huong dan HS giai toan lien quan den cau tao thap phan cua so

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Hớng dẫn HS giải toán liên quan đến cấu trúc thập ph©n cña sè D¹ng: Bµi to¸n viÕt thªm n ch÷ sè vµo bªn ph¶i vµ bªn tr¸i mét sè. *) ViÕt thªm mét ch÷ sè vµo bªn ph¶i vµ bªn tr¸i vµ cho tríc hiÖu cña hai sè. Đề bài 1: Tìm một số có hai chữ số, nếu viết thêm chữ số 5 ở cuối thì đợc số có ba chữ số, nếu viết thêm chữ số 5 ở hàng trăm thì số đó tăng 225 đơn vị. Gîi ý: ? Sè ph¶i t×m lµ sè cã mÊy ch÷ sè? ( 2 ch÷ sè) ? Viết thêm chữ số 5 vào bên nào của số đó? ( bên phải và bên trái). ? 225 lµ hiÖu cña nh÷ng sè nµo? ( HiÖu cña hai sè míi) ? Nếu gọi số đã cho là ab thì biểu thức đợc viết thế nào? Gi¶i: Gäi sè ph¶i t×m lµ ab ( a> 0, a, b < 10) khi viÕt thªm ch÷ sè 5 ë cuối ta đợc ab5. Theo đề ra ta có: 5ab - ab5 = 225 ; 5ab = 225 + ab5 500 + ab = 225 + ab x 10 + 5 500 - 225 - 5 = ab x ( 10 - 1) 270 = ab x 9 ; ab = 270 : 9 ; ab = 30. VËy sè ph¶i t×m lµ 30. *) ViÕt thªm 1 ch÷ sè vµo bªn ph¶i, bªn tr¸i vµ cho tríc tØ sè cña 2 sè: §Ò bµi 2: T×m mét sè cã ba ch÷ sè b¾t ®Çu b»ng ch÷ sè 4, nÕu chuyÓn chữ số 4 xuống hàng đơn vị ta đợc số mới bằng 3 / 4 số đó? Gîi ý: ? Sè ph¶i t×m lµ sè cã mÊy ch÷ sè? ( Sè cã ba ch÷ sè) ? Chữ số 4 của só đã cho ở hàng nào? ( ở hàng trăm) ? TØ sè cña hai sè lµ bao nhiªu? ( 3/ 4) ? Vậy biểu thức của bài toán đợc viết thế nào nếu gọi số phải tìm là 4ab? Gi¶i: Gäi sè ph¶i t×m lµ 4ab ( a; b < 10) chuyÓn ch÷ sè 4 xuèng hµng đơn vị ta đợc ab4. Theo đề bài ta có: ab4 = 4ab x 3/4 ab4 x 4 = 4ab x 3 ( ab x 10 + 4) x 4 = (400 + ab) x 3 ab x 10 x 4 + 4 x 4 = 400 x 3 + ab x 3 ab x 40 + 16 = 1200 - 16 ab x ( 40 - 3 ) = 1184 ab x 37 = 1184 ; ab = 1184 : 37 ; ab = 32 VËy sè ph¶i t×m lµ 432..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> §Ò bµi 3: T×m mét sè cã hai ch÷ sè biÕt r»ng nÕu viÕt thªm mét ch÷ sè 1 vào bên trái và bên phải số đó ta đợc một só bằng 21 lần số đó. Gi¶i: Gäi sè ph¶i t×m lµ ab , ab < 10, viÕt thªm ch÷ sè 1 vµo bªn tr¸i vµ bên phải ta đợc số 1ab1. Theo đề bài ta có: 1ab1 = ab x 21 1001 + ab x 10 = ab x 21 1001 = ab x 21 - ab x 10 1001 = ab x ( 21 - 10) ; 1001 = ab x 11 ; ab = 1001 : 11 ; ab = 91 VËy sè ph¶i t×m lµ 91. Bµi luyÖn tËp: Bµi 1: NÕu viÕt thªm ch÷ sè 0 vµo bªn ph¶i vµ mét ch÷ sã 1 vµo bªn trái một số có hai chữ số thì đợc một số gấp 50 lần số đã cho . Tìm số đã cho? Bµi 2: T×m mét sè cã 4 ch÷ sè b¾t ®Çu b»ng ch÷ sè 5, nÕu chuyÓn ch÷ số 5 xuống hàng đơn vị thì ssó đó giảm đi 3195 đơn vị. Bµi 3: T×m mét sè cã 2 ch÷ sè, biÕt r»ng nÕu viÕt thªm vµo bªn ph¶i vµ bên trái số đó mỗi bên 1 chữ số 3 ta đợc số mới mà tổng của số mới với số ph¶i t×m lµ 3322. *) ViÕt thªm ( hoÆc xo¸) 2 ch÷ sè ë bªn tr¸i hoÆc bªn ph¶i mét sè: Bài 1: Tìm hai số tự nhiên có tổng là 100 và đều là số có hai chữ số, nếu ghép số bé bên phải hoặc bên trái số lớn đều đợc số có 4 chữ số mà hiệu cña hai sè míi lµ 1584. Gîi ý: ? Bµi to¸n b¾t t×m mÊy sè, lµ sè cã mÊy ch÷ sè? ( T×m 2 sè cã 2 ch÷ sè) ? 1584 là hiệu của những số nào? ( Hiệu của 2 số đều là số có 4 chữ số) ? V× sao l¹i cã sè cã 4 ch÷ sè ? ( GhÐp sè bªn ph¶i hoÆc bªn tr¸i sè lín) ? NÕu gäi sè lín lµ ab vµ sè bÐ lµ cd th× ta cã biÓu thøc nh thÕ nµo? Gi¶i: Gäi sè lín lµ ab ( a> 0 ; a, b < 10) sè bÐ lµ cd ( c> 0 ; c, d < 10) nen tæng 2 sè lµ: ab + cd = 100. Khi ghép số bé bên phải số lớn và số lớn bên phải số bé ta đợc 2 số mới lµ abcd vµ cdab, mµ hiÖu cña hai sè lµ 1584, nªn ta cã: abcd - cdba = 1584 Ab x 100 + cd - ( cd x 100 + ab ) = 1584 cïng bít ë sè bÞ trõ vµ sè trõ ®i mét lÇn ab vµ mét lÇn cd ta cã: Ab x 99 - cd x 99 = 158 ( ab - cd) x 99 = 1584 Ab - ccd = 1584 : 99 Ab - cd = 16 mµ ab + cd = 100 Nªm ab = ( 100+ 16) : 2= 58 Cd = 100 - 58 = 42 VËy hai sè ph¶i t×m lµ 58 vµ 42. Bµi tËp luyÖn tËp:.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> §Ò bµi: Cho 2 sè ab vµ cd cã tæng lµ 55. NÕu viÕt sè nhá bªn tr¸i sè lín ta đợc số có 4 chữ số. Sau đó viết số lớn bên phải số nhỏ cũng đợc số có 4 ch÷ sè. HiÖu cña 2 sè míi lµ 693. T×m hai sè ab vµ cd? D¹ng: Bµi to¸n viÕt thªm n ch÷ sè vµo gi÷a hai ch÷ sè cña mét sè. *) ViÕt thªm mét ch÷ sè vµ cho tríc tæng: §Ò bµi: T×m sè cã hai ch÷ sè biÕt r»ng viÕt thªm mét ch÷ sè 3 vµo gi÷a hai chữ số của số đó ta đợc số mới mà tổng của số mới với số phải tìm là 262. Gi¶i: Gäi sè ph¶i t×m lµ ab ( a> 0 ; a, b < 10) viÕt thªm ch÷ sè 3 vµo giữa hai chữ số của số đó ta đợc số mới là a3b. Theo đề bài ta có: a3b + ab = 262 a x100 + 30 + b + a x 10 + b = 262 ( Dùa vµo cÊu t¹o sè) a x ( 100 + 10 ) + b x 2 = 262 - 30 a x 10 + b x 2 = 232 cïng chia cho 2 ta cã: a x 55 + b = 116 V× a lµ ch÷ sè nªn sè d cña phÐp chia 116 cho 55 lµ b. VËy a = 2 ; b = 6. VËy sè ph¶i t×m lµ 26. *) ViÕt thªm mét ch÷ sè vµ cho tríc hiÖu: Bài 2: Tìm số có 3 chữ số, biết xoá chữ số 3 ở hàng chục của số đó thì số đó giảm 480 đơn vị. Giải: Gọi số phải tìm là a3b ( a> 0 ; a, b< 10), xoá chữ số 3 ta đợc số ab. Theo đề bài ta có: a3b - ab = 480 a x 100 + 30 + b - ( a x 10 + b) = 480 a x 100 + 30 + b - a x 10 - b = 480 a x ( 100 - 10 ) + b - b = 480 - 30 a x 90 = 450 a = 450 : 90 a = 5 VËy b b»ng bao nhiªu? ( Lu ý HS ph¶i t duy v× ë trêng hîp nµy HS thêng hay bá sãt c¸c gi¸ trÞ cña b) b b»ng tÊt c¶ c¸c sè cã mét ch÷ sè. VËy sè ph¶i t×m lµ 50, 51,........59 *) ViÕt thªm 2 ch÷ sè vµ cho tríc hiÖu: §Ò bµi: T×m mét sè cã 2 ch÷ sè biÕt r»ng viÕt thªm 89 vµo gi÷a hai ch÷ số của số đó thì đợc số mới mà tổng của số mới với số phải tìm là 1900. Giải: Gọi số phải tìm là ab ( a > 0; a, b < 10) viết thêm 89 vào giữa ta đợc a89b. Theo đề bài ta có: a89b + ab = 1900 a x ( 100 + 890 + b + a x 10 + b = 1900 a x ( 1000 + 10) + b x 2 = 1900 - 890 a x 1010 + b x 2 = 1010.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> a x 505 + b = 505 ( cïng gi¶m hai lÇn). V× a, b lµ ch÷ sè nªn a = 1 ; b = 0. VËy sè ph¶i t×m lµ 10. Bµi luyÖn tËp: Bµi 1: T×m mét sè cã 2 ch÷ sè biÕt r»ng nÕu viÕt thªm ch÷ sè 5 vµo gi÷a 2 chữ số của số đó thì đợc số mới, mà tổng của số mới với số phải tìm là 938. ( §S: 84) Bµi 2: T×m 2 sè cã hiÖu cña chóng 1000 biÕt r»ng nÕu xo¸ ch÷ sè 0 ë hàng trăm, chữ số 1 ở hàng chục của số bị trừ thì đợc số trừ. ( ĐS: 1010 và 10)..

<span class='text_page_counter'>(5)</span>