giao an 3 cot sinh 7

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.19 MB, 166 trang )

(1)Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. GV: NGUYEN THI THUY ANH TuÇn: 1 TiÕt: 1. MỞ ĐẦU Bài 1: THẾ GIỚI ĐỘNG VẬT ĐA DẠNG, PHONG PHÚ I. Mục tiêu. 1. Kiến thức - Trình bày khái quát về giới Động vật - Phân bố, môi trường sống - Thành phần loài, số lượng cá thể trong loài. Ví dụ:… 2. Kĩ năng sống: - Kĩ năng tìm kiếm xử lí thông tin khi đọc sgk, quan sát tranh - Kĩ năng giao tiếp hợp tác lắng nghe tích cực - Kĩ năng tự tin trình ý kiến trước tổ nhóm lớp 3. Thái độ: - Giáo dục ý thức học tập yêu thích môn học. II. Chuẩn bị. - Gv: - Tranh phóng to các hình SGK trong bài. - Bảng phụ. - Hs: Xem bài trước ở nhà III. Phương pháp:-Dạy học nhóm, hỏi chuyên gia, vấn đáp tìm tòi,động não, trực quan. IV. Hoạt động dạy - học. 1.Ổn định lớp: (1/ ) 2.Kiểm tra bài cũ: 3.Bài mới: ( 37 / ) a/ Khám phá: (1 / ) Thế giới động vật đa dạng và phong phú. Nước ta ở vùng nhiệt đới, nhiều tài nguyên rừng và biển được thiên nhiên ưu đãi cho một thế giới động vật rất đa dạng và phong phú. b/ Kết nối: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS Nội dung Hoạt động 1: Tìm hiểu sự đa dạng về thành phần loài. ( 16 / ) 1. Đa dạng loài và phong phú vế -HD HS quan sát hình 1.1, - HS trả lời số lượng cá thể: 1.2/sgk : thấy được sự đa dạng - HS thảo luận nhóm -Thế giới động vật xung phong phú loài động vật nhỏ quanh ta vô cùng đa dạng, -Chứng minh sự đa dạng về phong phú chúng đa dạng về thành phần loài động vật ở địa - HS đọc thông tin loài , kích thước cơ thể và phương ? - HS trả lời phong phú về số lượng cá thể GV yêu cầu HS nghiên cứu nội đv đa dạng về số lượng -Con người đã thuần hoá 1 số dung sgk:-Qua thông tin trên , có loài ,kích thước cơ đv thành vật nuôi. nhận xét gì ? thể,....... 2.Đa dạng về môi trường sống: Hoạt động 2 :Tìm hiểu sự đa dạng - Nhờ sự thích nghi cao với về môi trường sống: ( 20 / ) điều kiện sống động vật phân - HS đọc thông tin GV yêu cầu HS nghiên cứu nội - HS trả lời bố khắp các loại môi trường dung sgk -sống ở vùng băng khác nhau như: nước mặn, - Chim cánh cụt sống ở đâu? tuyết, khí hậu rất nước ngọt, trên cạn, trên - Điều kiện khí hậu ở đó có đặc lạnh.... không, các vùng cực băng giá điểm gì? -nhờ lông dày,không quanh năm Năm học: 2012_2013. Trang 1.

(2) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Vì sao chim cánh cụt sống được thấm nước,mỡ trong điều kiện đó? dày,sống thành bầy ... - Liệt kê tên động vật và môi trường sống? - Nguyên nhân nào khiến động -vì nhiệt đới khí hậu vật vùng nhiệt đới đa dạng và ôn hoà,tv phát triển phong phú hơn động vật vùng n ,cung cấp nhiều thức đới và Nam Cực? ăn và nơi ẩn nấp..... - GV nhận xét, đánh giá, tổng kết 3,kiểm tra đánh giá: ( 5 / ) - Động vật nước ta có đa dạng phong phú không? Vì sao? - Chúng ta phải làm gì để thế giới động vật mãi mãi đa dạng phong phú? 4. Hướng dẫn về nhà : ( 2 / ) - Học bài theo nội dung vở học và câu hỏi sgk - Tìm hiểu đặc điểm giống và khác nhau giữa động vật và thực vật để rút ra đặc điểm chung của động vật. Ngµy so¹n: TuÇn: 1 Ngµy d¹y: TiÕt: 2 Bài 2: PHÂN BIỆT ĐỘNG VẬT VỚI THỰC VẬT ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA ĐỘNG VẬT I. Mục tiêu. 1. Kiến thức - Trình bày điểm giông nhau và khác nhau giữa cơ thể động vật và cơ thể thực vật - Kể tên các ngành động vật. - Giống nhau: cấu tạo tế bào, khả năng sinh trưởng phát triển. -Khác nhau: Một số đặc điểm của tế bào; một số khả năng khác như: quang hợp, di chuyển, cảm ứng, … 2. Kĩ năng sống: - Kĩ năng tìm kiếm xử lí thông tin khi đọc sgk, quan sát tranh để phân biệt ĐV với TV - Kĩ năng giao tiếp hợp tác lắng nghe tích cực. - Kĩ năng tự tin trình ý kiến trước tổ nhóm lớp. 3. Thái độ - Giáo dục lòng yêu thích bộ môn - Bảo vệ đa dạng động vật II. Chuẩn bị. - Gv: Tranh phóng to hình 2.1, 2.2 SGK - Hs: Xem bài trước ở nhà III. Phương pháp: Dạy học nhóm, hỏi chuyên gia, vấn đáp tìm tòi, trình bày một phút.. IV. Hoạt động dạy - học. 1.Ổn định lớp: (1/ ) 2.Kiểm tra bài cũ: (6/ ) - Hãy cho biết số lượng loài như thế nào? - Trình bày sự đa dạng về môi trường sống của động vật? 3.Bài mới: ( 31 / ) a/ Khám phá: (1 / ) Động vật và thực vật đều xuất hiện rất sớm trên hành tinh của chúng ta. Chúng điều xuất phát từ nguồn gốc chung, nhưng trong quá trình tiến hoá đã hình thành nên hai nhánh sinh vật khác nhau. Bài học này chúng ta sẽ tìm hiểu đến vấn đề đó. b/ Kết nối: Năm học: 2012_2013. Trang 2.

(3) Trường THCS Long Đức. Hoạt động của giáo viên Hoạt động 1: Phân biệt động vật và thực vật. ( 10 / ) GV hướng dẫn học sinh quan sát hình vẽ 2.1 sgk , làm bài tập Từ kết quả của bảng rút ra : - Động vật giống thực vật ở những điểm nào? - Động vật khác thực vật ở các đặc điểm nào? - Động vật phân biệt với thực vật ở các đặc điểm chủ yếu nào? GV tiểu kết Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm chung của động vật: ( 5 / ) GV yêu cầu HS làm bài tập trắc nghiệm ( vở bài tập ) - Nêu đặc điểm chung của động vật? - GV Khẳng định đặc điểm 1,3,4.. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Hoạt động của HS. -HS quan sát tranh sgk và làm bài tập - HS trả lời : - có cấu tạo tb, lớn lên sinh sản.... -tb thực vật có màng xenlulozo, tv có khả năng tự dưỡng, không có hệ thần kinh..... - HS hoàn thành bài tập - HS trả lời: đv có di chuyển, có hệ thần kinh và giác quan ,dị dưỡng.... Đọc thông tin sgk. Hoạt dộng 3: sơ lược phân chia đv:(5/) Gv cho hs đọc thông tin sgk và giới thiệu cho hs nghe về các đại diện của các ngành , -riêng ngành ĐVCXS thì gv đặt câu hỏi cho hs nêu đại diện của các lớp: + cá +lưỡng cư +bò sát +chim +thú. Trả lời câu hỏi. - HS đọc thông tin - HS trả lời. Hoạt động 4: Vai trò của động Năm học: 2012_2013. - HS làm bài tập bảng 2 điền tên động vật tương ứng - HS trả lời vai trò động vật. Nội dung 1.Phân biệt động vật với thực vật: -Động vật phân biệt với thực vật ở các đặc điểm sau :vách tế bào không có xenlulôzơ, hình thức dinh dưỡng , khả năng di chuyển và đặc điểm hệ thần kinh và giác quan. 2. Đặc điểm chung của động vật: - Động vật có đặc điểm chung sau : Có khả năng di chuyển , dinh dưỡng dị dưỡng , có hệ thần kinh và giác quan 3. Sơ lược phân chia giới động. các ngành chủ yếu là: + Ngành ĐVNS: Trùng roi. + Ngành ruột khoang: San hô + Các ngành giun:: * giun dẹp: sán lá gan * giun tròn: giun đũa * giun đốt: giun đất + Ngành thân mềm: Trai sông + Ngành chân khớp: tôm sông + Ngành ĐVCXS: * Lớp cá: Cá chép * Lớp lưỡng cư: Ếch đồng * Lớp bò sát: Thằn lằn * Lớp chim: Chim bồ câu * Lớp thú: thỏ 4. Vai trò của động vật: Động vật có những vai trò sau : - Cung cấp nguyên liệu cho con người - Dùng làm thí nghiệm - Hỗ trợ cho con người trong lao động, học tập,… - Truyền bệnh cho con người. Trang 3.

(4) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. với đời sống con người vật: * GDMT( 10 / ) GV yêu cầu HS nghiên cứu nội dung sgk - Liên hệ thực tế và điền tên đại diện mà em biết vào bảng 2 - Qua bảng , cho biết ý nghĩa của động vật với đời sống con người ? GV nhận xét, đánh giá, kết luận chung 4. Kiểm tra đánh giá (5 / ) - Nêu đặc điểm chung của động vật và ý nghĩa của động vật với con người ? - Kể tên động vật xung quanh em và chỉ rõ nơi sống của chúng ? 4. Hướng dẫn về nhà : (1 / ) - Chuẩn bị vật mẫu :Váng nước ao , hồ , nước ngâm rơm khô trong 5 ngày. Ngµy so¹n: TuÇn: 2 Ngµy d¹y: TiÕt: 3 CHƯƠNG I: NGÀNH ĐỘNG VẬT NGUYÊN SINH Bài 3: THỰC HÀNH: QUAN SÁT MỘT SỐ ĐỘNG VẬT NGUYÊN SINH I. Mục tiêu. 1. Kiến thức -Trình bày được khái niệm Động vật nguyên sinh. Thông qua quan sát nhận biết được các đặc điểm chung nhất của các Động vật nguyên sinh. -Quan sát dưới kính hiển vi một số đại diện của động vật nguyên sinh - HS quan sát được 2 đại diện điển hình cho ĐVNS là: trùng roi và trùng giày - Phân biệt được hình dạng, cách di chuyển của 2 đại diện này 2. Kĩ năng sống - Kĩ năng tìm kiếm xử lí thông tin khi quan sát tiêu bản ĐVNS để tìm hiểu cấu tạo ngoài của ĐVNS - Kĩ năng giao hợp tác chia sẻ thông tin, đảm nhiệm và quản lý thời gian thực hành. 3. Thái độ - Nghiêm túc, hợp tác làm việc theo nhóm II. Chuẩn bị.. Đồ dùng dạy học. - Gv: + Tranh vẽ trùng đế giày và trùng roi + 5 bộ: kính hiển vi, lam kính, kim nhọn, ống hút, khăn lau -Hs: Xem bài trước ở nhà III. Phương pháp: Dạy học nhóm, hỏi chuyên gia, vấn đáp tìm tòi, thực hành quan sát. IV. Hoạt động dạy - học. 1.Ổn định lớp: (1/ ) 2.Kiểm tra bài cũ: 3.Bài mới: ( 37 / ) a/ Khám phá: (1 / ) Trước khi đi vào ngành đầu tiên của chương trình sinh 7.Tiết học này chúng ta tiến hành thực hành nghiên cứu một số động vật đại diện của ngành. Đó là nội dung của tiết học này. b/ Kết nối: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung Hoạt động 1:Quan sát trùng giày. 1. Quan sát trùng giày: Năm học: 2012_2013 Trang 4.

(5) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. (18 / ) GV hướng dẫn các thao tác: + Dùng ống hút lấy một giọt nhỏ nước ở nước ngâm rơm ( chỗ ở thành bình) + Nhỏ lên lam kính  rải vài sợi bông để cản tốc độ  soi dưới kính hiển vi + Điều chỉnh thị trường kính cho rõ + Quan sát hình 3.1 tr 14 SGK nhận biết trùng giày - GV kiểm tra ngay trên kính của các nhóm - GV hướng dãn học sinh cố định mẫu: Dùng lamen đậy lên giọt nước lấy giấy thấm bớt nước Hoạt động 2: Quan sát trùng roi: (18 / ) - GV cho HS quan sát hình 3.2 và 3.3 SGK tr 15 - GV yêu cầu lấy mẫu và quan sát tương tự như trùng giày - Các nhóm tiến hành thao tác như ở hoạt động 1 - GV kiểm tra ngay trên kính hiển vi của từng nhóm - GV lưu ý cho học sinh sử dụng vật kính có độ phóng đại khác nhau để nhìn rõ mẫu - Nếu nhóm nào chưa tìm thấy trùng roi thì GV hỏi nguyên nhân và cả lớp góp ý - GV yêu cầu học sinh làm bài tập tr 16. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - HS làm việc theo nhóm đã phân công + Các nhóm ghi nhớ các thao tác của giáo viên + Lần lượt các thành viên trong nhóm lấy mẫu soi dưới kính hiển vi  nhận biết trùng giày + Vẽ sơ lược hình dạng của trùng giày + HS quan sát trùng giày di chuyển trên lam kính tiếp tục theo dõi di chuyển + HS dựa vào kết quả quan sát hoàn thành bài tập. - Hình dạng, cấu tạo: gồm một tế bào có hình khối như chiếc giày không đối xứng, - Di chuyển: nhờ lông bơi - Dinh dưỡng: dị dưỡng. 2. Quan sát trùng roi. - Hình dạng, cấu tạo: - HS tự quan sát hình vẽ trong Có hình thoi, đầu tù, đuôi nhọn, ở đầu có SGK để nhận biết trùng roi. roi, trong cơ thể có các hạt diệp lục và - Trong nhóm thay nhau dùng điểm mắt màu đỏ ở gốc roi ống hút lấy mãu để quan sát - Di chuyển: nhờ roi bơi - Dinh dưỡng: tự - Các nhóm dựa vào thực tế dưỡng và dị dưỡng quan sát và thông tin SGK tr 16 trả lời câu hỏi. 4.Kiểm tra đánh giá: (5 / ) - Có thể gặp trùng roi ở đâu ? - Trùng roi giống và khác thực vật ở những điểm nào ? SGK - Yêu cầu HS về nhà vẽ và chú thích trùng giày và trùng roi vào vở - GV đánh giá buổi thực hành 4. Hướng dẫn về nhà : (2 / ) - Đọc mục “ Em có biết” - Tìm hiểu đặc điểm của trùng roi xanh. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn: 2 TiÕt: 4 BÀI 4: TRÙNG ROI. I. Mục tiêu. 1. Kiến thức - Mô tả được hình dạng, cấu tạo và hoạt động của trùng roi (có hình vẽ) Năm học: 2012_2013. Trang 5.

(6) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Nêu đặc điểm cấu tạo, cách di chuyển, sinh sản, dinh dưỡng( bắt mồi, tiêu hóa) của các đại diện:+ trùng roi 2. Kĩ năng - Kĩ năng tìm kiếm xử lí thông tin khi đọc sgk, quan sát tranh. - Kĩ năng giao tiếp hợp tác lắng nghe tích cực - Kĩ năng tự tin trình ý kiến trước tổ nhóm lớp 3. Thái độ - Yêu thích thiên nhiên, bảo vệ thiên nhiên. II. Chuẩn bị. Đồ dùng dạy học. - Gv: Tranh H4.1=>H4.3. - Hs: Xem bài trước ở nhà III. Phương pháp:Dạy học nhóm, hỏi chuyên gia, vấn đáp tìm tòi,động não, trực quan IV. Hoạt động dạy - học. 1.Ổn định lớp: (1/ ) 2.Kiểm tra bài cũ: (6/ ) - Sinh học 7 được phân chia làm các ngành nào? - Động vật có những đặc điểm chung nào giúp phân biệt với thực vật? 3.Bài mới: (31 / ) - Khám phá: (1 / ) Trùng roi là động vật nguyên sinh dễ gặp nhất ở ngoài thiên nhiên nước ta, lại có cấu tạo đơn giản và điển hình cho ngành Động vật nguyên sinh. Tiết học này chúng ta sẽ tìm hiểu về cấu tạo cũng như cách di chuyển của trùng roi. - Kết nối: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung. Năm học: 2012_2013. Trang 6.

(7) Trường THCS Long Đức. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. Hoạt động 1: Tìm hiểu trùng roi xanh (15 / ) Treo tranh trùng roi xanh. - Yêu cầu HS thuyết trình nội dung được phân công. - GV nhận xét & đặt câu hỏi bổ sung. - Yêu cầu HS tổng kết hoàn thành bảng đã kẻ trong tập. Hoạt động 2: Tìm hiểu tập đoàn trùng roi(15 / ). I. Trùng roi xanh: - HS thuyết trình, lắng nghe và đặt câu hỏi chất vấn.. - Dinh dưỡng: tự dưỡng và dị dưỡng. - Hô hấp: trao đổi khí qua màng tế bào. - Bài tiết: không bào co bóp tập - HS ghi bảng và chép trung nước thừa thải ra ngoài. vào tập. - Sinh sản: vô tính bằng phân đôi theo chiều dọc cơ thể. II. Tập đoàn trùng roi: Tập đoàn trùng roi gồm nhiều . - HS thuyết trình và đặt tế bào có roi, liên kết lại với nhau câu hỏi. tạo thành. Chúng gợi ra mối quan - HS trả lời: + Các tế bào ở ngoài làm hệ về nguồn gốc giữa động vật nhiệm vụ di chuyển, bắt đơn bào và động vật đa bào mồi. + Khi sinh sản vào bên trong, phân chia tế bào mới. + Dinh dưỡng nhiều, được bảo vệ tốt hơn. + Bắt đầu có sự phân chia chức năng cho 1 số tế bào. - HS kết luận.. 4.Kiểm tra đánh giá: (5 / ) - 1 HS đọc kết luận cuối bài. - Tại sao nói trùng roi thể hiện mối quan hệ giữa ĐV và TV. - Xem lại kiến thức của trùng giày. - Đọc phần “ em có biết?” 5. Hướng dẫn về nhà : (2 / ) - Trùng roi khác và giống thực vật ở điểm nào?. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn: 3 TiÕt: 5. Bài 5: TRÙNG BIẾN HÌNH VÀ TRÙNG GIÀY I. Mục tiêu. 1. Kiến thức - Mô tả được hình dạng, cấu tạo và hoạt động của trùng biến hình và trùng giày (có hình vẽ). - Nêu đặc điểm cấu tạo, cách di chuyển, sinh sản, dinh dưỡng(bắt mồi, tiêu hóa) của: + Trùng biến hình. + Trùng giày. 2. Kĩ năng - Kĩ năng tìm kiếm xử lí thông tin khi đọc sgk, quan sát tranh. - Kĩ năng giao tiếp hợp tác lắng nghe tích cực, phân tích so sánh. - Kĩ năng tự tin trình ý kiến trước tổ nhóm lớp 3. Thái độ Năm học: 2012_2013. Trang 7.

(8) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Nghiêm túc, hợp tác làm việc theo nhóm - Thấy được phần nào sự đa dạng , phong phú của ngành II. Chuẩn bị - Gv: Tranh vẽ hình 5.1,2,3/sgk, PHT - Hs: Xem bài trước ở nhà III. Phương pháp: Dạy học nhóm, vấn đáp tìm tòi,động não, trực quan. IV. Hoạt động dạy - học. 1. Ổn định lớp :( 1 / ) 2. KTBC : ( 5 / ) - Có thể gặp trùng roi ở đâu ? Trùng roi khác và giống thực vật ở điểm nào ? 3. Bài mới : (32 / ) - Khám phá : (1 / ) Trùng biến hình là đại diện có cấu tạo và lối sống đơn giản nhất trong động vật nguyên sinh nói riêng ,giới động vật nói chung. Trong khi đó trùng giày được coi là một trong những động vật nguyên sinh có cấu tạo và lối sống phức tạp hơn cả, nhưng dễ quan sát và dễ gặp ngoài thiên nhiên. Vậy chúng có lối sống như thế nào chúng ta sẽ tìm hiểu trong tiết học này. - Kết nối Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS Nội dung Hoạt động 1. Tìm hiểu cấu tạo, dinh 1.Trùng biến hình (trùng dưỡng, sinh sản của trùng biến hình. (15 amíp). / ) a. Cấu tạo:Có cấu tạo GV giới thiệu tranh vẽ trùng biến hình - HS quan sát đơn bào đơn giản nhất , nơi sống và kích thước của nó trong ngành ĐVNS, cơ - TBH có cấu tạo như thế nào? - HS trả lời và xác định thể gồm: nhân,chất GV lưu ý cho HS về đặc điểm của, của trên tranh nguyên sinh lỏng, không bào co bóp,không bào tiêu hoá. - nhờ chân giả,do khối không bào co bóp, - TBH di chuyển bằng bộ phận gì? Bộ chất nguyên sinh lỏng không bào tiêu hoá. phận đó được hình thành như thế nào? dồn về 1 phía. c. Di chuyển: Giải thích tên gọi của nó? -do khi cần di chuyển - Bằng chân giả nó được hình thành và không di chuyển nó GV giới thiệu tranh vẽ biểu diễn quá biến mất b. Dinh dưỡng: trình bắt mồi của trùng giày - HS quan sát - Bắt mồi bằng chân - Yêu cầu HS trao đổi theo cặp 2 phút - HS trả lời, HS khác giả,sau đó hình thành hoàn thành lệnh sgk bổ sung cho hoàn chỉnh không bào tiêu hoá để GV gọi Hs trả lời, Gọi HS khác NX, - hô hấp qua màng, bài tiêu hoá mồi đánh giá tiết qua không bào co - Trao đổi khí qua - Trao đổi khí và bài tiết diễn ra bàng bóp. màng cách nào? -do hình dạng luôn - bài tiết nhờ không - tại sao trùng biến hình phân đôi cơ thay đổi bào co bóp thể không có chiếu hướng? d. Sinh sản: - Vô tính theo kiểu Hoạt động 2. Tìm hiểu cấu tạo , đời sống phân đôi cơ thể / của trùng giày: (16 ) 2. Trùng giày (trùng cỏ) - Yêu cầu HS thuyết trình. - HS thuyết trình và a. Dinh dưỡng: Bắt mồi - GV nhận xét và đặt câu hỏi: chất vấn. nhờ lông bơi , chất bã + Sinh sản hữu tính ở trùng giày xảy ra - HS trả lời: thải ra ngoài qua lỗ khi nào? + Khi trùng giày già xảy thoát .Không bào tiêu ra sinh sản hữu tính hoá di chuyển theo quỹ Năm học: 2012_2013. Trang 8.

(9) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. nhằm tăng cường sức sống cho cơ thể (2 cơ thể + Enzim là chất gì? Do bộ phận nào tiết tiếp hợp thành 1 cơ thể) ra? -> hiện tượng “cải lão hoàn đồng” GV yêu cầu HS nghiên cứu nội dung + Là chất tiêu hóa chất sgk, thảo luận theo nhóm trong 5 phút dinh dưỡng do không bào tiêu hóa tiết ra. - Điền vào bảng sau :. Đặc điểm so sánh. TB H. đạo nhất định b Di chuyển: Bằng lông bơi c. Sinh sản: - Vô tính: phân đôi theo chiều ngang - Hữu tính: tiếp hợp. TG. Nhân. Số lượng Hình dạng Không Số lượng bào co Hình dạng bóp Vị trí Sự tiêu Cách lấy t/ă hoá Quá trình t/h Nơi thải bã + Trùng giày là mầm mống của động vật nào? GV cung cấp thông tin về đặc điểm sinh sản GV tổng kết: bộ phận tiêu hóa được chuyên hóa và cấu tạo phức tạp hơn TBH. + Động vật đa bào.. - Đại diện HS trả lời, các HS khác nhận xét, bổ sung - Từng HS trả lời từng nội dung, HS khác nhận xét, bổ sung. 4,kiểm tra đánh giá : (5 /) - Cơ thể trùng giày cấu tạo phức tạp hơn trùng biến hình như thế nào? 5. Hướng dẫn về nhà : (2 /) - Đọc phần “ Em có biết ” - Tìm hiểu tác hại của bệnh kiết lị và bệnh sốt rét. Ngµy so¹n: TuÇn: 3 Ngµy d¹y: TiÕt: 6 Bài 6: TRÙNG KIẾT LỊ VÀ TRÙNG SỐT RÉT I. Mục tiêu. 1. Kiến thức - Mô tả được hình dạng, cấu tạo và hoạt động của trùng kiết lị và trùng sốt rét (có hình vẽ). - Nêu đặc điểm cấu tạo, cách di chuyển, sinh sản, dinh dưỡng( bắt mồi, tiêu hóa) của : trùng kiết lị và trùng sốt rét. -Nhận biết tác hại của chúng  cách phòng bệnh. 2. Kĩ năng sống - Kĩ năng tìm kiếm xử lí thông tin khi đọc sgk, quan sát tranh. - Kĩ năng tự bảo vệ bản thân, phòng tránh các bệnh. - Kĩ năng tự tin trình ý kiến trước tổ nhóm lớp. 3. Thái độ - Có ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân và bảo vệ môi trường -Thấy được phần nào sự đa dạng , phong phú của ngành II. Chuẩn bị. Năm học: 2012_2013. Trang 9.

(10) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Gv: Tranh vẽ trùng kiết lị và trùng sốt rét, tranh vòng đời trùng sốt rét - Hs: Xem bài trước ở nhà III. Phương pháp: Dạy học nhóm, hỏi chuyên gia, trình bày một phút. IV. Hoạt động dạy - học. 1. Ổn định lớp :( 1 / ) 2. KTBC : ( 7 / ) - Trùng biến hình có cấu tạo , di chuyển, dinh dưỡng như thế nào ? - Trùng giày di chuyển , lấy thức ăn, tiêu hoá ra sao ? 3. Bài mới : (30 / ) - Khám phá: (1 / ) Động vật nguyên sinh tuy nhỏ nhưng gây cho người nhiều bệnh rất nguy hiểm . Hai bệnh thường gặp ở nước ta là bệnh kiết lị và bệnh sốt rét . Chúng ta cần biết về các thủ phạm của hai bệnh này để có cách chủ động phòng chống tích cực. - Kết nối Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung Hoạt động 1. Tìm hiểu cấu tạo, tác 1.Trùng kiết lỵ 1) Cấu tạo: hại ,cách phòng chống bệnh kiết lị / - Chân giả ngắn. (13 ) GV giới thiệu tranh vẽ trùng kiết lị - HS quan sát tranh, cùng - Không có không bào. 6.1,2/sgk.Yêu cầu HS nc thông tin nghiên cứu thông tin trong 2) Di chuyển: chân giả. 3) Dinh dưỡng: trong mục: mục - Trùng kiết lị có cấu tạo như thế -giống trùng biến hình - Qua màng tế bào. - Nuốt hồng cầu. nào? nhưng chân giả ngắn - Cho biết cách xâm nhập của - bào xác TKL theo thức 4) Sinh sản: vô tính phân đôi. TKL vào cơ thể người? ăn nước uống -Nó kí sinh ở đâu?Gây ra tác hại -ở ruột người,gây đau 5) Phát triển: Trong môi trường -> gì? Nêu các triệu chứng của bệnh? bụng,đi ngoài phân có lẫn kết bào xác -> vào ruột máu người -> ra khỏi bào xác + Tại sao phân người bệnh liết lị có + Ruột bị loét. -> bám vào thành ruột. lẫn máu và chất nhày? + Vai trò của bào xác? + Bảo vệ trùng khi sống ở môi trường ngoài. + Vai trò chân giả? + Bám vào thành ruột. - So sánh đặc điểm của TKL và TBH về cấu tạo và tác hại? - Nêu cách phòng chống bệnh kiết + Ăn chín uống sôi, rửa tay trước khi ăn, giữ vệ sinh lị? GV nhận xét, lưu ý: TKL tồn tại thân thể và môi trường. lâu trong thiên nhiên do có bào - HS kết luận. xác, ăn uống thiếu vệ sinh hay sau các trận lũ lụt kéo dài 2. Trùng sốt rét. Hoạt động 2. Tìm hiểu đặc điểm của a. Cấu tạo và dinh trung sốt rét: (16 / ) dưỡng: GV giới thiệu tranh vẽ trùng kiết lị - HS quan sát hình , đọc - Cấu tạo: Kích thước , yêu cầu HS nghiên cứu nội dung thông tin nhỏ , không có bộ phận - HS thảo luận nhóm : sgk - c.tạo:kíchthước nhỏ ,các di chuyển và các không - Nêu cấu tạo của trùng sốt rét? bào, kí sinh trong máu - Cho biết nơi kí sinh của trùng sốt bộ phận khác tiêu giảm. người, trong thành ruột rét , tác hại và triệu chứng của -kí sinh trong máu người, Năm học: 2012_2013. Trang 10.

(11) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. bệnh? Cách dinh dưỡng của trùng sốt rét giống và khác với trùng kiết lị như thế nào? - Trình bày đặc điểm vòng đời của trùng sốt rét?. GV: NGUYEN THI THUY ANH. người bệnh lên cơn sốt. -giống:cùng ăn hồng cầu. Khác:TKL bao lấy còn TSR chui vào trong hồng cầu dể hấp thụ dinh dưỡg. -cách phòng bệnh: ngủ mùng, diệt lăng quăn. - Nêu cách phòng chống bệnh sốt + Diệt muỗi và vệ sinh môi trường. rét? + Ngủ có màn. + Dùng thuốc diệt muỗi và vệ sinh màn. + Muỗi anophen có vằn trắng đen, khi hút máu ?Phân biệt muỗi thường và muỗi người chúc đầu xuống chổng vó lên trên. Anophen? + Muỗi miễn nhiễm.. người và tuyến nước bọt của muỗi Anôphen. - Dinh dưỡng: hấp thụ dinh dưỡng qua bề mặt cơ thể b. Vòng đời: Trùng sốt rét do muỗi Anôphen truyền bệnh, vào máu chúng kí sinh trong hồng cầu, khi sinh sản chúng phá vở hồng cầu để thóat ra ngoài và tiếp tục kí sinh ở các hồng cầu khác. c. Bệnh sốt rét ở nước ta (sgk) - Bệnh sốt rét ở nước ta đang dần được thanh + Mất hồng cầu. toán -Đại diện 1 nhóm trình - Phòng bệnh: vệ sinh bày 1-2 câu hỏi, nhóm môi trường, vệ sinh cá khác nhận xét ,bổ xung. nhân, diệt muỗi.. + Tại sao người bị bệnh còn muỗi thì không? + Tại sao người bị sốt rét da tái xanh, sốt cao nhưng vẫn run cầm cập? - Vì sao bệnh sốt rét hay xảy ra ở miền núi? GDMT: lưu ý ý thức phòng chống bệnh sốt rét bằng cách vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân, diệt muỗi. 4,kiểm tra đánh giá : (5 / ) So sánh đặc điểm của trùng kiết lị và trùng sốt rét? Cách phòng bệnh kiết lị và bệnh sốt rét? 5 Hướng dẫn về nhà : (1 / ) - xem lại đặc điểm của tất cả các đại diện của ngành đã được tìm hiểu. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn: 4 TiÕt: 7. Bài 7: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ THỰC TIỂN CỦA ĐỘNG VẬT NGUYÊN SINH I. Mục tiêu. 1. Kiến thức - Trình bày được khái niệm thông qua quan sát nhận biết các đặc điểm chung nhất của các ĐVNS - Trình bày tính đa dạng về hình thái, cấu tạo, hoạt động và đa dạng về môi trường sống của ĐVNS - Nêu được vai trò của ĐVNS với đời sống con người và với thiên nhiên. -Vai trò của ĐVNS với thiên nhiên: mối quan hệ dinh dưỡng (ví dụ: …) 2. Kĩ năng - Kĩ năng tìm kiếm xử lí thông tin khi đọc sgk, quan sát tranh để đánh giá, so sánh, phân tích. - Kĩ năng giao tiếp hợp tác lắng nghe tích cực - Kĩ năng tự tin trình ý kiến trước tổ nhóm lớp 3. Thái độ - Có ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân và bảo vệ môi trường Năm học: 2012_2013. Trang 11.

(12) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Sử dụng ĐVNS vào những điểm có lợi II. Chuẩn bị. - Gv: Tranh vẽ 7.1,2/sgk - Hs: Xem bài trước ở nhà III. Phương pháp: Dạy học nhóm,vấn đáp tìm tòi,động não, trực quan. IV. Hoạt động dạy - học. 1. Ổn định lớp : (1 / ) 2. Kiểm tra bài cũ : ( 7 / ) - Dinh dưỡng ở trùng sốt rét và trùng kiết lị giống nhau và khác nhau như thế nào ? - Vì sao bệnh sốt rét hay xảy ra ở miền núi ? 3. Bài mới : ( 32 / ) - Khám phá : ( 2 / ) Số lượng 40 nghìn loài , động vật nguyên sinh phân bố khắp nơi . Tuy nhiên chúng có cùng những đặc điểm chung và có vai trò to lớn đối với đời sống con người - Kết nối Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS Nội dung Hoạt động 1.Tìm hiểu đặc điểm chung của ngành: 1. Đặc điểm chung: ( 15 / ) ĐVNS có những đặc GV yêu cầu HS thảo luận nhóm trong làm - HS làm bài tập ở điểm chung sau: bài tập bảng 1/trag 26 sgk bảng theo nhóm - Cơ thể có kích thước - Động vật nguyên sinh sống tự do có những -ĐVNS tự do: giác hiển vi , chỉ gồm 1 tế bào đặc điểm gì ? quan,cơ quan tiêu nhưng về chức năng là - Động vật nguyên sinh sống kí sinh có hoá, di chuyển phát một cơ thể độc lập những đặc điểm gì ? triển... - Phần lớn dị dưỡng . Di - Động vật nguyên sinh có những điểm gì -ĐVNS kí sinh: cơ chuyển bằng chân giả , chung ? quan sinh sản phát lông bơi , roi bơi hoặc triển còn các cơ tiêu giảm quan khác kém phát - Sinh sản vô tính theo triển. kiểu phân đôi -ĐVNS có đặt điểm chung là:cơ thể có 1 tb,dị dưỡng,sinh sản phân đôi..... GV kết luận đặc điểm chung - Các nhóm trình / Hoạt động 2.Tìm hiểu vai trò của ĐVNS: ( 15 bày kết quả thảo 2. Vai trò thực tiễn: luận *lợi ích: ) - Làm thức ăn cho động GV giới thiệu tranh vẽ giọt nước lấy từ rễ vật nhỏ, động vật giáp bèo ở ao nuôi cá quan sát được dưới kính HS trả lời câu hỏi xác hiển vi các HS khác bổ sung - Ý nghĩa về mặt địa chất - Kể tên những động vật nguyên sinh quan - chỉ thị về độ sạch của sát được ? môi trường nước. Qua đó , có nhận xét gì ? - Giải thích vì sao trong nghề nuôi cá , người -HS quan sát tranh *tác hại: 7.1,2/sgk - Gây bệnh cho người, ta tìm cách phát triển số lượng động vật - HS trả lời động thực vật. nguyên sinh ? -trùng giáy, trùng GV yêu cầu HS nghiên cứu nội dung sgk roi, trùng biến hình, - Tóm tắt các vai trò của động vật nguyên tập đoàn trùng roi.... sinh , cho ví dụ ? Năm học: 2012_2013. Trang 12.

(13) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - gọi HS hoàn thành bảng 2/sgk -để cung cấp thức ăn - GDMT: GdD học sinh ý thức vệ sinh môi cho cá. trường nói chung và vệ sinh môi trường nước nói riêng. - HS đọc thông tin GV kết luận, tổng kết - HS trả lời, các HS khác bổ sung, nhận xét / 4. Kiểm tra đánh giá : (3 ) - Đặc điểm chung của ĐVNS? -Vai trò thực tiễn ĐVNS? 4. Hướng dẫn về nhà : ( 2 / ) - Đọc nghi nhớ, mục em có biết - Tìm và sưu tầm tranh ảnh về thuỷ tức. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn: 4 TiÕt: 8. CHƯƠNG II: NGÀNH RUỘT KHOANG Bài 8: THỦY TỨC I. Mục tiêu. 1. Kiến thức: - Trình bày được khái niệm về ngành Ruột khoang - Mô tả được hình dạng, cấu tạo và các đặc điểm sinh lý của một đại diện ngành ruột khoang (Thủy Tức nước ngọt) -Hình dạng, cấu tạo (số lớp tế bào của thành cơ thể) phù hợp với chức năng. -Dinh dưỡng (bắt mồi, tiêu hóa thức ăn) 2. Kĩ năng - Kĩ năng tìm kiếm xử lí thông tin khi đọc sgk, quan sát tranh - Kĩ năng tự tin trình ý kiến trước tổ nhóm lớp 3. Thái độ - Có ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân và bảo vệ môi trường II. Chuẩn bị. - Gv: Tranh vẽ hình dạng ngoài, cấu tạo của thủy tức - Hs: Xem bài trước ở nhà III. Phương pháp:Dạy học nhóm, trình bày một phút, trực quan. IV. Hoạt động dạy - học. 1. Ổn định lớp : ( 1 / ) 2. Kiểm tra bài cũ : ( 7 / ) - Nêu đặc điểm chung của động vật nguyên sinh vừa đúng cho loài sống tự do lẫn loài sống kí sinh . - Hãy kể tên một số động vật nguyên sinh có lợi trong ao nuôi cá . 3. Bài mới : ( 30 / ) - Khám phá : ( 2 / ) Đa số Ruột khoang sống ở biển. Thuỷ tức là một trong rất ít đại diện sống ở nước ngọt, có cấu tạo đặc trưng cho ruột khoang . - Kết nối: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung Hoạt động 1. Tìm hiểu cấu tạo ngoài và 1. Hình dạng ngoài và di Năm học: 2012_2013. Trang 13.

(14) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. cách di chuyển của thuỷ tức: ( 7 / ) GV giới thiệu tranh vẽ thuỷ tức - Mô tả cấu tạo ngoài của thuỷ tức ? GV cung cấp thông tin về cách di chuyển của thuỷ tức *lưu ý:Gv giải thích cho hs kiểu đối xứng toả tròn.. GV: NGUYEN THI THUY ANH. -TT sống nước ngọt, bám vào các cây thủy sinh, trong giếng, ao hồ. - HS mô tả cấu tạo ngoài của thủy tức -nhận biết 2 kiểu di chuyển của thuỷ tức. Hoạt động 2. Tìm hiểu cấu tạo và chức năng của một số loại tế bào ở thành cơ thể thuỷ tức( 7 / ) GV giới thiệu tranh vẽ1số loại tế bào thành cơ thể thuỷ tức - Nêu tên của mỗi loại tế bào? - Cho biết chức năng của mỗi loại tb và thử gọi tên chúng? - Phân biệt tế bào lớp trong và tế bào lớp ngoài - Cấu tạo của thuỷ tức khác gì với cấu tạo của ngành động vật nguyên sinh? Nhận xét cấu tạo và chức năng của từng loại tế bào?. chuyển: -Nơi sống:sống bám ở ao, hồ giếng….. a. Cấu tạo ngoài : - Hình trụ dài , phía dưới là đế bám vào giá thể , phía trên là lỗ miệng có các tua miệng toả ra xung quanh - Cơ thể có đối xứng toả tròn b. Di chuyển: theo kiểu sâu đo , lộn đầu 2. Cấu tạo trong:. - HS quan sát tranh thủy - Lớp ngoài: + Tế bào mô bì cơ: che chở và tức về cấu tạo trong cảm nhận môi trường xung HS trả lời, HS khác bổ quanh. + Tế bào gai: tự vệ và bắt mồi. sung Cấu tạo từng loại tế bào + Tế bào thần kinh: điều khiển phù hợp chức năng của hoạt động sống. + Tế bào sinh sản: sinh sản. chúng -cơ thể có nhiều tb, các - Lớp trong: tb liên kết nhau và có + Tế bào mô cơ tiêu hóa: tiêu hóa thức ăn. mối quan hệ mật thiết. - Ở giữa có tầng keo mỏng 3. Dinh dưỡng:. - Lấy thức ăn bằng tua miệng. Hoạt động 3.Tìm hiểu quá trình dinh - Tiêu hóa thức ăn bằng tế bào dưỡng,sinh sản của thuỷ tức ( 7 / ) mô cơ tiêu hóa trong ruột túi. GV giới thiệu tranh vẽ thuỷ tức bắt mồi -HS tự nghiên cứu thông - Thải thức ăn ra ngoài bằng lỗ - Mô tả quá trình bắt mồi của thuỷ tức? tin trong mục miệng. - Nhờ loại tế bào nào mà thức ăn được -HS trả lời các câu hỏi, - Hô hấp: qua thành cơ thể tiêu hoá? các HS khác cho NX, bổ -Thuỷ tức thải bã cách nào? sung cho hoàn chỉnh 4. Sinh sản: GV thông báo về cách hô hấp của thuỷ - HS quan sát tranh về - Thuỷ tức có 3 hình thức tứcGV yêu cầu HS nghiên cứu nội dung thuỷ tức sinh sản : mọc chồi , sinh sản sgk - Đại diện HS trả lời các hữu tính và tái sinh - Thuỷ tức có những hình thức sinh sản HS khác NX, bổ sung nào? Mỗi hình thức sinh sản đó xảy ra trong - HS trả lời kiến thức điều kiện nào? dựa vào nội dung trong GV đánh giá, tổng kết chung bài phần sinh sản / 4, kiểm tra đánh giá : ( 5 ) - Ý nghĩa của tế bào gai? - Trình bày cấu tạo và chức năng của các loại tế bào cấu tạo nên cơ thể thuỷ tức? 4. Hướng dẫn về nhà : ( 2 / ) - Tìm hiểu cấu tạo , đời sống của sứa , hải quỳ và san hô - Vẽ hình 8.1,2/sgktrang 29 Năm học: 2012_2013. Trang 14.

(15) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. GV: NGUYEN THI THUY ANH TuÇn: 5 TiÕt: 9. Bài 9: ĐA DẠNG CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG I. Mục tiêu. 1. Kiến thức - Mô tả được tính đa dạng và phóng phú của ruột khoang (số lượng loài, hình thái cấu tạo, hoạt động sống và môi trường sống) - Nhận biết được cấu tạo của sứa thích nghi với lối sống bơi lội tự do - Giải thích được cấu tạo của hải quì ,san hô thích nghi với lối sống bám cố định ở biển 2. Kĩ năng - Kĩ năng tìm kiếm xử lí thông tin khi đọc sgk, quan sát tranh - Kĩ năng phân tích so sánh - Kĩ năng tự tin trình ý kiến trước tổ nhóm lớp 3. Thái độ - Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường - Có ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân II. Chuẩn bị. - Gv: Tranh 9.1,2,3/sgk, - Hs: Xem bài trước ở nhà III. Phương pháp: Dạy học nhóm, động não,trực quan. IV. Hoạt động dạy - học. 1. Ổn định lớp : ( 1 / ) 2. Kiểm tra bài cũ : ( 7 / ) - Nêu ý nghĩa của tế bào gai trong đời sống thuỷ tức ? - Thuỷ tức thải chất bã ra ngoài bằng con đường nào ? 3. Bài mới : ( 30 / ) - Khám phá : ( 2 / ) Biển mới chính là cái nôi của ruột khoang, với khoảng 10 nghìn loài, ruột khoang phân bố ở hầu hết các vùng biển thế giới . Các đại diện thường gặp là: sứa, hải quỳ và san hô - Kết nối Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung Hoạt động 1. So sánh đặc điểm của sứa 1. Sứa và thủy tức: ( 8 / ) Hs quan sát tranh 9.1/sgk, yêu cầu - HS quan sát tranh sgk TĐ theo - Hình dạng: hình dù. Hs hoàn thành bài ở bảng 1 theo cặp cặp hoàn thnàh bảng 1 sgk - Có tầng keo dày. - Miệng ở phía dưới cơ - Gọi 2 HS trả lời, có thể gọi các HS trang 33 khác cho NX, bổ sung - Một vài HS trả lời các Hs khác thể. - Di chuyển bằng cách à Từ bảng rút ra những đặc điểm có thể cho Nx, bổ sung cấu tạo của sứa thích nghi với lối - Cơ thể hình dù, miệng ở dưới, co bóp dù. - Bắt mồi và tự vệ nhờ tế di chuyển bằng cách co bóp dù sống di chuyển tự do trong nước bào gai. - Cách di chuyển của sứa trong nước như thế nào? GV NX, đánh giá, tổng kết 2. Hải quỳ Hoạt động 2. Tìm hiểu đặc điểm của hải quỳ: ( 10 / ) - HS quan sát tranh hải quỳ, tự Thích nghi đời sống cố GV giới thiệu tranh vẽ hải quỳ nghiên cứu thông tin trong mục định - Trình bày cấu tạo của hải quỳ? - Cơ thể: phía dưới có Cấu tạo của hải quỳ thích nghi như trả lời câu hỏi, HS khác NX đế bám, phía trên có thế nào với lối sống bám cố định? nhiều tua miệng xếp Gọi HS trả lời, Nx, tiểu kết Năm học: 2012_2013 Trang 15.

(16) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. Hoạt động 3.Tìm hiểu đặc điểm của san hô: ( 10 / ) - Quan sát hình vẽ 9.3 sgk , trình bày cấu tạo của san hô? - GV yêu cầu HS đọc thông tin sgk - Hình thức sinh sản của san hô? Sự khác nhau về kiểu sinh sản vô tính mọc chồi giữa san hô và thuỷ tức? + Cành san hô thường dùng làm trang trí là bộ phận nào của cơ thể ? - Giải thích cấu tạo của san hô thích nghi với lối sống bám cố định GV kết luận. GV: NGUYEN THI THUY ANH đối xứng. - HS quan sát hình vẽ, HS đọc thông tin,HS trả lời -sinh sản mọc chồi , nhưng cơ thể con không tách mẹ. -là bộ khung xưong -cơ thể có khung xương chắc,cá thể gắn với nhau tạo tập đoàn hình khối - HS hoàn thành bài tập. 3. San hô: Thích nghi lối sống cố định - Sống thành tập đoàn, có khoang ruột thông với nhau - Có bộ khung xương bằng đá vôi - Hình dạng: hình khối, hình cành cây. 4,Kiểm tra đánh giá: ( 5 / ) Sự đa dạng của ngành Ruột khoang thể hiện ở những đặc điểm gì qua các đại diện ? 5. Hướng dẫn về nhà : ( 2 / ) - Vẽ hình 9.1,2/sgk trang 34 - Tìm hiểu đặc điểm chung của ngành qua các đại diện đã học. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn: 5 TiÕt: 10. Bài 10: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH RUỘT KHOANG I. Mục tiêu. 1. Kiến thức -Vai trò của Ruột khoang với hệ sinh thái: biển (là chủ yếu) -Trình bày được khái niệm về ngành Ruột khoang. Nêu được những đặc điểm của Ruột khoang(đối xứng tỏa tròn, thành cơ thể 2 lớp, ruột dạng túi) -Vai trò của Ruột khoang với đời sống con người: 2. Kĩ năng - Kĩ năng tìm kiếm xử lí thông tin khi đọc sgk, quan sát tranh. - Kĩ năng so sánh phân tích. - Kĩ năng tự tin trình ý kiến trước tổ nhóm lớp 3. Thái độ- Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường II. Chuẩn bị. .- Gv: Tranh 10.1/sgk - Hs: Xem bài trước ở nhà III. Phương pháp: Dạy học nhóm,trình bày một phút, bản đồ tư duy, động não, trực quan. IV. Hoạt động dạy - học. 1. Ổn định lớp : ( 1 / ) 2. Kiểm tra bài cũ : ( 7 / ) - Mô tả cách di chuyển của sứa. - So sánh cách sinh sản mọc chồi của thuỷ tức và san hô. 3. Bài mới : ( 3 / ) - Khám phá : ( 1 / ) Dù rất đa dạng về cấu tạo, lối sống và kích thước nhưng các loài ruột khoang đều có chung những đặc điểm như thế nào khiến khoa học xếp chúng vào cùng một ngành ruột khoang - Kết nối: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung Năm học: 2012_2013 Trang 16.

(17) Trường THCS Long Đức. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. Hoạt động 1. Đặc điểm chung của ruột khoang: ( 19 / ) GV sử dụng tranh 10.1/sgk Giới thiệu cấu tạo của các đại diện trong mục - Yêu cầu HS thảo luận theo nhóm hoàn thành bảng đặc điểm chung của ruột khoang - Gọi đại diện các nhóm trả lời, các đại diện nhóm khác cho ý kiến, bổ sung -Qua nội dung bảng thông tin đúng, em cho biết đặc điểm chung của ngành ruột khoang? - Gv tiểu kết Hoạt động 2.Vai trò của ruột khoang: ( 10 / ) + Gọi một H/S đọc thông tin sgk + Ruột khoang có vai trò như thế nào trong tự nhiên và trong đời sống? + Nêu rõ tác hại của ruột khoang + Để đề phòng chất độc khi tiếp xúc với một số động vật ngành ruột khoang phải có phương tiện gì? * GDMT: Vai trò của san hô – Bảo vệ san hô. GV kết luận chung. 1. Đặc điểm chung: + Tuy rất khác nhau về - HS quan sát tranh sgk kích thước, về hình dạng và lối sống nhưng các loài ruột khoang đều có - Các nhóm thảo luận chung đặc điểm: hoàn thành bảng đặc - Đối xứng toả tròn điểm chung của ngành - Ruột dạng túi, ruột khoang - Cấu tạo thành cơ thể - Đại diện các nhóm trả gồm 2 lớp tế bào lời các đại diện khác - Đều có tế bào gai tự vệ cho NX bổ sung cho và tấn công hoàn chỉnh - Dinh dưỡng: dị dưỡng 2.Vai trò - Lợi: + Trong tự nhiên: * Tạo vẻ đẹp thiên nhiên: biển san hô, đảo + Đọc thông tin sgk theo san hô. cá nhân * Tạo hê sinh thái biển. + Lợi ích: Làm thức ăn + Trong đời sống: làm trang trí… * Làm đồ trang trí, + Tác hại gây ra đắm trang sức: san hô đỏ, đen, tàu… … * Nguyên liệu cho xây dựng: san hô đá. * Làm thực phẩm: sứa sen, sứa rô. * Hóa thạch san hô giúp nghiên cứu địa chất. - Hại: + Sứa gây ngứa, độc cho người. + Đảo ngầm san hô gây cản trở giao thông đường biển.. 4,kiểm tra đánh giá : ( 5/ ) + Đặc điểm chung của ruột khoang +San hô có lợi hay có hại ? Biển nước ta có giàu san hô không 5. Hướng dẫn về nhà : ( 2/ ) - Về nhà học bài - Đọc mục em có biết - Kẻ bảng vào vở bài tập. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn: 6 TiÕt: 11. CHƯƠNG III: CÁC NGÀNH GIUN- NGÀNH GIUN DẸP Bài 11: SÁN LÁ GAN I. Mục tiêu. 1. Kiến thức -. Nêu rõ được các đặc điểm đặc trưng của mỗi ngành. Năm học: 2012_2013. Trang 17.

(18) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Trình bày được khái niệm về ngành giun dẹp - Mô tả được hình thái, cấu tạo và đặc điểm sinh lý sán lá gan. - Nêu được những nét cơ bản về tác hại và cách phòng tránh bệnh sán lá gan. -Hình dạng, cấu tạo ngoài, trong và các đặc điểm sinh lí thích nghi với lối sống kí sinh của sán lá gan. -Vòng đời (các giai đoạn phát triển), các loài vật chủ trung gian của sán lá gan. 2. Kĩ năng sống - Kĩ năng tìm kiếm xử lí thông tin khi đọc sgk, quan sát tranh - Kĩ năng giao tiếp hợp tác lắng nghe tích cực - Kĩ năng tự bảo vệ bản thân để phòng tránh bệnh sán lá gan. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, phòng chống giun sán cho người, động vật II. Chuẩn bị. .- Gv: - Tranh vòng đời sán lá gan - Hs: Xem bài trước ở nhà III. Phương pháp: Dạy học nhóm, động não,trực quan. IV. Hoạt động dạy - học. 1. Ổn định lớp : ( 1 / ) 2. Kiểm tra bài cũ : ( 7 / ) - Nêu đặc điểm chung của ngành ruột khoang ? - Nêu vai trò của ngành ruột khoang ? - Ở địa phương em có thể gặp đại diện nào ? 3. Bài mới : ( 30 / ) - Khám phá : ( 2 / ) Trâu bò và gia súc nói chung ở nước ta bị nhiễm bệnh sán lá nói chung, sán lá gan nói riêng rất nặng nề. Hiểu biết về sán lá gan sẽ giúp con người biết cách giữ vệ sinh cho gia súc. Đây là một biện pháp rất quan trọng để nâng cao hiệu quả chăn nuôi gia súc. - Kết nối: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS Nội dung / I. Sán lông: Hoạt động 1. Tìm hiểu sán lông. (8 ) - Yêu cầu HS thuyết trình. - HS thuyết trình 1) Cấu tạo: - Mắt: 2 mắt ở đầu. - GV nhận xét và đặt câu hỏi bổ sung: và chất vấn. - Cơ quan tiêu hóa: + Trứng được bao bọc trong kén nhằm mục đích - HS trả lời: gì? - Bảo vệ trứng ở + Nhánh ruột. + Chưa có hậu môn. + Thùy khứu giác có chức năng gì? môi trường ngoài. + Cách sinh sản của sán lông? - Đánh hơi tìm 2) Di chuyển: - Lông bơi. - Yêu cầu HS kết luận. mồi. 3) Sinh sản: - HS kết luận. - Lưỡng tính. - Đẻ kén chứa trứng. 4) Thích nghi: - Lối sống bơi lội tự do trong nước. - HS thuyết trình và chất vấn. - HS trả lời: + Thích nghi môi + Tại sao mắt và lông bơi sán lá gan tiêu giảm, trường kí sinh. + Chứa nhiều chất giác bám phát triển? + Tại sao nhánh ruột sán lá gan phát triển hơn dinh dưỡng cho cơ Hoạt động 2: Tìm hiểu sán lá gan: ( 20 ) - Yêu cầu HS thuyết trình. - GV nhận xét và đặt câu hỏi bổ sung:. Năm học: 2012_2013. II. Sán lá gan: 1) Cấu tạo: - Mắt: tiêu giảm. - Cơ quan tiêu hóa: + Nhánh ruột phát triển. + Chưa có hậu môn. Trang 18.

(19) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. sán lông?. thể duy trì sinh 2) Di chuyển: sản. - Tiêu giảm. + Thực hiện sinh - Giác bám phát triển. + Tại sao cơ quan sinh sản sán lá gan phát triển? sản nhiều. - Thành cơ thể chun + Tăng tỷ lệ trứng dãn. + Sán lá gan đẻ nhiều nhằm mục đích gì? tiếp cận được với 3) Sinh sản: vật chủ. - Lưỡng tính. + Duy trì sức sống - Cơ quan sinh sản + Vòng đời sán lá gan có kí sinh qua vật chủ trung và năng lượng khi phát triển. gian có ý nghĩa gì? chưa gặp vật chủ, - Đẻ nhiều trứng. Sán trưởng thành → trứng → ấu trùng lông tăng khả năng gặp 4) Thích nghi: ↑ ↓ được vật chủ. - Kí sinh. 0 kén ← ấu trùng có đuôi ← kí sinh trong ốc + 60 – 70 C. - Bám vào gan mật. + Sán lá gan chết trong ở nhiệt độ nào? - Luồn lách trong môi + Sán lá gan có kí sinh trong cơ thể người không? + Có, gây lóet gan, trường kí sinh. Tác hại? phù mật. * Vòng đời: + Cách phòng trừ bệnh sán lá gan? - Yêu cầu HS kết luận. 4. kiểm tra đánh giá: ( 5 / ) - Cấu tạo của sán lá gan thích nghi với lối sống kí sinh như thế nào ? - Hãy trình bày vòng đời của sán lá gan ?  nêu cách phòng bệnh? 5. Hướng dẫn về nhà : ( 2 / ) - Tìm hiểu về các giun dẹp khác và đặc điểm chung của ngành qua các đại diện đó. Ngµy so¹n: TuÇn: 6 Ngµy d¹y: TiÕt: 12 BÀI 12: MỘT SỐ GIUN DẸP KHÁC I. Mục tiêu. 1. Kiến thức - Phân biệt được hình dạng, cấu tạo và phương thức sống của một số đại diện ngành giun dẹp. - Nêu được những nét cơ bản về tác hại và cách phòng tránh một số giun dẹp kí sinh. - Dựa vào các giai đoạn phát triển trong vòng đời của đa số giun dẹp => đề xuất biện pháp phòng chống một số giun dẹp kí sinh. 2. Kĩ năng sống - Kĩ năng tìm kiếm xử lí thông tin khi đọc sgk, quan sát tranh. - Kĩ năng so sánh, phân tích đối chiếu. - Kĩ năng tự bảo vệ bản thân để phòng tránh bệnh giun sán. - Kĩ năng tự tin trình ý kiến trước tổ nhóm lớp 3. Thái độ - Giáo dục ý thức phòng chống bệnh cho người, động vật II. Chuẩn bị. . - Gv: Tranh một số giun sán kí sinh - Hs: Xem bài trước ở nhà III. Phương pháp:Dạy học nhóm, vấn đáp tìm tòi, trình bày một phút, bản đồ tư duy, trực quan IV. Hoạt động dạy - học. 1. Ổn định lớp : ( 1 / ) 2. Kiểm tra bài cũ : ( 7 / ) - Sán lá gan có cấu tạo, di chuyển như thế nào ? - Cơ quan sinh sản và dinh dưỡng như thế nào ? Trình bày vòng đời của sán lá gan ? Năm học: 2012_2013 Trang 19.

(20) Trường THCS Long Đức. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. 3. Bài mới : ( 29 / ) - Khám phá : ( 2 / ) Sán lá, sán dây, có số lượng rất lớn. Con đường chúng xâm nhập vào cơ thể rất đa dạng. Vì thế cần tìm hiểu chúng để có các biện pháp phòng tránh cho người và gia súc.(1’) - Kết nối: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS Nội dung / Hoạt động 1.Một số giun dẹp khác: ( 10 ) 1. Một số giun dẹp khác: - Sán lá máu: phân tính, GV yêu cầu HS nghiên cứu nội dung sgk và điền nội dung vào bảng sau - HS nghiên cứu chui qua da người, kí sinh trong máu người. Đặc Nơi kí sinh Con thông tin trong mục - Sán bã trầu: giống sán lá điểm đường gan, kí sinh trong ruột lợn. xâm nhập Sán lá Máu người Qua da - TĐ theo nhóm trả - Sán dây: dài, nhiều đốt, máu lời các câu hỏi trong trong mỗi đốt mang cơ quan sinh sản lưỡng tính, Sán bã Ruột lợn Theo mục trầu đườg tiêu - Một HS trả lời các đốt già chứa trứng, kí sinh Cơ bắp hoá HS khác NX bổ sung trong ruột người và cơ bắp trâu, bò, lợn. Sán dây trâu Theo cho hoàn chỉnh bò,Ruột đường non người tiêu hoá -Ở nội tạng, nơi giàu - Giun dẹp thường kí sinh ở những nơi chất dinh dưỡng,làm nào trong cơ thể vật chủ? Vì sao? cơ thể vật chủ suy 2. Cách phòng tránh giun Chúng gây những tác hại gì? dinh dưỡng,,, dẹp kí sinh: - Từ con đường xâm nhập , hãy nêu cách vệ sinh cơ thể và vệ - Phần lớn Giun dẹp sống phòng chống bệnh do Giun dẹp gây nên? sinh ăn uống… kí sinh và gây tác hại lớn *GDMT: GD cho HS ý thức vệ sinh cơ đối với vật chủ thể, vệ sinh ăn uống, vệ sinh môi trường. - cần giữ gìn vệ sinh ăn GV tiểu kết, cho điểm HS trả lời tốt. uống, vệ sinh môi trường và vệ sinh cơ thể cho người và vật nuôi / 3,Kểm tra đánh giá: ( 5 ) - Nêu tên và tác hại của 1 số giun dẹp? -đọc phần em có biết để thấy rõ tác hại của giun dẹp.( đặc biệt là sán dây ). 4. Hướng dẫn về nhà : : ( 2 / ) - Tìm hiểu đặc điểm và tác hại của giun đũa - Vẽ tranh hình 12.1,2/sgk. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn: 7 TiÕt: 13. NGÀNH GIUN TRÒN Bài 13: GIUN ĐŨA I. Mục tiêu. 1. Kiến thức : - Trình bày được khái niệm về ngành giun tròn. - Mô tả được hình thái, cấu tạo và đặc điểm sinh lý giun đũa, trình bày được vòng đời giun đũa, đặc điểm cấu tạo của chúng: -Hình thái: hình dạng, kích thước, tiết diện ngang.Đặc điểm sinh lí: dinh dưỡng, sinh sản -Vòng đời: các giai đoạn phát triển, từ đó tìm cách phòng bệnh. -Sự thích nghi với lối sống kí sinh. Năm học: 2012_2013. Trang 20.

(21) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. 2. Kĩ năng sống - Kĩ năng tìm kiếm xử lí thông tin khi đọc sgk, quan sát tranh - Kĩ năng bảo vệ bản thân, phòng tránh giun đũa. - Kĩ năng tự tin trình ý kiến trước tổ nhóm lớp. 3. Thái độ : Giáo dục ý thức phòng chống bệnh cho người, động vật II. Chuẩn bị. - Gv: Tranh giun đũa - Hs: Xem bài trước ở nhà III. Phương pháp: Dạy học nhóm, hỏi chuyên gia, vấn đáp tìm tòi, trình bày một phút, bản đồ tư duy,động não, trực quan. IV. Hoạt động dạy - học. 1 Kiểm tra bài cũ: ( 5 / ) -Nêu đặc điểm của ngành giun dẹp? - Vì sao giun dẹp kí sinh có cơ quan sinh dục phát triển? 2 Bài mới : - Khám phá : ( 1 / ) Giun tròn có tiết diện ngang, cơ thể tròn bắt đầu có khoang cơ thể chưa chính thức, và ống tiêu hoá phân hoá. - Kết nối Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS Nội dung Hoạt động 1. Tìm hiểu đặc điểm cấu tạo , 1.Cấu tạo ngoài: / -Nơi sống:kí sinh ruột dinh dưỡng của giun đũa: ( 14 ) non của người GV giới thiệu tranh vẽ giun đũa HS quan sát tranh, ->ở ruột người, -Cơ thể Hình trụ,thuôn 13.1/sgk -cơ thể hình trụ, thuôn nhọn 2 đầu, bao bọc cơ - Giun đũa sống ở đâu? 2 đầu thể là lớp vỏ cuticun - Mô tả cấu tạo ngoài của giun đũa? So sánh cấu tạo ngoài của giun đực và -phân biệt con đực, cái 2. Cấu tạo trong và di -sẽ bị tiêu hoá trong chuyển: giun cái? - Cấu tạo: thành cơ thể - Nếu giun đũa thiếu lớp vỏ cuticun thì ruột người. - Trả lời câu hỏi Hs có lớp biểu bì và lớp cơ số phận của chúng sẽ như thế nào? dọc phát triển GV giới thiệu tranh vẽ cấu tạo trong của khác bổ sung . -ống tiêu hoá và cơ - Khoang cơ thể chưa giun đũa chính thức, trong đó có - Kể tên các cơ quan trong khoang cơ quan sinh dục. -di chuyển chậm. ống tiêu hoá (miệng, thể của giun đũa? hầu, ruột, hậu môn) và - Dựa vào cấu tạo trong , nhận xét khả -ruột dạng ống,thẳng. các tuyến sinh dục năng di chuyển của giun đũa? - So sánh ruột của giun đũa và giun -Tốc độ TH ở giun dạng ống phát triển tròn cao hơn vì thức - Di chuyển: chui rúc. dẹp? 3. Dinh dưỡng: - Ruột thẳng ở giun đũa và ruột phân ăn đi theo 1 chiều. -hầu khoẻlấy nhi nhánh ở giun dẹp thì tốc độ tiêu hoá loài -thức ăn đi 1 chiều nào cao hơn?Vì sao? theo ống ruột từ miệng -Giun đũa gây ra những tác hại gì? tới hậu môn. GV Nx, đánh giá, tiểu kết Hoạt động 2. Tìm hiểu đặc điểm sinh sản, - Hs tự nghiên cứu thông tin cấu tạo 4. Sinh sản: vòng đời của giun đũa: ( 18/ ) - Giun cái to , dài hơn giun đực có ý trong trả lời câu hỏi, a. Cơ quan sinh dục: lần lượt các HS cho ý Phân tính: con nghĩa gì? đực(TSD 1 ống và dài GV cung cấp thông tin về đặc điểm sinh kiến bổ sung hơn cơ thể), con cái sản của giun đũa và giới thiệu tranh vẽ Năm học: 2012_2013. Trang 21.

(22) Trường THCS Long Đức. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. vòng đời giun đũa - Vòng đời của giun đũa trải qua những giai đoạn nào? - Cần phải làm gì để phòng chống bệnh giun đũa? GV gọi Hs trả lời NX chung, đánh giá, tổng kết Giun đũa  trứng  ấu trùng (ruột non) trong trứng. - HS trả lời - HS quan sát tranh. (TSD 2 ống) b.Vòng đời của giun đũa ( vòng đời như bên). - HS nêu nhận xét Tỉ lệ mắc bệnh giun san của người rất cao do môi trường sống và trình độ vệ sinh kém: nhà tiêu, hố xí chưa hợp vệ sinh, ruồi nhặng nhiều đem theo trứng. ấu trùng Theothứcăn Tim,gan,phổi  máu ấu trùng trong Ruột non *GDMT: GD cho HS ý thức giữ gìn vệ sinh ăn uống, vệ sinh môi trường 3,kiểm tra đánh giá : ( 5 / ) Nêu ý nghĩa thích nghi của các đặc điểm : Lớp vỏ cuticun, ruột thẳng, giun cái to và dài hơn giun đực, cơ quan sinh dục phát triển 4. Hướng dẫn về nhà : ( 2 / ) - Đọc mục có biết - Đọc phần một số giun tròn khác, nắm đặc điểm nơi sống và con đường xâm nhập .. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn: 7 TiÕt: 14. Bài 14: MỘT SỐ GIUN TRÒN KHÁC I. Mục tiêu. 1. Kiến thức -Mở rộng hiểu biết về các Giun tròn (giun đũa, giun kim, giun móc câu,...) từ đó thấy được tính đa dạng của ngành Giun tròn. -Tính đa dạng: số lượng loài, môi trường kí sinh. -Nêu được khái niệm về sự nhiễm giun, hiểu được cơ chế lây nhiễm giun và cách phòng trừ giun tròn. 2. Kĩ năng sống - Kĩ năng tìm kiếm xử lí thông tin khi đọc sgk, quan sát tranh - Kĩ năng giao tiếp hợp tác lắng nghe tích cực, kĩ năng phân tích so sánh. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường sống,phòng chống bệnh giun sán II. Chuẩn bị. - Gv: Tranh một số giun tròn - Hs: Xem bài trước ở nhà III. Phương pháp: Dạy học nhóm, vấn đáp tìm tòi, động não, trực quan. IV. Hoạt động dạy - học. 1. Kiểm tra bài cũ: ( 7/ ) ? Nêu đặc điểm cấu tạo của giun đũa TN đời sống kí sinh? ống tiểu hoá giun đũa phát triển hơn giun dẹp ntn? ? Vòng đời giun đũa? Lúc nào giun đũa gây hại cho vật chủ? 2. Bài mới: - Khám phá : ( 1 / ) loài giun sán kí sinh ở động vật, 3000 loài kí sinh ở vật nuôi, 150 loài kí sinh ở con người, hàng ngàn giun tròn kí sinh ở thực vật. Vậy ngoài giun đũa còn có các loài nào khác nữa? Năm học: 2012_2013 Trang 22.

(23) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Kết nối Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1. Tìm hiểu đặc điểm của một số Giun tròn khác ( 20 / ) - Yêu cầu HS quan sát hình 14.1,2,3,4 và trả lời các câu hỏi sau: + Các loài giun tròn kí sinh ở đâu trong cơ + Ở ruột non, tá tràng, thể người, đv, tv, tại sao? mạch bạch huyết, rễ lúa, vì giàu chất dinh dưỡng. + Giun gây ra tác hại gì cho vật chủ? + Lấy chất dinh dưỡng, viêm nhiễm do chúng tiết chất độc. + Giải thích sơ đồ vòng đời của giun kim? + Giun đẻ trứng qua hậu môn gây ngứa ngáy, trẻ gãi do thói quen nút tay khép kín vòng đời của giun. + Để đề phòng bệnh giun ta có biện pháp + Ăn uống giữ vệ sinh, vệ gì? sinh môi trường, tiêu diệt ruồi, không dùng phân tươi tưới rau quả. + Giun kim và giun móc câu, giun nào + Giun móc câu nguy hiểm nguy hiểm hơn, giun nào dễ phòng tránh hơn, vì nó kí sinh ở tá hơn? tràng và dễ phòng tránh - Nhận xét. hơn.. Nội dung 1.Một số giun tròn khác: - Giun kim: kí sinh ruột già người - Giun móc câu: kí sinh tá tràng người - Giun rễ lúa: kí sinh rễ lúa Phần lớn Giun tròn sống kí sinh và gây tác hại đối với vật chủ. Hoạt động 2: cách phòng bệnh giun sán kí sinh: ( 10 / ) 2. Cách phòng bệnh * GDMT: giun sán kí sinh: -Qua các đại diện đã học và các cách phòng bệnh của mỗi loài các em hãy nêu ra cách phòng bệnh giun sán kí sinh ? cần đeo bao tay cao su và +Đối với loài xâm nhập qua da? đi ủng khi tiếp xúc với nước bẩn. vệ sinh trong ăn uống, +đối với loàixâm nhập theo con đường tiêu hoá? Đảm bảo quy trình an toàn thực phẩm . Rửa tay sau khi đi vệ sinh. +nếu bị nhiễm bệnh rồi thì phải làm gì? Đi vệ sinh đúng nơi quy định, xây dựng nhà vệ sinh theo chuẩn....... Tẩy giun sán từ 1-2 lần trong năm. / 3,kiểm tra đánh giá : ( 5 ) - Đọc mục em có biết - Trong các đặc điểm trên , đặc điểm nào giúp dễ nhận biết Giun tròn nhất? - Kể tên một vài giun tròn khác mà em biết? 4. Hướng dẫn về nhà : ( 2 / ) - Tìm hiểu đặc điểm cấu tạo và đời sống của giun đất và so sánh với đặc điểm của Giun tròn. Năm học: 2012_2013 Trang 23.

(24) Trường THCS Long Đức. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn: 8 TiÕt: 15. NGÀNH GIUN ĐỐT Bài 15: MỔ VÀ QUAN SÁT GIUN DẤT I. Mục tiêu. 1. Kiến thức: - Hình dạng, các đặc điểm bên ngoài: phần đầu, phần đuôi, đặc điểm mỗi đốt thích nghi với lối sống trong đất. - Các đặc điểm sinh lí: di chuyển, dinh dưỡng, tuần hoàn, sinh sản,… thích nghi với lối sống trong đất. Qua đó phân biệt giun đốt với giun tròn 2. Kĩ năng sống -Biết mổ động vật không xương sống (mổ mặt lưng trong môi trường ngập nước - Kĩ năng tìm kiếm xử lí thông tin khi đọc sgk, quan sát tranh. - Kĩ năng giao tiếp hợp tác lắng nghe tích cực - Kĩ năng tự tin trình ý kiến trước tổ nhóm lớp 3. Thái độ - Thấy được vai trò của giun đất, giáo dục tình yêu thiên nhiên II. Chuẩn bị. Gv: Tranh cấu tạo trong của giun đất. Khay,nệm cao su, đinh ghim,cồn, cốc thuỷ tinh, kẹp, kéo ,kim mũi mát, kim mũi nhọn. HS: mỗi nhóm mang theo 2 con giun đất. III. Phương pháp:Trực quan.Dạy học nhóm,Vấn đáp tìm tòi,Động não IV.Hoạt động dạy - học. 1. Kiểm tra bài cũ: ( 5 / ) - Nêu đặc điểm của các đại diện giun tròn . nêu cách phòng bệnh giun tròn kí sinh. 2. Bài mới: - Khám phá : ( 1 / ) Giun đất là đại diện quen thuộc của ngành giun đốt, ở nước ta qua điều tra có khoảng 100 loài, cấu tạo và lối sống của giun đất-giúp ta hiểu được cấu tạo và lối sống của giun đốt - Kết nối Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung Hoạt động 1. Quan sát cấu tạo ngoài của 1. Hình dạng ngoài: giun đất: ( 18/ ) - Cơ thể đối xứng hai - Giun đất sống ở đâu? ->trong đất ẩm. bên Hướng dẫn HS quan sát tranh 15.1 và -Hs quan sát tranh 15.1,2/sgk - Cơ thể dài, gồm 15,2/sgk xác định các bộ phận của giun nhiều đốt, mỗi đốt có Xác định các bộ phận: vòng tơ đai sinh Lỗ sinh dục đực (đ18), cái một vòng tơ dục, lỗ sinh dục đực, cái,.. (đ14,15,16) ,đai sinh dục - Phần đầu có miệng, GV giới thiệu tranh vẽ mô tả quá trình -HS quan sát tranh, độc lập suy đai sinh dục; phần di chuyển của giun đất nghĩ, mô tả quá trình di chuyển đuôi có hậu môn GV xử lí mẫu bằng cách làm chết giun của giun đất 2-1-4-3 - Lỗ sinh dục nằm ở trong nước xà phòng (hoặc cồn) sau đó - Dùng kẹp kéo lê ngược cơ thể mặt bụng rữa sạch giun trên giấy 2. Di chuyển: GV nêu mục đích thực hành và yêu - Dùng kính lúp quan sát vòng -Chun dãn cơ thể cầu HS trình bày cách tiến hành tơ, xác định mặt lưng, mặt bụng nhờ thành cơ phát Năm học: 2012_2013. Trang 24.

(25) Trường THCS Long Đức. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV hướng dẫn HS thực hành : -Cách xác định tác dụng của vòng tơ -Cách quan sát vòng tơ,xác định mặt lưng , mặt bụng và các bộ phận khác Hoạt động 2.Tìm hiểu các thao tác mổ giun đất: ( 15 / ) GV nêu mục đích thực hành và yêu cầu HS trình bày cách tiến hành GV hướng dẫn HS thực hành : - Cách cố định mẫu. và các lỗ sinh dục. triển kết hợp với vòng tơ. 2,Thao tác mổ giun - HS trình bày cách tiến hành đất: B1:- Đặt giun nằm sấp, cố định bằng ghim (4 bước như sgk) B2:- Dùng kẹp kéo da, dùng kéo cắt một đường giữa lưng về phía đuôi - Cách kéo da , thao tác để không làm B3:- Đổ nước ngập cơ thể . Dùng kẹp panh thành cơ thể , dùng rách nội tạng kim mũi cong tách thành cơ thể và thành ruột - Cách gỡ thành cơ thể và thành ruột B4:- Panh cơ thể đến đâu, cắm - Cách cắt dọc tiếp tục đến đầu ghim đến đó. Tiếp tục cắt dọc cơ - Cách gỡ ống tiêu hoá thể đến đầu - Quan sát thực quản, dạ dày cơ, ruột , ruột tịt - Dùng kẹp gỡ ống tiêu hoá - Quan sát hạch não, vòng hầu, chuỗi thần kinh bụng HS dọn vệ sinh / 3, Đánh giá buổi thực hành: ( 5 ) - Nhận xét các nhóm. Hướng dẫn vệ sinh PTH 4. Hướng dẫn về nhà : ( 1 / ) - Mỗi nhóm chuẩn bị 2 con giun đất có kích thước tối thiểu bằng chiếc đũa - Nắm các thao tác thực hành theo hướng dẫn ở sgk. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn: 8 TiÕt: 16. Bài 16: THỰC HÀNH MỔ VÀ QUAN SÁT GIUN ĐẤT I. Mục tiêu. 1. Kiến thức -Làm quen cách mổ ĐVKXS -Làm quen cách dung đồ mổ - Hs thực hành quan sát tìm cấu tạo trong của giun đất - Xác định được cấu tạo trong của giun đất 2. Kĩ năng sống - Kĩ năng mổ động vật không xương sống  Kĩ năng mổ ĐVKXS: xác định vị trí cần mổ, các thao tác tránh vỡ nát nội quan trong chậu (khay) luôn ngập nước. -Kĩ năng quan sát đặc điểm bên ngoài và các nội quan bên trong. Phân biệt các bộ phận của các cơ quan. - Kĩ năng chia sẻ thông tin khi mổ và quan sát giun đất. - Kĩ năng tự tin trình ý kiến trước tổ nhóm lớp 3. Thái độ Năm học: 2012_2013. Trang 25.

(26) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Có ý thức làm việc theo nhóm II. Chuẩn bị. - Gv: Dụng cụ mổ, kính lúp để quan sát giun đất -Hs: Mẫu vật: giun đất III. Phương phápThực hành quan sát, trực quan.. IV. Hoạt động dạy - học. 1. Kiểm tra bài cũ: 2. Bài mới: - Khám phá : ( 1 / ) Giun đất là đại diện quen thuộc của ngành giun đốt, ở nước ta qua điều tra có khoảng 100 loài, cấu tạo và lối sống của giun đất-giúp ta hiểu được cấu tạo và lối sống của giun đốt - Kết nối Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung Hoạt động 1. Mổ và quan sát hệ tiêu hoá và hệ thần kinh của giun đất: ( 30 / ) GV xử lí mẫu bằng cách làm chết giun trong nước xà phòng (hoặc cồn) sau đó rữa sạch - HS trình bày cách tiến GV nêu mục đích thực hành và yêu hành cầu HS trình bày cách tiến hành GV hướng dẫn HS thực hành : 1. Quan sát hệ tiêu hoá : * Thu hoạch - Cách cố định mẫu - Xác định cấu tạo trong trên mẫu mổ - Cách kéo da , thao tác để không làm - Đặt giun nằm sấp, cố định - Chú thích hình vẽ cấu rách nội tạng bằng ghim tạo ngoài và cấu tạo - Dùng kẹp kéo da, dùng kéo trong của giun đất - Cách gỡ thành cơ thể và thành ruột cắt một đường giữa lưng về - Cách cắt dọc tiếp tục đến đầu phía đuôi - Đổ nước ngập cơ thể . Dùng kẹp panh thành cơ 2. Quan sát hệ thần kinh: thể , dùng kim mũi cong - Cách gỡ ống tiêu hoá tách thành cơ thể và thành ruột . Cấu tạo trong: - Panh cơ thể đến đâu, cắm Có khoang cơ thể chính ghim đến đó. Tiếp tục cắt thức dọc cơ thể đến đầu - Cơ quan tiêu hoá phân - Quan sát thực quản, dạ dày hoá : miệng → hầu → cơ, ruột , ruột tịt thực quản → dạ dày cơ - Dùng kẹp gỡ ống tiêu hoá → ruột ( có ruột tịt đổ - Quan sát hạch não, vòng vào ) → hậu môn hầu, chuỗi thần kinh bụng - Xuất hiện hệ tuần hoàn → Khoang cơ thể chính thức Hoạt động 2:hướng dẫn hs dọn phòng - Hệ thần kinh kiểu thực hành và viết bảng thu hoạch: chuỗi hạch ( 8/ ) -hướng dẫn hs cách rửa dụng cụ thực hành, su đó để nơi khô thoáng tránh Năm học: 2012_2013. Trang 26.

(27) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. cho vào ngay trong hộp đựng dụng cụ mổ. HS dọn vệ sinh -Xác giun phải tập trung lại và cho Viết bảng thu hoạch vào túi đựng riêng để loại bỏ ngay sau tiết học, tránh để quên trong phòng thực hành. 3, Đánh giá buổi thực hành: ( 5 / ) - Nhận xét các nhóm. Hướng dẫn vệ sinh PTH 4. Hướng dẫn về nhà : ( 2/ ) - Tìm hiểu đặc điểm một số giun đốt khác và làm bài tập liệt kê đặc điểm một số giun đốt khác về môi trường sống và lối sống.. Ngµy so¹n: TuÇn: 9 Ngµy d¹y: TiÕt: 17 Bài 17: MỘT SỐ GIUN ĐỐT KHÁC I. Mục tiêu. 1. Kiến thức - Mở rộng hiểu biết về các giun đốt từ đó thấy được tính đa dạng của giun đốt. -Tìm hiểu thêm về đặc điểm của các Giun đốt khác (giun đỏ, đỉa, rươi, vắt...). - Sự đa dạng thể hiện: số lượng loài, môi trường sống 2. Kĩ năng : - Kĩ năng tìm kiếm xử lí thông tin khi đọc sgk, -kĩ năng quan sát tranh, phân tích, so sánh. - Kĩ năng giao tiếp hợp tác lắng nghe tích cực - Kĩ năng tự tin trình ý kiến trước tổ nhóm lớp 3. Thái độ - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật có ích II. Chuẩn bị. -Gv : Tranh 17.1,2,3/sgk trang 59, bảng phụ - Hs: Xem bài trước ở nhà III. Phương pháp:Dạy học nhóm,Trình bày một phút, Trực quan. IV. Hoạt động dạy - học. 1. Kiểm tra bài cũ : 2. Bài mới: - Khám phá : ( 1 / ) Trong ba ngành giun (giun dẹp, giun tròn, giun đốt) thì giun đốt có nhiều đại diện sống tự do hon cả. Nhờ các đặc điểm HTK, giác bám phát triển, chi bên, cơ thể phân đốt,…giun đốt sống tự do trong ao, hồ,sông,..một số kí sinh - Kết nối Hoạt động của giáo viên Hoạt động củaHS Nội dung Hoạt động 1.Tìm hiểu về một số giun 1. Một số giun đốt thường gặp: Năm học: 2012_2013. Trang 27.

(28) Trường THCS Long Đức. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. đốt thường gặp: ( 19/ ) - HS quan sát tranh vẽ 17.1, 17.2, 17.3 kết hợp đọc thông tin SGK. Hoàn thành bảng bài tập SGK theo nhóm trong 5 phút. - HS quan sát tranh để hiểu nội dung - Cá nhân đọc thông tin và hoàn thành bài tập bằng cách thảo luận nhóm + Tại sao giun đỏ đầu cắm xuống bùn, + Không bị nước cuốn thân uốn sóng để hô hấp? trôi, lấy thức ăn, uốn sóng để tăng lượng oxi trong nước. + Tên gọi khác của giun đỏ? + Trùng chỉ. + Cắt đôi đỉa có chết không? Vai trò + Không vì đỉa có khả của đỉa? năng tái sinh mạnh. Giúp chữa bệnh. + Tại sao giác quan của rươi phát + Dễ bắt mồi. triển mạnh? - Yêu cầu HS kết luận. - HS kết luận. + Hãy kể thêm tên một số giun đốt - HS trả lời, HS khác khác mà em biết cho NX, sữa sai GV tiểu kết Hoạt động 2:Tìm hiểu vai trò của giun đốt( 18 / ) -cho hs đọc thông tin Sgk. - Hoàn thành theo cá -Vai trò thực tiễn của giun đốt? nhân và hoàn thành ở -Tìm các đại diện của giun đốt để vở bài tập diền vào chỗ trống phù hợp với ý ->Làm thức ăn cho nghĩa thực tiễn của chúng? người:rươi.. ->làm thức ăn cho đv *GDMT: GD cho HS ý thức bảo vệ khác:rươi.giun đỏ .... động vật có ích. ->Làm cho đất trồng thoáng ,xốp:giun dất... Gv gọi HS trả lời, NX, đánh giá cho ->Làm màu mỡ đất điểm HS trả lời tốt, kết luận trồng: giun đất... ->Làm thức ăn cho cá:giun dất,giun đỏ... ->Làm hại cho đv ,người:đỉa,vắt... - HS trả lời dựa vào kiến thức trong bài / 3,kiểm tra đánh giá : ( 5 ) - Kể tên một số giun đốt thường gặp - Nêu vai trò của giun đốt? 4. Hướng dẫn về nhà : ( 2 / ) - Về nhà học bài kiểm tra 1 tiết vào tiết tiếp theo. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. - Khoảng hơn 9000 loài, phần lớn sống tự do ở các môi trường khác nhau: đất ẩm, nước… - Giun đốt có nhiều loài: vắt, đỉa, giun đỏ,rươi... +Giun đỏ:Sống cố định ở cống rãnh, mang tơ dài luôn hoạt động giúp giun hô hấp. +Đỉa: Sống kí sinh ngoài, có giác bám và nhiều ruột tịt để hút và chứa máu. +Rươi:Sống tự do ở nước lợ, có chi bên,tơ phát triển, đầu có mắt,khứu giác,xúc giác. 2, Vai trò của giun đốt: -Làm thức ăn cho người:rươi.. -làm thức ăn cho đv khác:rươi.giun đỏ .... -Làm cho đất trồng thoáng ,xốp:giun dất... -Làm màu mỡ đất trồng: giun đất... -Làm thức ăn cho cá:giun dất,giun đỏ... -Làm hại cho đv ,người:đỉa,vắt.... TuÇn: 9 TiÕt: 18. KIỂM TRA 1 TIẾT Năm học: 2012_2013. Trang 28.

(29) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. I ,Mục tiêu. 1. Kiến thức - Nhằm đánh giá sự nhận thức của HS về môn sinh học thông qua các chương đã được học. -Nhận biết được 1 số đặc điểm riêng của các đại diện. -Nhận biết tác hại của 1 số loài động vật để từ đó rút ra cách phòng bệnh. 2. Kĩ năng - Rèn cho HS kỹ năng làm các loại bài trắc nghiệm, tự luận. -Rèn cho hs kĩ năng làm việc độc lập 3. Thái độ - Thái độ nghiêm túc khi làm bài kiểm tra. II, Ma trận: MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA 1 TIẾT Chương Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng cao trình thấp Chương I: -Nhận dạng ĐVNS Ngành có cấu tạo từ 1 TB ĐVNS -Nêu đặc điểm chung của ngành 0.5đ = 5 % ĐVNS. 0.5đ = 5% Chương II: -Nhận dạng Ruột ngành ruột khoang có đối xứng khoang toả tròn. 0,5đ = 5% 0,5đ = 5% Chương III: -Vai trò của giun Các ngành đốt giun - Đặc điểm cấu tạo của sán lá gan 9đ = 90% 3đ = 30%. -Xác định được các -Vẽ sơ đồ vòng đại diện của các đời sán lá gan ngành giun -Giải thích tác -Vai trò , tác hại dụng của lớp của một số loại giun vỏ cuticun bọc - Cách phòng tránh ngoài cơ thể giun sán kí sinh giun đũa. 3đ = 30% 1,5đ =15 % 4 câu 2câu 3đ 1,5đ. - Giải thích tại sao tỉ lệ người bị bệnh giun đũa ở nước ta cao. 1,5đ = 15%. Tổng số câu 4 câu 1 câu Tổng số 4đ 1,5đ diểm Phần trăm 40% 30% 15% 15% III. NỘI DUNG KIỂM TRA: A,Trắc nghiệm: (3điểm) Khoanh tròn vào cữ cái đứng trước câu trả lời mà em cho là đúng. 1/ Lớp vỏ cuticun bọc ngoài cơ thể của giun đũa luôn căng tròn có tác dụng a. Như bộ áo giáp tránh sự tấn công của kẻ thù. b. Như bộ áo giáp , tránh không bị tiêu hủy bởi dịch tiêu hóa rất mạnh trong ruột non. c. Thích nghi với đời sống kí sinh 2/ Nhóm động vật thuộc ngành giun dẹp , sống kí sinh gây hại cho động vật và người là a. Sán lá gan, sán bã trầu, giun kim, sán lá máu. b. Sán lá máu, sán bã trầu , sán dây, sán lá gan. c. Giun móc câu, giun kim, sán dây, sán lá gan. d. Sán bã trầu, giun chỉ, giun đũa, giun móc câu. Năm học: 2012_2013. Trang 29.

(30) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. 3/ Nhóm động vật thuộc ngành giun tròn , sống kí sinh gây hại cho động vật và người là a. Giun đũa, giun móc câu, giun kim, giun chỉ. b. Giun đất, giun đỏ, đỉa, rươi. c. Giun kim, sán lá gan, sán bã trầu, sán dây, giun chỉ d. Sán lá máu, sán bã trầu, sán dây, giun chỉ. 4/ Nhóm động vật thuộc ngành giun đốt, có lợi cho động vật và người a. Giun đũa, giun đỏ, giun đất. c. Giun chỉ, giun kim, giun đất b. Giun đỏ, đĩa , rươi d. Giun đỏ, giun đất, rươi. 5/ Kiểu đối xứng cơ thể của các động vật thuộc nhàng ruột koang là a. Đối xứng 2 bên c. Đối xứng theo chiều lưng bụng. b. Đối xứng tỏa tròn d. Đối xứng theo chiều trước sau 6/ Động vật nguyên sinh có a. Cơ thể đa bào (nhiều tế bào) c. Cả a,b đúng b. Cơ thể đơn bào(1 tế bào) d. Cả a,b sai. B. Tự luận: (7đ) Câu 1: Nêu cách phòng tránh giun sán kí sinh? Tại sao tỉ lệ người bị mắc bẹnh giun đũa ờ nước ta cao? Câu 2:Nêu những đặc điểm cấu tạo của sán lá gan? Viết vòng đời phát triển của sán lá gan? Câu 3: Nêu vai trò của giun đốt ? Lấy ví dụ cụ thể ĐÁP ÁN ĐỀ KIỂM TRA 1 TIẾT MÔN SINH HỌC 7 I. TRẮC NGHIỆM : 3 ĐIỂM ( Từ câu 1 đến câu 6 mỗi câu đúng chấm 0,5 điểm)  Tổng điểm 3đ Câu 1 2 3 4 5 Đáp án b b a d b. 6 b. II. TỰ LUẬN: (7 điểm) Câ u 1. 2. Đáp án * Cách phòng tránh giun sán kí sinh: - Vệ sinh môi trường: xử lý phân trước khi đem bón, sử dụng các nhà vệ sinh đúng kĩ thuật... - Vệ sinh ăn uống: ăn chín, uống sôi, rửa tay trước khi ăn, không ăn thức ăn ở những nơi có ruồi nhặng đậu vào... - Vệ sinh cá nhân: tắm rửa ở nơi nước sạch, không đ chân không... * Tỉ lệ người bị mắc bẹnh giun đũa ở nước ta cao vi: - Nhà tiêu, hố xí... không hợp vệ sinh, tạo điều kiện cho trứng giun phát tán. - Ruồi nhặng ... còn nhiều góp phần phát tán bệnh giun đũa. - Trình độ vệ sinh cộng đồng còn thấp như: tưới rau xanh bằng phân tươi; ăn rau sống, bán quá bánh nơi bụi bặm, ruồi nhặng... * Đặc điểm cấu tạo của sán lá gan: - Cơ thể hình lá, dẹp. Dài 2-5 cm, màu đỏ máu. - Mắt và lông bơi tiêu giảm, giác bám phát triển. - Cơ dọc, cơ vòng, cơ lưng bụng phát triển. * Vòng đời phát triển của sán lá gan: Sán lá gan  theo phân ra ngoài trứng (KS gan,mật trâu,bò). Năm học: 2012_2013. Biểu điểm 0,5đ 0,5đ 0,5đ 0,5đ 0,5đ 0,5đ 0,5đ 0,5đ 0,5đ 1đ. Trang 30.

(31) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Gặp Nước Kén  ấu trùng sinh sản kí sinh ở  ấu trùng (bám cỏ) có đuôi ốc ruộng có lông 3. Vai trò của giun đốt: - Làm thức ăn cho người và động vật: Rươi, giun đất... - Làm cho đất trồng tơi xốp, màu mỡ, thoáng khí...: giun đất - Có hại: Hút máu người và động vật: Đỉa, vắt. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. 0,5đ 0,5đ 0,5đ. TuÇn: 10 TiÕt: 19. Chương IV: NGÀNH THÂN MỀM Bài 10: TRAI SÔNG I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: -Mô tả được các chi tiết cấu tạo, đặc điểm sinh lí của trai sông. -Trình bày được tập tính của Thân mềm -Cấu tạo ngoài, trong, các đặc điểm sinh lí: di chuyển, dinh dưỡng (cách lấy thức ăn, tiêu hóa), sinh sản, tự vệ thích nghi với lối sống ẩn nửa mình trong bùn cát. 2. Kĩ năng: Quan sát các bộ phận của cơ thể bằng mắt thường hoặc kính lúp. - Giáo dục ý thức yêu thích bộ môn 3. Thái độ - Có ý thức làm việc theo nhóm - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật có ích II. CHUẨN BỊ -Gv: Vật mẫu và tranh hình 18.3 và 18.4 - Hs: Bài soạn, vật mẫu III. PHƯƠNG PHAP:Trực quan IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Kiểm tra bài cũ: không kiểm tra bài cũ 2. Bài mới: - Khám phá : ( 1 / ) Ngành thân mềm có mức độ cấu tạo sự đa dạng, sự tiến hoá hơn giun đốt như thế nào? - Kết nối Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Hoạt động 1.Tìm hiểu cấu tạo, hình 1. Hình dạng, cấu tạo: dạng của cơ thể trai sông: a. Vỏ trai: / ( 13 ) - Vỏ trai gồm 2 mảnh gắn với 1. Vỏ trai: nhau nhờ bản lề ở phía lưng. - Bao bọc cơ thể trai là bộ phận + HS quan sát vật mẫu Dây chằng ở bản lề có tính đàn gì ? theo cá nhân. Nêu đặc hồi cùng với 2 cơ khép vỏ điều GV yêu cầu HS quan sát vỏ trai điểm của vỏ chỉnh đóng mở vỏ - Vỏ trai có tác dụng gì ? + Tự vệ bằng cách co chân - Vỏ trai có 3 lớp: Lớp sừng, Nêu đặc điểm của vỏ trai phù hợp khép vỏ. Nhờ vỏ cứng rắn lớp đá vôi, lớp xà cừ với chức năng đó ? và cơ khép vỏ b. Cơ thể trai: - Hai mảnh vỏ gắn với nhau bởi bộ + Cắt dây chằng ở phía - Dưới vỏ là áo trai Năm học: 2012_2013. Trang 31.

(32) Trường THCS Long Đức. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. phận gì ? + Q/S vỏ trai: Nêu cấu tạo của vỏ. Vì sao mài mặt ngoài vỏ trai ngửi thấy mùi khét 2. Cơ thể trai : + Q/S hình vẽ 18.3: Cơ thể trai có cấu tạo như thế nào? (Đầu trai tiêu giảm) + GV giải thách khái niệm áo trai, khoang áo GV NX đánh giá, tiểu kết Hoạt động 2.Tìm hiểu về cách di chuyển, dinh dưỡng của trai: ( 12/ ) - Q/S hình vẽ 18.4 SGK. Trai di chuyển bằng bộ phận nào -Giải thích cơ chế di chuyển của trai Q/S hình vẽ 18.4/sgk trang 63 kết hợp đọc thông tin SGK + Dòng nước qua ống hút vào khoang áo mang theo những chất gì vào miệng và mang trai +Cách dd trai có ý nghĩa ntn với mt nước?. lưng và cắt 2 cơ khép vỏ….. + Vì lớp sừng bằng chất hữu cơ bị ma sát à cháyà khét. - Mặt ngoài tiết ra vỏ đá vôi, mặt trong áo tạo thành khoang áo- là môi trường hoạt động dd gồm 2 tấm mang và trung tâm cơ thể phía trong là thân trai và phía ngoài là chân trai . + HS quan sát hình và đọc 2. Di chuyển: chú thích hình vẽ theo đôi - Chân trai dạng lưỡi rìu thò ra thụt vào kết hợp đóng mở vỏà bạn d/c. 3. Dinh dưỡng: - Nhờ hoạt động của hai đôi tấm miệng và hai đôi tấm - HS quan sát tranh và suy mang, trai lấy được thức ăn và nghĩ ôxi Di chuyển bằng - Dị dưỡng thụ động chân( Dạng hình lưỡi rìu) - Trai thò chân và vươn dài ….. HS qs tranh và đọc thông tin SGK đôi bạn 4. Sinh sản: - Mang theo ôxi và thức Trai phân tính, thụ tinh tron , ăn trứng phát triển qua các giai - Kiểu dinh dưỡng thụ đoạn ấu trùng động - Lọc sạch môi trường Hoạt động 3. Tìm hiểu về cách sinh nước sản của trai: ( 12 / ) Yêu cầu HS đọc thông tin SGK. HS đọc thông tin theo cá - Đặc điểm sinh sản? nhân - Ý nghĩa của giai đoạn trứng phát + Được bảo vệ và tăng triển thành ấu trùng trong mang lượng ôxi trai mẹ - Ý nghĩa của giai đoạn ấu trùng + Được bảo vệ và tăng bám vào mang và da cá lượng ôxi - Nhiều ao đào thả cá trai không thả mà tự nhiên mà có, tại sao + Vì ấu trùng của trai GV kết luận bám vào mang và da cá 3,kiểm tra đánh giá : ( 5 / ) Trai tự vệ bằng cách nào. Cấu tạo nào của trai đảm bảo cách tự vệ có hiệu quả. Cấu tạo của cơ thể trai. Đặc điểm cấu tạo nào phù hợp với lối sống chui rúc 4.Hướng dẫn về nhà: (2/ ) Về nhà học bài - Đem vật mẫu ốc sên, ốc vặn. Tìm hiểu về lối sống và tập tính của thân mềm. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn: 10 TiÕt: 20. Bài 20: THỰC HÀNH : QUAN SÁT MỘT SỐ THÂN MỀM I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Năm học: 2012_2013. Trang 32.

(33) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - HS hiểu được đặc điểm cấu tạo ngoài và trong của một số Thân mềm - Giải thích được đặc điểm cấu tạo thích nghi với đời sống 2. Kĩ năng -Rèn kĩ năng thực hành,hoạt động nhóm - Rèn luyện kĩ năng quan sát, nhận biết, so sánh 3. Thái độ - Giáo dục ý thức cẩn thận , làm việc khoa học - Giáo dục lòng yêu thích bộ môn II. CHUẨN BỊ + Gv: - Vật mẫu và tranh vẽ + Hs: - Mẫu vật: trai sông, mực III. Phương pháp:Dạy học nhóm,Trình bày một phút, Trực quan.Thực hành, vấn đáp, tìm tòi. IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Kiểm tra bài cũ: ( 5 / ) - Trai tự vệ bằng cách nào? Cấu tạo nào của trai đảm bảo cách tự vệ đó có hiệu quả? - Cách dinh dưỡng của trai có ý nghĩa như thế nào đối với môi trường nước? 2. Bài mới: - Khám phá : ( 1 / ) Các bài học đã đề cập đến nhiều đại diện của ngành than mềm khác nhau. Để minh họa cho kiến thức ấy, cần co các bài thực hành quan sát thân mềm, bài hôm nay là một minh họa - Kết nối Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung Hoạt động 1:Tìm hiểu 1 số đại diện thân mềm. ( 16/ ) - HS thuyết trình và - Yêu cầu HS thuyết chất vấn. trình. - HS trả lời: I. Một số đại diện: - GV nhận xét đặt câu + Có, để nhai mầm lá - Ốc sên: sống trên cạn, hỏi bổ sung: cây. thở bằng phổi, bò chậm + Ốc sên có răng + Chất nhờn màu trắng chạp. không? để giảm ma sát khi di - Mực: sống ở biển, vỏ + Khi di chuyển ốc sên chuyển. tiêu giảm, di chuyển để lại gì trên đường đi? + Giữ mồi. nhanh. Tại sao? - Bạch tuộc: sống ở + Vai trò của giác bám + Ngụy trang bắt mồi và biển, mai lưng tiêu ở mực và bạch tuộc? lẩn tránh kẻ thù, liên lạc giảm, săn mồi tích cực. + Khả năng đổi màu ở hay cảnh báo cho đồng - Sò: sống ở ven biển, bạch tuộc có vai trò gì? loại. gồm 2 mảnh vỏ. + Ốc sên không màu - Ốc vặn: sống ở nước + Màu sắc máu của ốc (không chứa sắc tố), ngọt, có 1 vỏ xoắn ốc, sên, bạch tuộc có gì mực màu xanh ( chứa trứng phát triển thành khác trai? haemocyanin) con non trong khoang + Thở bằng phổi. áo ốc mẹ. + Hệ hô hấp của ốc sên có gì khác các thân - HS kết luận. mềm khác? - Yêu cầu HS kết luận. Hoạt động 2: Tìm hiểu II. Một số tập tính của 1 số tập tính của thân thân mềm: / mềm. ( 16 ) - HS thuyết trình và 1) Tập tính đẻ trứng ở - Yêu cầu HS thuyết chất vấn. ốc sên: Năm học: 2012_2013 Trang 33.

(34) Trường THCS Long Đức. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. trình. - GV nhận xét đặt câu hỏi bổ sung: + Cách tự vệ của ốc sên? + So sánh cách giữ trứng của ốc sên với trai? + Nêu cách giữ trứng của mực, bạch tuộc, sò, ốc vặn?. - HS trả lời: + Chui vào vỏ. + Trai giữ trứng ở mang, ốc sên giữ trứng bằng cách đào lỗ. + Mực để trứng thành chùm nho mắc vào các cây thủy sinh, mực cái bơi xung quanh giữ trứngvà phun nước cung cấp ôxi cho trứng. + Bạch tuộc chăm sóc, bảo vệ trứng khỏi thú ăn thịt khác, thổi nước cung cấp ôxi, nhịn ăn chăm sóc trứng nở rồi chết. + Sò giữ trứng trong mang. + Ốc vặn giữ trứng + Ý nghĩa sinh học của trong khoang áo cho việc giữ trứng? đến khi nở thành con + Nhờ đâu mà thân non. mềm có nhiều tập tính? + Bảo vệ trứng, đảm - Yêu cầu HS kết luận. bảo số trứng nở thành con non cao hơn. + Hệ thần kinh phát triển.. - Chui vào vỏ khi gặp kẻ thù. - Đào lỗ để đẻ trứng. 2) Tập tính ở mực: - Dấu mình trong rong rêu để bắt mồi. - Bị tấn công, phun mực để chạy trốn.. - HS kết luận. /. 3,kiểm tra đánh giá : ( 5 ) - Kể những đại diện của thân mềm, cho biết chúng có đặc điểm gì khác trai sông? - ốc sên bò thường để lại dấu vết (chất nhờn nhằm giảm ma sát) 4.Hướng dẫn về nhà: (2/ ) - HS học theo câu hỏi SGK - (Hướng dẫn câu 2 ngoài tập tính đã biết tìm thêm tập tính khác của mực). Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn: 11 TiÕt: 21. Bài : 20 : THỰC HÀNH: QUAN SÁT MỘT SỐ THÂN MỀM I. MỤC TIÊU 1/ Kiến thức: - Thực hành trên các mẫu vật đã chọn, quan sát được cấu tạo của vỏ ốc, mai mực. - Quan sát cấu tạo ngoài của trai sông, mực, ốc sên - Quan sát cấu tạo trong của cơ thể mực 2/ Kỹ năng: - Quan sát mẫu vật , sử dụng kính lúp Năm học: 2012_2013. Trang 34.

(35) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Mổ, thu hoạch viết bảng tường trình 3/ Giáo dục: HS yêu thích và tìm hiểu động vật, nghiêm túc, cẩn thận. II. CHUẨN BỊ + Gv: - Vật mẫu và tranh vẽ + Hs: - Mẫu vật: ốc, trai, mực - Chậu nước, bông, đính ghim. III. Phương pháp:Dạy học nhóm, Trực quan.Thực hành, IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Kiểm tra bài cũ: 2. Bài mới: - Khám phá : ( 1 / ) Các bài học đã đề cập đến nhiều đại diện của ngành thân mềm khác nhau. Để minh họa cho kiến thức ấy, cần co các bài thực hành quan sát thân mềm, bài hôm nay là một minh họa - Kết nối Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng / I. Vật liệu và dụng cụ Hoạt động 1: Kiểm tra dụng cụ, mẫu vật của học sinh( 5 ) cần thiết: - GV kiểm tra dụng cụ , mẫu vật và - HS để mẫu vật trên bàn cho GV đánh giá sự chuẩn bị của học sinh kiểm tra. - GV phân công việc cho học sinh. - HS lắng nghe. - Yêu cầu HS nhận dụng cụ thực hành. - HS nhận dụng cụ thực hành. II.Quy trình thực Hoạt động 2: Hướng dẫn quy trình thực hành( 10/ ) hành: - GV hướng dẫn quy trình thực - HS quan sát & lắng nghe. Gồm 3 bước: hành: + Bước 1:Quan sát cấu + Quan sát cấu tạo vỏ: quan sát xác tạo vỏ. định các bộ phận của vỏ trai và ốc. + Bước 2:Quan sát cấu + Quan sát cấu tạo ngoài: tách vỏ tạo ngoài. trai và quan sát các bộ phận của trai, + Bước 3:Quan sát cấu quan sát cấu tạo ngoài của mực. tạo trong. + Quan sát cấu tạo trong: mổ phần lưng của mực, đối chiếu tranh xác định các bộ phận bên trong của mực. III. Thực hành : Hoạt động 3: HS làm thực hành( 20/ ) - GV theo dõi, chỉnh sửa chỗ sai của - HS tiến hành thực hành theo từng HS. bước. - Trả lời câu hỏi và ghi kết quả thực - Làm phiếu thực hành. hành vào phiếu thực hành. IV. Đánh giá kết quả : Hoạt động 4: Đánh giá kết quả( 4/ ) - Cho HS báo cáo kết quả theo nhóm. - GV đánh giá lại cho điểm. 3,kiểm tra đánh giá : ( 3 / ) Vai trò của thân mềm 4.Hướng dẫn về nhà: (2/ ) - Học bài cũ. - Đọc trước bài 21 “ Đặc điểm chung và vai trò của thân mềm”.. Ngµy so¹n: Năm học: 2012_2013. TuÇn: 11 Trang 35.

(36) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1 Ngµy d¹y:. GV: NGUYEN THI THUY ANH TiÕt: 22. Bài 21: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ THỰC TIỂN CỦA NGÀNH THÂN MỀM I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Nhận biết được các đặc điểm chung của ngành Thân mềm - Thấy được vai trò của ngành Thân mềm đối với tự nhiên và đời sống con người 2. Kĩ năng - Rèn luyện kĩ năng quan sát, nhận biết, so sánh * Kĩ năng sống: - Kỹ năng hợp tác, lắng nghe tích cực. - Kĩ năng tìm và xử lí thông tin. 3. Thái độ - Biết bảo vệ ĐV thân mềm - Giáo dục lòng yêu thích bộ môn II. CHUẨN BỊ + Gv: - : Tranh vẽ 21/sgk + Hs: - Xem bài trước ở nhà III. Phương pháp:Dạy học nhóm,Trình bày một phút, Trực quan.Vấn đáp- tìm tòi. IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Kiểm tra bài cũ: : (5/ ) Kiểm tra vở thực hành của hai bàn Hs bất kì 2. Bài mới: - Khám phá : ( 1 / ) Ở nước ta ngành thân mểm có sự đa dạng và phong phú rất lớn - trừ một vài loài sống trên cạn gây hại cho con người còn lại có lợi. Tuy nhiên, chúng ta khai thác chúng còn hạn chế. Do đó hiểu biết nhiều giúp con người trong khai thác - Kết nối Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Hoạt động 1. Tìm hiểu đặc điểm chung của Thân mềm: ( 16 / ) 1. Đặc điểm chung: GV yêu cầu HS nghiên cứu nội dung - Cơ thể mềm, không phân sgk đốt - Sự đa dạng của ngành Thân mềm - Có vỏ đá vôi và khoang áo thể hiện qua những đặc điểm nào? - Hệ tiêu hóa thường phân GV giới thiệu và hướng dẫn HS hóa quan sát hình vẽ cấu tạo của 3 đại - Cơ quan tiêu hóa thường diện của ngành Thân mềm thuộc 3 đơn giản (trừ mực, bạch lớp: Chân bụng, Chân đầu và Chân - HS đọc thông tin tuột) rìu - Chọn những đại diện tương ứng - HS trả lời, các Hs khác với mỗi đặc điểm trên? bổ sung cho hòan chỉnh Yêu cầu HS thảo luận nhóm hòan thành bảng 1/sgk trang 72 - HS quan sát, trả lời Mời đại diện một vài nhóm trả lời, các HS khác bổ sung - Từ kết quả ở bảng, rút ra đặc - HS thảo luận nhóm điểm chung của ngành? GV tiểu kết Hoạt động 2. Tìm hiểu vai trò của 2. Vai trò: / HS nêu nhận xét ngành Thân mềm: ( 16 ) Trừ một số thân mềm có - Kể tên những Thân mềm có ở địa hại, còn lại chúng có vai trò Năm học: 2012_2013. Trang 36.

(37) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. phương và hòan thành bảng 2 sgk trang 72 - Thân mềm có những vai trò gì ? Cho ví dụ về những Thân mềm tương ứng với mỗi vai trò ? - Nhận xét gì về vai trò của ngành Thân mềm ? - Biết được vai trò của ngành Thân mềm , cần phải làm gì ? *GDMT: Phải sử dụng hợp lý nguồn lợi thân mềm, đồng thời Gd học sinh ý thức bảo vệ thân mềm. GV Nx, tổng kết, nghi bảng. GV: NGUYEN THI THUY ANH. về nhiều mặt: - Làm thức ăn cho động vật, người - Làm đồ trang sức, trang trí - Làm sạch môi trường - HS đọc lập suy nghĩ, - Có giá trị xuất khẩu hoàn thành bảng 2 sgk - Có giá trị về mặt địa chất - Có hại cây trồng - Sau khi hoàn thành, - Làm vật chủ trung gian một vài HS trả lời các truyền bệnh giun sán HS khác sữa sai. 3.Kiểm tra đánh giá: ( 5/ ) - Vì sao xếp mực bơi nhanh cùng ngành với ốc sên bò chậm chạp ? - Nêu ý nghĩa thực tiễn của vỏ Thân mềm ? 4.Hướng dẫn về nhà : ( 2 / ) - Chuẩn bị mẫu vật là con tôm sông - Tìm hiểu cấu tạo và đời sống của nó. CHƯƠNG 5: NGÀNH CHÂN KHỚP LỚP GIÁP XÁC Ngµy so¹n: TuÇn: 12 Ngµy d¹y: TiÕt: 23 Bài 22: THỰC HÀNH QUAN SÁT CẤU TẠO NGOÀI VÀ HOẠT ĐỘNG SỐNG CỦA TÔM SÔNG I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - HS hiểu được cấu tạo ngoài và trong của tôm sông thích nghi với đời sống - Giải thích được đặc điểm dinh dưỡng, sinh sản của tôm sông 2. Kĩ năng - Rèn kĩ năng quan sát mẫu vật , * Kĩ năng sống: - kĩ năng hợp tác nhóm - Kĩ năng đảm nhận trách nhiệm được phân công. 3. Thái độ - Nghiêm túc, tự giác trong học tập - Giáo dục lòng yêu thích bộ môn II. CHUẨN BỊ + Gv: - Tranh vẽ cấu tạo ngoài của tôm sông + Hs: - Tôm sống bỏ trong lọ III. Phương pháp:Dạy học nhóm,Trình bày một phút, Trực quan. IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Kiểm tra bài cũ: ( 5/ ) Kiểm tra vở thực hành của hai bàn Hs bất kì 2. Bài mới: Năm học: 2012_2013. Trang 37.

(38) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Khám phá : ( 1 / ) Tôm sông là đại diện điển hình của lớp giáp xác, là đối tượng quen thuộc đối với chúng ta. Chúng có cấu tạo, đặc tính sinh sản tiêu biểu cho giáp xác nói riêng và ngành chân khớp nói chung - Kết nối Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Hoạt động 1: Tìm hiểu cấu tạo 1. Cấu tạo ngoài và di chuyển: ngoài, di chuyển của tôm sông. a. Vỏ cơ thể: (16/ ) -Cấu tạo bằng kitin ngấm GV yêu cầu HS quan sát hình - Hs quan sát tranh hình thêm canxi làm vỏ cứng hơn 22/sgk, thảo luận nhóm trả lời 22/sgk, thảo luận theo  bảo vệ cơ thể, làm chỗ bám - Bao bọc cơ thể tôm là bộ phận nhóm hoàn thành bảng cho hệ cơ (bộ xương ngoài) gì? Nêu đặc điểm của bộ phận đó? thông tin trong mục - Có chứa sắc tố  nguỵ trang Đặc điểm này phù hợp với chức (có màu sắc như môi năng gì? - Đại diện nhóm trả lời các trường) GV thông báo về đặc điểm màu đại diện nhóm khác bổ sắc của vỏ tôm sung hoàn chỉnh b. Các phần phụ tôm và chức - Sự thay đổi màu sắc của vỏ tôm năng: (bảng sgk) có tác dụng gì? c. Di chuyển: bò hoặc bơi - Có thể chia cơ thể tôm thành hoặc nhảy mấy phần? Đó là những phần - HS khác lần lượt trả lời nào? câu hỏi để làm rõ cấu tạo - Xác định các phần phụ của cơ của tôm sông thể tôm? - Nêu chức năng của các phần phụ ? - Nhận xét gì về chức năng của các phần phụ? - Tôm di chuyển bằng cách nào? 2. Dinh dưỡng: Nhờ bộ phận gì? - Tôm kiếm ăn vào chập tối, GV nhận xét thức ăn là cả mồi sống và Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm mồi chết. Nhờ có khứu giác dinh dưỡng, sinh sản của tôm. - HS nghiên cứu thông tin phát triển, tôm nhận biết (17/ ) trong mục, trả lời các câu mồi từ rất xa . GV yêu cầu HS nghiên cứu nội hỏi trong mục hoạt động - Hô hấp bằng mang. Tuyến dung sgk, trao đổi theo cặp trả lời: bằng hình thức trao đổi bài tiết nằm ở gốc đôi râu 1. Tôm sông hoạt động vào thời cặp thứ hai gian nào ? 2. Thức ăn của tôm là gì ? 3. Người ta dùng thính để bắt tôm - HS trả lời, các HS khác 3. Sinh sản: là dựa vào đặc điểm gì của nó ? có thể NX, bổ sung cho - Tôm phân tính. Tôm cái có - Trong dân gian có câu : Tôm lộn đầy đủ tập tính ôm trứng phân lên đầu, điều này đúng hay - Tôm lớn lên qua nhiều lần sai? Vì sao? lột xác . GV yêu cầu HS quan sát các lá Trứng Ấu trùng mang của tôm (lột xác nhiều lần) Tôm - Các lá mang hoạt động như thế - HS độc lập suy nghĩ về trưởng thành nào hình thức sinh sản của GV giới thiệu vị trí của tuyến bài tôm sông tiết trên mẫu vật. - Tôm đực và tôm cái phân biệt - Một vài HS trả lời, Hs Năm học: 2012_2013. Trang 38.

(39) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. nhờ đặc điểm nào ? khác sữa sai cho hoàn - Tại sao tôm lột xác mới lớn lên chỉnh được ? - Tập tính ôm trứng của tôm có ý nghĩa gì ? GV kết luận 3.Kiểm tra đánh giá ( 5 / ) - Xác định các phần trên cơ thể tôm sông trên hình vẽ - Nêu các đặc điểm thích nghi với đời sống của tôm sông ? - Trả lời các câu hỏi cuối bài vào vở. 4.Hướng dẫn về nhà: ( 1 / ) - Mang mẫu vật và nắm cách tiến hành thực hành ở sgk . - Mô tả được cấu tạo và hoạt động của tôm sông.. Ngµy so¹n: TuÇn: 12 Ngµy d¹y: TiÕt: 24 Bài 23: THỰC HÀNH MỔ VÀ QUAN SÁT TÔM SÔNG I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - HS hiểu được đặc điểm cấu tạo mang tôm , hệ tiêu hoá , hệ thần kinh - Giải thích được đặc điểm thích nghi với đời sống 2. Kĩ năng. - Kĩ năng quan sát tranh, phân tích, so sánh. *Kĩ năng sống: - Kĩ năng hợp tác trong nhóm - Kĩ năng đảm nhận trách nhiệm được phân công - Kĩ năng quản lí thời gian 3. Thái độ - Giáo dục ý thức cẩn thận , làm việc khoa học - Giáo dục lòng yêu thích bộ môn II. CHUẨN BỊ + Gv: - Tranh vẽ cấu tạo ngoài của tôm sông - Bộ đồ mỗ cho 4 tổ + Hs: - Tôm sống bỏ trong lọ III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: - Thực hành – thí nghiệm - Trực quan - Vận đáp – tìm tòi IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Kiểm tra bài cũ: ( 5 / ) Kiểm tra việc đem mẫu vật của các nhóm 2.Bài mới: 2. Bài mới: - Khám phá : (1/) Tôm được chọn làm đại diện của lứop giáp xác nói riêng, ngành chân khớp nói chung. Tôm tương đối dễ mổ, quan sát và có cấu tạo rất tiêu biểu. - Kết nối Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Hoạt động 1.Mổ và quan sát mang tôm 1.Yêu cầu: (10/) - Cũng cố mổ ĐVKXS Năm học: 2012_2013. Trang 39.

(40) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV nêu mục đích thực hành và hướng dẫn HS thực hành trên tranh vẽ - Nêu đặc điểm thích nghi của lá mang với chức năng hô hấp dưới nước ? - HD HS trả lời, tiểu kết. - HS thực hành : + Mổ khoang mang tôm theo 2 bước hướng dẫn + Khẽ gỡ 1 chân ngực kèm theo lá mang ở gốc + Dùng kính lúp để quan sát. + Chú thích vào hình vẽ (ở vở bài tập) - HS thảo luận nhóm. GV: NGUYEN THI THUY ANH 2. Dụng cụ thực hành: - GV chuẩn bị theo SGK. - HS chuẩn bị mẫu vật theo nhóm. 3. Đối tượng thực hành: - Tôm sông. 4.Các bước tiến hành - Tôm sông rữa sạch khay - HS trình bày cách tiến – làm chết bằng hoá chất – hành dùng dao mổ theo hướng - HS thực hành : dẫn sgk 23.1 + Găm con tôm nằm sấp - Lấy chân ngực có mang ra trong khay mổ bằng 4 – dùng kính lúp quan sát ba đinh ghim bộ phận cấu tạo của mang: + Mổ theo các bước có lông phủ, thành túi mang hướng dẫn trên tranh vẽ mỏng, bám vào gốc chân + Đổ nước ngập cơ thể ngực. tôm Thảo luận: đặc điểm đó có + Dùng kẹp khẽ nâng tấm lợi gì cho tôm hô hấp dưới lưng vừa cắt bỏ ra ngoài nước? + Dùng kéo và kẹp gỡ bỏ 5.Thu hoạch toàn bộ nội tạng và quan sát. -HS chú thích. Hoạt động 2. Mổ và quan sát cơ quan tiêu hoá(23/) GV nêu mục đích thực hành, giới thiệu tranh vẽ thể hiện cách mổ và yêu cầu HS trình bày cách tiến hành GV hướng dẫn HS thực hành : + Cách găm đinh ghim + Cách mổ bằng kéo GV kiểm tra trên mẫu - Chú thích vào hình vẽ các phần: hạch não, vòng hầu, chuỗi thần kinh ngực và bụng GV yêu cầu HS thao tác tương tự, điền chú thích vào hình vẽ Đánh giá buổi thực hành: - Tinh thần chuẩn bị - Kỉ luật trong thực hành - Kết quả đạt được 3. Kiểm tra đánh giá ( 5 / ) - HS chú thích các hình vẽ ở bảng - Trình bày đặc điểm thích nghi với chức năng hô hấp dưới nước của mang tôm ? 4. Hướng dẫn về nhà: ( 1 / ) - Kể tên 1 số Giáp xác khác, nêu vài đặc điểm của nó - Chuẩn bị mẫu vật là con cua đồng. Ngµy so¹n: TuÇn: 13 Ngµy d¹y: TiÕt: 25 Bài 24: ĐA DẠNG VA VAI TRÒ CỦA LỚP GIÁP XÁC I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Nêu được các đặc điểm riêng của 1 số loài giáp xác điển hình, sự phân bố rộng của chúng trong nhiều môi trường khác nhau . - Nêu được vai trò của lớp Giáp xác trong tự nhiên và đối với công việc cung cấp thực phẩm cho con người. 2. Kĩ năng Năm học: 2012_2013. Trang 40.

(41) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. -Rèn kĩ năng thực hành,hoạt động nhóm - Rèn luyện kĩ năng quan sát, nhận biết, so sánh * Kĩ năng sống: -Kĩ năng tìm kiếm và xử lý thông tin khi đọc SGK tìm hiểu vai trò của 1 số đại diện thuộc lớp Giáp xác trong thực tiễn cuộc sống. - Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực. - Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước tổ, lớp. 3. Thái độ - Có ý thức bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ sự đa dạng sinh học. - Giáo dục lòng yêu thích bộ môn II. CHUẨN BỊ + Gv: - Tranh vẽ một số giáp xác + Hs: - Bài soạn, mẫu vật III. PHƯƠNG PHÁP : Dạy học nhóm, vấn đáp - tìm tòi, trực quan- tìm tòi IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1.Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra 15 phút ĐỀ RA: Câu 1: Nêu đặc điểm chung và vai trò của ngành thân mềm? Câu 2: Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài và di chuyển của tôm sông? Tại sao trong quá trình lớn lên, ấu trùng tôm phải lột xác nhiều lần? 2. Bài mới: - Khám phá : (1/) Giáp xác có rất nhiều loài, kích thước khác nhau, chúng sống khắp nơi trong các môi trường nước ta, đa số có lợi, một số ít có hại. Trong bài là đại diện của một số giáp xác - Kết nối Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Hoạt động 1.Tìm hiểu đặc điểm một 1. Một số giáp xác khác: / số Giáp xác khác: (13 ) - Giáp xác rất đa dạng, - GV yêu cầu HS nghiên cứu nội - HS nghiên cứu thông tin khoảng 20.000loài, có dung sgk trong mục một số giáp xác, tập tính phong phú - Liệt kê các đặc điểm của mỗi đại để trả lời về các đại diện - Giáp xác thường sống diện về nơi sống, kích thước, vai trò ở nước, một số ở cạn, (lợi hay hại) vào bảng - Một số HS trả lời, Hs khác số nhỏ sống kí sinh - Gọi một số HS trả lời, gọi HS khác NX, sữa sai nếu chưa đúng -Đại diện: mọt ẩm, bổ sung nếu cần sun, tôm sông,… - Qua kết quả ở bảng , có nhận xét gì về sự đa dạng của lớp Giáp xác ? - HS cho NX đa dạng của - Sự đa dạng của lớp Giáp xác còn giáp xác, và sau đó hoàn thể hiện qua những đặc điểm gì? thành thông tin theo lệnh GV yêu cầu HS trao đổi theo cặp, sgk trả lời các câu hỏi trong mục thảo luận sgk - Gọi lần lượt đại diện trả lời, GV NX kết luận 2. Vai trò thực tiễn: Hoạt động 2. Tìm hiểu vai trò của lớp - Làm thực phẩm: / Giáp xác: (10 ) tươi, khô, đông lạnh,.. - Yêu cầu HS xem lại phần bài tập - Làm nguyên liệu cho làm ở nhà, trả lời lần lượt từng vai - HS trả lời về vai trò của các ngành chế biến trò của lớp giáp xác, sau đó gọi HS giáp xác thông qua quan sát - Gây hại giao thông khác sữa sai nếu chưa đúng từ thực tiễn, hiểu biết từ đường thủy - Từ kết quả ở bảng,nhận xét gì về thực tiễn - Kí sinh gây hại động Năm học: 2012_2013. Trang 41.

(42) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. vai trò của lớp Giáp xác ? *GDMT: Nêu các vai trò của lớp Giáp xác và cho ví dụ - Cần phải làm gì để bảo vệ Giáp xác? 3. Kiểm tra đánh giá ( 5 / ) - HS đọc mục em có biết - Nêu đặc điểm thích nghi với đời sống của một số Giáp xác? - Kể tên một số Giáp xác có ở địa phương? 4. Hướng dẫn về nhà: ( 1 / ) - Chuẩn bị mẫu vật là con nhện vườn - Tìm hiểu cấu tạo và đời sống của nhện. GV: NGUYEN THI THUY ANH vật. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn: 13 TiÕt: 26 LỚP HÌNH NHỆN Bài 25: NHỆN VÀ ĐA DẠNG CỦA LỚP HÌNH NHỆN I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: - Nêu được khái niệm, các đặc tính về hình thái (cơ thể phân thành 3 phần rõ rệt và có 4 đôi chân) và hoạt động của lớp Hình nhện. - Mô tả được hình thái cấu tạo và hoạt động của nhện. Nêu được 1 số tập tính của lớp Hình nhện. - Trình bày được sự đa dạng của lớp Hình nhện. Nhận biết them 1 số đại diện khác của lớp Hình nhện: bò cạp, cái ghẻ, ve bò. - Nêu được ý nghĩa thực tiễn của hình nhện đối với tự nhiên và con người. Một số bệnh hình nhện gây ra ở người (ghẻ). 2. Kĩ năng: - Rèn luyện kĩ năng quan sát cấu tạo của nhện - Kĩ năng tìm hiểu tập tính đan lưới và bắt mồi của nhện. - Kĩ năng tìm hiểu tác dụng và những gây hại của lớp Hình nhện. 3. Thái độ - Biết bảo vệ động vật hình nhện - Giáo dục lòng yêu thích bộ môn II. CHUẨN BỊ + Gv: - Tranh cấu tạo của nhện nhà,một số đại diện hình nhện + Hs: - Bài soạn, mẫu vật III. PHƯƠNG PHÁP :- Dạy học nhóm, trực quan, vấn đáp. IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Kiểm tra bài cũ: ( 5 / ) ? Nêu vai trò của giáp xác? Cho ví dụ minh hoạ 2. Bài mới - Khám phá : (1/) Nước ta có khí hậu nhiệt đới nóng và ẩm rất thích hợp cho lối sống của các loài trong lớp hình nhện. Đa dạng và phong phú về số lượng loài rất lớn - Kết nối Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng I. Nhện: Hoạt động 1. Tìm hiểu đặc điểm cấu / 1) Đặc điểm cấu tạo: tạo, tập tính của nhện(20 ) - Phần đầu ngực: - Nhện sống ở đâu ? + Đôi kìm có tuyến độc: bắt GV yêu cầu HS qua sát mẫu vật - HS trả lời Năm học: 2012_2013. Trang 42.

(43) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. - Có thể chia cơ thể nhện thành mấy phần? Đó là những phần nào? - Xác định các bộ phận trên cơ thể nhện? - Các bộ phận đó có chức năng gì?. - GV nhận xét đặt câu hỏi bổ sung: + Cách phun tơ của nhện?. - HS quan sát mẫu vật - HS nhận xét - HS đối chiếu mẫu vật với hình vẽ sgk, xác định các bộ phận trên mẫu vật và trên hình vẽ. GV: NGUYEN THI THUY ANH mồi và tự vệ. + Đôi chân xúc giác( phủ đầy lông): cảm giác về khứu giác và xúc giác. + 4 đôi chân bò: di chuyển và chăng lưới. - Phần bụng: + Phía trước là đôi khe thở: hô hấp. + Ở giữa là 1 lỗ sinh dục: sinh sản. + Phía sau là các núm tuyến tơ: sinh ra tơ nhện. 2) Tập tính: a. Chăng lưới: - Chăng dây tơ khung. - Chăng dây tơ phóng xạ. - Chăng các sợi tơ vòng. - Chờ mồi. b. Bắt mồi: - Nhện ngọam chặt mồi, chích nọc độc. - Tiết dịch tiêu hóa vào cơ thể. - Trói chặt mồi rồi treo vào lưới để 1 thời gian. - Nhện hút dịch lỏng ở con mồi.. - HS trả lời: + Tơ được sinh ra từ núm tuyến tơ. Tơ là 1 chất keo cấu tạo từ prôtêin khi ra ngoài môi trường thì đặc lại thành sợi tơ. + Cách sinh sản? + Nhện cái lớn hơn nhện đực nhiều lần. Sau khi giao phối nhện đực trở thành con mồi của nhện cái. Nhện đẻ trứng, trứng được mẹ bọc trong kén làm bằng tơ. + Tơ không dính để chăng + Vì sao có tơ dính và tơ không dính? tơ khung, tơ dính để bắt + Nhện có bị dính trên tơ của mình? mồi. + Nhện không bị dính. + Nhện có thay lưới không? + Nhện không thay lưới mà chỉ chăng lại những chỗ lưới hư. 1 con nhện có thể chăng nhiều lưới ở nhiều nơi. + Tại sao nhện treo mồi 1 thời gian + Chờ cho dịch tiêu hóa mới hút dịch lỏng? tiêu hóa nội quan của mồi + Cách dinh dưỡng của nhện là gì? thành dịch lỏng. + Dinh dưỡng ngoài do mồi được tiêu hóa bên ngoài cơ thể nhện, nhện chỉ hút dịch - Yêu cầu HS kết luận. khi mồi đã được tiêu hóa. II. Sự đa dạng của lớp hình - HS kết luận. nhện: 1) Một số đại diện: Hoạt động 2: Tìm hiểu 1 số đại diện của - Bọ cạp: sống nơi khô ráo, lớp hình nhện. ( 13/ ) họat động về đêm, cuối đuôi - Yêu cầu HS thuyết trình. - HS trả lời: có nọc độc. - GV nhận xét và đặt câu hỏi bổ sung: - Cái ghẻ: gây bệnh ghẻ ở + Nọc độc của bọ cạp gây hại gì? + Gây tê liệt thần kinh -> người. + Vai trò của bọ cạp? chết. - Ve bò: kí sinh trên lông da + Cách truyền bệnh ghẻ? + Làm thức ăn, làm thuốc. trâu bò để hút máu. + Tác hại của ve bò? + Phát tán qua không khí. Năm học: 2012_2013 Trang 43.

(44) Trường THCS Long Đức. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. + Hút máu làm trâu bò suy 2) Ý nghĩa thực tiễn: nhược -> chết. - Lợi: nhện chăng lưới, nhện - Yêu cầu HS thảo luận trả lời phần nhà, bọ cạp. bảng 2 SGK trang 85. - HS thảo luận trả lời. - Hại: cái ghẻ, ve bò. - Yêu cầu HS trả lời. - Yêu cầu HS kết luận. - HS trả lời và bổ sung. - HS kết luận. / 3. Kiểm tra đánh giá ( 5 ) - So sánh các phần cơ thể của nhện và tôm? Mỗi phần có vai trò gì? - Nêu các tập tính của nhện thích nghi với lối sống? - Đọc ghi nhớ sgk, mục em có biết 4. Hướng dẫn về nhà: ( 1/ ) - Chuẩn bị mẫu vật là con châu chấu - Tìm hiểu cấu tạo và đời sống của nó - Đọc ghi nhớ sgk, mục em có biết. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn: 14 TiÕt: 27. LỚP SÂU BỌ Bài 26:CHÂU CHẤU I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Nêu khái niệm và các đặc điểm chung của lớp sâu bọ. - Mô tả hình thái cấu tạo và hoạt động của đại diện lớp sâu bọ. - Mô tả được đặc điểm cấu tạo ngoài và trong của châu chấu - Giải thích được đặc điểm di chuyển, dinh dưỡng và sinh sản của châu chấu 2. Kĩ năng -Kĩ năng tìm kiếm và xử lý thông tin khi đọc SGK. - Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực. - Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước tổ, lớp. - Rèn luyện kĩ năng quan sát, nhận biết. 3. Thái độ - Biết bảo vệ động vật có ích - Giáo dục lòng yêu thích thiên nhiên II. CHUẨN BỊ + Gv: Tranh cấu tạo của châu chấu + Hs: - Bài soạn, mẫu vật III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC:Dạy học nhóm., trực quan.,Vấn đáp – tìm tòi. IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Kiểm tra bài cũ: ( 5 / ) -Cơ thể nhện chia mấy phần?Nêu cấu tạo và chức năng của mỗi phần? (Cô theå nheän chia 2 phaàn -Đầu ngực: +1 đôi kìm  tự vệ& bắt mồi +1 đôi chân xúc giác  các giác:Khứu giác, xúc giác +4 đôi chân bò:di chuyển; chăng lưới -Buïng khoâng mang phaàn phuï, coù caùc noäi quan Năm học: 2012_2013. Trang 44.

(45) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. +2 khe hở hô hấp +Loã sinh duïc  sinh saûn +Nuùm tuyeán tô  sinh ra tô nheän) -Nêu tập tính thích nghi với lối sống của nhện?(chăng lưới, bắt mồi) 2. Bài mới:. - Khám phá : (1/) Lớp sâu bọ có số lượng loài rất lớn và có ý nghĩa thực tiễn. Một đại diện dễ gặp trong tự nhiên của lớp sâu bọ là châu chấu - Kết nối Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng LỚP SÂU BỌ Tiết 27. Châu chấu Hoạt động 1. Tìm hiểu cấu tạo 1. Cấu tạo ngoài và di ngoài, di chuyển, cấu tạo trong của chuyển: / châu chấu ( 20 ) - Cơ thể gồm 3 phần: GV yêu cầu HS quan sát mẫu - HS quan sát mẫu vật + Đầu: có râu, mắt kép, cơ vật - HS trả lời quan miệng - Cấu tạo chung của châu chấu + Ngực: có 3 đôi chân, 2 khác nhện và tôm ở điểm nào? - HS xác định trên mẫu đôi cánh - Kể tên các bộ phận trên cơ thể vật và xác định trên tranh + Bụng: có các đôi lỗ thở châu chấu ? câm - Di chuyển bằng nhiều - Châu chấu di chuyển bằng - HS nhận xét cách: bò, nhảy và bay những cách nào? Nhận xét gì về - HS quan sát tranh vẽ, 2. Cấu tạo trong: khả năng di chuyển của nó? đọc thông tin - Hệ tiêu hoá:phân hoá, có Gọi HS trả lời, các HS khác bổ - HS đối chiếu với hình vẽ thêm ruột tịt, ống bài tiết sung sgk để xác định đổ và ruột sau GV yêu cầu quan sát tranh - HS thảo luận nhóm, - Hệ hô hấp: hệ thống ống 26.2,3/sgk thảo luận nhóm hoàn thành câu hỏi: khí phân nhánh chằng + Tại sao châu chấu có hệ thống + Cung cấp ôxi tòan bộ cơ chịt, xuất phát từ lỗ thở ống khí phát triển? thể, giúp cơ thể châu chấu - Hệ tuần hoàn: đơn giản + Tại sao hệ tuần hoàn châu chấu nhẹ -> bay. - Hệ thần kinh: dạng đơn giản? Máu màu gì? + Hệ tuần hòan chỉ làm chuỗi hạch, hạch nảo phát chức năng cung cấp chất triển + Tại sao tim châu chấu có nhiều ngăn?. dinh dưỡng. Máu không màu. 3. Dinh dưỡng: + Hệ tuần hòan hở, tim có (không dạy) nhiều ngăn để bơm và thu lại máu ra tòan bộ cơ thể. + Châu chấu hô hấp bằng hệ thống ống khí. + Không. Nước trong thức ăn và nước trao đổi chất.. + Hô hấp ở tôm có gì khác châu chấu? + Châu chấu có uống nước không? Nước trong cơ thể châu chấu từ đâu mà có? + Ống bài tiết của châu chấu họat + Ống bài tiết lọc chất thải động như thế nào? bằng cách thấm trực tiếp qua thành tế bào rồi đổ vào ruột sau theo phân ra ngòai, giữ lại toàn bộ nước trong cơ thể -> tránh mất nước -> phân khô. Năm học: 2012_2013. Trang 45.

(46) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. + Chất nhờn trên cơ thể chấu + Giảm sức cản không khí chấu có tác dụng gì? khi bay. - Yêu cầu HS kết luận. Hoạt động 2. Tìm hiểu đặc điểm - HS kết luận. dinh dưỡng, sinh sản và phát triển của châu chấu( 13/ ) GV yêu cầu HS nghiên cứu nội 4. Sinh sản và phát triển: dung sgk - Châu chấu phân tính - Nêu các đặc điểm sinh sản của - Trứng → châu chấu non châu chấu? → châu chấu trưởng - Vì sao ở châu chấu có hiện thành(biến thái không tượng lột xác? hoàn toàn) - Thế nào là biến thái không hoàn toàn? GV gọi HS trả lời, NX đánh giá, kết luận chung 3. Kiểm tra đánh giá : ( 5/ ) - Nêu 3 đặc điểm nhận biết châu chấu nói riêng và sâu bọ nói chung? - Châu chấu có ích hay có hại? Vì sao? 4.Hướng dẫn về nhà: ( 1/ ) - Học bài, soạn bài đầy đủ - Chuẩn bị mẫu vật là 5 loài sâu bọ khác nhau. ...................................   ...................................... Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn: 14 TiÕt: 28. Bài 27: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP SÂU BỌ I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: - Nêu sự đa dạng về chủng loại và môi trường sống của lớp Sâu bọ, tính đa dạng và phong phú của lớp Sâu bọ. - Tìm hiểu một số đại diện khác như: dế mèn, bọ ngựa, chuồn chuồn, bướm, chấy, rận... - Nêu vai trò của sâu bọ trong tự nhiên và vai trò thực tiễn của sâu bọ đối với con người. 2. Kĩ năng: -Rèn kĩ năng thực hành,hoạt động nhóm - Rèn luyện kĩ năng quan sát, nhận biết, so sánh * Kĩ năng sống: - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh ảnh để tìm hiểu sự đa dạng và đặc điểm chung của lớp Sâu bọ và vai trò thực tiễn của lớp Sâu bọ trong thiên nhiên và đời sống con người. - Kĩ năng lắng nghe tích cực. - Kĩ năng ứng xử, giao tiếp. 3. Thái độ: - Biết bảo vệ động vật có ích - Giáo dục lòng yêu thích thiên nhiên, yêu thích bộ môn II. CHUẨN BỊ + Gv: Tranh một số sâu bọ + Hs: - Bài soạn, mẫu vật III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Dạy học nhóm., Vấn đáp – tìm tòi,Trực quan - tìm tòi IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : Năm học: 2012_2013. Trang 46.

(47) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. 1. Kiểm tra bài cũ: ( 5 / ) - Trình bày hình dạng ngoài, cấu tạo trong của châu chấu? - Nêu 3 đặc điểm nhận biết châu chấu nói riêng và sâu bọ nói chung?Giải thích vì sao châu chấu gây hại rất lớn?. 2. Bài mới: - Khám phá : (1/) Lớp sâu bọ có số lượng loài rất lớn (khoảng 1 triệu loài) rất đa dạng về lối sống, môi. trường sống và tập tính. Các đại diện được trình bày trong bài này sẽ minh hoạ cho các vấn đề đó - Kết nối Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Hoạt động 1. Tìm hiểu sự đa dạng Tiết 28. Đa dạng và đặc của lớp Sâu bọ ( 17 / ) điểm chung của lớp Sâu bọ GV yêu cầu HS quan sát mẫu vật, 1. Một số đại diện sâu bọ hoặc tranh 27.1 – 27.7/sgk khác: - Kể tên những Sâu bọ quan sát - HS trả lời: a.Sự đa dạng về loài, lối được ? sống và tập tính + Cách lẩn trốn kẻ thù của bọ + Thay đổi màu sắc theo - Khoảng 1 triệu loài ngựa? môi trường. - Phân bố rỗng rãi: cạn, + Cách sinh sản của chuồn chuồn? + Đẻ trứng trong nước, ấu nước, kí sinh,.. trùng sống trong nước, ăn - Tập tính: bắt mồi, tự vệ, lăng quăng. sinh sản,… + Ve nào kêu? Mục đích? + Ve đực kêu vào mùa hè b.Nhận biết một số đại diện để gọi bạn tình. và môi trường sống + Thức ăn của ve? + Trưởng thành hút nhựa -Ruồi, muỗi, ong, bướm. cây, ấu trùng ăn rễ cây. châu chấu,… + Muỗi nào hút máu? Kim của + Muỗi cái hút máu, muỗi muỗi có chất gì để hút máu? đực hút nhựa cây. Kim có - Yêu cầu HS thảo luận hòan thành chất chống đông máu. phần bảng 1 SGK trang 91. - HS thảo luận trả lời. GV đánh giá, tiểu kết - HS trả lời và bổ sung. - HS kết luận.. Hoạt động 2. Tìm hiểu đặc điểm chung và vai trò của lớp Sâu bọ ( 16 / ) GV yêu cầu HS quan sát mẫu vật, đối chiếu với các đặc điểm gợi ý sgk để tìm ra đặc điểm chung của lớp Sâu bọ - Nêu các đặc điểm chung của lớp Sâu bọ? GV gọi HS trả lời, HS khác cho ý kiến khác, tiểu kết - Cho biết vai trò của lớp Sâu bọ? Liệt kê tên các đại diện tương ứng với mỗi vai trò đó? - Có nhận xét gì về vai trò của lớp Sâu bọ? - GV kết luận chung * GDMT: GD ý thức bảo vệ Năm học: 2012_2013. - HS quan sát vật mẫu , đối chiếu và thảo luận nhóm để tìm ra đặc điểm chung - HS trả lời HS khác trả lời sữa sai - HS làm bài tập - HS nhận xét. 2. Đặc điểm chung và vai trò thực tiễn: a. Đặc điểm chung: - Cơ thể gồm 3 phần: đầu, ngực và bụng - Phần đầu có 1 đôi râu, phần ngực có 3 đôi chân và 2 đôi cánh - Hô hấp bằng hệ thống ống khí b. Vai trò thực tiễn: - Lớp Sâu bọ có vai trò quan trọng trong thiên nhiên và đời sống con người. Phần lớn Sâu bọ có lợi, một số có hại như gây Trang 47.

(48) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. những loài sâu bọ có hại.. GV: NGUYEN THI THUY ANH hại cho cây trồng, truyền bệnh, …. 3. Kiểm tra đánh giá : ( 5/ ) - Phân biệt sâu bọ với các chân khớp khác về đặc điểm cấu tạo cơ thể? - Nêu đặc điểm chung của sâu bọ? 4.Hướng dẫn về nhà: - Học bài làmn bài đầy đủ - Đọc mục em có biết, trả lời câu hỏi 3/sgk trang 93 - Xem lại các đặc điểm của sâu bọ đã học.. ...................................   ...................................... Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn: 15 TiÕt: 29. Bài 28: THỰC HÀNH: XEM BĂNG HÌNH VỀ TẬP TÍNH CỦA SÂU BỌ (Lấy điểm thực hành 15 phút) I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức a, Đạt chuẩn: - Thấy được các đặc điểm chung và tập tính của sâu bọ qua băng hình. - Ghi chép đặc điểm chung và tập tính sau đó diễn dặt bằng lời 2. Kĩ năng + Kĩ năng: - Quan sát một số đặc điểm của một số đại diện sâu bọ. + Kĩ năng sống: - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi quan sát băng hình để tìm kiếm các tập tính của sâu bọ. - Kĩ năng hợp tác, quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm được phân công. - Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước tổ, nhóm, lớp. 3. Thái độ - Biết bảo cây trồng - Giáo dục lòng yêu thích thiên nhiên, yêu thích bộ môn II. CHUẨN BỊ + Gv: Đĩa phim và dụng cụ chiếu phim + Hs: Giấy ghi chép III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC:Dạy học nhóm., Hoàn thành tôt nhiệm vụ. IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Kiểm tra bài cũ: : ( 5/ ) - Phân biệt sâu bọ với các chân khớp khác về đặc điểm cấu tạo cơ thể? - Nêu đặc điểm chung của sâu bọ? 2. Bài mới: - Khám phá : (1/) GV giới thiệu ngắn gọn chương trình xem băng và thời gian cho từng chương trình - Kết nối Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Hoạt động 1. Xem băng hình và TIẾT 30: THỰC HÀNH: / ghi (15 ) XEM BĂNG HÌNH VỀ - Gv mở băng hình, HD HS - HS quan sát, ghi chép TẬP TÍNH CỦA SÂU BỌ quan sát và ghi chép các thông tóm tắt tập tính của các 1.Yêu cầu: tin băng, phải chú ý kết hợp loài quan sát được dưới sự - Quan sát được tập tính xem và ghi chép hướng dẫn của giáo viên của sâu bọ - Chú ý: ghi tóm tắt thông tin - Ghi chép diễn biến các tập tính quan sát được (con gì, - Chú ý quan sát kỉ để có tập tính Năm học: 2012_2013. Trang 48.

(49) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. hoạt động gì, điều đó có lợi ntn) Hoạt động 2. Trao đổi, thảo luận để giải thích đặc điểm sâu bọ trên băng hình (10/) - HD HS giải thích các tập tính dựa trên thông tin: hoạt động sống ntn, khả năng đáp ứng các kích thích bên ngoài, sự thích nghi và tồn tại, có khả năng chuyển giao từ thế hệ này sang thế hệ khác) - Sau khi các nhóm trao đổi, thảo luận Gv yêu cầu các nhóm trình bày, các nhóm khác cho ý kiến sau khi so sánh với nhóm mình. GV: NGUYEN THI THUY ANH. thể diễn đạt bằng lời các - NX hiệu quả các tập tính tập tính quan sát được quan sát được 2. Chuẩn bị: - HS trao đổi, thảo luận theo nhóm dựa vào thông tin ghi chép được để giải thích các tập tính của sâu bọ dưới các cụm từ gợi ý của giáo viên - HS hoàn thành bài thu hoạch đánh giá hiệu quả các tập tính dựa vào 4 đặc điểm trong hoạt động 2. Hoạt động 3. Làm bài thu hoạch ngắn gọn sau khi xem phim (4/) Dựa vào 4 đặc điểm trên, đánh giá hiệu quả tập tính của sâu bọ 3. Đánh giá buổi thực hành: (4/) - Tinh thần, thái độ, hợp tác nhóm,..hiệu quả công việc - Yêu cầu HS làm bản thu hoạch để lấy điểm 15 phút 4. Hướng dẫn về nhà: (1/) Xem lại đặc điểm của các đại diện trong ngành chân khớp đã học. 3. Nội dung Thần kinh, giác quan sâu bọ phát triển: thần kinh, giác quan, tập tính. 4.Thu hoạch: Ghi chép ngắn gọn tập tính xem được –NX hiệu quả của các tập tính. ...................................   ....................................... Ngµy so¹n: TuÇn: 15 Ngµy d¹y: TiÕt: 30 Bài 29: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH CHÂN KHỚP I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Thấy được sự đa dạng của ngành Chân khớp - Rút ra được đặc điểm chung và vai trò của ngành chân khớp 2. Kĩ năng * Kĩ năng sống: - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh ảnh để tìm hiểu sự đa dạng và đặc điểm chung của lớp Sâu bọ và vai trò thực tiễn của lớp Sâu bọ trong thiên nhiên và đời sống con người. - Kĩ năng lắng nghe tích cực. - Kĩ năng ứng xử, giao tiếp. 3. Thái độ - Giáo dục lòng yêu thích thiên nhiên, yêu thích bộ môn II. CHUẨN BỊ + Gv: Tranh 29.1 đến 29.6/sgk + Hs: :Bài soạn III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Dạy học nhóm.,Vấn đáp – tìm tòi, Trực quan - tìm tòi IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra bài cũ 2. Bài mới: Năm học: 2012_2013. Trang 49.

(50) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Khám phá : (1/) Chân khớp có số loài rất lớn và có tầm quan trọng. Dù sống trong các môi trường. khác nhau nhưng chúng đều mang đặc với tự nhiên và đời sống con người - Kết nối Hoạt động của giáo viên Hoạt động 1. Tìm hiểu đặc điểm chung của ngành Chân khớp (18/) GV yêu cầu HS quan sát hình vẽ 29.1 đến 29.6/sgk, nghiên cứu thông tin trong các hình - Rút ra đặc điểm chung của ngành Chân khớp ? GC yêu cầu một HS trả lời,HS khác NX.GV kểt luận các đặc điểm đúng. Hoạt động 2.Tìm hiểu sự đa dạng của ngành chân khớp(10/) HD HS dựa vào nội dung đã học, trao đổi cặp trả lời hoàn thành bảng 1/sgk - Nêu đặc điểm của đại diện 3 lớp Giáp xác(tôm sông) Hình nhện (nhện vườn) và Sâu bọ (châu chấu) về môi trường sống, đặc điểm cấu tạo: các phần cơ thể, râu, chân, cánh) - Qua đó,có nhận xét gì về sự đa dạng của Chân khớp? - Sự phát triển của hệ thần kinh và giác quan thể hiện như thế nào? Gọi Hs trả lời, GV đánh giá tóm tắt thông tin Hoạt động 3.Tìm hiểu vai trò của ngành Chân khớp (10/). điểm chung nhất của toàn ngành và có những vai trai trò đối Hoạt động của học sinh - HS quan sát hình , đọc thông tin - HS thảo luận nhóm để tìm ra những đặc điểm chung ? -HS dựa vào kiến thức đã học hoàn thành bảng 1,2 theo cặp - Đại diện một vài cá nhân trả lời , các HS cho ý kiến bổ sung nhận xét. 2. Sự đa dạng của chân khớp: a.Đa dạng cấu tạo và môi trường sống b.Đa dạng về tập tính - HS chơi trò chơi sau: Lần lượt mỗi đội nêu tên một loài Chân khớp, yêu cầu đội kia nêu vai trò và ngược lại - HS nêu nhận xét. - GV yêu cầu HS nêu vai trò và cho ví dụ tương ứng với mỗi vai trò? - Qua đó, có nhận xét gì? GV kết luận, đánh giá chung * GDMT: GD ý thức bảo vệ những loài ĐV có ích. 3. 3. Kiểm tra đánh giá : ( 5/ ) Đặc điểm nào giúp Chân khớp đa dạng về môi trường sống và tập tính? a. Chân phân đốt, khớp động b. Thần kinh và giác quan phát triển c. Bao bọc cơ thể là lớp vỏ kitin d. Cả câu a và b Năm học: 2012_2013. Nội dung ghi bảng Tiết 30. Đặc điểm chung và vai trò của ngành Chân khớp 1. Đặc điểm chung: - Bao bọc cơ thể là lớp vỏ kitin (bộ xương ngoài) -> nâng đở, che chở - Các chân phân đốt, khớp động - Tăng trưởng qua quá trình lột xác. 3.Vai trò thực tiễn: Ngành Chân khớp có lợi về nhiều mặt như: làm thực phẩm, thụ phấn cho cây trồng, chữa bệnh,…nhưng cũng gây tác hại không nhỏ như: hại cây trồng, truyền bệnh nguy hiểm,…. Trang 50.

(51) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. e. Cả 3 câu a, b và c Giải thích cách lựa chọn - Đọc mục em có biết 4. Hướng dẫn về nhà: ( 1/ ) Ôn tập kiến thức về các ngành ĐV không có xương sống. ...................................   ...................................... Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn: 15 TiÕt: 30. Bài 31 Thực hành: QUAN SÁT CẤU TẠO NGOÀI VÀ HOẠT ĐỘNG SỐNG CỦA CÁ CHÉP I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Nêu được đặc điểm cơ bản của ĐVCXS, so sánh với ĐVKXS. - Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài, sự sinh sản của cá thích nghi đời sống dưới nước - Xác định được chức năng các loại vây cá 2. Kĩ năng - Phân biệt các loại vây chẵn, vây lẽ để phù hợp với chức năng - Đối chiếu quan sát hình vẽ 3. Thái độ - Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tránh đánh bắt bừa bãi II. CHUẨN BỊ VÀ PHƯƠNG PHÁP: 1. Chuẩn bị: + Gv: Tranh cá chép, mô hình cá chép, cá chép sống. + Hs: :Bài soạn 2. PHƯƠNG PHÁP: Dạy học nhóm.,Vấn đáp – tìm tòi, Trực quan - tìm tòi III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Kiểm tra bài cũ: cá chép, mô hình cá chép, cá chép sống.Nêu đặc điểm chung và vai trò của chân khớp? 2. Bài mới: GV giải thích cách gọi ĐVCXS:ĐVCXS khác với ĐVKXS ntn? GV giới thiệu các lớp và đại diện quen thuộc là lớp cá chép Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Hoạt động 1. Tìm hiểu đặc điểm đời Chương 6. NGÀNH sống của cá chép ĐỘNG VẬT CÓ GV yêu cầu HS quan sát mẫu vật và XƯƠNG SỐNG nghiên cứu nội dung sgk CÁC LỚP CÁ - Cá chép sống ở đâu? Thức ăn của Bài 31 Thực hành :Quan chúng là gì? sát cấu tạo ngoài và hoạt - Tại sao gọi cá chép là động vật biến động sống của cá chép nhiệt? 1. Đời sống: Để tồn tại, chúng phải lựa chọn nơi - Hs quan sát tranh cấu tạo - Cá chép sống ở nước sống như thế nào? ngoài của cá chép, cùng ngọt, ăn tạp, là động vật - Tại sao gọi sự thụ tinh của cá chép là nghiên cứu thông tin trong biến nhiệt sự thụ tinh ngoài? Sự thụ tinh này có mục trả lời các nội dung - Sinh sản: thụ tinh ngoài, hạn chế gì? liên quan đến cá chép đẻ nhiều trứng - Để khắc phục nhược điểm này, ở cá 2. Cấu tạo ngoài: chép có hiện tượng gì? - Một vài HS trả lời, các HS a. Cấu tạo ngoài GV NX đánh giá, tiểu kết khác có thể NX, bổ sung Cá chép có cấu tạo ngoài Hoạt động 2.Tìm hiểu đặc điểm cấu cho đầy đủ thích nghi với đời sống ở tạo ngoài của cá chép TN đời sống ở nước : Năm học: 2012_2013. Trang 51.

(52) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. nước - HS quan sát tranh hình - Thân hình thoi, gắn với GV sử dụng tranh hình 31/sgk HD HS 31/sgk nghiên cứu thông tin đầu thành 1 khối vững quan sát cấu tạo ngoài và các vây, yêu cấu tạo ngoài, trao đổi theo chắc cầu HS trao đổi trong 3 phút hoàn cặp hoàn thành thông tin - Mắt không có mi thành bảng 1/sgk trang 103 vào bảng 1/sgk trang 103 -Vảy là những tấm mỏng Gọi đại diện trả lời yêu cầu HS khác - Một số HS trả lời, HS xương mỏng xếp như ngói NX khác cho NX, bổ sung lợp, được phủ 1 lớp da tiết - Cơ thể cá chép gồm những bộ phận chất nhầy gì? - HS nghiên cứu thông tin - Vây có các tia vây được - Cấu tạo ngoài của cá chép thích nghi trong mục chức năng để trả căng bởi lớp da mỏng, với đời sống như thế nào? lời chức năng các loại vây khớp động với thân - Vây cá có chức năng gì? cá b. Chức năng của vây cá GV đánh giá cho điểm HS trả lời tốt, -Giúp cá bơi kết luận chung -Giúp cá giữ thăng bằng 3.Kiểm tra đánh giá: -Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài của cá chép thích nghi với đời sống ở nước? - Làm bài tập 4 sgk 4.Hướng dẫn về nhà: - Đọc mục em có biết, xem lại vai trò các loại vây bảng 2/trang 105 - Chuẩn bị TH: nắm cách tiến hành mổ, mỗi nhóm 2 con cá chép sống. ...................................   ....................................... Tiết 32: CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Chỉ ra sự thống nhất giữa cấu tạo và chức năng của từng hệ cơ quan đảm bảo sự thống nhất trong cơ thể và giữa cơ thể với môi trường nước. - Trình bày được tập tính của cá. - Trình bày được cấu tạo của đại diện lớp Cá (cá chép). Nêu bật được đặc có xương sống thông qua cấu tạo và hoạt động của cá chép. 2. Kĩ năng - Rèn luyện kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh ảnh, phân tích để tìm hiểu cấu tạo trong của cá chép. - Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực. - Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, yêu thích bộ môn II. CHUẨN BỊ VÀ PHƯƠNG PHÁP 1. Chuẩn bị: - Tranh cá chép, mô hình cá chép, cá chép sống. 2. Phương pháp: Dạy học nhóm.,Vấn đáp – tìm tòi, Trực quan - tìm tòi III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Kiểm tra bài cũ: Nêu cấu tạo ngoài của các chép thích nghi đời sống trong môi trường nước? Năm học: 2012_2013. Trang 52.

(53) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. 2. Bài mới: Các em đã biết được cấu tạo ngoài của cá chép giúp chúng TN đời sống trong môi trường nước. Ngoài ra các đặc điểm cấu tạo trong của chúng cũng giúp cho cá TN đời sống trong môi trường nước Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Hoạt động 1. Tìm hiểu đặc điểm cấu Tiết 32. Cấu tạo trong tạo và chức năng của cơ quan tiêu của cá chép hóa, tuần hoàn, hô hấp, bài tiết 1. Cơ quan dinh dưỡng HD HS quan sát tranh 33.1/sgk cùng - HS quan sát tranh hình a.Tiêu hoá nghiên cứu thông tin trong mục trả lời 33.1 sgk nghiên cứu thông - Có sự phân hoá rõ rệt các câu hỏi trong mục hoạt động tin trong mục trả lời câu hỏi - Bóng hơi thông thực - Kể tên các cơ quan làm nhiệm vụ trong mục thảo luận quản, giúp các nổi lặn dễ dinh dưỡng? dàng trong môi trường - Kể tên các cơ quan trong hệ tiêu nước hoá? - HS trả lời câu hỏi, các Hs b. Tuần hoàn và hô hấp Nêu chức năng của chúng? khác cho ý kiến NX, bổ - Hô hấp bằng mang Qua đó, có nhận xét gì? sung nếu chưa hoàn chỉnh - Hệ tuần hoàn kín, tim có GV thông báo về cấu tạo của bóng hơi 2 ngăn, một vòng tuần - Nêu chức năng của bóng hơi dựa hoàn, máu nuôi cơ thể là vào hình 33.4 sgk trang 109 - Dựa vào quan sát tranh máu đỏ tươi GV giới thiệu và hướng dẫn HS quan 33.4 trang 109 Hs rút ra c. Bài tiết sát sơ đồ cấu tạo và hoạt động của hệ chức năng của bóng hơi Thận giữa còn đơn giản, tuần hoàn giúp các chìm nổi trong lọc máu thải chất không - Nêu đặc điểm cấu tạo và hoạt động nước dễ dàng cần thiết ra ngoài nhưng của hệ tuần hoàn? khả năng lọc chưa cao Hệ tuần hoàn và hệ hô hấp có mối - HS trả lời cấu tạo và chức quan hệ như thế nào? năng của thận 2. Thần kinh và giác quan - Nêu vị trí và đặc điểm của thận? - Hệ thần kinh hình ống, Thận có chức năng gì? gồm: bộ não, tuỷ sống và GV yêu cầu một số HS trả lời, gọi HS - HS quan sát tranh hình các dây thần kinh khác cho ý kiến của mình 33.2,3/sgk trang 109 xem - Bộ não phân hoá, não GV kết luận đặc điểm cơ quan dinh đặc điểm cấu tạo hệ thần trước chưa phát triển dưỡng của các chép kinh nhưng tiểu não tương đối Hoạt động 2. Tìm hiểu đặc điểm của phát triển. Hành khứu hệ thần kinh và giác quan - Hs trả lời các thông tin giác và thuỳ thị giác (não GV giới thiệu tranh vẽ sơ đồ hệ thần liên quan đến cấu tạo của giữa) cũng rất phát triển kinh và bộ não bộ não - Các giác quan quan - Kể tên các bộ phận của hệ thần trọng là mắt, mũi,cơ quan kinh? đường bên Nêu nhận xét về đặc điểm cấu tạo của hệ thần kinh? - Bộ não gồm những phần nào? Có nhận xét gì về cấu tạo này? - Kể tên các giác quan và nêu chức năng? GV đánh giá, kết luận 3.Kiểm tra đánh giá: Nêu đặc điểm thích nghi với đời sống của cá chép thể hiện ở cấu tạo trong ? 4. Hướng dẫn về nhà: - Tìm hiểu đặc điểm phân biệt cá sụn và cá xương - Tìm hiểu đặc điểm chung và vai trò của lớp cá. ...................................   ...................................... Năm học: 2012_2013. Trang 53.

(54) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. Tiết 33:. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Thực hành: Mổ cá. I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức A, Đạt chuẩn:- Nắm được đặc điểm cấu tạo trong của cá chép B, Trên chuẩn:- Giải thích được đặc điểm cấu tạo thích nghi với đời sống 2. Kĩ năng sống - Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực, giao tiếp. - Kĩ năng so sánh, đối chiếu mẫu vật với hình vẽ SGK. - Kĩ năng quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm được phân công. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức cẩn thận, làm việc khoa học - Giáo dục lòng yêu thích bộ môn II. CHUẨN BỊ 1. Của giáo viên: Tranh , Bộ đồ mổ 2. Của học sinh- Bài soạn, Mẫu vật III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: - Thực hành – thí nghiệm, Trực quan ,Trình bày 1 phút IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 2. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra bài cũ 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng GV giới thiệu mục đích, nội dung Tiết 33.Thực hành: Mổ của bài thực hành cá Phân công nhóm (theo tổ) chia dụng 1.Yêu cầu cụ thực hnàh cho các nhóm - Nhận dạng được một số Hoạt động 1. Tiến hành mổ cơ quan của cá trên mẫu GV nêu mục đích thực hành mổ - Trình bày cách mổ trên tranh vẽ? - HS trình bày - Kĩ năng mổ động vật có GV hướng dẫn HS thực hành trên xương sống tranh vẽ và các thao tác trên mẫu vật - HS thực hành: 2. Dụng cụ thực hành + Thao tác để mũi kéo không chạm + Mổ theo trình tự hướng dẫn (SGK) vào nội quan trên tranh vẽ + Thao tác dùng kẹp gỡ cơ 3. Đối tượng thực hành GV kiểm tra kết quả trên mẫu + Dùng kẹp gỡ bỏ phần cơ Cá chép Hoạt động 2: Quan sát cấu tạo vừa cắt trong 4. Nội dung và cách tiến GV nêu mục đích, yêu cầu và hướng hành dẫn HS thực hành - Cá chép – khay – gây + Dùng kim mũi mác để xác định vị - HS thực hành : mê – mổ theo hướng dẫn trí các bộ phận + Đối chiếu mẫu mổ với hình trong hình 31.1/sgk + Dùng kẹp kết hợp với kim mũi vẽ sgk để xác định vị trí của: - Nhận dạng và xác định mác để gỡ nội quan các lá mang, tim, dạ dày, được các cơ quan nội tạng GV giới thiệu tranh vẽ bộ xương, bộ ruột, gan, tuyến sinh dục, trên mẫu mổ: mang, tim, não bóng hơi, thận dạ dày, ga, mật, thận, - Nêu nhận xét về vị trí và vai trò + Gỡ nội quan để quan sát rõ buồng trứng,… của các nội quan quan sát được? hơn các bộ phận - Trao đổi trong nhóm - Gọi một vài HS xác định được cơ hoàn thành bảng các nội quan nêu vai trò, để GV sữa chữa + Quan sát bộ xương, bộ não quan của cá Năm học: 2012_2013. Trang 54.

(55) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. gợi ý cho các cơ quan khác + HS thảo luận nhóm 5. Thu hoạch HD HS thảo luận hoàn thành nội Mỗi nhóm báo cáo nhận dung bảng sgk xét về 1 hệ cơ quan. 3. GV NX đánh giá buổi thực hành: chuẩn bị, kiến thức, kĩ năng, thái độ, … 4. Dặn dò: HS hoàn thành bài thu hoạch, chuẩn bị kiến thức tốt cho tiết ôn tập. ...................................   ...................................... Tiết 34: Đa dạng và đặc điểm chung của các lớp Cá I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức A, Đạt chuẩn:- HS nêu được sự đa dạng về thành phần loài cá và môi trường sống của chúng - Trình bày được đặc điểm cơ bản phân biệt lớp cá sụn với lớp cá xương - Nêu được vai trò của cá đối với đời sống con người - Trình bày được đặc điểm chung của lớp cá 2. Kĩ năng sống - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh, hình để tìm hiểu sự đa dạng về cấu tạo, tập tính trong sự thích nghi với môi trường sống; thành phần loài; đặc điểm chung và vai trò của cá với đời sống. - Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực. - Kĩ năng so sánh, phân tích, khái quát để rút ra đặc điểm chung của cá. - Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước tổ, nhóm. 3. Thái độ - Nhận biết được vai trò thực tiễn của cá trong tự nhiên và đời sống con người, từ đó có ý thức bảo vệ các loài cá II. CHUẨN BỊ - Tranh một số loài cá III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC : - Dạy học nhóm, trực quan, vấn đáp – tìm tòi. IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1..Kiểm tra bài cũ: Nêu cấu tạo cơ quan dinh dưỡng của cá? Chỉ ra đặc điểm giúp các TN đời sống trong môi trường nước? 2. Bài mới: Cá là loài động vật có xương sống sống hoàn toàn ở nước, có số loài lớn nhất trong lớp ĐVCXS. Chúng phân bố rộng rãi trên thế giới và có vai trò quan trọng đối với tự nhiên và đời sống con người Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Hoạt động 1. Tìm hiểu sự đa dạng Tiết 34. Đa dạng và đặc về thành phần loài và môi trường điểm chung của các lớp sống - HS nghiên cứu thông tin Cá GV giới thiệu tranh vẽ một số loài trong mục, sau đó trsao đổi 1. Đa dạng về thành cá và yêu cầu HS nghiên cứu nội theo nhóm để trả lời các nội phần loài và môi trường dung kiến thức sgk, trao đổi trả lời dung lệnh sgk sống: - So sánh số loài, môi trường sống - Hs trả lời làm rõ các nọi - Cá gồm 2 lớp: lớp cá sụn của lớp cá sụn và các xương? Đặc dung liên quan đến phân biệt và lớp cá xương. Cá sụn điểm cơ bản nhất để phận biệt là gì? các lớp cá có bộ xương bằng sụn, - Phân biệt môi trường sống của các còn cá xương có bộ loài cá và nêu đặc điểm của nó? - HS khác cho NX bổ sung xương bằng chất xương - Qua đó, có nhận xét gì? hoàn chỉnh nội dung - Có số loài lớn nhất trong GV tiểu kết về đa dạng loài của các ngành ĐVCXS, đa dạng lớp cá về môi trường sống cũng Hoạt động 2.Đa dạng môi trường như cấu tạo, khả năng di Năm học: 2012_2013. Trang 55.

(56) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. sống đã ảnh hưởng đến cấu tạo và khả năng di chuyển của cá HD HS quan sát tranh, trao đổi cặp hoàn thành thông tin vào bảng ảnh hưởng của điều kiện sống đến cấu tạo ngoài của cá. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - HS quan sát tranh, trao đổi theo cặp, hoàn thành thông tin vào bảng đặc điểm các TN các môi trường khác nhau - Lần lượt từng đại diện trả lời các HS khác NX, bổ sung. GV gọi HS trả lời, tiểu kết Hoạt động 3.Tìm hiểu đặc điểm - HS dựa vào kiến thức đã học tự nêu các đặc điểm được chung của cá xem là đặc điểm chung của cá GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: - Cho biết đặc điểm của cá về môi trường sống, cơ quan di chuyển, hệ hô hấp, hệ tuần hoàn,đặc điểm sinh - HS nêu vai trò của cá dựa vào thông tin SGK sản và nhiệt độ cơ thể? GV NX, hoàn chỉnh thông tin Hoạt động 4.Tìm hiểu vai trò của - Một số HS trả lời, HS khác bổ sung hoàn chỉnh cá - Cá có vai trò gì trong tự nhiên và đời sống con người Mỗi vai trò hãy lấy 1 ví dụ để minh hoạ ? GV lưu ý cho HS : Có 1 số loài cá có thể gây độc cho con người - Để bảo vệ và phát triển nguồn lợi cá , ta phải làm gì ? * GDMT: GD cho HS ý thức bảo vệ các loài cá trong tự nhiên và gây nuôi phát triển các loài cá có giá trị kinh tế. 3.Kiểm tra đánh giá: - Nêu đặc điểm cơ bản nhất để phân biệt cá sụn với cá xương ? - Nêu đặc điểm chung của cá ? 4.Hướng dẫn về nhà : - Mỗi nhóm chuẩn bị 1 con cá chép - Tìm hiểu đặc điểm các cơ quan thích nghi với đời sống của các chép.. chuyển,… - Cá sống trong các tầng nước khác nhau đã ảnh hưởng đến cấu tạo và tập tính của các loài 2. Đặc điểm chung của cá Cá là ĐVCXS thích nghi với đời sống hoàn toàn ở nước: - Bơi bằng vây - Hô hấp bằng mang - Tim 2 ngăn chứa máu đỏ thẫm,có 1 vòng tuần hoàn, máu đi nuôi cơ thể là máu đỏ tươi - Thụ tinh ngoài và là động vật biến nhiệt 3.Vai trò của cá - Cung cấp thực phẩm - Nguyên liệu điều chế thuốc để chữa bệnh - Cung cấp nguyên liệu cho các ngành công nghiệp - Diệt bọ gậy, sâu bọ hại lúa .... ...................................   ...................................... Tieát: 35 Baøi 30:. OÂN TAÄP HOÏC KÌ I PHẦN ĐỘNG VẬT KHÔNG XƯƠNG SỐNG. I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: Củng cố lại kiến thức HS trong phần động vật không xương sống về: - Tính đa dạng của động vật không xương sống. - Sự thích nghi của động vật không xương sống với môi trường sống. -Ý nghia thực tiễnõ của động vật không xương sống trong tự nhiên và môi trường sống. Năm học: 2012_2013. Trang 56.

(57) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. 2.Kó naêng: - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh, hình để tìm hiểu sự đa dạng về cấu tạo, tập tính trong sự thích nghi với môi trường sống; thành phần loài; đặc điểm chung và vai trò của các ĐVKXS - Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực. 3.Thái độ: Giáo dục ý thức yêu htích môn học. II.ĐỒ DÙNG DẠY- HỌC: Baûng phuï ghi noäi dung baûng 1vaø 2 III.CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY-HỌC Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tính đa dạng của động vật không xương sống. -Yêu cầu HS nghiên cứu SGK đọc -HS dựa vào kiến thức đã học 1 . TÍNH ĐA NG CUÛA đặc điểm của các đại diện, đối và các hình vẽTự điền vào DẠ ĐỘNG VAÄT chiếu hình vẽ ở bảng 1 SGKlàm bảng 1. KHOÂNG XÖÔNG SOÁNG. baøi taäp +Ghi teân ngaønh vaøo choã troáng +Ghi teân ngaønh cuûa 5 nhoùm ÑVKXS ña daïng veà caáu +Ghi tên đại diện vào chỗ trống động vật taïo, loái soáng dứoi hình. +Ghi tên các đại diện -GV gọi đại diện lên hoàn thành -Một vài HS lên viết kết nhưng vẫn mang ñaëc baûng quảlớp nhận xét, bổ sung. ñieåm ñaëc -GV chốt lại đáp án đúng cuûa Từ bảng 1 GV yêu cầu HS: -HS vận dụng kiến thức bổ trưng moãi ngaønh +Kể thêm các đại diện ở mỗi ngành sung thích nghi +Bổ sung đặc điểm cấu tạo trong +Tên đại diện với ñieàu đặc trưng của từng lớp động vật . +Ñaëc ñieåm caáu taïo -GV yeâu caàu HS ruùt ra nhaän xeùt tính -Caùc nhoùm suy nghó thoáng nhaát kieän soáng. đa dạng của động vật không xương câu trả lời. soáng. -HS tự rút ra kết luận Hoạt động 2: Sự thích nghi của động vật không xương sống. -GV hướng dẫn HS làm bài tập: -HS nghiên cứu kĩ bảng 1 vận +Chọn ở bảng 1 mỗi hàng dọc dụng kiến thức đã họchoàn (ngành) 1 loài thaønh baûng 2. +Tiếp tục hoàn thành các cột 3,4,5,6. -GV gọi HS hoàn thành bảng -Một vài HS lên hoàn thành -GV lưu ý HS có thể chọn các đại theo hàng ngang từng đại diện. diện khác nhauGV chữa hết các kết -Lớp nhận xét, bổ sung. quaû cuûa HS. Hoạt động 2: Tầm quan trọng thực tiễn của động vật không xương sống -GV yêu cầu HS đọc bảng 3ghi tên -HS lựa chọn tên các loài động loài vào ô trống thích hợp. vaät ghi vaøo baûng 3 -Gv goïi HS leân ñieàn baûng -Gv cho HS boå sung theâm caùc yù -1 HS leân ñieàn Năm học: 2012_2013 Trang 57.

(58) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. nghĩa thực tiễn khác. -Lớp nhận xét, bổ sung -GV choát laïi baèng baûng chuaån -Moät soá HS boå sung theâm. Taàm quan troïng Tên loài -Làm thực phẩm -Tôm, cua, sò, trai, ốc, mực……… -Coù giaù trò xuaát khaåu - Tôm, cua, mực……… -Được nhân nuôi - Toâm, cua, soø,……… -Có giá trị chữa bệnh -Ong maät -Làm hại cơ thể động vật và người -Sán lá gan, giun đũa….. -Làm hại thực vật -Chaâu chaáu, oác seân -Làm đồ trang trí -San hoâ, oác…. Kết luận chung: GV cho HS đọc tóm tắt ghi nhớ. 3. KIỂM TRA-ĐÁNH GIÁ Em hãy lựa chọn các từ ở cột B sao cho tuơng ứng với câu ở cột A Coät A Coät B 1-Cơ thể chỉ là một tế bào nhưng thực hiện đủ các chức a-Ngành chân khớp naêng soáng cuûa cô theå. b-Caùc ngaønh giun 2-Cơ thể đối xứng tỏa tròn, thường hình trụ hay hình dù với c-Ngành ruột khoang 2 lớp tế bào. d-Ngaønh thaân meàm 3-Cơ thể mềm, dẹp, kéo dài hoặc phân đốt e-Ngành động vật 4-Cơ thể mềm thường không phân đốt và có vỏ đá vôi nguyeân sinh. 5-Cơ thể có bộ xương ngoài bằng kitin, có phần phụ phân đốt. 4.DAËN DOØ Ôn tập toàn bộ phần động vật không xương sống.. ...................................   ...................................... Tiết 36-37: ÔN TẬP I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức - Khái quát được đặc điểm của các ngành ĐVKXS từ thấp đến cao và của lớp cá (đại diện đâu tiên của ĐVCSX) - Thấy được sự đa dạng về loài của động vật. - Phân tích được nguyên nhân của sự đa dạng ấy, có sự thích nghi rất cao của động vật với môi trường sống. - Thấy được tầm quan trọng của động vật đối với con người và đối với tự nhiên. 2. Kĩ năng sống - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh hình để tìm hiểu tính đa dạng, sự thích nghi và tầm quan trọng thực tiễn của động vật. - Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực, giao tiếp. II. CHUẨN BỊ 1. Của giáo viên - Bài soạn, đề cương ôn tập 2. Của học sinh - Bài soạn, ôn tập lại kiến thức đã học. III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TÍCH CỰC: Năm học: 2012_2013. Trang 58.

(59) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Dạy học nhóm, Vấn đáp – tìm tòi , Trực quan , Trình bày 1 phút IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1.. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra bài cũ 2. Bài mới: Ôn theo nội dung đề cương của phòng GV đã soạn.. Tiết 39: ẾCH ĐỒNG I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức A, Đạt chuẩn:- HS nắm vững các đặc điểm đời sống của ếch đồng. - Mô tả đợc đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch đồng thích nghi với đời sống vừa ở cạn vừa ở nớc. 2. Kĩ năng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh vµ mÉu vËt. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật có ích. II. CHUẨN BỊ VÀ PHƯƠNG PHÁP: - Dạy học nhóm, Vấn đáp – tìm tòi , Trực quan , Trình bày 1 phút - Tranh cấu tạo ngoài của ếch đồng III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1.Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra bài cũ 2. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Hoạt động 1: Đời sống Líp lìng c - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong - HS tù thu nhËn th«ng tin TiÕt 39. ẾCH ĐỒNG SGK vµ th¶o luËn: - Th«ng tin trªn cho em biÕt ®iÒu g× vÒ trong SGK trang 113 vµ 1. §êi sèng: rót ra nhËn xÐt. đời sống của ếch đồng? - ếch có đời sống vừa ở n- GV cho HS giải thích một số hiện t- - 1 HS trình bày, các HS ớc vừa ở cạn (nửa nớc, nửa kh¸c nhËn xÐt bæ sung. îng: c¹n). Năm học: 2012_2013. Trang 59.

(60) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - V× sao Õch thêng kiÕm måi vµo ban - Ăn động vật nhỏ, kiếm đêm? ăn vào ban đêm. - Thøc ¨n cña Õch lµ s©u bä, giun, èc nãi - HS tr×nh bµy ý kiÕn. - Có hiện tợng trú đông. lªn ®iÒu g×? - Là động vật biến nhiệt. (con mồi ở cạn và ở nớc nên ếch có đời sèng võa c¹n võa níc) 2. CÊu t¹o ngoµi vµ di Hoạt động 2: Cấu tạo ngoài và di chuyÓn: chuyÓn - ếch đồng có các đặc GV yêu cầu HS quan sát cách di chuyển - HS quan sát, mô tả đợc: điểm cấu tạo ngoài thích của ếch trong lồng nuôi và hình 35.2 + Trên cạn: khi ngồi chi nghi với đời sống vừa cạn SGK, mô tả động tác di chuyển trên cạn sau gấp chữ Z, lúc nhảy vừa nớc (các đặc điểm nh + Quan s¸t c¸ch di chuyÓn trong níc chi sau bËt th¼ng  nh¶y b¶ng trang 114) của ếch và hình 35.3 SGK, mô tả động cóc. - Di chuyÓn: Õch cã 2 t¸c di chuyÓn trong níc. c¸ch di chuyÓn; - GV yªu cÇu HS quan s¸t kÜ h×nh 35.1, + Díi níc: Chi sau ®Èy n- + Nh¶y cãc (trªn c¹n) 2, 3 vµ hoµn chØnh b¶ng trang 114. íc, chi tríc bÎ l¸i + B¬i (díi níc) - Th¶o luËn vµ tr¶ lêi c©u hái: - Nêu những đặc điểm cấu tạo ngoài của - HS dựa vào kết quả quan ếch thích nghi với đời sống ở cạn?-- sát và tự hoàn thành bảng Những đặc điểm cấu tạo ngoài thích 1. - HS th¶o luËn trong nghi với đời sống ở nớc? - GV treo b¶ng phô ghi néi dung c¸c nhãm, thèng nhÊt ý kiÕn. đặc điểm thích nghi, yêu cầu HS giải + Đặc điểm ở cạn: 2, 4, 5 thích ý nghĩa thích nghi của từng đặc + Đặc điểm ở nớc: 1, 3, 6 3. Sinh sản và phát - HS gi¶i thÝch ý nghÜa triÓn: ®iÓm. thÝch nghi, líp nhËn xÐt, - GV chèt l¹i b¶ng chuÈn. + Sinh s¶n vµo cuèi mïa Hoạt động 3: Sinh sản và phát triển bổ sung. xu©n cña Õch - HS tự thu nhận thông tin + Tập tính: ếch đực ôm l- Trình bày đặc điểm sinh sản của ếch? trong SGk trang 114 và ng ếch cái, đẻ ở các bờ n- Trứng ếch có đặc điểm gì? nêu đợc các đặc điểm sinh ớc. - V× sao cïng lµ thô tinh ngoµi mµ sè l- s¶n: + Thụ tinh ngoài, để îng trøng Õch l¹i Ýt h¬n c¸? + Thô tinh ngoµi trøng. - GV treo tranh hình 35.4 SGK và yêu + Có tập tính ếch đực ôm - Ph¸t triÓn: Trøng  nßng cÇu HS tr×nh bµy sù ph¸t triÓn cña Õch? lng Õch c¸i. näc  Õch (ph¸t triÓn cã - So s¸nh sù sinh s¶n vµ ph¸t triÓn cña biÕn th¸i). Õch víi c¸? Các đặc điểm thích nghi đời sống của ếch §Æc ®iÓm h×nh d¹ng vµ cÊu t¹o ý nghÜa thÝch nghi - §Çu dÑp nhän, khíp víi th©n thµnh 1 khèi  Gi¶m søc c¶n cña níc khi b¬i. thu«n nhän vÒ tríc. - M¾t vµ lç mòi ë vÞ trÝ cao trªn ®Çu (mòi th«ng  Khi b¬i võa thë võa quan s¸t. víi khoang miÖng vµ phæi võa ngöi, võa thë). - Da trÇn phñ chÊt nhÇy vµ Èm dÔ thÊm khÝ. - M¾t cã mi gi÷ níc m¾t do tuyÕn lÖ tiÕt ra, tai cã  Gióp h« hÊp trong níc. mµng nhÜ.  B¶o vÖ m¾t, gi÷ m¾t khái bÞ kh«, nhËn biÕt ©m - Chi 5 phần có ngón chia đốt linh hoạt thµnh trªn c¹n. - C¸c chi sau cã mµng b¬i c¨ng gi÷a c¸c ngãn  ThuËn lîi cho viÖc di chuyÓn.  Tạo thành chân bơi để đẩy nớc 3.Cñng cè - Nêu những đặc điểm cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống ở nớc của ếch? - Nêu những đặc điểm cấu tạo ngoài chứng tỏ ếch thích nghi với đời sống ở cạn? - Tr×nh bµy sù sinh s¶n vµ ph¸t triÓn cña Õch? 4.Híng dÉn häc bµi ë nhµ Năm học: 2012_2013. Trang 60.

(61) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Học bài và trả lời câu hỏi SGK.- Chuẩn bị theo nhóm: ếch đồng. Quan sát cấu tạo trong của ếch đồng trên mẫu mổ. Tiết 40: Thùc hµnh: I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức a, §¹t chuÈn::- HS nhËn d¹ng c¸c c¬ quan cña Õch trªn mÉu mæ. - Tìm những cơ quan, hệ cơ quan thích nghi với đời sống mới chuyển lên cạn. 2. Kĩ năng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh vµ mÉu vËt. - Kĩ năng hoạt động nhóm. * KÜ n¨ng sèng: - kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực và chia sẻ thông tin quan sát đợc. - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát hình ảnh và quản lí thời gian, đảm nhận trách nhiệm đợc phân công. 3. Thái độ - Có thái độ nghiêm túc trong học tập II. CHUẨN BỊ VÀ PHƯƠNG PHÁP: - Dạy học nhóm, Vấn đáp – tìm tòi , Trực quan , Trình bày 1 phút - Tranh cấu tạo trong của ếch đồng - Bộ đồ mổ - MÉu vËt III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Kiểm tra bài cũ: - Nêu những đặc điểm cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống ở nớc của ếch? - Nêu những đặc điểm cấu tạo ngoài chứng tỏ ếch thích nghi với đời sống ở cạn? 2.Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Hoạt động 1: Quan sát bộ xơng TiÕt 40. Thùc hµnh : Quan s¸t cÊu t¹o trong Õch - GV hớng dẫn HS quan sát hình - HS tự thu nhận thông tin của ếch đồng trên mẫu mæ 36.1 SGK vµ nhËn biÕt c¸c x¬ng vµ ghi nhí vÞ trÝ, tªn x¬ng: x¬ng ®Çu, x¬ng cét sèng, x- 1) Bé x¬ng Õch trong bé x¬ng Õch. - Bé x¬ng: X¬ng ®Çu, x- GV yªu cÇu HS quan s¸t mÉu bé x- ¬ng ®ai vµ x¬ng chi. ¬ng cét sèng, x¬ng ®ai, ơng ếch, đối chiếu hình 36.1 xác x¬ng chi. định các xơng trên mẫu. - GV gäi HS lªn chØ trªn mÉu tªn x- Chøc n¨ng: + Tạo bộ khung nâng đỡ - 1 HS lªn b¶ng chØ. ¬ng. - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu, c¬ thÓ - GV yªu cÇu HS th¶o luËn: c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ + Lµ n¬i b¸m cña c¬→di - Bé x¬ng Õch cã chøc n¨ng g×? chuyÓn sung - GV chèt l¹i kiÕn thøc + T¹o thµnh khoang b¶o Hoạt động 2: Quan sát da và các vÖ n·o, tñy sèng vµ néi - HS thùc hiÖn theo híng quan. néi quan trªn mÉu mæ 2) Quan s¸t da vµ c¸c néi dÉn: - GV híng dÉn HS: trªn mÉu + Sê tay lªn bÒ mÆt da, quan s¸t mÆt + NhËn xÐt: da Õch Èm ít, quan a, Da: Õch cã da trÇn mÆt bªn trong cã hÖ m¹ch ( Tr¬n Èm ít), mÆt trong bªn trong da vµ nhËn xÐt. GV cho HS th¶o luËn vµ nªu vai trß m¸u díi da. có nhiều máu→ trao đổi 1 HS tr¶ lêi, c¸c HS kh¸c khÝ cña da b, C¸c néi quan:CÊu t¹o - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 36.3 nhËn xÐt bæ sung trong cña Õch ( B¶ng HS quan s¸t h×nh, đối đối chiếu với mẫu mổ và xác định tr.upload.123doc.net chiÕu víi mÉu mæ vµ x¸c SGK) c¸c c¬ quan cña Õch (SGK). - GV yêu cầu HS nghiên cứu bảng định vị trí các hệ cơ quan. Năm học: 2012_2013. Trang 61.

(62) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. đặc điểm cấu tạo trong của ếch trang upload.123doc.net, th¶o luËn vµ tr¶ lêi c©u hái: - Hệ tiêu hoá của ếch có đặc điểm gì kh¸c so víi c¸? - Vì sao ở ếch đã xuất hiện phổi mà vẫn trao đổi khí qua da? - Tim cña Õch kh¸c c¸ ë ®iÓm nµo? Tr×nh bµy sù tuÇn hoµn m¸u cña Õch? - Trình bày những đặc điểm thích nghi với đời sống trên cạn thể hiện ở cÊu t¹o trong cña Õch?. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt. GV vµ c¶ líp bæ sung, uèn n¾n sai sãt. - HS th¶o luËn, thèng nhÊt c©u tr¶ lêi. + HÖ tiªu ho¸: lìi phãng ra b¾t måi, d¹ dµy, gan mËt lín, cã tuyÕn tuþ. + Phổi cấu tạo đơn giản, hô hÊp qua da lµ chñ yÕu. + Tim 3 ng¨n, 2 vßng tuÇn hoµn. 3. Cñng cè - GV nhận xét tinh thần, thái độ của HS trong giờ thực hành. - NhËn xÐt kÕt qu¶ quan s¸t cña c¸c nhãm. - Cho HS thu dän vÖ sinh. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ hoµn thµnh thu ho¹ch theo mÉu SGK trang 119.. ...................................   ...................................... Tiết 41: Đa dạng và đặc điểm chung của lớp lỡng c I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức - HS nắm đợc sự đa dạng của lỡng c về thành phần loài, môi trờng sống và tập tính. - Hiểu rõ đợc vai trò của lỡng c với đời sống và tự nhiên. - Trình bày đợc đặc điểm chung của lỡng c. 2. Kĩ năng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh vµ mÉu vËt. - Kĩ năng hoạt động nhóm. * Kĩ năng sống: - kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh hình để tìm hiểu sự đa dạng về thành phần loài và môi trờng sống ; đặc điểm chung về cấu tạo, hoạt động sống và vai trò của lỡng c với đời sống. - kÜ n¨ng hîp t¸c, l¾ng nghe tÝch cùc. - kĩ năng so sánh, phân tích, khái quát để rút ra đặc điểm chung của lớp Lỡng c. - KÜ n¨ng tù tin tr×nh bµy tríc tæ, nhãm, líp. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật có ích. II.CHUÈN BÞ Vµ PH¦¥NG PH¸P:: 1. Chuẩn bị: - Tranh ¶nh 1 sè loµi lìng c. 2. Phương phỏp:Dạy học nhóm, biểu đạt sáng tạo. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1.Kiểm tra bài cũ: - Đặc điểm cấu tạo của ếch TN đời sống ở cạn, nớc? 2.Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học Nội dung ghi bảng sinh - C¸ nh©n tù thu nhËn TiÕt 41. §a d¹ng vµ Hoạt động 1: Đa dạng về thành phần loài - GV yêu cầu HS quan sát hình 37.1 SGK, thông tin về đặc điểm 3 đặc điểm chung của đọc thông tin và làm bài tập bảng sau: bé lìng c, th¶o luËn líp lìng c nhãm vµ hoµn thµnh 1. §a d¹ng vÒ thµnh §Æc ®iÓm ph©n biÖt b¶ng. phÇn loµi Năm học: 2012_2013. Trang 62.

(63) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - §¹i diÖn nhãm tr×nh - Lìng c cã 4000, VN Tªn bé l- H×nh KÝch thíc §u«i bày, các nhóm khác phát hiện đợc 147 loài ìng c d¹ng chi sau Cã ®u«i nhËn xÐt, bæ sung. chia lµm 3 bé: Kh«ng - Yêu cầu nêu đợc: các Bộ lỡng c có đuôi ®u«i đặc điểm đặc trng nhất Bộ lỡng c không đuôi Kh«ng ph©n biÖt 3 bé: c¨n cø Bé lìng c kh«ng ch©n ch©n vµo ®u«i vµ ch©n. 2. Đa dạng về môi tr- Thông qua bảng, GV phân tích mức độ gắn êng sèng vµ tËp tÝnh - HS tr×nh bµy ý kiÕn B¶ng sgk bã víi m«i trêng níc kh¸c nhau  ¶nh hëng 3. §Æc ®iÓm chung đến cấu tạo ngoài từng bộ. cña lìng c - HS tù rót ra kÕt luËn. - Cá nhân HS tự thu Lỡng c là động vật có Hoạt động 2: Đa dạng về môi trờng và tập nhận thông tin qua hình xơng sống thích nghi tÝnh vẽ, thảo luận nhóm và với đời sống vừa cạn - GV yêu cầu HS quan sát hình 37 (1-5) đọc hoàn thành bảng. võa níc. chó thÝch vµ lùa chän c©u tr¶ lêi ®iÒn vµo - §¹i diÖn c¸c nhãm lªn + Da trÇn vµ Èm b¶ng trang 121 GSK. chän c©u tr¶ lêi d¸n vµo + Di chuyÓn b»ng 4 chi - GV treo b¶ng phô, HS c¸c nhãm ch÷a bµi b¶ng phô. + H« hÊp b»ng phæi vµ b»ng c¸ch d¸n c¸c m¶nh giÊy ghi c©u tr¶ lêi. - Nhãm kh¸c theo dâi, da - GV thông báo kết quả đúng để HS theo dõ nhËn xÐt, bæ sung nÕu + Tim 3 ng¨n, 2 vßng Hoạt động 3: Đặc điểm chung của lỡng c cÇn tuÇn hoµn, m¸u pha - GV yêu cầu các nhóm trao đổi và trả lời câu - Cá nhân HS nghiên nuôi cơ thể. hái: th«ng tin SGK trang 122 + Thô tinh ngoµi, nßng - Nêu đặc điểm chung của lỡng c về môi tr- và trả lời câu hỏi: näc ph¸t triÓn qua biÕn ờng sống, cơ quan di chuyển, đặc điểm các - Yêu cầu nêu đợc: th¸i. hÖ c¬ quan? + Cung cÊp thùc phÈm + Là động vật biến Hoạt động 4: Vai trò của lỡng c + Gióp viÖc tiªu diÖt s©u nhiÖt - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK và bọ gây thiệt hại cho cây. 4. Vai trò của lỡng c tr¶ lêi c©u hái: - Lµm thùc phÈm, dîc - Lỡng c có vai trò gì đối với con ngời? Cho + Cấm săn bắt. liÖu VD minh ho¹? - 1 HS tr¶ lêi, c¸c HS - VËt TN, cã vai trß - V× sao nãi vai trß tiªu diÖt s©u bä cña lìng kh¸c nhËn xÐt, bæ sung trong n«ng nghiÖp c bổ sung cho hoạt động của chim? * GDMT: Muèn b¶o vÖ nh÷ng loµi lìng c cã Ých ta cÇn lµm g×? - GV cho HS rót ra kÕt luËn. Một số đặc điểm sinh học của lỡng c Tªn loµi §Æc ®iÓm n¬i sèng Hoạt động TËp tÝnh tù vÖ C¸ cãc Tam §¶o - Sèng chñ yÕu trong níc - Ban ngµy - Trèn ch¹y Èn nÊp Ônh ¬ng lín - ¦a sèng ë níc h¬n - Ban đêm - Do¹ n¹t Cãc nhµ - ¦a sèng trªn c¹n h¬n - Ban đêm - Tiết nhựa độc - Sống chủ yếu trên cây, bụi cây, - Ban đêm - Trèn ch¹y Èn nÊp Õch c©y vÉn lÖ thuéc vµo m«i trêng níc. - Sèng chñ yÕu trªn c¹n - Chui luån - Trèn, Èn nÊp Õch giun trong hang đất 3.Cñng cè - C©u 1,2/sgk 4.Híng dÉn häc bµi ë nhµ(1 phót) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc (Em cã biÕt.) - KÎ b¶ng trang 125 SGK vµo vë.. ...................................   ...................................... Tiết 42:. Th»n l»n bãng ®u«i dµi. I. MỤC TIÊU BÀI DẠY Năm học: 2012_2013. Trang 63.

(64) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. 1. Kiến thức A, Đạt chuẩn:- HS nắm đợc các đặc điểm đời sống của thằn lằn bóng. - Mô tả đợc cách di chuyển của thằn lằn B, Trên chuẩn:- Giải thích đợc các đặc điểm cấu tạo ngoài của thằn lằn thích nghi với đời sống ở cạn. 2. Kĩ năng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc niÒm yªu thÝch m«n häc. II. CHUẨN BỊ VÀ PHƯƠNG PHÁP: 1. Chuẩn bị: - Tranh cÊu t¹o ngoµi th»n l»n bãng 2. phơng pháp: Dạy học nhóm, vấn đáp tìm tòi. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Kiểm tra bài cũ: Đặc điểm chung của lớp lỡng c? Cần làm gì để bảo vệ số lợng lỡng c ngày càng suy giảm? 2. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Hoạt động 1: Tìm hiểu đời sống TiÕt 42. Th»n l»n bãng ®u«i dµi - HS tù thu nhËn th«ng tin, TLB§D - GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK, làm kết hợp với kiến thức đã bài tập so sánh đặc điểm đời sống của học để hoàn thành phiếu häc tËp. thằn lằn và ếch đồng. - GV kÎ nhanh phiÕu häc tËp lªn b¶ng, - 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ gäi 1 HS lªn hoµn thµnh b¶ng. sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. Đặc điểm đời sống Th»n l»n ếch đồng - Sèng vµ b¾t måi ë - Sèng vµ b¾t måi ë n¬i Èm ít c¹nh c¸c khu 1- Nơi sống và hoạt động n¬i kh« r¸o vùc níc. 2- Thêi gian kiÕm måi - Bắt mồi về ban ngày - Bắt mồi vào chập tối hay đêm - ThÝch ph¬i n¾ng - ThÝch ë n¬i tèi hoÆc bãng r©m 3- TËp tÝnh - Trú đông trong các - Trú đông trong các hốc đất ẩm bên vực nớc hốc đất khô ráo. hoÆc trong bïn. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng - Qua bài tập trên GV yêu cầu HS rút ra - HS phải nêu đợc: thằn lằn thích 1. Đời sống: kÕt luËn. nghi hoµn toµn víi m«i trêng trªn - M«i trêng sèng - GV cho HS th¶o luËn: c¹n. trªn c¹n - Nêu đặc điểm sinh sản của thằn lằn? - HS th¶o luËn trong nhãm. - §êi sèng: - Vì sao số lợng trứng của thằn lằn lại ít? - Yêu cầu nêu đợc: + Sèng ë n¬i kh« - Trứng thằn lằn có vỏ có ý nghĩa gì đối + Thằn lằn thụ tinh trong  tỉ lệ ráo, thích phơi với đời sống ở cạn? trøng gÆp tinh trïng cao nªn sè l- n¾ng - GV chèt l¹i kiÕn thøc. + ¡n s©u bä îng trøng Ýt. - Yêu cầu 1 HS nhắc lại đặc điểm đời + Trứng có vỏ  bảo vệ + Cã tËp tÝnh tró sống của thằn lằn, đặc điểm sinh sản của đông - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c th»n l»n - Sinh s¶n: Hoạt động 2: Cấu tạo ngoài và di nhóm khác nhận xét, bổ sung + Thô tinh trong chuyÓn + Trøng cã vá dai, GV yêu cầu HS đọc bảng trang 125 - HS tự thu nhận kiến thức bằng nhiều noãn hoàng, SGK, đối chiếu với hình cấu tạo ngoài cách đọc cột đặc điểm cấu tạo phát triển trực tiếp và ghi nhớ các đặc điểm cấu tạo. ngoµi. - GV yêu cầu HS đọc câu trả lời chọn - Các thành viên trong nhóm thảo 2. Cấu tạo ngoài vµ di chuyÓn: lùa, hoµn thµnh b¶ng trang 125 SGK. luận lựa chọn câu cần điền để a. Cấu tạo ngoài: - GV treo b¶ng phô gäi 1 HS lªn g¾n hoµn thµnh b¶ng. TLB§D cã cÊu t¹o Năm học: 2012_2013. Trang 64.

(65) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. m¶nh giÊy. - GV chốt lạiđáp án đúng: 1G; 2E; 3D; 4C; 5B vµ 6A. - GV cho HS th¶o luËn: so s¸nh cÊu t¹o ngoài của thằn lằn với ếch để thấy đợc thằn lằn thích nghi hoàn toàn với đời sèng trªn c¹n.chuyÓn - GV yêu cầu HS quan sát hình 38.2 đọc th«ng tin trong SGK trang 125 vµ nªu thứ tự cử động của thân và đuôi khi thằn l»n di chuyÓn. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - §¹i diÖn nhãm lªn b¶ng ®iÒn, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - HS dựa vào đặc điểm cấu tạo ngoài của 2 đại diện để so sánh - HS quan s¸t h×nh 38.2 SGK, nªu thứ tự các cử động: + Th©n uèn sang ph¶i  ®u«i uèn sang tr¸i, chi tríc ph¶i vµ chi sau tr¸i chuyÓn lªn phÝa tríc. + Thân uốn sang trái, động tác ngîc l¹i. - 1 HS ph¸t biÓu, líp bæ sung. ngoµi thÝch nghi với đời sống hoàn toµn ë c¹n B¶ng SGK b. Di chuyÓn: Khi di chuyÓn th©n vµ đuôi tì vào đất, cử động uốn thân phối hợp các chi để tiến lªn phÝa tríc.. 3.Cñng cè Yªu cÇu HS lµm bµi tËp sau: H·y chän nh÷ng môc t¬ng øng ë cét A víi cét B trong b¶ng: Cét A Cét B 1- Da kh«, cã v¶y sõng bao bäc a- Tham gia sù di chuyÓn trªn c¹n 2- §Çu cã cæ dµi b- Bảo vệ mắt, có nớc mắt để màng mắt không bị khô 3- Mắt có mí cử động c- Ng¨n c¶n sù tho¸t h¬i níc 4- Mµng nhÜ n»m ë hèc nhá trªn ®Çu d- Phát huy đợc các giác quan, tạo điều kiện bắt mồi dễ dµng. 5- Bµn ch©n 5 ngãn cã vuèt. e- B¶o vÖ mµng nhÜ, híng ©m thanh vµo mµng nhÜ. 4.Híng dÉn häc bµi ë nhµ- Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK.. Tiết 43: CÊu. t¹o trong cña th»n l»n. I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức: A, Đạt chuẩn:- HS nắm đợc các đặc điểm cấu tạo trong của thằn lằn phù hợp với đời sống hoàn toàn ở c¹n. B, Trên chuẩn:- So sánh với lỡng c để thấy đợc sự hoàn thiện của các cơ quan 2. Kĩ năng: - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh. - KÜ n¨ng so s¸nh. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc niÒm yªu thÝch m«n häc. II. CHUẨN BỊ VÀ PHƯƠNG PHÁP: Năm học: 2012_2013. Trang 65.

(66) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. 1. Chuẩn bị: - Tranh cÊu t¹o trong cña th»n l»n. 2. Phơng pháp: Dạy học nhóm, vấn đáp tìm tòi. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1.Kiểm tra bài cũ:- Nêu đời sống thằn lằn? - Cấu tạo ngoài phù hợp với đời sống ở cạn? 2. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Quan sát bộ xơng thằn - HS quan s¸t h×nh 39.1 l»n - GV yêu cầu HS quan sát bộ xơng thằn SGK, đọc kĩ chú thích  ghi lằn, đối chiếu với hình 39.1 SGK xác nhớ tên các xơng của thằn định vị trí các xơng. l»n. - GV gäi HS lªn chØ trªn m« h×nh. + §èi chiÕu m« h×nh x¬ng - GV ph©n tÝch: xuÊt hiÖn x¬ng sên cïng  xác định xơng đầu, cột víi x¬ng má ¸c  lång ngùc cã tÇm quan sèng, x¬ng sên, c¸c x¬ng träng lín trong sù h« hÊp ë c¹n. ®ai vµ c¸c x¬ng chi. - GV yêu cầu HS đối chiếu bộ xơng thằn - HS so s¸nh 2 bé x¬ng  lằn với bộ xơng ếch  nêu rõ sai khác nổi nêu đợc đặc điểm sai khác bËt. c¬ b¶n.  Tất cả các đặc điểm đó thích nghi hơn + Thằn lằn xuất hiện xơng với đời sống ở cạn. sên  tham gia qu¸ tr×nh h« Hoạt động 2: Các cơ quan dinh dỡng - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 39.2 hÊp. SGK, đọc chú thích, xác định vị trí các + Đốt sống cổ: 8 đốt  cử hệ cơ quan: tuần hoàn, hô hấp, tiêu hoá, động linh hoạt. + Cét sèng dµi. bµi tiÕt, sinh s¶n. - HÖ tiªu ho¸ cña th»n l»n gåm nh÷ng + §ai vai khíp víi cét bé phËn nµo? Nh÷ng ®iÓm nµo kh¸c hÖ sèng  chi tríc linh ho¹t tiªu ho¸ cña Õch? - Kh¶ n¨ng hÊp thô l¹i níc cã ý nghÜa g× - HS tù thu nhËn kiÕn thøc víi th»n l»n khi sèng trªn c¹n? bằng cách đọc cột đặc - Quan s¸t h×nh 39.3 SGK, th¶o luËn vµ ®iÓm cÊu t¹o ngoµi. tr¶ lêi c©u hái: - HÖ tuÇn hoµn cña th»n l»n cã g× gièng - C¸c thµnh viªn trong vµ kh¸c Õch? nhãm th¶o luËn lùa chän - Hê hô hấp của thằn lằn khác ếch ở câu cần điền để hoàn ®iÓm nµo? ý nghÜa? thµnh b¶ng.  Tuần hoàn và hô hấp phù hợp hơn với - HS dựa vào đặc điểm cấu đời sống ở cạn. tạo ngoài của 2 đại diện để - GV gi¶i thÝch kh¸i niÖm thËn  chèt l¹i so s¸nh. các đặc điểm bài tiết. - Nớc tiểu đặc của thằn lằn liên quan gì đến đời sống ở cạn?. Nội dung ghi bảng TiÕt 43. CÊu t¹o trong cña th»n l»n 1. Bé x¬ng: Bé x¬ng gåm: - X¬ng ®Çu - Cét sèng cã c¸c x¬ng sên - X¬ng chi: x¬ng ®ai, c¸c x¬ng chi 2. C¸c c¬ quan dinh dìng: a. Tiªu ho¸ èng tiªu ho¸ ph©n ho¸ rõ hơn ếch đồng. Ruột giµ cã kh¶ n¨ng hÊp thô lại nớc. Phân đặc b. H« hÊp Thë hoµn toµn b»ng phæi c. TuÇn hoµn Tim 4 ng¨n cha hoµn toµn (t©m thÊt cã v¸ch ng¨n hôt) M¸u ®i nu«i c¬ thÓ vÉn m¸u pha d. Bµi tiÕt ThËn sau_cã kh¶ n¨ng hÊp thô l¹i níc_níc tiÓu đặc 3. ThÇn kinh vµ gi¸c quan: Tơng đối phát triển. 3. Cñng cè Yªu cÇu HS lµm bµi tËp sau: Hãy điền vào bảng sau ý nghĩa của từng đặc điểm cấu tạo của thằn lằn thích nghi với đời sống ở cạn. §Æc ®iÓm ý nghÜa thÝch nghi 1- XuÊt hiÖn x¬ng sên cïng x¬ng má ¸c t¹o thµnh lång ngùc. 2- Ruét giµ cã kh¶ n¨ng hÊp thô l¹i níc. 3- Phæi cã nhiÒu v¸ch ng¨n. 4- T©m thÊt xuÊt hiÖn v¸ch hôt. Năm học: 2012_2013 Trang 66.

(67) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. 5- Xoang huyÖt cã kh¶ n¨ng hÊp thô níc. 6- N·o tríc vµ tiÓu n·o ph¸t triÓn. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK.. Tiết 44: Sự đa dạng và đặc điểm chung của lớp bò sát I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức: A, Đạt chuẩn: - HS nắm đợc sự đa dạng của bò sát thể hiện ở số loài, môi trờng sống và lối sống. - Giải thích đợc lí do sự phồn thịnh và diệt vong của khủng long. - Nêu đợc vai trò của bò sát trong tự nhiên và đời sống. 2. Kĩ năng * KÜ n¨ng:- RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh. - Kĩ năng hoạt động nhóm. * Kĩ năng sống: – Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh hình để tìm hiểu sự đa dạng về thành phần loài, đặc điểm chung về cấu tạo cơ thể thích nghi với môi trờng sống, về hoạt động sống và vai trò của Bò sát với đời sống. - KÜ n¨ng hîp t¸c, l¾ng nghe tÝch cùc. - Kĩ năng so sánh, phân tích, khái quát đẻ rút ra đặc điểm chung của lớp Bò sát. - KÜ n¨ng tù tin tr×nh bµy ý kiÕn tríc tæ. 3. Thái độ - Giáo dục thái độ yêu thích, tìm hiểu tự nhiên II. CHUẨN BỊ VÀ PHƯƠNG PHÁP: 1. Chuẩn bị: - Tranh mét sè loµi khñng long 2. Ph¬ng ph¸p: - Dạy hộc nhóm, vấn đáp- tìm tòi. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Kiểm tra bài cũ: - Trình bày những đặc điểm cấu tạo trong của thằn lằn thích nghi với đời sống ở cạn? 2. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Hoạt động 1: Sự đa dạng của bò - Các nhóm đọc thông tin Tiết 44. Sự đa dạng và đặc trong h×nh, th¶o luËn hoµn ®iÓm chung cña líp bß s¸t s¸t 1. §a d¹ng cña bß s¸t - GV yêu cầu HS đọc thông tin thành phiếu học tập. trong SGK trang 130, quan s¸t - §¹i diÖn nhãm lªn lµm - Líp bß s¸t rÊt ®a d¹ng, sè h×nh 40.1 bµi tËp, c¸c nhãm kh¸c loµi lín(6500), chia lµm 4 bé(Bé ®Çu má,…) - Tõ th«ng tin trong SGK trang 130 nhËn xÐt, bæ sung. C¸c nhãm tù söa ch÷a. - Cã lèi sèng vµ m«i trêng vµ phiÕu häc tËp GV cho HS th¶o - C¸c nhãm nghiªn cøu kÜ sèng phong phó luËn: th«ng tin vµ h×nh 40.1 Năm học: 2012_2013 Trang 67.

(68) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. - Sù ®a d¹ng cña bß s¸t thÓ hiÖn ë SGK  th¶o luËn c©u tr¶ lêi. nh÷ng ®iÓm nµo? - Sù ®a d¹ng thÓ hiÖn ë: Sè - LÊy VD minh ho¹? loµi nhiÒu, cÊu t¹o c¬ thÓ vµ m«i trêng sèng phong phó. - §¹i diÖn nhãm ph¸t - GV chèt l¹i kiÕn thøc. biÓu, c¸c nhãm kh¸c bæ sung. - HS l¾ng nghe vµ tiÕp thu kiÕn thøc. Hoạt động 2: Các loài khủng - HS đọc thông tin, quan long s¸t h×nh 40.2, th¶o luËn - GV gi¶ng gi¶i cho HS: c©u tr¶ lêi: - Sự ra đời của bò sát. + Nguyªn nh©n: do khÝ hËu thay + Nguyªn nh©n: Do ®iÒu kiÖn sèng thuËn lîi, cha đổi. cã kÎ thï. + Tæ tiªn bß s¸t lµ lìng c cæ. * Gi¶i thÝch diÖt vong hµng lo¹t + C¸c loµi khñng long rÊt cña bß s¸t ®a d¹ng. - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK, quan s¸t h×nh 40.2, - 1 vµi HS ph¸t biÓu  líp nhËn xÐt, bæ sung. th¶o luËn: - Nguyªn nh©n phån thÞnh cña - C¸c nhãm th¶o luËn, thèng nhÊt ý kiÕn. Yªu khñng long? - Nêu những đặc điểm thích nghi cầu nêu đợc: với đời sống của khủng long cá, - Lí do diệt vong:(sgk) khñng long c¸nh vµ khñng long b¹o chóa? - GV chèt l¹i kiÕn thøc. - GV cho HS tiÕp tôc th¶o luËn: - Nguyªn nh©n khñng long bÞ diÖt vong? - T¹i sao bß s¸t cì nhá vÉn tån t¹i đến ngày nay? - HS vaän duïng kieán Hoạt động 3: - GV cho HS thaỷo thức của lớp bò sát luaän: thaûo luaän ruùt ra ñaëc Neâu ñaëc ñieåm chung cuûa boø saùt ñieåm chung veà: veà: - Cô quan di chuyeån, + Moâi tröông soáng dinh dưỡng, sinh sản, thân nhieät. + Đặc điểm cấu tạo ngoài - Đại diện nhóm phát + Ñaëc ñieåm caáu taïo trong bieåu  caùc nhoùm khaùc boå sung. - GV chốt lại kiến thức - GV coù theå goïi 1-2 HS nhaéc laïi ñaëc ñieåm chung Hoạt động 4: Vai trò của bò sát. GV: NGUYEN THI THUY ANH. 2. C¸c loµi khñng long: a. Sự ra đời và phần thịnh cña khñng long Bß s¸t xuÊt hiÖn c¸ch ®©y 280-230 triÖu n¨m, thêi gian phồn thịnh nhất là thời đại khñng long b. Sù diÖt vong cña khñng long -Do c¹nh tranh víi chim vµ thó -Do mt thay đổi đột ngột kh«ng thÝch hîp cho sù tån t¹i cña khñng long. 3. §Æc ®iÓm chung: Bò sát là động vật có xơng sống thích nghi hoàn toàn đời sèng ë c¹n. + Da kh«, cã v¶y sõng. + Chi yÕu cã vuèt s¾c. + Phæi cã nhiÒu v¸ch ng¨n + Tim cã v¸ch hôt, m¸u pha ®i nu«i c¬ thÓ + Thô tinh trong, trøng cã vá bao bäc, giµu no·n hoµng + Là động vật biến nhiệt 4.Vai trß: - Ích lợi: Có ích cho nông nghiệp,làm thực phẩm, dược phẩm, Sản phẩm myõ ngheä….. - Tác hại:Gây độc cho người. - HS đọc thông tin tự út ra vai troø cuûa boø saùt - 1 vài HS phát biểu, lớp. GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK, bổ sung. trả lời câu hỏi: Năm học: 2012_2013. Trang 68.

(69) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. + Nêu ích lợi và tác hại của bò saùt? * GDMT: Chúng ta phảI làm gì để b¶o vÖ cv¸c loµi Lìng c? + Laáy ví duï minh hoïa. 3.Cñng cè C©u hái 1,2/sgk 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt” - Tìm hiểu đời sống của chim bồ câu. - KÎ b¶ng 1, 2 bµi 41 vµo vë.. ...................................   ...................................... Tiết 45:. Chim bå c©u. I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức: a, Đạt chuẩn:- HS nắm đợc đặc điểm đời sống, cấu tạo ngoài của chim bồ câu. - Giải thích đợc các đặc điểm cấu tạo ngoài của chim bồ câu thích nghi với đời sống bay lợn. - Phân biệt đợc kiểu bay vỗ cánh và kiểu bay lợn. 2. Kĩ năng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh. - Kĩ năng hoạt động nhóm c. Thái độ - Giáo dục thái độ yêu thích, tìm hiểu tự nhiên II. CHUẨN BÞ Vµ PH¦¥NG PH¸P: 1. ChuÈn bÞ: - Tranh cÊu t¹o ngoµi cña chim bå c©u. 2. Ph¬ng ph¸p: Vấn đáp, tìm tòi, quan sát mô hình. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Kiểm tra bài cũ: - Nêu đặc điểm chung của bò sát? - Vai trò của bò sát đối với đời sống con ngời? 2. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng GV giới thiệu đặc điểm đặc trng Tiết 45: Chim bồ câu cña líp chim: CÊu t¹o c¬ thÓ thÝch 1. §êi sèng: nghi víi sù bay vµ giíi h¹n néi + Sèng trªn c©y, bay giái dung nghiªn cøu: chim bå c©u. + TËp tÝnh lµm tæ Hoạt động 1: Đời sống chim bồ + Là động vật hằng c©u HS đọc th«ng trong SGK nhiÖt - GV yªu cÇu HS th¶o luËn c©u trang 135, th¶o luËn nhãm vµ - Sinh s¶n: hái: + Thô tinh trong - Cho biÕt tæ tiªn cña chim bå c©u tr¶ lêi c©u hái: + Bay giái + Trøng cã nhiÒu no·n nhµ? hoàng, có vỏ đá vôi + Đặc điểm đời sống của chim bồ + Thân nhiệt ổn định 1-2 HS ph¸t biÓu, líp nhËn + Cã hiÖn tîng Êp trøng, c©u? xÐt, bæ sung. nu«i con b»ng s÷a diÒu. + Thô tinh trong + Trứng có vỏ đá vôi. - GV cho HS tiÕp tôc th¶o luËn: - §Æc ®iÓm sinh s¶n cña chim bå + Cã hiÖn tîng Êp trøng nu«i Năm học: 2012_2013. Trang 69.

(70) Trường THCS Long Đức. c©u? - So s¸nh sù sinh s¶n cña th»n l»n vµ chim? - GV chèt l¹i kiÕn thøc. - HiÖn tîng Êp trøng vµ nu«i con cã ý nghÜa g×? - GV phân tích: Vỏ đá vôi  phôi ph¸t triÓn an toµn. Êp trøng  ph«i ph¸t triÓn Ýt lÖ thuéc vµo m«i trêng Hoạt động 2: Cấu tạo ngoài và di chuyÓn GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 41.1 và 41.2, đọc thông tin trong SGK trang 136 và nêu đặc điểm cấu tạo ngoµi cña chim bå c©u. - GV gọi HS trình bày đặc điểm cÊu t¹o ngoµi trªn tranh. - GV yªu cÇu c¸c nhãm hoµn thµnh b¶ng 1 trang 135 SGK. - GV gäi HS lªn ®iÒn trªn b¶ng phô. - GV söa ch÷a vµ chèt l¹i kiÕn thøc theo b¶ng mÉu - GV yªu cÇu HS quan s¸t kÜ h×nh 41.3, 41.4 SGK. - NhËn biÕt kiÓu bay lîn vµ bay vç c¸nh? - Yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 1. - GV gọi 1 HS nhắc lại đặc điểm mçi kiÓu bay. - GV chèt l¹i kiÕn thøc.. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. con. HS suy nghÜ vµ tr¶ lêi HS quan s¸t kÜ h×nh kÕt hîp víi thông tin trong SGK, nêu đợc các đặc điểm: + Th©n, cæ, má. + Chi + L«ng - 1-2 HS tr×nh bµy, líp bæ sung. - C¸c nhãm th¶o luËn, t×m c¸c đặc điểm cấu tạo thích nghi với sù bay, ®iÒn vµo b¶ng 1. - §¹i diÖn nhãm lªn b¶ng ch÷a, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung - HS thu nhËn th«ng tin qua hình  nắm đợc các động tác. + Bay lîn + Bay vç c¸nh - Thảo luận nhóm  đánh dấu vµo b¶ng 2 §¸p ¸n: bay vç c¸nh: 1, 5 Bay lîn: 2, 3, 4.. II. CÊu t¹o ngoµi vµ di chuyÓn Th©n: h×nh thoi Chi tríc: C¸nh chim Chi sau: 3 ngãn tríc, 1 ngãn sau L«ng èng: cã c¸c sîi l«ng lµm thµnh phiÕn máng L«ng b«ng: Cã c¸c l«ng m¶nh lµm thµnh chïm l«ng xèp Má: Má sõng bao lÊy hµm kh«ng cã r¨ng Cæ: Dµi khíp ®Çu víi th©n. - Chim cã 2 kiÓu bay: + Bay lîn. + Bay vç c¸nh §Æc ®iÓm cÊu t¹o §Æc ®iÓm cÊu t¹o thÝch nghi víi sù bay Th©n: h×nh thoi Gi¶m søc c¶n cña kh«ng khÝ khi bay Chi tríc: C¸nh chim Quạt gió (động lực của sự bay), cản không khí khi hạ c¸nh. Chi sau: 3 ngãn tríc, 1 ngãn sau Gióp chim b¸m chÆt vµo cµnh c©y vµ khi h¹ c¸nh. L«ng èng: cã c¸c sîi l«ng lµm thµnh phiÕn Lµm cho c¸nh chim khi giang ra t¹o nªn mét diÖn tÝch máng réng. L«ng b«ng: Cã c¸c l«ng m¶nh lµm thµnh Gi÷ nhiÖt , lµm c¬ thÓ nhÑ chïm l«ng xèp Má: Má sõng bao lÊy hµm kh«ng cã r¨ng Lµm ®Çu chim nhÑ Cæ: Dµi khíp ®Çu víi th©n. Ph¸t huy t¸c dông cña gi¸c quan, b¾t måi, rØa l«ng. 3.Cñng cè 1- Nêu những đặc điểm cấu tạo ngoài của chim bồ câu thích nghi với đời sống bay? 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt” - KÎ b¶ng trang 139 vµo vë. ...................................   ...................................... Tieát : 46 Baøi 42: THỰC HAØNH : Năm học: 2012_2013. Trang 70.

(71) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. QUAN SAÙT BOÄ XÖÔNG- MAÃU MOÅ CHIM BOÀ CAÂU I. MUÏC TIEÂU: 1.Kiến thức: a, Đạt chuẩn::-Nhận biết một số đặc điểm của bộ xương chim thích nghi với đời sống bay. - Xác định được các cơ quan tuần hoàn, hô hấp, tiêu hóa, bài tiết và sinh sản trên mẫu mổ chim boà caâu. 2.Kĩ năng: Rèn kĩ năng quan sát, nhận biết trên mẫu mổ, kĩ năng hoạt động nhóm 3.Thái độ: Có thái độ nghiêm túc, tỉ mỉ. II. CHUAÅN BÒVAØ PHÖÔNG PHAÙP: 1. Chuẩn bị:- Mẫu mổ chim bồ câu đã gỡ nội quan - Boä xöông chim - Tranh boä xöông vaø caáu taïo trong cuaû chim 2. Phương pháp: thực hành, vấn đáp, tìm tòi. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC Hoạt động của Hoạt động của học Noäi dung giaùo vieân sinh Hoạt động 1: Quan sát bộ xương chim bồ câu - GV yeâu caàu HS - HS quan saùt boä 1. BOÄ XÖÔNG CHIM BOÀ CAÂU quan sát bộ xương, xương chim, đọc chú Bộ xương gồm: đối chiếu với hình thích hình 42.1  xác + Xương đầu 42.1 SGK nhận biết định các thành phần + Xương thân: Cột sống, lồng ngực + Xöông chi: Xöông ñai, caùc xöông chi caùc thaønh phaàn cuûa cuûa boä boä xöông ? xöông. - GV goïi 1 HS - Yeâu caàu neâu trình bày thành phần được: boä xöông + Xương đầu - GV cho HS thaûo + Xöông coät soáng luận : Nêu các đặc + Lồng ngực ñieåm boä xöông thích + Xöông ñai: ñai nghi với sự bay. vai, ñai löng - GV choát laïi kieán + Xöông chi: Chi thức đúng trước, chi sau -HS neâu caùc thaønh phaàn treân maãu boä xöông chim. - Caùc nhoùm thaûo luaän tìm caùc ñaëc ñieåm cuûa boä xöông thích nghi với sự bay thể hiện ở: Năm học: 2012_2013. Trang 71.

(72) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. + Chi trước + Xöông moû aùc + Xöông ñai hoâng - Đại diện nhóm phaùt bieåu  caùc nhoùm khaùc boå sung. Hoạt động 2: Quan sát các nội quan trên mẫu mổ - GV yeâu caàu HS - HS quan saùt hình, 2. QUAN SAÙT CAÙC NOÄI QUAN TREÂN MAÃU MOÅ quan sát hình 42.2 đọc chú thích  ghi SGK, kết hợp với nhớ vị trí các hệ cơ tranh caáu taïo trong  quan. xaùc ñònh vò trí caùc heä - HS nhaän bieát caùc cô quan. heä cô quan treân maãu - GV cho HS quan moå. saùt maãu moå  Nhaän - Thaûo luaän nhoùm  biết các hệ cơ quan hoàn chỉnh bảng. và thành phần cấu - Đại diện nhóm tạo của từng hệ  lên hoàn thành bảng hoàn thành bảng ( tr. - các nhóm khác 139 SGK). nhaän xeùt boå sung. - GV keû baûng goïi - Các nhóm đối HS lên chữa bài chiếu, sửa chữa. - GV choát laïi baèng đáp án đúng. Caùc heä cô quan - Tieâu hoùa - Hoâ haáp - Tuần hoàn - Baøi tieát - GV cho HS thaûo luaän: + Hệ tiêu hóa ở chim bồ câu có gì khác so với những động vật có xương sống đã học?. Caùc thaønh phaàn caáu taïo trong caùc heä - OÁng tieâu hoùa vaø tuyeán tieâu hoùa - Khí quaûn, phoåi, tuùi khí - Tim, heä maïch - Thaän, xoang huyeät - Các nhóm thảo luận  nêu được: + Gioáng nhau veà thaønh phaàn caáu taïo. + Ở chim: thực quản có diều, dạ dày goàm daï daøy cô vaø daï daøy tuyeán.. 3. CUÛNG COÁ - GV nhaän xeùt tinh thaàn thaùi ñoâ hoïc taäp cuûa caùc nhoùm. - Kết quả bảng tr.139 SGK sẽ là kết quả tường trình, trên cơ sở đó GV cho điểm. - Cho caùc nhoùm thu doïn veä sinh. 4. DAËN DOØ Năm học: 2012_2013. Trang 72.

(73) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Đọc trước bài 43 - Xem laïi bai caáu taïo trong cuûa boø saùt. ...................................   ....................................... CÊu t¹o trong cña chim bå c©u. Tiết 47: I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức - Học sinh nắm đợc hoạt động của các cơ quan dinh dỡng, thần kinh thích nghi với đời sống bay. - Nêu đợc điểm sai khác trong cấu tạo của chim bồ câu so với thằn lằn. 2. Kĩ năng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh, kÜ n¨ng so s¸nh. 3. Thái độ - Giáo dục thái độ yêu thích, tìm hiểu tự nhiên II. CHUẨN BỊ VÀ PHƯƠNG PHÁP: 1. Chunẩ bị: - Tranh cÊu t¹o trong cña chim bå c©u. - M« h×nh bé n·o chim bå c©u. 2. Phương pháp: Vấn đáp- tìm tòi III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Kiểm tra bài cũ: - Nêu các đặc điểm của chim thích nghi với đời sống bay? 2. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Hoạt động 1: Tìm hiểu các cơ TiÕt 47. CÊu t¹o trong - 1 HS nh¾c l¹i c¸c bé phËn cña quan tiªu ho¸ cña chim bå c©u - GV cho HS nhắc lại các bộ phận hệ tiêu hoá đã quan sát đợc ở 1. các cơ quan dinh dỡng bµi thùc hµnh. cña hÖ tiªu ho¸ ë chim. a. Tiªu ho¸ - MiÖng-diÒu-d¹ dµy - GV cho HS th¶o luËn vµ tr¶ lêi: - HS thảo luận  nêu đợc: tuyÕn-d¹ dµy c¬-tuét non+ HÖ tiªu ho¸ cña chim hoµn chØnh + Thùc qu¶n cã diÒu. h¬n bß s¸t ë nh÷ng ®iÓm nµo? + D¹ dµy: d¹ dµy tuyÕn, d¹ dµy ruét giµ-lç huyÖt. èng tiªu ho¸ ph©n ho¸, chuyªn ho¸ + Vì sao chim có tốc độ tiêu hoá cơ  tốc độ tiêu hoá cao. víi chøc n¨ng. cao h¬n bß s¸t? - Lu ý HS: HS không giải thích đợc thì GV phải giải thích do có tuyÕn tiªu ho¸ lín, d¹ dµy c¬ quan nghiÒn thøc ¨n, d¹ dµy tuyÕn tiÕt dÞch. - GV chèt l¹i kiÕn thøc Hoạt động 2: Tìm hiểu các cơ quan tuÇn hoµn - GV cho HS th¶o luËn: + Tim cña chim cã g× kh¸c tim bß s¸t? + ý nghĩa sự khác nhau đó? - GV treo sơ đồ hệ tuần hoàn câm  gọi 1 HS lên xác định các ngăn tim. - Gäi 1 HS tr×nh bµy sù tuÇn hoµn m¸u trong vßng tuÇn hoµn nhá vµ vßng tuÇn hoµn lín. Năm học: 2012_2013. - 1-2 HS ph¸t biÓu, líp bæ sung. - HS đọc thông tin SGK trang 141, quan s¸t h×nh 43.1 vµ nªu ®iÓm kh¸c nhau cña tim chim so víi bß s¸t: + Tim 4 ng¨n, chia 2 nöa. + Nửa trái chứa máu đỏ tơi  đi nu«i c¬ thÓ, nöa ph¶i chøa m¸u đỏ thẫm. + ý nghÜa: M¸u nu«i c¬ thÓ giµu oxi  sự trao đổi chất mạnh. - HS lªn tr×nh bµy trªn tranh . - Tốc độ tiêu hoá cao b. TuÇn hoµn - Tim 4 ng¨n, 2 vßng tuÇn hoµn. - M¸u nu«i c¬ thÓ giµu oxi (máu đỏ tơi)._Phục vụ nhu cầu trao đổi chất cao ở chim c. H« hÊp - Phæi cã hÖ thèng tói khÝ th«ng phæi (9 tói)_Gi¶m KLR cña chim vµ gi¶m ma s¸t néi quan khi bay d . Bµi tiÕt vµ sinh dôc + ThËn sau + Không có bóng đái + Níc tiÓu th¶i ra ngoµi cïng ph©n - Sinh dục:Con đực: 1 đôi tinh hoµn; Con c¸i: buång Trang 73.

(74) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. trøng tr¸i ph¸t triÓn Hoạt động 3: Tìm hiểu các cơ lớp nhận xét, bổ sung + Thô tinh trong quan h« hÊp - GV yêu cầu HS đọc thông tin, 2. ThÇn kinh vµ gi¸c - HS thảo luận và nêu đợc: quan s¸t h×nh 43.2 SGK  th¶o luËn + Phæi chim cã nhiÒu èng khÝ quan: - Bé n·o ph¸t triÓn vµ tr¶ lêi: th«ng víi hÖ thèng tói khÝ. + So s¸nh h« hÊp cña chim víi bß + Sù th«ng khÝ do sù co gi·n tói + N·o tríc lín + TiÓu n·o cã nhiÒu nÕp s¸t? khí (khi bay), sự thay đổi thể nh¨n. + Vai trß cña tói khÝ? tÝch lång ngùc (khi ®Ëu). + Bề mặt trao đổi khí rộng có ý + Túi khí: giảm khối lợng riêng, + Não giữa có 2 thuỳ thị nghĩa nh thế nào đối với đời sống giảm ma sát giữa các nội quan giác. bay lîn cña chim? - Gi¸c quan: Hoạt động 4: Thần kinh và giác khi bay. + M¾t tinh cã mÝ thø ba - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c quan máng nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung - GV yêu cầu HS quan sát mô hình - HS quan sát mô hình, đọc chú + Tai: có ống tai ngoài não chim, đối chiếu hình 43.4 thích hình 43.4 SGK và xác SGK, nhận biết các bộ phận của định các bộ phận của não. n·o trªn m« h×nh. - 1 HS lªn chØ trªn m« h×nh, líp + So s¸nh bé n·o chim víi bß s¸t? nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc. 3. Cñng cè - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: + Trình bày đặc điểm hô hấp của chim bồ câu thích nghi với đời sống bay? + Hoµn thµnh b¶ng so s¸nh cÊu t¹o trong cña chim bå c©u víi th»n l»n. 3. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - Su tầm tranh, ảnh một số đại diện lớp chim.. ...................................   ....................................... Đa dạng và đặc điểm chung của lớp chim. Tiết 48: I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức A, Đạt chuẩn:- Trình bày đợc các đặc điểm đặc trng của các nhóm chim thích nghi với đời sống từ đó thấy đợc sự đa dạng của chim. - Nêu đợc đặc điểm chung và vai trò của chim. 2. Kĩ năng * KÜ n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh, kÜ n¨ng so s¸nh. * Kĩ năng sống: – Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh hình để tìm hiểu sự đa dạng về thành phần loài, đặc điểm chung về cấu tạo cơ thể thích nghi với môi trờng sống, và vai trò của lớp Chim trong tự nhiên và đời sống. - KÜ n¨ng hîp t¸c, l¾ng nghe tÝch cùc. - Kĩ năng so sánh, phân tích, khái quát đẻ rút ra đặc điểm chung của lớp Chim. - KÜ n¨ng tù tin tr×nh bµy ý kiÕn tríc tæ. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc b¶o vÖ c¸c loµi chim cã lîi. II. CHUẨN BỊ VÀ PHƯƠNG PHÁP: 1. Chuẩn bị: - Tranh phãng to hình 44 SGK. 2. Phương pháp: - Dạy học nhóm, biểu đạt sáng tạo, vấn đáp- tìm tòi. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Kiểm tra bài cũ:- Nêu các đặc điểm cấu tạo trong của chim thích nghi với đời sống bay? Năm học: 2012_2013. Trang 74.

(75) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. 2. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động 1: Tìm hiểu sự đa d¹ng cña c¸c nhãm chim - GV cho HS đọc thông tin mục 1, 2, 3 SGK, quan s¸t h×nh 44 tõ 1 đến 3, điền vào phiếu học tập. - GV chèt l¹i kiÕn thøc.. Hoạt động của học sinh. GV: NGUYEN THI THUY ANH Nội dung ghi bảng Tiết 48. Đa dạng và đặc ®iÓm chung cña líp chim. - HS thu nhËn th«ng tin, th¶o luËn nhãm, hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - §¹i diÖn nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶, c¸c nhãm kh¸c bæ sung. Nhãm §Æc ®iÓm cÊu t¹o §¹i diÖn M«i trêng sèng C¸nh C¬ ngùc Ch©n Ngãn chim Th¶o nguyªn, sa Kh«ng Cao, to, Ch¹y §µ ®iÓu Ng¾n, yÕu 2-3 ngãn m¹c ph¸t triÓn kháe Chim c¸nh RÊt ph¸t 4 ngãn cã B¬i BiÓn Dµi, khoÎ Ng¾n côt triÓn mµng b¬i To, cã vuèt Bay Chim ng Núi đá Dµi, khoÎ Ph¸t triÓn 4 ngãn cong. - GV yêu cầu HS đọc bảng, quan - HS quan sát hình, thảo 1. Các nhóm chim: sát hình 44.3, tìm đặc điểm của luận nhóm và hoàn thành - Lớp chim rất đa dạng: Số mét sè bé cña nhãm chim bay. b¶ng. loµi nhiÒu(9600 loµi), chia - GV cho HS th¶o luËn: - §¹i diÖn ph¸t biÓu, c¸c lµm 3 nhãm: - V× sao nãi líp chim rÊt ®a d¹ng? HS kh¸c bæ sung. + Chim ch¹y, Chim b¬i, - GV chèt l¹i kiÕn thøc. - HS th¶o luËn rót ra nhËn Chim bay Hoạt động 2: Đặc điểm chung xét về sự đa dạng: - Lèi sèng vµ m«i trêng cña líp chim + NhiÒu loµi. sèng phong phó - GV cho HS nêu đặc điểm chung + Cấu tạo cơ thể đa dạng. Mçi nhãm chim cã cÊu t¹o cña chim vÒ: + Sèng ë nhiÒu m«i trêng thích nghi với đời sống của + §Æc ®iÓm c¬ thÓ chóng + §Æc ®iÓm cña chi 2. §Æc ®iÓm chung cña + §Æc ®iÓm cña hÖ h« hÊp, tuÇn - HS thảo luận, rút ra đặc lớp chim: hoàn, sinh sản và nhiệt độ cơ thể. Chim là động vật có xơng ®iÓm chung cña chim. - GV chèt l¹i kiÕn thøc - Đại diện nhóm phát biểu, sống thích nghi với đời Hoạt động 3: Vai trò của chim sèng bay lîn c¸c nhãm kh¸c bæ sung - GV yêu cầu HS đọc thông tin + M×nh cã l«ng vò bao phñ trong SGK vµ tr¶ lêi c©u hái: + Chi trớc biến đổi thành - Nªu Ých lîi vµ t¸c h¹i cña chim c¸nh trong tự nhiên và trong đời sống - HS đọc thông tin để tìm + Có mỏ sừng c©u tr¶ lêi. con ngêi? + Phæi cã mang èng khÝ, cã - LÊy c¸c vÝ dô vÒ t¸c h¹i vµ lîi Ých tói khÝ tham gia h« hÊp. của chim đối với con ngời? * GDMT: Chúng ta phải làm gì để - Một vài HS phát biểu, lớp + Tim 4 ngăn, máu đỏ tơi nu«i c¬ thÓ b¶o vÖ c¸c loµi chim cã Ých? bæ sung. + Trứng có vỏ đá vôi, đợc Êp nhê th©n nhiÖt cña chim bè mÑ. + Là động vật hằng nhiệt. 3.Cñng cè Nêu đặc điểm chung của lớp chim? 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - §äc môc “Em cã biÕt”. - ¤n l¹i néi dung kiÕn thøc líp chim.. ...................................   ...................................... Năm học: 2012_2013. Trang 75.

(76) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. Tiết 49: Thùc hµnh: Xem. GV: NGUYEN THI THUY ANH. băng hình về đời sống và tập tính loài chim. I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức: A, Đạt chuẩn:- Củng cố, mở rộng bài học qua hình về đời sống và tập tính của chim bồ câu và những loài chim kh¸c. 2. Kĩ năng sống: - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi xem băng hình để tìm hiểu về đời sống và các tập tính của chim. - Kĩ năng hợp tác, quản lí thời gian và đảm bảo trách nhiệm được phân công. - Kĩ năng tự tin khi trình bày trước tổ, nhóm, lớp. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, yªu thÝch m«n häc. II. CHUẨN BỊ VÀ PHƯƠNG PHÁP: 1. Chuẩn bị:: - GV chuÈn bÞ m¸y chiÕu, b¨ng h×nh. 2. Phương pháp: Thực hành, hoàn tất một nhiệm vụ. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Kiểm tra bài cũ: không kiểm tra bài cũ 2. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Hoạt động 1:Giáo viên nêu yêu cầu TiÕt 49. Thùc hµnh: Xem băng hình về đời sống và cña bµi thùc hµnh tËp tÝnh loµi chim + Theo néi dung trong b¨ng h×nh. + Tóm tắt nội dung đã xem. + Gi÷ trËt tù, nghiªm tóc trong giê 1. Sù di chuyÓn: häc. + Bay: - vç c¸nh Ph©n chia c¸c nhãm thùc hµnh - Lợn :tĩnh, động Hoạt động 2: Học sinh xem băng + Di chuyÓn kh¸c: h×nh - Leo, trÌo Gi¸o viªn cho HS xem l¹i ®o¹n b¨ng - HS xem l¹i ®o¹n b¨ng víi - §i,ch¹y, nh¶y néi dung: víi yªu cÇu quan s¸t: - B¬i. + C¸ch di chuyÓn + C¸ch di chuyÓn + C¸ch kiÕm ¨n + C¸ch kiÕm ¨n + C¸c giai ®o¹n 2. KiÕm ¨n: + C¸c giai ®o¹n trong qu¸ tr×nh trong qu¸ tr×nh sinh s¶n. sinh s¶n. Thêi gian: ban ngµy, ban Hoạt động 3: Thảo luận nội dung - Học sinh theo dõi băng đêm hình, quan sát đến đâu điền b¨ng h×nh vào phiếu học tập đến đó Gi¸o viªn cho HS th¶o luËn: Nguån thøc ¨n: ¨n t¹p, ¨n + Tãm t¾t nh÷ng néi dung chÝnh cña chuyªn(¨n thÞt, x¸c chÕt, ¨n b¨ng h×nh. qu¶, ¨n h¹t,...) + Kể tên những động vật quan sát đợc. - HS dựa vào nội dung phiếu học tập, trao đổi trong nhóm + Nªu h×nh thøc di chuyÓn cña chim. + KÓ tªn c¸c lo¹i måi vµ c¸ch kiÕm ¨n hoµn thµnh c©u tr¶ lêi. 3. Sinh s¶n: đặc trng của từng loài. + Nêu những đặc điểm khác nhau giữa - §¹i diÖn nhãm lªn ghi kÕt Giao hoan – giao phèi – chim trèng vµ chim m¸i. quả trên bảng, các nhóm làm tổ - đẻ trứng – ấp + Nªu tËp tÝnh sinh s¶n cña chim. trøng – nu«i con + Ngoài những đặc điểm có ở phiếu khác nhận xét, bổ sung. học tập, em còn phát hiện những đặc Năm học: 2012_2013. Trang 76.

(77) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. ®iÓm nµo kh¸c? - PhiÕu häc tËp: Di chuyÓn KiÕm ¨n Sinh s¶n Tên động Bay Bay Bay Thøc C¸ch b¾t Giao vËt quan ®Ëp Lµm tæ Ấp trøng lîn kh¸c ¨n måi hoan sát đợc nu«i con c¸nh 1 2 3.Nhận xét - đánh giá - GV nhận xét tinh thần, thái độ học tập của học sinh. - Dựa vào phiếu học tập giáo viên đánh giá kết quả học tập của nhóm. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ - ¤n l¹i toµn bé líp chim. - KÎ b¶ng trang 150 vµo vë.. ...................................   ...................................... Tiết 50: THỎ I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức: a, Đạt chuẩn:- Học sinh nắm đợc những đặc điểm đời sống và hình thức sinh sản của thỏ. - Học sinh thấy đợc cấu tạo ngoài của thỏ thích nghi với đời sống và tập tính lẩn trốn kẻ thù. 2. Kĩ năng: - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, nhËn biÕt kiÕn thøc. - Rèn kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, yªu thÝch m«n häc. II. PHƯƠNG PHÁP VÀ CHUẨN BỊ 1.Phương pháp: Của giáo viên: - Tranh h×nh 46.2; 46.3 SGK. - Một số tranh về hoạt động sống của thỏ. 2. Của học sinh: - Bài soạn III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Kiểm tra bài cũ: §Æc ®iÓm chung cña líp chim? Ph©n biÖt 3 líp chim? 2. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Giáo viên giới thiệu lớp thú là lớp - Cá nhân đọc thông tin SGK, Líp Thó động vật có cấu tạo cơ thể hoàn chỉnh thu thập thông tin trả lời. TiÕt 50. Thá nhất trong giới động vật và đại diện là - Trao đổi nhóm tìm câu trả con thá lêi. 1. §êi sèng: Hoạt động 1: Tìm hiểu đời sống của Yêu cầu nêu đợc: - Sèng ven rõng, trong + N¬i sèng thá c¸c bôi rËm - Yªu cÇu c¶ líp nghiªn cøu SGk, kÕt + Thøc ¨n vµ thêi gian kiÕm - ¡n thùc vËt, gËm hợp hình 46.1 SGK trang 149, trao đổi ăn nhÊm, kiÕm ¨n vÒ chiÒu + C¸ch lÈn trèn kÎ thï vấn đề 1: đặc điểm đời sống của thỏ và đêm - Sau khi th¶o luËn, tr×nh bµy - Thô tinh trong, thai - Gäi 1- 2 nhãm tr×nh bµy, nhãm kh¸c ý kiÕn vµ tù rót ra kÕt luËn. sinh, đẻ con, Có nhau - Th¶o luËn nhãm, yªu cÇu thai nªn gäi lµ hiÖn tîng bæ sung. - Liên hệ thực tế: Tại sao trong chăn nêu đợc: thai sinh. Con non yÕu, nu«i ngêi ta kh«ng lµm chuång thá + N¬i thai ph¸t triÓn đợc nuôi bằng sữa mẹ. + Bộ phận giúp thai trao đổi - Động vật hằng nhiệt b»ng tre hoÆc gç? Năm học: 2012_2013. Trang 77.

(78) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. Vấn đề 2: Hình thức sinh sản của thú - GV cho HS trao đổi toàn lớp. - HiÖn tîng thai sinh tiÕn ho¸ h¬n so với đẻ trứng và noãn thai sinh nh thế nµo? Hoạt động 2: Cấu tạo ngoài và sự di chuyÓn Yêu cầu HS đọc SGK trang 149, thảo luËn nhãm hoµn thµnh phiÕu häc tËp. GV: NGUYEN THI THUY ANH. chÊt víi m«i trêng. + Lo¹i con non. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ sung - Cá nhân HS đọc thông tin trong SGK vµ ghi nhí kiÕn thøc. - Trao đổi nhóm và hoàn thµnh phiÕu häc tËp. 2. CÊu t¹o ngoµi vµ di chuyÓn a. CÊu t¹o ngoµi CÊu t¹o ngoµi cña thá giúp thích nghi với đời sèng vµ tËp tÝnh lÉn trèn kÎ thï B¶ng sgk. Đặc điểm cấu tạo ngoài của thú thích nghi với đời sống và tập tính chạy trốn kẻ thù Bộ phận cơ thể Đặc điểm cấu tạo ngoài Sự thích nghi với đời sống và tập tính lẩn trốn kẻ thù Bé l«ng Bé l«ng Gi÷ nhiÖt, b¶o vÖ thá khi Èn trong bôi rËm Chi tríc §µo hang Chi ( cã vuèt) Chi sau BËt nh¶y xa, ch¹y trèn nhanh Mòi, l«ng xóc gi¸c Th¨m dß thøc ¨n vµ m«i trêng Tai cã vµnh tai §Þnh híng ©m thanh ph¸t hiÖn sím kÎ thï Gi¸c quan Gi÷ m¾t kh«ng bÞ kh«, b¶o vÖ khi thá trèn trong bôi Mắt có mí cử động gai rËm. - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 46.4 vµ - C¸ nhËn HS tù nghiªn cøu b. Di chuyÓn: 46.5, kÕt hîp víi quan s¸t trªn phim ¶nh, th«ng tin quan s¸t h×nh trong Ch¹y, nh¶y thảo luận để trả lời câu hỏi: SGK vµ ghi nhí kiÕn thøc. - Trao đổi nhóm thống nhất câu tr¶ lêi. Yªu cÇu: - Thá di chuyÓn b»ng c¸ch nµo? + Thá di chuyÓn: kiÓu nh¶y c¶ hai ch©n sau - Tại sao thỏ chạy không dai sức bằng thú + Thỏ chạy theo đờng chữ Z, ¨n thÞt, song mét sè trêng hîp thá vÉn cßn thó ¨n thÞt ch¹y kiÓu rît thoát đợc kẻ thù? đuổi nên bị mất đà. - VËn tèc cña thá lín h¬n thó ¨n thÞt song + Do søc bÒn cña thá kÐm, cßn thá vÉn bÞ b¾t, t¹i sao? cña thó ¨n thÞt søc bÒn lín. 3.Cñng cè - Nêu đặc điểm đời sống của thú? - Cấu tạo ngoài của thích nghi với đời sống nh thế nào? - V× sao khi nu«i thá ngêi ta thêng che bít ¸nh s¸ng ë chuång thá? 4.Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “ Em cã biÕt”. - Xem l¹i cÊu t¹o bé x¬ng th»n l»n. ...................................   ...................................... Tiết 51: CẤU TẠO TRONG CỦA THỎ NHÀ I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức: A, Đạt chuẩn:- Học sinh nắm đợc đặc điểm cấu tạo chủ yếu của bộ xơng và hệ cơ liên quan tới sự di chuyÓn cña thá. - Học sinh nêu đợc vị trí, thành phần và chức năng của các cơ quan sinh dỡng. - Học sinh chứng minh bộ não thỏ tiến hoá hơn não của các lớp động vật khác. 2. Kĩ năng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, thu thËp kiÕn thøc. - Kĩ năng hoạt động nhóm. Năm học: 2012_2013. Trang 78.

(79) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. 3. Thái độ: - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật II. PHƯƠNG PHÁP VÀ CHUẨN BỊ 1. Phương pháp: quan sát, vấn đáp – tìm tòi. 2. Chuẩn bị: - Tranh, m« h×nh bé x¬ng thá vµ th»n l»n. - Tranh phãng to h×nh 47.2 SGK. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1.Kiểm tra bài cũ: Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài của thỏ thích nghi với đời sống và tâp tính đào hang? 2. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Bài trớc các em đã học cấu tạo TiÕt 51. CÊu t¹o trong cña ngoài của thỏ thích nghi với đời thá nhµ sèng. VËy bµi nµy ta tiÕp tôc 1. Bé x¬ng vµ hÖ c¬ nghiªn cøu cÊu t¹o trong - C¸ nh©n quan s¸t tranh, thu a. Bé x¬ng: nhËn kiÕn thøc. - Bé x¬ng gåm nhiÒu x¬ng Hoạt động 1: Bộ xơng và hệ cơ - GV yêu cầu HS quan sát tranh bộ - Trao đổi nhóm, tìm đặc điểm khớp với nhau để nâng đỡ, b¶o vÖ vµ gióp c¬ thÓ vËn xơng thỏ và bò sát, tìm đặc điểm khác nhau. Yêu cầu nêu đợc: động.7 đốt sống cổ, X. sờn kh¸c nhau vÒ: + Các bộ phận tơng đồng. chỉ tập trung ở các đốt sống + C¸c phÇn cña bé x¬ng. + Đặc điểm khác: 7 đốt sống ngực + X¬ng lång ngùc cæ, cã x¬ng má ¸c, chi n»m díi b. HÖ c¬ + VÞ trÝ cña chi so víi c¬ thÓ. - Cơ vận động cột sống phát - GV gọi đại diện nhóm trình bày cơ thể. + Sự khác nhau liên quan đến triển. đáp án, bổ sung ý kiến. - C¬ hoµnh:ng¨n khoang đời sống - Tại sao có sự khác nhau đó? - HS tự đọc thông tin SGK, trả bong và khoang ngực - Yêu cầu HS tự rút ra kết luận tham gia vào hoạt động hô - Yêu cầu HS đọc SGK trang 152 câu hỏi. hÊp Yêu cầu nêu đợc: vµ tr¶ lêi c©u hái: 2. C¸c c¬ quan dinh dìng: - Hệ cơ của thỏ có đặc điểm nào + Cơ vận động cột sống, có chi Các cơ quan có cấu tạo hoàn sau liên quan đến vận động của thiện: liên quan đến sự vận động a. Tiªu ho¸: - HÖ c¬ cña thá tiÕn ho¸ h¬n c¸c c¬ thÓ. lớp động vật trớc ở những điểm + Cơ hoành, cơ liên sờn giúp - Miệng  thực quản  dạ dày  ruét, manh trµng th«ng khÝ ë phæi nµo? - Cá nhân tự đọc SGK trang - Tuyến gan, tuỵ - Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn Hoạt động 2: Các cơ quan sinh 153, 154, kết hợp quan sát hình ăn TV, kiểu gặm nhấm, manh trµng ph¸t triÓn – 47.2, ghi nhí kiÕn thøc. dìng - GV yêu cầu HS đọc thông tin - Trao đổi nhóm hoàn thành tiêu hoá xenlulôzơ b. TuÇn hoµn: tim 4 ng¨n SGK liên quan đến các cơ quan phiếu học tập. hai vòng tuần hoàn, máu đỏ dinh dỡng, quan sát tranh cấu tạo Yêu cầu đạt đợc: trong của thỏ, sơ đồ hệ tuần hoàn + Thành phần các cơ quan tơi đi nuôi cơ thể trong hÖ c¬ quan. vµ hoµn thµnh phiÕu häc tËp. c. H« hÊp: - KhÝ qu¶, phÕ - GV kÎ phiÕu häc tËp trªn b¶ng + Chøc n¨ng cña hÖ c¬ quan. - §¹i diÖn 1-5 nhãm lªn ®iÒn qu¶n vµ phæi (cã nhiÒu tói phô. phæi nhá- lµm t¨ng dt T§K) - GV tËp hîp c¸c ý kiÕn cña c¸c vµo phiÕu trªn b¶ng. - C¸c nhãm nhËn xÐt, bæ sung. d. Bµi tiÕt: ThËn sau – cÊu nhãm, nhËn xÐt. - GV thông báo đáp án của phiếu Thảo luận toàn lớp về ý kiến tạo hoàn thiện nhất cha thèng nhÊt. häc tËp. Häc sinh tù söa ch÷a nÕu cÇn. PhiÕu häc tËp HÖ c¬ quan VÞ trÝ Thµnh phÇn Chøc n¨ng Lång ngùc - Tim cã 4 ng¨n, m¹ch - M¸u vËn chuyÓn theo 2 vßng tuÇn TuÇn hoµn m¸u. hoàn. Máu nuôi cơ thể là máu đỏ tơi H« hÊp Trong khoang - Khí quả, phế quản và Dẫn khí và trao đổi khí. Năm học: 2012_2013 Trang 79.

(80) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. ngùc Khoang bông. phæi (mao m¹ch). - Miệng  thực quản  dạ - Tiêu hoá thức ăn (đặc biệt là xenlulo). Tiªu ho¸ dµy  ruét, manh trµng - TuyÕn gan, tuþ Trong khoang - Hai thËn, èng dÉn níc - Läc tõ m¸u chÊt thõa vµ th¶i níc tiÓu Bµi tiÕt bụng sát xơng tiểu, bóng đái, đờng tiểu ra ngoài cơ thể. sèng Hoạt động 3: Hệ thần kinh và 3. ThÇn kinh vµ gi¸c gi¸c quan quan: - GV cho HS quan s¸t m« h×nh n·o - Bé n·o thá ph¸t triÓn h¬n HS quan s¸t chó ý c¸c phÇn cña c¸, bß s¸t, thá vµ tr¶ lêi c©u hẳn các lớp động vật khác: hái: + §¹i n·o ph¸t triÓn che đại não, tiểu não, … - Bé phËn nµo cña n·o thá ph¸t + Chó ý kÝch thíc. lÊp c¸c phÇn kh¸c. triÓn h¬n n·o c¸ vµ bß s¸t? + TiÓu n·o lín, nhiÒu nÕp - Các bộ phận phát triển đó có ý + Tìm VD chứmg tỏ sự phát gấp  liên quan tới các cử nghĩa gì trong đời sống của thỏ? triển của đại não: nh tập tính động phức tạp. - §Æc ®iÓm c¸c gi¸c quan cña thá? phong phó. - HS tù rót ra kÕt luËn. + Gi¸c quan ph¸t triÓn. - Mét vµi HS tr¶ lêi, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. 3.Cñng cè - HS đọc kết luận chung cuối bài. - Nêu cấu tạo của thỏ chứng tỏ sự hoàn thiện so với lớp động vật có xơng sống đã học? 4.Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - T×m hiÓu vÒ thó má vÞt vµ thó cã tói. - KÎ b¶ng trang 157 SGK vµo vë.. ...................................   ...................................... Tiết 52: SỰ ĐA DẠNG CỦA THÚ BỘ THÚ HUYỆT, BỘ THÚ TÚI I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức - Học sinh nắm đợc sự đa dạng của lớp thú thể hiện ở số loài, số bộ, tập tính của chúng. - Giải thích đợc sự thích nghi về hình thái, cấu tạo với những điều kiện sống khác nhau. 2. Kĩ năng * Kĩ năng sống: - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK và quan sát trang hình để nêu được các đặc điểm cấu tạo và hoạt động sống của các bộ Thú huyệt, bộ Thú túi. - Kĩ năng lắng nghe tích cực. - Kĩ năng ứng xử giao tiếp trong khi thảo luận. - Kĩ năng trình bày sáng tạo. 3. Thái độ - Giáo giục ý thức học tập, yêu thích bộ môn. II. PHƯƠNG PHÁP VÀ CHUẨN BỊ 1 Phương pháp: quan sát, vấn đáp – tìm tòi. 2.Chuẩn bị: - H×nh phãng to 48.1; 48.2 SGK. - Tranh ảnh về đời sống của thú mỏ vịt và thú có túi. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : Năm học: 2012_2013 Trang 80.

(81) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. 1.Kiểm tra bài cũ: - Nêu đặc điểm cấu tạo trong của thỏ thích nghi với đời sống? 2. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng GV cho HS kÓ tªn sè thó mµ em biÕt TiÕt 52. Sù ®a d¹ng cña thó; Bé thó huyÖt, bé thó  gîi ý thªm rÊt nhiÒu loµi thó kh¸c tói vµ bé d¬i sèng ë mäi n¬i  lµm nªn sù ®a d¹ng 1. §a d¹ng cña líp thó: Hoạt động 1: Sự đa dạng của lớp - Kho¶ng 4600 loµi, 26 bé, thó: ở VN phát hiện đợc 275 loài - GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK - HS tự đọc thông tin trong - Lớp thú đẻ trứng – bộ thú trang 156, tr¶ lêi c©u hái: SGK và theo dõi sơ đồ các huyệt đẻ con – con non yếu – - Sù ®a d¹ng cña líp thó thÓ hiÖn ë bé thó, tr¶ lêi c©u hái. bé thó tói đặc điểm nào? Yêu cầu nêu đợc: Con non b×nh thêng – c¸c - Ngêi ta ph©n chia líp thó dùa trªn + Sè loµi nhiÒu. bé cßn l¹i đặc điểm cơ bản nào? + Dựa vào đặc điểm sinh - GV nªu nhËn xÐt vµ bæ sung thªm: s¶n. 2. Bé thó huyÖt: Ngoài đặc điểm sinh sản, khi phân - Đại diện nhóm trả lời, các + Có lông mao dày, chân có mµng. chia ngêi ta cßn dùa vµo ®iÒu kiÖn HS kh¸c nhËn xÐt bæ sung. + §Î trøng, cha cã nóm vó, sèng, chi vµ bé r¨ng. HS l¾ng nghe GV gi¶ng - Nêu một số bộ thú: bộ ăn thịt, bộ - Cá nhận HS đọc thông tin nuôi con bằng sữa. +§¹i diÖn: thó má vÞt, thó guèc ch½n, bé guèc lÎ vµ quan s¸t h×nh, tranh ¶nh l«ng dÝm,... - Yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn mang theo vÒ thó huyÖt vµ 3. Bé thó tói: Hoạt động 2: Bộ thú huyệt - bộ thó tói  hoµn thµnh b¶ng. + Chi sau dµi, khoÎ, ®u«i thó tói Yªu cÇu: Dïng sè thø tù dµi. - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK + 1 vµi HS lªn b¶ng ®iÒn néi + §Î con, con s¬ sinh rÊt trang 156, 157, hoµn thµnh b¶ng dung nhỏ, đợc nuôi trong túi da ở trong vë bµi tËp. - C¸ nh©n xem l¹i th«ng tin bông mÑ, thó mÑ cã nóm vó, - GV cho HS thảo luận toàn lớp và SGK và bảng so sánh mới con bú mẹ thụ động hoàn thành trao đổi nhóm.. + Đại diện: Kanguru, chuột nhËn xÐt. + Nu«i con b»ng s÷a. - GV yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn: tói, gÊu tói,… + Thó mÑ cha cã nóm vó + CÊu t¹o Những bộ thú còn lại đẻ + Ch©n cã mµng + §Æc ®iÓm sinh s¶n con, con s¬ sinh ph¸t triÓn GV hỏi: Em biết thêm điều gì về thú + Hai chân sau to, khoẻ, bình thờng, bú mẹ chủ động má vÞt vµ kanguru qua s¸ch b¸o vµ dµi. + Con non nhá, cha ph¸t phim? triển đầy đủ 3.Cñng cè Hãy khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời đúng. 1- Thú mỏ vịt đợc xếp vào lớp thú vì: a. Cấu tạo thích nghi với đời sống ở nớc b. Nu«i con b»ng s÷a c. Bé l«ng dµy, gi÷ nhiÖt 2- Con non cña kanguru ph¶i nu«i trong tói Êp lµ do: a. Thú mẹ có đời sống chạy nhảy b. Con non rất nhỏ, cha phát triển đầy đủ. c. Con non cha biÕt bó s÷a. 4.Híng dÉn häc bµi ë nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - §äc môc “Em cã biÕt” - T×m hiÓu vÒ c¸ voi, c¸ heo vµ d¬i. Tuaàn: 27 Năm học: 2012_2013. Trang 81.

(82) Trường THCS Long Đức Tieát : .53. Baøi 49:. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. SỰ ĐA DẠNG CỦA THÚ( tiếp theo) BOÄ DÔI - BOÄ CAÙ VOI. I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: A, Đạt chuẩn: - HS phải nêu được các đặc điểm cấu tạo của dơi và cá voi phù hợp với điều kieän soáng. - Thấy được một số tập tính của dơi và cá voi 2.Kĩ năng: Rèn kĩ năng quan sát so sánh, Kĩ năng hoạt động nhóm 3.Thái độ: Giáo dục ý thức yêu thích môn học II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC Tranh caù voi, dôi III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Kiểm tra bài cũ: - Nêu đặc điểm cấu tạo của thỳ mỏ vịt và kanguru thích nghi với đời sống? 2. Bài mới: Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức HĐ1: Tìm hiểu về bộ dơi I. Bộ Dơi: GV: Yêu cầu HS quan sát tranh 49.1, đọc thông tin SGK, thảo luận trả lời câu hỏi. - Bộ Dơi là những ĐV thích - Nêu đặc điểm động vật thuộc bộ Dơi? nghi với đời sống bay: - Dơi có những đặc điểm nào thích nghi HS trả lời, bổ sung + Chi trước → cánh. với đời sống bay? ( là màng da rộng có - Vì sao Dơi được xếp vào lớp thú? lông thưa) - Dơi là động vật ăn quả, ăn sâu bọ, vậy + Chi sau yếu, nhỏ. bộ răng của chúng có đặc điểm gì? + Đuôi ngắn. GV kết luận. + Bộ răng nhọn, sắc. HĐ2: Tìm hiểu về bộ cá voi II. Bộ Cá Voi: GV: Yêu cầu HS quan sát H49.2 nghiên cứu SGK. Thảo luận nhóm trả lời câu hỏi: - Cho biết đặc điểm cá voi? - Bộ Cá Voi thích nghi hoàn - Tại sao cơ thể cá voi nặng nề, vây HS trả lời, bổ toàn với đời sống ở nước: ngực nhỏ nhưng vẫn di chuyển dễ dàng sung. + Cơ thể hình thoi, cổ ngắn, trong nước? vây đuôi nằm ngang. - Tại sao cá voi sống trong nước mà vẫn + Lớp mỡ dưới da dày. được xếp vào lớp thú? + Chi trước→ vây dạng bơi - Cá voi có những đặc điểm gì về răng chèo. và cách ăn mồi? + Hàm không răng, lọc mồi GV đưa một vài thông tin về cá heo và bằng các khe của tấm sừng cá voi. miệng. 3. CUÛNG COÁ GV cho HS laøm baøi taäp sau: Năm học: 2012_2013. Trang 82.

(83) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Hãy đánh dấu nhân(x) vào câu trả lời đúng. 1. Caùch caát caùnh cuûa dôi laø: a) Nhún mình lấy đà từ mặt đất b) Chạy lấy đà rồi vỗ cánh c) Chân rời vật bám, buông mình từ trên cao. 2. Chọn những đặc điểm của cá voi thích nghi đời sống ở nước a) Cô theå hình thoi, coå ngaén b) Vây lưng to giữ thăng bằng. c) Chi trước có màng nối các ngón d) Chi trước dạng bơi chèo e) Mình coù vaûy, trôn g) Lớp mỡ dưới da dày 4. DAËN DOØ. - Học bài, trả lời câu hỏi trong SGK - Đọc mục” Em có biết” - Tìm hiểu về đời sống của chuột, hổ, báo. - Keû baûng 1 tr. 164 SGK theâm coät “ Caáu taïo chaân”.. Năm học: 2012_2013. Trang 83.

(84) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Tuaàn: 27 Tieát : 54. Baøi 50:. SỰ ĐA DẠNG CỦA THÚ (tiếp) BOÄ AÊN SAÂU BOÏ, BOÄ GAËM NHAÁM, BOÄ AÊN THÒT. I. MUÏC TIEÂU. 1.Kiến thức: A, Đạt chuẩn: -HS nêu được cấu tạo thích nghi với đời sống của bộ thú ăn sâu bọ, bộ thú gaëm nhaám vaø boä thuù aên thòt - HS phân biệt được từng bộ thú thông qua những đặc điểm cấu tạo đặc trưng. 2.Kĩ năng: Rèn kĩ năng quan sát tranh tìm kiến thức - Kĩ năng thu nhập thông tin và kĩ năng hoạt động nhóm 3.Thái độ: Giáo dục ý thức tìm hiểu thế giới động vật để bảo vệ loài có lợi. II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC. - Tranh chaân, raêng chuoät chuø. - Tranh sóc, chuột đồng và bộ răng chuột. - Tranh boä raêng vaø chaân cuûa meøo III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1.Kiểm tra bài cũ: - Nêu đặc điểm cấu tạo cua dơi và cỏ voi thích nghi với đời sống? 2. Bài mới: a. Đặt vấn đề: Bài hôm nay chúng ta tìm hiểu tiếp bộ thú ăn sâu bọ, thú gặm nhấm và thú ăn thịt xem có cấu tạo như thế nào để thích nghi với đời sống của chúng. b. Triển khai bài dạy: Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức HĐ1: Tìm hiểu về bộ sâu bọ I. Bộ sâu GV: Yêu cầu học sinh đọc thông tin SGK, quan sát 50.1 trả lời câu hỏi: HS trả lời, bổ - Bộ ăn sâu bọ có những đặc điểm gì sung . thích nghi với đời sống? - Mõm dài, răng nhọn. - Về cấu tạo chân? Về cấu tạo răng? - Chân trước ngắn, bàn rộng, Cách bắt mồi? ngón tay to, khỏe→ đào hang. GV nhận xét và kết luận. HĐ2: Tìm hiểu về bộ gặm nhấm II. Bộ Gặm nhấm GV: Yêu cầu HS nghiên cứu SGK + quan sát 50.2, thảo luận nhóm. HS trả lời, bổ - Chân răng có cấu tạo như thế nào để sung . phù hợp với đời sống? - Thiếu răng nanh, răng cửa - Đặc điểm cấu tạo răng có gì khác so rất lớn và sắc, có khoảng trống với bộ ăn sâu bọ? hàm. GV kết luận HĐ3: Tìm hiểu về bộ ăn thịt(10’) III.Bộ ăn thịt: GV: Yêu cầu HS nghiên cứu SGK + quan sát 50.3, . HS trả lời, bổ Năm học: 2012_2013. Trang 84.

(85) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - So sánh cấu tạo răng, cấu tạo chân của sung . bộ ăn thịt so với bộ sâu bọ và bộ gặm - Răng cửa sắc nhọn, răng nhấm? nanh dài nhọn, răng hàm có - Những đặc điểm đó có gì thích nghi vuốt cong, dưới có đệm thịt với đời sống? GV kết luận 3. Củng cố: - HS đọc ghi nhớ SGK. 1- Hãy lựa chọn các đặc điểm của thú ăn thịt trong các đặc điểm sau ? a- Răng cửa lớn có khoảng trống hàm. b- Răng nanh dài nhọn, răng hàm dẹp 2 bên, sắc. c- Rình và vồ mồi. d- Ăn tạp. e- Ngón chân có vuốt cong sắc, nệm thít dày. g- Đào hang trong đất. 2- Những đặc điểm cấu tạo sau của bộ thú nào ? a- Răng cửa lớn có khoảng trống hàm. b- Răng cửa mọc dài liên tục. c- Ăn tạp. 4. Dặn dò: - Học bài theo câu hỏi và kết luận SGK. - Tìm hiểu đặc điểm của trâu bò Tuaàn: 28 Tieát:55. Baøi 51:. SỰ ĐA DẠNG CỦA THÚ (tiếp) CÁC BỘ MÓNG GUỐC VÀ BỘ LINH TRƯỞNG. I. MUÏC TIEÂU. 1.Kiến thức: -HS nêu được những đặc điểm cơ bản của thú móng guốc và phân biệt được bộ guốc chẵn, bộ guoác leû. - Nêu được đặc điểm bộ linh trưởng, phân biệt được các đại diện của bộ linh trưởng. 2.Kĩ năng: Rèn kĩ năng quan sát, phân tích, so sánh. Kĩ năng hoạt động nhóm. 3.Thái độ: Giáo dục ý thức yêu quý và bảo vệ động vật. II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC. - Tranh phóng to chân của lợn, bò, tê giác. - HS kẻ bảng tr. 167 SGK vào vở bài tập. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: Hoạt động của giáo viên Họat động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu các bộ móng guốc -GV yêu cầu, đọc SGK tr. 166,167, - Cá nhân đọc thông tin 1. CÁC BỘ MÓNG Năm học: 2012_2013. Trang 85.

(86) Trường THCS Long Đức. quan sát hình 51.3 trả lời câu hỏi: + Tìm ñaëc ñieåm chung cuûa boä moùng guoác? + Chọn từ phù hợp điền vào bảng trong vở bài tập. -GV kẻ lên bảng để HS chữa. -GV neân löu yù neáu yù kieán chöa thoáng nhaát tieáp tuïc thaûo luaän. -GV đưa nhận xét và đáp án đúng HS tự sửa chữa.. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. trong SGK tr.166,167. Yeâu caàu: + Moùng coù guoác + Caùch di chuyeån. - Trao đổi nhóm để hoàn thành bảng kiến thức. - Đại diện các nhóm lên điền từ phù hợp vào bảng. - Nhoùm khaùc nhaän xeùt boå sung (neáu caàn).. GUOÁC. Ñaëc ñieåm cuûa boä moùng guoác -Soá ngoùn chaân tieâu giaûm, đốt cuối mỗi ngón có bao sừng gọi là guốc. -Boä guoác chaün: Soá ngoùn chân chẵn, có sừng đa số nhai laïi. - Boä guoác leû: Soá ngoùn chân lẻ, không có sừng (trừ tê giác), không nhai laïi. Bảng kiến thức chuẩn Cấu tạo, đời sống và tập tính một số đại diện thú móng guốc Tên động vật Lợn Höôu Ngựa Voi Teâ giaùc Những câu trả lời lựa chọn. Soá ngoùn chaân Chaün (4) Chaün (2) Leû (1) Leû (5) Leû (3) Chaün Leû. Sừng Không sừng Có sừng Không sừng Không sừng Có sừng Có sừng Không có sừng. Chế độ ăn AÊn taïp Nhai laïi Khoâng nhai laïi Khoâng nhai laïi Khoâng nhai laïi Nhai laïi Khoâng nhai laïi AÊn taïp. Loái soáng Đàn Đàn Đàn Đàn Đơn độc Đơn độc Đàn. - GV yêu cầu tiếp tục trả lời câu - Các nhóm sử dụng kết quả của bảng hoûi: trên  trao đổi trả lời câu hỏi. + Tìm ñaëc ñieåm phaân bieät boä guoác Yeâu caàu: chaün vaø boä guoác leû. + Nêu được số ngón chân có guốc. - GV yeâu caàu ruùt ra keát luaän veà: +Sừng, chế độ ăn. + Ñaëc ñieåm chung cuûa boä - Đại diện nhóm trình bày câu trả lời. + Đặc điểm cơ bản để phân biệt bộ - Nhóm khác nhận xét và bổ sung. guoác chaün vaø guoác leû. Hoạt động 2: Tìm hiểu bộ linh trưởng 2. BOÄ LINH - HS tự đọc thông tin  trong SGK TRƯỞNG * Ñaëc ñieåm chung cuûa boä tr.168, quan sát hình 51.4, kết hợp với - Ñi baèng baøn - Yêu cầu nghiên cứu SGK và những hiểu biết về bộ này trả lời câu chaân quan sát hình 51.4 trả lời câu hoûi. - Baøn tay, baøn hoûi: Yeâu caàu: chaân coù 5 ngoùn +Tìm ñaëc ñieåm cô baûn cuûa boä + Chi coù caáu taïo ñaëc bieät linh trưởng? + Chi có khả năng cầm nắm, bám chặt. - Ngón cái đối - GV yeâu caàu HS ruùt ra keát - 1 vài em trình bày  HS khác bổ sung. diện với các ngón Năm học: 2012_2013. Trang 86.

(87) Trường THCS Long Đức. luaän.. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Cá nhân tự tìm đặc điểm phù hợp 3 đại diện ở sơ đồ tr.168 - 1 soá HS leân baûng ñieàn vaøo caùc ñaëc ñieåm HS khaùc boå sung. coøn laïi  thích nghi với sự cầm nắm vaø leo treøo - AÊn taïp. Bảng kiến thức chuẩn. Tên động vật Ñaëc ñieåm. Khỉ hình người. Khæ. Vượn. Chai moâng Khoâng coù Chai mông lớn Coù chai moâng nhoû Tuùi maù Khoâng coù Túi má lớn Khoâng coù Ñuoâi Khoâng coù Ñuoâi daøi Khoâng coù Hoạt động 3: Đặc điểm chung của lớp thú 3. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP - GV yeâu caàu: - HS trao đổi nhóm  tìm THUÙ + Nhớ lại kiến thức đã học đặc điểm chung nhất. - Là động vật có xương sống, có tổ về lớp thú - Đại diện trình bày  chức cao nhất + Thông qua các đại diện nhoùm khaùc boå sung cho - Thai sinh và nuôi con bằng sữa tìm ñaëc ñieåm chung. hoàn thiện. - Coù loâng mao, boä raêng phaân hoùa 3 Chuù yù ñaëc ñieåm: Boä loâng, loại đẻ con, răng, hệ thần kinh. - Tim 4 ngaên, boä naõo phaùt trieån, laø động vật hằng nhiệt. Hoạt động 4: Vai trò của thú - GV yêu cầu: Đọc SGK trả - Cá nhân tự nghiên cứu thông tin 4. VAI TRÒ CỦA THÚ -Vai trò: Cung cấp thực lời câu hỏi: trong SGK tr.168. + Thú có những giá trị gì - Trao đổi nhóm trả lời. Yêu cầu: phẩm, sức kéo, dược trong đời sống con người? + Phân tích riêng từng giá trị như: liệu, nguyên liệu làm đồ mó ngheä vaø tieâu dieät gaëm MÔI TRƯỜNG : cung cấp thực phẩm, dược phẩm... + Chúng ta làm gì để bảo + Xây dựng khu bảo tồn, cấm săn nhấm có hại. -Bieän phaùp: veä vaø giuùp thuù phaùt trieån? baén. + Bảo vệ động vật - GV nhaän xeùt yù kieán cuûa - Đại diện nhóm trình bày  nhóm hoang daõ HS vaø yeâu caàu HS ruùt ra keát khaùc boå sung. + Xây dựng khu bảo tồn động vật luaän. + Tổ chức chăn nuôi những loài có gia trị kinh teá. 3. CUÛNG COÁ GV sử dụng câu hỏi 1,2,3 cuối bài 4. DAËN DOØ - Học bài và trả lời câu hỏi. - Tìm hiểu 1 số tập tính, đời sống của thú. TIẾT 56 Năm học: 2012_2013. GIẢI MỘT SỐ BÀI TẬP TRONG SÁCH BÀI TẬP Trang 87.

(88) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC : Nhằm giúp hs củng cố lại những kiến thức đã học - Giúp hs tập làm quen với các dạng bài tập - Reøn luyeän kyõ naêng khi laøm baøi II/ Chuaån bò: GV: Caùc daïng baøi taäp HS: ôn toàn bộ lớp thú III/ NOÄI DUNG : Chọn câu trả lời đúng nhất : Câu 1: Bộ lông mao có vai trò gì trong đời sống của thỏ ? a. Giữ nhiệt b. Deã laån troán trong buïi c. Giúp cho cơ thể có nhiệt độ không thay đổi theo nhiệt độ môi trường d. Câu a, b đúng Câu 2: Những ưu điểm của hiện tượng thai sinh ở tho ûlà: a. Phôi được nuôi bằng chất dinh dưỡng của cơ thể qua nhau thai nên ổn định b. Phôi phát triển trong cơ thể mẹ nên an toàn và có đủ điều kiện để phát triển c. Con non được nuôi bằng sữa mẹ d. Cả a,b,c đúng Câu 3: Thú mỏ vịt không có vú chỉ có tuyến sữa làm sao thú con bú được ? a.Thú con liếm sữa trên lông rhú mẹ b . Uống sữa tiết ra lẫn trong nước c., Hai câu a, b, đúng d. Hai caâu a,b, sai Caâu 4: Kanruru laø thuù baäc thaáp vì: a. Phôi không có nhau , đẻ con non yếu phải được tiếp tục nuôi trong túi ấp của thú mẹ b. Phôi có nhau ,đẻ con non to bằng hạt đậu không thể tự bú mẹ được c. Đẻ trứng ,thân nhiệt thấp và thay đổi d. Cả a,b,c, đều sai Câu 5: Loài động vật nào lớn nhất trong giới động vật : a. Voi b. Caù voi xanh c. Caù heo d. Voi beå Câu 6: Dơi là loài có ích vì: a. Phần lớn sâu là loài ăn sâu bọ b. Phân dơi dùng làm phân bón hơợ¨c dùng chế thuốc nổ c. Dơi phát hiện ra các loại quả chín . d. Câu a,b, đúng. III/DAËN DOØ :veà nhaø hoïc baøi tieát sau kieåm tra 1 tieát . TIẾT 57 :. KIỂM TRA 45 PHÚT. Năm học: 2012_2013. Trang 88.

(89) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. I – Mục tiêu 1. Kiến thức - Nhằm đánh giá sự nhận thức của HS về môn sinh học thông qua các chương đã được học. 2. Kỹ năng - Rèn cho HS kỹ năng làm các loại bài trắc nghiệm, tự luận 3. Thái độ - Thái độ nghiêm túc khi làm bài kiểm tra II – Ma trận: MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA 1 TIẾT Chương trình Nhận biết Thông hiểu Vận dụng thấp Lớp Lưỡng -Xác định được tim ếch có 3 - Xác định được đặc điểm cư ngăn của máu pha. 0,5đ = 5 % 0,25đ = 2,5% 0,25đ = 2,5% Lớp Bò sát - Xác định được tim thằn lằn có 3 ngăn, có thêm vách ngăn hụt ở tam thất - Bò sát có nước tiểu đặc 0,5 đ = 5 % để chống mất nước. 0,5đ = 5 % Lớp Chim - Nêu được đặc điểm cấu tạo - Tác dụng của dạ ngoài của chim giúp chim dày cơ dày thích nghi với đời sống bay - Tác dụng của lượn. nước tiểu đặc và thiếu bóng đái ở 3đ = 30% chim. 0,5đ = 5% Lớp Thú - Đặc điểm chung và vai trò - Vì sao cá voi được xếp - Vì sao Thú mỏ của Thú vào lớp thú vịt đẻ trứng - Đặc điểm cấu tạo trong của nhưng được xếp thỏ. vào lớp thú. - Vì sao dơi lại được xếp vào lớp thú Tổng số câu 6 câu 2 câu 1câu Tổng số diểm 4đ 2,5đ 1,5đ Phần trăm 40% 25% 15% III. NỘI DUNG KIỂM TRA:. Năm học: 2012_2013. Trang 89.

(90) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Tuaàn: 29 Tieát:58 CHÖÔNG 7:. SỰ TIẾN HÓA CỦA ĐỘNG VẬT. Baøi 54:. TIẾN HÓA VỀ TỔ CHỨC CƠ THỂ. I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: A, Đạt chuẩn:-HS nêu được mức độ phức tạp dần trong tổ chức cơ thể của các lớp động vật thể hiện ở sự phân hóa về phân hóa về cấu tạo và chuyên hóa về chức năng. 2.Kó naêng: Reøn luyeän kó naêng quan saùt, so saùnh,Kó naêng phaân tích, tö duy 3.Thái độ: Giáo dục ý thức học tập yêu thích bộ môn. II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC - Tranh hình 54.1 SGK phoùng to. - HS keû baûng SGK tr. 176 III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động của giáo viên Họat động của học sinh Hoạt động 1: So sánh một số hệ cơ quan của động vật - GV yêu cầu quan sát tranh đọc - Cá nhân đọc nội dung bảng, các câu trả lời  hoàn thành bảng ghi nhận kiến thức. - Trao đổi nhóm lựa chọn câu trong vở bài tập. trả lời - GV kẻ bảng để HS chữa bài - Hoøan thaønh baûng - GV löu yù neân goïi nhieàu nhoùm Yeâu caàu: để biết được ý kiến của HS + Xác định được các ngành - GV ghi phaàn boå sung vaøo caïnh + Nêu cấu tạo từ đơn giản đến bảng để HS tiếp tục theo dõi và phức tạp dần trao đổi. - Đại diện các nhóm lên ghi - GV nên kiểm tra số lượng các nhóm có kết quả đúng và chưa kết quả vào bảng 1 - Nhoùm khaùc theo doõi  boå đúng. -Yeâu caàu HS quan saùt noäi dung sung. bảng kiến thức chuẩn. -HS theo dõi và tự sửa chữa Năm học: 2012_2013. Noäi dung. Trang 90.

(91) Trường THCS Long Đức. Teân Ngaønh ÑV Truøng ÑV bieán hình nguyeân sinh Thủy tức Ruột khoang Giun đất. Giun đốt. Toâm soâng Chaâu chaáu Caù cheùp. Chaân khớp Chaân khớp Động vật coù xöông soáng. Ếch đồng Động vật trưởng xöông thaønh soáng Thaèn laèn boùng. Động vật coù xöông soáng. Chim boà caâu. Động vật xöông soáng. Thoû. Động vật xöông soáng. Hoâ haáp Chöa phaân hoùa Chöa phaân hoùa Da. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. Tuần hoàn Chöa coù Chöa coù. Tim ñôn giaûn, tuaàn hoàn kín Mang ñôn Tim ñôn giaûn, heä tuaàn giaûn hoàn hở Heä oáng Tim ñôn giaûn, heä tuaàn khí hoàn hở Mang Tim coù 1 taâm nhó, 1 tâm thất, tuần hoàn kín, máu đỏ tươi nuôi cô theå Da vaø Tim coù 2 taâm nhó, 1 phoåi taâm thaát, heä tuaàn hoàn kín, máu pha nuoâi cô theå Phoåi Tim coù 2 taâm nhó, 1 taâm thaát coù vaùch huït, hệ tuần hoàn kín, máu pha ít nuoâi cô theå Phoåi vaø Tim coù 2 taâm nhó, 2 tuùi khí tâm thất, tuần hoàn kín, máu đỏ tươi nuôi cô theå Phoåi Tim 2 taâm nhó, 2 taâm thất, tuần hoàn kín, máu đỏ tươi nuôi cơ theå. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Thaàn kinh. Sinh duïc. Chöa phaân hoùa. Chöa phaân hoùa. Hình mạng lưới. Tuyeán SD khoâng coù oáng daãn Tuyeán SD coù oáng daãn Tuyeán SD coù oáng daãn Tuyeán SD coù oáng daãn Tuyeán SD coù oáng daãn. Hình chuoãi haïch Chuoãi haïch coù haïch naõo Chuoãi haïch, hạch não lớn Hình oáng, baùn caàu naõo nhoû, tieåu naõo hình khoái trôn Hình oáng, baùn caàu naõo nhoû, tieåu naõo nhoû đẹp Hình oáng, baùn caàu naõo nhoû, tieåu naõo phaùt trieån hôn eách Hình oáng, baùn cầu não lớn, tiểu não lớn có 2 maáu beân nhoû Hình oáng, baùn cầu não lớn,vỏ chaát xaùm, khe, raõnh, tieåu naõo coù 2 maáu beân lớn. Tuyeán SD coù oáng daãn. Tuyeán SD coù oáng daãn. Tuyeán SD coù oáng daãn. Tuyeán SD coù oáng daãn. Hoạt động 2: Sự phức tạp hóa tổ chức cơ thể - GV yeâu caàu HS quan - Cá nhân theo dõi thông tin ở bảng 2. SỰ PHỨC TẠP HÓA sát lại nội dung bảng  trả  ghi nhớ kiến thức (lưu ý: theo hàng TỔ CHỨC CƠ THỂ lời câu hỏi: dọc từng hệ cơ quan). Sự phức tạp hóa tổ chức Năm học: 2012_2013. Trang 91.

(92) Trường THCS Long Đức. + Sự phức tạp hóa các heä cô quan hoâ haáp, tuaàn hoàn, thần kinh, sinh dục được thể hiện như thế nào qua các lớp động vật đã hoïc? - GV ghi toùm taét yù kieán cuûa caùc nhoùm vaø phaàn boå sung leân baûng - GV nhận xét đánh giá vaø yeâu caàu hoïc sinh ruùt ra kết luận về sự phức tạp hóa tổ chức cơ thể. - GV hoûi theâm: + Sự phức tạp hóa tổ chức cơ thể ở động vật có yù nghóa gì ?. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1 - Trao đổi nhóm. Yeâu caàu: + Hệ hô hấp từ chưa phân hóa trao đổi qua toàn bộ da  mang đơn giản  mang  da vaø phoåi  phoåi + Hệ tuần hoàn : chưa có tim  tim chöa coù ngaên  tim coù 2 ngaên  3 ngaên - tim 4 ngaên. + Hệ thần kinh từ chưa phân hóa  đến thần kinh mạng lưới  chuỗi hạch ñôn giaûn  chuoãi haïch phaân hoùa( naõo, haàu, buïng...)  hình oáng phaân hoùa boä naõo, tuûy soáng. + Heä sinh duïc: chöa phaân hoùa  tuyeán sinh duïc khoâng coù oáng daãn  tuyeán sinh duïc coù oáng daãn. - Đại diện nhóm trình bày đáp án  nhoùm khaùc boå sung.. GV: NGUYEN THI THUY ANH cơ thể của các lớp động vật thể hiện ở sự phân hoùa veà caáu taïo vaø chuyeân hóa về chức năng. - HS có thể dựa vào sự hoàn chỉnh của hệ thần kinh liên quan đến tập tính phức tạp, yêu cầu nêu được: + Các cơ quan hoạt động coù hieäu quaû hôn. + Giuùp cô theå thích nghi với môi trường sống. 3. CUÛNG COÁ GV cho HS trả lời câu hỏi. Hãy chứng minh sự phân hóa và chuyên hóa của hệ tuần hoàn và hệ thần kinh của động vật. 4. DAËN DOØ - Học bài, trả lời câu hỏi trong SGK - HS kẻ bảng 1 và 2 vào vở bài tập. Bảng 2. Sự sinh sản hữu tính và tập tính chăm sóc con ở động vật( SGK tr.180) Tuaàn: 30 Tieát : 59.. Baøi 55:. TIEÁN HOÙA VEÀ SINH SAÛN. I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: A, Đạt chuẩn: -HS nêu được sự tiến hóa các hình thức sinh sản ở động vật từ đơn giản đến phức tạp( sinh sản vô tính đến sinh sản hữu tính). -Thấy được sự hoàn chỉnh các hình thức sinh sản hữu tính 2.Kĩ năng: Rèn kĩ năng hoạt động nhóm. 3.Thái độ: Giáo dục ý thức bảo vệ động vật đặc biệt trong mùa sinh sản. II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC - Tranh sinh sản vô tính ở trùng roi, thủy tức - Tranh về sự chăm sóc trứng và con. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Năm học: 2012_2013. Trang 92.

(93) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Hoạt động 1: Tìm hiểu hình thức sinh sản vô tính - Yêu cầu nghiên cứu SGK trả lời - Cá nhân tự đọc tóm tắt trong 1. HÌNH THỨC caâu hoûi: SGK tr.179 trả lời câu hỏi. SINH SAÛN VOÂ TÍNH + Theá naøo laø sinh saûn voâ tính? Yeâu caàu: - Sinh saûn voâ tính + Có những hình thức sinh sản vô + Không có sự kết hợp đực, cái. không có sự kết hợp tính naøo? + Phaân ñoâi, moïc choài. tế bào sinh sản đực và - GV treo tranh một số hình thức - Một vài HS trả lời  HS khác caùi. sinh sản vô tính ở động vật không boå sung. - HÌnh thức sinh sản: xöông soáng. - HS lưu ý: chỉ có một cá thể tự + Phaân ñoâi cô theå. + Sinh saûn sinh + Hãy phân tích các cách sinh sản ở phân đôi hay mọc thêm một cơ dưỡng: mọc chồi và thủy tức va trùng roi? thể mới. taùi sinh. + Tìm một số động vật khác có - HS coù theå keå: truøng amíp, kieåu sinh saûn gioáng nhö truøng roi. truøng giaøy. - GV yeâu caàu HS ruùt ra keát luaän. Họat động 2: Tìm hiểu hình thức sinh sản hữu tính a) Sinh sản hữu tính: - Yêu cầu: đọc SGK tr.179 trả lời - Cá nhân tự đọc tóm tắt SGK caâu hoûi: tr.143  trao đổi nhóm. + Thế nào là sinh sản hữu tính? Yeâu caàu: + So sánh sinh sản vô tính với sinh + Có sự kết hợp đực và cái. sản hữu tính (bằng cách hoàn thành + Tìm đặc điểm giống và khác. baûng 1). - Đại diện các nhóm lên ghi kết - GV kẻ bảng để HS so sánh quaû vaøo baûng. - Nhoùm khaùc nhaän xeùt vaø boå sung. Hình thức sinh saûn. Soá caù theå tham gia. Thừa kế đặc điểm Cuûa 1 caù Cuûa 2 caù theå theå. Voâ tính Hữu tính. Từ nội dung bảng so sánh này rút ra nhận xeùt gì? + Em hãy kể tên một số động vật không xương sống và động vật có xương sống sinh sản hữu tính mà em biết. -GV phân tích : Một số động vât không xương sống có cơ quan sinh dục đực và cái trên một cơ thể được gọi là lưỡng tính - Yêu cầu trả lời câu hỏi: + Hãy cho biết giun đất, giun đũa cơ thể nào là lưỡng tính, phân tính và có hình Năm học: 2012_2013. Hình thức sinh saûn Voâ tính Hữu tính. Soá caù nhaân tham gia 1 2. Thừa kế đặc điểm Cuûa 1 caù Cuûa 2 caù theå theå 1 2. + HS phải nêu được: - Sinh sản hữu tính ưu việt hơn sinh saûn voâ tính - Kết hợp đặc tính của cả bố và meï -HS nêu : thủy tức, giun đất, châu chấu,sứa,... gà, mèo, chó... b. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính - HS nhớ lại cách sinh sản của loài động vật cụ thể như giun,. 2. HÌNH THỨC SINH SẢN HỮU TÍNH. a)Sinh sản hữu tính laø hình thức sinh sản có sự kết hợp giữa tế bào sinh dục đực và teá baøo sinh duïc caùi taïo thaønh hợp tử.. Trang 93.

(94) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. thức thụ tinh ngoài hoặc thụ tinh trong? caù, thaèn laèn, chim, thuù. -GV yêu cầu HS tự rút ra kết luận: sinh -Trao đổi nhóm, nêu được: sản hữu tính và các hình thức sinh sản hữu + Loài đẻ trứng, đẻ con. tính. + Thụ tinh ngoài, trong - GV giaûng giaûi : Trong quaù trình phaùt + Chaêm soùc con. triển của sinh vật tổ chức cơ thể ngày -Đại diện nhóm trình bày ý kiến càng phức tạp  nhoùm khaùc nhaän xeùt boå sung. + Hình thức sinh sản hữu tính hoàn chỉnh - Trong moãi nhoùm: dần qua các lớp động vật được thể hiện + Cá nhân đọc những câu lựa nhö theá naøo? choïn, noäi dung trong baûng - GV toång keát yù kieán cuûa caùc nhoùm thoâng + Thoáng nhaát yù kieán cuûa nhoùm báo đó là những đặc điểm thể hiện sự để hoàn thành nội dung. hoàn chỉnh hình thức sinh sản hữu tính. - Đại diện nhóm lên ghi ý kiến - GV yêu cầu các nhóm hoàn thành bảng cuûa nhoùm mình vaøo baûng cuûa ở SGK tr.180. GV. -GV kẻ sẵn bảng này  treo để HS chữa. -Caùc nhoùm nhaän xeùt vaø boå sung -GV löu yù neáu coù yù kieán naøo chöa thoáng yù kieán nhất thì cho các nhóm tiếp tục trao đổi. - HS theo dõi tự sửa chữa nếu -GV cho HS theo dõi bảng kiến thức caàn. chuaån. Bảng 2: Sự sinh sản hữu tính và tập tính chăm sóc con ở động vật Teân baøi. Thuï tinh. Sinh saûn. Phaùt trieån phoâi. Trai sông Ngoài. Đẻ trứng. Bieán thaùi. Chaâu chaáu Caù cheùp. Ngoài. Đẻ trứng. Bieán thaùi. Ngoài. Đẻ trứng. Ếch đồng Ngoài. Đẻ trứng. Trực tiếp ( khoâng nhau thai) Bieán thaùi. Thaèn laèn boùng ñuoâi daøi Chim boà caâu. Trong. Đẻ trứng. Trong. Đẻ trứng. Thoû. Trong. Đẻ con. Năm học: 2012_2013. Trực tiếp ( khoâng nhau thai) Trực tiếp ( khoâng nhau thai) Trực tiếp ( coù nhau thai). Taäp tính baûo veä trứng Không đào hang laøm toå Trứng trong hốc đất Khoâng laøm toå. - Sinh sản hữu tính treân caù theå ñôn tính hay lưỡng tính.. Taäp tính nuoâi con Con non( aáu trùng) tự kiếm moài Con non tự kieám aên Con non tự kieám moài. Không đào hang laøm toå Đào hang. Ấu trùng tự kieám moài Con non tự kieám moài. Làm tổ, ấp trứng. Bằng sữa diều, mớm mồi. Loùt oå. Bằng sữa mẹ Trang 94.

(95) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. -Dựa vào bảng trên trao đổi nhóm trả lời câu hỏi: + Thụ tinh trong ưu việt hơn so với thụ tinh ngoài như thế nào? + Sự đẻ con tiến hóa hơn so với đẻ trứng như thế nào? + Tại sao sự phát triển trực tiếp lại tiến bộ hơn so với phát triển gián tieáp? + Tại sao hình thức thai sinh thực hiện troø chôi hoïc taäp laø tieán boä nhaát trong giới động vật? - GV löu yù ghi toùm taét yù kieán cuûa caùc nhóm để các nhóm khác theo dõi. - GV thông báo ý kiến đúng từ đó yêu cầu HS tự rút ra kết luận : sự hoàn chỉnh các hình thức sinh sản. MOÂI TRƯỜNG :chúng ta cần phải bảo vệ động vật đặc biệt là trong mùa sinh sản .. GV: NGUYEN THI THUY ANH. -Các nhóm tiếp tục trao đổi trả lời câu hỏi yêu cầu: + Thụ tinh trong  số lượng trứng được thụ tinh nhiều + Phoâi phaùt trieån trong cô theå mẹ an toàn hơn + Phát triển trực tiếp tỷ lệ con non soáng cao hôn. + Con non được nuôi dưỡng toát vieäc hoïc taäp ruùt kinh nghiệm từ trò chơi tập tính cuûa thuù ña daïng  thích nghi cao. - Đại diện nhóm trình bày ý kieán  nhoùm khaùc boå sung. b) Sự hoàn chỉnh dần các hình thức sinh sản theå hieän: - Từ thụ tinh ngoài -> thuï tinh trong - Đẻ nhiều trứng đẻ ít trứng  đẻ con. -Phoâi phaùt trieån coù bieán thái  phát triển trực tieáp khoâng coù nhau thai  phát triển trực tiếp có nhau thai. - Con non không được nuôi dưỡng  được nuôi dưỡng bằng sữa mẹ được học tập thích nghi với cuộc sống.. 3. CUÛNG COÁ HS làm bài tập: hãy đánh dấu X vào câu trả lời đúng. 1. Trong các nhóm động vật sau, nhóm nào sinh sản vô tính. a. Giun đất, sứa, san hô b. Thủy tức, đỉa, trai sông. c. Truøng roi, truøng amíp, truøng giaøy 2. Nhóm động vật nào thụ tinh trong? a. Caù, caù voi, eách b. Trai soâng, thaèn laèn, raén c. Chim, thaïch suøng, gaø 3. Con non của loài động vật nào phát triển trực tiếp ? a. Chaâu chaáu, chim boà caâu, taéc keø. b. EÁch, caù, meøo c. Thoû, boø, vòt. 4. DAËN DOØ - Học bài trả lời câu hỏi trong SGK - Đọc mục “ Em có biết” - Ôn tập đặc điểm chung các ngành động vật đã học.. Năm học: 2012_2013. Trang 95.

(96) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Tuaàn: 30 Tieát : 60 BAØI 55:. CÂY PHÁT SINH GIỚI ĐỘNG VẬT + KT 15 PHÚT. I. MUÏC TIEÂU: 1.Kiến thức: A, Đạt chuẩn: - HS nêu được bằng chứng chứng minh mối quan hệ giữa các nhóm động vật là các di tích hoá thạch. - HS đọc được vị trí quan hệ họ hàng của các nhóm động vât trên cây phát sinh động vật. 2.Kĩ năng: Rèn kỹ năng quan sát so sánh, Kỹ năng hoạt động nhóm. 3.Thái độ: Giáo dục ý thức yêu thích môn học. II. CHUAÅN BÒ: Tranh sơ đồ hình 56.1 SGK Tranh cây phát sinh động vật. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu bằng chứng về mối quan hệ giữa các nhóm động vật Yeâu caàu HS: - Cá nhân tự đọc thông tin mục 1. TÌM HIỂU BẰNG Nghiên cứu SGK, quan sát bảng, quan sát các hình 56.1. 56.2 CHỨNG VỀ MỐI QUAN HỆ GIỮA tranh, hình 182. SGK trả lời câu tr.182 – 183 SGK. CÁC NHÓM ĐỘNG hoûi. -Thaûo luaän nhoùm theo caùc caâu hoûi. VAÄT + Làm thế nào để biết các Yêu cầu nêu được. - Di tích hoá thạch nhóm động vật có mối quan hệ + Di tích hoá thạch cho biết quan hệ của các động vật với nhau? các nhóm động vật. coù nhieàu ñaëc ñieåm + Đánh dấu đặc điểm của + Lưỡng cư cổ – lưỡng cư ngày nay của các nhóm lưỡng cư giống với cá vây thân có 4 chi 5 ngón. động vật ngày chân cổ và đặc điểm của lưỡng + Chim coå gioáng boø saùt: coù raêng coù nay. cö ngaøy nay. vuốt, đuôi dài có nhiều đốt. - Những loài động + Đánh dấu đặc điểm của chim + Chim cổ giống chim hiên nay: có vật được hình coå gioáng boø saùt vaø chim ngaøy caùnh, loâng vuõ. thaønh coù ñaëc ñieåm nay. + Nói lên nguồn gốc của động vật. giống tổ tiên của +Nhữnng đặc điểm giống và VD; Caù vaây chaân coå coù theå laø toå chuùng. khác nhau đó nói lên điều gì về tiên của ếch nhái. mối quan hệ họ hàng giữa các - Đại diện nhóm trình bày kết quả nhóm động vật? cuûa nhoùm. - GV ghi toùm taét yù kieán cuûa - Thảo luận toàn lớp  thống nhất ý caùc nhoùm leân baûng. kieán. - GV nhaän xeùt vaø thoâng baùo yù kíên đúng của nhóm. - GV cho HS ruùt ra keát luaän. Năm học: 2012_2013. Trang 96.

(97) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Hoạt động 2: Cây phát sinh giới động vật - GV Giảng: những cơ thể có tổ chức càng - Cá nhân tự đọc thông tin  gioáng nhau phaûn aùnh quan heä nguoàn goác trong SGK vaø quan saùt hình caøng gaàn nhau. 56.3 tr. 183 - GV yêu cầu: Quan sát hình, đọc SGK, - Thaûo luaän nhoùm  yeâu caàu trao đổi nhóm, trả lời câu hỏi. nêu được: + Cây phát sinh động vật biểu thị điều gì? + Cho biết mức độ quan hệ + Mức độ quan hệ hệ hàng được thể hiện họ hàng của các nhóm động treân caây phaùt sinh nhö theá naøo? vaät. + Taïi sao khi quan saùt caây phaùt sinh laïi + Nhoùm coù vò trí gaàn nhau, biết đựơc số lượng loài của nhóm động vật cùng nguồn gốc có quan hệ nào đó? họ hàng gần hơn nhóm ở xa. + Ngành chân khớp có quan hệ họ hàng + Ví kích thước trên cây với ngành nào? phát sinh lớn thì số loài đông. +Chim và thú có quan hệ với nhóm nào? + Chân khớp có quan hệ + Chim và thú có quan hệ với nhóm nào? gần với thân mềm hơn. - GV ghi tóm tắt phần trả lời của nhóm + Chim vaø thuù gaàn boø saùt leân baûng. hơn các loài khác. - Ý kiến bổ sung cần được gạch chân để - Đại diện nhóm trình bày HS tieän theo doõi. đáp án của nhóm mình. - GV hỏi: vì sao lựac chọn các đặc điểm -HS nhoùm khaùc theo doõi, đó? nhaän xeùt vaø boå sung. Hay : chọn các đặc điểm đó dựa trên cơ -HS coù theå neâu thaéc maéc taïi sở nào? sao ngaøy nay vaãn coøn toàn taïi - MT: Khi một nhóm động vật mới xuất những động vật có cấu tạo hiện, chúng phát sinh biến dị cho phù hợp phức tạp như động vật có với môi trường và dần dần thích nghi. Ngày xương sống bên cạnh động nay do khí hậu ổn định, mỗi loài tồn tại có vật nguyên sinh có cấu tạo rất cấu tạo thích nghi riêng với môi trường GD đơn giản? ý thức bảo vệ sự đa dạng của ĐV. CAÂY PHAÙT SINH GIỚI ĐỘNG VẬT 2.. - Caây phaùt sinh. động vật phản aùnh qua saùt hoï hàng giữa các loài sinh vật.. 3. CUÛNG COÁ - GV có thể dùng tranh cây phát sinh động vật -> yêu cầu HS trình bày mối quan hệ họ hàng giữa các nhóm động vật. - Hoặc dùng câu hỏi 1, 2 cuối bài. 4. DAËN DOØ: - Học bài, trả lời câu hỏi trong SGK . - Đọc mục “Em có biết”. - HS kẻ phiếu học tập: “Sự thích nghi của động vật ở môi trường đới lạnh hoặc hoang mạc đới nóng” vào vở bài tập.. Năm học: 2012_2013. Trang 97.

(98) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Tuaàn: 31 Tieát : 62. CHÖÔNG 8:. ĐỘNG VẬT VAØ DỜI SỐNG CON NGƯỜI. BAØI 57:. ÑA DAÏNG SINH HOÏC. I. MUÏC TIEÂU: 1.Kiến thức: - HS hiểu được đa dạng sinh học thể hiện ở số loài, khả năng thích nghi cao của ĐV với các điều kiện sống khác nhau. 2.Kĩ năng:Rèn kỹ năng quan sát, so sánh, kỹ năng hoạt động nhóm. 3.Thái độ: Giáo dục lòng yêu thích môn học, khám phá tự nhiên. II. CHUAÅN BÒ - Tranh phoùng to hình 58.1, 58.2 SGK . - Tư liệu thêm về ĐV ở đới lạnh và đới nóng. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu sự đa dạng của sinh học. - Yêu cầu nghiên cứu SGK - Cá nhân tự đọc thông tin  trong 1. TÌM HIỂU SỰ ÑA DAÏNG SINH trang 185. trả lời câu hỏi. SGK. HOÏC. + Sự đa dạng sinh học thể hiện - Trao đổi nhóm. Sự đa sinh học nhö theá naøo? Yeâu caàu: bieåu thò baèng soá + Vì sao có sự đa dạng về + Đa dạng biểu thị bằng số loài. lượng loài. loài? + ĐV thích nghi rất cao với điều - Sự đa dạng loài laø do khaû naêng - GV nhận xét ý kkiến đúng kiện sống. sai cuûa caùc nhoùm. - Đại diện nhóm trình bày kết thích nghi của ĐV với điều kiện sống - Yêu cầu HS tự rút ra kết quả  nhóm khác bổ sung. khaùc nhau. luaän. Hoạt động 2: Đa dạng sinh học của động vật ở môi trường lạnh và hoang mạc đới nóng - GV yêu cầu nghiên cứu - cá nhân tự thông tin trong SGK 2. ĐA DẠNG SINH HỌC CỦA ĐỘNG SGK, trao đổi nhóm  hoàn thành Trang 185, 186 ghi nhớ kiến thức. VAÄT Ở MOÂI phieáu hoïc taäp - Trao đổi nhóm theo các nội dung TRƯỜNG LẠNH - GV neân keû phieáu naøy leân trong phieáu hoïc taäp. VAØ HOANG MAÏC baûng. - Thống nhất ý kiến trả lời yêu ĐỚI NÓNG - Sự đa dạng của - Yêu cầu các nhóm chữa cầu. các ĐV ở môi phieáu hoïc taäp. +Neùt ñaëc tröng cuûa khí haäu. trường đặc biệt rất - GV ghi ý kiến bổ sung vào + Cấu tạo rất phù hợp với khi hậu thấp. beân caïnh. để tồn tại. - Chỉ có những loài Năm học: 2012_2013. Trang 98.

(99) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - GV hoûi caùc nhoùm. + Taäp tính kieám aên, di chuyeån, coù khaû naêng chòu đựng cao thì mới +Tại sao lựa chọn câu trả lời? hoạt động, tự vệ đặc biệt. tồn tại được. + Dựa vào đâu để lựa chọn - Đại diện các nhóm lên bảng ghi câu trả lời? câu trả lời của nhóm mình. - GV löu yù: Neáu coøn yù kieán - Caùc nhoùm khaùc theo doõi, nhaän khác nhau GV nên gợi ý câu trả xét, bổ sung. lời để HS lựa chọn ý đúng. - HS phải trả lời được: - GV nhận xét nội dung đúng + Dựa vào tranh vẽ. sai cuûa caùc nhoùm  yeâu caàu quan + Tö lieäu söu taàm. sát phiếu chuẩn kiến thức. + Thoâng tin treân phim aûnh. Khí haäu - Khí haäu cực lạnh Đóng baêng quanh naêm. - Muøa heû raát ngaén.. (1) Moâi trường đới laïnh. Đặc điểm của động vật. Caáu taïo. Taäp tính. Caáu taïo (2) Moâi trường hoang mạc đới noùng. - Khí haäu raát noùng vaø khoâ. - Raát ít vực nước vaø phaân Taäp boá xa nhau tính. Năm học: 2012_2013. Vai troø cuûa caùc ñaëc ñieåm thích nghi. - Boä loâng daøy - Mỡ dưới da dày. - Loâng maøu traéng (muøa ñoâng). - Giữ nhiệt cho cơ thể. - Giữ nhiệt dự trữ năng lượng, choáng reùt. - Lẫn với màu tuyết che mắt kẻ thuø. - Nguû trong muøa ñoâng. - Tiết kiệm năng lượng. - Di cö veà muøa ñoâng. - Traùnh reùt, tìm nôi aám aùp. - Hoạt động ban ngày trong - Thời tiết ấm hơn. muøa heø - Thân cao, móng rộng, đệm - vị trí cơ thể cao, không bị lún, thòt daøy đệm thịt dày để chống nóng. - Chaân daøi - Vị trí ở cao so với cát nóng, nhảy xa hạn chế ảnh hưởng của - Bướu mỡ lạc đà caùt noùng. - Màu lông nhạt, giống màu - Nơi dự trữ nước caùt - Deã laån troán keû thuø - Mỗi bước nhảy cao, xa. - Hạn chế tiếp xúc với cát nóng. - Di chuyển bằng cách quăng - Hạn chế tiếp xúc với cát nóng. thaân. - Thời tiết dịu mát hơn. - Hoạt động vào ban đêm. - Tìm nước vì vực nước ở xa nhau. - Khaû naêng ñi xa - Thời gian tìm được nước rất lâu. - Khaû naêng nhòn khaùt - Choáng noùng. - Chui ruùc saâu trong caùt.. Trang 99.

(100) Trường THCS Long Đức. - GV yeâu caàu HS tieáp tuïc trao đổi nhóm, trả lời câu hỏi: + Nhaän xeùt gì veà caáu taïo vaø taâp tính của động vật ở môi trường đới lạnh và hoang mạc đới noùng? + Vì sao ở 2 vùng này số loại động vật rất ít? + Nhận xét về mức độ đa dạng của ĐV ở 2 môi trường này? - Từ ý kiến của các nhóm GV tổng kết lại  cho HS tự rút ra keát luaän.. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - HS dựa vào nội dung trong phiếu học tập để trao đổi nhóm. Yeâu caàu: + Caáu taïo vaø taäp tính thích nghi cao độ với môi trường. + Đa số động vật không sống được, chỉ có một số loài có câu tạo ñaëc bieät thích nghi. + Mức độ đa dạng rất thấp.. - Đại diện các nhóm trình bày ý kieán, nhoùm khaùc boå sung.. IV. CUÛNG COÁ: GV cho HS laøm baøi taäp. 1/ Chọn những đặc điểm của gấu trắng thích nghi môi trường đới lạnh. a) Boä loâng maøu traéng daøy. b) Thức ăn chủ yếu là động vật. c) Di cö veà muøa ñoâng. d) Lớp mỡ dưới da rất dày. e) Bộ lông đổi màu trong mùa hè. f) Nguû suoát muøa ñoâng. Đáp án: a, d, f 2/ Chuột nhảy ở hoang mạc đới nóng có chân dài để: a) Đào bới thức ăn b) Tìm nguồn nước c) Cơ thể cao so với mặt cát nóng và nhảy xa. Đáp án: c 3/ Đa dạng sinh học ở môi trường đới lạnh và hoang mạc đới nóng rất thấp vì: a) ÑV nguû ñoâng daøi b) Sinh saûn ít c) Khí haäu raát khaéc nghieät. Đáp án: c V. DAËN DOØ -Học bài, trả lời câu hỏi trong SGK - Đọc mục Em có biết?” Năm học: 2012_2013. Trang 100.

(101) Trường THCS Long Đức. Tuaàn: 32 Tieát : 63.. BAØI 58:. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. ÑA DAÏNG SINH HOÏC ( Tieáp theo). I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: -HS thấy được sự đa dạng sinh học ở mội trường nhiệt đới gió mùa cao hơn ở đới lạnh và hoang mạc đới nóng là do khí hậu phù hợp với mọi loài sinh vật. - HS chỉ ra được những lợi ích của đa dạng sinh học trong đời sống, nguy cơ suy giảm vaø caùc bieän phaùp baûo veä ña daïng sinh hoïc. 2.Kĩ năng: Rèn kĩ năng phân tích tổng hợp, suy luận. Kĩ năng hoạt động nhóm 3.Thái độ: Giáo dục ý thức bảo vệ đa dạng sinh học, bảo vệ tài nguyên đất nước. II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC Tö lieäu veà ña daïng sinh hoïc III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Đa dạng sinh học ở môi trường nhiệt đới gió mùa - GV yeâu caàu: - Cá nhân tự đọc thông tin 1. ĐA DẠNG SINH HỌC Ở MÔI TRƯỜNG NHIỆT ĐỚI GIÓ MÙA + Đọc thông tin SGK nội trong bảng ghi nhớ kiến - Sự đa dạng sinh học của động vật dung baûng tr. 189 thức về các loại rắn. ở mội trường nhiệt đới gió mùa rất + Theo dõi ví dụ trong một + Chú ý các tầng nước khác phong phú. - Số lượng loài nhiều do chúng ao thaû caù nhau trong ao. thích nghi với điều kiện sống VD: Nhiều loài cá sống - Thảo luận thống nhất ý trong ao kiến hoàn thành câu trả lời. Loài kiếm ăn ở tầng nước - Yêu cầu nêu được. maët: caù meø… + Đa dạng thể hiện ở số Một số loài ở tầng đáy: loài rất nhiều traïch, caù quaû,…. + Các loài cùng sống tận Một số ở đáy bùn: lươn… dụng được nguồn thức ăn. Trả lời câu hỏi: + Chuyên hoá, thích nghi + Đa dạng sinh học ở môi với điều kiện sống trường nhiệt đới gió mùa - Đại diện nhóm trình bày theå hieän nhö theá naøo? đáp án, nhóm khác nhận + Vì sao trên đồng ruộng xét bổ sung. gặp 7 loài rắn cùng sống Lưu ý: Do động vật thích mà không hề cạnh tranh với nghi được với khí hậu ổn nhau? ñònh. + Vì sao nhiều loại cá lại sống được trong cùng một ao? Năm học: 2012_2013. Trang 101.

(102) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. + Tại sao số lượng loài phân bố ở một nơi lại có thể raát nhieàu? GV đánh giá ý kiến của các nhoùm GV hoûi tieáp: Hoạt động 2: Những lợi ích của đa dạng sinh học - GV yêu cầu nghiên cứu - Cá nhân tự đọc thông tin 2. NHỮNG LỢI ÍCH CỦA DAÏNG SINH HOÏC SGK,trả lời câu hỏi: trong SGK, tr190, ghi nhớ + Sự đa dạng sinh học mang kiến thức. lại lợi ích gì về thực phẩm, - Trao đổi nhóm, yêu cầu dược phẩm….? nêu được giá trị từng mặt - GV cho các nhóm trả lời của đa dạng sinh học. vaø boå sung cho nhau. + Cung cấp thực phẩm: - GV hoûi theâm. nguồn dinh dưỡng chủ yếu + Trong giai đoạn hiện nay của con người. đa dạng sinh học còn có giá + Dược phẩm: Một số bộ trị gì đối với sự tăng trưởng phận của động vật làm kinh tế của đất nước? thuoác coù giaù trò: xöông, maät, - GV thoâng baùo theâm: … + Ña daïng sinh hoïc laø ñieàu + Trong noâng nghieäp: cung kiện đảm bảo phát triển ổn cấp phân bón, sức kéo. định tính bền vững của môi + Giá trị khác: làm cảnh, đồ trường, hình thành khu du kỹ nghệ, làm giống,.. lòch. - Đại diện nhóm trình bày + Cơ sở hình thành các hệ đáp án, nhóm khác bổ sung. sinh thái đảm bảo sự chu - Học sinh nêu được: Giá trị chuyển ôxi, giảm xói mòn. xuất khẩu mang lại lợi + Tạo cơ sở vật chất để nhuận cao, và uy tín trên thị khai thaùc nguyeân lieäu. trường thế giới. VD: Caù Basa, toâm huøm, toâm caøng xanh,.. * Keát luaän: Sự đa dạng sinh học mang lại giá trị kinh tế lớn cho đất nước Hoạt động 3: Nguy cơ suy giảm đa dạng sinh học và việc bảo vệ đa dạng sinh học Năm học: 2012_2013. ÑA. Trang 102.

(103) Trường THCS Long Đức. GV yeâu caàu: Nghiên cứu SGK kết hợp với hiểu biết thực tế trao đổi nhóm. Trả lời câu hỏi: + Nguyên nhân dẫn đến sự suy giaûm ña daïng sinh hoïc ở Việt Nam và thế giới? + Chúng ta cần có những biện pháp nào để bảo vệ đa daïng sinh hoïc? + Caùc bieän phaùp baûo veä sinh học dựa trên cơ sở khoa hoïc naøo? - GV cho các nhóm trao đổi đáp án, hoàn thành câu trả lời. - GV yêu cầu liên hệ thực teá: + Hiện nay chúng ta đã và sẽ làm gì để bảo vệ đa daïng sinh hoïc? - GV cho học sinh tự rút ra keát luaän.. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1 - Cá nhân tự đọc thông tin trong SGK trang 190, ghi nhớ kiến thức. - Trao đổi nhóm: yêu cầu nêu được: + Ý thức của người dân: đốt rừng, làm nương, săn bắn bừa bãi,…. + Nhu caàu phaùt trieån cuûa xaõ hội: xây dựng đô thị, lấy đất nuôi thủy sản… + Bieän phaùp: giaùo duïc, tuyên truyền bảo vệ động vaät, caám saên baén, choáng oâ nhieãm. + Cơ sở khoa học: động vật sống cần có môi trường gắn liền với thực vật, mùa sinh saûn caù theå taêng. - Đại diện các nhóm trình bày đáp án, nhóm khác bổ sung. - Yêu cầu nêu được: + Nghiêm cấm bắt giữ động vaät quyù hieám. + Xây dựng khu bảo tồn động vật. + Nhân nuôi động vật có giaù trò.. 3. NGUY CÔ SUY GIAÛM ÑA DAÏNG SINH HOÏC VAØ VIEÄC BAÛO VEÄ ÑA DAÏNG SINH HOÏC.. Để bảo vệ đa dạng sinh học caàn: + Nghiêm cấm khai thác rừng bừa bãi. + Thuần hoá, lai tạo giống để tăng độ đa dạng sinh học và độ đa dạng về loài.. IV. CUÛNG COÁ - GV sử dụng câu hỏi 1,2 trong SGK. V. DAËN DOØ. - Học bài tả lời câu hỏi trong SGK. - Tìm hiểu thêm về đa dạng sinh học trên đài, báo. - Kẻ phiếu học tập vào vở bài tập.. Năm học: 2012_2013. Trang 103.

(104) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Tuaàn: 32 Tieát : 64. BAØI 59:. BIỆN PHÁP ĐẤU TRANH SINH HỌC. I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: - HS nêu được khái niệm đấu tranh sinh học. - Thấy được các biện pháp đấu tranh sinh học là sử dụng các loại thiên địch. - Nêu được những ưu điểm và nhược điểm của biện pháp đấu tranh sinh học. 2.Kĩ năng: Rèn kỹ năng quan sát so sánh, tư duy tổng hợp. Kỹ năng hoạt động nhóm. 3.Thái độ: Giáo dục ý thức bảo vệ động vật môi trường. II. CHUAÅN BÒ - Tranh hình 59.1 SGK - Tư liệu về đấu tranh sinh học. C. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung Hoạt động 1: Thế nào là biện pháp đấu tranh sinh học - GV cho HS nghiên cứu SGK trả lời câu - Cá nhân tự đọc thông 1. THẾ NAØO LAØ BIỆN PHÁP ĐẤU hoûi. tin  SGK trang 192  traû TRANH SINH HOÏC + Thế nào là đấu tranh sinh học? lời. Đấu tranh sinh học Cho ví dụ về đấu tranh sinh học. Yêu cầu nêu được: dùng là biện pháp sử - GV bổ sung thêm kiến thức để hoàn sinh vật tiêu diệt sinh vật dụng sinh vật hoặc thiện khái niệm đấu tranh sinh học. gaây haïi. saøn phaåm cuûa - GV giaûi thích: sinh vaät tieân dieät sinh Ví duï: meøo dieät chuoät chuùng nhaèm ngaên vaät coù haïi goïi laø thieân ñòch. chặn hoặc giảm bớt thòeât haïi do caùc - GV thông báo các biện pháp đấu tranh sinh vaät haïi gaây ra. sinh hoïc Hoạt động 2: Những biện pháp đấu tranh sinh học - Yêu Cầu HS Nghiên Cứu SGK, - Cá nhân tự đọc thông tin 2. NHỮNG BIỆN ĐẤU Quan Sát Hình 59.1 Và Hoàn Thành trong SGK trang 192, 193  PHÁP TRANH SINH Phieáu Hoïc Taäp. ghi nhớ kiến thức. HOÏC. -GV Kẻ Phiếu Học Tập Lên Bảng. - Trao đổi nhóm hoàn thành - Öu ñieåm cuûa bieän - GV Goïi Caùc Nhoùm Leân Vieát Keát phieáu hoïc taäp. pháp đấu tranh Quaû Leân Baûng. Yeâu caàu: sinh hoïc: tieâu dieät - GV Ghi Yù Kiến Bổ Sung Cả Nhóm + Thiên địch tiêu diệt sinh những sinh vật có Để Học Sinh So Sánh Kết Quả Và vật có hại là phổ biến. haïi, traùnh oâ nhieãm Lựa Chọn Phương Aùn Đúng. + Thiên địch giá tiếp để ấu môi trường. Năm học: 2012_2013. Trang 104.

(105) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. - GV Thông Báo Kết Quả Đúng Của Caùc Nhoùm Vaø Yeâu Caàu Vaø Theo Dõi Phiếu Thức Chuẩn. - GV tổng kết ý kiến đúng của các nhoùm  cho hoïc sinh ruùt ra keát luaän.. GV: NGUYEN THI THUY ANH. trùnng tiêu diệt trứng. + Gây bệnh cho sinh vật để tieâu dieät. - Đại diện nhóm trình bày - Nhoùm khaùc boå sung yù kieán. - Các nhóm tự sửa phiếu nếu caàn.. Thiên địch tiêu diệt sinh vật có Thiên địch để trứng Bieän haïi. kyù sinh vaøo sinh vaät phaùp gây hại hay trứng saâu haïi. - Meøo (1) - Ong mắt đỏ (1) - Cá cờ (2) - Aáu trùng của bướm Teân thieân - Saùo (3) ñeâm (2) ñòch - Kieán voáng (4) - Boï ruøa (5) - Dieàu haâu (6) - Chuoät (1) - Trứng xâu xám (1) - Boï gaäy, aáu truøng saâu bo (2) - Xöông roàng (2) Loài sinh - Saâu boï ban ngaøy (3) vaät bò tieâu - Saâu haïi cam (4) dieät - Reäp saùp (5) - Chuoät ban ngaøy (6). + Đấu tranh sinh hoïc chæ coù hieäu quaû ở nơi khí hậu ổn ñònh. + Thieân ñòch khoâng diệt đựơc triệt để sinh vaät coù haïi.. Sử dụng vi khuẩn gaây beänh truyeàn nhieãm tieâu dieät sinh vaät gaây haïi. - Vi khuaån Myoâma vaø Calixi (1) - Naám baïch döông vaø naám luïc cöông (2) - Thoû (1) - Boï xít (2). Coù 3 bieän phaùp -GV yeâu caàu: Yêu cầu nêu được. + Gỉai thích biện pháp gây vô sinh để tiêu +Ruồi làm loét da trâu bò đấu tranh sinh hoïc. dieät sinh vaät gaây haïi. gieát cheát traâu boø. - GV thoâng baùo theâm moät soá thoâng tin: ví + Ruoài khoù tieâu dieät. dụ ở Hawai. + Tuyệt sản ở ruồi đực thì + Cây cảnh Lantana phát triển nhiều hình ruồi cái giao phối trứng có hại. Người ta nhập về 8 loại sâu bọ tiêu không được thụ tinh  loài diệt Lantana. Khi Lantana bị ảnh hưởng ruồi tự bị tiêu diệt. tới chim sáo ăn quả cây này. Chim sáo ăn - Một vài HS trả lời, HS sâu Ciphis gây hại cho đồng cỏ, ruộng lúa khác bổ sung. laïi phaùt trieån. + GV cho học sinh tự rút ra kết luận. Hoạt động 3: Những ưu điểm và hạn chế của biện pháp đấu tranh sinh học. +GV cho HS nghiên cứu SGK -Mỗi cá nhân tự thu thập kiến 3. NHỮNG ƯU ĐIỂM -> trao đổi nhóm trả lời câu hỏi: thức ở thông tin trong SGK trang VAØ HẠN CHẾ CỦA BIEÄN PHAÙP ĐẤU +Đấu tranh sinh học có những 194. TRANH SINH HOÏC. öu ñieåm gì? + Trao đổi nhóm – yêu cầu nêu - ưu điểm của biện Năm học: 2012_2013. Trang 105.

(106) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. + Hạn chế của biện pháp đấu tranh sinh hoïc laø gì?-- GV ghi toùm taét yù kieán cuûa caùc nhoùm  neáu yù kieán chöa thoáng nhaát thì tieáp tuïc thaûo luaän. - GV toång keát yù kieán duùng cuûa caùc nhoùm  cho ruùt ra keát luaän.. GV: NGUYEN THI THUY ANH. được: + Đấu tranh sinh học không gây ô nhiễm moi trường và tránh nhiệm tượng kháng thuốc. +Haïn cheá: maát caân baèng trong xaõ thieân ñòch khoâng quen khí haäu seõ không phát huy tác dụng động vật saâu aên haïi caây luoân aên haït cuûa caây. - Đại diện của nhóm trình bày kết quaû  nhoùm khaùc boå sung.. pháp đấu tranh sinh hoïc: tieâu dieät nhieàu sinh vaät gaây haïi, traùnh oâ nhieãm moâi trường. -nhược điểm: + đấu tranh sinh học chỉ có hiệu quả ở nơi khí haäu oån ñònh. +Thieân ñòch khoâng diệt được triệt để sinh vaät gaây haïi.. IV. CUÛNG COÁ: GV sử dụng câu hỏi 1, 2 cuối bài. V. DAËN DOØ - Học bài trả lời câu hỏi trong SGK. - Đọc mục “em có biết”. - Kẻ bảng: một số động vật quý hiếm ở Việt Nam, SGK trang 196 vào vở bài tập. Tuaàn: 33 Tieát : 65. BAØI 60:. ĐỘNG VẬT QUÝ HIẾM. I. MUÏC TIEÂU. 1.Kiến thức: - HS nắm được khái niệm về động vật quý hiếm. - Thấy được mức độ tuyệt chủng của các động vật quý hiếm ở Việt Nam. - Đề ra biện pháp bảo vệ động vật quý hiếm. 2.Kĩ năng: Quan sát so sánh, phân tích tổng hợp. 3.Thái độ: giáo dục ý thức bảo vệ động vật quý hiếm. Năm học: 2012_2013. Trang 106.

(107) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. B. CHUAÅN BÒ 1. Tranh một số động vật quý hiếm. 2. Một số tư liệu về động vật quý hiếm. C. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung Hoạt động1: Thế nào là động vật quý hiếm - GV cho HS nghiên cứu SGK, trả -HS đọc thông tin trong SGK 1. THẾ NAØO LAØ lời câu hỏi. trang 196  thu nhận kiến thức. ĐỘNG VẬT QUÝ HIEÁM. + Thế nào là động vật quý hiếm? Yêu cầu: Động vật quý hiếm +Kể tên một số động vật quý +Động vật quý hiếm có giá trị là động những động hieám: maø em bieát? kinh teá. vaät coù giaù trò nhieàu - GV lưu ý phân tích thêm về động + Kể 5 loài. mặt va có số lượng vật quý hiếm: vừa có nhiều giá trị - Đại diện trình bày ý kiến  giảm sút. và có số lượng it. hoïc sinh nhaän seùt vaø boå sung. - GV thoâng baùo theâm cho hoïc sinh về động vật quý hiếm như: sói đỏ, bướm phượng cánh đuôi nheo, phượng hoàng đất… - Yeâu caàu HS ruùt ra keát luaän. Hoạt động 2: Ví dụ minh hoạ các cấp độ tuyệt chủng của động vật quý hiếm ở VN - Đọc các câu trả lơpì lựa chọn quan sát - HS hoạt động độc lập với hình SGK trang 197  hoàn thành bảng 1” SGK, hoàn thành bảng 1 xác một số động vật quý hiếm ở việt Nam”. ñònh caùc giaù trò chính cuûa caùc - GV nên kẻ bảng 1 để học sinh chưã động vật quý hiếm ở Việt baøi. Nam. - Đọc các câu trả lời lựa chọn quan sát - Một vài HS lên ghi kết quả hình SGK trang 197  hoàn thành bảng 1 để hoàn chỉnh bảng 1. “một số động vật quý hiếm ở Việt Nam”. - HS khaùc nhaän xeùt theo doõi - GV nên để bảng 1 để HS chữa bài. vaø boå sung. - GV gọi nhiều học sinh lên ghi để phát - HS theo dõi và tự sửa chữa huy tính tích cực của HS. neáu caàn. - GV thông báo những ý kiến đúng, phân tích ý kiến thức để HS lựa chọn lại cho đúng những ý kiến chính xác. GV cho HS theo dõi bảng kiến thức chuẩn. TT. Tên động vật quyù hieám. Năm học: 2012_2013. Cấp độ đe doạ tuyệt chuûng. Giá trị của động vật quý hiếm Trang 107.

(108) Trường THCS Long Đức. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10. Ốc xà cừ Tôm hùm đá Caù cuoáng Cá ngựa gai Ruøa nuùi vaøng Gaø loâi traéng Khứu đầu đen Sóc đỏ Höôu xaï Khæ vaøng. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1 Raát nguy caáp Nguy caáp Seõ nguy caáp Seõ nguy caáp Nguy caáp Ít nguy caáp Ít nguy caáp Ít nguy caáp Raát nguy caáp Ít nguy caáp. - GV hoûi: qua baûng naøy cho bieát: + Động vật quý hiếm có giá trị gì? + Em có nhận xét gì về cấp độ đe doạ tuyệt chủng của động vaät quyù hieám. + Hãy kể thêm động vật quý hieám khaùc maø em bieát. - GV yeâu caàu HS ruùt ra keát luaän.. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Kyõ ngheä khaûm trai Thực phẩm ngon, xuất khẩu Thực phẩm, đặc sản gia vị Dược liệu chữa bệnh hen Dựơc liệu, đồ kỹ nghệ. ĐV đặc hữu, lam cảnh. ĐV đặc hữu, làm cảnh. Thaåm myõ, laøm caûnh. Dược liệu sản xuất nước hoa Giá trị dược liệu, vật mẫu trong y học.. - Cá nhân dựa vào kết quả baûng 1. Yêu cầu nêu được: + Gía trò nhieàu maët cuûa quaù trình soáng. + Một số loài nguy cơ tuyệt chuûng raát cao, tuyø vaøo giaù trò sử dụng của con người. + Sao la, tê giác một sừng, phượng hoàng đất.. 2. VÍ DỤ MINH HOẠ CAÁP ĐỘ TUYEÄT CHỦNG CỦA ĐỘNG VẬT QUÝ HIẾM Ở VIỆT NAM.. Cấp độ tuyệt chủng động vật quý hiếm ở Việt Nam được biểu thò: raát nguy caáp, nguy caáp, ít nguy caáp vaø seõ nguy caáp.. MÔI TRƯỜNG Hoạt động 3: Bảo vệ động vật quý hiếm - GV neâu caâu hoûi. - Cá nhân tự hoàn thiện câu trả + Vì sao phải bảo vệ động lời vaät quyù hieám? Yeâu caàu: + Cần có những biện pháp gì + Bảo vệ động vật quý hiếm vì để bảo vệ động vật quý chuùng coù nguy cô tuyeät chuûng. hieám? + Caám saên baén, baûo veä moâi - GV yeâu caàu lieân heä baûn trường sống của chúng… thân làm gì để bảo vệ động - Một số học sinh trả lời HS khác vaät quyù hieám? nhaän xeùt boå sung. - GV cho HS ruùt ra keát luaän. - Yeâu caàu: + Tuyeân truyeàn giaù trò cuûa caùc động vật quý hiếm. + Thoâng baùo nguy cô tuyeät chuûng của các động vật quý hiếm.. 3. BẢO VỆ ĐỘNG VẬT QUYÙ HIEÁM.. - Bảo vệ môi trường soáng. - Caám saên baén, buoân bán, giữ trái phép. - Chaên nuoâi, chaêm soùc đầy đủ. - Xây dựng khu dự trữ thieân nhieân.. IV. CUÛNG COÁ Năm học: 2012_2013. Trang 108.

(109) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - HS trả lời câu hỏi: +Thế nào là động vật quý hiếm? + Phải bảo vệ động vật quý hiếm như thế nào? V. DAËÊN DOØ - Học bài trả lời câu hỏi trong SGK. - Đọc mục” Em có biết” - Tìm hiểu động vật có giá trị kinh tế ở địa phương.. Năm học: 2012_2013. Trang 109.

(110) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Tuaàn: 33 Tieát : 65. BAØI 62, 63:. TÌM HIỂU MỘT SỐ ĐỘNG VẬT CÓ TẦM QUAN TROÏNG TRONG KINH TEÁ ÑÒA PHÖÔNG. A. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: Học sinh cần tìm hiểu thông tin từ sách báo, thực tiễn sản xuất ở đại phương để bổ sung kiến thưc về một số động vật có tầm quan trọng thự tế ở địa phương. 2.Kĩ năng: Rèn kỹ năng phân tích, tổng hợp thông tin theo chủ đề. 3.Thái độ: Giáo dục ý thực học tập, yêu thích bộ môn gắn với thực tế sản xuất. II. CHUAÅN BÒ HS: Sưu tầm thông tin về một số loài động vật có giá trị kinh tế ở địa phương. GV: Hướng dẫn viết báo cáo. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC Hoạt động 1: Hướng dẫn cách thu thập thông tin GV yeâu caàu: + Hoạt động theo nhóm 6 người. + Xếp lại nội dung các thông tin cho phù hợp với yêu cầu.: a.Tên loài động vật cụ thể. VD: Tôm , cá, gà, lợn, bò, tằm, cá sấu. b. Ñòa ñieåm: chaên nuoâi taïi gia ñònh hay taïi ñòa phöông naøo… + Điều kiện sống của loài động vật đo bao gồm Khí haäu Nguồn thức + Điều kiện sống khác đặc trưng của loài. aên VD: - Boø caàn baõi chaên thaû. - Tôm, cá cần nước rộng. c. Caùch nuoâi. Đủ ấm về mùa - Laøm chuoàng traïi ñoâng Thoáng mát về mùa. Số lượng loài, cá thể (có thể nuôi chung các gia súc, gia cầm). Caùch chaêm soùc. + Lượng thưc ăn, loại thức ăn. + Caùch cheá bieán: phôi khoâ leân men, naáu chín.  Thời kỳ vỗ béo  Thời kỳ sinh sản  Nuôi dưỡng con. Năm học: 2012_2013. Trang 110.

(111) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. + Veä sinh chuoàng traïi Giaù trò taêng troïng + Soá kg trong moät thaùng. VD: Lợn: 20kg/1 tháng. Gaø: 2kg/ 1 thaùng. d. Gía trò kinh teá. Gia ñình. + Thu nhập từng loại. + Toång thu nhaäp xuaát chuoàng. + Gía trò VND/1 naêm. Ñòa phöông: + Tăng cường thu nhập kinh tế địa phương nhờ chăn nuôi động vật. + Ngaønh kinh teá muõi nhoïn cuûa ñòa phöông. + Đối với quốc gia. Hoạt động 2: Báo cáo của học sinh. GV cho các nhóm lần lượt báo cáo kết quả của mình trước cả lớp. Caùc nhoùm khaùc theo doõi, nhaän xeùt vaø boå sung (neáu caàn). IV. CUÛNG COÁ Nhaän xeùt chuaån bò cuûa caùc nhoùm. Đánh giá kết quả báo cá của các nhóm. V. DAËN DOØ. Ôn tập toàn bộ chương trình sinh học 7. Kẻ bảng 1,2 SGK trang 200, 201 vào vở bài tập.. Năm học: 2012_2013. Trang 111.

(112) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Tuaàn: 33 Tieát : 66.. BAØI 63:. OÂN TAÄP. I. MUÏC TIEÂU. 1. HS nêu được sự tiến hoá của giới động vật từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức taïp. HS thấy rõ đặc điểm thích nghi của động vật với môi trường sống. Chỉ rõ giá trị nhiều mặt của giới động vật. 2. Rèn kỹ năng phân tích, tổng hợp kiến thức. 3. Giáo dục ý thức học tập, yêu thích bộ môn. II. CHUAÅN BÒ. Tranh ảnh về động vật đã học. Baûng thoáng keâ caáu taïo vaø taàm quan troïng. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. Hoạt Hoạt Noäi dung động động cuûa GV cuûa HS Hoạt động 1: Tìm hiểu sự tiến hoá của giới động vật - GV yeâu Caù cầu HS nhân tự đọc SGK nghiên thaûo cứu  luaän SGK nhoùm trang hoàn 200 thu thaønh nhaäp baûng 1 kieán “sự tiến thức. hoá của Trao giới đổi động nhoùm vaät” thoáng - GV keû nhaát caâu saün baûng traû lời 1 để HS lựa chọn. chữa bài. Yêu cầu: - GV cho +Teân Năm học: 2012_2013. Trang 112.

(113) Trường THCS Long Đức. HS tự ghi keát quaû cuûa nhoùm. GV toång keát yù kieán cuûa nhoùm. - GV cho HS quan saùt baûng 1 đã hoàn chænh.. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. ngaønh. +Ñaëc ñieåm tiến hoá lieân tuïc từ thấp đến cao. +Con đại dieän phaûi ñieån hình. -Đại dieän nhoùm lieân keát ghi keá quaû vaøo baûng 1. Nhoùm khaùc theo doõi boå sung. Caùc nhoùm sửa chữa neáu caàn.. Ñaëc ñieåm Cô theå ñôn baøo. Ngaønh Đại diện. Năm học: 2012_2013. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Động vật nguyeân sinh Truøng roi. Đối xứng taûo troøn. Ruoät khoang Thuỷ tức. Cô theå ña baøo Đối xứng hai bên Cô theå coù Cô theå Cô theå coù Cô theå boä xöông meàm coù boä xöông meàn ngoài đá vôi trong baøng kitil Caùc Động vật Thaân Chaân ngaønh coù xöông meàm khớp giun soáng Giun đũa, Trai sống Chaâu Caù cheùp, giun đất chaáu eáâch, thaèn laèn boùng Trang 113.

(114) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH ñuoâi daøi, chim boà caâu, thoû.. GV yeâu caàu theo doõi baûng 1, traû lời caâu hoûi: Sự tiến hoá của giới động vật đựơc thể hieän nhö theá naøo? GV yeâu caàu: +Thaûo luaän nhoùm vaø traû lời caâu hoûi. + Sự thích nghi cuûa động vật với môi trường soáng theå hieän nhö theá naøo? +Theá naøo laø hieän tượng thứ sinh? Cho ví. 1. TÌM HIỂU SỰ TIẾN HOÁ CỦA GIỚI ĐỘNG VẬT. Thaûo - Động vật thích nghi với môi trường sống. luaän - Một số hiện tượng thích nghi thứ sinh. nhoùm thoáng nhaát yù kieán. Yeâu caàu: Sự tiến hoá theå hieän phức tạp veà toå chức cơ theå, boä phaän naâng đỡ… Caù nhân nhớ laïi caùc nhoùm động vật đã học vaø moâi trường soáng cuûa chuùng. Thaûo luaän yeâu caàu: Sự thích nghi cuûa động vaät: coù. Năm học: 2012_2013. Trang 114.

(115) Trường THCS Long Đức. duï cuï theå. -GV cho caùc nhoùm trao đổi đáp án. GV hoûi: Haõy tìm trong các loài boø saùt, chim coù loài nào quay laïi moâi trường nước? -GV cho HS tự rút ra keát luaän.. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. loài sống bay lượn (coù caùnh), loài sống ở nước (coù vaây), soáng nôi khoâ caèn (dự trữ nước). - Hieän tượng thứ sinh: quay laïi soáng cuûa moâi trường tổ tieân. VD: caù voi soáng ở nước. Đại dieän nhoùm trình baøy đáp án nhoùm khaùc boå sung.. Hoạt động 2: Tầm quan trọng trong thực tiễn của động vật. - GV yeâu -Caù nhaân caàu caùc nghieân nhoùm cứu nội hoàn dung thaønh trong baûng 2 “ baûng 2  Những trao đổi Năm học: 2012_2013. Trang 115.

(116) Trường THCS Long Đức. động vật coù taàm quan troïng trong thực tieãn”. - GV keû baûng 2 để HS chữa bài. - GV neân goïi nhieàu nhoùm chữa bài để coù ñieàu kieän đánh giá hoạt động của nhoùm. nhoùm tìm teân động vật cho phuø hợp với noäi dung. Đại dieän nhoùm leân ghi keát quaû  nhoùm khaùc theo doõi boå sung.. Động vật coù ích. Taàm quan troïng trong thực tiễn. Năm học: 2012_2013. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Teân baøi Động vật khoâng xöông soáng. Động vật có xương sống. Trang 116.

(117) Trường THCS Long Đức. Thực phaåm (vaät nuoâi, ñaëc saûn) Dược lieäu Coâng ngheä Laøm caûnh - Trong tự nhieân Đối với noâng nghieäp Đối với Động vật đời sống coù haïi con người Đối với sức khoẻ con người. GV hoûi: HS dựa +Động vaøo noäi vaät coù vai dung troø gì baûng 2 + Động trả lời. vaät coù gaây neân những tác haïi nhö theá naøo?. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Toâm, Caù chim, thuù… gaáu, khæ raén… boø caày, coâng, traâu, boø, gaø, cua, röôi… veït, caù, chim muïc, san hoâ, giun đất, trai ngoïc nheän, ong. Chaâu Chuoät, chaáu, saâu gai, boï rùa ruồi, Rắn độc muoãi, giun đũa, saùn. Đa số động vật có lợi cho tự nhiên và cho đời sống con người. Một số động vật gây hại.. IV. CUÛNG COÁ GV cho HS trả lời câu hỏi: Dựa vào bảng 1 trình bày sự tiến hoá của giới động vật. Nêu tầm quan trọng thực tiễn của động vật. V. DAËN DOØ Chuaàn bò cho baøi tham quan thieân nhieân. + Lọ bắt động vật, hộp chứa mẫu, kính lúp cầm tay, vở ghi chép, kẻ sẵn bảng 205 SGK, vợt bướm. Năm học: 2012_2013. Trang 117.

(118) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Ngày 04 tháng 02 năm 2011 Tiết 51: ĐA DẠNG CỦA LỚP THÚ (Tiếp theo) BỘ CÁ VOI, BỘ ĂN SÂU BỌ, BỘ ĂN THỊT I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức - Học sinh nêu đợc đặc điểm cấu tạo cá voi phù hợp với điều kiện sống dới nớc - Học sinh nắm đợc cấu tạo thích nghi với đời sống của bộ thú ăn sâu bọ, bộ thú gặm nhấm và bộ thú ăn thÞt. - Học sinh phân biệt đợc từng bộ thú thông qua những đặc điểm cấu tạp đặc trng 2. Kĩ năng - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK và quan sát trang hình để nêu được các đặc điểm cấu tạo và hoạt động sống của các bộ Cá voi, bộ Ăn sâu bọ, bộ Ăn thịt - Kĩ năng lắng nghe tích cực. - Kĩ năng ứng xử giao tiếp trong khi thảo luận. - Kĩ năng trình bày sáng tạo. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, yªu thÝch bé m«n. II. CHUẨN BỊ 1. Của giáo viên: - Tranh c¸ voi - Nội dung đời sống và tập tính của các loài 2. Của học sinh: - Bài soạn III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Ổn định tổ chức lớp: 1 phút 2. Kiểm tra bài cũ: (5 phỳt) - Nêu đặc điểm của dơi, cá voi phù hợp với điều kiện sống ? 3. B ài mới: TG Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng TiÕt 51. Sù ®a d¹ng cña 7’ Hoạt động 1: Cấu tạo và tập tính thÝch nghi víi m«i trêng cña bé thó(tt); Bé c¸ voi, Bé ¨n s©u bä, c¸ voi - CÊu t¹o ngoµi c¸ voi thÝch nghi - HS dùa vµo néi dung bé gÆm nhÊm, bé ¨n thÞt với đời sống trong nớc thể hiện nh phiếu học tập 2 để trình 1. Bộ cá voi: bµy. thÕ nµo? + Bộ cá voi TN đời sống hoàn - T¹i sao c¸ voi c¬ thÓ nÆng nÒ, v©y toµn trong níc ngùc rÊt nhá nhng nã vÉn di - HS dùa vµo cÊu t¹o cña - Cæ ng¾n c¬ thÓ cã h×nh thoi chuyển đợc dễ dàng trong nớc? xơng vây giống chi trớc  - Chi trớc biến đổi thành vây - GV ®a thªm mét sè th«ng tin vÒ khoÎ cã thÓ cã líp mì - Líp mì díi da dµy c¸ voi, c¸ heo. - V©y ®u«i n»m ngang dµy. - B¬i b»ng c¸ch uèn m×nh theo chiÒu däc Hoạt động 2: Bộ ăn sâu bọ, bộ - §¹i diÖn: C¸ voi xanh, c¸ gÆm nhÊm vµ bé ¨n thÞt heo,… Năm học: 2012_2013. Trang 118.

(119) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. - GV yêu cầu HS đọc các thông tin cña SGK trang 162, 163, 164, quan 17’ s¸t h×nh vÏ 50.1; 50.2; 50.3 SGK vµ hoµn thµnh bµi tËp. - GV treo bảng 1 để HS tự điền vào c¸c môc (b»ng sè). - GV cho HS th¶o luËn toµn líp vÒ nh÷ng ý kiÕn cña c¸c nhãm. - GV cho HS quan s¸t b¶ng 1 víi kiến thức đúng. - Ngoµi néi dung trong b¶ng chóng ta còn biết thêm gì về đại diện của 3 bé thó nµy? Hoạt động 3: Đặc điểm cấu tạo phù hợp với đời sống của bộ gặm nhÊm, bé ¨n s©u bä vµ bé ¨n thÞt - GV yªu cÇu HS sö dông néi dung b¶ng 1, quan s¸t l¹i h×nh vµ tr¶ lêi c©u hái: - Dùa vµo cÊu t¹o cña bé r¨ng ph©n biÖt bé ¨n s©u bä, bé ¨n thÞt vµ bé gÆm nhÊm? - §Æc ®iÓm cÊu t¹o ch©n b¸o, sãi phï hîp víi viÖc s¨n måi vµ ¨n thÞt 10’ nh thÕ nµo? - NhËn biÕt bé thó ¨n thÞt, thó ¨n s©u bä, thó gÆm nhÊm nhê c¸ch b¾t måi nh thÕ nµo? - Chân chuột chũi có đặc điểm gì phù hợp với việc đào hang trong đất?. §Æc ®iÓm Tên động vật C¸ voi. Bé thó Ăn s©u bä GÆm nhÊm. §¹i diÖn - Chuét chï - Chuét chòi - Chuét đồng - Sãc - B¸o - Sãi. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Cá nhân HS tự đọc SGK vµ thu thËp th«ng tin, trao đổi nhóm, quan sát kĩ tranh vµ thèng nhÊt ý kiÕn. - Yªu cÇu: Ph©n tÝch râ c¸ch b¾t måi, cÊu t¹o ch©n, r¨ng. - NhiÒu nhãm lªn b¶ng ghi kÕt qu¶ cña nhãm vµo b¶ng 1 - C¸c nhãm theo dâi, bæ sung nÕu cÇn. - HS tù ®iÒu chØnh nh÷ng chç cha phï hîp (nÕu cã). - C¸ nh©n HS xem l¹i th«ng tin b¶ng, quan s¸t chân, răng của các đại diÖn. - Trao đổi nhóm và hoàn thµnh c©u hái.. - Th¶o luËn toµn líp vÒ đáp án, nhận xét, bổ sung. - Rút ra các đặc điểm cấu tạo thích nghi với đời sống cña tõng bé.. 2. Bé ¨n s©u bä: + TN chế độ ăn sâu bọ - R¨ng nhon, s¾c-_c¾n n¾t vá cøng s©u bä -Khøu gi¸c ph¸t triÓn -§¹i diÖn: chuét chï, chuét chòi,… 3. Bé gÆm nhÊm: + TN chế độ gặm nhấm thức ¨n -R¨ng cöa lín, s¨c, thiÕu r¨ng nanh - Manh trµng ph¸t triÓn - Đại diện: Chuột đồng, sóc, nhÝm,… 4. Bé ¨n thÞt: + TN chế độ ăn thịt - R¨ng cöa ng¾n, s¾c_rãc x¬ng - R¨ng nanh lín, dµi, nhän _xÐ måi - R¨ng hµm nhiÒu mÊu dÑp, s¾c_c¾t - Vuốt sắc, đệm êm, nghiến måi - §¹i diÖn: mÌo, hæ, b¸o,… Từ TN cách ăn và chế độ ăn đã ảnh hởng tới các đặc điểm cấu tạo và tập tính của đại diÖn c¸c bé trªn. Bảng 1: Đặc điểm cá voi thích nghi với đời sống H×nh d¹ng c¬ Chi tríc Chi sau thÓ - Hình thoi thon - Biến đổi thành bơi - Tiêu giảm. dµi, cæ kh«ng chÌo (cã c¸c x¬ng c¸nh, ph©n biÖt víi x¬ng èng, x¬ng bµn) th©n. B¶ng 2: Bé ¨n s©u bä, bé ¨n thÞt vµ bé gÆm nhÊm M«i trêng Lèi C¸ch ChÕ CÊu t¹o r¨ng sèng sèng bắt mồi độ ăn. Ăn thÞt Nh÷ng 1- Trªn mÆt 1Năm học: 2012_2013. CÊu t¹o ch©n. 1- R¨ng nanh dµi 1- §uæi 1- ¡n 1- Chi tríc ng¾n, Trang 119.

(120) Trường THCS Long Đức. c©u tr¶ lêi lùa chän. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. đất 2- Trªn mÆt đất và trên c©y 3- Trªn c©y 4- §µo hang trong đất. §¬n độc 2Sèng đàn. nhän, r¨ng hµm dÑp bªn, s¾c 2- Các răng đều nhän 3- R¨ng cöa lín, cã kho¶ng trèng hµm. GV: NGUYEN THI THUY ANH b¾t måi 2- R×nh, vå måi 3- T×m måi. thùc vËt 2- ¨n động vËt 3- ¨n t¹p. bµn réng, ngãn to, khoÎ 2- Chi to, khoÎ, c¸c ngãn cã vuèt s¾c nhän, díi cã nÖm thÞt dµy.. Cñng cè (4’) Câu 1: Hãy lựa chọn những đặc điểm của bộ thú ăn thịt trong các đặc điểm sau: a. R¨ng cöa lín, cã kho¶ng trèng hµm. b. R¨ng nanh dµi, nhän, r¨ng hµm hÑp hai bªn, s¾c. c. R×nh vµ vå måi. e. Ngãn ch©n cã vuèt cong, nhän s¾c, nÖm thÞt dµy. g. Đào hang trong đất. Câu 2: Những đặc điểm cấu tạo sau của bộ thú nào? a. R¨ng cöa lín, cã kho¶ng trèng hµm. b. R¨ng cöa mäc dµi liªn tôc c. ¨n t¹p Híng dÉn häc bµi ë nhµ(1’) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - Đọc mục “Em có biết”. Tìm hiểu đặc điểm sống của trâu, bò, khỉ,… IV. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG Ngày 04 tháng 02 năm 2011 Tiết 52: ĐA DẠNG CỦA THÚ (tt) CÁC BỘ MÓNG GIỐC VÀ BỘ LINH TRƯỞNG I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức - Học sinh nắm đợc những đặc điểm cơ bản của thú móng guốc và phân biệt đợc bộ móng guốc chẵn với bé mãng guèc lÎ. - Nêu đợc đặc điểm bộ linh trởng, phân biệt đợc các đại diện của bộ linh trởng. 2. Kĩ năng - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK và quan sát trang hình để nêu được các đặc điểm cấu tạo và hoạt động sống của các bộ Mống guốc và bộ Linh trưởng. Từ đó nêu được đặc điểm chung của lớp thú cũng như nêu được vai trò của lớp Thú trong đời sóng: phê phán các hành vi săn bắt các loài thú, đặc biệt là các loài thú quí hiếm, có giá trị. - Kĩ năng lắng nghe tích cực. - Kĩ năng ứng xử giao tiếp trong khi thảo luận. - Kĩ năng trình bày sáng tạo. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức yêu quý và bảo vệ động vật rừng II. CHUẨN BỊ 1. Của giáo viên: - Tranh phãng to ch©n cña lîn, bß, tª gi¸c. 2. Của học sinh: - HS kÎ b¶ng trang 167 SGK vµo vë. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1.Ổn định tổ chức lớp: 1 phút b.Kiểm tra bài cũ:(5 phút) - Nêu đặc điểm cấu tạo phù hợp với đời sống của bộ ăn thịt, bộ ăn sâu bọ vàbộ gặm nhấm? Năm học: 2012_2013. Trang 120.

(121) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. 3. Bài mới T Hoạt động của giáo viên G 12’ Hoạt động 1: Các bộ móng guốc - Yêu cầu HS đọc SGK trang 166, 167; quan sát hình 51.3 để trả lời c©u hái: - Tìm đặc điểm chung của bộ mãng guèc? - Yªu cÇu HS chän tõ phï hîp ®iÒn vµo b¶ng trong vë bµi tËp. - GV kẻ bảng để HS chữa bài. - GV nªn lu ý nÕu ý kiÕn cha thèng nhÊt, cho HS tiÕp tôc th¶o luËn. - GV đa nhận xét và đáp án đúng. - Yªu cÇu HS tiÕp tôc tr¶ lêi c©u hái: - Tìm đặc điểm phân biệt bộ guốc ch½n vµ bé guèc lÎ? - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn vÒ: + §Æc ®iÓm chung cña bé + Đặc điểm cơ bản để phân biệt bộ guèc ch½n vµ guèc lÎ. Hoạt động 2: Bộ linh trởng * §Æc ®iÓm chung cña bé - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu th«ng tin SGK vµ quan s¸t h×nh 51.4, tr¶ lêi c©u hái: - Tìm đặc điểm cơ bản của bộ linh trëng? - T¹i sao bé linh trëng leo trÌo rÊt giái?. 7’. * Phân biệt các đại diện - Phân biệt 3 đại diện của bộ linh trởng bằng đặc điểm nào? - GV kẻ thành bảng so sánh để HS ®iÒn. Hoạt động 3: Đặc điểm chung cña líp thó - Yêu cầu HS nhớ lại kiến thức đã học về lớp thú, thông qua các đại diện để tìm đặc điểm chung. Chú ý đặc điểm: bộ lông, đẻ con, r¨ng, hÖ thÇn kinh. Hoạt động 4: Vai trò của thú - Yêu cầu HS đọc SGK và trả lời c©u hái: - Thú có những giá trị gì trong đời sèng con ngêi? - Chúng ta phải làm gì để bảo vệ và gióp thó ph¸t triÓn?. Năm học: 2012_2013. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Hoạt động của học sinh. Nội dung ghi bảng. TiÕt 52. Sù ®a d¹ng cña thó(tiÕt 3); C¸c bé mãng - Cá nhân HS tự đọc thông tin guốc và bộ linh trởng SGK trang 166, 167. Yªu cÇu: 1. C¸c bé mãng guèc + Mãng cã guèc. + Thó mãng guèc cã sè + C¸ch di chuyÓn. ngón chân tiêu giảm, đốt - Trao đổi nhóm để hoàn cuối cùng có guốc bao bọc, thµnh b¶ng kiÕn thøc. ch©n cao, guèc hÑp__TN - §¹i diÖn c¸c nhãm lªn ®iÒn ch¹y nhanh tõ phï hîp vµo b¶ng. + Chia lµm ba bé - Nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ - Bé guèc ch½n: sè ngãn sung. ch©n ch½n, cã sõng, ®a sè - C¸c nhãm sö dông kÕt qu¶ nhai l¹i. của bảng trên, trao đổi nhóm - Bộ guốc lẻ: số ngón chân vµ tr¶ lêi c©u hái: lÎ, kh«ng cã sõng (trõ tª - Yªu cÇu: gi¸c), kh«ng nhai l¹i. + Nêu đợc số ngón chân có - Bộ voi: voi guèc + Sống theo đàn, ăn thực vật + Sừng, chế độ ăn 2. Bé linh trëng - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, - Bé linh trëng c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ + §i b»ng bµn ch©n sung. + Bµn tay, bµn ch©n cã 5 ngãn + Ngón cái đối diện với các - HS tự đọc thông tin SGK ngón còn lại giúp thích nghi trang 168, quan s¸t h×nh 51.4 víi sù cÇm n¾m vµ leo trÌo. kết hợp với những hiểu biết về + Ăn tạp, sống theo đàn bộ này để trả lời câu hỏi: 3. §Æc ®iÓm chung cña líp - Yªu cÇu: thó: + Chi có cấu tạo đặc biệt. - §Æc ®iÓm chung cña líp + Chi cã kh¶ n¨ng cÇm n¾m, thó: b¸m chÆt + Là động vật có xơng - Mét vµi HS tr×nh bµy, c¸c sèng, cã tæ chøc cao nhÊt HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. + Thai sinh vµ nu«i con - Cá nhân tự tìm đặc điểm phù bằng sữa hợp 3 đại diện ở sơ đồ trang + Có lông mao, bộ răng 168. ph©n ho¸ 3 lo¹i - 1 sè HS lªn b¶ng ®iÒn vµo (cöa,nanh,hµm) c¸c ®iÓm, HS kh¸c nhËn xÐt, + Tim 4 ng¨n, bé n·o ph¸t bæ sung. triển, là động vật hằng nhiệt - HS trao đổi nhóm, thống 4. Vai trò của thú: nhất tìm ra đặc điểm chung - Vai trò: Cung cấp thực nhÊt. phÈm, søc kÐo, dîc liÖu, - Đại diện nhóm trình bày, nguyên liệu làm đồ mĩ nghệ c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ vµ tiªu diÖt gÆm nhÊm cã sung h¹i. - C¸ nhËn HS tù nghiªn cøu - BiÖn ph¸p: thông tin trong SGK trang + Bảo vệ động vật hoang dã. 168. + X©y dùng khu b¶o tån Trang 121.

(122) Trường THCS Long Đức. 8’. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - GV nhận xét ý kiến của HS và - Trao đổi nhóm và trả lời: động vật. yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn.. + Tæ chøc ch¨n nu«i nh÷ng - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, loµi cã gi¸ trÞ kinh tÕ nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ sung.. 6’ Tên động vật Lîn H¬u Ngùa Voi Tª gi¸c Nh÷ng c©u tr¶ lêi lùa chän. B¶ng chuÈn kiÕn thøc Cấu tạo, đời sống và tập tính một số đại diện thó móng guốc Sè ngãn ch©n Sõng Chế độ ăn Ch½n (4) Kh«ng sõng ¡n t¹p Ch½n (2) Cã sõng Nhai l¹i LÎ (1) Kh«ng sõng Kh«ng nhai l¹i LÎ (5) Kh«ng sõng Kh«ng nhai l¹i LÎ (3) Cã sõng Kh«ng nhai l¹i Ch½n Cã sõng Nhai l¹i LÎ Kh«ng sõng Kh«ng nhai l¹i ¡n t¹p B¶ng kiÕn thøc chuÈn. Lèi sèng §µn §µn §µn §µn Đơn độc §µn Đơn độc. Tên động vật KhØ h×nh ngêi KhØ Vîn §Æc ®iÓm Chai m«ng Kh«ng cã Chai m«ng lín Cã chai m«ng nhá Tói m¸ Kh«ng cã Tói m¸ lín Kh«ng cã §u«i Kh«ng cã §u«i dµi Kh«ng cã Cñng cè(5') - GV sö dông c©u hái 1, 2, 3 cuèi bµi. Híng dÉn häc bµi ë nhµ(1’) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - Tìm hiểu một số tập tính, đời sống của thú. IV. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .............................................................................................. Ngày 25 tháng 02 năm 2011 Tiết 53: BÀI TẬP I. MỤC TIÊU BÀI DẠY Năm học: 2012_2013. Trang 122.

(123) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. 1. Kiến thức: - HS biÕt c¸ch hÖ thèng kiÕn thøc - So sánh đợc các đại diện của các lớp động vật 2. Kĩ năng: - Rèn luyện kĩ năng phân tích so sánh. 3. Thái độ: - Tích cực chủ động II. CHUẨN BỊ 1. Của giáo viên - HÖ thèng kiÕn thøc HKII 2. Của học sinh - Xem l¹i kiÕn thøc trong HKII III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Ổn định tổ chức lớp 1 phút 2. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra 3. Bài mới: TG Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh 2’ GV giíi thiÖu néi dung cÇn tiÕn hµnh trong tiÕt häc Hoạt động 1: So sánh các đại 21’ diÖn cña c¸c bé lìng c, bß s¸t, chim thó GV yêu cầu HS nhớ lại kiến thức HS nhớ lại kiến thức đã häc đã học để trả lời các nội dung: - Nêu đời sống, cấu tạo ngoài và Đọc lập suy nghĩ trả lời cấu tạo trong của ếch đồng,thằn các câu hỏi do GV nêu ra l»n, chim bå c©u, thá? - GV lần lợt gọi các đại diện HS trả Đại diện trả lời các HS lêi, c¸c HS kh¸c cho nhËn xÐt, bæ kh¸c cho NX, bæ sung cho hoµn chØnh sung cho hoµn chØnh -GV nhËn xÐt, kÕt luËn chung Hoạt động 2: So sánh bộ xơng th»n l»n vµ bé x¬ng thá Yªu cÇu HS quan s¸t l¹i bé x¬ng HS quan s¸t tranh bé x¬ng thằn lằn và bộ xơng thỏ để xác thỏ và bộ xơng thằn lằn để định đặc điểm giống và khác nhau tìm các đặc điểm giống và kh¸c nhau gi÷a chóng 15’ gi÷a chóng Gọi HS bất kì trả lời, sau đó gọi HS kh¸c NX, bæ sung cho hoµn chØnh GV kÕt luËn chung Hoạt động 3: Đặc điểm thích nghi với đời sống của các nhóm chim Líp chim chia lµm mÊy nhãm? Trình bày đặc điểm thích nghi của các nhóm chim đó? GV gäi HS tr¶ lêi, kÕt luËn 7’. DÆn HS chuÈn bÞ tèt cho bµi kiÓm. Năm học: 2012_2013. §¹i diÖn tr¶ lêi, c¸c HS kh¸c bæ sung HS tù suy nghÜ nhí l¹i kiÕn thøc, tr×nh bµy nhanh kiến thức liên quan đến c¸c nhãm chim víi m«i trêng sèng cña chóng. Nội dung ghi bảng TiÕt 53. Bµi tËp 1. Đặc điểm đời sống, cấu tạo thích nghi với đời sống của các đại diện lỡng c, thằn lằn, chim bå c©u, thá: - ếch đồng thích nghi đờ sống võa ë níc võa ë c¹n - Thằn lằn bang thích nghi đời sèng hoµn toµn ë c¹n - Chim bồ câu thích nghi đời sèng bay lîn - Thỏ thích nghi với đời sống vµ tËp tÝnh lÉn trèn kÎ thï 2. So s¸nh bé x¬ng th»n l»n vµ bé x¬ng thá: Gièng nhau: X. ®Çu Cét sèng: X. sên, X. má ¸c X. chi:®ai vai (chi trªn) ®ai hong (chi díi) Kh¸c nhau: Th»n l»n thá 8 ®/sèng cæ 7 ®/sèng cæ XS cã ®/sèng TL; XS tËp trung t¹o thµnh lång ngùc Chi n»m ngang ; th¼ng gãc 3. §Æc ®iÓm thÝch nghi ®sèng cña c¸c nhãm chim: Nhãm chim ch¹y TN ®sèng ch¹y nhanh Nhãm chim b¬i TN ®sèng b¬i trong biÓn Nhãm chim bay TN ®sèng bay lîn Trang 123.

(124) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. tra tiÕt sau Tên động vật quan sát đợc. DÆn HS(1’) KÎ b¶ng: §êi sèng vµ tËp tÝnh cña thó vµo vë M«i trêng C¸ch di KiÕm ¨n Sinh s¶n Thøc ¨n B¾t måi sèng chuyÓn. §Æc ®iÓm kh¸c. IV. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .............................................................................................. Ngày 25 tháng 02 năm 2011 Tiết 54: THỰC HÀNH: XEM BĂNG HÌNH VỀ ĐỜI SỐNG VÀ TẬP TÍNH CỦA THỎ I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức - Gióp HS cñng cè vµ më réng bµi häc vÒ c¸c m«i trêng sèng vµ tËp tÝnh cña thó 2. Kĩ năng - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi xem băng hình để tìm hiểu về môi trường sống và tập tính của Thú. - Kĩ năng hợp tác, quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm được phân công. - Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước tổ, nhóm, lớp. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức yêu quý và bảo vệ động vật rừng. II. CHUẨN BỊ 1. Của giáo viên: - ChuÈn bÞ m¸y chiÕu, b¨ng h×nh. 2. Của học sinh: - Xem l¹i kiÕn thøc líp thó III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Ổn định tổ chức lớp: 1 phút 2. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra Năm học: 2012_2013. Trang 124.

(125) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. 3. Bài mới T Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng G TiÕt 54: Thùc hµnh : 3’ - GV yªu cÇu: + Theo dâi néi dung trong b¨ng Xem băng hình về đời h×nh sèng vµ tËp tÝnh cña + Hoµn thµnh b¶ng tãm t¾t thó + Hoạt động theo nhóm + Gi÷ trËt tù, nghiªm tóc 1. M«i trêng sèng: Hoạt động 1: Giáo viên cho HS xem - Níc - HS tiến hành xem - Đất (mặt đất, trong lÇn thø nhÊt toµn bé ®o¹n b¨ng h×nh Hoạt động 2: Giáo viên cho HS xem băng,chú ý các nội dung đất) 15’ l¹i ®o¹n b¨ng h×nh víi yªu cÇu quan trong b¨ng h×nh - Bay lîn s¸t - M«i trêng sèng - HS xem l¹i lÇn n÷a vµ 2. Di chuyÓn: - C¸ch di chuyÓn 15’ - C¸ch kiÕm ¨n xác định ghi lại thông tin - Trên cạn theo gîi ý cña GV - H×nh thøc sinh s¶n - Trªn kh«ng - Hoµn thµnh b¶ng ë vë bµi tËp - Díi níc - Chó ý ghi chÐp ng¾n - GV kẻ sẵn bảng để HS chữa bài. Hoạt động 3: Thảo luận nội dung gọn, mang tính tóm tắt b¨ng h×nh 3. KiÕm ¨n: - GV dành 7 phút để HS hoàn chỉnh nội - Sau khi có thông tin đó - Tìm thức ăn th× HS sÏ hoµn thµnh b¶ng Thó ¨n thùc vËt, thó ¨n dung bµi cña nhãm. đã kẻ sẵn trớc ở nhà - GV ®a ra c©u hái: thÞt, thó ¨n t¹p - H·y tãm t¾t nh÷ng néi dung chÝnh cña b¨ng h×nh? - Kể tên những động vật quan sát đợc? 7’ - Thó sèng ë nh÷ng m«i trêng nµo? 4. Sinh s¶n - Hãy trình bày các loại thức ăn và cách + Đại diện các nhóm lên - Sai khác đực, cái ghi kÕt qu¶ trªn b¶ng, - §éng t¸c giao hoan kiếm mồi đặc trng của từng nhóm thú? nhãm kh¸c theo dâi nhËn sinh dôc - Thó sinh s¶n nh thÕ nµo? - Em còn phát hiện những đặc điểm nào xét, bổ sung - Nu«i con vµ d¹y con kh¸c n÷a ë thó? - HS dùa vµo néi dung cña b¶ng, trao đổi nhóm và hoàn thành câu trả lời - GV thông báo đáp án đúng để các nhóm để các nhóm tự sửa chữa Cñng cè(3’) - NhËn xÐt: + Tinh thần, thái độ học tập của HS. + Dựa vào bảng thu hoạch đánh giá kết quả học tập của nhóm. Híng dÉn häc bµi ë nhµ(1’) - Ôn tập lại toàn bộ 6 chơng đã học. - KÎ b¶ng trang 174 SGK vµo vë bµi tËp. IV. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ................................................................................................................. Năm học: 2012_2013. Trang 125.

(126) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Ngày 25 tháng 02 năm 2011 Tiết 55: KIỂM TRA 1 TIẾT I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức - HS hệ thống kiến thức, đánh giá mức độ nhận biết của mình 2. Kĩ năng - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy bµi lµm - KÜ n¨ng lµm bµi tr¾c nghiÖm 3. Thái độ - Giáo dục thái độ, nghiêm túc trong kiểm tra II. CHUẨN BỊ 1. Của giáo viên - Đề kiểm tra. 2. Của học sinh - Giấy làm bài III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Ổn định tổ chức lớp: 1 phút 2. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra 3. Bài mới MA TRẬN ĐỀ SINH HỌC 7 (KIỂM TRA HKII) Các chủ đề Các mức độ nhận thức chính Nhận biết Thông hiểu Vận dụng TNKQ TL TNKQ TL TNKQ TL 2 câu 1 câu Lớp lưỡng cư 1 1 2 câu 1 câu Lớp bò sát 1 1.5 2 câu 1 câu Lớp chim 1 2 1 câu 1 câu Lớp thú 1 1.5 Tổng 6 câu 2 câu 2 câu 1 câu 3. Năm học: 2012_2013. 2. 3.5. 1.5. Tổng 3 câu 2 3 câu 2.5 4 câu 3 1 câu 2.5 11 câu 10. Trang 126.

(127) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. TRƯỜNG THCS HƯƠNG VÂN ĐỀ KIỂM TRA 1 TIẾT HK II. NĂM HỌC 2010-2011 Họ và tên:................................... MÔN: SINH HỌC 7 Lớp:......................................... Phần I: Trắc nghiệm (5 điểm) I. Chọn phương án trả lời đúng nhất và trình bày vào giấy bài làm: Câu 1. Tim của thằn lằn giống tim của ếch ở chỗ a. Tâm thất có thêm vách ngăn hụt b. Máu giàu oxi c. Tim có 3 ngăn d. Tất cả các câu trên đều sai Câu 2. Trung ương của các bộ phận phức tạp ở Thỏ là a. Hành tuỷ b. Tiểu não c. Bán cầu nảo d. Não giữa Câu 3. Dạ dày tuyến của chim bồ câu có tác dụng a. Chứa thức ăn b. làm mềm thức ăn c. Tiết ra dịch vị d. Tiết chất nhờn Câu 4. Máu từ các cơ quan về tim và máu từ tim về phổi là máu a. Đỏ tươi b. Đỏ thẫm c. Máu giàu oxi d. Máu pha Câu 5. Vai trò của chim trong tự nhiên a. Cung cấp thực phẩm b. Làm cảnh c. Làm đồ trang trí d. Giúp cây thụ phấn, phát tán quả, hạt Câu 6. Thức ăn của chuột đồng là a. Sâu bọ b. Thực vật c. Động vật d. Ăn tạp Câu 7. Những câu khẳng định dưới đây đúng (Đ) hay sai(S)? Khẳng định Đúng Sai 1. Cá, lưỡng cư, bò sát, chim, thú là động vật hằng nhiệt 2. Chỉ những động vật thuôc lớp thú mới đẻ con thai sinh, chăm sóc con, nuôi con bằng sữa mẹ 3. Chim, thú, cá ở nước ta phong phú, có giá trị kinh tế nên cần khai thác, đánh bắt 4.Cá voi, cá heo, cá thu, cá chim, cá chép đều thuộc lớp cá Câu 8. Điền từ, cụm từ vào khoảng trống A. Hệ thần kinh của thỏ có..(1)… và…(2)..phát triển liên quan đến hoạt động phong phú và phức tạp B. Thú là lớp động vật…(3)…có tổ chức cao nhất, có hiện tượng…(4)…và…(5).. bằng sữa mẹ Phần II. Tự luận: (5 điểm) Câu 1. Nêu đặc điểm cấu tạo của các hệ: tuần hoàn, hô hấp, thần kinh của thỏ? Câu 2. So sánh cấu tạo hệ tuần hoàn của lưỡng cư, bò sát và chim để thấy sự tiến hoá của chúng? Câu 3. Đặc điểm thích nghi của nhóm chim chạy và nhóm chim bơi? BÀI LÀM ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................... Năm học: 2012_2013. Trang 127.

(128) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. TRƯỜNG THCS HƯƠNG VÂN ĐÁP ÁN KIỂM TRA 1 TIẾT HK II. NĂM HỌC 2010-2011 MÔN: SINH HỌC 7 Phần I, Trắc nghiệm Từ câu 1 đến câu 6 mỗi phương án đúng chấm 0,5 điểm Câu 1 2 3 4 5 6 Đáp án c c B b d d Câu 7. (1điểm) 1 sai; 2 đúng; 3 sai; 4 sai Câu 8: a. (1) Não trước (2) Tiểu não b. (3) có xương sống (4) thai sinh (5) nuôi con Phần II. Tự luận ( 5 điểm) Câu 1. Các hệ tuần hoàn, thần kinh, hô hấp của thỏ Tuần hoàn: gồm động mạch, tĩnh mạch và mao mạch. Tim 4 ngăn,hai vòng tuần hoàn, máu đi nuôi cơ thể là máu đỏ tươi Hô hấp: Gồm khí quản, phế quản và hai lá phổi, phổi có nhiều túi phổi nhỏ làm tăng diện tích trao đổi khí Thần kinh: Não trước và tiểu não phát triển liên quan đến hoạt động phong phú và phức tạp ở thỏ Câu 2. Giống nhau: đều có 2 vòng tuần hoàn Khác nhau: Lưỡng cư Bò sát Chim -Tim3 ngăn - Tim 3 ngăn có thêm vách ngăn hụt - Tim 4 ngăn hoàn toàn - Máu pha đi nuôi cơ thể - Máu pha đi nuôi cơ thể (ít pha - Máu đỏ tươi đi nuôi cơ thể hơn) Câu 3. Nhóm chim chạy: - Cánh ngắn, yếu - Chân cao, to, khoẻ có 2 đến 3 ngón Nhóm chim bơi: - Cánh dài, khoẻ - Có lông nhỏ, ngắn và dày, không thấm nước - Chim có dáng đứng thẳng - Chân ngắn, 4 ngón, có màng bơi. Ngày 04 tháng 03 năm 2011 Tiết 56: Môi trờng sống và sự vận động - di chuyển I. MỤC TIÊU BÀI DẠY Năm học: 2012_2013. Trang 128.

(129) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. 1. Kiến thức - Dựa trên toàn bộ kiến thức đã học qua các ngành, các lớp nêu lên được sự tiến hóa thể hiện ở sự di chuyển, vận động cơ thể. 2. Kĩ năng: - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK để tìm hiểu về sự tiến hóa về vận động, di chuyển - Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực. - Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước tổ, nhóm lớp. 3. Thái độ: - Giáo dục ý thức yêu quý và bảo vệ động vật rừng. II. CHUẨN BỊ 1. Của giáo viên: - Tranh phãng to h×nh 53.1 SGK. 2. Của học sinh: - Bài soạn III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1. Ổn định tổ chức: lớp 1 phút 2. Kiểm tra bài cũ: không kiểm tra 3. Bài mới: TG Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng GV gäi HS tr¶ lêi tÇm quan träng cña Ch ¬ng 7- Sù tiÕn ho¸ 3’ sù di chuyÓn của động vật HV NX vµo bµi, trong bµi häc ngµy TiÕt 56. M«i trêng h«m nay chóng ta sÏc t×m hiÓu vÒ sù vËn sống và sự vận động động di chuyển có sự tiến hoá nh thế di chuyÓn nµo? Hoạt động 1: Các hình thức di chuyển 1. C¸c h×nh thøc di của động vật chuyÓn: - Yêu cầu: Nghiên cứu SGK và hình - Cá nhân tự đọc thông tin và - Động vật có nhiều 16’ 53.1, lµm bµi tËp. quan s¸t h×nh 53.1 SGK trang c¸ch di chuyÓn nh: ®i, - H·y nèi c¸c c¸ch di chuyÓn ë c¸c « víi 172. bß, ch¹y, nh¶y, b¬i… - Trao đổi nhóm hoàn thành phù hợp với môi trờng loài động vật cho phù hợp? - GV treo tranh hình 53.1 để HS chữa phần trả lời. vµ tËp tÝnh cña chóng. - Yªu cÇu: 1 loµi cã thÓ cã bµi. nhiÒu c¸ch di chuyÓn. - GV hái: - §éng vËt cã nh÷ng h×nh thøc di - §¹i diÖn c¸c nhãm lªn ch÷a bµi g¹ch nèi b»ng c¸c mµu chuyÓn nµo? - Ngoài những động vật ở trên đây, em khác nhau. còn biết những động vật nào? Nêu hình - Nhóm khác nhận xét, bổ sung. thøc di chuyÓn cña chóng? - Nhìn sơ đồ, HS nhắc lại hình - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. thøc di chuyÓn cña mét sè động vật nh: bò, bơi, chạy, đi, bay - HS cã thÓ kÓ thªm: T«m: b¬i, bß, nh¶y. VÞt: ®i, b¬i. 2. Sù tiÕn ho¸ c¬ quan Hoạt động 2: Sự phức tạp hoá và sự di chuyÓn ph©n ho¸ c¸c bé phËn di chuyÓn ë Trong sù ph¸t triÓn cña - Cá nhân HS tự nghiên cứu giới động vật sự hoàn động vật - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu GSK vµ tãm t¾t SGK, quan s¸t h×nh Năm học: 2012_2013. Trang 129.

(130) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. quan s¸t h×nh 52.2 trang 173, hoµn thµnh phiÕu häc tËp: “Sù phøc t¹p ho¸ vµ sù ph©n ho¸ bé phËn di chuyÓn ë động vật” nh trong SGK trang 173. - GV ghi nhanh đáp án của các nhóm 20’ lªn b¶ng theo thø tù 1, 2, 3,… - GV nªn hái: T¹i sao lùa chän loµi động vật với đặc điểm tơng ứng? (để cñng cè kiÕn thøc). - Khi nhãm nµo chän sai, GV gi¶ng gi¶i để HS lựa chọn lại. - GV yªu cÇu c¸c nhãm theo dâi phiÕu kiÕn thøc chuÈn. - Yªu cÇu HS theo dâi l¹i néi dung trong phiÕu häc tËp, tr¶ lêi c©u hái: - Sù phøc t¹p vµ ph©n ho¸ bé phËn di chuyển ở động vật thể hiện nh thế nào? - Sù phøc t¹p vµ ph©n ho¸ nµy cã ý nghÜa g×? - GV tæng kÕt l¹i ý kiÕn cña HS thµnh 2 vấn đề đó là: + Sù ph©n ho¸ vÒ cÊu t¹o c¸c bé phËn di chuyÓn + Chuyªn ho¸ dÇn vÒ chøc n¨ng. - GV yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn.. GV: NGUYEN THI THUY ANH. 52.2. chØnh cña c¬ quan vËn - Thảo luận nhóm hoàn thành động di chuyển là sự phiÕu häc tËp. phøc t¹p ho¸ tõ cha cã c¬ quan di chuyÓn ( ) - Đại diện nhóm trình bày, đến có cơ quan di các nhóm khác nhận xét, bổ chuyển nhng còn đơn sung. giản đến phân hoá thành - HS theo dâi vµ söa ch÷a nÕu c¸c chi vµ cuèi cïng chi cÇn ph©n ho¸ thµnh nhiÒu bé - HS tiếp tục trao đổi nhóm phận đảm nhiệm những theo 2 c©u hái: choc n¨ng kh¸c - Yêu cầu nêu đợc: nhau__§¶m b¶o cho sù + Từ cha có bộ phận di vận động có hiệu quả chuyển đến có bộ phận di TN với những điều kiện chuyển đơn giản, đến phức sống khác nhau t¹p dÇn. + Sèng b¸m  di chuyÓn chËm di chuyÓn nhanh. + Gióp cho viÖc di chuyÓn cã hiÖu qu¶. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. B¶ng kiÕn thøc chuÈn §Æc ®iÓm c¬ quan di chuyÓn Tên đơn vị Cha có bộ phận di chuyển, có đời sống bám, cố định San h«, h¶i quú Cha cã bé phËn di chuyÓn, di chuyÓn chËm kiÓu s©u ®o Thuû tøc Bộ phận di chuyển rất đơn giản (mấu lồi cơ và tơ bơi) R¬i Bộ phận di chuyển đã phân hoá thành chi phân đốt. RÕt, th»n l»n Bộ phận di chuyển đ- 5 đôi chân bò và 5 đôi chân bơi. T«m îc ph©n ho¸ thµnh V©y b¬i víi c¸c tia v©y C¸ chÐp các chi có cấu tạo và 2 đôi chân bò, 1 đôi chân nhảy. Ch©u chÊu chøc n¨ng kh¸c nhau. Bµn tay, bµn ch©n cÇm n¾m. KhØ, vîn Chi 5 ngãn cã mµng b¬i. Õch Cánh đợc cấu tạo bằng màng da. D¬i Cánh đợc cấu tạo bằng lông vũ. Chim, gµ Cñng cè(4’) Câu 1: Cách di chuyển: “đi, bay, bơi” là của loài động vật nào? a. Chim b. D¬i c. VÞt trêi Câu 2: Nhóm động vật nào dới đây cha có bộ phận di chuyển, có đời sống bám, cố định? a. Hải quỳ, đỉa, giun b. Thuỷ tức, lơn, rắn c. San hô, hải quỳ Câu 3: Nhóm động vật nào có bộ phận di chuyển phân hoá thành chi 5 ngón để cầm nắm? a. GÊu, chã, mÌo b. KhØ, sãc, d¬i c. Vîn, khØ, tinh tinh §¸p ¸n: 1c; 2c; 3c Híng dÉn häc bµi ë nhµ(1’) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - KÎ b¶ng trang 176 vµo vë - §äc môc “Em cã biÕt”. IV. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG. STT 1 2 3 4 5. Năm học: 2012_2013. Trang 130.

(131) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ........................................................................... Ngày 11 tháng 03 năm 2011 Tiết 57: TiÕn ho¸ vÒ tæ chøc c¬ thÓ I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức: - Học sinh nắm đợc mức độ phức tạp dần trong tổ chức cơ thể của cá lớp động vật thể hiện ở sự phân hoá vÒ cÊu t¹o vµ chuyªn ho¸ vÒ chøc n¨ng. 2. Kĩ năng: - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK để tìm hiểu về sự tiến hóa về vận động, di chuyển - Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực. - Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước tổ, nhóm lớp. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, yªu thÝch m«n häc II. CHUẨN BỊ 1. Của giáo viên: - Tranh phãng to h×nh 54.1SGK. 2. Của học sinh: - Bài soạn III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Ổn định tổ chức lớp: 1 phút 2. Kiểm tra bài cũ: ( 5 phút) - Các hình thức di chuyển của động vật? - Trình bày sự tiến hoá của cơ quan di chuyển của động vật? ví dụ minh hoạ 3. Bài mới: TG Hoạt động của Hoạt động của Nội dung ghi bảng giáo viên học sinh Qu¸ tr×nh tiÕn TiÕt 57. TiÕn ho¸ vÒ tæ chøc c¬ thÓ 3’ hoá của động vËt kh«ng ph¶i Sù tiÕn ho¸ cña c¸c hÖ c¬ quan: h« hÊp, tuÇn hoµn, ngµy mét, ngµy thÇn kinh, sinh dôc,…thÓ hiÖn ë sù phøc t¹p ho¸ hai mµ tr¶i qua trong tæ chøc c¬ thÓ. Sù phøc t¹p ho¸ mét hÖ c¬ thời gian địa quan thµnh nhiÒu bé phËn kh¸c nhau tiÕn tíi hoµn chÊt tÝnh b»ng chØnh c¸c bé phËn Êy cã t¸c dông n©ng cao chÊt lîng triệu năm, gắn - Cá nhân đọc hoạt động cơ thể TN đk sống thay đổi trong quá liền sự thích nội dung bảng, trình tiến hoá của động vật. 17’ Năm học: 2012_2013. Trang 131.

(132) Trường THCS Long Đức. nghi của động vËt víi m«i trêng sèng Hoạt động 1: So s¸nh mét sè hÖ c¬ quan cña động vật - GV yªu cÇu HS quan s¸t tranh, đọc cá c©u tr¶ lêi vµ hoµn thµnh b¶ng trong vë bµi tËp. - GV kÎ b¶ng để HS chữa bài.. 15’. - GV lu ý nªn gäi nhiÒu nhãm để biết đợc ý kiÕn cña HS. - GV ghi phÇn bæ sung vµo cạnh bảng để HS tiÕp tôc theo dõi và trao đổi. - GV nªn kiÓm tra sè lîng c¸c nhãm cã kÕt quả đúng và cha đúng. - Yªu cÇu HS quan s¸t néi dung b¶ng kiÕn thøc chuÈn. Hoạt động 2: Sù phøc t¹p ho¸ tæ chøc c¬ thÓ - GV yªu cÇu HS quan s¸t l¹i néi dung b¶ng vµ tr¶ lêi c©u hái: - Sù phøc t¹p ho¸ c¸c hÖ c¬ quan h« hÊp, tuÇn hoµn, thÇn kinh, sinh dôc đợc thể hiện nh thÕ nµo qua c¸c lớp động vật đã häc?. Năm học: 2012_2013. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1 ghi nhí kiÕn thøc. Trao đổi nhãm, lùa chän c©u tr¶ lêi. - Hoµn thµnh b¶ng - Yªu cÇu: + Xác định đợc c¸c ngµnh + Nªu cÇu t¹o từ đơn giản đến phøc t¹p dÇn. - §¹i diÖn nhãm lªn ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng 1, nhãm kh¸c theo dâi, bæ sung nÕu cÇn. - HS theo dâi vµ tù söa ch÷a.. GV: NGUYEN THI THUY ANH. + Hệ hô hấp: từ cha phân hóa trao đổi qua toàn bộ da  mang đơn giản  mang  da và phổi  phổi + HÖ tuÇn hoµn: cha cã tim  tim cha cã ng¨n  tim cã 2 ng¨n  3 ng¨n  tim 4 ng¨n + Hệ thần kinh: từ cha phân hoá  đến thần kinh mạng lới  chuỗi hạch đơn giản  chuỗi hạch phân hoá (n·o, hÇu, bong,..)  h×nh èng ph©n ho¸ n·o, tuû sèng. + HÖ sinh dôc: cha ph©n ho¸  tuyÕn sinh dôc kh«ng cã èng dÉn  tuyÕn sinh dôc cã èng dÉn.. - C¸ nh©n theo dâi th«ng tin ë b¶ng, ghi nhí kiÕn thøc (lu ý: theo hµng däc tõng hÖ c¬ quan). Trao đổi nhãm. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. * KÕt luËn - Sù phøc t¹p ho¸ tæ chøc c¬ thÓ cña c¸c líp động vật thể hiÖn ë sù ph©n ho¸ vÒ cÊu t¹o vµ chuyªn ho¸ vÒ chøc n¨ng. - HS cã thÓ dùa vµo sù hoµn chØnh cña hÖ thÇn kinh liªn Trang 132.

(133) Trường THCS Long Đức. - GV ghi tãm t¾t ý kiÕn cña c¸c nhms vµ phÇn bæ sung lªn b¶ng. - GV nhËn xÐt đánh giá và yêu cÇu HS rót ra kÕt luËn vÒ sù phøc t¹p ho¸ tæ chøc c¬ thÓ. - Sù phøc t¹p ho¸ tæ chøc c¬ thể ở động vật cã ý nghÜa g×?. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1 quan đến tập tÝnh phøc t¹p, yêu cầu nêu đợc: + C¸c c¬ quan hoạt động cơ hiÖu qu¶ h¬n. + Gióp c¬ thÓ thÝch nghi víi m«i trêng sèng. Tên động vật Ngµnh H« hÊp §éng vËt Cha ph©n ho¸ Trïng biÕn h×nh nguyªn sinh Ruét khoang Cha ph©n ho¸ Thuû tøc Giun đất T«m s«ng Ch©u chÊu. Giun đốt. Da. Ch©n khíp. Mang đơn giản. Ch©n khíp. HÖ èng khÝ. §éng vËt cã x- Mang ¬ng sèng C¸ chÐp. ếch đồng trởng thµnh. §éng vËt cã x- Da vµ phæi ¬ng sèng. §éng vËt cã x- Phæi ¬ng sèng Th»n l»n bãng. §éng vËt cã x- Phæi vµ tói khÝ ¬ng sèng Chim bå c©u Thá. Năm học: 2012_2013. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Phæi. TuÇn hoµn Cha cã. ThÇn kinh Cha ph©n ho¸. Sinh dôc Cha ph©n ho¸. Cha cã. H×nh m¹ng líi. Tim đơn giản, tuÇn hoµn kÝn Tin đơn giản, hÖ tuÇn hoµn hë Tin đơn giản, hÖ tuÇn hoµn hë Tim cã 1 t©m nhÜ, 1 t©m thÊt, tuÇn hoµn kÝn, máu đỏ tơi đi nu«i c¬ thÓ. Tim cã 2 t©m nhÜ, 1 t©m thÊt, hÖ tuÇn hoµn kÝn, m¸u pha nu«i c¬ thÓ Tim cã 2 t©m nhÜ, 1 t©m thÊt cã v¸ch ng¨n hôt, hÖ tuÇn hoµn kÝn, m¸u pha Ýt nu«i c¬ thÓ Tim cã 2 t©m nhÜ vµ 2 t©m thÊt, tuÇn hoµn kín, máu đỏ tơi nu«i c¬ thÓ. Tim cã 2 t©m nhÜ vµ 2 t©m thÊt, tuÇn hoµn kín, máu đỏ tơi nu«i c¬ thÓ.. H×nh chuçi h¹ch Chuçi h¹ch cã h¹ch n·o Chuçi h¹ch, h¹ch n·o lín H×nh èng, b¸n cÇu n·o nhá, tiÓu n·o h×nh khèi tr¬n. TuyÕn sinh kh«ng cã dÉn TuyÕn sinh cã èng dÉn TuyÕn sinh cã èng dÉn TuyÕn sinh cã èng dÉn TuyÕn sinh cã èng dÉn. dôc èng dôc dôc dôc dôc. H×nh èng, b¸n TuyÕn sinh dôc cÇu n·o nhá, cã èng dÉn tiÓu n·o nhá hÑp H×nh èng, b¸n TuyÕn sinh dôc cÇu n·o nhá, cã èng dÉn tiÓu n·o ph¸t triÓn h¬n Õch.. H×nh èng, b¸n TuyÕn sinh dôc cÇu n·o lín, cã èng dÉn tiÓu n·o lín cã 2 mÊu bªn nhá. H×nh èng, b¸n TuyÕn sinh dôc cÇu n·o lín, vá cã èng dÉn chÊt x¸m, khe, r·nh, tiÓu n·o cã 2 mÊu bªn Trang 133.

(134) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH lín.. Cñng cè(3’) - GV cñng cè néi dung bµi - Yªu cÇu HS nh¾c l¹i néi dung nh b¶ng SGK. - §¸nh gi¸ giê. Híng dÉn häc bµi ë nhµ(1’) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - KÎ b¶ng 1, 2 vµo vë. IV. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .............................................................................................. Ngày 11 tháng 03 năm 2011 Tiết 58: TiÕn ho¸ vÒ sinh s¶n I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức: - Học sinh nắm đợc sự tiến hoá các hình thức sinh sản ở động vật từ đơn giản đến phức tạp (sinh sản vô tính đến sinh sản hữu tính). - HS thấy đợc sự hoàn chỉnh các hình thức sinh sản hữu tính 2. Kĩ năng: - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK để tìm hiểu về sự tiến hóa về vận động, di chuyển - Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực. - Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước tổ, nhóm lớp. 3. Thái độ: - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật đặc biệt trong mùa sinh sản II. CHUẨN BỊ 1. Của giáo viên: - Tranh sinh s¶n v« tÝnh ë trïng roi, thuû tøc. 2. Của học sinh: - Bài soạn III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Ổn định tổ chức lớp: 1 phút 2. Kiểm tra bài cũ:(6’) - Nªu sù tiÕn ho¸ cña c¬ quan h« hÊp vµ tuÇn hoµn? ThÇn kinh vµ sinh dôc? Năm học: 2012_2013. Trang 134.

(135) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. 3. Bài mới: TG Hoạt động của giáo viên Sinh s¶n lµ đặc điểm đặc trng của sinh vật để 2’ duy trì nòi giống, động vật có những hình thức sinh s¶n nµo? Sù tiÕn ho¸ c¸c h×nh thøc sinh s¶n thÓ hiÖn nh thÕ nµo? Hoạt động 1: Hình thức sinh sản vô tính - Yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK tr¶ lêi c©u hái: 5’ - ThÕ nµo lµ sinh s¶n v« tÝnh? - Cã nh÷ng h×nh thøc sinh s¶n v« tÝnh nµo? - GV treo tranh mét sè h×nh thøc sinh s¶n v« tính ở động vật không xơng sống. - H·y ph©n tÝch c¸c c¸ch sinh s¶n ë thuû tøc vµ trïng roi? - Tìm một số động vật khác có kiểu sinh sản gièng nh trïng roi? - Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn Hoạt động 2: Hình thức sinh sản hữu tính - GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK trang 179 vµ tr¶ lêi c©u hái: - ThÕ nµo lµ sinh s¶n h÷u tÝnh? - So s¸nh sinh s¶n v« tÝnh víi h÷u tÝnh? (b»ng c¸ch hoµn thµnh b¶ng 1) 8’ - GV kẻ bảng để HS so sánh. - Tõ néi dung b¶ng so s¸nh nµy yªu cÇu HS rót ra nhËn xÐt. - Em hãy kể tên một số động vật không xơng sống và động vật có xơng sống sinh sản hữu tÝnh mµ em biÕt? - GV phân tích: một số động vật không xơng sống có cơ quan sinh dục đực và cái trên một cơ thể đợc gọi là lỡng tính. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: - Hãy cho biết giun đất, giun đũa cơ thể nào lỡng tính, phân tính và có hình thức thụ tinh ngoµi hoÆc thô tinh trong? - GV yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn: sinh s¶n h÷u tÝnh vµ c¸c h×nh thøc sinh s¶n h÷u tÝnh - GV gi¶ng gi¶i: trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña sinh vËt tæ chøc c¬ thÓ ngµy cµng phøc t¹p. - H×nh thøc sinh s¶n h÷u tÝnh hoµn chØnh dÇn qua các lớp động vật đợc thể hiện nh thế nào? - GV tæng kÕt ý kiÕn cña c¸c nhãm th«ng b¸o đó là những đặc điểm thể hiện sự hoàn chỉnh h×nh thøc sinh s¶n h÷u tÝnh. Hoạt động 3: Tiến hoá hình thức sinh sản h÷u tÝnh - GV yªu cÇu c¸c nhãm hoµn thµnh b¶ng ë SGK trang 180. - GV kÎ s½n b¶ng nµy trªn b¶ng phô. - GV lu ý nÕu cã ý kiÕn nµo cha thèng nhÊt th× cho các nhóm tiếp tục trao đổi. - GV cho HS theo dâi b¶ng kiÕn thøc chuÈn. Năm học: 2012_2013. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Hoạt động của học sinh Cá nhân HS tự đọc tóm tắt trong SGK trang 179 tr¶ lêi c©u hái: - Yªu cÇu: + Không có sự kết hợp đực, cái + Phân đôi, mọc chồi - Mét vµi HS tr¶ lêi, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - HS lu ý: chØ cã mét c¸ thÓ tù phân đôi hay mọc thêm một cơ thÓ míi. - HS cã thÓ kÓ thªm: trïng amip, trïng giµy,… - Cá nhân HS tự đọc tóm tắt SGK trang 143, trao đổi nhóm. - §¹i diÖn c¸c nhãm lªn ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng. - Nhãm kh¸c nhËn xÐt vµ bæ sung - HS nêu: thuỷ tức, giun đất, ch©u chÊu, søa… gµ, mÌo, chã, … Sù tiÕn ho¸ c¸c h×nh thøc sinh s¶n h÷u tÝnh - HS nhí l¹i c¸ch sinh s¶n cña loài động vật cụ thể nh giun, cá, th»n l»n, chim, thó. - Trao đổi nhóm, nêu đợc: + Loài đẻ trứng, đẻ con. + Thô tinh ngoµi, trong. + Ch¨m sãc con. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - Trong mçi nhãm: + Cá nhân đọc những câu lựa chän, néi dung trong b¶ng. + Thèng nhÊt ý kiÕn cña nhãm để hoàn thành nội dung. - §¹i diÖn nhãm ghi ý kiÕn cña nhãm m×nh vµo b¶ng cña GV - C¸c nhãm nhËn xÐt vµ bæ sung ý kiÕn. - HS theo dâi tù söa ch÷a nÕu cÇn. Nội dung TiÕt 58. TiÕn ho¸ vÒ sinh s¶n 1. Sinh s¶n v« tÝnh: - Sinh s¶n v« tÝnh kh«ng cã sù kÕt hîp tÕ bµo sinh dục đực và cái. - H×nh thøc sinh s¶n: + Phân đôi cơ thể + Sinh s¶n sinh dìng: mäc chåi vµ t¸i sinh. 2. Sinh s¶n h÷u tÝnh + Cã sù kÕt hîp tbsd đực và tbsd c¸i t¹o thµnh hîp tö. + Sinh s¶n h÷u tÝnh u viÖt h¬n sinh s¶n v« tÝnh vì kết hợp đặc tÝnh cña c¶ bè vµ mÑ nªn søc sèng cña c¬ thÓ con sinh ra cao h¬n h½n c¬ thÓ bè, mÑ. 3. Sù tiÕn ho¸ c¸c h×nh thøc sinh s¶n h÷u tÝnh: + Sù hoµn chØnh c¸c h×nh thøc sinh s¶n h÷u tÝnh đợc thể hiện: Thụ tinh trong, thai sinh, đẻ con, ch¨m sãc trøng vµ con non + Sù hoµn chØnh - Các nhóm tiếp tục trao đổi, trả các hình thức lêi c©u hái sinh s¶n h÷u tÝnh - Yêu cầu nêu đợc: này đảm bảo cho + Thụ tinh trong, số lợng trứng động vật đạt hiệu đợc thụ tinh nhiều. qu¶ sinh häc cao: Trang 135.

(136) Trường THCS Long Đức. 17’. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. - Dựa vào bảng trên, trao đổi nhóm trả lời câu hái: - Thô tinh trong u viÖt h¬n so víi thô tinh ngoµi nh thÕ nµo? - Sự đẻ con tiến hoá hơn so với đẻ trứng nh thế nµo? - T¹i sao sù ph¸t triÓn trùc tiÕp l¹i tiÕn bé h¬n so víi ph¸t triÓn gi¸n tiÕp? - T¹i sao h×nh thøc thai sinh lµ tiÕn ho¸ nhÊt trong giới động vật? - GV ghi tóm tắt ý kiến của các nhóm để các nhãm kh¸c theo dâi. - GV thông báo ý kiến đúng, từ đó yêu cầu HS tù rót ra kÕt luËn; sù hoµn chØnh c¸c h×nh thøc sinh s¶n.. GV: NGUYEN THI THUY ANH. + Ph«i ph¸t triÓn trong c¬ thÓ mÑ an toµn h¬n. + Ph¸t triÓn trùc tiÕp tØ lÖ con non sèng cao h¬n. + Con non đợc nuôi dỡng tốt, tËp tÝnh cña thó ®a d¹ng, thÝch nghi cao. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. n©ng cao tØ lÖ thô tinh, tØ lÖ sèng sãt, thóc ®Èy t¨ng trëng nhanh ë động vật non. Bảng 2: Sự sinh sản hữu tính và tập tính chăm sóc con ở động vật Tªn loµi Thô tinh Sinh s¶n Ph¸t triÓn ph«i TËp tÝnh b¶o vÖ trøng TËp tÝnh nu«i con Ngoµi §Î trøng BiÕn th¸i Không đào hang làm Con non (ấu trùng) Trai s«ng tæ tù kiÕm måi Ch©u chÊu Ngoµi §Î trøng BiÕn th¸i Trứng trong hốc đất Con non tù kiÕm ¨n Ngoµi §Î trøng Trùc tiÕp Kh«ng lµm tæ Con non tù kiÕm måi C¸ chÐp (kh«ng nhau thai) Ngoµi §Î trøng BiÕn th¸i Không đào hang, làm ấu trùng tự kiếm mồi ếch đồng tæ Th»n l»n Trong §Î trøng Trùc tiÕp §µo hang Con non tù kiÕm måi bãng ®u«i (kh«ng nhau dµi thai) Trong §Î trøng Trùc tiÕp Lµm tæ, Êp trøng B»ng s÷a diÒu, mím Chim bå c©u (kh«ng nhau måi thai) Trong §Î con Trùc tiÕp (cã Lãt æ B»ng s÷a mÑ Thá nhau thai) Cñng cè(5’) Câu 1: Trong các nhóm động vật sau, nhóm nào sinh sản vô tính: a. Giun đất, sứa, san hô b. Thuỷ tức, đỉa, trai sông c. Trïng roi, trïng amip, trïng giµy. Câu 2: Nhóm động vật nào dới đây cha có bộ phận di chuyển, có đời sống bám, cố định? a. C¸, c¸ voi, Õch b. Trai s«ng, th»n l»n, r¾n c. Chim, th¹ch sïng, gµ Hớng dẫn học bài ở nhà(1’)- Học bài và trả lời câu hỏi SGK.- Ôn tập đặc điểm chung các ngành động vật đã học. - Đọc mục “Em có biết”. Năm học: 2012_2013. Trang 136.

(137) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. IV. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG: Ngày 18 tháng 03 năm 2011 Tiết 59: CÂY PHÁT SINH GIỚI ĐỘNG VẬT I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức: - Nêu được mối quan hệ và mức độ tiến hóa của các ngành, các lớp động vật trên cây tiến hóa trong lịch sử phát triển của thế giới động vật – cây phát sinh động vật. 2. Kĩ năng: - Kĩ năng tìm kiếm và phân tích thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh ảnh, tìm kiếm kiếm thông tin trên cây phát sinh động vật để tìm hiểu về nguồn gốc và độ tiến hóa của động vật. - Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực. - Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước tổ, nhóm, lớp . 3. Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch m«n häc II. CHUẨN BỊ 1. Của giáo viên: - Tranh sơ đồ hình 56.1 SGK. - Tranh cây phát sinh giới động vật. 2. Của học sinh: - Bài soạn III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Ổn định tổ chức lớp: 1 phút 2. Kiểm tra bài cũ: (7’) - Sù hoµn chØnh c¸c h×nh thøc sinh s¶n h÷u tÝnh thÓ hiÖn nh thÕ nµo? 3. Bài mới: TG Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung Chóng ta đã häc qua c¸c ngµnh động vËt TiÕt 59. C©y 3’ không xơng sống và động vật có xơng sống, ph¸t sinh giíi thấy đợc sự hoàn chỉnh về cấu tạo và chức động vật năng. Song giữa các ngành động vật đó có quan hÖ víi nhau nh thÕ nµo? Hoạt động 1: Bằng chứng về quan hệ 1. B»ng chøng C¸ nh©n tù đọc th«ng tin môc b¶ng, giữa các nhóm động vật vÒ mèi quan - Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu SGK, quan quan s¸t c¸c h×nh 56.1; 56.2 trang hÖ gi÷a c¸c 18’ s¸t tranh, h×nh 182 SGK vµ tr¶ lêi c©u hái: 182-183 SGK. nhãm động + Làm thế nào để biết các nhóm động vật - Thảo luận nhóm theo các câu hỏi, vật: yêu cầu nêu đợc: cã mèi quan hÖ víi nhau? + Giới động vật + Di tÝch ho¸ th¹ch cho biÕt quan hÖ - Yªu cÇu HS: tõ khi h×nh + Đánh dấu đặc điểm của lỡng c cổ giống các nhóm động vật. thµnh thêng với cá vây chân cổ và đặc điểm của lỡng c + Lỡng c cổ – cá vây chân cổ có xuyên thay đổi v¶y, v©y ®u«i, n¾p mang. cæ gièng lìng c ngµy nay. theo híng thÝch + Đánh dấu đặc điểm của chim cổ giống bò + Lỡng c cổ – lỡng c ngày nay có 4 nghi với sự chi, 5 ngãn. s¸t vµ chim ngµy nay. thay đổi của đk - Những đặc điểm giống và khác nhau nói + Chim cổ giống bò sát: có răng, có sống. Các loài lên điều gì về mối quan hệ họ hàng giữa các vuốt, đuôi dài có nhiều đốt. động vật đều có + Chim cæ gièng chim hiÖn nay: cã quan hÖ hä nhóm động vật? - GV ghi tãm t¾t ý kiÕn cña c¸c nhãm lªn c¸nh, l«ng vò. hµng víi nhau + Nãi lªn nguån gèc cña động vËt. b¶ng. Ngời ta đã - GV nhận xét và thông báo ý kiến đúng VD: Cá vây chân cổ có thể là tổ tiên chứng minh: cña Õch nh¸i. cña nhãm. - GV cho HS rót ra kÕt luËn. - Lìng c cæ b¾t Hoạt động 2: Cây phát sinh giới động vật - Đại diện nhóm trình bày kết quả nguồn tg cá vây - GV gi¶ng: nh÷ng c¬ thÓ cã tæ chøc cµng cña nhãm. ch©n cæ Th¶o luËn toµn líp vµ thèng nhÊt ý gièng nhau ph¶n ¸nh quan hÖ nguån gèc - Bß s¸t b¾t kiÕn cµng gÇn nhau. nguån tõ lìng Năm học: 2012_2013. Trang 137.

(138) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. - GV yêu cầu: HS quan sát hình, đọc SGK, trao đổi nhóm, trả lời câu hỏi: - Cây phát sinh động vật biểu thị điều gì? - Mức độ quan hệ họ hàng đợc thể hiện trên c©y ph¸t sinh nh thÕ nµo? 11’ - T¹i sao khi quan s¸t c©y ph¸t sinh l¹i biÕt đợc số lợng loài của nhóm động vật nào đó? - Ngµnh ch©n khíp cã quan hÖ hä hµng víi ngµnh nµo? - Chim vµ thó cã quan hÖ víi nhãm nµo? - GV ghi tãm t¾t phÇn tr¶ lêi cña nhãm lªn b¶ng: - ý kiến bổ sung cần đợc gạch chân để HS tiÖn theo dâi. - GV hỏi: Vì sao lựa chọn các đặc điểm đó? Hay: chọn các đặc điểm đó dựa trên cơ sở nµo? - GV giảng: Khi một nhóm động vật mới xuÊt hiÖn, chóng ph¸t sinh biÕn dÞ cho phï hîp víi m«i trêng vµ dÇn dÇn thÝch nghi. Ngày này do khí hậu ổn định, mỗi loài tồn t¹i cã cÊu t¹o thÝch nghi riªng víi m«i trêng. - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Cá nhân HS tự đọc thông tin trong SGK vµ quan s¸t h×nh 56.3 trang 183. - Thảo luận nhóm, yêu cầu nêu đợc: + Cho biết mức độ quan hệ họ hàng của các nhóm động vật. + Nhãm cã vÞ trÝ gÇn nhau, cïng nguån gèc cã quan hÖ hä hµng gÇn h¬n nhãm ë xa. + V× kÝch thíc trªn c©y ph¸t sinh lín thì số loài đông. + Ch©n khíp cã quan hÖ gÇn víi th©n mÒm h¬n. + Chim vµ thó gÇn víi bß s¸t h¬n c¸c loµi kh¸c. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - HS cã thÓ th¾c m¾c t¹i sao ngµy nay vẫn còn tồn tại những động vật có cấu tạo phức tạp nh động vật có xơng sống bên cạnh động vật nguyên sinh có cấu tạo rất đơn giản?. c cæ - Chim cæ vµ thó cæ b¾t nguån tõ bß s¸t cæ 2. C©y ph¸t sinh giới động vËt: - C©y ph¸t sinh động vật phản ánh mức độ quan hÖ hä hµng gi÷a c¸c nhóm động vật víi nhau vµ cho biÕt c¸c loµi động vật ngày nay cã tæ tiªn chung.. Cñng cè(4’) - GV dùng tranh cây phát sinh động vật để yêu cầu HS trình bày mối quan hệ họ hàng giữa các nhóm động vật. - Yêu cầu HS trả lời câu hỏi cuối bài. Híng dÉn häc bµi ë nhµ(1’) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt”. - Kẻ phiếu học tập: “Sự thích nghi của động vật ở môi trờng đới lạnh và hoang mạc đới nóng” vào vë. IV. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG Ngày 18 tháng 03 năm 2011 Tiết 60: ĐA DẠNG SINH HỌC I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức: Năm học: 2012_2013 Trang 138.

(139) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Nêu đuợc khái niệm về đa dạng sinh học. Ý nghĩa của bảo vệ đa dạng sinh học. - Học sinh hiểu đợc đa dạng sinh học thể hiện ở số loài, khả năng thích nghi cao của động vật với các điều kiÖn sèng kh¸c nhau. 2. Kĩ năng: - Kĩ năng hợp tác trong nhóm để thực hiện bài tập nhóm. - Kĩ năng tư duy phê phán những hành vi làm suy giảm - Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tich cực - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK để tìm hiểu sự đa dạng của động vật ở môi trường đới lạnh và đới nóng; những lợi ích của đa dạng sinh học; về nguy cơ suy giảm và nhiệm vụ bảo vệ sự đa dạng sịnh học là của toàn dân. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc lßng yªu thÝch m«n häc, kh¸m ph¸ tù nhiªn. II. CHUẨN BỊ 1. Của giáo viên: - Tranh sơ đồ hình 58.1; 58.2 SGK. - T liệu thêm về động vật ở đới lạnh và đới nóng. 2. Của học sinh: - Bài soạn III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Ổn định tổ chức lớp: 1 phút 2. Kiểm tra bài cũ: (5 phút) Ngời ta đã chứng minh đợc mqh họ hàng của các nhóm động vật ntn? ý nghĩa của cây phát sinh động vật biểu thị điều gì? 3. Bài mới: TG Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Néi dung ®a d¹ng sinh häc chóng ta Ch ¬ng 8 - §éng vËt 3’ t×m hiÓu lµ g×? (h×nh th¸i vµ tËp tÝnh) và đời sống con ngGV cho HS nêu những nơi phân bố của êi động vật, vì sao động vật phân bố ở mọi TiÕt 60. §a d¹ng sinh häc n¬i?  t¹o nªn sù ®a d¹ng. §a d¹ng hai m«i trêng cã khÝ hËu kh¾c - Sù ®a d¹ng sinh nghiệt: MT đới lạnh và hoang mạc đới häc biÓu thÞ b»ng sè nãng lîng loµi sinh vËt. Hoạt động 1: Sự đa dạng sinh học C¸ nh©n HS tù đọc th«ng tin trong C¸c loµi l¹i thÓ hiÖn - Yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK trang 185 SGK, trao đổi nhãm, yªu cÇu nªu ®®a d¹ng vÒ h×nh th¸i vµ tr¶ lêi c©u hái: 5’ vµ tËp tÝnh TN chÆt - Sù ®a d¹ng sinh häc thÓ hiÖn nh thÕ îc: + §a d¹ng biÓu thÞ b»ng sè loµi. chÏ víi ®k sèng cña nµo? §éng vËt thÝch nghi rÊt cao víi ®iÒu m«i trêng n¬i chóng - V× sao cã sù ®a d¹ng vÒ loµi? kiÖn sèng. sèng - GV nhận xét ý kiến đúng sai của các §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶, - Sù ®a d¹ng loµi lµ nhãm. nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung do kh¶ n¨ng thÝch - Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. nghi của động vật Hoạt động 2: Đa dạng sinh học của víi ®iÒu kiÖn sèng động vật ở môi trờng đới lạnh và C¸ nh©n HS đọc th«ng tin trong kh¸c nhau hoang mạc đới nóng SGK trang 185, 186 vµ ghi nhí kiÕn 1. §a d¹ng sinh häc - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK, trao thøc. động vật ở môi tr25’ đổi nhóm và hoàn thành phiếu học tập. Thèng nhÊt ý kiÕn tr¶ lêi: ờng đới lạnh: - Yªu cÇu c¸c nhãm ch÷a phiÕu häc tËp. + NÐt đặc trng cña khÝ hËu - Sù ®a d¹ng sinh - GV ghi ý kiÕn bæ sung vµo bªn c¹nh. + CÊu t¹o rÊt phï hîp víi khÝ hËu để học động vật thấp, - Tại sao lựa chọn câu trả lời đó? tån t¹i. bao gåm c¸c loµi TN - Dựa vào đâu để lựa chọn câu trả lời? - GV nhận xét nội dung đúng, sai của + Tập tính kiếm ăn, di chuyển, hoạt đặc trng với khí hậu Năm học: 2012_2013 Trang 139.

(140) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. c¸c nhãm, yªu cÇu HS quan s¸t phiÕu chuÈn kiÕn thøc. - GV yêu cầu HS tiếp tục trao đổi nhóm, tr¶ lêi c©u hái: - NhËn xÐt g× vÒ cÊu t¹o vµ tËp tÝnh cña động vật ở môi trờng đới lạnh và hoang mạc đới nóng? - Vì sao ở 2 vùng này số loại động vật rÊt Ýt? - Nhận xét về mức độ đa dạng của động vËt ë 2 m«i trêng nµy? - Tõ ý kiÕn cña c¸c nhãm, GV tæng kÕt l¹i vµ cho HS rót ra kÕt luËn.. KhÝ hËu CÊu t¹o - KhÝ hËu cùc l¹nh (1) - §ãng b¨ng M«i trêng quanh n¨m đới lạnh - Mùa hè rất ng¾n - KhÝ hËu rÊt nãng vµ kh« - RÊt Ýt vùc níc vµ ph©n bè xa nhau (2) M«i trêng hoang mạc đới nãng. TËp tÝnh CÊu t¹o. TËp tÝnh. động, tự vệ đặc biệt. - Yêu cầu HS trả lời đợc:. l¹nh gi¸ - VÝ dô :. + Dùa vµo tranh vÏ + T liÖu tù su tÇm + Th«ng tin trªn phim ¶nh. - HS dùa vµo néi dung trong phiÕu học tập để trao đổi nhóm, yêu cầu: + CÊu t¹o vµ tËp tÝnh thÝch nghi cao độ với môi trờng. Đa số động vật không sống đợc, chỉ có một số loài có cấu tạo đặc biệt thích nghi. + Mức độ đa dạng rất thấp. - §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. 2. §a d¹ng sinh häc động vật ở môi trờng hoang mạc đới nãng: - Sù ®a d¹ng sinh học động vật thấp, bao gåm c¸c loµi TN đặc trng với khí hậu kh« vµ nãng - VÝ dô:. Đặc điểm của động vật - Bé l«ng dµy - Mì díi da dµy - L«ng mµu tr¾ng (mïa đông) - Ngủ trong mùa đông - Di c về mùa đông - Hoạt động ban ngày trong mïa hÌ - Thân cao, móng rộng, đệm thÞt dµy - Ch©n dµi - Bớu mỡ lạc đà - Mµu l«ng nh¹t, gièng mµu c¸t - Mçi bíc nh¶y cao, xa - Di chuyÓn b»ng c¸ch qu¨ng th©n - Hoạt động vào ban đêm - Kh¶ n¨ng ®i xa - Kh¶ n¨ng chÞu kh¸t - Chui róc s©u trong c¸t. Năm học: 2012_2013. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Vai trò của các đặc điểm thích nghi - Gi÷ nhiÖt cho c¬ thÓ - Gi÷ nhiÖt, dù tr÷ n¨ng lîng, chèng rÐt - LÉn víi mµu tuyÕt che m¾t kÎ thï - TiÕt kiÖm n¨ng lîng - Tr¸nh rÐt, t×m n¬i Êm ¸p - Thêi tiÕt Êm h¬n - Vị trí cơ thể cao, không bị lún, đệm thịt dày để chống nóng. - VÞ trÝ ë cao so víi c¸t nãng, nh¶y xa h¹n chÕ ¶nh hëng cña c¸t nãng - N¬i dù tr÷ níc - DÔ lÈn trèn kÎ thï - H¹n chÕ tiÕp xóc víi c¸t nãng - H¹n chÕ tiÕp xóc víi c¸t nãng - Thêi tiÕt dÞu m¸t h¬n - T×m níc v× vùc níc ë rÊt xa nhau - Thời gian tìm đợc nớc rất lâu - Chèng nãng Trang 140.

(141) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Cñng cè(5’) Câu 1: Chuột nhảy ở hoang mạc đới nóng có chân dài để: a. §µo bíi thøc ¨n b. T×m nguån níc c. C¬ thÓ cao so víi mÆt c¸t nãng vµ nh¶y xa Câu 2: Đa dạng sinh học ở môi trờng đới lạnh và hoang mạc đới nóng rất thấp vì: a. Động vật ngủ đông dài b. Sinh s¶n Ýt c. KhÝ hËu rÊt kh¾c nghiÖt. §¸p ¸n: C©u 1: c C©u 2: c Híng dÉn häc bµi ë nhµ(1’) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt”. IV. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .............................................................................................. Ngày 18 tháng 03 năm 2011 Tiết 61: ĐA DẠNG SINH HỌC (tt) I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức: - Học sinh thấy đợc sự đa dạng sinh học ở môi trờng nhiệt đới gió mùa cao hơn ở đới lạnh và hoang mạc đới nóng là do khí hậu phù hợp với mọi loài sinh vật. - Học sinh chỉ ra đợc những lợi ích của đa dạng sinh học trong đời sống, nguy cơ suy giảm và các biện ph¸p b¶o vÖ ®a d¹ng sinh häc. 2. Kĩ năng: - Kĩ năng hợp tác trong nhóm để thực hiện bài tập nhóm. - Kĩ năng tư duy phê phán những hành vi làm suy giảm - Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tich cực - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK để tìm hiểu sự đa dạng của động vật ở môi trường nhiệt đới gió mùa; những lợi ích của đa dạng sinh học; về nguy cơ suy giảm và nhiệm vụ bảo vệ sự đa dạng sịnh học là của toàn dân. 3. Thái độ: - Giáo dục ý thức bảo vệ đa dạng sinh học, bảo vệ tài nguyên đất nớc. II. CHUẨN BỊ 1. Của giáo viên: - T liÖu vÒ ®a d¹ng sinh häc. 2. Của học sinh: - Bài soạn III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Ổn định tổ chức lớp: 1 phút Năm học: 2012_2013. Trang 141.

(142) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. 2. Kiểm tra bài cũ: (6 phút) - Sự đa dạng của động vật ở môi trờng đới lạnh và đới nóng?Đặc điểm thích nghi của động vật trong môi trờng này? 3. Bài mới: TG Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng V× sao m«i trêng hoang m¹c cã độ ®a TiÕt 61. §a d¹ng sinh 2’ dạng sinh học động vật thấp? häc (tt) Vậy ở môi trờng thuận lợi nh nhiệt đới gió mùa thì đa dạng sinh học động vật 1. §a d¹ng sinh häc sÏ nh thÕ nµo? động vật môi trờng Hoạt động 1: Đa dạng sinh học ở nhiệt đới gió mùa: - Cá nhân tự đọc thông tin trong môi trờng nhiệt đới gió mùa - GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK bảng ghi nhớ kiến thức về các * Sự đa dạng sinh học 15’ néi dung b¶ng 189, theo dâi vÝ dô loµi r¾n. của động vật ở môi tr- Chú ý các tầng nớc khác nhau ờng nhiệt đới gió mùa trong mét ao th¶ c¸. VD: nhiÒu loµi c¸ sèng trong ao, cã trong ao. cao: loµi kiÕm ¨n ë tÇng níc mÆt (c¸ mÌ) - Th¶o luËn thèng nhÊt ý kiÕn - KhÝ hËu thuËn lîi một số loài kiếm ăn ở tầng đáy (trạch, hoàn thành câu trả lời. - Thøc ¨n phong phó cá quả) một số sống ở đáy bùn (lơn). - Yêu cầu nêu đợc: + §a d¹ng thÓ hiÖn ë sè loµi rÊt - Sè lîng loµi nhiÒu do Th¶o luËn vµ tr¶ lêi: - §a d¹ng sinh häc ë m«i trêng nhiÖt nhiÒu. chúng thích nghi đợc + C¸c loµi cïng sèng tËn dông ®- víi ®iÒu kiÖn sèng. đới gió mùa thể hiện nh thế nào? - Vì sao trên đồng ruộng gặp 7 loài rắn ợc nguồn thức ăn cïng sèng mµ kh«ng hÒ c¹nh tranh víi + Chuyªn ho¸, thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn sèng. nhau? - Vì sao nhiều loài cá lại sống đợc Đại diện nhóm trình bày, các nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. trong cïng mét ao? - T¹i sao sè lîng loµi ph©n bè mét n¬i l¹i cã thÓ rÊt nhiÒu? - GV đánh giá ý kiến của các nhóm. - Vì sao số lợng loài động vật ở môi trờng nhiệt đới nhiều hơn so với đới nóng và đới lạnh? 2. Nh÷ng thuËn lîi - GV yªu cÇu HS tù rót ra kÕt luËn. cña ®a d¹ng sinh häc - GV lu ý: Do động vật thích nghi đợc - Sù ®a d¹ng sinh häc với khí hậu ổn định. mang l¹i gi¸ trÞ kinh tÕ Hoạt động 2: Những lợi ích của đa lớn cho đất nớc: - Cá nhân tự đọc thông tin trong - Nông nghiệp (sức d¹ng sinh häc - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK vµ SGK trang 190 vµ ghi nhí kiÕn kÐo,.. thøc. tr¶ lêi c©u hái: - S¶n phÈm c«ng - Sự đa dạng sinh học mang lại lợi ích - Trao đổi nhóm, yêu cầu nêu đợc nghiệp: da, lông, sáp gi¸ trÞ tõng mÆt cña ®a d¹ng sinh ong,… g× vÒ thùc phÈm, dîc phÈm - GV cho c¸c nhãm tr¶ lêi vµ bæ sung häc. - V¨n ho¸: c¸ c¶nh, + Cung cÊp thùc phÈm: nguån cho nhau: - Trong giai ®o¹n hiÖn nay ®a d¹ng dinh dìng chñ yÕu cña con ngêi. chim c¶nh,… sinh học còn có giá gì đối với sự tăng + Dợc phẩm: Một số bộ phận của động vật làm thuốc có giá trị: xtrởng kinh tế của đất nớc? - GV th«ng b¸o thªm: 7’ + Đa dạng sinh học là điều kiện đảm ơng, mật… + Trong n«ng nghiÖp: cung cÊp bảo phát triển ổn định tính bền vững phân bón, sức kéo. của môi trờng, hình thành khu du lịch. + Các giá trị khác: làm cảnh, đồ + C¬ së h×nh thµnh c¸c hÖ sinh th¸i mÜ nghÖ, lµm gièng. đảm bảo sự chu chuyển oxi, giảm xói - Đại diện nhóm trình bày đáp án, mßn. Năm học: 2012_2013 Trang 142.

(143) Trường THCS Long Đức. 9’. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. + Tạo cơ sở vật chất để khai thác nhóm khác bổ sung. nguyªn liÖu. - HS nêu đợc: giá trị xuất khẩu mang l¹i lîi nhuËn cao, vµ t¨ng Hoạt động 3: Nguy cơ suy giảm đa uy tín trên thị trờng thế giới. VD: C¸ basa, t«m hïm, t«m cµng d¹ng sinh häc xanh vµ viÖc b¶o vÖ ®a d¹ng sinh häc - GV yêu cầu HS nghiên cứu thông tin - Cá nhân tự đọc thông tin trong SGK kÕt hîp víi hiÓu biÕt thùc tÕ, trao SGK trang 190, ghi nhí kiÕn thøc. đổi nhóm để trả lời câu hỏi: - Nguyên nhân nào dẫn đến sự suy - Trao đổi nhóm nêu đợc: giảm đa dạng sinh học ở Việt Nam và + ý thức của ngời dân: đốt rừng, thÕ giíi? lµm n¬ng, s¨n b¾n bõa b·i… - Chóng ta cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p + Nhu cÇu ph¸t triÓn cña x· héi; nào để bảo vệ đa dạng sinh học? xây dựng đô thị, lấy đất nuôi thuỷ - C¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ ®a d¹ng sinh s¶n… häc dùa trªn c¬ së khoa häc nµo? - GV cho các nhóm trao đổi đáp án, + Biện pháp: giáo dục, tuyên truyền bảo vệ động vật, cấm săn hoµn thµnh c©u tr¶ lêi. b¾n, chèng « nhiÔm… - GV liªn hÖ thùc tÕ: - Hiện nay chúng ta đã và sẽ làm gì để + Cơ sở khoa học: động vật sống cÇn cã m«i trêng g¾n liÒn víi b¶o vÖ ®a d¹ng sinh häc? thùc vËt, mïa sinh s¶n. - GV cho HS tù rót ra kÕt luËn - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. + Nghiêm cấm bắt giữ động vật quý hiÕm. + Xây dựng khu bảo tồn động vËt. + Nhân nuôi động vật có giá trị. 3. Nguyªn nh©n suy gi¶m vµ biÖn ph¸p b¶o vÖ ®a d¹ng sinh häc: *Nguyªn nh©n: ph¸ rõng, s¨n b¾n,… *BiÖp ph¸p: + Nghiªm cÊm khai th¸c rõng bõa b·i. + ThuÇn ho¸, lai t¹o giống để tăng độ đa dạng sinh học và độ đa d¹ng vÒ loµi.. Cñng cè:(3’) - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái 1, 2 SGK. Híng dÉn häc bµi ë nhµ(1’) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - Tìm hiểu thêm về đa dạng sinh học trên đài báo. Năm học: 2012_2013. Trang 143.

(144) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - KÎ phiÕu häc tËp vµo vë: Phiếu học tập: Các biện pháp đấu tranh sinh học Thiên địch tiêu Thiên đich đẻ trứng kí Sö dông vi khuÈn g©y BiÖn ph¸p diÖt sinh vËt g©y sinh vµo sinh vËt g©y h¹i bÖnh truyÒn nhiÔm diÖt h¹i hay trøng s©u h¹i sinh vËt g©y h¹i Tên thiên địch Loµi sinh vËt bÞ tiªu diÖt IV. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG ......................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................... Ngày 18 tháng 03 năm 2011 Tiết 62: BIỆN PHÁP ĐẤU TRANH SINH HỌC I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức: - Học sinh nắm đợc khái niệm đấu tranh sinh học. - Thấy đợc các biện pháp chính trong đấu tranh sinh học là sử dụng các loại thiên địch. - Nêu đợc những u điểm và nhợc điểm của biện pháp đấu tranh sinh học. 2. Kĩ năng: - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh ảnh, tìm kiếm thông tin trên internet để tìm hiểu khái niệm về đấu tranh sinh học và các biện pháp đấu tranh sinh học cũng như ưu điểm và hạn chế của các biện pháp đấu tranh sinh học. - Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực. - Kĩ năngb tự tin khi trình bày ý kiến trước tổ, nhóm, lớp. 3. Thái độ: - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật, môi trờng. II. CHUẨN BỊ 1. Của giáo viên: - Tranh h×nh 59.1 SGK. - T liệu về đấu tranh sinh học. 2. Của học sinh: - Bài soạn III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TÍCH CỰC: - Thảo luận nhóm, nêu và giải quyết vấn đề, biểu đạt sáng tạo, vấn đap – tìm tòi. IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Ổn định tổ chức lớp: 1 phút 2. Kiểm tra bài cũ:(5 phút) Phân biệt đa dạng sinh học môi trờng nhiệt đới gió mùa và mt hoang mạc đới nãng (l¹nh)? Nguyªn nh©n suy gi¶m vµ biÖn ph¸p b¶o vÖ ®a d¹ng sinh häc? 3. Bài mới: TG Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Sinh vËt g©y h¹i trong n«ng nghiÖp TiÕt 62. Biện pháp đấu 2’ nÕu dïng biÖn ph¸p ho¸ häc sÏ nhanh, tranh sinh häc những độc, ônmt,..Lợi ích của đấu tranh sinh häc Hoạt động 1: Thế nào là biện pháp 1. ThÕ nµo lµ biÖn - Cá nhận tự đọc thông tin SGK pháp đấu tranh sinh đấu tranh sinh học 12’ - GV cho HS nghiªn cøu th«ng tin trang 192 vµ tr¶ lêi. Yªu cÇu nªu häc: đợc: SGK vµ tr¶ lêi c©u hái: Sử dụng thiện địch gây + Dïng sinh vËt tiªu diÖt sinh vËt - Thế nào là đấu tranh sinh học? Cho bÖnh truyÒn nhiÔm g©y Năm học: 2012_2013. Trang 144.

(145) Trường THCS Long Đức. 7’. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. ví dụ về đấu tranh sinh học? - GV bổ sung thêm kiến thức để hoàn thiện khái niệm đấu tranh sinh học. - GV gi¶i thÝch: sinh vËt tiªu diÖt sinh vật có hại gọi là thiên địch. - GV thông báo các biện pháp đấu tranh sinh häc. Hoạt động 2: Những biện pháp đấu tranh sinh häc - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK, quan s¸t h×nh 59.1 vµ hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - GV kÎ phiÕu häc tËp lªn b¶ng. - GV gäi c¸c nhãm lªn viÕt kÕt qu¶ trªn b¶ng. - GV ghi ý kiến bổ sung của nhóm để HS so s¸nh kÕt qu¶ vµ lùa chän ph¬ng án đúng. - GV thông báo kết quả đúng của các nhãm vµ yªu cÇu theo dâi phiÕu kiÕn thøc chuÈn. - GV tổng kết ý kiến đúng của các nhãm, cho HS rót ra kÕt luËn. - GV yªu cÇu HS: + Giải thích biện pháp gây vô sinh để diÖt sinh vËt g©y h¹i. - GV th«ng b¸o thªm mét sè th«ng tin: VD ë Hawai, c©y c¶nh Lantana ph¸t triÓn nhiÒu th× cã h¹i. Ngêi ta nhËp vÒ 8 lo¹i s©u bä tiªu diÖt Lantana. Khi Lantana bÞ tiªu diÖt ¶nh hëng tíi chim s¸o ¨n qu¶ c©y nµy. Chim s¸o ¨n s©u Cirphis g©y h¹i cho đồng cỏ, ruộng lúa lại phát triển. - GV cho HS rót ra kÕt luËn. Hoạt động 3: Những u điểm và hạn chÕ của biện pháp đấu tranh sinh học - GV cho HS nghiªn cøu SGK, trao đổi nhóm trả lời câu hỏi: - §Êu tranh sinh häc cã nh÷ng u ®iÓm g×? - Hạn chế của biện pháp đấu tranh sinh häc lµ g×? - GV ghi tãm t¾t ý kiÕn cña c¸c nhãm, nÕu ý kiÕn cha thèng nhÊt th× cho HS tiÕp tôc th¶o luËn. - GV tæng kÕt ý kiÕn cña c¸c nhãm, cho HS rót ra kÕt luËn.. Năm học: 2012_2013. GV: NGUYEN THI THUY ANH. g©y h¹i. VD: MÌo diÖt chuét.. - Cá nhân tự đọc thông tin trong SGK trang 192, 193 vµ ghi nhí kiÕn thøc. - Trao đổi nhóm, hoàn thành phiÕu häc tËp. - Yêu cầu nêu đợc: + Thiên địch tiêu diệt sinh vật có h¹i lµ phæ biÕn. + Thiên địch gián tiếp đẻ ấu trùng tiªu diÖt trøng. + Gây bệnh cho sinh vật để tiêu diÖt. - §¹i diÖn nhãm ghi kÕt qu¶ cña nhãm. - Nhãm kh¸c bæ sung ý kiÕn. - C¸c nhãm tù söa ch÷a phiÕu. + Ruåi lµm loÐt da tr©u, bß  giÕt chÕt tr©u, bß. + Ruåi khã tiªu diÖt. + Tuyệt sản ở ruồi đực thì ruồi cái có giao phối trứng không đợc thụ tinh  ruåi tù bÞ tiªu diÖt. - Mét HS tr¶ lêi, c¸c HS kh¸c bæ sung.. vô sinh cho động vật gây hại để hạn chế tác động của động vật gây hại gọi là đấu tranh sinh häc 2. Biện pháp đấu tranh sinh häc: - Có 3 biện pháp đấu tranh sinh häc: + Sử dụng thiên địch trùc tiÕp tiªu diÖt sinh vËt g©y h¹i. + Sử dụng thiên đich đẻ trøng kÝ sinh vµo sinh vËt g©y h¹i hay trøng s©u h¹i. + Sö dông vi khuÈn g©y bÖnh truyÒn nhiÔm diÖt sinh vËt g©y h¹i. +G©y v« sinh. 3. ¦u ®iÓm vµ nh÷ng h¹n chÕ cña nh÷ng biện pháp đấu tranh sinh häc: - ¦u ®iÓm cña biÖn pháp đấu tranh sinh học: tiªu diÖt nhiÒu sinh vËt g©y h¹i, tr¸nh « nhiÔm m«i trêng. - Nhîc ®iÓm: + §Êu tranh sinh häc chØ cã hiÖu qu¶ ë n¬i cã khÝ hậu ổn định. + Thiên địch không diệt đợc triệt để sinh vật có - Mçi c¸ nh©n tù thu thËp kiÕn h¹i. thøc ë th«ng tin trong SGk trang 194. - Trao đổi nhóm, yêu cầu nêu đợc: + §Êu tranh sinh häc kh«ng g©y «nmt vµ tr¸nh hiÖn tîng kh¸ng thuèc. + H¹n chÕ: mÊt c©n b»ng trong quần xã, thiên địch không quen khÝ hËu sÏ kh«ng ph¸t huy t¸c dông. §éng vËt ¨n s©u h¹i, ¨n lu«n h¹t cña c©y. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. Trang 145.

(146) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. 12’. BiÖn ph¸p. Tên thiên địch. Loµi sinh vËt bÞ tiªu diÖt. Thiên địch tiêu diệt sinh vật gây hại - MÌo (1) - C¸ cê (2) - S¸o (3) - KiÕn vèng (4) - Bä rïa (5) - DiÒu h©u (6) - Chuét (1) - Bä gËy, Êu trïng s©u bä (2) - S©u bä ban ngµy (3) - S©u h¹i cam (4) - RÖp s¸p (5) - Chuét ban ngµy (6). Thiên đich đẻ trøng kÝ sinh vµo sinh vËt g©y h¹i hay trøng s©u h¹i - Ong mắt đỏ (1) - Êu trïng cña bím đêm (2). Sö dông vi khuÈn g©y bÖnh truyÒn nhiÔm diÖt sinh vËt g©y h¹i - Vi khuÈn My«ma vµ Calixi (1) - NÊm b¹ch d¬ng vµ nÊm lôc c¬ng (2). - Trøng s©u x¸m - Thá (1) (1) - Bä xÝt (2). - X¬ng rång (2). Cñng cè :(5’) - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái 1, 2 SGK. Híng dÉn häc bµi ë nhµ(1’) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt”. - Kẻ bảng: một số động vật quý hiếm ở Việt Nam, SGK trang 196 vào vở. IV. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .............................................................................................. Ngày 18 tháng 03 năm 2011 Tiết 63: ĐỘNG VẬT QUÍ HIẾM I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức: - Trình bày được các nguy cơ dẫn đến suy giảm đa dạng sinh học. Nhận thức được vấn đề bảo vệ đa dạng sinh học, đặc biệt là các động vật quí hiếm. 2. Kĩ năng: - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh ảnh, tìm kiếm thông tin trên internet để tìm hiểu về khái niệm, cấp độ đe dọa tuyệt chủng và các biện pháp bảo vệ động vật quí hiếm. - Kĩ năng tu duy phê phán những hành vi buôn bán, săn bắt,... những động vật quí hiếm. - Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực. - Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước tổ, nhóm, lớp. 3. Thái độ: - Giáo dục ý thức bảo vệ động vật quý hiếm. II. CHUẨN BỊ 1. Của giáo viên: - Tranh một số động vật quý hiếm. Năm học: 2012_2013. Trang 146.

(147) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Một số t liệu về động vật quý hiếm. 2. Của học sinh: - Bài sọan III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TÍCH CỰC: - Thảo luận nhóm, biểu đạt sáng tạo, sắm vai, trực quan, trình bày 1 phút, III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Ổn định tổ chức lớp 1 phút 2.Kiểm tra bài cũ: (5 phút) - Thế nào biện pháp đấu tranh sinh học? Kể tên các biện pháp? Ưu điểm và hạn chế của đấu tranh sinh học ? 3. Bài mới: TG Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng Trong tù nhiªn cã mét sè loµi động vËt TiÕt 63. §éng vËt quý 2’ có giá trị đặc biệt nhng lại có nguy cơ bị hiÕm tuyệt chủng. Đó là những động vật quý hiÕm. Quý vµ chóng cã c¸c gi¸ trÞ nhiÒu mÆt(thÉm mÜ, thùc phÈm,..)hiÕm tuú theo mức độ đe doạ tuyệt chủng Hoạt động 1: Thế nào là động vật quý 1. Thế nào là động - HS đọc thông tin trong SGK vật quý hiếm? hiÕm? - GV cho HS nghiªn cøu SGk vµ tr¶ lêi trang 196, thu nhËn kiÕn thøc. - §éng vËt quý hiÕm - Yêu cầu nêu đợc: c©u hái: là những động vật có 15’ + §éng vËt quý hiÕm cã gi¸ trÞ gi¸ trÞ nhiÒu mÆt(thùc kinh tÕ. - Thế nào gọi là động vật quý hiếm? phÈm, dîc liÖu, mÜ - Kể tên một số động vật quý hiếm mà + Kể 5 loài. nghÖ,…) vµ cã sè lîng - HS l¾ng nghe. em biÕt? gi¶m sót. - GV lu ý phân tích thêm về động vật - Đại diện HS trình bày, các HS quý hiÕm: võa cã nhiÒu gi¸ trÞ vµ cã sè kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - HS hoạt động độc lập với lîng Ýt. - GV thông báo thêm cho HS về động SGK, hoàn thành bảng 1, xác vật quý hiếm nh: sói đỏ, bớm phợng định các giá trị chính của các động vật quý hiếm ở Việt Nam. 2. Các cấp độ đe doạ cánh đuôi nheo, phợng hoàng đất… - Một vài HS lên ghi kết quả để tuyệt chủng - Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. hoµn thµnh b¶ng 1. - Cấp độ tuyệt chủng - HS khác theo dõi, nhận xét, của động vật quý hiếm ở Việt Nam đợc biểu Hoạt động 2: Ví dụ minh hoạ các cấp bổ sung. thÞ: rÊt nguy cÊp(CR), độ tuyệt chủng của động vật quý Sửa chữa nếu cần. nguy cÊp(EN), Ýt nguy hiÕm ë ViÖt Nam cÊp(VU) vµ sÏ nguy - GV yêu cầu HS đọc các câu lựa chọn, quan sát hình SGK trang 197 và hoàn - Cá nhân dựa vào bảng 1 đã cấp(LR). ViÖc ph©n cÊp nµy tuú thành bảng 1: “ Một số động vật quý hoàn thành, yêu cầu nêu đợc: + Giá trị nhiều mặt của quá thuộc vào mức độ đe hiÕm ë ViÖt Nam” tr×nh sèng. do¹ tuyÖt chñng cña - GV kẻ bảng 1 để HS chữa bài. + Mét sè loµi cã nguy c¬ tuyÖt loµi - Nên gọi nhiều HS để phát huy tính tích chñng rÊt cao, tuú vµo gi¸ trÞ sö cùc cña HS. - GV thông báo ý kiến đúng, phân tích dụng của con ngời. + Sao la, tê giác một sừng, phkiến thức để HS lựa chọn cho đúng. ợng hoàng đất 8’ Qua b¶ng nµy yªu cÇu HS cho biÕt: 3. Bảo vệ động vật - §éng vËt quý hiÕm cã gi¸ trÞ g×? quý hiÕm: - Em có nhận xét gì về cấp độ đe doạ - C¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ tuyệt chủng của động vật quý hiếm? động vật quý hiếm: Năm học: 2012_2013. Trang 147.

(148) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. - Hãy kể thêm động vật quý hiếm khác mµ em biÕt? - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. Hoạt động 3: Bảo vệ động vật quý hiÕm - GV nªu c©u hái: - Vì sao phải bảo vệ động vật quý hiếm? - Cần có những biện pháp gì để bảo vệ động vật quý hiếm? - GV yªu cÇu HS liªn hÖ b¶n th©n: ph¶i làm gì để bảo vệ động vật quý hiếm? - GV cho HS rót ra kÕt luËn. GV: NGUYEN THI THUY ANH. + B¶o vÖ m«i trêng sèng + CÊm s¨n b¾n, bu«n b¸n, gi÷ tr¸i phÐp động vật quý hiếm. + §Èy m¹nh ch¨n nu«i vµ - C¸ nh©n tù hoµn thiÖn c©u tr¶ x©y dùng khu dù tr÷ lời, yêu cầu nêu đợc: thiªn nhiªn. + Bảo vệ động vật quý hiếm vì chóng cã nguy c¬ tuyÖt chñng. + CÊm s¨n b¾n, b¶o vÖ m«i trêng sèng cña chóng… - Mét sè HS tr¶ lêi, HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - Yªu cÇu: + Tuyªn truyÒn gi¸ trÞ cña c¸c động vật quý hiếm. + Th«ng b¸o nguy c¬ tuyÖt chủng của động vật quý hiếm.. 9’. Bảng 1: Một số động vật quý hiếm ở Việt Nam Cấp độ đe doạ Giá trị của động vật quý hiếm tuyÖt chñng RÊt nguy cÊp Kü nghÖ kh¶m trai Nguy cÊp Thùc phÈm ngon, xuÊt khÈu SÏ nguy cÊp Thực phẩm, đặc sản gia vị SÏ nguy cÊp Dîc liÖu ch÷a bÖnh hen Nguy cÊp Dợc liệu, đồ kĩ nghệ Ýt nguy cÊp Động vật đặc hữu, làm cảnh Ýt nguy cÊp Động vật đặc hữu, làm cảnh Ýt nguy cÊp ThÈm mÜ, lµm c¶nh Ýt nguy cÊp Dîc liÖu s¶n xuÊt níc hoa RÊt nguy cÊp Gi¸ trÞ dîc liÖu, vËt mÉu trong y häc. Ýt nguy cÊp. Tên động vật quý hiÕm èc xµ cõ 1 Tôm hùm đá 2 Cµ cuèng 3 C¸ ngùa gai 4 Rïa nói vµng 5 Gµ l«i tr¾ng 6 Khíu ®Çu ®en 7 Sóc đỏ 8 H¬u x¹ 9 10 KhØ vµng Cñng cè(4’) - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: + Thế nào là động vật quý hiếm? + Phải bảo vệ động vật quý hiếm nh thế nào? STT. Năm học: 2012_2013. Trang 148.

(149) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Híng dÉn häc bµi ë nhµ(1’) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “Em cã biÕt”. - Tìm hiểu động vật có giá trị kinh tế ở địa phơng. IV. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .............................................................................................. Ngày 18 tháng 03 năm 2011 Tiết 64: Tìm hiểu một số động vật có tầm quan trọng ở địa phơng (tiết 1) I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức: - Vai trò của động vật đối với đời sống con người. Nêu được tầm quan trọng của một số động vật đối với nền kinh tế địa phương và trên thế giới. 2. Kĩ năng: - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh ảnh, tìm kiếm thông tin trên internet để tìm hiểu về một số động vật có tầm quan trọng đối với kinh tế ở địa phương. - Kĩ năng tự tin khi đi điều tra. - Kĩ năng hợp tác, thuyết phục người khác. - Kĩ năng viết báo cáo và báo cáo kết quả. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch m«n häc. II. CHUẨN BỊ 1. Của giáo viên: - Híng dÉn viÕt b¸o c¸o. 2. Của học sinh: - Bài soạn, su tầm thông tin về một số loài động vật có giá trị kinh tế ở địa phơng. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Ổn định tổ chức lớp: 1 phút 2. Kiểm tra bài cũ: Nêu các biện pháp bảo vệ động vật quý hiếm? 3. Bài mới: Hoạt động 1: Hớng dẫn cách thu thập thông tin - GV yªu cÇu: + Hoạt động theo nhóm 6 ngời. + XÕp l¹i néi dung c¸c th«ng tin cho phï hîp víi yªu cÇu. a. Tên loài động vật cụ thể VD: T«m, c¸, gµ, lîn, bß, t»m, c¸ sÊu… b. §Þa ®iÓm Chăn nuôi tại gia đình hay địa phơng nào.. - Điều kiện sống của loài động vật đó bao gồm: khí hậu và nguồn thức ăn. - Điều kiện sống khác đặc trng của loài: Năm học: 2012_2013. Trang 149.

(150) Trường THCS Long Đức. VD:. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Bß cÇn b·i ch¨n th¶ - T«m c¸ cÇn mÆt níc réng.. c. C¸ch nu«i - Lµm chuång tr¹i : + Đủ ấm về mùa đông + Tho¸ng m¸t vÒ mïa hÌ - Sè lîng loµi, c¸ thÓ (cã thÓ nu«i chung c¸c gia sóc, gia cÇm) - C¸ch ch¨n sãc: + Lîng thøc ¨n, lo¹i thøc ¨n + C¸ch chÕ biÕn: ph¬i kh«, lªn men, nÊu chÝn… + Thêi gian ¨n: - Thêi k× vç bÐo - Thêi k× sinh s¶n - Nu«i dìng con non + VÖ sinh chuång tr¹i: gi¸ trÞ t¨ng träng + Sè kg trong 1 th¸ng VD: Lîn 20 kg/th¸ng Gµ 2 kg/th¸ng d. Tr×nh bµy b¸o c¸o Báo cáo đợc viết mở đầu, nội dung và đánh giá kết luận ViÕt trªn giÊy A4 cã chõa lÒ Lam theo tæ, ®iÓm cho toµn tæ Tæ 1: néi dung t×m hiÓu lµ gia sóc; Tæ 2 gia cÇm; Tæ 3 thuû cÇm; Tæ 4 vËt nu«i kh¸c Cñng cè(2’) - GV cñng cè néi dung bµi - Nhận xét, đánh giá phần thực hành. Híng dÉn häc bµi ë nhµ(1’) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - ChuÈn bÞ néi dung phÇn tiÕp theo. IV. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .............................................................................................. Năm học: 2012_2013. Trang 150.

(151) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Ngày 18 tháng 03 năm 2011 Tiết 65: Tìm hiểu một số động vật có tầm quan trọng ở địa phơng (tiết 2) I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức: - Học sinh tìm hiểu thông tin từ sách báo, thực tế sản xuất ở địa ph ơng để bổ sung kiến thức về một số động vật có tầm quan trọng thực tế ở địa phơng. 2. Kĩ năng: - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh ảnh, tìm kiếm thông tin trên internet để tìm hiểu về một số động vật có tầm quan trọng đối với kinh tế ở địa phương. - Kĩ năng tự tin khi đi điều tra. - Kĩ năng hợp tác, thuyết phục người khác. - Kĩ năng viết báo cáo và báo cáo kết quả. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc yªu thÝch m«n häc. II. CHUẨN BỊ 1. Của giáo viên: - Híng dÉn viÕt b¸o c¸o. 2. Của học sinh: - Bài soạn, su tầm thông tin về một số loài động vật có giá trị kinh tế ở địa phơng. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Ổn định tổ chức lớp 1 phút 2. Kiểm tra bài cũ: Nêu các biện pháp bảo vệ động vật quý hiếm? 3. Bài mới: Hoạt động 1: Thu thập thông tin (tiếp theo) d. Gi¸ trÞ kinh tÕ - Gia đình: + Thu thËp tõng loµi + Tæng thu nhËp xuÊt chuång. + Gi¸ trÞ VN§/n¨m - §Þa ph¬ng + Tăng nguồn thu nhập kinh tế địa phơng nhờ chăn nuôi động vật. + Ngành kinh tế mũi nhọn của địa phơng + §èi víi quèc gia GV chó ý: + §èi víi HS ë khu c«ng nghiÖp hay lµng nghÒ, HS ph¶i tr×nh bµy chi tiÕt quy tr×nh nu«i, gi¸ trÞ kinh tÕ cô thÓ. + §èi víi HS ë thµnh phè lín kh«ng cã ®iÒu kiÖn tham quan cô thÓ th× chñ yÕu dùa vµo c¸c th«ng tin trªn s¸ch, b¸o vµ ch¬ng tr×nh phæ biÕn kiÕn thøc trªn ti vi. Hoạt động 2: Báo cáo của học sinh - GV yªu cÇu c¸c nhãm lÇn lît b¸o c¸o kÕt qu¶. - C¸c nhãm kh¸c theo dâi, nhËn xÐt, bæ sung. - GV nhËn xÐt. Cñng cè(5’) - GV cñng cè néi dung bµi - §¸nh gi¸ kÕt qu¶ b¸o c¸o cña c¸c nhãm. - §¸nh gi¸ giê. Híng dÉn häc bµi ë nhµ(1’) Năm học: 2012_2013 Trang 151.

(152) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. - Ôn lại chơng trình đã học. - KÎ b¶ng 1, 2, trang 200, 201 vµo vë. IV. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .............................................................................................. Ngày 18 tháng 03 năm 2011 Tiết 66: ÔN TẬP HỌC KỲ II I. MỤC TIÊU BÀI DẠY 1. Kiến thức - Học sinh nêu đợc sự tiến hoá của giới động vật từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp. - Học sinh thấy rõ đợc đặc điểm thích nghi của động vật với môi trờng sống. - Chỉ rõ giá trị nhiều mặt của giới động vật 2. Kĩ năng: - RÌn kÜ n¨ng so s¸nh, ph©n tÝch, tæng hîp. - Kĩ năng hoạt động nhóm 3. Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, yªu thÝch bé m«n. II. CHUẨN BỊ Năm học: 2012_2013. Trang 152.

(153) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. 1. Của giáo viên: - Tranh ảnh về động vật đã học. - B¶ng thèng kª vÒ cÊu t¹o vµ tÇm quan träng 2. Của học sinh: - Bài soạn III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Ổn định tổ chức lớp: 1 phút 2. Kiểm tra bài cũ: Kh«ng kiÓm tra bµi cò 3. Bài mới: TG Hoạt động Hoạt động Nội dung ghi bảng của giáo của học sinh viên §éng vËt tõ TiÕt 66. ¤n Tëp Häc K× II 2’ khi xuÊt hiÖn lu«n lu«n 1. Tiến hoá của giới động vật: biến đổi và - Giới động vật đã tiến hoá từ đơn giản đến phức tạp. tiÕn ho¸. Từ động vật đơn bào đến động vật đa bào đến động vật đa Dùa vµo s¬ - C¸ nh©n tù bµo bËc cao. 27’ đồ cây phát nghiên cứu Môi trờng sống chuyển từ nớc lên cạn. sinh giíi th«ng tin động vật cho SGK trang ta biết đợc 200, thu thập néi dung nãi kiÕn thøc. 2. Sù thÝch nghi thø sinh: trªn - Trao đổi - Động vật thích nghi với môi trờng sống. Hoạt động nhóm thống Động sau khi tiến hoá (TN đời sống trên cạn) nhng quay 1: Sù tiÕn nhÊt c©u tr¶ trë lÞa sèng thÝch nghi víi m«i trêng níc gäi lµ thÝch nghi ho¸ cña giíi lêi thø sinh động vật và - Đại diện sù thích nhóm lên ghi 3. Tầm quan trọng thực tiễn của động vật nghi thứ kết quả vào - Đa số động vật có lợi cho tự nhiên và cho đời sống con b¶ng 1, ngêi. sinh - GV yêu nhóm khác - Một số động vật gây hại. dâi, cầu HS đọc theo th«ng tin nhËn xÐt, bæ SGK, th¶o sung. luËn nhãm - C¸c nhãm vµ hoµn söa ch÷a nÕu thµnh b¶ng 1 cÇn. “Sù tiÕn ho¸ - Th¶o luËn cña giíi nhãm, thèng nhÊt ý kiÕn. động vật” - GV kÎ s½n - Yªu cÇu bảng 1 trên nêu đợc; b¶ng phô + Sù tiÕn ho¸ cho HS ch÷a thÓ hiÖn sù phøc t¹p vÒ bµi. tæ chøc c¬ thÓ, bé phËn nâng đỡ… - GV cho HS - C¸ nh©n ghi kÕt qu¶ nhí l¹i c¸c cña nhãm. Năm học: 2012_2013. Trang 153.

(154) Trường THCS Long Đức. 10’. - GV tæng hîp c¸c ý kiÕn cña c¸c nhãm. - Cho HS quan s¸t bảng đáp án. - GV yªu cÇu HS theo dâi b¶ng 1, tr¶ lêi c©u hái: - Sù tiÕn ho¸ cña giíi động vật đợc thÓ hiÖn nh thÕ nµo? - GV yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c©u hái: - Sù thÝch nghi cña động vật với m«i trêng sèng thÓ hiÖn nh thÕ nµo? - ThÕ nµo lµ hiÖn tîng thø sinh? Cho vÝ dô cô thÓ? - GV cho c¸c nhãm trao đổi đáp án - H·y t×m trong c¸c loµi bß s¸t, chim cã loµi nµo quay trë l¹i m«i trêng níc? - Cho HS rót ra kÕt luËn. Hoạt động 2: TÇm quan träng trong thùc tiÔn cña động vật - GV yªu cÇu c¸c. Năm học: 2012_2013. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. nhóm động vật đã học và m«i trêng sèng cña chóng, th¶o luËn nhãm. Yªu cÇu nªu đợc: + Sù thÝch nghi cña động vật: có loµi sèng bay lîn trªn kh«ng (cã c¸nh), loµi sèng ë níc (cã v©y), sèng n¬i kh« c»n (dù tr÷ níc). + HiÖn tîng thø sinh: quay l¹i sèng ë m«i trêng cña tæ tiªn. VD: C¸ voi sèng ë níc. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung - C¸ nh©n nghiªn cøu néi dung trong b¶ng 2, trao đổi nhãm t×m tên động vật cho phï hîp víi néi dung. - §¹i diÖn nhãm lªn b¶ng ghi kÕt qu¶, nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.. Trang 154.

(155) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. nhãm hoµn thµnh b¶ng 2 “Nh÷ng động vật có tÇm quan träng trong thùc tiÔn” - GV kÎ bảng 2 để HS ch÷a bµi. - GV nªn gäi nhiÒu nhãm chữa bài để cã ®iÒu kiÖn đánh gi¸ ho¹t động cña nhãm. - §éng vËt cã vai trß g×? - §éng vËt g©y nªn nh÷ng t¸c h¹i nh thÕ nµo? §Æc ®iÓm. Ngµnh. §¹i diÖn. C¬ thÓ ®a bµo §èi xøng hai bªn Cơ thể đơn C¬ thÓ cã bé §èi xøng to¶ C¬ thÓ mÒm, C¬ thÓ cã bé bµo C¬ thÓ mÒm x¬ng ngoµi trßn có vỏ đá vôi x¬ng trong b»ng kitin §éng vËt Ruét khoang C¸c ngµnh Th©n mÒm Ch©n khíp §éng vËt cã nguyªn sinh giun x¬ng sèng Trïng roi Tuû tøc Giun đũa, Trai sông Ch©u chÊu C¸ chÐp, giun đất Õch, th»n l»n bãng ®u«i dµi, chim bå c©u, thá. TÇm quan träng thùc tiÔn §éng vËt cã Ých. §éng vËt cã h¹i. Năm học: 2012_2013. - Thực phẩm (vật nuôi, đặc sản) - Dîc liÖu - C«ng nghiÖp - N«ng nghiªp - Lµm c¶nh - Trong tù nhiªn. - §èi víi n«ng nghiÖp - Đối với đời sống con ngời - §èi víi søc khoÎ con ngêi. Tªn bµi §éng vËt kh«ng x¬ng sèng - T«m, cua, r¬i, …. - Mùc - San h« - Giun đất - Trai ngäc - NhÖn, ong. §éng vËt cã x¬ng sèng - C¸, chim, thó…. - GÊu, khØ, r¾n… - Bß, cÇy, c«ng… - Tr©u, bß, gµ… - VÑt - C¸, chim… - Ch©u chÊu, s©u, - Chuét gai, bä rïa - Ruåi, muçi Trang 155.

(156) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Giun đũa, sán. - Rắn độc. Cñng cè(4’) - GV cho HS tr¶ lêi c©u hái: + Dựa vào bảng 1 trình bày sự tiến hoá của giới động vật? + Nêu tầm quan trọng thực tiễn của động vật? Híng dÉn häc bµi ë nhµ(1’) - DÆn HS chuÈn bÞ tèt cho bµi thi häc k× tiÕp theo - ChuÈn bÞ cho bµi tham quan thiªn nhiªn. + Lọ bắt động vật, hộp chứa mẫu, kính lúp cầm tay, vở ghi chép, kẽ sẵn bảng trang 205 SGK, vợt b¾t bím. IV. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .............................................................................................. Năm học: 2012_2013. Trang 156.

(157) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Ngày 05 tháng 01 năm 2010 Tiết: 45 Tên bài dạy: TẢO I. MỤC TIÊU BÀI DẠY a. Kiến thức - Nêu rõ được môi trường sống và cấu tạo của tảo thể hiện tảo là thực vật bật thấp. - Tập nhận biết 1 số tảo thường gặp. - Hiểu rõ những lợi ích thực tế của tảo. b. Kĩ năng - Rèn luyện kỹ năng quan sát, nhận biết. c. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, yªu thÝch bé m«n. II. CHUẨN BỊ a. Của giáo viên - Tranh tảo xoắn, rong mơ b. Của học sinh - Bµi so¹n III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : a.Ổn định tổ chức lớp 1 phút b.Kiểm tra bài cũ: không kiểm tra c.Bài mới: Thời Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng gian 15’ Hoạt động 1 : Tìm hiểu cấu tạo Chương VIII : CÁC Các nhóm quan sát mẫu của tảo NHÓM THỰC VẬT tảo xoắn ngoài tự nhiên. - GV giới thiệu mẫu tảo xoắn và TiÕt 45. T¶o HS quan sát tranh nhận nơi sống. 1. CÊu t¹o cña t¶o xét về : - GV hướng dẫn HS quan sát một a. Quan s¸t t¶o xo¾n + Tổ chức cơ thể. sợi tảo xoắn phóng to trên tranh. - C¬ thÓ cã d¹ng sîi dµi H. Mỗi sợi tảo xoắn có cấu tạo như + Cấu tạo tế bào. + Màu sắc của tảo. bao gåm nhiÒu tb h×nh thế nào ? Đại diện lớp trình bày. ch÷ nhËt H. Vì sao tảo xoắn có màu lục ? HS khác nhận xét. GV giảng giải : - Trong tÕ bµo cã chøa + Tên gọi tảo xoắn do chất nguyên Gọi vài HS phát biểu chÊt diÖp lôc sinh có dải xoắn chứa chất diệp - Sèng trong m«I trêng kết luận lục. Năm học: 2012_2013. Trang 157.

(158) Trường THCS Long Đức. 12’. 7’. 6’. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. - Cách sinh sản của tảo xoắn là sinh sản sinh dưỡng tiếp hợp. - GV chốt lại vấn đề. H. Nêu rõ đặc điểm cấu tạo của tảo xoắn. - GV nhận xét Hoạt động 2: Quan sỏt rong mơ (tảo nước mặn) - GV giới thiệu môi trường sống của rong mơ. - GV cho HS quan sát tranh rong mơ. H. Rong mơ có cấu tạo như thế nào ? H. So sánh hình dạng ngoài của rong mơ với cây bàng. Tìm điểm giống nhau và khác nhau. H. Vì sao rong mơ có màu nâu ? - GV giới thiệu cách sinh sản của rong mơ rút ra nhận xét : Thực vật bật thấp có đặc điểm gì về cấu tạo, sinh sản. Hoạt động 3 : Một vài loại tảo thường gặp - GV giới thiệu một số tảo khác. - GV yêu cầu HS đọc thông tin trang 124 SGK nhận xét hình dạng của tảo qua hoạt động 1 và 2 có nhận xét gì về tảo nói chung ? Hoạt động 4 : Vai trò của tảo - GV nêu vấn đề : H. Tảo sống ở nước có lợi gì ? H. Với đời sống của tảo có lợi gì ? H. Khi nào tảo có thể gây hại ? - GV nhận xét.. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - HS lắng nghe. - HS quan sát tranh tìm điểm giống nhau và khác nhau giữa rong mơ và cây bàng. + Giông nhau : Hình dạng giông một cây. + Khác nhau : Rong mơ chưa có rễ, thân, lá thật sự. - HS trao đổi nhóm rút ra kết luận. - HS quan sát tảo đơn bào, tảo đa bào. - HS nhận xét sự đa dạng của tảo về hình dáng, cấu tạo, màu sắc.. - HS thảo luận. - Đại diện nhóm trình bày. - Nhóm khác nhận xét về vai trò của tảo đối với thiên nhiên và đời sống của con người. níc ngät - Sinh s¶n: v« tÝnh, h÷u tÝnh b. Quan s¸t rong m¬ - C¬ thÓ ®a bµo sèng níc mÆn - Cã rÔ th©n l¸ cha thËt sù - Trong tÕ bµo cã thÓ mµu (cã diÖplôc) - Sinh s¶n: v« tÝnh, h÷u tÝnh 2. Mét vµi t¶o thêng gÆp a. Tảo đơn bào b. T¶o ®a bµo T¶o lµ thùc vËt bËc thÊp,c¬ thÓ gåm mét hay nhiÒu tÕ bµo cã cấu tạo đơn giãn, có mµu s¾c kh¸c nhau vµ lu«n lu«n cã chøa ch¸t diÖp lôc HÇu hÕt sèng ë níc 3. Vai trß cña t¶o - Góp phần cung cấp ôxi và thức ăn cho động vật dưới nước. - Một số tảo dùng làm thức ăn cho người và gia súc, dùng làm thuốc, … - Một số tảo có hại : Gây hiện tượng nước nở hoa, hạn chế sự đẻ nhánh của lúa. Kiểm tra đánh giá (3 phót) Tảo là thực vật bật thấp vì : a. Cơ thể có cấu tạo đơn bào. b. Sống ở nước. c. Chưa có rễ, thân, lá thật sự. Sau khi tìm hiểu về tảo, em có nhận xét gì về tảo nói chung ? Dặn dò - chuẩn bị : (1’) Năm học: 2012_2013. Trang 158.

(159) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Học bài. - Làm bài tập 5 SGK. - Soạn bài cây rêu, tìm cây rêu tường. ◄◄◄ §§§ ►►►. Ngày 05 tháng 01 năm 2010 Tiết: 46 Tên bài dạy: RÊU – CÂY RÊU I. MỤC TIÊU BÀI DẠY a. Kiến thức - HS nêu rõ được đặc điểmcấu tạo của rêu, phân biệt rêu với tảo và cây có hoa . - Hiểu được rêu sinh sản bằng gìvà túi bào tử cũng như cơ quan sinh sản của rêu. b. Kĩ năng - Rèn luyện kỹ năng quan sát, nhận biết. c. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, yªu thÝch bé m«n. II. CHUẨN BỊ a. Của giáo viên - Vật mẫu : Cây rêu có túi bào tử. - Tranh phóng to : Cây rêu và cây mang túi bào tử. - Kính lúp cầm tay. b. Của học sinh - Bµi so¹n III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : a.Ổn định tổ chức lớp 1 phút b.Kiểm tra bài cũ:(5 phút) Nêu đặc điểm của tảo? cho ví dụ c.Bài mới: Thời Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng gian 2’ Rêu là nhóm thực vật ở cạn đầu TiÕt 46. RÊU – CÂY tiên có cấu tạo đơn giản. Vậy rêu RÊU cấu tạo đơn giản như thế nào ? Chúng ta tìm hiểu sang bài hôm 6’ nay : - HS nghiên cứu thông Hoạt động 1 : Tìm hiểu môi tinvà thực tế nhận xét về 1. M«i trêng sèng cña rªu trường sống của rêu môi trường sống của rêu Rêu thường sống ở nơi - GV cho HS phát biểu về môi - Đại diện lớp trình bày ẩm ướt. trường sống của rêu. - HS khác nhận xét H. Rêu sống ở đâu ? - GV nhận xét. - HS hoạt động cá nhân 2. Quan s¸t c©y rªu 10’ Hoạt động 2 : Quan sát cây rêu : quan sát cây rêu Rêu là thực vật đã có (10’) - GV yêu cầu HS quan sát cây rêu: - HS trao đổi nhóm phát th©n, l¸ nhng cã cÊu t¹o H. Em nhận thấy những bộ phận hiện ra cỏc bộ phận của còn đơn giãn: - Thân ngắn, không nào ? cây rêu. - GV cho HS thảo luận nhóm : - Đại diện nhóm trình bày. phân cành. Năm học: 2012_2013 Trang 159.

(160) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - Nhóm khác nhận xét. - Lá nhỏ, mỏng. - HS đọc thông tin và rút - Rễ giả, có khả năng - GV nhận xét. ra đặc điểm cấu tạo của hút nước. - GV cho HS nghiên cứu SGK, cây rêu. - Trong thân chưa có giảng giải : mạch dẫn + Rễ giả có khả năng hút nước. Thân lá chưa có mạch dẫn nên - HS so sánh rêu với rong chỉ sống được nơi ẩm ướt. mơ tìm điểm giống nhau 3. Tói bµo tö vµ sù ph¸t triÓn cña c©y rªu - GV yêu cầu HS so sánh rêu với và khác nhau. - Cơ quan sinh sản của rong mơ. - Đại diện lớp trình bày rêu là túi bào tử. - GV nhận xét - Rêu sinh sản bằng bào H. Tại sao xếp rêu vào nhóm thực tử. vật bậc cao ? - Bào tử gặp đất ẩm nảy 10’ - GV nhận xét. HS quan sát tranh nhận mầm thành cây rêu con Hoạt động 3 : Túi bào tử và sự xét. phát triển của rêu : (10’) - GV cho HS quan sát tranh cây + Túi bào tử có 2 phần : rêu có túi bào tử. Từ đó phân biệt Mũ ở trên và cuống ở dưới ; trong túi có bào tử. các phần của túi bào tử. - GV cho HS quan sát tranh H32.2 - Các nhóm thảo luận. đọc thông tin SGK trang 127 thảo - Đại diện nhóm trình bày. - Nhóm khác nhận xét. luận nhóm: H. Cơ quan sinh sản của rêu là bộ - HS rút ra nhận xét. - HS trình bày sự phát 4. Vai trß cña rªu phận nào ? triển của cây rêu bằng sơ - Góp phần hình thành H. Rêu sinh sản bằng gì ? đất H. Trình bày sự bày sự phát triển đồ .- Tạo than bùn, dùng của rêu ? làm phân bón. 5’ - GV nhận xét. Hoạt động 4 : Vai trò của rêu : (5’) - GV cho HS đọc thông tin ở mục - HS đọc thông tin. - Đại diện lớp trình bày. 4 SGK: - HS khác nhận xét. H. Rêu có lợi gì ? - GV nhận xét và giảng giải thêm : - HS nghe ghi nhớ kiến thức + Hình thành đất. + Tạo than Kiểm tra đánh giá : (4’) Điền từ thích hợp vào chỗ trống : Cơ quan sinh dưỡng của cây rêu gồm có :……, …….., ……,chưa có …………thật sự. Trong thân và lá rêu chưa có…………Rêu sinh sản bằng……............được chứa trong .......………..cơ quan này nằm ở ……..............cây rêu Dặn dò - Chuẩn bị : (2’) - Học bài trả lời câu hỏi 1, 2, 3 SGK trang 127 - Chuẩn bị : Cây dương xỉ. ◄◄◄ §§§ ►►►. Năm học: 2012_2013. Trang 160.

(161) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. Ngày 21 tháng 01 năm 2010 Tiết: 44 Tên bài dạy: CÊu t¹o trong cña chim bå c©u I. MỤC TIÊU BÀI DẠY a. Kiến thức - Học sinh nắm đợc hoạt động của các cơ quan dinh dỡng, thần kinh thích nghi với đời sống bay. - Nêu đợc điểm sai khác trong cấu tạo của chim bồ câu so với thằn lằn. b. Kĩ năng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh, kÜ n¨ng so s¸nh. c. Thái độ - Giáo dục thái độ yêu thích, tìm hiểu tự nhiên II. CHUẨN BỊ a. Của giáo viên - Tranh cÊu t¹o trong cña chim bå c©u. - M« h×nh bé n·o chim bå c©u. b. Của học sinh - Bài soạn III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : a.Ổn định tổ chức lớp 1 phút b.Kiểm tra bài cũ:(5’) - Nêu các đặc điểm của chim thích nghi với đời sống bay? c.Bài mới: Thời Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng gian 7’ Hoạt động 1: Tìm hiểu các cơ - 1 HS nhắc lại các bộ Tiết 44. Cấu tạo trong quan tiªu ho¸ phận của hệ tiêu hoá đã của chim bồ câu - GV cho HS nhắc lại các bộ phận quan sát đợc ở bài thực 1. các cơ quan dinh dcủa hệ tiêu hoá ở chim. hµnh. ìng - GV cho HS thảo luận và trả lời: - HS thảo luận  nêu đợc: a. Tiªu ho¸ + HÖ tiªu ho¸ cña chim hoµn + Thùc qu¶n cã diÒu. - MiÖng-diÒu-d¹ dµy chØnh h¬n bß s¸t ë nh÷ng ®iÓm + D¹ dµy: d¹ dµy tuyÕn, tuyÕn-d¹ dµy c¬-tuét nµo? dạ dày cơ  tốc độ tiêu hoá non-ruột già-lỗ huyệt. + Vì sao chim có tốc độ tiêu hoá cao. èng tiªu ho¸ ph©n ho¸, cao h¬n bß s¸t? chuyªn ho¸ víi chøc - Lu ý HS: HS kh«ng gi¶i thÝch - 1-2 HS ph¸t biÓu, líp bæ n¨ng. đợc thì GV phải giải thích do có sung - Tốc độ tiêu hoá cao tuyÕn tiªu ho¸ lín, d¹ dµy c¬ quan b.TuÇn hoµn nghiÒn thøc ¨n, d¹ dµy tuyÕn tiÕt - Tim 4 ng¨n, 2 vßng 10’ dÞch. - HS đọc thông tin SGK tuần hoàn. - GV chèt l¹i kiÕn thøc trang 141, quan s¸t h×nh - M¸u nu«i c¬ thÓ giµu Hoạt động 2: Tìm hiểu các cơ 43.1 và nêu điểm khác oxi (máu đỏ tơi)._Phục quan tuÇn hoµn nhau của tim chim so với vụ nhu cầu trao đổi - GV cho HS th¶o luËn: chÊt cao ë chim bß s¸t: + Tim cña chim cã g× kh¸c tim bß + Tim 4 ng¨n, chia 2 nöa. c. H« hÊp s¸t? + Nửa trái chứa máu đỏ t- - Phổi có hệ thống tói + ý nghĩa sự khác nhau đó? khÝ th«ng phæi (9 Năm học: 2012_2013 Trang 161.

(162) Trường THCS Long Đức. 8’. 7’. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. - GV treo sơ đồ hệ tuần hoàn câm  gọi 1 HS lên xác định các ng¨n tim. - Gäi 1 HS tr×nh bµy sù tuÇn hoµn m¸u trong vßng tuÇn hoµn nhá vµ vßng tuÇn hoµn lín Hoạt động 3: Tìm hiểu các cơ quan h« hÊp - GV yêu cầu HS đọc thông tin, quan s¸t h×nh 43.2 SGK  th¶o luËn vµ tr¶ lêi: + So s¸nh h« hÊp cña chim víi bß s¸t?. + Vai trß cña tói khÝ? + Bề mặt trao đổi khí rộng có ý nghĩa nh thế nào đối với đời sèng bay lîn cña chim? Hoạt động 4: Thần kinh và giác quan - GV yªu cÇu HS quan s¸t m« hình não chim, đối chiếu hình 43.4 SGK, nhËn biÕt c¸c bé phËn cña n·o trªn m« h×nh. + So s¸nh bé n·o chim víi bß s¸t? - GV chèt l¹i kiÕn thøc.. GV: NGUYEN THI THUY ANH. ¬i  ®i nu«i c¬ thÓ, nöa phải chứa máu đỏ thẫm. + ý nghÜa: M¸u nu«i c¬ thể giàu oxi  sự trao đổi chÊt m¹nh. - HS lªn tr×nh bµy trªn tranh  líp nhËn xÐt, bæ sung - HS thảo luận và nêu đợc: + Phæi chim cã nhiÒu èng khÝ th«ng víi hÖ thèng tói khÝ. + Sù th«ng khÝ do sù co gi·n tói khÝ (khi bay), sù thay đổi thể tích lồng ngùc (khi ®Ëu). + Tói khÝ: gi¶m khèi lîng riªng, gi¶m ma s¸t gi÷a c¸c néi quan khi bay. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung - HS quan s¸t m« h×nh, đọc chó thích hình 43.4 SGK và xác định các bộ phËn cña n·o. - 1 HS lªn chØ trªn m« h×nh, líp nhËn xÐt, bæ sung.. tói)_Gi¶m KLR cña chim vµ gi¶m ma s¸t néi quan khi bay d.Bµi tiÕt vµ sinh dôc + ThËn sau + Không có bóng đái + Níc tiÓu th¶i ra ngoµi cïng ph©n - Sinh dục:Con đực: 1 đôi tinh hoàn; Con cái: buång trøng tr¸i ph¸t triÓn + Thô tinh trong 2.ThÇn kinh vµ gi¸c quan - Bé n·o ph¸t triÓn + N·o tríc lín + TiÓu n·o cã nhiÒu nÕp nh¨n. + N·o gi÷a cã 2 thuú thÞ gi¸c. - Gi¸c quan: + M¾t tinh cã mÝ thø ba máng + Tai: cã èng tai ngoµi. Cñng cè(4 phót) - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: + Trình bày đặc điểm hô hấp của chim bồ câu thích nghi với đời sống bay? + Hoµn thµnh b¶ng so s¸nh cÊu t¹o trong cña chim bå c©u víi th»n l»n. Híng dÉn häc bµi ë nhµ(1 phót) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - Su tầm tranh, ảnh một số đại diện lớp chim. IV. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG ......................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................... ---------------------------------------------------------------------------------------------Ngày 21 tháng 01 năm 2010 Tiết: 45 Tờn bài dạy: Đa dạng và đặc điểm chung của lớp chim Năm học: 2012_2013. Trang 162.

(163) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. I. MỤC TIÊU BÀI DẠY a. Kiến thức - Trình bày đợc các đặc điểm đặc trng của các nhóm chim thích nghi với đời sống từ đó thấy đợc sù ®a d¹ng cña chim. - Nêu đợc đặc điểm chung và vai trò của chim. b. Kĩ năng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh, kÜ n¨ng so s¸nh. c. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc b¶o vÖ c¸c loµi chim cã lîi. II. CHUẨN BỊ a. Của giáo viên - Tranh phãng to h×nh 44 SGK. b. Của học sinh - Bài soạn III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : a.Ổn định tổ chức lớp 1 phút b.Kiểm tra bài cũ:(6’) - Nêu các đặc điểm cấu tạo trong của chim thích nghi với đời sống bay? c.Bài mới: Thời Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng gian 10’ Hoạt động 1: Tìm hiểu sự đa TiÕt 45.§a d¹ng vµ đặc điểm chung của d¹ng cña c¸c nhãm chim HS thu nhËn th«ng tin, líp chim - GV cho HS đọc thông tin mục 1, 2, 3 SGK, quan s¸t h×nh 44 tõ 1 th¶o luËn nhãm, hoµn đến 3, điền vào phiếu học tập. thành phiếu học tập. - §¹i diÖn nhãm b¸o c¸o - GV chèt l¹i kiÕn thøc. kÕt qu¶, c¸c nhãm kh¸c bæ sung. Nhãm chim. §¹i diÖn. M«i trêng sèng. §Æc ®iÓm cÊu t¹o C¸nh. C¬ ngùc. Ng¾n, yÕu. Ch©n. Ngãn. Kh«ng ph¸t triÓn. Cao, to, kháe. 2-3 ngãn. Ch¹y. §µ ®iÓu. Th¶o nguyªn, sa m¹c. B¬i. Chim c¸nh côt. BiÓn. Dµi, khoÎ. RÊt ph¸t triÓn. Ng¾n. 4 ngãn cã mµng b¬i. Bay. Chim ng. Nói đá. Dµi, khoÎ. Ph¸t triÓn. To, cã vuèt cong.. 4 ngãn. - GV yªu cÇu HS đọc bảng, quan s¸t h×nh. - HS quan s¸t h×nh, th¶o luËn nhãm vµ hoµn. Năm học: 2012_2013. 1. C¸c nhãm chim - Líp chim rÊt ®a d¹ng: Sè loµi nhiÒu(9600 loµi), chia lµm 3 nhãm: + Chim ch¹y, Chim b¬i, Chim bay - Lèi sèng vµ m«i trêng sèng phong phó Trang 163.

(164) Trường THCS Long Đức. 10’. 15’. 44.3, ®iÒn néi dung phï hîp vµo chç trèng ë b¶ng trang 145 SGK. - GV chèt l¹i b»ng đáp ¸n ®óng. + Bé: 1Ngçng; 2Gµ; 3Chim ng; 4- Có. + §¹i diÖn: 1VÞt; 2Gµ; 3C¾t; 4Có lîn. - GV cho HS th¶o luËn: - V× sao nãi líp chim rÊt ®a d¹ng? - GV chèt l¹i kiÕn thøc. Ho¹t động 2: §Æc ®iÓm chung cña líp chim - GV cho HS nªu. Năm học: 2012_2013. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. thµnh b¶ng. - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu, c¸c nhãm kh¸c bæ sung.. Mỗi nhóm chim có cấu tạo thích nghi với đời sống của chóng 2. §Æc ®iÓm chung cña líp chim Chim là động vật có xơng sống thích nghi với đời sống bay lîn + M×nh cã l«ng vò bao phñ + Chi trớc biến đổi thành cánh + Cã má sõng + Phæi cã mang èng khÝ, cã tói khÝ tham gia h« hÊp. + Tim 4 ngăn, máu đỏ tơi nuôi cơ thể + Trứng có vỏ đá vôi, đợc ấp nhờ thân nhiệt của chim bố mÑ. - HS thảo + Là động vật hằng nhiệt. luËn rót ra nhËn xÐt vÒ sù ®a d¹ng: + NhiÒu loµi. + CÊu t¹o c¬ thÓ ®a d¹ng. + Sèng ë nhiÒu m«i trêng - HS th¶o luËn, rót ra đặc ®iÓm chung cña chim. - §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu, c¸c nhãm kh¸c bæ sung. - HS đọc th«ng tin để tìm Trang 164.

(165) Trường THCS Long Đức. đặc ®iÓm chung cña chim vÒ: + §Æc ®iÓm c¬ thÓ + §Æc ®iÓm cña chi + §Æc ®iÓm cña hÖ h« hÊp, tuÇn hoµn, sinh s¶n vµ nhiÖt độ c¬ thÓ. - GV chèt l¹i kiÕn thøc Ho¹t động 3: Vai trß cña chim - GV yªu cÇu HS đọc thông tin trong SGK vµ tr¶ lêi c©u hái: - Nªu Ých lîi vµ t¸c h¹i cña chim trong tù nhiªn vµ trong đời sèng con ngêi? Năm học: 2012_2013. c©u lêi.. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. tr¶. - Mét vµi HS ph¸t biÓu, líp bæ sung.. Trang 165.

(166) Trường THCS Long Đức. Gi¸o ¸n Sinh 7 häc k× 1. GV: NGUYEN THI THUY ANH. - LÊy c¸c vÝ dô vÒ t¸c h¹i vµ lîi Ých cña chim đối víi con ngêi? Cñng cè(2 phót) Nêu đặc điểm chung của lớp chim? Híng dÉn häc bµi ë nhµ(1 phót) - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK - §äc môc “Em cã biÕt”. - ¤n l¹i néi dung kiÕn thøc líp chim. IV. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG ......................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................... ---------------------------------------------------------------------------------------------. Năm học: 2012_2013. Trang 166.

(167)

giao an 3 cot sinh 7

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về