Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (167.78 KB, 9 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>NS: 3/10/2012 NG: 8ª1:6/11/2012 8ª2: 5/11/2012 Điều chỉnh:……………….. Bài 12: Văn bản. ÔN DỊCH THUỐC LÁ Tiết 45. (Nguyễn Khắc Viện) ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.. A.Mục tiêu bài học: -Qua bài học hs cần đạt được 1. Kiến thức: -Mối nguy hại ghê gớm toàn diện của tệ nghiện thuốc đối với sức khoẻ con người và đạo đức xã hội -Tác dụng của việc kết hợp các phương thức biểu đạt lập luận và thuyết minh trong văn bản. 2. Kĩ năng: -Đọc-hiểu một văn bản nhật dụng đề cập đến một vấn đề xã hội bức thiết -Tích hợp với phần tập làm văn đểtập viết bài văn thuyết minh một vấn đề của đời sống xã hội. - Giao tiếp: trình bày suy nghĩ, lắng nghe tích cực về tác hại và những tổn thất to lớn do nạn dịch thuốc lá gây cho con người. - Suy nghĩ sáng tạo: phân tích, bình luận. - Ra quyết định: quyết tâm phòng chống tệ nạn thuốc lá, động viên mọi người xung quanh cùng thực hiện. 3. Thái độ: - Các em có ý thức tránh xa những chất có hại cho sức khoẻ. B. Chuẩn bị phương pháp, phương tiện của giáo viên: 1.GV: Chuẩn bị nội dung lên lớp, tham khảo tài liệu. 2. HS : Đọc và trả lời các câu hỏi. C.Tổ chức các hoạt động dạy học. 1. Kiểm tra sự chuẩn bị bài của học sinh. (4') ? Trong văn bản thông tin về trái đất năm 2000 chúng ta đã được kêu gọi vấn đề gì? Vấn đề ấy có tầm quan trọng như thế nào? 2. Dạy học bài mới: * Giới thiệu bài mới (1’) Hút thuốc lá từ xưa tới nay đã trở thành một thói quen của nhiều quốc gia, dân tộc, trên thế giới trong đó có Việt Nam. Hút mãi thành quen, hút nhiều thành nghiện khó có thể cai được và hút thuốc lá có thể trở thành căn bệnh. Hút thuốc lá không chỉ tốn tiền mà còn có nhiều ảnh hưởng đến sức khoẻ của con người. Chống hút thuốc lá từ lâu đã trở thành vấn đề khoa học Ôn dịch thuốc lá chính là hồi còi báo động gióng lên rất kịp thời. *Bài mới.(37').
<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động của giáo viên. HĐ của học sinh. Nội dung kiến thức I. Đọc - Tiếp xúcvăn bản . * Tác giả, tác phẩm:. GV: bổ sung thông tin về tác giả - Ông là con trai của cụ Hoàng giáp Nguyễn Khắc Niêm làm - Nghe Thượng thư Bộ Lễ triều đình nhà Nguyễn. - Ông là Nhà hoạt động chính trị xã hội, nhà nghiên cứu văn hóa và tâm lý - y học - giáo dục, Giải thưởng Nhà nước Việt Nam và Grand prix de la Francophonie của Viện Hàn lâm Khoa học Pháp. Ông đã để lại nhiều công trình nghiên cứu giá trị cho Việt Nam.. - Tác giả: Nguyễn Khắc Viện sinh ngày 5 tháng 2 năm 1913,mất ngày mùng 10 tháng 5 năm 1997. Quê ở làng Gôi Vị, bên bờ sông Ngàn Phố, nay là xã Sơn Hòa, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh.. * Đọc GV nêu yêu cầu đọc: - Đoạn từ đầu đến nặng hơn cả AIDS đọc với giọng chậm nhấn mạnh. Nghe - Đoạn tiếp theo đến đẩy con người vào con đường phạm pháp đọc với giọng nhấn mạnh. - Đoạn còn lại đọc với giọng lo âu. GV đọc 1 đoạn. - Đọc nối GV nhận xét phần đọc của học tiếp đến hết sinh. * Từ khó: SGK. ? Ôn dịch là gì - Dựa SGK ? Em hiểu niêm mạc, nang phổi, giải thích từ vi khuẩn có nghĩa là gì? khó. GV giải thích từ khó: - Kí sinh trùng: Động vật bậc thấp sống bám vào, nhờ vào một sinh vật nào đó. * Cấu trúc văn bản. GV giới thiệu VB: Đây là một - Nghe VB dài đề cập đến nhiều phạm vi nên người viết sách đã lược bớt một số phần. Tuy nhiên vẫn giữ lại.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> phần cơ bản để tạo thành một VB hoàn chỉnh. ? Dựa vào phần chuẩn bị bài ở nhà - phát hiện. em hãy cho biết VB gồm mấy phần? Nội dung của từng phần?. ? Căn cứ nhan đề bài viết em hãy cho biết văn bản trên trình bày vấn Trả lời đề gì? ? Văn bản trên dược thuộc kiểu Trả lời văn bản nào ? phương thức biểu đạt được sử Trả lời dụng?. - Phân đoạn: 3 phần + Phần 1: Từ đầu đến “ còn nặng hơn cả AIDS” => Nêu vấn đề về ôn dịch, thuốc lá. + Phần 2: Tiếp đến “con đường phạm pháp” => Những tác hại của thuốc lá. + Phần 3: Còn lại => Kiến nghị về phòng chống ôn dịch, thuốc lá. - Văn bản trình bày những vấn đề về thuốc lá. -> Thuộc kiểu VB nhật dụng đề cập đến vấn đề xã hội có nhiều tác hại - Phương thức biểu đạt: chủ yếu là lập luận và thuyết minh. II. Đọc - Hiểu văn bản.. GV định hướng h/s phân tích VB. GV cho h/s quan sát phần 1. Quan sát. ? Phần 1 chủ yếu trình bày vấn đề - Phát hiện gì? nêu ý kiến. ? Những lọa dịch bệnh nào được Trả lời thông báo cho phần mở đầu của văn bản? ? Có loại dịch nào mới xuất hiện Trả lời ? Có nạn dịch nào mà nguy hiểm Trả lời hơn cả AIDS. 1. Thông báo về nạn dịch thuốc lá - Dịch hạch, thổ tả, hàng vạn…. - Có những ôn dịch mới xuất hiện vào cuối thế kỉ này đặc biệt là nạn AIDS và ôn dịch thuốc lá.. GV yêu cầu HS chú ý vào câu: " Nghe Ôn dịch thuốc lá…hơn cả AIDS" ? Trong đoạn văn này TG sử dụng - Theo dõi. -NT: +Sử dụng các thuật ngữ.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> NT gì?. ? Cách so sánh trên có tác dụng gì. -Phát hiện. ? Qua đó làm nổi bật vấn đề gì ?. Trả lời. ? Nhận xét gì về vấn đề đã nêu.. - So sánh nhận xét. ? Dựa vào cơ sở nào mà tác giả lại - Phát biểu. nêu lên nhận định đó? GV: Nhận định đó như một định đề không cần chứng minh, không cần bàn luận. GV đọc nhan đề VB.. của ngành y tế( ôn dịch, dịch hạch, thổ tả ,AIDS..) + Số liệu chính xác cụ thể + so sánh - Tác dụng: gây sự chú ý cho người đọc. =>Ôn dịch thuốc lá đang đe doạ sức khoẻ và tính mạng của con người còn nặng hơn cả AIDS. => Vấn đề nghiêm trọng có tính chất toàn cầu. - Tác giả dựa vào kết luận của hơn năm vạn công trình nghiên cứu để đưa ra nhận đinh đó.. Nghe. ? Tại sao nhan đề VB tác giả lại - Nhận xét viết Ôn dịch, thuốc lá?. - Nhan đề đặt dấu phẩy ở giữa có ý nghĩa nhấn mạnh và so sánh: hút thuốc lá không chỉ là ôn dịch nguy hiểm mà còn bày tỏ thái độ lên án nguyền rủa việc hút thuốc lá thuốc lá mày là đồ ôn dịch, đồ chết toi ..... ? Dấu phẩy đặt giữa nhan đề có ý -Phát hiện, nghĩa gì? phân tích. - Dấy phẩy có sắc thái biểu cảm vừa căm tức, vừa ghê tởm.. GV KQ phần 1 chuyển ý. Nghe. GV cho h/s đọc phần thứ 2, 3 ? Tác hại của thuốc lá được -Học sinh thuyết minh trên những phương nhận định diện nào? - Tác hại đối với cá nhân người hút và với cộng đồng. ? Để nói về tác hại của thuốc lá tác - trình bày giả mượn lời nói của ai? về việc. 2. Tác hại của thuốc lá.. a. Tác hại của thuốc lá đối với những cá nhân hút thuốc lá. -Tác giả dẫn lời Trần Hưng.
<span class='text_page_counter'>(5)</span> gì?. GV đọc lời dẫn của Trần Hưng Đạo. ? Khi dẫn lời Trần Hưng Đạo tác suy nghĩ giả sử dụng nghệ thuật gì? ? Em có suy nghĩ gì về cách so nghe sánh này? GV: Tằm ví như khói thuốc -trả lời lá.Dâu như sức khỏe của con người. Tằm ăn lá dâu đến đâu biết đến đó. Con tằm gặm nhấm dần như khói thuốc lá giết dần, giết mòn cơ thể con người.. Đạo bàn về việc đánh giặc ngoại xâm " Nếu đánh như vũ bão thì không đáng sợ, đáng sợ là giặc gặm nhấm như tằm ăn dâu" - Nghệ thuật: So sánh -> Mượn h/ả so: Việc tác giả dẫn lời Trần Hưng Đạo So sánh thuốc lá tấn công loài người tằm ăn lá dâu. * Tác hại: ? Từ cách so sánh trên tác giả đã nêu các tác hại của thuốc lá về - Phát hiện những mặt nào?. GV: - Về sức khoẻ: Nghe - Về mặt kinh tế ? Về mặt sức khoẻ thuốc lá đã có - Phân tích tác hại như thế nào?. ? Về mặt kinh tế thuốc lá đã gây Trả lời tổn thất ntn? ? Vì sao tác giả lại lấy bệnh viêm - Nhận xét phế quản một bệnh nhẹ nhất do thuốc lá gây lên làm dẫn chứng.. - Về sức khoẻ: + Làm tê liệt các niêm mạc ở phế quản .... gây viêm phế quản ... + ảnh hưởng về máu do chất ô xit các bon, thấm vào múa không tiếp nhận ôxi; Cất hắc ínlàm viêm phế quản; chất nicôtin gây bệnh nhồi máu cơ tim dẫn đến tử vong… + Gây ung thư vòm họng và ung thư phổi. ảnh hưởng đến các bệnh tim mạch - Về mặt kinh tế: chỉ riêng bệnh phế quản đã làm mất bao nhiêu ngày giờ công lao động .. - Chỉ cần kể đến bệnh nhẹ như thế mà đã có tác hại to lớn đến nền kinh tế chưa kể đến các.
<span class='text_page_counter'>(6)</span> bệnh nặng khác thì ảnh hưởng như thế nào. ? Trong đoạn văn trên tác giả sử - Tìm dẫn dụng biện pháp nghệ thuật gì? chứng.. - >NT: Liệt kê. ? Em có nhận xét gì về khói thuốc lá? ? Những chứng cư đưa ra về tác Trả lời hại của khói thuốc lá có đáng tin cậy không, vì sao.. => Khói thuốc lá rất độc.. ? Vậy đối với những cá nhân trực tiếp hút thuốc lá em thấy có những tác hại nào đến sức khỏe và kkinh tế.. -> Thuốc lá có tác hại to lớn đến sức khoẻ và kinh tế của người hút. Gây viêm phổi ung thư vòm họng, ung thư phổi ...).. GV: bên cạnh những tác hại của thuốc lá với những cá nhân hút thì thuốc lá còn ảnh hưởng đến cộng đồng như thế nào ta chuyển sang phần b. GV cho h/s theo dõi phần 3. GV đọc câu (Có người bảo “Tôi hút, tôi bị bệnh, mặc tôi”). - Phát hiện. - đáng tin cậy bởi đó là kết quả của 5 vạn công trình nghiên cứu.. b. Tác hại của thuốc lá với cộng đồng và những tệ nạn khác.. - HS theo dõi phần 3.. ? Câu nói trên là tiếng nói khá - trình bày phổ biến của những người hút suy nghĩ thuốc lá. Theo em câu nói đó thể hiện những suy nghĩ gì của người nghiện thuốc lá? ? Tác giả đã phản bác lại ý kiến đó - Trình bày như thế nào?. - Câu nói thể hiện thái độ vô trách nhiệm trước gia đình, cộng đồng của những người hút thuốc lá. - Thể hiện họ chưa nhận ra tác hại thứ hai của việc hut thuốc lá. - Tác giả nêu lên những tác hại do khói thuốc gây nên: + Người gần khói thuốc làm ảnh hưởng đến thai nhi khi những người mang thai hít phải. + Hút thuốc là đầu độc cho con em và là gương xấu cho con em ....
<span class='text_page_counter'>(7)</span> ? Em có nhận xét gì về những lời - Nhận xét cảnh báo của tác giả về tác hại, của thuốc lá đối với những người xung quanh.?. - Lời cảnh báo xuất phát từ thực tiễn, có căn cứ. Nó đã bác bỏ ý kiến nông cạn và vô trách nhiệm của ai đó.. Gv y/c HS chú ý vào câu: Tỉ lệ Theo dõi …ngang vói tỉ lệ … ? Việc tác giả so sánh tỷ lệ thanh -HS nhận thiếu niên Việt Nam hút thuốc lá xét với thanh thiếu niên Âu-,Mĩ thể hiện điều gì?. - Khẳng định tỷ lệ thanh thiếu niên VN hút thuốc lá không kém gì các nước Âu Mĩ.. ? Như vậy ta thấy đối với thanh -Nhận xét thiếu niên Việt Nam hút thuốc lá sẽ đưa họ vào con đường phạm pháp vì sao vì vậy?. - Nền kinh tế nước ta còn nghèo ... - Vì để có tiền mua thuốc lá thì không còn cách nào khác là ăn trộm, ăn cắp khi chưa có việc làm. Từ điếu thuốc dẫn đến các tệ nạn xã hội khác.. ? Tác giả đã sử dụng những phương pháp nào để thuyết minh - Phát hiện tác hại của thuốc lá?. ? Tác dụng của phương pháp - Nhận xét thuyết minh này là gì? GV: đó là những phương pháp cần thiết để làm chúng ta cần học - Phát biểu tập. -Trả lời. ? Qua các chi tiết trên em có nhận xét gì về tác hại của thuốc lá? Nghe GV: thuốc lá có rất nhiều tác hại. Không những nó ảnh hưởng đến sức khoẻ ,kinh tế ,làm huỷ hoại lối sống ,nhân cách mà hút thuốc lá còn làm cho bầu không khí trong sạch của chúng ta bị ô nhiễm. Vì vậy để môi trường được trong. -> Tác giả dùng phương pháp thuyết minh như: + Thông báo tình hình thực trạng. + số liệu cụ thể. + Dùng phương pháp so sánh. .. - Thuyết phục người đọc tin ở tính khách quan của các công trình nghiên cứu => Thuốc lá không chỉ làm hại tới sức khỏe mà còn gây ảnh hưởng về đạo đức..
<span class='text_page_counter'>(8)</span> sạch chúng ta hãy chung tay đẩy lùi thuốc lá và hãy cùng nhau nói không với thuốc lá.Đặc biệt là một học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường chúng ta cần nói không với thuốc lá. Nghe GV KQ chuyển ý. 3. Những kiến nghị: - Phát hiện. ? Tác giả đã đã đưa ra những dẫn chứng nào về các chiến dịch chống thuốc lá ở các nước phát triển?. ? Ở Việt Nam thì ntn. - Khái quát. - Ở Bỉ…đô la -Khắp nơi, những tài liệu… truyền hình -Chỉ trong vài năm… còn thuốc lá. Nước ta… ôn dịch này - Tình trạng các bệnh tật ở Việt Nam. ? Từ tác hại nhiều mặt của việc hút thuốc lá người viết đã nêu lên những kiến nghị gì.. - Mọi người phải đứng lên chống lại và ngăn ngừa ôn dịch này.. - HS tự bộc ? Em có nhận xét gì về cách lập lộ. luận và cách sử dụng dẫn chứng của tác giả?. => Lập luận chặt chẽ, dẫn chứng sinh động với thuyết minh cụ thể phân tích trên cơ sở khoa học. -Suy nghĩ ? Để thực hiện được kiến nghị đó trả lời theo em chúng ta phải làm gì? Gv: Hiên nay trên các bao bì đựng thuốc lá đều có ghi: “ Hút thuốc lá có hại cho sức khoẻ” và hình ảnh độc hại do thuốc lá gây lên -Tự bộc lộ. ? Trong các biện pháp trên biện pháp nào là quan trọng? Trả lời ? Vậy để thực hiện được kiến nghị đó theo em phải làm gì? -Nghe GV chuyển ý: Chúng ta vừa tìm hiểu xong nội dung cơ bản của VB dể giúp các em củng cố lại phần kiến thức ta chuyển sang phần III - Trả lời. - Mỗi người phải thấy rõ tác hại của thuốc lá. Có quyết tâm để bỏ hút thuốc. - Tuyên truyền sâu rộng cho mọi người cùng biết tác hại của thuốc lá. - ý thức của mỗi người. => Lòng quyết tâm, ý thức tự giác của mỗi người và những biện pháp triệt để.. III. Tổng kết :.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> Trả lời ? Nêu phương pháp thuyết minh tiêu biểu trong bài văn thuyết minh trên? - Nêu ? Qua VB em thấy được những tác hại gì của thuốc lá? VB trên thể hiện ý nghĩa gì?. 1. Nghệ thuật. - Lập luận chặt chẽ,dẫn chứng sinh động với thuyêt minh cụ thể, phân tích trên cơ sở khoa -Sử dụng thủ pháp so sánh.... 2. Ý nghĩ văn bản. -Với những phân tích khoa học tác giả, đã chỉ ra tác hại của việc hút thuốc lá đối với đời sống con người ,từ đó phê phán và kêu gọi mọi người ngăn ngừa tệ nạn hút thuốc lá. IV. Luyện tập.. HS chọn và Gv nội dung cơ bản của bài hôm ghi lại nay được khái quát qua phần ghi nhớ ? Dùng năm dòng để ghi lại cảm -HS tự bộc nghĩ của bản thân sau khi đọc bản lộ tin của báo Sài gòn tiếp thị. ? Chọn một đoạn văn khoảng 10 dòng để học thuộc lòng. GV định hướng đó phải là đoạn văn hay thể hiện được tình cảm của người kể chuyện. ? Em sẽ làm gì khi thấy người thân của em hút thuốc lá. D. Hướng dẫn các hoạt động tiếp nối (2') HS tb-yếu Nắm được tác hại cuă việc hút thuốc lá -Sưu tàm tranh ảnh,tài liệu về tác hại của tệ nghiện thuốc lá và khói thuốc lá đối với sức khoẻ con người. HS khá -giỏi: Viết một đoạn văn thuyết minh về tác hại của thuốc lá đối với con người. - Tìm hiểu tác hại của thuốc lá đối với địa phương em đang sinh sống bằng con ó cụ thể. Chuẩn bị bài mới: Câu ghép (tiếp). - Đọc, tìm hiểu câu hỏi trong sách.Lấy được VD - Ngoài ra, tìm hiểu mối quan hệ và tạo lập tương đối thành thao câu ghép..
<span class='text_page_counter'>(10)</span>