Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (160.84 KB, 11 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuần 12– Tiết: 56, 57 Ngày dạy: 3/11/2012. BẾP LỬA. 1. MỤC TIÊU: 1.1. Kiến thức: HS biết về tác giả Bằng Việt và hoàn cảnh ra đời của bài thơ HS hiểu được những xúc cảm chân thành của tác giả và hình ảnh người bà giàu tình thương, giàu đức hy sinh. Thấy được việc sử dụng kết hợp giữa miêu tả, tự sự, bình luận với biểu cảm một cách nhuần nhuyễn 1.2. Kỹ năng: Thực hiện thành thạo việc nhận diện và phaân tích các yếu tố miêu tả, tự sự, bình luận với biểu cảm trong một bài thơ Thực hiện được việc liên hệ để thấy được nỗi nhớ về người bà trong hoàn cảnh tác giả xa Tổ quốc, có mối liên hệ với tình cảm quê hương đất nước 1.3. Thái độ: Có thĩi quen trân trọng những kỷ niệm trong sáng 2. NỘI DUNG HỌC TẬP: - Những xúc cảm chân thành của tác giả và hình ảnh người bà giàu tình thương, giàu đức hy sinh. - Việc sử dụng kết hợp giữa miêu tả, tự sự, bình luận với biểu cảm một cách nhuần nhuyễn 3. CHUẨN BỊ: - GV: Tham khảo tiểu sử tác giả - HS: Sọan trước bài, trả lời các câu hỏi trong vờ bài tập 4. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP: 4.1. Ổn định tổ chức và kiểm diện: 9A1: 9A2: 4.2. Kiểm tra miệng: a) Đọc thuộ lịng bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá”, nêu cảm nhận của em về hình ảnh những người lao động trong bài (10) - Hs đọc - Là những con người lao động đẹp đẽ lớn lao - Với tinh thần lao động hăng say yêu đời, hài hòa với thiên nhiên b) KT sự chuẩn bị bài trong vở bài tập của học sinh 4.3. Tiến trình bài học GV giới thiệu bài: Họat động của thầy và trò Hoạt động 1: (10) Cho học sinh đọc chú thích về tác giả GV hướng dẫn và gọi hs đọc bài. Noäi dung I. Đọc hiểu văn bản.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hãy nêu hoàn cảnh sáng tác của bài thơ ( khi tác giả là sinh viên học ở nước ngoài) GV giaûi thích caùc chuù thích Hoạt động 2: (10) Bài thơ là lời của nhân vật nào? Nói về ai vaø veà ñieàu gì? (chaùu noùi veà baø vaø veà tình caûm baø chaùu) Dựa vào tâm trạng nhân vật hãy nêu bố cuïc baøi thô. ( Khổ 1: H/a bếp lửa khơi nguồn cảm xuùc) ( 4 khổ tt: hồi tưởng kỷ niệm tuổi thơ sống bên bà và hình ảnh bà gắn với bếp lửa (Khổ thứ 6: Suy ngẫm về bà và cuộc đời baø (Khoå cuoái: Chaùu ñi xa nhöng khoâng nguôi nhớ về bà) Hoạt động 3: (20) Trong hồi tưởng của người cháu, những kỷ niệm nào về bà và tình bà cháu đã được gợi lại. “Bếp lửa chờn vờn” là một hình ảnh như theá naøo? Từ hình ảnh “bếp lửa” bài thơ gợi lại điều gì? Vào thời gian nào? (1945 gian khoå thieáu thoán) Trong hoàn cảnh đó cháu sống như thế naøo? (trong sự cưu mang của bà) Caâu thô “Taùm naêm roøng…” cho bieát gì veà cuoäc soáng cuûa chaùu? Kỷ niệm về bà về tuổi thơ luôn gắn với hình ảnh bếp lửa, Vậy hình ảnh bếp lửa ở đây đại diện cho điều gì? Nó có tác duïng gì? Tiếng chim tu hú ở đây có tác dụng gì? (khắc khoải giục giã, trỗi dậy những hoài niệm) Em hãy chỉ ra sự kết hợp giữa biểu cảm với miêu tả, tự sự, bình luận trong bài. Sự kết hợp đó có tác dụng gì?. II. Phaân tích:. 1. Boá cuïc:. 2. Những hồi tưởng về bà và tình bà chaùu: Một bếp lửa chờn vờn – ấp iu Gợi ra thời thơ ấu. - Tuoåi thô nhieàu gian khoå nhoïc nhaèn.. - Cháu sống trong sự cưu mang dạy doã cuûa baø - Sớm phải lo toan, tự lập - Bếp lửa – chính là tình bà ấm áp là chỗ dựa tinh thần, sự cưu mang đùm bọc.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> Tiết: 57 Hoạt động 4: (20) Hình ảnh bếp lửa trong bài được nhắc laïi bao nhieâu laàn? (7 laàn) Từ kỷ niệm về tuổi thơ tác giả suy ngẫm về điều gì? (cuộc đời bà) Bà luôn gắn liền với điều gì? (hình ảnh bếp lửa) Bà nhóm lửa cũng là nhóm lên điều gì? Người bà hiện lên trong suy ngẫm của người cháu là người bà như thế nào? Vì sao ở hai câu dưới tác giả không dùng từ “bếp lửa”? Taïi sao taùc giaû laïi noùi “Oâi kyø laï vaø thiêng liêng bếp lửa”? Giờ người cháu đã đi xa có nhiều niềm vui mới nhưng vẫn không quên ngọn lửa cuûa baø vì sao? Em coù nhaän xeùt gì veà tình baø chaùu? Tình cảm ấy được gắn liền với tình cảm nào khaùc? (tình yêu quê hương đất nước) GV khái quát gọi học sinh đọc ghi nhớ Hoạt động 5: (5) Viết đoạn văn nêu cảm nghĩ của em vềhình ảnh bếp lửa Hoạt động 6:(10) Gv cho hs viết đoạn văn theo yêu cầu Gọi học sinh đọc Các em khác nhận xét 4.4.. 3. Những suy ngẫm về bà và hình ảnh bếp lửa Hình ảnh người bà gắn liền với bếp lửa - Bà nhóm lửa – nhóm niềm yêu thöông Người bà tần tảo giàu đức hi sinh.. Ngọn lửa lòng bà: ngọn lửa của sức soáng, loøng yeâu thöông, nieàm tin. Ghi nhớ: SGK III. Luyeän taäp: Viết đoạn văn. Tổng kết:. Nêu vai trò của người bà trong cuộc sống của em. - Là người chăm sóc nuôi dưỡng - Là người truyền niềm tin cho con cháu - Là chỗ dựa tinh thần. 4.5. Hướng dẫn học tập - Hoïc thuoäc loøng, đọc diễn cảm baøi thô - Phân tích sự kết hợp một cách nhuần nhuyễn giữa miêu tả, tự sự, bình luận với biểu cảm trong một đoạn của bài thơ.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Chuaån bò baøi “Khuùc haùt ru” + Tìm hiểu về tác giả, tác phẩm + Hình ảnh người mẹ trong bài + Hướng dẫn đọc thêm bài “ Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ” (5’) 5. PHỤ LỤC: ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ -----------------------------------------------Tuần 12– Tiết: 58 Ngày dạy: 5/11/2012. AÙNH TRAÊNG 1. MỤC TIÊU: 1.1. Kiến thức: HS hiểu được kỷ niệm về một thời gian lao nhưng nặng nghĩa tình của người lính Thấy được sự kết hợp các yếu tố tự sự, nghị luận trong một tác phẩm thơ Việt Nam hiện đại Thấy được ngôn ngữ hình ảnh giàu suy nghĩ, mang ý nghĩa biểu trưng 1.2. Kỹ năng: Thực hiện thành thạo việc đọc hiểu văn bản thơ được sáng tác sau 1975 Thực hiện được việc vận dụng kiến thức về thể loại và sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong tác phẩm thơ để cảm nhận một văn bản trữ tình hiện đại 1.3. Thái độ: Giáo dục học sinh trân trọng những giá trị của quá khứ Thĩi quen thực hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn 2. NỘI DUNG HỌC TẬP: Kỷ niệm về một thời gian lao nhưng nặng nghĩa tình của người lính 3. CHUẨN BỊ: GV: Tham khảo tiểu sử tác giả HS: Sọan trước bài, trả lời các câu hỏi trong vờ bài tập 4. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP: 4.1. Ổn định tổ chức và kiểm diện: 9A1: 9A2: 4.2. Kiểm tra miệng: a) Đọc thuộc lòng hai khúc ru đầu của bài “Khúc hát ru” và nhận xét về hình ảnh người mẹ Tà Oâi trong bài (10 đ) - HS đọc bài - Người mẹ lao động vất vả gian khổ để phục vụ chiến đấu..
<span class='text_page_counter'>(5)</span> - Mẹ trực tiếp tham gia chiến đấu với quyết tâm cao - Mẹ yêu con, yêu quê hương, khao khát độc lập b) Bài thơ Ánh trăng được sáng tác năm nào? Em biết gì về giai đoạn đó? - Bài thơ sáng tác năm 1978 - Khi vừa giải phóng miền Nam, đất nước, con người còn gặp nhiều khó khăn 4.3. Tiến trình bài học GV giới thiệu bài: Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1: (10) Gọi HS đọc phần chú thích về tác giaû, taùc phaåm. Hãy nêu những nét chính về tác giả Ng Duy? (- nhà thơ trưởng thành trong kháng chieán choáng Myõ Trải qua nhiều thử thách gian khổ) Bài thơ được sáng tác năm nào ở ñaâu? (1978 – Taïi TP Hoà Chí Minh) GV hướng dẫn cách đọc và gọi HS đọc bài ( 3 khổ đầu giọng đều Khoå 4 gioïng cao ngaïc nhieân Khoå 5,6 thieát tha, traàm laéng) Giaûi thích chuù thích 1,2 Hoạt động 2: (10) Hình aûnh xuyeân suoát baøi thô laø gì? Vầng trăng gắn bó vơi tác giả từ khi naøo? Taùc giaû vaø vaàng traêng coù moái quan hệ tình cảm với nhau như thế nào? Theo taùc giaû nguyeân nhaân naøo laøm cho người và trăng gắn bó đến như vậy? (là quãng đời trần trụi hồn nhiên thiếu thốn nhưng đầy tình nghĩa) Từ tình cảm đó khiến tác giả nghĩ nhö theá naøo? Hình ảnh vầng trăng đã được tác giả xem là gì? Sử dụng nghệ thuật gì? (Nhân hóa như người bạn) Rồi hoàn cảnh sống của tác giả có gì thay đổi?. Nội dung I. Đọc hiểu văn bản: 1. Taùc giaû:. 2. Taùc phaåm:. 3. Đọc:. II. Phaân tích: 1. Hình aûnh vaàng traêng: - Hoài nhoû, hoài chieán tranh: vaàng traêng laø tri kyû. - Không bao giờ quên.. - Bây giờ về thành phố: cuộc sống nhiều tiện nghi hiện đại Hờ hững với vầng trăng.
<span class='text_page_counter'>(6)</span> Luùc naøy vaàng traêng ñi qua ngoõ taùc giả có thái độ ra sao? Tức là tác giả đã lãng quên điều gì (quá khứ) Có người cho đó là qui luật và đã không ít người sống như vậy, em có đồng yù khoâng? (khoâng phaûi laø qui luaät) Hoạt động 3: (15) Khổ thơ nào là bước ngoặt để tác giả boäc loä caûm xuùc? (khoå 4) Tác giả đã bất ngờ gặp tình huống naøo? (Đèn tắt – gặp vầng trăng) Từ ngữ nào cho thấy và diễn tả tình huống đó? (Thình lình, vội, đột ngột) Khi đột ngột gặp vầng trăng tác giả đã làm gì? (Ngửa mặt, nhìn mặt) Đối diện với vầng trăng là tác giả đối diện với cái gì với ai? (Với quá khứ, với người bạn tri kỷ) Taùc giaû caûm thaáy nhö theá naøo? Và nhớ lại điều gì? (Nhớ lại những kỷ niệm) Ơû khổ thơ cuối hình ảnh vầng trăng xuất hiện trong hai tư thế, đó là tư thế naøo? Hình ảnh vầng trăng ở đây mang nhieàu taàng yù nghóa, theo em hai hình aûnh đó mang những ý nghĩa biểu trưng nào? Cho HS thaûo luaän 3 phuùt Gọi đại diện nhóm lên trình bày. Đối diện với ánh trăng tác giả thấy theá naøo? Nhaän ra ñieàu gì? Phải chăng tác giả là con người đầy maâu thuaãn? (mâu thuẫn nhưng đáng trân trọng) Caâu chuyeän aùnh traêng phaûi chaêng chæ laø caâu chuyeän cuûa rieâng nhaø thô? (Laø cuûa caû moät theá heä) Bài thơ gợi lên đạo lý gì của người. Lãng quên quá khứ. 2. Caûm xuùc cuûa nhaø thô:. - Ngửa mặt - nhìn mặt. - Thaáy röng röng. - Trăng tròn vành vạnh: quá khứ đẹp đẽ tròn đầy - Trăng im phăng phắc: lời nhắc nhở nghieâm khaéc.. Giật mình nhận ra sự vô tình..
<span class='text_page_counter'>(7)</span> Việt? Hãy chứng minh. Trong thực tế cuộc sống thì đạo lý này được mọi người nhìn nhận như thế naøo? (Không phải ai cũng hiểu và làm được) Em cần làm gì để xứng đáng với quá khứ anh huøng cuûa daân toäc? (phaùt huy truyeàn thoáng) Bài thơ có sự kết hợp giữa tự sự và trữ tình, hãy chỉ ra các yếu tố đó (4 khổ đầu tự sự, 2 khổ cuối trữ tình) Giọng điệu của bài thơ có gì đáng chuù yù? Haõy khaùi quaùt laïi noäi dung baøi thô. Ñaëc saéc ngheä thuaät cuûa baøi thô laø gì? (Caâu thô bình dò, gioïng ñieäu taâm tình, h/a aùnh traêng nhieàu yù nghóa) GV khái quát gọi HS đọc ghi nhớ Gọi HS đọc diễn cảm bài thơ GV hướng dẫn cách làm bài tập 2 Hoạt động 4: (5) Hãy tưởng tượng mình là nhân vật trữ tình trong bài hãy diễn tả lại dòng suy nghĩ (hướng dẫn hs làm ở nhà) 4.4.. Ghi nhớ: SGK III. Luyeän taäp: Diễn tả lại dòng suy nghĩ. Tổng kết:. Em đánh giá như thế nào về sự vô tình lãng quên của tác giả? Có được chấp nhaän khoâng? - Được – vì đó chỉ là vô tình – tác giả đã nhận ra và đáng thông cảm, trân troïng 4.5. Hướng dẫn học tập - Hoïc thuoäc loøng baøi thô - Hãy tưởng tượng mình là nhân vật trữ tình trong bài hãy diễn tả lại dòng suy nghĩ - Chuaån bò baøi Laøng: + Đọc trước tác phẩm + Tóm tắt tp 5. PHỤ LỤC: ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ Tuần 12 – Tiết: 59 Ngày dạy: 5/11/2012.
<span class='text_page_counter'>(8)</span> TỔNG KẾT VỀ TỪ VỰNG (Luyện tập tổng hợp) 1. MỤC TIÊU: 1.1. Kiến thức: HS biết hệ thống các kiến thức về nghĩa của từ, từ đồng nghĩa, từ trái nghĩa, trường từ vựng, từ tượng thanh, tượng hình, các biện pháp tu từ từ vựng HS hiểu được tác dụng của việc sự dụng các phép tu từ trong các văn bản nghệ thuật 1.2. Kỹ năng: Thực hiện thành thạo việc nhận diện các từ vựng, các phép tu từ trong các văn bản Thực hiện được việc phân tích tác dụng của việc lựa chọn sử dụng từ ngữ và biện pháp tu từ từ vựng trong văn bản 1.3. Thái độ: Có thĩi quen vận dụng các hiện tượng ngôn ngữ vào trong giao tiếp. Giáo dục kỹ năng giao tiếp 2. NỘI DUNG HỌC TẬP: Tác dụng của việc sự dụng các phép tu từ trong các văn bản nghệ thuật 3. CHUẨN BỊ: GV: Noäi dung caùc baøi taäp HS: Sọan trước bài, trả lời các câu hỏi trong vờ bài tập 4. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP: 4.1. Ổn định tổ chức và kiểm diện: 9A1: 9A2: 4.2. Kiểm tra miệng: KT vieäc chuaån bò baøi cuûa hoïc sinh 4.3.. Tiến trình bài học GV giới thiệu bài:. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1: (10) Cho hs thảo luận theo 4 nhóm để chọn phương án đúng So saùnh hai dò baûn cuûa caâu ca dao Trường hợp nào thích hợp hơn ý nghĩa cần biểu đạt? Gật đầu và gật gù có gì khác? (gật đầu – 1 lần, gật gù – liên tục Gật gù phù hợp hơn.). Nội dung 1. So saùnh caâu ca dao: Chọn dị bản thứ hai.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> Hoạt động 2(25) Gọi hs lên bảng làm các bài tập Cách hiểu nghĩa của người vợ ở đây có gí đáng chú ý? Người vợ hiểu sai cách nói Theá naøo laø moät chaân suùt? (chỉ có một người giỏi ghi bàn) Từ nào được dùng theo nghĩa gốc? Từ nào dùng theo nghĩa chuyển?. Dựa vào kiến thức trường từ vựng phân tích caùi hay trong baøi. (các từ có quan hệ chặt chẽ với nhau tạo nên hiện tượng và bộc lộ cảm xúc tình caûm) Cho hs đọc đoạn văn Cho caùc em thaûo luaän trong 3’ vaø trình baøy Các sự vật hiện tượng được đặt tên theo caùch naøo? Chia lớp làm 2 nhóm: Tìm 5 ví dụ về các sự vật hiện tượng được gọi tên theo cách dựa vào đặc điểm chung của chuùng. Nhóm nào tìm đủ trước, đúng nhóm đó thaéng. Gọi hs đọc truyện cười. Em cười điều gì? (cười hành động của ông bố) 4.4.. 2. Giaûi thích: Người vợ không hiểu nghĩa của cách noùi “chæ coù moät chaân suùt”. 3. Từ nào dùng theo nghĩa gốc: - Các từ dùng theo nghĩa gốc: Mieäng, chaân, tay - Các từ dùng theo nghĩa chuyển: Vai: hoán dụ Đầu: ẩn dụ 4. Phaân tích: - Màu sắc: đỏ, xanh, hồng - Lửa: lửa, cháy, hồng. Tro 5. Nhận xét về cách đặt tên các sự vật hiện tượng - Dùng từ ngữ có sẵn theo một nội dung mới. 6. Cho biết vì sao em cười? Cười hành động của người cha. Tổng kết:. Muốn sử dụng từ ngữ phù hợp em cần làm gì? - Hiểu nghĩa của từ - Dùng đúng lúc, đúng chỗ - Tránh lạm dụng từ ngữ 4.5. Hướng dẫn học tập - Oân lại các nội dung đã tổng kết - Làm các bài tập vào vở bài tập - Viết một đoạn văn có sử dụng một trong số các biện pháp tu từ: so sánh, nhân hóa, ẩn dụ, hoán dụ, nói quá, nói giảm nói tránh, điệp ngữ, chơi chữ..
<span class='text_page_counter'>(10)</span> - Chuaån bò baøi Chöông trình ñòa phöông TV 5. PHỤ LỤC: ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ----------------------------------------------------------------------Tuần 12 – Tiết: 60 Ngày dạy: 8/11/2012. LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN TỰ SỰ CÓ SỬ DỤNG YẾU TỐ NGHỊ LUẬN 1. MỤC TIÊU: 1.1. Kiến thức: HS biết được tác dụng của yếu tố nghị luận trong văn tự sự Biết vận dụng viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tó nghị luận 1.2. Kỹ năng: Thực hiện thành thạo việc viết đoạn văn tự sự có yếu tố nghị luận với độ dài trên 100 chữ 1.3. Thái độ: Có thói quen kết hợp nhiều phương thức biểu đạt khi làm bài 2. NỘI DUNG HỌC TẬP: Vận dụng viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tó nghị luận 3. CHUẨN BỊ: GV: Bài văn tham khảo HS: Soạn trước bài, trả lời câu hỏi vở bài tập 4. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP: 4.1. Ổn định tổ chức và kiểm diện: 9A1: 4.2. Kiểm tra miệng:. 9A2:. a) Thế nào là văn nghị luận? Nghị luận có tác dụng gì trong văn tự sự? (10đ) - Nghị luận là nêu dẫn chứng lý lẽ để bảo vệ một tư tưởng quan điểm nào đó - Nghị luận trong văn tự sự làm cho câu truyện thêm phần triết lý. b) Kiểm tra việc chuẩn bị trong vở bài tập của hs 4.3. Tiến trình bài học Giáo viên giới thiệu bài. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1: Gọi hs đọc đoạn văn Hãy chỉ ra yếu tố nghị luận trong đoạn văn?. Nội dung. I. Thực hành tìm hiểu yếu tố nghị luận trong đoạn văn tự sự:.
<span class='text_page_counter'>(11)</span> (Trong câu trả lời của người được cứu và câu kết) Các yếu tố đó có vai trò gì? (Giúp câu chuyện thêm sâu sắc giàu triết lý) Hoạt động 2: Chia lớp làm 4 nhóm cho hs thảo luận và viết đoạn Em sẽ kể những gì? (thời gian, địa điểm, người điều khiển, không khí của buổi sinh hoạt) Em đã thuyết phục bằng cách nào? (lý lẽ, ví dụ, lời phân tích…) Cho hs viết đoạn khoảng 10 phút Gọi đại diện nhóm đọc đoạn văn Cả lớp nhận xét Hoạt động 3: Em sẽ kể gì về bà? (Kể về việc bà làm, lời dạy bảo có sử dụng yếu tố nghị luận) Cho hs đọc bài tham khảo trước khi viết. Gọi một số em đọc bài Hs khác nhận xét GV đánh giá kết quả 4.4. Tổng kết:. II. Thực hành viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận: 1. Viết đoạn văn kể lại buổi sinh hoạt lớp: - Kể: Thời gian, địa điểm, không khí - NL: Lời lẽ thuyết phục. 2. Viết đoạn văn về người bà: - Kể về ai? - Đã làm gì, nói gì, trong hoàn cảnh nào? - Nội dung cụ thể là gì? - Bài học rút ra từ câu chuyện trên.. Thế nào là nghị luận? - Là nêu lý lẽ, dẫn chứng để bảo vệ một quan điểm tư tưởng nào đó 4.5. Hướng dẫn học tập - Hãy so sánh một đoạn văn tự sự bất kỳ có sử dụng yếu tố nghị luận với đoạn văn không có nghị luận - Tự viết một bài tự sự kể lại sự việc bất kỳ trong đó có dùng yếu tố nghị luận - Chuẩn bị bài đối thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự: tìm hiểu vai trò của các yếu tố này 5. PHỤ LỤC: ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
<span class='text_page_counter'>(12)</span>