van 8

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tiết 65+ 66 : ông đồ (Vò §×nh Liªn) Ngµy d¹y: Ngµy so¹n: Cho c¸c líp : I. Mức độ cần đạt - Biết đọc- hiểu 1 tác phẩm thơ lãng mạn để bổ sung thêm kiến thức về tác giả, tác phÈm cña cña PT Th¬ Míi. - Thấy đợc 1 số biểu hiện của sự đổi mới về thể loại, đề tài, ngôn ngữ, bút pháp nghÖ thuËt l·ng m¹n. - Hiểu đợc những cảm xúc của tác giả trong bài thơ. II. träng t©m kiÕn thøc kü n¨ng 1/ KiÕn thøc - Sự thay đổi trong đời sống XH và sự tiếc nuối của nhà thơ đối với những giá trị v¨n ho¸ cæ truyÒn cña d©n téc d©ng dÇn bÞ mai mét. - Lèi viÕt b×nh dÞ mµ gîi c¶m cña nhµ th¬ trong bµi th¬. 2/ Kü n¨ng - Nhận biết đợc tác phẩm thơ lãng mạn. - §äc diÔn c¶m t¸c phÈm. - Phân tích đợc những chi tiết NT tiêu biểu trong tác phẩm. 3/ Thái độ : - Củng cố tình yêu quê, yêu những nét đẹp văn hoá truyền thống của quê hơng. - III. chuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: - ¶nh ch©n dung t¸c gi¶ 2. Häc sinh: So¹n bµi ,t×m t liÖu liªn quan . iv. tæ chøc d¹y- häc Bớc 1/ ổn định tổ chức lớp Bíc 2/ KiÓm tra b·i cò - Mục tiêu kiểm tra: KT độ chuyên cần của HS, thu thập thông tin - Ph¬ng ¸n KT: ®Çu giê. - §Ò KT:HS c¶m nhËn nh÷ng bøc tranh vÒ ngµy TÕt ViÖt Nam . Bíc 3/ Tæ chøc d¹y vµ häc bµi míi Hoạt động I: tạo tâm thế - Môc tiªu: t¹o t©m thÕ vµ g©y sù chó ý. - Thêi gian: 1 phót - Phơng pháp tích cực và kỹ thuật áp dụng: Phơng pháp vấn đáp, nêu vấn đề và kỹ thuËt d¹y häc theo gãc, kü thuËt kh¨n tr¶i bµn. GV: Các bức tranh nói về phong tục Việt Nam trong ngày Tết ,hình ảnh hoa đào në ,m©m ngò qu¶ ngµy TÕt ,tranh §«ng Hå gµ lîn nÐt t¬i trong ...Trong c¶nh tng bừng rộn ràng của mùa xuân ấy khong thể thiếu đợc hình ảnh ông đồ và những đôi câu đối Tết .Vũ Đình Liên đã dựng lại một bức tranh bằng thơ về cảnh tợng này qua bài thơ "Ông đồ " Hoạt động 2: tri giác (đọc, quan sát, tóm tắt). - Thêi gian dù kiÕn: 8 phót. - Mục tiêu: Nắm đợc những nét tiêu biểu về tác giả và tác phẩm - Phơng pháp: Đọc diễn cảm, vấn đáp, thuyết trình. - Kü thuËt d¹y theo gãc, kü thuËt kh¨n tr¶i bµn. ThÇy Trß ChuÈn KTKN cÇn Ghi đạt chó I. T×m hiÓu chó thÝch. I.Chó thÝch. I,T×m hiÓu chung GV chiÕu ch©n dung t¸c gi¶ 1, . Chó thÝch. - HS lµm theo a. T¸c gi¶ : C1,Nhãm 1 tr×nh bµy hiÓu biÕt vÒ.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> t¸c gi¶ . nhãm - NhËn xÐt ,cho ®iÓm GV : NhÊn m¹nh vÒ phong c¸ch th¬ cña «ng . - Th¬ «ng mang nÆng lßng th¬ng ngêi vµ niÒm hoµi cæ .Vò §×nh Liªn tõng khao kh¸t trë thµnh "Thi sÜ cña nh÷ng ngêi th©n tµn ma d¹i " ,khao kh¸t tiÕng th¬ cña m×nh sÏ "an ñi nh÷ng ngêi nghÌo khæ /thiÓu n·o b¬ v¬ kh«ng nhµ kh«ng cöa " Thùc tÕ trong cuộc sống đời thờng ,từ khi còn trẻ đến lúc về già Vũ Đình Liên c xö rÊt th©n ¸i ,®Çy sù sÎ chia víi nh÷ng th©n phËn nghÌo khæ .Cã nh÷ng n¨m «ng kh«ng ¨n TÕt cïng ra đình mà mang bánh chng ra bến tµu bÕn xe ¨n TÕt cïng nh÷ng cô giµ hµnh khÊt .TiÒn thëng cña nhµ gi¸o nh©n d©n ,«ng dµnh tÆng quü hç trî häc sinh nghÌo .¤ng cßn lµm th¬ về ngời đàn bà điên thể hiện sự đồng cảm sâu sắc . C2,Nªu xuÊt xø bµi th¬ - GV y/c HS tr×nh bµy phÇn chuÈn bÞ ë nhµ cña gãc m×nh vÒ nh÷ng HS tr×nh bµy hiÓu biÕt vÒ t¸c gi¶ - NhËn xÐt ,cho ®iÓm GV më réng : Tõ ®Çu thÕ kØ XX, nÒn H¸n häc vµ ch÷ nho ngµy cµng mất vị thế quan trọng trong đời sèng v¨n häc ViÖt Nam nh trong suốt mấy trăm năm trớc. Chế độ khoa cö phong kiÕn( ch÷ nho ) bÞ b·i bá ( khoa thi h¬ng cuèi cïng ë B¾c K× lµ vµo n¨m 1915), c¶ 1thµnh trì VH hầu nh sụp đổ các nhà nho, tõ chç lµ nh©n vËt trung t©m cña đời sống văn hoá dân tộc,đợc xã hội t«n vinh bçng trë lªn l¹c bíc tríc thời đại mới, bị cuộc đời bỏ quyên vµ cuèi cïng lµ v¾ng bãng. - - S¸ng t¸c bµi th¬ chÝnh lµ t¸c gi¶ muèn lu giữ lại một nét đẹp truyền thống văn hoá của dân tộc đã tồn tại suốt một ngh×n n¨m B¾c Thuéc . C3, Theo em bài thơ cần đọc nh thế nµo ?. Vò §×nh lIªn. b.T¸c phÈm XuÊt xø: in trªn b¸o tinh hoa n¨m 1936. HS tr×nh bµy 2, §äc.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> GVnêu cách đọc :Giọng chậm,ngắt nhÞp 2/3 hoÆc 3/2.§äc khæ 2 vui t¬i ,phÊn khëi;khæ 3,4 trÇm ,buån ,xúc động ;khổ cuối buồn lắng đọng - GV đọc mẫu một khổ thơ. HS nghe 1 HS 2 khæ th¬ tiÕp theo. - Gọi HS đọc bài thơ C4, Nhận xét về giọng đọc của bạn - Gọi tiếp 1 HS khác đọc 2 khỏ thơ cßn l¹i. HS nghe. GV : C« gi¸o mêi c¶ líp sÏ nghe l¹i giọng đọc mẫu bài thơ này - GV :Bài thơ "Ông đồ " hầu hết là nh÷ng tõ ng÷ dÔ hiÓu ,mét vµi tõ cÇn gi¶i thÝch c« sÏ lång vµo trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch bµi th¬ .. - HS tr¶ lêi. C5, C©u hái tia chíp : HS tr¶ lêi - Xác định thể thơ ? +, Th¬ ngò ng«n - Xác định phơng thức biểu đạt ? +,BiÓu c¶m kÕt hîp víi tù sù vµ miªu t¶ . - Xác định bố cục bài thơ ? +, 3 phÇn 1, Khổ 1,2 :Hình ảnh ông đồ thời qu¸ khø. 2, Khổ 3,4 :Hình ảnh ông đồ hiện t¹i . 3, Khæ cuèi :T©m t t×nh c¶m cña t¸c gi¶ . GV chuyÓn :Tõ bè côc bµi ht¬ chóng ta sÏ t×m hiÓu néi dung vµ. HS chia bè côc.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> nghÖ thuËt bµi th¬ . hoạt động 3: phân tích, cắt nghĩa - Thêi gian dù kiÕn: 30 phót. - Mục tiêu: nắm đợc nội dung, nghệ thuật của tác phẩm - Phơng pháp: Đọc, vấn đáp, thuyết trình. - Kü thuËt: d¹y häc theo gãc, kh¨n tr¶i bµn. ThÇy Trß ChuÈn KTKN cÇn đạt II. Ph©n tÝch II. Ph©n tÝch C6,Ông đồ xuất hiện vào thời HS trả lời 1. Hình ảnh ông đồ ®iÓm nµo ? thêi qu¸ khø - Tết đến, xuân về GV:Ông đồ xuất hiện mỗi năm mét lÇn ,vµo dÞp TÕt ,viÖc xuÊt - Thêi ®iÓm xuÊt hiÖn: hiện của ông diễn ra êm đềm,tuần Tết đến, xuân về. tù nh hoa në theo mïa ,nh nhÞp tuÇn hoµn cña thêi gian . C7, Khæ th¬ cßn giíi thiÖu cho chúng ta biết ông đồ xuất hiện để lµm g× ? - §Ó viÕt ch÷ thuª ,b¸n ch÷ (mùc tàu ,giấy đỏ ) C8, Theo em hiÓu kh¸i niÖm ®Çy đủ nhất về "ông đồ ""thầy đồ "là gì ? - Là ngời thi cử không đỗ đạt về lµm nghÒ d¹y häc. - Ngày Tết đợc mọi ngời thuê viết ch÷ vµ c©u dèi TÕt. C9, Nh vËy ,khi con ngêi cã nhu cầu mua chữ (câu đối ) về treo mừng năm mới thì họ đến với ông đồ có nhiều không và họ đã dánh gi¸ tµi n¨ng cña «ng ra sao ? - Bao nhiªu lµ tõ chØ sè lîng cã tính chất phiếm định cho thấy ngời đến thuê ông đồ viết là rất nhiÒu ,kh«ng kÓ xiÕt . - TÊm t¾c :khen thµnh lêi C11, C¸c em thÊy r»ng kh«ng ph¶i ai cũng đợc khen gợi mà chỉ những ngời có tài mới đợc khen gợi thôi .Vậy ông đồ có tài năng gì ? C12, Câu thơ đã sử dụng nghệ thuật gì ?Từ đó em hình dung nh thế nào về nét chữ cuả ông đồ ? - NghÖ thuËt so s¸nh gîi nÐt ch÷ mang vẻ đẹp phóng khoáng, bay bổng sinh động, cao quí. GV bình : Ngời đọc tởng nh nhìn thÊy tríc m¾t bµn tay cã nh÷ng. HS tr¶ lêi - C«ng viÖc: viÕt ch÷. HS ph¸t hiÖn. HS tr¶ lêi. HS ph¸t hiÖn HS tù béc lé. -NghÖ thuËt so s¸nh. Ghi chó.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> ngón thon dài nhỏ nhắn cảu ôngđồ uốn lợn cây bút .Theo đà đa đẩy cña bót l«ng tõng nÐt ch÷ cßn t¬i mµu mùc dÇn dÇn hiÖn ra mÒn m¹i "nh rång móa phîng bay ". Dêng nh trong nét chữ ấy ông đồ gửi g¾m tÊt c¶ c¸i anh hoa ,kh¸t väng vµ lÝ tëng cña m×nh .ChÝnh linh hồn và tâm huyết của ngời đã làm con chữ sống dậy ,sinh động và có hån . C13,Hoa đào đã phải nhờng chỗ, ph¶i nghiªng m×nh tríc hoa tay của ngời viết, nét chữ đã khiến ông đồ có địa vị nh thế nào trong con mắt của ngời đời? C14, Đã khi nào em đợc xem ông đồ viết chữ ,viết câu đối cha ? Em hãy đọc một vài câu đối mà em biÕt ? HS th¶o luËn. - GV chiếu một vài câu đối viết b»ng ch÷ nho GV më réng : Ch÷ nho lµ ch÷ tîng h×nh ,kh«ng ph¶i ai còng hiÓu đợc nó ,ngời đến thuê ông đồ viết phần lớn vì sở thích nh mét thó ch¬i tao nh· , nh mét mãn ¨n tinh thÇn kh«ng thÓ thiÕu khi Tết đến xuân về . C14, Đằng sau hình ảnh ông đồ ,qua hai c©u th¬ ®Çu em hiÓu g× vÒ c¶m xóc cña ngêi viÕt - T¸c gi¶ ngìng mé ,quý träng «ng HS tù béc lé đồ ,mến mộ chữ nho ,nhà nho còng lµ ch©n träng mét truyÒn thống văn hoá tốt đẹp của dân tộc C15, Vì thế hình ảnh ông đồ còn tạo nên một nét đẹp nào nữa ? GV chuyÓn : Qua hai khæ th¬ h×nh ảnh ông đồ trở thành một đờng nét HS thảo luận kh«ng thÓ thiÕu cña mïa xu©n .Nhng trong cái sắc đỏ của hoa đào ,c¸i tng bõng ,rén rµng cña phè x¸ dêng nh ta kh«ng khái ch¹nh lßng thơng cho ông đồ đang phải gò mình viết những dòng chữ trên đôi câu đối TÕt .ChÝnh nhµ th¬ Vò §×nh Liªn đã nói : "Ông đồ là cái di tích tiều tuỵ đáng thơng của một thời tàn " Vậy điều đó có đúng không ? Chóng ta cïng t×m hiÓu sang phÇn 2.. - ¤ng lµ trung t©m cña mäi sù chó ý.. => Hình ảnh ông đồ t¹o nªn nÐt riªng thiªng liªng cña kh«ng gian v¨n ho¸ d©n téc khi Tết đến ,xuân về. 2 . Hình ảnh ông đồ thêi hiÖn t¹i.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> - GV gọi học sinh đọc khổ 3 . C16, Em h·y nhËn xÐt vÒ giäng th¬ ë khæ th¬ nµy so víi khæ 1 . - Giäng th¬ l¾ng xuãng ,trÇm h¬n ,buån h¬n . C17, V× sao l¹i nh vËy ? - Vì ông đồ đã vắng dần những ngời đến thuê viết . C18, ViÖc tha v¾ng kh¸ch Êy diÔn ra nh thÕ nµo ? - DiÔn ra theo bíc ®i cña thêi gian :mçi n¨m ,mçi v¾ng (®iÖp tõ ) ông đồ không còn ngời đến thuê viÕt . C19, Ngêi thuª viÕt nay ®©u T¸cgi¶ dïng nghÖ thuËt g× trong c©u th¬ nµy ? C¶m nhËn cña em . - Mét c©u hái bu«ng ra mµ kh«ng bao gìơ có lời giải đáp nên nó cứ chËp chên ,¸m ¶nh .Nh chÝnh nçi lòng phấp phỏng của ông đồ . C20, Ngêi thuª viÕt nay ®©u C¸c em h·y ®i t×m Èn sè nµy nµo ? GV: Vµo thêi ®iÓm nµy nÒn v¨n ho¸ ph¬ng T©y du nhËp vµo ViÖt Nam ,c¸i míi sÏ thay thÕ c¸i cò nªn Nho häc lôi tµn ,ngêi ta kh«ng cßn chuéng ch÷ Nho n÷a .Ngêi ta đón Tết không phải bằng "Thịt mỡ da hành câu đối đỏ " mà thay vào đó là rợu Sâm panh ,bánh Sôcôla vµ nhiÒu thø d¾t tiÒn kh¸c .ChÝnh nhà thơ Tú Xơng đã phải thốt lên : "Th«i cã ra g× c¸i ch÷ nho ¤ng nghÌ ,«ng cèng còng n»m co Chi b»ng ®i häc lµm thÇy ph¸n Tèi rîu s©m panh s¸ng s÷a bß " Vì thế mà ông đồ rơi vào tình cảnh Êy . C21 Nhng nỗi buồn của ông đồ đợc thể hiện rõ nhất trong câu thơ nµo ?. HS đọc lại. HS lÝ gi¶i HS tr¶ lêi. - C©u hái tu tõ HS nªu c¶m nhËn. C22,Em h·y c¶m nhËn vÒ hai c©u HS ph¸t hiÖn th¬ nµy ? - BPNT nh©n ho¸ - GV cã thÓ cho ®iÓm víi HS c¶m HS c¶m nhËn nhËn tèt . GV: Giấy đỏ dùng để viết câu đố nhng v× v¾ng kh¸ch nªn kh«ng đợc dùng đến nó nằng phơi trên mặt phố ,nhạt màu vì bụi đờng ,ma nắng nên không thắm lên đợc.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> .Mực không đợc trng dụng ,không đợc mài chỉ biết vón cục trong "nghiªn sÇu" .BiÖn ph¸p nh©n ho¸ đã góp phần nhấn mạnh tâm trạng con ngời .Nỗi buốn của ông đồ nh thÊm vµo lan t¶o sang c¶ nh÷ng vËt v« tri ,v« gi¸c .§óng nh nhµ th¬ NuyÔn Du viÕt : "C¶nh nµo c¶nh ch¼ng ®eo sÇu Ngêi buån c¶nh cã vui ®©u bao giê " C23,VËy c¶ khæ th¬ cho em hiÓu gì về tâm trạng ông đồ ? - HS tự đọc thầm khổ thơ thứ 4. HS kh¸i qu¸t. C24,Em h×nh dung nh thÕ nµo vÒ ông đồ qua hai câu thơ : " Ông đồ vẫn ngồi đấy Qua đờng khôn gai hay ?". HS c¶m nhËn. => B»ng nghÖ thuËt nh©n ho¸ ,c©u hái tu tõ đã diễn tả nỗi cô đơn ,hiu h¾t ,buån tñi cña ông đồ .. GV: Vẫn ngồi đấy :nghĩa là ông đồ vẫn đến theo tín hiệu của thời gian ,vẫn bày "mực tàu ,giấy đỏ "trên con phố đông ngời qua lại s¾m TÕt .B»ng hi väng mong manh cßn l¹i ,chót g¾ng gái v× miÕng cơn manh áo ,ông đồ nh một pho tợng vẫn kiên nhẫn ngồi đợi nhng đáp lại chỉ là sự thờ ơ đến đáng sợ .Nghệ thuật đảo ngữ kết hợp phủ định "không ai "đã thể hiện sự lạnh lùng vô cảm đó .Sự đối lập giữa ông đồ và cuộc sống HS c¶m nhËn khiÕn nhµ th¬ ngËm ngïi th¬ng c¶m - Ông đồ hiện lên với bóng dáng trầm t ,bất động khiến ta nh gặp l¹i h×nh bãng cña NguyÔn KhuyÕn tríc kia :"Tùa gèi «m cÇn l©u chẳng đợc". Để ta tháy đợc cuộc mu sinh thËt nghiÖt ng· biÕt bao ! C25, Hai c©u th¬ tiÕp theo gîi lªn tríc m¾t chóng ta mét c¶nh tîng nh thÕ nµo ? C26,NghÖ thuËt t¸c gi¶ sö dông lµ HS ph¸t hiÖn g× ? - NTt¶ c¶nh ngô t×nh. - t¶ c¶nh ngô t×nh GV: Từng đợt lá vàng rơi xuống đ- HS trả lời êng ,r¬i trªn giÊy cïng ¸nh m¾t thÉn thê nh ng¬ ng¸c tr«ng ra mµn ma bôi mÞt mê thËt ¸m ¶nh .Kh«ng gian hoang vắng đến thê lơng .Là.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> ngo¹i c¶nh nhng còng lµ t©m c¶nh .L¸ vµng - gîi sù rông r¬i chia l×a còng nh sè phËn hÈm hiu của ông đồ Ma bôi - ma ngoµi trêi hay còng chÝnh lµ ma trong lßng ngêi. Thật chua xót cho một lớp ngời đã bị quy luật đào thải . C27,VËy toµn bé khæ th¬ thø 4 ,cho em thấy hình ảnh ôn gđồ thời hiÖn t¹i nh thÕ nµo ? HS kh¸i qu¸t. GV B×nh: ThËt ng¸n ngÈm cho một thời cái đẹp đã lên ngôi mà nay kh«ng cßn n÷a. B¶n th©n «ng ch÷ th¸nh hiÒn cña «ng, nÒn v¨n häc mµ lèi ch÷ tng h×nh Êy ch¼ng thể nào giữ gìn đợc đến mãi sau. Dù vẫn cố ngồi đây nhng ông đồ đã thất bại và bất lực hoàn toàn tríc “ hoµn c¶nh”. ¤ng chÝnh lµ cái di tích tiều tuỵ đáng thơng của mét thêi tµn “ Nh chÝnh V§L nãi” đến đây tác giả mới thật hiện diện. => Với nghệ thuật đối lập ,đảo ngữ , tả cảnh ngô t×nh cho thÊy h×nh ảnh ông đồ đã trở nên l¹c lâng ,hoµn toµn bÞ l·ng quªn ..

<span class='text_page_counter'>(9)</span>