Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (206 KB, 10 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>Tại sao nên tập thể dục buổi sáng</b>
Gửi ngày : Thứ hai, 07 Tháng 12 2009
Bạn nằm dài trên giường mỗi sáng và tự nhủ: “Mình sẽ đi tập sau giờ làm việc” hoặc “Mình sẽ bắt
đầu vào thứ 2 này…. Mình hứa đấy”. Những câu này có quen thuộc với bạn?
Bạn có nghĩ rằng luyện tập nên là việc đầu tiên cần làm vào buổi sáng để tăng cường sức khỏe hoặc
giảm cân không? Điều này đúng ngay cả khi bạn chỉ có khoảng 10 phút để chạy nhưng điều quan
trọng là bạn thực hiện nó đều đặn mỗi ngày.
<b>Nhưng tại sao lại là buổi sáng?</b>
1. Bằng việc khởi động mỗi sớm, chức năng chuyển dưỡng trong cơ thể sẽ được kích hoạt và duy trì
ở mức cao trong nhiều giờ, thậm chí là suốt 24h trong ngày. Và điều này đồng nghĩa với việc lượng
calo được “đốt cháy” sẽ nhiều hơn.
2. Nhiều người phát hiện ra rằng việc luyện tập buổi sáng có tác dụng “điều chỉnh” cảm giác thèm ăn
trong cả ngày và khiến họ không đói bụng.
3, Khi bạn tập luyện vào buổi sáng, bạn sẽ cảm thấy tràn ngập sức sống. Điều này sẽ tạo ra một sự
khác biệt cho cả một ngày.
4. 90% những người thường xuyên luyện tập chọn thời điểm buổi sáng sớm. Một khi đã thành thói
quen, bạn sẽ thấy khó bỏ.
5. Bạn tập luyện vào cùng một giờ mỗi sáng vì thế bạn cũng sẽ thức vào đúng giờ đó mỗi ngày. Cơ
thể bạn chẳng bao lâu sẽ phát hiện ra sự thú vị này: hệ thống nội tiết và nhịp sinh học trong cơ thể
sẽ điều chỉnh… và kết quả là những thay đổi sinh học tích cực sẽ xảy ra.
6. Bởi vì bạn thực hiện đều đặn việc luyện tập mỗi ngày nên cơ thể sẽ tự chuẩn bị trước bằng cách
thức dậy sớm hơn. Lợi ích từ điều này là:
- Dễ dàng thức giấc. Cơ thể bạn không bao giờ bị “nhiễu thông tin” như khi bạn dậy chẳng theo bất
cứ một quy luật nào.
- Quá trình chuyển dưỡng và các bộ phận tiết hormone trong cơ thể sẽ được tăng cường trong khi
bạn ngủ. Đó là lý do tại sao bạn luôn cảm thấy tràn đầy năng lượng và sẵn sàng luyện tập khi bạn
thức giấc.
7. Nếu lịch làm việc quá bận rộn, bạn sẽ dễ dàng thay thế việc luyện tập vào các giờ trong ngày
bằng một việc khác. Nhưng nếu việc tập luyện vào đầu giờ sáng thì sẽ rất khó để một việc nào khác
thay thế vị trí này.
8. Luyện tập buổi sáng có thể hỗ trợ các hoạt động trong ngày. Một số người mong đợi thời điểm mà
họ có thể dành thời gian để chăm sóc cơ thể và tâm hồn. Nhiều người thì dùng thời gian này để lên
các kế hoạch trong ngày, làm tươi mới tinh thần, chuẩn bị cho một ngày làm việc.
9. Nghiên cứu cho thấy suy nghĩ sẽ nhạy bén hơn trong thời gian từ 4-10 tiếng sau luyện tập và điều
này sẽ giúp bạn làm việc hiệu quả hơn.
10. Thực hiện tập vào buổi sáng luôn dễ nhất. Những người tập luyện thường xuyên sẽ ngủ ngon
hơn và không bao giờ thấy thiếu ngủ.
Chắc bạn đã từng nghe hàng ngàn lần điệp khúc: thể dục là cách giảm cân rất tốt, nhưng ngồi
những lợi ích đó cịn có nhiều lợi ích đối với sức khoẻ thể chất và tinh thần.
<b>Giúp ngủ ngon hơn</b>
Nhiều nghiên cứu đã cho thấy thể dục đều đặn có tác dụng cải thiện chất lượng giấc ngủ. Các
nghiên cứu này cho rằng, thế dục 20-30 phút ở cường độ vừa đến mạnh khoảng 3-4 lần mỗi tuần
giúp bạn ngủ ngon hơn. Tuy nhiên, bạn nên thể dục vào buổi sáng hoặc chiều, tránh thể dục sát giờ
<b>Làm chậm q trình lão hố và giảm nguy cơ chết sớm</b>
Cơ thể của mỗi người mỗi năm sẽ mất đi khoảng 10% khả năng vận động thể chất sau 40 tuổi. Tuy
nhiên thể dục đều đặn có thể cải thiện sự rắn chắc cơ và da, tăng cường sự linh hoạt và giảm nguy
cơ mắc những chứng bệnh do tuổi tác như bệnh loãng xương, bệnh tim và tai biến mạch máu não.
<b>Giúp cho cơ, xương khớp khoẻ</b>
Khi có tuổi, xương mất đi độ đặc, khớp trở nên cứng, ít linh hoạt hơn và hệ cơ cũng giảm. Thể dục
đều đặn là một trong những cách tốt nhất để kéo chậm hoặc ngừa suy giảm cơ, xương và khớp.
<b>Cũng cố và tăng cường sức đề kháng</b>
Nhiều nghiên cứu đã cho thấy thể dục cải thiện chức năng đề kháng của con người. Ở tuổi thanh
thiếu niên, thể dục là một cách để gia tăng sức mạnh cho tế bào miễn dịch. Ở người có tuổi, chức
năng miễn dịch suy giảm nhanh, do đó, người gia dễ mắc những bệnh truyền nhiễm. Thể dục đều
đặn ở cường độ vừa như chạy bộ, đi bộ hay đạp xe, có thể kéo chậm sự suy giảm chức năng đề
kháng.
<b>Cải thiện sự minh mẫn</b>
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng những người tập thể dục đều đặn có khả năng tập trung, trí
nhớ và phản ứng tốt hơn những người lười vận động. Và không nhất thiết phải thể dục nhiều, đi bộ
khoảng 45 phút 3 lần mỗi tuần là đủ để cải thiện sự nhanh nạy trí não. Thể dục Aerobic có tác dụng
kích thích vùng não kiểm soát tập trung.
<b>Nâng cao sự tự tin</b>
Nếu bạn là người thừa cân, thể dục giúp bạn có sự săn chắc cơ, khỏe mạnh, thể lực ổn định và tinh
thần vững vàng, tự tin hơn.
<b>Tăng cường sự dẻo dai và sinh lực</b>
Những người thể dục thường xuyên có sức lực tốt hơn và dẻo dai hơn so với những người không
thể dục. Bạn sẽ dễ dàng nhận thấy sinh lực và sức sống tăng lên sau vài tuần bạn bắt đàu thể dục
đều đặn. Vì thế, sẽ là không thông minh nếu bạn từ chối thể dục với lý do hơm nay cảm thấy
mệt.
<b>Cải thiện cuộc sống tình dục</b>
Thể dục đều đặn có thể tăng ham muốn hoạt động tình dục. Sự dẻo dai của thể chất và sự rắn chắc
cơ bắp làm tăng cường lưu thông máu đến vùng sinh dục. Nhưng nếu thể dục quá nhiều, quá nặng
có thể làm giảm sự sinh sản testosterone và những hoóc môn tính dục nam khác, dẫn đến giảm sinh
lực tình dục.
<b>Giảm lo lắng, trầm cảm và căng thẳng</b>
Cơ thể bạn sẽ sinh sản nhiều hoóc môn endorphin hơn từ 1-2 giờ sau khi thể dục, điều này có tác
dụng cải thiện tâm trạng và mang lại cảm giác thư thái cho bạn. Hoạt động thể chất cũng giúp bạn
cải thiện chế độ ăn uống, giảm căng thẳng. Một số nghiên cứu cho rằng thể dục có thể hỗ trợ trong
điều trị trầm cảm.
<b>Làm giảm nguy cơ của nhiều bệnh</b>
Lý do tốt nhất của tất cả các lý do để thể dục đều đặn là làm giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh nghiêm
trọng đe doạ sự sống, như bệnh tim, đái đường, ung thư vú, tai biến mạch máu não, viêm khớp,
loãng xương, cao huyết áp, cho lesterol cao, ung thư ruột kết và béo phì.
<b>Chấn thương trong luyện tập thể dục thể thao</b>
<b>trừ một ai, không loại trừ một môn thể thao nào, để hiểu được chấn thương trong thể thao là </b>
<b>một điều vô cùng cần thiết.</b>
<b>Vậy chấn thương là gì? Chấn thương đó là sự tởn thương cấu trúc giải phẫu bình thường của tổ </b>
chức do tác đợng bên ngồi gây nên kéo theo sự giảm, rối loạn hay mất đi chức năng sinh lý bình
thường của tổ chức đó. Khả năng xảy ra chấn thương ở các môn thể thao khác nhau không đồng
nhất (ví dụ Thể dục dụng cụ 2,9%, Điền kinh 1,91%, Bơi lội 1,32%). Trong thi đấu khả năng chấn
thương cao hơn gần 4 lần so với trong tập luyện. Số lượng các chấn thương trong các giờ học
không có giáo viên hay huấn luyện viên hướng dẫn cao hơn 4 lần so với giờ học có giáo viên, huấn
luyện viên.
Trong tập luyện thể dục thể thao các chấn thương phải được giảm tới mức tối thiểu. Trong cơng tác
phịng ngừa chấn thương cần có sự tham gia của giáo viên, huấn luyện viên, để đạt hiệu quả cao họ
cần phải hiểu biết thấu đáo đặc điểm, nguyên nhân và điều kiện gây nên các chấn thương khác
nhau.
<b>Các dạng chấn thương: Trong chấn thương thể thao phần đa các chấn thương đều là chấn thương</b>
<i>kín như: đụng dập, dãn dây chằng, đứt cơ và dây chằng.Chấn thương đụng dập thường rơi vào </i>
chấn thương khớp (gần 50%), trong đó có tới 30% là chấn thương khớp gối. Theo vị trí tổn thương,
trong thể thao thường gặp các chấn thương tứ chi trong đó có 80% là chấn thương khớp chủ yếu là
khớp gối và khớp cổ chân. Trong thể dục dụng cụ thường gặp các chấn thương chi trên (gần70%),
nhưng đại đa số các môn thể thao thì chấn thương chi dưới gặp nhiều hơn. Nếu so sánh, tỷ lệ gãy
xương, sai khớp của thể thao lớn hơn 8 – 10 lần các hoạt động phi thể thao.
<b>Nguyên nhân cơ bản dẫn đến chấn thương:</b>
1. Việc huấn luyện dồn ép, việc sử dụng thường xuyên lượng vận động lớn với công suất cực hạn
và dưới cực hạn; sự thiếu hiểu biết trong việc sử dụng các phương pháp thúc đẩy phục hồi trong và
sau khi luyện tập.
2. Không đánh giá đúng ý nghĩa của việc tập luyện thường xuyên có hệ thống và tính kế thừa trong
quá trình huấn luyện kỹ thuật.
3. Việc áp dụng các bài tập mà cơ thể người tập chưa có sự chuẩn bị cần thiết về thể lực hay mỏi
mệt của buổi tập trước chưa được khắc phục.
4. Không áp dụng, áp dụng sai phương pháp bảo hiểm; khởi động không đủ hay không hợp lý (đây
là nguyên nhân thường gặp).
5. Không đáp ứng đầy đủ vật chất kỹ thuật của buổi tập (có thể dẫn tới 25% các chấn thương).
6. Điều kiện khí hậu, điều kiện vệ sinh không phù hợp (là nguyên nhân của từ 2% - 6% các chấn
thương).
7. Hành vi của người tập không đúng đắn ( là nguyên nhân dẫn tới 5 -15% số chấn thương). Biểu
hiện: Sự vội vàng, thiếu tập trung chú ý, thiếu ý thức tổ chức kỷ luật, thiếu đạo đức trong luyện tập
và thi đấu.
<b>Những chấn thương thường gặp trong tập luyện TDTT và cách xử trí ban đầu:</b>
chằng, gây tởn thương phần mềm. Sai khớp có thể hồn tồn hoặc mợt phần.Triệu chứng: Đau
mạnh ở vùng khớp, chi bị sai. Mọi cố gắng để đưa chi trở lại vị trí bình thường rất khó khăn và gây
đau đớn. Khi quan sát so sánh ta nhận thấy hình dạng khớp thay đổi. Phương pháp sờ nắn đôi khi
có thể xác định được đầu xương sai lệch còn ở vị trí thông thường xuất hiện rãnh lõm. Sơ cứu ban
<i><b>đầu: Cớ gắng giữ bất đợng hồn tồn chi bị sai khớp ở vị trí thuận lợi nhất. Nếu nặng sử dụng nẹp </b></i>
chuyên dùng để cố định, sau đó nhanh chóng chuyển tới cơ sở y tế. Tuyệt đối nghiêm cấm việc cố
<i><b>gắng phục khớp của bạn tập, hoặc người khơng có chun mơn vì rất dễ dẫn tới những tổn </b></i>
thương phụ.
<b>2) Gãy xương: Là sự phá hủy cấu trúc giải phẫu bình thường của xương dưới tác động của lực cơ </b>
học trực tiếp hay gián tiếp gây nên, thường với xương bị gãy bao giờ cũng gây tổn thương cho các
<b>3)Bong gân: Đây là dạng chấn thương khá phổ biến. Hiện tượng căng hoặc rách dây chằng gây </b>
nên những cơn đau nhói và sưng tấy ở các khớp bị tổn thương. Các biểu hiện của bong gân rất
giống với gãy xương. Triệu chứng: Khi bị bong gân, người tập cảm thấy đau nhói như điện giật ở
vùng khớp bị trẹo. Sau đó, khớp tê dại khơng cịn đau nữa. Khoảng 1 giờ sau, cảm giác đau nhức
dần dần trở lại. Nếu bong gân ở bàn chân, mắt cá chân, người tập sẽ không bước đi được nữa, phải
đặt bàn chân nằm x́ng đất.Xử trí ban đầu:Nên chườm lạnh bên ngoài bằng nước đá (hoặc nước
lạnh) trong 4 giờ đầu. Việc chườm đá làm dịu đau và co mạch, ngưng chảy máu, bớt phù nề. Và sau
ngày thứ 2, nên ngâm chỗ bị bong gân trong nước ấm từ 3-4 lần trong ngày.Ngay sau khi bị bong
gân, phải làm ngừng chảy máu (nếu có) và hạn chế phù nề tối đa. Có thể dùng băng thun băng ép
khớp bị bong gân giúp khớp có chỗ tựa và giữ cố định cho khớp. Có thể dùng Ethyl clorua xịt vào
nơi bong gân để gây tê làm lạnh tại chỗ giúp giảm đau cho người bệnh. Ngồi ra, có thể dùng th́c
giảm đau, tiện nhất là Alaxan uống 1-2 viên/lần, 3 lần trong ngày. Nghiêm cấm dùng rượu, xoa cao
vào nơi bị tổn thương, các chất nóng tác động tại chỗ do những chất này gây chảy máu mạnh
hơn. Những trường hợp bong gân nặng: không cử động được khớp, dây chằng khớp bị đứt hoàn
toàn,… hãy đến ngay cơ sở y tế để khám và điều trị.
<b>4)Đau cơ: Những cơn đau nhức mà người tập phải trải qua sau khi tập luyện vốn thường xảy ra vào</b>
ngày hôm sau, ngay cả khi chỉ thực hiện những bài tập với cường độ nhẹ nhàng. Nguyên nhân: Do
mới tập luyện, hoặc tập luyện không thường xuyên. Cách khắc phục: Nghỉ ngơi, xoa bóp nhẹ
<b>5)Chuột rút.( vọp bẻ). Nguyên nhân: Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến chuột rút. Xảy ra trong </b>
hoặc sau khi tập luyện, sự co thắt tình cờ và gây đau đớn của cơ bắp là dấu hiệu cho thấy người tập
đã tập luyện quá sức (thời gian tập quá lâu hoặc cường độ tập quá nặng). Cách khắc phục: Khi bị
chuột rút chúng ta sẽ cảm thấy đau. Để nhanh chóng thoát khỏi tình trạng này, bạn cần làm ngay
những bước sau:
- Kéo giãn phần cơ bị đau để chống lại sự co cơ do bị chuột rút gây nên.
- Nằm thẳng lưng, duỗi thẳng chân, gập bàn chân về phía người. Giữ nguyên tư thế này trong
khoảng vài giây.
<b>6)Đau xóc bụng.Nguyên nhân: Cơn đau nhói thình lình diễn ra ở bụng, hông thường có từ sự gia </b>
tăng cường độ tập luyện đột ngột hoặc quá trình vận động kéo dài. Cách khắc phục : Không nên
<i>ngừng vận động mà cứ duy trì tốc độ vận động như thế cho đến khi cơ thể làm quen cơn đau sẽ </i>
nhanh chóng biến mất. Hãy tập luyện một cách nhẹ nhàng sẽ tránh được những cơn đau xóc.
Trong phạm vi bài viết, không thể liệt kê hết các loại chấn thương, nhưng có thể thấy các chấn
thương trong luyện tập TDTT là kết quả của việc không tuân thủ những nguyên tắc cần phải được
thực hiện, trong tập luyện và thi đấu. Cuộc chiến đấu với chấn thương phải bắt đầu từ công tác
chuẩn bị, người giáo viên, huấn luyện viên sẽ phải là người đi đầu trong cuộc chiến này.
<b>Đổi mới phương pháp dạy học, một trong số những vấn đề trọng tâm hiện nay</b>
<b>phạm và biết cách truyền tải nó đến với sinh viên. Mặt khác sinh viên là chủ thể trong học tập </b>
<b>và tu dưỡng. Chủ thể phải tự giác, tích cực, chủ động và sáng tạo trong quá trình học tập.</b>
Phương pháp dạy học bao gồm soạn thảo, chế biến tài liệu khoa học và chuyển tải tài liệu đó đến
với sinh viên trên cơ sở tổ chức, tác động điều khiển hoạt động nhận thức của sinh viên nhằm giúp
họ lĩnh hội nội dung dạy học. Giảng dạy và học tập có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Kết quả học
Đổi mới phương pháp dạy học là nhu cầu tất yếu của giảng viên, bởi vì đổi mới là sự cải tiến, nâng
cao chất lượng phương pháp dạy học đang sử dụng để đóng góp nâng cao chất lượng hiệu quả của
việc dạy học, là sự bổ sung, phối hợp nhiều phương pháp dạy học để khắc phục mặt hạn chế của
phương pháp đã và đang sử dụng nhằm đạt mục tiêu dạy học, là thay đổi phương pháp đã và đang
sử dụng bằng phương pháp ưu việt hơn, đem lại hiệu quả dạy dạy học cao hơn. Vì thế, đổi mới
phương pháp dạy học được xác định trong các văn kiện của Đảng, Nhà nước mà Bộ Giáo dục và
Đào tạo đang chỉ đạo triển khai nhằm đáp ứng yêu cầu của mục tiêu và nội dung giáo dục mới.
Phương pháp dạy học hiện nay không thể tiếp tục truyền thụ từ việc áp đặt một chiều từ người dạy
mà phải sử dụng phương pháp dạy tích cực, phát huy tính tích cực của sinh viên. Đó là đổi mới
phương pháp dạy học còn được gọi là “Dạy học hướng vào người học” hay “Dạy lấy người học làm
trung tâm”.
“Dạy học hướng vào người học” là cụm từ được dùng để xác định sự đổi mới của phương pháp
dạy học hiện nay trong nhà trường. Đó là tư tưởng, là sự định hướng cho dạy và học, phương pháp
mới này khuyến khích sinh viên tự học hỏi, tự phát huy sáng kiến, giảng viên đóng vai trò hướng
dẫn.
“Dạy học lấy người học làm trung tâm” bao gồm:
- Tập trung phương pháp giảng dạy của giảng viên dựa vào các thành quả của hoạt động nghiên
cứu khoa học, quy trình đã được chứng minh.
- Áp dụng các phương pháp dạy học theo từng hệ học (chính quy, hệ đào tạo đại học dành cho cán
bộ đã tốt nghiệp bậc trung học Công an nhân dân, vừa làm vừa học...).
- Phát triển liên tục toàn hệ thống trường để đạt được hệ thống giáo dục ngày càng tốt hơn.
người vô dụng mà thôi.
Để thực hiện đổi mới phương pháp dạy học, vấn đề đặt ra đối với giảng viên đó là:
Giảng viên là yếu tố quyết định hàng đầu trong việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học, với
nhận thức đúng đắn, với tinh thần trách nhiệm và sự quyết tâm cao, kỹ năng sử dụng thiết bị dạy
học và tổ chức hướng dẫn sinh viên học tập tốt. Đó là những phẩm chất cần thiết của người thầy.
Kiến thức của giảng viên đã trở thành những đặc điểm quan trọng trong cơng tác giáo dục địi hỏi
giảng viên phải hội đủ các điều kiện về kiến thức, khả năng giảng dạy, lòng nhiệt thành, đức tính cần
cù. Bên cạnh đó, giảng viên phải có kỹ năng tổ chức hướng dẫn sinh viên trong lớp học có kỹ năng
sử dụng đồ dung dạy học, có năng lực tự học, thu thập thông tin phong phú của thời đại để phục vụ
yêu cầu dạy học.
Giảng viên phải xác định được những vấn đề cần đổi mới, đó là phải xác định rõ mục tiêu giáo dục
được đổi mới, nội dung giáo dục đổi mới, phương tiện dạy học, hình thức tổ chức và phương thức
đánh giá phải đáp ứng được yêu cầu đổi mới.
hợp, đồng thời tạo ra cách sử dụng kiến thức mới độc lập trên cơ sở có sự hướng dẫn.
Giảng viên phải nắm vững các kỹ năng truyền đạt kiến thức đến sinh viên để thiết kế, dẫn dắt sinh
viên đi từ dễ đến khó, từ ít đến nhiều, từ nông đến sâu.
Giảng viên phải có kế hoạch chi tiết, cụ thể phương pháp dạy cũng như vấn đề phân phối chương
trình trở thành một diễn tiến liên tục, giảm lý thuyết, tăng thực hành là một yêu cầu cần thiết, tất yếu
cho quá trình đổi mới phương pháp giáo dục.
Giảng viên phải có kiến thức sâu, rộng nắm vững lý luận sư phạm về các lĩnh vực giảng dạy đồng
thời phải biết chuyển tải những kiến thức đó vào chương trình, vào phương pháp giảng dạy, vào các
bài học cụ thể. Có như vậy, giảng viên mới có thể giúp sinh viên tích cực chủ động, phát huy khả
năng sáng tạo trong quá trình học tập. Giảng viên có nhiều kiến thức, có nhiều cách tổ chức và trình
bày ngắn gọn, sáng tỏ cùng với sự nhiệt tình trong giảng dạy điều đó tạo điều kiện truyền đạt kiến
thức cho sinh viên một cách hiệu quả và thành công.
Đổi mới phương pháp dạy học là mợt q trình, địi hỏi giảng viên phải hồn thiện về nhân cách,
có đức, có tài để thực hiện tốt nhiệm vụ cao quý của mình. Phải không ngừng phấn đấu vươn lên,
học tập, rèn luyện để tự khẳng định mình. Đặc trưng của nhà giáo là khiêm tốn, giàu lịng tự trọng,
có trách nhiệm cao, lao đợng tự giác, chủ động sáng tạo, sống trung thực, giản dị, không phô trương
hình thức./.
<b>Mục tiêu cao nhất của dạy học là dạy cách tư duy</b>
<b>Bàn về PPDH lúc này khơng cịn là câu chuyện làm hay không, mà là làm thế nào? Trước hết, </b>
<b>vấn đề nhận thức về vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của nó phải được mọi người thấu triệt. </b>
<b>Cần nhấn mạnh rằng mục tiêu cao nhất của dạy học là “Dạy tư duy”. </b>
Thực tế câu chuyện đổi mới phương pháp là một vấn đề khó khăn, nhưng không phải vì điều ấy mà
dừng lại. Cần nhìn nhận nó theo hướng tích cực và thực hiện những đóng góp dù rất nhỏ, điều chỉnh
cải biến những hạn chế để biến nó thành bộ công cụ chuẩn phục vụ giảng dạy đáp ứng địi hỏi của
xã hợi.
Xã hợi và Giáo dục luôn gắn bó hữu cơ trong cùng một thực thể, nên ln có sự địi hỏi lẫn nhau. Ở
thời kỳ này, đất nước đang đổi mới, xu thế hội nhập toàn cầu hiện diện rất rõ ràng; bởi vậy giáo dục
không thể đóng cửa mà không chịu tác động. Nói vậy để thấy tính tất yếu phải có sự đổi mới trong
giáo dục. Đương nhiên, để đổi mới giáo dục chúng ta phải đổi mới nhiều lĩnh vực trong nó. Thực tế,
Bộ giáo dục đã chọn “Đổi mới phương pháp giảng dạy” như là một giải pháp ưu tiên trong quá trình
Để có quyết định này, Bộ Giáo dục đã tổ chức chuyên gia nhiều năm nghiên cứu thực tiễn giáo dục
trong nước, khu vực và quốc tế. Những kết quả nghiên cứu đã được khảo nghiệm thực tế, được bổ
sung từ hàng trăm hội nghị lớn nhỏ với các chuyên gia, các nhà quản lý và lấy ý kiến đến tận các
giáo viên đang đứng lớp.
Những nội dung cụ thể trong đổi mới PPDH, trên thực tế cũng là những nội dung các nước tiên tiến
và khu vực đã tổ chức thực nghiệm thành công.
Tuy nhiên câu chuyện về đổi mới PPDH vẫn còn là câu chuyện mở. Thực tế thì khi ứng dụng PPDH
mới có nhiều bất cập nảy sinh. Vấn đề đầu tiên lại là vấn đề con người. Do đặc điểm của đội ngũ
hiện tại, nên xuất hiện những quan điểm nhóm cơ bản khác nhau và thực tế tổng kết tại các cơ sở
giáo dục mấy năm gần đây cho thấy, mỗi nhóm thực hiện có những kết quả khác nhau:
<i>Nhóm 1: Thực hiện đổi mới PPDH như thực hiện mệnh lệnh, bệ y nguyên lý thuyết vào thực tiễn tất </i>
cả các đối tượng. Với cách vận dụng xơ cứng như vậy, bên cạnh những thành công có được từ sự
tham gia của công nghệ đa phương tiện và ở một số lớp chuyên lớp chọn, các tiết giảng còn lại đều
thất bại. Dạy học đòi hỏi sự sáng tạo, sự thích ứng tình huống trong từng phút. Ở điểm này người
thày phải có năng lực cao hơn cả một diễn viên chuyên nghiệp, bởi không chỉ phải thuộc, diễn hay
mà cịn phải thay đởi những tình tiết của “Kịch bản”. Ngồi ra người thày cịn đóng vai trị kép : Biên
soạn và đạo diễn tiết học nữa. Việc biên soạn được một giáo án đổi mới đã nhọc nhằn nếu không có
kỹ năng tốt, nhưng sự “Trình diễn” lại là cả một vấn đề khác. Do vậy nhóm này thường mất niềm tin
vào sự đổi mới.
<i>Nhóm 2: Kết hợp ứng dụng PPDH mới với nghiên cứu thực tiễn điều chỉnh từng bước. Đây là nhóm</i>
có xu thế tích cực và thu hái được nhiều thành công. Khi khảo cứu cụ thể, chúng tôi thấy nhóm giáo
viên này có những đặc điểm sau: xác định chọn dạy học như một nghề để sinh tồn và nhận thức
đúng đắn khoa học về những giá trị của việc đổi mới PPDH; có khả năng hiểu biết về nhiều lĩnh vực
hỗ trợ dạy học đặc biệt ngoại ngữ và công nghệ thông tin; năng lực tự học nâng trình độ, bằng nhiều
hình thức ở mức độ cao.
Tuy nhiên, nhóm này vẫn gặp những trở ngại khi vận dung một số phương pháp trong những tình
huống cụ thể. Nguyên nhân của sự thất bại ấy là do chưa đủ thời gian tổng hợp rút kinh nghiệm để
sử dụng công cụ (PPDH) thích ứng với từng nhóm đối tượng; Cũng có thể là do việc quá tham ứng
dụng của người dạy, hoặc do những điều kiện khác của đơn vị giáo dục cơ sở chưa tạo ra những
điều kiện và môi trường thuận lợi cho giáo viên.
giảng giải. Và chúng ta tự hỏi với 13 môn học ở nhà trường THPT như hiện nay, câu chuyện đọc
chép và học thuộc để trả bài với học sinh liệu có là giải pháp khả thi?
Hầu hết các giáo viên nhóm này đều chưa có nhận thức đúng về đổi mới để làm gì? Với cách nhìn:
dạy để trị thi cử đỡ là thành cơng, những giáo viên nhóm này chưa nhìn nhận hết sự thật những vấn
đề sau tiết dạy của họ, và thường nhầm tưởng đó là sản phẩm của riêng mình. Thử hỏi sau tiết dạy
của họ, một học sinh thành công trong thi cử có phải tự học thêm từ các kênh thông tin khác không?
Có trao đổi nhóm với bè bạn? có tự luyện suy nghĩ, làm bài, tự rút kinh nghiệm...? Nếu như giáo
viên dạy theo hướng đổi mới thì con đường tri nhận kiến thức của các em được rút ngắn và được
chỉ dẫn đúng cách.
Hiện tại, câu chuyện về đổi mới PPDH khơng cịn là câu chụn làm hay khơng, mà là làm như thế
nào? Trước hết là vấn đề nhận thức về vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của nó phải được mọi người
thấu triệt. Cần nhấn mạnh rằng mục tiêu cao nhất của dạy học là “Dạy tư duy” (Anh xtanh), tức là
dạy cách tri nhận tri thức và vận dụng sáng tạo trong chương trình; đồng thời hình thành con đường
tự khám phá để học sinh tiếp tục học tập sáng tạo đến suốt đời.
Về nội dung, nên hiểu PPDH mới như là tổ hợp các công cụ dạy học nó bao gồm những công cụ
mới thích ứng với dạy học hiện đại và những công cụ truyền thống tinh hoa vẫn cịn mang lại nhiều
giá trị cho cơng tác dạy học. Hệ thống công cụ này, được người giáo viên chiếm lĩnh và sử dụng
thành thạo theo những dụng ý chủ quan trong những tình huống sư phạm cụ thể nhằm đạt mục tiêu
dạy học.
Về thực hiện cần có những năng động sáng tạo, không nhất thiết phải bệ y nguyên lý thuyết một
cách xơ cứng vào mọi tình huống, đối tượng. Trong tình trạng không thể xoay bàn để thảo luận
nhóm, trong tình trạng không có “Thủ lĩnh” để thực hiện phương pháp “Chiếc khăn phủ bàn”... hãy
tìm một cách thức khác tương tự, hoặc thay thế bằng một phương pháp khác hiệu quả hơn mà phù
hợp. Tuy nhiên nguyên tắc cao nhất phải thực hiện là để học sinh tự khám phá, theo cách nói của
dân gian là “ cho cái cần câu và dạy cách câu, chứ không cho một con cá”.
Hiện tại, việc đổi mới phương pháp vẫn gặp nhiều khó khăn, về nội dung chương trình : số môn học,
tiết học và cấu tạo nội dung của nhiều tiết học vẫn còn bất cập với thời gian cho phép người giáo
viên thực hiện và khả năng lĩnh hội của học sinh. Những điều kiện cần thiết để dạy học đởi mới cịn
nan giải... Tuy nhiên vấn đề bức xúc nhất tác động mạnh vào quá trình đổi mới PPDH vẫn là cách
kiểm tra đánh giá. Khi thực tế tại Singapo, chúng tôi đã nghe một hiệu trưởng trường THPT nói đại
ý, quan niệm của Singapo thi cử chỉ là một “Lát cắt” trong quá trình học tập mà thôi. Và họ tập trung
đánh giá một học sinh dựa vào cả quá trình học tập trên mọi bình diện từ việc giữ gìn sức khoẻ, khả
năng giao tiếp đến thành tích các môn học.
Áp lực của xã hội, của gia đình học sinh, đặt lên vai ngành giáo dục là đòi hỏi có sản phẩm cụ thể.
Hàng năm các nhà trường bị đánh giá bởi chất lượng tốt nghiệp, chất lượng vào đại học mà thông
qua có mấy môn thi. Và cũng thông qua mấy môn thi đó một học sinh bị đánh giá là yếu hoặc
giỏi.Chính vì vậy, mà không phải bao giờ học sinh cũng có xu thế chạy vào trường chuyên. Chúng
tôi đã chứng kiến cả mợt dịng họ thành đạt có tới hàng trăm cử nhân, thạc sỹ mà chỉ học tại
TTGDTX mà thơi. Ơng trưởng họ phân tích rằng, học ở TTGDTX ít môn, kiến thức vừa phải và hiện
tại quá trình quản lý thi cử cũng dễ dàng hơn. Con cháu ông nhờ đó mà tìm thày dạy thêm 3 mơn