Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (156.6 KB, 5 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>UBND HUYỆN BÌNH XUYÊN PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO. KHẢO SÁT HSG LỚP 9 NĂM HỌC 2012 – 2013 ĐỀ THI MÔN: NGỮ VĂN. Thời gian 150 phút (Không kể thời gian giao đề) Ngày 25 tháng 02 năm 2013. Câu 1: (3 điểm): a. Chỉ ra và nêu ngắn gọn tác dụng của các biện pháp tu từ trong đoạn thơ sau: Vì sao? Trái đất nặng ân tình Nhắc mãi tên Người: Hồ Chí Minh Như một niềm tin, như dũng khí Như lòng nhân nghĩa, đức hi sinh ( Theo chân Bác – Tố Hữu) b. Trong đoạn trích “ Kiều ở lầu Ngưng Bích” ( Truyện Kiều – Nguyễn Du) và trong bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” ( Huy Cận) đều có hình ảnh sóng biển. Hãy ghi lại những câu thơ trực tiếp nói đến hình ảnh sóng biển và nêu ngắn gọn ý nghĩa biểu đạt riêng của mỗi hình ảnh đó. Câu 2(2 điểm): Viết một đoạn văn theo kết cáu diễn dịch có nội dung nêu lên sự hiểu biết của mình về ý nghĩa của câu tục ngữ sau: “ Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng”. Câu 3( 5 điểm): Nhận xét về “Chuyện người con gái Nam Xương”, có ý kiến cho rằng: “ Qua câu chuyện về cuộc đời và cái chết thương tâm của Vũ Nương, “Chuyện người con gái Nam Xương” thể hiện niềm cảm thương đối với số phận oan nghiệt của người phụ nữ Việt Nam dưới chế độ phong kiến, đồng thời khẳng định vẻ đẹp truyền thống của họ”. ( Ngữ văn lớp 9, tập 1, trang 51) Phân tích nhân vật Vũ Nương trong “ Chuyện người con gái Nam Xương” của Nguyễn Dữ để làm sáng tỏ nhận định trên.. Họ và tên thí sinh……………………………………..SBD………………………...
<span class='text_page_counter'>(2)</span> UBND HUYỆN BÌNH XUYÊN PHÒNG GD&ĐT. ĐÁP ÁN KỲ THI CHỌN HSG LỚP 9 NĂM HỌC 2012-2013 MÔN: NGỮ VĂN Thời gian làm bài: 150 phút, không kể thời gian giao đề. CÂU 1: 3.0 đ a. Yêu cầu : -Chỉ ra biện pháp tu từ chính: câu hỏi tu từ, so sánh . Thấy được trong biện pháp so sánh, ở phần so sánh tác giả đã kết hợp sử dụng thủ pháp liệt kê kết hợp với điệp từ, điệp ngữ ( 0.75đ) -Hiệu quả nghệ thuật: Nhà thơ Tố Hữu đã sáng tạo ra cách biểu đạt giàu chất suy tưởng khẳng định sự vĩ đại, ảnh hưởng to lớn của cuộc sống, sự nghiệp, những phẩm chất của Hồ Chí Minh đối với nhân loại. Đồng thời thể hiện sự trân trọng, ngưỡng vọng của nhân loại trước những vẻ đẹp cao quý của Người. (0.75đ) b. Yêu cầu: - Ghi lại đúng hai dẫn chứng có hình ảnh sóng biển: ( 0.75đ) “Buån tr«ng giã cuèn mÆt duÒnh Çm Çm tiÕng sãng kªu quanh ghÕ ngåi” (TruyÖn KiÒu – NguyÔn Du) - “MÆt trêi xuèng biÓn như hßn löa Sóng đã cài then đêm sập cửa” (Đoàn thuyền đánh cá - Huy Cận) - Nêu ngắn gọn ý nghĩa biểu đạt riêng của mỗi hình ảnh đó: (0.75đ) - Trong “TruyÖn KiÒu”, tiÕng sãng võa lµ h×nh ¶nh cña thiªn nhiªn, võa lµ h×nh ¶nh tượng trưng cho định mệnh. Đặt vào trong hoàn cảnh tâm trạng ở đoạn trích, ta thấy dường như tiếng sóng định mệnh đang bủa vây đón đợi và vùi dập cuộc đời của Thúy KiÒu. - Trong “Đoàn thuyền đánh cá”, hình ảnh sóng biển đã hình tượng hoá sự kỳ vĩ siêu phàm của biển khơi. Nhưng đặt trong hoàn cảnh cảm xúc của bài thơ thì hình ảnh sóng biển tạo nên vẻ đẹp kỳ thú khơi dậy khát vọng làm chủ biển khơi của người lao động mới. CÂU 2: 2.0 đ Yêu cầu: - Viết thành một đoạn văn theo kết cấu diễn dịch: có câu chủ đề ở vị trí đầu đoạn. (0.5đ) - Nội dung đoạn văn phải: (1.5đ) + Giải thích được ý nghĩa của câu tục ngữ: nói về mối quan hệ giữa môi trường sống và việc hình thành nhân cách con người. + Lấy dẫn chứng để chứng minh..
<span class='text_page_counter'>(3)</span> + Tuy nhiên cần phải thấy rằng trong thực tế cuộc sống không phải lúc nào gần mực cũng đen, gần đèn cũng rạng. + Từ đó rút ra được bài học cho bản thân. CÂU 3: 5.0 đ Bài viết cần đảm bảo những ý cơ bản như sau: 1.Giíi thiÖu t¸c gi¶ vµ tác phẩm và nêu vấn đề (trích nhận định) 0.25đ 2. Giải thích nhận định: 0.5đ Ý kiến trên đề cập đến giá trị nội dung cơ bản của tác phẩm: Đồng cảm với số phận những con người bất hạnhnhất là những người phụ nữ và trân trọng ngợi ca vẻ đẹp truyền thống của họ. 3. Giới thiệu qua về tác phẩm, nhân vật Vũ Nương: 0.5đ - T¸c phÈm: “ChuyÖn ngưêi con g¸i Nam Xư¬ng” lµ mét trong 20 truyÖn cña “TruyÒn kú m¹n lôc” (Ghi chÐp t¶n m¹n nh÷ng ®iÒu kú l¹ vÉn ®ưîc luư truyÒn). “TruyÒn kú m¹n lôc” ®ưîc viÕt b»ng ch÷ H¸n, khai th¸c c¸c truyÖn cæ d©n gian vµ truyÒn thuyÕt lÞch sö, d· sö cña ViÖt Nam. Nh©n vËt chÝnh thưêng lµ nh÷ng ngưêi phụ nữ đức hạnh, khao khát cuộc sống bình yên, hạnh phúc, nhưng các thế lực tàn b¹o cïng lÔ gi¸o phong kiÕn kh¾c nghiÖt l¹i x« ®Èy hä vµo nh÷ng c¶nh ngé Ðo le, oan khuÊt vµ bÊt h¹nh. - Vũ Nương là nhân vật chính, giúp nhà văn khái quát hiện thực về số phận của những người phụ nữ trong xã hội đương thời, góp phần thể hiện chủ đề tư tưởng của tác phẩm đồng thời thể hiện tài năng của nhà văn. 4.Phân tích nhân vật Vũ Nương để làm sáng tỏ nhận định: 3.0đ a. Sè phËn oan nghiÖt cña Vò Nư¬ng - T×nh duyªn ngang tr¸i Nguyễn Dữ đã cảm thương cho Vũ Nương- người phụ nữ nhan sắc và đức hạnh lại phải lấy Trương Sinh, một kẻ vô học hồ đồ vũ phu. Thương tâm hơn nữa, người chồng còn “có tính đa nghi” nên đối với vợ đã “phòng ngừa quá sức”. - Mòn mỏi đợi chờ, vất vả gian lao. - Nçi oan c¸ch trë - C¸i chÕt thư¬ng t©m. b. Vẻ đẹp truyền thống của Vũ Nương - - Người con gái “thuỳ mị, nết na” và “tư dung tốt đẹp - Ngưêi vî thuû chung” + Trong đạo vợ chồng, Vũ Nương là một ngời phụ nữ khéo léo, đôn hậu, biết chồng có tính “đa nghi” nàng đã “giữ gìn khuôn phép” không để xảy ra cảnh vợ chồng phải “thÊt hoµ”. + Khi tiÔn chång ®i lÝnh, Vò Nư¬ng rãt chÐn rîưu ®Çy chóc chång “®ưîc hai ch÷ b×nh yªn”. Nµng ch¼ng mong ®ưîc ®eo Ên phong hÇu mÆc ¸o gÊm trë vÒ quª cò. ¦íc mong của nàng thật bình dị, vì nàng đã coi trọng hạnh phúc gia đình hơn mọi công danh phù phiếm ở đời. Vũ Nương còn thể hiện niềm cảm thông trước nỗi vất vả, gian lao mà chồng phải chịu đựng và nói lên nỗi khắc khoải nhớ nhung của mình: “Nhìn trăng soi... bay bæng” + Khi xa chång, Vò Nư¬ng lµ ngêi vî thuû chung, yªu chång tha thiÕt, nçi buån nhí dµi theo n¨m th¸ng. + Khi bị chồng nghi oan, nàng đã phân trần để chồng hiểu rõ tấm lòng mình. Nàng còn nói đến thân phận mình và nghĩa tình vợ chồng để khẳng định tấm lòng thuỷ chung.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> trong trắng, cầu xin chồng đừng nghi oan, nghĩa là đã hết lòng tìm cách hàn gắn hạnh phúc gia đình đang có nguy cơ tan vỡ. Nàng nhảy xuống sông Hoàng Giang tự tử để tỏ rõ là người phụ nữ “đoan trang giữ tiết, trinh bạch gìn son”, mãi mãi soi tỏ với đời “vào nước xin làm ngọc Mị Nương, xuống đất xin làm cỏ Ngu Mì”. ở dưới thuỷ cung, tuy Vò Nư¬ng cã o¸n tr¸ch Trư¬ng Sinh, nhưng nµng vÉn thư¬ng nhí chång con, quª hư¬ng vµ khao kh¸t ®ưîc tr¶ l¹i danh dù: “Cã lÏ kh«ng thÓ ... t×m vÒ cã ngµy”. - Ngưêi mÑ hiÒn, d©u th¶o + Vũ Nương là ngời phụ nữ đảm đang và giàu tình thương mến. Chồng ra trận mới được một tuần, nàng đã sinh con. Mẹ chồng già yếu, ốm đau, nàng “hết sức thuốc thang”, “ngät ngµo kh«n khÐo khuyªn l¬n”. Võa phông dìng mÑ giµ, võa ch¨m sãc nuôi dạy con thơ. Lúc mẹ chồng qua đời, nàng đã “hết lời thương xót”, việc ma chay tế lễ được lo liệu, tổ chức rất chu đáo. + Lêi cña ngưêi mÑ chång trưíc lóc chÕt chÝnh lµ lêi ghi nhËn c«ng ¬n cña nµng víi gia đình nhà chồng: “Sau này... chẳng phụ mẹ”. Đó là cách đánh giá thật xác đáng và khách quan. Xa nay cũng hiếm có lời xác nhận tốt đẹp của mẹ chồng đối với nàng dâu. Điều đó chứng tỏ Vũ Nương là một nhân vật có phẩm hạnh hoàn hảo, trọng đạo nghĩa làm vợ, làm dâu và làm mẹ. Tác giả khẳng định một lần nữa trong lời kể: “Nàng hết lời ... cha mẹ đẻ mình”. - Ngưêi phô n÷ lý tưëng trong x· héi phong kiÕn Qua hình tượng Vũ Nương, người đọc thấy trong Vũ Nương cùng xuất hiện ba con người tốt đẹp: nàng dâu hiếu thảo, người vợ đảm đang chung thủy, người mẹ hiền đôn hậu. ở nàng, mọi cái đều sáng tỏ và hoàn hảo đến mức tuyệt vời. Đó là hình ảnh ngời phô n÷ lý ưtëng trong x· héi phong kiÕn ngµy xưa. a) §¸nh gi¸: 0.75đ - Bi kÞch cña Vò Nư¬ng lµ mét lêi tè c¸o x· héi phong kiÕn xem träng quyÒn uy cña những kẻ giàu có và những ngời đàn ông trong gia đình. Những người phụ nữ đức hạnh ở đây không được bênh vực, chở che mà còn bị đối xử bất công, vô lí. Những vẻ đẹp của Vũ Nương rất tiêu biểu cho vẻ đẹp người phụ nữ Việt Nam . Thể hiện niềm cảm thương đối với số phận oan nghiệt của Vũ Nương và khẳng định vẻ đẹp truyền thống của nàng, tác phẩm đã thể hiện giá trị hiện thực và nhân đạo sâu sắc. - - Liªn hÖ so s¸nh víi nh÷ng t¸c phÈm viÕt vÒ nçi bÊt h¹nh cña ngưêi phô n÷ vµ ca ngợi vẻ đẹp của họ: Văn học dân gian, “Truyện Kiều” – Nguyễn Du, thơ Hồ Xuân Hư¬ng, “Chinh phô ng©m” – §oµn ThÞ §iÓm, “Cung o¸n ng©m khóc” – NguyÔn Gia ThiÒu... Lưu ý: Trên đây chỉ là những ý cơ bản, giám khảo cần căn cứ vào bài làm của học sinh và linh động trong việc cho điểm. Những bài viết đạt điểm cao:Yêu cầu diễn đạt trong sáng, lưu loát, có cảm xúc. Không mắc lỗi chính tả, ngữ pháp.Khuyến khích những bài viết có sáng tạo..
<span class='text_page_counter'>(5)</span>
<span class='text_page_counter'>(6)</span>