LANG MO VA NHA BIA Mai Luong
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (60.08 KB, 3 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>LĂNG MỘ VÀ NHÀ BIA </b>
<b>TƯỞNG NIỆM DANH TƯỚNG CẦN VƯƠNG MAI LƯỢNG</b>
Từ bến thuyền ở cầu Gianh, du khách ngược dịng sơng Gianh bằng thuyền, rẽ vào
nguồn sông Rào Nan chừng 7 km; hoặc từ ga xe lửa Minh Lệ, ngược về phía Bắc theo
đường liên xã 2 km là đến di tích lăng mộ danh tướng Mai Lượng.
Lăng mộ lãnh binh Mai Lượng nằm dưới chân Hịn Nậy, phía Nam sơng Rào Nan, thuộc
thôn Đông Hà xã Quảng Sơn. Nhà bia tưởng niệm danh tướng Mai Lượng xây dựng tại
thôn Thọ Linh, phía Bắc sơng Rào Nan.
Hưởng ứng phong trào Cần Vương, nhân dân Quảng Bình cùng các sĩ phu, văn thân yêu
nước tiến hành một cuộc kháng chiến gian khổ, oanh liệt chống lại triều đình Huế bán
nước và thực dân Pháp xâm lược.
Phong trào Cần Vương ở Quảng Bình với những lãnh tụ xuất sắc như: Nguyễn Phạm
Tuân, Lê Trực v.v. . . Lãnh binh Mai Lượng là một võ tướng đã có nhiều công lao lớn
đối với phong trào.
Mai Lượng sinh năm Mậu Tuất (1838) tại làng Thọ Linh (nay thuộc xã Quảng Sơn,
huyện Quảng Trạch).
Xuất thân trong một gia đình nhà nho nghèo có truyền thống hiếu học. Từ nhỏ, ông đã
phải chịu cảnh mồ côi cả cha lẫn mẹ. Ơng được anh ruột ni dạy và cho ăn học. Từ
thuở thiếu thời ông đã tỏ rõ tư chất thơng minh, có ý chí và nghị lực được mọi người yêu
mến.
Cùng với việc học tập văn chương, ông thường xuyên luyện tập võ nghệ với các trai
tráng trong làng. Khoa thi Hội võ tổ chức ngày 02 tháng 5 năm Ất Sửu (26-5-1865) dưới
triều vua Tự Đức tại kinh thành Huế, ông tham gia ứng thi và đỗ cử nhân võ.
Sau khi thi đỗ cử nhân võ, ơng được triều đình Huế sung vào quân ngũ, lúc này ông ở
tuổi 27. Nhờ có võ nghệ cao cường, sau một thời gian ơng được phong chức Hiệp quản
(Hiệp quản là một chức vụ quân sự quan trọng của triều đình).
Ngay từ những ngày đầu làm quan, Hiệp quản Mai Lượng đã tỏ rõ ý chí độc lập dân tộc.
Ơng thường phê phán những hành động, yếu hèn và bất lực của triều đình.
Trước sự tấn cơng của thực dân Pháp, Triều đình Huế đi từ nhượng bộ này đến nhượng
bộ khác, và cuối cùng, ngày (6-6-1884) Hiệp ước Patenotre được triều đình nhà Nguyễn
ký kết với thực dân Pháp tại tịa Khâm sứ Huế.
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
đình, đã từ quan về quê ở ẩn, trong đó có Mai Lượng.
Sau sự kiện được gọi là ''Sự biến kinh thành Huế'' ngày 23-5 Ất Dậu (5-7-1885), vua
Hàm Nghi xuất bơn ra Sơn Phịng Tân Sở - Quảng Trị, xuống chiếu Cần Vương kêu gọi
nhân dân đứng lên chống thực dân Pháp cứu nước. Từ đó phong trào Cần Vương mà
thực chất là phong trào yêu nước, đấu tranh chống thực dân Pháp xâm lược, chống triều
đình Huế bán nước được phát động và ngày càng sôi nổi.
Lĩnh chiếu Cần Vương, Mai Lượng tập hợp lực lượng lên đường đánh giặc. Khi xa giá
vua Hàm Nghi ra đến Quảng Bình, ơng là một trong số các quan lại đầu tiên ở Quảng
Bình đến yết kiến vua Hàm Nghi và Sơn Triều (tức triều đình Hàm Nghi).
Ơng được vua Hàm Nghi phong chức Lãnh binh. Lãnh sứ mệnh triều đình giao phó, ông
về quê nhà chiêu mộ dân binh nghĩa dũng tập hợp lực lượng kháng chiến tại địa bàn
vùng hữu ngạn sơng Gianh (địa bàn của Lê Trực ở phía tả ngạn).
Phối hợp với nghĩa quân của các lãnh tụ khác như: Nguyễn Phạm Tuân, Lê Trực, Bạch
Xĩ... Nghĩa quân Mai Lượng đã hình thành một vùng căn cứ địa rộng lớn ở phía Tây Bắc
tỉnh Quảng Bình. Dưới quyền chỉ huy của ơng, số nghĩa binh có lúc đã lên đến nghìn
người, được biên chế tổ chức thành đội ngũ chặt chẽ. Căn cứ của nghĩa quân Mai Lượng
trải dài từ Cao Mại (nay thuộc xã Cao Quảng - Tuyên Hóa) đến vùng Troóc (nay thuộc
xã Phúc Trạch - Bố Trạch). Trong khu căn cứ, việc bố phịng được triển khai chặt chẽ,
có nơi để binh sĩ luyện tập, có xưởng rèn đúc vũ khí, khu sản xuất tăng gia... Nghĩa quân
Mai Lượng thường sử dụng lối đánh du kích, khi xung trận rất đũng mãnh và mưu trí.
Với sự lãnh đạo thơng minh, nghĩa qn đồn kết một lịng, giặc Pháp nhiều phen đã
phải chịu những tổn thất nặng nề.
Hoạt động mạnh mẽ nhất của nghĩa quân Mai Lượng là những năm từ 1886 đến đầu
năm 1889. Lãnh binh Mai Lượng và nghĩa quân dưới sự chỉ huy của ơng đã góp phần
bảo vệ triều đình Hàm Nghi, gây cho quân đội triều đình và thực dân Pháp xâm lược
những tổn thất nặng nề.
Ngày 24-3 năm Canh Dần (12-5-1890) sau một thời gian lâm bệnh nặng Mai Lượng đã
qua đời tại Cao Mại, mộ của ông sau đó được cải táng và đem về mai táng tại quê nhà.
Lịch sử dân tộc ta trong suốt hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước có biết bao tấm
gương hy sinh quên mình vì độc lập tự do của Tổ quốc. Cuộc đời chiến đấu và những
chiến công của vị tướng tiêu biểu Mai Lượng trong phong trào Cần Vương chống Pháp
xứng đáng được lịch sử ghi nhận.
</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>
phu yêu nước lúc bấy giờ là ''Trung quân ái quốc'', mặc dù vua Hàm Nghi đã bị bắt,
người ''Lãnh tụ tinh thần' và ''Minh qn'' của phong trào khơng cịn thì ơng và nghĩa
qn vẫn khơng vì thế mà tan rã, khơng vì thế mà thối chí. Họ vẫn chiến đấu, vẫn tiếp
tục kháng chiến vì độc lập cho dân tộc.
Lăng mộ Mai Lượng tọa lạc trên một địa hình sơn thuỷ hữu tình, phía sau là Hịn Nậy
với những rừng cây thơng xanh rì quanh năm, phía trước là sơng Rào Nan uốn lượn như
dãi lụa, xa xa là những cánh đồng lúa và những xóm làng dân cư. Đến với khu di tích,
ngoài việc được thăm lăng mộ và hiểu được cuộc đời một danh tướng của phong trào
Cần Vương, du khách còn được ngắm cảnh đẹp của vùng quê miền trung lưu sông
Gianh.
Nhà bia tưởng niệm danh tướng Mai Lượng được xây dựng trong khuôn viên từ đường
chi tộc họ Mai ở thôn Thọ Linh. Đây cũng là nơi thờ bài vị ông và hai cụ thân sinh ông
Mai Lượng. Nhà bia xây dựng theo lối kiến trúc mới, tại đây có bia đá do con cháu tộc
Mai tạo lập ghi tạc công lao của Mai Lượng. Ngôi từ đường gồm 3 gian theo lối kiến
trúc cũ, nguyên đây cũng chính là nơi danh tướng sinh sống thuở thiếu thời.
Mai lượng là một danh tướng có nhiều đóng góp cho phong trào Cần Vương nói riêng,
cho sự nghiệp bảo vệ đất nước của dân tộc ta nói chung. Tên tuổi của ơng đã đi vào lịch
sử, được nhiều người yêu mến. Di tích gồm lăng mộ, nhà bia tưởng niệm, nhà từ đường
và những di vật cịn lại gắn bó với cuộc đời ông.
</div>
<!--links-->
