bai hoi thoai

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TUAÀN:27. TIEÁT PPCT:105. Tieáng Vieät: HỘI THOẠI Ngaøy daïy:16/3/2009 1.MUÏC TIEÂU: -Hoïc sinh: 1.1 Kiến thức + Nắm được khái niệm hội thoại, phân biệt vai xã hội trong quá trình hội thoại + Biết phân biệt hai kiểu quan hệ khái quát thường gặp trong giao tiếp là quan hệ kính troïng vaø quan heä thaân tính + Nắm được khái niệm lượt lời và biết sử dụng lượt lời đảm bảo tính lịch sử trong quá trình hội thoại 1.2 Kó naêng + Rèn kĩ năng thực hiện hội thoại 1.3 Thái độ + Yeâu thích tieáng vieät 2.CHUAÅN BÒ: + HS: SGK +VBTNV + Bài soạn + GV: Nghiên cứu SGK + STK 3.PHÖÔNG PHAÙP - Phân tích ngôn ngữ, thực hành - Quy naïp, thaûo luaän nhoùm 4.TIEÁN TRÌNH: 4.1 ỔN ĐỊNH LỚP 4.2 KTBC (?) Hành động nói là gì? (Ghi nhớ: sgk/71) - Chấm điểm HS làm bài tập 5 ở nhà 4.3 BAØI MỚI HOẠT ĐỘNG CỦA GV VAØ HS NOÄI DUNG BAØI HOÏC HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu vai xã hội trong I. VAI XÃ HỘI TRONG HỘI THOẠI - Quan hệ giữa hai nhân vật tham gia hội hội thoại thoại trong đoạn trích thuộc quan hệ gia tộc - GV cho HS đọc đoạn trích “Trong lòng mẹ” - Cách đối xử sgk vaø caùc caâu hoûi: + Bà cô thiếu thiện chí, không phù hợp với - HS làm việc theo nhóm, đại diện nhóm trình quan heä ruoät thòt bày. Lớp trao đổi + Chuù beù Hoàng khoâng baèng loøng nhöng vaãn - GV boå sung giữ được sự kính trọng vì ở vai xã hội (Gia - HS đối chiếu có thể sửa chữa trong VBT ñình) thaáp hôn - Trong hội thoại cần xác định vai xã hội - GV nhấn mạnh vai xã hội của người tham gia (Vai theo quan hệ thân tộc, tuổi tác, chức cụ xã hội, giới tính …) hội thoại để HS nắm sâu hơn. Sau đó cho HS - Cách đối xử cần theo quan hệ (thấp cao, đọc ghi nhớ kính troïng, ngang vai …) - HS tự ghi ý chính vào vở * Ghi nhớ: sgk/94 II. LUYEÄN TAÄP HOẠT ĐỘNG 2: Hướng dẫn HS luyện tập - HS đọc bài tập 1, trả lời. Lớp nhận xét - Baøi taäp 1: Trong baøi Hòch, Traàn Quoác Tuaán - GV boå sung nghiêm khắc chỉ ra lỗi lầm của các tướng sĩ, khuyên bảo tướng sĩ chân tình.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - HS đọc bài tập 2 - HS laøm vieäc theo nhoùm - Các nhóm trả lời từng câu hỏi - Lớp nhận xét, gv bổ sung - HS ghi yù chính vaøo VBT. - Baøi taäp 2: a. Xeùt veà vai xaõ hoäi, oâng giaùo cao hôn Laõo Haïc. Xeùt veà tuoåi taùc, Laõo Haïc coù vò trí cao hôn b. Ông giáo vừa kính trọng vừa thân tình với Laõo Haïc c. Lão Hạc vừa tôn trọng vừa thân tình với ông giáo. Lão Hac vẫn buồn và giữ khoảng caùch. 4.4 CUÛNG COÁ- LUYEÄN TAÄP -HS trả lời câu hỏi trắc nghiệm 27, 31 –BTTN /168 (B, A) 4.5 HƯỚNG DẪN TỰ HỌC Ở NHAØ - Học thuộc ghi nhớ - Nắm khái niệm vai xã hội trong hội thoại - Làm bài tập 3 ở nhà 5. RKN -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------. 3, Bài mới : Trong cuộc sống hằng ngày , người nào cũng có những mối quan hệ xã hội rộng – hẹp , thân , sơ …khác nhau ; những mối quan hệ ấy thường là vô cùng phức tạp và tinh tế ! Một người có thể có địa vị cao trong xh , nhưng khi về nhà lại chỉ là con cái . Một người là cha hoặc là mẹ trong gia đình , nhưng khi đến cơ quan lại chỉ là bạn bè đồng nghiệp … những vị trí trong xh , cơ quan gia đình ,,,ấy được gọi là “vai” của mỗi người khi họ tham gia hội thoại .Vậy vai xh trong hội thoại là gì ? Tiết học này sẽ trả lời cho câu hỏi đó . I.Vai xã hội trong hội thoại :(?) Trong gia đình ở bữa cơm , chúng ta có thể mời bằng cách nào ? Tìm lời mời của em đối với cha mẹ , ông bà ?tìm lời mời từ phía bố mẹ đối với ông bà từ phía ông bà đối với con chaùu ? VD : - Cháu mời ông bà ăn cơm - Con mời ba mẹ ăn cơm - Hai con vaø caùc chaùu aên côm ñi (?) Theo em trong các lời mời trên có điều gì không oån ? - Cháu mời ông bà xơi cơm ạ - Người VN hay dùng từ xơi (?) Tại sao trong gia đình người con , người cháu. I.Vai xaõ hoäi trong hội thoại - là vị trí của người tham gia hội thoại đối với người khác trong cuộc hội thoại - Quan hệ trên – dưới hay ngang haøng ( theo tuổi tác , thứ baäc gia ñình , xh) - Quan heä thaân sô ( theo mức độ quen.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> phải mời trước ? (Thể hiện sự kính trọng ông bà , cha meï) * GV chốt : Con là ở vị trí đối với cha mẹ , cháu ở vị trí đối với ông bà – Vị trí của người nói đối với những người khác , trong 1 tình huống người ta gọi là vai hội thoại (?) Nếu cần mở cửa sổ , em sẽ nhờ người khác ntn? Gv khái quát bài học thứ nhất 2, Quan hệ xh: Gọi hs đọc đoạn trích “ Tức nước vở bờ” (?) Theo em có mấy vai tham gia hội thoại ? ( 2 vai) (?) Quan hệ của họ trên , dưới hay thân , sơ? (?) Ai là bậc trên , ai là bậc dưới? Chò daäu Cai leä Thaáp ngang haøng Treân. bieát , thaân tình ) 2, Quan heä xh : quan heä xh raát ña daïng neân vai xh của mỗi người cuõng ña daïng , nhieàu chieàu . Vì theá maø khi tham gia hội thoại , mỗi người cần xác định đúng vai của mình để chọn cách nói cho phù hợp. Cao hôn Thaáp hôn * GV chốt : Trong những tình thuống khác nhau thì hội thoại cũng khác nhau Vì vậy khi ở vai khác chúng ta phải chọn cách nói cho phù hợp (?) Qua đó em có nhận xét gì về quan hệ xh và từ đó ruùt ra keát luaän ? II, Luyeän taäp Bài tập 1 : Bà cô vai trên , bé Hồng vai dưới . Cacùh nói của bà cô không neân Baøi taäp 2 : - Nghieâm khaéc : Nay caùc ngöôi nhìn chuû nhuïc maø khoâng bieát lo , thấy nước nhục mà không biết thẹn.. - Khoan dung : Nếu các ngươi biết chuyên tập sách này , theo lời dạy bảo của ta , thì mới phải đạo thần chủ …Ta viết ra bài hịch này để các ngươi biết bụng ta Baøi taäp 3 : a, Xét về địa vị xh , ông giáo là người có địa vị cao hơn một nông dân nghèo nhö Laõo Haïc . Nhöng xeùt veà tuoåi taùc thì Laõo Haïc vò trí cao hôn b, Oâng giáo nói với LH bằng lời lẽ ôn tồn , thân mật , nắm lấy vai , mời lão hút thuốc , uống nước ăn khoai . Trong lời lẽ , ông giáo gọi lão Hạc là cụ , xưng hô gộm 2 người là ông con mình ( thể hiện sự kính trọng người già ) , xöng laø toâi ( theå hieän quan heä bình ñaúng) c, LH gọi người đối thoại với mình là ông giáo , dùng từ dạy thay cho từ nói ( thể hiện sự tôn trọng ), đồng thời xưng hô gộp hai người là chúng mình , cách nói cũng xuề xoà ( nói đùa thế), thể hiện sự chân tình.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> 4. Hướng dẫn về nhà: : Học thuộc ghi nhớ . Hoàn tất bài tập . Soạn bài “ Hội Thoại” ( tiếp theo). TUAÀN:27. TIEÁT PPCT:107 Tieáng Vieät: HỘI THOẠI Ngaøy daïy:16/3 1.MUÏC TIEÂU: -Hoïc sinh: 1.1 Kiến thức + Hiểu khái niệm vai xã hội trong quá trình hội thoại + Biết xác định thái độ đúng đắn trong quan hệ giao tiếp.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> 1.2 Kó naêng + Xác định được các vai xã hội trong cuộc thoại. + Rèn kỹ năng giao tiếp, biết lựa chọn vai xã hội trong hội thoại. 1.3 Thái độ + Yeâu thích tieáng vieät 2. TROÏNG TAÄM: Vai xã hội trong hội thoại. 3.CHUAÅN BÒ: + HS: SGK +VBTNV + Bài soạn + GV: Nghiên cứu SGK + bảng phụ 4.TIEÁN TRÌNH: 4.1 OÅN ÑÒNH TỔ CHỨC VÀ KIỂM DIỆN 4.2 KTM Câu 1: Hành động nói là gì? Các cách thực hiện hành động nói? Cho VD(8đ) - Hành động nói là hành động được thực hiện bằng lời nói nhằm một mục đích nhất ñònh. - Các cách thực hiện hành động nói: + Trực tiếp: thực hiện bằng kiểu câu có chức năng chính phù hợp với hành động đó. + Gian tiếp: được thực hiện bằng kiểu câu khác HS tự cho VD Câu 2: Trong giao tiếp ta thướng gặp những kiểu quan hệ nào?(2đ) - Quan hệ trên-dưới, quan hệ thân -sơ 4.3 BAØI MỚI HOẠT ĐỘNG CỦA GV VAØ HS NOÄI DUNG BAØI HOÏC HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu vai xã hội trong I. VAI XÃ HỘI TRONG HỘI THOẠI hội thoại - GV cho HS đọc đoạn trích “Trong lòng mẹ” sgk vaø caùc caâu hoûi: - Quan hệ giữa hai nhân vật tham gia hội (?)Quan hệ giữa các nhân vật tham gia hội thoại trong đoạn trích thuộc quan hệ gia tộc thoại lá quan hệ gì? (?) Ai là vai trên, ai là vai dưới? - Bà cô vai trên, bé Hống vai dưới - Cách đối xử (?) Cách đối xử của bà cô có gì đáng chê + Bà cô thiếu thiện chí, không phù hợp với traùch? quan heä ruoät thòt (?) Tìm những chi tiết cho thấy nhân vật chú + Chuù beù Hoàng khoâng baèng loøng nhöng vaãn bé Hống cố gắng kìm nén sự bấy bình của mình để giữ được thái độ lễ phép.Giai thích vì giữ được sự kính trọng vì ở vai xã hội (Gia ñình) thaáp hôn sao Hoàng phaûi laøm nhö vaäy? - HS làm việc theo nhóm, đại diện nhóm trình bày. Lớp trao đổi - Trong hội thoại cần xác định vai xã hội - GV boå sung (Vai theo quan hệ thân tộc, tuổi tác, chức cụ - HS đối chiếu có thể sửa chữa trong VBT - GV nhấn mạnh vai xã hội của người tham gia xã hội, giới tính …) - Cách đối xử cần theo quan hệ (thấp cao, hội thoại để HS nắm sâu hơn. Sau đó cho HS kính troïng, ngang vai …) đọc ghi nhớ - HS tự ghi ý chính vào vở * Ghi nhớ: sgk/94 HOẠT ĐỘNG 2: Hướng dẫn HS luyện tập II. LUYEÄN TAÄP.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> - HS đọc bài tập 1, trả lời. Lớp nhận xét - GV boå sung. - HS đọc bài tập 2 - HS laøm vieäc theo nhoùm - Các nhóm trả lời từng câu hỏi - Lớp nhận xét, gv bổ sung - HS ghi yù chính vaøo VBT. - Baøi taäp 1: Trong baøi Hòch, Traàn Quoác Tuaán nghiêm khắc chỉ ra lỗi lầm của các tướng sĩ, khuyên bảo tướng sĩ chân tình -+ Nghieâm khaéc : Nay caùc ngöôi nhìn chuû nhục mà không biết lo , thấy nước nhục mà khoâng bieát theïn.. + Khoan dung : Neáu caùc ngöôi bieát chuyeân tập sách này , theo lời dạy bảo của ta , thì mới phải đạo thần chủ …Ta viết ra bài hịch này để các ngươi biết bụng ta - Baøi taäp 2: a. Xeùt veà vai xaõ hoäi, oâng giaùo cao hôn Laõo Haïc. Xeùt veà tuoåi taùc, Laõo Haïc coù vò trí cao hôn b. Ông giáo vừa kính trọng vừa thân tình với Laõo Haïc c. Lão Hạc vừa tôn trọng vừa thân tình với ông giáo. Lão Hac vẫn buồn và giữ khoảng caùch. 4.4 CAÂU HOÛI, BAØI TAÄP CUÛNG COÁ Câu 1: Thế nào là vai xã hội trong hội thoại? - Là vị trí của ngưới tham gia hội thoại đối với người khác trong cuộc thoại. Câu 2: Vai xã hội thường được xác định bằng các quan hệ nào? - quan hệ trên-dưới,quan hệ thân-sơ 4.5 HƯỚNG DẪN HS TỰ HỌC * Đối với bài học ở tiết học này: - Học thuộc ghi nhớ - Nắm khái niệm vai xã hội trong hội thoại - Làm bài tập 3 ở nhà - Tìm một đoạn truyện: xác định vai xã hội và đặc điểm ngôn ngữ mà nhân vật lựa chọn để thực hiện vai giao tiếp của mính.. * Đối với bài học ở tiết học tiếp theo: - Chuaån bò baøi:Tìm hieåu yeáu toá bieåu caûm trong vaên nghò luaän +Đọc các đoạn văn trong SGK,xác định các yếu tố biểu cảm và vai trò của nó trong văn baûn nghò luaän. 5. RKN -Ưu điểm:-Nội dung----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Phương pháp----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Sử dụng ĐDDH,PTDH:----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Khuyết điểm:-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> -Hướng khắc phuïc:-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Aaaaaaaaaaaaaa. TUAÀN:27. TIEÁT PPCT:107 Tieáng Vieät: Ngaøy daïy:19/3. HỘI THOẠI. 1.Mục tiêu: 1.1 Kiến thức Hoạt động 1: HS biết: Biết xác định thái độ đúng đắn trong quan hệ giao tiếp HS hiểu: Hiểu khái niệm vai xã hội trong quá trình hội thoại Hoạt động 2: HS biết: vận dụng lí thuyết để làm bài tập. HS hiểu: Hiểu được yêu cầu bài tập đã cho. 1.2 Kó naêng.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> HS thực hiện được: Xác định được các vai xã hội trong cuộc thoại. HS thực hiện thành thạo: Rèn kỹ năng giao tiếp, biết lựa chọn vai xã hội trong hội thoại. 1.3 Thái độ: (GDKNS) Thói quen: GDKNS lựa chọn cách sử dụng kiểu hành động nói, vai xã hội và sự luân phiên lượt lời để giao tiếp đạt hiệu quả. Tính cách: Yeâu thích tieáng vieät 2/ Nội dung học tập Vai xã hội trong hội thoại. 3/ Chuẩn bị 3.1 GV: Nghiên cứu SGK + bảng phụ 3.2 HS: SGK + Bài soạn 4/ Tổ chức các hoạt động học tập 4.1 Ổn định tổ chức và kiểm diện 8A2 4.2 Kiểm tra miệng Câu 1: (8đ) Hành động nói là gì? Các cách thực hiện hành động nói? Cho VD - Hành động nói là hành động được thực hiện bằng lời nói nhằm một mục đích nhaát ñònh. - Các cách thực hiện hành động nói: + Trực tiếp: thực hiện bằng kiểu câu có chức năng chính phù hợp với hành động đó. + Gian tiếp: được thực hiện bằng kiểu câu khác HS tự cho VD Câu 2: (2đ)Trong giao tiếp ta thường gặp những kiểu quan hệ nào? - Quan hệ trên-dưới, quan hệ thân -sơ 4.3 Tiến trình bài học HOẠT ĐỘNG CỦA GV VAØ HS Giới thiêu bài: Trong cuộc sống hằng ngày ta phải giao tiếp. vậy khi giao tiếp chúng ta sẽ tham gia giao tiếp như thế nào để đạt hiệu quả cao. Đó chính là nội dung bài học hôm nay( gv ghi tựa bài) HÑ 1: (15 p) Tìm hieåu vai xaõ hoäi trong hội thoại - GV cho HS đọc đoạn trích “Trong lòng meï” sgk vaø caùc caâu hoûi: (?)Quan hệ giữa các nhân vật tham gia hội thoại lá quan hệ gì? (?) Ai là vai trên, ai là vai dưới? - Bà cô vai trên, bé Hống vai dưới (?) Cách đối xử của bà cô có gì đáng chê traùch?. NOÄI DUNG BAØI HOÏC I. Vai xã hội trong hội thoại. - Quan hệ giữa hai nhân vật tham gia hội thoại trong đoạn trích thuộc quan hệ gia toäc. - Cách đối xử + Bà cô thiếu thiện chí, không phù hợp với quan hệ ruột thịt + Chuù beù Hoàng khoâng baèng loøng nhöng vẫn giữ được sự kính trọng vì ở vai xã hội (Gia ñình) thaáp hôn.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> (?) Tìm những chi tiết cho thấy nhân vật chú bé Hống cố gắng kìm nén sự bấy bình của mình để giữ được thái độ lễ phép.Giai thích vì sao Hoàng phaûi laøm nhö vaäy? - HS làm việc theo nhóm, đại diện nhóm trình bày. Lớp trao đổi - GV boå sung - HS đối chiếu có thể sửa chữa trong VBT. - Trong hội thoại cần xác định vai xã hội (Vai theo quan hệ thân tộc, tuổi tác, chức cụ xã hội, giới tính …) - Cách đối xử cần theo quan hệ (thấp cao, kính troïng, ngang vai …) * Ghi nhớ: sgk/94. - GV nhấn mạnh vai xã hội của người tham gia hội thoại để HS nắm sâu hơn. Sau đó cho HS đọc ghi nhớ (HS tự ghi ý chính vào vở) GDKNS :lựa chọn cách sử dụng kiểu hành động nói, vai xã hội và sự luân phiên lượt lời để giao tiếp đạt hiệu quả. HĐ 2: (15 p) Hướng dẫn HS luyện tập - HS đọc bài tập 1, trả lời. Lớp nhận xét - GV boå sung. II. Luyện tập Baøi taäp 1: Trong baøi Hòch, Traàn Quoác Tuaán nghieâm khaéc chæ ra loãi laàm cuûa caùc tướng sĩ, khuyên bảo tướng sĩ chân tình -+ Nghieâm khaéc : Nay caùc ngöôi nhìn chuû nhục mà không biết lo , thấy nước nhục maø khoâng bieát theïn.. + Khoan dung : Neáu caùc ngöôi bieát chuyên tập sách này , theo lời dạy bảo của ta , thì mới phải đạo thần chủ …Ta viết ra bài hịch này để các ngươi biết buïng ta Baøi taäp 2: a. Xeùt veà vai xaõ hoäi, oâng giaùo cao hôn Laõo Haïc. Xeùt veà tuoåi taùc, Laõo Haïc coù vò trí cao hôn b. Ông giáo vừa kính trọng vừa thân tình với Lão Hạc Bài tập 2: HS đọc bài tập 2 c. Lão Hạc vừa tôn trọng vừa thân tình Kĩ thuật khăn phủ bàn với ông giáo. Lão Hac vẫn buồn và giữ Vòng 1(3p) GV phân ra làm 3 nhĩm (nhĩm 1(a), nhĩm 2 khoảng cách (b), nhóm 3 (c)) GV nêu câu hỏi HS làm việc theo cá nhân. Vòng 2 (3p) - HS laøm vieäc theo nhoùm (3 nhóm) - Các nhóm trả lời từng câu hỏi - Lớp nhận xét, gv bổ sung - HS ghi yù chính vaøo VBT 4.4 Tổng kết Câu 1: Thế nào là vai xã hội trong hội thoại? - Là vị trí của ngưới tham gia hội thoại đối với người khác trong cuộc thoại..

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Câu 2: Vai xã hội thường được xác định bằng các quan hệ nào? - quan hệ trên-dưới,quan hệ thân-sơ 4.5 Hướng dẫn học tập * Đối với bài học ở tiết học này: - Học thuộc ghi nhớ - Nắm khái niệm vai xã hội trong hội thoại - Làm bài tập 3 ở nhà - Tìm một đoạn truyện: xác định vai xã hội và đặc điểm ngôn ngữ mà nhân vật lựa chọn để thực hiện vai giao tiếp của mình. * Đối với bài học ở tiết học tiếp theo: - Chuaån bò baøi:Tìm hieåu yeáu toá bieåu caûm trong vaên nghò luaän +Đọc các đoạn văn trong SGK,xác định các yếu tố biểu cảm và vai trò của noù trong vaên baûn nghò luaän. 5/ phục lục -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------.

<span class='text_page_counter'>(11)</span>