Tran Khat Chan
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (83.48 KB, 2 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>Trần Khát Chân (1370 - 1399) </b>
<b>- Trần Khát Chân là người thuộc dòng dõi của Trần Bình Trọng quê ở Hà Lãng, huyện </b>
<b>Vĩnh Ninh. Đất q ơng nay thuộc tỉnh Thanh Hóa. Ơng sinh năm Canh Tuất (1370).</b>
Trần Khát Chân là người thuộc dòng dõi của Trần Bình Trọng quê ở Hà Lãng, huyện Vĩnh Ninh.
Đất q ơng nay thuộc tỉnh Thanh Hóa. Ơng sinh năm Canh Tuất (1370) (tư liệu này là của các
tác giả <i>Sổ tay nhân vật lịch sử Việt Nam.-H.: </i>Giáo dục, 1990.-Tr.19). Nếu các tác giả <i>Sổ tay </i>
<i>nhân vật lịch sử Việt Nam </i>đúng thì năm 1389, tức là năm ơng mới 19 tuổi, đã được triều đình
phong làm tướng cầm đầu đội quân Long Tiệp và được Nhà vua đích thân trao phó trọng trách,
làm Tổng chỉ huy quân đội nhà Trần đi đánh quân Chiêm Thành đang tràn ra cướp phá nước ta.
Thời Trần Khát Chân là thời suy vi của triều Trần. Những cuộc chiến tranh triền miên và khốc
liệt đối với các lân bang, đặc biệt là đối với Chiêm Thành, đã làm cho tiềm lực quốc gia ngày
một kiệt quệ. Các vua cuối đời Trần phần lớn là bất tài và bị quyền thần lấn át, thậm chí là bị bức
tử (Vua bị chết trận: Trần Duệ Tông (1372-1377); vua bị bức tử: Trần Phế Đế (1377-1388) và
Trần Thuận Tông (1388-1398). Vua bị cướp ngôi: Trần Thiếu Đế (1398 - 1400). Quyền thần
khét tiếng nhất: Hồ Q Ly. Chính Hồ Q Ly đã cướp ngơi của nhà Trần vào năm 1400).
Bấy giờ, Chiêm Thành đang lúc hưng thịnh. Vua Chiêm Thành là Chế Bồng Nga nhiều phen
đem quân ra cướp phá nước ta, có lúc, chúng đã thiêu trụi cả kinh thành Thăng Long, buộc vua
tôi nhà Trần phải bỏ chạy tán loạn. Nhà Trần đã sai hầu hết các tướng dốc hết lực lượng ra để
chống trả, nhưng không sao đánh bại được quân Chiêm Thành. Bấy giờ, hễ tướng nào bị sai ra
trận cũng kể như hết hy vọng sống sót trở về. Tình thế rất thê thảm. Năm Kỷ Tỵ (1389), quân
Chiêm do đích thân Chế bồng Nga cầm đầu lại tiến ra. Thượng Hoàng nhà Trần là Trần Nghệ
Tông sai Trần Khát Chân cầm quân đi đánh trả. Sử cũ chép rằng:
“Tháng 11 năm Kỷ Tỵ (1389 - NKT), Thượng Hoàng sai Trần Khát Chân chỉ huy quân Long
Tiệp đi đánh giặc. (Trần) Khát Chân vâng mệnh, khảng khái nhỏ nước mắt, lạy tạ rồi ra đi
Thượng Hồng cũng khóc, lau nước mắt tiễn đưa. Quân ta xuất phát từ sông Lô (tức sơng Hồng
-NKT), mới đến Hồng Giang đã gặp giặc. (Trần) Khát Chân quan sát, thấy (địa hình) nơi đó khó
lịng tổ chức đánh trả, bèn lui về giữ sông Hải Triều (tức sông Luộc - NKT). Em trai của Linh
Đức (tức Trần Phế Đế: 1377- 1388) là (Trần) Nguyên Diệu muốn báo thù cho Linh Đức (vì Linh
Đức bị Hồ Quý Ly xúi giục Thượng Hồng Trần Nghệ Tơng bức tử - NKT), liền đem quân đi
đầu hàng giặc” (<i>Đại Việt sử ký toàn thư</i>, Bản kỷ, quyển 8, tờ 16-a).
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
viên Đầu ngũ là Dương Ngang liền giết luôn cả (Trần) Nguyên Diệu, chiếm lấy đầu của (Chế)
Bồng Nga. Quân giặc liền tan vỡ.
(Trần) Khát Chân liền sai viên Giám quân là Lê Khắc Khiêm, bỏ đầu giặc vào hòm, chạy thuyền
gấp về hành tại (của Thượng Hồng) ở Bình Than để báo tin thắng trận. Bấy giờ, đồng hồ đã
điểm canh ba (tức vào khoảng từ 23 giờ khuya đến 1 giờ sáng - NKT), Thượng Hồng đang ngủ
say, giật mình tỉnh giấc, cứ ngỡ là quân giặc đã đánh vào đến tận ngự doanh (chỉ nơi ở của
Thượng Hoàng hoặc là vua ở ngồi kinh đơ - NKT). Đến khi nghe tin thắng trận, lại lấy được cả
đầu của (Chế) Bồng Nga, thì rất là vui mừng. (Thượng Hồng) liền cho gọi các quan đến để xem
cho kỹ. Các quan mặc triều phục, đến và hô “vạn tuế !”. Thượng Hồng nói:
Ta với (Chế) Bồng Nga cầm cự nhau đã lâu, nhưng mà nay mới thấy mặt nhau. Việc này nào có
khác gì chuyện Hán Cao Tổ thấy đầu Hạng Võ. Thiên hạ yên rồi” (<i>Đại Việt sử ký toàn thư</i>, Bản
kỷ. quyển 8, tờ 17a-b và tờ 18-a).
Chiến thắng của Trần Khát Chân đã khiến cho quân Chiêm Thành phải ngưng các cuộc tấn công
vào Đại Việt, nhưng, thiên hạ chưa phải là đã được n như lời của Thượng Hồng Trần Nghệ
Tơng.
Sau khi lập được công lớn này, Trần Khát Chân được phong làm Long Tiệp Phụng Thần Nội vệ
Thượng tướng quân, tước Vũ Tiết Quan Nội Hầu. Rất tiếc là ơng đủ tài năng và dũng khí để giết
Chế Bồng Nga nhưng lại khơng sao có thể bảo toàn được tấm thân trước những biến cố phức tạp
của triều Trần diễn ra sau đó chẳng bao lâu.
Bấy giờ, Hồ Quý Ly ngày một chuyên quyền, mưu cướp ngôi của họ Trần đã thể hiện ngày một
rõ. Trần Khát Chân cùng một loạt tướng lĩnh và quan lại lập mưu để giết Hồ Quý Ly khi Hồ
Quý Ly vào dự hội thề tại Đốn Sơn (Thanh Hóa). Nhưng chính vì sự chần chừ của Trần Khát
Chân mà Hồ Quý Ly biết được mưu kế của bá quan văn võ. Và Hồ Quý Ly đã không ngần ngại
chủ động ra tay. Trần Khát Chân cùng với 370 người bị Hồ Quý Ly giết hại. Sự kiện này xảy ra
vào năm Kỷ Mão (1399). Như trên đã nói, nếu các tác giả <i>Sổ tay nhân vật lịch sử Việt Nam </i>đã
xác định đúng năm sinh của Trần Khát Chân, thì khi mất, ơng mới 29 tuổi.
</div>
<!--links-->
