on thi lop 9

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (470.94 KB, 91 trang )

(1)Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 1-2. V¨n b¶n: ChuyÖn Ngêi Con G¸I Nam X¬ng hoµng lª nhÊt thèng chÝ. A.Mục tiêu cần đạt:. - HS cảm nhận đợc vẻ đẹp truyền thống trong tâm hồn của ngời phụ nữ Việt Nam qua nh©n vËt Vò N¬ng. -Thấy dợc thói xa hoa của vua chúa, sự nhũng nhiểu của quan lại thời Lê-Trịnh và thái độ phª ph¸n cña t¸c gi¶. -Vẻ đẹp hào hùng của ngời anh hùng dân tọc Nguyễn Huệ. C. TiÕn tr×nh «n tËp I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc bá häc: II. Néi dung «n tËp Hoạt động của thầy và trò Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶. Em hiÓu thÕ nµo lµ truyÒn k×,m¹n lôc. HS-tr¶ lêi-GV nhËn xÐt bæ sung Nªu mét vµi nÐt chÝnh vÒ t¸c phÈm. TruyÖn cã mÊy nh©n vËt ?ai lµ nh©n vËt chÝnh -HS:Vò N¬ng nh©n vËt chÝnh ?Vũ Nơng đợc miêu tả trong những hoµn c¶nh nµo?ë tong hoµn c¶nh Vò Nơng đã bộc lộnhững đức tính gì.. Nội dung cần đạt V¨n b¶n ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng: I.T¸c gi¶: -NguyÔn D÷(Cha râ n¨m mÊt) -Quª Trêng T©n-Thanh MiÖn-H¶I D¬ng -¤ng sèng thÕ kØ XVI lµ thêi k× nhµ Lª b¾t ®Çu khñng ho¶ng,c¸c tËp ®oµn phong kiÕn Lª,m¹c,TrÞnh tranh giµnh quyÒn binh,g©y ra c¸c cuéc néi chiÕn kÐo dµi. -Ông học rộng,tài cao,làm quan đợc 1 năm råi xin vÒ,«ng Èn dËt ë quª mÑ. II.T¸c phÈm: -Tác phẩm gồm 20 truyện,đề tài khá phong phú:có truyện đã kích thẳng vào chế độ phong kiến lúc suy thoáI,vạch mặt bọn tham quan,hôn quân bạo chúa,đứng về phÝa nh÷ng ngêi d©n bÞ ¸p bøc,t×nh yªu vµ hạnh phúc lứa đôI,tình nghĩa vợ chồng… chuyÖn ngêi con g¸I Nam X¬ng lµ mét trong 20 truyÖn cña t/p nµy. III.Néi dung chÝnh: 1.Nh©n vËt Vò N¬ng: - C¶nh 1:Trong cuéc sèng vî chång:Nµng luôn giữ gìn khuôn phép,không để vợ chång ph¶i thÊt hoµ. - C¶nh 2:Khi tiÓn chång ®i lÝnh:DÆn dß ®Çy t×nh nghÜa,th«ng c¶m tríc nh÷ng næi vÊt v· cña chång. - C¶nh 3:Khi xa chång:Ngêi vî thuû chung,yªu chång tha thiÕt,mét ngêi mÑ hiÒn d©u th¶o,mét m×nh võa nu«i con,võa tËn t×nh ch¨m sãc mÑ giµ. - C¶nh 4:Khi bÞ chång nghi oan: +Phân trần để chồng hiểu tấm lòng,nói đến th©n phËn,t×nh nhgi· vî chång vµ kh¼ng.

(2) Qua c¸c t×nh huèng trªn em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh c¸ch cña nh©n vËt Vò N¬ng. Nªu nh÷ng hiÓu biÕt vÒ t¸c gi¶. Néi dung chÝnh cña v¨n b¶n ?. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. định tấm lòng thuỷ chung trong trắng. +Cầu xin chồng đừng nghi oanhết lòng tìm cách hàn gắn cái hạnh phúc gia đình. Vũ Nơng một ngời phụ nữ xinh đẹp, nết na,hiền thục,lại đảm đang,tháo vát,thờ kính mÖ chång,rÊt mùc hiÕu th¶o,mét d¹ thuû chung ,hết lòng vun đắp hạnh phúc gia đìng,song phải chết một cách an uổng,dâu đớn. V¨n b¶n Hoµng Lª NhÊt Thèng ChÝ I.T¸c gi¶: -Do mét sè ngêi cïng trong dßng hä Ng« Th× viÕt.Cã 2 t¸c gi¶ chÝnh -Ng« Th× ChÝ(1753-1788)Lµm quan díi triÒu Lª Chiªu Thèng -Ng« Th× Dô(1772-1840)Lµm quan díi triÒu NguyÔn. II.T¸c phÈm: -ViÕt vÒ nh÷ng sù kiÖn lÞch sö,chÞu ¶nh hëng cña lèi viÕt tiÓu thuyÕt ch¬ng håi cña Trung Quèc.Nhng c¸c t¸c gi· rÊt chó ý t«n träng sù thËt lÞch sö. III.Néi dung chÝnh: -Với quan điểm lịch sử đúng đắn và niềm tù hµo d©n täc,c¸c t¸c gi· Hoµng Lª nhÊt thống chí đã tái hiện chân thực hình ảnh ngêi anh hïng d©n täc NguyÔn huÖ qua chiến công thần tóc đại phá quân Thanh,sự t¶m b¹i cña qu©n tíng nhµ Thanh vµ sè phận bi đát của vua tôi Lê Chiêu thống.. ***************************. TiÕt 3 LuyÖn tËp C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i A.Mục tiêu cần đạt: -Nắm đợc các phơng châm hội thoại -BiÕt vËn dông nh÷ng ph¬ng ch©m héi tho¹i trong giao tiÕp RÌn luyÖn kÜ n¨ng vËn dông, kÜ n¨ng thùc hµnh B.TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc bá tiÕt: II. Néi dung Hoạt động của thầy và trò ?Em đã học đợc những phơng châm. Nội dung cần đạt I.KiÕn thøc träng t©m:.

(3) héi tho¹i nµo.. 1.Ph¬ng ch©m vÒ lîng: -Khi giao tiÕp ,cÇn nãi cho cã néi ?Em hiÓu ph¬ng ch©m vÒ lîng lµ dung;nội dung của lời nói phảI đáp ứng g×,khi giao tiÕp cÇn chó ý ®iÒu g× đúng yêu cầu của cuộc giao tiếp,không thiÕu,kh«ng thõa. 2.Ph¬ng ch©m vÒ chÊt: -Khi giao tiếp,đừng nói những diều mà ?ThÕ nµo lµ ph¬ng ch©m vÒ chÊt. mình không tin là đúng hay không có b»ng chøng x¸c thùc. 3.Ph¬ng ch©m quan hÖ: ?Ph¬ng ch©m quan hÖ lµ g×. -Khi giao tiếp,cần nói đúng vào đề tài giao tiếp,tránh nói lạc đề. ?Ph¬ng ch©m c¸ch thøc lµ g×? cho vÝ 4.Ph¬ng ch©m c¸ch thøc: dô -Khi giao tiÕp, cÇn chó ý nãi ng¾n gän,rµnh m¹ch;tr¸nh c¸ch nãi m¬ hå *VÝ dô:D©y cµ ra d©y muèng 5.Ph¬ng ch©m lÞch sù: ?thÕ nµo lµ ph¬ng ch©m lÞch sù. -Khi giao tiÕp,cÇn tÕ nhÞ vµ t«n träng ngêi kh¸c. II.LuyÖn tËp: Bµi tËp 1 Bµi tËp 1:vËn dông ph¬ng ch©m vÒ lîng -Thõa côm tõ nu«I ë nhµ bëi v× tõ để phân tích lỗi trong câu sau. gia súcđã hàm chứa nghĩa là thú a.Bß lµ mét loiai gia sóc nu«i ë nhµ. nu«I trong nhµ b.Bå c©u lµ lo¹i chim cã 2 c¸nh Bµi tËp 2: a.Nãi nh¨ng nãi cuéi Bµi tËp 2:Chän tõ thÝch hîp ®iÒn vµo b.Nãi tr¹ng chæ trèng. a.Nãi nh¶m nhÝ,vu v¬ lµ… bNãi kho¸c l¸c,lµm ra vÎ tµi giái ho¹ch nãi nh÷ng chuyÖn b«ng đùa,khoác lác cho vui là… tËp 3: Bµi tËp 3: Trong ca dao tôc ng÷ ViÖt Bµi -Nh÷ng ca dao,tục ngữ đó khẳng Nam:Chim khôn kêu tiếng rành ràng định vai câu trò của ngôn nhữ trong đời Ngêi kh«n nãi tiÕng dÞu dµng khã sèng vµ khuyªn ta trong giao tiÕp nªn nghe dïng nh÷ng lêi lÏ lÞch sù,nh· nhÆn. -Vµng th× thö löa thö than Chu«ng kªu thö tiÕng,ngêi ngoan thö lêi ?Qua nh÷ng c©u tôc ng÷ ca dao đó,ông cha ta khuyên dạy chúng ta Bài tập 4:Phép tu từ từ vựng có liên ®iÒu g× quan trùc tiÕp víi ph¬ng ch©m lÞch sù lµ Bài tập 4:Phép tu từ nào đã học có phép nói giảm nói tránh,đôI khi có thể liªn quan trùc tiÕp tíi ph¬ng ch©m dïng nh÷ng biÖn ph¸p tu tõ kh¸c lÞch sù TiÕt 4: Xng h« trong héi tho¹i. A. Môc tiªu bµi d¹y: - Hiểu đợc sự phong phú, tinh tế và giàu sắc thái biểu cảm của hệ thống c¸c tõ ng÷ xng h« trong TiÕng ViÖt..

(4) - HiÓu râ mèi quan hÖ chÆt chÏ gi÷a viÖc sö dông tõ ng÷ xng h« víi t×nh huèng giao tiÕp. - Nắm vững và sử dụng thích hợp từ ngữ đó. B. TiÕn tr×nh «n tËp Néi dung «n tËp Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt ?Nªu mét sè tõ ng÷ xng h« trong tiÕng I.Tõ ng÷ xng h« vµ viÖc sö dông tõ ng÷ ViÖt Xng h«. 1.VÝ dô: -Cha,mÑ->con -¤ng,bµ,c«,d×.chó,b¸c->ch¸u -ThÇy,c«,anh,chÞ-> em ?So s¸nh c¸ch xng h« trong tiÕng viÖt -b¹n bÌ->m×nh,tí cËu Víi tõ ng÷ xng h« trong tiÕng anh *HS:so s¸nh-nhËn xÐt-bæ sung. ?Từ đó em có nhận xét gì về từ ngữ =>Phong phó,tinh tÕ vµ giµu s¾c th¸i biÓu Xng h« trong tiÕng viÖt. c¶m. =>Ngời nói cần căn cứ vào đối tợng và Các đặc điểm khác của tình huống giao tiếp để xng hô cho phù hợp. II.LuyÖn tËp: Bµi tËp 1:T×m c¸c tõ ng÷ xng h« trong vaBµi tËp 1: Văn bản Dế Mèn cho biết sự tay đổi -Anh-em:Dế Choắt nói với Dế Mèn Xng hô đó. -Chó,mµy,ta:DÕ MÌn nãi víi DÕ Cho¾t. =>cách xng hô bất bình đẳng của một kÎ ë thÕ yÕu,c¶m thay m×nh thÊp hÌn… -T«i-anh:DÕ Cho¾t nãi víi DÕ MÌn vµ DÕ MÌn nãi víi DÕ Cho¾t=>Xng h« b×nh đẳng. *Có sự thay đổi nh vậy vì tình huống Giao tiếp thay đổi. Bài tập 2(Sgk)trang 40.Phân tích cách Bài tập 2:Vị tớng tuy đã trởng thành dùng từ ngữ xng hô và thái độ của nh©n vËt næi tiÕng,cã quyÒn cao chøc ngêi nãi trong c©u chuyÖn träng nhng vÈn gäi thÇy cò cña m×nh lµ thÇy vµ xng em,ngay khi thÇy gäi häc trß cña m×nh lµ ngµi. Bµi tËp 3: Bµi tËp 3:(SGK)trang 41-Ph©n tÝch t¸c -Tríc n¨m 1945 trong x· héi phong kiÕn động của việc dùng từ ngữ xng hô ,vua lu«n xng víi d©n lµ trÈm.B¸c Hå cña trong c©u nãi cña B¸c Chóng ta xng lµ t«i vµ gäi d©n chóng lµ đồng bào tạo nên chon ngời ghe cảm giácgần gi¸c gòi,th©n thiÕt víi l¶nh tô,ngîc l¹i Còng thÓ hiÖn lßng yªu th¬ng cña l¶nh tô đối với nhân dân.Cách xng hô của Bác đánh dấu một bớc ngoặc trong quan hệ giữa lảnh đạo và nhân dân. Bµi tËp 4(trang 41)C¸c tõ ng÷ xng h« Bµi tËp 4: trên đợc ai dùng,và dùng với ai -C¸ch xng h« ban ®Çu cña chÞ DËu=>thÓ HiÖn sù h¹ m×nh,sù nhÈn nhôc(ch¸u-«ng) -Sau đó thay đổi hoàn toàn:ông-tôi,bà-mày.

(5) =>Thể hiện sự thay đổi hành vi và thái độ ng xö thÓ hiÖn sù ph¶n kh¸ng quyÕt liÖt Một con ngời bi dẩn đến bớc đờng cùng. 3.Còng cè vµ dÆn dß: -Tõ ng÷ xng h« vµ viÖc sö dông tõ ng÷ xng h«. -Häc vµ n¾m ch¸c l¹i néi dung bµi häc. -ChuÈn bÞ bµi:Sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh..

(6) Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 5-6: TruyÖn kiÒu vµ c¸c ®o¹n trÝch A.Mục tiêu cần đạt:Giúp HS -Nắm đợc ngững nét chủ yếu về cuộc đời,con ngời,sự nghiệp văn học của Nguyễn Du. -Nắm đợc cốt truyện,những giá trị cơ bản vế nội dung và nghệ thuật của truyện Kiều và các đoạn trích.Từ đó thấy đợc Truyện Kiều là kiệt tác của văn học dân tộc. C. TiÕn tr×nh «n tËp I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc bá häc: II. Néi dung «n tËp Hoạt động của thầy và trò. Nội dung cần đạt I.TruyÖn KiÒu: 1.T¸c gi¶:NguyÔn Du(1765-1820)-tªn ch÷ Tè Nh-hiÖu Thanh Hiªn. ?Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ -Quª ë lµng Tiªn §iÒn-huyÖn Nghi xu©n-TØnh đại thi hào Nguyễn Du. hµ TÜnh. -Thuë nhá th«ng minh sèng trong nhung lôa giµu sang nhng 9 tuæi må c«i cha,12 tuæi må c«i mÑ nªn sím bÞ ®Èy vµo b¶o t¸p cuéc đời,phải sống tự lập. -Sinh ra trong một gia đình đại quý tộc có thế lùc. -Cha lµ NguyÔn NhiÓm tõng lµm tÒ tíng. -MÑ lµ TrÇn ThÞ TÇn,thuë niªn thiÕu NguyÔn Du chÞu ¶nh hìng cña mÑ. -Anh trai NguyÔn kh·n rÊt mùc hµo hoa,giái th¬ phó. -¤ng sèng vµo cuèi thêi Lª ®Çu thêi NguyÔnthêi k× phong kiÕn ViÖt nam suy tµn-giai cÊp thống trị thối nát-đời sống xã hội đen tối-dân nh©n næi dËy khëinghÜa =>¶nh hëng tíi quan điểm sáng tác ,ông đã hớng ngòi bút vào những con ngời tài hoa bạc mệnh,qua đó phê phán xã hội phong kiến đơng thời. -Tõng lµm quan cho nhµ NguyÔn -Sèng lu l¹c ë xø b¾c,vÒ quª ë Èn. -Ông để lại một di sản văn hoá lớn cho dân tộc. 2.T¸c phÈm: -Truyện Kiều đợc viết vào thời kì suy tàn của chế độ phong kiến với nhiều bất công ngang tr¸i. -Truyện Kiều ra đời nh một bức tranh phản ánh hiÖn thùc x· héi phong kiÕn. Tõ mét t¸c phÈm v¨n II.TruyÖn KiÒu.

(7) ?Nguån gốc cña TruyÖn KiÒu. ?Theo em TruyÖn KiÒu cã nh÷ng gi¸ trÞ nµo. ?Em hình dung xã hội đợc phản ánh trong truyÖn KiÒu lµ x· héi nh thÕ nµo. ?Theo em giá trị nhân đạo của một tác phẩm đợc thể hiện qua những nội dung nµo.. ?VÒ nghÖ thuËt TruyÖn Kiều cã nh÷ng gi¸ trÞ nµo.. ?Nªu vÞ trÝ ®o¹n trÝch. ?Néi dung chÝnh cña ®o¹n trÝch chÞ em Thuý KiÒu. ?Nªu vÞ trÝ ®o¹n trÝch. ?Néi dung chÝnh cña ®o¹n trÝch.. ?VÞ trÝ ®o¹n trÝch.. 1.Nguån gốc: -Dùa vµo tp”Kim V©n KiÒu truyÖn”NguyÔn Du đã sáng tạo nên kiệt tác văn học Việt Nam”TruyÖn KiÒu” 2.Gi¸ trÞ néi dung vµ nghiÖ thuËt: a.Gi¸ trÞ néi dung: -Phản ánh xã hội đơng thời qua những bộ mặt tµn b¹o cña tÇng líp thèng trÞ. -Ph¶n ¸nh sè phËn con ngêi bÞ ¸p bøc ®au khæ đặc biệt là số phận bi kịch của ngời phụ nữ. b.Giá trị nhân đạo: -NiÒm th¬ng c¶m s©u s¾c tríc nh÷ng ®au khæ cña con ngêi. -Lªn ¸n,tè c¸o nh÷ng thÕ lùc tµn b¹o. -Trân trọng,đề cao con ngời từ vẽ đẹp hình thức,phẩm chất đến những ớc mơ,những khát väng ch©n chÝnh. c.Gi¸ trÞ nghÖ thuËt:TruyÖn KiÒu cã thµnh tùu lín vÒ nhiÒu mÆt) -MÆt ng«n ng÷:K chØ cã chøc n¨ng biÓu đạt,biểu cảm,mà còn mang chức năng thẩm mĩ. -Ng«n ng÷ kÓ chuyÖn cã 3 h×nh thøc:Trùc tiÕp,gi¸n tiÕp n÷a trùc tiÕp. -Khắc hoạ nhân vật:Dáng vẻ bên ngoài,đời sống néi t©m bªn trong. -Miªu t¶ thiªn nhiªn ®a d¹ng:C¶nh ch©n thứcinh động tả cảnh ngụ tình. II.Néi dung c¸c ®o¹n trÝch: 1.§o¹n trÝch:ChÞ em Thuý KiÒu: a.VÞ trÝ ®o¹n trÝch:N»m ë phÇn ®Çu TruyÖn KiÒu,gií thiÖu gia c¶nh nhµ V¬ng viªn ngo¹i. b.Néi dung chÝnh: -Sử dụng bút pháp nghệ thuật ớc lệ,lấy vẻ đẹp của thiên nhiên để gợi tả vẻ đẹp của con ngời,khắc hoạ rõ nét chân dung chị em Thuý kiều.Ca ngợi vẻ đẹp,tài năng của con ngời và dự c¶m vÒ kiÕp ngêi tµi hoa b¹c mÖnh. 2.§o¹n trÝch:C¶nh ngµy xu©n. a.VÞ trÝ ®o¹n trÝch:sau ®o¹n t¶ tµi s¾c chÞ em Thuý KiÒu. b.Néi dung:Lµ bøc tranh thiªn nhiªn,lÔ héi mïa xuân tơI đẹp,trong sáng đợc gợi lên qua từ ng÷,bót ph¸p miªu t¶ giµu chÊt t¹o h×nh cña ND. 3.§o¹n trÝch:KiÒu ë lÇu Ngng BÝch. a.VÞ trÝ ®o¹n trÝch: -N»m ë phÇn thø 2(gia biÕn vµ lu l¹c) b.Néi dung:§o¹n th¬ cho ta they c¶nh ngé c« đơn,buồn tủi và tấm lòng chung thuỷ,hiếu thảo cña Thuý KiÒu. 4.§o¹n trÝch :M· Gi¸m Sinh mua KiÒu. a.VÞ trÝ ®o¹n trÝch:N»m ë phÇn ®Çu thø 2(Gia biến và lu lạc)sau khi gia đình Kiều bị vu oan,Kiều quyết định bán mình. b.Nội dung:T/g bóc trần bản chất xấu xa,đê tiên.

(8) ?Nªu néi dung chinh cña ®o¹n trÝch.. ?VÞ trÝ ®o¹n trÝch.. Néi dung ching cña ®o¹n trÝch.. của Mả Giám Sinh,qua đó lên án những thế lực tàn bạo chà đạp lên sắc tài và nhân phẩm của ngêi phô n÷. 5.kiÒu b¸o ©n b¸o o¸n; a.VÞ trÝ ®o¹n trÝch:N» ë cuèi phÇn thø 2(gia biÕn vµ lu l¹c) b.Néi dung:Thể hiÖn íc m¬ c«ng lÝ chÝnh nghÜa theo quan niÖm cña quÇn chóng nh©n d©n:con ngêi bÞ ¸p bøc ®au khæ vïng lªn cÇm c¸n c©n c«ng lÝ,”ë hiÒn gÆp lµnh,ë ¸c gÆp ¸c”. III.Củng cố -Hướng dẫn: -Nắm được nét cơ bản về tác giả,tác phẩm -Nắm nghệ thuật và nội dung chính của các trích đoạn. -Học thuộc lòng. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. TiÕt 7 : TruyÖn Lôc V©n Tiªn vµ c¸c ®o¹n trÝch. - NguyÔn §×nh ChiÓu -. A.Mục tiêu cần đạt Giúp học sinh: - Nắm được cốt truyện và những điều cơ bản về T/g, tác phẩm. - Qua đoạn trích hiểu được khát vọng cứu người, giúp đời của T/g và phẩm chất của : 2 nhân vật: Lục Vân Tiên, Kiều Nguyện Nga - Tìm hiểu đặc trưng phương thức khắc hoạ tính cách nhân vật của truyện. B.Tiến trìnhlên lớp 1.Kiểm tra sĩ số: 2.Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt I.Tìm hiểu tác giả ,tác phẩm 1,T¸c gi¶: Nguyễn Đình Chiểu (1822 - 1888) ?Trình bày những hiểu biết của em về - Tục gọi là Đỗ Chiểu tác giả - Sinh tại Tân Thới - Gia Định (quê mẹ) -GV diễn giảng thêm. - Quê cha Bồ Điền - Phong Điền - Thừa Thiên Huế - Năm 1843, thi đỗ tú tài (21 tuổi) - Là người có nghị lực sống và cống hiến cho đời. + Bước vào đời hăm hở, đầy khát vọng + Bất hạnh ập tới thật khắc nghiệt (26 tuổi bị.

(9) *Thơ văn của NĐC là thơ văn chiến đấu,chiến đấu lại cái ác,cái xấu,chiến đấu chống giặc ngoại xâm Chở bao nhiêu đạo thuyền k khẳm Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà. mù, dở dang đường công danh, đường tình duyên trắc trở, về quê nhà gặp buổi loạn li)Tiếp đó là những ngày lao đao chạy giÆc,nỗi căm uất trước cảnh giang sơn”4 chia 5 xé” nỗi đau long trước tình cảnh khốn khó,lầm than của nhân dân. +Nhung ông Không gục ngã trước số phận: ngẩng cao đầu sống, sống có ích đến hơi thở cuối cùng.Ông can đảm ghé vai gánh vác 3 trọng trách : -Làm thầy giáo -Thầy thuốc -Nhà thơ + Là thầy giáo danh tiếng, khắp miền lục tỉnh (khi ông mất cả cánh đồng Ba Tri rợp trắng khăn tang của các thế hệ học trò) + Ở cương vị thầy thuốc, hết lòng cứu nhân độ thế. Giúp đời chẳng vụ tiếng danh, Chẳng mang của lợi,chẳng ganh ghé tài + Để lại cho đời bao trang thơ bất hủ, được lưu truyền rộng rãi:Như truyện"Lục Vân Tiên", "Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc" - Là người có lòng yêu nước và tinh thần bất khuất chống giặc ngoại xâm + Kiên quyết giữ vững lập trường kháng chiến, tích cực tham gia kháng chiến, cùng các lãnh tụ nghĩa quân bàn bạc việc đánh giặc, viết văn thơ khích lệ tinh thần kháng chiến của nhân dân. + Khi cả Nam kì rơi vào tay giặc, vẫn nêu cao tinh thần bất khuất trước kẻ thù "thua cuộc rồi lưng vẫn thẳng, đầu vẫn ngẩng cao, ngay kẻ thù cũng phải kính nể", giữ trọn lòng trung thành với Tổ Quốc, với nhân dân cho tới lúc mất. b.Tác phẩm: "Truyện Lục Vân Tiên" - Truyện thơ nôm: kể nhiều hơn để đọc, để xem. - Sáng tác khoảng đầu những năm 50 - trước thế kỉ XIX. - Được lưu truyền rộng rãi dưới hình thức sinh hoạt văn hoá dân gian như "kể thơ", "nói thơ vân Tiên", "hát Vân Tiên"… - Có ảnh hưởng sâu rộng tới toàn quốc. - Gồm 2082 câu thơ lục bát.

(10) - Truyện được kết cấu theo kiểu truyền thống của loại truyện phương đông: theo từng chương ?Giới thiệu những nét tiêu biểu về tác hồi, xoay quanh diễn biến của các nhân vật phẩm? chính. - Truyện được viết ra nhằm mục đích trực tiếp -GV diễn giảng là truyện dạy đạo lí làm người: + Xem trọng tình nghĩa giữa con người với con người trong XH: tình cha mẹ, con cái, vợ chồng, tình yêu. + Đề cao tinh thành nghĩa hiệp, sẵn sàng cứu khốn phò nguy. + Thể hiện khát vọng của nhân dân hướng tới lẽ công bằng và những điều tốt đẹp trong cuộc đời (kết thúc có hậu) II.Nội dung chính của các đoạn trích 1.Lục Vân Tiên cứu Kiều nguyệt Nga a.Vị trí đoạn trích -Nằm ở phần đầu của truyện Lục Vân Tiên b.Nội dung: -Thể hiện khát vọng hành đạo giúp đời của tác giả và khắc hoạ những phẩm chất đẹp đẽ của 2 ?Truyện được viết theo kết cấu ntn? nhân vâth Lục Vân Tiên tài ba,dũng cảm,trọng nghĩa khinh tài,Kiều Nguyệt Nga nết na hiền ?Truyện được viết ra nhằm mục đích hậu ân tình. gì. Tiết 8:. KIÓM TRA V¡N HäC TRUNG §¹I. I.mục tiêu cần đạt:Giúp học sinh -Nắm chắc lại nội dung kiến thức của cụm văn bản trung đại. -Rªn luyÖn kÜ n¨ng t duy ,kü n¨ng tãm t¾t, kü n¨ng ph©n tÝch cña hs. II.TiÕn tr×nh lªn líp: 1.KiÓm tra sÜ sè: 2.Bµi míi: *Câu1/Nêu những nét về cuộc đời và sự nghiệp của nguyễn du. *C©u2/ Tãm t¾t ng¾n gän truyÖn Lôc V©n Tiªn. C©u3/ Ph©n tÝch hÝnh ¶nh Lôc V©n tiªn trong ®o¹n trÝch Lôc v©n Tiªn cøu kiÒu NguyÖt Nga. *H/S ghi đề và làm bài. §¸p ¸n Câu1/ (2d):H/S nêu đợc:Nguyễn du(1765-1820) TênTố Nh- hiêu thanh hiên. -Sinh trởng trong một gia đình quí tộc, có truyền thống văn học và có nhiều đồi làm quan. -Sinh trởng trong thồi đại có nhiều biến động, là ngời hiểu biết rộng , có vốn sống phong phú. là ngời có trái tim nhân đạo và giàu lòng yêu thơng. -Là một thiên tài văn học sáng tác bằng chữ hán và chữ nôm để lại nhiều tác phẩm v¨n ch¬ng cã gi¸ trÞ..

(11) Câu2/( 3d ) H/S tóm tắt đợc ngắn gọn truyện lục vân tiên. Có đợc các ý sau: -VT trên đờng về thăm cha mẹ, gặp bọn cớp phong lai, đánh tan bọn cớp cứu KNN. -Vân Tiên gặp nạn, đợc cứu giúp, NN bị nạn vẫn giữ đợc tấm lòng chung thủy. -VT thắng giặc gặp đợc NN, hai ngời chung hởng hạnh phúc. Ngời nhân nghỉa đợc đền đáp, kẻ gian ác bị trừng trị. Câu3/ (5d):H/s phân tích đợc t thế anh hùng ,dũng cảm đánh bọn cớp phong lai cứu ngời cña LVT vµ tÊm lßng lµm viÖc nghÜa kh«ng cÇn tr¶ ¬n cña chµng. GV dựa vào bài viết của hs, cách lập luận và phân tích để cho điểm. III/Cñng cè dÆn dß: - G/V thu bµi vÒ nhµ chÊm,nhËn xÐt giê kiÓm tra. -Vềnha hệ thống lại các kiến thức về văn thuyết minh để học vào buổi sau.. *************************** Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. TiÕt 9. sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh A. Mục tiêu cần đạt: - Còng cè c¸ch sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh. - RÌn luyÖn kü n¨ng lËp dµn ý viÕt bµi thuyÕt minh cã sö dông yÕu tè miªu t¶ vµ c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt. B. TiÕn tr×nh «n tËp I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc bá häc: II. Néi dung «n tËp I. HÖ thèng nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n 1/ Sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n TM. ? Muèn cho bµi thuyÕt minh sinh - VËn dông thªm mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt nh kÓ động hấp dẫn ngời ta phải làm gì. chuyện, tự thuật, đối thoại theo lối ẩn dụ, nhân hóa ? Yªu cÇu cÇn sö dông nh thÕ nµo. hoÆc c¸c h×nh thøc vÒ, diÔn ca - Cần đợc sử dụng thích hợp để góp phần làm nổi bật đặc điểm đối tợng gây hứng thú nhng không ? Vì sao cần kết hợp thuyết minh với làm lu mờ đối tợng TM. miªu t¶. 2/ ThuyÕt minh kÕt hîp víi miªu t¶: - Để làm cho bài thuyết minh cụ thể sinh động và ? C¸ch lµm bµi v¨n TM kÕt hîp víi hÊp dÉn. §èi tîng TM næi bËt vµ g©y Ên tîng. miªu t¶ nh tn. - Trớc hết phải TM đúng, khách quan các đặc điểm tiêu biểu của đối tợng. - Từng đặc điểm tiêu biểu đó sẽ có thêm các yếu tố miªu t¶. * Lu ý: Miªu t¶ gióp cho TM cã hiÖu qu¶ cao h¬n nhng kh«ng biÕn bµi TM thµnh bµi miªu t¶. II. LuyÖn tËp: 1/ TM vÒ mét lo¹i c©y mµ em yªu thÝch. 2/ TM vÒ mét lo¹i vËt nu«i. * ë c©u 1 viÕt ®o¹n më bµi vµ kÕt bµi..

(12) - GV híng dÉn hs c¸ch viÕt c¸c ®o¹n v¨n cã sö dông c¸c biÖn ph¸p NT vµ yÕu tè miªu t¶.. * ë c©u 2 viÕt ®o¹n th©n bµi. TiÕt 10 luyÖn tËp vÒ v¨n thuyÕt minh. A. Mục tiêu cần đạt: - Còng cè c¸ch sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh. - RÌn luyÖn kü n¨ng lËp dµn ý viÕt bµi thuyÕt minh cã sö dông yÕu tè miªu t¶ vµ c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt. B. TiÕn tr×nh «n tËp I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc bá häc: C. Néi dung «n tËp §Ò bµi 1: §«i dÐp lèp lµ s¶n phÈm hai cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p vµ chèng Mü cña d©n téc. H·y viÕt bµi giíi thiệu đôi dép lốp đó. LËp dµn bµi ? Theo em phÇn më bµi cÇn nªu * Më bµi: nh÷ng ý g×. Giới thiệu đôi dép lốp sản phẩm của một thời đánh giÆc g¾n bã víi 2 cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p vµ chèng Mü. * Th©n bµi: ? ở phần thân bài cần nêu đợc - Giới thiệu đợc chất liệu của dép. nh÷ng yªu cÇu g×. - Giới thiệu về hình dáng của dép, đế dép, quai dép... - Nêu đợc công dụng của dép cao su trong đời sống, tr«ng cuéc kh¸ng chiÕn. * KÕt bµi: - DÐp ®i vµo lÞch sö d©n téc lµm nªn bao chiÕn c«ng vang déi. §Ò bµi 2: Giíi thiÖu vÒ mét lo¹i hoa mµ em yªu thÝch * Më bµi: ? Yªu cÇu cña phÇn më bµi lµ Giới thiệu một loại hoa đẹp gần gũi có ý nghĩa với g×.? Yªu cÇu cña phÇn th©n bµi lµ tuæi häc sinh (hoa phîng). g×. * Th©n bµi: - Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ lo¹i hoa. - Giíi thiÖu vÒ mµu s¾c. - Mïa hoa në. - CÊu t¹o cña hoa. - ý nghÜa cña lo¹i hoa. * KÕt bµi: Tầm quan trọng và ý nghĩa của loại hoa đó đối với * HS viÕt ®o¹n v¨n më bµi cña đời sống con ngời nhất là đối với tuổi hs. đề số 2. GV tôn trọng sự lựa chän lo¹i hoa mµ c¸c em yªu - HS viÕt bµi, gv theo dái vµ híng dÉn hs c¸ch viÕt. thÝch. Bµi viÕt yªu cÇu cã sö Chó ý nh÷ng em hs yÕu. dông c¸c biÖn ph¸p NT vµ yÕu tè miªu t¶. Viết đoạn thân bài ở đề số 1..

(13) ******************************* TiÕt 11 Trả bài và chửa bài kiểm tra về truyện trung đại. A.Mục tiêu cần đạt-Giúp học sinh: -NhËn râ u khuyÕt ®iÓm vÒ bµi lµm cña m×nh. -Cũng cố thêm các kiến thức về phần văn mà các em đã học. B. TiÕn tr×nh «n tËp I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc bá häc: II. Néi dung «n tËp Hoạt động của thầy và trò GV:NhËn xÐt vÒ u khuyÕt ®iÓ m bµi lµm cña hs.. - G/V cho hs nhắc lại đề bài. -Mçi em nh¾c l¹i mét c©u.. Nội dung cần đạt I.NhËn xÐt chung: *¦u ®iÓm: - H/s trả lời đợc trọng tâm các ý trong c©u hãi. - Thể hiện đợc các ý cơ bản về cuộc đời vµ sù nghiÖp cña 2 nhµ th¬. - Tóm tắt đợc các ý cơ bán của TK và truyÖn LVT. -ở câu 3 hs đã biết bám 2 tác phẩm, 2 nhân vật để phân tích. -Một số em đã pt đợc vẻ đẹp và số phận bi bi kÞch cña nv Vò N¬ng vµ Thóy kiÒu - Một số bài làm rõ ràng, trình bày đẹp. *Nhîc ®iÓm: - Mét sè em bµi lµm cha b¸m s¸t c©u hái, cßn tr¶ lêi chung chung. Trong câu 2 một số em cha tóm tắt đợc Mét sè em nhÇm lÈn gi÷a tãm t¾t t¸c phÈm vµ tãm t¾t ®o¹n trÝch. - ở câu 3 một số em chỉ phân tích đợc vẻ đẹp ,cha pt đợc bi kịch của nv. -Mét sè bµi lµm cßn s¬ sµi, cha cã ý thøc häc bµi, II/ Ch÷a bµi: -Câu1/ H/S nêu đợc: -NguyÔn Du(1765-1820) tªnTè NhhiÖu Thanh Hiªn. -Sinh trởng trong một gia đình quí tộc có nhiều đời làm quan. -Ông sinh ra trong thời đại có nhiều biến động, là ngời hiểu biết rộng có vốn sống phong phú, có trái tim nhân đạo và giàu lßng yªu th¬ng. - Lµ thiªn tµi v¨n häc, s¸ng t¸c b»ng ch÷ n«m vµ ch÷ h¸n. *C©u2/ - H/S tãm t¾t ng¾n gän truyÖn LVT. - VT trên đờng đi thi về thăm cha mẹ,.

(14) Gặp bọn cớp, đánh tan bọn cớp,cứu NN va c« hÇu.C¶m kÝch tÊm lßng cña VT NN muèn tr¶ ¬n nhng VT kh«ng nhËn - VT gặp nạn đợc cứu giúp- NN gặp nanl nhng vÉn gi÷ tÊm lßng thñy chung. - VT th¾ng giÆc, gÆp l¹i NN, 2 ngêi chung sèng h¹nh phóc. -Ngời nhân nghĩa đợc đền đáp, kẻ gian ac ¸c bÞ trõng trÞ. * C©u3: -Phân tích vẽ đẹp của ngời phụ nữ. -Vẻ đẹp tài năng, nhan sắc, tấm lòng thủy chung chung, hiÕu th¶o. -Vẻ đẹp tâm hồn. Sè phËn bi kÞch: - Vũ Nơng oan khuất đau khổ, dẩn đến cái chết đầy th ¬ng t©m. -Thóy KiÒu 15 n¨m lu l¹c. -Y/C viÕt thµnh bµi v¨n ph©n tÝch, tr×nh bµy s¸ng t¹o, lêi v¨n rá rµng m¹ch l¹c. III/Tr¶ bµi: -G/V gi¶i quyÕt nh÷ng th¾c m¾c cña hs -G/V vµo ®i. -G/V tr¶ bµi cho hs. - H/S xem l¹i bµi lµm cña m×nh. -Chöa l¹i nh÷ng c©u lµm sai,. 3. Cñng cè : HÖ thèng toµn bµi.NhÊn m¹nh träng t©m. Häc sinh nh¾c l¹i c¸c néi dung «n tËp 4. Híng dÉn HS häc bµi Ôn lí thuyết và các bài tập đã chữa ChuÈn bÞ néi dung «n tËp. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. TiÕt 12. Lêi dÉn trùc tiÕp vµ Lêi dÉn gi¸n tiÕp. A. Môc tiªu bµi d¹y: Gióp häc sinh: - ¤n kÜ c¸ch dÉn trùc tiÕp vµ c¸ch dÉn gi¸n tiÕp trong khi viÕt v¨n b¶n. - RÌn luyÖn kü n¨ng trÝch dÉn khi viÕt v¨n b¶n. - Qua việc hướng dẫn làm bài tập, giúp các em ôn lại mục đích và cách tóm tắt một t¸c phẩm tự sự. - RÌn luyện kỹ năng tãm tắt t¸c phẩm tự sự. B. TiÕn tr×nh «n tËp I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng:.

(15) - Hä vµ tªn häc bá häc: II. Néi dung «n tËp Hoạt động của thầy và trò Häc sinh nhËn diÖn c¸ch dÉn trùc tiÕp c¸ch dÉn gi¸n tiÕp ë ®o¹n trÝch. KiÕn thøc träng t©m A.Lêi dÉn trùc tiÕp, lêi dÉn gi¸n tiÕp * DÉn trùc tiÕp Nh¾c l¹i nguyªn v¨n lêi nãi hayý nghÜ cña Häc sinh nh¾c l¹i kh¸i niÖm ngời hoặc nhân vật;Lời dẫn trực tiếp đợc đặt trong dấu ngoặc kép. * DÉn gi¸n tiÕp C¸ch dÉn gi¸n tiÕp, tøc lµ thuËt l¹i lêi nãi hay ý nghÜ cña ngêi hoÆc nh©n vËt, cã ®iÒu chØnh cho thÝch hîp; lêi dÉn gi¸n tiÕp kh«ng đặt trong dấu ngoặc kép. Häc sinh nhËn biÕt bµi tËp III.Bµi tËp a. “L·o t×m lêi lÏ gi¶ng gi¶i cho con hiÓu. * Bµi 1 Lão khuyên nó hãy dằn lòng bỏ đám này… Đoạn a, phần câu in đậm là lời nói: Nội làng nàyđãchết hết con gái đâu mà sợ”. Dung của lời khuyên nh có thể thấy ở từ (Nam Cao ‘L·o H¹c”).“khuyªn” trong phÇn lêi cña ngêi dÉn. b. “Nhng chí hiÓu lÇm r»ng B¸c sèng... Kh«ng cã dÊu hiÖu ng¨n c¸ch phÇn nµy. Èn dËt” b, bé phËn c©u in ®Ëm lµ ý nghÜa (Ph¹m V¨n §ång)  §o¹n (Tríc đó có từ “Hiểu”). ? Trong ®o¹n trÝch a, b, bé phËn in ®Ëm lµ lời nói hay ý nghĩ? Nó đợc ngăn cách với  Giữa phần ý nghĩ và phần lời của ngờ dÉn Cã tõ r»ng. Cã thÓ thay tõ r»ng b»ng bộ phận đứng trớc bằng dấu gì? tõ lµ.r»ng”). ? Cách dẫn nh ở đoạn a, b đợc gọi là * Bµi 2 c¸ch dÉn gi¸n tiÕp. - DÉn trùc tiÕp a.C¸c em ph¶i yªu th¬ng b¹n bÌ, ph¶i biÕt ViÕt mét ®o¹n v¨n nghÞ luËn cã néi dung gióp đỡ nhìng ngêi nghÌo khæ,tµn tËt, liên quan đến....trích theo hai cách ph¶i ghi nhí lêi c¨n dÆn cña «ng cha: H/s viÕt “Th¬ng ngêi nh thÓ th¬ng th©n”. b.Đoàn kết là sức mạnh của dân tộc ta để chiÕn th¾ng thï trong giÆc ngoµi. §oµn kết để đất nớc giàu mạnh, cuộc sống hạnh phúc, yên vui. Đúng nh Bác Hồ đã dạy: “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết Thành công, thành công, đại thành công” * Bµi 3 - DÉn gi¸n tiÕp Thêi nµo còng vËy, nh©n d©n chØ mong Viết đoạn văn sử dụng cách viết dán tiếp muốn đợc sống ấm no, yên vui hạnh phúc. Kh«ng dau khæ trong lo¹n l¹c, kh«ng bÞ ai đè đầu cỡi cổ.Không đói cơm rách áo. ốm đau đợc chăm sóc thuốc thang. Con cái Nhận xét Ngời viết đã dùng lối gián nên đợc häc hµnh. đã không nhắc lại nguyên văn “Không có §«c lập tự do là quí.Nếu dân bị đói rách, gì quý hơn độc lập tự do” “Dân dĩ thực vi thất nghiệp, thất học, bị bóc lột...thì độc thiªn” lËp tù do còng ch¼ng cã ý nghÜa g× ! D©n coi cuéc sèng lµm ®Çu, d©n coi c¸i ¨n b»ng trêi. V× thÕ ph¶i ph¸t triÔn s¶n xuÊt, ph¶i lµm cho d©n giµu níc m¹nh. S¶n xuÊt lµ tríc hÕt trªn hÕt . B.Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù I- Sù cÇn thiÕt cña viÖc tãm t¾t v¨n b¶n tù sù: Líp 9A Th¶o Nhi, Kh¸nh Ph¬ng ,Nga, - Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù lµ mét nhu cÇu Líp 9B .Ph¬ng, QuyÒn, Tµi.

(16) Tr×nh bµy bµi tËp Gv nhận xét và hớng dẫn thật cụ thể để häc sinh hoµn thµnh bµi tËp. tất yếu do cuộc sống đặt ra. - Häc th¬ th× ph¶i nhí ph¶i thuéc- Häc v¨n nhÊt lµ TP tù sù ... th× ph¶i n¾m cèt truyÖn, nắm đợc diễn biến câu chuyện thì mới hiểu và cảm nhận đợc tác phẩm, mới có thể phân tích và cảm thụ đợc. Bởi vậy đọc và nhớ cốt truyện biết tóm tắt truyện lµ yªu cÇu ®Çu tiªn khi häc t¸c phÈm tù sù II Thùc hµnh tãm t¾t mét v¨n b¶n tù sù: Bài tập1 (Sgk) Tãm tắt “ChuyÖn người con gái Nam Xương” ThiÕu chi tiÕt quan träng lµ sau khi vî trÉm mình tự vẫn, một đêm Trơng Sinh cùng con trai ngồi bên đèn đứa con chỉ chiếc bóng trên tờng và nói đó là ngời hay tới đêm đêm. ChÝnh sù viÖc nµy lµm cho chµng hiÓu ra vî m×nh bÞ oan. NghÜa lµ chµng hiÓu ra ngay sau khi vợ chết chứ không phải đợi khiPhan Lang về kể lại việc gặp Vũ Nơng dới động Linh Phi, Tr¬ng Sinh míi biÕt vî m×nh oan nh sự việc thứ bảy trong sgk đã nêu lên Bµi tËp 2 * Tr¬ng Sinh ®i lÝnh * Xa chång (ch¨m sãc mÑ chång nu«i con) * Tr¬ng Sinh trë vÒ nghi ngê sù thuû chung cña vî * BÞ oan Vò N¬ng tù vÉn *Sau khi vî chÕt (BÐ §¶n chØ bãng trªn têng) * Trơng Sinh lập đàn giả oan * Vò N¬ng trë vÒ chãc l¸t råi biÕn mÊt. TiÕt 11:ThuËt ng÷,trau dåi vèn tõ A.Mục tiêu cần đạt:Giúp học sinh -Nắm đợc kháI niệm thuật ngữ.Phân biệt đợc thuật ngữ với các từ ngữ thông dụng. -Thấy đợc vai trò của việc trau dồi vốn từ trong nói,viết và phát triển các năng lực t duy,giao tiÕp. B. TiÕn tr×nh «n tËp I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc bá häc: II. Néi dung «n tËp Hoạt động của thầy và trò - 2 HS đọc 2 ví dụ mục 1 ?So s¸nh 2 c¸ch gi¶i thÝch ?Cách giải thích nào không thể hiểu đợc nÕu thiÕu kiÕn thøc vÒ ho¸ häc(C¸ch 2 ph¶i qua nghiªn cøu khoa häc -> kh«ng cã kiÕn thøc chuyªn m«n -> ngêi tiÕp nhận không thể hiểu đợc) Đọc VD2: Các câu định nghĩa ?Những định nghĩa đó ở những bộ môn. Nội dung cần đạt I. ThuËt ng÷ lµ g×? VÝ dô 1: a. Cách giải thích dựa vào đặc tính bên ngoài cña sinh vËt -> c¶m tÝnh b. Giải thích dựa vào đặc tính bên trong của SV -> Nghiªn cøu khoa häc -> M«n ho¸. VÝ dô 2: - Th¹ch nhò -> §Þa lý.

(17) nµo?. - Baz¬ -> Ho¸ häc - Èn dô -> TiÕng viÖt - Ph©n sè thËp ph©n -> To¸n ? ThÕ nµo lµ thuËt ng÷? => KL: ThuËt ng÷ lµ nh÷ng tõ ng÷ biÓu thÞ kh¸i niÖm khoa häc, kü thuËt, c«ng nghÖ ?Nh÷ng thuËt ng÷ dÈn trong môc I.2 cßn II.§Æc ®iÓm cña thuËt ng÷. cã nghÜa nµo kh¸c kh«ng. 1.Bµi tËp -C¸c thuËt ng÷ trªn chØ cã mét nghÜa nh đã giải thích,ngoài ra k còn nghĩa nào kh¸c. -GV:chó ý-Mçi thuËt ng÷ chØ biÓu thÞ một khái niệm và mổi khái niệm chỉ đợcbiểu thị bằng một thuật ngữ. *§äc vÝ dô a. Muèi -> 1 thuËt ng÷ kh«ng cã s¾c th¸i biÓu -> HS th¶o luËn, tr¶ lêi ?Trong 2 ví dụ trên ví dụ nào từ muối có cảm chính xác đặc điểm của muối b. Ca dao cã s¾c th¸i biÓu c¶m s¾c th¸i biÓu c¶m -> những đắng cay, vất vả =>KÕt luËn: + Mçi thuËt ng÷ biÓu thÞ 1 kh¸i niÖm, ngîc l¹i + ThuËt ng÷ kh«ng cã tÝnh biÓu c¶m II.Trau dåi vèn tõ ?§Æc ®iÓm cña thuËt ng÷ lµ g×?. ? Để “biết dung tiếng ta” cần phải làm gì?  Nắm được đầy đủ, chính xác nghĩa của từ và cách dùng từ. ?Em hiểu ý kiến sau đây ntn? -> Nhà văn Tô Hoài phân tích quá trình trau dồi vốn từ của đại thi hào Nguyễn Du bằng cách học lời ăn, tiếng nói của nhân dân. ?So sánh hình thức trau dồi vốn từ ở các VD? - VD1: Trau dồi vốn từ bằng cách rèn luyện để biết đầy đủ và chính xác nghĩa và cách dùng từ (có thể đã biết nhưng chưa biết rõ) - VD 2: Học hỏi để biết thêm những từ mà mình chưa biết. ?Qua VD trên cho biết làm thế nào để tăng vốn từ?. 1, Rèn luyện để nắm vững nghĩa của từ và cách dùng từ. Muốn sử dụng tốt TiÕng ViÖt trước hết cần trau dồi vốn từ. Rèn luyện để nắm được đầy đủ và chính xác nghĩa của từ và cách dùng từ là việc rất quan trọng để trau dồi vốn từ.. 2, Rèn luyện để làm tăng vốn từ. - Rèn luyện để biết thêm những từ chưa biết làm tăng vốn từ là việc thường xuyên phải làm để trau dồi vốn từ.. III.LuyÖn tËp: Bµi tËp 1. -Lùc:lµ t¸c dông ®Èy,kÐo cña vËt nµy lªn vËt kh¸c -Xâm thực:là làm huỷ hoại dần dần lớp đất đá phủ trên mặt đất do tác nhân của giã,sang,b¨ng hµ,níc ch¶y… Bµi tËp 2. -TuyÖt chñng:bÞ mÊt h¨n nßi gièng -Tuyệt giao:cắt đứt mọi quan hệ -TuyÖt tù:kh«ng cã con trai nèi giái -TuyÖt thùc: nhÞn ¨n hoµn toµn.

(18) -Tuyệt mật:giữ bí mật tuyệt đối. ?Gi¶i thÝch nghÜa cña mét sè tõ ng÷ sau:Lùc,x©m thùc,hiÖn tîng ho¸ häc,trêng tõ vùng,di chØ,thô phÊn. ? Gi¶ thÝch nghÜa cña c¸c tõ cã yÕu tè: tuyÖt. ************************** Ngày soạn : Ngày giảng : TiÕt 6 :. LuyÖn tËp nhËn diÖn vµ sö dông yÕu tè miªu t¶ Trong v¨n b¶n tù sù A.Mục tiêu cần đạt Giúp học sinh -Thấy đợc vai trò của yếu tố miêu tả trong văn bản tự sự -N¾m v÷ng vai trß,néi dung cña yÕu tè néi t©m miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù -RÌn luyÖn kÜ n¨ng ph©n tÝch vµ sö dông c¸c yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù. B.TiÕn tr×nh lªn líp: I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc bá häc: II. Néi dung «n tËp Hoạt động của thầy và trò Ví dụ: đoạn trích (SGK tr 91) - 2 HS đọc VD. Đoạn trích trên kể về trận đánh nào? Trong trận đánh này Quang Trung xuất hiện làm gì xuất hiên như thế nào? Hãy chỉ ra các chi tiết MT trong đoạn trích? Các chi tiết ấy nhằm thể hiện những đối tượng nào kể lại ND đoạn trích với 4 sự việc (SGK tr91) đã được chưa, vì sao?  Mới chỉ là liệt kê các sự việc diễn ra theo trình tự thời gian và mới chỉ trả lời. Nội dung cần đạt I.Tìm hiểu yếu tố miªu t¶ trong v¨n b¶n tự sự. 1.Bài tập. -Trận đánh đồn Ngọc Hồi -Quang Trung chỉ huy tướng sĩ:rất mưu trí,oai phong +Nhân gió bức …làm hại mình +Quân Thanh chống không nỗi…mà chết. +Quân Tây Sơn thừa thế…lung tung Làm nổi bật quân Thanh và quân Tây Sơn -mới chỉ là liệt kê các sự việc diển ra theo trình tự thời gian..

(19) được câu hỏi “việc gì đã xảy ra” chưa trả lời được xảy ra ntn? Chưa sử dụng yếu tố miêu tả.  Câu chuyện khô khan, không sinh động. ?Hãy rút ra nhận xét: Yếu tố miêu tả có vai trò ntn đối với VB tự sự?. HS Đọc lại đoạn trích "Kiều ở lầu Ngưng Bích" Trong đoạn trích những câu thơ nào tả cảnh? "Trước lầu Ngưng Bích kho¸ xuân …Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia" Và "Buồn trông cửa bể chiều hôm …Ầm ầm tiếng sãng kêu quanh ghế ngồi" Dấu hiệu nào cho em biết các câu thơ này tả cảnh? Tìm những câu thơ miêu tả tâm trạng của Thuý Kiều "Bên trời góc bể bơ vơ, …có khi gốc tử đã vừa người ôm" Dấu hiệu nào cho em biết đoạn thơ trên miêu tả tâm trạng của nàng Kiều? Những câu thơ tả cảnh có mối quan hệ ntn với việc thể hiện nội tâm nhân vật? *GV: Từ việc miêu tả khung cảnh thiên nhiên ở lầu Ngưng Bích mênh mông, hoang vắng, rợn ngập ta thấy tâm trạng của Kiều ở đây cô đơn, lẻ loi, buồn rầu, lo lắng, sợ hãi… Cho biết miêu tả nội tâm có tác dụng ntn đối với việc khắc hoạ nhân vật trong VB tự sự? Qua ngữ liệu trên, em hiểu thế nào là miêu tả nội tâm trong VB tự sự?. Câu chuyện khô khan ,không sinh động. *Trong v¨n b¶n tự sự, sự miêu tả cụ thể, chi tiết về cảnh vật, nhân vật và sự việc có tác dung làm cho câu chuyện trở nên hấp dẫn, gợi cảm, sinh động. II.Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự 1.Ví dụ: *Tả cảnh a. Trước lầu…………..khoá xuân …Cát vàng………..dặm kia và Buồn trong…..Ầm ầm…ngồi Đối tượng miêu tả ở những câu thơ này là: Khung cảnh thiên nhiên ở lầu Ngưng Bích (núi, trăng…) *Tả tâm trạng b.Tưởng…người ôm Tập trung miêu tả tâm trạng của nàng Kiều:nỗi nhớ về Kim Trọng, cha mẹ, nghĩ về thân phận cô đơn, bơ vơ nơi đất khách quê người. - Tả cảnh cữa bể chiều hôm, ngọn nước lớn, cánh hoa trôi, nội cỏ tàn úa, gió cuốn…là phương tiện để thể hiện tâm trạng của Kiều: cô đơn, nỗi nhớ nhà, quê hương, lo lắng cho thân phận trim nổi trước cuộc đời, mông lung, lo âu, kinh sợ (nghệ thuật tả cảnh ngụ tình) Có mối quan hệ với nhau :từ việc miêu tả hoàn cảnh,ngoại hình mà người viết cho ta thấy được tâm trạng bên trong của nhân vật.Và ngược lại từ việc miêu tả tâm trạng người đọc hiểu được hình thức bên ngoài có thể quan sát được trực tiếp, có thể cảm nhận được bằng các giác quan..

(20) *HS:Đọc lại 2 em - 1 H/s đọc bài tập 2. Miêu tả nội tâm có vai trò và tác dụng rất to lớn trong việc khắc hoạ đặc điểm, tính cách nhân vật (nhân vật là yếu tố quan trọng nhất của tác phẩm tự sự. Xây dựng nhân vật nhà văn thường miêu tả ngoại hình và miêu tả nội tâm. Miêu tả nội tâm nhằm tái hiện lại những trăn trở dằn vặt, những rung động tinh vi trong tình cảm, tư tưởng của nhân vật  chân dung tinh thần của nhân vật). -Miêu tả nội tâm:có vai trò,tác dụng rất to lờn trong việc khắc hoạ đặc điểm,tính cách n/v -Có 2 cách miêu tả nội tâm: +Trực tiếp +Gián tiếp. 3. Cñng cè : HÖ thèng toµn bµi.NhÊn m¹nh träng t©m. Häc sinh nh¾c l¹i c¸c néi dung «n tËp 4. Híng dÉn HS häc bµi Học kĩ phần đã ôn ChuÈn bÞ néi dung «n tËp: TruyÖn Lôc V©n Tiªn vµ c¸c trÝch ®o¹n ************************* Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 8: Đồng chí- bài thơ về tiểu đội xe không kính A.Mục tiêu cần đạt:Giúp học sinh -Cảm nhận đợc vẽ đẹp chân thực,giản dị của tình đồng chí,đồng đội và hình ảnh anh bộ đội cách mạng. -cảm nhận đợc những nét độc đáo của những chiếc xe không kính cùng hình ảnh nh÷ng ngêi l¸i xe Trêng S¬n hiªn ngang,dòng c¶m. -Thấy rõ sự thống nhất của cảm hứng thiên nhiên,vũ trụ và cảm hứng về lao động đã tạo nên những hình ảnh đẹp,tráng lệ,giàu màu sắc lãng mạn. -Nh÷ng nÐt riªng vÒ giäng ®iÖu,ng«n ng÷ nghÖ thuËt cña c¸c bµi th¬. B.TiÕn tr×nh bµi d¹y: I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc sinh bá tiÕt: II. Néi dung «n tËp I.Văn bản:§ång ChÝ 1.Chính Hữu (Trần Đình Đắc) Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em Sinh năm: 1926 vÒ nhµ th¬ ChÝnh H÷u Nhà thơ quân đội chủ yếu viết về người lính và hai cuộc kháng chiến, đặc biệt là tình cảm.

(21) Nªu néi dung chÝnh cña bµi th¬. NÐt nghÖ thuËt chÝnh cña bµi th¬. Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶. Nªu néi dung chÝnh cña bµi th¬ NghÖ thuËt cña bµi th¬. III.Cñng cè -híng dÉn: GVhệ thống kiến thức đã ôn. ChuÈn bÞ tiÕt sau «n 3 bµi th¬:§oµn thuyªn…BÕp löa,¸nh. cao đẹp của người lính. Nhận giải thưởng Hồ Chí Minh về V¨n häc nghÖ thuËt năm 2000 2. Bài thơ viÕt vào đầu năm 1948 II.Những nét chính về nội dung và nghệ thuật 1.Néi dung -Bài thơ đồng chí đã phác hoạ hình ảnh những anh bộ đội từ làng quê nghèo của khắp miền đất nớc đi đánh giặc.Các anh đã trải qua muôn vàn khó khăn thiếu thốn để sống,chiến đấu,và chiến thắng.Yếu tố quyết định thắng lợi đó chính là tình đồng chí,một tình cảm cao quý nảy sinh và đợc tôi luyện thử thách ngay trong cuộc kháng chiến.Bài thơ để lại ấn tợng đẹp vµ ch©n thùc.Toµn bé néi dung cña bµi th¬ nh đợc quy tụ lại trong câu thơ cuối cùng:Hiện thực chiến đấu gian nan.Ngời chiến sĩ vợt lên ung dung,tù tin,b×nh th¶n chê giÆc tíi.Vµ sau hÕt lµ võng tr¨ng treo trªn ®Çu sóng mét h×nh ảnh tợng trng về vẽ đẹp của tình cảm của những ngời đồng chí,về lí tởng chiến đấu của c¸c anh. *Néi dung cô thÓ: -Cơ sở hình thành tình đồng chí. -Biểu hiện tình đồng chí. -Vẽ đẹp cuộc đời ngời lính. 2.NghÖ thuËt: -H×nh ¶nh,ng«n ng÷ gi¶n dÞ,ch©n thùc,c« động,giàu sức biểu cảm. Tạo ra những nghệ thuËt phong phó vµ giµu tÝnh chÊt l¶ng m¹n. II.V¨n b¶n Bài thơ về tiểu đội xe không kính. 1.T¸c gi¶ Phạm Tiến Duật (1941) Là gương mặt tiêu biểu của thế hệ nhà thơ trẻ thời kháng chiến chống Mĩ cứu nước 2. Bài thơ về tiểu đội xe không kính. in trong tập thơ:Vầng trăng-quầng lửa. 3.Nội dung -Qua hình ảnh những chiếc xe không kính vẩn băng băng ra trận,bất chấp bom đạn,bất chấp bụi bặm,mưa gió,bất chấp hiểm nghuy,tác giả đã ca ngợi những chiến sĩ lái xe,những con người hiên ngang,dũng cảm đường hoàng,tất cả cho Miền nam phía trước. 4.Nghệ thuật -Tác giã đã đưa vào bài thơ chất liệu hiện.

(22) tr¨ng. thực sinh động của cuộc sống ở chiến trưỡng,ngôn ngữ và giọng điệu giàu tính khẩu ngữ(Gần với lời nói thường)tự nhiên,kháe khoắn..

(23)

(24) TiÕt 14. NghÞ lu©n trong v¨n b¶n tù sù A.Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh -¤n tËp nh÷ng kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n tù sù,hiÓu thÕ nµo lµ nghÞnluËn trong v¨n b¶n tù sù,vai trß vµ ý nghÜa cho yÕu tè nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù. -LuyÖn t©p nhËn diÖn c¸c yÕu tè mghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù vµ viÕt ®o¹n v¨n cã sö dông yÕu tè nghÞ luËn. B.TiÕn tr×nh «n tËp I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc bá tiÕt: II. Néi dung «n tËp Hoạt động của thầy và trò Đoạn văn trên có nội dung gì?. Để đi đến kết luận đó, nhân vật ông giáo đã đưa ra các luận điểm và lập luận theo logic nào?. Nội dung cần đạt I.Tìm hiểu yêu tố nghị luận trong văn bản tự sự 1.Đọc các đoạn văn(SGk) 2.Nhận xét -Những suy nghĩ nội tâm của nhân vật ông giáo trong "Lão Hạc". Như một cuộc đối thoại ngầm, ông giáo đối thoại với chính mình, thuyết phục chính mình, rằng vợ mình không ác để "chỉ buồn chứ không nỡ giận"  Luận điểm: nếu ta không cố mà tìmhiểu những người xung quanh thì ta luôn có cớ để tàn nhẫn và độc ác với họ (nêu vấn đề) - Phát triển vấn đề: Vợ tôi không phải là người ác, nhưng sở dĩ thị trở nên ích kỉ, tàn.

(25) Nhận xét gì về việc sử dụng từ ngữ, câu văn ở đoạn văn trên?. Đoạn trích SGK/138 Thoắt trông nàng đã chào thưa …làm ra thì cũng ra người nhỏ nhen Cuộc đối thoại giữa Hoạn Thư và Thuý Kiều được diễn ra dưới hình thức nào: Trong phiên bản này, Kiều là người buộc tội Hoạn Thư, nàng đã có cách lập luận ntn?. nhẫn là vì thị đã quá đau khổ: + Khi người ta đau chân thì chỉ nghĩ đến cái chân đau (từ một quy luật tự nhiên) + khi người ta khổ đau thì người ta không còn nghĩ đến ai được nữa + vì cái bản tính tốt của người ta bị những nỗi lo lắng, buồn đau, ích kỉ che lấp mất - Kết thúc vấn đề: Tôi biết vậy nên chỉ buồn chứ không nỡ giận  Sử dụng các câu hô ứng thể hiện các phán đoán dưới dạng Nếu…thì; vì thế…cho nên; sở dĩ...là vì; khi A…thì B - Các câu văn khẳng định, ngắn gọn, khúc triết như diễn đạt những chân lí *Bài tâp 2 Hình thức nghị luận (rất phù hợp với một phiên toà).  Lập luận: + Sau lời chào mỉa mai là lời đay nghiến Xưa nay đàn bà có mấy người ghê gớm, cay nghiệt như mụ Xưa nay, càng cay nghiệt lắm thì càng chuốc lấy oan trái  câu khẳng định: càng...càng  Đưa ra 4 luận điểm: 1. Tôi là đàn bà ghen tuông là chuyện thường tình 2. Tôi cũng đã đối xử rất tốt với cô khi ở gác viết kịch: khi cô trốn khỏi nhà, tôi cũng chẳng Nhận xét gì về kiểu câu? đuổi theo Hoạn Thư có cách lập luận ra sao? 3. Tôi với cô đều trong cảnh chồng chung chắc gì ai nhường cho ai 4. Tôi cũng đã gây đau khổ cho cô nên bây giờ chỉ biết trông nhờ vào lòng khoan dung rộng lớn của cô (nhận tội, đề cao tang bốc Kiều) + Kiều phải công nhận tài của Hoạn Thư "khôn ngoan".

(26) Lập luận của Hoạn Thư có T/ dụng gì? Ở 2 ng÷ liÖu trên T/g Nam Cao và NguyÔn Du đã sử dụng yếu tố nghÞ luËn trong v¨n b¶n tự sự. Hãy trao đổi nhóm để rút ra những dấu hiệu và đặc điểm của nghÞ luËn trong 1 v¨n b¶n?. Qua các ng÷ liÖu trên, em rút ra kết luận gì về yếu tố nghÞ luËn trong v¨n b¶n tự sự? Lời văn trong đoạn trích mục I.1 là lời của aiNgười ấy đang thuyết phục aiThuyết phục điều gì HS nh¾c l¹i néÞ dung tiÕt häc kÕt thóc T.14 §Þnh híng t©m thÕ häc tiÕt 15.. + Kiều bị đặt vào một tình huống khó xử  nghÞ luËn thực chất là các cuộc đối thoại với các nhận xét phán đoán, các lí lẽ nhằm thuyết phục người nghe, người đọc (có khi thuyết phục chính mình) về một vấn đề, một quan điểm, một tư tưởng nào đó - Trong đoạn văn nghÞ luËn, thường dùng nhiều câu khẳng định, phủ định, các cặp quan hệ từ: nếu...thì; không những...mà còn; càng ...càng... - Thường dùng nhiều từ ngữ: Tại sao:thật vậy, tuy thế, trước hết, tóm lại, tuy nhiên... *Trong v¨n b¶n tự sự để người đọc người nghe phải suy nghĩ về một vấn đề nào đó, người viết và nhân vật có khi nghÞ luËn bằng cách nêu lên các ý kiến, nhận xét cùng những lí lẽ, dẫn chứng. Néi dung đó thường được diễn đạt bằng hình thức lập luận, làm cho câu chuyện thêm phần triết lí II.Luyện tập Bài tập 1 - Lời văn trong đoạn trích là lời của ông giáo - Thuyết phục chính mình - Thuyết phục điều: vợ mình không ác để mà "chỉ buồn chứ không nỡ giận" Bài tập 2 -Hoạn thư đã lập luận có tình có lí: +tôi cũng là đàn bà mà đàn bà thì ai cũng ghen +(3 lập luận còn lại như đã phân tích)  Lí lẽ đã tác động đến tình cảm của Kiều vốn cũng là đàn bà và thông cảm sâu sắc với lí lẽ của hoạn Thư..

(27) Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: Tiết 11:. LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN TỰ SỰ kÕt hîp víi nghÞ luËn Vµ miªu t¶ néi t©m I.Mục tiêu cần đạt:Giúp học sinh -Biết cách đưa các yếu tố miêu tả,miêu tả nội tâm,nghị luận vào bài viết tự sự -Rèn luyện kĩ năng diễn đạt, dùng từ, đặt câu . B.TiÕn tr×nh «n tËp I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc bá tiÕt: II. Néi dung «n tËp Hoạt động của thầy và trò GV:Cho hs xem l¹i v¨n b¶nHoµng Lª NhÊt Thèng ChÝ T×m yÕu tè miªu t¶ cã trong bµi v¨n Nếu không có các yếu tố miêu tả thì bài văn như thế nào Hãy rút ra nhận xét: Yếu tố miêu tả có vai trò ntn đối với VB tự. Nội dung cần đạt I.Tìm hiểu yếu tố miªu t¶ trong v¨n b¶n TS 1.Bài tập - Nhân gió bức …làm hại mình - Quân Thanh chống không nỗi…mà chết. - Quân Tây Sơn thừa thế…lung tung Làm nổi bật quân Thanh và quân Tây Sơn Câu chuyện trở nên khô khan,không sinh động - Trong v¨n b¶n tự sự, sự miêu tả cụ thể, chi tiết về cảnh vật, nhân vật và sự việc có tác.

(28) sự ?. dung làm cho câu chuyện trở nên hấp dẫn, gợi cảm, sinh động. HS Đọc lại đoạn trích "Kiều ở lầu II.Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn Ngưng Bích" bản tự sự Những câu thơ tả cảnh có mối Có mối quan hệ với nhau :từ việc miêu tả quan hệ ntn với việc thể hiện nội hoàn cảnh,ngoại hình mà người viết cho ta tâm nhân vật? thấy được tâm trạng bên trong của nhân *GV: Từ việc miêu tả khung cảnh vật.Và ngược lại từ việc miêu tả tâm trạng thiên nhiên ở lầu Ngưng Bích người đọc hiểu được hình thức bên ngoài mênh mông, hoang vắng, rợn ngập ta thấy tâm trạng của Kiều ở -Miêu tả nội tâm:có vai trò,tác dụng rất to đây cô đơn, lẻ loi, buồn rầu, lo lờn trong việc khắc hoạ đặc điểm,tính cách lắng, sợ hãi… n/v Cho biết miêu tả nội tâm có tác dụng ntn đối với việc khắc hoạ -Tái hiện những ý nghĩ,cảm xúc,tâm trạng nhân vật trong VB tự sự? III.Yếu tố nghị luận 1.đặc điểm : Qua ngữ liệu trên, em hiểu thế -Luận điểm: ý chính thể hiện tư tưởng của nào là miêu tả nội tâm trong VB bài văn tự sự? -Luận cứ:giúp người viết triển khai luận điểm bằng lí lẽ dẫn chững cụ thể làm cơ sỡ cho lđ -Lập luận:có vai trò cụ thể hoá luận Nêu đặc điểm của văn bản nghị điểm,luận cứ thành các câu văn,đoạn văn có luận tính lien kết về hình thức và nội dung đẻ đảm bảo một mạch tư tưởng nhất quán. IV.Luyện tập viết đoạn văn Bài tập 1: HS đọc yêu cầu bài tập. *Viết một đoạn văn kể lại buổi sinh hoạt Em cÇn tr×nh bµy nh÷ng g× trong lớp. ®o¹n v¨n. * Gîi ý: nh÷ng néi dung cÇn tr×nh bµy trong -Dùa vµo gîi ý viÕt thµnh ®o¹n ®o¹n v¨n: v¨n. -Buæi sinh ho¹t líp diÔn ra nh thÕ nµo? -Tr×nh bµy miÖng tríclíp + thêi gian : tiÕt 5 ngµy thø 7 HS kh¸c nhËn xÐt , bæ sung. +§Þa ®iÓm :t¹i phßng häc cña líp -GVđánh giá +Ngêi ®iÒu khiÓn: líp trëng +Kh«ng khÝ cña buæi sinh ho¹t : nghiªm tóc -Néi dung cña buæi sinh ho¹t: tæng kÕt viÖc thùc hiÖn c¸c néi dung , kÕ ho¹ch trong tuÇn +Phát biểu về vấn đề: Nam là ngời bạn tốt ( lý do:lớp tuyên dơng những bạn đã biết giúp đỡ các bạn khác… nhng không có bạn Nam ) -ThuyÕt phôc c¶ líp víi lý lÏ nh thÕ nµo?(®a.

(29) ra vÝ dô, lêi ph©n tÝch…) 2Bµi tËp 2 (SGK/ 161) §äc tham kh¶o VB “ Bµ néi” cña Duy Kh¸n. -1HS đọc yêu cầu bài tập. -YÕu tè nghÞ luËn: -§äc tham kh¶o v¨n b¶n “Bµ + “Ngời ta bảo … h làm sao đợc”. néi”. + “Bµ nãi nh÷ng c©u … nã g·y” T×m yÕu tè nghÞ luËn trong v¨n - Vai trß: thÓ hiÖn râ t×nh c¶m cña ngêi ch¸u b¶n. với phẩm chất, đức hy sinh của ngời bà. YÕu tè nghÞ luËn trong v¨n b¶n cã §ång thêi thÓ hiÖn suy ngÉm cña t¸c gi¶ vÒ nguyªn t¾c gi¸o dôc. vai trß g×. - ViÕt ®o¹n v¨n: Gîi ý: + Ngêi em kÓ lµ ai? GV gîi ý häc sinh lµm bµi tËp. + Ngời đó đã để lại một việc làm, lời ViÕt vµo vë. nãi hay một suy nghĩ? Điều đó diễn ra trong - Tr×nh bµy tríc líp. hoµn c¶nh nµo? - HS kh¸c nhËn xÐt , bæ sung. + Nội dung cụ thể là gì? Nội dung đó - GV đánh giá HS nhắc lại nộị dung tiết học kết giản dị mà sâu sắc, cảm động nh thế nào? + Suy nghÜ , bµi häc rót ra tõ c©u thóc T.15 chuyÖn trªn. §Þnh híng t©m thÕ häc tiÕt 16. 3. Cñng cè : HÖ thèng toµn bµi.NhÊn m¹nh träng t©m. Häc sinh nh¾c l¹i c¸c néi dung «n tËp 4. Híng dÉn HS häc bµi Học kĩ phần đã ôn ChuÈn bÞ néi dung «n tËp ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù; khóc h¸t runh÷ng em bÐ lín trªn lng mÑ BÕp löa- ¸nh tr¨ng.

(30) Ngµy so¹n:30.10.2011 Ngµy d¹y:. TiÕt 16: ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù sù i-Mục tiêu cần đạ Gióp häc sinh -Hiểu và nhận diện đợc thế nào là kể chuyện , vai trò và mối quan hệ giữa ngời kể chuyÖn víi ng«i kÓ trong v¨n b¶n tù sù . -Rèn luyện kĩ năng nhận diện và kết hợp các yếu tố này trong khi đọc văn cũng nh khi viÕt v¨n . B.TiÕn tr×nh «n tËp I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc bá tiÕt: II. Néi dung «n tËp Hoạt động của thầy và trò. Nội dung cần đạt I.Vai trß cña ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n 1 HS đọc bài tập sgk tù sù Bµi tËp Cho biÕt ®o¹n trÝch trªn kÓ vÒ ai, *KÓ vÒ phót chia tay gi÷a ngêi ho¹ sÜ giµ , vÒ sù viÖc g×? c« kÜ s vµ anh thanh niªn Ai lµ ngêi kÓ vÒ c¸c nh©n vËt vµ  Ngêi kÓ lµ v« nh©n xng , kh«ng xuÊt sù viÖc trªn ?. hiÖn trong c©u chuyÖn. Nh÷ng dÊu hiÖu nµo cho biÕt ë  Các nhân vật đều trở thành đối tợng ®©y c¸c nh©n vËt kh«ng ph¶i lµ miªu t¶ mét c¸ch kh¸ch quan . MÆt kh¸c, ngêi kÓ chuyÖn? ngôi kể và lời văn không có sự thay đổi (kh«ng xng t«i hoÆc xng tªn mét trong ba nhân vật đó )  Lêi nhËn xÐt cña ngêi kÓ chuyÖn vÒ anh Nh÷ng c©u “giäng cêi nhng ®Çy thanh niªn vµ suy nghÜ cña anh ta . tiÕc rÎ”, “nh÷ng ngêi con g¸i s¾p - C©u “nh÷ng ngêi con g¸i…nh vËy”, ngêi xa ta, …nh×n ta nh vËy”…lµ nhËn kÓ chuyÖn nh nhËp vai vµo nh©n vËt anh xÐt cña ngêi nµo , vÒ ai? . thanh niên để nói hộ suy nghĩ và tình cảm . cña anh ta , nhng vÉn lµ c©u trÇn thuËt cña NÕu c©u nãi nµy lµ c©u nãi trùc ngời kể chuyện . Câu nói đó vang lên không tiÕp cña anh thanh niªn th× ý chØ nãi hé anh thanh niªn mµ lµ tiÕng lßng nghĩa tính khái quát quát của câu của rất nhiều ngời trong tình huống đó  nói coa sự thay đổi không? TÝnh kh¸i qu¸t sÏ bÞ h¹n chÕ rÊt nhiÒu . V× sao cã thÓ nãi : Ngêi kÓ Căn cứ vào chủ thể đứng ra kể câu chuyện , chuyện ở đây dờng nh thấy hết và đối tợng đợc miêu tả , ngôi kể, điểm nhìn và biết tất mọi việc , mọi hành động , lời văn , ta có thể nhận xét nh trên. t©m t , t×nh c¶m cña c¸c nh©n vËt ? *Trong v¨n b¶n tù sù ,ngoµi h×nh thøc kÓ Qua ng÷ liÖu trªn , h·y cho biÕt chuyÖn theo ng«i thø nhÊt (xng “t«i”) cßn cã trong v¨n b¶n tù sù ta cã thÓ kÓ h×nh thøc kÓ chuyÖn theo ng«i thø ba .§ã lµ theo nh÷ng ng«i nµo , t¸c dông ngêi kÓ chuyÖn giÊu m×nh nhng cã mÆt kh¾p cña tõng ng«i.? n¬i trong v¨n b¶n. Ngêi kÓ nµy dêng nh biÕt hết mọi việc, mọi hành động , tâm t , tình Ngêi kÓ chuyÖn trong v¨n b¶n tù c¶m cña c¸c nh©n vËt..

(31) sù cã vai trß g×? . 1HS đọc yêu cầu BT. -Híng dÉn HS lµm bµi tËp. -HS đọc yêu cầu bài tập . -GV híng dÉn HS lµm bµi tËp HS nh¾c l¹i néÞ dung tiÕt häc kÕt thóc T.16 §Þnh híng t©m thÕ häc tiÕt 17.. *Ngời kể chuyện có vai trò dẫn dắt ngời đọc vµo c©u chuyÖn: giíi thiÖu nh©n vËt vµ t×nh huèng , t¶ ngêi vµ t¶ c¶nh vËt ,®a ra c¸c nhận xét đánh giá về những điều đợc kể . II.LuyÖn tËp Bµi tËp 1 ( SGK/193) C¸ch kÓ ë ®o¹n trÝch nµy lµ nh©n vËt “ t«i”(ng«i thø nhÊt)-chó bÐ – trong cuéc gÆp gỡ cảm độngvới mẹ mình sau những ngày xa c¸ch . -¦u ®iÓm vµ h¹n chÕ cña ng«i kÓ nµy: + Gióp cho ngêi kÓ dÔ ®i s©u vµo t©m t , t×nh cảm miêu tả đợc những diễn biến tâm lý tinh vi , phøc t¹p ®ang diÔn ra trong t©m hån nh©n vËt “t«i”. +H¹n chÕ: trong viÖc miªu t¶ bao qu¸t c¸c đối tợng khách quan sinh động , khó tạo ra cái nhìn nhiều chiều ,do đó đễ gây nên sự đơn điệu trong giọng văn trần thuật . Bµi tËp 2 (b) :(SGK/194) Chän mét trong ba nh©n vËt lµ ngêi kÓ chuyện , sau đó chuyển đoạn văn trích ở môc I thµnh mét ®o¹n v¨n kh¸c , sao cho nh©n vËt , sù kiÖn , lêi v¨n vµ c¸ch kÓ phï hîp víi ng«i thø nhÊt ..

(32) Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng : TiÕt 9 -10:. §oµn thuyÒn §¸nh C¸ BÕp löa- ¸nh tr¨ng A.mục tiêu cần đạt Gióp häc sinh -Cảm nhận đợc những tình cảm,cảm xúc chân thành của nhân vật trữ tình-ngời cháu-và hình ảnh ngời bà giàu tình thơng,giàu đức hi sinh. Hiểu đợc ý nghĩa của hình ảnh ánh trăng,từ đó thấm thía cảm xúc ân tình với quá khø gian lao,t×nh nghÜa cña NguyÔn Duy vµ biÕt rót ra bµi häc vÒ nhiÒu c¸ch sèng cho m×nh. B.TiÕn tr×nh «n tËp I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc bá tiÕt: II. Néi dung «n tËp Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt III. V¨n b¶n: Đoàn thuyền đánh cá Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ Huy 1.Tác giả CËn -Huy Cận (1919-2005)Tên đầy đủ Cù Huy Cận - Nổi tiếng trong phông trào thơ mới với tập "Lửa thiêng" - Tham gia c¸ch m¹ng từ năm 1945, sau c¸ch m¹ng giữ nhiều trọng trách trong chính quyền là một trong những nhà Tác phẩm đợc viết vào thời gian nào thơ tiêu biểu của nền thơ hiện đại ViÖt Nam - Nhà nước trao tặng giải thưởng Hå ChÝ Minh về V¨n häc nghÖ thuËt cho ông năm 1996 Nªu néi dung chÝnh cña bµi th¬ 2.Tác phẩm: - Năm 1958, ông đi thực tế ở vùng mỏ Quảng Ninh bài thơ ra đời trong thời gian ấy và in trong tập thơ "Trời mỗi ngày lại sang" 3.Nội dung và nghệ thuật a.Nội dung -Bằng những hình ảnh thơ vừa thực vừa NghÖ thuËt chÝnh cña bµi th¬ áo,nhà thơ đã ngợi ca sự giàu đẹp của biển,sự giàu đẹp trong tâm hồn của những người lao động mới,phơi phới tin.

(33) Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cñan em vÒ t¸c gi¶? Hoµn c¶nh s¸ng t¸c cña bµi v¨n?. Những kỉ niệm nào về tình bà cháu được gợi lên?. Người cháu đã suy ngẫm về bà và hình ảnh bếp lửa ntn?. Thµnh c«ng nghÖ thuËt cña v¨n b¶n lµ g×?. yêu cuộc sống mới,ngày đêm giành lấy thời gian để cống hiến,để xây dựng.đoàn thuyền đánh cá đã bọc lộ niềm vui,niềm tự hào của nhà thơ trước đất nước và cuộc sống b.Nghệ thuật Bài thơ có nhiều sang tạo trong việc xây dựng hình ảnh bằng liªn tưởng,tưởng tượng phong phú,đọc dáo;có âm hưởng khoẻ khoắn,hào hung lạc quan. *V¨n b¶n:BÕp löa I.T¸c gi¶,t¸c phÈm: 1.Bằng Việt - Nguyễn Việt Bằng sinh 1941 - Hiện là chủ tịch hội liên hiệp VHNT Hà Nội 2. BÕp löa : viÕt 1963 khi đang là sinh viờn đại học ngành Luật ở Liờn Xụ II.Nội dung chính 1.Những hồi tưởng về bà và tình bà cháu: - Sự hồi tưởng được bắt đầu từ hình ảnh thân thương ấm áp về bếp lửa - Bài thơ gợi lại cả một thời thơ ấu bên người bà: tuổi thơ ấy nhiều gian khổ, thiếu thốn nhọc nhằn. 2.Những suy ngẫm về bà và hình ảnh bếp lửa - Hình ảnh bà luôn gắn liền với hình ảnh bếp lửa, ngọn lửa- bà là người nhóm lửa, người gửi cho ngọn lửa luôn ấm nồng và toả sang trong mỗi gia đình. - Sự tần tảo, đức hi sinh chăm lo cho mọi người của bà được T/g thể hiện trong một chi tiết: "Mấy chục năm rồi, đến tận bây giờ ...Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm"  nhóm lên niềm yêu thương, niềm vui sưởi ấm, san sẻ và còn "nhóm dậy cả.

(34) những tâm tình, tuổi nhỏ" Hình ảnh bà luôn g¾n với hình ảnh bếp lửa (10 lần)  Bếp lửa được bà nhen lên không phải chỉ bằng nhiên liệu ở bên ngoài mà còn được nhen nhóm từ ngọn lửa trong lòng bà - ngọn lửa của sự sống, lòng yêu thương, niềm tin (ngọn lửa với ý nghĩa trừu tượng) GVkÕt thóc tiÕt1.  Bà không chỉ là người nhóm lửa, giữ TiÕt 2: GV kiểm tra 2 em đọc thuộc lòng bài lửa mà cũn là người truyền lửa - ngọn thơ:Đồng chí và Bài thơ về tiểu đội xe lửa của sự sống, niềm tin cho cỏc thế hệ kh«ng kÝnh. nối tiếp. III.nghệ thuật: Giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶. -Bài thơ kết hợp nhuần nhuyễn giữa biểu cảm với miêu tả,tự sự và bình luận.Thành công của bài thơ còn ở sự sáng tạo hình ảnh bếp lửa gắn liền với Hoµn c¶nh s¸ng t¸c cña bµi th¬ hình ảnh người bà,làm điểm tựa khơi gợi mọi kĩ niệm,cảm xúc và suy nghĩ về bà và tình bà cháu *V¨n b¶n:¸nh tr¨ng I.T¸c gi¶,t¸c phÈm 1.T¸c gi¶: -NguyÔn Duy (sinh n¨m 1948) Sự thay đổi tình cảm của tác giả với vÇng tr¨ng qua thêi gian thÓ hiÖn qua - Tªn Khai sinh: NguyÔn Duy NhuÖ. - Quª: Phêng Thanh VÖ- thµnh phè nh÷ng c©u th¬ nµo.? Thanh Ho¸. - Năm 1966: gia nhập quân đội. - §îc nhËn gi¶i nhÊt cuéc thi th¬ cña Sự thay đổi đó diễn ra ntn.? b¸o v¨n nghÖ n¨m 1972-1973. 2.T¸c phÈm: Rót ra tõ tËp th¬ “¸nh trăng” đợc tặng giải A của hội nhà văn T¸c gi· gÆp l¹i vÇng tr¨ng trong hoµn ViÖt Nam n¨m 1984. II.Néi dung vµ nghÖ thuËt c¶nh nµo? 1.Néi dung: Hoàn cảnh đó giúp tác giã nhận ra *Vầng trăng với cuộc sống từ nhỏ đến ®iÒu g×? khi vÒ ë thµnh phè cña nhµ th¬. Håi nhá håi chiÕn tranh NhËn xÐt vÒ t thÕ, t©m tr¹ng, c¶m xóc sèng hån nhiªn, gÇn gòi víi thiªn nhiªn. của tác giả khi đột ngột gặp lại vầng Quan hệ gần gũi, thân thiết đến mức nh tr¨ng.? đôi bạn thân thiết. - H«i vÒ thµnh phè: nh ngê dng, *Khi NX vÒ nghÖ thuËt cña t¸c gi¶ khi diÔn gÆp l¹i vÇng tr¨ng trong hoµn c¶nh ®iÖn t¶ c¶m xóc, t©m tr¹ng cña nh©n vËt tr÷ t¾t..

(35) t×nh.? HS nh¾c l¹i néÞ dung tiÕt häc §Þnh híng t©m thÕ häc tiÕt sau.. C¶m xóc vµ suy ngÉm cña nh©n vËt tr÷ t×nh. Tâm trạng cảm động chợt dâng trào khi gÆp l¹i vÇng tr¨ng, gîi nhí biÕt bao kỷ niệm: những nơi anh đã sống, đã gắn bó, đã đi qua - “…. giËt m×nh” c¶m gi¸c vµ ph¶n x¹ t©m lÝ cã thËt cña mét ngêi biÕt suy nghÜ, chît nhËn ra sù v« t×nh, b¹c bÏo, sù n«ng næi trong c¸ch sèng cña m×nh; sự ăn năn, tự trách, tự thấy phải thay đổi cách sống; không bao giờ đợc làm ngời ph¶n béi qu¸ khø, ph¶n béi thiªn nhiªn . 2.NghÖ thuËt: - ThÓ th¬ 5 ch÷ víi giäng ®iÖu t©m t×nh. - KÕt hîp hµi hoµ gi÷a tù sù víi tr÷ t×nh.. III.Cñng cè : -HÖ thèng toµn bé bµi häc . NhÊn m¹nh träng t©m(ND vµ NT) IV.Híng dÉn :VÒ nhµ häc thuéc lßng 3 bµi th¬ n¾m ch¾c néi dung vµ nghÖ thuËt Bµi th¬. ChuÈn bÞLuyÖn t©p viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp yÕu tè nghÞ luËn vµ miªu t¶ néi t©m. TiÕt 18. «n tËp tæng kÕt tõ vùng 6,7,8 A.mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh -Nắm vững hơn và biết vận dụng những kiến thức về từ vựng đã học từ lớp 6,7,8(Từ đơn,từ phức,thành ngữ,nghĩa của từ,từ nhiểu nghĩa và hiện tợng chuyễn nghĩa của tõ) B.TiÕn tr×nh «n tËp I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc bá tiÕt: II. Néi dung «n tËp Hoạt động của thầy và trò. Nội dung cần đạt I.Ôn lại khái niệm từ đơn, từ phức, Nhắc lại KN: từ đơn, từ phức? cho VD? phân biệt các loại từ phức. - Từ đơn: từ do 2 tiếng tạo nên: gà, vịt… Nhắc lại các loại từ phức, cách phân biệt? - Từ phức: Do 2 hoặc nhiều tiếng tạo nên: 2 loại + Từ ghép: được cấu tạo bởi những 1 H/s đọc yêu cầu BT tiếng có quan hệ với nhau về nghĩa: VD: nhà cửa… + từ láy: được cấu tạo bởi các.

(36) Nhắc lại khái niệm thành ngữ? - Đọc yêu cầu BT - Hướng dẫn H/s làm bài - Trình bày BT trước lớp. - 1 H/s đọc yêu cầu BT - Làm BT - trình bày trước lớp (chia nhóm). Đọc yêu cầu BT. tiếng có quan hệ với nhau về mặt âm VD: ầm ầm, rào rào… Bài tập 2: SGK/122 - từ ghép: giam giữ, tươi tốt, cỏ cây, đưa đón, rơi rụng, mong muốn, bọt bèo, bó buộc, nhường nhịn, ngặt nghèo - Từ láy: nho nhỏ, gật gù, lạnh lung, xa xôi, lấp lánh Bài tập 3: SGK/123 - Từ láy: có sự giảm nghĩa so với nghĩa gốc: trăng trắng, đèm đẹp, nho nhỏ, lành lạnh, xâm xấp - Từ láy có sự tăng nghĩa so với nghĩa gốc: sạch sành sanh, sát sàn sạt, nhấp nhô II. Thành ngữ: 1. Khái niệm là loại cụm từ có cấu tạo cố định biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh. Nghĩa của thành ngữ thường là nghĩa bóng 2. Bài tập a. Bài tập 2: SGK/123 mục II - Tổ hợp từ là thành ngữ: b, c, d, e + "Đánh trống bỏ dùi": làm việc không đến nơi, bỏ dở, thiếu trách nhiệm + "Chó treo mèo đậy": muốn giữ gìn thức ăn với chó thì phải treo lên, với mèo thì phải đậy lại + "Được voi đòi tiên": tham lam được cái này muốn cái khác hơn + "Nước mắt cá sấu": sự thông cảm thương xót, giả dối nhằm đánh lừa - Tục ngữ: "Gần mực…thì rạng": hoàn cảnh, môi trường XH có ảnh hưởng quan trọng đến tính cách, đạo đức của con người. b.Bài tập 3: Mục II - Thành ngữ có yếu tố chỉ động vật: + Đầu voi đuôi chuột: công việc lúc.

(37) Thế nào là nghĩa của từ? Muốn hiểu đúng nghĩa của từ ta phải làm gì? Hướng dẫn H/s làm BT Trình bày BT trước lớp H/s khác nhận xét Gv đánh giá. Từ nhiều nghĩa có đặc điểm gì? Hiện tượng chuyển nghĩa của từ? Hướng dẫn Hs làm BT.. đầu làm tốt nhưng cuối cùng lại không ra gì + Như chó với mèo: xung khắc, không hợp nhau - Thành ngữ có yếu tố chỉ thực vật: + Cây nhà lá vườn: những thức rau, hoa, quả do nhà trồng được (không cầu kì, bày vẽ) + Cưỡi ngựa xem hoa: việc làm mang tính chất hình thức, không có hiệu quả cao c.Bài tập 4: 2 dẫn chứng việc sử dụng thành ngữ trong văn chương VD: Vợ chàng quỷ quái tinh ma Phen này kẻ cắp bà già gặp nhau (Thuý Kiều báo ân báo oán) "…cái con mặt sứa gan lim này" "…tuồng mèo mả gà đồng" (Sùng bà nói về Thị Kính) III.Nghĩa của từ: 1.Khái niệm - Nghĩa của từ là toàn bộ nội dung mà từ biểu thị - Muốn hiểu đúng nghĩa của từ ta phải đặt từ trong câu cụ thể 2.Bài tập: 1.Chọn cách hiểu đúng trong những cách hiểu sau: Nghĩa của từ mẹ là: "người phụ nữ, có con, nói trong quan hệ với con" 2.Chọn cách giải thích đúng, giải thích vì sao lại chọn cách giải thích đó - cách giải thích đúng b: vì cách giải thích; a vì phạm một nguyên tắc quan trọng phải tuân thủ khi giải thích nghĩa của từ, vì đã dùng một cụm từ có nghĩa thực thể để giải thích cho một từ chỉ đặc điểm, tính chất (độ lượng - tính từ) IV.Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ;.

(38) 1.Khái niệm: từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ - từ có thể có một hoặc nhiều nghĩa - Hiện tượng chuyển nghĩa của từ: trong từ nhiều nghĩa , nghĩa gốc là nghĩa xuất hiện từ đầu là cơ sở để hình thành các nghĩa khác. Nghĩa chuyển HS nh¾c l¹i néÞ dung tiÕt häc kÕt thóc T.18 được hình thành trên cơ sở nghĩa gốc, có quan hệ với nghĩa gốc §Þnh híng t©m thÕ häc tiÕt 19. 2.Bài tập: - Từ hoa trong thềm hoa, lệ hoa được dùng theo nghĩa chuyển sang nó chỉ có nghĩa như vậy trong văn cảnh này, chưa có trong từ điển - không được coi là hiện tượng chuyển nghĩa của từ 3. Cñng cè : HÖ thèng toµn bµi.NhÊn m¹nh träng t©m. Häc sinh nh¾c l¹i c¸c néi dung «n tËp 4. Híng dÉn HS häc bµi Học kĩ phần đã ôn ChuÈn bÞ néi dung «n tËp «n tËp tæng kÕt tõ vng Bµi häc kinh nghiÖm ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ......................................................................................................................................

(39) TiÕt 19:. Ngµyso¹n:10/11/2011 Ngµy gi¶ng: «n tËp tæng kÕt tõ vng 6,7,8. A.Mục tiêu cần đạt: Giúp H/s nắm vững hơn và biết vận dụng những kiến thức về từ vựng đã học từ lớp 6 đến lớp 9 (từ đồng âm, từ đồng nghĩa, từ trái nghĩa, cấp độ khái quát của nghĩa từngữ, trường từ vựng) B.TiÕn tr×nh «n tËp I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc bá tiÕt: II. Néi dung «n tËp Hoạt động của thầy và trò. Néi dung träng t©m V.Từ đồng âm: 1.Khái niệm: Thế nào là từ đồng âm? - Từ đồng âm là những từ phát âm giống nhau nhưng nghĩa khác nhau - Từ đồng âm: ý nghĩa của các từ này Phân biệt từ nhiều nghĩa với hiện tượng từ không có mối liên hệ với nhau đồng âm? Cho VD? - Từ nhiều nghĩa: các nghĩa khác nhau của từ có liên quan đến nhau Làm bài tập (mục V/SGK 124) 2.Bài tập: a, Từ lá ở đây là từ nhiều nghĩa: Lá 1: nghĩa gốc Lá 2 (lá phổi): mang nghĩa chuyển b, Đường 1: đường ra trận Đường 2: như đường  từ đồng âm nghĩa khác nhau không có nghĩa Thế nào là từ đồng nghĩa? Cho VD? VI.Từ đồng nghĩa: HD H/s làm bài tập mục VI. 1.Khái niệm: Là những từ có nghĩa Chọn cáhc hiểu đúng trong những cách giống nhau hoặc gần giống nhau VD: sau đây? Giải thích vì sao lại chọn như mẹ và má, chết - hi sinh vậy? 2.Bài tập: a.Bài tập 2: Chọn cách hiểu d: "các từ đồng nghĩa với nhau có thể không thay thế được cho nhau trong nhiều trường hợp sử dụng" - Đọc yêu cầu BT 3 b.Bài tập 3: - Làm BT Khi người ta đã ngoài 70 xuân… - Trình bày miệng trước lớp Từ xuân thay thế cho từ tuổi.

(40) xuân một mùa trong năm đồng nghĩa 1 tuổi (lấy bộ phận để chỉ toàn thể hình thức chuyển nghĩa theo hình thức ( hoán dụ) - Từ xuân ở đây được sử dụng để tránh lặp từ, đồng thời thể hiện tinh Nhắc lại khái niệm từ trái nghĩa? Cho VD thần lạc quan của t¸c gi¶ VII.Từ trái nghĩa 1.Khái niệm: Là những từ có nghĩa Đọc yêu cầu BT trái ngược nhau xét trên một cơ sở - Trình bày trước lớp chung nào đó VD: già >< trẻ (độ tuổi) 2.Bài tập: a.Bài tập 1: cặp từ có quan hệ trái nghĩa: - GV diễn giảng thêm Xấu - đẹp, xa - gần, rộng - hẹp b.Bài tập 2: - Cùng nhóm với sống - chết có: chẵn - lẻ; chiến tranh - hoà bình (trái nghĩa lượng phân: biểu thị 2 khái niệm đối lập nhau và loại trừ nhau, thường không có khả năng kết hợp được với những từ chỉ mức độ: rất, hơi, lắm, quá) - Cùng nhóm với già - trẻ: yêu - ghét, cao - thấp, nông - sâu, giàu - nghèo (trái nghĩa thang độ: biểu thị khái niệm có tính chất thang độ, khẳng định cái này không có nghĩa là phủ Nêu khái niệm về cấp độ khái quát của định cái kia, có khả năng kết hợp được nghĩa từ ngữ? Cho VD với các từ chỉ mức độ: rất, hơi, lắm, quá) VIII.Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ: - 1 HS lên bảng, lập bảng hệ thống 1.Khái niệm: - từ được coi là nghĩa rộng khi phạm vi nghĩa của từ bao hàm phạm vi nghĩa của 1 số từ khác - Từ được coi là nghĩa hẹp khi phạm - 1 H/s trình bày miệng vi nghĩa của từ được bao hàm trong H/s khác bổ sung phạm vi nghĩa của từ khác.

(41) VD: Động vật: chó, mèo, gà, lợn 2.Bài tập - Từ: từ dơn và từ phức - Từ phức: từ ghép và từ láy + Từ ghép: chính phụ + đẳng lập + Từ láy: láy toàn bộ + láy bộ phận Láy bộ phận: Láy âm và lấy vần - Giải thích nghĩa của những từ trong sơ đồ VD: Từ láy âm là từ láy các bộ phận Nhắc lại khái niệm từ vựng? Cho VD? phụ âm đầu IX.Trường từ vựng - HD H/s làm BT 1.Khái niệm. là tập hợp tất cả những - Trình bày trước lớp từ có một nét chung về nghĩa VD: Trường từ vựng đồ dùng học tập: HS nh¾c l¹i néÞ dung tiÕt häc kÕt thóc T.19 vở, sách bút… 2 bài tập §Þnh híng t©m thÕ häc tiÕt 20. 2 từ cùng tường tõ vùng là tắm - bể -> tăng giá trị biểu cảm của câu nói, tăng sức tố cáo tội ác thực dân Pháp.. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 12: Lµng - lÆng lÏ sa pa- chiÕc lîc ngµ A.Mục tiêu cần đạt: Giúp hs - Cảm nhận đợc tình yêu làng quê thắm thiết , thống nhất với lòng yêu nớc và tinh thần kháng chiến ở nhân vật Ông Hai trong truyện. Qua đó thấy đợc 1 biểu hiện cụ thể, sinh động về tinh thần yêu nớc của nhân dân ta trong thời kỳ kháng chiến chèng Ph¸p. -Cảm nhận đợc vẻ đẹp của các nhân vật trong truyện, chủ yếu là nhân vật anh thanh niªn trong c«ng viÖc thÇm lÆng, trong c¸ch sèng vµ nh÷ng suy nghÜ , t×nh c¶m, trong quan hÖ víi mäi ngêi. -Cảm nhận đợc tình cha con sâu nặng trong hoàn cảnh éo le của cha con anh Sáu. Nắm đợc nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật, đặc biệt là nhân vật bé Thu, nghệ.

(42) thuËt x©y dùng t×nh huèng truyÖn bÊt ngê mµ tù nhiªn, lêi kÓ chuyÖn ë ng«i thø nhÊt dung dÞ, ®Ëm chÊt Nam Bé. - RÌn kü n¨ng c¶m thô vµ ph©n tÝch c¸c yÕu tè cña t¸c phÈm truyÖn: miªu t¶ nh©n vËt. - Thấy đợc những nét đăc sắc trong nghệ thuật: Xây dựng tình huống tâm lý, miêu tả sinh động diễn biến tâm trạng, ngôn ngữ của nhân vật quần chúng B.TiÕn tr×nh «n tËp II. Néi dung «n tËp .. Hoạt động của thầy và trò. Néi dung träng t©m * V¨n b¶n : Lµng Giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c 1. Kim L©n. gi¶ Kim L©n.? - Tªn khai sinh :NguyÔn V¨n Tµi. - Sinh n¨m 1920.mÊt n¨m 2007 - Lµ nhµ v¨n cã së trêng vÒ truyÖn ng¾n. - Am hiÓu vµ g¾n bã víi n«ng th«n vµ ngêi n«ng d©n. 2T¸c phÈm. - ViÕt trong thêi kú ®Çu cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. §¨ng lÇn ®Çu tiªn trªn t¹p chÝ Tác phẩm đợc sáng tác trong hoàn văn nghệ: 1948. c¶nh nµo? 3.. Néi dung - DiÔn biÕn t©m lý cña «ng Hai. Tríc khi nghe tin xÊu vÒ lµng. tù hµo vÒ lµng . - Khi nghe tin lµng theo T©y Trớc khi nghe tin xấu về làng, tâm - Tin đến với ông đột ngột , bất ngờ làm ông trạng của ông Hai đợc miêu tả nh sững sờ,bàng hoàng “Cổ ông lão nghẹn ắng thÕ nµo? h¼n l¹i,da mÆt tª r©n r©n …” T×nh c¶m s©u nÆng, bÒn v÷ng, thiªng liªng Khi về đến nhà ông Hai có tâm trạng gì. Phân tích diễn biến tâm của ông, của gia đình ông với kháng chiến, víi c¸ch m¹ng. tr¹ng cña «ng l·o. T©m tr¹ng cña «ng Hai khi nghe tin c¶i chÝnh. - ¤ng Hai vui mõng phÊn chÊn ®i khoe kh¾p n¬i. *V¨n b¶n:LÆng lÏ Sa Pa 1.T¸c gi¶: Giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c NguyÔn Thµnh Long (1925- 1991) - Quª : Duy Xuyªn, Qu¶ng Nam. gi¶ NguyÔn Thµnh Long. Nªu hoµn c¶nh s¸ng t¸c v¨n b¶n. - Lµ c©y bót chuyªn viÕt truþÖn ng¾n vµ ký. 2.T¸c phÈm: Lµ kÕt qu¶ chuyÕn ®i Lµo Cai trong mïa hÌ 1970 cña t¸c gi¶. 3. Néi dung Nh©n vËt anh thanh niªn cã xuÊt Nh©n vËt anh thanh niªn. hiÖn tõ ®Çu VB kh«ng, xuÊt hiÖn - Kh«ng xuÊt hiÖn tõ ®Çu truyÖn. - HiÖn ra trong cuéc gÆp gì gi÷a c¸c nh©n vËt trong hoµn c¶nh nµo? khác với anh khi xe của họ dừng để nghỉ. Hoµn c¶nh sèng vµ lµm viÖc: Cho biết hoàn cảnh sống và làm - Một mình trên đỉnh núi cao, quanh năm suốt viÖc cña nh©n vËt anh thanh niªn ?. th¸ng gi÷a cá c©y vµ m©y nói SaPa..

(43) - C«ng viÖc: “®o giã, ®o ma, ®o n¾ng, tÝnh mây, đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo tríc thêi tiÕt hµng ngµy, phôc vô s¶n xuÊt, Anh thanh niên đã có suy nghĩ gì phục vụ chiến đấu” vÒ c«ng viÖc cña m×nh? .  đòi hỏi phải tỉ mỉ , chính xác, có tinh thần tr¸ch nhiÖm cao. - Nh÷ng suy nghÜ cña nh©n vËt vÒ c«ng viÖc. Trong cuộc trò chuyện giữa anh ý thức đợc công việc của mình và lòng yêu thanh niªn víi c¸c nh©n vËt nghề, thấy đợc công việc thầm lặng ấy là rất kh¸c,em thÊy nh©n vËt nµy cßn cã Ých cho cuéc sèng, cho mäi ngêi. béc lé nh÷ng nÐt tÝnh c¸ch vµ - Những nét tính cách và phẩm chất đáng phÈm chÊt g× n÷a . mÕn: cëi më, ch©n thµnh, quý träng t×nh c¶m của mọi ngời, khao khát đợc gặp gỡ và trò chuyÖn víi mäi ngêi, khiªm tèn, thµnh thùc. * Yªu c«ng viÖc, hÕt m×nh v× c«ng viÖc, ch©n Nªu néi dung chÝnh cña truyÖn thµnh cëi më, mÕn kh¸ch, khiªm tèn.  Hình ảnh những con ngời lao động bình thêng , tiªu biÓu lµ anh thanh niªn lµm c«ng t¸c khÝ tîng ë mét m×nh trªn nói cao . Qua đó , truyện khẳng định vẻ đẹp của con ngời lao động và ý nghĩa của những công việc thÇm lÆng Nhận xét về nghệ thuật đặc sắc của 4.Nghệ thuật v¨n b¶n . - C©u chuyÖn ®Ëm chÊt tr÷ t×nh -T×nh huèng hîp lý - C¸ch kÓ chuyÖn tù nhiªn , kÕt hîp gi÷a tù sù ,tr÷ t×nh víi b×nh luËn . - NghÖ thuËt quy chiÕu tÇng bËc . . *V¨n b¶n:ChiÕc lîc ngµ 1. T¸c gi¶: -NguyÔn Quang S¸ng sinh n¨m 1932 ,quª ë Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ An Giang nhµ v¨n NguyÔn Quang S¸ng? -Trongkh¸ng chiÕn chèng ph¸p «ng tham gia bộ đội,hoạt động ở chiến trờng Nam Bộ. -Tõ sau 1954 tËp kÕt ra B¾c, «ng b¾t ®Çu viÕt v¨n -Nh÷ng n¨m chèng MÜ,«ng trë vÒ Nam Bé tham gia kh¸ng chiÕn vµ tiÕp tôc s¸ng t¸c v¨n häc. 2.T¸c phÈm: Nêu hoàn cảnh sáng tác của bài -Viết năm 1966 khi t/g tham gia hoạt động ở v¨n chiÕn trêng Nam Bé 3. Néi dung a.Nh©n vËt bÐ Thu: Thái độ và tình cảm của bé Thu trong những ngµy ë nhµ víi «ng S¸u - Nã cù tuyÖt mét c¸ch quyÕt liÖt h¬n tríc t×nh V× sao ngêi th©n mµ «ng S¸u khao c¶m cña «ng S¸u. khát đợc gặp nhất chính là đứa - Thái độ và hành động của bé Thu trong buổi con? chia tay - C¸i nh×n kh«ng ng¬ ng¸c, kh«ng l¹nh H×nh ¶nh «ng S¸u khi bÞ con khíc lïng ,nã nh×n víi vÎ nghÜ ngîi s©u xa.

(44) từ đợc miêu tả nh thế nào?Tâm tr¹ng cña «ng ra sao? Từ những biểu hiện đó nỗi lòng nào của ông đợc bộc lộ?. -¤m chÇm lÊy ba nã, mÕu m¸o… T×nh yªu nçi nhí, niÒm ©n hËn, nuèi tiÕc cña bÐ Thu bÞ dån nÐn l©u nay bïng ra m¹nh mÏ, hèi h¶ ,cuèng quýt, m·nh liÖt µo ¹t.  BÐ Thu: hån nhiªn ch©n thËt trong t×nh c¶m, m·nh liÖt trong t×nh yªu th¬ng. Theo dâi ®o¹n truyÖn kÓ vÒ ngµy b. Nh©n vËt «ng S¸u «ng S¸u ra ®i. -Tõ t¸m n¨m nay «ng cha mét lÇn gÆp mÆt ?Em nghĩ gì về đôi mắt anh Sáu đứa con gái đầu lòng mà ông vô cùng thơng nh×n con vµ níc m¾t cña ngêi cha nhí. lóc chia tay? -Đứng sững, nỗi đau đớn khiến mặt anh sầm l¹i, hai tay bu«ng xuèng nh bÞ g·y. T×nh yªu th¬ng cña ngêi cha trë nªn bÊt lùc. ¤ng buån v× t×nh yªu th¬ng cña ngêi cha cha đợc con đền đáp. -Nhìn con với đôi mắt trìu mến lẫn buồn rầu, mét tay «m con ,mét tay lau níc m¾t råi h«n lªn m¸i tãc con Đó là đôi mắt giàu tình yêu thơng và độ lợng, đó là nớc mắt sung sớng, hạnh phúc của ngời cha cảm nhận đợc tình ruột thịt từ con m×nh. -ở chiến khu: ân hận vì đã đánh con, tự mình lµm chiÕc lîc ngµ, tÈn mÈn kh¾c tõng nÐt “Yªu nhí tÆng Thu con cña ba”. Lóc s¾p qua Khi ở chiến khu ông Sáu có những đời móc cây lợc, nhìn bác Ba hồi lâu. suy nghÜ vµ viÖc lµm nh thÕ nµo? Nhí con, gi÷ lêi høa víi con. ¤ng lµ ngêi cha cã t×nh yªu th¬ng con s©u nÆng. Mét ngêi cha yêu con đến tận cùng. *T×nh cha con s©u nÆng, bÒn chÆt dï trong HS nh¾c l¹i néÞ dung tiÕt häc . hoµn c¶nh Ðo le.Trong chiÕn tranh, nh÷ng gi¸ trÞ t×nh c¶m cña con ngêi cµng trë nªn th¾m thiÕt , bÒn chÆt. -Cách kể tự nhiên, giản dị, kết hợp nhiều phơng thức biểu đạt. III.Củng cố -Hớng dẫn :GV hệ thống kiến thức đã học. Về nhà nắm chắc nội dung các văn bản đã ôn tập. IV.Rút kinh nghiệm: ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………. Ngµy so¹n; / /2012 Ngµy d¹y: TiÕt 13-14: KiÓm tra tæng hîp A.Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh.

(45) -Cũng cố cho học sinh các kiến thức cơ bản về thơ hiện đại. -RÌn luyÖn kü n¨ng t duy vµ ãc s¸ng t¹o cho häc sinh trong lµm bµi B.TiÕn tr×nh bµi d¹y: B.tiÕn tr×nh «n tËp I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc bá tiÕt: II. Néi dung kiÓm tra -Giáo viên đọc đề và ghi đề lên bảng C©u 1;. Sắp xếp theo thứ tự sáng tác từ trớc đến sau của các tác phẩm thơ đã học theo các yªu cÇu sau.. Thø tù. T¸c giả. T¸c phÈm. N¨m s¸ng t¸c. ThÓ lo¹i. C©u 3: Ph©n tÝch bµi th¬ “§ång ChÝ” cña ChÝnh Höu vµ nãi lªn c¶m nghÜ cña em. §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm C©u 1 (3 ®iÓm) Học sinh sắp xếp đúng theo thứ tự năm sáng tác của các văn bản,mỗi tác phẩm sắp xếp đúng cho điểm1 (0,5 điểm) Thø tù: Thø T¸c gi· T¸c phÈm N¨m s¸ng ThÓ lo¹i tù t¸c 1 -§ång ChÝ 1948 Th¬ tù do -ChÝnh Hữu 2 -Huy CËn 1958 Th¬ 7 ch÷ -Đoàn thuyền đánh 3 -B»ng ViÖt 1963 Th¬ 8 ch÷ c¸ 4 -Ph¹m TiÕn 1969 Th¬ tù do -BÕp löa DuËt -Bài thơ về tiểu đội 5 1971 Th¬ 5 ch÷ xe kh«ng kÝnh -Khóc h¸t ru nh÷ng -NguyÔn Khoa §iÒm em bÐ lín trªn lng 6 1978 Th¬ 8 ch÷ mÑ -NguyÔn Duy -¸nh tr¨ng C©u 3 (7 ®iÓm) Học sinh viết bài văn ngắn phân tích đợc các ý sau +Cơ sở hình thành tình đồng chí (2.0 điểm +Những biểu hiện và sức mạnh của tình đồng chí(2.0 điểm -C¸ch tr×nh bµy s¹ch sÏ,viÕt kh«ng sai lçi chÝnh t¶,kh«ng tÈy xo¸ trong bµi kiÓm tra. (2.0 ®iÓm) -Bố cục đủ ba phần. (1.0 điểm III.Củng cè vµ d¨n dß: -Nh©n xÐt giê kiÓm tra -VÒ nhµ hoµn thµnh l¹i tiÕp bµi kiÓm tra vµo vë -Chuẩn bị bài;kiểm tra truyện hiện đại dã học IV.Rút kinh nghiệm ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………….

(46) ……………………………………………………………………………………….

(47) TiÕt 21;. luyÖn tËp tæng kÕt tõ vùng A.Mục tiêu cần đạt:Giúp HS: - Biết vận dụng những kiến thức về từ vựng đã học để phân tích những hiện tợng ng«n ng÷ trong thùc tiÔn giao tiÕp, nhÊt lµ trong v¨n ch¬ng. B.tiÕn tr×nh «n tËp I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc bá tiÕt: II. Néi dung «n tËp Hoạt động của thầy và trò. Nội dung cần đạt 1-Bµi tËp 1(SGK 158) HS đọc yêu cầu bài tập. a- “R©u t«m…. So s¸nh 2 dÞ b¶n cña c©u ca dao. Chång chan vî hóp gËt ®Çu khen Cho biÕt trong trêng hîp gËt gï,hay gËt ngon”. ®Çu thÓ hiÖn thÝch hîp h¬n?  “GËt ®Çu” : cói xuèng ngÈng lªn ngay, thờng để chào hỏi hay tỏ sự đồng ý(động tõ)..

(48) b- R©u t«m …. Chång chan, vî hóp gËt gï khen ngon. “GËt gï” §éng tõ, tõ l¸y tîng h×nh (m« t¶ t thÕ) gật nhẹ và nhiều lần, biểu thị thái độ đồng tình, tán thởng - Nh vËy: gËt gï thÓ hiÖn thÝch hîp h¬n ý nghÜa cÇn biểu đạt; tuy món ăn rất đạm bạc nhng đôi vợ chồng ăn rất ngon miệng vì họ biết chia sẻ những niềm vui đơn sơ trong cuộc sèng. 2 Bµi tËp 2 (SGK 158) -Chång: + §éi nµy chØ cã mét ch©n sót. -Vî +râ khæ cã 1 ch©n th× cßn ch¬i bãng … NhËn xÐt c¸ch hiÓu nghÜa tõ ng÷ cña Ngêi vî kh«ng hiÓu c¸ch nãi cña ngêi vî trong truyÖn cêi sau. ngêi chång: Nãi theo biÖn ph¸p tu tõ ? V× sao ngêi vî l¹i hái nh vËy. ho¸n dô ( lÊy bé phËn chØ toµn thÓ) nghÜa là cả đội bóng chỉ có một ngời giỏi ghi bµn. ë ®©y ngêi vî hiÓu theo nghÜa ®en. Bµi tËp 3: (SGK 159) - Những từ đợc dùng theo nghĩa gốc: miÖng,. ch©n , tay. - Những từ đợc dùng theo nghĩa chuyển. + Vai: ph¬ng thøc ho¸n dô. -HS đọc yêu cầu của bài tập. + ®Çu: ph¬ng thøc Èn dô (phÇn mòi sóng Các từ : vai , miệng, chân, tay đợc dùng nơi đạn đợc thoát ra). theo nghÜa gèc hay nghÜa chuyÓn…Ph- Bµi tËp 4(SGK 160) ¬ng thøc Èn dô hay ho¸n dô? - Nhóm từ : đỏ, xanh, hồng nằm cùng trờng nghĩa. - Nhãm tõ: löa, ch¸y, tro thuéc cïng trêng tõ vùng chØ löa vµ nh÷ng sù vËt, hiÖn tîng cã quan hÖ víi löa. - HS đọc yêu cầu bài tập.  C¸c tõ thuéc 2 trêng tõ vùng l¹i cã Vận dụng kiến thức đã học về trờng từ quan hệ chặt chẽ với nhau. màu áo đỏ của vựng để phân tích cái hay trong cách c« g¸i th¾p lªn trong m¾t chµng trai vµ dïng tõ cña bµi th¬.? bao ngời khác ngọn lửa. Ngọn lửa đó lan toả trong con ngời anh say đắm, ngất ngây.(đến mức có thể cháy thành tro) và lan ra c¶ kh«ng gian, lµm kh«ng gian còng biÕn s¾c( C©y xanh …..theo hång)  Xây dựng đợc những hình ảnh gây ấn tợng mạnh mẽ vơí ngời đọc, qua đó thể hiÖn m¹nh mÏ t×nh yªu m·nh liÖt. 5-Bµi tËp 5 (SGK 159) - Các sự vật hiện tợng đó đợc gọi tên theo c¸ch dïng tõ ng÷ cã s½n víi mét néi dung mới dựa vào đặc điểm của sự vật, hiện tợng đợc gọi tên. - VD: chim lîn: lµ loµi chim có cã tiÕng kªu eng Ðc nh lîn..

(49) - Xe cót kÝt: xe th« s¬ cã mét b¸nh gç 2 cµng, do ngêi sö dông ®Èy, khi chuyÓn -1HS đọc yêu cầu bài tập. động thờng có tiếng kêu cút kít. T×m 5 VD vÒ nh÷ng sù vËt, hiÖn tîng - Mùc: §éng vËt sèng ë biÓn, th©n mÒm, đợc gọi tên theo cách dựa vào đặc điểm chân ở đầu có hình tua, có túi chứa chất riªng biÖt cña chóng. láng ®en nh mùc. 6-Bµi tËp 6: (SGK 160) - Chi tiÕt g©y cêi: “§õng … gäi b¸c sÜ , gọi cho bố ông đốc tờ!”  Phª ph¸n thãi sÝnh dïng tõ ng÷ níc ngoài của ông bố – dù đã sắp bị nguy hiểm đến tính mạng. Bµi tËp bæ sung: 1- ViÕt 1 ®o¹n v¨n ng¾n ( néi dung tù chän) cã sö dông mét sè biÖn ph¸p tu tõ đã học. 1HS đọc đề bài. 2- Viết 1 đoạn văn ngắn trong đó có sử §äc truyÖn cêi. dông nh÷ng tõ cïng thuéc trêng tõ vùng Chi tiÕt nµo trong truyÖn g©y cêi những ngời trong gia đình. HD hs lµm bµi tËp bæ sung. + ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n. HS nh¾c l¹i néÞ dung tiÕt häc kÕt thóc T.121 §Þnh híng t©m thÕ häc tiÕt 22. 3. Cñng cè : HÖ thèng toµn bµi.NhÊn m¹nh träng t©m. Häc sinh nh¾c l¹i c¸c néi dung «n tËp 4. Híng dÉn HS häc bµi Học kĩ phần đã ôn ChuÈn bÞ néi dung «n tËp Ôn tập kiểm tra về truyện hiện đại Ôn ND và NT của các TP đã học hiện đại đã học, học thuộc lòng Bµi häc kinh nghiÖm ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ........................................................................................................ Ngµy so¹n; / /2012 Ngµy d¹y: TiÕt 13-14:.

(50) KiÓm tra tæng hîp A.Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh -Cũng cố cho học sinh các kiến thức cơ bản về thơ hiện đại. -RÌn luyÖn kü n¨ng t duy vµ ãc s¸ng t¹o cho häc sinh trong lµm bµi B.TiÕn tr×nh bµi d¹y: B.tiÕn tr×nh «n tËp I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc bá tiÕt: II. Néi dung kiÓm tra -Giáo viên đọc đề và ghi đề lên bảng C©u 1; Sắp xếp theo thứ tự sáng tác từ trớc đến sau của các tác phẩm thơ đã học theo c¸c yªu cÇu sau. Thø tù T¸c phÈm N¨m s¸ng t¸c ThÓ lo¹i T¸c giả C©u 3: Ph©n tÝch bµi th¬ “§ång ChÝ” cña ChÝnh Höu vµ nãi lªn c¶m nghÜ cña em. §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm C©u 1 (3 ®iÓm) Học sinh sắp xếp đúng theo thứ tự năm sáng tác của các văn bản,mỗi tác phẩm sắp xếp đúng cho điểm1 (0,5 điểm) Thø tù: Thø T¸c gi· T¸c phÈm N¨m s¸ng ThÓ lo¹i tù t¸c 1 -§ång ChÝ 1948 Th¬ tù do -ChÝnh Hữu 2 -Huy CËn 1958 Th¬ 7 ch÷ -Đoàn thuyền đánh 3 -B»ng ViÖt 1963 Th¬ 8 ch÷ c¸ 4 -Ph¹m TiÕn 1969 Th¬ tù do -BÕp löa DuËt -Bài thơ về tiểu đội 5 1971 Th¬ 5 ch÷ xe kh«ng kÝnh -NguyÔn Khoa -Khóc h¸t ru nh÷ng §iÒm em bÐ lín trªn lng 6 1978 Th¬ 8 ch÷ mÑ -NguyÔn Duy -¸nh tr¨ng C©u 3 (7 ®iÓm) Học sinh viết bài văn ngắn phân tích đợc các ý sau +Cơ sở hình thành tình đồng chí (2.0 điểm +Những biểu hiện và sức mạnh của tình đồng chí(2.0 điểm -C¸ch tr×nh bµy s¹ch sÏ,viÕt kh«ng sai lçi chÝnh t¶,kh«ng tÈy xo¸ trong bµi kiÓm tra. (2.0 ®iÓm) -Bố cục đủ ba phần. (1.0 điểm III.Củng cè vµ d¨n dß: -Nh©n xÐt giê kiÓm tra -VÒ nhµ hoµn thµnh l¹i tiÕp bµi kiÓm tra vµo vë -Chuẩn bị bài;kiểm tra truyện hiện đại dã học IV.Rút kinh nghiệm ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………….

(51) ………………………………………………………………………………………. TiÕt 23:. Kiểm tra về truyện hiện đại A.Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh -Cũng cố cho học sinh các kiến thức cơ bản về truyện hiện đại. -RÌn luyÖn kü n¨ng t duy vµ ãc s¸ng t¹o cho häc sinh trong lµm bµi B.TiÕn tr×nh «n tËp I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc bá tiÕt: II. Néi dung kiÓm tra -Giáo viên đọc đề và ghi đề lên bảng C©u 1. Sắp xếp theo thứ tự sáng tác từ trớc đến sau của các tác phẩm truyện đã học theo các yªu cÇu sau.. Thø tù. T¸c gi·. T¸c phÈm. N¨m s¸ng t¸c. Néi dung. C©u 2:H·y tãm t¾t l¹i néi dung v¨n b¶n “ chiÕc lîc ngµ” cña nhµ v¨n NguyÔn Quang S¸ng vµ tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ nhµ v¨n. C©u 3: Phân tích diễn biến tâm lí,hành động của bé Thu trong lần cuối cùng gặp cha. C©u 1:. §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm.

(52) Thø tù. T¸c gi·. T¸c phÈm. N¨m s¸ng t¸c 1948. 1. Kim L©n. Lµng. 2. NguyÔn Quang S¸ng. ChiÕc lîc ngµ. 1966. 3. NguyÔn Thµnh Long. LÆng lÏ Sa Pa. 1970. Néi dung -T×nh yªu lµng quª vµ lßng yªu níc,tinh thÇn kh¸ng chiÕn cña ngêi nång d©n ph¶I rêi lµng ®I tản c đã đợc thể hện chân thực,sâu sắc và cảm động ở nhân vËt «ng Hai. -Thể hiện cảm động tình cảm cha con sâu nặng và cao đẹp trong c¶nh ngé Ðo le cña chiÕn tranh -Kh¾c ho¹ thµnh c«ng h×nh ¶nh ngời lao động bình thờng,mà tiªu biÓu lµ anh thanh niªn lµm c«ng t¸c khÝ tîng ë mét m×nh trên đỉnh núi cao.Qua đó truyện khẳng định vẽ đẹp của con ngời lao động và ý nghĩa của những c«ng viÖc thÇm lÆng. C©u 2:Tãm t¾t néi dung -Ông Sáu đI kháng chiến,khi có dịp trở lại thăm nhà thì con gáI đã lên 8 tuổi.Bế Thu kh«ng nhËn ra cha v× vÕt sÑo trªn m¸ lµm «ng S¸u kh«ng gièng nh trong bøc tranh chụp chung với má mà bé Thu đã biết.Đến khi em nhận ra cha thì cũng là lúc ông Sau phải ra đi.Vào khu căn cứ,nhớ lời con,ông Sáu đã làm đợc một chiếc lợc bằng ngà voi để tặng con nhng ông đã bị hi sinh trong một trận càn.Trớc khi nhắm m¾t,«ng chØ cßn kÞp trao c©y lîc cho mét ngêi b¹n. *NguyÔn Quang S¸ng sinh n¨m 1932,qquª ë huyÖn Chî Míi,tØnh An Giang.Trong thời kì kháng chiến chống pháp,ông tham gia bộ đội,hoạt động ở chiến trờng Nam Bé.tõ n¨m 1954, tËp lÕt ra b¾c,NguyÔn Quang S¸ng b¾t ®Çu viÕt v¨n.trong thêi k× kh¸ng chiÕn chèng mÜ,«ng trë vÒ nam Bé tham gia kh¸ng chiÕn vµ tiÕp tôc s¸ng t¸c v¨n häc. C©u 3:DiÔn biÕn t©m lÝ cña bÐ Thu -tríc khi nhËn ra «ng s¸u lµ cha:ngêi cha cµng mõng vui,vç vËp th× ng¬ig con cµng ngê vùc,l¶ng tr¸nh vcµ lµnh nh¹t.§ã lµ ph¶n øng t©m lÝ tù nhiªn,bëi em kiªu h·nh vÒ mét ngêi cha “kh¸c” :ngêi chop chung víi m¸. -Khi nhận ra ngời cha:bé Thu đột ngột thay đổi,cất tiếng kêu thét lên: “ba rồi “vừa ch¹y x« tíi,nhanh nh mét con sãc”,Nã h«n ba nã cïng kh¾p.Nã h«n tãc,cæ,vai vµ h«n c¶ vÕt sÑo dµi trªn m¸ cña ba nã n÷a”,”hai tay nã xiÕt chÆt lÊy cæ,ch¾c nã nghÜ hai tay không thể giữ đợc bo nó,nó dang cả hai chân rồi câu chặt lấy ba nó,và đôI vai cña nã run run”.Giê phót chia tay,t×nh yªu vµ nçi mong nhí ba dån nÐn bÊy l©u đã thể hiện thật mạnh mẽ. *Yªu cÇu vÒ h×nh thøc -C¸ch tr×nh bµy s¹ch sÏ,viÕt kh«ng sai lçi chÝnh t¶,kh«ng tÈy xo¸ trong bµi kiÓm tra. -§ñ néi dung yªu cÇu c©u tr¶ lêi 3.Thu bµi -Nh©n xÐt giê kiÓm tra – Thu bµi -ChuÈn bÞ bµi:Tæng kÕt tõ vùng TiÕt 24:. Tæng kÕt tõ vùng.

(53) A.Mục tiêu cần đạt: Gióp HS: - Biết vận dụng những kiến thức về từ vựng đã học để phân tích những hiện tợng ng«n ng÷ trong thùc tiÔn giao tiÕp, nhÊt lµ trong v¨n ch¬ng B.TiÕn tr×nh «n tËp I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc bá tiÕt: II. Néi dung kiÓm tra 1-Bµi tËp 1(SGK 158) a- “R©u t«m......  Chång chan vî hóp gËt ®Çu khen ngon”. HS đọc yêu cầu bài tập.  “GËt ®Çu” : cói xuèng ngÈng lªn So s¸nh 2 dÞ b¶n cña c©u ca dao. ngay, thờng để chào hỏi hay tỏ sự đồng Cho biết trong trờng hợp gật gù,hay gật ý(động từ). ®Çu thÓ hiÖn thÝch hîp h¬n b- R©u t«m .......... Chång chan, vî hóp gËt gï khen ngon. “GËt gï” §éng tõ, tõ l¸y tîng h×nh (m« t¶ t thÕ) gật nhẹ và nhiều lần, biểu thị thái độ đồng tình, tán thởng.  Nh vËy: gËt gï thÓ hiÖn thÝch hîp hơn ý nghĩa cần biểu đạt; tuy món ăn rất đạm bạc nhng đôi vợ chồng ăn rất ngon miÖng v× hä biÕt chia sÎ nh÷ng niềm vui đơn sơ trong cuộc sống. Bµi tËp 2 Ngêi vî kh«ng hiÓu c¸ch nãi cña ngêi chång: Nãi theo biÖn ph¸p tu tõ ho¸n dô NhËn xÐt c¸ch hiÓu nghÜa tõ ng÷ cña ng- ( lÊy bé phËn chØ toµn thÓ) nghÜa lµ c¶ êi vî trong truyÖn cêi sau. đội bóng chỉ có một ngời giỏi ghi bàn. ở V× sao ngêi vî l¹i hái nh vËy. ®©y ngêi vî hiÓu theo nghÜa ®en. Bµi tËp 3: (SGK 159) - Những từ đợc dùng theo nghĩa gốc: miÖng,. ch©n , tay. - Những từ đợc dùng theo nghĩa chuyển. + Vai: ph¬ng thøc ho¸n dô. -HS đọc yêu cầu của bài tập. + ®Çu: ph¬ng thøc Èn dô (phÇn mòi Các từ : vai , miệng, chân, tay đợc dùng súng nơi đạn đợc thoát ra). theo nghÜa gèc hay nghÜa chuyÓn…PhBµi tËp 4(SGK 160) ¬ng thøc Èn dô hay ho¸n dô? - Nhóm từ : đỏ, xanh, hồng nằm cùng trêng nghÜa. - HS đọc yêu cầu bài tập. - Nhóm từ: lửa, cháy, tro thuộc cùng trVận dụng kiến thức đã học về trờng từ êng tõ vùng chØ löa vµ nh÷ng sù vËt, vựng để phân tích cái hay trong cách hiÖn tîng cã quan hÖ víi löa. dïng tõ cña bµi th¬.?  C¸c tõ thuéc 2 trêng tõ vùng l¹i cã quan hệ chặt chẽ với nhau. màu áo đỏ cña c« g¸i th¾p lªn trong m¾t chµng trai và bao ngời khác ngọn lửa. Ngọn lửa đó.

(54) lan toả trong con ngời anh say đắm, ngất ngây.(đến mức có thể cháy thành tro) vµ lan ra c¶ kh«ng gian, lµm kh«ng gian còng biÕn s¾c( C©y xanh …..theo hång) Xây dựng đợc những hình ảnh gây ấn tợng mạnh mẽ vơí ngời đọc, qua đó thể hiÖn m¹nh mÏ t×nh yªu m·nh liÖt. Bµi tËp 5 (SGK 159) - Các sự vật hiện tợng đó đợc gọi tên theo c¸ch dïng tõ ng÷ cã s½n víi mét nội dung mới dựa vào đặc điểm của sự vật, hiện tợng đợc gọi tên. - VD: chim lîn: lµ loµi chim có cã tiÕng kªu eng Ðc nh lîn. - Xe cót kÝt: xe th« s¬ cã mét b¸nh gç 2 -1HS đọc yêu cầu bài tập. cµng, do ngêi sö dông ®Èy, khi chuyÓn ? T×m 5 VD vÒ nh÷ng sù vËt, hiÖn tîng động thờng có tiếng kêu cút kít. đợc gọi tên theo cách dựa vào đặc điểm - Mực: Động vật sống ở biển, thân riªng biÖt cña chóng. mÒm, ch©n ë ®Çu cã h×nh tua, cã tói chøa chÊt láng ®en nh mùc. Bµi tËp 6: (SGK 160) - Chi tiÕt g©y cêi: “§õng … gäi b¸c sÜ gọi cho bố ông đốc tờ!” Phª ph¸n thãi sÝnh dïng tõ ng÷ níc ngoài của ông bố – dù đã sắp bị nguy -1HS đọc đề bài. hiểm đến tính mạng. §äc truyÖn cêi. Chi tiÕt nµo trong truyÖn * LuyÖn tËp. g©y cêi. Bµi tËp bæ sung: 1.ViÕt 1 ®o¹n v¨n ng¾n ( néi dung tù chän) cã sö dông mét sè biÖn ph¸p tu từ đã học. HD hs lµm bµi tËp bæ sung. 2.Viết 1 đoạn văn ngắn trong đó có sử dông nh÷ng tõ cïng thuéc trêng tõ vùng những ngời trong gia đình 3. Cñng cè : HÖ thèng toµn bµi.NhÊn m¹nh träng t©m. Häc sinh nh¾c l¹i c¸c néi dung «n tËp 4. Híng dÉn HS häc bµi Học kĩ phần đã ôn ChuÈn bÞ néi dung «n tËp Tr¶ bµi Bµi häc kinh nghiÖm ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... .....................................................................................................................................

(55) TiÕt 25 trả bài kiểm trathơ và truyện hiện đại việt nam A.Mục tiêu cần đạt: Giúp hs - Qua tr¶ bµi cñng cè kh¾c phôc s©u hÖ thèng nhËn thøc vÒ th¬ vµ truyÖn hiÖn đại Việt Nam từ nội dung t tởng tác phẩm đến những giá trị nghệ thuật. B.TiÕn tr×nh «n tËp I..§iÓm diÖn sÜ sè: - Hä vµ tªn häc sinh v¾ng: - Hä vµ tªn häc bá tiÕt: II. Néi dung «n tËp I.§Ò bµi: -KÌm theo ë tiÕt 13-14 Đọc lại đề GV nêu hớng dẫn yêu cầu của đề. GV nêu đáp án HS tù so s¸nh. -GV nhËn xÐt. II.Yªu cÇu: 1.Néi dung - Trình bày đúng, đủ rõ chính xác yêu cầu của đề về nội dung . Nêu đợc và nhận xét cã dÉn chøng vËt bÐ Thu Trình bày có liên kết các vấn đề, mạch lạc râ rµng 2.H×nh thøc: - S¹ch sÏ vµ tr×nh bµy khoa häc hîp lý - Kh«ng sai lçi chÝnh t¶, lçi c©u. III.§¸p ¸n, biÓu ®iÓm (ë tiÕt 13-14) IV.NhËn xÐt: 1.¦u ®iÓm: N¾m ch¾c kiÕn thøc vÒ phÇn th¬ vµ truyÖn -H×nh thøc 1 sè bµi tèt, khoa häc, c¸ch diễn đạt lu loát ở một số bài nh :Th¶o,Ngäc… 2.Nhîc ®iÓm: - Mét sè em cha n¾m v÷ng kiÕn thøc v¨n b¶n nh :B¶y, Th«ng, Qu©n, Nam... -việc đa dẫn chứng để phân tích còn gợng Ðp, vông vÒ khi dÉn d¾t ph©n tÝch -Diễn đạt vẫn cha thực sự lu loát.

(56) HS tù ch÷a lçi bµi viÕt. -Ch÷ viÕt cßn sai lçi cßn Èu,sai lçi chÝnh t¶ nhiÒu V.Tr¶ bµi – Ch÷a lçi Ch÷a lçi- §äc mét sè bµi tèt vµ cha tèt. 3.Còng cè vµ dÆn dß: -Xem lại bài kiểm tra,tự đánh giá nhận xét về bài làm của mình -ChuÈn bÞ bµi:kiÓm tra tiÕng viÖt +Xem lại các bài về tiếng việt đã học đặc biệt phần tổng kết từ vựng đã học để chuÈn bÞ bµi kiÓm tra tèt h¬n. *********************************. TiÕt 26: kiÓm tra tiÕng viÖt A.Mục tiêu cần đạt:giúp học sinh -Đánh giá kết quả học tập của học sinh về kiến thức Tiếng Việt đã học ở học kì I. -RÌn kÜ n¨ng sö dông TiÕng ViÖt trong viÖc viÕt v¨n vµ giao tiÕp x· héi. - Gi¸o dôc ý thøc tù gi¸c khi lµm bµi kiÓm tra. B. ChuÈn bÞ: Giáo viên :Đề và đáp án. Häc sinh: ¤n tËp kiÕn thøc. C. Tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. Tæ chøc 2. KiÓm tra: 3. Bµi míi: * Giáo viên giaođề bài cho học sinh Học sinh nhận đề và làm bài §Ò bµi PhÇn tr¾c nghiÖm C©u 1:Cã n¨m ph¬ng ch©m héi thoai sau: A. Ph¬ng ch©m vÒ lîng B. Ph¬ng ch©m vÒ chÊt CPh¬ng ch©m quan hÖ D. Ph¬ng ch©m c¸ch thøc E. Ph¬ng ch©m lÞch sù §óng hay sai? C©u 2: ThÕ nµo lµ ph¬ng ch©m vÒ lîng? A. Khi giao tiếp cần nói cho có nội dung, nội dung của lời nói phải đúng yêu cầu cña giao tiÕp, kh«ng thiÕu , kh«ng thõa. B. Khi giao tiếp cần nói đúng vào đề tài tránh lạc đề. C. Khi giao tiÕp cÇn nãi tÕ nhÞ vµ t«n träng ngêi kh¸c . C©u 3 Thành ngữ : "Dây cà ra dây muống " dùng để chỉ những cách thức nói nh thế nào? A. Nãi ng¾n gän. B. Nãi rµnh m¹ch C. Nãi m¬ hå . C©u 4 Em chọn cách nói nào sau đây để thể hiện phơng châm lịch sự trong giao tiếp? A. Bµi th¬ cña anh dë l¾m..

(57) A1. Bài thơ của anh cha đợc hay lắm. B. Anh më cho t«i c¸i cöa. B1. Anh có thể mở giúp tôi cái cửa đợc không? C©u 5 :Hai c©u héi tho¹i trong truyÖn "Lîn cíi ¸o míi " - B¸c cã thÊy con lîn cíi cña t«i ch¹y qua ®©y kh«ng? -Tõ lóc t«i mÆc c¸i ¸o míi nµy t«i ch¼ng thÊy con lîn nµo ch¹y qua ®©y c¶! §· kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i nµo? A. Ph¬ng ch©m vÒ lîng B Ph¬ng ch©m vÒ chÊt. C. Ph¬ng ch©m lÞch sù. C©u 6 .§iÒn Tõ ng÷ thÝch hîp vµo c¸c c¸ch gi¶i thÝch sau: a, Đờng thành và hào nớc bao quanh một địa điểm để phòng vệ là từ b,N¬ich«ncÊtvuachóalµ tõ c,N¬i ch«n cÊt vua chóa ,vÜ nh©n lóc chÕt lµ tõ. d, Ngêi lµm viÖc trong c«ng së ,trong c¬ quan nãi chung lµ tõ PhÇn II Tù luËn C©u1. Hai c©u th¬ sau sö dông biÖn ph¸p tu tõ g×? Ph©n tÝch ý nghÜa cña biÖn ph¸p tu từ đó. Ông Trời nổi lửa đằng đông Bà Sân vấn chiếc khăn hồng đẹp thay ! (TrÇn §¨ng Khoa) C©u 2.ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n theo c¸ch diÔn dÞch (néi dung tù chän) trong ®o¹n cã sö dông mét thµnh ng÷. *§¸p ¸n I. Phần trắc nghiệm: 3 điểm (Mỗi câu đúng cho 0,5 điểm) C©u 1:§óng. C©u 2: B C©u 3: C C©u 4:A1, B1 C©u 5:A C©u 6: -a, :Thµnh tr× b,cung đình c,l¨ng tÈm d, c«ng chøc II. PhÇn tù luËn 1. C©u 1 (3 ®iÓm ) -Hai c©u th¬ sö dông biÖn ph¸p nh©n hãa (1 ®iÓm ). -Biện pháp nhân hóa trong hai câu thơ đã tạo nên hình ảnh sinh động của sự vật khi trêi chuyÓn ma. Nh÷ng sù vËt tëng nh v« tri v« gi¸c nhng trë nªn cô thÓ , sèng động, mang đầy hình ảnh và màu sắc trong cảm nhận của ngời đọc. (2 điểm ) 2. C©u 2 (4 ®iÓm ) -Viết đúng đoạn văn diễn dịch: 2 điểm. -Đoạn có đủ nội dung :1 điểm -Trong ®o¹n sö dông 1 thµnh ng÷ :1 ®iÓm. *IV:Gi¸o viªn theo dâi hs lµm bµi-hÕt giê 1. Thu bµi. 2. NhËn xÐt giê kiÓm tra. 3.Còng cè vµ dÆn dß: -VÒ nhµ hoµn thµnh l¹i bµi kiÓm tra vµo vë -Chuẩn bị bài:Cách tóm tắt và cách bớc để tóm tắt một văn bản tự sự.

(58) +Về nhà tập tóm tăt các văn bản đã học +Xem l¹i c¸c bíc tãm t¾t mét v¨n b¶n.. ****************************** TiÕt 27:. Cách tóm tắt và các bớc để tóm tắt mét v¨n b¶n tù sù. A. Môc tiªu. - Học sinh hiểu đợc thế nào là tóm tắt văn bản tự sự và nắm đợc các thao tác tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. - RÌn luyÖn kü n¨ng tãm t¾t v¨n b¶n tù sù nãi riªng vµ c¸c v¨n b¶n giao tiÕp nãi chung. B: tiÕn tr×nh bµi d¹y. 1.KiÓm tra sÜ sè: 2.Bµi míi:. Hoạt động của thầy và trò ? Em h·y kÓ tªn c¸c v¨n b¶n tù sù đã häc. - V¨n b¶n tù sù thêng lµ nh÷ng v¨n b¶n cã cèt truyÖn víi c¸c nh©n vËt, chi tiÕt vµ sù kiÖn tiªu biÓu. Bªn cạnh đó là nhiều yếu tố chi tiết phụ khác sinh động. ? H·y cho biÕt nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt trong v¨n b¶n tù sù. ? Ngoµi ra t¸c phÈm tù sù cßn cã nh÷ng yÕu tè nµo kh¸c. ? Khi tãm t¾t cÇn dùa vµo nh÷ng yÕu tè nµo lµ chÝnh. * Dùa vµo sù viÖc vµ nh©n vËt chính để tóm tắt. - Gi¸o viªn ph©n tÝch qua vÝ dô ''S¬n tinh, Thuû tinh''. Nội dung cần đạt I. ThÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù . 1. VÝ dô: - Häc sinh kÓ tªn - Häc sinh nghe, n¾m b¾t. 2. NhËn xÐt: - Nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt: sù viÖc vµ nh©n vËt chÝnh(cèt truyÖn vµ nh©n vËt chÝnh) - Nh÷ng yÕu tè kh¸c: miªu t¶, biÓu c¶m, c¸c nh©n vËt phô, c¸c chi tiÕt phô... - Dùa vµo sù viÖc vµ nh©n vËt chÝnh. 3. KÕt luËn: * Ghi l¹i mét c¸ch ng¾n gän, trung ? VËy thÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù thµnh nh÷ng néi dung chÝnh cña sù. v¨n b¶n tù sù b»ng lêi v¨n cña m× II. c¸ch tãm t¾t v¨n b¶n tù sù a) Yªu cÇu; 1. VÝ dô - Nãi vÒ v¨n b¶n ''S¬n tinh, Thuû tinh'' ? Néi dung ®o¹n v¨n trªn nãi vÒ - biết đợc nhờ vào các nhân vật v¨n b¶n nµo. chÝnh vµ sù viÖc chÝnh vµ c¸c chi.

(59) ? tại sao em biết đợc điều đó. ? So s¸nh ®o¹n v¨n trªn víi nguyªn v¨n cña v¨n b¶n. * Phần tóm tắt đã nêu đợc các nh©n vËt vµ sù viÖc chÝnh. PhÇn tãm t¾t so víi truyÖn: + nguyªn v¨n truyÖn dµi h¬n + Sè lîng nh©n vËt vµ vµ c¸c chi tiÕt trong truyÖn nhiÒu h¬n + Lêi v¨n trong truyÖn kh¸ch quan h¬n ? VËy em h·y cho biÕt c¸c yªu cÇu đối với 1 văn bản tóm tắt * văn bản tóm tắt bảo đảm đúng mục đích, yêu cầu tóm tắt , trung thµnh víi v¨n b¶n, cã tÝnh hoµn chỉnh và cân đối.. ? Muốn viết đợc văn bản tóm tắt theo em ph¶i lµm nh÷ng viÖc g×? ? Nh÷ng viÖc Êy ph¶i thùc hiÖn theo tr×nh tù nµo.. tiÕt tiªu biÓu 2. NhËn xÐt: - Häc sinh th¶o luËn nhãm (bµn) - Kh¸c: + nguyªn v¨n truyÖn dµi h¬n + Sè lîng nh©n vËt vµ vµ c¸c chi tiÕt trong truyÖn nhiÒu h¬n + Lêi v¨n trong truyÖn kh¸ch quan h¬n -Phải trung thành với văn bản đợc tãm t¾t, kh«ng thªm bít chi tiÕt, sù viÖc kh«ng cã trong t¸c phÈm , kh«ng ®a ý kiÕn khen chª cña m×nh. - Ph¶i cã tÝnh hoµn chØnh( më đầu, ..., kết thúc)giúp ngời đọc hình dung đợc toàn bộ câu chuyện. - Phải đảm bảo tính cân đối cho tõng phÇn phï hîp - Đảm bảo đúng mục đích, yêu cầu cÇn tãm t¾t b) C¸c bíc tãm t¾t + Bớc 1: đọc kỹ toàn bộ văn bản cần tóm tắt để nắm chắc nội dung cña nã + Bíc 2: Lùa chän nh÷ng sù viÖc chÝnh vµ nh©n vËt chÝnh + Bíc 3: S¾p xÕp cèt truyÖn tãm t¾t theo 1 tr×nh tù hîp lý + bíc 4: viÕt b¶n tãm t¾t b»ng lêi v¨n cña m×nh. * §äc kü v¨n b¶n * Chän sù viÖc vµ nh©n vËt chÝnh * S¾p xÕp cèt truyÖn tãm t¾t t¸c phÈm 1 c¸ch hîp lý * viÕt v¨n b¶n tãm t¾t 3.Còng cè vµ d¨n dß -ThÕ nµo lµ tãm t¾t mét v¨n b¶n tù sù -C¸ch tãm t¾t mét v¨n b¶n tù sù -C¸c bíc tãm t¾t mét v¨n b¶n tù sù +Chuẩn bị bài:Thực hành tóm tắt các văn bản truyện trung đại. *************************. Ngµy so¹n:13/1/2011 Ngµy gi¶ng:15/1/2011 TiÕt 28: Thùc hµnh tãm t¾t c¸c v¨n b¶n truyện trung đại A.Mục tiêu cần đạt:Giúp hs -Nắm vững hơn nội dung các văn bản truyện trung đại -BiÕt c¸ch tãm t¾t vµ c¸c bíc tãm t¾t mét v¨n b¶n B.TiÕn tr×nh lªn líp.

(60) 1.KiÓm tra sÜ sè: ……………………………………… 2.Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò *Hs đọc bài và trình bày cách tóm t¾t. Nội dung cần đạt I.ChuyÖn ngêi con g¸Nam X¬ng -Vò ThÞ ThiÕt lµ ng¬i thuú mÞ,nÕt na,t dung tốt đẹp.Nàng lấy chồng là Trơng Sinh,mét ngêi kh«ng cã häc,tÝnh l¹i ®a nghi.Tr¬ng Sinh ®i lÝnh,Vò N¬ng ë nhµ ch¨m sãc mÑ chång,nu«i con.Bµ cô qua đời>Sauk hi giặc tan Trơng Sinh trở vÒ.Khi ngåi víi con,they bÐ D¶n nãi rằng có một ngời cha đêm nào cũng đến “mÑ D¶n ®i còng ®i ,mÑ D¶n ngåi còng *Häc sinh tr×nh bµy c¸c hs kh¸c ngåi,nhng ch¼ng bao giê bÕ D¶n c¶”,Trnghe-nhËn xÐt ,bæ sung ¬ng Sinh ghen,nghi ngê vî,m¾ng nhiÕt nàng và đánh đuổi đi.Vũ Nơng ra bến Hoµng Giang than thë vµ tù vÈn.Mét đêm bé Đản lại trỏ cáI bang mà bảo là cha mình đến.Trơng Sinh lúc ấy mới biÕt m×nh ngê ngoan cho vî. Cã mét ngêi lµng lµ Phan Lang bÞ chÕt ®uèi nhng vèn lµ ©n nh©n cña linh Phi nên đợc cứu vào cung nớc của rùa thÇn.T¹i ®©y «ng ta gÆp Vò N¬ng.Vò N¬ng g÷I mét chiÕc hoa vµng vµ dÆn nÕu TS nhớ tình cũ thì lập đàn giải oan,nàng sÏ trë vÒgÆp tr¬ng Sinh,®a chiÕc hoa vàng TS lập đàn giải oan.VN có trở về thÊp tho¸ng trªn s«ng nhng kh«ng thÓ trở về nhân gian đợc nửa. II.V¨n b¶n:ChuyÖn cò trong phñ chóa TrÞnh -Miêu tả cung cách ăn chơI xa hoa của đám quan quân trong phủ chúa Trịnh,và nói lên nỗi thống khổ của dân chúng trớc sự nhũng nhiểu của đám quan quân “nhờ gió bÎ m¨ng” v¬ vÐt cña d©n b»ng nh÷ng thñ ®o¹n tr¬ tr¸o,tr¾ng trîn,võa ¨n cíp võa la lµng: “Hä dß xem nhµ nµo cã chËu hoa c©y c¶nh,chim tèt khiÕu hay,th× biªn ngay hai chữ “phụng thủ” vào.Đêm đến các câu trèo qua tờng thành lẻn ra,sai tay chân đem lính đến lấy phăng đI,rồi buộc cho tội đem giấu vật cung phụng để dâm doạ lấy tiền.Hoàn đá hoặc cây cối gì to quá thì them chí phảI phá nhà huỷ tờng để khiªng ra.C¸c nhf giau bÞ hä vu cho lµ giÊu vËt cung phông,thêng ph¶I bái cña ra kêu van chí chết,có khi phảI đập bỏ núi non bộ,hoặc phá bỏ cây cảnh để tránh bỏ tai v¹. III.V¨n b¶n: Hoµng Lª NhÊt Thèng ChÝ -Khi Quang Trung nghe tin giÆc Thanh chiÕm Kinh thµnh Th¨ng Long «ng giËn lắm định thân chinh cầm quân đI ngay nhng nghe lời can ngăn của các tớng sĩ, ông họp bàn với quân tớng Tây Sơn chuẩn bị kế hoạch tiến đánh. Đầu tiên ông cho đắp đàn trên núi Bân, tế cáo trời đất rồi lên ngôI vua để chính vÞ hiÖu råi ra lÖnh xuÊt qu©n. ¤ng më cuéc duyÖt binh lín, an ñi, phñ dô c¸c tíng sÜ hạy đoàn kết một lòng cùng đánh đuổi giặc Thanh. Sau đó ông chia quân thành năm đạo, thân hành xcầm quân. Ra đến Nghệ An ông cho vời ngời cống sĩ ở huyện La Sơn (Nguyễn Thiếp) để hỏi ý kiến. Khuôn xử hai tớng Sở và Lân. Tối 30 tết bắt đầu lên đờng. Quangg Trung hẹn các tớng sĩ sẽ më tiÖc ¨n mõng chiÕn th¾ng ë kinh thµnh th¨ng Long vµo nhgµy mång 7 tÕt..

(61) Tiến ra sông Gián, quân do thám của giặc Thanh bỏ chạy, Quang Trung cho ngời đuổi theo bắt sống toàn bộ giặc ở đồn Phú Xuyên. Nửa đêm mồng 3 tết Kỉ Dậu (1789) Quang Trung cho qu©n bÝ mËt v©y kÝn lµng Hµ Håi, b¾c loa truyÒn gäi råi cho quân lính dạ ran. Quân giặc trong đồn hoảng sợ xin hàng. Quân Tây Sơn bắt sèng kh«ng sãt mét tªn nµo. Mê s¸ng ngµy mång 5 tÕt, Quang Trung cho qu©n dµn trËn ch÷ NhÊt tiÕn s¸t đồn Ngọc Hồi. Giặc Thanh chống đỡ không nổi bỏ chạy tán loạn, giẫm đạp lên nhau mµ chÕt. Tíng giÆc lµ SÇn Nghi §èng th¾t cæ tù vÉn. Buæi tra mång 5 tÕt qu©n T©y S¬n tiÕn vµo Th¨ng Long. Nghe tin cÊp b¸o, tíng giÆc lµ T«n SÜ NghÞ véi vµng ngời không kịp mặc áo giáp, ngựa không kịp đóng yên cơng, chuồn trớc qua cầu phao.Quân giặc tranh nhau tìm đừơng tháo thân khiến cầu phao đứt, giặc rơI xuống khiến sông Nhị hà tắc nghẽn không chảy đợc. Lúc đó, vua tôi nhà Lê Chiêu Thống cũng hốt hoảng chạy theo sang Trung Quèc. Qu©n t©y S¬n giµnh th¾ng lîi hoµn toµn. 3.Còng cè vµ dÆn dß: -Hệ thống lại nội dung tóm tắt truyện trung đại vừa học -Chuẩn bị bài:Thực hành tóm tắt các văn bản truyện hiện đại +Về nhà đọc và tóm tắt các văn bản: -Lµng cña Kim L©n -LÆng lÌ Sa Pa cña NguyÔn Thµnh Long -ChiÕc lîc ngµ cña NguyÔn Quang S¸ng. ******************************* Tiết 29:thực hành tóm tắt các văn bản truyện hiện đại A.Mục tiêu cần đạt: Giúp hs -Nắm vững hơn nội dung các văn bản truyện hiện đại -BiÕt c¸ch tãm t¾t vµ c¸c bíc tãm t¾t mét v¨n b¶n B.TiÕn tr×nh lªn líp: 1.KiÓm tra sÜ sè 2.Bµi míi *Giíi thiÖu yªu cÇu néi dung tiÕt häc I.V¨n b¶n:Lµng cña Kim L©n -Ông Hai đột ngột nghe tin làng ông theo giặc.Từ lúc ấy, “cổ ông lảo ngẹn ắng l¹i,da mÆt tª r©n r©n”,mang nçi ¸m ¶nh nÆng nÒ,them chÝ “cói gÆm mÆt mµ ®i”.Suèt mấy ngày,ông luôn chột dạ,đau đớn,tủi hổ khi nghe tin làng mình theo giặc vì ông rất yêu làng,yêu nớc.Khi đợc tin cảI chính,ông vui sớng nh ngời đã chết đi cứu sống l¹i. II.V¨n b¶n:ChiÕc lîc ngµ cña NguyÔn Thµnh long -¤ng S¸u xa nhµ ®i kh¸ng chiÕn,m·i khi con g¸I lªn 8 tuæi,«ng míi cã dÞp vÒ th¨m nhµ,th¨m con.BÐ Thu kh«ng nhËn ra cha v× vÕt thÑo trªn mÆt lµm ba em kh«ng giống nh trong bức ảnh mà em đã biết,đã xem. Em đối xử với ba nh ngời lạ.Đến lúc Thu nhận ra cha thì cungc là lúc ông Sáu phải ra đi.Ơ khu căn cứ,ông nhớ con và làm một chiếc lợc bằng ngà voi để gửi tặng con nhng cha kịp trao cho con thì ông đã hi sinh trong một trận càn của giặc. T×nh huèng s©u s¾c vµ hÊp dÉn nhÊt lµ lóc cha vÒ mµ con kh«ng nhËn ra cha,khi nhËn ra th× cha l¹i ®i..

(62) III.V¨n b¶n:LÆng lÏ Sa Pa cña NguyÔn Quang S¸ng NhËn mét chuyÕn ®i Sa Pa,mét anh l¸I xe,mét «ng häa sÜ vµ mét c« g¸i lªn th¨m một anh thanh niên làm công tác khí tợng trên đỉnh núi.Qua trò chuyện,các ngời khách đã cảm kích về công việc lao động thầm lặng của anh thanh niên.Cách đón tiếp,đối xử của anh với các khgách đã để lại ấn tợng tốt đẹp về anh. IV.Häc sinh tãm t¾t theo yªu c©u. -Häc sinh tr×nh bµy phÇn tãm t¾t cña m×nh häc sinh kh¸c nhËn xÐt bæ sung -Giáo viên theo giỏi phần tòm tắt của hs nhận xét đánh giá,bổ sung hoàn thành bài tãm t¾t. 3.Còng cè vµ híng dÉn vÒ nhµ: -HÖ thèng l¹i phÇn néi dung bµi häc -VÒ nhµ tËp tãm t¾t l¹i c¸c v¨n b¶n;+cèt truyÖn +T×nh huèng +Chủ đề -Chuẩn bị bài:Kiểm tra đọc thuộc lòngphần thơ -Học các bài thơ hiện đại và trung đại -Néi dung cña c¸c bµi th¬ ,n¨m s¸ng t¸c ,hoµn c¶nh s¸ng t¸c,t¸c gi¶. ***************************** Ngµy so¹n:7/2/2011 Ngµy d¹y:9/2/2011 Tiết 30-31: Kiểm tra đọc thuộc lòng phần thơ A.Mục tiêu cần đạt:Giúp học sinh -Còng cè thªm kØ n¨ng kiÕn thøc phÇn th¬ -Nắm lại nội dung các bài thơ đã học B.TiÕn tr×nh bµi d¹y: 1.KiÓm tra sÜ sè;. 2.Bµi cò: kÕt hîp bµi míi 3.bµi míi: I.Nêu yêu cầu của tiết kiểm tra đọc thuộc lòng 1.H×nh thøc kiÓm tra -Giáo viên kiểm tra thuộc lòng bằng cách làm xăm để học sinh lên bảng bắt xăm -Học sinh bắt trúng bài thơ nào thì phải đọc bài thơ đó 2.Néi dung kiÓm tra: -Mổi học sinh lên bảng đọc một lần nếu không thuộc bài mình bắt thì giáo viên có hinh thức phạt thích đáng -Mỗi học sinh sau khi đọc xong giáo viên yêu câu các học sinh khác nhận xét :về cách đọc,giọng điệu ngôn ngữ ,nội dung bài thơ ,phong cách…đã dạt yêu câu cha -Giáo viện: theo giỏi hs đọc bài và nhận xét sửa sai bổ sung -Cho ®iÓm hs ,tuyªn d¬ng ,phª b×nh th¼ng th¾n nh÷ng häc sinh lµm tèt vµ cha tèt 3.Còng cè vµ híng dÉn vÒ nhµ: -Học thuộc lòng tất cả các bài thơ đã học ,nắm chắc nội dung các bài thơ -ChuÈn bÞ bµi:Tr¶ bµi kiÓm tra,chöa bµi kiÓm tra tiÕng viÖt +Hoµn thµnh bµi kiÓm tra,tù tËp nhËn xÐt nh÷ng u,nhîc ®iÓm cña m×nh trong bµi.

(63) ************************** TiÕt 32: tr¶ bµi kiÓm tra,chöa bµi kiÓm tra tiÕng viÖt A.Mục tiêu cần đạt:Giúp học sinh -Qua tiết trả bài cũng cố và khắc sâu thêm những kiến thức các em còn cha làm đợc -BiÕt vËn dung kiÕn thøc kØ n¨ng khiÕm khuyÕt vµo nh÷ng bµi sau B.ChÈn bÞ: -Gi¸o viªn chÊm vµ söa bµi -HS hoµn thµnh l¹i bµi lµm cña m×nh C.TiÕn tr×nh bµi d¹y: 1.KiÓm tra sÜ sè: 2.Bµi cò:KiÓm tra phÇn bµi lµm ë nhµ cña hs 3.Bµi míi: *Giáo viên ghi đề bài lên bảng(hs dể theo dỏi) C©u 1:Cã n¨m ph¬ng ch©m héi thoai sau: A. Ph¬ng ch©m vÒ lîng B. Ph¬ng ch©m vÒ chÊt CPh¬ng ch©m quan hÖ D. Ph¬ng ch©m c¸ch thøc E. Ph¬ng ch©m lÞch sù §óng hay sai? C©u 2: ThÕ nµo lµ ph¬ng ch©m vÒ lîng? A. Khi giao tiếp cần nói cho có nội dung, nội dung của lời nói phải đúng yêu cầu cña giao tiÕp, kh«ng thiÕu , kh«ng thõa. B. Khi giao tiếp cần nói đúng vào đề tài tránh lạc đề. C. Khi giao tiÕp cÇn nãi tÕ nhÞ vµ t«n träng ngêi kh¸c . C©u 3 Thành ngữ : "Dây cà ra dây muống " dùng để chỉ những cách thức nói nh thế nào? A. Nãi ng¾n gän. B. Nãi rµnh m¹ch C. Nãi m¬ hå . C©u 4 Em chọn cách nói nào sau đây để thể hiện phơng châm lịch sự trong giao tiếp? A. Bµi th¬ cña anh dë l¾m. A1. Bài thơ của anh cha đợc hay lắm. B. Anh më cho t«i c¸i cöa. B1. Anh có thể mở giúp tôi cái cửa đợc không? C©u 5 :Hai c©u héi tho¹i trong truyÖn "Lîn cíi ¸o míi " - B¸c cã thÊy con lîn cíi cña t«i ch¹y qua ®©y kh«ng? -Tõ lóc t«i mÆc c¸i ¸o míi nµy t«i ch¼ng thÊy con lîn nµo ch¹y qua ®©y c¶! §· kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i nµo? A. Ph¬ng ch©m vÒ lîng B Ph¬ng ch©m vÒ chÊt. C. Ph¬ng ch©m lÞch sù..

(64) C©u 6 .§iÒn Tõ ng÷ thÝch hîp vµo c¸c c¸ch gi¶i thÝch sau: a, Đờng thành và hào nớc bao quanh một địa điểm để phòng vệ là từ............... b,N¬i ch«n cÊt vua chóa lµ tõ…………………………………………………………………. c,N¬i ch«n cÊt vua chóa ,vÜ nh©n lóc chÕt lµ tõ………………………………………. d, Ngêi lµm viÖc trong c«ng së ,trong c¬ quan nãi chung lµ tõ…………………………. PhÇn II Tù luËn C©u1. Hai c©u th¬ sau sö dông biÖn ph¸p tu tõ g×? Ph©n tÝch ý nghÜa cña biÖn ph¸p tu từ đó. Ông Trời nổi lửa đằng đông Bà Sân vấn chiếc khăn hồng đẹp thay ! (TrÇn §¨ng Khoa) C©u 2.ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n theo c¸ch diÔn dÞch (néi dung tù chän) trong ®o¹n cã sö dông mét thµnh ng÷. *söa bµi I. Phần trắc nghiệm: 3 điểm (Mỗi câu đúng cho 0,5 điểm) C©u 1:§óng. C©u 2: B C©u 3: C C©u 4:A1, B1 C©u 5:A C©u 6: -a, :Thµnh tr× b,cung đình c,l¨ng tÈm d, c«ng chøc II. PhÇn tù luËn 1. C©u 1 (3 ®iÓm ) -Hai c©u th¬ sö dông biÖn ph¸p nh©n hãa (1 ®iÓm ). -Biện pháp nhân hóa trong hai câu thơ đã tạo nên hình ảnh sinh động của sự vật khi trêi chuyÓn ma. Nh÷ng sù vËt tëng nh v« tri v« gi¸c nhng trë nªn cô thÓ , sèng động, mang đầy hình ảnh và màu sắc trong cảm nhận của ngời đọc. (2 điểm ) 2. C©u 2 (4 ®iÓm ) -Viết đúng đoạn văn diễn dịch: 2 điểm. -Đoạn có đủ nội dung :1 điểm -Trong ®o¹n sö dông 1 thµnh ng÷ :1 ®iÓm. *Giáo viên dựa vào cách viết của hs để sa bài cho các em I.NhËn xÐt nh÷ng u khuyÕt ®iÓm: 1.¦u ®iÓm: -Nắm đợc yêu cầu của đề ra,biết cách chọn lựa đáp án đúng sai -H×nh thøc tr×nh bµy mét sè bµi kh¸ tèt (Th¶o,Ngäc ,Thóy, Duyªn…) -Phần tự luận bố cục đầy đủ,chặt chẽ rõ ràng mặc du chỉ là một đoạn văn ngắn 2.Nhîc ®iÓm: Phần trắc nghiệm một số em cha biết cách chọn đáp án đúng nhất mà chọn tất cả các đáp án cùng một lúc. -§iÒn tõ cha thÝch hîp vµ l« gic -Phần từ luận một số em cha xác định đợc thế nào là đoạn văn diễn dịch -Lời văn nghèo ý,diễn đạt vụng về cha trôi chảy mạch lạc -Nªn kÕt qu¶ cha cao nh :NghÜa, B»ng,Dòng,Nam,Thµnh….

(65) II.Tr¶ bµi cho häc sinh -Tr¶ bµi:tæng hîp c¸c ®iÓm cña bµi viÕt -Nêu tên một số bài làm khá,giỏi,đọc một số đoạn văn viết tốt -Mét sè ®o¹n m¾c lçi III.Sửa lỗi và giải đáp thắc mắc -Yªu cÇu hs söa lçi vÒ néi dung vÒ h×nh thøc trong bµi 3.Còng cè vµ híng dÉn vÒ nhµ: -Hoµn thµnh l¹i viÖc cha bµi kiÓm tra ë nhµ -Chuẩn bị bài:Ôn tập các văn bản nhật dụng đã học từ lớp 6 đến lớp 9 +Đọc và hiểu đợc những nét chính về nội dung và nghệ thuật của các văn bản +Xác định đợc tháI độ ứng xử đúng dắn của các vấn đề +HiÓu thÕ nµo lµ v¨n b¶n nhËt dông. ************************** TiÕt 33:¤n tËp c¸c v¨n b¶n nhËt dông líp 9 mét sè v¨n b¶n nhËt dông líp 8 A.Mục tiêu cần đạt:giúp học sinh -Hiểu,cảm nhận đợc những đặc sắc về nội dung và nghệ tuật của một số văn bản nhật dụng phản ánh những vấn đề hội nhập và bảo về bản sắc văn hóa dân tộc,chiến tranh và hòa bình,quyền trẻ em,môI trờng,dan số tệ nạn xã hội tơng lai đất nớc và nh©n lo¹i. B.ChuÈn bÞ: -Gi¸o viªn:nghiªn cøu bµi d¹y ,so¹n bµi -Häc sinh so¹n bµi theo híng dÉn C.TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1.KiÓm tra sÜ sè:…………………………………………………. 2 Bài cũ:Em hiểu nh thế nào là nhật dụng?Nêu một số văn bản nhật dụng em đã häc 3.Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt I.Kh¸i niÖm v¨n b¶n nhËt dông ?Em hiÓu nh thÕ nµo lµ v¨n b¶n -V¨n b¶n nhËt dông lµ:Kh«ng ph¶I lµ nhËt dông kh¸I niÖm thÓ lo¹i,còng kh«ng chØ kiểu văn bản.Nó chỉ đề cập đến chức năng,đề tài và tính cập nhật của nội dung v¨n b¶n mµ th«i ?§Ò tµi v¨n b¶n nhËt dung nh thÕ -§Ò tµi:phong phó-thiªn nhiªn,m«I trnµo êng,v¨n hãa,gi¸o dôc,chÝnh trÞ,x· hội,thể thao,đạo đức,nếp sống… -Chøc n¨ng:bµn luËn,thuyÕt minh,têng ?Chøc n¨ng cña v¨n b¶n nhËt thuật,miêu tả,đánh giá,…những vấn dông đề,những hiện tợng của đời sống và con ngêi -Gi¸ trÞ v¨n ch¬ng:kh«ng ph¶i lµ yªu ?văn bản nhật dụng có giá trị văn cầu cao nhất nhng đó vẫn là một yêu ch¬ng nh thÕ nµo cÇu quan träng.Nã cã thÓ sö dông mäi thÓ lo¹i,mäi kiÓu v¨n b¶n.

(66) ? ở lớp 6 em đã học đợc những v¨n b¶n nhËt dông nµo ?Nh÷ng néi dung cña c¸c v¨n b¶n trªn lµ g× ?Các văn bản đã học ở lớp 7. ?Nh÷ng néi dung chñ yÕu cña c¸c v¨n b¶n trªn ?Nh÷ng v¨n b¶n nhËt dông ë líp 8 ?Nªu néi dung vµ nghÖ thuËt cña c¸c v¨n b¶n. ?Néi dung cña v¨n b¶n. Néi dung chÝnh cña bµi to¸n d©n sè. ?Qua b¶n tuyªn ng«n em nhËn thøc nh thÕ nµo vÒ tÇm quan trọng của vấn đề bảo vệ và chăm sãc trÎ em. II.HÖ thèng hãa néi dung v¨n b¶n nhËt dông. 1.Líp 6: -CÇu Long Biªn –chøng nh©n lÞch sö -§éng Nhong Nha -Bức th của thủ lĩnh da đở =>Giíi thiÖu vµ b¶o vÖ di tÝch lÞch sö,danh lam th¾ng c¶nh,quan hÖ gi÷a thiªn nhiªn vµ con ngêi 2.Líp 7: -Cæng trêng më ra -MÑ t«i -Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª -ca HuÕ trªn s«ng H¬ng =>Giáo dục ,nhà trờng,gia đình và trẻ em,v¨n hãa d©n gian(ca nh¹c cæ truyÒn) 3.Líp 8: -Thông tin ngày trái đất năm 2000 +Lêi kªu gäi b×nh thêng: “mét ngµy không dùng bao bì nilong” đợc truyền đạt bằng một hình thức rất trang träng:Th«ng tin vÒ Ngµy tr¸i §Êt n¨m 2000.gi¶i thÝch vÒ t¸c h¹i cña viÖc dïng bao b× nilong vµ lîi Ých cña viÖc gi¶m bít chÊt th¶I nilong -¤n dÞch thuèc l¸: +Gièng nh¬ «n dÞch,n¹n nghiÖn thuèc l¸ rÊt dÓ l©y lan vµ g©y nh÷ng tæn thÊt to lín cho søc kháe vµ tÝnh m¹ng con ngêi,song n¹n nghiÖn thuèc l¸ cßn nguy hiÓm h¬n c¶ «n dÞch:nã g¨m nhÊm søc kháe con ngêi khã nhËn biết,gây tác hại nhiều mặt đối với cuộc ssống gia đình và xã hội vì vậy cần ph¶I quyÕt t©m cao h¬n vµ biÖn ph¸p triệt để hơn là phòng chống ôn dịch -Bµi to¸n d©n sè: +§Êt ®ai kh«ng sinh thªm con ngêi ngµy cµng nhiÒu h¬n gÊp béi.NÕu kh«ng h¹n chÕ sù gia t¨ng d©n sè th× con ngêi sÏ tù lµm h¹i chÝnh m×nh. 4.Líp 9: -Tuyªn bè thÕ giíi vÒ sù sèng còn,quyền đợc bảo vệ và phát triển của trÎ em +Bảo vệ quyền lợi,chăm lo đến sự phát triÓn cña trÎ em lµ mét trong nh÷ng vấn đề quan trọng,cấp bách có ý nghĩa toµn cÇu -§Êu tranh cho mét thÕ giíi hßa b×nh +Nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n ®ang.

(67) ®e däa toµn thÓ loµi ngêi vµ sù sèng trên trái đất,cuộc chạy đua vũ trang vô ?Những thông điệp nào đợc gửi cùng tốn kém đã cớp đi của thế giới tới chúng ta từ văn bản đấu tranh nhiều điều kiện để phát triển,để loại cho mét thÕ giíi hßa b×nh trừ nạn đói,nạn thất học và khắc phục nhiÒu bÖnh tËt cho hµng tr¨m triÖu con ngêi +Ng¨n chÆn nguy c¬ chiÕn tranh lµ nhiÖm vô thiÕt th©n vµ cÊp b¸ch cña toµn thÓ lo¹i. -Phong c¸ch Hå ChÝ Minh +Vèn v¨n hãa s©u s¾c,kÕt hîp d©n täc với hiện đại,cách sống bình dị trong ?Bài phong cách HCM đã cung s¸ng. cấp thêm cho em những hiểu biết +Phong cách ấy vừa mang vẻ đẹp của nµo vÒ B¸c Hå cña chóng ta trí tuệ vừa mang vẻ đẹp của đạo đức 3.Còng cè vµ híng dÉn vÒ nhµ: -Học và nắm chác khái niệm và nội dung các văn bản nhật dụng đã học từ lớp 6,7,8,9 -Chuẩn bị bài:Tìm hiểu chung nghị luận về một hiện tợng đời sống +Đọc và xem lại các bài đã học vè hịên tợng trong đời sống. ****************************** Ngµy so¹n:14/2/2011 Ngµy d¹y:16/2/2011 TiÕt 34: T×m hiÓu chung nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc hiện tợng đời sống A.Mục tiêu cần đạt:Giúp hs -Giúp học sinh biết cách làm bài nghị luận về 1 sự việc, hiện tợng đời sống B.ChuÈn bÞ: -Gi¸o viªn: sè §V, VB vÒ kiÓu bµi nµy,b¶ng phô,gi¸o ¸n -Học sinh:đọc bài và làm bài theo hớng dẫn C.TiÕn tr×nh bµi d¹y: 1-KiÓ tra sÜ sè:. 2-KiÓm tra bµi cò: -?Em hiÓu biÕt g× vÒ kiÓu bµi nghÞ luËn ? 3-Bµi míi: -Giíi thiÖu bµi I.T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ 1 sù vËt, hiện tợng đời sống §äc VB “BÖnh lÒ mÒ” ?T¸c gi¶ bµn luËn vÒ hiÖn tîng g× 1.VÝ dô: “BÖnh lÒ mÒ” trong đời sống ? ?Theo em trong đời sống còn có a.Nh÷ng biÓu hiÖn: nhiÒu hiÖn tîng kh¸c kh«ng? (C·i Sai hÑn, ®i chËm, kh«ng coi träng lén, quay cãp, nhæ bËy, nãi tôc, m×nh vµ ngêi kh¸c nãi dèi, ham ch¬i ®iÖn tö...) -> Nêu bật đợc vấn đề của hiện tợng - HiÖn tîng Êy cã nh÷ng biÓu hiÖn bÖnh lÒ mÒ nh thÕ nµo ? - C¸ch tr×nh bµy hiÖn tîng trong văn bản có nêu đợc vấn đề của hiÖn tîng bÖnh lÒ mÒ kh«ng ? - Nguyên nhân của hiện tợng đó b.Nguyên nhân của hiện tợng đó: lµ do ®©u ?.

(68) - BÖnh lÒ mÒ cã t¸c h¹i g× ? - T¸c gi¶ ph©n tÝch t¸c h¹i cña bÖnh lÒ mÒ nh thÕ nµo ?. §äc ®o¹n v¨n kÕt ? ®o¹n v¨n nãi lªn ®iÒu g× ? §ã lµ nh÷ng gi¶i ph¸p g×?. ?Thế nào là nghị luận về 1 vấn đề đời sống xã hội ? *Yªu cÇu vÒ néi dung h×nh thøc cña bµi nghÞ luËn ?. HS ph¸t biÓu GV ghi lªn b¶ng -> HS th¶o luËn lùa chän, bµy tá thái độ đồng tình, phản đối ? HS đọc bài tập sgk Gv híng dÉn c¸ch lµm. - Coi thêng viÖc chung, thiÕu tù träng, thiÕu t«n träng ngêi kh¸c c.Nh÷ng t¸c h¹i cña bÖnh lÒ mÒ - Lµm phiÒn mäi ngêi, lµm mÊt th× giờ; làm nảy sinh cách đối phó - Ph©n tÝch t¸c h¹i: + Nhiều vấn đề không đợc bàn bạc thấu đáo hoặc lại phải kéo dài thời gian. + Ngời đến đúng giờ cứ phải đợi + GiÊy mêi ph¶i ghi sím h¬n 30 – 1h d.Nªu gi¶i ph¸p kh¾c phôc - Mäi ngêi ph¶i t«n träng nhau - NÕu kh«ng thËt cÇn thiÕt -> kh«ng tæ chøc häp - Nh÷ng cuéc häp mäi ngêi ph¶i tù giác tham dự đúng giờ 2.KÕt luËn -NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc,hiÖn tîng trong đời sống xã hội là bàn về một sự vịêc ,hiện tợng có ý nghĩa đối với xã hội,đáng khen, đáng chê hay có vấn đề đáng suy nghĩ. -Yªu cÇu vÒ néi dung cña bµi nghÞ luận này là phảI nêu rõ đợc sự việc hiện tợng có vấn đề;phân tích mặt sai,mặt đúng,mặt lợi,mặt hại của nã;chØ ra nguyªn nh©n vµ bµy tá th¸I độ,ý kiến nhận định của ngời viết -VÒ h×nh thøc ,bµi viÕt ph¶I cã bè côc m¹ch l¹c;cã luËn ®iÓm râ rµng ,luËn cø x¸c thùc,phÐp lËp luËn phï hîp;lêi văn chính xác,sống động. II.LuyÖn tËp: 1-Bµi 1: Nêu sự việc, hiện tợng tốt đáng biểu dơng của các bạn trong trờng hoặc ngoài xã hội. Xem hiện tợng nào đáng viÕt bµi nghÞ luËn, hiÖn tîng nµo không đáng viết 2Bµi tËp 2: -C¸c sù viÖc ,hiÖn tîng lµ nh÷ng vÊn đề x-h quan trọng và nên viết bài văn bày tỏ thái độ đồng tình hay phản đối -VÝ dô:sai hÑn,thãi û l¹i,quay cãp…. 4.Còng cè vµ híng dÉn vÒ nhµ: -Em hiểu nghị luận về một sự việc,hiện tợng đời sống là gì? -Hs đọc lại phần ghi nhớ sgk.

(69) -Hoµn thµnh l¹i bµi tËp sgk,häc thuéc phÇn ghi nhí -Chuẩn bị bài:cách làm bài nghị luận về một sự việc,hiện tợng đời sống -§äc vµ lµm phÇn c©u hái môc I,II sgktrang 22 ,23,24. **************************. Ngày soạn :22/2/2012 Ngày giảng : Tiết 17 :. Luyện tập cách làm bài nghị luận về sự việc hiện tợng đời sống A.Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh biết cách làm bài văn nghị luận về 1 sự việc, hiện tợng đời sống B.ChuÈn bÞ: 1 số đề bài; 1 số văn bản mẫu,giáo án -Häc sinh:§äc vµ lµm bµi tËp theo hín dÉn C.TiÕn tr×nh bµi d¹y 1-KiÓm tra sÜ sè: 2-Kiểm tra bài cũ: ?Em hiểu thế nào là nghị luận về một vấn đề trong đời sống 3-Bµi míi: Giíi thiÖu míi Đọc 4 đề văn trong SGK – 22 I.Tìm hiểu các đề bài.

(70) Các đề bài trên có điểm gì giống nhau? ChØ ra nh÷ng ®iÓm gièng nhau đó ?. - Sự khác nhau giữa các đề ?. Đọc đề bài trong sgk – 23 ? Muèn lµm bµi v¨n nghÞ luËn ph¶i qua nh÷ng bớc nào? (Tìm hiểu đề, tìm ý, lập dµn ý, viÕt bµi, kiÓm tra) Bớc tìm hiểu đề cần tìm hiểu rõ ý? (Tính chất,nhiệm vụ của đề’ Ph¹m V¨n NghÜa lµ ai? lµm việc gì, ý nghĩa việc đó? Việc thành đoàn phát động phong trào häc tËp Ph¹m V¨n NghÜa cã ý nghÜa nh thÕ nµo ? ) -> Nªu suy nghÜ vÒ häc tËp Ph¹m V¨nNghÜa ? - GV giíi thiÖu khung, dµn ý trong SGK - HS cô thÓ ho¸ c¸c môc nhá thành dàn ý chi tiết theo các ý đã t×m ? ?Nªu nhiÖm vô cña phÇn th©n bµi. - Gièng nhau: + Đối tợng: là sự việc, hiện tợng đời sèng + PhÇn nªu yªu cÇu: thêng cã mÖnh lÖnh nªu suy nghÜ, nhËn xÐt, ý kiÕn, b¶y tá thái độ của mình - Kh¸c nhau: 1. + Cã sù viÖc, hiÖn tîng tèt -> biÓu d¬ng, ca ngîi + Cã sù viÖc, hiÖn tîng kh«ng tèt -> lu ý, phª b×nh, nh¾c nhì… 2. + Có đề cung cấp sự việc,hiện tợng dới dạng 1 truyện kể, mẫu tin để ngời lµm bµi sö dông + Có đề không cung cấp nội dung sẵn mµ chØ gäi tªn, ngêi lµm bµi ph¶i tr×nh bày, mô tảụ việc, hiện tợng đó II.T×m hiÓu c¸ch lµm bµi VD: §Ò bµi vÒ tÊm g¬ng Ph¹m V¨n NghÜa 1.Tìm hiểu đề, tìm ý: a. NghÜa lµ ngêi biÕt th¬ng mÑ, gióp mẹ việc đồng áng b. NghÜa lµ ngêi biÕt kÕt hîp häc vµ hµnh c. NghÜa lµ ngêi biÕt s¸ng t¹o lµm têi cho mÑ kÐo d. Häc tËp NghÜa lµ häc tËp yªu cha mẹ, học lao động, học cách kết hợp häc -> hµnh, häc s¸ng t¹o – lµm nh÷ng viÖc nhá mµ cã ý nghÜa lín 2.LËp dµn bµi: HS ghi khung bµi trong SGK vµo vë - Më bµi: SGK - Th©n bµi: a. Ph©n tÝch ý nghÜa viÖc lµm Ph¹m V¨n NghÜa: a, b, c b. §¸nh gÝa viÖclµm Ph¹m V¨n NghÜa: d c. Đánh giá ý nghĩa việc phát động phong trµo häc tËp Ph¹m V¨n NghÜa: + Tấm gơng đời thờng, bình thờng ai còng cã thÓ lµm dîc.

(71) ?Nhận xét về tấm gơng đó qua phÇn th©n bµi ?NhiÖn vô cña phÇn kÕt bµi - Chia nhãm 4 nhãn MB, ý a, b, c - HS viÕt §V, tr×nh bµy ? - HS kh¸c bæ sung ? Gi¸o viªn nhËn xÐt, kÕt luËn,bæ sung hoµn chØnh ?Nêu rõ các bớc để làm 1 bài văn nghÞ luËn vÒ sù viÖc ,hiÖn tîng đời sống. ?Dµn bµi chung cña bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc ,hiÖn tîng. + Tõ 1 g¬ng cã thÓ nhiÒu ngêi tèt -> x· héi tèt -> TÊm g¬ng b×nh thêng nhng cã ý nghÜa lín - KÕt bµi: SGK 3.ViÕt bµi: HS viÕt tõng ®o¹n 4.§äc l¹i bµi, söa ch÷a Muèn lµm tèt bµi v¨n nghÞ luËn vÒ một sự việc ,hiện tợng đời sống phải: +Tìm hiểu kĩ đề bài +Phân tích sự việc đó để tìm ý +LËp dµn bµi +ViÕt bµi +Söa chöa sau khi viÕt Dµn bµi chung:. *Më bµi:Giíi thiiªô sù viÖc,hiÖn tîng có vấn đề. *Th©n bµi:Liªn hÖ thùc tÕ,ph©n tÝch các mặt,đánh giá nhận định *GV:Bài làm cần lựa chọn góc độ *Kết bài:Kết luận,khẳng định,phủ riêng để phgân tích,nhận định;đa định,lời khuyên. ra ý kiÕn,cã suy nghÜ vµ c¶m thô riªng cña ngêi viÕt. 4. Cñng cè vµ híng dÉn vÒ nhµ -Lập dàn bài cho đề 4 mục I SGK – 22 -Häc bµi. N¾m v÷ng ph¬ng ph¸p lµm bµi -Lập dàn ý chi tiết cho đề bài 4 ở nhà -Chuẩn bị bài:Văn bản bàn về đọc sách,tiếng nói của văn nghệ,chuẩn bị hành trang vµo thÕ kØ +Đọc và xem lại các văn bản đã học +Nghiên cứu các câu hỏi phần đọc hiểu của các văn bản 5.Bài học kinh nghiệm: ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ****************************.

(72) TiÕt 36 Văn bản bàn về đọc sách,tiếng nói của văn nghệ chuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kØ míi A.Mục tiêu cần đạt:Giúp hs - Hiểu đợc sự cần thiết của việc đọc sách qua bài nghị luận sâu sắc, giàu tính thuyết phôc. - Hiểu đợc nội dung của văn nghệ và sức mạnh kỳ diệu của nó đối với đời sống con ngêi. -HiÓu thªm c¸ch viÕt bµi v¨n nghÞ luËn qua t¸c phÈm nghÞ luËn ng¾n gän, chÆt chÏ vµ giµu h×nh ¶nh cña NguyÔn §×nh Thi. - Nhận thức đợc những điểm mạnh, điểm yếu trong tính cách và thói quen của con ngời Việt Nam, yêu cầu gấp rút phải khắc phục điểm yếu, hình thành đức tính và thói quen tốt khi đất nớc đi vào công nghiệp hoá-hiện đại hoá đất nớc. - Nắm đợc trình tự lập luận và nghệ thuật nghị luận của tác giả. B.ChuÈn bÞ: -Gi¸o viªn:nghiªn cøu kØ bµi d¹y,so¹n bµi -Học sinh:đọc và soạn bài theo hớng dẫn C.TiÕn trÒn lªn líp 1.KiÓm tra sÜ sè: 2.Bµi cò:KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña hs vµ kÕt hîp trong bµi míi 3.Bµi míi: Hoạt động của trầy và trò Nội dung cần đạt I.Văn bản:Bàn về đọc sách 1.T¸c gi¶: ?Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ -Chu Quang TiÒm (18970-1986) nhµ mÜ t¸c gi¶ t¸c phÈm häc vµ lÝ luËn v¨n häc lín cña Trung Quèc.¤ng 2.T¸c phÈm: -TrÝch trong danh nh©n Trung Quèc bµn về niêmf vui nỗi buồn của việc đọc s¸ch. ?Tãm t¾t l¹i v¨n b¶n 3.Néi dung vµ nghÖ thuËt: *Hs tãm t¾t theo yªu cÇu a.Néi dung: -Hs-gv nhËn xÐt bæ sung -Đọc sách là một con đờng quan trọng ?Nêu nội dung chính của bài thơ để tích lũy ,nâng cao học vấn.Ngày nay s¸ch nhiÒu,ph¶i biÕt chän s¸ch mµ đọc ,đọc ít mà chắc còn hơn đọc nhiều mà rỗng.Cần kết hợp giữa đọc rộng và đọc sâu,giữa đọc sách thởng thức với đọc sách chuyên môn.Việc đọc sách phải có kế hoạch,có mục đích kiên định chứ không thể tùy hứng,phải đọc vừa /NghÖ thuËt chÝnh cña v¨n b¶n nghiÒn ngÉm. b.NghÖ thuËt: -Trình bày những ý kiến xác đáng,lí lẽ,bằng chứng sinh động ,lôi cuốn ngời đọc,phân tích lí lẽ đối chiếu so sánh thuyÕt phôc . II.V¨n b¶n:TiÕng nãi cña v¨n nghÖ: 1.T¸c gi¶:.

(73) ?Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ t¸c phÈm. - NguyÔn §×nh Thi (1924-2003) - Quª ë Hµ Néi - Hoạt động văn nghệ khá đa dạng: làm th¬, viÕt v¨n, so¹n kÞch, s¸ng t¸c nh¹c, viÕt lý luËn phª b×nh… - Năm 1996 Ông đợc Nhà nớc tặng giải thëng Hå ChÝ Minh vÒ v¨n häc nghÖ thuËt. 2.Tác phẩm: Hoàn cảnh ra đời của tiểu luËn “TiÕng nãi cña v¨n nghÖ”. - ViÕt n¨m 1948- Trong thêi kú chóng ta ®ang x©y dùng mét nÒn v¨n häc nghÖ thuật mới đậm đà tính dân tộc đại chóng, g¾n bã víi cuéc kh¸ng chiÕn vÜ đại của nhân dân: Kháng chiến chống Ph¸p. - In trong cuốn “Mấy vấn đề văn häc”(XB n¨m 1956). ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt 3.Néi dung vµ nghÖ thuËt: mag t¸c gi· sö dung trong v¨n a-NghÖ thuËt b¶n - Bè côc chÆt chÏ, hîp lý, c¸ch dÉn d¾t tù nhiªn. - C¸ch viÕt giµu h×nh ¶nh, nhiÒu dÉn chứng về thơ văn và về đời sống thực tế. -Giäng v¨n to¸t lªn lßng ch©n thµnh, niềm say sa, đặc biệt hứng dâng cao ở phÇn cuèi. ?§· tõng tiÕp xóc víi v¨n nghÖ b-Néi dung (đọc cổ tích hay truyện Văn nghệ nối sợi dây đồng cảm kì diệu ng¾n,kÞch..) em c¶m nhËn t¸c giữa nghệ sĩ với bạn đọc thông qua động của văn nghệ tới bản thân những rung động mãnh liệt, sâu xa của và ngời đọc nh thế nào trái tim. Văn nghệ giúp con ngời đợc sèng phong phó h¬n vµ tù hoµn thiÖn nh©n c¸ch , t©m hån m×nh. III.V¨n b¶n:ChuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ ?Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña kØ míi em vÒ t¸c gi· t¸c phÈm 1.T¸c gi¶: -Vũ Khoan nhà hoạt động chính trị, nhiÒu n¨m lµ thø trëng Bé ngo¹i giao,bé trëng th¬ng m¹i,hiÖn lµ phã thñ tíng chÝnh phñ 2.T¸c phÈm:§¨ng trªn t¹p chÝ Tia s¸ng 2001 và đợc in vào tập một góc nhìn của tri ?NghÖ thuÊt cña v¨n b¶n thøc 3.Néi dung vµ nghÖ thuËt: a.*NghÖ thuËt: + Ngôn ngữ báo chí, gắn với đời sèng, c¸ch nãi trùc tiÕp, dÔ hiÓu, gi¶n dÞ. + Sö dông c¸ch so s¸nh cña ngêi NhËt, ngêi Hoa trong cïng mét sù viÖc, hiÖn tîng xong l¹i cã c¸c thãi quen vµ.

(74) øng xö kh¸c nhau. + Sö dông thµnh ng÷, tôc ng÷, ca dao ?§äc v¨n b¶n chuÈn bÞ hµnh cô thể, sinh động. trang vµo thÕ kØ míi,em nhËn thức rõ ràng hơn về những đặc b*Néi dung: ®iÓm nµo trong tÝnh c¸ch con ng- Ph¸t huy nh÷ng ®iÓm m¹nh, h¹n chÕ, êi ViÖt Nam tríc yªu cÇu míi vứt bỏ những điểm yếu để đa nớc ta tiến của thời đại lªn sanh vai víi c¸c cêng quèc 5 ch©u +§iÓm m¹nh cña con ngêi ViÖt Nam lµ th«ng minh,nh¹y bÐn víi c¸I míi,cÇn cï sáng tạo,rất đoàn kết đùm bọc nhau trong thêi k× chèng ngo¹i x©m +®iÓm yÕu:CÇn ph¶I khg¾c phôc thiÕu kiÕn thøc c¬ b¶n,kÐm hk¶ n¨ng thùc hành,thiếu đức tính tỉ mỉ,không coi träng nghiªm ngÆt quy tr×nh c«ng nghệ,thiếu tính cộng đồng trong làm ăn. 4.Còng cè vµ híng dÉn vÒ nhµ: -Häc vµ tãm t¾t l¹i c¸c v¨n b¶n võa häc -Nắm chắc nội dung và nghệ thuật của văn bản đã học -Chuẩn bị bài:Lập dàn ý cho bài văn nghị luận về sự việc, hiện tợng đời sống -Xem lại toàn bộ các đề văn trong bài nghị luận về sự việc,hiện tợng đời sống -Tập lập dàn ý ở nhà theo các đề trong bài.. *************************.

(75) Tiết: 37. Ngày soạn:21/2/2011 Ngày giảng:23/2/2011. CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT SỰ VIỆC HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG – CÁCH LẬP DÀN BÀI I. Mục tiêu cần đạt: - Cũng cố lại cho học sinh cách làm bài và cách lập dàn bài nghị luận về một sự việc hiện tượng đời sống - Rèn luyện kỹ năng xác định đề, kỹ năng lập dàn bài II. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy – học. ? Muốn làm một bài văn nghị luận 1, cách làm bài nghị luận về sự về sự việc hiện tượng đời sống việc hiện tượng đời sống phải làm thế nào. Thực hiện 4 bước: - Tìm hiểu đề, tìm ý - Lập dàn bài ? Dàn bài chung của bài văn nghị - Viết bài luận về sự việc hiện tượng đời - Đọc và sửa bài sống Gồm 3 phần: - Mở bài Giới thiệu sự việc, hiện tượng có vấn đề - Thân bài Liên hệ thực tế, pt các mặt đánh giá nhận định - Kết bài Kết luận, khẳng định, phủ định lời khuyên ? Gv ra đề, hướng dẫn h/s cách lập 2, Cách lập dàn bài dàn ý Đề bài: Suy nghĩ của em về câu tục ngữ “ Đi một ngày đàng, học một sang khôn “ ? Yêu cầu phần mở bài của đề cần Lập dàn ý nêu được gì Mở bài: - Cần quan trọng câu tục ngữ trong kho tàng văn học VN.

(76) ? Yêu cầu phần than bài cần nêu được những ý gì. ? Phần kết bài nêu ý gì. - Ý nghĩa của câu tục ngữ Thân bài: - Giải thích các ý nghĩa của câu tục ngữ “ Đi một ngày đàng” Đi sâu đi sát vào thực tế, mở rộng tầm nhìn, mở rộng phạm vi tiếp khách và giao lưu “ Học một sàng khôn” Học những điều hay lẻ phải, những cái đúng mà trước kia mình chưa nhìn thấy Câu tục ngữ khuyên con người phải mở rộng giao tiếp để giúp tích lũy được nhiều vốn sống - Tiếp xúc nhiều người, đọc nhiều sách vở - Liên hệ: Nhà trường mở rộng giao tiếp để gd hs - Học đi đôi với hành - Cho hs đi du học ở nước ngoài - Khẳng định lại câu tuc ngữ - Nêu một số trường hợp “ Đi một ngày đàng” nhưng không học được sàng khôn - Khẳng định câu tục ngữ là bài học thiết thực - Khẳng định ý nghĩa đúng đắn của nó. Đề 2: Suy nghĩ của em về một nếp sống đẹp của nd ta trồng cây ngày tết qua lời kêu gọi của Bác Hồ Mùa xuân là tết trồng cây Làm cho đất nước càng ngày càng xuân Lập dàn ý: Mở bài: - Ý nghĩa của ngày truyền thống tết trồng cây.

(77) - Dẫn lời kêu gọi của Bác Thân bài: - Giải thích ý nghĩ của việc trồng cây ngày tết - Là một truyền thống đẹp trong ngày tết cổ truyền - Là một ngày hội được Bác hồ khởi xướng năm 1959 - Có ý nghĩa tạo sự gán bó giữa con người với thiên nhiên - Làm giàu cho thiên nhiên - Làm đẹp cho đất nước - Có tác dụng chông xói mòn, lũ lụt - Điều hòa không khí … - Cung cấp nguồn tài nguyên phong phú - Tỏa bong mát cho con người Liên hệ: Thấy được những tác dụng của việc trồng cây - Ở địa phương - Bản thân em Kết bài: - Kđ ý nghĩa của việc trồng cây - Tưởng nhớ đến Bác Hồ GV cho hs trình bày dàn ý của một số em, cả lớp và gv bổ sung để lập thành một dàn bài hoàn chỉnh III. Cũng cố dặn dò: - Học sinh đọc lại dàn bài - Về nhà tập viết các đoạn văn để tiết sau luyện tập. Tiết 38:. : LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT SỰ VIỆC HIỆN TƯỢNG. I. Mục tiêu cần đạt: - Cũng cố và khắc sâu thêm kiến thức về văn nghị luận - Rèn luyện kỹ năng viết đoạn văn, viết văn bản II. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy – học: - GV nêu y/c của tiết học - GV cho hs luyện tập viết các đoạn văn trong 2 đề bài đã lập dàn bài trong tiết học trước Đề 1: Suy nghĩ của em về câu tục ngữ “ đi một ngày đàng học một sang khôn” - Yêu cầu: Viết phần mở bài của đề trên - Hs thực hành viết - GV theo dõi và hướng dẫn thêm cho những hs yếu.

(78) - Gọi 1 số hs đọc các đoạn viết của các em, cả lớp và gv bổ sung để hoàn thành đoạn văn hoàn chỉnh  Đoạn mở bài: Trong kho tàng văn học VN, chúng ta có biết bao nhiêu tác phẩm truyên hào hùng, bao nhiêu trang thơ và những bài ca dao dân ca làm say đắm lòng người. Và đặc biệt là những câu tục ngữ ngắn gọn, xúc tích chứa đựng những kinh ngiệm song của cin người- Câu tục ngữ “ đi một ngày đàng, học một sang khôn” là lời khuyên chân thành có ý nghĩa vô cùng to lớn của ông cha ta đối với các thế hệ con cháu hôm nay và mai sau  Đoạn kết bài: Câu tục ngữ là một bài học bổ ích và thiết thực cho tất cả mọi người trong việc rèn luyện tu dưỡng để thành người toàn diện, chúng ta phải học trong sách vở, vừa phải học hỏi trong thực tế - Hai khía cạnh đó bổ sung và hổ trợ cho nhau tạo cho con người co lối sống, kiến thức vững vàng, tuy nhiên phải biết lựa chọn những điều hay điều tốt để tốt, phải chịu khó tìm tòi trên con đường đúng đắn đẫn đến thành công Mãi mãi câu tục ngữ “ đi một ngày đàng, học một sang khôn” là bài học bổ ích cho tất cả mọi người, nhất là thế hệ hs như chúng em Đề 2: Suy nghĩ của em về một nếp sống dẹp của nd ta trồng cây ngày tết qua lời kêu gọi của Bác Hồ Mùa xuân là tết trồng cây Làm cho đất nước càng ngày càng xuân  Đoạn mở bài: 1, Mùa xuân đến, khi chim chócbay về làm tổ, khi màu xanh lộc biếc mượt mà trải dài trên đường phố, làng quê – khi hoa anh đào, hoa mai rực rỡ khoe sắc và tỏa hương ngào ngạt trong nắng xuân nd ta lại náo nức tổ chức nhiều lể hội truyền thống của dân tộc một trong những nét đẹp đó là tết trồng cây. Trong những ngày ấy chúng ta lại nhậm ngùi tưởng nhớ tới Bác Hồ kính yêu và lời dạy của Bác Mùa xuân là tết trồng cây Làm cho đất nước càng ngày càng xuân 2, Mỗi độ cứ tết đến xuân về mọi người dân VN lại tham gia ngày hội trông cây, một phong tục tập quán, một nét đẹp văn hóa được mọi người tham gia hào hứng không kém gì những lể hội xuân khác. Tết trồng cây là một ngày hội chung của toàn dân,từ bắc đến Nam, từ xuôi đến ngược, từ già đến trẻ đâu đâu cũng náo nức thực hiện theo lời dặn thiêng liêng của Bác Hồ kính yêu: Mùa xuân là tết trồng cây Làm cho đất nước càng ngày càng xuân  Đoạn thân bài: - Vậy tết trông cây có tầm quan trọng và ý nghĩa như thế nào mà mọi người lại hăng hái tham gia đến vậy?.

(79) - Trước hết tết trồng cây đã thành phong tục mới trong ngày tết cổ truyền của dân tộc. Tết trông cây được Bác Hồ khởi xương năm 1959, qua các tư liệu để lại về Bác, qua các chương trình thông tin đại chúng ta biết rằng khi còn sống mỗi khi tết đến Bác Hồ đều tham gia trồng cây với nd. Từ đó tết trông cây đã trở thành một phong tục không thể thiếu của nd ta. Tuy Bác đã đi xa nhưng những cây xanh Bác trồng vẫn tỏa bóng mát. Chúng ta trông cây vừa để góp thêm màu xanh cho đất nước theo lời kêu gọi của Bác, vừa để tưởng nhớ đến Bác vị lãnh tụ đáng yêu, vị cha già của dân tộc, là để làm cho lời dạy quý báu của người trở nên bất diệt trong trái tim mỗi con người VN… III. Cũng cố dặn dò: - Gv đọc thêm cho hs nghe một số đoạn văn, đọc cả bài văn cho hs - Hs về nhà tìm đọc thêm các bài văn nghị luận về sự việc hiện tượng - Viết hoàn thành bài của 2 đề trên :.

(80) Tiết: 39 TÌM HIỂU CHUNG NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG ĐẠO LÝ I. Mục tiêu cần đạt: - Cũng cố và hệ thống cho hs những kiến thức cơ bản về bài nghị luận về vấn đề tư tưởng, đạo lý - Rèn luyện kỹ năng làm bài văn nghị luận về v/đ tư tưởng đạo lý II. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy – học: 1, thế nào là nghị luận về v/đ tư tưởng đạo đức ? Nghị luân về v/đ tư tưởng đạo lý - là bàn về một vấn đề thuộc lĩnh là gì vực tư tưởng đạo đức lối sống cua con người ? Yêu cầu về nd của bài nghị luận - Nội dung: làm sang tỏ các vấn đề về tư tưởng đạo lý là gì tư tưởng đạo lý bằng cách giải thích, chứng minh, so sánh, đối chiếu, phân tích...để chỉ ra chổ đung (sai) của một tư tưởng nào đó nhằm khẳng định tư tưởng của ? Yêu cầu về hình thức của bài người viết nghị luận tư tưởng đạo lý - Hình thức: Bài viết phải có bố cục 3 phần, có luận điểm đúng Gv hướng dẫn hs làm một số bài đắn, sang tỏ, lời văn chính xác, tập sinh động  Bài tập 1: Ý nào sau đây không phù hợp với bài văn nghị luận về v/đ tư tưởng đạo lý a/ Nội dung đưa ra bàn luận là vđ tư tưởng văn hóa , đạo đức lối sống của con người. b/ Bại viết phải có 3 phần có luận điểm đúng đắn, sáng tỏ chính xác sinh động. c/ Văn viết cần trau chuốt bóng bẩy, giàu hình ảnh, giàu biện pháp tu từ. * Bài 2: Sự khác nhau giữa một bài văn nghị luận về một sự việc hiện tượng đời sống và N L về vđ tư tưởng đạo lí là gì? a/ Khác nhau về nội dung nghị luận. b / Khác nhau về sự dụng thao tác. c/ khác nhau về cấu trúc bài viết..

(81) * Bài 3: Trong những đề bài sau, đề bài nào không thuộc bài nghị luận về vdd tư tưởng đạo lí. a/ Suy nghĩ từ truyện ngụ ngôn ếch ngồi đáy giêng, b/ Suy nghĩ về câu có chí thì nên. c/ Suy nghĩ về một tấm gương nghèo vượt khó. III/ Cũng cố dặn dò: - Nắm chắc nội dung và hình thức nghị luận về một v đ tư tưởng đạo lí. - Tìm đọc các bài văn nl về v/đ tư tưởng đạo lí. - Ôn lại cách làm bài, cách lập dàn bài. *******************************. Ngµy so¹n:28/2/2011 Ngµy gi¶ng:2/3/2011 TiÕt: 40 - 41 C¸ch lµm bµi, lËp dµn bµi NghÞ luËn vÒ Vấn đề t tởng đạo lí I. Mục tiêu cần đạt - Khắc sâu cho h/s cách làm bài và cách lập dàn bài Nghị luận về vấn đề t tởng đạo lý. - RÌn luyÖn kü n¨ng lËp dµn bµi. II. Tiến hành tổ chức các hoạt động dạy học:.

(82) Hoạt động của thầy và trò - H/s nêu một số đề bài nghị luận về vấn đề t tởng đạo lý. - GV tập hợp đề của một số em ? Các đề có điểm gì giống nhau ? Muốn làm 1 bài nghị luận về vấn đề t tởng đạo lí.. - Khi lµm bµi v¨n nghÞ luËn nµy cÇn chó ý phÐp lËp luËn nµo? - Dµn bµi chung cña bµi nghÞ luËn vÒ vấn đề t tởng, đạo lí gồm mấy phần cụ thÓ. Nội dung cần đạt 1. C¸ch lµm bµi. - Đều nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí.. - Thùc hiÖn 4 bíc. + Tìm hiểu đề và tìm ý. + LËp dµn bµi. + ViÕt bµi + §äc l¹i bµi vµ s÷a ch÷a. - Gi¶i tÝch , chøng minh, ph©n tÝch tæng hîp. * Mởi bài: giới thiệu vấn đề t tởng, đạo lí cÇn bµn luËn. *Th©n bµi: Gi¶i thÝch, chøng minh néi dung vấn đề t tởng đạo lí. - Nhận định, đánh giá vấn đề, t tởng đạo lí đó trong cuộc sống xung quanh. * KÕt bµi: KÕt luËn, tæng kÕt nªu nhËn thøc míi, tá ý khuyªn b¶o hoÆc tá ý hµnh động. ⇒ Bài nghị luận cần lựa chọn góc độ riêng để giải thích, đánh giá và đa ra y kiÕn cña 1 bµi viÕt. 2. LËp dµn ý - Gv cho h/s thùc hµnh lËp 1 sè dµn bµi. - Gv ra 2 đề, đa hh/s làm 2 nhóm thực hiện làm dàn bài, tự trình bài dàn bài 1 số em, gv và cả lớp bổ sung để thành dàn bài hoàn chỉnh. §Ò 1. Suy nghÜ cña em vª c©u ca dao “ C«ng cha nh nói Th¸i S¬n NghÜa mÑ nh níc trong nguån ch¶y ra Mét lßng thê mÑ kÝnh cha Cho tròn đạo hiếu, mới là................... * LËp dµn ý + Mở bài: Khái quát đợc tình cảm và công lao to lớn của cha mẹ dành cho con. - PhÇn c©u ca dao: C«ng cha nh nói Th¸i S¬n + Th©n bµi: Nªu néi dung cña 4 c©u ca dao - Ca ngîi c«ng lao cha mÑ - Nh¾c nhë bæn phËn lµm con - Nêu hình ảnh ngọn núi Thái Sơn → ngọn núi cao lớn, đồ sộ, vững chắc nhất Trung Quèc → tîng trng cho cha. - Níc trong nguån → dßng níc tinh khiÕt m¸t lµnh ch·y m·i → tîng trng cho t×nh mÑ - Ph©n tÝch, chøng minh nh÷ng c«ng lao to lín cña cha mÑ dµnh cho ta. Bæn phËn lµm con + Kết bài: Khẳng định ý nghĩa, sự tồn tại của bài ca dao. §Ò 2 Bµn luËn vÒ c©u tôc ng÷: “ Uèng níc nhê nguån” *. LËp dµn ý + Më bµi: Gi¸ trÞ cña c©u tôc ng÷, cña ca, d©n ca trong kho tµng v¨n häc ViÖt Nam.

(83) - ý nghÜa c©u tôc ng÷ “ Uèng níc, nhí nguån” + Th©n bµi: Gi¶i tÝch nghÜa ®en cña c©u tôc ng÷ - Níc cã tÇm quan träng to lín trong cuéc sèng con ngêi vµ thiªn nhiªn. - Nguån: lµ n¬i sinh ra níc vµ ®a níc ®i mäi n¬i Gi¶i thÝch nghÜa bãng: - Nớc: Những thành quả chúng ta đ lỡng. Khi đ lỡng thì phải nhớ đến nguồn. Là nh÷ng ngêi t¹o ra thµnh qu¶ cho ta ® luowngx - Ph©n tÝch:+ C«ng lao h×nh thµnh, nu«i dìng cña cha mÑ + C«ng d¹y dç cña thÇy c« + Công lao những ngời hy sinh dành tại độc lập - Liên hệ: Thực tế những phong trào, đền ơn đáp nghĩa của nhân dân ta, trong địa ph¬ng, trong trêng häc. + Ph©n tÝch mÆt tr¸i: Mét sè ngêi “ uèng níc” nhng kh«ng biÕt nhí ¬n , sèng Ých kü, thu vãn lîi Ých c¸ nh©n. + Kết bài: Khẳng định ý nghĩa của câu tục ngữ - Tr¸ch nhiÖm cña mçi ngêi 2 nhãm h/s lªn tr×nh bµy dµn bµi Gv vµ c¶ líp bæ sung l¹i cho hoµn chØnh. - Híng dÉn h/s lµm thªm 1 sè bµi tËp tr¾c nghiÖm Bài tập 1: Trong các đề bài sau, đề bài nào không thuộc bài nghị luận về một vấn đề t tởng, đạo lý. *A. Bµn vÒ nh©n vËt chã sãi vµ Cõu trong th¬ ngô ng«n cña Sa - Phong - Ten * B. Bàn về đạo lý uống nớc nhờ nguồn * C. Lßng biÕt ¬n thÇy c« gi¸o. *D. Bµn vÒ tranh giµnh vµ nhêng nhÞn. Bài tập 2: ý nào sau đây không phù hợp với đè bài, bàn về câu nói “ Có chí thì nên”. *A. Chó lµ chÝ híng quyÕt t©m, søc m¹nh tinh thÇn cña con ngêi * B. Ngêi cã chÝ lµ ngêi biÕt v¬n lªn trong mäi hoµn c¶nh * C. Ngêi cã chÝ lµ ngêi lu«n gÆp may m¾n trong cuéc sèng *D. Ngêi häc sinh cÇn rÌn ý chÝ trong häc tËp vµ cuéc sèng. Hớng dẫn h/s đọc kỹ bài tập, xác định đáp án đúng. III. Cñng cè dÆn dß: - Hệ thống lại cách làm bài, cách lập dàn bài văn nghị luận về vấn đề t tởng đạo lí. - Tìm đọc thêm các bài nghị luận về vấn đề t tởng đạo lí. ******************************** TiÕt: 42. luyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n nghÞ luËn Về vấn đề t tởng đạo lí I. Mục tiêu cần đạt - Rèn luyện kĩ năng và ý thức tập viết đoạn văn, văn bản về 1 vấn đề t tởng đạo lí. - Gv ý thøc t. Häc, tù rÌn luyÖn cho häc sinh. II. Tiến hành tổ chức các hoạt động dạy học. Gv hớng dẫn h/s luyện tập viết phần mở bài. Kết bài ở đề 1 của phần lập dàn bài. H/s đọc phần viết một số em, gv và cả lớp bổ sung. * Viết phần mở bài đề 1 Mỗi con ngời chúng ta từ khi sinh ra cho đế khi trởng thành đều nhờ vào bàn tay chăm sóc, tình yêu thơng của ba. mẹ. Ba mẹ chúng ta đã trải qua biết bao gian truân vất vã để nuôi dỡng chúng ta nên ngời. Cha mẹ là ngời dành trọn cho chúng ta t×nh yªu th¬ng bao la v« bê bÕn. ThÊu hiÓu c«ng lao trtowif biÓn cña cha mÑ,.

(84) chúng ta cần có bổn phận nh thế nào cho xứng đáng. Chúng ta lại càng thấm thía hơn khi đọc bài ca dao. “ C«ng cha nh nói Th¸i S¬n NghÜa mÑ.......................... ................................. .........................mới là đạo con. * Viết phần kết bài của để 1 Tr·i qua bao ký niÖm, lêi khuyªn nhñ cña c©y ca dao vÉn cßn giò nguyªn gi¸ trị giáo huấn quý báu của nó. Bởi xã hội có thay đổi, có tiến lên đến đâu nhng con ngời ai cũng phải có cha mẹ và chúng ta là những thế hệ sau đợc sống và học tập trong mét x· héi b×nh yªn, h¹nh phóc. Chóng ta ph¶i biÕt tr©n träng vµ ph¸t huy truyền thống tốt đẹp đó. Bài ca dao vẫn sẽ mãi trờng tồn, mãi mãi nguyên vẹn ý nghãi giáo dục của nó trong cuộc đời mỗi con ngời. * Viết phần thân bài kể tiếp đoạn mở đầu bài cảu đề 2. Trong cuéc sèng b×nh thêng hµng ngµy, níc rÊt cÇn cho sù sèng kh«ng ph¶i chỉ cho con ngời mà cho t nhiên, cho mọi vật tồn tại trên trái đất. Có nớc cây cối míi xanh t¬i, mïa mµng béi thu, cuéc sèng con ngêi vui vÏ vµ h¹nh phóc h¬n. Cã nớc mỗi chúng ta phải nhớ đến nguồn đó là nơi sinh ra nớc và đa nguồn nớc đi kh¾p mäi n¬i. Cßn chóng ta hiÓu theo nghÜa bãng “ níc” ë ®©y kh«ng chØ lµ dßng nớc chảy từ nguồn ra mà còn là thành quả giũa chúng ta dduwwocj hỡng. Khi đợc hởng những thành quả ấy chúng ta phải biết nhớ ơn những ngời đã tạo ra thành quả hôm nay. Đó cũng chính là khát vọng là tâm niệm muôn đời của con ngời Việt Nam sèng ©n nghÜa thñy chung. Cã thÓ nãi lêi nh¾c nhë cña «ng cha ta göi g¾m trong câu tục ngữ là rất đúng đắn và chính đáng. chúng ta dduwwocj hởng nh ngày nay. C©u tôc ng÷ ‘ uèng níc, nhê nguån” nh¾c nhë chóng ta ph¶i biÕt ¬n, kÝnh trọng, hiếu thảo với ông bà, cha mẹ, sống sao cho xứng đáng với công lao dìu dắt, dạy dỗ của thầy cô những ngời đã giáo dục cho ta cách sống làm ngời, mở rộng cho chúng ta cánh cửa rộng lớn của tri thức. Chúng ta hôm nay đợc ăn ngon, mặc đẹp, đợc sống trong bầu không khí hòa bình và hạnh phúc là nhờ ai ? Đó chính là những ngêi kh«ng tiÕc x¬ng m¸u, huy sinh cho d©n téc. ChÝnh c©u tôc ng÷ “ Uèng níc nhớ nguồn” đã giúp ta hiểu thêm nhiều về công lao to lớn của các thế hệ đi trớc, tỏ lßng kÝnh träng vµ biÕt ¬n s©u s¾c nh÷ng ngêi dµnh cho ta h¹nh phóc h«m nay... * Viết phần kết bài của đề 2 C©u tôc ng÷ “ uèng níc, nhí nguån” lµ mét lêi khuyªn b¶o chan thµnh. Lµ một bài học bổ ích sâu sắc cho mỗi chúng ta. Nó đã nhắc nhở mọi ngời phải biết sống có đạo đức, biết cống hiến và hy sinh cho đất nớc và những lợi ích chung của mäi ngêi. Nã gióp chóng ta biÕt c¸ch c xö víi «ng bµ, cha mÑ, thÇy c« vµ mäi ngêi xung quanh. Với tất cả những giá trị to lớn ấy, câu tụ ngữ đã trở thành một đạo lý, một truyền thống tốt đẹp của mọi ngời dân trên đất nớc Việt Nam. III. Củng cố dặn dò: H/s về nhà viết tiếp những đoạn còn thiếu để trở thành những bµi v¨n hoµn chØnh.. TiÕt: 43 - 44. Ngµy so¹n: 7/3/2011 Ngµy gi¶ng: 9/3/2011 ViÕt bµi v¨n nghÞ luËn.

(85) Về vấn đề t tởng đạo lí I. Mục tiêu cần đạt - RÌn luyÖn kÜ n¨ng vµ ý thøc tËp viÕt ®o¹n v¨n, viÕt v¨n b¶n nghÞ luËn vÒ vÊn đề t tởng đạo lí. - Cñng cè kü n¨ng thiÕt lËp v¨n b¶n. II. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học. - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña h/s. - G/v ghi đề bài lên bảng. - Suy nghÞ cña em vÒ c©u tôc ng÷ “ Lêi nãi ch¼ng mÊt tiÒn mua Lùa lêi mµ nãi cho võa lßng nhau” - H/s chép đề, giáo viên nêu ý chung của đề, hớng dẫn hco một số h/s yếu. - h/s lµm bµi. * Nội dung của đề + Më bµi: - ý nghÜa cña lêi khuyªn - Phần đề + Th©n bµi: G¶i thÝch “ Lêi nãi” Lµ ph¬ng thøc giao tiÕp mµ tÊt c¶ mäi ngêi ai còng sö dông. “ Lựa lời” Chọn lời hay, ý đẹp để giao tiếp, ứng xử - Khi chúng ta lựa lời - quan hệ xã hội tốt đẹp mọi ngời hạnh phúc. * ý nghĩa: Câu tục ngữ là lời khuyên tốt, đúng đắn, có ý. Lêi nãi kh«ng mÊt tiÒn nhng v« gi¸ - Lêi nãi cã thÓ lµm h¹i ngêi kh¸c cã thÓ lµm ngêi kh¸c sung síng. * PT mÆt tr¸i: Trong x· héi ai còng biÕt lùa lêi nãi, cã nh÷ng ngêi cã nhiÒu lêi nãi thô tục, thiếu thiện chí, làm mất nếp sống văn minh. Có ngời nói không đúng lúc, đúng chỗ. Lựa lời mà nói: Khẳng định ý nghĩa câu tục ngữ Lµ lêi khuyªn bæ Ých. Mäi người lu«n ghi nhí, thùc hiÖn. Gv thu bµi h/s vÒ nhµ chÊm. NhËn xÐt giê lµm bµi. **************************. T iÕt: 45. Khëi ng÷ c¸c thµnh phÇn biÖt lËp I. Mục tiêu cần đạt - HÖ thèng vµ còng cè l¹i cho h/s nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt lËp. - Rèn luyện kỹ năng xác định khởi ngữ, các thành phần biệt lập, kỹ năng viết ®o¹n v¨n cã khëi ng÷, c¸c thµnh phÇn biÖt lËp. II. Tiến trình tổ chức các hoạt động day - học. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Cho h/s xác định khởi ngữ trong câu sau. “ Cái cổng đằng trớc mở thì cũng më ra còng ch½ng Ých g×? ? Qua nh÷ng ®oan trªn em hiÓu khëi ng÷ lµ g×?. 1. lý thuyÕt * Khëi ng÷ Cái cổng đẳng trớc - Khởi ngữ là thành phần đứng trớc chủ ngữ để nói lên đề tài đợc nói đến trong.

(86) Tríc chñ ng÷ chóng ta cã hiÓu thªm c¸c tõ nµo? H/s tìm thêm 1 số vấn đề. c©u. + Các quan hệ từ: về - đối - với. Em đã đợc học những thành phần biệt lËp nµo ? cho vÝ dô. + C¸ch thµnh phÇn biÖt lËp - Thµnh phÇn t×nh th¸i C¶m th¸n Gọi đáp Lôc chó - ¤i thËt lµ nh÷ng tÇn bih kÑt ! oi thËt lµ 1 cuéc ch¹m tr¸n → Thµnh phÇn c¶m th¸n. CËu cã nhí bè kh«ng h¶ cËu vµng → gọi đáp. TÊt c¶ chóng ta h/s líp 9A nhiÒu cè g¾ng để đợc lớp xuất sắc của từng. H/s xác định thành phần biệt lập trong c¸c c©u sau.. 2. LuyÖn tËp: *. Hãy điền từ hợp lý vào dấu chấm để hoàn thiện hai khái niệm sau. a. ..................................... là thành phần biệt lập đợc dùng để thể hiện cách nhìn của ngời nói đối với sự việc đợc nói đến trong câu. b, .................................... là thành phần biệt lập đợc dùng để bọc lộ tâm lí của ngời nãi. *. Thµnh phÇn biÖt lËp cña c©u lµ g×? A. Bổ phận không tham gia vào việc diễn đạt nghĩa sự việc của câu. B. Bộ phận đứng trớc CN nếu sự việc đợc nói đến trong câu. C. Bộ phận tách khỏi CN và VN chỉ thời gian, địa điểm.... đợc nói đến trong câu. D. Bé phËn CN - VN cña c©u. * Trong c¸c c©u sau, c©u nµo cã thµnh phÇn phô A. Này - hãy đến đây nhanh lên B. Chao ôi ! đêm trăng đẹp quá C. Mäi ngêi kÓ c¶ nãi, diÒu nãi lµ sÏ muén D. Tôi đoán chắc thế nào ngày mai anh ta cũng đến. * Tõ “ cã lÏ” trong c©u “ Trong nh÷ng hµnh trang Êy cã lÏ sù chuÉn bÞ b¶n th©n con ngêi lµ quan träng nhÊt” lµ thµnh phÇn g×? A. TP trang ng÷ B. TP bæ ng÷ C. TP biÖt lËp t×nh th¸i D. TP biÖt lËp c¶m th¸i III. Còng cè dÆn dß: G/v cho h/s t×m thªm 1 sè VD cã khëi ng÷ §Æt 1 sè c©u cã TP t×nh th¸i, Phô chó, c¶m th¸n. ViÕt ®o¹n v¨n cã c¸c TP biÖt lËp. **************************************. TiÕt: 46 I. Mục tiêu cần đạt. Ngµy so¹n: 14/3/2011 Ngµy gi¶ng:16/3/2011 Mïa xu©n nho nhá, viÕng l¨ng b¸c Sang thu, nãi víi con.

(87) trªn.. - H/s nắm đợc những nét chính về tác giả, nội dung và NT của các văn bản. - Phân tích đợc những nội dung chủ yếu của văn bản. Rèn luyện kỹ năng đọc thơ diễn cảm. II. Tiến trình tổ chức các hoạt động day - học Hoạt động của thầy và trò * Kh¸i qu¸t nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶, néi dung vµ NT cña v¨n b¶n. Nh÷ng nÐt chÝnh vÒ néi dung vµ NT cña v¨n b¶n.. Những nét chính về cuộc đời, sự nghiÖp cña nhµ th¬.. Nhng néi dung vµ nghÖ thuËt c¬ b¶n cña ®o¹n trÝch.. Những nét chính về cuộc đời và sự nghiÖp cña Tg. 1. Mïa xu©n nho nhá * T¸c gi¶ t¸c phÈm: Thanh H¶i ( 1930 - 1980) tªn khai sinh: Ph¹m B¸ Ngo·n - Kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, chèng Mü hoạt động ở quê hơng. * Bài thơ “ Mùa xuân nho nhỏ” đợc viÕt th¸ng 11/1980 khi «ng s¾p qua đời. * Néi dung: Bµi th¬ lµ tiÕng lßng tha thiết yêu mên gắn bó với quê hơng đất nớc với cuộc đời thể hiện ớc nguyện chân thành của nhà thơ đợc cống hiến cho đất nớc góp 1 phần nho nhỏ của m×nh vµo mïa xu©n lín cña d©n téc. * NT: ViÕt theo thÓ th¬ 5 ch÷ , nh¹c ®iÖu trong s¸ng tha thiÕt gÇn giñ víi dân ca, đẹp, giản dị, gợi cảm, so sánh vµ Èn dô s¸ng t¹o. 2. ViÕng l¨ng B¸c - T¸c gi¶, TP: ViÔn Ph¬ng ( 1928) tªn khai sinh Phan Thanh ViÔn - Lµ 1 c©y bót cã mÆt sím nhÊt c¶u b v¨n nghÖ gi¶i phãng ViÖt Nam thêi chèng Mü. - Bài thơ viết 4 - 1976 khi đất nớc thèng nhÊt, l¨ng B¾c Hå kh¸nh thµnh, nhµ th¬ ra th¨m L¨ng B¸c vµ viÕt bµi th¬. - Bài thơ đợc in trong tập “ Nh mấy mïa xu©n” 1978. Néi dung: TÊm lãng thµnh tÝch vµ niềm xúc động sâu sắc của nhà thơ và của mọi ngời đối với Bác Hồ khi vào L¨ng ViÕng B¸c. NT: bµi th¬ giéng ®iÖu trang träng, tha thiÕt nhiÒu lêi Èn dô, gîi c¶m, lêi b×nh dị mà có đức. 3. Sang thu: * T¸c gi¶, t¸c phÈm. Hữu Chính ( 1942 ) tên đầy đủ là NguyÔn H÷u ChÝnh - NhËp ngò vµo qu©n déi 1963 Trë thµnh cµn bé v¨n hãa tuyªn huÊn vµ b¾t ®Çu s¸ng t¸c th¬. Tham gia ban chÊp hµnh Héi nhµ v¨n.

(88) Néi dung vµ nghÒ thuËt c¬ b¶n cña t¸c phÈm.. Khái quát cuộc đời, sự nghiệp của nhà th¬. Nh÷ng nÐt c¬ b¶n néi dung vµ nghÑ thuËt cña v¨n b¶n.. Những nét chính về cuộc đời, sự nghiÖp cña t¸c gi¶. Nh÷ng nÐt chÝnh vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n. khãa 3, 4, 5. Tõ n¨m 200 tæng th ký Héi nhµ v¨n ViÖt Nam. Bài thơ đợc trích trong tập thơ “ Từ thành phố đến chiến hào”. ND: Sù biÕn chuyÓn râ rÖt, nhÞp nhµng của đất trời từ cuối hạ sang thu đợc nhµ th¬ lµm nhËn qua v¨n b¶n. NT: C¶m nhËn t×nh tÕ, h×nh ¶nh giµu søc biÓu c¶m. 4. Níi víi con * T¸c gi¶, t¸c phÈm - Y Ph¬ng ( 1948) tªn khai sinh Høa Sinh Síc. - NhËp ngò 1968 vµ phôc vô trong qu©n déi 1981 ChuyÓn vÒ c«ng t¸c t¹i së VHTT 1993 lµ chñ tÞch héi v¨n häc NT Cao B»ng TrÝch trong th¬ ViÖt Nam 1945 - 1985 ND: bµi th¬ ca ngîi t×nh c¶m g® Êm cóng, ca ngîi truyÒn thèng cÇn cï, søc sèng m·nh mÏ cña quª h¬ng vµ d©n téc m×nh. Bµi th¬ gióp hiÓu thªm vÒ sức sống và vẽ đẹp tâm hồn của ngời d©n miÒn nói, gîi nh¾c t×nh c¶m g¾n bã víi truyÒn thèng quª h¬ng vµ ý chÝ v¬n lªn trong cuéc sèng. 5. Con cß. * T¸c gi¶, t¸c phÈm ChÕ Lan Viªn ( 1920 - 1989) tªn khai sinh Phan Ngäc Hoan. - Có nhiều đóng góp và nổi tiếng trong phong trµo th¬ míi. - lµ mét trong nh÷ng tªn tuæi hµng ®Çu cña nÒn th¬ ViÖ Nam thÕ kû XX. - 1986 đợc nhà nớc trao tặng giải thởng HCM về văn học NT. * bài thơ đợc sáng tác 1962 in trong “ Hoa ngµy thêng chim b¸o b·o 1967 ND: Khai th¸c h×nh tîng con cß trong nh÷ng c©u h¸t ru. Bµi th¬ ca ngîi t×nh mÑ con vµ ý nghÜa lêi ru víi cuéc sèng con ngêi. NT: Lêi th¬ nhÑ nhµng t×nh c¶m, sö dông thµnh c«ng trong viÖc vËn dông, sáng tạo ca dao có những câu thơ đúc kÕt nh÷ng suy ngÉm s©u s¾c.. III. Còng cè: - §äc thuéc lßng c¸c v¨n b¶n th¬ võa «n tËp. Nh÷ng hiÓu biÕt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm, néi dung vµ nghÑ thuËt c¶u c¸c bµi th¬..

(89) IVDặn dò:TiÕp tôc häc thuéc c¸c bµi th¬ Làm bài tập: Đặt trờng hợp mình là đứa con, em có suy nghĩ gì vềlời ngời cha nói víi con trong bµi th¬ “ Nãi víi con” ************************** TiÕt: 47. Liªn kÕt c©u, liªn kÕt ®oan v¨n nghÜa têng minh vµ hµm ý I. Mục tiêu cần đạt - hÖ thèng vµ cñng cè cho h/s c¸c kiÕn thøc träng t©m vÒ liªn kÕt c©u, liªn kÕt ®o¹n v¨n, nghÜa têng minh vµ hµm ý. - RÌn luyÖn kü n¨ng nhËn biÕt, ký n¨ng thùc hµnh c¸c bµi tËp tr¾c nghiÖm trong c¸c kiÕn thøc trªn. II. Tiến trình tổ chức các hoạt động day - học GV: ChØ muèn thiÕt lËp 1 v¨n b¶n th× 1. Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n đòi hỏi ngời viết phải trình bày có sự liªn kÕt giwuax c¸c c©u trogn ®o¹n, gi÷a c¸c ®o¹n trong v¨n b¶n. C¸c c©u trong ®o¹n, c¸c ®o¹n trong v¨n b¶n cÇn cã sù liªn kÕt víi nhau vÒ mÆt nµo? _ Liªn kÕt víi nhau vÒ néi dung vµ h×nh thøc. - yªu cÇu vÒ néi dung ph¶i nh thÕ nµo? Néi dung: C¸c ®o¹n v¨n pahir phôc vô đề dùng của văn bảm, các câu phải phục vụ chủ đề của đaon ( liên kết chủ đề) C¸c ®o¹n, c¸c c©u ph¶i dîc s¾p xÕp Yªu cÇu vÒ h×nh thøc thÕ nµo? theo tr×nh tù hîp lý ( liªn kÕt l« gic) HT: Các câu cục đoạn đợc liên kết với nhau b»ng 1 sè biÖn ph¸p ( mét sè phÐp liªn kÕt) Phép lặp từ: Lặp lại ở câu đứng sau từ ngữ đã có ở câu trớc. Phép đồng y trái ý và liên tởng: sử dụng ở các câu đứng sau từu ngữ đã có ở câu đứng trớc. Phép thế: Sử dụng câu đứng sau các từ ng÷ cã t¸c dông thay thÕ tõ ng÷ cã c©u tríc. Phép nối: Sử dụng câu đứng sau của từ H/s cho vÝ dô vÒ c¸c phÐp liªn kÕt ng÷ biÓu thÞ quan hÖ víi c©u tríc. - ThÕ nµo lµ nghÜa Tîng h×nh vµ hµm ý? 2. NghÜa tîng h×nh vµ hµm ý * NghÜa tîng h×nh: Lµ phÇn th«ng b¸o điều diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong c©u. * hµm ý: Lµ phÇn th«ng b¸o tuy kh«ng đợc diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong c©u nhng cã thÓ suy ra tõ nh÷ng tõ ng÷ Êy. H/s cho vÝ dô vÒ nghÜa tîng h×nh vµ.

(90) hµm ý. 3. LuyÖn tËp.. * Mçi tõ ng÷ ë cét A víi néi dung cét B cho phï hîp. A 1. phÐp lÆp tõ. B a. Sử dụng ở câu đứng sau, các từ ngữ có tác dụng thay thế từ ngữ đã có ở câu tríc 2. Phéo đồng ý liên tởng b. Sử dụng ở câu đứng sau các từ ngữ biÓu thÞ quan hÖ víi c¸c c©u tríc. 3. PhÐp thÕ c. Lặp lại từ ở câu đứng sau từ ngữ đã cã ë c©u tríc. 4. PhÐp nèi d. Sử dụng ở câu đứng sau, các từ ngữ đồng ý, trái ý hoặc cùng liên tuwongr với từ ngữu đã có ở câu trớc. * Trong ®o¹n v¨n sau, tõ ng÷ in ®Ëm thay thÕ cho nh÷ng tõ ng÷ nµo. Mét anh thanh niªn 27 tuæi ®©y lµ §Ønh Yªn S¬n cao 2600m anh at lµm c«ng tác khí tợng kiêm vật lí địa cầu. A. Anh thanh niªn B. Mét anh thanh niªn C. Mét anh thanh niªn 27 tuæi D. §Ønh Yªn S¬n * Dßng nµo díi ®©y chØ cha nh÷ng tõ ng÷ ®ang dïng trong phÐp thÕ A. Đây , đó, kia, thế, vậy B. C¸i nµy, viÖc Êy, v× vËy, tãm l¹i C. Nh×n chung, tuy nhiªn, dï thÕ, nÕu vËy D. Và, rồi, nhng, vì, để, nếu III/ Cũng cố dặn dò: Nắm chắc các cách liên kết câu và liên kết đoạn văn. - Biết phân biệt rõ nghĩa tường minh và hàm ý.. TiÕt: 48. Kiểm tra đọc thuộc lòng phần thơ I. Mục tiêu cần đạt - HÖ thèng vµ kh¾c s©u cho h/ s nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ phÇn th¬. - Kiểm tra thuộc lòng tất cả các bài thơ h/s đã đợc học trọng chơng trình lớp 9. - Rèn luyên kỹ năng đọc đúng, đọc thuộc, đọc diễn cảm. II> Tiến trình tổ chức các hoạt động day - học a. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña h/s b. Bµi míi: Gv nªu yªu cÇu cña tiÕt kiÓm tra, häc thuéc lßng. - Hình thức kiểm tra: GV cho h/s bóc thăm các thăm gv đã chuẩn bị, ghi sẵn tên các bài thơ và 1 số yêu cầu cần thực hiện khi đọc xong bài. + nªu néi dung vµ nghÖ thuËt bµi th¬ + bµi th¬ s¸ng t¸c n¨m nµo + ThÓ lo¹i + T¸c gi¶ bµi th¬ lµ ai? - H/s lần lợt bóc thăm đọc bài và trả lời câu hỏi, gv phân bổ thời gian trong 2 tiết tất cả h/s đều đợc tham gia bóc thăm đọc bài..

(91) - Gv linh hoạt có thể cho h/s đọc hết bài đối với những bài ngắn, bài thơ dài gv yêu cầu h/s đọc đoạn đầu, có khi đoạn giữa hoặc đoạn cuối để rèn luyện thêm tÝnh t duy cho hs. - Những h/s bóc thăm đọc bài không thuộc cho bắt lần thứ 2 ,3,4 cũng không thuộc thì bắt buộc về học để hôm sau kiểm tra tiếp. Gv nhận xét giờ học, tuyên dơng những em có ý thức học tập tốt, đọc bài tốt. Nh¾c nhë nh÷ng em cha thuéc bµi, ý thøc häc tËp kÐm b¾t buéc vÒ nhµ ph¶i häc tiÕp.********************************.

(92)

on thi lop 9

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về