dap an van chung chuyen lam son 62012

<span class='text_page_counter'>(1)</span>SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA. KÌ THI VÀO LỚP 10 THPT CHUYÊN LAM SƠN. Năm học: 2012-2013 HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN. (Đề chung dành cho tất cả các thí sinh) (Hướng dẫn gồm 03 trang). Yêu cầu chung Giám khảo cần: - Nắm bắt kĩ nội dung trình bày của thí sinh để đánh giá được một cách tổng quát và chính xác, tránh đếm ý cho điểm. - Vận dụng linh hoạt hướng dẫn chấm, nên sử dụng nhiều mức điểm một cách hợp lí. Đặc biệt khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo.... Câu. Yêu cầu cụ thể cần đạt 1. a. Từ “hoa” được dùng theo nghĩa gốc. b. Từ “hoa” được dùng theo nghĩa chuyển. 2. Xác định hàm ý trong đoạn thơ: I + Hàm ý được suy ra từ những từ ngữ sau: “tuy thô sơ da thịt”; “lên đường”; 2.0đ “Không bao giờ nhỏ bé được” + Hàm ý: Lời của người cha nhắc nhở con hãy sống như người đồng mình mặc dù rất chân chất, mộc mạc nhưng mạnh mẽ, tự tin vững bước trên đường đời. II Yêu cầu về kĩ năng trình bày 2.0đ Đảm bảo một văn bản nghị luận có bố cục rõ ràng, hợp lí; tổ chức sắp xếp ý một cách lôgic, chặt chẽ; diễn đạt trôi chảy, mạch lạc; chữ viết rõ ràng, cẩn thận, không quá ba lỗi chính tả và không mắc lỗi dùng từ cơ bản … Yêu cầu về kiến thức 1. Giải thích vấn đề cần nghị luận - Trung thực: Ngay thẳng, thật thà; luôn tôn trọng sự thật; suy nghĩ, hành động, nói năng đúng sự thật, lẽ phải, không làm sai lạc đi sự thật. - Tính trung thực là một phẩm chất vô cùng quan trọng của mỗi người nói chung và học sinh nói riêng. - Biểu hiện: + Trong cuộc sống: Trung thực với chính mình, ngay thẳng, thật thà, chân thành trong quan hệ ứng xử với mọi người (bố mẹ, thầy cô, bạn bè...), luôn tôn trọng và bảo vệ lẽ phải, thẳng thắn nhận lỗi khi mắc khuyết điểm, không che giấu, báo cáo sai sự thật... + Trong học tập: Học bằng chính khả năng của mình, kiến thức thật, kết quả học tập phản ánh đúng năng lực của bản thân, không quay cóp, chép bài... 2. Luận bàn về đức tính trung thực: - Ý nghĩa: + Trung thực là thước đo giá trị con người.(dẫn chứng). + Người có đức tính trung thực sẽ được mọi người tin tưởng, yêu quý, tôn trọng; trung thực sẽ giúp ta sửa chữa khuyết điểm của bản thân để hoàn thiện nhân cách, đánh giá đúng năng lực để vươn lên trong học tập, rèn luyện và có được thành công trong cuộc sống.(dẫn chứng) + Trung thực sẽ giúp cho nhà trường, gia đình, xã hội trong sạch, văn minh, ngày càng phát triển.. Điểm 0.5 0.5 0.5 0.5. 0.25 1.75 0.5. 1.0.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - Tuy nhiên, thực tế vẫn còn nhiều hành vi thiếu trung thực của một số người trong xã hội và của học sinh trong nhà trường, đang diễn ra và có chiều hướng gia tăng (dối trá, gian lận, che giấu khuyết điểm của bản thân và bạn bè, quay bài, chép bài,...) 3. Bài học nhận thức và hành động: + Hiểu và ý thức được tầm quan trọng của lòng trung thực. + Liên hệ bản thân: trong học tập cũng như trong cuộc sống, từ việc nhỏ nhặt hàng ngày đến việc lớn luôn thẳng thắn, trung thực, góp phần lên án và ngăn chặn những việc làm thiếu trung thực... III.a Yêu cầu về kĩ năng trình bày 5.0đ Đảm bảo một văn bản nghị luận có bố cục rõ ràng, hợp lí; tổ chức sắp xếp ý một cách lôgic, chặt chẽ; diễn đạt trôi chảy, mạch lạc; chữ viết rõ ràng, cẩn thận, không quá ba lỗi chính tả và không mắc lỗi dùng từ cơ bản … Yêu cầu về kiến thức: Học sinh bám vào văn bản để xác định và nêu được nội dung vấn đề cần bàn, đảm bảo được các ý sau 1. Giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm: Lê Minh Khuê là cây bút nữ chuyên viết truyện ngắn. Những ngôi sao xa xôi là một trong số những tác phẩm đầu tay của chị, viết năm 1971, khi cuộc kháng chiến chống Mỹ của dân tộc đang diễn ra ác liệt. Tác phẩm ngợi ca những cô gái thanh niên xung phong trên hỏa tuyến Trường Sơn. 2. Bộ mặt thần chết: a. Cảm nhận chung về bộ mặt của thần chết: Ghê rợn, khủng khiếp, luôn đe dọa, rình rập để cướp đi sinh mạng con người bất cứ lúc nào. Là sự khốc liệt, hủy diệt của chiến tranh. b. Học sinh cảm nhận cụ thể bộ mặt của thần chết: qua những chi tiết: âm thanh, mùi vị, hình ảnh, đường nét, cảm giác …. Đó cũng là cảm nhận cụ thể sâu sắc của Phương Định- Người kể chuyện cũng là người trong cuộc. 3. Chân dung người con gái Việt Nam dọc đường chiến tranh: a. Cảm nhận chung: Đó là những phẩm chất làm nên vẻ đẹp tuyệt vời của những cô thanh niên xung phong đại diện cho thế hệ trẻ Việt Nam trong những năm đánh Mĩ. b. Cảm nhận cụ thể: - Họ là những cô gái nhỏ bé, bình dị, đầy nữ tính nhưng lại có những phẩm chất và sức mạnh thật tuyệt vời. Cái nhỏ bé, mỏng manh của họ được đặt trong sự đối lập gay gắt với cái khốc liệt của chiến tranh. Những con người bị vùi sâu vào bom đạn chiến tranh nhưng đã tỏa sáng . - Họ có những phẩm chất tuyệt vời: + Tinh thần dũng cảm, can trường: * Tác phong nhanh nhẹn, khẩn trương, ráo riết trong công việc (chạy trên cao điểm, lao lên trước…) * Họ đã làm được những việc thật phi thường (gỡ bom, kích nổ. giải phóng mặt đường…). * Thái độ bình thản, điềm tĩnh khi đối mặt với cái chết: ( trong lúc máy bay phản lực rít trên đầu vẫn móc bánh quy trong túi, thong thả nhai;một ngày gỡ bom đến năm lần vẫn bình thản, khi gỡ bom trên cao điểm có nghĩ đến cái chết. 0.25. 0.5. 4.5 0.5. 0.5. 0.75. 0.5. 0.5. 0.5.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> nhưng chỉ là một cái chết mờ nhạt…). Đó là những con người sẵn sàng dâng hiến tuổi thanh xuân, dám xả thân cho Tổ quốc, cho nhân dân. + Tình yêu thương đồng đội: Gắn bó sâu sắc như ruột thịt (lo lắng khi đồng đội chưa về, đau khi đồng đội bị thương, hiểu rõ tính tình của từng người…) + Tâm hồn lãng mạn, hồn nhiên, trong sáng: Học sinh bám vào các chi tiết và hình ảnh :(nụ cười, tiếng hát, sở thích, tình cảm, cảm xúc, kí ức về quê hương… ) để cảm nhận sâu sắc về cái trẻ trung, hồn nhiên, trong sáng, mơ mộng của các cô gái đã đối lập và vượt lên, chiến thắng sự hủy diệt của chiến tranh, sự đe dọa của thần chết. 4. Đánh giá khái quát: - Sự đối lập giữa bộ mặt thần chết với chân dung người con gái Việt Nam là sự đối lập gay gắt như bóng tối và ánh sáng. - Điều đó có ý nghĩa: + Toát lên vẻ đẹp bình dị mà kiêu hãnh, mỏng manh mà bất diệt của người con gái Việt Nam nói riêng và con người Việt Nam nói chung trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước. + Tố cáo gay gắt và thấm thía tội ác chiến tranh đồng thời làm nổi bật cuộc sống đau thương và vô cùng anh dũng của nhân dân Việt Nam trong cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại. Lưu ý: Nếu các ý 2,3 viết không đạt điểm tối đa nhưng ý 4 có ý kiến đánh giá xuất sắc thì có thể cho thêm 0.25 điểm III.b Về kĩ năng: Đảm bảo hình thức của một đoạn văn; biết chọn cách trình bày nội 1.0đ dung phù hợp; hành văn trôi chảy, mạch lạc, chữ viết rõ ràng, cẩn thận, không mắc lỗi về chính tả, dùng từ cơ bản… Về kiến thức: Học sinh đảm bảo đợc các ý sau: - Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ Lç TÊn vµ truyÖn ng¾n Cè h¬ng - Cảm nhận được tâm trạng ngạc nhiên và vô cùng đau xót đến “như điếng người” của nhân vật Tôi trước dáng điệu và lời chào của Nhuận Thổ - người bạn thân thuở nhỏ. - Nhân vật tôi cảm nhận có “một bức tường khá dày ngăn cách” đã được dựng lên giữa họ. Sự ngăn cách ấy là do mặc cảm cũng như thành kiến xã hội đã làm cho hai người trở thành xa lạ. - Nghệ thuật miêu tả tâm trạng: Sử dụng câu cảm thán, hình ảnh ẩn dụ.... 0.5 0.5. 0.25. 0.25 0.75.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>