giao an ngu van 8 tron bo

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.52 MB, 304 trang )

(1)Häc K× I Ngµy so¹n: 14/8/2012 Ngµy d¹y : 17/8/2012. Bài1 TiÕt 1 : V¨n b¶n: T¤I §I HäC (Thanh TÞnh) I. Mức độ cần đạt: Gióp häc sinh: - Cảm nhận đợc tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “tôi” ở buổi tựu trờng đầu tiên trong đời. - Thấy đợc ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ gợi d vị trữ tình man mác của Thanh Tịnh II. Träng t©m kiÕn thøc , kü n¨ng: 1. KiÕn thøc: - Cèt truyÖn, nh©n vËt, sù kiÖn trong ®o¹n trÝch "T«i ®i häc". - Nghệ thuật miêu tả tâm lí trẻ nhỏ ở tuổi đến trờng trong một văn bản qua ngòi bút Thanh TÞnh. 2. KÜ n¨ng: - §äc - hiÓu ®o¹n trÝch tù sù cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m. - Tr×nh bµy suy nghÜ, t×nh c¶m vÒ mét sù viÖc trong cuéc sèng. III. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: - SGK, SGV vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. 2. Häc sinh: So¹n bµi IV. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, bình giảng, kĩ thuật động não. V. Hoạt động lên lớp 1. ổn định tổ chức: (1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò : KiÓm tra s¸ch,vë häc sinh (3 phót) 3. Bµi míi: (31 phót) Giíi thiÖu bµi míi: (1 phót) “Tôi đi học” là truyện ngắn của nhà văn Thanh Tịnh in trong tập “Quê mẹ” và đợc xuất bản năm 1941. Đây là truyện ngắn thể hiện đầy đủ phong cách sáng tác của tác giả: đậm chất trữ tình, đằm thắm, êm dịu, trong trẻo và tràn đầy chất thơ. Hoạt động của gv và hs kiÕn thøc GV híng dÉn: §äc chËm, dÞu, h¬i buån, I. §äc vµ t×m hiÓu chung: (15 phót) l¾ng s©u; chó ý lêi cña ngêi mÑ, «ng 1. §äc: đốc. - GV đọc mẫu, gọi học sinh đọc tiếp. - Nhận xét bạn đọc. GV gọi HS đọc phần chú thích (*) trong 2. Chú thích: SGK. a. T¸c gi¶: - Thanh TÞnh (1911-1988), quª ë HuÕ, tõng d¹ ? Tr×nh bµy ng¾n gän nh÷ng hiÓu biÕt viÕt b¸o vµ lµm v¨n. cña em vÒ t¸c gi¶ Thanh TÞnh? - S¸ng t¸c cña «ng ®Çm th¾m vµ ®Çy chÊt th¬. b. T¸c phÈm: - In trong tËp “Quª mÑ”, xuÊt b¶n n¨m 1941. ? Nªu xuÊt xø cña t¸c phÈm? c. Tõ khã: 3. Bè côc: GV híng dÉn häc sinh t×m hiÓu c¸c tõ: - Tôi, mẹ , ông đốc, những cậu học trò. ông đốc, lạm nhận. - Nh©n vËt trung t©m: T«i. ? Có những nhân vật nào đợc kể lại -> đợc kể lại nhiều lần, mọi sự việc đều đợc k trong truyÖn ng¾n nµy? Ai lµ nh©n vËt nhËn cña nh©n vËt t«i. trung t©m? V× sao? ? Kỉ niệm ngày đầu tiên đến trờng đợc kÓ theo tr×nh tù thêi gian, kh«ng gian + Cảm nhận của nhân vật Tôi trên đờng tới trờ nh thÕ nµo? ? T¬ng øng víi tr×nh tù Êy lµ nh÷ng ®o¹n + C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i ë s©n trêng..

(2) nµo cña v¨n b¶n? ? §o¹n nµo gîi c¶m xóc th©n thuéc nhÊt trong em? V× sao?. + C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i trong líp häc. II.§äc- t×m hiÓu chi tiÕt(15 phót) 1. Cảm nhận của nhân vật “tôi” trên đờng tới t - Thêi gian: buæi s¸ng cuèi thu. - Không gian: trên con đờng dài và hẹp.. GV híng dÉn HS theo dâi phÇn ®Çu v¨n b¶n. ? Kỉ niệm ngày đầu đến trờng của nhân - Đó là nơi quen thuộc, gần gũi, gắn liền với tuổ vËt T«i g¾n víi thêi gian, kh«ng gian cô t¸c gi¶; g¾n liÒn víi kØ niÖm lÇn ®Çu c¾p s¸ch ® thÓ nµo? - Dấu hiệu đổi khác trong tình cảm và nhận thứ ? V× sao thêi gian vµ kh«ng gian Êy trë thµnh kØ niÖm trong t©m trÝ t¸c gi¶? ? Chi tiÕt: T«i kh«ng léi qua s«ng th¶ - Muốn khẳng định mình. diều nh thằng Quý và không đi ra đồng th¶ diÒu nh th¾ng S¬n n÷a cã ý nghÜa g×? ? Cã thÓ hiÓu g× vÒ nh©n vËt t«i qua chi - Giµu c¶m xóc, yªu häc, yªu b¹n bÌ, yªu m¸i t tiÕt gh× thËt chÆt hai quyÓn vë míi trªn tay vµ muèn thö søc m×nh tù cÇm bót th- yªu quª h¬ng. íc? - NghÖ thuËt so s¸nh. ? Trong nh÷ng c¶m nhËn míi mÎ trªn con đờng làng tới trờng, nhân vật tôi đã bộc lộ đức tính gì của mình? -> Kỉ niệm đẹp, đề cao việc học của con ngời... ? Ph©n tÝch ý nghÜa vµ biÖn ph¸p nghÖ thuật đợc sử dụng trong câu văn: “ý nghĩ Êy tho¸ng qua trong trÝ t«i nhÑ nhµng nh mét lµn m©y lít ngang trªn ngän nói”? - GV cho HS th¶o luËn nhãm. 4. Cñng cè:(5 phót) ? H·y t×m trong v¨n b¶n nh÷ng c©u v¨n t¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt so s¸nh. 5.Híng dÉn tù häc:(5 phót) - §äc kÜ v¨n b¶n - T×m hiÓu phÇn cßn l¹i. ……………………………………………. Ngµy so¹n: 14/8/2012 Ngµy d¹y: 17/8/2011 Bµi 1 TiÕt 2: V¨n b¶n: T«i ®i häc. (Thanh TÞnh) I. Mức độ cần đạt Gióp häc sinh: - Cảm nhận đợc tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật Tôi ở buổi tựu trờng đầu tiên trong đời. - Thấy đợc ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ gợi d vị trữ tình man mác của Thanh Tịnh II. Träng t©m kiÕn thøc, kü n¨ng: 1. KiÕn thøc: - Cèt truyÖn, nh©n vËt, sù kiÖn trong ®o¹n trÝch "T«i ®i häc". - Nghệ thuật miêu tả tâm lí trẻ nhỏ ở tuổi đến trờng trong một văn bản qua ngòi bút Thanh TÞnh. 2. KÜ n¨ng: - §äc - hiÓu ®o¹n trÝch tù sù cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m. - Tr×nh bµy suy nghÜ, t×nh c¶m vÒ mét sù viÖc trong cuéc sèng. III. ChuÈn bÞ:.

(3) 1. Gi¸o viªn:- §äc tËp truyÖn ng¾n cña t¸c gi¶ Thanh TÞnh. - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o 2. Häc sinh: So¹n bµi IV. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, b×nh giảng, kĩ thuật động n·o. V. Hoạt động lên lớp 1. ổn định tổ chức:(1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót) 1.Tr×nh bµy m¹ch c¶m xóc cña v¨n b¶n “T«i ®i häc”? 2.T×m nh÷ng c©u v¨n t¸c gi¶ sö dông nghÖ thuËt so s¸nh? 3. Bµi míi: (32 phót) *Giíi thiÖu bµi(2 phót) "Tôi đi học” là truyện ngắn đợc tái hiện theo dòng hồi tởng của kí ức,gồm mét chuçi c¸c sù kiÖn mµ yÕu tè xuyªn suèt lµ dßng c¶m xóc tha thiÕt, trong trÎo tuôn trào. Theo dòng cảm xúc ấy ta biết đợc tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “tôi” trên đờng cùng mẹ tới trờng, trên sân trờng và trong lớp học *Néi dung(30 phót). Hoạt động của gv và hs kiÕn thøc II. T×m hiÓu chi tiÕt: (20 phót) 1. Cảm nhận của nhân vật "tôi" trên đờng tới trờng. GV hớng dẫn HS đọc phần 2 của văn 2. Cảm nhận của nhân vật Tôi khi ở sân b¶n. trêng: - Rất đông ngời. ? C¶nh tríc s©n trêng lµng Mü LÝ lu lại trong tâm trí tác giả có gì nổi bật? - Ngời nào cũng đẹp. ? Tríc c¶nh tîng Êy, t©m tr¹ng, c¶m - C¶m gi¸c míi mÎ. gi¸c cña nh©n vËt T«i nh thÕ nµo? - Bì ngì, ngËp ngõng, e sî. ? Tâm trạng ấy đợc tác giả diễn tả + C¶m xóc trang nghiªm vÒ m¸i trêng. b»ng h×nh ¶nh so s¸nh nµo? + T©m tr¹ng håi hép, lo sî. - HS t×m chi tiÕt. ? Em cã suy nghÜ g× vÒ h×nh ¶nh so sánh đó? - Mang ý nghÜa tîng trng, giµu søc gîi. -> Miêu tả sinh động hình ảnh và tâm trạng của các em nhỏ lần đầu đến trờng. ? Khi håi trèng trêng vang lªn vµ khi - Chó bÐ c¶m thÊy m×nh ch¬ v¬, vông vÒ, giËt m×nh vµ lóng tóng. nghe gọi đến tên mình, tâm trạng - Håi hép, lo l¾ng, sî sÖt -> khãc. chó bÐ nh thÕ nµo? - Khãc v× lo sî, v× ph¶i xa ngêi th©n. ? Vì sao khi sắp hàng đợi vào lớp nh©n vËt t«i l¹i c¶m thÊy “ Trong ... - Yªu mÑ. - B¾t ®Çu bíc vµo mét thÕ giíi cña riªng lÇn nµy”? m×nh, kh«ng cßn cã mÑ bªn c¹nh. -> sù tinh tÕ trong viÖc miªu t¶ t©m lÝ trÎ GV gọi HS đọc phần cuối văn bản th¬. ? C¶m nhËn cña nh©n vËt t«i khi vµo 3. C¶m nhËn cña nh©n vËt t«i trong líp häc: líp nh thÕ nµo? - C¶m nhËn míi mÎ cña cËu bÐ lÇn ®Çu ®- HS t×m chi tiÕt. îc vµo líp häc. - Bắt đầu ý thức những thứ đó sẽ gắn bó ? T¹i sao nh©n vËt t«i l¹i cã c¶m th©n thiÕt víi m×nh. nhËn nh vËy? -> ý thức đợc những thứ đó sẽ gắn bó thân ? Hãy đọc đoạn “ Một con... đánh vần đọc”. Chi tiết ấy có ý nghĩa gì? thiết với mình. - H×nh ¶nh thiªn nhiªn giµu søc gîi. - Sự ngộ nghĩnh đáng yêu của chú bé lần ? Em có cảm nhận gì về thái độ, cử chỉ của những ngời lớn dành cho các đầu đến trờng. - Mọi ngời đã dành những tình cảm đẹp em bÐ lÇn ®Çu ®i häc?.

(4) đẽ nhất cho trẻ thơ. ? Theo em, nét đặc sắc về nghệ thuật - Tất cả vì tơng lai con trẻ. cña truyÖn lµ g×? III. Tæng kÕt: (10 phót) - Bố cục độc đáo. - Ng«n ng÷, h×nh ¶nh giµu søc gîi, mang ý nghÜa tîng trng. ? Theo em, søc cuèn hót cña truyÖn - KÕt hîp hµi hoµ gi÷a kÓ, t¶ vµ béc lé đợc tạo nên từ đâu? c¶m xóc. - NghÖ thuËt miªu t¶ diÔn biÕn t©m tr¹ng GV gọi HS đọc ghi nhớ. nh©n vËt. HS đọc. - T×nh huèng truyÖn. IV. Ghi nhí: (SGK) 4. Cñng cè (5 phót): 1.Văn bản sử dụng phơng thức biểu đạt nào? A. Tù sù. C. BiÓu c¶m. B. Miªu t¶. D. C¶ ba ph¬ng thøc trªn. 2. Những cảm giác nảy nở trong lòng tôi là những cảm giác nào? Qua đó em thấy đợc điều gì tốt đẹp ở nhân vật tôi? 5. Híng dÉn tù häc(5 phót) - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc. - ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n ghi l¹i Ên tîng cña em trong buæi tùu trêng ®Çu tiªn. - Đọc trớc bài: Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. …………………………………………. Bài 1 Tiết 3: Hớng dẫn đọc thêm. Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. Ngµy so¹n: 15/8/2012 Ngµy gi¶ng:18/8/2012. I. Mức độ cần đạt: Gióp häc sinh: - Hiểu đợc cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ và mối quan hệ về cấp độ khái qu¸t cña nghÜa tõ ng÷. - TÝch hîp víi kiÕn thøc phÇn v¨n vµ tËp lµm v¨n. II.Träng t©m kiÕn thøc, kÜ n¨ng: 1. KiÕn thøc: Các cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ. 2. KÜ n¨ng: Thực hành so sánh,phân tích các cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ. Iii. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. 2. Học sinh: Xem lại kiến thức về từ đồng nghĩa và từ trái nghĩa IV. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, kĩ thuật động n·o. V.Hoạt động lên lớp: 1. ổn định(1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò(5 phót) C¶m nhËn cña em sau khi t×m hiÓu xong v¨n b¶n "T«i ®i häc" cña Thanh TÞnh. 3. Bµi míi (31 phót) * Giíi thiÖu bµi(1 phót) “Quan hệ trái nghĩa và đồng nghĩa là những quan hệ về nghĩa của từ mà ta đã học ở lớp 7. Hôm nay ta tìm hiểu một mối quan hệ khác về nghĩa của từ ngữ đó là mối quan hệ bao hàm - đợc gọi là phạm vi khái quát của nghĩa từ ngữ. * Néi dung bµi míi(1 phót).

(5) Hoạt động của gv và hs. kiÕn thøc I. Tõ ng÷ nghÜa réng vµ tõ ng÷ nghÜa hÑp: (15 phót) 1. VÝ dô:. GV treo bảng phụ ghi sơ đồ trong SGK. ? Nghĩa của từ “động vật” rộng hơn hay hÑp h¬n nghÜa cña c¸c tõ “thó, chim, c¸”? ? T¹i sao?. 2. NhËn xÐt: - Réng h¬n.. - Phạm vi nghĩa của từ đó bao hàm phạm vi nghÜa cña c¸c tõ “thó, chim, c¸”. ? H·y xem xÐt mèi quan hÖ vÒ nghÜa - NghÜa réng h¬n. cña c¸c tõ “thó, chim, c¸” víi c¸c tõ “voi, h¬u, tu hó, s¸o, c¸ r«, c¸ thu”? GV: Nh vËy, c¸c tõ “thó, chim, c¸” cã ph¹m vi nghÜa réng h¬n c¸c tõ “voi, h¬u, tu hó, s¸o, c¸ r«, c¸ thu” nhng lại có nghĩa hẹp hơn từ “động vËt”. GV ®a bµi tËp: Cho 3 tõ: c©y, cá, hoa. ? h·y t×m nh÷ng tõ ng÷ cã ph¹m vi - Réng h¬n: thùc vËt. nghÜa réng h¬n vµ hÑp h¬n c¸c tõ -HÑp h¬n: cam, cau, dõa, cá s÷a, cá gÊu, đó? ? Từ đó, em hiểu thế nào là từ ngữ có cỏ gà, hoa mai, hoa lan, hoa hồng. nghÜa réng, nghÜa hÑp? ? Mét tõ cã thÓ võa cã nghÜa réng vùa có nghĩa hẹp đợc không? Vì sao? LÊy vÝ dô minh ho¹? -HS nªu vÝ dô. HS đọc. II. Ghi nhí:(SGK) III. LuyÖn tËp: (15 phót) Bµi 1. QuÇn. QuÇn céc QuÇn dµi. * Y phôc. ¸o dµi ¸o ¸o s¬ mi. Bài 2: a. Chất đốt. b. NghÖ thuËt. c. Thøc ¨n. d. Nh×n. e. §¸nh. Bµi 5: - Ba động từ cùng một phạm vi nghĩa: khóc, nức nở, sụt sùi. + Tõ nghÜa réng: khãc. + Tõ nghÜa hÑp: nøc në, sôt sïi. 4. Cñng cè(5 phót) -Nhắc lại khái niệm về cấp độ khái quát về nghĩa của từ? 5.Híng dÉn tù häc(3 phut) - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc..

(6) - Lµm bµi tËp:1,2,3 vµo vë bµi tËp. ……………………………………………………………... Bµi 1 TiÕt 4:. Ngµy so¹n:18/8/2012. Ngµy gi¶ng:20/8/2012. Tính thống nhất về chủ đề của văn bản. I. Mức độ cần đạt: Gióp häc sinh: -Nắm đợc tính thống nhất về chủ đề của văn bản trên các phơng diện hình thøc vµ néi dung. - TÝch hîp víi phÇn V¨n qua v¨n b¶n “T«i ®i häc” vµ phÇn tiÕng ViÖt. II.Träng t©m kiÕn thøc,kÜ n¨ng: 1. KiÕn thøc: - Chủ đề văn bản. - Những thể hiện của chủ đề trong 1văn bản 2. KÜ n¨ng: - §äc -hiÓu cã kh¶ n¨ng bao qu¸t toµn bé v¨n b¶n. - Trình bày văn bản(nói, viết) thống nhất về chủ đề. III. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o 2. Häc sinh:- §äc l¹i v¨n b¶n “T«i ®i häc”. - §äc bµi míi. IV. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, kĩ thuật động n·o. IV.Hoạt động dạy học: 1. ổn định tổ chức(1 phút). 2. KiÓm tra bµi cò(5 phót) ? Em hiểu thế nào là cấp độ khái quát nghĩa từ ngữ. Làm bài tập 4. 3. Bµi míi(32 phót) *Giíi thiÖu bµi: (1 phót). *Néi dung bµi míi (31phót). Hoạt động của gv va hs kiÕn thøc GV gọi HS đọc lại văn bản “Tôi đi I. Khái niệm về chủ đề của văn bản: (10 häc”. phót). ? Tác giả hồi tởng lại những kỉ niệm * Kỉ niệm ngày đầu tiên đến trờng: sâu sắc nào trong thời ấu thơ của - Kỉ niệm trên đờng cùng mẹ tới trờng. m×nh? - KØ niÖm trªn s©n trêng. - KØ niÖm trong líp häc. T©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c ngì ngµng vµ ? Từ hồi tởng ấy, em cảm nhận đợc gì trang trọng. vÒ t©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i? -> Đây là chủ đề của văn bản “Tôi đi học”. ? Vậy, em hiểu chủ đề của văn bản là - Là đối tợng và vấn đề chính mà văn bản g×? cần biểu đạt. II. Tính thống nhất về chủ đề của văn b¶n: (10 phót). ? Vì sao em biết văn bản “Tôi đi học” - Nhan đề. nãi lªn nh÷ng kØ niÖm cña t¸c gi¶ vÒ - C¸c tõ ng÷ vµ c¸c c©u v¨n viÕt vÒ buæi tùu buæi tùu trêng ®Çu tiªn? trêng. ? V¨n b¶n tËp trung håi tëng l¹i t©m - T©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c míi l¹, bì tr¹ng g× cña nh©n vËt T«i? ngì. ? Tâm trạng ấy đợc thể hiện qua các chi tiÕt vµ h×nh ¶nh nµo? - HS t×m chi tiÕt..

(7) GV: C¸c tõ ng÷, chi tiÕt trong v¨n bản đều tập trung thể hiện tâm trạng cña nh©n vËt T«i trong buæi tùu trêng. => Đó là tính thống nhất về chủ đề trong v¨n b¶n. ? VËy, em hiÓu thÕ nµo lµ tÝnh thèng nhất về chủ đề trong văn bản? ? Tính thống nhất về chủ đề đợc thể hiÖn ë nh÷ng ph¬ng diÖn nµo cña v¨n b¶n? ? Làm thế nào để đảm bảo tính thống nhất đó?. - Văn bản phải tập trung biểu đạt, hớng đến một chủ đề đã đợc xác định, không xa rời hay lạc sang chủ đề khác. - Néi dung vµ cÊu tróc h×nh thøc. + Nội dung: đối tợng và vấn đề chính phải đợc xác định để mọi phần, mọi chi tiết đều xoay quanh nã. + Hình thức: nhan đề, các phần , các từ ngữ, h×nh ¶nh cña v¨n b¶n ph¶i cã sù thèng nhÊt, cùng xoay quanh chủ đề và hớng về chủ đề. => Ghi nhớ: HS đọc.. III. LuyÖn tËp: (11 phót) Bµi tËp 1: GV chia nhãm cho HS th¶o luËn. *Tính thống nhất về chủ đề của văn bản: a. C¨n cø vµo: - Nhan đề văn bản. - C¸c ®o¹n: giíi thiÖu rõng cä, t¶ c©y cä, t¸c dông cña c©y cä, t×nh c¶m g¾n bã víi c©y cä. b. C¸c ý lín cña phÇn th©n bµi s¾p xÕp hîp lÝ. c. Hai c©u trùc tiÕp nãi vÒ t×nh c¶m g¾n bã cña ngêi d©n s«ng Thao vµ rõng cä: Dï ai ®i ngîc vÒ xu«i C¬m n¾m l¸ cä lµ ngêi s«ng Thao. Bµi tËp 2: Nªn bá hai c©u: b vµ d. 4. Cñng cè: (5 phót) 5. DÆn dß: (3 phót) - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc. - Lµm bµi tËp 3. - So¹n bµi “Trong lßng mÑ”. …………………………………………………….. Ngµy so¹n:18/8/2012 Ngµy gi¶ng:24/8/2012 Bµi 2 TiÕt 5 V¨n b¶n: Trong lßng mÑ. (TrÝch: Nh÷ng ngµy th¬ Êu - Nguyªn Hång) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Gióp häc sinh: - Có được những kiến thức sơ giản về thể văn hồi kí. - Thấy được đặc điểm của thể văn hồi kí qua ngòi bút Nguyên Hồng: thấm đượm chất trữ tình, lời văn chân thành, dạt dào cảm xúc. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm thể loại hồi kí. - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Trong lòng mẹ. - Ngôn ngữ truyện thể hiện niềm khát khao tình cảm ruột thịt cháy bỏng của nhân vật..

(8) - Ý nghĩa giáo dục: những thành kiến cổ hủ, nhỏ nhen, độc ác không thể làm khô héo tình cảm ruột thịt sâu nặng, thiêng liêng. 2. Kỹ năng: - Bước đầu biết đọc – hiểu một văn bản hồi kí. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm truyện. III- ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn:- §äc tËp truyÖn ng¾n: Nh÷ng ngµy th¬ Êu cña t¸c gi¶ Nguyªn Hång. - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. 2. Häc sinh: So¹n bµi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, b×nh giảng, kĩ thuật động n·o. V - Hoạt động lên lớp 1.ổn định tổ chức(1 phút): 2.KiÓm tra bµi cò(5 phót): ? Thế nào là tính thống nhất về chủ đề của văn bản? 3. Bµi míi: *Giíi thiÖu bµi(1 phót): “C¸c em ¹, t×nh mÉu tö lµ t×nh c¶m yªu th¬ng s©u nÆng trong mçi chóng ta. Chính vì vậy nó đã trở thành dề tài phổ biến của nhiều tác phẩm.Một tác phẩm đặc sắc trong đề tài đó là tác phẩm “Trong lòng mẹ”của nhà văn Nguyên Hồng.Tiết học hôm nay các em sẽ đợc tìm hiểu tác phẩm đó. *Néi dung bµi míi:(32 phót) Hoạt động của gv và hs kiÕn thøc I. §äc – T×m hiÓu chung: (10 phót): 1.§äc: êu cầu: Đọc chậm, tình cảm thể hiện - HS đọc, nhận xét. c¶m xóc cña bÐ Hång. - Lời bà cô: cay độc, đanh đá. - GV đọc mẫu, gọi HS đọc tiếp, nhận xÐt. 2.Chó thÝch: GV gọi HS đọc phần Chú thích (*) trong SGK. a.T¸c gi¶: ? Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ - Nguyªn Hång (1918-1982) lµ nhµ v¨n lín Nguyªn Hång? của nền văn học hiện đại Việt Nam. GV chèt l¹i mét sè ý chÝnh. - Thời thơ ấu đã trảI qua nhiều cay đắng trở thµnh nguån c¶m høng cho t¸c phÈm tiÓu thuyết- hồi ký tự truyện cảm động" Những ngµy th¬ Êu" - Ngòi bút của ông thờng hớng đến những cảnh đời nghèo khổ, bất hạnh -> giá trị nhân đạo. b. T¸c phÈm: ? Tác phẩm đợc viết theo thể loại - Hồi kí: một thể văn đợc dùng để ghi lại nµo? Em biÕt g× vÒ thÓ v¨n nµy? những chuyện có thật đã xảy ra trong cuộc đời một con ngời cụ thể, thờng đó là tác giả. ? Nªu mét vµi nÐt vÒ t¸c phÈm “ - T¸c phÈm “Nh÷ng ngµy th¬ Êu” gåm 9 chNh÷ng ngµy th¬ Êu” vµ ®o¹n trÝch ¬ng, mçi ch¬ng kÓ vÒ mét kØ niÖm s©u s¾c “Trong lßng mÑ”? của cuộc đời chú bé Hồng - §o¹n trÝch “Trong lßng mÑ” thuéc ch¬ng IV cña tËp håi kÝ. 3. Bè côc: ? Dùa vµo v¨n b¶n , h·y ph©n chia bè - Cã thÓ chia v¨n b¶n nµy thµnh 2 ®o¹n.

(9) côc? ? Nªu néi dung cña tõng phÇn?. GV híng dÉn HS t×m hiÓu c¸c chó thÝch: 5, 8, 12, 13, 14, 17. GV gọi HS đọc đoạn 1. ? Cảnh ngộ của bé Hồng có gì đặc biÖt? ? C¶nh ngé Êy t¹o nªn th©n phËn bÐ Hång nh thÕ nµo? GV: PhÇn ®Çu cña t¸c phÈm lµ håi tëng cña t¸c gi¶ vÒ chuyÖn ngêi c« gäi l¹i nãi chuyÖn. ? Nh©n vËt bµ c« hiÖn lªn qua nh÷ng chi tiÕt nµo? ? Tõ ng÷ nµo biÓu hiÖn thùc chÊt th¸i độ của bà cô? ? Em hiÓu "rÊt kÞch"nghÜa lµ g×? ? Mục đích của bà cô trong cuộc nói chuyÖn víi bÐ Hång lµ g×? ? Sau lêi tõ chèi cña bÐ Hång, bµ c« l¹i hái g×? ? Nét mặt và thái độ của bà cô thay đổi ra sao? ? Bµ c« muèn g× khi nãi r»ng mÑ chó ®ang “ph¸t tµi” vµ nhÊt lµ cè ý ph¸t ©m hai tiÕng “em bÐ” ng©n dµi thËt ngät? ? Sau đó cuộc đối thoại diễn ra nh thế nµo? ? Qua cuộc đối thoại em thấy bà cô lµ ngêi nh thÕ nµo? ? Theo em, t¸c gi¶ x©y dùng h×nh ¶nh bµ c« víi ý nghÜa g×?. + Từ đầu- “ngời ta hỏi đến chứ” Cuéc trß chuyÖn gi÷a Hång víi bµ c« + Cßn l¹i: Cuéc gÆp gì gi÷a hai mÑ con BÐ Hång. * Tõ khã: II.§äc-t×m hiÓu chi tiÕt: (22 phót): 1. Cuéc trß chuyÖn gi÷a bµ c« vµ bÐ Hång: * Hoµn c¶nh cña bÐ Hång: - Må c«i cha, sèng xa mÑ. Hai anh em Hång sống nhờ nhà ngời cô ruột nhng không đợc yªu th¬ng. -> Cô độc, đau khổ và luôn khao khát tình th¬ng. * Nh©n vËt bµ c«: + Cêi hái. + “RÊt kÞch”. =>giống nh ngời đóng kịch trên sân khấu, nhËp vai, biÓu diÔn, gi¶ dèi, gi¶ vê. - Gieo r¾c vµo ®Çu bÐ Hång nh÷ng hoµi nghi để bé Hồng ruồng rẫy và khinh miệt mẹ. + Hái lu«n, giäng vÉn ngät. + M¾t long lanh nh×n ch¸u ch»m chÆp. - MØa mai sù nghÌo khæ vµ nhôc m¹, ch©m chäc mÑ bÐ Hång. - Muèn hµnh h¹, chµ x¸t t©m hån vµ vÕt th¬ng lßng cña bÐ Hång. - BÐ Hång cêi dµi trong tiÕng khãc. - Bµ c«: + T¬i cêi kÓ chuyÖn vÒ mÑ bÐ Hång. + §æi giäng, tá sù th¬ng xãt anh trai. - Tàn nhẫn, lạnh lùng, độc ác, thâm hiểm và thiÕu t×nh ngêi. - §©y lµ h×nh ¶nh mang ý nghÜa tè c¸o s©u s¾c: + Tè c¸o nh÷ng con ngêi sèng tµn nhÉn, kh« hÐo c¶ t×nh m¸u mñ. + Tè c¸o nh÷ng thµnh kiÕn cæ hñ, phi nh©n đạo của của xã hội Việt Nam trớc CMT8 -1945.. 4. Cñng cè (3phót): ? Qua phÇn ®Çu cña ®o¹n trÝch, em hiÓu g× vÒ nh©n vËt bµ c«? 5. DÆn dß(3 phót): - Nắm nội dung đoạn đã phân tích. - T×m hiÓu phÇn cßn l¹i. …………………………………………………. Ngµy so¹n:19/8/2012.

(10) Ngµy gi¶ng:24/8/2012 Bµi 2 TiÕt 6 V¨n b¶n: Trong lßng mÑ (TrÝch: Nh÷ng ngµy th¬ Êu - Nguyªn Hång) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Gióp häc sinh: - Có được những kiến thức sơ giản về thể văn hồi kí. - Thấy được đặc điểm của thể văn hồi kí qua ngòi bút Nguyên Hồng: thấm đượm chất trữ tình, lời văn chân thành, dạt dào cảm xúc. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm thể loại hồi kí. - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Trong lòng mẹ. - Ngôn ngữ truyện thể hiện niềm khát khao tình cảm ruột thịt cháy bỏng của nhân vật. - Ý nghĩa giáo dục: những thành kiến cổ hủ, nhỏ nhen, độc ác không thể làm khô héo tình cảm ruột thịt sâu nặng, thiêng liêng. 2. Kỹ năng: - Bước đầu biết đọc – hiểu một văn bản hồi kí. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm truyện. III- ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn:- §äc tËp truyÖn ng¾n: Nh÷ng ngµy th¬ Êu cña t¸c gi¶ Nguyªn Hång. - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. 2. Häc sinh: So¹n bµi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, b×nh giảng, kĩ thuật động n·o. V - Hoạt động lên lớp 1.ổn định tổ chức(1 phút): 2.KiÓm tra bµi cò(5 phót): ? Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ Nguyªn Hång. 3. Bµi míi: *Giíi thiÖu bµi(1 phót): Càng nhận ra sự thâm độc của ngời cô, bé Hồng càng đau đớn và trào lên cảm xúc yêu thơng mãnh liệt đối với ngời mẹ bất hạnh của mình. Các em sẽ tìm hiểu tiếp vÒ c¶m xóc cña Hång. *Néi dung bµi míi:(32 phót) Hoạt động của GV và HS kiÕn thøc GV cho HS xem l¹i ®o¹n 1. 2. Tình cảm của bé Hồng đối với mẹ: ? DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña bÐ Hång (22phót): a. Trong cuộc đối thoại với bà cô: trong cuộc đối thoại với bà cô nh thÕ nµo? ? T×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn ®iÒu + Th¬ng mÑ, ®au khæ v× mÑ ph¶i chÞu khæ së, ph¶i chÞu nh÷ng lêi mØa mai, nhôc m¹. đó? + Phẫn uất vì thành kiến cổ hủ đã hành hạ - HS t×m chi tiÕt. mÑ. ? Khi nghe bµ c« dïng nh÷ng lêi thâm độc, xúc phạm mẹ của mình, - Đau đớn, uất ức. - C¨m tøc d©ng lªn cùc ®iÓm. bÐ Hång cã ph¶n øng nh thÕ nµo? T©m tr¹ng cña bÐ Hång lóc nµy?.

(11) ? Qua đó, em thấy tình của của bé -> Yªu th¬ng mÑ m·nh liÖt, mét t×nh yªu Hồng đối với mẹ nh thế nào? trµn ngËp, v« bê. GV: NÕu nh ë ®o¹n trªn lµ håi øc cña t¸c gi¶ vÒ mét kØ niÖm cay đắng, tủi nhục thì đoạn tiếp theo là håi øc vÒ mét kØ niÖm ngät ngµo của tình mẫu tử. Kỷ niệm ấy đợc më ra b»ng mét buæi chiÒu tan häc b.Khi đợc gặp mẹ: ? Hãy đọc đoạn còn lại của văn bản để thấy điều đó? - HS đọc. ? Khi thấy bóng mẹ, bé Hồng có -> Xúc động, mừng rỡ đến cuống cuồng những hành động và cử chỉ nn thế của một chú bé khát khao tình mẹ cháy báng. nµo? - HS t×m chi tiÕt. ? ThÓ hiÖn c¶m xóc g× cña bÐ -BÐ Hång kh¸t khao t×nh mÑ còng nh ngêi bộ hành khát nớc đến kiệt sức giữa sa Hång? ? Hình ảnh so sánh nào đã diễn đạt mạc.=> Hình ảnh so sánh có ý nghĩa cực đợc niềm khát khao cháy bỏng ấy? tả, thể hiện thấm thía, xúc động nỗi khắc ? H·y cho mét lêi b×nh vÒ h×nh ¶nh kho¶i mong mÑ tíi ch¸y ruét cña BÐ Hång. ->BH thë hång héc tr¸n ®Ém må h«I,khi so s¸nh Êy? GV: Khát khao mãnh liệt là thế, trèo lên xe thì ríu cả chân lại,khi đợc mẹ nên đợc gặp mẹ Bé Hồng xiết bao kéo tay, xoa đầu hỏi BH oà lên khóc nức në->bao nhiªu sÇu khæ uÊt nghÑn bÞ dån håi hép sung síng nÐn b©y giê vì oµ. - MÑ kh«ng cßm câi, x¸c x¬. ? Trong niềm hạnh phúc và xúc - Gơng mặt tơi sáng, đôi măt trong, làn da động ấy, ngời mẹ đã hiện lên nh thế trắng mịn, gò má hồng... - Hơi thở từ khuôn miệng thơm tho lạ thnào qua đôi mắt của bé Hồng? êng. + §Çu ng¶ vµo c¸nh tay mÑ...m¬n man ? C¶m gi¸c sung síng, h¹nh phóc kh¾p da thÞt. cña bÐ Hång khi ë trong lßng mÑ + Ph¶i bÐ l¹i vµ l¨n vµo lßng mÑ...v« cïng. -> kÓ tõ ®©y bÐ Hång nh say sa trong h¬ng đợc diễn tả nh thế nào? GV: Bao bäc quanh bÐ Hång lµ bÇu vÞ ngät ngµo cña t×nh mÉu tö. bÐ Hång kh«ng khÝ Êm ¸p vµ ªm ¸i cña t×nh ng©y ngÊt sung síng tËn hëng nh÷ng c¶m mẫu tử. Tất cả đợc diễn tả bằng cảm giác đã mất từ lâu. hứng say mê và những rung động - Một đứa trẻ phải sống trong tủi cực, cô tinh tÕ cña t¸c gi¶. ? Qua đoạn trích, em thấy đợc đơn, luôn khát khao tình mẹ. - Nh¹y c¶m, cã néi t©m s©u s¾c. nh÷ng g× vÒ bÐ Hång ? - Yªu th¬ng mÑ m·nh liÖt. - ¤ng hoµn toµn th«ng c¶m víi nh÷ng ®au ? TÊm lßng cña nhµ v¨n Nguyªn khæ vµ kh¸t väng h¹nh phóc cña ngêi phô Hồng đối với phụ nữ và trẻ em đợc nữ. - ¤ng thÊu hiÓu nçi ®au trong tr¸i tim nh¹y thÓ hiÖn nh thÕ nµo qua v¨n b¶n? c¶m dÔ tæn th¬ng cña tuæi th¬ vµ nh÷ng nét đẹp trong tâm hồn non trẻ. III. Tæng kÕt: (10 phót): ? Qua ®o¹n trÝch, em cã nhËn xÐt g× - Ch©n thËt, gi¶n dÞ vµ ®Ëm chÊt tr÷ t×nh. vÒ v¨n Nguyªn Hång? ? Trong ®o¹n trÝch nhµ v¨n Nguyªn - Tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m Hồng đã sử dụng phơng thức biểu đạt nào? + Giµu chÊt tr÷ t×nh. Bµi tËp tr¾c nghiÖm: ? ý nào không nói lên đặc sắc về + Miêu tả tâm lí nhân vật đặc sắc..

(12) + Sö dông nghÖ thuËt ch©m biÕm. + Sử dụng hình ảnh so sánh độc đáo. + Lµ mét chó bÐ ph¶i chÞu nhiÒu næi ®au ? Em hiÓu g× vÒ bÐ Hång qua ®o¹n mÊt m¸t. + Là một chú bé dễ xúc động và nhạy cảm. trÝch? + Mét chó bÐ cã t×nh th¬ng yªu v« bê bÕn đối với mẹ. + Tất cả các ý trên đều đúng. III. Ghi nhí(SGK): nghÖ thuËt cña ®o¹n trÝch?. -HS đọc. 4. Cñng cè(5 phót): 1. Tại sao có thể nói Nguyên Hồng là nhà văn của phụ nữ và nhi đồng? 2. Hồi kí của Nguyên Hồng đậm chất trữ tình. Em hãy làm rõ điều đó? 5. Híng dÉn häc ë nhµ(1 phót): - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc. -ChuÈn bÞ bµi: Trêng tõ vùng. ………………………………………………………………….. Bµi 2 TiÕt 7. Ngµy so¹n: 19/8/2012 Ngµy gi¶ng:25/8/2012. TRƯỜNG TỪ VỰNG I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được thế nào là trường từ vựng và xác lập được một số trường từ vựng gần gũi. - Biết cách sử dụng các từ cùng trường từ vựng để nâng cao hiệu quả diễn đạt. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Khái niệm trường từ vựng. 2. Kỹ năng: - Tập hợp các từ có chung nét nghĩa vào cùng một trường từ vựng. - Vận dụng kiến thức về trường từ vựng để đọc – hiểu và tạo lập văn bản. III- ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn:- §äc, so¹n gi¸o ¸n - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. 2. Häc sinh: §äc bµi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, kĩ thuật động n·o. V - Hoạt động lên lớp 1.ổn định tổ chức(1 phút): 2.KiÓm tra bµi cò(5 phót): ? Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em sau khi häc xong v¨n b¶n “ Trong lßng mÑ” 3. Bµi míi: (32 phót) *Giíi thiÖu bµi(1 phót): ở bài trớc các em đã biết về cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. Giờ học hôm nay c¸c em sÏ t×m hiÓu vÒ trêng tõ vùng.

(13) *Néi dung bµi míi:(31 phót) Hoạt động của GV và HS GV cho HS đọc ví dụ SGK ? C¸c tõ in ®Ëm trong ®o¹n trÝch cã nÐt chung nµo vÒ nghÜa? ? T×m nh÷ng tõ ng÷ cïng cã nÐt chung vÒ nghÜa kh¸c mµ em biÕt? ? Các từ có nét chung về nghĩa đó ngêi ta gäi lµ trêng tõ vùng. VËy theo em thÕ nµo lµ trêng tõ vùng? HS đọc lu ý (a) ? Theo em trêng tõ vùng “ m¾t ” cã thÓ bao gåm nh÷ng trêng tõ vùng nµo? HS đọc lu ý (b) ? Theo em trêng tõ vùng “ m¾t ” cã thÓ bao gåm nh÷ng tõ lo¹i nµo? HS đọc lu ý (c) ? Theo em trêng tõ vùng “ ngät ” cã thÓ thuéc nh÷ng trêng tõ vùng nµo? HS đọc lu ý (d) ? Theo em trong th¬ v¨n vµ trong cuéc sèng hµng ngµy ngêi ta cã thÓ chuyÓn c¸c tõ ng÷ tõ trêng tõ vùng nµy sang trêng tõ vùng kh¸c nh»m t¨ng tÝnh nghÖ thuËt cña ng«n tõ vµ khả năng diễn đạt bằng cách nào? ? C¸c tõ ng÷ thuéc trêng tõ vùng “ngêi ruét thÞt” trong v¨n b¶n “ Trong lßng mÑ” lµ nh÷ng tõ nµo? ? Hãy đặt tên trờng từ vựng cho mỗi d·y tõ (SGK) a, líi, n¬m, c©u, vã. b, tñ, r¬ng, hßm, va li, chai, lä. c, đá, đập, giẫm, xéo. d, buån, vui, phÊn khëi, sî h·i. e, hiền lành, độc ác, cởi mở. g, bót m¸y, bót bi, phÊn, bót ch×. ? C¸c tõ: Hoµi nghi, khinh miÖt, ruång rÉy, th¬ng yªu, kÝnh mÕn, r¾p t©m thuéc trêng tõ vùng nµo?. 4. Cñng cè(5 phót): 1. ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng? 2.T×m ba trêng tõ vùng cña tõ “ ®en”?. kiÕn thøc I. ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng? (20 phót): 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: Các từ: mặt, mắt, da gò má, đùi, đầu, cánh tay, miÖng cã nÐt nghÜa chung cïng chØ bé phËn trªn c¬ thÓ. VD: Nh×n, tr«ng, nhßm, ngã, liÕc cã nÐt nghĩa chung cùng chỉ hoạt động của mắt.  Trêng tõ vùng lµ tËp hîp nh÷ng tõ cã Ýt nhÊt mét nÐt chung vÒ nghÜa.  Lu ý: a. Mét trêng tõ vùng cã thÓ bao gåm nhiÒu trêng tõ vùng nhá h¬n. VÝ dô: M¾t - C¸c bÖnh vÒ m¾t: mï, lßa, ®au m¾t đỏ. - Mµu m¾t: xanh, n©u, ®en - Hoạt động của mắt: Nhìn, ngó, liÕc … b. Mét trêng tõ vùng cã thÓ bao gåm nh÷ng tõ kh¸c biÖt nhau vÒ tõ lo¹i: VÝ dô trªn cã c¸c tõ lo¹i nh: Danh tõ, tính từ, động từ. c. Mét tõ cã thÓ thuéc nhiÒu trêng tõ vùng kh¸c nhau. VÝ dô: Ngät: - Mïi vÞ: ngät, nh¹t, mÆn. - Nãi: Nãi ngät, nãi nhÑ, nãi nÆng. - Thêi tiÕt: rÐt ngät, rÐt ®Ëm, rÐt buèt. d.Trong th¬ v¨n vµ trong cuéc sèng hµng ngµy ngêi ta cã thÓ chuyÓn c¸c tõ ng÷ tõ trêng tõ vùng nµy sang trêng tõ vùng kh¸c nh»m t¨ng tÝnh nghÖ thuËt cña ngôn từ và khả năng diễn đạt bằng các biÖn ph¸p nh so s¸nh, nh©n hãa, Èn dô… VÝ dô (SGK) II. LuyÖn tËp: (11 phót): Bµi 1: C¸c tõ ng÷ thuéc trêng tõ vùng “ngêi ruét thÞt”: thÇy, mî, c«, con, ch¸u. Bµi 2: Trêng tõ vùng: a, Dụng cụ đánh bắt thủy sản. b, Dụng cụ để đựng. c, Hoạt động của chân. d, Tr¹ng th¸i t©m lÝ. e, TÝnh c¸ch. g, Dụng cụ để viết. Bµi 3: C¸c tõ: Hoµi nghi, khinh miÖt, ruång rÉy, th¬ng yªu, kÝnh mÕn, r¾p t©m thuộc trờng từ vựng “thái độ”.

(14) 5. Híng dÉn häc ë nhµ(2 phót): - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc. -ChuÈn bÞ bµi: Bè côc cña v¨n b¶n. ………………………………………………………….. Bµi 2 TiÕt 8. Ngµy so¹n: 25/8/2012 Ngµy gi¶ng:27/8/2012. BỐ CỤC VĂN BẢN I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nắm bắt được yêu cầu của văn bản về bố cục. - Biết cách xây dựng bố cục văn bản mạch lạc, phù hợp với đối tượng, phản ánh, ý đồ giao tiếp của người viết và nhận thức của người đọc. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Bố cục của văn bản, tác phẩm của việc xây dựng bố cục. 2. Kỹ năng: - Sắp xếp các đoạn văn trong bài theo một bố cục nhất định. - Vận dụng kiến thức về bố cục trong việc đọc – hiểu văn bản. III- ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn:- §äc, so¹n gi¸o ¸n - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. 2. Häc sinh: §äc bµi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, kĩ thuật động n·o. V - Hoạt động lên lớp 1.ổn định tổ chức(1 phút): 2.KiÓm tra bµi cò(5 phót): ? ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng? Cho vÝ dô. 3. Bµi míi: (32 phót) *Giíi thiÖu bµi(1 phót): ở bài trớc các em đã tìm hiểu về tính thống nhất về chủ đề của văn bản. Các em đã thấy đợc vai trò quan trọng của tính thống nhất về chủ đề trong một văn bản. Giê häc h«m nay c¸c em sÏ t×m hiÓu vÒ mét yÕu tè quan träng n÷a trong mét v¨n b¶n. §ã lµ bè côc cña v¨n b¶n. *Néi dung bµi míi:(31 phót) Hoạt động của gv và hs kiÕn thøc I. Bè côc cña v¨n b¶n: (10 phót): GV treo b¶ng phô ghi v¨n b¶n: Ngêi 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: thầy đạo cao đức trọng. ? V¨n b¶n trªn cã thÓ chia lµm mÊy * Ba phÇn: +PhÇn 1: Tõ ®Çu...”danh lîi” phÇn? ? Chỉ rõ ranh giới giữa các phần đó? Giới thiệu thầy Chu Văn An..

(15) ? Cho biÕt néi dung tõng phÇn trong + PhÇn 2: TiÕp ...”vµo th¨m”. v¨n b¶n? Tài đức của thầy Chu Văn An. + PhÇn 3: Cßn l¹i. Tình cảm của mọi ngời đối với thầy Chu V¨n An. ? Ba phần đó có quan hệ với nhau nh - Các phần gắn bó chặt chẽ với nhau, phần thÕ nµo? trớc là tiền đề cho phần sau, phần sau tiếp nèi phÇn tríc. -> Cả ba phần đều tập trung làm rõ chủ đề cña v¨n b¶n. ? Qua tìm hiểu văn bản trên, em hãy - Là sự tổ chức đoạn văn để thể hiện chủ đề. cho biÕt thÕ nµo lµ bè côc v¨n b¶n? + Mở bài: nêu chủ đề của văn bản. ? NhiÖm vô cña tõng phÇn trong v¨n + Th©n bµi: tr×nh bµy c¸c khÝa c¹nh cña chñ b¶n? đề. ? Mối quan hệ giữa các phần đó? + Kết bài: tổng kết chủ đề của văn bản. -> C¸c phÇn trªn cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau. II. C¸ch bè trÝ, s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi cña v¨n b¶n: (10 phót): * “T«i ®i häc” vµ “Trong lßng mÑ” ? PhÇn th©n bµi cña 2 v¨n b¶n: “T«i - Håi tëng. đi học”, “Trong lòng mẹ” đợc sắp xếp - Tr×nh tù diÔn biÕn sù viÖc. theo tr×nh tù nµo? + Kh«ng gian: xa -> gÇn hoÆc ngîc l¹i ? Khi miªu t¶ ngêi, vËt, phong c¶nh + Thêi gian: Qu¸ khø -> hiÖn t¹i hoÆc ngîc em sÏ t¶ theo tr×nh tù nµo? lại; đồng hiện. * Ngời thầy đạo cao đức trọng: ? Nêu cách sắp xếp các sự việc trong - Sắp xếp theo hai khía cạnh của vấn đề: phÇn th©n bµi cña v¨n b¶n “Ngêi + Ngời thầy giáo giỏi (đạo cao.) thầy đạo cao đức trọng”? + Ngêi thÇy cã tÝnh t×nh cøng cái, kh«ng màng danh lợi (đức trọng). - Theo kiểu bài và theo ý đồ của ngời viết. ? Qua tìm hiểu, em hãy cho biết cách + Thời gian không gian hoặc theo vấn đề. bè trÝ, s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi => Ghi nhí: cña v¨n b¶n? III. LuyÖn tËp: (11 phót): HS đọc. Bµi tËp 1: ? H·y ph©n tÝch c¸ch tr×nh bµy c¸c ý a. Theo kh«ng gian trong ®o¹n trÝch? ấn tợng về đàn chim từ xa đến gần. b. Theo thêi gian: Vẻ đẹp của Ba Vì vào những thời điểm khác nhau. c. LuËn chøng vµ lêi bµn vÒ mèi quan hÖ gi÷a sù thËt lÞch sö vµ truyÒn thuyÕt. ? S¾p xÕp l¹i c¸c ý cho hîp lÝ c¸c ý Bµi tËp 3: dùng để chứng minh câu tục ngữ: “Đi a. Giải thích câu tục ngữ một ngày đàng học một sàng khôn”? Gi¶i thÝch nghÜa ®en vµ nghÜa bãng. b. Chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ theo các ý đã vạch ra. 4. Cñng cè(5 phót): 1.ThÕ nµo lµ bè côc cña v¨n b¶n? 2.Tr×nh bµy c¸ch s¾p xÕp c¸c phÇn trong v¨n b¶n? 5. Híng dÉn häc ë nhµ(2 phót): - N¾m néi dung bµi häc, häc thuéc ghi nhí. - Lµm bµi tËp 2 vµo vë. - So¹n v¨n b¶n: Tøc níc vì bê. Yêu cầu: + Tìm đọc tác phẩm Tắt đèn. + Tìm hiểu cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của Ngô Tất Tố..

(16) Ngµy so¹n: 29/8/2012 Ngµy gi¶ng:31/8/2012. TiÕt 9: V¨n b¶n:. Tøc níc vì bê. (Trích: “Tắt đèn” - Ngô Tất Tố). I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm truyện hiện đại. - Thấy được bút pháp hiện thực trong nghệ thuật hiện đại của nhà văn Ngô Tất Tố. - Hiểu được cảnh ngộ cơ cực của người nông dân trong xã hội tàn ác, bất nhân dưới chế độ cũ; thấy được sức phản kháng mãnh liệt, tiềm tàng trong những người nông dân hiền lành và quy luật của cuộc sống: có áp bức – có đấu tranh. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ. - Giá trị hiện thực và nhân đạo qua một đoạn trích trong tác phẩm Tắt đèn. - Thành công của nhà văn trong việc tạo tình huống truyện, miêu tả, kể chuyện và xây dựng nhân vật. 2. Kỹ năng: - Tóm tắt văn bản truyện. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực. III . ChuÈn bÞ: 1. Giáo viên:- Đọc tác phẩm: Tắt đèn của Ngô Tất Tố. - Tranh ch©n dung nhµ v¨n Ng« TÊt Tè. 2. Häc sinh: So¹n bµi IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o. V - Hoạt động lên lớp: 1.ổn định tổ chức(1 phút) 2.KiÓm tra bµi cò(5 phót) ?Em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ bè côc v¨n b¶n? 3.Bµi míi(32 phót) *Giíi thiÖu bµi:(1 phót) C¸c em ¹, nhµ v¨n Ng« TÊt Tè lµ nhµ v¨n tiªu biÓu trong dßng v¨n häc hiÖn thùc phê phán. Ông đã để lại nhiều tác phẩm có giá trị lớn trong nền văn học Việt Nam. Một trong những tác phẩm đó là tác phẩm “Tắt đèn”.Hôm nay cô sẽ giúp các em tìm hiểi một đoạn trích trong tác phẩm đó. Đoạn trích có nhan đề là: “ Tức nớc vỡ bờ” * Néi dung bµi míi(31 phót).

(17) Hoạt động của gv và hs Yêu cầu: Thể hiện đợc không khí håi hép, khÈn tr¬ng ë ®o¹n ®Çu; bi hµi, s¶ng kho¸i ë ®o¹n cuèi. GV đọc mẫu, gọi HS đọc tiếp - 2 HS đọc. GV gọi HS đọc phần Chú thích (*) trong SGK. ? Nhµ v¨n Ng« TÊt Tè sinh vµ mÊt n¨m nµo? Quª «ng ë ®©u? ? Tríc vµ sau c¸ch m¹ng «ng lµm g×? GV chèt l¹i mét sè ý chÝnh. ? Tiểu thuyết Tắt đèn ra đời năm nào? Tác phẩm đó kể về chuyện gì x¶y ra ë n«ng th«n ViÖt Nam thêi thùc d©n nöa phong kiÕn? ? Nªu vÞ trÝ cña ®o¹n trÝch? GV giíi thiÖu néi dung phÇn tríc.. ? §o¹n trÝch gåm nh÷ng sù viÖc chÝnh nµo? ChØ ra ®o¹n v¨n t¬ng ứng với các nội dung đó?. GV gọi HS đọc phần 1. ?Tình cảnh gia đình chi Dậu nh thế nµo? ? H·y t×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn điều đó? GV: lúc đó, bà lão hàng xóm mang b¸t g¹o ch¹y sang. ? TÊt c¶ nh÷ng chi tiÕt trªn gîi cho em suy nghÜ g× vÒ ngêi n«ng d©n trong x· héi cò? ? T×m nh÷ng chi tiÕt kÓ vÒ viÖc chÞ DËu ch¨m sãc chång? - HS. ? Qua những chi tiết đó em thấy chị DËu lµ ngêi nh thÕ nµo? ? Trong phÇn nµy, t¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×? H·y chØ râ? ? BiÖn ph¸p nghÖ thuËt Êy cã t¸c dông g×? ? Hãy đọc phần 2? ? ở phần này, nhân vật nào đã trở. kiÕn thøc I. §äc - t×m hiÓu chung: (10 phót) 1.§äc: 2.Chó thÝch: a. Giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶ Ng« TÊt Tè vµ tiÓu thuyết Tắt đèn: - Ng« TÊt Tè(1893-1954), quª ë lµng Léc Hµ huyÖn Tõ S¬n, tØnh B¾c Ninh (§«ng Anh). - Tríc c¸ch m¹ng: nhµ v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c, nhµ b¸o, nhµ kh¶o cæ häc... - Sau c¸ch m¹ng: Tuyªn truyÒn v¨n nghÖ phôc vô kh¸ng chiÕn. - 1939. T¸c phÈm kÓ vÒ n¹n su thuÕ - mét g¸nh nÆng cña ngêi n«ng d©n tríc c¸ch m¹ng. b. VÞ trÝ ®o¹n trÝch: - §o¹n trÝch thuéc ch¬ng XVIII cña t¸c phÈm c. Tõ khã: - T×m hiÓu c¸c tõ: su, cai lÖ, x¸i, lùc ®iÒn, hÇu cËn. 3. Bè côc: 2 phÇn PhÇn 1 chÞ DËu ch¨m sãc chång: tõ ®Çu ... ®Ðn “ngon miÖng hay kh«ng “. PhÇn 2 - Chi Dậu đơng đầu với cai lệ và ngời nhà lÝ trëng: ®o¹n cßn l¹i. II.§äc- t×m hiÓu chi tiÕt: (21 phót) 1.ChÞ DËu ch¨m sãc chång: - Thê thảm, đáng thơng và nguy ngập. + Anh DËu èm yÕu vµ ®ang cã nguy c¬ bÞ b¾t tiÕp. + Không khí căng thẳng của su thuế đè nÆng. - Trong nhà không còn gì để ăn. - NghÌo khæ, kh«ng lèi tho¸t. - Giµu t×nh th¬ng. -> §¶m ®ang, hÕt lßng yªu th¬ng chång con. - DÞu dµng, rÊt t×nh c¶m. - T¬ng ph¶n: sù tÇn t¶o, dÞu hiÒn , t×nh c¶m gia đình, tình làng xóm ấm áp - không khí c¨ng th¼ng mïa su thuÕ. -> lµm næi bËt t×nh c¶nh khèn cïng cña ngêi n«ng d©n. -> lµm næi bËt tÝnh c¸ch cña chÞ DËu. 2. Chị Dậu đơng đầu với tên cai lệ: * Cai lÖ..

(18) thµnh nguyªn nh©n “vì bê” ë chÞ DËu? ? Em hiÓu cai lÖ lµ g×? §ã lµ danh tõ chung hay riªng? ? Tên cai lệ đến nhà chi Dậu để làm g×? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ thø thuÕ mµ bọn này đến đòi ở gia đình chị DËu? ? H·y t×m nh÷ng chi tiÕt t¸c gi¶ dùng để khắc hoạ nhân vật này? ? Chân dung cai lệ đợc khắc hoạ nh thÕ nµo? ? Chi tiết nào để lại ấn tợng sâu ®Ëm nhÊt cho em vÒ tªn cai lÖ? V× sao? ? Từ đó, em có suy nghĩ gì về bản chất của xã hội Việt Nam đơng thêi? ? §èi lËp víi tªn cai lÖ, h×nh ¶nh chÞ DËu hiÖn lªn trong phÇn nµy b»ng nh÷ng chi tiÕt nµo? ? Em thÝch chi tiÕt nµo nhÊt? V× sao? ? Nét đặc sắc về nghệ thuật đợc tác gi¶ sö dông trong ®o¹n nµy? ? T¸c dông cña nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµy? ? Từ đó nhân vật chị Dậu hiện lên nh thÕ nµo?. - Danh từ chung chỉ những tên đứng đầu mét tèp lÝnh lÖ. - Trãc n· thuÕ su. - Thuế của ngời đã mất từ năm ngoái. - BÊt c«ng, tµn nhÉn vµ hÕt søc v« lÝ. + Gõ đầu roi xuống đất -> thét. + Trîn ngîc hai m¾t -> qu¸t. - Giäng hÇm hÌ. + Đùng đùng, giật phắt giây thừng. -> Hung dữ, độc ác, táng tận lơng tâm; bộ mÆt cña bé m¸y chÝnh quyÒn phong kiÕn.. -> §Çy rÉy bÊt c«ng, tµn ¸c. - Cã thÓ gieo ho¹ xuèng ngêi d©n l¬ng thiÖn bÊt cø lóc nµo. - Tồn tại bằng lí lẽ và hành động bạo ngợc. * ChÞ DËu: + Run run, vÉn thiÕt tha, x¸m mÆt. + LiÒu m¹ng cù l¹i. + NghiÕn hai hµm r¨ng. + Tóm cæ, Ên dói... + Cha ngu«i c¬n giËn... * NT: - Lùa chän chi tiÕt phï hîp. - Tù sù kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m. - Diễn biến tâm lí độc đáo. - T¬ng ph¶n. - X©y dùng nªn nh÷ng nh©n vËt ch©n thùc, sinh động, có sức truyền cảm. - DÞu dµng mµ cøng cái. - Giµu t×nh th¬ng yªu. - TiÒm tµng tinh thÇn ph¶n kh¸ng. - V« cïng cùc khæ. - Vẻ đẹp tâm hồn ngời sáng. - Søc sèng tiÒm tµng m¹nh mÏ. - Tµn ¸c, bÊt nh©n. - Tøc níc -> vì bê. - Có áp bức, có đấu tranh.. ? Hình ảnh chị Dậu đơng đầu với thÕ lùc ¸p bøc gîi cho em suy nghÜ g×? ? Qua h×nh ¶nh chÞ DËu em hiÓu g× vÒ sè phËn vµ phÈm chÊt cña ngêi phô n÷ n«ng d©n trong x· héi - Lên án XHPK áp bức, vô nhân đạo. phong kiÕn? - C¶m th«ng víi sè phËn cña ngêi n«ng ? Bản chất của chế độ phong kiến? dân. ? Chân lí nào đợc khẳng định qua - Tin vào phẩm chất tốt đẹp của ngời nông ®o¹n trÝch? d©n vµ cæ vò tinh thÇn ph¶n kh¸ng cña hä. ? Có ngời nói: “Ngô Tất Tố đã xui -> Nhà văn hiện thực. ngêi n«ng d©n næi lo¹n”. Em thÊy III. Tæng kÕt: có đúng không? ? Qua đó, em có nhận xét gì về nhà => Ghi nhớ(SGK) v¨n Ng« TÊt Tè? ? Nêu nét đặc sắc về nghệ thuât của v¨n b¶n? ? Qua đó toát lên nội dung gì? 4.Cñng cè(3phót) ? C¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt chÞ DËu?.

(19) 5.DÆn dß(3 phót) - N¾m néi dung ®o¹n trÝch. - Hoµn chØnh phÇn bµi tËp phÇn luyÖn tËp vµo vë. - §äc tríc bµi: X©y dùng ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n. ……………………………………………………………………… Ngµy so¹n: 27/8/2012 Ngµy gi¶ng:29/8/2012. Bµi 3 TiÕt10.. X©y dùng ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n. I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Nắm được các khái niệm đoạn văn, từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong đoạn văn và cách trình bày nội dung trong đoạn văn. - Vận dụng kiến thức đã học, viết được đoạn văn theo yêu cầu. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG: 1. Kiến thức Khái niệm đoạn văn, từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong một đoạn văn. 2. Kỹ năng: - Nhận biết được từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong một đoạn văn đã cho. - Hình thành chủ đề, viết các từ ngữ và câu chủ đề, viết các câu liền mạch theo chủ đề và quan hệ nhất định. - Trình bày một đoạn văn theo kiểu quy nạp, diễn dịch, song hành, tổng hợp. III. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn:- Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. - B¶ng phô. 2. Häc sinh: §äc kÜ bµi míi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V- Hoạt động lên lớp: 1.ổn định tổ chức(1 phút) 2.KiÓm tra bµi cò(5 phót) ? Nªu c¶m nhËn cña em vÒ ®o¹n trÝch “Tøc níc vì bê” cña Ng« TÊt Tè. 3.Bµi míi: (1 phót) * Giíi thiÖu bµi(1 phót) Đoạn văn đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình tạo lập văn bản. Vậy, thế nào lµ ®o¹n v¨n? C¸ch dïng tõ, c¸ch s¾p tõ ng÷ vµ c©u trong ®o¹n v¨n nh thÕ nµo cho đạt hiệu quả khi giao tiếp ?... Đó là những nội dung ta tìm hiểu trong bài học hôm nay. * Néi dung bµi míi(32 phót) Hoạt động của gv và hs kiÕn thøc I. ThÕ nµo lµ ®o¹n v¨n: (10 phót) 1.VÝ dô: v¨n b¶n: Ng« TÊt Tè vµ t¸c phÈm HS đọc Tắt đèn. 2. NhËn xÐt ? Văn bản có mấy ý? Mỗi ý đợc viết - 2 ý, mỗi ý viết thành 1 đoạn..

(20) thµnh mÊy ®o¹n? ? DÊu hiÖu h×nh thøc nµo gióp em nhËn biÕt ®o¹n v¨n? Hai đoạn văn trên đều do nhiều câu cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau hîp thành=> ta gọi đó là đơn vị trên câu. - VËy ®o¹n v¨n lµ g×? - Chốt kiến thức: Đoạn văn là đơn vị trªn c©u, cã vai trß quan träng trong viÖc t¹o lËp v¨n b¶n. - Yêu cầu HS đọc thầm VB trên. ? H·y t×m nh÷ng tõ ng÷ cã t¸c dông duy trì đối tợng từng đoạn văn trên?. - Viết hoa đầu dòng và chữ đầu tiên đợc viết lïi vµo, kÕt thóc b»ng dÊu chÊm qua dßng. * Ghi nhí: §o¹n v¨n - Là đơn vị trực tiếp tạo nên văn bản. - VÒ h×nh thøc: viÕt hoa lïi vµo ®Çu dßng vµ dÊu chÊm qua dßng. - Về nội dung: Thờng biểu đạt một ý hoàn chØnh II. Tõ ng÷ vµ c©u trong ®o¹n v¨n. (10 phót) 1. Từ ngữ chủ đề và câu chủ đề của đoạn v¨n. - §o¹n 1: Ng« TÊt Tè («ng, nhµ v¨n). ? ý kh¸i qu¸t bao trïm c¶ ®o¹n v¨n - §o¹n 2: T¾t §Ìn (t¸c phÈm). => §¸nh gi¸ nh÷ng thµnh c«ng xuÊt s¾c cña lµ g×? NTT trong viÖc t¸i hiÖn thùc t¹i n«ng th«n Việt Nam trớc cách mạng. Khẳng định phẩm ? Câu nào trong đoạn văn chứa ý chất tốt đẹp của ngời lao động chân chính. => C©u: T¾t §Ìn lµ t¸c phÈm tiªu biÓu nhÊt kh¸i qu¸t Êy? GV: C©u chøa ý kh¸i qu¸t nhÊt cña cña NTT. đoạn văn đợc gọi là câu chủ đề. ? VËy, em hiÓu thÕ nµo lµ c©u chñ - Câu chủ đề thờng mang nội dung khái quát , đề? đủ hai thành phần chính, thờng đứng ở đầu hoặc cuối đoạn, có vai trò định hớng về nội dung cho c¶ ®o¹n v¨n. ? Thế nào là từ ngữ chủ đề? - Từ ngữ chủ đề: Là các từ ngữ đợc dùng để làm đề mục hoặc đợc lặp lại nhiều lần nhằm duy trì đối tợng đợc nói đến trong đoạn văn. 2. C¸ch tr×nh bµy néi dung ®o¹n v¨n: * §o¹n v¨n 1. - Gọi HS đọc đoạn văn 1. - Không có câu chủ đề. ? Tìm câu chủ đề của đoạn văn? ? Quan hệ gữa các câu trong đoạn - Quan hệ chặt chẽ nhờ từ ngữ duy trì đối tợng: Ngô Tất Tố- Ông- Nhà văn. v¨n nh thÕ nµo? - Quan hÖ c¸c c©u trong ®o¹n v¨n lµ quan hÖ bình đẳng. - §äc §V2. - Gọi HS đọc đoạn văn 2. - Câu 1 là câu chủ đề. ? Tìm câu chủ đề của đoạn văn? ? Đoạn văn đợc trình bày theo trình - Các câu tiếp theo bổ sung, triển khai chủ đề tự nào? Các câu tiếp theo có quan hệ và đứng sau câu chủ đề-> diễn dịch. - Quan hệ giữa câu chủ đề và câu triển khai là nh thế nào với câu chủ đề? quan hÖ chÝnh phô. - §äc §V. - Gọi HS đọc đoạn văn b. ? Đoạn văn này có câu chủ đề - Câu chủ đề ở cuối ĐV-> quy nạp. không? Vị trí của câu chủ đề? * C¸ch tr×nh bµy néi dung cña §V1 - Quan s¸t, l¾ng nghe. lµ song hµnh; §V2 lµ diÔn dÞch; 3. Ghi nhí(SGK) §V3 lµ quy n¹p. - Gọi HS đọc ghi nhớ SGK. III. LuyÖn tËp: (12 phót) Gọi HS đọc và trình bày ý kiến. BT1: - VB gồm 2ý, mỗi ý diễn đạt thành 1 ĐV. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy: BT2: §Va: DiÔn dÞch. §Vb: Song hµnh. §Vc: Song hµnh. Chia HS thµnh 4 nhãm th¶o luËn. BT3: Cho HS hoạt động theo nhóm..

(21) - Nhãm 1,2 viÕt theo c¸ch diÔn dÞch. - Nhãm 3,4 viÕt theo c¸ch quy n¹p. 4. Cñng cè(4 phót): ? Theo em muốn viết đợc một đoạn văn, ta phải chú ý đến điều gì? 5. DÆn dß (2 phót) - Häc thuéc ghi nhí. - Lµm BT: 3,4 SGK - ChuÈn bÞ lµm bµi viÕt sè 1. Ngµy so¹n: 31/8/2012 Ngµy gi¶ng:3/9/2012. Bµi 3 TiÕt11, 12.. Bài viết tập làm văn số 1 Văn tự sự ( làm tại lớp) I.Mức độ cần đạt: -Giúp học sinh củng cố và khắc sâu kiến thức tạo lập văn bản. -Rèn luyện kĩ năng viết bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm cho học sinh. II.Ma trận đề kiểm tra: Mức độ Nhận biết Thông hiểu Vận dụng nhận Tổng Thấp Cao thức điểm TN TL TN TL TN TL TN TL Nội dung Tính thống nhất về 1 1 1 chủ đề. Bố cục của văn bản.. 1. Đoạn văn. 1. 1. 1. 1. 1. Văn tự sự. 1. 7. Tổng số câu. 3. 3. 1. 7. Tổng số điểm. 1,5. 1,5. 7. 10.

(22) III.Đề bài Phần I Trắc nghiệm: Khoanh tròn vào chữ cái đầu đáp án đúng: Em sẽ chọn từ ngữ nào để điền vào chỗ chấm cho thích hợp với mỗi khái niệm sau: Câu 1: Chủ đề là …và vấn đề chính mà văn bản biểu đạt. A. Ý chính B. Chủ thể C. Đối tượng D. Nội dung. Câu 2: Văn bản có tính thống nhất về chủ đề khi chỉ …chủ đề đã xác định, không xa rời hay lạc sang chủ đề khác. A.Trình bày; B.Biểu đạt; C.Giải thích; D.Phục vụ. Câu 3: Bố cục văn bản là sự … các đoạn văn thể hiện chủ đề. Văn bản thường có bố cục 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. A.Tổ chức. B. Bố trí. C. Sắp xếp. D. Dự dịnh. Câu 4: Phần mở bài có nhiệm vụ nêu ra chủ đè của văn bản. Phần thân bài thường có nhiệm vụ trình bày các … của chủ đề. Phần kết bài tổng kết chủ đề của văn bản. A. Nội dung. B. Đối tượng. C. Vấn đề. D. Khía cạnh. Câu 5: Đoạn văn là đơn vị trực tiếp cấu tạo nên văn bản, bắt đầu từ chữ viết hoa lùi đầu dòng, kết thúc bằng dấu chấm xuống dòng và thường biểu thị bằng một ý tương đối hoàn chỉnh. Đoạn văn thường do nhiều … tạo thành. A. Từ ngữ. B. Cụm từ. C.Câu. D. Ý. Câu 6: Đoạn văn thường có từ ngữ … và câu… . Từ ngữ … là các từ ngữ dược dùng làm đề mục hoặc các từ ngữ dược lặp lại nhiều lần (thường là cácchỉ từ, đại từ, từ đồng nghĩa) nhằm duy trì đối tượng dược biểu đạt. Câu . . . mang nội dung khái quát, lời lẽ ngắn gọn, thưòng đủ hai thành phần và dứng ở dầu câu hoặc cuối đoạn. A. Chủ đề. B. Biểu cảm. C. Chủ yếu. D. Cảm thán. Phần II. Tự luận. Em hãy kể lại một kỉ niệm sâu sắc giữa em và một người thân trong gia đình.. Đáp án và thang điểm. Phần I: Trắc nghiệm: ( Mỗi câu đúng đạt 0,5đ .Tổng 3 điểm.) Câu : 1 2 3 4 5 6 Đáp án: C B A D C A Phần II. Tự luận(7 điểm): 1.Hình thức(2 điểm): -Trình bày sạch đẹp, không sai quá 2 lỗi chính tả, bố cục rõ ràng.(1đ) -Diễn đạt trôi chảy, văn viết có cảm xúc.(1đ) 2. Nội dung( 5 điểm): a, Mở bài: Giới thiệu kỉ niệm giữa em và người thân mà em cho là sâu sắc. (1đ) b, Thân bài: Kể lại diễn biến sự việc(xen lẫn kể là miêu tả và bộc lộ cảm xúc) 3đ. c, Kết bài: - Khẳng định ý nghĩa của kỉ niệm. -Cảm xúc của em với kỉ niệm đó. (1đ) VI.Tiến hành hoạt động: 1.Ổn định tổ chức: (1 phút) 2. Kiểm tra bài cũ:.

(23) 3. Bài mới: Giao đề (1 phút) Học sinh làm bài (85 phút) 4. Củng cố:(2 phút) 5. Dặn dò: (1 phút) -Ôn lại về bài văn tự sự. -Soạn bài: “Lão Hạc”. Bµi 4 TiÕt13. Ngµy so¹n: 3/9/2012 Ngµy gi¶ng: 7/9/2012. LÃO HẠC Nam Cao I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm hiện thực tiêu biểu của nhà văn Nam Cao. - Hiểu được tình cảnh khốn cùng, nhân cách cao quý, tâm hồn đáng trân trọng của người nông dân qua hình tượng nhân vật lão Hạc; lòng nhân đạo sâu sắc của nhà văn Nam Cao trước số phận đáng thương của người nông dân cùng khổ. - Thấy được nghệ thuật viết truyện bậc thầy của nhà văn Nam Cao qua truyện ngắn Lão Hạc. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực. - Sự thể hiện tinh thần nhân đạo của nhà văn. - Tài năng nghệ thuật xuất sắc của nhà văn Nam Cao trong việc xây dựng tình huống truyện, miêu tả, kể truyện, khắc hoạ hình tượng nhân vật. 2. Kỹ năng: - Đọc diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực. III- ChuÈn bÞ: 1.Gi¸o viªn:- §äc vµ nghiªn cøu SGK, SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi. - Ch©n dung Nam Cao. 2. Hoc sinh: - §äc SGK, tãm t¾t néi dung. - So¹n bµi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o. V.Hoạt động lên lớp 1. Ổn định: (1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò: (6 phót).

(24) - HS 1: Tõ nh©n vËt anh DËu, chÞ DËu, bµ l·o l¸ng giÒng em cã thÓ kh¸i qu¸t ®iÒu g× vÒ sè phËn vµ phÈm chÊt cña ngêi n«ng d©n ViÖt Nam tríc CM th¸ng T¸m? - HS 2: Tõ nh©n vËt cai lÖ, ngêi nhµ lÝ trëng em cã thÓ kh¸i qu¸t ®iÒu g× vÒ bản chất của chế độ thực dân nửa phong kiến Việt Nam trớc đây? 3. Bµi míi: (31 phót) * Giíi thiÖu bµi: (1 phót) T×nh c¶nh cña ngêi n«ng d©n ViÖt Nam tríc CM th¸ng T¸m kh«ng chØ cã chÞ DËu, anh Pha….H«m nay c¸c em sÏ ® îc gÆp l·o H¹c qua truyÖn ng¾n cïng tªn cña nhµ v¨n Nam Cao. * Các hoạt động: (30 phút) Hoạt động của GV và hs KiÕn thøc I. §äc-T×m hiÓu chó thÝch(10 phót) GV gäi HS tãm t¾t phÇn ch÷ nhá. 1. §äc: - Nêu yêu cầu đọc và đọc mẫu 1 đoạn. Gọi HS đọc tiếp. 2. T¸c gi¶, t¸c phÈm: - TrÇn H÷u Tri (1915-1951), Hµ Nam. - Lµ nhµ v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c. ? Nêu những nét chính về cuộc đời và - Hy sinh trên đờng đi công tác vùng sau lng sự nghiệp sáng tác của nhà văn Nam địch. Cao? - 1943-> truyÖn ng¾n viÕt vÒ sè phËn ngêi n«ng ? Tác phẩm Lão Hạc ra đời vào thời dân Việt Nam trứoc Cách mạng tháng Tám. gian nµo? 3. Tõ khã: - Cao väng, phã lý, së mé phu, v¨n tù, b·. GV híng dÉn HS t×m hiÓu mét sè tõ. - Ngoài những từ đợc giải thích trong 4. ThÓ lo¹i: SGK, cã tõ nµo em cha hiÓu? - ThÓ lo¹i: truyÖn ng¾n hiÖn thùc. - Bè côc: 3 phÇn. ? VB đợc viết theo thể loại nào? ? V¨n b¶n cã thÓ chia lµm mÇy phÇn? II. §äc-t×m hiÓu v¨n b¶n(20 phót) - Nh©n vËt chÝnh: L·o H¹c. Néi dung mæi phÇn? ? §o¹n trÝch cã nh÷ng nh©n vËt nµo? Ai - Cuéc trß chuyÖn cña L·o H¹c víi «ng gi¸o sau khi b¸n cËu Vµng. lµ nh©n vËt chÝnh? - Quan träng: Gọi HS đọc phần 1. + KØ niÖm cña ngêi con trai duy nhÊt. ? Néi dung chÝnh cña phÇn nµy lµ g×? ? Cậu Vàng có ý nghĩa nh thế nào đối + Ngời bạn thân thiết. - Yªu th¬ng hÕt mùc. víi L·o H¹c? - NghÌo, yÕu, sau trËn b·o kh«ng cã viÖc lµm -> ? Tình cảm của Lão Hạc đối với cậu không có ăn. - Nu«i th©n kh«ng næi, kh«ng thÓ nu«i cËu. Vµng nh thÕ nµo? - Đã nuôi không nỡ để cậu đói. ? V× sao l·o ph¶i b¸n cËu Vµng? -> ho¸ kiÕp cho nã. + Cè lµm ra vui vÎ, cêi nh mÕu. + M¾t Çng Ëng níc + MÆt co róm, vÕt nh¨n x« l¹i, Ðp níc m¾t ch¶y. ? Tìm những chi tiết miêu tả thái độ, + Đầu ngoẹo, miệng mếu máo. t©m tr¹ng cña L·o h¹c sau khi b¸n cËu + Hu hu khãc... - Đau đớn, hối hận, xót xa, thơng tiếc đến tột Vµng? cïng. - Ân hận vì cho rằng mình đã lừa một con chó. - B¸n cËu Vµng lµ b¸n ®i niÒm an ñi, b¸n chæ dùa ? Qua đó em thấy tâm trạng của Lão tinh thần. - B¸n cËu Vµng lµ b¸n ®i kØ vËt cña con, b¸n ®i H¹c nh thÕ nµo? ? V× sao b¸n cËu Vµng - mét con chã niÒm hi väng trong l·o vÒ viÖc chê ngµy con trë vÒ. mà lão đau đớn đến vậy? - Mét ngêi n«ng d©n nghÌo khæ nhng giµu t×nh th¬ng, giµu lßng nh©n hËu..

(25) - Lét t¶ hÕt t©m tr¹ng nh©n vËt qua nÐt mÆt, hµnh động. ? Qua ®©y, ta thÊy ë L·o H¹c cã phÈm - Miªu t¶ ch©n thËt, cô thÓ, diÔn biÕn t©m tr¹ng chất tốt đẹp gì? hîp lÝ. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt miªu - HS tù béc lé. t¶ nh©n vËt cña t¸c gi¶? - Cè k×m nÐn næi ®au nhng nã cø oµ vì. ? Hình ảnh nào để lại ấn tợng sâu đậm => Tâm trạng chua chát, ngậm ngùi. nhÊt? V× sao? NgËm ngïi, chua xãt cho mét kiÕp ngêi cña ? Thö ph©n tÝch c¸i hay cña tõ l¸y Çng chÝnh m×nh: nghÌo khã, khæ cùc, mÊt m¸t kh«ng h¬n g× mét con chã -> BÊt lùc tríc c¶ hiÖn t¹i vµ Ëng? ? Trong lêi kÓ, lêi ph©n trÇn víi «ng t¬ng lai mê mÞt. gi¸o cßn cho ta thÊy râ h¬n t©m tr¹ng cña l·o H¹c nh thÕ nµo? V× sao l·o cã t©m tr¹ng Êy? GV: Câu chuyện này là cái cớ để lão thùc hiÖn mét ®iÒu quan träng, ®iÒu Êy lµ g×? Chóng ta sÏ t×m hiÓu ë tiÕt sau. 4. Cñng cè: (5 phót) ? Nªu ng¾n gän t©m tr¹ng cña L·o H¹c sau Khi b¸n cËu Vµng? 5. DÆn dß: (2 phót) - N¾m néi dung phÇn võa häc. - So¹n kÜ phÇn cßn l¹i.. Ngµy so¹n: 7/9/2012 Ngµy gi¶ng: 8/9/2012. Bµi 4 TiÕt14. LÃO HẠC Nam Cao I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm hiện thực tiêu biểu của nhà văn Nam Cao..

(26) - Hiểu được tình cảnh khốn cùng, nhân cách cao quý, tâm hồn đáng trân trọng của người nông dân qua hình tượng nhân vật lão Hạc; lòng nhân đạo sâu sắc của nhà văn Nam Cao trước số phận đáng thương của người nông dân cùng khổ. - Thấy được nghệ thuật viết truyện bậc thầy của nhà văn Nam Cao qua truyện ngắn Lão Hạc. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực. - Sự thể hiện tinh thần nhân đạo của nhà văn. - Tài năng nghệ thuật xuất sắc của nhà văn Nam Cao trong việc xây dựng tình huống truyện, miêu tả, kể truyện, khắc hoạ hình tượng nhân vật. 2. Kỹ năng: - Đọc diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực. III- ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: - §äc l¹i toµn bé truyÖn “L·o H¹c”, so¹n bµi. - B¶ng phô, phiÕu häc tËp. 2. Häc sinh: - Tóm tắt đợc tác phẩm, soạn câu hỏi SGK IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o. V - Hoạt động lên lớp 1.ổn định tổ chức:(1 phút) 2.KiÓm tra bµi cò:(5 phót) HS 1: Tóm tắt đoạn truyện đã học trong tiết 13? HS 2: Em h·y tr×nh bµy ng¾n gän t©m tr¹ng cña l·o H¹c sau khi b¸n cËu Vµng? 3.Bµi míi:(35 phót) *Giới thiệu bài: Sau khi bán cậu Vàng, Lão Hac rất đau khổ và tiếp đến lão sẽ làm gì để giải quyết khó khăn của mình, liệu tơng lai của lão sẽ đi đến dâu? Hôm nay, cô trß chóng ta t×m hiÓu tiÕp.(2 phót) * Các hoạt động: Hoạt động của GV và hs kiÕn thøc II. §äc - t×m hiÓu chi tiÕt:(25 phót) 2. Nh÷ng ®iÒu l·o thu xÕp, nhê cËy «ng gi¸o.C¸i chÕt cña l·o H¹c: ? Sau khi kÓ víi «ng gi¸o viÖc b¸n cËu - Gi÷ hé 3 sµo vên cho con. Vàng, lão Hạc đã nhờ ông giáo việc - Giữ hộ 30 đồng bạc để lo liệu khi lão chÕt khái lµm phiÒn bµ con. g×? ? Qua việc làm đó , em có suy nghĩ gì ->Thơng con vô bờ. - Giµu lßng tù träng. vÒ l·o H¹c? ? Mục đích của lão khi làm việc này? - Chuẩn bị cho cái chết. - Gọi HS đọc phần 2. ? Lão Hạc đã chuẩn bị cho cái chết - Từ chối sự giúp đỡ của ông giáo. - Xin b¶ chã cña Binh T. cña m×nh nh thÕ nµo? -> «ng gi¸o vµ Binh T hiÓu lÇm. Gọi HS đọc phần 3. ? Cái chết của Lão Hạc đợc tác giả tả - Bất ngờ. - C¸i chÕt d÷ déi vµ kinh hoµng. nh thÕ nµo? GV: Sự bất ngờ của cái chết ấy, càng - Chết trong đau đớn, vật vã, ghê gớm do.

(27) lµm cho c©u chuyÖn thªm c¨ng th¼ng, thêm xúc động. Mâu thuẫn, bế tắc đợc đẩy lên đỉnh điểm và kết thúc một cách bi đát và tất yếu. ? T¹i sao l·o H¹c l¹i ph¶i chÕt vµ chän c¸i chÕt nh vËy? - Th¶o luËn, thèng nhÊt vµ tr×nh bµy ý kiÕn.( GV chia líp thµnh 3 nhãm,¸p dông kÜ thuËt “ kh¨n phñ bµn”) ? Từ đó, em hiểu gì về Lão Hạc?. ¨n b· chã.. - Giải thoát khỏi bế tắc của cuộc đời. - Gi÷ phÈm chÊt l¬ng thiÖn. - T¹ téi víi cËu Vµng. - Tơng lai con đợc bảo đảm. => L¬ng thiÖn, nh©n c¸ch trong s¹ch, mét ngêi cha giµu t×nh th¬ng con.. ? Theo em, c¸i chÕt cña L·o h¹c cã ý - Béc lé sè phËn vµ tÝnh c¸ch cña l·o H¹cnghÜa g×? > ngêi n«ng d©n trong x· héi cò. - Tè c¸o x· héi thùc d©n nöa phong kiÕn. - C¸i chÕt cña l·o H¹c lµm cho mäi ngêi hiÓu râ con ngêi cña l·o h¬n, quÝ träng vµ th¬ng tiÕc l·o h¬n. ? Ngoµi nh©n vËt l·o H¹c, truyÖn cßn 3.Nh©n vËt t«i (nh©n vËt «ng gi¸o) cã mét nh©n vËt xuyªn suèt lµ nh©n - Nh©n vËt «ng gi¸o võa lµ ngêi chøng vËt nµo? kiÕn võa lµ ngêi tham gia c©u chuyÖn, võa ? Theo em, vai trò của ông giáo trong đóng vai trò dẫn chuuyện, vừa trực tiếp truyÖn nh thÕ nµo? bày tỏ thái độ, bộc lộ tâm trạng của bản th©n. ? H·y ph¸c ho¹ ch©n dung «ng gi¸o? - ¤ng lµ mét tri thøc nghÌo sèng ë n«ng th«n. - Mét ngêi giµu t×nh th¬ng, lßng tù träng -> §ã lµ chç gÇn gòi lµm cho hai ngêi l¸ng giÒng nµy th©n thiÕt víi nhau. ? Tình cảm của ông giáo đối với lão - Thông cảm, thơng xót H¹c nh thÕ nµo? - An ủi, giúp đỡ. ? Hãy tìm đọc những đoạn thể hiện suy nghĩ, đánh giá của ông giáo đối với những ngời quanh mình và cuộc => Có chiều sâu tâm lí và thấm đợm triết đời? lÝ nh©n sinh th©m trÇm vµ s©u s¾c. ? Em thÝch ®o¹n nµo nhÊt? V× sao? - Những đoạn văn đó tạo cho truyện ngắn ? Em cã thÓ rót ra mét vµi nhËn xÐt tÝnh chÊt tr÷ t×nh kÕt hîp víi m¹ch tù sù qua suy nghÜ cña nh©n vËt «ng gi¸o vÉn tu«n ch¶y mét c¸ch tù nhiªn. kh«ng? III. Tæng kÕt:(8 phót) ? Qua truyện ngắn “Lão Hạc” em hiểu - Truyện đã thể hiện một cách chân thực gì về số phận ngời nông dân trong xã và cảm động số phận đau thơng của ngời héi cò? Em hiÓu g× vÒ phÈm chÊt cña n«ng d©n trong x· héi cò vµ phÈm chÊt hä? cao quý, tiÒm tµng cña hä. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tÊm lßng cña => §ã lµ tÊm lßng th¬ng yªu tr©n träng NC? đối với ngời nông dân. - NC tài năng nghệ thuật xuất sắc, đặc biệt trong viÖc miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt vµ c¸ch kÓ chuyÖn. - Gọi HS đọc ghi nhớ => Ghi nhí: (SGK). ? Theo em ai cã lçi trong c¸i chÕt cña - HS suy nghÜ, tr×nh bµy ý kiÕn. l·o H¹c? Bi kÞch cña l·o H¹c lµ bi kÞch bi quan hay l¹c quan? V× sao? 4. Cñng cè: (3 phót) Em hiểu gì về cuộc đời và tính cách của ngời nông dân trong xã hội cũ? 5. DÆn dß:(1 phót) - Häc thuéc phÇn ghi nhí SGK. - Tãm t¾t t¸c phÈm “L·o H¹c”..

(28) - ChuÈn bÞ bµi: Tõ tuîng h×nh, tõ tîng thanh.. Ngµy so¹n: 8/9/2012 Ngµy gi¶ng: 10/9/2012. Bµi 4 TiÕt15. TỪ TƯỢNG HÌNH, TỪ TƯỢNG THANH I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu thế nào là từ tượng hình, từ tượng thanh. - Có ý thức sử dụng từ tượng hình, từ tượng thanh để tăng thêm tính hình thượng, tính biểu cảm trong giao tiếp, đọc – hiểu và tạo lập văn bản. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Đặc điểm của từ tượng hình, từ tượng thanh. - Công dụng của của từ tượng hình, từ tượng thanh. 2. Kỹ năng: - Nhận biết của từ tượng hình, từ tượng thanh và giá trị của chúng trong văn miêu tả. - Lựa chọn, sử dụng của từ tượng hình, từ tượng thanh phù hợp với hoàn cảnh nói, viết. III. ChuÈn bÞ: 1.Gi¸o viªn: - Nghiªn cøu SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi. - B¶ng phô, phiÕu häc tËp. 2. Häc sinh: - §äc SGK, chó ý c¸c ng÷ liÖu. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V- Hoạt động lên lớp 1. æn ®inh tæ chøc:(1 phót) 2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót) HS 1: ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng? HS 2: Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch dïng tõ cña Nam Cao trong t¸c phÈm “L·o H¹c” 3. Bµi míi:(35 phót). Hoạt động của gv và hs kiÕn thøc..

(29) GV treo b¶ng phô ghi 3 ®o¹n v¨n trong t¸c phÈm “L·o H¹c” cña Nam cao. - Gọi HS đọc 3 đoạn văn, lu ý những từ in ®Ëm. ? Trong c¸c tõ in ®Ëm trªn, nh÷ng tõ nµo gîi t¶ h×nh ¶nh, d¸ng vÎ, tr¹ng th¸i cña sù vËt? ? Nh÷ng tõ nµo m« pháng ©m thanh cña tù nhiªn, con ngêi? ? Theo em nh÷ng tõ ng÷ gîi h×nh ¶nh, d¸ng vẻ, hoạt động trang thái hoặc mô phỏng âm thanh cã t¸c dông g× trong v¨n miªu t¶, tù sù? GV: Nh÷ng tõ ng÷ gîi h×nh ¶nh d¸ng vÎ gäi lµ tõ tîng h×nh. Nh÷ng tõ ng÷ m« pháng ©m thanh gäi lµ tõ tîng thanh. ? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ tõ tîng h×nh, thÕ nµo lµ tõ tîng thanh? - Bµi tËp nhanh: (Treo b¶ng phô ghi BT). §äc ®o¹n trÝch ë b¶ng phô. ? §o¹n v¨n trÝch trong VB “Tøc níc vì bê” tõ “Anh DËu uèn vai -> tay thíc, d©y thõng”. ? H·y t×m nh÷ng tõ tîng h×nh,tîng thanh trong đoạn văn đó? Gäi HS lªn b¶ng lµm.. I. §Æc ®iÓm, c«ng dông.(20 phót) 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: - Mãm mÐm, xång xéc, vËt v·, rò rîi, sßng säc-> gîi t¶ d¸ng vÎ. - Hu hu, ö -> m« pháng ©m thanh. -> Gợi đợc hình ảnh âm thanh cụ thể, sinh động có giá trị biểu cảm cao.. ghi nhí: (SGK). - Tõ tîng h×nh: uÓ o¶i, run rÉy; - Tõ t¬ng thanh: sÇm sËp. II. LuyÖn tËp:( 15 phót) Bµi 1: - C¸c tõ tîng h×nh: Rãn rÐn, lÎo khoÎo, cháng quÌo. - C¸c tõ tîng thanh: bÞch, bèp, soµn Chia HS lµm 4 nhãm, ph¸t phiÕu häc tËp cho so¹t. Bµi 2: HS => 5 tõ tîng h×nh gîi t¶ d¸ng ®i cña - NhËn phiÕu häc tËp, lµm bµi. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm bæ sung. ngêi: ®i lß dß, ®i lom khom, ®i dß dÉm, ®i liªu xiªu, ®i ngÊt ngìng, ®i khÊt khëng. Chia nhãm, cho HS th¶o luËn. - 4 nhóm thảo luận, cử đại diện nhóm lên Bài 3: + Cêi ha h¶: cêi to, s¶ng kho¸i. tr×nh bµy. + Cêi h× h×: võa ph¶i, thÝch thó, hån nhiªn. + Cêi h« hè: Cêi to, v« ý, th«. + Cêi h¬ hí: to, h¬i v« duyªn. 4.Cñng cè:(2 phót) H·y cho biÕt thÕ nµo lµ tõ tuîng h×nh, tõ tîng thanh. 5. DÆn dß:(2 phót) - Lµm BT 4,5. - Häc thuéc lßng ghi nhí. - ChuÈn bÞ bµi: Liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n. Ngµy so¹n: 10/9/2012 Ngµy gi¶ng:14/9/2012.

(30) Bµi 4 TiÕt16 LIÊN KẾT CÁC ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Biết cách sử dụng các phương tiện để liên kết các đoạn văn, làm cho chúng liền ý, liền mạch. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sự liên kết giữa các đoạn, các phương tiện liên kết đoạn (từ liên kết và câu nối) - Tác dụng của việc liên kết các đoạn văn trong quá trình tạo lập văn bản. 2. Kỹ năng: Nhận biết, sử dụng được các câu, các từ có chức năng, tác dụng liên kết các đoạn trong một văn bản. III- ChuÈn bÞ: 1.Gi¸o viªn:- Nghiªn cøu SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi. - B¶ng phô. 2. Häc sinh:- §äc SGK, chuÈn bÞ theo c©u hái IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V- Hoạt động lên lớp 1. ổn định tổchức:(1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò:(7 phót) HS 1: ThÕ nµo lµ ®o¹n v¨n? Trong v¨n b¶n, ®o¹n v¨n cã vai trß nh thÕ nµo? HS 2: Ta cã thÓ x©y dùng mét ®o¹n v¨n theo nh÷ng c¸ch nµo? 3. Bµi míi:(32 phót) *giíi thiÖu bµi: C¸c em ¹ viÖc x©y dùng ®o¹n v¨n lµ viÖc lµm quan träng. Nhng khi t¹o lËp v¨n b¶n c¸c em cÇn chó ý vÒ viÖc liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n. ThÕ nµo lµ liªn kÕt ®o¹n v¨n? giê häc h«m nay c« sÏ híng dÉn c¸c em t×m hiÓu. kiÕn thøc Hoạt động của gv và hs. I. T¸c dông cña viÖc liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n. GV treo b¶ng phô ghi 2 ®o¹n v¨n trong 1. VÝ dô: VB “T«i ®i häc” cña Thanh TÞnh. - §äc 2 ®o¹n trÝch. 2. NhËn xÐt:. ? Hai ®o¹n v¨n cã mèi liªn hÖ g× kh«ng? - Hai ®o¹n v¨n cïng viÕt vÒ ng«i trêng MÜ LÝ nhhng thêi ®iÓm t¶ vµ ph¸t biÓu T¹i sao? c¶m nghÜ kh«ng hîp lÝ nªn sù liªn kÕt gi÷a hai ®o¹n v¨n cßn láng lÎo do dã ? Gọi HS đọc 2 đoạn văn trang 50,51. ngời đọc cảm thấy hụt hẫng. ? Em có nhận xét gì về 2 đoạn văn vừa - Có thêm cụm từ: “Trớc đó mấy hôm). - Bæ sung ý nghÜa vÒ thêi gian ph¸t biÓu đọc? ? Cụm từ “Trớc đó mấy hôm” thêm vào cảm nghĩ cho đoạn sau. - Côm tõ bæ sung t¹o ra sù liªn kÕt vÒ ®Çu ®o¹n v¨n cã t¸c dông g×? ? Sau khi thêm cụm từ, hai đoạn văn đã hình thức và nội dung của đoạn thứ hai với đoạn thứ nhất, do đó hai đoạn văn liªn kÕt víi nhau nh thÕ nµo? trë nªn g¾n bã chÆt chÏ víi nhau. - Lµm cho hai ®o¹n v¨n trë nªn liÒn.

(31) GV: Cụm từ: “Trớc đó mấy hôm” chính là mạch. ph¬ng tiÖn liªn kÕt ®o¹n. H·y cho biÕt t¸c => ghi nhí (SGK). dông cña nã trong VB? II. C¸ch liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong GV treo b¶ng phô ghi 2 ®o¹n v¨n ë môc a VB. và 2 đoạn văn ở mục b, 2 đoạn văn ở mục 1. Dùng từ ngữ để liên kết đoạn văn. d trang 51,52 . - §äc 3 vÝ dô ë b¶ng phô. a.VÝ dô: ? Em hãy xác định phơng tiện liên kết ®o¹n trong 3 vÝ dô a, b, d? ? H·y cho biÕt mèi quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c ®o¹n v¨n? ? Cã thÓ thay côm tõ “Sau kh©u t×m hiÓu” b»ng nh÷ng tõ ng÷ nµo? ? T¬ng tù nh vËy, ta cã thÓ thay tõ nhng, côm tõ nãi tãm l¹i b»ng nh÷ng tõ ng÷ nµo? ? Những từ ngữ dùng để liên kết trong c¸c ®o¹n v¨n ta võa t×m hiÓu thuéc tõ lo¹i nµo? => Nh vậy, để liên kết đoạn văn với đoạn v¨n ngêi ta cã thÓ dïng tõ ng÷ cã t¸c dông liªn kÕt. -. Gọi HS đọc 2 đoạn văn ở mục 2.. b.NhËn xÐt: - a: Sau kh©u t×m hiÓu; b: Nhng; d: Nãi. tãm l¹i. - VD a: LiÖt kª. - VD b: Quan hệ tơng phản, đối lập. - VD d: Quan hÖ tæng hîp, kh¸i qu¸t. - Tríc hÕt, ®Çu tiªn, sau n÷a, sau hÕt, trë nªn, mÆt kh¸c. - Tr¸i l¹i, tuy vËy, tuy nhiªn, vËy mµ. - Tãm l¹i, nh×n chung l¹i, tæng kÕt l¹i, chung quy l¹i, cã thÓ nãi. => + QHT: Nhng. + Chỉ từ (đó,này, kia, ấy). + C¸c côm tõ chØ sù liÖt kª, so s¸nh, đối lập, tổng kết, khái quát. 2. Dùng câu nối để liên kết đoạn văn: a. VÝ dô: b. NhËn xÐt:. ? T×m ph¬ng tiÖn liªn kÕt gi÷a 2 ®oan v¨n đó? ? Vì sao câu văn đó là câu có tác dụng liªn kÕt?. - C©u: ¸i dµ, l¹i cßn chuyÖn ®i häc n÷a cơ đấy! => Vì câu đó nối tiếp và phát triển ý ở cụm từ: “Bố đóng sách cho con đi học” v¨n trªn. ? Nh vậy để liên kết đoạn văn, ta có thể ở+đoạn Dïng tõ ng÷ cã t¸c dông liªn kÕt. dïng nh÷ng ph¬ng tiÖn nµo? + Dïng c©u nèi. => Ghi nhí: - Gọi HS đọc SGK. III. LuyÖn tËp: BT 1: a. Nãi nh vËy: tæng kÕt. Gäi HS lªn b¶ng lµm. b. ThÕ mµ: t¬ng ph¶n. c. Còng: nèi tiÕp, liÖt kª. d. Tuy nhiªn: t¬ng ph¶n BT 2: a- “Từ đó”. HS tù lµm. b- “Nãi tãm l¹i”. c- “Tuy nhiªn”. d- “ ThËt khã tr¶ lêi”. 4.Cñng cè:(3 phót) Em h·y cho biÕt t¸c dông cña cña viÖc liªn kÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n. 5. DÆn dß:(2 phót) - Häc thuéc ghi nhí. - Lµm BT 3 - Chuẩn bị bài: Từ địa phơng và biệt ngữ xã hội..

(32) Ngµy so¹n: 10/9/2012 Ngµy gi¶ng:14/9/2012. Bµi 5 TiÕt17 TỪ NGỮ ĐỊA PHƯƠNG VÀ BIỆT NGỮ XÃ HỘI I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu thế nào là từ ngữ địa phương, biệt ngữ xã hội. - Nắm được hoàn cảnh sử dụng và giá trị của từ ngữ địa phương, biệt ngữ xã hội trong văn bản. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm từ ngữ địa phương, biệt ngữ xã hội. - Tác dụng của việc sử dụng từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội trong văn bản. 2. Kỹ năng: - Nhận biết, hiểu nghĩa một số từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội. - Dùng từ ngữ địa phương và biệt ngữ phù hợp với tình huống giao tiếp. III- ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: - Nghiªn cøu SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi. - B¶ng phô. 2. Học sinh: Đọc trớc bài: “Từ địa phơng và biệt ngữ xã hội”. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. VI.Hoạt động lên lớp 1. ổn định tổ chức:(1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò:(7 phót) HS 1: Liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n cã t¸c dông nh thÕ nµo? HS 2: §Ó liªn kÕt ®o¹n v¨n ngêi ta dïng nh÷ng ph¬ng tiÖn liªn kÕt nµo? 3. Bµi míi:(32 phót) * GV giíi thiÖu bµi.(2 phót) Hoạt động của gv và hs kiÕn thøc I. Từ ngữ địa phơng:( 8 phút) GV treo b¶ng phô ghi 2 VD SGK. 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: HS quan sát bảng phụ, đọc ví dụ. ? Trong 3 từ : bắp, bẹ, ngô đều có nghĩa là - Từ “ngô” đợc dùng phổ biến hơn vì đó ngô nhng từ nào đợc dùng phổ biến hơn? là từ ngữ văn hóa có tính chuẩn mực cao đợc dùng rộng rãi hơn (trong các tác T¹i sao? phẩm, trong giấy tờ hành chính) => đó là tõ toµn d©n. - Hai tõ: “b¾p”, “bÑ” chØ dïng trong mét ph¹m vi hÑp, cha cã tÝnh chuÈn mùc v¨n hóa. Đó là từ ngữ địa phơng. =>Ghi nhí 1. ? Vậy thế nào là từ ngữ địa phơng? - GV treo b¶ng phô, - HS quan s¸t b¶ng HS lµm BT nhanh. phô. ? Trong những từ sau từ nào là từ địa ph- => Đáp án đúng: a, b,c, h, k. ¬ng?.

(33) a: C¬i; b: MÌ ®en; c: M«; d: S©n. e: Võng ®en; g: MÑ; h:Tui; k:Bu. ? Hãy tìm 2,3 từ địa phơng Hà Tĩnh. II. BiÖt ng÷ x· héi:(7 phót) 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: - Tríc CM th¸ng T¸m, ë tÇng líp kh¸ gi¶ của xã hội “mẹ” đợc gọi bằng “mợ”, “cha” đợc gọi bằng “cậu” hoặc “thầy”. §iÒu nµy ph¶n ¸nh rÊt râ trong “Nh÷ng ngµy th¬ Êu” cña Nguyªn Hång” ? Các từ “ngỗng”, “trúng tủ” có nghĩa là - “Ngỗng”= điểm 2; “trúng tủ”= đúng gì? Tầng lớp XH nào thờng dùng các từ các phần đã học, đã làm rồi => tầng lớp häc sinh ng÷ nµy? ? Những từ ngữ vừa xét trên đợc gọi là biệt - Trả lời câu hỏi. ng÷ XH. Em hiÓu thÕ nµo lµ biÖt ng÷ XH? => Ghi nhí 2: SGK. - GV treo b¶ng phô. Bµi tËp nhanh: - HS quan s¸t b¶ng phô. Cho biÕt c¸c tõ: TrÉm, khanh, long, sµng, ngù thiÖn cã nghÜa lµ g×? TÇng líp nµo th- - Gi¶i thÝch c¸c tõ theo sù hiÓu biÕt. êng dïng c¸c tõ ng÷ nµy? -> Tầng lớp vua, quan triều đình. a- Mäi tÇng líp b- TÇng líp trÝ thøc. c- Tầng lớp vua , quan triều đình. d- TÇng líp n«ng d©n. III. Sử dụng từ ngữ địa phơng và biệt - §äc vÝ dô SGK. ng÷ x· héi:(7 phót) 1. VÝ dô: ? Từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội 2. Nhận xét: - Chú ý đối tợng giao tiếp, hoàn cảnh kh¸c nhau ë ®iÓm nµo? ? Khi sử dụng từ ngữ địa phơng và biệt giao tiếp. - Tô đậm sắc thái địa phơng. ng÷ x· héi cÇn chó ý ®iÒu g×? V× sao? ? V× sao trong vÝ dô nµy ngêi ta vÉn sö - T« ®Ëm tÇng líp xuÊt th©n, tÝnh c¸ch dụng từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội? nhân vật. ? Cã nªn sö dông lo¹i tõ ng÷ nµy mét c¸ch tuú tiÖn kh«ng? - Kh«ng, dÔ g©y sù khã hiÓu. => Ghi nhí: SGK. ? Tìm từ địa phơng nơi em ở và từ toàn dân IV. Luyện tập(8 phút) t¬ng øng? Bµi tËp 1: HS tr¶ lêi. Từ địa phơng- Từ toàn dân tơng ứng GV nhËn xÐt. BÌo lôc b×nh- bÌo t©y. Hòn đớ – hòn đá. T×m mét sè biÖt ng÷ x· héi? Gi¶i nghÜa? Chæi rÔ- chæi xÓ. GV chia líp thµnh 3 nhãm mçi nhãm t×m Bµi tËp 2 : 3 tõ. + H·y xö h¾n theo luËt rõng-> kh«ng phải luật do nhà nớc đặt ra mà do một nhãm ngêi quy ®inh. + Tớ lại xơi gậy -> một điểm. Thờng đợc HS, SV dïng. +Tớ vừa đợc mì rồi.-> mời điểm. ?Trong c¸c trßng hîp sau trêng hîp nµo nªn Bµi tËp 3: dùng từ địa phơng, trờng hợp nào không nên - Chỉ đợc dùng ở trờng hợp a. GV treo b¶ng phô ghi 2 VD trong SGK. HS đọc VD ở bảng phụ. ? “Mî” vµ “MÑ” trong ®o¹n v¨n trªn cïng chỉ một đối tợng. Tại sao khi tác giả dùng mÑ, khi t¸c gi¶ dïng mî?. dùng từ địa phơng?. 4. Cñng cè:(3 phót) -Nhắc lại khái niệm về từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội ?.

(34) 5. DÆn dß:(2 phót) - Tìm một số câu ca dao, tục ngữ, vè có sử dụng tiếng địa phơng Hà Tĩnh. Xem tríc bµi: Tãm t¾t v¨n b¶n tù. Ngµy so¹n: 13/9/2012 Ngµy gi¶ng:15/9/2012. Bµi 5 TiÕt18. Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Biết cách tóm tắt một văn bản tự sự. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG: 1. Kiến thức: Các yêu cầu đối với việc tóm tắt văn bản tự sự. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu, nắm bắt được toàn bộ cốt truyện của văn bản tự sự. - Phân biệt sự khác nhau giữa tóm tắt khái quát và tóm tắt chi tiết. - Tóm tắt văn bản tự sự phù hợp với yêu cầu sử dụng. III- ChuÈn bÞ: Gi¸o viªn: - Nghiªn cøu SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi. - PhiÕu häc tËp. Häc sinh: chuÈn bÞ theo sù híng dÉn cña gi¸o viªn. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. VI-Hoạt động lên lớp: 1. ổn định tổ chức:(1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót) ?Em hãy cho biết thế nào là từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội? Cho ví dụ? 3. Bµi míi :(32 phót) *Giới thiệu bài: Trong cuộc sống hàng ngày, có những văn bản tự sự chúng ta đã đọc và muốn ghi lại nội dung chính của chúng để sử dụng hoặc thông báo cho ngời khác biết thì ta phải tóm tắt văn bản tự sự đó. Vậy thế nào là tóm tắt văn bản tự sự và c¸ch tãm tắt văn bản này như thế nào. Bài học h«m nay c« sẽ gióp c¸c em cïng t×m hiểu. *Néi dung bµi míi: Hoạt động của GV và HS Kiªn thøc I. ThÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n HS đọc 2 ý trong sách giáo khoa. tù s:(10 phót) ? Suy nghĩ và lựa chọn câu trả lời đúng nhất trong các 1. Đọc: (SGK) c©u sau? 2. NhËn xÐt: ? ThÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù ? Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù lµ ghi l¹i.

(35) mét c¸ch ng¾n gän trung thµnh nh÷ng néi dung chÝnh cña v¨n b¶n tù sù. II.C¸ch tãm t¾t v¨n b¶n tù sù: (22phót) 1. Những yêu cầu đối với văn b¶n tãm t¾t: HS đọc ví dụ (SGK) - VÝ dô:(SGK) - NhËn xÐt: ? V¨n b¶n tãm t¾t trªn kÓ l¹i v¨n b¶n nµo? + V¨n b¶n trªn kÓ l¹i néi dung v¨n b¶n “S¬n Tinh Thuû Tinh” ? Vì sao em nhận ra điều đó? +V× nh©n vËt vµ sù viÖc trong v¨n b¶n tãm t¾t trïng víi v¨n b¶n “S¬n Tinh Thuû Tinh” ?Văn bản tóm tắt trên đã nêu đợc nội dung chính của +Văn bản tóm tắt trên đã nêu văn bản đó cha? đợc nội dung chính của văn bản Êy. ? Văn bản tóm tắt cần đạt những yêu cầu gì? ( về độ + Yªu cÇu cña v¨n b¶n tãm t¾t: dµi, lêi v¨n, nh©n vËt sù viÖc) *Ng¾n h¬n so víi v¨n b¶n cÇn tãm t¾t. *Lêi v¨n cña ngêi tãm t¾t ng¾n gän râ rµng. *Sè lîng nh©n vËt vµ sù viÖc trong b¶n tãm t¾t Ýt h¬n trong t¸c phÈm( chØ lùa chän nh©n vËt chÝnh vµ sù viÖc quan träng). 2. C¸c bíc tãm v¨n b¶n tù sù: - Đọc kĩ tác phẩm để nắm chắc ? Muốn viết đợc một văn bản tóm tắt, theo em cần nội dung của nó. ph¶i nh÷ng lµm g× ? - Xác định nội dung chính cần tãm t¾t. - S¾p xÕp c¸c néi dung theo ? Nh÷ng viÖc Êy cÇn thùc hiÖn theo tr×nh tù nµo? mét trËt tù hîp lý. -ViÕt b¶n tãm t¾t. HS đọc ghi nhớ. 4. Cñng cè:(5 phót) ? ThÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù? ?Tr×nh bµy c¸ch tãm t¾t v¨n b¶n tù sù . 5. DÆn dß:(2 phót) -Häc thuéc bµi. -ChuÈn bÞ bµi theo phÇn luyÖn tËp.. * Ghi nhí(SGK).

(36) Ngµy so¹n:15/9/2012 Ngµy gi¶ng:17/9/2012. Bµi 5 TiÕt19. LuyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Biết cách tóm tắt một văn bản tự sự. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG: 1. Kiến thức: Các yêu cầu đối với việc tóm tắt văn bản tự sự. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu, nắm bắt được toàn bộ cốt truyện của văn bản tự sự. - Phân biệt sự khác nhau giữa tóm tắt khái quát và tóm tắt chi tiết. - Tóm tắt văn bản tự sự phù hợp với yêu cầu sử dụng. III- ChuÈn bÞ: Gi¸o viªn: - Nghiªn cøu SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi. - PhiÕu häc tËp. Häc sinh: chuÈn bÞ theo sù híng dÉn cña gi¸o viªn. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V- Hoạt động lên lớp 1. Ôn định tổ chức:(1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò:(7phót) (KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS). 3. Bµi míi:(32phót) Hoạt động của GV và HS Kiªn thøc => Tãm t¾t truyÖn “L·o H¹c” cña Nam Cao 1.T×m hiÎu bµi(12 phót) - Em cã nhËn xÐt g× vÒ VB tãm t¾t trong SGK? - §äc thÇm môc 1 - Theo em phải sắp xếp các sự việc nh thế nào cho hợp .- Bản tóm tắt đã nêu tơng đối lÝ? (ph¸t phiÕu häc tËp cho häc sinh). đầy đủ các sự kiện, nhân vật, nh* Có thể sắp xếp nh sau:(nêu yêu cầu để HS theo dõi). ng trình tự còn lộn xộn. - L·o H¹c cã mét ngêi con trai, mét m¶nh vên vµ mét con chã vµng. - S¾p xÕp theo suy nghÜ cña c¸ - Con trai lão Hạc đi phu đồn điền cao su, lão chỉ còn nhân vào phiếu học tập. l¹i cËu vµng. - V× muèn gi÷ l¹i m¶nh vên cho con, l·o ph¶i b¸n chã => §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. mÆc dï viÖc b¸n chã khiÕn l·o rÊt buån b· vµ ®au xãt. - nhãm b¹n bæ sung. - Tất cả số tiền dành dụm đợc lão gửi ông giáo và nhờ «ng gi¸o tr«ng coi m¶nh vên. - Cuộc sống ngày một khó khăn, lão kiếm đợc gì ăn nÊy vµ tõ chèi nh÷ng g× «ng gi¸o ngÊm ngÇm gióp l·o - Một lần ông lão xin Binh T ít bã chó, nói là sẽ đánh b· mét con chã vµ ngá ý rñ Binh T uèng rîu. - ¤ng gi¸o rÊt ng¹c nhiªn vµ rÊt buån khi nghe Binh T kÓ chuyÖn Êy. - Lão Hạc đột ngột chết dữ dội. - C¶ lµng kh«ng hiÓu v× sao l·o chÕt, chØ cã Binh T vµ «ng gi¸o hiÓu. - Trên cơ sở đã sắp xếp các chi tiết, em thử viết lại.

(37) ®o¹n v¨n? - NhËn xÐt ®o¹n v¨n cña HS, söa ch÷a. - Làm việc theo nhóm, đại diện . nhãm tr×nh bµy, nhãm b¹n bæ - Em h·y nªu nh÷ng sù viÖc tiªu biÓu vµ c¸c nh©n vËt sung. quan träng trong ®o¹n trÝch “Tøc níc vì bê” cña Ng« TÊt Tè? - Thảo luận theo nhóm, đại diện - Em thö tãm t¾t ®o¹n trÝch? nhãm tr×nh bµy ý kiÕn. Buæi s¸ng h«m Êy, ch¸o chÝn, chÞ DËu ng¶ m©m b¸t móc ra la liÖt. Anh DËu vÉn èm rÒ rÒ, run rÉy cÊt bát cháo, mới kề đến miệng thì tên cai lệ và ngời nhà lí 2.Hớng dẫn làm bài tập thực trëng sÇm sËp tiÕn vµo. MÆc dï chÞ DËu h¹ m×nh van hµnh(10 phót) xin, hai tên tay sai đó vẫn sấn sổ vào trói anh Dậu. Tức quá, không chịu đợc, chị Dậu chống cự lại quyết liệt. - Tập tóm tắt. ChÞ DËu tóm lÊy cæ tªn cai lÖ, Ên giói ra cöa, h¾n ng· - Theo dâi GV híng dÉn c¸ch cháng quÌo vµ tóm lÊy tãc tªn ngêi nhµ lÝ trëng, l¼ng tãm t¾t. mét c¸i h¾n ng· nhµo ra thÒm. - T¹i sao nãi VB “T«i ®i häc” cña Thanh TÞnh vµ “Nh÷ng ngµy th¬ Êu” cña Nguyªn Hång l¹i rÊt khã tãm t¾t? -NÕu muèn tãm t¾t hai VB nµy chóng ta ph¶i lµm g×? => NhËn xÐt c¸c ý kiÕn cña HS vµ kÕt luËn: - Hai VB nµy rÊt khã tãm t¾t v× ®©y lµ nh÷ng VB tr÷ tình, chủ yếu miêu tả những diễn biến trong đời sống néi t©m cña nh©n vËt, Ýt c¸c sù viÖc kÓ l¹i - Muèn tãm t¾t hai VB nµy th× trªn thùc tÕ chóng ta 3.Híng dÉn häc sinh lµm bµi ph¶i viÕt l¹i truyÖn. TÊt nhiªn nÕu viÕt l¹i truyÖn th× tËp(10 phót) yÕu tè biÓu c¶m trong hai VB gi¶m ®i nhiÒu. => §©y lµ c«ng viÖc rÊt khã kh¨n, cÇn ph¶i cã thêi - Tr×nh bµy ý kiÕn c¸ nh©n. gian và vốn sống mới thực hiện đợc. - Bæ sung ý kiÕn. 4. Cñng cè:(3 phót) Nhận xét tiết luyên tập, cho điểm những học sinh có nhiều đóng góp. 5. DÆn dß:(2 phót) - Đọc hai văn bản đọc thêm SGKtrang 62,63 - §äc vµ t×m nh©n vËt chÝnh,diÔn biÕn chÝnh cña truyÖn Th¸nh Giãng råi s¾p xÕp theo tr×nh tù hîp lý. Ngµy so¹n:19/9/2012 Ngµy gi¶ng:21/9/2012. Bµi 5 TiÕt 20:. Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 1. I - Mức độ cần đạt: - Gióp häc sinh «n tËp vÒ bµi v¨n tù sù. - Giúp các em thấy đợc u khuyết điểm của mình và của bạn. II- ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn chÊm bµi, lu ý nh÷ng u khuyÕt ®iÓm cña c¸c bµi lµm, vµ nhËn xÐt chÊt lîng bµi viÕt cña HS. - Ghi l¹i nh÷ng lçi cÇn ph¶i söa ch÷a, nh÷ng bµi lµm cã néi dung tèt, nh÷ng câu văn hay, những ý văn đẹp. III- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. IV- Hoạt động lên lớp: 1. ổn định tổ chức:(2 phút) 2. KiÓm tra bµi cò:.

(38) 3. Bµi míi:(38 phót) I- Nhận xét, đánh giá chung(28 phút) 1/ HS đọc lại đề GV ghi lên bảng, nêu mục đích, yêu cầu của bài viết. * Mục đích: Ôn lại kiểu bài tự sự đã học ở lớp 6, kết hợp kiểu bài biểu cảm đã học ở lớp 7. Luyện viÕt ®o¹n v¨n vµ bµi v¨n. * Yªu cÇu: - Viết đúng thể loại tự sự. - Cã sö dông yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m. - Ghi lại đợc ít nhất là một kỉ niệm đáng nhớ với ngời thân. - Diễn đạt trôi chảy, chữ viết đẹp, trình bày sạch sẽ. * Dµn ý: - Më bµi: Giíi thiÖu kØ niÖm s©u s¾cgi÷a em víi ngêi th©n. - Th©n bµi: + KÓ l¹i diÔn biÕn sù viÖc. + Xen lÉn kÓ lµ t¶ vµ béc lé c¶m xóc. - Kết bài: Nêu cảm nhận chung về kỉ niệm đó. 2/ NhËn xÐt vÒ kÕt qu¶ bµi lµm : a/ ¦u ®iÓm: - Phần lớn bài làm trình bày đợc VB đúng thể loại tự sự. - Có nhiều bài viết biết cách sử dụng các yếu tố miêu tả, biểu cảm, đánh giá xen kẽ. - Mét sè bµi ghi l¹i kØ niÖm vÒ ngêi th©n: c¶m xóc ch©n thµnh, lêi v¨n cã chän läc, diễn đạt trôi chảy, bố cục 3 phần cân đối. C¸c bµi tiªu biÓu:........................................................................................................ b/ KhuyÕt ®iÓm: - PhÇn lín hµnh v¨n viÕt kh« khan, Ýt cã c¶m xóc. - Mét sè bµi sa vµo t¶ , mét sè bµi nÆng vÒ c¶m xóc. - Sai nhiÒu lçi chÝnh t¶, lçi dïng tõ ng÷, dÊu c©u. - Mét sè bµi cã néi dung s¬ sµi. - Mét sè Ýt bµi bè côc thiÕu c©n xøng. - §Æc biÖt cã em cha biÕt c¸ch tr×nh bµy mét bµi v¨n, thêng dïng c¸c g¹ch ®Çu dßng. Cô thÓ: +HS viÕt sai nhiÒu lçi chÝnh t¶: em…............................................................ + Lçi dïng tõ, lçi dïng dÊu c©u: em............................................................... + Bµi cã bè côc kh«ng c©n xøng: em.............................................................. , +Bµi cha biÕt c¸ch tr×nh bµy: em.................................................................. + Bµi sa vµo miªu t¶ : em.................................................................. II- Tr¶ bµi cho häc sinh:(8 phót) III- Giáo viên đọc bài khá cho cả lớp nghe, trả bài cho HS, học sinh tham kh¶o bµi cña nhau.(10 phót) - Híng dÉn HS ch÷a lçi -Vµo ®iÓm sæ lín. 4. Híng dÉn tù häc:(5 phót) - ¤n l¹i lÝ thuyÕt v¨n tù sù, v¨n biÓu c¶m. - Những bài đạt điểm thấp ( dới 5) làm lại bài. - Rèn kĩ năng viết chữ để chuẩn bị cho bài viết số 2. - §äc kÜ VB vµ so¹n bµi “C« bÐ b¸n diªm”..

(39) Ngµy so¹n:19/9/2012 Ngµy gi¶ng:21/9/2012. Bµi 6 TiÕt 21: V¨n b¶n:. C« bÐ b¸n diªm (An-§ec-Xen). I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm truyện. - Sự thể hiện của tinh thần nhân đạo, tài năng nghệ thuật xuất sắc của nhà văn An-đéc-xen qua một tác phẩm tiêu biểu. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Những hiểu biết bước đầu về “người kể chuyện cổ tích” An-đéc-xen. - Nghệ thuật kể chuyện, các tổ chức các yếu tố hiện thực và mộng tưởng trong tác phẩm. - Lòng thương cảm của tác giả đối với em bé bất hạnh. 2. Kỹ năng: - Đọc diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm. - Phân tích được một số hình ảnh tương phản (đối lập, đặt gần nhau, làm nổi bật lẫn nhau). - Phát biểu cảm nghĩ về một đoạn truyện. III- ChuÈn bÞ: 1.Gi¸o viªn: -Nghiªn cøu SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi. -TËp truyÖn An- §Ðc -Xen vµ ch©n dung cña «ng. 2. H S: Đọc thêm một số truyện của An- Đéc- Xen, đọc toàn bộ truyện cô bé b¸n diªm; so¹n bµi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o. V- Hoạt động lên lớp 1. ổn định tổ chức:(1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót) GV treo b¶ng phô ghi c©u hái: L·o H¹c chÕt v×: a- Qu¸ th¬ng con. b- Qu¸ ®au khæ vµ bÕ t¾c. c- Qu¸ tù träng. d- Qua đau khổ vì đã đánh lừa một con chó mà lão yêu quý. - Em chän nguyªn nh©n nµo? Vµ gi¶i thÝch sù lùa chän cña em?.

(40) 3. Bµi míi:(32 phót) *Giíi thiÖu bµi:(2 phót) Hoạt động của GV và HS. KiÕn thøc I.§äc- chó thÝch-bè côc:(20 phót) - Yêu cầu đọc chậm, rõ, cảm thông, cố gắng 1.Đọc ph©n biÖt nh÷ng c¶nh thùc vµ ¶o ¶nh trong vµ sau tõng lÇn c« bÐ quÑt diªm. - GV đọc mẫu đoạn 1, gọi HS đọc tiếp nối 2.T¸c gi¶-t¸c phÈm đến hết VB . - §äc SGK, c¶ líp theo dâi. - Gọi học sinh đọc chú thích SGK. - Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c - Hai HS tr×nh bµy ý kiÕn. phÈm c« bÐ b¸n diªm? - Giới thiệu thêm về tác giả và đất nớc Đan - Lắng nghe GV giới thiệu. m¹ch. 3.Bè côc: - Em đã học cách tóm tắt VB tự sự, hãy kể a. Tóm tắt VB - Theo dâi SGK. tãm t¾t VB c« bÐ b¸n diªm? - §¹i diÖn tæ tr×nh bµy. - V¨n b¶n cã bè côc mÊy phÇn? ý mçi phÇn?. ? C« bÐ b¸n diªm cã hoµn c¶nh nh thÕ nµo? - Trong đêm giao thừa ấy cô bé đã làm gì và ở ®©u?. - Hình ảnh cô bé bán diêm đợc tác giả khắc häa b»ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×? H·y ph©n tÝch?. - Em h·y t×m nh÷ng h×nh ¶nh t¬ng ph¶n kh¸c trong bµi?. - Em cã nhËn xÐt g× vµ em nghÜ g× vÒ c« bÐ b¸n diªm?. b. Bè côc3 phÇn: P1- Từ đầu đến “Cứng đờ ra”: Hoµn c¶nh cña c« bÐ b¸n diªm. P2- Tiếp theo “về chầu thợng đế”: Nh÷ng lÇn quÑt diªm. P3. PhÇn cßn l¹i: C¸i chÕt cña c« bÐ b¸n diªm. II.§äc-HiÓu v¨n b¶n:(10 phót) 1.Hoµn c¶nh c« bÐ b¸n diªm: -C« bÐ må c«i mÑ, nghÌo khæ, ph¶i ®i bán diêm để kiếm sống, em ở với cha,mét ngêi cha khã tÝnh. - Đêm giao thừa. Đầu trần, chân đất dò dẫm trong đêm tối giữa trời đông gi¸ rÐt. - Em ®i b¸n diªm nhng ch¼ng ai hái mua. -Em đi bán diêm, đầu trần, chân đất, không bán đợc diêm >< Mọi ngời nghỉ ng¬i, trêi gi¸ rÐt, kh«ng d¸m vÒ nhµ, sợ bị đánh => Tơng phản, đối lập -> nh»m lµm næi bËt t×nh c¶nh hÕt søc téi nghiÖp cña em bÐ. - Em bé bụng đói >< trong phố sực nøc mïi ngçng quay; em sèng trong c¸i xã tèi t¨m >< ng«i nhµ xinh x¾n cã d©y têng xu©n bao quanh => næi bËt nçi khæ vÒ tinh thÇn cña em bÐ. => Hoàn cảnh thật đáng thơng. Đây có thể hình ảnh thực đã xẩy ra ở đất nớc §an M¹ch thêi An §Ðc Xen. Nhng còng cã thÓ lµ t×nh huèng nhµ v¨n sáng tạo nên để khắc họa câu chuyện. Cha cÇn biÕt c©u chuyÖn diÔn biÕn ra.

(41) * LuyÖn tËp: - Em h·y kÓ tãm t¾t truyªn c« bÐ b¸n diªm? - Phân tích biện pháp nghệ thuật đã dùng trong ®o¹n 1 cña t¸c gi¶?. sao, chỉ một cảnh đầu tiên đã gợi ra rất nhiều điều thơng tâm, đồng cảm trong lòng ngời đọc.. 4. Cñng cè:(5 phót) ?Em cã c¶m nhËn g× vÒ hoµn c¶nh cña c« bÐ b¸n diªm? 5. DÆn dß:(2 phót) -Tìm đọc tập truyện của An-Đéc-Xen. -§äc hÕt v¨n b¶n.so¹n hoµn chØnh. Ngµy so¹n:19/9/2012 Ngµy gi¶ng:22/9/2012. Bµi 6 TiÕt 22: V¨n b¶n:. C« bÐ b¸n diªm ( An- §Ðc –Xen). I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm truyện. - Sự thể hiện của tinh thần nhân đạo, tài năng nghệ thuật xuất sắc của nhà văn An-đéc-xen qua một tác phẩm tiêu biểu. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Những hiểu biết bước đầu về “người kể chuyện cổ tích” An-đéc-xen. - Nghệ thuật kể chuyện, các tổ chức các yếu tố hiện thực và mộng tưởng trong tác phẩm. - Lòng thương cảm của tác giả đối với em bé bất hạnh. 2. Kỹ năng: - Đọc diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm. - Phân tích được một số hình ảnh tương phản (đối lập, đặt gần nhau, làm nổi bật lẫn nhau). - Phát biểu cảm nghĩ về một đoạn truyện. III- ChuÈn bÞ: 1.Gi¸o viªn:- Nghiªn cøu kÜ SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi. - Bảng phụ, Kĩ thuật “Sơ đồ t duy” 2.HS:§äc l¹i VB, so¹n c©u hái trong SGK IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, bình giảng, kĩ thuật động não. VHoạt động lên lớp 1.ổn định tổ chức.(1phút) 2.KiÓm tra bµi cò.(5 phót) HS 1: KÓ tãm t¾t VB c« bÐ b¸n diªm? HS 2: Nªu mét sè hiÓu biÕt cña em vÒ nhµ v¨n An §Ðc Xen? 3.Bµi míi:(34 phót) *Giíi thiÖu bµi:.

(42) ở giờ trớc các em đã tìm hiểu đợc tình cảnh của cô bé bán diêm. Trong giờ học hôm nay cô sẽ giúp các em tìm hiểu về những gì cô bé đã làm và việc gì xảy ra với cô bé trong đêm giao thừa. *Néi dung bµi míi: Hoạt động của GV và HS. KiÕn thøc II.§äc-HiÓu v¨n b¶n:(25phót) - Gọi hs đọc đoạn 2. 2.Cô bé bán diêm trong đêm giao thừa: - §äc theo sù ph©n c«ng, c¶ líp theo dâi. (15phót) - Câu chuyện đợc tiếp tục nhờ chi tiết nào cứ - Đó là 5 lần em bé quẹt diêm. lÆp ®i lÆp l¹i? - Để đợc sởi ấm phần nào. Để đợc đắm - V× sao em bÐ ph¶i quÑt diªm? chìm trong thể giới ảo ảnh do em tởng tợng ra, để câu chuyện đan xen giữa thực vµ ¶o-> hÖt nh truyÖn cæ tÝch. - Lần lợt từng lần quẹt diêm, tác giả đã để - Lần 1: Hiện ra lò sởi tỏa hơi ấm dịu dµng. cho em bÐ m¬ thÊy nh÷ng c¶nh g×? - LÇn 2: B÷a ¨n sang träng, thøc ¨n ngon lµnh táa h¬ng th¬m ngµo ng¹t. - LÇn 3: C©y th«ng n« en. - Lần 4: Hình ảnh ngời bà đã mất lại xuất hiÖn. - LÇn 5: Em ®i theo bµ. - Theo em các mộng tởng của em bé đợc tác => Các mộng tởng của em đợc tác giả gi¶ s¾p xÕp nh thÓ cã hîp lÝ kh«ng? Trong s¾p xÕp nh vËy lµ rÊt hîp lÝ: Em ®ang bÞ cấc mộng tởng ấy điều nào gắn với thực tế, rét thì mơ thấy lò sởi, đang bị đói mơ điều nào chỉ là mộng tởng thuần túy? Phân thấy bữa ăn, đêm giao thừa mơ cây thông nô en, khi đã ý thức đợc em đang sống tÝch? ( trong các mộng tởng kì diệu ấy thì ảo ảnh trong đêm giao thừa thì tất nhiên em nhớ về lò sởi, bữa ăn thịnh soạn, cây thông nô en đến những ngày hạnh phúc khi bà em còn lµ g¾n víi thùc tÕ, cßn ¶o ¶nh vÒ ngêi bµ vµ sèng vµ thÕ lµ h×nh ¶nh bµ em xuÊt hiÖn. hai bµ ch¸u cÇm tay nhau bay vôt lªn th× chØ là ảo tởng. Tất cả các ảo ảnh đó là những khao kh¸t m¬ íc cña em bÐ b¬ v¬, cña nh÷ng em bé thiếu một mái ấm gia đình, thiếu tình th¬ng gi÷a con ngêi víi con ngêi. - Gọi HS đọc đoạn 3. 3. C¸i chÕt th¬ng t©m:(10 phót) - Cái chết của cô bé bán diêm đợc tác giả - Nhắc lại các tình tiết tác giả đã miêu tả trong VB. miªu t¶ nh thÕ nµo? => §©y lµ mét c¸i chÕt bi th¶m, mét c¶nh -Miªu t¶ nh vËy cã ý nghÜa g×? tợng thơng tâm nhng đợc tác giả dùng h×nh thøc nghÖ thuËt lµm gi¶m nhÑ ®i: “Trời đẹp… của mình”. - T×nh c¶m cña nhµ v¨n víi c« bÐ b¸n diªm - Nhµ v¨n göi g¾m t×nh th¬ng yªu s©u s¾c của mình đối với những em bé bất hạnh. nh thÕ nµo? - Chính niềm thơng yêu ấy đã khiến nhà - T¹i sao nãi “c« bÐ b¸n diªm” lµ mét bµi ca v¨n miªu t¶ c¸i chÕt cña em bÐ b¸n diªm vÒ lßng nh©n ¸i víi con ngêi nãi chung, víi thËt k× diÖu. Ngßi bót nh©n ¸i vµ l·ng mạn của nhà văn đã làm cho câu chuyện em bÕ nãi riªng? - Hình ảnh, chi tiết nào trong truyện làm em cảm động đau thơng vẫn nhẹ nhàng giàu chÊt th¬. cảm động nhất? Vì sao? III.Tæng kÕt(5 phót) * Gọi HS đọc phần ghi nhớ SGK. 1. Néi dung: 2. NghÖ thuËt: *Ghi nhí:(SGK) IV. LuyÖn tËp(5 phót) Bài1: Em hãy lập sơ đồ khái quát về.

(43) hoµn c¶nh vµ sè phËn c« bÐ b¸n diªm. Bµi 2: Ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em sau khi đọc truyện “Cô bé bán diêm” 4. Cñng cè :(4 phót) - Em cã suy nghÜ g× vÒ tuæi th¬ ngµy nay sau khi häc xong v¨n b¶n nµy? 5. DÆn dß:(1 phót) -N¾m ch¾c néi dung bµi häc. -§äc l¹i v¨n b¶n. -Viết đoạn văn ngắn nêu lên cảm nghĩ của em đối với cô bé bán diêm. - ChuÈn bÞ bµi: Trî tõ ,th¸n tõ.. Ngµy so¹n:22/9/2012 Ngµy gi¶ng:24/9/2012. Bµi 6 TiÕt 23. Trî tõ - th¸n tõ I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu thế nào là trợ từ và thán từ, các loại thán từ. - Nhận biết và hiểu tác dụng của trợ từ, thán từ trong văn bản. - Biết dùng trợ từ và thán từ trong các trường hợp giao tiếp cụ thể. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm trợ từ, thán từ. - Đặc điểm và cách sử dụng trợ từ , thán từ. 2. Kỹ năng: Dùng trợ từ và thán từ phù hợp trong nói và viết. III – CHUÈN BÞ - Giáo viên: Đọc kĩ SGK, SGV và tài liệu có liên quan. - Học sinh: Đọc bài trước. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V- Hoạt động lên lớp 1. ổn định tổ chức:(1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót) HS 1: Thế nào là từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội? Cho ví dụ? HS 2: Tìm 5 từ địa phơng Hà Tĩnh và 5 từ toàn dân tơng ứng? 3. Bµi míi(32 phót) * GV giíi thiÖu bµi. Hoạt động của gv và hs kiÕn thøc I. Trî tõ:(10 phót).

(44) GV treo b¶ng phô ghi vÝ dô. - Nã ¨n hai b¸t c¬m. - Nã ¨n nh÷ng hai b¸t c¬m. - Nã ¨n cã hai b¸t c¬m. ? T×m ®iÓm gièng nhau gi÷a hai c©u trªn? ? Vậy có gì khác nhau giữa 3 câu đó?. ? V× sao em biÕt?. 1.VÝ dô: - Quan s¸t b¶ng phô. - HS đọc. 2. NhËn xÐt: - Cïng th«ng b¸o mét sù viÖc: nã ¨n hai b¸t c¬m. - Kh¸c nhau vÒ s¾c th¸i biÓu c¶m. + C©u 1: chØ th«ng b¸o. + C©u 2,3: cã ý nhÊn m¹nh vµ béc lé th¸i độ. C©u 2: nh÷ng-> nhÊn m¹nh, tá ý h¬i nhiÒu. C©u 3: cã -> nhÊn m¹nh, tá ý h¬i Ýt. - Hai b¸t c¬m.. ? Tõ nh÷ng, cã ®i kÌm víi tõ ng÷ nµo? GV: từ những, có đợc gọi là trợ từ. -> Ghi nhí 1: SGK. ? VËy, trî tõ lµ nh÷ng tõ nh thÕ nµo? - HS. ? Tìm thêm các trợ từ và đặt câu với các trî tõ Êy? II. Th¸n tõ:(10 phót) 1.VÝ dô: GV treo bảng phụ ghi ví dụ, gọi HS đọc. 2.NhËn xÐt: - Nµy: gäi. ? Theo em, các từ này, a, vâng có ý nghĩa - a: thái độ tức giận. g×? - Vâng: đáp. ? Ngoài tác dụng dùng để đáp, từ vâng còn - Lễ phép. biểu thị thái độ gì của ngời nói? - Làm thành một câu độc lập. ? Các từ đó có thể đảm nhận chức vụ gì - Làm thành phần biệt lập của câu. trong c©u? - §Çu c©u. ? Vị trí của các từ đó? GV kết luận: những từ đó là thán từ. -> Ghi nhí 2: SGK. ? VËy th¸n tõ lµ g×? ? Cã mÊy lo¹i th¸n tõ? - HS. ? Hãy đặt câu có sử dụng thán từ? III. LuyÖn tËp:(10 phót) GV nhËn xÐt. Bµi tËp 1: a. ChÝnh. ? Xác định trợ từ trong các ví dụ đã cho? b. Ngay. c. Lµ. D. Nh÷ng. Bµi tËp 2: - LÊy: NhÊn m¹nh ý nghÜa kh«ng cã g×. - Nguyªn: NhÊn m¹nh ý tiÒn th¸ch Gi¶i thÝch nghÜa c¸c trî tõ trong c©u? cíi qu¸ cao. - Đến: Thể hiện thái độ hơi bất bình vì vấn đề rất vô lý. - C¶: nhÊn m¹nh ý kh«ng b×nh thêng, ¨n rÊt khoÎ. - Cø: ThÓ hiÖn sù lÆp ®i lÆp l¹i. Bµi tËp 3: - Nµy, µ, Êy, v©ng, chao «i, hìi «i. Bµi tËp 4: ? T×m th¸n tõ. a. Kìa: Sự đắc ý. Ha ha: Kho¸i chÝ. Xác định những cảm xúc mà thán từ bộc ¸i ¸i: Van xin. lé? b. Than «i: Tá ý nuèi tiÕc. 4. Cñng cè:(5 phót) ? ThÕ nµo lµ trî tõ, th¸n tõ. 5. DÆn dß:(2 phót).

(45) - Häc thuéc ghi nhí. - Lµm bµi tËp 4,5. - T×m hiÓu bµi: Miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù.. Bµi 6 TiÕt 24:. Ngµy so¹n:26/ 9/2011. Ngµy gi¶ng:29/9/2011.. Miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nhận ra và hiểu vai trò của các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản tự sự. - Biết cách đưa các yếu tố miêu tả, biểu cảm vào bài văn tự sự. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Vai trò của yếu tố kể trong văn bản tự sự. - Vai trò của các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản tự sự. - Sự kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu lộ tình cảm trong văn bản tự sự. 2. Kỹ năng: - Nhận ra và phân tích được tác dụng của các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong một văn bản tự sự. - Sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong làm văn tự sự. III-ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: b¶ng phô. 2. Häc sinh: §äc kÜ bµi míi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. IV.Hoạt động lên lớp 1. ổn định tổ chức:(1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò(5 phót) ? Nh¾c l¹i vai trß cña yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n tù sù? 3.Bµi míi:(32 phót) * Giíi thiÖu bµi: (2 phót) Trong văn tự sự yếu tố miêu tả và biểu cảm đóng vai trò quan trọng . Vậy cần kết hợp các yếu tố đó nh thế nào? Ta sẽ đi vào tìm hiểu. * Néi dung bµi míi(30 phót) Hoạt động của gv và hs kiÕn thøc I. Sù kÕt hîp c¸c yÕu tè kÓ, t¶ vµ biÓu lé t×nh c¶m trong v¨n b¶n tù sù.(15 phót) GV treo b¶ng phô ghi ®o¹n v¨n trong 1. VÝ dô: SGK. - HS đọc. 2. NhËn xÐt: ? Xác định các yếu tố tự sự (việc lớn, - Sự việc lớn: Kể lại cuộc gặp gỡ cảm viÖc nhá) trong ®o¹n v¨n? động của bé Hồng với mẹ..

(46) - Sù viÖc nhá: MÑ vÉy t«i, t«i ch¹y theo mÑ, mÑ kÐo lªn xe, t«i oµ khãc, mÑ khãc theo, t«i ngåi bªn mÑ, ng· ®Çu vµo c¸ch tay mÑ, quan s¸t g¬ng mÑ. ? Xác định các yếu tố miêu tả trong - Tôi thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, ríu ®o¹n v¨n? c¶ ch©n l¹i, mÑ t«i kh«ng cßm câi, g¬ng mặt vẫn tơi sáng với đôi mắt trong và nớc da mịn... ? Xác định những yếu tố biểu cảm?. - Hay t¹i sù sung síng ... sung tóc - T«i thÊy ... th¬m tho mét c¸ch l¹ thêng - Ph¶i bÐ l¹i ... ªm dÞu v« cïng.. ? Trong ®o¹n v¨n, c¸c yÕu tè nµy - §an xen vµo nhau mét c¸ch hµi hoµ đứng tách biệt hay đan xen vào tạo nên một mạch văn nhất quán. nhau? - HS. ? Em thö lîc bá yÕu tè miªu t¶ vµ biểu cảm trong đoạn văn, chép lại - Khô khan, không gây xúc động cho yÕu tè tù sù thµnh 1 v¨n b¶n? ngời đọc. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ v¨n b¶n nµy? - Văn bản sinh động, hấp dẫn đa ngời ? Qua đó, em thấy trong văn tự sự đọc đến những suy nghĩ, liên tởng, rút yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m cã vai trß ra bµi häc bæ Ých. nh thÕ nµo? - Kh«ng - Vu v¬, khã hiÓu ? Nhng nÕu chØ tån t¹i yÕu tè biÓu c¶m vµ miªu t¶ th× ®o¹n v¨nse nh thÕ => Ghi nhí: SGK. - Häc sinh. nµo? ? Hãy đọc phần đọc thêm sách giáo khoa? ? Qua phần đọc thêm em rút ra kết luËn g×?. - Trong t¹o lËp v¨n b¶n, c¸c yÕu tè kÓ + t¶ + biÓu c¶m thêng ®an xen vµo nhau. II. LuyÖn tËp:(15 phót) Bµi tËp 1. - Häc sinh thùc hiÖn. ? T×m ®o¹n v¨n cã s÷ dông yÕu tè kÓ + t¶ + biÓu c¶m trong c¸c v¨n b¶n: L·o H¹c, T«i ®i häc ... -. Gi¸o viªn nhËn xÐt, cho ®iÓm.. Bµi tËp 2. - Häc sinh. ? KÓ l¹i gi©y phót ®Çu tiªn khi gÆp l¹i ngêi th©n? 4,Cñng cè:( 5 phót) ?Vai trß cña yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n tù sù. 5.DÆn dß:(2 phót) - Häc thuéc ghi nhí. - Lµm bµi tËp 2. - So¹n: “§¸nh nhau víi cèi xay giã”..

(47) Ngµy. so¹n:29/9/2011. Ngµy. gi¶ng:3/10/2011. Bµi 7 TiÕt 25: V¨n b¶n:. §¸nh nhau víi cèi xay giã (TrÝch: §«n-ki-h«-tª cña XÐc-van-tÐt). I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Cảm nhận đúng về các hình tượng và cách xây dựng các nhân vật này trong đoạn trích. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG: 1. Kiến thức: - Đặc điểm thể loại truyện với nhân vật, sự kiện, diễn biến truyện qua một đoạn trích trong tác phẩm Đôn Ki-hô-tê. - Ý nghĩa của các cặp nhân vật bất hủ mà Xéc -van - tét đã góp vào văn học nhân loại: Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa. 2. Kỹ năng: - Nắm bắt diễn biến của các sự kiện trong đoạn trích. - Chỉ ra được những chi tiết tiêu biểu cho tính cách mỗi nhân vật (Đôn Ki-hôtê và Xan-chô Pan-xa) được miêu tả trong đoạn trích. III.CHUẨN BỊ: Giáo viên: Nghiên cứu SGK, SGV và tài liệu tham khảo. Ảnh nhà văn Xec- Van- Tec. Kĩ thuật “Sơ đồ tư duy” Học sinh: Soạn bài. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. IV.Hoạt động lên lớp 1. ổn định tổ chức:(1 phỳt) 2.KiÓm tra bµi cò:(5 phót) ? T×m biÖn ph¸p nghÖ thuËt mµ t¸c gi¶ sö dông träng v¨n b¶n C« bÐ b¸n diêm và tác dụng của biện pháp nghệ thuật đó? 3.Bµi míi:(32 phót) * Giíi thiÖu bµi:(2 phót) Tây Ban Nha là đất nớc ở phía Tây Âu, trong thời đại Phục hng (thế kỉ XIV - XVI) đất nớc này đã sản sinh ra một nhà văn vĩ đại Xéc-van-tét(1547 1616) với tác phẩm bất hủ - bộ tiểu thuyết Đôn Ki- hô- tê ( 1605 - 1615). * Các hoạt động:(30 phút) Hoạt động của gv và hs kiÕn thøc GV gọi HS đọc phần tóm tắt I. Đọc - chú thích-bố cục: truyÖn. 1. §äc, tãm t¾t ®o¹n trÝch: GV hớng dẫn đọc: ngây thơ, tự.

(48) tin xen hµi híc. - HS đọc. ? H·y tãm t¾t v¨n b¶n kho¶ng 7-8 dßng? - HS. 2. T¸c gi¶, t¸c phÈm: GV gọi HS đọc phần chú thích ở - Mi-ghen. Xéc-van-tét(1547 - 1616), là SGK. nhà văn Tây Ban Nha vĩ đại. ? Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ cuéc - §«n Ki-h«-tª lµ bé tiÓu thuyÕt bÊt hñ. đời và sự nghiệp của nhà văn - Đoạn trích học thuộc chơng VIII. XÐc-van-tÐt? GV híng dÉn HS t×m hiÓu mét *. Tõ khã: SGK. sè tõ khã. 3. Bè côc: - 3 phÇn: ? V¨n b¶n cã thÓ chia lµm mÊy - DiÔn biÕn sù viÖc: tríc, trong vµ sau khi ®o¹n? Đôn Ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió. ? Dùa vµo ®©u em chia nh vËy? - §«n Ki-h«-tª vµ Xan-ch« pan-xa. II. §äc - T×m hiÓu v¨n b¶n: 1. Nh©n vËt §«n Ki-h«-tª: ? §o¹n trÝch cã nh÷ng nh©n vËt - Mét l·o quý téc ngÌo, tr¹c 50 tuæi. nµo? - Mª truyÖn kiÕm hiÖp. - QuyÕt t©m trë thµnh hiÖp sÜ. ? Nªu vµi nÐt vÒ nh©n vËt nµy? - Lêi nãi: gäi nh÷ng chiÕc xay giã lµ nh÷ng tªn khæng lå quû qu¸i, hung ¸c. ? Hãy đọc phần 1? - Suy nghÜ: cÇn ph¶i diÖt trõ b»ng bµn ? Để chứng tỏ con ngời hiệp sĩ, tay, tài nghệ và ý chí của hiệp sĩ Đôn KiĐôn Ki-hô-tê đã có những lời hô-tê xứ Man-tra. nói, suy nghĩ và hành động nh - Hành động: xông vào cối xay gió. thÕ nµo? -> §iªn rå ngí ngÈn. - Vừa có chỗ buồn cời đáng chê, vừa có ? Em có suy nghĩ gì về những chỗ cao quý, tốt đẹp. hành động? - Qu¸ mª chuyÖn kiÕm hiÖp. - §¸ng cêi: + Cèi xay giã -> tªn khæng lå hung ¸c. ? V× sao §«nKi-h«-tª cã suy + Bá qua lêi khuyªn cña Xan-ch«. nghÜ ®iªn rå nh vËy? - §¸ng khen: ? Hãy phân tích chổ đáng cời, + Lí tởng cao đẹp đáng chê và chổ tốt đẹp đó? + Kiªn cêng, dòng c¶m.. GV: KÕt qu¶ cña cuéc chiÕn Êy nh thÕ nµo chóng ta t×m hiÓu ë tiÕt sau .. - HS nªu c¶m nhËn.. 4. Cñng cè:(5 phót) Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt §«n Ki- h«- tª? 5. DÆn dß:(1 phót) - N¾m néi dung ohÇn võa häc. - So¹n kÜ phÇn cßn l¹i..

(49) Chó ý: Gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ huËt kÓ chuyÖn cña t¸c gi¶.. Bµi 7 TiÕt 26: V¨n b¶n:. giã. Ngµy so¹n: 30/9/2011 Ngµy gi¶ng:3/10/2011. §¸nh nhau víi cèi xay (TrÝch” §«n Ki-h«-tª” cña XÐc-van-tec). I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Cảm nhận đúng về các hình tượng và cách xây dựng các nhân vật này trong đoạn trích. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG: 1. Kiến thức: - Đặc điểm thể loại truyện với nhân vật, sự kiện, diễn biến truyện qua một đoạn trích trong tác phẩm Đôn Ki-hô-tê. - Ý nghĩa của các cặp nhân vật bất hủ mà Xéc -van - tét đã góp v ào văn học nhân loại: Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa. 2. Kỹ năng: - Nắm bắt diễn biến của các sự kiện trong đoạn trích. - Chỉ ra được những chi tiết tiêu biểu cho tính cách mỗi nhân vật (Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa) được miêu tả trong đoạn trích. III. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn:B¶ng so s¸nh hai nh©n vËt, Phiếu học tập. 2. Häc sinh:- So¹n vµ t×m hiÓu bµi ë nhµ. - Tìm đọc tác phẩm Đôn Ki-hô-tê. IV.Hoạt động lên lớp: 1.ổn định tổ chức:(1 phút) 2.KiÓm tra bµi cò:(3 phót) ? H·y tãm t¾t phÇn 1 cña v¨n b¶n vµ nhËn xÐt vÒ nh©n vËt §«n Ki-h«-tª qua đoạn đó? 3.Bµi míi:(34 phót) * Giíi thiÖu bµi:(1 phót) Đôn Ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió, cuộc chiến diễn ra nh thế nào? Kết qu¶ ra sao? H«m nay chóng ta t×m hiÓu. * Các hoạt động:(33 phút) Hoạt động của gv và hs kiÕn thøc II. §äc - T×m hiÓu v¨n b¶n: (tiÕp) 1. Nh©n vËt §«n Ki-h«-tª:(17 phót) ? Cuéc chiÕn chèng nh÷ng kÎ hung - ThÊt b¹i nhanh chãng vµ thÓ th¶m. ¸c cña §«n Ki-h«-tª nh thÕ nµo? ? H·y t×m nh÷ng chi tiÕt chøng tá - Gi¸o g·y. ®iÒu nµy? - Ngêi ng· nh trêi gi¸ng. - Ngùa to¹c n÷a vai. ? Mặc dù vậy nhng thái độ của Đôn - Coi thất bại chẳng thấm vào đâu, cố Ki-h«-tª ra sao? chÞu ®©u..

(50) - NghÜ: thÊt b¹i do ph¸p thuËt xÊu xa cña ph¸p s phï thuû. - Tin vµo tµi n¨ng cña m×nh. - Tèt: tinh thÇn, ý thøc cao c¶. ? Qua đó, em thấy nét tính cách nào - Đáng chê: mê muội, điên rồ trong suy của Đôn đợc bộc lộ rõ hơn nữa? nghÜ. ? Tính cách đó còn đợc thể hiện nh - Không quan tâm đến ăn, uống, ngủ; thế nào trên con đờng đi tiếp của nghĩ tới tính nơng. hai thầy trò và trong đêm hai ngời ë díi vßm c©y? - Mª truyÖn kiÕm hiÖp -> hoang tëng, mª ? Nªu vµi nhËn xÐt vÒ §«n Ki-h«-tª muéi thµnh dë ngêi. ë ®o¹n nµy? - Cao thîng, trong s¹ch, dòng c¶m, sèng hÕt m×nh v× lÝ tëng hiÖp sÜ. - Gãp cho nÒn v¨n häc T©y Ban Nha vµ ? Thµnh c«ng cña nhµ v¨n khi x©y thÕ giíi mét hinhg tîng nh¹ hiÖp sÜ, ph¶n dùng nh©n vËt nµy lµ g×? hiÖp sÜ. -> Phª ph¸n truyÖn kiÕm hiÖp. 2. Gi¸m m· Xan-ch« Pan-xa:(13 phót) ? Song hµnh cïng §«n Ki-h«-tª lµ ai? - §èi lËp hoµn toµn víi §«n Ki- h«-tª. ? §©y lµ nh©n vËt nh thÕ nµo? ? So sánh sự đối lập đó? GV ph¸t phiÕu häc tËp. C¸c đặc Đôn Ki- Xan-chô ®iÓm h«-tª pan-xa Ngo¹i h×nh Cìi Môc đích chuyÕn ®i Hành động. Cao, gÇy Ngùa gÇy v× lÝ táng cao đẹp hoang tëng. Lïn, bÐo Lõa thùc dông tØnh t¸o. GV híng dÉn HS ®iÒn vµo phiÕu häc tËp. ? Nghệ thuật mà tác giả sử dụng để -> Làm nổi bật hai nhân vật trái ngợc miªu t¶ lµ g×? Cã t¸c dông nh thÕ nhau vÒ mäi mÆt-> t¹o sù hÊp dÉn cã một không hai trong văn học trung đại nµo? T©y Ban Nha vµ thÕ giíi. ? Qua v¨n b¶n em rót ra ®uîc - HS rót ra ghi nhí. III. Ghi nhớ: HS đọc.(3 phút) nh÷ng bµi häc bæ Ých g×?. 4. Cñng cè:(6 phót) - Lập sơ đồ thể hiện hình ảnh hai nhân vật trong đoạn trích. - Cảm nghĩ của em khi đọc xong đoạn trích “Đánh nhau với cối xay gió” 5. Dặn dò:(1 phút) - Häc thuéc ghi nhí. - Lµm bµi tËp củng cè vµo vë. - §äc kÜ bµi : T×nh th¸i tõ..

(51) Bµi 7 TiÕt 27:. Ngµy so¹n: 3/10/2011. Ngµy gi¶ng: 6/10/2011.. T×nh th¸i tõ.. I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu thế nào là tình thái từ. - Nhận biết và hiểu tác dụng của tình thái từ trong văn bản. - Biết sử dụng tình thái từ phù hợp với tình huống giao tiếp. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm và các loại tình thái từ. - Cách sử dụng tình thái từ. 2. Kỹ năng: Dùng tình thái từ phù hợp với yêu cầu giao tiếp. III- ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: - Nghiªn cøu SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi. - Bảng phụ, phiếu học tập, kĩ thuật” Sơ đồ t duy”. 2. Häc sinh: §äc tríc bµi. IV.Hoạt động lên lớp 1.ổn định tổ chức:(1 phút) 2.KiÓm tra bµi cò: (5 phút) C©u 1: Nªu ®iÓm kh¸c nhau gi÷a trî tõ vµ th¸n tõ? C©u 2: GV treo b¶ng phô Trong các từ viết bằng mực đỏ sau, từ nào là trợ từ, thán từ? a. Ai mµ biÕt viÖc Êy. b. Tôi đã bảo với anh rồi mà! c. Nµo! Chóng ta ®i. d. Nhanh lªn nµo! 3.Bài mới:(34 phút) * Giới thiệu bài:(1 phút) Hôm trước các em đã được tìm hiểu về trợ từ, thán từ.Giờ học hôm nay cô sẽ hướng dẫn các em tìm hiêu về tình thái từ. * Néi dung bµi míi:(33 phót). Hoạt động của GV và HS GV treo b¶ng phô ghi 2 nhãm vÝ dô. Nhãm a: 1, MÑ ®i lµm råi. 2, Anh ®i. 3, Em bé ấy đáng thơng. 4, Em chµo c«. Nhãm b: 1, MÑ ®i lµm råi µ? 2, Anh ®i ®i! 3, Em bé ấy đáng thơng thay! 4, Em chµo c« ¹! ? C¸c cÆp c©u cña nhãm a vµ nhãm b cã g× kh¸c nhau?. KiÕn thøc I.. Chøc n¨ng cña t×nh th¸i tõ (13 phót) 1. VÝ dô: HS đọc, theo dõi.. 2.NhËn xÐt: - C¸c c©u ë nhãm b cã thªm c¸c tõ: µ, ®i, thay, ¹..

(52) ? So s¸nh c¸c cÆp c©u ë hai nhãm? ? Em thÊy c©u 1 ë nhãm b cã g× kh¸c víi c©u 1 ë nhãm a? ? Tõ µ cã t¸c dông g×? ? C©u 2 ë nhãm b cã g× kh¸c víi c©u 2 ë nhãm a ? ? T¸c dông cña tõ ®i? ? Câu 3 của nhóm b từ thay đợc thêm vào có tác dông g×? ? H·y so s¸nh c©u 4 ë nhãm a vµ c©u 4 ë nhãm b? ? Điều đó đợc tạo nên bởi yếu tố nào? ? Từ ạ là yếu tố đợc thêm vào trong câu với tác dông g×? GV: Những từ à, đi, thay, ạ đợc gọi là những t×nh th¸i tõ. ? VËy thÕ nµo lµ t×nh th¸i tõ? T×nh th¸i tõ cã chøc n¨ng nh thÕ nµo trong c©u?. - Các câu ở nhóm a là câu trần thuật đơn. - C©u 1 cña nhãm b: thªm tõ µ -> kiÓu c©u thay đổi-> Câu nghi vấn. - Tõ µ lµ yÕu tè cÊu t¹o c©u nghi vÊn. - Có thêm từ đi ->Kiểu câu thay đổi-> Câu cÇu khiÕn. - Tõ ®i lµ yÕu tè cÊu t¹o c©u cÇu khiÕn. - T¹o c©u c¶m th¸n. Tõ thay lµ yªu tè cÊu t¹o c©u c¶m th¸n. - Giống: đều là lời chào. - Khác: Câu 4 ở nhóm b thể hiện mức độ lÔ phÐp cao h¬n. - Tõ ¹. - BiÓu thÞ s¾c th¸i t×nh c¶m cña ngêi nãi.. - Tình thái từ là những từ đợc thêm vào trong câu để cấu tạo câu nghi vấn, câu cÇu khiÕn, c©u c¶m th¸n vµ biÓu thÞ s¾c th¸i t×nh c¶m cña ngêi nãi. * 4 lo¹i: + TTT nghi vÊn: µ, , chø, ch¨ng... ? C¨n cø vµo chøc n¨ng cña t×nh th¸i tõ ngêi ta + TTT cÇu khiÕn: ®i, víi, nµo... chia t×nh th¸i tõ ra lµm mÊy lo¹i ? §ã lµ nh÷ng + TTT c¶m th¸n: thay, sao... lo¹i nµo? + TTT biÓu thÞ s¾c th¸i t×nh c¶m: ¹, nhÐ, mµ, vËy.. => Ghi nhớ 1: HS đọc. ? H·y nªu mét sè t×nh th¸i tõ ë mæi lo¹i? - HS. GV: §©y lµ néi dung cña ghi nhí 1. ? Hãy đặt câu với các tình thái đó? - HS lên bảng đánh dấu. GV: CÇn lu ý tÝnh th¸i tõ víi c¸c tõ lo¹i kh¸c do hiện tợng đồng âm. II. Sö dông t×nh th¸i tõ:(10 phót) Bµi tËp nhanh: GV treo b¶ng phô ghi bµi tËp 1. GV gäi HS lªn b¶ng lµm. GV treo b¶ng phô ghi vÝ dô. Cho c¸c c©u sau: 1. Chµo thÇy µ! 2. Bµ gióp ch¸u mét tay nhÐ ! 3. ChiÒu nay, b¹n sang nhµ m×nh ch¬i ¹! ? Xác định các tình thái từ đợc sử dụng trong các câu đó? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch dïng t×nh th¸i tõ trong các câu đó? ? Em h·y thay c¸c t×nh th¸i tõ phï hîp? GV: Híng dÉn HS ph©n tÝch c¸c vÝ dô trªn vµ thay c¸c t×nh th¸i tõ phï hîp. ? VËy, khi sö dông t×nh th¸i tõ ta cÇn chó ý ®iÒu g×? GV: §©y lµ néi dung cña bµi häc 2. GV lu ý HS cÇn biÕt sö dông t×nh th¸i tõ phï hợp để tạo sự lịch sự, tế nhị trong giao tiếp. VÝ dô: C¸c em gÆp c« gi¸o hoÆc thÇy gi¸o thêng chµo céc lèc; khi tr¶ lêi ngêi lín còng thiÕu lÔ phÐp -> CÇn sö dông t×nh th¸i tõ ¹. GV gọi HS đọc yêu cầu. ? Gi¶i thÝch c¸c t×nh th¸i tõ in ®Ëm trong c¸c c©u đó?. - µ, nhÐ, ¹. - Cha phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp, quan hÖ tuæi t¸c vµ thø bËc x· héi... - HS - ¹, ¹, nhÐ. -> Cần chú ý đến hoàn cảnh giao tiếp, quan hÖ tuæi t¸c, thø bËc x· héi... => Ghi nhớ 2: HS đọc.. III. LuyÖn tËp:(10phót) Bµi tËp 2: a, Chø: nghi vÊn, trong trêng hîp ®iÒu muốn hỏi đã có phần đợc khẳng định. b. Chứ: nhấn mạnh điều vừa khẳng định..

(53) c. : hỏi với thái độ ngạc nhiên, phân vân. d. Nhỉ: thái độ thân mật. e. Nhé: dặn dò , thái độ thân mật. g. Vậy: thái độ miễn cỡng. h. Cơ mà: thái độ thuyết phục. Bµi tËp 3: - HS đặt câu, đọc trớc lớp.. ? Em hãy đặt câu với các tình thái từ: mà, đấy chø lÞ, th«i, c¬, vËy. GV nhËn xÐt, bæ sung.. 4. Cñng cè:(4 phót) - Lập sơ đồ chức năng và phân loại tình thái từ. 5, DÆn dß:(1 phót) - Häc thuéc phÇn ghi nhí. - Lµm bµi tËp 4, 5. - §äc tríc bµi: LuyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m..

(54) Ngµy so¹n: 3/10/2012 Ngµy gi¶ng: 5/10/2012. Bµi 7. TiÕt 28 :. LuyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶, biÓu c¶m I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Vận dụng kiến thức về các yếu tố, biểu cảm trong văn bản tự sự, thực hành viết đoạn văn tự sự có sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Sự kết hợp các yếu tố kể, và biểu lộ tình cảm trong văn bản tự sự. 2. Kỹ năng: - Thực hành sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong làm văn kể chuyện. - Viết đoạn văn tự sự có sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm có độ dài khoảng 90 chữ. III- ChuÈn bÞ - GV : Gi¸o ¸n, b¶ng phô - HS : ChuÈn bÞ bµi IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: V- Hoạt động lên lớp 1. ổn định tổ chức:(1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót) - Cho biÕt vai trß, t¸c dông cña yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m trong v¨n TS. - Ch÷a BTVN 3. Bµi míi:(34 phót) * Giíi thiÖu bµi:(1 phót) Qua bài xây dựng đoạn văn trong văn bản, các em đã biết cách xây dựng đoạn văn rồi. Hôm nay các em hãy vận dụng kiến thức đã học để luyện tập viết đoạn văn tự sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. * Néi dung bµi míi:(33 phót). KiÕn thøc I. Từ sự việc và nhân vật đến đoạn văn TS có yếu tố miêu tả và biểu cảm:(15phút) - C¸c bíc XD ®o¹n v¨n TS cã sö dông yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m B1 : Lùa chän sù viÖc chÝnh B2 : Lùa chän ng«i kÓ B3 : Xác định thứ tự kể B4 : Xác định yếu tố miêu tả, biểu cảm dùng trong đoạn văn (viết bao nhiêu, ở vị trí nào) B5 : ViÕt thµnh ®o¹n v¨n II. LuyÖn tËp:(18 phót).

(55) Bµi 1 : B1 : L·o H¹c sang b¸o cho «ng Gi¸o biÕt vÒ viÖc b¸n chã. B2 : Ng«i kÓ : Thø nhÊt («ng Gi¸o) B3 : Thø tù kÓ : - T«i ®ang ngåi nghÜ ngîi… l·o H¹c - L·o H¹c sang ch¬i kÓ lÓ vÒ viÖc b¸n chã. -Lão Hạc kể là chính, có cả lời của nhân vật tôi (Cuộc đối thoại) B4 : + YÕu tè miªu t¶ : miªu t¶ t©m tr¹ng, h×nh d¸ng cña t«i vµ l·o H¹c khi kÓ vÒ viÖc b¸n chã. + Biểu cảm : Tình cảm của tôi khi nghe lão kể – tình cảm của lão Hạc đối với con Vµng. B5 : ViÕt ®o¹n Bµi 2 : - T×m ®o¹n v¨n t¬ng øng + Chñ yÕu : L·o cêi nh mÕu,l·o hu hu khãc. + Nam Cao đã sử dụng rất sinh động sự đau đớn quằn quại về tinh thần của nhân vật lão Hạc trong giây phút ân hận xót xa vì bằng này tuổi đầu rồi mà còn đánh lừa con chó  khắc sâu tâm trí ngời đọc về hình ảnh lão Hạc. 4. cñng cè:(4 phót) Nh¾c l¹i c¸c bíc viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÎu c¶m. 5.DÆn dß:(1 phót) - Häc bµi. - Hoµn thµnh BT vµo vë bµi tËp. - So¹n : “ ChiÕc l¸ cuèi cïng ”.. Bµi 8 TiÕt 29:. Ngµy so¹n: 3/10/2012 Ngµy gi¶ng: 5/102012. V¨n b¶n: ChiÕc l¸ cuèi cïng (O.Hen-ri) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được tấm lòng yêu thương những người nghèo khổ của nhà văn được thể hiện trong truyện. - Thấy được nghệ thuật kể chuyện độc đáo, hấp dẫn của tác giả O Hen-ri. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Nhân vật, sự kiện, cốt chuyện trong một tác phẩm truyện ngắn hiện đại Mĩ. - Lòng cảm thông, sự sẻ chia giữa những nghệ sĩ nghèo..

(56) - Ý nghĩa của tác phẩm nghệ thuật vì cuộc sống của con người. 2. Kỹ năng: - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong tác phẩm tự sự để đọc – hiểu tác phẩm. - Phát hiện, phân tích đặc điểm nổi bật về nghệ thuật kể chuyện của nhà văn. - Cảm nhận được ý nghĩa nhân văn sâu sắc của truyện. III. CHUÈN BÞ: 1. Gi¸o viªn - TËp truyÖn ng¾n cña nhµ v¨n Mü O.Hen- ri. - Tranh minh ho¹ “ChiÕc l¸ cuèi cïng”. 2. Häc sinh:Tãm t¾t ng¾n gän v¨n b¶n. - So¹n bµi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o. V. HO¹T §éNG L£N LíP: 1. ổn định tổ chức:(1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót) - HS 1: Ph©n tÝch u vµ nhîc ®iÓm cña hai nh©n vËt: §«n Ki- h« -tª vµ gi¸m m· Xan-ch« Pan -xa trong ®o¹n trÝch “§¸nh nhau víi cèi xay giã”? - HS 2: Em rút ra đợc bài học gì qua hai nhân vật ấy? 3. Bµi míi:(34 phót) *. Giíi thiÖu bµi:(2 phót) Văn học Mỹ là một nền văn học trẻ với nhiều nhà văn kiệt xuất nh Hê-miguây, Giắc Lơn-đơn...Trong số đó, tên tuổi O.Hen-ri nổi bật lên nh một tác giả truyÖn ng¾n tµi danh. H«m nay, chóng ta sÏ biÕt vÒ «ng qua truyÖn ng¾n “ChiÕc l¸ cuèi cïng”. *.Néi dung bµi míi:(32 phót) Hoạt động của GV và HS KiÕn thøc I. §äc - T×m hiÓu chó thÝch:(20 phót) Yªu cÇu: - Chó ý lêi c¸c nh©n vËt. 1. §äc, kÓ: - Đoạn cuối cần đọc xúc động. - HS đọc tiếp. - GV đọc mẫu. - HS tãm t¾t - nhËn xÐt. - Gi«n-xi. - Xác định nhân vật chính của văn b¶n? 2. Chó thÝch: a, T¸c gi¶: - Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ nhµ v¨n O Hen- -O Hen- ri(1862- 1910),lµ nhµ v¨n MÜ, chuyªn viÕt truyÖn ng¾n. ri? b, T¸c phÈm: - Em biÕt g× vÒ nh÷ng t¸c phÈm cña -¤ng cã nhiÒu truyÖn ng¾n rÊt hay. -T¸c phÈm cña «ng nhÑ nhµng nhng to¸t lªn tinh «ng? thÇn nh©n v¨n cao c¶, t×nh yªu th¬ng gi÷a nh÷ng ngêi nghÌo khæ. - Nêu vị trí đoạn trích mà các em đợc -Đoạn trích này là phần cuối của truyện ngắn: “ChiÕc l¸ cuèi cïng” häc? 3. Bè côc: * 3 ®o¹n: - T¸ch ®o¹n v¨n b¶n theo c¸c phÇn nội dung liên quan đến nhân vật Giôn- - Đoạn1: Từ đầu...đến “Kiểu Hà Lan”: Giôn-xi đợi cái chết. xi? - Đoạn 2: Tiếp ...đến “vịnh Na- plơ:Giôn-xi vợt qua c¸i chÕt. - §o¹n 3: Cßn l¹i: BÝ mËt cña chiÕc l¸ cuèi cïng. II. T×m hiÓu ®o¹n trÝch:(12 phót) 1. Giôn-xi đợi cái chết. - T×nh tr¹ng cña Gi«n-xi nh thÕ nµo?.

(57) - T×nh tr¹ng Êy khiÕn c« ho¹ sÜ cã t©m tr¹ng g×? - Suy nghÜ cña Gi«n-xi :”Khi chiÕc l¸ cuối cùng rụng thì cùng lúc đó cô sẻ chết” đã nói lên điều gì? - Con ngêi yÕu ®uèi, tuyÖt väng nh Gi«n-xi gîi cho em c¶m xóc g×? - HS đọc đoạn 2. - Sau một đêm ma gió dữ dội, chiếc mành đợc kéo lên, Giôn-xi phát hiện ®iÒu g× ? - Theo em, Giôn-xi đã cảm nhận đợc ®iÒu g× tõ chiÕc l¸ cuèi cïng vÉn cßn đó? - Từ đó Giôn-xi đã có sự thay đổi nh thÕ nµo? - Theo em, v× sao mét con ngêi cã thÓ vît lªn c¸i chÕt chØ v× chiÕc l¸ máng manh vÉn cßn sèng trªn c©y?. - BÖnh nÆng. - NghÌo tóng. - Ch¸n n¶n, tuyÖt väng. => Mét c« g¸i yÕu ®uèi, tuyÖt väng, Ýt nghÞ lực, đáng thơng. - HS tù béc lé. 2. Gi«n-xi vît qua c¸i chÕt - Chiếc lá thờng xuân vẫn còn đó. - Sức sống mãnh liệt, bền bỉ chứa đựng trong chiÕc l¸ máng manh. - Nhu cầu sống trỗi dậy: xin cháo, đòi soi gơng, muèn vÏ vÞnh Na-pl¬. - Sù gan gãc, kiªn cêng chèng chäi víi thiªn nhiên khắc nghiệt để bám lấy sự sống của chiếc lá đã khơi dậy nhiệt tình sống trong Giôn-xi. - Con ngêi cã thÓ tù ch÷a bÖnh cho m×nh b»ng nghÞ lùc, b»ng t×nh yªu cuéc sèng.. 4. Cñng cè:(4 phót) 1. Ai lµ nh©n vËt chÝnh cña t¸c phÈm “ChiÕc l¸ cuèi cïng”? 2. Truyện đợc viết theo thể loại nào? 5. DÆn dß:(1 phót) - Tìm hiểu tấm lòng của Xiu và cụ Bơ-men đối với Giôn-xi. - NghÖ thuËt viÕt truyÖn cña nhµ v¨n Mü O.Hen-ri. ……………………………………………………………. Ngµy so¹n: 5/10/2012 Ngµy gi¶ng: 6/10/2012. Bµi 8 TiÕt 30:. V¨n b¶n: ChiÕc l¸ cuèi cïng (O.Hen-ri) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Hiểu được tấm lòng yêu thương những người nghèo khổ của nhà văn được thể hiện trong truyện. - Thấy được nghệ thuật kể chuyện độc đáo, hấp dẫn của tác giả O Hen-ri. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG: 1. Kiến thức - Nhân vật, sự kiện, cốt chuyện trong một tác phẩm truyện ngắn hiện đại Mĩ. - Lòng cảm thông, sự sẻ chia giữa những nghệ sĩ nghèo. - Ý nghĩa của tác phẩm nghệ thuật vì cuộc sống của con người..

(58) 2. Kỹ năng: - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong tác phẩm tự sự để đọc – hiểu tác phẩm. - Phát hiện, phân tích đặc điểm nổi bật về nghệ thuật kể chuyện của nhà văn. - Cảm nhận được ý nghĩa nhân văn sâu sắc của truyện. III. CHUÈN BÞ: 1. Gi¸o viªn:- TËp truyÖn ng¾n cña nhµ v¨n Mü O.Hen- ri. - Tranh minh ho¹ “ChiÕc l¸ cuèi cïng”. 2. Häc sinh:- Tãm t¾t ng¾n gän v¨n b¶n. - So¹n bµi IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o. V. HO¹T §éNG L£N LíP 1 .ổn định tổ chức: (1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò: (5 phót) - HS 1: Tãm t¾t ng¾n gän v¨n b¶n “ChiÕc l¸ cuèi cïng”. - HS 2: V× sao Gi«n-xi khái bÖnh? ViÖc Gi«n-xi khái bÖnh nãi lªn ®iÒu g×? 3 .Bµi míi: (34 phót) *. Giíi thiÖu bµi:(2 phót) Gi«n-xi lµ m«t c« g¸i yÕu ®uèi, Ýt nghÞ lùc, tuyÖt väng, ch¸n n¶n, muèn tõ gi· cuộc đời vì bệnh tật và nghèo túng. Nhng rồi, chiếc lá cuối cùng vẫn còn trên cây đã kh¬i dËy nhiÖt t×nh sèng trong c«. V× sao trong ma giã d÷ déi nh vËy mµ chiÕc l¸ vÉn kh«ng rông? BÝ mËt Êy h«m nay chóng ta sÏ t×m hiÓu. *. Néi dung bµi míi:(32 phót) Hoạt động của GV và HS KiÕn thøc II. T×m hiÓu v¨n b¶n: 1. Giôn-xi đợi cái chết: 2. Gi«n-xi vît qua c¸i chÕt: - HS đọc đoạn 3. GV gọi HS đọc 3. BÝ mËt vÒ chiÕc l¸ cuèi cïng: - Sù thËt vÒ chiÕc l¸ vÉn cßn trªn c©y liªn quan đến nhân vật nào? - Cô B¬-men. - Cụ Bơ-men đã vẽ chiếc lá cuối cùng với mục đích gì? - Cøu sèng Gi«n-xi. - Cụ đã vẽ chiếc lá ấy nh thế nào? - Vẽ âm thầm, bí mật trong đêm ma gió l¹nh buèt ngoµi trêi. - Chi tiết nào thể hiện điều đó? - “Ngêi ta t×m thÊy...mµu vµng trén lÉn” - Ngời hoạ sĩ ấy đã phải trả giá nh thế nào cho bøc vÏ chiÕc l¸ cuèi cïng cña m×nh? - Bị viêm phổi nặng và đã chết vì sng phổi. - Cã thÓ gäi bøc tranh chiÕc l¸cuèi cïng của cụ Bơ-men là một kiệt tác đợc hay kh«ng? V× sao? * HS th¶o luËn nhãm: - Gièng l¸ thËt. - Cã gi¸ trÞ nh©n sinh cao: cøu sèng mét con ngêi. - Đợc vẽ bởi một hoạ sĩ đã lao động quên mình và cái giá quá đắt; đợc vẽ bằng cả tình yªu th¬ng con ngêi. GV: Bøc tranh cña ho¹ sÜ B¬-men kh«ng ph¶i lµ thÇn dîc, nã lµ t¸c phÈm nghÖ thuËt đợc tạo nên bởi tình yêu thơng con ngời. - Tõ ®©y em hiÓu thªm ý nghÜa nµo cña. - Nghệ thuật chân chính đợc tạo ra từ tình yªu th¬ng con ngêi. - NghÖ thuËt ch©n chÝnh lµ nghÖ thuËt v× con ngêi..

(59) truyÖn “ChiÕc l¸ cuèi cïng”? III. Tæng kÕt: - Theo em nghệ thuật đặc sắc nhất của 1. NghÖ thuËt: - §¶o ngîc t×nh huèng hai lÇn: truyÖn ng¾n lµ g×? + Më ®Çu truyÖn, Gi«n-xi m¾c bÖnh nằm chờ chết nhng sau đó đã sống. + Cô B¬- men ®ang khoÎ m¹nh bçng bÞ c¶m l¹nh, sng phæi vµ chÕt. 2. Néi dung: - Từ đó em hiểu gì t tởng chủ đề của tác - Tình yêu thơng cao cả của những con ngời nghèo khổ với nhau. phÈm? - Søc m¹nh cña t×nh yªu cuéc sèng chiÕn th¾ng víi bÖnh tËt. - Søc m¹nh vµ gi¸ trÞ nh©n sinh cña nghÖ thuËt. 4.Cñng cè:(4 phót) Vẽ sơ đồ khái quát về ba nhân vật trong đoạn trích. 5. DÆn dß:(1 phót) - NghÜ vµ viÕt mét kÕt thóc kh¸c cho truyÖn ng¾n nµy. - Chuẩn bị bài: Chơng trình địa phơng phần tiếng Việt. ………………………………………………………………… Ngµy so¹n: 6/10/2012 Ngµy gi¶ng: 8/ 10/2012. Bµi 8 TiÕt 31:. Chơng trình địa phơng ( PhÇn TiÕng ViÖt ) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hệ thống hoá từ ngữ chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích được dùng trong giao tiếp ở địa phương. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Các từ ngữ địa phương chỉ quan hệ họ hàng, thân thích. 2. Kỹ năng: - Sử dụng từ ngữ địa phương chỉ quan hệ thân thích, ruột thịt. III- CHUÈN BÞ : 1. Gi¸o viªn: - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o liªn quan. - B¶ng phô 2. Học sinh: - Su tầm từ ngữ chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích đợc dùng ở địa phơng em sinh sống IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V- HO¹T §éng L£N LíP: 1. ổn định tổ chức: (1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò: (5 phót).

(60) - Em hiểu thế nào là từ ngữ địa phơng? Lấy ví dụ minh hoạ? 3. Bµi míi: (34 phót) * Giíi thiÖu bµi:(1 phót) Trong kho tµng ng«n ng÷ tiÕng ViÖt c¸c tõ ng÷ chØ quan hÖ ruét thÞt th©n thÝch đợc sử dụng rất phức tạp, mỗi địa phơng có một cách sử dụng khác nhau. Hôm nay chúng ta sẻ tìm hiểu điều đó. * Néi dung bµi míi:(33 phót) Hoạt động của GV và HS. KiÕn thøc I. So sánh từ ngữ địa phơng với từ ng÷ toµn d©n:( 8 phót) - Từ ngữ địa phơng với từ ngữ toàn dân có - Điểm giống: Hầu hết từ ngữ địa phnhững điểm giống nhau và khác nhau nh thế ơng và từ ngữ toàn dân đều có điểm nµo? chung vÒ mÆt tõ vùng, ng÷ ©m vµ ng÷ ph¸p. - §iÓm kh¸c: Mét sè tõ cã sù kh¸c biÖt vÒ mÆt ng÷ ©m vµ tõ vùng nhng còng cã thể hiểu đợc trên cơ sở ngôn ngữ toàn d©n. II. Bảng đối chiếu từ ngữ toàn dân và từ ngữ địa phơng:(10 phút) STT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14. Tõ ng÷ toµn d©n MÑ B¸c ( anh trai cña cha) Chó (em trai cña cha) ThÝm ( Vî cña chó) B¸c (chÞ g¸i cña cha) C« (em g¸i cña cha) B¸c (chÞ g¸i cña mÑ) B¸c (vî anh trai cña mÑ) Mî (vî em trai cña mÑ) B¸c (chång chÞ g¸i cña mÑ) Chó (chång em g¸i cña mÑ) Chó (chång em g¸i cña cha) B¸c (chång chÞ g¸i cña cha) D× (em g¸i cña mÑ). Từ ngữ địa phơng MÑ , MÖ B¸c Chó Mù O O D× Mù Mù Dîng Dîng Dîng Dîng D×. III. Su tầm một số từ ngữ chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích của địa phơng khác: (8 phót) *B¾c Giang, B¾c Ninh: - Cha: gäi lµ thÇy. - MÑ: u, bÇm, bñ. - B¸c: b¸. *Nam Bé: - Cha: cha, tÝa - MÑ: m¸ - Anh c¶: anh hai. - ChÞ c¶: chÞ hai. IV. Su tÇm mét sè th¬ ca cã sö dông tõ ng÷ chØ quan hÖ ruét thÞt, th©n thÝch ë địa phơng:(7 phút) GV ph¸t phiÕu häc tËp cho HS su tÇm. VÝ dô: 1, ChÞ ng· em n©ng. 2, SÈy cha theo chó, sÈy mÑ bó d×. 3, Mấy đời bánh đúc có xơng Mấy đời gì ghẻ lại thơng con chồng..

(61) 4, ThËt thµ nh thÓ l¸i tr©u Th¬ng nhau nh thÓ nµng d©u mÑ chång. *GV phân tích ý nghĩa của các câu ca dao đó. 4. DÆn dß:(5 phót) - Học thuộc khái niệm từ ngữ địa phơng đã học ở tiết 17 - T×m hiÓu mét sè c©u ca dao kh¸c nãi lªn mèi quan hÖ th©n thÝch ruét thÞt ë mét số địa phơng khác. --------------------------------------------------------------------------------------------------Ngµy so¹n; 8/10/2012 Ngµy gi¶ng: 10/ 10/2012. Bµi 8 TiÕt 32:. LËp dµn ý cho bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Biết lập bố cục và cách xây dựng dàn bài cho bài văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Cách lập dàn ý cho văn bản tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm. 2. Kỹ năng: - Xây dựng bố cục, sắp xếp các ý cho bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm. - Viết một bài văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm có độ dài khoảng 450 chữ. III- CHUÈN BÞ: 1. Gi¸o viªn::- Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o liªn quan. - B¶ng phô 2. Häc sinh:- ChuÈn bÞ theo hÖ thèng c©u hái trong SGK. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V- HO¹T §éng L£N LíP: 1. ổn định tổ chức:(1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò:(6 phót) - HS1: Yếu tố quan trọng nhất để xây dựng đoạn văn tự sự là gì? - HS2: Nªu quy tr×nh x©y dùng mét ®o¹n v¨n tù sù? 3. Bµi míi:(33 phót) * Giíi thiÖu bµi:(3 phót) ở bài trớc chúng ta đã tìm hiểu cách viết một đoạn văn tự sự kết hợp miêu tả và biÓu c¶m. H«m nay, c« gióp c¸c em n¾m c¸ch thøc lËp mét dµn ý cho c¶ bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. * Néi dung bµi míi:(30 phót) Hoạt động của GV và HS KiÕn thøc I. Dµn ý cña bµi v¨n tù sù:(20 phót) * Xác định bố cục và nội dung của từng phần: - HS đọc văn bản “Món quà sinh nhật”..

(62) - Xác định bố cục và nội dung - Mở bài: Từ đầu...đến “bày la liệt trên bàn”: Kể và chÝnh cña tõng phÇn? t¶ l¹i quang c¶nh chung cña ngµy sinh nhËt. - Thân bài: Tiếp đó...“chỉ gật đầu không nói” : kể về món quà sinh nhật độc đáo của ngời bạn. - KÕt bµi: PhÇn cßn l¹i: Nªu c¶m nghÜ cña em vÒ mãn quµ sinh nhËt * Xác định các yếu tố: - TruyÖn kÓ vÒ viÖc g×? Ai lµ ngêi - Sù viÖc: DiÔn biÕn cña buæi sinh nhËt kÓ chuyÖn (ng«i thø mÊy)? - Ng«i kÓ:Thø nhÊt: T«i ( Trang ) - Sù viÖc xoay quanh nh©n vËt - Sù viÖc xoay quanh nh©n vËt Trang (chÝnh) nµo? Sè lîng c¸c nh©n vËt? ngoµi ra cßn cã Trinh, Thanh vµ c¸c b¹n kh¸c. - TÝnh c¸ch cña mçi nh©n vËt? - Trang: Hån nhiªn, vui mõng, sèt ruét. - Trinh: Kín đáo, đằm thắm, chân thành. -Thanh: Hån nhiªn, nhanh nhÑn, tinh ý. - Chuyện diễn ra nh thế nào(Mở + Mở đầu: Buổi sinh nhật vui vẻ đã sắp đến hồi đầu nêu vấn đề gì)? kết. Trang suốt ruột vì ngời bạn thân cha đến. + Diễn biến: Trinh đến và giải toả nhữnh boăn kho¨n cña Trang. - §Ønh ®iÓm c©u chuyÖn ë ®©u ? + Đỉnh điểm: Là món quà độc đáo: Một chùm ổi - Kết thúc ra sao? Điều gì đã tạo - Kết thúc: Cảm nghĩ của Trang về món quà sinh ra sù bÊt ngê? nhật độc đáo. - Các yếu tố miêu tả, biểu cảm đợc * Miêu tả: Suốt cả buổi sáng...không nói kÕt hîp vµ thÓ hiÖn ë nh÷ng chæ => Miªu t¶ tû mû c¸c diÔn biÕn cña buæi sinh nhËt, nµo? gióp cho mäi ngêi cã thÓ h×nh dung ra kh«ng khÝ của nó và cảm nhận đợc tình cảm bạn bè thắm thiÕt gi÷a Trang vµ Trinh. * BiÓu c¶m:“T«i vÉn cø bån chån...quÝ gi¸ lµm sao - Nªu t¸c dông cña nh÷ng yÕu tè ” miªu t¶ vµ biÓu c¶m nµy? => Béc lé t×nh c¶m b¹n bÌ ch©n thµnh vµ s©u s¾c giúp ngời đọc hiểu rằng tặng cái gì không quan - Những nội dung trên đợc tác giả trọng bằng tặng nh thế nào? kÓ theo thø tù nµo? - HS th¶o luËn vµ ph¸t biÓu. - Dµn ý cña bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶, biÓu c¶m gåm mÊy - MB: gt sù vËt, sù viÖc, hoµn c¶nh phÇn? NhiÖm vô chÝnh cña mçi Bè côc : - TB: DiÔn biÕn c©u chuyÖn phÇn lµ g×? - KB: C¶m nghÜ cña ngêi trong cuéc - §äc phÇn ghi nhí trong s¸ch gi¸o khoa? => Ghi nhớ: HS đọc II. LuyÖn tËp:(10 phót) Bµi tËp 1: * Mở bài: - Giới thiệu quang cảnh đêm giao thừa - Giíi thiÖu nh©n vËt chÝnh: Em bÐ b¸n diªm - Giíi thiÖu quang c¶nh xung quanh c« bÐ b¸n diªm. *Th©n bµi: a. Lúc đầu do không bán đợc diêm nên: - Sî, kh«ng d¸m vÒ nhµ. - T×m chæ tr¸nh rÐt. - Vẫn bị gió rét hành hạ đến nỗi đôi bàn tay đã cứng đờ ra. b. Sau đó em lại bật từng que diêm để sởi ấm. - BËt que diªm thø nhÊt: thÊy lß sëi - BËt que diªm thø hai: bµn ¨n thÞnh so¹n. - BËt que diªm thø ba: mét c©y th«ng N«- en - BËt que diªm thø t: thÊy bµ xuÊt hiÖn - Cuối cùng bật các que diêm còn lại để níu giữ bà. + YÕu tè miªu t¶: + YÕu tè biÓu c¶m:.

(63) *Kết bài: Cô bé bán diêm đả chết trong đêm giao thừa. - Ngµy ®Çu n¨m míi, mäi ngêi thÊy thi thÓ em bÐ ngåi gi÷a nh÷ng bao diªm, trong đó có một bao đã đốt hết nhẵn...nhng chẳng ai biết những cái kỳ diệu em bé đã trông thấy. 4. Cñng cè:(3 phót) Em hãy cho biết muốn lập đợc dàn ý cho bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu c¶m ta lµm nh thÕ nµo? 5. DÆn dß:(2 phót) - Học thuộc phần ghi nhớ trong sgk nắm vững đợc dàn ý bài văn tự sự kế hợp miªu t¶, biÓu c¶m. - Lµm bµi tËp trong sgk. - ChuÈn bÞ lµm bµi viÕt 2 tiÕt( tuÇn sau) ……………………………………………………………………. Ngµy so¹n: 8/10/2012 Ngµy gi¶ng: 10/10/2012. Bài 9 TiÕt 33. Hai c©y phong. (TrÝch”Ngêi thÇy ®Çu tiªn”-Ai-ma-tèp). I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu và cảm nhận được tình yêu quê hương và lòng biết ơn người thầy đã vun tròng ước mơ và hi vọng cho những tâm hồn trẻ thơ. - Hiểu rõ về nghệ thuật tự sự, miêu tả và biểu cảm trong văn bản truyện. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Vẻ đẹp và ý nghĩa hình ảnh hai cây phong trong đoạn trích. - Sự gắn bó của người hoạ sĩ với quê hương, với thiên nhiên và lòng biết ơn người thầy Đuy-sen. - Cách xây dựng mạch kể; cách miêu tả hình ảnh và lời văn giàu cảm xúc. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu một văn bản có giá trị văn chương, phát hiện, phân tích những đặc sắc về nghệ thuật miêu tả, biểu cảm trong một đoạn trích tự sự. - Cảm thụ vẻ đẹp sinh động, giàu sức biểu cảm của các hình ảnh trong đoạn trích. III- CHUÈN BÞ: 1. Gi¸o viªn: - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o liªn quan. - ¶nh t¸c gi¶ Ai-ma-tèp. 2. Häc sinh: - ChuÈn bÞ theo hÖ thèng c©u hái trong SGK. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V- HO¹T §éNG L£N LíP: 1. ổn định tổ chức:(1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò:(7 phót) - HS1: Vì sao bức tranh “ Chiếc lá cuối cùng” đợc xem là một kiệt tác ?.

(64) - HS2: Em hiểu nh thế nào về “ tình huống đảo ngợc hai lần” trong truyện “ChiÕc l¸ cuèi cïng”? H·y ph©n tÝch ? 3. Bµi míi:(32phót) * Giíi thiÖu bµi:(2 phót) Trong mçi con ngêi ViÖt nam, ký øc tuæi th¬ thêng g¾n liÒn víi cay ®a bÕn níc, sân đình ở những làng quê mờ xa trong không gian và thời gian thăm thẳm: Cây đa cũ, bến đò xa, nhặt lá bằng mỗi chiều đông. Còn đối với nhân vật trong chuyện Ngời thầy đầu tiên của nhà văn Ai-ma-tốp nhớ tới làng quê là nhớ tới hai cây phong trên đỉnh đồi đầu làng. *. Néi dung bµi míi:(30 phót) Hoạt động của GVvà HS. Yªu cÇu: §äc chËm r·i, h¬i buån gîi nhí th¬ng vµ suy nghÜ cña ngêi kÓ chuyÖn. Giáo viên đọc một đoạn và gọi học sinh đọc tiếp- nhận xét.. KiÕn thøc.. I. §äc - T×m hiÓu chó thÝch: :(15 phót) 1. §äc:. 2. Chó thÝch: Tr×nh bµy vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ a, T¸c gi¶: Ai-ma-tèp ? - Ai-ma-tèp (1928) lµ nhµ v¨n C-r¬-g-xtan - mét níc thuéc Liªn bang X« ViÕt tríc ®©y . - ¤ng lµ t¸c gi¶ cña nhiÒu tËp truyÖn võa, tiÓu thuyÕt næi tiÕng. b, T¸c phÈm: GV hớng dẫn HS tìm hiểu một - HS đọc phần tóm tắt nội dung truyện Ngời thầy sè chó thÝch. ®Çu tiªn. - Xác định hai mạch kể phân 3. Từ khó: biÖt lång vµo nhau trong truyÖn? 4. Bè côc: - HS. II. §äc- T×m hiÓu v¨n b¶n: :(15 phót) * HS đọc từ đầu... “ chân trời 1. Hình ảnh hai cây phong: phÝa t©y”. - Giữa một ngọn đồi. - Hai cây phong đợc giới thiệu - Nh ngọn hải đăng đặt trên núi. qua chi tiÕt nµo ? - Hình ảnh so sánh ấy có ý - Khẳng định vai trò không thể thiếu của chúng đối nghÜa g× ? víi nh÷ng ngêi ®i xa vÒ lµng. Gi¸o viªn híng dÉn HS theo dâi - NiÒm tù hµo cña d©n lµng. ®o¹n v¨n tiÕp. - Có gì đặc sắc trong cách miêu - Miêu tả hai cây phong: + Qua tiếng nói riêng. t¶ hai ®o¹n v¨n nµy ? + T©m hån riªng. - Tác giả đã sử dụng phép tu từ - Hình ảnh so sánh: nµo trong ®o¹n v¨n nµy ? H·y + Nh đốm lửa vô hình. chØ râ ? + Nh th¬ng tiÕc ngêi nµo. + Nh ngän löa bèc ch¸y rõng rùc. - Điều đó cho thấy tài năng của - Năng lực cảm nhận tinh tế: cảm nhận đợc sự sống t¸c gi¶ nh thÕ nµo ? cña c¶ nh÷ng vËt v« tri, v« gi¸c. * HS đọc “Vào năm học cuối cïng... biªng biÕc kia” - Hai c©y phong lµ n¬i héi tô niÒm vui tuæi th¬, n¬i - §o¹n v¨n t¶ c¶nh bän trÎ trÌo g¾n bã chan hoµ th©n ¸i. lên cây phong để say mê khám - Hai cây phong là nơi tuổi thơ khám phá cái mới. ph¸ th¶o nguyªn mªnh m«ng phÝa sau lµng cã nghÜa g× ? - Ngêi trång nã lµ thÇy §uy-sen- cã tÊm lßng cao c¶ - ëcuèi v¨n b¶n hai c©y phong nh lµ ©n nh©n cña lµng. nhắc đến một điều bí ẩn về ngời - Hai cây phong là nhân chứng lịch sử về trờng, về vô danh nào đã trồng nó với thầy Đuy- sen. -.

(65) nh÷ng íc m¬, hy väng g× ? - Liên kết các biểu hiện đó, ta sÏ cã mét h×nh dung nh thÕ nµo vÒ 2 c©y phong trong v¨n b¶n nµy ?. ->Hai c©y phong: - Lµ tÝn hiÖu cña lµng. - G¾n bã th©n thuéc vµ gÇn gòi víi con ngêi. - Cã sù sèng riªng. - N¬i héi tô niÒm vui tuæi th¬. - N¬i më réng ch©n trêi hiÓu biÕt. - N¬i kh¾c ghi biÕn cè cña lµng lµ trêng §uy sen.. 4. Cñng cè: (4 phót) Bài tập trắc nghiệm: 1. Văn bản sử dụng những phơng thức biểu đạt nào? A- Tù sù. B- Biểu cảm .C- Miêu tả. D- Cả ba phơng thức biểu đạt trên. 5. DÆn dß: (1 phót) - Häc bµi - §äc kÜ phÇn cßn l¹i..

(66) Ngµy so¹n: 10/10/2012 Ngµy gi¶ng: 13/10/2012. Bµi 9 TiÕt 34:. Hai c©y phong (TrÝch“ Ngêi thÇy ®Çu tiªn”-Ai-ma-tèp) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu và cảm nhận được tình yêu quê hương và lòng biết ơn người thầy đã vun tròng ước mơ và hi vọng cho những tâm hồn trẻ thơ. - Hiểu rõ về nghệ thuật tự sự, miêu tả và biểu cảm trong văn bản truyện. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Vẻ đẹp và ý nghĩa hình ảnh hai cây phong trong đoạn trích. - Sự gắn bó của người hoạ sĩ với quê hương, với thiên nhiên và lòng biết ơn người thầy Đuy-sen. - Cách xây dựng mạch kể; cách miêu tả hình ảnh và lời văn giàu cảm xúc. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu một văn bản có giá trị văn chương, phát hiện, phân tích những đặc sắc về nghệ thuật miêu tả, biểu cảm trong một đoạn trích tự sự. - Cảm thụ vẻ đẹp sinh động, giàu sức biểu cảm của các hình ảnh trong đoạn trích. III- CHUÈN BÞ: 1. Gi¸o viªn - Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o liªn quan. - ¶nh t¸c gi¶ Ai-ma-tèp. 2. Häc sinh:- ChuÈn bÞ theo hÖ thèng c©u hái trong SGK IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động n·o. V- HO¹T §éng L£N LíP: 1. ổn định tổ chức:(1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót) H×nh ¶nh hai c©y phong hiÖn lªn nh thÕ nµo trong kÝ øc tuæi th¬ cña t¸c gi¶? 3.Bµi míi: (34 phót) * Giíi thiÖu bµi:(2 phót) ở giờ trớc các em đã đợc tìm hiểu về hình ảnh hai cây phong trong kí ức của tuổi thơ tác giả. Giờ học hôm nay các em sẽ đợc tìm hiểu về những hình ảnh khác. *Néi dung bµi míi:(32 phót) II. T×m hiÓu v¨n b¶n:(22 phót) 1. H×nh ¶nh hai c©y phong: 2. H×nh ¶nh con ngêi: - Ên tîng næi bËt cña t«i trong nh÷ng - Hai c©y phong hiÖn ra tríc m¾t hÖt nh nh÷ng ngọn đèn hải đăng trên núi. lÇn vÒ quª lµ g×? - Do đâu mà nhân vật tôi có ấn tợng - Sự tồn tại của hai cây phong lớn trên đỉnh đồi - Nhân vật tôi có tình cảm yêu quí đặc biệt với hai nµy? - “Mæi lÇn vÒ quª...còng nh×n c©y phong. râ”.Theo em trong nh÷ng lêi lÏ Êy - T×nh c¶m gÇn gòi, yªu quÝ. nhân vật tôi đã bộc lộ tình cảm với hai - Cảm nhận hai cây phong nh ngời thân yêu. - Mét nhu cÇu t×nh c¶m kh«ng thÓ thiÕu. c©y phong nh thÕ nµo? HS đọc: “Ta sắp đợc ... say sa ngây ngÊt”..

(67) - Qua ®o¹n v¨n em hiÓu g× vÒ t©m hån - T×nh c¶m th¬ng nhí m·nh liÖt . §ã còng lµ t×nh cña ngêi kÓ chuyÖn xng t«i? cảm của nhân vật tôi đối với vẻ đẹp của làng mình. - HS đọc đoạn cuối văn bản - BiÓu c¶m => Béc lé t×nh c¶m yªu lµng tha thiÕt. - T×nh yªu quý hai c©y phong g¾n liÒn víi t×nh yªu - Ngoài phơng thức tự sự, trong đoạn quý ngời thầy giáo đã trồng hai cây phong ấy với văn này tác giả đã sử dụng kết hợp với ớc mơ và hi vọng về sự trởng thành của trẻ em làng phơng thức biểu đạt nào? Ku-ku-rªu. - C¸i ®iÒu nh©n vËt “t«i” cha hÒ nghÜ - T×nh yªu thiªn nhiªn më réng víi t×nh yªu con đến thời bé gợi cho ta hiểu thêm điều ngời. g× vÒ nh©n vËt “t«i” hiÖn t¹i? GV:Hai c©y phong lµ nh©n chøng cña câu chuyện xúc động về thầy trò Ant -nai. Thầy Đuy-sen trồng hai cây phong để gửi gắm ớc mơ, hi vọng những đứa trẻ nghèo khổ thông minh, ham häc nh An-t-nai sau nµy sÏ lín III. Tæng kÕt:(10 phót) lªn, sÏ trëng thµnh, sÏ lµ ngêi cã Ých 1. NghÖ thuËt: - Việc tác giả đan xen và lồng ghép - Câu chuyện trở nên sinh động, hấp dẫn, chân thật và đáng tin cậy hơn. hai ng«i kÓ cã hiÖu qu¶ g×? - Trong đoạn trích tác giả đã sử dụng - Tự sự - miêu tả - biểu cảm. đan xen những phơng thức biểu đạt - Miªu t¶ vµ biÓu c¶m ®Ëm h¬n. nµo? ? Phơng thức biểu đạt nào chiếm phần 2. Néi dung: nhiÒu h¬n? - Đọc văn bản “Hai cây phong”, em - Vẻ đẹp thân thuộc và cao quý của hai cây phong. cảm nhận đợc những vẻ đẹp nào của - Tấm lòng gắn bó thiết tha của con ngời với cảnh thiên nhiên và con ngời đợc phản ánh vật nơi quê hơng yêu dấu. - Nh¹y c¶m. trong đó? - Em cã c¶m nhËn nh thÕ nµo vÒ t©m - Yªu quª s©u nÆng. - Cã tµi miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong khi kÓ chuyÖn. hån cña nhµ v¨n qua ®o¹n trÝch? 4 Cñng cè: (4 phót) 1. H·y t×m nh÷ng ®iÓm næi bËt trong nghÖ thuËt kÓ chuyÖn cña nhµ v¨n? 5.DÆn dß:(1phót) - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc. - Soạn bài “Ôn tập truyện kí Việt Nam hiện đại” theo hớng dẫn trong SGK. Ngµy so¹n: 12/10/2012 Ngµy gi¶ng: 15/10/2012 17/10/2012. Bµi 9 TiÕt 35-36:. ViÕt bµi TËp lµm v¨n sè 2 I. MôC TI£U CÇN §¹T: 1. Kiến thức: - Biết vận dụng những kiến thức đã học để thực hành viết một bài v¨n tù sù kÕt hîp víi yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m..

(68) 2. Kĩ năng: - Rèn luyện các kỉ năng diển đạt trình bày, sử dụng đan xen các yếu tè tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m. II.CHUÈN BÞ: 1. Gi¸o viªn: LËp ma trËn Mức độ NhËn Thøc Néi dung Miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong vb tù sù. LËp dµn ý cho bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi MTvµBC V¨n tù sù Tæng sè c©u Tæng sè ®iÓm. NhËn biªt. Th«ng hiÓu. TN. TN. TL. TL. VËn dông ThÊp Cao TN TL TN TL. Tæng ®iÓm. 2. 2. 2. 1. 1. 1. 1. 7. 3. 3. 1. 7. 1,5. 1,5. 7. 10. Ra đề và đáp án. 2. Häc sinh:- Xem l¹i lý thuyÕt vÒ kiÓu bµi v¨n tù sù cã sù kÕt hîp víi yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m. III.HO¹T §éng L£N LíP: 1. ổn định lớp:(1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò : 3. B µi míi:(85 phót) * Chép đề:. Phầ1:Trắc nghiệm(3 điểm): Khoanh tròn vào chữ cái đầu đáp án đúng. C©u 1: Trong v¨n b¶n tù sù yÕu tè miªu t¶ cã vai trß vµ ý nghÜa nh thÕ nµo đối với sự việc đợc kể? A. Làm cho sự việc đợc kể ngắn gọn hơn. B. Làm cho sự việc đợc kể đơn giản hơn. C, Làm cho sự việc đợc kể đầy đủ hơn. D. Làm cho sự việc đợc kể sinh động và hiện lên nh thật. C©u 2: Trong v¨n b¶n tù sù yÕu tè biÓu c¶m cã t¸c dông g×. A.Giúp ngời viết thể hiện đợc thái độ của mình với sự việc đợc kể. B. Gióp ngêi viÕt hiÓu mét c¸ch s©u s¾c vÒ mét sù viÖc. C. Giúp ngời viết hiểu một cách toàn diện sự việc đợc kể. D. Giúp sự việc dợc kể hiện lên sinh động, phong phú. C©u 3: Trong ®o¹n v¨n sau c©u nµo kh«ng ph¶i lµ c©u chøa yÕu tè miªu t¶? “ Mặt lão đột nhiên co rúm lại.(1) Những nếp nhăn xô lại với nhau ép cho nớc m¾t ch¶y ra.(2)C¸i ®Çu l·o ngäeo vÒ mét bªnvµ c¸i miÖng cña l·o mÕu nh con nÝt. (3). L·o hu hu khãc.(4)T«i th¬ng l·o qu¸.(5)” A. C©u 1; B. C©u 2,3; C. C©u 4; D. C©u 5..

(69) C©u 4: Trong c¸c c©u v¨n sau c©u nµo chøa yÕu tè biÓu c¶m? A. “Chao ôi, đối với những ngời… không bao giờ ta thơng” B. “ Vî t«i kh«ng ¸c nhng thÞ khæ qu¸ råi” C. “Khi ngời ta khổ thì ngời ta chẳng còn nghĩ đến ai đợc nữa”. D. “ T«i biÕt vËy nªn t«i chØ buån chø kh«ng nì giËn”. C©u 5: Dµn ý cña bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m gåm cã mÊy phÇn? A. 2 phÇn. B. 3 phÇn. C. 4 phÇn. D.5 phÇn. Câu 6: Trong từng phần của bài cần đa các nội dung miêu tả và biểu cảm để dàn ý đợc hoàn chỉnh hơn. A. Đúng B. Sai. PhÇn 2: Tù luËn(7 ®iÓm): Kể về một việc em đã làm khiến thầy cô vui lòng. 4. Thu bµi:(3 phót) 5. DÆn dß: :(1 phót) - ¤n l¹i bµi v¨n tù sù cã kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. - ChuÈn bÞ bµi: Nãi qu¸..

(70) §¸p ¸n vµ thang ®iÓm. PhÇn I:Tr¾c nghiÖm: C©u: 1 2 §¸p ¸n:. D. A. 3. 4. 5. 6. D. A. B. A. PhÇn II: Tù luËn: 1. Yªu cÇu: 1. ThÓ lo¹i: Tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. 2. Néi dung: - Thời gian, hoàn cảnh làm đợc việc tốt. - Sù viÖc chÝnh vµ c¸c chi tiÕt. - Nh©n vËt vµ nh÷ng ngêi cã liªn quan. - Nguyªn nh©n, diÔn biÕn cña viÖc lµm tèt. - C¶m nghÜ cña em khi thÊy bè mÑ vui lßng vÒ viÖc lµm cña m×nh. 3. H×nh thøc: - Bè côc chÆt chÏ, râ rµng. - Tr×nh bµy m¹ch l¹c, khóc chiÕt. - C©u râ rµng, tõ ng÷ chän läc. 2. BiÓu ®iÓm: - §iÓm 6 - 7 : §¹t yªu cÇu tèi ®a vÒ néi dung, h×nh thøc. - §iÓm 5 - 6 : §¹t yªu cÇu vÒ néi dung, m¾c mét sè læi vÒ h×nh thøc. - Điểm 3 - 4 : Đạt yêu cầu về nội dung, hình thức cha đạt yêu cầu. - Điểm 1 - 2 : Cha đạt yêu cầu. - §iÓm 0 : Không đạt yêu cầu.

(71) Ngµy so¹n: 15/10/2012 Ngµy gi¶ng:17/10/2012. Bµi 9 TiÕt 37:. Nãi qu¸. I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được khái niệm, tác dụng của nói quá trong văn chương và trong giao tiếp hàng ngày. - Biết vận dụng hiểu biết về biện pháp nói quá trong đọc hiểu và tạo lập văn bản. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm nói quá. - Phạm vi sử dụng của biện pháp tu từ nói quá (chú ý cách sử dụng trong thành ngữ, tục ngữ, ca dao,…) - Tác dụng của biện pháp tu từ nói quá. 2. Kỹ năng: Vận dụng hiểu biết về biện pháp nói quá trong đọc – hiểu văn bản. 3. Thái độ: Phê phán những lời nói khoác, nói sai sự thật. III- CHUÈN BÞ: 1. Gi¸o viªn:- Sgk, Sgv vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o liªn quan. 2. Học sinh:- Học bài cũ và đọc kĩ bài mới. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V. HO¹T §éNG L£N LíP: 1. ổn định tổ chức:(1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót) - HS1: ở lớp 6 và lớp 7 các em đã đợc học những phép tu từ nào? - HS2: Hãy đọc một câu ca dao có sử dụng từ ngữ địa phơng chỉ quan hệ ruột thÞt ? 3. Bµi míi:(34 phót) * Giíi thiÖu bµi: ở chơng trình ngữ văn lớp 6 và lớp 7 các em đã đợc tìm hiểu một số phép tu tõ vÒ tõ vùng. H«m nay, c« giíi thiÖu thªm víi c¸c em mét phÐp tu tõ: nãi qu¸ * Néi dung bµi míi:..

(72) Hoạt động của GV và HS. GV treo b¶ng phô ghi 2 vÝ dô trong SGK. - C¸ch nãi cña c©u tôc ng÷ vµ c©u ca dao trên có đúng sự thật không? - ý nghÜa hµm Èn cña nh÷ng c©u nãi Êy lµ g×? - Thực chất cách nói ấy nhằm mục đích g×? GV treo b¶ng phô 2 ( ghi c¸ch nãi cña ca dao vµ c¸ch nãi b×nh thêng) - Em cã nhËn xÐt g× vÒ 2 c¸ch nãi trªn?. - C¸ch nãi nµo g©y ©n tîng h¬n, sinh động hơn? GV: C¸ch nãi nh hai c©u tôc ng÷ vµ ca dao trªn gäi lµ nãi qu¸. - VËy thÕ nµo lµ nãi qu¸? Nãi qu¸ cã t¸c dông g×?. KiÕn thøc. I. Nãi qu¸ vµ t¸c dông cña nãi qu¸: (20 phót) 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: - Cách nói đó không đúng với sự thật. + cha nằm đã sáng, cha cời đã tối: rất ngắn. + th¸nh thãt nh ma ruéng cµy: ít ®Èm => sù vất vả của ngời lao động. - Nhấn mạnh mức độ, quy mô, tính chất của sự vật đợc nói tới. - Trong c¸ch nãi cña ca dao: + Mức độ, qui mô, tính chất của nội dung sự vật, hiện tợng đã đợc phóng đại lên. + Điều muốn nói đợc nhấn mạnh. - Cách nói của ca dao ấn tợng hơn sinh động h¬n. §ång thêi t¨ng gi¸ trÞ biÓu c¶m. * Nói quá: là biện pháp tu từ phóng đại mức độ, qui mô, tính chất của sự vật, hiện tợng đợc miêu tả để nhấn mạnh, gây ấn tợng, tăng søc biÓu c¶m. => Ghi nhớ: HS đọc. - VÝ dô: khoa tr¬ng, cêng ®iÖu, thËm xng, phóng đại, .... - HS th¶o luËn. - Có thể dùng những từ ngữ nào đồng nghÜa thay thÕ cho tõ “nãi qu¸”? GV ®a ra c©u hái cho HS th¶o luËn: - Em h·y ph©n biÖt phÐp tu tõ nãi qu¸ víi lêi nãi kho¸c trong cuéc sèng? II. LuyÖn tËp:(14 phót) Bµi tËp 1: a. Sỏi đá thành cơm: thành quả của lao động gian khổ, vất vả, nhọc nhằn ( Nghĩa bóng: niềm tin vào bàn tay lao động) b. Đi lên đến tận trời: vết thơng chẳng có nghĩa lý gì không phải bận tâm. c. Thét ra lửa: kẻ có quyền sinh quyền sát đối với ngời khác. Bµi tËp 2: a. Chó ăn đá, gà ăn sỏi. d. Më tõng khóc ruét. b. BÇm gan tÝm ruét. e. V¾t ch©n lªn cæ. c.Ruột để ngoài da. Bµi tËp 3: §Æt c©u: 1. Nàng có vẻ đẹp nghiêng nớc nghiêng thành. 2. Mình nghĩ nát óc mà vẩn cha giải đợc bài toán này. 3. Công việc lấp bể vá trời ấy là công việc của nhiều đời, nhiều thế hệ mới làm xong. 4. §oµn kÕt lµ søc m¹nh dêi non lÊp bÓ. 5. Những chiến sĩ mình đồng da sắt đã chiến thắng. GV híng dÉn HS lµm nh÷ng bµi tËp cßn l¹i. 4. Cñng cè:(3 phót) Em hãy cho biết thế nào là phép tu từ nói quá? Nêu tác dụng của phép tu từ đó? 5. DÆn dß:(2 phót) - N¾m néi dung bµi häc. - Lµm bµi tËp 4, 5, 6. - Chuẩn bị bài: Ôn tập truyện kí Việt Nam hiện đại..

(73) Ngµy so¹n: 18/10/2012. Ngµy gi¶ng: 20/10/2012.. Bµi 10 TiÕt 38. Ôn tập truyện kí việt nam hiện đại I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hệ thống hoá và khắc sâu kiến thức cơ bản về các văn bản truyện kí Việt Nam hiện đại đã được học ở kì I. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức.

(74) - Sự giống và khác nhau cơ bản của các truyện kí đã học về các phương diện thể loại, phương thức biểu đạt, nội dung, nghệ thuật. - Những nét độc đáo về nội dung và nghệ thuật của từng văn bản. - Đặc điểm của nhân vật trong các tác phẩm truyện. 2. Kỹ năng: - Khái quát, hệ thống hoá và nhận xét về tác phẩm văn học trên một số phương diện cụ thể. - Cảm thụ nét riêng, độc đáo của tác phẩm đã học. III- CHUÈN BÞ: 1. Gi¸o viªn: - B¶ng phô. - PhiÕu häc tËp. 2. Häc sinh: Häc bµi cò vµ chuÈn bÞ bµi míi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V- HO¹T §éNG L£N LíP: 1. ổn định tổ chức:(1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò: 5 phót. ( GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh ). 3. Bµi míi: (34 phót) I. Hệ thống các văn bản truyện kí đã học ở lớp 8:(15 phút) T Tªn Tªn ThÓ Ph¬ng Néi dung chñ §Æc s¾c nghÖ thuËt T v¨n t¸c gi¶ lo¹i thøc biÓu yÕu b¶n đạt 1 T«i ®i Thanh TruyÖn Tù sù Nh÷ng kØ niÖm Tù sù kÕt hîp víi miªu häc TÞnh ng¾n xen biÓu trong s¸ng vÒ t¶ vµ biÓu c¶m. (1941) (1911c¶m ngµy ®Çu tiªn H×nh ¶nh so s¸nh míi 1988) đến trờng. mÎ vµ gîi c¶m. 2 Trong Nguyªn Håi kÝ Tù sù Nổi cay đắng, - Cảm xúc, tâm trạng lßng Hång xen biÓu tñi cùc vµ t×nh tha thiÕt, ch©n thµnh. mÑ c¶m yªu mÑ m¶nh - Sö dông h×nh ¶nh so (1939) liÖt cña bÐ s¸nh, liªn tëng t¸o b¹o. Hång. 3 Tøc n- Ng« TiÓu Tù sù Phª ph¸n chÕ - Kh¾c ho¹ nh©n vËt vµ íc vì TÊt Tè thuyÕt độ tàn ác, bất miêu tả hiện thực một bê nh©n vµ ca c¸ch ch©n thùc, sinh (1939) ngợi vẻ đẹp động. t©m hån, søc sèng tiÒm tµng cña ngêi phô n÷ n«ng th«n. 4 L·o Nam TruyÖn Tù sù Sè phËn bi - Kh¾c ho¹ cô thÓ, sèng H¹c Cao ng¾n xen biểu thảm của ngời động diển biến tâm lí (1943) c¶m n«ng d©n cïng nh©n vËt. khæ vµ nh©n - C¸ch kÓ chuyªn tù phẩm cao đẹp nhiên, linh hoạt, vừa cña hä. ch©n thùc võa ®Ëm chÊt triÕt lÝ tr÷ t×nh. II. Nªu nh÷ng ®iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau chñ yÕu vÒ néi dung vµ h×nh thøc nghÖ thuËt cña 3 v¨n b¶n trong c¸c bµi 2, 3, 4.(10 phót) *Gièng nhau: *Kh¸c nhau: 1. Thể loại: văn bản tự sự hiện đại. 1. ThÓ lo¹i: + Håi kÝ. 2. Thời gian ra đời: Trớc CM tháng + TiÓu thuyÕt. T¸m n¨m 1945. + TruyÖn ng¾n. 3. Chủ đề: Con ngời và cuộc sống của 2. VÒ néi dung: §Òu ®i s©u miªu t¶ nh÷ng sè.

(75) xã hội đơng thời; số phận những con ngêi cùc khæ, bÞ vïi dËp. 4. Gi¸ trÞ t tëng: chan chøa tinh thÇn nhân đạo. 5. Gi¶ trÞ nghÖ thuËt: Bót ph¸p ch©n thùc, hiÖn thùc;nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ rÊt cô thÓ, hÊp dÉn.. phËn cùc khæ song mçi v¨n b¶n ph¶n ¸nh mét khÝa c¹nh kh¸c nhau: - “Trong lßng mÑ”: nçi ®au cña chó bÐ må c«i bëi nh÷ng cæ tôc phong kiÕn. - “Tøc níc vì bê”: Ph¶n ¸nh cuéc sèng nghÌo khổ của ngời nông dân do chế độ su thuế gây nªn. - “LãoHạc”: Sự bế tắc của xã hội đã đẩy những con ngời nh Lão Hạc đến cái chết đầy bi thơng. 3. §Æc s¾c nghÖ thuËt: C¸ch viÕt truyÖn, c¸ch kh¾c ho¹ ch©n dung nh©n vËt. III. Đoạn văn ( hoặc nhân vật ) mà em yêu thích nhất trong 3 văn bản đã học ( 5phót) GV ph¸t phiÕu häc tËp vµ híng dÉn häc sinh lµm nh sau: - §ã lµ ®o¹n v¨n...? Trong v¨n b¶n...? Cña t¸c gi¶...? - Lý do yªu thÝch: + VÒ néi dung t tëng? + VÒ h×nh thøc nghÖ thuËt? + Lý do kh¸c? IV. LuyÖn tËp:(4 phót). Bài tập 1: Dòng nào nói đúng nhất giá trị của văn bản “Trong lòng mẹ”, “Tức nớc vở bờ”, Lão Hạc”? A. Gi¸ trÞ hiÖn thùc. C. Cả A và B đều đúng. B. Giá trị nhân đạo. D.Cả A và B đều sai. Bài tập 2: Nhận định sau ứng với nội dung chủ yếu của văn bản nào? “Số phận bi thảm của ngời nông dân cùng khổ và những phẩm chất tốt đẹp của họ đã đợc thể hiện qua cái nhìn thơng cảm và trân trọng của nhà văn.” A. T«i ®i häc. C. Trong lßng mÑ. B. Tøc níc vë bê. D. L·o H¹c. 4. Híng dÉn tù häc:(5 phót) 1. ViÕt thªm mét kÕt thóc kh¸c cho truyÖn ng¾n “L·o H¹c” cña Nam Cao. 2. Soạn bài: “ Thông tin về ngày trái đất năm 2000”.. Ngµy so¹n: 20/10/2012 Ngµy gi¶ng: 22/10/2012. Bµi 10 TiÕt 39:. Thông tin về ngày trái đất năm 2000.

(76) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Thấy được ý nghĩa to lớn của việc bảo vệ môi trường. Từ đó có những suy nghĩ và hành đông tích cực về vấn đề xử lí rác thải sinh hoạt. - Thấy được tính thuyết phục trong cách thuyết minh và những kiến nghị mà tác giả đề xuất trong văn bản. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Mối nguy hại đến môi trường sống và sức khoẻ con người của thói quen dùng túi ni lông. - Tính khả thi trong những đề xuất được tác giả giải trình. - Việc sử dụng từ ngữ dễ hiểu, sự giải thích đơn giản mà sáng tỏ và bố cục chặt chẽ, hợp lí đã tạo lên tính thuyết phục của văn bản. 2. Kỹ năng: - Tích hợp với phần Tập làm văn để tập viết bài văn thuyết minh. - Đọc – hiểu một văn bản nhật dụng đề cập đến một vấn đề xã hội bức thiết. III- CHUÈN BÞ: 1. Giáo viên:- Một số tranh ảnh về hoạt động bảo vệ môi trờng 2. Häc sinh:Häc bµi cò vµ so¹n bµi míi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V- HO¹T §éNG L£N LíP: 1. ổn định tổ chức:(1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò:(5 phót) - HS1: ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nhËt dông? V¨n b¶n nhËt dông cã thÓ gåm nh÷ng kiÓu v¨n b¶n nµo? - HS2: Em đã học những văn bản nhật dụng nào? Cho ví dụ? 3. Bµi míi:(34 phót) *.Giíi thiÖu bµi:(2 phót) Môi trờng sống rất quan trọng đối với mỗi con ngời, thế nhng nhiều ngời vô tình hay cố ý đã có những hành động huỷ hoại môi trờng. Hôm nay, cô trò chúng ta sẻ tìm hiểu văn bản “Thông tin về ngày trái đất năm 2000” để hiểu rõ cần phải làm gì để bảo vệ môi trờng. *. Néi dung bµi míi:(32 phót) Hoạt động của GV và HS. KiÕn thøc. I. §äc – HiÓu chó thÝch:(10 phót) Yêu cầu: đọc rõ ràng, mạch lạc, chú 1.Đọc: ý c¸c thuËt ng÷ chuyªn m«n. HS đọc - nhận xét. - GV đọc. GV híng dÉn mét sè tõ khã. 2.Tõ khã: ? V¨n b¶n cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? 3. Bè côc: §ã lµ nh÷ng phÇn nµo? - 4 phÇn: + PhÇn 1: Tõ ®Çu... “tõng khu vùc”: Giíi thiÖu sự ra đời của ngày trái đất. + PhÇn 2: TiÕp theo... “trÎ s¬ sinh”: ThuyÕt minh t¸c h¹i nhiÒu mÆt cña viÖc sö dông bao b× ni l«ng. + PhÇn 3: TiÕp ... “m«i trêng”: §Ò ra nh÷ng viÖc cÇn lµm. + Phần 4: Còn lại: lòi kêu gọi động viên mọi ngêi..

(77) 4. ThÓ lo¹i: ? Văn bản thuộc kiểu văn bản nào? - Văn bản nhật dụng, thuyết minh một vấn đề vÒ khoa häc tù nhiªn. Đề cập đến vấn đề gì? II. T×m hiÓu v¨n b¶n:(17 phót) - HS đọc phần 2. ? Dïng bao b× ni l«ng cã h¹i nh thÕ - ¤ nhiÓm m«i trêng sèng do tÝnh kh«ng ph©n nµo? huû cña nhùa pla-xtÝc. - T¹o ra hµng lo¹t t¸c h¹i kh¸c: + BÈn. + Lẩn vào đất ảnh hởng đến quá trình sinh trởng của các loài thực vật + T¾c cèng, r¶nh, g©y ngËp óng-> muçi, l©y dÞch. + ¤ nhiÓm thùc phÈm. + Khi đốt sẽ tạo nên khí độc, gây ung th và c¸c dÞ tËt bÈm sinh. - Theo em, c¸i h¹i nµo lµ lín nhÊt? V× - HS th¶o luËn. sao? - HiÖn nay, viÖc xö lý bao b× ni l«ng ë - Vøt bõa b¶i. ViÖt Nam vµ trªn thÕ giíi lµm b»ng - Ch«n lÊp thµnh b¶i lín. c¸ch nµo? - §èt. - T¸i chÕ. - Nhận xét mặt hạn chế của những - Ô nhiểm môi trờng, độc hại, gặp nhiều khó biÖn ph¸p Êy? kh¨n. - Phức tạp, cha triệt để, cần hạn chế sử dụng bao b× ni l«ng. - Các biện pháp nêu trên có thể thực - HS đọc phần 3. - Hîp lý, cã kh¶ n¨ng thùc thi. hiện đợc không? - Muốn thực hiện đợc cần có những - Yếu tố quan trọng nhất là ý thức của con ngời. - Tuyệt đối không sản xuất bao bì ni lông trên ®iÒu kiÖn nµo? - Biện pháp triệt để nhất, giải quyết toàn thế giới. - GV vµ HS cïng liªn hÖ mét c¸ch cô thÓ vµ tËn gèc lµ g×? - Em h·y liªn hÖ viÖc sö dông bao b× ch©n thùc. ni lông của bản thân em và gia đình? - Đây là một vấn đề nan giải, khó thực hiện và - Theo em, việc không sử dụng bao khó giải quyết triệt để. - Vấn đề bảo vệ môi trờng, một vấn đề mang b× ni l«ng cã ý nghÜa g× ? tÇm quèc tÕ. - Sù xuÊt hiÖn th«ng ®iÖp ë ViÖt Nam lµ mét vấn đề cần thiết. - B¾t ®Çu b»ng tõ “h·y”. - T¸c gi¶ kÕt thóc b¶n th«ng tin b»ng - Lêi kªu gäi xuÊt ph¸t tõ tr¸ch nhiÖm chung cña toµn nh©n lo¹i. nh÷ng lêi lÏ nh thÕ nµo? - Em rút ra đợc bài học gì sau khi học - HS thảo luận. văn bản? Em sẽ làm gì để đáp lại lời III. Tæng kÕt:(5 phót) kªu gäi? => Ghi nhí: - Nªu ý nghÜa cña v¨n b¶n nµy? 4. Cñng cè:(3 phót) Trong văn bản “Thông tin về ngày trái đất năm 2000” bao bì ni lông đợc coi là gì? A. Mét lo¹i r¸c th¶i sinh ho¹t. B. Mét lo¹i r¸c th¶i c«ng nghiÖp. C. Một loại chất gây độc hại. D. Mét lo¹i vËt liÖu kÐm chÊt lîng. 5. DÆn dß:(2 phót) - Ôn tập kĩ bài “ Ôn tập truyện kí hiện đại” chuẩn bị kiểm traVăn học. - So¹n bµi “¤n dÞch, thuèc l¸”..

(78) Bµi 10 TiÕt: 40. Ngµy so¹n: 1/112011 Ngµy gi¶ng: 4/11/2011. Nãi gi¶m, nãi tr¸nh. I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được khái niệm, tác dụng của biện pháp nói giảm nói tránh. - Biết sử dụng biện pháp tu từ nói giảm nói tránh. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm nói giảm nói tránh. - Tác dụng của biện pháp tu từ nói giảm nói tránh. 2. Kỹ năng: - Phân biệt nói giảm nói tránh với nói không đúng sự thật. - Sử dụng nói giảm nói tránh đúng lúc, đúng chỗ để tạo lời nói trang nhã, lịch sự. III- CHUÈN BÞ: 1. Gi¸o viªn: - B¶ng phô vµ phiÕu häc tËp. 2. Häc sinh: - Học bài cũ và đọc kĩ bài mới IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V. HO¹T §éNG L£N LíP: 1. ổn định lớp:(1 phút) 2.KiÓm tra bµi cò:(5 phót) - HS1: ThÕ nµo lµ nãi qu¸? T¸c dông cña biÖn ph¸p tu tõ nãi qu¸? V¨n b¶n nhËt dông? V¨n b¶n nhËt dông cã thÓ gåm nh÷ng kiÓu v¨n b¶n nµo? - HS2: §Æt c©u víi thµnh ng÷: “ChËm nh Rïa”? Nªu ý nghÜa cña thµnh ng÷ đó?.

(79) 3.Bµi míi:(34 phót) *.Giíi thiÖu bµi:(1 phót) D©n gian ta thêng nãi : “Sù thËt hay mÊt lßng”. §óng vËy! Cã nh÷ng ®iÒu nếu ta nói thẳng ra sẽ rất dể làm ngời nghe khó chịu, mất lòng. Trớc tình huống đó ta sẽ nói nh thế nào? Bài học hôm nay, chúng ta sẻ tìm hiểu về vấn đề đó. *. Näi dung bµi míi:(32 phót) Hoạt động của GV và HS. GV treo b¶ng phô ghi 3 vÝ dô trong SGK. - Nh÷ng tõ in ®Ëm trong 3 vÝ dô trªn cã ý nghÜa g×? - Tại sao lại dùng cách diễn đạt đó? - Khi nãi vÒ c¸i chÕt ta cã thÓ dïng c¸ch nãi gi¶m, nãi tr¸nh nµo kh¸c n÷a? GV treo b¶ng phô ghi vÝ dô 2. - V× sao ë ®©y t¸c gi¶ dïng tõ “ bÇu s÷a”? GV gọi HS đọc ví dụ 3. - So s¸nh c¸ch nãi ë 2 vÝ dô nµy? - VÒ ý nghÜa c¶ 3 trêng hîp trªn cã ®iÓm g× chung? GV: C¸ch nãi nh c¸c vÝ dô trªn lµ nãi gi¶m, nãi tr¸nh. - VËy thÕ nµo lµ nãi gi¶m, nãi tr¸nh? Nãi gi¶m, nãi tr¸nh cã t¸c dông g×?. KiÕn thøc.. I. Nãi gi¶m, nãi tr¸nh vµ t¸c dông cña nãi gi¶m, nãi tr¸nh:(20 phót) - Đều nói đến cái chết - Nh»m gi¶m bít sù ®au buån. - Th¸c, vÒ, nh¾m m¾t, tõ trÇn, quy tiªn... - Nh»m tr¸nh sù th« tôc. - C¸ch 1: c¨ng th¼ng, nÆng nÒ. - C¸ch 2: nhÑ nhµng, tÕ nhÞ h¬n. - Tr¸nh vµ gi¶m bít ý nghÜa cña sù thËt.. => Ghi nhí: Nãi gi¶m, nãi tr¸nh lµ biÖn ph¸p tu từ dùng cách diễn đạt tế nhị, uyển chuyển, tr¸nh g©y c¶m gi¸c qu¸ ®au buån, ghª sù, nÆng nÒ; tr¸nh th« tôc, thiÕu lÞch sù.. Bµi tËp nhanh: C©u nµo sau ®©y sö dông biÖn ph¸p nãi gi¶m, nãi tr¸nh? A. Ông cụ đã đợc mai táng rồi. B. Bài thơ của anh cha đợc hay lắm. C. Em cÇn cè g¾ng h¬n n÷a. D. ThËt ra th× l·o chØ t©m ngÈm thÕ, nhng còng ra phÕt chø ch¶ võa ®©u... GV kh¸i qu¸t: Nãi gi¶m, nãi tr¸nh cã thÓ theo nhiÒu c¸ch: + Dùng các từ ngữ đồng nghĩa. + Dùng cách nói phủ định từ trái nghĩa. + Nãi vßng. + Nãi trèng. II. LuyÖn tËp:(12 phót) Bµi tËp 1: C¸c tõ cÇn ®iÒn: a. §i nghØ. d. Cã tuæi. b. Chia tay nhau. ®. §i bíc n÷a. c. KhiÕm thÞ. Bµi tËp 2: C©u cã sö dông biÖn ph¸p tu tõ nãi g¶m, nãi tr¸nh: - Anh ph¶i hoµ nh¶ víi b¹n bÌ. - Anh kh«ng nªn ë ®©y n÷a. - Xin đừng hút thuốc trong phòng. - Nã nãi nh thÕ lµ thiÕu thiÖn chÝ. - Em h«m qua cã læi víi anh. Bài tập 3: Nói giảm, nói tránh bằng cách phủ định điều ngợc lại với nội dung đánh gi¸: VÝ dô: - Giäng h¸t cña chÞ kh«ng ngät l¾m. - Anh nãi nh vËy lµ thiÕu thiÖn chÝ víi hä råi! - Bài làm của em cha đạt yêu cầu. 4. Cñng cè:(5 phót).

(80) 1. ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n cã sö dông phÐp tu tõ nãi gi¶m, nãi tr¸nh. 5. DÆn dß:(1 phót) 2. Lµm bµi tËp 4. 3. N¾m néi dung bµi häc. Lu ý:¤n tËp phÇn v¨n chuÈn bÞ kiÓm tra.. Ngµy so¹n: 3/11/2011 Ngµy gi¶ng: 5/11/2011. Bµi 11 TiÕt 41:. KiÓm tra v¨n häc. I- MôC TI£U CÇN §¹T: 1. KiÕn thøc: Qua giờ kiểm tra, củng cố kiến thức về truyện kí Việt Nam hiện đại giai đoạn 1930-1945 cho häc sinh. 2. KÜ n¨ng: RÌn cho häc sinh biÕt tãm t¾t v¨n b¶n tù sù,biÕt viets ®o¹n v¨n tr×nh bµy hiÓu biÕt cña m×nh vÒ nh©n vËt. II- CHUÈN BÞ: - GV: soạn đề và đáp án. - HS: Ôn kĩ các văn bản truyện kí đã học. III- SO¹N §Ò: 1. Lập ma trận đề: Mức độ NhËn Thøc Néi dung “ T«i ®i häc”. NhËn biªt. Th«ng hiÓu. TN. TN. TL. TL. VËn dông ThÊp Cao TN TL TN TL. Tæng ®iÓm. 1. 1. 1. “Tøc níc 1 vì bê”. 1. 1. “L·o H¹c” “ Trong lßng mÑ” Tæng sè c©u Tæng sè ®iÓm.. 1 1. 1. 1. 3. 3. 3. 1,5. 1. 4 3 1. 1. 8. 4. 10. 2. §Ò Bµi: Phần I: Trắc nghiệm: (3 điểm) Khoanh tròn vào chữ cái đầu đáp án đúng: Câu 1: kỉ niệm đẹp đẽ của học trong ngày tựu trờng đầu tiên là nội dung của văn b¶n nµo? A. “Trong lßng mÑ”. B.“Tøc níc vì bê”. C. “T«i ®i häc”. D. “L·o H¹c”..

(81) Câu 2:Nhân vật chính trong tác phẩm ấy đợc thể hiện ở phơng diện nào? A. Lêi nãi. B. T©m tr¹ng. C. Ngo¹i h×nh. D. Hành động. Câu 3: “ Những ngày thơ ấu” đợc viết theo thể loại nào? A. Bót kÝ. B. TruyÖn ng¾n. C. TiÓu thuyÕt. D. Håi kÝ. C©u 4: Néi dung chñ yÕu cña v¨n b¶n lµ: V¹ch trÇn bé mÆt tµn ¸c cña bän tay sai chế độ phong kiến nửa thực dân bất nhân, ca ngợi sức mạnh phản kháng của ngời n«ng d©n. §ã lµ néi dung cña v¨n b¶n nµo? A. “Tøc níc vì bê”. B. “ T«i ®i häc”. C. “Trong lßng mÑ”. D. “L·o H¹c”. C©u 5: NghÖ thuËt næi bËt cña v¨n b¶n lµ: Giµu chÊt biÓu c¶m, diÔn t¶ t×nh c¶m mãnh liệt của em bé khát khao tình mẹ, với hình ảnh so sánh rất đắt( cổ tục, ảo ảnh sa m¹c, sung síng mª man…). §ã lµ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n nµo? A. “T«i ®i häc”. B. “Trong lßng mÑ”. C. “Tøc níc vì bê”. D. “L·o H¹c”. Câu 6: Nhà văn nào đợc Nguyễn Tuân coi là( Qua tác phẩm của mình) đã” xui ngời n«ng d©n næi lo¹n”? A. Nam Cao. B. Nguyªn Hång. C. Thanh TÞnh. D. Ng« TÊt Tè. PhÇn II: Tù luËn:(7 ®iÓm) C©u 1: Tãm t¾t v¨n b¶n “L·o H¹c” cña Nam Cao( Kho¶ng 10 dßng). Câu 2: Em hãy viết một đoạn văn ngắn( khoảng 15 câu) để nói lên suy nghĩ của em vÒ nh©n vËt chÞ DËu Trong ®o¹n trÝch “Tøc níc vì bê” cña Ng« TÊt Tè. HÕt. 3. §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm. Phần I: Trắc nghiệm: (3 điểm) (Mỗi câu đúng đạt 0,5 đ. Sáu câu đạt 3điểm) C©u §¸p ¸n. 1 C. 2 B. 3 D. 4 A. 5 B. 6 D. PhÇn II: Tù luËn:(7 ®iÓm) Câu 1: Tóm tắt đủ ý chính của văn bản. (2,5®) Chữ viết sạch đẹp, không mắc lỗi chính tả diễn đạt. (0,5®) C©u 2: - H×nh thøc: + ViÕt ®o¹n v¨n víi sè lîng 15 c©u. (1®) + Sö dông tõ ng÷ cã lùa chän, chÝnh x¸c bè côc m¹ch l¹c chÆt chÏ, ch÷ viÕt rõ ràng sạch đẹp. (1®) - Nội dung: Trình bày đợc các ý sau. + ChÞ DËu lµ ngêi phô n÷ chÞu th¬ng chÞu khã. (0,5®) + ChÞ lµ ngêi phô n÷ yªu th¬ng chång con, cã søc m¹nh ph¶n kh¸ng. (1,5®) + ChÞ lµ phô n÷ tiªu biÓu cho phô n÷ ViÖt Nam. IV- hoạt động lên lớp: 1. ổn định tổ chức:(1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò:( KiÓm tra trong giê) 3. Bµi míi: :(40 phót) a, GV Giao đề cho HS. b, HS lµm bµi 4. Cñng cè: :(3 phót) NhËn xÐt giê KT vµ thu bµi. 5. DÆn dß: :(1 phót) - ¤n l¹i bµi. - ChuÈn bÞ bµi luyÖn nãi..

(82) Ngµy so¹n: 25/10/2012. Ngµy gi¶ng: 27/10/2012.. Bµi 11.TiÕt 42:. LuyÖn nãi KÓ chuyÖn theo ng«i kÓ kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nắm chắc kiến thức về ngôi kể. - Trình bày đạt yêu cầu một câu chuyện có kết hợp sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Ngôi kể và tác dụng của việc thay đổi ngôi kể trong văn tự sự. - Sự kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong văn tư sự. - Những yêu cầu khi trình bày văn nói kể chuyện. 2. Kỹ năng: - Kể được một câu chuyện theo nhiều ngôi kể khác nhau; biết lựa chọn ngôi kể phù hợp với câu chuyện được kể. - Lập dàn ý một văn bản tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm . - Diễn đạt trôi chảy, gãy gọn, biểu cảm, sinh động câu chuyện kết hợp sử dụng các yếu tố phi ngôn ngữ. IV ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn:B¶ng phô vµ phiÕu häc tËp. 2. Häc sinh:Häc bµi cñ vµ chuÈn bÞ bµi míi. V. hoat động lên lớp: 1. ổn định lớp:(1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò:(3 phót) ? Trong v¨n tù sù ngêi ta thêng kÓ theo ng«i thø mÊy? T¹i sao ngêi ta l¹i ph¶i thay đổi ngôi kể? 3. Néi dung bài míi:(35 phót) *.Giíi thiÖu bµi: Trong v¨n b¶n tù sù ngêi kÓ dùa vµo cèt truyÖn cô thÓ, t×nh huèng cô thÓ cña c©u chuyện để lựa chọn ngôi kể phù hợp. Ngời kể có thể chọn ngôi thứ nhất hoặc ngôi thø ba; còng cã khi, trong mét truyÖn, ngêi viÕt ®ang kÓ theo ng«i nµy cã thÓ chuyÓn sang ngôi khác để sự việc và nhân vật hiện ra độ nhiều góc độ, tăng tính sinh động vµ s©u s¾c cho c©u chuþen. *. Các hoạt động: Hoạt động của GV và HS.. KiÕn thøc..

(83) ( GV kiÓm tra phÇn chuÈn bÞ ë nhµ cña I.ChuÈn bÞ ë nhµ: (15 phót.) häc sinh) 1. ¤n tËp vÒ ng«i kÓ : a, KÓ theo ng«i thø nhÊt: ? Kể theo ngôi thứ nhất là kể nh thế - Ngời kể xng tôi để dẫn dắt câu chuyện. Với ngôi nµo? T¸c dông cña viÖc sö dông ng«i kÓ nµy ngêi kÓ cã thÓ kÓ ra nh÷ng g× m×nh trùc tiÕp kÎ nµy? nghe nh×n thÊy, tr¶i qua; nhÊt lµ cã thÓ trùc tiÕp béc b¹ch c¶m xóc, suy nghÜ cña m×nh. - KÓ theo ng«i thø nhÊt cã t¸c dông lµm t¨ng tÝnh thuyÕt phôc, ch©n thùc cho c©u chuyÖn. b, KÓ theo ng«i thø ba: ? KÓ theo ng«i thø ba lµ kÓ nh thÕ nµo? - Ngêi kÓ giÊu m×nh gäi tªn cña c¸c nh©n vËt hoÆc T¸c dông cña viÖc sö dông ng«i kÎ dïng tõ xng h« thuéc ng«i thø ba sè Ýt hoÆc sè nµy? nhiÒu(nã, hä). - KÓ theo ng«i thø ba cã t¸c dông gióp cho ngêi kÓ cã thÓ kÓ mét c¸ch linh ho¹t, tù do nh÷ng g× diÔn ra víi nh©n vËt. c, VÝ dô: - V¨n b¶n “ T«i ®i häc” , “Trong lßng mÑ” kÓ theo ? Cho biết những văn bản truyện kí đã ngôi thứ nhất. học đợc kể theo ngôi kể nào? - V¨n b¶n: “tøc níc vì bê” kÓ theo ng«i thø ba. d, Thay đổi ngôi kể: Nhằm mục đích để soi chiếu ? Theo em việc thay đổi ngôi kể có tác sự việc bằng các điểm nhìn khác nhau, tăng tính dông g×? sinh động phong phú khi miêu tả sự vật,sự việc và con ngêi. 2. ChuÈn bÞ luyÖn nãi: ? Theo em muốn thay đổi ngôi kể ở Muốn kể đoạn trích trên theo ngôi thứ nhất cần phải ®o¹n trÝch trong SGK em cÇn lµm g×? thay đổi cách xng hô, lời dẫn thoại, chuyển lời thoại trùc tiÕp sang lêi tho¹i gi¸n tiÕp; lùa chän chi tiÕt miªu t¶, lêi biÓu c¶m cho phï hîp víi ng«i thø nhÊt. II.TiÕn hµnh luyÖn nãi:(25 phót) GV chia nhãm, mçi nhãm 2 em cho HS 1. LuyÖn nãi theo tæ:(10 phót) tËp kÓ. HS tËp kÓ tríc nhãm cña m×nh. GV mêi 1 HS tr×nh bµy tríc líp . 2. Tr×nh bµy tríc líp:(15 phót) 1 HS kh¸c nhËn xÐt. GV cho ®iÓm. 4. Cñng cè: (5 phót) ? Cho biết yêu cầu khi thay đổi ngôi kể. 5. DÆn dß: (1 phót) Häc bµi vµ chuÈn bÞ bµi c©u ghÐp..

(84) Ngµy so¹n: 27/10/2012. Ngµy gi¶ng: 29/10/2012.. Bµi 11. TiÕt 43.. C©u ghÐp I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nắm được đặc điểm của câu ghép, cách nối các vế câu ghép. - Biết sử dụng câu ghép phù hợp với yêu cầu giao tiếp. Lưu ý: Học sinh đã học về câu ghép ở Tiểu học. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Đặc điểm của câu ghép - Cách nối các vế câu ghép. 2. Kỹ năng: - Phân biệt câu ghép với câu đơn và câu mở rộng thành phần. - Sử dụng câu ghép phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. - Nối được các vế của câu ghép theo yêu cầu. III. CHUẨN BỊ: Gi¸o viªn: So¹n bµi, lµm b¶ng phô. Häc sinh: §äc bµi míi. IV- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. V. HOẠT ĐỘNG LÊN LỚP: 1. ổn định tổ chức:(1 phút) 2. kiÓm tra bµi cò: (3 phót) GV yªu cÇu HS tr×nh bµy bµi nãi kÓ chuyÖn theo ng«i kÓ. 3. Bµi míi:(35 phót). * giíi thiÖu bµi: ở bậc tiểu học các em đã đợc học về câu phân theo cấu tạo. Ta thấy câu phân theo cấu tạo có 2 loại chính đó là câu đơn, câu ghép. Giờ học hôm nay cô hớng dẫn các em t×m hiÓu vÒ mét sè dÆc®iÓm vµ c¸ch nèi c¸c vÕ cña c©u ghÐp. *Néi dung bµi míi:.

(85) Hoạt động của GV và HS.. KiÕn thøc.. I. §Æc ®iÓm cña c©u ghÐp:(15 phót) 1. VÝ dô:( SGK) Ph©n tÝch cÊu t¹o cña c¸c c©u in ®Ëm 2. NhËn xÐt: trong ®o¹n trÝch . - Câu 2 có 3 cụm chủ vị, trong đó một cụm chủ vị lµm nßng cèt c©u, cßn 2 côm chñ vÞ cßn l¹i lµm thành phần bổ ngữ của câu.-> Câu đơn mở rộng TP. Cho biÕt mçi c©u cã mÊy côm chñ vÞ? - Câu 5 có một cụm chủ vị -> Câu đơn. HS đọc ví dụ.. Xét về cấu tạo mỗi câu đó thuộc kiểu câu gì? ThÕ nµo lµ c©u ghÐp? Trong ®o¹n trÝch ë môc I cã thªm mÊy c©u ghÐp? VÕ cña c¸c c©u Êy nèi víi nhau bëi tõ nµo?. Ngoµi ra em cßn thÊy c¸c vÕ cña c©u ghÐp cßn nèi víi nhau b»ng c¸ch nµo? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch nèi c¸c vÕ c©u ghÐp? Häc sinh lµm bµi tËp vµo vë bµi tËp.. C©u 7 cã 3 côm chñ vÞ, c¸c côm chñ vÞ nµy kh«ng bao chøa nhau, mçi côm chñ vÞ lµm thµnh mét vÕ c©u.-> C©u ghÐp. * Ghi nhí (SGK): II. C¸ch nèi c¸c vÕ c©u:(10 phót) 1. Trong ®o¹n v¨n trªn cã c©u 1vµ c©u 3, c©u 6 lµ c©u ghÐp. 2. Câu 3 và câu 6, các vế đợc nối với nhau bởi tõ “v×” “nhng”. 3.- C©u 7 vÕ 2 vµ vÕ 1 nèi víi nhau bëi QHT “ v×”. - C©u 1 vµ c©u 7 vÕ 3 vµ vÕ 2 nèi víi nhau b»ng c¸c dÊu: dÊu phÈy vµ dÊu hai chÊm. 4. Ngoài ra ta còn thấy các vế trong câu ghép đợc nèi víi nhau b»ng c¸ch dïng cÆp quan hÖ tõ, cặp phó từ, đại từ.  Ghi nhí:( SGK) III. LuyÖn tËp:(10 phót) Híng dÉn HS lµm bµi tËp 1 vµ 2 vµo vë bµi tËp. 4. Cñng cè:(5 phót). Em h·y cho biÕt c©u ghÐp lµ g×? C¸ch nèi c¸c vÕ c©u ghÐp? 5. DÆn dß: (1 phót). Häc bµi vµ lµm BT 3,4,5. ChuÈn bÞ bµi: T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh.. =. Ngày soạn:29/10/2012 Ngày dạy:31/10/2012.

(86) Bài 11 Tiết 44. TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nắm được đặc điểm, vai trò, tác dụng của văn bản thuyết minh. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Đặc điểm của văn bản thuyết minh. - Ý nghĩa, phạm vi sử dụng của văn bản thuyết minh. - Yêu cầu của bài văn thuyết minh (về nội dung, ngôn ngữ….) 2. Kỹ năng: - Nhận biết văn bản thuyết minh; phân biệt văn bản thuyết minh và các kiểu văn văn bản đã học trước đó. - Trình bày các tri thức có tính chất khách quan, khoa học thông qua những tri thức của môn Ngữ văn và các môn học khác. III- PHƯƠNG PHÁP KĨ THUẬT DẠY HỌC: Thảo luận, câu hỏi gợi mở, kĩ thuật động não. IV.CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên : Sưu tầm các văn bản thuyết minh, bảng phụ 2. Học sinh : Tìm các văn bản thuyết minh đã học, soạn bài theo hướng dẫn. V. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: (1’) 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ : không thực hiện 3. Bài mới: (1’) *Giới thiệu bài: Đã từ lâu chúng ta đã biết đến các văn bản dùng để giảng giải, giới thiệu .... về một vấn đề. Những kiểu văn bản trên gọi là văn bản thuyết minh. *Nội dung bài: TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức 13’ I. Vai trò đặc điểm của văn bản thuyết minh. GV: yêu cầu HS đọc các văn bản ở 1. Ví dụ: SGK lên bảng và tìm hiểu để rút ra 2. Nhận xét: nhận xét - Văn bản1: Giới thiệu về cây dừa Bình Định Văn bản trên trình bày, giới thiệu, - Văn bản 2: Giải thích tác dụng của giải thích điều gì ? chất diệp lục ở lá cây - Văn bản 3: Giới thiệu Huế là trung Em thường gặp những văn bản đó tâm văn hóa lớn của Tổ Quốc ở đâu? - Các văn bản trên phổ biến trong cuộc.

(87) Hãy kể thêm một vài văn bản cùng sống. loại mà em biết . → Văn bản thuyết minh HS nghiên cứu trả lời các câu hỏi trên * Ghi nhớ :SGK Từ nhận xét trên, hãy cho biết thế nào là văn bản thuyết minh ? 10’ II . Đặc điểm của văn bản thuyết minh. HS xem lại các văn bản của bài 1. Ví dụ: tập trên 2. Nhận xét: Văn bản thuyết minh có gì kác với - Văn bản thuyết minh khác với các văn văn bản tự sự , miêu tả, nghị luận ? bản khác : Chúng trình bày đặc điểm Các văn bản trên có đặc điểm gì tiêu biểu của sự vật, hiện tượng . Nó chung cung cấp tri thức khách quan, giúp hiểu biết - Các văn bản trên trình bày bằng Các văn bản thuyêt minh trình bày phương thức trình bày giới thiệu, giải bằng phương thức nào ? thích - Ngôn ngữ trình bày chính xác, rõ Ngôn ngữ các văn bản trên có đặc ràng, chặt chẽ, hấp dẫn . điểm gì ? III. Luyện tập. 15’ * BT1: a . Văn bản khởi nghĩa Nông Văn Vân là văn bản thuyết minh vì nó cung cấp GV chia lớp thành 3 nhóm thảo kiến thức lịch sử luận làm 3 bài tập ở SGK * BT2: Văn bản Thông tin về trái đất Sau đó đại diện trình bày, HS năm 2000 khác nhận xét, GV nhận xét, bổ - Văn bản nhật dụng, thuộc kiểu văn sung tất cả các bài tập nghị luận - Có sử dụng thuyết minh khi nói về tác hại của bao ni lông * BT3: Các văn bản khác cần phải sử dụng yếu tố thuyết minh - Tự sự : giới thiệu sự việc, nhân vật .. - Miêu tả : giới thiệu cảnh vật ,con người .... - Biểu cảm : giới thiệu đối tượng gây cảm xúc là con người hay sự vật (3’) 4. Củng cố: - Văn bản thuyết minh là gì ? - Nêu các đặc điểm của nó ? (2’) 5. Dặn dò: - Học bài, làm BT 1b ở SGK - Tìm hiểu trước, soạn bài “Ôn dịch thuốc lá” tiết sau học..

(88) Ngày soạn: 29/10/2012 Ngày dạy: 31/10/2011. Bài 12 Tiết 45.. ÔN DỊCH THUỐC LÁ I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết cách đọc – hiểu, nắm bắt các vấn đề xã hội trong một văn bản nhật dụng; - Có thái đội quyết tâm phòng chống thuốc lá. - Thấy được sức thuyết phục bởi sự kết hợp chặt chẽ phương thức lập luận và thuyết minh trong văn bản. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức: - Mối nguy hại ghê gớm toàn diện của tệ nghiện thuốc lá đối với sức khoẻ con người và đạo đức xã hội. - Tác dụng của việc kết hợp các phương thức biểu đạt lập luận và thuyết minh trong văn bản. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu một văn bản nhật dụng đề cập đến một vấn đề xã hội bức thiết. - Tích hợp với phần Tập làm văn để tập viết bài văn thuyết minh một vấn đề của đời sống xã hội. III- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT Thảo luận, câu hỏi gợi mở, kĩ thuật động não. IV- CHUẨN BỊ. - Giáo viên : Bảng phụ, số liệu liên quan đến nội dung bài học, tranh ảnh phục vụ bài học. - Học sinh : Sưu tầm tranh ảnh tuyên truyền tác hại của thuốc lá, soạn bài theo hướng dẫn của GV. V- TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG: (1’) 1. Ổn định lớp: (5’) 2. Kiểm tra bài cũ: Nêu các biện pháp hạn chế sử dụng bao ni lông (35’) 3. Bài mới: (1’) * Giới thiệu bài: Hút thuốc lá là một thói quen, một thú vui, thậm chí là phong tục tập quán của nhiều dân tộc. Nghiện thuốc lá từ lâu đã trở thành căn bệnh khó chữa trị không những tốn tiền mà nó còn đem lại hậu quả to lớn . Đến mức chống thuốc lá, hút thuốc lá trở thành vấn đề khoa học mang tầm thế giới. Bài Ôn dịch, thuốc lá như một hồi chuông báo động gióng lên kịp thời. * Nội dung bài: TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức 9’ I. Đọc- Tìm hiểu chung 1. Đọc.

(89) GV hướng dẫn HS đọc rõ ràng . HS đọc, HS khác nhận xét .GV nhận xét, bổ sung GV hướng dẫn HS tìm hiểu chú thích. 2. Tìm hiểu chú thích Ôn dịch thuốc lá thuộc kiểu văn bản nhật dụng đề cập đến vấn đề xã hội có ? Giải nghĩa một số từ: Vi trùng, vi nhiều tác hại. Nhan đề văn bản thể khuẩn, kí sinh trùng ? hiệnquan điểm, thái độ đánh giá đối HS trả lời GV nhận xét vói tệ nạn thuốc lá. 3. Bố cục : 3 Đoạn Văn bản được chia làm mấy đoạn ? - Đoạn 1: Từ đầu......AIDS.Thuốc lá Nội dung từng đoạn ? trở thành ôn dịch - Đoạn 2: Ngày trước ......con đường phạm pháp. Tác hại của thuốc lá, hút thuốc lá - Đoạn 3: Còn lại. Lời kêu gọi chống lại ôn dịch thuốc lá. 4. Kiểu loại Nhận xét của em về kiểu loại văn Văn bản nhật dụng thuyết minh về vấn bản ? đề khoa học Em hiểu gì về ý nghĩa nhan đề ? 5. Nhan đề văn bản Nhận xét của em về cách viết ở nhan - Ôn dịch, thuốc lá : Căn bệnh thuốc lá đề văn bản ? - Dấu phẩy đặt ở giữa nhan đề là nhấn Dấu phẩy đặt ở giữa có ý nghĩa gì ? mạnh ; thuốc lá là ôn dịch nguy hiểm - Tỏ thái độ lên án ,nguyền rủa, ghê Bày tỏ thái độ gì của tác giả đối với tởm thuốc lá ? II.Tìm hiểu văn bản 20’ 1. Tác hại của ôn dịch, thuốc lá Tác hại của thuốc lá đối với cá nhân? * Đối với cá nhân: GV mở rộng :1 điếu thuốc lá sản sinh - Gây ho hen, viêm phế quản, sức khỏe ra giảm sút 4000 chất độc hóa học khác nhau - Gây ung thư : phổi, họng trong đó có 30 chất là nguyên nhân gây ung - Gây tắc động mạch, nhồi máu cơ tim - Giảm tuổi thọ thư: → Thuốc lá là kẻ thù ngọt ngào và ni-co-tin,ben-zen,...... nham Theo ngiên cứu 1 điếu thuốc giảm 3 hiểm gậm nhấm sức khẻo con người phút tuổi thọ Tác hại của thuốc lá đối với cộng * Đối với cộng đồng xã hội - Khói thuốc đầu độc, ô nhiểm môi đồng xã hội ? trường, vẩn đục bầu không khí trong lành - Nhiễm độc thai nhi - Gây tệ nạn xã hội - Suy giảm đạo đức.

(90) Liên hệ thực tế tình hình hút thuốc ở gia đình địa phương em ? Nguyên nhân khiến thuốc lá có hại ? Để thuyết minh về tác hại của thuốc lá ,tác giả đã sử dụng những phương thức nào ? Ở đoạn cuối tác giả cho người đọc biết những dẫn chứng gì về chiến dịch không hút thuốc lá ? Nó có ý nghĩa như thế nào ?. Tình hình hút thuốc lá ở Việt Nam như thế nào ? Thảo luận biện pháp: Chúng ta cần có những biện pháp nào trước thực tế như vậy ? GV:Ngày 31-5 Là ngày quốc tế chống hút thuốc lá 3’. Nêu nội dung và nghệ thuật của văn bản.. : Văn bản thuyết minh có sứ huyết phục cao thể hiện bằng phương thức. 3’. GV hướng dẫn HS viết sau đó HS trình bày, GV nhận xét. → Lời cảnh báo xuất phát từ thực tiễn cho thấy tác hại của thuốc lá đối với cộng đồng - Nguyên nhân khiến thuốc lá có hại do : khói thuốc có nhiều chất độc, chất ni-co-tin. - Phương thức thuyết minh : Trình bày , giới thiệu, giải thích 2. Lời kêu gọi chống lại, ngăn ngừa ôn dịch, thuốc lá - Dẫn chứng :+ Biển hiệu cấm hút thuốc lá ở nơi công cộng +Triển vọng một Châu âu không còn thuốc lá → Tầm quan trọng của việc bảo vệ sức giữ bầu không khí trong lành là nhiệm vụ hội mang tính tồn cầu. - Đối với Việt Nam : người hút thuốc còn nhiều. - Biện pháp : + Kiên quyết và kiên trì ôn dịch thuốc lá vì Việt Nam còn tồn tại nhiều dịch bệnh. +Tuyên truyền vận động hướng vào ý thức tự giác của mọi người .Chống hút thuốc lá là việc làm khó khăn, nan giải IV. Tổng kết Bài viết nêu rõ tác hại của thuốc lá, hút thuốc lá, kêu gọi mọi người hãy vì mình và cộng đồng đừng hút thuốc lá có sức thuyết phục cao. Phương thức biểu đạt: Trình bày, giới thiệu, giải thich V. Luyện tập Bên cạnh ôn dich, thuốc lá , Việt Nam còn có những dịch bệnh nào đe dọa sức khỏe cộng đồng. Viết bài tuyên truyền chống lại căn bệnh đó. (3’) 4. Củng cố : - Nêu nội dung và nghệ thuật của của văn bản -Thông điệp quý giá của văn bản là gì ? - Tác hại của ôn dịch thuốc lá (1’) 5. Dặn dò: - Học bài nắm nội dung bài học..

(91) - Soạn bài Câu ghép (Ví dụ các câu ghép có các cặp quan hệ từ ).

(92)

(93) Ngày soạn: 1/11/2012 Ngày dạy: 3/11/2012. Bài 12 Tiết 46.. CÂU GHÉP ( Tiếp theo) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nắm chắc quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu của câu ghép. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Mối quan hệ về ý nghĩa giữa các vế câu ghép. - Cách thể hiện quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu ghép. 2. Kỹ năng: - Xác định quan hệ ý nghĩa giữa các vế củ câu ghép dựa vào văn cảnh hoặc hoàn cảnh giao tiếp. - Tạo lập tương đối thành thạo câu ghép phù hợp với yêu cầu giao tiếp. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT: Thảo luận, câu hỏi gợi mở, kĩ thuật động não. IV.CHUẨN BỊ: - Giáo viên : Bảng phụ, nghiên cứu tài liệu liên quan đến nội dung bài học - Học sinh : Soạn bài theo hướng dẫn của GV V. TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG: (1’) 1. Ổn định lớp: (4’) 2. Kiểm tra bài cũ : Câu ghép là gì ? Cách nối các vế câu ghép ? Lấy ví dụ minh họa . (35’) 3. Bài mới (1’) * Giới thiệu bài: Câu ghép là câu có 2 kết cấu C-V trở lên, các vế câu ghép được nối với nhau bằng các cặp quan hệ từ. Vậy các cặp quan hệ từ có ý nghĩa gì? Chúng ta cùng tìm hiểu tiết học hôm nay. * Nội dung bài TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức 20’ I. Quan hệ ý nghĩa câu vế câu ghép. GV yêu cầu HS đọc, nghiên cứu 1. Ví dụ : SGK ví dụ ở SGK Xác định kết cấu C-V ở các vế 2. Nhận xét : câu ghép ? Các vế câu có quan - Có lẽ TiếngViệt của chúng ta / đẹp// hệ ý nghĩa với nhau như thế C V nào ? bởi vì tm hồn người Việt Nam ta / rất C V đẹp,// bởi vì cuộc sống, cuộc đấu tranh/ C của nhân dân ta từ trước tới nay là cao V.

(94) Các vế câu ghép còn có nhiều mối quan hệ khác, nếu các mối quan hệ và cho ví dụ . GV giúp HS tìm các ví dụ minh họa Từ nhận xét trên hãy cho biết các vế câu ghép có quan hệ với nhau như thế nào ? Gv chia lớp thành 4 nhóm thảo luận 4 bài tập ở sgk Nhóm 1 - BT 1a Nhóm 2- BT 2 15’ Nhóm 3 - BT 3 Nhóm 4 - BT 4 Sau đó đại diện nhóm trình bày, lớp nhận xét. GV nhận xét, ghi điểm. quý, là vĩ đại, nghĩa là rất đẹp. - Câu ghép trên có 3 vế. Quan hệ với nhau bởi nguyên nhân - kết quả - Ngoài ra, các vế câu ghép còn nhiều mối quan hệ khác + Quan hệ tương phản. Vd: Tuy tôi thương nó nhưng nó vẩn ghét tôi + Điều kiện, giả thiết- kết quả Vd : Mặc dù gia đình tôi rất nghèo nhưng tôi vẫn học giỏi . + Quan hệ tăng tiến Vd : Tôi càng nói nó càng lặng im. + Quan hệ lựa chon, tiếp nối, đồng thời, giải thích. * Ghi nhớ :Cácvế trong câu ghép có quan hệ với nhau chặt chẽ về ý nghĩa II. Luyện tập * BT1 a. Quan hệ ý nghĩa các vế câu ghép : - Vế1- Vế2 -> nguyên nhân - kết quả - Vế 2 - Vế 3 -> Giải thích * BT2 a. Các câu ghép . - Trời xanh thẳm , biển cũng xanh thẳm... - Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương. b. Các vế câu ghép có quan hệ nguyên nhân - kết quả c. Không nên tách các vế câu trên thành những câu riêng vì chúng có quan hệ ý nghĩa với nhau khá chặt chẽ. BT 3 a. Về nội dung : Mỗi câu trình bày một sự việc mà lão Hạc nhờ ông giáo b. Nếu tách những câu đơn riêng thì quan hệ trên sẽ bị phá vỡ BT4 a. Quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu ghép là quan hệ : điều kiện - kết quả , do đó không nên tách thành câu đơn b. Nếu tách thành câu đơn thì cảm tưởng của nhân vật nói nhát gừng vì quá nghẹn ngào, đau đớn.

(95) - Viết như tác giả khiến ta hình dung ra sự kể lể, van xin tha thiết (3’) 4. Củng cố : - Nêu quan hệ ý nghĩa các vế câu ghép ? - Đặt một câu ghép sau đó phân tích C - V (2’) 5. Dặn dò: - Học bài, làm bài tập 1b, c, d. - Chuẩn bị bài phương pháp thuyết minh ( Soạn bài, sưu tầm những văn bản thuyết minh có sử dụng các phương pháp : so sánh, phân loại, định nghĩa.....). Ngày soạn: 3/11/2012 Ngày dạy: 5/11/2012. Bài 12 Tiết 47 . PHƯƠNG PHÁP THUYẾT MINH I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nâng cao hiểu biết và vận dụng các phương pháp thuyết minh trong việc tạp lập văn bản. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Kiến thức về văn bản thuyết minh (trong cụm các bài học về văn bản thuyết minh đã học và sẽ học) - Đặc điểm, tác dụng của các phương pháp thuyết minh. 2. Kỹ năng: - Nhận biết và vận dụng các phương pháp thuyết minh thông dụng. - Rèn luyện khả năng quan sát để nắm bắt được bản chất của sự vật. - Tích luỹ và nâng cao tri thức đời sống. - Phối hợp sử dụng các phương pháp thuyết minh để tạo lập văn bản thuyết minh theo yêu cầu. - Lựa chọn phương pháp phù hợp như định nghĩa, so sánh, phân tích, liệt kê để thuyết minh về nguồn gốc, đặc điểm, công dụng của đối tượng. III. PHƯƠNG PHÁP KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, ngiên cứu ngôn ngữ, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ: - Giáo viên : Sưu tầm các ví dụ về các phương pháp thuyết minh, bảng phụ - Học sinh : Soạn bài theo sự hướng dẫn của giáo viên V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG: (1’) 1. Ổn định lớp: (5’) 2. kiểm tra bài cũ: - Văn bản thuyết minh là gì ? - Nêu đặc điểm của văn bản thuyết minh?.

(96) 3. Bài mới. (1’)*Giới thiệu bài: Để làm văn bản thuyết minh chúng ta cần có những phương pháp cơ bản nào ? (33’) * Triển khai bài TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức 19’ I. Tìm hiểu các phương pháp thuyết Gv yêu cầu HS xem lại các văn minh bản ở tiết 44 1. Quan sát học tập, tích lũy tri thức để Các văn bản thuyết minh ấy đã làm văn bản thuyết minh. sử dụng những tri thức nào? - Các văn bản : Cây dừa Bình Định, Huế, ..... Để có các tri thức đó chúng ta Đã sử dụng những tri thức ở lĩnh vực phải làm gì? sinh học, văn hóa, lịch sử... Vai trò của quan sát, học tập, - Để có các tri thức đó phải học tập, quan tích lũy tri thức ? sát, tích lũy tri thức + Quan st :Tìm hiểu đối tượng về màu sắc, hình dung, đặc điểm ..... + Học tập : Tìm hiểu đối tượng qua sách báo, từ điển ..... + Tích lũy: ghi chép những tri thức cần thiết tương ứng với đối tượng thuyết GV yêu cầu HS đọc câu văn ở minh SGK và xác định mô hình của nó 2.Các phương pháp thuyết minh từ đó chỉ ra tác dụng của a. Phương pháp nêu định nghĩa, giải phương pháp nêu định nghĩa, giải thích thích ? Mô hình A l B A: đối tượng cần thuyết minh Chỉ ra liệt kê đoạn văn ở sgk và B: tri thức cần thuyết minh chỉ ra tác dụng của phương pháp Tác dung : giúp người đọc hiểu về đối liệt kê tượng b. Phương pháp liệt kê. - Cách làm: kể lần lượt các đặc điểm, tính chất của sự vật, sự việc theo một trật tự Tác của phương pháp nêu ví dụ ? Ví dụ : Cây dừa Bình Định - Tác dụng : giúp người đọc hiểu sâu sắc Đọc và chỉ ra số liệu được sử và toàn diện về nội dung thuyết minh dụng trong đoạn văn . Tác dụng c. Phương pháp nêu ví dụ của phương pháp dùng số liệu? Tác dụng : thuyết phục người đọc, khiến người đọc tin vào nội dung thuyết minh Trong văn bản " Ôn dịch thuốc d. Phương pháp dùng số liệu lá " tác giả đã so sánh thuốc lá Tác dụng : người đọc tin vào nội dung với điều gì ? thuyết minh Vai trò của phương pháp so e. Phương pháp so sánh sánh? Tác dụng : tăng sức thuyết phục, độ tin.

(97) cậy g. Phương pháp phân loại, phân tích Phân loại, phân tích : chia nhỏ đối tượng ra từng mặt để thuyết minh Phân loại, phân tích là gì ? - Tác dụng : giúp người đọc hiểu từng Tác dụng của phương pháp mặt của đối tượng này? * Lưu ý : khi làm văn bản thuyết minh Khi làm văn bản thuyết minh cần phải kết hợp các phương pháp thuyết cần phải lưu ý điều gì ? minh hợp lí II. Luyện tập 14’ Gv hướng dẫn HS làm các BT ở * BT1: V ăn bản " Ôn dịch, thuốc lá " sử SGK dụng các phương pháp : nêu định nghĩa, giải thích, số liệu , ví dụ..... * BT3: Văn bản dùng phương pháp : số liệu (3’) 4. Củng cố: - Nêu các phương pháp thuyết minh ? - Khi làm văn bản thuyết minh cần phải lưu ý điều gì ? (2’) 5. Dặn dò: - Làm bt:Viết bài thuyết minh về tác dụng cây xanh đối với môi trường - Chuẩn bị giờ sau trả bài tập làm văn số 2 và bài kiểm tra văn.. …………………………………………………………………. Ngày so¹n: 5/11/2012 Ngµy gi¶ng: 7/11/2012. Bµi 12 TiÕt 48:. Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n vµ bµi viÕt tËp lµm v¨n sè 2. I - Mức độ cần đạt: - Gióp häc sinh «n tËp vÒ bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. - Gióp häc sinh «n tËp vÒ truyÖn kÝ ViÖt Nam giai ®o¹n 1930- 1945. - Giúp các em thấy đợc u khuyết điểm của mình và của bạn. II- ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn chÊm bµi, lu ý nh÷ng u khuyÕt ®iÓm cña c¸c bµi lµm, vµ nhËn xÐt chÊt lîng bµi viÕt cña HS. - Ghi l¹i nh÷ng lçi cÇn ph¶i söa ch÷a, nh÷ng bµi lµm cã néi dung tèt, nh÷ng câu văn hay, những ý văn đẹp. III- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. IV. Hoạt động lên lớp: (1’) 1. Ổn định lớp:.

(98) (5’) 2. Kiểm tra bài cũ: (35’) 3. Bài mới. (1’)*Giới thiệu bài: Để làm tốt bài văn tự sự kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m và bài kiểm tra văn chúng ta cần có những phương pháp cơ bản nào ? Giờ học hôm nay cô sẽ giúp các em củng cố lại trong giờ trả bài. . (34’) * Triển khai bài I. Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n: 1. u ®iÓm: - Hầu nh các em đã biết làm bài kiểm tra trắc nghiệm. - KiÕn thøc vÒ truyÖn kÝ ViÖt Nam c¸c em n¾m kh¸ tèt. - Nhiều bài đúng phần trắc nghiệm hoàn toàn. - NhiÒu em biÕt tãm t¾t v¨n b¶n tù sù ; biÕt thay ng«i kÓ vµ kÓ. cô thÓ: ……………………………………………………………………………….. 2. Tån t¹i: - Một vài em làm xác định cha đúng yêu cầu trong câu hỏi nên chọn đáp án sai. - Chän råi xãa chøng tá kh«ng cã lËp trêng, xem bµi b¹n. - Mét sè em cha biÕt thay ng«i kÓ vµ tãm t¾t qu¸ dµi. Cô thÓ: ……………………………………………………………………………… … 3. KÕt qu¶: Kh¸, giái: …… em; Trung b×nh: …..em; yÕu:……em. II.Tr¶ bµi viÕt tËp lµm v¨n sè 2. 1. ¦u ®iÓm: - Nhiều em có bài viết sinh động, hấp dẫn,, có nhiều ý hay: - Bài viết có bố cục rõ ràng, trình bày sạch đẹp - Mét sè em rÊt tiÕn bé 2. Tån t¹i - Ch÷ viÕt vµ c¸ch tr×nh bµy Èu: - Bµi viÕt sö dông tµi liÖu qu¸ nhiÒu - Mét sè bµi thiªn vÒ c¶m xóc - Hầu nh còn mắc lỗi đạt: * VÝ dô: - Hôm đó cô giáo vui lòng rất lớn về việc làm của em - Em mong íc c« cã t×nh c¶m ©n víi em nhiÒu - Cô để lại cho em nhiều xúc động 3. KÕt qu¶: Giái: Kh¸: TB: YÕu : III. §äc bµi lµm tèt: 1. NguyÔn ThÞ Nga. 2. NguyÔn ThÞ ThuÇn. IV. Tr¶ bµi cho HS: - LÊy ®iÓm vµo sæ lín - Yªu cÇu HS ch÷a lçi - Bµi díi 5 ®iÓm lµm l¹i 4. Híng dÉn tự học. (4’) - TiÕp tôc tôc ch÷a lçi - So¹n: Bµi to¸n d©n sè.

(99) ……………………………………………………………… Ngày so¹n: 5/11/2012 Ngµy gi¶ng:7/11/2012. Bµi 13 TiÕt 49: V¨n b¶n:. Bµi to¸n d©n sè I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết đọc – hiểu một văn bản nhật dụng. - Hiểu được việc hạn chế sự bùng nổ và gia tăng dân số là đòi hỏi tất yếu của sự phát triển loài người. - Thấy được sự kết hợp của phương thức tự sự với lập luận tạo nên sức thuyết phục của bài viết. - Thấy được cách trình bày một vấn đề của đời sống có tính chất toàn cầu trong văn bản. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sự hạn chế gia tăng dân số là con đường “tồn tại hay không tồn tại” của loài người. - Sự chặt chẽ, khả năng thuyết phục của cách lập luận bắt đầu bằng một câu chuyện nhẹ nhàng mà hấp dẫn. 2. Kỹ năng: - Tích hợp với phần Tập làm văn, vận dụng kiến thức đã học ở bài Phương pháp thuyết minh để đọc – hiểu, nắm bắt được vấn đề có ý nghĩa thời sự trong văn bản. - Vận dụng vào việc viết bài văn thuyết minh. III- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. IV. CHUẨN BỊ: - Giáo viên : Sưu tầm các ví dụ về vấn đề dân số, bảng phụ - Học sinh : Soạn bài theo sự hướng dẫn của giáo viên V. hoạt động lên lớp: 1. ổn định lớp(1 phút) 2.KiÓm tra bµi cò:(5 phót) ? Vì sao thuốc lá đợc coi là một loại ôn dịch? Chúng ta phải làm gì để phòng chống «n dÞch thuèc l¸? 3.Bài míi: (35 phót) * Giới thiệu bài: Một đất nớc có số lợng dân quá đông sẽ ảnh hởng lớn đến nền kinh tế - xã hội của nớc đó. Văn bản: “Bài toán dân số” hôm nay sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn để có kế hoạch chống lại sự gia tăng dân số. * Các hoạt động: Hoạt động của GV và HS. ND kiÕn thøc. I. §äc, chó thÝch:(10 phót) Yêu cầu: đọc rõ ràng, chú ý câu cảm. 1. §äc: - GV đọc mẫu. 2. Tõ khã: ? Em hiÓu g× vÒ chµng A®am vµ nµng - Häc sinh. Eva?.

(100) ? V¨n b¶n nµy thuéc kiÓu v¨n b¶n g×? ? V¨n b¶n cã mÊy phÇn? NhËn xÐt vÒ bè côc? GV gọi HS đọc phần mở bài? ? Vấn đề đợc đa ra ở đây là gì? ? Thùc chÊt cña nã lµ g×? ? Theo tác giả, bài toán dân số đợc đặt ra tõ bao giê? ? Nghệ thuật gì đã đợc tác giả sử dụng? ? Em hiÓu g× vÒ côm tõ nµy? ? Nhận xét cách đặt vấn đề của tác giả? ? Hãy đọc phần thân bài? Học sinh. ? Tãm t¾t c©u chuyÖn kÐn rÓ cña nhµ th«ng th¸i? ? Thực chất bài toán đặt hạt thóc có nghÜa lµ nh thÕ nµo? V× sao? ? Ngêi viÕt dÉn ra c©u chuyÖn xa nh»m mục đích gì? ? T¸c dông cña sù dÉn d¾t Êy? -. 3. ThÓ lo¹i: V¨n b¶n nhËt dông. Ph¬ng thức biểu đạt: chứng minh, giải thích. 4. Bè côc: - 3 phÇn -> m¹ch l¹c chÆt chÏ. II. T×m hiÓu v¨n b¶n:(20 phót) 1. Giới thiệu vấn đề: - Bµi to¸n d©n s«. - Vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình. - Xa xa. - Èn dô-> s¸ng m¾t ra. - Hiểu thực chất vấn đề - Hấp dẫn, bất ngờ, lôi cuốn ngời đọc. 2. Nội dung của vấn đề: - Khã vµ hãc bóa. Kh«ng ph¶i lµ kh«ng giải thích đợc mà không đủ hạt thóc để gi¶i. - Dẫn dắt vấn đề, ngầm so sánh nó với việc tăng dân số trên trái đất. - Giúp ngời đọc bớc đầu hình dung đợc sự cấp bách của vấn đề. - Nªu gi¶ thiÕt so s¸nh tõ khai thiªn lËp địa -> 1995. - Sù ph¸t triÓn cña d©n sè thÕ giíi t¨ng theo cấp số nhân, vấn đề bài toán dân số đợc đa vào một cách tự nhiên. - Tû lÖ sinh con ë mét sè níc Ch©u ¸, Ch©u Phi. - Cô thÓ, chÝnh x¸c. - Cã ý nghÜa -> kÕt luËn quy luËt tÊt yÕu. - Sự gia tăng dân số tỷ lệ thuận với đói nghÌo, l¹c hËu.. ? Để chứng minh vấn đề của mình tác gi¶ tiÕp tôc ®a ra dÉn chøng nh thÕ nµo? ? ý nghÜa cña viÖc ®a ra gi¶ thiÕt nµy? ? Ngoµi ra t¸c gi¶ cßn ®a dÉn chøng nµo? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c dÉn chøng nµy? ? Quy luật đó là gì? ? Em h·y liªn hÖ víi t×nh h×nh hiÖn nay? GV ®a sè liÖu. ? Để nhấn mạnh thêm vấn đề tác giả còn - §a mét vµi con sè dù b¸o t×nh h×nh gia lµm g×? tăng dân số hiện nay đến năm 2015. ? Dù ®o¸n nµy nãi lªn ®iÒu g×? - HËu qu¶ kh«n lêng ®ang th¸ch thøc nh©n lo¹i trong mét t¬ng lai gÇn -> C¶nh b¸o nguy c¬ bïng næ d©n sè. ? Hãy đọc phần kết? 3. KÕt luËn: ? PhÇn nµy cã néi dung g×? ? Cách kết bài của tác giả có ý nghĩa gì? Kêu gọi mọi ngời quan tâm đến dân số - Con đờng tồn tại và phát triển của nhân ? Cho mét lêi b×nh vÒ c©u kÕt cña t¸c lo¹i. - NhÊn m¹nh, n©ng cao tÇm quan träng gi¶? của vấn đề. -> D©n sè- “Tån t¹i hay kh«ng tån t¹i” ? Em học đợc gì về nghệ thuật của bài (Hăm-lét) III. Tæng kÕt:(5 phót) viÕt nµy? ? V¨n b¶n nµy cã ý nghÜa g×? => Ghi nhớ: HS đọc. 4.Cñng cè:(3 phót) Em đặt ra cho mình trách nhiệm gì trong hiện tại và tơng lai để góp phần giải bài to¸n d©n s«? 5. DÆn dß:(1 phót) - N¾m néi dung bµi häc - Xem bài “Dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm”.

(101) Bµi 13 TiÕt 50:. Ngày so¹n: 8/11/2012 Ngµy gi¶ng:10/11/2012. Dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm. I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hiểu công dụng và biết các sử dụng dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm trong khi viết. Lưu ý: học sinh đã học hai dấu này ở Tiểu học. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Công dụng của dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm. 2. Kỹ năng: - Sử dụng dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. - Sửa lỗi về dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. III- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch, kĩ thuật động n·o. IV- ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: Nghiªn cøu SGK, SGV, tµi liÖu tham kh¶o, so¹n bµi. 2. Häc sinh: §äc tríc bµi. V- hoạt động lên lớp: 1. ổn định lớp:(1 phút) 2. KiÓm tra bài cò:(5 phót) ? ThÕ nµo lµ c©u ghÐp? Nªu mèi quan hÖ gi÷a c¸c vÕ cña c©u ghÐp? LÊy vÝ dô minh häa? 3. Bài míi:(35 phót) * Giíi thiÖu bµi: Trong qu¸ tr×nh t¹o lËp v¨n b¶n, nhiÒu khi c¸c em sö dông dÊu c©u cha chuẩn. Một trong những loại dấu các em hay dùng sai là dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. Hôm nay cô sẽ giúp các em cách sử dụng hai loại dấu đó. *Bµi míi: Hoạt động của Gvà HS. VÝ dô: SGK.. KiÕn thøc. I. Dấu ngoặc đơn(10 phút) 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt:. ? Trong các ví dụ này dấu ngoặc đơn dùng để làm gì? - §¸nh dÊu phÇn chó thÝch. ? Nếu bỏ phần trong ngoặc đơn thì ý nghĩa cơ bản của các ví dụ đó có thay - Không, vì đây chỉ là thông tin phụ. đổi không? Vì sao? ? Nh vậy, trong khi viết dấu ngoặc đơn => Ghi nhớ 1: dùng để làm gì? Bµi tËp nhanh: ? Đặt dấu ngoặc đơn vào phần thích hợp, a. Nam, líp trëng 8B h¸t rÊt hay. gi¶i thÝch? b. Mïa xu©n, mïa ®Çu tiªn cña mét n¨m, c©y cèi xanh t¬i, m¬n mën. c. Tôi ghét hắn, kẻ đã gây cho tôi bao.

(102) r¾c rèi. ->dấu ngoặc đơn có thể thay thế bằng ? Qua bài tập, em thấy dấu ngoặc đơn có dấu phẩy. thÓ thay thÕ b»ng dÊu g×? II. DÊu hai chÊm:(10 phót) 1. VÝ dô: VÝ dô:SGK. 2. NhËn xÐt: - Đánh dấu sự xuất hiện của lời đối tho¹i ? ở ví dụ a, dấu hai chấm dùng để làm - §¸nh dÊu sù xuÊt hiÖn lêi dÉn g×? - §¸nh dÊu phÇn gi¶i thÝch, thuyÕt ? ë vÝ dô b? minh. ? T¸c dông cña dÊu hai chÊm ë vÝ dô c? ? Qua ph©n tÝch, em h·y cho biÕt, dÊu => Ghi nhí 2: hai chấm đợc dùng trong trờng hợp nào? HS đọc. III.LuyÖn tËp: (15 phót) Bµi 1: a. §¸nh dÊu phÇn gi¶i thÝch. b. §¸nh dÊu phÇn thuyÕt minh c. §¸nh dÊu phÇn bæ sung. Bµi 3: GV tæ chøc cho HS th¶o luËn nhãm. Bµi 4: - Cách 1: thay đợc - phần giải thích. - Cách 2: không đợc, vì sau là thông tin quan trọng. 4. Cñng cè( 3 phót) Nhắc lại công dụng của dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm. 5. DÆn dß:(1 phót) - N¾m kiÕn thøc bµi häc. - Hoµn chØnh c¸c bµi tËp vµo vë. - Tìm đọc tài liệu về tác giả Nguyễn Du và tác phẩm Truyện Kiều.. Ngày soạn:10/11/2012 Ngày dạy:12/11/2012. Bài 13 Tiết 51. ĐỀ VĂN THUYẾT MINH VÀ CÁCH LÀM BÀI VĂN THUYẾT MINH I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nhận dạng, hiểu được đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức.

(103) - Đề văn thuyết minh. - Yêu cầu cần đạt khi làm một bài văn thuyết minh. - Cách quan sát, tích luỹ tri thức và vận dụng các phương pháp để làm bài văn thuyết minh. 2. Kỹ năng: - Xác định yêu cầu của một đề văn thuyết minh. - Quan sát nắm được đặc điểm, cấu tạo, nguyên lí vận hành, công dụng….của đối tượng cần thuyết minh. - Tìm ý, lập dàn ý, tạo lập một văn bản thuyết minh. III- PHƯƠNG PHÁP KĨ THUẬT DẠY HỌC: Phân tích ngôn ngữ, nêu vấn đề, đối thoại, kĩ thuật động não. IV- CHUẨN BỊ: - Giáo viên: Nghiên cứu tài liệu liên quan đến nội dung bài giảng , bảng phụ. - Học sinh: Soạn bài theo hướng dẫn của giáo viên. V- TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG: (1’) 1. Ổn định lớp (5’) 2. Kiểm tra bài cũ: Trình bày phương pháp thuyết minh cơ bản ? Văn bản " Ôn dịch, thuốc lá " sử dụng những phương pháp thuyết minh nào ? 3. Bài mới: (1’) * Giới thiệu bài: Để làm văn bản thuyết minh ta cần thực hiện theo quy trình như thế nào ? Tiết học này chúng ta đi vào tìm hiểu điều đó. (34’) * Triển khai bài TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức 24’ I. Đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh GV yêu cầu HS đọc và tìm hiểu các 1. Đề văn thuyết minh đề văn SGK a. Đọc các đề: b. Nhận xét: Phạm vi thể hiện các đề văn trên? - Các đề văn thể hiện phạm vi thuyết minh rất rộng lớn Tiếp cận đề văn thuyết minh trên ta hiểu - Tiếp cận đề ta hiểu:đối tượng thuyết được điều gì ? minh, phạm vi tri thức cần sử dụng để thuyết minh về đối tượng ấy Đề văn thuyết minh thể hiện yêu * Ghi nhớ : SGK cầu gì ? 2. Cách làm bài văn thuyết minh GV yêu cầu HS đọc văn bản " Xe a. Bài đọc : Văn bản : " Xe đạp " đạp " ở SGK và tìm hiểu . b. Nhận xét : - Văn bản thuyết minh về chiếc xe Đối tượng thuyết minh về văn bản đạp là gì ? - Bố cục : 3 phần Chỉ ra bố cục bài văn ? - Mở bài : Từ đầu .........nhờ sức người. Giới thiệu chiếc xe đạp - Thân bài: Tiếp .......tay cầm . Thuyết minh chi tiết về chiếc xe.

(104) đạp. - Kết bài : Còn lại. Vai trò của chiếc xe đạp trong hiện tại và tương lai Xác định phương pháp thuyết minh - Phương pháp thuyết minh: phân trong bài ? tích, giải thích, liệt kê Để thuyết minh được vấn đề người viết - Sự hiểu biết sâu sắc về đối tượng cần phải làm gì ? ( cấu tạo, các chế vận hành, vai trò của xe đạp .....) - Các ý thuyết minh trình bày hợp lí, chặt chẽ, giàu sức thuyết phục. * Ghi nhớ : Quy trình làm bài văn thuyết minh Để làm văn bản thuyết minh cần - Bước1: Xác định đối tượng của qua những thao tác nào ? văn bản thuyết minh - Bước 2: Xác định bố cục - Bước 3: Tìm hiểu đối tượng 10’ - Bước 4: Làm bài II. Luyện tập. GV hướng dẫn HS thực hiện bài * BT1: Đề bài : Giới thiệu chiếc tập 1 như hướng dẫn BT2 . HS thực hiện nón lá Việt Nam theo nhóm trên giấy keo trong - Mở bài :Cùng với chiếc áo dài viết phần mở bài của đề ra . Sau đó tím chiếc nón là mỏng manh với đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác nhưng bài thơ trữ tình , những nhận xét, GV bổ sung . hình ảnh danh lam , thắng cảnh ẩn hiện trong vành nón đã trở thành vẻ đẹp đặc trưng của Huế . Nón bài thơ cùng với tà áo dài của thiếu nữ Huế luôn làm say lòng du khách bốn phương . (3’) 4. Củng cố: - Quy trình làm văn bản thuyết minh ? - Đề văn thuyết minh thể hiện yêu cầu gì ? (1’) 5.Dặn dò: - Học bài, hoàn thành bài luyện tập. - Chuẩn bị bài: Chương trình địa phương( Phần Văn). ………………………………………………………… Ngày soạn: 12/11/2012 Ngày dạy: 14/11/2014. Bài 13 Tiết 52.

(105) CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG ( PHẦN VĂN) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu biết thêm về các tác giả văn học ở địa phương và các tác phẩm văn học viết về địa phương từ sau năm 1975. - Bước đầu biết thẩm bình và biết được công việc tuyển chọn tác phẩm văn học. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Các tìm hiểu về các nhà văn, nhà thơ ở địa phương. - Cách tìm hiểu về tác phẩm văn thơ viết về địa phương. 2. Kỹ năng: - Sưu tầm, tuyển chọn tài liệu văn thơ viết về địa phương. - Đọc- hiểu và thẩm bình thơ văn viết về địa phương. - Biết cách thống kê tài liệu, thơ văn viết về địa phương. III. PHƯƠNG PHÁP KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, đàm thoại, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ: Giáo viên: Đọc tài liệu, SGK, SGV, soạn bài. Học sinh: Tìm hiểu sưu tầm các tác giả thơ văn địa phương có sáng tác trước năm 1975 ở Hà Tây cũ. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG: (1’) 1. Ổn định lớp (5’) 2. Kiểm tra bài cũ: - Quy trình làm văn bản thuyết minh ? - Đề văn thuyết minh thể hiện yêu cầu gì ? 3. Bài mới: (1’) * Giới thiệu bài: Các em ạ, quê hương Hà Tây của chúng ta đang ngày càng đổi mới. Trong đó phải nói tới nền văn học nghệ thuật. Hôm nay cô và các em cùng tìm hiểu về một số nhà văn nhà thơ của quê hương Hà Tây cũ. (34’) * Triển khai bài TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức 24’ 1. Lập bảng thống kê các tác giả văn học Em hãy kể tên những nhà văn nhà của Hà Tây cũ trước năm 1975: thơ của Hà Tây có sáng tác trước STT Tác giả Năm Tác năm 1975. (bút sinhphẩm GV gọi 2 hs lên bảng trình bày danh) năm chính. phần chuẩn bị ở nhà. mất) 1 Nguyễn Trãi GV gọi một HS khác nhận xét. 2. Tản Đà.

(106) Cả lớp hoàn thiện bài tập đó vào vở.. 3. Nguyễn Việt Bằng. 2.Sưu tầm một bài thơ hoặc một bài 10’ GV gọi 4 HS trình bày phần chuẩn văn viết về địa phương em: bị ở nhà. Nội dung cụ thể: Viết về phong cảnh thiên nhên, con người, sinh hoạt văn GV gọi HS khác nhận xét. hóa, truyền thống lịch sử của quê hương em. Cả lớp cùng ghi lại một bài thơ vào vở bài tập. Ví dụ: Bài thơ “Bếp lửa” của Bằng Việt.. (3’) 4. Củng cố: - Ngoài các tác giả trên em còn biết thêm tác giả nào nữa? - Em học được ở các nhà văn, nhà thơ của quê hương điều gì ? (1’) 5.Dặn dò: - Học bài. - Chuẩn bị bài: DẤU NGOẶC KÉP . Ngày soạn: 12/11/2012 Ngày dạy: 14/11/2012. Bài 14 Tiết 53. DẤU NGOẶC KÉP I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hiểu công dụng và biết các sử dụng dấu ngoặc kép trong khi viết. Lưu ý: học sinh đã học hai dấu ngoặc kép ở Tiểu học. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG.

(107) 1. Kiến thức Công dụng của dấu ngoặc kép. 2. Kỹ năng: - Sử dụng dấu ngoặc kép. - Sử dụng phối hợp dấu ngoặc kép với các dấu khác. - Sửa lỗi về dấu ngoặc kép. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Phân tích ngôn ngữ, nêu vấn đề, luyện tổng hợp, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ: - Giáo viên : Nghiên cứu tài liệu liên quan đến nội dung bài giảng . - Học sinh : Soạn bài theo hướng dẫn của giáo viên V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG: (1’) 1. Ổn định lớp: (5’) 2. Kiểm tra bài cũ : Nêu công dụng dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm ? Lấy ví dụ minh họa . 3. Bài mới: (1’) * Giới thiệu bài: Cũng như dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. Dấu ngoặc kép giữ vai trò quan trọng trong diễn đạt . Tiết học này chúng ta cùng tìm hiểu . (34’) * Triển khai bài TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức 14’ I. Công dụng của dấu ngoặc kép GV yêu cầu học sinh đọc và tìm 1. Ví dụ : SGK hiểu ví dụ SGK Trong các đoạn trích, dấu ngoặc 2. Nhận xét: kép dùng để làm gì ? Dấu ngoặc kép được dùng : a. Đánh dấu lời dẫn trực tiếp. b. Đánh dấu từ ngữ hiểu theo nghĩa đặc biệt. c. Đánh dấu từ ngữ hiểu theo hàm ý mỉa Từ nhận xét trên , nêu công dụng mai. của dấu ngoặc kép ? d. Đánh dấu tên tác phẩm GV yêu cầu học sinh lấy ví dụ về 3.Ghi nhớ : SGK dấu ngoặc kép Bài tập nhanh : Thêm dấu ngoặc kép vào những chổ thích hợp . Tục ngữ có câu : Người ta là hoa của đất, nhưng thật ra người ta còn là hoa của biển nữa chứ ?! GV chia lớp 4 nhóm làm bài tập ở SGK II. Luyện tập. 20’ Nhóm 1- BT1 * BT1: Công dụng của dấu ngoặc kép: Nhóm 2- BT2 a. Đánh dấu dẫn trực tiếp Nhóm 3 - BT3 b. Mỉa mai Sau khi thảo luận xong trình bày c. Lời dẫn trực tiếp.

(108) trước lớp, lớp nhận xét bổ sung VG: chốt lại vấn đề và cho điểm động viên.. * BT 2: Đặt dấu hai chấm, dấu ngoặc kép vào những chỗ thích hợp a. ......cười bảo: ....." tươi " ?......."tươi " đi. - Báo trước lời thoại và lời dẫn trực tiếp b. .....chú Tiến Lê : “ Chú....” - Báo trước lời dẫn trực tiếp * BT3.a. Lời dẫn trực tiếp nên phải dùng đủ dấu câu. b. Lời dẫn gián tiếp nên không phải dùng dấu câu. * BT4. Đoạn văn tham khảo Trước mặt các bạn là hồ Hoàn Kiếm , (nơi khơi nguồn cho truyền thuyết:" Vua Lê trả gươm thần "). Hồ Hoàn Kiếm đẹp không chỉ có tháp Rùa, cầu Thê Húc, đền Ngọc Sơn mà còn đẹp bởi những hàng cây hai bên hồ .. Đối với BT4 Gv yêu cầu học sinh làm độc lập để viết đoạn văn ngắn có dùng dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm và dấu ngoặc kép. Viết xong đọc cho lớp nghe, lớp nhận xét .GV chốt lại. (3’) 4. Củng cố : - Nêu công dụng của dấu ngoặc kép ? - Trong các đoạn trích, dấu ngoặc kép dùng để làm gì ? (1’) 5. Dặn dò : - Làm bài tập 5 còn lại ở SGK - Học bài, nắm nội dung bài học - Chuẩn bị : Luyện nói thuyết minh ( Hoàn thành bài thuyết minh về cái phích nước ).

(109) Ngày soạn: 14/11/2012 Ngày dạy:17 /11/2012. Bài 14 Tiết 54. LUYỆN NÓI THUYẾT MINH VỀ MỘT THỨ ĐỒ DÙNG I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Củng cố, nâng cao kiến thức và kĩ năng làm bài văn thuyết minh về một thứ đồ dùng. - Biết trình bày thuyết minh một thứ đồ dùng bằng ngôn ngữ nói. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Cách tìm hiểu, quan sát và nắm được đặc điểm cấu tạo, công dụng của những đồ vật dụng gần gũi với bản thân. - Cách xây dựng trình tự các nội dung cần trình bày bằng ngôn ngữ nói về một thứ đồ dùng trước lớp. 2. Kỹ năng: - Tạo lập văn bản thuyết minh. - Sử dụng ngôn ngữ dạng nói trình bày chủ động một thứ đồ dùng trước tập thể lớp. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Luyện tổng hợp, đối thoại, trực quan. Kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ: - Giáo viên : Nghiên cứu tài liệu liên quan đến nội dung bài giảng - Học sinh : Lập dàn ý và viết thành văn đề ra : Thuyết minh về cái phích nước V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG: (1’) 1. Ổn định lớp: (4’) 2. Kiểm tra bài cũ : Các thao tác để làm văn thuyết minh ? 3. Bài mới: (1’) *Giới thiệu bài: Luyện nói là một kĩ năng cần thiết của người học sinh .Nhưng nói như thế nào cho trôi chảy, mạch lạc, tự tin, đúng ngữ điệu, theo chủ đề trước tập thể. Chúng ta tìm hiểu tiết học này. (33’) * Triển khai bài TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức 5 I. Kiểm tra việc chuẩn bị của học sinh GV kiểm tra việc chuẩn bị của học sinh, nhận xét II. Lập dàn ý.

(110) 10 GV cho HS đọc đề ra Xác định đối tượng thuyết minh ? Dàn ý bài văn gồm có mấy phần ? Nội dung mỗi phần đề cập đến vấn đề gì ? Phần thân bài cần trình bày những nội dung gì ? GV: cho HS thảo luận cấu tạo của cái phích nước.. Xác định phương pháp cơ bản để làm bài văn thuyết minh ? 18’. 1. Đề bài : Hãy thuyết minh về chiếc phích nước thân thuộc của nhà em 2. Dàn bài : - Mở bài : Giới thiệu chung về cái phích nước - Thân bài : Thuyết minh chi tiết về cái phích nước + Cấu tạo: Chất liệu vỏ: sắt , nhựa.... Màu sắc : trắng, xanh, đỏ ..... Ruột: Hai lớp thủy tinh, ở giữa là chân không làm mất khả năng truyền nhiệt ra ngoài, phía trong lớp thủy tinh tráng bạc nhằm để giữ nhiệt, miệng bình nhỏ làm giảm khả năng truyền nhiệt + Hiệu quả giữ nhiệt: nước nóng trong 6 tiếng ... + Bảo quản và sử dụng như thế nào ? + Công dụng : giữ nhiệt dùng cho sinh hoạt và đời sống - Kết bài : khẳng định công dụng của cái phích nước - Phương pháp thuyết minh : nêu định nghĩa, giải thích, nêu ví dụ , so sánh, phân loại, phân tích . III. Luyện nói Yêu cầu : - Nói rõ ràng, mạch lạc, đúng ngữ điệu. - Nói theo dàn ý đã lập. GV chia nhóm để HS luyện nói . GV theo dõi .Sau đó các tổ cử đại diện trình bày . HS nhận xét bài nói của nhau . GV đưa ra ý kiến nhận xét, điều chỉnh. (5’) 4. Củng cố : - Khi luyện nói cần chú ý điều gì ? - Dàn ý bài văn gồm có mấy phần ? (1’) 5. Dặn dò : - Tiếp tục luyện nói ở nhà . - Xem lại lý thuyết bài làm văn thuyết minh. - Chuẩn bị viết bài số 3.. Ngày soạn:19/11/2012 Ngày dạy:21 /11/2012.

(111) Bài 14 Tiết 55-56 . VIẾT BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 3 I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Củng cố, nâng cao kiến thức và kĩ năng làm bài văn thuyết minh. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Các kiến thức về văn thuyết minh 2. Kĩ năng Rèn HS kĩ năng viết bài, vận dụng các phương pháp để viết bài văn thuyết minh hoàn chỉnh. III- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Vấn đáp, kĩ thuật động não. IV- CHUẨN BỊ : - Giáo viên : Lập ma trận đề kiểm tra, ra đề, đáp án, biểu điểm phù hợp đối tượng - Học sinh : Kĩ năng, kiến thức viết văn thuyết minh, giấy, bút để viết bài Mức độ Nhận NT Biết Nội dung Tìm hiểu chung về văn thuyết minh. Phương pháp thuyết minh Đề văn thuyết minh, cách làm… Văn bản thuyết minh. TN. MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA Thông hiểu Vận dụng Thấp TL. TN. TL. TN. TL. Tổng điểm. Cao TN. TL. 1. 1. 1. 1. 1. 1. 1. 1. 1. 1. 7.

(112) Tổng số câu. 3. 3. 1. 7. Tổng số điểm. 1,5. 1,5. 7. 10. ĐỀ BÀI: Phần 1: Trắc nghiệm(3đ). Khoanh tròn vào chữ cái đầu đáp án đúng. Câu 1: Văn bản thuyết minh là văn bản như thế nào? A. Là văn bản tái hiện lại sự vật,sự việc, hiện tượng như nó vốn có. B. Là văn bản trình bày những ý kiến quan điểm thành những luận điểm. C. Là văn bản cung cấp tri thức về đặc điểm, tính chất, nguyên nhân… của các sự việc, hiện tượng trong tự nhiên và xã hội bằng cách trình bày, giải thích, giới thiệu. Câu 2: Dòng nào nói không đúng với đặc điểm của văn bản thuyết minh? A. Văn bản thuyết minh cung cấp tri thức về đặc điểm, tính chất nguyên nhân… của sự việc, hiện tượng trong tự nhiên và xã hội. B. Văn bản thuyết minh chỉ cần trình bày rõ ràng không cần hấp dẫn. C. Các tri thức trong văn bản thuyết minh khách quan xác thực, hữu ích. D. Phương thức biểu đạt là: Trình bày, giải thích, giới thiệu. Câu 3: Trong các trường hợp sau trường hợp nào không dùng văn thuyết minh? A. Giới thiệu trường em. B. Giới thiệu khu di tích lịch sử. C. Nói chuyện với khách về làng nghề. D. Kể chuyện về bạn em. Câu 4: Muốn có tri thức để làm văn thuyết minh, người viết cần làm gì? A. Quan sát, tìm hiểu qua thực tế, sách vở. B. Chỉ cần đọc tài liệu là đủ. C. Chỉ cần tìm hiểu thực tế là đủ. D. Chỉ cần đọc sách nhiều. Câu 5: Trong các phương pháp sau phương pháp nào không dùng khi thuyết minh? A. Liệt kê, nêu ví dụ, số liệu. B. Tượng trưng. B. Nêu định nghĩa giải thích. D. So sánh, phân tích, phân loại. Câu 6: Việc làm nào không cần thiết khi thuyết minh về chiếc phích nước? A. Đi tham quan nhà máy sản xuất phích. B. Xác định các bộ phận của phích. C. So sánh giá phích bán buôn, bán lẻ. C. Tìm hiểu công dụng và cách bảo quản. Phần 2. Tự luận(7đ) Thuyết minh về chiếc bút bi.. ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM Phần 1. Trắc nghiệm(Sáu câu, mỗi câu đúng đạt 0,5đ) Câu 1 2 3 4 5 Đáp án C B D A B Phần 2. Tự luận:(7đ) Bài văn thuyết minh cần đạt các yêu cầu sau: 1. Hình thức: - Bài viết sạch sẽ, rõ ràng, không mắc lỗi chính tả diễn đạt.(0,5đ) - Bố cục rõ ràng chặt chẽ.(1đ) 2. Nội dung:. 6 C.

(113) a, Mở bài: Giới thiệu chung về chiếc bút bi. (0,5đ) b, Thân bài:(4đ) - Cấu tạo bút bi. - Công dung bút bi. - Cách sử dụng và bảo quản. - Những loại bút, hãng bút nổi tiếng,cách chọn bút. c, Kết bài: Nhấn mạnh vai trò ý nghĩa của bút.(0,5đ) V- TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG: (1’) 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ : không 3. Bài mới: (1’) * Giới thiệu bài: Các em đã được tìm hiểu về bài văn thuyết minh ở các tiết học trước. Giờ học hôm nay, các em sẽ viết một bài văn thuyết minh. (85’)*Triển khai bài: GV phát đề. HS làm bài. (2’) 4. Củng cố : GV thu bài và nhận xét giờ kiểm tra. (1’) 5. Dặn dò: - Chuẩn bị bài : Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác - Phan Bội Châu (Đọc thuộc bài thơ, trả lời các câu hỏi ở phần tìm hiểu văn bản ) - Ôn lại bài văn thuyết minh.. Ngày soạn: 22/11/2012 Ngày dạy: 24/11/2012. Bài 15 Tiết 57..

(114) Hướng dẫn đọc thêm VÀO NHÀ NGỤC QUẢNG ĐÔNG CẢM TÁC ( Phan Bội Châu) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: GV hướng dẫn HS đọc thêm văn bản nhằm mục đích: - Thấy được nét mới mẻ về nội dung trong một số tác phẩm thơ Nôm viết theo thể thất ngôn bát cú Đường luật của văn học yêu nước và cách mạng đầu thế kỉ XX qua một sáng tác tiêu biểu của Phan Bội Châu. - Cảm nhận được vẻ đẹp và tư thế của người chí sĩ yêu nước, nghệ thuật truyền cảm, lôi cuốn trong tác phẩm. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khí phách kiên cường, phong thái ung dung của nhà chí sĩ yêu nước Phan Bội Châu trong hoàn cảnh ngục tù. - Cảm hứng hào hùng, lãng mạn, giọng thơ mạnh mẽ, khoáng đạt được thể hiện trong bài thơ. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu văn bản thơ thất ngôn bát cú Đường luật đầu thế kỷ XX. - Cảm nhận được giọng thơ, hình ảnh thơ ở các văn bản. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Đọc sáng tạo, nghiên cứu ngôn ngữ, phân tích, kĩ thuật dạy học. IV. CHUẨN BỊ . - Giáo viên: Xem lại lịch sử Việt Nam giai đoạn 1900 - 1930, sưu tầm chân dung Phan Bội Châu và tác phẩm "Ngục trung thư" - Học sinh: Ôn tập thể thơ thất ngôn bát cú đường luật, soạn bài theo hướng dẫn. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG: (1’) 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ : không thực hiện 3. Bài mới . (1’) *Giới thiệu bài: Phan Bội Châu là nhà nho yêu nước, từng bị tù đày. Trong tù, cụ thường hay làm thơ để bày tỏ chí khí của mình.Bài thơ chúng ta tìm hiểu hôm nay chính là tác phẩm trữ tình nói chí, tỏ lòng của tác giả trong hoàn cảnh đặc biệt đó . * Triển khai bài TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức GV hướng dẫn HS đọc : giọng hào I.Tìm hiểu chung hùng, to, chú ý ngắt nhịp 3/4, câu 1. Đọc: cuối đọc với giọng khẳng khái, thách 6’ thức . 2. Chú thích: GV cho HS đọc chú thích về tác giả , a.Tác giả: nhà hoạt động cách mạng tác phẩm . nổi tiếng đầu thế kỉ XX Nêu hiểu biết của em về tác giả, tác - Ông có tấm lòng yêu nước, yêu phẩm ? nước sâu sắc..

(115) 5’. Em hãy nhận xét về thể thơ ? Bố cục bài thơ? GV định hướng HS phân tích bài thơ theo kết cấu thơ luật Đường thất ngôn bát cú HS đọc lại 2 câu đề, giải thích nghĩa từ " hào kiệt, phong lưu " 20’ Nội dung ý nghĩa của hai câu đề?. Em có nhận xét gì về giọng điệu 2 câu thơ ? Hai câu thơ đã sử dụng nghệ thuật gì Giọng điệu 2 câu thơ này có gì thay đổi so với 2 câu đề ? Em hiểu ý hai câu thơ trên như thế nào? HS đọc 2 câu luận và giải thích các từ "bủa tay, kinh tế" Ý chính của hai câu thơ là gì ? Tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì để thể hiện ý nghĩa đó? Ý nghĩa 2 câu kết ? Điệp từ " còn " có tác dụng như thế nào ?. 5’. Khái quát lại nội dung và nghệ thuật nổi bật của bài thơ ?. - Sáng tác chủ yếu phục vụ cch mạng b.Tác phẩm : Bài thơ " Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác " trích từ tác phẩm "Ngục trung thư " viết khi tác giả bị tù đày. 3. Bố cục: Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật . Gồm bốn phần: đề, thực, luận, kết II. Tìm hiểu văn bản: 1. Hai câu đề - Hai câu thơ khẳng định tư thế, tinh thần, ý chí của người tù : đường hoàng, tự tin, bất khuất . Dù trong tù ngục nhưng không nản chí. - Giọng đùa vui đầy khẩu khí anh hùng. 2. Hai câu thực - Hai câu thơ sử dụng phép đối rất chỉnh - Giọng thơ suy ngẫm , trầm ngâm - Tác giả tự thuật về cuộc đời chiến đấu bôn ba nhiều sóng gió bất trắc - Niềm tâm sự, nỗi đau lớn lao của bậc anh hùng về đất nước lầm than 3. Hai câu luận - Ý chí kiên trung theo đuổi sự nghiệp cứu nước, cứu người đến cùng - Lối nói khoa trương, phép đối, bút pháp lãng mạn, âm hưởng anh hùng ca 4. Hai câu kết - Khẳng định tư thế hiên ngang , ý chí gang thép. Tin tưởng vào chính nghĩa, sự nghiệp đã chọn . -Điệp từ " còn " làm cho ý thơ thêm đanh thép, chắc nịch, tăng ý khẳng định. III.Tổng kết 1. Nội dung: Phong thái ung dung, khí phách kiêu hùng ,tin tưởng vào tương lai , vào sự nghiệp cứu dân, cứu nước 2. Nghệ thuật : Thể thơ thất ngôn.

(116) 3’. ,phép đối chặt chẽ, giọng thơ hào hùng IV.Luyện tập Nhận diện thể thơ của bài Vào nhà GV giúp HS ôn lại kiến thức về thể ngục Quảng Đông cảm tác . thơ : số câu, số chữ, cách gieo vần .. (3’) 4. Củng cố : Âm điệu chủ đạo của bài thơ là gì ?Âm điệu đó được thể hiện như thế nào ? (1’) 5. Dặn dò: Đọc thuộc lòng và diễn cảm bài thơ Chuẩn bị bài: Đập đá ở Côn Lôn - Phan Chu Trinh (Đọc thuộc lòng bài thơ và trả lời câu hỏi ở phần tìm hiểu văn bản ) ***********************. Ngày soạn: 24/11/2012 Ngày dạy: 26/11/2012. :. Bài 15 Tiết 58. ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN (Phan Châu Trinh ) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT.

(117) - Thấy được đóng góp của nhà chí sĩ cách mạng Phan Châu Trinh cho nền văn học Việt Nam đầu thế kỷ XX. - Cảm nhận được vẻ đẹp hình tượng người chí sĩ yêu nước được khắc hoạ bằng bút pháp nghệ thuật lãng mạn, giọng điệu hào hùng trong một tác phẩm tiêu biểu của Phan Chu Trinh. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sự mở rộng kiến thức về văn học cách mạng đầu thế kỷ XX. - Chí khí lẫm liệt, phong thái đàng hoàn của nhà chí sĩ yêu nước Phan Châu Trinh. - Cảm hứng hào hùng, lãng mạn được thể hiện trong bài thơ. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu văn bản thơ yêu nước viết theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật. - Phân tích được vẻ đẹp hình tượng nhân vật trữ tình trong bài thơ. - Cảm nhận được giọng điệu, hình ảnh trong bài thơ. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Đọc sáng tạo, phân tích , nêu vấn đề , bình giảng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . - Giáo viên : Tìm hiểu tình hình đất nước và cách mạng Việt Nam giai đọan 1900- 1930. Vai trò yêu nước của những nhà nho có tư tưởng mới , nghiên cứu bài giảng - Học sinh: Soạn bài theo hướng dẫn của GV V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG: (1’) 1. Ổn định tổ chức: (4’) 2. Kiểm tra bài cũ: Đọc thuộc lòng bài thơ: " Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác " . Nêu nội dung chính bài thơ ? 3. Bài mới: ( 1’) * Giới thiệu bài: Phan Châu Trinh cũng như Phan Bội Châu là những nhà nho yêu nước, nhà cách mạng lớn ở nước ta đầu thế kỉ XX . Họ đều có chí khí hiên ngang, phong thái kiêu hùng. Nhưng chủ trương đường lối của hai ông khác nhau. Các em sẽ được tìm hiểu về Phan Châu Trinh qua bài thơ :" Đập đá ở Côn Lôn " (35’)* Triển khai bài TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức I .Tìm hiểu chung: Gv đọc 1 lần và hướng dẫn HS đọc 1. Đọc: 5’ giọng phấn chấn tự tin, ngắt nhịp 4/3. HS nhận xét cách đọc , GV nhận xét, bổ sung GV cho HS đọc chú thích ở SGK 2. Chú thích: Nêu những hiểu biết của em về tác a. Tác giả : ( 1872- 1926 ) giả, tác phẩm ? - Phan Châu Trinh là chí sĩ yêu nước đầu GV nói rỏ hơn về tác giả , tác phẩm thế kỉ XX ( Chủ trương cứu nước của Phan - Người giỏi biện luận và tài văn chương.

(118) Câu Trinh trước hết là dựa vào Pháp để lật đổ nền quan chủ phong kiến đem lại dân chủ cho đồng bào rồi xây dựng đất nước ) 5’ Em hãy nhận xét về thể thơ ? Bố cục bài thơ? GV định hướng HS phân tích bài thơ theo kết cấu thơ luật Đường thất ngôn bát cú GV định hướng HS phân tích Câu thơ 1 giới thiệu điều gì ? 16’ Giải thích quan niệm làm trai ? Làm trai cho đáng nên trai Xuống đông đông tĩnh, lên đoài đoài tan Chí làm trai dặm nghìn da ngựa Gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao Ý nghĩa thể hiện của 3 câu sau ? Nghệ thuật thể hiện ở lời thơ là gì ? Cảm nhận của em về hình ảnh người tù cách mạng ? Phép đối được sử dụng như thế nào ở hai câu thơ 5 - 6 ? Tác giả muốn nói gì qua việc đối lập ấy ? Em hiểu ý của hai câu thơ cuối ? Dấu (!) cuối bài thơ thể hiện thái độ gì ?. Thơ, văn của ông thấm đẫm tinh thần yêu nước và dân chủ b. Tác phẩm: Bài thơ " Đập dá ở Côn Lôn " sáng tác trong thời gian tác giả bị đày ở Côn Đảo 3. Bố cục: Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật . Gồm bốn phần: đề, thực, luận, kết. III. Tìm hiểu văn bản 1. Bốn câu thơ đầu : Hình ảnh người tù - Câu1 bối cảnh không gian, tạo dụng tư thế con người giữa đất trời từ ngục - Làm trai :quan niệm nhân sinh truyền thống , lòng kiêu hãnh, ý chí tự khẳng định của người đàn ông - Ba câu sau : tả thực lao động nặng nhọc - Tâm vóc con người khổng lồ - Hành động phi thường - Bút pháp khoa trương : " lừng lẫy, xách búa , ra tay " thể hiện sức mạnh to lớn của con người => Người tù cách mạng tư thế ngạo ngễ, khí phách hiên ngang lẫm liệt, coi thường gian nan 2. Bốn Câu thơ cuối - Phép đối trong 2 câu luận : tháng ngày - nắng mưa, thân sành sỏi - dạ sắt son. Đối lập hoàn cảnh gian khổ - sức chịu đựng , khẩu khí ngang tàng của người anh hùng không chịu khuất phục hoàn cảnh, luơn giữ vững niềm tin, ý chí chiến đấu . Câu 7 - 8 đối lập chí lớn với sự việc gian khó. Thể hiện thái độ ngạo ngễ , thách thức => Vẻ đẹp tinh thần , tầm vóc lẫm liệt, hình tượng giàu chất sử thi III. Tổng kết 1. Nội dung : Hình tượng đẹp về người.

(119) Đánh gía chung về nội dung tư tưởng và hình thức nghệ thuật ?. anh hùng chí lớn : cứu nước, cứu dân 5’ 2. Nghệ thuật : Giọng thơ hào hùng, lối nói khoa trương ,vận dụng thành thạo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật . IV Luyện tập Điểm chung : Đều là thơ tù, tác giả là Rút ra những nét riêng và chung của những nhà nho yêu nước, những lãnh tụ hai bài thơ vào nhà ngục Quảng cách mạng , người anh hùng lỡ bước sa 4’ Đông cảm tác và Đập đá ở Côn Lôn cơ tạm dừng chân ở chốn ngục tù . Tư ? thế hào hùng , phong thái ung dung, vượt lên hoàn cảnh khó khăn quyết chí thưc hiện hoài bão. Thơ thất ngôn bát cú Đường luật Điểm riêng : - Cảm tác: Giọng điệu đùa vui hóm hỉnh, hào hùng - Đập đá ở Côn Lôn: Giọng điệu hùng tráng . (2’) 4. Củng cố : - Tổng kết nội dung bài học. - Bài thơ đã để lại ấn tượng gì về hình ảnh những chiến sĩ cách mạng ? - Nét riêng và chung của hai bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác và Đập đá ở Côn Lôn ? (2’) 5. Dặn dò: - Học thuộc bài thơ. - Viết bài thuyết minh về tác giả Phan Chu Trinh - Chuẩn bị: ôn luyện về dấu câu ( Hệ thống kiến thức về dấu câu đã học từ lớp *********************** Ngày soạn: 26/11/2012 Ngày dạy: 28/11/2012. Bài 15 Tiết 59. ÔN LUYỆN VỀ DẤU CÂU I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hệ thống hoá kiến thức về dấu câu đã học. - Nhận ra và biết cách sửa lỗi thường gặp về dấu câu. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Hệ thống các dấu câu và công dụng của chúng trong hoạt động giao tiếp. - Việc phối hợp sử dụng các dấu câu hợp lí tạo nên hiệu quả cho văn bản; ngược lại, sử dụng dấu câu sai có thể làm cho người đọc không hiểu hoặc hiểu sai ý người viết định diễn đạt..

(120) 2. Kỹ năng: - Vận dụng kiến thức về dấu câu trong quá trình đọc – hiểu và tạo lập văn bản. - Nhận biết và sửa chữa các lỗi về dấu câu. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Hệ thống hóa, luyện tổng hợp , phân tích và thực hành ngôn ngữ , kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . - Giáo viên : Nghiên cứu tài liệu liên quan đến nội dung bài giảng. - Học sinh : Soạn bài theo hướng dẫn của giáo viên. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG: (1’) 1. Ổn định tổ chức: (4’) 2. Kiểm tra bài cũ : Đọc thuộc lòng bài thơ: " Đập đá ở Côn Lôn" . Nêu nội dung chính bài thơ ? 3. Bài mới: (1’) * Giới thiệu bài: Tiết học này giúp các em hệ thống hóa các kiến thức về dấu câu đã học từ lớp 6 đến lớp 8. (35’) * Triển khai bài TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức 20’ HS đã có sự chuẩn bị ở nhà , GV I. Tổng kết về dấu câu hướng dẫn HS điền vào bảng hệ thống hóa các dấu câu đã học từ lớp 6- 8 * Lập bảng dấu câu và công dụng của dấu câu. Dấu câu Công dụng Dấu chấm Dùng để kết thúc câu trần thuật Dấu chấm hỏi Dùng để kết thúc câu nghi vấn Dấu chấm than Dùng để kết thúc câu cầu khiến, cấu cảm thán Dấu phẩy Dùng để phân cách các thành phần và các bộ phận của câu Dấu chấm lửng Biểu thị bộ phận chưa liệt kê hết , biểu thị lời nói ngập ngừng ngắt quảng, làm giản nhịp điệu câu văn hài hước dí dỏm Dấu chấm phẩy Đánh dấu ranh giới giữa các vế câu ghép có cấu tạo phức tạp, Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận trong một phép liệt kê Dấu gạch ngang Đánh dấu bộ phận giải thích, chú thích trong câu Đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật, biểu thị sự liệt kê, nối các từ trong một liên danh Dấu gạch nối Nối các tiếng trong một phiên âm Dấu ngoặc đơn Dùng để đánh dấu phần có chức năng chú thích Dấu hai chấm Báo trước phần bổ sung, giải thích, thuyết minh cho phần trước đó. Báo trước lời dẫn trực tiếp hoặc lời thoại Dấu ngoặc kép Đánh dấu từ ngữ, câu, đoạn dẫn trực tiếp Đánh dấu từ ngữ hiểu theo nghĩa đặc biệt và hàm ý mỉa mai Đánh dấu tên tác phẩm, tờ báo, tạp chí.

(121) Từ phần hệ thống trên GV chốt lại : Những dấu câu có tác dụng phân biệt các phần nội dung khác nhau trong câu văn, vừa là dấu hiệu chính tả rất chặt chẽ. Vì vậy nhất thiết phải dùng cho đúng lúc, đúng chổ. 10’ GV yêu cầu học sinh tìm hiểu theo nhóm , sau đó trình bày VD ở SGK phải ngắt câu ở chổ nào ? nên dùng dấu gì ? Đặt dấu chấm như vậy đúng hay sai ? Tại sao ? Nên dùng dấu gì ?. II. Các lỗi thường gặp về dấu câu 1. Thiếu dấu câu khi kết thúc câu . Thiếu dấu chấm sau từ "xúc động ". 2. Dùng dấu ngắt câu khi câu chưa kết thúc - Dấu chấm sau từ " nay" là sai . Dùng dấu phẩy vì câu chưa kết thúc . 3. Thiếu dấu thích hợp để tách các bộ phận của câu khi cần thiết. Đặt dấu phẩy thích hợp - Thiếu dấu phẩy để tách các bộ phận liên kết Cách đặt dấu chấm, dấu hỏi ở trong đoạn văn đúng hay chưa? Vì 4. Lẫn lộn công dụng dấu cu. Cách đặt dấu như vậy sai. Phải đặt dấu sao ? Ở các vị trí đó nên đặt dấu chấm, dấu hỏi . gì ? * Ghi nhớ : SGK Từ tìm hiểu trên , khi viết cần tránh những lỗi nào về dấu câu ? III. Luyện tập * BT1.Đối chiếu đoạn văn SGK và đặt 5’ BT1 HS làm cả lớp . Đọc và điền dấu thích hợp dấu câu thích hợp . * BT2. HS làm theo nhóm làm B2 . a. Sao .....về ? Mẹ ở .....mi .Mẹ dặn là anh Phát hiện lỗi và đặt các dấu câu .... thích hợp ? b. Từ xưa, trong .......xuất, nhân GV: nhận xét, bổ sung dân.....yêu, giúp đỡ......khổ . Vì vậy, có......" lá lành đùm lá rách " c. Mặc dù .....thúng, tơi vẫn...... (3’) 4.Củng cố : - Hệ thống các dấu câu đã học. - Các lổi thường gặp về dấu câu (1’) 5. Dặn dò : - Xem lại kiến thức Tiếng Việt để tiết sau kiểm tra - Làm bài tập ở SGK.

(122) Ngày soạn: 26/11/2012 Ngày dạy: 28/11/2012. Bài 15 Tiết 60. KIỂM TRA TIẾNG VIỆT I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nhằm đánh giá HS về mức nhận thức phần Tiếng Việt. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Kiểm tra, khảo sát toàn diện kiến thức Tiếng Việt đã học từ đầu năm 2. Kĩ năng - Giúp học sinh củng cố, nâng cao kiến thức Tiếng Việt .Rèn kĩ năng nhận diện, viết văn bản - Giáo dục học sinh tính trung thực, lập trường khi làm bài . III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC Trắc nghiệm, tự luận, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . - Giáo viên : nghiên cứu tài liệu, ra đề, đáp án, biểu điểm phù hợp với đối tượng - Học sinh : Kiến thức về Tiếng Việt đã học, đồ dùng cần thiết. MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA Mức độ Nhận Thông hiểu Vận dụng.

(123) Trường từ vựng.. 1. 0,5. Từ tượng hình, từ tượng thanh. Trợ từ thán từ. Tình thái từ. Dấu câu và nói quá. Tổng số câu. 1. 0,5. 1. 1. 1 1. 1. 1. 1 0,5. 1. Tổng số điểm. 1. 1. 6. 2. 1. 1. 10. 3. 1. 2. 4. 10. Đề bài:. Bµi kiÓm tra TiÕng ViÖt Thêi gian:45 phót Hä vµ tªn:………………………Líp……… §iÓm. 0,5 6. Lêi nhËn cña gi¸o viªn. §Ò bµi: I. Tr¾c nghiÖm: (4®) Hãy khoanh tròn vào chữ cái đầu của đỏp ỏn đúng ở mỗi câu hỏi sau: 1. Tõ nµo díi ®©y kh«ng thuéc trêng tõ vùng "g¬ng mÆt"? A. §«i m¾t; B. Gß m¸; C.L«ng mi; D. Cæ. 2. Tõ nµo díi ®©y lµ tõ tîng h×nh? A. ¦ ö; B. Ve vÈy; C ¡ng ¼ng; D. G©u g©u. 3. Tõ nµo díi ®©y lµ tõ tîng thanh? A. Mãm mÐm; B. Loay hoay; C.Hu hu; D. Tha thít. 4. T¸c dông cña tõ tîng h×nh, tîng thanh lµ? A. Gîi h×nh ¶nh, ©m thanh cô thÓ. B. Cã gi¸ trÞ biÓu c¶m cao. C. Thờng đợc dùng trong văn miêu tả, tự sự. D. TÊt c¶ c¸c ý trªn. 5. Trong c©u: "Bµ ¬i! Em bÐ reo lªn, cho ch¸u ®i víi!" Tõ nµo lµ th¸n tõ? A. Bµ; B. ¥i; C. Reo; D. Ch¸u..

(124) 6. Trong câu : "Bàn ăn đã dọn, khăn trải bàn trắng tinh, trên bàn toàn bát đĩa bằng sứ quý gi¸, vµ cã c¶ mét con ngçng quay" tõ nµo lµ trî tõ? A. §·; B. Trªn; C. C¶; D.B»ng. 7. Trong c©u: "Mµy trãi ngay chång bµ ®i, bµ cho mµy xem!" tõ nµo lµ t×nh th¸i tõ ? A. Mµy; B. §i; C. Ngay; D. Bµ. 8. DÊu hai chÊm trong c©u v¨n sau cã t¸c dông g×? MÑ t«i thêng b¶o: "Con g¸i th× ph¶i dÞu dµng chø!" A. Báo trớc sự xuất hiện lời dẫn trực tiếp. C. Cả A và B đều đúng. B. B¸o tríc phÇn liÖt kª. D. Cả A và B đều sai. II. Tù luËn: ( 6 ®) 1. Viết lại đoạn văn sau sao cho đúng dấu câu và cách viết: Nói đến quê hơng lòng em rất háo hức ngời ta hát quê hơng là chùm khế ngọt quê hơng là con đò nhỏ còn em em hình dung quê hơng là những ngời bà con họ hµng th©n thiÕt. 3. ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n cã sö dông phÐp tu tõ nãi qu¸ vµ nãi râ t¸c dông cña nã trong ®o¹n v¨n em võa viÕt. 4. ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM. I. Tr¾c nghiÖm: C©u 1 2 3 4 5 6 7 8 D B C D B C B A Đápán II. Tù luËn: Câu1: Nói đến quê hơng lòng em rất háo hức. Ngời ta hát: “Quê hơng là chùm khế ngọt”, “Quê hơng là con đò nhỏ”.Còn em, em hình dung quê hơng là những ngời bà con hä hµng th©n thiÕt. Câu 2: HS viết đợc đoạn văn có nội dung hợp lý, có sử dụng biện pháp nói quá và nªu t¸c dông. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ổn định tổ chức: 2.Kiểm tra bài cũ : không 3. Bài mới: (1’) * Giới thiệu bài: Từ đầu học kì đến nay các em đã học một số bài tiếng Việt. Để củng cố kiến thức các bài đó, giờ học hôm nay cô sẽ cho các em làm bài kiểm tra. (42’) *Triển khai bài GV phát đề. HS làm bài. (2’) 4. Củng cố : GV thu bài và nhận xét giờ kiểm tra. (1’) 5. Dặn dò: - Chuẩn bị bài : Thuyết minh về một thể loại văn học. - Ôn lại kiến thức phần tiếng Việt đã học.. *********************** Ngày soạn: 1/12/2011.

(125) Ngày dạy: 3/12/2011. Bài 15 Tiết 61. THUYẾT MINH VỀ MỘT THỂ LOẠI VĂN HỌC I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nắm được các kĩ năng và vận dụng để làm bài văn thuyết minh về một thể loại văn học. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sự đa dạng của đối tượng được giới thiệu trong văn bản thuyết minh. - Việc vận dụng kết quả quan sát, tìm hiểu về một số tác phẩm cùng thể loại để làm bài văn thuyết minh về một thể loại văn học. 2. Kỹ năng: - Quan sát đặc điểm hình thức của một thể loại văn học. - Tìm ý, lập dàn ý cho bài văn thuyết minh về một thể loại văn học. - Hiểu và cảm thụ được giá trị nghệ thuật của thể loại văn học đó. - Tạo lập được một văn bản thuyết minh về một thể loại văn học có độ dài 300 chữ. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC Phân tích, thực hành, giao tiếp ngôn ngữ, thảo luận, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . - Giáo viên : Tìm hiểu thể thơ thất ngôn bát cú, đặc điểm truyện ngắn - Học sinh : Soạn bài theo hướng dẫn của giáo viên. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ổn định tổ chức: (5 ) 2. Kiểm tra bài cũ : Nêu các phương pháp và cách làm bài văn thuyết minh ? (1’) * Giới thiệu bài: Như chúng ta đã biết văn bản thuyết minh là kiểu văn bản thông dụng trong mọi lĩnh vực đời sống .Tiết học này chúng ta tìm hiểu thuyết minh về một thể loại văn học . * Triển khai bài TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức 20’ GV Cho học sinh đọc đề bài. I. Từ quan sát đến mô tả, thuyết minh Hướng dẫn học sinh thảo luận đặc điểm một thể loại văn học nhóm 1. Đề bài : Thuyết minh về đặc điểm thể Để thuyết minh thể loại văn học thơ thất ngôn bát cú Đường luật này trước tiên ta phải làm gì ? GV 2. Nhận xét: cho học sinh đọc 2 bài thơ : Đập * Quan sát: đá ở Côn Lôn, Vào nhà ngục Thể thơ qua tác phẩm tiêu biểu : Đập đá Quảng Đông cảm tác . ở Côn Lôn, Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác. Hãy nhận xét cấu tạo, đặc điểm về - Mỗi bài 8 câu, mỗi câu 7 chữ.

(126) số câu, số tiếng, thanh, niêm, luật, Thanh bằng trắc đúng luật : vần đối nhịp..... của bài thơ ? + 2 – 4 - 6 phân minh. + 1 – 3 – 5 - 7 bất luận . - Niêm : 8 - 1, 2 - 4, 4 - 6, 6 - 8 - Nhịp :2/2/3, 3/4, 4/3 - Chữ thứ hai của câu thứ 1 gieo vần nào thì bài thơ gieo vần đó . Thể thơ này có ưu điểm, nhược - Đây là thể thơ cổ Trung Quốc . Vẻ đẹp điểm gì ? Hiệu quả của nó khi sử hài hòa, cân đối, cổ điển, nhạc điệu trầm dụng ? bổng phong phú nhưng rất gò bó vì nhiều ràng buộc về niêm luật 3. Lập dàn ý Nêu các bước làm bài văn thuyết - Mở bài : Nêu cách hiểu của em về thể minh ? thơ thất ngôn bát cú Nêu các ý quan trọng của thể thơ - Thân bài : Giới thiệu đặc điểm của thể này ? loại . Tác dụng của mổi đặc điểm ấy Học sinh tham khảo SGK để trả - Kết bài : Cảm nhận chung về thể loại lời câu hỏi * Ghi nhớ: SGK Để thuyết minh một thể lại văn II. Luyện tập. học chúng ta phải qua những thao * BT 1: Thuyết minh đặc điểm của tác nào? truyện ngắn 14’ GV hướng dẫn học sinh thực hiện a. Quan sát : Các truyện ngắn : Lão Hạc, bài tập 1. Thuyết minh về đặc Tôi đi học, Tắt đèn...... điểm chính của truyện ngắn trên b. Dàn bài cơ sở những truyện ngắn đã học. - Mở bài : Giới thiệu hiểu biết của em về truyện ngắn - Thân bài : Giới thiệu đặc điểm của GV yêu cầu học viết bài văn truyện nhắn thuyết minh hoàn chỉnh Hình thức tự sự loại nhỏ Miêu tả một mảng cuộc sống, ít nhân vật, sự việc Cốt truyện ngắn, nhưng có khả năng đề cập đến những vấn đề rộng lớn - Kết bài : Cảm nhận chung về truyện ngắn. (3’)4. Củng cố: Để thuyết minh thể loại văn học chúng ta phải làm gì? Mở bài của một bài văn thuyết minh về thể loại văn học ta cần nêu những ý gì ? (1’) 5.Dặn dò : - Học bài nắm nội dung bài học - Làm bài tập : Thuyết minh về thể thơ lục bát . - Soạn bài : Muốn làm thằng Cuội..

(127) Ngày soạn: 3/12/2011 Ngày giảng: 5/12/2011. Bài 16 Tiết 62 MUỐN LÀM THẰNG CUỘI. (T¶n §µ) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Cảm nhận được tâm sự và khát vọng của hồn thơ lãng mạn Tản Đà. - Thấy được tính chất mới mẻ trong một sáng tác viết theo thể thơ truyền thống của Tản Đà II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Tâm sự buồn chán thực tại; ước muốn thoát li rất “ngông” và tấm lòng yêu nước của Tản Đà. - Sự đổi mới về ngôn ngữ, giọng điệu, ý tứ, cảm xúc trong bài thơ “Muốn làm thằng cuội”. 2. Kỹ năng: - Phân tích tác để thấy được tâm sự của nhà thơ Tản Đà. - Phát hiện, so sánh, thấy được sự đổi mới trong hình thức thể loại văn học truyền thống. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Đọc sáng tạo, phân tích , nêu vấn đề , bình giảng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - B¶ng phô, phiÕu häc tËp. - Ch©n dung T¶n §µ. Học sinh: Đọc bài và soạn bài. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1.Ôn định lớp (5’) 2.KiÓm tra bµi cò ? Đọc thuộc lòng hai bài thơ: Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác và Đập đá ở C«n L«n. ? Qua 2 bµi th¬ em hiÓu g× vÒ phÈm chÊt cña nh÷ng ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng? (36’) 3.Bµi míi: *. Giíi thiÖu bµi: (1’) Từ xa đến nay trong dân gian lu truyền hình ảnh chú Cuội ở trên cung trăng. Hôm nay ta lại đợc bắt gặp hình ảnh ấy trong ớc nguyện của Tản Đà.Tạị sao Tản Đà lại muốn làm thằng Cuội, điều gì đã khiến nhà thơ có ý tởng ngông nh vậy? *. Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gv và hs. KiÕn thøc. I. §äc, chó thÝch: (10’) Gv đọc mẫu sau đó gọi HS đọc. Yªu cÇu: Giäng nhÑ nhµng,buån 1. §äc: mơ màng, nhịp thơ thay đổi: 4/3 ; - HS đọc , HS khác nhận xét. 2/2/3. 2. Chó thÝch: a. T¸c gi¶: GV gọi HS đọc. - T¶n §µ (1889-1939)- NguyÔn Kh¾c HiÕu. ? Tr×nh bµy mét sè nÐt chÝnh vÒ - Quª: Ba V× - Hµ T©y..

(128) cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của - Là nhà nho, thi không đổ, sau đó chuyễn nhµ th¬? sang viÕt v¨n, lµm b¸o. - T©m hån phãng kho¸ng, ®a c¶m, ®a t×nh. - Lµ g¹ch nèi, khóc nh¹c d¹o ®Çu cho phong trµo th¬ Míi ®Çu thÕ kØ XX. b. T¸c phÈm: - TrÝch trong “Khèi t×nh con I”- xuÊt b¶n n¨m 1917. ? Nªu xuÊt xø cña bµi th¬? c. ThÓ th¬: ThÊt ng«n b¸t có §êng luËt. d. Tõ khã: SGK. II. Đọc- t×m hiÓu bµi th¬: (20’) ? Bµi th¬ thÓ hiÖn ®iÒu g×? - Muèn lªn cung tr¨ng. ? V× sao? - Ch¸n trÇn thÕ. Hai câu đề: ? Thời gian nào đã khơi gợi ớc 1. - §ªm thu. muèn k× thó Êy? Thời gian đặc biệt. ? T¹i sao t¸c gi¶ l¹i chän thêi ®iÓm => + Mïa thu gîi c¶m gi¸c buån. Êy? + Thanh vắng, cô đơn. + Tr¨ng trßn, dễ nh×n thÊy chÞ H»ng, dễ ®a hån ngêi vµo cõi méng. - Buån, ch¸n trÇn thÕ. ? Trong đêm thu ấy tâm trạng tác - ChÞ H»ng, vÇng tr¨ng. gi¶ nh thÕ nµo? - ChÞ - em => T×nh tø, bÊt ngê, t¹o ra quan hÖ ? Tác giả gửi tâm sự ấy đến ai? ? NhËn xÐt vÒ c¸ch xng h« cña t¸c th©n mËt dễ t©m sù, dễ chia sÎ næi niÒm. gi¶? - HS. ? Hãy đọc lại câu thơ tác giả bộc b¹ch næi lßng víi chÞ H»ng? ? Em hiÓu “ch¸n nửa” cã nghÜa nh thÕ nµo? GV gọi HS đọc hai câu thực. ? Sau khi béc b¹ch t©m sù t¸c gi¶ tiÕp tôc c©u chuyÖn víi chÞ H»ng nh thÕ nµo? ? Em thö ph©n tÝch c¸i hay cña hai c©u th¬ nµy? ? Hái vµ xin nh vËy chøng tá t¸c gi¶ muèn béc lé ®iÒu g×? ? VÝ sao? ? NhËn xÐt cña em vÒ íc muèn cña T¶n §µ? Hãy đọc 4 câu cuối? ? Bèn c©u th¬ nµy vÎ lªn c¶nh g×? ? Lóc nµy t©m tr¹ng nhµ th¬ nh thÕ nµo? ? §ã lµ niÒm vui g×? ? liÖu, ®©y cã ph¶i lµ niÒm vui cã thùc hay kh«ng?. - GV cho HS th¶o luËn. 2. Hai câu thực: - Hái... vµ xin... - Hái nhng ch¼ng cÇn c©u tr¶ lêi mµ muốn chị Hằng nhấc lên chơi; lời thơ, ý thơ độc đáo, dựa theo truyện cổ tích => Ngông. - Trèn khái trÇn thÕ, tho¸t ly lªn cung tr¨ng. - X· héi bÊy giê ®Çy bÊt c«ng, ngang tr¸i, mÊt tù do. - Độc đáo, ngông song cũng có phần hợp lý v× trÇn thÕ cßn chỗ nµo b×nh yªn, trong s¸ng cho thi nhân tìm đến nữa đâu. - HS. 3. Hai câu luận và hai câu kết: - Khi đợc ở trên cung trăng. - HÕt buån tñi, d©ng lªn niÒm vui míi. - §îc lµm b¹n cïng giã, cïng m©y, cïng chÞ Hằng; đợc thoát khỏi trần thế. - Kh«ng; tho¸t ly b»ng méng tëng; thùc ra vÉn buån bëi sù thËt ë ®©y. - Hãm hØnh, l·ng m¹n, ng«ng. - Khát vọng có đợc niềm vui, hạnh phúc, có b¹n tri ©m, tri kØ. => Kì thú, đỉnh cao của cái ngông, của con.

(129) ? Điều đó giúp ta hiểu thêm gì về ngời đa sầu, đa cảm. T¶n §µ? - Cời vì thoả mản đợc ớc mơ. - Cêi v× sù nhá hÑp cña trÇn thÕ. ? Nªu c¶nh ë hai c©u kÕt vµ nhËn - Tù cêi m×nh. xÐt? III. Tæng kÕt: (5’) - ThÓ th¬ truyÒn thèng cã sù ph¸ c¸ch. ? Thö ph©n tÝch nô cêi cña T¶n §µ - Ng«n ng÷ th¬ t¬i vui, hãm hØnh, béc lé c¸i ë ®©y? T«i c¸ nh©n m·nh liÖt. => Ghi nhớ: HS đọc. ? Nêu những nét đặc sắc về nghệ thuËt cña bµi th¬? ? Bµi th¬ to¸t lªn néi dung g×? 4. Củng cố: (3’) 1. Nhận định nào nói đúng nhất nội dung của hai câu thơ cuối bài? A. Những nét tính cách độc đáo của con ngời Tản Đà. B. Sù bay bæng vµ l·ng m¹n cña t¸c gi¶ khi c¶m nhËn vÒ cuuéc sèng. C. Mong muốn đợc thoát ly cuộc sống trần thế của tác giả. D. Nói lên ớc mơ về tơng lai, muốn đợc ở cung trăng mãi mãi. 2. Nªu c¶m nhËn cña em vÒ hån th¬ T¶n §µ sau khi häc xong bµi th¬. 5. Dặn dò: (1’) - Ôn lại phép đối trong hai câu thực và câu luận ở bài Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác để thấy đợc sự cách tân trong bài thơ vừa học. - Häc thuéc vµ n¾m néi dung bµi th¬.. Ngày sọan: 3/12/2012. Ngày giảng: 5/12/2012.. Bài 16 Tiết 63 ÔN TẬP PHẦN TIẾNG VIỆT. I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hệ thống hoá kiến thức Tiếng Việt đã học ở học kì I. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Vận dụng thuận thục kiến thức Tiếng Việt đã học ở kì I để hiểu nội dung, ý nghĩa văn bản hoặc tạo lập văn bản. 2. Kỹ năng: - Từ vựng: cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ, trường ngữ, từ tượng thanh và từ tượng hình, từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội, các biện pháp tu từ từ vựng. III- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , thực hành, kĩ thuật động não IV- CHUẨN BỊ .. Giáo viên:. - B¶ng phô ghi hÖ thèng tõ vùng vµ ng÷ ph¸p..

(130) - PhiÕu häc tËp Học sinh: Ôn lại kiến thức tiếng Việt đã học từ đầu học kì I V- TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh (36’) 3. Bài mới: *. Giíi thiÖu bµi: (1’) Từ đầu năm đến nay chúng ta đã học khá nhiều tiết về từ vựng và ngữ pháp. Hôm nay, cô trò chúng ta sẻ hệ thống lại và khắc sâu thêm những kiến thức đã học. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gv và hs KiÕn thøc I. Tõ vùng: (10’) 1. Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ: ? ThÕ nµo lµ mét tõ cã nghÜa réng? - NghÜa réng: Lµ tõ cã ph¹m vi nghÜa bao Mét tõ cã nghÜa hÑp? hµm ph¹m vi nghÜa cña c¸c tõ ng÷ kh¸c. - HS. - Nghĩa hẹp: Là từ có phạm vi nghĩa đợc ? Em h·y lÊy vÝ dô? bao hµm trong ph¹m vi nghÜa cña mét tõ ? TÝnh chÊt réng, hÑp cña nghÜa cña tõ ng÷ kh¸c. là tơng đối hay tuyệt đối? Vì sao? - HS. ? LÊy dÝ dô minh ho¹? - Chỉ là tơng đối vì nó phụ thuộc vào phạm Bµi tËp: GV treo b¶ng phô. vi nghÜa cña tõ. §iÒn tù ng÷ thÝch hîp vµo « trèng? * Sinh vËt => §éng vËt, thùc vËt . - §éng vËt => Thó, chim, c¸. VÝ dô: Ch©n, tay, tai, m¾t, miÖng. - Thùc vËt => Cá, c©y, hoa. ? NÐt nghÜa chung gi÷a c¸c tõ Êy lµ g×? - HS lµm, nhËn xÐt. ? TËp hîp nh÷ng tõ ng÷ cã nÐt chung - Bé phËn cña con ngêi. vÒ nghÜa gäi lµ g×? 2. Trêng tõ vùng: ? LÊy vÝ dô? - HS nh¾c l¹i kh¸i niÖm. ? Hãy phân biệt cấp độ khái quát của - HS. nghÜa tõ ng÷ víi trêng tõ vùng? * Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ nói về quan hÖ bao hµm nhau gi÷a c¸c tõ ng÷ cïng tõ lo¹i. GVđọc đoạn thơ đầu trong bài thơ * Trờng từ vựng: tập hợp những từ có ít nhất Mïa xu©n chÝn cña Hµn MÆc Tö. mét nÐt chung vÒ nghÜa. “Trong lµn n¾ng öng... 3. Tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh: ... bãng xu©n + Tõ tîng h×nh: Sét so¹t. + Tõ tîng thanh: LÊm tÊm. sang" ? Xác định từ tợng hình và từ tợng => Gợi hình. nh ảnh, âm thanh cụ thể; đoạn thơ trở nên sinh động, có hồn. thanh trong đoạn thơ đó? ? Tác dụng của việc sử dụng các từ đó - HS. - Tó Bµ nhên nhît mµu da trong ®o¹n th¬? ? Từ đó, em hãy cho biết thế nào là từ ăn gì to lớn đẫy đà làm sao. - Díi cÇu níc ch¶y trong veo tîng h×nh vµ tõ tîng thanh? GV đọc một số câu thơ trong Truyện Bên cầu tơ liễu bóng chiều thớt tha. KiÒu cã sö dông tõ tîng h×nh vµ tõ tîng thanh. - HS GV ghi hai c©u th¬ sau lªn b¶ng: 4. Từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội: “ M« nói... - §Þa ph¬ng Hµ TÜnh. ... ché m« må” ? Xác định các từ địa phơng trong 2 - Lµ nh÷ng tõ ng÷ chØ dïng trong mét hoÆc câu thơ đó?.

(131) ? Những từ đó chỉ dùng ở vùng nào? ? Vậy thế nào là từ ngữ địa phơng? ? LÊy vÝ dô? ? ThÕ nµo lµ biÖt ng÷ x· héi? VÝ dô?. một số địa phơng nhất định.. - Là những từ chỉ đợc dùng trong một tầng lớp xã hội nhất định. - HS nªu vÝ dô, GV nhËn xÐt. ? ThÕ nµo lµ trî tõ? II. Ng÷ ph¸p: (15’) GV ®a vÝ dô: 1. Trî tõ, th¸n tõ: 1. Chính tôi cũng không biết việc này. a. Trợ từ: Là những từ dùng để nhấn mạnh, 2. Nó là nhân vật chính của buổi họp biểu thị thái độ đánh giá sự vật, sự việc đợc mÆt tèi nay. nói đến trong câu. ? Xác định trợ từ trong ví dụ đó? ? Th¸n tõ lµ g×? Cho vÝ dô? - ChÝnh (1): Trî tõ. - ChÝnh (2): TÝnh tõ. GV: Thán từ thờng đứng ở đầu câu, có b. Thán từ: Là những từ dùng làm dấu hiệu khi tách thành một câu đặc biệt. để bộc lộ cảm xúc, tình cảm, thái độ của ngời nói hoặc để gọi đáp. ? Theo em,®iÓm gièng nhau vµ kh¸c - HS lÊy vÝ dô. nhau gi÷a trî tõ vµ th¸n tõ lµ g×? * Giống: Nội dung mà chúng biểu thị đều có liên quan đến thái độ, tình cảm của ngời nãi (viÕt). * Kh¸c: + Trợ từ dùng để biểu thị thái độ, cách đánh giá của ngời nói (viết) đối với một yếu tố nào đó trong câu; chúng không thể hoạt động độc lập mà phải đi kèm với yếu tố đợc bày tỏ thái độ. + Thán từ dùng để biểu thị một cách trực tiÕp c¶m xóc cña ngêi nãi (viÕt) hoÆc dïng để gọi đáp; chúng có thể hoạt động độc lập, t¸ch riªng ra thµnh c©u hoÆc vÕ c©u. *thªm c¸c tõ (µ, ¹, ®i, thay) vµo c¸c 2. T×nh th¸i tõ: c©u sau: *Bài tập nhanh 1. Anh ®i. 1. Anh ®i ®i! => C©u cÇu khiÕn. 2. Ô tô đến rồi. 2. Ô tô đến rồi à? => Câu cảm thán. 3. Em bé ấy đáng thơng. 3. Em bé ấy đáng thơng thay! => Câu cảm 4. Ch¸u chµo bµ. th¸n. ? T×nh th¸i tõ lµ g×? Cho vÝ dô? 4. Cháu chào bà ạ! => bộc lộ thái độ của ? VËy thÕ nµo lµ t×nh th¸i tõ? ngêi nãi. ? Cã thÓ sö dông t×nh th¸i tõ mét c¸ch - C¸c tõ: µ, ¹, ®i, thay lµ c¸c t×nh th¸i tõ. tuú tiÖn kh«ng? V× sao? - Không sử dụng tuỳ tiện đợc vì phải chú ý đến quan hệ tuổi tác, thứ bậc xã hội... ? Tác giả dân gian đã sử dụng những 3. Nói giảm, nói tránh: biÖn ph¸p tu tõ nµo trong c¸c c©u ca * VÝ dô 1: Nãi qu¸- Sù ®am mª mï qu¸ng dao sau? dẫn đến nhìn nhận sự việc thiếu chính xác. 1. Trªn ®Çu nh÷ng r¸c cïng r¬m Chång yªu chång b¶o hoa th¬m r¾c ®Çu. * VÝ dô 2: Nãi gi¶m, nãi tr¸nh. 2. Bác Dơng thôi đã thôi rồi, Níc m©y man m¸c ngËm ngïi lßng ta. ? Từ đó, em hiểu thế nào là nói giảm, Nói giảm, nói tránh: nãi tr¸nh? - Là biện pháp tu từ dùng để biểu đạt tế nhị, uyÓn chuyÓn, tr¸nh g©y c¶m gi¸c qu¸ ®au buån, ghª sî, nÆng nÒ; tr¸nh th« tôc, thiÕu ? ThÕ nµo lµ nãi qu¸? lÞch sù. 4. Nói quá: Là biện pháp tu từ phóng đại qui mô, tính chất, mức độ của sự vật, hiện t-.

(132) ợng đợc miêu tả để nhấn mạnh, gây ấn tCâu ghép là gì? Lấy ví dụ về câu ợng, tăng sức biểu cảm. ghÐp? 5. C©u ghÐp: ? Các vế của câu ghép đợc nối với - HS. - Có thể dùng từ nối(quan hệ từ, đại từ, nhau b»ng nh÷ng ph¬ng tiÖn g×? chØ tõ) hoÆc kh«ng dïng tõ nèi. GV híng dÉn HS lµm bµi tËp (2b trang III. LuyÖn tËp: (10’) 158). * VÝ dô b: C©u 1 lµ c©u ghÐp. ? ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n cã sö dông * VÝ dô c: c©u ghÐp, tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh, C©u 1 vµ c©u 3 lµ c©u ghÐp. t×nh th¸i tõ, trî tõ. - HS viÕt ®o¹n v¨n vµo giÊy nh¸p vµ tr×nh bµy tríc líp. 4. Củng cố:(3’) - Nhắc phần lý thuyết đã học. 5. Dặn dò:(1’) - Hoµn chØnh c¸c bµi tËp vµo vë. - ¤n tËp, chuÈn bÞ kiÓm tra häc k×. ………………………………………………………. Ngày soạn: 3/12/2012. Ngày giảng: 5/12/2012.. Bài 16 Tiết 64: TRẢ BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 3. I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hệ thống hoá kiến thức về bài văn thuyết minh. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Củng cố, khắc sâu kiến thức bài văn thuyết minh đã học để tạo lập văn bản. 2. Kỹ năng: - Rèn luyện kĩ năng viết bài văn thuyết minh. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , đánh giá, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ .. Giáo viên: - Chấm bài, ghi nhận xét bài làm của HS. Học sinh: Xem lại kiến thức bài văn thuyết minh về một đò dùng. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp.

(133) (3’). 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: Nãi vÒ tÇm quan träng cña tiÕt tr¶ bµi. * Các hoạt động: I. Chép đề: (1’) Phần II Tự luận: Thuyết minh về chiếc bút bi. II. Xác định yêu cầu của đề: (3’) 1. Thể loại: Thuyết minh. 2. Nội dung: thuyết minh về chiếc bút bi. III. Nhận xét: (10’) 1. ¦u ®iÓm: - §a sè c¸c em n¾m ch¾c cách làm bài văn thuyết minh. - Bài viết đúng thể loại, bố cục rõ ràng. - Nhiều bài thuyết minh sinh động, hấp dẫn: em……………………………….. …………………………………………………………………………………... 2. Nhîc ®iÓm: - Mét sè bµi viết cha sâu như bài của ………………………………………… - NhiÒu bµi lµm Èu , nhiÒu lçi chÝnh t¶: ……………………………………….. IV. Sửa lỗi: (6’) V. §äc bµi: (10’) - Cho HS đọc hai bài điểm cao: HS th¶o luËn vµ rót ra : + Nguyªn nh©n viÕt tèt vµ cha tèt + Hớng sửa chữa các lỗi đã mắc. VI. Tr¶ bµi: (6’) - GV tr¶ bµi cho HS. - HS xem l¹i bµi vµ ch÷a lçi vµo lÒ bªn ph¶i. - HS trao bài cho nhau để kiểm tra - GV lÊy ®iÓm vµo sæ. 4. Củng cố: (3’) Nhắc lại yêu cầu khi làm bài văn thuyết minh. 5. Dặn dò: (3’) - §äc c¸c v¨n b¶n mẫu trong SgK. - Tự viết một bài văn thuyết minh về một đối tợng mà em am hiểu nhất Ngày soạn: 5/12/2012 Ngày dạy: 8/12/2012. Bài 17 Tiết 65:. ÔNG ĐỒ (Vũ Đình Liên) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết đọc – hiểu một tác phẩm thơ lãng mạn để bổ sung thêm kiến thức về tác giả, tác phẩm của phong trào Thơ mới. - Thấy được một số biểu hiện của sự đổi mới về thể loại, đề tài, ngôn ngữ, bút pháp nghệ thuật lãng mạn. - Hiểu được những xúc cảm của tác giả trong bài thơ..

(134) II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sự đổi thay trong đời sống xã hội và sự tiếc nuối của nhà thơ đối với những giá trị văn hoá cổ truyền của dân tộc đang dần bị mai một. - Lối viết bình dị mà gợi cảm của nhà thơ trong bài thơ. 2. Kỹ năng: - Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn. - Đọc diễn cảm tác phẩm. - Phân tích được những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm. III- PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , đánh giá, kĩ thuật động não IV- CHUẨN BỊ .. Giáo viên:. - Ch©n dung t¸c gi¶ - B¶ng phô ghi t¸c phÈm. Học sinh: Đọc bài và soạn bài . V- TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Ông đồ là bài thơ tiêu biểu nhất cho hồn thơ giàu thơng cảm của Vũ Đình Liên. Tuy sáng tác thơ không nhiều nhng chỉ với bài thơ Ông đồ, Vũ Đình Liên đã có vị trí xứng đáng trong phong trào thơ Mới. * Các hoạt động: Hoạt động của GV và HS KiÕn thøc I. §äc-hiÓu chó thÝch: (10’) GV híng dÉn: §äc chËm, ng¾t nhÞp 1. §äc: - HS đọc, nhận xét. 3/2 ho¨c 2/3. 2. Chú thích GV gọi HS đọc phần chú thích. a. T¸c gi¶: ? T×m hiÓu vÒ t¸c gi¶ Vò §×nh Liªn - Vò §×nh Liªn(1913-1996), quª: H¶i D¬ng, em cÇn nhí nh÷ng g×? sèng ë Hµ Néi. Ông là mét trong những nhµ th¬ míi l·ng m¹n cña níc ta. Lµ nhµ gi¸o, nhµ nghiªn cøu, dÞch thuËt v¨n GV: Cã nhng nhµ th¬ viÕt kh«ng -häc. nhiÒu song chØ víi mét bµi th¬ hä b. T¸c phÈm: đã trở thành nổi tiếng. Đó là Vũ - Viết năm 1936, là bài thơ nổi tiếng nhất của Đình Liên với bài thơ Ông đồ. «ng. Tõ khã: ( sgk) ? Bài thơ thuộc thể thơ gì? Ta đã b. c. ThÓ th¬: Ngò ng«n. häc ë nhng bµi nµo? - §ªm nay B¸c kh«ng ngñ. d¹ tø (LÝ B¹ch). ? Em cã thÓ chia v¨n b¶n lµm mÊy -d.TÜnh Bè côc: - 3 phÇn: phÇn? + Khổ 1, 2: Hình ảnh ông đồ bán chữ trong những năm còn đông khách..

(135) GV gọi HS đọc hai khổ thơ đầu. ? Cảnh phố phờng chuẩn bị đón Tết và đợc tác giả tái hiện nh thế nào? ? Trong khung cảnh đó hình ảnh ông đồ đợc khắc hoạ nh thế nào?. ? Hai khổ thơ đầu đã phản ánh đợc nét đẹp gì trong đời sống tinh thần cña nh©n d©n ta? ? Tuy nhiên bài thơ đã phảng phất nÐt buån, sù tµn luþ. DÊu hiÖu nµo cho ta biết điều đó? ? Hãy đọc khổ 3, 4? ? BiÖn ph¸p nghÖ thuËt chñ yÕu nµo đợc sử dụng ở hai khổ thơ này?. ? C©u th¬ nµo gîi næi buån s©u s¾c nhÊt? ? T¸c gi¶ dïng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo ë 2 c©u “GiÊy... sÇu”? T¸c dông ? ? Hai c©u th¬ “L¸ vµng... bay” lµ 2 c©u th¬ t¶ c¶nh hay t¶ t×nh ?. Gọi học sinh đọc khổ cuối ? NhËn xÐt giäng ®iÖu khæ th¬ ? ? T¹i sao t¸c gi¶ th¶ng thèt nh vËy ? ? Ph©n tÝch gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña 2 c©u cuèi ?. ? Tình cảm của nhà thơ đợc bộc lộ nh thÕ nµo qua bµi th¬ ? ? §ã lµ t×nh c¶m g×?. + Khổ 3, 4: Hình ảnh ông đồ trong nhng ngµy Õ kh¸ch, tµn t¹. + Khæ 5: NiÒm nhí tiÕc. II. Đọc- tìm hiểu bµi th¬:(20’) 1.Hai khổ thơ đầu: - Hoa đào nở - Ông đồ già - Bµy mùc tµu - Phố đông ngời => Bức tranh đón tết ở phố phờng. - §«ng kh¸ch - Hoa tay th¶o nh÷ng nÐt - Phîng móa, rång bay - Mäi ngêi tÊm t¾c ngîi khen. => Ông đồ trở thành trung tâm chú ý của mọi ngời, kẻ sang, ngời hèn đều muốn có câu đối Tết để treo trong nhà. - Nét đẹp văn hoá của ngời Hà Nội xa. - Ông đồ viết chữ thuê, đa chữ đi bán để kiếm sống, sai vị trí của một ông đồ nho. => Tuy vậy, ông vẫn đang đợc coi trọng, vẫn cßn cã gi¸ trÞ. 2. Hai khổ thơ tiếp: - Đối lập, tơng phản: Giữa cảnh đời với tình cảnh của ông đồ: Tết đến, xuân về mọi ngời vẫn đi lại đông đúc - Ông đồ ngồi bên lề đờng bày mực tàu giấy đỏ nhng không ai thuê viÕt. => Làm nổi bật hình ảnh ông đồ cô đơn, lạc lỏng giữa dòng đời. => Cô đơn, lạc lỏng giữa dòng đời. - “Giấy đỏ... sầu” - “L¸ vµng... bay” - Nhân hoá: Nỗi sầu tủi của giấy đỏ, mực tàu vì không đợc sử dụng -> nổi sầu tủi của chính ông đồ. - T¶ c¶nh ngô t×nh: T¶ nçi buån cña nh©n vËt tr÷ t×nh qua c¶nh vËt. + L¸ vµng r¬i: Tµn t¹, buån b¶. + Ma bụi bay: ảm đạm, lạnh lẽo. => R¬i, bay trong lßng ngêi. => Chút tài năng còn lại không đợc trọng dông bëi nÐt v¨n hãa xa kh«ng cßn tån t¹i. 3. Khổ thơ cuối: - Häc sinh. - ChËm, buån b©ng khu©ng, th¶ng thèt. - Vì xuân nay không thấy ông đồ. => Ông đã bị dòng đời, thời gian xoá sổ. - Lµ c©u hái tu tõ, lêi tù vÊn thÓ hiÖn nçi niÒm ©n hËn, th¬ng tiÕc cña nhµ th¬ tríc sù vắng bóng của ông đồ. Ông đồ già -> ông đồ xa -> những ngời muộn n¨m cò. => Nçi buån th¬ng, nhí tiÕc kh«ng ngu«i. - Gi¸n tiÕp qua 4 khæ ®Çu..

(136) - Trùc tiÕp qua khæ cuèi. + Th¬ng xãt cho nh÷ng sè phËn tµi hoa mµ c¬ nhë, tµn t¹ tríc thêi thÕ. + Tiếc nuối một truyền thống tốt đẹp của văn ho¸ d©n téc. (Liªn hÖ ngµy nay) ? Trình bày những đặc sắc nghệ => Tình thơng ngời và niềm hoài cổ của Vũ thuËt cña bµi th¬ th¬ ? §×nh Liªn. - Bót ph¸p l·ng m¹n, hoµi cæ, hiÖn thùc tr÷ t×nh. - Th¬ ngò ng«n -> TrÇm l¾ng, ngËm ngïi, buån th¬ng, tiÕc nuèi. - KÕt cÊu ®Çu- cuèi t¬ng øng -> nçi bËt chñ đề. ? Bµi th¬ gîi cho em suy nghÜ g× ? - Ngôn ngữ giản dị mà sâu sắc, lắng đọng ®Çy d ©m, ¸m ¶nh. - Häc sinh. => Ghi nhí: SGK. ? Vò §×nh Liªn lµ nhµ th¬ cã t×nh th¬ng ngêi vµ niÒm hoµi cæ. Em hiểu điều đó nh thế nào? III. LuyÖn tËp: (5’) - GV phát phiếu học tập, HS trao đổi, thảo luËn vµ ghi vµo phiÕu. - GV tæng hîp, nhËn xÐt.. 4. Củng cố: (3’). - Nắm nội dung bài học, đọc thuộc lòng bài thơ. - Hãy phân tích và chứng minh: Ông đồ chính là di tích tiều tuỵ và đáng thơng của mét thêi tµn. 5. Dặn dò: (1’) - ¤n tËp kiÕn thøc cña c¶ 3 ph©n m«n, chuÈn bÞ kiÓm tra tæng hîp häc k× I.. Ngµy so¹n: 8/12/2012 Ngµy d¹y: 10/12/2012. Bµi 17 TiÕt 66. Hớng dẫn đọc thêm: HAI CHỮ NƯỚC NHÀ (Trích) Trần Tuấn Khải. I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Bổ sung kiến thức về văn học Việt Nam đầu thế kỉ XX. - Cảm nhận được cảm xúc trữ tình yêu nước trong đoạn thơ. - Cảm nhận được sức truyền cảm nghệ thuật của ngòi bút Trần Tuấn Khải. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Nỗi đau mất nước và ý chí phục thù cứu nước được thể hiện trong đoạn thơ. - Sức hấp dẫn của đoạn thơ qua cách khai thác đề tài lịch sử, lựa chọn thể thơ để diễn tả xúc động tâm trạng của nhân vật lịch sử với giọng thơ thống thiết..

(137) 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu một đoạn thơ khai thác đề tài lịch sử. - Cảm thụ được cảm xúc mãnh liệt thể hiện bằng thể thơ song thất lục bát. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , bình giảng, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - Ch©n dung t¸c gi¶ - Đäc t¸c phÈm,so¹n gi¸o ¸n. Học sinh: Đọc bài và soạn bài . V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (15’) 2. KiÓm tra bµi cò(Kiểm tra 15 phút) MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA Mức độ Nhận Thông hiểu Vận dụng NT Biết Tổng Thấp Cao điểm Nội TN TL TN TL TN TL TN TL dung Dấu ngoặc đơn Dấu hai chấm Dấu ngoặc kép. 1. Tổng số câu. 2. 2. Tổng số điểm. 1. 1 1. 2 1. 1. 1. 1. 1. 1. 3. 4. ĐỀ bài:. Bµi kiÓm tra TiÕng ViÖt. Thêi gian:15 phót Hä vµ tªn:………………………Líp……… §iÓm. Lêi nhËn cña gi¸o viªn. 7. 5. 10.

(138) §Ò bµi: I. Tr¾c nghiÖm: (3®) Hãy khoanh tròn vào chữ cái đầu của đỏp ỏn đúng ở mỗi câu hỏi sau: Câu 1. Trong văn bản, dấu ngoặc đơn dùng để làm gì? A. Chú thích những chỗ cần thiết; B. báo hiệu lời giải thích; C. Đánh dấu phần chú thích; D. Cả ba đáp án trên đều sai. Câu 2.Trong văn bản, dấu hai chấm được dùng để làm gì? A. Đánh dấu phần chú thích; B. Đánh dấu (báo trước) phần giải thích, thuyết minh cho phần trước đó; C. Đánh dấu (báo trước) lời dẫn trực tiếp hay lời đối thoại ; D. Cả hai đáp án B,C đều đúng. Câu 3.Trong mọi trường hợp, dấu hai chấm có thể thay thế cho dấu ngoặc đơn. Điều đó đúng hay sai? A. Đúng; B.Sai. II. Tù luËn: ( 7 ®) Câu 1 Hãy đặt dấu ngoặc đơn, dấu ngoặc kép, dấu hai chấm vào những chỗ thích hợp cho các câu văn sau: - Năm 2000 là năm đầu tiên Việt Nam tham gia Ngày trái đất với chủ đề một ngày không sử dụng bao bì ni lông - Trường từ vựng mắt có những trường từ vựng nhỏ sau: + Bộ phận của mắt lòng đen lòng trắng con ngươi + Đặc điểm của mắt đờ đẫn tinh anh lờ đờ + Cảm giác của mắt chói quáng hoa cộm Câu 2.ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n giới thiệu tác giả Tản Đà (Khoảng 5 câu) Trong đó có sử dụng dấu ngoặc đơn, dấu ngoặc kép, dấu hai chấm ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM. I.Tr¾c nghiÖm: C©u 1 2 3 C D B Đápán II. Tù luËn: C©u1: HS điền dấu đúng (3đ) - Năm 2000 là năm đầu tiên Việt Nam tham gia Ngày trái đất với chủ đề: “Một ngày không sử dụng bao bì ni lông” - Trường từ vựng mắt có những trường từ vựng nhỏ sau: + Bộ phận của mắt: lòng đen, lòng trắng, con ngươi. + Đặc điểm của mắt: đờ đẫn, tinh anh, lờ đờ + Cảm giác của mắt: chói, quáng, hoa, cộm Câu 2: (4đ)HS viết đợc đoạn văn khỏang 5 cõu, có sử dụng ngoặc đơn, dấu ngoặc kép, dấu hai chấm (27’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Cuộc chia tay nào cũng để lại nỗi buồn, sự tiếc nuối. Cuộc chia tay của cha con NguyÔn Phi Khanh - NguyÔn Tr·i diÔn ra nh thÕ nµo? §Ó l¹i trong lßng ngêi ®i kÎ ë nh÷ng nçi niÒm g×? H«m nay c« sÏ híng dÉn c¸c em t×m hiÓu. * Các hoạt động:.

(139) Hoạt động của gv và hs. - GV híng dÉn HS t×m hiÓu mét sè từ khó trong quá trình đọc. Yêu cầu: Đọc diễn cảm, lột tả đợc c¶m xóc nuèi tiÕc, tù hµo, c¨m uÊt. GV đọc mẫu. - Gọi HS đọc. HS khác nhận xét. ? Dùa vµo chó thÝch, h·y nªu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ ?. ? Em hiÓu g× vÒ xuÊt xø cña t¸c phÈm nµy?. ? Bµi th¬ thuéc thÓ th¬ g×? Gièng bµi thơ nào em đã học ở lớp 7? ? NÕu chia bố cục v¨n b¶n, em sẽ chia lµm mÊy phÇn? Néi dung cña mỗi phÇn?. GV gọi HS đọc phần 1. ? Cuéc chia ly diÔn ra trong bèi c¶nh nh thÕ nµo? ? Nh÷ng h×nh ¶nh Êy gióp ta h×nh dung đợc điều gì? ? Trong bèi c¶nh Êy t©m tr¹ng ngêi cha nh thÕ nµo? ? Hãy đọc đoạn 2? ? Trong buæi tiÔn biÖt ë chèn biªn ¶i ấy, ngời cha đã khuyên nhủ, dặn dò con nh÷ng ®iÒu g×?. KiÕn thøc. I. §äc-t×m hiÓu chung: (9’) 1. §äc:. 2. Chú thích: a. T¸c gi¶: - TrÇn TuÊn Kh¶i( 1895--1983). Quª: Quang X¸n - MÜ Hµ - MÜ Léc - Nam §Þnh. - Lµ nhµ yªu níc, thường kÝ th¸c t©m sù cña m×nh vµo c©u chuyÖn lÞch sö. b. T¸c phÈm: * Hoµn c¶nh s¸ng t¸c: - Bài thơ lấy đề tài từ việc Nguyễn Phi Khanh bÞ giÆc Minh b¾t ®a vÒ Trung Quèc, NguyÔn Trãi tiễn cha đến ải Bắc, Nguyễn Phi Khanh đã khuyên con nên quay trở về để lo việc trả thù nhà, đền nợ nớc. Trần Tuấn Khải đã mợn lời cha dặn dò con để gửi gắm tâm sự yêu nớc của mình. - §©y lµ phÇn më ®Çu cña c¶ bµi th¬. c. ThÓ th¬: - Song thÊt lôc b¸t. - Gièng: Sau phót chia ly. 3. Bè côc: 3 phÇn: + PhÇn 1: Tõ ®Çu.. ‘ cha khuyªn” T©m tr¹ng cña ngêi cha trong c¶nh ngé Ðo le đau đớn. + Phần 2: Tiếp... “ đó mà” Hiện tình đất nớc trong cảnh đau thơng tang tãc. + PhÇn 3: Cßn l¹i. ThÕ bÊt lùc cña ngêi cha vµ lêi trao göi cho con. II. Đọc- t×m hiÓu bµi th¬:(12’) 1. Tám câu thơ đầu: - Nơi biên giới ảm đạm, heo hút: ải Bắc, gió th¶m, hæ thÐt, chim kªu... - Kh«ng khÝ níc ta nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kØ XX. - Đau đớn, xót xa vì nớc mất, nhà tan, cha con li biÖt. 2. Hai mươi câu tiếp theo: - Ngêi cha nãi víi con vÒ næi lßng cña m×nh đối với non sông đất nớc. + Bµy tá niÒm tù hµo vÒ nßi gièng, vÒ d©n téc. + Kể tội ác của giặc Minh – hiện tình đất nớc. + Nỗi đau lòng trớc cảnh đất nớc lầm than..

(140) ? Nçi ®au mÊt níc cña NguyÔn Phi Khanh chÝnh lµ nçi ®au cña ai lóc bÊy giê? GV gọi HS đọc 8 câu thơ còn lại. Người cha căn dặn con những gì? ? Qua lêi dÆn dß cuèi cïng cña ngêi cha, ta thÊy «ng lµ ngêi nh thÕ nµo? HS đọc ghi nhớ.. - §ã lµ t©m tr¹ng, lµ nçi ®au cña nh©n d©n Việt Nam đầu thế kỉ XX và đó cũng là của chÝnh t¸c gi¶ => T©m sù yªu níc. 3. Tám câu thơ cuối: - Cha : Cậy nhờ con gánh vác giang sơn. Khuyên con nêu cao truyền thống giữ nước của dân tộc. -> BËc anh hïng hµo kiÖt, «ng kh«ng hÒ nghÜ đến gì cho riêng mình mà một lòng, một dạ v× d©n, v× níc. III. Tæng kÕt: (2’) Ghi nhí: SGK. IV. LuyÖn tËp: (3’) HS lµm bµi tËp trong SGK.. ? Nªu gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬? 4. Củng cố: (4’) Em hiểu gì về tư tưởng tình cảm của tác giả qua bài thơ? 5. Dặn dò: (1’) - Đọc thêm các bài: Chiêu hồn nớc (Phạm Tất Đắc); Gánh nớc đêm và Tiễn chân anh kho¸ xuèng tµu (TrÇn TuÊn Kh¶i). - Häc thuéc lßng ®o¹n trÝch. - ¤n tËp, chuẩn bÞ kiÓm tra tæng hîp cuèi häc k×. Ngµy so¹n: 12/12/2012 Ngµy d¹y: 15/12/2012. Bài 17 Tiết 67. Tr¶ bµi kiÓm tra tiÕngViÖt. I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hệ thống hoá kiến thức về phần tiếng Việt. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Củng cố, khắc sâu kiến thức về phần tiếng Việt đã học. 2. Kỹ năng: - Rèn luyện kĩ năng sử dụng các kiến thức tiếng Việt đã học. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , đánh giá, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ .. Giáo viên: - Chấm bài, ghi nhận xét bài làm của HS. Học sinh: Xem lại kiến thức kiến thức tiếng Việt đã học. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh.

(141) (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Nãi vÒ tÇm quan träng cña tiÕt tr¶ bµi. * Các hoạt động: I. Chép đề: (5’) GV cho hs đọc đề in sẵn. II. Xác định yêu cầu của đề: (10’). PhầnI. Tr¾c nghiÖm: C©u 1 2 3 4 5 6 7 8 D B C D B C B A Đáp án PhầnII. Tù luËn: Câu1: Nói đến quê hơng lòng em rất háo hức. Ngời ta hát: “Quê hơng là chùm khế ngọt”, “Quê hơng là con đò nhỏ”.Còn em, em hình dung quê hơng là những ngời bà con hä hµng th©n thiÕt. Câu 2: HS viết đợc đoạn văn có nội dung hợp lý, có sử dụng biện pháp nói quá và nªu t¸c dông. III. NhËn xÐt: (5’) 1. ¦u ®iÓm: - Phần trắc nghiệm đa số học sinh trả lời chính xác, có em đạt điểm tối đa. - Phần điền dấu câu và viết hoa đầu câu các em làm cơ bản đợc chứng tỏ có hiÓu vÒ c«ng dông cña dÊu c©u. - PhÇn viÕt ®o¹n v¨n theo yªu cÇu cã nhiÒu bµi viÕt tèt. - Một số bài đạt điểm loại giỏi: Em Nguyễn Thị Nga, Nguyễn Thị Phương Mai, Nguyễn Huy Nam …………………………………………………… 2. Tån t¹i: - Mét sè em phÇn tr¾c nghiÖm cßn sai nhiÒu, suy nghÜ cha kÜ tríc khi lµm: Em: Nguyễn Như Hải, Nguyễn Văn Thủy. - PhÇn ®iÒn dÊu c©u thiÕu chÝnh x¸c: Em: Nguyễn Bá Tuyên. - Phần viết đoạn văn nội dung cha phù hợp với các từ cho sẵn. Diễn đạt lủng củng. IV. Tr¶ bµi: (4’) - GV ph¸t bµi cho HS. V. Ch÷a lỗi: (10’) - Dựa vào đáp án yêu cầu HS chữa lổi vào phần trắc nghiệm và câu 1 phần tự luận. - Những em viết đoạn văn cha đạt yêu cầu phải viết lại. - HS đổi bài, chữa lỗi cho nhau. VI. Gäi tªn-ghi ®iÓm vµo sæ ®iÓm lín(1’) 4. Củng cố: (4’) Kể tên những nội phần tiếng Việt đã học ở kì I. 5. Dặn dò: (1’) -Lµm l¹i bµi kiÓm tra vµo giÊy kiÓm tra cña m×nh. - Tập viết các đoạn văn có sử dụng các loại từ vựng và các loại dấu câu đã häc. - Ôn tập toàn bộ chương trình, giờ sau sẽ làm bài kiểm tra..

(142) Ngày soạn: Ngày dạy: …21/12/2012. Bài 17 tiết 68,69. KIỂM TRA TỔNG HỢP CUỐI KÌ I (Đề của phòng).

(143) Ngày soạn: 19/12/2011 Ngày dạy: 23/12/2011.. Bài 18 Tiết 70 Hoạt động ngữ văn: LÀM THƠ BẢY CHỮ I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nhận dạng và bước đầu biết cách làm thơ bảy chữ II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Những yêu cầu tối thiểu khi làm thơ bảy chữ. 2. Kỹ năng: - Nhận biết thơ bày chữ. - Đặt câu thơ bảy chữ với các yêu cầu đối, nhịp, vần,…. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, bình giảng, đánh giá, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ .. Giáo viên: Soạn bài, làm bảng phụ mô hình luật bằng trắc của thể thơ bảy chữ. Học sinh: Xem lại kiến thức kiến thức thể thơ bảy chữ. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Lµm th¬ kh«ng dÔ, song còng kh«ng khã nÕu ta cã uíc m¬, cã t©m hån. ë líp 6 ta đã học làm thơ 5 chữ ; lớp 7: làm thơ 6 chữ. Hôm nay, ta sẽ tìm hiểu luật thơ 7 ch÷ vµ c¸ch lµm th¬ 7 ch÷. * Các hoạt động: Hoạt động của gv và hs KiÕn thøc.

(144) I. Ph©n tÝch mẫu: (10’) Bµi th¬: “B¸nh tr«i níc”. ? Bµi th¬ gåm mÊy dßng? Mỗi dßng - 4 dßng, mỗi dßng 7 tiÕng. mÊy tiÕng? => Th¬ thÊt ng«n tø tuyÖt. ? Hãy xác định luật bằng trắc cho - HS xác định. bµi th¬? ? Bài thơ có đúng luật không? - §óng luËt: nhÊt tam ngò bÊt luËn, nhÞ tø lôc ph©n minh. ? Bµi th¬ cã c¸ch ng¾t nhÞp vµ c¸ch - NhÞp 4/3 hoÆc 2/2/3. gieo vÇn nh thÕ nµo? - VÇn: ch©n, vÇn b»ng(on) ë c¸c c©u 1, 2, 4. II. LuyÖn tËp: (25’) 1. NhËn diÖn luËt th¬: a. T×m hiÓu bµi th¬ ChiÒu cña §oµn V¨n Cõ. - HS đọc. ? Hãy đọc bài thơ? - C©u 1: nhÞp 2/2/3. ? Xác định nhịp thơ? - C©u 2, 4: nhÞp 4/3. - C©u 3: nhÞp 3/4. - VÇn ch©n, vÇn b»ng ë tiÕng cuèi c¸c ? ChØ ra c¸ch gieo vÇn cña bµi th¬? c©u1,2,4: vÒ, nghe,lª. - HS . ? Xác định luật bằng trắc của bài - Đúng luật: nhất tam ngũ bất luận, nhị tứ th¬? lôc ph©n minh. b. T×m hiÓu bµi th¬ Tèi cña §oµn V¨n Cõ: - HS. ? Hãy đọc bài thơ? - TiÕng cuèi cña c©u thø 2 bÞ chÐp sai v× nã ? Bài thơ của Đoàn Văn Cừ đã bị không vần với tiếng cuối của câu 1. chép sai. Hãy chỉ ra chổ sai, nêu lí - Sữa: đổi từ xanh thành từ lè. do và tìm cách chữa lại cho đúng? 2. TËp lµm th¬: ? H·y lµm tiÕp 2 c©u th¬ cuèi theo ý T«i thÊy ngêi ta cã b¶o r»ng m×nh trong bµi th¬ cña Tó X¬ng mµ Bảo r»ng th»ng Cuéi ë cung tr¨ng. ngời biên soạn đã dấu đi? tr¨ng h¼n cã chÞ H»ng nhØ? ? Lµm tiÕp hai c©u th¬ ®ang dë díi Cung Cã d¹y cho đời bớt cuội chăng. ®©y cho trän theo ý m×nh? Vui sao ngày đã chuyễn sang hè Phợng đỏ sân trờng rộn tiếng ve. - Nắng đấy rồi ma nh trút nớc GV ph¸t phiÕu häc tËp. Bao ngêi vÉn véi v· ®i vÒ. - HS làm theo nhóm, đại diện nhóm trình bµy.. 4. Củng cố: (4’) Nhắc lại luật thơ bảy chữ. 5. Dặn dò: (1’). - Làm một bài thơ 4 câu, 7 chữ: đề tài tự chọn. - Su tÇm mét sè bµi th¬ 7 ch÷ hay, chÐp vµo vë..

(145) Ngày soạn: 23/12/2011. Ngày dạy: 25/12/2011.. Bài 18 tiết71 Hoạt động ngữ văn: LÀM THƠ BẢY CHỮ I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nhận dạng và bước đầu biết cách làm thơ bảy chữ II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Những yêu cầu tối thiểu khi làm thơ bảy chữ. 2. Kỹ năng: - Nhận biết thơ bày chữ. - Đặt câu thơ bảy chữ với các yêu cầu đối, nhịp, vần,…. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, bình giảng, đánh giá, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ .. Giáo viên: Soạn giáo án, chuẩn bị một bài thơ bảy chữ. Học sinh: - Làm một bài thơ 4 câu, 7 chữ: đề tài tự chọn. - Su tÇm mét sè bµi th¬ 7 ch÷ hay, chÐp vµo vë. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) * Các hoạt động: 2.TËp lµm th¬:(35’) (10’) * HS đọc một số bài thơ 7 chữ đã làm ở nhà để cả lớp nhận xét về: - C¸ch ng¾t nhÞp. - LuËt b»ng tr¾c. - C¸ch gieo vÇn. - Néi dung bµi th¬. (10’) * GV đọc một số bài hay cho HS bình. a. Bµi th¬: Áo đỏ Áo đỏ em đi giữa phố đông, C©y xanh nh còng ¸nh theo hång. Em ®i lửa ch¸y trong bao m¾t.

(146) Anh đứng thành tro em biết không. (Vò QuÇn Ph¬ng) b. Bµi th¬: Hai s¾c hoa Ti-g«n. T«i sî chiÒu thu phít n¾ng mê Chiều thu, hoa đỏ rụng. Chiều thu. Giã vÒ l¹nh lÏo ch©n m©y v¾ng Ngời ấy sang sông đứng ngóng đò. (10’). * HS tù lµm th¬ t¹i líp - Yªu cÇu HS lµm th¬ 7 ch÷. - §óng sè tiÕng, sè c©u tuú ý: 4 c©u, 8 c©u hoÆc nhiÒu c©u. - §óng luËt b»ng tr¾c. - §óng niªm. - Hiệp vần đúng. - §Ò tµi: tù chän. (5’) * HS tr×nh bµy, HS kh¸c nhËn xÐt. - GV bæ sung. 4. Củng cố: (4’) Em có thích làm thơ theo thể bảy chữ không ? Vì sao ? 5. Dặn dò: (1’) - N¾m lý thuyÕt th¬ 7 ch÷. - Xác định luật bằng, trắc, niêm, đối, vần, nhịp những bài thơ đã học. - TËp lµm th¬ 7 ch÷: Mỗi em: 1 bµi 4 c©u, 1 bµi 8 c©u, 1 bµi gåm nhiÒu khæ..

(147) Ngµy so¹n: 23/12/2012 Ngµy gi¶ng: 25/12/2012. Bµi 18 TiÕt 72:. Tr¶ bµi kiÓm tra tæng hîp häc k× 1. (Chữa bài theo đề của Phòng) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hệ thống hoá kiến thức về chương trình Ngữ văn 8 học kì I II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Củng cố, khắc sâu kiến thức về chương trình Ngữ văn 8 đã học. 2. Kỹ năng: - Rèn luyện kĩ năng sử dụng các kiến thức tiếng Việt, văn học, tập làm văn đã học. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , đánh giá, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ .. Giáo viên: - Chấm bài, ghi nhận xét bài làm của HS. Học sinh: Xem lại kiến thức kiến thức tiếng Việt, văn học, tập làm văn đã học. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Nãi vÒ tÇm quan träng cña tiÕt tr¶ bµi. * Các hoạt động: I. Chép đề: (5’). GV cho hs đọc đề in sẵn. II. Xác định yêu cầu của đề: (10’) GV nêu đáp án của đề. HS chép vào vở. III. NhËn xÐt: (5’) 1. ¦u ®iÓm: - Phần trắc nghiệm đa số học sinh trả lời chính xác, có em đạt điểm tối đa. - PhÇn tự luận cã nhiÒu bµi viÕt tèt. - Một số bài đạt điểm loại giỏi:Em Nguyễn Thị Nga, Nguyễn Thị Phương Mai,NguyễnHuy Namb.…………………………………………………… 2. Tån t¹i: - Mét sè em phÇn tr¾c nghiÖm cßn sai nhiÒu, suy nghÜ cha kÜ tríc khi lµm: Em: Nguyễn Văn Thủy ……………………. - PhÇn thuyết minh thiÕu chÝnh x¸c: Em: Bùi Ngọc Thắng . IV. Tr¶ bµi: (4’) - GV ph¸t bµi cho HS. V. Ch÷a lỗi: (10’).

(148) - Dựa vào đáp án yêu cầu HS chữa lỗi vào phần trắc nghiệm và phần tự luận. - Những em viết bài văn cha đạt yêu cầu phải viết lại. - HS đổi bài, chữa lỗi cho nhau. VI. Gäi tªn-ghi ®iÓm vµo sæ ®iÓm lín(1’) 4. Củng cố: (4’) Kể tên những văn bản đã học ở kì I. 5. Dặn dò: (1’) - Lµm l¹i bµi kiÓm tra vµo giÊy kiÓm tra cña m×nh. - Ôn tập toàn bộ chương trình. - Soạn bài: “ Nhớ rừng”. HỌC K× II. Ngµy so¹n:31/12/2012 Ngµy gi¶ng: 2/1/2013. Bµi 19 TiÕt 73. Nhí rõng (ThÕ L÷) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết đọc – hiểu một tác phẩm thơ lãng mạn tiêu biểu của phong trào Thơ mới. - Thấy được một số biểu hiện của sự đổi mới về thể loại, đề tài, ngôn ngữ, bút pháp nghệ thuật được biểu hiện trong bài thơ. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sơ giản về phong trào Thơ mới. - Chiều sâu tư tưởng yêu nước thầm kín của lớp thế hệ trí thức Tây học chán ghét thực tại, vươn tới cuộc sống tự do. - Hình tượng nghệ thuật độc đáo, có nhiều ý nghĩa của bài thơ Nhớ rừng. 2. Kỹ năng: - Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn. - Đọc diễn cảm tác phẩm thơ hiện đại viết theo bút pháp lãng mạn. - Phân tích được những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:.

(149) Nêu vấn đề , bình giảng, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ .. Giáo viên:. - Ch©n dung t¸c gi¶ - Đäc t¸c phÈm, so¹n gi¸o ¸n. Học sinh: Đọc bài và soạn bài . V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Đọc thuộc lòng bài thơ " Ông đồ" của Vũ Đình Liên. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) LiÖu sù ch¸n ghÐt thùc t¹i cã ph¶i chØ riªng ë T¶n §µ kh«ng? Hay cßn cã ai muốn tâm sự nữa? Ta sẽ tìm hiểu văn bản “Nhớ rừng” để hiểu rõ điều đó. * Các hoạt động: Hoạt động của GV và HS. GV hớng dẫn đọc, đọc mẫu.. GV gọi HS đọc phần chú thích (*). ? Tr×nh bµy nh÷ng nÐt chÝnh vÒ nhµ th¬ ThÕ L÷?. ? Ngời ta đã đánh giá nh thề nào về tác phÈm nµy?. HS đọc chú thích từ ngữ khó. ? Theo em, bài thơ đợc sáng tác theo thÓ th¬ nµo? cã bè côc nh thÕ nµo? ? Bµi th¬ lµ t©m tr¹ng cña ai? §îc thÓ hiÖn qua mÊy c¶nh?. KiÕn thøc. I §äc- hiÓu chó thÝch: (15’) 1. §äc: - 2 HS đọc, HS khác nhận xét. 2. T¸c gi¶, t¸c phÈm: a. T¸c gi¶: - ThÕ L÷ (1907-1989)- NguyÔn Thø LÔ Quª: B¾c Ninh. -Lµ nhµ th¬ tiªu biÓu nhÊt cña phong trµo th¬ míi buæi ®Çu, gãp phÇn ®em l¹i chiÕn th¾ng cho phong trµo th¬ Míi. - «ng tham gia viÕt truyÖn vµ lµ mét trong nh÷ng ngêi x©y dùng nÒn kÞch nãi hiện đại ở nớc ta. - §îc tÆng gi¶i thëng Hå ChÝ Minh vÒ v¨n häc nghÖ thuËt n¨m 2003. b. T¸c phÈm: - Lµ mét trong nh÷ng t¸c phÈm hay nhÊt cña phong trµo th¬ Míi. - Lµ bµi th¬ thµnh c«ng nhÊt cña ThÕ L÷. 3. Chó thÝch, tõ khã: SGK. 4. ThÓ th¬: Tù do, 8 ch÷, vÇn liÒn. 5. Bè côc: Bèn phÇn PhÇn 1: - §o¹n 1: t©m tr¹ng cña hæ trong còi s¾t. PhÇn 2: - §o¹n 2+3: Nçi nhí tiÕc oai hïng n¬i rõng th¼m. PhÇn 3: - §o¹n 4: UÊt hËn, ch¸n ghÐt thùc t¹i. PhÇn 4: - §o¹n 5: Khao kh¸t giÊc méng ngµn. II. §äc- hiÓu v¨n b¶n: (20’) 1. T©m tr¹ng cña hæ ë vên b¸ch thó. *Thùc t¹i cña hæ: - GËm, khèi..

(150) - C¨m hên. - Sử dụng động từ kết hợp với danh từ -> căm hờn có hình khối, không tan đợc> gặm nhấm một cách uất ức, bất lực. - V× nã lµ chóa tÓ cña mu«n loµi, giê ®©y trở thành thứ đồ chơi, phải chịu ngang hµng víi gÊu, b¸o dë h¬i, v« t lù. - Ngao ng¸n, n»m dµi chê ngµy tr«i qua> u sÇu, nhôc nh·. ? Vì sao nó căm hờn cao độ đến nh - Khinh thờng, chế diễu. vËy? *Qu¸ khø cña hæ: - Lừng lẫy, oai linh giữa chốn đại ngàn. GV gọi HS đọc đoạn 1 ? T©m tr¹ng cña hæ lóc nµy ra sao? ? Có từ ngữ nào đặc biệt lột tả tâm trạng ấy? Vì sao em cho là đặc biệt?. ? §iÒu Êy cµng khiÕn cho t©m tr¹ng hæ nh thÕ nµo? ? Và lúc ấy thái độ của hổ đối với nh÷ng ngêi xung quanh nh thÕ nµo? ? §iÒu Êy khiÕn hæ quay vÒ víi qu¸ khø. §ã lµ qu¸ khø nh thÕ nµo? GV gọi HS đọc đoạn 2. - Bãng c¶, c©y giµ. - Giã gµo, hÐt nói. - L¸ gai, cá s¾c - ThÐt, d÷ déi. Nghệ thuật: Sử dụng đéng tõ, tÝnh tõ, danh tõ. => To lín, phi thßng, bÝ mËt, k× vÜ, l¹ lïng, ghª gím. ? Chốn đại ngàn hiện lên trong nổi nhớ =>Trong cảnh ấy chúa sơn lâm xuất cña con hæ nh thÕ nµo? hiÖn. - Bớc: dõng dạc, đờng hoàng ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch dïng tõ - Lîn tÊm th©n nh sãng cuén nhÞp cña t¸c gi¶? nhµng. - M¾t qu¾c- mäi vËt im h¬i. - Vên bãng... ? Chóa s¬n l©m xuÊt hiÖn trong t thÕ => T thÕ kiªu hïng, lÉm liÖt ,®Çy quyÒn nh thÕ nµo? uy. GV: Trªn c¸i ph«ng nÒn nói rõng hõng vĩ đó, hình ảnh con hổ hiện ra thật nổi bật với một vẻ đẹp oai phong, lẫm liệt. Trong giÊc méng ngµn cña con hæ ta c¶m nhËn nã rÊt tù hµo vµ m·n nguyÖn vÒ t thÕ oai hïng, l·m liÖt cña m×nh. Vµ trong giÊc méng ngµn Êy, con hæ cßn nhí vÒ nh÷ng ®iÒu g× n÷a? §Ó biÕt râ điều đó ta tìm hiểu trong tiết học sau. 4.Củng cố: (3’) - Em hãy đọc lại 2 khổ thơ đầu. - Nêu tâm trạng của hổ khi ở vườn bách thú. 5. Dặn dò: (1’) - T×m hiÓu nh÷ng ®o¹n cßn l¹i. - §äc thuéc lßng bµi th¬..

(151) Ngµy so¹n: 31/12/2012 Ngµy gi¶ng: 2/1/2013. Bµi 19 TiÕt 74. Nhí rõng (ThÕ L÷) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết đọc – hiểu một tác phẩm thơ lãng mạn tiêu biểu của phong trào Thơ mới. - Thấy được một số biểu hiện của sự đổi mới về thể loại, đề tài, ngôn ngữ, bút pháp nghệ thuật được biểu hiện trong bài thơ. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sơ giản về phong trào Thơ mới. - Chiều sâu tư tưởng yêu nước thầm kín của lớp thế hệ trí thức Tây học chán ghét thực tại, vươn tới cuộc sống tự do. - Hình tượng nghệ thuật độc đáo, có nhiều ý nghĩa của bài thơ Nhớ rừng. 2. Kỹ năng: - Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn. - Đọc diễn cảm tác phẩm thơ hiện đại viết theo bút pháp lãng mạn. - Phân tích được những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , bình giảng, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ .. Giáo viên:. - Ch©n dung t¸c gi¶ - Đäc t¸c phÈm,so¹n gi¸o ¸n. Học sinh: Đọc bài và soạn bài . V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. §äc thuéc lßng bµi th¬ " Nhớ rừng" cña ThÕ L÷. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Giờ trớc các em đã tìm hiểu tâm trạng của hổ khi ở vờn bách thú. Giờ học hôm nay c¸c em sÏ t×m hiÓu tiÕp. Hoạt động của GV Và HS Néi dung KiÕn thøc II. §äc- T×m hiÓu v¨n b¶n: (25’) GV gọi HS đọc đoạn 3 2. Hæ «m giÊc méng ngµn th©u: ? Tác giả đã khắc hoạ vẻ đẹp và sự * 4 bình diện thời gian. oai vò cña con hæ qua nh÷ng kho¶nh + §ªm vµng - tr¨ng tan kh¾c nµo? + Ngµy ma - rung chuyÓn bèn ph¬ng ngµn. + B×nh minh - c©y xanh n¾ng géi. + Hoàng hôn - đỏ máu, mặt trời đang chết. -> Mét chµng trai, mét thi sÜ m¬ mµng. -> Một đế vơng oai phong đang lặng ngắm.

(152) ? Trên từng cảnh đó hổ hiện lên nh giang sơn. thÕ nµo? -> Mét chóa rõng ®ang ru m×nh trong giÊc ngñ. -> Một vị chúa khao khát chờ đợi bóng đêm để tung hoành. => Một vẻ đẹp nhiều màu sắc, hình khối, độc đáo, lộng lẫy. ? Em h·y cho mét lêi b×nh vÒ c¶nh - HS. Êy? - Giäng ®iÖu hïng tr¸ng, tha thiÕt, dån dËp. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt t¸c - §iÖp ng÷: “§©u” giả sử dụng trong đoạn thơ này? Tác => Diễn tả sự nuối tiếc, đớn đau về những kỉ dông? niệm êm đềm. - Than «i ! Thêi oanh liÖt nay cßn ®©u. §o¹n th¬ kÕt thóc b»ng mét lêi than, diÓn t¶ ? Phân tích cái hay của câu thơ cuối sự đau đớn, tuyệt vọng của chúa sơn lâm. ®o¹n? §ång thêi còng thÓ hiÖn niÒm khao kh¸t cuéc đời tự do, một thế giới cao cả, phi thờng của chóa s¬n l©m. 3. Thùc t¹i ë vên b¸ch thó. ? Sau giÊc méng ngµn ngät ngµo vµ huy hoµng Êy, ®iÒu g× l¹i trë vÒ trong vÞ chóa s¬n l©m? ? Bạn hãy đọc đoạn thơ đó? - Gọn gàng, sạch sẽ, đợc chăm sóc hàng ? C¶nh ë vên b¸ch thó hiÖn lªn díi ngµy-> nhµm ch¸n, tÇm thêng, d· dèi. con m¾t cña hæ nh thÕ nµo? ? Em hãy tìm những từ ngữ thể hiện - Không, vì hổ quen vẫy vùng giữa chốn đại điều đó? ngµn nhng b©y giê hæ ®ang bÞ mÊt tù do. ? Thực tế vờn bách thú có phải đáng chán đến nh vậy không? Vậy, vì sao - Xã hội nớc ta lúc bấy giờ - một xã hội đầy hæ ch¸n? rÉy bÊt c«ng víi bao ®iÒu lè l¨ng, kÖch cìm. ? Nh÷ng chi tiÕt Êy cã gîi cho em suy - Giäng th¬ chÕ giÔu, chª bai, coi thêng cña nghĩ gì về xã hội đơng thời không? mét ngêi bÞ mÊt tù do nhng muèn vù¬t lªn ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu thùc t¹i. cña ®o¹n th¬? - §ã lµ t©m tr¹ng cña tÊt c¶ ngêi d©n ViÖt GV: Ch¸n ghÐt thùc t¹i, nhí tiÕc qu¸ Nam bÞ mÊt níc lóc bÊy giê: nhí vÒ qu¸ khø khứ - đó là tâm trạng của hổ. Nhng hào hùng của dân tộc, chán ghét thực tại tù điều đó có gợi cho em sự liên hệ nào túng. kh«ng? - NiÒm khao kh¸t giÊc méng ngµn cña hæ. - Më ®Çu vµ kÕt thóc b»ng hai c©u c¶m th¸n, GV gọi HS đọc khổ thơ cuối. b¾t ®Çu b»ng tõ “hìi”. ? Khæ th¬ cuèi thÓ hiÖn ®iÒu g×? - Đẩy tâm trạng của hổ lên đến đỉnh cao của sù ch¸n ng¸n, u uÊt, thÊt väng, bÊt lùc. ChÊp ? Điều đặc biệt trong cấu trúc của khổ nhận thực tại bằng cách trốn chạy vào giấc th¬ cuèi lµ g×? méng qu¸ khø. ? CÊu tróc th¬ Êy cã t¸c dông g×? II. Tæng kÕt(10’) : - C¸ch diÔn t¶ t©m tr¹ng phï hîp víi bót ph¸p l·ng m¹n. ? Tại sao tác giả không nói thẳng tâm - Bộc lộ tâm sự yêu nớc một cách kín đáo, tr¹ng cña m×nh mµ l¹i mîn lêi con hæ s©u s¾c. bÞ nhèt ë vên b¸ch thó? - M¹ch c¶m xóc s«i næi, cuån cuén, d©ng ? ChÊt l·ng m¹n cña bµi th¬ thÓ hiÖn trµo. ë nh÷ng ®iÓm nµo? - Sö dông h×nh ¶nh mang tÝnh chÊt biÓu tîng. - H×nh ¶nh th¬ giµu chÊt t¹o h×nh. - Ng«n ng÷ giµu nh¹c ®iÖu. Ghi nhớ: HS đọc..

(153) (3’) 4. Củng cố: * Theo em, ý nào nói đúng nhất tâm t của tác giả đợc gửi gắm trong bài thơ? A. NiÒm khao kh¸t tù do m·nh liÖt. B. NiÒm c¨m phÉn tríc cuéc sèng tÇm thêng, gi· dèi. C. Lòng yêu nớc kín đáo, sâu sắc. D. C¶ 3 ý kiÕn trªn. (1’) 5. Dặn dò: - Häc thuéc lßng bµi th¬ vµ n¾m néi dung, nghÖ thuËt cña bµi th¬. - ChuÉn bÞ bµi: C©u nghi vÊn.. Bµi 19 TiÕt 75. Ngµy so¹n: 3/1/2013 Ngày gi¶ng:5/1/2013. CÂU NGHI VẤN I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nắm vững đặc điểm hình thức và chức năng chính của câu nghi vấn. - Biết sử dụng câu nghi vấn phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. Lưu ý: học sinh đã học về câu nghi vấn ở Tiểu học. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Đặc điểm hình thức của câu nghi vấn. - Chức năng chính của câu nghi vấn. 2. Kỹ năng: - Nhận biết và hiểu được tác dụng câu nghi vấn trong văn bản cụ thể. - Phân biệt câu nghi vấn với một số kiểu câu dễ lẫn. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , phân tích mẫu, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ .. Giáo viên:. - So¹n gi¸o ¸n. - B¶ng phô. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. §äc thuéc lßng bµi th¬ " Nhớ rừng" cña ThÕ L÷. Tr×nh bµy néi dung bµi th¬ bằng sơ đồ t duy. (36’) 3. Bài mới: (1’)* Giíi thiÖu bµi: Chóng ta thêng sö dông c©u nghi vÊn trong giao tiÕp, song cÊu t¹o cña c©u nghi vÊn nh thÕ nµo ? Cã kh¸c g× víi c¸c kiÓu c©u kh¸c? H«m nay, chóng ta sẽ t×m hiÓu trong bµi häc nµy. Hoạt động của GV Và HS Néi dung kiÕn thøc - T×m hiÓu vÝ dô I. §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng chÝnh:.

(154) GV treo b¶ng phô. 1. VÝ dô: (5’) ? Trong ®o¹n trÝch trªn c©u nµo kÕt 2. NhËn xÐt: (12’) thóc b»ng dÊu chÊm hái? - S¸ng...cã ®au l¾m kh«ng? - ThÕ lµm sao...kh«ng ¨n khoai? ? §ã lµ nh÷ng c©u g×? - Hay là...con đói quá? ? Nh÷ng c©u nghi vÊn cã t¸c dông -> C©u nghi vÊn. g×? - Dùng để hỏi. ? Những từ ngữ nào ngời ta thờng - Từ để hỏi: ai, gì, nào, bao giờ, sao, bao dùng để tạo câu nghi vấn? nhiªu, µ, , hö, h¶... ? Hãy đặt câu nghi vấn có từ: ai, cái g×, bao giê, sao? => Ghi nhớ: SGK - HS đọc. ? Qua ph©n tÝch, em h·y cho biÕt thÕ II. LuyÖn tËp: (18’) nµo lµ c©u nghi vÊn? Bµi tËp 1: a. Chị khất tiền su đến mai phải không? GV treo b¶ng phô ghi 4 ®o¹n v¨n b. T¹i sao con ngêi l¹i ph¶i khiªm tèn nh trong SGK. thÕ? ? Xác định câu nghi vấn trong những c.Văn là gì? Chơng là gì? phần trích đó? d. Chú mình muốn cùng tớ đùa vui không? - §ïa trß g×? - Hõ...Hõ...C¸i g× thÕ? - Chị Cốc béo xù đứng trớc nhà ta đấy hả? - Có dấu chấm hỏi đặt ở cuối câu. Bµi tËp 2: - C¨n cø vµo sù cã mÆt cña tõ “hay” nªn ta xác định đó là câu nghi vấn. - HS th¶o luËn. - Không thể thay đợc vì nó dễ lẫn với câu ? Những đặc điểm nào cho biết đó là ghép mà các vế câu có quan hệ lựa chọn. Bµi tËp 3: c©u nghi vÊn? - Không. Vì 4 câu đó không phải là câu nggi ? Căn cứ vào đâu để xác định đó là vấn. Bµi tËp 4: HS lµm trªn phiÕu häc tËp. nh÷ng c©u nghi vÊn? ? Trong các câu đó, có thể thay từ a. Anh có khoẻ không? “hay” bằng từ “hoặc”đợc không? Vì *Hình thức: sử dụng cặp từ “có...không” * ý nghÜa: Ngêi hái kh«ng hÒ biÕt t×nh tr¹ng sao? ? Có thể đặt dấu chấm hỏi ở cuối sức khoẻ trớc đó của ngời đợc hỏi. b. Anh đã khoẻ cha? những câu đó đợc không? Vì sao? * Hình thức: Sử dụng cặp tù “đã...cha” ? Phân biệt hình thức và ý nghĩa của * ý nghĩa: Ngời hỏi đã biết tình trạng sức khoẻ trớc đó. hai câu đó? (3’) 4. Củng cố: ThÕ nµo lµ c©u nghi vÊn? (1’) 5. Dặn dò: - Lµm c¸c bµi tËp vµo vë. - ChuÈn bÞ bµi: ViÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n thuyÕt minh. Ngµy so¹n: 5/1/2013 Ngµy gi¶ng: 7/1/2013.. Bµi 19 TiÕt 76: VIẾT ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT.

(155) Luyện cách viết một đoạn văn trong một bài văn thuyết minh. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Kiến thức về đoạn văn, bài văn thuyết minh. - Yêu cầu viết đoạn văn thuyết minh. 2. Kỹ năng: - Xác định được chủ đề, sắp xếp và phát triển ý khi viết đoạn văn thuyết minh. - Diễn đạt rõ ràng, chính xác. - Viết một đoạn văn thuyết minh có độ dài 90 chữ. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , phân tích mẫu, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ .. Giáo viên:. - So¹n gi¸o ¸n. - B¶ng phô. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ThÕ nµo lµ ®o¹n v¨n? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Muèn viÕt mét bµi v¨n hoµn chØnh, tríc hÕt ta ph¶i biÕt c¸ch viÕt ®o¹n v¨n. VËy, đoạn văn trong văn bản thuyết minh thờng đợc viết nh thế nào? Hôm nay chúng ta sÏ t×m hiÓu. Hoạt động của GV và HS Néi dung KiÕn thøc I. §o¹n v¨n trong v¨n b¶n thuyÕt minh: (20’) 1. NhËn d¹ng c¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n VÝ dô: GV treo b¶ng phô. thuyÕt minh: a.VÝ dô. ? §o¹n v¨n gåm mÊy c©u? b. NhËn xÐt: ? Từ nào đợc nhắc lại trong các câu Đoạn văn1 đó? Dụng ý? - 5 c©u. - Từ “nớc”-> Từ thể hiện chủ đề của đoạn ? Chủ đề của đoạn văn là gì? Chủ đề văn, hớng các câu trong đoạn văn cùng tập đó tập trung ở câu nào? trung vào 1 chủ đề. ? §©y cã ph¶i lµ ®o¹n v¨n miªu t¶, kÓ - C©u 1: “ThiÕu níc s¹ch nghiªm träng”. chuyÖn, nghÞ luËn hay kh«ng? - Kh«ng. ? Nã thuéc thÓ lo¹i nµo? V× sao em - ThuyÕt minh, v×: biÕt? + Câu 1: Giới thiệu khái quát vấn đề. + C©u 2: Cho biÕt tû lÖ níc ngät Ýt ái so víi tổng lợng nớc trên trái đất. + C©u 3: Giíi thiÖu sù mÊt t¸c dông cña phÇn lín lîng níc ngät. + C©u 4: Giíi thiÖu sè lîng ngêi thiÕu níc ngät. + C©u 5: Dù b¸o t×nh h×nh thiÕu níc ngät..

(156) GV gọi HS đọc đoạn văn 2. ? §o¹n v¨n gåm mÊy c©u? ? Chủ đề của đoạn văn là gì? ? Néi dung cô thÓ cña mæi c©u lµ g×? VÝ dô: SGK - GV ghi ra b¶ng phô, gäi HS đọc. ? Néi dung cña c¸c ®o¹n v¨n lµ g×? ? Theo em, để thuyết minh một sự vật chóng ta ph¶i lµm theo quy tr×nh nµo? ? Nh vËy, 2 ®o¹n v¨n trªn cha hîp lý ë chç nµo? ? Dùa vµo dµn ý, em h·y chØnh söa l¹i cho chÝnh x¸c? GV cho HS söa theo nhãm.. ? Qua t×m hiÓu hai ®o¹n v¨n trªn em thÊy khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh vµ viÕt ®o¹n v¨n thuyÕt minh, ta cÇn chó ý ®iÒu g×?. => ThuyÕt minh mét hiÖn tîng, sù viÖc trong tù nhiªn, x· héi. §o¹n v¨n2: - 3 c©u. - Nói về đồng chí Phạm Văn Đồng. * Câu 1: Câu chủ đề - Giới thiệu quê quán, khẳng định vai trò, phẩm chất của ông. * C©u 2: Giíi thiÖu s¬ lîc qu¸ tr×nh ho¹t động cách mạng và cơng vị lãnh đạo đã qua. * C©u 3: Liªn hª víi Chñ tÞch Hå ChÝ Minh. => ThuyÕt minh, giíi thiÖu vÒ mét danh nh©n, mét ngêi næi tiÕng theo kiÓu cung cÊp thông tin về ngời đó. 2. Söa l¹i c¸c ®o¹n v¨n thuyÕt minh ch a chuÈn: - §o¹n 1: ThuyÕt minh vÒ chiÕc bót bi. - Đoạn 2: Thuyết minh chiếc đèn bàn. - Giíi thiÖu rá sù vËt cÇn thuyÕt minh. - Nªu cÊu t¹o, c«ng dông theo mét tr×nh tù nhất định. - C¸ch sö dông. - ThiÕu c©u chñ dÒ. - C¸c c©u, ý s¾p xÕp lén xén. - HS söa, GV gäi HS tr×nh bµy. - Khi làm bài văn thuyết minh cần xác định c¸c ý lín, mæi ý viÕt thµnh mét ®o¹n. - Khi viÕt ®o¹n v¨n thuyÕt minh cÇn tr×nh bày rõ chủ đề của đoạn, tránh lẫn sang ý ®o¹n v¨n kh¸c. => Ghi nhớ: HS đọc. II. LuyÖn tËp: (15’) Bµi tËp 1: * Nhãm 1: ViÕt më bµi. * Nhãm 2: ViÕt kÕt bµi.. ? Viết đoạn mở bài, kết bài cho đề v¨n thuyÕt minh: Giíi thiÖu trêng em. - GV gäi HS tr×nh bµy, nhËn xÐt, ghi ®iÓm. ? ViÕt ®o¹n v¨n thuyÕt minh cho chñ đề: Hồ Chí Minh, lảnh tụ vĩ đại của nh©n d©n ViÖt Nam. Bµi tËp 2: * Gîi ý: - Năm sinh, năm mất, quê quán, gia đình. - Vài nét về quá trình hoạt động, sự nghiệp. - Vai trò và cống hiến to lớn đối với dân tộc và thời đại. + HS viÕt, tr×nh bµy. (3’) 4.Củng cố: Khi viết bài văn thuyết minh cần chú ý đến điều gì? (1’) 5. Dặn dò: - Lµm bµi tËp 2, 3 vµo vë. - So¹n bµi : Quª h¬ng. Ngµy so¹n: 7/1/2013 Ngµy gi¶ng: 9/1/2013.. Bµi 19 TiÕt 77:. QUÊ HƯƠNG (Tế Hanh).

(157) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Đọc – hiểu một tác phẩm thơ lãng mãn để bổ sung thêm kiến thức về tác giả, tác phẩm của phong trào Thơ mới. - Cảm nhận được tình yêu quê hương đằm thắm và những sáng tạo nghệ thuật độc đáo của tác giả trong bài thơ. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Nguồn cảm hứng lớn trong thơ Tế Hanh nói chung và ở bài thơ này: tình yêu quê hương đằm thắm. - Hình ảnh khoẻ khoắn, đầy sức sống của con người và sinh hoạt lao động; lời thơ bình dị, gợi cảm xúc trong sáng, tha thiết. 2. Kỹ năng: - Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn. - Đọc diễn cảm tác phẩm. - Phân tích được những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề , bình giảng, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Khi viết bài văn thuyết minh em cần chú ý đến điều gì? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Có lẽ các em đã đợc nghe hoặc đã đọc bài thơ “Nhớ con sông quê hơng” của nhà thơ Tế Hanh. Bài thơ đã thể hiện tình yêu quê hơng tha thiết của nhà thơ. Hôm nay các em sẽ đợc tìm hiểu một bài thơ khác của ông cùng chủ đề đó.Bài thơ có nhan đề “Quê hơng” * Các hoạt động: Hoạt động của GV và HS KiÕn thøc I. §äc- chó thÝch- bè côc: (10’) Yªu cÇu: §äc nhÑ nhµng, trong 1. §äc: trÎo. NhÞp 3-2-3; 3-5. GV đọc mẫu, gọi HS đọc. 2. T¸c gi¶, t¸c phÈm: a. T¸c gi¶: ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ - Tªn khai sinh: TrÇn TÕ Hanh(1921), ë nhµ th¬ TÕ Hanh? Qu¶ng Ng¶i. - Cã mÆt trong phong trµo th¬ Míi ë chÆng cuèi. - Lµ nhµ th¬ cña quª h¬ng; th¬ TÕ Hanh cảm xúc chân thực, thờng đợc diển đạt.

(158) ? T¸c phÈm nµy cã dÊu Ên g×? ? Dùa vµo néi dung, em cã thÓ chia bµi th¬ theo bè côc nh thÕ nµo? GV gọi HS đọc hai câu thơ đầu. ? Hai c©u th¬ ®Çu gióp em h×nh dung đợc những gì về quê hơng cña nhµ th¬? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch giíi thiÖu lµng quª cña TÕ Hanh? ? Hãy đọc khổ thơ thứ 2. ? T¸c gi¶ t¶ h×nh ¶nh g× ë khæ th¬ nµy? ? Trong c¶nh ®oµn thuyÒn ra khơi đánh cá, tác giả tập trung miªu t¶ h×nh ¶nh nµo? ? H×nh ¶nh con thuyÒn, c¸nh buồm đợc miêu tả nh thế nào? ? Tác giả đã sử dụng những phÐp tu tõ nµo? Nªu t¸c dông của các phép tu từ đó? ? Em hiÓu g× vÒ m¶nh hån lµng? ? C¸ch so s¸nh nµy gîi Ên tîng g×? ? Em h·y cho mét lêi b×nh vÒ hai hình ảnh đợc miêu tả trong ®o¹n th¬? ? Hãy đọc khổ thơ thứ 3? ? T¹i sao t¸c gi¶ l¹i chän c¶nh đón thuyền về để miêu tả? ? Khung cảnh đó đợc tái hiện nh thÕ nµo? ? Những từ ngữ đó gợi khung c¶nh lµng quª nh thÕ nµo? ? Hình ảnh ngời dân chài đợc. b»ng lêi th¬ gi¶n dÞ, tù nhiªn, giµu h×nh ¶nh. - §îc trao tÆng gi¶i thëng Hå ChÝ Minh(1996). b.T¸c phÈm: - Là sự mở đầu cho một hồn thơ độc đáo. In trong tËp NghÑn ngµo(1939), sau in l¹i trong tËp Hoa niªn(1945). 3. Bè côc: * Khæ 1: Giíi thiÖu vÒ lµng quª. * Khổ 2: Cảnh thuyền ra khơi đánh cá. * Khæ 3: C¶nh ®oµn thuyÒn trë vÒ. * Khæ 4: Næi nhí lµng quª. II. §äc-T×m hiÓu v¨n b¶n(20’) 1. Giíi thiÖu vÒ quª h¬ng: * Quª h¬ng: + Lµm nghÒ chµi líi. + Níc bao v©y. + C¸ch biÓn n÷a ngµy s«ng. - C¸ch giíi thiÖu gi¶n dÞ, méc m¹c nhng nêu rõ đợc: nghề nghiệp truyền thống, vị trí, đặc điểm của làng quê. 2. Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá. - H×nh ¶nh con thuyÒn ra kh¬i. * Con thuyÒn: + H¨ng nh con tuÊn m· + Ph¨ng m¸i chÌo m¹nh mÏ vît trêng giang. * C¸nh buåm: + Gi¬ng to nh m¶nh hån lµng + Rín th©n tr¾ng -> So sánh, động từ mạnh + DiÔn t¶ khÝ thÕ m¹nh mÏ cña con thuyÒn vît sãng ra kh¬i-> to¸t lªn søc sống, vẻ đẹp hùng tráng . - Linh hån lµng chµi. + C¸nh buåm - m¶nh hån lµng: mét h×nh ảnh đẹp, lãng mạn. So sánh cái cụ thể với c¸i v« h×nh(ho¸n dô) -> ThÓ hiÖn søc sống, niềm vui lao động của những ngời ng d©n méc m¹c. - HS. 3. C¶nh ®oµn thuyÒn trë vÒ: - Chọn cảnh đón thuyền về là chọn khung c¶nh sinh ho¹t tiªu biÓu nhÊt cña c d©n lµng chµi. + ån µo, tÊp nËp, c¸ ®Çy ghe, con c¸ t¬i ngon. => Náo nhiệt, tấp nập, đông vui, ăm ắp niÒm vui vµ sù sèng. - Lµn da ng¨m r¸m n¾ng.

(159) miªu t¶ nh thÕ nµo? - Th©n h×nh: nång thë vÞ xa x¨m. ? Nhận xét về cách miêu tả của => Là một sáng tạo độc đáo: nớc da t¸c gi¶? nhuém n¾ng, giã cña nh÷ng chuyÕn ®i xa. Th©n h×nh v¹m vì, thÊm ®Ém vÞ mÆn mßi cña biÓn , nång to¶ mïi vÞ xa x¨m ? Con ngêi lµ vËy, cßn con cña biÓn c¶. thuyền đợc tác giả miêu tả nh * Con thuyền: im, mỏi, nghe chất muối thÕ nµo? thÊm dÇn trong thí vá. ? Tác giả đã sử dụng nghệ thuật - Nhân hoá: con thuyền nh một sinh thể g× ë ®©y? sèng, cã t©m hån tinh tÕ vµ nh¹y c¶m. ? Hãy đọc khổ thơ cuối? 4. Nçi nhí quª h¬ng cña t¸c gi¶: ? Khi xa quª t¸c gi¶ nhí nh÷ng + Mµu níc xanh. g× ë quª h¬ng m×nh? + C¸ b¹c + ChiÕc buåm v«i + Mïi nång mÆn ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng -> RÊt th©n thuéc, rÊt riªng. h×nh ¶nh nµy? ? Tại sao tác giả lại “nhớ cái mùi - Đây là mùi vị đặc trng của quê hơng vïng biÓn, c¸i h¬ng vÞ riªng ®Çy quyÕn nång mÆn”? ? Em hiÓu g× vÒ t×nh c¶m cña t¸c rñ. + Yªu quª giả đối với quê hơng? ? Cảnh quê hơng đợc tác giả tái + Gắn bó với quê. => Tình quê sâu nặng, đằm thắm. hiÖn nh thÕ nµo? ? Bót ph¸p nghÖ thuËt nµo gióp III. Tæng kÕt: (2’) nhà thơ sáng tạo đợc những hình - HS thảo luận theo nhóm. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. ảnh đẹp, đầy ấn tợng? - GV tæng hîp l¹i. => Ghi nhớ: HS đọc IV. LuyÖn tËp: (3’) (3’) 4.Củng cố: Nhận định nào nói đúng nhất tình cảm của nhà thơ Tế Hanh đối với cảnh vật, cuộc sèng vµ con ngêi cña quª h¬ng «ng? A. Nhí vÒ quª h¬ng víi nh÷ng kØ niÖm buån b·, ®au xãt vµ th¬ng c¶m. B. Yªu th¬ng, tr©n träng, tù hµo vµ g¾n bã s©u s¾c víi c¶nh vËt, quª h¬ng, cuéc sèng vµ con ngêi cña quª h¬ng. C. G¾n bã vµ b¶o vÖ c¶nh vËt, cuéc sèng, con ngêi cña quª h¬ng «ng. D. Cả A, B, C đều sai. (1’) 5. Dặn dò: - Häc thuéc lßng bµi th¬, n¾m néi dung vµ nghÖ thuËt bµi th¬. - Su tÇm vµ chÐp l¹i mét sè ®o¹n th¬ (v¨n), bµi th¬ (v¨n) hay nãi vÒ t×nh c¶m quª h¬ng. - So¹n bµi : Khi con tu hó. Ngµy so¹n: 9/1/2012 Ngµygi¶ng:12/1/2012.. Bµi 19 TiÕt 78: KHI CON TU HÚ.

(160) (Tố Hữu) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết đọc – hiểu một tác phẩm thơ lãng mạn để bổ sung thêm kiến thức về tác giả, tác phẩm của thơ Việt Nam hiện đại. - Cảm nhận được lòng yêu sự sống, niềm khát khao tự do của người chiến sĩ cách mạng được thể hiện bằng những hình ảnh gợi cảm, lời thơ tha thiết và thể thơ lục bát quen thuộc. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Những hiểu biết bước đầu về tác giả Tố Hữu. - Nghệ thuật khắc hoạ hình ảnh (thiên nhiên, cái đẹp của cuộc đời tự do). - Niềm khát khao cuộc sống tự do, lí tưởng cách mạng của tác giả. 2. Kỹ năng: - Đọc diễn cảm một tác phẩm thơ thể hiện tâm tư người chiến sĩ cách mạng bị giam giữ trong ngục tù. - Nhận ra và phân tích được sự nhất quán về cảm xúc giữa hai phần của bài thơ; thấy được sự vận dụng tài tình thể thơ truyền thống của tác giả ở bài thơ này. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, bình giảng, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Khi viết bài văn thuyết minh em cần chú ý đến điều gì? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) 19 tuổi đời đang hoạt động cách mạng sôi nổi, say sa, hăng hái ở thành phố Huế thì Tố Hữu bị thực dân Pháp bắt giam ở nhà lao Thừa Phủ. Thời gian này ông đã sáng tác nhiều bài thơ trong đó có bài: “Khi con tu hú”. * Các hoạt động: Hoạt động của gv-hs KiÕnthøc I. §äc- chó thÝch- bè côc: (10’) GV hớng dẫn đọc: 1. §äc: §o¹n 1: giäng vui, n¸o nøc, phÊn chÊn. §o¹n 2: giäng bùc béi, chó ý c¸c động từ. 2. T¸c gi¶, t¸c phÈm: ? Nªu mét vµi ®iÓm cÇn nhí vÒ nhµ a. T¸c gi¶: - NguyÔn Kim Thµnh(1920-2002) th¬ Tè H÷u? - Quª: Thõa Thiªn HuÕ. - Lµ nhµ th¬ lín, tiªu biÓu cña nÒn v¨n häc c¸ch m¹ng. - Tham gia hoạt động cách mạng từ rất sớm vµ bÞ b¾t giam ë nhiÒu nhµ tï. - Gi÷ nhiÒu träng tr¸ch cña §¶ng vµ Nhµ níc..

(161) ? Tác phẩm ra đời trong hoàn cảnh nµo? ? H·y t×m bè côc cña bµi th¬? HS đọc 6 câu đầu. ? §o¹n th¬ vÏ c¶nh g×? ? Bức tranh đợc khơi gợi từ đâu? ? Bøc tranh mïa hÌ hiÖn lªn trong t©m tëng ngßi tï nh thÕ nµo?. ? C¶m nhËn cña em tríc bøc tranh nµy? ? V× sao ngêi tï cã thÓ vÏ ra mét bøc tranh sinh động nh vậy? GV gọi HS đọc 4 câu thơ cuối. ? Tâm trạng nhà thơ đợc bộc lộ nh thÕ nµo qua ®o¹n th¬ nµy? §ã lµ t©m tr¹ng g×? ? Nh÷ng tÝn hiÖu nghÖ thuËt nµo thÓ hiện điều đó? ? V× sao cã t©m tr¹ng nh vËy? ? Em h·y so s¸nh tiÕng chim tu hó ë ®Çu vµ ë cuèi bµi th¬?. ? Qua đó em hiểu gì về tâm trạng cña ngêi tï?. - §îc tÆng gi¶i thëng Hå CHÝ Minh n¨m 1996. b. T¸c phÈm: 7- 1939 t¹i nhµ lao Thõa Phñ (HuÕ) 3. Bè côc: Hai phÇn. PhÇn 1: 6 c©u ®Çu- Bøc tranh mïa hÌ. PhÇn 2: 4 C©u cuèi- T©m tr¹ng ngêi tï. II. §äc-T×m hiÓu v¨n b¶n:(20’) 1.Bøc tranh mïa hÌ. - Tiếng chim tu hú-> âm thanh độc đáo của mïa hÌ. * ¢m thanh: tu hó, ve ng©n. * Mµu s¾c: + Vàng: lúa chín, ngô, nắng đào. + Xanh: trêi. * H¬ng vÞ: tr¸i chÝn * Kh«ng gian: bao la, réng lín. => Sống động, rộn rã và đầy sức sống; một bøc tranh cã mµu s¾c, ©m thanh, h¬ng vÞ ngät ngào và có cả bầu trời khoáng đạt tự do. - NiÒm khao kh¸t tù do m·nh liÖt. - Søc sèng m¹nh mÏ cña tuæi trÎ. - T©m hån l·ng m¹n, yªu thiªn nhiªn, g¾n bã víi cuéc sèng. 2.T©m tr¹ng ngêi tï. - Trùc tiÕp - UÊt hËn, ngét ng¹t v× chËt chéi, tï tóng, nãng bøc v× bÞ mÊt tù do. - C¸ch ng¾t nhÞp kh¸c thêng. - §éng tõ m¹nh: ®Ëp tan, ngét, chÕt mÊt. - C¸c th¸n tõ: hÌ «i! th«i! lµm sao! - V× t¸c gi¶ lµ ngêi cã kh¸t väng sèng, kh¸t vọng tự do và đấu tranh rất mãnh liệt song b©y giê ph¶i chÞu c¶nh tï téi. - ë khæ th¬ ®Çu: tiÕng chim tu hó më ra mét mïa hÌ trµn ®Çy søc sèng, ®Çy ¾p tù do. - ë khæ cuèi: tiÕng chim tu hó trë thµnh tiÕng gäi cña tù do, tiÕng gäi tha thiÕt cña cuéc sống rộng mở, tiếng kêu đấu tranh dành tự do. - Kh¸t väng tù do m·nh liÖt cña ngêi tï céng s¶n. III.Tæng kÕt: (5’) * Ghi nhớ: HS đọc.. ? Trong bµi th¬ t¸c gi¶ sö dông nh÷ng nÐt nghÖ thuËt nµo? Bµi th¬ thÓ hiÖn néi dung g×? (3’) 4.Củng cố: ? ý nào nói đúng nhất tâm trạng của ngời chiến sĩ đợc thể hiện ở 4 câu cuối bài. a, Uất ức, bồn chồn, khao khát tự do đến cháy bỏng. b, Nung nấu ý chí hành động để thoát khỏi chốn ngục tù. c, Buån bùc v× chim tu hó ngoµi trêi cø kªu d, Mong nhí da diÕt cuéc sèng ngoµi chèn ngôc tï (1’) 5. Dặn dò: - Chép và đọc thêm một số bài thơ của Tố Hữu trong phần “Xiềng xích”(Từ ấy Tâm t trong tù, Con chim của tôi, Một tiếng rao đêm ...).

(162) -So¹n: “Tøc c¶nh P¸c Bã”. Ngµy so¹n: 10/1/2013 Ngµy gi¶ng: 12/1/2013. Bµi 19 TiÕt 79: CÂU NGHI VẤN (Tiếp theo). I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hiểu rõ câu nghi vấn không chỉ dùng để hỏi mà còn dùng để thể hiện các ý cầu khiến, khẳng định, phủ định, đe doạ, bộc lộ cảm xúc…. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Các câu nghi vấn dùng với các chức năng khác ngoài chức năng chính. 2. Kỹ năng: Vận dụng kiến thức đã học về câu nghi vấn để đọc – hiểu và tạo lập văn bản. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - §ọc, nghiªn cứu tài liệu..

(163) Học sinh: ChuÈn bÞ bµi. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. §äc thuéc lßng bài thơ “Quª hương”của TÕ Hanh. Nªu néi dung vµ nghÖ thuËt chñ yÕu cña bµi th¬? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Thông thờng câu nghi vấn đợc dùng để hỏi, song ngoài ra, nó còn có một số chức n¨ng kh¸c. H«m nay, ta sÏ t×m hiÓu c¸c chøc n¨ng kh¸c cña c©u nghi vÊn. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gV và HS KiÕn thøc I. Nh÷ng chøc n¨ng kh¸c: (15’) GV sö dông b¶ng phô ghi vÝ dô, gäi 1.VÝ dô: HS đọc. ? H·y t×m c¸c c©u nghi vÊn cã trong 2. NhËn xÐt: *Chøc n¨ng kh¸c cña c©u nghi vÊn: vÝ dô trªn? ? Các câu nghi vấn đó có chức năng - Đoạn a: bộc lộ tình cảm xúc ( sự hoài niệm, nuèi tiÕc) g×? GV: C©u nghi vÊn kh«ng chØ cã chøc - §o¹n b: ®e do¹. năng dùng để hỏi mà còn có các - Đoạn c: Đe doạ. chức năng khác: cầu khiến, đe doạ, - Đoạn d: Khẳng định - ®o¹n e: béc lé c¶m xóc (sù ng¹c nhiªn) bộc lộ cảm xúc, khẳng định... ? C¸c c©u nghi vÊn trªn cã ph¶i kÕt thóc b»ng dÊu hái kh«ng? * Cã khi c©u nghi vÊn kÕt thóc b»ng dÊu ? Qua viÖc t×m hiÓu c¸c vÝ dô trªn, chÊm than. em h·y cho biÕt c©u nghi vÊn cã => Ghi nhí: SGK. nh÷ng chøc n¨ng g×? ? Xác định các câu nghi vấn? Chức năng của các câu nghi vấn đó?. ? T×m c©u nghi vÊn?. * Cã thÓ thay b»ng c¸c c©u cã ý nghÜa tîng trng:+ Cô kh«ng ph¶i lo xa nh thÕ. + Không nên nhịn đói mà để tiền lại. + ¨n hÕt th× lóc chÕt kh«ng cã tiÒn để mà lo liệu. Yªu cÇu: §Æt 2 c©u nghi vÊn kh«ng. II. LuyÖn tËp: (20’) Bµi tËp 1: a. Con ngời đáng kính ấy bây giờ cũng theo gót Binh T để có ăn ? => Béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc(ng¹c nhiªn) b. Trong c¶ ®o¹n chØ riªng c©u “Than «i!” lµ kh«ng ph¶i c©u nghi vÊn. => Bộc lộ cảm xúc nuối tiếc, thái độ bất b×nh. c. Sao ta kh«ng ng¾m sù biÖt ly theo t©m hån mét chiÕc l¸ nhÑ nhµng r¬i? => Bộc lộ cảm xúc, thái độ cấu khiến. d. ¤i! NÕu thÕ th× cßn ®©u lµ qu¶ bãng bay? => Bộc lộ cảm xúc, thể hiện sự phủ định. Bµi tËp 2: a. C¸c c©u nghi vÊn: - Sao cô lo xa thÕ? - Tội gì bây giờ nhịn đói mà tiền để lại? - ăn mãi hết đi đến lúc chết lấy gì mà lo liệu? b. Ph©n tÝch: - §Æc ®iÓm h×nh thøc: dÊu chÊm hái vµ c¸c tõ nghi vÊn(sao, g×?) - Tác dụng: cả 3 câu đều có ý nghĩa phủ định. Bµi tËp 3:.

(164) dùng để hỏi.. 1. B¹n cã thÓ kÓ cho m×nh nghe bé phim “Vî chồng A Phủ” đợc không? 2. Sao cuộc đời lão Hạc khốn khổ đến thế!. (3’) 4.Củng cố: Nªu c¸c c«ng dông cña c©u nghi vÊn? C©u nghi vÊn víi c¸c chøc n¨ng nµy cã thÓ kÕt thóc b»ng nh÷ng dÊu nµo? (1’) 5. Dặn dò: - Lµm bµi tËp 4- SGK. - Tìm trong các văn bản đã học một số câu nghi vấn có chức năng khác không phải dùng để hỏi. - ChuÈn bÞ bµi:ThuyÕt minh vÒ mét ph¬ng ph¸p. Bµi 19 TiÕt 80:. Ngµy so¹n: 11/1/2013 Ngµy gi¶ng: 14/1/2013. THUYẾT MINH VỀ MỘT PHƯƠNG PHÁP (CÁCH LÀM) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Bổ sung kiến thức về văn thuyết minh. - Nắm được cách làm bài văn thuyết minh về một phương pháp (cách làm). II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sự đa dạng về đối tượng được giới thiệu trong văn bản thuyết minh. - Đặc điểm, cách làm bài văn thuyết minh. - Mục đích, yêu cầu, cách quan sát và cách làm bài văn thuyết minh về một phương pháp (cách làm) 2. Kỹ năng: - Quan sát đối tượng cần thuyết minh: một phương pháp (cách làm). - Tạo lập được một văn bản thuyết minh theo yêu cầu: biết viết một bài văn thuyết minh về một cách thức, phương pháp, cách làm có độ dài 300 chữ. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - §ọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. C©u nghi vÊn cßn cã chøc n¨ng nµo kh¸c? Nªu vÝ dô. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Muốn ngời khác hiểu đợc một phơng pháp hoặc cách làm một món ăn, một đồ chơi... thì chúng ta phải thuyết minh đầy đủ, rõ ràng. Cách thuyết minh nh thế nào th× h«m nay ta sÏ t×m hiÓu..

(165) * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gv và hs GV cho HS đọc mục a - SGK: Cách làm đồ chơi “Em bé đá bóng bằng quả kh«”. ? C¸c v¨n b¶n nµy híng dÉn chóng ta ®iÒu g×? ? C¸c phÇn chñ yÕu trong v¨n b¶n nµy lµ g×?. KiÕn thøc I. Giíi thiÖu mét ph¬ng ph¸p (c¸ch lµm): (20’). 1. Cách làm 1 đồ chơi. 2.C¸ch nÊu mét mãn ¨n. * Gåm 3 phÇn: + Nguyªn vËt liÖu + C¸ch lµm + Yªu cÇu thµnh phÈm ? H·y ph©n tÝch râ vai trß cña tõng * Nguyªn vËt liÖu: thµnh phÇn kh«ng thÓ phÇn? thiếu giúp ngời đọc(ngời thực hiện) biết cÇn ph¶i sö dông nh÷ng nguyªn liÖu nµo để chuẩn bị. * C¸ch lµm (quan träng nhÊt): Giíi thiÖu đầy đủ, tỉ mỉ, cụ thể cách tiến hành, chế tác để ngời đọc có thể làm theo. * Yêu cầu thành phẩm: Cái phần phải đạt đợc để ngời thực hiện so sánh và chỉnh söa s¶n phÈm cña m×nh. - Ph¶i t×m hiÓu, n¾m ch¾c ph¬ng ph¸p. ? VËy, khi giíi thiÖu mét ph¬ng ph¸p - Ph¶i tr×nh bµy râ ®iÒu kiÖn, c¸ch thøc, (c¸ch lµm) ngêi viÕt ph¶i lµm g×? tr×nh tù lµm vµ yªu cÇu chÊt lîng s¶n phÈm. - Lêi v¨n ng¾n gän râ rµng. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ lêi v¨n cña hai => Ghi nhí: SGK v¨n b¶n trªn? HS đọc ghi nhớ. II. LuyÖn tËp: (15’) Tr×nh bµy c¸c bíc lµm mét bµi v¨n Bµi tËp 1: thuyÕt minh vÒ mét ph¬ng ph¸p(c¸ch Bíc 1: lµm) Nêu đề bài: Thuyết minh một trò chơi quen thuéc, lËp dµn bµi thuyÕt minh c¸ch làm trò chơi đó ( Thuyết minh trò chơi: Ch¬i « ¨n quan) Bíc 2: Tr×nh bµy néi dung c¬ b¶n cña c¸c C¸ch lµm bµi: 3 phÇn phÇn trong v¨n b¶n thuyÕt minh vÒ ph- * Më bµi: Giíi thiÖu kh¸i qu¸t trß ch¬i. ¬ng ph¸p(c¸ch lµm) * Th©n bµi: a. Sè ngêi ch¬i, dông cô ch¬i. b. C¸ch ch¬i (luËt ch¬i): thÕ nµo th× th¾ng, thÕ nµo th× thua, thÕ nµo th× ph¹m luËt. c. Yêu cầu đối với trò chơi. (3’) 4.Củng cố: Khi làm bài văn thuyết minh về phơng pháp,em cần chú ý đến điều gì? (1’) 5. Dặn dò: - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc bµi häc. - Lµm bµi tËp 2. - So¹n : “Tøc c¶nh P¸c Bã.

(166) Bµi 20 TiÕt 81:. Ngµy so¹n: 14/1/2013 Ngµy gi¶ng: 16/1/2013. TỨC CẢNH PÁC BÓ (Hồ Chí Minh) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Bước đầu biết đọc – hiểu một tác phẩm thơ tiêu biẻu của nhà thơ – chiến sĩ Hồ Chí Minh. - Thấy được nghệ thuật độc đáo và vẻ đẹp tâm hồn Hồ Chí Minh trong bài thơ..

(167) II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Một đặc điểm của thơ Hồ Chí Minh: Sử dụng thể loại thơ tứ tuyệt để thể hiện tinh thần hiện đại của người chiến sĩ cách mạng. - Cuộc sống vật chất và tinh thần của Hồ Chí Minh trong những năm tháng hoạt động cách mạng đầy khó khăn, gian khổ qua một bài thơ được sáng tác trong những ngày tháng cách mạng chưa thành công. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu thơ tứ tuyệt của Hồ Chí Minh. - Phân tích được những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, bình giảng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Khi viÕt bµi v¨n thuyÕt minh vÒ ph¬ng ph¸p c¸ch lµm em cÇn tiÕn hµnh mÊy bíc? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ở chơng trình ngữ văn lớp 7, các em đã thấy đợc phong thái ung dung, lạc quan cña B¸c qua hai bµi th¬: “Nguyªn tiªu” vµ “Ng¾m tr¨ng”. H«m nay c¸c em sÏ tìm hiểu bài “Tức cảnh Pác bó”để biết thêm về tinh thần cách mạng của Bác. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gv-hs KiÕnthøc I. §äc- chó thÝch- bè côc: (10’) GV hớng dẫn đọc: Giọng điệu thoải 1. Đọc: m¸i, thÓ hiÖn t©m tr¹ng s¶ng kho¸i. GV đọc mẫu, gọi HS đọc. ? Nªu mét vµi ®iÓm cÇn nhí vÒ t¸c 2. T¸c gi¶, t¸c phÈm: a. T¸c gi¶: gi¶? ? Nêu hoàn cảnh ra đời của bài thơ. b. Tác phẩm: Bài thơ đợc sáng tác vào năm 1941, sau 30 n¨m B¸c b«n ba ë níc ngoµi nay trở về trực tiếp lãnh đạo phong trào cách m¹ng trong níc. 3. Bè côc: Bèn phÇn: Khai- Thõa- ChuyÓn? H·y t×m bè côc cña bµi th¬? Hîp. HS đọc 3 câu đầu. II. §äc-T×m hiÓu v¨n b¶n:(20’) ? §o¹n th¬ t¶ c¶nh g×? 1.C¶nh sinh ho¹t cña B¸c ë hang P¸c Bã. C©u 1: “S¸ng ra bê suèi tèi vµo hang” ? Cảnh đó đợc khơi gợi từ đâu? ? Mỗi câu thơ đã sử dụng biện pháp Nhịp thơ 4/3 và từ đối “sáng” “ tối” “vào” nghÖ thuËt g×? Cho em thÊy cuéc “ra” t¹o ra sù nhÞp nhµng, nÒ nÕp vÒ n¬i ë cña B¸c. sèng cña B¸c nh thÕ nµo? C©u 2: “ Ch¸o bÑ rau m¨ng vÉn s½n sµng”. L¬ng thùc thùc, thùc phÈm lu«n s½n cã. Giọng điệu đùa vui hóm hỉnh cho ta thấy cảm gi¸c tho¶i m¸i cña B¸c..

(168) ? C¶m nhËn cña em vÒ ba c©u th¬ ®Çu?. HS đọc câu thơ cuối. Câu thơ đã khẳng định điều gì? Từ đó em hiểu nh thế nào về tinh thần c¸ch m¹ng cña B¸c? ? Trong bµi th¬ t¸c gi¶ sö dông nh÷ng nÐt nghÖ thuËt nµo? Bµi th¬ thÓ hiÖn néi dung g×?. Câu 3: “Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng” Sö dông tõ l¸y “ch«ng chªnh” gîi cho ta thÊy bàn kê không chắc chắn-> cơ sở vật chất đơn s¬ gi¶n dÞ nhng cã tinh thÇn tù tin cña B¸c nªn vÉn cã thÓ tiÕn hµnh c«ng viÖc lín lao vÜ đại “dịch sử Đảng”. =>Ba câu thơ đã vẽ ra trớc mắt ngời đọc cuộc sèng sinh ho¹t cña B¸c n¬i hang nói võa khã kh¨n thiÕu thèn võa thÓ hiÖn tinh thÇn vui t¬i tho¶i m¸i cña B¸c. 2.C©u th¬ cuèi: “ Cuộc đời cách mạng thật là sang” Câu thơ khẳng định: Cuộc đời cách mạng tuy kh«ng sang vÒ vËt chÊt nhng sang vÒ tinh thần. Điều đó thể hiện niềm tin tất thắng vào con đờng cách mạng của Bác. III.Tæng kÕt: (5’) * Ghi nhớ: HS đọc.. (3’) 4.Củng cố: Em c¶m nhËn nh thÕ nµo vÒ bµi th¬ “Tøc c¶nh P¸c Bã”cña t¸c gi¶ Hå ChÝ Minh? (1’) 5. Dặn dò: - Học bài, đọc thuộc lòng bài thơ - ChuÈn bÞ bµi: C©u cÇu khiÕn. Ngµy so¹n: 14/1/2013 Ngµy gi¶ng: 16/1/2013. Bµi 20 TiÕt 82:. CÂU CẦU KHIẾN I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nắm vững đặc điểm hình thức và chức năng của câu cầu khiến. - Biết sử dụng câu cầu khiến phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Đặc điểm hình thức của câu cầu khiến. - Chức năng của câu cầu khiến. 2. Kỹ năng: - Nhận biết câu cầu khiến trong văn bản. - Sử dụng câu cầu khiến phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò.

(169) GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. §äc thuéc lßng bµi th¬“Tøc c¶nh P¸c Bã”cña t¸c gi¶ Hå ChÝ Minh. Cho biÕt néi dung vµ nghÖ thuËt chñ yÕu cña bµi th¬. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Thế nào là câu cầu khiến? Nó đợc sử dụng với những chức năng gì? Hôm nay các em sẽ đợc tìm hiểu trong bài này. * Các hoạt động: (35’). Hoạt động của GV và HS VÝ dô 1: b¶ng phô . ? B»ng hiÓu biÕt cña m×nh, em h·y chØ ra các câu cầu khiến đợc sử dụng trong c¸c vÝ dô trªn? ? Vì sao em biết đó là câu cầu khiến? ? Nh÷ng c©u c©u khiÕn Êy cã chøc n¨ng g×? GV treo b¶ng phô ghi vÝ dô 2 Gọi HS đọc. ? Cách đọc câu “Mở cửa” trong hai ví dụ đó có giống nhau không? ? Chøc n¨ng 2 c©u nµy nh thÕ nµo? ? §Ó nhËn biÕt c©u cÇu khiÕn ta dùa trªn nh÷ng dÊu hiÖu h×nh thøc nµo?. ? LÊy vÝ dô minh häa? ? Qua t×m hiÓu, em h·y cho biÕt c©u cÇu khiÕn cã chøc n¨ng g×? - HS. GV®a ra t×nh huèng: * Nãi víi ngêi lín: a. B¸c b¬m hé ch¸u c¸i xe. b. B¬m hé c¸i xe. * Nãi víi b¹n: a. Cho m×nh mîn quyÓn s¸ch. b. Mîn quyÓn s¸ch nµo! ? Qua các ví dụ đó em thấy khi sử dụng c©u cÇu khiÕn cÇn chó ý ®iÒu g×? Bµi tËp nhanh: Đặt các câu cầukhiến để: a. Nãi víi b¸c hµng xãm cho mîn c¸i thang. b. Nói với mẹ để xin tiền mua sách.. KiÕn thøc I. §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng: 1. VÝ dô: (5’) 2. NhËn xÐt: (15’) *VÝ dô1: a. - Thôi đừng lo lắng (1). - Cø vÒ ®i (2). b. §i th«i con (3). - V× cã tõ cÇu khiÕn. 1, Khuyªn b¶o. 2, Yªu cÇu. 3. Yªu cÇu. * VÝ dô 2 - Kh«ng. + VÝ dô a: §äc b×nh thêng. + VÝ dô b: Cã ng÷ ®iÖu. a. Câu trần thuật -> dùng để trả lời câu hái b. Câu cầu khiến-> dùng để yêu cầu, ra lÖnh. => NhËn biÕt c©u cÇu khiÕn: + DÊu kÕt thóc c©u: thêng lµ dÊu chÊm than song cã khi lµ dÊu chÊm. + C©u cÇu khiÕn chøa c¸c phô tõ : h·y, đừng, chớ... đứng trớc động từ chỉ nội dung cÇu khiÕn. + C©u cÇu khiÕn chøa c¸c tõ: ®i, th«i, nào... đứng sau động từ chỉ nội dung cÇu khiÕn. + C©u cÇu khiÕn chøa c¶ c¸c tõ: h·y, đừng, chớ... đứng trớc và các từ: đi, thôi, nào... đứng sau. + Ng÷ ®iÖu cÇu khiÕn. + Yêu cầu, ra lệnh, đề nghị, khuyên b¶o... => Ghi nhớ: HS đọc. * Lu ý khi sö dông c©u cÇu khiÕn: - Khi nãi víi ngêi lín tuæi; khi muèn nhê v¶, mêi mäc, khuyªn nhñ hoÆc khi muốn tỏ thái độ lịch sự phải dùng câu cÇu khiÕn cã chñ ng÷. Gîi ý: a. B¸c lµm ¬n cho ch¸u mîn c¸i thang ¹! b. Mẹ cho con ít tiền để con mua quyÓn s¸ch. c. Cho tí mîn quyÓn vë to¸n mét lóc! II. LuyÖn tËp: (15’).

(170) c. Nói với bạn để mợn quyển vở. ? §Æc ®iÓm h×nh thøc. Bµi tËp 1:. (3’) 4.Củng cố: Nêu đặc diểm và chức năng của câu cầu khiến? (1’) 5. Dặn dò: - Hoµn thµnh bµi tËp vµo vë - N¾m ch¾c kiÕn thøc vÒ c©u cÇu khiÕn - ChuÈn bÞ bµi thuyết minh về một danh lam thắng cảnh.. Bµi 20 TiÕt 83:. Ngµy so¹n: 16/1/2013 Ngµy gi¶ng: 19/1/2013. THUYẾT MINH VỀ MỘT DANH LAM THẮNG CẢNH I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Tiếp tục bổ sung kiến thức và kĩ năng làm bài văn thuyết minh. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sự đa dạng về đối tượng được giới thiệu trong văn bản thuyết minh. - Đặc điểm, cách làm bài văn thuyết minh về danh lam thắng cảnh. - Mục đích, yêu cầu, cách quan sát và cách làm bài văn giới thiệu danh lam thắng cảnh. 2. Kỹ năng: - Quan sát danh lam thắng cảnh. - Đọc tài liệu, tra cứu, thu thập, ghi chép những tri thức khách quan về đối tượng để sử dụng trong bài văn thuyết minh về danh lam thắng cảnh. - Tạo lập được một văn bản thuyết minh theo yêu cầu: biết viết một bài văn thuyết minh về một cách thức, phương pháp, cách làm có độ dài 300 chữ. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Nêu đặc diểm và chức năng của câu cầu khiến? Cho ví dụ? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Chúng ta đã biết thuyết minh về một đồ dùng, một thể loại văn học. Hôm nay ta sÏ t×m hiÓu vÒ c¸ch lµm bµi v¨n vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gv và hs KiÕn thøc.

(171) I. Giíi thiÖu vÒ mét danh lam th¾ng Văn bản: Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc cảnh: (20’) S¬n. 1 VÝ dô: 2. NhËn xÐt: ? Bµi giíi thiÖu d· gióp em hiÓu g× vÒ hå - VÒ hå Hoµn KiÕm: Nguån gèc h×nh Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn? thµnh, sù tÝch nh÷ng tªn hå. - Về đền Ngọc Sơn: Nguồn gốc và sơ lợc quá trình xây dựng đền Ngọc Sơn; vị trí và cấu trúc của đền. ? Muốn có nhng tri thức đó ngời viết - Phải có những kiến thức sâu rộng về ph¶i lµm g×? địa lí, lịch sử, văn hoá, văn học, nghệ thuật có liên quan đến đối tợng. - Phải đọc sách báo, tài liệu, thu thập, nghiªn cøu, ghi chÐp. - Ph¶i xem tranh ¶nh, phim; nÕu cã ®iÒu kiện nên đến tận nơi nhiều lần để xem, quan s¸t, t×m hiÓu. - Hái thªm nh÷ng ngêi cã hiÓu biÕt vÒ đối tợng. - Gåm 3 ®o¹n: ? Bµi viÕt s¾p xÕp theo bè côc nh thÕ + Giíi thiÖu hå Hoµn KiÕm. nµo? Theo thø tù nµo? + Giới thiệu đền Ngọc Sơn. + Giíi thiÖu Bê Hå. -Tr×nh tù s¾p xÕp theo kh«ng gian, vÞ trÝ từng cảnh vật: hồ - đền - bờ hồ. ? Em thấy bố cục bài viết này nh thế - Gồm 3 đoạn nhng không đủ 3 phần. nµo? + ThiÕu më bµi vµ kÕt bµi. + PhÇn th©n bµi cha hoµn chØnh c¸c kiÕn thức về đối tợng và trình bày còn lộn xén. ? Em h·y nhËn xÐt vÒ lêi v¨n cña v¨n - ChÝnh x¸c, gîi c¶m, khoa häc. b¶n trªn? ? V¨n b¶n sö dông nh÷ng yÕu tè nµo? - KÕt hîp c¸c yÕu tè: kÓ, t¶, b×nh. ? Qua t×m hiÓu, em h·y cho biÕt c¸c bíc cần thiết để làm bài thuyết minh về một => Ghi nhớ: (SGK). danh lam th¾ng c¶nh? II. LuyÖn tËp: (15’) ? LËp l¹i bè côc hîp lÝ cho v¨n b¶n: Hå Bµi tËp 1: Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn? - HS lµm theo nhãm. - HS tr×nh bµy. - GV nhËn xÐt, ghi ®iÓm. Gîi ý: * Më bµi: Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ hå Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn. * Th©n bµi: (bæ sung) - VÞ trÝ hå trong thµnh phè Hµ Néi. - Diện tích, độ sâu, màu nớc... - Giíi thiÖu cÇu Thª Hóc, Th¸p Rïa, rïa ë hå Hoµn KiÕm, quang c¶nh quanh hå... * KÕt bµi: ý nghÜa lÞch sö, v¨n ho¸, x· hội, những việc cần làm để bảo vệ... ? ThuyÕt minh vÒ mét di tÝch lÞch sö Bµi tËp 2: hoặc một danh lam thắng cảnh ở địa ph- Gợi ý: Núi Nài, Ngã Ba Đông Lộc, đền ¬ng em? Lª Kh«i, chïa H¬ng TÝch, MiÕu Ao, §Òn Cñi... - HS lËp dµn ý..

(172) - Tr×nh bµy dµn ý. (3’) 4.Củng cố: Nêu đặc điểm của bài văn thuyết minh về một danh lam thắng cảnh? (1’) 5. Dặn dò: - Häc thuéc ghi nhí. - Lµm hoµn chØnh bµi tËp 2, 3. - So¹n bµi: ¤n tËp vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh. Ngµy so¹n: 19/1/2013 Ngµy gi¶ng: 21/1/2013. Bµi 20 TiÕt 84:. ÔN TẬP VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hệ thống được kiến thức về văn bản thuyết minh. - Rèn luyện, nâng cao một bước kĩ năng làm bài văn thuyết minh. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm văn bản thuyết minh. - Các phương pháp thuyết minh. - Yêu cầu cơ bản khi làm văn thuyết minh. - Sự phong phú, đa dạng về đối tượng cần giới thiệu trong văn bản thuyết minh. 2. Kỹ năng: - Khái quát, hệ thống những kiến thức đã học. - Đọc - hiểu yêu cầu đề bài văn thuyết minh. - Quan sát đối tượng cần thuyết minh. - Lập dàn ý, viết đoạn văn và bài văn thuyết minh. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Nêu đặc điểm của bài văn thuyết minh về một danh lam thắng cảnh?.

(173) (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Các em đã đợc tìm hiểu về bài văn thuyết minh và một số kiểu bài văn thuyết minh. Hôm nay cô sẽ hớng dẫn các em ôn tập các nội dung đó. * Các hoạt động: (35’) I. ¤n tËp vÒ lÝ thuyÕt: (10’) B¶ng hÖ thèng kiÕn thøc: §Þnh nghÜa vÒ kiÓu v¨n ThuyÕt minh lµ kiÓu v¨n b¶n th«ng dông trong mäi b¶n lĩnh vực đời sống, nhằm cung cấp cho ngời đọc tri thức về đặc điểm tính chất, nguyên nhân, ý nghĩa của các hiÖn tîng, sù vËt trong tù nhiªn, x· héi b»ng ph¬ng ph¸p tr×nh bµy, giíi thiÖu, gi¶i thÝch. Yêu cầu cơ bản về nội Tri thức phải khách quan, xác thực, đáng tin cậy. dung tri thøc Yªu cÇu vÒ lêi v¨n Râ rµng, chÝnh x¸c, chÆt chÏ ng¾n gän, dÔ hiÓu, hÊp dÉn. Các kiểu đề văn thuyết - Thuyết minh về một đồ vật, động vật. minh - ThuyÕt minh vÒ mét hiÖn tîng tù nhiªn, x· héi. - ThuyÕt minh vÒ mét ph¬ng ph¸p(c¸ch lµm). - ThuyÕt minh vÒ mét thÓ lo¹i v¨n häc. - Giíi thiÖu mét danh nh©n. - Giíi thiÖu mét phong tôc, tËp qu¸n, lÓ héi, TÕt... Các phơng pháp thuyết - Nêu định nghĩa, giải thích. minh -LiÖt kª, hÖ thèng ho¸. - Nªu vÝ dô. - Dïng sè liÖu. - So sánh đối chiếu. - Ph©n lo¹i, ph©n tÝch C¸c bíc x©y dùng v¨n b¶n - TÝch luü tri thøc - LËp dµn ý, bè côc, chän vÝ dô, sè liÖu. - ViÕt bµi hoµn chØnh, söa ch÷a. - Tr×nh bµy (viÕt, miÖng). Dµn ý chung * Mở bài: Giới thiệu khái quát về đối tợng. * Th©n bµi: Giíi thiÖu tõng mÆt, tõng phÇn, tõng vÊn đề, đặc điểm của đối tợng. Vai trß, vÞ trÝ, tØ lÖ c¸c C¸c yÕu tè miªu t¶, tù sù, nghÞ luËn kh«ng thÓ thiÕu yÕu tè trong v¨n b¶n thuyÕt minh nhng chiÕm mét tØ lÖ nhá vµ sử dụng hợp lí; tất cả chỉ nhằm làm rõ và nổi bật đối tợng cần thuyết minh. II. LuyÖn tËp: (25’) * Lập dàn ý và viết bài cho các đề sau: Nhóm 1: Giới thiệu về một đồ dùng. Nhãm 2: ThuyÕt minh vÒ t¸c gi¶ ThÕ L÷ vµ bµi th¬ Nhóm 3: Giới thiệu cách làm một đồ dùng học tập. Nhãm 4: ThuyÕt minh vÒ mét gièng c©y trång. * C¸c nhãm thùc hiÖn. * GV gäi HS tr×nh bµy s¬ bé dµn ý. * Gäi HS tr×nh bµy tõng ®o¹n. (3’) 4. Củng cố: Nêu đặc điểm của bài văn thuyết minh (1’) 5. Dặn dò: - Tõng c¸ nh©n hoµn thµnh bµi cña nhãm m×nh. - Soạn bài: “Ngắm trăng”, “Đi đờng”..

(174) Ngµy so¹n: 21/1/2013 Ngµy gi¶ng: 23/1/2013. Bµi 21 TiÕt 85: NGẮM TRĂNG, ĐI ĐƯỜNG (Hồ Chí Minh) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nâng cao năng lực đọc – hiểu một tác phẩm tiêu biểu của nhà thơ – chiến sĩ Hồ Chí Minh. - Thấy được tình yêu thiên nhiên và sức hấp dẫn về nghệ thuật trong một bài thơ chữ Hán của Hồ Chí Minh. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Hiểu biết bước đầu về tác phẩm thơ chữ Hán của Hồ Chí Minh. - Tâm hồn giàu cảm xúc trước vẻ đẹp thiên nhiên và phong thái Hồ Chí Minh trong hoàn cảnh ngục tù. - Đặc điểm nghệ thuật của bài thơ. 2. Kỹ năng: - Đọc diễn cảm bản dịch tác phẩm. - Phân tích được một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:.

(175) Nêu vấn đề, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - §äc, nghiªn cøu tài liÖu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Nêu đặc điểm của bài văn thuyết minh. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Các em đã đợc học một số bài thơ của Bác và thấy đợc nét đẹp trong nhân cách của Ngời. Hôm nay ta sẽ tìm hiểu thêm một bài thơ của Ngời để thấy đợc tình yêu thiên nhiên sâu sắc đợc thể hiện trong đó. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gv và hs. KiÕn thøc. GV đọc mẫu, hớng dẫn HS đọc: C©u 1: giäng b×nh th¶n. C©u 2: giäng bèi rèi. Câu 3, 4: giọng đằm thắm, vui, s¶ng kho¸i. - HS đọc, nhận xét HS đọc phần chú thích trong SGK. ? Bài thơ này ra đời trong hoàn c¶nh nµo?. A.V¨nb¶n:Ng¾mTr¨ng(VängNguyÖt). ? Bµi th¬ lµm theo thÓ th¬ nµo?. 3. Tõ khã: SGK.. ?T×m bè côc bµi th¬?. 4.ThÓ lo¹i:- ThÊt ng«n tø tuyÖt §êng luËt 5.Bè côc: 4 phÇn: khai, thõa, chuyÓn, hîp (t¬ng øng víi mçi c©u). II. §äc-T×m hiÓu bµi th¬(10’) 1. Hai c©u ®Çu: - Hoµn c¶nh ng¾m tr¨ng cña B¸c: “Trong tï kh«ng rîu còng kh«ng hoa”. §©y lµ hai thø không thể thiếu đối với một thi nhân thởng nguyệt. Nhng ngời tù đã quên đi tất cả những thứ thiếu thốn cực khổ đó để đón nhận một đêm trăng đẹp. - Thái độ của Bác: “Khó hững hờ” -> Bối rối v× hoµn c¶nh o¸i o¨m qu¸; ng¾m tr¨ng mµ l¹i ng¾m trong tï, ng¾m su«ng. Nhng tríc c¶nh đẹp đêm trăng, con ngời yêu thiên nhiên nh. I. §äc-HiÓu chó thÝch(10’) 1. §äc:. 2. Hoàn cảnh ra đời của bài thơ: - Th¸ng 9-1942, khi bÞ b¾t giam trong nhµ lao Tëng Giíi Th¹ch t¹i tØnh Qu¶ng T©y, Trung GV: Nhật kí trong tù là tập thơ viết Quốc, Bác đã viết bài thơ này và bài thơ đợc b»ng ch÷ H¸n gåm 133 bµi. Ngoµi in trong tËp “NhËt kÝ trong tï”. b×a tËp th¬, B¸c vÏ hai n¾m tay bÞ xích đang giơ cao cùng 4 câu đề tõ: “Th©n thÓ ë trong lao Tinh thÇn ë ngoµi lao Muèn nªn sù nghiÖp lín Tinh thÇn ph¶i cµng cao”.. HS đọc câu thơ mở đầu. ? Trong tï thiÕu thèn nhiÒu thø nhng trong bµi bµi th¬ B¸c chØ kÓ thiÕu hoa vµ rîu. T¹i sao?. ? Trớc cảnh đẹp của đêm trăng tâm tr¹ng cña nh©n vËt tr÷ t×nh thÓ hiÖn ra sao? ? Sau phút bối rối, xúc động ấy, nhà thơ quyết định nh thế nào?.

(176) T×nh c¶m cña B¸c víi thiªn nhiªn? ? §äc hai c©u cuèi vµ cho biÕt nghệ thuật đặc sắc đợc thể hiện ở hai câu thơ đó?. ? H×nh ¶nh tr¨ng vµ ngêi ë hai c©u th¬ gîi cho em suy nghÜ g×? ? Từ đó em hiểu thêm gì về con ngêi Hå ChÝ Minh? ? H·y kh¸i qu¸t l¹i nh÷ng nÐt chÝnh vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬? HS đọc V¨n b¶n:. Bác không thể hững hờ đợc. VÉn ng¾m tr¨ng, mÆc dï ng¾m su«ng => ph¶i cã mét t©m hån rÊt l·ng m¹n míi cã những xúc động nh thế. 2. Hai c©u cuèi: “Nh©n híng song tiÒn kh¸n minh nguyÖt NguyÖt tßng song khÝch kh¸n thi gia”. => Nghệ thuật nhân hoá: ngời tù đã vợt tâm hån ra khái song s¾t, say sa ng¾m vÇng tr¨ng sáng; trăng cũng chủ động tìm đến ngắm nhà th¬ -> sù giao c¶m gi÷a thi nh©n víi tr¨ng -> ngời tù đã thực hiện một cuộc vợt ngục tinh thÇn ®Çy ngo¹n môc, k× thó. - HS th¶o luËn. - Trăng và ngời có mối giao hoà đặc biệt, gần gòi nhau, trë thµnh tri ©m cña nhau. - L¹c quan, cã søc m¹nh tinh thÇn k× diÖu, yªu thiªn nhiªn. III.Tæng kÕt: (5’) T¸c phÈm thÓ hiÖn sù t«n vinh cáI đẹp của tự nhiên,của taam hồn con nhêi bÊt chÊp hoµn c¶nh nhôc tï => Ghi nhí: SGK.. Đi đờng(Tẩu lộ) Tù häc cã híng dÉn. (Hå ChÝ Minh) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nâng cao năng lực đọc – hiểu một tác phẩm tiêu biểu của nhà thơ – chiến sĩ Hồ Chí Minh. - Hiểu sâu hơn về nghệ thuật thơ chữ Hán của Hồ Chí Minh. - Nắm được ý nghĩa triết lí sâu sắc của bài thơ. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Tâm hồn giàu cảm xúc trước vẻ đẹp thiên nhiên và phong thái Hồ Chí Minh trong hoàn cảnh thử thách trên đường. - Ý nghĩa khái quát mang tính triết lí của hình tượng con đường và con người vượt qua những chặng đường gian khó. - Vẻ đẹp của Hồ Chí Minh ung dung, tự tại, chủ động trước mọi hoàn cảnh. - Sự khác nhau giữa văn bản chữ Hán và văn bản dịch bài thơ (biết được giữa hai văn bản có sự khác nhau, mức độ hiểu sâu sắc về nguyên tác sẽ được bổ sung sau). 2. Kỹ năng: - Đọc diễn cảm bản dịch của bài thơ. - Phân tích được một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm. * Các hoạt động: (10’) I. Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu: 1. XuÊt xø bµi th¬: 2. ThÓ lo¹i, bè côc. 3. NghÖ thuËt tiªu biÓu..

(177) 4. Néi dung, ý nghÜa. 5. ChÊt th¬ - chÊt thÐp. 6. NghÖ sÜ - chiÕn sÜ. * GV híng dÉn HS t×m hiÓu s¬ lîc. * Yªu cÇu häc sinh vÒ so¹n theo sù híng dÉn cña GV . II. Đọc bài đọc thêm: “Nhật kí trong tù” và thơ Hồ Chí Minh ở Pác Bó (3’) 4.Củng cố: Cho biÕt tinh thÇn, t×nh c¶m cña B¸c qua hai bµi th¬ trªn? (1’) 5. Dặn dò: - Soạn hoàn chỉnh bài thơ“Đi đờng” - Häc thuéc lßng vµ n¾m néi dung, nghÖ thuËt 2 bµi th¬. - Soạn văn bản: “Chiếu dời đô”.. Ngµy so¹n: 21/1/2013 Ngµy gi¶ng: 23/1/2013. Bµi 21 TiÕt 86. CÂU CẢM THÁN I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nắm vững đặc điểm hình thức và chức năng của câu cảm thán. - Biết sử dụng câu cảm thán phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Đặc điểm hình thức của câu cảm thán. - Chức năng của câu cảm thán. 2. Kỹ năng: - Nhận biết câu cảm thán trong các văn bản. - Sử dụng câu cảm thán phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, ph©n tÝch mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Giáo viên: - So¹n gi¸o ¸n. - §äc, nghiªn cøu tài liÖu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Nªu c¶m nhËn cña em sau khi häc xong bµi th¬ “ Ng¾m tr¨ng” vµ bµi “ §i ® êng” cña Hå ChÝ minh. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Trong giao tiếp chúng ta thờng sử dụng nhiều câu cảm thán. Vậy kiểu câu này đợc dùng với chức năng gì? Nó có đặc điểm hình thức ra sao? Hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiÓu..

(178) * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của Gv và hs. GV treo b¶ng phô ghi 2 vÝ dô a vµ b trong SGK. ? Trong c¸c vÝ dô trªn, c©u nµo lµ c©u c¶m th¸n? ? §Æc ®iÓm h×nh thøc nµo gióp ta nhËn biết đó là câu cảm thán? ? Những câu cảm thán đó dùng để làm gì?. KiÕn thøc. I. §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng: 1. VÝ dô: (5’) 2. NhËn xÐt: (15’) a. Hìi ¬i l·o H¹c! b. Than «i! - Cã chøa tõ ng÷ c¶m th¸n. - DÊu c©u: dÊu chÊm than. - Dùng để bộc lộ cảm xúc của ngời viÕt, ngêi nãi trong giao tiÕp hµng ngµy vµ trong v¨n b¶n nghÖ thuËt. - Không. Vì đó là ngôn ngữ của t duy khoa häc nªn kh«ng phï hîp víi viÖc sö dông ng«n ng÷ béc lé c¶m xóc.. ? Khi viÕt v¨n b¶n hµnh chÝnh hay tr×nh bµy kÕt qu¶ mét bµi to¸n cã thÓ dïng c©u cảm thán đợc không? Vì sao? ? Qua phân tích các ví dụ, em hãy nêu đặc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng cña c©u c¶m => Ghi nhí: (SGK) th¸n? HS đọc. II. LuyÖn tËp: (15’) * Bµi tËp 1: ?Tìm câu cảm thán trong các ví dụ đó? a. - Than «i! GV híng dÉn HS lµm theo nhãm. - Lo thay! - Nguy thay! b. Hìi c¶nh rõng ghª gím cña ta ¬i! c. Chao «i! Cã biÕt r»ng: hung h¨ng hèng h¸ch chØ tæ ®em th©n mµ tr¶ nî cho nhng cö chØ ngu d¹i cña m×nh ? Vì sao em biết đó là những câu cảm? th«i. - Cã dïng tõ c¶m th¸n. - KÕt thóc c©u b»ng dÊu chÊm than hoÆc dÊu chÊm. - Béc lé c¶m xóc. ? Phân tích tình cảm, cảm xúc đợc thể hiện Bài tập 2: trong những câu đó? a. Lêi than th©n cña ngêi n«ng d©n xa. b. Lêi than th©n cña ngêi chinh phô. c. T©m tr¹ng bÕ t¾c cña thi nh©n tríc cuéc sèng. d. Nçi ©n hËn cña DÕ MÌn. => §©y kh«ng ph¶i lµ nh÷ng c©u c¶m thán vì không có dấu hiệu đặc trng của ? §©y cã ph¶i lµ nh÷ng c©u c¶m th¸n c©u c¶m th¸n (tõ c¶m th¸n, dÊu chÊm kh«ng? than). Bµi tËp 3: - HS lên bảng đặt câu. - HS kh¸c nhËn xÐt. GV yªu cÇu HS lµm..

(179) (3’) 4.Củng cố: Cho biết đặc điểm chức năng của câu cảm thán? (1’) 5. Dặn dò: - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc. - Lµm bµi tËp 3, 4. - Xem lại kiến thức về văn thuyết minh để chuẩn bị viết bài văn số 5.. Ngày so¹n: 23/1/2013 Ngày d¹y: 26/1/2013. Bµi 21 TiÕt 87, 88.. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 5 (Bµi v¨n thuyÕt minh.). I . MụC tiêu CầN đạT Nhằm đánh giá HS về mức độ nhận thức phần tập làm văn: bài văn thuyết minh. II – TRäNG T©M KIÕN THøC, KÜ N¨NG 1. KiÕn thøc KiÓm tra, kh¶o s¸t toµn bé kiÕn thøc vÒ bµi v¨n thuyÕt minh. 2. KÜ n¨ng - Gióp häc sinh cñng cè, n©ng cao kiÕn thøc vÒ bµi v¨n thuyÕt minh. – Gi¸o dôc häc sinh tÝnh trung thùc, lËp trêng khi lµm bµi . III. PH¬NG PH¸P, KÜ THUËT D¹Y HäC Trắc nghiệm, tự luận, kĩ thuật động não. IV. CHUÈN BÞ . - Giáo viên : nghiên cứu tài liệu, ra đề, lập đáp án, biểu điểm phù hợp với đối tợng. - Häc sinh :¤n kÜ lý thuyÕt vµ rÌn kÜ n¨ng viÕt bµi v¨n thuyÕt minh. MA TRậN đề KIểM TRA Mức độ NhËn Th«ng hiÓu VËn dông NT BiÕt Tæng ThÊp Cao ®iÓm Néi TN TL TN TL TN TL TN TL dung.

(180) Kh¸i niÖm 1. 1. 1. T¸c dông. 1. 1. 1. Ph¬ng ph¸p. 1. 1. T¹o lËp v¨n b¶n Tæng sè c©u. 3. Tæng sè ®iÓm. 1,5. 1. 1. 7. 3. 1. 7. 1,5. 7. 10. Bµi v¨n viÕt sè 5. Thêi gian:90phót Hä vµ tªn:………………………. Líp…………. §iÓm. Lêi nhËn cña gi¸o viªn. §Ò bµi: I. Tr¾c nghiÖm: (3®) Hãy khoanh tròn vào chữ cái đầu đáp án em cho là đúng nhất ở mỗi câu hỏi sau: (Từ câu 1 đến câu 3 hãy chọn đáp án thích hợp để điền vào chỗ chấm) 1. Văn bản thuyết minh là văn bản …….. trong mọi lĩnh vực đời sống. A. CÇn thiÕt. B. Th«ng dông. C. Kh«ng cÇn thiÕt. 2.Tri thøc trong v¨n b¶n nµy cã tÝnh ……… ,x¸c thùc vµ h÷u Ých. A. Khoa häc; B. ChÝnh x¸c ; C. Ch©n thùc; D. Kh¸ch quan. 3.Bài văn thuyết minh nhằm cung cấp …….về đặc điểm, tính chất, nguyên nhân của đối tợng. A.Tri thøc. B. HiÓu biÕt. C. Néi dung. D. TÊt c¶ c¸c ý trªn. 4. Những đề bài sau đề bài nào là đề văn thuyết minh? A. C¶m nghÜ vÒ bµi th¬ “ Khi con tu hó” cña Tè H÷u.; B. Bµi th¬ “ Khi con tu hó” cña Tè H÷u thÓ hiÖn t×nh yªu cuéc sèng vµ niÒm khát khao tự do cháy bỏng của ngời chiến sĩ cách mạng trong cảnh tù đày. C.Giíi thiÖu vÒ bµi th¬ “ Khi con tu hó” cña Tè H÷u. D.Ph©n tÝch bµi th¬ “ Khi con tu hó” cña Tè H÷u..

(181) 5. Khi thuyÕt minh ngêi ta thêng dïng nh÷ng ph¬ng ph¸p nµo trong c¸c ph¬ng ph¸p sau? . A. B×nh gi¶ng, thuyÕt tr×nh, B×nh luËn ; B. Nêu định nghĩa, giải thích, trình bày, nêu ví dụ, dùng số liệu phân tích phân lo¹i. 6. Khi làm bài văn thuyết minh thờng tiến hành những bớc sau: Tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn ý, viết bài, đọc lại và sửa lỗi (nếu có) đúng hay sai? A. §óng; B. Sai. II. Tù luËn: ( 6 ®) . ViÕt mét bµi v¨n thuyÕt minh c¸ch lµm mét mãn ¨n trong dÞp TÕt Nguyªn §¸n.. I. Tr¾c nghiÖm: C©u 1 §¸p ¸n B. §¸P ¸N Vµ THANG ®IÓM. 2 D. 3 B. 4 C. 5 B. 6 A. II. Tù luËn: HS cã thÓ thuyÕt minh c¸ch lµm b¸nh chng. A. H×nh thøc: - ThuyÕt minh chÝnh x¸c, râ rµng tõng phÇn.(0,5) - Lêi v¨n chÝnh x¸c, sóc tÝch, dÔ hiÓu. .(0,5) - Trình bày sạch, đẹp, không sai chính tả .(0,5) B. Néi dung: 1- Më bµi: Giíi thiÖu qua vÒ ý nghÜa mãn ¨n (0,5 ®) 2- Thân bài: Thuyết minh đầy đủ các ý sau: a. Nguyªn liÖu: (§ñ lµm 10 b¸nh chng) (1®) - NÕp: 3 kg. - §Ëu: 0,5 kg. - ThÞt ba chØ: 0,5 kg. - L¸ dong: 40 l¸. - Gia vÞ: tiªu, hµnh cñ muèi... - KÐo, khu«n, sîi l¹t... b. ChuÈn bÞ: (1 ®) - Röa s¹ch l¸. - ThÞt: röa, th¸i, íp gia vÞ. - Đậu: đãi sạch, hấp chín. - Gạo đãi sạch, ngâm. c. C¸ch lµm: (1,5®) - Gãi. - NÊu. - Ðp. d. Yªu cÇu thµnh phÈm: (1®) - Hình thức: bánh vuông, đẹp, màu lá xanh. - Chất lợng: bánh dẻo, thơm đặc trng, có màu xanh. 3- Kết bài: Khẳng định giá trị của các món ăn truyền thống. (0,5 đ) V. TIếN HàNH HOạT độNG (1’) 1. ổn định tổ chức: 2.KiÓm tra bµi cò : kh«ng 3. Bµi míi: (1’) * Giíi thiÖu bµi: Từ đầu học kì đến nay các em đã học một số bài tiếng Việt. Để củng cố kiến thức các bài đó, giờ học hôm nay cô sẽ cho các em làm bài kiểm tra. (85’) *TriÓn khai bài: (1’)GV phát đề. HS lµm bµi. (2’) 4. Cñng cè : GV thu bµi vµ nhËn xÐt giê kiÓm tra..

(182) (1’)5. DÆn dß: - Xem l¹i kiÕn thøc v¨n thuyÕt minh. - Chuẩn bị, đọc t liệu về các danh lam thắng cảnh ở địa phơng. - ChuÈn bÞ bµi: C©u trÇn thuËt. Ngày so¹n: 11/2/2012 Ngày d¹y: 14/2/2011. Bµi 22 TiÕt 89:. CÂU TRẦN THUẬT I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nắm vững đặc điểm hình thức và chức năng của câu trần thuật. - Biết sử dụng câu trần thuật phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Đặc điểm hình thức của câu trần thuật. - Chức năng của câu trần thuật. 2. Kỹ năng: - Nhận biết câu trần thuật trong các văn bản. - Sử dụng câu trần thuật phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề, ph©n tÝch mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - §äc, nghiªn cøu tài liÖu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Hãy nêu đặc điểm hình thức và chức năng của câucảm thán? Cho ví dụ? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Khi ta cần thông báo, miêu tả ... một vấn đề, một hiện tợng nào đó ta thờng sử dụng c©u trÇn thuËt. VËy c©u trÇn thuËt lµ lo¹i c©u nh thÕ nµo? Chóng ta sÏ t×m hiÓu trong bµi häc h«m nay. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gv và hs -. Gọi HS đọc.. ? Hãy xác định câu nghi vấn, câu cÇu khiÕn, c©u c¶m th¸n cã trong vÝ dô trªn? ? Vậy, các câu còn lại dùng để làm g×?. GV: Các câu này đợc gọi là câu. KiÕn thøc. I. §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng: (20’) 1.VÝ dô: 2.NhËn xÐt: * C©u nghi vÊn: kh«ng cã * C©u c¶m th¸n: ¤i Tµo Khª! * C©u cÇu khiÕn: Kh«ng cã. a. - C©u1,2: tr×nh bµy suy nghÜ cña ngêi viÕt. - Câu 3: nhắc nhở trách nhiệm đối với mọi ngêi. b. - C©u 1: kÓ, t¶. - C©u 2: th«ng b¸o. c. - Câu 2: nhận định, đánh giá..

(183) trÇn thuËt. - C©u 3: biÓu c¶m. ? Theo em, trong các kiểu câu đã - Câu trần thuật. Vì: học, kiểu câu nào đợc sử dụng + Thoả mãn mọi nhu cầu trao đổi thông tin nhiÒu nhÊt? V× sao? trong giao tiÕp. + Cã thÓ thùc hiÖn chøc n¨ng cña hÇu hÕt c¸c kiÓu c©u kh¸c. ? Qua ph©n tÝch c¸c vÝ dô em h·y cho biết đặc điểm hình thức và => Ghi nhớ: HS trình bày chøc n¨ng cña c©u trÇn thuËt? II. LuyÖn tËp: (15’) ? Xác định kiểu câu và chức năng Bài tập 1: cña mçi c©u? VÝ dô a: C©u KiÓu c©u Chøc n¨ng 1 TrÇn thuËt KÓ 2 TrÇn thuËt Béc lé c¶m xóc 3 TrÇn thuËt Béc lé c¶m xóc VÝ dô b: C©u KiÓu c©u Chøc n¨ng 1 TrÇn thuËt KÓ 2 C¶m th¸n Béc lé c¶m xóc 3, 4 TrÇn thuËt Béc lé c¶m xóc Bµi tËp 2: ? NhËn xÐt vÒ kiÓu c©u vµ ý nghÜa - C©u 1: C©u nghi vÊn. cña 2 c©u: - C©u 2: C©u trÇn thuËt. 1, §èi thö l¬ng tiªu n¹i nhîc hµ? * ý nghĩa: đều bộc lộ cảm xúc của nhân vật 2, Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ. trữ tình trớc đêm trăng đẹp. Bµi tËp 3: * C©u a: C©u cÇu khiÕn, mang tÝnh chÊt ra ? So s¸nh kiÓu c©u vµ s¾c th¸i ý lÖnh. nghĩa của các câu đó? * Câu b: Câu nghi vấn, mang tính chất đề nghÞ nhÑ nhµng. * Câu c: Câu trần thuật, đề nghị nhẹ nhàng. Bµi tËp 4, : - HS tr×nh bµy Bµi tËp 5: MÉu: GV cho HS lµm theo nhãm. - C¶m ¬n: Em xin c¶m ¬n c«. GV đặt 2 câu mẫu - Chóc mõng: Chóc mõng sinh nhËt anh. GV chia líp thµnh 3 nhãm lµm 3 c©u theo yªu cÇu cßn l¹i. (4’) 4. Cñng cè : Em hãy cho biết đặc điểm hình thức và chức năng của câu trần thuật? (1’)5. DÆn dß: - N¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ c©u trÇn thuËt. - Lµm hoµn chØnh bµi tËp 4, 5 vµo vë. - So¹n bµi míi. Ngày so¹n: 12/2/2012 Ngày d¹y: 14/2/2011. Bµi 22 TiÕt 90:. CHIẾU DỜI ĐÔ (Lý Công Uẩn) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu biết bước đầu về thể chiếu..

(184) - Thấy được khát vọng xây dựng quốc gia cường thịnh, phát triển của Lý Công Uẩn cũng như của dân tộc ta ở một thời kì lịch sử. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Chiếu: thể văn chính luận trung đại, có chức năng ban bố mệnh lệnh của nhà vua. - Sự phát triển của quốc gia Đại Việt đang trên đà lớn mạnh. - Ý nghĩa trọng đại của sự kiện dời đô từ Hoa Lư ra thành Thăng Long và sức thuyết phục mạnh mẽ của lời tuyên bố quyết định dời đô. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu một văn bản viết theo thể chiếu. - Nhận ra, thấy được đặc điểm của kiểu nghị luận trung đại ở một văn bản cụ thể. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? §äc thuéc lßng vµ diÔn c¶m phÇn nguyªn t¸c, dÞch th¬ cña bµi th¬ “Ng¾m trăng”. Em hiểu gì về tình cảm của Bác đối với thiên nhiên qua bài thơ này? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Các em học lịch sử và đã biết về vua Lí Thái Tổ, đây là một vị vua tài cao đức rộng. Hôm nay, ta sẽ tìm hiểu rõ hơn về vị vua này qua văn bản “Chiếu dời đô”- một văn bản do ông ban bố mệnh lệnh xuống cho thần dân để để nhân dân hiểu và thực hiÖn. * Các hoạt động: (35’). Hoạt động của GV và Hs. GV híng dÉn: §äc m¹ch l¹c, râ rµng, chó ý c¸c c©u hái, c©u c¶m. - GV đọc mẫu, gọi HS đọc. GV gọi HS đọc phần chú thích . ? Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ LÝ C«ng UÈn?. ? Em hiÓu “chiÕu” lµ g×?. ? Hãy xác định bố cục của văn bản?. KiÕn thøc. I. §äc-HiÓu chó thÝch: (10’) 1. §äc: - 2 HS đọc, GV nhận xét. 2. Chó thÝch: a.T¸c gi¶: - Lµ vua LÝ Th¸i Tæ(974-1028) ngêi s¸ng lập ra vơng triều Lí. Năm 1010, dời đô từ Hoa L (Ninh Bình) ra Đại La (Hà Nội), đổi tªn níc §¹i Cå ViÖt thµnh §¹i ViÖt. b. T¸c phÈm: - Lµ v¨n b¶n do vua chóa ban bè mÖnh lệnh xuống thần dân để công bố những chủ trơng, đờng lối, nhiệm vụ mà nhà vua yêu cÇu thÇn d©n thùc hiÖn. 3.Bè côc: 3 phÇn. + PhÇn 1: Từ đầu ... đến “ không dời đổi”: phân tích.

(185) những tiền đề cơ sở lịch sử và thực tiễn của việc dời đô. + PhÇn 2: Tiếp ... đến “ muôn đời”: lí do chọn Đại La làm kinh đô. + PhÇn 3: Cßn l¹i: kÕt luËn. II. §oc-T×m hiÓu chi tiÕt: (20’) GV gọi HS đọc phần 1. 1.Những tiền đề cơ sở lịch sử và thực tiễn ? Mở đầu văn bản, tác giả nêu lên vấn của việc dời đô. - Dẫn chứng các lần dời đô có thật trong đề gì? ? Việc nêu nh vậy nhằm mục đích gì? lịch sử cổ đại Trung Hoa. - Phù hợp với tâm lí thời trung đại, hay noi theo ngêi xa. - Ngời Việt Nam thời trung đại chịu ảnh hởng của văn hoá Trung Hoa. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch nãi cña => Cã søc thuyÕt phôc ngêi nghe. - Dïng c¸c kiÓu c©u víi c¸c ý nghÜa kh¸c t¸c gi¶? nhau. C©u 1: dÉn chøng. C©u 2: hái. Câu 3: khẳng định sự đúng đắn. GV: Lí Thái Tổ dẫn số liệu cụ thể về Câu 4: nói về kết quả của việc dời đô. các lần dời đô đã đem lại những kết quả cụ thể thì việc Lí Thái Tổ dời đô còng lµ hîp víi quy luËt. ? Từ chuyện xa tác giả liên hệ đến việc không chịu dời đô của hai triều - Theo tác giả việc không dời đô sẻ phạm đại Đinh, Lê nh thế nào? Kết quả ra những sai lầm: không theo mệnh trời, sao? kh«ng theo g¬ng tiÒn nh©n. - Kết quả: Triều đại ngắn ngủi, nhân dân ? Theo em nhận xét đó đúng hay sai? hao tốn, đất nớc không mở mang đợc. - HS thảo luận sau đó GV phân tích =>Hai triều đại đó cha đủ thế và lực để để HS rõ hơn: dời đô chứ không phải làm trái mệnh trời. ? C©u v¨n kÕt ®o¹n nãi lªn ®iÒu g×? Cã - C©u v¨n thÓ hiÖn t×nh c¶m, t©m tr¹ng cña t¸c dông g× trong bµi v¨n nghÞ luËn ? nhà vua trớc hiện tình đất nớc. GV: Trong văn nghị luận lý lẽ và dẫn -> Quyết tâm dời đô là vì dân, vì nớc. chứng, lập luận đóng vai trò chủ yếu -> Tăng sức thuyết phục cho lập luận. nhng t×nh c¶m cña ngêi viÕt ch©n thµnh, s©u s¾c còng sÏ lµm t¨ng søc thuyÕt phôc cho lËp luËn. - Học sinh đọc đoạn 2. 2.Những lý do để lựa chọn Đại La làm ? Néi dung chÝnh cña ®o¹n nµy. kinh đô mới của Đại Việt. ? Để khẳng định ý kiến của mình, Lý - Dựa vào thiên thời, địa lợi, nhân hoà. Công Uẩn đã dựa vào những luận + Vị trí địa lý: Trung tâm trời đất. + Thế đất quí hiếm, sang trọng, đẹp đẽ có chøng nµo ? ? H·y chØ ra nh÷ng ®iÒu Êy trong v¨n nhiÒu kh¶ n¨ng ph¸t triÓn rång cuén, hæ ngåi. b¶n ? + ChÝnh trÞ, v¨n ho¸ lµ ®Çu mèi giao lu, lµ n¬i tô héi 4 ph¬ng. -> Thành Đại La có đủ điều kiện để trở thành thành kinh đô. ? Qua sự phân tích này em thấy đợc -> Lý Công Uẩn có cặp mắt tinh đời, toàn diện, sâu sắc xứng đáng là một vi vua ®iÒu g× vÒ Lý C«ng UÈn? ? Hãy nhận xét cách đặt câu nghệ sáng. thuật mà tác giả sử dụng trong đoạn - Viết theo lối văn biền ngẫu, các vế đối nhau c©n xøng, nhÞp nhµng. nµy?.

(186) ? Hãy đọc phần 3? ? T¹i sao kÕt thóc bµi chiÕu nhµ vua kh«ng ra lÖnh mµ hái quÇn thÇn ? ? Cách kết thúc này nhằm mục đích g×?. 3.KÕt luËn: - Để tạo sự đồng cảm giữa mệnh lệnh vua ban víi thÇn d©n, thuyÕt phôc ngêi nghe b»ng lý lÏ vµ t×nh c¶m ch©n thµnh; nguyÖn vọng dời đô của Lý Thái Tổ cũng là nguyÖn väng cña nh©n d©n. ? Nh vậy thiên đô chiếu có ý nghĩa nh III.Tổng kết; (5’) * Phản ánh ý chí độc lập, tự cờng và sự thÕ nµo vÒ lÞch sö x· héi? ph¸t triÓn lín m¹nh cña níc §¹i ViÖt ë thÕ kû 16. - Chứng tỏ triều đình nhà Lý đã đủ thế và lùc thùc hiÖn mäi nguyÖn väng cña nh©n d©n. ? Ph©n tÝch tr×nh tù trong hÖ thèng lËp - ChÆt chÏ cã lý, cã t×nh, kÕt hîp xa vµ nay hîp lý, cã ph©n tÝch cã dÉn chøng. luËn cña t¸c gi¶? + Ph©n tÝch nguyªn nh©n, kÕt qu¶, ý nghÜa dẫn chứng xa làm tiền đề xa. + Nªu, ph©n tÝch dÉn chøng trong níc lµm tiền đề trực tiếp. + Nªu, ph©n tÝch cô thÓ lÝ do chän §¹i La làm kinh đô. + Quyết định dời đô trong sự trao đổi với quÇn thÇn. => Xứng đáng là lời thiên tử, đấng minh ? Qua t×m hiÓu em cã nhËn xÐt g× vÒ qu©n cã tÇm nh×n xa, tr«ng. => Ghi nhớ: SGK, HS đọc. néi dung vµ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n? (4’) 4. Cñng cè : Em hãy cho biết nội dung và nghệ thuật chủ yếu của “Thiên đô chiếu”? (1’)5. DÆn dß: - Häc ghi nhí, n¾m gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi. - Tìm đọc t liệu lịch sử về thời Lí. - Chuẩn bị bài: Câu phủ định. Ngày so¹n: 01/2/2013. Ngày d¹y: 02/2/2013. Bµi 22 TiÕt 91: CÂU PHỦ ĐỊNH I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nắm vững đặc điểm hình thức và chức năng của câu phủ định. - Biết sử dụng câu cảm thán phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Đặc điểm hình thức của câu phủ định. - Chức năng của câu trần thuật. 2. Kỹ năng: - Nhận biết câu cảm thán trong các văn bản. - Sử dụng câu cảm thán phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp..

(187) III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Đọc thuộc lòng phần 1 bài “ Chiếu dời đô” của Lý Công Uẩn. Nêu nội dung và nghệ thuật chủ yếu của văn bản đó. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Khi nói và viết, nếu ta muốn phủ nhận, phản bác một vấn đề nào đó ta thờng sử dụng câu phủ định. Vậy câu phủ định là kiểu câu có đặc điểm hình thức và chức năng nh thế nào? Trong bài học hôm nay, ta sẽ tìm hiểu về vấn đề đó. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gv và hs. KiÕn thøc. VÝ dô 1: I. §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng a. Nam ®i HuÕ. của câu phủ định: (20’) b. Nam kh«ng ®i HuÕ. 1. VÝ dô: c. Nam cha ®i HuÕ. 2. NhËn xÐt: d. Nam ch¼ng ®i HuÕ. ? Về mặt hình thức, các câu b, c, d có gì - Có chứa các từ mang nghĩa phủ định: kh¸c c©u a? kh«ng, cha, ch¼ng. ? Xét về chức năng, các câu b, c, d có gì - Có chức năng phủ định. + Phủ định việc Nam đi Huế -> phủ kh¸c so víi c©u a? định một sự việc. + Câu a: khẳng định việc Nam đi Huế. Ví dụ 2: GV gọi HS đọc. ?Trong đoạn trích này, những câu nào có - Không phải, nó chần chẫn nh cái đòn từ ngữ phủ định? c©n. - §©u cã, nã bÌ bÌ nh c¸i qu¹t thãc. ? Những từ ngữ phủ định đó dùng để làm - Không phải: bác bỏ nhận định của «ng thÇy bãi sê vßi. g×? - Đâu có: trực tiếp bác bỏ nhận định GV: Những câu đợc tìm hiểu ở 2 ví dụ của ông sờ ngà, gián tiếp bác bỏ nhận trên là câu phủ định. định của ông thầy bói sờ vòi -> bác bỏ ? Vậy, thế nào là câu phủ định? nhận định. - Là câu chứa các từ ngữ phủ định, nh»m: + Th«ng b¸o, x¸c nhËn kh«ng cã sù ? Hãy đọc kĩ phần ghi nhớ? vật, sự việc, tính chất, quan hệ nào đó. + Phản bác một ý kiến, một nhận định. => Ghi nhớ: HS đọc. ? Đây có phải là câu phủ định không? Vì Ví dụ: sao? Tôi không thể không đến trờng. - Đây không phải là câu phủ định mà là ? Từ đó, ta rút ra điều gì cần lu ý khi tìm câu khẳng định mặc dầu có chứa từ phủ hiểu câu phủ định ? định “không”. - Những câu chứa 2 từ phủ định sẽ mang ý khẳng định. ? Tìm câu phủ định bác bỏ? Giải thích? II. LuyÖn tËp: (15’) Bµi tËp 1: b. Cô cø tëng thÕ Êy chø nã ch¶ hiÓu g×.

(188) GV cho HS lµm theo nhãm. GV gọi HS đọc yêu cầu.. ®©u. c. Không, chúng con không đói nữa ®©u. * Hình thức: Sử dụng từ phủ định: chả, kh«ng. * Chøc n¨ng:` b. Ông giáo dùng để phản bác suy nghĩ cña l·o H¹c. c. C¸i Tý muèn b¸c bá ®iÒu mµ nã cho là mẹ nó đang nghĩ: mấy đứa con đang đói quá. Bµi tËp 2: - C¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶. + Viết câu có ý nghĩa tơng đơng. Bµi tËp 3: - Dùng “không” phủ định tuyệt đối. - Dùng “cha” phủ định tơng đối. => Dïng “kh«ng” phï hîp h¬n.. (4’) 4. Cñng cè : Em hãy cho biết đặc điểm về hình thức chức năng của câu phủ định? (1’)5. DÆn dß: - N¾m néi dung bµi häc. - Lµm bµi tËp 4, 5, 6. - Tìm hiểu một vài danh lam thắng cảnh địa phơng qua sách báo. -Viết đoạn văn có sử dụng một số kiểu câu trong đó bắt buộc có câu phủ định -----------------------------------------------------------------Ngày so¹n: 2/2/2013 Ngày d¹y: 4/2/2013. Bµi 22 TiÕt 92: CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG (Phần Tập làm văn) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Bước đầu vận dụng kiến thức về làm văn thuyết minh để giới thiệu một di tích (thắng cảnh) của quê hương. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Những hiểu biết về danh lam thắng cảnh của quê hương. - Các bước chuẩn bị và trình bày văn bản thuyết minh về di tích lịch sử (danh lam thắng cảnh) ở địa phương. 2. Kỹ năng: - Quan sát, tìm hiểu, nghiên cứu….về đối tượng thuyết minh cụ thể là danh lam thắng cảnh của quê hương. - Kết hợp các phương pháp, các yếu tố miêu tả, biểu cảm, tự sự, nghị luận để tạo lập một văn bản thuyết minh có độ dài 300 chữ. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:.

(189) Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ tranh vÒ chïa H¬ng TÝch, V¨n miÕu Quèc Tö Gi¸m, quan sát đền ở địa phơng. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em hãy cho biết đặc điểm về hình thức chức năng của câu phủ định? (36’) 3. Bài mới: * Giới thiệu bài: (1’) Các em đã đợc học kĩ bài văn thuyết minh về danh lam th¾ng c¶nh vµ chuÈn bÞ t liÖu råi. H«m nay c« sÏ gióp c¸c em tËp viÕt bµi v¨n nµy. * Các hoạt động: (36’) Hoạt động 1: (10’) Hớng dẫn HS chuẩn bị. GV chia lớp thành 4 nhóm, mỗi nhóm giao một đề tài phù hợp. + Nhóm 1: Giới thiệu đền Cai Công ở Thợng Thanh- Thanh Cao- Thanh Oai. + Nhãm 2: Giíi thiÖu chïa H¬ng TÝch. + Nhãm 3: Giíi thiÖuV¨n miÕu Quèc Tö Gi¸m. GV hớng dẫn HS soạn đề cơng. * Më bµi: Giíi thiÖu kh¸i qu¸t danh lam th¾ng c¶nh, di tÝch. * Th©n bµi: - Vị trí địa lí, lịch sử. - Theo tr×nh tù thêi gian: qu¸ tr×nh x©y dùng, trïng tu, t«n t¹o, ph¸t triÓn. - Theo tr×nh tù tõ ngoµi vµo trong, lÔ héi, phong tôc. - Kết hợp kể, tả, biểu cảm, bình luận nhng không bịa đặt, cần có số liệu chính xác. * KÕt bµi: Vai trò của di tích, danh lam đời với đời sống nhân dân địa phơng. Hoạt động 2: (15’) Hớng dẫn HS thể hiện văn bản thuyết minh. + Tõng nhãm lªn giíi thiÖu bµi thuyÕt minh cña nhãm m×nh nh mét híng dÉn viªn du lÞch. + GV nhËn xÐt, bæ sung vÒ néi dung vµ c¸ch tr×nh bµy cña tõng nhãm. Hoạt động 3: (10’) Tổng kết và luyện tập: + HS tù nhËn xÐt vÒ ý nghÜa cña viÖc thuyÕt minh nh÷ng danh lam th¾ng c¶nh, di tÝh lịch sử của địa phơng. + TiÕp tôc bæ sung nh÷ng tµi liÖu míi, c¸ch tr×nh bµy míi cho bµi thuyÕt minh cña m×nh. + §äc thªm mét sè bµi viÕt sau: - Th¾ng c¶nh Chïa H¬ng, V¨n miÕu Quèc Tö Gi¸m Hµ Néi. (4’) 4. Cñng cè : Em h·y cho biÕt bè côc bµi v¨n thuyÕt minh vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh? (1’)5. DÆn dß: - Lµm hoµn chØnh bµi viÕt vµo vë. - So¹n “HÞch tíng sÜ”. Chó ý: T×m hiÓu bè côc cña v¨n b¶n.. Ngày so¹n: 4/2/2013 Ngày d¹y: 6/2/2013. Bµi 23 TiÕt 93:.

(190) HỊCH TƯỚNG SĨ (Trần Quốc Tuấn) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Bổ sung thêm kiến thức về văn nghị luận trung đại. - Thấy được chức năng, yêu cầu nội dung, hình thức của văn bản Hịch tướng sĩ. - Cảm nhận được lòng yêu nước tha thiết, tầm nhìn chiến lược của vị chỉ huy quân sự đại tài Trần Quốc Tuấn. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sơ giản về thể hịch. - Hoàn cảnh lịch sử liên quan đến sự ra đời của bài Hịch tướng sĩ. - Tinh thần yêu nước, ý chí quyết thắng kẻ thù xâm lược của quân dân thời Trần. - Đặc điểm văn chính luận Hịch tướng sĩ. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu một văn bản viết theo thể hịch. - Nhận biết được không khí thời đại sục sôi thời Trần ở thời điểm dân tộc ta chuẩn bị cuộc kháng chiến chống Mông – Nguyên xâm lược lần thứ hai. - Phân tích được nghệ thuật lập luận, cách dùng các điển tích, điển cổ trong văn bản nghị luận trung đại. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt bè côc bµi v¨n thuyÕt minh vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) TrÇn Quèc TuÊn lµ mét trong nh÷ng danh tíng kiÖt xuÊt cña nh©n d©n ta vµ cña thế giới thời trung đại. Ông là ngời có công lớn trong 2 cuộc kháng chiến chống qu©n M«ng - Nguyªn; lµ nhµ lÝ luËn qu©n sù víi c¸c t¸c phÈm næi tiÕng V¹n kiÕp t«ng bÝ truyÒn th, Binh th yÕu lîc. H«m nay, chóng ta t×m hiÓu vÒ «ng qua v¨n b¶n HÞch tíng sÜ. * Các hoạt động: (1’) Hoạt động của gv và hs. KiÕn thøc. I.§äc- chó thÝch- bè côc: (20’) YªucÇu:Giäng®iÖu hïng 1. §äc: hồn,thathiết song cần thay đổi linh 2. Chú thích: ho¹t cho phï hîp víi tõng ®o¹n. a.T¸c gi¶: GV đọc mẫu, gọi HS đọc Ngoµi kiÕn thøc trong SGK, GV nhÊn m¹nh thªm mét sè ®iÓm: ? Trình bày những hiểu biết của em - Là ngời có phẩm chất cao đẹp..

(191) vÒ t¸c gi¶ TrÇn Quèc TuÊn?. ? Tác phẩm ra đời trong hoàn cảnh nµo?. ? Văn bản đợc viết theo thể loại nµo? ? Em thÊy thÓ chiÕu vµ thÓ hÞch cã ®iÓm nµo gièng nhau vµ kh¸c nhau?. ? Bµi hÞch cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? ? Néi dung cña mçi phÇn?. ? NhËn xÐt kÕt cÊu cña bµi hÞch? GV gọi HS đọc đoạn 1. ? §o¹n v¨n cã néi dung g×? ? ViÖc t¸c gi¶ nªu ra nhiÒu dÉn chứng nhằm mục đích gì? ? T¹i sao t¸c gi¶ chØ lÊy dÉn chøng ë Trung Quèc?. - Lµ ngêi cã tµi n¨ng v¨n vâ song toµn. - Lµ ngêi cã c«ng lao lín trong c¸c cuéc kh¸ng chiÕn chèng M«ng Nguyªn. b. T¸c phÈm: - Th¸ng 9 - 1284 trong cuéc duyÖt binh lín ë đông Thăng Long, Hng Đạo Vơng Trần Quốc Tuấn công bố bài “Hịch tớng sĩ” để kích động tinh thần yêu nớc, trọng nghĩa, quyÕt chiÕn, quyÕt th¾ng cña tíng sÜ díi quyÒn; kªu gäi hä ra søc häc tËp binh th, rÌn luyÖn qu©n sÜ, s½n sµng cho cuéc kh¸ng chiÕn ch«ng qu©n x©m lîc M«ng - Nguyªn. 3.Tõ khã: SGK. 4. ThÓ lo¹i: HÞch NghÞ luËn cæ ( v¨n biÒn ngÉu) * Gièng nhau: cïng lµ thÓ lo¹i v¨n nghÞ luËn, cã kÕt cÊu chÆt chÎ, lËp luËn s¾c bÐn, cã thÓ đợc viết bằng văn xuôi, văn vần hoặc văn biÒn ngÉu. * Khác về mục đích và chức năng: + Chiếu dùng để ban bố mệnh lệnh. + Hịch dùng để cổ vũ, thuyết phục, kêu gọi, khÝch lÖ tinh thÇn, t×nh c¶m. 5. Bè côc: * 4 phÇn: + PhÇn 1: PhÇn ch÷ nhá: nªu g¬ng c¸c tinh thÇn nghÜa sÜ. + PhÇn 2: Tõ “ Huèng chi”... “còng vui lßng”: sù ngang ngîc vµ téi ¸c cña kÎ thï, lßng c¨m thï giÆc cña TrÇn Quèc TuÊn. + PhÇn 3: Tiếp... “không muốn vui vẻ phỏng có đợc kh«ng”: Nªu mèi Ên t×nh gi÷a chñ vµ tíng; ph©n tÝch, phª ph¸n nh÷ng biÓu hiÖn sai tr¸i của tớng sĩ và khẳng định những hành động đúng nên làm để tớng lĩnh thấy rõ điều hay, lÏ ph¶i. + PhÇn 4: Cßn l¹i: nªu nhiÖm vô cô thÓ, cÊp b¸ch, khích lệ tinh thần chiến đấu => Bè côc chÆt chÏ, m¹ch l¹c, s¸ng t¹o. II. §äc- T×m hiÓu chi tiÕt: (10’) 1. Nªu g¬ng c¸c trung thÇn nghÜa sÜ: - Nêu gơng các trung thần nghĩa sĩ đã hi sinh v× d©n, v× níc, v× chñ. - KhÝch lÖ ý chÝ lËp c«ng danh x· th©n v× níc, v× chñ cña tíng sÜ. - Thãi quen truyÒn thèng cña c¸c nhµ nho, nhµ v¨n ViÖt Nam lµ chÞu ¶nh hëng s©u s¾c cña v¨n ho¸ Trung Quèc. H¬n n÷a t¸c gi¶ cũng cho các tớng sĩ thấy đợc sức mạnh của kÎ thï. => Sau khi nêu gơng sử sách để khích lệ ý chÝ lËp c«ng danh, hi sinh v× d©n v× níc; t¸c gi¶ quay vÒ víi thùc tÕ tríc m¾t, lét t¶ téi ¸c.

(192) vµ sù ngang ngîc cña kÎ thï nh»m khÝch lÖ tinh thÇn yªu níc, ý thøc tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô cña mçi tíng sÜ. III. LuyÖn tËp: (5’) Bài tập trắc nghiệm: ý nào sau đay nói đúng nhất chức năng của thể hịch? A. Dùng để ban bố mệnh lệnh của nhà vua. B. Dùng để công bố kết quả một sự nghiệp. C. Dùng để trình bày với nhà vua, sự việc, ý kiến hoặc đề nghị. D. Dùng để cổ động, thuyết phục hoặc kêu gọi đấu tranh chống thù trong giặc ngoµi. (4’) 4. Cñng cè : Em h·y cho biÕt bè côc, néi dung bµi hÞch? (1’)5. DÆn dß: - §äc, t×m hiÓu kÜ néi dung cña bµi hÞch. - Nắm mục đích, chức năng của thể hịch. - Nắm đợc kết cấu, bố cục của bài hịch. Ngày so¹n: 4/2/2013 Ngày d¹y: 6/2/2013. Bµi 23 TiÕt 94: HỊCH TƯỚNG SĨ (Trần Quốc Tuấn) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Bổ sung thêm kiến thức về văn nghị luận trung đại. - Thấy được chức năng, yêu cầu nội dung, hình thức của văn bản Hịch tướng sĩ. - Cảm nhận được lòng yêu nước tha thiết, tầm nhìn chiến lược của vị chỉ huy quân sự đại tài Trần Quốc Tuấn. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sơ giản về thể hịch. - Hoàn cảnh lịch sử liên quan đến sự ra đời của bài Hịch tướng sĩ. - Tinh thần yêu nước, ý chí quyết thắng kẻ thù xâm lược của quân dân thời Trần. - Đặc điểm văn chính luận Hịch tướng sĩ. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu một văn bản viết theo thể hịch. - Nhận biết được không khí thời đại sục sôi thời Trần ở thời điểm dân tộc ta chuẩn bị cuộc kháng chiến chống Mông – Nguyên xâm lược lần thứ hai. - Phân tích được nghệ thuật lập luận, cách dùng các điển tích, điển cổ trong văn bản nghị luận trung đại. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n..

(193) - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt bè côc, néi dung bµi hÞch? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ở giờ trớc các em đã tìm hiểu chung về văn bản “Hịch t ớng sĩ”. Giờ học hôm nay c« sÏ híng dÉn c¸c em tiÕp tôc t×m hiÓu. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gv-hs KiÕn thøc II. §äc- T×m hiÓu chi tiÕt: (25’) 1. Nªu g¬ng c¸c trung thÇn nghÜa sÜ: GV gọi HS đọc đoạn 2: 2. Sù ngang ngîc cña kÎ thï vµ lßng yªu níc cña TrÇn Quèc TuÊn: ? Tội ác của kẻ thù đợc tác giả lột tả * Tội ác của kẻ thù: - §i l¹i nghªnh ngang nh thÕ nµo? - Uốn lỡi cú diều, sĩ mắng triều đình - Th©n dª chã, b¾t n¹t tÓ phô - §ßi ngäc lôa, thu b¹c vµng, vÐt cña ? Có gì đặc sắc trong lời văn khắc hoạ kho, hung hãn nh hổ đói. - Ng«n tõ gîi c¶m (nghªnh ngang, uèn lkÎ thï? ìi, ®em th©n dª chã...) - So s¸nh kÎ thï víi có diÒu, dª chã. ? C¸ch t¹o lêi v¨n nh thÕ cã t¸c dông - Giäng v¨n mÜa mai, ch©m biÕm - Khắc hoạ sinh động hình ảnh ghê tởm g×? cña kÎ thï. ? Từ đó, ta thấy bản chất của kẻ thù - Gợi cảm xúc căm phẫn cho ngời đọc. => Bạo ngợc, tham lam, vô đạo. hiÖn lªn nh thÕ nµo? * Lßng yªu níc cña TrÇn Quèc TuÊn: ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ cÊu t¹o cña - C¶ ®o¹n lµ mét c©u v¨n. - C©u v¨n cã hai ý liªn kÕt nhau: næi ®au ®o¹n v¨n nµy trªn c¸c ph¬ng diÖn: xãt vµ næi c¨m hên. - C©u? - NhiÒu dÊu phÈy. - Liªn kÕt ý trong c©u? - Nhiều động từ chỉ trạng thái tâm lí và - C¸ch dïng dÊu c©u? hành động mãnh liệt (quên ăn, vỗ gối, xã - C¸ch dïng tõ? thÞt, lét da, nuèt gan, uèng m¸u...) - Thèng thiÕt, t×nh c¶m. - Giäng ®iÖu? ? CÊu t¹o nh vËy cã t¸c dông g× trong - Cùc t¶ niÒm uÊt hËn trµo d©ng trong lßng. viÖc diÔn t¶ t©m tr¹ng con ngêi? - Khơi gợi sự đồng cảm ở ngời đọc. ? Theo em, v× sao c¶m xóc c¨m giËn của tác giả có sức lây lan đến ngời đọc, - Vì tình cảm ấy chân thành, mãnh liệt. - Nói hộ đợc tình cảm chung của mọi ngngời nghe? ? Vị chủ tớng nói lên nỗi lòng của ời thời đó. mình sẽ có tác động ra sao đối với tớng - Khơi dậy tinh thần yêu nớc và lòng căm thù gịăc để từ đó có ý chí quyết chiến sÜ? quyết thắng đối với kẻ thù. GV gọi HS đọc từ “Các ngơi...muốn 3. Mối ân tình chủ tớng, những biểu hiện sai trái và khẳng định việc làm vui vẻ phỏng có đợc không” ? Mối quan hệ giữa Trần Quốc Tuấn là đúng của tớng sĩ: mối quan hệ trên dới theo đạo thần chủ * 2 mối quan hệ: hay quan hệ bình đẳng của những ngời + Quan hệ chủ tớng: khích lệ tinh thần trung qu©n, ¸i quèc. cïng c¶nh ngé?.

(194) ? Tác giả đa ra mối quan hệ ấy đã khÝch lÖ ®iÒu g× ë tíng sÜ? GV: Sau khi bµy tá quan hÖ th©n t×nh tác giả đã phê phán lối sống sai lầm của tíng sÜ. ? Những sai lầm của tớng sĩ đợc nhắc đến trên các phơng diện nào? ? Tác giả đã phân tích hậu quả của cách sèng nµy trªn c¸c ph¬ng diÖn nµo? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng v¨n cña ®o¹n nµy? ? T¸c dông? ? Tiếp theo đó tác giả đã khuyên tóng sĩ nh÷ng ®iÒu g×? ? Để tác động vào nhận thức của tớng sÜ, t¸c gi¶ dïng thñ ph¸p nghÖ thuËt g×? ? Ngoµi ra, cßn dïng biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×?. + Quan hÖ cïng c¶nh ngé: khÝch lÖ lßng ©n nghÜa thuû chung cña nh÷ng ngêi cïng hoµn c¶nh. - KhÝch lÖ ý thøc tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô của mỗi ngời đối với đạo vua tôi cũng nh đối với tình cốt nhục. * Nh÷ng biÓu hiÖn sai tr¸i cña tíng sÜ: + Kh«ng biÕt nhôc, kh«ng biÕt lo cho chñ tớng và triều đình. + Ham thó vui tÇm thêng. => C¸ch sèng quªn danh dù vµ bæn phËn, cÇu an hëng l¹c. * HËu qu¶: - Mất hết sinh lực, tâm trí đánh giặc (Cựa gµ trèng kh«ng thÓ ®©m thñng ¸o...) - Níc mÊt nhµ tan (Ch¼ng nh÷ng th¸i Êp cña ta...) - Nghiªm kh¾c tr¸ch m¾ng; chÕ giÔu, mØa mai. => Phª ph¸n nghiªm kh¾c lèi sèng c¸ nh©n hìng l¹c, thiÕu tr¸ch nhiÖm. => KhÝch tíng. - Nªu cao tinh thÇn c¶nh gi¸c vµ ph¶i biÕt lo xa (nªn nhí c©u...). - T¨ng cêng luyÖn tËp vâ nghÖ. - So s¸nh t¬ng ph¶n 2 viÔn c¶nh: + §Çu hµng: mÊt tÊt c¶. + Chiến đấu dành thắng lợi: đợc tất cả. - §iÖp ng÷, ®iÖp ý t¨ng tiÕn-> nªu bËt vÊn đề từ nhạt đến đậm, từ nông đến sâu để từng bớc đa ngời đọc thấy rõ phải trái, đúng sai. 4. Nªu nhiÖm vô cô thÓ, cÊp b¸ch: - §äc “Binh th yÕu lîc”, rÌn tËp theo s¸ch nµy.. GV gọi đọc đoạn cuối. ? KÕt thóc bµi hÞch, t¸c gi¶ kªu gäi tíng sÜ ®iÒu g×? GV: §èi lËp thÇn chñ víi nghÞch thï cũng có nghĩa là vạch rõ hai con đờng sèng vµ chÕt. ? Điều này cho thấy Trần Quốc Tuấn có - Thái độ dứt khoát , rõ ràng đối với tớng thái độ nh thế nào đối với tớng sĩ và đối sĩ. - Quyết tâm chiến đấu và chiến thắng kẻ víi kÎ thï? thï x©m lîc. ? Em cảm nhận đợc điều sâu sắc gì từ + Lời khích lệ chân tình của vị chủ tớng đối với tớng sĩ về sự cần thiết phải học tập néi dung bµi hÞch? binh th. + Lßng yªu níc, c¨m thï giÆc s©u s¾c cña TrÇn Quèc TuÊn còng nh cña nh©n d©n ta ? Tổng hợp những nét đặc sắc trong thời Trần. III. Tæng kÕt: (5’) nghÖ thuËt bµi hÞch? - KÕt hîp hµi hoµ yÕu tè chÝnh luËn vµ yÕu tè v¨n ch¬ng. - LËp luËn chÆt chÏ. - Lêi v¨n gîi c¶m. ? Víi nghÖ thuËt Êy,bµi hÞch to¸t lªn - DÉn chøng dån dËp, thuyÕt phôc. - Nghệ thuật: liệt kê, so sánh đối lập, điệp néi dung g×? ngữ, câu hỏi tu từ, ẩn dụ, phóng đại... => Ghi nhớ: HS đọc..

(195) IV. LuyÖn tËp: (5’) 1. Theo em, t tëng cèt lâi cña bµi hÞch lµ g×? 2. C¶m nghÜ cña em vÒ t¸c gi¶ TrÇn Quèc TuÊn qua bµi hÞch? (4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt vµ néi dung bµi hÞch? (1’)5. DÆn dß: - Lµm bµi tËp 1, 2 - SGK. - N¾m néi dung vµ nghÖ thuËt bµi hÞch. - Học thuộc những đoạn đặc sắc. - Chuẩn bị bài: Hành động nói. - So¹n v¨n b¶n: Níc §¹i ViÖt ta. *Chó ý: + T×m hiÓu l¹i t¸c gi¶ NguyÔn Tr·i qua s¸ch Ng÷ v¨n 7 + So s¸nh thÓ c¸o víi thÓ hÞch vµ thÓ chiÕu. + T t¬ng bµi c¸o. + LuËn ®iÓm chÝnh.. Ngày so¹n: 16/2/2013 Ngày d¹y: 18/2/2013. Bµi 23 TiÕt 95:. HÀNH ĐỘNG NÓI I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nắm vững được khái niệm hành động nói. - Một số kiểu hành động nói. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm hành động nói - Các kiểu hành động nói thường gặp. 2. Kỹ năng: - Xác định được hành động nói trong các văn bản đã học và trong giao tiếp. - Tạo lập được hành động nói phù hợp mục đích giao tiếp. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC:.

(196) Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt, néi dung bµi “HÞch tíng sÜ”? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Trong giao tiếp, để đạt đợc mục đích nhất định, chúng ta thờng sử dụng hành động, trong đó có hành động nói. Vậy, hành động nói là gì? Bài học hôm nay, chúng ta tìm hiểu về khái niệm đó. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của Gv và hs. KiÕn thøc. I. Hành động nói là gì?(15’) GV treo b¶ng phô ghi ®o¹n trÝch trong truyÖn 1. VÝ dô: “Thạch Sanh” - SGK. - HS đọc. 2. NhËn xÐt: ? LÝ Th«ng nãi víi Th¹ch Sanh nh»m môc - LÝ Th«ng nãi víi Th¹ch Sanh nh»m đích gì? đẩy Thạch Sanh đi để mình hởng lợi. ? Câu nào thể hiện rõ mục đích ấy? - C©u thÓ hiÖn râ nhÊt lµ: Th«i, b©y giê nh©n trêi cha s¸ng em h·y trèn ngay ®i. ? Lí Thông có đạt đợc mục đích của mình - Có. Chi tiết ấy là: Chàng vội vã từ không? Chi tiết nào nói lên điều đó? gi· mÑ con LÝ Th«ng råi trë vÒ tóp lÒu cò díi gèc ®a, kiÕm cñi nu«i th©n. - Thùc hiÖn b»ng lêi nãi. ? Lí Thông đã thực hiện mục đích của mình b»ng ph¬ng tiÖn g×? - ViÖc lµm cña Lý Th«ng lµ mét hµnh ? Nếu hiểu hành động là việc làm cụ thể của động vì nó là một việc làm có mục con ngời nhằm một mục đích nhất định thì đích. viÖc lµm cña LÝ Th«ng cã ph¶i lµ mét hµnh động không? Vì sao? GV: Một hành động thực hiện bằng phơng tiện nói -> Hành động nói. ? Hành động nói là gì? *Bµi tËp nhanh: A hái B: - MÊy giê råi? B tr¶ lêi: 1, - Kh«ng biÕt. 2, - Ba giê. ? Hãy cho biết A thực hiện hành động nói b»ng g×? ? Câu trả lời nào của B giúp A đạt đợc mục đích trong hành động nói? ? Gi¶i thÝch lý do?. => Ghi nhí 1- SGK. *Bµi tËp nhanh:. - A thực hiện hành động nói: hỏi - C©u tr¶ lêi: 2,- Ba giê. - Lý do: + C©u 1: B kh«ng céng t¸c héi tho¹i víi A. + C©u 2: B cã céng t¸c héi tho¹i víi A. II. Một số kiểu hành động thờng gÆp: (10’) - C©u 1: tr×nh bµy.

(197) C©u 2: ®e do¹ C©u 3: ®uæi khÐo C©u 4: høa hÑn * Lêi c¸i Tý: - VËy th× b÷a sau con ¨n ë ®©u?(Hái) ? Cho biết mục đích của mỗi câu trong lời nói - U nhất định bán con ? (Hái) cña c¸i TÝ, chÞ DËu ë ®o¹n trÝch? - U kh«ng cho con ë nhµ n÷a ? (Hái) - Khèn n¹n th©n con thÕ nµy? - Trêi ¬i! => C¶m th¸n. * Lêi chÞ DËu: - Con sÏ ¨n ë nhµ cô NghÞ th«n §oµi. (th«ng b¸o). => Ghi nhớ 2: HS đọc. ? Cho biết mục đích của mỗi câu trong lời nói cña LÝ Th«ng ë ®o¹n trÝch trªn?. ? Qua ph©n tÝch, em h·y cho biÕt cã nh÷ng III. LuyÖn tËp: (10’) kiểu hành động nói nào? Bµi tËp 1: - KhÝch lÖ c¸c tíng sÜ häc tËp binh th yếu lợc, chuyên tâm đánh giặc cứu ? TrÇn Quèc TuÊn viÕt bµi “HÞch tíng sÜ” níc. nhằm mục đích gì? - “ NÕu c¸c ng¬i...nghÞch thï”. ? Tìm câu thể hiện mục đích của hành động nãi cã trong v¨n b¶n? Bµi tËp 2: a. - Bác trai đã khá rồi chứ? -> Hỏi. - C¶m ¬n cô... thêng? -> C¶m ¬n, ? Hãy chỉ ra hành động nói và mục đích của báo tin. các hành động nói đó? - Nhng... l¾m. -> Tr×nh bµy. GV cho HS lµm theo nhãm. - Nµy... trèn. -> CÇu khiÕn. - Chø ... khæ. -> Béc lé c¶m xóc. - Ngêi ... hån. -> Béc lé c¶m xóc. - V©ng ... cô. -> TiÕp nhËn ý kiÕn. - Nhng... đã. -> Trình bày. - NhÞn ... g×. -> Béc lé c·m xóc. - Thế ... đấy. -> Cầu khiến. Bµi tËp 3: - Anh ph¶i høa... xa nhau. -> Ra lÖnh. - Anh høa ®i. -> Ra lÖnh. ? Xác định kiểu hành động trong 3 câu chứa từ - Anh xin hứa. -> Hứa hẹn. “høa”? (4’) 4. Cñng cè : ? Em hãy cho biết thế nào là hành động nói, có mấy kiểu hành động nói? (1’)5. DÆn dß: - Häc thuéc ghi nhí. - Lµm c¸c bµi tËp trong SGK. - Xem l¹i kiÕn thøc bµi v¨n thuyÕt minh.. Ngày so¹n: 18/2/2013 Ngày d¹y: 20/2/2013. Bµi 23 TiÕt 96:.

(198) Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 5 I - MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hệ thống hoá kiến thức về phần văn thuyết minh về cách làm. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Củng cố, khắc sâu kiến thức về phần văn thuyết minh về cách làm đã học. 2. Kỹ năng: - Rèn luyện kĩ năng sử dụng các kiến thức văn thuyết minh về cách làm đã học. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nhận xét, đánh giá, phân tích mẫu, bình giảng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt bè côc, néi dung bµi v¨n thuyÕt minh vÒ ph¬ng ph¸p c¸ch lµm? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ở tiết 87,88 các em đã làm bài văn viết số 5. Kết quả bài viết đó nh thế nào hôm nay c« sÏ tr¶ bµi. * Các hoạt động: (35’) I. Xác định yêu cầu của đề: (10’) * HS đọc lại đề bài: PhÇn 1: Tr¾c nghiÖm PhÇn2: Tù luËn. Hãy thuyết minh cách làm một món ăn trong ngày Tết nguyên đán. * Yêu cầu của đề: Phần 1: Trắc nghiệm( Khi trả bài giáo viên đọc đáp án) C©u 1 2 3 4 5 6 §¸p¸n B D B C B A PhÇn2: Tù luËn. * Dµn ý kh¸i qu¸t:C¸c em cã thÓ tr×nh bµy c¸ch lµm mãn b¸nh chng. A. Më bµi: Giíi thiÖu vÒ chiÕc b¸nh chng. B. Th©n bµi: 1. Nguyªn liÖu: (§ñ lµm 10 b¸nh chng) - NÕp: 3 kg. - §Ëu: 0,5 kg. - ThÞt ba chØ: 0,5 kg. - L¸ dong: 40 l¸. - Gia vÞ: tiªu, hµnh cñ muèi... - KÐo, khu«n, sîi l¹t... 2. ChuÉn bÞ: - Röa s¹ch l¸. - ThÞt: röa, th¸i, íp gia vÞ. - Đậu: đãi sạch, hấp chín..

(199) - Gạo đãi sạch, ngâm. 3. C¸ch lµm: - Gãi. - NÊu. - Ðp. 4. Yªu cÇu thµnh phÈm: - Hình thức: bánh vuông, đẹp, màu lá xanh. - Chất lợng: bánh dẻo, thơm đặc trng, có màu xanh. II. NhËn xÐt bµi lµm cña häc sinh: (5’) 1. u ®iÓm: - Viết đúng thể loại: thuyết minh về một phơng pháp. - Bè côc râ rµng. - Trình bày tơng đối sạch sẽ. - Số liệu chính xác, ngời đọc có thể nắm đợc cách làm bánh chng thông qua bµi thuyÕt minh. 2. Nhîc ®iÓm: - Một số em cách trình bày cách làm cha đầy đủ, thiếu những bớc quan trọng hoÆc thiÕu nh÷ng nguyªn liÖu quan träng. - TØ lÖ c¸c lo¹i nguyªn liÖu cha phï hîp. - Mét sè em tr×nh bµy bµi viÕt cña m×nh nh mét bµi v¨n tù sù - sai ph¬ng ph¸p. - Dùng từ địa phơng quá nhiều trong bài làm. III.. §äc bµi lµm tèt: (5’) IV. Tr¶ bµi vµ söa ch÷a bµi: (10’) HS ch÷a lçi sai vµo lÒ bªn ph¶i. V. GV ghi ®iÓm: (5’) (4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh vÒ ph¬ng ph¸p c¸ch lµm? (1’)5. DÆn dß: - Xem l¹i bµi viÕt vµ söa ch÷a. - Bµi yÕu ph¶i lµm l¹i vµo vë bµi tËp. - So¹n bµi : “Níc §¹i ViÖt ta” theo híng dÉn ë tiÕt 94. Ngày so¹n: 18/2/2013 Ngày d¹y: 20/2/2013. Bµi 24 TiÕt 97:. NƯỚC ĐẠI VIỆT TA (Trích Bình Ngô đại cáo) Nguyễn Trãi I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Bổ sung thêm kiến thức về văn nghị luận trung đại. - Thấy được chức năng, yêu cầu nội dung, hình thức của một bài cáo..

(200) - Nắm được đặc điểm nội dung và hình thức của đoạn trích. Lưu ý: Học sinh đã được học về tác phẩm thơ của Nguyễn Trãi ở lớp 7. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sơ giản về thể cáo. - Hoàn cảnh lịch sử liên quan đến sự ra đời của bài Bình Ngô đại cáo. - Nội dung tư tưởng tiến bộ của Nguyễn Trãi về đất nước, dân tộc. - Đặc điểm văn chính luận của Bình Ngô đại cáo ở một đoạn trích. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu một văn bản viết theo thể cáo. - Nhận ra, thấy được đặc điểm của kiểu văn bản nghị luận trung đại ở thể loại cáo. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt, néi dung bµi “ HÞch tíng sÜ”? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Cha của Nguyễn Trãi là nguyễn Phi Khanh bị giặc bắt đày sang Trung Quốc. Nguyễn Trãi muốn theo cha nhng đến biên ải phía Bắc , Nguyễn Phi Khanh đã khuyên con quay trở về để lo tính việc trả thù nhà, đền nợ nớc. Nghe theo lời cha dÆn, NguyÔn Tr·i trë vÒ theo Lª Lîi tiÕp tôc kh¸ng chiÕn chèng qu©n Minh. N¨m 1428 cuộc kháng chiến thắng lợi, Nguyễn Trãi thay Lê Lợi viết bài Bình Ngô đại c¸o. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gv và hs KiÕn thøc I. §äc – T×m hiÓu chung: (15’) Gv hớng dẫn: đọc giọng trang trọng, tự 1. Đọc: hào, hùng hồn – GV đọc mẫu GV gọi HS đọc 2. Chó thÝch: ? ở lớp 7, các em đã biết về tác giả a.Tác giả: Nguyễn Trãi NguyÔn Tr·i qua bµi “C«n S¬n ca”. Em - Nhµ yªu níc, nhµ anh hïng, danh nh©n h·y tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em v¨n ho¸ thÕ giíi. - Cã vai trß quan träng trong cuéc kh¸ng vÇ t¸c gi¶ NguyÔn Tr·i? chiÕn chèng qu©n Minh cña Lª Lîi. - Nguyễn Trãi anh hùng và bi kịch đều ở møc tét cïng. b. T¸c phÈm: ? Nớc Đại Việt ta trích từ tác phẩm “Bình Ngô đại cáo”. N¨m 1428, trong kh«ng khÝ hµo hïng cña nµo? ? Bình Ngô Đại cáo ra đời trong hoàn ngày vui đại thắng, Nguyễn Trãi thừa lệnh Lê Lợi viết bài Bình Ngô đại cáo để công c¶nh nµo? bè sù nghiÖp kh¸ng chiÕn chèng qu©n.

(201) Minh cña nghÜa qu©n Lam S¬n kÕt thóc thắng lợi, đất nớc bớc sang thời kì mới, thời kì độc lập, thanh bình. * Tõ khã * ThÓ lo¹i: C¸o - ThÓ v¨n nghÞ luËn cæ do vua chóa hoÆc thủ lĩnh dùng để trình bày một chủ trơng hay c«ng bè kÕt qu¶ mét sù nghiÖp. - Sö dông lèi v¨n biÕn ngÉu, lêi lÏ ®anh thÐp, lÝ lÏ s¾c bÐn, kÕt cÊu chÆt chÏ.. -GV gi¶i thÝch mét sè tõ khã ? Em hiÓu g× vÒ thÓ c¸o? ? Em hãy giải thích Bình Ngô đại cáo cã nghÜa lµ g×? GV: Bµi c¸o quan träng c«ng bè cuéc kh¸ng chiÕn chèng giÆc Minh cña nghÜa qu©n Lam S¬n kÕt thóc th¾ng lîi. ? Tại sao đánh giặc Minh mà gọi là b×nh Ng«? GV: Ngêi s¸ng lËp nªn nhµ Minh lµ Chu Nguyên Chơng, khởi nghiệp ở đất Ngô, tự xng là Ngô Vơng, sau đổi là Minh Thµnh Tæ, tøc nhµ Minh. GiÆc 3. Bè côc:4 phÇn Ng« còng lµ giÆc Minh. - Nªu nguyªn lÝ nh©n nghÜa ? §o¹n trÝch Níc §¹i ViÖt ta n»m ë - Tè c¸o téi ¸c cña giÆc. - Qu¸ tr×nh kh¸ng chiÕn cña nghÜa qu©n. phÇn nµo? ? Theo em, với hoàn cảnh ra đời nh vậy - Tuyên bố thắng lợi. ta nên đọc đoạn trích với giọng điệu * Vị trí đoạn trích: phần đầu. nh thÕ nµo? II. §äc –Tìm hiểu chi tiết: (15’) ? Cã ý kiÕn cho r»ng, v¨n b¶n Níc §¹i - T¸c gi¶ nªu lªn luËn ®iÓm vµ lµm s¸ng tá Viết ta đợc viết theo phơng thức miêu luận điểm bằng cách đa ra các lí lẽ và dẫn t¶. ý kiÕn em thÕ nµo? chøng. ? V× sao em cho r»ng viÕt b»ng ph¬ng -*2 luËn ®iÓm chÝnh thøc nghÞ nghÞ luËn? + T tëng nh©n nghÜa ? Văn bản này nêu lên mấy luận + Khẳng định chủ quyền độc lập dân tộc. ®iÓm? 1. Nguyªn lÝ nh©n nghÜa: ? T tởng nhân nghĩa đợc thể hiện ở câu - Nhân nghĩa: mối quan hệ tốt đẹp của ngthơ nào? ời với ngời trên cơ sở tình thơng và đạo lí. ? Em hãy đọc 2 câu đó? - Yªn d©n – trõ b¹o. ? Em hiÓu nh©n nghÜa lµ g×? Yên dân: dân đợc an hởng thái bình, yên ? Quan niÖm nh©n nghÜa cña NguyÔn æn lµm ¨n Tr·i nh thÕ nµo? - Trõ b¹o: diÖt giÆc Minh. ? “yªn d©n”, “trõ b¹o”? Theo NguyÔn Tr·i: nh©n nghÜa lµ lo cho GV: §©y lµ quan niÖm thÇm nhuÇn t t- d©n, v× d©n, lµ ®em l¹i yªn æn cho d©n. ởng Nho giáo nhng Nguyễn Trãi đã tiÕp thu mét c¸ch s¸ng t¹o. §Æt trong -> linh hån bµi c¸o. hoµn c¶nh lÞch sö níc ta lóc bÊy giê, muèn cuéc sèng cña d©n yªn æn, th¸i b×nh th× ph¶i diÖt trõ giÆc Minh. Nh vËy, theo NguyÔn Tr·i t tëng nh©n nghÜa g¾n liÒn víi t tëng yªu níc, chèng qu©n x©m lîc. §©y lµ nguyªn lÝ gèc, lµ linh hån cña bµi c¸o, lµ t tëng chỉ đạo của cuộc kháng chiến chống 2. Khẳng định độc lập, chủ quyền dân qu©n Minh.( Ghi b¶ng) téc: Gọi Hs đọc 8 câu thơ tiếp + V¨n hiÕn. ? Phần bạn vừa đọc trình bày luận + Lãnh thổ. ®iÓm g×? + Phong tôc. ? Nguyễn Trãi khẳng định chủ quyền + Đế vơng. độc lập dân tộc dựa trên những yếu tố + Lịch sử. nµo? + Hµo kiÖt - Quan niÖm cña NguyÔn Tr·i toµn diÖn vµ.

(202) GV: Các em đã học bài “Sông núi nớc Nam” cña LÝ Thêng KiÖt. ? Vậy, em thấy việc khẳng định độc lËp chñ quyÒn cña NT cã g× kh¸c víi LÝ Thêng KiÖt? ? NhËn xÐt vÒ quan niÖm cña NguyÔn Tr·i? GV: Khi khẳng định độc lập dân tộc t¸c gi¶ ®a yÕu tè v¨n hiÕn lªn ®Çu. ? Em hiÓu v¨n hiÕn lµ g×? ? T¹i sao l¹i ®a yÕu tè v¨n hiÕn lªn hµng ®Çu so víi c¸c yÕu tè kh¸c? GV b×nh: Trong bÊt cø hoµn c¶nh nµo, v¨n hiÕn còng lµ yÕu tè c¬ b¶n nhÊt, lµ hạt nhân quyết định sự tồn tại của một d©n téc. Ta tõng nghe: v¨n ho¸ lµ tinh hoa cña d©n téc, hiÒn tµi lµ nguyªn khÝ cña quèc gia. §a yÕu tè v¨n hiÕn lªn ®Çu vµ viÖc nh©n m¹nh thªm nÒn v¨n hiÕn ë sù cã mÆt lu«n cña nh÷ng ngêi tµi giái “ Tuy m¹nh yÕu….Còng cã” §©y lµ c¸ch ®Ëp th¼ng vµo luËn ®iÖu coi thêng d©n ta, coi d©n ta lµ man di mäi rî cña bän thùc d©n phong kiÕn ph¬ng B¾c. C¸c em ¹, ngµy nay trong xu thÕ héi nhËp, chóng ta l¹i cµng ph¶i giữ bản sắc văn hoá dân tộc để hoà nhËp mµ kh«ng hoµ tan. Tõ ®©y ta cµng thÊy t tëng cña NguyÔn Tr·i lµ tiến bộ, là đi trớc thời đại . ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ lèi v¨n? T¸c gi¶ sö dông nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo? ? Việc sắp xếp các triều đại ta lên trớc các triều đại Trung Quốc nhằm mục đích gì? ? Nh÷ng nÐt nghÖ thuËt Êy t¹o nªn giäng v¨n nh thÕ nµo? Gãp phÇn thÓ hiÖn ®iÒu g×? GV chuyÔn: Nguyªn lÝ nh©n nghÜa vµ chân lí về sự tồn tại độc lập dân tộc đã gióp d©n ta lµm nªn ®iÒu g×? §Ó hiÓu rõ vấn đề đó một bạn đọc cho cô 6 câu th¬ cuèi. ? Qua bạn đọc, cho ta thấy sức mạnh của nhân nghĩa đã giúp dân ta làm nên ®iÒu g×? ? Dẫn chứng nào chứng tỏ điều đó?. s©u s¾c h¬n.. - Tinh hoa v¨n ho¸ d©n téc. - §©y lµ nh©n tè c¬ b¶n, lµ h¹t nh©n quyÕt định sự tồn tại của một dân tộc.. -. BiÒn ngÉu. LiÖt kª, so s¸nh.. - Trang träng, tù hµo vÒ d©n téc. - Hµo s¶ng-> ThÓ hiÖn s©u s¾c niÒm tù hµo d©n téc. 3. Søc m¹nh cña nguyªn lÝ nh©n nghÜa:. - ChiÕn th¾ng kÎ thï: + Lu Cung- thÊt b¹i. + TriÖu TiÕt - tiªu vong. + Toa §« - bÞ b¾t. sèng. + ¤ M· Nhi - giÕt. - Cã thËt vµ tr×nh bµy theo tr×nh tù thêi gian mét c¸ch linh ho¹t-> thuyÕt phôc. - Nhê vµo søc m¹nh cña nguyªn lÝ nh©n ? NhËn xÐt cña em vÒ c¸c dÉn chøng? nghÜa…( Ghi b¶ng) - Quan hÖ nh©n nghÜa. ? Theo em, nhờ đâu mà ta có đợc chiến - Vì làm theo nguyên lí nhân nghĩa và có th¾ng oanh liÖt Êy? chân lí về sự tồn tại độc lập dân tộc nên ? C¸ch chuyÓn ®o¹n b»ng tõ ng÷ chóng ta chiÕn th¾ng kÎ thï. chuyÓn tiÕp “vËy nªn” cho thÊy gi÷a phÇn trªn vµ phÇn nµy cã mèi quan hÖ - LËp luËn chÆt chÏ. nh thÕ nµo vÒ ý nghÜa?.

(203) ? Lµm râ mèi quan hÖ Êy trong ®o¹n trÝch? ? Qua đó em có nhận xét gì về cách lập luËn cña t¸c gi¶? GV: Ta lµm theo nguyªn lÝ nh©n nghÜa, cuéc kh¸ng chiÕn cña ta lµ cuéc kh¸ng chiến chính nghĩa nên chiến thắng đã thuộc về ta. Điều đó đã đợc khẳng định ở hai câu cuối. ? Hãy đọc hai câu cuối? ? NhËn xÐt vÒ cÊu t¹o cña hai c©u cuèi? T¸c dông? ? Giê ®©y em cã thÓ hiÓu v× sao ngêi biên soạn sách lại đặt tiêu đề cho đoạn trÝch lµ Níc §¹i ViÖt ta? ? Sau khi häc xong ®o¹n trÝch em cã c¶m xóc g×? ? NhËn xÐt cña em vÒ c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶ trong ®o¹n trÝch? ? §o¹n trÝch cã néi dung g×?. - C©u th¬ ng¾n l¹i -> giäng ®anh ch¾c-> khắc định một cách đanh thép sức mạnh cña ch©n lÝ chÝnh nghÜa. - ThÓ hiÖn niÒm tù hµo vÒ d©n téc §¹i ViÖt. -. HS liªn hÖ.. III. Tæng kÕt: (5’) 1. NghÖ thuËt: - LËp luËn chÆt chÏ. - KÕt hîp lÝ lÏ víi thùc tiÔn. 2. Néi dung: - Khẳng định độc lập dân tộc -> cã ý nghÜa nh mét b¶n tuyªn ng«n độc lập. Ghi nhí:. HS đọc. (4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt vµ néi dung bµi “ Níc §¹i ViÖt ta”? (1’)5. DÆn dß: - N¾m néi dung vµ nghÖ thuËt ®o¹n võa häc. - Vẽ sơ đồ trình tự lập luận của đoạn trích Nớc Đại Việt ta? - So s¸nh sù gièng nhau vµ kh¸c nha gi÷a chiÕu, c¸o vµ hÞch. - Chuẩn bị bài: Hành động nói.. Ngày so¹n: 20/2/2013 Ngày d¹y: 23/2/2013. Bµi 24 TiÕt 98: HÀNH ĐỘNG NÓI (Tiếp theo) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT.

(204) Nắm được cách dùng các kiểu câu để thực hiện hành động nói. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Cách dùng các kiểu câu để thực hiện hành động nói. 2. Kỹ năng: Sử dụng các kiểu câu để thực hiện hành động nói phù hợp. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt, néi dung bµi “Níc §¹i ViÖt ta”? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Có khi cùng là một kiểu câu thể hiện hành động nói, song lại thực hiện mục đích, hành động nói khác nhau. Vậy, chúng khác nhau nh thế nào, hôm nay ta sẽ tìm hiÓu. * Các hoạt động: Hoạt động của gv và hs KiÕn thøc I. Cách thực hiện hành động nói: (18’) GV treo b¶ng phô ghi vÝ dô trong SGK. 1. VÝ dô: - HS đọc . ? §o¹n v¨n gåm mÊy c©u? ? C¸c c©u trong ®o¹n v¨n thuéc kiÓu c©u nµo? ? Mục đích nói của mỗi câu nh thế nào? - GV híng dÉn HS lµm theo nhãm nh b¶ng mÉu. ? Từ đó hãy xác định kiểu hành động nói tơng ứng cho mỗi câu? ? Qua ph©n tÝch c¸c vÝ dô trªn, em rót ra nhËn xÐt g×?. 2. NhËn xÐt: - 5 c©u. - TrÇn thuËt. - C©u 1, 2, 3: tr×nh bµy. - C©u 4, 5: cÇu khiÕn. - Hành động nói tơng ứng với mục đích .. - Cïng lµ c©u trÇn thuËt -> thùc hiÖn môc đích nói khác nhau. - C©u 1, 2, 3 ngêi nãi tr×nh bµy quan ®iÓm cña b¶n th©n -> chøc n¨ng chÝnh cña c©u trÇn thuËt. => hành động nói trực tiếp. - Câu 4, 5: dùng câu trần thuật để kêu gọi ? Ta cÇn ghi nhí ®iÒu g× vÒ c¸ch thùc hiÖn mäi ngêi -> cÇu khiÕn => hành động nói gián tiếp. hành động nói? => Ghi nhí: (SGK). HS đọc II. LuÖn tËp: (17’) Bµi tËp 1: C¸c c©u nghi vÊn: - Từ xa các bậc trung thần nghĩa sĩ bỏ mình vì nớc, đời nào không có? ->hành động khẳng định. - Lúc bấy giờ dẫu các ngơi muốn vui vẻ phỏng có đợc không?.

(205) -> hành động phủ định. - Lúc bấy giờ dẫu các ngơi không muốn vui vẻ phỏng có đợc không? ->hành động khẳng định. - V× sao vËy? ->hành động gây sự chú ý. - Nếu vậy, rồi đây, sau khi giặc giã dẹp yên, muôn đời để thẹn, há còn mặt mũi nào đứng trong trời đất nữa? -> hành động phủ định. * C©u nghi vÊn ë ®o¹n ®Çu t¹o t©m thÕ cho tíng sÜ chuÈn bÞ nghe nh÷ng lÝ lÏ cña chñ tíng. * Câu nghi vấn ở đoạn giữa: thuyết phục, động viên, khích lệ tớng sĩ. * Câu nghi vấn ở đoạn cuối khẳng định chỉ có một con đờng là chiến đấu đến cùng để bảo vệ bờ cõi. Bµi tËp 2: - Tất cả các câu trần thuật đều đều thực hiện bằng hành động cầu khiến kêu gọi. - Cách dùng gián tiếp này tạo sự đồng cảm sâu sắc, nó khiến cho nhữngnguyện vọng cña chñ tíng trë thµnh nguyÖn väng thiÕt tha cña mäi ngêi. Bµi tËp 3: * Các câu có mục đích cầu khiến: - Song anh cã cho phÐp em míi d¸m nãi. - Anh đã nghĩ... chạy sang. => DÕ Cho¾t khiªm tèn, mÒm máng. - §îc chó m×nh cø nãi th¼ng ra nµo. - Th«i, im c¸i ®iÖu h¸t... Êy ®i. => DÕ MÌn lµ kÎ m¹nh nªn giäng ®iÖu ra lÖnh, ng¹o m¹n, h¸ch dÞch. * GV híng dÉn HS vÒ nhµ lµm bµi tËp 4, 5. (4’) 4. Cñng cè : ? Em hãy cho biết cách thực hiện hành động nói? (1’)5. DÆn dß: - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc. - Lµm bµi tËp 4, 5. - ChuÈn bÞ bµi: ¤n tËp vÒ luËn ®iÓm.. Ngày so¹n: 23/2/2013 Ngày d¹y: 25/2/2013. Bµi 24 TiÕt 99:. ÔN TẬP VỀ LUẬN ĐIỂM I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Củng cố kiến thức về luận điểm và hệ thống luận đểm trong bài văn nghị luận. - Nâng cao một bước kĩ năng đọc – hiểu văn bản nghị luận và tạo lập văn bản nghị luận. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm luận điểm..

(206) - Quan hệ giữa luận điểm với đề nghị luận, quan hệ giữa các luận điểm trong bài văn nghị luận. 2. Kỹ năng: - Tìm hiểu, nhận biết, phân tích luận điểm. - Sắp xếp luận điểm trong bài văn nghị luận. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em hãy cho biết cách thực hiện hành động nói? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Ta đã đợc tìm hiểu về luận điểm, luận cứ, luận chứng trong chơng trình ngữ văn 7. H«m nay, ta sÏ t×m hiÓu kÜ h¬n vÒ kh¸i niÖm luËn ®iÓm trong bµi «n tËp nµy. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gv và hs KiÕn thøc I. Kh¸i niÖm luËn ®iÓm: (10’) GV ph¸t phiÕu häc tËp cho HS. 1. VÝ dô: 2.NhËn xÐt: ? Lựa chọn đáp án đúng để trả lời cho a. Vấn đề đợc đa ra giải quyết trong bài c©u hái: LuËn ®iÓm lµ g×? v¨n nghÞ luËn. b. Một phần đợc đa ra giải quyết trong bài v¨n nghÞ luËn. c. Những t tởng, ý kiến, quan điểm, chủ trơng cơ bản đợc nêu ra trong bài văn nghị luËn. => Đáp án đúng: c. ? LuËn ®iÓm cã vai trß nh thÕ nµo - RÊt quan träng: nã lµ linh hån cña bµi trong bµi v¨n nghÞ luËn? v¨n nghÞ luËn. ? Hãy nhớ lại văn bản Chiếu dời đô? ? Cã b¹n cho r»ng, v¨n b¶n nµy cã hai luËn ®iÓm: + Lí do cần phải dời đô. - Sai. §ã kh«ng ph¶i lµ luËn ®iÓm v× nã + Lí do chọn Đại La là kinh đô chỉ là những bộ phận, những khía cạnh bậc nhất của đế vơng muôn đời. khác nhau của vấn đề. Nó cha thể hiện rõ §óng hay sai? V× sao? tëng, ý kiÕn cña ngêi viÕt. ? Vậy, hệ thống luận điểm của Chiếu 1. Dời đô là việc trọng đại của các vua dời đô là gì? chóa, trªn thuËn ý trêi, díi thuËn ý d©n, mu toan nghiÖp lín, tÝnh kÕ l©u dµi (LuËn ®iÓm c¬ së, luËn ®iÓm xuÊt ph¸t). 2. Các nhà Đinh, Lê không chịu dời đô nên triều đại ngắn ngủi, trăm họ phải hao tổn, muôn vật không đợc thích nghi. 3. Thµnh §¹i La, xÐt vÒ mäi mÆt xøng đáng là kinh đô muôn đời. ? Vậy, luận điểm trong bài văn nghị 4. Vua sẽ dời đô ra đó (luận điểm kết luËn lµ g×? thóc)..

(207) ? Vấn đề đặt ra trong văn bản Tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta lµ g×? ? Có thể làm rõ vấn đề khi tác giả chỉ ®a ra luËn ®iÓm: “Nh©n d©n ta cã lßng yªu níc nång nµn” kh«ng? V× sao? ? CÇn bæ sung luËn ®iÓm nµo? ? Giữa luận điểm và vấn đề có mối quan hÖ nh thÕ nµo?. => Ghi nhớ: HS đọc. II. Mèi quan hÖ gi÷a luËn ®iÓm víi vÊn đề cần giải quyết trong bài văn nghị luËn: (10’) - Tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta. Nãi réng h¬n lµ truyÒn thèng yªu níc cña nh©n d©n ta trong lÞch sö dùng níc vµ gi÷ níc. - Kh«ng. => Vì nó cha đủ để chứng minh toàn diện truyền thống yêu nớc của đồng bào ta. - Từ xa, tình cảm của nhân dân ta đối với đất nớc nh thế nào? - LuËn ®iÓm cã liªn quan chÆt chÏ víi vÊn đề. - LuËn ®iÓm thÓ hiÖn, gi¶i quyÕt tõng khÝa cạnh của vấn đề. - LuËn ®iÓm ph¶i thµnh hÖ thèng míi cã thể giải quyết vấn đề một cách toàn diện. - Phù hợp với yêu cầu giải quyết vấn đề. - Đủ để làm sáng tỏ toàn bộ vấn đề. III. Mèi quan hÖ gi÷a c¸c luËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn: (10’) - Hệ thống 1: chính xác, phù hợp, vừa đủ làm sáng tỏ đợc vấn đề.. ? Nh vËy, luËn ®iÓm cÇn cã yªu cÇu g×? ? Trong 2 hÖ thèng luËn ®iÓm (SGK), em chän em chän hÖ thèng nµo? V× sao? ? Từ đó, ta rút ra đợc mối quan hệ gì gi÷a c¸c luËn ®iÓm? * Gv gọi HS đọc toàn bộ nội dung phÇn ghi nhí. => Ghi nhớ: HS đọc( ý3, 4).. IV. LuyÖn tËp: (5’) Bµi tËp 2: a. Lựa chọn luận điểm đúng, đủ: - Nớc ta là một nớc văn hiến có truyền thống giáo dục lâu đời => đây là luận ®iÓm kh«ng phï hîp. b. S¾p xÕp c¸c luËn ®iÓm thµnh hÖ thèng m¹ch l¹c vµ liªn kÕt chÆt chÏ: - Gi¸o dôc víi sù nghiÖp gi¶i phãng con ngêi...x· héi tiÕn bé. - Gi¸o dôc gãp phÇn ®iÒu chØnh gia t¨ng d©n sè. - Giáo dục đào tạo thế hệ con ngời cho tơng lai. - Bëi vËy, gi¸o dôc lµ ch×a kho¸ cho t¬ng lai, më ra thÕ giíi t¬ng lai cho con ngêi. (4’) 4. Cñng cè : ? Em hãy cho biết các mối quan hệ giữa luận điểm và vấn đề cần giải quyết trong bµi nghÞ luËn? (1’)5. DÆn dß: - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc. - Lµm bµi tËp 1, 2, 3 trong s¸ch bµi tËp ng÷ v¨n 8. - Xem l¹i tµi liÖu ng÷ v¨n phÇn: C¸ch tr×nh bµy luËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn.. Ngày so¹n: 25/2/2013 Ngày d¹y: 27/2/2013. Bµi 25 TiÕt 100:.

(208) VIẾT ĐOẠN VĂN TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂM I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nắm được cách viết đoạn văn trình bày luận điểm theo các phương pháp diễn dịch và quy nạp. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Nhận biết, phân tích được cấu trúc của đoạn văn nghị luận. - Biết cách viết đoạn văn trình bày luận điểm theo hai phương pháp diễn dịch và quy nạp. 2. Kỹ năng: - Viết đoạn văn diễn dịch, quy nạp. - Lựa chọn ngôn ngữ diễn đạt trong đoạn văn nghị luận. - Viết một đoạn văn nghị luận trình bày luận điểm có độ dài 90 chữ về một vấn đề chính trị hoặc xã hội. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em hãy cho biết các mối quan hệ giữa luận điểm và vấn đề cần giải quyết trong bµi nghÞ luËn? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Cã nhiÒu c¸ch tr×nh bµy luËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn. H«m nay, ta sÏ t×m hiểu về nội dung đó. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gv và hs KiÕn thøc I. Tr×nh bµy luËn ®iÓm trong mét ®o¹n GV yêu cầu hs đọc 2 đoạn văn trong văn nghị luận: (20’) SGK. 1. VÝ dô: - HS đọc 2. NhËn xÐt: * VÝ dô 1a: ? Tìm câu chủ đề của đoạn văn? - ThËt lµ chèn héi tô... ? Vị trí của câu chủ đề? - Cuèi ®o¹n. ? C¸c c©u cßn l¹i lµm nhiÖm vô g×? - Phân tích các khía cạnh của câu chủ đề. ? H·y rót ra luËn ®iÓm cña ®o¹n v¨n? - Thành Đại La là trung tâm của đất nớc, thật xứng đáng là thủ đô của muôn đời. ? Đoạn văn đợc trình bày theo cách nào? => Quy nạp. ? C¸c luËn cø ®a ra nh thÕ nµo? - Toàn diện, đầy đủ. ? C¸ch lËp luËn nh thÕ nµo? - M¹ch l¹c, chÆt chÎ, ®Çy søc thuyÕt phôc. ? H·y ph©n tÝch cÊu tróc cña ®o¹n v¨n - C1, C2, C3... (c¸c luËn cø)=> C©u cuèi(luËn nµy? ®iÓm).

(209) * VÝ dô 1b: - Đồng bào ta cũng rất xứng đáng với tổ tiên ta ngµy tríc. -> §Çu ®o¹n. - Tinh thần yêu nớc nồng nàn của đồng bào ta ngµy nay. ? Đoạn văn đợc trình bày theo cách - Diễn dịch. nµo? ? Ph©n tÝch c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶? - Luận cứ: toàn diện, đầy đủ, vừa khái quát - HS th¶o luËn vµ tr¶ lêi. võa cô thÓ. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch lËp luËn cña - C¸ch lËp luËn: chÆt chÏ, thuyÕt phôc. t¸c gi¶? * VÝ dô 2: GV treo b¶ng phô ghi vÝ dô. - HS đọc. ? Xác định câu chủ đề? Vị trí? - Cuèi ®o¹n. ? Đoạn văn đợc trình bày theo cách nào? -> Quy nạp. ? Tác giả dùng nghệ thuật gì để lập luận? - Tơng phản: + Chó - ngời. ? NÕu s¾p xÕp ngîc l¹i cã phï hîp + Quý chã - khinh ngêi. kh«ng? - Kh«ng. ? Những từ, cụm từ: chuyện chó, giọng - Khắc sâu luận điểm và vấn đề. chó, rớc chó, chất chó đểu... đợc sắp xếp =>Thể hiện cái nhìn khách quan và khinh bỉ bên nhau nhằm mục đích gì? cña ngêi phª b×nh. ? Qua viÖc ph©n tÝch c¸c vÝ dô trªn, em h·y cho biÕt, khi tr×nh bµy luËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn, ta cÇn chó ý g×? => Ghi nhí: SGK. ? Xác định câu chủ đề trong đoạn văn? ? Vị trí của câu chủ đề trong đoạn văn nµy? ? T×m luËn ®iÓm cña ®o¹n v¨n?. III. LuyÖn tËp: (15’) Bài tập 1: Diễn đạt ý mỗi câu thành một luận điểm: a. CÇn viÕt gän, dÔ hiÓu. b. Nguyªn Hång thÝch truyÒn nghÒ cho b¹n trÎ. Bµi tËp 2: * LuËn ®iÓm: TÕ Hanh lµ mét nhµ th¬ tinh tÕ. * Câu chủ đề: Tôi thấy Tế Hanh là ngời tinh lắm. * VÞ trÝ: ®Çu ®o¹n. * Cách diễn đạt của đoạn văn: diện dịch -> các luận cứ sắp xếp theo quan hệ tăng tiÕn. Bµi tËp 3: GV cho HS th¶o luËn nhãm. + Nhãm 1 vµ nhãm 3: viÕt theo luËn ®iÓm 1. + Nhãm 2 vµ nhãm 4: viÕt theo luËn ®iÓm 2. GV gọi đại diện nhóm trình bày. (4’) 4. Cñng cè : ? Em hãy cho biết cách thực hiện hành động nói? (1’)5. DÆn dß: -N¾m ch¾c néi dung bµi häc -Hoµn thµnh bµi tËp vµo vë ………………………………………………. Ngày so¹n: 25/2/2013 Ngày d¹y: 27/2/2013. Bµi 25 TiÕt 101: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC.

(210) (Luận học pháp) La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Bổ sung kiến thức về văn nghị luận trung đại. - Hiểu được hoàn cảnh sử dụng và đặc điểm của thể tấu trong văn học trung đại. - Nắm được nội dung và hình thức của Bàn luận về phép học. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Những hiểu biết bước đầu về tấu. - Quan điểm tư tưởng tiến bộ của tác giả về mục đích, phương pháp học và mối quan hệ của việc học với sự phát triển của đất nước. - Đặc điểm hình thức lập luận của văn bản. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu một văn bản viết theo thể tấu. - Nhận biết, phân tích cách trình bày luận điểm trong đoạn văn diễn dịch và quy nạp, cách sắp xếp và trình bày luận điểm trong văn bản. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - §äc, nghiªn cøu tµi liÖu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt, néi dung bµi “Níc §¹i ViÖt ta” ? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Ai cũng có quyền đợc học tập, song không phải ngời nào cũng xác định cho mình một quan điểm và phơng pháp học tập đúng đắn. La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp trong văn bản Bàn luận về phép học đã đề cập đến vấn đề này. Hôm nay, các em sẽ tìm hiểu văn bản đó. * Các hoạt động: (1’). Hoạt động của gv và hs. KiÕn thøc I. §äc-t×m hiÓu chung(10’) Yªu cÇu: §äc khóc chiÕt, râ rµng, chËm r·i. 1. §äc: GV đọc mẫu, gọi HS đọc. 2. T¸c gi¶-T¸c phÈm ? Hãy tìm hiểu những nét chính về cuộc đời - (1723 - 1804). vµ sù nghiÖp cña t¸c gi¶ La S¬n Phu Tö - Quª: §øc Thä - Hµ TÜnh. - Tài cao, đức lớn, từng đỗ đạt làm quan dới NguyÔn ThiÕp ? triÒu Lª. - B¶n tÊu NguyÔn ThiÕp d©ng lªn Quang Trung ? Nêu hoàn cảnh ra đời của tác phẩm? vµo th¸ng 8 - 1791. - HS đọc, nhận xét. -> văn bản đợc trích từ bản tấu này. ? TÊu lµ g×?- HS. 3. ThÓ lo¹i: TÊu. ? Ph©n biÖt tÊu, hÞch, chiÕu, c¸o? 4 Tõ khã: ? ThÕ nµo lµ “chÝnh häc”, “thÞnh trÞ”? 5. Bè côc: 3 phÇn: - HS. ? Nếu chia bản trích này thành từng phần + Phần 1: Đầu... “hại ấy”-> mục đích của việc.

(211) nhá em sÏ chia nh thÕ nµo?. GVgọi HS đọc đoạn 1. - HS đọc. ? T×m luËn ®iÓm cña ®o¹n võa häc? GV: Nói về mục đích của việc học, tác giả dïng c©u ch©m ng«n. ? Hãy đọc câu châm ngôn đó? ? ViÖc sö dông c©u ch©m ng«n cã t¸c dông g×? ? Sau khi dïng c©u ch©m ng«n, t¸c gi¶ gi¶i thÝch kh¸i niÖm nµo? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch gi¶i thÝch? ? Nh vậy, theo tác giả, mục đích chân chính cña viÖc häc lµ g×? ? Tác giả đã phê phán những lối học lệch l¹c, sai tr¸i nµo? ? H·y ph©n tÝch cô thÓ? ? HËu qu¶ cña lèi häc Êy lµ g×? ? H·y liªn hÖ víi thùc tiÔn? - HS liªn hÖ thùc tiÔn. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶? GV gọi HS đọc phần 2. ? Nêu luận điểm của đoạn vừa đọc? ? §Ó khuyÕn khÝch viÖc häc, NguyÔn ThiÕp khuyªn Quang Trung thùc hiÖn nh÷ng chÝnh s¸ch g×?. häc. + PhÇn 2: TiÕp... “bá qua” -> bµn vµ khuyÕn nghÞ vÒ chñ tr¬ng më réng viÖc häc, néi dung vµ ph¬ng ph¸p d¹y häc. + PhÇn 3: KÕt qu¶ cuart viÖc häc ch©n chÝnh. II. §äc- T×m hiÓu chi tiÕt: (15’) 1. Mục đích của việc học. - Gi¶i thÝch mét kh¸i niÖm trõu tîng b»ng h×nh ¶nh cô thÓ nªn dÔ hiÓu vµ cã søc thuyÕt phôc.. - Đạo: là lẽ đối xử hàng ngày với mọi ngời. -> ng¾n gän, dÔ hiÓu. - Học là để làm ngời. - Chuéng h×nh thøc, cÇu danh lîi. HËu qu¶: + Chóa tÇm thêng. + ThÇn nÞnh hãt. + Níc mÊt, nhµ tan. -> Lập luận chặt chẽ, lí lẽ xác đáng. 2. Bµn luËn vÒ phÐp häc: - Phæ biÕn réng kh¾p viÖc häc - ViÖc häc ph¶i b¾t ®Çu tõ nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n, cã tÝnh chÊt nÒn t¶ng.. + Tuần tự từ thấp đến cao. + Häc réng, nghÜ s©u, biÕt tãm lîc nh÷ng ®iÒu c¬ b¶n nhÊt. ? Cụ thể phơng pháp học đó là gì? ? Theo em, phơng pháp học đó ngày nay + Học phải kết hợp với hành. 3. T¸c dông cña viÖc häc ch©n chÝnh: cßn gi¸ trÞ kh«ng? - Đất nớc nhiều nhân tài, chế độ vững mạnh, - HS th¶o luËn. quốc gia hng thịnh, xã hội ổn định -> đạt mục đích đề ra. III. Tæng kÕt: (5’) ? PhÐp häc Êy sÏ ®a l¹i kÕt qu¶ g×? - Mục đích học. - Ph¬ng ph¸p häc. ? Hai luËn ®iÓm chÝnh cña v¨n b¶n lµ g×? ->Quan hệ chặt chẽ, tơng hỗ; mục đích là gốc, ? Hai luËn ®iÓm cã quan hÖ víi nhau nh thÕ ph¬ng ph¸p lµ ngän. => Ghi nhớ: HS đọc. nµo? IV. LuyÖn tËp: (5’) Yªu cÇu: Tr×nh bµy hÖ thèng lËp luËn cña t¸c gi¶. Mục đích chân chính cña viÖc häc. Phª ph¸n nh÷ng lÖch l¹c, sai tr¸i.. Khẳng định quan điểm; phơng pháp đúng đắn. T¸c dông cña viÖc häc ch©n chÝnh.

(212) (4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt vµ néi dung bµi “ Bµn luËn vÒ phÐp häc”? (1’)5. DÆn dß: - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc. - Lµm b×a tËp 1, 2 s¸ch BTNV 8( trang 52 - 54). - ChuÈn bÞ bµi: LuyÖn tËp x©y dựng và trình bày luận điểm. Ngày so¹n: 27/2/2013 Ngày d¹y: 2/3/2013. Bµi 25 TiÕt 102: LUYỆN TẬP XÂY DỰNG VÀ TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂM I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hiểu biết rõ hơn về cách xây dựng và trình bày luận điểm. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Cách xây dựng và trình bày luận điểm theo phương pháp diễn dịch, quy nạp. Vận dụng trình bày luận điểm trong một bài văn nghị luận. 2. Kỹ năng: - Nhận biết sâu hơn về luận điểm. - Tìm các luận cứ, trình bày luận điểm thuần thục hơn. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt, néi dung bµi “Bµn luËn vÒ phÐp häc”? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Muèn lµm mét bµi v¨n nghÞ luËn hoµn chØnh ta ph¶i x©y dùng hÖ thèngluËn ®iÓm vµ s¾p xÕp nã theo mét tr×nh tù hîp lÝ. H«m nay, c¸c em sÏ t×m hiÓu vÒ c¸ch làm đó. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gv- hs KiÕn thøc I.ChuÈn bÞ ë nhµ: (15’) GV gọi HS đọc đề bài. 1. X©y dùng hÖ thèng luËn ®iÓm: ? Đề bài yêu cầu cần làm sáng tỏ vấn đề gì? - Cần học tập chăm chỉ. ? §èi tîng lµ ai? - C¸c b¹n trong líp. ? Nhằm mục đích gì? -> Lµm cho b¹n ch¨m chØ h¬n, cã ý - HS. thøc h¬n trong häc tËp. - Cha thùc sù phï hîp: ? Hãy đọc và nghiên cứu các luận điểm trong + Luận điểm a: Lạc ý lao động tốt. SGK? + ThiÕu mét sè luËn ®iÓm cÇn thiÕt..

(213) ? Em thÊy c¸c luËn ®iÓm nµy cã phï hîp kh«ng? V× sao? ? VËy, ta cã thÓ bæ sung vµ s¾p xÕp nh thÕ nµo cho phï hîp? ? H·y nh¾c l¹i nh÷ng lu ý khi tr×nh bµy luËn ®iÓm? GV gọi HS đọc luận điểm e. ? C¸ch nªu luËn ®iÓm trªn, häc tËp cña ai? Trong v¨n b¶n nµo? ? NhËn xÐt vÒ c¸ch lËp luËn Êy? - HS đọc. ? §Ó giíi thiÖu luËn ®iÓm e, cã 3 b¹n HS viÕt 3 c¸ch giíi thiÖu nh SGK, em cã nhËn xÐt g×? ? Em hãy viết câu chủ đề giới thiệu luận ®iÓm? GV gọi HS đọc các luận cứ ở mục 2. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch s¾p xÕp c¸c luËn cø nµy? - HS viÕt, GV nhËn xÐt, bæ sung. ? Bè côc bµi v¨n nghÞ luËn bao giê còng cã kÕt bµi. VËy, cã ph¶i bÊt k× ®o¹n nµo còng cÇn cã kÕt ®o¹n kh«ng? ? Em thö viÕt c©u kÕt ®o¹n theo yªu cÇu SGK? - HS. -HS lµm. GV nhËn xÐt.. VÝ dô: * §Êt níc cÇn ngêi tµi. * Ph¶i ch¨m häc míi thµnh tµi. + ViÖc s¾p xÕp c¸c luËn ®iÓm cha hîp lÝ (d kh«ng nªn nªu tríc e) 2. Tr×nh bµy luËn ®iÓm: - HS tr¶ lêi theo ghi nhí - SGK (trang 81) - TrÇn Quèc TuÊn trong “HÞch tíng sÜ”. -> Phï hîp, s¸ng t¹o. * C¸ch 1 vµ c¸ch 3: tèt. * Cách 2: xác định sai mối quan hệ -> tr×nh bµy sai. - Hîp lÝ: luËn ®iÓm sau kÕ tiÕp vµ ph¸t triÓn luËn ®iÓm tríc.. - Kh«ng.. - Thay đổi vị trí câu chủ đề. ? Làm thế nào để có thể chuyển một đoạn - Sửa chữa nội dung các câu cho phù hîp. v¨n diÔn dÞch thµnh mét ®o¹n v¨n quy n¹p? ? H·y tr×nh bµy ®o¹n v¨n cña m×nh? => GV hÖ thèng l¹i bµi häc. - HS. ? Qua t×m hiÓu, ta thÊy khi x©y dùng vµ tr×nh bµy hÖ thèng luËn ®iÓm, ta cÇn lu ý ®iÒu g×? II. LuyÖn tËp: (20’) Đề bài: Trình bày suy nghĩ của em về vấn đề: “Học đi đôi với hành”. 1. H·y x©y dùng hÖ thèng luËn ®iÓm hîp lÝ. 2.Chọn một luận điểm để xây dựng thành một đoạn văn. - HS th¶o luËn vµ lµm theo nhãm. - GV gọi đại diện nhóm trình bày. - NhËn xÐt. (4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt c¸chx©y dùng vµ tr×nh bµy luËn ®iÓm? (1’)5. DÆn dß: - N¾m néi dung bµi häc. - Hoµn chØnh bµi tËp cñng cèvµ bµi tËp trong SGK. - Xem l¹i lÝ thuyÕt v¨n nghÞ luËn, chuÈn bÞ viÕt bµi v¨n sè 6. - Nghiên cứu 3 đề trong SGK..

(214) Bµi 25 TiÕt 103; 104:. Ngày so¹n: 2/3/2013 Ngày d¹y: 4/3/2013 6/3/2012. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 6. I . MụC tiêu CầN đạT Nhằm đánh giá HS về mức độ nhận thức phần tập làm văn: bài văn nghị luận. II – TRäNG T©M KIÕN THøC, KÜ N¨NG 1. KiÕn thøc KiÓm tra, kh¶o s¸t toµn bé kiÕn thøc vÒ bµi v¨n nghÞ luËn. 2. KÜ n¨ng - Gióp häc sinh cñng cè, n©ng cao kiÕn thøc vÒ bµi v¨n nghÞ luËn. – Gi¸o dôc häc sinh tÝnh trung thùc, lËp trêng khi lµm bµi . III. PH¬NG PH¸P, KÜ THUËT D¹Y HäC: Trắc nghiệm, tự luận, kĩ thuật động não. IV. CHUÈN BÞ . - Giáo viên : nghiên cứu tài liệu, ra đề, lập đáp án, biểu điểm phù hợp với đối tợng. - Häc sinh :¤n kÜ lý thuyÕt vµ rÌn kÜ n¨ng viÕt bµi v¨n nghÞ luËn. MA TRậN đề KIểM TRA Mức độ NhËn Th«ng hiÓu VËn dông NT BiÕt Tæng ThÊp Cao.

(215) ®iÓm. Néi dung. TN. Kh¸i niÖm. TL. TN. TL. TN. TL. TN. TL. 1. 1. 1. Yªu cÇu đối với luËn ®iÓm.. 1. 1. 1. Tr×nh bµy luË ®iÓm.. 1. 1. 1. T¹o lËp v¨n b¶n Tæng sè c©u. 3. Tæng sè ®iÓm. 1,5. 1. 7. 3. 1. 7. 1,5. 7. 10. Bµi v¨n viÕt sè 6 Thêi gian:90phót Hä vµ tªn:………………………. Líp…………. §iÓm. Lêi nhËn cña gi¸o viªn. §Ò bµi: I. Tr¾c nghiÖm: (3®) Hãy khoanh tròn vào chữ cái đầu đáp án em cho là đúng nhất ở mỗi câu hỏi sau: Từ câu 1 đến câu 4,em hãy chọn đáp án đúng để điền vào chỗ chấm. C©u 1: LuËn ®iÓm bµi v¨n nghÞ luËn lµ nh÷ng… quan ®iÓm, chñ tr ¬ng mµ ngêi nãi (viÕt) nªu ra. A. Lêi nãi. B. T tëng . C.ý tëng D. Chñ kiÕn. Câu 2: Luận điểm cần phải chính xác,…., phù hợp với yêu cầu giải quyết vấn đề và đủ để làn sáng tỏ vấn đề. A. M¹ch l¹c. B. X¸c thùc. C. Râ rµng. D. Ch©n thùc. C©u 3: Trong bµi v¨n nghÞ luËn, luËn diÓm lµ mét hÖ thèng: Cã luËn ®iÓm chÝnh(dïng làm kết luận của bài, là cáI đích của bài viết) và …(dùng làm điểm xuất phát hay luËn ®iÓm më réng). A. LuËn ®iÓm phô. B. LuËn ®iÓm c¬ së. C. LuËn ®iÓm c¬ b¶n. C©u 4: C¸c luËn ®iÓm trong bµi v¨n võa liªn kÕt chÆt chÏ víi nhau l¹i võa cÇn cã… với nhau. Các luận điểm phải đợc sắp xếp theo một trình tự hợp lý. Luận điểm trớc chuẩn bị cơ sở cho luận điểm sau, luận điểm sau dẫn đến kết luận..

(216) A. Sự bình đẳng. B.Sù phô thuéc. C. Sù t¸ch biÖt. D. Sù ph©n biÖt. Câu 5: Luận điểm nào trong các luận điểm sau giảI thích đợc vấn đề: “ Giáo dục lµ ch×a khãa cña t¬ng lai”. A. Gi¸o dôc gãp phÇn më ra t¬ng lai cho nh©n lo¹i. B. Giáo dục là truyền thống lâu đời của nhân loại. C. Giáo dục là một kiểu lao động đặc biệt của loài ngời. D. Gi¸o dôc lµ quèc s¸ch hµng ®Çu cÇn ph¶i u tiªn. Câu 6: Khi trình bày luận điểm cần chú ý những diều sau: Có câu chủ đề, sắp xÕp c¸c ý theo tr×nh tù hîp lý. §óng hay sai. A. §óng. B. Sai. II. Tù luËn: (7 ®iÓm) Từ 2 văn bản “Chiếu dời đô” và “Hịch tớng sĩ” , em có suy nghĩ gì về những ngời lãnh đạo nh Lí Công Uẩn và Trần Quốc Tuấn? Hãy trình bày thành một bài văn. §¸P ¸N Vµ THANG ®IÓM. I. Tr¾c nghiÖm: (7 ®iÓm) C©u 1 2 3 4 5 6 §¸p ¸n B C A D A A II. Tù luËn: (7 ®iÓm) Yªu cÇu bµi viÕt: 1. Nội dung: Bài viết cần trình bày đợc các ý sau: - Giới thiệu đợc hai nhân vật: Lí Công Uẩn và Trần Quốc Tuấn. - Nêu đợc những phẩm chất cao quý của 2 nhân vật ấy. + Yªu níc nång nµn, + Lo l¾ng cho mu«n d©n, muèn ch¨m lo cho h¹nh phóc mu«n d©n. + Cã tÇm nh×n xa tr«ng réng. + Anh minh, s¸ng suèt. ( Mçi ý cÇn cã dÉn chøng). - LÝ lÏ, c¸ch lËp luËn s¾c bÐn, cã søc thuyÕt phôc. - Khẳng định điểm tơng đồng của hai văn bản -> Khẳng định phẩm chất của hai nhà lãnh đạo. 2. H×nh thøc: - Viết đúng kiểu bài nghị luận chứng minh. - Hệ thống luận điểm đúng, đủ và đợc sắp xếp hợp lí. - Bè côc râ rµng. - Diễn đạt tốt. 3. BiÓu chÊm: - §¹t yªu cÇu vÒ h×nh thøc: 2 ®. - Néi dung: 5®. + ý1: 1 ®. + ý2: 2 ® (mçi ý nhá 0,5 ®) + ý 3: 1 ®. + ý 4: 1 ®. * Lu ý: GV linh hoạt trong quá trình chấm bài để khuyến khích năng lực sáng tạo cña HS. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra trong giê. (86’) 3. Bài mới: *Giíi thiÖu bµi: (1’) Các em đã đợc ôn tập về luận điểm và cách xây dựng, trình bày luận điểm. Giờ häc h«m nay c« sÏ cho c¸c em lµm bµi kiÓm tra sè 6. * Các hoạt động: (85’) - Giáo viên phát đề. - Häc sinh lµm bµi..

(217) (2’) 4. Cñng cè : GV nhËn xÐt giê kiÓm tra. Häc sinh nép bµi. (1’)5. DÆn dß: - Đọc các tài liệu tham khảo liên quan đến bài viết. - So¹n : “ThuÕ m¸u”. - Tìm đọc: “Bản án chế độ thc dân pháp” ……………………………………………………….. Ngày so¹n: 4/3/2013 Ngày d¹y: 6/3/2013. Bµi 26 TiÕt 105:. THUẾ MÁU (Trích Bản án chế độ thực dân Pháp) Nguyễn Ái Quốc I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được bản chất giả dối, tàn bạo của chính quyền thực dân Pháp. - Thấy rõ tính chiến đấu, lập luận sắc bén cùng nghệ thuật trào phúng trong văn chính luận của Nguyễn Ái Quốc. Lưu ý: Học sinh đã học về tác phẩm thơ của Hồ Chí Minh ở lớp 7. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Bộ mặt giả nhân, giả nghĩa của thực dân Pháp và số phận bi thảm của những người dân thuộc địa bị bóc lột, bị dùng làm bia đỡ đạn trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa phản ánh trong văn bản. - Nghệ thuật lập luận và nghệ thuật trào phúng sắc sảo trong văn chính luận của Nguyễn Ái Quốc. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu văn chính luận hiện đại, nhận ra và phân tích được nghệ thuật trào phúng sắc bén trong một văn bản chính luận. - Học cách đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt, néi dung bµi “Bµn luËn vÒ phÐp häc”? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Những năm 20 của thế kỉ XX là thời kì hoạt động sôi nổi của ngời thanh niên yªu níc - ngêi chiÕn sÜ céng s¶n kiªn cêng NguyÔn ¸i Quèc. Trong nh÷ng n¨m ho¹t.

(218) động cách mạng ấy, Ngời sáng tác văn chơng nhằm vạch trần bộ mặt kẻ thù, nói lên nỗi khổ cực của những ngời dân bị áp bức, kêu gọi nhân dân thuộc đoàn kết đấu tranh. “Thuế máu” là chơng đầu tiên của “Bản án chế độ thực dân Pháp”. Hôm nay, ta tìm hiểu chơng này để biết rõ hơn về bộ mặt của bọn thực dân và số phận của ngời dân các nớc thuộc địa. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của GV và HS KiÕn thøc I. §äc-T×m hiÓu chung: (15’) - GV hớng dẫn: đọc rõ ràng, chú ý thay 1. Đọc: đổi giọng phù hợp. Khi mỉa mai, châm biếm; khi đồng cảm, đau xót. - GV đọc mẫu, gọi HS đọc. ? B»ng hiÓu biÕt cña m×nh, em h·y 2. T¸c gi¶-T¸c phÈm trình bày những nét cơ bản về cuộc đời a. Tác giả: - Tªn lµ NguyÔn ¸i Quèc cã tríc n¨m 1945. vµ sù nghiÖp cña t¸c gi¶? b. T¸c phÈm: - HS. ? Em hiểu gì về Bản án chế độ thực - Viết bằng tiếng Pháp (1925) gồm 12 chơng và mét phÇn phô lôc. d©n Ph¸p? - Néi dung: + KÕt ¸n téi ¸c tµy trêi cña thùc d©n Ph¸p. + Tình cảnh khốn khổ của ngời dân thuộc địa. + Vạch ra con đờng đấu tranh đúng đắn. ?Nªu vÞ trÝ cña ®o¹n trÝch 3. VÞ trÝ ®o¹n trÝch: §o¹n trÝch “ThuÕ m¸u” lµ ch¬ng I cña t¸c phÈm. ? Văn bản đợc viết theo thể loại gì? 4. ThÓ lo¹i: - Phãng sù - chÝnh luËn. ?Bố cục đợc chia làm mấy phần.Nêu 5.Bố cục:3 phần néi dung cña mçi phÇn II. §äc vµ t×m hiÓu chi tiÕt:(20’) ? PhÇn I nªu lªn luËn ®iÓm g×? 1. ChiÕn tranh vµ ngêi b¶n xø: ? Cách gọi của bọn thực dân Pháp đối * Thái độ, cách gọi đối với ngời bản xứ: - Tríc chiÕn tranh: “da ®en bÈn thØu”, “An Nam với ngời dân thuộc địa nh thế nào? ? Trớc chiến tranh? Khi chiến tranh mít”, kéo xe tay ăn đòn -> khinh bỉ, coi thờng. - Khi chiến tranh bùng nổ: “đứa con yêu”, “ngời bïng næ? b¹n hiÒn”, “chiÕn sÜ b¶o vÖ c«ng lÝ vµ tù do”-> t©ng bèc, vç vÒ. ? Cách gọi ấy thể hiện thái độ gì? => Gi¶ dèi. * Mục đích: - L«i kÐo hä vµo cuéc chiÕn tranh phi nghÜa. ? Mục đích của cách gọi tên ấy? - Nghệ thuật đối lập tơng phản -> mâu thuẫn ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt lËp trµo phóng, giäng ®iÖu trµo phóng. * Sè phËn ngêi d©n b¶n xø: xa l×a vî con, ph¬i luËn ë ®o¹n nµy? GVgọi HS đọc đoạn: “Nhng họ phải thây, bị tàn sát, lấy máu tới vòng nguyệt quế, lấy x¬ng... tr¶...ngµi thèng chÕ” ? Sè phËn ngêi d©n b¶n xø nh thÕ nµo? ? T¸c gi¶ dïng nh÷ng luËn cø nµo? ? Còn những ngời ở hậu phơng thì nh - Bị vắt kiệt sức, nhiễm khí độc, khạc ra từng miÕng phæi. thÕ nµo? ? Sè liÖu mµ t¸c gi¶ dÉn ra ë hai c©u cuèi nãi lªn ®iÒu g×? -HS > Sè phËn bi th¶m. ? Sè phËn cña hä nh thÕ nµo? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ lêi høa hÑn cña - §èi lËp hoµn toµn; m©u thuÉn trµo phóng vµ thực dân Pháp với số phận bi thảm của nghệ thuật trào phúng tiếp tục đợc bộc lộ. => Tè c¸o chiÕn tranh, tè c¸o téi ¸c cña thùc d©n hä? Ph¸p; lét trÇn bé mÆt gi¶ nh©n, gi¶ nghÜa cña nhµ cầm quyền thực dân trong cuộc chiến tranh đế.

(219) quèc. ? Nghệ thuật đó đã nói lên điều gì? -> Gây lòng căm thù, phẫn nộ trong quảng đại NguyÔn ¸i Quèc muèn tè c¸o ®iÒu g×? các dân tộc thuộc địa. (4’) 4. Cñng cè : Em có nhận xét gì về thái độ của thực dân Pháp đối với ngời dân bản xứ? (1’)5. DÆn dß: - T×m hiÓu phÇn 2 vµ phÇn 3 cña v¨n b¶n. - ChuÈn bÞ c©u hái phÇn LuyÖn tËp. - ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n b×nh vÒ bøc tranh minh ho¹ cña NguyÔn ¸i Quèc.. Ngày so¹n: 4/3/2013 Ngày d¹y: 9/3/2013. Bµi 26 TiÕt 106:. THUẾ MÁU (Trích Bản án chế độ thực dân Pháp) Nguyễn Ái Quốc I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được bản chất giả dối, tàn bạo của chính quyền thực dân Pháp. - Thấy rõ tính chiến đấu, lập luận sắc bén cùng nghệ thuật trào phúng trong văn chính luận của Nguyễn Ái Quốc. Lưu ý: Học sinh đã học về tác phẩm thơ của Hồ Chí Minh ở lớp 7. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Bộ mặt giả nhân, giả nghĩa của thực dân Pháp và số phận bi thảm của những người dân thuộc địa bị bóc lột, bị dùng làm bia đỡ đạn trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa phản ánh trong văn bản. - Nghệ thuật lập luận và nghệ thuật trào phúng sắc sảo trong văn chính luận của Nguyễn Ái Quốc. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu văn chính luận hiện đại, nhận ra và phân tích được nghệ thuật trào phúng sắc bén trong một văn bản chính luận..

(220) - Học cách đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt, néi dung chñ yÕu cña phÇn I v¨n b¶n “ ThuÕ m¸u” (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ở phần I của văn bản các em thấy đợc bản chất tàn bạo, giả nhân, giả nghĩa của thùc d©n Ph¸p. H«m nay, c¸c em sÏ t×m hiÓu thªm vÒ b¶n chÊt Êy qua phÇn cßn l¹i cña v¨n b¶n . * Các hoạt động: (1’) Hoạt động của gv và hs. KiÕn thøc. II. §äc –T×m hiÓu chi tiÕt: (20’) GV gọi HS đọc đoạn 2. 2. Chế độ lính tình nguyện: a. Nh÷ng thñ ®o¹n, m¸nh khoÐ trong viÖc GV:Em h·y nªu c¸c thñ ®o¹n, m¸nh b¾t lÝnh: khoÐ b¾t lÝnh cña bän thùc d©n - Lïng r¸p, v©y b¾t, cìng bøc. Ph¸p? - Lợi dụng việc bắt lính để kiếm tiền. - Sẫn sàng trói, xích, nhốt, đàn áp dã man. GV: Chế độ bắt lính của bọn thực dân mà nói “ tình nguyện” có đúng kh«ng? ? Chi tiết nào nói lên điều đó? - HS lÊy dÉn chøng. =>Thực chất là dùng vũ lực để bắt lính chứ kh«ng hÒ cã sù “t×nh nguyÖn” nµo c¶.. b. Ph¶n øng cña nh÷ng ngêi bÞ b¾t: - Nh÷ng ngêi nghÌo khæ th× chÞu chÕt kh«ng còn kêu vào đâu đợc. - Nh÷ng nguåi giµu th× “ x× tiÒn ra” - Họ tìm mọi cách để trốn thoát, thậm chí họ ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ ph¶n øng cña “tù lµm” cho m×nh m¾c nh÷ng bÖnh nÆng. hä? => Ph¶n øng d÷ déi vµ gay g¾t. GV: VËy mµ lêi lÏ cña c¸c nhµ cÇm c. LuËn ®iÖu cña chÝnh quyÒn thùc d©n: quyÒn nh thÕ nµo? “ Các anh đã tấp nập đầu quân…” “ Các anh đã không ngần ngại…” “ hiÕn x¬ng m¸u” “d©ng c¸nh tay” GV:Lêi lÏ rªu rao cña bän cÇm => Tr©ng tr¸o, lõa dèi, bÞp bîm, m¸nh khoÐ quyền đã bộc lộ bản chất gì? cña chÝnh s¸ch mé lÝnh. GV: Em h·y chØ râ m©u thuÉn trµo phúng trong đoạn văn: “ ấy thế ... -> Mâu thuẫn trào phúng đợc bộc lộ. kh«ng ngÇn ng¹i”? - Sù t¬ng ph¶n gi÷a nh÷ng lêi lÏ t©ng bèc, phØnh nÞnh, gi¶ dèi víi nh÷ng c©u hái b¾t GV: H·y cho mét lêi nhËn xÐt vÒ nguån tõ sù thËt. nghệ thuật nghị luận và chế độ lính -> Giọng điệu giễu cợt lập luận chặt chẽ t×nh nguyÖn? ---> Chế độ lính tình nguyện vô cùng tàn GV gọi HS đọc phần 3. ¸c. GV:KÕt qu¶ cña sù hi sinh cña ngêi 3. KÕt qu¶ cña sù hi sinh: dân thuộc địa trong các cuộc chiến a. Đối với ngời dân thuộc địa: tranh nh thÕ nµo? - Nh÷ng lêi tuyªn bè t×nh tø bçng im bÆt..

(221) GV: Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt lËp luËn cña t¸c gi¶ trong ®o¹n v¨n nµy? GV: Nghệ thuật đó lột tả đợc điều g×? GV: Theo em, chÝnh s¸ch hËu chiÕn của Pháp đối với ngời lính Pháp nham hiÓm nhÊt lµ g×? -HS đọc đoạn cuối? GV: T¸c gi¶ kÕt thóc phÇn 3 nh thÕ nµo? Cã t¸c dông g×? GV:Tính chiến đấu của văn bản đợc thÓ hiÖn nh thÕ nµo? -HS th¶o luËn nhãm vµ tr×nh bµy theo c¸c néi dung: .. GV:Thể hiện cách viết nghị luận độc đáo của Nguyễn ái Quốc trên các ph¬ng diÖn nµo?. Nªu néi dung chñ yÕu cña v¨n b¶n “ ThuÕ m¸u”. ? Vẽ sơ đồ khái quát nội dung của v¨n b¶n “ ThuÕ m¸u” ? Tr¶ lêi c©u hái tr¾c nghiÖm G V tr×nh chiÕu trªn mµn h×nh – HS tr¶ lêi.. - Trë l¹i gièng ngêi bÈn thØu. - Ngời ta đã lột hết quần áo, của cải mà do chÝnh ngêi d©n s¾m ra. - Đánh đập. đối xử nh súc vật. - Chào đón họ bằng một bài diễn văn “ … Bây giờ, chúng tôi không cần đến các anh n÷a, cót ®i” ->Sö dông hµng lo¹t c©u hái tu tõ, biÖn ph¸p đối lập giữa lời nói với hành động -> mâu thuÉn trµo phóng. => Bé mÆt tr¸o trë, tµn nhÉn, tr¾ng trîn cña bän thùc d©n. b. §èi víi ngêi lÝnh Ph¸p: - Th¬ng binh vµ vî con tö sÜ ngêi Ph¸p “ đều đợc cấp môn bài bán lẻ thuốc phiện”. -> Đầu độc chính dân tộc mình. * §o¹n kÕt: - Niềm tin vào thái độ của ngời dân bản xứ. - Nêu ra con đờng đấu tranh cách mạng; vạch trần, tố cáo tội ác, bộ mặt vô nhân đạo cña thùc d©n Ph¸p. III. Tæng kÕt (10’) *NghÖ thuËt: - Tr×nh tù bè côc: Thêi gian Tríc – TrongSau chiÕn tranh. - NghÖ thuËt ch©m biÕm: + Hình ảnh sinh động, giàu tính biểu cảm. + Ng«n tõ, giäng ®iÖu mØa mai,ch©m biÕm. + Dùng câu hỏi tu từ, điệp cấu trúc câu để tè c¸o m¹nh mÏ téi ¸c cña thùc d©n Ph¸p. - YÕu tè biÓu c¶m: Tõ ng÷, h×nh ¶nh, biÖn ph¸p tu tõ. - LËp luËn chÆt chÏ, chøng cí x¸c thùc. * Néi dung: -Bé mÆt gi¶ nh©n, gi¶ nghÜa, thñ ®o¹n tµn ¸c của chế độ thực dân đối với ngời dân các nớc thuộc địa -Số phận đau thơng của ngời dân thuộc địa bị đẩy đi vào bia đỡ đạn trong các cuộc chiÕn tranh phi nghÜa => Ghi nhớ: SGK - HS đọc. IV. LuyÖn tËp: (5’) Bµi 1: Bµi 2:.

(222) (4’) 4. Cñng cè : ? Em hãy nêu những mục đích của văn chơng Nguyễn ái Quốc? + Dùng văn để vạch trần, tố cáo tội ác của thực dân đế quốc + Bênh vực quyền lợi của nhân dân của các nớc thuộc địa; khích lệ tinh thần đấu tranh gi¶i phãng + ThÓ hiÖn quan ®iÓm chÝnh trÞ râ rµng. (1’)5. DÆn dß: - N¾m néi dung bµi häc. - Lµm bµi tËp 4 s¸ch BTNV 8 - TËp 2, trang 60,61. - ChuÈn bÞ bµi: Héi tho¹i. - So¹n: §i bé ngao du.. Ngày so¹n: 9/3/2013 Ngày d¹y: 11/3/2013. Bµi 26 TiÕt 107:.

(223) HỘI THOẠI I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu khái niệm vai xã hội trong hội thoại. - Biết xác định thái độ đúng đắn trong quan hệ giao tiếp. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Vai xã hội trong hội thoại. 2. Kỹ năng: Xác định được các vai xã hội trong cuộc thoại. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt, néi dung bµi “Thuế máu”? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Trong giao tiÕp c¸c em thêng cã c¸c cuéc héi tho¹i víi nhiÒu ngêi, nhiÒu løa tuæi khác nhau...Đó là vai xã hội trong hội thoại.Hôm nay, các em sẽ tìm hiểu để thấy đợc sù cÇn thiÕt cña vai x· héi trong héi tho¹i. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của GV và HS KiÕn thøc I. Vai x· héi trong héi tho¹i: (20’) GV gọi HS đọc ví dụ (SGK). 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: ? Cã nh÷ng nh©n vËt nµo tham gia - Bµ c«, bÐ Hång. - C« vµ ch¸u (quan hÖ gia téc - th©n thiÕt) vµo cuéc héi tho¹i? - Bµ c«: vai trªn. ? Gi÷a hä cã quan hÖ g×? - BÐ Hång: vai díi. ? Ai ë vai trªn? Ai ë vai díi? + Víi quan hÖ gia téc: kh«ng cã sù ch©n thµnh cña t×nh ruét thÞt. ? Cách xử sự của bà cô có gì đáng + Với t cách ngời lớn: xử sự không đúng mực đối với trẻ con. chª tr¸ch? ? Thái độ của bé Hồng trong cuộc - Kìm nén sự bất bình để giữ lễ phép. héi tho¹i nh thÕ nµo? ? T×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn ®iÒu đó? - HS. ? V× sao bÐ Hång ph¶i lµm nh vËy?. - BÐ Hång lµ ch¸u (bÒ díi) ph¶i t«n träng c« (bÒ trªn).. GV: Bé Hồng biết xác định vai xã - Vị trí của ngời tham gia hội thoại đối với héi cho m×nh..

(224) ? Từ đó, em hiểu thế nào vai xã hội? ? Vai xã hội đợc xác định bằng các quan hÖ nµo? ? Hãy đọc ý1 - Ghi nhớ. - HS đọc. ? Khi cÇn nhê ngêi kh¸c më cöa sæ gióp, em sÏ nãi g× nÕu? + Ngời đó lớn tuổi hơn? + Ngời đó là bạn? + Ngời đó ít tuổi hơn? - HS th¶o luËn vµ t×m ra c©u nãi phï hîp. ? Từ đó ta rút ra điều gì khi tham gia héi tho¹i? HS đọc.. ngêi kh¸c trong cuéc tho¹i. * 2 quan hÖ: + Trªn - díi hay ngang hµng. + Th©n - s¬. - Cần xác định đúng vai của mình để chọn c¸ch nãi cho phï hîp.. => Ghi nhí: II. LuyÖn tËp: (15’) Bµi tËp 1: GV cho HS lµm theo nhãm. * Nghiªm kh¾c: Nay c¸c ng¬i nh×n chñ nhôc mµ kh«ng biÕt lo, thÊy níc nhôc mµ kh«ng biÕt thÑn... * Khoan dung: NÕu c¸c ng¬i biÕt chuyªn tËp s¸ch nµy, theo lêi d¹y b¶o cña ta th× míi ph¶i đạo thần chủ...Ta viết bài này để các ngơi biết bụng ta. Bµi tËp 2: a. Xét về vị trí xã hội, ông giáo có địa vị cao hơn lão Hạc; xét về tuổi tác, lão Hạc có vÞ trÝ cao h¬n. b. ¤ng gi¸o nãi víi l·o H¹c b»ng lêi lÏ «n tån, th©n mËt; gäi L·o H¹c lµ cô , xng gép 2 ngêi lµ «ng con m×nh. c. Lão Hạc gọi ngời đối thoại với mình là ông giáo (tôn trọng); xng gộp 2 ngời chóng m×nh (th©n t×nh). * GV híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp 3. (4’) 4. Cñng cè : Em cã nhËn xÐt g× vÒ vai x· héi trong héi tho¹i. (1’)5. DÆn dß: - Häc thuéc ghi nhí. - Lµm bµi tËp 3. - §äc kÜ bµi: T×m hiÓu yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn.. ................................................................................ Ngày so¹n: 11/3/2013 Ngày d¹y: 13/3/2013. Bµi 26 TiÕt 108: TÌM HIỂU YẾU TỐ BIỂU CẢM TRONG VĂN NGHỊ LUẬN I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Bổ sung, nâng cao hiểu biết về văn nghị luận..

(225) - Nắm được vai trò của yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận và cách đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Lập luận là phương thức biểu đạt chính trong văn nghị luận. - Biểu cảm là yếu tố hỗ trợ cho lập luận, góp phần tạo nên sức lay động, truyền cảm của bài văn nghị luận. 2. Kỹ năng: - Nhận biết yếu tố biểu cảm và tác dụng của nó trong bài văn nghị luận. - Đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận hợp lí, có hiệu quả, phù hợp với lô-gic lập luận của bài văn nghị luận. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ vai x· héi trong héi tho¹i? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Văn bản nghị luận là văn bản đợc tạo nên bởi sức mạnh của lí trí nhằm tác động vào lí trí của ngời của ngời đọc, ngời nghe. Nhng để cho những điều của lí trí nêu ra dễ dàng đi vào lòng ngời, có sức cảm hoá, lay động lòng ngời thì lại cần đến yếu tố biÓu c¶m. Bµi häc h«m nay c« sÏ gióp c¸c em hiÓu râ h¬n vÒ vai trß cña yÕu tè biÓu c¶m trong bµi v¨n nghÞ luËn vµ nh÷ng yªu cÇu cÇn thiÕt cña viÖc ®a yÕu tè biÓu c¶m vào bài văn nghị luận để sự nghị luận đạt hiệu quả thuyết phục cao hơn. * Các hoạt động: (35’). Hoạt động của gv và hs. KiÕn thøc I. YÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn: (20’) GV gọi HS đọc văn bản: “Lời kêu gọi 1. Đọc văn bản: Lời kêu gọi toàn quốc toµn quèc kh¸ng chiÕn”. kh¸ng chiÕn. . 2. NhËn xÐt: ? Văn bản đó thuộc kiểu văn bản nào? - Nghị luận. ? Phơng thức biểu đạt chính của văn b¶n Êy? - NghÞ luËn. ? Bªn c¹nh ph¬ng thøc chÝnh lµ nghÞ luËn, v¨n b¶n cßn sö dông yÕu tè nµo - BiÓu c¶m. kh¸c kh«ng? ? Vì sao em có thể khẳng định nh vậy? Yếu tố biểu cảm đợc thể hiện ở đâu? - Từ ngữ biểu cảm: “Hỡi đồng bào”, ? Hãy tìm những từ ngữ biểu cảm và “Chúng ta thà hi sinh chứ nhất định”, c©u c¶m th¸n thÓ hiÖn c¶m xóc m·nh “muèn” , “hÔ” …” liÖt cña t¸c gi¶? C©uc¶m th¸n: (1),(4),(6),(7),(11),(14),(15). ? Trong c¸c v¨n b¶n nghÞ luËn c¸c em võa häc, cã v¨n b¶n nµo sö dông yÕu tè biÓu c¶m nhiÒu kh«ng? - HS t×m ? Cô thÓ?.

(226) ? Nh÷ng v¨n b¶n Êy, yÕu tè biÓu c¶m đợc sử dụng nhiều nhng tại sao không - Hịch tớng sĩ đợc xem là văn biểu cảm? ? TrÇn Quèc TuÊn vµ Hå ChÝ Minh viÕt hai văn bản ấy có phải với mục đích chÝnh lµ béc lé t×nh c¶m cña m×nh không? Mục đích chính là gì? -> Mục đích chính là nghị luận: nêu luận điểm, trình bày luận cứ, tác động vào lí trí ? Yếu tố biểu cảm đợc sử dụng nhiều ngời đọc(ngời nghe) , giúp ngời đọc(ngời với mục đích gì? nghe) phân biệt đúng, sai, xác định cho mình hành động và cách sống đúng đắn. GV: YÕu tè biÓu c¶m lµ yÕu tè phô trî - KhÝch lÖ tinh thÇn quyÕt chiÕn quyÕt nhng nó tác dụng làm cho lí lẻ có sức thắng. Nhng để lời kêu gọi có sức thuyết thuyết phục vì nó tác động mạnh vào phục, tác giả đã khơi dậy tinh thần yêu nớc tình cảm của ngời đọc. Ta tiếp tục tìm và lòng căm thù giặc->tác động vào tình hiểu ví dụ sau để thấy rỏ hơn về điều cảm. nµy. GV treo bảng phụ ghi bảng đối chiếu. - GV gọi 2 HS đọc 2 cột. ? So s¸nh c¸c c©u ë cét 1 vµ cét 2? ? Em sÏ chän nh÷ng c©u ë cét nµo? V× sao? - Cét 2 hay, hÊp dÉn h¬n h¬n v× cã sö dông yếu tố biểu cảm, tác động vào tình cảm, ? Từ việc tìm hiểu, em hãy cho biết đọc lên ta cảm thấy xúc động. yÕu tè biÓu c¶m cã vai trß nh thÕ nµo - RÊt cÇn thiÕt; lµm cho bµi v¨n nghÞ luËn trong bµi v¨n nghÞ luËn? hay h¬n, hÊp dÉn h¬n, cã søc thuyÕt phôc hơn vì nó tác động mạnh mẽ tới tình cảm của ngời đọc(ngời nghe). HS đọc GV: Qua t×m hiÓu ta thÊy yÕu tè biÓu c¶m cã vai trß rÊt qu¹n träng trong bµi văn nghị luận. Vậy làm thế nào để phát huy đợc hết tác dụng của yếu tố biểu cảm trong bài văn nghị luận , đó là vấn đề mà ta cần tìm hiểu. GV đọc đoạn văn: “ Ta thêng tíi b÷a......vui lßng” ? V× sao TrÇn Quèc TuÊn cã thÓ viÕt nªn nh÷ng c©u v¨n ®Çy t©m tr¹ng nh vËy?. ? Qua đó, em hãy cho biết, làm thế nào để bài văn nghị luận có sức biểu cảm?. => Ghi nhí: ý1: - Ngän löa c¨m hên ®ang sôc s«i trong lòng của ông. Mỗi câu, mỗi chữ nh đợc ch¶y ra tõ tr¸i tim cña t¸c gi¶. - Ngời viết phải thật sự có cảm xúc đối với vấn đề đang nghị luận. - C¶m xóc ph¶i tù nhiªn, ch©n thµnh, s©u sắc, mãnh liệt, xuất phát tự đáy lòng, từ trái tim dù đó là tình yêu thơng hay lòng căm hên. - Sö dông tõ ng÷ biÓu c¶m. - C©u c¶m th¸n. -- Giäng ®iÖu.. GV: Muèn cã yÕu tè biÓu c¶m ta ph¶i -> RÌn luyÖn c¸ch biÓu c¶m. thực sự xúc động đối với vấn đề mình ®ang nghÞ luËn. Nhng nh÷ng t×nh c¶m, c¶m xóc Êy dï m·nh liÖt, s©u s¾c nhng chỉ ở trong lòng thì ngời đọc, ngời nghe không thể nhận thấy đợc. ? Theo em, bằng cách nào để cảm xúc ấy truyền đến đợc ngời đọc, ngời nghe?.

(227) GV đọc: “ấy thế mà...nhân hậu” GV: YÕu tè biÓu rÊt cÇn, v× thÕ cã b¹n HS cho r»ng: cµng dïng nhiÒu tõ ng÷ biÓu c¶m, c©u c¶m th¸n th× gi¸ trÞ biÓu c¶m trong bµi v¨n nghÞ luËn cµng t¨ng. ? Em cã suy nghÜ nh thÕ nµo vÒ ý kiÕn Êy? ? VËy, yªu cÇu khi sö dông yÕu tè biÓu c¶m trong bµi v¨n nghÞ luËn lµ g×? * GV nãi vÒ lçi trong bµi lµm v¨n nghÞ luËn cña HS. ? Qua t×m hiÓu, em h·y cho biÕt, lµm thế nào để phát huy hết đợc tác dụng cña yÕu tè biÓu c¶m trong bµi v¨n nghÞ luËn?. -> Sai, v×: yÕu tè biÓu c¶m chØ lµ yÕu tè phô, nÕu sö dông nhiÒu sÏ ph¸ vì m¹ch nghÞ luËn vµ l¹c kiÓu bµi.. -> Sö dông hîp lÝ. * Lçi: + Kh« khan + S¸o: -> Ghi nhí: ý2. => Ghi nhớ: HS đọc. II. LuyÖn tËp: (15’) Bµi 1: GV ph¸t phiÕu häc tËp. BiÖn ph¸p biÓu c¶m DÉn chøng T¸c dông Nhại, đối lập Tªn da ®en bÈn thØu, Ph¬i bµy b¶n chÊt dèi tr¸, bÞp tªn An-nam-mÝt bÈn bîm. thØu,con yªu, b¹n hiÒn, -> mØa mai. chiÕn sÜ b¶o vÖ c«ng lÝ vµ tù do. Tõ ng÷, h×nh ¶nh mØa NhiÒu ngêi b¶n Ng«n tõ mÜ miÒu kh«ng che mai giọng điệu tuyên xứ...loài thuỷ quái. đậy đợc thực tế phủ phàng; lời truyÒn cña thùc d©n Mét sè kh¸c l¹i bá x¸c mØa mai thÓ hiÖn sù khinh bØ, sù tại những miền hoang chế nhạo đối với giọng điệu vu, th¬ méng. tuyªn truyÒn cña bän thùc d©n. -TiÕng cêi ch©m biÕm s©u cay. Bµi 2: GV gọi HS đọc đoạn văn, nêu câu hỏi. * Cảm xúc đợc thể hiện qua đoạn văn: nỗi buồn và sự khổ tâm của một ngời thầy t©m huyÕt, ch©n chÝnh tríc vÊn n¹n häc vÑt, häc tñ trong häc ng÷ v¨n. * Sức thuyết phục, gợi cảm của đoạn văn đợc tạo nên bởi: + C¶m xóc cña ngêi viÕt rÊt ch©n thµnh tù nhiªn, ch©n thËt: viÕt v¨n nghÞ luËn mµ nh c©u chuyÖn t©m t×nh gi÷a thÇy vµ trß, gi÷a nh÷ng ngêi b¹n víi nhau. + Sö dông tõ ng÷ biÓu c¶m, c©u c¶m vµ giäng ®iÖu t©m t×nh. Bµi 3: §o¹n v¨n tr×nh bµy luËn ®iÓm: Chóng ta kh«ng nªn häc vÑt, häc tñ. + Yªu cÇu vÒ lÝ lÏ, dÉn chøng: lµm râ t¸c h¹i cña hai lèi häc nµy, nªu dÉn chøng cô thÓ. + Yêu cầu biểu cảm: Tán thành hay phản đối. (4’) 4. Cñng cè : Em cã nhËn xÐt g× vÒ vai trß vµ viÖc sö dông yÕu tè biÓu c¶m trong bµi v¨n nghÞ luËn. (1’)5. DÆn dß: - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc. - Lµm bµi tËp trong s¸ch BT ng÷ v¨n. - So¹n: “§i bé ngao du”..

(228) .............................................................................. Ngày so¹n: 11/3/2013 Ngày d¹y: 13/3/2013. Bµi 27 TiÕt 109:. Văn bản ĐI BỘ NGAO DU (Trích Ê-min hay Về giáo dục) Ru-xô. I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được quan điểm đi bộ ngao du của tác giả. - Thấy được nghệ thuật lập luận mang đậm sắc thái cá nhân của nhà văn Pháp Ru-xô. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Mục đích, ý nghĩa của việc đi bộ theo quan điểm của tác giả. - Cách lập luận chặt chẽ, sinh động, tự nhiên của nhà văn. - Lối viết nhẹ nhàng có sức thuyết phục khi bàn về lợi ích, hứng thú của việc đi bộ ngao du. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu văn bản nghị luận nước ngoài. - Tìm hiểu, phân tích các luận điểm, luận cứ, cách trình bày vấn đề trong một bài văn nghị luận cụ thể. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt vai trß vµ viÖc sö dông yÕu tè biÓu c¶m trong bµi v¨n nghÞ luËn? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Hiện nay có rất nhiều ngời có thói quen đi bộ để rèn luyện sức khoẻ. Không chØ thÕ, theo Ru-x« th× ®i bé cßn cã nhiÒu lîi Ých. H«m nay, c¸c em sÏ t×m hiÓu lîi Ých cña viÖc ®i bé ngao du qua tiÕt häc nµy. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gv và hs. Yªu cÇu: §äc râ rµng, døt kho¸t, t×nh. KiÕn thøc. I. §äc- T×m hiÓu chung: (15’).

(229) cảm, thân mật, thay đổi giọng theo kiểu 1.Đọc: c©u. - GV đọc mẫu, gọi học sinh đọc. ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶?. ? Em biÕt g× vÒ t¸c phÈm “E-min hay vÒ gi¸o dôc”?. ? §o¹n trÝch thuéc phÇn nµo? Toµn bé t¸c phÈm thuéc thÓ lo¹i g×? ? V¨n b¶n trÝch thuéc kiÓu nghÞ luËn g×? ? §o¹n v¨n tr×nh bµy mÊy luËn ®iÓm? §ã lµ nh÷ng luËn ®iÓm nµo?. GV gọi HS đọc đoạn 1. ? Luận điểm đầu tiên triển khai vấn đề “§i bé ngao du” lµ nh thÕ nµo? §i bé ngao du ®Çu tiªn cã lîi Ých g×? ? Luận điểm này đợc chứng minh bằng c¸c luËn cø nµo?. 2.T¸c gi¶-t¸c phÈm: a. T¸c gi¶: - J¨ng-J¾c.Ru-x« (1712-1778), lµ nhµ v¨n Pháp, nhà hoạt động xã hội nổi tiếng của Ph¸p ë TK XVIII. b. T¸c phÈm: - ViÕt n¨m 1726 - lµ thiªn luËn v¨n tiÓu thuyÕt víi 2 nh©n vËt chÝnh. - Gåm 5 quyÓn - qu¸ tr×nh gi¸o dôc £-min tõ lóc: + Ra đời đến 2, 3 tuổi. + 4, 5 tuổi đến 12, 13 tuổi. + 13 tuổi đến 16 tuổi. + 16 tuổi đến 20 tuổi. + Ngoµi 20 tuæi. - PhÇn cuèi. 3.. Tõ khã: SGK. 4..ThÓ lo¹i: - T¸c phÈm: LuËn v¨n tiÓu thuyÕt. - V¨n b¶n trÝch: NghÞ luËn chøng minh. 5.. Bè côc: * 3 phÇn: 3 luËn ®iÓm. + Tõ ®Çu... “nghØ ng¬i”- §i bé ngao du vµ tù do. + TiÕp ... “lµm tèt h¬n”- §i bé ngao du vµ sù lµm giµu, hiÓu biÕt cuéc sèng, thiªn nhiªn. + Cßn l¹i: §i bé ngao du víi viÖc rÌn luyÖn søc khoÎ, tinh thÇn cña con ngêi. II. §äc-T×m hiÓu chi tiÕt: (20’) 1. §i bé ngao du vµ tù do: - Lîi Ých ®Çu tiªn cña ®i bé ngao du lµ ngêi hoµn toµn tù do.. * LuËn cø: + Muốn đi, muốn đứng tuỳ ý(dẫn chứng). + Kh«ng phô thuéc vµo con ngêi, ph¬ng tiÖn. + Thoải mái hởng thụ tự do trên đờng đi. ? Nhận xét về các luận cứ và cách trình + Đi vừa để giải trí vừa để học hỏi, vận động, làm việc. bµy c¸c luËn cø? GV: §i bé ngao du ®em l¹i c¶m gi¸c tù => kh«ng bao giê ch¸n. - LuËn cø phong phó; dÉn chøng vµ lÝ lÏ do tuyệt đối, thuận theo tự nhiên. tr×nh bµy xen kÏ, tiÕp nèi tù nhiªn. ? Ngời đi có đợc những gì? GV: §©y lµ quan niÖm gi¸o dôc vµ ph¬ng ph¸p gi¸o dôc cña Ru-x«. ? Trong đoạn này tác giả đã dùng những đại từ nhân xng nào? ? Theo em, tại sao tác giả dùng nhiều đại tõ nh©n xng kh¸c nhau nh vËy? C¸ch dïng Êy cã dông ý g×? ? C©u chuyÖn cã hÊp dÉn em kh«ng? T¹i. - Đợc vui chơi, đợc rèn luyện, đợc học hỏi.. - T«i, ta, em. - Dïng t«i vµ ta xen kÏ, ®©y lµ dông ý nghÖ thuËt cña t¸c gi¶..

(230) sao? - HS th¶o luËn.. + Khi xng t«i: nãi vÒ kinh nghiÖm riªng. + Khi xng ta: LÝ luËn chung. GV: C©u chuyÖn tiÕp diÔn nh thÕ nµo ta sÏ => C¸ch xng h« lµm cho bµi v¨n trë nªn t×m hiÓu ë tiÕt sau. sinh động, gắn cái riêng với cái chung, gi¶n dÞ, dÔ hiÓu, dÔ lµm theo. (4’) 4. Cñng cè : Em cã nhËn xÐt g× vÒ vai trß cña viÖc ®i bé qua phÇn 1 cña ®o¹n trÝch §i bé ngao du. (1’)5. DÆn dß: - N¾m néi dung phÇn võa häc. - So¹n tiÕp 2 phÇn cßn l¹i. * Lu ý: + T×m luËn cø, luËn chøng. + ý nghÜa v¨n b¶n. T×m luËn ®iÓm..

(231)

(232)

(233)

(234) Ngày so¹n: 13/3/2013 Ngày d¹y: 16/3 /2013. Bµi 27 TiÕt 110:. Văn bản. ĐI BỘ NGAO DU (Trích Ê-min hay Về giáo dục) Ru-xô I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được quan điểm đi bộ ngao du của tác giả. - Thấy được nghệ thuật lập luận mang đậm sắc thái cá nhân của nhà văn Pháp Ru-xô. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Mục đích, ý nghĩa của việc đi bộ theo quan điểm của tác giả. - Cách lập luận chặt chẽ, sinh động, tự nhiên của nhà văn. - Lối viết nhẹ nhàng có sức thuyết phục khi bàn về lợi ích, hứng thú của việc đi bộ ngao du. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu văn bản nghị luận nước ngoài. - Tìm hiểu, phân tích các luận điểm, luận cứ, cách trình bày vấn đề trong một bài văn nghị luận cụ thể. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò.

(235) GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt vai trß cña viÖc ®i bé qua phÇn 1 cña ®o¹n trÝch §i bé ngao du. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Ngoài việc đợc hoàn toàn tự do, thoải mái, đi bộ ngao du còn có gì thú vị nữa, ta sÏ t×m hiÓu qua tiÕt häc nµy. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gv và hs. GV gọi HS đọc phần 2. ? LuËn ®iÓm t¸c gi¶ ®a ra ë phÇn nµy lµ g×? ? §Ó lµm s¸ng tá luËn ®iÓm nµy, t¸c gi¶ đã lập luận nh thế nào? ? Trªn c¬ së nh÷ng luËn cø nµo?. ? Tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật gì để lập luận? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶? ? Qua đoạn này, em rút ra đợc bài học g× cho b¶n th©n? GV gọi HS đọc phần 3. ? §o¹n cßn l¹i nªu lªn luËn ®iÓm g×? ? C¸ch chøng minh luËn ®iÓm nµy cã g× đặc sắc? - HS. ? Cuèi cïng t¸c gi¶ ®a ra kÕt luËn g×? ? NhËn xÐt c¸ch kÕt luËn? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch s¾p xÕp 3 luËn ®iÓm? ? V× sao t¸c gi¶ l¹i s¾p xÕp nh vËy? ? Qua v¨n b¶n ®i bé ngao du cã thÓ thÊy bãng d¸ng t¸c gi¶ lµ ngêi nh thÕ nµo? HS đọc.. KiÕn thøc. II.§äc- T×m hiÓu chi tiÕt: (20’) 2. §i bé ngao du víi viÖc båi d ìng nhËn thøc, lµm giµu hiÓu biÕt: - T¸c gi¶ lËp luËn b»ng c¸c luËn cø sau: + §i nh c¸c nhµ triÕt häc lõng danh. + Xem xÐt c¸c tµi nguyªn phong phó trªn mặt đất. + T×m hiÓu c¸c s¶n vËt. + Su tËp c¸c mÉu vËt. - Nªu dÉn chøng dån dËp liªn tiÕp. - Sö dông c¸c kiÓu c©u kh¸c nhau: so s¸nh, nªu c¶m xóc, c©u hái tu tõ... => LËp luËn chÆt chÏ, tù nhiªn, lµm s¸ng tỏ đợc luận điểm. - Lu«n cã ý thøc häc hái, häc mäi lóc, mäi n¬i bëi quanh ta lµ mét kho tri thøc v« gi¸. 3. §i bé ngao du víi viÖc rÌn luyÖn søc khoÎ vµ tinh thÇn cña con ngêi: - Chứng minh bằng nghệ thuật so sánh đối lËp: ngao du b»ng ph¬ng tiÖn víi ngao du b»ng ®i bé. => KÕt luËn: §i bé gióp ta rÌn luyÖn søc kháe vµ s¶ng kho¸i tinh thÇn. => KÕt luËn mét c¸ch tËp trung, gi¶n dÞ, dÔ hiÓu. III. Tæng kÕt (10’) - Hîp lÝ vµ cã dông ý. + Khao kh¸t tù do nªn ®a luËn ®iÓm nµy lªn tríc. + Ông ít đợc học hành nên khao khát kiến thøc. - Gi¶n dÞ. - Quý träng tù do. - Yªu mÕn thiªn nhiªn. => Ghi nhí: IV. LuyÖn tËp: (5’). (4’) 4. Cñng cè : Em cã nhËn xÐt g× vÒ vai trß cña viÖc ®i bé qua ®o¹n trÝch “§i bé ngao du” (1’)5. DÆn dß: 1. N¾m néi dung bµi häc. 2. Viết một đoạn văn ngắn nêu lợi ích của việc đi bộ ngao du đối với bản thân em. 3. ChuÈn bÞ bµi: Héi tho¹i.(tiÕp theo).

(236) Ngày so¹n: 16 /3/2013 Ngày d¹y: 18 /3/2013. Bµi 27 TiÕt 111:. HỘI THOẠI (Tiếp theo) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hiểu khái niệm lượt lời và cách vận dụng chúng trong giao tiếp. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm lượt lời. - Việc lựa chọn lượt lời góp phần thể hiện thái độ và phép lịch sự trong giao tiếp. 2. Kỹ năng: - Xác định được các lượt lời trong các cuộc thoại. - Sử dụng đúng lượt lời trong giao tiếp. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt vai trß cña viÖc ®i bé qua ®o¹n trÝch “§i bé ngao du”. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Trong giao tiÕp thêng x¶y ra lît lêi cña c¸c nh©n vËt tham gia héi tho¹i. VËy, lît lêi trong héi tho¹i lµ g×? CÇn chó ý ®iÒu g× khi tham gia héi tho¹i? Hôm nay, các em sẽ đợc tìm hiểu.. * Các hoạt động: (1’) Hoạt động của gv và hs. KiÕn thøc. I. Lît lêi trong héi tho¹i: (1’) GV treo bảng phụ ghi ví dụ, gọi HS đọc. 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: ? Trong cuéc tho¹i, mçi nh©n vËt nãi bao - Bµ c«: 5 lÇn. nhiªu lît? - BÐ Hång: 2 lÇn. ? Cã bao nhiªu lÇn lÏ ra Hång nãi nhng l¹i - 2 lÇn: sau lît lêi 1 vµ 3 cña bµ c«. kh«ng nãi? ? Thái độ của bé Hồng trớc những lời nói của - Bất bình. bµ c« nh thÕ nµo? ? Vì sao Hồng không ngắt lời cô khi cô nói - Cố gắng kiềm chế để giữ thái độ lễ nh÷ng ®iÒu m×nh kh«ng muèn nghe? phÐp. ? Qua ph©n tÝch, em hiÓu thÕ nµo lµ lît lêi trong héi tho¹i? ? Khi giao tiÕp chóng ta cÇn chó ý ®iÒu g×? => Ghi nhí: (SGK) HS đọc..

(237) ? H·y lÊy vÝ dô vÒ lît lêi trong héi tho¹i? - HS. II. LuyÖn tËp: (1’) GV gọi HS đọc yêu cầu. Bµi tËp 1: ? Tính cách của mỗi nhân vật đợc thể hiện nh - Chị Dậu: biết mình, biết ngời, nhẫn nhịn thÕ nµo qua ®o¹n trÝch “Tøc níc vì bê”? nhng khi cÇn th× vÉn quyÕt vïng lªn. - Anh DËu: cam chÞu, b¹c nhîc. - Cai lÖ: tiÓu nh©n, kh«ng cã t×nh ngêi. GV gọi HS đọc. Bµi tËp 3: - LÇn 1: ngì ngµng, h·nh diÖn, xÊu hæ. ? Sự im lặng của nhân vật Tôi bộc lộ điều gì? - Lần 2: xúc động trớc tâm hồn và lòng nh©n hËu cña em g¸i. Bµi tËp bæ sung: Viết một đoạn hội thoại với chủ đề học tập. HS viÕt, tr×nh bµy, nhËn xÐt. - GV nhËn xÐt. (4’) 4. Cñng cè : Em hãy cho biết thế nào là lợt lời và ta cần chú ý đến điều gì trong giao tiếp? (1’)5. DÆn dß: - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc. - Hoµn chØnh c¸c bµi tËp vµo vë. - ChuÈn bÞ bµi: LuyÖn tËp ®a yÕu tè biÓu c¶m vµo bµi v¨n nghÞ luËn.. Ngày so¹n: 18/3/2013 Ngày d¹y: 20/3/2013. Bµi 27 TiÕt 112: LUYỆN TẬP ĐƯA YẾU TỐ BỂU CẢM VÀO BÀI VĂN NGHỊ LUẬN I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Củng cố kiến thức và nâng cao kĩ năng vận dụng II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Hệ thống kiến thức về văn nghị luận..

(238) - Cách đưa yếu tố biểu cảm vào bàn văn nghị luận. 2. Kỹ năng: Xác định cảm xúc và biết cách diễn đạt cảm xúc đó trong bài văn nghị luận. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ?Em hãy cho biết thế nào là lợt lời và ta cần chú ý đến điều gì trong giao tiếp? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ở tiết 108 các em đã đợc tìm hiểu việc đưa yếu tố biểu cảm trong bài văn nghị luận. Để củng cố và khắc sâu kiến thức đó giờ học hom nay cô sẽ giúp các em luyÖn tËp. Hoạt động của gv và hs KiÕn thøc I. ChuÈn bÞ ë nhµ (5’) - HS đọc đề ra. 1.§Ò bµi: Sù bæ Ých cña nh÷ng chuyÕn tham quan, ? Nếu phải viết một bài văn với đề trên du lịch đối với học sinh. th× em sÏ lÇn lît lµm nh÷ng viÖc g×? II. LuyÖn tËp trªn líp: (30’) - HS nh¾c l¹i c¸c bíc lµm bµi v¨n nghÞ 1. Híng dÉn luyÖn tËp bµi 1: (10’) luËn. - Lîi Ých cña viÖc tham quan. ? Bài làm cần làm sáng tỏ vấn đề gì? ? Cho đối tợng nào? - Chøng minh. ? Ta cÇn lµm theo kiÓu lËp luËn nµo? - Häc sinh. GV treo b¶ng phô ghi c¸ch s¾p xÕp c¸c luËn ®iÓm. - HS đọc hệ thống các luận điểm. - Cha thËt hîp lÝ. ? C¸ch s¾p xÕp c¸c luËn ®iÓm theo * Söa l¹i. tr×nh tù Êy cã hîp lÝ kh«ng? a. Më bµi: ? Cã thÓ söa l¹i nh thÕ nµo? - Những chuyến tham quan du lịch đã GV cho HS th¶o luËn nhãm. gióp Ých cho ngêi tham quan rÊt nhiÒu. ? Dùa vµo c¸c luËn ®iÓm Êy, h·y x©y b. Th©n bµi: dùng dµn ý cho bµi v¨n nghÞ luËn? + VÒ hiÓu biÕt: - HS lµm viÖc theo nhãm. - Hiểu cụ thể hơn, sâu sắc hơn, sinh động hơn những điều đã học trong trờng. ? Më bµi? - §a l¹i nhiÒu bµi häc kinh nghiÖm míi kh«ng t×m thÊy trong s¸ch vë. + VÒ tinh thÇn: ? Th©n bµi nªn ®a ra mÊy luËn ®iÓm? - T×m thªm nhiÒu niÒm vui míi cho b¶n th©n. -Thêm yêu thiên nhiên, quê hơng đất nớc. + VÕ thÓ chÊt: Cã thÓ lµm ta khoÎ m¹nh, ? §ã lµ nh÷ng luËn ®iÓm nµo? có sức chịu đựng bền bỉ hơn. c. KÕt luËn: Tham quan du lÞch qu¶ lµ hoạt động bổ ích, mọi ngời cần tích cực tham gia..

(239) ? S¾p xÕp c¸c luËn ®iÓm Êy nh thÕ nµo? ? PhÇn kÕt bµi? 2. Híng dÉn luyÖn tËp bµi 2: (20’) *Yªu cÇu 2.a: GV gọi HS đọc đoạn văn. + Tõ ng÷ biÓu c¶m, c©u c¶m th¸n, giäng ? Tìm yếu tố biểu cảm đợc sử dụng điệu. trong ®o¹n v¨n? * Yªu cÇu 2.b: - Nh÷ng chuyÕn tham quan, du lÞch ®em ? Ta đa yếu tố biểu cảm vào đoạn văn đến cho ta thật nhiều niềm vui. chøa luËn ®iÓm nµo? + C¶m xóc tríc khi ®i: håi hép, n¸o nøc... ? LuËn ®iÓm Êy gîi cho em c¶m xóc + C¶m xóc trong khi ®i: ng¹c nhiªn, thÝch g×? thó... + C¶m xóc sau khi vÒ: hµi lßng, h¬i tiÕc... - HS th¶o luËn. -> Ch©n thËt. * §äc ®o¹n v¨n vµ nhËn xÐt: - Yếu tố biểu cảm đợc thể hiện đúng và t? yêu cầu của cảm xúc? ơng đối đầy đủ. GV gọi HS đọc đoạn văn trong sgk. ? Đoạn văn nghị luận ấy đã thể hiện đ- - Thêm các từ ngữ biểu cảm. ợc đúng và đủ những cảm xúc ấy cha? ? CÇn t¨ng cêng yÕu tè biÓu nh thÕ nµo để đoạn văn biểu hiện đúng những cảm xóc ch©n thËt cña em? ? Cã thÓ thªm c¸c tõ ng÷ biÓu c¶m nh: - Cã thÓ ®a vµo song ph¶i chó ý sù hîp lÝ. biÕt bao nhiªu, diÖu k× thay, lµm sao cã VÝ dô: đợc... vào đoạn văn không? - Nçi buån kia, k× diÖu thay... ? Ta ®a vµo chç nµo trong ®o¹n v¨n? - Làm sao có đợc niềm sung sớng ấy... * HS viÕt l¹i ®o¹n v¨n, tr×nh bµy tríc líp, nhËn xÐt. ? H·y viÕt l¹i ®o¹n v¨n Êy? GV gãp ý, chØ ra nh÷ng u ®iÓm, nhîc điểm để trong bài sau HS thực hành tốt h¬n. (4’) 4. Cñng cè : Em hãy cho biết ta cần chú ý đến điều gì trong khi đa yếu tố biểu cảm vào bài v¨n nghÞ luËn? (1’)5. DÆn dß: - Đọc bài đọc thêm trang 109. - Lµm bµi tËp 3, GV híng dÉn. - ¤n tËp, chuÈn bÞ kiÓm tra v¨n..

(240) Ngày so¹n: 18/3/2013 Ngày d¹y: 20/3/2013.. Bµi 28 TiÕt 113.. KiÓm tra v¨n. I . MụC tiêu CầN đạT Nhằm đánh giá HS về mức độ nhận thức phần văn. II – TRäNG T©M KIÕN THøC, KÜ N¨NG 1. KiÕn thøc Kiểm tra, khảo sát toàn bộ kiến thức về văn bản đã học từ đầu học kì II đến nay. 2. KÜ n¨ng - Giúp học sinh củng cố, nâng cao kiến thức về văn bản đã học từ đầu học kì II đến nay. – Gi¸o dôc häc sinh tÝnh trung thùc, lËp trêng khi lµm bµi . III. PH¬NG PH¸P, KÜ THUËT D¹Y HäC: Trắc nghiệm, tự luận, kĩ thuật động não. IV. CHUÈN BÞ . - Giáo viên : nghiên cứu tài liệu, ra đề, lập đáp án, biểu điểm phù hợp với đối tợng. - Häc sinh : ¤n kÜ lý thuyÕt vµ rÌn kÜ n¨ng viÕt bµi v¨n nghÞ luËn. MA TRậN đề KIểM TRA Mức độ Nhận Th«ng hiÓu VËn dông NT BiÕt Tæng ThÊp Cao ®iÓm Néi TN TL TN TL TN TL TN TL dung Bµi “Nhí rõng” vµ “Ông đồ” Bµi th¬: “Khi con tu hó” vµ “Quª h¬ng” “ HÞch tíng sÜ”. 1. 1. 1. 2. 2. 1 1 1. 0,5.

(241) “ThuÕ m¸u” Tæng sè c©u Tæng sè ®iÓm. 1 5 2,5. 1. 6,5. 3. 1. 9. 1,5. 6. 10. Bµi kiÓm tra v¨n.. Thêi gian: 45phót Hä vµ tªn:………………………. Líp…………. §iÓm. Lêi phª cña gi¸o viªn. §Ò bµi: I. PhÇn tr¾c nghiÖm: (4®) C©u 1: (1,5®) Cho ®o¹n th¬: “Nay xa c¸ch lßng t«i lu«n tëng nhí. Mµu níc xanh c¸ b¹c chiÕc buåm v«i Tho¸ng con thuyÒn rÏ sãng ch¹y ra kh¬i T«i thÊy nhí c¸i mïi nång mÆn qu¸.” a, Ai lµ t¸c gi¶ bµi th¬ trªn? Tªn cña bµi th¬ lµ g×? A. Vũ Đình Liên - Ông đồ. B. TÕ Hanh - Quª h¬ng. C. ThÕ L÷ - Nhí rõng. D. Tè H÷u - Khi con tu hó. b, Bài thơ đợc viết theo thể thơ nào? A. ThÊt ng«n b¸t có §êng luËt. C. Song thÊt lôc b¸t B. Lôc b¸t. D. Th¬ míi 8 ch÷. c, Đáp án nào nói đúng nhất nội dung đoạn thơ trên? A. Cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi. B. Cảnh đón thuyền cá trở về. C. Tình cảm của tác giả đối với quê hơng. Câu 2: Một trong những cảm hứng chung nhất của bài thơ “Nhớ rừng” và “Ông đồ” là gì? A. Nhí tiÕc qu¸ khø. C. Coi thêng vµ khinh bØ cuéc sèng tÇm thêng hiÖn t¹i. B. Th¬ng ngêi, hoµi cæ. D. §au xãt vµ bÊt lùc. Câu 3: Biện pháp nghệ thuật nào chung nhất giữa hai bài thơ “Nhớ rừng” và “Ông đồ”? A. Tởng tợng và phóng đại. C. Đối lập - tơng phản. B. Nh©n ho¸ vµ so s¸nh. D. Ho¸n dô. C©u 4: Trong nh÷ng bµi th¬ sau, bµi th¬ nµo thuéc thÓ th¬ míi giai ®o¹n 1930-1945? A. Khi con tu hó. B. Ngắm trăng. C. Ông đồ. D. Tøc c¶nh P¸c Bã. Câu 5: Tác phẩm Hịch tớng sĩ ra đời trong hoàn cảnh nào? A. Khi cuéc kh¸ng chiÕn s¾p diÔn ra. B. Sau khi cuéc kh¸ng chiÕn th¾ng lîi. C. Lóc kh¸ng chiÕn s¾p kÕt thóc. D. Cả ba thời điểm trên đều sai. Câu 6: Nội dung chủ yếu của Bản án chế độ thực dân Pháp là gì? A. Tè c¸o, lªn ¸n téi ¸c cña thùc d©n Ph¸p. B. Tình cảnh tủi nhục, thống khổ của ngời dân thuộc địa. C. Bớc đầu vạch ra đờng lối đấu tranh đúng đắn cho các nớc thuộc địa. D. Gåm c¶ ba néi dung trªn. II. PhÇn tù luËn:(6®) Cảm nhận của em về số phận của ngời dân thuộc địa qua văn bản “Thuế máu” của NguyÔn ¸i Quèc.. §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm: I. Tr¾c nghiÖm: (4®) Câu 1: (1,5đ), mỗi câu đúng đạt 0,5đ..

(242) a. B ; b. D ; c. C. Những câu còn lại, mỗi câu đúng đạt 0,5đ. C©u 2 C©u 3 C©u 4 C©u 5 C©u 6 A C C A D II. Tù luËn:(6®) Yªu cÇu: 1. H×nh thøc: (2®) - Viết đúng thể loại văn nghị luận có sử dụng yếu tố biểu cảm. (1đ) - Diễn đạt mạch lạc. (0,5đ). - ViÕt s¹ch sÏ, kh«ng sai chÝnh t¶.(0,5®). 2. VÒ néi dung:(4®) a. Mở bài: Giới thiệu vấn đề (0,5đ). b. Th©n bµi: Thể hiện đợc 3 luận điểm: - Chiến tranh và ngời bản xứ (1đ) - Chế độ lính tình nguyện (1đ) - KÕt qu¶ cña sù hi sinh (1®) ->Tìm dẫn chứng cụ thể để làm rõ luận điểm. c. Kết bài: Nêu cảm nhận khái quát về vấn đề. (0,5đ). V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra trong giê. (41’)3. Bài mới: *Giíi thiÖu bµi: (1’) Từ đầu học kì II đến nay, các em đã đợc học một số văn bản văn học. Để biết các em nắm nội dung các bài đó nh thế nào, giờ học hôm nay cô sẽ tiến hành kiểm tra. * Các hoạt động: (40’) - Giáo viên phát đề. - Häc sinh lµm bµi. (2’) 4. Cñng cè : GV nhËn xÐt giê kiÓm tra. Häc sinh nép bµi. (1’)5. DÆn dß: - Ôn lại các văn bản phần văn đã học - ChuÈn bÞ bµi: Lùa chän trËt tù tõ trong c©u. Ngày so¹n: 20/3/2013 Ngày d¹y: 23/3/2013.. Bµi 28 TiÕt 114. LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU. I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nắm được cách dùng, cách sắp xếp và hiệu quả của sự sắp xếp trật tự từ trong câu. Từ đó có ý thức lựa chọn trật tự từ phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Cách sắp xếp trật tự từ trong câu. - Tác dụng diễn đạt của những trật tự từ khác nhau. 2. Kỹ năng: - Phân tích hiệu quả diễn đạt của việc lựa chọn trật tự từ trong một số văn bản văn học..

(243) - Phát hiện và sửa được một số lỗi trong sắp xếp trật tự từ. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt nghÖ thuËt, néi dung bµi “§i bé ngao du” (36’) 3. Bài mới: * Giới thiệu bài: (1’) Các em đã đợc biết để đạt hiệu quả cao trong giao tiếp ngời viết cần diễn đạt lu loát. Muốn diễn đạt lu loát ngời nói cần biết sắp xếp trật tự từ trong câu. Vậy việc sắp xếp từ ngữ đó nh thế nào ? Bài học hôm nay cô sẽ hớng dẫn c¸c em t×m hiÓu. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gv và hs. KiÕn thøc. I. NhËn xÐt chung: (10’) HS đọc đoạn trích trong SGK. 1. VÝ dô: GV: TrËt tù tõ lµ tr×nh tù s¾p xÕp c¸c tõ 2. NhËn xÐt: trong chuçi lêi nãi. ? Có thể thay đổi trật tự từ trong câu in - Có 6 cách. ®Ëm theo nh÷ng c¸ch nµo mµ kh«ng làm thay đổi nghĩa cơ bản của câu? GV treo b¶ng phô ghi ®o¹n v¨n. - HS trình bày; đọc các cách thay đổi. Câu in đậm đợc viết lên 4 băng giấy rêi, cã thÓ g¾n lªn b¶ng vµ di chuyÓn đợc. 1. Gõ đầu roi xuống đất, 2. Cai lÖ 3. ThÐt 4. B¾ng giäng khµn khµn cña ngêi hót nhiÒu x¸i cò. ? V× sao t¸c gi¶ l¹i chän trËt tù tõ nh - ViÖc lÆp l¹i tõ roi ngay ®Çu c©u cã t¸c trong ®o¹n trÝch? dông liªn kÕt chÆt chÏ c©u Êy víi c©u tríc. ? Hãy chọn một trật tự từ khác và nhận - Việc đặt từ thét có tác dụng liên kết với xét về tác dụng của sự thay đổi ấy? c©u sau. - HS. - Việc mở đầu cụm gõ đầu roi xuống đất, ? Qua t×m hiÓu, em thÊy hiÖu qu¶ diÔn cã t¸c dông nhÊn m¹nh sù hung h·n cña đạt của những trật tự từ khác nhau nh cai lệ. thÕ nµo? HS đọc. => Ghi nhí: (SGK) ? H·y s¾p xÕp c¸c trËt tù tõ kh¸c nhau? ? Nhận xét về sự thay đổi của các cách s¾p xÕp Êy? Bµi tËp nhanh: Cho câu: Nó bảo sao không đến. Bảo nó sao không đến Sao nó bảo không đến Không sao bảo nó đến §Õn sao kh«ng b¶o nã.

(244) II. Mét sè t¸c dông cña sù s¾p xÕp trËt tù tõ: (10’) 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: HS đọc đoạn văn a trong SGK. - Đùng đùng.......anh Dậu. ? TrËt tù tõ trong nh÷ng c©u in ®Ëm thÓ - ChÞ DËu.......tay h¾n. hiÖn ®iÒu g×? -> Thể hiện trật tự trớc sau của hoạt động. - Cai lÖ......lý trëng. -> ThÓ hiÖn thø bËc cao thÊp cña c¸c nh©n vật và sự xuất hiện các nhân vật đó. - Roi song, d©y thíc, tay thõng-> thÓ hiÖn thứ tự tơng ứng với cụm từ đứng trớc. -> Có hiệu quả diễn đạt cao hơn, vì thế nó có nhịp điệu hơn. (bảo đảm sự hài hoà về ng÷ ©m) ? H·y nhËn xÐt trËt tù s¾p xÕp tõ trong => Ghi nhí: (SGK) ®o¹n v¨n cña ThÐp Míi? ? Nªu t¸c dông cña viÖc s¾p xÕp trËt tù tõ trong c©u? III.LuyÖn tËp: (15’) * Bµi tËp a: Côm tõ trong c©u v¨n cña B¸c Hå: KÓ tªn c¸c vÞ anh hïng d©n téc theo thø tù xuÊt hiÖn cña c¸c vÞ Êy trong lÞc sö * Bµi tËp b: - C©u “§Ñp v« cïng, tæ quèc ta ¬i!” §Æt côm tõ “ §Ñp v« cïng” tríc h« ng÷ “tổ quốc ta ơi” để nhấn mạnh cái đẹp của non sông mới đợc giải phóng. - Cụm từ “ hò ơ tiếng hát”. Đảo hò ơ lên trớc để bắt vần với sông Lô ( vần lng) tạo cảm giác kéo dài, thể hiện sự mênh mông của sông nớc đồng thời cũng đảm bảo cho câu thơ bắt vần với câu trớc ( vần chân). Nh vậy, ở đây trật tự từ đảm bảo sự hài hoµ vÒ ng÷ ©m cho lêi th¬. * Bµi tËp c: Câu văn của Nguyễn Công Hoan: Lặp lại các từ và cụm từ “mật thám”, “đội con gái” ở hai đầu hai vế câu là để liên kết chặt chẽ câu ấy với câu đứng trớc. (4’) 4. Cñng cè : ? Em hãy cho biết ta cần chú ý đến điều gì về việc sắp xếp trật tự từ trong c©u? (1’)5. DÆn dß: - Häc bµi, n¾m kiÕn thøc. - Tãm t¾t t¸c phÈm “L·o H¹c” cña Nam Cao b»ng mét ®o¹n v¨n ng¾n. Gi¶i thÝch c¸ch s¾p xÕp trËt tù tõ trong mçi c©u ë ®o¹n v¨n cña em..

(245) Ngày so¹n: 23/3/2013 Ngày d¹y: 25/3/2013. Bµi 28 TiÕt 115:. Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 6 I - MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hệ thống hoá kiến thức về phần văn nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Củng cố, khắc sâu kiến thức về phần văn nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm. 2. Kỹ năng: - Rèn luyện kĩ năng sử dụng các kiến thức văn nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm về cách làm đã học. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nhận xét, đánh giá, phân tích mẫu, bình giảng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp: (3’) 2. KiÓm tra bµi cò: GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt bè côc, néi dung bµi v¨n nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ở tiết 103,104 các em đã làm bài văn viết số 6. Kết quả bài viết đó nh thế nào h«m nay c« sÏ tr¶ bµi. * Các hoạt động: (35’) I. Xác định yêu cầu của đề: (10’) * HS đọc lại đề bài: PhÇn 1: Tr¾c nghiÖm Phần2: Tự luận. Từ 2 văn bản “Chiếu dời đô” và “Hịch tớng sĩ” , em có suy nghĩ gì về những ngời lãnh đạo nh Lí Công Uẩn và Trần Quốc Tuấn? Hãy trình bày thµnh mét bµi v¨n. * Yêu cầu của đề: Phần 1: Trắc nghiệm (Khi trả bài giáo viên đọc đáp án) (3 điểm) C©u 1 2 3 4 5 6 §¸p ¸n B C A D A A.

(246) PhÇn II. Tù luËn: (7 ®iÓm) Yªu cÇu bµi viÕt: 1. Nội dung: Bài viết cần trình bày đợc các ý sau: a. Mở bài: Giới thiệu đợc hai nhân vật: Lí Công Uẩn và Trần Quốc Tuấn. b. Th©n bµi: - Nêu đợc những phẩm chất cao quý của 2 nhân vật ấy. + Yªu níc nång nµn, + Lo l¾ng cho mu«n d©n, muèn ch¨m lo cho h¹nh phóc mu«n d©n. + Cã tÇm nh×n xa tr«ng réng. + Anh minh, s¸ng suèt. ( Mçi ý cÇn cã dÉn chøng). - LÝ lÏ, c¸ch lËp luËn s¾c bÐn, cã søc thuyÕt phôc. c. Kết bài: Khẳng định điểm tơng đồng của hai văn bản -> Khẳng định phẩm chất của hai nhà lãnh đạo. 2. H×nh thøc: - Viết đúng kiểu bài nghị luận chứng minh. - Hệ thống luận điểm đúng, đủ và đợc sắp xếp hợp lí. - Bè côc râ rµng. - Diễn đạt tốt. II. NhËn xÐt bµi lµm cña häc sinh: (5’) 1. u ®iÓm: - Viết đúng thể loại: văn nghị luận. - Lập luận chặt chẽ, diễn đạt trôi chảy, mạch lạc. - Hệ thống luận điểm tơng đối đầy đủ, đúng với yêu cầu đề ra. - NhiÒu em biÕt sö dông yÕu tè biÓu c¶m trong bµi v¨n. 2. Nhîc ®iÓm: - Một số em luận điểm còn thiếu, cha đủ làm sáng tỏ vấn đề. - Mét sè em viÕt s¬ sµi. - Lỗi dùng từ và diễn đạt tơng đối nhiều. - LËp luËn thiÕu sù m¹ch l¹c vµ chÆt chÏ, cßn m¾c lìi chÝnh t¶. III.. §äc bµi lµm tèt: (5’) IV. Tr¶ bµi vµ söa ch÷a bµi: (10’) HS ch÷a lçi sai vµo lÒ bªn ph¶i. V. GV ghi ®iÓm: (5’) (4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt c¸ch lµm bµi v¨n nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm? (1’)5. DÆn dß: - Xem l¹i bµi viÕt vµ söa ch÷a. - Bµi yÕu ph¶i lµm l¹i vµo vë bµi tËp. - ChuÈn bÞ bµi : t×m hiÓu yÕu tè miªu t¶ vµ tù sù trong bµi v¨n nghÞ luËn.. Ngày so¹n: 25/3/2013 Ngày d¹y: 27/3/2013. Bµi 28 TiÕt 116: TÌM HIỂU YẾU TỐ TỰ SỰ VÀ MIÊU TẢ TRONG VĂN NGHỊ LUẬN.

(247) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nắm được vai trò của yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận và biết vận dụng vào bài văn nghị luận. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Hiểu sâu hơn về văn nghị luận, thấy được tự sự và miêu tả là những yếu tố rất cần thiết trong bài văn nghị luận. - Nắm được cách thức cơ bản khi đưa các yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận. 2. Kỹ năng: Vận dụng các yếu tố tự sự và miêu tả vào đoạn văn nghị luận. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em hãy cho biết ta cần chú ý đến điều gì về việc sắp xếp trật tự từ trong câu? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) C¸c em ¹, trong bµi v¨n nghÞ luËn, ngoµi viÖc kÕt hîp víi yÕu tè biÓu c¶m th× cÇn kÕt hîp víi yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ n÷a. Giê häc h«m nay c« sÏ híng dÉn c¸c em t×m hiểu điều đó. *Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gv và hs. KiÕn thøc. I.YÕu tè tù sù vµ miªu t¶ trong v¨n nghÞ luËn: (20’) GV gọi HS đọc đoạn văn a. 1.VÝ dô: HS t×m hiÓu c¸c yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ 2.NhËn xÐt: trong ®o¹n trÝch ? T¹i sao ®o¹n v¨n a cã yÕu tè tù sù -> C¸c yÕu tè tù sù trong ®o¹n trÝch a chØ nhng kh«ng ph¶i lµ v¨n b¶n tù sù? nhằm làm sáng tỏ luận điểm để nghị luận chứ không phải nhằm mục đích kể GV gọi HS đọc đoạn văn b. chuyÖn. ? H·y t×m nh÷ng yÕu tè miªu t¶ trong ®o¹n v¨n b? => HS th¶o luËn vµ t×m ra c¸c yÕu tè miªu t¶. ? V× sao ®o¹n v¨n b kh«ng ph¶i lµ v¨n miªu t¶? -> YÕu tè miªu t¶ trong ®o¹n trÝch b chØ - HS. lµm cho ®o¹n v¨n nghÞ luËn thªm sinh động, hấp dẫn hơn chứ không nhằm mục ? Vậy ta có thể nói miêu tả và tự sự có đích miêu tả. vai trß ntn trong v¨n nghÞ luËn? GV gọi HS đọc đoạn văn 4 trong SGK ? T×m nh÷ng ®o¹n v¨n tù sù, miªu t¶.

(248) trong ®o¹n v¨n trªn vµ cho biÕt t¸c * YÕu tè miªu t¶, tù sù trong chuyÖn dông cña chóng? chµng Tr¨ng - KÓ chuyÖn thô thai, mÑ bá lªn rõng - Chµng Tr¨ng kh«ng nãi kh«ng cêi, cìi ngựa đá đi giết bạo chúa.....Pòng gơ nhi * YÕu tè miªu t¶, tù sù trong chuyÖn nµng Han - Nµng Han liªn kÕt víi ngêi Kinh - Theo cờ lệnh...đánh giặc ngoại xâm - Nµng ho¸ thµnh tiªn bay lªn trêi.... - VÕt ch©n cña nµng Han vµ ngêi Kinh... * YÕu tè tù sù vµ miªu t¶ trong 2 truyÖn lµm râ luËn ®iÓm sù gÇn gòi, gièng nhau giữa các truyện anh hùng đẹp của dân tộc ? Vì sao tác giả không kể đầy đủ toàn VN. bé 2 truyÖn chµng Tr¨ng vµ nµng Han - Kh«ng kÓ vµ t¶ hÕt 2 truyÖn chµng Tr¨ng mµ chØ kÓ, t¶ mét sè chi tiÕt, h×nh ¶nh vµ nµng Han mµ chØ kÓ mét sè chi tiÕt, và hoàn toàn không kể chuyện Thánh hình ảnh vì mục đích chính của bài văn là nghị luận vàvì ít ngời biết đến 2 truyện đó. Giãng? Cßn truyÖn Th¸nh Giãng th× hoµn toµn không kể vì truyện này đã quá quen thuộc đối với ngời dân VN. ? Vậy khi đa yếu tố tự sự, miêu tả vào -> Đáp ứng yêu cầu cần thiết, chỉ để phục bµi v¨n nghÞ luËn cÇn chó ý nh÷ng ®iÒu vô viÖc lµm s¸ng tá luËn ®iÓm mµ th«i. => Ghi nhí : (SGK) gì? HS đọc ghi nhớ II. LuyÖn tËp: (15’) Bµi tËp 2: - Rất nên sử dụng các yếu tố tự sự và miêu tả khi cần làm rõ vẻ đẹp của bài ca dao: “Trong đầm gì đẹp bằng sen” vì: - Cần thiết phải gợi lại vẻ đẹp của sen trong đầm, trong khi phân tích vẻ đẹp cña sen trong bµi ca dao. - CÇn thiÕt nªu mét vµi kû niÖm vÒ ng¾m c¶nh ®Çm sen, chÌo thuyÒn h¸i sen giữa tra, chiều hè để càng thấy vẻ đẹp dân dã của sen trong đầm ở VN đợc thể hiện trong bµi ca dao. * §äc bµi viÕt cña Huy CËn trong SGK trang 117( gv gäi hs ®oc) (4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt khi lµm bµi v¨n nghị luận kết hợp với yếu tố miªu t¶ vµ tù sù ta cÇn chó ý ®iÒu g×? (1’)5. DÆn dß: - GV híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp 1: cã thÓ chia b¶ng lµm 3 cét : YÕu tè tù sù - YÕu tè miªu t¶ - T¸c dông - Lµm bµi tËp 1,2,3,4 trong SGK BTNV 8 tËp 2 trang 74 - 77 - Häc thuéc phÇn ghi nhí ............................................................................. Ngày so¹n: 25/3/2013 Ngày d¹y: 27/3/2013. Bµi 29 TiÕt 117:. ÔNG GIUỐC – ĐANH MẶC LỄ PHỤC (Trích Trưởng giả học làm sang).

(249) Mô-li-e I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Bước đầu biết đọc – h iểu văn bản hài kịch. - Thấy được tài năng của nhà văn Mô-li-e trong việc xây dựng lớp hài kịch sinh động, hấp dẫn. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Tiếng cười chế giễu thói “trưởng giả học làm sang”. - Tài năng của Mô-li-e trong việc xây dựng một lớp hài kịch sinh động. 2. Kỹ năng: - Đọc phân vai kịch bản văn học. - Phân tích mâu thuẫn kịch và tính cách nhân vật kịch. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nờu vấn đề, phõn tớch, bình giảng, đọc phân vai, kĩ thuật động nóo. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em hãy cho biết ta cần chú ý đến điều gì khi đa yếu tố miêu tả vtuwj sự vào trong bµi v¨n nghÞ luËn? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Các em đã đợc tìm hiểu về thể loại kịch qua trích đoạn vở chèo Quan âm Thị KÝnh. Giê häc h«m nay c« sÏ gióp c¸c em t×m hiÓu thÓ lo¹i kÞch míi. §ã lµ trÝch ®o¹n hµi kÞch : ¤ng Giuèc-®anh mÆc lÔ phôc. *Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gv và hs. KiÕn thøc. I. §äc-T×m hiÓu chung: GV giới thiệu cách đọc và phân vai học 1. Đọc: sinh đọc(gọi 4 em đóng 4 vai: phó may, thî phô, «ng Giu«c §anh, t¸c gi¶) GV nhận xét cách đọc ?Gọi 1hs đọc chú thích 2. T¸c gi¶-t¸c phÈm ?Nªu hiÓu biÕt vÒ t¸c gi¶ a.T¸c gi¶: M«lie nhµ so¹n kÞch næi tiÕng ë níc Ph¸p TK XVI «ng viÕt vµdiÔn hµi kÞch - nh÷ng vì kÞch cña «ng g©y ra tiÕng cêi vui t¬i, lµnh m¹nh hoÆc ch©m biÕng chÕ giÔu nh÷ng thãi h tËt xÊu cña con ngêi trong x· héi Ph¸p ?Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm b. T¸c phÈm: Trëng gi¶ häc lµm sang lµ vì hµi kÞch gåm 5 håi. ChÕ giÔu Giu«c §anh l·o nhµ giµu ngu dèt nhng l¹i tËp tễnh học đòi làm quí tộc sang trọng. §o¹n trÝch gåm 5 c¶nh. ¤ng Giu«c §anh thö mÆc lÔ phôc trong phßng kh¸ch cña m×nh GV híng dÉn HS t×m hiÓu chó thÝch tõ 3. Tõ khã: Xem chó thÝch trong SGK,.

(250) ng÷ khã.. GV gi¶i thÝch thªm: Trëng gi¶: nhµ giµu, t s¶n: giµu cã nhê bu«n b¸n ? V¨n b¶n thuéc thÓ lo¹i g×? Em hiÓu g× 4. ThÓ lo¹i, bè côc: về thể loại đó? => Hµi kÞch, kÞch vui, kÞch cêi lµ mét thÓ loại kịch trong đó tính cách, tình huống và hành động đợc thể hiện dới dạng buồn cêi hoÆc Èn chøa c¸i hµi, nh»m giÔu cît, phª ph¸n c¸i xÊu xa c¸i lè bÞch - Hài kịch đối lập với bi kịch * §o¹n trÝch gåm hai c¶nh ? Nh×n vµo v¨n b¶n h·y cho biÕt ®o¹n - ¤ng Giu«c §anh vµ «ng Phã trÝch gåm mÊy c¶nh? - ¤ng Giu«c §anh vµ tay thî phô -> ở hai cảnh đầu có lời đối thoại giữa ? Em có nhận xét gì về hai cảnh đó? «ng víi hai nh©n vËt phã may vµ thî phô nhng nhìn chung hai cảnh sôi động, vui vÎ, n¸o nhiÖt h¬n. (4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt nh÷ng hiÓu biÕt chung cña em vÒ ®o¹n trÝch kÞch: ¤ng Giuèc-®anh mÆc lÔ phôc. (1’)5. DÆn dß: - ChuÈn bÞ c¸c c©u hái 2,3,4 trong SGK - Tìm đọc toàn văn kịch bản “Trởng giả học làm sang”.

(251) Ngày so¹n: 28/3/2013 Ngày d¹y: 30/3/2013. Bµi 29 TiÕt upload.123doc.net: ÔNG GIUỐC- ĐANH MẶC LỄ PHỤC (Trích Trưởng giả học làm sang) Mô-li-e I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Bước đầu biết đọc – h iểu văn bản hài kịch. - Thấy được tài năng của nhà văn Mô-li-e trong việc xây dựng lớp hài kịch sinh động, hấp dẫn. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Tiếng cười chế giễu thói “trưởng giả học làm sang”. - Tài năng của Mô-li-e trong việc xây dựng một lớp hài kịch sinh động. 2. Kỹ năng: - Đọc phân vai kịch bản văn học. - Phân tích mâu thuẫn kịch và tính cách nhân vật kịch. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, b×nh gi¶ng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt chung cña em vÒ ®o¹n trÝch kÞch: “¤ng Giuèc-®anh mÆc lÔ phôc. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ở giờ trớc các em đã đợc tìm hiểu chung về đoạn trích kịch “ Ông Giuốc Đanh mặc lễ phục”. Giờ học hôm nay các em sẽ đợc tìm hiểu chi tiết đoạn tích kịch đó. *Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gv và hs. KiÕn thøc. II.§äc-T×m hiÓu chi tiÕt: (25’) * 2 c¶nh - ¤ng Giuèc-®anh vµ «ng phã may - ¤ng Giu«c-®anh vµ tay thî phô 1. ¤ng Giuèc-®anh vµ «ng phã may: - Xoay quanh một số sự việc: đôi bít tất ? Cuộc đối thoại giữa ông Giuốc-đanh và chật, bộ tóc giả, lông đính mũ nhng chủ «ng phã may xoay quanh nh÷ng sù viÖc yÕu lµ xoay quanh bé lÔ phôc - §iÒu mµ «ng Giu«c-®anh ®ang quan t©m nhÊt. g×? sù viÖc nµo lµ chñ yÕu? - ¤ng ph¸t hiÖn ra hoa may ngîc ? ¤ng Giuèc-®anh ph¸t hiÖn ra ®iÒu g× Giáo viên gọi học sinh đọc lại đoạn trích ? §o¹n trÝch «ng Giuèc-®anh mÆc lÔ phục có mấy cảnh, đó là những cảnh nµo?.

(252) trªn bé lÔ phôc míi may? ? Sù ph¸t hiÖn nµy chøng tá ®iÒu g× trong nhËn thøc cña «ng? ? ¤ng Giu«c-®anh l¹i cßn ph¸t hiÖn ra nh÷ng ®iÒu g× n÷a? ? Trong t×nh huèng nµy b¸c phã may ë vµo thÕ g×? Cßn «ng Giu«c-®anh? ? Nhng tại sao ông lại dễ dàng thay đổi ý kiÕn?. -> ®iÒu nµy chøng tá «ng cha mÊt hÕt tØnh t¸o. - Phã may ¨n bít v¶i cña «ngGiuèc-®anh. - Phó may: Thế bị động - Ông Giuốc-đanh: Thế chủ động -> V× phã may vông chÌo nhng khÐo chèng, bÞa ra lý lÏ lµ nh÷ng ngêi quÝ ph¸i đều mặc áo hoa ngợc thế là ông ng thuËn. -> ¤ng kÐm hiÓu biÕt, kh«ng cã kiÕn ? Qua ®©y ta hiÓu g× vÒ tÝnh c¸ch cña thøc vÒ ¨n mÆc nhng l¹i thÝch danh gi¸ Giuèc-®anh? sang träng -> ¤ng Giuèc-®anh tõ chç khã tÝnh, kh¾t ? Kịch tính, mâu thuẫn gây cời ở đoạn khe, chủ động-> trở thành kẻ bị động. nµy thÓ hiÖn ë chç nµo? - Còn phó may từ thế bị động, chỉ khéo lÐo måm miÖng ®a ®Èy, dùa vµo c¸ch sèng, c¸ch lµm sang cña quÝ téc, «ng ta chØ nãi mét c©u: c¸c nhµ quÝ téc còng may nh vËy lµ «ng Giu«c-®anh tin ngay và phó may chuyển sang thế chủ động. -> TiÕng cêi bËt ra tõ ®©y tríc sù ngí ngÈn, h¸o danh vµ ngu ngèc cña Giu«c §anh 2. Ông Giuôc - đanh và đám thợ phụ: - ¤ng lín - cô lín - §øc «ng HS theo dâi tiÕp c¶nh 2 -> tâng bốc địa vị xã hội ? Cảnh nay diễn ra cuộc đối thoại của - Mục đích của bọn thợ phụ là muốn moi nh÷ng nh©n vËt nµo? tiÒn. ? Cuộc đối thoại giữa thợ phụ và Giuôc §anh diÔn ra xung quanh viÖc g×? ? Tay thî phô gäi Giu«c-®anh lµ g×? H¾n thay đổi mấy lần? Có phải hắn thực lòng kính trọng ông không? mà mục đích - Còn ông Giuôc-đanh thì muốn đợc tâng chÝnh lµ g×? ? Khi nghe tay thî phô liªn tôc gäi...«ng bèc + VÒ t©m lý: Cùc kú sung síng, h·nh Giu«c-®anh cã ph¶n øng g×? diÖn - VÒ t©m lý + Về hành động: Liên tục thởng tiền cho - Về hành động ? Từ đây bộc lộ thêm đặc điểm nào trong bọn phú may tÝnh c¸ch cña nh©n vËt Giu«c-®anh? => H¸o danh, a nÞnh “ Khán giả có lẽ cời đến vỡ rạp khi thấy - Kẻ háo danh đợc khoác cái danh hão lại «ng ngí ngÈn tëng r»ng mÆc ¸o hoa ng- tëng thËt. îc míi lµ sang, ngêi ta cêi khi thÊy «ng - C¶ c¸i danh h·o còng ph¶i mua b»ng cứ moi tiền ra để mua cái danh hão” tiÒn III. Tæng kÕt: (10’) - ThÝch sang träng ? Hãy tóm tắt đặc điểm của tính cách - H¸o danh, dèt n¸t Giu«c-®anh? - Căm ghét lối sống trởng giả học đòi ? Tõ tiÕng cêi t¹o ra trong líp kÞch nµy lµm sang em hiÓu g× vÒ nhµ viÕt kÞch M«- li- e? - Cã tµi ph¸t hiÖn vµ tr×nh bµy nh÷ng hiện tợng lố bịch của ngời đời - T¹o tiÕng cêi s¶ng kho¸i cho ngêi nghe - Góp phần đả phá cái xấu. => Ghi nhí: SGK HS đọc phần ghi nhớ (4’) 4. Cñng cè :.

(253) ? Em h·y tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ ®o¹n trÝch kÞch: “¤ng Giuèc®anh mÆc lÔ phôc. (1’)5. DÆn dß: - Đọc đoạn kịch này gợi cho em nhớ đến một truyện cổ tích nào có nội dung gần gòi cña nhµ v¨n An ®Ðc xen? - Đọc thêm “Bộ quần áo của Hoàng đế” - Xem tríc hai tiÕt luyÖn tËp vÒ tiÕng viÖt vµ tËp lµm v¨n. Ngày so¹n: 28/3/2013 Ngày d¹y: 1/4/2013. Bµi 29 TiÕt 119: LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU (Luyện tập) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Phân tích được tác dụng của một số cách sắp xếp trật tự từ. - Biết viết câu có sử dụng trật tự từ hợp lí. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Tác dụng diễn đạt của một số cách sắp xếp trật tự từ. 2. Kỹ năng: - Phân tích được hiệu quả diễn đạt của trật tự từ trong văn bản. - Lựa chọn trật tự từ hợp lý trong nói và viết, phù hợp với hoàn cảnh và mục đích giao tiếp. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG.

(254) (1’) (3’). 1. Ôn định lớp 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ ®o¹n trÝch kÞch: “¤ng Giuèc®anh mÆc lÔ phôc. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ở giờ trớc các em đã đợc tìm hiểu về cách lựa chọn trật tự từ trong câu. Giờ häc h«m nay c« sÏ híng dÉn c¸c em luyÖn tËp. *Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gV và hs. KiÕn thøc. Bµi tËp 1: (5’) a, Thứ tự các công việc cần phải làm để cổ vũ, động viên, phát huy tinh thần ý nghÜa cña nh©n d©n b, Thø tù c¸c viÖc chÝnh phô hoÆc viÖc thêng xuyªn h»ng ngµy vµ viÖc lµm thªm trong c¸c phiªn chî chÝnh Bµi tËp 2: (5’) ? V× sao c¸c côm tõ in ®Ëm l¹i n»m ë a. LÆp -> t¹o sù liªn kÕt ®Çu c©u? b. LÆp -> t¹o sù liªn kÕt c. LÆp -> t¹o sù liªn kÕt d. LÆp -> t¹o sù liªn kÕt GV gọi HS đọc Bµi tËp 3: (5’) HS lµm trªn phiÕu häc a, §¶o trËt tù th«ng thêng ë c¸c c©u in ®Ëm cã t¸c dông nhÊn m¹nh t©m tr¹ng buån man m¸c cña thi nh©n tríc c¶nh §Ìo ngang + hµi hoµ ng÷ ©m b, Đảo trật tự để nhấn mạnh vẻ đẹp của ngêi chiÕn sü + hµi hoµ ng÷ ©m Bµi tËp 4: (5’) ? H·y ph©n biÖt sù kh¸c nhau cña hai a. T«i thÊy mét anh bä ngùa trÞnh träng c©u? tiÕn vµo. b, T«i thÊy trÞnh träng tiÕn vµo mét anh bä ngùa => a, C©u trÇn thuËt b×nh thêng b, §¶o trËt tù ë côm C-V lµm bæ ng÷ để nhấn mạnh sự ngạo nghễ, vô lối của Gọi HS đọc đoạn văn (sgk) nh©n vËt ? Em sẽ chọn câu nào để điền vào chỗ - Câu b trèng? Gi¶i thÝch sù lùa chän? => Phï hîp víi néi dung ®o¹n v¨n trªn Bµi tËp 5: (5’) ? NhËn xÐt c¸ch s¾p xÕp cña t¸c gi¶? C¸ch s¾p xÕp cña t¸c gi¶ hîp lý v×: + Xanh: mµu s¾c, ®iÓm, h×nh thøc dÔ nhËn thÊy + Nhòn nhÆn: TÝnh khiªm tèn ph¶i cã thêi gian míi hiÓu + Ngay th¼ng: phÈm chÊt tèt dÑp + Thuỷ chung: Phẩm chất đẹp qua thử th¸ch míi biÕt + Can đảm: “nt” Bµi tËp 6: (10’) HS viÕt ®o¹n v¨n GV gọi đọc (4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt vÒ viÖc lùa chän trËt tù tõ trong c©u. GV gọi HS đọc ? TrËt tù vµ côm tõ in ®Ëm thÓ hiÖn vµ quan hệ giữa những hoạt động mà tr¹ng th¸i chóng biÓu thÞ ntn?.

(255) (1’)5. DÆn dß: - N¾m néi dung bµi häc - Lµm bµi tËp 6 vµo vë - §äc bµi míi. Ngày so¹n: 1/4/2013 Ngày d¹y: 3/4/2013. Bµi 29 TiÕt 120: LUYỆN TẬP ĐƯA CÁC YẾU TỐ TỰ SỰ VÀ MIÊU TẢ VÀO BÀI VĂN NGHỊ LUẬN I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Củng cố những hiểu biết về tác dụng của các yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận và tập đưa yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Hệ thống kiến thức đã học về văn nghị luận. - Tầm quan trọng của yếu tố tự sự và miêu tả trong bài văn nghị luận. 2. Kỹ năng: - Tiếp tục rèn kỹ năng viết văn nghị luận. - Xác định và lập hệ thống luận điểm cho bài văn nghị luận. - Biết chọn các yếu tố tự sự, miêu tả cần thiết và biết cách đưa các yếu tố đó vào đoạn văn, bài văn nghị luận một cách thuần thục hơn. - Biết đưa các yếu tố tự sự và miêu tả vào một bài văn nghị luận có độ dài 450 chữ. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ viÖc ®a yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ vµo bµi v¨n nghÞ luËn. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ở giờ trớc các em đã đợc tìm hiểu chung về việc đa yếu tố tự sự và miêu tả vào bµi v¨n nghÞ luËn. Giê häc h«m nay c« sÏ híng dÉn c¸c em luyÖn tËp. *Các hoạt động: (35’) I. §Ò ra:.

(256) Chạy đua theo trang phục mốt có phải là việc làm đúng đắn của ngời học sinh cã v¨n ho¸? II. T×m hiÓu - LuyÖn tËp Hoạt động của GV và HS. KiÕn thøc 1. §Þnh híng: (5’) - NghÞ luËn gi¶i thÝch ? Bµi viÕt sẽ theo kiÓu v¨n b¶n g×? - Trang phôc cu¶ häc sinh vµ v¨n ho¸ ? Vấn đề gì cần giải thích? 2. X¸c lËp luËn ®iÓm: (5’) ? Em dïng nh÷ng luËn ®iÓm nµo cho - Ch¹y ®ua theo mèt kh«ng ph¶i lµ ngêi bµi viÕt cña m×nh? ( GV treo b¶ng phô HS cã v¨n ho¸ 3. S¾p xÕp luËn ®iÓm - lËp dµn ý(10’) cã c¸c luËn ®iÓm sgk) - HS lùa chän ( bá luËn ®iÓm nãi vÒ ma - HS lµm nhãm tuý) - Cử đại diện trình bày *Dµn bµi gîi ý: I. Mở bài: Giới thiệu vấn đề - Vai trò của trang phục trong cuộc sống và tuổi trẻ học đờng - XuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh thùc tÕ, bµn b¹c. II. Th©n bµi: 1. Trang phôc lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng thÓ hiÖn v¨n ho¸ cña con ngêi nãi chung, cña häc sinh trong nhµ trêng nãi riªng 2. Mèt, trang phôc lµ nh÷ng trang phôc theo kiÓu c¸ch, h×nh thøc míi nhÊt, hiÖn đại nhất, tân tiến nhất. Nó thể hiện trình độ phát triển và đổi mới của trang phục, nó chøng tá mét phÇn con ngêi cã hiÓu biÕt, lÞch sù, cã v¨n ho¸ 3. Nhng chạy đua theo mốt, đặc biệt trong nhà trờng cần xem xét, bàn bạc kỷ lỡng. 4. NhiÒu b¹n ch¹y theo mèt v× cho r»ng nh thÕ míi lµ con ngêi v¨n minh, sµnh ®iÖu, cã v¨n ho¸. 5. Thùc ra ch¹y theo mèt rÊt tai h¹i v× mÊt thêi gian, tèn tiÒn, l¬ lµ häc tËp tu dìng, dÔ ch¸n n¶n, n¶y sinh nhiÒu tÝnh xÊu. 6. Ngêi HS cã v¨n ho¸ kh«ng chØ lµ ngêi häc giái, ch¨m ngoan...mµ trong trang phôc còng gi¶n dÞ, phï hîp løa tuæi, phï hîp b¶n th©n. III. KÕt bµi: - B¶n th©n. - Lêi khuyªn. 4. VËn dông yÕu tè tù sù vµo miªu t¶:(10’). Gọi HS đọc đoạn văn a trong ? H·y t×m c¸c yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ - HS t×m. trong ®o¹n v¨n (a)? - HÖ thèng vµo b¶ng YÕu tè tù sù. Yªó tè miªu t¶. LuËn ®iÓm.

(257) - Cã b¹n trót bá chiÕc ¸o s¬ mi để thay áo phông. - Có bạn đòi mua chiếc quần bò để diện - Cã b¹n quªn c¶ viÖc häc, suèt ngµy ch¬i trß ch¬i ®iÖn tö. - Tr¾ng, loÌ loÑt, tríc ngùc lo»ng ngo»ng d·y ch÷ níc ngoµi, sau lng lµ h×nh ¶nh bé Sù ¨n mÆc cña c¸c phim ®ang ¨n kh¸ch! bạn sao lại thay đổi - §¾t tiÒn, xÐ gÊu, thñng gèi nhiÒu thÕ. - D¸n m¾t vµo mµn h×nh ti vi đắm đuối. - Bên dới mái tóc nhuộm một đờng đỏ hoe, bên trên đôi dày cao qu¸ khæ lµ chiÕc quÇn ®en ng¾n cñn, bã chÆt th©n m×nh, chiÕc quÇn tr¾ng èng réng lïng thïng.. ? Các yếu tố tự sự, miêu tả đợc đa vào đoạn v¨n ntn? ? C¸c yÕu tè nµy cã t¸c dông g× trong bµi v¨n nghÞ luËn? ? Nếu bỏ các yếu tố đó sẽ ntn? Hãy đọc ví dụ (b) sgk ? T×m c¸c yÕu tè tù sù, miªu t¶ trong ®o¹n v¨n? - HS. ? C¸ch chän vµ ®a c¸c yÕu tè tù sù, miªu t¶ cña ®o¹n v¨n nµy cã g× kh¸c ®o¹n v¨n trªn? - HS.. - Xen kÏ, chÆt chÏ, phï hîp - Lµm cho (®o¹n) bµi v¨n nghÞ luËnn thêm sinh động hơn. - §o¹n v¨n nghÞ luËn sÏ kh«ng ph¸t triển đợc - §o¹n a: Tõ thùc tÕ - §o¹n b: Tõ trong líp hµi kÞch võa häc. Bµi tËp 5: (5’) Chia 4 nhãm: - 4 nhóm phát triển viết về luận điểm 1,2,3,4. Sau đó trình bày - GV nhËn xÐt (4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ viÖc ®a yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ vµo bµi v¨n nghÞ luËn. (1’)5. DÆn dß: - N¾m ch¾c lÝ thuyÕt thÓ lo¹i v¨n nghÞ luËn - Hoµn thµnh bµi tËp vµo vë - Chuẩn bị bài: Chơng trình địa phơng phần văn.. Ngày so¹n: 1/4/2013 Ngày d¹y: 3/4/2013. Bµi 30 TiÕt 121: CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG (Phần Văn) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu biết thêm về chủ đề của các văn bản nhật dụng đã học qua việc tìm hiểu những vấn đề tương ứng ở địa phương. - Biết cách tìm hiểu và có hướng giải quyết vấn đề của cuộc sống ở địa phương..

(258) - Có ý thức trách nhiệm đối với cuộc sống của bản thân và của địa phương. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Vấn đề môi trường và tệ nạn xã hội ở địa phương. 2. Kỹ năng: - Quan sát, phát hiện, tìm hiểu và ghi chép thông tin. - Bày tỏ ý kiến, suy nghĩ về vấn đề xã hội, tạo lập một văn bản ngắn về vấn đề đó và trình bày trước tập thể. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt vÒ viÖc ®a yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ vµo bµi v¨n nghÞ luËn. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ở giờ trớc các em đã đợc tìm hiểu và luyện tập về việc đa yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận. Giờ học hôm nay các em sẽ vận dụng kiến thức đó vào việc viết một bài về địa phơng em *Các hoạt động: (35’) 1. Gi¸o viªn nªu yªu cÇu cña tiÕt häc: (10’) - Báo cáo kết quả đã làm về tình hình địa phơng theo các chủ đề môi trờng ( vệ sinh, xö lý r¸c th¶i, kh¬i th«ng cèng r·nh...) chèng nghÞªn hót ( thuèc l¸, thuèc phiÖn, si da...) - H×nh thøc: V¨n b¶n tù chän, tù sù, tr÷ t×nh, biÓu c¶m, miªu t¶, nghÞ luËn, b¸o c¸o, đơn từ, thống kê...dài khoảng một trang - Tr×nh bµy miÖng ng¾n gän vµ truyÒn c¶m. - C¶ líp l¾ng nghe vµ gãp ý - Chuẩn bị thu bài, tổng hợp, chọn lọc để ra báo tờng của lớp số chuyên đề tình hình địa phơng. 2. Tr×nh bµy v¨n b¶n vµ nhËn xÐt: (25’) a, Tr×nh bµy v¨n b¶n: Giáo viên có thể định hớng một số chủ đề và hình thức văn bản sau: - Điều tra tình hình thu gom rác thải nơi em ở ( ngõ, xóm, gia đình em) trớc đây vài năm, hiện nay, thời gian, hình thức thu gom, kết quả, những vấn đề còn tồn tại? (vì sao một số đình cha tham gia, vẫn còn hiện tợng đổ trộm rác...) những kiến nghÞ vµ ph¬ng híng kh¾c phôc. - Mét sè bµi th¬, truyÖn ng¾n, bót ký hoÆc tuú bót, phãng sù ng¾n vÒ c«ng nh©n c«ng ty vÖ sinh, c«ng ty m«i trêng... - Cống, rãnh, đờng, ngõ làng(phố) em vấn nạn đến bao giờ? Thực trạng và gi¶i ph¸p < cã nh÷ng con sè chøng minh cô thÓ> - §¬n kiÕn nghÞ cña xãm, liªn gia vµ b¶o vÖ nguån níc ®ang bÞ « nhiÔm nÆng nÒ do ¶nh hëng cña lß g¹ch, xëng nhùa... - Bố tôi( hoặc anh trai tôi) đã cai đợc thuốc lá - Về hoạt động chống ma tuý ở xã em. - Biên bản ghi lại cuộc họp thôn em về vấn đề chống nghiện hút..

(259) - Hoạt động của đội vệ sinh mặt nớc, thu gom rác thải trên mặt biển. - Ngµy héi d©n sè ë phêng em tuÇn võa qua b, NhËn xÐt: - Lần lợt các tổ, nhóm cử đại diện trình bày văn bản - GV nhËn xÐt néi dung còng nh c¸ch thøc tr×nh bµy (4’) 4. Cñng cè : ? Em hãy trình bày những hiểu biết về tình hình địa phơng em? (1’)5. DÆn dß: - Chuẩn bị báo tờng: Chuyên đề địa phơng - Mỗi em nộp một bài theo các chủ đề trên. - Cö ban biªn tËp viÕt, vÏ, tr×nh bµy tê b¸o. Ngày so¹n: 4/4/2013 Ngày d¹y: 6/4/2013. Bµi 30 TiÕt 122: CHỮA LỖI DIỄN ĐẠT (Lỗi lô – gíc) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Phát hiện và khắc phục được một số lỗi diễn đạt liên quan đến lô-gíc. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Hiệu quả của việc diễn đạt lô – gíc. 2. Kỹ năng: Phát hiện và chữa được các lỗi diễn đạt liên quan đến lô – gíc. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em hãy trình bày bài viết của em về một vấn đề ở địa phơng em. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’).

(260) Trong quá trình viết bài, các em thờng bị phê sai lỗi diễn đạt. Đó là những lỗi nào, cách chữa ra sao? Hôm nay các em sẽ đợc tìm hiểu * Các hoạt động: (35’) I. Mét sè lçi l«- gÝc thêng gÆp vµ c¸ch ch÷a: (25’) - Gi¸o viªn: treo b¶ng phô cã ghi c¸c c©u ch÷a lçi sai - HS : §äc. Bµi tËp1: H·y ph¸t hÞªn lçi sai vµ ch÷a l¹i? a, Sai: quần, áo, dày, dép không cùng loại với đồ dùng học tập Chữa: Chúng em...bão lụt giấy, bút, sách vở và nhiều đồ dùng học tập khác b, Sai: Thanh niên và bóng đá không cùng loại Chữa: Trong thể thao nói chung và bóng đá nói riêng...... c, Sai: “Lão Hạc”, “Bớc đờng cùng” là tên “tp” Chữa: “Lão Hạc”, “Bớc đờng cùng” và “Tắt đèn”... d, Sai: Trí thức đã bao hàm cả Bác sĩ-> dùng nh thế không hợp lý Ch÷a: Em ...gi¸o viªn hay mét b¸c sÜ e, Sai: Ng«n tõ thuéc nghÖ thuËt Ch÷a: Bµi th¬....s¾c s¶o vÒ néi dung g, Sai: Cao, gÇy kh¸c mÆc ¸o ca r« Ch÷a: ...cßn mét ngêi th× lïn, mËp h, Sai: Liªn kÕt hai vÕ b»ng QHT “ nªn” lµ kh«ng phï hîp Ch÷a: Thay b»ng QHT “ vµ” i, Sai: - Dïng cÆp tõ QHT “nÕu- th×”, kh«ng phï hîp - Từ “đó” không đúng chỗ Ch÷a: NÕu - th× vµo Nếu không phát huy những đức tính tốt đẹp của ngời xa thì ngời phụ n÷ VN... k, Sai: Cã h¹i søc khoÎ, gi¶m tuæi thä-> quan hÖ nh©n qu¶-> kh«ng dïng qh tõ “võa- võa” Ch÷a:Thay b»ng th× - nªn + Hót thuèc l¸ võa cã h¹i cho søc khoÎ võa tèn tiÒn Bµi tËp2. Dùa vµo lçi sai vµ c¸ch ch÷a, h·y hÖ thèng vµo b¶ng sau: - HS lµm theo mÉu díi - GV thu, kiÓm tra TT c©u Lçi sai C¸ch ch÷a a b c d II. NhËn xÐt: (10’) ? Qua c¸c vÝ dô trªn, em h·y rót ra kinh nghiÖm cho b¶n th©n khi viÕt bµi? - Các lỗi diễn đạt rất đa dạng, sai về cách dùng từ, ngữ pháp ... - Khi nãi, viÕt cÇn tr¸nh c¸c lçi thêng gÆp. - Khi nghe, đọc cần ngắt, nghỉ chính xác đạt hiệu quả giao tiếp cao (4’) 4. Cñng cè, luyÖn tËp: H·y ch÷a l¹i c¸c lçi sai trong vë TLV. ? Em hãy trình bày những hiểu biết về lỗi diễn đạt lô-gic? (1’)5. DÆn dß: - So¹n bµi «n tËp - Xem lại kiến thức văn nghị luận để viết bài 2 tiết - Lập dàn ý cho các đề trong sgk.

(261) Bµi 30 TiÕt 123, 124:. Ngày so¹n:5/4/2013 Ngày d¹y: 8/4/2013 10 /4/2013. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 7. I . MụC tiêu CầN đạT Nhằm đánh giá HS về mức độ nhận thức phần tập làm văn: bài văn nghị luận có kÕt hîp víi c¸c yÕu tè biÓu c¶m, tù sù, miªu t¶ . II – TRäNG T©M KIÕN THøC, KÜ N¨NG 1. KiÕn thøc KiÓm tra, kh¶o s¸t toµn bé kiÕn thøc vÒ bµi v¨n nghÞ luËn cã kÕt hîp víi c¸c yÕu tè biÓu c¶m, tù sù, miªu t¶ . 2. KÜ n¨ng - Gióp häc sinh cñng cè, n©ng cao kiÕn thøc vÒ bµi v¨n nghÞ luËn. – Gi¸o dôc häc sinh tÝnh trung thùc, lËp trêng khi lµm bµi . III. PH¬NG PH¸P, KÜ THUËT D¹Y HäC: Trắc nghiệm, tự luận, kĩ thuật động não. IV. CHUÈN BÞ . - Giáo viên : nghiên cứu tài liệu, ra đề, lập đáp án, biểu điểm phù hợp với đối tợng. - Häc sinh :¤n kÜ lý thuyÕt vµ rÌn kÜ n¨ng viÕt bµi v¨n nghÞ luËn cã kÕt hîp víi c¸c yÕu tè biÓu c¶m, tù sù, miªu t¶. MA TRậN đề KIểM TRA Mức độ NhËn Th«ng hiÓu VËn dông NT BiÕt Tæng ThÊp Cao Néi ®iÓm TN TL TN TL TN TL TN TL dung YÕu tè biÓu c¶m trong v¨n 1 1 2 nghÞ luËn YÕu tè tù sù vµ 1 1 1 miªu t¶ trong v¨n nghÞ luËn T¹o lËp v¨n b¶n 1 7 Tæng sè c©u 2 2 1 7 Tæng sè ®iÓm 1 2 7 10. Bµi v¨n viÕt sè 7 Thêi gian: 90phót Hä vµ tªn:………………………. Líp…………..

(262) §iÓm. Lêi nhËn xÐt cña gi¸o viªn. §Ò bµi: I. Tr¾c nghiÖm: (3®) Hãy khoanh tròn vào chữ cái đầu đáp án em chọn để điền vào các khái niệm sau: C©u 1: V¨n nghÞ luËn rÊt cÇn yÕu tè biÓu c¶m. YÕu tè biÓu c¶m gióp cho v¨n nghÞ luËn … thuyết phục hơn, vì nó tác động mạnh tới tình cảm của ngời đọc( ngời nghe) A. Cã thÓ. B. Cã hiÖu qu¶. C. Cã kh¶ n¨ng. D. Cã vai trß. C©u 2: §Ó bµi v¨n nghÞ luËn cã søc biÓu c¶m cao, ngêi lµm v¨n ph¶i thËt sù cã … tr íc những điều mình viết( nói) và phải biết diễn tả … đó bằng những từ ngữ những câu v¨n cã søc truyÒn c¶m. Sù diÔn t¶ … cÇn ph¶i ch©n thùc vµ kh«ng ® îc ph¸ vì m¹ch l¹c nghÞ luËn. A. C¶m xóc. B. Chñ ý. C ý thøc . D. Chủ định. C©u 3: Bµi v¨n nghÞ luËn thêng vÉn cÇn yÕu tè tù sù vµ miªu t¶. Hai yÕu tè nµy gióp cho việc trình bày luận cứ tronh bài văn đợc … cụ thể, sinh độnghơn và do đó có sức thuyÕt phôc m¹nh mÏ h¬n. A. Gîi c¶m. B. Gîi h×nh. C. Râ rµng. D. ChÝnh x¸c. C©u 4: Các yếu tố tự sự và miêu tả đợc dùng làm luận cứ phải phục vụ cho việc làm rõ luận ®iÓm vµ kh«ng … m¹ch l¹c nghÞ luËn. A. Lµm háng. B. Ph¸ bá. C. Lµm vì. D. Ph¸ vì. II. Tù luËn: (7 ®iÓm) Hiện nay có một số bạn mải chơi không lo học. Em hãy viết một bài văn để thuyết phục bạn làm theo lời Bác dạy: “ Non sông ta có trở nên tơi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bớc tới đài vinh quang để sánh vai với các cờng quốc hay không chính lµ nhê mét phÇn lín ë c«ng häc tËp cña c¸c ch¸u.”..

(263) §¸P ¸N Vµ THANG ®IÓM. Tr¾c nghiÖm: (7 ®iÓm) C©u 1 2 3 4 §¸p ¸n B A C D II. Tù luËn: (7 ®iÓm) Yªu cÇu bµi viÕt: 1. Nội dung: Bài viết cần trình bày đợc các ý sau: a, Mở bài: - Giới thiệu vấn đề. - TrÝch dÉn lêi d¹y cña B¸c. b, Th©n bµi: -T×nh tr¹ng häc tËp ë mét sè b¹n. - Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng Êy. - Ph©n tÝch c¸i h¹i cña t×nh tr¹ng Êy. - §a ra lêi khuyªn lµm theo lêi B¸c d¹y. c, KÕt bµi: Khẳng định ý nghĩa của việc học. 2. H×nh thøc: - Viết đúng kiểu bài nghị luận chứng minh có kết hợp với các yếu tố biểu cảm, tự sự, miªu t¶ . - Hệ thống luận điểm đúng, đủ và đợc sắp xếp hợp lí. - Bố cục rõ ràng; Diễn đạt tốt. 3. BiÓu chÊm: - §¹t yªu cÇu vÒ h×nh thøc: 2 ®. - Néi dung: 5®. + Më bµi, KÕt bµi(1®) + Th©n bµi: 4® ý1: 1 ®. ý2: 1 ® ý 3: 1 ®. ý 4: 1 ®. * Lu ý: GV linh hoạt trong quá trình chấm bài để khuyến khích năng lực sáng tạo cña HS. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra trong giê. (86’) 3. Bài mới: *Giới thiệu bài: (1’): Các em đã đợc tìm hiểu và luyện tâp về bài văn nghị luận cã kÕt hîp víi c¸c yÕu tè biÓu c¶m, tù sù, miªu t¶. Giê häc h«m nay c« sÏ cho c¸c em lµm bµi kiÓm tra sè 7. * Các hoạt động: (85’) - Giáo viên phát đề. - Häc sinh lµm bµi. (2’) 4. Cñng cè : GV nhËn xÐt giê kiÓm tra. Häc sinh nép bµi. (1’)5. DÆn dß: - Đọc các tài liệu tham khảo liên quan đến bài viết. - So¹n : Tæng kÕt phÇn V¨n. Ngày so¹n: 8/4/2013 Ngày d¹y: 10/4/2013 I.. Bµi 31 TiÕt 125:. TỔNG KẾT PHẦN VĂN I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT.

(264) Củng cố, hệ thống hoá và khắc sâu kiến thức cơ bản, giá trị tư tưởng, nghệ thuật của các văn bản thơ đã học ở lớp 8 II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Một số khái niệm liên quan đến đọc – hiểu văn bản như chủ đề, đề tài, nội dung yêu nước, cảm hứng nhân văn. - Hệ thống văn bản đã học, nội dung cơ bản và đặc trưng thể loại thơ ở từng văn bản. - Sự đổi mới thơ Việt Nam từ đầu thế kỉ XX đến 1945 trên các phương diện thể loại, đề tài, chủ đề, ngôn ngữ. - Sơ giản về thể loại thơ Đường luật, thơ mới. 2. Kỹ năng: - Khái quát, hệ thống hoá, so sánh, đối chiếu các tư liệu để nhận xét về các tác phẩm văn học trên một số phương diện cụ thể. - Cảm thụ, phân tích những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu của một số tác phẩm thơ hiện đại đã học. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em hãy kể tên các tác phẩm văn học đã học từ bài 15 đến nay. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) GV giíi thiÖu ng¾n gän vÒ néi dung «n tËp phÇn v¨n häc líp 8. Nãi râ néi dung tõng bµi 31, 33, 34. * Các hoạt động: (35’) I. Lập bảng hệ thống các văn bản văn học Việt Nam đã học từ bài 15 ở lớp 8 theo mÉu sau: (20’) V¨n b¶n T¸c gi¶ Nhí ThÕ L÷ rõng (19071989) Ông đồ. ThÓ lo¹i Th¬ míi. Gi¸ trÞ néi dung Muợn lời con hổ trong vờn bách thú để diễn tả sâu s¾c næi ch¸n ghÐt thùc t¹i tÇm thêng, tï tóng vµ khao kh¸t tù do m·nh liÖt cña nhµ th¬, kh¬i gîi lßng yªu níc thÇm kÝn cña ngêi d©n mÊt níc.. Vũ Đình Thơ ngũ Tình cảnh đáng thơng của ông đồ, qua đó toát lên Liªn ng«n niÒm c¶m th¬ng ch©n thµnh tríc mét líp ngêi (1913®ang tµn t¹ vµ nçi nhí tiÕc c¶nh cò ngêi xa. 1996).

(265) Tøc c¶nh P¸c Bã. Hå ChÝ ThÊt Tinh thÇn l¹c quan, phong th¸i ung dung cña B¸c Minh ng«n tø Hå trong cuéc sèng c¸ch m¹ng ®Çy gian khæ ë (1890tuyÖt §- P¸c Bã. Víi ngêi, lµm c¸h m¹ng vµ sèng hoµ hîp 1969) êng luËt víi thiªn nhiªn lµ mét niÒm vui lín.. Níc §¹i NguyÔn NghÞ ViÖt ta Tr·i (1380- luËn 1442) trung đại ch÷ H¸n ThuÕ m¸u. Đoạn trích có giá trị nh một abnr tuyên ngôn độc lập. Nớc ta là đất nớc có văn hiến lâu đời, có lãnh thæ riªng, phong tôc riªng, cã chñ quyÒn, cã truyÒn thèng lÞch sö, kÎ x©m lîc lµ ph¶n nh©n nghĩa, nhất định thất bại.. NguyÔn ¸i NghÞ Tố cáo tội ác của thực dân Pháp đã biến ngời dân Quèc luận hiện nghèo khổ ở các nớc thuộc địa thành vật hi sinh đại để phục vụ cho lợi ích của mình trong cuộc chiến tranh tàn khốc. NAQ đã vạch trần sự thật ấy bằng nh÷ng t liÖu phong phó, x¸c thùc, b»ng ngßi bót trµo phóng s¾c s¶o.. II. Sù kh¸c biÖt næi bËt vÒ h×nh thøc nghÖ thuËt cña c¸c v¨n b¶n th¬ trong bµi 15, 16 vµ 18, 19: (10’) * Bµi 15, 16: Thuéc thÓ th¬ thÊt ng«n b¸t có §êng luËt. §©y lµ thÓ th¬ ®iÓn h×nh vÒ tính quy phạm của thơ cổ, số câu số chữ hạn định, có luật bằng trắc và quy tắc gieo vÇn rÊt chÆt chÏ. * Bµi 18, 19: Th¬ Míi - H×nh thøc linh ho¹t, phãng kho¸ng. Th¬ Míi còng cã vÇn, nhịp điệu, luật quy tắc nhất định nhng không quá chặt chẽ nh thơ Đờng luật. - Thơ Mới còn đợc dùng để chỉ một phong trào thơ lãng mạn vào những năm 19321935 và kết thúc vào năm 1945. - T¸c gi¶ tiªu biÓu: ThÕ L÷, Lu Träng L, Xu©n DiÖu, NguyÔn BÝnh, Vò §×nh Liªn, Huy cËn... III. GV gióp HS lùa chän nh÷ng c©u th¬ hay nhÊt trong c¸c bµi: (5’) Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác, Đập đá ở Côn Lôn, Nhớ rừng, Quê hơng... (4’) 4. Cñng cè: ?Em có nhận xét gì về các văn bản văn học VN đã học từ bài 15 đến nay. (1’)5. DÆn dß: - TiÕp tôc «n tËp nh÷ng v¨n b¶n cßn l¹i. - ¤n tËp v¨n b¶n níc ngoµi vµ c¸c v¨n b¶n nhËt dông.. Ngày so¹n: 11/4/2013 Ngày d¹y: 13/4/2013. Bµi 31 TiÕt 126: ÔN TẬP VÀ KIỂM TRA PHẦN TIẾNG VIỆT I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Ôn tập, củng cố kiến thức về các kiểu câu, hành động nói, lựa chọn trật từ từ trong câu. - Nâng cao hiểu biết và kĩ năng sử dụng tiếng Việt..

(266) II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Các kiểu câu nghi vấn, cầu khiến, cảm thán, trần thuật, phủ định. - Các hành động nói. - Cách thực hiện hành động nói bằng các kiểu câu khác nhau. 2. Kỹ năng: - Sử dụng các kiểu câu phù hợp với hành động nói để thực hiện những mục đích giao tiếp khác nhau. - Lựa chọn trật tự từ phù hợp để tạo câu có sắc thái khác nhau trong giao tiếp và làm văn. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em có nhận xét gì về các văn bản văn học VN đã học từ bài 15 đến nay. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) GV giíi thiÖu ng¾n gän vÒ néi dung «n tËp phÇn TiÕng ViÖt häc ë k× II líp 8. Nãi râ néi dung «n tËp bµi 31. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của GV -HS KiÕn thøc I. ¤n tËp vÒ c¸c kiÓu c©u: (15’) GV híng dÉn häc sinh t×m hiÓu vÝ dô. 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: - 3 c©u. ? §o¹n trÝch gåm mÊy c©u? ? Xác định kiểu câu của mổi câu trong * Câu 1: trần thuật ghép, vế trớc có dạng câu phủ định. ®o¹n v¨n? * Câu 2: trần thuật đơn. * C©u 3: trÇn thuËt ghÐp, vÕ sau cã d¹ng phủ định. VÝ dô: ? Từ nội dung của câu 2, hãy đặt một - Liệu cái bản tính tốt của ngời ta có bị nh÷ng lo l¾ng, buån ®au, Ých kØ che lÊp c©u nghi vÊn? mÊt kh«ng? - Nh÷ng nỗi lo l¾ng, buån ®au Ých kØ cã thÓ che lÊp mÊt c¸i b¶n tÝnh tèt cña ngêi ta kh«ng? * VÝ dô: ? Em hãy đặt câu cảm thán chứa một - Mình vui lắm! trong nh÷ng tõ nh: vui, buån, hay, - Buån ¬i lµ buån! đẹp...? - Hay thËt! - §Ñp qu¸! * C¸c c©u trÇn thuËt: GV yªu cÇu HS t×m hiÓu ®o¹n v¨n ë - T«i bÊt cêi b¶o l·o: môc I.4. - Cô cßn khoÎ l¾m, cha chÕt ®©u mµ sî!.

(267) ? Trong nh÷ng c©u trªn, c©u nµo lµ c©u - Kh«ng, «ng gi¸o ¹! * C¸c c©u nghi vÊn: trÇn thuËt? - Sao cô lo xa qu¸ thÕ? - Tội gì bây giờ nhịn đói mà tiền để lại? ? C©u nµo lµ c©u nghi vÊn? - ăn mãi hết đi thì đến lúc chết lấy gì mà lo liÖu? * C©u cÇu khiÕn: - Cụ cứ để tiền đấy mà ăn, lúc chết hãy hay! a ? C©u nµo lµ c©u cÇu khiÕn? - Hai c©u nghi vÊn cßn l¹i. - C©u: Sao cô lo xa qu¸ thÕ? -> béc lé c¶m xóc. ? Những câu nghi vấn nào không dùng - Câu: Tội gì bây giờ nhịn đói mà để tiền để hỏi? l¹i? -> giải thích để khuyên Lão Hạc từ bỏ ? Vậy, nó đợc dùng để làm gì? viÖc lµm qu¸ lo xa Êy. ? Câu nghi vấn nào dùng để hỏi?. II. Hành động nói: (10’) Bài tập 1. Xác định hành động nói của các câu cho sẵn: Sè TT Câu đã cho Hành động nói 1 T«i bÊt cêi b·o l·o: Hành động kể 2 - Sao cô lo xa qu¸ thÕ? Hành động bộc lộ cảm xóc 3 Cô cßn khoÎ l¾m, cha chÕt ®©u mµ sî! Hành động nhận định 4 Cụ cứ để tiền đấy mà ăn, lúc chết hãy hay! Hành động đề nghị 5 Tội gì bây giờ nhịn đói mà để tiền lại? Hành động giải thích 6 - Kh«ng, «ng gi¸o ¹! Hành động phủ định bác bá 7 ăn mãi hết đi thì đến lúc chết lấy gì mà lo liệu? Hành động hỏi Bµi tËp 2. XÕp nh÷ng c©u nªu ë bµi tËp 1 vµo b¶ng tæng kÕt theo mÉu: Sè TT KiÓu c©u Hành động nói đợc thực hiện Cách dùng 1 C©u trÇn thuËt Hành động kể Trùc tiÕp 2 C©u nghi vÊn Béc lé c¶m xóc Gi¸n tiÕp 3 C©u c¶m th¸n Nhận định Trùc tiÕp 4 C©u cÇu khiÕn §Ò nghÞ Trùc tiÕp 5 C©u nghi vÊn Gi¶i thÝch Gi¸n tiÕp 6 Câu phủ định Phủ định bác bỏ Trùc tiÕp 7 C©u nghi vÊn Hái Trùc tiÕp Bµi tËp 3. §Æt c©u theo yªu cÇu: * Cam kÕt: - Em cam kÕt kh«ng ®ua xe tr¸i phÐp. * Høa: - Em hứa sẽ đi học đúng giờ. III. Lùa chän trËt tù tõ: (10’) Bµi tËp 1: ? LÝ do s¾p xÕp trËt tù cña c¸c bé phËn in ®Ëm? - Tr×nh tù diÔn biÕn t©m tr¹ng. Bµi tËp 2: ? ViÖc s¾p xÕp c¸c côm tõ in ®Ëm ë ®Çu c©u cã ý nghÜa g×? - C©u a: t¹o liªn kÕt c©u. - C©u b: nhÊn m¹nh th«ng tin chÝnh cña c©u. (4’) 4. Cñng cè: ?Qua bài ôn tập trên, em hãy nói cho các bạn biết các em đã học những nội dung nào trong phần tiếng Việt từ đầu học kì II đến nay?..

(268) (1’)5. DÆn dß: - Nắm chắc những kiến thức đã học. - Lµm bµi tËp trong s¸ch bµi tËp ng÷ v¨n. - Xem tríc bµi: V¨n b¶n têng tr×nh.. Ngày so¹n: 13/4/2013 Ngày d¹y: 15/4/2013. Bµi 31 TiÕt 127: VĂN BẢN TƯỜNG TRÌNH I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nhận biết và nắm được đặc điểm, cách làm loại văn bản tường trình. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Hệ thống kiến thức về văn bản hành chính. - Mục đích, yêu cầu và quy cách làm một văn bản tường trình. 2. Kỹ năng: - Nhận diện và phân biệt văn bản tường trình với các văn bàn hành chính khác. - Tái hiện lại một sự việc trong văn bản tường trình. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em hãy cho biết có mấy kiểu câu phân theo mục đích nói? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) C¸c em ¹ trong cuéc sèng khi c¸c em muèn tr×nh b¸o cho c¬ quan ph¸p luËt hoÆc cÊp trªn vÒ mét sù vô g× c¸c em cÇn viÕt têng tr×nh. VËy thÕ nµo lµ v¨n b¶n têng tr×nh? Giê häc h«m nay c« sÏ gióp c¸c em cïng t×m hiÓu. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của gv-hs. KiÕn thøc. I. §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n têng tr×nh:.

(269) (15’) 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: ? Trong c¸c v¨n b¶n trªn, ai lµ ngêi ph¶i - Häc sinh trung häc c¬ së. viÕt v¨n b¶n têng tr×nh? -> có liên quan đến vụ việc. ? Ngêi viÕt cã vai trß g×? (1): gi¸o viªn bé m«n. ? Ngêi nhËn v¨n b¶n? (2): hiÖu trëng. -> Cã thÈm quyÒn, tr¸ch nhiÖm nhËn biÕt ? Ngêi nhËn cã vai trß g×? vµ gi¶i quyÕt. (1): viÖc Dòng nép bµi chËm. ? Néi dung têng tr×nh vÒ viÖc g×? (2): viÖc mÊt xe t¹i nhµ xe cña trêng. - V× ngêi cã thÈm quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm ? V× sao ph¶i têng tr×nh? cha hiÓu râ néi dung, b¶n chÊt cña sù viÖc. ? Em có nhận xét gì về thái độ thể hiện Thái độ: khiêm tốn, trung thực, khách trong lêi v¨n vµ giäng v¨n cña hai v¨n quan. - Lêi v¨n: râ rµng, m¹ch l¹c, tõ ng÷ b¶n? chuẫn xác, giọng văn bình tĩnh, đúng mùc. ? Thể thức trình bày của văn bản nh thế - Cần đúng quy cách . II. C¸ch lµm v¨n b¶n têng tr×nh: (20’) nµo? 1. Các tình huống cần viết văn bản t GV gọi HS đọc 4 tình huống trong SGK. ờng trình: ? Trong 4 t×nh huèng trªn, t×nh huèng - T×nh huèng a, b nhÊt thiÕt ph¶i viÕt. §Ó nµo nhÊt thiÕt ph¶i viÕt v¨n b¶n têng ngêi cã tr¸ch nhiÖm cã thÓ hiÓu râ thùc chất vấn đề, có kết luận và hình thức kỉ tr×nh? luật thoả đáng. - Tình huống c không cần viết vì đó là ? T×nh huèng nµo kh«ng cÇn viÕt v¨n b¶n chuyÖn nhá, chØ cÇn tù nh¾c nhë, phª b×nh nhÖ nhµng trong tiÕt sinh ho¹t cuèi têng tr×nh? tuÇn. ? T×nh huèng nµo cã thÓ viÕt hoÆc kh«ng - T×nh huèng d kh«ng cÇn viÕt trong t×nh huống tài sản bị mất không đáng kể; cần viết cũng đợc? Vì sao? viÕt râ cho c¬ quan c«ng an biÕt khi tµi s¶n bÞ mÊt nhiÒu. ->Khi cần trình bày lại sự việc để cá ? Qua t×m hiÓu , em h·y cho biÕt trong nh©n hoÆc tæ chøc cã thÈm quyÒn hiÓu râ t×nh huèng nµo cÇn viÕt v¨n b¶n têng . 2. C¸ch lµm v¨n b¶n têng tr×nh: tr×nh? - 3 phÇn. ? V¨n b¶n têng tr×nh gåm mÊy phÇn? * PhÇn më ®Çu: ? Néi dung vµ c¸ch tr×nh bµy cña mçi - Quèc hiÖu, tiªu ng÷ (ghi chÝnh gi÷a) - §Þa ®iÓm, thêi gian (ghi gãc bªn ph¶i). phÇn? - Tªn v¨n b¶n (ghi chÝnh gi÷a). - Ngêi (c¬ quan) nhËn b¶n têng tr×nh. * PhÇn néi dung: Tr×nh bµy thêi gian, diÔn biÕn sù viÖc, nguyªn nh©n, hËu qu¶ cña sù viÖc. * PhÇn kÕt thóc: - Lời đề nghị hoặc cam kết. - Ch÷ kÝ vµ hä tªn. - Tªn v¨n b¶n: viÕt ch÷ in hoa. - Giữa các phần: quốc hiệu, tiêu ngữ; địa ®iÓm , thêi gian; tªn v¨n b¶n vµ néi dung têng tr×nh cÇn chõa mét kho¶ng h¬n nöa dßng. Gv gọi HS đọc các văn bản..

(270) ? Khi viÕt v¨n b¶n têng tr×nh ta cÇn lu ý - Kh«ng viÕt s¸t lÒ giÊy bªn tr¸i vµ kh«ng ®iÒu g×? để phần trên trang giấy có khoảng trống qu¸ lín. GV gọi 2 HS đọc to phần ghi nhớ. => Ghi nhí: HS đọc. (4’) 4. Cñng cè: ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ v¨n b¶n têng tr×nh? (1’)5. DÆn dß: 1. ViÕt v¨n b¶n têng tr×nh víi t×nh huèng: S¸ng qua tæ 3 kh«ng lµm trùc nhËt. 2. N¾m c¸ch thøc lµm v¨n b¶n têng tr×nh. 3. ChuÈn bÞ bµi : LuyÖn tËp lµm v¨n b¶n têng tr×nh. ---------------------------------------------------------Ngày so¹n: 15 /4/2013 Ngày d¹y: 17/4/2013. Bµi 31 TiÕt 128: LUYỆN TẬP LÀM VĂN BẢN TƯỜNG TRÌNH I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Củng cố lại những hiểu biết về văn bản tường trình. - Viết được văn bản tường trình thuần thục hơn. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Hệ thống kiến thức về văn bản hành chính. - Mục đích, yêu cầu cấu tạo của văn bản tường trình. 2. Kỹ năng: -Nhận biết rõ hơn tình huống cần thiết viết văn bản tường trình. - Quan sát và nắm được trình tự sự việc để tường trình. - Nâng cao một bước kĩ năng tạo lập văn bản tường trình và viết được một văn bản tường trình đúng quy cách. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mÉu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em hãy cho biết mục đích của việc văn bản tờng trình. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) GV giíi thiÖu ng¾n gän vÒ néi dung luyÖn tËp. * Các hoạt động: (35’).

(271) Hoạt động của GV và HS ? Mục đích viết tờng trình là gì?. ? V¨n b¶n têng tr×nh vµ v¨n b¶n b¸o c¸o cã g× gièng nhau vµ kh¸c nhau?? Nªu néi dung phæ biÕn cña v¨n b¶n têng tr×nh?. KiÕn thøc. I. ¤n tËp lÝ thuyÕt: (15’) 1. Mục đích viết tờng trình: - Trình bày thiệt hại hay mức độ trách nhiệm cña ngêi viÕt têng tr×nh trong c¸c sù viÖc x¶y ra g©y hËu qu¶ cÇn ph¶i xem xÐt. 2.So s¸nh v¨n b¶n têng tr×nh vµ b¸o c¸o: V¨n b¶n têng tr×nh V¨n b¶n b¸o c¸o * Mục đích: - Trình * Mục đích: bµy thiÖt h¹i hay - C«ng t¸c, c«ng møc độ tr¸ch viÖc trong mét thêi nhiệm của ngời viết gian nhất định, kết tờng trình trong các quả, bài học để sơ sù viÖc x¶y ra g©y kÕt, tæng kÕt tríc hËu qu¶ cÇn ph¶i cÊp trªn... * Ngêi viÕt: ngêi xem xÐt. tham gia, ngêi phô * Ngêi viÕt: cã liªn tr¸ch c«ng viÖc, tæ chøc tËp thÓ. quan đến sự việc. * Ngêi nhËn: c¸ * Ngêi nhËn: c¸ nh©n hoÆc c¬ quan nh©n hoÆc c¬ quan cã thÈm quyÒn. cã thÈm quyÒn. 5. Bè côc cña v¨n b¶n têng tr×nh: PhÇn më ®Çu: PhÇn néi dung: CÇn ghi chÝnh x¸c râ ràng, đầy đủ. PhÇn cuèi:. ? Nh÷ng môc nµo kh«ng thÓ thiÕu trong kiÓu v¨n b¶n nµy? ? PhÇn néi dung têng tr×nh cÇn nh thÕ nµo? II. LuyÖn tËp: (20’) Bµi tËp 1: - Cả ba trờng hợp đều không cần phải viết văn bản tờng trình, vì: + Với a: Cần viết bản kiểm điểm để nhận thức rõ khuyết điểm và quyết tâm sữa ch÷a. + Víi b: Cã thÓ viÕt b¶n th«ng b¸o cho c¸c b¹n biÕt kÕ ho¹ch chuÈn bÞ, nh÷ng ai phải làm những việc gì cho đại hội chi đội. + Víi c: CÇn viÕt b¶n b¸o c¸o. - Chỗ sai của a, b, c là ngời viết cha phân biệt đợc mục đích của văn bản tờng trình với văn bản báo cáo, cha nhận biết đợc tình huống nh thế nào thì cần viết văn bản tờng trình. Bµi tËp 2: + HS trình bày hai tình huống do bản thân giả định và giải thích lí do. VÝ dô: - Trình bày với các chú ở đồn công an về vụ va chạm xe máy mà bản thân chứng kiÕn. - Têng tr×nh víi c« gi¸o bé m«n v× sao em kh«ng thÓ hoµn thµnh bµi v¨n t¶ mÑ em (vì khi lọt lòng thì mẹ em qua đời). Bµi tËp 3: Tõ t×nh huèng 2 ë bµi tËp 1, h·y viÕt mét v¨n b¶n têng tr×nh. (4’) 4. Cñng cè: ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c v¨n b¶n têng tr×nh? (1’)5. DÆn dß: - N¾m ch¾c c¸ch lµm v¨n b¶n têng tr×nh. - Hoµn chØnh bµi tËp 3 vµo vë..

(272) ---------------------------------------------------------Ngày so¹n: 15/4/2013 Ngày d¹y: 17/4/2013. Bµi 32 TiÕt 129: Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n. I - MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hệ thống hoá kiến thức về phần văn. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Củng cố, khắc sâu kiến thức về phần văn. 2. Kỹ năng: - Rèn luyện kĩ năng sử dụng các kiến thức văn. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nhận xét, đánh giá, phân tích mẫu, bình giảng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt bè côc v¨n b¶n têng tr×nh? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ở tiết 113 các em đã làm bài kiểm tra văn. Kết quả bài viết đó nh thế nào hôm nay c« sÏ tiÕn hµnh tr¶ bµi. * Các hoạt động: (35’) I. Xác định yêu cầu của đề: (10’) * HS đọc lại đề bài: PhÇn 1: Tr¾c nghiÖm PhÇn2: Tù luËn: Cảm nhận của em về số phận ngời dân thuộc địa trong văn bản “Thuế máu” của NguyÔn ¸i Quèc. I. Tr¾c nghiÖm: (4®) Câu 1: (1,5đ), mỗi câu đúng đạt 0,5đ. a. C; b. C; c. C. Những câu còn lại, mỗi câu đúng đạt 0,5đ. C©u 2 C©u 3 C©u 4 C©u 5 C©u 6 A C C A D II. Tù luËn:(6®) Yªu cÇu: 1. H×nh thøc: (2®) - Viết đúng thể loại văn nghị luận có sử dụng yếu tố biểu cảm. (1đ) - Diễn đạt mạch lạc. (0,5đ). - ViÕt s¹ch sÏ, kh«ng sai chÝnh t¶.(0,5®)..

(273) 2. VÒ néi dung:(4®) a. Mở bài: Giới thiệu vấn đề (0,5đ). b. Th©n bµi: Thể hiện đợc 3 luận điểm:-Chiến tranh và ngời bản xứ(1đ) -Chế độ lính tình nguyện(1đ) -KÕt qu¶ cña sù hi sinh(1®) ->Tìm dẫn chứng cụ thể để làm rõ luận điểm. c. Kết bài:Nêu cảm nhận khái quát về vấn đề. (0,5đ). II. NhËn xÐt bµi lµm cña häc sinh: (5’) 1. u ®iÓm: - Viết đúng thể loại: văn nghị luận. - Lập luận chặt chẽ, diễn đạt trôi chảy, mạch lạc. - Hệ thống luận điểm tơng đối đầy đủ, đúng với yêu cầu đề ra. - NhiÒu em biÕt sö dông yÕu tè biÓu c¶m trong bµi v¨n. 2. Nhîc ®iÓm: - Một số em luận điểm còn thiếu, cha đủ làm sáng tỏ vấn đề. - Mét sè em viÕt s¬ sµi, ch÷ viÕt Èu. - Lỗi dùng từ và diễn đạt tơng đối nhiều. - LËp luËn thiÕu sù m¹ch l¹c vµ chÆt chÏ, cßn m¾c lçi chÝnh t¶. III.. §äc bµi lµm tèt: (5’) IV. Tr¶ bµi vµ söa ch÷a bµi: (10’) HS ch÷a lçi sai vµo lÒ bªn ph¶i. V. GV ghi ®iÓm: (5’) (4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt c¸ch lµm bµi v¨n nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm? (1’)5. DÆn dß: - Xem l¹i bµi viÕt vµ söa ch÷a. - Bµi yÕu ph¶i lµm l¹i vµo vë bµi tËp. - Ôn tập Tiếng Việt để giờ sau kiểm tra học kì II phần Tiếng Việt. ---------------------------------------------------------.

(274) Ngày so¹n: 17/4/2013 Ngày d¹y: 20/4/2013.. Bµi 32 TiÕt 130. KiÓm tra tiÕng viÖt.. I . MụC tiêu CầN đạT Nhằm đánh giá HS về mức độ nhận thức phần tiếng Việt. II – TRäNG T©M KIÕN THøC, KÜ N¨NG 1. KiÕn thøc Kiểm tra, khảo sát toàn bộ kiến thức về phần tiếng Việt đã học từ đầu học kì II đến nay. 2. KÜ n¨ng - Giúp học sinh củng cố, nâng cao kiến thức về phần tiếng Việt đã học từ đầu học kì II đến nay. – Gi¸o dôc häc sinh tÝnh trung thùc, lËp trêng khi lµm bµi . III. PH¬NG PH¸P, KÜ THUËT D¹Y HäC: Trắc nghiệm, tự luận, kĩ thuật động não. IV. CHUÈN BÞ . - Giáo viên : nghiên cứu tài liệu, ra đề, lập đáp án, biểu điểm phù hợp với đối tợng. - Häc sinh :¤n kÜ lý thuyÕt vµ rÌn kÜ n¨ng viÕt ®o¹n v¨n vËn dông kiÕn thøc tiÕng ViÖt. MA TRậN đề KIểM TRA Møc độ Nhận Thông Vận Tæng ®iÓm NT BiÕt hiÓu dông Néi dung TN KiÓu c©u. 1. Hµnh động nói.. 1. TL. ThÊp TN. Cao TL. TN. TL 1. TN. TL 3 2.

(275) Héi tho¹i. 1. Thùc hµnh. Tæng sè c©u. 1. Tæng sè ®iÓm. 1. 1 1. 4. 4. 1. 1. 1. 7. 3,5. 0,5. 2. 4. 10. KiÓm tra tiÕng ViÖt.. Thêi gian: 45phót Hä vµ tªn:………………………. Líp…………. §iÓm. Lêi phª cña gi¸o viªn. §Ò bµi: I. Tr¾c nghiÖm: (4®) C©u 1, 2 em h·y hoµn thµnh b¶ng sau: Câu 3,4 hãy khanh tròn vào chữ cái đầu đáp án đúng. C©u 1: KiÓu c©u Nghi vÊn C¶m th¸n CÇu khiÕn TrÇn thuËt. T¸c dông. C©u 2: C©u v¨n. KiÓu c©u. Hµnh động nói. C¸ch thùc hiÖn H§ nãi. 1. ¤i søc trÎ! 2. H¬ng ¹, con quÐt nhµ gióp mÑ nhÐ! 3. §· dËy råi h¶ trÇu? 4. Thơ là cái đẹp của muôn đời.. C©u 3: ThÕ nµo lµ hµnh vi cíp lêi?. A. Nãi xen vµo lêi ngêi kh¸c. B. Nãi tranh lît lêi cña ngêi kh¸c. C. Nói khi ngời khác đã kết thúc lợt lời. D. Nói khi ngời cha kết thúc lợt lời. Câu 4: Trong hội thoại, ngời có vai xã hội thấp phải có thái độ ứng xử nh thế nào với ngời cã vai x· héi cao? A. KÝnh träng. C. Sïng kÝnh. B. Ngìng mé. D. Th©n mËt. II. PhÇn tù luËn:(6®) Câu 1: Thế nào là câu phủ định? Tìm 3 ví dụ về thơ ca hoặc ca dao có sử dụng câu. phủ định? Câu 2: Viết một đoạn văn khoảng 15 câu về chủ đề: Ngôi trờng của em. Trong đó cã sö dông c©u nghi vÊn, cÇu khiÕn, c¶m th¸n.( chØ ra c¸c kiÓu c©u em dïng).

(276) §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm: I. Tr¾c nghiÖm: (4®) Câu 1: (1đ), mỗi ý đúng đạt 0,25đ. KiÓu c©u Nghi vÊn C¶m th¸n CÇu khiÕn TrÇn thuËt. T¸c dông Dùng để hỏi hoặc bộc lộ cảm xúc. Dùng để bộc lộ tình cảm, thái độ. Dùng để ra lệnh, yêu cầu, đề nghị. Dùng để kể, tả, thông báo, trình bày.. C©u 2: (1®) C©u v¨n. KiÓu c©u. Hµnh động nói 1. ¤i søc trÎ! C¶m th¸n béclé c¶m xóc 2. H¬ng ¹, con quÐt nhµ gióp mÑ CÇu khiÕn §iÒu nhÐ! khiÓn. 3. §· dËy råi h¶ trÇu? Nghi vÊn Hái. 4. Thơ là cái đẹp của muôn đời. Trần thuật Trình bày.. C¸ch thùc hiÖn H§ nãi Trùc tiÕp Gi¸n tiÕp Trùc tiÕp Trùc tiÕp. C©u 3: §¸p ¸n B (0,5®) C©u 4: §¸p ¸n A (0,5®) II. Tù luËn:(6®) C©u 1:(2®) - Trình bày khái niệm: Là câu dùng để thông baó xác nhận không có sự vật, sự việc tính chất, quan hệ nào đó hoặc phản bác một ý kiến một nhận định. - Tìm 3 ví dụ về thơ hoặc ca dao có sử dụng câu phủ định: a, “ Cïng tr«ng l¹i cïng ch¼ng thÊy ThÊy xanh xanh nh÷ng mÊy ngµn d©u” ( “Sau phót chia ly”- §oµn ThÞ §iÓm). b, “Năm nay đào lại nở Không thấy ông đồ xa” ( “Ông đồ”- Vũ Đình Liên) c, “Ch¼ng th¬m còng thÓ hoa nhµi DÉu kh«ng thanh lÞch còng ngêi Trµng An” (Ca dao) C©u 2: (4®). Yªu cÇu: 1. H×nh thøc: (2®) - ViÕt ®o¹n v¨n kho¶ng 10 dßng, cã sö dông c©u nghi vÊn c©u cÇu khiÕn c©u c¶m th¸n. (1®) - Diễn đạt mạch lạc. (0,5đ). - ViÕt s¹ch sÏ, kh«ng sai chÝnh t¶.(0,5®). 2. VÒ néi dung:(2®) Đoạn văn nêu lên đợc cảm xúc của bản thân về ngôi trờng đã từng gắn bó với em. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra trong giê. (41’)3. Bài mới: *Giíi thiÖu bµi: (1’) Các em đã đợc học về các kiểu câu, hành động nói, hội thoại. Giờ học hôm nay c« sÏ tiÕn hµnh kiÓm tra. * Các hoạt động: (40’) - Giáo viên phát đề..

(277) - Häc sinh lµm bµi. (2’) 4. Cñng cè : GV nhËn xÐt giê kiÓm tra. Häc sinh nép bµi. (1’)5. DÆn dß: -¤n l¹i c¸c néi dung phÇn tiÕng ViÖt. -ChuÈn bÞ bµi: ¤n tËp phÇn v¨n( tiÕp theo). ____________________________________________ Ngày so¹n: 19/4/2013 Ngày d¹y: 22/4/2013. Bµi 32 TiÕt 131: Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 7 I - MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hệ thống hoá kiến thức về phần văn nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Củng cố, khắc sâu kiến thức về phần văn nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm. 2. Kỹ năng: - Rèn luyện kĩ năng sử dụng các kiến thức văn nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm về cách làm đã học. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nhận xét, đánh giá, phân tích mẫu, bình giảng, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em h·y cho biÕt bè côc, néi dung bµi v¨n nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ở tiết 123,124 các em đã làm bài văn viết số 7. Kết quả bài viết đó nh thế nào hôm nay c« sÏ tr¶ bµi. * Các hoạt động: (35’) I. Xác định yêu cầu của đề: (10’) * HS đọc lại đề bài: PhÇn 1: Tr¾c nghiÖm PhÇn2: Tù luËn. Hiện nay có một số bạn mải chơi không lo học. Em hãy viết một bài văn để thuyết phục bạn làm theo lời Bác dạy: “ Non sông ta có trở nên tơi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bớc tới đài vinh quang để sánh vai với các cờng quốc hay không chính lµ nhê mét phÇn lín ë c«ng häc tËp cña c¸c ch¸u.”. * Yêu cầu của đề:.

(278) I.Tr¾c nghiÖm: (3®iÓm) C©u 1 2 3 4 §¸p ¸n B A C D II. Tù luËn: (7 ®iÓm) Yªu cÇu bµi viÕt: 1. Nội dung: Bài viết cần trình bày đợc các ý sau: a, Mở bài: - Giới thiệu vấn đề. - TrÝch dÉn lêi d¹y cña B¸c. b, Th©n bµi: -T×nh tr¹ng häc tËp ë mét sè b¹n. - Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng Êy. - Ph©n tÝch c¸i h¹i cña t×nh tr¹ng Êy. - §a ra lêi khuyªn lµm theo lêi B¸c d¹y. c, KÕt bµi: Khẳng định ý nghĩa của việc học. 2. H×nh thøc: - Viết đúng kiểu bài nghị luận giải thích, chứng minh có kết hợp với các yếu tố biểu c¶m, tù sù, miªu t¶ . - Hệ thống luận điểm đúng, đủ và đợc sắp xếp hợp lí. - Bè côc râ rµng. - Diễn đạt tốt. 3. BiÓu chÊm: - §¹t yªu cÇu vÒ h×nh thøc: 2 ®. - Néi dung: 5®. + Më bµi, KÕt bµi(1®) + Th©n bµi: 4® ý1: 1 ®. ý2: 1 ® ý 3: 1 ®. ý 4: 1 ®. II. NhËn xÐt bµi lµm cña häc sinh: (5’) 1. Ưu ®iÓm: - Viết đúng thể loại: văn nghị luận. - Lập luận chặt chẽ, diễn đạt trôi chảy, mạch lạc. - Hệ thống luận điểm tơng đối đầy đủ, đúng với yêu cầu đề ra. - NhiÒu em biÕt sö dông yÕu tè biÓu c¶m trong bµi v¨n. 2. Nhîc ®iÓm: - Một số em luận điểm còn thiếu, cha đủ làm sáng tỏ vấn đề. - Mét sè em viÕt s¬ sµi. - Lỗi dùng từ và diễn đạt tơng đối nhiều. - LËp luËn thiÕu sù m¹ch l¹c vµ chÆt chÏ, cßn m¾c lçi chÝnh t¶. III.. §äc bµi lµm tèt: (5’) IV. Tr¶ bµi vµ söa ch÷a bµi: (10’) HS ch÷a lçi sai vµo lÒ bªn ph¶i. V. GV ghi ®iÓm: (5’) (4’) 4. Cñng cè : ? Em h·y cho biÕt c¸ch lµm bµi v¨n nghị luận kết hợp với yếu tố biểu cảm? (1’)5. DÆn dß: - Xem l¹i bµi viÕt vµ söa ch÷a. - Bµi yÕu ph¶i lµm l¹i vµo vë bµi tËp. - ChuÈn bÞ bµi : Tæng kÕt phÇn v¨n. ____________________________________________ Ngày so¹n: 19/4/2013 Ngày d¹y: 24/4/2013.

(279) Bµi 32 TiÕt 132: TỔNG KẾT PHẦN VĂN (Tiếp theo) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Củng cố, hệ thống hoá và khắc sâu kiến thức cơ bản, giá trị tư tưởng, nghệ thuật của cụm văn bản nghị luận đã học. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Hệ thống các văn bản nghị luận văn học, nội dung cơ bản, đặc trưng thể loại; giá trị tư tưởng và nghệ thuật của từng văn bản. - Một số khái niệm thể loại liên quan đến đọc – hiểu văn bản như cáo, chiếu, hịch. - Sơ giản lí luận văn học về thể loại nghị luận trung đại và hiện đại. 2. Kỹ năng: - Khái quát, hệ thống hoá, so sánh, đối chiếu và nhận xét về tác phẩm nghị luận trung đại và nghị luận hiện đại. - Nhận diện và phân tích được luận điểm, luận cứ trong các văn bản đã học. - Học tập cách trình bày, lập luận có lí, có tình. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em hãy kể tên các tác phẩm văn học nghị luận trung đại, hiện đại đã học ở bµi 22, 23, 24, 25, 26. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Các em đã ôn tập văn bản thơ của lớp 8. Hôm nay chỳng ta tiếp tục ụn tập, khái quát toàn bộ văn bản nghị luận trung đại, hiện đại. *Các hoạt động: (35’) Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc I. C¸c t¸c phÈm nghÞ luËn: (5’) Nhắc lại các văn bản đã học. * Văn nghị luận trung đại. - Chiếu dời đô - Hịch tướng sĩ - Nước Đaị Việt ta - Bàn luận về phép học * Văn nghị luận hiện đại: Thuế máu..

(280) II. C©u hái «n tËp. (30’) 3*.- Văn nghị luận: là một loại văn bản ? Thế nào là văn nghị luận? mà trong đó người viết bày tỏ ý kiến, quan điểm của mình thông qua một hệ thống luận điểm, luận cứ và luận chứng tiêu biểu sát thực. - So sánh phân biệt nghị luận trung ? So sánh văn nghị luận trung đại với đại và nghị luận hiện đại: văn nghị luận hiện đại. Nghị luận trung Nghị luận hiện đại đại - Văn sử triết bất phân - Khuôn vào những thể loại riêng: chiếu, hịch, cáo, tấu..với kết cấu, bố cục riêng. - In đậm thế giới quan của con người trung đại: tư tưởng mệnh trời, thần chủ; tâm lí sùng cổ. - Dùng nhiều điển tích, điển cố, hình ảnh ước lệ, câu văn biền ngẫu nhịp nhàng.. - Không có những đặc điểm trên - Sử dụng trong nhiều thể loại văn xuôi hiện đại: Tiểu thuyết luận đề, phóng sự- chính luận, tuyên ngôn.... - Cách viết giản dị, câu văn gắn lời nói thường, gắn với đời sống thực.. 4. Các văn bản nghị luận trong bài 22, 23, 24, 25, 26 đều được viết có lí có tình, có chứng cớ xác thực nên đều có sức thuyết phục cao: - Các văn bản đều có luận điểm xác đáng và lập luận chặt chẽ. (có lí) - Các văn bản đều có cảm xúc chân thực (có tình) - Các văn bản đều có dẫn chứng là sự thật hiển nhiên đẫ có trong sử sách(có chứng cớ xác thực). - Các văn bản đều có sức lay động lòng người từ thế hệ này đến thế hệ khác. (có sức thuyết phục cao). ?So sánh nội dung tư tưởng và hình 5. So sánh nội dung tư tưởng và hình thức thể loại của các văn bản trong bài thức thể loại của các văn bản trong bài 22, 23, 24: 22, 23, 24: * Điểm giống: Cả ba văn bản “Chiếu dời đô” “Hịch tướng sĩ” “Nước Đại Việt ta” đều bao trùm một tinh thần dân tộc sâu sắc, thể ? Hãy chứng minh các văn bản nghị luận trong bài 22, 23, 24, 25, 26 đều được viết có lí có tình, có chứng cớ xác thực, nên đều có sức thuyết phục cao..

(281) hiện ở ý chí tự cường của dân tộc Đại Việt đang lớn mạnh(“Chiếu dời đô”), ở tinh thần bất khuất quyết chiến quyết thắng lũ giặc ngoại xâm bạo tàn(“Hịch tướng sĩ”) hoặc ở ý thức sâu sắc đầy tự hào về một nước Việt Nam độc lập(“Nước Đại Việt ta”). * Điểm khác: Mỗi văn bản sử dụng một loai thể văn học khác nhau. “Chiếu dời đô”- Chiếu “Hịch tướng sĩ” - Hịch “Nước Đại Việt ta”- Cáo (4’) 4. Cñng cè : - Nh¾c l¹i nh÷ng träng t©m trong tiÕt «n tËp. (1’)5. DÆn dß: - Tự ôn lại những văn bản đã học. - ChuÈn bÞ tæng kÕt phÇn v¨n theo yªu cÇu gi¶m t¶i. ____________________________________________ Ngày so¹n: 19/4/2013 Ngày d¹y: 24/4/2013. Bµi 33 TiÕt 133: Tæng kÕt phÇn v¨n (Theo yªu cÇu gi¶m t¶i.) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Củng cố, hệ thống hoá và khắc sâu kiến thức cơ bản, giá trị tư tưởng, nghệ thuật của các văn bản đã học. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Hệ thống các văn bản văn học, nội dung cơ bản, đặc trưng thể loại; giá trị tư tưởng và nghệ thuật của từng văn bản. - Sơ giản lí luận văn học về thể loại nghị luận trung đại và hiện đại. 2. Kỹ năng: - Khái quát, hệ thống hoá, so sánh, đối chiếu và nhận xét về tác phẩm văn học đẫ học ở học kì II - Nhận diện và phân tích được đặc điểm nổi bật trong các văn bản đã học. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu..

(282) Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em hãy kể tên các tác phẩm văn học nghị luận trung đại, hiện đại đã học ở bµi 22, 23, 24, 25, 26. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Các em đã ôn tập văn bản của lớp 8. Hôm nay chỳng ta tiếp tục ụn tập, khái qu¸t toµn bé các văn bản. *Các hoạt động: (35’) Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc I. C¸c t¸c phÈmth¬. (10’) Đọc thuộc lòng các bài thơ đã học từ Thơ ca hiện đại. đầu học kì II đến nay. - Ông đồ - Nhớ rừng - Quê hương GV gọi 2 em đọc 1 trong sáu bài thơ - Ngắm trăng trên. - Đi đường - Tức cảnh Pác Bó - Khi con tu hú II. Các tác phẩm văn học trung đại. ? Kể tên các tác phẩm văn học trung (10’) đại? - Chiếu dời đô ? Đặc điểm của thể chiếu và thể hịch? - Hịch tướng sĩ ? Vì sao nói “ Nước Đại Việt ta” là bản - Nước Đaị Việt ta tuyên ngôn độc lập thứ hai của dân tộc - Bàn luận về phép học ta? ? Tác giả Nguyễn Thiếp bàn về cách học qua văn bản “ Bàn luận về phép học” như thế nào? ? Kể tên hai văn bản văn học nước ngoài em đã học. Nêu nội dung chủ III. Văn học nước ngoài: (5’) yếu của hai văn bản ấy? - Đi bộ ngao du. Yªu cÇu Hs: - ¤ng Giuèc- §anh mÆc lÔ phôc. IV. LuyÖn tËp: (10’) - Nắm vững tên tác phẩm-hoàn cảnh ra đời. - Nội dung chính- chủ đề đề tài. - Học thuộc lòng thơ. - Những nét đặc sắc về nghệ thuật. - Nội dung chính- các nét đặc sắc từng đoạn thơ khổ thơ. Nắm chắc đặc trưng thể loại của văn học trung đại. Nội dung chính từng bài. ?Viết đoạn văn cảm thụ chi tiết đặc sắc, từ ngữ hình ảnh đặc sắc.( Lòng yêu.

(283) nước của Trần Quốc Tuấn qua đoạn trích “ Ta thường …. Xin làm”. HS tự viết. (4’) 4. Cñng cè : - Nh¾c l¹i nh÷ng träng t©m trong tiÕt «n tËp. (1’)5. DÆn dß: - Tự ôn lại những văn bản đã học. - ChuÈn bÞ «n tËp phÇn TËp lµm v¨n. ____________________________________________ Ngày so¹n: 24/4/2013 Ngày d¹y: 27/4/2013. Bµi 33 TiÕt 134: «n TËp phÇn tËp lµm v¨n I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hệ thống và nắm được toàn bộ kiến thức, kĩ năng phần Tập làm văn trong chương trình Ngữ văn 8. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Hệ thống kiến thức và kĩ năng về văn bản thuyết minh, tự sự, nghị luận, hành chính. - Cách kết hợp miêu tả, biểu cảm trong văn tự sự; miêu tả, biểu cảm trong văn nghị luận. 2. Kỹ năng: - Khái quát, hệ thống hoá kiến thức về các kiểu văn bản đã học. - So sánh, đối chếu, phân tích cách sử dụng các phương thức biểu đạt trong các văn bản tự sự, thuyết minh, nghị luận, hành chính và trong tạo lập văn bản. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh:ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Kể tên những nội dung đã đợc học trong phần tập làm vănnăm lớp 8. (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ở lớp 8, các em đã đợc học một số kĩ năng làm một số kiểu văn bản. Giờ học h«m nay c« sÏ híng dÉn c¸c em «n tËp. * Các hoạt động: (35’).

(284) ? V× sao 1 v¨n b¶n cần cã tÝnh thèng nhÊt?. ? Tính thống nhất của văn bản đợc thÓ hiÖn ntn?. ? ThÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù?.. ? V× sao ph¶i tãm t¾t v¨n b¶n tù sù?. ? Muèn tãm t¾t 1 v¨n b¶n tù sù th× ph¶i lµm nh thÕ nµo? dùa vµo yªu cÇu nµo ? ? Tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m cã t¸c dông nh thÕ nµo?. ? Khi viÕt (nãi) ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp miªu t¶, biÓu c¶m cÇn chó ý nh÷ng g× ?. ? V¨n b¶n thuyÕt minh cã tÝnh chÊt nh thÕ nµo? vµ cã nh÷ng lîi Ých g×?. ? Nêu các văn bản thuyết minh thờng gặp trong đời sống hàng ngày ?. ? Nêu những phơng pháp dùng để. Néi dung «n tËp : 1.TÝnh thèng nhÊt trong v¨n b¶n. - V¨n b¶n cÇn cã tÝnh thèng nhÊt v×: NÕu v¨n b¶n kh«ng tËp trung lµm s¸ng râ chủ đề, làm sáng tỏ đối tợng hoặc vấn đề đợc đề cập tới thì nó triệt tiêu ý nghĩa thông tin thông báo tới ngời đọc . *Tính thống nhất của văn bản đợc thể hiện ë c¸c mÆt. - Tất cả các đơn vị ngôn ngữ chỉ nói tới chủ đề đã xác định , không xa rời hay lạc sang chủ đề khác . - Về hình thức : Phải có nhan đề, đề mục, quan hÖ gi÷a c¸c phÇn cña v¨n b¶n phÇn g¾n bã liªn quan, c¸c tõ ng÷ then chèt ph¶i đợc lặp đi lặp lại. 2. Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù: - Lµ dïng lêi v¨n cña m×nh tr×nh bµy 1 c¸ch ng¾n gän néi dung chÝnh ( Bao gåm : sù viÖc tiªu biÓu vµ nhiÖm vô quan träng cña văn bản đó ) a. V× sao ph¶i tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. - Tóm tắt để nghi lại nội dung chính của chúng để sử dụng hoặc thông báo cho ngời kh¸c biÕt . b.C¸ch tãm t¾t 1 v¨n b¶n tù sù. - N¾m lÊy sù viÖc chÝnh cã ý nghÜa quan träng råi thuËt l¹i. 3.T¸c dông cña sù kÕt hîp gi÷a tù sù víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. - §a miªu t¶ vµ biÓu c¶m vµo tù sù lµm cho tự sự sinh động, phong phú. 4. Khi viÕt (nãi) ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶, biÓu c¶m cÇn lu ý. - Chóng ta ph¶i kÓ l¹i diÔn biÕn c©u chuyÖn theo 1 trình tự nhất định ( câu chuyện diễn ra ë ®©u? khi nµo? víi ai? Nh thÕ nµo?). - trong khi kÓ: ta cÇn kÕt hîp miªu t¶ sù việc, con ngời và thể hiện tình cảm thái độ của mình trớc sự việc và con ngời đợc miêu t¶... 5. V¨n b¶n thuyÕt minh. a. Tính chất, đặc trng của văn bản thuyết minh. - Lµ kiÓu v¨n b¶n th«ng dông trong mäi lĩnh vực đời sống. + Lîi Ých cña nã : lµ cung cÊp nh÷ng tri thức về đặc điểm,tính chất , nguyên nh©n...cña c¸c hiÖn tîng vµ sù vËt trong thiªn nhiªn, x· héi. + C¸c v¨n b¶n thuyÕt minh thêng gÆp trong đời sèng hµng ngµy lµ: - Tr×nh bµy - Giíi thiÖu - Gi¶i thÝch..

(285) thuyÕt minh sù vËt?.. ? ThÕ nµo lµ luËn ®iÓm?. ? ThÕ nµo lµ luËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn?. ? Khi luËn ®iÓm: “Gi¸o dôc lµ ch×a kho¸ cña t¬ng lai” th× ta cã nh÷ng luËn ®iÓm phô nµo?. ? NÕu c©u nµy lµ luËn ®iÓm th× c¸c c©u tiÕp theo dùa vµo sÏ lµ yÕu tè nµo?. b. Ph¬ng ph¸p thuyÕt minh. - Ph¶i quan s¸t, t×m hiÓu sù vËt, hiÖn tîng cÇn thuyÕt minh. - Phải nắm bắt đợc bản chất, đặc trng của chúng để tránh xa vào trình bày các biểu hiÖn kh«ng tiªu biÓu, kh«ng quan träng. Cã thÓ phèi hîp nhiÒu ph¬ng ph¸p thuyÕt minh nh: + Nêu định nghĩa. + Gi¶i thÝch + LiÖt kª + Nªu vÝ dô + Dïng sè liÖu + So s¸nh + Ph©n tÝch + Ph©n lo¹i. c. Bè côc khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh. Cã 3 phÇn: - Mở bài: Giới thiệu đối tợng cần thuyÕt minh. - Th©n bµi: Tr×nh bµy cÊu t¹o, c¸c đặc điểm, lợi ích của đối tợng. - Kết bài: Bày tỏ thái độ đối với đối tîng . C©u 8: VÒ nhµ lµm 6. V¨n nghÞ luËn. a. LuËn ®iÓm. - LuËn ®iÓm lµ ý kiÕn thÓ hiÖn t tëng quan điểm của bài văn đợc nêu ra dới hình thức câu khẳng định ( hay phủ định). Đợc diễn đạt sáng tỏ, dễ hiểu nhất quán. - LuËn ®iÓm lµ linh hån cña bµi viÕt nã thèng nhÊt c¸c ®o¹n v¨n thµnh 1 khèi. - Luận điểm phải đúng đắn , chân thật đáp ứng đợc nhu cầu thực tế thì mới có sức thuyÕt phôc. b. LuËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn. - Lµ nh÷ng t tëng, quan ®iÓm chñ tr¬ng mµ ngêi viÕt (nãi) nªu ra ë trong bµi. - Vídụ: LuËn ®iÓm: Gi¸o dôc lµ ch×a kho¸ cña t¬ng lai. - Gi¸o dôc gi¶i phãng con ngêi, gióp con ngêi tho¸t khái sù ¸p bøc vµ lÖ thuéc vµo quyền lực của ngời khác để đạt đợc sự phát triÓn chÝnh trÞ vµ tiÕn bé x· héi. - Giáo dục đào tạo thế hệ nhiều sẽ xây dựng x· héi t¬ng lai. - Gi¸o dôc gãp phÇn b¶o vÖ m«i trêng sèng... c. KÕt hîp c¸c yÕu tè miªu t¶, tù sù, biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn. + VD1: Cho c©u sau: “ Mçi khi cã qu©n x©m l¨ng x©m ph¹m bê.

(286) cõi thì dân ta già trẻ, gái trai đều đứng lên giÕt giÆc”. -> §èi víi c©u nµy: Ph¶i ®a yÕu tè tù sù vµo ( nêu 1 vài sự tích đánh giặc ). + VD2: Cho c©u : “ Con ngời ai cũng yêu quê cha đất tổ của m×nh” ->C¸c c©u tiÕp theo sÏ lµ c©u miªu t¶. + VD3: Cho c©u: “ Nh÷ng kÎ Ých kØ kh«ng bao giê nh×n thÊy ®iÒu g× xa h¬n lîi Ých bÐ nhá cña hä”. -> C¸c c©u tiÕp theo sÏ lµ c©u biÓu c¶m. 7.V¨n b¶n têng tr×nh .. ( xem néi dung tiÕt 127-128). (4’) 4. Cñng cè : - GV chèt l¹i néi dung «n tËp (1’)5. DÆn dß: - Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp. - Ôn tập để giờ sau kiểm tra học kì.. Ngày so¹n: 6/5/2013 Ngày d¹y: 6/5/2013. Bµi 33 TiÕt 135, 136: KiÓm tra häc k× II (Theo đề của phòng GD) A. Mục tiêu cần đạt. - Nhằm đánh giá kết quả học tập và nhận thức của hs trong học kỳ II về ba ph©n m«n: v¨n häc, tiÕng ViÖt, tËp lµm v¨n - Gi¸o dôc ý thøc tù gi¸c, tÝch cùc trong kiÓm tra. - RÌn kü n¨ng lµm bµi chÝnh x¸c, khoa häc. - Nghiªm tóc lµm bµi B. §Ò bµi vµ ®iÓm sè..

(287)

(288) Ngày so¹n: 9/5/2013 Ngày d¹y: 11/5/2013. Bµi 34 TiÕt 137:. v¨n b¶n th«ng b¸o. I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nhận biết và nắm được đặc điểm, cách làm loại văn bản thông báo. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Hệ thống kiến thức về văn bản hành chính. - Mục đích, yêu cầu và nội dung của văn bản hành chính có nội dung thông báo. 2. Kỹ năng: - Nhận biết rõ được hoàn cảnh phải tạo lập và sử dụng văn bản thông báo. - Nhận diện và phân biệt văn bản có chức năng thông báo với các văn bản hành chính khác. - Tạo lập một văn bản hành chính có chức năng thông báo. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em hãy cho biết đặc điểm của văn bản tờng trình? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ở tiết 127 các em đã đợc học một kiểu văn bản hành chính đó là văn bản tờng trình. Giờ học hôm nay các em sẽ tìm hiểu tiếp một văn bản nữa, đó là văn bản th«ng b¸o. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc I. Đặc điểm của văn bản thông báo. 1. Ví dụ . HS đọc ví dụ. SGK T140,141. 2. Nhận xét. - Trong các văn bản trên ai là người * Văn bản 1: thông báo? + Thay mặt nhà trường phó hiệu.

(289) trưởng Nguyễn Văn Bằng là người viết thông báo. Ai là người nhận? + Các GVCN lớp. - Mục đích chính của thông báo thường + Mục đích: thông báo thời gian duyệt là gì? Nội dung thông báo là gì? Nhận văn nghệ các lớp. xét về thể thức của thông báo? * Văn bản 2: + Thay mặt ban chỉ huy liên đội: Trần Mai Hoa. + Các chi đội + Đại hội liên đội (2004-2005)… - Mục đích: truyền đạt những thông tin cụ thể từ phía cơ quan, đoàn thể, người tổ chức cho những người dưới quyền, thành viên đoàn thể…biết để thực hiện. - Hình thức: tuân thủ theo thể thức hành chính (tên cơ quan, số công văn, - HS trình bày. quốc hiệu, biểu ngữ, ngày tháng, người - GV chốt kiến thức. nhận, người gửi…) Hãy dẫn ra một số trường hợp thông báo học tập và sinh hoạt ở trường. - Hs kể. - Nhận xét Qua việc tìm hiểu hai văn bản thông báo trên, em hãy rút ra đặc điểm của văn bản thông báo. - HS trình bày. - GV chốt nội dung kiến thức. - Hs đọc ý 1 ghi nhớ (t 143). * Ghi nhớ(SGK) Trong các tình huống sau đây tình II. Cách làm văn bản thông báo. huống nào cần viêt thông báo? 1.Tình huống cần làm văn bản thông báo - HS trình bày. a. Không viết thông báo mà viêt tường trình. b. Viết thông báo. Tiến trình của 1 văn bản thông báo? c. Viết thông báo hoặc giấy mời. - Hs trình bày. 2. Cách làm văn bản thông báo. - GV cho HS đọc SGK. a.Thể thức mở đầu (…) b. Nội dung thông báo (…) c. Thể thức kết thúc (……) Hs đọc ghi nhớ. * Kết luận. - HS luyện viết. Ghi nhớ.(SGK T 143). III.Luyện tập: H·y viÕt phÇn ®Çu vµ phÇn cuèi v¨n b¶n: Th«ng b¸o kÕ ho¹ch chÊm b¸o têng ..

(290) (4’) 4. Cñng cè : - Khái quát bài. - Nhận xét giờ. - §äc vµ häc thuéc ghi nhí sgk. (1’)5. DÆn dß: - N¾m ch¾c néi dung bµi viÕt phÇn néi dung cña b¶n th«ng b¸o chÊm b¸o têng. - Chuẩn bị chơng trình địa phơng... _________________________________________________ Ngày so¹n: 11/5/2013 Ngày d¹y: 13/5/2013. Bµi 34 TiÕt 138: CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG (Phần Tiếng Việt) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Thấy được sự đa dạng trong từ ngữ xưng hô ở địa phương mình và một số địa phương khác. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sự khác nhau về từ ngữ xưng hô của tiếng địa phương và ngôn ngữ toàn dân. - Tác dụng của việc sử dụng từ ngữ xưng hô ở địa phương, từ ngữ xưng hô toàn dân trong hoàn cảnh giao tiếp cụ thể. 2. Kỹ năng: - Lựa chọn cách xưng hô phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. - Tìm hiểu, nhận biết từ ngữ xưng hô ở địa phương đang sinh sống (hoặc ở quê hương) III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Văn bản thông báo có đặc điểm gì, khi viết cần tuân thủ những thể thức hành chính gì? (36’) 3. Bài mới:.

(291) * Giíi thiÖu bµi: (1’) Trong cuộc sống có rất nhiều lúc chúng ta sử dụng từ ngữ địa phương. Vậy khi sử dụng từ ngữ địa phương các em cần chú ý điều gì? Bài học hôm nay cô sẽ giúp các em tím hiểu điều đó. * Các hoạt động: Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc I. Từ xưng hô. ?Em hiểu thế nào là Xưng hô ? Cho ví - Xưng : người nói tự gọi mình dụ minh hoạ ? - Hô : người nói gọi người đối thoại, tức người nghe VD : Học trò - Tự gọi mình là “ em”, gọi GV là” Trong giao tiếp hằng ngày ta dùng thầy, cô những từ nào để xưng hô ? Dùng đại từ trỏ người: tôi, chúng tôi, mày, chúng mày, nó, chúng nó, ta, chúng ta, mình, chúng mình. Dùng danh từ chỉ quan hệ thân thuộc và một số danh từ chỉ nghề nghiệp, chức tước: ông, bà, anh, chị, cô, dì, chú, bác …tổng thống, bộ trưởng, nhà giáo, nhà văn, nhà điêu khắc. ?Trong giao tiếp chúng ta cần chú ý * Trong giao tiếp chúng ta cần chú ý: điều gì ? Phải luôn luôn chú ý đến các “ vai” : trên – dưới, dưới – trên , ngang hàng. GV Gọi hs đọc 2 đoạn văn. II. Luyện tập. Bài tập 1: Xác định từ xưng hô địa phương trong 2 đoạn trích trên :. ?Hãy Xác định từ xưng hô địa phương trong 2 đoạn trích trên ? a. từ xưng hô địa phương là “ u” b. …………………………. “Mợ” ?Trong các đoạn trích trên, những từ xưng hô nào là từ toàn dân, những từ xưng hô nào không phải là toàn dân nhưng cũng không thuộc lớp từ địa phương ? ?Tìm những từ xưng hô và cách xưng hô ở địa phương em và ở những địa phương khác mà em biết ? - HS trình bày. - GV chốt.. - Mặc dù không thuộc lớp từ xưng hô toàn dân, nhưng cũng không phải là xưng hô địa phương. Bài tập 2 : Những từ xưng hô và cách xưng hô ở địa phương em và ở những địa phương khác mà em biết. - Đại từ trỏ người : tui , choa , qua.

(292) ?Từ xưng hô ở địa hương có thể dùng trong hoàn cảnh giao tiếp nào ?. Ở lứa tuổi lớp 8 em có thể xưng hô với mọi người xung quanh ntn?. ( tôi) ; tau( tao); bầy tui ( chúng tôi) ; mi( mày) ; hấn ( hắn) - Danh từ chỉ quan hệ thân thuộc dùng để xưng hô : bọ , thầy , tía , ba( bố) ; u, bầm, đẻ, mạ, má ( mẹ); ôông ( ông); bá ( bác); eng( anh); ả( chị) … Bài tập 3 : Từ xưng hô ở địa phương có thể dùng trong hoàn cảnh giao tiếp. - Từ được dùng ở địa phương thường được dùng trong phạm vi giao tiếp hẹp: ở địa phương, đồng hương gặp nhau ở các tỉnh bạn, trong gia đình, gia tộc … - Từ ngữ xưng hô địa phương cũng được sử dụng trong tác phẩm văn học ở mức độ nào đó để tạo không khí địa phương cho tác phẩm + Thầy / cô : em – thầy / cô hoặc con – thầy / cô + Chị của mẹ mình là : cháu – bá hoặc cháu – dì + Chồng của cô mình là : cháu – chú hoặc cháu – dượng + ông nội là : ông – cháu hoặc cháu – nội + bà nội là : cháu – bà hoặc cháu – nội Bài tập 4 : =>Trong TV có một số lượng khá lớn các danh từ chỉ họ hàng thân thuộc và chỉ nghề nghiệp, chức vụ được dùng làm từ ngữ xưng hô.. ?Đối chiếu những phương tiện xưng hô được xác định ở bài tập 2 và những phương tiện chỉ quan hệ thân thuộc trong bài Chương trình địa phương phần Tiếng việt ở học kì I và cho nhận xét ? (4’) 4. Cñng cè : - GV củng cố nội dung tiết chương trình. - Liên hệ giáo dục HS. (1’)5. DÆn dß: - Tìm những từ địa phơng thờng dùng ở địa phơng em. - Tự rèn luyện để sử dụng tốt vốn ngôn ngữ. - Chuẩn bị bài “Luyện tập làm văn bản thông báo”.. Ngày so¹n: 13/5/2013 Ngày d¹y: 15/5/2013. Bµi 34 TiÕt 139:.

(293) LUYỆN TẬP LÀM VĂN BẢN THÔNG BÁO I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Củng cố lại những hiểu biết và rèn kĩ năng về văn bản hành chính; - Biết viết được một loại văn bản hành chính phù hợp. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Hệ thống kiến thức về văn bản hành chính. - Mục đích, yêu cầu cấu tạo của văn bản thông báo. 2. Kỹ năng: - Nhận biết thành thạo tình huống cần viết văn bản thông báo. - Nắm bắt sự việc, lựa chọn các thông tin cần truyền đạt. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nêu vấn đề, phân tích mẫu, kĩ thuật động não. IV. CHUẨN BỊ . Gi¸o viªn: - So¹n gi¸o ¸n. - Đọc, nghiªn cứu tài liệu. Học sinh: ChuÈn bÞ bµi, xem c¸c tµi liÖu cã liªn quan. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. ? Em hãy cho biết đặc điểm của văn bản thông báo? (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) ở tiết 137 các em đã đợc học kiểu văn bản thông báo. Giờ học hôm nay các em sẽ luyện tập về văn bản đó. * Các hoạt động: (35’) Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc I. «n tập lí thuyết. (10’) ? Tình huống viết thông báo? Ai là 1. Tình huống viết thông báo: người thông báo? Ai là người nhận? + Thông báo về kế hoạch hoạt động hè + Thay mặt nhà trường hiệu trưởng là người viết thông báo. + Các GVCN lớp. ?Mục đích viết thông báo? - Mục đích: truyền đạt những thông tin cụ thể từ phía cơ quan, đoàn thể, người tổ chức cho những người dưới quyền, thành ? Nội dung thông báo là gì? Nhận xét viên đoàn thể…biết để thực hiện. về thể thức của thông báo? - Hình thức: tuân thủ theo thể thức hành chính (tên cơ quan, số công văn, quốc hiệu, biểu ngữ, ngày tháng, người nhận, người gửi…) ? Các mục của 1 văn bản thông báo? 2. Các mục của văn bản thông báo..

(294) a.Thể thức mở đầu (…) b. Nội dung thông báo (…) II.Luyện tập: (25’) ?H·y lùa chän lo¹i v¨n b¶n thÝch hîp Bµi tËp 1.Chän lo¹i v¨n b¶n: trong c¸c trêng hîp sau? a, Th«ng b¸o b, B¸o c¸o c, Th«ng b¸o ?Chỉ ra những chỗ sai của văn bản thông báo sau và chữa lại cho đúng. Thông báo đã đủ mục cần thiết chưa? Phần nội dung công việc thông báo đã đầy đủ chưa? Lời văn thông báo có sai sót gì không? HS sửa lại.. Bµi tËp 2: - Chç sai cña v¨n b¶n: Th«ng b¸o thiÕu sè c«ng v¨n, thiÕu n¬i göi ë gãc tr¸i phÝa díi, néi dung th«ng b¸o kh«ng phï hîp víi tªn v¨n b¶n th«ng b¸o( Tªn v¨n b¶n th«ng b¸o kÕ ho¹ch mµ l¹i yªu cÇu lËp kÕ ho¹ch, tøc lµ cha cã kÕ ho¹ch.) - Söa l¹i: Bµi tËp 3: ViÕt b¶n th«ng b¸o: Th«ng b¸o kÕ ho¹ch ®i tham quan §Òn Hïng.. HS tự làm. (4’) 4. Cñng cè : ? Em hãy cho biết đặc điểm của văn bản thông báo (1’)5. DÆn dß: - Học bài. -Làm bài tập còn lại vào vở.. Ngµy so¹n: 13/5/2013 Ngµy gi¶ng: 15/5/2013. Bµi 34 TiÕt 140: Tr¶ bµi kiÓm tra tæng hîp häc k× II (Chữa bài theo đề của Phòng) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hệ thống hãa kiến thức về chương tr×nh Ngữ văn 8 học k× II II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức.

(295) Củng cố, khắc s©u kiến thức về chương tr×nh Ngữ văn 8 đ· học. 2. Kỹ năng: - Rèn luyện kĩ năng sử dụng c¸c kiến thức tiếng Việt, văn học, tập làm văn đ· học. III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: Nªu vấn đề , đ¸nh gi¸, kĩ thuật động n·o IV. CHUẨN BỊ .. Gi¸o viªn: - Chấm bài, ghi nhận xÐt bài làm của HS. Học sinh: Xem lại kiến thức kiến thức tiếng Việt, văn học, tập làm văn đ· học. V. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG (1’) 1. Ôn định lớp (3’) 2. KiÓm tra bµi cò GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh (36’) 3. Bài mới: * Giíi thiÖu bµi: (1’) Nãi vÒ tÇm quan träng cña tiÕt tr¶ bµi. * Các hoạt động: I. ChÐp đề: (5’). GV cho hs đọc đề in sẵn. II. X¸c định yªu cầu của đề: (10’) GV nªu đ¸p ¸n của đề. HS chÐp vào vở. III. NhËn xÐt: (5’) 1. ¦u ®iÓm: - Phần trắc nghiệm đa số học sinh trả lời chính xác, có em đạt điểm tối đa. - PhÇn tù luËn cã nhiÒu bµi viÕt tèt. - Một số bài đạt điểm loại giỏi: Em Nguyễn Thị Nga, Nguyễn Thị Phương Mai, Nguyễn ThÞ Hoa 2. Tån t¹i: - Mét sè em phÇn tr¾c nghiÖm cßn sai nhiÒu, suy nghÜ cha kÜ tríc khi lµm: Em: ……………………. - PhÇn tù luËn mét sè em viÕt cha lµm næi bËt träng t©m, bµi viÕt cßn s¬ sµi. Một số bài cha lấy dẫn chứng trong văn bản để phân tích làm rõ luận điểm. IV. Tr¶ bµi: (4’) - GV ph¸t bµi cho HS. V. Ch÷a lỗi: (10’) - Dựa vào đáp án yêu cầu HS chữa lỗi vào phần trắc nghiệm và phần tự luận. - Những em viết bài văn cha đạt yêu cầu phải viết lại. - HS đổi bài, chữa lỗi cho nhau. VI. Gäi tªn-ghi ®iÓm vµo sæ ®iÓm lín(1’) 4. Củng cố: (4’) Kể tªn những văn bản đã học ở k× II. 5. Dặn dß: (1’) - Lµm l¹i bµi kiÓm tra vµo giÊy kiÓm tra cña m×nh. - ¤n tập toàn bộ chương tr×nh..

(296) THIẾT KẾ MA TRẬN Các mức độ cần đạt Nhận biết Thông hiểu Vận dụng. Phạm vi kiến thức. Cộng §Ò bµi. TN. Văn bản. Thể loại. 1. Phong trào. 1. Hội thoại Các kiểu câu. TL. TN. TL. 1. 0,25. 0,25 1. 0,25. 0,25 1. 0,25. 0,25 1. Nghệ thuật. Tiếng Việt. TN. 1. Tác phẩm. Thời gian sáng tác Tác giả. TL. 1. 0,25. 0,25. 1. 1. 0,25. 0,25. 1. 1. 0,25. 0,25 1. 1. 0,25 2. 0,25 1. 0,5. 1,5. 3 2.

(297) Phần trắc nghiệm (3 điểm) Khoanh tròn vào chữ cái đầu mỗi ý đúng nhất. Câu 1: Các văn bản “Hịch tướng sĩ”, “Nước Đại Việt ta”, “Chiếu dời đô”, “Bàn luận về phép học” trong chương trình Ngữ văn 8 được viết cùng một thể loại. A. Đúng B. Sai. Câu 2: Câu “Ngọc không mài, không thành đồ vật; người không học, không biết rõ đạo” được trích từ văn bản: A. Chiếu dời đô B. Hịch tướng sĩ C. Bàn luận về phép học D. Nước Đại Việt ta Câu 3: Tác phẩm không thuộc phong trào thơ mới là: A. Đập đá ở Côn Lôn C. Nhớ rừng B. Quê hương D. Ông đồ Câu 4: Giọng điệu chủ đạo của câu: "Ấy thế mà cuộc chiến tranh vui tươi vừa bùng nổ, thì lập tức họ biến thành những đứa "con yêu" những người "bạn hiền" của các quan cai trị phụ mẫu nhân hậu, thậm chí của cả các quan toàn quyền lớn, toàn quyền bé nữa" là: A. Lạnh lùng, cay độc. C. Mỉa mai, châm biếm. B. Đay nghiến, cay nghiệt. D. Thân tình, suồng sã. Câu 5: Trong các tác phẩm sau, tác ra đời muộn nhất là: A. Quê hương B. Tức cảnh Pác Bó C. Khi con tu hú D. Đi đường Câu 6: Mô-li-e là nhà viết kịch nổi tiếng thế giới là người nước: A. Đan Mạch B. Trung Quốc C. Tây Ban Nha D. Pháp Câu 7: Chọn từ nào để điền vào chỗ trống trong câu sau: " Trong hội thoại, ai cũng được nói. Mỗi lần có một người tham gia hội thoại nói được gọi là một …" A. Lời nói. B. Câu nói. C. Lượt lời. D. Lần nói. Câu 8: Câu nghi vấn được dùng theo lối gián tiếp là câu: A. Không cậu làm thì ai làm vào đây ? B. Ai làm việc này vậy? C. Mai cậu có đi tham quan không? D. Gia đình cậu có bao nhiêu người? Câu 9: Nối một kiểu câu ở cột A với một câu phù hợp ở cột B. A Nối B 1. Câu nghi vấn 1a. Hôm nay tôi buồn vì bị cô giáo cho điểm 1. 2. Câu cảm thán 2b. Cậu cho mình mượn sách nhé! 3. Câu phủ định 3c. Tôi đã nói với bạn bao nhiêu lần rồi chứ? 4. Câu trần thuật 4d. Tôi yêu mái trường này biết chừng nào! 5. Câu cầu khiến 5Câu 10: Yếu tố biểu cảm giúp cho bài văn nghị luận có hiệu quả thuyết phục lớn hơn vì: A. Nó giúp người viết văn có cảm xúc trước điều mình viết. B. Nó khiến bài văn dùng nhiều từ ngữ, câu văn truyền cảm C. Nó tác động mạnh đến tình cảm người đọc, (người nghe). D. Không phá vỡ mạch văn nghị luận của bài viết. Câu 11: Luận điểm là: A. Là ý chính của bài văn nghị luận. B. Là những tư tưởng, quan điểm, chủ trương mà người viết(nói) nêu ra trong bài văn nghị luận..

(298) C. Là vấn đề được trình bày trong bài văn nghị luận. D. Là hệ thống dẫn chứng trong bài văn nghị luận. Câu 12: Mục cần có trong văn bản tường trình mà không cần có trong văn bản thông báo là: A. Quốc hiệu, tiêu ngữ. B. địa điểm, thời gian làm văn bản. C. Tên văn bản. D. Lời cam đoan của người viết. Phần tự luận (7 điểm) Câu 1 (1,5 điểm): a.Thế nào là câu phủ định? b. Tìm 2 ví dụ trong thơ ca có sử dụng câu phủ định. Câu 2 (5,5 điểm): Chứng minh tinh thần yêu nước của Trần Quốc Tuấn qua văn bản “Hịch tướng sĩ”. C. §¸p ¸n chi tiÕt vµ ®iÓm tõng phÇn. Phần trắc nghiệm (3điểm) Mỗi ý đúng được 0,25đ. Câu. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Đáp án. B. C. A. C. D. D. C. A. 9 1-c 2-d 4-a 5-b. 10. 11. 12. C. B. D. Phần tự luận(3điểm) Câu 1(1,5 đ) a. Khái niệm câu phủ định (1 đ). Là câu dùng để thông báo, xác nhận không có sự vật, sự việc, tính chất, quan hệ nào đó hoặc phản bác một ý kiến, một nhận định. b. Tìm được ví dụ trong thơ ca có sử dụng câu phủ định (0,5 đ). Chẳng hạn: + “Đầu trò tiếp khách trầu không có Bác đến chơi đây ta với ta “. (Bạn đến chơi nhà-Nguyễn Khuyến) + “Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ Chưa ngủ vì lo mỗi nước nhà ”. (Cảnh khuya- Hồ Chí Minh). Câu 2(5,5 đ) 1. Mở bài: (0,75đ). Giới thiệu vài nét về tác giả Trần Quốc Tuấn, vài nét về hoàn cảnh ra đời tác phẩm “Hịch Tướng Sĩ” và thể hịch, khẳng định tinh thần yêu nước của tác giả được thể hiện mãnh liệt trong tác phẩm này. 2. Thân bài: (4đ). (Mỗi ý diễn đạt được 1 đ) Chứng minh được tinh thần yêu nước của Trần Quốc Tuân bằng các luận điểm sau: - Thấy nỗi nhục mất nước: Căm tức vì giặc ngang ngược, uất ức vì chúng đòi ngọc lụa, bắt nạt nhân dân ….

(299) Dẫn chứng: “…Sứ giặc nghênh ngang, uốn lưỡi cú diều mà sỉ mắng triều đình, đem thân dê chó mà bắt nạt tể phụ… đòi ngọc lụa, thu bạc vàng… vét của kho”. - Trần Quốc Tuấn là một vị tướng hết lòng vì dân vì nước, ông luôn lo cho vận mệnh của đất nước: Dẫn chứng: “…nửa đêm vỗ gối….vui lòng”. - Khát khao đánh đuổi quân thù một cách mạnh mẽ: Tập hợp binh thư soạn ra cuốn “Binh thư yếu lược” cho các tướng sĩ luyện tập; Yêu cầu các tưóng sĩ cùng nhau luyện tập và cảnh giác… - Phân tích giọng văn: Lúc thì sục sôi, lúc thì đau xót, lúc thì hả hê, lúc thì châm biếm để khích lệ tinh thần các tướng sĩ và tỏ rõ lòng mình… 3. Kết bài(0,75 đ). - Bài “Hịch” phản ánh tinh thần yêu nước nồng nàn của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống ngoại xâm, thể hiện qua lòng căm thù giặc, ý chí quyết chiến, quyết thắng kẻ thù xâm lược… * Lưu ý: - Điểm giỏi: học sinh hiểu đề, diễn đạt tốt, viết đúng thể loại có sử dông tèt yÕu tè tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m trong khi viÕt bµi. - Điểm khá: hiểu đề, nắm đợc 2/3 ý chính trong 2 bài văn diễn đạt khá, đôi chỗ còn lủng củng, sai một số lỗi chính tả (3-5 lỗi) - Điểm TB: nắm đợc 1/2 ý 2 bài văn; diễn đạt có chỗ vụng về, sai từ 6 10 lỗi chính tả. - Điểm yếu: viết lủng củng, cha đúng đặc trng thể loại, sai nhiều lỗi chÝnh t¶. D. Tæ chøc kiÓm tra. 1. Tæ chøc. SÜ sè: 8A 8B 2. TiÕn hµnh kiÓm tra. - Giáo viên giao đề, bao quát, nhắc nhở các em làm bài nghiêm túc. - HS chủ động, độc lập làm bài. 3. Thu bµi, nhËn xÐt. - HÕt giê gv thu bµi. - NhËn xÐt, rót kinh nghiÖm.vÒ ý thøc vµ qu¸ tr×nh lµm bµi cña häc sinh. E. Hướng dẫn về nhà. - ¤n l¹i néi dung toµn bé néi dung ch¬ng tr×nh häc kú II. __________________________________. TiÕt 129:. Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n. A. Mửực ủoọ cần đạt:. Gióp HS:. Ngaøy soạn:22/4/2011.

(300) 1.Kieỏn thửực:- Cũng cố lại một lần nữa về các văn bản đã học, tiếp tục cũng cố kiến thức về các kiểu câu, các kiểu hành động nói và lựa chọn trật tù tõ trong c©u. - Tích hợp với phần Văn và phần Tiếng Việt đã học. 2.Kæ naêng:- RÌn luyÖn kØ n¨ng tù nhËn xÐt vµ ch÷a bµi lµm cña b¶n th©n theo sù híng dÉn cña gi¸o viªn. 3.Thái độ:Có thái đọ nghiêm túc trong việc chữa bài B. ChuÈn bÞ: - SGK, SGV. - Một số lỗi cần chữa các loại, một vài bài, đoạn văn khá để đọc biểu dơng. C. Các hoạt động dạy - học I.Traû baøi: GV KiÓm tra viÖc tù cha bµi ë nhµ cña häc sinh.ch÷a phÇn tr¾c nghiÖm vµ giúp HS nắm đợc dàn ý của phần tự luận Hoạt động 2: II.Nhaâïn xeùt GV nhËn xÐt chung vÒ t×nh h×nh lµm bµi cña líp: * u ®iÓm: - Đa số HS nắm đợc yêu cầu của đề ra, phần trắc nghiệm làm tơng đối tốt, nhiều em đạt điểm tối đa. - Phần tự luận một số em làm tốt, làm rõ đợc luận điểm. Cơ thĨ: Lớp 8A:…………………………………… Lớp 8C:…………………………………… Nhîc ®iÓm: - Một số em thiếu suy nghĩ khi làm phần trắc nghiệm nên đa ra những đáp ¸n cha chÝnh x¸c. - Một số em không đọc kĩ đề ra nên làm phần tự luận xa đề. - Nhiều em cha nắm đợc cách làm một bài văn nghị luận. - NhiÒu bµi ch÷ viÕt cÈu th¶, ý thøc lµm bµi yÕu. Cơ thĨ: -Lớp 8A: Em…………………………………………. -Lôp Ù 8C: Em…………………………………………. III.Lấy điểm vào sổ lớn D.Hướng dẫn tự học -Đọc lại bài -OÂn taäp chuaån bò kieåm tra hoïc kì.

(301) -----------------------ÔN TẬP VÀ KIỂM TRA PHẦN TIẾNG VIỆT I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Ôn tập, củng cố kiến thức về các kiểu câu, hành động nói, lựa chọn trật từ từ trong câu. - Nâng cao hiểu biết và kĩ năng sử dụng tiếng Việt. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Các kiểu câu nghi vấn, cầu khiến, cảm thán, trần thuật, phủ định. - Các hành động nói. - Cách thực hiện hành động nói bằng các kiểu câu khác nhau. 2. Kỹ năng: - Sử dụng các kiểu câu phù hợp với hành động nói để thực hiện những mục đích giao tiếp khác nhau. - Lựa chọn trật tự từ phù hợp để tạo câu có sắc thái khác nhau trong giao tiếp và làm văn. -----------------------VĂN BẢN THÔNG BÁO I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nhận biết và nắm được đặc điểm, cách làm loại văn bản thông báo. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Hệ thống kiến thức về văn bản hành chính. - Mục đích, yêu cầu và nội dung của văn bản hành chính có nội dung thông báo. 2. Kỹ năng: - Nhận biết rõ được hoàn cảnh phải tạo lập và sử dụng văn bản thông báo. - Nhận diện và phân biệt văn bản có chức năng thông báo với các văn bản hành chính khác. - Tạo lập một văn bản hành chính có chức năng thông báo. -----------------------TỔNG KẾT PHẦN VĂN (Tiếp theo) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Củng cố, hệ thống hoá và khắc sâu kiến thức cơ bản, giá trị tư tưởng, nghệ thuật của cụm văn bản nghị luận đã học. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Hệ thống các văn bản nghị luận văn học, nội dung cơ bản, đặc trưng thể loại; giá trị tư tưởng và nghệ thuật của từng văn bản. - Một số khái niệm thể loại liên quan đến đọc – hiểu văn bản như cáo, chiếu, hịch..

(302) - Sơ giản lí luận văn học về thể loại nghị luận trung đại và hiện đại. 2. Kỹ năng: - Khái quát, hệ thống hoá, so sánh, đối chiếu và nhận xét về tác phẩm nghị luận trung đại và nghị luận hiện đại. - Nhận diện và phân tích được luận điểm, luận cứ trong các văn bản đã học. - Học tập cách trình bày, lập luận có lí, có tình.. Phßng gD&§T Thanh Oai Trêng THCS Thanh Cao. Céng hoµ x· héi chñ nghÜa viÖt nam. §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc. Thanh Cao, ngµy 25 th¸ng 5 n¨m 2012. B¸o c¸o thµnh tÝch c¸ nh©n §Ò nghÞ tÆng danh hiÖu: ChiÕn sÜ thi ®ua cÊp c¬ së. N¨m häc 2011 - 2012. - Hä vµ tªn: Lª ThÞ Nga. - Chøc vô: Tæ trëng tæ khoa héi x· héi. - §¬n vÞ c«ng t¸c: Trêng THCS Thanh Cao. I. S¬ yÕu lý lÞch: - Sinh ngµy, th¸ng, n¨m: 12/11/1974. - Quª qu¸n: B×nh Minh- Thanh Oai- Hµ Néi. - Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ: Đại học s phạm- Văn. II. Thành tích đạt đợc: I – Quyền hạn và nhiệm vụ đợc giao: 1. QuyÒn h¹n:Tæ trëng..

(303) 2. Nhiệm vụ đợc giao: a. NhiÖm vô chung: - Tiếp tục thực hiện cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gơng đạo đức Hồ Chí Minh" theo chỉ thị số 06-CT/TW của Bộ chính trị, cuộc vận động "Hai không", cuộc vận động "Mỗi thầy cô giáo là một tấm gơng đạo đức, tự học và sáng tạo" gắn với cuộc vận động xây dựng "Nhà trờng văn hoá - Nhà giáo mẫu mực - Học sinh thanh lÞch". TriÓn khai s©u réng phong trµo thi ®ua "X©y dùng trêng th©n thiện, học sinh tích cực" và các cuộc vận động khác của ngành. - Tiếp tục đổi mới nội dung phơng pháp giáo dục, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ đổi mới phơng pháp dạy và học. - Tham gia hoạt động nâng cao chất lợng phổ cập GD THCS. Tiến hành các công viÖc chuÈn bÞ cho phæ cËp gi¸o dôc bËc trung häc. - Đẩy mạnh xã hội hoá giáo dục nhằm huy động mọi nguồn lực, khơi dậy mọi tiềm năng để phát triển giáo dục. b. NhiÖm vô cô thÓ: - Chñ nhiÖm líp 8A1. - Gi¶ng d¹y m«n Ng÷ v¨n líp 8A1. - Båi dìng häc sinh giái Ng÷ v¨n líp 8. 3. Thành tích đã đạt đợc: a. KÕt qu¶ thùc hiÖn nhiÖm vô chung: * Cuộc vận động "Hai không" với 04 nội dung trọng tâm: nói không với tiêu cực trong thi cử, bệnh thành tích, vi phạm đạo đức nhà giáo và tình trạng cho học sinh không đạt chuẩn lên lớp. Thực hiện nghiêm túc cuộc vận động "Hai không" với 4 nội dung: - Không tiêu cực trong thi cử : các kì thi đều đảm bảo thực hiện đúng quy chế. - Không chạy theo thành tích : các phong trào trong nhà trờng đều đợc thực hiện thật, báo cáo đúng, không phô trơng, lãng phí. - Không vi phạm đạo đức nhà giáo : Nghiêm túc thực hiện cuộc vận động: " Mỗi thầy cô giáo là một tấm gơng sáng "; " Nhà giáo mẫu mực", đồng thời tích cực xây dựng mối quan hệ thầy trò thân thiện. Không vi phạm đạo đức nhà giáo. - Không cho học sinh không đạt chuẩn lên lớp: Theo dõi chặt chẽ diễn biến học sinh chậm tiến về đạo đức, về học lực và có biện pháp giáo dục để học sinh tiến bộ, ®Èy m¹nh x· héi ho¸ gi¸o dôc, kÕt hîp chÆt chÏ víi héi cha mÑ häc sinh; §oµn thanh niên, Đội thiếu niên để giáo dục đạo đức học sinh. Thực hiện nghiêm túc việc đánh giá xếp loại học lực của học sinh theo quy chế ban hành của Bộ GD- ĐT. Đánh gi¸ xÕp lo¹i häc sinh th«ng qua kh¶o s¸t chÊt lîng ®Çu n¨m, kiÓm tra thêng xuyªn, kiểm tra định kỳ và kiểm tra học kỳ, xét duyệt lên lớp ở lại đúng quy chế, hạn chế tỷ lÖ häc sinh ngåi nhÇm líp. * Việc đổi mới công nghệ, ứng dụng khoa học, kĩ thuật vào giảng dạy: Tốt. * Việc thực hiện chủ trơng, đờng lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhµ níc: Nghiªm tóc. * C«ng t¸c §¶ng: lµ ñy viªn cña chi ñy chi bé. * Công tác tham gia các hoạt động xã hội, từ thiện: Tích cực. b. KÕt qu¶ thùc hiÖn nhiÖm vô cô thÓ n¨m häc: Hoµn thµnh tèt mäi nhiÖm vô n¨m häc. KÕt qu¶ trong n¨m häc 2011 - 2012: * KÕt qu¶ c«ng t¸c chñ nhiÖm: - Về số lợng: Duy trì đợc số lợng HS. - VÒ chÊt lîng gi¸o dôc: +Về kết quả rèn luyện đạo đức: H¹nh kiÓm: Tèt: 31HS = 100% Kh¸: 0 Tb : 0 YÕu: 0 +VÒ kÕt qu¶ häc tËp: Giái: 18 HS = 58% Kh¸ : 13 HS = 42%.

(304) Tb : 0 YÕu : 0 * KÕt qu¶ gi¶ng d¹y: Gái: 19 HS = 61,2% Kh¸: 12 HS =38,8% Tb : 0 YÕu : 0 * Kết quả bồi dỡng HSG: Có 1 HS đạt giải nhì môn Ngữ văn trong kì thi OLIMPIC cÊp huyÖn. * KÕt qu¶ nghiªn cøu khoa häc viÕt s¸ng kiÕn kinh nhiÖm: XÕp lo¹i A cÊp trêng XÕp lo¹i cÊp huyÖn III.Hình thức đã đợc khen thởng: Thµnh tÝch 3 n¨m liªn kÒ: N¨m häc 2008 - 2009: ChiÕn sÜ thi ®ua cÊp c¬ së. N¨m häc 2009 - 2010: ChiÕn sÜ thi ®ua cÊp c¬ së. Q§ sè 2975/Q§- UBND ngµy 16 th¸ng 11 n¨m 2010. N¨m häc 2010 – 2011: ChiÕn sÜ thi ®ua cÊp c¬ së. Q§ sè 1580/Q§- UBND ngµy 14 th¸ng 11 n¨m 2011. * §Ò nghÞ tÆng thëng danh hiÖu: ChiÕn sÜ thi ®ua cÊp c¬ së. Kính trình Hội đồng thi đua - khen thởng ngành xem xét quyết định. Thủ trởng đơn vị xác nhận, đề nghị. Ngêi b¸o c¸o thµnh tÝch. NguyÔn TiÕn Vîng. Lª ThÞ Nga X¸c nhËn cña cÊp tr×nh khen.

(305)

giao an ngu van 8 tron bo

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về