TRƢỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP
KHOA QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG VÀ MƠI TRƢỜNG
--------------------
KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP
ĐÁNH GIÁ VAI TRỊ VÀ SỰ THAM GIA CỦA CÁC BÊN LIÊN
QUAN TRONG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ MÔI TRƢỜNG TẠI THỊ
TRẤN XUÂN MAI – HUYỆN CHƢƠNG MỸ – THÀNH PHỐ HÀ NỘI
NGÀNH: QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG
MÃ SỐ: 302
Giáo viên hƣớng dẫn: TS. Ngô Duy Bách
Sinh viên thực hiện:
Phạm Thị Tuyết
Mã sinh viên:
1353020873
Lớp:
K58A – QLTNR
Khóa học:
2013 – 2017
Hà Nội, 2017
LỜI CẢM ƠN
Đƣợc sự đồng ý của Trƣờng Đại học lâm nghiệp, các thầy cô Khoa Quản
lý tài ngun rừng và mơi trƣờng, thầy hƣớng dẫn khố luận Ngô Duy
Bách.Tôi đã thực hiện đề tài nghiên cứu “ Đánh giá vai trò và sự tham gia
của các bên liên quan trong hoạt động quản lý môi trường tại thị trấn Xn
mai-H.Chương mỹ-TP Hà nội”.
Để hồn thành khố luận này tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô đã tận
tình hƣớng dẫn, dạy bảo tơi trong suốt bốn năm học tại Trƣờng Đại học Lâm
nghiệp. Cám ơn sự giúp đỡ của Trƣờng Đại học Lâm nghiệp đã tạo các điều
kiện để tơi có thể chun tâm học tập, bồi dƣỡng kiến thức chuyên môn cho
bản thân.
Tôi xin cám ơn sự hƣớng dẫn tận tình, chu đáo của Thầy Ngô Duy BáchBộ môn Quản lý môi trƣờng. Cảm ơn sự giúp đỡ của các cán bộ tại Uỷ ban
nhân dân Thị trấn Xuân mai, cùng với ngƣời dân tại Thị trấn đã nhiệt tình trao
trao đổi, trả lời các vấn đề liên quan giúp tơi hồn thành khố luận tốt nghiệp.
Mặc dù đã cố gắng để hoàn thành tốt đề tài nghiên cứu. Song đây là lần
đầu làm quen với công tác nghiên cứu khoa học, tiếp cận với thực tế xã hội
cũng nhƣ các hạn chế về kiến thức và kinh nghiệm cho nên kết quả thu đƣợc
không thế tránh khỏi các thiếu xót mà bản thần khơng nhận thấy đƣợc. Tơi rất
mong sự góp ý của q thầy cơ, cùng các bạn đồng học để khố luận tốt
nghiệp của tơi hồn chỉnh hơn.
Tơi xin chân thành cảm ơn.
Xuân mai, ngày 13 tháng 5 năm 2017
Sinh viên thực hiện
Phạm Thị Tuyết
BẢN TĨM TẮT KHỐ LUẬN
Tên khố luận tốt nghiệp: Đánh giá vai trò và sự tham gia của các bên
liên quan trong hoạt động quản lý môi trường tại Thị trấn Xuân mai Huyện Chương mỹ - Thành phố Hà nội.
Giáo viên hƣớng dẫn: T.S Ngô Duy Bách
Sinh viên thực hiện: Phạm Thị Tuyết
Lớp: K58A – QLTNR
Mã sinh viên: 1353020873
Nội dung tóm tắt khố luận:
1.Mục tiêu nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu nhằm mục đích:
Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý môi trƣờng tại thị
trấn Xuân mai.
2. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung phân tích vai trò của các bên liên quan trong hoạt động
quản lý môi trƣờng tại Thị trấn Xuân mai
3. Đối tƣợng nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu tập trung vào hai đối tƣợng cụ thể:
- Các bên liên quan
- Hoạt động quản lý môi trƣờng tại thị trấn
4. Nội dung nghiên cứu
4.1.Nghiên cứu thực trạng công tác quản lý môi trƣờng tại thị trấn Xuân
mai
- Tìm hiểu hệ thống tổ chức quản lý mơi trƣờng tại thị trấn Xn mai
- Đánh gía hiệu quả của công tác quản lý môi trƣờng tại thị trấn Xn mai
4.2.Phân tích vai trị của các bên liên quan trong hoạt động quản lý môi
trƣờng
- Tìm hiểu các bên liên quan trong hoạt động quản lý mơi trƣờng tại thị
trấn
- Vai trị, hình thức, mức độ tham gia của các bên liên quan đến hoạt động
quản lý môi trƣờng môi trƣờng tại thị trấn
4.3.Nghiên cứu các yếu tố ảnh hƣởng đến sự tham gia của các bên liên
quan trong hoạt động quản lý môi trƣờng
- Tìm hiểu các yếu tố ảnh hƣởng đến sự tham gia của các bên liên quan
trong hoạt động quản lý môi trƣờng
- Đánh giá sự ảnh hƣởng của các yếu tố đến sự tham gia của các bên liên
quan
4.4.Đề xuất giải pháp nâng cao vai trò và sự tham gia của các bên liên
quan trong công tác quản lý môi trƣờng tại khu vực nghiên cứu
5.Phƣơng pháp nghiên cứu
- Phƣơng pháp thu thập số liệu thứ cấp từ các tài liệu nghiên cứu đã đƣợc
công bố tại khu vực nghiên cứu, các cơng trình nghiên cứu tƣơng tự, những
giáo trình, bài báo có liên quan đến lĩnh vực nghiên cứu.
- Phƣơng pháp điều tra khảo sát thực địa bằng hai phuong pháp nhánh là
phƣơng pháp quan sát và phƣơng pháp phỏng vấn để thu thập các số liệu,
thông tin mang tính xác thực.
- Phƣơng pháp xử lý nội nghiệp bằng cách tổng hợp từ hai phƣơng pháp
trƣớc đó để đƣa ra kết quả phù hợp, tiến hành hoàn thành nồi dung khoá luận.
6. Kết quả đạt đƣợc
- Đánh giá đƣợc thực trạng công tác quản lý môi trƣờng tại thị trấn Xn
mai
- Phân tích vai trị của các bên liên quan trong hoạt động quản lý môi
trƣờng
- Đánh giá các yếu tố ảnh hƣởng đến sự tham gia của các bên liên quan
trong hoạt động quản lý môi trƣờng
- Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý môi trƣờng tại thị
trấn Xuân mai.
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ ................................................................................................... 1
CHƢƠNG I: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ................................... 3
1.1. Các định nghĩa liên quan. ........................................................................... 3
1.1.1. Định nghĩa về sự tham gia của các bên liên quan. .................................. 3
1.1.2. Định nghĩa các bên liên quan .................................................................. 4
1.2. Vai trò của các bên liên quan trong hoạt động QLMT .............................. 5
1.2.1. Lý luận về vai trò của các bên liên quan trong hoạt động QLMT .......... 5
1.2.2. Thực trạng sự tham gia của các bên liên quan trong hoạt động QLMT
hiện nay ............................................................................................................. 8
1.3. Tình hình nghiên cứu trƣớc đây về sự tham gia của các bên liên quan
trong hoạt động quản lý môi trƣờng. .............................................................. 12
CHƢƠNG II: MỤC TIÊU, NỘI DUNG PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU . 15
2.1.Mục tiêu nghiên cứu.................................................................................. 15
2.2. Phạm vi, đối tƣợng nghiên cứu ................................................................ 15
2.2.1. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................... 15
2.2.2. Đối tƣợng nghiên cứu............................................................................ 15
2.3. Nội dung nghiên cứu ................................................................................ 15
2.3.1. Nghiên cứu thực trạng công tác quản lý môi trƣờng tại thị trấn Xn
mai ................................................................................................................... 15
2.3.2. Phân tích vai trị của các bên liên quan trong hoạt động quản lý môi
trƣờng .............................................................................................................. 15
2.3.3. Ngiên cứu các yếu tố ảnh hƣởng đến sự tham gia của các bên liên quan
trong hoạt động quản lý môi trƣờng ............................................................... 15
2.3.4. Đề xuất giải pháp nâng cao vai trò và sự tham gia của các bên liên quan
trong công tác quản lý môi trƣờng tại khu vực nghiên cứu ............................ 16
2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu: ........................................................................ 16
2.4.1. Phƣơng pháp thu thập số liệu thứ cấp ................................................... 16
2.4.2. Phƣơng pháp điều tra khảo sát thực địa ................................................ 17
2.4.3. Phƣơng pháp xử lý nội nghiệp .............................................................. 18
CHƢƠNG III: ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, KINH TẾ, XÃ HỘI CỦA KHU
VỰC ................................................................................................................ 20
3.1. Vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên ............................................................ 20
3.1.1. Vị trí địa lý và diện tích của khu vực .................................................... 20
3.1.2. Địa hình ................................................................................................. 20
3.1.3. Nhiệt độ: ................................................................................................ 20
3.1.4. Thuỷ văn................................................................................................ 20
3.1.5 Tài nguyên .............................................................................................. 21
3.2. Đặc điểm kinh tế xã hội của khu vực ....................................................... 21
3.2.1.Tình hình dân số và lao động ................................................................. 21
3.2.2. Tăng trƣởng kinh tế và chuyển dịch cơ cấu .......................................... 22
3.2.3. Cơ cấu hạ tầng xã hội ............................................................................ 24
3.3. Nhận xét đánh giá chung về ĐKTN- KTXH ........................................... 26
CHƢƠNG IV: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU..................................................... 27
4.1. Nghiên cứu thực trạng công tác quản lý môi trƣờng tại thị trấn Xuân mai
......................................................................................................................... 27
4.1.1. Hệ thống tổ chức quản lý môi trƣờng tại thị trấn Xuân mai ................. 27
4.1.2. Nghiên cứu thực trạng công tác quản lý môi trƣờng tại thị trấn Xuân
mai: .................................................................................................................. 28
4.2. Phân tích vai trò của các bên liên quan trong hoạt động quản lý mơi
trƣờng .............................................................................................................. 33
4.2.1. Tìm hiểu các bên liên quan trong hoạt động quản lý môi trƣờng tại thị
trấn ................................................................................................................... 33
4.2.2.Vai trị, hình thức, mức độ tham gia của các bên liên quan đến hoạt động
quản lý môi trƣờng môi trƣờng tại thị trấn ..................................................... 35
4.3. Nghiên cứu các yếu tố ảnh hƣởng đến sự tham gia của các bên liên quan
trong hoạt động quản lý môi trƣờng ............................................................... 46
4.3.1. Các yếu tố ảnh hƣởng đến sự tham gia của các bên liên quan trong hoạt
động quản lý môi trƣờng. ................................................................................ 46
4.3.2. Đánh giá sự ảnh hƣởng của các yếu tố đến sự tham gia của các bên liên
quan ................................................................................................................. 50
4.4. Đề xuất giải pháp nâng cao vai trò và sự tham gia của các bên liên quan
trong công tác quản lý môi trƣờng tại khu vực nghiên cứu ............................ 52
CHƢƠNG V: KẾT LUẬN.............................................................................. 55
5.1: Kết luận .................................................................................................... 55
5.2: Tồn tại ...................................................................................................... 56
5.3: Kiến nghị .................................................................................................. 57
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ BIỂU
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
QLMT:
Quản lý môi trƣờng
UBND:
Uỷ ban nhân dân
KN&PTNT: Khuyến nông và phát triển nông thôn
HDQLMT: Hoạt động quản lý môi trƣờng
DANH MỤC BẢNG, HÌNH
Hình 1: Cơ cấu tổ chức quản lý môi trƣờng tại Thị trấn Xuân mai. ............... 27
Bảng 1 : Các hình thức, hoạt động QLMT của chủ thể thực hiện .................. 29
Bảng 2: Mức độ tham gia vào hoạt động QLMT của các chủ thể thực hiện. ....... 29
Bảng 3 : Các hình thức, hoạt động của chủ thể quản lý nhà nƣớc. ................. 30
Bảng 4: Các bên liên quan trong q trình quản lý mơi trƣờng tại thị trấn
Xuân mai. ........................................................................................................ 34
Bảng 5: Các bên liên quan trong q trình quản lý mơi trƣờng tại thị trấn
Xuân mai. ........................................................................................................ 35
Bảng 6 : Các hình thức, hoạt động QLMT của nhóm chủ thể thực hiện. ....... 36
Bảng 7 : Các hình thức, hoạt động của nhóm chủ thể quản lý nhà nƣớc. ...... 37
Bảng 8: Hình thức tiếp cận và phản hồi thơng tin của nhóm chủ thể hồi đáp ..... 39
Bảng 9: Vai trị, hình thức tham gia của các bên liên quan trong quản lý môi
trƣờng tại Thị trấn. .......................................................................................... 40
ĐẶT VẤN ĐỀ
Hiện nay vấn đề quản lý và bảo vệ môi trƣờng, đƣợc coi là một trong
những nhiệm vụ trọng tâm của sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội ở Việt
nam. Một trong những đòi hỏi để đem lại sự thành cơng cho nhiệm vụ này
chính là phải có những hình thức phù hợp thu hút đƣợc sự tham gia của các
bên liên quan vào hoạt động quản lý môi trƣờng.
Xuân mai là một trong hai thị trấn trung tâm của huyện Chƣơng mỹ với
nhiều tiềm năng phát triển kinh tế, giáo dục, xã hội; dân cƣ đơng đúc, đa dạng
thành phần và vị trí trong xã hội. Cho nên thị trấn cũng thƣờng xuyên phát
sinh rất nhiều vấn đề môi trƣờng. Trong nhiều năm trở lại đây thị trấn luôn cố
gắng đầu tƣ, đào tạo nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý; cải thiện các
chính sách tuyên truyền, giáo dục, quản lý; giải quyết các vấn đề tồn đọng và
phát sinh, xử lý theo luật pháp các vụ việc môi trƣờng. Tuy nhiên tình trạng
rác thải vứt khơng đúng nơi quy định, phát sinh các bãi rác nhỏ tự phát vẫn
còn; nguồn xả thải gây ơ nhiễm mơi trƣờng nƣớc; ơ nhiễm khói bụi; ngƣời
dân ít quan tâm tới các thơng tin mơi trƣờng, chƣa có tinh thần phản hồi các
thơng tin; các cơ sở sản xuất, dịch vụ, doanh nghiệp chƣa thực hiện tốt các
biện pháp bảo vệ môi trƣờng; cán bộ quản lý và các ban ngành liên quan còn
chƣa thực sự quan tâm đến nguyện vọng của ngƣời dân, thiếu sự tiếp cận, trao
đổi với cộng đồng dân cƣ; phân bổ nguồn vốn không hợp lý; các giải pháp sau
quá trình nghiên cứu, điều tra tại địa bàn khơng đƣợc chọn lựa áp dụng vào
thực tế. Cho thấy giữa các đối tƣợng liên quan còn nhiều khúc mắc gây ra các
trở ngại, khó khăn cho hoạt động quản lý mơi trƣờng tại đây.
Từ thực tế mơi trƣờng và tình hình quản lý đang diễn ra nhƣ vậy, tôi tiến
hành thực hiện đề tài nghiên cứu: “ Đánh giá vai trò và sự tham gia của các
bên liên quan trong hoạt động quản lý môi trường tại thị trấn Xuân mai H.Chương mỹ - TP Hà nội”. Đề tài hƣớng đến sự tìm hiểu các bên liên quan
trong hoạt động quản lý mơi trƣờng theo các nhóm chủ thể, đánh giá vai trị
và sự tham gia qua các hình thức tham gia vào các hoạt động quản lý môi
1
trƣờng của họ. Tìm hiểu thực tế mơi trƣờng, tình hình quản lý, các yếu tố tác
động đến sự tham gia của các bên liên quan. Từ đó xác định đƣợc các vấn đề
tồn đọng, thiếu xót trong q trình quản lý và có thể đƣa ra các giải pháp phù
hợp để thay đổi cách thức quản lý hiện tại, thu hút sự tham gia của các bên
liên quan, nâng cao chất lƣợng quản lý môi trƣờng cho thị trấn.
2
CHƢƠNG I: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1. Các định nghĩa liên quan.
1.1.1. Định nghĩa về sự tham gia của các bên liên quan.
Trong nhiều năm gần đây sự tham gia của các bên liên quan là một thuật
ngữ khá mới mẻ nhƣng nó lại ln hiện hữu trong nhiều mối quan hệ giữa các
lĩnh vực khác nhau trong cuộc sống con ngƣời. Hiện nay định nghĩa về sự
tham gia của các bên liên quan thì chƣa có nhƣng có định nghĩa về sự tham
gia của cộng đồng lại mang tính chất gần giống với nó.
Theo Clanrence Shubert “Sự tham gia của cộng đồng” là q trình trong
đó các nhóm dân cƣ của cộng đồng tác động vào quá trình quy hoạch, thực
hiện, quản lý sử dựng hoặc duy trì một dịch vụ, trang thiết bị hay phạm vi
hoạch động. Các hoạt động cá nhân khơng có tổ chức sẽ không đƣợc coi là sự
tham gia của cộng đồng.[1]
Sự tham gia của cộng đồng là một q trình mà Chính phủ và cộng đồng
cùng nhận một số trách nhiệm cụ thể và tiến hành các hoạt động để cung cấp
các dịch vụ đô thị cho tất cả cộng đồng.
Sự tham gia của cộng đồng là đảm bảo cho những ngƣời chịu ảnh hƣởng
của dự án đƣợc tham gia vào việc quyết định dự án.
Sự tham gia của cộng đồng là tìm và huy động các nguồn lực của cộng
đồng, qua đó để tăng lợi ích cho cộng đồng dân cƣ giảm các chi phí, tăng hiệu
quả kinh tế và hiệu quả chính trị cho nhà nƣớc.[1]
Trong định nghĩa này nhắc đến hai chủ thể là chính phủ và cộng đồng dân
cƣ. Tính chất sự tham gia của cơng đồng cũng mang những nét chung của sự
tham gia của các bên liên quan, nhƣng vẫn cịn sự thiếu sót.
Theo một định nghĩa của Ngân hàng thế giới: “ sự tham gia” là một q
trình, thơng qua đó các chủ thể hay các bên liên quan cùng tác động, chia sẻ
những sáng kiến phát triển và cùng ra quyết định.
Định nghĩa này nói về sự tham gia nhƣng lại khái quát đƣợc các hoạt
động cơ bản của các bên liên quan. Qua các định nghĩa trên rút ra đƣợc bản
3
chất về sự tham gia của các bên liên quan là:
Nó là một q trình hoạt động mà trong đó các bên liên quan thơng qua
các hình thức, hành động cụ thể để tác động sự tham gia vào một kế hoạch,
chƣơng trình hay hoạt động nào đó. Tại đây vai trò của họ đƣợc thực hiện qua
các hành động và thể hiện mức độ tham gia; họ đƣợc hƣởng các quyền lợi;
đƣợc quyền đƣa ra các ý kiến, kiến nghị ;cùng nhau xem xét một vấn đề tìm
ra cách giải quyết hợp lý và hƣởng các kết quả sau đó.
1.1.2. Định nghĩa các bên liên quan
Các bên liên quan, đây là thuật ngữ khá phổ biến trong nhiều lĩnh vực
nhất là đối với kinh tế. Các bên liên quan đối với lĩnh vực này có các cá nhân,
tổ chức liên quan mật thiết với nó. Nhƣng quy mơ của các bên liên quan chỉ
nằm trong các dự án, kế hoạch, phạm vi một doanh nghiệp nó liên quan đến
một cộng đồng quản lý kinh tế quy mô vừa và nhỏ. Theo một vài định nghĩa
về các bên liên quan trong kinh tế, nói rằng:
Các bên liên quan là thuật ngữ chỉ các cá nhân, tổ chức có quan hệ mật
thiết với doanh nghiệp. Họ quan tâm, chia sẻ những nguồn lực, chịu tác động
hoặc trực tiếp tác động tới doanh nghiệp trong các chiến lƣợc, kế hoạch, các
hoạt động kinh doanh và có thể quyết định đến sự tồn tại của daonh
nghiệp.[2]
Các bên liên quan đóng một phần quan trọng trong khung quản lý dự án.
Họ yêu cầu thực hiện dự án, phê duyệt dự án, từ chối các chúng, hỗ trợ chúng,
và chống lại chúng.[3]
Trong một nghiên cứu về các bên liên quan trong các dự án, cho rằng:
Các bên liên quan là những cá nhân, nhóm hoặc thể chế có các mối quan
tâm và các lợi ích gắn liền với một dự án hoặc một chƣơng trình, kế hoạch
nào đó. Các bên liên quan chủ yếu là những ngƣời chịu tác động cơ bản kể cả
tích cực (ngƣời hƣởng lợi) và tiêu cực (chẳng hạn những ngƣời phải tái định
cƣ bắt buộc). Các bên liên quan thứ yếu là các cá nhân, nhóm, thể chế trung
gian trong quá trình thực hiện các kế hoạch, chƣơng trình, dự án.[4]
4
Trong lĩnh vực mơi trƣờng hiện nay chƣa có những định nghĩa, khái niệm
cụ thể cho các bên liên quan. Nhƣng từ các định nghĩa thuộc nhiều lĩnh vực
và thực tế trong rất nhiều nghiên cứu thuộc lĩnh vực môi trƣờng. Đều có sự đề
cập đến các bên liên quan, trong đó đều nói nên đƣợc các bên liên quan gồm
là những ai, mối quan hệ của họ nhƣ thế nào, họ có vai trị gì trong một hoạt
động cụ thể, họ tác động và chịu những tác động gì đến dự án, kế hoạch,
doanh nghiệp. Từ đó hình dung đƣợc bản chất của các bên liên quan trong
hoạt động quản lý môi trƣờng là:
Các bên liên quan trong hoạt động quản lý mơi trƣờng chính là các cá
nhân, tổ chức trong xã hội nhƣng họ giữ những vị trí riêng biệt và tham gia
vào các hoạt động khác nhau của q trình quản lý mơi trƣờng. Từ vị trí mà
họ đảm nhiệm sẽ đƣợc phân chia làm các nhóm chủ thể: Nhóm chủ thể quản
lý các cấp, Nhóm chủ thể tổ chức thực hiện, Nhóm chủ thể thực hiện, Nhóm
chủ thể hồi đáp. Tại mỗi nhóm chủ thể sẽ giữ một vai trò riêng, họ sẽ tham gia
vào các hoạt động khác nhau với nhiều hình thức đa dạng; giữa các chủ thể
đƣợc tự do trao đổi, công khai các thông tin, cùng nhau giải quyết vấn đề cụ
thể; các nhóm chủ thể này ln tác động qua lại lẫn nhau; cùng thực hiện các
kế hoạch, chƣơng trình, dự án; cùng tác động và nhận lại kết quả sau q trình
thực hiện đó.
1.2. Vai trị của các bên liên quan trong hoạt động QLMT
1.2.1. Lý luận về vai trò của các bên liên quan trong hoạt động QLMT
Sau khi một dự án, chƣơng trình, kế hoạch đƣợc đề xuất, xây dựng và
triển khai đều lơi kéo vào đó rất nhiều các đối tƣợng khác nhau, dù họ là
ngƣời đƣợc hƣởng lợi hay những ngƣời chịu thiệt thòi cũng nhƣ tất cả những
ai đƣợc đƣa vào hoặc bị loại ra khỏi các quá trình ra quyết định thì họ đều sẽ
giữ một vai trị nhất định trong suốt q trình đó và điều quan trọng ở đây là
phải xác định chính xác họ giữ vai trị gì trong suốt q trình đó. Đây cũng là
cơ sở để xác định đƣợc chủ thể liên quan nào còn chƣa lộ diện. Từ những
định nghĩa của nhiều lĩnh vực khác nhau và thực tế trong quá trình quản lý, sẽ
5
có 4 nhóm bên liên quan chính: Nhóm quản lý các cấp, Nhóm tổ chức thực
hiện, Nhóm hƣởng ứng thực hiện, Nhóm hồi đáp.
Nhóm quản lý các cấp:
Gồm có UBND Thị trấn, Cán bộ môi trƣờng, Cán bộ khu dân cƣ, ban
quản lý chợ, các ban ngành - đoàn thể liên quan.
Đây là những chủ thể quản lý giữ quyền hạn khác nhau theo cấp bậc về
chuyên môn - nghiệp vụ, là nhóm quản lý nhà nƣớc về mơi trƣờng tại thị trấn.
Họ dựa theo thẩm quyền của mình đƣa ra các văn bản pháp luật, ban hành các
tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật môi trƣờng; xây dựng, chỉ đạo thực hiện các
chiến lƣợc, chính sách, chƣơng trình, đề án, quy hoạch, kế hoạch, phân bổ
nguồn vốn; cung cấp các thông tin về môi trƣờng xuống các cấp thấp hơn;
giám sát quá trình thực hiện các kế hoạch, điều tra, rà sốt và xử lý các vấn đề
tranh chấp mơi trƣờng. Tại các cấp thấp hơn tuỳ thuộc thẩm quyền theo quy
định của pháp luật sẽ hƣởng ứng thực hiện và phản hồi lại thơng tin sau khi
q trình đó kết thúc hoặc là báo cáo hàng năm cho đến hết thời hạn thực
hiện. Họ là nhóm chủ thể giữ vai trị quản lý chung cho tồn địa bàn nên các
tác động mà họ đem lại sẽ ảnh hƣởng toàn diện đến các nhóm chủ thể khác.
Các kế hoạch mà họ xây dựng buộc các nhóm chủ thể liên quan phối hợp thực
hiện. Phải đảm bảo phù hợp với tình hình chung của Thị trấn, dễ phổ biến
thực hiện mà vẫn mang lại hiệu quả thực tế. Nếu nhƣ quá trình quản lý chủ
thể này có bất kì sai xót nào đều cũng đem lại hệ quả không tốt, ảnh hƣởng
lâu dài trong xã hội.
Nhóm tổ chức thực hiện:
Gồm có: Cán bộ mơi trƣờng thị trấn; các đồn thể, các ban ngành liên
quan; cán bộ các khu dân cƣ, ban quản lý chợ; Công ty môi trƣờng Xuân mai
Họ giữ vai trò nhƣ một đối tƣợng quản lý trung gian giữa chủ thể quản lý
và chủ thể thực hiện và là một phần của quản lý nhà nƣớc. Họ tiếp nhận
những kế hoạch đƣợc triển khai, thông qua sự bàn bạc thống nhất với chủ thể
quản lý để đƣa ra những hình thức thực hiện phù hợp. Kết hợp với chủ thể
6
này thực hiện việc kiểm tra, giám sát, xử lý các vấn đề phát sinh trong q
trình thực hiện đó sau đó báo cáo kết quả lại. Họ giữ vị trí quan trọng trong
khâu quản lý vì họ trực tiếp triển khai kế hoạch xuống cấp dƣới, tiếp xúc gần
nhất với những chủ thể thực hiện và hồi đáp trong suốt q trình kế hoạch
đƣợc thực hiện và sau đó sẽ báo cáo lại kết quả sau khi kế hoạch kết thúc.
Việc họ thực hiện tốt vai trị của mình sẽ ảnh hƣởng đến lƣợng thông tin tiếp
nhận, chất lƣợng hoạt động của kế hoạch, hiệu suất giải quyết các vấn đề môi
trƣờng của hai chủ thể quản lý, thực hiện. Vì là đối tƣợng quản lý trung gian
nên phải đáp ứng đƣợc các yêu cầu của hai chủ thể quản lý và thực hiện. Cho
thấy, vai trò của họ rất quan trọng đối với hoạt động quản lý môi trƣờng tại thị
trấn.
Nhóm hưởng ứng thực hiện:
Gồm có: Các cán bộ khu dân cƣ; ban quản lý chợ; Cán bộ nhân viên, cộng
đồng dân cƣ tại địa bàn; Công ty môi trƣờng Xuân mai; các cơ sở kinh doanh,
sản xuất, dịch vụ, doanh nghiệp;....
Đây là nguồn lực của kế hoạch cũng chính là đối tƣợng sẽ chịu ảnh hƣởng
trong quá trình thực hiện kế hoạch. Họ có số lƣợng đơng, đa dạng thành phần,
trình độ hiểu biết, ý thức trách nhiệm khác nhau, cùng với các yếu tố kinh tế xã hội. Điều này sẽ ảnh hƣởng đến mức độ tham gia của họ vào hoạt động
quản lý môi trƣờng của Thị trấn. Họ thực hiện vai trị của mình qua việc tham
gia vào các kế hoạch bằng các hoạt động cố định, các hình thức đơn giản
thơng dụng nhất. Đối với chủ thể có nhiệm vụ quản lý họ sẽ tuyên truyên,
triển khai đến các đối tƣợng liên quan, giám sát tình hình thực hiện, báo cáo
các vấn đề phát sinh. Nếu chủ thể giữ vai trò nhƣ một cơng nhân họ có trách
nhiệm thực hiện tốt các kế hoạch, tuân thủ luật pháp. Việc nhóm chủ thể này
thực hiện tốt vai trị của mình sẽ ảnh hƣởng đến các nhóm chủ thể khác và
mơi trƣờng thị trấn. Nếu họ không nắm bắt đƣợc các kế hoạch, thực hiện
không tốt sẽ dẫn tới nhiều hậu quả. Cho thấy nhóm chủ thể quản lý và tổ chức
thực hiện thiếu sự quan tâm, trao đổi hai chiều, quá trình quản lý hiện tại còn
7
nhiều thiếu xót; điều này cũng tác động ngƣợc lại chủ thể này và các chủ thể
khác bởi họ cùng sống trong một môi trƣờng không đảm bảo, thiếu sự an
tồn.
Nhóm hồi đáp:
Gồm có: Cán bộ, nhân viên, cơ quan nhà nƣớc; cộng đồng dân cƣ trên địa
bàn và khu vực lân cận; cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ,doanh nghiệp;
Cơng ty mơi trƣờng xn mai; báo trí, nhà nghiên cứu khoa học.
Họ chiếm số lƣợng lớn trong cộng đồng dân cƣ, mỗi cá nhân trong chủ
thể nắm giữ một cƣơng vị riêng trong xã hội. Họ có tinh thần trách nhiệm rất
cao, sẵn sàng điều tra tìm hiểu các vấn đề phát sinh và cơng bố điều đó tới các
chủ thể liên quan qua nhiều hình thức khác nhau. Các vấn đề môi trƣờng mà
họ đề cập tới ln mang tính mới mẻ và thực tế. Họ giữ vai trò nhƣ một ngƣời
giám sát các hoạt động của quản lý mơi trƣờng. Vì họ sẵn sàng tìm hiểu, phản
ánh các vấn đề môi trƣờng mà nhiều cá nhân muốn che dấu. Khi nhóm chủ
thể này thực hiện vai tị của mình, nó sẽ tác động tổng hợp đến các nhóm chủ
thể khác. Giúp họ nhận thức đƣợc vấn đề môi trƣờng đang phát sinh, cho thấy
những cái đã làm và chƣa làm đƣợc của họ, hỗ trợ chủ thể quản lý và tổ chức
thực hiện có thể sửa chữa, thay đổi cách thức làm việc hiệu quả hơn.
1.2.2. Thực trạng sự tham gia của các bên liên quan trong hoạt động
QLMT hiện nay
Đối với tất cả các chiến lƣợc, dự án, chƣơng trình, kế hoạch về mơi
trƣờng điều đem đến sự thành công và kết quả tốt sau khi đƣợc đƣa ra, đó là
có sự kết hợp giữa sách lƣợc tốt và đối tƣợng tham gia thực hiện tốt. Đây
chính là sự tham gia của các bên liên quan. Họ giữ một nửa vai trò quyết định
xem liệu có sự thành cơng hay khơng. Sau khi các sách lƣợc đƣợc triển khai
xuống các cấp đối tƣợng tham gia khác nhau, dựa vào những điều đƣợc triển
khai đó các đối tƣợng liên quan sẽ đƣa ra những hành động cụ thể để thực
hiện theo các sách lƣợc sao cho hoàn thành đƣợc những mục tiêu ngắn hạn và
dài hạn. Việc bất kỳ đối tƣợng liên quan nào tham gia vào và mức độ tham gia
8
của họ nhƣ thế nào đều sẽ đánh giá đƣợc giá trị thực tế mà các chiến lƣợc, dự
án, chƣơng trình, kế hoạch mơi trƣờng sau khi đƣợc đề ra. Cho nên sự tham
gia của các bên liên quan là rất quan trọng đối với hoạt động quản lý môi
trƣờng.
Đối với nhóm chủ thể quản lý nhà nước:
Gồm ( Nhóm quản lý các cấp và nhóm tổ chức thực hiện)
Nhóm chủ thể này trực tiếp ban hành các chính sách, chƣơng trình, quy
hoạch, kế hoạch mơi trƣờng; phân bố nguồn vốn hợp lý; cung cấp các thông
tin môi trƣờng đến các bên liên quan; thực hiện việc kiểm tra, rà sốt, giám
sát các vấn đề mơi trƣờng và sự bảo vệ môi trƣờng của thị trấn, cũng là đối
tƣợng giải quyết các khiếu nại, tố cáo về bảo vệ môi trƣờng, xử lý vi phạm
hành chính và đào tạo lên đội ngũ quản lý của riêng mình. Họ thực hiện tốt
vai trị của mình với cƣơng vị là một nhà quản lý cấp nhà nƣớc.
Tuy nhiên hiện nay Thị trấn gặp phải một vài vấn đề: chất lƣợng, số
lƣợng cán bộ quản lý, cùng với cách thức quản lý hiện nay của Thị trấn vẫn
cịn chƣa đƣợc hồn thiện, kết hợp với các yếu tố kinh tế - xã hội. Dẫn tới một
số hệ quả môi trƣờng phát sinh, thiếu sự giải quyết kịp thời hợp lý. Hiện nay
Thị trấn chỉ có một cán bộ phịng địa chính chun trách mảng mơi trƣờng.
Tuy có sự hỗ trợ, giúp đỡ nhiệt tình của các cán bộ thuộc các lĩnh vực khác và
của UBND thị trấn nhƣng về chun mơn thì các cán bộ hỗ trợ nắm khơng
vững hoặc chỉ có kiến thức về một mảng cụ thể. Thêm vào đó chủ thể quản lý
tại các khu dân cƣ, tổ dân phố đa phần là các cá nhân lớn tuổi, tuy có tiếng nói
trong cộng đồng dân cƣ, cũng hết sức nhiệt tình trong các hoạt động mơi
trƣờng nhƣng sự hiểu biết của họ về môi trƣờng cũng không cao, chủ yếu là
các vấn đề cơ bản. Chính bởi điều này, dẫn tới rất nhiều vấn đề không thể giải
quyết kịp thời, co hẹp mức độ tham gia của các chủ thể liên quan.
Nếu xét về chun mơn thì mức độ tham gia của nhóm chủ thể này khơng
cao, nhƣng do thị trấn thƣờng xuyên có các buổi tập huấn cán bộ, các cuộc
họp định kỳ trao đổi giữa các cán bộ quản lý với nhau, Thị trấn cũng thƣờng
9
xuyên cung cấp các thông tin môi trƣờng cần thiết, các buổi tiếp dân, do nhận
thức - kiến thức cá nhân, chuyên môn riêng. Hơn nữa theo nhiệm vụ đƣợc
phân cơng thì họ thƣờng xun tham gia vào các hoạt động tuyên truyền; triển
khai các hoạt động; đôn đốc nhắc nhở các đối tƣợng liên quan thực hiện; giám
sát, kiểm tra các vấn đề môi trƣờng, phối hợp với nhau xử lý các vấn đề phát
sinh theo quy định. Cùng với thực tế điều tra cho thấy mức độ ngƣời dân nắm
bắt đƣợc thông tin kế hoạch và thực hiện cũng khá cao, họ cũng có ý thức rất
tốt khi thực hiện các quy định, Thị trấn lại không phát sinh các vấn đề quá
nghiêm trọng vẫn đảm bảo giải quyết đƣợc. Cho thấy mức độ tham gia của
nhóm chủ thể này ngày càng cao và họ vẫn đang thực hiện rất tốt vai trị của
mình.
Đối với nhóm chủ thể thực hiện:
Họ tuỳ thuộc vị trí trong xã hội và khả năng của bản thân thông qua
những hành động trực tiếp, hình thức cụ thể để tham gia vào các kế hoạch,
quy định mà Thị trấn đề ra. Họ tham gia vào việc thực hiện một kế hoạch về
môi trƣờng; tuân thủ luật pháp và quy định; họ thƣờng xuyên tham gia các
buổi hoạt động tập thể, tổng vệ sinh, các cuộc họp dân cƣ định kỳ; theo dõi
tình hình thực hiện, đánh giá hiệu quả của kế hoạch; phản ánh các vấn đề tiêu
cực, trao đổi qua nhiều hình thức để đƣa ra ý kiến bảo vệ môi trƣờng phù hợp
với thực tế; tìm hiểu thơng tin mơi trƣờng; cá nhân mỗi ngƣời đều có ý thức
tự bảo vệ và quản lý tốt mơi trƣờng sống. Nhóm chủ thể này tham gia vào các
hoạt động thực tế, đảm nhiệm vai trò ngƣời thực hiện, hỗ trợ các chủ thể quản
lý và tổ chức thực hiện hoàn thành tốt kế hoạch. Mức độ tham gia của họ
đƣợc phân chia làm hai nhóm đối tƣợng: nhóm có ý thức thực hiện tốt (N 1)
và nhóm có ý thức thực hiện chƣa tốt (N 2).
N 1: Họ tham gia tích cực vào các hoạt động bằng các hình thức phù hợp,
mức độ tham gia cao đem lại hiệu quả tốt. Họ thực hiện rất tốt vai trị của
mình, hỗ trợ đắc lực cho chủ thể liên quan quản lý tốt môi trƣờng Thị trấn.
10
N 2: Họ có tham gia vào việc thực hiện kế hoạch nhƣng do nhiều yếu tố
tác động: kinh tế, xã hội, tuyên truyền,... dẫn tới làm giảm đi mức độ tham gia
của họ: nhiều cá nhân do phát triển kinh tế xả thải nguồn nƣớc, rác ơ nhiễm,
khơng có biện pháp bảo vệ môi trƣờng; xả rác không đúng nơi quy định,
không tham gia các cuộc họp, buổi hoạt động môi trƣờng, không tim hiểu
thông tin môi trƣờng; không phản ánh các vấn đề tiêu cực; khơng đóng phí
mơi trƣờng; tham gia với hình thức chống đối khơng nhiệt tình. Sự tham gia
của họ ln đƣợc quan tâm bởi các đối tƣợng này sẽ gây ra các tác động xấu
đến môi trƣờng và sức khoẻ của họ, khiến cho các kế hoạch thực hiện không
tốt, ảnh hƣởng đến quá trình quản lý chung. Việc thúc đẩy họ tham gia vào
nhóm 1, nâng cao ý thức cá nhân, thực hiện đƣợc các kế hoạch, giúp họ thực
hiện tốt vai trò thực sự của mình là điều rất quan trọng trong khâu quản lý.
Đối với nhóm hồi đáp
Trong q trình quản lý khơng thể tránh khỏi sai xót nhƣng làm sao để
biết đến sai ở đâu mà sửa, chính là nhờ vào nhóm chủ thể hồi đáp, họ có thể là
bất kỳ cá nhân, tổ chức nào: cán bộ trong và ngoài nhà nƣớc, nhân viên, ngƣời
dân, khách du lịch, nhà báo, nhà nghiên cứu khoa học, các tổ chức trong
nƣớc, các tổ chức phi chính phủ,... bằng các hình thức: báo cáo, bài viết, bài
luận, nghiên cứu khoa học, các bài báo, bài phỏng vấn, bản tin, tuần san, các
buổi hoạt động dã ngoại - tuyên truyền, thƣ lạp danh, qua lời nói, mạng xã
hội, hội nghị, hội thảo...
Họ phản ánh các vấn đề môi trƣờng phát sinh, xem xét tình hình quản lý,
đánh giá chất lƣợng của nó. Đồng thời họ đề xuất các giải pháp mới giải quyết
các vấn đề đang phát sinh; cải thiện chất lƣợng quản lý hiện tại. Họ tham gia
tích cực với vai trị nhƣ một ngƣời giám sát và chỉ điểm đối với hoạt động
quản lý môi trƣờng. Họ tham gia vào việc tiếp nhận các luồng thơng tin, tìm
hiểu ra sự thật trong đó, sau đó sẽ truyền đạt các luồng thơng tin đó đến các
đối tƣợng mà họ mong muốn. Thơng qua sự phản hồi qua lại giữa các đối
tƣợng, họ đi sâu vào quá trình quản lý. Giúp cho chủ thể quản lý nhận biết
11
đƣợc các vấn đề phát sinh đề ra các giải pháp thay đổi phù hợp với thực tế,
kịp thời giải quyết các vấn đề tồn đọng; giúp các chủ thể khác nhận biết sự
thiếu xót của mình để sửa chữa, phịng tránh gặp phải các vấn đề tƣơng tự. Sự
tích cực tham gia, những vấn đề mà họ nói tới, những gì họ đã giải quyết
đƣợc của chủ thể này cho thấy mức độ tham gia rất cao. Việc nhóm chủ thể
này thực hiện tốt vai trị của mình đem lại nhiều thuận lợi cho hoạt động quản
lý môi trƣờng.
1.3. Tình hình nghiên cứu trƣớc đây về sự tham gia của các bên liên quan
trong hoạt động quản lý môi trƣờng.
Những năm gần đây sự tham gia của các bên liên quan là một vấn đề
thƣờng xuyên đƣợc đề cập, nghiên cứu tới trong nhiều mảng thuộc lĩnh vực
môi trƣờng nhƣ: quản lý môi trƣờng làng nghề, quản lý rác thải, nƣớc thải;
nghiên cứu thực trạng môi trƣờng, quản lý nhà nƣớc về mơi trƣờng,...
Hồng Minh Hằng (2007). Nghiên cứu đề tài “Đánh giá sự tham gia của
cộng đồng trong công tác quản lý môi trƣờng ở làng nghề dệt nhuộm Vạn
Phúc - Hà Đông - T. Hà Tây”, bằng các phƣơng pháp biểu đồ SAM, chỉ số
bền vững sinh thái Downjone và độ đo sự tham gia của cộng đồng – CPM, để
đánh giá mức độ tham gia của ngƣời dân trong cộng đồng vào các hoạt động
bảo vệ mơi trƣờng, qua các chỉ tiêu hình thức quản lý, thể chế chính sách,
nguồn vốn, mức độ hƣởng lợi, quyền hạn của họ khi tham gia vào quản lý
môi trƣờng. Cũng đề cập đến các đối tƣợng liên quan nhƣ cán bộ quản lý tại
làng nghề, UBND Huyện Hà đông, ngƣời dân tại làng nghề.
Chanthip Sisophon (2011), đã nghiên cứu thực trạng môi trƣờng khu vực
chợ Xuân mai tại thị trấn Xuân mai - Huyện Chƣơng mỹ - Tỉnh Hà Tây, trong
đó tác giả sử dụng phƣơng pháp điều tra xã hội học, phỏng vấn để tìm hiểu về
các hoạt động buôn bán, quản lý rác thải, nƣớc thải, những tác động của hoạt
động kinh doanh tới môi trƣờng để đánh giá chất lƣợng mơi trƣờng. Trong đó
tác giả tập chung điều tra vào các đối tƣợng tham gia chủ yếu là ngƣời dân,
cán bộ môi trƣờng, UBND, ban quản lý chợ, công ty môi trƣờng xuân mai.
12
Và đề xuất đƣợc các giải pháp nâng cao sự tham gia của họ vào hoạt động
quản lý môi trƣờng chung của chợ và các giải pháp kỹ thuật quản lý nguồn
thải tại đây.
Lê Thị Nhung ( 2010), Thực hiện đề tài “Đánh giá sự tham gia của cộng
đồng trong công tác QLMT tại làng nghề sản xuất tinh bột Dƣơng Liễu - Hồi
Đức - Hà Nội”. Tác giả thơng qua việc tìm hiểu các hoạt động sản xuất, xử lý
rác thải chất thải, chính sách quản lý và tuyên truyền mơi trƣờng của chính
quyền; tìm hiểu đƣợc các đối tƣợng sẽ tham gia vào hoạt động quản lý môi
trƣờng tại đây gồm: ngƣời dân, cán bộ quản lý từ cấp tỉnh đến cấp xã, thôn và
cũng đƣa ra đƣợc các phƣơng pháp thu hút sự tham gia của họ.
Nguyễn Văn Phú (2007). Nghiên cứu, đánh giá hiệu quả hoạt động quản
lý môi trƣờng của công ty môi trƣờng đô thị xuân mai tại thị trấn Xuân mai Huyện Chƣơng mỹ - Tỉnh Hà Tây. Tác giả tìm hiểu đến các hoạt động về môi
trƣờng mà công ty tham gia để đánh giá hiệu quả quản lý mơi trƣờng. Trong
đó có đề cập đến các đối tƣợng liên quan tới hoạt động của Công ty nhƣ:
UBND thị trấn, cán bộ môi trƣờng, cán bộ khu dân cƣ, ngƣời dân, Công ty
môi trƣờng đô thị Xuân mai, nhân viên môi trƣờng. Bên cạnh những giải
pháp kỹ thuật môi trƣờng cũng đề xuất đƣợc các giải pháp quản lý, giáo dục
chung cho các đối tƣợng nhằm mục đíc nâng cao hiệu quả quản lý môi trƣờng
của Công ty.
Trong nhiều năm, các nghiên cứu sau dù có hồn thiện hơn những nghiên
cứu trƣớc đó, nhƣng các bên liên quan xuất hiện trong đó hầu hết vẫn là các
đối tƣợng cơ bản, dễ thấy và thƣờng đƣợc quan tâm đến mà thiếu đi các đối
tƣợng ẩn phía sau đó. Các tác giả dù chỉ qua việc điều tra các hoạt động để
đánh giá sự tham gia nhƣng cũng làm bật lên đƣợc một số vai trò quan trọng
của các bên liên quan. Tuy còn nhiều thiếu xót chƣa đi sâu nghiên cứu đến
từng bên liên quan nhƣng sự đóng góp của các nghiên cứu này đã làm thay
đổi vị trí của các đối tƣợng liên quan trong hoạt động quản lý môi trƣờng.
13
Cho thấy, mỗi bên liên quan đều có quyền bảo vệ, quản lý, hành động vì mơi
trƣờng, đƣợc hƣởng lợi ích từ các chính sách và môi trƣờng nơi họ sống.
Tuy chƣa có những nghiên cứu cụ thể vai trị và sự tham gia của các bên
liên quan trong hoạt động quản lý môi trƣờng nhƣng đây là một vấn đề tổng
hợp, khá rộng lại mang tính thực tế cao địi hỏi phải có thêm thời gian nghiên
cứu và hồn thiện.
14
CHƢƠNG II: MỤC TIÊU, NỘI DUNG PHƢƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU
2.1.Mục tiêu nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu nhằm mục đích:
Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý môi trƣờng tại thị trấn
Xuân mai.
2.2. Phạm vi, đối tƣợng nghiên cứu
2.2.1. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung phân tích vai trò của các bên liên quan trong hoạt động
quản lý môi trƣờng tại Thị trấn Xuân mai
2.2.2. Đối tƣợng nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu tập trung vào hai đối tƣợng cụ thể:
- Các bên liên quan
- Hoạt động quản lý môi trƣờng tại thị trấn
2.3. Nội dung nghiên cứu
2.3.1.Nghiên cứu thực trạng công tác quản lý môi trƣờng tại thị trấn
Xuân mai
- Tìm hiểu hệ thống tổ chức quản lý mơi trƣờng tại thị trấn Xn mai
- Đánh gía hiệu quả của công tác quản lý môi trƣờng tại thị trấn Xn mai
2.3.2.Phân tích vai trị của các bên liên quan trong hoạt động quản lý mơi
trƣờng
- Tìm hiểu các bên liên quan trong hoạt động quản lý môi trƣờng tại thị
trấn
- Vai trị, hình thức, mức độ tham gia của các bên liên quan đến hoạt động
quản lý môi trƣờng môi trƣờng tại thị trấn
2.3.3.Ngiên cứu các yếu tố ảnh hƣởng đến sự tham gia của các bên liên
quan trong hoạt động quản lý mơi trƣờng
- Tìm hiểu các yếu tố ảnh hƣởng đến sự tham gia của các bên liên quan
trong hoạt động quản lý môi trƣờng
15
+ Các yếu tố thuận lợi
+ Các yếu tố khó khăn
- Đánh giá sự ảnh hƣởng của các yếu tố đến sự tham gia của các bên liên
quan
2.3.4. Đề xuất giải pháp nâng cao vai trò và sự tham gia của các bên liên
quan trong công tác quản lý môi trƣờng tại khu vực nghiên cứu
a) Giải pháp kinh tế
b) Giải pháp giáo dục
c) Giải pháp chính sách quản lý
2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu:
Để đạt đƣợc mục đích và nội dung nghiên cứu đã đề ra khoá luận sử dụng
các phƣơng pháp chủ yếu sau:
2.4.1. Phƣơng pháp thu thập số liệu thứ cấp
Kế thừa tài liệu thứ cấp là một phƣơng pháp phổ biến trong nghiên cứu
khoa học. Phƣơng pháp này nhằm giảm tải công việc và tiết kiệm thời gian
trong quá trình nghiên cứu. Trên cơ sở kế thừa các tài liệu nghiên cứu đã đƣợc
công bố tại khu vực, các cơng trình nghiên cứu tƣơng tự, những giáo trình, bài
báo có liên quan đến lĩnh vực nghiên cứu,...Từ đó giúp cho tác giả có cái nhìn
khái qt về các vấn đề có liên quan đến đề tài của mình đã nghiên cứu trƣớc,
tìm ra những điểm đã thực hiện và chƣa thực hiện đƣợc để tiến hành nghiên
cứu.
Những tài liệu đƣợc thu thập phục vụ cho quá trình nghiên cứu của tác
giả:
- Tài liệu về tự nhiên, kinh tế, xã hội của thị trấn Xuân mai
- Các đề tài nghiên cứu trƣớc đó về sự tham gia của các bên liên quan
trong quản lý đã từng thực hiện có liên đến lĩnh vực mơi trƣờng và một số
lĩnh vực thuộc chuyên ngành khác, các đề tài nghiên cứu có liên quan đến mơi
trƣờng của thị trấn Xn mai, các đề tài nghiên cứu về sự tham gia của cộng
đồng tới lĩnh vực quản lý môi trƣờng hoặc lĩnh vực khác
16