BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP.HCM
KHOA CƠ KHÍ CHẾ TẠO MÁY
TIỂU LUẬN
ĐỀ TÀI:
GIẢI PHÁP TIẾT KIỆM ĐIỆN TRONG
CÁC CƠ QUAN, CƠNG SỞ
GVHD: HỒNG TRÍ
SVTH: NGUYỄN HỮU NHẬT
MSSV: 11243036
LỚP:
112430A
KHĨA: 2011-2016
1
TP.Hồ Chí Minh ,tháng 10 năm 2014
2
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành tốt bài tiểu luận này, tôi đã nhận được sự hỗ trợ từ rất nhiều người.
Đầu tiên, tôi xin gửi lời cám ơn chân thành đến thầy Hồng Trí, người đã dẫn dắt
tơi trong phần lớn thời gian học lý thuyết môn Năng lượng và Quản lý năng lượng.
Những bài giảng, những tài liệu hướng dẫn của thầy đã giúp cho tơi có một nền tảng kiến
thức vững chắc và tổ chức công việc một cách khoa học hơn.
Cám ơn thầy với những đóng góp thiết thực dành cho lớp. Các buổi dạy lý thuyết
và thuyết trình nhưng thầy đã đưa đến cho tối những góc nhìn và lập luận rất thực tế.
Những lời khun ngồi giờ học của thầy dành riêng cho nhóm đã giúp chúng em mạnh
dạn hơn trong việc chọn đề tài này.
Ngồi ra, tơi cũng cảm ơn đến các bạn trong lớp . Các bạn đã, đang và chuẩn bị
đóng góp những ý kiến giúp cho bài của tôi ngày càng hồn thiện hơn.
Nguyễn Hữu Nhật
Lời nói đầu
3
Hưởng ứng phong trào “Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả”, nhiều doanh
nghiệp đã nỗ lực đầu tư nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, đặc biệt là
điện năng. Vấn đề đặt ra với mỗi doanh nghiệp là có thể tiết kiệm điện được điện
năng ở chỗ nào, đầu tư vào đâu và đầu tư như thế nào để có thể đạt được hiệu quả
đầu tư.
Trong các phương án để nâng cao hiệu quả sử dụng điện năng thì phương án đầu tư đổi
mới cơng nghệ sang sử dụng một công nghệ sản xuất mới với mức tiêu hao năng lượng
thấp hơn là phương án tốt nhất về mặt kỹ thuật. Tuy nhiên phương án này không phải lúc
nào cũng là phương án khả thi khi xem xét tới các bài toán kinh tế và năng lực tài chính
của mỗi doanh nghiệp. Do vậy vấn đề cải tạo hệ thống sản xuất hiện có để đạt được sự
tiết kiệm năng lượng nói chung, điện năng nói riêng vẫn đang là mối quan tâm hàng đầu
đối với các doanh nghiệp. Bài viết này giới thiệu một số giải pháp nâng cao hiệu quả sử
dụng điện năng trong công nghiệp và dân dụng giúp cho các nhà quản lý doanh nghiệp có
được cái nhìn khách quan trong phân tích và lựa chọn phương án đầu tư cải tạo hệ thống
sản xuất để tiết kiệm năng lượng.
1.Chỉ có thể tiết kiệm được khi có tổn thất, lãng phí
Đây là nguyên tắc cơ bản nhất và điều này đúng với cả việc sử dụng năng lượng nói
chung và điện năng nói riêng. Việc sử dụng điện trong các doanh nghiệp là nhằm mục
đích tạo ra sản phẩm cho xã hội và đương nhiên là càng tạo ra nhiều sản phẩm thì càng
tiêu tốn nhiều điện năng. Do sự hạn chế về công nghệ nên điện năng sử dụng để tạo ra
sản phẩm thông thường sẽ bao gồm cả phần năng lượng khơng tham gia vào q trình tạo
ra sản phẩm. Phần năng lượng này thơng thường thốt ra ngồi mơi trường dưới dạng
nhiệt năng, đốt nóng, bào mịn các chi tiết máy, thiết bị công nghệ và người ta gọi đó là
các tổn thất, lãng phí. Việc cải tạo hệ thống sản xuất để tiết kiệm điện năng là nhằm mục
đích giảm thiểu sự tổn thất và lãng phí này. Quán triệt nguyên tắc này các chủ đầu tư sẽ
đảm bảo tránh được những khoản đầu tư sai không những không mang lại hiệu quả tiết
kiệm năng lượng mà đôi khi cịn gây lãng phí thêm như các phân tích dưới đây.
2. Tiết kiệm điện trong chiếu sáng
4
Giải pháp đơn giản nhất là tận dụng các nguồn sáng tự nhiên, giảm thiểu việc sử dụng
thiết bị chiếu sáng. Tuy nhiên khi bắt buộc phải sử dụng nguồn sáng nhân tạo thì có hai
giải pháp chính cho việc tiết kiệm điện trong chiếu sáng điển hình như sau:
a. Sử dụng thiết bị chiếu sáng có hiệu suất phát sáng cao
Giải pháp này là giải pháp thay thế các thiết bị chiếu sáng bởi các thiết bị chiếu sáng mới
có tổn thất thấp hơn nhằm tiết kiệm năng lượng. Trong các thiết bị chiếu sáng hiện đang
được sử dụng thì các bóng đèn sợi đốt có hiệu suất phát sáng thấp nhất. Nói cách khác nó
có sự tổn thất cao nhất. Nguyên nhân chính của hiệu suất phát sáng thấp là do đèn phát
sáng dựa trên nguyên tắc đốt nóng của sợi đốt ở nhiệt độ cao nên phần lớn điện năng bị
biến thành nhiệt năng. Bóng đèn sợi đốt hiện nay được khuyến cáo là không nên sử dụng
cho mục đích chiếu sáng trừ các trường hợp có yêu cầu đặc biệt.
Giải pháp chiếu sáng được khuyến nghị hiện nay tại Việt Nam và một số nước trên thế
giới là sử dụng đèn huỳnh quang và đèn huỳnh quang compact. Trong khi hiệu suất phát
sáng thông thường của đèn sợi đốt chỉ là từ 1 tới 3% thì đèn huỳnh quang và huỳnh
quang compact là từ 15 tới 25% (thực tế do phải tiêu tán công suất cho các thiết bị phụ
nên hiệu suất của đèn huỳnh quang vào khoảng 12% và đèn huỳnh quang compact vào
khoảng 15%). Do có dải chiếu sáng rộng nên đèn huỳnh quang được sử dụng để chiếu
sáng các không gian rộng như phòng họp, hội trường, nhà xưởng còn đèn huỳnh quang
compact được sử dụng cho chiếu sáng trong không gian hẹp hoặc làm chiếu sáng công
cộng. Nhược điểm lớn nhất của đèn huỳnh quang và đèn huỳnh quang compact là nó có
chứa thủy ngân nên nó gây hại lớn cho mơi trường nên cần một chế độ thu gom và tiêu
hủy đèn hỏng đặc biệt.
Giải pháp chiếu sáng có hiệu suất cao nhất hiện nay là chiếu sáng sử dụng đèn LED
(Light Emiting Diode). Không giống như đèn sợi đốt sử dụng nguyên tắc phát sáng ở
nhiệt độ cao và đèn huỳnh quang sử dụng nguyên tắc phát sáng kích thích bột huỳnh
quang bằng tia tử ngoại, đèn LED sử dụng nguyên tắc phát sáng tại lớp tiếp xúc p - n của
chất bán dẫn nên nó đạt hiệu suất cao hơn. Hiệu suất phát sáng của đèn loại tốt có thể lên
tới 35%. Các loại đèn LED công suất cao đã được chế tạo vào đầu thế kỷ XXI cho nhiều
mục đích chiếu sáng khác nhau và hứa hẹn là sẽ là thiết bị chiếu sáng phổ biến trong
tương lai.
b. Sử dụng thiết bị điều khiển để nâng hiệu suất của đèn huỳnh quang
Mặc dù có sự xuất hiện của đèn huỳnh quang compact và đèn LED nhưng nhờ ưu điểm
của mình đèn huỳnh quang dạng ống đang và vẫn sẽ được sử dụng rộng rãi. Ý tưởng phát
triển các thiết bị điều khiển để nâng cao hiệu suất phát sáng là dựa trên đặc điểm phi
tuyến của đèn huỳnh quang và người ta tìm cách đưa chế độ hoạt động của đèn về mức
tối ưu nhằm tiết kiệm điện năng và kéo dài tuổi thọ của đèn. Khi phân tích hoạt động của
đèn huỳnh quang dạng ống người ta nhận thấy tính chất đặc biệt của đèn này sau khi mồi
là giảm điện áp cấp vào đèn sẽ làm giảm công suất tiêu thụ nhưng cường độ phát sáng thì
giảm khơng đáng kể. Cụ thể là khi điện áp giảm cịn 80% điện áp định mức, cơng suất
tiêu thụ sẽ giảm còn 70% định mức trong khi cường độ sáng của đèn chỉ giảm 5% (còn
95% cường độ sáng định mức), có nghĩa là hiệu suất phát sáng của đèn tăng lên. Dựa vào
tính chất đặc biệt này người ta đã chế tạo ra các bộ tiết kiệm điện sử dụng cho đèn huỳnh
quang. Bộ điều khiển này sẽ thực hiện việc giảm công suất tiêu thụ của đèn sau khi đèn
5
mồi xong. Có các bộ tiêu chuẩn chế tạo cho 10 , 20 và 50 đèn 40W. Nhược điểm lớn nhất
của phương án tiết kiệm điện cho đèn huỳnh quang dùng bộ điều khiển này là hệ thống
đèn phải được cấp điện riêng.
*Ứng dụng hệ thống BMS trong tiết kiệm điện năng
Trong các tòa nhà văn phòng lớn, việc sử dụng hệ thống BMS (Building Management
System) sẽ giúp cho tiết kiệm điện năng. Hệ thống BMS tham gia trực tiếp vào q trình
điều khiển hệ thống điều hịa và thơng gió (HVAC) và phải giữ cho hệ thống HVAC làm
việc một cách hiệu quả, đảm bảo rằng các hoạt động của hệ thống HVAC là an tồn trong
bất kỳ tình huống bất thường nào (kể cả các tình huống khơng được dự báo trước). Hệ
thống BMS sẽ điều khiển quá trình thơng gió ở mức tối ưu, giảm được tối thiểu sự mất
mát nhiệt (vào mùa đông) và lạnh (vào mùa hè) đồng thời vẫn đảm bảo u cầu thơng
gió. Việc lựa chọn được một chiến lược điều khiển tốt sẽ đảm bảo được các yêu cầu của
hệ thống HVAC đồng thời giảm tải cho hệ thống làm lạnh và điều hịa khơng khí dẫn tới
tiết kiệm được năng lượng điện tiêu thụ. Chiến lược và cấu trúc điều khiển này sẽ phụ
thuộc vào cấu trúc của hệ thống thông gió. Tuy vậy, cho dù là thơng gió tự nhiên (natural
ventilation) hay thơng gió cưỡng bức (bằng thiết bị máy móc - mechanical ventilation) thì
một trong những mục tiêu cơ bản vẫn là loại bỏ mùi, cacbon dioxide (CO2) và các ô
nhiễm khác sinh ra do con người thải ra và các hoạt động khác (như của máy in, máy
photocopy,…) trong tòa nhà. Trong các yếu tố cần loại bỏ trên thì với mơi trường văn
phịng làm việc CO2 là yếu tố chính và hệ thống BMS cần phải khống chế nồng độ CO2
dưới nồng độ cho phép (thông thường là dưới 1000ppm). Điều này đặc biệt hữu ích cho
các khu vực có số lượng người làm việc thay đổi như các hội trường, các phịng họp,
phịng làm việc có sự thay đổi người làm việc thường xuyên. Nếu kết hợp được các chiến
lược điều khiển khống chế nồng độ CO2 với các chiến lược điều khiển khác (khi nhiệt độ
khơng khí ngồi trời thấp hơn nhiệt độ trong phịng, ban ngày, ban đêm, mùa hè, mùa
6
đông,…) sẽ cho phép tiết kiệm rất nhiều năng lượng điện tiêu thụ của hệ thống điều hịa
và thơng gió.
*Sử dụng biến tần có tiết kiệm điện khơng?
Khi đặt câu hỏi này ra có thể bạn sẽ nhận được hai cách trả lời hồn tồn trái ngược nhau.
Có người cho rằng sử dụng biến tần không những không tiết kiệm điện mà còn phải tiêu
tốn thêm điện cho biến tần. Nhưng cũng có ý kiến cho rằng muốn tiết kiệm điện cho động
cơ điện thì phải sử dụng biến tần. Theo quan điểm thứ hai này, có những lãnh đạo doanh
nghiệp thậm chí cả lãnh đạo một trong những tập đồn cơng nghiệp lớn của Nhà nước
từng ra chỉ thị rằng “để tiết kiệm năng lượng cần trang bị biến tần cho tất cả các động cơ
đang hoạt động”. Vậy hai quan điểm này, quan điểm nào đúng, quan điểm nào sai? Để trả
lời trước hết chúng ta cần hiểu bản thân biến tần là thiết bị điều khiển động cơ điện xoay
chiều bằng cách biến đổi tần số nguồn điện cấp cho động cơ. Biến tần sẽ cung cấp điện
năng cho động cơ đúng theo yêu cầu hoạt động của động cơ bằng các thiết bị bán dẫn
theo kết quả tính tốn của các thuật tốn điều khiển nên nó đạt hiệu suất khá cao. Tuy
nhiên, mặc dù hiệu suất là khá cao thì bản thân biến tần là thiết bị điện tử nên nó cũng
phải tiêu hao năng lượng và do tổn thất của các thiết bị biến đổi bán dẫn nên hiệu suất
của nó khơng thể đạt tới 100% được. Hơn nữa khi lắp đặt biến tần ta sẽ phải tiêu hao
năng lượng cho các thiết bị phụ như điều hịa khơng khí, quạt thơng gió,… Chính vì vậy,
việc sử dụng biến tần cần có sự cân nhắc thận trọng nếu như không muốn tăng mức tiêu
hao điện năng. Thực tế đã có những doanh nghiệp sau khi trang bị biến tần thì khơng
những khơng giảm mức tiêu hao điện năng mà còn làm tăng thêm chi phí trên hóa đơn
tiền điện hàng tháng. Sử dụng ngun tắc “Chỉ có thể tiết kiệm được khi có tổn thất, lãng
phí” ta có thể nhận thấy biến tần được sử dụng hiệu quả trong các trường hợp sau:
l Đối với các ứng dụng mà yêu cầu công nghệ cần điều khiển tốc độ hoặc momen động
cơ điện thì việc sử dụng biến tần sẽ hiệu quả hơn các phương pháp điều khiển khác như
điều khiển điện áp, điều khiển điện trở rotors,… và nó sẽ tiết kiệm năng lượng hơn.
l Đối với các ứng dụng sử dụng động cơ quay với tốc độ định mức còn điều khiển sử
dụng phương pháp điều khiển khác như dùng các cửa chặn (dampers), van chặn, van tuần
hồn,… thì có thể xem xét ứng dụng biến tần phối hợp điều khiển tốc độ và các phương
pháp điều khiển trên để tiết kiệm điện năng. Cần lưu ý là trừ trường hợp của van tuần
hồn cịn khi các cửa chặn và van đóng lại cũng làm giảm công suất tiêu thụ trên động cơ
nên việc trang bị biến tần vào có tiết kiệm được khơng và tiết kiệm được bao nhiêu thì
cần phải có sự khảo sát và tính tốn kỹ lưỡng.
Đối với các trường hợp khơng có u cầu điều khiển, điều chỉnh gì (động cơ quay với
một tốc độ định mức) thì nói chung việc ứng dụng biến tần sẽ khơng hiệu quả. Trong
trường hợp này việc sử dụng biến tần có thể nâng cao hiệu suất hoạt động của động cơ
bằng phương pháp điều khiển tối ưu từ thơng nếu nó hoạt động non tải nhưng cần xem
7
xét giữa mức giảm tổn hao trên động cơ và mức tổn hao tăng thêm trên biến tần để có
quyết định hợp lý.
*Các giải pháp tiết kiệm điện khác
Gần hai phần ba năng lượng điện sử dụng trong công nghiệp là để cung cấp cho các động
cơ nên vấn đề tiết kiệm điện cho các ứng dụng truyền động sử dụng động cơ điện ln là
vấn đề có tính thời sự. Ngoài giải pháp tiết giảm năng lượng cấp cho động cơ bằng cách
sử dụng biến tần đối với các ứng dụng cần sự điều khiển, điều chỉnh như đã trình bày ở
trên, cịn có các giải pháp khác nhằm tiết kiệm điện cho các ứng dụng truyền động sử
dụng động cơ điện. Ngay cả những hệ truyền động đã sử dụng biến tần rồi cũng cần phải
xem xét áp dụng các giải pháp để có thể tăng mức độ tiết kiệm điện. Giải pháp tiết kiệm
điện tối ưu đối với hệ truyền động sử dụng động cơ điện phụ thuộc vào đặc điểm của mỗi
ứng dụng. Ở đây tác giả xin giới thiệu một số giải pháp điển hình như sau:
l Hoàn trả năng lượng về lưới
Trong các hệ thống truyền động sử dụng động cơ điện năng lượng điện được biến đổi
thành cơ năng phục vụ cho yêu cầu cơng nghệ. Trong q trình đó một phần năng lượng
được tích lũy dưới dạng thế năng như trong các thiết bị nâng hạ hoặc động năng của các
máy. Khi thay đổi chế độ làm việc thì năng lượng này cần phải được giải phóng. Ví dụ
khi thiết bị nâng hạ chuyển từ chế độ nâng sang chế độ hạ tải thì thế năng tích lũy được
trong q trình nâng cần phải được giải phóng, hoặc khi máy xeo giấy giảm tốc độ thì
động năng tích lũy trong các lơ của máy giấy cần phải được giải phóng. Phần năng lượng
cần giải phóng này thường được biến thành nhiệt năng và thốt ra ngồi mơi trường
thơng qua các phanh hãm cơ hoặc điện trở hãm lắp vào biến tần. Một giải pháp tiết kiệm
điện năng trong trường hợp này là hoàn trả phần năng lượng này trở lại lưới bằng cách
lắp bộ hãm tái sinh vào mạch một chiều trung gian của biến tần hoặc thay thế biến tần
bằng loại biến tần có thể hoạt động được cả ở bốn góc phần tư (biến tần 4q).
a. Giảm tổn hao trên động cơ bằng thiết bị điều khiển
Đối với các ứng dụng truyền động sử dụng động cơ không đồng bộ không cần điều khiển,
điều chỉnh tốc độ hoạt động trong chế độ non tải như đã nói ở trên hoặc có chu kỳ có tải
và khơng tải thì có thể tiết kiệm điện bằng thiết bị điều khiển để giảm từ thơng khi động
cơ hoạt động non tải. Ví dụ như trong các máy ép nhựa, khi hành trình ép thì động cơ
hoạt động đầy tải cịn hành trình lùi động cơ hoạt động gần như không tải. Bộ điều khiển
tiết kiệm điện sẽ tự động cảm nhận chế độ làm việc của động cơ và thực hiện tiết giảm
điện áp đặt vào động cơ và qua đó giảm tổn thất trên động cơ trong chế độ non tải, nâng
cao hiệu suất hoạt động. Bộ điều khiển tiết kiệm điện kiểu này có cấu trúc đơn giản hơn
biến tần nhiều nên có hiệu suất cao hơn và giá thành thấp hơn nên sẽ đảm bảo khả năng
hoàn vốn đầu tư.
b. Thay thế động cơ bằng động cơ thế hệ mới có hiệu suất cao hơn
8
Sự tiến bộ của công nghệ vật liệu và công nghệ chế tạo máy điện gần đây đã cho ra đời
các thế hệ động cơ có hiệu suất cao. Sử dụng các động cơ có lớp hiệu suất eff1 (hay động
cơ hiệu năng cao) theo tiêu chuẩn châu Âu thay thế cho các động cơ thế hệ cũ sẽ cho
phép giảm tổn thất trên động cơ và qua đó tiết kiệm được năng lượng. Các động cơ thuộc
lớp hiệu suất eff1 có hiệu suất trên 91% trong khi các động cơ thuộc lớp hiệu suất eff3 có
hiệu suất nhỏ hơn 88% nên việc sử dụng động cơ eff1 sẽ mang lại sự tiết kiệm năng
lượng đáng kể. Với các động cơ thế hệ cũ có hiệu suất khoảng 80% thì sự tiết kiệm này
cịn lớn hơn nữa.
Nói chung việc thiết kế giải pháp tiết kiệm điện cho ứng dụng truyền động sử dụng động
cơ điện là vấn đề phức tạp địi hỏi phải có sự hiểu biết sâu sắc và nhiều kinh nghiệm
trong lĩnh vực truyền động điện và ứng dụng. Giải pháp tốt nhất trong trường hợp này là
sử dụng dịch vụ tư vấn của các chuyên gia.
**Giải pháp văn phòng xanh: Tiết kiệm và tốt cho sức khỏe
Những văn phòng “xanh” giờ xuất hiện càng nhiều, thay thế cho những văn phòng
truyền thống. Giải pháp văn phòng xanh không chỉ dừng lại ở việc được trang bị
những thiết bị hiện đại mà bản thân mỗi người đều có thể góp phần tạo ra một văn
phịng xanh cho mình.
Những văn phòng “xanh” giờ xuất hiện càng nhiều, thay thế cho những văn phòng truyền
thống. Giải pháp văn phòng xanh không chỉ dừng lại ở việc được trang bị những thiết bị
hiện đại mà bản thân mỗi người đều có thể góp phần tạo ra một văn phịng xanh cho
mình.
Việc này không chỉ nâng cao hiệu quả công việc và chất lượng sống mà cịn là giải pháp
giảm chi phí cho văn phòng, giảm tiêu thụ các nguồn tài nguyên thiên nhiên, giảm những
tác động tiêu cực tới môi trường.
a.Tiết kiệm năng lượng chiếu sáng
Theo Viện Khoa học Công nghệ, trong toàn bộ các hệ thống kỹ thuật sử dụng năng lượng
phục vụ cho hoạt động của các tòa nhà cơng sở, tổ hợp văn phịng, điện chiếu sáng là một
trong những hệ thống chiếm tỷ lệ sử dụng lớn trong cơ cấu tiêu thụ năng lượng điện trong
các tòa nhà. Hiện nay sản lượng điện cần cung cấp cho các tòa nhà gần 13.924 tỷ kWh,
tương đương với 48% cơ cấu điện thương phẩm.
Theo các nghiên cứu gần đầy, nguyên nhân gây tổn thất năng lượng cho chiếu sáng tại
các tòa nhà văn phòng là người sử dụng hoặc khi thiết kế chủ đầu tư chưa tận dụng tối đa
ánh sáng tự nhiên; mật độ chiếu sáng thừa; vẫn cịn sử dụng phổ biến bóng đèn huỳnh
quang T10 và chấn lưu truyền thống; không sử dụng điều khiển tự động chiếu sáng tại
các khu vực công cộng như: khu vệ sinh, sảnh, hành lang, đèn quảng cáo...
9
Để đảm bảo hiệu quả kinh tế của các tòa nhà văn phòng, thạc sĩ Nguyễn Sơn Lâm - Viện
KH-CN đã đưa ra một số giải pháp chiếu sáng trong văn phòng nhằm sử dụng hiệu quả
năng lượng.
Cụ thể, nên tận dụng tối đa ánh sáng tự nhiên, chỉ chiếu sáng theo công việc, tức là cung
cấp độ chiếu sáng tập trung vào diện tích thực nơi cơng việc được thực hiện để việc chiếu
sáng chung cho văn phòng chỉ giữ ở mức thấp. Chẳng hạn như gắn đèn vào các máy móc
hoặc có thể sử dụng đèn bàn. Ngồi ra, nên chọn đèn, bố trí đèn và sử dụng bộ đèn hiệu
suất cao; giảm điện áp dây dẫn chiếu sáng.
Đối với những thiết bị sử dụng điện nên dùng thiết bị hẹn giờ, bộ chuyển mạch ánh sáng
khuếch tán hoặc mờ và bộ cảm biến chiếm chỗ; sử dụng bộ điều khiển thông minh
IPNET giúp hệ thống chiếu sáng hoạt động hợp lý, hiệu quả hơn. Đặc biệt, luôn phải bảo
dưỡng hệ thống chiếu sáng định kỳ.
Sử dụng năng lượng cho chiếu sáng ngày càng chiếm tỷ trọng lớn và tăng nhanh đáng kể
trong tổng nhu cầu về sử dụng năng lượng trong các tịa nhà, vì vậy việc sử dụng năng
lượng dành cho hệ thống chiếu sáng hiệu quả, tiết kiệm sẽ hạn chế được sự tăng lượng
điện tiêu thụ, giảm các chi phí kinh tế, giảm gánh nặng cho xã hội, đồng thời giảm lượng
phát thải khí nhà kính và một số chất độc hại khác vào môi trường.
“Tuy nhiên, sẽ không thể thực hiện tốt các giải pháp tiết kiệm năng lượng nếu chỉ dựa
vào giải pháp liên quan đến thiết kế và máy móc, thiết bị mà ý thức của con người cũng
góp phần đáng kể cho việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả của các tòa nhà văn
phòng” - thạc sĩ Lâm cho hay.
Một góc của văn phịng xanh
b.Xanh hóa văn phịng
Bệnh văn phịng xuất hiện ngày càng nhiều, ngồi ngun nhân làm việc căng thẳng cịn
do mơi trường văn phịng thiếu khí trời. Chính vì thế, để tạo ra một văn phịng xanh thì
khơng thể thiếu cây xanh. Cây xanh trong văn phịng khơng tốn nhiều diện tích, có thể
làm đẹp khơng gian văn phịng và có thể tạo ra nhiều khí oxy, mang lại tác dụng phân giải
các chất độc trong khơng khí, khí nóng thải ra từ máy móc và con người làm việc trong
khơng gian đó, giúp ngừa được những “hội chứng bệnh văn phòng” - một tình trạng khí
10
thải từ thiết bị văn phòng dẫn đến cảm lạnh cơ quan hô hấp, nhiễm bẩn mắt và virus dễ
gây dị ứng.
Chính vì thế, theo lời khun của các chun gia, việc đặt cây xanh trong văn phòng tốt
hơn các loại cây ra hoa. Một số loại cây được khuyến nghị để trong văn phịng như cây
trầu bà vì nó có khả năng hút khí thải độc từ máy vi tính, photocopy; cây hồng mơn có
mơi trường sống mát mẻ và hút các khí độc; cây dương xỉ có thể loại bỏ một loại khí
khơng tốt cho sức khỏe có từ thảm mới.
Khơng chỉ có cây xanh, mỗi người đều có nhiều cách góp phần tạo ra mơi trường xanh
trong văn phịng bằng chính hành động của mình. Chẳng hạn như chuyển máy tính sang
chế độ “ngủ” khi khơng làm việc để tiết kiệm năng lượng, hoặc tăng nhiệt độ máy lạnh để
giảm lượng khí thải ra mơi trường.
Để tạo nên một môi trường xanh tại nơi làm việc, nhân viên phải được nhận thức tốt về
các vấn đề liên quan tới biến đổi khí hậu, vai trị của một khơng gian xanh quanh nơi làm
việc để từ đó họ thay đổi hành vi làm việc tại công sở và sẽ thân thiện hơn với môi
trường.
c.Vấn đề quản lý vẫn là then chốt
Thực tế chứng minh rằng ngoài yếu tố cơng nghệ thì mức độ tổn thất năng lượng phụ
thuộc rất nhiều và ý thức và trách nhiệm của nhân viên, của người vận hành. Mong muốn
của người quản lý là làm sao cho tất cả nhân viên, công nhân vận hành phải có ý thức tiết
kiệm năng lượng. Ở đây khơng đề cập tới các chính sách quản trị của các doanh nghiệp
mà chỉ xin nêu ra một giải pháp cơng nghệ giúp cho nhà quản lý có thể kiểm soát được
mức tiêu hao năng lượng hỗ trợ cho các chính sách quản lý tiết kiệm điện năng của mình.
Đó là giải pháp kiểm sốt mức tiêu hao điện năng đến từng ca sản xuất của doanh nghiệp.
Để có thể kiểm soát được mức độ tiêu hao điện năng đến từng ca, từng tổ và từng máy
sản xuất ta có thể trang bị các thiết bị đo đếm điện thông minh và thiết lập một mạng
giám sát (SCADA). Các thiết bị này hiện nay có bán trên thị trường với các chuẩn truyền
thông công nghiệp như Profibus, RS485 sẽ cho phép ta kết nối các thiết bị đo đếm thơng
minh thành mạng. Thơng qua một máy tính kết nối với mạng truyền thơng này người
quản lý có thể giám sát được mức tiêu hao điện năng của từng khu vực và công đoạn sản
xuất tới từng ca sản xuất để từ đó có cái nhìn tổng quan về mức độ tổn thất năng lượng
của toàn doanh nghiệp và từ đó có những điều chỉnh hợp lý nhằm nâng cao khả năng tiết
kiệm điện năng.
Tiết kiệm điện năng hiện nay là vấn đề thời sự nóng bỏng khơng chỉ với các doanh
nghiệp Việt Nam mà còn cả đối với các doanh nghiệp ở các nước công nghiệp phát triển.
Xây dựng thành cơng chiến lược tiết kiệm điện năng và có những quyết định đầu tư đúng
11
đắn sẽ giúp cho doanh nghiệp tăng sức cạnh tranh của mình trên thị trường. Việc quyết
định sai khơng những khơng giúp tiết kiệm điện mà cịn gây lãng phí khơng đáng có đối
với doanh nghiệp, tạo thêm gánh nặng về tài chính và giảm sức cạnh tranh của doanh
nghiệp. Tuy nhiên, với sự cân nhắc cẩn trọng cộng với việc sử dụng các ý kiến chuyên
gia nhiều kinh nghiệm các nhà quản lý hồn tồn có thể có những quyết sách đúng đắn
cho vấn đề này và mang lại hiệu quả cao cho doanh nghiệp của mình.
12