SKKN mon Su KHAC HOA NHAN VAT LICH SU

<span class='text_page_counter'>(1)</span>PHÒNG GD – ĐT BÌNH MINH TRƯỜNG THCS MỸ HÒA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: PHƯƠNG PHÁP KHẮC HỌA NHÂN VẬT LỊCH SỬ TRONG TIẾT DẠY I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI Hiện nay, cùng với sự bùng nổ của công nghệ thông tin , hầu như học sinh không còn ham thích học tập bộ môn lịch sử ở nhà trường phổ thông . Điều này có rất nhiều nguyên nhân , song nguyên nhân cơ bản làm cho các em nhàm chán vì yêu cầu của giáo viên bắt các em nhớ quá nhiều sự kiện lịch sử , nhân vật lịch sử một cách máy móc khô khan, mà trong giờ học lịch sử nào giáo viên cũng bắt buộc. Việc học sinh chán học môn lịch sử nói trên không phải do bản thân bộ môn lịch sử gây ra mà chính là do phương pháp dạy học của chúng ta chưa thật sự đáp ứng được nhu cầu của người học hay nói khác hơn là người thầy giáo chưa gây hứng thú học tập cho các em trong giờ học bộ môn lịch sử . Tuy nhiên, cũng còn một số thầy cô vẫn còn lung túng trong việc truyền thụ kiến thức cơ bản cho các em, nên cho các em ghi bài quá nhiều sự kiện lịch sử ,làm cho học sinh phải tiếp nhận một khối lượng thông tin quá lớn , học sinh không nhớ nỗi rồi dẫn đến chán học . Trong phương pháp dạy và học lịch sử , giáo viên ít chú ý đến kênh hình. Vì vậy khi giới thiệu nhân vật lịch sử , giáo viên thường giới thiệu qua loa , chỉ cho học sinh thấy chân dung nhân vật lịch sử mà không giới thiệu về đặc điểm , tính cách , hình dáng , quan điểm của nhân vật lịch sử, từ đó không những không khắc sâu kiến thức cho học sinh, mà không gây cho các em có những xúc cảm đối với nhân vật lịch sử đó . Hơn nữa, việc kiểm tra đánh giá học sinh của giáo viên cũng ít chú ý đến nội dung kiểm tra về các nhân vật lịch sử mặc dù có một số tiết học vai trò các nhân vật lịch sử đó rất quan trọng , đóng vai trò trung tâm về nội dung bài giảng trong suốt một tiết học . Một lý do không nhỏ dẫn đến học sinh không ham thích học tập bộ môn lịch sử là do một số trường hiện nay còn thiếu nhiều phương tiện dạy học như đèn chiếu , băng đĩa , bản đồ, tranh ảnh về nhân vật lịch sử …. Với những thực trạng trên , là giáo viên dạy lịch sử bản thân tôi mong muốn học sinh mình học tốt, nắm kiến thức sâu hơn, vì vậy tôi đã tổ chức dạy học bằng nhiều phương pháp như: tổ chức hoạt động nhóm, đàm thoại, kể chuyện, vấn đáp,… và trong đó có phương pháp khắc họa nhân vật lịch sử..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> II. ÑAËC ÑIEÅM TÌNH HÌNH: 1.Thuận lợi: Myõ Hoøa trong những năm gần ñaây laø moät vuøng ñang phaùt trieån maïnh về kinh tế, du lịch,… chính kinh tế phát tiển nên đời sống người dân khá dã hơn, nên hiện nay các bậc phụ huynh bắt đầu quan tâm nhiều đến việc học taäp cuûa con em mình. Trường THCS Mỹ Hòa nằm kế bên UBND Xã nên rất được chính quyền quan tâm sâu sắc, đồng thời cũng được Phòng GD – ĐT Bình Minh chỉ đạo kịp thời, nên trường có bước tiến bộ đáng kể. Ban giám hiệu trường quan tâm đến giáo viên, tạo điều kiện cho giaùo vieân phaùt trieån vaø naâng cao tay ngheà. Học sinh đa số ngoan hiền, chịu khó học tập và học hỏi ở các bạn cùng trang lứa. Đa số giáo viên trẻ, nhiệt tình trong công tác, đạt trình độ từ chuẩn trở nên. Cơ sở vật chất phục vụ cho việc dạy và học khá tốt. Bên cạnh những thuận lợi trên thì trường vẫn còn 1 số khó khăn: 2. Khoù khaên: Về học sinh vẫn còn 1 vài trường hợp cá biệt, đi học không có sách hoặc tập (quên đem thường xuyên), nghỉ học chơi game, làm chuyện riêng trong giờ học… Vẫn còn một số phụ huynh không quan tâm đến việc học của con em mình, họ chưa có ý thức trong việc động viên con em học tập, thậm chí còn có cả trường hợp cho con mình nghĩ để đi làm để phụ giúp gia đình. III. CÁC BIỆN PHÁP TRONG PHƯƠNG PHÁP KHẮC HỌA NHÂN VẬT LỊCH SỬ Trong chương trình và nội dung bài học lịch sử có nhiều nhân vật lịch sử . Khi lên lớp giáo viên cần phải chú ý khắc sâu các biểu tượng nhân vật lịch sử đó trong giờ dạy nhằm gây sự hứng thú học tập cho các em . Đồng thời việc khắc sâu các biểu tượng nhân vật lịch sử trong giờ dạy không những giúp các em khắc sâu được kiến thức mà còn giúp các nắm được các.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> sự kiện lịch sử quan trọng trong bài học đó, qua đó còn giáo dục các em học tập biết noi gương những đức tính tốt đẹp của các nhân vật lịch sử trong baøi hoïc . Trong chương trình và nội dung sách sách gióa khoa hiện nay, ở từng khối lớp 6,7,8,9 có rất nhiều nhân vật lịch sử, những biểu tượng nhân vật lịch sử mà giáo viên cần phải khắc họa. Ví dụ như ở khối 8, kênh hình về nhân vật lịch sử có trên khoảng 30 hình, nên việc học sinh ghi nhớ các nhân vật lịch sử đó cũng gặp rất nhiều khó khăn. Vì vậy, đây cũng là một trong những điều gây khó khăn đó làm giảm hứng thú học tập của học sinh đối với bộ môn này . Để các em nhớ lâu về các nhân vật lịch sử đó thì người thầy giáo phải biết khắc sâu những biểu tượng nhân vật lịch sử đó vaøo trong suy nghó cuûa caùc em veà ñaëc ñieåm, hình daùng, quan ñieåm hay quaù trình hoạt động của từng nhân vật thì các em tập trung lắng nghe và rất hào hứng học tập. Từ các nhân vật lịch sử đó, các em biết rút ra những bài học quý báu cho bản thân. Nhưng nếu thầy giáo chỉ giới thiệu qua loa thì sẽ dẫn đến các em sẽ không chú ý và rất khó khăn khi phải ghi nhớ đặc điểm của từng nhân vật lịch sử . Vì vậy muốn dạy tốt và học tốt môn lịch sử , ngoài những nguyên tắc và phương pháp bắt buộc khi lên lớp , giáo viên còn phải biết khắc sâu nhân vật lịch sử ngay trong giờ lên lớp . Khi dạy các bài lịch sử có kênh hình về nhân vật lịch sử, giáo viên cần xác định cho được những đặc điểm, hình dáng, các mẫu chuyện về cuộc đời, sự nghiệp… của nhân vật lịch sử nhằm khắc họa cho học sinh nắm, nhằm gây hứng thú học tập của các em. Vậy để học sinh khắc họa được nhân vật lịch sử thì giáo viên cần chú ý các biện pháp: 1. Giáo viên có thể khắc họa những nhân vật cụ thể, kể cả nhân vật chính diện và phản diện ( nguồn tài liệu vế tiểu sử nhân vật có tác dụng cụ thể hóa một số sự kiện lịch sử). 2. Giáo viên lịch sử cần khắc họa hành động nhân vật lịch : - Có nhân vật lịch sử chúng ta cần mô t ả một số nét chân dung nhằm mục đích giúp học sinh biết kỷ và hiểu sâu sắc về nhân vật lịch sử đó..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Ngoài ra chúng ta chỉ cần chọn một trong những nét nỗi bật của nhân vật để minh hoạ nhắm khắc sâu hình ảnh của nhân vật lịch sử vào trong trí nhớ của các em . 3. Ngoài việc chọn hình dáng đặc điểm riêng của từng nhân vật lịch sử để gây hứng thú học tập cho học sinh , thì người giáo viên cũng phải biết chọn lọc những hoạt động tiêu biểu hay sự nghiệp của nhân vật đó để khắc sâu kiến thức cho các em . 4. Đối với những bài mà kiến thức cơ bản gắn bó chặt chẽ với nhân vật lịch sử thì phải khắc họa những nét tiểu sử quan trọng của nhân vật đó. 5. Đối với một số bài chỉ cần nêu đặc trưng, tính cách của nhân vật đó mà thôi, không cần phải trình bày toàn bộ tiểu sử nhân vật. IV. MOÄT SOÁ VÍ DUÏ MINH HOÏA TRONG PHÖÔNG PHAÙP KHAÉC HỌA NHÂN VẬT LỊCH SỬ: * Ví dụ 1: Trong lịch sử lớp 8: mục III “ Cuộc chiến tranh giành độc lập của các thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ” của bài 1 “ Những cuộc cách mạng tư sản đầu tiên” Giáo viên cần phải khắc sâu nhân vật Oa - Sinh -Tơn qua hoạt động quân sự của Oa - Sinh -Tơn , trong SGK chỉ nêu: “ Oa- sinh - tơn là một chủ nô giàu , có tài quân sự và tổ chức , được cử làm tổng chỉ huy nghĩa quân”. Vì vậy, giáo viên cần phải giới thiệu thêm một vài hoạt động tiêu biểu của ông , để cho học sinh thấy thêm rằng Oa- sinh-tơn là một thủ lĩnh quân sự đáp ứng được nhu cầu giải quyết mâu thuẫn lúc bấy giờ giữa dân tộc 13 thuộc địa Bắc Mỹ với bọn thực dân Anh . * Ví dụ 2:Trong lịch sử lớp 8, mục 2 “ sự ra đời của chủ nghĩa Mác”, của bài 4: “ Phong trào công nhân và sự ra đời của chủ nghĩa Mác” Giáo viên phải tìm hiểu kĩ về những hoạt động tiêu biểu nhất của hai ông Mác và Ănghen , trong SGK chỉ giới thiệu đơn giản về tiểu sử Mác và Ăng ghen, nhưng ít giới thiệu về quá trình hoạt động của Mác và Ăng ghen ,trên cơ sở đó giáo viên cần giới thiệu thêm đôi nét về hai ông như Mác không những học giỏi đỗ tiến sĩ mà vừa là một nhà nghiên cứu khoa học , tham gia cách mạng , vừa là lãnh đạo phong trào công nhân quốc tế . Đối với Ăng ghen cần cho học sinh nắm rõ, đó là Ăng ghen được sinh ra.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> trong một gia đình chủ xưởng giàu có ở Đức , nhưng Ông từ bỏ nghiệp làm giaøu cuûa gia ñình, quyeát ñònh ñi tìm hieåu noãi thoáng khoå cuûa giai caáp coâng nhân và đấu tranh cho sự nghiệp giải phóng giai cấp công nhân .Từ sự giới thiệu đó giáo viên có thể cho học sinh thấy được phẩm chất cách mạng, những điểm giống nhau trong tư tưởng của Mác và Ăng ghen và cũng bắt đầu từ quan điểm chung đó, hai Ông đó gặp nhau và trở thành đôi bạn tri kỉ, lâu bền và cảm động như trong SGK nêu . Bên cạnh đó giáo viên có thể gợi ý cho các em cách nhớ năm sinh của 2 nhân vật này, đó là Mác sinh năm 1818, còn Ăng – ghen nhỏ hơn 2 tuổi tức là Ăng – ghen sinh năm 1820. V. KẾT QUẢ THỰC HIỆN: Qua quá trình thực hiện phương pháp khắc họa nhân vật lịch sử trong tiết dạy lịch sử lớp 8 đã đạt được kết quả như sau: *Naêm 2010 – 2011. Lớp. Soá hoïc sinh. Hứng thú học môn lịch sử SL. Không hứng thú học môn lịch sử. %. SL. %. 8/1. 31. 24. 77,4%. 7. 22,6%. 8/2. 35. 31. 88,6%. 4. 11,4%. 8/3. 38. 37. 97,4%. 1. 2,6%. 92. 88,5%. 12. 11,5%. Toång soá 104. Myõ Hoøa, ngaøy 22 thaùng 10 naêm 2011 Người viết. BUØI THÒ THU THAÉM.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Duyeät cuûa BGH. Duyeät cuûa Toå boä moân.

<span class='text_page_counter'>(7)</span>