Chuong III Nuoc trong khi quyen

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.02 MB, 44 trang )

(1)ChươngưIII. Nướcưtrongưkhíưquyển.

(2) 3.1Kh¸iniÖmchung K h ¸ i n iÖ m c h u n g H ¬ i n í c lu « n c ã tr o n g khÝ quyÓn Bèc h¬i m Æt n íc. N g ng kÕt. m ặt đất ẩm. th o ¸ t h ¬ i tõ th ù c v Ë t. N h Ë p v µ o lí p s ¸ t m Æ t ® Ê t. § è i l u , lo ¹ n l u. K h y Õ c h t¸ n. L ª n c ¸ c lí p t r ª n. TuÇn hoµn nhiÖt. B ×n h l u. K h«ng khÝ đã bão hoà. N h iÖ t ® é l¹ i tiÕ p tô c g i¶ m. N h÷ng h¹t n íc nhá. <0 độ T h Ó r¾ n (th ¨ n g h o a ). H ¹ t n í c lí n d Ç n. C huyển động ngang. Th¾ng søc c¶n. M. Vßng tuÇn hoµn cña níc. a. Q u ¸ tr ×n h b è c h ¬ i.

(3) Hoµn lu cña níc.

(4) 3.2ưCácưđạiưlượngưđặcưtrưngưcủaưhơiưnước • Độ ẩm tuyệt đối (a) của không khí: là khối lợng hơi nớc tính bằng gram trong một đơn vị thể tích không khí (1 m3). Nó đại diện cho mật độ của hơi nớc trong không khí . Đơn vÞ: g/m3. • Søc tr¬ng (e) hay ¸p suÊt riªng cña h¬i níc: lµ lîng h¬i n íc trong kh«ng khÝ Èm . §¬n vÞ: mb, mmHg..

(5) • Søc tr¬ng h¬i níc b·o hoµ E (¸p suÊt h¬i níc b·o hoµ) lµ giíi h¹n h¬i níc cã thÓ chøa trong mét mÐt khèi kh«ng khÝ ở một nhiệt độ nhất định. ở giới hạn đó hơi n íc trong kh«ng khi sÏ trë nªn b·o hoµ. §¬n vÞ: mb, mmHg. Nhiệt độ kh«ng khÝ cµng cao, kh¶ n¨ng chøa h¬i níc cµng lín . V× vËy, khi nhiÖt độ hạ thấp, hơi nớc có thÓ ngng kÕt.. Søc tr¬ng h¬i níc b·o hoµ E (mb) ë các nhiệt độ t 0C) khác nhau. 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 -30 -20 -10 E (mb). 0. 10 E (g/m3). 20. 30.

(6) • Độ ẩm tơng đối f% là tỷ lệ phần trăm giữa sức trơng hơi n íc (e) vµ søc tr¬ng h¬i níc b·o hoµ (E): f=e/E% Vì E tỷ lệ thuận với nhiệt độ lên f tỷ lệ nghịch với nhiệt độ. • Độ hụt bão hoà (d) hay độ thiếu ẩm của không khí: là hiệu sè gi÷a søc tr¬ng h¬i níc b·o hoµ vµ søc tr¬ng h¬i níc cña không khí ở một nhiệt độ nào đó tính bằng mb hoặc mmHg. • Điểm sơng (τ) là giá trị mà khi nhiệt độ của không khí hạ suống tới điểm đó trong điều kiện áp suất và lợng hơi nớc chứa trong không khí không đổi, hơi nớc trong đó trở nên b·o hoµ (tÝnh b»ng 0C).

(7) 3.3Sùbèch¬i Sù bèc h¬i K h « n g k h Ý th iÕ u n í c. BÒ m Æt bèc h¬i cã n íc. C ờng độ bốc hơi (g a m h a y m m /c m 2 p h ó t) L îng bèc h¬i kh¶ n¨ng. L îng bèc h¬i th ù c tÕ. Bèc h¬i tiª u h a o n ¨ n g l î n g.

(8) 3.4H¹tnh©nngngkÕt N g ng kÕt H iÖ n t î n g h ¬ i n í c c h u y Ó n s a n g tr ¹ n g th ¸ i lá n g h a y r ¾ n T ro n g k h « n g k h Ý s ¹ c h f= (4 0 0 ® Õ n 8 0 0 % ). T ro n g k h « n g k h Ý c ã b ô i f> 1 0 0 %. H ¹t nh©n ng ng kÕt C ¸ c h ¹ t r¾ n v µ lá n g n h á li ti lµ m n g n g k Õ t h ¬ i n í c tr o n g k h « n g k h Ý H ót Èm. T Ë p h î p c ¸ c p h Ç n tö n í c. H o µ ta n ® î c. T ăng c ờng độ bền vững cña c¸c h¹t n íc nhá m í i h ×n h th µ n h. K h « n g h o µ ta n , n h n g d Ýn h. C ¸ c n h © n c Ê u t¹ o tõ c ¸ c lo ¹ i m u è i. K h o ¸ n g c h Ê t tõ ® Ê t th ¹ c h a n h , ® Ê t s Ð t.... C h ø a a x it, tõ q u ¸ tr ×n h c h ¸ y , n ó i lö a. P ro tÝt s è n g , chÕt. T ¹ o c ¬ s ë c h o s ù h ×n h th µ n h c ¸ c h ¹ t n í c c ã k Ýc h th í c lí n h ¬ n. ít.

(9) 3.5c¸cs¶nphÈmngngkÕt. 3.5.1ưSươngưmù,ưsươngưmuối.

(10) S ¬ng m ï. Sươngưmù. TËp hîp c¸c s¶n phÈm ng ng kÕt cña h¬i n íc ë n h ÷ n g lí p ë b ª n d í i c ñ a k h Ý q u y Ó n ngay sát m ặt đất B ¸ n k Ýn h : 5 - 5 0 m ic r o m e t P h © n lo ¹ i th e o ® iÒ u k iÖ n h ×n h th µ n h S ¬ng m ï bèc h¬i. S .M . h ç n h î p. B è c h ¬ i tõ m Æ t ® Ö m n ã n g v µ o K .K . l¹ n h h ¬ n b ª n trª n n ã. H a i k h è i k h Ý c ã n h iÖ t ® é kh¸c nhau gÇn b·o hoµ. S .M . ® î c t¹ o th µ n h d o k h « n g k h Ý b Þ l¹ n h ® i S .M . b ø c x ¹ lí p K .K . b ª n tr ª n l¹ n h ® i ( q u a n g m © y , g iã n h á , f c a o ) p h ¸ t x ¹ n h iÖ t tr a o ® æ i lo ¹ n l u v í i m Æ t ® Ö m l¹ n h S .M . b ×n h l u k h è i K .K . n ã n g d i c h u y Ó n t r ª n m ¨ t ® ª m l¹ n h S .M . s ê n d è c l¹ n h ® i ® o ¹ n n h iÖ t k h i. S .M . fr« n g n ã n g. F r« n g n ã n g ® i q u a ¸ p s u Ê t g i¶ m , ® é È m c a o (d o m a tr í c fr« n g ).

(11) S¬ng mï bèc h¬i.

(12) S¬ng mï bøc x¹.

(13) S¬ng mï bøc x¹.

(14) 3.5.2M©y M ©y TËp hîp c¸c sµn phÈm ng ng kÕt cña h¬i n íc tro n g k h Ý q u y Ó n d í i d ¹ n g c ¸ c g iä t n í c , tin h t h Ó b ¨ n g h a y h ç n h î p c ¶ h a i N g u y ª n n h © n h ×n h t h µ n h C h u y Ó n ® é n g ® i lª n ® o ¹ n n h iÖ t c ñ a k h « n g k h Ý È m ( 3 lo ¹ i. . . ). l¹ h ® i d o b ø c x ¹. Ph©n hä m ©y TÇng cao M © y b ¨ n g m á n g , tro n g s u è t n h Ñ , m Ç u tr¾ n g , kh«ng cã bãng d©m. T Ç n g g i÷ a M ©y n íc hay dầy đặc hơ cho m a, nh M Æt. m ©y hçn hîp n tÇ n g c a o n g Ýt k h i t í i § Êt. T Ç n g th Ê p H ¹ t n í c h a y h o a tu y Õ t m Ç u x ¸ m tro h o Æ c tè i s É m rÊ t d µ y ® Æ c . S c ,S t: m a p h ï n N s : c h o m a lí n. T Ç n g p h ¸ t tr iÓ n th ¼ n g ® ø n g K h è i m © y r iª c h © n tÇ n g ® Øn h tÇ n g tr u n g C b cho m. n g b iÖ t th Ê p hoÆc cao a rµ o. C ir r u s. A lt o c u m u lu s. N im b o s tr a tu s. C u m u lu s. C ir r o c u m u lu s. A lto s t r a tu s. S tr a to c u m u lu s. C u m u lo n im b u s. C ir o s tr a t u s. S tra tu s.

(15) C¸c kiÓu h×nh thµnh m©y.

(16) C¸c d¹ng m©y.

(17) M©y Ci.

(18) M©y Cc.

(19) M©y Cs.

(20) M©y Ac.

(21) M©y As.

(22) M©y Ns.

(23) M©y Sc.

(24) M©y St.

(25) M©y Cu.

(26) M©y Cb.

(27)

(28) Mây trong xoáy thuận nhiệt đới.

(29)

(30) kh«ng khÝ nãng bÞ kh«ng khÝ l¹nh n©ng lªn.

(31) Chuyển động đối lu của không khí nãng trªn kh«ng khÝ l¹nh.

(32) M©y khi ph¶i vît qua nói.

(33) Dòng thẳng đứng do bề mặt nóng.

(34) SÐt.

(35) 3.5.2.2Qu¸tr×nht¹om©y Q u ¸ tr ×n h t ¹ o m © y M ây đối l u n h iÖ t. C u C b. M © y fr« n g. N ãng N s As C s C i. M ©y uèn sãng g i÷ a h a i lí p K K L¹nh. Lo¹i 1. C c. Lo¹i 2. Ac Sc. C i. C i. C s. Ac. As. C s. N s. C b. C b. M ©y do lo ¹ n l u. b·o hoµ Fn. bÒn v÷ng Ac Sc St. M ©y do bøc x¹. M ©y do sù ta n r· cña m ©y kh¸c. St. A s>A c N s>S c C u>Sc C b>Sc.

(36) • §Þnh nghÜa • §iÒu kiÖn h×nh thµnh • Cờng độ ma. 3.6Ma. – lîng ma – cờng độ ma. • TÝnh chÊt • Ph©n lo¹i – tốc độ, cờng độ ma, đờng kính hạt ma – ph©n bè theo kh«ng gian, thêi gian, h×nh thµnh tõ m©y nµo. • Ph©n bè theo kh«ng gian vµ thêi gian: – biến trình ngày của ma (lục địa, biển) – biÕn tr×nh n¨m cña ma – sự phân bố lợng ma trên Trái Đất (xích đạo, nhiệt đới, cận nhiệt đới, ôn đới, vĩ độ cao- ma đều trong năm, mùa ma, mùa khô).

(37)

(38) Bốc hơi và ngưng kết.

(39) N í c r ¬ i ë t r ¹ n g t h ¸ i lá n g h a y r ¾ n tõ c ¸ c ® ¸ m m © y ® Õ n b Ò m Æ t ® Ê t C ¸ c g iä t n í c p h ¶ i c ã k Ýc h th í c lí n T h ¾ n g ® î c lù c c ¶ n K K. S ù b a y h ¬ i trª n ® ê n g r¬ i. C ờng độ m a L î n g m a r ¬ i x ¸ c ® Þn h b » n g b Ò d µ y c ñ a lí p n í c tÝn h b » n g m m. R ơi xuống bề m ặt đất n»m ngang. C h a ch¶y ®i n¬i kh¸c. C h a th Ê m xuống đất. P h © n lo ¹ i M a phïn. M a dÇm. M a rµ o. Ph©n d¹ng M a n íc. M a r¾ n TuyÕt. M a đá. C h a bèc h¬i.

(40) Lo¹iMa Lo¹i m M. a phïn. ® ê n g k Ýn h 0 ,0 5 -0 ,5 m m. N h÷ng khèi KK nãng bÒn v÷ng. d o x ¸ o tré n lo ¹ n l u S c, S t. M. r¬ i c h Ë m c ờng độ nhỏ th ê i g ia n kÐo dµi. B øc x¹. St. ® ê n g k Ýn h 1 -2 m m. fr« n g n ã n g. fr« n g lo ¹ sau m a. N s, A s. a a dÇm. M. C ờng độ tr u n g b ×n h th ê i g ia n d µ i l· n h th æ r é n g l¹ n h i 1 khi rµ o. ® ê n g k Ýn h 3 -7 m m. N h÷ng khèi K K l¹ n h kh«ng bÒn v÷ng. a rµ o C ê n g ® é lí n kh«ng kÐo dµi l· n h th æ k h « n g ré n g. fr « n g l¹ n h. C b.

(41) 3.6.2BiÕntr×nh ngµy cñaMa. B iÕ n tr ×n h n g µ y c ñ a l î n g m. a. L î n g n í c m a b iÕ n th iª n tro n g m é t n g µ y ® ª m ë m é t ® Þa ® iÓ m n µ o ® ã P h ô th u é c v µ o s ù b iÕ n th iª n c ñ a l î n g m © y tro n g n g µ y. L ô c ® Þa. § ¹i d ¬ng. C ực đại S a u b u æ i tr a P h ¸ t tr iÓ n m ây đối l u C u, C b. C ù c tiÓ u S ¸ng sím B øc x¹ vµo b a n ® ª m (S t). ban đêm. T r í c b u æ i tr a. C ực đại. C ù c tiÓ u. Ban đêm. Ban ngµy. KK d íi t iÕ p x ó c v í i m Æt n íc Êm K K tr ª n l¹ n h ® i do bøc x¹ M ùa đông: ban đêm vµ buæi s¸ng.

(42) 3.6.3BiÕntr×nh B iÕ n tr ×n h n ¨ m c ñ a l î n g n¨m cñaMa S ù b iÕ n th iª n. m. a. th e o c ¸ c th ¸ n g tro n g n ¨ m cña l îng m a M. X Ýc h ® ¹ o (1 0 ® é v Ü B ,N ). a quanh n¨m. N h iÖ t ® í i. C ực đại IV ,X. M ïa m a m ïa h¹. C ù c t iÓ u I,V II. M ïa kh« M ùa đông. M. a tË p c h u n g v µ o m é t s è th ¸ n g. ¸ n h iÖ t ® í i. M M. Ô n đới và vĩ độ cao. a Ýt. L ô c ® Þa M a m ïa hÌ. a m ùa đông. § ¹i d ¬ng M a m ùa đông.

(43) 3.6.4ưSựưphânưbốưđịaưlýưcủaưmưa S ù p h © n b è ® Þa lý c ñ a l î n g m a (m m /n ¨ m ) K h u v ù c x Ýc h ® ¹ o m a lí n > 1 5 0 0. K h u v ù c n h iÖ t ® í i 1 0 0 0 -1 5 0 0. C « l« m b ia - 7 0 0 0. C h e r r a p u n ji- 1 2 0 0 0. C a m ¬ ru n -9 0 0 0. H a o a i- 9 0 0 0. In ® « n ª x ia - 7 0 0 0. K h u v ù c ¸ n h iÖ t ® í i <250 K h a c tu m < 1 0 0. K hu vực ôn đới. § å n g c á -3 0 0 -5 0 0 R õ n g 5 0 0 -1 0 0 0 B ê ® « n g 5 0 0 -1 0 0 0 L § X ib ia 2 0 0 - 5 0 0 N ói cao>2000. K hu vùc vĩ độ cao 1 5 0 -2 5 0.

(44) Lîng ma trung b×nh n¨m trªn thÕ giíi.

(45)

Chuong III Nuoc trong khi quyen

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về