LICH SU 6 HOC KI II CHUAN

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (269.9 KB, 47 trang )

(1)Tuần 20 2012 Chương III LẬP. Ngày soạn : 2 - 1 THỜI KỲ BẮC THUỘC VÀ ĐẤU TRANH GIÀNH ĐỘC Tiết 19 Bài 17. CUỘC KHỞI NGHĨA HAI BÀ TRƯNG. NĂM 40 I. Mục tiêu - Trình bày được một số nét khái quát tình hình Âu Lạc từ thế kỉ II TCN đến hết thế kỉ I, chính sách thống trị tàn bạo của phong kiến phương Bắc đối với nước ta. Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng: công việc chuẩn bị, sự ủng hộ của nhân dân, diễn biến, kết quả - GD ý thức căm thù quân xâm lược, bước đầu xây dựng ý thức tự hào, tự tôn dân tộc, lòng biết ơn HBT và tự hào về truyền thống phụ nữ VN - Biết tìm hiểu nguyên nhân và mục đích của sự kiện lịch sử, sử dụng kĩ năng đọc, vẽ bản đồ II. Chuẩn bị của GV và HS - GV : Lược đồ khởi nghĩa Hai Bà Trưng, bảng phụ - HS: Đọc trước bài và trả lời câu hỏi SGK. Hoàn thiện sơ đồ H43, điền kí hiệu. Vẽ sơ đồ bộ máy cai trị nhà Hán III. Tiến trình dạy học 1. Bài mới - Giới thiệu bài mới - Dạy bài mới Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức cần đạt HĐ 1 Nhận biết và ghi nhớ tình hình Âu Lạc từ thế kỉ II TCN đến thế kỉ I ? Thất bại của An Dương Vương đã để lại hậu quả ntn ? - HS: Nước Âu Lạc mất đất, mất tên và trở thành 1 bộ phận đất đai của TQ. Từ đó các triều đại phong kiến TQ thay nhau thống trị đô hộ nước ta hơn 1000 năm, thường gọi là 1000 năm Bắc thuộc. - GV: treo lược đồ và phân tích theo sgk - GV giảng: Năm 111 TCN nhà Hán đánh Nam Việt. Nhà Triệu chống cự không nổi và bị tiêu diệt, đất đai Âu Lạc chuyển sang tay nhà Hán. Nhà Hán chia nước ta thành 3 quận: Giao Chỉ, Cửu Chân, và Nhật Nam ( bao gồm Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ đến Quảng Nam) gộp với 6 quận của TQ thành Châu Giao. - GV: Thủ phủ của Châu Giao đặt ở Luy Lâu (Thuận Thành- Bắc Ninh) và nhà Hán xây dựng bộ máy cai trị từ trung ương đến địa phương.. 1. Nước Âu Lạc từ thế kỉ II đến thế kỉ I - Năm 179 TCN, Triệu Đà sáp đất đai Âu Lạc vào Nam Việt, chia Âu Lạc thành hai quận Giao Chỉ và Cửu Chân. - Năm 111TCN nhà Hán chiếm Âu Lạc, chia Âu Lạc làm 3 quận, gộp với 6 quận của TQ thành châu Giao..

(2) GV: cho hs hoạt động nhóm / 2 phút ? Điền các chức quan vào sơ đồ bộ máy cai trị của nhà Hán. Châu (. ). Quận (. Quận ). (. ). Huyện ( ) HS: lên bảng điền GV: nhận xét, bổ xung. ? Em hiểu thứ sử, đô uý, thái thú là gì ? + Thứ sử: là 1 chức quan do bọn phong kiến TQ đặt ra để trông coi 1 số quận, hoặc đứng đầu bộ máy cai trị ở nước phụ thuộc. + Thái thú, đô uý: là chức quan do bọn phong kiến TQ đặt ra để trông coi 1quận.- Thái thú coi chính trị . Đô uý coi quân sự. ? Nhà Hán gộp Âu Lạc với 6 quận của TQ thành Châu Giao nhằm mục đích gì ? HS: Muốn chiếm đóng lâu dài, xoá tên nước ta, biến nước ta thành quận, huyện của TQ. ? Em có nhận xét gì về cách đặt quan lại của nhà Hán ? - HS: Nhà Hán mới bố trí được người cai trị từ cấp quận, còn cấp huyện, xã chúng chưa thể với tới nên buộc phải để người Âu Lạc trị dân như cũ. HĐ2 Biết được chính sách thống trị của phong kiến phương Bắc. - Đứng đầu châu Giao là Thứ sử coi việc chính trị, Đô uý coi việc quân sự đều là người Hán. Ở các quận huyện nhà Hán vẫn để Lạc tướng trị dân như cũ. 2. Chính sách thống trị tàn bạo của phong kiến phương Bắc đối - GV giảng: Sau khi xây dựng xong bộ máy cai trị với nước ta nhà Hán ra sức bóc lột vơ vét của cải của nhân dân ta. HS: đọc sgk để chứng minh. - GV: Cho hs thảo luận / 2 phút Câu hỏi: Nêu nhận xét của em về chính sách thống trị của nhà Hán đối với nhân dân châu Giao ? HS: Đại diện nhóm trả lời GV: Nhận xét và chốt ý: - Nhân dân châu Giao phải chịu nhiều thứ thuế và - Bắt nhân dân ta nộp các loại thuế.

(3) cống nạp nặng nề. - Đưa người Hán sang ở lẫn với nhân dân ta, bắt dân ta phải theo phong tục của người Hán. - Bọn quan lại người Hán rất tham lam và tàn bạo, điển hình là Tô Định (Thấy tiền là rướng mắt lên…) => Như vậy, nhân dân châu Giao bị nhà Hán đối xử rất tàn tệ, phải nộp nhiều thứ thuế, phải lên rừng, xuống biển rất nguy hiểm đến tính mạng để kiếm của quý hiếm đem nộp cống…. ? Nhà Hán đưa người Hán sang Châu Giao nhằm mục đích gì ? - HS: Đồng hoá dân ta, đồng hoá có nghĩa là làm thay đổi bản chất, làm cho giống như của mình. ? Em có nhận xét gì về ách thống trị của nhà Hán ? - HS: Đối sử tàn tệ, dã man, thâm độc… GVchuyển ý: dưới ách thống trị tàn bạo của nhà Hán, ND ta đã làm gì… HĐ3 Diễn biến chính cuộc khởi nghĩa HBT - HS đọc: “ Bấy giờ….bị quân Hán giết .” ? Vì sao 2 gia đình Lạc tướng ở Mê Linh và Chu Diên lại liên kết với nhau để chuẩn bị nổi dậy ? - HS: Vì ách đô hộ tàn bạo của nhà Hán làm cho dân ta căm phẫn muốn nổi dậy chống lại. Đó chính là nguyên nhân của cuộc khởi nghĩa. - GV: Khắc sâu cho hs sự kiện : Thi Sách chồng Trưng Trắc bị giết → càng làm tăng thêm sự hận thù của Bà đối với nhà Hán → mùa xuân năm 40 (tháng 3 dương lịch ) Hai Bà Trưng phất cờ khởi nghĩa. - GV minh họa: Trong ngày chuẩn bị khởi nghĩa bà Trưng Trắc đã lập đền thờ, bỏ khăn tang chồng để khỏi ảnh hưởng tinh thần binh lính. - GV: Gọi hs đọc 4 câu thơ trong sgk / 48 ? Qua 4 câu thơ trên, em hãy cho biết mục đích của cuộc khởi nghĩa ? - HS: Trước là giành độc lập cho Tổ quốc, nối lại sự nghiệp vua Hùng, sau là trả thù cho chồng. Cho thấy được lòng yêu nước và thương chồng của Bà Trưng Trắc. - GV giảng: Với lòng căm thù giặc sâu sắc và sự quyết tâm lớn nên khi hai Bà Trưng phất cờ khởi nghĩa đã có nhiều nhân dân khắp nơi kéo về tụ nghĩa ở Mê Linh. HS: Đọc đoạn trích dẫn sgk / 48 - GV: Sử dụng lược đồ và chỉ cho hs thấy các địa phương tiến về Mê Linh.. : muối, sắt - Cống nạp những sản vật quý: ngọc trai, ngà voi, đồi mồi… - Cho người Hán sang ở với dân ta, bắt dân ta theo phong tục tập quán của họ, âm mưu đồng hoá dân tộc ta. 3. Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng bùng nổ. - Mùa xuân năm 40, Hai Bà Trưng dựng cờ khởi nghĩa ở Hát Môn( Hà Nội). - Nghĩa quân nhanh chóng làm chủ Mê Linh, tiến về Cổ Loa và Luy Lâu. - Tô Định hốt hoảng bỏ thành trốn.

(4) ? Theo em khắp nơi kéo quân về Mê Linh nói lên về Nam Hải, quân Hán ở các điều gì. ? quận, huyện khác bị đánh tan, - HS: Ách thống trị của nhà Hán đối với nhân dân ta cuộc khởi nghĩa giành thắng lợi. khiến mọi người đều căm giận và nổi dậy chống lại. Cuộc khởi nghĩa được nhân dân ủng hộ . - GV: Sử dụng bản đồ mô tả khái quát về cuộc khởi nghĩa. ? Kết quả, ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa như thế nào - GV chốt bài: Dưới ách thống trị Hán, nhân dân ta nổi dậy đấu tranh, điển hình là cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng. Đây là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu cho ý chí bất khuất của dân tộc thời kỳ đầu công nguyên 2. Củng cố- Dặn dò - GV treo bản đồ, yêu cầu HS điền kí hiệu thích hợp để thể hiện diễn biến cuộc khởi nghĩa. - GV đọc câu nói của Lê Văn Hưu. ? Em có nhận xét gì về câu nói đó. - Học bài và xem trước bài: Trưng Vương và cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán + Đọc và trả lời các câu hỏi sgk + Nêu được những việc làm của Trưng Trắc sau khi đất nước giành độc lập + Tập thuật diễn biến cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán và rút ra ý nghĩa.

(5) Tuần 21 Ngày soạn :8 - 1- 2012 Ngày day: 10/01/2012 Tiết 20 Bài 18 TRƯƠNG VƯƠNG VÀ CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC HÁN I. Mục tiêu - Công cuộc xây dựng đất nước sau khi giành độc lập. Cuộc kháng chiến chống quân xâm Lược Hán: thời gian, những trận đánh chính, kết quả - Rèn luyện kĩ năng đọc bản đồ - GD cho HS tinh thần bất khuất của dân tộc, mãi mãi ghi nhớ công lao của các anh hùng DT thời Hai Bà Trưng. II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh GV : Lược đồ cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán. HS : Đọc trước bài 18, vẽ lược đồ H 44 III. Tiến trình dạy học 1. Bài cũ : Trình bày diễn biến cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng ? Nguyên nhân thắng lợi cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng ? 2. Bài mới - Giới thiệu bài mới : - Dạy bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt HĐ 1 Những việc làm của Hai Bà Trưng sau khởi 1. Hai Bà Trưng đã làm gì nghĩa thắng lợi sau khi giành độc lập ? ? Trưng Trắc được suy tôn làm vua, việc đó có ý nghĩa và tác dụng như thế nào ? - HS: Khẳng định đất nước ta có chủ quyền, có vua, đem lại quyền lợi cho nhân dân, tạo nên sức mạnh để chiến thắng quân xâm lược. ? Em hãy nêu những việc làm của Hai Bà Trưng sau khi khởi nghĩa giành thắng lợi ? - GV: Kết luận theo nội dung ghi bảng. - Trưng Trắc được suy tôn lên làm vua (Trưng Vương), đóng đô ở Mê Linh. Phong chức ? Những việc làm của Hai Bà Trưng có ý nghĩa tước cho những người có công như thế nào ? - Các Lạc tướng được giữ GV kết luận: Sau khi giành thắng lợi Hai Bà Trưng quyền cai quản các huyện, bãi đã bắt tay vào xây dựng đất nước và chuẩn bị đối bỏ luật pháp của chính quyền phó với cuộc xâm lược của nhà Hán. Những việc đô hộ cũ, xá thuế hai năm liền làm tuy ngắn (2 năm) nhưng đã góp phần nâng cao cho dân ý chí đấu tranh bảo vệ độc lập của nhân dân. ? Sau khi được tin Hai Bà Trưng khởi nghĩa, Vì sao vua Hán chỉ hạ lệnh cho các quận miền nam TQ khẩn trương chuẩn bị quân, xe, thuyền…đàn áp.

(6) khởi nghĩa Hai Bà Trưng mà không tiến hành đàn áp ngay ? HS: Suy nghĩ trả lời - GV phân tích: Lúc này ở TQ nhà Hán còn phải lo đối phó với các cuộc đấu tranh của nhân dân ta và thực hiện bành chướng lãnh thổ về phía Tây và phía Bắc. HĐ 2: Những nét chính về diễn biến cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán - GV: Sử dụng lược đồ 2. Cuộc kháng chiến chống - HS: Mô tả lực lượng và đường tiến quân của nhà xâm lược Hán (42- 43) đã Hán khi sang xâm lược nước ta và nêu nhận xét. diễn ra như thế nào? - GV kết luận: Nhà Hán có đầy đủ vũ khí, lương thực. Hán Quang Vũ đã lựa chọn Mã Viện chỉ huy đạo quân này. ? Vì sao Mã Viện lại được chọn làm chỉ huy đạo quân xâm lược này? - HS: Mã Viện là tên tướng lão luyện, nổi tiếng gian ác, lại lắm mưu nhiều kế, quen chinh chiến ở phương Nam… - GV: Đọc đoạn thơ của Nguyễn Du chế diễu nhân cách tầm thường và bộ mặt tham lam độc ác của Mã Viện. “ Sáu chục người ta sức mỏi mòn Riêng ông yên giáp nhảy bon bon…’’ - GV phân tích: Như vậy, nhìn nhận một cách tổng thể giữa lực lượng quân ta và quân Hán có sự chênh lệch khá lớn ( hai vạn quân so với khoảng gần 8 ngàn quân ở Giao Chỉ ) => Đây là một thách thức lớn đối với quân ta, đồng thời cũng thấy được tính ác liệt và dã tâm quyết tiêu diệt quân khởi nghĩa, xâm chiếm lại nước ta của nhà Hán là rất lớn. - GV : Sử dụng lược đồ kháng chiến chống quân Hán. - HS: Quan sát kênh chữ sgk và tìm các địa danh có liên quan đến cuộc kháng chiến. GV: Thuât diễn biến 1 lần → Gọi HS trình bày (điền kí hiệu vào lược đồ cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán). GV: Kết luận và cho ghi bảng. GV: Gọi HS đọc đoạn in nghiêng. Hỏi: Tại sao Mã Viện lại nhớ về vùng này như vậy - Tháng 4- 42, quân Hán tấn ? Có phải vì thời tiết ở đây quá khắc nghiệt công Hợp Phố, quân ta chiến không ? đấu dũng cảm và chủ động rút.

(7) - HS: Xuất phát từ nỗi sợ hãi tinh thần chiến đấu dũng cảm, bất khuất của nhân dân ta, một tên tướng đã bỏ mạng . ? Vì sao Hai Bà Trưng phải tự vẫn ? HS: Lực lượng của ta yếu ….không để rơi vào tay giặc, giữ toàn khí tiết…) ? Cuộc kháng chiến tuy thất bại song có ý nghĩa lịch sử như thế nào ? HS: Thảo luận trả lời GV: Kết luận theo nội dung ghi bảng. GV: Cho HS xem H 45 và liên hệ “ Kỷ niệm Hai Bà Trưng vào ngày 8/3 và ND lập đền thờ ”. ? Việc nhân dân ta lập đền thờ Hai Bà Trưng và các vị tướng ở khắp nơi đã nói lên điều gì ? - HS: Nhân dân ta thương tiếc, kính trọng, ghi nhớ công ơn Hai Bà Trưng và những người đã hi sinh vì độc lập, tự do của đất nước, khẳng định tinh thần không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ của dân tộc ta. GV kết luận: Với lực lượng kẻ thù đông mạnh, dưới sự lãnh đạo Hai Bà Trưng, nhân dân ta đã chiến đấu anh dũng nhưng cuối cùng bị thất bại, Hai Bà Trưng hi sinh anh dũng.. khỏi Hợp Phố - Tại Lãng Bạc đã diễn ra những cuộc chiến ác liệt giữa quân ta và quân Hán - Quân ta lui về giữ Cổ Loa và Mê Linh rồi về Cấm Khê. Cuối tháng 3- 43 Hai Bà Trưng hi sinh oanh liệt Cấm Khê, cuộc kháng chiến vẫn tiếp tục đến tháng 11- 43 + Ý nghĩa: Thể hiện ý chí quật cường, bất khuất của dân tộc. 3. Củng cố - Dặn dò - Gọi HS trình bày diễn biến cuộc kháng chiến chống xâm lược Hán trên lược đồ. - Điền sự kiện cho khớp với thời gian Niên Sự kiện lịch sử đại Tháng 4 - 42 ………………………………………………………… Tháng 3 - 43 ………………………………………………………… Tháng 11 - 43 …………………………………………………………. Mùa thu năm …………………………………………………………. 44 - Học thuộc bài, sưu tầm thơ, truyện viết về Hai Bà Trưng. - Đọc trước bài 19 : Từ sau Trương Vương đến trước Lý Nam Đế + Sau khi đàn áp cuộc khởi nghĩa HBT nhà Hán có thay đổi gì về bộ máy cai trị so với trước ? + Vì sao phong kiến phương Bắc lại đồng hóa dân tộc ta ? + Vì sao nhà Hán giữ độc quyền về sắt ?.

(8) Tuần 22 Ngày soạn :14 - 1- 2013 Ngày day: 16/01/2013 Tiết 21 Bài 19 TỪ SAU TRƯNG VƯƠNG ĐẾN TRƯỚC LÝ NAM ĐẾ (Từ giữa thế kỷ I đến giữa thế kỷ VI) I.Mục tiêu : - Chính sách cai trị của phong kiến phương Bắc sáp nhập nước ta vào lãnh thổ nhà Hán, tổ chức bộ máy cai trị, thi hành chính sách bóc lột và đồng hóa. Sự phát triển nông nghiệp, thủ công nghiệp và thương nghiệp, sử dụng công cụ sản xuất, dùng sức kéo trâu bò, trồng lúa… - Biết phân tích, đánh giá những thủ đoạn cai trị của PK phương Bắc thời bắc thuộc. Biết tìm nguyên nhân vì sao dân ta không ngừng đấu tranh chống áp bức của PK phương Bắc. - Căm thù sự áp bức bóc lột của nhà Hán II. Chuẩn bị của GV và HS - GV: SKG, SGV, bảng phụ - HS: Đọc và trả lời các câu hỏi sgk III.Tiến trình dạy học 1. Bài mới Giới thiệu bài mới Dạy bài mới Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức cần đạt HĐ 1 Nội dung chủ yếu các chính sách cai trị của 1.Chế độ cai trị của các triều đại phong kiến phương Bắc đối với dân ta PK phương Bắc đối với nước ta từ thế kỷ I đến thế kỷ VI. Giảng: sau khi đàn áp được cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng, nhà Hán vẫn giữ nguyên châu Giao CH: Em hãy nhớ lại Châu Giao có mấy quận ? Miền đất Âu Lạc cũ bao gồm những quận nào của Châu Giao ? ( Kiểm tra bài cũ) - GV nhấn mạnh thêm: Đất Âu Lạc cũ thời kỳ đó chịu sự thống trị của nhà Ngô thời Tam Quốc và nhà Ngô gọi vùng đó là vùng Châu Giao. - Đầu thế kỷ III, nhà Ngô tách Châu Giao thành Quảng Châu và Giao Châu ? Về chính sách cai trị, thời kì này có điểm gì khác trước ? - HS: Thời Triệu Đà các Lạc tướng là người Việt vẫn nắm quyền cai trị dân ở các huyện, đến nhà Hán các huyện lệnh là người Hán trực tiếp cai quản các huyện - Đưa người Hán sang làm Huyện ? Em có nhận xét gì về sự thay đổi này ? lệnh . - HS: Việc thay đổi, đưa người Hán trực tiếp cai quản các huyện thay cho người Việt, nhằm loại bỏ.

(9) người Việt ra khỏi bộ máy cai trị để chúng dễ bề áp bức, bóc lột nhân dân ta ? Nhà Hán đã bóc lột tàn bạo nhân dân ta như thế nào? - Gọi hs đọc chữ in nghiêng sgk ? Em có nhận xét gì về chính sách bóc lột của bọn đô hộ ? ? Vì sao nhà Hán tiếp tục thi hành chủ trương đưa người Hán sang ở nước ta ? - GV: Khắc họa: Trong quá trình cai trị, nhà Hán luôn có âm mưu muốn xóa bỏ nước ta, dân tộc ta bằng nhiều biện pháp “ đồng hóa toàn diện ”: Từ việc tổ chức sắp xếp bộ máy cai trị, đến việc tổ chức bóc lột triệt để mọi người Âu Lạc. Từ việc loại người Âu Lạc khỏi bộ máy cai trị đến việc tìm cách xóa bỏ mọi phong tục, tập quán của người Âu Lạc để dần dần “ Hán hóa ” dân ta. => Như vậy mưu đồ thôn tính vĩnh viễn nước ta của nhà Hán đã thể hiện rõ trong việc sắp xếp hệ thống quan lại và tổ chức liên kết các quận, huyện. HĐ2 Những biểu hiện thay đổi trong tình hình kinh tế nước ta từ thế kỉ I đến thế kỉ VI ? Vì sao nhà Hán giữ độc quyền về sắt ? HS: Công cụ sản xuất và vũ khí được chế tạo bằng sắt nên nhọn, sắc, bền hơn công cụ và vũ khí bằng đồng. Do vậy sản xuất đạt năng xuất cao hơn và chiến đấu có hiệu quả hơn. Nhà Hán giữ độc quyền về sắt để hạn chế phát triển sản xuất ở Giao Châu, hạn chế được sự chống đối của nhân dân…) - GV giảng: Mặc dù bị hạn chế nhưng nghề rèn sắt vẫn phát triển. ? Căn cứ vào đâu em khẳng định nghề sắt ở Giao Châu vẫn phát triển ? HS: Di chỉ, mộ cổ tìm thấy nhiều công cụ nhiều công cụ…rìu, mai, cuốc, dao…. vũ khí: kiếm, giáo, lao…Thế kỷ III nhân dân ven biển dùng lưới sắt để khai thác san hô, biết bịt cựa gà chọi bằng sắt. => Câu chuyện truyền thuyết về Thánh Gióng cũng nói đến sự phát triển nghề sắt ở nước ta thời bấy giờ. ? Vậy theo em do đâu mà nghề sắt phát triển ? HS: Do nhu cầu của cuộc sống và cuộc đấu tranh giành lại độc lập. ? Hãy cho biết những chi tiết nào chứng tỏ nền nông nghiệp Giao Châu vẫn phát triển ?. - Thu nhiều thứ thuế, nặng nhất là thuế muối và thuế sắt, lao dịch và cống nạp nặng nề. - Tiếp tục đưa người Hán sang ở lẫn với dân ta, bắt dân ta phải theo phong tục tập quán của họ. 2.Tình hình kinh tế của nước ta từ thế kỷ I đến thế kỷ VI có gì thay đổi ?. - Nhà Hán nắm độc quyền về sắt nhưng nghề rèn sắt ở Giao Châu vẫn phát triển các công cụ như rìu, mai cuốc, dao…được dùng phổ biến.

(10) HS: Trả lời theo nội dung sgk. GV phát họa: - Sử dụng trâu, bò để cày, bừa, kéo - Biết đắp kênh ngòi để phòng lụt, bảo vệ mùa màng => Nông nghiệp thời kì này phát triển, cụ thể: - Lúa được trồng hai vụ trong năm ( vụ chiêm và vụ mùa ) - Nhân dân có nhiều loại cây trồng và chăn nuôi phong phú. - Biết sử dụng kĩ thuật trong việc chăm sóc cây. ? Về thủ công nghiệp( ngoài nghề rèn sắt đã phân tích) thì còn có các nghề nào phát triển ? HS: Nghề gốm, dệt vải… GV: phân tích mở rộng. Hỏi: Em hãy nêu nét tiêu biểu về việc trao đổi buôn bán của nước ta thời bấy giờ ? HS: Dựa vào sgk trả lời. - Biết đắp đê phòng lụt, biết trồng lúa hai vụ một năm - Nghề gốm, dệt… rất phát triển - Xuất hiện chợ trao đổi hàng hóa, chính quyền đô hộ giữ độc quyền ngoại thương. 2.Củng cố- Dặn dò * GV: Treo bảng phụ Điền vào bảng tóm tắt tình hình kinh tế nước ta thế kỉ I - VI Nội dung Chính sách cai trị của phong Tình hình kinh tế nước ta kiến phương Bắc Nông nghiệp Thủ công nghiệp thương nghiệp Nhận xét. và. - Học bài theo câu hỏi sgk - Xem trước bài : Từ sau Trưng Vương đến trước Lý Nam Đế (tiếp theo ) - Tìm hiểu sơ đồ phân hóa xã hội - Nguyên nhân nào dẫn đến khởi nghĩa Bà Triệu ? - Cuộc khởi nghĩa Bà Triệu bùng nổ như thế nào ? Kết quả ra sao ?.

(11) Tuần 23 2012 Tiết 22 Bài 20. Ngày soạn : 5 - 2 TỪ SAU TRƯNG VƯƠNG ĐẾN TRƯỚC LÝ NAM ĐẾ (Từ giữa thế kỷ I đến giữa thế kỷ VI ). I. Mục tiêu: - Sự phân hoá xã hội, sự truyền hoá văn hoá phương Bắc( chữ Hán, Nho giáo, Đạo giáo, Phật giáo) và cuộc đấu tranh giữ gìn văn hoá dân tộc. - Làm quen với phương pháp phân tích, với việc nhận thức lịch sử thông qua biểu đồ. - GD lòng tự hào DT ở khía cạnh văn hoá, nghệ thuật, GD lòng biết ơn bà Triệu đã anh dũng chiến đấu giàng độc lập cho DT. II.Chuẩn bị của GV và HS - Thầy: Phóng to sơ đồ phân hoá xã hội, tranh đền Bà Triệu - Trò: Đọc trước bài và trả lời câu hỏi SGK. III. Tiến trình dạy học 1. Bài cũ: ? Chế độ cai trị của PK phương Bắc đối với nước ta từ thế kỷ I ->thế kỷ VI. 2. Bài mới: - Giới thiệu bài mới: - Dạy bài mới: Hoạt động của thầy và trò HĐ1 Nhận biết được sự phân hoá xã hội, sự truyền hoá văn hoá phương Bắc và cuộc đấu tranh giữ gìn văn hoá dân tộc - GV: Gọi hs nhắc lại tình hình kinh tế nước ta TK I – TK VI? => Kết luận: ở bài trước, chúng ta đã được học về những chuyển biến của kinh tế nước ta trong các thế kỉ I – VI. Chúng ta được biết: tuy bị phong kiến đô hộ tìm mọi cách kìm hãm, nhưng nền kinh tế nước ta vẫn phát triển, dù là chậm chạp. Từ sự chuyển biến của kinh tế kéo theo những chuyển biến trong xã hội và văn hóa. - GV: treo sơ đồ phân hoá xã hội. - GV: Hướng dẫn HS quan sát sơ đồ. ? Quan sát sơ đồ, em có nhận xét về sự chuyển biến xã hội nước ta ? HS: Thảo luận theo nhóm / 3 phút * GV: Nhận xét và phân tích : - Thời Văn Lang - Âu Lạc, xã hội phân hoá thành 3 tầng lớp: Quý tộc, nông dân công xã và nô tỳ->có sự phân chia giàu nghèo… =>xã hội Âu Lạc trước khi bị PK đô hộ, bước đầu đã có sự phân hoá …). Nội dung kiến thức cần đạt 3. Những chuyển biến về xã hội và văn hoá ở nước ta ở các thế kỷ I -VI..

(12) + Thời kỳ đô hộ:- Quan lại đô hộ( phong kiến nắm quyền cai trị). - Địa chủ Hán cướp đất ngày càng nhiều, càng giàu lên nhanh chóng và quyền lực lớn. - Địa chủ Việt và quý tộc Âu Lạc bị mất quyền thống trị trở thành địa chủ địa phương, họ có thế lực ở địa phương nhg vẫn bị quan lại và địa chủ Hán chèn ép. Họ là lực lượng lãnh đạo nông dân đứng lên đấu tranh chống bọn PK phương Bắc. - Nông dân công xã bị chia thành nông dân công xã và nông dân lệ thuộc. - Nô tỳ là tầng lớp thấp hèn nhất của xã hội.) * GV nêu một số nét khái quát về nhà Hán mở một số trường học tại các quận để dạy tiếng Hán, đồng thời Nho giáo, Đạo giáo, Phật giáo và một số phong tục, luật lệ Hán…được truyền vào nước ta. - HS: Đọc đoạn chữ in nghiêng. ? Những việc làm trên của nhà Hán nhằm mục đích gì. HS: Đồng hoá dân ta. - Từ thế kỷ I → VI người Hán thâu tóm quyền lực về tay mình, trực tiếp nắm đến cấp huyện, xã hội phân hoá sâu sắc hơn.. Chính quyền đô hộ mở trường học dạy chữ Hán tại các quận huyện. Nho giáo, Phật giáo, Đạo giáo du nhập vào ? Vì sao người Việt vẫn giữ được phong tục tập quán và nước ta tiếng nói của tổ tiên. ( Trường học do chính quyền đô hộ mở để dạy tiếng Hán, song chỉ có tầng lớp trên mới có tiền cho con em mình đi học, còn đại đa số nông dân lao động nghèo khổ ko có điều kiện cho con em mình đi học, vì vậy họ vẫn giữ được phong tục tập quán, tiếng nói của tổ tiên vì được hình thành xây dựng vững chắc từ lâu đời, nó trở thành bản sắc riêng của DT Việt và có sức sống bất diệt. - GVKL: Từ thế kỷ I ->VI, người Hán nắm quyền thống - Nhân dân ta vẫn sử dụng tiếng trị nước ta từ cấp huyện, chúng muốn đồng hoá dân ta… nói của tổ tiên, sinh hoạt theo sống theo mọi phong tục tập quán của người Hán. Song nếp sống, phong tục của mình nhân dân ta vẫn có tiếng nói riêng, sống theo phong tục - Nhân dân học chữ Hán theo tập quán của người Việt. cách đọc của riêng mình. HĐ 2 Nhận biết và ghi nhớ nguyên nhân diễn biến chính, ý nghĩa của khởi nghĩa 4. Cuộc khởi nghĩa bà Triệu - Gọi HS đọc đoạn đầu. (248). ? Qua phần đọc em cho biết nguyên nhân của cuộc khởi a. Nguyên nhân: nghĩa. ? Lời tâu của Tiết Tổng“ Giao Chỉ đất rộng, nhiều người, Nhân dân không cam chịu sống hiểm trở độc hại…..rất khó cai trị ” nói lên điều gì ? nô lệ - HS: Muốn nói rằng do chính sách thống trị rã man, tàn b. Diễn biến: bạo của chính quyền đô hộ, nhân dân ta căm thù quân đô hộ, không cam chịu áp bức, bóc lột đã nổi dậy ở nhiều nơi..

(13) - GV: Giữa thế kỷ III ở Cửu Chân……..bà Triệu”. ? Em hãy tóm tắt vài nét về bà Triệu ? - GV đọc đoạn in nghiêng. ? Câu nói của bà Triệu có ý nghĩa gì ? ( ý chí bất khuất, kiên quyết đấu tranh giành độc lập DT) ? Trình bày tóm tắt diễn biến của cuộc khởi nghĩa bà Triệu ? - Năm 248, cuộc khởi nghĩa bùng nổ Phú Điền( Hậu Lộc ? Em có nhận xét gì về cuộc khởi nghĩa bà Triệu. Thanh Hoá) ( Cuộc khởi nghĩa lan rộng làm cho quân Ngô khiếp sợ..) - Bà Triệu lãnh đạo nghĩa quân đánh phá các thành ấp của nhà ? Vì sao cuộc khởi nghĩa thất bại ? Ngô ở quận Cửu Chân từ đó ( Lực lượng chênh lệch, quân Ngô mạnh nhiều kế hiểm đánh ra khắp Giao Châu độc.) - Nhà Ngô cử 6000 quân sang đàn áp, cuộc khởi nghĩa thất bại, bà Triệu hi sinh ? Ý nghĩa cuộc khởi nghĩa ? c. Ý nghĩa: - HS quan sát kênh hình 46. Khẳng định ý chí bất khuất của ? Gọi HS đọc bài ca dao, liên hệ nhân dân ghi nhớ công dân tộc trong cuộc đấu tranh ơn bà Triệu. giành lại độc lập dân tộc - GVKL: Do ách thống trị tàn bạo của quân Ngô, bà Triệu đã lãnh đạo nhân dân chống lại, xong vì lực lượng quá chênh lệch, quân Ngô lại lắm mưu nhiều kế, nên khởi nghĩa thất bại. - GVCC bài: Sau thất bại của cuộc kháng chiến chống quân Hán, nước ta lại bị PK phương Bắc thống trị, dưới ách thống trị của ngoại bang, nhân dân ta vẫn vươn lên tạo ra những chuyển biến về kinh tế, xã hội và văn hoá để duy trì cuộc sống và nuôi dưỡng ý chí giành độc lập DT. 3. Củng cố - Dặn dò - Để phục vụ cho chính sách đồng hóa nhân dân ta về mặt văn hóa, nhà Hán đã làm gì ? - Trình bày diễn biến cuộc khởi nghĩa Bà Triệu ? - Học thuộc bài và ôn các bài 17, 18, 19, 20. - Chuẩn bị giờ sau làm bài tập lịch sử..

(14) Tuần 24 Ngày soạn : 13- 2 - 2012 Tiết 23. LÀM BÀI TẬP LỊCH SỬ. I. Mục tiêu: - Cho HS ôn lại kiến thức đã học ở bài 18, 19, 20. Biết vận dụng bài học vào làm bài tập. - Rèn luyện kĩ năng phân tích, chỉ lược đồ - Tự hào về nguồn gốc và tinh thần đấu tranh bảo vệ đất nước của ông cha ta. II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh - GV: bảng phụ, lược đồ - HS : bảng phụ học sinh III. Tiến trình dạy học 1. Bài cũ Trình bày diễn biến cuộc khởi nghĩa Bà Triệu ? Em có nhận xét gì về cuộc khởi nghĩa Bà Triệu ? 2.Bài mới - Giới thiệu bài mới - Dạy bài mới . Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức cần đạt GV: Cho HS làm bài tập trên bảng phụ Bài 1: Khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời đúng Bài 1: a, b, d nói lên chính sách cai trị của nhà Triệu và nhà Hán ở Âu Lạc a. Triệu Đà chia Âu Lạc thành hai quận Giao Chỉ, Cửu Chân b. Nhà Hán chia Âu Lạc thành ba quận: Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam c. Nhân dân Âu Lạc không phải nộp cho chính quyền đô hộ các loại thuế và cống nạp nặng nề d. Đưa người Hán sang ở lẫn với dân ta, bắt dân ta phải theo phong tục của người Hán e. Bọn quan lại Hán rất tham lam, tàn bạo và nhân dân Âu Lạc bị đối xử tàn bạo Bài 2 : Điền cụm từ còn thiếu vào chỗ trống cho phù Bài 2 hợp với đoạn viết dưới đây . Thứ sử, Thái thú, Đô uý, “ Thủ phủ của Châu Giao được đặt ở Luy Lâu ( Thận Hán Thành - Bắc Ninh ) . Đứng đầu châu là ……………….. đứng đầu mỗi quận là ………………… coi việc chính trị ……………………..coi việc quân sự. Những viên quan này đều là người ……………………” - GV gọi hs lên điền trên bảng phụ.

(15) Bài 3 :Điền cụm từ vào chỗ trống trong bảng dưới đây. Niên đại Năm 179 TCN ……………………… Năm 43 ………………………. Sự kiện …………………………. Nhà Hán chiếm Âu Lạc …………………………. Hai Bà Trưng dựng cờ khởi nghĩa ở Hát Môn. GV: Sử dụng lược đồ cuộc kháng chiến chống quân xâm HS dùng bút chì sáp màu vẽ các kí hiệu diễn biến lược Hán ( 42 - 43 ) cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán và Bài tập 4: Chính quyền đô hộ sát nhập đất đai Âu lạc vào lãnh thổ thuật diễn biến của nhà Hán, làm như vậy là để. A. Nhằm giúp đỡ dân ta tổ chức lại bộ máy chính quyền. B. Làm như vậy để đất đai rộng rãi dễ làm ăn. C.Thôn tính đất nước ta về lãnh thổ và chủ quyền. D. Ko nhằm mục đích nào cả. ? Hãy trình bày lại diễn biến của cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng ? Bài tập 5 Dựa vào 4 câu thơ sau: “ Một xin rửa sạch nước thù ……………….sở công lênh này”. Hãy viết thành 1 đoạn văn xuôi nói rõ nguyên nhân, mục tiêu của cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng. Bài 6 : Mặc dù bị sống kìm kẹp của chính quyền đô hộ nhưng nền nông nghiệp, thủ công nghiệp của chúng ta bấy giờ vẫn đạt được nhiều tiến bộ. Em hãy lấy dẫn chứng - Công tác thuỷ lợi……… - Trồng trọt………………………….... - Chăn nuôi………………………….. - Rèn sắt đúc đồng…………………… - Làm gốm, rệt vải ……………………….. 3. Dặn dò : - Xem trước bài khởi nghĩa Lý Bí. Nước Vạn Xuân thành lập ? Nguyên nhân nào dẫn đến cuộc khởi nghĩa Lý Bí ? ? Tổ chức bộ máy nhà nước của nhà Lương ở nước ta có gì thay đổi ? ? Tìm hiểu diễn biến, kết quả cuộc khởi nghĩa Lý Bí ? Tuần 25 2 - 2012. Ngày soạn : 20 -.

(16) Tiết 24 Bài 21. KHỞI NGHĨA LÝ BÍ. NƯỚC VẠN XUÂN (542 –. 602) I. Mục tiêu - Chính sách đô hộ của nhà Lương đối với nước ta. Con người và sự nghiệp của Lí Bí. Diễn biến khởi nghĩa bùng nổ và thắng lợi. Lí Bí lên ngôi hoàng đế, đặt tên nước là Vạn Xuân - Biết xác định nguyên nhân của sự kiện, biết đánh giá sự kiện. Tiếp tục rèn luyện kỹ năng cơ bản về đọc lược đồ. - Sau hơn 600 năm bị PK phương Bắc thống trị, đồng hoá. Cuộc khởi nghĩa Lí Bí nước Vạn Xuân ra đời đã chứng tỏ sức sống mãnh liệt của DT ta. II. Chuẩn bị của GV và HS - Thầy: Lược đồ khởi nghĩa Lí Bí - Trò: Vẽ lược đồ khởi nghĩa Lí Bí, điền kí hiệu. III/ Tiến trình dạy học 1. Bài mới * Giới thiệu bài mới * Dạy bài mới Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức cần đạt HĐ1 Biết được chính sách đô hộ của nhà Lương 1. Nhà Lương siết chặt ách đô hộ - GV giảng: Đầu thế kỷ VI (502 –557), Tiêu Diễn như thế nào ? cướp ngôi nhà Tề lập ra nhà Lương, từ đó nhà Lương đô hộ Giao Châu, chúng xiết chặt ách đô hộ nhân dân ta. - GV: Nhà Lương chia lại các quận, huyện và đặt tên mới. Phần đất Âu Lạc cũ nhà Lương chia lại. ( GV chỉ trên lược đồ ). - GV: Như vậy về mặt hành chính một lần nữa nước ta lại bị chia lại. Thời nhà Ngô, phần đất Châu Giao (Âu Lạc cũ) gồm 3 quận. Thời nhà Lương chia thành 6 quận. - Về hành chính: Nhà Lương chia lại các quận, huyện và đặt tên mới: + Giao Châu: (đồng bằng trung du Bắc Bộ). +Ái Châu ( T.Hoá ) + Đức Châu, Lợi Châu, Minh Châu (Nghệ- Tĩnh). - GV giảng theo SGK. + Hoàng Châu (Quảng Ninh) - HS đọc phần chữ in nghiêng. ? Em nghĩ gì về thái độ nhà Lương đối với nước ta - Người cùng họ với vua và các họ - HS: Chúng thực hiện sự phân biệt rất trắng trợn, lớn mới được giữ chức vụ quan người Việt ko được giữ những chức vụ quạn trọng. trọng)..

(17) ? Nêu những chính sách bóc lột của nhà Lương đối với nhân dân ta ? - HS: Dựa vào sgk trả lời - GV mở rộng: Tiến hành bóc lột dã man tàn bạo, bọn quan lại từ lớn đến bé đều ra sức vơ vét của cải của dân ta…Thứ sử Giao Châu lúc này là Tiêu Tư nổi tiếng tham lam gian ác, chính sử sách TQ cũng ghi nhận “ Tiêu Tư tàn bạo mất lòng dân ”. - GV giảng theo SGK. ? Em có nhận xét gì về chính sách cai trị của nhà Lương đối với Giao Châu ? ( Tàn bạo, mất lòng dân. Đây là nguyên nhân dẫn - Nhà Lương đặt ra hàng trăm thứ đến các cuộc khởi nghĩa của nhân dân chống lại thuế ách đô hộ của nhà Lương.) - GVKL: Đến thế kỷ VI nước ta chịu sự thống trị của nhà Lương, chúng xiết chặt ách đô hộ với dân ta, chúng chia nhỏ đơn vị hành chính, về tổ chức bộ máy thực hiện chế độ “sĩ tộc”tôn thất các dòng họ mới được giữ chức vụ quan trọng, dân ta phải chịu hàng trăm thứ thuế, cuộc sống nhân dân vô cùng cực khổ. Đó là nguyên nhân dẫn đến các cuộc khởi nghĩa của nhân dân nổi dậy đấu tranh HĐ 2 Nhận biết và trình bày được những nét diễn biến chính của cuộc khởi nghĩa, kết quả, ý nghĩa 2. Khởi nghĩa Lý Bí. Nước Vạn ? Từ sự phân tích trên em hãy cho biết nguyên Xuân thành lập . nhân cuộc khởi nghĩa Lý Bí ? ? Em có nhận xét gì về lực lượng của Lý Bí ? - HS: Khắp cả nước, nhiều nơi kéo về hưởng ứng ? Vì sao hào kiệt và nhân dân khắp nơi hưởng ứng cuộc khởi nghĩa Lý Bí ? ? Vì oán hận quân Lương, mong muốn giành độc lập cho Tổ quốc. GV: - Sử dụng lược đồ diễn biến cuộc khởi nghĩa - Gọi HS lên bảng điền kí hiệu thích hợp vào lược đồ và trình bày diễn biến. - Mùa xuân năm 542 Lý Bí phất cờ - GV : Bổ xung và chốt lại. khởi nghĩa hào kiệt ở khắp nơi ? Em có nhận xét gì về tinh thần chiến đấu của hưởng ứng. quân khởi nghĩa ? - Gần 3 tháng nghĩa quân chiếm HS: - Cuộc khởi nghĩa thu hút được sự ủng hộ của hầu hết các quận huyện, Tiêu Tư đông đảo nhân dân và hào kiệt trong cả nước. bỏ thành Long Biên chạy về TQ. - Cuộc khởi nghĩa diễn ra trong thời gian ngắn - Tháng 4 - 542 đầu năm 543 nhà nhưng quy mô lớn, giành được thắng lợi nhanh Lương hai lần đưa quân sang đàn chóng ( chỉ trong 3 tháng ), làm chủ được kinh đô, áp, quân ta chủ động tiến đánh làm cho quân giặc khiếp sợ. quân địch và giành thắng lợi - Tinh thần chiến đấu mạnh mẽ, quyết liệt của.

(18) nghĩa quân, thể hiện liên tiếp trong hai năm đánh bại hai cuộc tấn công trên quy mô lớn của nhà Lương. => Với sự lãnh đạo tài tình của Lý Bí, nghĩa quân chủ động đánh địch rất kiên quyết, thông minh, sáng tạo, có hiệu quả làm cho quân Lương bị thất bại nặng nề và khởi nghĩa thành công. ? Nêu kết quả của cuộc khởi nghĩa ? HS: Dựa vào đoạn cuối sgk trả lời. ? Em hiểu Vạn Xuân nghĩa là gì ? HS: Đặt tên nước là Vạn Xuân thể hiện lòng mong muốn cho sự trường tồn của dân tộc, của đất nước. Mong muốn đất nước mãi mãi tự do, tươi đẹp như vạn mùa xuân ). ? Việc Lý Bí lên ngôi và đặt tên nước là Vạn Xuân có ý nghĩa ntn ? HS: chứng tỏ nước ta có giang sơn, bờ cõi riêng, sánh vai và không lệ thuộc vào Trung Quốc. Đây là ý chí của dân tộc Việt Nam. - Cùng với việc sắp đặt lại bộ máy chính quyền cũng cho thấy được ý thức độc lập, tự chủ của Lý Bí.. * Kết quả: Cuộc khởi nghĩa thắng lợi Lý Bí lên ngôi Hoàng đế, đặt tên nước là Vạn Xuân, xây dựng kinh đô ở vùng cửa sông Tô Lịch( HN), lập triều đình với hai ban văn võ * Ý nghĩa: Thể hiện tinh thần ý chí độc lập. 2. Củng cố và dặn dò: - GV gọi hs lên trình bày diễn biến cuộc khởi nghĩa Lý Bí ? - Học thuộc bài cũ. - Xem tiếp bài : Khởi nghĩa Lý Bí và trả lởi câu hỏi SGK ? Vua Lương đã làm gì sau khi nước Vạn Xuân thành lập ? Vì sao Triệu Quang Phục chọn Dạ Trạch làm căn cứ kháng chiến ? ? Triệu Quang Phục đánh bại quân Lương như thế nào ? ? Nước Vạn Xuân đã kết thúc như thế nào ?. Tuần 26 2 - 2012. Ngày soạn : 27 -.

(19) Tiết 25 Bài 22 KHỞI NGHĨA LÝ BÍ. NƯỚC VẠN XUÂN ( 542 602 ) I/ Mục tiêu - Cuộc kháng chiến chống quân Lương xâm lược( diễn biến chính thời Lý Bí lãnh đạo, thời Triệu Quang Phục lãnh đạo, kết quả ) - Tiếp tục rèn luyện kỹ năng phân tích và đọc bản đồ lịch sử. - Học tập tinh thần chiến đấu chống ngoại xâm, bảo vệ tổ quốc của ông cha ta. GD ý chí kiên cường bất khuất của DT. II/ Chuẩn bị của GV và HS - GV: Bản đồ khởi nghĩa Lí Bí. - HS: Đọc trước bài 22 tìm hiểu bài qua câu hỏi SGK III/ Tiến trình dạy học 1. Bài cũ KIỂM TRA 15 PHÚT Câu1:Trình bày diễn biến, kết quả, ý nghĩa cuộc khởi nghĩa Lý Bí ? Em có nhận xét gì về cuộc khởi nghĩa Lý Bí ? (6đ) Câu 2: Nhà Lương siết chặt ách đô hộ như thế nào ? Nhận xét chính sách cai trị của nhà Lương đối với Giao Châu ? (4đ) ĐÁP ÁN Câu 1(6đ) * Diễn biến - Mùa xuân năm 542 Lý Bí phất cờ khởi nghĩa hào kiệt ở khắp nơi hưởng ứng. (1đ) - Gần 3 tháng nghĩa quân chiếm hầu hết các quận huyện, Tiêu Tư bỏ thành Long Biên chạy về TQ.(1đ) - Tháng 4 - 542 đầu năm 543 nhà Lương hai lần đưa quân sang đàn áp, quân ta chủ động tiến đánh quân địch và giành thắng lợi (1đ) * Kết quả: Cuộc khởi nghĩa thắng lợi Lý Bí lên ngôi Hoàng đế, đặt tên nước là Vạn Xuân, xây dựng kinh đô ở vùng cửa sông Tô Lịch( HN), lập triều đình với hai ban văn võ (1đ) * Ý nghĩa: Thể hiện tinh thần ý chí độc lập (0,5đ) * Nhận xét: Cuộc khởi nghĩa thu hút được sự ủng hộ của đông đảo nhân dân và hào kiệt trong cả nước. Cuộc khởi nghĩa diễn ra trên quy mô lớn, giành được thắng lợi nhanh chóng, làm chủ kinh đô khiến cho quân giặc khiếp sợ. Tinh thần chiến đấu mạnh mẽ, quyết liệt (1,5đ) Câu 2(4đ) Nhà Lương chia lại các quận, huyện và đặt tên mới: Giao Châu: (đồng bằng trung du Bắc Bộ), Ái Châu ( T.Hoá ), Đức Châu, Lợi Châu, Minh Châu (NghệTĩnh), Hoàng Châu (Quảng Ninh) (2đ) - Người cùng họ với vua và các họ lớn mới được giữ chức vụ quan trọng.(0,5đ) - Nhà Lương đặt ra hàng trăm thứ thuế (0,5đ) - Chính sách cai trị của nhà Lương vô cùng tàn bạo, lòng dân oán hận (1đ). 2. Bài mới.

(20) * Giới thiệu bài mới * Dạy bài mới Hoạt động của thầy và trò HĐ 1 Trình bày được diễn biến cuộc kháng chiến chống quân Lương do Lý Bí lãnh đạo - GV trình bày: Sau 2 lần đem quân đàn áp cuộc khởi nghĩa nhg đều thất bại, nhà Lương đã dồn sức cho cuộc tấn công xâm lược lần thứ 3. - Treo lược đồ và gọi học sinh lên trình bày diễn biến - GV dùng lược đồ thuật diễn biến cuộc kháng chiến: Tháng 5/ 545 nhà Lương cử Dương Phiêu và Trần Bá Tiên, những viên tướng rất hiếu chiến chỉ huy đạo quân xâm lược tiến vào nước ta, theo 2 đường thuỷ và bộ. Cánh quân thuỷ theo hướng vịnh Bắc Bộ tiến vào đất liền, cánh quân bộ men theo ven biển xuống sông Thương. - GV trình bày: Lúc này lực lượng rất mạnh, trong khi đó nước Vạn Xuân vừa thành lập, lực lượng còn non yếu, quân ta do Lí Nam Đế chỉ huy kéo lên vùng Lục Đầu (Hải Dương) đón đánh địch nhưng vì lực lượng yếu hơn không cản được địch, phải lui về giữa thành ở cửa sông Tô Lịch (HN). - GV: Tại đây nhiều cuộc khởi nghĩa đã diễn ra quyết liệt. Quân địch kéo đến ngày càng đông, thành bị vỡ, lão tướng Phạm Tu tử trận, Lí Bí thua to phải rút quân về Gia Ninh Việt Trì- Phú Thọ). Đầu năm 546 quân Lương chiếm được thành Gia Ninh, Lí Nam Đế chạy về miền núi Phú Thọ, sau đó đem quân đóng ở hồ Điền Triệt. - GV mô tả vòng hồ Điển Triệt theo SGK trên bản đồ. ? Theo em, thất bại của Lí Nam Đế có phải là sự sụp đổ của nước Vạn Xuân không? Tại sao ? ( Ko phải, vì dưới sự lãnh đạo của Triệu Quang Phục cuộc k/c của nhân dân ta vẫn còn tiếp diễn…) - GVKL: Bị thất bại nặng nề trong 2 lần trước, lần này nhà Lương huy động 1 lực lượng đông mạnh, dưới sự chỉ huy của những tên tướng hiếu chiến, do lực lượng ko cân sức nên quân ta chống cự nổi, Lí Nam Đế phải trao quyền cho Triệu Quang Phục. Dưới sự lãnh đạo của Triệu Quang Phục, nhân dân ta đã đánh thắng quân Lương như thế nào. HĐ 2 Diễn biến chính cuộc kháng chiến chống. Nội dung kiến thức cần đạt 3/ Chống quân Lương xâm lược.. -Tháng 5/ 545 quân giặc tiến vào nước ta theo 2 đường thuỷ và bộ.. - Quân địch mạnh Lý Nam Đế lui quân về giữ thành ở cửa sông Tô Lịch (HN).. - Thành bị vỡ, Lý Bí rút quân về giữ thành ở Gia Ninh. - Đầu năm 546 quân Lương chiếm thành Gia Ninh, Lý Nam Đế đem quân đóng ở hồ Điền Triệt. - Lợi dụng một đêm mưa gió, quân giặc đánh úp hồ Điền Triệt, Lý Nam Đế phải chạy vào động Khuất Lão (Tam Nông- Phú Thọ). - Năm 548 Lý Nam Đế mất..

(21) quân Lương do Triệu Quang Phục lãnh đạo - GV giảng theo SGK - chỉ trên bản đồ. ? Gọi HS đọc SGK. ? Theo em, vì sao Triệu Quang Phục lại chọn Dạ Trạch làm căn cứ k/chiến ? GV bổ sung: TQP là người vùng Chu Diên rất thông thạo thuỷ thổ vùng này và cả vùng Giao Châu. Ông đã phát hiện những ưu điểm ở đầm Dạ Trạch đầm lầy, rộng mênh mông, lau sậy um tùm rất thuận lợi cho cuộc chiến tranh du kích và phát triển lựu lượng để tiếp tục kháng chiến . ? Triệu Quang Phục đánh bại quân Lương như thế nào ? - GV mô tả những nét chính của cuộc k/c trên lược đồ và nói thêm: Thấy đánh mãi ko tiêu diệt được quân ta, Trần Bá Tiên thất vọng. Năm 550 nhà Lương có loạn, Trần Bá Tiên bỏ về nước, chớp thời cơ đó Triệu Quang Phục phản công chiếm Long Biên và thu được thắng lợi. ? Em hãy nêu nguyên nhân thắng lợi của cuộc k/c chống quân Lương xâm lược do Triệu Quang Phục lãnh đạo ? ( ND ủng hộ, tận dụng ưu thế của Dạ Trạch, chiến tranh du kích p.triển lực lượng, quân Lượng chán nản luôn bị động trong chiến đấu.) - GVKL: Triệu Quang Phục một tướng trẻ có tài, biết lợi dụng ưu thế của vùng Dạ Trạch để tiến hành chiến tranh du kích p.triển lực lượng lãnh đạo nhân dân đánh tan quân Lương xâm lược. HĐ 3 Biết được nước Vạn Xuân đã kết thúc như thế nào ? Sau cuộc kháng chiến chống quân Lương thắng lợi TQP đã làm gì ? ? Vì sao nhà Tuỳ lại yêu cầu Lý Phật Tử sang chầu? Vì sao Lý Phật Tử không sang ? HS: Cũng như triều đại nhà Lương, nhà Tuỳ vẫn âm mưu thôn tính và đồng hoá DT ta. Do vậy nhà Tuỳ đòi Lý Phật Tử sang chầu, để nhân đó có thể bắt ông rồi lập chính quyền cai trị ở nước ta như trước. Lý Phật Tử ko chịu khuất phục nên thoái thác ko đi và tích cực chuẩn bị lực lượng đề phòng. ? Nước Vạn Xuân sụp đổ trong hoàn cảnh nào ? - GVKL: Sau cuộc k/c chống quân Lương xâm lược giành thắng lợi, Triệu Quang Phục lên ngôi vua, tiếp tục xây xựng đất nước, nước Vạn Xuân. 4/ Triệu Quang Phục đánh bại quân Lương như thế nào ?. - Triệu Quang Phục chọn Dạ Trạch làm căn cứ k/chiến, tổ chức đánh du kích. - Năm 550, nhà Lương có loạn, Trần Bá Tiên về nước Triệu Quang Phục phản công đánh tan quân xâm lược. 5/ Nước Vạn Xuân độc lập đã kết thúc như thế nào?. - Đánh bại quân Lương, Triệu Quang Phục lên ngôi vua, tổ chức lại chính quyền. - 20 năm sau Lý Phật Tử cướp ngôi Triệu Quang Phục. - Năm 603, 10 vạn quân Tuỳ tấn công Vạn Xuân, Lý Phật Tử bị bắt.

(22) độc lập và tồn tại trên 50 năm.( Triệu Việt Vương ở giải về TQ. ngôi trên 20 năm; Lý Phật Tử ở ngôi trên 30 năm.) Đây cũng là lúc nhà Tuỳ thành lập ở TQ và đem quân xâm lược nước ta. - GVCC bài: Dưới sự lãnh đạo của Lý Bí và Triệu Quang Phục nhân dân ta đã anh dũng chiến đấu đánh đuổi quân xâm lược giành lại chủ quyền. Song âm mưu thôn tính và đồng hoá DT ta một lần nữa nhà Tuỳ lại đem quân xâm lược nước ta. Nhà nước Vạn Xuân đã sụp đổ 3/ Củng cố - Dặn dò ? HS trình bày diễn biến cuộc k/chiến chống quân Lương xâm lược trên bảng - Chuẩn bị bài 23, đọc và trả lời câu hỏi SGK. - Vẽ lược đồ H 48, 49. ? Dưới ách thống trị nhà Đường nước ta có gì thay đổi ? ? Tìm hiểu tiểu sử về Mai Thúc Loan ? Vì sao Mai Thúc Loan kêu gọi mọi người khởi nghĩa ? ? Tìm hiểu diễn biến cuộc khởi nghĩa Mai Thúc Loan ? ? Cuộc khởi nghĩa Phùng Hưng đã đem lại kết quả như thế nào? Ý nghỉa của cuộc khởi nghỉa Phùng Hưng ?. Tuần 27 2012 Tiết 26 Bài 23. Ngày soạn: 4 - 3NHỮNG CUỘC KHỞI NGHĨA LỚN TRONG CÁC THẾ KỈ VII - IX.

(23) I. Mục tiêu - Những thay đổi lớn về chính trị, kinh tế nước ta dưới ách đô hộ của nhà Đường: An Nam đô hộ phủ, tổ chức bộ máy cai trị do quan lại của người Hán cai quản tới cấp huyện, tăng cường bóc lột. Các cuộc khởi nghĩa Mai Thúc Loan, Phùng Hưng: diễn biến, kết quả - Biết phân tích và đánh giá công lao của những nhân vật lịch sử, tiếp tục rèn kỹ năng đọc và vẽ bản đồ lịch sử. - Bồi dưỡng tinh thần chiến đấu vì độc lập của Tổ Quốc. Biết ơn tổ tiên đã chiến đấu quên mình vì dân tộc, vì đất nước. II. Chuẩn bị của GV và HS: - Thầy: Lược đồ nước ta thời nhà Đường thế kỉ VII- IX. Bản đồ khởi nghĩa Mai Thúc Loan và Phùng Hưng. - Trò: Vẽ lược đồ H 48, 49. Nắm vững kênh chữ, tập điền kí hiệu bản đồ. III. Tiến trình dạy học 1. Bài cũ: Cuộc kháng chiến chống quân Lương xâm lược đã diễn ra như thế nào ? 2. Bài mới - Giới thiệu bài mới - Dạy bài mới Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức cần đạt HĐ 1 Biết được sự thay đổi của tình hình 1/ Dưới ách đô hộ của nhà Đường nước ta nước ta thời trước thế kỉ VII có gì thay đổi ? GV: yêu cầu học sinh quan sát H 48 lược đồ nước ta thời đường thế kỉ VII - XI ? Dưới ách đô hộ nhà Đường về mặt hành chính nước ta có thay đổi như thế nào ? - Năm 679, nhà Đường đổi Giao Châu thành An Nam đô hộ phủ. Phủ đô hộ đặt ở Tống Bình, các châu huyện do người TQ cai trị, ở ? Vì sao nhà Đường chú ý sửa sang con miền núi do người Việt quản lí. đường từ Tống Bình sang TQ và đến các quận huyện.? HS: Nhà Đường coi An Nam đô hộ phủ là 1 trong trấn, để có thể đàn áp nhanh chóng các cuộc nổi dậy của nhân dân ta, bảo vệ chính quyền đô hộ, nhà Đường cho xây dựng, đắp luỹ, tăng cường quân chiếm - Nhà Đường tiến hành sửa sang đường bộ đóng, sửa đường.. từ TQ sang Tống Bình tới các quận huyện. ? Em có nhận xét gì về tình hình nước ta dưới ách thống trị của nhà Đường ? HS: Siết chặt ách đô hộ tàn bạo, cai trị trực tiếp đến huyện, đồng thời củng cố thành, làm đường giao thông để có thể nhanh chóng đàn áp những cuộc nổi dậy của nhân dân ta. ? Gọi HS đọc : “ Ngoài thuế…..nộp cống”..

(24) ? Nhà Đường bóc lột nhân dân ta ntn ? - GV mở rộng: Nhân dân ta phải đóng nhiều thứ thuế, cống nạp các thứ quý hiếm vàng bạc, ngọc trai, đồi mồi…đối mặt với bao nguy hiểm cả tính mạng. Chúng thống trị vơ vét đến tận cùng tài nguyên của đất nước ta. Việc phải gánh quả vải từ nước ta đến Trường An là một công việc đầy gian khổ. ? Theo em, chính sách bóc lột của nhà Đường có gì khác so với các thời trước ? HS: Chia lại khu vực hành chính, đặt tên mới, nắm quyền trực tiếp đến huyện, bóc lột dân ta bằng các hình thức tô thuế, cống nạp rất nặng nề…-> nhân dân nổi dậy. HĐ 2 Trình bày được diễn biến, kết quả cuộc khởi nghĩa Mai Thúc Loan - GV giới thiệu sơ lược về Mai Thúc Loan theo SGK. - GV trình bày: Bấy giờ là mùa vải, bọn thống trị bắt nhân dân ta cống nạp và đi phu để gánh vải sang cống cho nhà Đường. Một ngày đầu hè oi ả, Mai Thúc Loan cùng đoàn phu gánh vải đi cống nạp, đường xa, nắng gắt, càng mệt mỏi lòng người càng oán giận quân đô hộ, Mai Thúc Loan hô hào mọi người ko đi nữa mà trở về chuẩn bị khởi nghĩa chống bọn đô hộ, mọi người đồng lòng nghe theo . ? Vì sao Mai Thúc Loan kêu gọi mọi người khởi nghĩa. ( Do chính sách thống trị tàn bạo của nhà Đường với nhân dân ta , đẩy họ đến chỗ sẵn sàng nổi dậy khi có thời cơ…) - GV treo lược đồ khởi nghĩa Mai Thúc Loan ? Trình bày tóm tắt diễn biến khởi nghĩa Mai Thúc Loan ? - GV trình bày những nét chính về khởi nghĩa trên lược đồ. - Nhà Đường đặt ra nhiều thứ thuế mới, tăng cường cống nạp những sản vật quý.. 2/ Khởi nghĩa Mai Thúc Loan (722).. * Diễn biến - Đầu thế kỉ VIII, cuộc khởi nghĩa bùng nổ ở Hoan Châu, nhân dân Ái Châu, Diễn Châu hưởng ứng - Mai Thúc Loan xưng đế Mai Hắc Đế và chọn vùng Sa Nam (Nam Đàn) để xây dựng căn cứ - Mai Hắc Đế liên kết với nhân dân khắp Giao Châu và Chăm Pa tấn công thành Tống Bình. Viên đô hộ Quang Sở Khách chạy về TQ GV:Để tưởng nhớ công ơn của MHĐ hiện - Năm 722 nhà Đường cử Dương Tư Húc.

(25) nay ở núi vệ và trong thung lũng Hùng Sơn đem 10 vạn quân sang đàn áp . vẫn còn đền thờ ông * Kết quả: Mai Hắc Đế thua trận GVKL: Do sự bóc lột tàn bạo của nhà Đường, dưới sự lãnh đạo của MTL, nhân dân nổi dậy đấu tranh. Tuy cuộc khởi nghĩa thất bại song thể hiện tinh thần đấu tranh kiên cường bất khuất của nhân dân ta, phấn đấu ko mệt mỏi để giành độc lập cho DT. HĐ 3 Trình bày diễn biến cuộc khởi nghĩa - GV giới thiệu qua về Phùng Hưng theo 3/ Khởi nghĩa Phùng Hưng ( trong SGK…mến phục. khoảng 776- 791). - GV mở rộng: Năm 776 vua Đường cử Cao Chính Bình sang làm đô hộ An Nam, đây là viên quan khét tiếng bạo ngược, tham lam và tàn ác, đánh thuế rất nặng nề để vơ vét tiền bạc của nhân dân ta…. ? Vì sao khởi nghĩa được mọi người hưởng ứng. ( Chính sách bóc lột của nhà Đường, nhân dân oán hận bọn đô hộ). ? Cuộc khởi nghĩa Phùng Hưng diễn ra như thế nào ? ? Cuộc khởi nghĩa đem lại kết quả ntn ?. - Khoảng năm 776 anh em Phùng Hưng đã nổi dậy khởi nghĩa ở Đường Lâm được nhân dân hưởng ứng và giành quyền làm chủ vùng đất của mình. - Sau đó Phùng Hưng kéo quân về bao vây phủ Tống Bình và đã chiếm được thành, sắp xếp việc cai trị - Phùng Hưng mất, con trai là Phùng An nối nghiệp cha. - Năm 791 nhà Đường sang đàn áp, Phùng An ra hàng.. - GV cho HS quan sát H 50 ? Việc nhân dân ta lập đền thờ Phùng Hưng có ý nghĩa gì ? - GVKL: Dưới sự lãnh đạo của Phùng Hưng, nhân dân giành được quyền làm chủ đất nước gần 9 năm, lịch sử gọi đó là “nền tự chủ mong manh”. - GVCC bài: Từ thế kỷ VII nhà Đường thống trị nước ta, chúng chia lại khu vực hành chính, sắp đặt bộ máy cai trị, nhân dân nhiều lần nổi dậy, tiêu biểu là cuộc khởi nghĩa MTL và Phùng Hưng… 3. Củng cố - Dặn dò ? Chính sách của nhà Đường tàn bạo như tế nào?. ? Vì sao nhân dân ta biết ơn Mai Thúc Loan và Phùng Hưng? ? Vì sao nhân dân ta tôn Phùng Hưng là Bố cái đại vương ? Học bài theo câu hỏi SGK . Đọc trước bài: Nước Cham pa từ thế kỉ II - X ? Nước Chăm Pa ra đời trong hoàn cảnh nào ? ? Tìm hiểu về quá trình thành lập và mở rộng nước Cham pa ? ? Người Việt và Cham pa có mối quan hệ với nhau như thế nào ?.

(26) Tuần 27 2011. Ngày soạn : 8 - 3 Tiết 27 Bài 24 NƯỚC CHAM PA TỪ THẾ KỈ II ĐẾN THẾ KỈ. X I/ Mục tiêu - Nhà nước Chăm pa độc lập được thành lập: địa bàn, quá trình xây dựng và mở rộng. Tình hình kinh tế, văn hóa - Tiếp tục rèn luyện kỹ năng đọc bản đồ lịch sử, kỹ năng đánh giá, phân tích..

(27) - HS nhận thức sâu sắc rằng người Chăm Pa là một thành viên của đại gia đình các dân tộc Việt Nam. II/ Chuẩn bị của GV và HS - Thầy : Lược đồ Giao Châu và Chăm Pa giữa thế kỷ VI-X, sưu tầm tranh ảnh về đền tháp Chăm. - HS: Vẽ lược đồ, xác định quận Nhật Nam và huyện Tượng Lâm. III. Tiến trình dạy học 1. Bài cũ ? Trình bày diễn biến cuộc khởi nghĩa Mai Thúc Loan ? 2. Bài mới - Giới thiệu bài mới - Dạy bài mới Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức cần đạt HĐ 1 Trình bày quá trình nước Cham pa độc lập ra đời GV treo lược đồ Giao Châu và Cham pa thế kỉ II – X ? Em biết gì về lãnh địa nước Chămpa ? - GV chỉ trên lược đồ: Nước Cham pa cổ nằm quận Nhật Nam của Giao Châu từ Hoành Sơn đến Quảng Nam gồm 5 huyện: Tây Quyển, Chu Ngô, Tỉ Cảnh, Lô Dung và Tượng Lâm. Tượng Lâm là huyện xa nhất về phía Nam ( Từ đèo Hải Vân đến đèo Đại Lãnh) là địa bàn sinh sống của bộ lạc Dừa tức người chăm cổ . - GV giảng tiếp theo SGK. ? Nước Lâm Ấp ra đời trong hoàn cảnh nào ? ? Nhân dân Tượng Lâm giành được độc lập trong hoàn cảnh nào?. 1/ Nước Chăm Pa độc lập ra đời.. - Cuối thế kỉ II, Khu Liên lãnh đạo nhân dân nổi dậy giành độc lập, tự xưng làm vua, đặt tên nước là Lâm Ấp - Vua Lâm ấp tấn công các nước ? Qúa trình nước Lâm Ấp đổi tên thành Champa diễn láng giềng, mở rộng lãnh thổ ra như thế nào ? phía Bắc đến Hoành Sơn, phía - Gọi hs xác định vị trí nước Cham pa trên lược đồ Nam đến Phan Rang, đổi tên ? Em có nhận xét gì về quá trình thành lập và mở rộng nước thành Chăm Pa nước Chăm Pa? - GV cho HS chỉ lãnh địa nước Chăm pa từ Hoành Sơn ( Quảng Bình ) đến phía Nam Phan Rang (Bình Thuận ), đóng đô Sin ha pu ra (Trà Kiệu - Quảng Nam) - GVKL: Thế kỷ II, do nhà Hán suy yếu, chính sách thống trị của nhà Hán quá tàn bạo, nhân dân Tượng Lâm đã nổi dậy lật đổ chính quyền đô hộ, lập ra nước Lâm ấp. Dưới sự lãnh đạo của vua Lâm ấp, với lực lượng quân sự khá mạnh, tấn công các nước láng giềng, mở rộng lãnh thổ, đổi tên nước là Chăm Pa, đóng đô ở Sin ha pu ra (Trà Triệu- Quảng Nam)..

(28) HĐ 2 Nét chính kinh tế, văn hóa Chăm pa ? Kinh tế chính của người Chăm pa là gì ? GV cho HS thảo luận nhóm (3’ ) ? So sánh điểm giống và khác nhau nền kinh tế nông nghiệp Chăm pa và Giao Châu ? HS: - Giống : Sử dụng công cụ bằng sắt, sử dụng sức kéo trâu bò, cấy hai vụ lúa, trồng cây ăn quả - Khác: + Cham pa làm ruộng bậc thang, sáng tạo ra xe guồng nước đưa nước từ ruộng thấp lên ruộng cao + Giao Châu làm ruộng đồng bằng, có nhiều kênh ngòi, có đê phòng lụt ? Ngoài nghề nông người Chăm còn biết làm những nghề gì khác ? ? Nghề gốm của người Chăm hiện nay còn tồn tại không ? GV ngoài nghề làm đồ gốm người Chăm còn biết rệt vải thổ cẩm ? Thương nghiệp ra sao ? ? Em có nhận xét gì về trình độ phát triển của Chăm Pa từ thế kỷ II-> X.? ( Nhân dân Chăm Pa đã đạt trình độ phát triển kinh tế như nhân dân các vùng xung quanh như biết sử dụng công cụ sắt, sức kéo trâu bò, biết trồng lúa 1 năm 2 vụ, trồng các loại cây ăn quả, cây công nghiệp, buôn bán với nước ngoài…) ? Thành tựu văn hoá quan trọng nhất của người Chăm Pa là gì?. 2/ Tình hình kinh tế, văn hoá Chăm Pa từ thế kỷ II -> thế kỷ X a. Kinh tế: - Nông nghiệp sử dụng công cụ bằng sắt, dùng sức kéo trâu bò, cấy lúa hai vụ. - Thủ công nghiệp nghề gốm khá phát triển. - Thương nghiệp mở rộng buôn bán với nước ngoài. b. Văn hoá: - Có chữ viết riêng, bắt nguồn từ chữ ấn Độ. - Tôn giáo: Theo đạo bà La Môn ? Nhân dân Cham pa theo đạo nào ? và đạo phật. ? Họ có phong tục tập quán gì ? - Tín ngưỡng: Có tục hoả táng người chết, ở nhà sàn và ăn trầu - HS quan sát H52, 53. cau. ? Em có nhận xét gì về nghệ thuật kiến trúc người - Kiến trúc: Có nền kiến trúc đặc Chăm.? sắc, độc đáo như tháp Chăm, ( Người Chăm sáng tạo ra 1 nền kiến trúc nghệ thuật đền, tượng, thánh địa Mĩ Sơn. và điêu khắc độc đáo, mang đậm tình cảm và tâm hồn người Chăm…) ? Người Cham pa và người Việt có mối quan hệ với nhau như thế nào ? - GVCC bài: Chăm Pa từ 1 nước Lâm ấp ở huyện Tượng Lâm đã trở thành 1 quốc gia lớn mạnh, sau này dám tấn công cả Đại Việt…Từ thế kỷ II->X kinh tế, văn hoá của Chăm Pa rất phát triển. => Đất nước Chăm Pa cổ là 1 bộ phận của đất nước.

(29) VN ngày nay, cư dân Chăm Pa là 1 bộ phận của cộng đồng các dân tộc Việt Nam . 3/ Củng cố - Dặn dò Điền vào bảng kinh tế văn hóa từ thế kỉ II- X và so sánh nhận xét với tình hình kinh tế và văn hóa của người Việt cùng thời Thời gian Tình hình kinh tế Tình hình văn hóa Từ thế kỉ II- X Nhận xét - Nắm nội dung bài học - Xem các bài đã học tiết sau làm bài tập lịch sử. Tuần 28 – 2011. Ngày 14 - 3 Tiết 28. LÀM BÀI TẬP LỊCH SỬ. I. Mục tiêu: - Giúp học sinh nắm được các dạng bài tập rèn luyện kĩ năng phân tích, chỉ lược đồ II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh - GV: bảng phụ, lược đồ - HS: bảng phụ, học sinh III. Tiến trình dạy và học 1. Bài cũ ? Tình hình kinh tế văn hóa Chăm Pa từ TK II – X như thế nào ? Hãy so sánh điểm giống và khác nhau nền kinh tế Nông nghiệp Chăm Pa và Giao Châu ? 2. Bài mới.

(30) - Giới thiệu bài mới - Dạy bài mới Hoạt động của thầy và trò HĐ 1 GV cho HS làm bài tập trên bảng phụ Bài tập 1: Chế độ đô hộ của nhà Lương có gì khác trước ? Hãy khoanh tròn vào trước các ý trả lời mà em cho là đúng. a. Chia lại nước ta thành 6 châu: Giao Châu, Ái Châu, Đức Châu, Lợi Châu, Ninh Châu, Hoàng Châu b. Những chức vụ quan trọng chỉ giao cho tôn thất nhà Lương và một số dòng họ lớn c. Tinh Thiều được nhà Lương cho giữ chức cao d. Thứ xử Tiêu Tư đặt ra hàng trăm thứ thuế e. Chính sách cai trị của nhà Lương đối với Giao Châu tàn bạo, mất lòng dân Bài tập 2: Những trận đánh lớn chống quân xâm lược Lương diễn ra ở đâu? Hãy khoanh tròn vào trước ý trả lời đúng a. Vùng kinh đô Vạn Xuân, cửa sông Tô Lịch (Hà Nội) b. Thành Gia Ninh( Việt Trì- Phú Thọ) c. Hồ Điển Triệt (Vĩnh Phúc) d. Động Khuất Lão (Tam Nông- Phú Thọ) e. Thanh Hóa Bài tập 3: Khoanh tròn vào trước chữ cái đầu câu trả lời đúng 1. Mai Thúc Loan là người như thế nào ? a. Khỏe mạnh, da đen, tóc xoăn b. Có chí lớn, được mọi người yêu quý c. Có sức vật được trâu, giết được hổ d. Ý a, b đúng 2. Vì sao Mai Thúc Loan kêu gọi mọi người khởi nghĩa ? a. Căm thù quân đô hộ b. Nhà Đường siết chặt ách dô hộ hơn nhà Lương c. Phải tham gia đoàn gánh vải nộp cống d. Nhà Đường muốn đồng hóa dân tộc ta 3. Dưới thời Đường, trụ sở của An Nam đô hộ phủ đặt tại: a. Tống Bình( Hà Nội ) b. Thành Cổ Loa ( Đông Anh ) c. Thành Long Biên ( Bác Ninh ) d. Mê Linh ( Vĩnh Phúc ) Bài tập 4 : Hãy nối thời gian với sự kiện: Thời gian Sự kiện 1.Mùa xuân năm 542 a. Nhà Lương huy động quân từ Quảng Tây sang đàn áp 2. Tháng 4 năm 542 b. Cuộc khởi nghĩa Lí Bí. Nội dung kiến thức cần đạt Bài tập 1: a, b, d, e. Bài tập 2: a, b, c. Bài tập 3: 1. d 2. b 3. a. Bài tập 4: 1. b 2. a 3. d 4. c.

(31) 3. Đầu năm 543 4. Mùa xuân năm 544. bùng nổ c. Lí Bí dựng nước Vạn Xuân d. Nhà Lương tổ chức tấn công, đàn áp lần thứ 2. Bài tập 5: Bài tập 5: đầm lầy, um tùm, ở Hãy điền những cụm từ vào chỗ trống cho phù hợp: a. Dạ Trạch là một vùng ……………. rộng mênh mông, lau sậy được, rất kín đáo, lướt nhẹ. ……………. ở giữa có một bãi đất cao khô ráo, có thể ………….. . Đường vào bãi …………. , khó khăn, chỉ có thể dùng thuyền nhỏ, chống sào …………… trên đám cỏ nước, theo mấy con lạch nhỏ mới tới được. HĐ 2 - GV treo lược đồ khởi nghĩa Lí Bí, khởi nghĩa Mai Thúc Loan, khởi nghĩa Hai Bà Trưng - HS lên trình bày diễn biến trên lược đồ 3. Củng cố - dặn dò Lập bảng trình bày những biến chuyển về kinh tế, văn hóa, xã hội của nước ta thời Bắc thuộc Biến chuyển vể kinh Biến chuyển về văn hóa Biến chuyển về xã hội tế ( phân hóa xã hội ). - Xem trước bài ôn tập chương 3 - Trả lời các câu hỏi trong SGK, nắm những nét chính của diễn biến các cuộc khởi nghĩa trong thời kì Bắc thuộc - Ôn lại các bài đã học Tuần 29 Ngày soạn : 22 - 3 – 2011 Tiết 29. ÔN TẬP CHƯƠNG III. I/ Mục tiêu - Thông qua việc hướng dẫn HS trả lời các câu hỏi của bài. GV khắc sâu kiến thức cơ bản của chương III. Từ sau thất bại của An Dương Vương năm 179 TCN đến trước chiến thắng Bạch Đằng năm 938 đất nước ta bị các triều đại phong kiến phương Bắc thống trị sử cũ gọi thời kỳ đó là thời kỳ Bắc thuộc. Chính sách cai trị của các thế lực phong kiến phương Bắc đối với nhân dân ta rất thâm độc và tàn bạo, ko cam chịu kiếp sống nô lệ, nhân dân ta đã liên tục nổi dậy đấu tranh, tiêu biểu là các cuộc khởi nghĩa: Hai Bà Trưng, bà Triệu, Triệu Quang Phục, Mai Thúc Loan, Phùng Hưng..

(32) Trong thời kỳ bắc thuộc tuy bị bóc lột tàn nhẫn, bị chèn ép, khống chế nhưng nhân dân ta vẫn cần cù , bền bỉ lao động , sáng tạo để duy trì cuộc sống, do vậy đã thúc đẩy nền kinh tế nước nhà phát triển. - Bồi dưỡng kỹ năng thống kê sự kiện theo thời gian. - HS nhận thức sâu sắc về tinh thần đấu tranh bền bỉ vì độc lập của đất nước, ý thức vươn lên bảo vệ nền văn hoá dân tộc. II/Chuẩn bị của GV và HS - GV kẻ bảng phụ. - HS đọc trước bài và trả lời câu hỏi SGK. III/ Tiến trình dạy học : 1. Bài mới - Giới thiệu bài mới - Dạy bài mới Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức cần đạt HĐ 1 - GV hướng dẫn HS trả lời câu hỏi. ? Tại sao sử cũ gọi giai đoạn lịch sử nước ta từ năm 179 TCN đến thế kỷ X là thời kỳ Bắc thuộc?. ( Sau thất bại của ADV năm 179 TCN, nước ta liên tục bị các triều đại PK phương Bắc thống trị, đô hộ nên sử cũ gọi là thời kỳ bắc thuộc. Thời kỳ Bắc thuộc kéo dài từ năm 179 TCN đến năm 905.) ? Trong thời gian Bắc thuộc đất nước ta bị mất tên, bị chia ra nhập vào với các quận huyện của TQ với những tên gọi khác nhau như thế nào ?. - GV cho HS hoạt nhóm với các cột GV đưa ra: thời gian, tên nước, đơn vị hành chính> HS thảo luận, lên bảng điền -> GV nhận xét. ? Chính sách cai trị của các triều đại phong kiến Trung Quốc đối với nhân dân ta trong thời kỳ Bắc thuộc. 1/ Ách thống trị của các triều đại phong kiến Trung Quốc đối với nhân dân ta - Thời kỳ Bắc thuộc kéo dài từ năm 179 TCN đến đầu thế kỷ X Triều Thế Tên nước Đơn vị hành chính đại kỷ Hán I-III Châu 9 quận (3Âu Giao Lạc, Ngô III 6 TQ). Giao 3 quận (Â.Lạc Lương VI Châu cũ) Đường VII. Giao Châu. 6 quận. An Nam 12 châu đô hộ phủ. * Chính sách cai trị: - Vô cùng thâm độc và tàn bạo, đẩy nhân dân ta vào cảnh cùng quẫn về mọi mặt. Đặc biệt chính sách thâm hiểm nhất là chúng muốn đồng hoá DT ta..

(33) ntn ? Chính sách thâm hiểm nhất của họ là gì.? 2/ Cuộc đấu tranh của nhân dân ta thời Bắc HĐ 2 thuộc. - GV kẻ bảng, đặt câu hỏi h/dẫn HS trả lời, bổ sung điền vào bảng. st t 1. T.gian. Tên Người cuộc L.đạo k/n Năm40 Hai bà Hai bà Trưng Trưng. 2. 248. Bà Triệu. 3. 542602. Lí Bí. 4. Đầu TKVII I. Mai Thúc Loan. 5. Trong Phùng khoảng Hưng 776791. HĐ 3. Tóm tắt diễn biến chính. Mùa xuân năm 40, hai bà Trưng phất cờ k/n ở Mê Linh. Nghĩa quân nhanh chóng chiếm được toàn bộ Châu Giao. Triệu Thị Năm 248 khởi nghĩa bùng nổ ở Trinh Phú Điền (T.Hoá), rồi lan sang khắp Giao Châu. Lí Bí Năm 542 Lí Bí phất cờ k/n, trong vòng chưa đầy 3 tháng nghĩa quân nhanh chóng chiếm hầu hết các quận huyện. M.xuân 544 Lí Bí lên ngôi hoàng đế đặt tên nước là Vạn Xuân. Mai MTL kêu gọi nhân dân k/n, Thúc nghĩa quân nhanh chóng chiếm Loan được Hoan Châu, ông liên kết với nhân dân khắp Giao Châu, Chăm Pa chiếm được Tống Bình Phùng Khoảng 776 Phùng Hưng và Hưng em là Phùng Hải phát động k/n ở Đường Lâm, nghĩa quân nhanh chóng chiếm được thành Tống Bình.. Ý nghĩa Cuộc khởi nghĩa giành được thắng lợi. Cuộc k/n giành được thắng lợi. Cuộc khởi nghĩa giành thắng lợi. 3/ Sự chuyển biến về kinh tế, văn hoá xã.

(34) ? Hãy nêu những biểu hiện cụ thể hội. của chuyển biến về kinh tế, văn - Kinh tế: Nghề rèn vẫn phát triển. hoá nước ta thời Bắc thuộc ? - Nông nghiệp: Sử dụng sức kéo trâu bò, làm thuỷ lợi, trồng lúa 1 năm 2 vụ. - Thủ công nghiệp: phát triển dệt, gốm, buôn bán… - Văn hoá: Chữ hán, đạo phật, đạo nho, đạo lão được tràn vào nước ta, ta vẫn sử dụng tiếng nói của tổ tiên, sống theo nếp riêng với những phong tục tập quán cổ truyền của dân tộc. -Xã hội: Quan lại đô hộ Hào trưởng Việt - Địa chủ hán Nông dân công xã ? Theo em, sau hơn 1000 năm đô Nông dân lệ thuộc hộ tổ tiên ta vẫn giữ được những Nô tỳ. phong rục tập quán gì? Ý nghĩa * Sau hơn 1000 năm bị đô hộ tổ tiên ta vẫn của điều này ?. giữ được tiếng nói riêng và các phong tục, nếp sống với những đặc trưng riêng của DT: xăm mình, nhuộm răng, ăn trầu, làm bánh trưng bánh dày => Chứng tỏ sức sống mãnh liệt của tiếng nói, phong tục nếp sống của dân tộc không gì có thể tiêu diệt được. 2/Củng cố - Dặn dò - Nắm vững nội dung ôn tập. - Ôn lại các bài đã học ở kì II tiết sau kiểm tra 1 tiết. Tuần 30 2011. Ngày soạn :29- 3Tiết 30. KIỂM TRA 1 TIẾT. I. Tự luận (3đ) Câu 1 Khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời đúng (1đ) 1.1/ Thủ phủ của Châu Giao đặt A. Cổ Loa(Đông Anh- Hà Nội) B. Luy Lâu( Thuận ThànhBắc Ninh ) C. Bạch Hạc( Việt Trì- Phú Thọ) D. Hoa Lộc( Thanh Hóa).

(35) 1.2/ Nhà Hán đưa người Hán sang Châu Giao ở lẫn với người Việt nhằm mục đích A. Chiếm đất, cai trị nhân dân ta B. Vơ vét, bóc lột của cải C. Đồng hóa dân tộc ta D. Giúp ta làm kinh tế 1.3/ Viên tướng được vua Hán phong làm phục ba tướng quân A. Mã Viện B. Tô Định C. Triệu Đà D. Lục Dận 1.4/ Kinh đô của nước Vạn Xuân được Lý Bí dựng A. Mê Linh( Vĩnh Phúc) B. Văn Lang (Phú Thọ) C. Ái Châu ( Thanh Hóa) D. Vùng cửa sông Tô Lịch ( Hà Nội) Câu 2/ Điền những cụm từ còn thiếu vào chỗ trống(...) cho phù hợp với diễn biến cuộc kháng chiến chống quân Lương do Triệu Quang Phục lãnh đạo(1đ) ( 550, thắng lợi, Triệu Quang Phục, Long Biên, Luy Lâu, Trần Bá Tiên) Đến năm ................................., nhà Lương có loạn, .................................. phải bỏ về nước. Chớp thời cơ đó, nghĩa quân....................................phản công đánh tan quân xâm lược, chiếm được................................... . Cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi. Câu 3/ Nối nội dung cột A với cột B cho phù hợp (1đ) A B Đáp án 1. Năm 722 A. Lý Bí lên ngôi hoàng đế, đặt tên nước Vạn Xuân 1. 2. Năm 791 B. Triệu Quang Phục lui quân về vùng Dạ Trạch 2. 3. Tháng 4- 542 C. Nhà Đường cử Dương Tư Húc đem 10 vạn quân 3. 4. Mùa xuân sang đàn áp 4. 544 D. Nhà Lương huy động quân từ Quảng Châu sang đàn áp E. Nhà Đường đem quân sang đàn áp II. Tự luận (7đ) Câu 4. Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán( 42- 43) đã diễn ra như thế nào? (2đ) Câu 5. Chế độ cai trị của các triều đại phương Bắc đối với nước ta từ thế kỉ I – VI có điểm gì giống và khác với thời Hán ? (2đ) Câu 6. Dưới ách đô hộ của nhà Đường, nước ta có gì thay đổi ? Vì sao nhà Đường nắm quyền cai trị đến tận huyện (3đ) .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ...... ĐÁP ÁN KIỂM TRA 1 TIẾT MÔN SỬ 6 I. Tự luận (3đ) Câu 1(1đ) Mỗi ý đúng 0,25đ 1.1 B 1.2 C. 1.3 A. 1.4. D.

(36) Câu 2(1đ) Mỗi ý đúng 0,25đ 550, Trần Bá Tiên, Triệu Quang Phục, Long Biên Câu 3(1đ) Mỗi ý đúng 0,25đ 1. C 2. E 3. D 4. A II. Tự luận(7đ) Câu 4(2đ) - Tháng 4- 42, quân Hán tấn công Hợp Phố, quân ta chiến đấu dũng cảm và chủ động rút khỏi Hợp Phố (0,5đ) - Tại Lãng Bạc đã diễn ra những cuộc chiến ác liệt giữa quân ta và quân Hán(0,5đ) - Quân ta lui về giữ Cổ Loa và Mê Linh rồi về Cấm Khê. Cuối tháng 3- 43 Hai Bà Trưng hi sinh oanh liệt Cấm Khê, cuộc kháng chiến vẫn tiếp tục đến tháng 1143(0,5đ) - Thể hiện ý chí quật cường, bất khuất của dân tộc(0,5đ) Câu 5(2đ) - Giống nhau:+ Đều thi hành các chính sách bóc lột nặng nề bằng tô thuế, lao dịch và cống nộp các sản vật quý, sản phẩm thủ công, thợ khéo tay(0,5đ) + Thực hiện chính sách cai trị thâm độc: chia để trị, biến nước ta thành quận huyện của Trung Quốc, đồng hóa dân tộc tiếp tục đưa người Hán sang sinh sống lâu dài cùng người Việt(0,5đ) - Khác nhau: Đưa người Hán sang thay người Việt làm huyện lệnh, trực tiếp cai quản các huyện Vì sợ nhân dân ta tiếp tục nổi dậy, muốn bóc lột và đàn áp nhân dân ta tàn bạo hơn, cai quản chặt chẽ hơn (1đ) Câu 6(3đ) - Năm 679, nhà Đường đổi Giao Châu thành An Nam đô hộ phủ. Phủ đô hộ đặt ở Tống Bình, các châu huyện do người Trung Quốc cai trị, ở miền núi do người Việt quản lí.(1đ) - Nhà Đường tiến hành sửa sang đường bộ từ Trung Quốc sang Tống Bình và từ Tống Bình tới các quận huyện (0,5đ) - Nhà Đường đặt ra nhiều thứ thuế mới, tăng cường cống nạp những sản vật quý. (0,5đ) - Nhà Đường nắm quyền cai trị đến tận huyện để rễ bề kiểm soát, áp bức nhân dân ta thể hiện sự siết chặt ách đô hộ của chúng đối với nhân dân ta (1đ). Nội dung. MA TRẬN KIỂM TRA 1 TIẾT LỊCH SỬ 6 HỌC KÌ II Nhận biết Thông hiểu Vận dụng TN TL TN TL TN TL.

(37) Bài 17: Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng Bài 18: Trưng Vương và cuộc kháng chiến chống quân xâm lược... Bài 19: Từ sau Trưng Vương đến trước ..... Bài 21, 22:Khởi nghĩa Lý Bí. Nước Vạn Xuân Bài 23: Những cuộc khởi nghĩa lớn... Tổng điểm Tỉ lệ. Tuần 31 – 2012. C1.1(0,25đ ) C1.2(0,25đ ) C1.3(0,25đ ). C4(2đ) C5(2đ). C1.4(0,25đ ) C3(0,5đ) C2(1đ) C3(0,5đ) C6(2đ) 5 50%. C6(1đ) 3 30%. 2 20%. Ngày soạn : 4 – 4. Chương IV: BƯỚC NGOẶT LỊCH SỬ Ở ĐẦU THẾ KỶ X Tiết 31 Bài 26 CUỘC ĐẤU TRANH GIÀNH QUYỀN TỰ CHỦ CỦA HỌ KHÚC HỌ DƯƠNG.

(38) I/ Mục tiêu - Nhận biết hoàn cảnh Khúc Thừa Dụ giành được quyền tự chủ. Hiểu được ý nghĩa những việc làm của Khúc Thừa Dụ: chấm dứt ách đô hộ của phong kiến phương Bắc. Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nam Hán lần thứ nhất dưới sự lãnh đạo của Dương Đình Nghệ - Đọc bản đồ lịch sử, phân tích nhận định. - GD lòng biết ơn tổ tiên, những người mở đầu và bảo vệ công cuộc giành chủ quyền độc lập hoàn toàn cho đất nước, kết thúc thời kỳ hơn 1000 năm bị bọn phong kiến Trung Quốc đô hộ. II/ Chuẩn bị của GV và HS - Thầy: Lược đồ treo tường “ Cuộc kháng chiến …..Nam Hán”. - Trò : Đọc trước bài và trả lời câu hỏi, vẽ lược đồ và điền kí hiệu. III/ Các hoạt động dạy và học 1. Bài mới * Giới thiệu bài mới * Dạy bài mới Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung kiến thức cần đạt HĐ1: Nhận biết được hoàn cảnh và kết quả cuộc 1/ Cuộc đấu tranh giành quyền tự đấu tranh giành chính quyền tự chủ của họ Khúc chủ của họ Khúc GV giảng: Nhắc lại những sự kiện chính từ 179 TCN đến năm 905 ( theo sgv/113 - hai đoạn phần giới thiệu bài ). ?Trong hoàn cảnh nào Khúc Thừa Dụ dựng quyền tự chủ ? ? Em biết gì về Khúc Thừa Dụ ? GV: Củng cố theo nội dung ghi bảng ( mở rộng thêm theo sgv GV: giới thiệu vài nét về Khúc Thừa Dụ và giảng tiếp theo SGK.. ?Theo em, việc nhà Đường phong Khúc Thừa Dụ làm Tiết độ sứ có nghĩa gì ? HS: Thảo luận trả lời. GV củng cố: Tiết độ sứ là chức quan của nhà Đường, thể hiện quyền thống trị của nhà Đường đối với An Nam, nay phong cho Khúc Thừa Dụ để chứng tỏ An Nam vẫn thuộc nhà Đường. HĐ2 Trình bày được những chính sách của họ Khúc và ý nghĩa của chính sách đó ? Khúc Hạo là ai ? Khúc Hạo quyết định xây dựng đất nước tự chủ theo đường lối nào ?. - Cuối thế kỉ IX, nhà Đường suy yếu, các cuộc khỡi nghĩa của nông dân liên tiếp nổ ra - Giữa năm 905, Tiết độ sứ An Nam là Độc Cô Tổn bị giáng chức, Khúc Thừa Dụ đã nổi dậy chiếm Tống Bình tự xưng là Tiết độ sứ, xây dựng chính quyền tự chủ - Đầu năm 906 vua Đường buộc phải phong Khúc Thừa Dụ làm Tiết độ sứ. 2. Những việc làm của họ Khúc và ý nghĩa.

(39) ? Những việc làm của họ Khúc trong việc xây dựng nền tự chủ ? HS: Dựa vào sgk trả lời. - Đặt các khu vực hành chính, cử - GV: Củng cố theo nội dung ghi bảng. người trông coi mọi việc đến tận xã - Xem xét và định lại mức thuế, bãi bỏ các thứ lao dịch thời Bắc thuộc, ? Những việc làm của họ Khúc nhằm mục đích gì lập lại sổ hộ khẩu HS: Thảo luận trả lời: - Mục đích: Xây dựng chính quyền độc lập dân tộc, giảm bớt đóng góp cho nhân dân, cuộc sống của người Việt do người Việt tự quản và tự quyết định tương lai của mình. - Ý nghĩa: Chứng tỏ nền đô hộ của thế lực phong kiến Trung Quốc đối với nước ta chấm dứt. Nhân dân, đất nước ta giành được quyền tự chủ, đó là bước đầu cho giai đoạn chuyển sang độc lập hoàn toàn. - Ý nghĩa: Chấm dứt ách đô hộ của HĐ 3 Trình bày được diễn biến cuộc kháng chiến phong kiến Trung Quốc quân xâm lược Nam Hán do Dương Đình Nghệ 3/ Dương Đình Nghệ chống quân lãnh đạo xâm lược Hán (930- 931). - HS đọc kênh chữ nhỏ SGK. ? Nhà Nam Hán được thành lập trong hoàn cảnh nào ? - GV: Bọn PK phương Bắc đã suy yếu, nhg vẫn chưa từ bỏ ý định thống trị nước ta. Do vậy nhà Nam Hán vẫn chuẩn bị xâm lược nước ta. Biết trước được dã tâm đó. Khúc Hạo đã chủ động đối phó, gửi con trai là Khúc Thừa Mĩ sang làm con tin. ? Khúc Hạo gửi con trai mình sang nhà Nam Hán làm con tin nhằm mục đích gì.? ( Lúc này nền tự chủ của nước ta mới được xây dựng, gửi con sang làm con tin nhằm kéo dài thời gian hoà hoãn để củng cố lực lượng chuẩn bị đối phó.) ? Sau khi Khúc Hạo mất, Khúc Thừa Mĩ lên thay đã làm những việc gì ? ? Lấy cớ gì nhà Nam Hán đem quân xâm lược nước ta ? - GV treo lược đồ ? Năm 930, quân Nam Hán đánh nước ta, Khúc Thừa Mĩ đã chống cự như thế nào ? Kết quả ra sao ? - Mùa thu năm 930, quân Nam Hán ? Sau khi Khúc Thừa Mĩ bị bắt, một tướng cũ của xâm lược nước ta, Khúc Thừa Mĩ họ Khúc đã đứng ra tiếp tục sự nghiệp giải phóng chống cự không nổi, bị bắt về TQ. dân tộc. Ông là ai ? Nhà Nam Hán thiết lập ách đô hộ.

(40) ? Dương Đình Nghệ đã chống quân xâm lược Nam nước ta, đặt cơ quan đô hộ ở Tống Hán như thế nào ? Bình. - Năm 931 Dương Đình Nghệ đem quân từ Thanh Hoá tấn công và chiếm được Tống Bình, đánh tan -GVKL:Nhân lúc nhà Đường suy yếu, năm 905 quân tiếp viện. Dương Đình Nghệ tự Khúc Thừa Dụ được nhân dân ủng hộ tự xưng là xưng làm tiết độ sứ, xây dựng đất Tiết độ sứ xây dựng quyền tự chủ. Song ko từ bỏ ý nước tự chủ đồ thống trị nước ta, năm 930 nhà Nam Hán thành lập đem quân xâm lược nước ta. Dưới sự lãnh đạo của Dương Đình Nghệ, nhân dân ta đã đánh tan quân Nam Hán, tiếp tục xây dựng quyền tự chủ. 2. Củng cố - dặn dò ? Gọi 2 học sinh lên trình bày diễn biến chính của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nam Hán lần thứ nhất ? ? Theo em, công lao to lớn nhất của họ Khúc thế kỉ X là gì ? - Đọc trước bài 27 và trả lời câu hỏi SGK. - Sưu tầm những mẩu chuyện, tranh về Ngô Quyền và chiến thắng Bạch Đằng năm 938. - Vẽ lược đồ H55.. Tuần 33 Ngày soạn: 15- 4 -2012 Tiết 32 Bài 26 NGÔ QUYỀN VÀ CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG NĂM 938 I/ Mục tiêu - Tình hình nước ta sau khi Dương Đình Nghệ bị giết đến khi Ngô QUyền mang quân từ Aí Châu( Thanh Hoá) ra Bắc, chuẩn bị chống quân xâm lược. Trận đánh trên sông Bạch Đằng của quân ta: diễn biến, kết quả, ý nghĩa - Đọc bản đồ lịch sử, xem tranh LS. - Giáo dục cho HS lòng tự hào và ý trí quật cường của dân tộc, Ngô Quyền là người anh hùng DT, người có công lao to lớn đối với sự nghiệp đấu tranh giải phóng DT, khẳng định nền độc lập của TQ..

(41) II. Chuẩn bị của GV và HS - GV: Lược đồ chiến thắng Bạch Đằng, tranh ảnh - HS: SGK III. Tiến trình dạy và học 1. Bài cũ: Dương Đình Nghệ chống quân xâm lược Nam Hán( 930- 931) như thế nào ? 2. Bài mới * Giới thiệu bài mới * Dạy bài mới Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức cần đạt HĐ1 Tình hình nước ta từ sau khi Dương Đình 1/Ngô Quyền đã chuẩn bị đánh quân xân Nghệ bị giết và những việc làm của Ngô Quyền lược Nam Hán ntn ? ? Em hãy tóm tắt vài nét về Ngô Quyền ? - Năm 937 Kiều Công Tiễn giết Dương Đình Nghệ để đoạt chức Tiết độ sứ. Ngô ? Ngô Quyền kéo quân ra Bắc nhằm mục đích gì.? Quyền kéo quân ra Bắc (Trị tội tên phản bội Kiều Công Tiễn, bảo vệ nền tự chủ vừa được xây dựng của đất nước). - GV giảng theo SGK. ? Vì sao Kiều Công Tiễn cầu cứu nhà Nam Hán? Hành động đó cho thấy điều gì.? ( Kiều Công Tiễn muốn dùng thế lực nhà Nam Hán - Kiều Công Tiễn cầu cứu nhà Nam Hán để chống Ngô Quyền đoạt được chức Tiết độ sứ. Năm 938, Nam Hán đem quân sang xâm Đây là 1 hành động phản phúc “Cõng rắn cắn gà lược nước ta lần thứ hai nhà”. - GV giảng theo SGK “Năm 938….Hoằng Tháo”. ? Ngô Quyền đã làm gì để chuẩn bị đánh quân xâm lược Nam Hán ? - GV: Biết tin quân Nam Hán sắp vào nước ta Ngô Quyền vạch kế hoạch chuẩn bị k/c….. - Ngô Quyền vào thành Đại La( Tống - GV giới thiệu về sông Bạch Đằng theo SGK. Bình) bắt giết Kiều Công Tiễn, khẩn ? Vì sao Ngô Quyền quyết định tiêu diệt giặc trên trương chuẩn bị chống quân xâm lược sông Bạch Đằng. ( Sông Bạch Đằng có vị trí chiến lược rất quan trọng, địa hình, địa vật đặc biệt, có thể chiến thắng quân thù. Hai bên bờ, rừng rậm ……thuỷ triều…) - GV giảng theo SGK. ? Kế hoạch đánh địch của Ngô Quyền chủ động độc đáo ở điểm nào? - Chủ động đón đánh quân xâm lược. - Độc đáo: bố trí trận địa bãi cọc ngầm trên sông. - GVKL: Biết được quân Nam Hán sẽ quay lại xâm lược nước ta lần 2. Ngô Quyền đã chủ động đón đánh quân xâm lược, ông chọn địa hình là cửa sông Bạch Đằng bố trí trận địa bài cọc ngầm. Đây là 1.

(42) kế hoạch chủ động và rất độc đáo HĐ 2 Diễn biến chính trận đánh trên sông Bạch Đằng - GV sử dụng bản đồ treo tường chỉ diễn biến ? Trình bày tóm tắt diễn biến trận chiến trên sông Bạch Đằng ? Trận chiến trên sông Bạch Đằng đã diễn ra nhanh gọn bao nhiêu lâu ? - HS: Chỉ trong vài ngày với 3 giai đoạn: + Mở đầu là trận khiêu chiến + Tiếp theo là trận tấn công bất ngờ + Kết thúc là trận truy kích tiêu diệt quân địch trên đường tháo chạy - GV cho HS xem tranh 56. ? Kết quả cuộc chiến như thế nào ? - GV: Cho đến nay trận Bạch Đằng diễn ra vào ngay nào cụ thể chưa xác định rõ, chỉ biết trận đó diễn ra vào cuối năm 938. ? Vì sao nói trận Bạch Đằng năm 938 là 1 chiến thắng vĩ đại của dân tộc ta. ( Sau trận này nhà Nam Hán còn tồn tại 1 thời gian dài nữa nhg ko dám đem quân xâm lược nước ta lần thứ 3. Với chiến thắng này đã đập tan hoàn toàn mưu đồ xâm chiếm nước ta của bọn phong kiến Trung Quốc, khẳng định nền độc lập của Tổ quốc.) ? Ngô Quyền đã có công lao ntn trong cuộc k/c chống quân Nam Hán xâm lược lần thứ 2. ( Huy động được sức mạnh toàn dân, tận dụng được vị trí và địa thế của sông Bạch Đằng, chủ động đưa ra kế hoạch và cách đánh giặc độc đáo, bố trí trận địa cọc để làm nên chiến thắng vĩ đại của DT.) ? Ý nghĩa của chiến thắng Bạch Đằng năm 938. - GV cho HS quan sát H 57 đọc lời đánh giá của Lê Văn Hưu về công lao của Ngô Quyền. - GVKL: Chiến thắng Bạch Đằng năm 938 đã khẳng định quyền làm chủ của nhân dân ta, mở ra thời kỳ mới, thời kỳ xây dựng và bảo vệ nền độc lập lâu dài của Tổ quốc…nhân dân ta đời đời biết ơn công lao của vị anh hùng DT Ngô Quyền. - GVCC bài: KCTiễn 1 tên phản phúc “cõng rắn cắn gà nhà” đã mở đường cho quân nam Hán xâm. 2/ Chiến thắng Bạch Đằng năm 938. a. Diễn biến - Cuối năm 938 đoàn thuyền quân Nam Hán do Lưu Hoằng Tháo chỉ huy kéo vào vùng biển nước ta. - Nước thuỷ triều đang dâng cao, quân ta ra đánh nhử quân giặc vào cửa sông Bạch Đằng, quân giặc kéo qua trận địa cọc ngầm mà không biết - Khi nước thuỷ triều rút, quân ta rốc toàn lực tấn công, quân Nam Hán phải rút chạy, thuyền xô vào cọc nhọn, Hoằng Tháo bị giết tại trận b. Kết quả: kết thúc hoàn toàn thắng lợi. c. Ý nghĩa: Chiến thắng Bạch Đằng năm 938 đã chấm dứt hoàn toàn ách thống trị hơn 1000 năm của phong kiến phương Bắc, khẳng định nền độc lập lâu dài của Tổ quốc.

(43) lược nước ta lần 2. NQ và nhân dân chuẩn bị chống giặc rất quyết tâm và chủ động. Đây là cuộc thuỷ chiến đầu tiên trong lịch sử chống ngoại xâm của DT, cuối cùng đã chiến thắng. Chiến thắng này có ý nghĩa vô cùng trọng đại đối với lịch sử dựng nước và giữ nước của DT ta. 3. Củng cố- Dặn dò - GV khái quát nội dung bài học - Gọi HS lên bảng trình bày diễn biến trận chiến trên sông Bạch Đằng - Học bài và ôn các bài 20, 21, 24,26, 27. Tuần 33 2011. Ngày soạn: 19- 4Tiết 33 SƠ LƯỢC VỀ LỊCH SỬ HÀNH CHÍNH VÀ CON. NGƯỜI TỈNH BÌNH THUẬN I/ Mục tiêu - Học sinh nắm lịch sử hành chính và con người tỉnh Bình Thuận - Rèn luyện kỹ năng quan sát , so sánh - Thông qua buổi ngoại khoá giúp các em thấy rõ trách nhiệm của mình trong việc phát huy những tinh hoa của quê hương II/ Phương tiện dạy học Thầy : tài liệu lịch sử Bình Thuận Trò : Tìm đọc các tài liệu có liên quan ở địa phương III/ Các hoạt động dạy và học 1. Dạy bài mới - Giới thiệu bài mới - Bài mới Hoạt động của thầy và trò Nội dung I. Lịch sử hành chính tỉnh BT GV cho học sinh thảo luận nhóm (4’ ) 1.Từ khi thành lập đến năm 1858 ? Qúa trình thành lập tỉnh Bình Thuận - 1697 phủ BT được thành lập diễn ra như thế nào ? - 1832 tỉnh Bình Thuận với hai phủ.

(44) N1. Từ khi thành lập đến năm 1858 N2. Từ 1858 đến tháng 8 – 1945 N3. Tháng 7- 1946 đến tháng 7- 1954 N4. Tháng 7- 1954 đến tháng 4- 1975 N5. Tháng 4- 1975 đến năm 2005 HS: Làm việc theo nhóm và ghi kết quả ra bảng phụ HS nhận xét chéo nhau, bổ sung GV nhận xét chuẩn xác kiến thức. HĐ2 ? Tỉnh BT có những dân tộc nào sinh sống ? Họ làm nghề gì ?. ? Trình bày những nét tính cách riêng của con người tỉnh BT ?. Ninh Thuận và Hàn Thuận 2. Từ 1858 đến cách mạng tháng 8- 1945 1916 tỉnh BT có 2 phủ Hàm Thuận và Hòa Đa, có 4 huyện Tuy Phong, Phan Lí Chàm, Hàm Tân,Tánh Linh, và thị xã Phan Thiết 3. Trong thời kì kháng chiến chống thực dân pháp xâm lược ( từ 1- 1946 đến 7- 1954 ) Cuối 1954 BT có các huyện Bắc Bình, Phan Lí Chàm, Lê Hồng Phong, Miền Đông, Hàm Thuận, Hàm Tân, Tánh Linh và thị xã Phan Thiết 4. Trong thời kì kháng chiến chống Mĩcứu nước (từ 7- 1954 đến 4- 1975) - 1957 lập tỉnh Bình Tuy - Tháng 4- 1975 tỉnh Bình Tuy có các huyện: Hàm Tân, Hoài Đức, Tánh Linh, Nghĩa Lộ và thị xã La Gi 5.Trong trời kì hòa bình lập lại đến cuối năm 2005 - 1976 Bình Thuận, Ninh Thuận và Bình Tuy sáp nhập thành tỉnh Thuận Hải - 4- 1992 Thuận Hải tách ra thành 2 tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuận Đến nay tỉnh BTcó các huyện: Đức Linh, Tánh Linh, Hàm Tân, HTN, HTB, Bắc Bình, Tuy Phong, Phú Qúy, thị xã La Gi và thành phố Phan Thiết II. Con người và những nét tính cách riêng của nhân dân BT 1. Con người BT BT là địa bàn sinh sống nhiều dân tộc + Người Chăm, Ra- glai, Cơ-ho phần đông những nhóm người này làm nghề nông, biển, các nghề thủ công + Người Việt, Hoa, Thượng phần đông sống bằng nghề buôn bán dịch vụ. Trong kháng chiến chống đế quốc có một số dân tộc ít người như Tày, Nùng, Dao, Mường ... 2. Những nét tính cách riêng của người dân BT - Người BT có nếp sống giản dị, nói năng thẳng thắn, tính tình bộc trực, bao dung, độ lượng - Nhân dân BT chịu đựng gian khổ, tự lực, tự cường, dũng cảm, không khoan nhượng và khuất phục trước kẻ thù.

(45) 2. Củng cố - Khái quát về lịch sử hành chính tỉnh BT - Nguồn gốc dân cư và những nét tính cách riêng của người dân BT 3. Dặn dò Học bài xem và trả lời các câu hỏi bài ôn tập. Tuần 34. Ngày 27– 4 – 2011 Tiết 34. ÔN TẬP. I/Mục tiêu - Hệ thống những kiến thức cơ bản của lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến thế kỷ X. Những thành tựu văn hóa tiêu biểu. Những cuộc khởi nghĩa lớn thời Bắc thuộc giành lại độc lập dân tộc. - Rèn luyện kỹ năng hệ thống hoá những kiến thức cơ bản , đánh giá các nhân vật lịch sử - Bồi dưỡng lòng tự hào dân tộc . Yêu mến và biết ơn các vị anh hùng dân tộc II/ Chuẩn bị của giáo viên và học sinh Thầy : Nội dung ôn tập Trò : Kiến thức đã học III/ Tiến trình dạy học 1. Bài mới * Dạy bài mới * Giới thiệu bài mới Hoạt động của thầy và trò. Nội dung kiến thức cần đạt.

(46) ? Lịch sử thời kỳ này đã trải qua những giai đoạn lớn nào? ? Diễn ra vào thời gian nào, tên nước là gì ? Vị vua đầu tiên là ai ? ? Những cuộc khởi nghĩa lớn trong thời kỳ Bắc thuộc ? Ý nghĩa lịch sử của các cuộc khởi nghĩa đó ?. ? Sự kiện lịch sử nào khẳng định thắng lợi hoàn toàn của nhân dân ta ? ?Hãy miêu tả những công trình nghệ thuật nổi tiếng thời Cổ đại ?. 1/Thời nguyên thuỷ - 3 giai đoạn : Tối cổ ( đồ đá cũ ) đồ đá mới và sơ kỳ kim khí 2/ Thời dựng nước - Diễn ra từ thế kỷ VII TCN - Tên nước đầu tiên : Văn Lang - Vị vua đầu tiên : Hùng Vương 3/ Thời kỳ Bắc thuộc và chống Bắc thuộc - Khởi nghĩa Hai Bà Trưng Năm 40 : Là sự báo hiệu các thế lực phong kiến không thể vĩnh viễn cai trị nước ta - Khởi nghĩa Bà Triệu ( 248 ).Tiếp tục phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc - Khởi nghĩa Lý Bí( 542 ) . Dựng nước Vạn Xuân là người Việt Nam đầu tiên xưng đế - Khởi nghĩa Mai Thúc Loan ( 722 ) . Thể hiện tinh thần đấu tranh kiên cường cho độc lập dân tộc - Khởi nghĩa Phùng Hưng ( 776-791 ) . - Khúc Thừa Dụ giành quyền tự chủ(905 ).Dương đình Nghệ đánh tan quân Nam Hán lần thứ nhất - Ngô Quyền và chiến thắng Bạch Đằng( 938 ) . Mở đầu thời kỳ độc lập lâu dài 4/ Sự kiện lịch sử khẳng định thắng lợi hoàn toàn của dân tộc ta trong sự nghiệp giành độc lập - Chiến thắng Bạch Đằng của Ngô Quyền ( 938 )đè bẹp ý đồ xâm lược của kẻ thù, chấm dứt hoàn toàn ách đô hộ hơn 1000 năm của các triều đại phong kiến phương Bắc 5/ Công trình nghệ thuật - Trống đồng Đông Sơn - Thành Cổ Loa. 2. Củng cố - Dặn dò - GV hệ thống hoá những kiến thức cơ bản - Làm bài tập theo mẫu SGK - Ôn tập những nội dung cơ bản tiết sau kiểm tra học kỳ.

(47)

(48)

LICH SU 6 HOC KI II CHUAN

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về