Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (119.53 KB, 8 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>SỞ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO PHÚ THỌ PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO ĐOAN HÙNG TRƯỜNG THCS NGHINH XUYÊN. CUỘC THI VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN ĐỂ GIẢI QUYẾT CÁC TÌNH HUỐNG DÀNH CHO HỌC SINH TRUNG HỌC. Địa chỉ : Trường THCS Nghinh Xuyên Xã Nghinh Xuyên – Đoan Hùng – Phú Thọ Email : Họ tên học sinh : Nguyễn Thị Thúy Hằng . Lớp : 9A..
<span class='text_page_counter'>(2)</span>
<span class='text_page_counter'>(3)</span> 1.Tên tình huống : Vấn nạn tảo hôn . 2. Mục tiêu giải quyết tình huống : - Tuyên truyền cho người thân , bạn bè … hiểu được những quy định của pháp luật về hôn nhân . - Cung cấp kiến thức về sức khỏe sinh sản vị thành niên . - Vận động mọi người thực hiện đúng quy định của pháp luật về hôn nhân . 3. Tổng quan về các nghiên cứu liên quan đến việc giải quyết tình huống : Kết hôn sớm và tảo hôn ở một số tỉnh, thành phố 3.1. Kết hôn sớm và tảo hôn Số liệu từ Tổng điều tra 2009 cho thấy dân số Việt Nam đang ngày càng kết hôn muộn hơn tuy nhiên đối với một số dân tộc ít người, tảo hôn/kết hôn sớm vẫn còn phổ biến. Bên cạnh xu hướng biến đổi của cơ cấu hôn nhân thì tình trạng tảo hôn hay kết hôn sớm vẫn khá phổ biến ở Việt Nam. Dựa trên Luật hôn nhân và gia đình có thể coi kết hôn sớm hay tảo hôn là nam kết hôn trước 20 tuổi và nữ trước 18 tuổi. Xét theo vùng thì các tỉnh phía Tây Bắc có tỷ lệ tảo hôn cao hơn hẳn các vùng khác, một số tỉnh ở Tây Nguyên và Đồng bằng sông Cửu Long cũng có tỷ lệ kết hôn trong nhóm tuổi từ 15-19 khá cao (trên 10%). Một số tỉnh có tỷ lệ tảo hôn cao nhất cả nước cũng nằm trong những vùng này như là Lai Châu, có khoảng gần 1/5 dân số nam và 1/3 dân số nữ 15 – 19 tuổi đã từng kết hôn, tỉnh Điện Biên lần lượt là 14,4%, 27,6% và 17,5%. Cả nước có 9 tỉnh có trên 5% dân số nam 15-19 tuổi và 14 tỉnh có trên 5% dân số nữ 15-17 tuổi đã từng kết hôn. Tình trạng kết hôn của riêng nữ cũng tương tự, 23/63 tỉnh có trên 10% dân số nữ 15-19 tuổi đang hoặc đã từng có chồng Bảng : Một số tỉnh có tỷ lệ kết hôn dưới 20 tuổi và dưới 18 tuổi cao nhất cả nước năm 2009 TT. Tỉnh/thành phố Cả nước. Nam 15-19 2,19. Nữ 15-19. Nữ 15-17. 8,51. 3,12. 1. Hà Giang. 17,25. 25,52. 14,31. 2. Cao Bằng. 10,70. 16,73. 8,64. 3. Bắc Cạn. 5,49. 13,08. 5,86. 4. Lào Cai. 11,37. 23,16. 11,83. 5. Điện Biên. 14,40. 27,60. 17,53. 6. Lai Châu. 18,65. 33,83. 21,20. 7. Sơn La. 14,03. 29,08. 17,14. 8. Yên Bái. 5,16. 16,11. 6,15. 9. Kon Tum. 4,69. 15,75. 7,85. 10. Gia Lai. 5,46. 17,26. 7,83.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> 3.2. Một số lý do kết hôn sớm ( tảo hôn ) : Phân tích số liệu từ Tổng điều tra năm 2009 có thể lý giải một số nguyên nhân cho vấn đề tảo hôn như sau: Yếu tố khác tác động đến việc kết hôn sớm là trình độ học vấn, nhất là đối với nữ, học vấn càng cao thì xác suất kết hôn sớm càng thấp và ngược lại, với nam giới thì yếu tố này chưa có cơ sở tin cậy Không có việc làm cũng là yếu tố góp phần làm tỷ lệ kết hôn sớm tăng, người có việc làm thì khả năng kết hôn sớm cao hơn người không làm việc, khác biệt này ở nam giới lớn hơn nữ giới. Đối với đồng bào dân tộc miền núi thì kết hôn sớm do nhu cầu về lao động là động cơ quan trọng. Như vậy có thể thấy, việc kết hôn sớm có liên quan đến các yếu tố về bỏ học sớm, đi làm sớm, nhóm dân tộc ít người và những yếu tố này rơi vào nữ nhiều hơn. 4. Giải pháp giải quyết tình huống : - Cung cấp thông tin về luật Hôn nhân . - Hậu quả của nạn tảo hôn . - Vận động mọi người cùng thực hiện . 5. Thuyết minh tiến trình giải quyết tình huống : 5.1. Một số quy định trong Luật Hôn nhân của nước CHXHCN Việt Nam : Chương I:Những quy định chung Điều 2: Những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân và gia đình 1. Hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ một chồng, vợ chồng bình đẳng. 5. Nhà nước và xã hội không thừa nhận sự phân biệt đối xử giữa các con, giữa con trai và con gái, con đẻ và con nuôi, con trong giá thú và con ngoài giá thú. Điều 3: Trách nhiệm của Nhà nước và xã hội đối với hôn nhân và gia đình 1. Nhà nước có chính sách, biện pháp tạo điều kiện để các công dân nam, nữ xác lập hôn nhân tự nguyện, tiến bộ và gia đình thực hiện đầy đủ chức năng của mình; tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật về hôn nhân và gia đình; vận động nhân dân xóa bỏ phong tục, tập quán lạc hậu về hôn nhân và gia đình, phát huy truyền thống, phong tục, tập quán tốt đẹp thể hiện bản sắc của mỗi dân tộc; xây dựng quan hệ hôn nhân và gia đình tiến bộ. 2. Cơ quan, tổ chức có trách nhiệm giáo dục, vận động cán bộ, công chức, các thành viên của mình và mọi công dân xây dựng gia đình văn hóa; thực hiện tư vấn về hôn nhân và gia đình; kịp thời hòa giải mâu thuẫn trong gia đình, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các thành viên trong gia đình..
<span class='text_page_counter'>(5)</span> 3. Nhà trường phối hợp với gia đình trong việc giáo dục, tuyên truyền, phổ biến pháp luật về hôn nhân và gia đình cho thế hệ trẻ. Điều 4: Bảo vệ chế độ hôn nhân và gia đình 2. Cấm tảo hôn, Cưỡng ép kết hôn, cản trở hôn nhân tự nguyện, tiến bộ; cấm kết hôn giả tạo, lừa dối để kết hôn, ly hôn; cấm cưỡng ép ly hôn, ly hôn giả tạo; cấm yêu sách của cải trong việc cưới hỏi. 5.2 . Hiện nay có một số ý kiến về sửa đổi Luật Hôn nhân về độ tuổi kết hôn : --Tiến sĩ Ngô Thị Hường, Đại học Luật Hà Nội cho rằng việc xác định tuổi kết hôn phải dựa trên cơ sở tâm sinh lý của người kết hôn và phong tục tập quán từng địa phương. Trên thực tế, nhiều trường hợp dù không đủ tuổi kết hôn nhưng vẫn chung sống và có con với nhau. Vì thế bà đề xuất hạ độ tuổi kết hôn đối với nữ xuống 17, thậm chí 16 tuổi. Đồng quan điểm, ông Phạm Quốc Anh, Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam nhìn nhận đời sống của người dân đã được nâng lên rất nhiều so với trước đây, nhu cầu tâm sinh lý thay đổi do sự tác động từ phim ảnh, báo chí, Internet. Vì thế hạ độ tuổi kết hôn của nữ xuống 16 hoặc 17, nam đủ 18 tuổi là hợp lý. Tuy nhiên trao đổi với TS, một số bác sĩ và nhà tâm lý cho rằng khi bàn về việc mở rộng độ tuổi kết hôn, các nhà làm luật dường như chưa có nghiên cứu thực tế về vấn đề sức khỏe sinh sản, tình trạng tâm sinh lý cũng như tác động xã hội của thay đổi này. Giáo sư-Tiến sĩ Nguyễn Đức Vy, nguyên Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương, Chủ tịch Hội Sản Phụ khoa Việt Nam, cho rằng không nên thay đổi quy định độ tuổi kết hôn. Lý do là về mặt sinh lý, ở tuổi 16, 17, khung xương chậu của thiếu nữ chưa phát triển hoàn thiện. Ông nói: "Ít nhất phải đến 22 tuổi cơ thể thiếu nữ mới phát triển đầy đủ, sẵn sàng cho việc sinh con, còn những trường hợp 16, 17 tuổi mà sinh con hầu hết phải mổ lấy thai. Riêng về nam giới, độ tuổi thích hợp để làm cha là 25". Ngoài vấn đề sức khỏe, ông Vy còn lo ngại về mặt tâm sinh lý, ở độ tuổi này, các em gái chưa có sự chuẩn bị gì để mang thai, làm mẹ. Trên thực tế tuổi 16 đến 19 vẫn thuộc nhóm vị thành niên lớn. Hiện nay trên thế giới không quy định độ tuổi kết hôn, nhưng theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới, độ tuổi thích hợp để có thai lần đầu là 20 đến ngoài 22, lần thứ hai là 25 đến 27 tuổi. Khi đến tuổi ngoài 30 thì phụ nữ có thể dành thời gian để cống hiến cho sự nghiệp. Giáo sư Vy nhìn nhận: "Việc hạ tuổi kết hôn có thể làm bùng nổ dân số, làm tăng nguy cơ tai biến sản khoa. Theo tôi là không nên sửa đổi, để nguyên như cũ là tốt nhất. Kết hôn từ 18 tuổi nhưng chưa nên có con ngay mà phải ngoài 20 tuổi, để có thời gian trải nghiệm kinh nghiệm làm mẹ an toàn". - Trên phương diện khác, Thạc sĩ giáo dục Phạm Phúc Thịnh, Trung tâm tư vấn tâm lý Nhịp cầu hạnh phúc lo ngại nếu hạ độ tuổi kết hôn sẽ làm nảy sinh hàng loạt vấn đề khác như: các quy định liên quan đến trẻ vị thành niên, xử lý tội phạm hình sự ở tuổi này, quy định cấm sử dụng lao đông vị thành niên trong một số ngành nghề....
<span class='text_page_counter'>(6)</span> Theo ông Thịnh, ngày nay điều kiện sống được nâng cao, ăn uống đầy đủ, trẻ thế hệ 9X đời cuối hoặc 20X đời đầu có sự phát triển về thể hình khá nhanh so với các lứa tuổi trước đó (chẳng hạn như trường hợp nguời mẫu 13 tuổi Bảo Trân cao 1,7m). Tuy nhiên đó chỉ là vấn đề hình thể, còn trong lĩnh vực tâm lý, lĩnh vực trí tuệ các em vẫn cón đang ở tuổi vị thành niên, lứa tuổi mà ông bà xưa vẫn gọi là “ăn chưa no, lo chưa tới”. Ngay cả luật hình sự vẫn có khung hình phạt riêng cho lứa tuổi dưới 18. "Nếu chấp nhận cho kết hôn ở tuổi 16 thì liệu rằng các em đã đủ chín chắn, đủ hiểu biết để đảm đương cho vai trò người vợ, người mẹ, người con dâu rể trong gia đình chưa, hay sẽ tạo ra nhiều gia đình dang dở, những bà mẹ đơn thân và xã hội sẽ phải gánh thêm những đứa con thiếu mẹ hoặc thiếu bố", ông nói. Xuất phát từ băn khoăn này, ông Thịnh đề xuất, trước khi xem xét thay đổi độ tuổi kết hôn, cần có một nghiên cứu khoa học xã hội về mọi mặt của lứa tuổi 16 từ vấn đề tâm sinh lý, khả năng đảm đương vai trò làm mẹ, làm vợ, việc kết hôn ở độ tuổi này có ảnh hưởng gì đến sự phát triển về mặt thể chất, trí tuệ, tinh thần của các thế hệ tiếp theo. Khảo sát cần phải tiến hành với số lượng mẫu thống kê đủ lớn, bao gồm đủ các vùng miền và kết quả có tính khoa học được một hội đồng khoa học đánh giá chứ không thể chỉ dựa vào cảm tính cho rằng “ngày nay nó thế” rồi đưa ra kết luận. "Dưới góc độ giáo dục, tôi thấy rằng 16 là độ tuổi các em còn đang phải học tập, rèn luyện để hoàn thiện nhân cách, nâng cao tri thức và phát triển kỹ năng lao động. Những gì được trau dồi ở độ tuổi đóng vài trò quan trọng trong quá trình sống suốt cuộc đời sau này. Trong khi đưa ra dự thảo này, dường như các nhà làm luật đang trở lại với thời "nữ thập tam, nam thập lục" và có vẻ đang quan tâm phát triển đến phần "con" nhiều hơn là phát triển phần "người"", vị thạc sĩ giáo dục phát biểu. Bà Hoàng Tú Anh, Giám đốc Trung tâm Sáng kiến Sức khỏe và Dân số (một tổ chức phi chính phủ hoạt động trong các lĩnh vực Giới - Tình dục -Quyền) cho rằng, nhiều cuộc khảo sát ghi nhận tuổi quan hệ tình dục lần đầu của thanh niên Việt Nam đã bắt đầu sớm hơn một tuổi so với trước đây (tức là 18 tuổi so với trước kia 19 tuổi). Hơn nữa giới trẻ ngày nay cũng dậy thì sớm hơn, ở tuổi tuổi học so với trước kia diễn ra ở thời học cấp 2, cấp 3. Trước ý kiến cho rằng trẻ kết hôn ở tuổi 16, 17 là không phù hợp vì chưa học xong, chưa thể tự chăm cho mình, bà Tú Anh cho rằng không nên lấy việc sinh con, lập gia đình làm cái cớ ảnh hưởng đến học tập. Ở đây điều quan trọng là có sự hỗ trợ của gia đình, xã hội, lấy chồng, sinh con xong các em vẫn có thể đến trường như bao bạn khác. Việt Nam cũng chưa phổ cập hết cấp 3, có nhiều em chỉ học hết cấp 2 đã bỏ học. "Chưa hề có nghiên cứu nào chứng tỏ hạ độ tuổi kết hôn thì làm tăng tỷ lệ kết hôn sớm. Thực tế đang có xu thế là phụ nữ kết hôn muộn, nhiều gia đình thúc giục mà con chịu lập gia đình đâu", bà Tú Anh phản bác. Theo bà, kết hôn khi nào thì phụ thuộc nhiều yếu tố, kết hôn là tự nguyện, bản thân thấy đã thích hợp chưa. Tuổi không phải là yếu tố quyết định chuyện kết hôn. Thực tế, từ năm 2000, Việt Nam quy định tuổi kết hôn của nữ là 18, nam là 20 nhưng ở một số dân tộc vẫn xảy ra hiện tượng tảo hôn. "Điều quan trọng không phải là quy định bao nhiêu tuổi để được kết hôn mà làm thế nào để có thể hạn chế được những hệ lụy do quan hệ tình dục. Mang thai ngoài.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> ý muốn, nạo phá thai, bệnh lây truyền qua đường tình dục… đang là thực trạng đáng báo động tại Việt Nam", bà Tú Anh nói. 5.3. Hậu quả của việc tảo hôn : - Đầu tiên là phải kể tới việc có em bé, dẫn tới việc nạo phá thai không an toàn sẽ để lại hậu quả nặng nề là vô sinh. Đây là ác mộng của các bé gái khi thấy có tin vui. Do chưa được chuẩn bị để làm mẹ và nuôi con, khi có thai ngoài ý muốn, các em thường phải đối diện với sự lựa chọn khắc nghiệt: giữ thai hay phá thai. Lựa chọn nào cũng chứa đựng đầy rẫy các nguy cơ. - Chọn việc giữ thai, các em phải đối mặt với những nguy hiểm về sức khỏe khi sinh như: nguy cơ xảy ra biến chứng (càng ít tuổi nguy cơ càng cao) như sinh non, dị tật ở thai, thậm chí có thể gây tử vong cho mẹ và con, nhất là đối với bạn gái ở tuổi dưới 17 (do chưa đạt đến sự trưởng thành đầy đủ về thể chất, xương chậu chưa đủ rộng); không biết cách chăm sóc con do chưa có ý thức cũng như kiến thức làm mẹ, từ đó con cái dễ ốm đau, còi cọc. Ngoài các nguy cơ sức khỏe, việc làm mẹ ở tuổi vị thành niên (VTN )cũng gây những biến động tâm lý không nhỏ: các bà mẹ này rất dễ bị stress, trầm cảm khi phải đối mặt với những khó khăn về sức khỏe, tài chính khi nuôi con. Rất nhiều em gái khi phát hiện có thai đã nhanh chóng chọn lựa biện pháp phá thai để “thoát nợ” và “giữ thanh danh”. Do thiếu hiểu biết, do mặc cảm và sợ sệt, trẻ VTN thường không dám vào bệnh viện vì ở đó đông người, dễ gặp người quen, nên các em tìm đến các dịch vụ cơ sở y tế tư nhân kém chất lượng, không đảm bảo về tay nghề và vệ sinh, dễ xảy ra tai biến như thủng tử cung, nhiễm khuẩn huyết, chảy máu do sót nhau… Quan hệ tình dục sớm cũng dễ mắc phải những hành vi xấu như nghiện rượu, ma túy, phạm pháp và ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả học tập. 5.4. Các gợi ý và khuyến nghị - Việc kết hôn sớm sẽ làm mất đi cơ hội về học vấn, việc làm tốt, cơ hội cải thiện điều kiện sống và sức khỏe của người trẻ tuổi, vì vậy việc chống tảo hôn, kết hôn sớm là cần thiết. Đối tượng cần tập trung bảo vệ là phụ nữ nông thôn ở Tây Nguyên và Đồng bằng sông Cửu Long, cả nam và nữ ở nông thôn vùng núi phía Bắc, đặc biệt là người dân tộc ít người, trình độ học vấn thấp - Nhà nước cần tiếp tục thực hiện chính sách tuyên truyền vận động và áp dụng những biện pháp pháp lý hiệu quả hơn nhằm giảm bớt tình trạng tảo hôn và kết hôn sớm, ưu tiên những vùng có tỷ lệ tảo hôn cao. - Vùng đồng bào các dân tộc ít người cần tiếp tục được đầu tư hơn nữa về giáo dục nhằm nâng cao dân trí, biến đổi nhận thức để đồng bào, đặc biệt là thế hệ trẻ có nhiều hơn sự lựa chọn trong vấn đề hôn nhân một cách đúng đắn, khắc phục những hạn chế về bởi yếu tố phong tục của dân tộc mình..
<span class='text_page_counter'>(8)</span> - Do đối tượng tảo hôn tập trung chủ yếu ở những vùng có kinh tế khó khăn và đồng bào dân tộc ít người sinh sống nên chính sách xóa đói, giảm nghèo nâng cao đời sống cho những vùng này là rất cần thiết. - Cần có các nghiên cứu phân tích sâu yếu tố dẫn đến tình trạng tảo hôn/kết hôn sớm, đưa ra các giải pháp để bảo vệ, phát triển trẻ em gái ở các vùng nghèo và ở nhóm dân tộc ít người. 6. Ý nghĩa của việc giải quyết tình huống : - Tuyên truyền cho nhân dân , bạn bè , người thân có những kiến thức cơ bản nhất về Luật Hôn nhân , hậu quả của việc kết hôn sớm . - Góp phần làm giảm tỉ lệ trẻ em kết hôn trước tuổi ..
<span class='text_page_counter'>(9)</span>