huy tác dụng của yếu tố biểu c¶m trong v¨n NL ?  Ngêi viÕt võa suy nghÜ vÒ luËn ®iÓm, lËp luận vừa phải thực sự xúc động trớc những ®iÒu ®ang nãi (C¶m xóc ch©n thµnh…) -Cho c©u 2b ? Chỉ có rung cảm không thôi đã đủ cha? Ph¶i ch¨ng chØ cã lßng yªu níc, c¨m thï giÆc nång ch¸y lµ cã thÓ dÔ dµng t×m ra nh÷ng c¸ch nãi nh: “kh«ng! Chóng ta thµ hi sinh tÊt c¶ ...” hay “uèn lìi có diÒu ...”? §Ó viết đợc những câu nh thế, ngời viết cần phải cã phÈm chÊt g× kh¸c n÷a? Ngêi viÕt ph¶i thËt sù cã t×nh c¶m víi nh÷ng ®iÒu m×nh viÕt. - Những cảm xúc ấy đợc truyền đến ngời đọc bằng cách biểu lộ bằng ngôn ngữ có tính truyền cảm.(Hỡi đồng bào toàn quốc), (Kh«ng, chóng ta thµ hy sinh tÊt c¶…), (Hìi anh em binh sÜ), (Ta thêng tíi b÷a….), (Nay ta b¶o thËt c¸c ng¬i) Cho c©u 2c ? Cã b¹n cho r»ng: Cµng dïng nhiÒu tõ ng÷ biểu cảm, càng đặt nhiều câu cảm thán thì gi¸ trÞ biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn cµng tăng có đúng không? Vì sao ?  Không đúng vì nếu dùng nhiều mà không phï hîp, sÏ lµm gi¶m bít sù chÆt chÏ trong m¹ch lËp luËn… * Ghi nhí: §äc môc 2 ghi nhí -Gọi HS đọc phần ghi nhớ SGK II. LuyÖn tËp. Hoạt động 2 . 1. Bµi tËp 1. * Hoạt động nhóm YÕu tè BiÖn ph¸p T¸c dông - Tên da đen bẩn thỉu, tên Giễu nhại, tơng phản đối Phơi bầy bản chất dối trá An-nam-mit bÈn thØu, con lËp. Ph¬i bµy b¶n chÊt dèi cña thùc d©n Ph¸p, s¾c th¸i.

(76) yªu, b¹n hiÒn, chiÔn sÜ b¶o tr¸, lõa bÞp cña bän thùc d©n mØa mai. vÖ tù do, c«ng lÝ. Ph¸p mét c¸ch râ nÐt vµ næi bËt, g©y cêi: tiÕng cêi ch©m biÕm s©u cay. - Những ngời bản xứ đã Dùng hình ảnh mỉa mai, chøng kiÕn c¶nh K× diÖu cña giäng ®iÖu tuyªn truyÒn cña trß biÓu diÔn khoa häc vÒ thùc d©n phóng ng lôi, đã đợc xuống tận đáy biển để bảo vệ Tổ quèc cña c¸c loµi thñy qu¸i. Một số khác đã bỏ xác tại nh÷ng miÒn hoang vu th¬ méng vïng Ban c¨ng .... Ng«n tõ mÜ miÒu kh«ng che đậy đợc thực tế phũ phàng. Lời mỉa mai thể hiện thái độ khinh bỉ sâu sắc đối với giäng ®iÖu tuyªn truyÒn cña thùc d©n ph¸p -> t¹o hiÖu qu¶ ch©m biÕm s©u cay. 2. Bµi tËp 2 . - ThÓ hiÖn c¶m xóc: Nçi buån, sù khæ t©m cña ngêi thÇy tríc vÊn n¹n häc vÑt, häc tñ trong lèi häc v¨n cña häc sinh. - Những tình cảm ấy đã đợc biểu hiện rõ ở c¶ ba mÆt: tõ ng÷, c©u v¨n vµ giäng ®iÖu cña bµi v¨n. E.Tæng kÕt rót kinh nghiÖm: *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: - YÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn cã t¸c dông g×? *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: - Lµm bµi tËp 3 - So¹n bµi: ThuÕ m¸u *Rót kinh nghiÖm: .

(77) TiÕt 109 Ngµy so¹n:15/3/2011 §i bé ngao du. (Ru x« - Ph¸p) A.Mục đích yêu cầu: I.chuÈn kiÕn thøc kû n¨ng: 1.KiÕn thøc : -Gi¸o dôc tinh thÇn quý träng tù do vµ yªu thiªn nhiªn. B.Ph¬ng ph¸p: Ph©n tÝch – Th¶o luËn C.ChuÈn bÞ: -Gi¸o viªn: So¹n bµi+T×m hiÓu 1 sè t liÖu vÒ Nhµ v¨n Ru-X« D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: - Em hiểu đợc gì về chế độ thực dân và những ngời dân thuộc địa thông qua bài Thuế máu. III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n Hoạt động 1 I. T×m hiÓu chung ? Nªu nÐt chÝnh vÒ nh©n vËt Rut x« ? 1.T¸c gi¶: Hs tr×nh bµy theo SGK - Rót x« (1712 – 1778) nhµ triÕt häc, nhµ - Gv nhËn xÐt nhÊn m¹nh: - M« c«i cha mÑ H§ x· héi Ph¸p næi tiÕng. từ thuở bé. Ông chỉ đợc học hành đến năm 14 tuæi. Tù häc nghÒ lµm thuª kiÕm sèng cho các chủ xởng. Bị mắng, bị đánh đập «ng bá ®i t×m cuéc sèng tù do, lanh thang mäi n¬i, lµm nhiÒu nghÒ. -Cho Hs ph¸t biÓu theo SGK 1.T¸c phÈm - §o¹n trÝch trong 5 quyÓn cuèi cïng cña t¸c phÈm £ min bay ngang däc lµ mét thiªn luËn v¨n tiÓu thuyÕt. -Cho 3 em đọc 3 đoạn của văn bản. Chú ý 3. Đọc giäng v¨n nghÞ luËn… ? Theo em bài văn đợc chia mấy phần ? 4. Bè côc: 3 ®o¹n ? ý cña mçi phÇn ? - Đ 1: Từ đầu đến nghỉ ngơi (đi bộ ngao du tù do thëng thøc) - Đ 2: Tiếp đến tốt hơn (đi bộ ngao du để có kiÕn thøc) - Đ 3: Còn lại (đi bộ ngao du để có sức khoÎ, vui vÎ) Hoạt động 2 II.T×m hiÓu v¨n b¶n 1. Đi bộ ngao du để tự do thởng thức. ? §Ó kÓ l¹i viÖc ®i bé ngao du. T¸c gi¶ - Dïng c©u trÇn thuËt kÓ l¹i nh÷ng ®iÒu thó dïng kiÓu c©u g× ? vÞ cñ ngêi ngao du b»ng ®i bé. ? Mục đích ? - Hs tr×nh bµy ? Để mô tả, kể lại điều thú vị khi đi bộ tác - Điều thú vị khi đi bộ đợc kể lại bằng nghệ giả đã sử dụng nghệ thuật gì ? thuËt liÖt kª. + Ra lóc nµo th× ®i.

(78) + Quan s¸t kh¾p n¬i + Xem tÊt c¶ + Kh«ng phô thuéc vµo con ngùa, kÎ phu tr¹m + Hëng thô tÊt c¶ tù do… ?LiÖt kª nh÷ng ®iÒu thó vÞ Êy , t¸c dông ? - Hs tr×nh bµy - Dïng ng«i kÓ thø nhÊt: t«i, ta - Gv nhËn xÐt bæ sung => NhËn m¹nh kinh nghiÖp cña b¶n th©n trong việc đi bộ ngao du, tác động lòng tin vào ngời đọc. => NhÊn m¹nh sù tho¶ m·n, thÝch thó, tù do cña mét con ngêi. IV.Còng cè: -§i bé ngao du cã t¸c dông g× ? V.DÆn dß: VÒ nhµ tiÕp tôc t×m hiÓu phÇn 2 vµ 3 ---------------------------------------------------------------------------TiÕt 110 Ngµy so¹n:10/3 §i bé ngao du.. (Ru x« - Ph¸p). A.Mục đích yêu cầu: - Hs thấy đợc những điều bổ ích và lí thú từ việc ngao du bằng đi bộ. Đó là biểu hiện của cách vận động tự do yêu mến thiên nhiên cuộc sống. - Thấy đợc tính chất lập luận chặt chẽ, có sức thuyết phục, lý lẽ và dẫn chứng mang tÝnh chÊt kh¸ch quan -> søc thuyÕt phôc lín cña mét bµi v¨n nghÞ luËn -Gi¸o dôc tinh thÇn quý träng tù do vµ yªu thiªn nhiªn. B.Ph¬ng ph¸p: Ph©n tÝch – Th¶o luËn C.ChuÈn bÞ: -Gi¸o viªn: So¹n bµi+T×m hiÓu 1 sè t liÖu vÒ Nhµ v¨n Ru-X« D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp bµi míi III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n Hoạt động 1 -Cho học sinh đọc đoạn 2. 2. Đi bộ ngao du để mở rộng tầm nhìn. ? Khi đi bộ ngao du tác giả thu nhận đợc nh÷ng g× ? - Khi đi bộ tác giả thu nhận đợc. + Xem xÐt tµi nguyªn + T×m hiÓu vÒ n«ng nghiÖp + C¸c KT vÒ KHTN - Hs tr×nh bµy ? §Ó lµm næi bËt viÖc ®i bé ngao du më - B»ng nghÖ thuËt so s¸nh t¸c gi¶ cho ta réng tÇm nh×n lµm giÇu tri thøc cña t¸c gi¶ thÊy: §Ò cao kt tõ nh÷ng kt linh tinh cña.

(79) sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g× ? Ph©n c¸c phßng tËp héi triÕt…quèc gia kh«ng tÝch ? phong phó b»ng kü thuËt su tËp cña ngêi ®i bộ -> đó là cả trái đất. => Ngoài việc đề cao kiến thứctừ việc thực tế khách quan -> đề cao sự am hiểu của các nhµ khoa häc, khÝch lÖ mäi ngêi h·y ®i bé để mở mang kiến thức, làm giàu trí tuệ. -Cho HS đọc đoạn 3 ? T¸c gi¶ chØ ra nh÷ng lîi Ých g× cña viÖc ®i 3. §i bé ngao du cã søc khoÎ, vui vÎ. bé ngao du ? - Hs tr×nh bµy - Lîi Ých cña viÖc ®i bé: + T¨ng cêng søc khoÎ + TÝnh t×nh vui vÎ + Khoan kho¸i + H©n hoan + ThÝch thó ? §Ó lµm næi bËt tr¹ng th¸i tinh thÇn vui + Ngñ ngon giÊc vẻ, phấn khích tác giả đã sử dụng loại từ => Dùng tính từ nêu bật cảm giác vui vẻ g× ? phÊn chÊn. - So s¸nh 2 tr¹ng th¸i tinh thÇn + §i bé ngao du: vui vÎ h©n hoan, khoan kho¸i ? T¸c dông ? + Ngêi ngåi xe ngùa: m¬ mµng buån tÎ,… - Hs tr×nh bµy  Khẳng định lợi ích của đi bộ đó là t tëng tho¶i m¸i, vui vÎ khoÎ kho¾n kh¬i dËy niÒm vui sèng. Hoạt động 3 ? Em hiểu thêm đợc gì về việc đi bộ ? nét III.Tổng kết: nghÖ thuËt cña bµi v¨n ? - Bè côc chÆt chÏ - LËp luËn s¾c bÐn - Chó ý lÊy tõ kh¸i niÖm c¸ nh©n - C©y v¨n tù do phãng kho¸ng ? Néi dung c¬ b¶n cña ®i bé ngao du ? - Ng«n ng÷ vui t¬i, nhÑ nhµng. - Tù do thëng ngo¹n -> yªu thiªn nhiªn - Më réng tÇm hiÓu biÕt - T¨ng cêng søc khoÎ, vui vÎ, yªu cuéc sèng. IV.Còng cè: -Cho HS đọc lại bài V.DÆn dß: - N¾m v÷ng néi dung bµi häc - So¹n bµi tiÕp theo. --------------------------------------------------------------------------TiÕt 111: Ngµy so¹n:10/3. Héi tho¹i (TiÕp theo). A.Mục đích yêu cầu: - Hs n¾m kü h¬n kiÕn thøc vÒ héi tho¹i. Vai x· héi trong héi tho¹i, hiÓu lît lêi trong héi tho¹i..

(80) - Tõ bµi häc hs rót kinh nghiÖp trong øng xö, giao tiÕp trong cuéc sèng hµng ngµy. B.Ph¬ng ph¸p: C.ChuÈn bÞ: -Gi¸o viªn: So¹n bµi, chuÈn bÞ b¶ng phô ghi c¸c vÝ dô (M¸y chiÕu) -Học sinh: Làm bài tập cũ, đọc trớc bài mới D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: Th«ng qua bµi häc III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n Hoạt động 1 I. Lît lêi trong héi tho¹i: -Dùng đèn chiếu 1. XÐt vÝ dô: ? Trong cuéc héi tho¹i mçi nh©n vËt nãi bao - Sè lît lêi gi÷a 2 nh©n vËt: 8 lÇn nhiªu lît ? ? Bao nhiêu lần Hồng đợc nói nhng không nói ?  Em im lặng biểu thị thái độ của em - Lêi bÐ hång: 2 lît đối với cô, em hiểu và biết rắp tâm của - Có 6 lần Hồng đợc nói ngêi c« muèn em khing thêng ruång - Lêi c«: 6 lît dÉy mÑ ? Sự im lặng thể hiện thái độ gì ? ? V× sao H«ng kh«ng c¾t lêi c«… ? - Hång kh«ng c¾t lêi c« v× em ë vai d- Hs tr×nh bµy íi cã bæn phËn t«n träng ngêi trªn -> thÓ hiÖn sù lÞch sù VËy em hiÓu thÕ nµo lµ lît lêi trong héi tho¹i - Hs tr×nh bµy 2. Ghi nhí: SGK - Gv chèt kiÓm tra Hoạt động 2 Gv híng dÉn hs gi¶i quyÕt bµi tËp ( Sgk ) II LuyÖn tËp * BT 1 ( SGK ): -ChÞ DËu: Cã lît lêi nhiÒu nhÊt -Cai LÖ -Anh DËu Cã lît lêi Ýt +TÝnh c¸ch cña c¸c nh©n vËt: -Cai lÖ & ngêi nhµ lÝ trëng: Hèng h¸ch ngang ngîc. -ChÞ DËu: Nhón nhêng m¹nh mÏ - Anh DËu: yÕu ®uèi cam chÞu *BT 2 ( SGK ) - Lît lêi 2 nh©n vËt ngîc chiÒu nhau: -Cho c¸c nhèm th¶o luËn- §¹i diÖn + Lóc ®Çu: chÞ DËu nãi Ýt c¸i Tý nãi nhiÒu tr×nh bµy- Bæ sung + Lóc sau: c¸i Tý nãi Ýt chÞ DËu nãi nhiÒu - V×: + Lóc ®Çu: c¸i Tý kh«ng biÕt m×nh bÞ b¸n nªn rÊt v« t cßn chÞ DËu ®au lßng v× ph¶i b¸n con => phï hîp tÊm lßng nh©n vËt + Lóc sau: C¸i Tý nãi Ýt v× ®au buån sî h·i khi bị bán đi còn chị Dậu nói để thuyết phục con… - ViÖc c¸i Tý hiÕu th¶o… => Cµng lµm cho chÞ DËu ®au lßng -> T« ®Ëm nçi bÊt h¹nh cña mÑ con chÞ DËu. IV- Còng cè - Nắm đợc vai xã hội, lợt lời trong hội thoại V.DÆn dß:.

(81) - Lµm bµi tËp 4 ( SGK ) - Chuẩn bị bài mới: Về nhà ôn lại văn biểu cảm, văn nghị luận đã học ở lớp 7 C¸ch x©y dùng ®o¹n trong bµi v¨n…Khi viÕt nªn kÕt hîp nh thÕ nµo .... ----------------------------------------------------------------------. TiÕt 112 Ngµy so¹n:10/3. LUYEÄN TAÄP ÑÖA YEÁU TOÁ BIEÅU CAÛM VAØO BAØI VAÊN NGHÒ LUAÄN. I. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: - Gióp häc sinh cñng cè v÷ng ch¾c h¬n nh÷ng hiÓu biÕt vÒ yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn - Vận dụng những hiểu biết đó để đa yếu tố biểu cảm vào một câu, một đoạn, một bài v¨n. B.Ph¬ng ph¸p: Luyện tập – Đàm thoại C.ChuÈn bÞ: -Giáo viên: Soạn bài, Tìm một số bài văn biểu cảm và nghị luận tiêu biểu -Học sinh ôn lại văn biểu cảm, nghị luận theo hướng dẫn ở tiết trước D.TiÕn tr×nh lªn líp: I. OÅn ñònh. II. Kieåm tra baøi cuõ.  Yeáu toá bieåu caûm trong vaên nghò luaän coù giaù trò nhö theá naøo?  Để bài văn nghị luận có cảm xúc, người làm văn phải thực hiện những gì?  Kieåm tra phaàn chuaån bò baøi cuûa hoïc sinh? III. Bài mới : Giới thiệu bài mới Nếu các em phải làm một bài văn nghị luận theo yêu cầu (như SGK) thì em sẽ lần lượt làm những gì? Tiết học hôm nay, cả lớp ta sẽ cùng luyện tập đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luaän. Tieán haønh luyeän taäp. Hoạt động của Thầy và trò Hoạt động 1 Tìm hiểu đề -GV ghi đề bài mà đã cho HS chuẩn bị ở nhaø - Goị 1HS đọc to, rõ đề bài đã ghi bảng.. KiÕn thøc c¬ b¶n I.Luyeän taäp ñöa yeáu toá bieåu caûm vaøo baøi vaên nghò luaän.

(82) Đề : Sự bổ ích của những chuyến tham quan, du lịch đối với HS ? Đề bài yêu cầu ta làm gì? Lập dàn ý các luận điểm và luận cứ cần ? Em hãy cho biết luận đề ? Cho ai? Kiểu thiết baøi naøo? -Tham quan, du lịch vô cùng bổ ích với HS. -Cho HS * Thaûo luaän nhoùm :. -Kiểu bài chứng minh. ? YÙ kieán cuûa moät baïn HS laø chæ caàn tìm dẫn chứng thích hợp liệt kê ra, không cần Dẫn chứng có vai trò cốt yếu trong xây dựng hệ thống luận điểm. Em có đồng chứng minh. Chứng minh không phải chỉ yù khoâng? Taïi sao? là liệt kê dẫn chứng mà người làm bài - GV để HS phát biểu  tổng kết lại các ý. coøn phaûi neâu quan ñieåm cuûa mình (luaän điểm) về vấn đề đưa ra chứng minh.. Hoạt động 2 Luyện tập trên lớp -Gọi HS đọc bài luyện tập 1/108. ? Xác định yêu cầu của bài tập vừa đọc.. - Luận điểm còn phải sắp xếp hợp lý, mạch lạc, chặt chẽ để làm cho luận đề được sáng tỏ. 2. Hệ thống luận điểm cho luận đề treân - Veà theå chaát : Giuùp ta khoûe maïnh. - Veà tình caûm : Taïo nieàm vui cho baûn thaân, theâm tình yeâu thieân nhieân, yeâu queâ hương đất nước.. ? Vậy hãy cho biết nhận xét của em. Hãy - Về kiến thức : Biểu hiện cụ thể và sâu hơn bài học ở trường … đưa lại những saép xeáp laïi điều mới mẽ chưa có ở sách vở … Hoạt động 3 -Đoạn văn em vừa nghe đọc đã thể hiện caûm xuùc aáy chöa? Neáu chöa em haõy vieát 3. Ñöa yeáu toá bieåu caûm vaøo vaên nghò lại (có thể sử dụng một số từ ngữ, cách đặt luận câu như SGK gợi ý). Những chuyến tham quan du lịch như thế.

(83) -GV gọi một số HS trình bày đoạn văn vừa thích thú biết bao, có ai lại không vui viết trước lớp để các bạn góp ý. sướng … -GV đưa ra đoạn văn mẫu cho HS tham khảo (chiếu lên giấy hoặc viết lên giấy khổ lớn cho HS đọc, quan sát, so sánh với đoạn văn của mình. IV.Cuûng coá: V.Daën doø: -Viết một đoạn văn nghị luận có yếu tố biểu cảm cho luận điểm mà em chọn viết. -Chuẩn bị bài : Tìm hiểu các yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận. -Tiết sau kiểm tra văn theo câu hổi ở đề cơng -----------------------------------------------------------------------------------TiÕt 113 Ngµy so¹n: 5/4 KiÓm tra v¨n A.Mục đích yêu cầu: -Ôn tập và củng cố lại những kiến thức về các VB đã học trg học kì II. -Rèn kĩ năng phân tích, tổng hợp, so sánh, đối chiếu các VB. B.Ph¬ng ph¸p: C.ChuÈn bÞ: Giáo viên in đề D.TiÕn tr×nh lªn líp: I-ổn định tổ chức: II-KiÓm tra: §Ò bµi: 1/ §oc bèn c©u th¬ sau “ChiÕc thuyÒn nhÑ h¨ng nh con tuÊn m· Ph¨ng m¸i chÌo m¹nh mÏ vît trêng giang C¸nh buåm gi¬ng to nh m¶nh hån lµng Rín th©n tr¾ng bao la th©u gãp giã” (Quª h¬ng- TÕ Hanh) Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ bèn c©u th¬ trªn 2/ H×nh ¶nh Tr¨ng (NguyÖt) trong bµi th¬ Väng nguyÖt (Ng¾m tr¨ng) vµ Nguyªn tiªu trong Rằm tháng riêng của Hồ Chí Minh đã thể hiện: A/ T×nh yªu thiªn nhiªn tha thiÕt cña ngêi B/ T©m hån chiÕn sÜ cña ngêi C/ Th¬ b¸c ®Çy tr¨ng D/ ý kiÕn riªng em Ph¸t triÓn mét trong nh÷ng luËn ®iÓm trªn thµnh mét ®o¹n v¨n ng¾n kho¶ng 4->5 c©u §¸p ¸n- biÓu ®iÓm C©u 1 -Tácgiả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật:.

(84) So s¸nh +C¸nh buåm víi m¶nh hån lµng +ChiÕc thuyÒn víi con tuÊn m· -> Nổi bật vẻ đẹp khoẻ mạnh hùng tráng của con thuyềnvà biểu tợng đẹp của linh hồn làng chµ Nh©n ho¸: C¸nh buåm rín th©n tr¾ng th©u gãp giã Sö dông: c¸c déng tõ m¹nh nh: ph¨ng, vît C¸c tÝnh tõ gîi h×nh ¶nh nh: nhÑ, h¨ng -> Tất cả cá biện pháp nghệ thuật đó tạo dựng hình ảnh con thuyền khi ra khơi mang vẻ đẹp hïng tr¸ng khoÎ kho¾n, nã ra ®i lµ mang theo c¶ linh hån lµng chµi, høa hÑn mét chuyÕn ®i th¾ng lîi C©u 2 Cã thÓ chän mét trong 4 luËn ®iÓm nhng còng cã thÓ chän A,B,C v× luËn ®iÓm nµo cũng có một khía cạnh đúng -Xuất phát từ việc phân tích hình ảnh ánh trăng trong hai bài thơ của Bác để hình thµnh luËn ®iÓm (2®) -Hiểu đợc những nét chung và riêng của hình ảnh ánh trăng của cảm xúc, tâm trạnh nhµ th¬ khi ng¾m tr¨ng, t¶ tr¨ng,trß chuyÖn víi tr¨ng trong mäi hoµn c¶nh b¸c vÉn lu«n thÓ hiÖn t×nh yªu thiªn nhiªn, yªu ¸nh tr¨ng tha thiÕt (2®) IV. Cñng cè – dÆn dß -Gi¸o viªn nhËn xÐt giß kiªm tra -Häc sinh vÒ nhµ chuÈn bÞ bµi : Lùa chä trËt tù tõ trong c©u ----------------------------------------------------------------------TiÕt 114. Ngµy so¹n: 5/4 Lùa chän trËt tù tõ trong c©u. A.Mục đích yêu cầu: - Hs biết các khả năng thay đổi trật tự từ. Hiệu quả diễn đạt của các trật tự từ khac nhay kh¸c nhau. -Hs biÕt c¸ch lùa chon trËt tù tõ trong nãi viÕt cho phï hîp víi yªu cÇu ph¶n ¸nh thùc tÕ diÔn t¶ t tëng t×nh c¶m cña b¶n th©n. B.Ph¬ng ph¸p: Ph©n tÝch- Th¶o luËn C.ChuÈn bÞ: -Giáo viên: Soạn bài, b¶ng phô -Học sinh ụn đọc trớc bài D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: - ThÕ nµo lµ héi tho¹i - Vai x· héi ? Lît lêi tho¹i III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n Hoạt động 1 I.NhËn xÐt chung ? Có thể thay đổi trật tự từ trong câu đ- - Cai Lệ gõ đầu roi xuống đất, thét bằng îc kh«ng ? giäng khµn khµn cña mét ngêi hót nhiÒu ? Làm cách nào khi thay đổi mà không sái cũ. làm thay đổi ý nghĩa cơ bản của câu ? - Cai LÖ thÐt b»ng giäng khµn khµn cña - Hs tr×nh bµy ngời hút nhiều sái cũ, gõ đầu roi xuống đất - Gv nhËn xÐt - Cai LÖ b»ng giäng khµn khµn cña ngêi.

(85) hút nhiều xái cũ, gõ đầu roi xuống đất, thÐt - Gõ đầu roi xuống đất, bằng giọng khàn khµn cña ngêi hót nhiÒu x¸i cò, cai lÖ thÐt. * Ghi nhí 1: SGK ? VËy v× sao t¸c gi¶ chän trËt tù tõ nh trong ®o¹n v¨n ? - Hs tr×nh bµy - Gv gi¶i thÝch + LÆp tõ roi ë ®Çu c©u -> LkÕt + §Æt tõ thÐt cuèi c©u -> liªn kÕt víi c©u sau + Më réng côm tõ gâ ®Çu roi -> nhÊn m¹nh sù hung h·n cña cai lÖ. Dïng b¶ng phô. II. Mét sè t¸c dông cña sù s¾p xÕp trËt tù tõ. - Cai LÖ giËt ph¾t c¸i thõng trong tay anh này và chạy sầm sập đến chỗ anh Dậu. - Chị Dậu xám mặt, vội vàng đặt con xuống đất, chạy đến đỡ lấy tay hắn - Cai LÖ vµ ngêi nhµ Lý trëng… roi song tay thíc vµ d©y thõng. => ThÓ hiÖn tríc sau cña H§ Cai LÖ => ngêi nhµ lý trëng thÓ hiÖn thø bËc cao thÊp cña c¸c nh©n vËt vµ thø tù xuÊt hiÖn cña ? TrËt tù tõ trong nh÷ng bé phËn c©u in c¸c nh©n vËt (Cai LÖ ®i tríc ngêi nhµ Lý ®Ëm díi ®©y thÓ hiÖn ®iÒu g× ? trëng theo sau), roi song, tay thíc vµ d©y - Hs tr×nh bµy thừng tơng ứng với cụm từ đứng trớc => t¹o liªn kÕt - Tre gi÷ lµng, gi÷ níc, gi÷ m¸i nhµ tranh, giữ đồng lúa chín. => C¸ch viÕt cña nhµ v¨n thÐp míi cã hiÖu quả diễn đạt cao hơn vì nó có nhịp điệu hơn, ? So sánh tác dụng của những xắp xếp đảm bảo sự bảo hoà về ngữ âm. Thể hiện đợc trËt tù tõ trong c¸c bé phËn sau ? sù t¨ng tiÕn cña cÆp tõ: lµng -> níc vµ nhµ ? Từ những điều đã phân tích em hãy rút tranh-> đất nớc. ra t¸c dông cña viÖc s¾p xÕp trËt tù tõ trong c©u ? * Ghi nhí 2: SGK - Hs tr×nh bµy -Gi¸o viªn bæ sung III. LuyÖn tËp: -Gv cïng häc sinh gi¶i quyÕt bµi tËp (sgk) Gi¶i thÝch lý do s¾p xÕp trËt tù tõ trong c©u ? - Thời đại Bà Trng, Bà Triệu, Trần Hng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung,… => Kể tên các vị anh hùng theo thứ tự của quá trình diễn ra của lịch sử ở các triều đại. - §Ñp v« cïng tæ quèc ta ¬i => Đặt cum từ đẹp vô cùng trớc hô ngữ Tổ Quốc ta ơi => nhấn mạnh cái đẹp của nom sông đất nớc. Câu hò ô tiếng hát -> tạo cảm giác kéo dài, mênh mang bông nớc, làm cho câu thơ bắt vần với câu trớc => đảm bảo sự hài hoà về ngữ âm. IV.Còng cè: - Hs cần nắm đợc tác dụng của trật tự từ trong câu. Thấy rõ giá trị diễn đạt ở mỗĩi trật tù tõ. V.DÆn dß: - Lµm bµi tËp c (sgk). ChuÈn bÞ cho luyÖn tËp. --------------------------------------------------------------------TiÕt 115: Ngµy so¹n: 9/4/2011 Tr¶ bµi v¨n sè 6.

(86) A.mục tiêu cần đạt: I.chuÈn kiÕn thøc kû n¨ng: 1.KiÕn thøc : - Hs củng cố lại những kiến thức, kỹ năng đã học về phép lập luận chứng minh và giải thích về cách sử dụng từ ngữ, đặt câu,… đó có đợc những kinh nghiệm để làm tốt bài sau . 2.Kû n¨ng: -BiÕt c¸ch tr×nh bµy vµ s¾p xÕp luËn ®iÓm. - Đánh giá đợc những mặt u điểm &hạn chế của bản thân so với các bạn cùng lớp . 3.Thái độ: Gi¸o dôc ý thøc vËn dông c¸ch viÕt v¨n theo lèi quy n¹p vµ diÔn dÞch B.ChuÈn bÞ: -Gi¸o viªn: ChÊm bµi + S÷a c¸c lçi sai + NhËn xÐt c¸c bµi lµm -Häc sinh: Lµm theo híng dÉn cña gi¸o viªn C.Ph¬ng ph¸p vµ kiÕn thøc d¹y häc: Nhận xét-đánh giá kết hợp luyện tập D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp tr¶ bµi III.Bµi míi: Gọi 1 HS đọc lại đề: §Ò bµi: M¸c-Xim-Gooc-Ki tõng nãi: “H·y yªu s¸ch v× nã lµ nguån kiÕn thøc. Chirt cã kiÕn thức mới đem lại cho chúng ta con đờng sống”. Câu nói đó đã gợi cho em suy nghĩ gì ? Hoạt độngk của thầy và trò Hoạt động 1 ?§Ò thuéc thÓ lo¹i v¨n nµo ?. ? Theo em më bµi nªn viÕt nh thÕ nµo ?. KiÕn thøc c¬ b¶n A.Xác định trọng tâm của bài 1.ThÓ lo¹i: NgÞ luËn gi¶i thÝch vµ nªu c¶m nghÜ 2.Dµn bµi: *Đặt vấn đề: -Giíi thiÖu c©u nãi cña M¸c Xim Gooc ki Hoặc vào đề theo cách nói của La Sơn Phu Tử” Ngọc càng mài… Phải đọc sách. ? Phần giải quyết vấn đề cần nêu những *Giải quyết vấn đề: luËn ®iÓm nµo a-S¸ch lµ ngêi b¹n hiÒn. -Cung cÊp cho con ngêi tri thøc. -Đa con ngời vợt qua đói khổ và lạc hậu b-S¸ch gióp con ngêi cã nh÷ng hiÓu biÕt v« bê bÕn -VÒ cuéc sèng x· héi -VÒ tù nhiªn -Về đạo làm ngời, cách đối nhân xữ thế -HiÓu vÒ truyÒn thèng cña thÕ hÖ ®i tríc *Kết thúc vấn đề : -Cần phải đọc nhiều sách để tăng cờng sự hiÓu biÕt -Để tiến kịp thời đại B.NhËn xÐt u khuyÕt ®iÓm bµi viÕt Hoạt động 2 1. ¦u ®iÓm: - Xác định đúng yêu cầu của đề. - §¶m b¶o bè côc cña bµi v¨n.

(87) - Trình bày luận điểm tơng đối tốt - C¸ch s¾p xÕp luËn ®iÓm, luËn cø - LËp luËn ng¾n ngän, râ, chÝnh x¸c, cã tÝnh thuyÕt phôc. 2. KhuyÕt ®iÓm: - Cách dùng từ, diễn đạt ý, lỗi chính tả. - LÆp tõ, dïng c©u sai - C¸ch s¾p xÕp luËn ®iÓm, luËn cø cha đúng còn lộn xộn, cha lám sáng tỏ vấn đề. GV đọc bài của em Trờng 8B, em Lân 8C, C.Chữa 1 số lỗi sai: em L©m 8A a/Lçi chÝnh t¶ :n-l,g-ri-d, ch-tr b/Lçi dïng tõ cha chÝnh x¸c -S¸ch lµ con dao hai lìi -Ch÷a :S¸ch cã nhiÒu lo¹i bæ Ých, kh«ng bæ Ých c/Từ địa phơng: Coi  Xem -C«ng bè ®iÓm: Líp §iÓm 3-4 §iÓm 5 §iÓm 6 §iÓm 7 §iÓm 8 §iÓm 9 8A 8B 8C E.Tæng kÕt rót kinh nghiÖm: *Cñng cè kiÕn thøc kû n¨ng: -Gi¸o viªn nh¾c l¹i khi lµm bµi v¨n nghÞ luËn cÇn chó ý: +Xác định thể loại +Yêu cầu của đề +Sắp xếp theo trình tụ Lô gíc + Diễn đạt *HD tù häc vµ chuÈn bÞ: -VÒ nhµ xem l¹i bµi. §o¹n nµo sai th× h·y s÷a l¹i -§äc vµ t×m hiÓu tríc bµi: T×m hiÓu c¸c yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ trong v¨n nghÞ luËn *Rót kinh nghiÖm:  TiÕt 116. Ngµy so¹n:9/4 T×m hiÓu c¸c yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ trong v¨n nghÞ luËn A.Mục đích yêu cầu: - Hs thấy đợc tự sự và miêu tả là những yếu tố cần thiết trong bài văn nghị luận, vì chúng có khả năng giúp ngời nghe, đọc nhận thức đợc nội dung văn nghị luận một cách dễ dµng, s¸ng tá. - Nắm đợc những yêu cầu cần thiết của việc đa ra các yếu tố tự sự và miêu tả trong bài v¨n nghÞ luËn t¹o tÝnh thuyÕt phôc trong bµi v¨n nghÞ luËn. B.Ph¬ng ph¸p: T×m hiÓu vÝ dô – Rót ra bµi häc – LuyÖn tËp D.TiÕn tr×nh lªn líp:.

(88) I.ổn định tổ chức: II.Kiểm tra bài cũ: §Ò v¨n nghÞ luËn cã tÝnh thuyÕt phôc h¬n cã nªn ®a yÕu tè biÓu c¶m vµo v¨n b¶n kh«ng ? Vai trß cña biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn. III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n Hoạt động 1 I. YÕu tè tù sù vµ miªu t¶ trong v¨n nghÞ luËn 1. XÐt vÝ dô1: Gv dùng bảng phụ (đèn chiếu) a. KÓ vÒ thñ ®o¹n b¾t lÝnh k× quÆc vµ tµn ¸c ? Chỉ ra các yếu tố tự sự trong đoạn của chế độ thực dân (…) trích a, cho biết yếu tố tự sự đóng vai b. Mô tả cảnh khổ sở của ngời bị bắt đi lính trß g× ? t¬ng tù nh vËy chØ ra môc tiªu (…) vµ vai trß cña miªu t¶ ? - Hs th¶o luËn, tr×nh bµy - Gv nhËn xÐt bæ sung ? Vậy nếu ta bỏ các yếu tố kể, tả đó đi th× ®o¹n v¨n sÏ ra sao ? - Hs th¶o luËn tr×nh bµy ? Vậy yếu tốtự sự, miêu tả đóng góp => Cả 2 yếu tố tự sự và miêu tả này giúp cho nh÷ng g× cho bµi v¨n nghÞ luËn việc trình bày luận cứ trong bài văn đợc rõ - Hs tr×nh bµy rµng, cô thÓ h¬n. Gãp phÇn lµm râ luËn điểm, làm sáng tỏ vấn đề. * Ghi nhí: Hoạt động 2 2.XÐt vÝ dô 2: Gọi hoc sinh đọc văn bản trong sgk - Vb kể chuyện chàng Trăng và nàng Hai tìm yếu tố tự sự, miêu tả trong vb cho chỉ để làm sáng tỏ cho luận cứ đợc sáng rõ: biÕt t¸c dông cña chóng 2 chuyÖn cæ cña d©n téc miÒn nói cã nhiÒu - Hs tr×nh bµy nÐt gièng Th¸nh Giãng cña miÒn xu«i. - Gv nhËn xÐt - T¸c gi¶ kh«ng kÓ, t¶ tØ mÜ, chi tiÕt mµ t¶ mét sè nÐt c¬ b¶n, tiªu biÓu nh»m lµm s¸ng tá luËn ®iÓm. II. LuyÖn tËp Gv híng dÉn hs gi¶i quyÕt bµi tËp (SGK) * BT1 (sgk) - Hs chØ ra yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ (…) - T¸c dông: + Yếu tố tự sự giúp ngời đọc hình dung rõ hơn hoàn cảnh sáng tác của bài thơ và tâm tr¹ng cña nhµ th¬. + Yếu tố miêu tả làm cho ngời đọc nh trông thấy trớc mắt khung cảnh của đêm trăng vµ c¶m x¸c cña ngêi tï. BT2 (sgk): - Nên sử dụng yếu tố miêu tả -> gợi vẻ đẹp của hoa sen - Dùng yếu tố tự sự -> kể kỷ niệm bài ca dao đó. IV.Còng cè: - Hs cÇn n¾m: Ngoµi viÖc n¾m v÷ng quy luËn cña bµi v¨n nghÞ luËn th× cÇn ph¶i ®a yÕu tố biểu cảm, tự sự, miêu tả vào bài văn nghị luận để làm cho ngời đọc, ngời nghe dễ dàng hiểu, nhận thấy rõ vấn đề cần lập luận làm cho bài văn có tính thuyết phục cao. V.DÆn dß: BTVN: Viết thành bài văn nghắn: Nêu ý kiến của em về vẻ đẹp của hoa sen trong bài ca dao “ trong đầm gì đẹp bằng sen ”. --------------------------------------------------------------------------------.

(89) TiÕt 117 Ngµy so¹n: 15/4 ¤ng Giuèc §anh mÆc lÔ phôc (M« - Lie) A.Mục đích yêu cầu: - Giúp học sinh hình dung đợc lớp kịch này trên sân khấu, hiểu rõ Mô-lie là nhà soạn kịch tài ba, xây dựng lớp kịch hết sức sinh động, -Khắc hoạ tài tình tính cách lố lăng của một tay trởng giả học làm sang và gây đợc tiếng cời s¶ng kho¸i cho kh¸n gi¶. -Gi¸o dôc hs ý thøc tù träng vµ khiªm tèn.... B.Ph¬ng ph¸p: §äc ph©n vai – Ph©n tÝch - §µm tho¹i C.ChuÈn bÞ: -Gi¸o viªn so¹n bµi. ChuÈn bÞ mét sè t liÖu vÒ M«-Li e -Học sinh đọc và soạn bài theo SGK D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: Em rút ra đợc gì từ việc ngạo du đi bộ ? II.KiÓm tra bµi cò: III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n Hoạt động 1 I.T×m hiÓu chung: ? Trình bày đôi nét về cuộc đời và sự 1. Tác giả - Mô-lie (1622 – 1673) nhà nghiÖp s¸ng t¸c cña M«lie ? so¹n kÞch næi tiÕng cña Ph¸p - Hs tr×nh bµy - M«-lie kh«ng muèn nèi nghiÖp cha - Gv nhËn xÐt bæ sung hÇu cËn vua «ng bíc vµo lÜnh vùc s©n khÊu. - T¸c gi¶ cña nh÷ng vë kÞch næi tiÕng (L·o hµ tiÖn, trëng gi¶ häc lµm sang, ngêi bÖnh tëng) 2.T¸c phÈm: - ¤ng Giuèc §anh mÆc lÔ phôc trÝch trong vë kÞch 5 håi trëng gi¶ häc lµm sang (1670 ) vµ lµ líp kÞch kÕt thóc håi 2 ? Em hiÓu kÞch lµ g× ? 3. ThÓ lo¹i: KÞch - Hs tr×nh bµy - KÞch lµ mét trong 3 ph¬ng thøc c¬ b¶n - Gv nhËn xÐt nÐt chÝnh cña v¨n häc (kÞch, tù sö, tr÷ t×nh) kÞch võa thuéc s©n khÊu võa thuéc v¨n häc. - Kịch đợc xây dựng trên cơ sở những mâu thuẫn xã hội hoặc những xung đột mu«n thña mang tÝnh nh©n lo¹i. - Một vở kịch đợc chia làm nhiều hồi,… 4.Hớng dẫn đọc phân vai -Giáo viên phân vai và cho hs đọc GV hướng dẫn đọc: yêu cầu đọc phải gây được không khí của kịch nhưng khoâng phaûi laø dieãn laïi vai. Neân phaân vai để hs đọc, đọc hết cả phần chú thích, GV cho hs giải thích những từ khó trong.

(90) 11 từ đã chú thích --> GV nhận xét hoặc cho hs tự nhận xét nhau sau khi đọc.) -Nhận xét cách đọc Hoạt động 2 ? Em thö h×nh dung trªn s©n khÊu líp kÞch nµy diÔn ra ë ®©u ? gåm mÊy c¶nh ?. II.T×m hiÓu ®o¹n trÝch: Hành động kịch diễn ra tại phòng khách nhµ «ng Giuèc §anh gåm 2 c¶nh. - Tríc khi «ng Giuèc §anh mÆc lÔ phôc - Sau khi «ng Giuèc §anh mÆc lÔ phôc. 1. Tríc khi «ng Giuèc §anh mÆc lÔ phôc. - N/v Giuèc §anh vµ phã m¸y - Việc đối thoại: Trang phục của Giuốc ? Cảnh này diễn ra cuộc đối thoại của Đanh trong đó có bộ lễ phục những nhân vật nào ? đối thoại việc gì ? - Chủ nhân: Giuốc Đanh ai lµ chñ nh©n ? + Bộ lễ phục chậm mang đến - Hs tr×nh bµy + §«i bÝt tÊt chËt qu¸ dª r¸ch + §«i giµy khiÕn «ng ®au ch©n ghª ghím  Giuèc §anh thÝch ¨n diÖn nhng kh«ng cã kinh nghiÖm ¨n diÖn. N«ng næi dÔ bÞ lõa  ngu dèt ? Theo dâi nh©n vËt cho biÕt Giuèc §anh ph¸t khïng lªn vÒ chuyÖn g× ? - Tr¹ng th¸i ? - Giuèc ®anh ? IV.Còng cè: -Tõ tiÕng cêi trong ®o¹n trÝch em hiÓu g× vÒ M«-lie ? + C¨m ghÐt thãi sèng trëng gi¶ häc lµm sang + Phê phán, đả phá cái xấu. V.DÆn dß: VÒ nhµ tiÕp tôc t×m hiÓu sù viÖc sau khi ¤ng Giuèc §anh mÆc lÔ phôc ----------------------------------------------------------------TiÕt upload.123doc.net Ngµy so¹n: 15/4 ¤ng Giuèc §anh mÆc lÔ phôc (TiÕt 2). (M« - Lie). A.Mục đích yêu cầu: - Giúp học sinh hình dung đợc lớp kịch này trên sân khấu, hiểu rõ Mô-lie là nhà soạn kịch tài ba, xây dựng lớp kịch hết sức sinh động, -Khắc hoạ tài tình tính cách lố lăng của một tay trởng giả học làm sang và gây đợc tiếng cời s¶ng kho¸i cho kh¸n gi¶. -Gi¸o dôc hs ý thøc tù träng vµ khiªm tèn.... B.Ph¬ng ph¸p: §äc ph©n vai – Ph©n tÝch - §µm tho¹i C.ChuÈn bÞ: -Gi¸o viªn so¹n bµi. ChuÈn bÞ mét sè t liÖu vÒ M«-Li e -Học sinh đọc và soạn bài theo SGK D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: III.Bµi míi: Qua c¶nh mét em thÊy Giuèc §anh lµ con ngêi nh thÕ nµo ? III.Bµi míi:.

(91) Hoạt động của Thầy và trò Hoạt động 1 ? Tìm chi tiết gây cời qua cuộc đối thoại gi÷a 2 ngêi ? - Hs tr×nh bµy - Gv bæ sung. Hoạt động 2 Cuộc đối thoại giữa Giuôc đanh với đám thî phô diÔn ra xung quanh viÖc g× - Hs tr×nh bµy. Cho biÕt nh÷ng ph¶n øng t©m lÝ cña Giuốc Đanh khi đợc tâng bốc ? - Hs tr×nh bµy - Gv nhËn xÐt. Hoạt động 3 ?NÐt nghÖ thuËt tiªu biÓu cña ®o¹n kÞch ? ? Em hiểu đợc gì về con ngời Giuôc §anh ?. KiÕn thøc c¬ b¶n + May ¸o ngîc hoa + ¡n bít v¶i => Phó may lợi tính học đòi làm sang và cả sự dốt nát của ông Giuốc Đanh để bày trò mặc lễ phục này để hầu ngài theo c¸ch thøc mÆc cho c¸c nhµ quý ph¸i. §Æc biÕt c¸c chi tiÕt mÆc, cëi, ch©n bíc, miÖng nãi… -> T¹o tiÕng cêi. 2. Sau khi «ng Giuèc §anh mÆc lÔ phôc: - Tâng bốc địa vị xã hội của ông Giuốc Đanh. Ông lớn -> cụ lớn -> đức ông => bon thî muèn moi tiÒn. Dïng nghÖ thuật tăng cấp để diễn tả tính cách của Giuốc Đanh: Thích đợc tâng bốc, mông muốn đợc ngời ta xng hô nh xng hô ngời quý phái. - Cùc kú sung síng h·nh diÖn + å å cô lín… + Hà hà ta là đức ông kia mà + Liªn tôc thëng tiÒn cho bän thî may Giuèc §anh lµ ngêi h¸o danh, a nÞnh, kẻ háo danh đợc khoác danh hão lại tởng thật, mà cái danh hão đấy lại phải mua b»ng tiÒn. III.Tæng kÕt: - Xây dựng tình tiết sinh động hấp dẫn - Kh¾c ho¹ tÝnh c¸ch nh©n vËt -> lè l¨ng -> g©y tiÕng cêi s¶ng kho¸i. - ThÝch sang träng - H¸o danh - Dèt n¸t - ¦a nÞnh. IV.Còng cè: -Em cã suy nghÜ g× vÒ nh©n vËt Giuèc §anh ? V.DÆn dß: -§äc tríc bµi: Lùa chän trËt tù tõ trong c©u. -------------------------------------------------------------------TiÕt 119: Ngµy so¹n:20/4 LuyÖn tËp Lùa chon trËt tù tõ trong c©u. (TiÕp theo) A.Mục đích yêu cầu: - Vận dụng đợc kiến thức về trật tự từ trong câu để phân tích hiệu quả diễn đạt của trật tự từ trong một số câu trích từ tác phẩm văn học, chủ yếu là những tác phẩm đã học. -Viết đợc đoạn văn ngắn thể hiện khả năng sắp xếp trật tự từ hợp lý..

(92) B.Ph¬ng ph¸p: LuyÖn tËp lµm bµi tËp C.ChuÈn bÞ: D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.Ổn định lớp: II.Kieåm tra baøi : - Thế nào là lựa chọn trật tự từ trong câu ? - Tác dụng của việc sắp xếp trật tự từ trong câu ? III.Bài mới: Hoạt động của Thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n Hoạt động 1 I.LuyÖn tËp (Hướng dẫn trả lời câu hỏi và bài tập - HS lần lượt giải các bài tập theo thứ tự trong SGK) trong SGK. HS giỏi có thể giải hết tại lớp, các HS khác sẽ làm thêm ở nhà khi có ñieàu kieän - HS làm việc độc lập, sau đó trình bày kết quả trước lớp - BT cho cả lớp - Baøi taäp 1: a) Trật tự từ trong câu thể hiện diễn - Có thể trả lời và trao đổi miệng không biến của các khâu trong công tác vận cần viết vào vở hay viết bảng động quần chúng, khâu này nối tiếp khâu kia: đầu tiên là phải giải thích cho quaàn chuùng hieåu -> tuyeân truyeàn cho quần chúng hưởng ứng -> tổ chức cho quần chúng làm -> lãnh đạo để làm cho đúng kết quả b) Các hoạt động được sắp xếp theo thứ bậc: việc chính diễn ra hàng ngày của bà mẹ là đi bán bóng đèn; còn vieäc baùn vaøng höông chæ laø vieäc laøm thêm trong những phiên chợ chính - Baøi taäp 2: Các từ được nhắc lại và đặt ở đầu -BT cho cả lớp câu sau có tác dụng đảm bảo sự liên - Có thể trả lời và trao đổi miệng không kết của câu với các câu khác trong cần viết vào vở hay viết bảng vaên baûn - Baøi taäp 3: a) Cách sắp xếp trật tự bằng cách đảo - Có thể trả lời và trao đổi miệng không trật tự thông thường nhằm mục đích cần viết vào vở hay viết bảng tạo điểm nhấn, nhấn mạnh điều người.

(93) viết (nói) muốn diễn tả. Ở đây Bà huyeän Thanh Quan nhaán maïnh hôn, laøm roõ hôn hình aûnh tieâu ñieàu, vaéng vẻ của cảnh Đèo Ngang lúc chiều tà b) Câu thơ đảo trật tự từ nhằm nhấn mạnh vẻ đẹp của anh bộ đội với bóng dài đổ trên đỉnh dốc cheo leo, tư thế hiên ngang đi tới, lá ngụy trang reo vui trong gioù - Baøi taäp 4: Trong câu (b) từ trịnh trọng được đảo leân treân nhaèm nhaán maïnh veû laøm boä làm tịch của nhân vật Bọ Ngựa. Đối chiếu với văn cảnh câu (b) là câu thích hợp để đưa vào chỗ trống. - Baøi taäp 5: Các từ xanh, nhã nhặn, ngay thẳng, thủy chung, can đảm là những tính từ chỉ những phẩm chất của cây tre Việt Nam, không theo thứ bậc hay thứ tự trước sau, vì thế có rất nhiều cách sắp xếp trật tự từ. Nhưng cách sắp xếp của nhà văn Thép Mới là hợp lý nhất vì nó đúc kết được những phẩm chất đáng qúy của cây tre theo đúng trình tự miêu tả trong bài văn. - Baøi taäp 6: a) Khi đề cập đến lợi ích của việc đi bộ đội đối với sức khoẻ, có thể liệt kê các tác dụng của việc đi bộ đội đối với sức khoẻ như: giúp cho tinh thần sảng khoái, thư giãn, tiêu hao năng lượng, gân cốt săn chắc, có sức khoẻ để lao động và học tập tốt hơn … Tùy thuộc vào từng HS quan niệm lợi ích naøo laø quan troïng nhaát nhì thì coù theå xếp lên trước, các lợi ích khác xếp. - Có thể trả lời và trao đổi miệng không cần viết vào vở hay viết bảng. - BT cho cả lớp - Có thể trả lời và trao đổi miệng không cần viết vào vở hay viết bảng. - BT cho cả lớp - HS làm bài vào vở hay giấy theo nhóm --> GV xem và sửa..

(94) theo thứ tự ít quan trọng hơn b) Có thể làm đề bài này tượng tự như ở phần (a). IV. Còng cè: - GV chốt lại tầm quan trọng của việc lựa chọc trật tự từ trong câu để tăng hiệu quả diễn đạt. 5. DÆn dß: -Veà nhaø laøm baøi taäp 6 tr124. - Soạn luyện đưa...nghị luận tr 124. ---------------------------------------------------------------------------TiÕt 120 Ngµy so¹n:20/4 LuyÖn tËp ®a c¸c yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ vµo bµi v¨n nghÞ LuËn A.Mục đích yêu cầu: - Hs cñng cè ch¾c ch¾n h¬n nh÷ng hiÓu biÕt vÒ nh÷ng yÕu tè tù sù, miªu t¶ trong v¨n nghị luận mà các em đã học trong tiết TLV trớc. - Vận dụng những hiểu biết đó để da các yếu tố tự sự, miêu tả vào một đoạn, một bài văn nghị luận có đề tà gần gũi, quen thuộc. B.Ph¬ng ph¸p: LuyÖn tËp lµm bµi tËp C.ChuÈn bÞ: D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.Ổn định lớp: II.Kieåm tra baøi : KÕt hîp bµi míi III.bài mới: 1. Ổn định lớp: 2.Kieåm tra baøi : -Yếu tố tự sự và miêu tả có vai trò như thế nào trong bài văn nghị luận ? -Ta cần chú ý gì khi đưa các yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận ? 3. Bài mới: Trong các bài văn nghị luận cần đưa yếu tố miêu tả và tự sự. Vậy các yếu tố này giúp cho sự nghị luận như thế nào ? Bài luyện tập hôm nay giúp cho chúng ta hiểu rõ điều đó. Hoạt động của Thầy và trò KiÕn thøc c¬ b¶n Hoạt động 1 I.ChuÈn bÞ ë nhµ -HS Chuẩn bị bài dựa vào 3 yêu cầu -Gi¸o viªn kiĨm tra sù chuÈn bÞ cđa häc sinh.

(95) cuûa SGK -GV nêu đề bài trong SGK -1 HS đọc lại đề bài II.LuyÖn tËp trªn líp 1.§Ị: “Một số bạn em đang đua đòi theo những lối ăn mặc không lành mạnh, không phù hợp với lứa tuổi học sinh, với truyền thống văn hóa của dân tộc và hoàn cảnh của gia đình, em hãy viết bài nghị luận để ? Choïn luaän ñieåm naøo coù noäi dung phuø thuyết phục các bạn đó thay đổi cách ăn hợp với yêu cầu đề bài ? mặc cho đúng đắn hơn”. -goùi 1 HS ủoùc laùi caực luaọn ủieồm a, b, 2.Xác lập luận điểm (Phù hợp với đề) -Gåm c¸c luËn ®iÓm sau: a- c- d- b c, d,e. ? Em h·y saép xeáp caùc luaän ñieåm cuûa bài thành bố cục rành mạch, hợp lí, chaët cheõ. -Goïi 1 HS leân choïn luaän ñieåm vaø saép 2- Saép xeáp caùc luaän ñieåm xếp các luận điểm trên. Sau đó, 1 HS nhận xét, đánh giá. GV choát laïi Hoạt động 2 Thaûo luaän caùc caâu hoûi trong SGK. -Cho Hs đọc đề ở mục II, Sgk.. Hoạt động 3 Tập cho HS đưa yếu tố tự sự và miêu tả vào một đoạn văn nghị luận. - Cho Hs ®a yÕu tè miªu t¶ vµo luËn điểm a (ở đây MT chỉ đóng vai trò phụ) (GV gîi ý: ChiÕc ¸o nh thÕ nµo lµ kh«ng gi¶n dÞ, lµ kh«ng lµnh m¹nh ? Lµ: -Mét chiÕc ¸o ph«ng lßa loÑt -Chieác aùo ñen ngaén nguûn boù chaët laáy thaân mình. ? Cßn chiÕc quÇn th× nh thÕ nµo ? +Chieác quaàn boø xeù gaáu vaø thuûng goái. HoÆc g¾n 1 m¶nh v¶i kh¸c mµu… +Chieác quaàn traéng oáng roäng luøng thuøng. -Sau đó tiến hành cho Hs trình bày.  S¾p xÕp l¹i theo thø tù nh sau: a – c – d – b – KB 3.Đưa yếu tố tự sự và miêu tả vào một đoạn văn nghị luận :.

(96) -LuËn ®iÓm a viÕt nh sau: GÇn ®©y c¸ch ¨n mặc của một số bạn có nhiều thay đổi, -C¸c luËn ®iÓm c – d – b còng tiÕn kh«ng cßn gi¶n dÞ lµnh m¹nh nh tríc n÷a. hµnh t¬ng tù nh luËn ®iÓm a ChiÕc ¸o ph«ng th× lßa loÑt. Cßn Chieác quaàn boø xeù gaáu vaø thuûng goái. HoÆc g¾n 1 m¶nh v¶i kh¸c mµu… Hoạt động 4 -Cho Hs đọc 2 đoạn văn a và b. Hs lÇn lît tr×nh bµy c¸c luËn ®iÓm c, d, ? Hãy xác định các yếu tố miêu tả ? các bCho vµ kÕt bµi. yếu tố tự sự ?(Cho Hs xác định) ? NÕu kh«ng ®a c¸c yÕu tè nµy vµo th× ®o¹n v¨n sÏ nh thÕ nµo ? ? Từ đó em thấy yếu tố tự sự và miêu tả 4- Taọp ủửa yeỏu toỏ mieõu taỷ vaứ tửù sửù vaứo cã vai trß nh thÕ nµo trong v¨n nghÞ đoạn văn nghị luận luËn ? -Nếu không đa vào thì ngời đọc không hiểu đợc nh thế nào là không lành mạnh -§a vµo th× dÔ hiÓu h¬n  giúp cho bài văn nghị luận sinh động rỏ rµng h¬n IV.Cuûng coá : -Việc đưa yếu tố miêu tả, tự sự vào đoạn văn, làm văn nghị luận có tác dụng gì ? V. Daën doø: -Chuẩn bị bài: Lối diễn đạt. TiÕt 121 Ngµy so¹n:20/4 Chơng trình địa phơng (phÇn v¨n) Đọc hiểu chuyện ngắn hiên đại A.mục đích yêu cầu - Vận dụng kiến thức về các chủ đề văn bản nhật dụng ở lớp 8 để tìm hiểu những vấn đề tương ứng ở địa phương - Bước đầu biết bày tỏ ý kiến , cảm ngĩ của mình về những vấn đề đó bằng 1 vb ngắn - Rèn kĩ năng : điều tra , tìm hiểu tình hình địa phương theo một chủ đề ; trình bày kết quả bằng một hình thức vb tự chọn B.Ph¬ng ph¸p: Trao đổi – Thảo luận c.chuÈn bÞ.

(97) -Gi¸o viªn: Dự kiến khả năng tích hợp : Với phần Văn qua các vb nhật dụng như Thông tin về ngày trái đất năm 2000, Oân dịch thuốc lá , Bài toán dân số , với phấn TLV ở các kiểu vb đã học - GV giao cho nhóm, tổ hs các đề tài cụ thể -Häc sinh : Có ý thức ,kế hoạch chuẩn bị D.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : I. ỉn định tổ chức II. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra việc chuẩn bị bài ở nhà của học sinh III. Bài mới : I. Yªu cÇu: - Báo cáo kết quả đã làm về tình hình địa phương theo chủ đề : Môi trường ( vệ sinh , xử lí rác thải …) , chống nghiệm hút ( thuốc lá, thuốc phiện …) - Hình thức : vb tự chọn : tự sự , trữ tình , biểu cảm , miêu tả , nghị luận , báo cáo , đơn từ , thống kê … dài khoảng 1 trang - Trình baøy mieäng ngaén ngoïn , roõ raøng vaø truyeàn caûm - Cả lớp lắng nghe góp ý II.Thực hiện - Lần lượt các tổ , nhóm cử đại diện trình bày văn bản - Các bạn và GV góp ý nhận xét về nd , hình thức trình bày - Có thể thực hiện theo những định hướng sau : + Điều tra về thu gom rác thải nơi em ở ( ngõ , xóm , gia đình) trước đây vài năm , hiện nay , thời gian và hình thức thu gom , kết quả , những vấn đề còn tồn tại ? . Những kiến nghị và phương hướng khắc phục + Cống rãnh , đường , ngõ làng em – Vấn nạn đến bao giờ ? Thực trạng và giải pháp ( có những con số chúng minh cụ thể) (?) Bố tí ( anh trai) đã cai thuốc lá III.Hướng dẫn chuẩn bị ra báo tường - Mục đích tờ báo : đăng tải các bài viết của các bạn trong lớp đã và chưa trình bày trong tieát hoïc - Nội dung và hình thức trình bày tờ báo - Cử chủ nhiệm ( biên tập , viết , vẽ , trình bày ) IV.Còng cè-DÆn dß: -Về nhà học bài , soạn bài chuẩn bị tiết sau làm bài kiểm tra Tiếng việt -Đọc trớc bài: Chữa lỗi diễn đạt Lô gíc ------------------------------------------------------------------------TiÕt 122 Ngµy so¹n: 20/4 CHỮA LỖI DIỄN ĐẠT.

(98) (lçi l« gÝc) A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: - Giĩp Häc sinh nhận ra lỗi và biết cách chữa lỗi trong những câu được SGK dẫn ra , - Qua đó trai dồi khả năng lữa chọn cách diễn đạt đúng trong những trường hợp tương tự khi noùi vaø vieát B.Ph¬ng ph¸p: C.ChuÈn bÞ: -Gi¸o viªn: Dự kiến khả năng tích hợp : với các vb và tập làm văn đã học -Häc sinh: học bài , soạn bài theo yêu cầu của gv C.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : I. ổn định tổ chức II. Kieåm tra baøi cuõ : III. Bài mới : Lỗi diễn đạt không chỉ thuần tuý liên quan đến mặt sử dụng ngôn ngữ , mà còn liên quan đến tư duy của người nói , viết . Vì vậy , để tránh lỗi diễn đạt , một mặt phải nắm vững những quy tắc sử dụng ngôn ngữ , mặt khác phải không ngừng rèn kuyện tư duy . Bài nay cho chúng ta thấy được một số lỗi diễn đạt có liên quan đến tư duy của người nói , người viết Hoạt động của Thầy và KiÕn thøc c¬ b¶n trß Hoạt động 1 -Gọi hs đọc yêu cầu bài tập 1 I.Phát hiện lỗi trong những câu cho sẵn ? Hãy nêu lí do sai và cách sửa? a, Khi viết 1 câu có kiểu kết hợp “ A và B Trong c©u nµy cã 2 vÕ A lµ: QuÇn ¸o dµy dÐp. VÕ B lµ: §å dïng häc khác” thì A và B phải cùng loại trong đó B là từ tËp. VÕ B cã nghÜa hÑp h¬n B ngữ có nghĩa rộng , A là từ ngữ có nghĩa hẹp Trong caâu naøy thì A ( quaàn aùo, giaøy deùp) , B( đồ dùng học tập) thuộc 2 loại khác nhau , B -Cho nªn s÷a l¹i nh sau:    không phải là từ ngữ có nghĩa rộng hơn A Sửa lại C©u a nh sau: -C¸ch 1: Chúng em đã giúp các bạn hs những vùng bị bão lụt quần áo, giày dép và đồ dùng häc tËp. -C¸ch 2: Chúng em đã giúp các bạn hs những vùng bị bão lụt quần áo, giày dép và nhiỊu đồ duøng sinh ho¹t kh¸c -C¸ch 3: Chúng em đã giúp các bạn hs những vùng bị bão lụt quần áo, giày dép và nhiỊu đồ (?) Haõy phaùt hieän loãi cuûa caâu b vaø duøng häc tËp kh¸c nêu cách sửa? -Khi viết một câu có kiểu kết hợp “ b, Sửa lại :.

(99) A noùi chung vaø B noùi rieâng” thì A phải là từ ngữ nghĩa rộng , còn B là từ ngữ nghĩa hẹp . A là thanh niên nói chung , B là bóng đá nói riêng ; A,B kh«ng cïng loại -Cho nên sữa lại như sau  - Trong thanh nieân noùi chung vaø trong sinh vieân noùi rieâng , nieàm say meâ laø nhaân toá quan troïng nhất dẫn đến thành công - Trong thể thao nói chung và trong bóng đá nói rieâng , nieàm say meâ laø nhaân toá quan troïng daãn ? Câu c diễn đạt như vậy được đến thành công chưa ? Vì sao em phát hiện ra điều c, Sửa lại - “ Lão Hạc” , “ Bước đường cùng” và “ Tắt đó ? Khi viết một câu có kiểu kết hợp “ đèn” đã giúp ta hiểu sâu sắc thân phận của A,B và C” ( các yếu tố có mối quan người nông dân VN trước cách mạng tháng Tám hệ đẳng lập với nhau) A,B,C phải là 1945. những từ ngữ thuộc cùng một trường - Nam Cao, Nguyễn Công Hoan và Ngô Tất Tố từ vựng , biểu thị những khái niệm đã giúp ta hiểu sâu sắc thân phận của người ngông dân Việt Nam trước Cách mạng tháng thuoäc cuøng moät phaïm truø Lão Hạc, bước đường cùng và Ngô Tám 1945 Tất Tố không cùng một trường từ vựng . Lão Hạc và Bước đường cuøng laø teân taùc phaåm , coøn Ngoâ Taát Toá laø teân taùc giaû , vì vaäy caâu c laø sai. ? Hãy phát hiện ra lỗi của câu d và d, Sửa lại - Em muốn trở thành một giáo viên hay một bác nêu cách sửa? Trong câu hỏi lựa chọn “ A hayB” , sĩ chaúng haïn “ Anh ñi Haø Noäi hay Haûi Phòng?” thì Avà B không bao giờ là những từ ngữ có quan hệ nghĩa rộng – hẹp với nhau , nghĩa là A không bao haøm B vaø B cuõng khoâng bao haøm A Trong câu (d) A ( trí thức) là từ ngữ có nghĩa rộng hơn ( bao hàm) B( bác sĩ), vì vậy , câu này đã phạm.

(100) một nguyên tắc quan trọng đối với câu hòi lựa chọn ? Câu e, sai như thế nào ? sửa lại cho đúng Khi viết một câu có kiểu kết hợp “ không chỉ A mà còn B” thì, tương tự nhö trong caâu d , A vaø B khoâng bao giờ là những từ ngữ quan hệ nghĩa rộng – hẹp với nhau , nghĩa là A khoâng bao haøm B vaø B cuõng khoâng bao haøm A Trong caâu (e) , A( hay veà ngheä thuaät) bao haøm B( saéc saûo veà ngoân từ) trong giá trị nghệ thuật của một taùc phaåm vaên hoïc coù giaù trò ngoân từ , vì vậy câu này sai -C©u g Trong câu này người viết có ý đối lập đặc trưng của 2 người được mô tả , Khi đó các dấu hiệu đặc trưng phải được biểu thị bằng những từ ngữ thuộc cùng một trường từ vựng , đối lập nhau trong phạm vi một phạm trù . Cao gầy không thể đối lập với đặc trưng mặc áo ca rô . Một người có thể vừa có đặc trưng hình dáng cao gầy , vừa có đặc tröng trang phuïc laø maëc aùo ca roâ. -C©u h: Trong caâu naøy , neân laø moät quan heä từ nối các vế có quan hệ nhân quả . Giữa chị Dậu rất cần cù chịu khó và chị rất mực yêu thương chồng con , không có mối quan hệ đó . -C©u I Hai vế không phát huy…người xưa và người phụ nữ …nặng nề đó không thể nối với nhau bằng nếu …thì được -C©u K. e, Sửa lại - Baøi khoâng chæ hay veà ngheä thuaät maø coøn saéc saûo veà noäi dung. g, Sửa lại ( Gỵi ý) - Trên sân ga chỉ còn lại hai người . Một người thì cao gầy , còn một người kia thì lùn và mập - Trên sân ga chỉ còn lại hai người . Một người thì mặc áo trắng , còn một người thì mặc áo ca roâ. h, Sửa lại - Thay nên bằng và . Có thể bỏ từ chị thứ hai để tránh lặp từ .. I, Sửa lại :Thay có được bằng hoàn thành được.

(101) A= vừa có hại cho sức khoẻ B= vừa làm giảm tuổi thọ - Khi dùng cặp từ vừa …vừa thì A, B phải bình đẳng với nhau , không cái naøo bao haøm caùi naøo Hoạt động 2 -Cho Hs tù t×m nh÷ng sai sãt trong bài viết tập làm văn của mình để sữa -HoÆc cho Hs s÷a nh÷ng c©u bªn. K. Sửa lại - Hút thuốc lá vừa có hại cho sức khoẻ vừa tốn keùm tieàn baïc. 2, Tìm những lỗi diễn đạt tương tự và sửa những lỗi đó - Moät soá caâu maéc loãi + Mưa bão suốt mấy ngày đêm , đường ngập nước , người đi lại đông vui , xe cộ phóng nhanh nhö bay + Chiệu tàn , chợ vãn , người ta chen lấn , xô đẩy nhau để ra về + Tố Hữu là nhà thơ lớn vì ông hoạt động cách mạng từ thời thơ ấu + Trang không những học giỏi mà còn rất chăm làm nên bạn ấy luôn được điểm mười. IV. Hướng dẫn về nhà: - ¤n l¹i ph¬ng ph¸p lµm v¨n nghÞ luËn - TiÕt sau viÕt bµi viÕt sè 7 ----------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 123 - 124: Ngµy so¹n: 20/4 ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 7. A. Môc tiªu: - Hs vËn dông kü n¨ng ®a c¸c yÕu tè biÓu c¶m, tù sù vµ miªu t¶ vµo viÖc viÕt bµi v¨n chứng minh (hoặc giải thích) một vấn đề xã hội hoặc văn học. - Tự đánh giá chính xác luôn trình độ TLV của mình, từ đó rút ra những kinh nghiệm cần thiết để các bài văn sau đạt kết quả tốt hơn. B.Ph¬ng ph¸p: ViÕt bµi C.ChuÈn bÞ: -Giáo viên ra đề + Đáp án -Häc sinh «n l¹i v¨n nghÞ luËn D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: III.Bµi míi: Hoạt động 1 -Giáo viên chép đề lên bảng.

(102) Đề: Một số bạn đang đua đòi theo những lối ăn mặc không lành mạnh, không phù hợp với lứa tuổi học sinh, truyền thống văn hoá của dân tộc và hoàn cảnh của gia đình. Em hãy viết một bài văn nghị luận để thuyết phục các bạn đó thay đổi cách ăn mặc cho đúng đắn hơn. Hoạt động 2 BiÓu chÊm I. Yªu cÇu: KÕt hîp biÓu c¶m, miªu t¶, tù sù vµo: - Bµi v¨n nghÞ luËn - §¶m b¶o phÐp lËp luËn chøng minh, gi¶i thÝch. II. Néi Dung: 1. Më bµi: Nêu vấn đề cần chứng minh, giải thích “Trang phục và văn hoá” 2. Th©n bµi: Giải quyết vấn đề (trình bày luận điểm, luận cứ) - Gần đây, cách ăn mặc của một số bạn có nhiều thay đổi, không còn giản dị lành mạnh nh tríc n÷a. - C¸c b¹n lÇm tëng r»ng c¸ch ¨n mÆc nh thÕ sÏ lµm cho m×nh trë thanh ngêi “v¨n minh”, “sµnh ®iÖu”. - Việc ăn mặc cần phù hợp với thời đại nhng cũng phải phù hợp với truyền thống văn hoá của dân tộc, với lứa tuổi, với hoàn cảnh sống và nói lên phẩm chất tốt đẹp của con ngời. -ViÖc ch¹y theo c¸c mèt ¨n mÆc nh thÕ lµm mÊt thêi gian cña c¸c b¹n, ¶nh hëng xÊu đến kết quả học tập và gây tốn kém cho cha mẹ. 3. Kết Bài: Các bạn cần phải thay đổi lại trang phục cho lành mạnh, đúng đắn, đẹp mà lịch sù, thanh tao nh· nhÆn. IV.Còng cè: -Gi¸o viªn thu bµi -NhËn xÐt giê lµm bµi V.DÆn dß: Làm đề cơng ôn tập các văn bản đã học trong học kỳ II theo câu hỏi đã ra. Nắm Nội dung và nghệ thuật để tiết sau ôn tập phần văn. ------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 125 Ngµy so¹n:20/4 Tæng kÕt phÇn v¨n A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: - Củng cố , hệ thống hoá kiến thức văn học qua các văn bản đã học trong SGK 8 ( Trừ c¸c v¨n b¶n tự sự và nhật dụng ) , khắc sâu những kiến thức cơ bản của những văn bản tieâu bieåu - Rèn kĩ năng tổng hợp , hệ thống hoá , so sánh , phân tích , chứng minh B.Ph¬ng ph¸p: Vấn đáp – Nêu và giải quyết vấn đề + Luyện tập. C.CHUAÅN BÒ : -Gi¸o viªn dự kiến khả năng tích hợp : Tiếng việt ở bài ôn tập các kiểu câu , với tập làm văn ở bài Văn bản tường trình -Häc sinh : Lập bảng hệ thống , đọc lại các bài học.

(103) C.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1, ổn định tổ chức 2, Kieåm tra baøi cuõ : Kieåm tra vieäc chuaån baøi cuûa hoïc sinh 3, Bài mới : A.Lập bảng thống kê các vb văn học Việt Nam đã học từ bài 15 ở lớp 8 : Vaên baûn Taùc giaû Thể loại Gía trò noäi dung chuû yeáu Vaøo nhaø Phan Boäi Thaát Khí phách kiên cường bất khuất và phong thái ngục Quảng Châu ( 1867- ngôn bát ung dung , đường hoàng vượt lên trên cảnh tù Ñoâng caûm 1940) cuù ngục của nhà chí sĩ yêu nước taùc Đập đá ở Phan Chaâu Thaát Hình tượng đẹp lẫm liệt , ngan tàng của người Coân Loân Trinh (1872 – ngôn bát tù yêu nước trên đảo Côn Lôn 1926) cuù Muốn làm Tản Đà Thaát Tâm sự của một con người bất hoà sâu sắc với thằng Cuội Nguyễn Khắc ngôn bát thực tại tầm thường , xấu xa , muốn thoát li Hieáu ( 1889- cuù bằng những mộng tưởng lên cung trăng để bầu 1939) bạn với chị Hằng Hai chữ Trần Tuấn Song Mượn câu chuyện lịch sử có sức gợi cảm lớn nước nhà Khải ( 1895- thất lục để bộc lộ cảm xúc và khích lệ lòng yêu nước , 1983) baùt ý chí cứu nước của đồng bào Nhớ rừng Theá Lữ Thơ mới Mượn lời con hổ bị nhốt trong vườn bách thú ( 1907-1989) để diễn tả sâu sắc nỗi chán ghét thực tại tầm thường , tù túng và khao khát tự do mãnh liệt của nhà thơ, khơi gợi lòng yêu nước thầm kín của người dân mất nước thuở ấy Oâng Đồ Vũ Đình Liên Thơ mới - Tình cảnh đáng thương của ông đồ , qua đó ( 1913-1996) nhuõ toát lên niềm cảm thương chân thành trước ngoân một lớp người đang tàn tạ và nỗi nhớ tiếc cảnh cũ người xưa Queâ höông Teá Hanh Thơ mới - Tình quê hương trong sáng , thân thiết được ( 1921) thể hiện qua bức tranh tươi sáng , sinh động về một làng quê miền biển , trong đó nỗi bật lên hình ảnh khoẻ khoắn , đầy sức sống của người người dân chài và sinh hoạtb làng chài Khi con tu Toá Hữu Lục bát - Tình yêu cuộc sống và niềm khát khao tự do huù ( 1920 – của người chiến sĩ cách mạng trẻ tuổi trong 2002) nhaø tuø.

(104) Tức Cảnh Hồ Chí Minh Paùc Boù (1890-1969). Thaát Tinh thaàn laïc quan , phong thaùi ung dung cuûa ngôn tứ BH trong cuộc sống cách mạng đầy gian khổ ở tuyeät Pác Bó . Với Người , làm cách mạng và sống hoà hợp với thiên nhiên là một niềm vui lớn Ngaém Hoà Chí Minh Thaát - Tình yêu thiên nhiên , yêu trăng đến say mê Traêng (1890-1969) ngôn tứ và phong thái ung dung nghệ sĩ của BH ngay tuyeät trong tù ngục cực khổ , tối tăm Đi đường Hoà Chí Minh Thaát Ý nghĩa tượng trưng và triết lí sâu sắc : từ việc (1890-1969) ngôn tứ đi đường núi gợi ra chân lí đường đời : vượt tuyeät qua gian lao chồng chất sẽ thắng lợi vẻ vang Chiếu dời Lí Công Uẩn Chiếu Khát vọng về một đất nước độc lập , thống ñoâ (974-1028) nhất và khí phách của dân tộc Đại Việt đang trên đà lớn mạnh Hịch tướng Trần Quoác Hòch - Phản ánh tinh thần yêu nước nồng nàn của só Tuaán dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống ngoại (1231?-1300) xaâm , theå hieän qua loøng caêm thuø giaëc , yù chí quyết chiến , quyết thắng kẻ thù xâm lược . Ñaây laø moät aùng vaên chính luaän xuaát saéc Nước Đại Nguyễn Trãi Cáo - Có ý nghĩa như bản tuyên ngôn độc lập : Vieät ta Nước ta là đất nước có nền văn hiến lâu đời , coù laõnh thoå rieâng , phong tuïc rieâng , coù chuû quyền , có truyền thống lịch sử ; kẻ xâm lược laø phaûn nhaân nghóa , nhaát ñònh thaát baïi Baøn luaän Nguyeãn Taáu - Mục đích của việc học là để làm người có pheùp hoïc Thieáp đạo đức , có tri thức , góp phần làm hưng thịnh đất nước , chứ không phải để cầu danh lợi . Muoán hoïc toát phaûi coù phöông phaùp , hoïc roäng nhöng phaûi naém cho goïn , ñaëc bieät , hoïc phaûi đi đôi với hành Thueá maùu Nguyeãn Aùi Nghò Vạch trần chính quyền thực dân đã biến người Quoác ( 1890- luaän dân thuộc địa thành vật hi sinh để phục vụ cho 1969) hiện đại lợi ích của mình trong các cuộc chiến tàn khốc B, Sự khác nhau về hình thức nghệ thuật giữa bài 15,16 và bài 18,19 Baøi 15,16 Baøi 17,18 - Thơ cũ ( cổ điển : hạn định số câu , - Cảm xúc tư duy mới , đề cao cái tôi cá số tiếng , niêm luật chặt chẽ , gò bó nhân trực tiếp , phóng khóng tự do - Cảm xúc cũ , tư duy cũ : cái tôi cá - Thể thơ tự do , đổi mới vần điệu , nhịp.

(105) nhân chưa được đề cao và biểu hiện điệu ; lời thơ tự nhiên , bình dị , giảm tính trực tiếp công thức , ước lệ - Vẫn sử dụng các thể thơ truyền thống nhưng đổi mới cảm xúc tư duy IV. Hướng dẫn về nhà: : -Tìm một số đặc điểm chung và riêng về hình thức nghệ thuật của các bài thơ : Tức cảnh Pác Bó , Ngắm Trăng , Đi đường - Về hình thức nghệ thuật có thể xếp các bài thơ của BH trong tập Nhật kí trong tù là thơ mới được không ? Vì sao? - Về nhà học bài và soạn bài “ ôn tập TV học kì II ” Sù kh¸c biªn vÒ nghÖ thuËt gi÷a c¸c v¨n b¶n. + Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng + Đập đá Côn Lôn ra đời trớc 1932 (thơ cổ) + Muèn lµm th»ng cuéi  Thuộc thể thơ thất ngôn bát cú đờng luật (thơ cổ). Số câu số chữ có hạn định, với luật bằng trắc, phép đối, qui tắc gieo vần rất chặt chẽ + Nhí rõng + Ông đồ th¬ míi ( 1932 – 1945) + Quª h¬ng => H×nh thøc linh ho¹t, phãng kh¸ng, tù do h¬n. (tuy còng tu©n thñ theo mét qui t¾c nhất định nào đó song không quá chặt chẽ, số câu số chữ không hạn định, lời thơ tự nhiên gÇn lêi nãi thêng, cã tÝnh chÊt íc lÖ tîng trng kh«ng hÒ c«ng thøc khu«n s¸o. C¶m xóc nhµ thơ đợc phát biểu chân thật… -Thơ mới là do một số thi sĩ chống đối lại lối thơ khuôn sáo gò bó…(thơ cũ) Họ đòi đổi míi th¬ ca, s¸ng t¸c nh÷ng bµi th¬ kh«ng theo luËt lÖ th¬ cò, mµ lµ tù do. V× thÕ th¬ míi còn gọi là thơ tự do và còn đợc dùng gọi cả một phong trài thơ có tính chất lãng mạn. ------------------------------------------------------------------------TiÕt 126 Ngày soạn: 20/4 OÂN TAÄP PHAÀN TIEÁNG VIEÄT HOÏC KÌ II A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : Giuùp hs : - Củng cố , hệ thống hoá kiến thức đã học ở học kì II - Reøn kó naêng sö duïng tieáng vieät trong noùi , vieát B.Ph¬ng ph¸p: Vấn đáp – Nêu và giải quyết vấn đề - uyện tập. C.CHUAÅN BÒ : -Gi¸o viªn dự kiến khả năng tích hợp : Văn học ở bài ôn tập phần văn , với tập làm văn ở bài Văn bản tường trình -Häc sinh Lập bảng hệ thống , đọc lại các bài học.

(106) D.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : I.ổn định tổ chức II.Kieåm tra baøi cuõ : Kieåm tra 15’ Baøi 1, 2 /SGK Trang 131-132à III.Bài mới : Gọi hs đọc bài tập 1 I. Kiểu câu : Câu nghi vấn , câu cầu khiến , câu cảm thán , ? Bµi taäp 1,2 yeâu traàn thuaät , phuû ñònh caàu ñieàu gì ? Baøi taäp 1 : Nhaän dieän caâu traàn thuaät ( HSTLN) Caâu 1 : Laø caâu traàn thuaät gheùp , coù mét veá laø daïng caâu phuû ñònh Caâu 2 : Laø caâu traàn thuaät ñôn Câu 3 : Là câu trần thuật ghép , vế sau có một vị ngữ phủ định ( không nỡ giận) Baøi taäp 2 : Taïo caâu nghi vaán - Cái bản tình tốt của người ta có thể bị những gì che lập mật ? ( Hỏi theo kiểu câu bị động) - Những gì có thể che lấp mất cái bản tính tốt của người ta? ( hỏi theo kiểu câu bị động) - Cái bản tình tốt của người ta có thể bị những nỗi lo lắng , buoàn ñau ích kæ che laáp maát khoâng - Những nỗi lo lắng , buồn đau ích kỉ có thể che lấp mất bản tình tốt của người ta không ? ? Haõy neâu yeâu caàu Baøi taäp 3 : Taïo ra caâu caûm thaùn cuûa baøi taäp 3 ? - Chao oâi buoàn ! ; oâi , buoàn quaù ! Buoàn thaät ! - Boä phim naøy hay quaù ! - Ôâ i , tớ vui quá ! - Bạn mặc chiếc áo này đẹp lắm ! -Gọi hs đọc yêu cầu Bài tập 4 baøi taäp 4 a, caâu 1,3,6 laø caâu traàn thuaät - Caâu 4 laø caâu caàu khieán - caâu 2,5,7 laø caâu nghi vaán b, Câu nghi vấn dùng để hỏi là câu 7 c, Câu nghi vấn 2,5 là không dùng để hỏi - Câu 2 dùng để biểu lộ sự ngạc nhiên về lạo Hạc - Câu 5 dùng để giải thích ( thuộc kiểu trình bày ) cho để nghị nêu ở câu 4 theo quan điểm của người nói 2, Hành động nói Bài tập 1 : Xác định hành động nói củ các câu đã cho theo bảng sau : stt Câu đã cho Hành động nói.

(107) 1 2 3. Tôi bật cười bảo lão: Hành động kể ( kiểu câu trình bày ) - Sao cuï lo xa quaù theá ? Hành động bộc lộ cảm xúc Cụ còn khoẻ lắm , chưa chết đâu mà Hành động nhận định ( kiểu trình bày) sợ ! 4 Cụ cứ để tiền ấy mà ăn , lúc chết hãy Hành động đề nghị ( điều khiển) hay ! 5 Tội gì bây giờ nhịn đói mà tiền để lại? Giải thích thêm cho câu 4 6 - Khoâng , oâng giaùo a! Hành động phủ định , bác bỏ 7 Aên mãi hết đi thì đến lúc chết lấy gì Thực hiện hành động hỏi maø lo lieäu ? Baøi taäp 2 stt Kieåu caâu Hành động nói được thực hiện Caùch duøng 1 Trình baøy Hành động kể Trực tiếp 2 Caâu nghi vaán Hành động bộc lộ cảm xúc Giaùn tieáp 3 Trình baøy Hành động nhận định Trực tiếp 4 Ñieàu khieån Hành động đề nghị Trực tiếp 5 Trình baøy Giaûi thích Trực tiếp 6 Trình baøy Hành động phủ định , bác bỏ Hành động hỏi 7 Trình baøy Hành động hỏi Hành động hỏi Baøi taäp 3 : a, Tôi xin cam kết từ nay không tham gia đua xe trái phép nữa - Tôi xin cam kết từ nay không tổ chức đánh bạc nữa b, Em xin hứa sẽ tích cực học tập rèn luyện để đạt kết quả tốt trong năm học tới 3, Lựa chọn trật tự từ trong câu Bài tập 1 : Biểu thị thứ tự trước sau của hoạt động , trạng thái : Thoạt tiên là tâm trạng kinh ngạc , sau đó là mừng rỡ , cuối cùng là hoạt động về tâu vua Bài tập 2 : a, Nối kết câu ; b, Nhấn mạnh ( làm nổi bật) đề tài của câu nói Baøi taäp 3 :caâu a coù tính nhaïc hôn IV. Hướng dẫn về nhà: : - Học thuộc những kiến thức đã ôn tập - Soạn bài: Văn bản tường trình -----------------------------------------------------------------------------TiÕt 127 Ngày soạn: 20/4 VĂN BẢN TƯỜNG TRÌNH.

(108) A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : Giuùp hs : - Hiểu những trường hợp cần viết văn bản tường trình - Nắm được những đặc điểm của văn bản tường trình - Biết cách làm một văn bản tường trình đúng quy cách B.Ph¬ng ph¸p: T×m hiÓu vÝ dô – Ph©n tÝch – NhËn xÐt B.CHUAÅN BÒ : -Gi¸o viªn: Dù kiến khả năng tích hợp : Văn học ở bài ôn tập phần văn , với Tiếng việt ở baøi oân taäp Tieáng vieät hoïc kì II , söu taàm caùc vaên baûn maãu -Häc sinh : Học bài , soạn bài theo yêu cầu của giáo viên D.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : I. ổn định tổ chức II. Kieåm tra baøi cuõ : ( Kieåm tra vieäc chuaån bò baøi cuûa hs) III. Bài mới : Hoạt động của Thầy và trò Kiến thức cơ bản Hoạt động 1 I. Đặc điểm của vb tường trình -Gọi hs đọc 2 vb trong sgk (?) Trong các vb trên , ai là người viết bản tường trình và viết cho ai ? ? Bản tường trình được viết ra nhắm mục đích - Mục đích : trình bày lại sự việc gì ? đã xảy ra cã liên quan trực tiếp - Người viết bản tường trình là hai em học đến người viết và đề nghị được sinh , moät vieát cho coâ giaùo , moät vieát cho thaày xem xeùt , giaûi quyeát Hiệu trưởng - Bản tường trình viết ra nhằm mục đích trình bày lại sự việc đã xảy ra co ùliên quan trực - Nội dung và thể thức : Trình bày tiếp đến người viết và đề nghị được xem xét , theo đúng thể thức một vb tường giaûi quyeát trình (?) Nội dung và thể thức bản tường trình có gì đáng chú ý ? ( Trình bày theo đúng thể thức một vb tường trình) (?) Người viết bản tường trình cần có thái độ như thế nào đối với sự việc tường trình ? - Phải có thái độ trung thực , khách quan , trình bày chính xác sự việc (?) Hãy nêu một số trường hợp cần phải viết 2, Cách làm văn bản tường trình.

(109) bản tường trình trong học tập và trong sinh hoạt ở nhà trường ? ( hs tự tìm ) Hoạt động 2 Gọi hs đọc 4 tình huống trong sgk (?) Trong 4 tình huống trên , những tình huống nào nhất thiết phải làm bản tường trình , những tình huống không cần , những tình huống nào có thể viết hoặc không việt cũng được , vì sao? - Tình huoáng a, b nhaát thieát phaûi vieát baûn tường trình - Tình huống a viết bản tường trình cho cô giaùo chuû nhieäm - Tình huoáng b vieát cho coâ phuï traùch phoøng thí nghieâm - Tình huống c khôngphải viết bản tường trình - Tình huoáng d tuyø vaøo taøi saûn maát nhieàu hay ít (?)Một văn bản tường trình có mấy phần ? Hãy nêu từng phần ? + Phần mở đầu. a, Tình huoáng caàn phaûi vieát baûn tường trình - Tình huoáng a, b nhaát thieát phaûi viết bản tường. b. Cách làm một vb tường trình + Phần mở đầàu : - Quốc hiệu , tiêu ngữ - Địa điểm và thời gian làm tường trình - Teân vaên baûn - Người ( cơ quan ) nhận bản tường trình + Noäi dung : - Người viết trình bày thời gian địa điểm , diễn biến sự việc , nguyên nhân , hậu quả . Thái độ tường trình + Keát thuùc vaên baûn : - Lời đề nghị hoặc cam đoan , chữ kí và họ tên người tường trình C,Löu yù : + Noäi dung : - Tên vb nên dùng chữ in hoa cho noåi baát - Chú ý chừa khoảng cách hơn một dòng giữa các phần quốc hiệu và + Keát thuùc vb : tiêu ngữ , địa điểm và thời gian làm tường trình , tên vb và nội dung tường trình để dể phân biệt (?) Khi viết tường trình chúng ta cần lưu ý - Không viết sát lề giấy bên trái , ñieàu gì.

(110) - Tên vb nên dùng chữ in hoa cho nổi bật không để phần trên trang giấy có - Chú ý chừa khoảng cách hơn một dòng giữa khoảng trống quá lớn các phần quốc hiệu và tiêu ngữ , địa điểm và thời gian làm tường trình , tên văn bản và nội dung tường trình để dể phân biệt - Không viết sát lề giấy bên trái , không để phần trên trang giấy có khoảng trống quá lớn IV. Cuûng coá: -Cho học sinh đọc ghi nhớ. V-Daën doø: - Học thuộc ghi nhớ -Đọc trước bài “ Luyện tập làm văn bản tường trình” -----------------------------------------------------------------------------TiÕt 128 Ngày soạn:22/4 LUYEÄN TAÄP LAØM VAÊN BAÛN TƯỜNG TRÌNH A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : Qua bµi häc gióp hs : - ¤n lại những tri thức về văn bản tường trình : mục đích , yêu cầu , cấu tạo của 1 bản tường trình - Nâng cao năng lực viết tường trình cho hs B.PHÖÔNG PHAÙP: Luyện tập + Kết hợp một số phương pháp khác C.CHUAÅN BÒ : -Gi¸o viªn: Dự kiến khả năng tích hợp : Văn học ở bài ôn tập phần văn , với TV ở bài oân taäp TV hoïc kì II , söu taàm caùc vb maãu -Häc sinh : Học bài , soạn bài theo yêu cầu của GV D.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : I. ổn định tổ chức II. Kieåm tra baøi cuõ : ( Kieåm tra vieäc chuaån bò baøi cuûa hs) III. Bài mới : Hoạt động của Thầy và trò Kiến thức cơ bản Hoạt động 1 I, Lí thuyeát (?) Mục đích viết tường trình là gì ? 1. Mục đích viết tường trình : Trình bày - Trình bày thiệt hại hay mức độ trách thiệt hại hay mức độ trách nhiệm của người.

(111) nhiệm của người tường trình trong các sự tường trình trong các sự việc xảy ra gây hậu vieäc xaûy ra gaây haäu quaû caàn phaûi xem quaû caàn phaûi xem xeùt xeùt 2.Sự giống nhau và khác nhau giữa vb tường trình và báo cáo : (?) Vb tường trình và vb báo cáo có gì - VB báo cáo là vb tổng hợp trình bày về gioáng vaø khaùc nhau ? tình hình sự việc và các kết quả đạt được cuûa 1 caù nhaân hay moät taäp theå . Noäi dung cuûa vb baùo caùo khoâng nhaát thieát phaûi trình bày đầy đủ tất cả các nục quy định sẵn - vb tường trình là trình bày về thiệt hại hay mức độ trách nhiệm của người tường trình trong các sự việc xảy ra gây hậu quả cần phải xem xét . Nội dung vb tường trình phải tuân thủ đúng tất cả các mục quy định 3.Bố cục của vb tường trình + Phần mở đầu - Quốc hiệu , tiêu ngữ - Địa điểm và thời gian làm tường trình (?) Nêu bố cục phổ biến của vb tường - Teân vaên baûn trình ? - Người ( cơ quan ) nhận bản tường trình + Phần mở đầu + Noäi dung : - Người viết trình bày thời gian địa điểm , diễn biến sự việc , nguyên nhân , hậu quả . Thái độ tường trình + Keát thuùc vb : + Noäi dung : - Lời đề nghị hoặc cam đoan , chữ kí và họ tên người tường trình + Keát thuùc vb : II, Luyeän taäp Bài tập 1 : Chỉ ra chỗ sai trong việc sử dụng vb a, Lí do naøy caàn phaûi vieát baûn kieåm ñieåm b, Có thể viết bản thông báo cho các bạn biết kế hoạch để chuẩn bị c, caàn vieát baûn baùo caùo  Chổ sai của 3 tình huống này là người viết chưa phân biệt được mục đích của vb tường trình với các vb thông báo , báo cáo , bản kiểm điểm.

(112) Baøi taäp 2 : - Trình bày với các chú công an về vụ va chạm xe máy mà bản thân chứng kiến - Tường trình với cô giáo bộ môn vì sao em không thể hoàn thành bài văn tả mẹ em . - Tường trình với cô giáo chủ nhiệm vì buổi nghỉ học đột xuất hôm qua để cô thông cảm Bài tập 3 : Từ tình huống trên , giáo viên hướng dẫn cho hs viết bản tường trình IV. Hướng dẫn về nhµ: -Đọc các văn bản mẫu ở SGK -Học bài để chuẩn bị kiểm tra tiếng việt -----------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 129 Ngày soạn:22/4 TRAÛ BAØI KIEÅM TRA VAÊN A.Mục đích yêu cầu: - Củng cố lại một lần nữa về các văn bản đã học , tiếp tục củng cố kiến thức về các kiểu câu , các kiểu hành động nói và lựa chọn trật tự từ trong câu - Rèn kĩ năng tự nhận xét và chữa bài làm của bản thân theo sự hướng dẫn của GV B.Ph¬ng ph¸p: LuyÖn tËp C.ChuÈn bÞ: -Gi¸o viªn chaám baøi , nhaän xeùt baøi kieåm tra -Häc sinh xem lại yêu cầu của đề bài TIẾN TRÌNH LÊN LỚP I. Ổn định tổ chức II. Kieåm tra baøi cuõ : III. Bài mới : A. Nhaän xeùt + Öu ñieåm : ña soá hoïc sinh coù chuaån bò baøi neân keát quaû cao - Trình baøi roõ raøng , maïch laïc - Biết nhận diện được những câu thơ miêu tả bộc lộ cảm xúc trong bài Quê hương và Khi con tu huù - Đã biết dùng dẫn chứng để chứng minh một vấn đề + Hạn chế : Còn một số học sinh còn lười học - Chữ viết thì cẩu thả , sai lỗi chính tả nhiều - Không học bài nên yêu cầu viết bài thơ này lại nhớ ra bài thơ khác B. Đáp án.

(113) + Phaàn traéc nghieäm : (3 ñ) 1A ; 2C ; 3D , 4 C ; 5 D ; 6 B ; 7A; ( câu 1 và 4 mỗi câu đúng đạt 0,25 đ, còn lạimỗi câu đúng đạt 0,5 đ ) + Phần tự luận Câu 1 -3 đ: Những câu bộc lộ cảm xúc - Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá ! ( Queâ Höông) - Ta nghe heø daäy beân loøng Mà chân muốn đạp tan phòng hè ôi ! Ngoät laøm sao, cheát uaát thoâi Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu! ( Khi con tu huù ) * Phaân tích giaù trò bieåu caûm B1: Cảm xúc , ấân tượng , nỗi nhớ quê hương khi xa cách được tập trung vào mùi vị của laøng bieån B2 : Cảm xúc ngột ngạt , tù túng , căm uất , như là không chịu nổi nữa vì ngột thở , vì mất tự do . Tiếng chim tu hú cứ vang như thúc giục người thanh niên cách mạng trẻ tuổi tranh đấu để tung ngục tù ra , ai đââu ngăn cấm được hồn ta? Câu 2-2 đ : ý nghĩa nhan đề “ thuế máu” đây là cách đặt tên cho tác phẩm của tác giảnhằm vạch trần sự bỉ ổi của chính quyền thực dân Pháp trên xứ Đông Dương ,chúng đãû lợi dụng và bóc lột đến tận xương tủy của người dân thuộc địa,bóc lột cả tính mạng của họ để phục vụ cho chiến tranh phi nghĩa. Câu 3- 2 đ:HS xác định được mục đích chân chính của việc học là học để làm người có đạo đức và có tri thức để góp phần xây dựng đất nước. HS lieân heä baûn thaân C.Sửa bài GV nêu đáp án hs sửa bài D, Keát quaû : Giáo viên đọc kết quả cụ thể của từng em. IV. Hướng dẫn về nhà: -Về nhà viết lại bài văn , học lại những kiến thức có liên quan đến bài kiểm tra Văn --------------------------------------------------------------------------TiÕt 130 Ngày soạn:22/4 KIEÅM TRA TIEÁNG VIEÄT.

(114) A.Mục đích yêu cầu: * Giuùp hs : - «n tập củng cố kiến thức về các kiểu câu , về hành động nói , về hội thoại - Rèn luyện kĩ năng xác định các kiểu câu , kĩ năng xác định lượt thoại B.Ph¬ng ph¸p: Kieåm tra C.CHUAÅN BÒ : -Gi¸o viªn : Hướng dẫn hs học tập chuẩn bị kiểm tra , Soạn đề cùng đáp án -Häc sinh : Hoïc baøi D.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : I. ổn định tổ chức II. Kieåm tra baøi cuõ : III. Bài mới §Ò lÏ A.Tr¾c nghiÖm: ( 3ñ) Trả lời bằng cách khoanh tròn vào những chữ cái em cho là đúng nhất . 1. Chức năng chính của câu nghi vấn là gì ? A Để khẳng định hoặc phủ định. C Để hỏi B Để biểu lộ tình cảm, cảm xúc. D Để cầu khiến. 2.Câu”Trước cảnh đẹp đêm nay biết làm thế nào? “Là kiểu câu gì ? A Caâu traàn thuaät. C Caâu caàu khieán. B Caâu nghi vaán D Caâu caûm thaùn. 3.Phương tiện dùng để thực hiện hành động nói là gì? A Neùt maët. C Cử chỉ. B Ñieäu boä, D Ngôn từ. 4: Xác định các kiểu câu: STT Câu đã cho KiÓu c©u a Các em đừng khóc b Ha Ha! Mét lìi g¬m c Lµng t«i vèn lµm nghÒ chµi líi Níc bao v©y c¸ch biÓn nöa ngµy s«ng B.Tù luËn Câu 1 : Xác định các kiểu câu và các hành động nói trong các câu sau “ Với vẻ mặt băn khoăn , cái Tí lại bưng bát khoai chìa tận mặt mẹ” ( 1) - Này u ăn đi ! ( 2) Để mãi ! ( 3) U có ăn thì con mới ăn “( 4) U không ăn thì con cũng không muốn ăn nữa . ( 5) Neå con , chò Daäu caàm laáy moät cuû , roài chò laïi ñaët xuoáng choõng . ( 6) Veû nghi ngaïi hieän ra saéc maët , con beù hoùm hænh hoûi meï moät caùch thieát tha . ( 7) - Sáng ngày người ta đấm u có đau lắm không ? ( 8) Chị Dậu khẽ gạt nước mắt ( 9) :.

(115) - Khoâng ñau con aï ! ( 10) Câu 2 : Cho trước câu sau : “ Em vừa nói gì thế ?” - Lần lượt trả lời bằng các câu nghi vấn , cảm thán , cầu khiến , trần thuật §¸p ¸n +Tr¾c nghiÖm: C©u 1: C – C©u 2: B – C©u 3: D C©u 4: STT Câu đã cho KiÓu c©u a Các em đừng khóc C©u cÇu khiÕn b Ha Ha! Mét lìi g¬m C©u c¶m th¸n c Lµng t«i vèn lµm nghÒ chµi líi C©u trÇn thuËt Níc bao v©y c¸ch biÓn nöa ngµy s«ng +Tù luËn C©u 1 Caâu Kieåu caâu Hành động nói 1 Caâu traàân thuaät Taû 2 Caàu khieán Yêu cầu, đề nghị. 3 Traàn thuaät Boäc loä caûm xuùc. 4 Traàn thuaät Đề nghị 5 Phuû ñònh Phuû ñònh 6 Traàn thuaät Keå 7 Traàn thuaät Keå 8 Nghi vaán Hoûi 9 Traàn thuaät Taû 10 Caûm thaùn Phuû ñònh §Ò ch¼n A.Tr¾c nghiÖm: ( 3ñ) 1.Khi nói:”Từ xưa các bậc trung thần nghĩa sĩ bỏ mình vì nước, đời nào không có?”, Trần Quốc Tuấn đã thực hiện hành động hỏi. A Đúng B Sai. 2.Dòng nào nói đúng nhất dấu hiệu nhận biết câu cầu khiến? A Sử dụng từ cầu khiến. C Thường kết thúc câu bằng dấu chấm than. B Sử dụng ngữ điệu cầu khiến. D Gồm cả A,B và C. 3.Dòng nào nói đúng nhất dấu hiệu nhận biết câu phủ định ? A Là câu có những từ ngữ cảm thán như :biết bao, ôi, thay… B Là câu có sử dụng dấu chấm than khi viết. C Là câu có nhửng từ ngữ phủ định như :không , chẳng , chưa,… D Là câu có ngữ điệu phủ định. 4: Xác định các kiểu câu: STT Câu đã cho KiÓu c©u a Ngời ta đánh mình không sao, đánh ngời ta thì….

(116) b Chị Cốc béo xù đứng trớc cửa nhà ta đấy hả? c Này, em không để chúng nó yên đợc à? B.Tù luËn (7®) Câu 1: Đoạn trích sau đây có 3 câu chứa từ hứa. Hãy xác định kiểu hành động nói đợc thực hiÖn trong mçi c©u? Em đi nhanh về trên giờng, đặt con En Nhỏ quàng tay vào con vệ sĩ - Em để nó ở lại – giọng em ráo hoảnh – Anh phải hứa với em không bao giờ để chúng rêi xa nhau. Anh nhí cha? Anh høa ®i - Anh xin høa. Tôi mếu máo trả lời và đứng nh chôn chân xuống đất, nhìn theo cái bóng bé nhỏ liêu xiêu cña em t«i trÌo lªn xe. C©u 2: ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n (Néi dung tù chän) cã dïng c¸c kiÓu c©u nghi vÊn, cÇu khiÕn, cảm thán và ít nhất 1 câu phủ định của phủ định. đáp án +Tr¾c nghiÖm C©u 1B – C©u 2D – C©u 3C +Tù luËn STT Câu đã cho KiÓu c©u a Ngời ta đánh mình không sao, đánh ngời ta thì… C©u trÇn thuËt b Chị Cốc béo xù đứng trớc cửa nhà ta đấy hả? C©u nghi vÊn c Này, em không để chúng nó yên đợc à? C©u nghi vÊn IV. Hướngdẫn về nhà: Học bài - Soạn bài “Văn bản thông báo” TiÕt 131: Ngày soạn:22/4 Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 7 A. Môc tiªu: Giúp HS củng cố lại những kiến thức và kỹ năng đã học về các phép lập luận chứng minh và giải thích, về cách sử dụng từ ngữ và đặt câu…Đặc biệt cách đa các yếu tố miêu tả, tự sự, biÓu c¶m vµo v¨n nghÞ luËn B.Ph¬ng ph¸p: Vấn đáp – Luyện tập c. chuÈn bÞ -Gi¸o viªn: ChÊm vµ ch÷a bµi -Học sinh: Đọc và tìm hiểu lại đề bài D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: III.Bµi míi: Hoạt động 1. Xác định yêu cầu của đề: (GV cho HS nhắc lại đề bài  HS xác định yêu cầu thể loại) - ThÓ lo¹i: v¨n nghÞ luËn - Vấn đề cần chứng mình, giải thích: “trang phục và văn hoá” - Ph¬ng ph¸p: kÕt hîp chøng minh, gi¶i thÝch ( ®a yÕu tè tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m vµo v¨n nghÞ luËn) Hoạt động 2. Lập dàn ý cho đề văn 1. Mở bài: Nêu vấn đều ( trang phục – văn hoá dân tộc) 2. Th©n bµi: Tr×nh bµ c¸c luËn ®iÓm, luËn cø - Cách ăn mặc gần đây có nhiều thay đổi… - C¸c b¹n lÇm tëng c¸ch ¨n mÆc……cho lµ sµnh ®iÖu…….

(117) - Cần ăn mặc cho phù hợp với thời đạu với truyền thống… - T¸c h¹i cña viÖc ¨n mÆc ch¹y theo mèt. 3. Kết bài: Cần thay đổi trang phục cho lành mạnh, đúng đắn, đẹp lịch sự. Hoạt động 3. Nhận xét chung: * ¦u ®iÓm: + Nhìn chung các xác định đúng thể loại. + Xây dựng các luận điểm chính xác, phụ hợp với vấn đề. + Cách lập luận tơng đối tốt. + KÕt hîp miªu t¶, tù sù, biÓu c¶m hîp lý. * KhuyÕt ®iÓm: + C¸ch x¾p xÕp luËn ®iÓm ë 1 sè bµi cha phï hîp. + ViÖc kÕt hîp miªu t¶, tù sù, biÓu c¶m cßn h¹n chÕ. Cã bµi kh«ng cã. + Cách dùng từ diễn đạt cha hay, thiếu chính xác. + Cách trình bày cha đẹp, cha khoa học. + Ph©n bè thêi gian cho tõng phÇn cha hîp lý. Hoạt động 4.Trả bài – HS chữa bài làm GV: ®a ra 1 sè bµi lµm (1 ®o¹n v¨n) cã lçi sai, HS cïng söa Bæ sung thªm yÕu tè tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m cho 1 sè ®o¹n v¨n. - HS đọc lại đoạn văn đã sửa - GV ra BTVN IV.Còng cè: -Về nhà đọc lại bài -§äc vµ nghiªn cøu tríc bµi: V¨n b¶n th«ng b¸o. -------------------------------------------------------------------------------TiÕt 133 Ngày soạn:22/4 Tæng kÕt phÇn v¨n (TiÕp theo) A.Mục đích yêu cầu: - Giúp HS củng cố hệ thống hoá kiến thức văn học của cụm văn bản nghị luận đợc học ở lớp 8. -Cũng cố cho các em nắm chắc hơn,, đặc trng thể loại, thấy đợc nét riêng độc đáo về nội dung t tëng vµ gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña mçi v¨n b¶n B.Ph¬ng ph¸p: ¤n luyÖn C.ChuÈn bÞ: -Gi¸o viªn so¹n bµi -Học sinhọcon lại các bài đã học D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp bµi míi III.Bµi míi: H § cña thÇy & KiÕn thøc c¬ b¶n trß Caâu 1 : ? Chúng ta đã học những A, Các vb nghị luận đã học 1, Chiếu dời đô vb nghò luaän naøo ?.

(118) 2, Hịch tướng sĩ 3, Nước Đại Việt ta 4, Baøn luaän veà pheùp hoïc 5, Thueá maùu 6, Ñi boä ngao du ? Văn bản nghị luận là B, VB nghị luận : Là kiểu vb nêu ra những luận điểm rồi gì ? bằng những luận cứ , lập luận chứng làm sáng tỏ những luaän ñieåm aáy moät caùch thuyeát phuïc . Coát loõi cuûa nghò luaän là ý kiến – luận điểm , lí lẽ và dẫn chứng , lập luận ? Nêu những vb nghị C, VB nghị luận hiện đại luận hiện đại đã học ? 1, Tinh thần yêu nước của nhân dân ta 2, Đức tình giản dị của BH 3, Sự giàu đẹp của TV 4, YÙ nghò vaên chöông D, Sự khác biệt giữa nghị luận trung đại và nghị luận ? Hãy nêu sự khác biệt hiện đại giữa nghị luận trung đại + VB nghị luận trung đại và nghị luận hiện đại ? - Văn sử triết bất phân ï - Khuôn vào những thể loại riêng : chiếu , hịch , cáo , tấu …với kết cấu , bố cục riêng - In đậm thế giới quan của con người trung đại : tư tưởng mệnh trời , thần – chủ , tâm lí sùng cổ - Dùng nhiều điển tích , điển cố , hình ảnh ước lệ , câu vaên bieàn ngaãu nhòp nhaøng + Nghị luận hiện đại - Không có những đặc điểm trên - Sử dụng trong những thể loại văn xuôi hiện đại : tiểu thuyết luận đề , phóng sự – chính luận , tuyên ngôn - Cách viết giản dị , câu văn gần lời nói thường , gần với đời sống thực. ? Hãy chứng minh các vb nghò luaän ( trong baøi 22, 23,24,25 vaø 26 ) keå treân đầu được viết có lí do ,. Caâu 2 : a, Lí : - Luận điểm : ý kiến xác thực , vững chắc , lập luận chặt chẽ . đó là cái gốc là xương sống của các bài văn nghị luaän b, Tình.

(119) có tình , có chứng cứ , - Tình cảm , cảm xúc : Nhiệt huyết , niềm tin vào lẽ nên đều có sức thuyết phải ,vào vấn đề , luận điểm của mình nêu ra ( bộc lộ qua phuïc cao? lời văn , giọng điệu , một số từ ngữ , trong quá trình lập luaän ; khoâng phaûi laø yeáu toá chuû choát nhöng raát quan troïng ) c, Chứng cứ : - Dẫn chứng – sự thật hiển nhiên để khẳng định luận điểm * 3 yếu tố trên không thể thiếu và kết hợp chặt chẽ , nhuần nhuyễn với nhau trong bài văn nghị luận , tạo nên giá trị thuyết phục , sức hấp dẫn riêng của kiểu vb này . Nhưng ở mỗi vb lại thể hiện theo cách riêng IV.Còng cè: -Hoïc thuoäc noäi dung oân taäp V.DÆn dß: - Soạn bài “ ¤ân tập phần văn ( tiếp)” -----------------------------------------------------------------------------------TiÕt 134 Ngày soạn:22/4 «n tËp phÇn tËp lµm v¨n (TiÕp theo) A.Mục đích yêu cầu: - Giúp HS củng cố hệ thống hoá kiến thức văn học của cụm văn bản nghị luận đợc học ở lớp 8. -Cũng cố cho các em nắm chắc hơn,, đặc trng thể loại, thấy đợc nét riêng độc đáo về nội dung t tëng vµ gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña mçi v¨n b¶n B.Ph¬ng ph¸p: ¤n luyÖn C.ChuÈn bÞ: -Gi¸o viªn so¹n bµi -Học sinh: Ôn lại các bài đã học D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp bµi míi III.Bµi míi: Hoạt động 1 Câu 5 : Những nét giống và khác nhau cb về nội dung tư tưởng và hình thức thể loại của các vb : Chiếu dời đô , Hịch tướng sĩ , Nước đại Việt ta * Gioáng nhau + Những điểm chung về nd và hình thức - Ý thức độc lập dân tộc , chủ quyền đất nước.

(120) - Tinh thần dân tộc sâu sắc , lòng yêu nước nồng nàn + Những điểm chung về hình thức thể loại - vb nghị luận trung đại - Lí , tình kết hợp , chứng cứ dồi dào , đầy sức thuyết phục + Những điểm riêng chung về nội dung tư tưởng - Ở chiếu dời điô là ý chí tự cường của quốc gia Đại Việt đang lớn mạnh thể hiện ở chủ trương dời đô - Ở Hịch tướng sĩ là tinh thần bất khuất , quyết chiến quyết thắng giặc Mông – Nguyên , laø haøo khí Ñoâng A soâi suïc - Ở Nước Đại Việt ta là ý thức sâu sắc , đầy tự hào về một nước Đại việt độc lập Câu 6: Những điểm riêng về hình thức thể loại : chiếu , hịch , cáo + Những vb được coi là tuyên ngôn độc lập của dân tộc VN 1, Nam quốc sơn hà ( Sông núi nước Nam ) của Lí Thường Kiệt , thể kỉ XI 2, Bình Ngô đại cáo ( đoạn trích Nước Đại Việt ta) của Nguyễn Trãi , thế kỉ XV 3, Tuyên ngôn độc lập ( Hồ Chí Minh) , thế kỉ XX Sở dỉ 2 tác phẩm 1,2 được coi như là bản tuyên ngôn độc lập của dân tộc VN vì : Cả 2 đều khẳng định dứt khoát chân lí VN là 1 nước độc lập , có chủ quyền . Kẻ nào dám xâm phạm đến quyền độc lập ấy nhất định sẽ phải chịu thất bại nhục nhã Đó chính là tư tưởng cốt lõi của bản tuyên ngôn độc lập ( 1945) Nước VN có quyền hưởng tự do và độc lập và sự thất đã thành một nước tự do , độc lập. Toàn thể nhân dân VN quyết đấu tranh đến cùng để bảo vệ nền độc lập ấy . - Tuy so sánh giữa Nam quốc sơn hà với Bình ngô đại cáo , thì ý thức độc lập dân tộc của cha ông ta đã có những bước phát triển mới - Trong Sông núi nước Nam : 2 yếu tố : lãnh thổ , chủ quyền - Trong Nước Đại Việt ta : thêm 4 yếu tố khác rất quan trọng : văn hiến , phong tục , lịch sử , chiến công diệt ngoại xâm - Rõ ràng , trải qua 4 thể kỉ , ý thức độc lập , quan niệm về tổ quốc của cha ông ta đã có những bước tiến dài . Tư tưởng của Nguyễn Trãi thất tiến bộ , toàn diện và sâu sắc , dường như đi trước cả thời đại IV. Hướng dẫn về nhà: : Hoïc thuoäc noäi dung oân taäp ------------------------------------------------------------------------------TiÕt 135+136 Ngày soạn:24/4 KiÓm tra häc kú II N¨m häc 2008-2009 M«n: Ng÷ v¨n.

(121) (Thi theo đề chung) -----------------------------------------------------------------------------------TiÕt 137 Ngày soạn:22/4 V¨n b¶n th«ng b¸o A. Môc tiªu: - Gióp HS: hiÓu nh÷ng trêng hîp cÇn viÕt v¨n b¶n th«ng b¸o. -Nắm đợc đặc điểm của văn bản thông báo. Biết cách làm 1 văn bản thông báo đúng qui c¸ch. B.Ph¬ng ph¸p: T×m hiÓu vÝ dô – Ph©n tÝch – Rót ra bµi häc C.ChuÈn bÞ: -Gi¸o viªn so¹n bµi+B¶ng phô (M¸y chiÕu) -Học sinh đọc trớc bài D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: - ThÕ nµo lµ v¨n b¶n têng tr×nh? - Cho 3 trêng hîp sau (……) trêng hîp nµo cÇn viÕt têng tr×nh? III.Bµi míi: Hoạt động của Thầy và trò Hoạt động 1. KiÕn thøc c¬ b¶n I. §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n th«ng b¸o 1. §äc c¸c v¨n b¶n: SGK ? Trong c¸c v¨n b¶n trªn ai lµ ngêi VB 1: th«ng b¸o? Ai lµ ngêi nhËn néi dung + Thay mÆt nhµ trêng phã hiÖu trëng th«ng b¸o lµ g×? NguyÖn V¨n B»ng lµ ngêi viÕt th«ng b¸o - HS tr×nh bµy + C¸c GVCN líp ? Mục đích chính của thông báo, hình + Mục đích: thông báo thời gian duyệt văn thøc cña th«ng b¸o? nghÖ c¸c líp - HS tr×nh bµy GV chèt kiÕn thøc ? Trong c¸c t×nh huèng sau ®©y t×nh VB 2: huèng nµo cÇn viªt th«ng b¸o? + Thay mặt ban chỉ huy liên đội: Trần Mai - HS tr×nh bµy Hoa. + Các chi đội + Đại hội liên đội (2004-2005)… - Mục đích: truyền đạt những thông tin cụ thể tõ phÝa c¬ quan, ®oµn thÓ, ngêi tæ chøc cho nh÷ng ngêi díi quyÒn, thµnh viªn ®oµn thÓ… biết để thực hiện. - H×nh thøc: tu©n thñ theo thÓ thøc hµnh chÝnh( tªn c¬ quan, sè c«ng v¨n, quèc hiÖu, biÓu ng÷, ngµy th¸ng, ngêi nhËn, ngêi göi…) 2. Ghi nhí; SGK II. C¸ch lµm v¨n b¶n th«ng b¸o:.

(122) Hoạt động 2 ?TiÕn tr×nh cña 1 v¨n b¶n th«ng b¸o? - Hs tr×nh bµy GV cho HS đọc SGK (HS luyÖn viÕt). 1.T×nh huèng cÇn lµm v¨n b¶n th«ng b¸o - a: kh«ng viÕt th«ng b¸o mµ viªt têng tr×nh - b: viÕt th«ng b¸o - c: viÕt th«ng b¸o hoÆc giÊy mêi 2. C¸ch lµm v¨n b¶n th«ng b¸o a. ThÓ thøc më ®Çu (……) b.Néi dung th«ng b¸o (……) c.ThÓ thøc kÕt thóc (……) * Ghi nhí: SGK. IV.Còng cè: ViÕt 1 v¨n b¶n th«ng b¸o V.DÆn dß: Về nhà đọc lại các văn bản đã học ---------------------------------------------------------------------------TiÕt 138 Ngày soạn:24/4 CHÖÔNG TRÌNH ÑÒA PHÖÔNG (PHAÀN TIEÁNG VIEÄT) A.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: - Biết nhận ra sự khác nhau về từ ngữ xưng hô và cách xưng hô ở địa phương - Có ý thức tự điều chỉnh cách xưng hô của địa phương theo cách xưng hô của ngôn ngữ toàn dân trong những hoàn cảnh giao tiếp có tình chất nghi thức B.Ph¬ng ph¸p: c.CHUAÅN BÒ: -Gi¸o viªn: Dự kiến khả năng tích hợp : Với các vb văn đã học , tích hợp với các bài Tiếng Việt về Hành động nói và Hội thoại -Häc sinh: Học bài , soạn bài theo yêu cầu của GV D.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : I.ổn định tổ chức II. Kieåm tra baøi cuõ : ( Kieåm tra vieäc chuaån bò baøi cuûa hs) III. Bài mới : KiÕn thøc c¬ b¶n HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ Hoạt động 1 I. Từ xưng hô ? Em hiểu thế nào là Xưng hô ? Cho vd - Xưng : người nói tự gọi mình minh hoạ ? - Hô : người nói gọi người đối thoại , tức người nghe VD : Hoïc troø - Tự gọi mình là “ em” , gọi GV là” thầy, coâ” ? Trong giao tieáp haèng ngaøy ta duøng những từ nào để xưng hô ?.

(123) - Dùng đại từ trỏ người : tôi , chúng tôi , maøy , chuùng maøy , noù , chuùng noù , ta , chuùng ta , mình , chuùng mình - Dùng danh từ chỉ quan hệ thân thuộc và một số danh từ chỉ nghề nghiệp , chức tước : ông , bà , anh , chị , cô , dì , chú , bác …tổng thống , bộ trưởng , nhà giaùo , nhaø vaên , nhaø ñieâu khaéc * Trong giao tieáp chuùng ta caàn chuù yù: - Phaûi ? Trong giao tiếp chúng ta cần chú ý luôn luôn chú ý đến các “ vai” : trên – ñieàu gì ? dưới, dưới – trên , ngang hàng 2. Xác định các từ xưng hô Bài tập 1 : Xác định từ xưng hô địa phương Hoạt động 2 trong 2 đoạn trích trên : Bài tập 1 : Gọi hs đọc 2 đoạn văn ? Hãy Xác định từ xưng hô địa phương a, từ xưng hô địa phương là “ u” b, ………………………….” Mợ” trong 2 đoạn trích trên ? ? Trong các đoạn trích trên , những từ - Mặc dù không thuộc lớp từ xưng hô toàn xưng hô nào là từ toàn dân , những từ dân , nhưng cũng không phải là xưng hô địa xưng hô nào không phải là toàn dân phương nhưng cũng không thuộc lớp từ địa phöông ? Bài tập 2 : ? Tìm những từ xưng hô và cách xưng hô ở địa phương em và ở những địa phương khác mà em bieát ? ( HSTLN). Bài tập 2 : Những từ xưng hô và cách xưng hô ở địa phương em và ở những địa phương khaùc maø em bieát - Đại từ trỏ người : tui , choa , qua ( tôi) ; tau( tao); baày tui ( chuùng toâi) ; mi( maøy) ; haán ( haén) - Danh từ chỉ quan hệ thân thuộc dùng để xöng hoâ : boï , thaày , tía , ba( boá) ; u , baàm , đẻ , mạ , má ( mẹ) ; ôông ( ông) ; bá ( baùc) ; eng( anh) ; aû( chò) … Bài tập 3 : Từ xưng hô ở địa phương có thể Bài tập 3: ? Từ xưng hô ở địa hương có dùng trong hoàn cảnh giao tiếp thể dùng trong hoàn cảnh giao tiếp nào - Từ được dùng ở địa phương thường được dùng trong phạm vi giao tiếp hẹp : ở địa ? ( HSTLN) phương , đồng hương gặp nhau ở các tỉnh baïn, trong gia ñình , gia toäc … - Từ ngữ xưng hô địa phương cũng được sử.

(124) Bài tập 4 : (?) Đối chiếu những phương tiện xưng hô được xác định ở bài tập 2 và những phương tiện chỉ quan heä thaân thuoäc trong baøi Chöông trình địa phương phần Tiếng việt ở học kì I vaø cho nhaän xeùt ?. dụng trong tác phẩm văn học ở mức độ nào đó để tạo không khí địa phương cho tác phaåm Baøi taäp 4 : - Một người lứa tuổi lớp 8 có thể xưng hô với + Thầy / cô : em – thầy / cô hoặc con – thaày / coâ + Chị của mẹ mình là : cháu – bá hoặc chaùu – dì + Chồng của cô mình là : cháu – chú hoặc cháu – dượng + ông nội là : ông – cháu hoặc cháu – nội + bà nội là : cháu – bà hoặc cháu – nội * Nhận xét : Trong TV có một số lượng khá lớn các danh từ chỉ họ hàng thân thuộc và chỉ nghề nghiệp , chức vụ được dùng làm từ ngữ xưng hô. IV. Hướng dẫn về nhà: : -Nắm những kiến đã học - Soạn bài “ Luyện tập làm vb thông báo “ --------------------------------------------------------------------------------TiÕt 139 Ngày soạn:25/4 LuyÖn tËp lµm v¨n b¶n th«ng b¸o A. Môc tiªu: - Gióp HS «n l¹i nh÷ng tri thøc vÒ v¨n b¶n th«ng b¸o. - RÌn luyÖn kü n¨ng viÕt b¶n th«ng b¸o. B.Ph¬ng ph¸p: C.ChuÈn bÞ: D.TiÕn tr×nh lªn líp: I.ổn định tổ chức: II.KiÓm tra bµi cò: III.Bµi míi: Hoạt động 1 ¤n tËp lý thuyÕt - HS tr×nh bµy t¹i chç 3 c©u hái SGK. 1. Tình huống cần viết thông báo? Truyền đạt thông tin cụ thể…… ai th«ng b¸o  cÊp trªn  cÊp díi.

(125) ai nhËn. c¸c c¬ quan ®oµn thÓ, ngêi tæ chøc cho ngêi díi quyền những ngời quan tâm đến thông báo. 2. Néi dung vµ thÓ thøc cña 1 v¨n b¶n th«ng b¸o? 3. So s¸nh v¨n b¶n th«ng b¸o vµ v¨n b¶n têng tr×nh? - §Òu cïng v¨n b¶n hµnh chÝnh, cã 3 phÇn: thÓ thøc më ®Çu vµ kÕt thóc. - Khác về nội dung: + Thông báo: truyền đạt thông tin cụ thể… + Tờng trình: trình bày thiệt hại, mức độ, trách nhiệm… Hoạt động 2 LuyÖn tËp. GV híng dÉn HS gi¶i quyÕt Bµi tËp (SGK) * Bµi tËp 1. Lùa chän v¨n b¶n thÝch hîp? a.Th«ng b¸o b.B¸o c¸o c.Th«ng b¸o * Bµi tËp 2 (SGK). ChØ ra chç sai trong v¨n b¶n. - HS chØ ra chç sai: ThiÕu sè c«ng v¨n ThiÒu n¬i göi Néi dung th«ng b¸o kh«ng phï hîp víi tªn v¨n b¶n. - HS viÕt l¹i v¨n b¶n nµy. * Bµi tËp 3 (SGK). Nªu t×nh huèng cÇn viÕt th«ng b¸o. 1. Th«ng b¸o nghØ häc båi dìng HS giái. 2. Thông báo kế hoạch lao động. 3. Th«ng b¸o lÞch thi häc kú KiÕn thøc c¬ b¶n HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ Hoạt động 1 I. Lí thuyeát : ? Haõy cho bieát tình huoáng naøo caàn laøm vb 1.Caùc tình huoáng phaûi vieát baûn thoâng baùo : thoâng baùo , ai thoâng baùo vaø thoâng baùo cho - Tình huống 1 : cấp trên hoặc tổ chức cơ ai ? quan đảng , nhà nước …cần báo cho cấp dưới hoặc nhân dân biết về một vấn đề , chuû tröông , chính saùch , vieäc laøm - Tình huống 2 : Cấp dưới , cá nhân làm rõ vấn đề , sự việc , một hành động , kết quả …để cấp trên hoặc cơ quan , tổ chức coù lieân quan vaø traùch nhieäm xem xeùt , keát luaän - Tình huống 3 : Cấp dưới, cá nhân trình baøy laïi quaù trình vaø keát quaû coâng vieäc , nhiệm vụ đã được giao trước cấp trên , tổ chức , cơ quan có liên quan phụ trách hoặc trước nhân dân , trong hội nghị , trong đại hội hoặc trong trường hợi định kì , đột xuất Tình huống 4 : Cấp dưới hoặc cá nhân trình bày rõnhững yêu cầu , đề nghị của bản thân hoặc tập thể để cấp trên hoặc tổ.

(126) chức có liên quan trách nhiệm xem xét và giaûi quyeát 2.Noäi dung : - ai thoâng baùo , thoâng baùo ? Nội dung thông báo thường là gì ? cho ai , noäi dung coâng vieäc , quy ñònh , - ai thoâng baùo , thoâng baùo cho ai , noäi thời gian , địa điểm …cụ thể , chính xác dung công việc , quy định , thời gian , địa ñieåm …cuï theå , chính xaùc 3, Thể thức ? Văn bản thông báo có những mục nào ? + Phần mở đầu - Tên cơ quan chủ quản và đơn vị trực thuoäc - Quốc hiệu , tiêu ngữ - Địa điểm và thời gian làm thông báo - Teân vaên baûn - Người ( cơ quan ) nhận bản tường trình + Noäi dung thoâng baùo + Keát thuùc vb thoâng baùo - Nôi nhaän ? văn bản thông báo và vb tường trình có - chữ kí và họ tên người tường trình những điểm nào giống nhau , những điểm naøo khaùc nhau Hoạt động 2 II.Luyeän taäp Baøi taäp 1 : a, Hiệu trưởng viết thông báo - Cán bộ , gái viên , học sinh toàn trường nhận , đọc thông báo - Nội dung kế hoạch tổ chức Lễ kỉ niệm ngày sinh nhật BH b, Baùo caùo - Các chi đội viết báo cáo - Ban chỉ huy Liên đội nhận báo cáo - Nội dung tình hình hoạt động của chi đội trong tháng C, Ban quản lí dự án viết thông báo - Bà con nông dân có đất , hoa màu trong phạm vi giải phóng mặt bằng của công trình dự án - Nội dung thông báo : chủ trương của ban dự án Baøi taäp 2 : Phaùt hieän loãi sai trong baûn thoâng baùo A, Thông báo thiếu số công văn , thiếu nơi gửi ở góc trái phía dưới - Nội dung thông báo không phù hợp với tên vb thông báo ( tên vb là thông báo kế hoạch mà nội dung lại yêucầu sắp xếp kế hoạch , tức là chưa có kế hoạch).

(127) - Ơû đây chỉ thông báo về đợt kiểm tra vể sinh và tổ chức Ban kiểm tra vệ sinh mà thôi B, Sửa lại - Sắp tới trường tổ chức đột kiểm tra về sinh từ ngày …. Đến ngày …tháng…, thành lập Ban kiểm tra , đề nghị Ban kiểm tra lập kế hoạch cụ thể …. - Caàn boå sung caùcmuïc coøn thieáu Baøi taäp 3 : GV chủ nhiệm viết thông báo về việc thu các khoản tiền đầu năm học GV chuû nhieäm vieát thoâng baùo veà tinh hình hoïc taäp vaø reøn kuyeän cuûa hs caù bieät trong tuaàn IV Hướng dẫn về nhà: : Nắm những kiến đã học . Chuẩn bị trả bài kiểm tra tổng hợp. ------------------------------------------------------------------------------TIEÁT 140 Ngày soạn:25/4 TRẢ BAØI KIỂM TRA TỔNG HỢP A.MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1-Nhận xét, đánh giá kết quả toàn diện của học sinh qua một bài làm tổng hợp về mức độ nhớ kiến thức Văn học, Tiếng Việt, vận dụng để trả lời các câu hỏi trắc nghiệm lựa choïn. -Mức độ vận dụng kiến thức tiếng Việt để giải các bài tập phần Văn, Tập làm văn và ngược lại. -Kỹ năng viết đúng thể loại văn bản Nghị luận. 2-Học sinh được thêm một lần củng cố kiến thức, cách làm bài kiểm tra viết theo hướng tích hợp, trắc nghiệm và tự luận. 3-Học sinh tự sửa chữa và đánh giá bài làm của mình theo yêu cầu của đề và đáp án bài thi. B.Ph¬ng ph¸p: C.ChuÈn bÞ: +Giáo viên: Chấm bài và chuẩn bị những việc cần làm trên lớp: dàn bài, chọn lựa bài đặc sắc, bài tồn tại về các lỗi học sinh mắc phải về viết câu, dựng đoạn, liên kết đoạn. +Cho học sinh tự sửa bài và đánh giá bài của mình. D.TiÕn tr×nh lªn líp I.Ổn định lớp Kieåm tra só soá: II.Baøi cuõ:.

(128) III.Bài mới: Giáo viên yêu cầu học sinh đem theo đề thi học kỳ-giáo viên thông báo đáp án, biểu ñieåm. ( Nhö tieát 135,136 ) 1)Traû baøi cho hoïc sinh 2)Nhaän xeùt chung: a)Öu ñieåm: *TLV:-Hầu hết làm bài đều đúng thể loại. -Bài làm có bố cục tốt, đạt yêu cầu. *Ngữ văn và từ ngữ ngữ pháp. -Cho học sinh tự kiểm tra lẫn nhau theo nhóm tổ. -Hầu hết các em đã biết cách làm bài trắc nghiệm, biết chọn lựa và đánh dấu đúng yêu cầu đề ra. b) Toàn taïi: *TLV:-Một số bài viết kỹ năng lập luận còn yếu, dùng tư øvà đặt câu thiếu sự lôgic chặt cheõ. -Kỹ năng viết câu, dựng đoạn kém, có bài chỉ có một đoạn IV.Hướng dẫn về nhà: Tiếp tục ôn lại thể loại văn nghị luận, đọc STK Giáo viên hướng dẫn về nhà tự sửa những lỗi đã sửa trên lớp.

(129)

giao an van 8

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về