HỌC VIỆN NƠNG NGHIỆP VIỆT NAM

PHẠM ĐỨC HUY

ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH THỰC HIỆN QUY HOẠCH SỬ
DỤNG ĐẤT THỊ XÃ ĐƠNG TRIỀU,TỈNH QUẢNG NINH

Chuyên ngành:

Quản lý đất đai

Mã số:

60.85.01.03

Người hướng dẫn khoa học:

PGS. TS. Nguyễn Quang Học

NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP – 2017

i


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng, đây là công trình nghiên cứu của riêng tơi, số liệu và kết
quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực và chưa từng được sử dụng để bảo vệ một học
vị nào.
Tôi xin cam đoan, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã được cảm ơn
và các thông tin trích dẫn trong luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc./.

Hà Nội, ngày tháng

năm 2017

Tác giả luận văn

Phạm Đức Huy

ii


LỜI CẢM ƠN
Trong q trình thực hiện đề tài ngồi sự lỗ lực của bản thân, tôi đã nhận được sự
hướng chu đáo, tỉ mỉ của các quý thầy cô và sự giúp đỡ nhiệt tình, cùng nhiều ý kiến đóng
góp quý báu một số cá nhân và tập thể để giúp tơi hồn thành bản luận văn này.
Trước hết tôi xin trân thành cảm ơn PGS.TS Nguyễn Quang Học – Trưởng bộ môn
Quy hoạch đất đai - Khoa Quản lý đất đai - Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã trực tiếp
hướng dẫn, chỉ bảo tôi trong suốt thời gian thực hiện luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn sự góp ý chân thành của các thầy, cơ giáo Bộ môn Quy
hoạch đất đai - Khoa Quản lý đất đai - Học viện Nông nghiệp Việt Nam giúp tôi hồn
chỉnh luận văn.
Tơi cũng xin chân thành cảm ơn Phịng Tài nguyên và Môi trường thị xã Đông
Triều đã tạo điều kiện thuận lợi cho tơi thực hiện và hồn thành đề tài.
Tơi xin cảm ơn tới gia đình, những người thân và bạn bè đã tạo điều kiện về mọi
mặt cho tơi trong q trình thực hiện đề tài này.
Một lần nữa tôi xin trân trọng cảm ơn!

Hà Nội, ngày tháng

năm 2017


Tác giả luận văn

Phạm Đức Huy

iii


MỤC LỤC
Lời cam đoan ...................................................................................................................... i
Lời cảm ơn....................................................................................................................... iii
Mục lục ............................................................................................................................ iv
Danh mục chữ viết tắt ......................................................................................................vii
Danh mục bảng ...............................................................................................................viii
Danh mục hình.................................................................................................................. ix
Trích yếu luận văn ............................................................................................................. x
Thesis abstract .................................................................................................................xii
Phần 1. Mở đầu ................................................................................................................ 1
1.1.

Tính cấp thiết của đề tài........................................................................................ 1

1.2.

Mục tiêu nghiên cứu đề tài ................................................................................... 2

1.3.

Yêu cầu của đề tài ................................................................................................ 2


1.4.

Đối tượng và phạm vi nghiên cứu......................................................................... 2

1.4.1.

Đối tượng nghiên cứu ........................................................................................... 2

1.4.2.

Phạm vi nghiên cứu .............................................................................................. 3

Phần 2. Tổng quan tài liệu nghiên cứu ............................................................................ 4
2.1.

Cơ sở lý luận của việc lập quy hoạch sử dụng đất ................................................. 4

2.1.1.

Khái niệm, đặc điểm và phân loại quy hoạch sử dụng đất ..................................... 4

2.1.2.

Căn cứ, mục tiêu và nội dung của quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất...................... 9

2.1.3.

Các nguyên tắc cơ bản khi lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất ......................... 10

2.1.4.


Trình tự lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất ..................................................... 10

2.1.5.

Mối quan hệ giữa quy hoạch sử dụng đất với các quy hoạch khác ...................... 11

2.2.

Tình hình thực hiện QHSDĐ .............................................................................. 16

2.2.1.

Tình hình thực hiện QHSDĐ của một số nước trên thế giới ................................ 16

2.2.2.

Tình hình quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất ở Việt Nam ..................................... 17

2.2.3.

Tình hình quy hoạch sử dụng đất ở tỉnh Quảng Ninh .......................................... 20

2.3.

Một số vấn đề cơ bản về đánh giá tình hình thực hiện quy hoạch

sử dụng đất………………………………………………………………..…….21
2.3.1. Mức độ phù hợp của các phương án quy hoạch sử dụng đất................................ 21
2.3.2.


Tính khả thi của phương án quy hoạch sử dụng đất ........................................... 22

2.3.3.

Hiệu quả kinh tế, xã hội, môi trường ................................................................. 22

iv


Phần 3. Nội dung và phương pháp nghiên cứu ............................................................ 24
3.1.

Nội dung nghiên cứu của đề tài ......................................................................... 24

3.1.1.

Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của thị xã Đơng Triều ................................. 24

3.1.2.

Tình hình quản lý sử dụng đất đai của thị xã Đông Triều ................................... 24

3.1.3.

Đánh giá kết quả thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất thị xã

3.1.4.

Đông Triều giai đoạn 2011-2015……………………………………………..... .24

Đề xuất các giải pháp nâng cao tính khả thi của phương án quy hoạch

3.2.

sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất kỳ đầu 2011-2015………………………...... 24
Phương pháp nghiên cứu ................................................................................... 25

3.2.1.

Phương pháp điều tra, thu thập tài liệu............................................................... 25

3.2.2.

Phương pháp chuyên gia ................................................................................... 25

3.2.3.

Phương pháp thống kê và phân tích xử lý tổng hợp số liệu ................................ 25

3.2.4.

Phương pháp minh họa bản đồ .......................................................................... 26

PHẦN 4. Kết quả nghiên cứu và thảo luận .................................................................. 27
4.1.

Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của thị xã Đông Triều .......................................... 27

4.1.1.


Điều kiện tự nhiên ............................................................................................. 27

4.1.2.

Thực trạng phát triển kinh tế - xã hội ................................................................. 32

4.1.3.

Đánh giá chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội và môi trường

4.2.

của thị xã Đông Triều………………………………………………………… ... 36
Tình hình quản lý và sử dụng đất của thị xã Đơng Triều ......................................... 37

4.2.1.

Tình hình thực hiện cơng tác quản lý nhà nước về đất đai .................................. 38

4.3.

Đánh giá tình hình thực hiện quy hoạch sử dụng đất .......................................... 43

4.3.1.

Khái quát chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020.................................... 43

4.3.2.

Đánh giá tình hình thực hiện quy hoạch sử dụng đất đến năm 2015 ................... 45


4.3.2.2. Biến động sử dụng đất giai đoạn 2010 – 2015 ................................................... 48
4.3.3.

Đánh giá tình hình quy hoạch sử dụng đất năm 2016 ......................................... 62

4.4.

Đánh giá những mặt được, những tồn tại và nguyên nhân của những

4.4.1.

tồn tại thực hiện phương án quy hoạch sử dụng đất………………………….. ... 72
Những mặt được................................................................................................ 72

4.4.2.

Những tồn tại, hạn chế....................................................................................... 72

4.4.3.

Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế........................................................... 73

4.5.

Đề xuất các giải pháp nâng cao tính khả thi của phương án quy hoạch

4.5.1.

sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất……………………………………………. ... 74

Giải pháp về bảo vệ môi trường......................................................................... 74

v


4.5.2.

Giải pháp về nguồn lực và vốn đầu tư................................................................ 75

4.5.3.

Giải pháp về khoa học – công nghệ ................................................................... 75

4.5.4.

Giải pháp về tổ chức.......................................................................................... 75

4.5.5.

Giải pháp nâng cao chất lượng phương án quy hoạch sử dụng đất ..................... 76

4.5.6.

Giải pháp quản lý, giám sát thực hiện quy hoạch ............................................... 76

Phần 5. Kết luận và kiến nghị....................................................................................... 78
5.1.

Kết luận ............................................................................................................ 78


5.2.

Kiến nghị .......................................................................................................... 79

Tài liệu tham khảo .......................................................................................................... 80
Phụ lục .......................................................................................................................... 82

vi


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Nghĩa tiếng việt

BTNMT

Bộ Tài ngun và Mơi trường

CNH

Cơng nghiệp hóa

CN-TTCN

Cơng nghiệp – Tiểu thủ cơng nghiệp

CP

Chính phủ


CSDL

Cơ sở dữ liệu

CT

Chỉ thị

HĐH

Hiện đại hóa

NĐ

Nghị định

NQ

Nghị quyết

QĐ

Quyết định

QH

Quốc hội

QHSDĐ


Quy hoạch sử dụng đất

QH,KHSDĐ

Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất

SDĐ

Sử dụng đất

TT

Thông tư

UBND

Ủy ban nhân dân

vii


DANH MỤC BẢNG
Bảng 4.1.

Chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 thị xã Đông Triều............ 44

Bảng 4.2.

Kết quả thực hiện các chỉ tiêu sử dụng đất đến năm 2015 ....................... 45


Bảng 4.3.

Biến động sử dụng đất năm 2010 - 2015 ................................................. 49

Bảng 4.4.

Kết quả thực hiện nhóm các cơng trình, dự án đến năm 2015 .................. 51

Bảng 4.5.

Kết quả chuyển mục đích sử dụng đất đến năm 2015 .............................. 59

Bảng 4.6.

Kết quả thu hồi đất đến năm 2015........................................................... 61

Bảng 4.7.

Kết quả thực hiện các chỉ tiêu sử dụng đất năm 2016 .............................. 62

Bảng 4.8.

Kết quả thực hiện nhóm các cơng trình, dự án năm 2016 ........................ 65

Bảng 4.9.

Kết quả chuyển mục đích sử dụng đất năm 2016 .................................... 70

Bảng 4.10. Kết quả thu hồi đất năm 2016 ................................................................. 71


viii


DANH MỤC HÌNH
Hình 4.1. Vị trí địa lý ...................................................................................................... 27
Hình 4.2. Cơng viên giải trí thể thao Hà Lan thuộc phường Mạo Khê .............................. 57
Hình 4.3. Bệnh viện đa khoa thị xã Đơng Triều thuộc phường Hưng Đạo ....................... 58
Hình 4.4. Tượng đài văn hóa Đơng Triều thuộc xã Hồng Phong ...................................... 58
Hình 4.5. Cơng trình Cổng tỉnh và Khu dừng nghỉ tại xã Bình Dương do Cơng ty
CP Tập đồn Hồng Hà làm chủ đầu tư, có tổng vốn 368 tỷ đồng. Hiện
cổng tỉnh đã lắp dựng được 6/8 khung, dự kiến đến cuối năm nay sẽ hồn
thiện................................................................................................................. 68
Hình 4.6. Tuyến cáp treo và khu dịch vụ tại Cụm di tích lịch sử văn hố Ngoạ
Vân Hồ Thiên, có chiều dài 2,1km, cao 400m so với mực nước biển, tổng
vốn đầu tư giai đoạn 1 gần 500 tỷ đồng, do Công ty TNHH Cáp treo Tâm
Đức làm chủ đầu tư, đã đưa vào khai thác ........................................................ 69

ix


TRÍCH YẾU LUẬN VĂN
Tên tác giả: Phạm Đức Huy
Tên luận văn: “Đánh giá tình hình thực hiện quy hoạch sử dụng đất thị xã Đông
Triều tỉnh Quảng Ninh”
Chuyên ngành: Quản lý đất đai

Mã số: 60 85 01 03

Tên cơ sở đào tạo: Học viện Nơng nghiệp Việt Nam

Mục đích nghiên cứu
Đánh giá thực trạng công tác thực hiện quy hoạch sử dụng đất thị xã Đơng Triều,
tỉnh Quảng Ninh; tìm ra những yếu tố tích cực, những bất cập hạn chế trong quá trình tổ
chức thực hiện phương án quy hoạch;
Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác tổ chức thực hiện quy
hoạch sử dụng đất thị xã Đông Triều.
Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp
Phương pháp xử lý số liệu
Phương pháp phân tích tổng hợp
Phương pháp so sánh, đánh giá
Phương pháp minh họa bằng bản đồ
Kết quả chính và kết luận
Thị xã Đơng Triều có 21 đơn vị hành chính trực thuộc gồm 6 phường và 15 xã.
Đông Triều là cửa ngõ phía tây của tỉnh Quảng Ninh, có Quốc lộ 18A chạy qua đã mang
lại những lợi thế quan trọng trong việc giao lưu kinh tế với các khu vực trong và ngồi tỉnh
thơng qua hệ thống giao thơng đường bộ và đường thuỷ, tạo điều kiện thuận lợi để phát
triển kinh tế - xã hội trên địa bàn. Năm 2015, tổng diện tích tự nhiên của thị xã là
39.721,55 ha; trong đó đất nơng nghiệp chiếm 69,62%, đất phi nông nghiệp chiếm 23,16%
và đất chưa sử dụng chiếm 7,22%.
Trong giai đoạn 2011-2015, việc thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất kỳ đầu
trên địa bàn thị xã Đông Triều đã đạt được những kết quả nhất định, về cơ bản đã đáp ứng
những yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của thị xã Đông Triều nói chung và thị xã Đơng
Triều nói riêng. Việc thực hiện quy hoạch sử dụng đất đã tạo sự ổn định về mặt pháp lý
trong công tác quản lý Nhà nước về đất đai, là căn cứ quan trọng để các cấp chính quyền
tiến hành giao đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo đúng pháp luật, giúp các ngành

x



có cơ sở pháp lý đầu tư phát triển trên địa bàn thành phố, phân bố hợp lý dân cư, lao động,
phát triển hệ thống giao thông, thủy lợi, khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên đất đai, tạo
điều kiện thuận lợi đảm bảo giữ vững an ninh quốc phòng, trật tự an toàn xã hội và phát
triển đồng bộ các ngành kinh tế, hiệu quả sử dụng đất được nâng cao, bền vững, cơ cấu
kinh tế của thành phố có sự chuyển biến mạnh, hệ thống cơ sở hạ tầng được quan tâm đầu
tư, nâng cấp và dần hoàn thiện tạo điều kiện cho phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên vẫn
còn một số tồn tại trong chất lượng lập và thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Việc
thực hiện các chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất còn đạt kết quả chưa cao, mặc dù đã có sự
điều chỉnh nhưng việc thực hiện quy hoạch sử dụng đất của các nhóm đất chính trong cả
giai đoạn vẫn chưa đạt được theo quy hoạch, kế hoạch đề ra. Nguyên nhân chủ yếu dẫn
việc thực hiện quy hoạch đạt kết quả còn thấp là do tốc độ phát triển kinh tế có mặt chưa
vững chắc; chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong sản xuất nông nghiệp cịn chậm; cơng nghiệp
phát triển nhanh nhưng đã bộc lộ những bất cập, khả năng cạnh tranh thấp; công tác quản
lý đất đai ở một số địa phương còn lỏng lẻo; một số cơng trình xây dựng cơ bản và một số
dự án triển khai chậm; dịch vụ thương mại phát triển chưa tương xứng với lợi thế và tiềm
năng của thị xã.

xi


THESIS ABSTRACT

Master candidate: Pham Duc Huy
Thesis title: “Evaluate land use planning in Dong Trieu Town, Quang Ninh province”
Major: Land management

Code: 60 85 01 03

Educational organization: Vietnam National University of Agriculture (VNUA)
Research objectives

To evaluate the process of conducting land use planning in Dong Trieu Town,
Quang Ninh Province;
To figure out strength and shortcomings during this process
To propose solution to enhance the effectiveness of land use planning in Dong
Trieu Town.
Materials and Methods
Method of secondary data collection
Method of date processing
Method of gathering and analysys
Methods of comparative, evaluation
Method of illustration by map
Main findings and conclusions
Dong Trieu Town has 21 administrative units. Dong Trieu live in the West of
Quang Ninh, with the national highway 18A crossing, which brings various benefits for
economic exchange with other areas outside by road and water traffics to facilitate socioeconomic development. In 2015, its natural area is 39 721.55 hectare; including 69.62%
agricultural land, 23.16% non-agricutural land and 7.22% unused land.
From 2011 to 2015, Dong Trieu has gained certain achievements in conducting
land use planning. Basically, it has met the requirements of socio-economic development
here and ensured judicial stability in national land management. It also the base to transfer
land use rights legally, assisting industries with legal base to invest for district
development, allocate population and labor force properly, enhance traffic and irrigation
network and exploit land resources effectively in order to give favorable conditions to
guarantee national defense, social security and equal economic development, enhance the
effectiveness and durability of land use. Economic structure has markedly transformed;
construction proportion has increased considerably, infrastructure system has been invested

xii


in and improved to facilitate socio-economic development. Nonetheless, in addition to

achievements, shortcomings during the planning process are still seen. Land use planning
has not given the pleasing results. Although some changes have been made, they have not
gained supposed consequences .The main reasons are due to the unstable economic
development, slow agricultural transformation. Besides, despite fast industrial
development, drawbacks have been revealed and competition ability is still low. Moreover,
land management is not strict enough; some basic construction sites and projects have been
started later than scheduled; commercial service’s development is not proportional to its
advantage and potential.

xiii


PHẦN 1. MỞ ĐẦU
1.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Quy hoạch sử dụng đất là cơng tác có ý nghĩa rất quan trọng trong việc quản
lý và sử dụng loại tài ngun có tính chất hết sức đặc biệt, đó là đất đai. Về mặt tự
nhiên, đất đai là môi trường sống của tất cả các loài sinh vật, là điều kiện sinh tồn
của toàn bộ sinh quyển. Đất giữ vai trò là tư liệu sản xuất đặc biệt và là địa bàn
phân bố các khu dân cư, xây dựng các cơ sở kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phịng,
an ninh… Đất đai là tài ngun có hạn và không thể tái tạo nên cần bảo vệ và sử
dụng hợp lý có hiệu quả.
Hiến pháp nước Cộng hồ xã hội chủ nghĩa Việt Nam (sửa đổi) năm 2013
quy định: "Đất đai thuộc sở hữu toàn dân, do Nhà nước đại diện chủ sử hữu và
thống nhất quản lý theo quy hoạch và pháp luật, đảm bảo sử dụng đúng mục
đích và có hiệu quả". Năm 2010, Uỷ ban nhân dân thị xã Đông Triều đã lập quy
hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ đầu 2011-2015
được Uỷ ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh phê duyệt tại Quyết định số 391/QĐ-UB
ngày 24/2/2014. Kết quả thực hiện quy hoạch đã cơ bản đáp ứng được các mục tiêu
sử dụng đất, góp phần tích cực vào việc phát triển kinh tế - xã hội của thị xã, đặc
biệt trong nông, lâm, ngư nghiệp, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển đô thị,

khai thác có hiệu quả tiềm năng đất đai. Đồng thời làm cơ sở cho việc xây dựng kế
hoạch sử dụng đất hàng năm. Luật Đất đai ngày 29 thàng 11 năm 2013 và Thông tư
29 ngày 02 tháng 6 năm 2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường Quy định chi tiết
việc lập, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, tại chương III mục 3 quy
định, quy trình lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện.
Tuy vậy trong quá trình quản lý và tổ chức thực hiện quy hoạch vẫn còn
nhiều tồn tại hạn chế như: việc công khai quy hoạch, quản lý quy hoạch cịn chưa
được chú trọng, cơng tác điều tra cơ bản, cơng tác dự báo cịn hạn chế nên một số
phương án quy hoạch chưa phù hợp, chất lượng thấp. việc bố trí quỹ đất cho các
thành phần kinh tế khơng sát với nhu cầu, vì vậy dẫn đến tình trạng một số nơi (quy
hoạch không khả thi, quy hoạch treo), một số nơi phải điều chỉnh bổ sung nhiều lần,
công tác kiểm tra giám sát có lúc cịn bng lỏng, việc vi phạm quy hoạch xảy ra
nhiều nơi gây bức xúc trong nhân dân ở một số địa phương.

1


Vì là thị xã mới thành lập nên tốc độ gia tăng dân số, sự đơ thị hố diễn ra
mạnh mẽ và sâu sắc dẫn đến nhu cầu về đất đai gia tăng, gây sức ép lớn đến quỹ đất
cho các ngành kinh tế nói riêng và quỹ đất đai nói chung. Điều này địi hỏi UBND
thị xã Đơng Triều phải có những chính sách về quản lý, sử dụng đất đai phù hợp
nhằm khai thác hiệu quả quỹ đất, đồng thời sử dụng tiết kiệm và hợp lý.
Tuy nhiên quá trình phát triển quá nhanh, một số chỉ tiêu sử dụng đất vượt so
với dự báo mà các vấn đề quy hoạch trước đây đề ra, đã gây áp lực lớn đối với việc
quản lý và sử dụng đất. Mặt khác, do sự biến động về quỹ đất tự nhiên của thị xã,
diện tích đất thay đổi so với năm 2010 vì vậy một số dự báo trong phương án quy
hoạch sử dụng đất của thị xã giai đoạn 2016 – 2020 đã không phù hợp hoặc đánh
giá, dự báo và định hướng kịp thời cho mục tiêu phát triển kinh tế của thị xã.
Từ tình hình đó, với mục tiêu giúp địa phương nhìn nhận sát thực tế về kết
quả thực hiện quy hoạch sử dụng đất, từ sự phân tích, đánh giá những kết quả đã đạt

được, những bất cập cịn tồn tại trong q trình thực hiện quy hoạch sử dụng đất
đến năm 2020 từ đó tìm ra những giải pháp sử dụng hợp lý đất đai và nâng cao tính
khả thi của quy hoạch sử dụng đất trong giai đoạn tới.
Xuất phát từ mục tiêu trên, tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Đánh giá tình
hình thực hiện quy hoạch sử dụng đất thị xã Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh”.
1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI
- Đánh giá việc thực hiện các chỉ tiêu đã được duyệt trong QHSDĐ thị xã Đông
Triều tỉnh Quảng Ninh nhằm tìm ra những ưu điểm và tồn tại trong quá trình thực hiện.
- Đề xuất giải pháp để khắc phục các tồn tại và nâng cao hiệu quả công tác tổ
chức thực hiện quy hoạch sử dụng đất.
1.3. YÊU CẦU CỦA ĐỀ TÀI
- Đánh giá được điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của thị xã Đông Triều.
- Đánh giá tình hình thực hiện quy hoạch sử dụng đất thị xã Đơng Triều tỉnh
Quảng Ninh.
- Phân tích nguyên nhân tác động đến việc thực hiện quy hoạch.
- Đề xuất các giải pháp nâng cao tính khả thi của quy hoạch sử dụng đất.
1.4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1.4.1. Đối tượng nghiên cứu

2


- Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất kỳ đầu (2010 - 2015) và năm 2016 thị xã
Đông Triều tỉnh Quảng Ninh;
- Việc thực hiện các chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất được duyệt theo thời
gian và không gian.
1.4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi không gian: đề tài nghiên cứu trong phạm vi ranh giới hành chính
thị xã Đông Triều tỉnh Quảng Ninh.
- Phạm vi thời gian: số liệu thống kê về đất đai, kinh tế xã hội, điều kiện tự

nhiên… được lấy trong giai đoạn 2010 - 2015 và 2016; hiện trạng sử dụng đất lấy
năm 2015 và 2016. Kết quả thực hiện QHSDĐ được tính đến 31/12/2016.

3


PHẦN 2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU
2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC LẬP QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT
2.1.1. Khái niệm, đặc điểm và phân loại quy hoạch sử dụng đất
2.1.1.1. Khái niệm chung về quy hoạch
- Quy hoạch là sự chuyển hóa tư duy hiện tại thành hành động tương lai
nhằm đạt những mục tiêu nhất định.
- Quy hoạch là kế hoạch hóa trong khơng gian, thực hiện những quyết định
của Nhà nước trên một lãnh thổ nhất định.
Quy hoạch mang tính hướng dẫn, tạo ra khả năng thực hiện các chính sách phát
triển, kiểm sốt các hoạt động sử dụng nguồn lực, tạo ra sự cân bằng sinh thái trong
môi trường sống, sự công bằng trong đời sống xã hội (Nguyễn Nhật Tân và cs., 2009).
2.1.1.2. Khái niệm về quy hoạch sử dụng đất
Theo FAO: “Quy hoạch sử dụng đất là quá trình đánh giá tiềm năng đất và
nước một cách có hệ thống phục vụ việc sử dụng đất và kinh tế - xã hội nhằm lựa
chọn ra phương án sử dụng đất tốt nhất. Mục tiêu của quy hoạch sử dụng đất là lựa
chọn và đưa ra phương án đã lựa chọn vào thực tiễn để đáp ứng nhu cầu của con
người một cách tốt nhất nhưng vẫn bảo vệ được nguồn tài nguyên cho tương lai.
Yêu cầu cấp thiết phải làm quy hoạch là do nhu cầu của con người và điều kiện thực
tế sử dụng đất thay đổi nên phải nâng cao kỹ năng sử dụng đất” (FAO, 1993).
“Đất đai” là một phần lãnh thổ nhất định có vị trí, hình thể, diện tích với
những tĩnh chất tự nhiên hoặc mới tạo thành (đặc tính thổ nhưỡng, điều kiện địa
hình, địa chất, thủy văn, chế độ nước, thảm thực vật, các tính chất lý hóa tính,…),
tạo ra những điều kiện nhất định cho việc sử dụng theo các mục đích khác nhau.
Như vậy, để sử dụng đất cần phải làm quy hoạch – đây là quá trình nghiên cứu, lao

động sáng tạo nhằm xác định ý nghĩa mục đích của từng phần lãnh thổ và đề xuất
một trật tự sử dụng đất nhất định.
Về mặt bản chất, đất đai là đối tượng của các mối quan hệ sản xuất trong lĩnh
vực sử dụng đất đai (gọi là các mối quan hệ đất đai) và việc tổ hức sử dụng đất như
“tư liệu sản xuất đặc biệt” gắn chặt với phát triển kinh tế - xã hội nên quy hoạch sử
dụng đất đai là một hiện tượng kinh tế - xã hội thể hiện đồng thời 3 tính chất: kinh
tế, kỹ thuật và pháp chế. Trong đó:

4


- Tính kinh tế: Thể hiện bằng hiệu quả sử dụng đất đai;
- Tính kỹ thuật: Bao gồm các tác nghiệm chuyên môn kỹ thuật như điều tra,
khảo sát, xây dựng bản đồ, khoanh định, xử lý số liệu,…;
- Tính pháp chế: Xác lập tính pháp lý về mục đích và quyền sử dụng đất theo
quy hoạch nhằm đảm bảo sử dụng và quản lý đất đai đúng pháp luật (Viện Điều tra
Quy hoạch Đất đai, Tổng cục Địa chính, 1998).
QHSDĐ thuộc loại quy hoạch có tính lịch sử - xã hội, tính khống chế vĩ mơ,
tính chỉ đạo, tính tổng hợp trung và dài hạn, là bộ phận hợp thành quan trọng của hệ
thống kế hoạch phát triển xã hội vè kinh tế quốc dân (Võ Tử Can, 2001).
Khái niệm về quy hoạch sử dụng đất được xác định theo những quan điểm sau:
- Xét trên quan điểm đất đai là địa điểm của một quá trình sản xuất, là tư liệu
sản xuất gắn với quy hoạch sản xuất về sở hữu và sử dụng, với lực lượng sản xuất
và tổ chức sản xuất xã hội thì quy hoạch sử dụng đất nằm trong phạm trù kinh tế xã hội ; có thể xác định khái niệm quy hoạch sử dụng đất là một hệ thống các biện
pháp của Nhà nước về quản lý và tổ chức sử dụng đất đầy đủ, hợp lý, hiệu quả
thông qua việc phân bổ đất đai cho các mục đích sử dụng và định hướng tổ chức sử
dụng đất trong các cấp lãnh thổ, các ngành, tổ chức đơn vị và người sử dụng đất
nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất xã hội, thực hiện đường lối kinh tế của Nhà nước
trên cơ sở dự báo theo quan điểm sinh thái, bền vững.
- Xét trên quan điểm đất đai là tài nguyên quốc gia, một yếu tố cơ bản của

sản xuất xã hội, là nguồn lực quan trọng của sự phát triển kinh tế - xã hội thì quy
hoạch sử dụng đất là một hệ thống đánh giá tiềm năng đất đai, những loại hình sử
dụng đất và những dữ kiện kinh tế – xã hội nhằm lựa chọn các giải pháp sử dụng đất
tối ưu, đáp ứng với nhu cầu của con người trên cơ sở bảo vệ các nguồn tài nguyên
lâu dài.
- Xét trên quan điểm chức năng quản lý kinh tế của Nhà nước, đất đai là tài
sản quốc gia được sử dụng trong sự điều khiển và kiểm soát của Nhà nước thì quy
hoạch sử dụng đất là một hệ thống các biện pháp bố trí và sử dụng đất, thực hiện
chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia theo lãnh thổ các cấp và theo các
ngành kinh tế - xã hội.
Từ các khía cạnh trên có thể rút ra khái niệm QHSDĐ như sau: “Quy hoạch
sử dụng đất là một hệ thống các biện pháp kinh tế, kỹ thuật và pháp chế của Nhà
nước về tổ chức sử dụng đất đầy đủ, hợp lý, có hiệu quả cao thơng qua việc phân

5


phối và tái phân phối quỹ đất cả nước, tổ chức sử dụng đất như một tư liệu sản xuất
cũng các tư liệu sản xuất khác gắn liền với đất nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất xã hội,
tạo điều kiện bảo vệ đất và bảo vệ môi trường.” (Nguyễn Nhật Tân và cs., 2009)
2.1.1.3. Đặc điểm của quy hoạch sử dụng đất
- Tính lịch sử - xã hội: Qua mỗi giai đoạn lịch sử lại có các chế độ cai trị khác
nhau, lịch sử phát triển của mỗi loại giai đoạn khác nhau. Chính vì thế, ta có thể nói
rằng lịch sử phát triển xã hội chính là lịch sử phát triển của quy hoạch sử dụng đất đai.
- Tính tổng hợp: Đất đai có vai trị quan trọng đối với đời sống của con người
và các hoạt động xã hội. Cho nên quy hoạch sử dụng đất đai mang tính tổng hợp rất
cao, đề cập đến nhiều lĩnh vực về khoa học, kinh tế, xã hội… Quy hoạch sử dụng
đất đai lãnh trách nhiệm tổng hợp toàn bộ nhu cầu sử dụng dất, nó phân bố, bố trí và
điều chỉnh các nhu cầu đất đai; điều hoà các mâu thuẫn về đất đai các ngành, lĩnh
vực xác định và điều phối hương thức, phương hướng phan bổ sử dụng đất phù hợp

với mục tiêu kinh tế - xã hội, bảo đảm cho nền kinh tế quốc dân luôn phát triển bền
vững phát triển bền vững, đạt tốc độ cao và ổn định.
- Tính dài hạn: Tính dài hạn của quy hoạch sử dụng đất đai được thể hiện rất
rõ trong phương hướng, kế hoạch sử dụng đất. Căn cứ vào các dự báo xu thế biến
động dài hạn của những yếu tố kinh tế xã hội quan trọng như: sự thay đổi về nhân
khẩu học, tiến bộ kỹ thuật, đơ thị hố, cơng nghiệp hố hiện đại hố nơng nghiệp và
các lĩnh vực khác, từ đó xác định quy hoạch trung và dài hạn về sử dụng đất đai, đề
ra các phương hướng, chính sách và biện pháp có tính chiến lược, tạo căn cứ khoa
học cho xây dựng kế hoạch sử dụng đất hàng năm và ngắn hạn. Để đáp ứng được
nhu cầu đất cho phất triển lâu dài kinh tế -xã hội, quy hoạch sử dụng đất đai phải có
tính dài hạn. Nó tạo cơ sở vững chắc, niềm tin cho các chủ đầu tư, tạo ra mơi trường
pháp lý ổn định.
- Tính chiến lược và chỉ đạo vĩ mơ: Với đặc tính trung và dài hạn, quy hoạch
sử dụng đất đai chỉ dự kiến trước được các xu thế thay đổi phương hướng, mục tiêu,
cơ cấu và phân bố sử dụng đất. Nó chỉ ra được tính đại thể, khơng dự kiến được các
hình thức và nội dung cụ thể,chi tiết của sự thay đổi. Vì vậy, quy hoạch sử dụng đất
đai là quy hoạch mang tính chiến lược, các chỉ tiêu của quy hoạch mang tính chỉ
đạo vĩ mơ, tính phương hướng và khái lược về sử dụng đất của các ngành như :
phương hướng, mục tiêu và trọng điểm chiến lược của sử dụng đất đai trong vùng;
cân đối tổng quát các nhu cầu sử dụng đất của các ngành; điều chỉnh cơ cấu sử dụng

6


và phân bố đất đai trong vùng; phân định ranh giới và các hình thức quản lý việc sư
dụng đất đai trong vùng.
- Tính chính sách: Mỗi đất nước có các thể chế chính trịnh khác nhau, các
phương hướng hoạt động kinh tế xã hội khácnhau, nên chính sách quy hoạch sử
dụng đất đai cũng khác. Khi xây dựng phương án phải qn triện các chính sách và
quy định có liên quan đến đất đai của đảng và nhà nước, đảm bảo cụ thể mặt bằng

đất đai của các mục tiêu phát triển kinh tế quốc dân, phát triển ổn định kinh tế chính
trị xã hội; tuân thủ các chỉ tiêu, các qui định khống chế về dân số, đất đai và môi
trường sinh thái. Trong một số trường hợp ta có thể hiểu quy hoạch là luật, quy
hoạch sử dụng đất đai để đề ra phương hướng, kế hoạch bắt mọi người phải làm
theo. Nó chính sách cứng, là cái khung cho mọi hoạt động diễn ra trong đó. Vì vậy,
quy hoạch sử dụng đất đai thể hiện tính chính sách rất cao. Nhưng khơng phải thế
mà quy hoạch sủ dụng đất đai là vĩnh viễn, không thay đổi.
- Tính khả biến: Với xu hướng đi lên của xã hội, mọi sự vật hiện tượng ln thay đổi.
Vì vậy, dưới sự tác động của nhiều nhân tố khó định trước, đoán truớc,theo nhiều phương
diện khác nhau, quy hoạch sử dụng đất đai chỉ là một trong những giải pháp biến đổi hiện
trạng sử dụng đất sang trạng thái mới thích hợp hơn cho việc phát triển kinh tế trong một thời
lỳ nhất định. Càng ngày xã hội càng phát triển, khoa học kỹ thuật phát triển mạnh, đời sống
của con người địi hỏi càng cao, các nhu cầu ln biến đổi, cùng với những thay đổi đó các
chính sách của nhà nước và tình hình kinh tế cũng thay đổi theo. Do đó, các dự kiến quy
hoạch là cần thiết. Điều này thể hiện tính khả biến của quy hoạch. quy hoạch sử dụng đất đai
luôn là quy hoạch động (Đồn Cơng Quỳ và cs., 2006).
2.1.1.4. Phân loại quy hoạch sử dụng đất
Quy hoạch sử dụng đất theo lãnh thổ hành chính được phân làm 3 cấp:
- Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp quốc gia;
- Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh;
- Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện.
* Quy hoạch kế hoạch sử dụng đất cấp quốc gia
Quy hoạch sử dụng đất cấp quốc gia là chỗ dựa của quy hoạch sử dụng đất
đai cấp tỉnh, được xây dựng căn cứ vào nhu cầu của nền kinh tế quốc dân, kế hoạch
dài hạn phát triển kinh tế, xã hội, trong đó xác định phương hướng, mục tiêu và
nhiệm vụ sử dụng đất cả nước nhằm điều hoà quan hệ sử dụng đất giữa các ngành,

7



các tỉnh và thành phố trực thuộc trung ương; đề xuất các chính sách, biện pháp,
bước đi để khai thác, sử dụng, bảo vệ và nâng cao hệ số sử dụng đất, điều chỉnh cơ
cấu sử dụng đất và thực hiện quy hoạch.
* Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh
Đất đai cấp tỉnh là cầu nối quan trọng giữa các ngành sử dụng đất trên địa
bàn tỉnh đồng thời là bước định hướng quan trọng tới các quy hoạch cụ thể trên địa
bàn phường, các vùng trọng điểm để xây dựng kế hoạch giao cấp đất, tiếp nhận đầu
tư lao động. thiếu quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh sẽ vừa khơng phát huy được vai
trị quan trọng của chính quyền trong hệ thống quản lý, quy hoạch sử dụng đất vừa
có thể gây ra những quyết định sai lầm về sử dụng đất của các ngành và gây thiệt
hại cho lợi ích tồn xã hội.
Quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh cịn là một cơng cụ quan trọng để Nhà nước
quản lý thống nhất toàn bộ đất đai của tỉnh, thông qua tổ chức pháp quyền cấp tỉnh.
Mặt khác quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh sẽ tạo ra những cơ sở có tầm quan trọng
đặc biệt trong việc tiếp nhận những cơ hội của các đối tượng từ bên ngồi đầu tư
vào phát triển.
Do đó quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng và
cần thiết trong hệ thống quy hoạch sử dụng đất nhằm đưa công tác quản lý đất đai
có nề nếp mang lại hiệu quả trên nhiều mặt cho xã hội, đất nước.
* Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện
Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện dưới sự chỉ đạo của Quy hoạch cấp tỉnh,
căn cứ vào đặc tính của nguồn tài nguyên đất và mục tiêu dài hạn phát triển kinh tế
xã hội để xác định nội dung quy hoạch.
Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện phân chia các khu đất và đề xuất phương
hướng, nguyên tắc biện pháp quản lý và thực hiện sử dụng đất của các khu vực khác
nhau. Đồng thời phân chia các chỉ tiêu làm cơ sở sử dụng đất cho các xã trong
huyện. Phân chia các khu đất sử dụng và dùng nó để khống chế bố cục sử dụng đất
các loại và điều chỉnh cơ cấu sử dụng đất, là vấn đề cốt lõi của quy hoạch sử dụng
đất cấp huyện.
Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện là cơ sở, thông qua việc khoanh định cụ

thể các khu vực sử dụng với những công năng khác nhau, trực tiếp khống chế và
thực hiện nhu cầu sử dụng đất của các dự án cụ thể, cũng là điểm mấu chốt thực
hiện quy hoạch của cấp tỉnh và cả nước.

8


* Quy hoạch sử dụng đất theo ngành bao gồm:
- Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc phòng;
- Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất an ninh.
(Luật đất đai 2013)
2.1.2. Căn cứ, mục tiêu và nội dung của quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất
2.1.2.1. Căn cứ của quy hoạch sử dụng đất
- Yêu cầu chủ quan là yêu cầu chung của xã hội đối với các ngành kinh tế
khác nhau có liên quan đến việc sử dụng đất. Thể hiện qua các nhóm căn cứ sau:
định hướng phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh; nhu cầu sử dụng đất
đai; quy hoạch phát triển các ngành và địa phương; định mức sử dụng đất đai; yêu
cầu bảo vệ môi trường, yêu cầu bảo vệ tôn tạo di tích lịch sử văn hóa, danh lam
thắng cảnh.
- Điều kiên thực tế khách quan quyết định thực tiễn và khoa học của phương
án quy hoạch sử dụng đất, bao gồm các yếu tố điều kiện tự nhiên (địa hình, thổ
nhưỡng, khí hậu …) và các điều kiện xã hội (hiện trạng sử dụng quỹ đất, khả năng
áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, kết quả thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng
đất …) (Luật đất đai 2013).
2.1.2.2. Mục tiêu của quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất
- Sử dụng có hiệu quả đất đai
- Sử dụng đất phải có tính hợp lý chấp nhận được
- Sử dụng đất bền vững đáp ứng nhu cầu sử dụng đất trong tương lai (Luật
đất đai 2013).
2.1.2.3. Nội dung của quy hoạch sử dụng đất

- Điều tra, nghiên cứu, phân tích, tổng hợp điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội
trên địa bàn thực hiện quy hoạch.
- Đánh giá hiện trạng và biến động sử dụng đất trong kỳ quy hoạch trước
theo các mục đích sử dụng.
- Đánh giá tiềm năng đất đai và sự phù hợp của hiện trạng sử dụng đất so với
tiềm năng đất đai, so với xu hướng phát triển kinh tế - xã hội, khoa học – công nghệ.
- Đánh giá kết quả thực hiện các chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất đã được
quyết định, xét duyệt của kỳ quy hoạch trước.

9


- Xác định phương hướng, mục tiêu sử dụng đất trong kỳ quy hoạch và định
hướng cho kỳ tiếp theo phù hợp với chiến lược, quy hoạch tổng thể phát triển kinh
tế - xã hội của cả nước, của các ngành và các địa phương.
- Xây dựng các phương án phân bổ diện tích các loại đất cho nhu cầu phát
triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh trong kỳ quy hoạch.
- Phân tích hiệu quả kinh tế, xã hội, môi trường của từng phương án phân bổ
quỹ đất.
- Lựa chọn phương án phân bổ quỹ đất hợp lý căn cứ vào kết quả phân tích
hiệu quả kinh tế, xã hội, môi trường.
- Thể hiện phương án quy hoạch sử dụng đất được lựa chọn trên bản đồ quy
hoạch sử dụng đất.
- Xác định các biện pháp sử dụng, bảo vệ, cải tạo đất và bảo vệ môi trường
cần phải áp dụng đối với từng loại đất, phù hợp với địa bàn quy hoạch.
- Xác định giải pháp tổ chức thực hiện quy hoạch sử dụng đất phù hợp với
đặc điểm của địa bàn quy hoạch (Luật đất đai 2013).
2.1.3. Các nguyên tắc cơ bản khi lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất
- Phù hợp với chiến lược, quy hoạch tổng thể, kế hoạch phát triển kinh tế - xã
hội, quốc phòng, an ninh;

- Được lập từ tổng thể đến chi tiết; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của cấp
dưới phải phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của cấp trên; kế hoạch sử
dụng đất phải phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có
thẩm quyền quyết định, xét duyệt;
- Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của cấp trên phải thể hiện nhu cầu sử
dụng đất của cấp dưới;
- Sử dụng đất tiết kiệm và có hiệu quả;
- Khai thác hợp lý tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường;
- Bảo vệ, tôn tạo di tích lịch sử - văn hố, danh lam thắng cảnh;
- Dân chủ và công khai;
- Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của mỗi kỳ phải được quyết định, xét
duyệt trong năm cuối của kỳ trước đó (Luật đất đai 2013).
2.1.4. Trình tự lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất

10


- Bước 1: Điều tra, thu thập thông tin, tài liệu.
- Bước 2: Phân tích, đánh giá điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và môi
trường tác động đến việc sử dụng đất.
- Bước 3: Phân tích, đánh giá tình hình quản lý, sử dụng đất, kết quả thực
hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất kỳ trước và tiềm năng đất đai.
- Bước 4: Xây dựng phương án quy hoạch sử dụng đất.
- Bước 5: Lập kế hoạch sử dụng đất năm đầu.
- Bước 6: Xây dựng báo cáo thuyết minh tổng hợp và các tài liệu có liên quan.
- Bước 7: Thẩm định, phê duyệt và công bố công khai.
(Thông tư 29/2014/TT-BTNMT)
2.1.5. Mối quan hệ giữa quy hoạch sử dụng đất với các quy hoạch khác
2.1.5.1. Quan hệ giữa các loại hình quy hoạch sử dụng đất
Quy hoạch sử dụng đất cả nước và quy hoạch sử dụng đất đai các cấp lãnh

thổ hành chính địa phương cùng hợp thành hệ thống quy hoạch sử dụng đất đai
hoàn chỉnh. Quy hoạch của cấp trên là cơ sở và chỗ dựa cho quy hoạch sử dụng đất
đai của cấp dưới; quy hoạch của cấp dưới là phần tiếp theo, cụ thể hóa quy hoạch
của cấp trên và là căn cứ để điều chỉnh các quy hoạch vĩ mơ.
Quy hoạch sử dụng đất đai tồn quốc và quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh là
quy hoạch chiến lược dung để khống chế vĩ mô và quản lý kế hoạch sử dụng đất.
Quy hoạch cấp huyện phải phù hợp, hài hòa với quy hoạch cấp tỉnh và là giao điểm
giữa quy hoạch quản lý vĩ mô và vi mô. Quy hoạch cấp tỉnh là giao điểm giữa quy
hoạch quản lý vĩ mô và vi mô. Quy hoạch cấp xã là quy hoạch vi mô và làm cơ sở
để thực hiện quy hoạch thiết kế chi tiết (Luật đất đai 2013).
2.1.5.2. Quan hệ giữa quy hoạch sử dụng đất đai với dự báo và chiến lược dài
hạn sử dụng tài nguyên đất
Các nhiệm vụ đặt ra của quy hoạch sử dụng đất đai chỉ có thể được thực hiện
thơng qua việc xây dựng các dự án quy hoạch với đầy đủ cơ sở về mặt kỹ thuật,
kinh tế và pháp lý. Trong thực tế, việc sử dụng các tài liệu điều tra và khảo sát địa
hình, thổ nhưỡng, xói mịn đất, thuỷ nông, thảm thực vật… các tài liệu về kế hoạch
dài hạn của tỉnh, phường, xã; hệ thống phát triển kinh tế của các ngành ở từng vùng
kinh tế - tự nhiên; các dự án quy hoạch phường, quy hoạch xí nghiệp; dự án thiết kế

11


về cơ sở hạ tầng là điều kiện thuận lợi để nâng cao chất lượng và tăng tính khả thi
cho các dự án quy hoạch sử dụng đất đai.
Để xây dựng phương án quy hoạch sử dụng đất đai các cấp vi mô cho một
thời gian trước mắt, trước hết phải xác định được định hướng và nhu cầu sử dụng
đất dài hạn trên phạm vi lãnh thổ lớn hơn. Khi lập dự báo có thể sử dụng các
phương án có độ chính xác khơng cao, kết quả được thể hiện ở dạng khái lược. Việc
thống nhất quản lý Nhà nước về đất đai được thực hiện trên cơ sở thống kê đầy đủ
và chính xác đất đai về mặt số lượng và chất lượng. Dựa vào các số liệu thống kê

đất đai và nhu cầu sử dụng đất đai của các ngành sẽ lập dự báo sử dụng đất, sau đó
sẽ xây dựng phương án quy hoạch, kế hoạch phân bổ, sử dụng và bảo vệ quỹ đất
cho thời gian trước mắt cũng như lâu dài trên phạm vi cả nước, theo đối tượng và
mục đích sử dụng đất.
Dự báo cơ cấu đất đai liên quan chặt chẽ với chiến lược sử dụng tài nguyên
đất đai, với dự báo sử dụng tài nguyên nước, rừng, dự báo phát triển các cơng trình
thuỷ lợi, thuỷ nơng, cơ sở hạ tầng,... Chính vì vậy việc dự báo sử dụng đất với mục
tiêu cơ bản là xác định tiềm năng để mở rộng diện tích và cải tạo đất nơng - lâm
nghiệp, các định định hướng sử dụng đất cho các mục đích chuyên dùng khác phải
được xem xét một cách tổng hợp cùng với các dự báo về phát triển khoa học kỹ
thuật, dân số, xã hội... trong cùng một hệ thống thống nhất về dự báo phát triển kinh
tế - xã hội của cả nước.
Nội dung của chiến lược sử dụng đất đai bao gồm:
- Phân tích hiện trạng phân bố và sử dụng quỹ đất của các ngành kinh tế
quốc dân;
- Xác định tiềm năng đất để khai hoang đưa vào sản xuất nông nghiệp;
- Xác định nhu cầu đất đai cho các ngành kinh tế quốc dân;
- Thiết lập các biện pháp cải tạo, phục hồi và bảo vệ quỹ đất cũng như để
hoàn thiện việc sử dụng đất;
- Xây dựng dự báo (khoa học - kỹ thuật) phân bổ quỹ đất cho các ngành kinh
tế quốc dân, theo các đối tượng và mục đích sử dụng (lập biểu chu chuyển đất đai
cho thời kỳ định hướng).
Dự báo sử dụng đất đai là một bộ phận của dự báo dài hạn về phát triển nền
kinh tế - xã hội của đất nước phù hợp với trình độ phát triển lực lượng sản xuất và

12