Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (329.98 KB, 19 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>Bài 11: Thiên nhiên phân hóa đa dạng.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> 1-Thiên nhiên phân hóa theo Bắc - Nam. Nguyên nhân chủ yếu nào làm cho thiên nhiên nước ta phân hóa theo chiều Bắc - Nam ?. Do sự thay đổi khí hậu từ Bắc vào Nam - Sự tăng lượng bức xạ Mặt Trời và sự suy giảm khối khí lạnh về phía Nam.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> 1-Thiên nhiên phân hóa theo Bắc - Nam. a-Phần lãnh thổ phía Bắc (từ dãy Bạch Mã trở ra). Thiên nhiên ở đây đặc trưng cho vùng khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa có mùa đông lạnh. -Nền khí hậu nhiệt đới thể hiện ở nhiệt độ trung bình năm từ 20 – 25oC. Do ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc nên khí hậu trong năm có mùa đông lạnh với 2 - 3 tháng to < 18oC, thể hiện rõ nhất ở trung du miền núi Bắc Bộ và đồng bằng Bắc Bộ ..
<span class='text_page_counter'>(4)</span> 1-Thiên nhiên phân hóa theo Bắc – Nam.. a-Phần lãnh thổ phía Bắc (từ dãy Bạch Mã trở ra). -Cảnh quan thiên nhiên tiêu biểu là đới rừng nhiệt đới gió mùa. Sự phân mùa nóng lạnh làm thay đổi cảnh sắc thiên nhiên : * mùa đông bầu trời nhiều mây, tiết trời lạnh, mưa ít, nhiều loài cây rụng lá; * mùa hạ trời nắng nóng, mưa nhiều, cây cối xanh tốt. Các loài thực vật, động vật chịu lạnh có khả năng thích nghi. Ở vùng đồng bằng trồng được cả các loài rau ôn đới. Trong rừng, thành phần loài nhiệt đới chiếm ưu thế, ngoài ra còn có các loài cây á nhiệt đới như dẻ, re, các loài cây ôn đới như sa mu, pơ mu, các loài thú có lông dày như gấu, chồn … Ở vùng đồng bằng vào mùa đông trồng được cả rau ôn đới..
<span class='text_page_counter'>(5)</span> 1-Thiên nhiên phân hóa theo Bắc – Nam. a-Phần lãnh thổ phía Bắc (từ dãy Bạch Mã trở ra). Các loài thực vật, động vật chịu lạnh có khả năng thích nghi. * Ở vùng đồng bằng trồng được cả các loài rau ôn đới. * Trong rừng, - thành phần loài nhiệt đới chiếm ưu thế, - ngoài ra còn có + các loài cây á nhiệt đới như dẻ, re, + các loài cây ôn đới như sa mu, pơ mu, - các loài thú có lông dày như gấu, chồn ….
<span class='text_page_counter'>(6)</span> 1-Thiên nhiên phân hóa theo Bắc – Nam. b-Phần lãnh thổ phía Nam (từ dãy Bạch Mã trở vào). Thiên nhiên mang sắc thái của vùng khí hậu cận xích đạo gió mùa. -Nền nhiệt thiên về khí hậu xích đạo, quanh năm nóng, + nhiệt độ trung bình năm trên 25oC + và không có tháng nào dưới 20oC. Khí hậu gió mùa thể hiện ở sự phân chia hai mùa mưa và khô, đặc biệt từ vĩ độ 14oB trở vào..
<span class='text_page_counter'>(7)</span> 1-Thiên nhiên phân hóa theo Bắc – Nam.. b-Phần lãnh thổ phía Nam (từ dãy Bạch Mã trở vào). - Cảnh quan thiên nhiên tiêu biểu là đới rừng cận xích đạo gió mùa. Thành phần thực vật, động vật phần lớn thuộc vùng xích đạo và nhiệt đới từ phương nam (nguồn gốc Mã Lai – Indonesia) đi lên hoặc từ phía tây (Ấn Độ - Mianma) di cư sang. * Trong rừng xuất hiện nhiều loài cây chịu hạn, rụng lá vào mùa khô như các loài cây thuộc họ Dầu. * Có nơi hình thành loại rừng thưa nhiệt đới khô, nhiều nhất ở Tây Nguyên. * Động vật tiêu biểu là các loài thú lớn vùng nhiệt đới và xích đạo như voi, hổ, báo, bò rừng … * Vùng đầm lầy có trăn, rắn, cá sấu ….
<span class='text_page_counter'>(8)</span> Đặc điểm. t0 TB năm. Khí Biên độ hậu nhiệt Đặc điểm mùa Cảnh quan thiên nhiên. Thành phần động thực vật. Phần lãnh thổ phía Bắc. Phần lãnh thổ phía Nam.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> Đặc điểm. Khí hậu. Phần lãnh thổ phía Bắc. Phần lãnh thổ phía Nam. Nhiệt đới ẩm gió mùa. Cận xích đạo gió mùa. t0 TB năm. > 200 C. > 250 C. Biên độ nhiệt. TB năm lớn. TB năm nhỏ. Đặc điểm mùa. Có mùa đông lạnh với 2-3 Quanh năm nóng, không có tháng, t0 TB <180 C tháng nào nhiệt độ < 200 C. Cảnh Thành phần - Đới rừng nhiệt đới gió quan động mùa thiên thực vật - Thú nhiệt đới lông dày: nhiên gấu, chồn… - Ngoài ra, có cây á nhiệt đới và ôn đới. - Đới rừng cận xích đạo gió mùa - Thú vùng nhiệt đới và xích đạo: voi, hổ, báo, rắn, cá sấu… - Thành phần động-thực vật lớn.
<span class='text_page_counter'>(10)</span> Quan sát trên bản đồ Địa lý tự nhiên Việt Nam (hoặc Atlat Địa lý Việt Nam), nhận xét về sự thay đổi thiên nhiên từ Đông sang Tây. Từ Đông sang Tây, từ biển vào đất liền, thiên nhiên nước ta có sự phân thành 3 dải rõ rệt..
<span class='text_page_counter'>(11)</span> 2-Thiên nhiên phân hóa theo Đông - Tây.. a-Vùng biển và thềm lục địa. Vùng biển lớn gấp 3 lần diện tích đất liền và có khoảng 3.000 hòn đảo lớn nhỏ. Độ nông-sâu, rộng-hẹp của vùng biển và thềm lục địa * có quan hệ chặt chẽ với vùng đồng bằng, vùng đồi núi kề bên * và có sự thay đổi theo từng đoạn bờ biển..
<span class='text_page_counter'>(12)</span> 2-Thiên nhiên phân hóa theo Đông - Tây.. a-Vùng biển và thềm lục địa. Hãy quan sát bản đồ Địa lý tự nhiên Việt Nam, nêu dẫn chứng về mối quan hệ đó. -Thềm lục địa phía bắc và phía nam có đáy nông, mở rộng, là nơi quần tụ các đảo ven bờ của vùng biển Hải Phòng, Quảng Ninh, Kiên Giang, là nơi tiến dần ra biển của đồng bằng châu thổ Bắc Bộ và Nam Bộ. Đường bờ biển Nam Trung Bộ khúc khuỷu với thềm lục địa thu hẹp, mở ra vùng biển nước sâu. Khí hậu Biển Đông của nước ta mang đặc điểm khí hậu của vùng biển nhiệt đới ẩm gió mùa với lượng nhiệt, ẩm dồi dào. Các dòng hải lưu thay đổi theo hướng gió mùa..
<span class='text_page_counter'>(13)</span> 2-Thiên nhiên phân hóa theo Đông - Tây. b-Vùng đồng bằng ven biển. Thiên nhiên vùng đồng bằng nước ta thay đổi tùy nơi và thể hiện mối quan hệ chặt chẽ giữa dãy đồi núi phía tây và vùng biển phía đông. Trong quá trình thành tạo cùng những đặc điểm hiện thời. Hình thái đồng bằng dường như có sự phù hợp với hình thể núi non và vùng thềm lục địa. Nơi hình thành các đồng bằng châu thổ sông Hồng, sông Cửu Long, * Ở nơi đồi núi lùi xa vào đất liền thì đồng bằng mở rộng với - các bãi triều thấp phẳng, - thềm lục địa rộng, nông.
<span class='text_page_counter'>(14)</span> 2-Thiên nhiên phân hóa theo Đông - Tây. b-Vùng đồng bằng ven biển. * Nơi có đồi núi lan ra sát biển, đồng bằng hẹp ngang và bị chia cắt thành những đồng bằng nhỏ, - đường bờ biển khúc khuỷu - với thềm lục địa thu hẹp, tiếp giáp vùng biển nước sâu (như dải đồng bằng Nam Trung Bộ). * Các dạng địa hình bồi tụ, mài mòn xen kẽ nhau, * các cồn cát, đầm phá khá phổ biến là hệ quả tác động kết hợp chặt chẽ giữa biển và vùng đồi núi phía tây ở dải đồng bằng ven biển này..
<span class='text_page_counter'>(15)</span> 2-Thiên nhiên phân hóa theo Đông - Tây.. c-Vùng đồi núi. Sự phân hóa thiên nhiên theo hướng đông – tây ở vùng đồi núi rất phức tạp, chủ yếu do tác động của gió mùa với hướng của các dãy núi. Hãy nêu ảnh hưởng kết hợp của gió mùa với hướng các dãy núi đến sự khác biệt về thiên nhiên giữa hai vùng Đông Bắc và Tây Bắc, giữa Đông và Tây Trường Sơn..
<span class='text_page_counter'>(16)</span> 2-Thiên nhiên phân hóa theo Đông - Tây.. c-Vùng đồi núi. Biểu hiện sự khác biệt đó là, - mùa đông lạnh đến sớm ở vùng đồi núi thấp Đông Bắc. - Còn ở vùng núi thấp phía nam Tây Bắc, + mùa đông bớt lạnh nhưng khô hơn, + mùa hạ đến sớm, đôi khi có gió Tây, lượng mưa giảm. + Khí hậu vùng Tây Bắc lạnh chủ yếu do độ cao địa hình..
<span class='text_page_counter'>(17)</span> 2-Thiên nhiên phân hóa theo Đông - Tây.. c-Vùng đồi núi. * Khi sườn Đông Trường Sơn đón nhận các luồng gió từ biển thổi vào tạo nên một mùa mưa vào thu đông, thì vùng núi Tây Nguyên lại là mùa khô, nhiều nơi khô hạn gay gắt, xuất hiện cảnh quan rừng thưa. * Vào mùa mưa ở Tây Nguyên thì bên sườn Đông chịu tác động của gió Tây khô nóng..
<span class='text_page_counter'>(18)</span> Tác động kết hợp của gió mùa và địa hình đối với sự phân hóa thiên nhiên 1.Phân hóa theo Bắc - Nam Gió mùa Đông Bắc & Dãy núi Bạch Mã: - Bắc Bạch Mã : Khí hậu nhiệt đới gió mùa có mùa đông lạnh (2-3 tháng có t TB < 18 độ C). Đới cảnh quan rừng nhiệt đới gió mùa. + Từ Bắc Hoành Sơn trở ra : Có mùa đông lạnh, khô rõ rệt. + Từ Nam Hoành Sơn tới Bắc Bạch Mã : Không có mùa lạnh, khô rõ rệt. - Nam Bạch Mã : Khí hậu cận xích đạo gió mùa, nóng quanh năm, có hai mùa mưa, khô. Đới cảnh quan rừng cận xích đạo gió mùa. + Từ Nam Bạch Mã tới 14 độ vĩ B (Quy Nhơn): Không có mùa khô rõ rệt. + Từ Quy Nhơn trở vào : Có mùa khô rõ rệt..
<span class='text_page_counter'>(19)</span> 2. Phân hóa theo Đông - Tây Gió mùa Đông Bắc, gió mùa Tây Nam - dãy Hoàng Liên Sơn, dãy Trường Sơn và dãy núi dọc biên giới Việt-Lào - Đông - Tây Bắc Bộ: + Vùng núi Đông Bắc : gió mùa ĐB hoạt động mạnh do các dãy núi hướng vòng cung hút gió.Vùng đồi núi thấp thiên nhiên mang sắc thái cận nhiệt, đai cao cận nhiệt hạ thấp. + Vùng núi Tây Bắc : khuất gió mùa ĐB và gió ĐN, đón gió Tây do các dãy núi phía đông và phía tây.Vùng đồi núi thấp có cảnh quan rừng nhiệt đới khô. - Đông - Tây Trường Sơn : + Ven biển miền Trung : mưa vào thu đông, mùa hạ có gió Tây khô nóng - cảnh quan xa van cây bụi. + Tây Nguyên : mưa mùa hạ do đón gió TN, khô vào thu đông, có rừng khộp..
<span class='text_page_counter'>(20)</span>