Tiet 64 Doi thoai doc thoai va doc thoai noi tam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (504.28 KB, 24 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Giáo viên: Nguyễn Thị Minh

Loan

Học sinh Líp 9A, b

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Các phương diện

thể hiện

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Ngôn ngữ

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4></div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

*. Ví dụ: Đoạn văn sau:
Có ng ời hỏi: ( 1 )

- Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?... ( 2 )
 - ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy! ( 3 )

Ông Hai trả tiền n ớc, đứng dậy, chèm chẹp miệng, c ời nhạt một tiếng, v ơn 
vai nói to: ( 4 )

- Hà, nắng gớm, về nào ( 5 )

Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi thẳng. ( 6 ) Tiếng c ời nói xơn 
xao của đám ng ời mới tản c lên ấy vẫn dõi theo.( 7 ) Ông nghe rõ cái giọng

chua lanh lảnh của ng ời đàn bà cho con bú: ( 8)Cha mẹ tiên s nhà chúng nó ! ( 
9 ) Đói khổ ăn cắp, ăn trộm bắt đ ợc ng ời ta còn th ơng. ( 10 ) Cái giống Việt 
gian bán n ớc thì cứ cho mỗi đứa một nhát ! ( 11 ) Ông Hai cúi gằm mặt xuống 
mà đi. ( 12 ) Ơng thống nghĩ đến mụ chủ nhà. ( 13 )

đấy ? ( 16 ) Chúng nó cũng bị ng ời ta rẻ rúng hắt hủi đấy ? ( 17 ) Khốn nạn 
bằng ấy tuổi đầu … ( 18 ) ông lão nắm chặt hai tay lại mà rít lên : ( 19 )

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

*. Ví dụ: Đoạn văn sau:

Có ng ời hỏi: ( 1 )

- Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?... ( 2 )
 - ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy! ( 3 )

Ông Hai trả tiền n ớc, đứng dậy, chèm chẹp miệng, c ời nhạt một tiếng, v ơn 
vai nói to: ( 4 )

- Hà, nắng gớm, về nào ( 5 )

Về đến nhà, ông Hai nằm vật ra gi ờng, mấy đứa trẻ thấy bố hơm nay có vẻ 
khác, len lét đ a nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau. ( 14 )Nhìn lũ con, 
tủi thân, n ớc mắt ông lão cứ giàn ra. ( 15 )Chúng nó là trẻ con làng Việt gian 
đấy ? ( 16 ) Chúng nó cũng bị ng ời ta rẻ rúng hắt hủi đấy ? ( 17 ) Khốn nạn 
bằng ấy tuổi đầu … ( 18 ) ông lão nắm chặt hai tay lại mà rít lên : ( 19 )

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

* Dấu hiệu hình thức

-

Có hai l ợt lời :

Lù¬t lêi 1 :

“

Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ

mµ?...

’’

( Lêi trao )

L ợt lời 2 :

“

ấ

y thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy! (

”

Lời đáp )

-

Có gạch đầu dịng tr ớc lời trao và lời đáp, kết thúc mỗi l ợt lời

đều xuống dòng

-

* Nội dung :

Cuộc trò chuyện của hai ng ời đàn bà đều h ớng n

nhau, xoay quanh cuộc trò chuyện v

làng chợ Dầu theo giặc

1. Đối thoại:

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

*. Ví dụ: Đoạn văn sau:
Có ng ời hỏi: ( 1 )

- Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?... ( 2 )
 - ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy! ( 3 )

Ông Hai trả tiền n ớc, đứng dậy, chèm chẹp miệng, c ời nhạt một tiếng, v ơn 
vai nói to: ( 4 )

- Hà, nắng gớm, về nào ( 5 )

Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi thẳng. ( 6 ) Tiếng c ời nói xơn

xao của đám ng ời mới tản c lên ấy vẫn dõi theo.( 7 ) Ông nghe rõ cái giọng

- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Hà, nắng gớm,

về nào...

Nói với chính mình

-

Chúng bay ăn

miếng cơm...nhục

nhÃ thế này

Nói với những kỴ ViƯt gian

trong suy nghĩ t ởng t ợng

Độc thoại

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

• Giống

: - Đều có dấu gạch đầu dịng .

• Khác :

-

Đối thoại

: Là hình thức đối đáp, trò chuyện giữa hai

hoặc nhiều người .

-

Độc thoại

:

l

à lời của một người nào đó nói với chớnh

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

*. Ví dụ: Đoạn văn sau:
Cã ng êi hái: ( 1 )

- Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?... ( 2 )
 - ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy! ( 3 )

Ông Hai trả tiền n ớc, đứng dậy, chèm chẹp miệng, c ời nhạt một tiếng, v ơn 
vai nói to: ( 4 )

- Hà, nắng gớm, về nµo… ( 5 )

Ơng lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi thẳng. ( 6 ) Tiếng c ời nói xơn 
xao của đám ng ời mới tản c lên ấy vẫn dõi theo.( 7 ) Ông nghe rõ cái giọng

chua lanh lảnh của ng ời đàn bà cho con bú: ( 8)Cha mẹ tiên s nhà chúng nó ! ( 
9 ) Đói khổ ăn cắp, ăn trộm bắt đ ợc ng ời ta còn th ơng. ( 10 ) Cái giống Việt 
gian bán n ớc thì cứ cho mỗi đứa một nhát ! ( 11 ) Ông Hai cúi gằm mặt xuống 
mà đi. ( 12 ) Ông thoáng nghĩ đến mụ chủ nhà. ( 13 )

Về đến nhà, ông Hai nằm vật ra gi ờng, mấy đứa trẻ thấy bố hôm nay có vẻ 
khác, len lét đ a nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau. ( 14 )Nhìn lũ con,

tủi thân, n ớc mắt ơng lão cứ giàn ra. ( 15 )Chúng nó là trẻ con làng Việt gian 
đấy ? ( 16 ) Chúng nó cũng bị ng ời ta rẻ rúng hắt hủi đấy ? ( 17 ) Khốn nạn 
bằng ấy tuổi đầu … ( 18 ) ông lão nắm chặt hai tay lại mà rít lên : ( 19 )

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

-

Hà, nắng gớm, về nào

Độc tho¹i

Chúng nó cũng là trẻ con

làng Việt gian đấy ?

Chúng nó cũng bị ng ời

ta

rẻ

rúng hắt hủi đấy ?

-

Trong suy nghÜ,t ëng t

ỵng.

-

Không có gạch đầu

dòng.

-

Độc thoại thành lời.

-

Có gạch đầu dòng.

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Hóy so sỏnh im ging và khác giữa độc thoại và độc thoại

nội tâm ?

• Giống : đều là lời của một người nào đó nói với chính mình

hoặc ai đó trong tưởng tượng .

• Khác :

Độc thoại

Độc thoại nội tâm

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

*Ghi nhí

• Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm là những hình thức

quan trọng để thể hiện nhân vật trong văn bản tự sự.

• Đối thoại

là hình thức đối đáp trị chuyện giữa hai hoặc nhiều

ng ời. Trong văn bản tự sự, đối thoại đ ợc thể hiện bằng các gạch

đầu dòng ở đầu lời trao và lời đáp

( Mỗi l t li l mt gch u

dòng )

ã

c thoi

là lời của một ng ời nào đó nói với chính mình hoặc

nói với một ai đó trong t ởng t ợng. Trong văn bản tự sự, khi ng ời

độc thoại nói thành lời thì phía tr c cõu núi cú gch u dũng.

ã

c

òn khi không thành lời thì không có gạch đầu dòng.Tr ờng hỵp

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

Câu 1

: Tại sao nhà văn không để ông Hai

nghĩ trong đầu

(tức là độc thoại nội tâm) câu:

“

- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi

làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này

.”

Câu 2:

Ngược lại, tại sao khơng để ơng Hai

nói thành lời

với mình ( tức là độc thoại) hoặc với ai đó (đối thoại)

những suy nghĩ của ơng:

“Chúng nó cũng là trẻ con làng

Việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt

hủi đấy ư? Khốn nạn bằng ấy tuổi đầu....”

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

Câu 1:

-

Nếu khơng để ơng Hai

nói thành lời mà chỉ

nghĩ trong đầu (độc

thoại) câu:

“- Chúng bay

...nhục nhã thế này”

sẽ

không thể hiện được sự

căm giận đến phẫn uất

của ông với bọn Việt

gian, hơn nữa như vậy

cũng

khơng phù hợp với

tính cách

bộc trực của

Tiết 64:

ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VAØ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM 
 TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ

Câu 2:

- Nếu để ơng nói thành lời những

suy nghĩ:

“ Chúng nó cũng là trẻ

con... bằng ấy tuổi đầu”

sẽ khơng

diễn tả được nỗi đau xót, sự giằng

xé, day dứt âm thầm của ông Hai

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

LƯU Ý

- Khi sử dụng yếu tố đối thoại, độc thoại, độc thoại

nội tâm phải

phù hợp với tình huống truyện, hồn

cảnh và tính cách nhân vật

.

- Khi cần diễn tả những tâm sự chân thực của

nhân vật có thể dùng ngơn ngữ độc thoại. Song để

thể hiện những trăn trở, day dứt, những trạng

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

I

. Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc

thoại và độc thoại nội tâm

trong văn bản tự sự:

NGÔN NGỮ NHÂN VẬT

ĐỐI THOẠI

ĐỘC THOẠI

ĐỘC

THOẠI

THÀNH

LỜI

ĐỘC

THOẠI

NỘI

TÂM

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Bài tập 1:

Phân tích tác dụng của hình thức đối thoại trong đoạn trích sau

đây :

Mãi khuya, bà Hai mới chống gối đứng dậy. Bà lẳng lặng xuống bếp

châm lửa ngồi tính tiền hàng. Vẫn những tiền cua, tiền bún, tiền đỗ, tiền

kẹo

…

Vẫn cái giọng rì rầm, rỡ rm th ng ngy.

- Này, thầy nó ạ.

Ông Hai nằm rũ ra ở trên gi ờng không nói gì.

- Thầy nó ngủ rồi à?

- G×?

Ơng lão khẽ nhúc nhích.

- Tơi thấy ng ời ta đồn

…

Ông lão gắt lên :

- Biết rồi!

Bà Hai nín bặt. Gian nhà lặng đi, hiu hắt.

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

-

Lời bà Hai

-

Lời ông Hai

-

Này thầy nó ạ.

- Thy nú ng ri à ?

- Tôi thấy ng ời ta

đồn...

-

...

- G× ?

- BiÕt råi. !

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

L u ý:

Đoạn văn này cho ta thấy cuộc đối thoại diễn ra khơng

bình th ờng:

- Bà Hai có 3 l ợt lời, mà ơng Hai chỉ có 2 l ợt lời( 2 lời đáp).

-

Thái độ của bà Hai còn rụt rè khi muốn chia sẻ cùng chồng

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

Bài 2. Cho đoạn trích sau. Hãy thêm yếu tố độc thoại nội

tâm vào đoạn văn cho hợp lí:

… Trong giờ kiểm tra Tốn – Hà gọi tơi:

- Mai ơi! Xong bài chưa? Cho mình xem bài với.

Tôi trả lời: “ Cậu tự làm đi”.Nói rồi tơi tập trung làm

bài. Hà gọi tơi vài ba lần nữa nhưng tơi im lặng.Thực

lịng tôi muốn Hà tự vươn lên bằng khả năng của mình.

Tan buổi học. Hà gặp tơi giận dỗi: “ Bảo đưa bài cho tớ

sao cậu không đưa? Đồ ích kỉ!”. Dứt lời, Hà bỏ đi chỗ

khác. Cịn tơi

…..

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

Bµi tËp 3:

Dựa vào nội dung phần đầu tác phẩm : ChuyÖn ng êi con

“

gái Nam X ơng của Nguyễn Dữ, hãy đóng vai Tr ơng Sinh

”

để kể lại câu chuyện và bày tỏ niềm ân hận

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:



Nắm vững thế nào là yếu tố đối thoại, độc thoại và độc

thoại nội tâm trong văn bản tự sự.



Biết vận dụng các yếu tố này trong quá trình làm bài văn

tự sự.



Làm bài tập 2 SGK /179.



Chuẩn bị cho tiết Luyện nói: Tự sự kết hợp với nghị luận

</div>

Tiet 64 Doi thoai doc thoai va doc thoai noi tam

Giáo viên: Nguyễn Thị Minh

Loan

Học sinh Líp 9A, b

Các phương diện

thể hiện

<b>Ngôn ngữ</b>

<b>* Dấu hiệu hình thức </b>

-

<b><sub> Có hai l ợt lời : </sub></b>

<b> Lù¬t lêi 1 : </b>

“

<i><b>Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ </b></i>

<i><b> mµ?...</b></i>

’’

<b> ( Lêi trao )</b>

<b>L ợt lời 2 : </b>

“

<i><b>ấ</b></i>

<i><b>y thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy! ( </b></i>

”

<b>Lời đáp )</b>

-

<b><sub> Có gạch đầu dịng tr ớc lời trao và lời đáp, kết thúc mỗi l ợt lời </sub></b>

<b>đều xuống dòng</b>

-

<b><sub>* Nội dung : </sub></b>

<b><sub>Cuộc trò chuyện của hai ng ời đàn bà đều h ớng n </sub></b>

<b>nhau, xoay quanh cuộc trò chuyện v</b>

<b></b>

<b> làng chợ Dầu theo giặc </b>

<b>1. Đối thoại:</b>

<b>Hà, nắng gớm,</b>

<b> về nào...</b>

<b>Nói với chính mình</b>

-

<b>Chúng bay ăn </b>

<b> miếng cơm...nhục </b>

<b> nhÃ thế này </b>

<b>Nói với những kỴ ViƯt gian </b>

<b> trong suy nghĩ t ởng t ợng</b>

<b>Độc thoại </b>

•

<b>Giống</b>

<b> : - Đều có dấu gạch đầu dịng .</b>

•

<b>Khác : </b>

-

<b><sub>Đối thoại</sub></b>

<b><sub> : Là hình thức đối đáp, trò chuyện giữa hai </sub></b>

<b>hoặc nhiều người .</b>

-

<b><sub>Độc thoại</sub></b>

<b><sub> : </sub></b>

<b>l</b>

<b>à lời của một người nào đó nói với chớnh </b>

-

<b>Hà, nắng gớm, về nào</b>

<b></b>

<b>Độc tho¹i</b>

<i><b>Chúng nó cũng là trẻ con</b></i>

<i><b> làng Việt gian đấy ?</b></i>

<i><b>Chúng nó cũng bị ng ời</b></i>

<i><b> ta </b></i>

<i><b>rẻ</b></i>

<i><b> rúng hắt hủi đấy ?</b></i>

-

<b><sub>Trong suy nghÜ,t ëng t </sub></b>

<b>ỵng. </b>

-

<b><sub>Không có gạch đầu </sub></b>

<b>dòng.</b>

-

<b>Độc thoại thành lời.</b>

-

<b><sub> Có gạch đầu dòng.</sub></b>

<b>Hóy so sỏnh im ging và khác giữa độc thoại và độc thoại </b>

<b>nội tâm ?</b>

•

<b>Giống : đều là lời của một người nào đó nói với chính mình </b>