Tiet 56

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: 20 th¸ng 08 n¨m 2012 Ngµy d¹y líp 8B: 25 th¸ng 08 n¨m 2012. TiÕt 5-6 đọc - hiểu văn bản. Trong lßng mÑ Hång). (TrÝch Nh÷ng ngµy th¬ Êu – Nguyªn. A. Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc. - Kh¸i niÖm thÓ lo¹i håi kÝ. - Cèt truyÖn, nh©n vËt, sù kiÖn trong ®o¹n trÝch “Trong lßng mÑ” - Ng«n ng÷ truyÖn thÓ hiÖn niÒm kh¸t khao t×nh c¶m ruét thÞt ch¸y báng cña nh©n vËt. - ý nghĩa giáo dục: những thành kiến cổ hủ, nhỏ nhen, độc ác không thể làm cho khô héo tình c¶m ruét thÞt s©u nÆng, thiªng liªng. 2. KÜ n¨ng: - Bớc đầu biết đọc – hiểu một văn bản hồi kí. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phơng thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích t¸c phÈm truyÖn. 3. Thái độ: Yêu quý tình cảm ruột thịt đặc biệt ngời mẹ đã có công sinh thành ra mình. B. ChuÈn bÞ: 1. ThÇy: T liÖu bµi d¹y, s¸ch tham kh¶o, giao ¸n, b¶ng phô, phiÕu häc tËp, t liÖu vÒ t¸c gi¶ Nguyªn Hång. 2. Trò: Chuẩn bị nội dung bài học, đọc trớc văn bản ở nhà, trả lời câu hỏi ở vở soạn. C. Tæ chøc d¹y vµ häc Bớc I: ổn định tổ chức lớp. - KiÓm tra sÜ sè, trËt tù, néi vô cña líp ... Bíc II: KiÓm tra bµi cò Tr¶ lêi c¸c c©u hái sau : §äc kÜ ®o¹n v¨n sau vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đờng rụng nhiều và trên không có những đám mây bµng b¹c, lßng t«i l¹i nao nøc…: H«m nay t«i ®i häc. - Ph©n tÝch t©m tr¹ng cña nh©n vËt T«i trong ®o¹n v¨n. Ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ dßng c¶m xóc thiÕt tha, trong trÎo cña nh©n vËt T«i trong buæi đến trờng đầu tiên qua văn bản” Tôi đi học”? Bíc III : Bµi míi Hoạt động1 : Tạo tâm thế + Thêi gian : 1phót + Ph¬ng ph¸p : thuyÕt tr×nh. Mỗi chúng ta ai chẳng có một thời thơ ấu đã qua và không bao giờ trở lại. Có những tuổi thơ êm đềm, ngọt ngào song không ít những tuổi thơ đầy cay đắng, dữ dội. Tuổi thơ của chú bé Hồng trong văn bản” Trong lòng mẹ” là tuổi thơ ntn, qua đó chúng ta thấy đ ợc tình cảm của chó bÐ dµnh cho mÑ ra sao? Hoạt động 2 : Tri giác +Thêi gian: 10 phót +Phơng pháp - Kĩ thuật: Đọc, vấn đáp, thuyết trình, suy nghĩ một phút, động não, nhóm nhỏ…. Hoạt động của thầy.. Nội dung cần đạt. I.§äc – Chó thÝch. GV: Cho học sinh nghiên cứu đọc lớt 1. T¸c gi¶ - t¸c phÈm nhanh phÇn chó thÝch vÒ t¸c gi¶ a. T¸c gi¶ :. T¸c phÈm - Nguyªn Hång (1918 – - Lµ nhµ v¨n giµu t×nh c¶m, H: Em h·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ 1982) quê ở Nam Định, sống dễ xúc động rất bình dị trong nhµ v¨n Nguyªn Hång? vµ viÕt chñ yÕu ë H¶i Phßng sinh ho¹t. nh÷ng n¨m tríc c¸ch m¹ng GV bổ sung: Nguyên Hồng là một sau hòa bình (1954) gia đình trong nh÷ng c©y bót tiªu biÒu cña dßng. Hoạt động của trò..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> v¨n häc HiÖn thùc phª ph¸n 30-45. ¤ng cã mét tuæi th¬ ®au khæ vµ ®Çy sãng giã . Sinh ra t¹i Nam §inh song chñ yÕu sèng ë H¶i Phßng , rÊt gÇn gòi víi những ngời lao động nghèo của đất Cµng. ThÕ giíi nh©n vËt cña Nguyªn Hång chñ yÕu lµ nh÷ng con ngêi sèng dới đáy cùng của xã hội. Vì vậy ông đợc mệnh danh là nhà văn của những ngời khốn khổ, nhà văn của phụ nữ và nhi đồng.. «ng chuyÓn vÒ Hµ Néi, Yªn ThÕ, B¾c Giang, «ng vÉn g¾n bã víi H¶i Phßng. Lµ nhµ - Nhµ v¨n cña phô n÷, nhi văn rất bình dị trong sinh đồng và những ngời khốn ho¹t vµ giµu t×nh c¶m, dÔ khæ. xúc động. Là nhà văn cảu phụ nữ, nhi đồng, của những ngêi khèn khæ.. H: Em biÕt g× vÒ v¨n b¶n “Trong - “Nh÷ng ngµy th¬ Êu” lµ tËp b.T¸c phÈm. lßng mÑ” vµ t¸c phÈm “Nh÷ng ngµy håi kÝ viÕt tríc c¸ch m¹ng - TrÝch ch¬ng IV trong tËp th¸ng t¸m ®¨ng b¸o 1938 in håi kÝ “Nh÷ng ngµy th¬ Êu th¬ Êu”? H: Nh©n vËt chÝnh vµ c¸c nh©n vËt thµnh s¸ch n¨m 1940 gåm 9 cña Nguyªn Hång”. ch¬ng. Nh©n vËt chÝnh lµ trung t©m trong truyÖn lµ ai? H: §o¹n trÝch thuéc ch¬ng mÊy chó bÐ Hång víi nh÷ng kØ trong tác phẩm Những ngày thơ ấu? niệm thơ ấu nhiều đắng cay. GV: yêu cầu đọc giọng chậm, tình c¶m, chó ý c¸c tõ ng÷, h×nh ¶nh thÓ hiện cảm xúc thay đổi của nhân vật t«i, nhÊt lµ ®o¹n cuèi cuéc trß 2. §äc chuyÖn víi bµ c« , ®o¹n t¶ chó bÐ Hång n»m trong lßng mÑ. C¸c tõ ng÷ h×nh ¶nh lêi nãi ngät ngµo, gi¶ dối, rất kịch của bà cô cần đọc với giọng đay đả,, kéo dài, lộ rõ sắc thái ch©m biÕm cay nghiÖt. + GV đọc mẫu một vài đoạn - HS : 3- 4 em đọc và nhận GV hớng dẫn tìm hiểu một số từ khó xét cách đọc của bạn. trong phÇn chó thÝch . - T×m tõ tr¸i nghÜa víi tõ giç ®Çu; 3. Tõ khã đồng nghĩa với từ đoạn tang. - Côm tõ – thµnh ng÷ tha h¬ng cÇu - Lu ý: 5,8,12,13,14,17 => thùc, cã n¬i, cã ngêi l¹i nãi tha phgiç hÕt, m·n tang, hÕt tang… ¬ng cÇu thùc . ý kiªn cña em vÒ hai dÞ b¶n trªn? H·y gi¶i thÝch? Hoạt động 3: phân tích, cắt nghĩa +Thêi gian : 60 phót +Phơng pháp - Kĩ thuật: vấn đáp, thuyết trình động não, trình bày, suy nghĩ một phút.... Hoạt động của thầy . Hoạt động của trò. GV híng dÉn HS ph©n tÝch t×m - ThÓ lo¹i: tiÓu thuyÕt - tù hiÓu t¸c phÈm. H: XÐt vÒ thÓ lo¹i xÕp v¨n b¶n thuËt kÕt hîp víi c¸c kiÓu v¨n b¶n: tù sù, miªu t¶ thuéc lo¹i nµo? biÓu c¶m. H. Trong t¸c phÈm cã nh÷ng - Nh©n vËt xng t«i ng«i thø nh©n vËt nµo? Nh©n vËt chÝnh lµ nhÊt chÝnh lµ t¸c gi¶ (bÐ Hång) lµ nh©n vËt chÝnh. ai? H: §o¹n trÝch nµy cã thÓ chia - Néi dung 2 phÇn: thành mấy đoạn, nội dung của Phần 1: Từ đầu đến “đến chứ” Cuộc đối thoại giữa tõng ®o¹n? ngêi c« vµ bÐ Hång. HS NhËn xÐt bè côc v¨n b¶n vµ PhÇn 2: Cuéc gÆp gì bÊt ngê víi mÑ. nªu néi dung cña tõng ®o¹n -HS tãm t¾t. H. Tãm t¾t néi dung chÝnh cña v¨n b¶n? - HS tr¶ lêi nh phÇn ghi H. Theo dâi phÇn ®Çu v¨n b¶n b¶ng. cho biÕt: c¶nh ngé bÐ Hång cã. Nội dung cần đạt. II.T×m hiÓu v¨n b¶n.. 1. Cuộc đối thoại giữa bà c« vµ bÐ Hång. - C¶nh ngé: Cha chÕt cha ®o¹n tang, mÑ ®i tha h¬ng cÇu thùc => sèng trong sù.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> gì đặc biệt? H. Tõ c¶nh ngé Êy t¹o nªn th©n phËn bÐ Hång nh thÕ nµo vµ bÐ lu«n khao kh¸t ®iÒu g×? H. Theo dõi cuộc đối thoại giữa ngêi c« vµ bÐ Hång h·y cho biÕt: - Nh©n vËt c« t«i cã quan hÖ nh thÕ nµo víi bÐ Hång? - Nh©n vËt ngêi c« hiÖn lªn qua nh÷ng chi tiÕt, lêi nãi ®iÓn h×nh. Em h·y liÖt kª nh÷ng chi tiÕt lêi nãi Êy? H: Qua c¸c chi tiÕt, lêi nãi nµy bµ c« cã ph¶i thùc sù quan t©m đến Hồng không hay là có mục đích khác? H: BÐ Hång cã ®o¸n ra dông ý cña bµ c« kh«ng? H. Vì sao bé Hồng cảm nhận đợc rõ rắp tâm đó của bà cô? H: Trong nh÷ng lêi lÏ cña ngêi cô, lời nào là cay độc nhất? Vì sao? H: Qua những lời lẽ đó đã bộc lộ tÝnh c¸ch g× cña bµ c«? H. Khi bÐ Hång tr¶ lêi “kh«ng” bµ c« vÉn tiÕp tôc hái ch©m chäc vµ kÓ vÒ hoµn c¶nh cña mÑ bÐ Hồng nh thế nào? Thái độ ra sao? H: Bà cô đại diện cho hạng ngời nµo trong x· héi?. H. NhËn xÐt ng«n ng÷, giäng ®iÖu lêi v¨n trong ®o¹n? H. Trong cuộc đối thoại này, bé Hồng đã bộc lộ những cảm xúc vµ suy nghÜ cña m×nh ntn ? H: H·y t×m nh÷ng chi tiÕt béc lé cảm nghĩ của bé Hồng đối với ngêi c«?. - Cô độc đau khổ, luôn ghẻ lạnh của họ nội. khao kh¸t t×nh th¬ng cña mÑ.. - Quan hÖ ruét thÞt (lµ c« ruét cña bÐ Hång) - C« t«i gäi … cêi hái: Kh«ng? - Sao l¹i kh«ng vµo... ®©u? - Mµy d¹i qu¸… th¨m em bÐ chø. - Mục đích: làm cho bé Hång ruång rÉy khinh bØ mÑ, gieo r¾c nh÷ng hoµi nghi vÒ mÑ… - V× trong lêi kÓ cña bµ c« chứa đựng sự giả dối, qua giäng nãi vµ trªn nÐt mÆt: cêi hái chø kh«ng ph¶i lo l¾ng, nghiªm nghÞ hái còng kh«ng ph¶i ©u yÕm hái. - HS tù béc lé - MØa mai, h¾t hñi thËm chí độc ác… => hÑp hßi, tµn nhÉn, v« c¶m… =>h×nh ¶nh mang ý nghÜa tè c¸o h¹ng ngêi sèng tµn nhÉn kh« hÐo c¶ t×nh m¸u mñ cña x· héi thùc d©n nöa phong kiÕn c¸i x· héi mà ở đó: “Chuông nhà thờ chØ rung lªn tríc nh÷ng kÎ nhµ giµu khÖnh khang bÖ vệ và đóng sầm trớc mặt nh÷ng kÎ nh bÐ Hång. - Lêi v¨n ®Çy s©u s¾c.. - BÐ Hång nhËn ra ý nghÜa cay độc … rất kịch …. - Nhắc đến mẹ tôi … ruång rÉy mÑ t«i. - Hai tiÕng em bÐ … nh ý c« t«i muèn. - Gi¸ nh÷ng cæ tôc… - Ph¬ng thøc biÓu c¶m. H. ở đây phơng thức biểu đạt Bộc lộ trực tiếp và gợi cảm nào đợc vận dụng? Tác dụng? trạng thái tâm hồn đau đớn cña bÐ Hång. => Chuyển đổi cảm giác: Nh÷ng cæ tôc vèn lµ c¸i v« H. Em hiÓu g× vÒ chi tiÕt: “Gi¸ h×nh trë thµnh c¸i h÷u h×nh nh÷ng cæ tôc…” nh mÈu gç => thÓ hiÖn sù căm ghét tột độ. H. Cã thÓ hiÓu g× vÒ bÐ Hång tõ -HS tù béc lé.. - GV kẻ đôi bảng: + Bµ c«: l¹nh lïng, tµn ¸c, tâm địa xấu xa là ngời đàn bµ cay nghiÖt, giµ dÆn v« cảm sắc lạnh đến ghê rợn.. - Ph¶n øng cña bÐ Hång: im lÆng, lßng ®au nh c¾t, khãe m¾t cay cay, níc m¾t dòng dòng… đầm đìa. -Khãc kh«ng ra tiÕng - Ph¬ng thøc biÓu c¶m (nçi c¨m ghÐt vµ t×nh th¬ng mÑ).

<span class='text_page_counter'>(4)</span> trạng thái tâm hồn đó của em? - NT: đặt hai tính cách trái H. Cảm xúc của em khi đọc ngợc nhau: Tính cách hẹp những tâm sự đó của bé Hồng? hßi tµn nhÉn >< tÝnh c¸ch trong s¸ng giµu t×nh th¬ng cña bÐ Hång. H. Khi kể về cuộc đối thoại của => làm bật lên tính cách ngời cô và bé Hồng tác giả đã sử tàn nhẫn của ngời cô và dụng nghệ thuật tơng phản? Hãy khẳng định tình mẫu tử chØ ra phÐp t¬ng ph¶n nµy vµ trong s¸ng vµ cao c¶ cña cho biÕt ý nghÜa? bÐ Hång. Hoạt động của thầy . GV: Chuyển ý: Để biết đợc những lời nói của bà cô có đúng kh«ng chóng ta cïng kiÓm chøng khi mÑ bÐ Hång vÒ. - HS đọc đoạn văn còn lại. H. Khi chît tho¸ng thÊy ngêi ngåi trªn xe gièng mÑ bÐ Hång có hành động cử chỉ nh thế nào? H. Giät níc m¾t cña bÐ Hång lÇn nµy cã g× kh¸c lÇn tríc “Níc m¾t rßng rßng rít xuèng hai bªn mép chan hòa đầm đìa ở cằm và ë cæ”? H: Em cã nhËn xÐt g× vÒ ph¶n øng nµy cña bÐ Hång?. Hoạt động của trò.. - §uæi theo gäi bèi rèi, thë hång héc tr¸n ®Ém må h«i. =>rÝu c¶ ch©n l¹i => µo lªn khãc råi cø thÕ nøc në. - Kh«ng ph¶i giät níc m¾t tøc tëi chÊt chøa sù c¨m ghÐt vµ t×nh th¬ng mÑ m·nh liÖt. Mµ lµ giät níc m¾t: dçi hên mµ h¹nh phóc, tøc tëi mµ m·n nguyÖn. =>ph¶n øng cña bÐ Hång rÊt tù nhiªn, bËt ra tÊt yÕu nh mét quy tr×nh dån nÐn t×nh c¶m mµ lÝ trÝ kh«ng kÞp ph©n tÝch vµ kiÓm so¸t. =>miªu t¶ ng¾n gän tinh tÕ hîp lÝ.. =>bÐ Hång: th«ng minh, nh¹y c¶m, giµu t×nh yªu th¬ng mÑ, kh«ng muèn t×nh yªu th¬ng vµ kÝnh träng mÑ bÞ r¾p t©m tµnh bÈn x©m phạm đến. Căm thù cổ tục cña x· héi phong kiÕn =>cái nhìn tiến bộ của đứa trÎ 8 tuæi.. Nội dung cần đạt. 2. Cuéc gÆp gì cña bÐ Hång víi mÑ.. - “Và sai lầm đó … sa m¹c” =>hình ảnh rất đạt vì nó nói đợc bản chất khát khao t×nh mÑ nh lµ ngêi bé hµnh. RÊt hîp víi t×nh mÑ con. “NghÜa mÑ nh níc trong nguån ch¶y ra”. H: Tác giả đã dùng một hình ảnh so sánh rất độc đáo để nói vÒ bÐ Hång gÆp mÑ. §ã lµ h×nh ¶nh nµo? H: T©m tr¹ng cña Hång khi nghÜ - H×nh ¶nh so s¸nh ngêi trªn xe kh«ng ph¶i lµ mÑ mình đợc diễn tả nh thế nào? - NghÖ thuËt miªu t¶ t©m T×m vµ ph©n tÝch? - MÑ t«i … vµ em QuÕ. lý: tinh tÕ, hîp lý… - MÑ t«i cÇm nãn… H. NhËn xÐt g× vÒ ngßi bót miªu - MÑ t«i kh«ng cßm câi x¬ t¶ t©m lÝ cña nhµ v¨n trong x¸c … l¹ thêng. ®o¹n? - Cụ thể, sinh động, gần H. H×nh ¶nh ngêi mÑ hiÖn lªn gòi, hoµn h¶o. Béc lé t×nh qua nh÷ng chi tiÕt nµo? con yªu th¬ng quý träng mÑ. H. Nhân vật ngời mẹ đợc kể qua c¸i nh×n yªu th¬ng cña con cã “Ph¶i bíc l¹i vµ l¨n ..” t¸c dông g×? “T«i ngåi trªn xe… m¬n man kh¾p da thÞt”. H. Bé Hồng đã có một ngời mẹ -Thể hiện xúc động, khơi nh thÕ nµo? gîi xóc c¶m m·nh liÖt ë H. Trong đoạn này tình yêu th- ngời đọc. ¬ng mÑ cña bÐ Hång béc lé râ =>tõ ®©y chó bÐ Hång nhÊt qua chi tiÕt nµo? V× sao? ®ang bång bÒnh tr«i trong. =>ngời mẹ yêu con, đẹp đẽ, can đảm, kiêu hãnh vît lªn trªn mäi lêi mØa mai cay độc của ngời Cô. =>nhân đạo..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> c¶m gi¸c sung síng r¹o rùc bíc vµo mét thÕ giíi tuổi thơ hồi sinh bừng nở - Phơng thức biểu đạt: H. NhËn xÐt vÒ ph¬ng thøc biÓu víi nh÷ng kØ niÖm Êm ¸p BiÓu c¶m trùc tiÕp. đạt trong các đoạn văn đó? Tác tình mẫu tử. dông? GV: C¶m gi¸c sung síng h¹nh phóc cña bÐ Hång. T¸c gi¶ kh«ng gäi tªn chØ miªu t¶ sù mª mÈn kh«ng nhí mÑ hái nh÷ng g×… niÒm sung síng vµ h¹nh phúc tột độ của đứa con xa mẹ nay đợc thỏa nguyện. * Tæng kÕt. H: Qua v¨n b¶n em hiÓu thÕ nµo lµ håi kÝ? - Håi kÝ lµ nhí vµ ghi l¹i a. NghÖ thuËt: thÓ håi kÝ lêi v¨n ch©n thùc, giµu H. Chứng minh văn Nguyên những chuyện đã xảy ra. chÊt tr÷ t×nh. Hång giµu chÊt tr÷ t×nh? - ChÊt tr÷ t×nh: t×nh huèng - Miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt vµ néi dung chuyÖn hoµn kÕt hîp kÓ. - NghÖ thuËt so s¸nh. c¶nh bÐ Hång. H: Qua t×m hiÓu trªn h·y nªu + C¸ch thÓ hiÖn kÕt hîp néi dung cña truyÖn? biÓu c¶m miªu t¶ =>lêi GV : §ã còng chÝnh lµ néi v¨n phï hîp t©m tr¹ng b. Néi dung. => Ghi nhí: SGK. dung phÇn ghi nhí sgk . nh©n vËt. + Lêi lÏ nhiÒu khi mª say trong dßng c¶m xóc m¬n man d¹t dµo. Hoạt động 5 : luyện tập. +Thêi gian: 10 phót +Phơng pháp- Kĩ thuật: Vấn đáp, giải thích Phơng pháp : Vấn đáp, giải thích, Khăn tr¶i bµn, c¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu ( PhÇn III, Vë LTNV); HS đọc yêu cầu bài tập 1.Trả lời theo nội dung câu hỏi. GV giúp HS hiểu đúng nhận định trong câu hỏi. - Nguyên Hồng là nhà văn của phụ nữ và nhi đồng. Phụ nữ và nhi đồng là những con ngêi xuÊt hiÖn trong t¸c phÈm cña «ng. - Nguyên Hồng dành cho học lòng chan chứa yêu thơng và thái độ nâng niu trân trọng. - DiÔn t¶ thÊm thÝa nçi c¬ cùc tñi nhôc mµ hä ph¶i g¸nh chÞu. - Thấu hiểu tâm trạng vẻ đẹp tâm hồn, đức cao quý của họ. HS: Thảo luận xem trong văn bản “Trong lòng mẹ” đã thể hiện những điều trên nh thế nµo? HS đọc yêu cầu bài tập 2 GV: Gợi ý ấn tợng cảm nhận rõ nhất về ngời mẹ đợc đặt trong một tình huống cụ thể.. D.Híng dÉn vÒ nhµ vµ chuÈn bÞ bµi häc sau.. - Häc néi dung phÇn ghi nhí SGK - Lµm bµi tËp 2. - ChuÈn bÞ bµi sau: Trêng tõ vùng. Tr¶ lêi phÇn c©u hái lÝ thuyÕt. --------------------------------------------------------------------------------------------------. Ngµy so¹n: 25 th¸ng 08 n¨m 2012 Ngµy d¹y líp 8B: 27 th¸ng 08 n¨m 2012. TiÕt 7. Trêng tõ vùng A. Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc..

<span class='text_page_counter'>(6)</span> - Kh¸i niÖm trêng tõ vùng. 2. KÜ n¨ng: - TËp hîp c¸c tõ cã chung nÐt nghÜa vµo cïng trêng tõ vùng . - Vận dụng kiến thức về trờng từ vựng để đọc – hiểu và tạo lập văn bản. 3. Thái độ: Tích cực vận dụng trờng từ vựng vào đọc – hiểu và tạo lập văn bản. B. ChuÈn bÞ: 1. ThÇy: T liÖu bµi d¹y, s¸ch tham kh¶o, giao ¸n, b¶ng phô, phiÕu häc tËp, t liÖu vÒ tõ vùng. 2. Trò: Chuẩn bị nội dung bài học, đọc trớc văn bản ở nhà, trả lời câu hỏi trong vở bµi tËp. C. Tæ chøc d¹y vµ häc Bớc I: ổn định tổ chức lớp. - KiÓm tra sÜ sè, trËt tù, néi vô cña líp ... Bíc II: KiÓm tra bµi cò Tr¶ lêi c¸c c©u hái sau : 1.Sự sắp xếp các nhóm từ sau đã hợp lí cha? Vì sao? a. Đồ dùng gia đình: giờng tủ, bàn ghế, xe lửa, quạt điện, ti vi. b. Hoa: hoa lan, hoa sen, hoa m¾t, hoa hång. c. §å dïng häc tËp: bót ch×, thíc kÎ, giµy dÐp, s¸ch gi¸o khoa, vë d. Nghệ thuật: âm nhạc, vũ đạo, văn học, điện ảnh, hội hoạ, sinh học 2. Hãy tìm các từ ngữ có nghĩa đợc bao hàm trong phạm vi nghĩa của mỗi từ ngữ sau : a. M«n häc b.§å dïng Bíc III : Bµi míi Hoạt động 1 : Tạo tâm thế + Thêi gian: 1 phót + Ph¬ng ph¸p: thuyÕt tr×nh. Trong hÖ thèng ng«n ng÷ TiÕng ViÖt cña chóng ta nã rÊt ®a d¹ng, tÝnh ®a d¹ng nµy nã kh«ng chØ thÓ hiÖn ë hÖ thèng tõ lo¹i mµ cßn c¶ trong hÖ thèng trêng tõ vùng bµi häc hôm nay chúng ta tìm hiểu điều đó. Ho¹t §éng 2, 3, 4. Tri gi¸c, ph©n tÝch, tæng hîp + Thêi gian : 15 phót + Phơng pháp-kĩ thuật : Vấn đáp ; Nêu vấn đề, thuyết trình, Phiêú học tập, ... Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò. Nội dung cần đạt. GV cho HS ph©n tÝch ng÷ liÖu I. ThÕ nµo lµ trêng tõ để tìm ra kiến thức. vùng? GV yêu cầu HS đọc đoạn văn * VÝ dô : - HS đọc đoạn văn. trong SGK. a. mÆt, m¾t, da, gß m¸, H: Nh¾c l¹i c¸c tõ in ®Ëm ë đùi, đầu, cánh tay, miệng ®o¹n v¨n ? H: Cho biết các từ đó có nét - Nét chung về ý nghĩa - Chỉ bộ phận trên cơ thể chØ bé phËn cña c¬ thÓ con ngêi. chung g× vÒ ý nghÜa? H: NÕu tËp hîp c¸c tõ in ®Ëm Êy con ngêi. thµnh mét nhãm tõ th× chóng ta cã 1 trêng tõ vùng. VËy theo em =>TËp hîp c¸c tõ ng÷ Ýt nhÊt cã mét nÐt chung vÒ trêng tõ vùng lµ g×? nghÜa. H. C¬ së h×nh thµnh trêng tõ - TÝnh hÖ thèng vÒ mÆt nghÜa (cã chung vÒ vùng lµ g×? GV gîi ý thªm (nÐt chung vÒ nghÜa). nghÜa, n»m trong cïng mét c©u - N»m trong nh÷ng c©u v¨n cô thÓ cã ý nghÜa x¸c *Ghi nhí: SGK/tr.20. v¨n cô thÓ) định. GV: Chỉ định học sinh đọc rõ.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> ghi nhí. Bµi tËp nhanh: Cho nhãm tõ: cao, thÊp, lïn, lßng khßng, lªu nghªu, gÇy, bÐo, xác ve, bị thịt, cá rô đực. Nếu dùng nhóm từ trên để miêu t¶ ngêi th× trêng tõ vùng cña nhãm tõ lµ g×?. - ChØ h×nh d¸ng cña con ngêi. - T×m c¸c tõ cña trêng tõ vùng vÒ “dông cô”, “nÊu níng”, chØ sè lîng.. 2. Lu ý:. a. mét trêng tõ vùng cã thÓ - Bé phËn cña m¾t: lßng bao gåm nhiÒu trêng tõ H: Trêng tõ vùng “m¾t” bao ®en, con ng¬i, l«ng mµy. vùng nhá. gồm những trờng từ vựng nhỏ - Hoạt động của mắt: nµo? ngã, tr«ng, liÕc. - Ngêi nãi chung: bé phËn, tÝnh c¸ch, tr¹ng H. Tơng tự trờng từ vựng “ngời”. thái, hoạt động: trí tuệ, gi¸c quan, ®Çu, tay, ch©n. =>Rót ra lu ý 1. b. mét trêng tõ lo¹i gåm H. NhËn xÐt vÒ tõ lo¹i c¸c trêng nh÷ng tõ kh¸c biÖt nhau vÒ tõ vùng? tõ lo¹i. H: Nh¾c l¹i kh¸i niÖm tõ nhiÒu VÝ dô: SGK. nghÜa? H. Do hiÖn tîng nhiÒu nghÜa 1 VÝ dô: SGK. tõ cã thÓ thuéc nhiÒu trêng tõ - Trêng mïi vÞ: ch¸t, c. Do hiÖn tîng nhiÒu nghÜa mét tõ cã thÓ cã vùng kh¸c nhau kh«ng? Cho vÝ th¬m. dô? - Trêng ©m thanh: the nhiÒu trêng tõ vùng kh¸c nhau. =>Néi dung lu ý 3. thÐ, ªm dÞu… - Trêng thêi tiÕt: hanh, Êm.. H. Đọc ví dụ phần d. Cho biết =>từ ngời => động vật d. Dïng trêng tõ vùng nµy tác dụng cách chuyển của trờng để nhân hóa. để nói về một trờng từ tõ vùng? vùng kh¸c. (phÐp NT nh©n hãa, Èn dô, so ¸nh..) H. §äc kÜ môc 2 trong SGK.. GV chèt: Thêng cã hai bËc trêng tõ vùng: lín vµ nhá. C¸c tõ trong mét trêng tõ vùng cã thÓ kh¸c nhau vÒ tõ lo¹i. 1 tõ nhiÒu nghÜa cã thÓ thuéc nhiÒu trêng tõ vùng kh¸c nhau. C¸ch chuyÓn trêng tõ vùng => t¨ng søc gîi c¶m. H Th¶o luËn:. - Suy nghÜ cña con ngêi: tëng, ngì, nghÜ. - Hoạt động: vui, mừng, buån.. - Xng h«: C«, cËu, tí… VÝ dô: Trêng tõ vùng vÒ c©y: + Bé phËn: th©n, rÔ, cµnh. + H×nh d¸ng: cao, thÊp, - Trờng từ vựng và cấp độ khía to, bé… quát của từ ngữ khác nhau ở - Cấp độ khái quát là tập ®iÓm nµo? hîp c¸c tõ cã quan hÖ song song vÒ ph¹m vi nghÜa réng hay hÑp trong đó các từ phải có cùng từ lo¹i. VÝ dô: + Tốt (nghĩa rộng) - đảm - Cho vÝ dô? ®ang (nghÜa hÑp) – tÝnh tõ.. - Trêng tõ vùng lµ tËp hîp nh÷ng tõ cã Ýt nhÊt mét nÐt chung về nghĩa trong đó c¸c tõ cã thÓ kh¸c nhau vÒ tõ lo¹i..

<span class='text_page_counter'>(8)</span> + Bµn (nghÜa réng) – bµn gç (nghÜa hÑp) – danh tõ. + §¸nh (nghÜa réng) – cắn (nghĩa hẹp) - động tõ. Hoạt động 5 : luyện tập. +Thêi gian: 30 phót +Phơng pháp- Kĩ thuật: Vấn đáp, giải thích Phơng pháp : Vấn đáp, giải thích, dùng c¸c phiÕu ( PhÇn III, Vë LTNV); Bµi tËp 1: T×m c¸c tõ thuéc trêng tõ vùng “ ngêi ruét thÞt” trong v¨n b¶n “Trong lßng mÑ” cña nhµ v¨n Nguyªn Hång. HS đọc lại văn bản và tìm các từ thuộc trờng từ vựng ngời ruột thịt: VD: mÑ, con, c«, ch¸u, em, cha... Bµi tËp 2: §Æt tªn trêng tõ vùng cho mçi d·y tõ : a. Dụng cụ đánh bắt thuỷ sản( phơng tiện đánh bắt cá dới nớc). b. Dụng cụ để đựng( đồ dùng gia đình hoặc cá nhân) c. Hoạt động của chân d. Tr¹ng th¸i t©m lÝ cña con ngêi. ®. TÝnh c¸ch cña ngêi. e. Dụng cụ để viết( đồ dùng học tập). Bài tập 3: Các từ in đậm trong đoạn văn thuộc trờng từ vựng: Thái độ. Bài tập 4: Xếp các từ vào đúng trờng từ vựng: - Trêng tõ vùng khøu gi¸c: mòi, th¬m, ®iÕc, thÝnh - Trêng tõ vùng thÝnh gi¸c: tai, nghe, thÝnh, ®iÕc. Bµi tËp 5: T×m c¸c trêng tõ vùng: * “ líi”: - Trờng dụng cụ đánh bắt thuỷ sản: lới, nơm, câu, vó. - Trờng đồ dùng cho chiến sĩ: Lới( lới B40 ), võng, tăng, bạt. - Trờng các hoạt động săn bắt của con ngời: Lới, bẫy, bắn. đâm. * “l¹nh”: - Trờng thời tiết và nhiệt độ: lạnh, nóng, hanh, ẩm, ấm, mát. - Trêng tÝnh chÊt cña thùc phÈm: L¹nh ( thÞt l¹nh), nãng ( c¸ sèt nãng) - Trêng tÝnh chÊt t©m lÝ hoÆc t×nh c¶m cña ngêi: L¹nh ( anh Êy h¬i l¹nh, mÆt anh Êy lóc nµo còng l¹nh nh tiÒn ), nãng( ë bªn chÞ Êy lóc nµo còng Êm ¸p; tÝnh anh Êy nãng nh löa). * “ phßng thñ”: - Trêng tù b¶o vÖ b»ng søc m¹nh cña chÝnh m×nh: phßng thñ, phßng ngù, cè thñ. - Trêng c¸c chiÕn lîc, chiÕn thuËt hoÆc c¸c ph¬ng ¸n t¸c chiÕn cña q ®: phßng thñ, ph¶n c«ng, tÊn c«ng, tæng tÊn c«ng. - Trờng các hoạt động bảo vệ an ninh quốc gia: phòng thủ, tuần tiễu, tuần tra, trực chiÕn, canh g¸c. Bài tập 6: Những từ in đậm đợc chuyển từ trờng từ vựng quân sự sang trờng từ vựng n«ng nghiÖp..

<span class='text_page_counter'>(9)</span> * GV cho HS đọc lại đoạn văn trích trong văn bản “ Cổng trờng mở ra” và tìm xem cã c¸c trêng tõ vùng nµo. “ Vào đêm trớc ngày khai trờng của con...đang mút kẹo” VD:- Trêng ngêi ruét thÞt: mÑ, con. * Tõ nghe trong c©u sau thuéc trêng tõ vùng nµo? Nhµ ai võa chÝn qu¶ ®Çu §· nghe xãm tríc vên sau th¬m lõng. -> Tõ “ nghe” trong c©u trªn thuéc trêng khøu gi¸c( chuyÓn tõ trêng thÝnh gi¸c sang trờng khứu giác để làm tăng tính biểu cảm cho câu thơ). D.Híng dÉn vÒ nhµ vµ chuÈn bÞ bµi häc sau. Bµi tËp 7- SGK- 24. - Hớng dẫn: Tìm các từ chỉ hoạt động của ngời khi đá bóng, các từ chỉ đồ vật đợc dùng trong môn thể thao này, các từ chỉ lối chơi, các từ chỉ tính chất, mức độ của trận đấu... - ChuÈn bÞ : Bè côc cña v¨n b¶n. §äc tríc phÇn ng÷ liÖu vµ xem l¹i bè côc cña v¨n b¶n T«i ®i häc. * Rót kinh nghiÖm. Ngµy so¹n: 25 th¸ng 08 n¨m 2012 Ngµy d¹y líp 8B: 27 th¸ng 08 n¨m 2012. TiÕt 8. Bè côc cña v¨n b¶n A. Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc. - Bè côc cña v¨n b¶n, t¸c dông cña viÖc x©y dùng bè côc. 2. KÜ n¨ng: - Sắp xếp các đoạn văn trong bài văn theo một bố cục nhất định. - Vận dụng kiến thức về bố cục trong việc đọc – hiểu văn bản. 3. Thái độ: Hình thành thói quen viết văn theo bố cục. Có tính cách tốt ứng xử trong giao tiÕp. B. ChuÈn bÞ: 1. ThÇy: SGK- SGV- So¹n gi¸o ¸n- §äc tµi liÖu vÒ v¨n b¶n - ThiÕt bÞ d¹y häc(b¶ng phô) 2. Trò: SGK- Đọc ngữ liệu trong sách và tìm hiểu một sô các bài tập đơn giản. C. Tæ chøc d¹y vµ häc Bớc I: ổn định tổ chức lớp. - KiÓm tra sÜ sè, trËt tù, néi vô cña líp ... Bíc II: KiÓm tra bµi cò Tr¶ lêi c¸c c©u hái sau : - Thế nào là chủ đề của văn bản? Tính thống nhất về chủ đề của văn bản đợc thể hiện nh thế nào? Làm thế nào để đảm bảo tính thống nhất về chủ đề? Bíc III : Bµi míi Hoạt động1 : Tạo tâm thế + Thêi gian : 1 phót + Ph¬ng ph¸p : thuyÕt tr×nh..

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Trong khi nói và viết, chúng ta thờng phải trình bày rõ ràng mạch lạc, đủ các phần trong mét v¨n b¶n. §Æc biÖt trong khi viÕt bµi viÖc x©y dùng bè côc cho mét bµi v¨n lµ c«ng viÖc rÊt quan träng vËy chóng ta cïng t×m hiÓu bµi häc ngµy h«m nay. Ho¹t §éng 2, 3, 4. Tri gi¸c, ph©n tÝch, tæng hîp + Thêi gian : 15 phót + Phơng pháp-kĩ thuật : Vấn đáp ; Nêu vấn đề, thuyết trình, Phiªó häc tËp, .... Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò. - Gọi Học sinh đọc văn bản - 2 học sinh đọc văn bản – “Ngời thầy đạo cao đức trọng”. Trả lời các câu hỏi SGK b»ng c¸ch th¶o luËn trong bµn. H. V¨n b¶n trªn cã thÓ chia lµm =>3 phÇn: (PhÇn 1: ®o¹n 1; mÊy phÇn? T×m ranh giíi gi÷a phÇn 2: ®o¹n 2, 3; phÇn 3: các phần đó? ®o¹n 4). H. H·y cho biÕt nhiÖm vô cña - 3 phÇn: tõng phÇn trong v¨n b¶n? H. Ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a *Më bµi: Giíi thiÖu «ng c¸c phÇn trong v¨n b¶n? Chu V¨n An. *Thân bài: Kể về cuộc đời lµm nghÒ… *KÕt bµi: T×nh c¶m cña trß đối với thầy. H. Từ việc phân tích bố cục của - Phần 1: Giới thiệu đề tài=> v¨n b¶n h·y cho biÕt bè côc cña kh¸i qu¸t. văn bản gồm mấy phần? Nội - Phần 2: Triển khai đề tài dung của từng phần là gì? Các đã nêu ở phần mở bài. phÇn cña v¨n b¶n quan hÖ víi - PhÇn 3: §¸nh gi¸ kÕt luËn nhau nh thÕ nµo? đề tài. Gv : *Kh¸i niÖm bè côc: lµ sù bố trí sắp xếp các phần đoạn để thể hiện chủ đề một cách rành m¹ch vµ hîp lÝ. - Mçi phÇn cã chøc n¨ng nhiÖm vô riªng nhng ph¶i phï hîp víi nhau. *Gi¸o viªn chia nhãm. Nhãm 1: c©u 1. Nhãm 2: c©u 2. Nhãm 3: c©u 3. Nhãm 4: c©u 4. H: PhÇn th©n bµi v¨n b¶n “t«i ®i học” đợc sắp xếp dựa trên những c¬ së chñ yÕu nµo? H. C¸c ý trong phÇn th©n bµi này đợc sắp xếp theo thứ tự nào?. H. H·y ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng cña bÐ Hång? H.PhÇn th©n bµi trong v¨n b¶n này đợc sắp xếp theo trình tự. Nội dung cần đạt I. Bè côc cña v¨n b¶n. * VÝ dô :. - Bè côc gåm 3 phÇn: + Më bµi: Giíi thiÖu … + Th©n bµi: TriÓn khai + KÕt bµi: §¸nh gi¸ kÕt luËn.. => cã quan hÖ chÆt chÏ mËt thiÕt phï hîp => tÝnh thống nhất về chủ đề của v¨n b¶n.. II. C¸ch bè trÝ, s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi cña v¨n b¶n. - Học sinh hoạt động theo 1. Phần thân bài văn bản : c¸c nhãm tr¶ lêi tõng c©u T«i ®i häc. hái. + Nhãm 1: S¾p xÕp theo sù håi tëng nh÷ng kØ niÖm vÒ buổi đến trờng đầu tiên của t¸c gi¶. - Các cảm xúc lại đợc sắp xÕp theo thø tù thêi gian - Thø tù s¾p xÕp thêi gian. bằng những cảm xúc trên đờng tới trờng. => khi bớc vµo líp häc s¾p xÕp theo sù liên tởng đối lập cảm xúc… + Nhãm 2: NiÒm th¬ng mÑ và thái độ căm ghét cực độ 2. Tìm hiểu cách sắp xếp những cổ tục đã đày đọa mẹ phần văn bản “trong lòng cña bÐ khi nghe bµ c« cè mÑ”..

<span class='text_page_counter'>(11)</span> nµo?. H. Khi t¶ ngêi, con vËt, phong c¶nh… em sÏ lÇn lît miªu t¶ theo tr×nh tù nµo? H. H·y kÓ mét sè tr×nh tù thêng gÆp mµ em biÕt? H. Ph©n tÝch c¸ch tr×nh bµy c¸c ý làm sáng tỏ luận đề? “Chu Văn An là ngời thầy đạo cao đức träng”.. tình bịa đặt nói xấu mẹ m×nh. - Niềm vui sớng cực độ của bÐ Hång khi ë trong lßng mÑ. + Nhãm 3: - T¶ ng«i trêng: tõ xa=> gÇn, trong => ngoµi (tr×nh tù kh«ng gian). - T¶ ngêi, vËt: chØnh thÓ => bé phËn; hoÆc t×nh c¶m, c¶m xóc. + Nhãm 4: th©n bµi gåm 2 ý kiến đánh giá về thầy Chu V¨n An. - Chu V¨n An lµ ngêi tµi cao. - Chu Văn An là ngời có đạo đức đợc học trò kính trọng. - Tïy thuéc vµo kiÓu bµi. - Tùy thuộc vào ý đồ giao tiÕp cña ngêi viÕt.. - S¾p xÕp theo diÔn biÕn t©m tr¹ng cña bÐ Hång.. 3. C¸c tr×nh tù kh¸c.: - Thø tù kh«ng gian, thêi gian.. 4. T×m hiÓu c¸ch s¾p xÕp phÇn th©n bµi v¨n b¶n “Ngời thầy đạo cao đức träng”.. H. tõ c¸c bµi tËp trªn vµ b»ng nh÷ng hiÓu biÕt cña em h·y cho biÕt c¸ch s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi cña v¨n b¶n? C¸ch s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi tïy =>s¾p xÕp theo tr×nh tù thuéc vµo c¸c yÕu tè nµo? kh«ng gian, thêi gian, diÔn biÕn t©m tr¹ng, c¸c ý kiÕn lËp luËn sao cho phï hîp víi sự triển khai của đề tài và sự =>Ghi nhớ: SGK/tr.25. III. LuyÖn tËp. tiếp nhận của ngời đọc. Hoạt động 5 : luyện tập. +Thêi gian: phót +Phơng pháp- Kĩ thuật: Vấn đáp, giải thích Phơng pháp : Vấn đáp, giải thích, Khăn tr¶i bµn, c¸c m¶nh ghÐp, dïng c¸c phiÕu ( PhÇn III, Vë LTNV); GV dùng lệnh yêu cầu HS đọc yêu cầu của từng bài tập và gợi ý cho các em làm bài tËp. Bµi tËp 1: a. Trình bày theo thứ tự không gian: nhìn từ xa-đến gần- đến tận nơi- đi xa dần. b. Tr×nh bµy theo thø tù thêi gian: vÒ chiÒu, lóc hoµng h«n. c. Hai luận cứ đợc sắp xếp theo tầm quan trọng của chúng đối với luận điểm cần chøng minh. Bµi tËp 3/26: - C¸ch s¾p xÕp cha thËt hîp lý. - S¾p xÕp l¹i: + Gi¶i thÝch c©u tôc ng÷. + Chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ. D.Híng dÉn vÒ nhµ vµ chuÈn bÞ bµi häc sau. + Bµi 2: §äc l¹i vµ chØ ra c¸ch s¾p xÕp ý trong phÇn th©n bµi cña v¨n b¶n Tr«ng lòng mẹ và thử sắp xếp lại sau đó nhận xét và đánh giá. + Bµi 3: §äc l¹i c¸c ý vµ s¾p xÕp l¹i theo tr×nh tù hîp lÝ: gi¶i thÝch-> chøng minh. - So¹n bµi 3: Tøc níc vì bê. HS cần đọc trớc phần chữ in nhỏ và chú thích trớc khi soạn bài. * Rót kinh nghiÖm:.

<span class='text_page_counter'>(12)</span>