HAI DUA TRE THACH LAM

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (301.29 KB, 15 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

I. Tìm Hiểu Chung.
1. Tác giả.

-Thạch Lam (1910 – 1942) tên thật là Nguyễn Tường Vinh 
(em của Nhất Linh, Hồng Đạo _ nhóm Tự lực văn đồn)
- Thạch Lam có sở trường về thể loại truyện ngắn.

- Bút pháp trong sáng, tinh tế cất lên từ một tấm lịng đơn hậu và
 rất nhạy cảm với thế giới quan con người.

2. Tác phẩm.

- Các tập truyện ngắn

Gió đầu mùa.

Nắng trong vườn.
Sợi tóc.

- Tập tùy bút: Hà Nội băm sáu phố phường.
- Tiểu luận và phê bình: Theo dịng.

Truyện ngắn Hai Đứa trẻ nằm trong tập Nắng

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

3. Quan điểm sáng tác.

Thạch Lam có quan niệm về văn chương rất lành mạnh và tiến bộ:

“Văn chương khơng phải là sự thốt li hay lãng qn. Văn chương
 là vũ khí thanh cao và đắc lực mà chúng ta có. Nó làm thay đổi xã
 hội giả rối và tàn ác. Nó làm cho lòng người trong sạch và phong

phú hơn”

4. Văn bản.

a. Bố cục: Truyện ngắn chia thành 3 đoạn:

- Đoạn 1: Từ đầu đến … nhỏ về phía làng” – Tâm trạng của Liên
 trước cảnh chiều tàn nơi phố huyện.

- Đoạn 2: tiếp đó đến … mơ hồ khơng hiểu – Tâm trạng của Liên 
trước cảnh đêm của phố huyện.

- Đoạn 3: Phần còn lại – tâm trạng của Liên trước cảnh chuyến 
tàu đêm đi qua.

b. Chủ đề:

Miêu tả tâm trạng của hai đứa trẻ trước cảnh chiều buông, đêm 
 xuống, khuya về làm rõ cuộc sống quẩn quanh, mỏi mịn, chìm

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

II. Đọc, hiểu văn bản.

1. Tâm trạng của hai đứa trẻ trước cảnh chiều tàn.

a. Cảnh chiều tàn được miêu tả bằng những âm thanh:
- Tiếng trống thu không: báo hiệu trời sắp tối.

- Tiếng ếch nhái từ đồng xa vọng vào.
- Trong cửa hàng muỗi bắt đầu vo ve.

b. Cảnh chiều tàn được miêu tả bằng hình 
ảnh của không gian.

- Phương Tây đỏ rực như lửa cháy.

- Đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn.

- Dãy tre đen lại và cắt hình rõ rệt trên nền trời.

c. Cảnh chiều tàn được miêu tả bằng hình ảnh sinh hoạt của 
con người.

- Chợ đã vãn, chỉ còn lại rác rưởi.

- Một vài người về muộn, trẻ con đi lại tìm tịi, nhặt nhạnh những

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5></div>
(6)<div class='page_container' data-page=6></div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Liên ngồi n lặng, đơi mắt

chị bóng tối ngập dần, không 
hiểu sao Liên lại buồn man 
mác trong thời khắc của ngày 
tàn. Cảnh vật và lịng người 
như thấm vào nhau. Phải có sự 
cảm thơng sâu sắc thì Thạch 
Lam mới có cách diễn tả tinh tế 
như thế.

Với nhịp kể chậm rãi, đoạn

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

2. Tâm trạng của hai đứa trẻ khi đêm xuống.

- Bóng tối bao trùm: tối con đường thăm thẳm, tối con đường 
qua chợ, các ngõ về làng càng sẫm đen hơn.

Bóng tối

→

Cảnh vật Khoảng khơng gian tối tăm, mịt mờ.Thời gian muộn màng, khuất lấp.

Bóng tối là thủ pháp nghệ thuật gây ấn tượng cho người đọc. Bởi
lẻ bóng tối tràn lan, bao bọc. Bóng tối ấy gợi về những kiếp

người, sống vật vờ, le lói, chìm trơi. 
a. Phố huyện đầy bóng tối.

- Bóng tối ngập tràn trong đơi mắt của Liên.

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

2. Tâm trạng của hai đứa trẻ khi đêm xuống. 
 a. Phố huyện đầy bóng tối.

b. Những thân phận con người nơi phố huyện.

- Đó là mẹ con chị Tí:

+ Khách của chị là những anh lính lệ, vậy mà ngày nào cũng dọn 
ra đến tận đêm.

→ Ch than thở: “Ối chao, sớm với muộn mà có ăn thua gì” nghe

thật chua chát, ngao ngán.

+ Hàng hóa bày bán thật thảm hại chỉ vài bát

nước chè, vài diếu thuốc lào.

+ Ngày mò cua bắt tép, tối dọn hàng nước
 nhỏ xíu.

- Gia đình bác xẩm:

+ Ngồi trên manh chiếu, cái thau sắt chỏng chơ,
 vẹo vọ để trước mặt.

+ Thỉnh thoảng góp chuyện bằng vài tiếng
 đàn bầu bần bật trong yên lặng.

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

- Gánh phở bác Siêu: một quần sáng
xuống mặt đất, Bác phở Siêu có nguy

cơ đáng sợ nhất vì ở cái đất nghèo này,phở 
của bác là mốn quà xa xỉ.

- Dễ sợ nhất là cụ Thi điên:cười khanh khách, cút rượu  Đây có

lẽ là sản phẩm của cuộc sống mòn mỏi, quẩn quanh nơi phố huyện
 này.

- Chị em Liên với cửa hàng tạp hóa nhỏ xíu, chỉ vài lá thuốc,vài 
bánh xà phòng, đến ngày phiên cũng chẳng ăn thua gì.

 Bao nhiêu con người bấy nhiêu số phận. Những cảnh đời

“nhá nhem” đêm nào cũng vậy, buồn tẻ, vô vị, đơn điệu lay lắt,

“Chừng ấy con người trong bóng tối mong đợi một cái gì tươi sáng
 cho sự sống nghèo khổ hằng ngày của họ”

- Tâm trạng của Liên trước khung cảnh khi đêm xuống:
+ Liên ngồi yên không động đậy.

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Ánh sáng

- Thứ ánh sáng yếu ớt:

+ Qua kẽ lá ngàn sao lấp lánh, không đủ soi sáng con đường.
 + Con đom đóm: một vùng sáng xanh, nhấp nháy.

+ Khe ánh sáng hắt ra.

+ Đèn hoa kì leo lt nơi hàng chị Tí.
 + Đóm lửa nơi hàng phở bác Siêu.

 Cái ngồi yên lặng và cảm giác mơ hồ khó hiểu, diễn tả nỗi buồn

đầy cảm thương của Liên trước những mảnh đời, thân phận nơi 
 tăm tối này.

Bóng tối tràn lan, ánh sáng yếu ớt, chỉ còn tâm hồn Liên là nguồn

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12></div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

3. Tâm trạng của hai đứa trẻ lúc về khuya.
a. Cảnh về khuya.

- Tiếng trống cầm canh tung lêm một tiếng.
- Tàu vào ga: ngọn đèn ghi xanh biếc.

- Tiếng cịi xe lửa rít lên, đồn tàu rầm rộ đi tới.

- Các toa đèn sáng trưng, đốm than đỏ tung bay trên đường sắt.

 Trong thoáng chốc, con tàu làm cho phố huyện ngập tràn

niềm vui. Đoàn tàu là thế giới khác, nó làm cho phố huyện 
bỗng chốc sáng hẳn lên phá tan sự lặng lẽ thường ngày.

b. Những ngóng chờ.

- Liên buồn ngủ ríu cả mắt nhưng vẫn chưa chịu ngủ. An đã 
nằm nhưng không quên dặn chị đánh thức.

- Liên chờ đợi đoàn tàu như một khát vọng. Mơ ước ấy dù chỉ là
 mong manh nhưng chẳng gì có thể ngăn cản.

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

- Chị Tí sửa soạn đồ đạc.

- Bác Siêu gánh hàng vào làng.
- Vợ chồng bác xẩm ngủ gục.
- An ngủ say.

 Đồn tàu đi qua, phố huyện lại chìm sâu vào bóng đêm n tĩnh

Đồn tàu, ánh sáng, 
hun náo

Phố huyện, bóng tối,

tịch mịch.

Nghệ thuật tương phản giữa tối và sáng; động và tĩnh làm nổi

bật hình ảnh đồn tàu.

Mong đợi và hi vọng chính là tia sáng nhất trong cuộc sống

buồn tẻ của con người. Hai đứa trẻ có niềm mong đợi và hi vọng 
đến rồi đi hồi sinh theo mỗi ngày. Dù rằng qua rất nhanh và

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

III. Tổng kết.

1. Gía trị nội dung.

- Qua việc miêu tả tâm trạng của chị em Liên, Thạch Lam thể 
hiện niềm trân trọng, thương xót đối với những kiếp người nhỏ 
bé, lầm lụi, sống tăm tối, buồn chán.

- Thạch Lam đã thắp cho họ những ngọn nến trong đêm, hướng 
cho họ biết hi vọng, biết ước mơ, biết gởi niềm tin vào một tương
 lai sáng hơn, rạng rỡ hơn  đó là giá trị nhân đạo tích cực.

2. Gía trị nghệ thuật.

- Đây là tác phẩm tự sự giàu chất thơ. Cùng với nghệ thuật 
tương phản khi tả cảnh vật, cách khai thác nội tâm tinh tế, 
giọng văn đầy cảm thương.

</div>