<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Nghị luận xã hội : "Có chí thì nên"</b>

<b>Mở bài</b>: Đi từ chung đến riêng hoặc đi từ khái quát đến cụ thể.

<b>2/ Thân bài:</b>

<b>a/ Giải thích ý nghĩa câu tục ngữ:</b>

- "Chí" là gì? Là hồi bão, lí tưởng tốt đẹp, ý chí, nghị lực, sự kiên trì. Chí là điều cần thiết để con người vượt qua trở
ngại.

- "Nên" là thế nào? Là sự thành cơng, thành đạt trong mọi việc.

- "Có chí thì nên" nghĩa là thế nào? Câu tục ngữ nhằm khẳng định vai trị, ý nghĩa to lớn của ý chí trong cuộc sống.
Khi ta làm bất cứ một việc gì, nếu chúng ta có ý chí, nghị lực và sự kiên trì thì nhất định chúng ta sẽ vượt qua được
mọi khó khăn, trở ngại để đi đến thành cơng.

<b>b/ Giải thích cơ sở của chân lí:</b>

Tại sao người có ý chí nghị lực thì dẫn đến thành cơng?

- Bởi vì đây là một đức tính khơng thể thiếu được trong cuộc sống khi ta làm bất cứ việc gì, muốn thành cơng đều phải
trở thành một q trình, một thời gian rèn luyện lâu dài. Có khi thành cơng đó lại được đúc rút kinh nghiệm từ thất bại
này đến thất bại khác. Không chỉ qua một lần làm việc mà thành cơng, mà chính ý chí, nghị lực,lịng kiên trì mới là
sức mạnh giúp ta đi đến thành công. Càng gian nan chịu đựng thử thách trong cơng việc thì sự thành cơng càng vinh
quang, càng đáng tự hào.

- Nếu chỉ một lần thất bại mà vội nản lịng, nhụt chí thì khó đạt được mục đích.

- Anh Nguyễn Ngọc Kí bị liệt cả hai tay, phải tập viết bằng chân và đã tốt nghiệp trường đại học và đã trở thành một
nhà giáo mãu mực được mọi người kính trọng.

- Các vận động viên khuyết tật điều khiển xe lăn bằng tay mà đạt huy chương vàng.

<b>3/ Kết bài:</b>

- Khẳng định giá trị kinh nghiệm của câu tục ngữ đối với đời sống thực tiễn, khẳng định giá trị bền vững của câu tục
ngữ đối với mọi người

<b>tham khảo:</b>

cuộc sống, con người dễ nản chí khi gặp khó khăn thất bại. Bởi vậy, ông cha ta ngàn xưa đã khuyên nhủ ta phải

cố gắng học tập và không ngừng vươn lên, phải kiên trì, nhẫn nại mới đạt được thành cơng. Và câu tục ngữ "Có

chí thì nên" đã được ông cha ta truyền lại cho chúng ta từ bao đời nay. Đó là bí quyết để thành cơng trong cuộc

sống.

Câu tục ngữ này có 2 vế: "Có chí" tức là có ý chí quyết tâm, bền lịng. "Thì nên" là đạt đc kết wả thành cơng. Cả

câu như muốn nói rằng có ý chí, nghị lực, hồi bão, lý tưởng tốt đẹp, sự kiên trì sẽ gặt hái đc nhìu thành cơng

trong sự nghiệp và cuộc sống. Thiếu ý chí sẽ ko làm đc gì, dễ chán nản, bng xi khi gặp khó khăn.

Thực tế trong cuộc sống cho ta biết đc rất nhìu điều. Chẵng hạn như Thầy Nguyễn Ngọc Ký, từ nhỏ đã bị liệt cả

2 tay, nhưng vì lịng ham học và có ý chí, nghị lực vươn lên, Thầy đã tập viết chữ bằng chân. Nhờ sự cố gắng,

kiên trì, bền bỉ mà giờ đây Thầy đã là tấm gương sáng để học trò noi theo. Hoặc như là Mạc Đĩnh Chi, nhà

nghèo, phải nhờ ánh sáng của đom đóm làm đèn mà học. Nhờ sự chịu khó, kiên trì như thế mà ông đã đỗ đạt

làm quan lớn giúp ích cho nhân dân. Như vậy, kiên trì, nhẫn nại là đức tính cần có của mỗi con người. Trong

cuộc sống, ai mà chẵng có ước mơ, hồi bão, nhưng ước mơ sẽ vẫn mãi là ước mơ nếu ta ko kiên trì theo đuổi.

Nhẫn nại ln là động lực, là sức mạnh giúp con người vượt wa khó khăn và tiến lên phía trước.

Trái ngược với người "Có chí thì nên" là kẻ "thấy sóng cả mà ngã tay chèo". Những kẻ ấy thường bi quan, ko có

sự kiên trì, quyết tâm, thấy việc nặng nhọc là đùn đẩy, có suy nghĩ là ko làm đc và từ đó từ bỏ tất cả mọi thứ.

Sống cho qua ngày, sống 1 cách vô nghĩa, vô dụng thì ko bao giờ chạm đến thành cơng. Thử hỏi, trong 1 xã hội

đầy rẫy những kẻ như thế thì xã hội đó đâu cịn phát triển, cịn đâu mà đi lên?

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>Đề bài : chứng minh tính chân lí trong bài thơ:</b>

Khơng có việc gì khó

Chỉ sợ lịng khơng bền

Đào núi và lấp biển

Quyết chí ắt làm nên.

(Hồ Chí Minh)

a/ Mở bài :

Nêu vai trị quan trọng của lí tưởng , ý chí và nghị lực trong cuộc sống mà bài thơ đúc kết . Đó là một chân lí.

b/ Thân bài: ( Chứng minh )

- Xét về lí:

+ý Chí và nghị ưực là điều rất cần thiét đề con người vượt qua mọi trở ngại .

+ Không có chí thì khơng làm được điều gì .

-Xét về thực tế:

+ Những người có chí điều thành cơng ( dẫn chứng).

+ Chí giúp người ta vượt qua mọi khó khăn tưởng chừng như không thể vượt qua được ( dẫn chứng)

c/ Kết bài:

Mọi người nên tu dưỡng ý chí bắt đầu từ những việc nhỏ , để khi ra đời làm được việc lớn.

<b> Bài tham khảo:</b>

Con người ta ai cũng muốn thành đạt .Nhưng con đường dẫn đến thành công thường quanh co khúc khuỷu và

lắm chông gai .Để động viên con người vững chí , bền gan phấn đấu và tin tưởng ở thắng lợi ,Bác Hồ đã khuyên

thanh niên:

" Khơng có việc gì khó

Chỉ sợ lịng không bền

Đào núi và lấp biển

Quyết chí ắt làm nên"

Ai cũng biết cây kim bé nhỏ tới mức nào nhưng cũng hoàn hảo tới mức nào . Thân kim bằng sắt trịn ,mảnh

,nhỏ xíu .Đầu kim nhọn sắt .Trơn kim cũng có một lỗ nhỏ xíu để luồn chỉ qua .Có thể kim mới trở thành một vật

có ích cho cuộc đời .Cịn sắt là vật liệu làm nên kim . Chỉ có điều ,làm từ sắt nên kim là cả một quá trình tôi

luyện , mài dũa công phu bền bỉ . Nhưng có đi có lại .Ai có cơng mài sắt bền bỉ ,kiên trì sẽ có ngày nên kim

.Đức kiên trì ,chí bền bỉ chính là một yếu tố quan trọng dẫn đến thành công .

Thực tế cuộc sống đã cho thấy điều đó là hồn tồn có cơ sở .Trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc ta ,

chúng ta phải thực hiện chiến lược trường kì kháng chiến ,nhất định thắng lợi .Từ cuộc kháng chiến chống quân

Minh của vua tôi nhà Lê đén cuộc kháng chiến chông Pháp ,chống Mĩ của nhân dân ta trong những năm vừa

qua ,tát cả đều thử thách ý chí kiên trì ,bền gan vững chí của cả dân tộc .Và cuối cùng chúng ta đã giành được

thắng lợi ,đã giành được độc lập cho dân tộc ,tự do cho nhân dân .Nhờ kiên trì kháng chiến ,nhân dân ta thành

công .

Trong đời sống lao động sản xuất ,nhân dân ta cũng nhiều lần thể hiện đức kiên nhẫn dáng khâm phục .Nhìn

những con đê sừng sững đôi bờ sông Cầu , sông Hồng ,sông Đáy ,sông Thương ,chúng ta hiểu được cha ông ta

đã kiên trì ,bền bỉ tới mức nào để ngăn dòng nước lũ ,bảo vệ mùa màng trên đồng bằng Bắc Bộ .Chỉ với đôi bàn

tay cầm mai , đơi vai vác đất ,hồn tồn là sức lao động thủ cơng ,khơng có máy xúc ,máy ủi ,máy gạt ,máy đầm

như ngày nay ,cha ơng ta đã kiên trì ,quyết tâm lao động và thành công .

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

nhỏ ,anh đã kiên trì luyện viết bằng chân để có thể đến lớp cùng bạn bè .Đức kiên trì đã giúp anh chiến thắng số

phận .anh đã học xong phổ thông ,học xong đại học và trở thành thầy giáo ,một nhà giáo ưu tú . Thế mới biết ý

chí ,nghị lực ,lịng kiên nhẫn ,sự bền bỉ đóng vai trị quan trọng tới mức nào trong việc quyết định thành bại của

mỗi cơng việc nói riêng và cả sự nghiệp của mỗi con người nói chung .Có mục đích ban đầu dung đắn - chưa đủ

; phải có lịng kiên trì ,nhẫn nại cọng với một phương pháp làm việc năng động và sáng tạo thì chúng ta mới có

thể biến ước mơ thành hiện thực .

Bàn luận về một vấn đề có tầm cỡ lớn lao là sự nghiệp mà lại lấy hình ảnh của một sự vật thật bé nhỏ là một cây

kim để nói ,ơng cha ta phải có chủ ý rõ ràng và sâu sắc ,gửi gắm trong lời khuyên giản dị như một triết lí : có

cơng mài sắt có ngày nên kim .Câu tục ngữ khơng chỉ là một bài học về ý chí mà cịn là lời động viên chân

tình : hãy lạc quan ,tin tưởng .

Kế thừa và phát huy quan niệm của ông cha ,với những kinh nghiện trong cuộc đời hoạt động cách mạng của

mình ,Bác Hồ đã khuyên thanh niên:

" Khơng có việc gì khó

Chỉ sợ lịng khơng bền

Đào núi và lấp biển

Quyết chí ắt làm nên"

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>“Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” hay “Uống nước nhớ nguồn” .</b>

Bài 1

Lòng biết ơn đối với người khác từ xưa đến nay vốn là truyền thống của dân tộc ta. Ông cha ta luôn nhắc nhở, dạy bảo
con cháu phải sống ân nghĩa thuỷ chung, đã nhận ơn của ai thì khơng bao giờ qn. Truyền thống đạo đức đó được thể
hiện rõ nét qua câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây".

Đây là một lời giáo huấn vô cùng sâu sắc. Khi ăn những trái cây chín mọng với hương vị ngọt ngào ta phải nhớ tới cơng
lao vun xới, chăm bón của người trồng nên cây ấy. Từ hình ảnh ấy, người xưa ln nhắc nhở chúng ta một vấn đề đạo
đức sâu xa hơn: Người được hưởng thành quả lao động thì phải biết ơn người tạo ra nó. Hay nói cách khác: Ta phải biết

ơn những người mang lại cho ta cuộc sống ấm no hạnh phúc như hôm nay.

Tại sao như vậy? Bởi vì tất cả những thành quả lao động từ của cải vật chất đến của cải tinh thần mà chúng ta đang
hưởng thụ không phải tự nhiên có được. Những thành quả đó là mồ hôi, nước mắt và cả xương máu của biết bao lớp
người đã đổ xuống để tạo nên. Bát cơm ta ăn là do cơng lao khó nhọc vất vả "một nắng hai sương" của người nông dân
trên đồng ruộng. Tấm áo ta mặc, ngôi nhà ta ở, cả những vật dụng hàng ngày ta tiêu dùng là do sức lao động cần cù,
miệt mài của những người thợ, những chú công nhân. Cũng như những thành tựu văn hoá nghệ thuật, những di sản của
dân tộc cịn để lại cho đời sau hơm nay là do cơng sức, bàn tay, khối óc của những nghệ nhân lao động sáng tạo khơng
ngừng... Cịn rất nhiều, nhiều nữa những cơng trình vĩ đại... mà ơng cha ta làm nên nhằm phục vụ cho con người. Chúng
ta là lớp người đi sau, thừa hưởng những thành quả ấy, lẽ nào chúng ta lại lãng quên, vô tâm không cần biết đến người
đã tạo ra chúng ư? Một thời gian đằng đẵng sống trong những đêm dài nô lệ, chúng ta phải hiểu rằng đã có biết bao lớp
người ngã xuống quyết tâm đánh đuổi kẻ thù... để cho ta có được cuộc sống độc lập, tự do như hơm nay. Chính vì vậy,
ta khơng thể nào được quên những hi sinh to lớn và cao cả ấy.

Có lịng biết ơn, sống ân nghĩ thuỷ chung là đạo lí làm người, đó cũng là bổn phận, nhiêm vụ của chúng ta đối với đời.
Tuy nhiên, lịng biết ơn khơng phải là lời nói sng mà phải thể hiện bằng hành động cụ thể. Nhà nước ta đã có những
phong trào đền ơn đáp nghĩa, xã dựng những ngơi nhà tình nghĩa cho các bà mẹ anh hùng, các gia đình thương binh liệt
sĩ. Việc đền ơn đáp nghĩa này đã trở thành phong trào, là chính sách lan rộng trên cả nước. Đây không chỉ là sự đền đáp
công ơn đơn thuần mà nó trở thành bài học giáo dục thiết thực về đạo lí làm người của chúng ta. Cho nên mỗi người ai ai
cũng cần phải có ý thức bảo vệ và phát huy những thành quả đạt được ấy ngày càng tốt đẹp hơn, có nghĩa là ta vừa là
"người ăn quả" của hôm nay, vừa là "người trồng cây" cho ngày mai. Cũng từ đó ta càng thấm thía hiểu được rằng: Cha
mẹ, thầy cơ cũng chính là người trồng cây, cịn ta là người ăn quả. Vì vậy ta cần phải thực hiện tốt bổn phận làm con
trong gia đình, bổn phận người học trò trong nhà trường. Làm được như vậy tức là ta đã thể hiện được lòng biết ơn sâu
sắc của mình đối với những người đã hi sinh, thương yêu, lo lắng cho ta. Đây là một việc làm khơng thể thiếu được ở thế
hệ trẻ hơm nay.

Tóm lại, câu tục ngữ trên giúp ta hiểu rõ về đạo lí làm người. Lịng biết ơn là tình cảm cao quý và cần phải có trong mỗi
con người. Vì vậy, chúng ta cần phải ln trau dồi phẩm chất cao quý đó, nhất là đối với cha mẹ, thầy cô... với những ai
đã tạo ra thành quả cho ta hưởng thụ. Lòng biết ơn mãi mãi là bài học quí báu và câu tục ngữ "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây"
có giá trị và tác dụng vơ cùng to lớn trong cuộc sống của chúng ta.

<b>Bài 2</b>

Trong cuộc sống, đạo đức là một yếu tố rất quan trọng, nó thể hiện sự văn minh, lịch sự, nếp sống, tính cách, và phần
nào có thể đánh giá được phẩm chất, giá trị bản thân con người. Và có rất nhiều mặt để đánh giá đạo đức, phẩm chất
của con người. Một trong số đó là sự biết ơn, nhớ ghi công lao mà người khác đã giúp đỡ mình. Đó cũng là một chân lí
thiết thức trong đời thường. Chính vì vậy ơng cha ta có câu : “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” hay “Uống nước nhớ nguồn” .
Cả hai câu tục ngữ trên đều mang một triết lí nhân văn sâu sa. Đó là cần phải biết ơn những người đã mang lại cuộc
sống ấm no, hạnh phúc cho chúng ta.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

truyền thống tốt đẹp của ông cha ta từ xưa tới nay. Đó cũng chính là biết sống ân nghĩa mặn mà, thuỷ chung sâu sắc
giữa con người với con người. Tất cả những gì chúng ta đang hưởng thụ hiện tại không phải tự dưng mà có. Đó chính là
cơng sức của biết bao lớp người. Từ những bát cơm dẻo tinh trên tay cũng do bàn tay người nông dân làm ra, một hạt
lúa vàng chín giọt mồ hơi mà. Rồi đến tấm áo ta mặc, chiếc giày ta đi cũng đều bởi những bàn tay khéo léo của người
thợ cùng với sự miệt mài, cần cù trong đó. Những di sản văn hoá nghệ thuật, những thành tựu độc đáo sáng tạo để lại
cho con cháu. Còn nhiều, rất nhiều những cơng trình vĩ đại nữa mà thế hệ trước đã làm nên nhằm mục đích phục vụ thế
hệ sau. Tất cả, tất cả cũng chỉ là những công sức lớn lao, sự tâm huyết của mỗi người dồn lại đã tạo nên một thành quả
thật đáng khâm phục để ngày nay chúng ta cần biết ơn, phục hồi, tu dưỡng, phát triển những di sản đó. Những lịng biết
ơn, kính trọng khơng phải chỉ là lời nói mà cịn cần hành động để có thể thể hiện được hết ân nghĩa của ta. Đó chính là
bài học thiết thực về đạo lí mà mỗi con người cần phải có.

Đến câu tục ngữ thứ hai “Uống nước nhớ nguồn”. Cũng giống câu tục ngữ thứ nhất. Câu tục ngữ này đều mang ý ẩn dụ
dưới hình thức cụ thể, sinh động. Nước chính là thứ chúng ta hưởng thụ cịn nguồn chính là người tạo ra cái để chúng ta
hưởng thụ đó. Câu tục ngữ này chỉ vẻn vẹn có bốn chữ mà ý tứ sâu xa ẩn dưới cấu trúc mơ hình điều kiện, hệ quả. Nói
đến nước trong nguồn là nói đến sự mát mẻ, thanh tao. Và nguồn nước sẽ mãi không bao giờ vơi cạn. Chữ “nhớ” trong
câu là một từ quan trọng, tâm điểm của câu tục ngữ. Ý nghĩa câu tục ngữ này thể hiện mối quan hệ tốt đẹp giữa con
người với con người. Lòng nhớ ơn ln mang một tình cảm cao đẹp, thấm nhuần tư tưởng nhân văn. Nó giáo dục chúng
ta cần biết ơn tổ tiên, ông bà, cha mẹ, những anh hùng vĩ đại đã hi sinh, lấy thân mình, mồ hôi xương máu để bảo vệ
nền độc lập cho đất nước, giữ vững bình yên vùng trời Tổ quốc cho chúng ta có những năm tháng sống vui sống khoẻ và
có ích cho xã hội, phần để thực hiện đúng trách nhiệm, bổn phận của chúng ta, phần vì khơng hổ thẹn với những người

ngã xuống giành lấy sự độc lập. Có ai hiểu được rằng, một sự biết ơn được thể hiện như một đoá hoa mai ửng hé trong
nắng vàng, một lịng kính trọng bộc lộ như một ánh sao đêm sáng rọi trên trời cao. Đó là những cử chỉ cao đẹp, những
hành động dù chỉ là nhỏ nhất cũng đều mang một tấm lịng cao thượng. Những người có nhân nghĩa là những người biết
ơn đồng thời cũng biết giúp đỡ người khác mà khơng chút tính toan do dự. Chính những hành động đó đã khơi dậy tấm
lịng của biết bao nhiêu con người , rồi thế giới này sẽ mãi là một thế giới giàu cảm xúc.

</div>

<!--links-->