Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (288.74 KB, 15 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>PHÒNG GD-ĐT THĂNG BÌNH TRƯỜNG MẪU GIÁO BÁN CÔNG BÌNH DƯƠNG. *************. Đề tài:. BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ HỌC TỐT HOẠT ĐỘNG LÀM QUEN VỚI TOÁN. Kí hiệu đề tài : Người thực hiện : NGUYỄN THỊ MẾN Chức vụ : Giáo viên Đơn vị : Trường MGBC Bình Dương Năm học : 2009-2010. Tháng 03 năm 2010.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> ĐỀ TÀI:. BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ HỌC TỐT HOẠT ĐỘNG LÀM QUEN VỚI TOÁN I) ĐẶT VẤN ĐỀ : Hiện nay bậc học mầm non đang tiến hành đổi mới giáo dục trẻ mầm non. Mục tiêu của việc đổi mới nhằm phát triển toàn diện về mọi mặt “Thể chất Nhận thức – Ngôn ngữ - Thẩm mĩ – Tình cảm xã hội”. Hoạt động làm quen với toán là một hoạt động quan trọng góp phần phát triển nhận thức cho trẻ. Là giáo viên mầm non bản thân tôi không ngừng nghiên cứu tìm ra những biện pháp để áp dụng dạy trẻ, nhằm giúp trẻ trải nghiệm các kĩ năng ban đầu về toán dưới nhiều hình thức như : - Làm quen với tập hợp số lượng, số thứ tự, đếm. - Xếp tương ứng. - So sánh, phân loại và sắp xếp theo quy tắc. - Làm quen với đo lường – Hình dạng, định hướng không gian và thời gian. Vậy làm thế nào để dạy trẻ học tốt hoạt động làm quen với toán đạt hiệu quả, làm tiềm đề để trẻ bước vào lớp 1. Để đạt được mục tiêu đó bản thân tôi đã tích cực tham gia thực hiện hoạt động “Làm quen với toán” để tìm ra những biện pháp thích hợp dạy trẻ. Tôi xin trình bày việc làm đó để được góp ý và học hỏi thêm. II) CƠ SỞ LÝ LUẬN : Hiện nay hình thức dạy học cho trẻ mẫu giáo chủ yếu thông qua các hoạt động tự nhiên của trẻ để trẻ nắm được các biểu tượng toán sơ đẳng. Cô giáo cần tạo điều kiện cho trẻ trải nghiệm dưới nhiều hình thức khác nhau: * Làm quen với tập hợp, đếm, số lượng và số thứ tự. - Biết đếm trong phạm vi 10 và đếm theo khả năng. - Nhận biết các chữ số, số lượng và số thứ tự trong phạm vi 10. - Gọp các nhóm đối tượng và đếm. - Tách một nhóm thành 2 nhóm nhỏ bằng các cách khác nhau. - Nhận biết, đoán ý nghĩa của các con số được sử dụng trong cuộc sống hằng ngày. * Sắp xếp tương ứng, so sánh, phân loại, sắp xếp theo quy tắc..
<span class='text_page_counter'>(3)</span> - Ghép thành cặp những đối tượng có liên quan. - Tạo các mẫu đơn giản. - Phân thành các nhóm và tìm dấu hiệu chung của các nhóm đối tượng. - Phát hiện mẫu, tiếp tục làm theo mẫu, tạo chỗ không đúng mẫu. - Sắp xếp các đối tượng theo thứ tự nhất định. * Làm quen với đo lường. - Đo độ dài của một vật bằng các đơn vị đo. - Đo các vật có độ dài khác nhau/so sánh diễn đạt kết quả. * Hình dạng. - Nhận biết gọi tên các khối, các hình. - Nhận dạng các khối, các hình trong thực tế. * Định hướng trong không gian và định hướng thời gian. - Xác định vị trí của các đồ vật. - Phân biệt gọi tên các thứ trong tuần. Để đạt được các nội dung trên cô giáo cần: Tạo và duy trì hứng thú sự say mê của trẻ, phát triển thái độ tích cực của trẻ đối với việc học toán. Lập kế hoạch hàng ngày tạo nhiều cơ hội trải nghiệm về toán cho trẻ thông qua trò chơi, vẽ, tô màu, xây dựng, chơi với cát, nước, chơi đóng vai… Khuyến khích sự phát triển về toán qua việc cho trẻ tham gia vào trò chơi, nêu các câu hỏi liên quan đến khái niệm như: Bao nhiêu? Nhiều? Ít?. Phát triển tư duy, suy nghĩ, của trẻ bằng cách quan tâm đến phương pháp chứ không chỉ các giải pháp. Ví dụ: Đưa ra các câu hỏi mở, khuyến khích trẻ tìm cách giải quyết: Đã làm gì, làm thế nào? Tạo môi trường trong và ngoài lớp phong phú, hấp dẫn để kích thích sự tò mò – Khám phá – Phân loại - So sánh… Đồ dùng đồ chơi để dạy trẻ dể sử dung, phù hợp với độ tuổi và đủ số lượng cho từng trẻ. Khi hướng dẫn một hoạt động mới cô giao nhiệm vụ cho trẻ đồng thời cùng làm với trẻ, không hướng dẫn cho trẻ theo từng thao tác. Dựa vào mục tiêu và yêu cầu đó, tôi đã nghiên cứu và tìm ra biện pháp giúp trẻ học đạt hiệu quả hơn và phát huy tối đa khả năng sáng tạo của mình thông qua hoạt động làm quen với toán..
<span class='text_page_counter'>(4)</span> III) CƠ SỞ THỰC TIỄN : Trường mẫu giáo Bình Dương nơi bản thân tôi đang công tác, có 6 lớp mẫu giáo nằm rãi rác trên địa bàn của toàn xã. Hầu hết các lớp là các phân hiệu lẻ. Đời sống của phụ huynh còn khó khăn, nhận thức về việc học hành của con trẻ chưa cao. Nên hầu hết trẻ chỉ được học một năm mẫu giáo. Năm học này bản thân tôi đã phối hợp với ban giám hiệu nhà trường vận động ra được một lớp mẫu giáo ghép hay độ tuổi bé và nhỡ, bản thân tôi trực tiếp đứng dạy. - Những chủ đề đầu tiên được tổ chức các tiết dạy theo chương trình nhỏ rất khó khăn, vì nề nếp, vì trẻ chưa tập trung vào giờ học. - Kết quả khảo sát các môn học đầu năm đạt tỉ lệ thấp 30 - 60%, riêng hoạt động làm quen với toán chỉ đạt 40%. - Điều kiện thực hiện chương trình còn hạn chế, đồ dùng đồ chơi phục vụ các hoạt động chưa phong phú. Với thực trạng như vậy bản thân tôi suy nghĩ tìm ra những giải pháp nâng cao chất lượng dạy học, trong đó tập trung cho hoạt động nâng cao chất lượng cho trẻ “làm quen với toán”. IV) NỘI DUNG : 1) Thông qua các hoạt động. Trước khi thực hiện chương trình tôi tiến hành lựa chọn nội dung sẽ cần tích luỹ, hứng thú, khả năng của trẻ và điều kiện hoàn cảnh của lớp mình: - Hoạt động ngoài trời: Cô giúp trẻ quan sát kích thích tính tò mò, ham hiểu biết của trẻ đồng thời cung cấp kiến thức cho trẻ phù hợp với từng chủ đề. * Chủ đề bản thân. Khi dạy trẻ định hướng về không gian cô cho trẻ quan sát, nhận xét phía trước – phía sau – bên trái – bên phải của bản thân, của bạn có những gì, từ đó trẻ khắc sâu được kiến thức một cách cụ thể. Ngoài ra khi dạy trẻ thì thời gian; trong lúc tham gia chơi hoạt động, trò chuyện thảo luận về nội dung thực hiện và nêu dự kiến của ngày mai, ngày hôm sau cô cho trẻ nêu lại. Dạy trẻ về cách luyện đếm số lượng, nhận biết các bộ phận trên cơ thể. + Tiến hành: Gọi một trẻ chỉ vào từng bộ phận trên cơ thể của trẻ và hỏi cả lớp. Đây là cái gì? Dùng để làm gì? Nếu không có nó thì chúng ta sẽ ra sao?.
<span class='text_page_counter'>(5)</span> Sau khi nhận biết được một vài bộ phận trên cơ thể, cô yêu cầu trẻ đếm từng bộ phận trên cơ thể mình. Sẽ có bao nhiêu? Sau đó cô yêu cầu trẻ đếm số lượng của từng bộ phận. Ví dụ: Cô nói tay; thì trẻ phải nói “hai cái tay” Cô nói :ngón tay trên một bàn tay; trẻ nói “Năm ngón tay” - Hoạt động góc: Hoạt động làm quen với Toán mỗi tuần chỉ tiến hành từ 1-2 hoạt động (Chủ yếu là 1 hoạt động), thời gian hoạt động chỉ từ 25 đến 30 phút. Trong khi đó hoạt động góc chiếm từ 30 -35 phút trong ngày. Chính vì vậy hoạt động góc không chỉ giúp trẻ ôn lại để củng cố kiến thức mà còn là nơi lĩnh hội kiến thức và kỹ năng mới. Trong số các góc hoạt động thì góc học tập đóng vai trò lớn trong việc cung cấp và ôn lại biểu tượng toán cho trẻ. Vì thế để có một góc học tập thực sự hiệu quả. Tôi căn cứ vào nội dung chỉ đề cần học, tôi sắp xếp đồ dùng đồ chơi gọn gàng, dể thấy, dể tìm, vừa tầm của trẻ: Như đựng trong rổ trong hộp, vật liệu dạy toán phong phú đa dạng, dễ tìm như thẻ chấm tròn, thẻ số, con giống, hột hạt, hình học, que tính, tranh lô tô có số lượng trong phạm vi trẻ đang học. Lô tô thay đổi thường xuyên theo chủ đề để kích thích trẻ tham gia vào hoạt động. Ví dụ : + Chủ đề trường Mầm non: Sách, cặp, thước có số lượng trong phạm vi 5 + Chủ đề bản thân: Mũ, dép, áo quần … có số lượng trong phạm vi 6. - Sinh hoạt hằng ngày: Lớp tôi là lớp bán trú nên trẻ ở bên cô giáo chiếm thời gian nhiều. Vì thế tôi tích cực trò chuyện thảo luận trao đổi thông qua các hoạt động như là giờ ăn, giờ ngủ, vệ sinh, dọn dẹp. - Giờ ăn: Trẻ sắp xếp bàn ghế tương ứng 1 – 1 mỗi trẻ ( 1 ghế 1 bát) - Thức ăn có hình dạng khối gì tôi trò chuyện để trẻ nắm được các dạng khối đó như bánh có dạng hình tròn - Giờ ngủ: Mỗi trẻ 1 gối – 1 chăn - Giờ vệ sinh: Mỗi trẻ 1 ca – 1 bốt. 2) Làm đồ dùng đồ chơi: Đồ dùng đồ chơi đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc giúp trẻ hứng thú tham gia vào các hoạt động. Chính vì thế tôi luôn luôn tìm tòi vận dụng những nguyên vật liệu dễ kiếm, dễ tìm, rẻ tiền như: Chai, lọ, hộp cạctông, bình nước rửa chén, sách báo cũ, gỗ vụn … để làm đồ chơi phù hợp với từng chủ đề để dạy trẻ. a. Làm đồ dùng đồ chơi từ nguyên vật liệu có sẵn:.
<span class='text_page_counter'>(6)</span> - Nguyên liệu: Nghêu, sò, ốc, hột, hạt, ống nhựa … - Cách làm: Sơn màu vào các nguyên liệu và trang trí, viết chữ số vào từng loại đồ dùng, dùi lổ trên mỗi đồ vật (nếu vật đó chưa có lổ) - Cách chơi: Cho trẻ chơi xâu hạt theo quy tắc, số lượng theo yêu cầu.. b. Làm đồ dùng đồ chơi từ đĩa cũ, sách báo cũ, hình hoạ báo: - Tác dụng: Giúp trẻ làm quên với số lượng - chữ số - đếm đối tượng trong phạm vi 10 - đếm theo khả năng - Cách làm: Cắt hình từ hình hoạ báo, dán giấy trên mặt đĩa, dán hình đều đều trên mặt đĩa - viết chữ số tương ứng với các hình dán.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> c. Làm đồ dùng từ giấy bìa , xốp màu : Tên đồ chơi : Đồng hồ Tác dụng : Giúp trẻ xem giờ, nhận biết các chữ số, xác định thời Cách làm : Lấy giấy bìa vẽ 1 vòng tròn, dùng kéo cắt theo đường tròn vừa vẽ, phân chia vòng tròn thành 12 vạch, viết chữ số từ 1-12, dùng kéo cắt giấy bìa làm kim đồng hồ đính vào giữa vòng tròn. Cách chơi : Cho trẻ tập xem giờ hằng ngày. Tên đồ chơi : Biển số xe Nguyên liệu : Sưu tầm (hình xe máy, xe ô tô) Giấy bìa, hồ dán, bút lông dầu. Tác dụng : Trẻ nhận biết chữ số, nhận ra số xe nhà mình. Cách làm : Cho trẻ nhớ biển số xe của gia đình mình, cho trẻ ghi các con số vào giấy bìa, cắt rời giấy ra và dán vào xe Cách chơi : Cho trẻ tìm ra biển số xe nhà mình, trẻ nào tìm đúng sẽ được thưởng..
<span class='text_page_counter'>(8)</span> d) Làm đồ dùng bằng gỗ : Tên đồ chơi : bàn ghế, các khối. Cách làm : Dùng bút chì vẽ hình trên gỗ sau đó dùng cưa cưa các khối gỗ ra tạo thành bàn ghế, các khối Cách chơi : Cho trẻ đếm số lượng ghế, gọi tên các khối. 3) Sáng tác trò chơi mới lạ phục vụ hoạt động làm quen với toán : Trò chơi đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục trí tuệ và dạy học cho trẻ. Thông qua trò chơi giúp trẻ tiếp thu, củng cố tri thức và kỹ năng trong cuộc sống, vì thế để bước đaùa rèn luyện cho trẻ về toán học, tôi luôn sáng tác và tổ chức trò chơi mới lạ để tổ chức hoạt động cho trẻ. Từ đó trẻ được học qua chơi, được hoạt động tích cực, hứng thú và sáng tạo dưới nhiều hình thức. Từ đó tôi dành thời gian sáng tác và áp dụng trò chơi mới lạ để phục vụ cho hoạt động làm quen với toán có hiệu quả như sau : a) Trò chơi 1 : Ô số mấy - Yêu cầu : Trẻ nhận biết số và số lượng tương ứng Chuẩn bị : Túi vải nhỏ khâu kín miệng có đựng hạt đỗ xanh hoặc cát ở trong, sân bằng phẳng, phấn hoặc gạch non, vẽ hình vuông chia hình vuông thành 9 ô. Luật chơi : Đọc đúng chữ số trong ô và thực hiện động tác tương ứng với chữ số ô đó Cách chơi : Cá nhân hoặc hai đội. Lần lượt từng thành viên lên ném túi cát vào hình vuông, túi vào ô nào thì trẻ đọc số ghi ở ô đó và nhảy hoặc vỗ tay, dậm chân với số lần phù hợp. Cho trẻ thực hiện trẻ nào đúng tuyên dương.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> b) Trò chơi 2 : Đo bàn tay - Yêu cầu : Tìm ra kích thước khác nhau của các bức vẽ - dài hơn, ngắn hơn, rộng hơn - Chuẩn bị : Mỗi trẻ 1 tờ giấy nhỏ khổ A4. Một miếng bìa cactông, 1 cái bút xốp hoặc phấn - Luật chơi : Vẽ theo đường viền bàn tay của mình - Cách chơi : Cho trẻ sử dụng bút hoặc phấn vẽ theo đường diềm bàn tay của mình lên tờ giấy bìa. Sau đó cho trẻ cắt rời các bức vẽ đó. Cô cho từng trẻ đo các bàn tay vừa tạo ra bằng gang tay của mình rồi hỏi trẻ bàn tay nào to hơn ? bàn tay nào dài hơn ? cho trẻ đo 2 hoặc nhiều bức vẽ để xác định cái nào dài nhất, cái nào ngắn nhất ? trẻ nào trả lời đúng sẽ được thưởng.. C. Trò chơi 3: Bé hãy làm tiếp - Yêu cầu: Trẻ phát hiện được qui tắc sắp xếp của các đối tượng và hoàn chính cách sắp xếp đó – Rèn kỹ năng chú ý: - Chuẩn bị: Bìa cactông – Hình mẫu của cô – các hình rời. - Luật chơi: Sắp xếp theo mẫu. - Cách chơi: Hình thức chơi: Thi đua giữa hai đội. Lần lượt từng thành viên của mỗi đội bật qua vòng lên chọn đồ vật và sắp xếp theo mẫu của cô, đội nào sắp xếp đúng và nhanh đội đó sẽ thắng..
<span class='text_page_counter'>(10)</span> d. Trò chơi 4: Vòng quay kỳ diệu. - Yêu cầu: Rèn kỹ năng xếp tương ứng số lượng. - Chuẩn bị: Một lồng cầu (có đế và trục), quả cầu có chữ số. - Luật chơi: Quả cầu có số gì trẻ xếp đồ vật tương ứng với số đó. - Quả cầu có số không sẽ mất lược chơi. - Cách chơi: Cá nhân hoặc hai đội: lần lược từng thành viên lên quay lồng cầu, quả cầu rơi ra số gì thì trẻ ở dưới xếp đồ vật tương ứng với chữ số đó. nếu quả cầu có số không thì thực hiện như luật chơi.. 4. Tuyên truyền kết hợp với phụ huynh: - Gia đình là ngôi nhà đầu tiên để dạy trẻ vì vậy để trẻ phát triển tốt cần kết hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hôi hiểu được vai trò của phụ huynh, thông qua các cuộc họp phụ huynh, thông qua sổ liên lạc hay các buổi đến thăm nhà tôi kết hợp tuyên truyền những nôi dung như: - Trao đổi kinh nghiệm giới thiệu chương trình làm quen với toán của trẻ mẫu giáo. - Giới thiệu cách thức dạy trẻ ở lớp mà tôi thường xuyên vận dụng. - Các biện pháp tạo môi trường như dán các hình ảnh trên cửa sổ và dán chỉ số tương ứng với hình ảnh. - Cấu trúc nội dung và cách sử dụng vở bài tập toán..
<span class='text_page_counter'>(11)</span> - Vận động phụ huynh nộp những nguyên vật liệu dễ tìm, dễ kiếm để làm đồ dùng trò chơi phục vụ cho việc dạy và học với hoạt động làm quyen với toán. - Tổ chức cho phụ huynh dự giờ, thăm lớp nhăm giúp phụ huynh thấy rõ được phương pháp tổ chức hoạt động giữa cô và trẻ trên lớp. Từ đó phụ huynh có cách nhìn tốt hơn, về việc tổ chức học tập tại lớp mẫu giáo. Từ những việc làm đó tạo ra móc xích khép kín giúp trẻ có cơ hội học toán ở mọi lúc mọi nơi trong hoàn cảnh sinh hoạt của mình. V) KẾT QUẢ NGHIÊN CƯÚ: Qua thời gian áp dụng thực hiện những biện pháp trên có sự hỗ trợ của ban giám hiệu nhà trường. Bản thân tôi đã thu được kết quả như sau: * Về phía trẻ: Trẻ đã nắm được kiến thức về tóan như: Nhận biết các chữ số, tạo nhóm, thêm bớt, đếm theo thứ tự, so sánh, phân loại, sắp xếp theo qui tắc trong phạm vi 10, đạt tỉ lệ 95% trở lên. Đo lường nhận biết về hình dạng, định hướng không gian và thời gian. Ngoài ra trẻ còn nhận biết, viết đúng, đẹp các chữ số, trong vở bài tập. - Có khả năng phối hợp tốt trong việc thực hành trò chơi. - Tích cực tham gia vào hoạt động làm quen với toán ở mọi lúc mọi nơi. Hình thành cho trẻ những thói quen học tập hoàn thành nhiệm vụ của mình * Về phía cô: Qua nghiên cứu trao dồi thêm kiến thức để dạy trẻ thông qua hoạt động làm quyen với toán. Việc dạy trẻ học tốt hoạt động làm quen với tóan và các hoạt động khác mang lại niềm tin cho phụ huynh, tạo sự quan tâm rất nhiều từ các bậc phụ huynh. VI) KẾT LUẬN: Muốn nâng cao cho trẻ hoạt động làm quen với toán cần:.
<span class='text_page_counter'>(12)</span> - Tập trung nghiên cứu tài liệu, nắm bắt được những yêu cầu của chương trình, lĩnh hội những kiến thức để dạy trẻ phù hợp với tình hình lớp. - Cô giáo phải tìm tòi những nguyên vật liệu đơn giản để làm đồ dùng phục vụ cho trẻ. - Quá trình tổ chức hoạt động phải dành thời gian để trẻ trải nghiệm nhiều để phát huy tính tích cực và sáng tạo ở trẻ. Cô giáo phải thật sự yêu thương trẻ, xem trẻ như con của mình. Từ đó có những biện giáo dục trẻ tốt hơn. Làm được như vậy cô giáo mới hoàn thành tốt mục tiêu dạy trẻ làm quen với toán theo chương trình giáo dục mầm non mới.. VII) ĐỀ NGHỊ: Để việc đổi nới hình thức giáo dục trẻ và nâng cao chất lượng làm quen với toán cho trẻ, qua việc thực hiện các biện nêu trên phần nào đạt kết quả bản thân tôi có những đề xuất sau : * Đối với nhà trường : - Đầu tư kinh phí để mua sắm đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho dạy và học - Có kế hoạch bồi dường giáo viên để nâng cao trình độ chuyên môn, phát huy những việc làm như : tổ chức hội giảng, thao giảng, hội họp để tuyên truyền với phụ hụynh về đổi mới, nâng cao chất lượng làm quen với toán * Đối với Phòng : - Kính đề nghị Phòng Giáo dục tiếp tục giúp đỡ, chỉ đạo công tác chuyên môn phù hợp với yêu cầu của chương trình giáo dục mầm non mới - Tổ chức các giờ dạy hay, đề tài mới để giáo viên học hỏi - Triển lãm đồ dùng dạy học để Gv học hỏi. * Hướng nghiên cứu trong thời gian đến : - Tiếp tục áp dụng các biện pháp trên và tăng cường nghiên cứu tìm ra những giải pháp mới để thực hiên có hiệu quả..
<span class='text_page_counter'>(13)</span> - Không ngừng học hỏi, sáng tạo trong giảng dạy và tiếp tục nghiên cứu tài liệu theo từng hoạt động để nâng cao chất lượng trong chương trình giáo dục mầm non mới.. VIII) TÀI LỊÊU THAM KHẢO Trong quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài này, bản thân tôi tham khảo một số tài liệu sau : 1) Sách hướng dẫn thực hiện chương trình CSGD trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi 2) Sách BDTX đổi mới nội dung và phương pháp giáo dục mầm non 3) Sách tổ chức hoạt động phát triển nhận thức cho trẻ mầm non theo hướng thích hợp 4) Tạp chí giáo dục mầm non 5) Sách thiết kế dạy học hoạt động làm quen với toán ở trường mầm non 6) Nghiên cứu giáo dục.
<span class='text_page_counter'>(14)</span> MỤC LỤC I) Đặt vấn đề. Trang 1. II) Cơ sở lí luận. Trang 1. III) Cơ sở thực tiễn. Trang 3. IV) Nội dung. Trang 3. 1) Thông qua các hoạt động. Trang 3. 2) Làm đồ dùng đồ chơi. Trang 4. 3) Sáng tác trò chơi mới lạ phục vụ hoạt động làm quen với toán. Trang 7. 4) Tuyên truyền kết hợp với phụ huynh V) KẾT QUẢ NGHIÊN CƯÚ. Trang 10. VI) KẾT LUẬN. Trang 10. VII) ĐỀ NGHỊ. Trang 11. VIII) TÀI LỊÊU THAM KHẢO. Trang 12. Trang 9.
<span class='text_page_counter'>(15)</span>
<span class='text_page_counter'>(16)</span>