Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (94.87 KB, 1 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>Đinh Tiên Hoàng (chữ Hán: </b>丁先皇<b>, 924-979, trị vì 968-979), húy là Đinh Bộ Lĩnh</b>
<b>(</b>丁部領<b>)[1]<sub>, là vị vua sáng lập triều đại nhà Đinh, nước Đại Cồ Việt trong lịch sử</sub></b>
<b>Việt Nam. Ơng là người có cơng đánh dẹp loạn 12 sứ quân, thống nhất giang</b>
<b>sơn và trở thành hoàng đế đầu tiên của Việt Nam sau 1000 năm Bắc thuộc.</b>
<i>Ơng vốn họ Đinh, tên Hồng, Bộ Lĩnh là tước quan của sứ quân Trần Lâm phong cho, quê ở </i>
<i>động Hoa Lư, châu Đại Hoàng (nay là huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình), con quan Thứ sử </i>
<i>Châu Hoan (Nghệ An) về đời Dương Diên Nghệ là Đinh Công Trứ.</i>
<i>Cha mất sớm, ông theo mẹ là Đàm thị về quê, nương thân với chú ruột là Đinh Dự, ở chăn </i>
<i>trâu. Thường nhóm họp bạn bè lấy lau làm cờ, lập trận đánh nhau, ông tỏ ra có tài chỉ huy. </i>
<i>Kết bạn rất thân với Đinh Điền, Nguyễn Bặc, Lưu Cơ và Trịnh Tú. Bị người chú ghét đuổi đi,</i>
<i>ông sang đầu quân trong đạo binh của sứ quân Trần Lâm ở Bố hải Khẩu. Ít lâu, được Trần </i>
<i>Lâm mến tài gả con cho, ông càng vững bước trên đường sự nghiệp. Không bao lâu, Trần </i>
<i>Lâm mất, ông đem quân về giữ Hoa Lư, chiêu mộ hào kiệt, hùng cứ một phương, chống nhà Ngô và các sứ quân khác.</i>
<i>Năm Ất Sửu 965 Nam Tấn vương Xương Văn mất, con là Xương Xí nối nghiệp, q suy yếu phải về đóng giữ đất Bình </i>
<i>Kiều (thuộc Hưng Yên). Ông thừa thế hưng binh đánh lớn, chỉ trong một năm dẹp yên được các sứ quân. Được xưng </i>
<i>tụng là Vạn Thắng vương. Năm Mậu Thìn 968 ơng lên ngơi vua, tơn hiệu là Đại Thắng Minh, đặt hiệu nước là Đại Cồ </i>
<i>Việt, đóng đô ở Hoa Lư. Năm Canh ngọ 970, bắt đầu đặt hiệu năm là Thái Bình. Ơng truyền cho đúc tiền đồng là tiền </i>
<i>tệ xưa nhất ở nước ta, gọi là tiền đồng “Thái Bình”. Ơng có cơng lớn trong việc thống nhất đất nước nhưng về chính </i>
<i>trị trong nước lại có phần thiên về sử dụng hình phạt nghiêm khắc. Năm Q Dậu 973 ơng sai con là Nam Việt vương </i>
<i>Liễn sang cống nhà Tống, được nhà Tống phong ông làm Giao Chỉ Quận vương.</i>
<i>Đến năm Kỉ Mão 979, ông và con lớn là Đinh Liễn bị tên hầu cận là Đỗ Thích ám sát chết. Ở ngôi 12 năm (968-979), </i>
<i>thọ 56 tuổi, táng ở núi Mã Yên, xã Trường An thượng, huyện Gia Liễn, tỉnh Ninh Bình, đền thờ ơng cũng xây dựng gần </i>
<i>đấy.</i>
<i>Con thứ của ông là Đinh Tuệ nối ngôi, chỉ non một năm thì bị Lê Hồn lật đổ, cơ nghiệp nhà Đinh dứt.</i>