ky nang song KN GIAI QUYET MAU THUAN

<span class='text_page_counter'>(1)</span>HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG : KỸ NĂNG GIẢI QUYẾT MÂU THUẪN Kính thưa quí thầy cô giáo; các em học sinh thân mến: Chúng ta may mắn được sống trong giai đoạn đời sống vật chất tiến bộ vượt bật; khoa học, kỹ thuật phát triển nhanh chóng chưa từng thấy, 1 ngày bằng 30 năm của các thế kỷ trước. Tuy nhiên lĩnh vực văn hóa ứng xử lại phát triển không tương xứng, tiến rất chậm ; thậm chí có lĩnh vực còn đi lùi. Nạn bạo hành trong gia đình còn rất nghiêm trọng (43% gia đình VN có bạo hành do mâu thuẫn gia đình) tỷ lệ ly hôn trong giới trẻ có xu thế tăng nhanh; đặc biệt trong những năm gần đây trong học đường thường xuyên xảy ra mâu thuẩn đánh nhau và đã gây ra những hậu quả đáng tiếc. Đó cũng là bức tranh chung của toàn nhân loại hiện nay: Phát triển nhanh nhưng chưa bền vững, luôn chứa đầy những mâu thuẫn, xung đột. Trước tình hình đó Ủy ban văn hóa giáo dục của liên hiệp quốc UNECO đầu thế kỷ XXI đã đưa ra thông điệp về giáo dục nhằm xây dựng xã hội công dân cho toàn nhân loại là: Học để biết cách học. Học để làm một cách sáng tạo. Học để khẳng định mình. Học để cùng chung sống thân thiện và tích cực. Đây là lần đầu tiên UNECO đặt vấn đề chung sống thân thiện và tích cực là một trong 4 trụ cột mục tiêu của giáo dục . Trước tình hình mới hiện nay, đồng thời với giáo dục các môn văn hóa; nhà trường hết sức chú trọng đến giáo dục các kỹ năng sống. Hôm nay chúng ta cùng trao đổi,học hỏi một trong những kỹ năng quan trọng để chung sống đó là : Kỹ năng giải quyết mâu thuẫn. Trước hết chúng ta cần hiểu mâu thuẫn là gì ? Mâu thuẫn là những xung đột, va chạm, tranh cãi, bất đồng, bất bình xảy ra tất yếu trong quá trình sống.Mâu thuẫn nếu không sáng suốt giải quyết thì nó là cội nguồn của bất hạnh. Nếu biết cách hóa giải mâu thuẫn thì nó sẽ gúp chúng ta hiểu nhau, gần nhau hơn. Mâu thuẫn có rất nhiều nguyên nhân, có thể tạm chia thành các nhóm như sau: 1. Do suy nghĩ, quan niệm khác nhau và đặc biệt là nhu cầu, lợi ích cá nhân khác nhau (Do không biết người biết ta) 2. Do cách nhìn nhận vấn đề còn hạn chế : Chỉ biết mình, không tôn trọng người khác, hay soi mói.(Chân mình thì lấm bê bê, còn đi lấy đuốc đem rê chân người) 3. Một số người thích thống trị, hiếp đáp, bắt người khác lệ thuộc, phục tùng mình.(Đanh đá cá cầy- Thích đè đầu cởi cổ người khác) 4. Do kèn cựa , ganh tỵ, định kiến , địa phương hóa (Kèn cựa lắm,sẩy vẩy nhiều - Chuột chù chê khỉ rằng hôi, khỉ mới trả lời: cả họ mày thơm - Chó cậy gần nhà, gà cậy gần vườn). 5. Do bảo thủ, cố chấp, dựng chuyện bôi xấu nhau (Đòn xóc 2 đầu, gắp lửa bỏ tay người) 6. Do cách giao tiếp nói năng hồ đồ, thô tục,vô lễ… ( Ăn tục, nói phét- Lời nói gói tội)… vv. 7. Do dân tộc, tín ngưỡng, lối sống khác nhau.( vd đạo Hồi với đạo Thiên chúa…vv) 8. Do quan hệ nam nữ bất chính, ghen tuông…khá phổ biến trong một số gia đình. Trong nhà trường THCS phần lớn mâu thuẫn xuất phát từ những điều rất nhỏ như : -Do lỡ tay, nghịch quá trớn dẫn đến nổi cáu, xúc phạm nhau.( Chạy nhanh va vào nhau, nghịch quá tay làm đau bạn…) - Do hiểu nhầm hay vô ý tạo nên. ( Đi xe lỡ văng tí bùn vào bạn,thắng xe đạp không kịp va nhẹ vào bạn….) Có những mâu thuẫn khó chịu hơn như : - Do đố kỵ, ganh gét hay gen tuông (Do bạn học giỏi hơn,thấy bạn điểm cao hơn , xinh đẹp hơn lấy làm khó chịu) - Đôi khi mâu thuẫn còn do các bạn xấu kích động, xúi giục, ngấm ngầm nói xấu sau lưng tạo nên ( Ném đá dấu tay-Đâm bị thóc chọc bị gạo). Điều quan trọng nhất là chúng ta giải quyết mâu thuẫn như thế nào ? Chúng ta cần phải nhận thức rằng : Mâu thuẫn không phải là sự kết thúc mà là khởi đầu cho những bài học thú vị trong cuộc sống. Qua mâu thuẩn ta trưởng thành hơn. Đó là cách chung sống tích cực..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Ngược lại khi mâu thuẩn xảy ra mà ta tìm mọi cách để chiến thắng. Đây là tâm lý hiếu thắng rất phổ biến của đa số chúng ta. Cách giải quyết tiêu cực này sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng: Mức độ thấp thì cãi nhau, giận nhau, không nhìn mặt nhau, kết thúc tình bạn đẹp đẽ của tuổi học trò.( Các bạn nữ hay đi theo hướng này) . Mức độ cao thì đánh nhau, lôi bạn kéo bè vào cuộc, nuôi hận, chờ dịp báo thù ( các bạn nam hay đi theo hướng này). Một số người khi ganh gét, bất bình với ai lại để bụng thâm thù , chờ cơ hội trả thù hay xúi giục người khác làm mâu thuẫn ngày càng trầm trọng hơn, đến khi bùng phát thì đã trầm trọng, rất khó xử lý. Hậu quả của việc cố giành chiến thắng trong mâu thuẩn là gây mất đoàn kết, làm vơi đi lòng yêu thương con người, có khi còn gây hậu quả nghiêm trọng : kẻ vào tù, người mất mạng. Việc học tập giảm sút, có tâm lý chán nản không muốn đến trường, hay có ý nghỉ bỏ học.Nhiều học sinh bỏ học hay phải chuyển trường vì không giải quyết được mâu thuẫn .Bởi vậy nhất thiết chúng ta không giải quyết mâu thuẫn theo hướng này . Cách tốt nhất là giải quyết mâu thuẫn theo hướng tích cực và thân thiện. Nên giải quyết sớm, khi mâu thuẩn chưa nghiêm trọng. Nếu mâu thuẫn nhỏ chúng ta có thể tự giải quyết; nếu cảm thấy khó khăn cách tốt nhất là nhờ trung gian làm trọng tài để giải quyết. Cần chọn người có uy tín và kinh nghiệm để giúp đỡ như : Thầy cô giáo, bố mẹ, người lớn tuổi …Tuy nhiên cần chú ý nếu người thứ ba có sẵn mâu thuẫn với một phía lại can thiệp thiên vị; có thể đổ dầu vào lửa, mâu thuẫn sẽ gia tăng hơn. Phương pháp giải quyết mâu thuẫn cần tuân theo 5 bước sau: 1.Biết kiểm soát, kiềm chế cơn giận. Không nên hành động trong lúc giận dữ để không phải hối tiếc sau này. Hãy để cơn giận tạm lắng, thở thật sâu, bình tĩnh trước khi giải quyết. Phần lớn bạo lực học đường gần đây là do bộc phát, không biết kiềm chế tạo nên. 2.Trong thâm tâm cần phân tích sự việc một cách tích cực, luôn có thiện tâm, cần biết nói lời cám ơn và xin lỗi; nhất thiết không được ngoan cố, khăng khăng giữ ý kiến riêng hay tranh luận cùn và nhất là không được có lời xúc phạm nhau. 3.Hãy để mỗi bên bày tỏ quan điểm, ý kiến của mình. Không nói chen vào khi bên kia đang bày tỏ quan điểm. Có thể dùng thư viết tay để nói trọn ý của mình, thể hiện tình cảm và thiện ý khi đối tượng khó nói chuyện trực tiếp vì đang cơn giận hay đang không nhìn mặt nhau. 4. Biết lắng nghe quan điểm người khác, đặt vị trí mình vào người khác. Không ai là hoàn toàn hoàn hảo, không có sai lầm cả.Thánh nhân còn có vết huống chi người thường.( Trọng tài nên cho mỗi bên nhắc lại quan điểm bên kia) 5. Đề ra hướng giải quyết có thể chấp nhận cho cả hai bên; không cố chấp, chụp mũ qui kết; biết hối lỗi và rộng lòng tha thứ. Cần cam kết và thực hiện đúng cam kết cho cả hai bên. Cách phòng tránh mâu thuẫn tốt nhất là hạn chế mâu thuẫn xảy ra bằng cách sống thân thiện và tích cực: - Trong giao tiếp ứng xử cần biết nhẫn nhịn; “Một sự nhịn chín sự lành”. - Hãy sống vì mọi người, không hiếu thắng, không dùng lời lẽ xúc phạm danh dự người khác; có trách nhiệm trong mỗi hành vi ,lời nói của mình. - Phải giải quyết mâu thuẩn từ trứng nước, tránh bị kích động, bị dồn nén , tuyệt đối không bao giờ được sử dụng bạo lực để giải quyết mâu thuẩn . Khi mâu thuẩn xảy ra cần tránh lôi bạn kéo bè vào cuộc dẫn đến đánh nhau tập thể rất nguy hiểm . Và điều quan trọng cần nhắc lại là không được tìm mọi cách giành chiến thắng khi mâu thuẫn xảy ra; lại càng không nên để bụng thâm thù . Hãy luôn luôn tâm niệm :Sống thân thiện và tích cực thì cuộc sống sẽ tươi đẹp biết bao! Chúc quí thầy cô và các em học sinh trường THCS Tân Hà sức khỏe và hạnh phúc ; luôn biết cách hóa giải mọi mâu thuẫn để cuộc sống chúng ta luôn tươi đẹp, chào thân ái! Tân Hà 22/9/2012 Thay mặt nhóm chủ nhiệm lớp 8 năm học 2012-2013 Người viết : Bùi Đức Lương.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Mở bài : Nhà thơ Cao Xuân Sơn nói về cuộc sống có mấy câu sau: “Hết thảy vững bền , hết thảy quá mong manh, Cuộc đời dồn đuổi ta không phút giây ngừng nghỉ . Vậy mà trong chúng ta có người đãng trí, Dồn đuổi nhau một lần nữa lạ lùng!” Vậy cái gì vừa vững bền lại vừa quá mong manh ? ……………………………………………………………………………………………………… Học để thưởng thức cuộc đời ở đẳng cấp cao hơn, hoàn hảo và trọn vẹn hơn. Học để biết sống tốt hơn, hay hơn; học để bình tĩnh và độ lượng hơn; học để thông cảm, yêu thương và chia sẻ. Không phải chỉ học để biết cách chiến thắng mà còn phải học để biết cách chịu đựng sự thất bại. Tất cả chúng ta đều mơ ước thấu hiểu thế giới, việc học là gốc rễ cho sự thấu hiểu đó. Nhưng không thể có niềm vui thấu hiểu nếu không học tập miệt mài. TRƯỜNG THPT VĨNH VIỄN 73 Lê Trọng Tấn- Quận Tân Phú –TP HCM( gần ngã tư Trường Chinh –Tân Kỳ- Tân Quí 600m) ĐT:08 38160000 - vinhvien.edu.vn.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>