sinh 7 ky 2 cktkn 2013

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (714.42 KB, 139 trang )

(1)TiÕt : 01 Më §ÇU. Gi¶ng :………….. i.môc tiªu : 1.KiÕn thøc: - Häc sinh biÕt c¸ch sö dông SGK, tµi liÖu tham kh¶o cã hiÖu qu¶. - Häc sinh biÕt sö dông c¸c ph¬ng ph¸p häc tËp mang l¹i kÕt qu¶ cao trong häc tËp. 2. Kü n¨ng: - Giúp học sinh có kỹ năng tự học, sử dụng tài liệu học tập, lập bảng biểu sơ đồ… - Rèn luyện năng lực t duy: phân tích, đối chiếu,so sánh…. 3. Thái độ : - Cã niÒm tin khoa häc vÒ vËt chÊt cña hiÖn tîng sèng vµ kh¶ n¨ng nhËn thø cña con ngêi - X©y dùng ý thøc tù gi¸c vµ thãi quen b¶o vÖ thiªn nhiªn, b¶o vÖ m«i trêng sèng… II. ChuÈn bÞ : GV:- SGK, c¸c tµi liÖu tham kh¶o. hs: -SGK III. các Hoạt động dạy học: 1. Tæ chøc : 1' 2. KiÓm tra : Kh«ng kiÓm tra 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: 1' Hoạt động của thầy và trò T/g Néi dung *Hoạt động 1: 9' I.Môc tiªu ch¬ng tr×nh SH7 GV giíi thiÖu môc tiªu ch¬ng tr×nh sinh häc 7 vÒ : - KiÕn thøc: +KiÕn thøc vÒ h×nh th¸i cÊu t¹o vµ chøc n¨ng sèng. +KiÕn thøc vÒ ph©n lo¹i. +KiÕn thøc vÒ tiÕn hãa. +KiÕn thøc vÒ tÇm quan träng thùc tiÔn. - Kü n¨ng: Kỹ năng quan sát,nhận xét các đối tợng thực vËt,kü n¨ng thÝ nghiÖm, kü n¨ng thu thËp th«ng tin, kü n¨ng sö dông c¸c thao t¸c t duy,kü n¨ng tù häc, kü n¨ng v©n dông nh÷ng kiến thức đã học về thực vật để giả thích các hiện tợng trong đời sống. -Thái độ: Cã ý thøc vµ thãi quen b¶o vÖ c©y cèi, b¶o vÖ m«i trêng sèng cña thôc vËt vµ cña con ngêi. S½n sµng ¸p dông c¸c tiÕn bé khoa häc-kü thuËt thuéc lÜnh vùc sinh hoc vµo trßng trät, chăn nuôi ở gia đình và địa phơng. 9' HS nghe vµ ghi v¨n t¾t. II.Giíi thiÖu ch¬ng tr×nh SH7 *Hoạt động 2: Gv giíi thiÖu ch¬ng tr×nh sinh häc 7 Hs nghe vµ ghi v¨n t¾t.. Chêng tr×nh sinh häc 7 cã 70 tiÕt, gåm: - 64 tiÕt lý thuyÕt vµ thùc hµnh. - 6 tiÕt «n tËp vµ kiÓm tra. - Ch¬ng tr×nh gåm 5 phÇn: Më ®Çu sinh häc; PhÇn giíi thiệu các ngành động vật; Phần.

(2) tổng kết tiên hóa của động vật; phần động vật với đời sống con ngêi ; PhÇn tham quan thiªn nhiªn. 10' * Hoạt động 3 : GV nªu mét sè ®iÒu lu ý khi sö dông SGK HS nghe chuÈn bÞ theo yªu cÇu cña GV. III. Mét sè lu ý khi sö dông SGK * Néi dung SGK tr 3.. 10'. *Hoạt động 4: GV giíi thiÖu c¸c ph¬ng ph¸p häc tËp bé m«n HS nghe để vận dụng trong học tập bộ môn.. IV.Ph¬ng ph¸p häc tËp bé m«n: - Quan sát tim tòi để thu thập sè liÖu,t liÖu theo yªu cÇu cña bµi tËp. - Ph¬ng ph¸p thÝ nghiÖm. - Ph¬ng ph¸p lµm viÖc theo nhãm. - Ph¬ng ph¸p tù häc.. 4 . Cñng cè: 4' - GV nh¾c l¹i mét sè lu ý khi sö dông SGK, C¸c ph¬ng ph¸p häc tËp bé m«n. 5. DÆn dß -Híng dÉn vÒ nhµ: 1' - §äc tríc bµi 1.. TiÕt : 2 Më §ÇU Bài 1: thế giới động vật đa dạng, phong phú Gi¶ng 7A :………….. 7B :…………. I. Môc tiªu:. 1.KiÕn thøc: - HS nêu đợc thế giới động vật đa dạng phong phú (về loài, kích thớc, về số lợng cá thể vµ m«i trêng sèng). - HS xác định đợc nớc ta đã đợc thiên nhiên u đãi nên có một thế giới động vật đa dạng phong phó nh thÕ nµo? 2.Kü n¨ng: - RÌn cho HS kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, so s¸nh vµ tæng hîp kiÕn thøc. - Rèn luyện kĩ năng hoạt động nhóm. 3.Thái độ: - Gi¸o dôc lßng yªu thiªn nhiªn, yªu thÝch m«n häc. II. ChuÈn bÞ :. GV : Nghiªn cøu tµi liÖu tham kh¶o . HS : Nghiªn cøu tríc néi dung bµi .. III. các hoạt động dạy học: 1.Tæ chøc: 1' 7A:…………... 2. KiÓm tra: ( kh«ng kiÓm tra) 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi : 1'. 7B:……………...

(3) Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1: - GV yêu cầu HS đọc thông tin mục I, quan sát h×nh1.1, 1.2 SGK vµ th¶o luËn tr¶ lêi c¸c c©u hái sau: ? Sự phong phú về số lợng loài đợc thể hiện nh thÕ nµo? Cho vÝ dô? ? Hãy kể tên các loài động vật thu thập đợc khi: - KÐo mét mÎ líi trªn biÓn? - T¸t mét ao c¸? - Đơm đó qua đêm ở đầm hồ? ? Hãy kể tên các động vật tham gia vào “Bản giao hởng” thờng cất lên suốt đêm hè trên cánh đồng quê ở nớc ta? - HS trao đổi nhóm thống nhất ý kiến -> đại diện nhãm tr¶ lêi, c¸c nhãm kh¸c bæ xung. - GV gi¶ng--> Rót ra kÕt luËn. Hoạt động 2: - GV cho học sinh quan sát hinh 1.3, 1.4, đọc th«ng tin môc II vµ tr¶ lêi c©u hái sau: ? Quan s¸t h×nh 1.4 vµ hoµn thµnh bµi tËp sau: Ba môi trờng lớn ở vùng nhiệt đới: - Díi níc cã: ................................. - Trªn c¹n cã: .................................... - Trªn kh«ng cã: ............................... ? §Æc ®iÓm g× gióp chim c¸nh côt thÝch nghi víi khÝ hËu gi¸ l¹nh ë vïng cùc? ? Nguyên nhân nào khiến động vật ở nhiệt đới đa dạng và phong phú hơn ở vùng Ôn đới, Nam cùc? ? §éng v©t níc ta cã ®a d¹ng vµ phong phó kh«ng? V× sao? - HS đọc thông tin mục II và quan sát hình 1.3, 1.4, th¶o lu©n tr¶ lêi c¸c c©u hái. - §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi nhãm kh¸c nh©n xÐt, bæ xung. GV nhËn xÐt, rót ra kÕt luËn.. T/g Néi dung 20' I. §a d¹ng loµi vµ phong phó vÒ sè lîng c¸ thÓ:. -Thế giới động vật xung quanh ta rÊt ®a d¹ng, phong phó víi 18' kho¶ng 1,5 triÖu loµi. II. §a d¹ng vÒ m«i trêng sèng:. - Môi trờng sống của động vật rÊt ®a d¹ng vµ phong phó, ph©n bè ë kh¾p mäi n¬i.. * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè : 4' + Sù ®a dang vÒ loµi thÓ hiÖn nh thÕ nµo? + Sù phong phó vÒ sè lîng thÓ hiÖn nh thÕ nµo? + Hãy kể tên các loài động vật thờng gặp ở địa phơng em? Nhận xét sự đa dạng cña chóng? + Chúng ta phải làm gì để bảo vệ sự đa dạng, phong phú của động vật? 5. DÆn dß -Híng dÉn vÒ nhµ :1' - Häc bµi. - Tr¶ lêi c©u hái 1, 2 SGK. - Đọc trớc bài 2: Phân biệt động vât với thực vật. Đặc điểm chung của động vật..

(4) TiÕt 3 .Bµi 2: phân biệt động vật với thực vật đặc điểm chung của động vật Gi¶ng : 7A:………… 7B:………… I.Môc tiªu ::. 1.KiÕn thøc: - HS nêu đợc đặc điểm cơ bản để phân biệt động vật với thực vật. - HS nêu đợc đặc điểm chung của động vật. - HS nắm đợc sơ lợc cách phân chia giới động vật. 2.KÜ n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh. - Rèn luyện kĩ năng hoạt động nhóm. 3.Thái độ - Gi¸o dôc lßng yªu thiªn nhiªn, yªu thÝch m«n häc. II. ChuÈn bÞ :. Gv : Hs :- §äc vµ nghiªn cøu SGK.. III. các Hoạt động dạy học: 1.Tæ chøc: 1' 7A: 7B:. :. 2. KiÓm tra: 4' + LÊy vÝ dô vÒ ®a d¹ng loµi, phong phó vÒ sè lîng c¸ thÓ? 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi : 1' Hoạt động của thầy và trò T/g Néi dung Hoạt động 1: 10' I. Phân biệt động vật với thực vật: - GV yªu cÇu häc sinh quan s¸t h×nh 2.1 SGK, th¶o luËn vµ hoµn thµnh b¶ng 1.So sánh động vật với thực vật ( trang 9- SGK) - HS th¶o luËn nhãm vµ hoµn thµnh b¶ng. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ sung. - GV nhận xét, đa ra đáp án đúng. - GV yªu cÇu HS dùa vµo b¶ng 1 vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái sau: ? §éng vËt gièng thùc vËt ë chç nµo? ? §éng vËt kh¸c thùc vËt ë chç nµo? HS: Yêu cầu nêu đợc: +Gièng: CÊu t¹o tõ tÕ bµo, lín lªn, sinh s¶n. +Kh¸c: §éng vËt di chuyÓn, dÞ dìng, cã thÇn kinh, gi¸c quan,cÊu t¹o thµnh tÕ bµo kh«ng cã xenlul«z¬. GV nhËn xÐt -> Rót ra kÕt luËn. - Gièng: CÊu t¹o tõ tÕ bµo, lín lªn, sinh s¶n. - Kh¸c: Di chuyÓn, dÞ dìng, cã thÇn 8' kinh, gi¸c quan, thµnh tÕ bµo. II.Đặc điểm chung của động vật: Hoạt động 2: - GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp môc II SGK: Nghiªn cøu c¸c th«ng tin trªn, chän ba đặc điểm quan trọng nhất của động vật ph©n biÖt víi thùc vËt. - HS lµm bµi tËp, 1 Hs lªn b¶ng lµm, líp nhËn xÐt bæ sung. GV nhận xét đa ra đáp án đúng: ý 1, 3, 4. -> Rót ra kÕt luËn.. Động vật có những đặc điểm phân.

(5) 6'. biÖt víi thùc vËt: - Cã kh¶ n¨ng di chyÓn - Cã hÖ thÇn kinh vµ gi¸c quan - Chñ yÕu dÞ dìng III. Sơ lợc phân chia giới động vËt:. 8'. Có 8 ngành động vật: Động vật kh«ng x¬ng sèng (7 ngµnh); §éng vËt nguyªn sinh (1 ngµnh). IV.Tìm hiểu vai trò của động vật:. Hoạt động 3: - GV giới thiệu giới động vật chia thành 20 ngµnh, thÓ hiÖn ë h×nh 2.2 SGK. Trong ch¬ng tr×nh sinh häc 7 chØ t×m hiÓu 8 ngµnh c¬ b¶n. - HS nghe vµ ghi nhí. -> Rót ra kÕt luËn. Hoạt động 4: - GV yªu cÇu HS liªn hÖ thùc tÕ vµ hoµn thành bảng 2.Động vật với đời sống con ngêi ( trang 11- SGK). - HS dùa vµo thùc tÕ vµ hoµn thµnh bµi tËp. Sau đó 1 em trình bày, cả lớp nhận xét bổ sung. GV nhËn xÐt, -> Rót ra kÕt luËn.. §éng vËt mang l¹i lîi Ých rÊt nhiÒu mÆt cho con ngêi tuy nhiªn 1 sè loµi cã h¹i.. * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè : 4' GV cho HS tr¶ lêi c©u hái : + Động vật có những đặc điểm gì chung? + §éng vËt cã nh÷ng vai trß g×? + Hãy phân biệt động vật với thực vật? 5. DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ : 1' - Häc bµi. - Tr¶ lêi c¸c c©u hái 1, 2, 3 SGK trang 12. - Đọc trớc bài 3: Thực hành: Quan sát một số động vật nguyên sinh. Chơng I: ngành động vật nguyên sinh TiÕt 4.Bµi 3 : thùc hµnh quan sát một số động vật nguyên sinh. Gi¶ng : 7A:………. 7B:……….. I.Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: -HS thấy đợc ít nhất 2 đại diện điển hình cho ngành Động vật nguyên sinh là: Trùng roi, trùng đế giày. 2.KÜ n¨ng: -RÌn kÜ n¨ng quan s¸t vµ sö dông kÝnh hiÓn vi. -Rèn luyện kĩ năng hoạt động nhóm. 3.Thái độ: -Nghiªm tóc, tØ mØ, cÈn thËn. II. ChuÈn bÞ : Gv :- KÝnh hiÓn vi, lam kÝnh, lamen, kim nhän, èng hót, khan lau, b«ng, xanh metylen... Hs :- R¬m kh«, ng©m níc trong 5 ngµy; -Mẫu nớc chứa động vật nguyên sinh. III. các Hoạt động dạy học : 1.Tæ chøc: 1' 7A: 7B: :.

(6) 2. KiÓm tra: 4' + Nêu đặc điểm chung của động vật? 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1:. T/g Néi dung 18' 1. Quan s¸t trïng giµy:. - GV yêu cầu học sinh đọc kĩ nội dung mục 1 SGK vµ quan s¸t h×nh 3.1. HS đọc và quan sát hình 3.1. - GV híng dÉn c¸c thao t¸c lµm tiªu b¶n vµ quan s¸t: - Dïng èng hót lÊy 1 giät níc ë níc ng©m r¬m ( chç thµnh b×nh). - Nhỏ lên lam kính -> rải vài sợi bông để cản tốc độ và giam trung giày lại để soi dới kính hiÓn vi. - §iÒu chØnh kÝnh hiÓn vi vµ quan s¸t h×nh 3.1 để đối chiếu. - Dïng lamen ®Ëy lªn giät níc, lÊy giÊy thÊm bít níc -> quan s¸t díi kÝnh hiÓn vi. - LÊy mÉu kh¸c vµ quan s¸t sù di chuyÓn cña trïng giµy. - HS: Quan s¸t díi sù híng dÉn cña GV vµ vÏ l¹i h×nh d¹ng cña trïng giµy. - GV yªu cÇu c¸c nhãm lµm bµi tËp trang 15 SGK. - HS làm bài tập, đại diện nhóm trả lời, nhóm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. GV nhận xét, đa ra đáp án đúng. Hoạt động 2:. 14'. 2.Quan s¸t trïng roi:. - GV yêu cầu các nhóm HS đọc nội dung mục 2 vµ quan s¸t h×nh 3.2, 3.3 SGK. - HS đọc thông tin và quan sát hình 3.2, 3.3. - GV yªu cÇu HS lÊy mÉu vµ quan s¸t t¬ng tù trïng giµy. - HS tiÕn hµnh lÊy mÉu vµ quan s¸t díi kÝnh hiÓn vi. - GV kiÓm tra vµ söa ch÷a cho c¸c nhãm. - GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp trang 16 SGK. - HS c¸c nhãm dùa vµo kÕt qu¶ quan s¸t vµ thông tin SGK để làm bài tập; Đại diện nhóm tr×nh bµy, nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ sung. - GV nhận xét, đa ra đáp án đúng. 4. Cñng cè : 7' - GV thu bµi thu ho¹ch cña HS. - HS dän dÑp vµ vÖ sinh khu vùc thùc hµnh. - HS tự nhận xét, đánh giá. - GV nhận xét, đánh giá kết quả hoạt động của HS về các mặt: +KÕt qu¶ quan s¸t +KÕt qu¶ lµm bµi tËp +Thái độ, tinh thần, vệ sinh ... - GV cho ®iÓm c¸c nhãm. 5. DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ. 1'.

(7) -Vẽ lại hình dạng trùng giày, trùng roi mà em quan sát đợc và chú thích. - §äc tríc bµi 4: Trïng roi.. TiÕt 5 .Bµi 4: Gi¶ng : 7A:…………. 7B:…………. trïng roi. I. Môc tiªu:. 1.KiÕn thøc: - HS nêu đợc đặc điểm cấu tạo, dinh dỡng và sinh sản của trùng roi xanh, khả năng hớng sáng. - HS hiểu đợc cấu tạo của tập đoàn trùng roi và quan hệ nguồn gốc giữa động vật đơn bào với động vật đa bào. 2.KÜ n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, thu thËp kiÕn thøc. - Rèn luyện kĩ năng hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm. 3.Thái độ: - Gi¸o dôc lßng yªu thiªn nhiªn, yªu thÝch m«n häc. II. ChuÈn bÞ :. GV :-Tranh vÏ phãng to h×nh 4.1; 4.2; 4.3 SGK. -B¶ng phô, phiÕu häc tËp. HS : - §äc vµ nghiªn cøu SGK. III. các Hoạt động dạy học: 1.Tæ chøc: 1' 7A:. 7B:. :. 2. KiÓm tra: 4' Trïng roi di chuyÓn nh thÕ nµo? Dinh dìng abõng mÊy h×nh thøc ? 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi : 1' Hoạt động của thầy và trò T/g Néi dung Hoạt động 1 17' I. Trïng roi xanh: - GV yêu cầu học sinh đọc nội dung mục I 1 1. CÊu t¹o vµ di chuyÓn: vµ tr¶ lêi c©u hái: - Lµ tÕ bµo h×nh thoi (0.05mm) cã +Trïng roi cã cÊu t¹o nh thÕ nµo? roi, ®iÓm m¾t vµ h¹t diÖp lôc, h¹t dù tr÷, kh«ng bµo co bãp, nh©n. + Trïng roi di chuyÓn nh thÕ nµo? - Roi xo¸y vµo níc, võa tiÕn võa - HS đọc nội dung muc I1 và trả lời câu hỏi. xoay. 2. Dinh dìng: - GV yêu cầu HS đọc thông tin muc I 2 và trả lêi c©u hái: - Tù dìng vµ dÞ dìng. +Trïng roi xanh cã c¸ch dinh dìng nh thÕ - Hô hấp: Trao đổi khí qua màng nµo? tÕ bµo. + Trïng roi xanh cã c¸ch h« hÊp nh thÕ - Bµi tiÕt nhê kh«ng bµo co bãp. nµo? + Trïng roi bµi tiÕt nh thÕ nµo? 3. Sinh s¶n: - HS đọc và nghiên cứu SGK. - GV yêu cầu HS đọc thông tin mục I 3 và trả - Sinh sản vô tính băng phân đôi lêi c©u hái: theo chiÒu däc. + Trïng roi cã c¸ch sinh s¶n nh thÕ nµo? +Diễn đạt băng lời 6 bớc sinh sản của trùng.

(8) roi xanh? - HS đọc và nghiên cứu SGK. - GV yêu cầu HS đọc nội dung mục I4 và 4. TÝnh híng s¸ng: cho biÕt: - §iÓm m¾t vµ roi gióp trïng roi + TÝnh híng s¸ng cña trïng roi xanh thÓ híng vÒ chç ¸nh s¸ng. hiÖn nh thÕ nµo? - HS đọc và nghiên cứu SGK. 17' II. TËp ®oµn trïng roi: Hoạt động 2: - GV yêu cầu HS đọc nôi dung mục II và quan s¸t h×nh 4.3 SGK, th¶o lu©n hoµn thµnh bµi tËp sau: Bµi tËp: B»ng c¸c côm tõ: TÕ bµo, trïng roi, đơn bào, đa bào, điền vào chỗ trống: TËp ®oµn ... (trïng roi) dï cã nhiÒu ... (tÕ bào) nhng vẫn chỉ là một nhóm động vật ... (đơn bào) vì mỗi tế bào vẫn vận động và dinh dỡng độc lập. Tập đoàn trùng roi đợc coi lµ h×nh ¶nh cña mèi quan hÖ vÒ nguån gốc giữa động vật đơn bào và động vật ... (®a bµo). - HS th¶o luËn nhãm vµ hoµn thµnh bµi tËp. + §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi, nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ sung. - GV nhận xét, đa ra đáp án. + TËp ®oµn v«n vèc dinh dìng nh thÕ nµo? + Nªu h×nh thøc sinh s¶n cña tËp ®oµn v«n TËp ®oµn trïng roi gåm nhiÒu tÕ vèc? bµo, bíc ®Çu cã sù ph©n ho¸ chøc +TËp ®oµn v«n vèc cho ta suy nghÜ g× vÒ n¨ng. mối quan hệ giữa động vật đơn bào với động vật đa bào? - HS nghiªn cøu tr¶ lêi. -> Rót ra kÕt luËn. * Kết luận chung : GV cho HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè : 4' - GV tãm t¾t kiÕn thøc bµi häc - GV cho HS tr¶ lêi c¸c c©u hái : + Trïng roi xanh cã cÊu t¹o vµ di chuyÓn nh thÕ nµo? + Nêu mối quan hệ giữa tập đoàn vôn vốc với động vật đa bào? 5. DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ. 1' - Häc bµi. - HS đọc phần “em có biết? ” - Tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3 SGK. - §äc tríc bµi 5: Trïng biÕn h×nh vµ trïng giµy. TiÕt 6 .Bµi 5:. trïng biÕn h×nh vµ trïng giµy. Gi¶ng: 7A:…………. 7B:…………. I. Môc tiªu. 1.KiÕn thøc: - HS phân biệt đợc đặc điểm cấu tạo và lối sống của trùng biến hình, trùng giày. - HS nêu đợc đặc điểm cấu tạo, di chuyển, dinh dỡng và sinh sản của trùng biến hình và trïng giµy. 2.KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, so s¸nh, tæng hîp kiÕn thøc. - Rèn luyện kĩ năng hoạt động nhóm. II. chuÈn bÞ:.

(9) - Gi¸o viªn : B¶ng phô -Häc sinh : §äc vµ nghiªn cøu SGK. III. các Hoạt động dạy học: 1.Tæ chøc: 1' 7A: 7B:. :. 2. KiÓm tra: 4' Nªu cÊu t¹o, c¸ch di chuyÓn vµ sinh s¶n cña trïng roi ? 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi : 1' Hoạt động của thầy và trò T/g Néi dung Hoạt động 1: 16' I.Trïng biÕn h×nh: 1.CÊu t¹o vµ di chuyÓn: - GV yêu cầu học sinh đọc thông tin mục I 1 SGK vµ quan s¸t h×nh 5.1 SGK, tr¶ lêi c©u hái: - CÊu t¹o: ChÊt nguyªn sinh láng, +Trïng biÕn h×nh cã cÊu t¹o nh thÕ nµo? nh©n, kh«ng bµo co bãp, kh«ng + Trïng biÕn h×nh di chuyÓn nh thÕ nµo? bµo tiªu ho¸. HS đọc thông tin và trả lời câu hỏi. - Di chuyÓn: Nhê ch©n gi¶. -> Rót ra kÕt luËn. 2.Dinh dìng: - GV yêu cầu HS đọc thông tin mục I 2 và quan s¸t h×nh 5.2 SGK, cho biÕt: - Tiªu ho¸ néi bµo. + Trïng biÕn h×nh dinh dìng nh thÕ nµo? + S¾p xÕp tr×nh tù b¾t måi cña trïng biÕn h×nh ( Trªn b¶ng phô ) - LËp tøc h×nh thanh ch©n gi¶ thø 2 v©y lÊy måi - Khi 1 ch©n gi¶ tiÕp c©n måi ( t¶o, vi khuÈn, vôn h÷u c¬...) - Hai ch©n gi¶ kÐo dµi nuèt måi vµo s©u trong chÊt nguyªn sinh - Kh«ng bµo tiªu ho¸ t¹o thµnh bao lÊy måi, tiªu ho¸ måi nhê dÞch tiªu ho¸ + Tr×nh bµy qu¸ tr×nh bµi tiÕt cña trïng biÕn h×nh? - HS nghiªn cøu tr¶ lêi. - GV yêu cầu Hs đọc thông tin mục I3, cho biÕt: + Nªu qu¸ tr×nh sinh s¶n cña trïng biÕn h×nh? - HS đọc thông tin mục I2 và trả lời câu hỏi. -Vô tính bằng phân đôi cơ thể. -> Rót ra kÕt luËn. 18' II.Trïng giµy: Hoạt động 2: 1.CÊu t¹o: - GV yêu cầu HS đọc thông tin mục II 1 và quan s¸t h×nh 5.3 SGK, cho biÕt: - §· ph©n ho¸ gåm: nh©n lín, + Trïng giµy cã cÊu t¹o nh thÕ nµo? nh©n nhá, kh«ng bµo co bãp, - HS đọc SGK và trả lời. miÖng, hÇu. -> Rót ra kÕt luËn. 2.Dinh dìng: - GV yêu cầu HS đọc thông tin mục II 2 và quan s¸t h×nh 5.3 SGK, cho biÕt: - Nhê kh«ng bµo tiªu ho¸; BiÕn + Qu¸ tr×nh dinh dìng cña trïng giµy diÔn đổi thức ăn nhờ enzim. ra nh thÕ nµo? - HS đọc SGK và trả lời. - GV yªu cÇu c¸c nhãm Hs th¶o luËn vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái sau: + Nh©n trïng giµy cã g× kh¸c so víi nh©n trïng biÕn h×nh (vÒ sè lîng vµ h×nh d¹ng)? +Kh«ng bµo co bãp cña trïng giµy vµ trïng.

(10) biÕn h×nh kh¸c nhau nh thÕ nµo (vÒ cÊu t¹o, sè lîng vµ vÞ trÝ)? +Tiªu ho¸ ë trïng giµy kh¸c víi trïng biÕn h×nh nh thÕ nµo (vÒ c¸ch lÊy thøc ¨n, qu¸ tr×nh tiªu ho¸ vµ th¶i b· ...)? - HS th¶o luËn nhãm, tr¶ lêi c¸c c©u hái. + §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi, nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. 3.Sinh s¶n: -Sinh s¶n v« tÝnh b»ng c¸ch ph©n - GV nhận xét, đa ra đáp án. đôi cơ thể theo chiều ngang. - GV yêu cầu học sinh đọc nội dung mục -Sinh s¶n h÷u tÝnh b»ng c¸ch tiÕp II3, cho biÕt: hîp. +Sinh s¶n ë trïng giµy diÔn ra nh thÕ nµo? - HS đọc sgk và trả lời. Rút ra kết luận. * Kết luận chung : GV cho HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè : 4' - GV tãm t¾t kiÕn thøc bµi häc + Trïng biÕn h×nh cã cÊu t¹o vµ di chuyÓn nh thÕ nµo? + Trïng giµy dinh dìng nh thÕ nµo? 5. DÆn dß -Híng dÉn vÒ nhµ : 1' - Häc bµi.vµ tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3 sgk. - §äc phÇn “ Em cã biÕt?” - §äc tríc bµi 6: Trïng kiÕt lÞ vµ trïng sèt rÐt TiÕt 7 .Bµi 6.. trïng kiÕt lÞ vµ trïng sèt rÐt Gi¶ng : 7A:…………. 7B:………… I.Môc tiªu:. 1. KiÕn thøc: - HS nêu đợc đặc điểm cấu tạo của trùng sốt rét và trùng kiết lị phù hợp với lối sống ký sinh. - HS hiểu rõ tác hại, nơi ký sinh từ đó có biện pháp phòng chống trùng kiết lị và trùng sèt rÐt. 2. KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc. - Rèn luyện kĩ năng hoạt động nhóm. 3.Thái độ: - Gi÷ vÖ sinh m«i trêng, vÖ sinh c¸ nh©n. II. chuÈn bÞ :. GV: HS :- §äc vµ nghiªn cøu SGK.. III. Hoạt động dạy học : 1.Tæ chøc: 1' 7A: 7B:. :. 2. KiÓm tra: 4' + Nªu cÊu t¹o, dinh dìng vµ sinh s¶n cña trïng giµy? 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi : 1' Hoạt động của thầy và trò T/g Néi dung Hoạt động 1: 15' I.Trïng kiÕt lÞ: - GV yêu cầu học sinh đọc thông tin mục I SGK vµ quan s¸t h×nh 6.1, 6.2 SGK, tr¶ lêi c©u hái: + Trïng kiÕt lÞ cã cÊu t¹o nh thÕ nµo? +Trïng kiÕt lÞ dinh dìng nh thÕ nµo? + Sù ph¸t triÓn cña trïng kiÕt lÞ diÔn ra nh thÕ nµo?. - CÊu t¹o: ChÊt nguyªn sinh láng, nh©n, kh«ng bµo co bãp, kh«ng bµo tiªu ho¸, ch©n gi¶. Cã hiÖn tîng kÕt bµo x¸c..

(11) + HiÖn tîng kÕt bµo x¸c cã t¸c h¹i nh thÕ nµo? Nªu c¸ch phßng chèng trïng kiÕt lÞ? - HS đọc thông tin và trả lời câu hỏi. - GV gäi 1- 2 Hs lµm bµi tËp trang 23 sgk. - HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. GV nhận xét và đa ra đáp án. -> Rót ra kÕt luËn. 19' Hoạt động 2: - GV yêu cầu Hs đọc môc II1,cho biÕt: +Trïng sèt rÐt cã cÊu t¹o nh thÕ nµo? + Chóng kÝ sinh ë ®©u?. - Dinh dìng: nuèt hång cÇu qua mµng tÕ bµo. - T¸c h¹i: g©y bÖnh kiÕt lÞ.. II.Trïng sèt rÐt: 1.CÊu t¹o vµ dinh dìng: - CÊu t¹o: nh©n, chÊt nguyªn sinh. Cã hiÖn tîng kÕt bµo x¸c. - Trïng sèt rÐt ký sinh trong m¸u ngêi, thµnh ruét vµ tuyÕn níc bät cña muçi Anophen. - Dinh dìng qua mµng tÕ bµo.. + Dinh dìng nh thÕ nµo? HS đọc thông tin mục II1 và trả lời câu hỏi. -> Rót ra kÕt luËn. 2.Vòng đời: - GV yêu cầu HS đọc thông tin mục II2 và quan s¸t h×nh 6.3, 6.4 SGK, cho biÕt: - Vµo m¸u ngêi, ph¸ huû hång + Vòng đời của trùng sốt rét nh thế nào? cÇu-> t¹o ra nhiÒu trïng sèt rÐt + T¹i sao ngêi bÞ sèt rÐt da t¸i xanh? míi-> tiÕp tôc ph¸ huû nh÷ng + T¹i sao ngêi bÞ sèt rÐt khi ®ang sèt nãng cao hång cÇu kh¸c. mµ ngêi l¹i rÐt run cÇm cËp? - HS đọc SGK và trả lời. - GV yªu cÇu c¸c nhãm Hs th¶o luËn vµ hoµn thµnh b¶ng: So s¸nh trïng kiÕt lÞ vµ trïng sèt rÐt trang 24 sgk. - HS th¶o luËn nhãm, hoµn thµnh b¶ng. - §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi, nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. 3.BÖnh sèt rÐt ë níc ta: - GV nhận xét, đa ra đáp án. - GV yêu cầu học sinh đọc thông tin mục II 3 và - Phßng: vÖ sinh m«i trêng, vÖ cho biÕt: sinh c¸ nh©n, diÖt muçi. +T×nh tr¹ng bÖnh sèt rÐt ë níc ta nh thÕ nµo? + Em hãy đa ra các biện pháp để phòng chống bÖnh sèt rÐt ë níc ta? - HS đọc thông tin và trả lời câu hỏi. -> Rót ra kÕt luËn * Kết luận chung : GV cho HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè : 4' GV cho HS tr¶ lêi mét sè c©u hái : + Trïng kiÕt lÞ cã cÊu t¹o vµ dinh dìng nh thÕ nµo ? + T¸c h¹i cña trïng kiÕt lÞ ? + BiÓu hiÖn cña bÖnh, biÖn ph¸p phßng tr¸nh trïng kiÕt lÞ ? + Em làm gì để góp phần làm giảm tác hại của bênh sốt rét ở địa phơng? 5. dÆn dß -Híng dÉn vÒ nhµ : 1' - Häc bµi. - Tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3 sgk. - Đọc trớc bài 7: Đặc điểm chung và vai trò thực tiễn của động vật nguyên sinh.. TiÕt 8 .Bµi 7..

(12) đặc điểm chung và vai trò thực tiễn của động vật nguyên sinh. Gi¶ng : 7A:……….. 7B:………. I. Môc tiªu:. 1. KiÕn thøc: - Trình bày đợc tính đa dạng về hình thái , cấu tạo , hoạt động và đa dạng về môi trờng sống của động vật nguyên sinh . - HS nêu đợc đặc điểm chung của đông vật nguyên sinh. - HS nhận biết đợc vai trò thực tiễn của động vật nguyên sinh. 2. KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc. - Rèn luyện kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ: - Gi÷ vÖ sinh m«i trêng, vÖ sinh c¸ nh©n. II. chuÈn bÞ:. GV : Hs :- §äc vµ nghiªn cøu SGK.. III. Các Hoạt động dạy học: 1.Tæ chøc: 1' 7A: 7B:. :. 2. KiÓm tra: 4' + Nªu cÊu t¹o, dinh dìng cña trïng sèt rÐt ? 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi : 1' Hoạt động của thầy và trò T/g Néi dung Hoạt động 1: 17 I.§Æc ®iÓm chung: - GV yêu cầu học sinh đọc thông tin mục I sgk hoµn thµnh b¶ng: §Æc ®iÓm chung ngµnh §éng vËt nguyªn sinh. - HS đọc thông tin mục I và hàn thành bảng. 1-2 Hs lªn b¶ng ®iÒn b¶ng, Hs kh¸c nhËn xÐt bæ sung. - GV nhận xét và đa ra đáp án. - GV yªu cÇu Hs c¸c nhãm th¶o luËn vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái sau: + Động vật nguyên sinh sống tự do có đặc ®iÓm g×? + Động vật nguyên sinh sống ký sinh có đặc ®iÓm g×? + Động vật nguyên sinh có đặc điểm gì chung? - HS c¸c nhãm th¶o luËn, tr¶ lêi c©u hái. + §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi, nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - GV nhận xét, đa ra đáp án. -> Rót ra kÕt luËn. 17' Hoạt động 2: - GVyêu cầu Hs đọc thông tin mục II và quan s¸t h×nh 7.1,cho biÕt: ? Thành phần các động vật nguyên sinh trong giät níc ao cã nh÷ng loµi nµo? ? Vai trß cña chóng? - HS đọc thông tin mục II và trả lời câu hỏi. - GV cho Hs đọc thông tin về trùng lỗ. - HS đọc thông tin về trùng lỗ.. - Cơ thể là 1 tế bào đảm nhận mọi chức năng sống độc lập. - Dinh dìng: chñ yÕu dÞ dìng. - Sinh s¶n b»ng nguyªn ph©n. II.Vai trß thùc tiÔn:.

(13) - GV yªu cÇu Hs dùa vµo kiÕn thøc trong ch¬ng I vµ c¸c th«ng tin vµ hoµn thµnh b¶ng 2: Vai trò thực tiễn của động vật nguyên sinh. + 1-2 Hs lªn ®iÒn b¶ng, HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - GV nhận xét đa ra đáp án đúng. -> Rót ra kÕt luËn.. - Cã vai trß lµ 1 m¾t xÝch thøc ¨n. - 1 sè loµi g©y bÖnh cho ngêi vµ động vật. - Có loài có ý nghĩa về địa chất.. * Kết luận chung : GV cho HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè : 4' - GV tãm t¾t kiÕn thøc bµi häc - HS đọc ghi nhớ sgk. - HS đọc phần “ Em có biết?” + Nêu điểm khác nhau giữa động vật nguyên sinh sống ký sinh và động vật nguyªn sinh sèng tù do? + Nêu đặc điểm chung của động vật nguyên sinh? + Kể tên những động vật nguyên sinh có lợi và có hại? 5.DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ : 1' - Häc bµi. - Tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3 sgk. - §äc tríc bµi 8: Thuû tøc.. ch¬ng II: ngµnh ruét khoang TiÕt 9. Bµi 8. Gi¶ng :……………. thuû tøc. I. Môc tiªu:. 1. KiÕn thøc: - HS mô tả đợc hình dạng ngoài, cấu tạo và các đặc điểm sinh lí cuả thuỷ tức . 2. KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc. - Rèn luyện kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ : - Yªu thÝch bé m«n . II. chuÈn bÞ :. Gv : Hs: - §äc vµ nghiªn cøu SGK. III.các Hoạt động dạy- học: 1.Tæ chøc: 1'. :. 2. KiÓm tra: 4' + Nêu đặc điểm chung của động vật nguyên sinh? 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi : 1' Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1: 8’ I.H×nh d¹ng ngoµi vµ di chuyÓn:.

(14) - GV yêu cầu học sinh đọc thông tin mục I vµ quan s¸t h×nh 8.1, 8.2 sgk, cho biÕt: +Tr×nh bµy h×nh d¹ng, cÊu t¹o ngoµi cña thuû tøc? + Thuû tøc di chuyÓn nh thÕ nµo? M« t¶ b»ng lêi 2 c¸ch di chuyÓn cña thuû tøc? Hs đọc thông tin mục I, quan sát hình vẽ vµ tr¶ lêi. - Cơ thể hình trụ dài; phần dới là đế bám; -> Rót ra kÕt luËn. trªn cã lç miÖng, xung quanh cã tua miệng. Cơ thể đối sứng toả tròn. - Di chuyÓn kiÓu s©u ®o, lén ®Çu, b¬i. Hoạt động 2: 10’ II.CÊu t¹o trong: - GV yêu cầu Hs đọc thông tin mục II và quan s¸t b¶ng: CÊu t¹o, chøc n¨ng 1 sè tÕ bµo thµnh c¬ thÓ thuû tøc, hoµn thµnh b¶ng. - HS quan sát tranh và hình vẽ, đọc thông tin môc II, hoµn thµnh b¶ng. + Tr×nh bµy cÊu t¹o trong cña thuû tøc? - HS dựa vào nội dung bảng để trả lời. -> Rót ra kÕt luËn.. Hoạt động 3: 8’ - GV yêu cầu Hs đọc thông tin mục III và thảo luận để trả lời câu hỏi: + Thuû tøc ®a måi vµo miÖng b»ng c¸ch nµo? + Nhê lo¹i tÕ bµo nµo cña c¬ thÓ thuû tøc mà mồi đợc tiêu hoá? + Thuû tøc cã ruét h×nh tói nghÜa lµ chØ cã 1 lç miÖng duy nhÊt th«ng víi ngoµi, vËy chóng th¶i b· b»ng c¸ch nµo? - HS th¶o luËn, tr¶ lêi c©u hái. + §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - GV nhận xét đa ra đáp án đúng. -> Rót ra kÕt luËn. Hoạt động 4: 8’. - Thµnh c¬ thÓ cã 2 líp: +Líp ngoµi: Gåm TB gai, TB thÇn kinh, TB m« b×-c¬. +Líp trong: TB m« c¬- tiªu ho¸, TB sinh s¶n. +Gi÷a 2 líp lµ tÇng keo máng. +Lç miÖng th«ng víi khoang tiªu ho¸ ë gi÷a ( ruét tói). III. Dinh dìng:. - B¾t måi b»ng tua miÖng, tiªu ho¸ ë khoang tiªu ho¸ nhê dÞch tÕ bµo tuyÕn. -Trao đổi khí qua thành cơ thể. IV.Sinh s¶n:. - GV yªu cÇu Hs quan s¸t h×nh 8.1 vµ tr¶ - Mäc chåi: chåi con mäc ra tõ c¬ thÓ mÑ. lêi c©u hái: - Sinh s¶n h÷u t×nh: h×nh thµnh tÕ bµo sinh +8+ dục đực, cái. Thuû tøc sinh s¶n nh thÕ nµo? - T¸i sinh: Tõ 1 phÇn c¬ thÓ mÑ t¹o thµnh - HS đọc thông tin, quan sát hình vẽ và trả cơ thể mới. lêi. -> Rót ra kÕt luËn. * Kết luận chung : GV cho HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè : 4' - GV tãm t¾t kiÕn thøc bµi häc vµ ®a ra mét sè c©u hái : + Nªu h×nh d¹ng vµ c¸ch di chuyÓn cña thuû tøc ? + Thuû tøc cã cÊu t¹o trong nh thÕ nµo ?.

(15) + Nªu c¸ch dinh dìng vµ sinh s¶n cña thuû tøc ? 5. DÆn dß -Híng dÉn vÒ nhµ :1' - Häc bµi. - Tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3 sgk. - §äc tríc bµi 9: §a d¹ng cña ngµnh ruét khoang. TiÕt 10. Bµi 9. ®a d¹ng cña ngµnh ruét khoang Gi¶ng :…………….. I. Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: - Mô tả đợc tính đa dạng và phong phú của ngành ruột khoang đợc thể hiện số loài, cấu t¹o c¬ thÓ, lèi sèng, tæ chøc c¬ thÓ, di chuyÓn. 2.KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh, ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc. - Rèn luyện kĩ năng hoạt động nhóm. 3.Thái độ: - Yªu thÝch m«n häc. II.chuÈn bÞ : GV : B¶ng phô Hs :- §äc vµ nghiªn cøu SGK. III. các Hoạt động dạy học: 1.Tæ chøc: 1' : 2. KiÓm tra: 4' + Nêu đặc điểm cấu tạo trong của thuỷ tức ? 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi :1' Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1: 12’ I. Søa: - GV yêu cầu học sinh đọc thông tin mục I vµ quan s¸t h×nh 9.1 sgk, c¸c nhãm th¶o luËn vµ hoµn thµnh phiÕu häc tËp (Theo mÉu bảng 1: So sánh đặc điểm của sứa với thuỷ tøc) - HS: c¸ nh©n theo dâi néi dung phiÕu häc tập, đọc thông tin mục I, thảo luận nhóm và hoµn thµnh phiÕu häc tËp. + §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi, nhãm kh¸c nh©n xÐt, bæ xung. C¬ thÓ h×nh trô, miÖng ë díi, di chuyÓn - GV nhận xét, đa ra đáp án. ( bảng phụ ) b»ng c¸ch bãp dï, tù vÖ b»ng tÕ bµo -> Rót ra kÕt luËn. gai. Hoạt động 2: 10’ - GV yêu cầu HS đọc thông tin mục II và quan s¸t h×nh 9.2 sgk, cho biÕt: + H¶i quú thêng sèng ë ®©u? + H¶i quú cã cÊu t¹o nh thÕ nµo? - HS đọc thông tin mục II, trả lời câu hỏi. -> Rót ra kÕt luËn.. II.H¶i quú:. C¬ thÓ h×nh trô to, ng¾n, miÖng ë trªn, khoang tiªu ho¸ xuÊt hiÖn v¸ch ng¨n, không di chuyển, có đế bám, sống tập trung..

(16) III.San h«: Hoạt động 3: 12’ - GV yêu cầu Hs đọc thông tin mục III và quan s¸t h×nh 9.3, th¶o luËn dÓ hoµn thµnh b¶ng 2: So s¸nh san h« víi søa. - HS c¸c nhãm th¶o luËn, hoµn thµnh b¶ng. + §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - GV nhận xét đa ra đáp án đúng. + San h« b¾t måi nh thÕ nµo? + San hô có cấu tạo nh thế nào để thích nghi víi lèi sèng tËp ®oµn? - HS nghiªn cøu tr¶ lêi. -> Rót ra kÕt luËn.. - C¬ thÓ h×nh trô, miÖng ë trªn, cã gai, cã nhiÒu ng¨n th«ng nhau gi÷a c¸c c¬ thể, không di chuyển, có đế bám, sống tËp ®oµn.. * Kết luận chung : GV cho HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè : 4' - GV tãm t¾t kiÕn thøc bµi häc. - HS đọc ghi nhớ sgk. + Nªu cÊu t¹o cña søa thÝch nghi víi lèi sèng tù do? + San h« vµ h¶i quú cã c¸ch b¾t måi nh thÕ nµo? 5. DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ : 1' - Häc bµi. - Tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3 sgk. - §äc phÇn " Em cã biÕt " - §äc tríc bµi 10: §Æc ®iÓm chung vµ vai trß cña ngµnh ruét khoang.. TiÕt 11.Bµi 10. đặc điểm chung và vai trò cña ngµnh ruét khoang. Gi¶ng : …………… 1.KiÕn thøc: - HS nêu đợc những đặc điểm chung của ngành ruột khoang. - HS nêu đợc vai trò của ngành ruột khoang trong tự nhiên và trong đời sống con ngời. 2.KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh. - Rèn luyện kĩ năng hoạt động nhóm. 3.Thái độ: - Bảo vệ động vật , bảo vệ môi trờng . II.chuÈn bÞ : GV : B¶ng phô.

(17) HS : - §äc vµ nghiªn cøu SGK. III. các Hoạt động dạy học : 1.Tæ chøc: 1' : 2. KiÓm tra: 4' + Nªu cÊu t¹o cña søa thÝch nghi víi lèi sèng di chuyÓn tù do ? 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi : 1' Hoạt động của thầy và trò T/g Néi dung Hoạt động 1: 20’ 20' I.§Æc ®iÓm chung: - GVyêu cầu học sinh đọc thông tin mục I và quan s¸t h×nh 10.1 sgk, th¶o luËn nhãm, hoµn thµnh phiÕu häc tËp (theo néi dung b¶ng: §Æc điểm chung của 1 số đại diện ruột khoang.) - HS đọc thông tin mục I, quan sát hình vẽ và thảo luận để hoàn thành bảng. + §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi, nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ xung. - GV nhận xét, đa ra đáp án. - GV yªu cÇu tõ kÕt qu¶ b¶ng trªn t×m ra những đặc điểm chung của ngành ruột khoang. - HS tìm ra đặc điểm chung của ngành ruột khoang.. STT 1 2 3 4 5 6 7. §¹i diÖn §Æc ®iÓm Kiểu đối xứng C¸ch di chuyÓn C¸ch dinh dìng C¸ch tù vÖ. Thuû tøc. §èi xøng to¶ trßn S©u ®o, lén ®Çu DÞ dìng Nhê TB gai, di chuyÓn Sè líp TB cña thµnh 2 c¬ thÓ KiÓu ruét H×nh tói Sống đơn độc hay tập Đơn độc ®oµn. -> Rót ra kÕt luËn.. Hoạt động 2: 14’ - GV yêu cầu Hs đọc nội dung mục II và trả lêi c¸c c©u hái: ? Ruét khoang cã vai trß nh thÕ nµo trong tù nhiên và trong đời sống con ngời? ? Nªu râ t¸c h¹i cña ruét khoang? HS đọc thông tin, trả lời câu hỏi. -> Rót ra kÕt luËn.. 14'. San h«. H¶i quú. §èi xøng to¶ trßn Co bãp dï DÞ dìng Nhê TB gai, di chuyÓn 2. §èi xøng to¶ trßn Kh«ng di chuyÓn DÞ dìng Nhê TB gai. H×nh tói Đơn độc. H×nh tói TËp ®oµn. 2. Cơ thể đối xứng toả tròn, ruột dạng tói, cÊu t¹o thµnh c¬ thÓ gåm 2 líp tÕ bµo, tù vÖ vµ tÊn c«ng b»ng tÕ bµo gai, dÞ dìng. II.Vai trß:. - Trong tự nhiên: Tạo vẻ đẹp, có ý nghÜa sinh th¸i. - Đối với đời sống: Làm đồ trang.

(18) søc, trang trÝ, cung cÊp nguyªn liÖu vôi, làm thực phẩm, nghiên cứu địa chÊt. - Tác hại: Gây độc, ngứa cho ngời, ảnh hởng đến giao thông biển. * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè : 4' - HÖ thèng l¹i néi dung kiÕn thøc. - HS đọc ghi nhớ sgk. + Nêu đặc điểm chung của ngành ruột khoang? + Nªu lîi Ých vµ t¸c h¹i cña ruét khoang? 5. DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ :1' - Häc bµi + Tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3, 4 sgk. - §äc " Em cã biÕt " - §äc tríc bµi 11: S¸n l¸ gan.. Ch¬ng III: c¸c ngµnh giun ngµnh giun dÑp TiÕt : 12 Bµi 11 : s¸n l¸ gan. Gi¶ng:................ I.Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: - HS nêu đợc đặc điểm nổi bật của ngành giun dẹp là cơ thể đối xứng 2 bên. - HS chỉ rõ đợc đặc điểm nơi sống, cấu tạo của sán lá gan thích nghi với đời sống ký sinh. - HS giải thích đợc vòng đời của sán lá gan qua nhiều giai đoạn ấu trùng kèm theo thay đổi vật chủ. 2.KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc. 3.Thái độ: - Gi÷ vÖ sinh, phßng chèng giun s¸n ký sinh. II. chuÈn bÞ : Gv: Bµi so¹n, SGK. Hs:- §äc vµ nghiªn cøu SGK. III.các Hoạt động dạy học: 1.Tæ chøc: 1' : 2. KiÓm tra: 4' Nêu đặc điểm chung và vai trò của ngành ruột khoang ? 3. Bµi míi: Gíi thiÖu bµi : 1' Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1: 12’ I.N¬i sèng, cÊu t¹o vµ di chuyÓn: - GV yêu cầu học sinh đọc thông tin mục I và quan s¸t h×nh 11.1 sgk, cho biÕt: + S¸n l¸ gan thêng sèng ë ®©u? + S¸ l¸ gan cã cÊu t¹o nh thÕ nµo? +S¸n l¸ gan di chuyÓn nh thÕ nµo? - HS đọc thông tin, quan sát hình vẽ để trả lời. -> Rót ra kÕt luËn. - N¬i sèng: Ký sinh ë gan mËt tr©u, bß... - CÊu t¹o: H×nh l¸, dÑp, dµi 2-5cm,.

(19) màu đỏ máu. - Di chuyÓn: L«ng b¬i tiªu gi¶m, gi¸c b¸m ph¸t triÓn, thµnh c¬ thÓ cã kh¶ n¨ng chun d·n. Hoạt động 2: 8’ - GV yêu cầu Hs đọc thông tin mục II, cho biÕt: + C¬ quan dinh dìng cña s¸n l¸ gan cã cÊu t¹o nh thÕ nµo? + S¸n l¸ gan dinh dìng nh thÕ nµo? - HS đọc thông tin mục II, trả lời câu hỏi. -> Rót ra kÕt luËn.. Hoạt động 3: 14’ - GV yêu cầu Hs đọc thông tin mục III1, cho biÕt: +Nªu cÊu t¹o c¬ quan sinh s¶n cña s¸n l¸ gan? - HS đọc thông tin, trả lời câu hỏi.. II.Dinh dìng:. - Gi¸c b¸m b¸m chÆt vµo néi t¹ng vËt chủ, hút chất dinh dỡng đa vào ruột để tiªu ho¸ vµ dÉn chÊt dinh dìng ®i nu«i c¬ thÓ. III.Sinh s¶n: 1.C¬ quan sinh dôc:. - Lìng tÝnh. - Gồm 2 bộ phận: CQSD đực, CQSD c¸i vµ tuyÕn no·n hoµng. 2.Vòng đời: Tr©u, bß trøng èc Êu trïng cã ®u«i. - GV yêu cầu Hs đọc thông tin mục III2, hoàn thµnh bµi tËp môc trang 42- sgk. - HS nghiên cứu trả lời. Yêu cầu nêu đợc: -> Kh«ng në thµnh Êu trïng. b¸m vµo m«i trêng -> Êu trïng sÏ chÕt. rau bÌo kÕt kÐn níc -> Êu trïng kh«ng ph¸t triÓn. -> Kén hỏng và không nở thành sán đợc. + S¸n l¸ gan thÝch nghi víi sù ph¸t t¸n gièng nßi nh thÕ nµo? + Muèn tiªu diÖt s¸n l¸ gan ta ph¶i lµm g×? - HS nghiªn cøu tr¶ lêi. -> Rót ra kÕt luËn * Kết luận chung : GV đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè : 4' - GV tãm t¾t kiÕn thøc bµi häc. - HS đọc ghi nhớ sgk. + Nêu cấu tạo của sán lá gan thích nghi với đời sống? +Nªu cÊu t¹o c¬ quan sinh s¶n cña s¸n l¸ gan? +Nªu biÖn ph¸p tiªu diÖt s¸n l¸ gan? Liªn hÖ? 5. DÆn dß -Híng dÉn vÒ nhµ : 1' - Häc bµi + Tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3 sgk. - §äc phÇn “ Em cã biÕt?” - Đọc trớc bài 11: Một số giun dẹp khác và đặc điểm chung của ngành giun dẹp.. TiÕt : 13. Bµi 12. mét sè giun dÑp kh¸c vµ đặc điểm chung của ngành giun dẹp. Ngµy gi¶ng:............... I.Môc tiªu :.

(20) 1.KiÕn thøc: - HS nắm đợc hình dạng, vòng đời của một số giun dẹp ký sinh. 2.KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh, ph©n tÝch. - Rèn luyện kĩ năng hoạt động nhóm. 3.Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc vÖ sinh c¬ thÓ vµ m«i trêng. II. chuÈn bÞ :. Gv : Nghiªn cøu tµi liÖu liªn quan Hs: - §äc vµ nghiªn cøu SGK. III. các Hoạt động dạy học: 1.Tæ chøc: 1'. :. 2. KiÓm tra: 4' + Cho biÕt n¬i sèng, cÊu t¹o, di chuyÓn cña s¸n l¸ gan? 3. Bµi míi: Gíi thiÖu bµi : 1' Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1: 18’ I .Mét sè giun dÑp kh¸c: - GV yêu cầu học sinh đọc thông tin mục I vµ quan s¸t h×nh 12.1 -> 12.3 sgk, tr¶ lêi c©u hái : + KÓ tªn 1 sè giun dÑp ký sinh ? Hs : Tr¶ lêi Gv Tæng hîp . + S¸n l¸ m¸u kÝ sinh ë bé phËn nµo trªn c¬ thÓ ngêi ? v× sao ? + Nêu một số đặc điểm của sán lá máu . Hs : tr¶ lêi Gv KÕt luËn Gv + S¸n b· trÇu kÝ sinh ë bé phËn nµo trªn cơ thể động vật ? vì sao ? + Nêu một số đặc điểm của sán bã trầu . Hs : tr¶ lêi Gv KÕt luËn Gv + S¸n d©y kÝ sinh ë bé phËn nµo trªn c¬ thể ngời và động vật ? vì sao ? + Nêu một số đặc điểm của sán dây. Hs : tr¶ lêi Gv KÕt luËn. Hoạt động 2: 16' Gv + S¸n ký sinh g©y t¸c h¹i nh thÕ nµo đến cơ thể ngời và động vật ? Hs Ph¸t biÓu Gv Tæng hîp . + S¸n kÝ sinh x©m nhËp vµo c¬ thÓ ngêi vµ động vật theo những con đờng nào ? Hs Ph¸t biÓu Gv Tæng hîp . +H·y th¶o luËn theo nhãm tr¶ lêi c©u hái. Mét sè ký sinh: - S¸n l¸ m¸u: kÝ sinh trong m¸u ngêi. C¬ thÓ ph©n tÝnh . - S¸n b· trÇu: kÝ sinh trong ruét lîn. C¬ quan tiªu ho¸ vµ sinh dôc ph¸t triÓn . vËt chñ trung gian lµ ãc g¹o , èc mót .. - S¸n d©y: KÝ sinh trong ruét ngêi, c¬ b¾p tr©u bß, lîn. + Thân sán gồm hàng trăm đốt mang c¬ quan sinh dôc lìng tÝnh . + Ruét tiªu gi¶m, bÒ mÆt c¬ thÓ hÊp thô chÊt dinh dìng . II. Phßng chèng giun dÑp kÝ sinh :.

(21) sau : (10' ) + §Ó phßng chèng giun dÑp cÇn ph¶i ¨n uèng, gi÷ vÖ sinh nh thÕ nµo cho ngêi vµ gia sóc ? - HS : cá nhân đọc thông tin mục I, thảo luËn nhãm vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái vµ ghi ra b¶ng nhãm + Trªo b¶ng nhãm lªn b¶ng . Gv treo đáp án Hs c¸c nhãm nhËn xÐt chÐo . Gv §¸nh gi¸ + Em làm gì để giúp mọi ngời tránh nhiễm trïng giun s¸n? Hs tr¶ lêi Gv kÕt luËn.. * §èi víi ngêi : - ¨n chÝn , uèng s«i, kh«ng ¨n thÞt động vật nhiễm sán . - §i ñng khi lµm viÖc ë m«i trêng níc . - Gi÷ vÖ sinh m«i trêng . - Tiªu diÖt vËt chu trung gian. * §èi víi vËt nu«i : Kh«ng ch¨n th¶ vËt nu«i ë n¬i ngËp níc , uèng níc « nhiÔm. * Kết luận chung : GV cho HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè :4' - GV tãm t¾t kiÕn thøc bµi häc. - HS đọc ghi nhớ sgk. + S¸n lµ m¸u, s¸n b· trÇu vµ s¸n d©y x©m nhËp vµo vËt chñ b»ng c¸ch nµo? + Nªu biÖn ph¸p phßng tr¸nh nhiÔm giun s¸n? 5. DÆn dß Híng dÉn vÒ nhµ :1' - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3 sgk. - HS đọc phần “ Em có biết?” - Đọc trớc bài 13: Giun đũa.. TiÕt : 14. ngµnh giun trßn Bài 13: giun đũa. Ngµy gi¶ng:................ I. Môc tiªu :. 1.KiÕn thøc: - HS mô tả đợc cấu tạo ngoài, cấu tạo trong, di chuyển, dinh dỡng của giun đũa thích nghi với đời sống ký sinh. - HS giải thích đợc vòng đời của giun đũa . - HS nêu đợc tác hại và cách phòng tránh giun đũa. 2.KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh vµ tæng hîp kiÕn thøc. - Rèn luyện kĩ năng hoạt động nhóm. 3.Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc vÖ sinh c¬ thÓ vµ m«i trêng. II.chuÈn bÞ :. Gi¸o viªn : Bµi so¹n, SGK Häc sinh :- §äc vµ nghiªn cøu SGK. III. các Hoạt động dạy học : 1.Tæ chøc: 1'. :. 2. KiÓm tra : 4' + Nêu đặc điểm chung của ngành giun dẹp ? 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi : 1' Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1: 7’ I.CÊu t¹o ngoµi:.

(22) - GV yêu cầu học sinh đọc thông tin mục I vµ quan s¸t h×nh 13.1 sgk, cho biÕt : + Trình bày cấu tạo ngoài của giun đũa? + Giun cái dài và mập hơn giun đực có ý nghÜa sinh häc g×? + Nếu giun đũa thiếu vỏ cuticun thì chóng sÏ nh thÕ nµo? - HS đọc thông tin mục I và trả lời các c©u hái. -> Rót ra kÕt luËn.. - C¬ thÓ h×nh trô dµi 25cm. Cã líp vá cuticun bao bäc c¬ thÓ.. Hoạt động 2: 10’. II.CÊu t¹o trong vµ di chuyÓn:. - GV yêu cầu Hs đọc thông tin mục II, quan s¸t h×nh 13.2 sgk vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái: +Trình bài cấu tạo trong của giun đũa? + Giun đũa di chuyển bằng cách nào? HËu qu¶? + Nhờ đặc điểm nào giun đũa chui đợc vào ống mật và hậu quả sẽ nh thế nào đối víi con ngêi? - HS đọc thông tin và trả lời câu hỏi. - Thµnh c¬ thÓ gåm 2 líp: BiÓu b× vµ c¬ -> Rót ra kÕt luËn. däc ph¸t triÓn. Cha cã khoang c¬ thÓ chÝnh thøc. - Di chuyÓn: cong duçi c¬ thÓ. III.Dinh dìng: Hoạt động 3: 7’ - GV yêu cầu Hs đọc thông tin mục III, cho biÕt: + Tr×nh bµy c¸ch dinh dìng cña giun đũa? + Ruột thẳng ở giun đũa liên quan gì đến tốc độ tiêu hoá thức ăn? Khác với giun dÑp ë ®iÓm nµo? t¹i sao? - HS đọc thông tin và trả lời. - èng tiªu ho¸ th¼ng, cã lç hËu m«n. -> Rót ra kÕt luËn. IV. Sinh s¶n: 1.C¬ quan sinh dôc: Hoạt động 4: 10’ - GV yêu cầu Hs đọc thông tin mục IV1 vµ cho biÕt: + Nªu cÊu t¹o c¬ quan sinh dôc cña giun đũa? - Hs đọc thông tin mục IV1 và trả lời. -> Rót ra kÕt luËn. - GV yêu cầu Hs đọc thông tin mục IV2 vµ cho biÕt: + Nêu cấu tạo của trứng giun đũa? + Trình bày vòng đời của giun đũa? + Röa tay tríc khi ¨n vµ kh«ng ¨n rau sống vì có liên quan gì đến bệnh giun đũa? + T¹i sao y häc khuyªn mçi ngêi nªn tÈy. - C¬ quan sinh dôc d¹ng èng dµi: C¸i 2 èng; §ùc 1 èng. - Thụ tinh trong, đẻ nhiều trứng. 2.Vòng đời giun đũa:. Giun đũa. §Î trøng. Êu trïng trong trøng. Thøc ¨n sèng.

(23) giun tõ 1-2 lÇn trong n¨m? + Nêu biện pháp phòng chống giun đũa? - HS đọc thông tin mục IV2 và trả lời. -> Rót ra kÕt luËn.. M¸u, gan Ruét non (tim phæi) (Êu trïng) - Phßng chèng: + Gi÷ vÖ sinh m«i trêng, vÖ sinh c¸ nh©n. + Tẩy giun định kỳ.. - GV lu ý : Trứng và ấu trùng giun đũa ph¸t triÓn ë ngoµi m«i trêng nªn dÔ l©y nhiÔm, dÔ tiªu diÖt. Khi bÞ nhiÔm dÔ g©y t¾c ruét, t¾c èng mËt, suy dinh dìng cho vËt chñ. * Kết luận chung : GV cho HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè : 4' - GV tãm t¾t kiÕn thøc bµi häc. - HS đọc ghi nhớ sgk. + Nêu cấu tạo và di chuyển của giun đũa? + Nêu cách dinh dỡng của giun đũa? + Nªu t¸c h¹i cña giun s¸n, biÖn ph¸p phßng chèng bÖnh giun s¸n? Liªn hÖ b¶n th©n ? 5. DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ : 1' - Häc bµi. - Tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3 sgk. - HS đọc phần “ Em có biết?” - Đọc trớc bài 14: Một số giun tròn khác và đặc điểm chung của ngành giun tròn.. TiÕt : 15 Bµi 14. mét sè giun trßn kh¸c vµ. đặc điểm chung của ngành giun tròn.

(24) Ngµy gi¶ng:................... I.Môc tiªu :. 1. KiÕn thøc: - HS nêu rõ đợc 1 số giun tròn đặc biệt là nhóm giun tròn ký sinh gây bệnh, từ đó có biÖn ph¸p phßng tr¸nh. 2. KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch. - Rèn luyện kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc vÖ sinh c¬ thÓ vµ m«i trêng. II.chuÈn bÞ:. Gi¸o viªn: Häc sinh:- §äc vµ nghiªn cøu SGK. III. Các Hoạt động dạy học: 1.Tæ chøc: 1’ :. 2. KiÓm tra: 4’ + Nêu tác hại của giun đũa và biện pháp phòng chống bệnh giun đũa ở ngời ? Liên hệ b¶n th©n ? 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1. 35’ - GV yêu cầu học sinh đọc thông tin mục I và quan sát hình 14.1-> 14.4 sgk,đọc kỹ chú thÝch, cho biÕt: + KÓ tªn c¸c lo¹i giun trßn ký sinh ë ngêi? + C¸c lo¹i giun thêng sèng ký sinh ë ®©u vµ g©y ra nh÷ng t¸c h¹i g× cho vËt chñ? + Trình bày vòng đời của giun kim? + Giun kim g©y cho trÎ em nh÷ng phiÒn phøc g×? + Do thãi quen nµo ë trÎ em mµ giun kim khép kín đợc vòng đời nhanh nhất? - HS đọc thông tin mục I và trả lời các câu hái. - GV thông báo: Giun đỏ, giun tóc, giun chỉ, giun g©y sÇn ë thùc vËt, cã lo¹i truyÒn qua muçi nªn kh¶ n¨ng l©y lan lín. + Chúng ta cần có biện pháp gì để phòng tr¸nh bÖnh giun s¸n ký sinh? - HS nghiªn cøu tr¶ lêi, rót ra kÕt luËn. -> Rót ra kÕt luËn.. Néi dung Mét sè giun trßn kh¸c:. - C¸c giun trßn ký sinh nh: Giun kim, giun tãc, giun mãc, giun chØ - Ký sinh ở cơ, ruột ... ( ngời và động vËt); rÔ, th©n, qu¶ (thùc vËt) g©y ra nhiÒu t¸c h¹i. - CÇn gi÷ vÖ sinh m«i trêng, vÖ sinh c¸ nh©n, vÖ sinh ¨n uèng, diÖt muçi, tÈy giun.. * Kết luận chung : GV cho HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè : 4’ - GV tãm t¾t kiÕn thøc bµi häc. - HS đọc ghi nhớ sgk. + C¨n cø vµo n¬i ký sinh, loµi giun nµo nguy hiÓm nhÊt? Loµi nµo dÔ phßng nhÊt? + Nªu c¸ch phßng tr¸nh giun trßn ký sinh? Liªn hÖ b¶n th©n? 5. DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ : 1’ - Häc bµi. - Tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3 sgk..

(25) - §äc phÇn “ Em cã biÕt?” - Chuẩn bị giờ sau : Mỗi nhóm chuẩn bị 1 con giun đất ( giun to ) giữ sống .. TiÕt : 16 Bµi 16. thùc hµnh mổ quan sát giun đất Ngµy gi¶ng :.................... I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Nhận biết đợc loài giun khoang, mô tả đợc cấu tạo ngoài ( Đốt, vòng tơ, đai sinh dục) thích nghi với lối sống trong đất . 2. Kü n¨ng. - Sö dung c¸c dông cô mæ, dïng kÝnh lóp quan s¸t. 3. Thái độ. - Gi¸o dôc hs ý thøc tù gi¸c, kiªn tr× vµ tinh thÇn hîp t¸c trong häc tËp còng nh c¸c c«ng viÖc kh¸c. II. ChuÈn bÞ . - HS : Chuẩn bị 1 – 2 con giun đất.. - GV : Bộ đồ mổ ( 5 bộ ), kính lúp , khay mổ , ghim III. Các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc : 1’ 2. KiÓm tra: 3' KiÓm tra sù chuÈ bÞ cña HS. 3. Bµi míi. Hoạt động của GV Hoạt động 1 : 20’ a- Vấn đề 1 : GV: Yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK ë môc tr.56 vµ thao t¸c lu«n.. Hoạt động của HS I. T×m hiÓu cÊu t¹o trong. 1. C¸ch së lÝ mÉu. - Cá nhân tự đọc thông tin – ghi nhớ.

(26) + GV hái :Tr×nh bµy c¸ch sö lÝ mÉu nh thÕ nµo ?. kiÕn thøc. - Trong nhóm cử một đại diện lên tiến hành ( Lu ý dùng độ cồn vừa phải ). - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy c¸ch sö lÝ mÉu. - Thao t¸c thËt nhanh.. GV : KiÓm tra mÉu thùc hµnh nÕu nhãm nµo cha làm đợc thì GV hớng dẫn thêm. 2. Quan s¸t cÊu t¹o ngoµi. b- Vấn đề 2 : GV : Yªu cÇu c¸c nhãm : + Quan sát các đốt , vòng tơ. + Xác định mặt lng và mặt bụng. - Trong nhóm đắt giun lên giấy quan sát T×m ®ai sinh dôc. bằng kính lúp – thông nhất đáp án hoàn thµnh yªu cÇu cña GV. GV hái : + Làm thế nào để quan sát đợc vòng tơ ?. - Trao đổi tiếp trả lời câu hỏi : + Quan s¸t vßng t¬ - kÐo giun trªn giÊy thÇy l¹o x¹o.. + Dựa vào đặc điểm nào để xác định mặt lng vµ mÆt bông? + Tìm đai sinh dục, lỗ sinh dục dựa trên đặc ®iÓm nµo ?. + Dựa vào màu sắc để xác định mặt lng và mặt bụng của giun đất. + T×m ®ai sinh dôc : PhÝa ®Çu, kÝch thíc bằng 3 đốt, hơi thắt lại màu nhạt hơn. - Các nhóm dựa vào đặc điểm mới quan sát – thống nhất đáp án.. GV : Cho HS lµm bµi tËp : Chó thÝch vµo h×nh 16.1 ( ghi vµo vë ). GV : Thông báo đáp án đúng : 16.1A- 1- Lỗ miÖng ; 2- §ai sinh dôc ; 3- Lç hËu m«n . H×nh 16.1 B : 4- §ai sinh dôc, 3- lç c¸i ; 5- II. Thu ho¹ch : Lỗ đực. Hình 16.1 C : 2- Vòng tơ quanh đốt. Hoạt động 2 : 13’ HS Nhóm cử đại diện trình bày Gv qua quan s¸t h·y tr×nh bµy cÊu t¹o ngoµi của giun đất ? . Gv Nhận xét , đánh giá 4. Cñng cè : 7' GV gọi đại diện 1 – 3 nhóm : + Trình bày cách quan sát cấu tạo ngoài của giun đất. + NhËn xÐt giê vµ vÖ sinh. + GV cho điểm 1 – 2 nhóm làm việc tốt và kết quả đúng đẹp. 5.DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ. 1' - Hoµn thµnh ho¹ch vÒ cÊu t¹o ngoµi theo nhãm. - Chuẩn bị cho giờ sau : Giun đất.

(27) TiÕt : 17 Bài 16. thực hành : mổ quan sát giun đất ( tiếp ) Ngµy gi¶ng : ................. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Mô tả đợc các đặc điểm sinh lí ( di chuyển , dinh dỡng , tuần hoàn , sinh sản …)của giun đất thích nghi với lối sống trong đất 2. Kü n¨ng. - Tập thao tác mổ động vật không xơng sống. - Sö dung c¸c dông cô mæ, dïng kÝnh lóp quan s¸t. 3. Thái độ. - Gi¸o dôc hs ý thøc tù gi¸c, kiªn tr× vµ tinh thÇn hîp t¸c trong häc tËp còng nh c¸c c«ng viÖc kh¸c. II. ChuÈn bÞ . - HS : Chuẩn bị 1 – 2 con giun đất.. - GV : Bộ đồ mổ ( 5 bộ ), kính lúp , khay mổ , ghim III. Các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc : 1’ 2. KiÓm tra: 3' KiÓm tra sù chuÈ bÞ cña HS. 3. Bµi míi. Hoạt động của GV Hoạt động 2 : 20’ a- Vấn đề 1 : GV : Yªu cÇu : + HS các nhóm quan sát H16.2, đọc các th«ng tin trong SGK tr. 57. + Thực hành mổ giun đất.. Hoạt động của HS I. CÊu t¹o trong. 1. Cách mổ giun đất.. - Cá nhân quan sát hình, đọc kĩ các bớc tiÕn hµnh mæ. - Cử một đại diện mổ, thành viên khác giữ, lau dÞch cho s¹ch mÉu.. GV : KiÓm tra s¶n phÈm cña c¸c nhãm b»ng c¸ch : + Gọi 1 nhóm mổ đẹp đúng – trình bày thao t¸c mæ. + 1 nhóm mổ cha đúng – trình bày thao tác mæ. - §¹i diÖn nhãm lªn tr×nh bµy kÕt qu¶. - Nhãm kh¸c theo dâi, gãp ý cho nhãm mæ cha đúng. GV hỏi : Vì sao mổ cha đúng, hay nát nội quan ? GV giảng giải : Mổ động vật không xơng sèng chu ý : + Mổ mặt lng, nhẹ tay đờng kéo ngắn, lách néi quan tõ tõ, ng©m vµo níc. + ở giun đất có thể xoang chứa dịch – liên quan đến viếc di chuyể của giun đất. 2. Quan s¸t cÊu t¹o trong..

(28) b- Vấn đề 2 : GV híng dÉn : + Dïng kÐo nhän t¸ch nhÑ néi quan. + Dùa vµo H 16.3A nhËn biÕt c¸c bé phËn cña hÖ tiªu ho¸. + Dùa vµo H 16.3B SGK – quan s¸t bé phËn sinh dôc. Gạt ống tiêu hoá sang bên để quan sát hệ thÇn kinh mµu tr¾ng ë bông.. + Hoµn thµnh chó thÝch ë H16.B vµ H16.C SGK.. Trong nhãm : - 1HS thao t¸c gì néi quan. - HS khác đối chiếu với SGK để xác định c¸c hÖ c¬ quan. - Ghi chó thÝch h×nh vÏ. - §¹i diÖn c¸c nhãm lªn ch÷a bµi, nhãm kh¸c bæ sung. II. Thu ho¹ch :. Hoạt động 2 : 13’ Gv Nªu cÊu t¹o c¸c c¬ quan tiªu ho¸ , sinh dục và thần kinh của giun đất .. - Nhãm cö 1 häc tr×nh bµy - C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt. Gv kÕt luËn 4. Cñng cè : 7' GV gọi đại diện 1 – 3 nhóm : + Trính bày các thao tác mổ và cách quan sát cấu tạo trong của giun đất. + NhËn xÐt giê vµ vÖ sinh. + GV cho điểm 1 – 2 nhóm làm việc tốt và kết quả đúng đẹp. 5.DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ. 1' - ViÕt thu ho¹ch cÊu t¹o trong theo nhãm. - Nghiªn cøu tríc néi dung bµi 17. TiÕt : 18 . Bài 17. một số giun đốt khác Ngµy gi¶ng :.................... I. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Chỉ ra đợc một số đặc điểm của các đại diện giun đốt phù hợp với lối sống. 2. KÜ n¨ng. RÌn kÜ n¨ng quan s¸t so s¸nh, tæng hîp kiÕn thøc. 3. Thái độ. Giáo dục ý thức bảo vệ động vật. II. ChuÈn bÞ . Gv : B¶ng phô HS : KÎ b¶ng 1 vµ 2 vµo vë bµi tËp. III. Các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc : 1’.

(29) 2. KiÓm tra : 4’ + Nêu cáu tạo trong của giun đốt ? 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1 : 20’ I. Một số giun đốt thờng gặp . GV : Cho HS quan sát hình vẽ : Giun đỏ, đỉa, d¬i, v¾t, rãm biÓn sgk + Yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK tr.59 – trao đổi nhóm hoàn thành bảng 1. HS : Cá nhân tự nghiên cứu tranh hình, đọc các th«ng tin SGK – ghi nhí kiÕn thøc. + Trao đổi nhóm – thống nhất ý kiến – hoàn thµnh néi dông b¶ng 1. Yªu cÇu : + Chỉ ra đợc lối sống của các đại diện giun đốt. + Mét sè cÊu t¹o phï hîp víi lèi sèng. GV: Kẻ sẵn bảng 1 vào bảng phụ để HS chữa bµi. GV gäi nhiÒu nhãm lªn ch÷a bµi. HS : §¹i diÖn c¸c nhãm lªn ghi kÕt qu¶ ë tõng néi dung. Nhãm kh¸c theo dâi, nhËn xÐt vµ bæ sung. GV: Ghi ý kiến bổ sung của từng nội dung để HS tiÖn theo dâi. GV: Thông báo đáp án đúng và cho HS theo dâi b¶ng1 chuÈn kiÕn thøc. HS : Theo dâi vµ tù söa ch÷a ( nÕu cÇn ). Bảng 1 : Đa dạng của ngành giun đốt. STT 1 2 3 4 5 6. §¹i diÖn Giun đất §Øa R¬i Giun đỏ V¾t Rãm biÓn. §a d¹ng. M«i trêng sèng §Êt Èm Níc ngät, mÆn, níc lî Níc lî Níc ngät §Êt, l¸ c©y Níc mÆn. Lèi sèng Chui róc KÝ sinh ngoµi Tù do §Þnh c Tù do Tù do. GV: Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn vÒ sù ®a d¹ng của giun đốt về số loài, lối sống, môi trờng sống.. * KÕt luËn : - Giun đốt có nhiều loại : Vắt, đỉa, róm biển , giun đỏ. - Sèng ë c¸c m«i trêng : §Êt Èm, níc, l¸ c©y. - Giun đốt có thể sống tự do định c hay chui róc.. Hoạt động 2 : 15’ GV: Yªu cÇu HS hoµn thµnh bµi tËp trong SGK tr.61. + Lµm thøc ¨n cho ngêi..... II. Vai trò của giun đốt. * KÕt luËn : - Lîi Ých : Lµm thøc ¨n cho ngêi vµ động vật, làm cho đất tơi xốp thoáng.

(30) + Lµm thøc ¨n cho ngêi.... khÝ, mµu mì. - Tác hại : Hút máu ngời và động vật – HS : C¸ nh©n tù hoµn thµnh bµi tËp. g©y bÖnh. Yêu cầu chon đúng loài giun đốt. + §¹i diÖn 1 sè HS tr×nh bµy – HS kh¸c bæ sung. GV: Giun đốt có vai trò gì trong tự nhiên và đời sống con ngời ? – Từ đó rút ra kết luận. * Kết luận chung : HS đọc kết luận cuối bài trong SGK. 4. Cñng cè .4' Cho HS tr¶ lêi c©u hái : + Vai trò của giun đốt ? + Kể tên một số đại diện ngành giun đốt ? 5. DÆn dß -Híng dÉn vÒ nhµ.1' - Häc bµi , tr¶ lêi c©u hái trong SGK. - Lµm bµi tËp 4 tr.61. - Chuẩn bị : Ôn tập kiến thức đã học giờ sau kiểm tra 1 tiết. TiÕt : 19. KiÓm tra 1 tiÕt. Ngµy gi¶ng :.................. i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - HS nắm đợc cấu tạo và đặc điểm chung của ngành động vật nguyên sinh. - HS nắm đợc đặc điểm cấu tạo và chức năng của ngành ruột khoang. - HS nắm đợc đặc điểm cấu tạo và tác hại và cách phòng chống các bệnh giun, sán. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng nhËn biÕt, gi¶i thÝch, ph©n tÝch tæng hîp. 3. Thái độ. - Giáo dục cho HS biết vận dụng kiến thức vào làm bài và vận dụng kiến thức đã học vµo trong thùc tiÕn cuéc sèng. II . ChuÈn bÞ : GV : Đề - đáp án - thang điểm . Trß : «n tËp kiÕn thøc III. các hoạt động dạy - học 1. Tæ chøc : 2. KiÓm tra . ( kh«ng kiÓm tra ) 3. Bµi míi i. thiÕt lËp ma trËn hai chiÒu. Mức độ NhËn biÕt Th«ng hiÓu VËn dôngThÊp Tæng Chủ đề TNKQ TNTL TNKQ TNTL TNKQ TNTL 1.Ngành động vËt nguyªn sinh Sè c©u Sè ®iÓm TØ lÖ 2.Ngµnh ruét khoang. Nắm đợc đặc điểm Hiểu đợc cấu tạo và cÊu t¹o, di chuyÓn di chuyÓn cña sinh sản và đặc ĐVNS điểm chung các đại diÖn §VNS. 1 1. 1 2. 2 0,5 Hiểu đợc cách di Hiểu đợc cấu tạo của san chuyển và phân biệt hô để vận dụng vào cuộc đợc cách sinh sản sống của các đại diện. 4 3,5 35%.

(31) 1 0,25. Sè c©u Sè ®iÓm TØ lÖ. 1 1. 3 3,25 32,5%. Hiểu đợc tác hại của Giải thích đợc vòng đời giun trßn c¶u s¸n l¸ gan vµ giun kim từ đó đê ra biện pháp phßng chèng. 3.C¸c ngµnh giun. 1 0,25. Sè c©u Sè ®iÓm TØ lÖ Tæng. 1 2. 2 3 30%. 1 1 5 3 30%. 1 2 3 4 40%. 3 3,25 32,5% 10 10 100%. ii. thiÕt lËp c©u hái. PhÇn I: TNKQ( 3 ®iÓm) * Khoanh tròn vào đầu ý trả lời đúng nhất trong các câu sau (trừ câu 7): Câu 1. .( 0,25 điểm) Trùng roi xanh có đặc điểm nào giống tế bào thực vật ? A. Cã thµnh Xenlul«z¬. B. Cã roi. C. Cã diÖp lôc D. Cã ®iÓm m¾t C©u 2.( 0,25 ®iÓm) §éng vËt nguyªn sinh nµo di chuyÓn b»ng ch©n gi¶ ? A, Trïng roi xanh B, Trïng biÕn h×nh C, Trïng giµy D, TËp ®oµn v«n vèc C©u 3:( 0,25 ®iÓm) §éng vËt nµo sau ®©y sèng céng sinh víi t«m ë nhê míi di chuyển đợc? A, Thuû tøc B, Søa C, San h« D, H¶i quú Câu 4:( 0,25 điểm)Khi ở cơ thể ngời, giun đũa trởng thành có thê gây hại gì cho cơ thÓ ngêi? A, §au bông, t¾c èng mËt B, BÞ to bông, khã thë C, Buån n«n, ®au bông, ¨n kh«ng tiªu, t¾c ruét D, BÞ bÖnh ch©n voi Câu 5. Điền các từ con thiếu vào chỗ trống sao cho đúng về vòng đời của sán lá gan. Sán lá gan đẻ nhiều trứng, trứng gặp(1)............... nở thành (2)...............……… …………..Êu trïng chui vµo sèng kÝ sinh trong(3)............................., sinh s¶n cho nhiÒu (4)........………….…………..Êu trïng rêi khái èc b¸m vµo rau , bÌo vµ c©y thuû sinh, rông ®u«i, kÕt vá cøng, trë thµnh kÐn s¸n. NÕu tr©u bß ¨n ph¶i c©y cã kÐn s¸n, sÏ bÞ nhiÔm bÖnh s¸n l¸ gan . C©u 6: (1 Điểm) Chọn nội dung ở cột B sao cho phï hợp với nội dung của cột A để viết c¸c chữ (a,b,c…) vào cột kết quả. vÝ dụ: 1.b. Động vật nguyªn sinh (A) Kết quả Đặc điểm (B) 1. Trïng roi 1……… a. Di chuyển bằng ch©n giả rất ngắn, kÝ sinh ở thành 2……… ruột. 2. Trïng biến h×nh b. Di chuyển bằng l«ng bơi, sinh sản theo kiểu ph©n 3……… đ«i và tiếp hợp. 3. Trïng giày c. Di chuyển bằng ch©n giả, sinh sản theo kiểu ph©n 4……… 4. Trïng sèt rÐt đ«i. d. Kh«ng cã bộ phận di chuyển, sinh sản theo ph©n đ«i. e. Di chuyển bằng roi, sinh sản theo kiểu ph©n đ«i. PhÇn II: TNTL( 7 ®iÓm) Câu 7 :(2điểm ) Nêu đặc điểm chung của ngành động vật nguyên sinh ? C©u 8:(2 ®iÓm) H·y nªu sù kh¸c nhau gi÷a san h« vµ thuû tøc trong sinh s¶n v« tÝnh mäc chåi?.

(32) Câu 9 :( 1 điểm) Ngời ta thờng dùng bộ phận nào của cơ thể san hô để làm vật trang trÝ ? Câu 10 :( 2 điểm) Do thói quen nào của trẻ em mà giun kim khép kín đợc vòng đời? Bản thân em đã làm đợc những gì để phòng bệnh giun? §¸p ¸n vµ BiÓu ®iÓm: PhÇn I: TNKQ (3 ®iÓm) Từ câu 1 đến câu 4 mỗi câu 0,25 điểm C©u 1 2 3 4 §¸p ¸n C B D A C©u 5: ( 1 ®iÓm ) 1. Níc 2. Êu trung cã l«ng 3. èc ruéng 4. Êu trïng cã ®u«i C©u 6: ( 1 ®iÓm) 1- e ; 2- c ; 3- b ; 4 – d. PhÇn II: TNTL (7 ®iÓm) Câu 7 (2điểm): Đặc điểm chung của ngành động vật nguyên sinh: - Cơ thể có kích thớc hiển vi; chỉ là một tế bào nhng đảm nhận mọi chức năng sống độc lËp. - Dinh dìng: Chñ yÕu dÞ dìng. - Di chuyÓn b»ng ch©n gi¶, l«ng b¬i, roi b¬i. - Sinh sản vô tính bằng phân đôi cơ thể. - Cã hiÖn tîng kÕt bµo x¸c. C©u8 ( 2 ®iÓm) : Sù sinh s¶n mäc chåi cña thuû tøc vµ h¶i quú kh¸c nhau ë chç: - Thuỷ tức: Khi trởng thành chồi con tách khỏi cơ thể mẹ để sống độc lập. - San hô: Khi trởng thành chồi con tiếp tục dính với cơ thể mẹ để tạo thành các tập ®oµn. C©u9:( 1 ®iÓm) Ngêi ta bÎ cµnh san h« ng©m vµo níc v«i nh»m huû ho¹i phÇn thÞt cña san h« sau, cßn lại phần xơng để làm vật trang trí. Vậy ngời ta lấy phần xơng để của cơ thể san hô để lµm vËt trang trÝ. C©u 10 (2 ®iÓm): * TrÎ ®a tay g·y hËu m«n, do thãi quen mót tay cña trÎ mµ trÎ ®a trøng giun vµo miÖng để khép kín vòng đời của giun kim. * Phòng bệnh: - Vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trờng, vệ sinh ăn uống; tẩy giun định kì. - Tuyªn truyÒn cho nh÷ng ngêi xung quanh. 4. Cñng cè : - Thu bµi , nhËn xÐt giê kiÓm tra 5. DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ: - ChuÈn bÞ : Trai s«ng. Ch¬ng IV. Ngµnh th©n mÒm. TiÕt 20 Bµi 18. trai s«ng. Gi¶ng 7A :. 7B:. i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Mô tả đợc các chi tiết cấu tạo , đặc điểm sinh lí của đại diện thân mềm ( trai sông ) 2. KÜ n¨ng..

(33) - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh vµ mÉu. - Rèn kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. - Giáo dục ý thức yêu thích bộ môn học bảo vệ động vật . ii. chuÈn bÞ . Gv : B¶ng phô Hs : MÉu trai s«ng iii. Các hoạt động dạy- học. 1. Tæ chøc: 1' 7A:............................ 7B:................................ 2. KiÓm tra : ( Kh«ng KT ). 3. Bµi míi . Giíi thiÖu bµi : 1' Hoạt động của thầy và trò T/g Néi dung Hoạt động 1 : 14' I. H×nh d¹ng, cÊu t¹o. 1. Vá trai. - GV yêu cầu HS làm việc độc lập với SGK. - HS quan sát tranh hình 18.1, 18.2, đọc thông tin ( SGK tr.62 ) – tù thu thËp th«ng tin vÒ vá trai. - GV gọi 1 HS giới thiệu đặc điểm vỏ trai trên - Vá trai gåm 2 m¶nh g¾n víi mÉu vËt. nhau nhê b¶n lÒ. - 1 HS chØ trªn mÉu trai s«ng. - GV giíi thiÖu vßng t¨ng trëng vá – yªu cÇu c¸c nhãm th¶o luËn. + Muèn më vá trai quan s¸t ph¶i lµm nh thÕ nµo ? + Mµi mÆt ngoµi cña vá trai göi thÊy cã mïi khÐt, v× sao ? + Trai chÕt th× më vá , v× sao ? - GV tæ chøc th¶o luËn gi÷a c¸c nhãm. - HS : C¸c nhãm th¶o luËn – thèng nhÊt ý kiÕn. Yêu cầu nêu đợc : + Më vá trai : C¾t d©y tr»ng phÝa lng vµ c¾t 2 c¬ khÐp vá. + Mµi mÆt ngoµi – cã mïi khÐt. - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu – c¸c nhãm kh¸c bæ sung. - GV gi¶i thÝch cho HS v× sao líp xµ cõ ãng ¸nh mµu cÇu vång.. - D©y ch»ng + c¬ khÐp vá - > đóng mở vỏ trai. - Vá cã líp sõng ë ngoµi, líp đá vôi ở gữa và lớp xà cừ óng ¸nh ë trong. 2. C¬ thÓ trai.. - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái : + C¬ thÓ trai cã cÊu t¹o nh thÕ nµo ? + Trai tự vệ bằng cách nào ? Nêu đặc điểm cấu tạo của trai phù hợp với cách tự vệ đó . - HS đọc thông tin tự rút ra đặc điểm cấu tạo của c¬ thÓ trai.. - GV gi¶i thÝch kh¸i niÖm ¸o trai, khoang ¸o. §Çu trai tiªu gi¶m. Hoạt động 2 : Di truyển. - GV yêu cầu HS đọc thông tin và quan sát hình 18.4 SGK – Th¶o luËn :. * CÊu t¹o : + Ngoµi : ¸o trai t¹o thµnh khoang ¸o, cã èng hót vµ èng tho¸t níc. + Gi÷a : TÊm mang. + Trong : Th©n trai, ch©n d×u 8'. II. Di chuyÓn..

(34) + Trai di chuyÓn nh thÕ nµo ? - HS c¨n cø vµo th«ng tin vµ h×nh 18.4 SGK – m« t¶ c¸ch di chuyÓn. - 1 HS ph¸t biÓu, líp bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. GV: më réng cho HS – ch©n trai thß theo híng nào – thân chuyển động theo hớng đó. Hoạt động 3 : - GV yêu cầu HS làm việc độc lập với SGK – Th¶o luËn. + Nớc qua ống hút và khoang áo đem gì đến cho miÖng vµ mang trai ? + Nªu kiÓu dinh dìng cña trai ? - HS tù thu thËp th«ng tin – th¶o luËn trong nhóm hoàn thành đáp án. Yêu cầu nêu đợc : + Nớc đem đến O và thức ăn. + Kiểu dinh dỡng thụ động. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. GV : C¸ch dinh dìng cña trai cã ý nghÜa nh thÕ nµo víi m«i trêng níc ? Hoạt động 4 : - GV cho HS th¶o luËn : + ý nghÜa cña giai ®o¹n trøng ph¸t triÓn thµnh Êu trïng trong mang trai mÑ ? + ý nghÜa giai ®o¹n Êu trïng b¸m vµo mang vµ da c¸ ? - HS c¨n cø vµo th«ng tin SGK – th¶o luËn c©u tr¶ lêi. Yêu cầu nêu đợc : + Trứng phát triển trong mang trai mẹ - đợc bảo vÖ + t¨ng lîng O + Êu trïng b¸m vµo mang, da c¸ - t¨ng lîng O2 và đợc bảo vệ. * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK.. * Ch©n trai h×nh líi d×u thß ra thụt vào, kết hợp đóng mở vỏ –> di chuyÓn. 8' III : Dinh dìng. - Thøc ¨n : §VNS vµ vôn h÷u c¬. - Ôxi trao đổi qua mang.. 8' IV. SØnh s¶n.. - Trai ph©n tÝnh. - Trøng ph¸t triÓn qua giai ®o¹n Êu trïng.. 4. Cñng cè : 4' + Trai tự vệ bằng cách nào ? Cấu tạo nào cảu trai đảm bảo cách tự vệ đó có hiệu qu¶ ? + C¸ch dinh dìng c¶u trai cã ý nghÜa nh thÕ nµo víi m«i trêng níc ? - Gọi 1 Hs đọc KLC 5. DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ. 1' - Häc bµi theo kÕt luËn vµ c©u hái SGK. - §äc “ Em cã biÕt ”. - Su tầm tranh, ảnh một số đại diện thân mềm..

(35) TiÕt : 21 Bµi 20. thùc hµnh :. quan s¸t mét sè th©n mÒm Gi¶ng 7A : 7B: i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Phân biệt đợc các cấu tạo chính của thân mềm từ vỏ, cấu tạo ngoài của một số thân mÒm . 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng sö dông kÝnh lóp. - Kĩ năng quan sát , đối chiếu vật mẫu với tranh vẽ. 3. Thái độ. - Nghiªm tóc, cÈn thËn. ii. ChuÈn bi. GV : Hs : - Mẫu trai, ốc để quan sát cấu tạo ngoài. iii. các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc. 1' 7A;.................................... 7B:....................................... 2. KiÓm tra : 2' GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ mÉu cña HS. 3. Bµi míi. Hoạt động 1 : Tổ chức thực hành. 5' - GV nªu yªu cÇu cña giê thùc hµnh ( nh SGK ). - Ph©n chia nhãm thùc hµnh vµ kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña c¸c nhãm. Hoạt động 2 : Tiến trình thực hành. 34' Bíc 1 : GV híng dÉn néi dung quan s¸t. a. Quan s¸t cÊu t¹o vá: - Trai : ph©n biÖt : + §Çu, ®u«i. +§Ønh, vßng t¨ng trëng. + B¶n lÒ. - ốc : Quan sát vỏ ốc, đối chiếu hình 20.2 SGK trang 68 để nhận biết các bộ phận, chú thÝch b»ng sè vµo h×nh. - Mực : Quan sát trên hình vẽ và dựa kiến thức về loài mực để chú thích vào hình. b. Quan s¸t cÊu t¹o ngoµi : - Trai : Quan s¸t mÉu vËt ph©n biÖt : + ¸o trai. + Khoang ¸o, mang. + Th©n trai, ch©n trai. + C¬ khÐp vá. §èi chiÕu mÉu vËt víi h×nh 20.4 SGK tr.69 - ®iÒn chó thÝch b»ng sè vµo h×nh. - èc : Quan s¸t mÉu vËt, nhËn biÕt c¸c bé phËn : Tua, m¾t, lç miÖng, ch©n, th©n, lç thë..

(36) Bằng kiến thức đã học chú thích bằng số vào hình 20.1 SGK tr.68. - Mùc : Quan s¸t trªn h×nh vÏ SGK vµ hiÓu biÕt thùc tÕ vÒ loµi mùc – chó thÝch vµo h×nh 20.5 SGK tr.69. Bíc 2 : Häc sinh tiÕn hµnh quan s¸t. - HS tiến hành quan sát theo các nội dung đã hớng dẫn. - GV đi tới các nhóm để kiểm tra việc thực hiện của HS, hỗ trợ các nhóm yếu. - HS quan sát đến đâu ghi chép đến đó. Bíc 3 : ViÕt thu ho¹ch. - Hoµn thµnh chó thÝch c¸c h×nh 20.1 - 20.6 4. Cñng cè : 7' - Nhận xét tinh thần, thái độ của các nhóm trong giờ thực hành. - KÕt qu¶ bµi thu ho¹ch sÏ lµ kÕt qu¶ têng tr×nh. GV công bố đáp án đúng – các nhóm sửa chữa đánh giá chéo. - GV yªu cÇu c¸c nhãm thu dän vÖ sinh. 5. DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ. 1' - T×m hiÓu vai trß cña th©n mÒm. - KÎ b¶ng 1, 2 tr.72 SGK vµo vë.. TiÕt : 22 Bµi 20. thùc hµnh : quan s¸t mét sè th©n mÒm Gi¶ng 7A : i. môc tiªu.. 7B:.

(37) 1. KiÕn thøc. - Phân biệt đợc các bộ phận cấu tạo trong của một số thân mềm . 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng sö dông kÝnh lóp. - Kĩ năng quan sát , đối chiếu vật mẫu với tranh vẽ. 3. Thái độ. - Nghiªm tóc, cÈn thËn. ii. ChuÈn bi. GV : Hs : iii. các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc. 7A;.................................... 7B:....................................... 2. KiÓm tra : 2' 3. Bµi míi. Hoạt động 1 : Tổ chức thực hành. - GV nªu yªu cÇu cña giê thùc hµnh ( nh SGK ). - Ph©n chia nhãm thùc hµnh vµ kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña c¸c nhãm. Hoạt động 2 : Tiến trình thực hành. Bíc 1 : GV híng dÉn néi dung quan s¸t. * Quan s¸t cÊu t¹o trong. - HS nghiªn cøu h×nh vÏ + hiÓu biÕt thùc tÕ vÒ loµi mùc – ph©n biÖt c¸c c¬ quan. - Th¶o luËn trong nhãm - ®iÒn sè vµo « trèng cña chó thÝch h×nh 20.6 SGK tr.70. Bíc 2 : Häc sinh tiÕn hµnh quan s¸t. - HS tiến hành quan sát theo các nội dung đã hớng dẫn. - GV đi tới các nhóm để kiểm tra việc thực hiện của HS, hỗ trợ các nhóm yếu. - HS quan sát đến đâu ghi chép đến đó. Bíc 3 : ViÕt thu ho¹ch. - Hoµn thµnh b¶ng thu ho¹ch ( theo mÉu tr. 70 SGK ). 4. Cñng cè : - Nhận xét tinh thần, thái độ ccủa các nhóm trong giờ thực hành. - KÕt qu¶ bµi thu ho¹ch sÏ lµ kÕt qu¶ têng tr×nh. GV công bố đáp án đúng – các nhóm sửa chữa đánh giá chéo. ĐV có đặc điểm tơng ứng TT 1 2 3 4 5 6. §Æc ®iÓm cÇn quan s¸t Sè líp cÊu t¹o vá. Sè ch©n ( hay tua ). Sè m¾t. Cã gi¸c b¸m. Cã l«ng trªn tua miÖng. D¹ dµy, ruét, gan, tói mùc. - GV yªu cÇu c¸c nhãm thu dän vÖ sinh. 5. DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ. - T×m hiÓu vai trß cña th©n mÒm. - KÎ b¶ng 1, 2 tr.72 SGK vµo vë.. èc. Trai. Mùc. 3 1 2 kh«ng kh«ng cã. 3 1 kh«ng kh«ng kh«ng cã. 1 10 2 kh«ng cã cã.

(38) TiÕt : 23 Bài 21. đặc Điểm chung và vai trò. cña ngµnh th©n mÒm Gi¶ng 7A :. 7 B:. i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Nêu đợc tính đa dạng của ngành thân mềm. - Trình bày đợc đặc điểm chung và ý nghĩa thực tiễn của ngành thân mềm. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh. - Rèn kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. Cã ý thøc b¶o vÖ nguån th©n mÒm. ii. chuÈn bÞ : GV : B¶ng phô HS : Nghiªn cøu tríc néi dung bµi . iii. các hoạt động dạy học. 1.Tæ chøc.1' 7A................................. 7B:.......................................... 2. KiÓm tra : ( KÕt hîp trong häc bµi míi ) 3. Bµi míi. Giíi thiÖu bµi : 1' Hoạt động của thầy và trò T/g Néi dung Hoạt động 1 : 20' I. §Æc ®iÓm chung. - GV yêu cầu HS đọc thông tin, quan sát h×nh 21 vµ h×nh 19 SGK, th¶o luËn : + Nªu tÝnh ®a d¹ng cña ngµnh th©n mÒm ? Hs tr¶ lêi.

(39) GV kÕt luËn . + Lùa chän c¸c côm tõ hoµn thµnh b¶nh 1. - HS quan sát hình – ghi nhớ sơ đồ câu tạo chung gåm : Vá , ¸o, th©n, ch©n. - C¸c nhãm th¶o luËn thèng nhÊt ý kiÕn ®iÒn vµo b¶ng. - GV treo b¶ng phô gäi HS lªn lµm bµi tËp. - §¹i diÖn nhãm lªn ®iÒn c¸c côm tõ vµo b¶ng 1 – c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i b»ng b¶ng chuÈn kiÕn thøc.. Cácđặcđiểm §¹i diÖn 1. Trai s«ng. 2. Sß. 3. èc sªn. 4. èc vÆn. 5. Mùc.. N¬i sèng Níc ngät Níc lî. C¹n. Nícngät. BiÓn. Lèi sèng Vïi lÊp Vïi lÊp. Bß chËm. Bß chËm. B¬i nhanh.. + §a d¹ng : KÝch thíc, cÊu t¹o c¬ thÓ, m«i trêng sèng, tËp tÝnh.. KiÓu vá đá vôi 2 m¶nh 2 m¶nh. Xo¾n èc. Xo¾n èc. Tiªugi¶m.. Th©n mÒm. Kh«ng phân đốt. x x x x x. x x x x x. Ph©n đốt. Khoang ¸o ph¸t triÓn x x x x x. * §Æc ®iÓm chung cña ngµnh th©n mÒm : - Thân mềm không phân đốt, có vỏ đá vôi. - Cã khoang ¸o ph¸t triÓn. - HÖ tiªu ho¸ ph©n ho¸.. - Tõ b¶ng trªn GV yªu cÇu HS th¶o luËn : + Nêu đặc điểm chung của thân mềm ? - HS nêu đợc : + §Æc ®iÓm chung: CÊu t¹o c¬ thÓ. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. Hoạt động 2 : - GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp b¶ng 2 tr. 72 SGK. - GV gäi HS hoµn thµnh b¶ng. - GV chốt lại kiến thức sau đó cho HS thảo luËn.: + Ngµnh th©n mÒm cã vai trß g× ? Hs tr¶ lêi GV kÕt luËn. §Æc ®iÓm c¬ thÓ. 18'. II.Vai trß. * Vai trß cña th©n mÒm : - Lîi Ých : + Lµm thùc phÈm cho con ngêi. + Nguyªn liÖu xuÊt khÈu. + Làm thức ăn cho động vật. + Lµm s¹ch m«i trêng níc. + Làm đồ trang trí, trang sức. - T¸c h¹i : + Lµ vËt chñ chung gian truyÒn bÖnh. + ¡n h¹i c©y trång.. * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè : 4' Đánh dấu cho câu trả lời đúng nhất. 1. Mùc vµ èc sªn thuéc ngµnh th©n mÒm v× : a. Thân mềm, không phân đốt. b. Cã khoang ¸o ph¸t triÓn. c. Cã gi¸c quan vµ tËp tÝnh ph¸t triÓn. d. C¶ a, b vµ c. 2. Đặc điểm nào dới đây chứng tỏ mực thích nghi với lối di chuyển tốc độ nhanh. a. Cã vá c¬ thÓ tiiªu gi¶m. b. Cã c¬ quan di chuyÓn ph¸t triÓn. c. Khoang ¸o ph¸t triÓn gióp chóng vËn chuyÓn theo lèi ph¶n lùc. d. Cã tuyÕn mùc. 3. Nh÷ng th©n mÒm díi ®©y cã h¹i..

(40) a. èc sªn, trai, sß. b. Mùc, hµ biÓn, hÕn. c. ốc sên, ốc đỉa, ốc biêu vàng. c. Mực, ngao, hến. 5. DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ. 1' - Học bài theo câu hỏi SGK, đọc phần " Em có biết " - ChuÈn bÞ theo nhãm : Con t«m s«ng cßn sèng, t«m chÝn. Ch¬ng V. ngµnh ch©n khíp. TiÕt : 24. Líp gi¸p x¸c. thùc Hµnh Quan sát cấu tạo ngoài và hoạt động sống cña t«m s«ng Gi¶ng : 7A:……………. 7B:…………… i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Mô tả đợc cấu tạo ngoài và hoạt động sống của tôm sông. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t mÉu. - KÜ n¨ng lµm viÖc theo nhãm. 3. Thái độ. - Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch m«n häc. ii. ChuÈn bÞ . Gv : Bộ đồ mổ , khay Hs : MÉu vËt : Con t«m iii. các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc : 1' 2. KiÓm tra : 5' + Em hãy nêu đặc điểm chung của ngành thân mềm ? thân mềm có tác hại gì? - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh 3. Bµi míi. 2' Gv chia nhóm học sinh hoạt động . Nhóm trởng lên nhận khay, bộ đồ mổ Hoạt động của thầy và trò T/g Néi dung Hoạt động 1: 12' 1. Quan s¸t vá c¬ thÓ. - HS các nhóm để mẫu lên khay - GV híng dÉn HS quan s¸t mÉu t«m theo c¸c c©u hái sau: + C¬ thÓ t«m gåm mÊy phÇn ? + NhËn xÐt mµu s¾c vá t«m ? + Bóc một vài khoanh vỏ – nhận xét độ cøng? - HS : C¸c nhãm quan s¸t mÉu theo híng dÉn th¶o luËn thèng nhÊt ý kiÕn. - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu – nhãm kh¸c bæ sung, rút ra đặc điểm cấu tạo vỏ cơ thể. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. -. GV cho HS quan sát tôm sông ở các địa ®iÓm kh¸c nhau – Gi¶i thÝch ý nghÜa hiÖn t¬ng t«m cã mµu s¾c kh¸c nhau ? ( Mµu s¾c m«i trêng – tù vÖ ). + Khi nµo vá t«m cã mµu hång ? Hoạt động II. - C¬ thÓ : 2 phÇn lµ ®Çu ngùc vµ bông. - Vá : + Kitin ngÊm canxi – cøng che chë va lµ chç b¸m cho c¬ thÓ. + Cã s¾c tè – mµu s¾c cña m«i trêng. 12'. 2. Quan s¸t phÇn phô t«m vµ chøc n¨ng..

(41) - GV yªu cÇu HS quan s¸t t«m theo c¸c bíc: + Quan sát mẫu, đối chiếu hình 22 SGK – x¸c ®iÞnh tªn, vÞ trÝ phÇn phô trªn con t«m. + Quan sát tôm hoạt động để xác định chức n¨ng phÇn phô. - HS : C¸c nhãm quan s¸t theo híng dÉn – ghi kÕt qu¶ quan s¸t ra giÊy. - GV yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 1 SGK trang 75. - GV treo b¶ng phô gäi HS lªn hoµn thµnh.. 7'. Hoạt động II. - §Çu ngùc : + Mắt, râu định hớng phát hiÖn måi. + Ch©n hµm : Gi÷ vµ sö lÝ måi. + Ch©n ngùc : Bß vµ b¾t måi. - Bông : + Ch©n bông : B¬i, gi÷ th¨ng b»ng, «m trøng ( con c¸i ). + TÊm l¸i : L¸i, gióp t«m nh¶y. 3. Quan sát hoạt động tôm di chuyÓn. T«m di chuyÓn b»ng : + Bß : + B¬i : TiÕn, lïi . + Nh¶y.. - GV yªu cÇu c¸c nhãm quan s¸t t«m di chuyÓn . - GV híng dÉn häc sinh quan s¸t b»ng c¸c c©u hái + T«m cã nh÷ng h×nh thøc di chuyÓn nµo ? + H×nh thøc nµo thÓ hiÖn b¶n n¨ng tù vÖ cña t«m ? - Hs c¸c nhãm quan s¸t - th¶o luËn Gv Gọi đại diện 1 nhóm trả lời Hs c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt , bæ sung * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè :5' - Nªu cÊu t¹o ngoµi vµ di chuyÓn cña t«m . GV nhËn xÐt ý thøc thùc hµnh cña häc sinh . Hs vÖ sinh líp häc 5. DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ. 1' - Häc bµi - ChuÈn bÞ thùc hµnh ( Theo nhãm ): T«m cßn sèng : 2 con.. TiÕt : 25 thùc hµnh : mæ vµ quan s¸t t«m s«ng Gi¶ng 7A :. 7B :. i.môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Mæ vµ quan s¸t cÊu t¹o mang : NhËn biÕt phÇn gèc ch©n ngùc vµ c¸c l¸ mang. - NhËn biÕt mét sè néi quan cña t«m nh : HÖ tiªu ho¸, hÖ thÇn kinh. - Biết chú thích đúng cho các hình câm trong SGK. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng mæ vµ quan s¸t néi quan - BiÕt sö dông c¸c dông cô mæ. 3. Thái độ. - Nghiªm tóc, cÈn thËn..

(42) ii. ChuÈn bÞ : Gv : Bộ đồ mổ , khay mổ, kinh lúp Hs - T«m s«ng cßn sèng : 2 con Iii. Các hoạt động dạy học. 1.Tæ chøc. 1' 2. KiÓm tra : 2' KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS. 3. Bµi míi. Hoạt động 1 : Tổ chức thực hành.( 3') - GV nªu yªu cÇu cña giê thùc hµnh. - Ph©n chia nhãm thùc hµnh . Hoạt động 2 :.GV hớng dẫn nội dung thực hành.( 8') 1.Mæ vµ quan s¸t mang t«m. - GV híng dÉn c¸ch mæ nh híng dÉn ë h×nh 23.1 A, B ( SGK tr.77 ). - Dïng kÝnh lóp quan s¸t mét ch©n ngùc kÌm l¸ mang – nhËn biÕt c¸c bé phËn – chó thÝch vµo h×nh 23.1 thay vµo c¸c con sè 1, 2, 3, 4. - Thảo luận ý nghĩa đặc điểm lá mang với chức năng hô hấp - điền bảng. Bảng 1 : ý nghĩa đặc điểm của lá mang. §Æc ®iÓm l¸ mang ý nghÜa B¸m vµo gèc ch©n ngùc. T¹o dång níc ®em theo o xi. Thµnh tói mang máng. Trao đổi khí dễ dàng. Cã l«ng phó. T¹o dßng níc. 2 .Mæ vµ quan s¸t cÊu t¹o trong. a. Mæ t«m. - C¸ch mæ ( SGK ). - §æ níc ngËp c¬ thÓ t«m. - Dïng kÑp n©ng tÊm lng võa c¸t bá ra ngoµi. b. Quan s¸t cÊu t¹o c¸c hÖ c¬ quan. * C¬ quan tiªu ho¸ : - §Æc ®iÓm : Thùc qu¶n ng¾n, d¹ dµy cã mµu tèi. Cuèi d¹ dµy cã tuyÕn gan, ruét m¶nh, hËu m«n ë cuèi ®uæi t«m. - Quan sát mẫu mổ đối chiếu với hình 23.3A ( SGK tr.78 ) nhận biết các bộ phận của cơ quan tiªu ho¸. - §iÒn chó thÝch vµo c¸c ch÷ sè ë h×nh 23.3B. * C¬ quan thÇn kinh : - C¸ch mæ : Dïng kÐo vµ kÑp gì toµn bé néi quan – chuèi h¹ch thÇn kinh mµu sÉm sÏ hiÖn ra – quan s¸t c¸c bé phËn cña hÖ thÇn kinh. - CÊu t¹o : + Gåm hai h¹ch n·o víi 2 d©y nèi víi h¹ch díi hÇu t¹o nªn vßng th©n kinh hÇu lín. + Khèi h¹ch ngùc tËp trung thµnh chuèi. + Chuèi h¹ch thÇn kinh bông. - T×m chi tiÕt c¸c c¬ quan thÇn kinh trªn mÉu mæ. - Chó thÝch vµo h×nh 23.3C. Hoạt động 3: HS tiến hành thực hành . 20' - HS tiến hành theo các nội dung đã hớng dẫn. - GV ®i tíi c¸c nhãm kiÓm tra viÖc thùc hiÖn cña HS, hç trî c¸c nhãm yÕu, söa ch÷a sai sãt ( nªu cã ). - HS chú ý quan sát đến đâu, ghhi chép đến đó. Hoạt động 4: Viết thu hoạch. 6' - Hoàn thành bảng ý nghĩa đặc điểm các lá mang ở nội dung 1. - Chó thÝch c¸c h×nh 23.1B, 23.3B, C thay cho c¸c ch÷ sè. 4. Cñng cè : 4' - Nhận xét tinh thần thái độ của các nhóm trong giờ thực hành. - §¸nh gi¸ mÉu mæ cña c¸c nhãm. - GV căn cứ vào kĩ thuật mổ và kết quả bài thu hoạch để cho điểm các nhóm. - C¸c nhãm thu rän vÖ sinh. 5. DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ. 1'.

(43) - Su tầm tranh ảnh một số đại diện của giáp xác. - KÎ phiÕu häc tËp vµ b¶ng tr.81 SGK vµo vë bµi tËp.. TiÕt : 26. Bµi 24. ®a d¹ng vµ vai trß cña líp gi¸c x¸c Gi¶ng 7A : 7B : i.Môc tiªu. 1.KiÕn thøc. - Nêu đợc đặc điểm về cấu tạo và lối sống , sự phân bố của các đại diện lớp giáp xác thờng gặp. - Nêu đợc vai trò thực tiến của lớp giáp xác. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. - Có thái độ đúng đắn các bảo vệ các gáp xác có lợi. ii. chuÈn bÞ PhiÕu häc tËp, b¶ng phô ghi néi dung phiÕu häc tËp. §Æc ®iÓm KÝch thíc C¬ quan di Lèi sèng §Æc ®iÓm kh¸c §¹i diÖn chuyÓn 1. Mät Èm 2. Sun. 3. RËn níc. 4. Ch©n kiÕn. 5. Cua đồng. 6. Cua nhÖn. 7. T«m ë nhê. iii. các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc:1' 7A : 7B : 2. KiÓm tra. ( Kh«ng KT ). 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò T/g Néi dung Hoạt động 1: 20' I. Mét sè gi¸p x¸c kh¸c. - GV yªu cÇu HS quan s¸t kÜ h×nh 24 tõ 1 đến 7 SGK, đọc thông tin dới hình – hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - HS quan sát hình, đọc thông tin dới h×nh – ghi nhí th«ng tin. Th¶o luËn.

(44) nhãm – hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - GV gäi HS lªn ®iÒn trªn b¶ng - HS : §¹i diÖn nhãm lªn ®iÒn c¸c néi dung – c¸c nhãm kh¸c bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. §Æc ®iÓm KÝch thíc §¹i diÖn 1. Mät Èm 2. Sun. 3. RËn níc. 4. Ch©n kiÕn. 5. Cua đồng. 6. Cua nhÖn. 7. T«m ë nhê.. Nhá Nhá RÊt nhá RÊt nhá Lín RÊt lín Lín. C¬ quan di Lèi sèng chuyÓn Ch©n ë c¹n Cố định §«i r©u lín Sèng tù do Ch©n kiÕm Tù do, kÝ sinh Ch©n bß Hang hèc Ch©n bß §¸y biÓn Ch©n bß Èn vµo vá èc. §Æc ®iÓm kh¸c Thë b»ng mang Sèng b¸m vµo vá tµu Mïa h¹ sinh toµn con c¸i KÝ sinh : PhÇn rhô tiªu gi¶m PhÇn bông tiªu gi¶m Ch©n dµi gièng nhªn. PhÇn bông vá máng vµ mÒm. - Tõ b¶ng GV cho HS th¶o luËn : + Trong các đại diện trên loài nào có ở - Gi¸p x¸c cã sè lîng loµi rÊt lín, địa phơng ? Số lợng nhiều hay ít ? kho¶ng 20 ngh×n loµi. + NhËn xÐt sù ®a d¹ng cña gi¸p x¸c ? - Sèng ë c¸c m«i trêng kh¸c nhau : - HS th¶o luËn – rót ra nhËn xÐt. Níc, c¹n vµ mét sè nhá kÝ sinh. + Sè loµi. - Cã lèi sèng phong phó. + §a d¹ng. + Cã cÊu t¹o vµ lèi sèng kh¸c nhau. GV cho HS tù rót ra kÕt luËn. 19' II. Vai trß thùc tiÕn. Hoạt động 2 : - GV yêu cầu HS làm việc độc lập với SGK – Hoµn thµnh b¶ng 2. - HS kÕt hîp SGK vµ hiÓu biÕt thùc tÕ cñ b¶n th©n – lµm b¶ng tr.81. - Lîi Ých : - GV kÎ b¶ng gäi HS lªn ®iÒn. + Lµ nguån thøc ¨n cña c¸. - HS lªn lµm bµi tËp – líp bæ sung. + Lµ nguån cung cÊp thùc phÈm. - NÕu cha chÝnh x¸c GV bæ sung thªm. + Lµ nguån lîi xuÊt khÈu. - GV nªu c©u hái : Líp gi¸p x¸c cã vai - T¸c h¹i : trß nh thÕ nµo ? +Có hại cho giao thông đờng thuỷ. - HS : Từ thông tin của bảng – nêu đợc + Cã h¹i cho nghÒ c¸. vai trß cñ gi¸p x¸c. + TruyÒn bÖnh giun s¸n. - GV rót ra kÕt luËn. * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè : 4' - Những động vật có đặc điểm nh thế nào đợc xếp vào lớp giáp xác ? lấy ví dụ - Nªu vai trß thùc tiÔn cña líp gi¸p x¸c . - HS đọc kết luận chung SGK . 5.DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ.1' - Häc bµi, tr¶ lêi 3 c©u hái trong SGK ( tr.81 ). - §äc “ Em cã biÕt ”. - KÎ b¶ng 1,2 bµi 25, SGK. - ChuÈn bÞ theo nhãm : Con nhÖn. TiÕt : 27. Líp h×nh nhÖn Bµi 25. nhÖn vµ sù ®a d¹ng cña líp h×nh nhÖn.

(45) Gi¶ng : 7A :. 7B :. i.môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Nêu đợc khái niệm , các đặc tính hình thái và hoạt động của lớp hìn nhện. - Mô tả đợc hình thái và hoạt của nhện và một số tập tính của chúng. - Trình bày đợc sự đa dạng của hình nhện và ý nghĩa thực tiễn của chúng. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh, kÜ n¨ng ph©n tÝch. - RÌn kÜ n¨ng ho¹t déng nhãm. 3. Thái độ. B¶o vÖ c¸c lo¹i h×nh nhÖn cã lîi trong thiªn nhiªn. ii. ChuÈn bÞ . - GV : MÉu Con nhÖn. - HS : KÎ b¶ng 1,2 vµo vë bµi tËp. iii. các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc. 1' 7A : 7B : 2. KiÓm tra : ( KiÓm tra 10 phót ). §Ò §iÓm §¸p ¸n C©u 1 : 6 C©u 1 : Líp gi¸p x¸c cã vai trß thùc tiÔn nh thÕ - Lîi Ých : nµo ? + Lµ nguån thøc ¨n cña c¸. + Lµ nguån cung cÊp thùc phÈm. + Lµ nguån lîi xuÊt khÈu. - T¸c h¹i : +Có hại cho giao thông đờng thuû. + Cã h¹i cho nghÒ c¸. + TruyÒn bÖnh giun s¸n. C©u 2 : 4 C©u 2: Sù ®a d¹ng cña líp gi¸p x¸c thÓ hiÖn nh - Gi¸p x¸c cã sè lîng loµi rÊt lín, thÕ nµo ? kho¶ng 20 ngh×n loµi. - Sèng ë c¸c m«i trêng kh¸c nhau : Níc, c¹n vµ mét sè nhá kÝ sinh. - KÝch thíc c¬ thÓ kh¸c nhau. - Cã lèi sèng phong phó.. 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò T/g Néi dung Hoạt động 1 : 15' I. NhÖn. - GV híng dÉn HS quan s¸t mÉu con nhÖn, 1. §Æc ®iÓm cÊu t¹o. đối chiếu với hình 25.1 SGK. + Xác định giới hạn phần đầu ngực và phÇn bông ? + Mçi phÇn gåm nh÷ng bé phËn nµo ? - HS quan sát hình 25.1 SGK tr.82, đọc chú thích – xác định các bộ phận trên mẫu con nhÖn. - Yêu cầu nêu đợc : C¬ thÓ gåm 2 phÇn : + Đầu ngực : Đôi kìm, đôi chân xúc giác, 4 đôi chân bò. + Bông : Khe thë, lç sinh dôc, nóm tuyÕn.

(46) t¬. - GV yªu cÇu HS quan s¸t tiÕp h×nh 25.1 hoµn thµnh bµi tËp b¶ng 1 tr.82. - HS th¶o luËn, lµm râ chøc n¨ng tõng bé phËn - ®iÒn b¶ng 1. - GV treo b¶ng 1 kÎ s½n gäi HS lªn ®iÒn. - §¹i diÖn nhãm lªn hoµn thµnh b¶ng – líp nhËn xÐt bæ sung. - GV chèt l¹i b»ng b¶ng chuÈn kiÕn thøc. C¸c phÇn c¬ thÓ §Çu ngùc Bông. Tªn bé phËn quan s¸t - Đôi kìm co tuyến độc - §«i ch©n xóc gi¸c phñ ®Çy l«ng - 4 đôi chân bò - §«i khe thë - Mét lç sinh dôc - C¸c nóm tuyÕn t¬. * KÕt luËn : B¶ng chuÈn kiÕn thøc. Chøc n¨ng - B¾t måi vµ tù vÖ - C¶m gi¸c vÒ khøu gi¸c, xóc gi¸c - Di chuyÓn ch¨ng líi - H« hÊp - Sinh s¶n - Sinh ra t¬ nhÖn. - GV gäi 1 HS nh¾c l¹i cÊu t¹o ngoµi cña nhÖn. Vấn đề 1 : Chăng lỡi : - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 25.2 SGK đọc chú thích – Hãy sắp xếp quá trình chăng lới theo thứ tự đúng. - Các nhóm thảo luận - đánh số vào ô trống theo thứ tự đúng với tập tính chăng lới của nhện. - Đại diện nhóm nêu đáp án, các nhóm kh¸c bæ sung. - GV chốt lại đáp án đúng : 4, 2, 1, 3. - 1 HS nh¾c l¹i c¸c thao t¸c ch¨ng líi đúng. Vấn đề 2 : Bắt mồi : - GV yêu cầu HS đọc thông tin về tập tính s¨n måi cña nhÖn – H·y s¾p xÕp l¹i theo thứ tự đúng. - HS nghiên cứu kĩ thông tin - đánh số thứ tù vµo « trèng. - GV cung cấp đáp án đúng : 4, 1, 2, 3. + NhÖn ch¨ng t¬ vµo thêi gian nµo trong ngµy ? - HS dan vµo kiÕn thøc thùc tÕ tr¶ lêi. GV cung cÊp thªm th«ng tin : Cã 2 lo¹i líi : + Hình phếu ( thảm ): Chăng ở mạt đất. + H×nh tÊm : Ch¨ng ë trªn kh«ng. 13' Hoạt động 2 : - GV yªu cÇu HS quan s¸t tranh vµ h×nh 25. 3, 4, 5 SGK – Nhận biết một số đại diÖn cña h×nh nhÖn. - HS nắm đợc một số đại diện : Bọ cạp, cái ghÎ, ve bß,.... - GV th«ng b¸o thªm 1 sè h×nh nhÖn : Nhện đỏ hại bông, ve, mò, bọ mạt, nhện l«ng, ®u«i roi,.... 2. TËp tÝnh. NhÖn cã nh÷ng tËp tÝnh : + Ch¨ng líi s¨n b¾t måi sèng. + Hoạt động chủ yếu về ban đêm.. II. Sù ®a d¹ng cña líp h×nh nhÖn. 1. Mét sè ®ai diÖn..

(47) - GV yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 2 tr.85 - C¸c nhãm hoµn thµnh b¶ng. - Đại diện nhóm đọc kết quả - lớp bổ sung. - GV chèt l¹i b¶ng chuÈn. - HS rót ra nhËn xÐt sù ®a d¹ng vÒ : + Sè lîng loµi. + Lèi sèng. + CÊu t¹o c¬ thÓ. Tõ b¶ng 2 : Yªu cÇu HS nhËn xÐt. + Sù ®a d¹ng cña líp h×nh nhÖn.. - Líp h×nh nhÖn ®a d¹ng, cã tËp tÝnh phong phó. 2. ý nghÜa thùc tiÕn. ®a sè cã lîi, mét sè g©y h¹i cho ngời, động vật và thực vật.. + Nªu ý nghÜa thùc tiÕn cña líp h×nh nhÖn. * Kết luận chung : HS đọc kết luận cuối bµi. 4. Cñng cè :4' - C¬ thÓ h×nh nhÖn cã mÊy phÇn ? Nªu tËp tÝnh thÝch nghi víi lèi sèng cña nhÖn . 5. DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ.1' - Häc bµi , tr¶ lêi c©u hái SGK. - Mçi nhãm chuÈn bÞ mét con ch©u chÊu.. Líp s©u bä TiÕt : 28 Gi¶ng : 7A :. Bµi 26. ch©u chÊu 7B :. i.môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Trình bày đợc các đặc điểm cấu tạo ngoài của châu chấu liên quan đến sự di chuyển. - Nêu đợc các đặc điểm cấu tạo trong, các đặc điểm dinh dỡng, sinh sản và phát triển cña ch©u chÊu. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh vµ mÉu vËt. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch m«n häc. ii. chuÈn bÞ . GV :M« h×nh con ch©u chÊu. Hs : Con ch©u chÊu iii. các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc.1' 7A : 7B : 2. KiÓm tra :4'. + Em hãy nêu các phần cấu tạo của nhện và chức năng của các phần đó ? 3.Bµi míi. Giíi thiÖu bµi : 1'. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 : - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK, quan s¸t h×nh 26.1 – tr¶ lêi c©u hái : + C¬ thÓ ch©u chÊu gåm mÊy phÇn ? + M« t¶ mçi phÇn c¬ thÓ cña ch©u chÊu ? - HS quan s¸t kÜ h×nh26.1 SGK (hoÆc quan sát mô hình) con châu chấu – nêu đợc : + C¬ thÓ gåm 3 phÇn :. T/g. Néi dung I. CÊu t¹o ngoµi vµ di chuyÓn..

(48) §Çu : R©u, m¾t kÐp, c¬ quan miÖng. Ngực : 3 đôi chân, 2 đôi cánh. Bụng : Có các đôi lỗ thở. - GV yªu cÇu HS quan s¸t mÉu con ch©u chÊu ( hoÆc m« h×nh ) – NhËn biiÕt c¸c bé phËn ë trªn mÉu ( hoÆc m« h×nh ). - HS đối chiếu mẫu với hình 26.1 – xác định vị trí các bọ phận trên mẫu. - GV gäi HS m« t¶ c¸c bé phËn trªn m« h×nh. - HS : 1 HS tr×nh bµy – líp nhËn xÐt bæ sung. - GV tiÕp tôc cho HS th¶o luËn : + So víi c¸c loµi s©u bä kh¸c kh¶ n¨ng di chuyÓn cña ch©u chÊu cã linh ho¹t h¬n kh«ng ? T¹i sao ? - HS : Linh ho¹t h¬n v× chóng cã thÓ bß, bay, nh¶y. - GV ch«t l¹i kiÕn thøc. - GV ®a thªm th«ng tin vÒ ch©u chÊu di c. Hoạt động 2: - GV yêu cầu HS quan sát hình 26.2, đọc th«ng tin trong SGK – tr¶ lêi c©u hái : + Ch©u chÊu cã nh÷ng hÖ c¬ quan nµo ? + KÓ tªn c¸c bé phËn cña hÖ tiªu ho¸ ? + HÖ tiªu ho¸ vµ hÖ bµi tiÕt cã quan hÖ víi nhau nh thÕ nµo ? + Vì sao hệ tuần hoàn ở sâu bọ lại đơn giản ®i ? - HS tù thu thËp th«ng tin – t×m c©u tr¶ lêi. + Ch©u chÊu cã 7 hÖ c¬ quan. + HÖ tiªu ho¸ : MiÖng – hÇu – diÒu – d¹ dµy – ruét tÞt – ruét sau – trùc trµng – hËu m«n. + Hệ tiêu hoá và hệ bài tiết đều đổ chung vµo ruét sau. + HÖ tuÇn hoµn kh«ng lµm nhiÖm vô vËn chyÓn o xi, chØ vËn chuyÓn chÊt dinh dìng. - HS : Mét vµi HS ph¸t biÓu, líp nhËn xÐt , bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. Hoạt động 3 : - GV yêu cầu hs đọc thông tin. + Thức ăn đợc tiêu hoá nh thế nào ? + V× sao bông ch©u chÊu lu«n phËp phång ? - HS đọc thông tin – trả lời câu hỏi. - 1 vµi HS tr¶ lêi, líp bæ sung.. Hoạt động 4 : - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK. - C¬ thÓ gåm 3 phÇn : + §Çu : R©u, m¾t kÐp, c¬ quan miÖng. + Ngực : 3 đôi chân, 2 đôi cánh. + Bụng : Nhiều đốt, mỗi đốt có1 đôi lỗ thở. - Di chuyÓn : Bß, nh¶y, bay.. II.CÊu t¹o trong. SGK tr.86, 87.. III. Dinh dìng.. - Ch©u chÊu ¨n chåi vµ l¸ c©y. - Thøc ¨n tËp chung ë diÒu, nghiÒn nhá ë d¹ dµy, tiªu ho¸ nhê enzim do ruét tÞt tiÕt ra. - H« hÊp qua lç thë ë mÆt bông..

(49) – tr¶ lêi c©u hái : IV. Sinh s¶n vµ ph¸t triÓn. + Nêu đặc điểm sinh sản ở châu chấu ? + V× sao ch©u chÊu non ph¶i lét x¸c nhiÒu lÇn ? - HS đọc thông itn ở SGK tr.87, tìm câu trả lêi. + Châu chấu đẻ nhiều trứng dới đất. - Ch©u chÊu ph©n tÝnh. + Ch©u chÊu ph¶i lét x¸c – lín lªn v× vá c¬ - Đẻ trứng thành ổ ở dới đất. thÓ lµ vá kitin. - Ph¸t triÓn qua biÕn th¸i. kết luận cuối bài : HS đọc kết luận SGK. 4.Cñng cè: 4' + Những đặc điểm nào giúp ta nhận dạng châu chấu ? + Tr×nh bµy cÊu t¹o trong cña ch©u chÊu ? 5.DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ. 1' - Häc bµi, tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. - §äc môc “ Em cã biÕt ”. - Su tầm tranh ảnh về các đại diện sâu bọ. - KÎ b¶ng tr.91 vµo vë bµi tËp.. TiÕt : 29 Bài 27. đa dạng và đặc điểm chung cña líp s©u bä Gi¶ng : 7A : 7B : i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Thông qua các đại diện nêu đợc sự đa dạng của lớp sâu bọ. - Nêu đợc khái niệm và các đặc điểm chung của lớp sâu bọ. - Nêu đợc vai trò của sâu bọ trong tự nhiên và vai trò thực tiễn đối với con ngời. 2. KÜ n¨ng..

(50) - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. - BiÕt c¸ch b¶o vÖ c¸c loµi s©u bä. ii. ChuÈn bÞ : Gv : B¶ng phô kÎ b¶ng 2 HS : kÎ s½n b¶ng 1 vµ 2 vµo vë. iii. các hoạt động dạy- học. 1. Tæ chøc. 7A : 7B : 2. KiÓm tra. + Em h·y nªu cÊu t¹o ngoµi cña ch©u chÊu ? 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 : - GV yêu cầu HS quan sát từ hình 27.1 đến 27.7 SGK, đọc thông tin dới hình – trả lời c©u hái : + ở hình 27 có những đại diện nào ? + Em hãy cho biết thêm những đặc điểm của mỗi đại diện mà em biết ? - HS làm việc độc lập với SGK. + Kể tên 7 đại diện. + Bổ sung thêm thông tin về các đại diện nh: + Bọ ngựa : Ăn sâu bọ, có khả năng biến đổi mµu s¾c theo m«i trêng. + Ve sÇu : §Î trøng trªn th©n c©y, Êu trïng ë đất, ve đực kêu vào mùa hạ. + Ruồi , muối là động vật trung gian truyền bÖnh... - GV điều khiển HS trao đổi cả lớp. - HS : 1 vµi HS ph¸t biÓu, líp nhËn xÐt vµ bæ sung. - GV yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 1 tr.91 SGK. - HS bằng hiểu biết của mình để lựa trọn các đại diện điền vào bảng 1. - HS : 1 vµi HS ph¸t biÓu, líp bæ sung thªm các đại diện. - GV chốt lại đáp án. - GV yªu cÇu HS nhËn xÐt sù ®a d¹ng cña líp s©u bä. - HS nhËn xÐt sù ®a d¹ngvÒ sè loµi, cÊu t¹o c¬ thÓ, m«i trêng sèng vµ tËp tÝnh. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. Hoạt động 2 : - GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK – thảo luận, chon các đặc điểm chung nổi bật của lớp s©u bä. - Một HS đọc to thông tin trong SGK tr.91, lớp theo dõi các đặc điểm dự kiến - Thảo luận nhóm, lựa chọn các đặc điểm chung. - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu, líp bæ sung. - GV chốt lại các đặc điểm chung. Hoạt động 3 : - GV yêu cầu HS đọc thông tin – làm bài. T/g. Néi dung I. Một số đại diện sâu bọ.. Líp s©u bä rÊt ®a d¹ng : - Chóng cã sè lîng loµi lín. - M«i trêng sèng ®a d¹ng. - Cã lèi sèng vµ tËp tÝnh phong phót thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn sèng. II. §Æc ®iÓm chung cña s©u bä. - C¬ thÓ gåm 3 phÇn : §Çu, ngùc, bông. - Phần đầu có 1 đôi râu, ngực có 3 đôi chân và 2 đôi cánh. - H« hÊp b»ng èng khÝ. - Ph¸t triÓn qua biÕn th¸i. III. Vai trß thùc tiÔn cña s©u bä..

(51) tËp : §iÒn b¶ng 2 SGK. - Lîi Ých : - GV treo b¶ng phô kÎ b¶ng 2 lªn b¶ng – Gäi + Lµm thuèc ch÷a bÖnh. HS lªn ®iÒn + Lµm thùc phÈm. - HS bằng kiến thức và hiểu biết của mình để +Thô phÊn cho c©y trång. điền tên sâu bọ và đánh dấu vào ô trống vai + Làm thức ăn cho động vật trß thùc tiÔn ë b¶ng 2. kh¸c. - 1 vµi HS lªn ®iÒn trªn b¶ng, líp nhËn xÐt , + DiÖc c¸c s©u bä cã h¹i. bæ sung. + Lµm s¹ch m«i trêng. - GV : Ngoµi 7 vai trß trªn, líp s©u bä cßn cã - T¸c h¹i : nh÷ng vai trß g× ? + Là động vật chung gian - HS cã thÓ nªu thªm : Nh bä hung lµm s¹ch truyÒn bÖnh. m«i trêng, ... + G©y h¹i cho c©y trång. + Lµm h¹i cho s¶n xuÊt n«ng * Kết luận chung : HS đọc kết luận cuối bài nghiÖp. trong SGK. 4. Cñng cè : 4' - Hãy cho biết 1 số loài sâu bọ có tập tính phong phú ở địa phơng ? - Nêu đặc điểm phân biệt lớp sâu bọ với lớp khác trong ngành chân khớp ? - Nªu biÖn ph¸p chèng s©u bä cã h¹i nhng an toµn cho m«i trêng ? 5.DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ. 1' - Häc bµi theo kÕt luËn vµ c©u hái SGK. - §äc môc “ Em cã biÕt ”. - ¤n tËp ngµnh ch©n khíp. - T×m hiÓu tËp tÝnh cña s©u bä.. TiÕt : 30 Bµi 28. thùc hµnh : xem b¨ng h×nh hoÆc tranh ¶nh vÒ tËp tÝnh cña s©u bä Gi¶ng : 7A : 7B : i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. Nắm đợc một số tập tính của sâu bọ thể hiện trong tìm kiếm, cất giữ thức ăn, trong sinh s¶n vµ trong quan hÖ gi÷a chóng víi con måi hoÆc kÎ thï. 2. Kü n¨ng : - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t trªn b¨ng h×nh. - Kĩ năng tóm tắt nội dung đã xem. 3. Thái độ. - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật , yêu thích môn học. ii. ChuÈn bÞ . Gv : B¨ng h×nh , m¸y chiÕu HS «n l¹i kiÕn thøc ngµnh ch©n khíp vµ kÓ phiÕu häc tËp vµo vë. Tên động Môi trờng vËt quan sèng C¸c tËp tÝnh sát đợc Tù vÖ TÊn Dù tr÷ Céng Sèng Ch¨m sãc c«ng thøc ¨n sinh thµnh thÕ hÖ sau x· héi 1 2 iii. các hoạt đông dạy - học. 1.Tæ chøc.1' 7A : 7B : 2. KiÓm tra : 4'. + Em hãy nêu đặc điểm chung của lớp sâu bọ ? và nêu vai trò của lớp sâu bọ ? 3. Bµi míi. Hoạt động 1 : 5' - GV nªu yªu cÇu cña giê thùc hµnh :.

(52) + Theo dâi néi dung b¨ng h×nh. + Ghi chÐp c¸c diÔn biÕn cña tËp tÝnh s©u bä. + Có thái độ nghiêm túc trong giờ học. - GV ph©n chia c¸c nhãm thùc hµnh. Hoạt động 2 : Xem băng hình. 15' - GV cho HS xem lÇn thø nhÊt toµn bé ®o¹n b¨ng h×nh. - GV cho HS xem l¹i ®o¹n b¨ng h×nh víi yªu cÇu ghi chÐp c¸c tËp tÝnh cña s©u bä. + T×m kiÕm, cÊt gi÷ thøc ¨n. + Sinh s¶n. + TÝnh thÝch nghi vµ tån t¹i cña s©u bä. - HS theo dỗi băng hình, quan sát đến đâu điền vào phiếu học tập đến đó. - Với những đoạn khó hiểu HS có thể trao đổi trong nhóm hoặc yêu cầu GV chiếu lại. Hoạt động 3 : Thảo luận nội dung băng hình. 15' - GV dành thời gian để các nhóm thảo luận, hoàn thành phiếu học tập của nhóm. - GV cho HS th¶o luËn, tr¶ lêi c¸c c©u hái sau : + Kể tên những sâu bọ quan sát đợc. + Kể tên các loại thức ăn và cách kiếm ăn đặc trng của từng loài. + Nªu c¸c c¸ch tù vÖ vµ t©n c«ng cña s©u bä. + Ngoµi nh÷ng tËp tÝnh ë phiÕu häc tËp em cßn ph¸t hiÖn thªm nh÷ng tËp tÝnh nµo kh¸c ë s©u bä. - HS dựa vào nội dung phiếu học tập – trao đổi nhóm – tìm câu trả lời. - GV kÎ s¨n b¶ng gäi häc sinh lªn ch÷a bµi . - §¹i diÖn nhãm lªn ghi kÕt qu¶ trªn b¶ng – nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - GV thông báo ddáp án đúng, các nhóm khác theo dõi , sửa chữa. 4. Cñng cè . 4' - GV nhận xét tinh thần, thái độ học tập của HS. - Dựa vào phiếu học tập, GV đánh giá kết quả học tập của nhóm. 5. DÆn dß - híng dÉn vÒ nhµ. 1' - ¤n l¹i toµn bé ngµnh ch©n khíp. - KÎ b¶ng tr.96, 97 vµo vë bµi tËp.. TiÕt : 31 Bài 29. đặc điểm chung và vai trò của ngµnh ch©n khíp Gi¶ng : 7A : 7B : i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Nêu đợc đặc điểm chung của ngành chân khớp. - Giải thích đợc sự đa dạng của ngành chân khớp. - Nêu đợc vai trò thực tiễn của ngành chân khớp. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. - Có ý thức bảo vệ các loài động vật có ích. ii. chuÈn bÞ . Gv : B¶ng phô kÎ b¶ng 1, 2SGK tr 96,97 HS kÎ b¶ng 1, 2, 3 SGK tr. 96, 97 vµo vë bµi tËp. iii. các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc.1' 7A : 7B : 2. KiÓm tra : ( Kh«ng kiÓm tra ). 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò. T/g. Hoạt động 1 :. 12'. Néi dung I. §Æc ®iÓm chung..

(53) - GV yêu cầu HS quan sát hình 29 từ 1 đến 6 SGK, đọc kĩ các đặc điểm dới hình – lựa chọn đặc điểm chung của ngành chân khớp. - HS làm việc độc lập với SGK – thảo luận trong nhóm - đánh dấu vào ô trống những đặc điểm lựa chọn. - HS : §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - GV chốt lại bằng đáp án đúng : Đó là các đặc điểm 1, 3, 4.. Hoạt động 2 :. - Cã vá kitin che chë bªn ngoµi vµ lµm chç b¸m cho c¬. - Phần phụ phân đốt, các đôt khớp động với nhau. - Sù ph¸t triÓn vµ t¨ng trëng g¾n liÒn víi sù lét x¸c. 15'. - GV yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 1 tr.96 SGK. - HS vận dụng kiến thức trong ngành để đánh dÊu vµ ®iÒn b¶ng 1. - GV treo b¶ng phô kÎ b¶ng 1 lªn b¶ng – gäi HS lªn lµm. - HS : 1 vµi HS lªn hoµn thµnh b¶ng, líp nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i b»ng b¶ng chuÈn kiÕn thøc. - GV cho HS th¶o luËn – hoµn thµnh b¶ng 2 tr.97 SGK. - GV kÎ vµo b¶ng phô vµ gäi HS lªn ®iÒn bµi tËp. - HS tiếp tục hoàn thành bảng 2. Lu ý : 1 đại diÖn cã thÓ cã nhiÒu tËp tÝnh. 1 vµi HS hoµn thµnh b¶ng – líp nhËn xÐt , bæ sung. - GV chốt lại đáp án đúng. + V× sao ch©n khíp ®a d¹ng vÒ tËp tÝnh ? Hoạt động 3 :. II. Sù ®a d¹ng ë ch©n khíp. a. §a d¹ng vÒ cÊu t¹o vµ m«i trêng sèng.. Nhê ®a d¹ng cÊu t¹o mµ ch©n khíp thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn sèng vµ m«i trêng kh¸c nhau. b. §a d¹ng vÒ tËp tÝnh.. Ch©n khíp cã tËp tÝnh rÊt ®a d¹ng. 12'. - GV yêu cầu HS : Dựa vào kiến thức đã học, liên hệ thực tế để hoàn thành bảng 3 tr. 97 SGK. - HS dùa vµo kiÕn thøc cña ngµnh vµ hiÓu biết của bản thân – lựa trọn những đại diện có ở địa phơng điền vào bảng 3. - HS : 1 vµi HS b¸o c¸o kÕt qu¶. - GV cho HS kể thêm tên các đại diện có ở địa phơng mình. - GV tiÕp tôc cho HS th¶o luËn : + Nêu vai trò của chân khớp đối với tự nhiên và đời sống ? - HS thảo luận trong nhóm – nêu đợc lợi ích vµ t¸c h¹i cña ch©n khíp. - GV chèt l¹i kiÕn thøc.  Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè : 4'. - §Æc ®iÓm nµo gióp ch©n khíp ph©n bè réng r·i ?. III. Vai trß thùc tiÕn. - Lîi Ých : + Cung cÊp thùc phÈm cho con ngêi. + Là thức ăn cho động vật khác. + Lµm thuèc ch÷a bÖnh. + Thô phÊn cho c©y trång. + Lµm s¹ch m«i trêng - T¸c h¹i : + Lµm h¹i c©y trång. + Lµm h¹i cho n«ng nghiÖp. + Hại đồ gỗ, tàu thuyền... + lµm vËt trung gian truyÒn bÖnh..

(54) - Đặc điểm đặc trng để nhận biết chân khớp ? - Líp nµo trong ngµnh ch©n khíp cã gia trÞ thùc phÈm lín nhÊt ? 5. DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ . 1' - Häc bµi theo c©u hái SGK. - Ôn tập toàn bộ đông vật không xơng sống. - KÎ b¶ng 1, 2, 3 bµi 30 vµo vë bµi tËp.. Chơng VI. Ngành động vật có xơng sống C¸c líp c¸ Gi¶ng : 7A :. Bµi 31. C¸ chÐp. 7B :. i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Hiểu đợc các đặc điểm đời sống cá chép. - Giải thích đợc các đặc điểm cấu tạo ngoài của cá thích nghi với đời sống ở nớc. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh vµ mÉu vËt. - Kĩ năng hoạt động nhóm, 3. Thái độ. Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, yªu thÝch m«n häc. ii. đồ dùng dạy học. M« h×nh con c¸ chÐp, con c¸ chÐp cßn sèng. iii. tiÕn tr×nh d¹y häc. 1. ổn định tổ chức. 7A : 7B : 2. KiÓm tra bµi cò. Em h·y nªu vai trß thùc tiÔn cña ngµnh ch©n khíp ? 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 : - GV yªu cÇu HS th¶o luËn c¸c c©u hái sau : + C¸ chÐp sèng ë ®©u ? thøc ¨n cña chóng lµ g× ? + Tại sao nói cá chép là động vật biến nhiệt ? - HS tù thu nhËn th«ng tin SGK tr.102 – th¶o luËn t×m c©u tr¶ lêi : + Sèng ë ao, hå, s«ng suèi. + Ăn động vật và thực vật. + Nhiệt độ cơ thể phụ thuộc vào môi trờng. - HS : 1 -2 HS ph¸t biÓu – líp bæ sung. - GV tiÕp tôc cho HS th¶o luËn : + §Æc ®iÓm sinh s¶n cña c¸ chÐp ? + Vì sao số lợng trứng trong mỗi lứa đẻ của cá chép lªn tíi hµng v¹n ? + Sè lîng trøng nhiÒu nh vËy cã ý nghÜa g× ? - HS giải thích đợc : + C¸ chÐp thô tinh ngoµi – kh¶ n¨ng trøng gÆp tinh trùng ít ( nhiều trứng không đợc thụ tinh ). + ý nghÜa : Duy tr× nßi gièng. - HS : 1 – 2 HS ph¸t biÓu, líp bæ sung. - GV yêu cầu HS rút ra kết luận về đời sống cá chép.. Néi dung I. §êi sèng c¸ chÐp.. - M«i trêng sèng : Níc ngät. - §êi sèng : + ¦a vùc níc lÆng. + ¡n t¹p. + Là động vật biến nhiệt. - Sinh s¶n : + Thụ tinh ngoài, đẻ trứng. + Trøng thô tinh – ph«i..

(55) Hoạt động 2 : Vấn đề 1 : Quan sát cấu tạo ngoài. - GV yªu cÇu HS quan s¸t m« h×nh – nhËn biÕt c¸c bé phËn trªn c¬ thÓ cña c¸ chÐp. - HS quan s¸t – ghi nhí c¸c bé phËn cÊu t¹o ngoµi. - GV gäi 1 HS lªn tr×nh bµy trªn m« h×nh. - HS đại diện nhóm trình bày các bộ phận cấu tạo ngoµi trªn m« h×nh. - GV giải thích : Tên gọi các loại vây liên quan đến vị trÝ cña v©y. Vấn đề 2 : Tìm hiểu đặc điểm cấu tạo thích nghi với đời sống. - GV yªu cÇu HS quan s¸t c¸ chÐp ®ang b¬i trong níc + đọc kĩ bảng 1 và thông tin đề xuất – chọn câu trả lêi. - HS lµm viÖc c¸ nh©n víi b¶ng 1 SGK tr. 103. Th¶o luận nhóm – thống nhất đáp án. - GV treo b¶ng phô – gäi HS lªn ®iÒn trªn b¶ng. - HS đại diện nhóm lên điền bảng phụ – các nhóm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - GV nêu đáp án đúng : 1B, 2C, 3E, 4A, 5G. - 1 HS trình bày lại đặc điểm cấu tạo ngoài của cá thích nghi với đời sống bơi lội. - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái : + V©y c¸ cã chøc n¨ng g× ? + Nªu vai trß cña tõng lo¹i v©y c¸ ? - HS đọc thông tin SGK tr.103 – trả lời câu hỏi. Vây c¸ nh b¬i chÌo – gióp c¸ di chuyÓn trong níc. * Kết luận cuối bài : HS đọc kết luận trong SGK.. II. CÊu t¹o ngoµi. a.CÊu t¹o ngoµi.. §Æc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi cña c¸ thích nghi đời sống bơi lặn ( nh bảng 1 đã hoàn chỉnh ). b. Chøc n¨ng cña v©y c¸. Vai trß cña c¸c lo¹i v©y : - V©y ngùc, v©y bông : Gi÷ th¨ng b»ng, rÏ ph¶i, rÏ tr¸i, lªn, xuèng. - V©y lng, v©y hËu m«n : Gi÷ th¨ng b»ng theo chiÒu däc. - Khóc ®u«i mang v©y ®u«i : Gi÷ chøc n¨ng chÝnh trong sù di chuyÓn cña c¸.. 4. Kiểm tra đánh giá. - Trình bày trên tranh : Đặc điểm cấu tạo ngoài của cá chép thích nghi với đời sống ở nớc ? - Cho HS lµm bµi tËp : H·y chon nh÷ng môc t¬ng øng cña cét A øng víi cét B trong b¶ng díi ®©y : Cét A KÕt qu¶ Cét B 1. V©y ngùc, v©y bông. 1......... a. Gióp c¸ di chuyÓn vÒ phÝa tríc. 2. V©y lng, v©y hËu m«n. 2......... b. Gi÷ th¨ng b»ng, rÏ ph¶i, tr¸i, lªn xuèng. 3. Khóc ®u«i mang v©y ®u«i. 3......... c. Gi÷ th¨ng b»ng theo chiÒu däc. §¸p ¸n : 1 – b ; 2 – c ; 3 – a. 5. Híng dÉn vÒ nhµ. - Häc bµi theo c©u hái SGK. - Lµm bµi tËp SGK ( b¶ng 2 tr. 105 ). - ChuÈn bÞ thùc hµnh theo nhãm : + 1 con c¸ chÐp. + Khan lau, x¸ phßng..

(56) TiÕt : 33 Bµi 33. cÊu t¹o trong cña c¸ chÐp Ngµy gi¶ng:................... I.Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: - Hs nắm đợc vị trí, cấu tạo các hệ cơ quan của cá chép. - Hs giải thích đợc những đặc điểm cấu tạo trong của cá chép thích nghi với đời sống ở níc. 2.KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch. - Rèn luyện kĩ năng hoạt động nhóm. 3.Thái độ: - Yªu thÝch m«n häc. II.chuÈn bÞ: Gi¸o viªn: - Phãng to h×nh 32.3, 33.1 -> 33.4 sgk. - B¶ng phô. Häc sinh: - §äc vµ nghiªn cøu sgk. III.Các hoạt động dạy học: 1.Tæ chøc: 1’ 2. KiÓm tra: 4' + Trình bày đặc điểm cấu tạo ngoài của cá chép? 3. Bµi míi:.

(57) Hoạt động của thầy và trò Néi dung *Hoạt động 1: 20’ I. C¸c c¬ quan dinh dìng: Gv yªu cÇu Hs quan s¸t h×nh 32.3 sgk vµ cho 1. Tiªu ho¸: biÕt: + HÖ tiªu ho¸ cña c¸ gåm nh÷ng bé phËn nµo? + Nªu chøc n¨ng cña tõng thµnh phÇn? Hs quan s¸t h×nh vÏ vµ tr¶ lêi c©u hái. -> Rót ra kÕt luËn. *HÖ tiªu ho¸ cã sù ph©n ho¸: - èng tiªu ho¸: MiÖng, hÇu, thùc qu¶n, d¹ dµy, ruét, hËu m«n. - TuyÕn tiªu ho¸: Gan, mËt, tuyÕn ruét. *Chức năng: Biến đổi thức ăn thành chÊt dinh dìng, cÆn b· th¶i ra ngoµi qua lç hËu m«n. - Bãng h¬i th«ng víi thùc qu¶n gióp Gv yªu cÇu Hs quan s¸t h×nh 33.1, cho biÕt: c¸ lóc næi, lóc ch×m. + C¸ h« hÊp b»ng g×? 2. TuÇn hoµn vµ h« hÊp: + Hãy giải thích hiện tợng: Cá có cử động há miệng liên tục kết hợp với cử động khép mở cña n¾p mang? +V× sao trong bÓ nu«i c¸ ngêi ta thêng th¶ rong hoÆc c©y thuû sinh? HS nghiªn cøu tr¶ lêi. -> Rót ra kÕt kuËn. *HÖ h« hÊp: - C¸ h« hÊp b»ng mang. Gv yêu cầu Hs quan sát sơ đồ hệ tuần hoàn, - Lá mang là những nếp da mỏng có xác định các bộ phần của hề tuần hoàn (chú ý nhiều mạch máu->trao đổi khí. đờng đi của máu) và làm bài tập điền từ sau: HÖ tuÇn gåm tim vµ c¸c m¹ch. Tim cã 2 ng¨n lµ: .... vµ ..... , nèi víi c¸c m¹ch t¹o thµnh 1 vßng tuÇn hoµn kÝn. Khi tâm thất co bóp tống máu vào ..... từ đó chuyển qua..... , ở đây xảy ra sự trao đổi khí, máu trở thành máu đỏ tơi, giàu ôxi, theo..... đến .... cung cấp ôxi và các chất dinh dỡng cho các cơ quan hoạt động. Máu từ các cơ quan theo ...... trë vÒ ...... Khi t©m nhÜ co bãp dån máu sang tâm thất và cứ nh vậy máu đợc vận chuyÓn trong 1 vßng kÝn. Hs nghiªn cøu lµm bµi tËp. Mét Hs lªn b¶ng tr×nh bµy, HS kh¸c nhËn xÐt bæ sung. Gv nhận xét đa ra đáp án. + HÖ tuÇn hoµn, hÖ h« hÊp gåm nh÷ng c¬ quan nµo? Hs tr¶ lêi, rót ra kÕt luËn.. Gv yêu cầu Hs đọc thông tin mục I 3 và cho biÕt: + HÖ bµi tiÕt n»m ë ®©u, cã chøc n¨ng g×? + CÊu t¹o hÖ bµi tiÕt gåm nh÷ng bé phËn nµo?. *HÖ tuÇn hoµn: -Tim 2 ng¨n:1 t©m nhÜ, 1 t©m thÊt. -1 vòng tuần hoàn, máu đỏ tơi giàu «xi ®i nu«i c¬ thÓ. *HÖ h« hÊp: Thë b»ng mang..

(58) Hs nghiªn cøu tr¶ lêi. -> Rót ra kÕt luËn.. *Hoạt động 2: 15’ Gv chia lớp thành 4 nhóm, yêu cầu Hs đọc th«ng tin môc II, quan s¸t h×nh 32.2, 32.3 sgk vµ hoµn thµnh phiÕu häc tËp: + HÖ thÇn kinh cña c¸ gåm nh÷ng bé phËn nµo? + Bé n·o c¸ chia lµm mÊy phÇn? mçi phÇn cã chøc n¨ng g×? + Nªu vai trß cña c¸c gi¸c quan? V× sao thøc ¨n cã mïi l¹ l¹i hÊp dÉn c¸? Hs c¸c nhãm th¶o luËn vµ hoµn thµnh phiÕu häc tËp. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ sung. Gv nhận xét, đa ra đáp án. -> Rót ra kÕt luËn.. 3. Bµi tiÕt:. - Cấu tạo: Gồm 2 dải thận màu đỏ, n»m s¸t sèng lng. - Chøc n¨ng: Läc tõ m¸u c¸c chÊt độc để thải ra ngoài. II. ThÇn kinh vµ gi¸c quan:. - HÖ thÇn kinh h×nh èng n»m ë phÝa lng, gåm: Bé n·o, tuû sèng vµ c¸c d©y thÇn kinh; Bé n·o ph©n ho¸, trong đó có hành khứu giác, thuỳ thị gi¸c vµ tiÓu n·o ph¸t triÓn h¬n c¶. - Giác quan: Mắt, mũi, cơ quan đờng bªn. * Ghi nhí: sgk. 4.Cñng cè: 4' -HÖ thèng l¹i néi dung kiÕn thøc. -Hs đọc ghi nhớ sgk. + Trình bày đặc điểm cấu tạo và chức năng của hệ tiêu hoá? + So sánh hệ tuần hoàn và hệ hô hấp của cá so với các lớp động vật trớc đã học? + Nªu cÊu t¹o vµ chøc n¨ng cña hÖ bµi tiÕt? + Nªu cÊu t¹o vµ chøc n¨ng cña hÖ thÇn kinh? 5. DÆn dß: 1' - Häc bµi. - Tr¶ lêi c©u hái 1, 2 sgk. - Đọc trớc bài 33: Đa dạng và đặc điểm chung của các lớp cá..

(59) TiÕt : 34 sự đa dạng và đặc điểm chung của cá. Ngµy gi¶ng: ................ i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Nắm đợc sự đa dạng của cá về số loài, lối sống, môi trờng sống. - Trình bày đợc đặc điểm cơ bản phân biệt lớp cá sụn và lớp ca sxơng. - Nêu đợc vai trò của cá trong đời sống con ngời. - Trình bày đợc đặc điểm chung của cá. 2. KÜ n¨ng. - Rèn kĩ năng quan sát, so sánh để rút ra kết luận. - KÜ n¨ng lµm viÖc theo nhãm. 3. Thái độ. B¶o vÖ c¸c loµi c¸ cã Ých. ii. chÈn bÞ. B¶ng phô ghi néi dung b¶ng SGK tr. 111 iii. các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc. 1’ 2. KiÓm tra.4’ Nêu đặc điểm hệ tiêu hoá của cá chép ? 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò. Néi dung. Hoạt động 1 : 15’ - GV yêu cầu HS đọc thông tin – thấy đợc do thích nghi víi nh÷ng ®iÒu kiÖn sèng kh¸c nhau nªn c¸ cã cấu tạo và hoạt động sống khác nhau. - HS : Mçi HS thu thËp théng tin vµ ghi nhí kiÕn thøc. - GV cho HS thao luËn : + Đặc điểm cơ bản nhất để phân biệt lớp cá sụn và líp c¸ xíng ? - HS : §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi, líp nhËn xÐt bæ sung. - Gv chèt l¹i kiÕn thøc. - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 34. 1 – 7 – hoµn thµnh b¶ng trong SGK tr.111. - HS quan sát hình, đọc kĩ chhú thích – hoàn thành b¶ng. - GV treo b¶ng phô – gäi HS ch÷a bµi. - HS ®iÒn b¶ng – líp nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i b»ng b¶ng chuÈn. - HS đối chiếu, sửa chữa sai sót nêu có. TT. 1 2. §Æc ®iÓm m«i trêng. Loµi ®iÓn h×nh. TÇng mÆt thêng C¸ thiÕu n¬i Èn n¸u nh¸m TÇng gi÷a vµ tÇng C¸ vÒn,. H×nh d¸ng th©n. I. Sù ®a d¹ng vÒ thµnh phÇn loµi vµ m«i trêng sèng. 1. §a d¹ng vÒ thµnh phÇn loµi. - Sè lîng loµi : Lín - C¸ gåm : + Líp c¸ sôn : Bé x¬ng b»ng chÊt sôn. + Líp c¸ x¬ng : Bé x¬ng b»ng chÊt x¬ng. 2. §a d¹ng vÒ m«i trêng sèng.. Thon dµi. §Æc ®iÓm khóc ®u«i KhoÎ. Tơng đối. YÕu. §Æc ®iÓm v©y ch½n B×nh thêng B×nh th-. B¬i : Nhanh, b×nh thêng, chËm, rÊt chËm Nhanh B×nh thêng.

(60) 3 4. đáy c¸ chÐp Trong nh÷ng hang L¬n hèc Trªn mÆt ®ay biÓn C¸ b¬n, c¸ ®uèi. ng¾n RÊt dµi. RÊt yÕu. DÑt, máng RÊt yÕu. - GV cho HS th¶o luËn : + §iÒu kiÖn sèng ¶nh hëng tíi cÊu t¹o ngoµi cña c¸ nh thÕ nµo ? Hoạt động 2 : 10’ - GV cho HS thảo luận đặc điểm của cá về : + M«i trêng sèng. + C¬ quan di chuyÓn. + HÖ h« hÊp. +HÖ tuÇn hoµn. + §Æc ®iÓm sinh th¸i. + Nhiệt độ cơ thể. - HS : C¸ nh©n nhí l¹i kiÕn thøc bµi tríc - th¶o luËn nhãm. - GV gọi đại diện 1 - 2 nhóm phát biểu. - HS : đại diện nhóm trình bày đáp án - nhóm khác bæ sung. - GV gọi 1 - 2 HS nhắc lại đặc điểm chung của cá. HS thông qua các câu trả lời - rut ra đặc điểm chung cña c¸. Hoạt động 3 : 10’ - GV cho HS th¶o luËn : + Cá có vai trò gì trong tự nhiên và đời sống con ngời ? + Mỗi vai trò hãy lấy ví dụ để minh hoạ. - HS thu thËp th«ng tin SGK vµ hiÓu biÕt cña b¶n th©n - tr¶ lêi. - 1 vµi HS tr×nh bµy - líp bæ sung. - GV lu ý HS 1 số loài cá có thể gây ngộ độc cho con ngêi nh : C¸ nãc, mËt c¸ tr¾m,... + GV hái : §Ó b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn nguån lîi c¸ cÇn ph¶i lµm g× ? * Kết luận chhung : HS đọc kết luận SGK.. êng Kh«ng cã. RÊt chËm. To hoÆc nhá. ChËm. - §iÒu kiÖn m«i trêng sèng kh¸c nhau đã ảnh hởng đến cấu tạo và tËp tÝnh cña c¸. II. §Æc ®iÓm chung cña c¸.. Cá là động vật có xơng sống thích nghi đời sống hoàn toàn ở nớc : - B¬i b»ng v©y, h« hÊp b»ng mang. - Tim 2 ng¨n, 1 vßng tuÇn hoµn, máu đi nuôi cơ thể là máu đỏ tơi. - Thô tinh ngoµi. - Là động vật biến nhiệt. III. Vai trß cña c¸.. - Cung cÊp thùc phÈm. - Nguyªn liÖu chÕ thuèc ch÷a bÖnh. - Cung cÊp nguyªn liÖu cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp. - DiÖt bä gËy, s©u bä h¹i lóa.. 4. D¨n dß. 3’ - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái cuèi bµi. - §¹i diÖn 1 - 2 nhãm tr¶ lêi, líp nhËn xÐt vµ bæ sung. 5. Híng dÉn vÒ nhµ.2’ - Häc bµi theo c©u hái vµ kÕt luËn SGK. - §äc môc " Em cã biÕt " - ChuÈn bÞ : + ếch đồng. + KÎ b¶ng SGK tr.114.. «n tËp häc k× i. TiÕt : 35. động vật không xơng sống. Ngµy gi¶ng:………… i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc..

(61) Củng cố lại kiến thức của HS trong phần động vật không xơng sống về : + Tính đa dạng của động vật không xơng sống. + Sự thích nghi của động vật không xơng sống với môi trờng. + ý nghĩa thực tiễn của động vật không xơng sống trong tự nhiên và trong đời sống. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch tæng hîp. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch bé m«n. ii. chuÈn bÞ thÇy: Trß: iii. các hoạt động dạy và học. 1.Tæ chøc. 1’ 2. KiÓm tra : ( kh«ng kiÓm tra ). 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1 : 18’ - GV yêu cầu HS đọc đặc điểm các đại diện, đối chiÕu h×nh vÏ ë b¶ng 1 tr. 99 SGK - lµm bµi tËp. + Ghi tªn ngµnh vµo chç trèng. + Ghi tên đại diện vào chỗ trống dới hình. - HS dựa vào kiến thức đã học và các hình vẽ - tự ®iÒn vµo b¶ng 1 : + Ghi tên ngành của 5 nhóm động vật. + Ghi tên các đại diện. - GV gọi đại diện HS lên hoàn thành bảng. - HS : Mét vµi HS viÕt kÕt qu¶ - líp nhËn xÐt, bæ sung. - GV chốt lại đáp án đúng. - Tõ b¶ng 1 Gv yªu cÇu HS : + kể thêm các đại diện ở mỗi ngành. + Bổ sung đặc điểm cấu tạo trong đặc trng của từng lớp động vật ? - HS vËn dông kiÕn thøc bæ sung : + Tên đại diện. + §Æc ®iÓm cÊu t¹o. - HS : C¸c nhãm suy nghhÜ thèng nhÊt c©u tr¶ lêi. - GV yªu cÇu HS : NhËn xÐt tÝnh ®a d¹ng cña động vật không xơng sống. Hoạt động 2 : 10’ - GV híng dÉn HS lµm bµi tËp : + Chän ë b¶ng 1 mçi hµng däc ( ngµnh ) 1 loµi. + TiÕp tôc hoµn thµnh c¸c cét 3, 4, 5, 6. - HS nghiên kĩ bảng 1 vận dụng kiến thức đã học - hoµn thµnh b¶ng 2. - GV gäi HS hoµn thµnh b¶ng. - HS : Mét vµi HS lªn hoµn thµnh theo hµng ngang từng đại diện, lớp nhận xét, bổ sung. Hoạt động 3: 10’ - GV yêu cầu HS đọc bảng 3 - ghi nhớ tên loài vµo « trèng thÝch hîp. - HS lựa chọn tên các loài động vật ghi vào bảng 3. - GV gäi HS lªn ®iÒn b¶ng. - 1 HS lªn ®iÒn, líp nhËn xÐt, bæ sung.. I. Tính đa dạng của động vật kh«ng x¬ng sèng. §éng vËt kh«ng x¬ng sèng ®a d¹ng vÒ cÊu t¹o, lèi sèng nhng vÉn mangđặc điểm đặc trng của mỗi ngµnh thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn sèng.. II. Sự thích nghi của động vật kh«ng x¬ng sèng.. III. TÇm quan träng thùc tiÔn của động vật không xơng sống..

(62) - Gv cho HS bæ sung thªm c¸c ý nghÜa thùc tiÔn kh¸c. - HS : 1 vµi HS bæ sung thªm. - GV chèt l¹i b»ng b¶ng chuÈn. TÇm quan träng - lµm thùc phÈm. - Cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu. - §îc nh©n nu«i. - Cã gi¸ trÞ ch÷a bÖnh. - Làm hại cơ thể động vật và ngời. - Lµm h¹i thùc vËt. - Làm đồ trang trí.. Tªn loµi - T«m, cua, sß, trai, mùc... - T«m, cua, mùc. - T«m, sß , cua... - Ong, mËt. - Sán lá gan, giun đũa... - Ch©u chÊu, èc sªn - San h«, èc.... * Kết luận chung : GV cho HS đọc kết luận cuối bài. 4. DÆn dß. 5’ Em h·y lùa chän c¸c tõ ë cét B sao cho t¬ng øng víi c©u ë cét A Cét A Cét B 1. Cơ thể chỉ là 1 TB nhng thực hiện đủ các chức a. Ngµnh ch©n khíp. n¨ng sèng cña c¬ thÓ. 2. Cơ thể đối xứng toả tròn, thờng hình trụ hay hình b. Các ngành giun. dï víi 2 líp TB. 3. Cơ thể mềm, dẹp, kéo dài hoặc phân đốt. c. Ngµnh ruét khoang. 4. Cơ thể mềm, thờng không phân đốt và có vỏ đá d. Ngµnh th©n mÒm. v«i. 5. Cơ thể có bộ xơng ngoài bằng kitin, có phần phụ e.Ngành động vật nguyên sinh. phân đốt. 5. Híng dÉn vÒ nhµ. 1’ Ôn tập toàn bộ phần động vật không xơng sống..

(63) TiÕt : 36 So¹n : 16/12 Gi¶ng 7A :. 7B : KiÓm tra häc k× i. M«n : Sinh häc 7 I. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Nắm đợc cấu tạo và vai trò thực tiễn của ngánh giun đốt. - Nắm đợc cấu tạo, tập tính và vai trò thực tiễn của ngành thân mềm. - Nắm đợc cấu tạo, tập tính và vai trò thực tiễn của ngành chân khớp. HS vận dụng kiến thức đã học và sự hiểu biết trong thực tế để làm tốt bài kiểm tra. 2. KÜ n¨ng. RÌn kÜ n¨ng nhËn biÕt, gi¶i thÝch, t duy tæng hîp, chøng minh. 3. Thái độ. Gi¸o dôc cho HS biÕt vËn dông kiÕn thøc vµo lµm bµi vµ vËn dông kiÕn thøc vµo trong thùc tiÔn cuéc sèng. II. thiÕt lËp ma trËn hai chiÒu. Mức độ Chủ đề 1.Ngành giun đốt.. NhËn biÕt TNKQ. TNTL. Th«ng hiÓu TNKQ. TNTL. VËn dông TNKQ. Tæng :. TNTL. 2.Ngµnh th©n mÒm. 3.Ngµnh ch©n khíp. Tæng : III. thiÕt lËp c©u hái. A. Tr¾c nghiÖm kh¸ch quan . Câu 1. Khoanh tròn vào đáp án đúng nhất 1. Trai s«ng lµm s¹ch níc nh thÕ nµo ? a. Hót níc vµ lÊy cÆn bÈn lµm thøc ¨n. b. Läc cÆn vÈn trong níc. c. Tiết chất nhờn kết các cặn vẩn làm chúng lắng xuống đáy bùn. d. Cả a, b và c đúng. 2. C¸ch tù vÖ cña èc sªn lµ g× ? a. Co rôt c¬ thÓ vµo trong vá. b. Có lới bào để tấn công kẻ thù. c. Tiết chất nhờn làm kẻ thù không ăn đợc. d. C¶ a, b vµ c. 3. Tôm có đặc điểm nào thích nghi với đời sống ở nớc ? a. Tôm có những đôi chân bơi. b. T«m cã tÊm l¸i. c. Thë b»ng mang. d. C¶ a, b vµ c. 4. C¬ quan h« hÊp cña ch©u chÊu lµ g× ?.

(64) a. B»ng hÖ thèng èng khÝ. b. B»ng hÖ thèng tói khÝ. c. B»ng mang. d. C¶ a, b vµ c. Câu 2. Tìm ý nghĩa thực tiễn của giun đốt tơng ứng với các đại diện rồi điền vào cột kÕt qu¶ : Các đại diện KÕt qu¶ ý nghĩa thực tiễn của giun đốt 1. R¬i, s¸ sïng,... 1...... a.Làm thức ăn cho động vật khác. 2. Giun đất giun đỏ, giun ít tơ nớc ngọt,. 2...... b. Làm cho đất tơi xốp, màu mỡ. 3. Các loài đỉ vắt. 3...... c. Lµm thøc ¨n cho ngêi. 4. Các loài giun đất. 4...... d. Có hại cho động vật và ngời. Câu 3. Chọn các cụm từ thích hợp điền vào ô trống thay cho các con số 1, 2, 3... để hoµn chØnh c©u sau vÒ líp s©u bä : S©u bä ph©n bè réng kh¾p c¸c...( 1 )... sèng trªn hµnh tinh. S©u bä cã c¸c...( 2 )...nh : C¬ thÓ cã 3 phÇn riªng biÖt, ®Çu cã mét...( 3 )..., ngùc cã...( 4 )...vµ ...( 5 )..., h« hÊp b»ng èng khÝ. B . Tr¾c nghiÖm tù luËn . Câu 1. Em hãy nêu đặc điểm chung của ngành giun đốt ? C©u 2. Ngµnh th©n mÒm cã nh÷ng vai trß g× ? C©u 3. Em h·y chøng minh nh÷ng t¸c h¹i cña líp s©u bä ? iv. đáp án biểu điểm. A. Tr¾c nghiÖm kh¸ch quan ( 3 ®iÓm ). C©u 1. 1 – c ; 2 – a ; 3 – d ; 4 – a . C©u 2. 1 – c ; 2 – a ; 3 – d ; 4 – b . Câu 3. 1- Môi trờng ; 2 - Đặc điểm chung ; 3 - Đôi râu ; 4 – 3 đôi chân ; 5 – 2 đôi c¸nh. B. Tr¾c nghiÖm tù luËn. C©u 1. ( 2 ®iÓm ) Đặc điểm chung của giun ngành đốt : + Cơ thể dài phân đốt. + Cã thÓ xoang. + HÊp thu qua da hay mang. + Hệ tuần hoàn kín, máu màu đỏ. + HÖ tiªu ho¸ ph©n ho¸. + HÖ thÇn kinh d¹ng chuãi h¹ch vµ g¸c quan ph¸t triÓn. + Di chuyÓn nhê chi bªn, t¬ hoÆc thµnh c¬ thÓ. C©u 2. ( 2 ®iÓm ) Vai trß cña ngµnh th©n mÒm. - Lîi Ých : + Lµm thùc phÈm cho con ngêi. + Nguyªn liÖu xuÊt khÈu. + Làm thức ăn cho động vật. + Lµm s¹ch m«i trêng níc. + Làm đồ trang trí, trang sức. - T¸c h¹i : + Lµ vËt trung gian truyÒn bÖnh. + ¡n h¹i c©y trång. C©u 3. ( 3 ®iÓm ) Chøng minh t¸c h¹i cña líp s©u bä Líp s©u bä cã sè lîng loµi rÊt lín ( gÇn 1 triÖu loµi ) . §a sè thøc ¨n cña s©u bä lµ thùc vật, phân bố ở khắp nơi trên trái đất. - Là động vật trung gian truyền bệnh nh ruồi, muối,... Ruồi thờng sống ở những nơi bẩn thỉu nh bãi rác, xác thối,... khi di chuyển chúng mang theo các vi khuẩn gây bệnh đến hại cho con ngời và động vật khác nh : Khi đậu vào thức ăn, quần áo,... Muỗi hút máu ngời và động vật khác, nhất là muỗi Anôphen mang trùng sốt rét khi đốt ngời gây bệnh sèt rÐt cho ngêi. - Gây hại cho cây trồng và hại cho sản xuất nông nghiệp đó là một số loài sâu bọ nh : Cào cào, châu chấu, bọ xít, bọ rầy, sâu đục thân, sâu cuốn lá,... chúng ăn phá hoại rau mµu vµ ho¹i cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp..

(65) TiÕt : 37. Bµi 32. thùc hµnh mæ c¸. Ngµy gi¶ng :................... i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. Xác định đợc vị trí và nêu rõ vai trò một số cơ quan của cá trên mẫu mổ. 2. KÜ n¨ng. - Rèn kĩ năng mổ trên động vật có xơng sống. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy mÉu mæ. 3. Thái độ. Nghiªm tóc, cÈn thËn, chÝnh x¸c. ii. chuÈn bÞ: - ChuÈn bÞ cña GV ; + Bộ đồ mổ, khay mổ, đinh gim + Con c¸ chÐp hoÆc c¸ riÕc. - ChuÈn bÞ cña HS : Mçi nhãm 6 – 7 em : + 1 con c¸ chÐp hoÆc riÕc. + Kh¨n lau, xµ phßng. iii. các hoạt động dạy và học: 1. Tæ chøc. (1’) 2. KiÓm tra bµi cò. (2’) GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS. 3. Bµi míi. (40’) Hoạt động 1 : Tổ chức thực hành. - GV ph©n chia nhãm thùc hµnh. - Nªu yªu cÇu cña tiÕt thùc hµnh ( Nh SGK ). Hoạt động 2 : Tiến trình thực hành ( Gồm 3 bớc ). Bíc 1 : GV híng dÉn quan s¸t vµ thùc hiÖn viÕt têng tr×nh..

(66) a.C¸ch mæ : - GV trình bày kĩ thuật giải phẫu ( Nh SGK tr. 106 ) chú ý vị trí đờng cắt để nhìn rõ nội quan cña c¸. - BiÓu diÔn thao t¸c mæ ( Dùa vµo h×nh 32.1 ) SGK. - Sau khi mæ cho HS quan s¸t vÞ trÝ tù nhiªn cña c¸c néi quan cha gì. b. Quan s¸t cÊu t¹o trong trªn mÉu mæ : - Hớng dẫn HS xác định ví trí của nội quan. - Gỡ nội quan để quan sát rõ các cơ quan ( Nh SGK ). - Quan sát mẫu bộ náo cá - nhận xét màu sắc và các đặc điểm khác. c. Híng dÉn viÕt têng tr×nh. Híng dÉn HS c¸ch ®iÒn vµo b¶ng c¸c néi quan cña c¸. + Trao đổi trong nhóm : Nhận xét vị trí, vai trò các cơ quan. + §iÒn vµo b¶ng kÕt qu¶ quan s¸t cña mçi c¬ quan. + Kết quả bảng 1 đó là bản tờng trình bài thực hành. Bíc 2 : Thùc hµnh cña häc sinh. - HS thùc hµnh theo nhãm 6 – 7 HS. - Mçi nhãm cö ra : + Nhãm trëng : §iÒu hµnh chung. + Th kÝ : ghi chÐp kÕt qu¶ quan s¸t. - C¸c nhãm thùc hiÖn theo híng dÉn cña GV : + Mổ cá : Lu ý nâng mũi kéo để tránh cắt phải các cơ quan bên trong. + Quan sát cấu tạo trong : Quan sát đến đâu ghi chép đến đó. - Sau khi quan sát các nhóm trao đổi – Nêu nhận xét vị trí và vai trò của từng cơ quan - ®iÒn b¶ng SGK tr. 107. Bíc 3 : KiÓm tra kÕt qu¶ quan s¸t cña HS. - GV quan s¸t viÖc thùc hiÖn viÕt têng tr×nh cñ tõng nhãm. - GV chấn chỉnh những sai sót của HS khi xác định tên và vai trò của từng cơ quan. - GV thông báo đáp án chuẩn – Các nhóm đối chiếu, sửa chữa sai sót. Tªn c¬ quan - Mang ( HÖ h« hÊp ) - Tim ( HÖ tuÇn hoµn ) - HÖ tiªu ho¸ ( Thùc qu¶n, d¹ dµy, ruét gan ) - Bãng h¬i. - ThËn ( HÖ bµi tiÕt ) TuyÕn sinh dôc ( hÖ sinh s¶n ) - N·o ( HÖ thÇn kinh ). NhËn xÐt vÞ trÝ vµ vai trß N»m díi x¬ng n¾p mang trong phÇn ®Çu, gåm c¸c l¸ mang gÇn c¸c x¬ng cung mang – có vai trò trao đổi khí. N»m phÝa tríc khoang th©n øng víi v©y ngực, co bóp để đẩy máu vào động mạch – gióp cho sù tuÇn hoµn m¸u. Ph©n ho¸ râ rÖt thµnh thùc qu¶n, d¹ dµy, ruét, cã gan tiÕt mËt gióp cho sù tiªu ho¸ thøc ¨n. Trong khoang th©n, s¸t cét sèng, gióp c¸ ch×m næi dÔ dµng trong níc. Hai d¶i, s¸t cét sèng. läc tõ m¸u c¸c chÊt không cần thiết để thải ra ngoài. Trong khoang thân, ở cá đực là hai dải tinh hoµn, ë c¸ c¸i lµ 2 buång trøng ph¸t triÓn trong mïa sinh s¶n. N·o n»m trong hép sä, ngoµi ra cßn tuû sống nằm trong các cung đốt sống. Điều khiển, điều hoà hoạt động của cá.. Bíc 4 : Tæng kÕt. - GV nhận xét từng mẫu mổ : Mổ đúng, nội quan gỡ không bị nát, trình bày đẹp. - NÕu sai sãt cña tõng nhãm cô thÓ. - Nhận xét tinh thần, thái độ học tập của các nhóm. - Cho c¸c nhãm thu dän vÖ sinh. - KÕt qu¶ b¶ng ph¶i ®iÒn sÏ lµ kÕt qu¶ têng tr×nh 4. Cñng cè: (1’).

(67) - GV đánh giá việc học tập của HS. - Cho HS trình bày các nội dung quan sát đợc. - Cho ®iÓm 1 – 2 nhãm lµm tèt. 5. Hớng dẫn về nhà. (1’) Chuẩn bị trớc bài “ ếch đồng ” TiÕt : 38. líp lìng c Bài 35. ếch đồng. Ngµy gi¶ng: ................... i. môc tiªu: 1. KiÕn thøc. - Nắm vững các đặc điểm đời sống của ếch đồng. - Mô tả đợc đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch thích nghi với đời sống vừa ở nớc, vừa ở c¹n. - Trình bày đợc sự sinh sản và phát triển của ếch đồng. 2. KÜ n¨ng. - KÜ n¨ng quan s¸t tranh vµ mÉu vËt. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. Giáo dục ý thức bảo vệ động vật có ích. ii. chuÈn bÞ: Mô hình con ếch đồng. iii. các hoạt động dạy học: 1.tæ chøc (1’): 2. KiÓm tra bµi cò. ( kh«ng KT ) 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 : 10’ - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK thảo luận : + Thông tin trên cho em biết điều gì về đời sống của ếch đồng ? - HS tù thu nhËn th«ng tin trong SGK tr. 113 rót ra nhËn xÐt. 1 vµi HS ph¸t biÓu - líp bæ sung. - GV cho HS gi¶i thÝch 1 sè hiÖn tîng : + Vì sao ếch thờng kiếm mồi vào ban đêm ? + Thøc ¨n cña Õch lµ s©u bä, giun, èc nãi lªn điều gì? ( con mồi, ở cạn, ở nớc - ếch có đời sèng võa ë níc võa ë c¹n ). - GV yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn. Hoạt động 2 : 20’ - GV yêu cầu HS vận dụng kiến thức thực tế mô tả động tác di chuyển trên cạn. + Quan s¸t c¸ch di chuyÓn trong níc cña Õch vµ hình 35.3 SGK - mô tả động tác di chuyển trong níc. - HS vận dụng kiến thức thực tế, mô tả đợc : + Trªn c¹n : Khi ngåi chi sau gÊp h×nh ch÷ z, lóc nh¶y chi sau bËt th¼ng - nh¶y cãc. + Díi níc: Chi sau ®Èy níc, chi tríc bÎ l¸i. - GV yªu cÇu HS quan s¸t kÜ h×nh 35 ( 1, 2, 3 ) - hoµn chØnh b¶ng tr. 114 SGK. - HS dùa vµo kÕt qu¶ quan s¸t - tù hoµn thµnh b¶ng1. - GV yªu cÇu HS th¶o luËn :. Néi dung I. §êi sèng.. - ếch có đời sống vừa ở nớc, vừa ở c¹n ( a n¬i Èm ít ). - Kiếm ăn vào ban đêm. - Có hiện tợng trú đông. - Là động vật biến nhiệt. II. CÊu t¹o ngoµi vµ sù di chuyÓn. a. Di chuyÓn. Õch cã 2 c¸ch di chuyÓn : + Nh¶y cãc ( trªn c¹n ). + B¬i ( díi níc ).. b. CÊu t¹o ngoµi..

(68) + Nêu những đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch thích nghi đời sống ở cạn ? + Những đặc điểm cấu tạo ngoài thích nghi đời sèng ë níc ? - HS th¶o luËn trong nhãm thèng nhÊt ý kiÕn. + §Æc ®iÓm ë c¹n : 2, 4, 5. + §Æc ®iÓm ë níc : 1, 3. 6. - GV treo bảng phụ ghi nội dung các đặc điểm thÝch nghi - yªu cÇu HS gi¶i thÝch ý nghÜa thÝch nghi của từng đặc điểm. - HS gi¶i thÝch ý nghÜa thÝch nghi - líp bæ sung. - GV chèt l¹i b¶ng chuÈn. §Æc ®iÓm h×nh d¹ng vµ cÊu t¹o ngoµi - §Çu dÑp nhän, khíp víi th©n thµnh 1 khèi thu«n nhän vÒ phÝa tríc. - M¾t vµ lç mói ë vÞ trÝ cao trªn ®Çu ( mòi th«ng víi khoang miÖng vµ phæi võa ngöi võa thë ). - Da trÇn phñ chÊt nhÇy vµ Èm dÔ thÊm khÝ. - M¾t cã mi gi÷ níc m¾t do tuyÕn lÖ tiÕt ra, tai cã mµng nhÜ. - Chi 5 phần có ngón chia đột linh hoạt. - C¸c chi sau cã mµng b¬i c¨ng gi÷a c¸c ngãn . Hoạt động 3 : 10’ - GV cho HS th¶o luËn : + Trình bày đặc điểm sinh sản của ếch ? + Trứng ếch có đặc điểm gì ? + V× sao cïng lµ thô tinh ngoµi mµ sè lîng trøng Õch l¹i Ýt h¬n c¸ ? - HS tù thu nhËn th«ng tin trong SGK tr. 114 - nªu đợc các đặc điểm sinh sản : + Thu tinh ngoµi. + Có tập tính ếch đực ôm lng ếch cái. - GV yªu cÇu HS tr×nh bµy sù ph¸t triÓn cña Õch. - HS dùa vµo h×nh 35.4 tr×nh bµy. - GV yªu cÇu HS so s¸nh sù sinh s¶n vµ ph¸t triÓn cña Õch víi c¸ ? - Gv më réng : Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, nång nọc có nhiều đặc điểm giống cá. Chứng tỏ về nguån gèc cña Õch. * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK.. ếch đồng có các đặc điểm cấu tạo ngoài thích nghi đời sống vừa ở nớc vừa ở cạn. ( các đặc điểm nh bảng tr. 114 SGK ). ý nghÜa thùc tiÕn - Gi¶m søc c¶n cña níc khi b¬i. - Khi b¬i võa thë võa quan s¸t. - Gióp h« hÊp trong níc. - B¶o vÖ m¾t, gi÷ m¾t khái bÞ kh«, nhËn biÕt ©m thanh trªn c¹n. - Thu©n lîi cho viÖc di chuyÓn. - Tạo thành chân bơi để đẩy nớc.. III. Sinh s¶n vµ ph¸t triÓn cña Õch.. - Sinh s¶n : + Sinh s¶n vµo cuèi mïa xu©n. + Tập tính : ếch đực ôm lng ếch cái, đẻ ở các bờ nớc. + Thụ tinh ngoài, đẻ trứng. - Ph¸t triÓn : Trøng - nßng näc - Õch ( ph¸t triÓn cã biÕn th¸i ).. 4.Cñng cè(2’). - GV cho HS tr¶ lêi c©u hái cuèi bµi trong SGK. - Một vài HS trả lời, lớp nhận xét và bổ sung - GV chốt lại đáp án đúng. 5. Híng dÉn vÒ nhµ(2’). - Häc bµi theo c©u hái vµ kÕt luËn trong SGK. - Chuẩn bị : ếch đồng theo nhóm..

(69) TiÕt : 39. Bµi 36. thùc hµnh quan sát cấu tạo trong của ếch đồng trên mẫu mổ Ngµy gi¶ng: ……………. i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - NhËn d¹ng c¸c c¬ quan cña Õch trªn mÉu mæ. - Tìm những cơ quan, hệ cơ quan thích nghi với đời sống mới chuyển lên cạn. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh vµ mÉu vËt. - KÜ n¨ng thùc hµnh. 3. Thái độ. Có thái độ nghiêm túc trong học tập. ii. chuÈn bÞ: ThÇy: Tranh bé x¬ng Õch. Trò: đồ dùng học tập iii. các hoạt động dạy học. 1.Tæ chøc.(1’). 2. KiÓm tra bµi cò.(4’) Em hãy nêu đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch thích ngi với đời sống vừa ở nớc vừa ở c¹n ? 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò. Néi dung. Hoạt động 1 : 15’ - GV híng dÉn HS quan s¸t h×nh 36.1 SGK - nhËn biÕt c¸c x¬ng trong bé x¬ng Õch. - HS tù thu nhËn th«ng tin - ghi nhí vÞ trÝ, tªn x¬ng : X¬ng ®Çu, x¬ng cét sèng, x¬ng ®ai vµ x¬ng chi. - GV yªu cÇu HS quan s¸t tranh bé x¬ng ếch - xác định các xơng. - GV yªu cÇu HS th¶o luËn : + Bé x¬ng Õch cã chøc n¨ng g× ? - HS th¶o luËn rót ra chøc n¨ng cña bé x¬ng. §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu, c¸c nhãm kh¸c bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. Hoạt động 2 : 20’ - GV híng dÉn HS : + Sê tay lªn bÒ mÆt da, quan s¸t mÆt trong da - nhËn xÐt. - HS thùc hiÖn theo híng dÉn : + NhËn xÐt : Da Õch Èm ít, mÆt trong cã hÖ m¹ch m¸u díi da. - GV cho HS th¶o luËn : + Nªu vai trß cña da ? - 1 HS tr¶ lêi, líp nhËn xÐt, bæ sung.. I. Quan s¸t bé x¬ng Õch.. - GV yêu cầu HS quan sát hình 36.3, đối. b. Quan s¸t néi quan.. - Bé x¬ng : X¬ng ®Çu, x¬ng cét sèng, x¬ng ®ai ( ®ai vai, ®ai h«ng ), x¬ng chi ( chi tríc, chi sau ). - Chøc n¨ng : + Tạo bộ khung nâng đỡ cơ thể. + Lµ n¬i b¸m cña c¬ - di chuyÓn. + T¹o thµnh khoang b¶o vÖ n·o, tñy sèng vµ néi quan.. II. Quan s¸t da vµ c¸c néi quan trªn mÉu mæ. a. Quan s¸t da. Õch cã da trÇn ( tr¬n, Èm ít ), mÆt trong cã nhiều mạch máu - trao đổi khí..

(70) chiếu với mẫu mổ - xác định các cơ quan cña Õch. - HS quan sát hình đối chiếu mẫu mổ - xác định vị trí các hệ cơ quan. - GV yêu cầu HS nghiên cứu bảng đặc ®iÓm cÊu t¹o trong cña Õch tr. upload.123doc.net - th¶o luËn : + Hệ tiêu hóa của ếch có đặc điểm gì khác so víi c¸ ? + Vì sao ở ếch đã xuất hiện phổi mà vẫn trao đổi khí qua da ? + Tim cña Õch kh¸c c¸ ë ®iÓm nµo ? tr×nh bµy sù tuÇn hoµn m¸u cña Õch ? + Quan sát mô hình não ếch - xác định c¸c bé phËn cña n·o. - HS trong nhãm th¶o luËn - thèng nhÊt ý kiÕn. Yêu cầu nêu đợc : + HÖ tiªu hãa : Líi phãng ra b¾t måi, d¹ * Cấu tạo trong của ếch ( bảng đặc điểm cấu dµy, gan mËt lín, cã tuyÕn tôy. t¹o trong tr. upload.123doc.net SGK ). + Phổi cấu tạo đơn giản, hô hấp qua da là chñ yÕu. + Tim 3 ng¨n, 2 vßng tuÇn hoµn. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. 4. Cñng cè (4’) - GV nhận xét tinh thần, thái độ của HS trong giờ thực hành. -NhËn xÐt kÕt qu¶ quan s¸t cña c¸c nhãm. - Cho HS thu dän vÖ sinh. 5. Híng dÉn vÒ nhµ (1’). Häc bµi, hoµn thµnh bµi thu ho¹ch theo mÉu ( SGK tr. 119 ).. TiÕt 40. Bài 37. đa dạng và đặc điểm chung của lỡng c Ngµy gi¶ng: …………… i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Trình bày đợc sự đa dạng của lỡng c về thành phần loài, môi trờng sống và tập tính cña chóng. - Hiểu rõ đợc vai trò của lỡng c với đời sống và tự nhiên. - Trình bày đợc đặc điểm chung của lỡng c. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t h×nh nhËn biÕt kiÕn thøc. - Rèn kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. Giáo dục ý thức bảo vệ động vật có ích. ii. chÈn bÞ. ThÇy: bµi so¹n, h×nh 37.1SGK phãng to. Trß: dông cô hoc tËp..

(71) iii. các hoạt động dạy và học. 1. Tæ chøc: (1’). 2. KiÓm tra bµi cò.(4’) Nêu đặc điểm về bộ xơng ếch và vai trò của nó ? 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò. Néi dung. Hoạt động 1 : 10’. I. §a d¹ng vÒ thµnh phÇn loµi.. - GV yêu cầu HS quan sát hình37.1 SGK, đọc thông tin trong SGK, lµm bµi tËp b¶ng sau : Tªn bé l§Æc ®iÓm ph©n biÖt ìng c H×nh d¹ng §u«i KÝch thíc chi sau Cã ®u«i Kh«ng ®u«i Kh«ng ch©n - Cá nhân tự thu nhận thông tin về đặc điểm 3 bộ lỡng c - thảo luận nhóm để hoàn thành bảng. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy- nhãm kh¸c nhËn xÐt vµ bổ sung. Yêu cầu nêu đợc các đặc điểm đặc trng nhÊt ph©n biÖt 3 bé : C¨n cø vµo vµo ®u«i vµ ch©n. - Thông qua bảng - GV phân tích mức độ gắn bó với môi trờng nớc khác nhau - ảnh hởng đến cấu tạo ngoµi tõng bé - HS tù rót ra kÕt luËn. Hoạt động 2 : 10’ - GV yêu cầu HS quan sát hình 37 ( 1 - 5 ) đọc chú thÝch - lùa trän c©u tr¶ lêi ®iÒn vµo b¶ng tr. 121SGK - C¸ nh©n tù thu nhËn th«ng tin qua h×nh vÏ - th¶o luËn nhãm - hoµn thµnh b¶ng. - GV treo b¶ng phô - HS c¸c nhãm hoµn thµnh b¶ng. - §¹i diÖn nhãm lªn ghi c©u tr¶ lêi vµo b¶ng - nhãm kh¸c theo dâi, nhËn xÐt vµ bæ sung. - GV thông báo đáp án đúng để HS theo dõi. - C¸c nhãm quan s¸t - tù söa ch÷a nÕu cÇn.. Lìng c cã 4000 loµi chia thµnh 3 bé : - Bé lìng c cã ®u«i. - Bé lìng c kh«ng ®u«i. - Bé lìng c kh«ng ch©n.. Tªn loµi C¸ cãc tam §¶o Õch ¬ng lín Cãc nhµ Õch c©y. §Æc ®iÓm n¬i sèng Sèng chñ yªu trong níc ¦a sèng ë níc h¬n ¦a sèng trªn c¹n h¬n Sèng chñ yªu trªn c©y, bôi c©y, vÉn lÖ thuéc vµo m«i trêng níc.. II. §a d¹ng vÒ m«i trêng sèng vµ tËp tÝnh.. Nội dung bảng : " Một số đặc điểm sinh học của lỡng c " đã hoµn thµnh.. Hoạt động Ban ngµy Ban đêm Ban đêm Ban đêm. TËp tÝnh tù vÖ Trèn ch¹y Èn nÊp Do¹ n¹t Tiết nhựa độc Trèn ch¹y Èn nÊp.

(72) Õch giun. Sèng chñ yªu trªn c¹n. Chiu luån trong hang đất. Trèn, Èn nÊp. Hoạt động 3 : 8’. III. §Æc ®iÓm chung cña lìng c.. - GV yêu cầu các nhóm trao đổi trả lời câu hỏi : +Nêu đặc điểm chung của lỡng c về môi trờng sống, cơ quan di chuyển, đặc điểm các hệ cơ quan. - c¸ nh©n tù nhí l¹i kiÕn thøc - th¶o luËn nhãm - rót ra đặc điểm chung nhất của lỡng c.. Lỡng c là động vật có xơng sống thích nghi với đời sống vừa ở nớc võa ë c¹n. + Da trÇn vµ Èm. + Di chuyÓn b»ng 4 chi. + H« hÊp b»ng da vµ phæi. + Tim 3 ng¨n, 2 vßng tuÇn hoµn, m¸u pha nu«i c¬ thÓ. + Thô tinh ngoµi, nång näc ph¸t triÓn qua biÕn th¸i. + Là động vật biến nhiệt.. Hoạt động 4 : 8’ - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK, trả lời c©u hái : + Lỡng c có vai trò gì đối với con ngời ? Cho ví dụ minh häa. + V× sao nãi vai trß tiªu diÖt cña s©u bä cña lìng c bổ sung cho hoạt động của chim ? + Muèn b¶o vÖ nh÷ng loµi lìng c cã Ých ta cÇn lµm g× ? - C¸ nh©n tù ngiªn cøu th«ng tin trong SGK tr. 122, trả lời câu hỏi. Yêu cầu nêu đợc : + Cung cÊp thùc phÈm. + Gióp viÖc tiªu diÖt s©u bä g©y h¹i cho c©y. + CÊm s¨n b¾n. - 1 vµi HS tr¶ lêi - HS kh¸c bæ sung. - GV cho HS tù rót ra kÕt luËn.. IV. Vai trß cña lìng c.. - Lµm thøc ¨n cho ngêi. - Mét sè lìng c lµm thuèc. - Diệt sâu bọ và là động vật chung gian g©y bÖnh.. * kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè:(2’) - GV cho HS tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3 cuèi bµi trong SGK. - HS trả lời, lớp nhận xét, bổ sung - GV chốt lại đáp án đúng. 5. Híng dÉn vÒ nhµ.(1’) - Häc vµ tr¶ lêi c©u hái trong SGK. - §äc môc " Em cã biÕt ". - KÎ b¶ng tr. 125 SGK vµo vë bµi tËp.. TiÕt 41. Líp bß s¸t Bµi 38. th»n l»n bãng ®u«i dµi. Ngµy gi¶ng:………….. i. môc tiªu..

(73) 1. KiÕn thøc. - Nắm vững các đặc điểm đời sống cảu thằn lằn bóng. - Giải thích đợc các đặc điểm cấu tạo ngoài của thằn lằn thích nghi với đời sống ở cạn. - Mô tả đợc cách di chuyển của thằn lằn. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh. - Rèn kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. Yªu thÝch m«n häc. ii. chuÈn bÞ: - M« h×nh con th»n l»n. - Con th»n l»n cßn sèng. iii. các hoạt động dạy và học: 1.Tæ chøc.(1’) 2. KiÓm tra bµi cò.(4’) Em hãy nêu đặc điểm chung của lớp lỡng c ? 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 : 15’ - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu th«ng tin trong SGK Tr¶ lêi c©u hái : + So sánh đặc điểm đời sống của thằn lằn với ếch đồng ? - HS tự thu nhận thông tin kết hợp với kiến thức đã học để trả lời câu hỏi. - 1 HS trình bày đáp án của mình, lớp nhật xét và bổ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. - GV tiÕp tôc cho HS th¶o luËn : + Nêu đặc điểm sinh sản của thằn lằn. + V× sao sè lîng trøng cña th»n l»n l¹i Ýt ? + Trứng thằn lằn có vỏ có ý nghĩa gì đối với đời sèng trªn c¹n ? - HS thảo luận trong nhóm. Yêu cầu nêu đợc : + Th»n l»n thô tinh trong - tû lÖ trøng gÆp tinh trïng cao nªn sè lîng trøng Ýt. + Trứng có vỏ đá vôi - bảo vệ. - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt vµ bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. Hoạt động 2 : 20’ - GV yêu cầu HS đọc bảng tr. 125 SGK đối chiếu với hình cấu tạo ngoài - ghi nhớ các đặc điểm cấu t¹o. - HS tự thu nhận kiến thức bằng cách đọc cột đặc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi. - GV yêu cầu HS đọc trả lời câu hỏi chọn lựa - hoàn thµnh b¶ng tr. 125 SGK. - C¸c thµnh viªn trong nhãm th¶o luËn lùa chän c©u cần điền để hoàn thành bảng. - GV treo b¶ng phô gäi HS c¸c nhãm lªn hoµn thµnh. - §¹i diÖn nhãm lªn hoµn thµnh b¶ng, c¸c nhãm kh¸c bæ sung. - GV chốt lại đáp án đúng : 1G, 2E, 3D, 4C, 5B, 6A.. Néi dung I. §êi sèng. - M«i trêng sèng : Trªn c¹n. - §êi sèng : + Sèng n¬i kh« r¸o, thÝch ph¬i n¨ng. + ¡n s©u bä. + Có tập tính trú đông. + Là động vật biến nhiệt. - Sinh s¶n : + Thô tinh trong. + trøng cã vá dai, nhiÒu no·n hoµng, ph¸t triÓn trùc tiÕp.. II. CÊu t¹o ngoµi vµ di chuyÓn. 1. CÊu t¹o ngoµi.. §Æc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi cña th»n lằn thích nghi với đời sống trên cạn ( nh bảng đã hoàn chỉnh )..

(74) - GV cho HS th¶o luËn : So s¸nh cÊu t¹o ngoµi cña thằn lằn với ếch để thấy thằn lằn thích nghi hoàn toàn đời sống trên cạn. - HS dựa vào đặc điểm cấu tạo ngoài của 2 đại diện để so sánh. - GV yêu cầu HS quan sát hình 38.2 đọc thông tin trong SGK trang 125 - nêu thứ tự cử động của thân vµ ®u«i khi th»n l»n di chuyÓn. - HS quan s¸t h×nh 38.2 SGK - nªu thø tù c¸c cö động : + Th©n uèn sang ph¶i - ®u«i uèn sang tr¸i, chi tríc ph¶i vµ chi sau tr¸i chuyÓn lªn phÝa tríc. + Thân uốn sang trái - động tác ngợc lại. - 1 HS ph¸t biÓu, líp bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK.. 2. Di chuyÓn.. * Khi di chuyÓn th©n vµ ®u«i t× vào đất, cử động uốn thân phối hîp c¸c chi - tiÕn lªn phÝa tríc.. 4. Cñng cè.(4’) H·y chän nh÷ng môc t¬ng øng cña cét A øng víi cét B trong b¶ng. Cét A Cét B 1. Da kh«, cã v¶y sõng bao bäc. a. Tham gia sù di chuyÓn trªn c¹n. 2. §Çu cã cæ dµi. b. Bảo vệ mắt, có nớc mắt để màng mắt không bÞ kh«. 3. Mát có mí cử động. c. Ng¨n c¶n sù tho¸t h¬i níc. 4. Mµng nhÜ n»m ë hèc nhá trªn ®Çu. d. Phát huy đợc các giác quan, tạo điều kiện b¾t måi dÔ dµng. 5. Bµn ch©n cã 5 ngãn cã vuèt. e. B¶o vÖ mµng nhÜ, híng ©m thanh vµo mµng nhÜ. 5. Híng dÉn vÒ nhµ.(1’) - Häc bµi theo c©u hái SGK. - Xem lại cấu tạo trong của ếch đồng TiÕt 42. Bµi 39. cÊu t¹o trong cña th»n l»n. Ngµy gi¶ng: ........................ i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Trình bày đợc các đặc điểm cấu tạo trong của thằn lằn phù hợp với đời sống hoàn toàn ë c¹n. - So sánh với lỡng c để thấy đợc sự hoàn thiện của các cơ quan. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh. - KÜ n¨ng so s¸nh. 3. Thái độ. Yªu thÝch m«n häc. ii. chuÈn bÞ: ThÇy: h×nh 39.1, 39.2 SGK. Trß: dông cô häc tËp. iii. các hoạt động dạy và học. 1. Tæ chøc:(1’) 2. KiÓm tra bµi cò.(3’) Nêu đặc điểm về đời sống của thằn lằn ? 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 : 10’ - GV yªu cÇu HS quan s¸t bé x¬ng th»n l»n, đối chiếu với hình 39.1 SGK - xác định vị trí. Néi dung I. Bé x¬ng. Bé x¬ng gåm :.

(75) c¸c x¬ng. - HS quan sát hình 39.1 SGK, đọc kĩ chú thích - ghi nhí tªn c¸c x¬ng cña th»n l»n. - HS xác định đợc xơng đầu, cột sống, xơng xờn, các xơng đai và xơng chi. - GV ph©n tÝch : XuÊt hiÖn x¬ng sên cïng víi x¬ng má ¸c – x¬ng ngùc cã tÇm quan träng lín trong sù h« hÊp ë c¹n. - GV yêu cầu HS đối chiếu bộ xơng thằn lằn víi bé x¬ng Õch - nªu râ sù sai kh¸c næi bËt. - HS so sánh 2 bộ xơng - nêu đợc điểm sai kh¸c c¬ b¶n. + Th»n l»n xuÊt hiÖn x¬ng sên - tham gia qu¸ tr×nh h« hÊp. + Đốt sống cổ : 8 đốt - cử động linh hoạt. + Cét sång dµi. + §ai vai khíp víi cét sèng - chi tríc linh ho¹t. - GV chốt lại : Tất cả các đặc điểm đó thích nghi hơn với đời sống ở cạn. Hoạt động 2 : 20’ - GV yêu cầu HS quan sát hình 39.2 SGK, đọc chú thích - xác định vị trí các hệ cơ quan : TuÇn hoµn, h« hÊp, tiªu hãa, bµi tiÕt, sinh s¶n. - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái : + HS tự xác định vị trí các hệ cơ quan trên hình 39.2 + HÖ tiªu hãa cña th»n l»n gåm nh÷ng bé phËn nµo? Nh÷ng ®iÓm nµo kh¸c hÖ tiªu hãa cña Õch ? + Kh¶ n¨ng hÊp thô l¹i níc cã ý nghÜa g× víi th»n l»n khi sèng trªn c¹n ? - HS tr¶ lêi, líp nhËn xÐt vµ bæ sung. - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 39.3 SGK th¶o luËn : + HÖ tuÇn hoµn cña th»n l»n cã g× gièng vµ kh¸c Õch ? + HÖ h« hÊp cña th»n l»n kh¸c Õch ë ®iÓm nµo ? ý nghÜa ? GV chèt l¹i : tuÇn hoµn vµ h« hÊp phï hîp víi đời sống ở cạn. - GV gi¶i thÝch kh¸i niÖm thËn - chèt l¹i c¸c đặc điểm bài tiết. + Nớc tiểu đặc của thằn lằn liên quan gì đến đời sống trên cạn ? - HS tr¶ lêi, líp nhËn xÐt vµ bæ sung. Hoạt động 3 : 7’ - GV yêu cầu HS quan sát hình 39.4 - xác định c¸c bé phËn cña n·o. + Bé n·o cña th»n l»n kh¸c Õch ë ®iÓm nµo ? - HS tr¶ lêi, líp nhËn xÐt vµ bæ sung.. - X¬ng ®Çu. - Cét sèng cã c¸c x¬ng sên. - X¬ng chi : X¬ng ®ai, c¸c x¬ng chi.. II. C¸c c¬ quan dinh dìng.. a. HÖ tiªu ho¸. - èng tiªu ho¸ ph©n ho¸ râ. - Ruét giµ cã kh¶ n¨ng hÊp thô l¹i níc.. b. HÖ tuÇn hoµn - h« hÊp. - Tu©n hoµn : + Tim 3 ng¨n ( 2 t©m nhÜ, 1 t©m thÊt ), xuÊt hiÖn v¸ch hôt. + 2 vßng tuÇn hoµn, m¸u ®i nu«i c¬ thÓ lµ m¸u Ýt bÞ pha h¬n. - H« hÊp : - Phæi cã nhiÒu v¸ch ng¨n. - Sù th«ng khÝ nhê xuÊt hiÖn cña c¸c c¬ gi÷a sên. c. Bµi tiÕt. Xoang huyệt có khả năng hấp thụ lại nớc - nớc tiểu đặc, chống mất nớc. III. ThÇn kinh vµ gi¸c quan. - Bé n·o : + Gåm 5 phÇn + N·o tríc, tiÓu n·o ph¸t triÓn - liªn quan đến đời sống và hoạt động phức t¹p. - Gi¸c quan : + Tai xuÊt hiÖn èng tai ngoµi. + M¾t : XuÊt hiÖn mÝ thø ba..

(76) * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè :(3’) Hãy điền vào bảng sau ý nghĩa của từng đặc điểm cấu tạo của thằn lằn thích nghi đời sèng ë c¹n. §Æc ®iÓm ý nghÜ thÝch nghi 1. XuÊt hiÖn x¬ng sên cïng x¬ng má ¸c t¹o thµnh lång ngùc. 2. Ruét giµ cã kh¶ n¨ng hÊp thô l¹i níc. 3. Phæi cã nhiÒu v¸ch ng¨n. 4. T©m thÊt xuÊt hiÖn v¸ch hôt. 5. Xoang huyÖt cã kh¶ n¨ng hÊp thô l¹i níc. 6. N·o tríc vµ tiÓu n·o ph¸t triÓn. 5. híng dÉn vÒ nhµ.(1’) - Lµm c©u hái 1, 2, 3 vµo vë bµi tËp. - Häc bµi theo c©u hái vµ kÕt luËn SGK. - Su tÇm tranh ¶nh vÒ c¸c loµi bß s¸t.. TiÕt : 43 Bài 40. đa dạng Và đặc điểm chung của bò sát Ngày giảng:………… i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Biết đợc sự đa dạng của bò sát thể hiện ở số loài, môi trờng sống và lối sống. - Trình bày đợc đặc điểm cấu tạo ngoài đặc trng phân biệt 3 bộ thờng gặp trong lớp bò s¸t. - Trình bày đợc đặc điểm chung của bò sát và vai trò trong tự nhiên và đời sống. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. Yªu thÝch t×m hiÓu tù nhiªn. ii. chuÈn bÞ: GV: bµi so¹n,H40.2 phãng to. HS: đọc trớc bài ở nhà,sách, vở ghi. iii. các hoạt động dạy và học: 1. Tæ chøc: (1’) 2. KiÓm tra: (4’) Nêu đặc điểm hệ tuần hoàn và hệ hô hấp của thằn lằn ? 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 : 5’ - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK tr. 130, quan s¸t h×nh 40.1. Néi dung I. §a d¹ng cña bß s¸t..

(77) - Tõ th«ng tin trong SGK tr. 130 - GV Sù ®a d¹ng cña bß s¸t thÓ hiÖn ë nh÷ng ®iÓm nµo ? LÊy vÝ dô minh häa. - HS tr¶ lêi. - GV nhËn xÐt. - GV C¸c nhãm nghiªn cøu kÜ th«ng tin vµ h×nh 40.1 SGK - th¶o luËn c©u tr¶ lêi. - Sù ®a d¹ng thÓ hiÖn ë : Sè loµi nhiÒu, cÊu t¹o c¬ thÓ vµ m«i trêng sèng phong phó. - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu - nhãm kh¸c bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. - Líp bß s¸t rÊt ®a d¹ng, sè loµi lín, chia lµm 4 bé. - Cã lèi sèng vµ m«i trêng sèng phung phó. Hoạt động 2 : 15’ - GV gi¶ng gi¶i cho HS : - Sự ra đời của bò sát. + Nguyên nhân : Do khí hậu thay đổi. + Tæ tiªn bß s¸t lµ lìng c cæ.. II. C¸c loµi khñng long. 1. Sự ra đời. Bß s¸t cæ h×nh thµnh c¸ch ®©y kho¶ng 280 - 230 triªu n¨m. 2. Thời đại phồn thịnh và diệt vong cña khñng long.. - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK, quan s¸t h×nh 40.2 - th¶o luËn : + Nguyªn nh©n phån thÞnh cña khñng long. + Nêu những đặc điểm thích nghi với đời sống cña khñng long c¸, khñng long c¸nh, khñng long b¹o chóa. - HS đọc thông tin, quan sát hình 40.2 - thảo - Sù phån thÞnh : Do ®iÒu kiÖn sèng luËn c©u tr¶ lêi. thuËn lîi, cha cã kÎ thï. + Nguyªn nh©n : Do ®iÒu kiÖn sèng thuËn lîi, cha cã kÎ thï. + C¸c loµi khñng long rÊt ®a d¹ng. - 1 vµi HS ph¸t biÓu - líp nhËn xÐt, bæ sung. - Gv chốt lại đáp án đúng. - GV cho HS tiÕp tôc th¶o luËn : + Nguyªn nh©n khñng long bÞ diÖt vong ? + Tại sao bò sát cỡ nhỏ vẫn tồn tại đến ngày nay ? - C¸c nhãm th¶o luËn, thèng nhÊt ý kiÕn. - Bß s¸t vËn tån t¹i v× : + C¬ thÓ nhá - dÔ t×m n¬i tró Èn. + Yªu cÇu vÒ thøc ¨n Ýt. + Trøng nhá an toµn. - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu, c¸c nhãm kh¸c bæ sung. - GV chốt lại đáp án đúng. - Sù diÖt vong : + Do c¹nh tranh víi chim vµ thó. + Do ¶nh hëng cña khÝ hËu vµ thiªn tai. Hoạt động 3 : 10’ III. §Æc ®iÓm chung cña bß s¸t. - GV yªu cÇu HS th¶o luËn : Bò sát là động vật không xơng sống Nêu đặc điểm chung của bò sát về : thích nghi hoàn toàn đời sống trên + M«i trêng sèng. c¹n. + §Æc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi. - Da kh«, cã v¶y sõng. + §Æc cÊu t¹o trong. - Chi yÕu cã vuèt s¾c..

(78) - HS vËn dông kiÕn thøc cña líp bß s¸t th¶o luËn rút ra đặc điểm chung về : Cơ quan di chuyển, dinh dìng, sinh s¶n , th©n nhiÖt. - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu - c¸c nhãm kh¸c bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. - GV có thể gọi 1 - 2 HS nhắc lại đặc điểm chung. Hoạt động 4 : 5’ - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK, tr¶ lêi c©u hái : + Nªu Ých lîi vµ t¸c h¹i cña bß s¸t ? + LÊy vÝ dô minh häa. - HS đọc thông tin tự rút ra vai trò của bò sát. - 1 vµi HS ph¸t biÓu, líp bæ sung. * Kết luận chung : HS đọc trong SGK.. - Phæi cã nhiÒu v¸ch ng¨n. - Tim cã v¸ch hôt, m¸u pha ®i nu«i c¬ thÓ. - Thô tinh trong, trøng cã vá bao bäc, giµu no·n hoµng. - Là động vật biến nhiệt. IV. Vai trß cña bß s¸t. - Lîi Ých : + Cã Ých cho n«ng nghiÖp. VÝ dô : DiÖt s©u bä, diÖt chuét,..... + Cã gi¸ trÞ thùc phÈm : Ba ba, rïa... + Lµm dîc phÈm : R¾n, tr¨n..... + Sản phẩm mĩ nghệ : Vảy đồi mồi, da c¸ sÊu,... - Tác hại : Gây độc cho ngời : Rắn.. 4. Cñng cè: (4’) - Sù ®a d¹ng cña bß s¸t thÓ hiÖn ë nh÷ng ®iÓm nµo? - Em hãy nêu đặc điểm chung và vai trò của bò sát? 5. DÆn dß: (1’) - Häc bµi, tr¶ lêi c©u hái 1, 2 trong SGK. - §äc môc " Em cã biÕt ". - Tìm hiểu đời sống của chim bồ câu. - Kẻ bảng 1, 2 bài 41 vào vở, cả 2 bảng đánh giá số thứ tự từ trên xuống dới. TiÕt : 44. líp chim Bµi 41. chim bå c©u Ngµy gi¶ng: …………….. i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Trình bày đợc đặc điểm đời sống, cấu tạo ngoài chim bồ câu. - Giải thích đợc các đặc điểm cấu tạo ngoài của chim bồ câu thích nghi với đời sống bay lîn. - Phân biệt đợc kiểu bay vỗ cách và bay lợn. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh. - KÜ n¨ng lµm viÖc theo nhãm. 3. Thái độ. Yªu thÝch m« häc. ii. CHUÈN BÞ: - GV: B¶ng phô ghi néi dung b¶ng 1, 2 ( trang 135, 136 SGK ). - HS: kÎ b¶ng 1, 2 vµo vë bµi tËp. iii. C¸C HO¹T DéNH D¹Y Vµ HäC: 1. tæ chøc.(1’) 2. KiÓm tra bµi cò.(4’) - Em hãy nêu đặc điểm chung của lớp bò sát ? 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 : ( 10’) - GV cho HS th¶o luËn :. Néi dung I. §êi sèng cña chim bå c©u..

(79) + Cho biÕt tæ tiªn cña chim bå c©u nhµ ? + Đặc điểm đời sống của chim bồ câu ? - HS đọc thông tin trong SGK tr. 135 - Thảo luận tìm đáp án. + Bay gái. + Thân nhiệt ổn định. - 1 - 2 HS ph¸t biÓu, líp bæ sung. - GV cho HS tiÕp tôc th¶o luËn : + §Æc ®iÓm sinh s¶n cña chim bå c©u ? + So s¸nh sù sinh s¶n cña th»n l»n vµ chim ? - HS thảo luận - nêu đợc ở chim : + Thô tinh trong. + Trứng có vỏ đá vôi. + Cã hiÖn tîng Êp trøng nu«i con. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. - GV më réng kiÕn thøc : + HiÖn tîng Êp trøng vµ nu«i con cã ý nghÜa g× ? - GV phân tích : Vỏ đá vôi - phôi phát triển an toµn. Êp trøng - ph«i ph¸t triÓn Ýt lÖ thuéc vµo m«i trêng. Hoạt động 2 : (25’). - §êi sèng : + Sèng trªn c©y, bay giái. + Cã tËp tÝnh lµm tæ. + Là động vật hằng nhiệt.. - Sinh s¶n : + Thô tinh trong. + Trøng cã nhiÒu no·n hoµng, cã vỏ đá vôi. + Cã hiÖn tîng Êp trøng, nu«i con b»ng s÷a diÒu. II. CÊu t¹o ngoµi vµ di chuyÓn. 1. CÊu t¹o ngoµi.. - GV yêu cầu HS quan sát hình 41.1 và 41.2, đọc thông tin trong SGK tr. 136 - nêu đợc đặc điểm cÊu t¹o ngoµi cña chim bå c©u. - HS quan s¸t kÜ h×nh kÕt hîp víi th«ng tin trong SGK - nêu đợc các đặc điểm : + Th©n, cæ , má. + Chi, l«ng. - GV gọi HS trình bày đặc điểm cấu tạo ngoài. - HS ph¸t biÓu, líp bæ sung. - GV yªu cÇu c¸c nhãm hoµn thµnh b¶ng 1 tr. 135 SGK. - HS : các nhóm thảo luận - tìm đặc điểm cấu tạo ngoµi thÝch nghi víi sù bay - ®iÒn vµo b¶ng 1. - GV gäi 1 HS lªn ®iÒn b¶ng phô. - HS : §¹i diÖn lªn ®iÒn vµo b¶ng - c¸c nhãm kh¸c bæ sung. * KÕt luËn : Nh b¶ng ch÷a - GV söa ch÷a - chèt l¹i theo b¶ng mÉu. - C¸c nhãm söa ch÷a nÕu cÇn.. §Æc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi cña chim bå c©u thÝch nghi víi sù bay §Æc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi ý nghÜa thÝch nghi - Th©n : H×nh thoi. - Gi¶m søc c¶n kh«ng khÝ khi bay. - Chi tríc : C¸nh chim. - Quạt gió ( động lực của sự bay ), cản kh«ng khÝ khi h¹ c¸nh. - Chi sau : 3 ngãn tríc, 1 ngãn sau cã, vuèt. - Gióp chim b¸m chÆt vµo cµnh c©y vµ khi h¹ c¸nh. - L«ng èng : Cã c¸c s¬i l«ng m¶nh lµm thµnh - Lµm cho c¸nh chim khi giang ra t¹o phiÕn máng. nªn mét diÖn tÝch réng. - L«ng t¬ : Cã c¸c s¬i l«ng m¶nh lµm thµnh - Gi÷ nhiÖt, lµm c¬ thÓ nhÑ. chïm l«ng xèp. - Má : Má sõng bao lÊy hµm kh«ng cã r¨ng. - Lµm ®Çu chim nhÑ. - Cæ : Dµi, khíp víi th©n. - Ph¸t huy t¸c dông cña c¸c gi¸c quan, b¾t måi, rØa l«ng..

(80) - GV yªu cÇu HS quan s¸t kÜ h×nh 41.3, 41.4 SGK. 2. Di chuyÓn. + NhËn biÕt kiÓu bay lîn vµ bay vç c¸nh. - HS thu nhận thông tin qua hình - nắm đợc các động tác : + Bay lîn. + Bay vç c¸nh. - Yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 2. - HS thảo luận nhóm đánh dấu vào bảng 2. - GV gọi HS nhắc lại đặc điểm mỗi kiểu bay. - §¸p ¸n : Bay vç c¸nh : 1, 5 - Bay lîn : 2, 3, 4. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK.. - Chim cã 2 kiÓu bay : + Bay lîn. + Bay vç c¸nh.. 4. Kiểm tra đánh giá.(4’) GV cho HS tr¶ lêi c©u hái : + Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài của chim bồ câu thích nghi với đời sống bay ? + Ph©n biÖt 2 kiÓu bay cña chim bå c©u ? 5. Híng dÉn vÒ nhµ.(1’) - Häc bµi, tr¶ lêi c©u hái trong SGK. - §äc môc " Em cã biÕt ". - KÎ b¶ng tr. 139 SGK vµo vë bµi tËp.. TiÕt : 45 Ngµy gi¶ng: ………………. Bµi 42. thùc hµnh quan s¸t bé x¬ng - mÉu mæ chim bå c©u i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Nhận biết một số đặc điểm của bộ xơng chim thích nghi với đời sống bay. - HS hiểu và xác định đợc các cơ quan tuần hoàn, hô hấp, tiêu hoá, bài tiết và sinh sản trªn mÉu mæ chim bå c©u. 2. KÜ n¨ng. - Quan sát bộ xương chim bồ câu.Biết cách mổ chim. - Phân tích những đặc điểm cấu tạo của Chim. 3. Thái độ. Có thái độ nghiêm túc, tỉ mỉ. ii. chuÈn bÞ: GV: H×nh 42.1, 42.2 sgk.bµi so¹n,sgk. HS: Sgk, vë ghi,dông cô häc tËp. iii. Các hoạt động dạy và học 1. Tæ chøc: (1’) 2. KiÓm tra bµi cò. (4’) - Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống bay ? 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò. Néi dung. Hoạt động 1 : ( 17’) I. Quan s¸t bé x¬ng chim bå c©u. - GV yêu cầu HS quan sát bộ xơng, đối.

(81) chiÕu víi h×nh 42.1 SGK - nhËn biÕt c¸c thµnh phÇn cña bé x¬ng ? - HS quan sát bộ xơng chim, đọc chú thích hình 42.1 - xác định các thành phÇn cña bé x¬ng. - Yêu cầu nêu đợc : + X¬ng ®Çu. + X¬ng cét sèng. + Lång ngùc. + X¬ng ®ai : §ai vai, ®ai lng. + X¬ng chi : Chi tríc, chi sau. - GV gäi 1 HS tr×nh bµy thµnh phÇn bé x¬ng. - HS Tr×nh bµy. - GV cho HS thảo luận : Nêu các đặc ®iÓm bé x¬ng thÝch nghi víi sù bay. - Các nhóm thảo luận tìm các đặc điểm cña bé x¬ng thÝch nghi víi sù bay thÓ hiÖn ë : + Chi tríc. + X¬ng má ¸c. +X¬ng ®ai h«ng. - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu - C¸c nhãm kh¸c bæ sung. chi. - GV chốt lại kiến thức đúng. * KÕt luËn : Bé x¬ng gåm : + X¬ng ®Çu. + X¬ng th©n : Cét sèng, lång ngùc. + X¬ng chi ; x¬ng ®ai, c¸c x¬ng chi.. Hoạt động 2 : ( 18’) - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 42.2 SGK, kÕt hîp víi tranh cÊu t¹o trong - II. Quan s¸t c¸c néi quan trªn mÉu mæ. xác định vị trí các hệ cơ quan. - HS quan sát hình, đọc chú thích - ghi nhí vÞ trÝ c¸c hÖ c¬ quan. - GV cho HS quan s¸t mÉu mæ - NhËn biÕt c¸c hÖ c¬ quan vµ thµnh phÇn cÊu t¹o cña tõng hÖ - Hoµn thµnh b¶ng ( Tr. 139 SGK ). - HS nhËn biÕt c¸c hÖ c¬ quan trªn mÉu mæ. - Th¶o luËn nhãm - hoµn chØnh b¶ng. - GV kÎ b¶ng gäi HS lªn ch÷a bµi. - §¹i diÖn nhãm lªn hoµn thµnh b¶ng c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ sung. - Các nhóm đối chiếu , sửa chữa. - GV chốt lại bằng đáp án đúng. - GV cho HS th¶o luËn : + HÖ tiªu ho¸ ë chim bå c©u cã g× kh¸c so với những động vật có xơng sống đã häc ? - Các nhóm thảo luận - nêu đợc : + Gièng nhau vÒ thµnh phÇn cÊu t¹o. C¸c hÖ c¬ C¸c thµnh phÇn cÊu t¹o + ë chim : Thùc qu¶n cã diÒu, d¹ dµy quan trong c¸c hÖ gåm d¹ dµy c¬ vµ d¹ dµy tuyÕn. - Tiªu ho¸. - èng tiªu ho¸ vµ tuyÕn tiªu - H« hÊp. ho¸..

(82) - TuÇn hoµn. - KhÝ qu¶n, phæi, tói khÝ. - Bµi tiÕt. - Tim, hÖ m¹ch. - ThËn, xoang huyÖt.. 4. Cñng cè: (4’) - GV nhận xét tinh thần thái độ học tập của các nhóm. - Kết quả bảng tr. 139 SGK sẽ là kết quả tờng trình, trên cơ sở đó GV cho điểm. - Cho c¸c nhãm thu dän vÖ sinh. 5. Híng dÉn vÒ nhµ.(1’) - §äc tríc bµi 43. - Xem l¹i bµi cÊu t¹o trong cña bß s¸t.. TiÕt : 46. Bµi 43. cÊu t¹o trong cña chim bå c©u Ngµy gi¶ng: ........................... i. môc tiªu. 1 . KiÕn thøc. - Nắm đợc hoạt động của các cơ quan dinh dỡng, thần kinh thích nghi với đời sống bay. - Nêu đợc đặc điểm sai khác trong cấu tạo của chim bồ câu so với thằn lằn. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh, kÜ n¨ng so s¸nh. 3. Thái độ. - Yªu thÝch m«n häc. ii. chuÈn bÞ. - GV: Sơ đồ tuần hoàn, bài soạn - HS: SGK, vở ghi, đồ dùng học tập. iii. các hoạt động dạy và học. 1. Tæ chøc. (1’) 2. KiÓm tra. ( kh«ng KT ) 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 : ( 30’) - GV cho HS nh¾c l¹i c¸c bé phËn cña hÖ tiªu ho¸ ë chim. - 1HS nhắc lại các bộ phận của hệ tiêu hoá đã quan sát đợc ở bài TH.. Néi dung I. C¸c c¬ quan dinh dìng. 1. Tiªu hãa..

(83) - GV cho HS th¶o luËn : + HÖ tiªu ho¸ cña chim hoµn chØnh h¬n bß s¸t ë nh÷ng ®iÓm nµo ? + Vì sao chim có tốc độ tiêu hoá cao hơn bò sát ? - HS thảo luận nêu đơc : + Thùc qu¶n cã diÒu. + Dạ dày : Dạ dày tuyến, dạ dày cơ - Tốc độ tiêu ho¸ cao. - GV lu ý : HS không giải thích đợc thì GV phải gi¶i thÝch do cã tuyÕn tiªu ho¸ lín, d¹ dµy c¬ nghiÒn thøc ¨n, d¹ dµy tuyÕn tiÕt dÞch. - HS : 1 - 2 HS ph¸t biÓu, líp bæ sung. - GV chốt lại kiến thức đúng.. - èng tiªu hãa ph©n hãa, chuyªn hãa víi chøc n¨ng. - Tốc độ tiêu hóa cao. 2. TuÇn hoµn.. - GVcho HS th¶o luËn : +Tim cña chim cã g× kh¸c tim bß s¸t ? + ý nghĩa của sự khác nhau đó ? - HS đọc thông tin SGK tr. 141, quan sát hình 43.1 - nªu ®iÓm kh¸c nhau so víi bß s¸t. + Tim 2 ng¨n chia lµm 2 nöa. + Nửa trái chữa máu đỏ tơi - đi nuôi cơ thể, nửa phải chữa máu đỏ thẫm. + ý nghĩa : Máu nuôi cơ thể giàu ô xi - sự trao đổi chÊt m¹nh. - GV treo sơ đồ hệ tuần hoàn câm - gọi 1 HS lên xác định các ngăn tim. - Gäi 1 HS tr×nh bµy sù tuÇn hoµn m¸u trong vßng tuÇn hoµn nhá vµ tuÇn hoµn lín. - HS lªn tr×nh bµy trªn tranh - líp nhËn xÐt, bæ - Tim 4 ng¨n, 2 vßng tuÇn hoµn. sung. - Máu nuôi cơ thể giàu ôxi ( máu đỏ t¬i ). - GV yêu cầu HS đọc thông tin, quan sát hình 43.2 SGK - th¶o luËn : 3. H« hÊp. + So s¸nh h« hÊp cña chim víi bß s¸t. + Vai trß cña tói khÝ. + Bề mặt trao đổi khí rộng có ý nghĩa nh thế nào đối với đời sống bay lợn của chim ? - HS thảo luận - nêu đợc : + Phæi chim cã nhiÒu èng khÝ th«ng víi hÖ thèng tói khÝ. + Sự thông khí do - sự co giãn túi khí ( khi bay ) sự thay đổi thể tích lồng ngực ( khi đậu ). + Tói khÝ : Gi¶m khèi lîng riªng, gi¶m ma s¸t gi÷a c¸c néi quan khi bay. - Phæi cã m¹ng èng khÝ. - HS : §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, nhãm kh¸c bæ - 1 sè èng khÝ th«ng víi tói khÝ - bÒ sung. mặt trao đổi khí rộng. - GV chèt l¹i kiÕn thøc - HS tù rót ra kÕt luËn. - Trao đổi khí : + Khi bay - do tói khÝ. - GVyªu cÇu HS th¶o luËn : + Khi ®Ëu - do phæi. + Nêu đặc điểm của hệ bài tiết và hệ sinh dục của chim ? 4. Bµi tiÕt vµ sinh dôc. + Những đặc điểm nào thể hiện sự thích nghi với đời sống bay ? - HS đọc thông tin - thảo luận nêu đợc các đặc điểm thích nghi với đời sống bay : + Không có bóng đái - nớc tiểu đặc, thải cùng * Bµi tiÕt :.

(84) ph©n. + Chim m¸i chØ cã mét buång trøng vµ èng dÉn trøng tr¸i ph¸t triÓn. - Đại diện nhóm trình bày đáp án - nhóm khác bổ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc.. Hoạt động 2 : ( 10’) - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 43.4 SGK - nhËn biÕt c¸c bé phËn cña n·o. - HS quan sát tranh, đọc chú thích - xác đinh các bé phËn cña n·o. - GV yªu cÇu HS so s¸nh bé n·o chim víi bß s¸t. - Mét HS so s¸nh, líp nhËn xÐt vµ bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc.. * Kết luận chung : HS đọc kết luận SGK. - ThËn sau. - Không có bóng đái. - Níc th¶i ra ngoµi cïng ph©n. * Sinh dôc : - Con đực : 1 đôi tinh hoàn. - Con c¸i : Buång trøng tr¸i ph¸t triÓn. - Thô tinh trong. II. ThÇn kinh vµ gi¸c quan.. - HÖ thÇn kinh : Bé n·o ph¸t triÓn : + N·o tríc lín. + TiÓu n·o cã nhiÒu nÕp nh¨n. + N·o gi÷a cã 2 thïy thÞ gi¸c. - Gi¸c quan : + M¾t tinh cã mi thø 3 máng. + Tai : Cã èng tai ngoµi.. 4. Cñng cè: (3’) GV cho HS tr¶ lêi c©u hái : + Trình bày đặc điểm hô hấp của chim bồ câu thích nghi với đời sống bay ? + Hoµn thµnh b¶ng so s¸nh cÊu t¹o trong cña chim bå c©u so víi th»n l»n ( theo mÉu tr. 142 SGK ). 5. Híng dÉn vÒ nhµ. (1’) - Häc bµi theo c©u hái trong SGK. - Su tầm tranh, ảnh một số đại diện lớp chim.. TiÕt : 47. Bài 44. đa dạng và đặc điểm chung của lớp chim. Ngµy gi¶ng: ................... i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Trình bày đợc các đặc điểm đặc trng của các nhóm chim thích nghi với đời sống từ đó thấy đợc s đa dạng của chim. - Nêu đợc đặc điểm chung và vai trò của chim. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh. - rèn kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. Gi¸o dôc ý thøc b¶o vÖ c¸c loµi chim cã lîi. ii. chuÈn bÞ. - GV – Bµi so¹n PhiÕu häc tËp Nhãm §¹i diÖn M«i trêng §Æc ®iÓm cÊu t¹o chim sèng.

(85) C¸nh. C¬ ngùc. Ch©n. Ngãn. Ch¹y §µ ®iÓu B¬i Chim c¸nh côt Bay Chim ng - HS : SGK, vở ghi, đồ dùng học tập. iii. các hoạt động dạy và học. 1. Tæ chøc. (1’) 2. KiÓm tra. (4’) - Em h·y so s¸nh hÖ tiªu ho¸ cña chim víi th»n l»n ? 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 : (20’). Néi dung I. Sù ®a d¹ng cña c¸c nhãm chim.. - GV cho HS đọc thông tin mục 1, 2, 3 SGK, quan sát hình 44 từ 1 đến 3, điền vào phiếu học tập. - HS thu nhËn th«ng tin, th¶o luËn nhãm - hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - §¹i diÖn nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶, c¸c nhãm kh¸c bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. Nhãm chim. §¹i diÖn. Ch¹y. §µ ®iÓu. B¬i. Chim c¸nh côt Chim ng. Bay. M«i trêng sèng Th¶o nguyªn, xa m¹c BiÓn Núi đá. §Æc ®iÓm cÊu t¹o C¸nh Ng¾n, yÕu Dµi, KhoÎ Dµi, khoÎ. - GV yêu cầu HS đọc lại bảng, quan sát hình 44.1 vµ 44.2 - th¶o luËn : + Nêu đặc điểm cấu tạo của đà điểu thích nghi víi tËp tÝnh ch¹y nhanh trªn th¶o nguyªn, sa m¹c kh« nãng ? + Nêu đặc điểm cấu tạo của chim cánh cụt thích nghi với đời sống bơi lội ? - Các nhóm đọc thông tin, quan sát hình, thảo luận trong nhóm - nêu đợc : + Đà điểu : Chân cao, to, khoẻ có 2 đến 3 ngón, c¸nh ng¾n yÕu. + Chim c¸nh côt : c¸nh dµi khoÎ, cã l«ng kh«ng thÊm níc, ch©n ng¾n 4 ngãn cã mµng b¬i. - GV yêu cầu Hs đọc bảng, quan sát hình 44.3 điền nội dung phù hợp vào chỗ trống ở bảng tr. 145 SGK. - HS quan s¸t h×nh, th¶o luËn - hoµn thµnh b¶ng. - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu - c¸c nhãm kh¸c bæ sung. - GV chốt lại bằng đáp án đúng : + Bé : 1 - Ngçng ; 2 - Gµ ; 3 - Chim ng ; 4 - Có. + §¹i diÖn : 1- VÞt ; 2 - Gµ ; 3 - C¾t ; 4 - Có lîn. - GV cho HS th¶o luËn : + V× sao nãi líp chim rÊt ®a d¹ng ?. C¬ ngùc Kh«ng ph¸t triÓn RÊt ph¸t triÓn Ph¸t triÓn. Ch©n Cao, to, khoÎ Ng¾n To, cã vuèt cong. Ngãn 2 - 3 ngãn. 4 ngãn cã mµng b¬i 4 ngãn. - Líp chim rÊt ®a d¹ng : Sè loµi nhiÒu, chia lµm 3 nhãm : + Nhãm chim ch¹y. + Nhãm chim b¬i. + Nhãm chim bay. - Lèi sèng vµ m«i trêng sèng phung.

(86) - HS th¶o luËn rót ra nhËn xÐt vÒ sù ®a d¹ng : + NhiÒu loµi. + CÊu t¹o c¬ thÓ ®a d¹ng. + Sèng ë nhiÒu m«i trêng. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. Hoạt động 2 : (8’) - GV cho HS nêu đặc điểm chung của chim về : + §Æc ®iÓm c¬ thÓ. + §Æc ®iÓm cña chi. + §Æc ®iÓm cña hÖ h« hÊp, tuÇn hoµn, sinh s¶n và nhiệt độ cơ thể. - HS thảo luận - rút ra đặc điểm chung của chim. - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu - c¸c nhãm kh¸c bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. Hoạt động 3 : (7’) - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK - trả lêi c©u hái : + Nªu Ých lîi vµ t¸c h¹i cña chim trong tù nhiªn và trong đời sống con ngời ? + LÊy c¸c vÝ dô vÒ t¸c h¹i vµ lîi Ých cña chim đối với con ngời ? - HS đọc thông tin - tìm câu trả lời. - 1 vµi HS ph¸t biÓu - líp bæ sung.. * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK.. phó.. II. §Æc ®iÓm chung cña líp chim. - M×nh cã l«ng vò bao phñ. - Chi trớc biến đổi thành cánh. - Cã má sõng. - Phæi cã m¹ng èng khÝ, cã tói khÝ tham gia h« hÊp. - Tim 4 ng¨n, 2 vßng tuÇn hoµn, máu đỏ tơi đi nuôi cơ thể. - Trứng có vỏ đá vôi, đợc ấp nhờ th©n nhiÖt cña chim bè mÑ. - Là động vật hằng nhiệt. III. Vai trß cña chim. - Lîi Ých : + Ăn sâu bọ và động vật gặm nhấm. + Cung cÊp thùc phÈm. + Làm chăn, đệm, đồ trang trí, làm c¶nh. + Huấn luyện để săn mồi, phục vụ du lÞch. + Gióp ph¸t t¸n c©y rõng. - Cã h¹i : + ¡n h¹t, qu¶, c¸,... + Là động vật trung gian truyền bÖnh.. 4. Cñng cè: (4’) - Những câu nào dới đây là đúng : a - §µ ®iÓu cã cÊu t¹o thÝch nghi víi tËp tÝnh ch¹y nhanh trªn th¶o nguyªn vµ sa m¹c kh« nãng. b - Vịt trời đợc xếp vào nhóm chim bơi. c - Chim bồ cấu có cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống bay. d - Chim cánh cụt có bộ lông dày để giữ nhiệt. e - Chim cú lợn có bộ lông mềm, bay nhẹ nhàng, mắt tinh - săn mồi về đêm. 5. Híng dÉn vÒ nhµ. (1’) - Häc bµi, tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc " Em cã biÕt ". - ¤n l¹i néi dung kiÕn thøc líp chim.. TiÕt : 48. líp thó Bµi 46. thá. Ngµy gi¶ng:......................... i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Nắm đợc những đặc điểm đời sống và hình thức sinh sản của thỏ. - HS thấy đợc cấu tạo ngoài của thỏ thích nghi với đời sống và tập tính lẩn trốn ke thù. 2. KÜ n¨ng..

(87) - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, nhËn biÕt kiÕn thøc. - Rèn kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. Giáo dục ý thức yêu thích môn học, bảo vệ động vật. ii. chuÈn bÞ. - GV: Bµi so¹n, sgk, phiÕu häc tËp. - HS: Vở ghi, sgk, đồ dùng học tập. iii. các hoạt động dạy và học. 1. Tæ chøc. (1’) 2. KiÓm tra. (4’) - Em hãy nêu đặc điểm chung của lớp chim? 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 .(15’) - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK, kÕt hîp víi hình 46.1 SGK tr. 149 trao đổi vấn đề 1 : Đặc điểm đời sống của thỏ. - HS : Cá nhân đọc thông tin SGK, thu thập thông tin trả lời. Trao đổi nhóm tìm câu trả lời. Yêu cầu nêu đợc : + N¬i sèng. + Thøc ¨n vµ thêi gian kiÕm ¨n. + C¸ch lÈn trèn kÎ thï. - GV gäi 1 - 2 nhãm tr×nh bµy - nhãm kh¸c bæ sung. - HS tr×nh bµy ý kiÕn vµ tù rót ra kÕt luËn. * Liªn hÖ thùc tÕ : T¹i sao trong ch¨n nu«i ngêi ta kh«ng lµm chuång thá b»ng tre hoÆc gç ? * Vấn đề 2 : Hình thức sinh sản của thỏ. - GV yêu cầu HS thảo luận nhóm và nêu đợc h×nh thøc sinh s¶n cña thá : + N¬i thai ph¸t triÓn. + Bộ phận giúp thai trao đổi chất với môi trờng. + Lo¹i con non. - GV cho HS trao đổi toàn lớp. - Đại diện 1 - 2 nhóm trình bày trao đổi giữa các nhãm - tãm t¾t kiÕn thøc. - GV hái thªm : HiÖn tîng thai tiÕn hãa h¬n so với đẻ trứng nh thế nào ? Hoạt động 2 : (20’) - GV yêu cầu HS đọc SGK tr. 149 - thảo luận nhãm hoµn thiÖn phiÕu häc tËp. - Cá nhân đọc thông tin trong SGK - ghi nhớ kiÕn thøc. - Trao đổi nhóm - hoàn thành phiếu học tập.. Néi dung I. §êi sèng cña thá.. - Thỏ sống đào hang, lẩn trốn kẻ thù b»ng c¸ch nh¶y c¶ 2 ch©n sau. - ¡n cá, l¸ c©y b»ng c¸ch gÆm nhÊm, kiÕm ¨n vÒ chiÒu. - Thỏ là động vật hằng nhiệt.. - Thô tinh trong. - Thai ph¸t triÓn trong tö cung cña thá mÑ. - Cã nhau thai - gäi lµ hiÖn tîng thai sinh. - Con non yếu, đợc nuôi bằng sữa mẹ. II. CÊu t¹o ngoµi vµ sù di chuyÓn. 1. CÊu t¹o ngoµi.. Đặc điểm cấu tạo ngoài của thú thích nghi với đời sống và tập tính chạy trốn kẻ thù. Bộ phận cơ thể Đặc điểm cấu tạo ngoài Sự thích nghi với đời sống và tập tính lẩn trèn kÎ thï Bé l«ng Bé l«ng Chi tríc Chi ( cã vuèt ) Chi sau.

(88) Mòi, l«ng xóc gi¸c Gi¸c quan. Tai cã vµnh tai Mắt có mi cử động. - GV kÎ phiÕu häc tËp nµy lªn b¶ng. - HS : Đại diện nhóm lên hoàn thành đáp án nhóm khác bổ sung. - GV nhận xét các ý kiến đúng của HS. - GV thông báo đáp án đúng. - C¸c nhãm tù söa nÕu cÇn. Bé phËn c¬ thÓ Bé l«ng Chi ( cã vuèt ). Gi¸c quan. §Æc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi. * KÕt luËn : Néi dung phiÕu häc tËp.. Bé l«ng Chi tríc. Sự thích nghi với đời sống và tập tính lẩn trèn kÎ thï Gi÷ nhiÖt, b¶o vÖ khi Èn trong bôi rËm §µo hang. Chi sau. BËt nh¶y xa - ch¹y chèn nhanh. Mòi, l«ng xóc gi¸c. Th¨m dß thøc ¨n vµ m«i trêng. Tai cã vµnh tai. §Þnh híng ©m thanh ph¸t hiÖn sím kÎ thï. Mắt có mi cử động. Gi÷ m¾t kh«ng bÞ kh«, b¶o vÖ khi thá trèn trong bôi gai rËm.. - GV yªu cÇu quan s¸t h×nh 46.4 vµ 46.5 SGK, kÕt 2. Sù di chuyÓn. hîp víi quan s¸t trªn phim ¶nh - Th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái : Thá di chuyÓn b»ng c¸ch nµo ? + T¹i sao thá ch¹y kh«ng dai søc b»ng thó ¨n thÞt, song có một số trờng hợp thỏ vấn thoát đợc kẻ thù ? + VËn tèc cña thá lín h¬n thó ¨n thÞt song thá vÉn bÞ b¾t ? V× sao ? - C¸ nh©n tù nghiªn cøu th«ng tin quan s¸t h×nh trong SGK - ghi nhí kiÕn thøc. - Trao đổi nhóm thống nhất câu trả lời. Yêu cầu : + Thá di chuyÓn : KiÓu nh¶y c¶ 2 ch©n sau. + Thỏ chạy theo đờng chữ z, còn thú ăn thịt chạy kiểu rợt đuổi nên bị mất đà. + Do søc bÒn cña thá kÐm, cßn thó ¨n thÞt søc bÒn lín h¬n. Thá di chuyÓn b»ng c¸ch nh¶y - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn vÒ sù di chuyÓn đồngthời 2 chân sau. cña thá. * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè. (4’) GV cho HS tr¶ lêi c©u hái : a. Bảng so sánh đời sống của thỏ với thằn lằn bóng đuôi dài. Đặc điểm đời sống Th»n l»n. Thá hoang.

(89) N¬i sèng vµ tËp tÝnh Thời gian hoạt động Thøc ¨n vµ tËp tÝnh ¨n b. Cấu tạo ngoài của thỏ thích nghi với đời sống nh thế nào ? c. V× sao khi nu«i thá ngêi ta thêng che bít ¸nh s¸ng ë chuång thá ? 5. Híng dÉn vÒ nhµ. (1’) - Häc bµi tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc " Em cã biÕt ". - Xem l¹i cÊu t¹o bé x¬ng th»n l»n. - §äc tríc bµi “ CÊu t¹o trong cña thá”.. TiÕt : 49. Bµi 47. CÊu t¹o trong cña thá. Ngày gi¶ng:……………. i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - HS nắm đợc cấu tạo chủ yếu của bộ xơng và hệ cơ quan liên quan đến sự di chuyển cña thá. - HS nêu đợc vị trí, thành phần và chức năng của các cơ quan dinh dỡng. - HS chứng minh bộ não thỏ tiến hóa hơn não của các lớp động vật khác. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t h×nh, t×m kiÕm kiÕn thøc. - Kĩ năng thu thập thộng tin và hoạt động nhóm. 3. Thái độ. Giáo dục ý thức bảo vệ động vật. ii. chuÈn bÞ. - GV : KÎ s½n phiÕu häc tËp vµo b¶ng phô. - HS : KÎ phiÕu häc tËp vµo vë. HÖ c¬ quan TuÇn hoµn H« hÊp Tiªu hãa Bµi tiÕt. VÞ trÝ. Thµnh phÇn. Chøc n¨ng. iii. các hoạt động dạy và hoc. 1. Tæ chøc.(1’) 2. KiÓm tra. (4’) - Em hãy nêu đặc điểm về đời sống của thỏ ? 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò. Néi dung. Hoạt động 1 .(15’) I. Bé x¬ng vµ hÖ c¬. - GV yªu cÇu HS quan s¸t tranh bé x¬ng thá vµ bß 1. Bé x¬ng. sát,tìm đặc điểm khác nhau về : + C¸c phÇn cña bé x¬ng. + X¬ng lång ngùc. + VÞ trÝ cña chi so víi c¬ thÓ. - C¸ nh©n quan s¸t tranh, thu nhËn kiÕn thøc -.

(90) Trao đổi nhóm - Tìm đặc điểm khác nhau. Yêu cầu nêu đợc : + Các bộ phận tơng đồng. + Đặc điểm khác : 7 đốt sống có xơng mỏ ác, chi n»m díi c¬ thÓ. - GV gọi đại diện nhóm trình bày đáp án, nhóm kh¸c bæ sung ý kiÕn. - GV hỏi : Tại sao có sự khác nhau đó ? - HS trả lời đợc : Sự khác nhau liên quan đến đời sèng, - GV yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn.. Bé x¬ng gåm nhiÒu x¬ng, khíp với nhau để nâng đỡ, bảo vệ và giúp cơ thể vận động.. - GV yêu cầu HS đọc SGK tr. 152, trả lời câu hỏi : 2. Hệ cơ. + Hệ cơ của thỏ có đặc điểm nào liên quan đến sự vận động ? + Hệ cơ của thỏ tiến hóa hơn các lớp động vật trớc ë nh÷ng ®iÓm nµo ? - HS tự đọc SGK, trả lời câu hỏi. Yêu cầu nêu đợc : + Cơ vận động đốt sống, có chi sau liên quan đến vận động của cơ thể. + C¬ hoµnh, c¬ liªn sên gióp th«ng khÝ ë phæi. - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. - Cơ vận động cột sống phát triển. - C¬ hoµnh : Tham gia vµo ho¹t động hô hấp. Hoạt động 2 : (10’) II. C¸c c¬ quan dinh dìng. - GV yªu cÇu : + Đọc thông tin trong SGK liên quan đến các cơ quan dinh dìng. + Quan sát tranh cấu tạo trong của thỏ, sơ đồ hệ tuÇn hoµn. + Hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - Cá nhân tự đọc SGK tr. 153, 154, kết hợp quan s¸t h×nh 47.2 - ghi nhí kiÕn thøc. - Trao đổi nhóm - hoàn thành phiếu học tập. - HS nêu đợc : + Thµnh phÇn c¸c c¬ quan trong hÖ c¬ quan, + Chøc n¨ng cña c¸c hÖ c¬ quan. - GV treo b¶ng phô kÎ s½n phiÕu häc tËp lªn b¶ng. - §¹i diÖn 1 - 5 nhãm lªn ®iÒn vµo phiÕu trªn b¶ng - C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - GV tËp hîp c¸c ý kiÕn cña c¸c nhãm - nhËn xÐt. - GV thông báo đáp án đúng của phiếu học tập. - HS tù söa ch÷a nÕu cÇn. HÖ c¬ quan TuÇn hoµn H« hÊp Tiªu hãa. VÞ trÝ Lång ngùc Trong khoang ngùc Khoang bông. Thµnh phÇn. Chøc n¨ng. Tim cã 4 ng¨n, m¹ch m¸u. M¸u vËn chuyÓn theo 2 vßng tuÇn hoµn. M¸u nu«i cơ thể là máu đỏ tơi. KhÝ qu¶n, phÕ qu¶n vµ Dẫn khí và trao đổi khí phæi ( mao m¹ch) - MiÖng - thùc qu¶n - d¹ Tiêu hóa thức ăn ( đặc biệt dµy - ruét, manh trµng. lµ xenlul«. - Tuyªn gan, tôy.

(91) Bµi tiÕt. Trong khoang bông s¸t sèng lng. 2 thËn, èng dÉn níc tiÓu, bóng đái, đờng tiểu.. Hoạt động 3 : (10’) - GV cho HS quan s¸t tranh bé n·o cña c¸, bß s¸t,thá vµ tr¶ lêi c©u hái : + Bé phËn nµo cña n·o thá ph¸t triÓn h¬n n·o c¸ vµ bß s¸t ? + Các bộ phận phát triển đó có ý nghĩa gì trong đời sống của thỏ ? + §Æc ®iÓm c¸c gi¸c quan cña thá ? - HS quan sát chú ý các phần đại não, tiểu não,... + Chó ý kÝch thíc. + Tìm ví dụ chứng tỏ sự phát triển của đại não : Nh tËp tÝnh phong phó. + Gi¸c quan ph¸t triÓn. - 1 vµi HS tr¶ lêi - HS kh¸c bæ sung - Tù rót ra kÕt luËn.. * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK.. Läc tõ m¸u chÊt thõa vµ th¶i níc tiÓu ra ngoµi c¬ thÓ.. III. HÖ thÇn kinh vµ gi¸c quan.. Bé n·o thá ph¸t triÓn h¬n h¼n c¸c lớp động vật khác : + §¹i n·o ph¸t triÓn che lÊp c¸c phÇn kh¸c. + Tiểu não lớn nhiều nếp nhăn liên quan tới các cử động phức tạp.. 4. Cñng cè. (3’) HS trả lời câu hỏi : Nêu cấu tạo của thỏ chứng tỏ sự hoàn thiện so với lớp động vật có xơng sống đã học ? 5. Híng dÉn vÒ nhµ. (2’) - Häc bµi tr¶ lêi c©u hái SGK. - T×m hiÓu vÒ thó má vÞt vµ thó cã tói. - KÎ b¶ng tr. 157 SGK vµo vë bµi tËp.. TiÕt 50. Bµi 48.. sù ®a d¹ng cña thó bé thó huyÖt vµ bé thó tói. Ngµy gi¶ng : ...................... i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - HS nêu đợc s đa dạng của lớp thú thể hiện ở số loài, số bộ, tập tính của chúng. - Giải thích đợc sự thích nghi về hình thái cấu tạo với nhứng điều kiện sống khác nhau. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp yªu thÝch bé m«n. ii. chuÈn bÞ. - Gi¸o viªn : Bµi so¹n, sgk. - Học sinh : Sách vở, đồ dùng học tập. iii. các họat động dạy học..

(92) 1. Tæ chøc: 1' . 2. KiÓm tra 4' - Em hãy nêu đặc điểm về bộ xơng và hệ cơ của thỏ ? 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1 : ( 15) I.Sù ®a d¹ng cña líp thó. - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK tr. 156, tr¶ lêi c©u hái : + Sự đa dạng của lớp thú thể hiện ở đặc điểm nào ? + Ngời ta phân chia lớp thú dựa trên đặc điểm cơ b¶n nµo ? - HS tự đọc thông tin trong SGK và theo dõi sơ đồ các bộ thú, trả lời câu hỏi. Yêu cầu nêu đợc : + Sè loµi nhiÒu. + Dựa vào đặc điểm sinh sản. - §¹i diÖn 1 - 3 HS tr¶ lêi, HS kh¸c bæ sung. - GV nhận xét và bổ sung thêm : Ngoài đặc điểm sinh s¶n, khi ph©n chia ngêi ta cßn dùa vµo ®iÒu kiÖn sèng, chi vµ bé r¨ng. Nªu mét sè bé thó : Bé ¨n thÞt, bé guè ch¾n, bé guèc lÎ ... - Yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn. - Líp thó cã sè lîng loµi rÊt lín sèng ë kh¾p n¬i. - Phân chia lớp thú dựa trên đặc ®iÓm sinh s¶n, bé r¨ng, chi,... Hoạt động 2. (20’) - GV yªu cÇu HS th¶o luËn : + Tại sao thú mỏ vịt đẻ trứng mà đợc xếp vào lớp thó ? + T¹i sao thó má vÞt con kh«ng bó s÷a mÑ nh chã con hay mÌo con ? + Thú mỏ vịt có cấu tạo nào phù hợp với đời sống b¬i léi ë níc ? - HS: C¸ nh©n xem l¹i th«ng tin SGK vµ b¶ng so sánh mới hoàn thành trao đổi nhóm. Yêu cầu nêu đợc : + Nu«i con b»ng s÷a. + Thó mÑ cha cã nóm vó. + Ch©n cã mµng. + 2 ch©n sau to kháe, dµi. + Con non nhỏ cha phát triển đầy đủ. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy - nhãm kh¸c bæ sung. - GV cho th¶o luËn toµn líp vµ nhËn xÐt. - GV yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn : + CÊu t¹o. + §Æc ®iÓm sinh s¶n. - GV hái : Em biÕt thªm ®iÒu g× vÒ thó má vÞt? * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK.. 4. Cñng cè :(4') Cho HS lµm bµi tËp.. II. Bé thó huyÖt.. - Thó má vÞt : + Cã l«ng mao dµy, ch©n cã mµng. + §Î trøng, cha cã nóm vó, nu«i con b»ng s÷a. - Kangu ru : + Chi sau dµi kháe, ®u«i dµi. + §Î con rÊt nhá, thó mÑ cã nóm vó..

(93) Hãy khoanh tròn vào vào câu trả lời đúng. 1. Thú mỏ vịt đợc xếp vào lớp thú vì : a. Cấu tạo thích nghi với đời sống ở nớc. b. Nu«i con b»ng s÷a. c. Bé l«ng dµy gi÷ nhiÖt. d. §Î trøng. 2. Con non cña kangu ru ph¶i nu«i con trong tói Êp lµ do : a. Thú mẹ có đời sống chạy nhảy. b. Con non rất nhỏ, cha phát triển đầy đủ. c. Con non cha biÕt bó s÷a. d. Thó mÑ chØ cã tuyÕn s÷a. 5. DÆn dß : (1') - Häc bµi. - §äc môc " Em cã biÕt ". - T×m hiÓu vÒ c¸ voi, c¸ heo vµ d¬i.. TiÕt 51 Bµi 49 sù ®a d¹ng cña thó bé d¬i - bé c¸ voi ( tiÕp theo ) Ngµy gi¶ng : .................. i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - HS nêu đợc đặc điểm cấu tạo của dơi và cá voi phù hợp với điều kiện sống. - Biết đợc một số tập tính cảu dơi và các voi. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t so s¸nh. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. - Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch bé m«n , b¶o vÖ d¬i vµ c¸ voi.. ii. chuÈn bÞ. - Gi¸o viªn : KÎ phiÕu häc tËp sè 1, 2 lªn b¶ng phô : - Häc sinh : Nghiªn cøu tríc néi dung bµi . iii. Các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc: 1' 2. KiÓm tra :4' - Sù ®a d¹ng cña líp thó thÓ hiÖn ë ®iÓm nµo ? 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 : (17’) - GV yêu cầu HS quan sát hình 49.1, đọc SGK tr. 154, hoµn thµnh phiÕu häc tËp sè 1. - HS tù quan s¸t tranh víi hiÓu biÕt cña mình, trao đổi nhóm hoàn thành phiếu học tËp. yªu cÇu : + §Æc ®iÓm r¨ng. + C¸ch di chuyÓn trong níc vµ trªn kh«ng. - HS chän sè 1, 2 ®iÒn vµo c¸c « trªn. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ - c¸c. Néi dung I. TËp tÝnh cña d¬i vµ c¸ voi..

(94) nhóm khác bổ sung, hoàn chỉnh đáp án. GV ghi kết quả của các nhóm lên bản dể so s¸nh. - GV hỏi thêm : Tại sao lại lựa trọn đặc điểm nµy ? - HS: Các nhóm thông báo đáp án đúng.Các nhãm tù söa ch÷a. Tªn §V. Di chuyÓn. Thøc ¨n. §Æc ®iÓm r¨ng, c¸ch ¨n 2 1. - C¸ voi : B¬i uèn m×nh, ¨n b»ng c¸ch läc måi. - D¬i : Dïng r¨ng ph¸ vì vá s©u bä, bay không có đờng rõ. II. §Æc ®iÓm cña d¬i vµ c¸ voi thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn sèng.. D¬i 1 1 C¸ voi 2 2 Hoạt động 2 : (17’) - GV nªu yªu cÇu HS: + §äc th«ng tin SGK tr. 159, 160, kÕt hîp víi quan s¸t h×nh 49.1, 49.2. + Hoµn thµnh phiÕu häc tËp sè 2. - GV kÎ phiÕu häc tËp lªn b¶ng phô. - HS: Cá nhân tự đọc thông tin và quan sát hình. Và trao đổi nhóm - lựa trọn đặc điểm phï hîp. - HS: Hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - D¬i : + C¬ thÓ ng¾n, thon nhá. + C¸nh réng, ch©n yÕu. - C¸ voi : + C¬ thÓ h×nh thoi. + Chi trớc biến đổi thành vây bơi. - HS: §¹i diÖn c¸c nhãm lªn b¶ng viÕt néi dung. - Nhãm kh¸c theo dâi - nhËn xÐt vµ bæ sung. - GV lu ý nÕu ý kiÕn cña c¸c nhãm cha thèng nhÊt - th¶o luËn tiÕp - GV cho c¸c nhóm lựa chọn để tìm hiểu số lựa trọn các ph¬ng ¸n. - GV nªu c©u hái cho c¸c nhãm : T¹i sao l¹i chọn những đặc điểm này hay dựa vào đâu để lựa chọn ? - GV thông báo đáp án đúng và tìm hiểu số nhóm có kết quả đúng nhiều nhất. - HS theo dâi phiÕu vµ tù söa ch÷a. phiÕu häc tËp sè 2 §Æc ®iÓm H×nh d¹ng c¬ thÓ Chi tríc Tên động vật D¬i Thon nhá Biến đổi thành cánh da ( mÒm réng nèi chi tríc víi chi sau vµ ®u«i ). C¸ voi Hình thoi thon dài, Biến đổi thành bơi chèo cæ kh«ng ph©n biÖt ( cã c¸c x¬ng c¸nh, x¬ng víi th©n. èng, x¬ng bµn ). - GV hái : + Dơi có đặc điểm nào thích nghi với đời sống bay lîn ?. Chi sau YÕu - b¸m vµo vËt kh«ng tù cÊt c¸nh. Tiªu gi¶m..

(95) + Cấu tao ngoài cá voi thích nghi với đời sống trong níc thÓ hiÖn nh thÕ nµo ? - HS dùa vµo néi dung phiÕu häc tËp sè 2 tr×nh bµy. - GV hái thªm : + T¹i sao c¸ voi c¬ thÓ n¨ng nÒ, v©y ngùc rÊt nhỏ nhng nó vẫn di chuyển đợc dễ dàng trong níc ? - HS dùa vµo cÊu t¹o cña x¬ng v©y gièng chi tríc - kháe cã thÓ cã líp mì dµy. - GV ®a thªm 1 sè th«ng tin vÒ c¸ voi, c¸ heo.. * KÕt luËn : Néi dung trong phiÕu.. * Kết luận chung : HS đọc kết luận cuối bài SGK. 4. Cñng cè: 4' GV cho HS lµm bµi tËp sau : Hãy khoanh tròn vào câu trả lời đúng. 1. C¸ch cÊt c¸nh cña d¬i lµ : a- Nhũn mình lấy đà từ mặt đất. b- Chạy lấy đà rồi vỗ cánh. c- Ch©n dêi vËt b¸m, buuoong m×nh tõ trªn cao. d. C¶ a, b vµ c. 2. Chọn những đặc điểm của cá voi thích nghi với đời sống ở nớc. a- C¬ thÓ h×nh thoi, cæ ng¾n. b- V©y lng to gi÷ th¨ng b»ng. c- Chi tríc cã mµng nèi c¸c ngãn. d- Chi tríc d¹ng b¬i chÌo. e- M×nh cã v¶y, tr¬n. g- Líp mì díi da dµy. 5. Híng dÉn vÒ nhµ.: 2' - Häc bµi tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc " Em cã biÕt ". - Tìm hiểu về đời sống của chuột, hổ, báo. - KÎ b¶ng 1 tr. 164 SGK thªm cét " cÊu t¹o ch©n ". TiÕt 52.. ®a d¹ng cña thó ( tiÕp ) bé ¨n s©u bä, bé gÆm nhÊm, bé ¨n thÞt.. Ngµy gi¶ng:......................... i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - HS nêu đợc cấu tạo thích nghi với đời sống của bộ thú ăn sâu bọ, bộ thú gặm nhấm vµ bé thó ¨n thÞt. - HS phân biết đợc từng bộ thú thông qua đặc điểm cấu tạo đặc trng. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh t×m kiÕm kiÕn thøc. - Kĩ năng thu thập thông tin và kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật. ii. chuÈn bÞ. - Gi¸o viªn : Bµi so¹n - Häc sinh : KÎ phiÕu häc tËp vµo vë bµi tËp. iii. các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc : 1' 2. KiÓm tra : 4' - Nêu đặc điểm cấu tạo của cá voi và dơi thích nghi với điều kiện sống ? 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 : (20’) - GV yªu cÇu : + §äc c¸c th«ng tin cña SGK tr. 162, 3, 4. + Quan s¸t h×nh vÏ 50.1, 2, 3 SGK. s- Cá nhân tự đọc SGK - thu thập thông tin.. Néi dung I. Bé ¨n s©u bä, bé gÆm nhÊm vµ bé ¨n thÞt..

(96) - Trao đổi nhóm - quan sát kĩ tranh thống nhÊt ý kiÕn. - Yªu cÇu : Ph©n tÝch râ c¸ch b¾t måi, cÊu t¹o ch©n, r¨ng. - GVtreo b¶ng 1 - HS tù ®iÒn vµo c¸c môc( b»ng sè ). - NhiÒu nhãm lªn b¶ng ghi kÕt qu¶ cña nhãm vµo b¶ng 1. - C¸c nhãm theo dâi - bæ sung nÕu cÇn. - GV cho th¶o luËn toµn líp vÒ nh÷ng ý kiÕn cña c¸c nhãm. - GV cho HS quan s¸t b¶ng 1 víi kiÕn thøc đúng. - HS tù ®iÒu chØnh nh÷ng chç cha phï hîp ( nÕu cã ) Hoạt động 2 : (15’) - GV yªu cÇu HS sö dông néi dung ë b¶ng 1, quan s¸t l¹i h×nh tr¶ lêi c©u hái : + Dùa vµo cÊu t¹o cña bé r¨ng ph©n biÖt bé ¨n s©u bä, bé ¨n thÞt vµ bé gÆm nhÊm. + §Æc ®iÓm cÊu t¹o ch©n b¸o, sãi phï hîp víi viÖc s¨n måi vµ ¨n thÞt nh thÕ nµo ? + NhËn biÕt bé thó ¨n thÞt, thó ¨n s©u bä, thó gÆm nhÊm nhê c¸ch b¾t måi nh thÕ nµo ? + Chân chuột chũi có đặc điểm gì phù hợp với việc đào hang trong đất ? - HS C¸ nh©n xem l¹i th«ng tin trong b¶ng, quan sát chân, răng của các đại diện. - Trao đổi nhóm - hoàn thành đáp án. - Thảo luận toàn lớp về đáp án - nhận xét và bæ sung. - Rút ra các đặc điểm cấu tạo thích nghi với đời sống của từng bộ. - GV KÕt luËn. * Kết luận chung : HS đọc kết luận cuối bài trong SGK.. II. Đặc điểm cấu tạo phù hợp với đời sèng cña bé gÆm nhÊm, bé ¨n s©u bä vµ bé ¨n thÞt.. - Bé ¨n thÞt : + R¨ng cöa s¾c nhän, r¨ng nanh dµi nhän, r¨ng hµm cã mÊu dÑp s¾c. + Ngón chân có vuốt cong, dới có đệm thÞt ªm. - Bé thó ¨n s©u bä : + Mâm dµi, r¨ng nhän. + Ch©n tríc ng¾n, bµn réng, ngãn tay to khỏe - đào hang. - Bé gÆm nhÊm : + R¨ng cöa lín lu«n mäc dµi thiÕu r¨ng nanh.. 4. Cñng cè : 4' - GV cho HS lµm bµi tËp : 1. Hãy chọn những đặc điểm của bộ thú ăn thịt trong các đặc điểm sau : a- R¨ng cöa lín cã kho¶ng trèng hµm. b- R¨ng nanh nhän, r¨ng hµm dÑp 2 bªn s¾c. c- R×nh vµ vå måi. d. ¡n t¹p. e- Ngãn ch©n cã vuèt cong nhän s¾c, nÖm thÞt dµy. g- Đào hang trong đất. 2. Những đặc điểm cấu tạo răng cửa lớn có khoảng trống hàm, răng cửa mọc dài liên tôc thuéc bé thó nµo ? a- Bé thó ¨n thÞt. b- Bé ¨n s©u bä. c- Bé gÆm nhÊm. d. Bé d¬i. 5. Híng dÉn vÒ nhµ: 1' - Häc bµi tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc " Em cã biÕt ". - Tìm hiểu đặc điểm sống của châu bò, khỉ....

(97) - KÎ b¶ng tr. 167 SGK vµo vë bµi tËp.. TiÕt 53. Bµi 51: sù ®a d¹ng cña thó ( tiÕp ) c¸c bé mãng guèc vµ bé linh trëng. Ngày gi¶ng: .................... i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - HS nắm đợc nhng đăc điểm cơ bản của thú móng guốc và phân biệt đợc bộ guốc ch½n, bé guèc lÎ. - Nêu đợc dặc điểm bộ linh trởng, phân biệt đợc các đại diện của bộ linh trởng. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, so s¸nh, - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. - Giáo ục ý thức yêu quí và bảo vệ động vật. ii. chuÈn bÞ. - Gi¸o viªn : Nghiªn cøu t×a liÖu tham kh¶o . - Học sinh : Nghiên cứu trớc nội dung bài . Kẻ trớc bảng :Cấu tạo , đời sống , tập tính một số đại diện thú móng guốc vào vở . iii. Các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc:1' 2. KiÓm tra: 4'. - Em hãy nêu đặc điểm cấu tao của bộ ăn thịt thích nghi với đời sông ăn thịt ? 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 : (11’) - GV yêu cầu, đọc SGK tr. 166, 167, quan sát h×nh 51.3 tr¶ lêi c©u hái : + Tìm đặc điểm chung của bộ móng guốc ? + Chän tõ phï hîp ®iÒn vµo b¶ng trong vë bµi tËp. HS Cá nhân đọc thông tin trong SGK tr. 166, 167. Yªu cÇu : + Mãng cã guèc. + C¸ch di chuyÓn. - Trao đổi nhóm để hoàn thành bảng kiến thức. - GV kẻ lên bảng để HS chữa. - §¹i diÖn 1 nhãm lªn ®iÒn tõ phï hîp vµo b¶ng. - Nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ sung ( nÕu cÇn ). - GV đa nhận xét và đáp án đúng - HS tù söa ch÷a. Tên động vật Lîn H¬u Ngùa Voi. Sè ngãn ch©n Ch½n ( 4 ) Ch½n ( 2 ) LÎ ( 1 ) LÎ ( 5 ). Sõng Kh«ng sõng Cã sõng Kh«ng sõng Kh«ng sõng. Néi dung I. T×m hiÓu c¸c bé mãng guèc.. Chế độ ăn ¡n t¹p Nhai l¹i Kh«ng nhai l¹i Kh«ng nhai l¹i. Lèi sèng §µn §µn §µn Đơn độc.

(98) Tª gi¸c LÎ ( 3 ) Nh÷ng c©u lùa Ch¾n; lÎ chän. Cã sõng Cã sõng ; kh«ng cã sõng. - GV yªu cÇu tiÕp tôc tr¶ lêi c©u hái : + Tìm đặc điểm phân biệt bộ guốc chắn và bộ guèc lÎ ? - HS sö dông kÕt qu¶ cña b¶ng trªn tr¶ lêi c©u hái. Yªu cÇu : + Nêu đợc số ngón chân có guốc. + Sừng, chế độ ăn. Gv nhËn xÐt vµ bæ sung. - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái : + Bộ móng guốc có những đặc điểm chung nào ? + Đặc điểm cơ bản để phân biệt bộ guốc chẵn vµ lÎ lµ g× ? Hs ph¸t biÓu Gv KÕt luËn Hoạt động 2 : (10’) Gv Yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK vµ quan s¸t h×nh 51.4 tr¶ lêi c©u hái : + Tìm đặc điểm cơ bản của bộ linh trởng ? + T¹i sao bé linh trëng leo trÌo rÊt giái ? - HS tự đọc thông tin trong SGK tr. 168, quan s¸t h×nh 51.4, kÕt hîp víi nh÷ng hiÓu biÕt vÒ bé nµy - tr¶ lêi c©u hái. Yªu cÇu : + Chi có cấu tạo đặc biệt. + Chi cã kh¶ n¨ng cÇm n¾m, b¸m chÆt. - 1 vµi em tr×nh bµy - HS kh¸c bæ sung. Gv Hãy nghiên cứu tóm tắt đặc cuả một sốđại diện bộ linh trởng để : + Phân biệt 3 đại diện của bọ ling trởng băng đặc điểm nào ? - GV kẻ nhanh bảng so sánh để HS điền. - 1 số HS lên bảng điền các đặc điểm - HS kh¸c bæ sung. Tên động vật KhØ h×nh ngêi §Æc ®iÓm Chai m«ng Kh«ng cã Tói m¸ Kh«ng cã §u«i Kh«ng cã - GV Hãy rút ra kết luận về đặc điểm chung cña bé linh trëng ? HS nêu các đặc điểm. Hoạt động 3 : (7’) - GV yêu cầu :Nhớ lại kiến thức đã học về lớp. Kh«ng nhai l¹i Nhai l¹i ; kh«ng nhai l¹i ; ¨n t¹p. Đơn độc Đơn độc ; đàn. §Æc ®iÓm cña bé mãng guèc : - Số ngón chân tiêu giảm, đốt cuối mçi ngãn cã bao sõng gäi lµ guèc. - Bé guèc ch½n : Sè ngãn ch©n ch½n, cã sõng, ®a sè nhai l¹i. - Bé guèc lÎ : Sè ngãn ch©n lÎ, kh«ng cã sõng ( trõ tª gi¸c ), kh«ng nhai l¹i. II. T×m hiÓu bé linh trëng.. KhØ. Vîn. Chai m«ng lín Tói m¸ lín §u«i dµi. Cã chai m«ng nhá Kh«ng cã Kh«ng cã. Bé linh trëng : - §i b»ng hai ch©n. - Bµn tay, bµn ch©n cã 5 ngãn. - Ngón cái đối diện với các ngón còn l¹i - thÝch nghi víi sù cÇm n¾m vµ leo trÌo. - ¡n t¹p. III. §Æc ®iÓm chung cña líp thó..

(99) thú và thông qua các đại diện đã tìm hiểu Hãy : - Tìm đặc điểm chung của lớp thú ? HS Chú ý đặc điểm : Bộ lông, đẻ con, răng, hệ thÇn kinh. - HS ph¸t biÓu líp theo dâi nhËn xÐt . * §Æc ®iÓm chung cña líp thó : GV Tæng hîp kÕt luËn . - Là động vật có xơng sống, có tổ chøc cao nhÊt. - Thai sinh vµ nu«i con b»ng s÷a. - Cã l«ng mao, bé r¨ng ph©n hãa lµm 3 lo¹i. - Tim 4 ng¨n, bé n·o ph¸t triÓn, lµ động vật hằng nhiệt. IV. Vai trß cña thó. Hoạt động 4 : (7’) - GV yªu cÇu : §äc SGK tr¶ lêi c©u hái : + Thú có những giá trị gì trong đời sống con ngêi ? + Chúng ta làm gì để bảo vệ và giúp thú phát triÓn ? HS C¸ nh©n tù nghiªn cøu th«ng tin trong SGK tr. 168 ph¸t biÓu Yªu cÇu : + Ph©n tÝch riªng tõng gi¸ trÞ nh : cung cÊp thùc phÈm, dîc phÈm ... - Vai trß : Cung cÊp thùc phÈm, søc + X©y dùng khu b¶o tån, cÊm s¨n b¾n. - GV nhận xét ý kiến của HS và yêu cầu HS rút kéo, dợc liệu, nguyên liệu làm đồ mĩ nghÖ vµ tiªu diÖt gÆm nhÊm cã h¹i. ra kÕt luËn. - BiÖn ph¸p b¶o vÖ : + Bảo vệ động vật hoang dã. * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong + Xây dựng khu bảo tồn động vật. SGK. + Tæ chøc ch¨n nu«i nh÷ng loµi cã gi¸ trÞ kinh tÕ. 4. Cñng cè : 4' a. Hoµn thµnh b¶ng sau : STT Nh÷ng mÆt Ých lîi cña thó VÝ dô 1 2 3 ......... b. So sánh đặc điểm cấu tạo và tập tính của khỉ hình ngời với khỉ và vợn . 5. DÆn dß :1' - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái. - Tìm hiểu một số tập tính, đời sống của thú.. TiÕt 54. bµi tËp Ngµy gi¶ng: ........................ i. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc : - Gióp häc sinh n¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ c¸c líp : Bß s¸t , chim , líp thó . - BiÕt c¸ch lµm c¸c bµi tËp so s¸nh c¸c hÖ c¬ quan vµ d¹ng tr¾c nghiÖm kh¸ch quan. 2. Kü n¨ng : - RÌn kü n¨ng tæng hîp so s¸nh , vËn dông 3. Thái độ : - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật.

(100) II. chuÈn bÞ. - Giáo viên : Một số bài tập trong chơng trình từ học kỳ II đến nay . - Học sinh : Ôn lại kiến thức đã học . iii. Các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc: 1' 2. KiÓm tra : 4' - Em hãy nêu đặc điểm chung của lớp thú ? 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1: (20’) A - Bµi tËp vÒ c¸c hÖ c¬ quan. Gv Treo b¶ng phô ghi néi dung 3 bµi tËp 1. So s¸nh hÖ tiªu hãa , tuÇn hoµn cña líp . bß s¸t víi líp chim vµ líp thó. - Gọi 1 hs đọc bài tập . Líp Hs theo dâi . HÖ c¬ Bß s¸t Chim Thó GV chia lớp thành 6 nhóm trong đó quan + Nhãm 1+ 4 thùc hiÖn bµi 1 Ph©n Ph©n ho¸ Cã cÊu t¹o HÖ + Nhãm 2 +5 Thùc hiÖn bµi 2 ho¸ , ruét chøc n¨ng thÝch nghi víi tiªu hãa giµ chøa chế độ ăn + Nhãm3 +6 Thùc hiÖn bµi 3 phân đặc kh¸c nhau HS C¸c nhãm th¶o luËn hoµn thµnh bµi tËp . Tim ba Tim bèn Tim bèn ng¨n TuÇn GV Chỉ đinh đại diện các nhóm lên bảng hoàn ng¨n , ngăn . máu , máu đỏ tơi máu pha đỏ tơi nuôi nuôi cơ thể . ®iÒn . nu«i c¬ c¬ thª HS C¸c nhãm theo dâi kÕt qu¶ thÓ chÐo,nhËn xÐt . GV NhËn xÐt , bæ sung hoµn thiÖn . 2. So s¸nh hÖ h« hÊp vµ tuÇn hoµn cña líp §¸nh gi¸ kÕt qu¶ c¸c nhãm . chim víi líp bß s¸t, líp thó . Líp Bß s¸t Chim Thó HÖ c¬ quan HÖ h« hÊp. - Phæi cã nhiÒu v¸ch ng¨n, - XuÊt hiÖn c¬ liªn sên. - Phæi cã m¹ng èng khí dày đặc , cã thªm hÖ thèng tói khÝ. - Phæi lín nhiÒu tÝu phæi víi mao m¹ch dày đặc .. 3. So sánh đặc điểm sinh sản của lớp thú với lớp chim và lớp bò sát để thấy đợc sự tiÕn hãa h¬n cña líp thó. Bß s¸t Chim Thó §Æc ®iÓm - Thô sinh s¶n tinh trong , đẻ trứng , con non tù ®i kiÕm ¨n .. - Thô tinh trong , đẻ trứng , trứng đợc chim mÑ Êp në ,con non đợc chim bè mÑ b¶o vÖ. - Thô tinh trong , đẻ con , nu«i con b»ng s÷a. B - Bµi tËp tr¾c nghiÖm kh¸ch quan. B - Bµi tËp tr¾c nghiÖm kh¸ch quan. Khoanh tròn vào đáp án đúng : (15’) Gv §äc c©u hái vµ c¸c lùa chän. HS ph¸t biÓu GV KÕt luËn 1. CÊu t¹o ngoµi cña th»n l»n bãng ®u«i 1 - c dµi ? a. Cã 4 chi ng¾n, yÕu víi n¨m ngãn ch©n cã vuèt b. Da kh« cã v¶y sõng bao bäc. c. Cæ dµi, mắt có mí cử động, có màng nhĩ trong hèc tai. c. Cả a, b đúng. 2. Th»n l»n bãng sinh s¶n nh thÕ nµo ?.

(101) a. Con đực có 2 cơ quan giáo phối. b. Trứng đợc thụ tinh trong ống dẫn trứng của thằn lằn cái, đẻ ít trứn c. Trøng cã vá dai nhiÒu no·n hoµng, th»n l»n míi në tù ®i t×m måi. d. Cả a, b và c đúng. 3. Tim cña th»n l»n cã cÊu t¹o nh thÕ nµo ? a. Tim 2 ng¨n : Mét t©m nhÜ vµ mét t©m thÊt. b. Tim ba ng¨n : Hai t©m nhÜ vµ mét t©m thÊt. c. Tim cã 3 ng¨n : hai t©m nhÜ, mét t©m thÊt cã v¸ch hôt. d. Cả a, b và c đúng. 4. §Æc ®iÓm cÊu t¹o cña phæi chim bå c©u ? a. Cã nhiÒu v¸ch ng¨n. b. Trong phæi cã hÖ thèng èng khÝ th«ng víi c¸c tói khÝ. c. Phæi kh«ng cã mao m¹ch ph¸t triÓn. d. Cả a và b đúng. 5. C¸c bé phËn cña hÖ thÇn kinh ë chim a.Gồm não trớc ( đại não ) rất phát triển. b. TiÓu n·o, hµnh tñy vµ tñy sèng. c. N·o gi÷a ( thïy thÞ gi¸c ) ph¸t triÓn. d. C¶ a, b vµ c. 6. Lớp chim đợc chia làm mấy nhóm chÝnh ? a. Hai nhãm ( nhãm chim ch¹y vµ nhãm chim bay ). b. Ba nhãm ( nhãm chim ch¹y, chim b¬i, nhãm chim bay ). c. Hai nhãm ( Nhãm chim bay vµ nhãm chim b¬i ). d. C¶ a, b vµ c sai. 7. §Æc ®iÓm nµo chøng tá sù ®a d¹ng cña líp thó ? a. Líp thó hiÖn cã kho¶ng 4600 loµi, 26 bé. b. ở VN phát hiện đợc 275 loài. c. Có thú đẻ trứng và thú đẻ con, đều có l«ng mao vµ tuyÕn s÷a. d. Cả a, b và c đúng. 8. §Æc ®iÓm chung cña bé khØ ? a. Thích nghi với đời sống leo trèo. b. Ăn tạp ( cả thực vật và động vật ) c. Bµn tay, bµn ch©n n¨m ngãn, ngãn c¸i đối diện các ngón còn lại. d.Cả a, b và c đúng.. 2-d. 3-c. 4- b. 5- d. 6-b. 7- a. 8-d. 4. Cñng cè : 4' - H·y so s¸nh hÖ bµi tiÕt cña chim bå c©u vµ thá ? - Trong các lớp động vật có xơng sồn lớp nào có sự tiến hoá cao nhất ? lấy ví dụ mainh ho¹ . 5. DÆn dß : 1' - ¤n l¹i kiÕn thøc vÒ líp chim vµ líp thó ..

(102) TiÕt 55.. thùc hµnh xem băng hình về đời sống và tập tính của thú Ngµy gi¶ng :.................. i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc :. - Củng cỗ, mở rộng bài học qua băng hình về đời sống và tập tính của chim bồ câu, thú ,nh÷ng loµi chim, thó kh¸c. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t trªn b¨ng h×nh. - Kĩ năng tóm tắt nội dung đã xem trên băng hình. 3. Thái độ. Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, yªu thÝch bé m«n. ii. ChuÈn bÞ . - GV chuẩn bị băng hình, tivi, đầu đĩa. - HS «n l¹i kiÕn thøc líp chim, líp thó vµ kÎ phiÖu häc tËp vµo vë. Tªn động vật quan s¸t đợc. KiÕm ¨n Di chuyÓn Bay ®Ëp c¸nh. Sinh s¶n. Bay lîn Bay kh¸c. Thøc ¨n. C¸ch b¾t. Giao Phèi. lµm tæ. Êp trøng nu«i con. måi. 1 2 Tªn động vËt quan sát đợc. Di chuyÓn. Trªn c¹n. Trªn kh«ng. KiÕm ¨n. Trong níc. Thøc ¨n. C¸ch b¾t måi. Sinh s¶n. Giao Phèi. 1 2 iii. Các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc. 1' 2. KiÓm tra :4' . ? Em hãy nêu đặc điểm chung của lớp chim ? 3. Bµi míi. Hoạt động của giáo viên và học sinh Néi dung Hoạt động 1 : (2’) - GV nªu yªu cÇu cña bµi thùc hµnh. + Theo néi dung trong b¨ng h×nh. + Tóm tắt nội dung đã xem. + Gi÷ trËt tù, nghiªm tóc trong giê häc. - GV ph©n chia c¸c nhãm thùc hµnh. Hoạt động 2 . (15’) I. Häc sinh xem b¨ng h×nh. - GV cho HS xem lÇn thø nhÊt toµn bé b¨ng. N¬i sinh s¶n. nu«i con.

(103) hình, HS theo dõi nắm đợc khái quát nội dung. - GV cho HS xem l¹i ®o¹n b¨ng víi yªu cÇu quan s¸t : + M«i trêng sèng. + C¸ch di chuyÓn. + C¸ch kiÕm ¨n. + C¸c giai ®o¹n trong qu¸ tr×nh sinh s¶n. - HS theo dõi băng hình, quan sát đến đâu điền vào phiếu học tập đến đó. II.Th¶o luËn néi dung b¨ng h×nh. Hoạt động 3 : (18’) - GV dành thời gian để các nhóm thảo luận, thèng nhÊt ý kiÕn - hoµn chØnh néi dung phiÕu häc tËp cña nhãm. - GV cho HS th¶o luËn : + Tãm t¾t nh÷ng néi dung chÝnh cña b¨ng h×nh. + Kể tên những động vật quan sát đợc. + Nªu h×nh thøc di chuyÓn cña chim, thó. + Kể tên các loại mồi và cách kiếm ăn đặc trng cña tõng loµi. + Nêu những đặc điểm khác nhau giữa chim trống và chim mái, và giứa thú đực và thó c¸i. + Nªu tËp tÝnh sinh s¶n cña chim vµ thó. + Ngoài những đặc điểm có ở phiếu học tập, em còn phát hiện những đặc điểm nào kh¸c ? + HS dùa vµo néi dung phiÖu häc tËp - trao đổi trong nhóm hoàn thành câu trả lời. - GV kÎ s½n b¶ng gäi HS lªn ch÷a bµi. - §¹i diÖn nhãm lªn ghi kÕt qu¶ trªn b¶ng - C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - GV thông báo đáp án đúng, các nhóm theo dâi, tù söa ch÷a. 4. Cñng cè : 4'. - GV nhận xét tinh thần, thái độ học tập của HS. - Dựa vào phiếu học tập GV đánh giá kết quả học0 tập của nhóm. 5. Híng dÉn vÒ nhµ. 1' - ¤n tËp toµn bé líp chim, líp thó. - KÎ b¶ng trang 150 vµo vë.. TiÕt 56: Ngµy gi¶ng :........................ KiÓm tra 1 tiÕt. I. Môc tiªu :. 1. KiÕn thøc : - Hs nắm đợc đặc điểm chung của lớp bò sát . - Hiểu đợc đặc điểm cấu tạo ngoài của chim thích nghi với đời sống bay . 2. Kü n¨ng : - RÌn kü n¨ng ph©n tÝch ,tæng hîp . 3. Thái độ : - Học tập nghiêm túc , bảo vệ động vật có ích . II. ChuÈn bÞ : Gv : Đề kiểm tra + đáp án + biểu điểm ..

(104) Hs : Nghiªn cøu tríc néi dung bµi . III. Các hoạt động dạy - học . 1. Tæ chøc : 1' 2. KiÓm tra : ( kh«ng kiÓm tra ) 3. Bµi míi : Mức độ Néi dung Líp lìng c. sè c©u sè ®iÓm TØ lÖ % Líp bß s¸t sè c©u sè ®iÓm TØ lÖ % Líp chim. sè c©u sè ®iÓm TØ lÖ % Líp thó. sè c©u sè ®iÓm TØ lÖ % Tæng sè c©u Tæng sè ®iÓm TØ lÖ. NhËn biÕt TNKQ TNTL. Ma trận đề Th«ng hiÓu TNKQ TNTL. VËn dông Tæng TNKQ TNTL. Nắm đợc bản chÊt cña m¸u pha. Hiểu đợc đặc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi cña Õch thÝch nghi víi đời sống vừa ë níc võa ë c¹n. Giải thích đợc hiÖn tîng thùc tÕ ë Õch. 1 0,25. 1 1. 1 0,25. 3 2,5 25%. Nắm đợc đặc điểm chung cña líp bß s¸t. 1 2. 1 2 20%. Nắm đợc đặc ®iÓm chung cña líp chim. Hiểu đợc cÊu tao ngoµi cña chim biÕn đổi thích nghi víi đời sống bay. 2 0,5. 1 2. 3 2,5 2,5 %. Nắm đợc chøc n¨ng c¸c lo¹i r¨ng thó. giải thích đợc mét sè loµi dï sèng ë m«i trêng kh¸c nhau nhng vẫn đợc xÕp vµo líp thó. Lấy đợc ví dụ minh ho¹ cho vai trß cña líp thó. 1 0,25. 2 0,75. 1 3. 5 3 30%. 2 3 30%. 4 4 40%. 4 4 40% 11 10 100%. Néi dung kiÓm tra §Ò I- Tr¾c nghiÖm kh¸ch quan. (3 ®iÓm). §iÓm. Câu 1: ếch đồng thờng sống ỏ nơi Èm ít , gÇn bê níc vµ b¾t måi vÒ ban đêm vì A. Dễ tránh đợc kẻ thù tấn công . B. Cã lîi cho viÖc h« hÊp qua da . C. XuÊt hiÖn phæi tham gia vµo hh«. 0,25. §¸p ¸n I- Tr¾c nghiÖm kh¸ch quan. (3 ®iÓm) * Hãy khoanh tròn vào chữ cái đứng trớc câu trả lời đúng (Mỗi câu đúng đợc 0, 25 điểm ). C©u 1: B.

(105) hÊp . D. Kiếm đợc nhiều thức ăn hơn . C©u 2: ë bå c©u, m¸u ®i nu«i c¬ thÓ lµ m¸u cã mµu g×? A. §á t¬i. B.§á thÉm. C. §á t¬i vµ m¸u pha. D. C¶ A vµ B. C©u 3: ë thá nh÷ng r¨ng nµo cã vai trß nghiÒn thøc ¨n. A. R¨ng cöa. B. R¨ng hµm. C. R¨ng nanh. D. C¶ A, vµ B. C©u 4: §Æc ®iÓm gièng nhau gi÷a chim vµ thó: A. Thụ tinh trong và đẻ Trứng. B. Ch¨m sãc con vµ nu«i con b»ng s÷a. C. Cã l«ng mao vµ l«ng vò. D. Đều là động vật hằng nhiệt. C©u 5 .M¸u pha ®i nu«i c¬ thÓ ë Õch vµ th»n l»n lµ : A. Sự pha trộn giữa máu đổ tơi và máu đỏ thẫm . B. Sù pha trén gi÷a m¸u vµ khÝ «xy . C. Sù pha trén gi÷a m¸u vµ khÝ cacbonic. D. Sù pha trén gi÷a m¸u ë t©m nhÜ vµ m¸u ë t©m thÊt . Câu 6: Vì sao dơi có đời sống bay lợn nhng lại đợc xếp vào lớp thú ? A. V× h« hÊp b»ng phæi . B. Vì là động vật hằng nhiệt . C. Vì đẻ con và nuôi con bằng sữa. D. V× sèng hoµn toµn ë c¹n . C©u7 : Chän c¸c côm tõ phï hîp ®iÒn vµo chç trèng (…) thay cho c¸c số 1, 2, 3, 4 để có câu trả lời đúng : - §iÓm tiÕn ho¸ trong sinh s¶n líp thó lµ …………. vµ …………… C©u 8 : H·y ghÐp c¸c sè ë cét A víi c¸c ch÷ ë cét B sao cho phï hîp khi nói về cấu tạo ngoài của ếch đồng . CÊu t¹o KÕt ý nghÜa ngoµi qu¶ thÝch nghi 1. §Çu dÑp a… a.Di nhän , khíp … chuyÓn víi th©n …... dÔ dµng thµnh mét trªn c¹n . khèi thu«n b… b. Gi¶m nhän vÒ phÝa … ma s¸t. 0,25. 0,25. 0,25. 0,25. C©u 2:. A. C©u 3:. B. C©u 4:. D. C©u 5:. A. 0,25. C©u 6:. C. 0,5. C©u 7:. 1 - §Î con 2 - Nu«i con b»ng s÷a 1. C©u 8:. a-5 b-3 c-4 d-1.

(106) tríc , ….. khi b¬i 2. M¾t vµ lç vµ h« mòi ë vÞ trÝ c… hÊp trong cao trªn ®Çu . … níc . 3. Da trÇn , ….. c. Gi÷ phñ chÊt nhµy m¾t Èm vµ dÔ d… kh«ng bÞ thÊm khÝ . … kh« . 4. M¾t cã mi …... gi÷ nø¬c m¾t d. RÏ ndo tuyÕn lÖ íc khi tiÕt ra . b¬i . 5. Chi n¨m phÇn cã ngãn chia đốt linh ho¹t . II. Tr¾c nghiÖm Tù luËn : (7 ®iÓm) C©u 9(2 ®iÓm): Hãy nêu đặc điểm chung của lớp bß s¸t ?. 2. 2. C©u 10(2 ®iÓm): Hãy trình bày đặc điểm cấu tạo ngoµi cña chim bå c©u thÝch nghi víi đời sống bay . 3. C©u 11(3 ®iÓm) H·y minh ho¹ b»ng nh÷ng vÝ dô cô thÓ vÒ vai trß cña thó ?. 4. Cñng cè : 2' - Thu bµi kiÓm tra , nhËn xÐt giê kiÓm tra 5. DÆn dß :1' - Ôn lại các ngành động vật đã học . - Nghiªn cøu tríc néi dung bµi 53 .. II. Tr¾c nghiÖm Tù luËn : (7 ®iÓm) C©u 9: §Æc ®iÓm chung cña líp bß s¸t lµ : - Là động vật có xơng sống thích nghi hoàn toàn với đời sống ở cạn . - Da kh«, v¶y sõng kh« ,cæ dµi , mµng nhÜ n»m s©u trong hèc x¬ng tai , chi yÕu cã vuèt s¾c . - Phæi cã nhiÒu v¸ch ng¨n , tim cã v¸ch ng¨n hôt ng¨n t©m thÊt , m¸u ®i nu«i c¬ thÓ lµ m¸u pha . - Là động vật biến nhiệt . C©u 10 : CÊu t¹o ngoµi cña chim bå c©u thích nghi với đời sống bay thể hiện : - Thân hình thoi đợc phủ bằng lông vũ nhẹ xèp gi¶m søc c¶n kh«ng khÝ khi bay . - Chi tríc : c¸nh chim qu¹t giã khi bay . - Chi sau : ba ngãn tríc , 1 ngãn sau cã vuÊt gióp chim b¸m chÆt cµnh c©y khi ®Ëu - Má sõng kh«ng cã r¨ng lµm ®Çu chim nhÑ . C©u 11: + Cã lîi - Cung cÊp dîc liÖu quý : Nhung h¬u , nai phôc håi søc khoÎ , mËt gÊu ch÷a bÇm tÝm - Làm đồ mĩ nghệ : Da, lông hổ ,báo làm áo, ngà voi .sừng tê giác làm đồ trang sức . - Lµm vËt thÝ nghiÖm : Chuét nh¾t , khØ . - Cung cÊp thùc phÈm : T©u bß , lîn . - Cung cÊp søc kÐo : tr©u bß , voi , ngùa. - Tiêu diệt động vật gây hại : Mèo bắt chuét . + Cã h¹i : - Ph¸ ho¹i mïa mµng : chuét c¾n lóa - TruyÒn bÖnh cho ngêi : Chuét truyÒn bÖnh dÞch h¹ch , tr©u ,lîn truyÒn bÖnh lë måm long mãng.

(107) Chơng VII. sự tiến hóa của động vật TiÕt56. Bµi 53: môi trờng sống và sự vận động - di chuyển. Gi¶ng : …………… i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - HS nêu đợc các hình thức di chuyển của động vật. - Thấy đợc sự phức tạp và sự phân hóa của cơ quan di chuyển. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng so s¸nh quan s¸t. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. - Giáo dục ý thức bảo vệ môi trờng và động vật. ii. chuÈn bÞ - Gi¸o viªn : KÎ phiÕu häc tËp lªn b¶ng phô: B¶ng sù phøc t¹p ho¸ vµ ph©n ho¸ c¬ quan di chuyển ở động vật - Häc sinh : HS kÎ phiÕu häc tËp vµo vë bµi tËp iii. Các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc :1' 2. KiÓm tra : ( Kh«ng KT ). 3. Bµi míi. Giíi thiÖu bµi : 1'. Hoạt động của thầy và trò. T/g. Hoạt động 1 :. 15'. - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK vµ. Néi dung I. C¸c h×nh thøc di chuyÓn cña động vật..

(108) h×nh 53.1 - lµm bµi tËp. -Hs Cá nhân tự đọc thông tin và quan sát h×nh 53.1 SGK tr. 172 hoµn thµnh bµi tËp. + Yªu cÇu : 1 loµi cã thÓ cã nhiÒu c¸ch di chuyÓn. + H·y nèi c¸c c¸ch di chuyÓn ë c¸c « với loài động vật cho phù hợp. - GV treo tranh hình 53.1 để HS chữa bµi tËp. - Hs 1 hs lªn ch÷a bµi g¹ch nèi c¸c mµu kh¸c nhau. líp nhËn xÐt bæ sung. - GV hái : + §éng vËt cã nh÷ng h×nh thøc di chuyÓn nµo ? + Ngoài những động vật ở đây em còn biết những động vật nào ? Nêu hình thức di chuyÓn cña chóng? - Nhìn sơ đồ - HS nhắc lại các hình thức di chuyển của một số động vật nh : Bò, b¬i, ch¹y, ®i, bay,... - HS cã thÓ kÓ thªm : T«m : B¬i, bß, nh¶y. VÞt : §i, b¬i, bay. - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn.. Hoạt động 2 :. 23'. §éng vËt cã nhiÒu c¸ch di chuyÓn nh: §i, bß, ch¹y, nh¶y, b¬i ... phï hîp víi m«i trêng sèng vµ tËp tÝnh cña chóng. II. Sù phøc t¹p hãa vµ sù ph©n hãa các bộ phận di chuyển ở động vật.. - GV yªu cÇu : + Nghiªn cøu SGK vµ quan s¸t h×nh 52.2 tr. 173. + Hoµn thµnh phiÕu häc tËp " Sù phøc t¹p hãa vµ ph©n hãa bé phËn di chuyÓn ë động vật " nh trong SGK tr. 173. - Hs C¸ nh©n tù nghiªn cøu tãm t¾t SGK, quan s¸t h×nh 52.2 - th¶o luËn nhãm hoµn thµnh néi dung phiÕu häc tËp. - Đại diện một vài nhóm trả lời đáp án nhóm khác bổ sung. - GV ghi nhanh đáp án của các nhóm lªn b¶ng theo thø tù 1, 2, 3 ... - GV hỏi HS tại sao lựa trọn loài động vật với đặc điểm tơng ứng ? ( để củng cỗ kiÕn thøc ). - GV yªu cÇu c¸c nhãm theo dâi phiÕu kiÕn thøc chuÈn. - HS theo dâi, söa ch÷a nÕu cÇn. TT 1 2 3 4 5. §Æc ®iÓm c¬ quan di chuyÓn Cha có bộ phận di chuyển, có đời sống bám, cỗ định Cha cã bé phËn di chuyÓn, di chuyÓn chËm kiÓu s©u ®o Bộ phận di chuyển rất đơn giản ( mẫu lồi cơ và tơ bơi ) Bộ phận di chuyển đã phân hóa thành chi phân đốt Bé phËn di chuyÓn 5 đôi chân bò và 5 đôi chân bơi. Tên đơn vị San h«, h¶i quú Thñy tøc R¬i RÕt, th»n l»n T«m.

(109) đợc phân hóa thµnh c¸c chi cã cÊu t¹o vµ chøc n¨ng kh¸c nhau. V©y b¬i vµ c¸c tia v©y 2 đôi chân bò 1 đôi chân nhảy Bµn tay, bµn ch©n cÇm n¾m Chi 5 ngãn cã mµng b¬i Cánh đợc cấu tạo bằng màng da Cánh đợc cấu tạo bằng lông vũ. C¸ chÐp Ch©u chÊu KhØ, vîn Õch D¬i Chim, gµ. - GV yªu cÇu HS theo dâi l¹i c¸c néi dung trong phiÕu häc tËp tr¶ lêi c©u hái : + Sù phøc t¹p vµ ph©n hãa bé phËn di chuyển ở động vật thể hiện nh thế nào ? + Sù phøc t¹p vµ ph©n hãa nµy cã ý nghÜa g× ? - HS tiếp tục trao đổi nhóm theo 2 câu hỏi. Yêu cầu nêu đợc : + Từ cha có bộ phận di chuyển đến có bộ phận di chuyển đơn giản - phức tạp dÇn. + Sèng b¸m - di chuyÓn chËm - di chuyÓn nhanh. + Gióp cho sù di chuyÓn cã hiÖu qu¶. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, nhãm kh¸c bæ sung. - GV tæng kÕt l¹i ý kiÕn cña HS thµnh 2 vấn đề đó là : + Sù ph©n hãa vÒ cÊu t¹o vµ c¸c bé phËn di chuyÓn. + Chuyªn hãa dÇn vÒ chøc n¨ng. - GV yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn. * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK. - Sù phøc t¹p hãa vµ ph©n hãa cña c¸c bé phËn di chuyÓn cã hiÖu qu¶ thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn sèng.. 4. Cñng cè : 4' - HS lµm bµi tËp : 1. Cách di chuyển : " Đi, bay, bơi " là của loài động vật nào ? a. Chim c¸nh côt. b. D¬i. c. VÞt trêi. d. §µ ®iÓu. 2. Nhóm động vật nào dới đây cha có bộ phận di chuyển, có đời sống bám, cố định. a. Hải quỳ, đỉa. b. Thñy tøc, l¬n. c. San h«, h¶i quú. d. San h«, r¾n. 3. Nhóm động vật nào có bộ phận di chuyển phân hóa thành chi 5 ngón để cầm nắm. a. GÊu, chã. mÌo. b. KhØ, sãc, d¬i. c.Vîn, khØ, tinh tinh. d. Voi, vîn, gµ. 5. DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ. 1' - Häc bµi tr¶ lêi c©u hái SGK. - KÎ b¶ng tr. 176 SGK vµo vë bµi tËp. - Ôn lại các nhóm động vật đã học. - §äc môc " Em cã biÕt ".. TiÕt 57. Bµi 54: tiÕn hãa vÒ tæ chøc c¬ thÓ.

(110) Ngµy gi¶ng 7A:…………7B:.......… i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - HS nắm đợc mức độ phức tạp dần trong tổ chức cơ thể của các lớp động vật thể hiện ở sù ph©n hãa vÒ cÊu t¹o vµ chuyªn hãa vÒ chøc n¨ng. 2. KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn kÜ n¨ng quan s¸t, so s¸nh. - KÜ n¨ng ph©n tÝch, t duy. 3. Thái độ. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp yªu thÝch bé m«n. ii. chuÈn bÞ : - Gi¸o viªn : - Học sinh :kẻ bảng so sánh một số hệ cơ quan của động vật vào vở . iii. Các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc : 1' 7A:……….............................…7B:......................................................… 2. KiÓm tra : 4' - §éng vËt cã nh÷ng h×nh thøc di chuyÓn nµo ? LÊy vÝ dô. 3. Bµi míi.:. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 :. Tg 20'. Néi dung I. So s¸nh mét sè hÖ c¬ quan của động vật.. - GV yêu cầu HS quan sát tranh đọc các câu tr¶ lêi - hoµn thµnh b¶ng trong vë bµi tËp. - GV kẻ bảng để HS chữa bài. - Cá nhân đọc nội dung bảng, ghi nhận kiến thức - trao đổi nhóm lựa trọn câu trả lời. Yêu cầu nêu đợc : + Xác định đợc các ngành. + Nêu cấu tạo từ đơn giản đến phức tạp dần. - §¹i diÖn nhãm lªn ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng 1 nhãm kh¸c theo dâi - bæ sung. - GV ghi phần bổ sung vào cạnh bảng để HS tiếp tục theo dõi và trao đổi. - GV yªu cÇu HS quan s¸t néi dung b¶ng kiÕn thøc chuÈn. - HS theo dâi vµ tù söa ch÷a. Tªn §V Trïng biÕn h×nh Thñy tøc Giun đất T«m s«ng Ch©u chÊu C¸ chÐp. Õch đồng trởng thµnh. Ngµnh §V nguyªn sinh Ruét khoang Giun đốt. H« hÊp Cha ph©n hãa. TuÇn hoµn Cha cã. ThÇn kinh Cha ph©n hãa. Cha ph©n hãa Da. Cha cã. H×nh m¹ng líi TuyÕn SD kh«ng cã èng dÉn H×nh chuçi TuyÕn SD cã èng h¹ch dÉn Chuèi h¹ch cã TuyÕn SD cã èng h¹ch n·o dÉn Chuèi h¹ch, TuyÕn SD cã èng h¹ch n·o lín dÉn H×nh èng, b¸n TuyÕn SD cã èng cÇu n·o nhá, dÉn tiÓu n·o h×nh khèi tr¬n H×nh èng, b¸n TuyÕn SD cã èng cÇu n·o nhá, dÉn. tiÓ n·o nhá dÑp.. Tim đơn giản, tuÇn hoµn kÝn Chân khớp Mang đơn Tim đơn giản, hệ gi¶n tuÇn hoµn hë Ch©n khíp HÖ èng Tim đơn giản, hệ khÝ tuÇn hoµn hë §VCXS Mang Tim cã 1 t©m nhÜ, 1 t©m thÊt, tuÇn hoàn kín, máu đỏ t¬i nu«i c¬ thÓ §VCXS Da vµ phæi Tim cã 2 t©m nhÜ, 1 t©m thÊt, hÖ tuÇn hoµn kÝn, m¸u pha ®i nu«i. Sinh dôc Cha ph©n hãa.

(111) Th»n §VCXS l»n bãng. Chim bå §VCXS c©u. Thá. §VCXS. c¬ thÓ. Phæi Tim cã 2 t©m nhÜ, 1 t©m thÊt cã v¸ch hôt, hÖ tuÇn hoµn kÝn, m¸u pha Ýt ®i nu«i c¬ thÓ. Phæi vµ tói Tim cã 2 t©m nhÜ, khÝ 2 t©m thÊt, tuÇn hoàn kín, máu đỏ t¬i nu«i c¬ thÓ Phæi. Tim 2 t©m nhÜ, 2 t©m thÊt, tuÇn hoàn kín, máu đỏ t¬i nu«i c¬ thÓ.. Hoạt động 2 : - GV yªu cÇu HS quan s¸t l¹i néi dung b¶ng - tr¶ lêi c©u hái : + Sù phøc t¹p hãa c¸c hÖ c¬ quan h« hấp, tuần hoàn, thần kinh, sinh dục đợc thể hiện nh thế nào qua các lớp động vật đã học ? - C¸ nh©n theo dâi th«ng tin ë b¶ng ghi nhí kiÕn thøc ( Theo hµng däc tng hÖ c¬ quan ). Yêu Cầu : Nêu đợc đặc điểm của các hệ c¬ quan. - Hs 1hs trình bày đáp án - Lớp theo dâi bæ sung. - GV ghi tãm t¾t ý kiÕn lªn b¶ng. - GV nhận xét đánh giá và yêu cầu HS rót ra kÕt luËn vÒ sù phøc t¹p hãa tæ chøc c¬ thÓ. - Gv hái thªm : + Sự phức tạp hóa tổ chức cơ thể ở động vËt cã ý nghÜa g× ? * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK.. 15'. H×nh èng, b¸n TuyÕn SD cã èng cÇu n·o nhá, dÉn. tiÓu n·o ph¸t triÓn h¬n Õch H×nh èng, b¸n cÇu n·o lín, tiÓu n·o lín cã 2 mÉu bªn nhá. H×nh èng, b¸n cÇu n·o lín, vá chÊt x¸m, khe, r·nh, tiÓu n·o cã 2 mÉu bªn lín.. TuyÕn SD cã èng dÉn.. TuyÕn SD cã èng dÉn.. II. Sù phøc t¹p hãa tæ chøc c¬ thÓ.. - Sù phøc t¹p hãa tæ chøc c¬ thÓ cña các lớp động vật thể hiện ở sự phân hãa vÒ cÊu t¹o vµ chuyªn hãa vÒ chøc n¨ng. + Giúp cho các hệ cơ quan hoạt động cã hiÖu qu¶ h¬n. + Gióp c¬ thÓ thÝch nghi víi m«i trêng sèng. 4. Cñng cè : 4' - H·y chøng minh sù ph©n hãa vµ chuyªn hãa cña hÖ tuÇn hoµn vµ hÖ thÇn kinh cña động vật ? 5. Híng dÉn vÒ nhµ: 1' - Häc bµi, tr¶ lêi c©u hái trong SGK - HS kÎ b¶ng 1 vµo vë bµi tËp. B¶ng 1. So s¸nh sinh s¶n v« tÝnh víi sinh s¶n h÷u tÜnh. Thừa kế đặc điểm của H×nh thøc sinh s¶n Sè c¸ thÓ tham gia 1 c¸ thÓ V« tÝnh. 2 c¸ thÓ.

(112) H÷u tÝnh. TiÕt 58 .. Bµi 55 : tiÕn hãa vÒ sinh s¶n Ngµy gi¶ng 7A:…………7B:.......… i. môc tiªu. 1. KÜ n¨ng. - HS nắm đợc sự tiến hóa các hình thức sinh sản ở động vật từ đơn giản đến phức tạp ( Sinh sản vô tính đến sinh sản hữu tính ). - Thấy đợc sự hoàn chỉnh các hình thức sinh sản hữu tính. 2. KÜ n¨ng . - Rèn kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật đặc biệt trong mùa sinh sản. ii. chuÈn bÞ: - Gi¸o viªn : B¶ng phô, bµi so¹n - Häc sinh : Xem tríc bµi ë nhµ. iii. các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc :1' 7A:…...............................………7B:.....................................................… 2. KiÓm tra : 4' - Em h·y so s¸nh hÖ tuÇn hoµn cña th»n l»n víi thá ? 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 : - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK tr¶ lêi c©u hái : + ThÕ nµo lµ sinh s¶n v« tÝnh ? + Cã nh÷ng h×nh thøc sinh s¶n v« tÝnh nµo ? - Cá nhân tự đọc tóm tắt trong SGK tr. 179 trả lời câu hỏi . Yêu cầu nêu đợc : + Không có sự kết hợp đực, cái. + Phân đôi, mọc chồi. - Mét vµi HS tr¶ lêi - HS kh¸c bæ sung. - GV treo tranh mét sè h×nh thøc sinh s¶n v« tÝnh ở động vật không xơng sống - Tra lời câu hỏi : + H·y ph©n tÝch c¸c c¸ch sinh s¶n ë thñy tøc vµ trïng roi ? + Tìm một số động vật khác có kiểu sinh sản gièng nh trïng roi. - HS lu ý : Chỉ có một cá thể tự phân đôi hay mọc. Tg. Néi dung. 8'. I. H×nh thøc sinh s¶n v« tÝnh..

(113) thªm mét c¬ thÓ míi. - HS cã thÓ kÓ : Trïng a mÝt, trïng giµy. - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn.. Hoạt động 2 : - GV yêu cầu HS đọc SGK tr. 179 trả lời câu hỏi : + ThÕ nµo lµ sinh vËt h÷u tÝnh ? + So s¸nh sinh s¶n v« tÝnh víi sinh s¶n h÷u tÝnh ( B»ng c¸ch hoµn thiÖn b¶ng 1 ). - Cá nhân tự đọc tóm tắt SGK tr. 179 - trao đổi nhãm. Yªu cÇu : + Có sự kết hợp đực và cái. + Tìm đặc điểm giống và khác. - GV kẻ bảng để HS so sánh. - HS : §¹i diÖn nhãm lªn ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng nhãm kh¸c nhËn xÐt vµ bæ sung.. 8'. - Sinh s¶n v« tÝnh kh«ng cã sù kết hợp tế bào sinh dục đực và c¸i. - H×nh thøc sinh s¶n : + Phân đôi cơ thể. + Sinh s¶n sinh dìng : Mäc chåi vµ t¸i sinh. II. H×nh thøc sinh s¶n h÷u tÝnh.. Kế thừa đặc điểm H×nh thøc sinh s¶n Sè c¸ thÓ tham gia Cña 1 c¸ thÓ V« tÝnh H÷u tÝnh. 1 2. 1 2. - Tõ néi dung b¶ng so s¸nh nµy rót ra nhËn xÐt g× ? - HS nêu đợc : + Sinh s¶n h÷u tÝnh u viÖt h¬n sinh s¶n v« tÝnh. + Kết hợp đặc tính của bố và mẹ. - GV hái : Em h·y kÓ tªn mét sè §VKXS vµ §VCXS sinh s¶n h÷u tÝnh mµ em biÕt. - GV ph©n tÝch : Mét sè §VKXS cã c¬ quan sinh dục đực và cái trên một cơ thể đợc gọi là lỡng tính. - GV yªu cÇu tr¶ lêi c©u hái : + Hãy cho biết giun đất, giun đũa cơ thể nào là lìng tÝnh, ph©n tÝnh vµ cã h×nh thøc thô tinh ngoµi hoÆc thô tinh trong ? - GV yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn.. Hoạt động 3 - GV gi¶ng gi¶i : Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña sinh vËt tæ chøc c¬ thÓ ngµy cµng phøc t¹p. - GV yªu cÇu tr¶ lêi c©u hái : H×nh thøc sinh s¶n hữu tính hoàn chỉnh dần qua các lớp động vật đợc thể hiện nh thế nào ? - HS nhớ lại các cách sinh sản của loài động vật cô thÓ nh giun, c¸, th»n l»n, chim, thó.. Cña 2 c¸ thÓ. 19'. - Sinh s¶n h÷u tÝnh lµ h×nh thøc sinh s¶n cã sù kÕt hîp gi÷a TB sinh dục đực và TB sinh dục cái t¹o thµnh hîp tö. - Sinh s¶n h÷u tÝnh trªn c¸ thÓ đơn tính hay lỡng tính. III. Sù tiÕn hãa c¸c h×nh thøc sinh s¶n h÷u tÝnh..

(114) - HS trao đổi nhóm, nêu đợc : + Loài đẻ trứng, loài đẻ con. + Thô tinh ngoµi, trong. + Ch¨m sãc con. - HS : §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy ý kiÕn - nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ sung. - GV tæng hîp ý kiÕn cña c¸c nhãm th«ng b¸o đó là những đặc điểm thể hiện sự hoàn chỉnh h×nh thøc sinh s¶n h÷u tÝnh. - GV yªu cÇu c¸c nhãm hoµn thµnh b¶ng ë SGK tr. 180. - GV kẻ sẵn bảng này - treo để HS chữa. - HS : cá nhân đọc những câu lựa chọn, nội dung trong bảng - thống nhất ý kiến của nhóm để hoµn thµnh néi dung. - §¹i diÖn nhãm lªn b¶ng ghi ý kiÕn cña nhãm m×nh. C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt vµ bæ sung ý kiÕn. - GV cho HS theo dâi b¶ng kiÕn thøc chuÈn. - HS theo dâi tù söa ch÷a nÕu cÇn. Bảng 2 : Sự sinh sản hữu tĩnh và tập tính chăm sóc con ở động vật. Tªn §V. Thô tinh. Sinh s¶n. Trai s«ng Ngoµi. §Î trøng. Ch©u chÊu C¸ chÐp. Ngoµi. §Î trøng. Ngoµi. §Î trøng. ếch đồng Ngoài. §Î trøng. Th»n l»n. Ngoµi. §Î trøng. Chim bå c©u Thá. Trong. §Î trøng. Trong. §Î con. Ph¸t triÓn ph«i TËp tÝnh b¶o vÖ TËp tÝnh nu«i trøng con BiÕn th¸i Không đào hang Con non ( ấu lµm tæ trïng ) tù kiÕm måi BiÕn th¸i Trøng trong hèc Con non tù đất kiÕm ¨n Trùc tiÕp Kh«ng lµm tæ Con non tù ( kh«ng nhau kiÕm måi thai) BiÕn th¸i Không đào hang ấu trùng tự lµm tæ kiÕm måi Trùc tiÕp kh«ng §µo hang Con non tù nhau thai kiÕm måi Trùc tiÕp kh«ng Lµm tæ, Êp trøng B»ng s÷a diÒu, nhau thai . mím måi Trùc tiÕp cã Lãt æ B»ng s÷a mÑ nhau thai. Dựa vào bảng trên trao đổi nhóm trả lời câu hái : + Thô tinh trong u viÖt hîn so víi thô tinh ngoµi nh thÕ nµo ? + Sự đẻ con tiến hóa hơn so với đẻ trứng nh thế nµo? + T¹i sao sù ph¸t triÓn trùc tiÕp l¹i tiÕn bé h¬n so víi sù ph¸t triÓn gi¸n tiÕp ? + T¹i sao h×nh thøc thai sinh lµ tiÕn bé nhÊt trong giới động vật ? - Các nhóm tiếp tục trao đổi trả lời câu hỏi yêu cầu + Thu tinh trong - số lợng trứng đợ thụ tinh nhiÒu. + Ph«i ph¸t triÓn trong c¬ thÓ mÑ an toµn h¬n.. Sù hoµn chØnh dÇn c¸c h×nh thøc sinh s¶n thÓ hiÖn : - Tõ thô tinh ngoµi - thô tinh trong. - Đẻ nhiều trứng - đẻ ít trứng đẻ con. - Ph«i ph¸t triÓn cã biÕn th¸i ph¸t triÓn trùc tiÕp cã nh¸u thai. - Con non không đợc nuôi dỡng đợc nuôi dỡng bằng sữa mẹ - đợc học tập thích nghi với cuộc sèng..

(115) + Con non đợc nuôi dỡng tốt việc học tập rút kinh nghiÖm tõ trß ch¬i - tËp tÝnh cña thó ®a d¹ng - thÝch nghi cao. - HS : §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy ý kiÕn - nhãm kh¸c bæ sung. - GV lu ý ghi tóm tắt ý kiến của các nhóm để c¸c nhãm kh¸c theo dâi. - GV thông báo ý kiến đúng từ đó yêu cầu HS tù rót ra kÕt luËn : Sù hoµn chØnh c¸c h×nh thøc sinh s¶n. * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè :4' Hoàn thành bài tập : Hãy đánh dấu x vào câu trả lời đúng. 1. Trong các nhóm động vật sau, nhóm nào chỉ sinh sản vô tính ? a. Giun đất, sữa, san hô. b. Thủy tức, đỉa, trai sông. c. Trùng roi, trùng amít, trùng giày. d. Hải quì, trùng sốt rét, giun đũa. 2. Nhóm động vật nào thụ tinh trong ? a. C¸ , c¸ voi, Õch. b. Trai s«ng, th»n l»n, r¾n. c. Chim, th»n l»n, Õch. d. Thá, gµ, c¸ voi. 3. Con non của loài động vật nào phát triển trực tiếp ? a. Ch©u chÊu, chim bå c©u, t¾c kÌ. b. Õch, c¸, mÌo c. Thá, bß, vÞt. d. Õch, t«m, thá. 5. Híng dÉn vÒ nhµ. 1' - Häc bµi, tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc " Em cã biÕt ". - Ôn tập đặc điểm chung các ngành động vật đã học.. TiÕt 59. Bµi 56: cây phát sinh động vật Ngµy gi¶ng 7A:…………7B:.......… i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - HS nêu đợc bằng chứng chứng minh mối quan hệ giữa các nhóm động vật là các di tÝch hãa th¹ch. - HS đọc đợc vịt trí quan hệ họ hàng của các nhóm động vật trên cây phát sinh động vËt. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t so s¸nh. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. - Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch bé m«n. ii. chuÈn bÞ: - Gi¸o viªn : - Häc sinh : iii. Các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc: 1' 7A:………............................…7B:.......…................................................. 2. KiÓm tra : 4' - ThÕ nµo lµ sinh s¶n v« tÝnh vµ sinh s¶n h÷u tÝnh ? LÊy vÝ dô vÒ tõng lo¹i sinh s¶n. 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 :. Tg. Néi dung. 17' I. B»ng chøng vÒ mèi quan hÖ.

(116) giữa các nhóm động vật. - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK, quan s¸t tranh, h×nh tr. 182 SGK tr¶ lêi c©u hái : + Làm thế nào để biết các nhóm động vật có mèi quan hÖ víi nhau ? + Đánh dấu đặc điểm của lỡng c cổ giống với cá vây chân cổ và đặc điểm của lỡng c cổ gièng lìng c ngµy nay. + Đánh dấu đặc điểm của chim cổ giống bò sát vµ chim ngµy nay. + Những đặc điểm giống và khác nhau đó nói lªn ®iÒu g× vÒ mèi quan hÖ hä hµng gi÷a c¸c nhóm động vật ? - Cá nhân đọc thông tin , quan sát các hình 56.1, 2 tr. 182 - 183 SGK. Th¶o luËn nhãm theo các câu hỏi. Yêu cầu nêu đợc : + Di tÝch hãa th¹ch cho biÕt quan hÖ c¸c nhãm động vật. + Lìng c cæ - C¸ v©y ch©n cæ cã v¶y, v©y ®u«i, n¾p mang. + Lìng c cæ - Lìng c ngµy nay cã 4 chi, 5 ngãn. + Chim cæ gièng bß s¸t : Cã r¨ng, cã vuèt, đuôi dài có nhiều đốt. + Chim cæ gièng chim hiÖn nay : Cã c¸nh, l«ng vò. + Nói lên nguồn gốc của động vật. VD : C¸ v©y ch©n cæ cã thÓ lµ tæ tiªn cña Õch nh¸i. - HS : §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ cña nhãm m×nh. - GV ghi tãm t¾t ý kiÕn cña c¸c nhãm lªn b¶ng. - HS th¶o luËn toµn líp - thèng nhÊt ý kiÕn. - GV nhận xét và thông báo ý kiến đúng của nhãm. - GV cho HS rót ra kÕt luËn.. Hoạt động 2 : - GV gi¶ng : Nh÷ng c¬ thÓ cã tæ chøc cµng gièng nhau ph¶n ¸nh quan hÖ nguån gèc cµng gÇn nhau. - GV yêu cầu : Quan sát hình, đọc SGK, trao đổi nhóm, trả lời câu hỏi : + cây phát sinh động vật biểu thị điều gì ? + Mức độ quan hệ họ hàng đợc thể hiện trên c©y ph¸t sinh nh thÕ nµo ? + Tại sao khi quan sát cây phát sinh lại biết đợc số lợng loài của nhóm động vật nào đó ? + Ngµnh ch©n khíp cã quan hÖ hä hµng víi ngµnh nµo ? + Chim vµ thó cã quan hÖ víi nhãm nµo ? - Cá nhân tự đọc thông tin trong SGK và quan. - Di tích hóa thạch của các động vật cổ có nhiều đặc điểm giống động vật ngày nay. - Những loài động vật mới đợc 18' hình thành có đặc điểm giống tổ tiªn cña chóng. II. Cây phát sinh động vật..

(117) s¸t h×nh 56.3 tr. 183 - Th¶o luËn nhãm - yªu cầu nêu đợc : + Cho biết mức độ quan hệ họ hàng của các nhóm động vật. + Nhãm cã vÞ trÝ gÇn nhau, cïng nguån gèc cã quan hÖ hä hµng gÇn h¬n nhãm ë xa. + V× kÝch thíc trªn c©y ph¸t sinh lín th× sè loµi đông. + Ch©n khíp cã quan hÖ gÇn víi th©n mÒm h¬n. + Chim vµ thó gÇn víi bß s¸t h¬n c¸c loµi kh¸c. - HS : Đại diện nhóm trình bày đáp án của nhãm m×nh. HS kh¸c theo dâi, nhËn xÐt vµ bæ sung. - GV ghi tãm t¾t phÇn tr¶ lêi cña nhãm lªn b¶ng. - GV hỏi : Vì sao lựa chọn đặc điểm đó ? - HS cã thÓ nªu th¾c m¾c t¹i sao ngµy nay vÉn còn tồn tại những động vật có cấu tạo phức tạp nh ĐVCXS bên cạnh động vật nguyên sinh có cấu tạo rất đơn giản ? - GV giảng : Khi một nhóm động vật mới xuất hiÖn, chóng ph¸t sinh biÕn dÞ cho phï hîp víi m«i trêng vµ dÇn thÝch nghi. Ngµy nay do khÝ hậu ổn định, mỗi loài tồn tại có cấu tạo thích nghi riªng víi m«i trêng. - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK.. - Cây phát sinh động vật phản ánh quan hÖ hä hµng gi÷a c¸c loµi sinh vËt. 4. Cñng cè : 4' . - GV dùng tranh cây phát sinh động vật - yêu cầu HS trình bày mối quan hệ họ hàng giữa các nhóm động vật. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái 1, 2 cuèi bµi. 5. Híng dÉn vÒ nhµ. 1' - Häc bµi, tr¶ lêi c©u hái trong SGK. - §äc môc " Em cã biÕt ". - HS kẻ phiếu học tập : " S thích nghi của động vật ở môi trờng đới lạnh và hoang mạc đới nóng " vào vở bài tập. KhÝ hËu. Đặc điểm của động vật. Vai trò của đặc điểm thÝch nghi. CÊu t¹o ( 1 ) §íi l¹nh TËp tÝnh ( 2 ) Hoang m¹c đới nóng. CÊu t¹o TËp tÝnh. Chơng VIII. động vật và đời sống con ngời.

(118) TiÕt 60. Bµi 57.. ®a d¹ng sinh häc. Ngµy gi¶ng 7A:..............7B:.............. i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - HS hiểu đợc đa dạng sinh học thể hiện ở số loài, khả năng thích nghi cao của động vật víi c¸c ®iÒu kiÖn sèng kh¸c nhau. 2. KÜ n¨ng. - Rèn kĩ năng quan sát, so sánh, kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. - Gi¸o dôc lßng yªu thÝch m«n häc, kh¸m ph¸ tù nhiªn. ii. chuÈn bÞ : - Gi¸o viªn : Bµi so¹n, b¶ng phô - Học sinh : đọc trớc bài ở nhà, kẻ sẵn bảng vào vở. iii. các hoạt động dạy Và học. 1. Tæ chøc.1' 7A:.................................................7B:........................................................ 2. KiÓm tra :4' - Qua quan sát cây phát sinh giới động vật cho ta biết điều gì ? 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò. Tg. Hoạt động 1 : 10' - GV yªu cÇu nghiªn cøu th«ng tin trong SGK tr. 185 - tr¶ lêi c©u hái : - GV Sù ®a d¹ng sinh häc thÓ hiÖn nh thÕ nµo ? - HS : §a d¹ng biÖu thÞ b¨ng sè loµi. - GV V× sao cã sù ®a d¹ng vÒ loµi ? - HS : §V thÝch nghi rÊt cao víi ®iÒu kiÖn sèng - GV nhận xét ý kiến đúng sai của các nhóm. - GV yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn.. Hoạt động 2 : - GV yêu cầu nghiên cứu SGK, trao đổi nhóm - hoµn thiÖn phiÕu häc tËp. ( GV kÎ s½n b¶ng lªn b¶ng phô - treo lªn b¶ng ). - HS : Cá nhân tự đọc thông tin trong SGK tr. 185, 186 - ghi nhí kiÕn thøc. - HS : Trao đổi nhóm theo các nội dung trong phiÕu häc tËp - thèng nhÊt ý kiÕn tr¶ lêi, yªu cÇu : + Nét đặc trng của khí hậu. + Cấu tạo rất phù hợp với khí hậu để tồn tại. + Tập tính kiếm ăn, di chuyển, hoạt động. tự vệ đặc biệt. - GV yªu cÇu c¸c nhãm ch÷a bµi tËp. - HS : §¹i diÖn c¸c nhãm lªn b¶ng ghi c©u tr¶ lêi cña nhãm m×nh. C¸c nhãm kh¸c theo dâi, nhËn xÐt vµ bæ sung. - GV ghi ý kiÕn bæ sung vµo bªn c¹nh. - GV hái c¸c nhãm :. 25'. Néi dung I. §a d¹ng sinh häc.. - Sù ®a d¹ng sinh häc biÓu thÞ b»ng sè lîng loµi. - Sù ®a d¹ng loµi lµ do kh¶ n¨ng thích nghi của động vật với điểu kiÖn sèng kh¸c nhau. II. Đa dạng sinh học của động vật ở môi trờng đới lạnh và hoang mạc đới nóng..

(119) + Tại sao lựa chọn câu trả lời đó ? + Dựa vào đâu để lựa chọn câu trả lời ? - HS trả lời đợc : + Dùa vµo h×nh vÏ. + T liÖu su tÇm. + Th«ng tin trªn phim ¶nh. - GV nhËn xÐt ý kiÕn ®ung sai cña c¸c nhãm - yªu cÇu quan s¸t phiÕu chuÈn kiÕn thøc.. KhÝ hËu. ( 1 ) §íi l¹nh. ( 2 ) Hoang m¹c đới nóng. - KhÝ hËu cùc l¹nh. - §ãng b¨ng quanh n¨m. - Mïa hÌ rÊt ng¾n.. - KhÝ hËu rÊt nãng vµ kh«. - RÊt Ýt vùc níc vµ ph©n bè xa nhau.. Đặc điểm của động vật - Bé l«ng dµy. - Mì díi da dµy CÊu t¹o - L«ng mµu tr¾ng ( Mùa đông ) - Ngñ trong mïa TËp tÝnh đông - Di c về mùa đông - Hoạt động vào ban ngµy trong mïa hÌ - Th©n cao, mãng CÊu t¹o rộng, đệm thịt dày - Mçi bíc nh¶y TËp tÝnh cao, xa. - Di chuyÓn b»ng C¸ch qu¨ng th©n. - Hoạt động vào ban đêm. - Kh¶ n¨ng ®i xa.. Vai trò của đặc điểm thích nghi - Gi÷ nhiÖt cho c¬ thÓ - Gi÷ nhiÖt, dù tr÷ n¨ng lîng, chèng rÐt. - LÉn víi mµu tuyÕt che m¾t kÎ thï. - TiÕt kiÖm n¨ng lîng. - Tr¸nh rÐt, t×m n¬i Êm ¸p - Thêi tiÕt Êm h¬n - VÞ trÝ c¬ thÓ cao, kh«ng bÞ lón, đệm thịt dày để chống nóng. - H¹n chÕ tiÕp xóc víi c¸t nãng. - H¹n chÕ tiÕp xóc víi c¸t nãng. - Thêi tiÕt dÞu m¸t h¬n. - T×m níc v× vùc níc ë xa nhau. - Thời gian tìm đợc nớc rất lâu. - Chèng nãng.. - Kh¶ n¨ng nhÞn kh¸t - Chui róc trong c¸t. - GV Em nhËn xÐt g× vÒ cÊu t¹o vµ tËp tÝnh của động vật ở môi trờng đới lạnh và hoang mạc đới nóng ? - HS Cấu tạo và tập tính thích nghi cao độ víi m«i trêng. - GV Vì sao ở 2 vùng này số loài động vật rÊt Ýt ? - HS Đa số động vật không sống đợc, chỉ có một số loài có cấu tạo đặc biệt thích nghi. - GV Nhận xét về mức độ đa dạng của động vËt ë 2 m«i trêng nµy ? - HS Mức động đa dạng rất thấp. - GV tæng kÕt l¹i - cho HS tù rót ra kÕt luËn. * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK. - Sự đa dạng của các động vật ở môi trờng đặc biệt rất thấp. - ChØ cã nh÷ng loµi cã kh¶ n¨ng chịu đựng cao thì mới tồn tại đợc..

(120) 4. Cñng cè : 4'. - GV cho HS tr¶ lêi c©u hái c¸c cuèi bµi. - HS trả lời, lớp bổ sung - GV nhận xét và đa ra đáp án đúng. 5. DÆn dß - Híng dÉn vÒ nhµ.1' - Häc bµi, tr¶ lêi c©u hái trong SGK. - §äc môc " Em cã biÕt ". - Nghiªn cøu tríc néi dung bµi 58. TiÕt 61. Bµi 58.. ®a d¹ng sinh häc ( tiÕp theo ) Ngµy gi¶ng 7A:..............7B:.............. i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - HS thấy đợc sự đa dạng sinh học ở môi trờng nhiệt đới gió mùa cao hơn ở đới lạnh và hoang mạc đới nóng là do khí hậu phù hợp với mọi loài sinh vật. - HS chỉ ra đợc những lợi ích của đa dạng sinh học trong đời sống, nguy cơ suy giảm và c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ ®a d¹ng sinh häc. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch tæng hîp, suy luËn. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. - Giáo dục ý thức bảo vệ đa dạng sinh học, bảo vệ tài nguyên đất nớc. ii. chuÈn bÞ :. - Gi¸o viªn : Bµi so¹n, b¶ng phô. - Học sinh : đọc trớc bài, kẻ bảng vào vở. iii. các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc :1' 7A:................................................7B:...................................................... 2. KiÓm tra :.4' - §a d¹ng sinh häc lµ g× ? 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 : - GV yªu cÇu : + §äc th«ng tin SGK néi dung b¶ng tr. 189. + Theo dâi vÝ dô trong mét ao th¶ c¸. - Cá nhân tự đọc thông tin trong bảng ghi nhí kiÕn thøc vÒ c¸c loµi r¾n. Chó ý c¸c tÇng níc kh¸c nhau trong ao - Tr¶ lêi c©u hái :. Tg. Néi dung. 13'. I. Đa dạng sinh học động vật ở môi trờng nhiệt đới gió mùa..

(121) - GV §a d¹ng sinh häc ë m«i trêng nhiÖt đới gió mùa thể hiện nhứ thế nào ? - HS §a d¹ng thÓ hiÖn ë sè loµi rÊt nhiÒu. - GV Vì sao trên đồng ruộng gặp 7 loài rắn cïng sèng mµ kh«ng hÒ c¹nh tranh nhau ? - HS Các loài cùng sống tận dụng đợc nguån thøc ¨n. - GV Vì sao nhiều loài cá lại sống đợc trong cïng mét ao ? - HS Chuyªn hãa, thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn sèng. - GV T¹i sao sè lîng loµi ph©n bè ë mét n¬i l¹i cã thÓ rÊt nhiÒu ? - HS: tr¶ lêi. - GV hỏi tiếp : Vì sao số loài động vật ở môi trờng nhiệt đới nhiều hơn so với đới nóng và đới lạnh ? - HS : Mét vµi HS tr¶ lêi, HS kh¸c bæ sung. - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn.. Hoạt động 2 :. 12'. - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK, tr¶ lêi c©u hái : + Sù ®a d¹ng sinh häc mang l¹i lîi Ých g× vÒ thùc phÈm, dîc phÈm ? - HS : Tr¶ lêi. - GV hái thªm : + Trong giai ®o¹n hiÖn nay ®a d¹ng sinh học còn có giá trị gì đối với sự tăng trởng kinh tế của đất nớc ? - HS nêu đợc : Giá trị xuất khẩu mang lại lîi nhuËn cao vµ uy tÝn trªn thÞ trêng thÕ giíi. - GV Th«ng b¸o thªm : + Đa dạng sinh học là điều kiện đảm bảo phát triển ổn định tinh bền vững của môi trờng, hình thành khu du lịch. + Cơ sở hình thành các hệ sinh thái đảm b¶o sù chu chuyÓn «xi, gi¶m xãi mßn. + Tạo cơ sở vật chất để khai thác nguyên 10’ liÖu. Hoạt động 3 : - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK kÕt hîp với hiểu biết thực tế trao đổi nhóm - trả lời c©u hái : + Nguyên nhân nào dẫn đến sự suy giảm đa d¹ng sinh häc ë VN vµ thÕ giíi ? + Chúng ta cần có những biện pháp nào để b¶o vÖ ®a d¹ng sinh häc ? + C¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ ®a d¹ng sinh häc dùa trªn c¬ së khoa häc nµo ? - GV cho các nhóm trao đổi đáp án, hoàn thµnh c©u tr¶ lêi.. - Sự đa dạng sinh học của động vật ở môi trờng nhiệt đới gió mùa rất phong phó. - Sè lîng loµi nhiÒu do chóng thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn sèng. II. Nh÷ng lîi Ých cña ®a d¹ng sinh häc.. - Sù ®a d¹ng sinh häc mang l¹i gi¸ trÞ kinh tế lớn cho đất nớc.. III. Nguy c¬ suy gi¶m vµ viÖc b¶o vÖ ®a d¹ng sinh häc..

(122) - HS : Cá nhân tự đọc thông tin trong SGK tr. 190, ghi nhí kiÕn thøc. - HS : Trao đổi nhóm - yêu cầu nêu đợc. + ý thøc cña ngêi d©n : §èt rõng, lµm n¬ng, s¨n b¾n bõa b·i ... + Nhu cÇu ph¸t triÓn cña x· héi : X©y dùng đô thị, lấy đất nuôi thủy sản ... + BiÖn ph¸p : Gi¸o dôc tuyªn truyÒn b¶o vÖ động vật, cấm săn bắn, chống ô nhiễm. + C¬ së khoa häc : §éng vËt sèng cÇn cã m«i trêng g¾n liÒn víi thùc vËt, mïa sinh s¶n c¸ thÓ t¨ng. - HS đại diện nhóm trình bày đáp án, nhóm kh¸c bæ sung. - GV yªu cÇu HS liªn hÖ thùc tÕ : HiÖn nay chúng ta đã và sẽ làm gì để bảo vệ đa dạng sinh häc ? - HS nêu đợc : + Nghiêm cấm bắt giữ động vật quý hiếm. + Xây dựng khu bảo tồn động vật. + Nhân nuôi động vật có giá trị. - GV cho HS tù rót ra kÕt luËn.. §Ó b¶o vÖ ®a d¹ng sinh häc cÇn : + Nghiªm cÊm khai th¸c rõng bõa b·i. + Thuần hóa, lai tạo giống để tăng độ đa dạng sinh học và độ đa dạng về loµi.. * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK. 4. Cñng cè : 4' - GV cho HS tr¶ lêi c©u hái 1, 2 cuèi bµi trong SGK. - HS trả lời, lớp nhận xét - GV nhận xét và đa ra đáp án đúng. 5. Híng dÉn vÒ nhµ.1' - Häc bµi tr¶ lêi c©u hái trong SGK. - Tìm hiểu thêm về đa dạng sinh học trên đài, báo. - KÎ phiÕu häc tËp vµo vë bµi tËp.. Phiếu học tập : Các biện pháp đấu tranh sinh học Thiên địch tiêu diệt sinh vËt g©y h¹i. Thiên địch đẻ trứng kí sinh vµo sinh vËt g©y h¹i hay trøng s©u h¹i. Sö dông vi khuÈn g©y bÖnh truyÒn nhiÔm diÖt sinh vËt g©y h¹i. Tên thiên địch Loµi sinh vËt bÞ tiªu diÖt. TiÕt 62. Bµi 59.. biện pháp đấu tranh sinh học. Ngày gi¶ng 7A:…………7B:.............. i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - HS nêu đợc khái niệm đấu tranh sinh học. - Thấy đợc các biện pháp chính trong đấu tranh sinh học là sử dụng các loài thiên địch. - Nêu đợc những u điểm và nhợcm điểm của biện pháp đấu tranh sinh học..

(123) 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t so s¸nh, t duy tæng hîp. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật, môi trờng. ii. chuÈn bÞ : - Gi¸o viªn : Bài so¹n, b¶ng phô - Häc sinh : §äc bµi tríc ë nhµ. iii. các hoạt động dạy và học. 1. Tæ chøc: 1' 7A:……..............................……7B:......................................................... 2. KiÓm tra : 4'. - Môi trờng nhiệt đới gió mùa có độ đa dạng sinh học động vật nh thế nào ? 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 : - GV cho HS nghiªn cøu SGK tr¶ lêi c©u hái : + Thế nào là đấu tranh sinh học ? Cho ví dụ về đấu tranh sinh học. - Cá nhân tự đọc thông tin SGK tr. 192 - Trả lời câu hỏi. Yêu cầu nêu đợc : Dùng sinh vật tiêu diÖt sinh vËt g©y h¹i. VÝ dô : MÌo diÖt chuét. - GV bổ sung thêm kiến thức để hoàn thiện khái niệm đấu tranh sinh học. - GV gi¶i thÝch : Sinh vËt tiªu diÖt sinh vËt cã hại gọi là thiên địch. - GV thông báo các biện pháp đấu tranh sinh häc. Hoạt động 2 :. T/g. Néi dung. 7'. I. Thế nào là biện pháp đấu tranh sinh häc.. §Êu tranh sinh häc lµ biÖn ph¸p sö dông sinh vËt hoÆc s¶n phÈm cña chóng nh»m ng¨n chÆn hoÆc gi¶m bít thiÖt h¹i do c¸c sinh vËt h¹i g©y ra. 15'. - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK, quan s¸t h×nh 59.1 vµ hoµn thµnh phiÕu häc tËp. GV kÎ phiÕu häc tËp lªn b¶ng. - HS : Cá nhân tự đọc thông tin trong SGK tr. 192, 193 - ghi nhí kiÕn thøc. - HS trao đổi nhóm - hoàn thiện phiếu học tập. YÖu cÇu : + Thiên địch tiêu diệt sinh vật có hại là phổ biÕn. + Thiên địch gián tiếp để ấu trùng tiêu diệt trøng. + Gây bệnh cho sinh vật để tiệu diệt. - GV gäi c¸c nhãm lªn viÕt kÕt qu¶ trªn b¶ng. - HS : §¹i diÖn nhãm ghi kÕt qu¶ cña nhãm. C¸c nhãm kh¸c bæ sung ý kiÕn. - GV ghi ý kiến bổ sung của nhóm để HS so sánh kết quả và lựa chọn phơng án đúng. - GV thông báo kết quả đúng của các nhóm và yªu cÇu HS theo dâi phiÕu kiÕn thøc chuÈn. - HS : C¸c nhãm tù söa ch÷a nÕu cÇn. - GV tổng kết ý kiến đúng của các nhóm - HS tù rót ra kÕt luËn.. II. Những biện pháp đấu tranh sinh häc.. Phiếu học tập : Các biện pháp đấu tranh sinh học Thiên địch tiêu diệt. Thiên địch đẻ trứng. Sö dông vi khuÈn.

(124) BiÖn ph¸p. sinh vËt g©y h¹i. kÝ sinh vµo sinh vËt g©y h¹i hay trøng s©u h¹i - Ong mắt đỏ ( 1 ) - Êu trïng cña bím đêm ( 2 ). - MÌo ( 1 ) - C¸ cê ( 2 ) Tên thiên địch - Sáo ( 3 ) - KiÕn vèng ( 4 ) - Bä rïa ( 5 ) - DiÒu h©u ( 6 ) - Chuét ( 1 ) - Trøng s©u x¸m ( 1 ) - Bä gËy, Êu trïng s©u bä - X¬ng rång ( 2 ) Loµi sinh vËt bÞ ( 2 ) - S©u bä ban ngµy ( 3 ) tiªu diÖt - S©u h¹i cam ( 4 ) - RÖp s¸p ( 5 ) - Chuét ban ngµy ( 6 ). g©y bÖnh truyÒn nhiÔm diÖt sinh vËt g©y h¹i - Vi khuÈn My«ma vµ Calixi ( 1 ) - NÊm b¹ch d¬ng vµ nÊm lôc c¬ng (2) - Thá ( 1 ) - Bä xÝt ( 2 ). - GV yªu cÇu : + Giải thích biện pháp gây vô sinh để diệt sinh vËt g©y h¹i. - HS : Yêu cầu nêu đợc : + Ruåi lµm loÐt da tr©u bß - giÕt chÕt tr©u bß. + Ruåi khã tiªu diÖt. + Tuyệt sản ở ruôi đực thì ruồi cái có giao phối trng không đợc thu tinh - loài ruôi tự bÞ tiÖu diÖt. - HS : Mét vµi HS tr¶ lêi, HS kh¸c bæ sung. - GV th«ng b¸o thªm mét sè th«ng tin : VÝ dô ë Hawai : + C©y c¶nh lantana ph¸t triÓn nhiÒu th× cã h¹i. Ngêi ta nhËp vÒ 8 lo¹i s©u bä tiªu diÖt lantana, khi lantana bÞ tiªu diÖt ¶nh hëng tíi chim s¸o ¨n qu¶ c©y nµy. Chim s¸o ¨n s©u Cirphis gây hại cho đồng cỏ, ruộng lúa lại ph¸t triÓn. - GV cho HS tù rót ra kÕt luËn.. * Kết luận : Có 3 biện pháp đấu tranh sinh häc.. Hoạt động 3 : 13' - GV cho HS nghiên cứu SGK - trao đổi nhãm tr¶ lêi c©u hái : - GV §Êu tranh sinh häc cã nh÷ng u ®iÓm g× ? - HS §Êu tranh sinh häc kh«ng g©y « nhiÔm m«i trêng vµ tr¸nh hiÖn tîng kh¸ng thuèc. - GV Hạn chế của biện pháp đấu tranh sinh häc lµ g× ? - HS MÊt c©n b»ng trong quÇn x·, thiªn địch không quen khí hậu sẽ không phát huy tác dụng động vật ăn sâu hại cây ăn luôn h¹t cña c©y. - GV ghi tãm t¾t ý kiÕn cña c¸c nhãm - nªu ý kiÕn cha thèng nhÊt th× tiÕp tôc th¶o luËn. - GV tổng kết ý kiến đúng của các nhóm cho HS rút ra kết luận. * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK.. III. Nh÷ng u ®iÓm vµ h¹n chÕ của biện pháp đấu tranh sinh häc.. - Ưu điểm của biện pháp đấu tranh.

(125) sinh häc : Tiªu diÖt nh÷ng sinh vËt cã h¹i, tr¸nh « nhiÔm m«i trêng. - Nhîc ®iÓm : + §Êu tranh sinh häc chØ cã hiÖu quả ở nơi có khí hậu ổn định. + Thiên địch không diệt đợc triệt để sinh vật có hại. 4. Cñng cè : 4' GV sö dông c©u hái 1, 2 cuèi bµi. 5. DÆn dß 1' - Häc bµi tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc " Em cã biÕt ". - Kẻ bảng : Một số động vật quý hiếm ở Việt Nam SGK tr. 196 vào vở bài tập. TiÕt 63 Bµi 60.. động vật quý hiếm. Ngµy gi¶ng 7A:…………7B:.....…... i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - HS nắm đợc khái niệm về động vật quí hiếm. - Thấy đợc mức độ tuyệt chủng của các động vật quý hiếm ở Việt Nam. - Đề ra biện pháp bảo vệ động vật quý hiếm. 2. KÜ n¨ng. - Quan s¸t so s¸n, ph©n tÝch tæng hîp. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ. - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật quý hiếm. ii. chuÈn bÞ : - Giáo viên :Su tầm tranh về một số loài động vật quý hiếm - Häc sinh : Nghiªn cøu tríc néi dung bµi . iii. các hoạt động dạy học 1.Tæ chøc. 1' 7A:……..........................….......…7B:................................................…... 2. KiÓm tra :4' - Đấu tranh sinh học là gì ? Có những phơng pháp đấu tranh sinh học nào ? 3. Bµi míi.. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 :. T/g 7'. - GV cho HS nghiªn cøu SGK, tr¶ lêi c©u hái : - GV Thế nào là động vật quý hiếm ? - HS §éng vËt quý hiÕm cã gi¸ trÞ kinh tÕ - GV Kể tên một số động vật quý hiếm mµ em biÕt ? - HS Hæ, GÊu, h¬u sao ... - GV thông báo thêm cho HS về động vật quý hiếm nh : Sói đỏ, bớm phợng cánh đuôi nheo, phợng hoàng đất ... - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. Hoạt động 2 : - GV yêu cầu HS đọc các câu trả lời lựa chon quan s¸t h×nh SGK tr. 197 - Hoµn thành bảng 1 " Một số động vật quý hiếm ë ViÖt Nam " - GV treo bảng phụ kẻ sẵn bẳng để HS. 14'. Néi dung I. Thế nào là động vật quý hiếm?. - Động vật quý hiếm là những động vËt cã gi¸ trÞ nhiÒu mÆt vµ cã sè lîng gi¶m sót. II. Ví dụ minh họa các cấp độ tuyệt chủng của động vật quý hiÕm ë ViÖt Nam..

(126) ch÷a bµi. - HS hoạt động độc lập với SGK, hoàn thành bảng 1 -Xác định các giá trị chính của động vật quý hiếm ở Việt Nam. - HS : Một vài HS lên ghi kết quả để hoàn chØnh b¶ng1. - GV gọi nhiều HS lên ghi kết quả để phát huy tÝnh tÝch cùc cña HS. - HS khác theo dõi để nhận xét và bổ sung. - GV thông báo những ý kiến đúng, phân tích kiến thức để HS lựa chọn lại cho đúng nh÷ng ý kiÕn cha chinh x¸c. GV cho HS theo dâi b¶ng kiªn thøc chuÈn. - HS theo dâi vµ tù söa ch÷a nÕu cÇn. Bảng 1. Một số động vật quý hiếm ở Viêt Nam TT Tên động vật quý hiÕm 1 èc xµ cõ 2 Tôm hùm đá 3 Cµ cuèng 4 C¸ ngùa gai 5 Rïa nói vµng 6 Gµ l«i tr¾ng 7 Khíu ®Çu ®en 8 Sóc đỏ 9 H¬u x¹ 10 KhØ vµng. Cấp độ đe dọa tuyệt chñng RÊt nguy cÊp Nguy cÊp SÏ nguy cÊp SÏ nguy cÊp Nguy cÊp Ýt nguy cÊp Ýt nguy cÊp Ýt nguy cÊp RÊt nguy cÊp Ýt nguy cÊp. - GV hái : Qua b¶ng nµy cho biÕt : - GV §éng vËt quý hiÕm cã gi¸ trÞ g× ? - HS Gi¸ trÞ nhiÒu mÆt cña qu¸ tr×nh sèng - GV Em có nhận xét gì về cấp độ đe dọa tuyệt chủng của động vật quý hiếm ? - HS Mét sè loµi nguy c¬ tuyÖt chñng rÊt cao, tïy vµo gi¸ trÞ sö dông cña con ngêi. - GV Hãy kể thêm động vật quý hiếm khác mµ em biÕt ? - HS Sao la, tª gi¸c 1 sõng ... - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn.. Hoạt động 3 : GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái : -GV Vì sao phải bảo vệ động vật quý hiÕm ? - HS Bảo vệ động vật quý hiếm vì chúng có nguy c¬ tuyÖt chñng. -GV Cần có những biện pháp gì để bảo vệ động vật quý hiếm ? - HS CÊm s¨n b¾n, b¶o vÖ m«i trêng sèng cña chóng .... Giá trị của động vật quý hiếm Kü nghÖ kh¶m trai Thùc phÈm ngon, xuÊt khÈu. Thực phẩm, đặc sản gia vị Dîc liÖu ch÷a bÖnh hen Dợc liệu, đồ kĩ nghệ ĐV đặc hữu, làm cảnh ĐV đặc hữu, làm cảnh ThÈm mÜ, lµm c¶nh Dîc liÖu s¶n xuÊt níc hoa Gi¸ trÞ dîc liÖu, vËt mÉu trong y häc. - Cấp độ tuyệt chủng động vật quý hiếm ở Việt Nam đợc biểu thị : Rất nguy cÊp, nguy cÊp, Ýt nguy cÊp vµ sÏ nguy cÊp. III. Bảo vệ động vật quý hiếm. 14'.

(127) - HS : Mét sè HS tr¶ lêi - HS kh¸c nhËn xÐt vµ bæ sung. - GV yªu cÇu HS liªn hÖ b¶n th©n ph¶i lµm gì để bảo vệ động vật quý hiếm ? - HS nêu đợc : + Tuyên truyền giá trị của các động vật quí hiÕm. + Thông báo nguy cơ tuyệt chủng của động vËt quý hiÕm. - GV cho HS rót ra kÕt luËn.. * Kết luận chung : HS đọc kết luận trong SGK.. Các biện pháp bảo vệ động vật quý hiÕm : - B¶o vÖ m«i trêng sèng. - CÊm s¨n b¾n, bu«n b¸n, gi÷ tr¸i phÐp. - Chăn nuôi, chăm sóc đầy đủ. - X©y dùng khu dù tr÷ thiªn nhiªn.. 4. Cñng cè : 4' HS tr¶ lêi c©u hái : + Thế nào là động vật quý hiếm ? + Phải bảo vệ động vật quý hiếm nh thế nào ? 5. DÆn dß 1' - Häc bµi tr¶ lêi c©u hái trong SGK. - §äc môc " Em cã biÕt ". - Tìm hiểu động vật có gí trị kinh tế ở địa phơng.. TiÕt 64 .. Bµi 61 tìm hiểu một số động vật có tầm quan trọng trong kinh tế ở địa phơng. Ngµy gi¶ng 7A: …………7B:....................... i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. -Học sinh biết tìm hiểu thông tin từ sách báo, thực tiễn sản xuất ở địa phơng để bổ sung kiến thức về một số động vật có tầm quan trọng thực tế ở địa phơng. 2. KÜ n¨ng. - Rèn kĩ năng phân tích, tổng hợp thông tin theo chủ đề. 3. Thái độ. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, yªu thÝch bé m«n g¾n víi thùc tÕ s¶n xuÊt. ii. chuÈn bÞ : - Gi¸o viªn : Híng dÉn viÕt b¸o c¸o. - Học sinh : Su tầm thông tin về một số loài động vật có giá trị kinh tế ở địa phơng. iii. các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc :1' 7A: ……...............................……7B:....................................................... 2. KiÓm tra : ( kh«ng KT )..

(128) 3. Bµi míi. Hoạt động I: Hớng dẫn cách thu thập thông tin. 10' - GV yªu cÇu : + Hoạt động theo nhóm lớn ( 4 nhóm ). + XÕp l¹i néi dung c¸c th«ng tin cho phï hîp víi yªu cÇu : a. Tên loài động vật cụ thể. VÝ dô : Tr©u, bß, l¬n, gµ, t«m, c¸ .... b. §Þa ®iÓm. Chăn nuôi tại gia đình hay tại địa phơng nào ... + Điều kiện sống của loài động vật đó bao gồm : KhÝ hËu Nguån thøc ¨n + Điều kiện sống khác đặc trng cho loài. VÝ dô : - Bß cÇn b·i ch¨n th¶. - T«m, c¸ cÇn níc mÆt réng. c. Ch¨n nu«i. - Lµm chuång tr¹i Đủ ấm về mùa đông Tho¸ng m¸t vÒ mïa hÌ Sè lîng loµi, c¸ thÓ ( cã thÓ nu«i chung c¸c gia sóc, gia cÇm ) C¸ch ch¨m sãc : + Lîng thøc ¨n, loµi thøc ¨n. + C¸ch chÕ biÕn : Ph¬i kh«, lªn men, nÊu chÝn ... + Thêi gian ¨n : . Thêi k× vç bÐo. . Thêi k× sinh s¶n. . Nu«i dìng con non. + VÖ sinh chuång tr¹i. + Gi¸ trÞ t¨ng träng : Sè kg trong mét th¸ng. VÝ dô : L¬n : 20kg/ 1 th¸ng ; Gµ : 2kg/ 1n¨m. d. Gi¸ trÞ kinh tÕ. Gia đình : + Thu nhËp tõng loµi. + Tæng thu nhËp xuÊt chuång. + Gi¸ trÞ VN§/ 1 n¨m. §Þa ph¬ng : + Tăng nguồn thu nhập kinh tế địa phơng nhờ chăn nuôi động vật. + Ngành kinh tế mũi nhọn của địa phơng. + §èi víi quèc gia. Hoạt động II : Học sịnh thảo luận nhóm tổng hợp thông tin : 30' 4. Cñng cè : 3' - Nhận xét chuẩn bị của các nhóm, và ý thức hoạt động của các nhóm . 5. Híng dÉn vÒ nhµ.:1' - C¸c nhãm hoµn thµnh kÕt qu¶ th¶o luËn giê sau b¸o c¸o .. TiÕt 65 .. tìm hiểu một số động vật có tầm quan trọng trong kinh tế ở địa phơng. Ngày gi¶ng 7A: ……………7B:................... i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Học sinh nắm đựơc cách nuôi và tầm quan trọng của một số vật nuôi ở địa phơng . -Häc sinh biÕt tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn . 2. KÜ n¨ng. - Rèn kĩ năng phân tích, tổng hợp thông tin theo chủ đề..

(129) 3. Thái độ. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, yªu thÝch bé m«n g¾n víi thùc tÕ s¶n xuÊt. ii. chuÈn bÞ : - Gi¸o viªn : Híng dÉn viÕt b¸o c¸o. - Học sinh : Su tầm thông tin về một số loài động vật có giá trị kinh tế ở địa phơng. iii. các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc :1' 7A: …………….......................7B:............................................................ 2. KiÓm tra : KiÓm tra kÕt qu¶ th¶o luËn c¸c nhãm . 3. Bµi míi. Hoạt động I : Báo cáo kết quả : 20' - GV cho c¸c nhãm lÇn lît b¸o c¸o kÕt qu¶ cña m×nh tríc c¶ líp. - Hs Các nhóm cử đại diện trình bày . Hoạt động II : Thảo luận toàn lớp : 20' - Gv Yêu cầu cả lớp nhận xét kết quả các nhóm và đặt câu hỏi thắc mắc đối với bản báo c¸o. - HS : Các nhóm nhận xét chéo nhau và đặt câu hỏi . - Gv : §¸nh gi¸ kÕt qu¶ c¶u c¸c nhãm 4. Cñng cè : 3' - Hãy kể tên các loài động vật có tầm quan trọng trong phát triển kinh tế địa phơng . 5. Híng dÉn vÒ nhµ.:1' - ¤n tËp toµn bé ch¬ng tr×nh sinh häc 7.. TiÕt 66.. «n tËp häc k× ii. Ngày gi¶ng 7A: …………7B:....................... i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - HS nêu đợc sự tiến hóa của giới động vật từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp. - HS thấy rõ đợc đặc điểm thích nghi của động vật với môi trờng sống. 2. KÜ n¨ng. - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc. 3. Thái độ. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, yªu thÝch bé m«n. ii. chuÈn bÞ : - Gi¸o viªn : - Häc sinh : iii. Các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc : 1'7A: ………...........................…7B:........................................................... 2. KiÓm tra : 3. Bµi míi.:. Hoạt động của thầy và trò. Tg. Néi dung. Hoạt động 1 :. 10’. I. Sự tiến hóa của giới động vật.. - GV yêu cầu HS đọc SGK thảo luận nhóm hoµn thµnh b¶ng 1 " Sù tiÕn hãa cña giíi động vật " - GV kẻ bảng 1 để HS chữa bài. - HS : c¸ nh©n tù nghiªn cøu th«ng tin SGK tr. 200 thu thập kiến thức - trao đổi nhóm thèng nhÊt c©u tr¶ lêi. Yêu cầu nêu đợc : + Tªn ngµnh. + §Æc ®iÓm tiÕn hãa ph¶i liªn tôc tõ thÊp đến cao..

(130) + Con đại diện phải điển hình. - §¹i diÖn nhãm lªn ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng 1. - GV tæng kÕt ý kiÕn cña c¸c nhãm. - GV cho HS quan sát bảng 1 đã hoàn chØnh. - HS : C¸c nhãm söa ch÷a nÕu cÇn. - GV yªu cÇu HS theo dâi b¶ng 1, tr¶ lêi c©u hái : + Sự tiến hóa của giới động vật đợc thể hiện nh thÕ nµo ? - HS th¶o luËn nhãm - thèng nhÊt ý kiÕn. Yªu cÇu : Sù tiÕn hãa thÓ hiÖn sù phøc t¹p về tổ chức cơ thể, bộ phận nâng đỡ. - Hs tù rót ra kÕt luËn. 15’. Hoạt động 2 :. GV yªu cÇu : + Th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c©u hái. + Sự thích nghi của động vật với môi trờng sèng thÓ hiÖn nh thÕ nµo ? + ThÕ nµo lµ hiÖn tîng thø sinh ? Cho vÝ dô cô thÓ. - HS : cá nhân nhớ lại các nhóm động vật đã học và môi trờng sống của chúng - thảo luËn - yªu cÇu : Sự thích nghi của động vật : Có loài sống bay lîn ( cã c¸nh ), loµi sèng ë níc ( cã v©y ), sèng n¬i kh« c»n ( dù tr÷ níc ) - HiÖn tîng thø sinh : Quay l¹i sèng ë m«i trêng cña tæ tiªn. VÝ dô : C¸ voi sèng ë díi níc. - GV cho các nhóm trao đổi đáp án. - HS : Đại diện nhóm trình bày đáp án nhóm khác bổ sung. - GV hái : H·y t×m trong c¸c loµi bß s¸t, chim cã loµi nµo quay trë l¹i m«i trêng níc ? - GV cho HS tù rót ra kÕt luËn. 15’ Hoạt động 3 :. Giới động vật đã tiến hóa từ đơn giản đến phức tạp. II. Sù thÝch nghi thø sinh.. - §éng vËt thÝch nghi víi m«i trêng sèng. - Mét sè cã hiÖn tîng thÝch nghi thø sinh. III. TÇm quan träng trong thùc tiễn của động vật.. - GV yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 2 " Những động vật có tầm quan trọng trong thùc tiÔn " - GV kẻ sẵn bảng 2 để HS chữa bài. - HS : C¸ nh©n nghiªn cøu néi dung trong bảng 2 - trao đổi nhóm tìm tên động vật cho phï hîp víi néi dung. - GV nên gọi nhiều nhóm chữa bài để có điều kiện đánh giá hoạt động của nhóm. - HS : §¹i diÖn nhãm lªn ghi kÕt qu¶ nhãm kh¸c theo dâi bæ sung. TÇm quan träng trong thùc tiÔn. Tªn bµi §V kh«ng. §V cã x¬ng.

(131) §éng vËt cã Ých. §éng vËt cã h¹i. x¬ng sèng sèng - Thùc phÈm - T«m, cua, r¬i .. - C¸, chim, thó ... - Dîc liÖu - Mùc - GÊu, khØ, r¾n ... - C«ng nghÖ - San h« - Bß, cÇy, c«ng - N«ng nghiÖp - Giun đất - Tr©u, bß,g µ - Lµm c¶nh - Trai ngäc - VÑt - Trong tù nhiªn. - NhÖn, ong - C¸, chim - §èi víi n«ng nghiÖp - Ch©u chÊu, s©u, bä - Chuét - Đối với đời sống con ng- rùa ... êi. - Ruåi, muèi ... - Đối với sức khỏe con ng- - Giun đũa, sán - Rắn độc êi.. - GV hái : + §éng vËt cã vai trß g× ? + §éng vËt g©y nªn nh÷ng t¸c h¹i nh thÕ nµo ? - HS dùa vµo néi dung b¶ng 2 tr¶ lêi. - HS tù rót ra kÕt luËn.. Đa số động vật có lợi cho tự nhiên và cho đời sống con ngời. Một số động vật gây hại.. 4. Cñng cè : 3' GV cho HS tr¶ lêi c©u hái : + Dựa vào bảng 1 trình bày sự tiến hóa của giới động vật ? + Nêu tầm quan trọng thực tiễn của động vật ? 5. Híng dÉn vÒ nhµ.: 1' - Ôn lại kiến thức đã học . - ChuÈn bÞ giê sau kiÓm tra häc kú II.. TiÕt 67 : Thi häc kú II Gi¶ng :…………….. I.Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Nhận biết được đặc điểm cấu tạo của ếch đồng thich nghi với điều kiện sống. - Hiểu hệ tuần hoàn của thằn lằn so sánh với ếch đồng để thấy được sự tiến hóa của thằn lằn . - Nêu được đặc điểm chung của lớp Chim..

(132) - Giải thích được đặc điểm cấu tạo ngoài của thỏ thích nghi với điều kiện sống. - Vận dụng kiến thức đã học để lấy ví dụ về sự hoàn chỉnh của hình thức sinh sản hữu tính. - Vận dụng kiến thức đã học, liên hệ kiến thức địa lí để giải thích vì sao động vật ở môi trường nhiệt đới lại đa dạng và phong phú.. 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ năng vận dụng liên hệ, phân tích, tái hiện kiến thức đã học. 3. Thái độ: - Có thái độ nghiêm túc khi làm bài. - Hiểu rõ đặc điểm cấu tạo, lối sống của các động vật để sử dụng hợp lí và bảo vệ chúng. II. ChuÈn bÞ : GV : §Ò - §¸p ¸n - BiÓu ®iÓm . HS : ¤n kiÕn thøc . III. Các hoạt động dạy - học . 1. Tæ chøc : 2: KiÓm tra : Kh«ng kiÓm tra 3 . Bµi míi : Ma trận đề thi Cấp độ Chủ đề Chủ đề 1: Lớp lưỡng cư. - Số câu: 4 - Tỉ lệ: 10% - Điểm: 1 Chủ đề 2: Lớp bò sát. - Số câu: 2 - Tỉ lệ: 5%% - Điểm: 0,5 Chủ đề 3: Lớp chim. Nhận biết. Thông hiểu. TNKQ TL - Chỉ ra được đặc điểm hô hấp của ếch. - Xác định đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch thích nghi với đời sống ở nước. - Chỉ ra được đặc điểm cấu tạo bộ da của ếch giúp chúng hô hấp qua da. 3(C1.1;1.2;3b). TNKQ TL - Phân biệt hệ tuần hoàn của lưỡng cư với các lớp động vật khác. 0,75. 0,25 - Phân biệt hệ tuần hoàn của lớp bò sát với các lớp động vật khác 1(C2). Nắm được đặc điểm chung của lớp chim. Vận dụng Thấp Cao TNKQ TL TNKQ TL. 1(C2). 0,25 - Phân biệt hệ tuần hoàn của lớp chim với các lớp động vật khác. Cộng. 4 1 - Phân loại đại diện bò sát thuộc bộ có vảy.. -. 1(C1.4). 2. 0,25 - Liên hệ thực tế vai trò của chim.. 0,5.

(133) - Số câu: 3 - Tỉ lệ: 20% - Điểm: 2 Chủ đề 4: Lớp thú. - Số câu: 3 - Tỉ lệ: 30% - Điểm: 3. 1(C5) 1(C2). 1(C1.3). 3. 1,5. 0,25. 2. - Xác định đặc điểm bộ răng của: + Thú ăn sâu bọ + Thú gặm nhấm + Thú ăn thịt. 0,25. 1. - Phân biệt hệ tuần hoàn của lớp thú với các lớp động vật khác - Hiểu được đặc điểm cấu tạo ngoài của thỏ thích nghi với điều kiện sống và tập tính lẩn trốn kẻ thù . 1(C2) 1. 3. 0,75. 0,25. 3 Vận dụng hiểu biết sự thích nghi của động vật với môi trường giải thich sự đa dạng sinh học 1. Chủ đề 5 : Sự tiến hoá của động vật , động vật và đời sống con người - Số câu: 2 - Tỉ lệ: 35% - Điểm: 3,5 Tổng số câu: Tổng số điểm: Tỉ lệ %:. 2. 1,5 5 3 30%. 5 3 30%. 4 4 40%. Vận dụng hiểu biết về sinh sản của động vật chứng minh sự hoàn chỉnh hình thức sinh sản hữu tính . 1. 2. 2. 3,5 14 10 100%. Nội dung kiểm tra I. Phần TNKQ:( 3 điểm) * Khoanh tròn vào chữ cái đứng trước câu trả lời đúng: C©u 1. Õch h« hÊp: A.ChØ qua da. B.Võa qua da võa b»ng phæi nhng b»ng phæi lµ chñ yÕu. C. ChØ b»ng phæi. D. Võa qua da võa b»ng phæi nhng qua da lµ chñ yÕu. C©u 2. Đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch thích nghi với đời sống ở nước là: A. Thở bằng phổi và qua lớp da ẩm. B. Đầu dẹp nhọn khớp với thân thành một khối. C. Mắt có mi, tai có màng nhĩ D. Cả A, B, C. C©u 3. Vai trò của chim trong đời sống của con người: A. Cung cấp lương thực. B. Cung cấp thực phẩm. C. Chim ăn quả, hạt. D. Cả A,B,C. C©u 4. Đại diện bò sát thuộc bộ có vảy là: A. Thằn lằn bóng, rắn ráo. B. Thằn lằn bóng, cá sấu..

(134) C. Rùa núi vàng, rắn ráo. D. Ba ba, thằn lằn bóng. Câu 5: ( 1 điểm) Chọn nội dung ở cột B sao cho phù hợp với nội dung ở cột A để điền kết quả vào cét tr¶ lêi(C) . Các lớp động vật Đặc điểm hệ tuần hoàn(B) Tr¶ lêi cã x¬ng sèng(A) (C) 1. Líp C¸ a. Tim 3 ng¨n, cã v¸ch hôt ng¨n t©m thÊt, 2 vßng tuÇn hoµn, 1m¸u nu«i c¬ thÓ Ýt pha h¬n. 2. Líp Lìng c b. Tim 4 ngăn, 2 vòng tuần hoàn, máu đỏ tơi nuôi cơ thể. 23. Líp Bß s¸t c. Tim 2 ngăn, 1 vòng tuần hoàn, máu đỏ tơi nuôi cơ thể. 34. Líp Chim d. Tim 3 ng¨n, 2 vßng tuÇn hoµn, m¸u pha nu«i c¬ thÓ. 4e. Tim 4 ng¨n, 2 vßng tuÇn hoµn, m¸u nu«i c¬ thÓ lµ m¸u pha. Câu 6 : (1 điểm) T×m c¸c tõ thÝch hîp ®iÒn vµo chç trèng(…): a) Để thích nghi với cách ăn và chế độ ăn khác nhau một số bộ thuộc lớp Thú bộ răng có các đặc điểm như : Các răng đều sắc nhọn là bộ răng của bộ (1) ……………….; và răng cửa ngắn sắc, răng nanh dài, nhọn và răng hàm dẹp sắc là bộ răng của bộ (2)………………..; còn các loài có răng cửa lớn, có khoảng trống hàm là bộ răng của bộ (3)…………………… b)Ếch đồng hô hấp qua da được nhờ dưới da có hệ (4)………………..dày đặc. II. Phần tự luận: (7 điểm) Câu 7: (1 điểm) Nêu đặc điểm chung của lớp chim ? Câu 8: (2 điểm) Những đặc điểm cấu tạo ngoài nào của thỏ thích nghi với điều kiện sống và tập tính lẩn trốn kẻ thù Câu 9: (2 điểm) Lấy ví dụ giải thích sự hoàn chỉnh của hình thức sinh sản hữu tính ở động vật ? Câu 10: (1,5 điểm) Giải tích vì sao số loài động vật ở môi trờng nhiệnt đới lại nhiều hơn môi trờng đới lạnh và hoang mạc đới nóng ? §¸p ¸n - BiÓu ®iÓm Câu Nội dung Điểm 1- D 2- B 3–B 4- A Mỗi ý 0,25 đ 5 1- C 2- D 3- A 4- B Mỗi ý 0,25 đ 6 1- Ăn sâu bọ 2- Ăn thịt 3- Gặm nhấm 4- mao mạch Mỗi ý 0,25 đ *Đặc điểm chung của lớp Chim: - Mình có lông vũ bao phủ ,chi trước biến đổi thành cánh, có mỏ sừng. 0,25 7 0,25 - Phổi có mạng ống khí, có túi khí tham gia vào hô hấp. 0,25 - Tim 4 ngăn, máu đỏ tươi nuôi cơ thể ,là động vật hằng nhiệt. 0,25 - Trứng có vỏ đá vôi, ấp trứng nhờ thân nhiệt của chim bố, mẹ *Đặc điểm cấu tạo ngoài của thỏ thích nghi với điều kiện sống và tập tính lẩn trốn kẻ thù: 0,5 - Bộ lông dày xốp: Giữ nhiệt, giúp thỏ an toàn khi trốn trong bụi rậm. 0,5.

(135) 8. 9. 10. - Chi trước ngắn: Đào hang và di chuyển, chi sau dài, khỏe: Bật nhảy xa giúp thỏ chạy nhanh khi bị săn đuổi. - Muĩ thính, lông xúc giác nhạy cảm giác nhanh nhạy :Thăm dò thức ăn, phát hiện kẻ thù, thăm dò môi trường. - Tai thính, vành tai lớn cử động được theo các phía, phát hiện sớm kẻ thù. *Lấy ví dụ để giải thích sự hoàn chỉnh của hình thức sinh sản hữu tính ở động vật: Ví dụ Thụ tinh Sinh đẻ Phát triển phôi Tập tính chăm sóc trứng và nuôi con Thụ tinh Đẻ Biến thái: nòng nọc Nòng nọc tự đi Ếch ngoài: tỉ lệ trứng: phát triển ở ngoài kiếm mồi: dinh đồng tinh trùng không sẽ kém an toàn. dưỡng phụ gặp trứng an toàn. thuộc vào môi thấp. trường. Thụ tinh Đẻ con: Trực tiếp (có nhau Nuôi con bằng trong: tỉ lệ phôi thai) phôi được sữa: đảm bảo Thỏ thụ tinh phát nuôi dưỡng trong dinh dưỡng. cao. triển an noãn hoàng (cơ thể toàn mẹ) *Giải thích số loài động vật ở môi trường nhiệt đới lại nhiều hơn môi trường đới lạnh và hoang mạc đới nóng vì: - Môi trường nhiệt đới gió mùa khí hậu nóng ẩm tương đối ổn định, thích hợp với sự sống của mọi loài sinh vật. Thực vật phát triển mạnh và phong phú cung cấp thưc ăn và môi trường sống cho động vật. - Điều kiện sống đa dạng của môi trường dẫn đến hiện tượng cùng một nơi có thể có nhiều loài sống, tận dụng được nguồn sống mới không cạnh tranh, khống chế nhau nên đa dạng sinh học cao hơn các môi trường khác. - Sự thích nghi cảu động vật phong phú , đa dang.. 0.5 0,5. 1 điểm (mối ý 0,25 đ) 1 điểm (mối ý 0,25 đ). 0.5. 0,5 0,5. 4. Cñng cè : - Thu bµi - NhËn xÐt ý thøc lµm bµi cña häc sinh . 5. DÆn dß : - ChuÈn bÞ vît b¾t c«n trïng, giÊy b¸o , tói nha………….giê sau thùc hµnh tham quan thiªn nhiªn .. ---------------------------------------------------------------------.

(136) TiÕt 68 .. thĂM quan thiªn nhiªn. Ngày gi¶ng 7A:……………7B:............... i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Hs nắm đợc đặc diểm của môi trờng quan sát . - BiÕt c¸ch sö dông mét sè dông cô thùc hµnh . - BiÕt c¸ch ghi chÐp khi quan s¸t thùc hµnh . 2. KÜ n¨ng. - Rèn kĩ năng quan sát và sử dụng các dụng cụ để theo dõi hoạt động sống của động vËt. - Tập cách nhận biết động vật và ghi chép ngoài thiên nhiên. 3. Thái độ. - Giáo dục lòng yêu thiên nhiên, có ý thức bảo vệ thế giới động vật, đặc biệt là động vật cã Ých. ii. chuÈn bÞ. - Giáo viên : Vợt thủy sinh, chổi lông, kim nhọn, khay đựng mẫu. - Học sinh : Lọ bắt động vật, hộp chữa mẫu, kính lúp cầm tay. iii. Các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc :1' 7A:…………..........................…7B:...................................................... 2. KiÓm tra :3' KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña c¸c nhãm vµ cña c¸ nh©n häc sinh 3. Bµi míi. Hoạt động 1 : GV giới thiệu sơ lợc địa điểm tham quan: 10' - §Æc ®iÓm cña m«i trêng quan s¸t - §é s©u cña m«i trêng níc. - Một số loài thực vật và động vật có thể gặp. Hoạt động 2 : Giới thiệu trang bị dụng cụ của cá nhân và nhóm: 7' - Trang bÞ trªn ngêi : Mò, giÇy, dÐp quai hËu gän gµng. - Dông cô cÇn thiÕt : 1 tói cã d©y ®eo chøa : + GiÊy b¸o réng, kÝnh lóp cÇm tay. + Bót, sæ ghi chÐp, ¸o ma. - Dông cô cña c¶ nhãm : + Vît bím, vît thñy sinh, chæi l«ng, kÑp mÉu. + Kim nhọn, khay đựng mẫu. + Lä, hép chøa mÉu. Hoạt động 3 : GV giới thiệu cách sử dụng dụng cụ: 14'.

(137) - Với động vật dới nớc : Dùng vợt thủy sinh vớt động vật lên rồi lấy chổi lông quét nhẹ vµo khay ( chøa níc ). - Với động vật ở trên cạn hay trên cây : Trải rộng báo dới gốc rung cành cây hay dùng vợt bớm để hứng, bắt - cho vào túi nilông. - Với động vật ở đất ( sâu, bọ ) : Dùng kẹp mềm gắp cho vào túi ni lông ( chú ý đục các lç nhá ). - Với động vật lớn hơn nh động vật có xơng sống ( Cá, ếch, thằn lằn ) dùng vợt bớm b¾t råi cho vµo hép ch÷a mÉu. Hoạt động 4 : Gv giới thiệu cách ghi chép.5' - §¸nh dÊu v¸o b¶ng tr. 205 SGK. - Mỗi nhóm cử một HS ghi chép ngắn gọn đặc điểm cơ bản nhất. - Cuèi giê GV cho HS nh¾c l¹i c¸c thao t¸c sö dông thiÕt bÞ cÇn thiÕt. 4. Cñng cè : 4' - H·y nh¾c l¹i c¸c dông cô cÇn trang bÞ khi th¨m quan thiªn nhiªn . - H·y nªu c¸ch sö dông mét sè dông cô c¬ b¶n . 5. DÆn dß :1' - C¸ nh©n vµ c¸c nhãm chuÈn bÞ theo ph©n c«ng . - KÎ b¶ng trang 204 vµo vë . TiÕt 69.. thĂM quan thiªn nhiªn ( TiÕp ). Ngày gi¶ng 7A:……………7B:........................ i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Tạo cơ hội cho HS tiếp xúc với thiên nhiên và thế giới động vật. - HS sẽ đợc nghiên cứu động vật sống trong thiên nhiên. 2. KÜ n¨ng. - Rèn kĩ năng quan sát và sử dụng các dụng cụ để theo dõi hoạt động sống của động vËt. - Tập cách nhận biết động vật và ghi chép ngoài thiên nhiên. 3. Thái độ. Giáo dục lòng yêu thiên nhiên, có ý thức bảo vệ thế giới động vật, đặc biệt là động vật cã Ých. ii. chuÈn bÞ - Giáo viên : Vợt thủy sinh, chổi lông, kim nhọn, khay đựng mẫu. - Học sinh : Lọ bắt động vật, hộp chữa mẫu, kính lúp cầm tay. iii. các hoat động dạy học. 1. Tæ chøc :1' 7A:………................................……7B:................................................... 2. KiÓm tra : 2' GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS. 3. Bµi míi. TiÕn hµnh tham quan ngoµi trêi. GV yªu cÇu : 2' - Hoạt động theo nhóm 8 HS. - Gi÷ trËt tù, nghiªm tóc, kh«ng trÌo c©y, léi níc s©u. - Lấy đợc mẫu đơn giản. Hoạt động 1 : GV thông báo nội dung cần quan sát.10' 1. Quan sát động vật phân bố theo môi trờng. - Trong từng môi trờng có những động vật nào ? - Sè lîng c¸ thÓ nhiÒu hay Ýt ? VÝ dô : Cµnh c©y cã nhiÒu s©u bím. 2. Quan sát sự thích nghi di chuyển của động vật ở các môi trờng..

(138) §éng vËt cã c¸c c¸ch di chuyÓn b»ng bé phËn nµo ? VD : Bím b¸y b»ng c¸nh, ch©u chÊu nh¶y b»ng ch©n, c¸ b¬i b»ng v©y. 3. Quan sát sự thích nghi dinh dỡng của động vật. Quan sát các loài động vật có hình thức dinh dỡng nh thế nào ? Ví dụ : Ăn lá, ăn hạt, ăn động vật nhỏ, hút mật ... 4. Quan sát mối quan hệ động vât và thực vật. Tìm xem có động vật nào có ích hoặc gây hại cho thực vật. VÝ dô : Ong hót mËt - thô phÊn cho c©y. S©u ¨n l¸ - ¨n l¸ non - c©y chÕt. Sâu ăn quả - đục quả - thối quả. 5. Quan sát hiện tợng ngụy trang của động vật. Cã nh÷ng hiÖn tîng sau : Màu sắc giống lá cây, cành cây, màu đất. Duçi c¬ thÓ gièng cµnh c©y kh« hay mét chiÕc l¸. Cuộn tròn giống hòn đá. 6. Quan sát số lợng thành phần động vật trong tự nhiên. - Tõng m«i trêng cã thµnh phÇn loµi nh thÕ nµo ? - Trong m«i trêng sè lîng c¸ thÓ nh thÕ nµo ? - Loài động vật nào không có trong môi trờng đó ? Hoạt động 2 : Học sinh tiến hành quan sát: 25' a. §èi víi häc sinh : Trong nhóm phân công tất cả phải đợc quan sát. 1 - Ngêi ghi chÐp. 2 - Ngêi gi÷ mÉu. Thay phiªn nhau lÊy mÉu quan s¸t. Lu ý : B¶o qu¶n mÉu cÇn thËn tr¸nh lµm chÕt hay bay mÊt. Loài động vật nào cha biết tên cần hỏi ý kiến của GV. b. §èi víi gi¸o viªn. Bao quát lớp, hớng dẫn, giúp đỡ những nhóm học yếu. Nhắc nhở HS lấy đủ mẫu ở nơi quan sát. 4. Cñng cè : 4' - C¸c mÉu vËt quý gv ph©n c«ng hs nu«i vµ theo dâi . - GV nhận xét tinh thần, thái độ học tập của HS. 5. Híng dÉn vÒ nhµ.1' ¤n tËp toµn bé ch¬ng tr×nh sinh häc 6 chuÈn bÞ tèt häc ch¬ng tr×nh sinh häc 7.. TiÕt 70.. tham quan thiªn nhiªn. ( TiÕp ). Ngày gi¶ng 7A:……………7B:........................ i. môc tiªu. 1. KiÕn thøc. - Tạo cơ hội cho HS tiếp xúc với thiên nhiên và thế giới động vật. - HS sẽ đợc nghiên cứu động vật sống trong thiên nhiên. 2. KÜ n¨ng. - Rèn kĩ năng quan sát và sử dụng các dụng cụ để theo dõi hoạt động sống của động vËt. - Tập cách nhận biết động vật và ghi chép ngoài thiên nhiên. - Rèn kỹ năng trình bày tr]ớc đông ngời . 3. Thái độ. Giáo dục lòng yêu thiên nhiên, có ý thức bảo vệ thế giới động vật, đặc biệt là động vật cã Ých. ii. chuÈn bÞ - Giáo viên : Vợt thủy sinh, chổi lông, kim nhọn, khay đựng mẫu. - Học sinh : Lọ bắt động vật, hộp chữa mẫu, kính lúp cầm tay..

(139) iii. Các hoạt động dạy học. 1. Tæ chøc :1' 7A:…………….......................7B:.......................................................... 2. KiÓm tra : 2' GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS. 3. Bµi míi. Hoạt động 1 : Học sinh tiến hành quan sát ( tiếp ) : 15' Hoạt động 2 : Báo cáo kết quả của các nhóm. 22' GV yªu cÇu HS tËp trung ë chç m¸t. C¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶. Yªu cÇu gåm : + Bảng tên các loài động vật và môi trờng sống. + Mẫu thu thập đợc. + Đánh giá về số lợng thành phần động vật trong tự nhiên. Gv Yêu cầu các nhóm hãy tự đánh giá kết quả lẫn nhau . Hs các nhóm đánh giá kết quả chéo nhau. Gv Nhận xét , đánh gái kết quả quan quan sát đợc của các nhóm đồng thời nhận xét kh¶ n¨ng tr×nh bµy b¸o c¸o cña häc sinh . -Sau khi b¸o c¸o GV cho HS dïng chæi l«ng, nhÑ nhµng quÐt tr¶ c¸c mÉu vÒ m«i trêng sèng cña chóng. 4. Cñng cè : 4' - GV nhận xét tinh thần, thái độ học tập của HS. - Căn cứ vào báo cáo của các nhóm đánh giá kết quả học tập. 5. Híng dÉn vÒ nhµ.1' ¤n tËp toµn bé ch¬ng tr×nh sinh häc 6 chuÈn bÞ tèt häc ch¬ng tr×nh sinh häc 7..

(140)

sinh 7 ky 2 cktkn 2013

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về