Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (598.85 KB, 103 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy gi¶ng: 9A.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè...... CHƯƠNG III. HỆ HAI PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT HAI ẨN Tiết 29. PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT HAI ẨN I. MỤC TIÊU - Học sinh nắm được khái niệm phương trình bậc nhất 2 ẩn và nghiệm của nó. - Hiểu được tập nghiệm của phương trình bậc nhất 2 ẩn và biểu diễn hình học của nó. - Biết cách tìm công thức nghiệm tổng quát và vẽ đường thẳng biểu diễn thoả moãn của 1 phương trình bậc nhất 2 ẩn. II. CHUẨN BỊ - GV: Giáo án,SGK - HS: SGK, vở ghi III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC HĐ CỦA GV HĐ CỦA HS NỘI DUNG HĐ1: GIỚI THIỆU CHƯƠNG III ( 3 phút) GV giới thiệu chương III. HS nghe - Phương trình và hệ phương giảng trình bậc nhất hai ẩn. - Cách giải hệ phương trình - Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình. → bài mới. HĐ2: KHÁI NIỆM VỀ PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT 2 ẨN. ( 15ph) Cho VD để giới thiệu phương Theo dõi 1. Khái niệm về phương trình trình bậc nhất 2 ẩn. bậc nhất hai ẩn VD1: x + y = 36 2x + 4y = 100 Vật tổng quát phương trình bậc Trả lời là phương trình bậc nhất 2 ẩn nhất 2 ẩn có dạng như thế nào? *Phương trình bậc nhất 2 ẩn có dạng: ax + by = c (1) Yêu cầu HS lấy ví dụ về Trong đó a, b, c đã biết: (a 0 phương trình bậc nhất 2 ẩn. Lấy VD hoặc b 0) x, y là 2 ẩn. - Cho x + y = 36 Ta thấy x = 2, y = 34 thì giá trị của vế tráibằng vế phải ta nói cặp số x = 2; y = 34 hay cặp số trả lời 7.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> ( 2; 34) là một nghiệm của phương trình -Hãy chỉ ra một cặp nghiệm khác của phương trình đó? -Vậy khi nào cặp số (xo, yo) là no của phương trình?. Tại x = xo, y = y0, hai vế của phương trình (1) = nhau.Ta gọi cặp (xo;yo)là nghiệm của phương trình (1) VD2: Cho phương trình 2x – y = 1 Cặp (3;5) là nghiệm của phương trình trên vì: VT = 2. 3 – 5 = 1 = VP *Chú ý: (Sgk/T 5) ?1 (1,1); (0,5; 0) là nghiệm của phương trình 2x - y = 1 ?2 Nhận xét: phương trình bậc nhất 2 ẩn có vô số nghiệm.. Trả lời. - Để chứng tỏ (3; 5) là nghiệm Trả lời của phương trình ta phải làm ntn? Gv nêu chú ý như sgk. Yêu cầu hs làm ? 1 Trả lời Yc trả lời miệng a) Thay x = 3; Hãy tự tìm thêm nghiệm khác y = 5 vào 2 Hãy nêu nhận xét về số vế phương nghiệm của phương trình này? trình. *Đối với phương trình bậc nhất 2 ẩn ta có phương trình tương đương, sẽ áp dụng được quy tắc chuyển vế như phương Trả lời miệng trình bậc nhất 1 ẩn. Trả lời Thế nào là hai phương trình tương đương? Phát biểu quy tắc chuyển vế, Nêu nhận xét qui tắc nhân khi biến đổi phương trình? Trả lời miệng HĐ3: TẬP NGHIỆM CỦA PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT 2 ẨN ( 18 ph) Ta đã biết, phương trình bậc 2. Tập nghiệm của phương trình nhất 2 ẩn có vô số nghiệm, vậy bậc nhất hai ẩn làm thế nào để biểu diễn tập * Xét phương trình: nghiệm của phương trình ? 2x - y = 1 ⇔ y = 2x – 1 (2) Ta xét phương trình : 2x – y = 1 Hãy biểu thị y theo x? Yêu cầu HS làm ? 3 Đưa đề bài lên bảng phụ x -1 0 y = 2x - 1 -3 -1 Vậy (2) có nghiệm TQ là:. 0,5 0. 7. 1 2 2,5 1 3 4 Nghiệm tổng quát của phương trình (2).
<span class='text_page_counter'>(3)</span> ¿ x ∈R y=2 x − 1 Với ¿{ ¿. x∈R. Nghe Ghi bài. Giới thiệu tập nghiệm của phương trình * Trong mặt phẳng toạ độ Oxy, tập hợp các điểm biểu diễn các nghiệm của phương trình (2) là đường thẳng (d) y = 2x – 1 -HS vẽ hình Yêu cầu vẽ đường thẳng 2x - y = 1 trên hệ trục toạ độ Xét phương trình Ox + 2y = 4 Em hãy chỉ ra vài nghiệm của phương trình (3) Vậy nghiệm tổng quát của (3) biểu thị như thế nào? Hãy biểu diễn nghiệm của đồ thị. Đường thẳng vừa vẽ có đặc điểm gì?. ¿ x∈R là: y=2 x − 1 ¿{ ¿. Tập nghiệm là: S = {( x ; 2 x − 1 ) / x ∈ R } Viết gọn: (d) 2x – y = 1 * Xét phương trình Ox + 2y = 4 (3) R ⇒ y=2 Với x Nghiệm tổng quát là. Trả lời. ¿ x∈R y=2 ¿{ ¿. Vẽ đồ thị 2. Trả lời. y=2. 1 * Xét phương trình 4x + Oy = 6 Với y R ⇒ x = 1,5. Nêu nghiệm tổng quát của phương trình? Đường thẳng biểu diễn tập nghiệm của phương trình là đường như thế nào?. Ngiệm TQ là:. Qua các ví dụ em hãy cho biết công thức nghiệm tổng quát của phương trình ax + by = c. 0. x. ¿ x=1,5 y∈ R ¿{ ¿. x. Phương trình là đường thẳng // với trục tung. * Tổng quát: (Sgk/T7) HĐ5: CỦNG CỐ - HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ ( 2ph) - Nắm vững định nghĩa nghiÖm, sè nghiÖm cña pt bËc nhÊt hai Èn. BiÕt viÕt nghiệm tổng quát của phơng trình và biểm diễn tập nghiệm bằng đờng thẳng. 7.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Bµi tËp 1; 2; 3 (SGK trang 7) - Bµi tËp 1; 2; 3; 4 (SBT trang 3, 4).. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... Tiết 30. HỆ HAI PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT HAI ẨN I. MỤC TIÊU * Kiến thức: - Học sinh nắm được khái niệm nghiệm hệ 2 phương trình bậc nhất 2 ẩn. - Phương pháp minh hoạ hình học tập nghiệm của 2 hệ phương trình bậc nhất 2 ẩn; Khái niệm hệ phương trình tương đương. *Kĩ năng: - Rèn luyện kĩ năng nhận biết nghiệm và sử dụng công thức nghiệm tổng quát của hệ phương trình *Thái độ:Nghiêm túc; có ý thức trong học tập II. CHUẨN BỊ - GV: Giáo án,SGK - HS: SGK, vở ghi III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC HĐ CỦA GV HĐ CỦA HS NỘI DUNG HĐ 1: KHÁI NIỆM VỀ HỆ HAI PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT HAI ẨN (8’) - GV ra ví dụ sau đó yêu cầu HS thực hiện ? 1 ( sgk ) suy ra nghiệm của 2 phương trình . - Cặp số ( 2 ; -1 ) là nghiệm của phương trình nào ? - GV giới thiệu khái niệm . - Nghiệm của hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn là cặp số thoả mãn điều kiện gì ?. HS thực hiện ?1. - HS nghe gv giới thiệu khái niệm. 1. Khái niệm về hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn Xét hai phương trình bậc nhất hai ẩn : 2x + y = 3 và x - 2y = 4 ? 1 ( sgk ) Cặp số ( x ; y ) = ( 2 ; -1) là một nghiệm của hệ phương trình : 2 x y 3 x 2 y 4. Tổng quát ( sgk ) . Hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn : ax by c a ' x b ' y c '. 8. (I).
<span class='text_page_counter'>(5)</span> - Nếu ( x0 ; y0) là nghiệm chung của hai phương trình (x0 ; y0) là một - Giải hệ phương trình là - Giải hệ pt là tìm nghiệm của hệ (I) . tìm gì ? tập nghiệm của - Nếu hai phương trình không có nó nghiệm chung hệ (I) vô nghiệm . Giải hệ phương trình là tìm tập nghiệm của nó HĐ 2: MINH HOẠ HÌNH HỌC TẬP NGHIỆM CỦA HỆ PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT HAI ẨN (22’). - GV ra ? 2 sau đó gọi HS làm ? 2 từ đó nêu nhận xét về tập nghiệm của hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn . - Tập nghiệm của hệ phương trình (I) được biểu diễn bởi tập hợp điểm chung của những đường nào ? - Hãy vẽ hai đường thẳng (d1) và (d2) ở ví dụ 1 trên cùng một hệ trục toạ độ sau đó tìm giao điểm của chúng . - Từ đó suy ra nghiệm của hệ phương trình là cặp số nào ?. HS đọc nhận xét . Tập nghiệm của hệ phương trình (I) được biểu diễn bởi tập hợp các điểm chung của (d) và (d’) . (d) là đường thẳng ax + by = c và (d’) là đường thẳng a’x + b’y = c’ .. - GV ra tiếp ví dụ 2 sau đó yêu cầu HS làm tương tự như ví dụ 1 để nhận xét và tìm số nghiệm của hệ hai phương trình ở ví dụ 2 . - Vẽ (d1) và (d2) trên cùng (Oxy) sau đó nhận xét về số giao điểm của chúng số nghiệm của hệ ? - GV gợi ý HS biến đổi phương trình về dạng đường thẳng y = ax + b rồi vẽ đồ thị - Hai đường thẳng trên có. Ví dụ 2 ( sgk ) Xét hệ phương trình :. 2. Minh hoạ hình học tập nghiệm của hệ phương trình bậc nhất hai ẩn ? 2 ( sgk ) Nhận xét ( sgk ) Ví dụ 1 : ( sgk) x y 3 Xét hệ phương trình : x 2 y 0. Gọi (d1 )là đường thẳng x + y = 3 và (d2 ) là đường thẳng x - 2y = 0 . Vẽ (d1) và (d2) trên cùng một hệ toạ độ ta thấy (d1) và (d2) cắt nhau tại điểm M ( 2 ; 1 ) . Hệ phương trình đã cho có nghiệm duy nhất (x ; y) = (2 ; 1) .. 3x - 2 y -6 3 x 2 y 3. Ví dụ 3 ( sgk ) 2 x y 3 Xét hệ phương trình : 2 x y 3. 8.
<span class='text_page_counter'>(6)</span> vị trí như thế nào ? vậy số giao điểm là bao nhiêu ? hệ có bao nhiêu nghiệm . - GV ra ví dụ 3 HS biến đổi các phương trình về dạng y = ax + b sau đó nhận xét số giao điểm . - Hệ phương trình trên có Hệ đã cho vô bao nhiêu nghiệm . nghiệm .. Ta thấy (d1) : y = 2x - 3 và (d2) : y = 2x - 3 ta có (d 1) (d2) ( vì a = a’ ; b = b’ ) hệ phương trình có vô số nghiệm vì (d1) và (d2) có vô số điểm chung . Tổng quát ( sgk ) Chú ý ( sgk ). HĐ 3: HỆ HAI PHƯƠNG TRÌNH TƯƠNG ĐƯƠNG (6’) - Một cách tổng quát ta có điều gì về nghiệm của hệ phương trình . GV nêu chú ý cho HS ghi nhớ .. - 1 HS đọc tổng quát sgk - hs nghe và ghi nhớ. - GV gọi HS nêu định nghĩa hai phương trình tương đương từ đó suy ra định nghĩa hai hệ phương trình tương đương . - GV lấy ví dụ minh hoạ .. 3 .Hệ phương trình tương đương Định nghĩa ( sgk ) 2 x y 1 2x - y =1 x y 0 Ví dụ : x 2 y 1. - Hs nêu định nghĩa hai phương trình tương đương HĐ 4:HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ(2’) - Nắm chắc khái niệm hệ phương trình bậc nhất hai ẩn ; cách tìm số nghiệm của hệ phương trình bậc nhất hai ẩn . - Giải bài tập 5 , 6 ( sgk - 11 ) - Như BT 4 và 3 ví dụ đã chữa .. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè...... 8.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> Tiết 31. LUYỆN TẬP I. Mục tiêu: * KT: Rèn luyện kỹ năng viết nghiệm tổng quát của phương trình bậc nhất hai ẩn và vẽ đường thẳng biểu diễn tập nghiệm của của các phương trình. * KN: Rèn luyện kỹ năng đoán nhận (bằng phương pháp hình học) số nghiệm của hệ phương trình bậc nhất hai ẩn. Tìm tập nghiệm của hệ đã cho bằng cách vẽ hình và biết thử lại để khẳng định kết quả. * TĐ: Nghiêm túc trong học tập. II.Chuẩn bị: * GV : Giáo án ,thước * HS : Ôn tập kiến thức. III.Hoạt động dạy học: HĐ của GV HĐ của HS Nội dung HĐ1: Kiểm tra bài cũ( 10 phút) - Một hệ pt bậc nhất hai ẩn có thể có bao nhiêu nghiệm? Mỗi trường hợp ứng với vị trí - Hs lªn b¶ng tr¶ lêi tương đối nào của hai đường thẳng? - GV nhËn xÐt ,cho ®iÓm HS - Ch÷a BT5 (SGK/12) HĐ2: Luyện tập ( 32 phót) Bµi 7/T12(SGK) Bµi 7 (SGK/12) - Tìm nghiệm tổng quát của 2 HS lên bảng PT (1) có nghiệm tổng quát: mỗi phương trình. Lớp làm bài cá nhân. - Vẽ đường thẳng biểu diễn tập nghiệm của hai phương trình trên cùng một hệ tọa độ rồi xác định nghiệm chung của chúng.. PT (2) có nghiệm tổng quát: (1) 4 (2). O. 2 3. x. -2 M Hai đờng thẳng cắt nhau tại M(3;-2) =>(3;-2) lµ nghiÖm duy nhÊt cña hÖ pt.. - Thử lại để xác định nghiệm chung cña hai pt.. §a c¸c PT vÒ d¹ng hµm sè bËc Bµi 9(SGK/12) - §Ó ®o¸n nhËn sè nghiÖm cña nhÊt råi xÐt vÞ trÝ 8. Bµi 9 (SGK/12) a) Hai đờng thẳng trên có hệ góc bằng nhau, tung độ gốc khác nhau => hai đờng thẳng song song => hÖ PT v« nghiÖm. Bµi 10 (SGK/12) a) .
<span class='text_page_counter'>(8)</span> hÖ ph¬ng tr×nh nµy ta cÇn lµm g×?. tơng đối giữa hai đờng thẳng. - H·y thùc hiÖn. Bµi 10 (SGK/12). 1 HS lªn b¶ng thùc hiÖn.. Hai đờng thẳng trên có hệ số góc bằng nhau, tung độ gốc bằng nhau => hai đờng thẳng trùng nhau => hÖ PT cã v« s« nghiÖm. Bµi 11(SGK/12) NÕu t×m thÊy hai nghiÖm ph©n biÖt cña mét hÖ PT bËc nhÊt hai ẩn chứng tỏ hai đờng thẳng biểu diÔn tËp nghiÖm cña chóng cã hai ®iÓm chng ph©n biÖt => hai đờng thẳng trùng nhau => hÖ PT cã v« sè nghiÖm.. Bµi 11 (SGK/12) -Yêu cầu 1HS đoc to đề bài - Y/C H§ nhãm. Thùc hiÖn theo Y/C. Th¶o luËn nhãm §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. Híng dÉn vÒ nhµ( 3phót) - Học bài, xem lại các BT đã chữa. BTVN:10,11,12,13(SBT/5,6) - ¤n tËp ch¬ng I- TiÕt sau «n tËp häc kú I.. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... TiÕt 32. ÔN TẬP HỌC KỲ I (TIẾT 1) I. Môc tiªu: * KT: Củng cố lại cho HS kiến thức chương I và chương II: Các phép biến đổi căn bậc hai, điều kiện để căn bậc hai tồn tại, giải hệ phương trình và giải phương trình bậc nhất, điều kiện để hai đường thẳng cắt nhau, song song, trùng nhau. * KN: Luyên tập kỹ năng biến đổi bài tập có chứa căn bậc hai, cách xác định phương trình đường thẳng y = ax + b. * T§: Tinh thần hợp tác, thái độ nghiêm túc II. ChuÈn bÞ: * GV: Thước thẳng, ê ke, phấn mầu. * HS: Ôn tập câu hỏi và bài tập GV yêu cầu III. Hoạt động dạy học: 8.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> Néi dung HĐ cña HS H§1: ¤n tËp lý thuyÕt (10ph) Xét xem các câu sau đúng hay sai? Trả lời miệng Giải thích. Nếu sai sửa cho đúng. ⇔ x2 = a Đk 1. √ a=x 1. Sai (đk a ≥ 0 ) ⇔ x≥0 , : a≥0 Sửa: √ a=x 2 2 x =a 2 √ ( a −2 ) = ¿ 2. Đúng. a −2 Neu a ≥ 2 Vì √ Α 2=| Α| = ❑ ❑ HĐ cña GV. 2 − a Neu a<2 ❑. ¿ Α ❑❑ Neu❑❑ Α ≥ 0 − Α❑❑ Neu❑❑ Α< 0 ¿{ ¿ 3. Sai . Sửa √ AΒ=√ A . √ B nếu A 0 ; B 0. ❑. ¿{ ¿ 3. √ AΒ=√ A . √ B nếu A .B 0 √ 5+2 =9+4 √5 4. √5 −2. 5. 6.. √. (1 −√3). 2. 3 x +1 x ( 2− √ x ). 4.Đúng. Vì 2 √ 5+2 = ( √5+2 ) == 9+4 √5 √5 −2 ( √ 5+2 ) ( √5 − 2 ) 5. Đúng 2 ( 1 − √ 3 ) |1− √ 3| √ 3 −1 = == . √3 3 3 √3 6.Sai. Với x = 0 thì phân thức có mẫu bằng 0; không xác định. √3 − 1 . √3 = 3. xác định khi. √. ¿ x ≥0 x≠4 ¿{ ¿. Yêu cầu HS lần lượt trả lời và giải thích, thông qua đó ôn lại các kiến thức có liên quan. H§2: Bµi tËp (32ph) Dạng 1: Rút gọn tính giá trị biểu thức Bài 1: Tính a. √ 12, 1. 250 b. √ 2,7 . √ 5 . √1 ,5 c. √ 1172 −1082 d.. √. 2. - 2 HS lªn b¶ng lµm BT. Bµi 1 a. 55 b. 4,5 c. 45 d. 2 4 5. 14 1 .3 25 16. Bài 2: Rút gọn các biểu - 2 HS lªn b¶ng lµm BT thức a. √ 75+ √ 48 − √ 300. Bµi 2 a . √ 25 . 3+ √ 16 .3 − √ 100 .3 ¿ 5 √ 3+ 4 √3 − 10 √ 3=− √ 3 b.. =. 5 √ a− 4 b .5 a √ a+5 a . 3 b √ a −2 . 4 ❑√ a. 8.
<span class='text_page_counter'>(10)</span> b. 3. 2. 5 √ 5 − 4 b √ 25 a +5 a √ 9 ab − 2 √ 16 a ❑. Với a>0; b>0. -HS lµm BT díi sù híng dÉn cña GV. = √ a ( 5− 20 ab+15 ab − 8 ) = √ a(− 3− 5 ab)=− √ a ( q +5 ab ) Bµi 3 §K: x 1. √ 16( x − 1)− √ 9(x −1)+√ 4 (x −1)+ √ x −1=8 ⇔ 4 √ ( x − 1 ) − 3 √ ( x −1 ) +2 √( x −1 ) + ❑√ x −1=8 ⇔ 4 √( x − 1 )=8 ⇔ √ ( x − 1 )=2. Dạng 2: Tìm x Bài 3: Giải phương trình. √ 16 x −16 − √9 x −9+ √ 4 x − 4+ ¿ √ x −1=8. ⇔ x −1=4 ⇔ x=5( TMDK). NghiÖm cña ph¬ng tr×nh lµ x=5 - 1 HS lªn b¶ng rót gän biÓu rhøc p. Dạng 3: Bài tập rút gọn Bài 4: Cho biểu thức - C¶ líp lam bµi tËp, mét HS lªn b¶ng tÝnh gi¸ trÞ 2 x x 3 x +3 P= √ + √ − : cña p √ x +3 √ x − 3 √ x − 9 2√ x − 2 −1 √ x−3 a. Rót gän P. (. Bµi 4:. a. Rót gän P 2 √ x ( √ x − 3 ) + √ x ( √ x+ 3 ) − ( 3 x+3 ) P= :. x −9 2 √ x − 2− √ x+3 √x− 3 2 x −6 √ x+ x+3 √ x − 3 x −3 √ x+1 P= : x−9 √x−3 − 3 √ x −3 1 3 P= . =− ( √ x+3 )( √ x − 3 ) √ x +1 √ 3+3. ). (. ). b. x-. - HS lµm BT. 4 − 2 √3=3 −2 √ 3+ 1=( √ 3 −1 ) ⇒ √ x=√ 3− 1 (tho¶ m·n. 2. ®iÒu kiÖn) Thay √ x=√ 3 − 1 vµo P P= =. −3 −3 −3 = = √ x +3 √3 − 1+ 3 2+ √3. −3 ( 2 − √ 3 ) 3 ( √ 3− 2 ) = =3 ( √ 3− 2 ) 4 −3 ( 2+ √ 3 )( 2 − √ 3 ). b. TÝnh P khi x=4-2 √ 3. c. P<- 1 vµ. 8. 2 ¿ x≥0 x≠9 ¿{ ¿. ⇔. −3 1 <− √ x +3 2.
<span class='text_page_counter'>(11)</span> c. Tìm x để P<- 1. 3 1 > √ x+ 3 2 ⇔ 6> √ x +3 ⇔ √ x <3 ⇔ x <9 ⇔. 2. KÕt hîp ®iÒu kiÖn: 0x<9 th× P<- 1 2. -. H§3: Híng dÉn vÒ nhµ (3 ph) Ôn tập chương II: Hàm số bậc nhất Trả lời các câu hỏi ôn tập chương II Học thuộc “Tóm tắt các kiến thức cần nhớ” Bài tập 30, 31, 32, 33, 34 tr 62 SBT. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... TiÕt 33. ÔN TẬP HỌC KỲ I (TIẾT 2) I. Môc tiªu: * KT: Tiếp tục củng cố bài tập rút gọn tổng hơp của biểu thức căn Ôn tập các kiến thức cơ bản của chương II: Khái niệm của hàm số bậc nhất y=ax+b tính đồng biến, nghịch biến của hàm số bậc nhất, điều kiện để hai đường thẳng cắt nhau, song song với nhau, trùng nhau. * KN: Luyện tập thêm việc xác định PT đờng thẳng, vẽ đồ thị hàm số bậc nhất * T§: nghiªm tóc, hîp t¸c. II. ChuÈn bÞ: * GV: Thước thẳng, ê ke, phấn mầu. * HS: Ôn tập câu hỏi và bài tập GV yêu cầu III. Hoạt động dạy học: Néi dung HĐ cña HS H§1: Ôn tập chương II- Hàm số bậc nhất(42ph) - Thế nào là hàm số bậc - HS bậc nhất là nhất? hàm số được cho Hàm số bậc nhất đồng biến bởi công thức Bài 1 khi nào? nghịch biến khi y=ax+b trong đó a. y là hàm số bậc nhất m+6 0 nào? a, b là các số cho m - 6 Bài 1: Cho hàm số trước và a 0 hàm số y đồng biến nếu m+6 >0 y=(m+6)x-7 - Hàm bậc nhất m<-6 a. Với giá trị nào cuả m thì y làđồng hàm biến số bậc trên nhất? R Hàm số y nghịch biến nếu HĐ cña GV. 8.
<span class='text_page_counter'>(12)</span> b. Với giá trị nào của m thì khi a>0, nghịch hàm số y đồng biến? Nghịch biến trên R khi biến? a<0 Bài 2: Cho đường thẳng y=(1-m)x+m-2(d) a. Với giá trị nào của m thì đường thẳng (d) đi qua điểm A(2;1) -HS làm BT b. Với giá trị nào của m thì (d) tạo với trục Ox một góc nhọn? Góc tù?. m+6<0 m<-6 Bài 2 a. Đường thẳng (d) đi qua điểm A (2;1) => x=2; y=1 Thay x=2; y=1 vào (d) (1-m).2+m-2=1 2-2m+m-2=1 -m=1 ⇔ m=-1 b. (d) tạo Ox một góc nhọn 1-m>0 m<1 -(d) tạo với trục Ox một góc tù 1-m<0 m>1 c. (d) cắt trục tung tại điểm B có tung độ bằng 3 => m-2=3 => m=5 d. (d) cắt trục hoành tại điểm C có hoành độ bằng -2 => x=-2; y=0 Thay x=-2; y=0 vào (d) (1-m).(-2)+m-2=0 -2+2m+m-2=0. c. Tìm để (d) cắt trục tung tại điểm B có tung độ bằng 3 d. Tìm m để (d) cắt trục hoành tại điểm có hoành độ bằng - 2. 3m=4 Bài 3: Cho hai đường thẳng y=kx+(m-2) (d1). - 2 học sinh lên bảng làm BT. y=(5-k)x+(4-m) (d2). ⇔ m=. Bài 3 a. (d1) cắt (d2) k 5-k k 2,5 b. (d1) // (d2) ⇔ k =5 −k m− 2≠ 4 −m ¿{. Với điều kiện nào của k và m thì (d1) và (d2). c. (d1) (d2). a. Cắt nhau b. Song song với nhau c. Trùng nhau - HS lên bảng 8. 4 3. ⇔ k =2,5 m≠ 3 ¿{.
<span class='text_page_counter'>(13)</span> ⇔ k=5− k m− 2=4 −m ⇔ ¿ k=2,5 m=3 ¿{. làm BT. Bài 4: a. Viết phương trình đường thẳng đi qua điểm A (1;2) và điểm B (3;4). Bài 4 a.Phương trình đường thẳng có dạng y= ax+b A(2;1)=> thay x=1; y=2 vào phương trình ta có 2=a+b B(3;4)=> thay x=3; y=4 vào phương trình ta có 4=3a+b ta có hệ phương trình. b. Vẽ đường thẳng AB, xác định toạ độ giao điểm của đường thẳng đó với hai trục toạ độ c. Xác định độ lớn góc của đường thẳng AB với trục Ox d. Cho các điểm M(2;4), N(-2;-1);P(5;8) điểm nào thuộc đường thẳng AB?. ¿ a+b=2 3 a+b=4 ⇔ ¿ a=1 b=1 ¿{ ¿. Phương trình đường thẳng AB là y=x+1 b. Vẽ đường thẳng AB - Xác định điểm A điểm B trên mặt phẳng toạ độ rồi vẽ CO 0 c. tg α =DO =1 => α =45. d. Điểm N (-2;-1) thuộc đường thẳng AB H§2:Híng dÉn vÒ nhµ (3 ph) - Ôn kĩ lí thuyết và các dạng bài tập để kiểm tra học kì 1 - Làm các bài tập (trắc nghiệm, tự luận). 8.
<span class='text_page_counter'>(14)</span> Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... TiÕt 34-35. KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG HỌC KỲ I (Theo đề của sở GD - ĐT). 9.
<span class='text_page_counter'>(15)</span> 9.
<span class='text_page_counter'>(16)</span> Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... TiÕt 36.GIẢI HỆ PHƯƠNG TRÌNH BẰNG PHƯƠNG PHÁP THẾ I. Môc tiªu: * KT: Giúp HS hiểu cách biến đổi hệ phương trình quy tắc thế. HS cần nắm vững cách hệ phương trình bậc nhất 2 ẩn bằng phương pháp thế. HS không bị lúng túng khi gặp các tập hợp đặc biệt (hệ vô nghiệm hoặc vô số nghiệm) * KN: Rèn luyện kĩ năng giải hệ phương trình bằng phương pháp thế * T§: Nghiêm túc; có ý thức trong học tập II. ChuÈn bÞ: * GV: Giáo án, SGK * HS: SGK, vở ghi III. Hoạt động dạy học: H§ cña GV H§ cña HS Néi dung H§1: KiÓm tra ( 6ph) §o¸n nhËn sè nghiÖm cña hÖ a, hÖ ph¬ng tr×nh v« sè nghiÖm pt vµ gi¶i thÝch a b c =¿ =¿ =¿ -2 v× ¿ ' ' ' a b c 4 x −2 y=− 6 HS1 tr¶ lêi a) −2 x+ y=3 ¿{ b, hÖ ph¬ng tr×nh v« nghiÖm v× ¿ ¿ HS2: §o¸n nhËn sè nghiÖm b a ≠ cña hÖ ' a b' ¿ HS2 tr¶ lêi ý b ¿ b). 2 x −3 y=3 x+ 2 y =4 ¿{ ¿. Ngoµi c¸ch ®o¸n nhËn nghiÖm cña hÖ ph¬ng tr×nh vµ ph¬ng ph¸p minh ho¹ h×nh 9.
<span class='text_page_counter'>(17)</span> học còn có cách biến đổi hệ phơng trình đã cho thành một phơng trình mới tơng đơng, trong cã 1 ph¬ng tr×nh chØ cã 1 Èn H§2: T×m hiÓu qui t¾c thÕ (16ph) 1.Quy t¾c thÕ * VD1: XÐt hÖ ph¬ng tr×nh XÐt hÖ ph¬ng tr×nh Từ (1) hãy biến đổi y theo x? Lấy kết quả của pt vừa tìm đợc thế vào chỗ của x trong pt (2) ta cã pt nµo ? - Pt(2*) cã mÊy Èn ? Từ đó ta có hệ pt nào ? HÖ pt nµy nh thÕ nµo víi hÖ ( I)? H·y gi¶i hÖ nµy vµ kÕt luËn nghiÖm.. x 3 y 2 2 x 5 y 1. BiÓu diÔn. :. (1) (2). (I) B1: Tõ (1) x = 2 + 3y ( 3) Thay (3) vµo (2) ta cã : (2) - 2( 3y + 2 ) + 5y = 1 (4) B2 : KÕt hîp (3) vµ (4) ta cã hÖ :. Tr¶ lêi. Tơng đơng. x 3 y 2 2(3 y 2) 5 y 1. VËy ta cã :. Tr¶ lêi. Qóa tr×nh lµm trªn, chÝnh lµ gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ. - Em h·y nªu c¸c bíc gi¶i hÖ Nªu c¸c bíc ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ? Yêu cầu HS đọc (sgk) §äc tæng qu¸t. (3) (4). (I) . x 3 y 2 2(3 y 2) 5 y 1. (3) (4). x 3 y 2 x = -13 y=-5 y 5. VËy hÖ (I) cã nghiÖm lµ ( - 13 ; 5). *Tæng qu¸t: (sgk/T14) H§3: ¸p dông ( 20ph). 2. ¸p dông * VD2: Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh.. H·y biÓu diÔn y theo x hoÆc x theo y Tõ pt (1) x theo y? tõ pt nµo? Hãy biến đổi tơng đơng tìm Tr¶ lêi miÖng nghiÖm. Nghe híng dÉn Y/C HS lµm ? 1 Híng dÉn: H·y biÓu diÔn x theo y tõ pt (2) HS lªn b¶ng. 9. ¿ ⇔ 2 x − y =3 y=2 x − 3 x+ 2 y =4 x+ 2 y =4 ¿{ ¿{ ¿ ⇔ ⇔ y=2 x − 3 y=2 x − 3 5 x − 6=4 x=2 ¿{ ¿{ ⇔ x=2 y=1 ¿{. Vậy hệ đã cho có nghiệm duy nhÊt lµ (2, 1).
<span class='text_page_counter'>(18)</span> ¿ 4 x −5 y=3 3 x − y=16 ¿{ ¿. ?1 Tr¶ lêi. Gäi mét HS lªn b¶ng - Khi nµo th× hÖ pt v« sè §äc chó ý nghiÖm, v« nghiÖm ? Vậy giải hệ phơng trình vô số Tự đọc VD3 nghiệm, vô nghiệm có đặc ®iÓm g×? Gọi HS đọc chú ý (sgk) Gv nhÊn m¹nh l¹i chó ý.. ¿ 4 x −5 y=3 y=3 x −16 ¿{ ¿ ⇔. Y/C HS thùc hiÖn ?2 theo nhãm bµn 2 HS lªn b¶ng NhËn xÐt c¸c nhãm. ⇔. Tr¶ lêi - GV Y/C HS thùc hiÖn ?3 - Nªu c¸ch biÓu diÔn Èn nµy qua Èn kia ? vµ c¸ch thÕ ? HS nhËn xÐt - Sau khi thế ta đợc pt nào? pt đó có dạng nào ? có nghiệm nh thÕ nµo ? - HÖ ph¬ng tr×nh (IV) cã §äc tãm t¾t nghiÖm kh«ng ? v× sao ? trªn Oxy nghiệm đợc biểu diễn nh thÕnµo ? Y/c hs đọc tóm tắt sgk. ¿ 4 x −5 y=3 3 x − y=16 ¿{ ¿. ¿ 4 x −5 ( 3 x −16 )=3 y=3 x −16 ¿{ ¿ ¿ x=7 y=3 x − 16 ⇔ ¿{ ¿. ⇔. ¿ x=7 y=5 ¿{ ¿. VËy hÖ cã nghiÖm duy nhÊt lµ: (7; 5) * Chó ý: (sgk/T 14) * VD3: (sgk/T 14) ?2 Trên cùng một hệ trục toạ độ nghiệm của hệ (III) đợc biểu diễn là đờng thẳng y = 2x + 3 HÖ (III) cã v« sè nghiÖm . Hai đờng thẳng trùng nhau ?3 Gi¶i hÖ b»ng ph¬ng ph¸p thÕ: ¿ 4 x + y=2 8 x +2 y =1 ⇔ ¿ y=− 4 x +2 8 x +2 y =1 ¿{ ¿ ⇔ y=− 4 x +2 8 x+ 2(− 4 x+ 2)=1 ¿{ ⇔ y=− 4 x +2 0 x =−3 ¿{. Kh«ng cã gi¸ trÞ nµo cña x tho¶ 9.
<span class='text_page_counter'>(19)</span> m·n Vậy hệ đã cho vô nghiệm * Tãm t¾t (SGK/T15) H§4: Híng dÉn vÒ nhµ(3ph) - Häc thuéc 2 bíc gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ. - Lµm bµi tËp 12, 13, 14 (sgk/T15) - TiÕt sau luyÖn tËp. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... TiÕt 37: luyÖn tËp I. Môc tiªu: * KT: Cñng cè c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ, tËp nghiÖm cña hÖ ph¬ng tr×nh * KN: Vận dụng quy tắc thế vào biến đổi tơng đơng hệ phơng trình * T§: Nghiªm tóc trong giê häc II. ChuÈn bÞ: * GV: SGK, gi¸o ¸n * HS: Học bài và làm bài, đồ dùng học tập III. TiÕn tr×nh d¹y häc:II. ChuÈn bÞ: H§ cña GV. H§ cña HS Néi dung H§ 1: KiÓm tra bµi cò ( 8ph) - Ph¸t biÓu quy t¾c thÕ? Bµi 12 SGK/ 15 Nªu c¸ch gi¶i HPT b»ng x 3 y 2 x 3 y 2 ph¬ng ph¸p thÕ vµ lµm 1HS lªn b¶ng 5 x 4 y 11 5( 3 y 2) 4 y 11 bµi 12 ý c 25 x x 3 y 2 19 21 y 19 y 21 19 c). HS nhËn xÐt - GV nhËn xÐt cho ®iÓm 9.
<span class='text_page_counter'>(20)</span> 25 21 ; VËy nghiÖm cña HPT lµ: 19 19 . - GV Y/C HS lµm bµi 14. H§2: LuyÖn tËp ( 32 ph) HS lµm bµi 14 Bµi 14 SGK/ 15 a). - Gäi 1HS lªn b¶ng. 1HS lªn b¶ng. x y 5 0 x 5 3 y 1 . 5. 5 5 x y 5 x 2 1 5 1 5 y 2 y 2. HS nhËn xÐt. - GV nhËn xÐt - Y/C HS lµm bµi 15 a = -1. x y 5 5 y 5 5 3 y 1 . VËy nghiÖm cña hÖ PT lµ: 5 5 1 5 ; 2 2 . HS lµm bµi 15. Bµi 15 SGK/15 Khi a = -1 thay x 3 y 1 vµo hÖ ph¬ng 2 tr×nh cã hÖ pt t- (a 1) x 6 y 2a Ta có hệ phơng trình nào? ơng đơng x 3 y 1 a=0. a ) Khia 1 2 x 6 y 2 x 3 y 1 x 3 y 1. Khi a = 0 thay vµo hÖ ph¬ng tr×nh. Híng dÉn HS lµm bµi 18 Lµm bµi theo híng dÉn.. x 3 y 1 b) Khia 0 x 6 y 0 x 2 x 1 3 y 1 1 3 y 6 y 0 y 3 N 1 2; HPT cã nghiÖm lµ: 3 . Bµi 18SGK/16 2 x by 4 a) bx ay 5. HPT cã nghiÖm lµ ( 1;-2) cã nghÜa lµ 2 2b 4 b 2a 5. a 4 b 3. b) HPT cã nghiÖm ( lµ:. 9. 2 1; 2 ) cã nghÜa.
<span class='text_page_counter'>(21)</span> 2( 2 1) b b( 2 1) a 2 5 a 2 b (2 . 2 4 2 5 2 2). H§ 3: Híng dÉn vÒ nhµ ( 5ph) - N¾m ch¾c quy t¾c thÕ vµ c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ - Xem lại các bài tập đã chữa - VÒ nhµ lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i - ChuÈn bÞ bµi míi. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... TiÕt 38. GIẢI HỆ PHƯƠNG TRÌNH BẰNG PHƯƠNG PHÁP CỘNG ĐẠI SỐ. I. Môc tiªu: * KT: Giúp HS hiểu cách biến đổi hệ phương trình quy tắc cộng đại số. Hs cần nắm vững cách giải hệ phương trình bậc nhất 2 ẩn bằng phương pháp cộng đại số * KN: kỹ năng giải hệ bậc nhất 2 ẩn bắt đầu nâng cao dần. * T§: Nghiªm tóc,cÈn thËn. II. ChuÈn bÞ: * GV: Giáo án, SGK * HS: SGK, vở ghi III. Hoạt động dạy học: H§ cña GV H§ cña HS Néi dung H§1: KiÓm tra bµi cò (7ph) -Nêu cách giải hệ phương Trả lời ⇔ trình bằng phương pháp thế áp dụng giải:. x=5+3 y 4 (5+ 3 y )+5 y +3 ¿{ ⇔ ⇒ x=5+ 3 y y=− 1 17 y=−17 x=2 ¿{ ¿{. ¿ 4 x −5 y=3 x − 3 y=5 ¿{ ¿. - Nhận xét cho điểm. Có cách nào khác để giải hệ pt được không ⇒ Bài học. Vậy hệ có 1 nghiệm (2, HĐ2: Quy tắc cộng đại số (10 ph) Muốn giải 1 hệ phương trình Giải pt 1ẩn 1. Qui tắc cộng đại số 2 ẩn ta phải qui về giải 9.
<span class='text_page_counter'>(22)</span> phương trình gì? Quy tắc cộng đại số cũng nhằm mục đích đó. Cho hs tự đọc các bước. - Hãy nêu các bước làm. Yêu cầu HS thực hiện VD1 Bước 1: Hãy cộng từng vế 2 phương trình (I) để được phương trình mới Bước 2: Ta được hệ mới như thế nào? Cho hs làm ?1. Tự đọc. * Quy tắc: (sgk/T 16) * VD1: Xét hệ phương trình sau: ¿ ⇔ 2 x − y =1 3 x=3 (I) x + y=2 x+ y=2 ¿{ ¿{ ¿ ¿ 3 x =3 Hoặc: 2 x − y =1 ¿{ ¿. Thực hiện Trả lời. ?1 Trừ từng vế của 2 phương trình ta có: x – 2y = 1 Ta có các hệ phương trình mới thu được:. Từ đó đưa ra cách sử dụng quy tắc giải hệ phưqơng trình bằng phương pháp cộng đại số. ¿ x − 2 y =−1 x + y=2 ¿{ ¿. Em cã nhËn xÐt g× vÒ hÖ sè cña y trong hÖ pt Vậy làm thế nào để mất ẩn y, chØ cßn Èn x? H·y thùc hiÖn gi¶i tiÕp hÖ ph¬ng tr×nh. Hoặc. ¿ 2 x − y =−1 x − 2 y =−1 ¿{ ¿. H§3: ¸p dông (18 ph) C¸ nh©n tr¶ lêi ? 2. ¸p dông: 2 * Trêng hîp thø nhÊt * VD2: XÐt hÖ ph¬ng tr×nh ¿ Céng tõng vÕ. ( II). 2 x + y =3 x − y=6 ¿{ ¿. ?2 Hệ số của y đối nhau. Em h·y nhËn xÐt vÒ c¸c hÖ sè cña x trong 2 ph¬ng tr×nh ? Tr¶ lêi Làm thế nào để mất ẩn x. ⇔ 3 x=9 x − y=6 ¿{ ¿ x=3 => y=− 3 ¿{ ¿. áp dụng quy tắc đại số giải hệ ph¬ng tr×nh b»ng c¸ch trõ Tr¶ lêi tõng vÕ cña hÖ.. ⇔ x=3 3 − y=6 ¿{. HÖ ph¬ng tr×nh cã nghiÖm duy nhÊt lµ ( x ; y) = (3; -3) 9.
<span class='text_page_counter'>(23)</span> * VD3: XÐt hÖ ph¬ng tr×nh : (III) Cã nhËn xÐt g× vÒ hÖ sè cña x vµ y ? H·y ®a vÒ thùc hiÖn nh ë trêng hîp thø nhÊt.. Gäi 1 hs lªn b¶ng gi¶i. NhËn xÐt bµi lµm cña HS Yêu cầu hoạt động nhóm ?5 NhËn xÐt kÕt qu¶ cña c¸c nhãm. Qua c¸c VD trªn ta tãm t¾t c¸c bíc gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bằng phơng pháp cộng đại số nh sau §a tãm t¾t c¸c bíc gi¶i lªn b¶ng phô. ?3. ¿ 2 x +2 y=9 2 x −3 y=4 ¿{ ¿. HÖ sè cña x b»ng nhau ⇔ 5 y =5 2 x −3 y=4 ¿{. HS thùc hiÖn. NhËn xÐt bæ sung. ⇔ y =1 2 x =7 ¿{. HÖ ph¬ng tr×nh cã 1 nghiÖm duy nhÊt (x; y) = ( 7 ; 1) 2 * Trêng hîp 2 * VD4: XÐt hÖ ph¬ng tr×nh:. Hoạt động nhóm (IV) ?4. §äc tãm t¾t. ⇔. ⇔ y=1 2 x −3=4 ¿{ ¿ y=1 7 x= 2 ¿{ ¿. ¿ 3 x+2 y=7 (1) 2 x +3 y=3 (2) ¿{ ¿. ⇔ 6 x+ 4 y =14 6 x +9 y=9 ¿{ ⇔ y=− 1 2 x −3=3 ¿{. ⇔ − 5 y=5 2 x +3 y=3 ¿{ ⇔ x =3 y=− 1 ¿{. HÖ ph¬ng tr×nh cã nghiÖm duy nhÊt (x; y) = (3; -1) ?5 ⇔ ⇔ 6 x +4 y=14 − 5 y=5 (IV) −6 x −9 y=− 9 2 x +3 y=3 ¿{ ¿{ ⇔ ⇔ y=− 1 x =3 2 x −3=3 y=− 1 ¿{ ¿{. 9.
<span class='text_page_counter'>(24)</span> Tãm t¾t c¸c bíc gi¶i: ( SGK/T 18) H§4: Cñng cè - LuyÖn tËp (8 ph) Gäi 2 hs lªn b¶ng lµm a, b bµi HS lªn b¶ng Bµi 20 (SGK/T 19) ¿ tËp 20 ( SGK/T 19). NhËn xÐt bµi cña b¹n NhËn xÐt bµi cña HS. 3 x + y=3 2 x − y =7 ⇔ a) ¿ 5 x=10 2 x − y =7 ¿{ ¿ ⇔ x=2 4 − y=7 ⇒ ¿ x=2 y =−3 ¿{ ¿ 2 x+ 5 y=8 2 x −3 y=0 ⇔ b) ¿ 8 y =8 2 x −3 y=0 ¿{ ¿ ⇔ y=1 3 x= 2 ¿{. H§5: Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph) - Nắm vững cách giải hệ phương trình bằng phương pháp cộng và phương pháp thế thế. - Làm bài tập 21, 22 (SGK/T19). Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... TiÕt 39. LUYỆN TẬP. I. Môc tiªu: * KT: HS được củng cố cách giải hệ phương trình bằng phương pháp cộng đại số và phương pháp thế * KN: Rèn luyện kỹ năng giải hệ phương trình bằng các phương pháp * T§: Yêu thích môn học, thái độ hợp tác nghiêm túc. 1.
<span class='text_page_counter'>(25)</span> II. ChuÈn bÞ: * GV: Giáo án, SGK * HS: SGK, vở ghi III. Hoạt động dạy học: H§ cña GV. H§ cña HS Néi dung H§1: KiÓm tra bµi cò (8 ph) Giải hệ phương trình sau bằng Hs1: ⇔ phương pháp cộng và phương Hai HS lên bảng y=3 x −5 pháp thế ¿ 3 x − y=5 5 x+2 y=23 ¿{ ¿. Nhận xét bài của bạn. 5 x+2 ( 3 x −5 )=23 ¿{ ⇔ y=3 x − 5 11 x=33 ⇒ ¿ x=3 y=4 ¿{. Hs2:. - Nhân xét, cho điểm HS. ⇔ 6 x − 2 y =10 5 x +2 y=23 ¿{ ⇔ 11 x=33 5 x+2 y=23 ⇔ ¿ x =3 y=4 ¿{. H§2: LuyÖn tËp (34 ph) 2 hs lªn b¶ng Bài 22 /T19(SGK) Bài 22 /T19(SGK) ¿ Gäi 2 hs lªn b¶ng lµm b) c) bµi ⇔ 2 x −3 y=11 22 4 x −6 y=22 a) − 4 x+ 6 y=5 ¿{ ¿. − 4 x+ 6 y=5 ¿{. ⇔ Οx+ Οy=27 − 4 x+ 6 y=5 ¿{. 0x + 0y = 27 cã gi¸ trÞ nµo cña x vµ y tho¶ m·n ®iÒu kiÖn nµy Tr¶ lêi kh«ng?. Ph¬ng tr×nh 0x + 0y = 27 v« nghiÖm ⇒ hÖ ph¬ng tr×nh v« nghiÖm c). 0x + 0y = 0 cã gi¸ trÞ nµo cña Tr¶ lêi x vµ y tho¶ m·n ®iÒu kiÖn nµy kh«ng? H·y t×m mét vµi gi¸ trÞ - NhËn xÐt bµi cña hs 1. ¿ 3 x −2 y=10 2 1 x − y =3 3 3 ¿{ ¿.
<span class='text_page_counter'>(26)</span> Qua 2 bµi tËp c¸c em cÇn nhí khi gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh mµ dÉn đến 1 pt trong đó các hệ số của cả 2 ẩn đều = 0 mà hệ số c 0 hÖ ph¬ng tr×nh v« nghiÖm vµ Nghe gi¶ng v« sè nghiÖm nÕu c = 0 Bài 23 /T19(SGK). Tr¶ lêi. Bài 23 /T19(SGK). Ta biến đổi nh thế nào?. ¿. Bá ngoÆc Thu gän. Yªu cÇu HS lªn b¶ng Theo dâi uèn n¾n HS lµm bµi. 1 hs lªn b¶ng. ¿{ ¿. 2. 2 2 x= √ = 2 1+ √ 2 7 2−6 ⇒ x= √ 2. Yªu cÇu HS lµm bµi 24. xÐt. ( 1+ √ 2 ) x + ( 1 − √ 2 ) y=5 ( 1 ) ( 1+ √ 2 ) x+ ( 1+ √2 ) y=3 ( 2 ). Trõ tõng vÕ cña 2 ph¬ng tr×nh ta đợc ( 1− √ 2 ) y − ( 1+ √ 2 ) y=2 - 2 √ 2 y=2 y = − √2 2 Thay vµo (2) ta cã: ( 1+ √ 2 ) x + ( 1+ √ 2 ) . − √ 2 =2. Bài 24 /T19(SGK). nhËn. HÖ ph¬ng tr×nh v« sè nghiÖm (x, y )víi x ∈ R , y= 3 x −5 2. Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c hÖ sè cña Èn x trong hÖ ph¬ng tr×nh ?. H·y. ⇔ x∈ R 3 y= x −5 2 ¿{. ⇔ 0 x+ 0 y=0 2 x −2 y=10 ¿{. vÒ. Nªu c¸ch gi¶i?. hÖ. pt tr¶ lêi c¸ nh©n.. - GV cïng HS lµm BT - HS lµm BT díi sù híng dÉn cña GV. 1. NghiÖm cña hÖ ph¬ng tr×nh lµ: (x; y) = ( 7 √− 6 ; − √ 2 ) 2. Bài 24 /T19(SGK). 2. ¿ 2 ( x + y ) +3 ( x − y )=4 ( x + y ) +2 ( x − y ) =5 ¿{ ¿ ⇔ 2 x +2 y +3 x −3 y =4 x + y +2 x −2 y=5 ¿{ ⇔ ⇔ 5 x − y =4 2 x =−1 3 x − y=5 3 x − y =5 ¿{ ¿{.
<span class='text_page_counter'>(27)</span> ⇔ −1 x= 2 −13 y= 2 ¿{. VËy nghiÖm cña hÖ lµ: (x; y) = ( − 1 ; − 13 ) 2. ¿ x+ y=−7 x − y =6 ¿{ ¿. 2 ⇔ −1 x= 2 −13 y= 2 ¿{. H§3: Híng dÉn vÒ nhµ (3 ph) - Nắm vững cách giải hệ phương trình bằng phương pháp cộng và phương pháp thế thế. - Làm bài tập 21, 22 (SGK; 19) - Nghiên cứu trước bài 5 Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình. - Ôn lại kiến thức lớp 8 về Giải bài toán bằng cách lập phương trình.. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè...... 1.
<span class='text_page_counter'>(28)</span> TiÕt 40. Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh I. Môc tiªu: * KT: HS nắm được phương pháp giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình bậc nhất hai ẩn. * KN: HS có kỹ năng giải các loại toán: Toán về phép viết số, quan hệ số, toán chuyển động. * T§: Yêu thích môn học, thái độ hợp tác nghiêm túc. II. ChuÈn bÞ: * GV: Giáo án, SGK * HS: SGK, vở ghi III. Hoạt động dạy học: H§ cña GV H§ cña HS Néi dung H§1: Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh (8 ph) -Em hãy nhắc lại các bước - HS trả lời 1.Các bước giải bài toán bằng giải bài toán bằng cách lập cách lập hệ phương trình. phương trình - Gọi 1 HS đọc yêu cầu ?1 Đọc nội dung ?1 * Bước 1: Lập phương trình: Để giải bài toán bằng cách - Chọn ẩn, đặt điều kiện thích hợp lập hệ phương trình ta cũng cho ẩn. giải tương tự như bài tập lập - Biểu diễn các đaị lượng đã biết phương trình chỉ khác ta phải qua ẩn và các đại lượng đã biết. lập 2 phương trình để tìm hệ - Lập phương trình biểu thị mối phương trình. - HS lắng nghe quan hệ giữa các đại lượng Vậy em hãy nêu các bứơc * Bước 2: giải bài toán bằng cách lập Trả lời Giải phương trình. hệ phương trình? * Bước 3: Trả lời: Xét nghiệm có thoả moãn đầu bài không, rồi kết luận. H§2: ¸p dông(27 ph) - Nêu VD1: 2. Ví dụ: Yêu cầu đọc - Đọc ví dụ VD thuộc dạng toán nào? Tìm hai số * Ví dụ 1: - Hãy nhắc lại cách viết 1 số Gọi chữ số hàng chục là x tự nhiên dưới dạng tổng luỹ xy = 10x + y Chữ số hàng đơn vị là y thừa của 10? chữ số hàng (x, y N; 0 < x 9;0<y -Bài toán có những đại lượng chục, hàng đơn 9) nào chưa biết ? vị - Số cần tìm là xy = 10x + y - Hãy chọn ẩn và nêu điều Chọn ẩn kiện của ẩn. - Số mới khi viết ngược lại số cũ Tai sao x và y đều phải 0? là: yx = 10y + x - Biểu thị số cần tìm theo x Theo điều kiện đầu bài ta có: và y. 1.
<span class='text_page_counter'>(29)</span> - khi viết 2 chữ số theo thứ tự ngược lại ta được số nào? yx cũng là một - Lập lập phương trình biểu số có hai chữ số thị số mới bước lớn hơn số cũ 27 đơn vị - Từ 2 phương trình vừa lập có hệ phương trình nào? - Hãy giải hệ phương trình vừa lập và trả lời bài toán. Hoạt nhân. động. -Yêu cầu HS đọc nội dung Đọc đầu bài VD2 Vừa nhấn mạnh các yếu tố của đầu bài vừa vẽ sơ đồ - Khi 2 xe gặp nhau xe khách đi được bao lâu? 1h 48' Tương tự xe tải đi mấy giờ? Bài toán hỏi gì? Em hãy chọn 2 ẩn và điều kiện cho ẩn? chọn ẩn. cá. - x + 2y = 1 (1) Số mới bé hơn số cũ 27 đơn vị nên có phương trình. (10x + y) – (10 y + x ) = 27 Hay x – y = 3 (2) Từ (1) và (2) có hệ phương trình: ¿ − x +2 y=1 x − y=3 ¿{ ¿. ?2. ⇔ − x +2 y=1 x − y=3 ¿{. ⇔ y=4 x − y=3 ¿{. ⇔ x=7 y=4 ¿{. (. TMĐK) Vậy số phải tìm là 74 * Ví dụ 2 TPHCM. C.Thơ. 189 km. x. y Sau 1h. Xe tải. Xe khách. Bài giải Gọi vận tốc của xe tải là x (km/h)vận tốc của xe khách là y (km/h) (x, y > 0) ?3 - Cho hs hoạt động nhóm thực hiện ? 3, ? 4, Hoạt động nhóm Vì mỗi giờ xe khách đi nhanh hơn xe tải nên ta có: y – x = 13 ?4 Quãng đường xe khách đi được là. 14 x ( km) 5. Quãng đường xe tải đi được là 9 y (km) 5. Vì cả quãng đường 2 xe đi được là 189 km nên có phương trình 14 9 x+ y 5 5. ?5 1. = 189.
<span class='text_page_counter'>(30)</span> Trình bầy Đưa đáp án các nhóm kiểm quả tra chéo, nhận xét.. kết. ¿ − x + y=3 14 9 x + y=189 5 5 ¿{ ¿ ⇔ − x + y=13 14 x+ 9 y=954 ¿{ ⇔ x=36 ( TMĐK) y=49 ¿{. Vậy xe tải có vận tốc là 36 km/h Xe khách có vận tốc là 49 km/h H§3: LuyÖn tËp (8 ph) Cho hs đọc bài tập 28 Bài 28 (SGK; 22) Tr¶ lêi - Hãy nhắc lại công thức Gọi số lớn là x, số nhỏ là y liên quan giữa số bị chia, số (x, y N, y > 124) chia, thương số và số dư Vì tổng 2 số là 1006 nên: - Yêu cầu hãy lập hệ phương x + y = 1006 trình Vì lấy số lớn chia số nhỏ thì được thương 2 dư 124 ta có phương trình: 2y + 124 = x Ta có hệ phương trình: ¿ x+ y=1006 2 y+124=x ¿{ ¿. - Về nhà giải tiếp. H§3: híng dÉn vÒ nhµ(2 ph) - Học bài 3 bước giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình. - Làm tiếp bài tập 28, bài tập 29 (SGK) - Đọc trước §6.. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè...... 1.
<span class='text_page_counter'>(31)</span> TiÕt 41. Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh (TiÕp theo) I. Mục tiêu: * KT: HS nắm được củng cố về phương pháp giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình bậc nhất hai ẩn. * KN: HS có kỹ năng phân tích và giải bài toán dạng làm chung làm riêng, vòi nước chảy. * T§: Yêu thích môn học, thái độ hợp tác nghiêm túc. II. Chuẩn bị: * GV: Hệ thống bài tập, máy chiếu ghi các bước giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình, đề bài. * HS: Giấy trong, bút viết, bảng nhóm. III. Hoạt động dạy học: H§ cña GV H§ cña HS Néi dung H§1: KiÓm tra bµi cò (5 ph) ? Em hãy nhắc lại các bước Trả lời giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình? Nhận xét H§2: Gi¶i BT b»ng c¸ch lËp PT(tiÕp)- 28ph Thêi gian hoµn * VD3: (sgk; 23) yêu cầu HS đọc đầu bài c«ng viÖc (D¹ng to¸n lµm chung, riªng) - Bài toán có những đại lượng thµnh Thêi gian hoµn N¨ng suÊt N¨ng suÊt cña 2 thµnh c«ng 1 ngµy nào đã biết? đội và của riêng viÖc - Cựng 1 khối lượng cụng từng đội 2 đội 24 (Ngày) 1 việc, giữa thời gian hoàn thành 24 và năng xuất là 2 đại lượng có tû lÖ nghÞch §éi x (Ngµy) 1 A mối quan hệ như thế nào? x Đưa ra bảng phân tích và yêu §éi y (Ngµy) 1 B cầu HS điền vào bảng y Bµi gi¶i Tr¶ lêi miÖng Gọi thời gian đội A làm riêng - Theo bảng phân tích trên em hoµn thµnh c«ng viÖc lµ x (ngµy) hãy trình bày các bước lập hệ Thời gian đội B làm riêng hoàn Gi¶i thÝch thµnh c«ng viÖc lµ y (ngµy) phương trình? §k: x, y > 24 Tai sao x > 24, y > 24 ? 1 ngày đội A làm đợc 1 (CV) x 1 y. 1 ngày đội B làm đợc (CV) Vì năng xuất 1 ngày của đội A gấp rỡi đội B nên ta có phơng tr×nh: 1 1 =¿ 1,5. (1) x y Hai đội trong 24 ngày thì hoàn thµnh c«ng viÖc vËy 1 ngµy hai 1.
<span class='text_page_counter'>(32)</span> đội làm chung đợc 1 công 24 viÖc nªn ta cã ph¬ng tr×nh: 1 1 1 + = (2) x y 24 Tõ (1) vµ (2) cã hÖ pt ¿ 1 1 =1,5 . x y 1 1 1 + = x y 24 ¿{ ¿. Lªn b¶ng tr×nh bµy. ?6 §Æt 1 = U > 0; 1 x. ⇔ 3 U= V 2 (II) 1 U +V = 24 ¿{. Yêu cầu HS thực hiện giải hệ phương trình Gọi một HS lên bảng. =V>0. y ⇒. 1 40 1 V= 60 ¿{. U=. NhËn xÐt Quan VËy 1 = 1 ⇒ x = 40 x 40 s¸t Nhận xét lời giải của HS (TM§K) Đưa lên màn hình lời giải khác So s¸nh 1 1 = ⇒ y = 60 để HS so sánh kết quả và cách Theo dâi c¸ch y 60 làm gi¶i trªn mµn (TM§K) h×nh ⇔ Tr¶ lêi: §éi A lµm riªng trong 40 ngµy 1 3 − =0 §éi B lµm riªng trong 60 ngµy. x 2y Hoạt động 1 1 1 + = nhãm x. y 24 ¿{. Trừ từng vế được:. ⇒ ⇒. 1 3 1 + = y 2 y 24 5 1 = 2 y 24. ⇒. ?7 y = 60. 2 đội. x = 40. - Cho hs lµm ?7. Thêi gian hoµn thµnh c«ng viÖc. §¹i diÖn tr¶ lêi. hoạt động nhóm. §éi A. x + y= 1 24. x ( x>0). N¨ng xuÊt 1 ngµy. 24 (Ngµy) 1 Ngµ x. y §éi B 1. y (y>0). 1 y.
<span class='text_page_counter'>(33)</span> Ngµy ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch gi¶i nµy?. HÖ ph¬ng tr×nh ¿ 3 x= y 2 1 x+ y= 24 ¿{ ¿. Với loại toán này không đợc cộng cột thời gian, đợc cộng cét n¨ng xuÊt, n¨ng xuÊt vµ thêi gian cña cung mét dßng lµ 2 số nghịch đảo của nhau.. ¿. 1 40 1 y= 60 ¿{ ¿. x= ⇔. Vậy thời gian đội A làm riêng * C¸ch gi¶i nµy chän Èn gi¸n hoµn thµnh c«ng viÖc lµ 40 ngµy tiÕp nhng hÖ ph¬ng tr×nh gi¶i Vậy thời gian đội B làm riêng và lập đơn giản hơn. Cần chú ý hoµn thµnh c«ng viÖc lµ 60 ngµy để trả lời bài toán phải lấy số nghịch đảo của nghiệm hệ phơng trình. H§3: LuyÖn tËp (9 ph) Gọi HS đọc đầu bài bài 32 Bài 32 ( SGK/23) SGK Hãy tóm tắt đầu bài Đọc đầu bài Giải: Hãy lập bảng phân tích Gọi thời gian vòi I của đầy bể là Bảng phân tích x (h).Thời gian vòi II của đầy bể 24 Thời gian Năng xuất 1 Lập bảng phân là y (h) ĐK: x, y > chảy đầy chảy 1 giờ 5 tích 1 bể Mỗi giờ vòi I chảy được: 24 5 x 2 bể 5 24 (bể) vòi 1 1 Vòi x Mỗi giờ vòi I chảy được: y bể x I ( giờ) (bể) 1 Vòi y (giờ) bể 5 y II Vì 2 vòi chảy trong 1 h được 24 (h) Nêu điều kiện của ẩn? nên ta có phương trình: 1 1 5 Tìm dữ liệu để lập hệ phương + = (1) x y 24 trình Vì Sau 9 h vòi I chảy một mình thì 2 vòi chảy chung trong ta. Ta. 1. có. 9 5 6 + . =1 x 24 5. có. hệ. phương. 6 5. trình. (2) phương. trình.
<span class='text_page_counter'>(34)</span> Yêu cầu HS về nhà trình bày lời giải hệ phương trình. GV đưa đáp số và trả lời bài toán.. ¿ 1 1 5 + = x y 24 9 5 6 + . =1 x 24 5 ¿{ ¿. Giải hệ phương trình ta được x = 12, y = 8 (TMĐK) Vậy nếu chỉ mở vòi II thì 8 h đầy bể. H§4: Híng d·n vÒ nhµ (3 ph) - Bài toán làm chung, làm riêng; chảy chung, chảy riêng giải tóm tắt như nhau. cần nắm vững phân tích để lập từng phương trình - Làm bài tập 31; 33; 34 (SGK; 23; 24) - Gợi ý bài 34 Đưa bảng phân tích lên màn hình hãy tìm các dự kện trong bài để hoàn thành bảng này Số luống Số cây một luống số cây cả vườn Ban đầu x y x.y Thay đổi 1 x+8 y-3 (x + 8).(y – 3) Thay đổi 2 x-4 y+4 (x – 4).(y + 2) Dựa vào bảng này hãy lập hệ phương trình và giải bài toán.. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... Tiết 42.LUYỆN TẬP I. Mục tiêu: * KT: HS biết cách phân tích các đại lượng trong bài bằng cách thích hợp, lập được hệ phương trình và biết cách trình bày bài toán. Cung cấp cho HS kiến thức thực tế và thấy được ứng dụng của toán học vào đời sống. 1.
<span class='text_page_counter'>(35)</span> * KN: Rèn luyện kỹ năng giải toán bằng cách lập hệ phương trình, tập trung vào dạng phép viết số, quan hệ số, chuyển động. * T§: Yêu thích môn học, thái độ hợp tác nghiêm túc. II.Chuẩn bị: Hệ thống bài tập, máy chiếu ghi các bước giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình, đề bài, hướng dẫn về nhà, một số sơ đồ kẻ sẵn. b, Chuẩn bị của HS: Giấy trong, bút viết, bảng nhóm, máy tính cầm tay. III. Hoạt động dạy học: H§ cña GV. H§ cña HS Néi dung H§1: KiÓm tra bµi cò (8 ph) - Nªu các bước giải bài toán Bài 34 (sgk/ 24) Gọi số luống cây trong vườn là x bằng cách lập hệ phương 1 HS lªn b¶ng Số cây trong mỗi luống là: y trình? - Ch÷a bµi 34 (SGK/24) ( x, y N; x > 4, y > 3) Số cây trong vườn là x.y (cây) Lần thay đổi thứ nhất số cây trong vườn còn lại là: xy - 54 NhËn xÐt, bæ ta có PT xung. (x + 8). (y - 3) = xy - 54 (1) Lần thay đổi thứ hai số cây trong - NhËn xÐt cho ®iÓm vườn có là: xy + 32, ta cã PT: (x - 4) . (y + 2) = xy + 32 (2) Từ (1) và (2) ta có hệ PT: ¿ ( x+ 8 ) ( y − 3 )=xy −54 ( x − 4 ) ( y +2 )=xy+ 32 ¿{ ¿ ⇔ −3 x +8 y=− 30 2 x − 4 y =40 ¿{ ⇔ −3 x +8 y=− 30 4 x − 8 y=80 ¿{ ⇔ x=50 2. 50 − 4 y=40 ¿{ ⇔ x =50 ( TMĐK) y=15 ¿{. Vậy số cây trong vườn là 50 .15 = 750 (cây) 1.
<span class='text_page_counter'>(36)</span> H§2: LuyÖn tËp (35 ph) Bài 36 (SGK/ 24) Yêu cầu HS đọc đề bài 36 Đọc đầu bài Gọi số lần bắn được điểm 8 là x Gọi số lần bắn được điểm 6 là y Bài toán này thuộc dang toán Thống kê mô tả ĐK: x, y N* nào chúng ta đã học? Vì tổng tần số là 100 nên: Nhắc lại cách tính giá trị 25 + 42 + x + 15 + y = 100 trung bình của biến lượng X. Nêu công thức => x + y = 18 (1) Điểm số trung bình là 8,69 nên: 10 .25+ 9. 42+ 8 x +7 . 15.+6 y Đầu bài yêu cầu tìm gì? Các số lần bắn =8 , 69 Chọn ẩn như thế nào?. Trả lời miệng. Hãy lập hệ phương trình của bài toán Trả lời bài toán Cho HS lµm bµi 37. Thùc hiÖn theo yªu cÇu cña GV. 100 ⇒ 4x + 3y = 68. Ta. có. hệ. ¿ x + y=18( 1) 4 x +3 y=68(2) ¿{ ¿ ⇔ x=14 TMĐK y=4 ¿{. (2) phương. trình:. ⇔ x=14 x+ y=18 ¿{. Vậy số lần bắn được 8 điểm là 14 lần, 6 điểm là 4 lần. Gäi 1 HS lªn b¶ng, líp lµm bµi c¸ nh©n. Bài 37 (SGK; 24) Gọi vận tốc của vật chuyển động NhËn xÐt bæ xung nhanh là x và chuyển động chậm là y (cm/s) x>y>0 Khi chuyển động cùng chiều sau 20s chúng gặp nhau có: 20x – 20y = 20 π Hay: x – y = π (1) Khi chuyển động ngược chiều, sau 4s gặp nhau có phương trình: 4x + 4y = 20 π Hay x + y = 5 π (2) từ (1) và (2) ta có hệ phương trình Tãm t¾t ®Çu bµi. §iÒn b¶ng ph©n tích đại lợng 1. ⇔ x=3 π y=2 π ¿{. ⇒. ¿ x − y=π x+ y=5 π ¿{ ¿. (TMĐK). ⇔ 2 x=6 π x − y=π ¿{.
<span class='text_page_counter'>(37)</span> Yêu cầu HS đọc đầu bài 38 Hãy tóm tắt đầu bài Thời gian chảy đầy bể. 2 vòi. 4 3. Vßi1. (h) x ( h). Vòi2. y (h). Năng xuất 1 chảy 1 giờ 3 bÓ 4 1 bÓ x 1 bể y. Lµm chung lµm riªng Thùc hiÖn lËp hÖ ph¬ng tr×nh.. 4 3 bÓ ta cã ph¬ng tr×nh 4 1 + 1 = 3 (1) x y 4. Cho biÕt d¹ng to¸n g×? Hãy chọn ẩn, đặt ĐK và lập hÖ ph¬ng tr×nh. vận tốc của vật chuyển động nhanh là 3 π cm/s, vật chuyển động chậm là 2 π cm/s Bµi 38 (24/ sgk) Gọi thời gian vòi I chảy riêng để ®Çy bÓ lµ x (h) Thêi gian vßi II ch¶y riªng ®Çy bÓ lµ y (h) ; §K: x > 4 , y > 4 3 3 Hai vòi cùng chảy mỗi giờ đợc 3 bể. Mỗi giờ 2 vòi chảy đợc:. HS gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh. Vßi 1 ch¶y trong 10phót = 1 h 6. đợc. 1 bÓ 6x. Vßi II ch¶y trong 12phót = 1 h 5. đợc 1 bể 5y Cả 2 vòi chảy đợc 2 bể nên ta 15 cã ph¬ng tr×nh: 1 + 1 = 2 (2) 6x 5y 15 Tõ (1) vµ (2) ta cã hÖ ph¬ng tr×nh. Gäi HS kh¸c lªn gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh. §äc ®Çu bµi Tr¶ lêi Giá của hàng đó +10% = 110%. Gọi HS đọc đầu bài 39 §©y lµ bµi to¸n nãi vÒ thuÕ VAT, nÕu 1lo¹i hµng cã møc BiÓu thÞ thuÕ VAT 10% em hiÓu ®iÒu đó nh thế nào?. ¿ 1 1 3 + = (1) x y 4 1 1 2 + = (2) 6x y 3 ⇔ 1 1 ¿ = 6 x 12 1 1 3 + = x y 4 ¿{ ¿ ⇔ x=2 (TM§K) y=4 ¿{. Trả lời: Vòi 1 chảy riêng để đầy bể hết 2 giờ, vòi 2 chảy riêng để ®Çy bÓ hÕt 4 giê. Bµi 39 (SGK/ 25). Chän Èn 1.
<span class='text_page_counter'>(38)</span> Biểu thị các đại lợng và lập ph¬ng tr×nh bµi to¸n.. H·y lËp hÖ pt. Yªu cÇu vÒ nhµ gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh vµ tr¶ lêi bµi to¸n. Gäi sè tiÒn ph¶i tr¶ cho mçi lo¹i hµng ko kÓ thuÕ VAT lÇn lît lµ x, y (triệu đồng) §K: x, y > 0 Lo¹i hµng thø nhÊt, møc thuÕ 10% phải trả 110 x (Triệu đồng) 100 Lo¹i hµng thø hai, møc thuÕ 8% phải trả 108 y (Triệu đồng) 100 Ta cã ph¬ng tr×nh: 110 108 x + y = 2,17 100 100 C¶ 2 lo¹i hµng víi møc thuÕ 9% ph¶i tr¶: 109 ( x + y) 100 Cã ph¬ng tr×nh: 109 (x + y) = 2,18 100 ta cã hÖ ph¬ng tr×nh: ¿ 110 x+ 108 y =217 109 ( x + y ) =218 ¿{ ¿. H§3: híng dÉn vÒ nhµ (2 ph) - Làm bài tập 39, 40 (SGK/24,25) - Làm các câu hỏi ôn tập chương. - Học tóm tắt kiến thức cần nhớ.. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... Tiết 43. ÔN TẬP CHƯƠNG III I. Mục tiêu: * KT: Củng cố các kiến thức đã học trong chương. Khái niệm nghiệm và tập nghiệm của phương trình và hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn cùng với minh hoạ của chúng. Các phương pháp giải hệ phương trình bậc nhất hai ẩn: phương pháp cộng đại số và phương pháp thế. * KN: Củng cố kĩ năng giải phương trình và hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn. * T§: Yêu thích môn học, thái độ hợp tác nghiêm túc. II. Chuẩn bị: 1.
<span class='text_page_counter'>(39)</span> * GV: Hệ thống bài tập, câu hỏi, đề bài. * HS: bút viết, bảng nhóm, máy tính cầm tay. III. Hoạt động dạy học: H§ cña GV H§ cña HS Néi dung H§1: ¤n tËp vÒ PT bËc nhÊt hai Èn (10 ph) * Ph¬ng tr×nh bËc nhÊt 2 Èn cã - Thế nào là phương trình bậc d¹ng Tr¶ lêi. nhất 2 ẩn? ax + by = c (a 0 hoÆc b trong các phương trình sau 0) phương trình nào là phương trình bậc nhất 2 ẩn ? (bảng phụ đưa lên màn hình) a) 2 x − √ 3 y = 3 b) 0x + 2y = 0 a, b, a c) 0x + 0y = 7 d) 5x – 0y = 0 e) x + y – z = 7 Ph¬ng tr×nh bËc nhÊt 2 Èn cã v« sè nghiÖm bao nhiªu nghiÖm? NhÊn m¹nh: mçi nghiÖm cña ph¬ng tr×nh lµ 1 cÆp sè (x, y) tháa mo·n ph¬ng tr×nh H§2: ¤n tËp vÒ hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn (18 ph) Cho hệ phương trình ¿ ax+ by=c (d ) a ' x +b ' y=c '( d ') ¿{ ¿. Hệ phương trình có thể có bao nhiêu nghiệm ? Tương ứng với vị trí tương đối của 2 đường thẳng? Đưa đề bài lên màn hình ¿ x + y=3 x − y=1 ¿{ ¿. C¸ nh©n tr¶ lêi. - Mét nghiÖm nÕu (d) c¾t (d’) - v« nghiÖm nÕu (d) // (d’) - v« sè nghiÖm nÕu (d) trïng(d’). Suy nghÜ tr¶ lêi c¸ nh©n. Sai. V× mçi nghiÖm cña hÖ lµ 1 cÆp sè (x; y) tho¶ m·n hÖ ph¬ng tr×nh. Nªn mçi hÖ ph¬ng tr×nh cã mét nghiÖm lµ x =2 ; y =1. Bạn Lan nói hệ phương trình có hai nghiệm x = 2 và y = 1 theo em đúng hay sai? Phát biểu cho đúng. Cho hệ phương trình Th¶o luËn. 1. Bµi tËp. 2 5 2 = ≠ a. 2 1 1 ⇒ 5 a b c = ≠ a' b' c' ⇒ HÖ ph¬ng tr×nh v« nghiÖm. (. ).
<span class='text_page_counter'>(40)</span> ⇔ b. (I) 2 x +5 y=2 2 x +5 y=5 ¿{ ⇔ 0 x+ 0 y=−3 2 x +5 y=2 ¿{ ⇒ HÖ ph¬ng tr×nh v« nghiÖm. ¿ 2 x +5 y=2 2 x + y=1 5 ¿{ ¿. Dùa vµo c¸c hÖ sè cña hÖ ph¬ng tr×nh nhËn xÐt sè no cña hÖ. Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p céng hoÆc thÕ Minh hoạ bằng đồ thị Kiểm tra hoạt động của các nhãm NhËn xÐt c¸c nhãm, cho ®iÓm H·y tr¶ lêi c©u 3 (25; sgk). Giải các hệ pt sau. 3. NÕu ph¬ng tr×nh 1 Èn v« nghiÖm th× hÖ ph¬ng tr×nh v« nghiÖm NÕu ph¬ng tr×nh 1 Èn v« sè nghiÖm th× hÖ ph¬ng tr×nh v« sè nghiÖm H§3: LuyÖn tËp (15 ph) Bµi tËp1: Gi¶i c¸c hÖ PT:. ¿ 4 x + y=− 5 a)(I) 3 x −2 y=− 12 ¿{ ¿ ¿ 3 ( x+ y ) + 9=2 ( x − y ) b) (II) 2 ( x + y ) =3 ( x − y ) −11 ¿{ ¿. Hãy giải a) theo p2 thế. 2 HS lªn b¶ng. NhËn xÐt, bæ xung. b) Theo p2 cộng Gọi 2 hs lên bảng. ⇔ y=− 4 x −5 a) (I) 3 x −2 ( − 4 x − 5 )=− 12 ¿{ ⇔ y=− 4 x − 5 3 x+ 8 x +10=−12 ¿{ ⇔ ⇔ x=− 2 x=−2 y =3 y=− 4 ( − 2 ) − 5 ¿{ ¿{. ⇔ b) (II) 3 x +3 y − 2 x +2 y=− 9 2 x +2 y − 3 x+3 y =−11 ¿{ ⇔ ⇔ x +5 y=− 9 10 y=−20 − x +5 y=−11 x+ 5 y =−9 ¿{ ¿{ ⇔ x =−2 y=− 2 ¿{. Tr¶ lêi Yêu cầu HS nhắc lại các cách giải hệ phương trình? ( Đưa kiến thức lên màn hình) Hãy áp dụng thực hiện bài toán này làm thế nào để áp dụng được phương pháp cộng đại số? Gợi ý: Nhân 2 vế phương trình. Bµi 41(SGK/26) Gi¶i hÖ PT ¿ x √ 5 − ( 1 − √ 3 ) y=1(1) ( 1 − √3 ) x + y √ 5=1(2) ¿{ ¿. 1.
<span class='text_page_counter'>(41)</span> ⇔ x √ 5 ( 1− √ 3 ) +2 y=1− √ 3 x √ 5 ( 1− √3 ) +5 y=√ 5 ¿{ Trừ 2 vế đợc: 3y = √ 5+√ 3 − 1 5+ 3− 1 Thay vµo (1) y= √ √ 3 √5+ √3+1 ⇒ x=¿ 3. (1) với ( 1− √ 3 ) và nhân 2 vế phương trình (2) với √ 5. H§4: Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph) - Lµm bµi tËp 43, 44 (SGK/ 27) - TiÕt sau «n tËp tiÕp gi¶i bµi tµi b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh.. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... Tiết 44. ÔN TẬP CHƯƠNG III (Tiếp) I. Mục tiêu: * KT: Củng cố các kiến thức đã học trong chương trọng tâm là giải bài tập bằng cách lập phương trình. Nâng cao kỹ năng phân tích bài toán, trình bày bài toán qua các bước. * KN: Củng cố kĩ năng giải phương trình và hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn. * T§: Yêu thích môn học, thái độ hợp tác nghiêm túc. II. Chuẩn bị: * GV: Hệ thống bài tập, câu hỏi, đề bài, hướng dẫn về nhà. 1.
<span class='text_page_counter'>(42)</span> * HS: ¤n tËp, lµm bµi tËp, máy tính cầm tay. III. Hoạt động dạy học: H§ cña GV H§ cña HS Néi dung H§1: KiÓm tra (7 ph) - Hãy nêu các bước giải bài Trả lời Nêu 3 bước giải toán bằng cách lập hệ (Câu 5; sgk) phương trình? - Ch÷a bµi tËp 42(SGK/27) 1 HS lªn b¶ng - §¸nh gi¸, cho ®iÓm. - nhËn xÐt H§2: LuyÖn tËp ( 33 ph) - Yêu cầu HS đọc đầu bài Bài 43 (SGK/27) Gọi vận tốc của người đi nhanh là x (km/h) Vận tốc của người đi chậm là Gọi 1 HS lên bảng làm bài Lên bảng làm y(km/h) tập đến lập hệ phương trình bài tập ĐK: x > y > 0 Cùng xuất hành, người đi nhanh được 2 km thì người đi chậm mới đi được1,6 km 2. 1,6. Ta có phương trình: x = y (1) Người đi chậm xuất phát trước 1. 6 phút = 10 h thì mỗi người đi được 1,8 km ta có phương trình: 1,8 1 1,8 + = x 10 y. Ta. Hãy trình bày miệng giải hệ Giải hệ phương phương trình? trình. 1. có. hệ. phương. ¿ 2 1,6 = ( 1) x y 1,8 1 1,8 ⇔ + = (2) x 10 y ¿{ ¿ ¿ y =0,8 x 1,8 1 1,8 + = x 10 0,8 x ¿{ ¿ ¿ y=0,8 x 14 , 4 +0,8 x=18 ⇔ ⇔ ¿ x=4,5 y=3,6 ¿{ ¿. (2) trình.
<span class='text_page_counter'>(43)</span> Vậy vận tốc của người đi nhanh là 4,5 (km/h) người đi chậm là 3,6 Yêu cầu HĐ nhóm Hoạt động (km/h) nhóm Bài 45 (SGK/27) 8 2 Hai đội làm trong 8 ngày Gọi thời gian đội I làm riêng là x = 12 3 ngày. Thời gian đội II làm riêng là y được bao nhiêu phần công (cv) ngày. việc ? ĐK: x, y > 12 Đội 2 năng xuất gấp đôi lµm 1 trong bao nhiêu ngày ? Mỗi ngày đội I làm được x (c.việc) Mỗi ngày đội II làm được. 1 y. (c.việc) 2 đội làm chung trong 12 ngày thì hoàn thành công việc nên ta có 1 1 1 y 12 = (1) §¹i diÖn nhãm phương trình x + 8 2 tr×nh bµy. Hai đội làm 8 ngày được 12 = 3 (CV) Đội 2 năng xuất gấp đôi. 2 y. trong. 3,5 ngày xong công việc ta có phương trình: Hay Ta. có. 2 2 7 + . =1 3 y 2. 7 1 = y 3. ⇒. hệ. phương. y = 21 trình:. ¿. Theo dõi, nhận xét. 1 1 1 + = ( 1) x y 12 y =21(2) ¿{ ¿. Thay y = 21 vào (1) được: 1 1 1 + = ⇒ x = 28. Nhận xét bài làm của các nhóm.. x 21 12. Vậy năng xuất ban đầu để hoàn thành công việc đội I làm trong 28 ngµy, §éi II lµm trong 21 ngµy H§3: Híng dÉn vÒ nhµ ( 5 ph) - Lu ý khi lµm bµi tËp d¹ng gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh cÇn lu ý nhËn d¹ng to¸n råi míi ph©n tÝch vµ gi¶i. - ¤n tËp lý thuyÕt c¸c d¹ng bµi tËp trong ch¬ng. - Lµm bµi tËp 54, 55 (SBT) - Tiết sau kiểm tra 1 tiết: Xem lại tất cả các bài đã chữa, loại toán giải bài toán bằng 1.
<span class='text_page_counter'>(44)</span> cách lập hệ phương trình, giải hệ phương trình bậc nhất một ẩn.. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... TiÕt 45. KIỂM TRA CHƯƠNG III I. Mục tiêu: * KT: Đánh giá chất lượng học sinh. * KN: Kiểm tra kĩ năng vận dụng kiến thức. * T§: Thái độ trung thực. II. §Ò bµi: Ma trËn Chủ đề 1.Ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn. Sè c©u Sè ®iÓm 2. HÖ hai ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn. Sè c©u 1 Sè ®iÓm 3.Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ. NhËn biÕt TN TL. Th«ng hiÓu TN TL 1. 1. 1. 1 1. VËn dông TN TL. 4.
<span class='text_page_counter'>(45)</span> phu¬ng tr×nh. Sè c©u Sè ®iÓm Tæng. 1. Sè c©u Sè ®iÓm. 1. 1. 1. 1. 1. 4. 1. 4. 4. §Ò bµi A. Tr¾c nghiÖm: (2®iÓm) Câu 1: (1 điểm) Cặp số nào sau đây là nghiệm của hệ phương trình:. ¿ 3 x −2 y=1 x + y=2 ¿{ ¿. A. (1; 3) B. (1; 1) C. (-1; 1) D. (2; -1) Câu 2: (1 điểm) Hệ phương trình sau có vô số nghiệm đúng hay sai? ¿ 5 x − 2 y=4 10 x − 4 y=8 ¿{ ¿. B. Tù luËn: (8 ®iÓm) Câu 3: (4 điểm) a) Giải hệ phương trình sau: ¿ 2 x − y =5 x + y=1 ¿{ ¿. b) Tìm m để hệ phương trình sau có nghiệm là (1, -1) ¿ mx+ y =3 5 x − y =6 ¿{ ¿. Câu 4: (4 điểm) Số tiền mua 9 quyển vở và 8 cái bút là 107 nghìn số tiến mua 7 quyển vở và 7 cái bút là 91 nghìn. Hỏi giá mỗi quyển vở và mỗi cái bút là bao nhiêu nghìn? III. ĐÁP ÁN Câu 1: (1đ’) Câu 2: (1đ’) Câu 3: (4đ’) a). ¿ 2 x − y =5 x + y=1 ¿{ ¿. (B) Đúng ⇔ 3 x=6 x+ y=1 ¿{. ⇔ x=2 2+ y=1 ¿{. ⇒ x=2 y=− 1 ¿{. 1.
<span class='text_page_counter'>(46)</span> b) Với nghiệm (1, -1) ta có x = 1, y = -1 thay vào phương trình: mx + y = 3 Ta có: m 1 + (-1) = 3 ⇔ m = 4 Vậy với m = 4 ⇒ phương trình (1) có nghiệm (1; -1) thì hệ phương trình cũng có nghiệm là (1; -1) Câu 4: (4đ’) Gọi số tiền mua 1 quyển vở là x (nghìn) số tiền mua 1 cái bút là y (nghìn) ĐK: x, y > 0 Mua 9 quyển vở và 8 cái bút là 107 nghìn ta có phương trình: 9 x+ 8 y=107. Mua 7 quyển vở và 7 cái bút là 91 nghìn ta có phương trình: 7 x+7 y=91. ¿ ¿ 9 x+ 8 y=107 9 x+ 8 y=107 x+ y=13 ⇔ Theo bài ra ta có hệ phương trình: 7 x+ 7 y=91 ¿{ ¿{ ¿ ¿ ⇔ ⇔ ⇔ 9 x+ 8 y=107 y=10 x=3 (TM§K) 9 x +9 y=117 x+ y=13 y=10 ¿{ ¿{ ¿{. Vậy 1 quyển vở giá là 3 nghìn 1 cái bút giá là 10 nghìn. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... Ch¬ngIV. HÀM SỐ Y = AX2 (A 0) PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT HAI MỘT ẨN TiÕt 46. HÀM SỐ y = ax2 (a 0) I. Mục tiêu: ¿ a * KT: HS thấy được trong thực tế có những hàm số dạng y = ax ( ≠ 0) ¿ ¿ Nắm vững tính chất và nhận xét về hàm số y = ax2 ( a ≠ 0) ¿ 2. * KN: Biết cách tính giá trị của hàm số tương ứng với giá trị cho trước của biến số * T§: HS thấy được thêm một lần nữa liên hệ hai chiều của toán học với thực tế. Toán học xuất phát từ thực tế và nó quay trở lại phục vụ thực tế. II. Chuẩn bị: * GV: B¶ng phô ghi bài toán mở đầu, ?1, Máy tính bỏ túi. * HS: Máy tính bỏ túi. 1.
<span class='text_page_counter'>(47)</span> III. Hoạt động dạy học: H§ cña GV H§ cña HS Néi dung HĐ1: Đặt vấn đề và giới thiệu nội dung chơng IV (3 ph) Giíi thiÖu néi dung ch¬ng Chó ý nghe GV tr×nh bµy H§2: VÝ dô më ®Çu (7 ph) - Cho hs đọc VD mở đầu §äc sgk 1. VÝ dô më ®Çu: Nh×n b¶ng cho biÕt S1 = 5 (SGK/28) đợc tính nh thế nào? S4 = 80 đợc tính nh thế nào? S = 5 t2 Tr¶ lêi t 1 2 3 - Trong c«ng thøc S = 5t2, 5 5 20 45 nÕu thay S bëi y, thay t bëi x, thay 5 bëi a th× cã c«ng Công thức: S = 5 t2 y = ax2 thøc nµo? Biểu thị 1 hàm số có dạng - Trong thực tế còn nhiều y = ax2 (a 0) đại lượng cũng được liện hệ. 4 80. ¿. bởi công thức y= ax2( a ≠ ¿. 0) như diện tích hình vuông (S = a2) Diện tích hình trßn(S=R2) ¿. Hàm số y = ax2( a ≠ 0) là của hàm số bậc 2.. ¿. H§3: TÝnh chÊt cña hµm sè y = ax2 (a≠0)(25 ph) 2. TÝnh chÊt cña hµm sè y = ax2 (a≠0) - XÐt hai hµm sè * XÐt hai hµm sè:y = 2x2 vµ 2 Yêu cầu HS điền các gía trị 2 hs lªn b¶ng y = -2x ?1 tương ứng của y. điền Gọi 2 hs nhận xét. -3 18. Nhận xét. -3 -18. -2 8 -2 -8. -1 2 -1 -2. 0 0. 1 2. 0 0. 1 -2. 2 8 2 -8. - Cho hs quan sát 2 bảng và Hđ nhóm ?2 trả lời câu hỏi ?2 theo nhóm. 2 §¹i diÖn nhãm + y = 2x - Khi x tăng nhưng luôn âm thì y tr×nh bµy giảm 1.
<span class='text_page_counter'>(48)</span> - Dựa vào nhận xét cho biết với hàm số có a > 0 đồng biến khi nào? nghịch biến khi nào? Hỏi tương tự như trên với a<0. Nghịch biến x<0 Đồng biến x>0 Trả lời. - Khi tăng nhưng luôn dương thì y tăng. + y =-2x2 - Khi x tăng nhưng luôn âm thì y tăng - Khi tăng nhưng luôn dương thì y giảm.. - Như vậy hàm số y = ax2 ( Đọc SGK ¿ a ≠ 0) có tính chất gì? ¿. H§ c¸ nh©n. ?3 + y = 2x2, khi x ≠0 th× gi¸ trÞ cña y lu«n d¬ng, khi x=0 th× y=0. + y =-2x2, khi x ≠0 th× gi¸ trÞ cña y lu«n ©m, khi x=0 th× y=0.. -Yêu cầu HS làm ?3 c¸ Trả lời nh©n.. - Qua ?3 ta có nhận xét g× vÒ Đọc nhận xét gi¸ trÞ cña y khi a>0, a<0 ? - Cho hs điền vào phiếu học tập đã chuẩn bị sẵn Ta có nhận xét gì?. * Tính chất: ( SGK; 29). Điền = bút chì. * Nhận xét: (SGK/ 30) ?4. 2 hs trả lời. - Vậy nhận xét ở 2 VD này có đúng với nhận xét trên không? H§4: Cñng cè- LuyÖn tËp (8 ph) Để sử dụng máy tính tính Bài 1 (SGK/ 30) những bài tập như thế này ta Gán 3,14 vào A a. làm như thế nào? rồi tính 0,37 1,37 2,15 4,09 1,02 5,89 14,52 52,53 Cho hs dùng máy tính bỏ túi Thực hiện cá để làm bài tập 1 (30; sgk) nhân b. nếu bán kính tăng 3 lần thì diện Gọi HS trả lời miệng ý tích tăng 9 lần. b,c.trả lời miệng câu b, c c. S = 79,5 (cm2) ¿ R=. S 79 , 5 = ≈ 5,03 (cm) π 3 , 14 ¿. √ √. H§5: Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph) - Làm bài tập 2, 3 (SGK: 31). ¿ a - Học thuộc tính chất và nhận xét của hàm số y = ax ( ≠ 0) ¿ 2. 1.
<span class='text_page_counter'>(49)</span> Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... TiÕt 47. LUYỆN TẬP I. Mục tiêu: ¿. * KT: HS được củng cố tính chất và nhận xét về hàm số y = ax2 ( a ≠ 0) ¿. sè.. * KN: Biết cách tính giá trị của hàm số tương ứng với giá trị cho trước cña biÕn. * T§: HS thấy được thêm một lần nữa liên hệ hai chiều của toán học với thực tế, toán học xuất phát từ thực tế và nó quay trở lại phục vụ thực tế. II.Chuẩn bị: * GV: B¶ng phô, phÊn mµu, máy tính bỏ túi, thíc th¼ng. * HS: Máy tính bỏ túi, thíc th¼ng. III. Hoạt động dạy học: H§ cña GV H§ cña HS Néi dung H§1: KiÓm tra bµi cò(5 ph) Bµi 3 ( SGK/ 31) - Hãy nêu tính chất của a) Ta cã: F = a . v2 1.
<span class='text_page_counter'>(50)</span> hàm số y = ax ( a Làm bài tập 3. 0). HS tr¶ lêi HS kh¸c nhËn xÐt bæ xung. => a= = = 30 b. V = 10m/s F = a . v2 = 30 . 102 = 3000 N. - Nhận xét cho điểm H§2: LuyÖn tËp (33 ph) Thùc hiÖn theo - Yc hs đọc đầu bài 2 Bài 2 ( SGK/31) yªu cÇu. Hãy toám tắt đầu bài. Quãng đờng đi đ- a. Sau 1 s2 vật rơi quóng đường là: - Để tính được vật còn cách îc. S1 = 4 .1 = 4 (m) LÊy 100 ®i q® ®i đất bao nhiêu m sau thời Vật còn cách đất là: đợc gian là 1s, 2s ? trước tiên 100 - 4 = 96 (m) phải tính đlg nào? - Sau 2s vật rơi quãng đường là: 1 hs lµm Gọi HS lên bảng thực hiện S2 = 4 . 22 = 16 (m) c©u a. Vật còn cách đất là: S = 100m 100 - 16 = 84 (m) - Để vật tiếp đất thì vật rơi 1 hs lµm b. Vật tiếp đất nếu S = 100 được quãng đường là bao ⇒ 4t2 = 100 nhiêu? NhËn xÐt §äc sgk Gọi HS làm b t2 = 100 : 4 = 25 Gọi hs nhận xét 2 HS làm t = 5 (s) trên bảng §iÒn vµo b¶ng Cho đọc mục “có thể em Bài 2 ( SBT/36) phô chưa biết” −1 0 1 1 2 - Cho HS làm bài tập 2 xác định các điểm x -2 3 3 (SBT) 1 1 0 1 3 12 Treo bảng phụ kẻ sẵn Yêu y 12 3 3 3 cầu 1 HS điền vào bảng y - Gọi HS 2 lên bảng làm C 12 C’ câu b Treo bảng phụ có sẵn lưới ô vuông.. B. 3 A. -2. Tr¶ lêi. 1/3 -1 O. Bµi 6 (SBT/37) Q = 0,24 . R. I2 T R = 10 Ω. TÝnh Q 1. B’ A’ 1. 2. x.
<span class='text_page_counter'>(51)</span> Cho đọc bài 6 (SBT) - Đề bài cho biết gì? Có đại lượng nào thay đổi? Yêu cầu HS điền số thích hợp vào bảng. - Hãy tính I nếu Q = 60(calo) Gọi HS nhận xét - Cho hàm sốy = f(x) =ax2. t=1s I Thay đổi a, I (A) 1 2 3 4 Q(calo) 2,4 9,6 21,6 38,4 Q = 0,24 . 10 .1 . I2 = 2,4I2 b, Q = 2,4I2 60 = 2,4I2 ⇒ I2 = 60 : 2,4 = 25 I = 5 (A) (Vì cờng độ dòng điện là số dơng). NhËn xÐt. ¿ a ( ≠ 0) có thể tính đợc ¿. f(1) f(2)…vµ ngîc l¹i nÕu cho f(x) ta tính đợc giá trị x tơng ứng H§3: Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph) ¿. - ¤n l¹i: tÝnh chÊt cña hµm sè y = ax2 ( a ≠ 0) và các nhận xét về hàm số y=ax2( ¿ a ≠ 0) ¿. ¿. khi a > 0; a < 0. - Ôn lại đồ thị hàm số y = f(x). - Chuẩn bị thước, compa, bút chì; Máy tính bỏ túi; Giấy ô li cho tiết sau.. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... TiÕt 48. ĐỒ THỊ CỦA HÀM SỐ y = ax2 (a. 0). I. Mục tiêu: ¿. * KT: HS biết được dạng đồ thị của hàm số y = ax2 ( a ≠ 0) trong hai trường ¿. hợp x > 0 và x < 0. Nắm vững tính chất của đồ thị và liên hệ với tính chất của hàm số. * KN: Biết cách vẽ đồ thị hàm số. * T§: Học tập nghiêm túc. II. Chuẩn bị: * GV:Bảng kẻ ô vuông; Máy tính bỏ túi. * HS: Máy tính bỏ túi; Giấy ô li. III. Hoạt động dạy học: H§ cña GV H§ cña HS Néi dung 2 H§1: §å thÞ cña hµm sè y=ax (a 0) 1.
<span class='text_page_counter'>(52)</span> * VÝ dô1: §å thÞ hµm sè y = 2x2 ( a = 2 > 0) x -3 -2 -1 0 1 2 3. - §ồ thị hàm số y = ax2 có dạng như thế nào? xét VD. y. - Đưa hình 6 SGK trang Quan sát 34 lên bảng phụ, quan s¸t, nêu dạng đồ thị của Trả lời miệng hàm số y = ax2 - Giới thiệu Tên gọi của đường cong đồ thị là parabol Cho hs trả lời câu hỏi ?1. 18 8. 2. ¿. y = ax2 ( a ≠ 0) với a > ¿. 0, a < 0 ? Yêu cầu HS đọc nhận xét - Cho đọc ? 3 Yc hs hoạt động nhóm. - Nếu không yêu cầu tính bằng 2 cách em chọn cách nào? Vì sao? - Hãy kiểm tra lại bằng tính toán. 18. 2. -4 -3 -2 -1 O 1 2 P P’ N. -2. 3. 4 x. N’. 1 HS lên bảng. Lưu ý: Khi vẽ đường cong đều không được gãy khúc.. - Trả lời ?2 - Qua 2 VD hãy nhận xét vẽ đồ thị của hàm số. 8. y. −1 2 x ta lập bảng 2. giá trị tương ứng Gọi 1 hs lên bảng.. 2. ?1 §å thÞ hµm sè n»m phÝa trªn trôc trôc hoµmh - C¸c ®iÓm A, B, C ®iÓm xøng A’, B’, C’ qua Oy - Điểm O là đỉnh thấp nhất của đồ thị * VÝ dô 2: Vẽ đồ thị hàm số: y = − 1 x 2. - Để vẽ đồ thị hàm số y=. 0. M. Trả lời Nhận xét Đọc SGK Hoạt động nhóm. Cách tính độ chÝnh x¸c cao. -8. ?2 §å thÞ hµm sè y = − 1 x 2 n»m phÝa 2 díi trôc hoµnh. Điểm M’, N’, P’ luôn luôn đối xứng ®iÓm M, N, P qua Oy - Đỉnh O là đỉnh cao nhất của đồ thị. * NhËn xÐt: (sgk; 35) ?3 a, Từ x = 3 kẻ đờng thẳng Ox cắt đồ thị tại 1 điểm T. Từ đ’ này kẻ đờng th¼ng Oy t¹i y = - 4,5 x = 3 ⇒ y = − 1 x 2 .32 = - 4,5 2 b, Trên đồ thị điểm E và E’ đều có tung độ =-5 Giá trị của hoành độ kẻ 3,2 và -3,2 E’ 3,16. x. - -2 -1 0 3 y 3 4 1 0 3. 1. M’. 3. 1. 2 1 3. 3 4 3 3.
<span class='text_page_counter'>(53)</span> Đưa bảng phụ yêu cầu HS điền vào bảng * Chú ý: khi vẽ đồ thị. Chó ý: (sgk; 35). ¿. hàm số y = ax2 ( a ≠ 0) ¿. ta chỉ cần tìm 1 số điểm ở bên phải rồi lấy đối xứng qua Oy. - Đồ thị hàm số y = 2x2 liên hệ với tính chất cho thấy ®iÒu gì? Gọi HS khác nêu nhận xét với y =. Tr¶ lêi. −1 2 x 2. a, KIỂM TRA BÀI CŨ - ĐẶT VẤN ĐỀ VÀO BÀI.(5ph). Hãy nêu tính chất của đồ thị HS tr¶ lêi hàm số y = ax + b ( a 0); Nêu nhận xét của hàm số HS kh¸c nhËn xÐt bæ xung này? Nhận xét cho điểm. ⇒ Bµi míi b, Néi dung bµi d¹y HĐ2: ĐỒ THỊ CỦA HÀM SỐ Y = AX2 ( A. 0). c, Cñng cè luyÖn tËp HĐ2: LUYỆN TẬP. ? Nhắc lại dạng đồ thị của. Trả lời Bài 4 (SGK; 36) x -2 -1 3 3 6 y=. ¿ 2 a hàm số y = ax ( ≠ 0) ¿. Nêu cách vẽ đồ thị này? Yêu cầu HS làm bài tập 4 Gọi 2 HS lên điền bảng phụ sau đó về nhà vẽ đồ thị Nhận xét tính đối xứng của hai đồ thị này? d, Hướng dẫn về nhà - Làm bài tập 4, 5 (36, 37). 2. 2. 0 0. 1 3 2. 2 6. 2. x y=. −3 2 x 2. 1. -6. −3 0 2. − 3 -6 2.
<span class='text_page_counter'>(54)</span> - Đọc bài đọc thêm “vài cách vẽ parab. Tiết 50 LUYỆN TẬP 1. Mục tiêu: a, Về kiến thức: ¿. - HS được củng cố dạng đồ thị của hàm số y = ax2 ( a ≠ 0) trong hai trường ¿. hợp x > 0 và x < 0 và biết ước lượng các giá trị hay ước lượng vị trí của 1 điểm biểu diễn các số vô tỷ. - biết thêm mối quan hệ chặn chẽ của hàm số bậc nhất và hàm số bậc 2 để sau này có thêm các tìm nghiệm phương trình bậc 2 bằng đồ thị. b, Về kĩ năng: - Rèn luyện kĩ năng vẽ đồ thị hàm số c, thái độ : Học tập nghiêm túc. 2. Chuẩn bị của GV và HS a, Chuẩn bị của GV Bảng kẻ ô vuông; Máy tính bỏ túi. b, Chuẩn bị của HS: Giấy trong, bút viết, bảng nhóm; Máy tính bỏ túi; Giấy ô li. 3. Tiến trình dạy học: HĐ CỦA GV HĐ CỦA HS NỘI DUNG a, KIỂM TRA BÀI CŨ - ĐẶT VẤN ĐỀ VÀO BÀI.(5ph) HS tr¶ lêi Hãy nêu tính chất của đồ thị 2 hàm số y = ax ( a 0); Nêu HS kh¸c nhËn nhận xét của hàm số này? xÐt bæ xung Nhận xét cho điểm. ⇒ Bµi míi 1.
<span class='text_page_counter'>(55)</span> b, Néi dung bµi d¹y HĐ2: LUYỆN TẬP. Gọi HS lên bảng vẽ đồ thị của Lªn b¶ng vÏ đồ thị hàm số y = x2 Hãy lên bảng, dùng đồ thị để ước lượng giá trị (0,5)2, (2,5)2, (-1,5)2 Yêu cầu HS nêu cách làm? Hãy sử dụng máy tính để kiểm tra lại Các số √ 3 , √ 7 thuộc trục hoành cho ta biết điều gì? Giá trị tương ứng x = √ 3 là?. Hãy làm tương tự với x = √7 Gọi HS đọc nội dung bài 7 Yêu cầu HS hoạt động nhóm KiÓm tra kÕt qu¶ cña hai nhãm, nhËn. lªn b¶ng KiÓm tra l¹i b»ng m¸y tÝnh Tr¶ lêi. Bµi 6 ( SGK; 38) B¶ng gi¸ trÞ x 0 1 2 3 y = x2 0 1 4 9 c, Dïng thíc lÊy ®iÓm 0,5trªn trôc Ox dóng lên cắt đồ thị tại M, từ M kÎ Oy t¹i kho¶ng 0,25 (-1,5)2 2,25 (2,5)2 6,25 d, Từ điểm 3 trên trục Oy, dóng đờng vuông góc với Oy, cắt đồ thị y = x2tại N, từ N dóng đờng vuông gãc víi Ox c¾t Ox t¹i √ 3 Bµi 7 (SGK; 38) a, Điểm M (2; 1) thuộc đồ thị y = ax2 Nªn ta cã: 1 = a . 22 1=a.4 ⇒ a= 1 4. b, A (4; 4) thuộc đồ thị y = 1 x2 4. V× y = 1 . 42 = 4 4. Hoạt động nhãm. c, §iÓm M’ (-2; 1) vµ ®iÓm A' (-4; 4) đối xứng với điểm M và §¹i diÖn b¸o ®iÓm A qua Oy c¸o d, x = -3 ⇒ y = 1 x2 = 9 = 4 4 C¸ nh©n 2,25 tr×nh bÇy e, y = 5 ⇒ 5 = 1 x2. Bæ sung d, e d, Tìm tung độ của đ’ thuộc 4 parabol cã x =-3 2 x = 20 ⇒ x = ± 2 √ 5 Em t×m nh thÕ nµo? e, T×m c¸c ®iÓm thuéc parabol có tung độ y = 5 T×m nh thÕ nµo? c, Cñng cè luyÖn tËp ? Nhắc lại dạng đồ thị của c¸ nh©n tr¶ lêi ¿. hµm sè y = ax2 ( a ≠ 0) ¿. Nêu cách vẽ đồ thị này? Nªu c¸ch t×m giao ®iÓm cña đờng thẳng và Parabol d, Hướng dẫn về nhà - Xem lại các bài tập đã chữa. - Cách tìm toạ độ giao điểm của đường thẳng và parabol, tìm tung độ, hoành độ.. 1.
<span class='text_page_counter'>(56)</span> Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... TiÕt 50. PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI MỘT ẨN. I. Mục tiêu: * KT: HS nắm được định nghĩa phương trình bậc hai một ẩn: dạng tổng quát, dạng đặc biệt khi b = 0 hoặc c = 0 hoặc cả b và c bằng 0. Luôn a 0. * KN: HS biết phương pháp giải riêng các phương trình hai dạng đặc biệt, giải thành thạo các phương trình thuộc hai dạng đặc biệt đó. HS biến đổi phương trình dạng tổng quát ax2 + bx + c = 0 về dạng. (. 2. x+. 2. b b − 4 ac = 2 2a 4a. ). trong các trường hợp cụ thể a, b, c để giải phương trình. * T§: HS thấy được thực tế của phương trình bậc hai một ẩn.. II. Chuẩn bị: * GV: B¶ng phô. * HS: Máy tính bỏ túi. III. Hoạt động dạy học: H§ cña GV H§ cña HS Néi dung H§1: T×m hiÓu bµi to¸n më ®Çu(6 ph) 1. Bµi to¸n më ®Çu. - Gäi HS đọc bài toán Quan sát h×nh vÏ Bài toán: (Sgk; 40) Vẽ hình lên bảng Ta gọi bề rộng mặt đường là Gọi bề rộng mặt đường là x (m) x (m) thì chiều dài phần đất 0 < 2x < 24 còn lại là bao nhiêu ?Chiều Trả lời c¸c c©u Phần đất còn lại của HCN là: rộng phần đất còn lại là bao hái. Chiều dài: 32 – 2x (m) nhiêu ? Chiều rộng: 24 – 2x (m) Diện tích HCN còn lại ? Diện tích: (32 – 2x) (24 – 2x) - Hãy lập phương trình của Theo bài ra ta có phương trình: bài toán (32 – 2x) . (24 – 2x) = 560 Giới thiệu: phương trình Hay x2 – 28x + 52 = 0 vừa tìm được là phương trình bậc hai một ẩn. H§2: §Þnh nghÜa(7 ph) 2. §Þnh nghÜa: - Với phương trình trên nếu * §Þnh nghÜa:(SGK/ 40) thay các số bởi a, b, c PT bËc hai mét Èn cã dang: phương trình có dạng nh thÕ Tr¶ lêi ax2+bx+c=0 nµo? ( x: Èn; a,b,c:HÖ sè; a ≠ 0 ) Chú ý: a ≠ 0 * VÝ dô: a, x2 + 50x – 15000 = 0 1.
<span class='text_page_counter'>(57)</span> - Cho vÝ dô vÒ PT bËc hai, xác định hệ số a, b, c, trong tõng ph¬ng tr×nh? - Yªu cÇu HS thùc hiÖn néi dung ?1. Nªu vÝ dô. (a = 1, b = 50, c= -15000 ) b, -2x2 + 5x = 0 (a =-2, b =5, c=0) c, 2x2 – 8 = 0 (a =2, b =0, c =-8) Tr×nh bÇy miÖng ?1 Ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn lµ: a, x2 - 4 ( a = 1; b = 0; c = -4) e, - 3x2 = 0 (a = -3; b = 0; c = 0) c, 2x2 + 5x = 0 ( a = 2;b = 5;c = 0) C¸c ý cßn l¹i kh«ng cã d¹ng ax2 + bx + c = 0 ( a ≠ 0 ) H§3: Mét sè vÝ dô vÒ gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai(30 ph) 3. Mét sè vÝ dô vÒ gi¶i ph¬ng - Yêu cầu HS nêu cách giải tr×nh bËc hai Nªu c¸ch gi¶i VD * VD1: Gi¶i ph¬ng tr×nh: 3x2 – 6x = 0 ⇔ 3x (x – 2) = 0 Tr¶ lêi miÖng ⇔ x = 0 hoÆc x - 2 = 0 ⇔ x = 0 hoÆc x = 2 VËy ph¬ng tr×nh cã 2 nghiÖm lµ x1 Hãy giải pt. = 0; x2 = 2 * VD2: Gi¶i ph¬ng tr×nh: x2 – 3 = 0 ⇔ x2 = 3 ⇔ x = ± √3 VËy ph¬ng tr×nh cã nghiÖm lµ: x1 = √ 3 ; x2 = - √ 3 Hai HS lªn b¶ng ?2 - Gọi HS lên bảng thực hiện 2x2 + 5x = 0 ⇔ x (2x + 5) = 0 ? 2 và ? 3 ⇔ x = 0 hoÆc 2x + 5 = 0 ⇔ x = 0 hoÆc x = - 2,5 VËy ph¬ng tr×nh cã 2 nghiÖm lµ x1 = 0; x2 = -2,5 ?3 1 hs lµm 3x2 – 2 = 0 ⇔ 3x2 = 2 ⇔ x=. - Em nào có cách giải khác ? 3 Từ bài giải của các VD và ? có nhận xét gì về nghiệm của phương trình bậc 2 khuyết ?. ±. √. 2 3. VËy ph¬ng tr×nh cã nghiÖm lµ: x1 = ?4. √. 2 ; x =2 3. (x – 2)2 = 7 ⇔ x=2 ± √. Tr×nh bµy b¶ng. ±. 14 2. √. 7 2. VËy Ph¬ng tr×nh cã 2 nghiÖm: 4 − √ 14 x1 = 4+ √14 ; x 2= 2. 2. ?5 x2 - 4x + 4 = 7. 2. 1. 2 3. ⇔ x=2. 2. - Treo bảng phụ ?4 hướng dẫn HS lµm. √. ⇔. (x – 2)2.
<span class='text_page_counter'>(58)</span> = 7. -Yªu cÇu HS lµm ? 5. 2. ⇔ x=2. Hoạt động nhóm §¹i diÖn nhãm b¸o c¸o - Yêu cầu hoạt động nhóm ? 6; ?7. ±. √. 7 2. ⇔ x=2 ± √. 14 2. VËy Ph¬ng tr×nh cã 2 nghiÖm: 4 − √14 x1 = 4+ √ 14 ; x 2= 2. 2. ?6 x2 – 4x = − 1 2. 1 ⇔ x − 4 x + 4=− + 4 2 7 2 ⇔ ( x −2 ) = 2 2. VËy Ph¬ng tr×nh cã 2 nghiÖm: 4 − √ 14 x1 = 4+ √ 14 ; x 2= 2. 2. §äc néi dung vÝ ?7 2x2 - 8x =-1 ⇔ x2 – 4x = dô 3 KiÓm tra kÕt qu¶ cña c¸c Lªn b¶ng tr×nh 1 − nhãm trªn mµn h×nh bµy 2 ( Quay vÒ ?6) * VD3: - Cho HS tự đọc SGK để tìm 2x2 – 8x + 1 = 0 hiểu. ⇔ 2x2 – 8x = -1 ⇔ x2 – 4x Gọi 1 HS tr×nh bµy = −1 2. - Ph¬ng tr×nh ë VD3 lµ mét phơng trình bậc hai đầy đủ. Khi gi¶i ph¬ng tr×nh ta biÓu diÔn vÕ tr¸i lµ b×nh ph¬ng cña 1 biÓu thøc chøa Èn, vÕ ph¶i lµ 1 h»ng sè. TiÕp tôc gi¶i ph¬ng tr×nh. ? Qua c¸c VD. H·y nhËn xÐt vÒ sè nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai.. ⇔ x 2 – 2 . x . 2 + 22 =. 4 ⇔ (x – 2)2 =. . 7 2. −. 1 + 2. ⇔ x -2 =. 7 2. x – 2 = ± √ 14 2 VËy Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm x1 = 4+ √14 ; x 2= 4 − √ 14 ⇔. 2. H§4: Híng dÉn vÒ nhµ( 2 ph) - Häc bµi, lµm bµi tËp:11,12,13,14(SGK/42,43). - TiÕt sau luyÖn tËp. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... Tiết 51. LUYỆN TẬP I. Mục tiêu: 1. 2.
<span class='text_page_counter'>(59)</span> * KT: HS được củng cố lại khỏi niệm về phương trinh bậc hai một ẩn, xác định thành thạo c¸c hÖ sè a, b, c đặc biệt lµ a ≠ 0 . Biết và hiểu cách biến đổi 1 số phương trình có dạng tổng quát ax2 + bx + c ( a ≠ 0 ) để được 1 phương trình có dạng vế trái là bình phương, vế phải là hằng số. * KN: Rèn luyện kĩ năng nhận biết các hệ số a, b, c. Giải thành thạo các phương trình thuộc 2 dạng đặc biệt khuyết b: ax2 +c = 0 và khuyết c: ax2 + bx = 0 * T§: Học tập nghiêm túc. II. Chuẩn bị: * GV:Bảng kẻ ô vuông; Máy tính bỏ túi. * HS: Máy tính bỏ túi. III. Hoạt động dạy học: H§ cña GV - §Þnh nghÜa ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn. Lµm bµi 12 ý c(SGK/42).. H§ cña HS Néi dung H§1: KiÓm tra ( 6ph) 1 HS lªn b¶ng Bài 12 (SGK/42) c, 0,4x2 + 1 = 0 ⇔. - NhËn xÐt, cho ®iÓm.. 4 x2 = -1 10 4 x2 = -1 : 10 =. ⇔. -2,5 x2 0 víi mäi x, không có x thoả mãn. ⇒ phương trình vô nghiệm Với dạng bài tập này thông thường làm như thế nào? Gọi HS lên bảng. Giới thiệu cách giải khác: Chia cả 2 vế cho 1,2 được x2 – 0,16 = 0 ⇔ x2 = 0,16 ⇔ x = ± 0,4 - Hãy nêu cách giải phương trình bậc 2 khuyết c Gọi HS lên bảng làm bài. H§2: LuyÖn tËp ( 36 ph) Bµi 16 (SBT/ 40) Trả lời b, -3x2 + 15 = 0 ⇔ -3x2 = -15 ⇔ 3x2 = 15 ⇔ x2 = 5 ⇔ x = ± √5 2 HS lên bảng ⇒ Phương trình có 2 nghiệm: x1 = √ 5 ; x2 = − √ 5 c, 1,2x2 = 0,192 ⇔ x2 = 0,192 : 1,2 ⇔ x2 = 0,16 ⇔ x = ± 0,4 ⇒ Phương trình có 2 nghiệm: x1 = 0,4 ; x2 = - 0,4 d, 1172,5x2 + 42,18 = 0 Vì 1172,5 x2 0 với mọi giá trị của x. Vế trái khác vế phải Vậy phương trình vô nghiệm Trả lời Bài 15 (SBT/ 40) đặt nhân tử d, 2x2 + 2 √ 2 x = 0 chung ⇔ x (2x + √ 2 ) = 0 ⇔ x = 0 hoặc 2x + √ 2 = 0 1.
<span class='text_page_counter'>(60)</span> tập. 2 hs lên bảng. ⇔ x = 0 hoặc x = -. √2 2. Vậy phương trình có 2 nghiệm là: 2 x = 0; x = - √ 1. Nhận xét bổ xung - Khi giải phương trình bậc 2 khuyết c ta đặt nhân tử chung rồi giải tiếp.. Yêu cầu HS đọc bài tập 13 Hoạt động nhóm Để tìm được số phải cộng ta làm như thế nào? Số phải cộng là số nào? Yêu cầu HS hoạt động nhóm Kiểm tra kết quả của các nhóm. 2. 2. b, √ 2 x + 6x = 0 x ( √ 2 x + 6) = 0 ⇔ x = 0 hoặc √ 2 x + 6 = 0 ⇔ x = 0 hoặc x =- 3 √ 2 Vậy phương trình có 2 nghiệm là: x1 = 0; x2 = - 3 √ 2 Bài 13 (SGK/43) a) x2 + 8x = -2 ⇔ x2 + 2 .x . 4 + 16 = -2 + 16 ⇔ (x + 4 )2 = 14 ⇔ x + 4 = ± √ 14 ⇔ x = - 4 ± √ 14 Vậy phương trình có 2 nghiệm là: x1 = - 4 - √ 14 x2 = - 4 + √ 14 b) x2 + 2x = ⇔ x2 + 2x + 1 = + 1 ⇔ (x + 1)2 = 4 3. d, Hướng dẫn về nhà: - Xem lại bài tập đã chữa. - Làm bài tập 17, 18 (SBT) - Đọc trước § 4. Công thức nghiệm của phương trình bậc hai.. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... TiÕt 52. CÔNG THỨC NGHIỆM CỦA PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI I. Mục tiêu: * KT: HS nhớ biệt thức Δ = b2 - 4ac và nhớ kĩ các điều kiện của Δ để phương trình bậc hai có nghiệm kép, vô nghiệm, có 2 nghiệm phân biệt. * KN: HS vận dụng được công thức nghiệm tổng quát của phương trình bậc hai vào giải phương trình 1.
<span class='text_page_counter'>(61)</span> * T§: Nghiêm túc, có tinh thần hợp tác. II.Chuẩn bị: *GV: B¶ng phô. * HS: Máy tính bỏ túi. III. Hoạt động dạy học: H§ cña GV. H§ cña HS Néi dung H§1: KiÓm tra bµi cò ( 5ph) - Hãy giải phương trình HS lên bảng làm 3x2 – 12x + 1 = 0 ⇔ 3x2 – 12x = -1 sau bằng cách biến đổi vế bài tập 1 trái thành tổng 1 bình ⇔ x2 – 4x = 3 phương còn vế phải là 1 một hằng số ⇔ x2 – 2 . x . 2 + 4 = 4 3 3x2 – 12x + 1 = 0 11 ⇔ (x – 2)2 = 3 ⇔. Nhận xét. x – 2 = ± 11. ⇔ x- 2. ¿. ⇔ x1 =2 +. √√. 3. 33 3 √ 33 ; x = 2 2 3. √ 33 3. - Nhận xột, đánh giá. H§2. X©y dùng c«ng thøc nghiÖm ( 20ph) 1. C«ng thøc nghiÖm Tương tự như bài tập trên Tr¶ lêi miÖng Tõng bíc ax2 + bx + c = 0 (1) ( a ≠ 0 ) ta cũng biến đổi vế trái ax2 + bx = - c ⇔ thành tổng 1 bình phương b −c x= ⇔ x2 + còn vế phải là một hằng a a số b b 2 b 2 c 2 ⇔ x +2 . x+ = −. ( 2a ) ( 2 a ). 2a. Hãy thực hiện. 2. ⇔. 2. ( x + 2ba ) = b −4 a4 ac 2. a. (2). Giới thiệu biệt thức Δ * Ký hiÖu: Δ = b2 – 4ac Vì vế phải của phương ?1 trình (2) > 0, VP có mẫu NÕu Δ > 0 th× (2) dương còn Δ có thể âm, b Δ ⇒ x + =± √ dương, = 0 2a 2a Nghiệm của phương trình Nªn ph¬ng tr×nh (1) cã nghiÖm Hs lµm theo gîi phụ thuộc vào Δ − b+ √ Δ ; − b −√ Δ x 1= x 2= Hãy chỉ ra sự phụ thuộc ý. 2a 2a đó NÕu Δ = 0 th× (2) -> · x + b =0 2a -Yêu cầu HS thực hiện ?1 1.
<span class='text_page_counter'>(62)</span> (1) cã No kÐp x 1=x 2= − b 2a NÕu Δ < 0 ph¬ng tr×nh(2) v« nghiÖm th× ph¬ng tr×nh (1) v« nghiÖm * C«ng thøc nghiÖm tæng qu¸t (sgk; 44) ⇒. Tr¶ lêi §äc tæng qu¸t - Giải thích tại sao Δ < 0 ph¬ng tr×nh (2) v« nghiÖm? - §a tæng qu¸t lªn mànhình yêu cầu HS đọc - Hãy xác định a, b, c rồi áp dụng công thức nghiệm để tìm nghiệm Δ =? Xét Δ. H§3. ¸p dông (18ph) 1 hs tra lêi 2. áp dụng miÖng * VD1: Giải phương trình 3x2 + 5x – 1 = 0 Xác định a, b , c a = 3, b = 5, c = -1 TÝnh Δ Δ = b2 – 4ac T×m nghiÖm = 25 – 4 . 3. (-1) theo c«ng thøc = 25 + 12 = 37 > 0 nÕu 0 − b+ √ Δ − 5+ √ 37 Δ x= =. - Vậy để giải phơng trình bËc hai b»ng c«ng thøc 1 2a 6 nghiÖm tæng qu¸t ta thùc Tr¶ lêi hiÖn qua nh÷ng bíc nµo? − b − √ Δ − 5− √ 37 x 2= = - Cã thÓ gi¶i mäi ph¬ng 2a 6 trình bậc 2 đầy đủ theo công thức nghiệm đợc 3 HS lªn b¶ng ?3 kh«ng? mçi em 1 ý Yªu cÇu HS lµm ? 3 a. 5x2 – x – 4 = 0 Gäi 3 HS lªn b¶ng Δ = (-1)2 – 4 . 5 .(- 4) = 81 > 0 Phương trình có hai nghiệm phân biệt 1+ 9 1−9 −4 Gäi HS kh¸c nhËn xÐt. x 1= =1 ; x 2= = NhËn xÐt 10 10 5 2 - Ngoµi c«ng thøc nghiÖm b. 4x – 4x +1 = 0 cã thÓ gi¶i theo c¸ch kh¸c. Δ = (-4)2 – 4. 4 . 1 = 0 nÕu ph¬ng tr×nh a < 0 nªn 1 đa về a > 0 để giải có x 1=x 2= 2 thuËn lîi 2 c. -3x + x – 5 = 0 Δ = 1 – 4 (-3) (-5) = -59 < 0 ph¬ng tr×nh v« nghiÖm H§4. Híng dÉn vÒ nhµ(2 ph) - Häc thuéc c«ng thøc nghiÖm; Lµm bµi tËp 15;16 (SGK/ 45) - §äc “cã thÓ em cha biÕt”. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 1.
<span class='text_page_counter'>(63)</span> 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... Tiết 53. LUYỆN TẬP I. Mục tiêu: * KT: Củng cố công thức nghiệm tổng quát của phương trình bậc hai. Các điều kiện để phương trình bậc hai có hai nghiệm phân biệt, nghiệm kép, vô nghiệm. * KN: Vận dụng công thức nghiệm tổng quát vào giải phương trình bậc hai một cách thành thạo. Biết linh hoạt với các trường hợp phương trình bậc hai đặc biệt không cần dùng đến công thức nghiệm tổng quát. * T§:Yêu thích môn học, thái độ hợp tác nghiêm túc. II. Chuẩn bị: * GV: Hệ thống bài tập, b¶ng phô. * HS: Máy tính cầm tay. III. Hoạt đọng dạy học: H§ cña GV. H§ cña HS Néi dung H§1: KiÓm tra bµi cò (10 ph) * Điền vào chỗ trống ...để 2 HS lªn b¶ng Phương trình: ax2 + bx + c=0( a ≠ 0 được kết luận đúng. ) Cã: Δ = b2 - … - Nếu Δ …….. thì phương trình có 2nghiệm phân biệt x1 = ……; x2 =…… - Nếu Δ …….. Thì phương trình có nghiệm kép x1 = x2 = ……… -Nếu Δ ...th× ph¬ng tr×nh v« 2 * H·y gi¶i ph¬ng tr×nh 6x nghiÖm. Líp nhËn xÐt -2x–5=0 * 6x2 - 2 x – 5 = 0 Δ = (-2)2 – 4. 6 . (- 5) = 124 124 > 0 ⇒ √ Δ = √ 124 ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt: − 1+ √ 124 x= Nhận xét, đánh giá. 1. 2.6. x 2=. − 1− √ 124 2. 6. H§2: LuyÖn tËp (33 ph) - Gọi HS lên bảng làm bài HS lên bảng Bài 15 (SGK/ 45) b. 5x2 + 2 √ 10 x + 2 = 0 tập a = 5; b = 2 √ 10 ; c = 2 Δ = (2 √ 10 )2 – 4 . 5 .2 = 0 phương trình có nghiệm kép d. 1,7x2 – 1,2x – 2,1 = 0 a = 1,7, b = -1,2, c = -2,1 Δ = (-1,2)2 – 4. (1,7). (-2,1) - Còn cách xác định số Nhận xét nghiệm nào khác không? =1,44 + 14,28 = 15,72 > 0 1.
<span class='text_page_counter'>(64)</span> Phương trình có 2 nghiệm phận biệt Bài 16 (sgk/ 45) - Gọi HS lên bảng làm bài Lên bảng b, 6x2 + x + 5 = 0 tập 16 a = 6; b = 1; c = 5 Δ = 1- 4 . 6 . 5 = -119 < 0 Phương trình vô nghiệm Bài 21 ( SBT/41) - Yêu cầu HS hoạt động 2x2 – (1 - 2 √ 2 )x - √ 2 = 0 c¸ nh©n bài tập 21 SBT 1 HS lªn b¶ng, a = 2; b = - (1 - 2 √ 2 ); c = - √ 2 líp lµm bµi c¸ Δ = ( 1 - 2 √ 2 )2 – 4 . 2 (- √ 2 ) ýa nh©n. = 1 + 4 √ 2 + 8 = (1 + √ 2 )2 > 0 Phương trình có hai nghiệm phân biệt √ Δ=1+ √ 2 1 −2 √ 2+ 1+ √ 2 2 − √ 2 x= = 1. 4 4 1 −2 √ 2− 1− √ 2 −3 √ 2 x 2= = 4 4. b, 4x2 + 4x + 1 = 0 Δ = 16 – 16 = 0 Phương trình có nghiệm kép:. - Gọi HS đứng tại chỗ trả Trả lời lời ý b. x1 = x2 =. −4 −1 = 8 2. Cách khác: 4x2 + 4x + 1 = 0 ⇔ (2x + 1)2 = 0 ⇔. 2x = -1. ⇔. 1 x = −2. Bài 25 (SBT/ 41) a, mx2 + (2m – 1) x + m + 2 = 0 Đk: m 0 Δ = (2m – 1)2 – 4m (m + 2) - Yêu cầu hoạt động nhóm = 4m2 – 4m + 1 – 4m2 – 8m = - 12m + 1 Δ≥ Phương trình có nghiệm ⇔ Hoạt động nhóm 0 ⇔ -12m + 1 0 ⇔ -12m 1 Đại diện nhóm trình bầy Nhận xét. 1. ⇔. m≤. 1 12. 1 Vậy với m≤ 12 thì phương trình có nghiệm b, 3x2 + (m + 1) x + 4 = 0 (2) Δ = (m + 1)2 + 4 . 3 . 4.
<span class='text_page_counter'>(65)</span> Nhận xột, đánh giá.. = (m + 1)2 + 48 > 0 Vì Δ > 0 Với mọi giá trị của m Vậy phương trình (2) có nghiệm với mọi giá trị của m H§3: Híng dÉn vÒ nhµ(2ph). - Lµm bµi tËp 21, 23 (SBT). - Đọc “Bài đọc thêm” Giải phơng trình bậc 2 bằng máy tính bỏ túi và thực hành bằng m¸y tÝnh.. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... TiÕt 54. CÔNG THỨC NGHIỆM THU GỌN I. Mục tiêu: 1.
<span class='text_page_counter'>(66)</span> * KT: HS thấy được lợi ích của công thức nghiệm thu gọn. HS biết tìm b’ và biết tính Δ ' , x1, x2 theo công thức nghiệm thu gọn. * KN: HS nhớ vận dụng được công thức nghiệm thu gọn của phương trình bậc hai vào giải phương trình * T§: Nghiêm túc, có tinh thần hợp tác. II. Chuẩn bị: * GV: B¶ng phô, phÊn mµu, máy tính bỏ túi. * HS: Máy tính bỏ túi. III. Tiến trình dạy học: H§ cña GV - Giải c¸c phương trình sau bằng công thức nghiệm tổng quát:. H§ cña HS Néi dung H§1: KiÓm tra bµi cò ( 7 ph) 2 HS lªn b¶ng lµm * 3x2 + 8x + 4 = 0 bµi tËp a = 3, b = 8, c = 4 Δ =82 – 4.3. 4 = 64 – 48= 16 > 0 ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm − 8+ 4 −2 = 2 .3 3 −8−4 x 2= =− 2 6 x 1=. NhËn xÐt. * 3x2 - 4 √ 6 x – 4 = 0 a = 3, b = - 4 √ 6 , c = -4 Δ = 96 – 48 = 144 > 0 ⇒ √ Δ = 12 VËy ph¬ng tr×nh cã 2 nghiÖm 4 6+12 2 √ 6+ 6 x= √ =. - Nhận xét, đánh giá.. 1. 6 3 4 6 −12 2 √ 6 − 6 x 2= √ = 6 3. H§2: X©y dùng c«ng thøc nghiÖm thu gän (10 ph). 1.
<span class='text_page_counter'>(67)</span> -PT bËc hai ax2 + bx + c = 0 ( a ≠ 0 ) có b = 2b’ Hãy tính Δ theo b’. 1 hs tÝnh. Hoạt động nhóm - Giíi thiÖu Δ ' - Dựa vào công thức nghiệm đã học b = 2b’, Δ = 4 Δ ' B¸o c¸o kÕt qu¶. hãy tìm nghiÖm của pt bậc 2 với trêng hîp Δ ' > 0; Δ' < 0; Δ ' = 0 - NhËn xÐt kÕt qu¶ cña c¸c nhãm. - §a c«ng thøc nghiÖm thu gän Yªu cÇu so s¸nh víi c«ng thøc nghiÖm tæng qu¸t. * Lu ý: Nªn sö dông triÖt để CT nghiệm thu gọn trong mọi t/hợp có thể, để việc tính toán đơn giản h¬n.. Cho hs làm việc cá nhân ?2 Bài tập phần kiểm tra bài cũ có thể áp dụng dạng công thức nghiệm thu gọn đơn giản hơn. Đưa đáp án lên màn hình giúp HS thấy trường hợp này đơn giản hơn. - Gọi 2 HS lên bảng làm nội dung ?3 Yêu cầu nhận xét. 1. Công thức nghiệm thu gọn. * ax2 + bx + c = 0 ( a ≠ 0 ) có b = 2b’ Δ = b2 – 4ac = (2b’)2 – 4ac = 4 b ' 2 - 4ac = 4 ( b ' 2 - ac) Ta có: Δ = 4 Δ ' Kí hiệu: Δ' = b ' 2 - ac ?1 ax2 + bx + c = 0 ( a ≠ 0 ) b = 2b’, Δ ' = b ' 2 - ac - Nếu Δ ' > 0 thì Δ > 0 => √ Δ = 2 √ Δ' PT có 2 nghiệm phận biệt − b+ √ Δ − b ' + √ Δ ' x= = 1. Nªu nhËn xÐt.. 2a a − b −√ Δ − b ' −√ Δ ' x 2= = 2a a Nếu Δ ' = 0 thì Δ = 0 phương. trình có nghiệm kép x 1=x 2=. − b −b ' = 2a a. Nếu Δ ' < 0 thì Δ < 0 ph¬ng tr×nh v« nghiÖm. * KÕt luËn: (SGK/ 48). H§3: ¸p dông(25 ph) 2. ¸p dông. 1 hs lên bảng ?2 Giải phương trình 5x2 + 4x – 1 = 0 a = 5; b’ = 2; c = -1 Δ' = b'2 - ac = 4 - 5. (-1) = 9; √ Δ' = 3 Nghiệm của phương trình là: − 2+3 1 = 5 5 − 2− 3 x 2= =−1 5 x 1=. ?3 a, 3x2 + 8x + 4 = 0 2 hs lên bảng dưới a = 3, b’ = 4, c = 4 lớp làm việc cá Δ' = 16 – 12 = 4 > 0; nhân. 2 1. √ Δ' =.
<span class='text_page_counter'>(68)</span> Nhận xét. Nghiệm của phương trình là − 4 +2 − 2 x 1= = ;. 3 3 −4−2 x 2= =−2 3 b, 7x2 - 6 √ 2 x + 2 = 0 a = 7, b’ = - 3 √ 2 , c = 2 Δ ' = 18 – 14 = 4 > 0; √ Δ'. - Khi nào dùng công thức nghiệm thu gọn? Gợi ý: Hãy đưa phương trình về dạng ax2 +2b’x+ c =0 và giải. =. 2 Nghiệm của phương trình là: 3 2+2 x= √ ; x = 3 √ 2 −2 1. Khi b chẵn Thùc hiÖn theo híng dÉn.. 2. 7. 7. Bài 18 (sgk/49) a) (2x - √ 2 )2 – 1 = (x + 1) (x -1) 4x2 - 4 √ 2 x + 2 – 1 = x2 -1 4x2 - 4 √ 2 x + 1 – x2 + 1 = 0 3x2 - 2.2 √ 2 x + 2 = 0 Δ' = 8 – 6 = 2 > 0 2 x =√ 2 ; x = √ 1. 2. 3. H§3. Hướng dẫn về nhà ( 2 ph) - Làm bài tập 17, 19 (SGK/ 49) - Học thuộc công thức nghịêm thu gọn phân biệt với công thức nghiệm tổng quát. - Bài 19 biến đổi vế trái thành hằng đẳng thức. phương trình vô nghiệm khi nào? b2 - 4ac < 0 mà 4a > 0 ⇒ điều gì?. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:................. TiÕt....SÜ sè...... 1.
<span class='text_page_counter'>(69)</span> Tiết 55. LUYỆN TẬP - KIỂM TRA 15 PHÚT I. Mục tiêu: * KT: HS thấy được lợi ích của công thức nghiệm thu gọn. HS biết vận dụng công thức nghiệm thu gọn. * KN: Rèn luyện kĩ năng vận dụng được công thức nghiệm thu gọn của phương trình bậc hai vào giải phương trình. * T§: Nghiêm túc, có tinh thần hợp tác. II. Chuẩn bị: * GV: B¶ng phô, máy tính bỏ túi. * HS: Máy tính bỏ túi. III. Hoạt động dạy học: H§ cña GV H§ cña HS Néi dung H§1: LuyÖn tËp ( 28 ph) Bµi 20 (sgk/ 49) - Gọi HS lên bảng giải 1 HS lên bảng d, 4x2 - 2 √ 3 x=1− √3 2 Líp lµm bµi c¸ 4 x −2 √ 3+ √ 3+ 1=0 a = 4, b ' =− √ 3 , c = √ 3+1 nh©n. 2 Δ ' =3 − 4 ( √ 3 −1 )=( √3 −2 ) > 0 => √ Δ' =2− √ 3 Ph¬ng tr×nh cã 2 nghiÖm ph©n biÖt: 3+2 − √ 3 1 x =√ = 1. 4 2 3 −2+ √ 3 √ 3− 1 x 2= √ = 4 2. Nhận xét bài làm của học sinh.. - Làm bài tập 21 §ể giải phương tr×nh trước tiên cần phải làm Đưa về dạng tổng quát gì? Hóy nờu cỏch xỏc định số nghiệm. Gọi HS lên bảng thực hiện 2 HS lªn b¶ng - Nhận xét, nhấn mạnh Nhận xét cách giải. Bµi 21 (SGK/ 49) a, x2 = 12x + 288 x2 – 12x – 288 = 0 Δ ' = 36 + 228 = 324 > 0 √ Δ ' = 18 Ph¬ng tr×nh cã 2 nghiÖm ph©n biÖt: x1 = 6 +18 =¿ 24; x2 = 6 − 18 =¿ 1 1 -12 b, 1 x 2 + 7 x = 19 12 12 ⇔ x2 + 7x – 228 = 0 Δ = 72 – 4 (-228) = 961 √ Δ = 31 > 0 Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt x1 = − 7+31 =¿ 12; x2 = 1. 2 − 7 −31 =¿ -19 2 .1. Bµi 22(SGK/ 49) a, 15x2 + 4x – 2005 = 0 cã a = 15 > 0; c = - 2005 < 0 1.
<span class='text_page_counter'>(70)</span> ⇒. Ph¬ng tr×nh cã 2 nghiÖm ph©n. biÖt b, − 19 x2 - √ 7 x + 1890 = 0 7. - Để xác định số nghiệm của phương ta chỉ cần xét a và c trái dấu có 2 nghiệm. Yêu cầu HS tính Δ '. cã a = − 19 < 0; c = 1890 > 0 5 ⇒ Ph¬ng tr×nh cã 2 nghiÖm ph©n biÖt Tính Δ ' Bµi 24 ( sgk/50) x2 – 2 (m – 1) x + m2 = 0 a, a = 1, b’ = -(m – 1) , c = m2 Δ' = [- (m – 1)]2 – m2 = m2 – 2m + 1 – m2 = 1 – 2m - Híng dÉn HS lµm bµi 24 b, ph¬ng tr×nh cã 2 nghiÖm ph©n biÖt SGK. Xác định các hệ số? khi Δ' > 0 ⇔ 1 – 2m > 0 1 ⇔ - 2m > -1 ⇔ m 2 Ph¬ng tr×nh cã nghiÖm Ph¬ng tr×nh cã nghiÖm kÐp khi Δ ' Lµm bµi theo h- = 0 ph©n biÖt khi nµo? íng dÉn cña GV ⇔ 1 -2m = 0 Ph¬ng tr×nh cã nghiÖm -2m = -1 ⇒ m = 1 2 kÐp khi nµo? - Ph¬ng tr×nh v« nghiÖm khi Δ' < 0 ⇔ 1- 2m < 0 1 ⇔ - 2m < -1 ⇔ m> 2 Ph¬ng tr×nh v« nghiÖm khi nµo? H§2. KiÓm tra 15 phót Đa đề bài, yêu cầu HS làm Làm bài Gi¶i c¸c ph¬ng tr×nh sau: bµi kiÓm tra 15 phót a) 3x2+3 = 2(x +1) b) x2 - x - 1 = 0 H§3: Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph) - Häc thuéc C«ng thøc nghiªm tæng qu¸t, thu gän, nhËn xÐt sù kh¸c nhau. - Lµm bµi tËp 29, 31 (SBT), 23 (SGK) Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... Tiết 56. HỆ THỨC VI- ÉT VÀ ỨNG DỤNG I. Mục tiêu: * KT: HS nắm vững hệ thức Vi - ét. * KN: HS vận dụng được những ứng dụng của hệ thức Vi - ét như: . Biết nhẩm nghiệm của phương trình bậc 2 trong các tập hợp a + b + c = 0, a – b + c = 0 hoặc trêng hîp tổng và tích của 2 nghiÖm là những số nguyên với giá trị tuyệt đối không qu¸ lớn. . Tìm được 2 số biết tổng và tích của chúng. * T§: Nghiêm túc, có tinh thần hợp tác. 1.
<span class='text_page_counter'>(71)</span> II. Chuẩn bi: * GV: B¶ng phô, phÊn mµu, máy tính bỏ túi. * HS: Máy tính bỏ túi. III. Hoạt động dạy học: H§ cña GV. H§ cña HS Néi dung H§1: T×m hiÓu vÒ hÖ thøc Vi-Ðt (22 ph) Cho phương trình bậc hai: 1. Hệ thức Vi - ét 2 Cho phương trình bậc hai: ax + bx + c = 0 ( a ≠ 0 ) ax2 + bx + c = 0 ( a ≠ 0 ) Nếu Δ > 0 PT cã mÊy Tr¶ lêi nghiÖm? Nếu phương trình có nghiệm thì Δ = 0 c«ng thøc − b+ √ Δ − b −√ Δ x1 = ; x2= nghiệm này còn đúng 2a 2a kh«ng? ?1 Thực hiện ?1 − b+ √ Δ − b −√ Δ - Yêu cầu HS lµm ?1 x1+ x2 = + = 2a 2a Hai HS lên bảng - Nhận xét bài HS −b tính a. - Giới thiệu định lí Vi- ét.. x1.x2=. − b+ √ Δ . 2a. − b −√ Δ = 2a. c a. Đọc nội dung * Định lí: định lí - Yêu cầu HS thực hiện ? (SGK/ 51) 2; ?3 * áp dụng: Cho HS hoạt động theo ?2 nhóm 2x2 - 5x + 3 = 0 Hoạt động nhóm a = 2; b = - 5; c=3 Ta có a + b + c = 2 - 5 + 3 = 0 b, Thay x1 = 1 vào phương trình 2 . 12 – 5 . 1 + 3 = 0 ⇒ x1=1 là nghiệm của phương Đại diện lên trình trình - Kiểm tra kết quả của c¸c bầy c c,Theo Viét tìm x có x . x = 2 1 2 nhãm. a có x1 = 1 - Phương trình bậc hai ax2 + bx + c = 0 ( a ≠ 0 ) Có a + b + c = 0 Thì nghiệm của phương trình c như thế nào? x1 = 1; x2= a Có a - b + c = 0 Thì nghiệm của phương trình x1 = - 1; như thế nào? 1. ⇒ x2 =. c 3 = a 2. ?3 Cho phương trình 3x2 + 7x + 4 = 0 a, a = 3, b = 7, c = 4 a–b+c=3–7+4=0 b, Thay x1 = -1 vào phương trình 3. (-1)2 + 7 .(-1) + 4 = 0 ⇒ x1=-1là nghiệm của phương trình.
<span class='text_page_counter'>(72)</span> Gọi HS đọc tổng quát x = − c 2 a SGK Đọc tổng quát - Yêu cầu HS làm ?4 Làm ?4 - Nhận xét. c. c, Theo viét có x1 .x2= a a −3 có x1 = -1 ⇒ x2 = − c = 4 * Tổng quát : (SGK/ 51). ?4 −2 5 −1 b, x1 = -1, x2 = 2004. a, x = 1, x2 =. H§2: T×m hai sè biÕt tæng vµ tÝch cña chóng(15 ph) 2.Tìm hai số biết tổng và tích của - Gọi HS đọc nội dung bài chúng * Bài toán: toán SGK. Tìm hai số biết tổng của chúng chọn ẩn cho bài toán và Chọn ẩn Lập phương trình bằng S và tích của chúng bằng P lập phương trình Gọi số cần tìm thứ nhất là x thì số thứ hai là S - x - Phương trình này có Trả lời Ta có phương trình: x. (S - x) = P nghiệm khi nào? ⇔ x2 - Sx + P = 0 * Vậy nếu hai số có tổng phương trình có nghiệm nếu: của chúng bằng S và tích Δ = S2 - 4P 0 của chúng bằng P thì hai Nghiệm của phương trình này số đó là nghiệm của chính là hai số cần tìm phương trình 2 x - Sx + P = 0 Đọc VD * Ví dụ 1 Cho HS tự đọc VD (SGK; 52) làm ?5 Yêu cầu HS làm ?5 ?5 Hai số cần tìm là nghiệm của Trả lời miệng phương trình x2 - x + 5 = 0 Δ = (-1)2 - 4. 5 = - 19 < 0 Ph¬ng tr×nh v« nghiÖm VËy kh«ng cã hai sè nµo tho¶ mµn cã tæng b»ng 1 tÝch b»ng 5 *VÝ dô 2: (SGK/52) §äc SGK Cho HS đọc ví dụ 2 H§3: Cñng cè ( 6 ph) Yêu cầu HS làm bài 25 Làm bài 25 Bài 25 (SGK/ 52) Trả lời miệng a, Δ = (-17)2 - 4. 1. 2 = 281 > 0 Gọi HS trả lời Phương trình có hai nghiệm x1+ x2=. 1. −b = a. 17 2.
<span class='text_page_counter'>(73)</span> x1 . x2=. c = a. 1 2. Bài 28(SGK/52) Hai số u và v là nghiệm của phương trình x2 - 32x +231 = 0 Δ' = (-16)2 - 1. 231 = 25 > 0 Phương trình có hai nghiệm x1= 16 + 5 = 21 x2= 16 - 5 = 11 H§4: Híng dÉn vÒ nhµ ( 2 ph) - Học thuộc hệ thức Vi - ét và cách tìm hai số biết tổng và tích của chúng - Nắm vững cách nhẩm nghiệm a + b + c = 0 và a - b + c = 0 - BTVN 27; 28; 29 (SGK/53) u và v là nghiệm của Trả lời phương trình nào?. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... TiÕt 57. LuyÖn tËp I. Mục tiêu: * KT: Cñng cè hệ thức Vi - ét. * KN:Rèn luyện kỹ năng vận dụng hệ thức Vi - ột để: . TÝnh tæng, tÝch c¸c nghiÖm cña ph¬ng tr×nh. . Biết nhẩm nghiệm của phương trình bậc 2 trong các tập hợp a + b + c = 0, a – b + c = 0 hoặc qua tổng và tích của 2 nghiÖm là những số nguyên với giá trị tuyệt đối không qu¸ lớn. . Tìm được 2 số biết tổng và tích của chúng. * T§: Nghiêm túc, có tinh thần hợp tác. 1.
<span class='text_page_counter'>(74)</span> II. Chuẩn bi: * GV: B¶ng phô, phÊn mµu, máy tính bỏ túi. * HS: Máy tính bỏ túi. III. Hoạt động dạy học: H§ cña GV H§ cña HS Néi dung H§1: KiÓm tra (10 ph) - Ph¸t biÓu hÖ thøc Vi-Ðt. 2 HS lªn b¶ng Bµi 27 (SGK/53) Ch÷a bµi tËp 27 (SGK/53) a) x2 - 7x + 12 = 0 V× 3 + 4 = 7 vµ 3.4 = 12 nªn ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm lµ: x1 = 3; x2 = 4 b) x2 + 7x + 12 = 0 V× (-3) + (-4) = 7 vµ (-3).(-4) = 12 nªn ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm lµ: - Ch÷a bµi tËp 28 ýa x1 = -3; x2 = -4 (SGK/53) Bµi 28 (SGK/53) a) u + v = -8, uv = -105 NhËn xÐt bµi u vµ v lµ nghiÖm cña ph¬ng tr×nh: lµm trªn b¶ng. x2 +8x - 105 = 0 Δ ' = 16 + 105 =121, = 11 - Nhận xét, đánh giá. x1 =- 4 + 11= 7; x2 = - 4 - 11= -15 VËy u =7; v= -11 hoÆc u =-15; v = 7 H§2: LuyÖn tËp ( 33 ph) Cho HS lµm bµi 30/SGK Bài 30 (SGK/54) Tìm giá trị của m để PT cã nghiÖm, tÝnh tæng vµ tÝch c¸c - PT cã nghiÖm khi nµo? nghiÖm theo m. a) x2 - 2x + m = 0 Tính Δ ' , tìm m để PT 2 HS lªn b¶ng cã nghiÖm. Δ ' = (-1)2 - m = 1 - m PT cã nghiÖm <=> Δ' 0 <=> m -1 0<=> m< 1 - TÝnh tæng vµ tÝch c¸c Theo hÖ thøc Vi-Ðt, ta cã: nghiÖm theo m. −b c x1+ x2= a = 2; x1 . x2= a = m NhËn xung. xÐt,. bæ b) x2 + 2(m-1)x + m2 = 0 Δ ' = (m-1)2 - m2 = -2m + 1 PT cã nghiÖm <=> Δ' 0 <=> -2m + 1 0 <=> m Theo hÖ thøc Vi-Ðt, ta cã: x1+ x2=. - Yªu cÇu H§ nhãm lµm bµi 31(SGK) Lu ý: ¸p dông c¸c trêng H§ nhãm hîp: a + b + c =0 hay a - b + c = 0 §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. 1. −b c = -2(m-1); x1.x2= a = a. m2 Bµi 31(SGK/54)TÝnh nhÈm nghiÖm... a) 1,5x2 - 1,6x + 0,1 = 0 Cã a + b + c = 1,5 - 1,6 + 0,1 = 0 c. => x1 = 1; x2= a = = b) x2 - (1- )x - 1 = 0 Cã a - b + c = + 1- -1 = 0.
<span class='text_page_counter'>(75)</span> c. => x1 = -1; x2= - a = = /3 Bµi 32 (SGK/54) T×m hai sè u vµ v... Híng dÉn HS lµm bµi b) u + v = - 42; uv = - 400 Lµm bµi theo h- u vµ v lµ nghiÖm cña ph¬ng tr×nh: íng dÉn x2 +42x - 400 = 0 Δ' = 212 + 400 = 841; = 29 x1 =- 21 + 29 = 8; x2 = - 21 - 29= -50 Gîi ý: u-v = u + (-v) = 5 VËy u =8; v= - 50 hoÆc u =-50; v = 8 u.v = 24 => u.(-v) = -24 c) u - v = 5; u.(-v) = - 24 Vëy u vµ (-v) lµ nghiÖm u vµ (-v) lµ nghiÖm cña ph¬ng tr×nh: cña PT nµo? x2 - 5x - 24 = 0 = 25 + 96 = 121; = 11 x1 = = 8; x2 = = - 3 VËy u = 8; -v =-3 => u = 8; v = -3 hoÆc u =-3; -v = 8 => u =-3; v = 8 H§3: Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph) - Xem lại các bài tập đã chữa.Làm bài 33(SGK/54), 39,40,41 (SBT/44) - ¤n tËp c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu, ph¬ng tr×nh tÝch. Bµi 32 (SGK/54). Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... Tiết 58. PHƯƠNG TRÌNH QUY VỀ PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI I. Mục tiêu: * KT: Biết cách giải một số dạng phương trình quy được về phương trình bậc hai như: Phương trình trùng phương, phương trình có chứa ẩn ở mẫu thức, một vài dạng phương trình bậc cao có thể đưa về phương trình tích hoặc giải được nhờ ẩn phụ. Ghi nhớ khi giải phương trình chứa ẩn ở mẫu thức phải tìm điều kiện của ẩn và phải đối chiếu điều kiện của ẩn để chọn nghiệm cho thoả mãn điều kiện đó. * KN: Rèn luyện kĩ năng phân tích đa thức thành nhân tử để giải phương trình tích. * T§: Nghiêm túc, có tinh thần hợp tác. II. Chuẩn bị: * GV: B¶ng phô * HS: ¤n tËp c¸ch gi¶i PT chøa Èn mÉu vµ PT tÝch. III. Hoạt động dạy học: H§ cña GV H§ cña HS Néi dung H§1: T×m hiÓu vÒ ph¬ng tr×nh trïng ph¬ng vµ c¸ch gi¶i(15 ph) - Giới thiệu phương trình Nghe giảng 1. Phương trình trùng phương. trùng phương. * Phương trình trùng phương LÊy ví dụ? Ví dụ: là phương trình có dạng: 4 2 - Làm thế nào để giải được 2x - 3x + 1 = 0 ax4 + bx2 +c = 0 ( a 0) phương trình trùng phương? 5x4 - 16 = 0 4x4 + 2x2 = 0 * Nhận xÐt: (SGK/ 55) Hướng dẫn đặt ẩn phụ 1.
<span class='text_page_counter'>(76)</span> Yêu cầu tự đọc VD SGK. Trả lời * Ví dụ1: (SGK/ 55) Nghe hướng dẫn - Yêu cầu HS hoạt động của GV theo nhóm ?1 Giải phương Giải phương trình: trình theo nhóm a, 4x4 + x2 - 5 = 0 Đặt x2 = t; ĐK: t 0 Phương trình trở thành 4t2 + t - 5 = 0 Có a + b+ c = 4 + 1 + (-5) = 0 Có nghiệm x1 = 1 Thoả mãn ĐK c. −5. và x2 = a = 4 < 0 Loại Đại diện nhóm t = x2 = 1 ⇒ x1;2 = ± 1 trình bầy b, 3x4 + 4x2 + 1 = 0 Đặt x2 = t; ĐK: t 0 Phương trình trở thành 3t2 + 4t + 1 = 0 Nhận xét chốt lại kết quả Có a - b+ c = 3 - 4 + 1 = 0 đúng và nhấn mạnh về số Có nghiệm x1 = - 1 Không thoả nghiệm của phương trình mãn ĐK loại trùng phương. và x2 =. −c −1 = a 3. < 0 Loại. Phương trình vô nghiệm. H§2: Ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu thøc (15 ph) §Ó gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn 2.Ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu ë mÉu ta lµm nh thÕ nµo? thøc +Víi pt chøa Èn ë mÉu thøc * C¸c bíc gi¶i ph¬ng tr×nh: ta cÇn lµm thªm nh÷ng bíc +T×m ®k x¸c ( SGK/55) nào , so với pt không chứa định của pt . Èn ë mÉu ? +Sau khi tìm đợc ?2 - Yªu cÇu Hs lµm (?2). c¸c gi¸ trÞ cña x 2 −3 x+ 6 1 (®k: x = +x1 cã tho¶ m·n ®iÒu kiÖn Èn. Ta cÇn lo¹i 2 x −3 x − 9 kh«ng? c¸c gi¸ trÞ kh«ng +x2 cã tho¶ m·n ®iÒu kiÖn tho¶ m·n ®k, c¸c 3) 2 kh«ng? ⇒ NghiÖm cña pt gi¸ trÞ tho¶ m·n => x -2 3x + 6 = x + 3 ®k lµ nghiÖm ⇔ x - 4x + 3 = 0 ? Cã a + b + c = 1+ (- 4) + 3 = 0 cña pt. ⇒ x1 = 1 ; x2 = 3 (lo¹i) VËy pt cã nghiÖm lµ : x = 1 H§3: Ph¬ng tr×nh tÝch (10 ph) Một tích bằng 0 khi nào - Tích bằng 0 khi 3.Phương trình tích. trong tích có một * VD: Giải phương trình (x+1) nhân tử bằng 0. (x2+2x- 3) = 0 ⇔ x +1 = 0 hoặc x2+2x – 3 = 0 Hướng dẫn tiếp tục giải 1.
<span class='text_page_counter'>(77)</span> . x+1 = 0 => x = -1 . x2 +2x- 3 = 0 Có a + b + c =1 + 2 + (-3) = 0 ⇒ x1 = 1 ; x2 = -3 Vậy phương trình có 3 nghiệm là x1=-1; x2=1; x3 =-3 - Yêu cầu Hs làm ?3. Giải pt : x3 + 3x2 + 2x = 0. - Hs làm ?3. Trình bầy miệng. ?3 x3+3x2+2x = 0 x(x2+3x+2) = 0 x = 0 hoặc x2+3x+2 = 0 . x2+3x+2 = 0 Có a - b + c = 1 - 3 + 2 = 0 ⇒ x1 = -1 ; x2 = -2. Vậy pt có 3 nghiệm là : x1 = 0; x2 =-1; x3=-2 H§4: Cñng cè - Híng dÉn vÒ nhµ (5 ph) - Cho biết cách giải phương trình trùng phương ? - Khi giải pt có chứa ẩn ở mẫu cần chú ý các bước nào ? - Ta có thể giải một số ph¬ng tr×nh bậc cao bằng cách nào ? - N¾m v÷ng c¸ch gi¶i tõng lo¹i ph¬ng tr×nh. Lµm bµi tËp 34,35,36 (SGK/56). 1.
<span class='text_page_counter'>(78)</span> Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... Tiết 59. LUYỆN TẬP 1. Mục tiêu: a, Về kiến thức: Củng cố và khắc sâu kiến thức về giải các phương trình quy về pt bậc hai b, Kĩ năng: Rèn kĩ năng giải phương trình trùng phương, phương trình chứa ẩn ở mẫu, một số dạng phương trình bậc cao. c,Thái độ: Cẩn thận, tỉ mỉ. 2.Chuẩn bị: - GV: Giấy trong, máy tính casio - HS : Máy tính Casio. 3. Tiến trình dạy học: HĐ của GV. HĐ của HS. Nội dung. a, Hoạt Động 1 : Kiểm tra bài cũ ( 10 phút ) Bài 34(SGK; 56). Yêu cầu HS lên bảng a) x4 - 5x2 + 4 = 0 - HS1: Chữa bài 34a Đặt x2 = t ( t 0) ta có t2 - 5t + 4 = 0 Có a + b + - HS2: Chữa bài 35c - Hs lên bảng chữa bài tập. c = 1 - 5 + 4 = 0 ⇒ t1 = 1 ; t 2 = 4 +Hs khác nhận xét *t1 = x2 = 1 => x12 = ± 1 *t2 = x2 = 4 => x34 = ± 2 Vậy phương trình có 4 nghiệm là : 1.
<span class='text_page_counter'>(79)</span> x1 = 1 ; x2 = -1 ; x3 = 2 ; x4 = - 2 Bài 35 (SGK; 56) 4 − x 2 − x +2 = x +1 ( x +1)( x+2). c). ĐK: x - 1 ; x - 2 4(x+2) = - x2 - x+2 x2 + 5x + 6 = 0 Có = 52 - 4.6 = 1 ⇒. - Nhận xét và cho điểm. √ Δ=1 ⇒ x1 = -2 kh«ng tho¶ m·n §K (lo¹i) ; x2 = -3 tho¶ m·n §K VËy ph¬ng tr×nh cã nghiÖm lµ : x = -3 b, Néi dung d¹y häc H§ 2 : LuyÖn TËp. ( 33 phót ). Bài 37 (SGK; 56) Tiếp tục gọi HS lên bảng ? Tại sao t1 không thoả mãn ĐK. -HS lên bảng giải bài tập. +Hs khác nhận xét.. Bài 38. Giải các pt : b)x3+2x2-(x-3)2=(x-1)(x2-2). -HS lên bảng giải bài tập. x ( x −7) x x −4 −1= − d) 3 2 3. 1 x2. d, 2x2 + 1 =. +HS khác nhận xét.. -4. đk: x 0 2x4 + x2 = 1- 4x2 ⇔ 2x4 + 5x2 – 1 = 0 Đặt x2 = t ≥ 0 ta có 2t2 + 5t – 1 = 0 = 25+8 = 33 => √ Δ=√ 33 − 5+ √ 33 t = (TMĐK) 1. 4 − 5 − √ 33 t2= 4. <0. (không thoả mãn ĐK loại) − 5+ √ 33 *t = x2 = => 1. 4. −5+ √ 33 x12 = ± √ 2. Bài 38(SGK; 56) b) x3+2x2- (x- 3)2 = (x- 1) (x2- 2) 2 ⇔ 2x +8x – 11 = 0 ’ = 16+22 = 38 =>. HĐ nhóm. 1.
<span class='text_page_counter'>(80)</span> √ Δ=√ 38. x. x+1. d) x +1 − 10. x =3 + Tìm điều kiện của pt ? +Đặt ẩn phụ? +Nêu pt ẩn t và giải pt ?. − 4 + √ 38 ; x2 = 2 − 4 − √ 38 2 x x+1 d) x +1 − 10. x =3 ⇔ 2x(x-7)- 6 = 3x - 2(x-. x1 =. Yêu cầu HS hoạt động nhóm Bài 40.ý Đại diện trình bầy trên màn hình. 4) ⇔ 2x2-15x-14 = 0. = 225+4.2.14 = 337 ⇒ √ Δ=√ 337 15+ √ 337 x1 = ; x2. Nhận xét chung bài làm của các nhóm.. 4. 15 − √ 337 4. =. Bài 40 (SGK; 57) x. x+1. d) x +1 − 10. x =3 đk: x 0 ; x -1 Đặt. x x +1 1 =t ⇒ = x +1 x t 1 t- 10. t =¿ 3 t2 - 3t. – 10 = 0 = (-3)2+4.10 = 49 => √ Δ =7 => t1=5; t2=-2 x. *t1 = x +1 = 5 => x = 5 4 x. *t2 = x +1 = -2 => x = 2 3. d, Hướng dẫn về nhà : ( 2 phút ) - BTVN: 37ab; 38 ; 39ab; 40abc trang 56,57 (SGK) - Ôn lại các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình . ****************************** Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... Tiết 62 1.
<span class='text_page_counter'>(81)</span> §8 .GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH 1. Mục tiêu: a, Về kiến thức: HS biết chọn ẩn, đặt điều kiện cho ẩn . HS biết phân tích mối quan hệ giữa các đại lượng đẻ lập phương trình. b, Về kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng trình bày bài giải của một bài toán bậc hai. c, Về thái độ: cẩn thận ,tỉ mỉ . 2. Chuẩn bị: a, Chuẩn bị của GV:Giấy trong, thước kẻ , máy tính Casio . b, Chuẩn bị của HS: Ôn tập các bước giải bài toán bằng cách lập pt ,thước kẻ , máy tính Casio. 3. Tiến trình dạy học: HĐ CỦA GV. HĐ CỦA HS. NỘI DUNG. a, H§1: KiÓm tra bµi cò. - Để giải bài toán bằng cách lập phương trình ta phải làm những bước nào ? Chốt lại kiến thức. Trả lời. HĐ 1 : VÍ DỤ ( 20 PHÚT ). Đưa ví dụ lên màn hình ? Em hãy cho biết bài toán Hs trả lời miệng. này thuộc dạng nào? ?Ta cần phân tích những đại lượng nào ? -GV treo bảng phụ phân tích đại lượng Số áo may Số ngày Khoạch T. Hiện (x+6). 1 ngày x áo 3000: x x + 6 áo 2650:. -Yêu cầu HS nhìn vào bảng phân tích trình bày bài toán?. Sè ¸o may 3000 ¸o 2650 ¸o. Ph©n tÝch bµi to¸n. 1.Ví dụ :. - Gọi số áo may trong 1 ngày theo kế hoạch là : x (x N, x > 0) Thời gian quy định may xong là :. Gi¶i ph¬ng tr×nh. Hoạt động nhóm 1. 3000 x. (ngày ). - Số áo may trong 1 ngày khi thực hiện là : x + 6 (áo) Thời gian may xong 2650 áo là :.
<span class='text_page_counter'>(82)</span> 2650 x +6. (ngày ). - Theo bài ra ta có : 3000 2650 5 = x x +6 2 x - 64x- 3600 = 0. §¹i diÖn nhãm b¸o c¸o Yờu cầu HS hoạt động nhãm vµ lµm (?1).. ’ = 4624 ⇒ √ Δ = 68 x1=100 (TMĐK); x2=-36 (loại) Kết luận: Theo kế hoạch mỗi ngày phải may xong 100 áo.. KiÓm tra kÕt qu¶ cña c¸c nhãm. ?1 Gọi chiều rộng của mảnh đất là x(m) ĐK: x > 0 +Chiều dài mảnh đất là : x+4 (m) - Theo bài ra ta có pt : x(x+4) = 320 ⇔ x2 + 4x – 320 = 0 ’ = 324 ⇒ √ Δ =18 x1= -2+18 = 16 (TM§K) x2= -2- 18 = -20 (lo¹i) Vậy Chiều rộng mảnh đất: 16(m) Chiều dài mảnh đất lµ : 20(m) c, Cñng cè luyÖn tËp H§ 2 : LuyÖn tËp ( 20 phót ). - Yêu cầu Hs đọc đề bài ?. -Hs đọc đề bài.. +Hãy chọn ẩn số và lập phương trình bài toán. yêu cầu Hs giải phương trình 1 Hs lên bảng. -Hs lên bảng làm bài tập. Hs khác nhận xét. 1. Bài 41( SGK; 58) - Gọi số nhỏ là : x ; Số lớn là : x+5 - Tích của hai số là : 150 Theo bài ra ta có pt : x(x+5) =150.
<span class='text_page_counter'>(83)</span> ? Cả hai nghiệm này có nhận được không? Hãy trả lời bài toán?. ⇔. x2+5x – 150 = 0. = 625 ⇒ √ Δ = 25 ⇒ x1=10 ; x2=-15 Vậy số nhỏ là : -15 , Số lớn là : 10. d, Hướng dẫn về nhà : ( 2 phút ) Bài tập 45; 46; 47 (SGK; 49) Với các dạng toán có 3 đại lượng trong đó có 1 đại lượng bằng tích của 2 đại lượng kia (toán chuyển động, toán năng suất, dài rộng, diện tích, ...) nên phân tích các đại lượng bằng bảng thì dễ lập pt bài toán. Giờ sau Luyện Tập. *********************************** Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... Tiết 63 LUYỆN. TẬP. 1. Mục tiêu: a, Về kiến thức: Củng cố và khắc sâu kiến thức về giải bài toán bằng cách lập phương trình b, Về kĩ năng: HS được rèn luyện kĩ năng giải bài toán bằng cách lập phương trình qua bước phân tích đề bài, tìm ra mối liên hệ giữa các dữ kiện trong bài toán để lập pt. c, Về thái độ: Cẩn thận, tỉ mỉ. 2.Chuẩn bị - GV: Bảng phụ, thước kẻ. - HS: máy tính Casi0. 3. Tiến trình dạy học HĐ CỦA GV. HĐ CỦA HS NỘI DUNG a, KiÓm tra bµi cò ( 8 phót ). Gọi HS lên bảng - Chữa bài 45. - Gv nhận xét, đánh giá và ghi điểm cho Hs.. Bài 45(SGK; 59) - Gọi số bé là : x (x N, x > 0) -Hs lên bảng Số liền sau là : x+1 làm bài tập. Tích của hai số là : x(x+1) Tổng của hai số là : x+x+1 Theo bài ra ta có : Hs khác nhận x(x+1) - (2x+1) = 109 ⇔ xét. x2 – x – 110 = 0 = 441 ⇒ √ Δ = 21 ⇒ x1= 11 (TMĐK) x2 = -10 (Không TMĐK;loại) Vậy hai số tự nhiên là : 11 và 12. 1.
<span class='text_page_counter'>(84)</span> b, Nội dung dạy học HĐ 2 : LUYỆN TẬP ( 33 phút ). Gọi HS đọc đầu bài - Em hiểu tính kích thước của mảnh đất là gì ? Chọn ẩn số ? đơn vị ? điều kiện? Biểu thị các đại lượng khác -Hs lên bảng và lập phương trình bài toán? giải bài tập. Hs khác nhận xét.. Bài 46 (SGK; 59) Gọi chiều rộng của mảnh đất là : x (m) ĐK: x > 0) Vì diện tích S = 240 m2 nên chiều dài là :. 240 (m) x. Chiều rộng tăng 3m có :x+3 (m). 240 -4 x 240 Diện tích mới là : (x+3)( x -. Chiều dài giảm 4m có. 4) Theo bài ra ta có phương trình (x+3)(. 240 - 4) = 240 x. x2+3x – 180 = 0 = 729 ⇒ √ Δ = 27 ⇒ x1 = 12 ; x2 = -15 (loại) Vậy mảnh đất có Chiều rộng là : 12 m chiều dài là : 20 m Bài 50(SGK; 59) - Gọi khối lượng riêng của kim loại1 là : x (g/cm3) ĐK: x > 0 Khối lượng riêng của kim loại 2 là : x - 1 (g/cm3) ⇔. -Trong bài toán này có những đại lượng nào ?. -Bài toán có 3 đại lượng là : khối lượng, thể Mối quan hệ giữa chúng như tích và khối thế nào ? lượng riêng. 880 -Công thức : Thể tích kim loại 1 là : x KL KLR= T . tich 3 (cm ) 858. Thể tích kim loại là : x −1 -Hs giải bài tập 3 theo hướng dẫn (cm ) Theo bài ra ta có phương trình của Gv. 858 880 = 10 x −1 x 47. ⇔ 5x2 + 6x – 440 = 0 ⇒ ’ = 2209 √Δ =. x1 = 8,8 ; x2 = -10 (loại) Vậy khối lượng riêng của kim 1.
<span class='text_page_counter'>(85)</span> Gọi HS đọc đầu bài -Ta cần phân tích những đại lượng nào ? -Hãy lập bảng phân tích bài toán ? Gọi HS lên bảng. loại 1 là 8,8 (g/cm3) - Cần phân Khối lượng riêng của kim loại2 tích : thời gian là : 7,8 (g/cm3) hoàn thành công Bài 49(SGK; 59) việc và năng - Thời gian đội I làm xong là : x xuất làm 1 ngày (ngày) (x > 0) Thời gian đội II làm xong là : -Hs lên bảng x+6 (ngày ) làm bài tập. - Mỗi ngày đội I làm được là : 1 (cv) x. - Mỗi ngày đội II làm được là : 1 x +6. (cv). Mỗi ngày cả 2 đội làm được: 1 công việc 4. -Theo bài ra ta có :. 1 1 1 + = x x +6 4 ⇔ x2 - 2x – 24 = 0 ’ = 25 ⇒ √ Δ = 5 ⇒ x1 = 6 ; x2 = - 4 (loại). Nhận xét và uốn nắn cho HS. Vậy 1 mình đội I làm trong 6 ngày; 1 mình đội II làm trong 12 ngày.. c, Củng cố luyện tập HĐ5 CỦNG CỐ. - Cho biết cách giải bài toán bằng cách lập phương trình? - Khi giải pt có chứa ẩn ở -Hs trả lời câu mẫu cần chú ý các bước nào hỏi của gv. - Ta có thể giải một số pt bậc cao bằng cách nào ? d, Híng dÉn vÒ nhµ Lµm c¸c bµi tËp 51; 52 SGK trang 59; 60 áp dụng các kiến thức đã học để làm các bài tập này và chuẩn bị cho tiết ôn tập **************************************. 1.
<span class='text_page_counter'>(86)</span> Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... Tiết 64 ÔN TẬP CHƯƠNG IV 1. Mục tiêu: a, Về kiến thức: Ôn tập một cách hệ thống lí thuyết của chương: tính chất và dạng đồ thị của hàm số y = ax2 (a 0), các công thức nghiệm của pt bậc hai, hệ thức Vi-ét. Giới thiệu với HS giải pt bậc hai bằng đồ thị qua bài tập b, Về kĩ năng: HS được rèn luyện kĩ năng giải pt bậc hai, phương trình trùng phương, phương trình chứa ẩn ở mẫu thức, pt tích… c, Về thái độ: Cẩn thận, tỉ mỉ. 2.Chuẩn bị - GV: Bảng phụ, giấy trong, thước kẻ. - HS: máy tính Casi0. 3. Tiến trình dạy học HĐ CỦA GV HĐ CỦA HS HĐ 1: ÔN TẬP LÍ THUYẾT ( 15 PHÚT ). - Đưa đồ thị hàm số y = 2x2 và y = -2x2 vẽ sẵn lên màn hình. +Yêu cầu Hs trả lời câu hỏi 1 (sgk) +Sau khi Hs phát biểu xong gv đưa lên màn hình bảng “tóm tắt các kiến thức cần nhớ”. - Gv yêu cầu Hs lên bảng viết công thức nghiệm tổng quát và công thức nghiệm thu gọn. ? khi nào dùng công thức nghiệm tổng quát? ? khi nào dùng công thức nghiệm thu gọn? ?Vì sao khi a và c trái dấu thì pt có hai nghiệm phân biệt ?. -Hs quan sát đồ thị hàm số y = 2x2 và y = -2x2 và trả lời câu hỏi.. -Dùng công thức nghiệm tổng quát khi b lẻ dùng công thức nghiệm thu gọn khi b chẵn.. NỘI DUNG. 1.Hàm số y = ax2 (a 0) a,Nếu a > 0 thì hàm số đồng biến khi x > 0, nghịch biến x < 0. Với x = 0 là giá trị nhỏ nhất. Nếu a < 0 thì hàm số đồng biến khi x < 0, nghịch biến khi x > 0. Với x = 0 là giá trị lớn nhất. b, Đồ thị y = ax2 (a 0) là Parabol đỉnh O nhận 0y là trục đối xứng. -Nếu a > 0 đồ thị nằm trên ox. -Nếu a < 0 đồ thị nằm dưới ox.. 2.Phương trình ax2+bx+c = 0 (a 0). Vì ac < 0 ⇒ > 0 do 1.
<span class='text_page_counter'>(87)</span> đó phương trình có 2 nghiệm .. Đưa nội dung bài tập lên 3.Hệ thức Vi-ét và ứng dụng : màn hình Hãy điền vào (…) để có khẳng định đúng : -Nếu x1, x2 là nghiệm của - trả lời miệng. phương trình ax2+bx+c = 0 - Hs khác (a 0) thì : nhận xét. x1 + x2 =… ; x1.x2=… - Muốn tìm hai số u và v biết u+v = s , u.v =p ta giải phương trình … (đk để có u và v là …) -Nếu a + b + c = 0 thì x1=…; x2=… -Nếu … thì x1=-1 ; x2=… HĐ 2 : LUYỆN TẬP. - Yêu cầu Hs đọc đề bài . Đưa lên màn hình vẽ sẵn đồ thị của hai hàm số 1. 1. y = 4 x2 và y = - 4 x2 trên hệ trục. a,Tìm hoành độ điểm M, M ’. b, Hãy xác định điểm N và N’ có tung độ là bao nhiêu. ( 29 phót ). Bài 54(SGK; 63) a, Hoành độ của M và M’ là : vì tung độ của M và M’ là 4 => y = 4 thay vào phương trình ta có :. Đọc đầu bài -Hs trả lời miệng.. 1 2 x = 4 => x1; 2 = ± 4 4. b, Vì hoành độ của N là : - 4 hoành độ của N’ là : 4 -Thay x = 4 và x = - 4 vào pt ta có :. Hs khác nhận xét.. 1. y = - 4 .(- 4)2 = - 4 Vậy tung độ của N và N’ bằng - 4 ⇒ NN’ // 0x *Bài 56a,57d, 58a, 59b. -Hs chia nhóm Bài 56 (SGK; 63) Yêu cầu Hs chia nhóm và và giải bài tập. a) 3x4 - 12x2 + 9 = 0 Đặt x2 = t ≥ 0 giải bài tập. 3t2 - 12t + 9 = 0 Bài 56a: phương trình Có a + b + c = 3 + (-12) + 9 = 0 trùng phương. ⇒ t1 = 1 ; t 2 = 3 Bài 57d: phương trinh chứa * t1= x2 = 1 ⇒ x12 = ± 1 ẩn ở mẫu thức. * t2 = x2 = 3 ⇒ x34 = ± √ 3 Bài 58a: phương trình tích. Bài 57(SGK; 63) Bài 59b: giải phương trình x +0,5 7 x+ 2 1 bậc cao bằng cách đặt ẩn d) 3 x +1 = 2 đk: x ± 3 9 x −1 phụ. ⇔ (x+0,5)(3x-1) = 7x+2 ⇔ 6x2 - 13x – 5 = 0 = 289 ⇒ √ Δ = 17 1.
<span class='text_page_counter'>(88)</span> 5. 1. x1 = 2 ; x2 = - 3 (loại) Bài 58(SGK; 63) a, 1,2x3- x2- 0,2x = 0 ⇔ x(1,2x2 - x - 0,2) = 0 ⇒. ⇒ x1 = 0 ; x2 = 1 ; x3 =-. Bài 59(SGK; 63) 1. 1 6. 1. b) ( x + x )2 - 4(x+ x ) + 3 = 0 đk: x 0 Đặt. x+. 1 x. =t. ⇔. t2- 4t + 3 = 0. Có a + b + c = 1- 4 + 3 = 0 ⇒ t1=1 ; t2= 3 *t1= 1 ⇒. x+. 1 x. =1. x2- x+1 =. ⇔. 0*. Nhận xét trên màn hình. =1- 4 = 3 < 0 Vậy phương trình (*) vô nghiệm *t2= 3. Nhận xét từng nhóm Lưu ý giải từng loại phương trình. ⇒. 1. x+ x. =3. ⇔. x2 -. 3x+1 = 0 =5 ⇒. √ Δ = √5 3+ √ 5 3 − √5 ⇒ x1= ; x2 = 2. *Hướng dẫn HS tự học ở nhà : ( 2 phút ) - BTVN: 56 ; 57; 58; 59 (các phần còn lại) 61, 65 ; 64 (SGK) - Giờ sau Ôn tập cuối năm ( Tiết 1 ).. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... 1. 2.
<span class='text_page_counter'>(89)</span> KIỂM TRA 1. Mục tiêu: - Đánh giá chất lượng học sinh. - Kiểm tra kĩ năng vận dụng kiến thức. - Thái độ trung thực. 2. Chuẩn bị của GV và HS: - Chuẩn bị của GV: Chuẩn bị cho mỗi HS 1 đề hợp phô tô - Chuẩn bị của HS: Ôn luyện kiến thức. 3. Tiến trình dạy học: GV phát đề cho HS ĐỀ BÀI HỌ VÀ TÊN............................... LỚP ........... .................. ĐIỂM .................................LỜI PHÊ CỦA THẦY CÔ GIÁO...................... ........................................................................................................................................... Câu 1:Khoanh tròn vào chữ cái đứng trước phương án đúng Cho phương trình 5x2 +2x - 5 = 0 có tổng hai nghiệm là: A. - 1. −2 5. 2. C. 5 D. 1 2.Cho phương trình 2x2 +5x + 3 = 0 có một nghiệm là -1 và một nghiệm là: A.. B.. 2 3. B.. −2 3. C.. −3 2. 3. D. 2. Câu 2: Điền vào chỗ (...) để được kết luận đúng. Đồ thị của hàm số y = ax2 ( với ....) là một đường cong ................đi qua toạ độ ........... và nhận trục ............. làm trục đối xứng. Nếu a > 0 thì đồ thị nằm phía ....................., O là điểm ..................của đồ thị. Nếu a < 0 thì đồ thị nằm phía ................., O là điểm ..........................của đồ thị Câu 3: ( 4 điểm) Cho các phương trình sau. a, x2 + 12x - 64 = 0 b, - x2 + 7x + 18 = 0 Xác định các hệ số a, b ,c và dùng công thức nghiệm giải các phương trình trên. Câu4: ( 3 điểm) 1.
<span class='text_page_counter'>(90)</span> Cho phương trình x2 - 2(m + 3)x + m2 +3 = 0 a, Với giá trị nào của m thì phương trình vô nghiệm b, Với giá trị nào của m thì phương trình có nghiệm kép? tìm nghiệm kép đó. ĐÁP ÁN Câu 1: Mỗi ý đúng 0,5 điểm 1. B.. −2 5. 2. C.. −3 2. Câu 2: Điền đúng mỗi ý 0,25 điểm Đồ thị của hàm số y = ax2 ( với a 0) là một đường cong Parabol đi qua gốc toạ độ O và nhận trục Oy làm trục đối xứng. Nếu a > 0 thì đồ thị nằm phía trên trục hoành, O là điểm thấp nhất của đồ thị. Nếu a < 0 thì đồ thị nằm phía dưới trục hoành, O là điểm cao nhất của đồ thị Câu3: Mỗi ý 2 điểm a, x2 + 12x - 64 = 0 Δ' = b'2 - ac = 62 - 1. (- 64) = 100 > 0 − b' + √ Δ' − 6+ √ 100 x1 = = =4 a 1 Phương trình có hai nghiệm phân biệt − b' − √ Δ' −6 − √ 100 x= = =− 16 2. a. 1. b, - x2 + 7x + 18 = 0 Δ = b2 - 4ac = 72 - 4. (-1). 18 = 121 > 0 Phương trình có hai nghiệm phân biệt − b+ √ Δ − 6+ √ 121 x= = =−2,5 1. 2a 2.(− 1) − b − √ Δ − 7 − √ 121 x 2= = =9 2a 2 .(−1). Câu4: Phương trình x2 - 2(m + 3)x + m2 +3 = 0 ta có: Δ' = b'2 - ac = (m + 3)2 - 1. (m2 + 3) (0,75 điểm) ' a, Để phương trình vô nghiệm thì Δ < 0 ⇔ m2 + 6m + 9 - m2 - 3 < 0 1.
<span class='text_page_counter'>(91)</span> ⇔ m < -1. (0,75điểm). Vậy với m < -1 thì Phương trình đã cho vô nghiệm. b, Để phương trình có nghiệm kép thì Δ' = 0 ⇔ m2 + 6m + 9 - m2 - 3 = 0 ⇔ m = -1 (0,75điểm) 2 Vậy với m = -1 thì Phương trình đã cho có dạng x - 2(m + 3)x + m2 +3 = 0 x2 - 4x + 4 = 0 (0,75điểm) ⇒ x1 = x2 =. − b' 2 = =2 a 1. Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... Tiết 65. ÔN TẬP CUỐI NĂM. 1. Mục tiêu: a, Về kiến thức: HS được ôn tập các kiến thức về căn bậc hai. b, Về kĩ năng: HS được rèn kĩ năng về rút gọn, biến đổi biểu thức, tính giá trị biểu thức, một vài dạng câu hỏi nâng cao trên cơ sở rút gọn biểu thức chứa căn. c, Về thái độ: Cẩn thận, tỉ mỉ. 2.Chuẩn bị - GV: Bảng phụ, giấy trong, thước kẻ. - HS: máy tính Casi0. 3. Tiến trình dạy học HĐ CỦA GV. HĐ CỦA HS NỘI DUNG a, HĐ 1 : KIỂM TRA BÀI CŨ ( 8 phót ). ? Trong tập R các số thực, những số nào có căn bậc hai ? những số nào có căn bậc ba ? -Hs trả lời miệng +Nêu cụ thể với số dương, số 0, số âm ? chữa bài +Hs khác nhận xét. 1. Bài 1(SGK; 131) C. Mệnh đề I và IV là sai. I,. √(− 4).(−25)= √(− 4). √(− 25) Sai vì √ (− 4) ;.
<span class='text_page_counter'>(92)</span> 1/131. ? √ A có nghĩa khi nào ? chữa bài 4/132.. √(− 25) vô nghĩa IV. √ 100 = ± 10 Sai vì √ 100 ± 10. -Nhận xét và cho điểm. Bài 4(SGK; 132) D. 49 Vì : √ 2+ √ x =3 đk : x ≥ 0 ⇔ 2+ √ x = 9 ⇔. √ x =7. ⇔. x = 49. b, Nội dung dạy học HĐ 2 : BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM ( 10 phót ). Chọn chữ cái đứng trước kết quả đúng: 1.)Giá trị của biểu thức √ 3− 2¿ 2 2bằng : ¿. -Hs lên bảng giải bài tập. +Hs khác nhận xét.. √¿. A. - √ 3 B. 4 C. 4- √ 3 D. √ 3 2.)Giá trị của bỉểu thức. √¿. √ 3 )= √ 3 2, B. 5 - 2 √ 6 √3 − √2 Vì = √ 3+ √ 2. √3 − √2 bằng : √ 3+ √ 2 A. -1 B. 5-2 √ 6 C. 5+2 √ 6 D. 2 3.)Với giá trị nào của x thì. √. x 3. Vì. A.. 2 √2 3. B.. √. ⇔. A. x >0 B. x = 0 C. x < 0 D. x Bài 3.Giá trị của biểu thức 3 √ 2+ √ 3. √ 3− √ 2¿ 2 ¿ ¿ ¿. = 5- 2 √ 6 3, C. x < 0. không có nghĩa :. 2( √ 2+ √ 6). Bài tập : 1. D. √ 3 √ 3− 2¿ 2 Vì : 2=2-(2¿. x 3. không có nghĩa x 3. < 0. ⇔. x<. 0. bằng : 2 √3 3. C.1. Bài 3(SGK;132). 4. 4. D. 3. D. 3 1. Vì :. 2( √ 2+ √6) 3 √ 2+ √3.
<span class='text_page_counter'>(93)</span> - Gv nhận xét chung.. = 3 2+2 √ ¿ ¿ = 2¿ 2( √ 2+ √6). √ 2 3 √ 2+ √3 . √ 2. Bài 5. Chứng minh giá trị của biểu thức sau không phụ thuộc vào biến ? +Hãy tìm điều kiện để biểu thức xác định rồi rút gọn?. =¿. 3 1+ √ ¿ ¿ 3 1+ √ ¿ ¿ 3¿ 4¿ ¿. c, Củng cố luyện tập HĐ 3 : BÀI TẬP TỰ LUẬN. =. ( 25 phót ). Bài 5/132. 2+ √ x x−2 −√ ¿ . ( x +2 √ x +1 x −1 x √ x + x − √ x −1 √x. -Hs lên bảng giải bài tập. +Hs khác nhận xét .. đk : x > 0 ; x 1 = 2 x x 2 ( x 1) 2 ( x 1)( x 1) . .. ( x − 1)( √ x +1) √x. =. √ x+ 1¿ 2 .(√ x − 1) -Hs lên bảng giải bài tập. +Hs khác nhận xét . Bài 2. Rút gọn các biểu thức sau :. ¿ (2+ √ x)( √ x − 1) −( √ x −2)( √ x+1) ¿. . .. 1. ( x − 1)( √ x +1) √x. =.
<span class='text_page_counter'>(94)</span> M= √ 3− 2 √2 − √ 6+ 4 √ 2 N= √ 2+ √ 3+ √ 2 − √3. 2√x =2 √x. Với x> 0 ; x 1 thì giá trị của biểu thức không phụ thuộc vào biến. Bài 2(SGK; 131) *M = √ 3− 2 √2 − √ 6+ 4 √ 2 √ 2− 1¿2 ¿ 2 = 2+ √ 2 ¿ = ¿ ¿ √¿. ( √ 2− 1) −(2+ √ 2)=− 3. *N = √ 2+ √ 3+ √ 2 − √3 N2 = 2+ √ 3+2− √ 3+2 √(2+ √3)(2 − √ 3). =6 Vì N > 0 nên từ N2 = 6 => N = √6 Hướng dẫn về nhà : - Giờ sau Ôn tập về hàm số bậc nhất, hàm số bậc hai, giải pt và hệ pt. - BTVN: 4; 5; 6 trang148 (SBT) ; 6; 7; 8; 9; 10; 11; 12; 13 trang133 (SGK) ************************** Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... Tiết 66. ÔN TẬP CUỐI NĂM (Tiếp). 1. Mục tiêu: a, Về kiến thức: HS được ôn tập các kiến thức về hàm số bậc nhất, hàm số bậc hai. b, Về kĩ năng: HS được rèn kĩ năng giải pt, giải hệ pt, áp dụng hệ thức Vi-ét vào giải bài tập. c, Về thái độ: Cẩn thận, tỉ mỉ. 2.Chuẩn bị - GV: Bảng phụ, giấy trong, thước kẻ. 1.
<span class='text_page_counter'>(95)</span> - HS: máy tính Casi0. 3. Tiến trình dạy học HĐ CỦA GV. HĐ CỦA HS. NỘI DUNG. HĐ 1 : KIỂM TRA BÀI CŨ ( 8 phót ). Chữa bài 6a/132. Cho hàm số y=ax+b. Tìm a,b biết đồ thị hàm số đi qua 2 điểm A(1;3) và B(-1;-1). Chữa bài 13/133. Xác định hệ số a của hàm số y = ax2, biết rằng đồ thị của nó đi qua điểm A(-2;1). Vẽ đồ thị của hàm số đó ? +Nêu nhận xét về đồ thị hàm số y=ax2(a0). - Gv nhận xét và ghi điểm cho Hs.. -Hs lên bảng trả lời và chữa bài tập. +Hs khác nhận xét.. Bài 6(SGK; 132) a) A(1;3) ⇒ x = 1; y = 3 Thay vào pt : y = ax+b ta có : a+b=3 (1) B(-1;-1) ⇒ x= -1; y =-1 thay vào pt y = ax+b ta có : -a+b = -1 (2) ¿ a+b=3 −a+b=−1 ¿{ ¿. Từ (1;2) có :. 2b = 2 ⇒ b = 1 Thay b =1 vào (1) ta có : a+1=3 a=2 Với a =2; b=-1 pt có dạng là : y=2x+1 -Hs nêu nhận Bài 13(SGK; 133) A(-2;1) => x=-2; y=1 thay vào phương xét như trình y =ax2 ta có : a.(-2)2 = 1 ⇒ a = sgk/35. 1 4. 1. Vậy hàm số có dạng y = 4 x2 HĐ 2 : BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM ( 15 phót ). Cho bài tập lên màn hình Gọi x1; x2 là hai nghiệm của pt : 3x2- ax- b = 0 Tổng x1 + x2bằng : a A.- 3 b. B.. a 3. C.. b 3. D. - 3 Bài 15. Cách khác : * x2+ ax + 1 = 0 (1) -Với a=0 =>(1) x2+1=0 Vô nghiệm (loại) -Với a=1 =>(1) ⇔ x2+x+1=0 Vô nghiệm (loại) -Với a = 2(1) ⇔. Bài 14/133. Theo hệ thức Vi-ét ta có nghiệm của pt : 3x2- ax- b = 0 là : -Hs trả lời miệng . - Hs khác nhận xét.. ¿. ¿. b x 1+ x 2=− a c x 1 . x2 = a ¿{ ¿. −a a = 3 3 −b x 1 . x 2= 3 ¿{ ¿. x 1+ x 2=− ⇔. a. Vậy x1+x2 = 3 => chọn B Bài 15(SGK; 133) Nghiệm chung nếu có của hai pt là -Hs thay lần lượt các giá trị của a vào. nghiệm của hệ : 1. ¿ x 2+ ax+1=0 x 2 − x − a=0 ¿{ ¿.
<span class='text_page_counter'>(96)</span> x2+2x+1=0 ⇔ (x+1)2 = 0 => x =-1 *x2- x- a = 0 (2) -Với a=2 (2) ⇔ x2-x-2=0 Có a-b+c=0 ⇒ x1=1 ;x2=2 Vậy a=2 thoả mãn ⇒ chän C.. hai pt. Tìm nghiệm của pt rồi kết luận.. Trừ từng vế ta có : (a+1).(x+1) = 0 ⇒ a = -1 ; x = -1 -Với a =-1 thì (1) là :x2-x+1=0 vn0 (loại) -Với x=-1 thay vào (1) ta có : 1- a+1= 0 ⇔ a =2 Vậy a=2 thoả mãn ⇒ chọn C.. HĐ3 : BÀI TẬP TỰ LUẬN ( 20 phót ). ? (d1) : y = ax+b (d2) : y = a’x+b’ Song song víi nhau, trïng nhau, c¾t nhau khi nµo ?. Gi¶i hÖ pt : ¿ 3 √ x −2 √ y=−2 2 √ x+ √ y =1 ¿{ ¿. cần đặt đk cho x,y và gi¶i hÖ pt b»ng Èn phô.. d1 d2 a = a’ vµ b b' d1//d2 ⇔ a=a’ vµ b=b’ d1d1 ⇔ aa’. Bµi 7(SGK: 132) Cho y = (m+1)x+5 (d1) y = 2x+n (d2) a) d1 d2 ⇔ m+1 = 2 vµ 5 = n ⇒ m = 1 ;n = 5 b) d1d2 ⇔ m+12 ⇒ m 1 c) d1//d2 ⇔ m+1=2 vµ 5 n ⇒ m =1 vµ n 5 Bµi 9(SGK; 133) b). -Hs lªn b¶ng gi¶i bµi tËp. +Hs kh¸c nhËn xÐt.. ¿ 3 √ x −2 √ y=−2 2 √ x+ √ y =1 ¿{ ¿. (I) ®k: x,y ≥ 0. §Æt √ x = X ≥ 0 ; √ y = Y ≥ 0 (I) ⇔. +hs cã thÓ gi¶i hÖ pt b»ng ph¬ng ph¸p thÕ hoÆc ph¬ng ph¸p céng.. ⇔. ¿ 3 X −2 Y =− 2 2 X +Y =1 ¿{ ¿ ¿ Y =1 −2 X 3 X −2(1 −2 X )=−2 ¿{ ¿. ⇒ X = 0 vµ Y = 1 * √x = X = 0 ⇒. x=0 * √y = Y = 1 ⇒ y = 1 *Hướng dẫn về nhà : - Xem lại các bài tập đã chữa. Giờ sau Ôn tập về giải bài toán bằng cách lập hệ pt. - BTVN: 10 ⇒ 17 trang 133,134. 1.
<span class='text_page_counter'>(97)</span> Ngµy gi¶ng: 9A:.................TiÕt....SÜ sè...... 9C:.................TiÕt....SÜ sè....... Tiết 66. ÔN TẬP CUỐI NĂM (Tiếp). 1. Mục tiêu: a, Về kiến thức: Ôn tập cho HS các bài tập giải toán bằng cách lập hệ phương trình và lập phương trình. b, Về kĩ năng: Tiếp tục rèn luyện kĩ năng phân loại bài toán, phân tích các đại lượng của bài c, Về thái độ: Cẩn thận, tỉ mỉ. 2.Chuẩn bị - GV: Bảng phụ, giấy trong, thước kẻ. - HS: máy tính Casi0. 3. Tiến trình dạy học HĐ CỦA GV. HĐ CỦA HS. NỘI DUNG. HĐ 1 : KIỂM TRA BÀI CŨ ( 8 phót ). ? Nêu các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình? Đưa nội dung vừa kiểm tra lên màn hình Gọi HS đọc lại. Trả lời Đọc các bước giải bài toán bằng cách lâp phương trình. HĐ 2: KIỂM TRA BÀI CŨ ( 35 phút ). - Yêu cầu HS đọc bài toán và ghi tóm tắt bài toán. +Gọi HS lên bảng chữa bài tập.. -HS lên bảng tóm tắt bài toán: Tổng số sách:. Bài 11(SGK; 133) -Gọi số sách ở giá 1 là : x (quyển) (xZ*+ ) +Số sách ở giá 2 là : y (quyển) (yZ*+ ) - Số sách ở cả hai giá là 450 quyển nên : x + y = 450 (1) -Khi chuyển 50 quyển từ giá 1 sang giá 1.
<span class='text_page_counter'>(98)</span> 4 450 2 ta có : y + 50 = 5 (x - 50) (2) Chuyển 50 q từ ¿ x + y=450 giá 1 sang giá 4 y +50= (x −50) 2. từ (1;2) ta có : 5 ¿{ số sách giá 2 =. - nhận xét chung.. ¿. 4 số sách giá 5. . 1 Tính: số sách giá 1? Số sách giá 2?. GV tóm tắt bằng sơ đồ sau đó gọi HS lên bảng chữa bài tập.. - Nhận xét chung bài làm của HS.. Yêu cầu HS đọc đề bài và lập bảng phân tích. - lên bảng chữa bài tập. +HS khác nhận xét.. lên bảng chữa bài tập. +Hs khác nhận xét.. ¿ x + y =450 − 4 x+ 5 y =− 450 ¿{ ¿. . ¿ 4 x+ 4 y=1800 − 4 x+ 5 y =− 450 ¿{ ¿ ¿ x+ y=450 9 y=1350 ⇔ ¿ x=300 y=150 ¿{ ¿. Vậy số sách ở giá 1 là :300 quyển Số sách ở giá 2 là : 150 quyển Bài 12(SGK; 133) -Gọi vận tốc lúc lên dốc là : x(km/h) (x>0) +Vận tốc lúc xuống dốc là : y(km/h) (y>0) - Khi đi từ A → B thời gian hết : 40’= 2 (h) ta có pt : 3. 4 5 2 + = x y 3. (1) 41. +Khi đi từ B → A hết 41’= 60 có pt :. 5 4 41 + = x y 60. -Từ (1;2) ta có hệ pt :. 1. (2). (h) ta.
<span class='text_page_counter'>(99)</span> theo bảng kẻ sẵn của GV Số Hs. ¿ 4 5 2 + = x y 3 5 4 41 + = x y 60 ¿{ ¿. Số Số hs ghế ngồi/1 ghế. Lúc đầu Bớt ghế +Gọi HS lên bảng giải bài tập.. -Hs lên bảng chữa bài tập.. ⇔ x=12 y=15 ¿{. vận tốc lúc lên dốc là 12km/h Vận tốc lúc xuống dốc là 15 km/h Bài 17(SGK;134) - Gọi số ghế băng lúc đầu là : x (ghế) ( x>2 ; xZ*+ ) +Số Hs ngồi trên 1 ghế lúc đầu là : 40 x. (hs). - Số ghế sau khi bớt là : x-2 (ghế) 40. Số hs ngồi trên 1 ghế lúc sau là : x −2 (hs) Theo bài ra ta có pt:. * khi giải toán bằng 40 40 +HS khác nhận cách lập pt cần phân = 1 x2 – 2x – 80 = 0 x −2 x xét. loại dạng toán, nếu có ’ = 81 => √ Δ = 9 thể thì phân tích đại x1 = 1+9 = 10 (TMĐK) lượng bằng bảng (ở x2 = 1-9 = - 8 (loại) nháp), trên cơ sở đó Vậy số ghế lúc đầu có là 10 ghế . trình bày bài toán theo 3 bước đã học. *Hướng dẫn về nhà : - Xem lại các dạng toán đã học và đã chữa . - BTVN: 18 trang 134 (sgk) ; 16; 17; 18 trang 150 (SBT) . Chuẩn bị Kiểm tra học kì II. ****************************. Tiết 68 + 69 KIỂM TRA HỌC KÌ II ( Đề do Sở GD&ĐT ra đề ). 1.
<span class='text_page_counter'>(100)</span> Tiết 8. BẢNG CĂN BẬC HAI I. MỤC TIÊU: * HS hiểu được cấu tạo của bảng căn bậc hai. * Có kĩ năng tra bảng để tìm căn bậc hai của một số không âm. * có thái độ học tập đúng đắn. II. CHUẨN BỊ : *GV: Bảng phụ; bảng số máy tính cá nhân;ê ke. *HS : Bảng số ;ê ke; máy tính cá nhân. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC : HĐ CỦA THẦY. HĐ CỦA TRÒ NỘI DUNG H§1: KIỂM TRA BÀI CŨ (5 Phút ). 1.
<span class='text_page_counter'>(101)</span> Yêu cầu HS chữa bài 35. HS lên bảng. Bài 35 ( SGK/T20) b , √ 4 x 2 +4 x +1=6 ⇔ √ ( 2 x+1 )2=6 ⇔|2 x +1|=6 hoặc 2 x +1=6 hoặc 2 x +1=−6 ⇔ x=2,5 hoặc x=−3,5. Nhận xét bài của HS và cho điểm.. Nhận xét bài làm của bạn HĐ2: GIỚI THIỆU BẢNG (2 Phút ) 1. Giới thiệu bảng - HS nghe giảng. Để tìm căn bậc hai của một số dương, người ta có thể sử dụng bảng tính sẵn các căn bậc hai. - Tìm hiểu cấu tạo ( SGK/T20) - Yêu cầu HS mở bảng bảng IV căn bậc hai để biết về cấu tạo của bảng. ? Em hãy nêu cấu tạo của - Được chia thàh bảng? các hàng, các cột, - Giới thiệu bảng như ngoài ra còn chín trong SGK trang 20;21 cột hiệu chính. và nhấn mạnh : +, Quy ước tên gọi của các cột, các hàng +, Cách viết +, Tác dụng của chín cột hiệu chính HĐ3: TÌM HIỂU CÁCH SỬ DỤNG BẢNG (25 Phút ) Yêu cầu HS làm ví dụ 1 HS làm ví dụ 1 2. Cách sử dụng bảng: theo hướng dẫn a, Tìm căn bậc hai của một số lớn Đưa mẫu 1 lên bảng của GV hơn 1 và nhỏ hơn 100 phụ( Bảng phụ số 1) *Ví dụ 1 Dùng ê ke để tìm giao của √ 1, 68 ≈ 1 ,296 hàng 1,6 và cột 8 nằm trên Tại giao của hàng 1,6 và cột 8, ta hai cạnh góc vuông. thấy số 1,296 ? giao của hàng 1,6 và cột 8 là số nào? Vậy √ 1, 68 ≈ 1 ,296 là 1,296 1.
<span class='text_page_counter'>(102)</span> Cho HS làm ví dụ Tìm √ 4,9 ; √ 8 , 49. √ 4,9 ≈ 2 ,214 √ 8 , 49 ≈ 2, 914. Hãy tìm giao của hàng 39 Là 6,253 cột 1? Tại giao hàng 39 và cột Là 6 8 hiệu chính em thấy số mấy? ( Tịnh tiến ê ke sao cho số 39 và 8 nằm trên hai cạnh góc vuôngBảng phụ số 2). Cho HS làm ví dụ √ 9 ,736 √ 39 , 82 √9 , 11 Dựa vào T/C của căn bậc hai ta vẫn dùng bảng này để tìm căn bậc hai của số không âm lớn hơn 100 hoặc nhỏ 1. -Yêu cầu HS đọc ví dụ 3 SGK ? Vậy cơ sở nào để làm ví dụ này ? Yêu cầu HS thảo luận ?2 theo nhóm. HS trả lời √ 9 ,736 ≈ 3 , 120 √ 39 , 82 ≈6 ,311 √ 9 , 11 ≈ 3 , 018. * Ví dụ 2 - Tìm √ 39 ,18 ta có √ 39 ,1 ≈ 6 , 253 Tại giao hàng 39 và cột 8 hiệu chính ta thấy số 6. Ta dùng chữ số 6 này để hiệu chính chữ số cuối ở số 6,253 như sau: 6,253 + 0,006 = 6,259 Vậy √ 39 ,18 ≈ 6 , 259 ?1 √ 9 ,736 ≈ 3 , 120 √ 39 , 82 ≈6 ,311 √ 9 , 11 ≈ 3 , 018 b, Tìm căn bậc hai của số lớn hơn 100. *Ví dụ 3: ( SGK/T22). ?2 - HS đọc ví dụ 3 a , √ 911= √9 , 11 . √100 ≈ 30 , 18 - Quy tắc khai b , √ 988= √9 , 88 . √100 ≈ 31 ,14 phương một tích c, Tìm căn bậc hai của số không Hoạt động nhóm ? âm và nhỏ hơn 1. 2 *Ví dụ 4. √ 0 , 00168=√ 16 , 8 . √ 0 , 0001 Nhận xét kết quả hoạt động nhóm -Yêu cầu HS tìm √ 0 , 00168 - Hướng dẫn HS: Phân tích 0,00168 thành tích hai căn thức bậc hai sao cho có thể khai căn trực tiếp hoặc dùng bảng số để khai căn Cũng có thể tính theo cách. ¿ 4 , 099. 0 , 01 ≈ 0 ,04099. Đại diện nhóm trình bầy kết quả. HS thực hiện theo cách 1 còn cách 2 về nhà đọc SGK * Chú ý: ( SGK ; 22) 1.
<span class='text_page_counter'>(103)</span> √ 0 , 00168=√ 16 , 8 : √10000 0 , 04099. Dùng bảng phụ đưa chú ý lên (bảng phụ số3) Yêu cầu HS làm ?3 ? Em làm như thế nào để tìm giá trị gần đúng của x? Vậy nghiệm của phương trình là bao nhiêu?. ?3 x =0 , 3982 Ta có √ 0 , 3982 ≈ 0 ,6311 ⇒ x 1=0 , 6311 ; x 2=−0 , 6311 2. - HS đọc chú ý. - Tính √ 0 ,3982 x 1;2 =± 0 ,63311. HĐ4: LUYỆN TẬP (10 Phút ) GV đưa bài tập lên bảng ( bảng phụ số 4) Nối mỗi ý cột A với cột B để được kết quả đúng Cột A Cột B a .5 , 568 1. √ 5,4 b . 98 , 45 2 . √ 31 c . 0 , 8426 3 . √115 d .0 , 03464 4 . √ 9691 e . 2 ,324 5 . √0 , 71 g . 10 ,72 6 . √0 , 0012. Yêu cầu HS làm bài 41 ? Dựa trên cơ sở nào có thể xác định được ngay kết quả ? Gọi HS trả lời tại chỗ. HS trả lời vào bảng con 1-e 2-a 3-g 4-b 5-c 6-d Bài 41 ( SGK /T 23) √ 9 ,119 ≈ 3 ,019 ⇒ √ 911 , 9≈ 30 , 19 √ 91190 ≈ 301 ,9 HS trả lời miệng √ 0 , 09119 ≈ 0 ,3019 áp dụng quy tắc dời √ 0 , 0009119 ≈ 0 , 03019 dấu phẩy để xác định kết quả. HĐ5: HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ (1Phút ) - Học bài để biết khai căn bàng bảng số. - BTVN: 47;48;53;54 SBT trang 11 GV hướng dẫn HS đọc bài 52 SBT để chứng minh số √ 2 là số vô tỉ.. 1.
<span class='text_page_counter'>(104)</span>