Giao an ngu van 6 co ky nang song

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.58 MB, 333 trang )

(1)Ngµy so¹n: 12.08.2011 Ngµy gi¶ng: 15.08.2011 Hớng dẫn đọc thêm:. TuÇn 1 - TiÕt 1. Con Rång ch¸u Tiªn. (TruyÒn thuyÕt) A. Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: - Kh¸i niÖm vÒ thÓ lo¹i truyÒn thuyÕt. - Nh©n vËt, sù kiÖn, cèt truyÖn trong tp thuéc t/lo¹i truyÒn thuyÕt giai ®o¹n ®Çu. Bãng d¸ng t/k× dùng níc cña dt ta trong mét tp d©n gian t/k× dùng níc. 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - §äc d/c¶m vb truyÒn thuyÕt. NhËn ra nh÷ng sù viÖc chÝnh. - NhËn ra mét sè chi tiÕt tëng tîng k× ¶o trong truyÖn. * KÜ n¨ng sèng: - Tự nhận thức và xác định đợc nguồn gốc tổ tiên. - Xác định giá trị bản thân: lòng biết ơn tổ tiên và có trách nhiệm với việc phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc. 3. Thái độ: Lòng tự hào, t/cực học tập kế thừa, phát huy truyền thống dt B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: Soạn giáo án, su tầm tranh ảnh liên quan đến bài học: - Häc sinh: So¹n bµi, tranh vÒ l¹c Long Qu©n vµ ¢u c¬ cïng 100 ngêi con chia tay lên rừng xuống biển, su tầm tranh ảnh về Đền Hùng hoặc vùng đất Phong Châu. c. Ph¬ng ph¸p: - Tái hiện, vấn đáp, phân tích, bình giảng D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (3’) KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ s¸ch vë vµ dông cô häc tËp bé m«n. III.Bµi míi: (39’)(Gi¸o viªn giíi thiÖu) Ngay từ những ngày đầu tiên cắp sách đến trờng chúng ta đều đợc học và ghi nhí c©u ca dao: BÇu ¬i th¬ng lÊy bÝ cïng Tuy r»ng kh¸c gièng nhng chung mét giµn Nhắc đến giống nòi mỗi ngời Việt Nam của mình đều rất tự hào về nguồn gốc cao quÝ cña m×nh - nguån gèc Tiªn, Rång, con L¹c ch¸u Hång. VËy t¹i sao mu«n triệu ngời Việt Nam từ miền ngợc đến miền xuôi, từ miền biển đến rừng núi lại cïng cã chung mét nguån gèc nh vËy. TruyÒn thuyÕt Con Rång, ch¸u Tiªn mµ chúng ta tìm hiểu hôm nay sẽ giúp các em hiểu rõ về điều đó. Hoạt động của thầy và trò *Hoạt động 1: (10’) -PP vấn đáp, th/ trình -KT động não. ? TruyÒn thuyÕt lµ g×.. ?Truyện Con Rồng cháu Tiên ra đời trong t/ kì nào.. * Hoạt động 2: (25’). Nội dung cần đạt I. t×m hiÓu chung: -TruyÒn thuyÕt: lµ lo¹i truyÖn d/g kÓ vÒ c¸c nh©n vËt, sù kiÖn cã liªn quan đến l/sử thời qúa khứ, thờng có y/ tố t/ tợng kì ảo. Tr/thuyết t/ hiện thái độ và cách đánh giá của nd đối với các sự kiện và n/vật đợc kÓ. - Con Rång ch¸u Tiªn thô«c nhãm c¸c tp truyÖn tr/thuyết thời đại Hùng Vơng g/ đoạn đầu. II. §äc - hiÓu v¨n.

(2) 1.-PP đọc diễn cảm, tiếp nhận t/p. KT động não. - GVh/d: - §äc râ rµng, rµnh m¹ch, nhÊn giäng ë những chi tiết kì lạ phi thờng -> GV đọc mẫu một đoạn, gọi HS đọc -> Nhận xét đọc của HS. ?H·y kÓ tãm t¾t truyÖn tõ 5-7 c©u ?Em h·y gi¶i nghÜa c¸c tõ: Ng tinh, Méc tinh, Hå tinh vµ tËp qu¸n.. b¶n: 1. §äc, chó thÝch:. 2.-PP vấn đáp; KT động não. ? Cho biÕt PTB§ cña truyÖn ? ng«i kÓ? n/vËt chÝnh. ?Theo em truyÖn cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? Néi dung cña tõng phÇn? a. Từ đầu đến...Long Trang  Giới thiệu Lạc Long Qu©n vµ ¢u C¬ b. Tiếp...lên đờng  Chuyện Âu Cơ sinh nở kì lạ và LLQ vµ ¢u C¬ chia con c. Cßn l¹i  Gi¶i thÝch nguån gèc con Rång, ch¸u Tiªn. 3. PP đọc, tái hiện, vấn đáp, nêu vấn đề, phân tích, giảng bình. KT động não. - Gọi HS đọc đoạn 1 ?LLQ và Âu cơ đợc giới thiệu nh thế nào? (Nguồn gèc, h×nh d¸ng, tµi n¨ng) L¹c Long Qu©n - Nguån gèc: ThÇn - H×nh d¸ng: m×nh rång ë díi níc - Tµi n¨ng: nhiÒu phÐp l¹, gióp d©n diÖt trõ yªu qu¸i ¢u c¬:- Nguån gèc: Tiªn - Hình dáng: Xinh đẹp tuyệt trần. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ chi tiÕt miªu t¶ LLQ vµ ¢u c¬? -Tëng tîng phong phó. -LLQ lµ 1 vÞ thÇn( thÇn tho¹i), mang p/chÊt nh con ngời: đức độ, thơng dân, yêu ghét...(lịch sử hoá). ? T¹i sao t¸c gi¶ d©n gian kh«ng tëng tîng LLQ vµ Âu cơ có nguồn gốc từ các loài vật khác mà tởng tợng LLQ nòi rồng, Âu Cơ dòng dõi tiên? Điều đó cã ý nghÜa g×? * GV bình: Sự xuất thân và hình dáng đặc biệt của Lạc Long Quân và Âu Cơ là những chi tiết đặc biệt thÓ hiÖn trÝ t/ tîng v« cïng phong phó cña nh©n d©n ta, phải chăng đó là những h/ảnh giới thiệu để ngời đọc hớng tới một ý nghĩa vô cùng đẹp đẽ của câu chuyÖn vÒ nguån gèc cao quÝ: ThÇn- Tiªn b. PP tái hiện, vấn đáp, phân tích, bình giảng. KT động não ? Hai ngêi kÕt duyªn víi nhau cã g× l¹? -ThÇn rång (díi níc)- Tiªn n÷ (nói cao)=> chung sèng vî chång n¬i cung ®iÖn. -GV: Cuéc h«n nh©n cña hä lµ sù kÕt tinh nh÷ng g× đẹp đẽ nhất của con ngơì, thiên nhiên, sông núi. ? Âu Cơ sinh nở có gì kì lạ ? Việc đó có ý nghĩa gì? - Sinh bọc trăm trứng, nở trăm con, đẹp đẽ, khôi ng«, kh«ng cÇn bó mím, lín nhanh nh thæi.  Chi tiÕt tëng tîng s¸ng t¹o diÖu k× nhÊn m¹nh sù g¾n bã keo s¬n, thÓ hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt gi÷a các cộng đồng ngời Việt, cung cấp nhân lực tài. 2.KÕt cÊu, bè côc: -PTB§: tù sù -Bè côc: 3 phÇn. - §äc: -KÓ tãm t¾t: -Gi¶i thÝch tõ khã: (sgk). 3. Ph©n tÝch a. Giíi thiÖu L¹c Long Qu©n vµ ¢u c¬:. *L¹c Long Qu©n: Cã nguån gèc thÇn rång, dßng dâi cao quÝ, cã tµi năng đức độ, thơng dân, c¨m ghÐt kÎ ¸c. * ¢u C¬: Thuéc hä ThÇn N«ng ( tiªn), dßng dâi cao quÝ, xinh đẹp, thích du ngoạn, yêu cái đẹp.. b.ViÖc sinh në k× l¹, viÖc chia con cña ¢u C¬ vµ L¹c Long Qu©n:. * ¢u C¬ sinh në k× l¹:.

(3) giỏi, khoẻ mạnh nh thần để giúp dân mở nớc, dựng níc. * GV bình: Chi tiết lạ mang tính chất hoang đờng nhng rÊt thó vÞ vµ giµu ý nghÜa. Nã b¾t nguån tõ thực tế rồng, rắn đều đẻ trứng. Tiên (chim) cũng đẻ trứng. Tất cả mọi ngời VN chúng ta đều sinh ra từ trong cùng một bọc trứng (đồng bào) của mẹ Âu C¬. DTVN chóng ta vèn khoÎ m¹nh, cêng tr¸ng, đẹp đẽ, phát triển nhanh  nhấn mạnh sự gắn bó chÆt chÏ, keo s¬n, thÓ hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt gi÷a các cộng đồng ngời Việt. ? Em h·y quan s¸t bøc tranh trong SGK vµ cho biÕt tranh minh ho¹ c¶nh g×? ? L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ chia con nh thÕ nµo? ViÖc chia tay thÓ hiÖn ý nguyÖn g×? - 50 ngêi con xuèng biÓn; - 50 Ngêi con lªn nói - Cùng nhau cai quản các phơng, dựng xây đất nớc.  Cuéc chia tay ph¶n ¸nh nhu cÇu ph¸t triÓn DT: làm ăn, mở rộng và giữ vững đất đai. Thể hiện ý nguyÖn ®oµn kÕt, thèng nhÊt DT. Mäi ngêi ë mäi vùng đất nớc đều có chung một nguồn gốc, ý chí và søc m¹nh. ? NhËn xÐt: ý nghÜa cña chi tiÕt tëng tîng k× ¶o: - Chi tiết tởng tợng kì ảo là chi tiết không có thật đợc dân gian sáng tạo ra nhằm mục đích nhất định.ý nghÜa cña chi tiÕt tëng tîng k× ¶o trong truyÖn: + Tô đậm tính chất kì lạ, lớn lao, đẹp đẽ của các nh©n vËt, sù kiÖn. + ThÇn k× ho¸, linh thiªng ho¸ nguån gèc gièng nòi, dân tộc để chúng ta thêm tự hào, tin yêu, tôn kÝnh tæ tiªn, d©n téc. + Lµm t¨ng søc hÊp dÉn cña t¸c phÈm. ? B»ng sù hiÓu biÕt cña em vÒ LS chèng ngo¹i x©m và công cuộc xây dựng đất nớc, em thấy lời căn dặn của thần sau này có đợc con cháu thực hiện không? * GV b×nh: LS mÊy ngµn n¨m dùng níc vµ gi÷ níc của dân tộc ta đã chứng minh hùng hồn điều đó. Mçi khi TQ bÞ l©m nguy, ND ta bÊt kÓ trÎ, giµ, trai, gái từ miền ngợc đến miền xuôi, từ miền biển đến miền rừng núi xa xôi đồng lòng kề vai sát cánh đứng dậy giết kẻ thù. Khi nhân dân một vùng gặp thiên tai địch hoạ, cả nớc đều đau xót, nhờng cơm xẻ áo, để giúp đỡ vợt qua hoạn nạn. và ngày nay, mỗi chúng ta ngồi đây cũng đã, đang và sẽ tiếp tục thùc hiÖn lêi c¨n dÆn cña Long Qu©n xa kia b»ng nh÷ng viÖc lµm thiÕt thùc. C. PP đọc d/c, vấn đáp, nêu t/h có v/đề, bình giảng. KT: động não * Gọi HS đọc đoạn cuối ? Em h·y cho biÕt, truyÖn kÕt thóc b»ng nh÷ng sù viÖc nµo? ViÖc kÕt thóc nh vËy cã ý nghÜa g×? - Con trëng lªn ng«i vua, lÊy hiÖu Hïng V¬ng, lËp kinh đô, đặt tên nớc, đời đời truyền ngôi, kế tục. ? VËy theo em, cèt lâi sù thËt LS trong truyÖn lµ ë chỗ nào? Địa danh đền Hùng ở đâu? * GV: Cốt lõi sự thật LS là mời mấy đời vua Hùng trị vì. còn một bằng chứng nữa khẳng định sự thật. * ¢u C¬ vµ L¹c Long Qu©n chia con:. C. Sù nghiÖp dùng níc cña vua Hïng:.

(4) trên đó là lăng tởng niệm các vua Hùng mà tại đây hàng năm vẫn diễn ra một lễ hội rất lớn đó là lễ hội đền Hùng. Lễ hội đó đã trở thành một ngày quốc giç cña c¶ d©n téc, ngµy c¶ níc hµnh qu©n vÒ céi nguån: Dï ai ®i ngîc vÒ xu«i Nhí ngµy giç Tæ mïng mêi th¸ng ba và chúng ta tự hào về điều đó. Một lễ hội độc đáo duy nhÊt chØ cã ë VN! 4. PP: vấn đáp, nêu vấn đề. KT: động não. ? Theo em, tại sao truyện này đợc gọi là truyền thuyÕt? NhËn xÐt nghÖ thuËt k/c cña nd? ? TruyÖn cã ý nghÜa g×? GV: Chốt tổng kết- Gọi 1 hs đọc ghi nhớ (sgk-8) 4.Tæng kÕt: 4.1.NghÖ thuËt: K/ chuyÖn tëng tîng, cã nhiÒu chi tiÕt k× ¶o. 4.2.Néi dung: Nh»m gi¶i thÝch, suy t«n nguån gèc cao quÝ cña ngêi VN, ý nguyÖn ®oµn kÕt d©n tộc, thống nhất cộng đồng ngêi ViÖt. 4.3 .Ghi nhí: (sgk-8) III. LuyÖn tËp:. * Hoạt động 3: (4’) 1. Häc xong truyÖn: Con Rång, ch¸u Tiªn em thÝch nhất chi tiết nào? vì sao?( HS động não) 2. KÓ tªn mét sè truyÖn t¬ng tù gi¶i thÝch nguån gèc cña d©n téc VN mµ em biÕt? - Kinh vµ Ba Na lµ anh em - Qu¶ bÇu mÑ (kh¬ me) - Qu¶ trøng to në ra con ngêi (mêng). IV. Cñng cè: (1’)Ghi nhí V. HDVN: (1’) - Học bài, thuộc ghi nhớ. Đọc kĩ phần đọc thêm - So¹n bµi: “B¸nh chng, b¸nh giÇy”. T×m c¸c t liÖu kÓ vÒ c¸c d©n téc kh¸c hoÆc trªn thÕ giíi vÒ viÖc lµm b¸nh hoÆc quµ d©ng vua. E. RKNBD: ..................................................................................................................................... ......................................................................................................................................

(5) Ngµy so¹n: 14.08.2011 Ngµy gi¶ng: 17.08.2011 Hớng dẫn đọc thêm:. TiÕt 2. B¸nh chng, b¸nh giÇy (TruyÒn thuyÕt). A. Môc tiªu : 1. KiÕn thøc: - Nh©n vËt, sù kiÖn, cèt truyÖn trong t/p thuéc t/lo¹i tr/ tuyÕt. - Cèt lâi l/sö t/k× dùng níc cña dt trong mét t/p théc nhãm tr/thuyÕt t/k× Hïng V¬ng. - Cách g/thích của ngời Việt về một phong tục và quan niệm đề cao lao động, đề cao nghề nông- một nét đẹp văn hoá của ngời Việt. 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - §äc -hiÓu mét v¨n b¶n thuéc t/lo¹i tr/thuyÕt - NhËn ra nh÷ng sù viÖc chÝnh trong truyÖn. * KÜ n¨ng sèng: - Xác định giá trị bản thân: có trách nhiệm với việc phát huy truyền thống tốt đẹp cña d©n téc. 3. Thái độ: Giáo dục ý thức cộng đồng dt; giữ gìn phong tục văn hoá tốt đẹp. B. ChuÈn bÞ: - GV: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. Su tÇm tranh ¶nh vÒ c¶nh nhân dân ta chở lá dong, xay đỗ gói bánh chng, bánh giầy. - HS: So¹n bµi theo c©u hái sgk; Su tÇm tranh ¶nh gãi b¸nh chng, b¸nh giÇy... C. Ph¬ng ph¸p: - Đọc, tái hiện, vấn đáp, nêu vấn đề có tình huống, phân tích, bình giảng. D. tiÕn tr×nh giê d¹y: I.ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) -Hái: Em hiÓu thÕ nµo truyÒn thuyÕt? Nªu ý nghÜa cña truyÒn thuyÕt "Con Rång, ch¸uTiªn"? Trong truyÖn em thÝch nhÊt chi tiÕt nµo? V× sao em thÝch? -YCTL: Trả lời đúng k/n tr/ thuyết; ý nghĩa:Nhằm giải thích, suy tôn giống nòi..., ý nguyện đoàn kết cộng đồng dtVN. III. Bµi míi: (36’) Hàng năm cứ mỗi khi tết đến, xuân về, nhân dân ta, con cháu của vua Hùng từ miền ngợc đến miền xuôi, vùng rừng núi cũng nh vùng biển lại nô nức, hồ hởi chở l¸ dong, xay g¹o, gi· g¹o, gãi b¸nh. Quang c¶nh Êy lµm sèng l¹i truyÒn thuyÕt "B¸nh chng, b¸nh giÇy". Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: (2’)PP vấn đáp, KT: động não I. tìm hiểu chung: ? TruyÖn thuéc t/lo¹i nµo, n»m trong giai - TruyÖn truyÒn thuyÕt, trong thêi k× Hïng V¬ng. ®o¹n nµo? Hoạt động 2: (14’)PP đọc, tái hiện, vấn II. §äc - hiÓu v¨n b¶n: đáp; 1. §äc , kÓ, chó thÝch: KT: động não -§äc - Gv gọi HS đọc truyện -KÓ ? Em h·y kÓ tãm t¾t truyÖn - Hïng V¬ng vÒ giµ muèn truyÒn ng«i cho con nµo lµm võa ý, nèi chÝ nhµ vua. - C¸c «ng lang ®ua nhau lµm cç thËt hËu, riêng Lang Liêu đợc thần mách bảo, dùng gạo làm hai thứ bánh để dâng vua. - Vua cha chọn bánh của lang Liêu để tế trời đất cùng Tiên Vơng và nhờng ngôi cho.

(6) chµng. - Từ đó nớc ta có tục làm bánh chng, bánh giÇy vµo ngµy tÕt. ? Gi¶i thÝch tõ: Tæ tiªn, phóc Êm, tiªn v¬ng.. -Gi¶i thÝch tõ khã: (sgk) 2. KÕt cÊu, bè côc: ? Cho biÕt PTBDD cña truyÖn? ng«i kÓ, c¸c -PTB§: Tù sù, ng«i kÓ: thø ba, nh©n vËt, nh©n vËt chÝnh lµ ai? nh©n vËt chÝnh: Lang Liªu ?Theo em, truyÖn cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? -Bè côc: 3 phÇn a. Tõ ®Çu...chøng gi¸m b. TiÕp ....h×nh trßn c. Cßn l¹i Hoạt động 3: (20’)PP vấn đáp, gợi mở, nêu 3. Phân tích văn bản: tình huống có vấn đề, phân tích, giảng bình. KT động não. a. Më truyÖn: Vua Hïng chän ? Më ®Çu c©u chuyÖn muèn giíi thiªô víi ngêi nèi ng«i chóng ta ®iÒu g×? ? Vua Hïng chän ngêi nèi ng«i trong hoµn c¶nh nµo? - Hoàn cảnh: giặc ngoài đã yên, đất nớc thái bình, ND no ấm, vua đã già muốn truyền ng«i. ? ý định của vua ra sao?(qua điểm của vua vÒ viÖc chän ngêi nèi ng«i) - ý của vua: ngời nối ngôi vua phải nối đợc chÝ vua, kh«ng nhÊt thÕt lµ con trëng. ? Vua chän ngêi nèi ng«i b»ng h×nh thøc g×? - Hình thức: điều vua đòi hỏi mang tính chất một câu đố để thử tài. * GV: Trong truyện dân gian giải đố là1 trong những loại thử thách khó khăn đối với nh©n vËt - Điều kiện và hình thức truyền ngôi có gì đổi mới và tiến bộ so với đơng thời? - Qua ®©y, em thÊy vua Hïng lµ vÞ vua nh thÕ Kh«ng hoµn toµn theo lÖ nµo? truyền ngôi từ các đời trớc: chỉ truyÒn cho con trëng. Vua chó träng tµi chÝ h¬n trëng thø. §©y * Cho HS đọc phần 2 lµ mét vÞ vua anh minh. ? Để làm vừa ý vua, các ông Lang đã làm gì? b.Diễn biến truyện: Cuộc thi tài ? Vì sao Lang Liêu đợc thần báo mộng? gi÷a c¸c «ng lang - Lang Liªu: + Trong c¸c con vua, chµng lµ ngêi rhiÖt thßi - C¸c «ng lang thi nhau lµm cç nhÊt thËt hËu, thËt ngon. + Tuy lµ Lang nhng tõ khi lín lªn chµng ra ë riêng, chăm lo việc đồng áng, trồng lúa, trång khoai. Lang Liªu th©n th× con vua nhng phËn th× gÇn gòi víi d©n thêng * GV: C¸c nh©n vËt må c«i, bÊt h¹nh thêng đợc thần, bụt hiện lên giúp đỡ mỗi khi bế tắc. ? V× sao thÇn chØ m¸ch b¶o mµ kh«ng lµm -Lang Liêu đã sáng tạo làm ra hai gióp lÔ vËt cho lang Liªu? - ThÇn vÉn dµnh chç cho tµi n¨ng s¸ng t¹o lo¹i b¸nh. cña Lang Liªu. - Từ gợi ý, lang Liêu đã làm ra hai loại bánh. ? KÕt qu¶ cuéc thi tµi gi÷a c¸c «ng Lang nh thÕ nµo? c. KÕt thóc truyÖn: KÕt qu¶ ? Vì sao hai thứ bánh của lang Liêu đợc vua cuộc thi.

(7) chọn để tế Trời, Đất, Tiên Vơng và Lang Liêu đợc chọn để nối ngôi vua? *GV: - Hai thø b¸nh cña Lang Liªu võa cã ý nghÜa thùc tÕ: quÝ h¹t g¹o, träng nghÒ n«ng (lµ nghÒ gốc của đất nớc làm cho ND đợc no ấm) vừa cã ý nghÜa s©u xa: §Ò cao sù thê kÝnh Trêi, §Êt vµ tæ tiªn cña nh©n d©n ta. - Hai thứ bánh hợp ý vua chứng tỏ tài đức của con ngêi cã thÓ nèi chÝ vua. §em c¸i quÝ nhÊt của trời đất của ruộng đồng do chính tay m×nh lµm ra mµ tiÕn cóng Tiªn V¬ng, d©ng lên vua thì đúng là con ngời tài năng, thông minh, hiÕu th¶o. 4. PP vấn đáp. KT động não. ?TruyÒn thuyÕt b¸nh chng, b¸nh giÇy cã néi dung vµ ý nghÜa g×?. - Lang Liêu đợc chọn làm ngời nèi ng«i.. 4.Tæng kÕt: 4.1.Néi dung: - Gi¶i thÝch nguån gèc hai lo¹i b¸nh cæ truyÒn. - Gi¶i thÝch phong tôc lµm b¸nh chng, b¸nh giÇy vµ tôc thê cóng tæ tiªn cña ngêi ViÖt. - §Ò cao nghÒ n«ng trång lóa níc. - Quan niÖm duy vËt th« s¬ vÒ ? NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt cña truyÖn. Trêi, §Êt. ? Học truyện này, chúng ta cần ghi nhớ điều - Ước mơ vua sáng, tôi hiền, đất g×? níc th¸i b×nh, nh©n d©n no Êm. 4.2.NghÖ thuËt: -K/c tëng tîng 4.3. Ghi nhí: (sgk-12) - §ãng vai Hïng V¬ng kÓ l¹i truyÖn b¸nh ch- III.LuyÖn tËp: ng, b¸nh GiÇy? 1. TËp kÓ chuyÖn. 2.ý nghÜa cña phong tôc ngµy tÕt nh©n d©n ta lµm b¸nh chng, b¸nh giÇy. 2. ý nghÜa cña phong tôc ngµy tÕt - Đề cao nghề nông, đề cao sự thờ kính Trời, nhân dân ta làm bánh chng, bánh Đất và tổ tiên của nhân dân ta. Cha ông ta đã giầy. x©y dùng phong tôc tËp qu¸n cña m×nh tõ nh÷ng ®iÒu gi¶n dÞ nhng rÊt linh thiªng, giµu ý nghi·. Quang c¶nh ngµy tÕt nh©n d©n ta gãi hai lo¹i b¸nh cßn cã ý nghÜa gi÷ g×n truyÒn thống văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc và làm sèng l¹i truyÒn thuyÕt B¸nh chng, b¸nh giÇy. 3. ChØ ra vµ ph©n tÝch mét sè chi tiÕt trong truyÖn mµ em thÝch nhÊt. - Lang Liêu đợc thần báo mộng: đây là chi 3. Chỉ ra và phân tích một số chi tiÕt thÇn k× lµm t¨ng søc hÊp dÉn cña truyÖn, tiÕt trong truyÖn mµ em thÝch nêu lên giá trị của hạt gạo ở một đất nớc mà nhất. c dân sống bằng nghề nông, thể hiện cái đáng quí, cái đáng trân trọng của sản phẩm do con ngêi lµm ra. - Lêi cña vua nãi vÒ hai lo¹i b¸nh: ®©y lµ cách "đọc", cách "thởng thức" nhận xét về v¨n ho¸. Nh÷ng c¸i b×nh thêng, gi¶n dÞ song lại nhiều ý nghĩa sâu sắc đó cũng chính là ý nghi· t tëng, t×nh c¶m cña nh©n d©n vÒ hai lo¹i b¸nh vµ phong tôc lµm b¸nh..

(8) - §äc truyÖn nµy, em thÝch nhÊt chi tiÕt nµo? V× sao? IV. Cñng cè: (2’) ý nghÜa cña truyÖn V. HDVN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - ChuÈn bÞ bµi: Tõ vµ cÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt E. RKNBD: ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... .... Ngµy so¹n: 14.08.2011 Ngµy gi¶ng: 17.08.2011. TiÕt 3. Tõ vµ cÊu t¹o cña tõ tiÕng ViÖt A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Định nghĩa về từ, từ đơn, từ phức, các loại từ phức. - §¬n vÞ cÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt. 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Nhận diện phân tích đợc : Từ và tiếng; Từ đơn và từ phức; Từ ghép và từ láy. - Ph©n tÝch cÊu t¹o cña tõ. * Kĩ năng sống: - Ra quyết định: Lựa chọn cách sử dụng từ tiếng Việt trong thực tiÔn giao tiÕp cña b¶n th©n. - Giao tiÕp: tr×nh bµy, suy nghÜ, ý tëng, th¶o luËn vµ chia sÎ nh÷ng c¶m nhËn c¸ nh©n vÒ c¸ch sö dông tõ trong tiÕng ViÖt. 3.Thái độ: Tích cực học tập, yêu tiếng Việt, giữ gìn sự trong sáng tiếng Việt. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. B¶ng phô - Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo y/c bµi häc. C. Ph¬ng ph¸p: - Phân tích các tình huống mẫu để hiểu cách dùng từ tiếng Việt. - Thùc hµnh cã híng dÉn: sö dông tõ tiÕng ViÖt theo nh÷ng t×nh huèng cô thÓ. - Động não: suy nghĩ, phân tích các ví dụ để rút ra các bài học thiết thực về giữ gìn sù trong s¸ng cña tiÕng ViÖt. D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định tổ chức: ( 1’) II. KiÓm tra bµi cò: (2’)KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi III. Bµi míi : (39’) ở Tiểu học, các em đã đựoc học về tiếng và từ. Tiết học này chúng ta sẽ tìm hiểu sâu thêm về cấu tạo của từ tiếng Việt để giúp các em sử dụng thuần thục từ tiÕng ViÖt. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: (9’) A. LÝ thuyÕt: PP vấn đáp, phân tích-qui nạp. KT I. Từ là gì? 1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu: động não - GV: Bảng phụ -> hs đọc. ThÇn /d¹y/ d©n/ c¸ch/ trång trät/, ch¨n nu«i/vµ/ c¸ch/ ¨n ë/. ? Mỗi từ đã đợc phân cách bằng dấu g¹ch chÐo, lËp danh s¸ch c¸c tiÕng vµ c¸c tõ ë c©u trªn? - VD trªn cã 9 tõ, 12 tiÕng..

(9) - Cã tõ chØ cã mét tiÕng, cã tõ 2 tiÕng. ?Vậy tiếng dùng để làm gì? ?Từ dùng để làm gì? ?Khi nµo mét tiÕng cã thÓ coi lµ mét tõ? ?Tõ nhËn xÐt trªn em h·y rót ra kh¸i niÖm tõ lµ g×? - GV nhÊn m¹nh kh¸i niÖm. -1hs đọc to ghi nhớ.tr.13 Hoạt động 2: (10’) PP phân tích- qui nạp, vấn đáp. KT động não. - GV : bảng phụ -> hs đọc Từ /đấy /nớc/ ta/ chăm/ nghề/ trồng trät/, ch¨n nu«i /vµ /cã/ tôc/ ngµy/ tÕt/ lµm /b¸nh chng/, b¸nh giÇy/. ? ở Tiểu học các em đã đợc học về từ đơn, từ phức, em hãy nhắc lại khái niÖm vÒ c¸c tõ trªn? ? §iÒn c¸c tõ vµo b¶ng ph©n lo¹i? - Cột từ đơn: từ đấy, nớc .ta.... - Cét tõ ghÐp: ch¨n nu«i - Cét tõ l¸y: trång trät. ? Qua viÖc lËp b¶ng, h·y ph©n biÖt tõ đơn, từ phức. ? Tõ ghÐp, tõ l¸y cã g× kh¸c nhau? ? Hai tõ phøc trång trät, ch¨n nu«i cã g× gièng vµ kh¸c nhau? + Giống: đều là từ phức (gồm hai tiếng) + Kh¸c: . Ch¨n nu«i gåm hai tiÕng cã quan hÖ vÒ nghi·. . Trång trät gåm hai tiÕng cã quan hÖ l¸y ©m. ? Bµi häc h«m nay cÇn ghi nhí ®iÒu g×? - Qua bµi häc ta cã thÓ dùng thµnh s¬ đồ sau:. - Tiếng dùng đề tạo từ. - Từ dùng để tạo câu. - Khi một tiếng có thể dùng để tạo câu, tiÕng Êy trë thµnh mét tõ. 2. Ghi nhí: Từ là đơn vị ngôn ngữ nhỏ nhất dùng để đặt câu. II. Từ đơn và từ phức: 1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu:. - Từ đơn là từ chỉ gồm có một tiếng. - Tõ phøc: lµ tõ cã trªn hai tiÕng trë lªn. + Tõ ghÐp: ghÐp c¸c tiÕng cã quan hÖ víi nhau vÒ mÆt nghÜa. +Tõ l¸y: Tõ phøc cã quan hÖ l¸y ©m gi÷a c¸c tiÕng.. 2. Ghi nhí: SGK - Tr13. Tõ Tõ phøc. Từ đơn. Hoạt động 3: (20’) BTI: -HS §äc vµ thùc hiÖn yªu cÇu bµi tËp 1(sgk-14) -PP vấn đáp. KT: động não - C¸c g tr/bµy- n/xÐt- gv chèt BT2: -Hs đọc ,thực hiện y/c sgk. -PP vấn đáp. Kt động não. -Hs t/bày -> n/xét -> đáp án. BT3:. Tõ ghÐp. Tõ l¸y. III. LuyÖn tËp: Bµi 1: a. Tõ nguån gèc, con ch¸u thuéc kiÓu tõ ghÐp. b. Từ đồng nghĩa với từ nguồn gốc: Cội nguồn, gèc g¸c... c. Tõ ghÐp chØ qua hÖ th©n thuéc: cËu mî, c« d×, chó ch¸u, anh em. Bµi 2: C¸c kh¶ n¨ng s¾p xÕp: - ¤ng bµ, cha mÑ, anh chÞ, cËu mî... - B¸c ch¸u, chÞ em, d× ch¸u, cha anh... Bµi 3:.

(10) -PP vấn đáp. KT động não -HS lµm bµi theo y/c sgk -Tr/ bày- n/ xét -> đáp án. - Nªu c¸ch chÕ biÕn b¸nh: b¸nh r¸n, b¸nh níng, b¸nh hÊp, b¸nh nhóng... - Nªu tªn chÊt liÖu lµm b¸nh: b¸nh nÕp, b¸nh tÎ, b¸nh gai, b¸nh khoai, b¸nh ng«, b¸nh s¾n, b¸nh ®Ëu xanh... - TÝnh chÊt cña b¸nh: b¸nh dÎo, b¸nh phång, b¸nh xèp... - H×nh d¸ng cña b¸nh: b¸nh gèi, b¸nh khóc, BT4: PP vấn đáp. KT động bánh quấn thừng... n·o. Bµi 4: -HS t/bµy -n/xÐt- GV chèt. - Miªu t¶ tiÕng khãc cña ngêi - Những từ có tác dụng miêu ta đó: nức nở, sụt sói, rng røc... BT5: Gäi hs t/bµy b¶ng. KT Bµi 5: - T¶ tiÕng cêi: khóc khÝch, s»ng sÆc, h« động não. hè, ha h¶, hÒnh hÖch... -lµm theo y/c sgk - n/xÐt - GV - T¶ tiÕng nãi: khµn khµn, lÌ nhÌ, thá thÎ, lÐo cho đáp án. nhÐo, lÇu bÇu, sang s¶ng... - Tả dáng điệu: Lừ đừ, lả lớt, nghênh ngang, ng«ng nghªnh, thít tha... IV. Cñng cè: (2’)Néi dung ghi nhí. V. HDVN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. Hoµn thiÖn bµi tËp cßn l¹i. - Chuẩn bị bài mới: Giao tiếp, văn bản và phơng thức biểu đạt. E. RKNBD: ..................................................................................................................................... .............................................................................................................................. ............................................................................................................................................................ Ngµy so¹n: 19.08.2011 Ngµy gi¶ng: 22.08.2011. TiÕt 4 Giao tiếp, văn bản và phơng thức biểu đạt. A. Môc tiªu:. 1. KiÕn thøc: - Sơ giản về hoạt động truyền đạt, tiếp nhận t tởng, t/cảm bằng phơng tiện ngôn từ: giao tiếp, văn bản, phơng thức biểu đạt, kiểu văn bản. - Sự chi phối của m/ đích g/ tiếp trong việc lựa chọn p/thức b/đạt để tạo lập văn bản. - C¸c kiÓu v¨n b¶n tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m, lËp luËn, thuyÕt minh vµ hµnh chÝnh c«ng vô. 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Bớc đầu nhận biết về việc lựa chọn p/thức biểu đạt phù hợp với mục đích giao tiÕp. - Nhận ra kiểu văn bản ở một văn bản cho trớc căn cứ vào p/ thức biểu đạt. - Nhận ra t/dụng của việc lựa chọn p/ thức biểu đạt ở một đoạn văn bản cụ thể. * Kĩ năng sống: - Giao tiếp, ứng xử: biết các phơng thức biểu đạt và việc sử dụng văn bản theo những phơng thức biểu đạt khác nhau để phù hợp với mục đích giao tiÕp. - Tự nhận thức đợc tầm quan trọng của giao tiếp bằng văn bản và hiệu quả giao tiếp của các phơng thức biểu đạt. 3. Thái độ: Tích cực học tập, mục đích giao tiếp tốt..

(11) B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, b¶ng phô - Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo y/c sgk C. Ph¬ng ph¸p: - Phân tích các tình huống mẫu để hiểu vai trò và các tác động chi phối của các phơng thức biểu đạt tới hiệu quả giao tiếp. - Thực hành có hớng dẫn: nhận ra phơng thức biểu đạt và mục đích giao tiếp của c¸c lo¹i v¨n b¶n. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi: (40’) Các em đã đợc tiếp xúc với một số văn bản ở tiết 1 và 2. Vậy văn bản là gì? Đợc sử dụng với mục đích giao tiếp nh thế nào? Tiết học này sẽ giúp các em giải đáp những thắc mắc đó. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: (10’) A. LÝ thuyÕt: I. T×m hiÓu chung -PP vấn đáp, qui nạp. KT động não. về văn bản và phơng thc biểu đạt: ?a- Trong đời sống: Khi có một t tởng, tình cảm, nguyện 1.Văn bản và mục vọng mà cần biểu đạt cho mọi ngời biết thì em phải làm đích giao tiếp: gì? ( VD: Khi đi đờng, thấy một việc gì, muốn cho mẹ biết 1.1.Khảo sát, phân tÝch ng÷ liÖu:(sgkem lµm thÕ nµo?) -Dïng ng«n tõ giao tiÕp lµ nãi. Cã thÓ nãi mét tiÕng, mét 15) c©u hay nhiÒu c©u. ?b-Khi muốn biểu đạt t tởng t/cảm, nguyện vọng ấy một các đầy đủ, trọn vẹn cho ngời khác hiểu, thì em phải làm ntn. (VD: §«i lóc rÊt nhí b¹n th©n ë xa mµ kh«ng thÓ trß chuyÖn th× em lµm thÕ nµo?) -Phải nói có đầu có đôi, mạch lạc lí lẽ, biểu đạt đầy đủ trọn vÑn th× em ph¶i t¹o lËp v¨n b¶n. * GV: Các em nói và viết nh vậy là các em đã dùng phơng tiện ngôn từ để biểu đạt điều mình muốn nói. Nhờ phơng tiện ngôn từ mà mẹ hiểu đợc điều em muốn nói, bạn nhận đợc những tình cảm mà em gỉ gắm. Đó chính là giao tiếp. ? Trªn c¬ së nh÷ng ®iÒu võa t×m hiÓu, em hiÓu thÕ nµo lµ giao tiÕp? * GV chốt: đó là mối quan hệ hai chiều giữa ngời truyền đạt và ngời tiếp nhận. ?Việc em đọc báo và xem truyền h×nh cã ph¶i lµ giao tiÕp kh«ng? V× sao? ?c- 1 HS đọc câu ca dao (sgk-16). Cho biết mục đích sáng tác câu ca dao? Nói về chủ đề gì? Hai câu 6 và 8 liên kết với nhau ntn( về luật thơ và ý)?Nh thế đã biểu đạt trọn vẹn 1 ý cha? Theo em câu ca dao đó đã có thể coi là một văn b¶n cha? -Lời khuyên nhủ. Chủ đề giữ chí cho bền. Vần, liên kết, ý m¹ch l¹c, quan hÖ gi¶i thÝch c©u1->2. §©y lµ mét vb. ?d-Lêi p/biÓu cña thµy (c«) hiÖu trëng trong lÔ khai gi¶ng n¨m häc cã ph¶i lµ mét v¨n b¶n kh«ng? V× sao? -Có chuỗi lời, chủ đề=> là văn bản nói. ?®- Bøc th em viÕt cho b¹n bÌ hay ngêi th©n cã ph¶i lµ v¨n b¶n kh«ng? - Lµ mét v¨n b¶n viÕt.. - Giao tiÕp: lµ ho¹t động truyền đạt, tiếp nhËn t tëng, t×nh c¶m b»ng ph¬ng tiÖn ng«n tõ..

(12) ?e-Những đơn xin học, bài thơ, truyện cổ tich (kể miệng hay đợc chép lại) câu đối, thiếp mời.... có phải đều là văn b¶n kh«ng? H·y kÓ thªm mét sè v¨n b¶n mµ em biÕt. ? VËy, theo em v¨n b¶n lµ g×? -HS t/bµy - GV chèt * Hoạt động 2: (20’) -PP vấn đáp, qui nạp .KT động não. -B¶ng phô ? NhËn biÕt c¸c c¸c cét môc vµ cho VD( cét VD). -V¨n b¶n: lµ chuçi lêi nãi miÖng hay bài viết có chủ đề thèng nhÊt, cã liªn kÕt m¹c l¹c, vËn dông ph¬ng thøc biểu đạt phù hợp để thực hiện mục đích giao tiÕp. 2. KiÓu v¨n b¶n vµ ph¬ng thøc biÓu đạt của văn bản:. KiÓu v¨n b¶n, TT ph¬ng thøc Mục đích giao tiếp biểu đạt Tù sù Tr×nh bµy diÔn biÕn sù viÖc 1 2 Miªu t¶ T¸i hiÖn tr¹ng th¸i sù vËt, con ngêi 3. BiÓu c¶m. Bµy tá t×nh c¶m, c¶m xóc.. 4. NghÞ luËn. Bàn luận: Nêu ý kiến đánh giá.. 5. ThuyÕt minh. 6. Hµnh chÝnh c«ng vô. Giới thiệu đặc điểm, tính chất, phơng pháp. Trình bày ý muốn, quyết định nào đó, thể hiện quyền hạn trách nhiệm gi÷a ngêi vµ ngêi.. - GV treo b¶ng phô t×nh huèng: Bµi tËp (sgk-17) ?H·ylùa chän kiÓu VB vµ PTB §? -Hai đội bóng đá muốn xin phép... (HC- đơn) -Têng thuËt diÔn biÕn... (tù sù ) -T¶ l¹i nh÷ng pha bãng.... (M. t¶ ) -Giíi thiÖu qu¸ tr×nh........ (thuyÕt minh ) -Bµy tá lßng..... (BiÓu c¶m ) -B¸c bá ý kiÕn..... (NghÞ luËn ) ? Cã mÊy kiÓu VB thêng gÆp? C¸c PTB§ t¬ng øng?. ?Bµi häc h«m nay chóng ta cÇn ghi nhí ®iÒu g×? -1 hs đọc ghi nhớ- GV chốt lại. *Hoạt động 3: (10’) BT1. PP vấn đáp. KT hoạt động góc. VÝ dô TruyÖn: TÊm C¸m + Miªu t¶ c¶nh t/nh + M. t¶ c¶nh s/ ho¹t ViÕt th th¨m hái.. + Tôc ng÷: Tay lµm... + Lµm ý nghÞ luËn ThuyÕt minh mét thÝ nghiÖm... §¬n tõ, b¸o c¸o, th«ng b¸o, giÊy mêi.. - 6 KiÓu v¨n b¶n vµ ph¬ng thức biểu đạt: tự sự, miêu t¶, biÓu c¶m, nghÞ luËn, thuyÕt minh, hµnh chÝnhc«ng vô. Mçi kiÓu VB cã mục đích giao tiếp riêng. 3. Ghi nhí: SGK - tr17 B. LuyÖn tËp: BT1: a. Tù sù b. Miªu t¶ c. NghÞ luËn d. BiÓu c¶m ®. ThuyÕt minh.

(13) ?Các đoạn văn, thơ thuộc phơng thức biểu đạt nào (g1:a, g2:b; g3:c, ; g4:d,® )- tr/ bµy- n/xÐt- GV chèt. -BT2: PP vấn đáp ,KT động não. ?Tr/ thuyÕt Con Rång ch¸u Tiªn thuéc kiÓu VB nµo? V× sao em biÕt ?. BT2: TruyÒn thuyÕt Con Rång, ch¸u Tiªn thuéc kiÓu v¨n b¶n tù sù v×: c¸c sự việc trong truyện đợc kÓ kÕ tiÕp nhau, sù viÖc nµy nèi tiÕp sù viÖc kia nh»m nªu bËt néi dung, ý nghÜa.. IV. Cñng cè: (3’)Néi dung bµi häc ghi nhí V. HD VN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. Hoµn thiÖn bµi tËp. Lµm bµi tËp 3, 4, 5 SBT. tr8. - ChuÈn bÞ: So¹n vb “Th¸nh Giãng”. E.RKNBD: ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..... Ngµy so¹n: 21.08.2011 Ngµy gi¶ng: 24.08.2011. TuÇn 2 - TiÕt 5. V¨n b¶n: Th¸nh Giãng ( TruyÒn thuyÕt) A. Môc tiªu : 1. KiÕn thøc: - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong t/p tuộc t/loại truyền thuyết và đề tài giữ nớc. - Những sự kiện và di tích p/ ánh lịch sử đấu tranh giữ nớc của ông cha ta đợc kể trong mét t/p tr/ thuyÕt. 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Đọc- hiểu vb truyền thuyết theo đặc trng thể loại. - Thùc hiÖn thao t¸c ph©n tÝch mét vµi chi tiÕt nghÖ thuËt k× ¶o trong vb. - Nắm bắt t/p thông qua hệ thống các sự việc đợc kể theo trình tự thời gian. * Kĩ năng sống: - Giao tiếp: trao đổi, trình bày ý thức tự cờng của dân tộc và khát vọng đất nớc hòa bình, độc lập, thống nhất. - Xác định giá trị bản thân: có trách nhiệm với vận mệnh đất nớc, dân tộc. - Tự nhận thức đợc truyền thống đánh giặc giữ nớc của dân tộc 3. Thái độ: Giáo dục lòng yêu nớc, tinh thần đoàn kết của nd ta, ý thức cộng đồng... B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n, tranh ¶nh Giãng... - Häc sinh: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p: - Đọc, tái hiện, trực quan, vấn đáp, gợi tìm, phân tích, bình giảng, cảm thụ D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) Hái: KÓ tãm t¾t truyÒn thuyÕt b¸nh chng, b¸nh giÇy.TruyÖn nh»m g/ thÝch ®iÒu g×? ? Nªu c¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt Lang Liªu? YCTL: Tóm tắt đảm bảo cốt truyện. Truyện g/thích tục làm bánh chng, bánh giầy trong gày lễ tết, đề cao lao động, đề cao nghề nông, thành tựu nông nghiệp buổi đầu dựng nớc. Lang Liêu là ngời lao động, thông minh sáng tạo... III. Bµi míi: (35’).

(14) §Çu nh÷ng n¨m 70,, TK 20, gi÷a lóc cuéc k/c chèng MÜ cøu níc ®ang s«i sôc khắp 2 miền Nam- Bác,nhà thơ Tố Hữu đã làm sống dậy hình tợng Thánh Gióng ( xem tranh minh ho¹) qua ®o¹n th¬: ¤i søc trÎ xa trai Phï §æng V¬n vai lín bæng dËy ngµn c©n Cìi lng ngùa s¾t bay phun löa Nhæ bôi tre lµng ®uæi giÆc ¢n. Truyền thuyết Thánh Gióng là 1 trong những truyện cổ hay nhất, đẹp nhất, bài ca chiÕn th¾ng giÆc ngo¹i x©m hµo hïng nhÊt cña dt VN. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt * Hoạt động 1: (3’) I. T×m hiÓu chung: PP vấn đáp. KT động não. -Thuéc t/ lo¹i tr/ thuyÕt ? Cho biÕt t/ lo¹i truyÖn? h×nh tîng trung t©m cña thêi vua Hïng truyÖn lµ g×? -KÓ vÒ h×nh tîng ngêi a/ hïng cøu níc. * Hoạt động 2: (9’) II. §äc- hiÓu v¨n b¶n: PP vấn đáp, tái hiện . KT động não. 1. §äc, kÓ, chó thÝch: *GV h/d HS đọc : chú ý ngữ điệu toàn bài, lời n/v..GV - Đọc: đọc mẫu 1 đoạn- Gọi 3 HS đọc -> n/xét, uốn nắn đọc. - Kể tóm tắt: ? Em h·y kÓ tãm t¾t nh÷ng sù viÖc chÝnh cña truyÖn? - Sự ra đời của Thánh Gióng - Thánh Gióng biết nói và nhận trách nhiệm đánh giặc - Th¸nh Giãng lín nhanh nh thæi - Th¸nh Giãng v¬n vai thµnh tr¸ng sÜ cìi ngùa s¾t ®i đánh giặc và đánh tan giặc. - Vua phong TG lµ Phï §æng Thiªn V¬ng vµ nh÷ng dÊu -Gi¶i nghÜa tõ khã: tÝch cßn l¹i cña Th¸nh Giãng. (sgk-22) * HS t×m hiÓu chó thÝch 1, 2, 4, 6, 10, 11, 17, 18, 19 2. KÕt cÊu, bè côc: ? Nh©n vËt chÝnh trong truyÖn? PTB §? ng«i kÓ? -N/vËt chÝnh T. Giãng; ? TruyÖn cã thÓ chia bè côc ntn? -Ng«i kÓ thø ba - 4 đoạn: -Sự ra đời kì lạ của Gióng -PTB §:tù sù -Giãng gÆp sø gi¶..., c¶ lµng nu«i Giãng -Bè côc: 4 ®o¹n -Giãng ra trËn 3. Ph©n tÝch: -GiÆc tan, Giãng bay vÒ trêi. a. H×nh tîng Th¸nh * Hoạt động 3. (20’) PP vấn đáp, phân tích, bình Gióng: giảng. KT động não. * Sự ra đời của Thánh ? PhÇn më ®Çu truyÖn øng víi sù viÖc nµo? Th¸nh Giãng: Gióng ra đời nh thế nào? -Nguồn gốc, ra đời rất - Bà mẹ ra đồng ớm chân - thụ thai 12 tháng mới sinh; kì lạ, khác thờng. -Cậu bé lên 3 không biết nói biết cời, đặt đâu nằm đấy. ? Nhận xét về sự ra đời của Thánh Gióng? *C©u nãi ®Çu tiªn cña Giãng lµ biÓu hiÖn lßng ? Câu nói đầu tiên của Gióng là gì? điều đó có ý nghĩa yêu nớc, đánh giặc. g×? h·y ph©n tÝch? GV: trong h/ cảnh đ/ nớc có giặc đến đứa trẻ cũng có t/ thần đánh giặc -> lòng y/ nớc, giọng đàng hoàng cứng cái, tù nguyÖn, ý thøc dt cao. - TiÕng nãi ®Çu tiªn cña Thánh Gióng là tiếng nói đòi đánh giặc. Đây là chi tiết thần kì có nhiều ý nghĩa: Ca ngợi ý thức đánh giặc cøu níc: ban ®Çu nãi lµ nãi lêi quan träng, lêi yªu níc, ý thức đối với đất nớc đợc đặt lên hàng đầu. + Giãng lµ h×nh ¶nh cña nh©n d©n, lóc b×nh thêng th× ©m thÇm lÆng lÏ nhng khi níc nhµ gÆp c¬n nguy biÕn thì đứng ra cứu nớc đầu tiên. * Th¸nh Giãng lín lªn ?Sau hôm gặp sứ giả, Gióng có điều gì khác thờng, điều và ra trận đánh giặc: đó có ý nghĩa gì?.

(15) - Giãng lín nhanh nh thæi. V¬n vai thµnh tr¸ng sÜ: ?Chi tiết:'' Gióng ăn bao nhiêu...đứt chỉ" "Bà con ...góp g¹o...chó bÐ" cã ý nghÜa g×? -ăn để có sức vóc, kịp đi đánh giặc -ND đoàn kết, mong muốn ngời a/hùng đánh giặc. ? Chi tiÕt:"V¬n vai...tr¸ng sÜ.." dïng víi ng/ thuËt g×? ý nghÜa cña chi tiÕt? -NT t/ tợng, thay đổi vóc dáng, cấp bách khẩn trơng, mãnh liệt để có đủ sức mạnh xông pha đánh giặc. -GV:+ §¸p øng nhiÖm vô cøu níc. ViÖc cøu níc lµ rÊt hệ trọng và cấp bách, Gióng phải lớn nhanh mới đủ sức mạnh kịp đi đánh giặc. Hơn nữa, ngày xa ND ta quan niÖm r»ng, ngêi anh hïng ph¶i khæng lå vÒ thÓ x¸c, søc mạnh, chiến công. Cái vơn vai của Gióng để đạt đến độ phi thêng Êy. + Là tợng đài bất hủ về sự trởng thành vợt bậc, về hùng khÝ, tinh thÇn cña d©n téc tríc n¹n ngo¹i x©m. - Bµ con lµng xãm gãp g¹o nu«i Giãng: Giãng lín lªn bằng thức ăn, đồ mặc của nhân dân, đợc nuôi dỡng b»ng nh÷ng c¸i b×nh thêng, gi¶n dÞ, Giãng kh«ng hÒ xa l¹ víi nh©n d©n. Giãng ®©u chØ lµ con cña mét bµ mÑ mµ lµ con cña c¶ lµng, cña nh©n d©n. + ND rÊt yªu níc, ai còng mong Giãng ra trËn. + Søc m¹nh phi thêng cña Giãng lµ søc m¹nh cña toµn d©n. * GV: Ngµy nay ë lµng Giãng ngêi ta vÉn tæ chøc cuéc thi nÊu c¬m, h¸i cµ nu«i Giãng. §©y lµ h×nh thøc t¸i hiÖn qu¸ khø rÊt giµu ý nghÜa. ?Hãy thuật lại trận đánh của Gióng ? Nhận xét khí thế đánh giặc của Gióng và việc nhổ tre bên đờng đánh giặc - Thánh Gióng ra trận đánh giặc: Gióng đánh giặc không những bằng vũ khí mà bằng cả cỏ cây của đất nớc, bằng những gì có thể giết đợc giặc. B¸c Hå nãi: "Ai cã sóng th× dïng sóng, ai cã g¬m th× dïng g¬m, kh«ng cã g¬m th× dïng cuèc, thuæng, gËy géc." ? Kết truyện: Gióng cởi bỏ tất cả, từ đỉnh núi Sóc bay về trời, có dụng ý gì? Tại sao t/g dân gian không để Gióng về kinh đô nhận chức, bổng lộc, về với mẹ già... -Giãng hoµn thµnh n/vô tù nguyÖn -Kh«ng mµng danh lîi phó quÝ -Lµ thÇn- con trêi th× ph¶i vÒ trêi. ? H·y cho biÕt ý nghÜa h×nh tîng Th¸nh Giãng. ->gv chèt: Lµ h×nh tîng tiªu biÓu, rùc rì cña ngêi anh hïng diÖt giÆc cøu níc. Lµ ngêi anh hïng mang trong mình sức mạnh cộng đồng buổi đầu dựng nớc. ? Theo em, truyện TG liên quan đến sự thật LS nào? -Thêi Hïng V¬ng; Cuéc chiÕn tranh tù vÖ ngµy cµng ¸c liệt đòi hỏi phải huy động sức mạnh của cả cộng đồng. -Thời luyện kim: rèn đúc sắt, số lợng và kiểu loại vũ khí cña ngêi ViÖt cæ t¨ng lªn tõ giai ®o¹n Phïng Nguyªn đến Đông Sơn. -Tính cộng đồng; Dấu tích lịch sử địa phơng, địa danh, tre đằng ngà, hồ ao. làng Gióng, núi Sóc Sơn... * Hoạt động 4. (3’) PP vấn đáp .KT động não ? TruyÖn cã ý nghÜa vµ p/a íc m¬ g× cña nh©n d©n ta xa.. Søc m¹nh phi thêng cña Giãng cã c¶ søc m¹nh ®oµn kÕt d©n téc.. *Th¸nh Giãng ra trËn M¹nh mÏ khÈn tr¬ng, x«ng x¸o, tiÕn c«ng kh«ng ngõng, th«ng minh tù t¹o vµ chiÕn th¾ng kÎ thï. * Giãng bay vÒ trêi: Kh«ng mµng danh lîi phó quÝ. Hoµn thµnh nhiÖm vô tù nguyÖn.. H×nh tîng Giãng lµ mét biểu tợng cao đẹp của con ngêi VN trong c/ đấu, c/ thắng kẻ thù, kh«ng mµng danh lîi, đẹp nh mơ.. 4. Tæng KÕt:.

(16) 4.1.Néi dung: truyÖn kÓ vÒ Giãng- biÓu tîng rùc rì cña ý thøc, søc m¹nh bảo vệ đất nớc... liên ? Nhận xét chung về nghệ thuật tiêu biểu trong truyện. quan đến quan niệm, ớc mơ ngời a/hùng đánh =>GV chốt bài học- Gọi 1 HS đọc ghi nhớ - sgk-23 1.H. ảnh nào của Gióng là h/a đẹp nhất trong tâm trí giặc trong buổi đầu dùng níc. em? 2. T¹i sao héi thi thÓ thao trong nhµ têng mang tªn: Héi 4.2.NghÖ ThuËt: K/c tëng tîng, nhiÒu chi tiÕt khoÎ Phï §æng ( tranh sgk-23) k× l¹ hÊp dÉn. 4.3.Ghi nhí: ( SGK-23) III. LuyÖn tËp: IV.Cñng cè: (3’)Néi dung - nghÖ thuËt vbV. HDVN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. Su tÇm mét sè ®o¹n th¬, v¨n nãi vÒ Th¸nh Giãng - VÏ tranh Giãng theo tëng tîng cña em. - ChuÈn bÞ bµi Tõ mîn - T liÖu: C©y xu©n nói vÏ phñ m©y ngµn Mu«n to¶ ngµn hång r¹ng thÕ gian Ngùa s¾t vÒ trêi tªn t¹c m·i Anh hïng mét thuë víi thÕ gian (Ng« Chi Lan - thêi Lª) * Đảng ta vĩ đại thật. Một ví dụ: Trong LS ta có ghi truyện vị anh hùng dân tộc là Thánh Gióng đã dùng gốc tre đuổi giặc Ân. Trong những ngày đầu kháng chiến, Đảng ta đã lãnh đạo hàng nghìn, vạn anh hùng noi gơng Thánh Gióng dùng gậy tầm vông đấu tranh với thực dân Pháp. (Hồ Chí Minh - Đảng ta thật vĩ đại) E. RKNBD: ..................................................................................................................................... ........................................................................................................................ Ngµy so¹n: 21.08.2011 Ngµy gi¶ng: 24.08.2011 TiÕt 6. Tõ mîn. A. Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: - Kh¸i niÖm tõ mîn; Nguån gèc cña tõ mîn tiÕng ViÖt; Nguyªn t¾c tõ mîn tiÕng Việt; Vai trò của từ mợn trong hoạt động giao tiếp và tạo lập văn bản. 2.KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Nhận biết đợc các từ mợn trong văn bản; Xác định đúng nguồn gốc của từ mợn; - Viết đúng những từ mợn; Sử dụng từ điển để hiểu nghĩa từ mợn; Sử dụng từ mợn trong nãi vµ viÕt. * Kĩ năng sống: - Ra quyết định: Lựa chọn cách sử dụng từ tiếng Việt, nhất là các tõ mîn trong thùc tiÔn giao tiÕp cña b¶n th©n. - Giao tiÕp: tr×nh bµy, suy nghÜ, ý tëng, th¶o luËn vµ chia sÎ nh÷ng c¶m nhËn c¸ nhân về cách sử dụng từ, đặc biệt là từ mợn trong tiếng Việt. 3.Thái độ: Tích cực học tập. Yêu tiếng Việt, làm phong phú vốn từ tiếng Việt. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. B¶ng phô - Häc sinh: ChuÈn bÞ theo y/cÇu bµi häc C. Ph¬ng ph¸p: - Phân tích các tình huống mẫu để hiểu cách dùng từ tiếng Việt, nhất là các từ mợn. - Thùc hµnh cã híng dÉn: sö dông tõ tiÕng ViÖt theo nh÷ng t×nh huèng cô thÓ..

(17) - Động não: suy nghĩ, phân tích các ví dụ để rút ra các bài học thiết thực về giữ gìn sù trong s¸ng cña tiÕng ViÖt, nhÊt lµ c¸c tõ mîn. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’( Hỏi: Phân biệt từ đơn và từ phức? Lấy VD? TL: - Từ đơn: nhà, trờng, sách, vở.. - Từ phức: -nhà cửa, đất trời, quần áo, hoa huệ, hợp tác xã... - Çm Çm, khóc khuûu, ti hÝ, s¹ch sµnh sanh... III. Bµi míi: (35’) TiÕng ViÖt cña chóng ta v« cïng phong phó. ngoµi nh÷ng tõ thuÇn ViÖt, «ng cha ta còn mợn một số từ của nớc ngoài để làm giàu thêm ngôn ngữ của ta. Vậy từ mợn lµ nh÷ng tõ nh thÕ nµo? Khi mîn ta ph¶i tu©n thñ nh÷ng nguyªn t¾c g×? Bµi tõ mựơn hôm nay sẽ giúp các em hiểu rõ điều đó. Hoạt động của thầy và trò * Hoạt động 1 : (8’) PP:Vấn đáp - qui nạp. KT động não * HS đọc VD-sgk.24 Chó bÐ vïng dËy, v¬n vai mét c¸i bçng biÕn thµnh mét tr¸ng sÜ m×nh cao h¬n trîng. ? VD trªn thuéc v¨n b¶n nµo? Nãi vÒ ®iÒu g×? ? Dùa vµo chó thÝch sau v¨n b¶n Th¸nh Giãng, em h·y gi¶i thÝch nghÜa cña tõ trîng, tr¸ng sÜ? - Trợng: đơn vị đo độ dài = 10 thớc TQ cổ tức 3,33m. ë ®©y hiÓu lµ rÊt cao. - Tr¸ng sÜ: ngêi cã søc lùc cêng tr¸ng, chÝ khÝ m¹nh mÏ, hay lµm viÖc lín. ? Theo em, từ trợng, tráng sĩ dùng để biểu thị gì? ? Theo em, 2 tõ cã nguån gèc tê ®©u? Trong số các từ dới đây,từ nào đợc mợn từ tiếng Hán, từ nào đợc mợn từ những ngôn ngữ khác: sø gi¶, ti vi, xµ phßng, buåm, mÝt tinh, ra-®i-«, gan, ®iªn ,ga, b¬m, x« viÕt, giang s¬n, in-t¬-net. -HV: sø gi¶, giang s¬n, gan, buåm, ®iÖn -Nga: mÝt tinh, x« viÕt -Anh: in-t¬-net, ti vi, ga * GV: Mét sè tõ: ti vi, xµ phßng, mÝt tinh, ga.. cã nguồn gốc ấn Âu nhng đợc Việt hoá cao hơn viết nh ch÷ ViÖt. ? Qua viÖc t×m hiÓu VD, em h·y nªu nhËn xÐt cña em vÒ c¸ch viÕt tõ mîn ?T×m mét sè tõ mîn mµ em biÕt vµ nãi râ nguån gèc? ? Qua phÇn t×m hiÓu trªn, em hiÓu thÕ nµo lµ tõ mîn? tõ thuÇn ViÖt ? => Giáo viên chốt ghi nhớ -> 1HS đọc to-cả lớp nghe * Hoạt động 2: (9’) PP phân tích qui nạp. KT động nóo * 1HS §äc to phÇn trÝch ý kiÕn cña B¸c Hå (sgk-25) ?Theo em, viÖc mîn tõ cã t¸c dông g×? NÕu mîn tõ tuỳ tiện có đợc không? Em hãy rút ra kết luận về nguyªn t¾c mîn tõ? -Kh«ng nªn mîn tõ níc ngoµi mét c¸ch tuú tiÖn. GV chốt-> 1HS đọc to ghi nhớ, cả lớp nghe.. Nội dung cần đạt A. LÝ thuyÕt: I. Tõ thuÇn ViÖt vµ tõ mîn. 1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu: Trîng: Tr¸ng sÜ: - Dùng để biểu thị sự vật, hiện tợng, đặc điểm.. - Nguån gèc: tõ mîn ë níc ngoµi. (tiÕng H¸n, Ph¸p, Anh, Nga..). -C¸ch viÕt: +từ đợc Việt hoá: viết nh tiÐng ViÖt +từ cha đợc Việt hoá: có g¹ch nèi gi÷a c¸c tiÕng. 2. Ghi nhí: (SGK- tr25) II. Nguyªn t¾c mîn tõ: 1.Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu: 2. Ghi nhí:(sgk-25) B. luyÖn tËp:.

(18) Hoạt động 3: (18’) - Gọi HS đọc bài tập vµ yªu cÇu HS lµm BT1: hoạt động cá nh©n -t/bµy- nhËn xÐt.. Bµi 1. Ghi l¹i c¸c tõ mîn a. Mîn tõ H¸n ViÖt: v« cïng, ng¹c nhiªn, tù nhiªn, sÝnh lÔ b. Mîn tõ H¸n ViÖt: Gia nh©n c. Mîn tõ Anh: pèp, Mai-c¬n gi¾c-x¬n, in-t¬-nÐt. BT2: Hoạt động cá Bài 2: Xác định nghĩa của từng tiếng tạo thành từ Hán nh©n - tr/bµy- nhËn a. Kh¸n gi¶: ngêi xem ( kh¸n: xem, gi¶: ngêi) xÐt - ThÝnh gi¶: ngêi nghe ( thÝnh: nghe, gi¶: ngêi) - Độc giả: ngời đọc ( độc: đọc, giả: ngời ) b.-YÕu ®iÓm: ®iÓm quan träng ( yÕu: quan träng, ®iÓm: ®iÓm) - YÕu lîc: tãm t¾t nh÷ng ®iÒu quan träng (yÕu: quan träng , lîc: tãm t¾t) - YÕu nh©n: ngêi quan träng (yÕu: quan träng, nh©n: ngêi ) Bµi 3: H·y kÓ tªn mét sè tõ mîn - Là tên các đơn vị đo lờng: mét, lít, km, kg... BT3: Hoạt động góc - Là tên các bộ phận của chiếc xe đạp: ghi- đông, pê-đan, -các góc đại diện t/bày gác đờ- bu... -líp nhËn xÐt- ch÷a - Là tên một số đồ vật: ra-đi-ô, vi-ô-lông... Bµi 4: C¸c trõ mîn: ph«n, pan, nèc ao BT4: Hoạt động góc - Dïng trong hoµn c¶nh giao tiÕp th©n mËt, viÕt tin trªn -các góc đại diện t/bày báo. -líp nhËn xÐt- ch÷a + ¦u ®iÓm: ng¾n gän + Nhîc ®iÓm: kh«ng trang träng IV. Cñng cè: (3’)Néi dung bµi häc: ghi nhí ( sgk) V. HDVN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. Hoµn thiÖn bµi tËp. Lµm bµi tËp 4,5,6 SBT-Tr 11+ 12 -So¹n: T×m hiÓu chung vÒ v¨n tù sù. E. RKNBD: ..................................................................................................................................... .......................................................................................................................... Ngµy so¹n: 24.08.2011 Ngµy gi¶ng: 27.08.2011. TiÕt 7, 8. T×m hiÓu chung vÒ v¨n tù sù A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - §Æc ®iÓm cña v¨n tù sù 2. KÜ n¨ng: *KÜ n¨ng bµi d¹y: - Nhận biết đợc vb tự sự - Sử dụng đợc một số thuật ngữ: tự sự, k/chuyện, sự việc, ngời kể. *KÜ n¨ng sèng: - Suy nghÜ, phª ph¸n, s¸ng t¹o: ph©n tÝch, b×nh luËn vµ ®a ra ý kiÕn cá nhân về đặc điểm, bố cục, phơng pháp làm bài văn tự sự. 3. Thái độ: tích cực học tập, yêu văn tự sự B. ChuÈn bÞ:.

(19) - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. B¶ng phô - Häc sinh: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p: - Ph©n tÝch- qui n¹p, thùc hµnh øng dông. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) Hái: V¨n b¶n lµ g×? LÊy VD? YCTL:( theo ghi nhí sgk-17; VD: C¸c truyÖn truyÒn thuyÕt (vb: tù sù)... III. Bµi míi: (35’) Các em đã đợc nghe ông bà, cha, mẹ kể những câu chuyện mà các em quan tâm, yêu thích. Mỗi truyện đều có ý nghĩa nhất định qua các sự vịêc xảy ra trong truyện. §ã lµ mét thÓ lo¹i gäi lµ tù sù. VËy tù sù cã ý nghÜa g×? Ph¬ng thøc tù sù nh thÕ nào? Bài học hôm nay sẽ giúp các em hiểu điều đó.. Hoạt động của thầy và trò * Hoạt động 1: (18’) PP vấn đáp- qui nạp. KT động não.. Nội dung cần đạt A. LÝ thuyÕt: I. ý nghĩa và đặc điểm chung của phơng thức tự sự: 1a? Hµng ngµy c¸c em cã kÓ chuyÖn vµ 1.Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu: nghe kể chuyện không? Đó là những - Hàng ngày ta thờng đợc nghe hoặc kể chuyện văn học, chuyện đời thờng, chuyÖn g×? chuyÖn cæ tÝch, sinh ho¹t. ? Khi nghe nh÷ng yªu cÇu vµ c©u hái: + Bµ ¬i! bµ kÓ chuyÖn cæ tÝch cho ch¸u ®i! + CËu kÓ cho m×nh nghe, Lan lµ ngêi - Kể chuyện để biết, để nhận thức về nh thÕ nµo? Theo em ngời nghe muốn biết điều gì ngời, sự vật, sự việc, để giải thích để khên chê, để học tập. Đối với ngời nghe vµ ngêi kÓ ph¶i lµm g×? b? Trong trờng hợp trên nếu muốn cho là muốn tìm hiêủ, muốn biết, đối với mäi ngêi biªt Lan lµ mét ngêi b¹n tèt, ngêi kÓ lµ th«ng b¸o, cho biÕt, gi¶i em ph¶i kÓ nh÷ng viÖc nh thÕ nµo vÒ thÝch... Lan? V× sao? NÕu em kÓ mét c©u chuyện không liên quan đến Lan là ngời => Tự sự giúp ngời nghe hiểu biết về b¹n tèt th× c©u chuyÖn cã ý nghÜa ngêi, sù vËt, sù viÖc. §Ó gi¶i thÝch, khen, chª qua viÖc ngêi nghe th«ng b¸o kh«ng? V× sao? cho biÕt. ? VËy tù sù cã ý nghÜa nh thÕ nµo? -GV chèt 2.? V¨n b¶n Th¸nh Giãng kÓ vÒ ai? ë thêi nµo? KÓ vÒ viÖc g×? diÔn biÕn sù viÖc, kÕt qu¶, ý nghÜa sù viÖc? ? V× sao truyÖn Th¸nh Giãng lµ truyÖn ngîi ca công đức của vị a/hùng làng Gióng? ?H·y liÖt kª c¸c sù viÖc tríc sau cña truyÖn? -HS t/bµy- GV ®a b¶ng phô 1. Sự ra đời của Thánh Gióng 2. TG biết nói và nhận trách nhiệm đánh giặc 3. TG lín nhanh nh thæi 4. TG v¬n vai thµnh tr¸ng sÜ cìi ngùa s¾t, mÆc áo giáp sắt đi đánh giặc. 5. TG đánh tan giặc.

(20) 6. TG bay vÒ trêi 7. Vua lập đền thờ, phong danh hiệu. 8. Nh÷ng dÊu tÝch cßn l¹i. ? Hãy rút ra đặc điểm của phơng thức tự sự. -Hs tr/bµy - GV: Tr×nh bµy mét chuçi c¸c sù viÖc liªn tiếp. Chuỗi các sự việc từ đầu đến cuối dẫn đến kết thúc và có một ý nghiã nhất định. Nếu ta đảo các sự việc thì không đợc vì phá vỡ trật tự, ý nghĩa không đảm bảo, ngời nghe sẽ không hiểu. Tự sự phải dẫn đến một kết thúc, thể hiÖn mét ý nghÜa, - Mục đích của ngời kể: ca ngợi, bày tỏ lòng biÕt ¬n, gi¶i thÝch. ? Tõ t×m hiÓu ng÷ liÖu, em rót ra bµi häc g× vÒ ý nghĩa và đặc điểm chung của phơng thức tự sù =Chốt ghi nhớ-sgk-28.- Gọi 1hs đọc to ghi nhí, c¶ líp nghe *Hoạt động 2: (18’) PP vấn đáp. -Học sinh đọc các y/ cầu bài tập theo lần lợt -GV y/cầu hoạt động- nhận xét, chữa . BT1: KT động não §äc c©u chuyÖn vµ cho biÕt: trong truyÖn nµy, phơng thức tự sự đợc thể hiện nh thế nào? Câu chuyÖn thÓ hiÖn ý nghÜa g×?. BT2: KT động não ? Bµi th¬ cã ph¶i tù sù kh«ng. V× sao? H·y kÓ miÖng c©u chuyÖn trªn? - Yªu cÇu kÓ: T«n träng m¹ch kÓ trong bµi th¬. + Bé mây rủ mèo con đánh bẫy lũ chuột nhắt b»ng c¸ níng th¬m lõng, treo l¬ löng trong c¸i c¹m s¾t. + Cả bé, cả mèo đều nghĩ chuột tham ăn nên m¾c bÉy ngay. + §ªm, M©y n»m m¬ thÊy c¶nh chuét bÞ sËp bÉy ®Çy lång. chóng chÝ cha, chÝ choÐ khãc lãc, cÇu xin tha m¹ng. + S¸ng h«m sau, ai ngê khi xuèng bÕp xem, bÐ M©y ch¼ng thÊy chuét, còng ch¼ng cßn c¸ níng, chØ cã ë gi÷a lång, mÌo ta ®ang cuén trßn ng¸y kh× khß...ch¾c mÌo ta ®ang m¬. BT3: KT hoạt động góc (g1: HuÕ...; g2: Ngêi ¢u L¹c ...) -đại diện t/ bày - nhận xét, bổ sung.. =>§Æc ®iÓm tù sù: -Tr×nh bµy mét chuçi c¸c sù việc liên tiếp, dẫn đến một kết thóc, thÓ hiÖn mét ý nghÜa. - Mục đích của ngời kể: ca ngợi, bµy tá lßng biÕt ¬n, gi¶i thÝch.. 2. Ghi nhí: (SGK - tr28). B. luyÖn tËp:. Bµi 1: TruyÖn kÓ diÔn biÕn t tëng cña «ng g×a mang mµu s¾c hãm hØnh; kÓ theo tr×nh tù thêi gian, c¸c sù viÖc nèi tiÕp nhau, kÕt thóc bÊt ngê; thÓ hiÖn t tëng yªu cuéc sèng, dï kiÖt søc th× sèng cïng h¬n chÕt. Bµi 2: - §©y lµ bµi th¬ tù sù - Bµi th¬ kÓ chuyÖn bÐ M©y vµ mèo con rủ nhau bẫy chuột nhng mèo tham ăn quá nên đã mắc vào bẫy. Hoặc đúng hơn là mèo thèm quá đã chui vào bẫy ăn tranh phÇn cña chuét vµ ngñ ë trong bÉy. - Tuy diễn đạt bằng thơ năm tiếng nhng bài thơ đã kể lại một c©u chuyÖn cã ®Çu, cã cuèi, cã nh©n vËt, chi tiÕt, diÔn biÕn sù việc nhằm mục đích chế giễu tính tham ăn của mèo đã khiến mÌo tù sa bÉy cña chÝnh m×nh  Bµi th¬ tù sù. Bµi 3: - V¨n b¶n 1 lµ mét b¶n tin, néi dung kÓ l¹i cuéc khai m¹c tr¹i ®iªu kh¾c quèc tÕ lÇ thø 3 t¹i thµnh phè HuÕ chiÒu 3-4- 2002. - V¨n b¶n 2: §o¹n v¨n "Ngêi Âu Lạc đánh quân Tần xâm lợc lµ mét bµi trong LS líp 6 ->Cả hai văn bản đều có mội dung tù sù víi nghÜa kÓ chuyÖn,.

(21) kÓ viÖc. Tù sù ë ®©y cã vai trß giíi thiÖu, têng thuËt, kÓ chuyÖn thêi sù hay LS. BT4:. - §äc yªu cÇu bµi tËp 4 KT động não (hs tự kể, giải thích nguồn gốc: con Rång ch¸u Tiªn - §äc yªu cÇu bµi tËp 4 BT5: KT động não (hs tự phán đoán). IV. Cñng cè: (3’)néi dung ghi nhí sgk V. HDVN: (1’)Häc bµi, thuéc ghi nhí. Hoµn thiÖn bµi tËp vµo vë - So¹n: S¬n Tinh, Thuû Tinh. E. RKNBD: ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ................................................................................................................... Ngµy so¹n: 03.09.2011 Ngµy gi¶ng: 06.09.2011. V¨n b¶n:. TuÇn 3 - TiÕt 9 S¬n Tinh, Thuû Tinh. (Truy Òn thuyÕt). A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - Nh©n vËt, sù kiÖn trong tr/ thuyÕt S¬n Tinh- Thuû Tinh. - Cách giải thích hiện tợng lũ lụt xảy ra ở đồng bằng Bắc Bộ và khát vọng của ngời ViÖt cæ trong viÖc chÕ ngù thiÖn tai lò lôt, b¶o vÖ c/ sèng cña m×nh trong tr/ thuyÕt. - Những nét chính về nghệ thuật của truyện: nhiều chi tiết kì lạ hoang đờng. 2. KÜ n¨ng: *KÜ n¨ng bµi d¹y: - Đọc- hiểu văn bản theo đặc trng thể loại. Nắm bắt các sự kiện chính trong truyện. - Xác định ý nghĩa truyện và kể lại đợc truyện. *Kĩ năng sống: - Tự nhận thức đợc sức mạnh của nhân dân trong việc phòng chống lò lôt. - Lµm chñ b¶n th©n, n©ng cao ý thøc gi÷ g×n vµ b¶o vÖ m«i trêng. 3. Thái độ: Tích cực học tập, tự hào tr/ thống cộng đồng dt, đoàn kết ... B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, tranh ¶nh minh ho¹ - Häc sinh: So¹n bµi, tËp kÓ chuyÖn C. Ph¬ng ph¸p: Đọc -hiểu, vấn đáp, tái hiện, gợi mở, phân tích, bình giảng. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) Hỏi: Nêu ý nghĩa của truyền thyết Thánh Gióng? Trong truyện đó, em thích hình ¶nh, chi tiÕt nµo nhÊt? V× sao? ( HS tù tr/ bµy) III. Bµi míi : (35’) Sơn Tinh, Thuỷ Tinh là thần thoại cổ đã đợc lịch sử hoá trở thành một truyền thuyết tiêu biểu trong chuỗi truyền thuyết về thời đại các vua Hùng. Đó là câu chuyện tởng tợng hoang đờng nhng có cơ sở thực tế. Truyện rất giàu giá trị về nội.

(22) dung và nghệ thuật. Một số nhà thơ đã lấy cảm hứng hình tợng từ tác phẩm để sáng t¸c th¬ ca. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt * Hoạt động 1: (3’) I. T×m hiÓu chung: PP vấn đáp. KT động não -TruyÖn b¾t nguån tõ thÇn ? Hãy cho biết truyện bắt nguồn từ cơ sở nào. thoại cổ đợc lịch sử hoá Thuéc nhãm truyÖn nµo? -TruyÖn thuéc nhãm c¸c * Hoạt động2: (10’) t¸c phÈm tr/ thuyÕt thêi vua PP v/ đáp, tái hiện, th/ trình. KT động não Hïng. *GV h/d đọc toàn bài giọng kể chuyện. Chú ý II. Đọc -hiểu văn bản: giọng các n/vật trong truyện cho phù hợp - đọc 1.Đọc, kể, chú thích: mẫu- hs đọc - §äc ? Em h·y kÓ tãm t¾t truyÖn? - KÓ tãm t¾t: - Vua Hïng kÐn rÓ. - ST,TT đến cầu hôn - Vua Hïng ra ®iÒu kiÖn chän rÓ - ST tríc ríc MÞ N¬ng vÒ nói. - TT đến sau, nổi giận, dâng nớc đánh ST. - Hai bªn giao chiÕn... Thuû Tinh thua, rót vÒ. - Hàng năm, TT dâng nớc đánh ST nhng đều thua ?Gi¶i nghÜa tõ: cÇu h«n, T¶n viªn, sÝnh lÔ, hång - Gi¶i nghÜa tõ :(sgk-33) mao... ?Theo em, ST, TT cã ph¶i lµ tõ thuÇn ViÖt kh«ng? 2. KÕt cÊu, bè côc: -PTB §: tù sù. Nã thuéc líp tõ nµo mµ ta míi häc? ?VB ST,TT là truyện truyền thuyết, em hãy xác định -Nhân vật chính: ST, TT -Bè côc: 3 phÇn PTB §? Nh©n vËt chÝnh? Bè côc cña truyÖn? - Më truyÖn: Vua Hïng kÐn rÓ - Th©n truyÖn: ST,TT cÇu h«n vµ cuéc giao tranh gi÷a hai thÇn - KÕt truyÖn: kÕt qu¶ cuéc giao tranh * TruyÖn cã 5 nh©n vËt. Nh©n vËt chÝnh ST, TT: c¶ hai đều xuất hiện ở mọi sự việc. Hai vị thần này là biểu tợng của thiên nhiên, sông núi cùng đến kén rÓ, ®i suèt diÔn biÕn c©u chuyÖn. * Hoạt động 3: (22’) 3. Ph©n tÝch: PP vấn đáp, tái hiện, trực quan, nêu vấn đề, p/tích, a. Vua Hùng kén rể: - Vua yªu th¬ng con hÕt bình giảng. KT động não. mùc, muèn kÐn cho con - PhÇn më truyÖn giíi thiÖu víi chóng ta ®iÒu g×? V× sao vua Hïng muèn kÐn cho con mét ngêi mét ngêi chång thËt xøng chồng thật xứng đáng? Nhận xét việc mở truyện đáng. cña nd? -Cách mở truyện ngắn gọn, có lí do, mục đích, hấp b. S¬n Tinh, Thuû Tinh dẫn ngời đọc, ngời nghe. cÇu h«n vµ cuéc giao tranh gi÷a hai thÇn: * S¬n Tinh, Thuû Tinh cÇu h«n: ?Tìm những chi tiết giới thiệu hai thần? Qua đó em - Cả hai vị thần cùng xuất hiện, đều có tài lạ, ngang thÊy hai thÇn nh thÕ nµo? søc, ngang tµi. - LÔ th¸ch cíi võa mang ?KÞch tÝnh cña c©u chuyÖn b¾t ®Çu tõ khi nµo? Th¸i truyÒn thèng gi¶n dÞ, võa k× l¹ vµ trang nghiªm, thiªn vÒ độ của Vua Hùng ra sao? ?Điều kiện vua Hùng đặt ra là gì? Em hãy nhận xét Sơn Tinh. về đồ sính lễ của vua Hùng?.

(23) - Vua Hùng băn khoăn, khó xử, đặt diều kiện. - §å sÝnh lÔ cña vua Hïng k× l¹ vµ khã kiÕm nhng đều là những con vật sống ở trên cạn. Qua đó ta thấy vua Hùng ngầm đứng về phía ST, vua đã bộc lộ sù th©m thuý, kh«n khÐo ? Có ý kiến cho rằng: Vua Hùng đã có ý chọn ST nhng còng kh«ng muèn mÊt lßng TT nªn míi bµy ra cuéc ®ua tµi vÒ nép sÝnh lÔ. ý kiÕn cña em nh thÕ nào? Qua đó, em thấy vua Hùng ngầm đứng về phía ai? Thái độ của vua Hùng có phải là thái độ của nhân dân ta đối với nhân vật không ? Vì sao? * GV: Ngêi ViÖt thêi cæ c tró ë vïng ven nói chñ yếu sống bằng nghề trồng lúa nớc. Núi và đất là nơi hä x©y dùng b¶n lµng vµ gieo trång, lµ quª h¬ng, lµ ích lợi, là bè bạn. Sông cho ruộng đồng chất phù sa cùng nớc để cây lúa phát triển những nếu nhiều nớc quá thì sông nhấn chìm hoa màu, ruộng đồng, làng xóm. Điều đó đã trở thành nỗi ám ảnh đối với tổ tiªn ngêi ViÖt. ? Ai là ngời đợc chọn làm rể vua hùng? Em hãy tởng tợng cảnh ST rớc Mị Nơng về núi. ? Không lấy đợc vợ, Thuỷ Tinh nổi giận, em hãy thuËt l¹i cuéc giao tranh gi÷a hai chµng? ( theo tranh h×nh-sgk) ? Trong trí rởng tợng của ngời xa, ST,TT đại diện cho lùc lîng nµo? ? Theo dâi cuéc giao tranh gi÷a ST vµ TT em thÊy chi tiÕt nµo lµ næi bËt nhÊt? V× sao? - Chi tiết: nớc sông dâng... miêu tả đứng tính chất ác liệt của cuộc đấu tranh chống thiên tai gay go, bÒn bØ cña nh©n d©n ta. ?KÕt qu¶ cuéc giao tranh? V× sao ST c/ th¾ng ? Kết thúc truyện đã phản ánh sự thật LS gì? Truyện cßn thÓ hiÖn m¬ íc g× cña nh©n d©n. ? Ngoµi ý nghÜa trªn, TruyÒn thuyÕt ST,TT cßn cã ý nghĩa nào khác khi gắn liền với thời đại dựng nớc cña c¸c vua Hïng? ? C¸c nh©n vËt ST, TT g©y Ên tîng m¹nh khiÕn ngêi đọc phải nhớ mãi. Theo em, điều đó có đợc là do ®©u? ? Ngày nay, hiện tợng ma lũ, bão lụt đối với nhân d©n ta ntn? C¸c biÖn ph¸p phßng chèng cña nd? 1. KÓ diÔn c¶m truyÖn? 2. Tõ truyÖn ST,TT, em suy nghÜ g× vÒ chñ tr¬ng x©y dựng, củng cố đê điều, nghiêm cấm nạn phá rừng trång thªm... * Gợi ý: Đảng và nhà nớc ta đã ý thức đợc tác hại to lớn do thiên tai gây ra nên đã chỉ đạo nhân dân ta cã nh÷ng biÖn ph¸p phßng chèng h÷u hiÖu, biÕn íc m¬ chÕ ngù thiªn tai cña nh©n d©n thêi xa trë thµnh hiÖn thùc. 3. Vì sao văn bản ST,TT đợc coi là truyền thuyết? - Thể hiện đầy đủ các đặc điểm của truyền thuyết. IV. Cñng cè: (3’)Néi dung ý nghÜa truyÖn. V. HDVN: (1’). * Cuéc giao tranh gi÷a hai chµng: - Hai thÇn giao tranh quyÕt liÖt. - TT đại diện cho cái ác, cho hiÖn tîng thiªn tai lò lôt. - ST: đại diện cho chính nghÜa, cho søc m¹nh cña nh©n d©n chèng thiªn tai. c. KÕt qu¶ cuéc giao tranh: - S¬n Tinh th¾ng TT. - N¨m nµo còng th¾ng. 4.Tæng kÕt: 4.1.Néi dung: - Gi¶i thÝch hiÖn tîng ma giã, b·o lôt; - Ph¶n ¸nh íc m¬ cña nh©n d©n ta muèn chiÕn th¾ng thiªn tai, b·o lôt. - Ca ngîi c«ng lao trÞ thuû, dùng níc cña cha «ng ta. 4.2.NghÖ thuËt: - X©y dùng h×nh tîng h×nh tîng nghÖ thuËt k× ¶o mang tÝnh tîng trng vµ kh¸i qu¸t cao. 4.3.Ghi nhí: (sgk-34) III. LuyÖn tËp:.

(24) - Học bài, thuộc ghi nhớ, tập kể truyện diễn cảm, đóng vai nhân vật - Lµm bµi tËp 3 SGK, bµi tËp 1 SBT - tr15 - So¹n: T×m hiÓu nghÜa cña tõ. E. RKNBD ................................................................................................................. ................................................................................................................. ............................................................................................................... Ngµy so¹n: 07.09.2011 Ngµy gi¶ng: 10.09.2011. TiÕt 10. NghÜa cña tõ A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Kh¸i niÖm nghÜa cña tõ. - C¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Gi¶i thÝch nghÜa cña tõ; - Dùng từ từ đúng nghĩa trong nói và viết; - Tra từ điển để hiểu nghĩa của từ. * Kĩ năng sống: - Ra quyết định: lựa chọn cách sử dụng từ tiếng Việt đúng nghĩa trong thùc tiÔn giao tiÕp cña b¶n th©n. - Giao tiÕp: tr×nh bµy suy nghÜ, ý tëng, th¶o luËn vµ chia sÎ nh÷ng ý kiÕn c¸ nh©n vÒ cách sử dụng từ đúng nghĩa. 3. Thái độ: Tích cực học tập, yêu tiếng Việt, giữ ginf sự trong sáng tiêng Việt. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. B¶ng phô - Häc sinh: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p: - Phân tích các tình huống mẫu để hiểu cách dùng từ tiếng Việt đúng nghĩa. - Thực hành có hớng dẫn: sử dụng từ tiếng Việt đúng nghĩa. - Động não: suy nghĩ, phân tích các ví dụ để rút ra những bài học thiết thực về dùng từ tiếng Việt đúng nghĩa và trong sáng. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) -Hái: Nh÷ng tõ sau ®©y tõ nµo lµ tõ mîn vµ mù¬n cña ng«n ng÷ nµo? Bảng phụ+ đáp án: - Chế độ, chính thống, triều đình, tiến sĩ, xung đột, cảnh giới, ân xá. (Hán) - Xµ phßng, ga, phanh, len, lèp...(Ên ¢u) III. Bµi míi : (35’) Từ đều có nghĩa. Nghĩa của từ là gì? Dựa vào đâu để ta giải thích? Bài học hôm nay các em sẽ hiểu rõ điều đó Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt * Hoạt động 1: (9’) A. Lý thuyÕt: I. NghÜa cña tõ lµ g×? PP vấn đáp, ph/tích- qui nạp. KT đ/não 1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch - GV đa bảng phụ đã viết sẵn VD ng÷ liÖu: (sgk-33) ? C¸c chó thÝch trªn ë v¨n b¶n nµo? ? Mçi chó thÝch trªn gåm mÊy bé phËn? - Mçi chó thÝch gåm hai bé phËn: mét bé phËn lµ tõ vµ bộ phận sau dấu hai chấm để nói rõ nghĩa của từ ấy. ? Bé phËn sau dÊu hai chÊm cho ta hiÓu g× vÒ tõ? - Cho ta biết đợc tính chất mà từ biểu thị; quan hệ mà tõ biÓu thÞ ? Em hiÓu nghÜa tõ "®i", "ch¹y" lµ g×..

(25) ? C¸c tõ: «ng, bµ. chó, mÑ... nghÜa lµ g×? ?NghÜa cña tõ øng víi phÇn nµo trong m« h×nh? - Nghi· cña tõ øng víi phÇn néi dung ?VËy em hiÓu thÕ nµo lµ nghÜa cña tõ? => GV chốt - 1HS đọc to ghi nhớ-35 - GV ®a b¶ng phô- Bµi tËp: ? Em hãy điền các từ "đề bạt, đề cử, đề xuất"vào chỗ trèng: - ...trình bày ý kiến hoặc nguyện vọng lên cấp trên. (đề đạt) -....cử ai đó giữ chức vụ cao hơn mình.(đề bạt) -... giới thiêụ ra để lựa chọn và bầu cử (đề cử) -... đa vấn đề ra để xem xét, giải quyết. (đề xuất) * Hoạt động 2: (8’) PP vấn đáp, p/tích-qui nạp. KT động não - Đọc lại các chú thích đã dẫn ở phần I ?Trong hai c©u sau ®©y, hai tõ tËp qu¸n vµ thãi quen cã có thể thay thế đợc cho nhau không? Tại sao? a. Ngêi ViÖt cã tËp qu¸n ¨n trÇu. b. B¹n Nam cã thãi quen ¨n quµ vÆt. ? Từ: tập quán đã giải thích nghĩa theo cách nào? *HS đọc phần giải nghĩa từ "lẫm liệt" ?Trong 3 c©u sau, 3 tõ: lÉm liÖt, hïng dòng, oai nghiêm thay thế cho nhau đợc không? Tại sao? a. T thÕ lÉm liÖt cña ngêi anh hïng. b. T thÕ hïng dòng cña ngêi anh hïng. c. T thÕ oai nghiªm cña ngêi anh hïng. - 3 từ đó là những từ đồng nghĩa, có thể thay thế ?Vậy từ lẫm liệt đợc giải nghĩa theo cách nào? ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ nao nóng? ?VËy theo em cã mÊy c¸ch gi¶i nghÜa cña tõ? §ã lµ nh÷ng c¸ch nµo? -GV chốt - 1HS đọc to ghi nhớ-35 * Hoạt động 3: (18’) BT1: PP vấn đáp. KT động não Đọc một vài chú thích sau các văn bản đã học và cho biết mỗi chú thích đợc giải nghĩa theo cách nào? ( HS xem phÇn gi¶i nghÜa tõ sau vb -sgk- ph¸t hiÖn- tr/ bµy ý kiÕn -líp n/xÐt, bæ sung). BT2: - GV treo bảng phụ . PP vấn đáp. KT động não -HS ®iÒn tõ. BT3: - GV treo bảng phụ . PP vấn đáp. KT động não -HS ®iÒn tõ BT4:PP vấn đáp. KT h/ động góc -Mçi gãc gi¶i nghÜa 1 tõ - t/ bµy- líp n/xÐt, ch÷a.. 2. Ghi nhí: NghÜa cña tõ lµ néi dung (sù vËt, tÝnh chÊt, hoạt động, quan hệ) mà tõ biÓu thÞ. II.C¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ 1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu:. -> Tr×nh bµy kh¸i niÖm mµ tõ biÓu thÞ.. -> Đa ra những từ đồng nghÜa hoÆc tr¸i nghÜa víi tõ cÇn gi¶i thÝch. 2.Ghi nhí: (sgk-35) B. LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: Bµi 2: §iÒn c¸c tõ vµo chç trèng cho phï hîp - Häc tËp - Häc lám - Häc hái - Häc hµnh Bµi 3: §iÒn c¸c tõ theo trËt tù sau: - Trung b×nh - Trung gian - Trung niªn Bµi 4: Gi¶i thÝch c¸c tõ: - Giếng: Hố đào thẳng đứng, sâu vào lòng đất để lấy nớc. - Rung rinh: chuyÓn động qua lại, nhẹ nhµng, liªn tiÕp. - HÌn nh¸t: thiÕu can đảm (đến mức đáng.

(26) khinh bØ) Bµi 5: MÊt theo c¸ch gi¶i nghÜa cña nh©n vËt Nụ là không đúng "kh«ng biÕt ë ®©u" - MÊt hiÓu theo c¸ch thông thờng là không đợc sở hữu, không có, kh«ng thuéc vÒ m×nh.. BT5: PP vấn đáp. KT khăn trải bàn -các nhóm t/ bày - n/xét , đánh giá, chữa.. IV. Cñng cè: (3’)Néi dung ghi nhí. V. HDVN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - So¹n bµi: Sù viÖc vµ nh©n vËt trong v¨n tù sù. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ..... Ngµy so¹n: 07.09.2011 Ngµy gi¶ng: 10.09.2011. TiÕt: 11-12. Sù viÖc vµ nh©n vËt trong v¨n tù sù A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: -Vai trß cña sù viÖc vµ nh©n vËt trong v¨n tù sù - ý nghÜa vµ mèi quan hÖ cña sù viÖc vµ nh©n vËt trong v¨n tù sù 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Chỉ ra đợc sự việc, nhân vật trong văn bản tự sự - Xác định sự việc, nhân vật trong một đè bài cụ thể. * KÜ n¨ng sèng: - Suy nghĩ, phê phán, sáng tạo: phân tích, bình luận và đa ra ý kiến cá nhân về đặc ®iÓm, tÇm quan träng cña sù viÖc vµ nh©n vËt trong v¨n tù sù, còng nh mèi quan hÖ của 2 yếu tố đó. 3. Thái độ: Tích cực học tập, yêu thích văn tự sự B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n, b¶ng phô - Häc sinh: So¹n bµi theo y/cÇu sgk, b¶ng nhãm C. Ph¬ng ph¸p: - Ph©n tÝch- qui n¹p- thùc hµnh luyÖn tËp D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’).

(27) Hỏi:Thế nào là tự sự? lấy VD về một văn bản tự sự? Vì sao em cho đó là vb tự sự? TL: K/n (ghi nhísgk-17).VD: TruyÖn ST-TT; s©u chuçi c¸c sù viÖc, diÔn biÕn, kq III. Bµi míi: (35’) Sù viÖc vµ nh©n vËt lµ hai yÕu tè c¬ b¶n cña tù sù, hai yÕu tè nµy cã vai trß quan trọng nh thế nào, có mối quan hệ ra sao để câu chuyện có ý nghĩa? Bài học hôm nay sẽ giúp các em hiểu rõ điều đó. Hoạt động của thầy Nội dung cần đạt * Hoạt động 1: (10’)PP vấn đáp, phân tích, qui A. Lí thuyết: I. §Æc ®iÓm cña sù viÖc vµ nạp. KT động não nh©n vËt trong v¨n tù sù: - GV ®a b¶ng phô c¸c sù viÖc trong truyÖn ST, TT. ? Em h·y chØ ra c¸c sù viÖc khëi ®Çu, sù viÖc ph¸t 1. Sù viÖc trong v¨n tù sù: triÓn, sù viÖc cao trµo, sù viÖc kÕt thóc trong c¸c sù 1.1.Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liªu:( sgk-37) viÖc trªn? - Sù viÖc më ®Çu: 1 - Sù viÖc ph¸t triÓn: 2,3,4 - Sù viÖc cao trµo: 5,6 - Sù viÖc kÕt thóc: 7 ? Trong các sự việc trên có thể bớt đi sự việc nào đợc không? Vì sao? - Trong các sự việc trên, không bớt đợc sự việc nào v× nÕu bít th× thiÕu tÝnh liªn tôc, sù viÖc sau sÏ không đợc giải thích rõ. ? Các sự việc đợc kết hợp theo quan hệ nào? Có thể thay đổi trật tự trớc sau của các sự việc ấy đợc kh«ng? - Các sự việc đợc kết hợp theo qua hệ nhân quả, không thể thay đổi. ?Trong chuỗi các sự việc ấy, ST đã thắng TT mấy lÇn? H·y tëng tîng nÕu TT th¾ng th× sÏ ra sao? - ST đã thắng TT hai lần và mãi mãi. Điều đó ca ngîi sù chiÕn th¾ng lò lôt cña ST... - Nếu TT thắng thì đất bị ngập chìm trong nớc, con ngời không thể sống và nh thế ý nghĩa của truyện sẽ ->Sự việc đợc sắp xếp theo mét trËt tù, diÔn biÕn sao bị thay đổi ?Qua việc tìm hiểu các sự việc, em hãy rút ra nhận cho thể hiện đợc t tởng mà ngời kể muốn biểu đạt. xÐt g× vÒ c¸ch s¾p xÕp c¸c sù viÖc? * C¸c yÕu tè t¹o nªn tÝnh cô thÓ cña sù viÖc: ? ChØ ra c¸c yÕu tè sau trong truyÖn ST, TT: + ViÖc do ai lµm? (nh©n vËt) + ViÖc x¶y ra ë ®©u? (địa điểm) + ViÖc x¶y ra lóc nµo? (thêi gian) + V× sao l¹i x¶y ra? (nguyªn nh©n) + X¶y ra nh thÕ nµo? (diÔn biÕn) + KÕt qu¶ ra sao? (kÕt qu¶) ?Theo em có thể xoá bỏ yếu tố thời gian và địa -> Sự việc trong tự sự đợc tr×nh bµy mét c¸ch cô thÓ: điểm đợc không? ? NÕu bá ®iÒu kiÖn vua Hïng ra ®iÒu kiÖn kÐn rÓ ®i sù viÖc x¶y ra trong thêi gian, kh«ng gian cô thÓ, do có đợc không? Vì sao? nh©n vËt cô thÓ thùc hiÖn, ? 6 YÕu tè trong truyÖn ST, TT cã ý nghÜa g×? cã nguyªn nh©n, diÔn biÕn, - ChØ nguyªn nh©n, kÕt qu¶: (tr×nh tù tríc sau) kÕt qu¶. - 6 yÕu tè t¹o nªn tÝnh cô thÓ cña truyÖn ?Các yếu tố sự việc trong văn tự sự đợc trình bày 1.2.Ghi nhớ: sgk-38 -Sù viÖc trong v¨n b¶n tù nh thÕ nµo sù: ... => GV chèt: ThÕ nµo lµ sù viÖc trong v¨n tù sù -> ghi nhớ1-sgk-38- 1HS đọc to, cả lớp nghe * Hoạt động 2: (10’) 2. Nh©n vËt trong v¨n tù.

(28) PP vấn đáp, phân tích, qui nạp. KT động não - Em h·y kÓ tªn c¸c nh©n vËt trong truyÖn:ST,TT ? Ai lµ ngêi lµm ra sù viÖc? ? Ai đợc nói đến nhiều nhất? ? Ai lµ nh©n vËt chÝnh?Ai lµ nh©n vËt phô? Nh©n vËt phụ có cần thiết không? Có thể bỏ đi đợc không? - Ngêi lµm ra sù viÖc: Vua Hïng, ST, TT. - Ngời nói đến nhiều nhất: ST, TT - Nh©n vËt chÝnh: ST, TT - Nhân vật phụ không thể bỏ đi đợc. ?Nh©n vËt trong v¨n tù sù cã vai trß g× ?Các nhân vật đợc thể hiện nh thế nào? -GV chốt: Đó là dấu hiệu để nhận ra nhân vật đồng thêi lµ dÊu hiÖu ta ph¶i thÓ hiÖn khi muèn kÓ vÒ nh©n vËt. - Em h·y gäi tªn, giíi thiÖu tªn, lai lÞch, tµi n¨ng, viÖc lµm cña c¸c nh©n vËt trong truyÖn ST, TT? NV Tªn gäi Lai lÞch Ch©n Tµi n¨ng ViÖc lµm dung VH Vua Thø 18 Kh«ng kÐn rÓ, ra Hïng ®iÒu kiÖn ST ST ë vïng Kh«ng - Cã tµi l¹, CÇu nói T¶n ®em sÝnh h«n, giao Viªn lÔ tríc chiÕn TT TT ë níc Kh«ng - Cã tµi l¹ CÇu th¼m hôn, đánh ST MM N MÞ N- con vua Ngêi theo ST ¬ng Hùng đẹp vÒ nói L¹c bµn b¹c hÇu * GV sử dụng bảng phụ để HS điền và nhận xét * GV nhấn mạnh: Không phải nhân vật nào cũng đủ c¸c yÕu tè trªn nhng tªn NV th× ph¶i cã vµ viÖc lµm cña nh©n vËt ? Nh©n vËt trong v¨n tù sù cã vai trß ntn? -GV chèt ghi nhí2-38 -1HS đọc to ghi nhớ, cả lớp nghe. * Hoạt động 3(15’) PP vấn đáp phân tích, tổng hợp BT1: KT h/động góc -1HS đọc y/c bài tập -gãc1:?ChØ ra c¸c sù viÖc mµ c¸c nh©n vËt trong truyÖn ST, TT đã làm? ?Vai trß cña c¸c nh©n vËt? -Gãc2: Tãm t¾t truyÖn.... sù: 2.1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu:. 2.2. Ghi nhí: SGK/ 38 - Nh©n vËt trong v¨n tù sù... B. LuyÖn tËp:. Bµi 1: a. - Vua Hïng: kÐn rÓ, mêi l¹c hÇu vµo bµn b¹c. g¶ MÞ N¬ng cho ST. - MÞ N¬ng: theo chång vÒ nói. - ST: CÇu h«n, ®em sÝnh lÔ, ríc MÞ N¬ng vÒ nói, giao chiÕn víi TT - TT: đến cầu hôn... a. Vai trß cña c¸c nh©n vËt: + Vua Hïng: nh©n vËt phô: quan ®iÓm cuéc h«n nh©n LS + Mị Nơng: đầu mối cuộc xung đột + TT: Nh©n vËt chÝnh : thÇn tho¹i ho¸ søc m¹nh cña ma giã.. + ST: nh©n vËt chÝnh: ngêi anh hïng chèng lò lôt cña nh©n d©n ViÖt cæ. b. Tãm t¾t truyÖn theo sù viÖc cña c¸c nh©n vËt chÝnh:.

(29) Thêi vua Hïng V¬ng thø 18, ë vïng nói T¶n Viªn cã chµng ST cã nhiÒu tµi l¹...ë miÒn níc th¼m cã chµng TT tµi n¨ng kh«ng kÐm. Nghe tin vua Hïng kÐn chång cho công chúa Mị Nơng, hai chàng đến cầu hôn. Vua Hùng kén rể bằng cách đọ tài. ST đem lễ vật đến trớc lấy đợc MÞ N¬ng. TT tøc giËn ®uæi theo hßng cíp l¹i MÞ N¬ng. Hai bên đánh nhau dữ dội. ST thắng bảo vệ đợc hạnh phóc cña m×nh, TT thua m·i m·i «m mèi hËn thï. Hµng năm TT đem quân đánh ST nhng đều thua gây ra lũ lụt ở lu vùc s«ng Hång. -Gãc3: §Æt tªn ..... c. §Æt tªn gäi theo nh©n vËt chÝnh: - Gọi: Vua Hùng kén rể : Cha nói đựơc thực chất của -C¸c gãc t/ bµy - truyÖn. n/xÐt- ch÷a. - Gọi: Truyện Vua Hùng..: dài dòng, đánh đồng nhân vật, không thoả đáng. BT2: -GV h/ dẫn- hs tự làm Bài tập 2: Tởng tợng để kể Dự định: - KÓ viÖc g×? - Nh©n vËt chÝnh lµ ai? - ChuyÖn x¶y ra bao giê? ë ®©u? - Nguyªn nh©n? DiÔn biÕn? kÕt qu¶? - Rót ra bµi häc? IV. Cñng cè: (3’)Néi dung ghi nhí V. HDVN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - So¹n: Sù tÝch Hå G¬m. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ------------------------------------------------------. Ngµy so¹n: 10.09.2011 Ngµy gi¶ng: 13.09.2011. TuÇn 4 - TiÕt 13. V¨n b¶n: Hớng dẫn đọc thêm:. Sù tÝch Hå G¬m (TruyÒn thuyÕt). A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - Nh©n vËt, sù kiÖn trong truyÒn thuyÕt Sù tÝch Hå G¬m - Truyền thuyết địa danh. - Cèt lâi l/sö trong mét t/ phÈm thuéc chuçi tr/ thuyÕt vÒ ngêi a/ hïng Lª Lîi vµ cuéc k/ nghÜa Lam S¬n..

(30) 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Đọc- hiểu văn bản truyền thuyết. Phân tích để thấy đợc ý nghĩa sâu sắc của một sè chi tiÕt tëng tîng trong truyÖn. - Kể lại đợc truyện. * Kĩ năng sống: - Tự nhận thức truyền thống đánh giặc giữ nớc của dân tộc. - Lµm chñ b¶n th©n, n©ng cao ý thøc gi÷ g×n vµ b¶o vÖ di s¶n v¨n hãa cña d©n téc. 3.Thái độ: Tích cực học tập, tự hào về dt, t/ thần yêu nớc. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n.Tranh ¶nh vÒ hå G¬m - Häc sinh: So¹n bµi, ®oc, kÓ truyÖn d/ c¶m. C. Ph¬ng ph¸p: Vấn đáp, gợi tìm, tái hiện, nêu vấn đề phân tích, bình giảng D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) KÓ tãm t¾t truyÖn ST, TT ? c¶m nhËn cña em vÒ 1 nh©n vËt cña truyÖn ( HS tù béc lé) III. Bµi míi: (36’) Nhà thơ Trần Đăng Khoa khi còn nhỏ lên HN đã viết: Hµ Néi cã hå G¬m Níc xanh nh pha mùc Bªn hå ngän th¸p bót ViÕt th¬ lªn trêi cao Giữa thủ đô Thăng Long- Đông Đô - Hà Nội, Hồ Gơm đẹp nh một lẵng hoa léng lÉy vµ duyªn d¸ng. Nh÷ng tªn gäi ®Çu tiªn cña hå nµy lµ: Lôc Thuû, T¶ Väng, hå Thuû Qu©n. §Õn thÕ kØ 15, hå míi mang tªn Hå G¬m hay Hå Hoµn KiÕm, g¾n với sự tích nhận gơm, trả gơm thần của ngời anh hùng đất Lam Sơn: Lê Lợi. Sự tích ấy nh thế nào? Bài học hôm nay sẽ giúp các em hiểu điều đó.. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1: (3’) PP vấn đáp, thuyết trình. KT động não. ? Em biÕt g× vÒ n/ vËt Lª Lîi -TruyÖn tr/ truyÒn thuyÕt thêi hËu Lª. Lª Lîi lµ linh hån cña cuéc k/c vÎ vang chèng giÆc Minh xl ë TK XV. ?Truyện truyền thuyết này có liên quan đến yếu tè l/ sö nµo. Hoạt động 2: (10’) PP vấn đáp, tái hiện, nhận biết. KT động não -H/dẫn đọc-đọc mẫu- gọi hs đọc - n/xét, uốn nắn ? H·y kÓ tãm t¾t truyÖn GV: KÓ tãm t¾t c¸c sù viÖc chÝnh: - Giặc Minh đô hộ, nghĩa quân Lam Sơn nổi dậy nhng thất bại, Long Quân quyết định cho mợn gơm thần. - Lên Thận đợc lỡi gơm dới nớc. - Lê Lợi đợc chuôi gơm trên rừng, tra vào nhau võa nh in. - Từ đó nghĩa quân nhanh chóng quét sạch giặc ngo¹i x©m. - §Êt níc thanh b×nh, Lª Lîi lªn lµm vua, Long. Nội dung cần đạt I. T×m hiÓu chung: -Truyện tr/ thuyết địa danh -Lµ mét trong nh÷ng truyÖn tiªu biÓu nhÊt vÒ hå Hoµn KiÕm vµ Lª Lîi II. §äc- hiÓu v¨n b¶n 1.§äc, kÓ, chó thÝch: - §äc: - KÓ tãm t¾t:.

(31) Quân cho đòi lại gơm thần. - Vua trả gơm, từ đó hồ Tả Vọng mang tên Hồ G¬m hay hå Hoµn KiÕm. ? Q/ s¸t tranh (t.41), kÓ l¹i ®o¹n truyÖn phï hîp. ? Gi¶i nghÜa c¸c tõ: b¹o ngîc, thiªn h¹, tuú tßng, phã th¸c, T¶ Väng, Hoµn KiÕm? ?Cho biÕt PTB§? Nh©n vËt trung t©m trong truyÖn? Ai lµ ngêi trùc tiÕp thùc hiÖn yªu cÇu cña §øc Long Qu©n? - Đức Long Quân cho mợn gơm thần và đòi lại g¬m -Lª Lîi mîn g¬m- tr¶ g¬m ( n/v trung t©m) -Rùa vàng đòi gơm ? Bè côc truyÖn chia mÊy phÇn 1. Më truyÖn: Gi¬Ý thiÖu Lª lîi, k/ng Lam S¬n. 2. D/ biến: Lê thận đợc lỡi gơm dới nớc, nghĩa quân đợc chuôi gơm trên rừng. Lắp lại đợc gơm có 2 chữ " thuận thiên".LL nhận gơm đánh giặcthắng giặc- trả gơm 3. K/thóc: Hå T¶ Väng mang tªn hå Hoµn KiÕmHå G¬m. - Long Qu©n cho nghÜa qu©n mîn g¬m thÇn. -Lª Lîi nhËn g¬m - Long Quân đòi lại gơm thần * Hoạt động 3: (20’) PP vấn đáp, gợi mở, nêu vấn đề, p/ tích, bình giảng. KT động não ? Long qu©n cho nghÜa qu©n Lam S¬n mîn g¬m thÇn trong hoµn c¶nh nµo? ? ViÖc Long qu©n cho nghÜa qu©n mîn g¬m thÇn cã ý nghÜa g×? * GV: ViÖc Long Qu©n cho mîn g¬m thÇn chøng tỏ cuộc khởi nghĩa đợc tổ tiên, thần thiêng ủng hé. ?Lê Lợi nhận đợc gơm thần nh thế nào? - Lê Thận nhặt đợc lỡi gơm dới nớc. - Lê Lợi nhặt đợc chuôi gơm trên rừng.  K× l¹, toµn d©n trªn díi mét lßng. ? Vì sao tác giả dân gian không để cho Lê Lợi trùc tiÕp nhËn g¬m? * GV: NÕu Lª Lîi trùc tiÕp nhËn g¬m th× t¸c phÈm sÏ kh«ng thÓ hiÖn tÝnh chÊt toµn d©n trªn díi mét lßng cña nh©n d©n ta trong cuéc kh¸ng chiến. Thanh gơm Lê Lợi nhận đợc là thanh gơm thèng nhÊt vµ héi tô t tëng, t×nh c¶m, søc m¹nh của toàn dân trên mọi miền đất nớc. ?T×m nh÷ng chi tiÕt cho thÊy thanh g¬m nµy lµ thanh g¬m thÇn k×? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng chi tiÕt nµy? * Thanh g¬m thÇn k×: - S¸ng rùc - S¸ng l¹ - Tra lìi g¬m vµo chu«i võa vÆn - Kh¾c ch÷ "ThuËn thiªn"  Chi tiết tởng tợng kì ảo, thanh gơm là tợng trng cho sức mạnh của toàn dân tham gia đánh giÆc. Thanh g¬m to¶ s¸ng thÓ hiÖn sù thiªng. - Gi¶i nghÜa tõ:(sgk-42) 2. KÕt cÊu, bè côc: -PTB §: tù sù -Nh©n vËt trung t©m: Le Lîi. - Bè côc: 3 phÇn. 3. Ph©n tÝch a. Long Qu©n cho nghÜa qu©n Lam S¬n mîn g¬m thÇn. Lª Lîi nhËn g¬m: * Hoµn c¶nh lÞch sö: - Giặc Minh đô hộ - NghÜa qu©n Lam S¬n næi dËy nhiÒu lÇn bÞ thua. * C¸ch Long Qu©n cho mîn g¬m: - Lìi g¬m díi níc, chu«i g¬m trªn rõng l¾p l¹i võa nh in. -Hai ch÷ "thuËn thiªn" thÓ hiÖn cuéc k/c hîp víi ý trêi, đợc sự ủng hộ. - G¬m thÇn lµ biÓu tîng cho søc m¹nh tinh thÇn ®oµn kÕt trên dới một lòng đánh giặc cña nd ta..

(32) liêng, thanh gơm gặp đợc minh chủ sử dụng vào viÖc lín, hîp lßng d©n, thuËn ý trêi. ? Tại sao, chỉ khi Lê lợi đến nhà Lê Thận thanh g¬m míi s¸ng rùc lªn? N/ xÐt c¸ch t¹o t×nh huèng truyÖn? -Trời có ý phó thác cho Lê Lợi đánh giặc-> tình huèng hÊp dÉn. * Lª Lîi nhËn g¬m: lµ nhËn ? Lª Lîi nhËn g¬m cã ý nghÜa g×? trong tr¸ch, sø mÖnh cña dt ? Hãy chỉ ra sức mạnh của gơm thần đối với cứu nớc, giành độc lập. b. Søc m¹nh cña thanh gnghÜa qu©n Lam S¬n -HS thuËt l¹i ®o¹n truyÖn: sù tung hoµnh kh¾p ¬m: ChuyÓn b¹i thµnh th¾ng, trận địa-> chiến thắng chuyÓn yÕu thµnh m¹nh, t¹o ?Long Quân đòi gơm trong hoàn cảnh nào? bớc ngoặt mở đờng cho nghĩa - §Êt níc tanh b×nh qu©n quÐt giÆc ngo¹i x©m. - Lª Lîi lªn lµm vua, d¹o ch¬i-hå T¶ Väng -Rùa vàng nổi lên đòi gơm- Vua trao gơm. c. Long Quân đòi gơm: * GV treo tranh ?Quan sát tranh và và kể lại việc rùa vằng đòi gơm và Lê Lợi trả gơm? Rùa vàng lên đòi gơm khi ? Em biÕt truyÒn thuyÕt nµo cña níc ta còng cã hình ảnh rùa vàng? Theo em, hình tợng rùa vàng đất nớc thanh bình, Lê Lợi trong truyÒn thyÕt VN tîng trng cho ai vµ cho c¸i lªn lµm vua. ViÖc trao g¬m diÔn ra nhanh chãng, trang g×? GV: TruyÒn thuyÕt An D¬ng V¬ng - H×nh ¶nh träng, linh thiªng. rïa vµng lµ sø gi¶ cña Long Qu©n, tîng trng cho tæ tiªn, khÝ thiªng s«ng nói, t tëng, t×nh c¶m, trÝ tuÖ cña nh©n d©n. ?H×nh ¶nh NghÖ thuËt tr¶ g¬m cã ý nghÜa g×? - Hoµn: tr¶; KiÕm : g¬m -> Gi¶i thÝch tªn gäi cña hå Hoµn KiÕm. §¸nh dấu và kẳng định chiến thắng hoàn toàn của nghÜa qu©n Lam S¬n. Ph¶n ¸nh t táng, t×nh c¶m yêu hoà bình đã thành truyền thống của nhân dân ta. ? Em hiÓu g× vÒ chi tiÕt: " rïa vµ g¬m ch×m xuèng nhng ngêi ta vÉn cßn thÊy vËt g× le lãi díi mÆt níc hå xanh. -ý nghĩa nhắc nhở, đất nớc thanh bình nhng vẫn ph¶i c¶nh gi¸c giÆc. * GV Bình: Chi tiết khẳng định chiến tranh đã kết thúc, đất nớc trở lại thanh bình. DT ta là dân tộc yªu hoµ b×nh. Giê ®©y thø mµ mu«n d©n §¹i ViÖt cần hơn là cày, cuốc, là cuộc sống lao động dựng xây đất nớc. Trả gơm có ý nghĩa là gơm vẫn còn đó, hàm ý cảnh giác cao độ, răn đe kẻ thù. - V× sao khi mîn g¬m th× ë Thanh Ho¸ cßn khi trả gơm lại ở hồ Tả Vọng? Điều đó có ý nghĩa g×? * GV: Thanh Ho¸ lµ n¬i më ®Çu cuéc khëi nghÜa, Th¨ng Long lµ n¬i kÕt thóc cuéc kh¸ng chiÕn. Trả kiếm ở hồ Tả Vọng, thủ đô, trung tâm chính trị, văn hoá của cả nớc là để mở ra một thời kì mới, thời kì hoà bình, lao động, xây dựng, thể hiện hết đợc t tởng yêu hoà bình và tinh thần c¶nh gi¸c cña c¶ níc cña toµn d©n..

(33) ? Em h·y nªu néi dung ý nghÜa cña truyÖn. ? Kh¸i qu¸t nghÖ thuËt cña truyÖn. => GV chèt ghi nhí -sgk-43 -1 hs đọc ghi nhớ. * Hoạt động 4: (3’) PP vấn đáp. Kt động não 1. Nh¾c l¹i kh¸i niÖm truyÒn thuyÕt? V× sao cã thÓ nãi truyÖn Sù.... lµ truyÖn truyÒn thyÕt? 2. Nêu cảm nghĩ của em về một chi tiết hoang đờng kì lạ trong truyện?. 4. Tæng kÕt: 4.1.Néi dung: - Ca ngîi cuéc k/ chiÕn chÝnh nghÜa, ®oµn kÕt toµn d©n, chèng giÆc Minh do Lª Lîi lãnh đạo, khát vọng hoà bình cña d©n téc. - Gi¶i thÝch nguån gèc tªn gäi Hå Hoµn KiÕm 4.2.NghÖ thuËt: NhiÒu chi tiÕt k× ¶o, giµu ý nghÜa. 4,3.Ghi nhí(t.43) III. LuyÖn tËp:. IV. Cñng cè: (2’)Néi dung nghÖ thuËt truyÖn V. HDVN: (1’) - Häc bµi, kÓ truyÖn d/ c¶m, thuéc ghi nhí. - Chuẩn bị: Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ..... Ngµy so¹n: 14.09.2011 Ngµy gi¶ng: 17.09.2011. TiÕt 14. Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự. A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - Y/cầu về sự thống nhất chủ đề trong một văn bản tự sự. - Những biểu hiện của mối quan hệ giữa chủ đề, sự việc trong văn tự sự - Bè côc cña bµi v¨n tù sù. 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Tìm chủ đề, làm dàn bài và viết đợc phần mở bài cho bài văn tự sự..

(34) * Kĩ năng sống:- Giao tiếp: phản hồi/ lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ/ ý tởng cá nhân về chủ đề và tính thống nhất về chủ đề của văn bản tự sự. 3. Thái độ: Học tập tích cực, yêu thể văn tự sự. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: So¹n bµi C. ph¬ng ph¸p: - Vấn đáp, phân tích, qui nạp, thực hành luyện tập. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) ?1. Nêu đặc điểm của sự việc và nhân vật trong văn tự sự ?2. Nªu c¸c sù viÖc trong truyÖn truyÒn thuyÕt Hå G¬m TL: 1. Theo ghi nhí sgk-38; 2. - Giặc Minh đô hộ, nghĩa quân Lam Sơn nổi dậy nhng thất bại, Long Quân quyết định cho mợn gơm thần. - Lên Thận đợc lỡi gơm dới nớc. - Lê Lợi đợc chuôi gơm trên rừng, tra vào nhau vừa nh in. - Từ đó nghĩa quân nhanh chóng quét sạch giặc ngoại xâm. - Đất nớc thanh bình, Lê Lợi làm vua, Long Quân cho Rùa vàng đòi lại gơm thần. - Vua trả gơm, từ đó hồ Tả Vọng mang tên Hồ Gơm hay hồ Hoàn Kiếm. III. Bµi míi: (35’) Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: (17’) A. LÝ thuyÕt: i. Tìm hiểu chủ đề và dàn PP vấn đáp, phân tích- qui nạp. bµi cña bµi v¨n tù sù: - Gọi HS đọc 1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ ? C©u chuyÖn kÓ vÒ ai? Trong phÇn th©n bµi cã mÊy liÖu: Bµi v¨n mÉu SGK - 44 sù viÖc chÝnh? - cã 2 sù viÖc chÝnh: + Tõ chèi viÖc ch÷a bÖnh cho nhµ giµu tríc. + Ch÷a bÖnh cho con trai nhµ n«ng d©n. ? ViÖc TuÖ TÜnh u tiªn ch÷a bÖnh tríc cho chó bÐ nhà nông bị gãy đùi đã nói lên phẩm chất gì của ngời thấy thuốc? - Sự việc thứ hai thể hiện: Tấm lòng của ông đối với ngêi bÖnh: ai bÖnh nÆng nguy hiÓm h¬n th× lo ch÷a trị trớc. Thái độ hết lòng cứu giúp ngời bệnh. ? Theo em nh÷ng c©u v¨n nµo thÓ hiÖn tÊm lßng cña TuÖ T×nh víi ngêi bÖnh? + Ông chẳng những mở mang ngành y đợc dân tộc mµ cßn lµ ngêihÕt lßng th¬ng yªu cøu gióp ngêi bÖnh. + Ta phải chữa gấp cho chú bé này, để chậm tất có h¹i. + Con ngêi ta cøu gióp nhau lóc ho¹n n¹n, sao «ng bµ l¹i nãi chuyÖn ©n huÖ. ? Theo em, chủ đề câu chuyện là gì. -Những việc làm và lời nói của Tuệ Tĩnh đã cho thấy tấm lòng y đức cao đẹp của ông thơng yêu giúp đỡ ngời bệnh. Đó cũng là nội dung t tởng của truyện => đợc gọi là chủ đề. ? Chủ đề câu chuyện đợc thể hiện trực tiếp ở câu - Thơng yêu giúp đỡ ngời bệnh-> chủ đề của truyện. v¨n nµo? - 2 c©u v¨n ®Çu. ? Cho các nhan đề trong SGK, em hãy chọn nhan đề.

(35) và nêu lí do? Em có thể đặt tên khác cho bài văn đ- - Nhan đề của bài văn thể îc kh«ng? hiện chủ đề của bài văn. - 3 Nhan đề trong SGK đều thích hợp nhng sắc thái khác nhau. Hai nhan đề sau trực tiếp chỉ ra chủ đề khá sát. Nhan đề thứ nhất không trực tiếp nói về chủ đề mà nói lên tình huống buộc thấy Tuệ Tĩnh tỏ rõ y đức của ông. Nhan đề này hay hơn, kín hơn, nhan đề bộc lộ rõ quá thì không hay. - Các nhan đề khác: + Mét lßng v× ngêi bÖnh + Ai cã bÖnh nguy hiÓm h¬n th× ch÷a tríc cho ngêi đó. ? Vậy em hiểu chủ đề của bài văn tự sự là gì? -GV chốt: Chủ đề... Chủ đề: là vấn đề chủ yếu mà ngời viết muốn đặt ra ? Bµi v¨n tù sù trªn gåm mÊy phÇn vµ nhiÖm vô cña trong v¨n b¶n. tõng phÇn? - Më bµi: giíi thiÖu TuÖ TÜnh - Th©n bµi: DiÔn biÕn sù viÖc TuÖ TÜnh u tiªn ch÷a trị trớc cho chú bé con nhà nông dân bị gãy đùi rồi míi ch÷a cho con nhµ quÝ téc. Dµn bµi : gåm 3 phÇn - KÕt bµi: KÕt côc cña sù viÖc -MB: G/thiÖu chung vÒ ? Dµn bµi chung cña v¨n tù sù 3 phÇn lµ g× n/vËt, sù viÖc -GV chèt: -TB: KÓ diÔn biÕn sù viÖc ? Em hiểu t/n là chủ đề? Dàn bài của b/v tự sự -KB: KÓ kÕt côc sù viÖc. -GV chốt ghi nhớ(45)- 1hs đọc to, lớp theo dõi. 2. Ghi nhí:(sgk-45) Hoạt động 2: (18’) B. luyÖn tËp PP vấn đáp , thực hành, rèn kĩ năng. BT1: KT hoạt động góc Bµi 1: -g1:a ; g2: b; g3: c; g4: d: thảo luận- tr/ a. Chủ đề: - Tè c¸o tªn cËn thÇn tham lam bµy b¶ng phô- líp n/xÐt, bæ sung, ch÷a - Ca ngîi trÝ th«ng minh cña ngêi a- Em hãy nêu chủ đề của truyện Phần th- nông dân. ởng? Sự việc nào thể hiện tập trung cho - Sự việc thể hiện tập trung chủ đề: chủ đề? nêu câu văn thể hiện sự việc đó? Lời cầu xin phần thởng lạ lùng và kết thóc bÊt ngê ngoµi dù kiÕn cña tªn quan và ngời đọc. b-H·y chØ ra 3 phÇn trong bè côc cña c©u b. Bè côc: - MB: c©u 1 chuyÖn? - TB: c¸c c©u tiÕp theo c - TruyÖn nµy so víi truyÖn tuÖ TÜnh cã - KL: c©u cuèi g× gièng nhau vÒ bè côc vµ kh¸c nhau vÒ c. So s¸nh víi truyÖn TuÖ TÜnh: * Gièng nhau: chủ đề? - KÓ theo tr×nh tù thêi gian - Cã bè côc 3 phÇn râ rÖt - ít hành động, nhiều đối thoại. * Kh¸c nhau: - Chủ đề trong "Tuệ Tĩnh..." nằm ngay ë phÇn më bµi. - Chủ đề trong phần thởng không nằm trong c©u nµo mµ ph¶i tõ truyÖn míi rút ra đợc. d- C©u chuyÖn thó vÞ ë chç nµo? d. C©u chuyÖn thó vÞ ë chç: Lêi cÇu xin phÇn thëng l¹ lïng vµ kÕt thóc bÊt ngờ... nhng nói lên đợc sự thông minh, tù tin, hãm hØnh cña ngêi n«ng BT2: -KT động não. d©n..

(36) -Gọi h/s đọc y/c đề bài -Hs t/ bµy -ch÷a Cã hai c¸ch më bµi: - Giới thiệu chủ đề câu chuyện - KÓ t×nh huèng n¶y sinh c©u chuyÖn Cã hai c¸ch kÕt bµi - KÓ sù viÖc kÕt thóc - KÓ sù viÖc tiÕp tôc sang truyÖn kh¸c nh ®ang tiÕp diÔn. Bµi 2: §¸nh gi¸ c¸ch më bµi, kÕt bµi cña hai truyÖn: - S¬n Tinh, TT: + MB: Nªu t×nh huèng + KL: Nªu sù viÖc tiÕp diÔn. - Sù tÝch Hå G¬m: + MB: Nªu t×nh huèng nhng diÔn gi¶i dµi + KL: Nªu sù viÖc kÕt thóc. IV. Cñng cè: (3’)ghi nhí V. HDVN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. Hoµn thiÖn bµi tËp. - Tìm chủ đề của các truyện: Thánh Gióng, Bánh... nói rõ cách thể hiện chủ đề của từng truyện? Lập dàn ý cho truyện Thánh Gióng? - ChuÈn bÞ lµm bµi viÕt sè 1: - Tham khảo các đề sau đây: - §Ò 1: KÓ l¹i mét truyÖn truyÒn thuyÕt b»ng lêi v¨n cña em. - §Ò 2: kÓ l¹i mét kØ niÖm mµ em nhí nhÊt håi cßn häc ë TiÓu häc. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Ngµy so¹n: 14.09.2011 Ngµy gi¶ng: 17.09.2011. TiÕt 15-16. Tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - Cấu trúc, y/c của đề văn tự sự( qua những từ ngữ đợc diễn đạt trong đề) - Tầm quan trọng củ việc tìm hiểu đề, lập ý, lập dàn ý khi lan]mf b/ văn tự sự - Những căn cứ để lập dàn ý. 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Tìm hiểu đề: đọc kĩ đề,nhận ra những y/c của đề và cách làm bài văn tự sự. - Bớc đầu dùng lời văn của minh để viết bài văn tự sự. * KÜ n¨ng sèng: - Giao tiÕp: tr×nh bµy suy nghÜ, ý tëng ph¶n håi / l¾ng nghe tÝch cực về cách tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự, 3. Thái độ: Tích cực học tập, yêu hể loại văn tự sự B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: Soạn bài. Đọc sách giáo viên và sách bài soạn, bảng phụ viết các đề v¨n - Häc sinh: So¹n bµi C. ph¬ng ph¸p: Vấn đáp, phân tích- qui nạp- thực hành D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) ?Chủ đề là gì? Dàn bài của bài văn tự sự gồm mấy phần? Ghi lại dàn bài truyện Thánh Gióng đã học. YCTL: -theo ghi nhớ-sgk-45; dàn bài đủ 3 phần theo sự việc truyện..

(37) III. Bµi míi: (35’) Tríc khi b¾t tay vµo viÕt bµi v¨n tù sù ta cÇn ph¶i cã nh÷ng thao t¸c g×? Lµm thÕ nào để viết đợc bài văn tự sự đúng và hay? Bài học hôm nay sẽ giúp các em hiểu rõ điều đó. Hoạt động của thầy Nội dung cần đạt * Hoạt động 1: (12’) A. LÝ thuyÕt: PP vấn đáp , phân tích, qui nạp.KT I. Đề, tìm hiểu đề và cách làm bài văn tù sù: động não - GV đa bảng phụ các đề. 1. §Ò v¨n tù sù: 1.1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu:(Tr ? Lời văn đề 1 nêu ra những yêu cầu gì 47) ? Những chữ nào trong đề cho em biết điều đó? + ThÓ lo¹i: kÓ + Néi dung: c©u chuyÖn em thÝch + Ng«n ng÷: Lêi v¨n cña em ? Các đề 3,4,5,6 không có từ kể có phải là đề tự sự không? Vì sao? Đó là sù viÖc g×? ChuyÖn g×? H·y g¹ch ch©n các từ trọng tâm của mỗi đề? - Các đề 3,4,5,6 không có từ kể nhng vẫn là đề tự sự vì đề yêu cầu có chuyÖn, cã viÖc. - Trong các đề trên: - Các từ trọng tâm trong mỗi đề: + §Ò nghiªng vÒ kÓ ngêi: 2,6 ChuyÖn vÒ ngêi b¹n tèt, chuyÖn kØ + §Ò nghiªng vÒ kÓ viÖc: 3,4,5 niÖm th¬ Êu, chuyÖn sinh nhËt cña em, + §Ò nghiªng vÒ têng thuËt: 3,4,5 chuyện quê em đổi mới, chuyện em đã - Muốn xác định đợc các yêu cầu trên ta lín. phải bám vào lời văn của đề ra. ? Trong các đề trên, em thấy đề nào nghiªng vÒ kÓ ngêi? §Ò nµo nghiªng về kể việc? Đề nào nghiêng về tờng 1.2. Ghi nhớ: Khi tìm hiểu đề văn tự sự thuËt? phải tìm hiểu kĩ lời văn của đề để nắm vững yêu cầu cảu đề bài. ?Ta xác định đợc tất cả các yêu cầu trªn lµ nhê ®©u? * GV: TÊt c¶ c¸c thao t¸c ta võa lµm: đọc. gạch chân các từ trọng tâm, xác định yêu cầu về nội dung... là ta đã 2. Cách làm bài văn tự sự: thực hiện bớc tìm hiểu đề. 2.1 Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu: ? VËy em h·y rót ra kÕt luËn: khi t×m hiểu đề ta cần phải làm gì? a. Tìm hiểu đề: * GV: Đề văn tự sự có thể diễn đạt - Thể loại: kể thµnh nhiÒu d¹ng: têng thuËt, kÓ - Néi dung: c©u chuyÖn em thÝch chuyÖn, têng tr×nh; cã thÓ cã ph¹m vi b. LËp ý: giíi h¹n hoÆc kh«ng giíi h¹n. c¸ch diễn đạt các đề khác nhau: lộ hoặc ẩn. - §äc ghi nhí 1 * Hoạt động 2: (12’) PP vấn đáp, nêu vấn đề, phân tích, qui - Xác định nội dung sẽ viết theo y/c của nạp. KT động não. -Cho để bài: Kể một câu chuyện em đề, cụ thể: n/v, sự việc, diễn biến, k/quả, thÝch b»ng lêi v¨n cña em. ý nghÜa truyÖn. ? Đề đã đa ra yêu cầu nào buộc em c. Lập dàn ý: ph¶i thùc hiÖn? Em hiÓu y/c Êy ntn? ? Sau khi xác định yêu cầu của đề em dự định chọn truyện nào để kể? Em.

(38) thÝch nh©n vËt, sù kiÖn nµo? Em chän truyện đó nhằm thể hiện chủ đề gì? *VD: Th¸nh Giãng -N/v Th¸nh Giãng -Sự việc: đánh giặc, cứu nớc -KÕt qu¶: GiÆc tan, bay vÒ trêi -Chủ đề: ca ngợi ngời anh hùng đánh giÆc. ? Em hiÓu thÕ nµo lµ lËp ý? ? Với những sự việc em vừa tìm đợc trên, em định mở đầu câu chuyện nh thÕ nµo? *VD: Th¸nh Giãng 1-Më bµi: Giíi thiÖu nh©n vËt: ? PhÇn diÔn biÕn nªn b¾t ®Çu tõ ®©u? 2- Th©n bµi: - TG y/c vua lµm cho ngùa s¾t, roi s¾t. - TG ¨n khoÎ, lín nhanh. - Khi ngựa sắt và roi sắt đợc đem đến, TG v¬n vai...ra trËn. - Roi s¾t gÉy lÊy tre lµm vò khÝ - Th¾ng giÆc, giãng bá l¹i ¸o gi¸p s¾t bay vÒ trêi ? Phần kết thúc nên kể đến chỗ nào? 3. KL: Vua nhí c«ng ¬n phong lµ Phï Đổng thiên Vơng và lập đền thờ ngay t¹i quª nhµ. ?VËy thÕ nµo lµ lËp dµn ý ? Muèn lµm bµi v¨n hoµn chØnh khi đã lập dàn ý ta phải làm thế nào? ? ThÕ nµo lµ viÕt b»ng lêi v¨n cña m×nh * GV: Lu ý viÕt b»ng lêi v¨n cña m×nh tức là diễn đạt, dùng từ đặt câu theo ý m×nh, kh«ng lÖ thuéc sao chÐp l¹i v¨n bản đã có hay bài làm của ngời khác. ?Tõ c¸c ý trªn, em h·y rót ra c¸ch lµm mét bµi v¨n tù sù? -GV chốt- 1hs đọc lại ghi nhớ. * Hoạt động 3: (10’) PP qui nạp, thực hành. Kt động não -Y/ cÇu HS: ViÕt hoµn chØnh MB theo lêi v¨n cña em.( Lµm t¹i líp) * Më bµi - Cách 1: Nói đến chú bé lạ §êi Hïng V¬ng thø s¸u, ë lµng Gióng có hai vợ chồng ông lão sinh đợc một đứa con trai. đã lên 3 mà không biÕt nãi, biÕt cêi, biÕt ®i. - C¸ch 2: Giíi thiÖu ngêi anh hïng TG là vị anh hùng đánh giặc nổi tiếng trong truyền thuyết đã lên ba mà TG kh«ng biÕt nãi, biÕt cêi, biÕt ®i. - Cách 3: Nói tới sự biến đổi của Giãng Ngµy xa giÆc ¢n x©m ph¹m bê. -Sắp xếp sự việc đợc kể theo thứ tự trớc sau. d. ViÕt bµi: b»ng lêi v¨n cña m×nh. * Më bµi * Th©n bµi * kÕt luËn 3. Ghi nhí: (SGK - Tr48) B. luyÖn tËp: Bµi tËp: H·y viÕt hoµn chØnh c©u chuyÖn TG b»ng lêi v¨n cña em..

(39) câi níc ta, vua sai sø gi¶ ®i cÇu ngêi tài đánh giặc. Khi tới làng Gióng, một đứa bé lên ba mà không biết nói, biết cời, biết đi tự nhiên nói đợc, bảo bố mẹ mêi sø gi¶ vµo. Chó bÐ Êy lµ Th¸nh Giãng. IV. Cñng cè: (3’)Ghi nhí V. HDVN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. Hoµn thiÖn bµi tËp viÕt bµi theo lêi v¨n m×nh. - Tập lập dàn ý một số đề kể chuyện tự chọn. - Soạn bài : Sọ Dừa. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Ngµy so¹n: 17.09.2011 Ngµy gi¶ng: 20.09.2011. TuÇn 5 - TiÕt 17- 18. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 1 ( t¹i líp). V¨n kÓ chuyÖn. A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - V¨n tù sù. - Viết bài hoàn chỉnh về văn tự sự trên cơ sở một truyện truyền thuyết đã học. 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Dùng lời văn của mình kể lại, đảm bảo nội dung cốt truyện, nhân vật, sự việc, diễn biến, kết quả, chủ đề, ý nghĩa truyện. Bố cục 3 phần. * Kĩ năng sống: - Tự nhận thức đợc tầm quan trọng vủa văn tự sự, biết cách làm bµi v¨n tù sù. 3. Thái độ: Tích cực làm bài, tự giác, không sao chép, coi cóp. B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: Ra đề + đáp án - Häc sinh: ¤n tËp + giÊy bót kiÓm tra C. ph¬ng ph¸p: - Thùc hµnh luyÖn tËp, t¹o lËp v¨n b¶n viÕt. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi: -GV chép đề lên bảng -HS chép đề vào giấy kiểm tra -GV nªu y/ cÇu. I. §Ò bµi: H·y kÓ l¹i truyÖn “ S¬n Tinh, Thuû Tinh” theo lêi v¨n cña em. II. Yªu cÇu - Nội dung: Kể đúng nội dung câu chuyện theo.

(40) tr×nh tù tríc sau. Giíi thiÖu c©u chuyÖn, qu¸ tr×nh diÔn biÕn sù việc, nhân vật, hành động nhân vật, kết quả, ý nghÜa truyÖn. - Hình thức: Theo lời văn của cá nhân, không đợc chép lại nguyên văn câu chuyện trong SGK. KÓ chuyÖn dùa vµo v¨n b¶n cã s¸ng t¹o. * Lu ý : Chọn đúng ngôi kể. - Phải nói đợc tình cảm của mình đối với nhân -HS lµm bµi vËt. -GV gi¸m s¸t - Bố cục cân đối. Trình bày sạch đẹp. III. TiÕn hµnh - HS lµm bµi nghiªm tóc - GV nªu yªu cÇu, gi¸m s¸t, nh¾c nhë hs trong -GV thu bài, nhận xét, đánh giá quá trình làm bài giê lµm bµi. IV. GV thu bµi V. NhËn xÐt giê Biểu điểm- đáp án - Điểm 9,10 : Đạt đợc tối đa yêu cầu về nội dung, ý nghĩa, không sai cốt truyện. Hình thức: biết xây dựng bố cục cân đối, vb thể hiện sự mạch lạc bằng lời văn của mình. Trình bày sạch, đẹp, chữ không sai chính tả, câu văn đúng ngữ pháp. - Điểm 7,8 : Đảm bảo đợc các y/ cầu trên. Bài làm còn hạn chế về trình bày chữ viết, đôi chỗ dùng từ cha chính xác. - Điểm 5,6 : - Bài viết đảm bảo nội dung cốt truyện, trình tự sự việc đầu cuối, kết thóc c©u chuyÖn. Lêi v¨n cßn vông vÒ, ch÷ xÊu, sai chÝnh phap c©u sai ng÷ ph¸p .Bố cục bài cha cân đối. -Điểm 3,4 : Cha đảm bảo y/c về nội dung. Kĩ năng diễn đạt yếu, trình bày cẩu thả, sai nhiÒu lçi chÝnh t¶ -Điểm 0,1,2 : - Sai lạc đề. IV.Cñng cè: - ¤n l¹i toµn bé lý thuyÕt v¨n tù sù. - GV đọc đoạn văn mẫu cho HS tham khảo V. HDVN : VÒ nhµ tù viÕt ®o¹n v¨n tù sù. - ChuÈn bÞ bµi: “tõ nhiÒu nghÜa vµ hiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ.” E. RKNBD: ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... .... -------------------------------------------------------------------.

(41) Ngµy so¹n: 20.09.2011 Ngµy gi¶ng: 23.09.2011. TiÕt 19 Tõ nhiÒu nghÜa vµ hiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ. A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - Tõ nhiÒu nghÜa. -HiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ. 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Nhận diện đợc từ nhiều nghĩa. - Bớc đầu biét sử dụng từ nhiều nghĩa trong hoạt động giao tiếp. * Kĩ năng sống: - Ra quyết định: lựa chọn cách sử dụng từ tiếng Việt đúng nghĩa trong thùc tiÔn giao tiÕp cña b¶n th©n. - Giao tiÕp: tr×nh bµy suy nghÜ, ý tëng, th¶o luËn vµ chia sÎ nh÷ng ý kiÕn c¸ nh©n vÒ cách sử dụng từ đúng nghĩa. 3. Thái độ: Tích cực học tập, yêu tiếng Việt, giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. B¶ng phô - Học sinh: Chuẩn bị đọc trớc bài, tập làm các BT.Bảng nhóm. C. Ph¬ng ph¸p: - Phân tích các tình huống mẫu để hiểu cách dùng từ tiếng Việt đúng nghĩa. - Thực hành có hớng dẫn: sử dụng từ tiếng Việt đúng nghĩa. - Động não: suy nghĩ, phân tích các ví dụ để rút ra những bài học thiết thực về dùng từ tiếng Việt đúng nghĩa và trong sáng. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) ? NghÜa cña tõ lµ g×? Cã mÊy c¸ch gi¶i nghÜa cña tõ? Gi¶i nghÜa tõ tuÊn tó, tr¹ng nguyªn? YCTL: -NghÜa cña tõ lµ néi dung mµ tõ biÓu thÞ. Cã 2 c¸ch gi¶i nghÜa cña tõ: Tr×nh bày theo k/n mà từ b/ thị; Dùng từ đồng nghĩa hoặc trái nghĩa với từ cần giải thích -Tuấn tú: Vẻ mặt khôi ngô, đẹp đẽ, tài giỏi hơn ngời ( tuấn: tài giỏi nổi trội hơn; tú: đẹp, tốt) -Tr¹ng nguyªn: häc vÞ cao nhÊt trong hÖ thèng thi cö ch÷ H¸n ngµy tríc . III. Bµi míi: (35’) Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt * Hoạt động 1: (10’) A. LÝ thuyÕt: PP đọc, vấn đáp, p/ tích, qui nạp. KT động não. I. Từ nhiều nghĩa: - GV §a b¶ng phô Bµi th¬: Nh÷ng c¸i ch©n - 1.Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu: §äc bµi th¬ ? Tra từ điển để biết các nghĩa của từ chân ? * Tõ ch©n cã mét sè nghÜa sau: - Bộ phận dới cùng của cơ thể ngời hay động vật, dùng để đi, đứng: dấu chân, nhắm mắt đa chân... - Bộ phận dới cùng của một số đồ vật, có tác dụng đỡ cho các bộ phận khác: chân giờng, chân đèn, chân kiềng... - Bộ phận dới cùng của một số đồ vật, tiếp giáp và bám chặt vào mặt nền: chân tờng, chân núi, *Trong bài thơ, từ chân đợc g¾n víi nhiÒu sù vËt: ch©n r¨ng... - Ch©n gËy, ch©n bµn, kiÒng, ?Trong bài thơ, chân đợc gắn với sự vật nào? ?Dùa vµo nghÜa cña tõ ch©n trong tõ ®iÓn, em com pa  Bé phËn díi cïng của một số đồ vật, có tác dụng thö gi¶i nghÜa cña c¸c tõ ch©n trong bµi? đỡ cho các bộ phận khác ?C©u th¬: Riªng c¸i vâng Trêng S¬n.

(42) Kh«ng ch©n ®i kh¾p níc Em hiÓu t¸c gi¶ muèn nãi vÒ ai? VËy em hiÓu nghÜa cña c©u th¬ nh thÕ nµo? - 1 sù vËt kh«ng cã ch©n: c¸i vâng ->®a vµo bµi thơ để ca ngợi anh bộ đội ( ng/thuật ẩn dụ) ? Qua viÖc t×m hiÓu, em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÜa cña tõ ch©n? ? H·y lÊy 1 VD vÒ tõ nhiÒu nghÜa mµ em biÕt? - VD : m¾t + Cơ quan nhìn của ngời hay động vật. + Chç låi lâm gièng h×nh mét con m¾t ë th©n c©y. + Bé phËn gièng h×nh mét con m¾t ë mét sè vá qu¶. ? Tõ: compa, kiÒng, bót, to¸n, v¨n cã mÊy nghÜa? -> Lµ nh÷ng tõ chØ cã mét nghÜa. ? Qua phÇn t×m hiÓu trªn, em rót ra kÕt luËn g× vÒ tõ nhiÒu nghÜa? -Chèt ghi nhí * Hoạt động 2: (7’) PP vấn đáp, p/ tích, qui nạp. KT động não. ?T×m mèi quan hÖ gi÷a c¸c nghÜa cña tõ ch©n? - Mèi quan hÖ gi÷a c¸c nghÜa cña tõ ch©n: + §au ch©n: nghÜa gèc +Ch©n bµn, ch©n ghÕ, ch©n têng: nghÜa chuyÓn ?Trong câu, thông thờng từ đợc dùng với mấy nghÜa? - Th«ng thêng trong c©u tõ chØ cã mét nghÜa nhÊt định. Tuy nhiên trong một số trờng hợp từ có thể hiÓu theo c¶ hai nghÜa. -VD : tõ xu©n trong 2 c©u th¬: " Mïa xu©n lµ ...cµng xu©n" ( xu©n1: tõ 1 nghÜa-> thêi ®iÓm mïa xu©n; xu©n 2: tõ nhiÒu nghÜa ->chØ mïa xuân, thời điểm; chỉ sự tơi đẹp, cảnh vật mùa xu©n; chØ sù tre trung, tuæi trÎ) * GV: Việc thay đổi nghĩa của từ tạo ra từ nhiều nghÜa gäi lµ hiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ? ? ThÕ nµo lµ hiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ? ? Em hiÓu thÕ nµo lµ nghÜa gèc? NghÜa chuyÓn? * GV: Trong từ điển, nghĩa gốc bao giờ cũng đợc xếp ở vị trí số một. Nghĩa chuyển đợc hình thành trên cơ sở của nghiã gốc nên đợc xếp sau nghĩa gèc. - Em cã biÕt v× sao l¹i cã hiÖn tîng nhiÒu nghÜa nµy kh«ng? * GV: Khi mới xuất hiện một từ chỉ đợc dùng với một nghĩa nhất định nhng XH phát triển, nhận thøc con ngêi còng ph¸t triÓn, nhiÒu sù vËt cña hiện thực khách quan ra đời và đợc con ngời kh¸m ph¸ còng n¶y sinh nhiÒu kh¸i niÖm míi. Để có tên gọi cho những sự vật mới đó con ngời cã hai c¸ch: + Tạo ra một từ mới để gọi sự vật. + Thêm nghĩa mới vào cho những từ đã có sẵn (nghÜa chuyÓn). => Chốt ghi nhớ - 1 hs đọc -sgk-56.  Tõ ch©n lµ tõ cã nhiÒu nghÜa.. 2. Ghi nhí: Tõ cã thÓ cã mét nghÜa hay nhiÒu nghÜa.. II. HiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ: 1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu: -Tõ cã nghÜa gèc vµ nghÜa chuyÓn. - HiÖn tîng chuyÓn nghÜa: thay đổi nghĩa của từ, tạo ra tõ nhiÒu nghÜa - NghÜa gèc: nghÜa ban ®Çu - Nghĩa chuyển: nghĩa đợc h×nh thµnh trªn c¬ së nghÜa gèc.. 2. Ghi nhí: SGK - tr56.

(43) * Hoạt động 3: (18’) PP vấn đáp, tổng hợp . KT hoạt động góc - HS đọc y/cầu bài tập BT1: - GV p/ c«ng mçi gãc 1tõ. -§¹i diÖn tr/ bµy b¶ng nhãm - Líp n/xÐt -Bæ sung, ch÷a. BT2: PP vấn đáp. KT động não BT3: PP nêu vấn đề. KT động não. BT4: HDVN - Nªu yªu cÇu bµi tËp- gîi ý hs hiÓu- vÒ nhµ lµm. B. luyÖn tËp: Bµi 1: T×m 3 tõ chØ bé phËn c¬ thÓ ngêi cã sù chuyÓn nghÜa: a. ®Çu - Bé phËn c¬ thÓ chøa n·o bé: ®au ®Çu, nhøc ®Çu - Bé phËn trªn cïng ®Çu tiªn: Nó đứng đầu danh sách HS giỏi - Bé phËn quan träng nhÊt trong mét tæ chøc: N¨m Can lµ ®Çu b¶ng b¨ng téi ph¹m Êy. b. Mòi: - Mòi lâ, mòi tÑt - Mòi kim, mòi kÐo, mòi thuyÒn - C¸nh qu©n chia lµm 3 mòi. c. Tay: - §au tay, c¸nh tay - Tay nghÒ, tay vÞn cÇu thang, - Tay anh chÞ, tay sóng... Bµi 2: - L¸: L¸ phæi, l¸ l¸ch, l¸ gan... - Qu¶: qu¶ tim, qu¶ thËn. Bµi 3: a. Chỉ sự vật  chỉ hành động: - Hép s¬n  s¬n cña - C¸i bµo  bµo gç - C©n muèi  muèi da b. Những từ chỉ hành động chuyển thành từ chỉ đơn vÞ: - §ang bã lóa  g¸nh 3 bã lóa. - Cuén bøc tranh  ba cuén giÊy - G¸nh cñi ®i  mét g¸nh cñi. Bµi 4: a. T¸c gi¶ nªu hai nghÜa cña tõ :bông" cßn thiÕu mét nghÜa n÷a: phÇn ph×nh to ë gi÷a cña mét sè sù vËt. b. NghÜa cña c¸c trêng hîp sö dông tõ bông: - Êm bông: nghÜa 1 - Tèt bông: nghÜa 2 - Bông ch©n: nghÜa 3 Bµi 5: ChÝnh t¶. BT5: ChÝnh t¶ t¹i líp ( đọc- nghe, viết) IV. Cñng cè: (3’)Néi dung ghi nhí V. HDVN: (1’) Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. §Æt c©u cã sö dông tõ nhiÒu nghÜa. - So¹n: Lêi v¨n, ®o¹n v¨n tù sù E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Ngµy so¹n: 21.09.2011 Ngµy gi¶ng: 24.09.2011 TiÕt 20. Lêi v¨n, ®o¹n v¨n tù sù. A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc:.

(44) - Lời văn tự sự dùng để kể ngời, kể việc. - Đoạn văn tự sự: gồm 1 số câu, đợc xác định giữa hai dấu chấm xuống dòng. 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Bớc đầu biết cách dùng lời văn, triển khai ý, vận dụng vào đọc- hiểu văn bản tự sự - BiÕt viÕt ®o¹n v¨n, bµi v¨n tù sù. * Kĩ năng sống: - Ra quyết định: lựa chọn cách trình bày đoạn văn diễn dịch / qui nạp / song hành phù hợp với mục đích giao tiếp. 3. Thái độ: Tích cực học tập, có ý thức dùng lời văn trong sáng trong giao tiếp vb. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n.B¶ng phô - Häc sinh: So¹n bµi, t×m hiÓu tríc néi dung bµi häc. C. Ph¬ng ph¸p: Nêu ví dụ, vấn đáp, phân tích, qui nạp D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) ?. Em h·y cho biÕt c¸ch lµm 1 bµi v¨n tù sù? TL: Tìm hiểu đề; tìm ý; lập dàn bài; viết bài III. Bµi míi: (35’) V¨n tù sù lµ v¨n kÓ ngêi, kÓ viÖc nhng x©y dùng nh©n vËt vµ kÓ viÖc nh thÕ nµo cho hay, cho hÊp dÉn? §ã chÝnh lµ néi dung c¬ b¶n cña tiÕt häc h«m nay. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt * Hoạt động 1: (10’) A. LÝ thuyÕt: I. Lêi v¨n, ®o¹n v¨n t sù: PP vấn đáp, qui nạp. KT động não. 1. Lêi v¨n giíi thiÖu nh©n - Yªu cÇu HS ®oc vÝ dô sgk-58 - Hai ®o¹n v¨n giíi thiÖu nh÷ng nh©n vËt nµo? vËt: 1.1.Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ Giíi thiÖu sù viÖc g×? - §o¹n 1: Giíi thiÖu nh©n vËt vua Hïng, MÞ N- liÖu: ¬ng. Sù viÖc: kÐn rÓ - §o¹n 2: Giíi thiÖu ST- TT. Sù viÖc: kÐn rÓ ? Mục đích giói thiệu để làm gì? -Gióp hiÓu râ vÒ nh©n vËt. §Ó më truyÖn, chuÈn bÞ cho diÔn biÕn chñ yÕu cña c©u chuyÖn ?Thứ tự các câu văn trong đoạn có thể đảo lộn đợc không? - KiÓu c©u giíi thiÖu nh©n vËt trong hai ®o¹n th- Giíi thiÖu tªn gäi, lai lÞch, êng cã cÊu tróc nh thÕ nµo? quan hÖ, tÝnh t×nh, tµi n¨ng, - C cã V - cã V - Ngêi ta gäi lµ... t×nh c¶m, ý nghÜa nh©n vËt. ? Khi kÓ ngêi th× giãi thiÖu n/vËt ntn * Hoạt động 2: (7”) 2. Lêi v¨n kÓ sù viÖc PP vấn đáp, qui nạp. KT động não. - Gọi HS đọc đoạn 3 ?Em hãy gạch chân những từ chỉ hành động của TT? Nhận xét về từ loại? Các hành động đợc kể theo thứ tự nào? Hành động ấy đem lại kết quả g×? - Đoạn văn kể về việc TT đánh ST - Hành động của TT: đuổi cớp, hô, gọi, làm, dâng, đánh  động từ gây ấn tợng mạnh - Các hành động đợc kể theo thứ tự trớc, sau nối tiÕp nhau, t¨ng tiÕn. - KÕt qu¶: Thµnh Phong Ch©u næi lÒnh bÒnh ? Lêi kÓ trïng ®iÖp: níc ngËp...níc d©ng...g©y - Khi kÓ viÖc: th× kÓ c¸c hµnh ấn tợng gì cho ngời đọc?.

(45) - Lời kể trùng điệp gây ấn tợng mạnh, mau lẹ về động, việc làm, kết quả và sự hËu qu¶ khñng khiÕp cña c¬n giËn thay đổi do hành động đó đem ? Khi kÓ viÖc ph¶i kÓ nh thÕ nµo l¹i * Hoạt động 3: (8’) 3. §o¹n v¨n: a. VÒ néi dung: PP vấn đáp, qui nạp, KT động não. - §äc l¹i c¸c ®o¹n v¨n 1,2,3 ?Hãy cho biết mỗi đoạn văn biểu đạt ý chính nµo? C©u nµo biÓu thÞ ý chÝnh Êy? T¹i sao gäi * Ghi nhí 2: SGK - tr59 đó là câu chủ đề? ?§Ó lµm râ ý chÝnh, c¸c c©u trong ®o¹n cã quan hÖ víi nhau ra sao? - §o¹n 1: Vua Hïng kÐn rÓ (C©u 2) - Đoạn 2: Có hai chàng trai đến cầu hôn (Câu 1) - Đoạn 3: TT dâng nớc lên đánh ST (câu 1) - Câu nói ý chính  câu chủ đề - C¸c c©u kh¸c quan hÖ chÆt chÏ lµm râ ý chÝnh đó. * GV: Các ý phụ đều đợc kết hợp với nhau để lµm râ ý chÝnh. ?Tõ phÇn ph©n tÝch trªn, em rót ra kÕt luËn g× * §o¹n v¨n thêng cã 1 ý chÝnh, vÒ ®o¹n v¨n? * GV: Nh vậy mỗi đoạn đều có 1 ý chính. Muốn diễn đạt thành 1 câu gọi là chủ diễn đạt ý ấy ngời viết phải biết cái gì nói trớc, đề. Các câu khác diễn đạt cái gì nói sau, phải biết dẫn dắt thì mới thành những ý phụ dẫn dắt đến ý đoạn văn đợc chÝnh, hoÆc gi¶i thÝch cho ý - Làm thế nào để em nhìn vào mà biết đó là chính. đọan văn? *H×nh thøc: Mçi ®o¹n nãi chung gåm nhiÒu c©u. Më ®Çu viÕt hoa vµ lïi vµo mét «. KÕt ®o¹n chÊm xuèng dßng ? ThÕ nµo lµ kÓ ngêi, kÓ viÖc trong v¨n tù sù ? C¸ch tr×nh bµy 1 ®o¹n v¨n tù sù => chốt- 1 HS đọc to ghi nhớ -59 4.Ghi nhí: sgk-59 * Hoạt đông 4: (10’) B. LuyÖn tËp: PP vấn đáp qui nạp thực hành. * §äc y/c BT1: Bµi 1: KT h/động góc a. ý chÝnh: g1-a; g2: b; g3: c - ý chính: Cậu chăn bò rất giỏi. ý giỏi đợc thể hiện ở -C¸c gãc t/bµy - n/ nhiÒu ý phô: xÐt - ch÷a. + Ch¨n suèt ngµy tõ s¸ng tíi tèi + Ngµy n¾ng, na, con nµo con nÊy bông no c¨ng. - Câu 1: dẫn dắt, giới thiệu hành động bớc đầu - Câu 2: nhận xét chung về hành động - Câu 3,4: Cụ thể hoá hành động b. Thái độ của các cô con gái Phú Ông đối với SD (câu 2) - C©u 1: dÉn d¾t, gi¶i thÝch c. TÝnh nÕt c« hµng níc. - C©u chñ chèt: c©u 2 - Các câu sau nói rõ tính trẻ con ấy đợc biểu hiện nh thế nµo? BT2: KT động não. - C¸ch kÓ cã thø tù l« gÝch, dÉn d¾t, gi¶i thÝch c¸c sù viÖc. Bài tập 2: câu b đúng vì nó đảm bảo thứ tự lô gích. IV. Cñng cè: (3’)Ghi nhí V. HDVN: (1’)- Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp..

(46) - So¹n: Th¹ch Sanh E. RKNBD: ..................................................................................................................................... ......................................................................................................................... Ngµy so¹n: 24.09.2011 Ngµy gi¶ng: 27.09.2011 TuÇn 6 - TiÕt 21-22. V¨n b¶n:. Th¹ch Sanh (TruyÖn cæ tÝch). A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - Nhãm truyÖn cæ tÝch ca ngîi ngêi dòng sÜ. - NiÒm tin thiÖn th¾ng ¸c, chÝnh nghÜa th¾ng gian tµ cña t/gi¶ d©n gian 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y - Bớc đầu biết cách đọc-hiểu văn bản truyện cổ tích theo đặc trng thể loại. - Bíc ®Çu biÕt t/bµy nh÷ng c¶m nhËn suy nghÜ cña m×nh vÒ nh©n vËt, c¸c chi tiÕt đặc sắc trong truyện. * KÜ n¨ng sèng: - Tù nhËn thøc gi¸ trÞ cña lßng nh©n ¸i, sù c«ng b»ng trong cuéc sèng. - Suy nghÜ s¸ng t¹o vµ tr×nh bµy suy nghÜ vÒ ý nghÜa vµ c¸ch øng xö thÓ hiÖn tinh thÇn nh©n ¸i, sù c«ng b»ng. - Giao tiÕp: tr×nh bµy suy nghÜ/ ý tëng, c¶m nhËn cña b¶n th©n vÒ ý nghÜa cña c¸c t×nh tiÕt trong t¸c phÈm. 3. Thái độ: Tích cực học tập, yêu ghét rõ ràng. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. Tranh vÒ Th¹ch Sanh - Häc sinh: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p: - §éng n·o: suy nghÜ vÒ c¸ch øng xö thÓ hiÖn tinh thÇn nh©n ¸i, sù c«ng b»ng cña c¸c nh©n vËt truyÖn cæ tÝch. - Th¶o luËn nhãm, kÜ thuËt tr×nh bµy 1 phót vÒ nh÷ng gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt của truyện cổ tích đợc học. - Cặp đôi chia sẻ suy nghĩ về những tình tiết trong truyện cổ tích. - Lởp bản đồ t duy về các phẩm chất của nhân vật / nghệ thuật xây dựng nhân vật. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) Hái: Nªu ý nghi· cña truyÖn Sù tÝch Hå G¬m.? Trong truyÖn, em thÝch chi tiÕt nµo nhÊt? V× sao? (HS tù béc lé) III. Bµi míi: Th¹ch Sanh lµ mét trong nh÷ng truyÖn cæ tÝch tiªu biÓu cña kho tµng truyÖn cæ tích VN, đợc nhân dân ta rất yêu thích. Cuộc đời và những chiến công của TS cùng với sự hấp dẫn của truyện và của nhiều chi tiết thần kì đã làm xúc động, say mê rất nhiều thế hệ ngời đọc, ngời nghe. Để hiểu sâu hơn về truyện và nhân vật TS, cô trò chóng ta cïng nhau t×m hiÓu... Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: I. T×m hiÓu chung: PP vấn đáp, thuyết trình.KT động não. - Cæ tÝch: lo¹i truyÖn d©n gian kÓ -GV g/ thiÖu k/n truyÖn cæ tÝch. về cuộc đời 1 số kiểu n/vật quen ? Truyện Thạch Sanh có đặc điểm gì? thuéc.(sgk-53) - Th¹ch Sanh: kÓ vÒ ngêi anh hïng dòng sÜ. Hoạt động 2: II. §äc- hiÓu v¨n b¶n:.

(47) PP vấn đáp, thuyết trình, tái hiện.KT động n·o. - Yªu cÇu: ChËm, râ rµng, gîi kh«ng khÝ cæ tÝch, chó ý ph©n biÖt giäng kÓ vµ giäng nh©n vËt. ? H·y kÓ tãm t¾t truyÖn? C¸c sù viÖc chÝnh - Thạch Sanh ra đời - Th¹ch Sanh lín lªn häc vâ vµ phÐp thÇn th«ng - Th¹ch Sanh kÕt nghÜa anh em víi LÝ Th«ng - MÑ con LÝ Th«ng lõa TS ®i chÕt thay cho m×nh. - Th¹ch Sanh diÖt ch»n tinh bÞ LÝ Th«ng cíp c«ng. - TS diệt đại bàng cứu công chúa, lại bị cớp c«ng. - TS diÖt hå tinh, cøu th¸i tö bÞ vu oan vµo tï. - TS đợc giải oan lấy công chúa. - TS chiÕn th¾ng qu©n 18 níc ch hÇu. - TS lªn ng«i vua. ? C¸c tõ : Th¸i tö, thiªn thÇn, xÐt vÒ nguån gốc thuộc lớp từ nào mà chúng ta đã học? ? PTB§, nh©n vËt, n/v trung t©m, ng«i kÓ ? Bè côc mÊy phÇn? nd tõng phÇn? -Më truyÖn: Lai lÞch, nguån gèc TS -Th©n truyÖn: Nh÷ng viÖc lµm cña TS -KT: TS đợc vua nhờng ngôi. * Hoạt động 3: PP vấn đáp, phân tích, bình, giảng. KT động não. ?Tìm những chi tiết nói về sự ra đời và lớn lên cña Th¹ch Sanh? - Lµ th¸i tö con Ngäc Hoµng. - MÑ mang thai trong nhiÒu n¨m. - Lín lªn må c«i cha mÑ, sèng nghÌo khæ b»ng nghÒ kiÕm cñi. - Đợc thiên thần dạy đủ võ nghệ... ? Trong nh÷ng chi tiÕt Êy, em thÊy nh÷ng chi tiÕt nµo lµ b×nh thêng, chi tiÕt nµo mang tÝnh chÊt kh¸c thêng? - B×nh thêng: Lµ con mét ngêi n«ng d©n tèt bông. Sèng nghÌo khæ b»ng nghÒ kiÕm cñi trªn rõng. - Kh¸c thêng: TS lµ th¸i tö con Ngäc Hoµng ®Çu thai vµo nhµ hä Th¹ch. Bµ mÑ mang thai trong nhiều năm. TS đợc thiên thần dạy cho đủ các món võ nghệ. ? Kể về sự ra đời và lớn lên của Thạch sanh nh vậy nhằm mục đích gì? -Tô đậm tính chất kì lạ, đẹp đẽ cho nhân vật, lµm t¨ng søc hÊp dÉn cña truyÖn. -ThÓ hiÖn íc m¬, niÒm tin: con ngêi b×nh thêng còng lµ nh÷ng con ngêi cã n¨ng phÈm chÊt k× l¹. TiÕt 2: ?Quan s¸t phÇn tiÕp theo cña c©u chuyÖn vµ cho biÕt: phÇn diÔn biÕn nµy kÓ vÒ ®iÒu g×. 1. §äc, kÓ, chó thÝch: -§äc: -KÓ tãm t¾t:. -Gi¶i nghÜa tõ : -sgk-65 2.KÕt cÊu, bè côc:. -PTB§: tù sù. N/v trung t©m : Th¹ch Sanh; ng«i kÓ ba -Bè côc: 3 phÇn. 3. Ph©n tÝch: a. Nh©n vËt Th¹ch Sanh: * Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh:. Võa b×nh thêng, võa kh¸c thêng.. * Nh÷ng thö th¸ch vµ chiÕn c«ng cña Th¹ch Sanh: Thö th¸ch ChiÕn c«ng - BÞ mÑ con LÝ - TS diÖt.

(48) trong cuộc đời của nhân vật TS? ? Hãy liệt kê xem trong đời mình, TS đã trải qua những thử thách gì và chàng đã lập những chiÕn c«ng nµo? * GV đa ra bảng phụ đã liệt kê sẵn. ?Em có nhận xét gì về mức độ và tính chất các cuéc thö th¸ch vµ nh÷ng chiÕn c«ng cña TS đạt dợc? ?Tr¶i qua nh÷ng thö th¸ch, em thÊy HS béc lé nh÷ng phÈm chÊt g×? * GV : nh÷ng phÈm chÊt cña TS còng lµ nh÷ng phÈm chÊt tiªu biÓu cña nh©n d©n ta. V× thÕ truyện cổ tích đợc nhân dân ta rất yêu thích. ?Theo em, vì sao TS có thể vợt qua đợc những thử thách và lập đợc những chiến công hiển hách đó? ? Trong sè nh÷ng vò khÝ thÇn k×, em thÊy vò khí nào đặc biệt nhất? Tại sao? * Chi tiết tiếng đàn thần kì: - Tiếng đàn giúp cho nhân vật đợc giải oan, giải thoát. Nhờ tiếng đàn mà công chúa khỏi c©m, gi¶i tho¸t cho TS, LÝ Th«ng bÞ v¹ch mÆt. đó là tiếng đàn của công lí. Tác giả dân gian đã sử dụng chi tiết thần kì để thể hiện quan niÖm vµ íc m¬ c«ng lÝ cña m×nh. - Tiếng đàn làm cho quân 18 nớc ch hầu phải cuốn giáp xin hàng. Nó là vũ khí đặc biệt để cảm hoá kẻ thù. Tiếng đàn là đại diện cho cái thiÖn vµ tinh thÇn yªu chuéng hoµ b×nh cña nh©n d©n ta. * Chi tiªt niªu c¬m thÇn k×: - Niªu c¬m cã søc m¹nh phi thêng cø ¨n hÕt l¹i ®Çy, lµm cho qu©n 18 níc ch hÇu ph¶i tõ chç coi thêng, chÕ giÔu, ph¶i ng¹c nhiªn, khâm phục. Niêu cơm và lời thách đố đã chøng tá sù tµi giái cña th¹ch Sanh. Niªu c¬m thần kì là tợng trng cho tấm lòng nhân đạo, t tởng yêu hoà bình của nhân dân. ?Lí Thông luôn đối lập với TS về tính cách, hành động ntn - Kết nghĩa anh em với Thạch Sanh để mu lợi. Lõa TS ®i nộp m¹ng thay m×nh. Cíp c«ng cña TS ? Em h·y nhËn xÐt vÒ nh©n vËt LÝ Th«ng? * GV: Trong truyÖn cæ tÝch, nh©n vËt chÝnh vµ. Th«ng lõa ®i canh miÕu thê, thÕ m¹ng. - Xuèng hang diệt đại bàng, cứu c«ng chóa, bÞ LÝ th«ng lÊp cña hang. - BÞ hån ch»n tinh, đại bàng báo thï, TS bÞ b¾t vµo ngôc. - 18 níc ch hÇu kÐo qu©n sang đánh.. ch»n tinh - Diệt đại bµng, cøu c«ng chóa , cøu con vua Thuû TÒ - TS minh oan, lÊy c«ng chóa. chiÕn th¾ng 18 níc ch hÇu.  Thö th¸ch ngµy mét t¨ng, møc độ ngày càng nguy hiểm, chiến c«ng ngµy rùc rì vÎ vang. * PhÈm chÊt: - Sù thËt thµ chÊt ph¸c - Sù dòng c¶m vµ tµi n¨ng - Nh©n hËu, cao thîng, yªu hoµ b×nh.. b. Nh©n vËt LÝ Th«ng: LÝ Th«ng lµ kÎ lõa läc, ph¶n phóc, nham hiÓm, x¶o quyÖt, bÊt nh©n, bÊt nghÜa.... c. KÕt thóc truyÖn: - C¸ch kÕt thóc cã hËu thÓ hiÖn c«ng lÝ XH (ë hiÒn gÆp lµnh, c¸i thiÖn chiÕn th¾ng c¸i ¸c) vµ íc m¬ cña nh©n d©n ta vÒ mét sù.

(49) phản diện luôn đối lập nhau về hành động và đổi đời. Đây là cách kết thúc phổ tính cách. đây là một đặc điểm XD nhân vật biến trong truyện cổ tích. cña thÓ lo¹i. 4.Tæng kÕt 4.1.Néi dung: ? KÕt thóc truyÖn ntn Ca ngîi ngêi anh hïng dòng sÜ; bày tỏ thái độ thiện thắng ác, ở hiÒn gÆp lµnh. ¦íc m¬, niÒm tin vµo chÝnh nghÜa. 4.2.NghÖ thuËt: tëng tîng phong phó. * PP vấn đáp. KT động não. 4.3. Ghi nhí: sgk-67. ? Kh¸i qu¸t néi dung vµ nghÖ thuËt cña truyÖn? III. LuyÖn tËp: => chốt ghi nhớ- 1 Hs đọc . Hoạt động3 PP vấn đáp. KT động não 1. Theo em, bøc tranh tr65 minh ho¹ c¶nh g×? Dùng ngôn ngữ của nình để kể lại đoạn truyện đó? 2. H·y dïng mét hai c©u v¨n cña em nãi lªn tình cảm của mình đối với nhân vật TS? 3. Trong truyÖn, em thÝch nhÊt chi tiÕt nµo? V× sao? IV. Cñng cè: (3’)Ghi nhí V. HDVN: (1’)Häc bµi, thuéc ghi nhí. KÓ diÔn c¶m truyÖn - ChuÈn bÞ bµi: Ch÷a lçi dïng tõ E. RKNBD : ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... .................................................. Ngµy so¹n: 28.09. 2011 Ngµy gi¶ng: 1.10.2011. TiÕt 23:. Ch÷a lçi vÒ dïng tõ. A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - C¸c lçi dïng tõ: lÆp tõ; lÉn lén c¸c tõ gÇn ©m - C¸ch ch÷a c¸c lçi lÆp tõ, lÉn lén nh÷ng tõ gÇn ©m..

(50) 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Bíc ®Çu cã kÜ n¨ng ph¸t hiÖn lçi, ph©n tÝch nguyªn nh©n m¾c lçi dïng tõ - Dïng tõ chÝnh x¸c khi nãi viÕt. * Kĩ năng sống: - Ra quyết định: nhận ra và lựa chọn cách sửa các lỗi dùng từ địa ph¬ng thêng gÆp. - Giao tiÕp: tr×nh bµy suy nghÜ, ý tëng, th¶o luËn vµ chia sÎ kinh nghiÖm c¸ nh©n vÒ c¸c lçi dïng tõ. 3.Thái độ: Tích cực học tập. giữ sự trong sáng của tiếng Việt. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. B¶ng phô viÕt VD - Häc sinh: chuÈn bÞ bµi C. Ph¬ng ph¸p: - Thực hành có hớng dẫn: nhận ra và đề xuất cách sửa các lỗi dùng từ tiếng Việt thờng gặp. - Động não: suy nghĩ, phân tích các ví dụ để rút ra những bài học thiết thực về cách dïng tõ. - Lởp bản đồ t duy về các lỗi dùng từ thờng gặp và cách chữa. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) ? ThÕ nµo lµ tõ nhiÒu nghÜa vµ hiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ? Lµm bµi tËp 4/ 57 III. Bµi míi: (35’) Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động1: (9’) A. LÝ thuyÕt PP vấn đáp. KT động não. I. LÆp tõ: - GV treo bảng phụ đã viết sẵn VD a- LÆp tõ tre 7 lÇn, gi÷ (4 lÇn), anh hïng ?H·y g¹ch díi nh÷ng tõ gièng nhau (2 lÇn). trong ®o¹n trÝch? - Mục đích: Nhấn mạnh ý, tạo nhịp điệu ?Việc lặp lại nhằm mục đích gì? hµi hoµ cho ®o¹n v¨n xu«i. b- LÆp tõ TruyÖn d©n gian 2 lÇn, ®©y lµ lçi lÆp tõ, khiÕn cho c©u v¨n trë nªn rêm rµ, ? Trong VD b, Tõ ng÷ lÆp l¹i cã t¸c dµi dßng. dông kh«ng? V× sao? - Nguyªn nh©n m¾c lçi lµ do ngêi viÕt diÔn ?Theo em, nguyên nhân mắc lỗi là đạt kém do ®©u? - Söa l¹i: + Bá côm tõ "truyÖn d©n gian" thø 2. ? Nªn söa c©u nµy nh thÕ nµo? - đảo cấu trúc: Em thích đọc truyện dân gian vì có nhiều chi tiÕt tëng tîng, k× ¶o. Hoạt động 2: (8’) II. LÉn lén c¸c tõ gÇn ©m: PP vấn đáp. KT động não. - GV treo b¶ng phô ?Trong VD a, em thấy từ ngữ nào - VD a: Từ thăm quan dùng không đúng. ngời viết dã dùng không đúng? Vì sao? - Nguyªn nh©n: Kh«ng nhí chÝnh x¸c h×nh * GV: Th¨m quan kh«ng cã trong tõ thøc ng÷ ©m cña tõ. ®iÓn TV chØ cã th¨m hái, th¨m -C¸ch ch÷a: viÕng, th¨m dß. Thay tõ th¨m quan b»ng tõ tham quan. ?Em biÕt tõ nµo ph¸t ©m gÇn gièng víi tõ th¨m quan vµ cã thÓ thay thÕ cho tõ th¨m quan? T¹i sao cã thÓ thay thế đợc? ?Theo em, nguyªn nh©n nµo khiÕn -VD b: Tõ dïng sai lµ tõ nhÊp nh¸y ngêi viÕt dïng sai tõ? - Nguyªn nh©n: Kh«ng nhí chÝnh x¸c h×nh - §äc VD B vµ ph¸t hiÖn tõ sai? T¹i thøc ng÷ ©m cña tõ..

(51) sao dïng tõ dã lµ sai? - Từ nào có cách đọc gần giống với tõ nhÊp nh¸y? - Nguyªn nh©n dïng tõ sai lµ do ®©u? Em sÏ söa nh thÕ nµo? - Qua c¸c VD trªn, em h·y rót ra kÕt luËn vÒ c¸c thao t¸c söa lçi? Ho¹t động 3: (18’) BT1: PP vấn đáp. KT góc. - Yêu cầu HS đọc BT 1 - ë c©u a, nh÷ng tõ ng÷ nµo bÞ lÆp? Nguyªn nh©n? C¸ch ch÷a? - C©u b, c, t¬ng tù. -C¸ch ch÷a: Thay tõ nhÊp nh¸y b»ng tõ mÊp m¸y.. Thao t¸c ch÷a lçi: - Ph¸t hiÖn lçi sai - T×m nguyªn nh©n sai - Nªu c¸ch ch÷a vµ ch÷a l¹i B. LuyÖn tËp: Bµi 1: Lîc bá tõ ng÷ lÆp a. Bá c¸c tõ: b¹n. ai, còng rÊt, lÊy, lµm b¹n, Lan Ch÷a l¹i: Lan lµ mét líp trëng g¬ng mÉu nên cả lớp đều rất quí mến. b. Bá "c©u chuyÖn Êy" Thay: C©u chuyÖn nay = c©u chuyÖn Êy Nh÷ng nh©n vËt Êy = hä Nh÷ng nh©n vËt = nh÷ng ngêi. - Söa l¹i" Sau khi nghe c« giaã kÓ, chóng t«i ai còng thÝch nh÷ng nh©n vËt trong c©u chuyÖn Êy BT2: PP vấn đáp . HĐ góc vì họ là những ngời có phẩm chất tốt đẹp. - TR/ bµy c. Bá tõ lín lªn v× lÆp nghÜa víi tõ trëng - NhËn xÐt, ch÷a thµnh. C©u cßn l¹i: Qu¸ tr×nh vît nói cao còng lµ qu¸ t×nh con ngêi trëng thµnh. Bµi 2: a. Thay từ linh động bằng từ sinh động. - Ng/ nh©n: LÉn lén c¸c tõ gÇn ©m, nhí kh«ng chÝnh x¸c h×nh thøc ng÷ ©m cña tõ. - Ph©n biÖt nghi·: + Sinh động: Gợi ra hình ảnh, cảm xúc, liªn tëng. + Linh động: không rập khuôn máy móc c¸c nguyªn t¾c. b. Thay thÕ tõ bµng quang b»ng tõ bµng quan. - Ng/ nh©n: Nhí kh«ng chÝnh x¸c h×nh thøc ng÷ ©m - Ph©n biÖt nghÜa: + Bµng quang: bäng chøa níc tiÓu + Bµng quan: döng dng, thê ¬ nh ngêi ngoµi cuéc. c. Thay tõ thñ tôc b»ng tõ hñ tôc - Ng/ nh©n: Nhí kh«ng chÝnh x¸c h×nh thøc ng÷ ©m - Ph©n biÖt nghÜa: + Thñ tôc: nh÷ng viÖc ph¶i lµm theo qui định + Hủ tục: phong tục đã lỗi thời. IV. Cñng cè: (3’) Thao t¸c ch÷a lçi: Ph¸t hiÖn lçi sai. T×m nguyªn nh©n sai. Nªu c¸ch ch÷a vµ ch÷a l¹i V. HDVN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - Tìm 5 cặp từ có cách đọc gần âm, đặt câu với 5 từ đó..

(52) - So¹n: Em bÐ th«ng minh E.RKNBD: ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... .......................................................................................................................... Ngµy so¹n: 01.10.2011 Ngµy gi¶ng: 04.10.2011. TiÕt 24. Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 1 Tù Sù. A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: -V¨n tù sù 2. KÜ n¨ng: * Kĩ năng bài dạy: Dùng lời văn của mình kể lại một truyện truyền thuyết đã học . * KÜ n¨ng sèng: - Tù nhËn thøc: biÕt tù uèn n¾n, söa ch÷a nh÷ng c©u ch÷ cha phï hợp để cho khả năng viết văn ngày càng hoàn thiện. - Giao tiếp: trao đổi, trình bày suy nghĩ / kinh nghiệm của bản thân về cách viết văn tù sù. 3.Thái độ: tự giác làm bài đạt k/q cao nhất. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Bµi chÊm, gi¸o ¸n. - Häc sinh: Vë ghi chÐp C. Ph¬ng ph¸p: Nhận xét, đánh giá, rút kinh nghiệm D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi: (40’) HS nhắc lại đề bài? I- §Ò bµi H·y kÓ l¹i truyÖn truyÒn thuyÕt “ S¬n Tinh, Thuû Tinh” theo lêi v¨n cña em. II- Phân tích đề, dàn ý 1.Tìm hiểu đề: ? Những từ ngữ nào của đề -Tõ ng÷ quan träng: cÇn chó ý. +KÓ mét truþªn truyÒn thuÕt +Lêi v¨n cña em 2.Dµn bµi: ? Dµn bµi chung mét bµi v¨n -MB: G/t c©u chuyÖn, nh©n vËt, sù viÖc tù sù -TB: Diễn biến, hành động n/v, sự viẹc, k/ quả, ý nghÜa sù viÖc. -KB: M/ đích, ý nghĩa truyện. III. NhËn xÐt chung:.

(53) 1.¦u ®iÓm: - Kể đảm bảo nội dung cốt truyện - Lêi kÓ s¸ng t¹o, kh«ng theo khu«n mÉu sgk. - Tr×nh bµy ch÷ viÕt cã cè g¾ng: râ rµng, Ýt sai chÝnh t¶. 2.H¹n chÕ: - Bố cục bài viết cha cân đối. - Mét sè em kh«ng cã dÉn d¾t MB, giíi thiÖu phÇn KT cha bËt ý nghÜa truyÖn. - Ch÷ sai chÝnh t¶: tªn riªng kh«ng viÕt hoa, sai tªn n/v ( Lª ThuËn) -Sai chi tiÕt sù viÖc do cha n¾m ch¾c cèt truyÖn. IV. Ch÷a lçi cô thÓ: hs-líp Lçi sai 6A1: ChÝnh t¶: Ngäc,§«n -S¬ng tuû, Nam S¬n, lª lîi, Thuú,Nam hå G¬ng, c©u truyÖn, ch¶ g¬m, dïa vµng, r¨ng líi... 6A2: T©m, §¹t, -b¸nh trng,chµng chai, søng Hiếu, đức, đáng, Thuỷ tinh P.Ph¬ng -viÕt sè: 100 6A1: Quyªn B.Anh T.Anh Lª 6A2: T.Th¶o Hoµng My. Diễn đạt câu văn: -Vµo thÕ kØ thø XV. -Mét n¨m sau khi th¾ng giÆc. -Vµo thÕ kØ IV, giÆc Minh x©m lîc níc ta. -Vµo thêi giÆc Minh, níc ta bị đô hộ quyết liệt.. Ng/ nh©n. - ph¸t ©m x¬ng, Lam S¬n, Lª Lîi, ngäng hå G¬m, chuyÖn, tr¶, rïa, gi¨ng líi. - ph¸t ©m -chng, trai, xøng, Thuû ngäng Tinh -mét tr¨m -thiÕu C-V -thªm k/c C-V -thiÕu C-V -thªm k/c C-V -sai t/ gian -Vµo thÕ kØ XV... -dïng sai. tõ -thay tõ khèc liÖt b»ng tµn khèc - thªm k/c C-V. -Trong c¸c c©u chuyÖn truyÒn thuyÕt. -Ngày xửa, ngày xa đã lâu l¾m råi vµo thêi Hïng V¬ng thø mêi t¸m. -MÑ b¶o: "B·o lò xuÊt hiÖn tõ truyÒn thuyÕt con Rång ch¸u Tiªn con ¹". -thiÕu C-V -thªm k/c C-V -thiÕu C-V -thay: con Rång...con ¹ -diễn đạt bằngSơnTinh,Thuỷ sai kiÕn Tinh. thøc. V.§äc bµi viÕt tèt: 6A1: HuyÒn VI.Tr¶ bµi, gäi ®iÓm - KÕt qu¶: líp sÜ sè 6A1 32 6A2 29. ch÷a. 0 1 2 0 0. 3 4 3 1. 5 6 21 22. 7 8 8 6. 6A2: YÕn Ph¬ng 9 10 0 0. > TB 29=90,6% 28=96,6%.

(54) IV. Cñng cè : (3’) GV nh¾c l¹i lý thuyÕt vÒ v¨n kÓ truyÖn, bè côc v¨n b¶n, m¹ch l¹c trong v¨n b¶n V. HDVN: (1’) -Xem l¹i lý thuyÕt vµ tËp viÕt kÓ vÒ mét truyÖn tr/ thuyÕt kh¸c. -ChuÈn bÞ bµi: V¨n b¶n :Em bÐ th«ng minh. E. RKNBD: ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ............................................................................................................................... Ngµy so¹n: 01.10.2011 Ngµy gi¶ng: 04.10.2011. V¨n b¶n:. TuÇn 7. - TiÕt 25 - 26. Em bÐ th«ng minh. (TruyÖn cæ tÝch) A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - §Æc ®iÓm cña truyÖn cæ tÝch qua n/ vËt, sù kiÖn, cèt truyÖn: Em bÐ th«ng minh. - Cấu tạo xâu chuỗi nhiều mẩu chuyện về những thử thách mà n/v đã vợt qua trong truyÖn cæ tÝch sinh ho¹t. - TiÕng cêi vui vÎ hån nhiªn nhng kh«ng kÐm phÇn s©u s¾c trong mét truyÖn cæ tÝch và khát vọng về sự công bằng của nhân dân lao động. 2.KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Đọc- hiểu vb truyện cổ tích theo đặc trng thể loại - Tr×nh bµy nh÷ng suy nghÜ t/ c¶m vÒ mét n/v th«ng minh. - KÓ l¹i mét c©u chuyÖn cæ tÝch. * KÜ n¨ng sèng: - Tù nhËn thøc gi¸ trÞ cña lßng nh©n ¸i, sù c«ng b»ng trong cuéc sèng. - Suy nghÜ s¸ng t¹o vµ tr×nh bµy suy nghÜ vÒ ý nghÜa vµ c¸ch øng xö thÓ hiÖn tinh thÇn nh©n ¸i, sù c«ng b»ng. - Giao tiÕp: tr×nh bµy suy nghÜ/ ý tëng, c¶m nhËn cña b¶n th©n vÒ ý nghÜa cña c¸c t×nh tiÕt trong t¸c phÈm. 3. Thái độ: Tích cực học tập, tích luỹ kinh nghiệm sống, phục vụ lợi ích chung. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p: - §äc, t¸i hiÖn, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, c¶m thô D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) ?. KÓ l¹i phÇn diÔn biÕn cña truyÖn Th¹ch Sanh b»ng c¸ch tãm t¾t thµnh mét chuçi sù viÖc chÝnh? ?. Chi tiết tiếng đàn và niêu cơm thần kì có ý nghĩa gì? TL:1. C¸c sù viÖc chÝnh - Thạch Sanh ra đời- Thạch Sanh lớn lên học võ và phép thần thông- Thạch Sanh kết nghĩa anh em với Lí Thông- Mẹ con Lí Thông lừa TS đi chết thay cho mìnhThạch Sanh diệt chằn tinh bị Lí Thông cớp công.- TS diệt đại bàng cứu công chúa, lại bị cớp công.- TS diệt hồ tinh, cứu thái tử bị vu oan vào tù.- TS đợc giải oan lấy c«ng chóa.- TS chiÕn th¾ng qu©n 18 níc ch hÇu.- TS lªn ng«i vua. 2. HS tù béc lé. III. Bµi míi :.

(55) Kho tµng truyÖn cæ tÝch VN vµ thÕ giíi cã mét thÓ lo¹i truyÖn rÊt lÝ thó: truyÖn vÒ c¸c nh©n vËt tµi giái, th«ng minh. TrÝ tuÖ d©n gian VN s¾c s¶o vµ vui hµi ë ®©y đợc tập trung vào việc vợt qua những thử thách của t duy, đặt và giải nhiều câu đố oái oăm, hóc hiểm trong những tình huống phức tạp. Từ đó tạo nên tiếng cời, sự høng thó, kh©m phôc cña ngêi nghe. Em bÐ th«ng minh lµ mét trong nh÷ng truyÖn thuéc lo¹i Êy. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt TiÕt 1. I. T×m hiÓu chung: Hoạt động 1: (3’) PP vấn đáp, thuyết trình. KT động não. - Kh¸i niÖm truyÖn cæ tÝch: ?Em hiÓu t/ n lµ truyÖn cæ tÝch. (sgk-53) -Loại truyện dân gian kể về c/ đời một số kiểu n/v quen thuéc ( nv bÊt h¹nh, nv dòng sÜ, nv tµi n¨ng, nv thông minh, nv ngốc nghếch, nv là động vật, biết nói năng hành động nh con ngời.) Truyện thơng có y/tố h/ đờng, t/ hiện ớc mơ, niềm tin, thiện th¾ng ¸c, ë hiÒn gÆp lµnh... ? TruyÖn em bÐ th«ng minh cã ý nghÜa g× -Em bÐ th«ng minh: truyÖn cæ -§Ò cao trÝ kh«n d/gian, trÝ kh«n kinh nghiÖm, t¹o tÝch vÒ nv th«ng minh. đợc tiếng cời vui hồn nhiên mà không kém phần th©m thuý cña nd trong ®/ sèng hµng ngµy. Hoạt động 2: (10’) 1.PP vấn đáp, tái hiện. KT động não - GV hớng dẫn cách đọc: chú ý ngữ điệu, lời nói II. Đọc- hiểu văn bản: cña nv trong truyÖn.- §äc mÉu 1 ®o¹n- Gäi HS 1.§äc, kÓ, chó thÝch đọc - §äc: ? KÓ tãm t¾t c¸c sù viÖc chÝnh cña truyÖn? - Vua sai cËn thÇn ®i t×m ngêi tµi giái gióp níc. - KÓ tãm t¾t: - CËn thÇn gÆp hai cha con ®ang cµy ruéng, hái c©u hái o¸i o¨m. - cậu bé đã trả lời bằng một câu đố lại. - Quan về tâu vua, vua tiếp tục ra câu đố dới hình thøc lÖnh vua ban. - Em bé đã tìm cách đối diện vua và giải đợc câu đố. - Vua quyết định thử tài em bé lần 3 bằng cách đa mét con chim sÎ b¾t dän thµnh 3 cç thøc ¨n. - Em bé giải đó bằng cách đố lại. - Níc l¸ng giÒng muèn x©m chiÕm bê câi, bÌn dß la tìm ngời tài bằng một câu đố. - Vua quan đều không giải đợc phải nhờ đến em bé mới giải đợc. - Em bé đợc phong là trạng nguyên. ? Gi¶i nghÜa tõ: tng höng, cam ®oan, c«ng qu¸n, nhµ th«ng th¸i, tr¹ng... -Gi¶i nghÜa tõ khã: (sgk-73) 2.PP vấn đáp. Kt động não ? V¨n b¶n Em bÐ th«ng minh thuéc ph¬ng thøc 2. KÕt cÊu, bè côc: biểu đạt nào? Các nv, nv chính? -P/ thøc tù sù - ChØ râ bè côc cña v¨n b¶n? -N/vËt chÝnh: em bÐ th«ng a. Më truyÖn: Tõ ®Çu -> lçi l¹c: Vua sai quan ®i minh. kh¾p n¬i t×m ngêi tµi giái. - Bè côc: 3 phÇn b. Thân truyện: Tiếp đến láng giềng: Em bé 4 lần giải đố. c. Kết truyện: Em bé đợc phong trạng nguyên. Hoạt động 3. (23’)PP vấn đáp, tái hiện, gợi tìm, 3. Phân tích: nêu tình huống có vấn đề, phân tích, bình giảng..

(56) KT động não. * Gọi HS đọc phần mở truyện a. Giíi thiÖu truyÖn: ? Để tìm ngời tài giỏi, viên quan đã làm cách nµo? - Vua t×m ngêi trµi giái gióp níc - Quan: + Đi khắp nơi để tìm + ra câu đố oái oăm Viªn quan tËn tuþ, nhµ vua ?NhËn xÐt g× vÒ viªn quan vµ vua ? anh minh. b. DiÔn biÕn cña truyÖn: ? Hình thức dùng câu đố để thử tài có phổ biến trong truyÖn cæ tÝch kh«ng? t¸c dông -H/ thức phổ biến, tạo thử thách để nv bộc lộ tài n¨ng, p/ chÊt, t¹o t/ huèng cho cèt truyÖn pt, g©y hứng thú ngời đọc. ?Sự mu trí thông minh của em bé đợc thử thách Sự mu trí, thông minh của qua mÊy lÇn? LÇn sau cã khã h¬n lÇn tríc kh«ng? em bÐ qua c¸c lÇn thö th¸ch: - 4 lÇn - hs tù béc lé. 1- Đáp lại câu đố của quan đối với cha mình. 2-Đáp lại thử thách của vua đối với dân làng. 3-§¸p l¹i thö th¸ch cña vua víi tµi trÝ em bÐ. 4-Đáp lại câu đố của sứ thần nớc ngoài (khi vua, quan đại thần, các trạng, các nhà thông thái-> bó tay) -Lần thử thách sau khó hơn lần trớc: Ngời đố: quan- vua- sứ thần. Tính chất câu đố: oái oăm t¨ng lªn ë néi dung vµ yªu cÇu. §èi tîng, thµnh phần giải đố đợc thử thách đều bó tay. Riêng cậu bé thì giải đợc cả 4 lần. TiÕt 2: KT hoạt động góc ( g1-lần1, g2:2 , g3:3, g4:4)thảo luận- đại diện tr/ bày. ? Trong mỗi lần thử thách, em bé đã dùng cách gì để giải những câu đố oái oăm? Theo em những * Lần thử thách thứ nhất: c¸ch Êy lÝ thó ë chç nµo? -LÇn 1: C©u tr¶ lêi nh¹y bÐn th«ng minh, bÊt ngê, kh«ng tr¶ lêi th¼ng vµo c©u hái mµ ph¶n công lại, ra một câu đố khác tơng tự nd câu đố -Dùng cách đố lại viên quan" gËy «ng ®Ëp lng «ng". cña quan. -LÝ thó: GËy «ng ®Ëp lng «ng. -K/ quả: quan sửng sốt, không biết đáp lại sao. -Lần 2: Khó hơn lần1, - Vua ra câu đố dới hình * Lần thử thách thứ hai: thức lệnh vua ban. Câu đố hết sức phi lí, trái với qui luËt tù nhiªn. t×nh huèng r¾c rèi, gay go h¬n, TÝnh chÊt nghiªm trọng: cả làng không giải đợc sẽ bị trị tội. Em bé nhận ra sự láu cá của vua, tìm cách giải phản đề nh lần 1. Tìm câu đố tơng tự, đố lại vua, dồn vua - Em bé đã tìm cách đối diện vµo thÕ bÝ. -LÝ thó: gi¶ vê khãc, ng©y ng«, ngí ngÈn, t¹o cí, vua, ®a vua vµ quÇn thÇn vµo đa vua vào thế bí để vua tự nói ra sự vô lí, phi lí bẫy của mình, để vua tự nói ra sù v« lÝ. mà vua đã đố. -LÇn 3: ? Câu đố này so với 2 lần trớc tính chất mức độ * Lần thử thách thứ ba: ntn, lêi gi¶i hay ë chç nµo? KÕt qu¶? -Tính chất: thử thách để khẳng định chắc chắn sự th«ng minh cña em bÐ ( 1 con chim sÎ -> 3 m©m.

(57) cç) -Hay: Bất ngờ, lí thú, đa ra đúng lúc 2 cha con đang ăn cơm và phải trả lời ngay. Em bé giải đố bằng cách đố lại vua: đa cây kim -> vua rèn dao. - Vua tin, phôc tµi, ban thëng rÊt hËu. -LÇn thø 4: ? Câu đố khó hay dễ, vì sao? Cách giải có gì đặc biệt? Tại sao em bé lại giải bằng 1 bài đồng dao. -Đặc biệt về ý nghĩa chính trị, ngoại giao. Giải đợc thì tự hào, không đợc thì xấu hổ, tổn thơng danh dự quốc gia.( vua, đại thần, trạng, thông thái: bó tay). Câu đố oái oăm. -Lí thú: Em bé giải dễ dàng, vừa chơi đùa, vừa giải bằng bài hát đồng dao, sự hồn nhiên, nhí nh¶nh GV: Dùng k/ nghiệm đ/ sống d/gian để kể-> sự th«ng minh trÝ tuÖ cña nd. ? Tóm lại: Những cách giải đố của em bé thông minh lÝ thó ë chç nµo. GV gi¶ng, b×nh: -Đẩy thế bí về phía ngời đố -Ngời đố tự thấy sự vô lí phi lí trong câu đố. -Những lời giải đố đều không dựa vào sách vở mà dựa vào kiến thức đời sống thực tế. -Ngời ra câu đố, ngời nghe đều ngạc nhiên, bất ngờ trớc lời giải đố giản dị, hồn nhiên, hóm hØnh.=>Chøng tá sù th«ng minh trÝ tuÖ h¬n ngêi. ý nghĩa đề cao trí thông minh càng bộc lộ rõ. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ kÕt thóc truyÖn ?NhËn xÐt néi dung ý nghÜa cña truyÖn ? TruyÖn cã ý nghÜa hµi híc ë ®iÓm nµtru - Mọi ngời lớn đều không giải đợc , em bé-lời gi¶i bÊt ngê lÝ thó, ®em l¹i tiÕng cêi vui vÎ nhÑ nhõm sau mỗi lần giải đố. ? NghÖ thuËt cña tuyÖn hÊp dÉn ë chç nµo. -Dùng cách đố lại vua, yêu cÇu vua nh mét lêi th¸ch thøc. * LÇn thö th¸ch thø t: - TÝnh chÊt nghiªm träng, liªn quan đến vận mệnh quốc gia. -Dùng kinh nghiệm đời sống dân gian để giải đố.. Cả 4 lần thử thách, em bé đều th«ng minh, tµi trÝ h¬n ngêi, hån nhiªn, ng©y th¬, hãm hØnh.. c.KÕt thóc truyÖn: Em bé đợc phong làm trạng nguyên, đợc ở gần vua. 4. Tæng kÕt: 4.1.Néi dung: - §Ò cao trÝ th«ng minh cña em bé, của ngời lao động. - §Ò cao kinh nghiÖm, vèn s«ng thùc tÕ d©n gian. - ý nghÜa hµi híc, mua vui. ?Thùc tÕ ngµy nay, trÝ th«ng minh cña trÎ em ntn? 4.2.NghÖ thuËt: -K/c tëng tîng, sù viÖc x©u *GV chốt ghi nhớ - 1 hs đọc, cả lớp nghe. chuçi cã k/ qu¶ Hoạt động 3 -XD nv trÎ em tµi trÝ- tr¹ng PP vấn đáp. KT động não 1.KÓ diÔn c¶m ®o¹n truyÖn phï hîp tranh h×nh nguyªn, hÊp dÉn. 4.3.Ghi nhí: sgk-74 sgk 2. Em thÝch nhÊt cho tiÕt nµo cña truyÖn? V× sao III. LuyÖn tËp: 3. §äc chuyÖn L¬ng ThÕ Vinh. IV. Cñng cè: (3’) Néi dung, nghÖ thuËt truyÖn V.HDVN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. TËp kÓ nhiÒu lÇn - Chuẩn bị kiểm tra Văn 1 tiết ( ôn lại các truyện đã học) - So¹n: Ch÷a lçi vÒ dïng tõ. E.RKNBD: ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... .............................................................................................................

(58) Ngµy so¹n: / /2010 Ngµy gi¶ng: / /2010. TiÕt: 27. Ch÷a lçi dïng tõ (tiÕp) A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - Lỗi do dùng từ không đúng nghĩa - Cách chữa lỗi do dùng từ không đúng nghĩa. 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Nhận biết từ không đúng nghĩa - Dïng tõ chÝnh x¸c, tr¸nh lçi vÒ nghÜa cña tõ. * Kĩ năng sống: - Ra quyết định: nhận ra và lựa chọn cách sửa các lỗi dùng từ địa ph¬ng thêng gÆp. - Giao tiÕp: tr×nh bµy suy nghÜ, ý tëng, th¶o luËn vµ chia sÎ kinh nghiÖm c¸ nh©n vÒ c¸c lçi dïng tõ. 3.Thái độ: Tích cực học tập, sử dụng từ đúng, gìn giữ sự trong sáng của tiếng Việt. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. B¶ng phô - HS: ChuÈn bÞ bµi , b¶ng phô nhãm C. Ph¬ng ph¸p: Vấn đáp, phân tích, qui nạp, thực hành luyện tập. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) ? H·y nh¾c l¹i c¸c thao t¸c thùc hiÖn khi ch÷a lçi? TL: Thao t¸c ch÷a lçi: Ph¸t hiÖn lçi sai- T×m nguyªn nh©n sai- Nªu c¸ch ch÷a vµ ch÷a l¹i III.Bµi míi: (35’) Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: (18’) A. LÝ thuyÕt: PP vấn đáp, qui nạp. KT I. Dùng từ không đúng nghĩa: 1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu: sgk -75 động não - GV cho hs đọc VD ? H·y chØ ra c¸c lçi dïng tõ sai trong 3 VD. - C¸c tõ dïng sai: a. YÕu ®iÓm b. §Ò b¹t c. Chøng thùc ?Vì sao dùng các từ đó là sai? - Các từ đó dùng sai bởi nghĩa cña c¸c tõ nµy kh«ng hîp trong v¨n c¶nh: a. YÕu ®iÓm: ®iÓm quan träng b. §Ò b¹t: cö gi÷ chøc vô cao h¬n do cÊp thÈm quyÒn cao quyết định chứ không phải là do bÇu cö. c. Chøng thùc: X¸c nhËn lµ - Nguyªn nh©n: kh«ng biÕt nghÜa hoÆc hiÓu sai nghÜa, hiÓu cha đúng sự thật. ? Theo em, ngời viết dùng từ đầy đủ nghĩa của từ. - Ch÷a: sai lµ do ®©u? a. Thay thÕ tõ "yÕu ®iÓm" b»ng tõ "nhîc ®iÓm".

(59) ?Em h·y ch÷a c¸c c©u trªn cho đúng? ? Em h·y nh¾c l¹i c¸c bíc cÇn thùc hiÖn khi ch÷a lçi? - Ph¸t hiÖn lçi sai - T×m nguyªn nh©n - C¸ch kh¾c phôc ch÷a lçi. ?Khi ch÷a lçi dïng tõ cÇn lu ý nh÷ng g× -GV chèt: Hoạt động 2: (17’) PP vấn đáp. KT động não. - Gọi HS đọc y/cầu BT1 ? Chỉ ra từ dùng đúng -hs tr/ bµy- n/xÐt, ch÷a.. b. Thay thế từ "đề bạt" bằng từ "bầu" a. Thay thÕ tõ "chøng thùc" b»ng tõ "chøng kiÕn" - BÇu: tËp thÓ chän ngêi giao chøc vô b»ng c¸ch bá phiÕu tÝn nhiÖm hay biÓu quyÕt..... 2. Lu ý: -Khi chữa lỗi dùng từ, cần đặt từ trong câu, trong đoạn văn để dùng từ cho đúng nghĩa. -Kh«ng dïng tõ mµ b¶n th©n kh«ng hiÓu nghÜa. Kh«ng n¾m ch¾c nghÜa cña tõ, cÇn tra tõ ®iÓn.. B. LuyÖn tËp: Bµi 1: Ch÷a lçi dïng tõ sai: Dïng sai Dùng đúng - B¶ng ( tuyªn ng«n) b¶n - S¸ng l¹ng (t¬ng lai) x¸n l¹n - Bu«n ba (h¶i ngo¹i) b«n ba - Thuû mÆc (bøc tranh) thuû m¹c -§äc y/c BT2: tuú tiÖn ? Chän tõ thÝch hîp ®iÒn vµo - Tù tiÖn (nãi n¨ng) Bµi 2: §iÒn tõ chç trèng a. Khinh khØnh -hs t/bµy b¶ng-n/xÐt-ch÷a b. KhÈn tr¬ng -§äc y/c BT3: ? ch÷a lçi dïng tõ trong c¸c c. B¨n kho¨n. Bµi 3: Ch÷a lçi dïng tõ: c©u. -Gîi ý: a. Bé phËn (tay, ch©n) cña ngêi thêng cã sù t¬ng øng víi a.C©u nµy cã hai c¸ch ch÷a: các hoạt động sau: - Tống bằng tay tơng ứng với - Thay cú đá bằng cú đấm, giữ nguyên "tống" - Thay "tống" bằng "tung" giữ nguyên "cú đá" một cú đấm - Tung b»ng ch©n t¬ng øng b. Thay thùc thµ b»ng thµnh khÈn c. Thay tinh tó b»ng tinh hoa; c¸i tinh tó b»ng với một cú đá tinh tuý -hs tr×nh bµy-n/xÐt- ch÷a. Bµi 4: ViÕt chÝnh t¶ BT5: nghe- viÕt (sgk-76) §äc thªm : sgk-76. IV. Cñng cè: V. HDVN: (1’) - Học nghĩa các từ bằng cách tra từ điển để hiểu và dùng đúng từ. - ChuÈn bÞ bµi kiÓm tra v¨n 1 tiÕt. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ........................................................................ Ngµy so¹n: 11.10.2011 Ngµy gi¶ng: 14.10.2011 TiÕt: 28 A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc:. KiÓm tra v¨n.

(60) - Các văn bản truyện truyền thuyết, cổ tích đã học. 2. KÜ n¨ng: -Trình bày đợc các yêu cầu về nội dung và hình thức một bài k/t theo hớng trắc nghiÖm vµ tù luËn. 3. Thái độ: Làm bài tích cực, tự giác, nghiêm túc, đạt k/quả cao nhất. B. Chuẩn bị: - Giáo viên: Ra đề - biểu điểm- Học sinh: Ôn tập - giấy k/tra C. Ph¬ng ph¸p: - GV giao đề và giám sát, HS làm bài D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi: (44’) A. §Ò bµi: PhÇn I: Tr¾c nghiÖm ( 3 ®iÓm) Chọn tình huống em cho là đúng nhất trong mỗi câu hỏi sau: 1. Em đồng ý với những ý kiến nào sau đây khi nói về truyện truyền thuyết? A.Những câu chuyện hoang đờng. B.Những câu chuyện với những yếu tố hoang đờng nhng có liên quan đến sự kiÖn, nh©n vËt lÞch sö cña mét d©n téc. C.Cuộc sống hiện thực đợc kể lại một cách nghệ thuật. 2. TruyÒn thuyÕt Th¸nh Giãng kh«ng nh»m gi¶i thÝch hiÖn tîng nµo sau ®©y? A.Tre đằng ngà có màu vàng óng. B.Có nhiều hồ ao để lại. C.Th¸nh Giãng bay vÒ trêi. D.Cã mét lµng gäi lµ lµng Ch¸y. 3. TruyÖn Th¹ch Sanh chøa nhiÒu néi dung ph¶n ¸nh cuéc sèng nhng chung qui l¹i đều cùng một nội dung phản ánh đó là gì? A.§Êu tranh x· héi. B.§Êu tranh chinh phôc thiªn nhiªn C.§Êu tranh chèng x©m lîc. D.§Êu tranh gi÷a c¸i thiÖn vµ c¸i ¸c. 4. ánh sáng le lói trong chi tiết: "Gơm và rùa đã chìm đáy nớc, ngời ta vẫn còn thÊy vËt g× s¸ng le lãi díi mÆt hå xanh"( Sù tÝch Hå G¬m), cã ý nghÜa g×? A.ChØ vÒ thanh g¬m thÇn. B.ChØ mµu s¾c cña Rïa Vµng in díi mÆt níc. C.Mµu níc hå ph¶n chiÕu do g¬m thÇn. D.Nh¾c nhë c¶nh gi¸c giÆc, r¨n ®e kÎ cã ý dßm ngã níc ta. 5. TruyÖn S¬n Tinh, Thuû Tinh thÓ hiÖn íc mong g× cña ngêi ViÖt cæ? A.Ma giã thuËn hoµ. B.ChÕ ngù vµ chiÕn th¾ng thiªn tai. C. §oµn kÕt d©n téc. 6. Truyện cổ tích : Em bé thông minh, em bé đợc vua thử tài mấy lần? A.Mét. B.Hai C.Ba. D.Bèn PhÇn II: Tù luËn : (7 ®iÓm) C©u1: (3 ®iÓm) Chép chính xác câu hát dân gian giải đố lần thứ t của em bé thông minh trong truyện: Em bé thông minh? Cho biết sự thú vị trong cách giải đố của em bé? C©u2: (4 ®iÓm) C¶m nhËn cña em vÒ ý nghÜa truyÖn truyÒn thuyÕt: Sù tÝch Hå G¬m? I. GV phát đề cho HS II.GV gi¸m s¸t- HS lµm bµi III.Thu bµi nhËn xÐt giê lµm bµi. ................................................... B. §¸p ¸n- BiÓu ®iÓm chÊm Phần I: Trắc nghiệm (3 điểm- Mỗi câu đúng: 0,5 điểm) C©u 1 2 3 4 5 6 §¸p ¸n B C D D B C PhÇn II: Tù luËn C©u1: (2 ®iÓm) -Chép đầy đủ, chính xác lời bài hát dân gian, giải đố của em bé. ( 1 ®iÓm) -Thú vị: em bé vừa chơi đùa vừa giải đố bằng bài hát đồng dao, hồn nhiên, nhí nhảnh. Giải đố dễ dàng, dùng kinh nghiệm đời sống thực tế dân gian để bộc lộ trí.

(61) tuệ ( vua, quan đại thần, các nhà thông thái không ai giải đợc)... ( 2 ®iÓm) C©u2: (4 ®iÓm) -Hình thức: Tr/ bày 1văn bản ngắn, chữ viết cẩn thận, diễn đạt lu loát. (1 điểm) -Néi dung ý nghÜa: §¶m b¶o 3 ý sau: (3 ®iÓm, mçi ý 1 ®iÓm) +Ca ngîi tÝnh chÊt nh©n d©n, toµn d©n vµ chÝnh nghÜa cña cuéc k/ nghÜa Lam S¬n +§Ò cao, suy t«n Lª Lîi vµ nhµ Lª +Gi¶i thÝch tªn gäi hå Hoµn KiÕm IV. Cñng cè: C¸ch thøc lµm bµi k/tra V. HDVN: ChuÈn bÞ bµi: LuyÖn nãi E.RKNBD: ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... Ngµy so¹n: 08.10.2011 Ngµy gi¶ng: 11.10.2011. TiÕt 29. LuyÖn nãi kÓ chuyÖn. A. Môc tiªu 1. Kiến thức: Cách tr/ bày miệng1 bài k/chuyện dựa theo bài đã chuẩn bị. 2.KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - LËp dµn bµi k/chuyÖn -Lùa chän, tr/ bµy miÖng nh÷ng viÖc cã thÓ kÓ chuyÖn theo mét tr/tù hùp lÝ, lêi kÓ râ rµng, m¹ch l¹c, bíc ®Çu thÓ hiÖn c¶m xóc. - Ph©n biÖt lêi k/c vµ lêi n/vËt nãi trùc tiÕp. * KÜ n¨ng sèng: - Tr×nh bµy c©u chuyÖn tríc tËp thÓ. - ThÓ hiÖn sù tù tin. 3. Thái độ: Tích cực học tập, ý thức trau dồi ngôn ngữ d/ đạt, k/c, yêu thích k/c B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi . §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi. LuyÖn nãi ë nhµ C. Ph¬ng ph¸p: - ứng dụng thực hành, Vấn đáp, phát huy tích cực của h/s, luyện nói trớc lớp. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (3’) KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña HS III. Bµi míi : (38’) Luyện nói trong nhà trờng là để nói trong một môi trờng giao tiếp hoàn toàn khác - môi trờng XH, tập thể, công chúng. Nói sao cho có sức truyền cảm để thuyết phục ngời nghe đó là cả một nghệ thuật. Những giờ tập nói nh tiết học hôm nay là để giúp các em đạt điều đó. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: (5’) I. ChuÈn bÞ: 1.Lập dàn bài theo một trong những đề PP nêu vấn đề. KT động não. sau: -GV đa đề bài a. Em h·y tù giíi thiÖu vÒ b¶n th©n . -HS chọn đề bài tập nói ? Nhắc lại k/ thức đã học về văn tự b. Giới thiệu ngời bạn mà em qúi mến . c. Kể về gia đình mình. sù d. Kể về một ngày hoạt động của mình. Hoạt động 2: (13’) 2. Dµn bµi tham kh¶o: a. Tù giíi thiÖu vÒ b¶n th©n . PP vấn đáp. KT hoạt động góc. * Më bµi: Lêi chµo vµ lÝ do tù giíi thiÖu. -Nhãm1: a; Nhãm 2: b ? Nh¾c l¹i nhiÖm vô vµ bè côc tõng * TB: - Giíi thiÖu tªn, tuæi - Häc t¹i líp, trêng phÇn cña bµi v¨n tù sù?.

(62) -Nhóm 1: ?Với đề tự giới thiệu về - Vµi nÐt vÒ h×nh d¸ng b¶n th©n m×nh, em sÏ nãi g× ë phÇn - C«ng viÖc hµng ngµy. MB? - Së thÝch vµ nguyÖn väng ? PhÇn TB vµ KB em dù kiÕn sÏ nãi * KÕt bµi: nh÷ng g×? cảm ơn mọi ngời đã chú ý lắng nghe. b. Kể về gia đình mình. * MB: Lêi chµo vµ lÝ do kÓ -Nhãm 2: * TB: - Giới thiệu chung về gia đình - Đọc yêu cầu của đề b - KÓ vÒ c¸c thµnh viªn trong gia ? Gia đình em gồm những ai? Giới đình: ông, bà, bố, mẹ, anh, chị, em... thiÖu vµi nÐt vÒ tõng ngêi.? - Víi tõng ngêi lu ý t¶ vµ kÓ : ch©n ?Nêu suy nghĩ về gia đình mình? dung, ngo¹i h×nh, tÝnh c¸ch, t×nh c¶m, c«ng viÖc... *KB: Tình cảm của mình đối với gia đình Hoạt động 3: (20’) II. LuyÖn nãi trªn líp: 1.Chia nhãm luyÖn nãi theo dµn bµi -PP vấn đáp. KT động não. -GV ph©n nhãm luyÖn nãi, cö c¸ 2.Chän c¸ nh©n lªn nãi tríc líp: nhân lên bảng tr/bày bài nói đã Yêu cầu khi trình bày: - Tác phong: đàng hoàng, tự tin. chuÈn bÞ. N1: a; N2: b - Diễn đạt: nói rõ ràng, mạch lạc, cần phần - GV nhËn xÐt, cho ®iÓm biệt văn nói và đọc. III. Bµi tham kh¶o: (sgk-78) ?Em hãy đọc 2 bài văn tham khảo trong SGk ? NhËn xÐt cña em vÒ 2 ®o¹n v¨n? * §äc thªm (sgk-79). IV. Cñng cè: (3’) NhËn xÐt vÒ tiÕt häc, viÖc chuÈn bÞ cña HS, qu¸ tr×nh vµ kÕt qu¶ tËp nãi. V. HD VN: (1’) - ViÕt dµn bµi tËp nãi: KÓ mét viÖc lµm cã Ých cña em. - So¹n: C©y bót thÇn E.RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................ --------------------------------------------. Ngµy so¹n: 11.10.2011 Ngµy gi¶ng: 14.10.2011. HD§T:. TiÕt 30. C©y bót thÇn. (TruyÖn cæ tÝch).

(63) A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - Quan niệm của nhân dân về công lí xã hội, mục đích của tài năng nghệ thuật và nh÷ng íc m¬ vÒ nh÷ng kh¶ n¨ng k× diÖu cña con ngêi. - Cèt truyÖn C©y bót thÇn víi nhiÒu yÕu tè thÇn k× - Sự lặp lại tăng tiến của những tình tiết, sự đối lập giữa các nhân vật. 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - §äc - hiÓu vb truyÖn cæ tÝch thÇn k× vÒ kiÓu nv th«ng minh tµi giái. - NhËn ra vµ ph©n tÝch c¸c chi tiÕt nghÖ thuËt k× ¶o trong truyÖn. - KÓ l¹i c©u chuyÖn. * KÜ n¨ng sèng: - Tù nhËn thøc gi¸ trÞ cña lßng nh©n ¸i, sù c«ng b»ng trong cuéc sèng. - Suy nghÜ s¸ng t¹o vµ tr×nh bµy suy nghÜ vÒ ý nghÜa vµ c¸ch øng xö thÓ hiÖn tinh thÇn nh©n ¸i, sù c«ng b»ng. - Giao tiÕp: tr×nh bµy suy nghÜ/ ý tëng, c¶m nhËn cña b¶n th©n vÒ ý nghÜa cña c¸c t×nh tiÕt trong t¸c phÈm. 3. Thái độ: Tích cực học tập, khổ luyện thành tài, phục vụ tài năng cho chân chính. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n, tranh ¶nh vÒ bµi d¹y - Häc sinh: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p: - Đọc, tái hiện, vấn đáp, nêu và p/tích ,bình giảng D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi : (41’) Lµ mét trong nh÷ng truyÖn cæ tÝch thÇn k×, thuéc lo¹i truyÖn kÓ vÒ nh÷ng con ngời thông minh, tài giỏi. Cây bút thần đã trở thành truyện quen thuộc với cả trăm triệu ngời dân Trung Quốc và VN từ bao đời nay. Câu chuyện khá li kì, xoay quanh sè phËn cña M· L¬ng, tõ mét em bÐ nghÌo khæ trë thµnh mét ho¹ sÜ lõng danh víi c©y bót k× diÖu gióp d©n diÖt ¸c. TruyÖn diÔn biÕn ra sao, bµi häc h«m nay, c« trß chóng ta sÏ cïng t×m hiÓu. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: I. T×m hiÓu chung PP vấn đáp. KT động não. - C©y bót thÇn lµ truyÖn cæ tÝch ? Cho biÕt t/ lo¹i truyÖn? Nh©n vËt chÝnh trong Trung Quèc vÒ nh©n vËt tµi bµi thuéc kiÓu n/ nµo? n¨ng. Hoạt động 2 II. §äc- hiÓu v¨n b¶n: PP vấn đáp, tái hiện, thuyết trình.KT động não: 1. Đọc, kể, chú thích: - Gv hớng dẫn cách đọc- GV đọc mẫu- hs đọc: - Đọc: giäng chËm r·i, b×nh tÜnh, ph©n biÖt lêi kÓ vµ mét s« nh©n vËt trong truyÖn - KÓ : - Gäi HS kÓ + M· L¬ng thÝch häc vÏ, say mª, kiªn tr× ë mäi lóc, mäi n¬i. + Mã Lơng đợc thần cho cây bút + ML vÏ cho ngêi nghÌo + ML vÏ cho tªn nhµ giµu + ML với tên vua độc ác + Vua chÕt ML vÒ víi nh©n d©n. - Gi¶i nghÜa tõ khã: (sgk-84) ?Gi¶i nghÜ tõ: Kh¶ng kh¸i, dèc lßng, m¸ch b¶o, m¸ch lÎo, m·ng xµ 2. KÕt cÊu, bè côc: ? Phơng thức biểu đạt? Các nhân vật, n/ v trung -Ptbđ: tự sự t©m? N/ vËt trung t©m g¾n víi h/ tîng nµo -N/v trung t©m: M· L¬ng g¾n xuyªn suèt truyÖn.? víi h/ tîng c©y bót thÇn.

(64) ? Bè côc cña bµi ntn? a. Tõ ®Çu  h×nh vÏ: giíi thiÖu nh©n vËt b. TiÕp  hung d÷: ML víi c©y bót thÇn c. Cßn l¹i: KÕt thóc truyÖn Hoạt động 3: PP vấn đáp, trực quan, tái hiện, nêu và g/quyết t/huống có vấn đề, giảng bình. KT động não ? Đọc đoạn dầu và cho biết : ML đợc giới thiệu nh thÕ nµo? (Về hoàn cảnh, gia đình, bản thân) ? C¸ch giãi thiÖu ML cã g× gièng vµ kh¸c c¸ch giới thiệu trong những truyện cổ tích đã học? - Gièng: C¸ch giíi thiÖu nh©n vËt quen thuéc cña truyÖn cæ tÝch (hoµn c¶nh, lai lÞch) g©y cho ngời đọc ấn tợng tốt đẹp về nhân vật. Kh¸c: yÕu tè thÇn k× cha xuÊt hiÖn.. -Bè côc: 3 phÇn. ? NhËn xÐt vÒ M· L¬ng qua viÖc häc vÏ? ? Liªn hÖ so s¸nh c¸ch häc cña ML víi c¸ch häc cña em vµ tù rót ra bµi häc g× cho b¶n th©n? ? ¦íc m¬ lín nhÊt cña ML lµ g×? *GV: Tr/ quan bøc tranh minh ho¹ c¶nh ML n»m ngñ, tiªn «ng hiÖn lªn trao ML c©y bót thÇn.Gäi HS thuËt l¹i ®o¹n truyÖn. ?Vì sao ML lại đợc thần tặng cây bút và chỉ cho khi ML đã vẽ thành tài? ?H×nh ¶nh thÇn trong truyÖn gîi cho em nghÜ đến những nhân vật nào trong truyện cổ tích? ý nghÜa cña nh©n vËt bôt, tiªn? * GV: Đây là hình ảnh đẹp trong các câu chuyÖn cæ tÝch. Hä thêng xuÊt hiÖn kÞp thêi, đúng lúc để trợ giúp cho những nhân vật chính diện. Họ giúp đỡ ngời hiền lành, tốt bụng, chèng l¹i c¸i ¸c. Hä lµ biªu tîng cho íc m¬ cña. - Em đã dốc lòng học vẽ. Khổ luyÖn thµnh tµi.. 3. Ph©n tÝch : a. Giíi thiÖu nh©n vËt ML Må c«i, sèng nghÌo khæ, th«ng minh, ham thÝch häc vÏ, kh«ng cã tiÒn mua bót.. b.M· L¬ng víi c©y bót thÇn: * Mã Lơng học vẽ và đợc thần ? M· L¬ng häc vÏ ntn. H·y n/ xÐt c¸ch häc cho bót ( thời gian, địa điểm, những vật đợc vẽ, k/quả)? -Kh«ng cã bót, tù häc, tù kh¾c phôc k/ kh¨n: Dùng tay nhúng xuống nớc vẽ tôm, cá lên đá. Dïng que cñi vÏ chim bay. VÒ nhµ vÏ lªn têng các đồ đạc. -VÏ nh÷ng vËt thùc tÕ trog t/ nhiªn, gÇn gòi víi c/ sèng cña em. -VÏ ë mäi n¬i, mäi lóc: Khi c¾t cá, kiÕm cñi, khi lao động, lúc nghỉ ngơi ở nhà. => k/ qu¶: VÏ giái, tëng nh thËt. VÉn kh«ng cã bót. ? Nh÷ng ®iÒu g× khiÕn ML vÏ giái nh vËy? -Do xuÊt ph¸t tù ng/ nh©n thùc tÕ, ML say mª, cÇn cï, ch¨m chØ, khæ c«ng l/ tËp kh«ng bá phÝ t/ gian cïng ù th«ng minh vèn cã. ? Qua viÖc häc vÏ cña ML khiÕn em liªn tëng đến câu châm ngôn, tục ngữ, thơ ca nào? -Tôc ng÷: Cã chÝ th× nªn -Ch©m ng«n: Khæ luyÖn thµnh tµi -Th¬ B¸c: ...Gian nan rÌn luyÖn míi thµnh c«ng ( Bµi th¬ Gi· g¹o- NKTTï). - Bót thÇn lµ phÇn thëng xøng đáng thúc đẩy tài năng nghệ thuật của ML đến đỉnh cao kì diÖu.

(65) ngời xa. Cây bút thần là phần thởng xứng đáng khi ML đã khổ luyện thành tài bằng chính sức lùc cña em( qua thö th¸ch). C©y bót thÇn chØ dµnh cho ML thóc ®Èy tµi n¨ng cña em v¬n lªn tới đỉnh cao ng/ thuật( vẽ chim, cá thành thật) ?Hai ng/ nh©n thùc tÕ vµ yÕu tè thÇn k× cã quan hÖ víi nhau ntn? kÓ tªn 1 sè truyÖn cæ tÝch cã y/ tè th©n k× em biÕt? -Y/tố thần kì chỉ dành cho ngời lao động chân chÝnh thóc ®Èy tµi n¨ng cña hä theo m« tÝp k/c cổ tích- hớng thiện. (gợi nhớ đến chiếc nỏ thần, đũa thần, mâm thần, nhẫn thần, cây đèn thần...) ? Có tài năng, có cây bút thần ML đã sử dụng nghÖ thuËt nh thÕ nµo? -VÏ gióp ngêi nghÌo... -Vẽ trừng trị kẻ tham lam, độc ác. ?T¹i sao ML kh«ng dïng bót thÇn vÏ cho b¶n th©n mµ l¹i vÏ cho ngêi nghÌo? -ML nghÌo nªn th«ng c¶m víi ngêi nghÌo, tõ thùc tÕ b¶n th©n em thÊu hiÓu hoµn c¶nh vµ íc muèn cña ngêi nghÌo khæ. Hä thiÕu c«ng cô LĐ mặc dù họ có sức lao động Cũng nh trớc ®©y em cã tµi nhng thiÕu bót vÏ. ? NÕu cã bót, em sÏ vÏ nh÷ng g× cho ngêi nghÌo? ?T¹i sao ML kh«ng vÏ cho hä cña c¶i vàng b ¹c mµ l¹i vÏ cµy cuèc? - ML kh«ng gióp hä b»ng cña c¶i mµ gióp hä bằng phơng tiện LĐ. Rõ ràng em đẽ đem đến cho hä nh÷ng thø cÇn thiÕt nhÊt cho cuéc sèng lao động lâu dài và lơng thiện của họ. Sự giúp đỡ đó không biến họ trở thành ngời ăn bám mà giúp họ bằng việc LĐ chân chính để học tự nuôi sèng m×nh, tù t¹o h¹nh phóc ch©n chÝnh cho m×nh. ?Qua sự việc ML vẽ cho ngời nghèo đồ dùng cần thiết, ND ta muốn ta nghĩ gì về mục đích cña tµi n¨ng? * GV chuyÓn ý: Nh÷ng viÖc lµm ®Çy nh©n ¸i tèt bụng của ML cũng là đầu mối để phát triển c©u chuyÖn vµt« ®Ëm thªm p/ chÊt cña n/v ML: ? Kể tóm tắt hành động của tên địa chủ đối với ML. ?Cho biết tên địa chủ là ngời ntn? -Đ/chủ: Tham lam, độc ác: dụ dỗ, tức giận, nhốt em vào chuồng ngựa cho chết đói, chết rét-> Cho đầy tớ đuổi theo để giết em, cớp bút thần. ? ML đã hành động ntn, hành động đó có ý nghÜa g×? -Vẽ tự vệ b/ thân để sống -VÏ cung tªn trõng trÞ ®/ chñ dån em vµo chç chÕt => Hành động k/ quyết không phục vụ kẻ tham lam, tµn ¸c.  Tµi n¨ng kh«ng phôc vô c¸i ¸c mµ chèng l¹i c¸i ¸c.. *M· L¬ng vÏ gióp ngêi nghÌo:. - ML vÏ cho ngêi nghÌo trong lµng c¸c vËt dông cÇn thiÕt trong cuộc sống lao động.. -§em tµi n¨ng ch©n chÝnh phôc vô nh©n d©n, phôc vô ch©n chÝnh.. * Mã Lơng Đối với địa chủ và vua gian ¸c: + Đối với tên địa chủ:. ML kiªn quyÕt kh«ng phôc vô địa chủ, em biết tự vệ và trừng trị kẻ độc ác tham lam.. * Trùc quan tranh h×nh, cho hs kÓ néi dung +§èi víi vua tham lam, gian.

(66) ®o¹n truyÖn phï hîp ? Trong mét ®/ níc vua lµ ngêi ntn? ? Hãy cho biết ông vua trong truyện đã có những hành động việc làm gì khi sai ngời đi bắt ML vÒ. -Tµn ¸c víi d©n nghÌo. ML rÊt c¨m ghÐt. -Tham lam b¾t ML vÏ theo y/ cÇu -Cớp bút thần: vẽ núi vàng- thành tảng đá; vẽ thái vµng- thµnh con m·ng xµ -Th¶ ML b¶o em vÏ biÓn ? Tại sao vua vẽ mà không đợc theo ý muốn -Vua kh«ng cã ng/ thuËt ch©n chÝnh, b/ chÊt tham lam,độc ác. Bút thần không phục vụ kẻ kh«ng cã ng/ thuËt ch©n chÝnh. ? Thái độ của ML qua các lần vua y/ cầu và đối xö víi em. -NgÇm ph¶n kh¸ng: vÏ cãc ghÎ, gµ trôi l«ng -Giả vờ đồng ý: vẽ biển, cá, thuyền, sóng, gió -Kh«ng lµm theo y/ cÇu cña vua: vê kh«ng nghe thấy-> thẳng tay trừng trị vua, cả gia đình vua. ?Nhận xét vì sao thái độ của ML bộc lộ tăng dÇn. -ML: c¨m ghÐt vua cµng t¨ng- ngÊm ngÇm- cã c¬ héi trõng trÞ tËn gèc rÔ, trõ ¸c cho d©n. - ML: béc lé b/ chÊt th«ng minh, ®em ng/ thuËt ch©n chÝnh p/ vô ch©n chÝnh, kh«ng sî quyÒn uy. Dũng cảm, can đảm.. ¸c:. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch kÕt thóc truyÖn? -ML tiÕp tôc vÏ cho ngêi nghÌo -ML sèng m·i trong lßng d©n GV: KÕt thóc truyÖn lµ kÓ sù viÖc tiÕp tôc nh ®ang tiÕp diÔn, më ra mét híng míi cho nh©n vật, gây sự thích thú mới cho ngời đọc Hoạt động 4: (5’) PP vấn đáp, suy luận, tổng hợp. KT động não. ? C©u truyÖn cã ý nghÜa g×: Ng/ thuËt ph¶i phôc vô ch©n chÝnh; íc m¬ c«ng b»ng x· héi; ¦íc m¬ vÒ kh¶ n¨ng k× diÖu cña con ngêi. ? Kh¸i qu¸t ng/ thuËt tiªu biÓu cña truyÖn.PP vấn đáp, tái hiện. KT động não. ? KÓ d/c 1 ®o¹n truyÖn em thÝch nhÊt? Cho biÕt v× sao?. c. KÕt thóc truyÖn: ML tiÕp tôc dïng nhÖ thuËt phôc vô ch©n chÝnh. IV. Cñng cè: Ghi nhí V. HDVN: (1’). - Kh«ng khoan nhîng, th¼ng tay trõng trÞ vua tham lam, gian ác, diệt trừ cái các đến tận gốc rÔ.. 4.Tæng kÕt: 4.1.Néi dung: ThÓ hiÖn quan niÖm cña nh©n d©n ta vÒ c«ng lÝ XH.Khẳng định tài năng phục vô nh©n d©n, phôc vô chÝnh nghÜa, chèng l¹i c¸i ¸c. Kh¼ng định nghệ thuật chân chính thuéc vÒ nh©n d©n. ThÓ hiÖn íc m¬, niÒm tin cña nh©n d©n vÒ kh¶ n¨ng k× diÖu cña con ngêi. 4.2.NghÖ thuËt: K/c tëng tîng c©y bót thÇn cã k/ n¨ng k× diÖu; n/ vËt ML k× tµi. 4.3.Ghi nhí: (sgk-85) III. LuyÖn t©p.

(67) - TËp k/c diÔn c¶m; ph©n tÝch truyÖn- häc ghi nhí - Soạn và đọc thêm văn bản: Ông lão đánh cá và con cá vàng - ChuÈn bÞ: Danh tõ E.RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. .......................................................................................... Ngµy so¹n: 12.10.2011 Ngµy gi¶ng: 15.10.2011. TuÇn 9. -. TiÕt: 31-32. Ng«i kÓ trong v¨n tù sù A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - Kh¸i niÖm ng«i kÓ trong v¨n tù sù - Sù kh¸c nhau gi÷a ng«i kÓ thø ba vµ ng«i kÓ thø nhÊt. - §Æc ®iÓm triªng cña ng«i kÓ 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y - Lựa chọn và thay đổi ngôi kể thích hợp trong văn bản tự sự - Vận dụng ngôi kể vào đọc- hiểu vb tự sự * KÜ n¨ng sèng: - Tù nhËn thøc: biÕt tù uèn n¾n, söa ch÷a nh÷ng c©u ch÷ cha phï hợp để cho khả năng viết văn ngày càng hoàn thiện. - Giao tiếp: trao đổi, trình bày suy nghĩ / kinh nghiệm của bản thân về vai trò của ng«i kÓ trong v¨n tù sù. 3.Thái độ: Tích cực học tập, thích làm văn tự sự B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. B¶ng phô viÕt bµi tËp - Häc sinh: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p: Vấn đáp, phân tích, qui nạp, thực hành. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’)Tr×nh bµy ®o¹n v¨n tù giãi thiÖu vÒ m×nh? III. Bµi míi: (35’) Ng«i KÓ trong v¨n tù sù lµ yÕu tè hÕt søc quan träng. Cã mÊy ng«i kÓ, vai trß cña từng ngôi kể ra sao? Bài học hôm nay giúp các em hiểu điều đó. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: A. LÝ thuyÕt: PP vấn đáp, phân tich, qui nạp.KT động não. I. Ng«i kÓ vµ vai trß cña ng«i *GV: Khi em kÓ chuyÖn cho c¸c b¹n nghe mét kÓ trong v¨n tù sù: câu chuyện nào đó, nghĩa là em đã thực hiện 1. Khảo sát, phân tích ngữ liệu: hành động giao tiếp bằng ngôn ngữ. ? Trong qu¸ tr×nh giao tiÕp víi ngêi kh¸c, em thêng xng h« ntn? - Tõ xng h«: tí, m×nh, t«i, ch¸u, em ? Khi kÓ cho c¸c b¹n nghe c©u chuyÖn Th¹ch Sanh em cã xng t«i n÷a kh«ng? * GV: Nh vậy, trong quá trình kể chuyện, để đạt đợc mục đích của mình, em đã lựa chọn vị trí sao cho phù hợp. Việc lựa chọn vị trí để kể ngời ta gäi lµ lùa chän ng«i kÓ. - Ng«i kÓ: lµ vÞ trÝ giao tiÕp mµ ? VËy em hiÓu ng«i kÓ lµ g× ngêi kÓ sö dông khi kÓ chuyÖn. -HS tr/ bµy -> GV chèt * GV treo b¶ng phô -Vai trß cña ng«i kÓ: * §o¹n v¨n 1: -HS: §äc ®o¹n v¨n 1 SGK?.

(68) ? Ngêi kÓ lµ ai? Ngêi kÓ cã xuÊt hiÖn trong ®o¹n truyÖn kh«ng? - Ngêi kÓ chuyÖn lµ t¸c gi¶ d©n gian, kh«ng xuÊt hiÖn trong c©u chuyÖn ? Dựa vào dấu hiệu nào để nhận ra điều đó. - Ngời kể đã gọi tên các nhân vật trong truyện b»ng tªn gäi. * GV: C¸ch kÓ nh vËy lµ kÓ theo ng«i thø ba. - Ng«i kÓ thø ba: Ngêi kÓ giÊu ? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ kÓ theo ng«i thø ba? m×nh, gäi c¸c nh©n vËt b»ng chÝnh tªn gäi cña chóng. ? Kể theo ngôi thứ ba là ngời kể đóng vai trò - Vai trò ngôi kể: Mang tính chøng kiÕn, quan s¸t mäi sù viÖc x¶y ra. vËy kÓ kh¸ch quan cã thÓ kÓ linh ho¹t, nh thÕ cã u ®iÓm g×? tù do nh÷ng g× diÔn ra víi nh©n vËt. *HS: §äc ®o¹n v¨n 2 ? §o¹n 2 kÓ theo ng«i nµo? lµm sao em nhËn ra * §o¹n v¨n 2: điều đó? - §o¹n v¨n kÓ theo ng«i thø nhÊt xng "t«i". - KÓ theo ng«i thø nhÊt - xng " ? Ngêi xng t«i trong ®o¹n v¨n 2 lµ nh©n vËt DÕ t«i" MÌn hay t¸c gi¶ T« Hoµi. - Nh©n vËt DÕ MÌn. ? Em thử nhận xét khi chọn ngôi kể thứ nhất để kể sẽ có mấy trờng hợp xảy ra? đó là những trờng hợp nào? -T«i cã thÓ lµ chÝnh t¸c gi¶. -T«i cã khi lµ nh©n vËt trong truyÖn. ? Vai trß cña ng«i kÓ thø nhÊt? - Ngêi kÓ sÏ trùc tiÕp kÓ ra nh÷ng ®iÒu m×nh -Vai trß ng«i kÓ: Ngêi kÓ sÏ nghe, mình thấy, mình trải qua, trực tiếp nói đợc trực tiếp kể ra những điều mình nghe, m×nh thÊy, m×nh tr¶i qua, ý nghÜ, t×nh c¶m cña m×nh. ? Hãy thử đổi ngôi kể trong đoạn 2 thành ngôi trực tiếp nói đợc ý nghĩ, tình kể thứ ba, thay "tôi" bằng "Dế Mèn". Lúc đó cảm của mình. em sÏ cã ®o¹n v¨n ntn. -Đoạn văn đợc kể mang tính khách quan, thể hiÖn c¸i nh×n nhiÒu chiÒu, tù do kÓ vÒ nh©n vËt. ? Có thể đổi ngôi kể thứ ba trong đoạn 1 thành ngôi kể thứ nhất, xng tôi đợc không? Vì sao? -Không thể đổi đợc. Vì ngời kể chuyện không ph¶i lµ nh©n vËt trong c©u chuyÖn, kh«ng thÓ trùc tiÕp kÓ l¹i. ? Trong hai ng«i kÓ, ng«i thø nhÊt vµ ng«i thø ba, ng«i kÓ nµo cã thÓ kÓ tù do kh«ng bÞ h¹n chÕ GV: để k/c linh hoạt thú vị, ngời kể lựa chọn ng«i kÓ thÝch hîp. - GV chèt bµi häc. 2.Ghi nhí: (sgk-89) - 1 hs đọc phần ghi nhớ SGK? Hoạt động 2 B. LuyÖn tËp: PP thực hành, vấn đáp, nêu vấn đề, phân tích. Bµi tËp 1: BT1: KT động não. Thay ng«i kÓ vµ nhËn xÐt -HS đọc đoạn văn và y/cầu - Thay tÊt c¶ c¸c tõ "t«i" b»ng -NhËn xÐt ng«i kÓ -GV chèt l¹i cho hs tõ "DÕ MÌn" hoÆc tõ "MÌn" - Ta thÊy ®o¹n v¨n míi nhiÒu tÝnh kh¸ch quan nh ®ang x¶y ra. BT2: KT động não. Bµi tËp 2: Thay tÊt c¶ c¸c tõ - §äc yªu cÇu cña bµi tËp "Thanh, chµng" b»ng "t«i". ta.

(69) - ở bài tập này, em sẽ thay đổi ngôi kể nh thế thấy đoạn văn mới mang tính chñ quan, th©n thiÕt. nµo? - Thay đổi nh vậy, em thấy đoạn mới có gì khác víi ®o¹n cò? Bµi tËp 3: TruyÖn c©y bót thÇn kÓ theo BT3: KT động não ng«i thø ba v× kh«ng cã nh©n - §äc vµ thùc hiÖn yªu cÇu cña bµi tËp 3 vËt nµo xng t«i trong truyÖn. - xác định ngôi kể trong truyện Cây bút thần? Bµi tËp 4: KÓ theo ng«i thø ba v×: BT4: KT động não ?V× sao trong c¸c truyÖn cæ tÝch, truyÒn thuyÕt - Gi÷ kh«ng khÝ truyÒn thuyÕt, cæ tÝch. ngêi ta hay kÓ chuyÖn theo ng«i thø ba? - Gi÷ kh¸ch quan râ rÖt gi÷a ngêi kÓ vµ c¸c nh©n vËt trong truyÖn. BT5: Khi viÕt th dïng ng«i kÓ nµo? Bµi tËp 5 BT 6: hs tù béc lé kÓ miÖng -Khi viÕt th dïng ng«i kÓt thø nhÊt IV. Cñng cè : (3’) néi dung ghi nhí . V. Híng dÉn VN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - KÓ l¹i truyÖn Th¹ch sanh b»ng ng«i kÓ thø nhÊt Th¹ch Sanh - Soạn: ông lão đánh cá và con cá vàng. E. RKNBD: ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ................... Ngµy so¹n: / / 2011.

(70) Ngµy gi¶ng: / /2011. TiÕt 33-V¨n b¶n: Hớng dẫn đọc thêm:. Ông lão đánh cá và con cá vàng (TruyÖn cæ tÝch cña A.Pu-skin ). A. Môc tiªu 1.KiÕn thøc: - Nh©n vËt, sù kiÖn, cèt truyÖn trong mét t/p truyÖn cæ tÝch thÇn k×. - Sự lặp lại tăng tiến của các tình tiết, sự đối lập của các nhân vật, sự xuất hiện của các yếu tố tởng tợng, hoang đờng. 2.KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - §äc-hiÓu v¨n b¶n truyÖn cæ tÝch thÇn k×; Ph© tÝch c¸c sù kiÖn trong truyÖn; KÓ l¹i đợc câu chuyện. * KÜ n¨ng sèng: - Tù nhËn thøc gi¸ trÞ cña lßng nh©n ¸i, sù c«ng b»ng trong cuéc sèng. - Suy nghÜ s¸ng t¹o vµ tr×nh bµy suy nghÜ vÒ ý nghÜa vµ c¸ch øng xö thÓ hiÖn tinh thÇn nh©n ¸i, sù c«ng b»ng. - Giao tiÕp: tr×nh bµy suy nghÜ/ ý tëng, c¶m nhËn cña b¶n th©n vÒ ý nghÜa cña c¸c t×nh tiÕt trong t¸c phÈm. 3.Thái độ: Giáo dục lòng ân nghĩa, thuỷ chung, căm ghét thói xấu tham lam, bội b¹c B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch tham kh¶o. Tranh ¶nh - Học sinh: Soạn bài, tập đọc và kể diễn cảm truyện. C. Ph¬ng ph¸p: - Đọc tái hiện, vấn đáp, nêu và phân tích vấn đề, bình giảng. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) Nªu ý nghÜa cña chi tiÕt thÇn cho ML c©y bót? III. Bµi míi: (35’) Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: PP vấn đáp. KT động não. ? Cho biÕt thÓ lo¹i truyÖn, nguån gèc truyÖn, do ai kÓ l¹i ? Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ Pu-skin? - GV cho HS xem ¶nh t¸c gi¶ vµ g/ thiÖu ? V¨n b¶n cã g× kh¸c víi c¸c v¨n b¶n truyÖn cæ tÝch mà em đã học? Kể về sự kiện có ý nghĩa gì Hoạt động 2: PP đọc, tái hiện, vấn đáp. KT động não *GV:- Yêu cầu HS đọc - Nhận xét về cách đọc ? Tãm t¾t c¸c sù viÖc chÝnh? - H/ cảnh sống của hai vợ chồng ông lão đánh cá - Ông lão bắt đợc cá vàng - thả cá vàng và nhận đợc lêi høa cña c¸ vµng. - Mô vî biÕt chuyÖn b¾t «ng l·o thùc hiÖn yªu cÇu cña mô vî: + Lần 1: đòi máng lợn mới. + Lần 2: đòi ngôi nhà mới + LÇn 3: ®o× lµm nhÊt phÈm phu nh©n. I.T×m hiÓu chung: -TruyÖn cæ d©n gian Nga, Đức đợc Pu-skin viết lại b»ng 205 c©u th¬ ( tiÕng Nga) - KÕt cÊu sù kiÖn tr¶ ¬n. II.§äc- hiÓu v¨n b¶n: 1.§äc, chó thÝch. - §äc: - KÓ tãm t¾t:.

(71) + Lần 4: đòi làm nữ hoàng + Lần 5: đòi làm long vơng - Gia đình ông lão trở về cuộc sống nh cũ. ?Ng/ cøu vµ gi¶i nghÜa c¸c tõ khã sgk : Sinh phóc, nhÊt phÈm phu nh©n, n÷ hoµng, lãc cãc, thÞ vÖ... ? Cho biết PTB đạt. ? KÓ tªn c¸c nh©n vËt , nh/ vËt chÝnh lµ ai? - 4 nh©n vËt: «ng l·o, mô vî. c¸ vµng, biÓn c¶. Nh©n vËt chÝnh: Mô vî ? TruyÖn cã thÓ chia bè côc ntn. ND bè côc? + Mở truyện: từ đầu đến kéo sợi: giới thiệu hoàn cảnh gia đình ông lão đánh cá +Thân truyện: tiếp đến ý mụ: Những y/ cầu của mụ vợ bắt cá vàng đền ơn, sự bội bạc của mụ. + KÕt truyÖn cßn l¹i: trë l¹i c/sèng ban ®Çu Hoạt động 3: PP vấn đáp, phân tích, bình giảng.KT động não. ?Trong phÇn giíi thiÖu truyÖn, em thÊy «ng l·o lµ mét ngêi nh thÕ nµo? -H/c¶nh, c«ng viÖc: sèng nghÌo khæ, th¶ líi, lµm ¨n l¬ng thiÖn. ? Qua hành động thả cá vàng và lời nói của ông bộc lộ p/ chÊt g×. - P/chÊt: hiÒn lµnh, nh©n hËu, kh«ng tham lam. ? Trong truyÖn mÊy lÇn «ng l·o ra biÓn gÆp c¸ vµng, gặp để làm gì ? H×nh d¸ng «ng l·o: c©m lÆng, lãc cãc, lñi thñi 5 lÇn ®i ra biÓn lµm theo lêi mô vî gÆp c¸ vµng gîi cho em suy nghÜ g×. -¤ng lµm tr¸i lêi høa víi c¸ vµng-> buån b·, lÎ loi, c« đơn, lơng tâm nh dằn vặt cắn dứt.-> phân bua: Cá ơi gióp t«i víi. ? ¤ng l·o lµm theo lêi mô vî 5 lÇn thÓ hiÖn «ng lµ ngêi ntn. -HiÓu t©m tÝnh vî tham lam -> vÉn nhÞn nhôc, cam chÞu, nhÊt nhÊt theo lÖnh => muèn yªn phËn. -Không phản kháng đấu tranh -> hiền lành, nhu nhợc, v« t×nh tiÕp tay cho c¸i xÊu. -Trë thµnh n¹n nh©n khèn khæ cña mô vî. ? ViÖc kÓ l¹i nh÷ng lÇn «ng l·o ra biÓn gÆp c¸ vµng lµ viÖc lÆp l¹i cã chñ ý? Em h·y nªu t¸c dông cña biÖn ph¸p NT nµy? - T¹o nªn t×nh huèng g©y sù håi hép cho ngêi nghe. - Sự lặp lại không phải nguyên xi mà có sự thay đổi, t¨ng tiÕn. V× vËy, mçi lÇn lÆp l¹i lµ mçi lÇn cã chi tiÕt míi xuÊt hiÖn. §©y lµ sù lÆp l¹i t¨ng tiÕn. - Qua các lần lặp lại, tính cách, nhân vật và chủ đề câu chuyện đợc tô đậm. ? Em có nhận xét chung gì về nhân vật ông lão đánh c¸.. -Gi¶i nghÜa tõ khã(sgk95) 2. KÕt cÊu, bè côc: - Phơng thức biểu đạt: tự sù -Nh©n vËt chÝnh: Mô vî - Bè côc: chia 3 phÇn. 3. Ph©n tÝch: a. Nh©n vËt «ng l·o đánh cá:. - Cuéc sèng nghÌo khæ, lµm ¨n l¬ng thiÖn, hiÒn lµnh, nh©n hËu, kh«ng tham lam. - §¸p øng mäi nhu cÇu của vợ một cách nhu nhợc, đáng trách. ? Em cã nhËn xÐt chung g× vÒ tÝnh c¸ch cña nh©n vËt b. Nh©n vËt mô vî «ng lão đánh cá: mô vî..

(72) - TÝnh c¸ch: tham lam vµ - Em h·y t×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn tÝnh tham lµm béi b¹c cña mô vî? - Lần 1: đòi cái máng lợn ăn mới - Lần 2: đòi toà nhà đẹp - Lần 3: đòi làm nhất phẩm phu nhân - Lần 4: đòi làm nữ hoàng - Lần 5: đòi làm long vơng. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ lßng tham cña mô vî?  Lßng tham cña mô vî t¨ng lªn rÊt nhanh tõ thÊp đến cao. Đi từ vật chất đến địa vị: từ địa vị có trong thực tế đến địa vị tởng tợng. Đó là lòng tham vô độ, không giới hạn, đúng nh câu thành ngữ: Đợc voi, đòi tiªn. ? Sù béi b¹c cña mô víi chång t¨ng lªn nh thÕ nµo? H·y nhËn xÐt? - Lần 1: mắng chồng: đồ ngốc - Lần 2: quát to đồ ngốc - LÇn 3: m¾ng nh t¸t níc vµo mÆt - Lần 4: nổi trận lôi đình, tát vào mặt ông lão, gọi chång lµ mµy, ®uæi «ng l·o ®i. - LÇn 5: næi c¬n thÞnh né  Sù béi b¹c trong c xö cña mô víi chång ngµy cµng tăng khi nhu cầu về vật chất và địa vị ngày càng đáp øng. * GV: ChØ v× lßng tham mµ t×nh nghÜa vî chång kh«ng cßn, ngay c¶ t×nh ngêi còng kh«ng cã nèt. ¤ng l·o lµ ©n nh©n mµ mô "c¹n tµu r¸o m¸ng" "trë mÆt nh trë bµn tay". Lóc ®Çu quan hÖ cña «ng l·o víi mô lµ quan hÖ vî chång vÒ sau lµ quan hÖ chñ tí. * Kh«ng chØ béi b¹c víi chång, mô cßn béi b¹c víi c¸ vµng ? Khi nµo th× sù béi b¹c cña mô lªn tíi tét cïng? - Đòi làm long vơng để bắt cá vàng phải hầu hạ, làm theo ý muèn cña mô.  Khi lòng tham của mụ lên tới tột đỉnh thì sự bội bạc của mụ cũng vô độ. * GV b×nh: C¸ vµng lµ ©n nh©n cña mô thÕ nhng lßng tham vô độ, mù quáng của mụ dẫn đến chỗ đòi hỏi quá quắt và trơ trẽn. Lòng tham đó đã biến mụ thành kÎ v« ¬n, b¹c bÏo. §©y lµ mét sù béi b¹c kh«ng thÓ ngờ và không thể chấp nhận đợc. - Mô vî tuy lµ ngêi L§ nghÌo khæ nhng mô l¹i mang trong m×nh b¶n chÊt cña giai cÊp nµo? * GV: Tãm l¹i: mô vî lµ gia cÊp cÇn lao nhng mô l¹i mang trong m×nh b¶n chÊt cña giai cÊp bãc lét, thèng trị, tham ác, tìm mọi cách đạt đợc danh vọng. * GV kÕt: Qua nh©n vËt mô vî Pu-skin muèn chøng minh rằng cái xấu, cái ác, bội bạc càng đợc lên ngôi khi có thêm bạn đồng minh, đợc tiếp tay bởi sự nhu nhîc, dÔ mÒm lßng, tho¶ m·n, cam chÞu. - Mỗi lần ông lão ra biển, cảnh biển thay đổi nh thế nµo? V× sao? BiÓn cã tham gia vµo c©u chuyÖn kh«ng? - LÇn 1: biÓn gîn sãng ªm ¶. - Lần 2: biển xanh đã nổi sóng.. - Lòng tham vô độ đợc tăng dần từ vật chất đến địa vị, ngày càng quá qu¾t.. - §èi xö víi chång tÖ b¹c kh«ng cßn t×nh nghÜa. Lßng tham cµng lín, t×nh nghÜa vî chång cµng teo l¹i.. c. Thái độ của biển cả vµ c¸ vµng:.

(73) - LÇn 3: biÓn xanh næi sãng d÷ déi. - LÇn 4: biÓn næi sãng mï mÞt. - Lần 5: một cơn giông tố kinh khủng kéo đến, biển næi sãng Çm Çm.  H×nh ¶nh biÓn mang ý nghÜa Èn dô s©u s¾c: biÓn thay đổi ứng với những tham vọng ngày càng tăng tiến, biển tỏ thái độ bất bình, mạnh mẽ đối với mụ vợ «ng l·o. - BiÓn còng tham gia vµo c©u chuyÖn: biÓn c¶ hiÒn tõ, bao dung, thanh b×nh nhng biÓn c¶ còng biÕt giËn d÷ trớc những thói ác, thói xấu của ngời đời. ? C¸ vµng trõng trÞ mô nh thÕ nµo? Ttrõng trÞ mô v× téi g×? H×nh tîng c¸ vµng co¸ ý nghÜa g×? - C¸ vµng trõng trÞ mô b»ng c¸ch: thu vÒ nh÷ng g× mµ cá vàng đã cho, đa mụ trở về với cảnh nghèo đói nh xa. - Trừng trị mụ ở cả hai tội: tham lam và độc ác.  Sù trõng trÞ cña c¸ vµng lµ sù trõng trÞ cña c«ng lÝ và đạo lí mà nhân dân ta là ngời thực hiện.. *) BiÓn næi sãng bÊt b×nh tríc lßng tham vµ béi b¹c cña mô vî. * C¸ vµng:. - Cá vàng đại diện cho ? NhËn xÐt c¸ch kÕt thóc truyÖn? §ã cã ph¶i lµ phÇn c«ng lÝ, híng thiÖn, lßng biÕt ¬n. kÕt thóc cã hËu kh«ng? Nªu ý nghÜa? - C¸ch kÕt thóc ®Çu cuèi t¬ng øng, vßng trßn. - KÕt thóc truyÖn nãi lªn íc m¬ vÒ sù c«ng b»ng cña nh©n d©n ta. C©u chuyÖn kÕt thóc thËt hiÒn lµnh. ¤ng lão vẫn thế, chẳng đợc gì cũng chẳng mất gì, cuộc sống trở về bình yên. Mụ vợ trở về với địa vị vốn có, mäi sù x¶y ra nh mét sù tØnh ngé sau mét giÊc m¬ viễn vông. Sau cơn bão, mặt biển lại hiền hoà để khép l¹i c©u chuyÖn nh mét lêi thøc tØnh: h·y sèng l¬ng thiÖn b»ng chÝnh kh¶ n¨ng vµ søc lùc cña m×nh, h·y tr©n träng nh÷ng t×nh c¶m b×nh dÞ mµ thiªng liªng. ? NhËn xÐt chung néi dung, ý nghÜa truyÖn. ? §äc nh÷ng c©u thµnh ng÷, tôc ng÷ phª ph¸n tham 4. Tæng kÕt: 4.1.Néi dung: lam, béi b¹c vµ ca ngîi lßng biÕt ¬n... - Ca ngợi lòng biết ơn đối víi nh÷ng ngêi nh©n hËu. - Phª ph¸n thãi tham lam, béi b¹c, v« ¬n b¹c nghÜa. - Bài học đích đáng cho nh÷ng kÎ th¹m lam béi b¹c. 4.2.NghÖ thuËt: ? NÐt nghÖ thuËt tiªu biÓu cña truyÖn. - Y/ tố t/ tợng hoang đờng, hấp dẫn - XD hình tợng n/ vật đối lËp mang nhiÒu ý nghÜa. - GV chèt ghi nhí - KÕt thóc truyÖn quay l¹i -1HS đọc, lớp theo dõi. thùc tÕ kh¸c h¼n k/ thóc c¸c truyÖn cæ tÝch kh¸c cã hËu. * GV h/dÉn HS vÒ nhµ luyÖn tËp 1. T×m nh÷ng c©u ca dao, tôc ng÷ øng víi phÇn kÕt 4.3 Ghi nhí: (sgk-96) III. LuyÖn tËp:(sgk-97) thóc truyÖn? 2. Có ngời cho rằng truyện này nên đặt tên là "Mụ vợ ông lão đánh cá và con cá vàng". ý kiến của em thế nµo?.

(74) Pu-skin đặt tên nh vậy là muốn tô đậm dấu ấn của các nhân vật đại diện cho nhân dân... 3. Bøc tranh SGK - Tr95 minh ho¹ cho c¶nh nµo? Dùa vµo bøc tranh, kÓ kÕt thóc c©u chuyÖn b»ng ng«i kÓ thø nhÊt? IV. Cñng cè: (3’) ND-NT bµi V. HDVN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - So¹n bµi: Thø tù kÓ trong v¨n tù sù. E. RKNBD: ................................................................................................................................. ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................... Ngµy so¹n:. Ngµy gi¶ng:. TiÕt 34. Thø tù kÓ trong v¨n tù sù A. Môc tiªu 1.KiÕn thøc: - Hai c¸ch kÓ- hai thø tù: kÓ "xu«i", kÓ "ngîc" - §iÒu kiÖn cÇn cã khi kÓ " ngîc" 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Chọn thứ tự kể phù hợp với đặc điểm thể loại và nhu cầu biểu hiện nội dung. - VËn dông hai c¸ch kÓ vµo bµi viÕt cña m×nh. * KÜ n¨ng sèng: - Tù nhËn thøc: biÕt tù uèn n¾n, söa ch÷a nh÷ng c©u ch÷ cha phï hợp để cho khả năng viết văn ngày càng hoàn thiện. - Giao tiếp: trao đổi, trình bày suy nghĩ / kinh nghiệm của bản thân về vai trò của thø tù kÓ trong v¨n tù sù. 3.Thái độ: Tích cực học tập, yêu thích văn tự sự. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi, §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch tham kh¶o. - Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi. C. Ph¬ng ph¸p: - Nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, qui nạp. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) ? Cho biÕt ng«i kÓ vµ vai trß cña ng«i kÓ trong v¨n tù sù? YCTL: theo ghi nhí-sgk-89 III. Bµi míi: (35’) Thø tù kÓ trong v¨n tù sù cïng víi ng«i kÓ cho ta thÊy v¨n tù sù lµ mét kiÓu v¨n bản mà ngời viết có thể lựa chọn những cách diễn đạt thích hợp để đạt hiệu quả giao tiÕp tèt. Cã thÓ kÓ theo thø tù ra sao? Bµi häc h«m nay sÏ gióp c¸c em hiÓu điều đó. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: (18’) A. LÝ thuyÕt: PP nêu ví dụ, vấn đáp, phân tích, qui nạp. KT động I. Tìm hiểu thứ tự kể n·o. trong v¨n tù sù: 1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu: ? Tóm tắt các sự việc trong truyện Ông lão đánh cá và con cá vàng và cho biết các sự việc trong truyện đợc kể *VD 1:.

(75) theo thứ tự nào? Thứ tự đó tạo nên hiệu quả nghệ thuật g×? - Hai vợ chồng ông lão đánh cá sống trong túp lều nát bªn bê biÓn. Chång th¶ líi, vî ë hµ kÐo sîi. - Ông lão bắt đợc cá vàng - thả cá vàng và nhận đợc lời høa cña c¸ vµng. - Mô vî biÕt chuyÖn b¾t «ng l·o thùc hiÖn yªu cÇu cña mô vî: + Lần 1: đòi máng lợn mới. + Lần 2: đòi toà nhà rộng. + LÇn3: ®o× lµm nhÊt phÈm phu nh©n + Lần 4: đòi làm nữ hoàng + Lần 5: đòi làm Long Vơng, cá vàng hầu hạ. - Mô vî bÞ c¸ vµng trõng trÞ. ? Các sự việc trong truyện đợc kể theo thứ tự nào? - Các sự việc xảy ra liên tiếp đợc kể theo thứ tự thời gian, sù viÖc nµo x¶y ra tríc kÓ tríc, sù viÖc nµo x¶y ra sau kÓ sau -> kÓ "xu«i" ? KÓ theo thø tù nh thÕ t¹o nªn hiÖu qu¶ nghÖ thuËt g×? - Nêu bật đợc sự gia tăng lòng tham của mụ vợ- tơng ứng với thái độ của biển cả -> mụ phải trả giá. ? Gäi c¸ch kÓ trªn lµ kÓ theo thø tù tù nhiªn ( kÓ xu«i). VËy kÓ theo thø tù tù nhiªn lµ g×? * 1 HS: §äc bµi v¨n trong (SGK -97) ? Tãm t¾t c¸c sù viÖc trong v¨n b¶n. C¸c sù viÖc chÝnh: 1. Ngç bÞ chã d¹i c¾n r¸ch ch©n, ph¶i b¨ng bã. 2. Ngç kªu kh«ng ai ra cøu. 3. Ngç må c«i cha mÑ, sèng víi bµ, bá häc, lªu lổng, đốt đống rạ, kêu cứu, đánh lừa mọi ngời. 4. Mọi ngời lo lắng cho Ngỗ, liệu có rút ra đợc bµi häc? ? Bài văn đợc kể theo ngôi kể nào? - Bài văn đợc kể theo ngôi thứ ba ? Trong c¸c sù viÖc, sù viÖc nµo x¶y ra trong hiÖn t¹i? Sù viÖc nµo håi tëng nhí l¹i. - Sù viÖc x¶y ra trong hiÖn t¹i:1,4 - Sù viÖc x¶y ra trong qu¸ khø: 2,3 ? KÓ nh vËy cã t¸c dông g×? -KÓ nh vËy sÏ g©y bÊt ngê lÝ thó. ? YÕu tè hiÖn t¹i hay håi tëng lµ quan träng. V× sao? -Håi tëng q/ träng v× nã lµm c¬ së cho kÓ ngîc. ChØ nguyên nhân dẫn đến k/quả. ? Gäi c¸ch kÓ nµy lµ kÓ " ngîc". VËy,thÕ nµo lµ kÓ ngîc?. - GV chèt néi dung bµi häc - Gọi HS đọc ghi nhớ Hoạt động 2: (17’) PP luyện tập, thực hành, vấn đáp. BT1: KT động não. -HS đọc y/c BT ? Cho biết thứ tự kể? ngôi kể? y/ tố hồi tởng đóng vai. - C¸c sù viÖc liªn tiÕp theo thứ tự tự nhiên, đợc kÓ theo tr×nh tù tríc sau. * VD2: SGk - tr 97. - §em kÕt qu¶ sù viÖc x¶y ra trong hiÖn t¹i kÓ tríc, sù viÖc x¶y ra trong qu¸ khø kÓ sau -> kÓ " ngîc"-> g©y bÊt ngờ lí thú cho ngời đọc. 2. Ghi nhí: SGk - Tr 98 B. LuyÖn tËp: Bµi 1: KÓ theo lèi kÓ ngîc, ngêi kÓ håi tëng tõ hiÖn t¹i vÒ qu¸ khø - TruyÖn kÓ theo ng«i.

(76) trß g× trong c©u chuyÖn. - Gọi HS đọc câu chuyện và trả lời -NhËn xÐt, ch÷a.. thø nhÊt, nh©n vËt xng t«i. - Yếu tố hồi tởng đóng vai trß chñ yÕu trong truyÖn, nã gi¶i thÝch mèi quan hÖ th©n thiÕt gi÷a t«i vµ Liªn. BT2: KT động não. Bµi 2: Dµn bµi ? Tìm hiểu đề và lập dàn bài cho bài văn. 1.MB: g/thiÖu lÇn ®Çu "KÓ c©u chuyÖn lÇn ®Çu tiªn em ®i ch¬i xa" tiÖn em vÒ quª ngo¹i * Gîi ý: cïng chÞ g¸i. - Cã thÓ dïng ng«i thø nhÊt hoÆc ng«i thó ba - Phải nêu rõ lí do vì sao đợc đi? Đi dâu? Đi với ai? 2.TB: Kể trình tự Thêi gian? Nh÷ng sù viÖc trong chuyÕn ®i? Ên tîng chuyÕn vÒ quª. +Khi xe chuyÓn b¸nh tõ trong vµ sau chuyÕn ®i? nhà đến quê ngoại +Cảnh vật hai bên đờng - HS tù XD dµn bµi phè... - 1 hs Tr/ bµy b¶ng +§iÒu thÝch thó nhÊt lµ -N/xÐt, bæ sung. nh÷ng d·y nhµ cao chäc trêi, c¸c kiÓu nhµ kiÕn tróc, mµu s¬n... +Về đến quê: Sự vật gần gòi, t/ c¶m Êm ¸p th©n th¬ng... +Nghe bµ kÓ chuyÖn, hái han... 3.KB: Ên tîng s©u s¾c... IV. Cñng cè: (3’)Ghi nhí. V. Híng dÉn VN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp 2: LËp dµn ý: - Kể về một việc tốt mà em đã làm - KÓ vÒ mét lÇn m¾c lçi - ChuÈn bÞ bµi viÕt sè 2 E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................. -----------------------------------------------Ngµy so¹n: 1 / 11 / 2011 Ngµy gi¶ng: 4 / 11 /2011. TiÕt 35 - 36. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 2 V¨n kÓ chuþÖn (Lµm t¹i líp) A. Môc tiªu 1.KiÕn thøc: - Kể hoàn chỉnh một câu chuyện có ý nghĩa trong đời sống. 2.KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Trình bày một bài văn k/c có bố cục 3 phần cân đối..

(77) - Lời kể, diễn đạt lu loát, sử dụng đúng ngôi kể, thứ tự kể * Kĩ năng sống: - Tự nhận thức đợc tầm quan trọng vủa văn tự sự, biết cách làm bµi v¨n tù sù. 3. Thái độ: Tích cực, tự giác làm bài đạt điểm cao nhất. B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: Ra đề phù hợp với đối tợng học sinh. Biểu điểm chấm - Häc sinh: GiÊy lµm bµi. C. Ph¬ng ph¸p: Cho đề bài - HS làm bài- GV giám sát- thu bài. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi: I/ §Ò bµi : KÓ vÒ mét thÇy gi¸o hay mét c« gi¸o mµ em quý mÕn. II/ GV gi¸m s¸t- HS viÕt bµi: III/ Thu bµi- nhËn xÐt giê lµm bµi. IV/ Cñng cè: C¸ch lµm bµi v¨n tù sù V. HDVN: Chuẩn bị bài: VB ếch ngồi đáy giếng. §¸p ¸n - BiÓu ®iÓm chÊm §¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau : 1. H×nh thøc : - Biết xác định đúng yêu cầu thể loại kể chuyện - Bài viết trình bày rõ ràng, sạch sẽ, viết đúng chính tả, có bố cục rõ ràng. - Ng«i kÓ thø nhÊt, c¸c sù viÖc theo thø tù , l« gÝch, hîp lÝ. 2. Néi dung : KÓ vÒ ngêi thÇy c« gi¸o mµ m×nh quý mÕn. a) Më bµi : - Giíi thiÖu vÒ thÇy( c« ) gi¸o mµ m×nh quý mÕn. ( Ngµy häc líp mÊy, hiÖn t¹i...) b) Th©n bµi Cho ngời đọc thấy đợc lí do mà mình quý mến thầy cô đó, thông qua cách kể, giới thiệu về hình dáng, tính cách, cử chỉ, hành động, công tác... + §øc tÝnh. + Lßng nhiÖt t×nh víi häc trß, nghÒ nghÞªp. + Cử chỉ, thái độ, thể hiện sự quan tâm tới học sinh, với đồng nghiệp. + Những kỉ niệm ( sự quan tâm) của thày cô đối với chính mình. + Tình cảm của mình đối với thày cô đó: Thái độ học tập, sự phấn đấu vơn lªn trong häc tËp. c) KÕt bµi : C¶m xóc cña m×nh vÒ ngêi thµy, c«..

(78) BiÓu ®iÓm : - §iÓm 9 -10 : §¶m b¶o c¸c y/ trªn. Cã giäng kÓ lu lo¸t, c¶m xóc thùc sù, bµi viết trình bày rõ ràng, sạch đẹp, ít sai lỗi chính tả : 1-2 lỗi. - Điểm 7 - 8 : Đảm bảo các y/ c trên . Bài viết đảm bảo đúng thể loại, có cảm xúc, trình bày rõ ràng, diễn đạt khá lu loát, sai không quá 3 lỗi chính tả. - §iÓm 5 - 6: Bµi viÕt cha thËt hoµn chØnh vÒ néi dung, bè côc cha râ rµng, diễn đạt đôi chỗ còn lúng túng, sai 3 -> 4 lỗi chính tả diễn đạt. - §iÓm 3 - 4 : Bµi viÕt lan man, tr×nh bµy cha khoa häc, c©u v¨n rêm rµ, rêi rạc. Nội dung bài viết còn đơn giản, nhiều chính tả và diễn đạt câu. - Điểm 1 -2 : Bài viết không đúng yêu cầu của đề, nội dung quá sơ sài. * GV căn cứ bài làm HS để cho điểm phù hợp. E. RKNBD: ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... -----------------------------------------------Ngµy so¹n: 2 / 11 / 2011 Ngµy d¹y: 5 / 11 / 2011. TiÕt 37-V¨n b¶n ếch ngồi đáy giếng (TruyÖn ngô ng«n) A. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - HiÓu thÕ nµo lµ truyÖn ngô ng«n. - §Æc ®iÓm cña nh©n vËt,sù kiÖn, cèt truyÖn trong mét t/p ngô ng«n. - ý nghÜa gi¸o huÊn s©u s¾c cña truyÖn ngô ng«n - Nghệ thuật đặc sắc của truyện: Mợn chuyện loài vật để nói chuyện con ngời, ẩn bài học triết lí; tình huống bất ngờ, hài hớc, độc đáo. 2.KÜ n¨ng: *KÜ n¨ng bµi d¹y: - §äc- hiÓu vb truyÖn ngô ng«n - Liªn hÖ c¸c sù viÖc trong truyÖn víi nh÷ng t×nh huèng, hoµn c¶nh thùc tÕ. - Kể lại đợc truyện. *KÜ n¨ng sèng: - Tù nhËn thøc gi¸ trÞ cña c¸ch øng xö khiªm tèn, dòng c¶m, biÕt häc hái trong cuéc sèng. - Giao tiÕp: Ph¶n håi/l¾ng nghe tÝch cùc, tr×nh bµy suy nghÜ/ý tëng, c¶m nhËn cña b¶n th©n vÒ gi¸ trÞ néi dung, nghÖ thuËt vµ bµi häc cña c¸c truyÖn ngô ng«n. 3.Thái độ: Khiêm tốn, biết mình, biết ngời, không nên chủ quan, kiêu ngạo.Cần häc hái më réng hiÓu biÕt xung quanh. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn:So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch tham kh¶o. - Häc sinh: ChuÈn bÞ so¹n bµi. C. Ph¬ng ph¸p: Đọc- hiểu, tái hiện, nêu và phân tích, vấn đáp, bình giảng, thuyết trình. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) ? Nêu ý nghĩa của truyện Ông lão đánh cá và con cá vàng ? NghÖ thuËt tiªu biÓu cña truyÖn.

(79) YCTL: -Ca ngợi lòng biết ơn; Nêu bài học đích đáng cho những kẻ vong ân bội nghĩa, tham lam độc ác. -Sự lặp lại tăng tiến của tình huống truyện, sự đối lập giữa các nhân vật, yếu tố tởng tợng hoang đờng. III. Bµi míi: (35’) Truyện ngụ ngôn đợc mọi gời a thích không chỉ ở nội dung ý nghĩa mà còn có gía trị giáo huấn tự nhiên độc đáo. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: PP vấn đáp, thuyết trình. KT động não. I. T×m hiÓu chung ? Em hiÓu thÕ nµo truyÖn ngô ng«n? -K/n truyÖn ngô ng«n: ? So s¸nh truyÖn cæ tÝch víi truyÖn ngô ng«n? Lµ truyÖn kÓ b»ng v¨n xu«i hoÆc v¨n vÇn, mîn chuyện về loài vật, đồ vật hoặc về chính con ngời để nói bóng gió, kín đáo, khuyên nhủ, răn dạy con ngời một bài học nào đó trong cuéc sèng. * GV h/dẫn đọc toàn bài giọng kể chuyện, nhấn II. Đọc- hiểu văn bản: giọng từ ngữ về hành động sự việc nhân vật, xen 1. Đọc, kể, chú thích: chút hài hớc. - GV đọc mẫu - Gọi HS đọc. - §äc: ? H·y kÓ l¹i c©u chuyÖn - KÓ : ? Gi¶i nghÜa tõ: chóa tÓ, nh©ng nh¸o? - Gi¶i nghÜa tõ khã (SGK- TruyÖn kÓ díi h×nh thøc nµo? 100) - Đặc điểm chung của nhân vật đợc kể trong 2. Kết cấu, bố cục: - TruyÖn kÓ díi h×nh thøc v¨n truyÖn? - Có những sự việc nào liên quan đến nhân vật xuôi. - Nh©n vËt lµ loµi vËt nµy? Mâi sù viÖc t¬ng øng víi ®o¹n truyÖn nµo? - ë mçi ®o¹n truyÖn cã mét c©u trÇn thuÇt nßng - Sù viÖc: Õch sèng trong giÕng vµ Õch ra khái giÕng. cốt, em hãy chỉ rõ đó là câu nào? - C©u trÇn thuËt: + Õch cø tëng... chóa tÓ + Nã nh©ng nh¸o... giÇm bÑp. Hoạt động 3: 3. Ph©n tÝch: PP vấn đáp, tái hiện, phân tích, bình giảng,thuyết a. Cuộc sống của ếch khi ở trong giÕng: trình. KT động não. ? C©u v¨n nµo võa giíi thiÖu nh©n vËt, võa giíi thiÖu kh«ng gian Õch sèng? - Không gian: nhỏ bé, chật hẹp, không thay đổi ? Em có nhận xét gì về cuộc sống đó? - Cuéc sèng: xung quanh chØ cã mét vµi con nh¸i, cua, èc nhá... H»ng ngµy...khiÕp sî tiÕng kªu åm ộp -> Cuộc sống chật hẹp, trì trệ, đơn giản. ? Trong cuéc sèng Êy, Õch ta tù c¶m thÊy m×nh nh thÕ nµo? - Õch ta tëng bÇu trêi chØ b»ng c¸i vung vµ m×nh th× oai nh mét vÞ chóa tÓ. ? Em thÊy c¸ch kÓ vÒ cuéc sèng cña Õch trong giÕng gîi cho ta liªn tëng tíi mét m«i trêng sèng nh thÕ nµo? GV: - M«i trêng sèng h¹n hÑp, kh«ng gian tï tóng, c¸ch li víi thÕ giíi bªn ngoµi, kh«ng më réng giao tiÕp-> Sù hiÓu biÕt n«ng c¹n, kh«ng cã.

(80) tÇm nh×n xa tr«ng réng, l¹i huyªnh hoang, kiªu ng¹o. Víi m«i trêng h¹n, hÑp dÔ khiÕn ngêi ta tëng m×nh lµ nhÊt, dÔ khiÕn ngêi ta kiªu ng¹o, kh«ng biÕt thùc chÊt m×nh. ? NhËn xÐt chung g× vÒ nh©n vËt Õch khi ë trong giÕng. - Kh«ng gian sèng chËt hÑp, hiÓu biÕt n«ng c¹n, huªnh hoang, kiªu ng¹o. ? Õch ta ra khái giÕng b»ng c¸ch nµo? C¸i c¸ch ra ngoµi Êy thuéc vÒ ý muèn chñ quan hay kh¸ch b. Õch khi ra khái giÕng: . quan? - Ma to, níc trµn giÕng ®a Õch ra ngoµi -> kh¸ch quan ? Kh«ng gian ngoµi giÕng cã g× kh¸c víi kh«ng gian trong giÕng? - Kh«ng gian më réng víi bÇu trêi khiÕn Õch ta cã thÓ ®i l¹i kh¾p n¬i, ? ếch có thích nghi đợc với sự thay đổi đó không? Những cử chỉ nào của ếch chúng tỏ điều đó? - Quen thãi cò, cÊt tiÕng kªu åm ép, nh©ng nh¸o nhìn bầu trời, chả thèm để ý xung quanh.( Nhâng nh¸o: ng«ng nghªnh, kh«ng coi ai ra g×) - b¶n tÝnh kiêu ngạo, huênh hoang, không thay đổi. ? Kết cục, chuyện gì đã xảy ra với ếch? - KÕt côc: BÞ mét con tr©u ®i qua giÉm bÑp ? Theo em, v× sao Õch l¹i bÞ giÉm bÑp? * GV: Cø tëng m×nh oai nh trong giÕng, coi thêng mäi thø xung quanh; do sèng l©u trong m«i trêng - Quen thãi cò, kiªu ng¹o, chËt hÑp, kh«ng cã kiÕn thøc vÒ thÕ giíi réng lín. chñ quan nªn bÞ mÊt m¹ng. Thay đổi môi trờng, nhng bản tính kiêu ngạo không thay đổi. ? Mîn sù viÖc nµy, d©n gian muèn khuyªn con ngêi ®iÒu g×? - Ph¶i biÕt quan s¸t thÕ giíi xung quanh, më réng tÇm hiÓu biÕt, chí chñ quan, kiªu ng¹o. ? Em hiểu gì về thành ngữ: "ếch ngồi đáy giếng" -HS tù béc lé. ? B¶n tÝnh cña Õch gièng lo¹i ngêi nµo trong x· héi? T×m thªm c¸c c©u tôc ng÷, thµnh ng÷ chØ thãi kiªu ng¹o, huªnh hoang . -Coi trêi b»ng vung. -Thïng rçng kªu to. ? Trái với thành ngữ "ếch ngồi đáy giếng", hãy liên hệ các câu ca, thành ngữ, tục khác để rút ra bµi häc. -Đi một ngày đàng học một sàng khôn. -BiÕt m×nh, biÕt ngêi. ?Tõ c©u chuyÖn vÒ c¸ch nh×n thÕ giíi bªn ngêi chØ qua miÖng giÕng nhá hÑp cña Õch, truyÖn Õch ngåi đáy giếng ngụ ý phê phán điều gì? khuyên răn ®iÒu g×? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt k/c cña t/gi¶ d©n gian.. 4. Tæng kÕt 4.1. Néi dung: - Phª ph¸n nh÷ng kÎ hiÓu biÕt h¹n hÑp nhng huyªnh hoang. - Khuyªn nhñ ngêi ta ph¶i biÕt më réng tÇm hiÓu biÕt, không đợc chủ quan, kiêu ng¹o..

(81) -GV chốt ghi nhớ--1 HS đọc lại. 4.2. NghÖ thuËt: -Mợn chuyện vật để rút ra cho con ngêi bµi häc trong c/ sèng. 4.3.Ghi nhí. IV. LuyÖn tËp: 1. H·y t×m nh÷ng thµnh ng÷ t¬ng øng víi c©u chuyÖn Õch ngồi đáy giếng. đặt câu với thành ngữ đó?. IV. Cñng cè: Néi dung, ng/thuËt V. Híng dÉn VN: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - So¹n bµi: ThÇy bãi xem voi E. RKNBD: ........................................................................................................................... ............................................................................................................................ Ngµy so¹n: 7 /11 /2011 Ngµy d¹y: 10 / 11 / 2011. TiÕt 38-V¨n b¶n. ThÇy bãi xem voi (TruyÖn ngô ng«n). A. Môc tiªu bµi häc: 1.KiÕn thøc: - §Æc ®iÓm cña nh©n vËt,sù kiÖn, cèt truyÖn trong mét t/p ngô ng«n. - ý nghÜa gi¸o huÊn s©u s¾c cña truyÖn ngô ng«n - Cách kể chuyện ý vị tự nhiên, độc đáo. 2.KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - §äc- hiÓu vb truyÖn ngô ng«n - Liªn hÖ c¸c sù viÖc trong truyÖn víi nh÷ng t×nh huèng, hoµn c¶nh thùc tÕ. - KÓ diÔn c¶m truyÖn. *KÜ n¨ng sèng: - Tù nhËn thøc gi¸ trÞ cña c¸ch øng xö khiªm tèn, dòng c¶m, biÕt häc hái trong cuéc sèng. - Giao tiÕp: Ph¶n håi/l¾ng nghe tÝch cùc, tr×nh bµy suy nghÜ/ý tëng, c¶m nhËn cña b¶n th©n vÒ gi¸ trÞ néi dung, nghÖ thuËt vµ bµi häc cña c¸c truyÖn ngô ng«n. 3.Thái độ: Khi nhìn nhận đánh giá sự vật, hện tợng cần toàn diện, không phiến diÖn. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch tham kh¶o. - Häc sinh: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p: - Vấn đáp, tái hiện, phân tích, bình giảng D. C¸c bíc lªn líp:.

(82) I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò. (5’) Nêu ý nghĩa của truyện ếch ngồi đáy giếng? III. Bµi míi: (35’) Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 PP vấn đáp, thuyết trình. KT động não ? TruyÖn ngô ng«n nµy so víi truyÖn ngô ng«n tríc cã ®/®iÓm g× gièng vµ kh¸c. Hoạt động 2 PP vấn đáp, tuyết trình.KT động não. *GV h/d đọc, gọi HS đọc phân vai. ? H·y kÓ tãm t¾t ? Giải nghĩa từ: thầy bói, sun sun, quạt thóc, đòn cµn? ?C¸c nh©n vËt trong truyÖn nµy cã g× kh¸c víi c¸c nhân vật trong truyện ếch ngồi đáy giếng? ?Cã nh÷ng sù viÖc nµo xoay quanh nh÷ng nh©n vËt nµy? ? Mçi sù viÖc t¬ng øng víi phÇn nµo cña v¨n b¶n? ? ChØ râ sù viÖc nµo lµ nguyªn nh©n? Sù viÖc nµo lµ kÕt qu¶ ?Cho biÕt bè côc cña bµi - §1: tõ ®Çu -> sê ®u«i: C¸c thµy bãi xem voi - §2: tiÕp -> chæi xÓ cïn: 5 thµy bµn luËn, tranh c·i - Đoạn 3: còn lại : 5 thày đánh nhau. * Hoạt động 3 PP tái hiện, vấn đáp, p/t, bình giảng. KT động não. ?N¨m «ng thÇy bãi xem voi trong hoµn c¶nh nµo? - C¶ 5 «ng bÞ mï, Õ hµng, cha biÕt h×nh thï con voi. ?Cách xem voi của các thầy có gì đặc biệt? ? C©u thµnh ng÷ nµo cña nh©n d©n vÒ c¸ch xem nµy -" M¾t kh«ng hay lÊy tay mµ sê" ? Mîn chuyÖn xem voi o¸i o¨m nµy, nh©n d©n muốn biểu lộ thái độ gì đối với thầy bói?  GiÔu cît, phª ph¸n c¸ch xem voi cña c¸c thÇy bãi. ?Sau khi sê voi, mçi thÇy bãi lÇn lît nhËn xÐt vÒ voi nh thÕ nµo? + sun sun nh con đỉa + chần chẫn nh cái đòn càn + bÌ bÌ nh c¸i qu¹t thãc + sừng sững nh cái cột đình + tun tñn nh c¸i chæi xÓ cïn ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch sö dông tõ vµ ng/ thuËt tu tõ k/ chuyÖn. - Tù l¸y gîi h×nh, ng/thuËt so s¸nh gîi t¶->nh÷ng nhËn thøc cña thÇy bãi vÒ voi ? NhËn xÐt c¸ch nh×n nhËn vÒ con voi cña c¸c thµy - Nhận thức chỉ đúng một bộ phận ? Cho biết: Thái độ của các thầy? + Tin nh÷ng g× m×nh nh×n thÊy + Ph¶n b¸c ý kiÕn cña ng¬× kh¸c + Khẳng định ý kiến của mình. ?Sai lÇm cña c¸c thÇy bãi lµ ë chç nµo? Nguyªn nh©n cña nh÷ng sai lÇm Êy?. Nội dung cần đạt I. T×m hiÓu chung: -TruyÖn ngô ng«n -Cách nhìn nhận, đánh giá sù vËt. II. §äc- hiÓu v¨n b¶n: 1. §äc,chó thÝch: -§äc: -KÓ: -Gi¶i nghÜa tõ khã: (sgk) 2. KÕt cÊu, bè côc: - Nh©n vËt trung t©m: 5 «ng thµy bãi mï. - Bè côc: 3 phÇn 3. Ph©n tÝch: a. C¸c thÇy bãi xem voi: -Dùng tay để xem voi, mỗi thÇy sê mét bé phËn. b. C¸c thÇy bãi ph¸n vÒ voi:. - Mỗi thày chỉ phán đúng mét bé phËn nhng kh«ng đúng về bản chất và toàn thÓ. - Cách đánh giá, nhận xét.

(83) - Chỉ sờ một bộ phận mà đánh giá toàn phần-> cách đánh giá phiến diện, chủ quan. * GV: Tãm l¹i lµ sai ë ph¬ng ph¸p nhËn thøc ... ? Mîn sù viÖc nµy, ND ta muuèn khuyªn r¨n ®iÒu g×?  Kh«ng nªn chñ quan trong nhËn thøc sù vËt. Muốn nhận thức đúng sự vật phải xem xét toàn diÖn. ? HËu qu¶ cña viÖc xem voi ntn ? §©y lµ chi tiÕt NT nh thÕ nµo trong truyÖn ngô ng«n? ? Qua sự việc này ND ta muốn tỏ thái độ nh thế nào víi nh÷ng ngêi lµm nghÒ bãi to¸n?. phiÕn diÖn, chñ quan, kh¼ng định ý kiến của mình, phủ nhËn ý kiÕn ngêi kh¸c.. c. HËu qu¶: - Cha biÕt h×nh thï con voi - Hành động sai lầm: xô xát đánh nhau toạc đầu chảy m¸u 4. Tæng kÕt: ? Bµi häc ngô ng«n trong truyÖn nµy lµ g×? 4.1.Néi dung: - Khuyªn nhñ con ngêi khi t×m hiÓu vÒ mét sù vËt, sù việc nào đó phỉ xem xét chung mét c¸ch toµn diÖn. ? NhËn xÐt vÒ ng/thuËt truyªn. 4.2.NghÖ thuËt: - C¸ch nãi b»ng ngô ng«n, c¸ch gi¸o huÊn tù nhiªn, s©u s¾c. - Dựng đối thoại tạo nên 1. KÓ diÔn c¶m truyÖn? 2.Em cã suy ngÉm vµ rót ra bµi häc g× cho b¶n th©n tiÕng cêi hµi híc, kÝn ®ao. - LÆp l¹i c¸c sù viÖc sau khi häc xong truyÖn? - Nghệ thuật phóng đại. 4.3. Ghi nhí: SGK - 103 III. LuyÖn tËp: IV. Cñng cè: Ghi nhí V. Híng dÉn VN: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - So¹n bµi: Danh tõ (tiÕp) E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................ Ngµy so¹n: 8 / 11 / 2011 Ngµy d¹y: 11/ 11/ 2011. TiÕt 39: A. Môc tiªu bµi häc:. Danh tõ.

(84) 1.KiÕn thøc : -C¸c tiÓu lo¹i DT chØ sù vËt: DT chung, DTriªng -Qui t¾c viÕt hoa Dt riªng. 2.KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: -NhËn biÕt DT chung, DT riªng. -Viết hoa DT riêng đúng qui tắc. *KÜ n¨ng sèng: - Ra quyết định: lựa chọn cách sử dụng danh từ phù hợp với thực tiễn giao tiếp. - Giao tiÕp: tr×nh bµy suy nghÜ, ý tëng, th¶o luËn vµ chia sÎ nh÷ng kinh nghiÖm c¸ nh©n vÒ c¸ch sö dông danh tõ. 3.Thái độ: Giữ gìn sự trong sáng tiếng Việt B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch tham kh¶o. B¶ng phô - Häc sinh: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p: Ph©n tÝch, qui n¹p, thùc hµnh. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) 1HS lên bảng điền sơ đồ câm ? DT đợc chia ra làm mấy loại lớn? Đó là nh÷ng lo¹i nµo? - HS tù béc lé ( ghi nhí ) III. Bµi míi: (35’) Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: (18’) A. LÝ thuyÕt: PP phân tích, qui nạp.KT động não. I. Danh tõ chung vµ danh tõ riªng: *§äc v/dô SGK-108) 1.Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu: ? Dùa vµo k/ thøc bËc tiÓu häc h·y x/ định DT chung, DT riêng vào bảng ph©n lo¹i -DT chung: vua, tr¸ng sÜ, x·, lµng, huyện, đền -DT riªng: Phï §æng Thiªn V¬ng, Gióng, Phù đổng, Gia Lâm, Hà Nội ? Em hiÓu t/n lµ DT chung, DT riªng. - DT chung: chØ tªn gäi 1 lo¹i sù vËt : NhËn xÐt c¸ch viÕt DT chung, DT kh«ng viÕt hoa. - DT riªng: chØ tªn riªng cña ngêi, vËt, riªng. từng địa phơng: viết hoa. - C¸ch viÕt hoa DT riªng: ViÕt hoa ch÷ * GV sö dông b¶ng phô c¸i ®Çu tiªn cña mçi bé phËn t¹o thµnh XÐt c¸c VD sau: - Mao Tr¹ch §«ng, B¾c Kinh, Ên tªn riªng. - Tên ngời, tên địa lí nớc ngoài phiên âm §é... - Pu-skin, M¸t-xc¬-va, VÝch-to Huy- qua h¸n ViÖt: viÕt hoa ch÷ c¸i dÇu tiªn cña mçi tiÕng. g«.. - Trờng Trung học cơ sở Yên Hoà, - Tên ngời, tên địa lí nớc ngoài phiên âm §¶ng céng s¶n ViÖt Nam, Liªn hîp trùc tiÕp: viÕt hoa ch÷ c¸i dÇu tiªn cña mçi bé phËn; nÕu mçi bé phËn gåm nhiÒu quèc... ? Em h·y nhËn xÐt vÒ c¸ch viÕt hoa tiÕng th× gi÷a c¸c tiÕng cã g¹ch nèi. - Tªn c¸c c¬ quan, tæ chøc: ch÷ c¸i ®Çu cña c¸c DT riªng trong VD? cña mçi bé phËn t¹o thµnh côm tõ nµy - GV tæng hîp vµ rót ra kÕt luËn. dều đợc viết hoa. 2. Ghi nhí: SGK - tr109 -HS đọc ghi nhớ (109) Hoạt động 2: (17’) II. LuyÖn tËp: PP vấn đáp, tổng hợp, thực hành. KT Bài 1:.

(85) động não. * BT1: KT động não. -HS đọc y/c .-1 HS lên bảng tr/bày ?T×m DT chung vµ DT riªng *BT2: KT §éng n·o. C¸ nh©n lµm bµi. -1HS lªn b¶ng- líp n/xÐt, ch÷a.. - DT chung: Ngày xa, miền, đất, bây gìơ, níc, vÞ, thÇn, nßi, rång, con tri, tªn. - DT riªng: L¹c ViÖt, B¾c Bé, long N÷, L¹c Long Qu©n... Bµi 2: C¸c tõ in ®Ëm trong bµi: - Chim, M©y, Ho¹ Mi, Níc, Hoa: tªn riêng của nhân vật vốn là loài vật đợc nh©n c¸ch ho¸. - Nµng ót: Tªn riªng cña ngêi. *BT3: Đọc y/c bài. KT động não - Làng Cháy:Tên địa lí. -C¸ nh©n lµm bµi Bµi 3: ViÕt hoa l¹i c¸c DT riªng trong -1HS lªn b¶ng- líp n/xÐt, ch÷a. ®o¹n th¬: TiÒn Giang, hËu Giang, §ång Th¸p, Ph¸p, Kh¸nh Hoµ, Phan Giang, Phan ThiÕt, T©y Nguyªn, C«ng Tum, §¾c L¾c, miÒn *BT4: GV đọc- HS chép chính Trung, Sông Hơng, Bến Hải, Cửa Tùng, t¶( 1HS viÕt b¶ng) - n/xÐt, ch÷a lçi. ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ Bµi 4: ChÐp chÝnh t¶ IV. Cñng cè: (3’)Ghi nhí V. Híng dÉn VN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. .... Ngµy so¹n: 8 / 11 /2010 Ngµy d¹y: 11 /11/ 2010. TiÕt 40. Tr¶ bµi kiÓm tra V¨n A. Môc tiªu bµi häc: 1. Kiến thức: Hiểu biết về các tp truyện tr/ thuyết, cổ tích đã học về nd- ý nghĩa, ng/ thuËt tiªu biÓu. 2. Kĩ năng: Tr/ bày bài làm : trắc nghiệm,tự luận, diễn đạt lu loát, đúng c/ tả. Tự đánh giá k/ quả bài làm, rút k/ nghiệm học tập. 3. Thái độ: Tích cực, tự giác học tập, p/đấu bài sau tốt hơn. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Tr¶ bµi kiÓm tra, nhËn xÐt - Häc sinh: Xem bµi, rót kinh nghiÖm C. Ph¬ng ph¸p: - Vấn đáp, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi: (40’) - Giáo viên đọc lại nội dung của đề kiểm tra 1 lợt để học sinh nhớ lại. I. §¸p ¸n- BiÓu ®iÓm: Phần I: Trắc nghiệm (3 điểm- Mỗi câu đúng: 0,5 điểm) C©u 1 §¸p ¸n B PhÇn II: Tù luËn. 2 C. 3 D. 4 D. 5 B. 6 B.

(86) C©u1: (2 ®iÓm) -Chép đầy đủ, chính xác lời bài hát dân gian, giải đố của em bé. ( 1 ®iÓm) -Thú vị: em bé vừa chơi đùa vừa giải đố bằng bài hát đồng dao, hồn nhiên, nhí nhảnh. Giải đố dễ dàng, dùng kinh nghiệm đời sống thực tế dân gian để bộc lộ trí tuệ ( vua, quan đại thần, các nhà thông thái không ai giải đợc)... ( 2 ®iÓm) C©u2: (4 ®iÓm) -Hình thức: Tr/ bày 1văn bản ngắn, chữ viết cẩn thận, diễn đạt lu loát. (1 điểm) -Néi dung ý nghÜa: §¶m b¶o 3 ý sau: (3 ®iÓm, mçi ý 1 ®iÓm) +Ca ngîi tÝnh chÊt nh©n d©n, toµn d©n vµ chÝnh nghÜa cña cuéc k/ nghÜa Lam S¬n +§Ò cao, suy t«n Lª Lîi vµ nhµ Lª +Gi¶i thÝch tªn gäi hå Hoµn KiÕm II. NhËn xÐt bµi lµm cña häc sinh: 1. ¦u ®iÓm: -Phần trắc nghiệm: làm tơng đối tốt. -Phần tự luận: Đã đa đợc chi tiết mình thích và cảm thụ đợc ý nghĩa nội dung, nghÖ thuËt. 2. H¹n chÕ: -Tr¾c nghiÖm: cßn dËp xo¸ chän t×nh huèng -Tù luËn: +Cha viÕt thµnh mét v¨n b¶n ng¾n. +Diễn đạt câu cha lu loát. + Cảm thụ nội dung chi tiết cha đợc trọn vẹn ý. III. Tr¶ bµi - Gäi ®iÓm: - Học sinh đối chiếu, tự sửa chữa lỗi của bài làm -GV: LÊy ®iÓm vµo sæ Líp sÜ sè 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 trªn TB 6A 0 6B 0 IV. Cñng cè : (3’)PP lµm bµi. V.HDVN : (1’) - Xem l¹i kiÕn thøc tõng phÇn - ChuÈn bÞ : LuyÖn nãi kÓ chuyÖn. E. RKNBD: ..................................................................................................................................... ........................................................................................................................... ---------------------------------Ngµy soan: / /2011 Ngµy gi¶ng: / /2011. TiÕt 41. LuyÖn nãi kÓ chuyÖn A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc: - Chủ đề, dàn bài, đoạn văn, lời kể và ngôi kể trong văn tự sự.

(87) - Yªu cÇu cña viÖc kÓ mét c©u chuyÖn cña b¶n th©n 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - LËp dµn ý vµ tr×nh bµy râ rµng, m¹ch l¹ mét c©u chuyÖn cña b/ th©n tríc líp. * Kĩ năng sống: - Suy nghĩ sáng tạo, nêu vấn đề, tìm kiếm và xử lí thông tin để chuyÖn tëng tîng. - Giao tiếp, ứng xử: trình bày suy nghĩ/ ý tởng để kể các câu chuyện phù hợp với mục đích giao tiếp. 3. Thái độ: Yêu thích văn tự sự , giao tiếp ngôn ngữ t/ Việt trong sáng. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi - HS: ChuÈn bÞ bµi tËp nãi. C. Ph¬ng ph¸p: - Vấn đáp, qui nạp, thực hành D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: Sù chuÈn bÞ cña HS III. Bµi míi: (40’) Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: (15’) I. ChuÈn bÞ: 1. Yªu cÇu cña tiÕt luyÖn nãi: PP vấn đáp. KT động não - C¸ch nãi: Râ rµng, m¹ch l¹c, tù tin, ph©n - Nªu yªu cÇu cña tiÕt luyÖn nãi biệt giọng nói và đọc. - Nội dung: đảm bảo yêu cầu đề ra 2. §Ò bµi: a. KÓ vÒ mét chuyÕn vÒ quª. - Đọc 4 đề kể chuyện trong SGK b. Kể về một cuộc thăm hỏi gia đình liệt sĩ neo đơn. c. KÓ vÒ mét cuéc ®i th¨m di tÝch LS. d. KÓ vÒ mét chuyÕn ra thµnh phè. 3. Dµn bµi tham kh¶o: a. §Ò 1: HS t×m hiÓu kÜ SGK cã thÓ thªm hoÆc bít b. §Ò 2: ? Em dự định sẽ nói gì ở phần mở * Mở bài: - §i th¨m vµo dÞp nµo? bµi - Ai tæ chøc? §oµn gåm nh÷ng ai? - Dự định dến thăm gia đình nào? ở đâu? * Th©n bµi: ? DiÔn biÕn cña cuéc th¨m hái . ? ë phÇn th©n bµi em cã thÓ dùng - ChuÈn bÞ cho cuéc ®i th¨m - T©m tr¹ng cña em tríc cuéc ®i th¨m? thµnh mÊy ®o¹n. - Trên đờng đi, đến nhà liệt sĩ? Quang cảnh gia đình? - Cuéc gÆp gì th¨m viÕng diÔn ra nh thÐ nµo? Lêi nãi, viÖc lµm , quµ tÆng? - Thái độ, lời nói của các thành viên trong gia đình liệt sĩ? ? Nh¾c l¹i c¸c ng«i kÓ trong v¨n tù * KÕt bµi: ra vÒ Ên tîng cña cuéc ®i th¨m sù? ? Thø tù kÓ trong v¨n tù sù? ? Đôí với đề bài này, em sẽ kể theo ng«i kÓ nµo? Thø tù kÓ ra sao? ?Trong thø tù kÓ ngîc, thêng cã nh÷ng tõ ng÷ nµo? LuyÖn nãi: - §Ò 3,4 HS tù XD dµn bµi cña m×nh II. 1.Chia nhãm tæ: nãi cho nhau nghe. Hoạt động 2: (25’) 2.Cử đại diện lên nói trớc lớp:.

(88) PP vấn đáp. KT động não (nhóm; cá nh©n) -T¸c phong: nhanh nhÑn -Diễn đạt: lu loát, truyền cảm. -Nhận xét, đánh giá. IV. Cñng cè: V. Híng dÉn VN: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi luyÖn nãi b»ng bµi viÕt. - ChuÈn bÞ: Côm danh tõ E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. Ngµy so¹n: / /2011 Ngµy gi¶ng: / /2011. TiÕt 42-V¨n b¶n. Hớng dẫn đọc thêm:. Ch©n, Tay, Tai, M¾t, MiÖng ( TruyÖn ngô ng«n). A. Môc tiªu bµi häc: 1.KiÕn thøc: - §Æc ®iÓm t/lo¹i ngô ng«n trong v¨n b¶n Ch©n, Tay, Tai, M¾t, MiÖng - Nét đặc sắc của truyện: Cách kể ý vị với ngụ ý sâu sắc khi đúc kết bài học về sự ®oµn kÕt. 2.KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Đọc-hiểu vb theo đặc trng t/loại - Phân tích, hiểu ngụ ý của truyện; Kể lại đợc truyện. * KÜ n¨ng sèng: - Tù nhËn thøc gi¸ trÞ cña tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, sù ®oµn kÕt t¬ng th©n t¬ng ¸i trong cuéc sèng. - øng xö cã tr¸ch nhiÖm vµ cã tinh thÇn ®oµn kÕt t¬ng th©n t¬ng ¸i. - Giao tiÕp, ph¶n håi/l¾ng nghe tÝch cùc, tr×nh bµy suy nghÜ/ý tëng, c¶m nhËn cña b¶n th©n vÒ bµi häc trong truyÖn. 3.Thái độ: - Đóng góp cá nhân trong cộng đồng; ứng xử, hành động hợp tác tốt. B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: Soạn bài, đọc sách tham khảo - Häc sinh: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p: - Đọc- hiểu, Vấn đáp, tái hiện, phân tích, bình giảng D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) ? Kể lại truyện ếch ngồi đáy giếng? Bài học rút ra từ câu chuyện . III. Bµi míi: (35’) Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: I .T×m hiÓu chung: PP vấn đáp, thuyết trình. KT động não. -ThÓ lo¹i truyÖn ngô ng«n ? TruyÖn ngô ng«n nµy cã ®iÓm g× kh¸c biÖt so víi -Mîn bé phËn c¬ thÓ ngêi truyện ngụ ngôn ếch ngồi đáy giếng. để nói chuyện ngời. Hoạt động 2: II. §äc- hiÓu v¨n b¶n. PP vấn đáp, thuyết trình.KT động não. 1. §äc, chó thÝch.

(89) * GV: cần đọc linh động và có sự thay đổi thích hîp víi tõng nh©n vËt. - Gọi 3HS lần lợt đọc ?H·y tãm t¾t truyÖn tõ 5 - 7 c©u? Ch©n, Tay, Tai, M¾t tÞ víi l·o MiÖng lµ l·o chẳng làm gì mà đợc ăn ngon. Cả bọn quyết định không chịu làm gì để cho lão Miệng không còn gì ăn. Qua đôi ba ngày, Chân, Tay, Tai, Mắt thấy mệt mỏi không buồn làm gì cả. Sau đó chúng mới vỡ lẽ ra là nếu Miệng không đợc ăn thì chúng không có søc. ThÕ råi, chóng cho l·o MiÖng ¨n vµ chóng l¹i cã søc khoÎ, tÊc c¶ l¹i hoµ thuËn nh xa. ? Giải thích từ: lừ đừ, tê liệt, tị, lờ đờ, hăm hở... ? PTB§ cña truyÖn? - TruyÖn cã bao nhiªu nh©n vật? Có gì độc đáo trong hệ thống các nhân vật? - Nh©n vËt: - 5 nh©n vËt, kh«ng cã nh©n vËt nµo lµ chÝnh. - Các nhân vật đều là những bộ phân cơ thể ngời đợc nhân hoá - Mợn truyện các bộ phận cơ thể ngời để nói chuþªn vÒ ngêi. ? V¨n b¶n cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? H·y nªu néi dung chính đợc kể trong mỗi phần? - Từ đầu đến kéo nhau về  chân tay, tai, mắt, miệng, quyết định không làm lụng, không chung sèng víi l·o miÖng. - Tiếp đến họp nhau lại để bàn  hậu quả của quyết định này - Cßn l¹i  c¸ch söa chöa hËu qu¶ Hoạt động 3: PP vấn đáp, nêu và p/ tích, bình giảng, cảm thụ.KT động não. - §ang sèng hoµ thuËn víi nhau, c¶ 5 ngêi bçng x¶y ra chuyÖn g×? - Ai là ngời phát hiện ra vấn đề? Vì sao cô Mắt lại lµ ngêi kh¬i chuyÖn? - Thái độ của cậu Chân, cậu Tay, bác Tai? ? Tại sao phát hiện của cô Mắt lại đợc cậu Chân, cậu Tay, bác Tai đồng tình ủng hộ? ? Tuy kh¸c nhau ë cö chØ, lêi nãi nhng hä gièng nhau ë ®iÓm nµo? ? Lòng ghen ghét, đố kị đã khiến họ đi đến quyết định gì? ? Thái độ của cả bọn khi đi đến nhà lão Miệng? * GV: cuộc tổng đình công diền ra rhực sự quyết liÖt, thêi gian kÐo dµi 7 ngµy. ? Dïng lêi v¨n cña em, kÓ l¹i diÔn biÕn vµ kÕt qu¶ cuộc đình công? ? HËu qu¶ cña viÖc lµm véi v· Êy? ?Theo em, vì sao cả bọn phải chịu hậu quả đó? ? Em nhËn ra ý nghÜa ngô ng«n nµo tõ sù viÖc nµy? - Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng c¶ bän bÞ tª liÖt søc sống đã đợc bác Tai nhận ra. Lời nói của bác Tai, cô M¾t, cËu Ch©n, CËu tay cã ý nghÜa g×? Ph©n tÝch c©u: "L·o miÖng kh«ng ¨n chóng ta còng bÞ tª. - §äc: - KÓ tãm t¾t:. -Gi¶i thÝch tõ khã: (sgk115) 2. KÕt cÊu, bè côc: -PTB§: tù sù. - Bè côc: 3 phÇn. 3.Ph©n tÝch: a. Ch©n, Tay, Tai, M¾t quyết định không làm lông, kh«ng chung sèng còng l·o MiÖng: - C« m¾t kh¬i chuyÖn, t×m cách kích động cậu Chân, cËu Tay. - Cậu Chân, cậu Tay đồng t×nh ñng hé. - Tất cả đều ghen ghét đố kị víi l·o MiÖng. -Quyết định: đình công kh«ng ai lµm g× n÷a. - Thái độ dứt khoát, từ chối mäi sù bµn b¹c. 2. Hậu quả của quyết định kh«ng cïng chung sèng: - TÊt c¶ mÖt mái, uÓ o¶i, ch¸n chêng gÇn nh s¾p chÕt. - Suy b× tÞ n¹nh, chia rÏ, kh«ng ®oµn kÕt lµm viÖc. 3. C¸ch söa ch÷a hËu qu¶: - Họ đã nhận ra sai lầm của m×nh, s¨n sãc, ch¨m chót cho l·o miÖng, ai lµm viÖc.

(90) liệt."?  Cụ thể hoá cảm giác đói thành dáng vẻ cña c¸c c¬ quan rÊt hîp lÝ.  NÕu kh«ng biÕt ®oµn kÕt hîp t¸c th× mét tËp thÓ còng sÏ bÞ suy yÕu. * GV: Bác Tai chuyên lắng nghe và bác đã nhận ra sai lÇm. Lêi nãi cña b¸c Tai thÓ hiÖn sù ¨n n¨n hèi lçi. C©u nãi...sù thèng nhÊt gi÷a c¸c bé phËn trong c¬ thÓ con ngêi suy réng h¬n lµ trong céng dång, trong XH. ?Lời khuyên của bác Tai đợc cả bọn hởng ứng nh thÕ nµo? ?TruyÖn kÕt thóc nh thÕ nµo? Hoạt động 4: PP tổng hợp, vấn đáp. KT động não. ? Bµi häc vµ ý nghÜa rót ra tõ c©u chuyÖn lµ g×? * GV: Hợp tác. tôn trọng lẫn nhau là con đờng sèng, ph¸t triÓn cña XH ta hiÖn nay. So b×, tÞ n¹nh, kÌn cùa nhá nhen lµ nh÷ng tÝnh xÊu cÇn tr¸nh, cÇn phª ph¸n.. Êy, kh«ng suy b× tÞ n¹nh n÷a.. 4. Tæng kÕt: 4.1.Néi dung: -Bµi häc: §ãng gãp cña mçi c¸ nh©n víi tËp thÓ, cộng đồng khi họ t/hiện chøc n¨ng, nh/ vô cña m×nh. Hành động mỗi ngời tác động đến chính bản thân và tËp thÓ. -ý nghÜa: mçi thµnh viªn không thể sống đơn độc, t¸ch biÖt mµ cÇn ®oµn kÕt, g¾n bã n¬ng tùa vµo nhau. ? NghÖ thuËt tiªu biÓu cña truyÖn? g¾n bã víi nhau dÓ cïng - §äc to phÇn ghi nhí trong SGK tån t¹i vµ ph¸t triÓn. ? Em biÕt c©u chuyÖn nµo t¬ng tù? ? Tõ c©u chuyÖn, em rót ra bµi häc g× trong c/ sèng. 4.2.NghÖ thuËt: -Èn dô,mîn bé phËn c¬ thÓ H·y tr×nh bµy b»ng ®o¹n v¨n : 3-5 c©u. ngời để nói chuyện ngời. 4.3. Ghi nhí: III. LuyÖn tËp: IV.Cñng cè: (3’)Ghi nhí V. Híng dÉn VN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - ChuÈn bÞ kiÓm tra TiÕng ViÖt E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. .... Ngµy so¹n: / /2011 Ngµy gi¶ng: / /2011. TiÕt 43. Côm danh tõ. A. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc: -Nghĩa của cụm DT; Chức năng ngữ pháp của cumDT; Cấu tạo đầy đủ của cụm DT; ý nghÜa cña phô ng÷ tríc vµ sau trong côm DT. 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - §Æt c©u cã sö dông côm DT. *KÜ n¨ng sèng: - Ra quyết định: lựa chọn cách sử dụng danh từ phù hợp với thực tiễn giao tiếp. - Giao tiÕp: tr×nh bµy suy nghÜ, ý tëng, th¶o luËn vµ chia sÎ nh÷ng kinh nghiÖm c¸.

(91) nh©n vÒ c¸ch sö dông danh tõ. 3.Thái độ: Dùng từ ngữ t/ Việt trong sáng. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi, B¶ng phô - Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi, b¶ng nhãm. C. Ph¬ng ph¸p: - Ph©n tÝch, qui n¹p, thùc hµnh D. C¸c bíc lªn líp I. ổn định tổ chức. (1’) II. Kiểm tra bài cũ: (5’) Vẽ sơ đồ thể hiện các loại DT đã học? III. Bµi míi: (35’) Khi DT hoạt động trong câu, để dảm nhiệm một chức vụ cú pháp nào đó, tríc vµ sau DT cßn cã thªm mét sè tõ ng÷ phô. Nh÷ng tõ ng÷ nµy cïng víi DT tạo thành một cụm, đó là cụm DT. bài học hôm nay sẽ nghiên cứu về cụm từ đó. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: A. LÝ thuyÕt: PP vấn đáp, phân tích, qui nạp.KT I. Cụm danh từ là gì? động não 1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu: * HS đọc ví dụ(sgk) Ngµy xa, cã hai vî chång «ng l·o đánhcá ớ với nhau trong một túp lÒu n¸t bªn bê biÓn. C¸c tõ in ®Ëm bæ nghÜa cho nh÷ng từ ngữ nào? Các từ đó thuộc từ loại - Các từ in dậm bổ nghĩa cho các từ: g×? Ngày, vợ chồng, túp lều  đều là DT * GV: Tæ hîp tõ bao gåm DT vµ c¸c từ ngữ bổ sung ý nghĩa cho nó đợc gäi lµ côm DT. ? ThÕ nµo lµ côm DT . -K/n: Côm DT lµ tæ hîp tõ do DT víi mét sè tõ ng÷ phô thuéc t¹o thµnh. ? So s¸nh c¸c c¸ch nãi sau: - §Æc ®iÓm: + tóp lÒu/ mét tóp lÒu Cụm DT có ý nghĩa đầy đủ, cấu tạo phức DT / Côm DT t¹p h¬n DT + mét tóp lÒu / mét tóp lÒu n¸t St + DT / ST + DT + TT + mét/ tóp lÒu/ n¸t trªn bê biÓn St + DT + TT + DT chØ vÞ trÝ - Em h·y rót ra nhËn xÐt vÒ nghÜa cña côm DT so víi nghÜa cña mét DT? * GV: Nghĩa của cụm DT đầy đủ hơn nghĩa của một DT. Cụm DT -Vai trò ngữ pháp: Hoạt động trong câu cµng phøc t¹p (sè lîng phô ng÷ cµng gièng nh DT nhiÒu) th× nghÜa cña côm DT cµng dầy đủ. - Em h·y t×m mét DT vµ ph¸t triÓn thµnh côm? - NhËn xÐt vÒ vai trß ng÷ ph¸p cña côm DT => T/n lµ côm DT? ®/ ®iÓm ng÷ 2. Ghi nhí: (sgk) ph¸p cña DT? - HS đọc ghi nhớ-GV chốt bài học. Hoạt động 2: PP phân tích, qui nạp. KT động II. Cấu tạo của cụm danh từ:.

(92) n·o. * §äc vÝ dô( sgk-117) 1.Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu: -?Em h·y t×m c¸c côm DT trong c©u trên? Chỉ rõ các từ ngữ đứng trớc và sau DT? - C¸c côm DT: + lµng Êy + ba thóng g¹o nÕp + ba con trâu đực + ba con tr©u Êy + chÝn con + n¨m sau + c¶ lµng - Phụ ngữ đứng trớc có hai loại: + c¶: chØ sè lîng íc chõng + ba: chØ sè lîng chÝnh x¸c - Phụ ngữ đứng sau có hai loại: + ấy chỉ vị trí để phân biệt + đực, nếp: chỉ đặc điểm * GV: PhÇn trung t©m cña côm DT lµ mét tõ ghÐp sÏ t¹o thµnh trung tâm 1 và TT2. TT1 chỉ đơn vị tính to¸n, chØ chñng lo¹i kh¸i qu¸t, TT2 chỉ đối tợng cụ thể. - Đọc to những phụ ngữ đứng trớc vµ xÕp chóng thµnh tõng lo¹i? - Đọc những phụ ngữ đứng sau và cho biÕt chóng mang ý nghÜa g×? ? H·y ®iÒn c¸c côm DT trªn vµo m« PhÇn tríc PhÇn trung phÇn sau h×nh? t©m T1 T2 TT1 TT2 S1 S2 ?VËy côm DT thêng cã cÊu t¹o nh lµng Êy thÕ nµo? ba thóng g¹o nÕp ?Trong côm DT phÇn nµo kh«ng thÓ - Côm DT gåm ba phÇn: v¾ng mÆt? + Phần TT: DT đảm nhiệm + PhÇn phô tríc: phô ng÷ bæ nghÜa cho DT vÒ sè lîng + Phụ sau: nêu đặc điểm của DT hoặc xác * 1HS: §äc ghi nhí 2? định vị trí của DT ấy trong không gian và thêi gian 2. Ghi nhí (SGK - Tr upload.123doc.net) Hoạt động 3: B. LuyÖn tËp: Bµi 1: BT1: PP nêu vấn đề. KT góc a. Một ngời chồng thật xứng đáng ? §äc vµ t×m c¸c cgocsDT b. mét lìi bóa cña cha dÓ l¹i -T/ bµy b¶ng nhãm. c. Mét con yªu tinh ë trªn nói, cã nhiÒu -N/xÐt, ch÷a. phÐp l¹ BT2: KT động não. -C¸ nh©n chÐp côm DT BT1 vµo m« Bµi 2: Bµi 3: h×nh cÊu t¹o. Lần lợt thêm: rỉ. ấy, đó BT3: KT động não. -HS điền phụ ngữ tìm đợc vào chỗ hoặc: ấy, lúc nãy, ấy. Bài 4: Triển khai thành cụm DT và đặt trèng. c©u: BT4: KT động não. - Cho DT nh©n d©n ->TriÓn khai Toµn thÓ nh©n d©n ViÖt Nam phÊn khëi ®i thành cụm DT và đặt câu. bÇu cö Quèc héi kho¸ XI..

(93) IV. Cñng cè: (3’) Ghi nhí V. Híng dÉn VN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - ¤n tËp c¸c néi dung: nghÜa cña tõ, tõ nhiÒu nghÜa, ch÷a lçi, DT vµ côm DT để kiểm tra. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ....... Ngµy so¹n: / /2011 Ngµy gi¶ng: / /2011. TiÕt 46. KiÓm tra TiÕng ViÖt I. MỤC ĐÍCH KIỂM TRA Thu thập thông tin để đánh giá kiến thức và kĩ năng của học sinh sau khi học xong một số đơn vị kiến thức Tiếng Việt ở học kì I lớp 6. II. HÌNH THỨC KIỂM TRA 1. Hình thức: Kết hợp trắc nghiệm khách quan và tự luận. 2. Thời gian: 45 Phút. III. THIẾT LẬP MA TRẬN ĐỀ:. Mức độ. Nhận biết. Thông hiểu. Vận dụng. Cộng.

(94) TN. TL. TN. TL. Thấp. Cao. Tên chủ đề Nhận diện dùng từ (từ đơn, từ ghép, từ láy...).. .. Chủ đề 1 Từ và cấu tạo của từ tiếng việt Số câu Số câu: 1 Số điểm Số điểm: Tỷ lệ 0.5 Tỷ lệ: 5%. Đặt 4 câu có từ láy tả âm thanh. Số câu: 1 Số điểm: 2 Tỷ lệ: 20%. Chủ đề 2 Nghĩa của từ. Nhận diện về nghĩa của từ.. Hiểu và giải thích nghĩa của từ. Số câu Số điểm Tỷ lệ. Số câu: 1 Số điểm: 0.5 Tỷ lệ: 5%. Số câu: 1 Số điểm: 0.5 Tỷ lệ: 5%. Chủ đề 3 Danh từ và cụm danh từ. - Nhận diện các loại danh từ và chức vụ điển hình của danh từ - Nhận biết cấu tạo đầy đủ của cụm danh từ .. Số câu: 2 Số điểm: 2.5 Tỷ lệ: 25%. Số câu: 2 Số điểm: 1 Tỷ lệ: 10% Vận dụng viết đoạn văn ngắn có sử dụng danh từ, cụm danh từ..

(95) Số câu Số điểm Tỷ lệ. Số câu: 2 Số điểm: 1 Tỷ lệ: 10%. Số câu: 1 Số điểm: 3 Tỷ lệ: 30%. Chủ đề 5 Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ Số câu Số điểm Tỷ lệ. Hiểu được nghĩa của từ và hiện tượng chuyển nghĩa.. Số câu: 1 Số điểm: 0.5 Tỷ lệ: 5%. Số câu: 1 Số điểm: 0.5 Tỷ lệ: 5%. Chủ đề 6 Chữa lỗi dùng từ. Phát hiện ra lỗi dùng từ qua câu văn và sửa lại cho đúng.. Số câu Số điểm Tỷ lệ. Số câu: 2 Số điểm: 2 Tỷ lệ: 20%. Tổng số câu Tổng số điểm Tỷ lệ. Số câu: 3 Số điểm: 4 Tỷ lệ: 40%. Số câu: 4 Số điểm: 2 Tỷ lệ: 20%. Số câu: 4 Số điểm: 3 Tỷ lệ: 30%. Số câu: 2 Số điểm: 5 Tỷ lệ: 50%. Số câu: 10 Số điểm: 10 Tỷ lệ: 100%. Số câu: 2 Số điểm: 2 Tỷ lệ: 20%.

(96) ĐỀ KIỂM TRA 1 TIẾT Môn: Ngữ văn 6 Tiết: 44 I. Phần trắc nghiệm ( 3 điiểm ) Hãy khoanh tròn vào chữ cái in hoa trước câu trả lời đúng nhất. Câu 1: Trong các câu sau câu nào có chứa toàn bộ từ đơn? A- Trồng trọt, chăn nuôi, nước. B-Cửu Long, nước, bánh giầy. C- Ta, đấy, chăm. D-Chăn nuôi, chăm, bánh giầy. Câu 2: Nghĩa của từ là gì ? A. Là nội dung mà từ biểu thị . B. Là từ chỉ có một tiếng. C . Là hình thức. D. Tất cả các ý trên. Câu 3: Từ “lẫm liệt” có nghĩa là gì ? A. Hùng dũng, oai nghiêm. B. Sợ hãi. C. Không dũng cảm . D. Không lung lay. Câu 4: Các từ: công nhân, giáo viên, học sinh thuộc loại danh từ nào? A. Danh từ riêng. B. Danh từ chỉ số lượng . C. Danh từ chỉ đơn vị. D. Danh từ chung. Câu 5: Mô hình cấu tạo đầy đủ của một cụm danh từ gồm mấy phần ? A- Phần trước. B- Gồm phần trước, phần trung tâm, phần sau. C- Gồm phần trước, phần sau. D- Phần sau. Câu 6: Từ “ Chân” trong câu ca dao “ Dù ai nói ngả nói nghiêng. Lòng ta vẫn vững như kiềng ba chân” có nghĩa gốc và nghĩa chuyển là gì ? ABCD-. Chỉ chân kiềng và con người không có ý chí . Chỉ chân kiềng và con người phải chắc . Chỉ chân kiềng ngả nghiêng. Chỉ cái kiềng có ba chân không vững chắc , nhưng đồng thời nói về ý chí sắt đá của con người dù có như thế nào cũng vững tin không thay đổi. II. Tự luận Câu 1 (2 điểm): Đặt 4 câu có từ láy tả âm thanh? Câu 2 (2 điểm) : Trong 2 câu sau, những từ nào dựng không đúng, em hãy sửa lại ? A- Ngày mai chúng em sẽ đi thăm quan Viện bảo tàng của tỉnh. B- Ông họa sĩ già nhấp nháy bộ ria mép quen thuộc. Câu 3 (3 điểm) : Em hãy viết một đoạn văn ngắn khoảng 3 đến 5 câu có sử dụng danh từ , hoặc cụm danh từ. Gạch chân từ và cụm từ đó..

(97) --------------Hết-----------(Đề thi này cú 1 trang). HƯỚNG DẪN CHẤM – THANG ĐIỂM I. Phần trắc nghiệm . - Mỗi ý trả lời đúng 0,5 điểm Câu 1 2 Đáp án C A. 3 A. 4 D. 5 B. 6 D. II. Phần tự luận ( 7 Đ) Câu 1( 2 đ) : Học sinh đặt 4 câu có từ láy tả âm thanh, mỗi câu đúng 0,5 đ Câu 2 (2 đ) : Những từ dùng không đúng A- thăm quan- sửa lại tham quan (mỗi ý đỳng 0,5 điểm) B- Nhấp nháy – sửa mấp máy. (mỗi ý đúng 0,5 điểm). Câu 3: (3 điểm) Đoạn văn phải đảm bảo yêu cầu sau : *Về nội dung: đúng chủ đề .(0,5 đ) *Về hình thức : - Đủ số câu : 3- 5 câu.(0,5 đ) - Đảm bảo thể thức 1 đoạn văn, ít lỗi câu từ, chính tả. (0,5 đ) - Đảm bảo có 1 danh từ, 1 cụm danh từ và gạch chân được danh từ và cụm danh từ đó. (1,5 đ) – nếu không gạch chân trừ 0,5 điểm --------------Hết------------. I/ §Ò bµi I. Tr¾c nghiÖm: (3 ®iÓm) 1.Trong c¸c tõ sau, nh÷ng tõ nµo lµ tõ mîn? A. bµ mÑ B. phô n÷ C. sÝnh lÔ D. bµn ghÕ 2.Cho biết từ sau đợc giải thích nghĩa theo cách nào? Dòng c¶m: kh«ng hÌn nh¸t, run sî A. Tr×nh bµy theo kh¸i niÖm mµ tõ biÓu thÞ B. Đa ra từ đồng nghĩa hoặc trái nghĩa với từ cần giải thích. 3.Chọn cách giải thích nghĩa của từ đúng nhất trong các giải thích sau: A. Rung rinh: Chuyển động qua lại mạnh, không liên tiếp. B. Rung rinh: Chuyển động qua lại nhẹ nhàng, liên tiếp. 4. Cho c¸c tõ sau: nghi· gèc, nghÜa chuyÓn, chuyÓn nghÜa, chän vµ ®iÒn tõ thÝch hợp vào chỗ dấu ba chấm để hình thành các khái niệm:.

(98) A. ...........là nghĩa đợc hình thành trên cơ sở nghĩa gốc. B. ..............là nghĩa xuất hiện từ đầu, làm cơ sở để hình thành các nghĩa. kh¸c. 5. C©u v¨n sau cã mÊy côm danh tõ? " Cã mét con Õch sèng l©u ngµy trong mét giÕng nä." A. mét B. hai C. ba 6. Cho danh tõ : c¬n, cuéc, con, viªn, cho biÕt thuéc kiÓu danh tõ nµo? A. Danh từ chỉ đơn vị tự nhiên ( còn gọi là loại từ). B. Danh từ chỉ đơn vị qui ớc. II. Tù luËn: (7 ®iÓm) C©u 1: ( 3 ®iÓm) Cho danh tõ sau: -häc sinh -s©n trêng a.§Æt 2 c©u cã danh tõ trªn? b. Xác định thành phần chủ ngữ, vị ngữ 2 câu em vừa đặt. C©u 2: ( 4 ®iÓm) ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n 4-5 c©u, kÓ vÒ viÖc «ng em ®ang ch¨m sãc vên hoa. H·y chỉ ra ít nhất 1 cụm danh từ đợc sử dụng trong đoạn văn và phân tích cấu tạo cụm danh từ đó. II.HS lµm bµi- GV gi¸m s¸t: III.GV thu bµi, nhËn xÐt giê lµm bµi. §¸p ¸n- biÓu ®iÓm I. Trắc nghiệm: ( 3 điểm, mỗi câu đúng: 0,5 điểm) C©u §¸p ¸n. 1 B,C. 2 B. 3 B. 4 A.NghÜa chuyÓn B.NghÜa gèc. 5 B. 6 A. II. Tù luËn: Câu 1: (3 điểm- Mở rộng DT thành cụm DT: 1 điểm; đặt câu: 2 điểm, xác định CN-VN: 1 ®iÓm) C©u 2:(4 ®iÓm) -Hình thức: một đoạn văn, diễn đạt câu rõ ràng, lu loát, đúng cú pháp, đúng chính t¶.(1,5 ®iÓm) -Néi dung: trän vÑn ý. (1,5 ®iÓm) -Xác định đúng một cụm danh từ , (1 điểm) IV. Cñng cè : V. HDVN : Xem l¹i c¸c bµi tiÕng viÖt. E. RKNBD: ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... --------------------------------------.

(99) Ngµy so¹n: / /2011 Ngµy gi¶ng: / /2011. TiÕt 45. Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 2 A. Môc tiªu bµi häc: 1.Kiến thức: Thể loại tự sự về đời thờng. 2.KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Trình bày bài văn có bố cục rõ ràn, d/ đạt lu loát. - BiÕt söa ch÷a lçi, RKN cho bµi viÕt sau tèt h¬n. * KÜ n¨ng sèng: - Tự nhận thức: biết tự uốn nắn, sửa chữa những câu chữ cha phù hợp để cho khả n¨ng viÕt v¨n ngµy cµng hoµn thiÖn. - Giao tiếp: trao đổi, trình bày suy nghĩ / kinh nghiệm của bản thân về cách viết văn tù sù. 3.Thái độ: tích cực học tập, yêu thích văn tự sự. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: TËp bµi viÕt cña Hs, gi¸o ¸n. - Học sinh: Xem lại đề bài, t/loại tự sự C. Ph¬ng ph¸p: vấn đáp, nêu và phân tích , qui nạp, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi: (40’) Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt I- §Ò bµi KÓ vÒ mét thÇy gi¸o hay mét c« gi¸o mµ em quý mÕn. II- Phân tích đề, dàn ý 1) Tìm hiểu đề: * Gäi 1 häc sinh lËp dµn ý -ThÓ lo¹i: tù sù cho đề bài. -Néi dung: thµy hoÆc c« gi¸o m×nh yªu quÝ. * Gọi HS nhắc lại đề bài?. 2) Dµn bµi: 1. Më bµi : Giíi thiÖu thµy ( c«) gi¸o mµ m×nh quý mÕn 2.Th©n bµi : Nh÷ng ®iÒu mµ lµm cho em quý mÕn thµy(c«) . + Hình dáng, tính cách, cử chỉ, hành động, việc làm + §èi víi nghÒ + §èi víi häc sinh : quan t©m, d¹y dç, kÌm cÆp... 3. KÕt bµi : c¶m nghÜ cña riªng m×nh vÒ thµy(c«) mµ m×nh quý mÕn. III. NhËn xÐt chung: 1.¦u ®iÓm: -Hầu hết hs hiểu y/c đề và kể về thày (cô ) giáo m×nh yªu quÝ. -Một số em chữ viết cẩn thận, diễn đạt lu loát, rõ ràng. Nội dung bài kể đợc những việc làm của thày tác động đến hs: Công việc dạy học, sự chỉ bảo tận t×nh, sù yªu th¬ng quan t©m tíi hs. Nh÷ng kØ niÖm.

(100) cña thµy vµ trß... 2. H¹n chÕ: - Một số em viết chữ cha đẹp, còn sai chính tả. - Bố cục cha cân đối. - Diễn đạt câu văn sai ngữ pháp. Đôi khi lạc sang miªu t¶ h×nh ¶nh thµy c« gi¸o. IV. Ch÷a lçi cô thÓ: hs-líp Lçi sai Ng/ nh©n ch÷a 6A1: ChÝnh t¶: H.Anh, - lô cêi - ph¸t ©m -nô cêi Nam, §«n -ngiªm nghÞ ngäng -nghiªm nghÞ B.Anh -d¬m dím -r¬m rím QuyÒn -l¨m häc -n¨m häc. 6A2: §øc, S¬n, -giÔ tÝnh, xöng xèt, gi¹y - ph¸t ©m -dÔ tÝnh, söng sèt, d¹y Quang -xay sa, chung niªn, ngäng -say sa, trung niªn -trÎ chung, chuyÒn c¶m -trÎ trung, truyÒn c¶m 6A1: Diễn đạt câu văn: -Nam -Nh©n dÞp Ngµy nhµ -thiÕu C-V -thªm k/c C-V gi¸o ViÖt Nam 20/11. -H.Anh -Trong c¸c c« gi¸o mµ -thiÕu C-V thªm k/c C-V em đã học. -Lª -Mặc dù đã bớc chân -thiếu C-V, -thêm CN vế 1, thêm vế 2 vµo trêng trung häc c¬ thiÕu vÕ sở đợc khá lâu rồi. 6A2: -T.Th¶o -Bây giờ tuy đã học lớp 5 líp cuèi cÊp cña trêng -c©u thiÕu vÕ -thªm vÕ 2 tiÓu häc, s¾p söa ph¶i t¹m biÖt m¸i trêng . -§îc gÆp ng«i trêng - HiÕu míi, líp míi vµ c¶ c« gi¸o vµ c¸c b¹n n÷a. -thiÕu CN -thªm CN vµo ®Çu c©u.. V.§äc bµi viÕt tèt: - 6A1: HuyÒn, Hoµng Anh. - 6A2: Vò Trang VI. Tr¶ bµi, gäi ®iÓm- KÕt qu¶: líp 6A1 6A2. sÜ sè 32 29. 0 1 2 0 0. 3 4 0 0. 5 6 5 13. 7 8 15 14. 9 10 12 2. trªn 5 32=100% 29=100%. IV. Cñng cè: (3’) PP lµm bµi kiÓm tra V. HDVN: (1’) - Chuẩn bị bài: Luyện tập văn tự sự- Kể chuyện đời thờng E. RKNBD: ................................................................................................................................... .................................................................................................................................

(101) --------------------------. Ngµy so¹n: / /2010 Ngµy gi¶ng: / /2010. TiÕt 46- 47. Luyện tập xây dựng bài tự sự kể chuyện đời thờng A. Môc tiªu bµi häc 1.KiÕn thøc: -Nhân vật và sự việc dợc kể trong văn tự sự k/c đời thờng. -Chủ đề, dàn bài, ngôi kể, lời kể trong văn k/c đời thờng. 2.KÜ n¨ng: * Kĩ năng bài dạy: - Làm bài văn kể một câu chuyện đời thờng. * Kĩ năng sống: - Suy nghĩ sáng tạo, nêu vấn đề, tìm kiếm và xử lí thông tin để kể chuyện đời thờng. - Giao tiếp, ứng xử: trình bày suy nghĩ/ý tởng để kể các câu chuyện phù hợp với mục đích giao tiếp. 3.Thái độ: Tích cực học tập, yêu thích làm văn tự sự, yêu cuộc sống tốt đẹp. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch tham kh¶o. - Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi C. Ph¬ng ph¸p: Qui n¹p, thùc hµnh. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: ViÖc chuÈn bÞ cña HS III. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt.

(102) Hoạt động 1: PP nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, qui nạp. KT động não. - Gọi HS đọc các đề ở SGK ? Về thể loại, các đề có giống nhau kh«ng. ? yêu cầu từng đề có cụ thể không? thÓ hiÖn qua nh÷ng tõ ng÷ nµo. C¸c sù viÖc x¶y ra ë ®©u. Khi kÓ thêng sö dông ng«i thø m¸y? ? Nh©n vËt, sù viÖc trong chuyÖn ph¶i ntn. ? Hãy tìm thêm một hai đề văn tự sù cïng lo¹i.. I. Các đề bài tự sự kể chuyện đời thờng: - Thể loại: tự sự k/c đời thờng ( từ ngữ quan trọng trong đề bài) - Yªu cÇu cô thÓ trong phÇn dÊu(...) - Ng«i kÓ thø nhÊt. V× nh÷ng chuyÖn ta chøng kiÕn vµ x¶y ra víi m×nh trong c/ sèng hµng ngµy. - N/vËt, sù viÖc ph¶i ch©n thËt.. => Kể chuyện đời thờng là kể về những câu ? Thế nào là kể chuyện đời thờng? chuyện hàng ngày từng trải qua, từng gặp Yêu cầu của kể chuyện đời thờng? với những ngời quen hay lạ nhng để lại - GV chèt l¹i. những ấn tợng, cảm xúc nhất định. - Nh©n vËt vµ sù viÖc cÇn ph¶i hÕt søc ch©n thật, không nên bịa đặt, thêm thắt tuỳ ý. Hoạt động 2: II. Quá trình thc hiện đề tự sự: PP vấn đáp, phân tích, tổng hợp. Đề bài: Kể chuyện về ông hay bà của em. KT động não. 1. Tìm hiểu đề bài: ? Xác định yêu cầu của đề bài? - ThÓ lo¹i: v¨n kÓ chuyÖn - Néi dung: «ng hay bµ cña em - Phạm vi: kể chuyện đời thờng, ngời thực, ? Em sÏ chän nh÷ng chi tiÕt sù viÖc viÖc thùc. nào để kể về ông em. - KÓ nh÷ng sù viÖc t/hiÖn: tÝnh t×nh, phÈm chÊt cña «ng; biÓu lé t/ c¶m yªu mÕn kÝnh träng cña em. - Gọi HS đọc "phơng hớng làm bài" 2. Phơng hớng làm bài: - Lựa chọn các sự việc, chi tiết để tập trung trong SGK vµ rót ra kÕt luËn? cho chủ đề. ? Bố cục bài văn tự sự k/c đời thờng 3. Dàn bài: a) MB: Giíi thiÖu chung vÒ «ng em gåm mÊy phÇn. ? NhËn xÐt c¸ch x©y dùng dµn bµi b) TB: -ý thÝch cña «ng em: (sgk-120) +ThÝch trång c©y x¬ng rång. -Bè côc: 3 phÇn -Sù viÖc tËp trung vµo tÝnh c¸ch, + Ch¸u th¾c m¾c, «ng gi¶i thÝch. -¤ng yªu c¸c ch¸u: viÖc lµm cña nh©n vËt + Ch¨m sãc viÖc häc + K/chuyÖn cho c¸c ch¸u nghe. + Chăm lo sự bình yên cho gia đình. c) KB: Nªu t/c¶m, ý nghÜ cña em víi «ng. 4. Bµi lµm tham kh¶o:( sgk-120) *Gọi 1 HS đọc bài làm tham khảo - Bài làm sát với dàn ý (sgk 120) - Ng«i kÓ thø nhÊt ? Bài làm có sát với dàn bài đặt ra - Thứ tự kể xuôi, sự việc trình bày theo thứ kh«ng? Ng«i kÓ? Thø tù kÓ? Sù tù thêi gian. việc đợc kể; Lời kể? - C¸c sù viÖc kÓ trong bµi xoay quanh chñ đề ngời ông hiền từ, yêu hoa, yêu cháu. - Lêi kÓ ch©n thµnh, tù nhiªn, giµu h×nh ¶nh, c¶m xóc. Hoạt động 3 III. LuyÖn tËp:.

(103) PP vấn đáp, thực hành, tổng hợp.KT động não. * Lập dàn bài cho đề bài sau: Em h·y kÓ vÒ ngêi bµ cña em.. a. Më bµi: Giíi thiªô vÒ ngêi bµ. - Giới thiệu đặc điểm, phẩm chất tiêu biểu. b. Th©n bµi: - KÓ vµi nÐt vÒ h×nh d¸ng - KÓ nh÷ng tÝnh c¸ch, viÖc lµm cña bµ trong gia đình, thái độ đối với mọi ngời - Thái độ, tình cảm của em đối với bà. c. KÕt bµi: c¶m nghÜ.... -Gäi 1hs lªn b¶ng tr/ bµy dµn bµi -Hs díi líp cïng lµm - §äc vµ n/ xÐt -Söa ch÷a, bæ sung. IV. Củng cố: (3’)Cách xây dựng dàn bài tự sự- kể chuyện đời thờng. V. Híng dÉn vÒ nhµ: (1’) - Hoàn thiện bài tập: Viết thành văn đề bài trên - Đặt một đề kể chuyện đời thờng và lập dàn ý cho đề bài đó. - ChuÈn bÞ viÕt bµi TËp lµm v¨n tù sù sè 3 t¹i líp 2 tiÕt. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ....... Ngµy so¹n: / /2011 Ngµy gi¶ng: / /2011. TiÕt 48:. Treo biÓn. A. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: - Kh¸i niÖm truyÖn cêi - §Æc ®iÓm t/ lo¹i truyÖn cêi víi nh©n vËt, sù kiÖn, cèt truyÖn trong truyÖn: Treo biÓn - Cách kể hài hớc về ngời hành động không suy xét, không có chủ kiến trớc những ý kiÕn ngêi kh¸c. 2. KÜ n¨ng: *KÜ n¨ng bµi d¹y: - §äc- hiÓu vb truyÖn cêi Treo biÓn - Ph©n tÝch, hiÓu ngô ý truyÖn - KÓ l¹i c©u chuyÖn. *KÜ n¨ng sèng: - Tự nhận thức giá trị về ngời hành động không suy xét, không có chủ kiến trớc nh÷ng ý kiÕn ngêi kh¸c. - Giao tiÕp, ph¶n håi/l¾ng nghe tÝch cùc, tr×nh bµy suy nghÜ, ý tëng, c¶m nhËn cñ b¶n th©n vÒ bµi häc trong truyÖn. 3. Thái độ: - Chủ động, sáng tạo, linh hoạt xử trí các tình huống trong c/ sống..

(104) - Kh«ng nªn hîm hÜnh, khoe khoang, lè bÞch. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch tham kh¶o - Häc sinh: So¹n bµi C. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) - ThÕ nµo lµ truyÖn ngô ng«n? Gäi tªn c¸c truyÖn ngô ng«n mµ em thÝch? - Nªu bµi häc rót ra tõ mét c©u chuyÖn ngô ng«n mµ em thÝch? YCTL: tr/ bày đợc k/n truyện ngụ ngôn; nêu tên truyện ngụ ngôn đã học: ếch ngồi đáy giếng, Thày bói xem voi-> bài học : khuyên răn, chỉ bảo.... III. Bµi míi: (35’) Các em đã họcmột số thể loại trong văn học dân gian nh truyền thuyết, cổ tích..., hôm nay thầy/cô giới thiệu với các em một thể loại mới đó là truyện cời. Thế nµo lµ truyÖn cêi? ý nghÜa c¸i cêi trong truyÖn "Treo biÓn", nh thÕ nµo, bµi häc... Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: I. T×m hiÓu chung: PP vấn đáp, thuyết trình. KT động não - K/niÖm truyÖn cêi: KÓ vÒ - §äc chó thÝch * trong SGK /124 hiện tợng đáng cời trong ? Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ truyÖn cêi? cuéc sèng. T¹o ra tiÕng cêi * GV giải thích: Hiện tợng đáng cời là hiện tợng mua vui hay phê phán những có tính chất ngợc đời, lố bịch, trái tự nhiên thể thói h tật xấu trong XH. hiện ở hành vi, cử chỉ, lời nói của ngời đó. Nh÷ng truyÖn cêi cã ý nghÜa mua vui  truyÖn hµi híc. Nh÷ng truyÖn cêi cã ý nghÜa phª ph¸n  truyÖn ch©m biÕm. Hoạt động 2: PP vấn đáp, thuyết trình. KT động II. Đọc- hiểu văn bản: 1. §äc, chó thÝch: n·o -§äc: * H/dẫn đọc - HS đọc văn bản (Có n/ xét) -KÓ ? KÓ tãm t¾t l¹i truyÖn. -Gi¶i thÝch tõ khã: (sgk-124) 2. KÕt cÊu, bè côc: ? Gi¶i thÝch tõ: c¸ t¬i, b¾t bÎ. -PTB§: tù sù ? Cho biÕt PTB§ vµ ng«i kÓ, thø tù kÓ cña truyÖn. -Ng«i kÓ: thø ba -Thø tù kÓ xu«i. ?Truyện này có mấy sự việc đợc chia theo bố cục -Bố cục: 3 phần nµo? -2 dßng ®Çu: Nhµ hµng treo biÓn -Tiếp-> làm gì nữa: Nhà hàng thay đổi biển 3.Ph©n tÝch: -Cßn l¹i: Nhµ hµng cÊt biÓn Hoạt động 3: PP vấn đáp, thuyết trình, phân tích, a. Treo biển quảng cáo: bình giảng, tổng hợp. KT động não ?Câu chuyện đợc bắt đầu bằng sự việc nào? ?Néi dung tÊm biÓn cã mÊy yÕu tè? Vai trß cña tõng yÕu tè? - "ë ®©y cã b¸n c¸ t¬i" - BiÓn cã 4 yÕu tè, th«ng b¸o 4 néi dung + "ở đây": Thông báo địa điểm của cửa hàng. + "có bán": Thông báo hoạt động. - BiÓn ghi hîp lÝ, c¸c th«ng + "c¸": Th«ng b¸o mÆt hµng b¸n. tin đầy đủ, chính xác, không + "t¬i": Th«ng b¸o chÊt lîng hµng cÇn thªm bít ch÷ nµo. ?Theo em, biÓn ghi nh vËy hîp lý cha? v× sao? ? Cái đáng cời nảy sinh khi nào? (có ngời góp ý). b. Những góp ý về cái biển: ? NhËn xÐt vÒ nh÷ng lêi gãp ý cña mäi ngêi, nghÖ thuËt x©y dùng t×nh tiÕt truyÖn cña t¸c gi¶.

(105) d©n gian. - Thái độ cời, bảo. Mỗi lời góp ý đều theo suy nghÜ chñ quan cña mçi ngêi, tuy kh¸c nhau vÒ néi dung nhng gièng nhau ë c¸ch nh×n chØ quan t©m tíi mét sè thµnh phÇn cña tÊm biÓn mµ kh«ng chó ý tíi c¸c thµnh phÇn kh¸c. - Nghệ thuật: Sử dụng những câu hỏi, đối chiếu sự việc với thực tế, từ ngữ phủ định, bác bỏ.. Tuy kh¸c nhau vÒ néi dung nhng gièng nhau ë c¸ch nh×n chØ quan t©m tíi mét sè thµnh phÇn cña tÊm biÓn mµ kh«ng chó ý tíi c¸c thµnh phÇn kh¸c.. ? §äc truyÖn nµy nh÷ng chi tiÕt nµo lµm em cêi? ? Khi nµo c¸i cêi béc lé râ nhÊt? V× sao? * GV: (gãp ý cho c¸i biÓn hîp lý, gän gµng thÝ dÉn tíi c¸i biÓn kh«ng cßn ch÷ nµo ph¶i cÊt ®i  sự phi lý ngợc đời). c. Sù tiÕp thu cña nhµ hµng: - Mçi lÇn nghe gãp ý nhµ hµng lµm theo ngay kh«ng cÇn suy nghÜ. - Cái biển đợc cất đi  Cái ngợc đời phi lí, trái tự nhiªn lµm tiÕng cêi bËt ra. 4. Tæng kÕt: 4.1.Néi dung: ?ý nghÜa c¸i cêi trong truyÖn? -Phª ph¸n nhÑ nhµng nh÷ng ?Tõ truyÖn nµy em cã thÓ rót ra bµi häc g×? ngêi thiÕu chñ kiÕn khi lµm viÖc, kh«ng suy xÐt kÜ khi ? NhËn xÐt nghÖ thuËt cña truyÖn -Chi tiÕt gãp ý vµ tiÕp thu cña nhµ hµng-> mÇm nghe ý kiÕn kh¸c. 4.2 NghÖ thuËt: mèng g©y cêi -X©y dùng chi tiÕt mÇm -Nhµ hµng cÊt biÓn ->tiÕng cêi bËt ra. mèng g©y cêi, vµ tiÕng cêi ? Nếu nhà hàng bán cá trong truyện nhờ em làm đợc bật ra vui vẻ. 4.3.Ghi nhí: (SGK-125) l¹i c¸i biÓn, em sÏ lµm nh thÕ nµo? ? Qua c©u truyÖn, em rót ra bµi häc g× vÒ c¸ch IV. LuyÖn tËp. dïng tõ? IV. Cñng cè: (3’) - ND-NT truyÖn, k/niÖm truyÖn cêi V. Híng dÉn VN: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Xem lại các thể loại văn học dân gian đã học - So¹n bµi: Sè tõ vµ lîng tõ - ChuÈn bÞ ra nh¸p bµi tËp 1 - SGk tr130 E.RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. .....

(106) Ngµy so¹n: / /2010 Ngµy gi¶ng: / /2010. Hớng dẫn đọc thêm:. TiÕt 49:. Lîn cíi ¸o míi (TruyÖn cêi) A. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: - §Æc ®iÓm t/ lo¹i truyÖn cêi víi nh©n vËt, sù kiÖn, cèt truyÖn trong truyÖn: Lîn cíi ¸o míi - ý nghÜa chÕ giÔu phª ph¸n nh÷ng ngêi cã tÝnh hay khoe khoang, hîm hÜnh chØ lµm trß cêi cho thiªn h¹. - Những chi tiết miêu tả điệu bộ, hành động, ngôn ngữ của nhân vật lố bịch, trái tự nhiªn. 2. KÜ n¨ng: *KÜ n¨ng bµi d¹y: - §äc- hiÓu vb truyÖn cêi: - NhËn ra chi tiÕt g©y cêi cña truyÖn - KÓ l¹i c©u chuyÖn. *KÜ n¨ng sèng: - Tù nhËn thøc gi¸ trÞ vÒ c¸ch øng xö khiªm tèn, kh«ng nªn khoe khoang, hîm hÜnh chØ lµm trß cêi cho thiªn h¹. - Giao tiÕp, ph¶n håi/l¾ng nghe tÝch cùc, tr×nh bµy suy nghÜ, ý tëng, c¶m nhËn cñ b¶n th©n vÒ bµi häc trong truyÖn. 3.Thái độ: - Chủ động, sáng tạo, linh hoạt xử trí các tình huống trong c/ sống. - Kh«ng nªn hîm hÜnh, khoe khoang, lè bÞch. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch tham kh¶o - Häc sinh: So¹n bµi C. C¸c bíc lªn líp: I.ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi : (40’) Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt PP vấn đáp, thuyết trình.KT động não I. T×m hiÓu chung: ? Truyện viết theo chủ đề nào. -Thói khoe khoang, học đòi * PP đọc, tái hiện, vấn đáp.KT động não -T×nh huèng g©y cêi - Gọi một HS đọc văn bản - HS kÓ l¹i truyÖn. II. §äc- hiÓu v¨n b¶n: 1. §äc, chó thÝch: - Gi¶i thÝch tõ: sgk - §äc: -KÓ: ? PTB§? ng«i kÓ? Thø tù kÓ? -Chó thÝch: (sgk) - TruyÖn cã mÊy nh©n vËt? Nh÷ng nh©n vËt nµy cã 2. KÕt cÊu, bè côc: ®iÓm g× gièng vµ kh¸c nhau? 2 nh©n vËt: + gièng: khoe cña - TruyÖn cã hai nh©n vËt: anh + khác: mức độ khoe lîn cíi vµ anh ¸o míi vËt khoe - Em hiÓu nh thÕ nµo lµ khoe cña? * GV gi¶ng thªm: khoe khoang tá ra cã cña h¬n ngời, đây là thói xấu, hay đợc biểu hiện ở cách ăn mÆc, trang søc, x©y cÊt, bµi trÝ nhµ cöa, c¸ch nãi n¨ng, giao tiÕp..

(107) *PP vấn đáp, phân tích, bình giảng, tổng hợp.KT động não. ? Anh thứ nhất có gì để khoe?Anh thứ hai có gì để khoe? NhËn xÐt nh÷ng c¸i ®em khoe cña 2 n/ vËt. - Hai anh kia đã đem những cái rất bình thờng để khoe mình có của. Điều đó có đáng cời không? Vì sao?  §¸ng cêi, lè bÞch, - Qua sù viÖc nµy, nh©n d©n muèn cêi diÔu tÝnh xấu gì của ngời đời?  ChÕ giÔu tÝnh khoe khoang, nhÊt lµ khoe cña. ? Anh cã lîn khoe trong t×nh tr¹ng nµo?(d¸ng ®iÖu, hµnh vi, lêi nãi) ? -D¸ng ®iÖu:TÊt tëi -Hµnh vi: §i khoe -Lời nói: hỏi thăm để tìm lợn cới ? Em hiÓu nh thÕ nµo lµ "tÊt tëi"? ? Đó có phải là h/c để khoe lợn không? Vì sao? ? C¸i c¸ch khoe lîn cña anh ta nh thÕ nµo? ?Nh thÕ, trong c©u hái cña anh cã lîn b× thõa ra nh÷ng ch÷ nµo ? LÏ ra anh ph¶i hái ntn? V× sao anh cã lîn l¹i cè t×nh hái thõa ra nh thÕ? ? Anh áo mới thích khoe của đến mức độ nào? + Đứng hóng ở của để đợi ngời ta khen + Kiên trì đứng đợi từ sáng đến chiều. ? Cái cách đợi để khoe áo ấy đáng cời ở chỗ nào ? Điều bất ngờ gì xảy ra đối với anh áo mới? - NhËn xÐt vÒ ®iÖu bé vµ c©u tr¶ lêi cña anh ta? + Gi¬ v¹t ¸o, b¶o: "Tõ lóc t«i..." + Hái thõa h¼n mét vÕ. ?Tác giả dân gian đã sử dụng nghệ thuật gây cời ở chç nµo? * GV: đó là sự gặp gỡ của 2 "kì phùng địch thủ" trong c¸ch khoe cña  tiÕng cêi bËt ra. * PP vấn đáp, tổng hợp.KT động não. ? H·y nªu néi dung ý nghÜa cña truyÖn? ? Em rót ra bµi häc g× trong thùc tÕ c/ sèng. ( HS tù béc lé) ? NhËn xÐt nghÖ thuËt k/c. 3.Ph©n tÝch: a. Nh÷ng cña dîc ®em khoe: - Ngêi khoe lîn cíi. Ngêi khoe ¸o míi. §ã lµ nh÷ng c¸i rÊt b×nh thêng. b. C¸ch khoe cña: * Anh lîn cíi:. - Cè ý khoe lîn, khoe cña, rÊt hîm hÜnh * Anh ¸o míi:. §iÖu bé lè bÞch, tøc cêi cè khoe bằng đợc chiếc áo mới. 4. Tæng kÕt 4.1.Néi dung: 4.2. NghÖ thuËt: 4.3. Ghi nhí: SGK III. LuyÖn tËp: 1. KÓ diÔn c¶m truyÖn.. IV. Cñng cè: (3’) - ND-NT truyÖn, k/niÖm truyÖn cêi V. Híng dÉn VN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Xem lại các thể loại văn học dân gian đã học - So¹n bµi: Sè tõ vµ lîng tõ - ChuÈn bÞ ra nh¸p bµi tËp 1 - SGk tr130 E.RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. .....

(108) Ngµy so¹n: / /2010 Ngµy gi¶ng: / /2010. TiÕt 50. Sè tõ vµ lîng tõ. A. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: - K/niÖm sè tõ vµ lîng tõ. - NghÜa kh¸i qu¸t cña sè tõ, lîng tõ. - §Æc ®iÓm ng÷ ph¸p cña sè tõ, lîng tõ. + Kh¶ n¨ng k/ hîp cña sè tõ, lîng tõ + Chøc vô ng÷ ph¸p cña sè tõ, lîng tõ. 2.KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - NhËn diÖn sè tõ, lîng tõ - Phân biệt số từ với danh từ chỉ đơn vị - VËn dông sè tõ, lîng tõ khi nãi vµ viÕt. * KÜ n¨ng sèng: - Ra quyết định: lựa chọn cách sử dụng số từ và lợng từ tiếng Việt trong thực tiễn giao tiÕp cña b¶n th©n. 3.Thái độ: Tích cực học tập, giữ gìn sự trong sáng tiếng Việt. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch tham kh¶o. B¶ng phô - Häc sinh: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p: - Nêu ví dụ, vấn đáp, phân tích , qui nạp D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức: (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) ? Nêu cấu tạo đầy đủ của cụm DT, cho VD và phân tích? TL: pt / Dtt/ ps VD: một/ ngôi nhà /đẹp III. Bµi míi: (35’) Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: A. LÝ thuyÕt: PP vấn đáp, phân tích, qui nạp. KT động I. Số từ: n·o. 1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu: - GV treo bảng phụ đã viết VD. - C¸c tõ in ®Ëm bæ sung ý nghÜa cho nh÷ng - hai: bæ sung cho "chµng" tõ nµo? - mét tr¨m v¸n, nÖp - chÝn: ngµ, cùa, hång mao - Mét: đôi - s¸u Hïng V¬ng - Các từ đợc bổ sung thuộc từ loại nào? a. Bæ sung ý nghÜa vÒ sè lîng - Chóng bæ sung ý nghÜa g× cho DT? - Nhận xét về vị trí đứng của nó so với từ b. Bổ sung ý nghĩa về thứ tự mµ nã bæ nghÜa? * GV: Nh÷ng tõ in ®Ëm trong VD a vµ b mµ a. §øng tríc DT c« trß chóng ta võa t×m hiÓu chÝnh lµ sè tõ. b. §øng sau DT vËy, em hiÓu thÕ nµo lµ sè rõ? - Từ "đôi" trong "một đôi" có phải là số rừ kh«ng? V× sao? - Em h·y t×m c¸c tõ cã ý nghÜa kh¸i qu¸t vµ công dụng nh từ đôi? - LÊy VD vÒ sè tõ? - §äc to ghi nhí 1?.

(109) 2. Ghi nhí: SGK - 12tr Hoạt động 2: PP vấn đáp, phân tích, qui nạp. KT động n·o. - GV treo b¶ng phô ? C¸c tõ c¸c, c¶, nh÷ng, mÊy cã ý nghÜa g×? Nã cã g× gièng vµ kh¸c so víi sè tõ? ? Em hiÓu thÕ nµo lµ lîng tõ? *GV sö dông b¶ng phô vÏ m« h×nh côm DT ? XÕp c¸c tõ in ®Ëm trªn vµo m« h×nh côm DT? PhÇn tríc t1. t2 c¸c nh÷ng. c¶. mÊy v¹n. PhÇn t©m t1. II. Lîng tõ: 1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu: - C¸c, c¶, nh÷ng, mÊy chØ luîng Ýt hay nhiÒu cña sù vËt. - Chúng đứng trớc DT. trung PhÇn sau t2 hoµng tö. s1. kÎ tíng sÜ. s2. thua trËn. - Dùa vµo vÞ trÝ cña lîng tõ trong côm DT, cã thÓ chia lîng tõ lµm mÊy lo¹i? Cho VD? - §äc to phÇn ghi nhí? - Bµi häc h«m nay cÇn ghi nhí ®iÒu -GV chèt:. Hoạt động 3: * §äc y/c bµi tËp BT1: PP vấn đáp. KT nhãm - đại diện tr/ bày bảng nhãm - n/xÐt, ch÷a. BT2: Hđộng cá nhântr/ bày bảng- n/ xét, ch÷a. BT3: Th¶o luËn nhãm - tr/ bµy b¶ng phô - n/ xÐt, ch÷a.. 2. Ghi nhí: SGK - tr 129 - Kh¸i niÖm - Ph©n lo¹i: - Lîng tõ chØ ý nghÜa toµn thÓ: c¶, tÊt c¶, tÊt th¶y - Lîng tõ chØ ý nghÜa tËp hîp hay ph©n phèi: nh÷ng, c¸c mäi, tõng.. B. LuyÖn tËp: Bài tập 1: Các số từ trong bài thơ "Không ngủ đợc" a. Một, hai, ba, năm: Chỉ số lợng đứng trớc DT. b. Bốn, năm: chỉ số thứ tự đứng sau DT. Bài tập 2: các từ: Trăm, ngàn, muôn: đợc dùng để chỉ số lîng nhiÒu, rÊt nhiÒu cña sù vËt.. Bµi tËp3: §iÓm gièng vµ kh¸c nhau cña c¸c tõ: tõng, mçi - Gièng nhau: t¸ch ra tõng c¸ thÓ, tõng sù vËt - kh¸c nhau: + Tõng mang ý nghÜa lÇn lît theo tr×nh tù BT4: gäi 1hs viÕt + Mçi mang ý nghÜa nhÊn m¹nh, t¸ch riªng tõng c¸ thÓ. b¶ng+ díi líp viÕt- nh/ Bµi tËp 4: (Nghe- viÕt chÝnh t¶) xÐt, ch÷a lçi. IV. Cñng cè: (1’) Ghi nhí V. Híng dÉn VN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - ChuÈn bÞ: KÓ chuyÖn tëng tîng E. RKNBD: ..............................................................................................................................

(110) ........................................................................................................................... Ngµy so¹n: / /2011 Ngµy gi¶ng: / /2011 TiÕt 51-52. ViÕt bµi TËp lµm v¨n sè 3: tự sự - Kể chuyện đời thờng. A. Môc tiªu bµi häc 1. Kiến thức: Tự sự- kể chuyện đời thờng 2.KÜ n¨ng: * Kĩ năng bài dạy: Làm hoàn chỉnh bài văn tự sự- k/c đời thờng, trình bày, diẽn đạt lu lo¸t. * Kĩ năng sống: - Tự nhận thức đợc tầm quan trọng của văn tự sự, biết cách làm bµi v¨n tù sù. 3.Thái độ: tích cực làm bài, nghiem túc, tự giacs, đạt điểm cao nhất. B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: ra đề, biểu chấm. - Häc sinh: GiÊy viÕt bµi C. Ph¬ng ph¸p: - Thùc hµnh, tæng hîp. GV gi¸m s¸t- HS lµm bµi. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi : (88’) I. §Ò bµi : Em h·y kÓ vÒ ngêi mÑ cña em. II. GV gi¸m s¸t- HS lµm bµi III. Thu bµi, nhËn xÐt giê lµm bµi. Yêu cầu đáp án- biểu điểm: 1. H×nh thøc: - Bài viết sạch sẽ, rõ ràng, diễn đạt lu loát. - Viết đúng yêu cầu của đề : Kể về ngời 2. Néi dung - Bµi viÕt thÓ hiÖn râ bè côc a) Mê bµi : Giíi thiÖu nÐt chung vÒ ngêi mÑ cña m×nh. b) Th©n bµi : * Ngời mẹ tần tảo, đảm đang. - Cùng cha quán xuyến mọi công việc trong gia đình. - Khi mẹ vắng nhà thiếu đi tất cả những gì mẹ dành cho gia đình, bố con vông vÒ trong mäi c«ng viÖc. *Mẹ đối với các con - Quan t©m tíi tõng b÷a ¨n giÊc ngñ - Việc học của các con đợc mẹ quan tâm chu đáo. Dạy dỗ, giáo dục các con trë thµnh ngêi tèt * Mẹ đối với mọi ngời: - thơng yêu, giúp đỡ mọi ngời khi gặp khó khăn - Cëi më, hoµ nh· víi xãm lµng....

(111) BiÓu ®iÓm - §iÓm 9 -10 : Cã giäng kÓ, c¶m xóc thùc sù, tr×nh bµy râ rµng, s¹ch sÏ kh«ng sai lçi chÝnh t¶. - Điểm 7 -8 : Bài viết đúng thể loại, đủ yêu cầu trên, sai không quá 2,3 lỗi chÝnh t¶. - Điểm 5-6 : Bài viết cha thật hoàn chỉnh về nội dung, ít cảm xúc , đôi chỗ câu van còn lúng túng, còn mắc vài lỗi chính tả, diễn đạt. - §iÓm 3 - 4: Bµi viÕt lan man, tr×nh bµy kh«ng khoa häc, cßn m¾c nhiÒu lçi chÝnh t¶, viÕt c©u yÕu. - Điểm 1 - 2 : Bài viết quá sơ sài, không đúng thể loại. IV. Củng cố : PP làm văn tự sự- k/c đời thờng. V. Híng dÉn vÒ nhµ : (1’) - Lập dàn ý kể về sự đổi thay của quê em - ChuÈn bÞ: KÓ chuyÖn tëng tîng E. RKNBD: ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... .... :. Ngµy so¹n: / / 2011 Ngµy gi¶ng: / /2011. TiÕt 53:. KÓ chuyÖn tëng tîng A. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: - Nh©n vËt, sù kiÖn, cèt truyÖn trong t/ phÈm tù sù. - Vai trß cña tëng tîng trong tù sù. 2.KÜ n¨ng: * Kĩ năng bài dạy: Kể chuyện sáng tạo ở mức độ đơn giản..

(112) * Kĩ năng sống: - Suy nghĩ sáng tạo, nêu vấn đề, tìm kiếm và xử lí thông tin để kể chuyÖn tëng tîng. - Giao tiếp, ứng xử: trình bày suy nghĩ/ý tởng để kể các câu chuyện phù hợp với mục đích giao tiếp. 3.Thái độ: tích cực học tập, yêu thích k/ chuyện tởng tợng. B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: giáo án, đọc tài liệu tham khảo. - Häc sinh: chuÈn bÞ bµi C. Ph¬ng ph¸p: - Nêu ví dụ, vấn đáp, phân tích, qui nạp. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức: (1’) II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi: (40’). Hoạt động của thầy và trò. Nội dung cần đạt Hoạt động 1: A. LÝ thuyÕt: PP vấn đáp, phân tích, qui nạp.KT động não. I. T×m hiÓu chung vÒ ? H·y kÓ tãm t¾t truyÖn ngô ng«n: Ch©n, Tay, Tai, M¾t, kÓ chuyÖn tëng tîng : MiÖng? 1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ? Cho biÕt: trong truyÖn ngêi ta tëng tîng ra nh÷ng g×? ng÷ liÖu: + Các bộ phận trên cơ thể con ngời đợc tởng tợng thành nh÷ng nh©n vËt riªng cã tªn gäi, cã nhµ, biÕt suy nghÜ, * VÝ dô 1: hành động nh con ngời. + Chi tiÕt dùa vµo sù thËt: §Æc ®iÓm cña c¸c nh©n vËt - Tëng tîng: nµy trrong thùc tÕ. + ý nghÜa: Trong XH con ngêi ph¶i biÕt n¬ng tùa vµo nhau, tách rời nhau rhì không thể tồn tại đợc. ? Tởng tợng đóng vai trò nh thế nào trong truyện này? *HS đọc truyện: “Lục súc tranh công” ; “Giấc mơ trò - Mục đích: Nhằm thể truyÖn víi Lang Liªu” (sgk131,132) ?ChØ ra nh÷ng yÕu tè tëng tîng, s¸ng t¹o cña truyÖn? hiÖn mét t tëng, mét chủ đề Nh÷ng tëng tîng Êy dùa trªn sù thËt nµo? ? Tởng tợng nh vậy nhằm mục đích gì? * VÝ dô 2: - Tëng tîng: + Sáu con gia súc nói đợc tiếng ngời. + S¸u con kÓ c«ng vµ kÓ khæ - Sù thËt: cuéc sèng vµ c«ng viÖc cña mçi gièng vËt - Chủ đề: Các giống vật tuy khác nhau nhng đều có ích cho con ngêi kh«ng nªn so b×. - Tëng tîng: dùa trren c¬ së mét truyÖn tr/ thuyÕt, trªn sù thùc: tr/ thèng d©n téc: lµm b¸nh chng, b¸nh giÇy. ? Qua hai bµi tËp võa t×m hiÓu, em hiÓu thÕ nµo lµ kÓ chuyÖn tëng tîng? 2.Ghi nhí: SGK - tr133 -HS đọc ghi nhứ -GV chèt. Hoạt động 2: B. LuyÖn tËp: PP vấn đáp. KT động não. BT1: Dµn bµi: BT1: a. Më bµi: -HS đọc y/cầu. Trận lũ lụt khủng khiếp năm 2000 ở đồng bằng -T×m ý: s«ng Cöu Long. -LËp dµn bµi sè 1. Thuỷ Tinh, Sơn Tinh lại đại chiến với nhau trên chiÕn trêng míi nµy. b. Th©n bµi: - C¶nh Thuû Tinh khiªu chiÕn, tÊn c«ng víi ?C©u chuyÖn tëng tîng nh vËy nh÷ng vò khÝ cò nhng m¹nh h¬n gÊp béi, tµn ¸c nhằm mục đích gì? h¬n gÊp béi..

(113) - C¶nh S¬n Tinh ngµy nay chèng lò lôt: huy động sức mạnh tổng lực: đất, đá, xe ben. xe ka ma, tµu ho¶, trùc thang, xe léi níc... + Các phơng tiện thông tin hiện đại: vô tuyến, điện thoại di động... + Cảnh bộ đội, công an giúp dân chống lụt + C¶nh c¶ níc quyªn gãp: L¸ lµnh ... + C¶nh nh÷ng chiÕn sÜ hi sinh v× d©n. c. KÕt bµi: Thuû Tinh l¹i mét lÇn n÷a l¹i thua nh÷ng chµng S¬n Tinh cña thÕ kØ 21. IV. Cñng cè: (3’) Ghi nhí V. Híng dÉn VN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Làm dàn bài cho đề bài 2,5 phần luyện tập. - So¹n: ¤n tËp truyÖn d©n gian E. RKNBD: ..................................................................................................................................... ................................................................................................................... Ngµy so¹n: / /2011 Ngµy gi¶ng: / /2011 TiÕt 54 , 55. ¤n tËp truyÖn d©n gian A. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: - Đặc điểm thể loại cơ bản của truyện dân gian đã học: tr/ thuyết, cổ tích, truyện cời, ngụ ngôn - Nội dung, ý nghĩa và đặc sắc về nghệ thuật của các truyện dân gian đã học. 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - So s¸nh sù gièng vµ kh¸c nhau gi÷a c¸c truyÖn d©n gian. - Trình bày cảm nhận về truyện dân gian theo đặc trng thể loại - Kể một vài truyện dân gian đã học. * KÜ n¨ng sèng: - Giao tiÕp, tr×nh bµy suy nghÜ, ý tëng, th¶o luËn vµ chia sÎ nh÷ng cảm nhận cá nhân về đặc điểm cơ bản của các truyện dân gian đã học. 3. Thái độ: yêu thích t/ loại vh dân gian, tự hào về dân tộc, tích cực học tập ...xd đ/ níc. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn - Häc sinh: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p: Tổng hợp, hệ thống hoá kiến thức, vấn đáp, qui nạp D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức: (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) ? KÓ l¹i truyÖn Treo biÓn vµ nªu ý nghÜa cña truyÖn? ? KÓ l¹i truyÖn Lîn cíi ¸o míi vµ nªu ý nghÜa cña truyÖn? III. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: I. Hệ thống hoá định nghĩa thể loại PP vấn đáp, qui nạp. KT động não và các truỵện dân gian đã học: ?Điền vào sơ đồ các thể loại truyện dân.

(114) gia đã học? ? Nh¾c l¹i k/n vÒ c¸c thÓ lo¹i: truyÒn thuyÕt, cæ tÝch, ngô ng«n, truyÖn cêi? ? Em hãy kể tên các truyện đã học trong tõng thÓ lo¹i? Hoạt động 2: II. §Æc ®iÓm tiªu biÓu cña c¸c thÓ PP vấn đáp, tổng hợp. KT động não. lo¹i: - GV hớng dẫn HS lập bảng, liệt kê đặc ®iÓm tiªu biÓu cña tõng thÓ lo¹i: nh©n vËt, néi dung, ý nghÜa? TruyÒn thuyÕt Cæ tÝch Ngô ng«n TruyÖn cêi - Lµ truyÖn kÓ vÒ - Lµ truyÖn kÓ vÒ - Lµ truyÖn kÓ mîn - Lµ truyÖn kÓ vÒ các nhân vật và cuộc đời một số chuyện về loài vật, những hiện tợng sự kiện LS trong kiểu nhân vật đồ vật hoặc con ng- đáng cời trong cuộc qu¸ khø. quen thuéc. ời để nói bóng gió sống (hiện tợng có chuyÖn con ngêi. tính chất ngợc đời, lç bÞch, tr¸i tù - Cã ý nghÜa Èn dô, nhiªn) - Cã nhiÒu chi - Cã nhiÒu chi tiÕt ngô ý. - Cã yÕu tè g©y cêi. tiÕt tëng tîng k× tëng tîng k× ¶o. ¶o. - Ngêi kÓ, ngêi nghe tin c©u chuyÖn nh lµ cã thËt. - ThÓ hiÖn th¸i đọ và cách đánh gi¸ cña nh©n d©n đối với các sự kiÖn vµ nh©n vËt lịch sử đợc kể.. - Ngêi kÓ, ngêi nghe kh«ng tin c©u chuyÖn nh lµ cã thËt. - ThÓ hiÖn íc m¬, niÒm tin cña nh©n d©n vÒ chiÕn th¾ng cuèi cïng cña lÏ ph¶i, cña c¸i thiÖn.. Hoạt động 3: PP vấn đáp, phân tích, tổng hợp . KT động não ? So s¸nh sù gièng vµ kh¸c nhau gi÷a c¸c t/ lo¹i.. Nh©n vËt Néi dung, ý nghÜa TÝnh x¸c thùc. - Nêu bài học để khuyªn nhñ, r¨n d¹y - nh»m g©y cuy¬× ngêi ta trong cuéc mua vui hoÆc phª sèng. ph¸n nh÷ng thãi h tËt xÊu trong XH tõ đó hớng ngời ta tới cái đẹp. III. So s¸nh sù gièng vµ kh¸c nhau gi÷a c¸c thÓ lo¹i: 1. TruyÒn thuyÕt vµ cæ tÝch: a. Gièng nhau: - §Òu cã yÕu tè tëng tîng k× ¶o. - Có nhiều chi tiết giống nhau: Sự ra đời thÇn k×, nh©n vËt chÝnh cã nh÷ng tµi n¨ng phi thêng. b. Kh¸c nhau:. TruyÒn thuyÕt KÓ vÒ c¸c nh©n vËt, sù kiÖn cã liên quan đến LS thời quá khứ Thể hiện cách đánh giá của nhân dân đối với nhân vật và sự kiện LS đợc kể. Cæ tÝch Kể về cuộc đời một số kiểu nhân vật nhất định ThÓ hiÖn íc m¬, niÒm tin cña nh©n d©n ta vÒ chiÕn th¾ng cuãi cùng của cái thiện đối với cái ¸c. Ngêi kÓ, ngêi nghe tin c©u Ngêi kÓ, ngêi nghe kh«ng tin chuyÖn lµ cã thËt c©u chuyÖn lµ cã thËt. * GV: TruyÖn ngô ng«n thêng chÕ 2. TruyÖn ngô ng«n vµ truyÖn cêi:.

(115) giễu, phê phán những hành động, c¸ch øng xö tr¸i víi ®iÒu truyÖn muèn r¨n d¹y ngêi ta. V× thÕ truyÖn ngô ng«n thÇy bãi... thêng gËy cêi.. a. Gièng nhau: §Òu cã yÕu tè g©y cêi. b. Kh¸c nhau: - Truyện cời: gây cời để mua vui hoặc phê phán, châm biếm những sự việc, hiện tợng, tính cách đáng cời. - TruyÖn ngô ng«n: khuyªn nhñ, r¨n d¹y ngời ta một bài học cụ thể nào đó trong cuéc sèng. IV. Cñng cè: ND- NT c¸c thÓ lo¹i v¨n häc d©n gian. V. Híng dÉn häc tËp: - Đọc lại các truyện dân gian, nhớ ND và NT của mỗi truyện.Kể đợc truyện - ChuÈn bÞ: ChØ tõ E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. .... Ngµy so¹n: / /2010 Ngµy gi¶ng: / /2010 TiÕt 56:. ChØ tõ. A. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: - Kh¸i niÖm chØ tõ - NghÜa kh¸i qu¸t cña chØ tõ - §Æc ®iÓm ng÷ ph¸p cña chØ tõ: Kh¶ n¨ng kÕt hîp ; chøc vô ng÷ ph¸p cña chØ tõ. 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Nhận diện đợc chỉ từ. - Sử dụng đợc chỉ từ khi nói và viết. * KÜ n¨ng sèng: - Ra quyết định: lựa chọn cách sử dụng chỉ từ tiếng Việt trong thực tiễn giao tiếp cña b¶n th©n. - Giao tiÕp, tr×nh bµy suy nghÜ, ý tëng, th¶o luËn vµ chia sÎ nh÷ng c¶m nhËn c¸ nh©n vÒ c¸ch sö dông chØ tõ trong tiÕng ViÖt. 3. Thái độ: Tích cực học tập; sử dụng tiếng Việt trong sáng. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn - Häc sinh: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p: - Nêu ví dụ, vấn đáp, phân tích, qui nạp, thực hành. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) ThÕ nµo lµ sè tõ? Lîng tõ? Cho VD vµ ph©n tÝch? III. Bµi míi: (35’) Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: A. LÝ thuyÕt: PP vấn đáp, phân tích, qui nạp. KT động não. I. ChØ tõ lµ g×? - GV treo bảng phụ đã viết VD 1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ ? Những từ in đậm đó bổ sung ý nghĩa cho từ nào liệu: ? Những từ đợc bổ nghĩa thuộc từ loại nào đã * VD 1 häc? - nä bæ sung ý nghÜa cho «ng vua - Êy bæ sung ý nghÜa cho viªn quan.

(116) - kia bæ sung ý nghÜa cho lµng - nä bæ sung ý nghÜa cho nhµ -> Những từ đợc bổ nghĩa thuộc từ loại DT. ?Em thÊy nh÷ng tõ: nä, kia, Êy cã ý nghÜa g×? - So s¸nh c¸c tõ vµ côm tõ: + «ng vua / «ng vua nä + Viªn quan / viªn quan Êy + Lµng / lµng kia + Nhµ / nhµ nä - Các từ nọ, kia, ấy dùng đẻ trỏ vào sự vật, xác định vị trí của sự vật ấy, tách biệt sự vật này với Các từ nọ, kia, ấy dùng đẻ trỏ sự vật, nhằm xác định vị trí sù vËt kh¸c. cña sù vËt Êy trong kh«ng gian ?Nh÷ng tõ in ®Ëm bæ sung ý nghÜa cho nh÷ng tõ hoÆc thêi gian. nµo? * VD 2: - Êy bæ nghÜa cho nä - Hồi bổ nghĩa cho đêm ? So s¸nh c¸c tõ Êy, nä, ë VD 2 víi c¸c tõ Êy, nä ë VD 2 võa ph©n tÝch, chóng cã ®iÓm g× gièng vµ kgh¸c nhau? - So s¸nh: + Giống: đều xác định vị trí sự vật + Kh¸c: VD 1: Xác định vị trí sự vật trong không gian VD 2 Xác định vị trí của sự vật trong thời gian Nh÷ng tõ: nä. Êy, kia lµ chØ tõ * GV: Nh÷ng tõ: nä. Êy, kia lµ chØ tõ ? Em hiÓu thÕ nµo lµ chØ tõ 2. Ghi nhí: SGk - tr 137 Hoạt động 2: II. Hoạt động của chỉ từ PP vấn đáp, phân tích, qui nạp. KT động não. trong c©u: - GV sö dông b¶ng phô viÕt 3 VD (SGk - tr 1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ 137,138) liÖu: VD1 phÇn I VD 2 phÇn II. ? XÐt VD1, cho biÕt vai trß ng÷ ph¸p cña chØ tõ * VD 1: trong VD1? - Chỉ từ làm phụ ngữ trong cụm DT, hoạt động - Chỉ từ làm phụ ngữ trong cụm DT, hoạt động trong câu trong c©u nh mét DT. nh mét DT. - Cã thÓ lµm CN, VN, TN: - Cã thÓ lµm CN, VN, TN: + Hồi ấy, đêm nọ : TN + Viªn qua Êy: CN * VD 2: + ¤ng vua nä, nhµ nä, lµng kia: BN ? Xét VD2 Tìm chỉ từ, xác định chức vụ của chỉ a. Đó: CN b. §Êy: CN tõ trong c©u? ? §Æt c©u cã chØ tõ? Cho biÕt vai trß ng÷ ph¸p 2. Ghi nhí : SGk - Tr 138 của chỉ từ trong câu đó? ? Hãy nhắc lại hoạt động của chỉ từ trong câu -Chốt ghi nhớ-> 1 hs đọc. B. LuyÖn tËp: Hoạt động 3: PP ph©n tÝch, tæng hîp. BT1: KT động não Bài 1: Tìm chỉ từ và xác định ý nghĩa, chức vụ ngữ -Gọi hs đọc y/ cầu bài ph¸p cña chØ tõ: -gäi hs lªn b¶ng tr/ bµy a. ấy (hai thứ bánh ấy): dùng để định vị sự vật trong - n/ xÐt, ch÷a kh«ng gian vµ lµm phô ng÷ trong côm DT. b. đấy, đây: định vị sự vật trong không gia, làm CN. c. Nµy: §Þnh vÞ sù vËt vÒ thêi gian, lµm TN. d. Đó: định vị sự vật về thời gian, làm TN..

(117) BT2: KT động não -Gọi hs đọc y/ cầu bài -gäi hs lªn b¶ng tr/ bµy - n/ xÐt, ch÷a. Bµi 2: Thay c¸c tõ in ®Ëm b»ng c¸c chØ tõ thÝch hîp a. Chân núi Sóc = đấy, đó ®inh vÞ vÒ kh«ng gian b. Làng bị lửa thiêu cháy = làng ấy, làng đấy, làng đó - định vị về không gian  Cần viết nh vậy để không bị lặp từ. IV. Cñng cè: (3’) V. Híng dÉn VN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - So¹n bµi: LuyÖn tËp kÓ chuyÖn tëng tîng. E. RKNBD: ............................................................................................................................. .............................................................................................................................. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. /. /. /2011 /2011. TiÕt 57. LuyÖn tËp kÓ chuyÖn tëng tîng A. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: - Tëng tîng vµ vai trß cña tëng tîng trong tù sù 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Tự xây dựng đợc dàn bài k/c tởng tợng. - KÓ chuyÖn tëng tîng * Kĩ năng sống: - Suy nghĩ sáng tạo, nêu vấn đề, tìm kiếm và xử lí thông tin để kể chuyÖn tëng tîng. - Giao tiếp, ứng xử: trình bày suy nghĩ/ý tởng của bản thân để kể các câu chuyện phù hợp với mục đích giao tiếp. 3.Thái độ: Tích cực học tập. Yêu thích văn k/c tởng tợng. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn - Häc sinh: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p: - Vấn đáp, phân tích, qui nạp, thực hành. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. (1’) II.KiÓm tra bµi cò: III.Bµi míi: (35’) Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: I. LuyÖn tËp: PP vấn đấp, phân tích, tổng hợp. Đề bài: KT động não. KÓ chuyÖn mêi n¨m sau em vÒ th¨m lại mái trờng mà hiện nay đang học. Hãy tởng tợng những thay đổi có thể xảy ra. ? Em hãy xác định yêu cầu của đề 1. Tìm hiểu đề: bµi vÒ thÓ lo¹i. néi dung, ph¹m vi - ThÓ lo¹i: kÓ chuyÖn tëng tîng (kÓ viÖc) - Néi dung: ChuyÕn th¨m ng«i trêngcò sau mêi n¨m..

(118) ? Dµn bµi cña bµi v¨n kÓ chuyÖn gåm mÊy phÇn? phÇn më bµi ta cÇn viÕt nh÷ng g×? ?Mêi n¨m n÷a em bao nhiªu tuæi? Lúc đó em đang học đại học hay đi lµm? ? Em vÒ th¨m trêng vµo dÞp nµo? T©m tr¹ng cña em tríc khi vÒ th¨m trêng? M¸i trêng sau mêi n¨m cã gì thay đổi?. ? C¸c thÇy c« gi¸o trong mêi n¨m nh thÕ nµo? ThÇy c« gi¸o cò cã nhËn ra em kh«ng? Em vµ thÇy c« đã gặp gỡ và trò chuyện với nhau ra sao? ? GÆp l¹i c¸c b¹n cïng líp em cã t©m tr¹ng vµ suy nghÜ g×?. - Ph¹m vi: tëng tîng vÒ t¬ng lai ng«i trêng sau mêi n¨m. 2. LËp dµn bµi: a. Më bµi: - Giíi thiÖu b¶n th©n: tªn, tuæi, nghÒ nghiÖp. - Th¨m trêng vµo ngµy héi trêng 20 - 11. b. Th©n bµi: - T©m tr¹ng tríc khi vÒ th¨m trêng: båi håi, håi hép. - C¶nh trêng líp sau mêi n¨m cã sù thay đổi: + Phòng học, phòng giáo viên đợc tu sửa khang trang, đẹp đẽ với trang thiết bị hiện đại. + C¸c hµng c©y lªn xanh tèt to¶ bãng m¸t rîp c¶ s©n trêng. + Xung quanh s©n trêng c¸c bån hoa, c©y cảnh đợc cắt tỉa công phu. - Thầy cô giáo mái đầu đã điểm bạc, có thªm nhiÒu thÇy c« gi¸o míi. - GÆp l¹i thÇy c« em vui mõng kh«n xiÕt, thầy cô cũng hết sức xúc động khi gặp lại trß cò. ThÇy trß hái th¨m nhau rèi rÝt. - Các bạn cũng đã lớn, ngời đi học, ngời đi lµm. Chóng em quÊn quýt «n l¹i chuyÖn cò. -Hái th¨m nhau vÒ cuéc sèng hiÖn t¹i vµ lêi høa hÑn. c. KÕt bµi: - Phót chia tay lu luyÕn bÞn rÞn. - Ên tîng s©u ®Ëm vÒ lÇn th¨m trêng (c¶m động, yêu thơng, tự hào). ? Phót chia tay diÔn ra nh thÕ nµo? Em cã suy nghÜ g× sau lÇn vÒ th¨m trêng? II. Các đề bổ sung Hoạt động 2: pp tổng hợp, thực hành. KT động n·o. - Gọi hS đọc 3 đề bài bổ sung - Tìm ý và lập dàn ý cho một đề Đề bài: Thay đổi ngôi kể, bộc lộ tâm tình bµi cña mét nh©n vËt cæ tÝch mµ em thÝch. ( hs động não cá nhân) - Nhân vật rong truyện cổ tích không đợc -1hs lên bảng tr/ bày + lớp cùng miêu tả đời sống nội tâm HS có thể tởng tlàm îng s¸ng t¹o nhng ý nghÜ, t×nh c¶m cña nh©n -N/ xÐt bæ sung. vËt ph¶i hîp lÝ. IV. Cñng cè: (3’) PP lËp dµn bµi V. Híng dÉn VN: (1’) - Tëng tîng cuéc gÆp gì cña em víi mét nh©n vËt cæ tÝch mµ em yªu thÝch vµ kÓ l¹i (t×m ý vµ lËp dµn bµi) - Chuẩn bị bài đọc thêm : Con hổ có nghĩa E. RKNBD: ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................... Ngµy so¹n: / /2011 Ngµy gi¶ng: / /2011.

(119) Hớng dẫn đọc thêm:. TiÕt 58. Con hæ cã nghÜa. (Truyện trung đại Việt nam - Vũ Trinh) A. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: - Đặc điểm t/ loại truyện trung đại - ý nghĩa đề cao đạo lí, nghĩa tình ở truyện: Con hổ có nghĩa - Nét đặc sắc của truyện: Kết cấu truyện đơn giản và sử dụng biện pháp nghệ thuật nh©n ho¸. 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Đọc- hiểu vb truyện trung đại - Phân tích để hiểu ý nghĩa hình tợng "con hổ có nghĩa" - Kể lại đợc truyện. * KÜ n¨ng sèng: - Tự nhận thức giá trị của sự đền ơn đáp nghĩa trong cuộc sống. - ứng xử thể hiện lòng biết ơn với những ngời đã cu mang, giúp đỡ mình. - Giao tiÕp, øng xö: tr×nh bµy suy nghÜ/ý tëng cña b¶n th©n vÒ gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña truyÖn. 3. Thái độ: Tích cực học tập, sống có nghĩa tình, yêu thơng đồng loại. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn - Häc sinh: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p: Đọc, tái hiện, vấn đáp, phân tích, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: I.ổn định tổ chức. (1’) II.KiÓm tra bµi cò: (5’) ? Em hiểu thế nào là truyện ngụ ngôn? Kể tên những truyện ngụ ngôn đã học? TruyÖn ngô ng«n nµo em thÊy thó vÞ nhÊt? V× sao? III.Bµi míi: (35’) Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: I. T×m hiÓu chung: PP vấn đáp, thuyết trình. KT động não. 1. T¸c gi¶: ? Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶: Vò Trinh 1759 - 1828 * GV: Giíi thiÖu thÖm vÒ t¸c gi¶: Quª: Xu©n Lan. huyÖn Lang Tµi, trÊn Kinh B¾c. Ông đỗ cử nhân năm 17 tuổi, làm quan dới thời nhà Lª vµ nhµ NguyÔn. ¤ng næi tiÕng lµ ngêi th«ng minh, häc giái, c¬ng trùc. ? T¸c phÈm truyÖn nµy kh¸c g× so víi truyÖn d©n 2. T¸c phÈm: -Truyện trung đại Việt gian đã học Nam: (sgk-143) *Truyện trung đại: - Thời gian: từ thế kỉ X đến cuối thế kỉ XIX. - ThÓ lo¹i: truyÖn v¨n xu«i ch÷ H¸n, c¸ch viÕt gÇn víi kÝ, sö. - Cốt truyện: đơn giản, kể theo trật tự thời gian, nhân vật đợc thể hiện qua ngôn ngữ và hành động, tâm lí, tâm trạng còn đơn giản, sơ sài. - Nội dung: mang tính chất giáo huấn đạo đức. II. §äc- hiÓu v¨n b¶n: Hoạt động 2: 1. §äc, chó thÝch: PP vấn đáp, thuyết trình. KT động não. - GV nêu yêu cầu đọc : - §äc: §äc chËm r·i, nhÊn giäng nh÷ng tõ ngõ miªu t¶.

(120) hành động của hai con hổ-hs ddoc- n/xét - KÓ tãm t¾t: ? KÓ tãm t¾t l¹i toµn bé v¨n b¶n - Bà đỡ Trần đợc hổ chồng mời đi đỡ đẻ cho hổ vợ. Xong viÖc, hæ chång l¹i câng bµ ra khái rõng vµ đền ơn 10 lạng bạc. - B¸c TiÒu Mç ë L¹ng S¬n cøu hæ khái bÞ hãc x¬ng. Hổ đền ơn đáp nghĩa bác Tiều. Bác Tiều qua đời, hổ còn đến bên quan tài tỏ lòng thơng xót và sau đó, mỗi dịp giỗ bác Tiều, hổ lại đem dê hoặc lợn đến tế. ? Gi¶i thÝch tõ: nghÜa, mç, chóa rõng, tiÒu, thung - Gi¶i thÝch tõ khã: sgk-143 lòng... ? TruyÖn con hæ cã nghÜa thuéc kiÓu v¨n b¶n nµo đã học? ? V¨n b¶n cã mÊy phÇn? tõng phÇn kÓ chuyÖn g×? - Từ đầu đến... hổ sống qua đợc: Hổ trả nghĩa bà đờ TrÇn. - Tiếp đến hết: Hổ trả nghĩa bác Tiều. ? Nh©n vËt trung t©m cña truyÖn lµ nh©n vËt nµo? C¶m nhËn chung cña em vÒ hai con hæ nµy lµ g×? Hoạt động 3: PP Đọc- tái hiện, vấn đáp, phân tích, bình giảng.KT động não. ? Chuyện gì đã xảy ra với bà đỡ Trần ( ngời huyện §«ng TriÒu) víi con hæ thø nhÊt - Hổ cái sắp sinh con, hổ đực đi tìm bà đỡ: ? Em có nhận xét gì về cách mời bà đỡ của hổ. Tình thÕ ntn? -Xông đến cõng. -Hành động cử chỉ: bảo vệ, giữ gìn bà ( gặp bụi rËm, gai gãc dïng ch©n rÏ lèi, ch¹y vµo rõng s©u.) -T×nh thÕ gay go, nguy hiÓm ? Thái độ, hành động của bà đỡ Trần ntn? - Run sî kh«ng d¸m nhóc nhÝch. - Xoa bãp bông hæ ?Tâm trạng của hổ đực khi hổ cái đã đẻ đợc. -Mừng rỡ, đùa giỡn với con. ? Cái nghĩa và mức độ thể hiện cái nghĩa hổ trả bà đỡ Trần ntn? -Cung kính, lu luyến, tặng bà một cục bạc để bà sống qua năm mất mùa đói kếm. -> Biết ơn quí trọng ngời đã giúp đỡ mình ? B¸c tiÒu mç gÆp con hæ tr¸n tr¾ng trong t×nh huống nào? Hãy nhận xét tình huống đó? - Hæ bÞ hãc x¬ng -T×nh huèng nguy kÞch ? Thấy hổ trong tình trạng nh vậy, bác tiều phu đã có thái độ và hành động nh thế nào? - uèng rîu chÌo lªn c©y nãi to. - Thß tay lÊy khóc x¬ng bß ra ->Hành động dũng cảm, cao đẹp thể hiện lòng nh©n ¸i, t×nh c¶m yªu th¬ng loµi vËt ? Em có nhận xét gì về mức độ đền ơn của hổ với b¸c tiÒu mç? -BiÕu b¸c con nai. Mêi n¨m sau b¸c mÊt ®au xãt cø đến ngày giỗ lại mang dê lợn đến tế. -> Đền ơn mãi. 2. KÕt cÊu, bè côc: - Phơng thức biểu đạt: tự sự - Bè côc: 2 phÇn. 3. Ph©n tÝch: a. Con hổ với bà đỡ Trần. -Biết ơn quí trọng ngời đã giúp đỡ mình b. Con hæ víi b¸c tiÒu.

(121) m·i (vËt chÊt+tinh thÇn) ? Trong mçi chuyÖn, chi tiÕt nµo lµm em thó vÞ nhÊt? ? ChuyÖn con hæ víi b¸c tiÒu so víi chuyÖn con hæ với bà đỡ Trần có thêm ý nghĩa gì? * GV: Nhê NT nh©n ho¸, chóng ta kh«ng chØ thÊy hổ có lòng biết ơn đối với ngời đã cứu giúp mình mà hành động của hổ đực ở câu chuyện 1 cũng giúp ngời thấy đợc hổ cũng biết thơng vợ quí con...mang tính ngời đáng quí. - Qua t×m hiÓu, em thÊy hai truyÖn cã ®iÓm g× gièng vµ kh¸c nhau? (vÒ cèt truyÖn, c¸ch kÓ, ng«i kÓ, biÖn ph¸p NT) - Mîn truyÖn con hæ cã nghÜa t¸c gi¶ muèn göi dÕn chóng ta ®iÒu g×? - T¹i sao t¸c gi¶ kh«ng lÊy h×nh tîng con vËt kh¸c mµ lÊy h×nh tîng con hæ? * GV: Con hæ - chóa s¬n l©m næi tiÕng hung d÷, tµn b¹o. Êy thÕ mµ hæ cßn cã t×nh nghÜa. Mîn truyÖn con hổ để nói chuyện con ngời, câu chuyện tự nó to¸t lªn ý nghÜa ngô ng«n s©u s¾c. - Em hiÓu "nghÜa" trong truyÖn Con hæ cã nghÜa lµ nh thÕ nµo? -T¹i sao t¸c gi¶ kh«ng lÊy truyÖn 1 con hæ víu hai sù viÖc mµ l¹i lÊy hai cin hæ víi hai sù viÖc kh¸c nhau ë hai n¬i kh¸c nhau? - Chúng ta đã biết giúp đỡ nhau cha? biết dền ơn đáp nghĩa đới với ngời đã giúp đờ mình cha? Cho VD cô thÓ? * GV: Đó chính là truyền thống đạo lí tốt đẹp của d©n téc ta "Uèng níc nhí nguån", "¨n qu¶ nhí kÎ trång c©y" ? Nªu néi dung ý nghÜa v¨n b¶n ? kh¸i qu¸t chung vÒ nghÖ thuËt cña truyÖn.. Hoạt động 4: PP vấ đáp, tổng hợp. KT động não.. 1. §ãng vai mét trong hai con hæ kÓ l¹i truyÖn? - GV sö dông b¶ng phô tr¾c nghiÖm. -HS béc lé.. - Đền ơn mãi mãi ngời đã cøu m×nh tho¸t khái c¸i chÕt. 4. Tæng kÕt: 4.1 Néi dung: - Đề cao đạo lí, nghĩa tình tõ truyÖn: Con hæ cã nghÜa. 4.2. NghÖ thuËt: - TruyÖn h cÊu, kÕt cÊu truyện đơn giản, có sự nâng cÊp nãi vÒ c¸i nghÜa cña hai con hæ vµ sö dông b/ ph¸p n/thuËt nh©n ho¸ mîn chuyện vật để nói chuyện ngêi. 4.3. Ghi nhí: sgk-143. III. LuyÖn tËp:. Bµi tËp tr¾c nghiÖm: 1. Lời nhận xét nào sai về truyện trung đại? A.Đó là những truyện đợc viết trong thờu kì trung đại. B. §ã lµ nh÷ng truyÖn truyÒn miÖng trong d©n gian. C. §ã lµ nh÷ng truyÖn mang ®Ëm tÝnh gi¸o huÊn. D. Đó là những truyện có cách viết đơn giản nhng mang ý nghĩa sâu s¾c. 2. Nhận xét nào gần đúng với ý nghĩa truyện? A. Truyện đề cao tình cảm thuỷ chung giữa con ngời với nhau. B. Truyện đề cao tình cảm giữa con ngời với loài vật. C. truyện đề cao cái nghĩa và khuyên con ngời luôn biết trọng ân nghÜa. C. Truyện ca ngợi phẩm chất tốt đẹp của loài vật. 2. Theo em vì sao truyện Con hổ có nghĩa đợc xếp vào truyện trung.

(122) đại? Em biết câu chuyện nào tơng tự nh câu chuyện Con hổ có nghĩa kh«ng? H·y kÓ l¹i? IV. Cñng cè: (3’) ND-NT V. Híng dÉn VN: (1’)- Häc bµi, thuéc ghi nhí. So¹n bµi: §éng tõ. E. RKNBD: .......................................................................................................... ..................................................................................................................................... Ngµy soan: Ngµy gi¶ng:. / /2011 / /2011. TiÕt 59. §éng tõ. A. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: - Khái niệm động từ: ý nghĩa khái quát của động tự; Đặc điểm ngữ pháp của động từ( khả năng két hợp của động từ; chức vụ ngữ pháp của động từ) - Các loại động từ 2. KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - Nhận biết động từ trong câu. - Phân biệt động từ tình thái và động từ chỉ hành động, trạng thái. - Sử dụng động từ để đặt câu. * KÜ n¨ng sèng: - Ra quyết định: lựa chọn cách sử dụng động từ tiếng Việt trong thực tiễn giao tiếp cña b¶n th©n. - Giao tiÕp, tr×nh bµy suy nghÜ, ý tëng, th¶o luËn vµ chia sÎ nh÷ng c¶m nhËn c¸ nhân về cách sử dụng động từ trong tiếng Việt. 3. Thái độ: Tích cực học tập, giữ gìn sự trong sáng tiếng Việt B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn , b¶ng phô - Häc sinh: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p: - Vấn đáp, phân tích, qui nạp, thực hành. D. C¸c bíc lªn líp: I.ổn định tổ chức. (1’) II.KiÓm tra bµi cò: (5’) ChØ tõ lµ g×? §o¹n th¬ sau cã mÊy chØ tõ? "Cô kia đi đằng ấy với ai Trång da, da hÐo, trång khoai khoai hµ Cô kia đi đằng này với ta Trång khoai khoai tèt, trång cµ cµ sai" III.Bµi míi: (35’) Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: A. LÝ thuyÕt: PP vấn đáp, phân tích, qui nạp. I. Đặc điểm của động từ: KT động não. 1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu: - GV treo bảng phụ đã viết VD ?Bằng hiểu biết của em về ĐT đã häc ë bËc TiÓu häc, em h·y t×m động từ có trong các câu văn đó? -a. đi, đến, ra, hỏi - Các động từ trên chủ yếu chỉ hành động, -b. lÊy, lµm, lÔ tr¹ng th¸i cña sù vËt. -c. treo, cã, xem, cêi, b¶o, b¸n, phải, đề. - Kh¶ n¨ng kÕt hîp:.

(123) ? Những ĐT chúng ta vừa tìm đợc cã ý nghi· g×? ? H·y nªu kh¶ n¨ng kÕt hîp cña DT? - Những ĐT chúng ta vừa tìm đợc có khả năng kết hợp đợc với những từ nào đứng trớc nó? ?Tìm một ĐT, đặt câu với ĐT đó? Ph©n tÝch thµnh phÇn c©u? ? §T gi÷ chøc vô ng÷ ph¸p g× trong c©u? ?Cần ghi nhớ điều gì về đặc điểm cña §T? Hoạt động 2: PP vấn đáp, qui nạp. KT động não. + ĐT thờng kết hợp với những từ: đã, hãy, đừng, chớ... đứng trớc dẻ tạo thành cụm ĐT + §T lµm VN trong c©u + Khi §T lµm CN th× sÏ mÊt kh¶ n¨ng kÕt hợp với đã, sẽ đang... 2. Ghi nhí: SGk - tr 146. II. Các loại động từ chính: 1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu:. - GV sö dông b¶ng phô vÏ m« h×nh b¶ng ph©n lo¹i §T - §äc bµi tËp 1 - SGK tr 146 ? Căn cứ vào đâu để phân loại §T? ? ĐT chỉ hoạt động, trạng thái đợc Trả lêi phân định nh thế nào? c©u hái lµm g×?. Thờng đòi hái c¸c §T kh¸c ®i kÌm ë phÝa sau toan, định, đừng. Không đòi hỏi các §T kh¸c ®i kÌm ë phÝa sau chạy, cời, đứng, hỏi, đọc, ngồi, yêu, ghÐt. - Tr¶ lêi d¸m buån, vui, nhøc, c©u hái nøt, g·y, ®au ? §T cã mÊy lo¹i lµ nh÷ng lo¹i lµm sao, thÕ nµo? nµo? +§T t×nh th¸i +ĐT hành động, trạng thái - §äc ghi nhí 2 - tr 146 2. Ghi nhí: SGK - tr 146 - GV chèt ghi nhí. Hoạt đông3: PP thực hành tổng hợp, vấn đáp. B. Luyện tập: BT1: KT động não. tr/ bày cá Bài tập 1: a. C¸c §T: nh©n. có, khoe, may, đem, ra, mặc, đứng, hóng, đợi, - §äc yªu cÇu cña bµi tËp thÊy, hái, tøc, tøc tèi, ch¹y, gi¬, b¶o. ? T×m §T vµ ph©n lo¹i b. Ph©n lo¹i: ? T×m §T trong ®o¹n trÝch trªn? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch sö - §T chØ t×nh th¸i: cã(thÊy) dụng ĐT trong đoạn trích (số l- - ĐT chỉ hành động, trạng thái: các ĐT còn l¹i îng, t¸c dông) Bµi 2: TruyÖn buån cêi chÝnh lµ ë chç thãi quen dïng tõ cña anh chµng keo kiÖt. Anh ta keo kiệt đến mức kiêng dùng cả những từ nh đa, cho, chØ thÝch dïng ch÷ng tõ nh cÇm, lÊy ®©y chÝnh lµ thãi quen dïng c¸c §T. Bài 3: ( chính tả : nghe đọc- chép) IV. Cñng cè: V. Híng dÉn VN: Häc ghi nhí. Hoµn thiÖn bµi tËp. So¹n bµi: Côm §T E. RKNBD:.

(124) ............................................................................................................................. . -------------------------------------. Ngµy so¹n: / / 2011 Ngµy gi¶ng: / /2011 TiÕt 60. Cụm động từ A. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: - Nghĩa của cụm động từ; Chức năng ngữ pháp của cụm động từ; Cấu tạo đầy đủ của cụm động từ; ý nghĩa của phụ ngữ trớc và phụ ngữ sau trong cụm động từt] 2. KÜ n¨ng: * Kĩ năng bài dạy: Sử dụng cụm động từ. * KÜ n¨ng sèng: - Ra quyết định: lựa chọn cách sử dụng cụm động từ tiếng Việt trong thực tiễn giao tiÕp cña b¶n th©n. - Giao tiÕp, tr×nh bµy suy nghÜ, ý tëng, th¶o luËn vµ chia sÎ nh÷ng c¶m nhËn c¸ nhân về cách sử dụng cụm động từ trong tiếng Việt. 3.Thái độ: Tích cực học tập, yêu tiếng Việt B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. B¶ng phô - Häc sinh: So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: - Nêu vấn đề, phân tích, qui nạp, thực hành. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức: (1’) II. KiÓm tra bµi cò: (5’) -1 hs lªn b¶ng vÏ m« h×nh ph©n lo¹i §T vµ thuyÕt minh. - YCTL: §T §T t×nh th¸i (thờng đòi hỏi ĐT khác đi kèm) ĐT chỉ hành động ( tr¶ lêi c©u hái: lµm g×?). Đ T chỉ hành động, trạng thái ( không đòi hỏi ĐT khác đi kèm) §T chØ tr¹ng th¸i ( tr¶ lêi c©u hái: lµm sao? thÕ nµo?). III. Bµi míi: (35’) Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: A. LÝ thuyÕt: PP phân tích, qui nạp, vấn đáp.KT I. Cụm động từ là gì? động não 1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu: - GV sử dụng bảng phụ đã viết bài tËp. - đã, nhiều nơi, bổ sung ý nghĩa cho đi ? Các từ in đậm trong VD trên bổ - cũng, những câu đố oái oăm bổ sung ý sung ý nghÜa cho §T nµo? nghÜa cho ra..

(125) * GV: tæ hîp tõ bao gåm §T vµ mét số từ ngữ phụ thuộc đi kèm đợc gọi lµ côm §T. ? Thö lîc bá tõ ng÷ in ®Ëm råi rót ra nhËn xÐt vÒ vai trß cña chóng? - NÕu lîc bá c¸c tõ ng÷ in ®Ëm th× chØ cßn l¹i §T. C¸c s¾c th¸i ý nghÜa về thời gian, địa điểm, đối tợng mà chóng bæ sung cho §T kh«ng cßn n÷a. ? Tìm một cụm ĐT, đặt câu với cụm §T Êy råi rót ra nhËn xÐt vÒ ho¹t động của cụm ĐT trong câu so với §T? ?Thế nào là cụm ĐT, cụm ĐT có đặc ®iÓm g×? -GV chốt- gọi 1 hs đọc. Hoạt động 2: PP phân tích, qui nạp, vấn đáp.KT động não. -Những từ in đậm đi kèm với ĐT để tạo côm §T míi trän nghÜa.. - Cụm ĐT hoạt động trong câu nh ĐT. 2. Ghi nhí: SGK - tr 148 II. Cấu tạo của cụm động từ:. Phô tríc ? Qua VD võa t×m hiÓu, em thÊy côm ĐT gồm mấy bộ phận, đó là những đã bé phËn nµo? còng ? Dùa vµo vÞ trÝ c¸c bé phËn, em h·y vÏ m« h×nh cña côm §T?. phÇn trung Phô sau t©m ®i, nhiÒu n¬i ra những câu đố oái oăm để hái mäi ngêi. ?T×m thªm nh÷ng tõ ng÷ cã thÓ lµm rồi đợc, ngay phụ ngữ ở phần trớc, phần sau ĐT, đã, sẽ, đang, cho biÕt nh÷ng phô ng÷ Êy bæ sung cha, ch¼ng, cho §T trung t©m nh÷ng ý nghÜa g×? vÉn, h·y, chí, đừng Phần Pt: -đã: ý nghĩa khẳng định -còng: tiÕp diÔn t¬ng tù -®ang: quan hÖ thêi gian -đừng: ngăn cản hành động -chẳng: khẳng định, phủ định hành động -nên: khuyến khích hành động Phần Ps: -nhiều nơi: chỉ địa điểm -nhiều câu đố: chỉ mục đích (hoÆc: chØ nguyªn nh©n, ph¬ng tiÖn, cách thức, hành động) 2. Ghi nhí: (SGk - Tr 148) ? Nh¾c l¹i ®/ ®iÓm cÊu t¹o côm §T -GV chốt ghi nhớ- 1 hs đọc B. LuyÖn tËp: Hoạt động 3: Bµi tËp1: T×m c¸c côm §T cã trong PPvấn đáp, tổng hợp nh÷ng c©u sau: a. còn đang đùa nghịch ở sau nhà PT TT PS b. yªu th ¬ng MÞ N ¬ng hÕt mùc BT1: - KT nhãm ( H/® gãc) TT PS - Gọi HS đọc y/c bài tập muèn kÐn cho con mét ngêi chång thËt G1: a G2: b G3: c PT TT PS - §¹i diÖn tr×nh bµy b¶ng nhãm. xøng d¸ng -Líp n/xÐt, ch÷a. c. §µnh t×m c¸ch gi÷ sø thÇn ë c«ng qu¸n.

(126) để có thì gìơ hỏi ý kiến em bé thông minh nä -để có thì gìơ hỏi ý kiến em bé thông minh nä -®i hái ý kiÕn em bÐ th«ng minh nä Bµi tËp 2: BT 2: -C¸c nhãm tr/ bµy b¶ng phô s¬ VÏ m« h×nh c¸c côm §T ë bµi tËp 1 đồ cấu tạo cụm ĐT. PhÇn phô tríc Trung t©m 1 2 1 2 cßn đang đùa nghÞch muèn kÐn đành. t×m. để. cã ®i. BT 3: KT động não -HS tr/ bµy -GV chèt. phÇn phô sau ë sau nhµ cho com mét ngêi chång thËt xứng đáng c¸ch gi÷ sø thÇn n¬i c«ng qu¸n... th× giê - - ®i hái ý kiÕn em bÐ th«ng minh nä.. hái. - ý kiÕn em bÐ th«ng minh nä. BT3. Nªu ý nghÜa cña phô ng÷: - Cha, không: biểu thị ý nghĩa phủ định - Cha: biểu thị ý nghĩa phủ định tính kịp thêi, linh ho¹t, nhanh nh¹y. - Không: biểu thị ý phủ định khả năng. - Việc dùng phụ ngữ khẳng định sự thông minh, nhanh nh¹y cña chó bÐ.. IV. Cñng cè: (3’)Ghi nhí V. Híng dÉn VN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - So¹n bµi: MÑ hiÒn d¹y con E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. .....

(127) Ngµy so¹n: / /2011 Ngµy gi¶ng: / /2011. TiÕt 61: Tr¶ bµi kiÓm tra TiÕng ViÖt Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 3 Kể chuyện đời thờng. A. Môc tiªu bµi häc. 1. KiÕn thøc: - C¸c lo¹i tõ: tõ mîn, tõ thuÇn ViÖt, tõ nhiÒu nghÜa, c¸ch gi¶i nghÜa tõ, côm DT - Vận dụng từ ngữ để tạo lập một đoạn văn. - Qua giờ giúp học sinh thấy đợc những tồn tại của bài viết số 3. Học sinh biết khắc phục những tồn tại đó. 2. KÜ n¨ng: * Kĩ năng bài dạy: Nhận biết, đánh giá đợc bài làm và rút k/ nghiệm cho bài làm sau tèt h¬n. - Củng cố phơng pháp kể chuyện( kể ngời, kể việc) tạo cơ sở để học sinh chuẩn bị viÕt bµi tëng tîng. * Kĩ năng sống: + Ra quyết định lựa chọn cách sử dụng từ tiếng Việt đúng cách đúng chỗ, biết các phương thức biểu đạt và việc sử dụng văn bản theo các phương thức biểu đạt khác nhau. + Giao tiếp trình bày suy nghĩ ý tưởng thảo luận và chia sẻ ý kiến cá nhân về cách sử dụng từ đúng nghĩa. + Giúp học sinh tự tin hơn trong quá trình giao tiếp. 3.Thái độ: Học tập tích cực, tự giác, yêu tiếng Việt - TÝch cùc häc tËp, yªu v¨n k/c. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Tr¶ bµi, nhËn xÐt bµi lµm cña häc sinh, ch÷a bµi. - Häc sinh: xem l¹i bµi kiÓm tra, rót kinh nghiÖm C. Ph¬ng ph¸p: - Vấn đáp, phân tích, tổng hợp D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi Hoạt động của thày và trò Kiến thức cần đạt A. Tr¶ bµi kiÓm tra TiÕng ViÖt -GV Đọc lại đề -Nêu đáp án- biểu điểm ( nh I. Nhận xét chung: 1.¦u ®iÓm: tiÕt 46) -PhÇn tr¾c nghiÖm: HS làm tốt, nắm đợc kiến thức. -PhÇn tù luËn: C©u1: Làm tơng đối tốt các yêu cầu: ? H·y nhí l¹i bµi lµm, tù nhËn -§Æt c©u. xÐt bµi cña m×nh. -Më réng côm DT -Xác định thành phần ngữ pháp của DT trong.

(128) c©u. C©u 2: -Một số em viết đợc đoạn văn đảm bảo trọn vẹn ý, đúng chủ đề. - Diễn đạt lu loát, câu ngắn gọn, chính xác. -Chỉ ra đợc cụm DT trong câu - Phân tích đợc cấu tạo cụm DT đó. 2.H¹n chÕ: PhÇn tù luËn: -Có em không viết đúng chủ đề ( hoạt động của em ch¨m sãc vên hoa). -Cßn cã em viÕt c©u kh«ng chÝnh x¸c có ph¸p. -Xác định sai ngữ pháp câu. -Xác định sai cụm DT trong câu. II. Tr¶ bµi - Häc sinh tù ch÷a lçi : III. Gäi ®iÓm vµo sæ: Líp sÜ 0 3 5 7 9 trªn TB sè 1 4 6 8 10 2 6A1 32 0 0 1 21 10 32=100% 6A2 29 0 0 3 17 9 29=100% B. Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 3: KÓ chuyện đời thờng GV chép lại đề lên bảng §Ò bµi : Em h·y kÓ vÒ ngêi mÑ cña em ? §Ò yªu cÇu nh÷ng g× I. Tìm hiểu đề và lập dàn bài: Dµn bµi ? Hãy nêu dàn bài mà em đã 1.MB: giới thiệu về mẹ chuÈn bÞ tríc khi lµm bµi 2.TB: -Giíi thiÖu vÒ tuæi t¸c, h×nh d¸ng -Së thÝch cña mÑ -Công việc của mẹ trong gia đình và xã hội. -Sự quan tâm của mẹ với gia đình, với mọi ngời. -T×nh c¶m cña mÑ giµnh cho em... 3.KB: T×nh c¶m cña em víi mÑ... II. NhËn xÐt chung: * GV nhËn xÐt chung 1. ¦u ®iÓm: -Đa số hs làm bài tơng đối tốt. trình bày cẩn thËn, ch÷ viÕt râ rµng. -Nội dung kể tơng đối chi tiết, sắp xếp sự việc hîp lÝ. -Thể hiện đợc tình cảm và việc làm của ngời mẹ.

(129) 2.H¹n chÕ: -Cßn viÕt sai chÝnh t¶, sai cÊu tróc c©u vµ dïng tõ. III. Ch÷a lçi cô thÓ:. hs-líp 6A1: T.Ngäc Thu H¶o Giang D¬ng Thµnh. Lçi sai ChÝnh t¶: -ch¨m lo, néi chî -d¶n gÞ -s¾p song -chë nªn -gi¸ng ngêi -ngñ xím, bËn dén,. - ph¸t ©m -ch¨m no, néi trî ngäng -gi¶n dÞ -s¾p xong -trë nªn -d¸ng ngêi -ngñ sím, bËn rén,. 6A2: Uyªn T©m §øc. -giän dÑp -chó ma -lô cêi, bÖnh rén. - ph¸t ©m -dän dÑp ngäng -tró ma -nô cêi, bËn rén. 6A1: Häc. Ng/ nh©n. Diễn đạt câu văn: -Ngêi ch¨m sãc nu«i dìng em -thiÕu C-V tõ nhá. -MÑ lµ ngêi rÊt thÝch ham viÖc - Sai l« gÝch và mẹ rất đẹp.. 6A2: Quang. ch÷a. -thªm k/c C-V - t¸ch 2 ý trong c©u.. - ..hàm răng trắng ngà đều nh -dùng từ sai nh÷ng b¾p ng«.. - thay tõ: b¾p ng«-> h¹t ng«. -NÕu mçi lÇn thµy d¹y sinh -thiÕu C-V häc giao nhiÖm vô quan s¸t c©y.. -thªm k/c C-V. Khoa. KÕt qu¶: V.§äc bµi viÕt tèt: 6A1: Khuyªn VI.Tr¶ bµi, gäi ®iÓm - KÕt qu¶: líp 6A1 6A2. sÜ sè 32 29. 0 1 2 0 0. 3 4 0 0. 5. 6. 7 8. IV. Cñng cè: PP lµm bµi. V. HDVN: - ¤n tËp tèt phÇn v¨n häc d©n gian- kÓ c¸c truyÖn.. 6A2: Q.Trang 9 10. > TB 32=100% 29=100%.

(130) - ChuÈn bÞ : ChØ tõ (sgk-136) E. RKNBD: ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................... Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. /. / 2010 / / 2010 TiÕt 62:. V¨n b¶n: MÑ hiÒn d¹y con (TrÝch LiÖt n÷ truyÖn) A. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: -Nh÷ng hiÓu biÕt bíc ®Çu vÒ M¹nh Tö -Nh÷ng sù viÖc chÝnh trong truyÖn. - ý nghÜa truyÖn. C¸ch viÕt truyÖn gµn víi kÝ( ghi chÐp sù viÖc); viÐt sö( ghi chÐp truyện thạt) ở trung đại. 2. KÜ N¨ng: - Kĩ năng bài dạy: + §äc - hiÓu v¨n b¶n. + Nắm bắt và phân tích đợc các sự kiện trong truyện. + Kể lại đợc truyện. - Kĩ năng sống: + Tự nhận thức giá trị của tình yêu thương và phương pháp giáo dục con cái trong cuộc sống. + Đảm nhận trách nhiệm với người khác. + Giao tiếp, phản hồi lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ ý tưởng cảm nhận của bản thân về những giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện. 3. Thái độ: vâng lời cha mẹ, chăm chỉ học hành, trở thành con ngoan trò giỏi. B. B.ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p: Vấn đáp, tái hiện , nêu tình huống phân tích, bình giảng D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. II. KiÓm tra bµi cò: Nªu ý nghÜa cña truyÖn Con hæ cã nghÜa? III. Bµi míi Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: I.T×m hiÓu chung: PP vấn đáp. KT động não. 1. T¸c gi¶: ?Cho biÕt t¸c gi¶ dÞch truþÖn ¤n Nh NguyÔn V¨n Ngäc vµ Tö An Lª Nh©n dÞch ? Nªu xuÊt xø t¸c phÈm 2. T¸c phÈm: - TruyÖn næi tiÕng ë T. Quèc xa vµ nay còng TuyÓn dÞch tõ s¸ch LiÖt n÷ cña nh ë ViÖt Nam Trung Quèc. Hoạt động2: II. §äc- hiÓu v¨n b¶n: PP vấn đáp. KT động não. 1. §äc, chó thÝch: -GV h/ dÉn: §äc to. râ rµng, chó ý nhÊn giäng -§äc: bµ mÑ khi nãi víi m×nh, khi nãi víi con..

(131) -> h s đọc- nhận xét, uốn nắn. ? Giải nghĩa từ: nghĩa địa, điên đảo, tri thức, -Giải nghĩa từ khó: (sgk) giáo dục, tử, bậc đại hiền 2. KÕt cÊu, bè côc: -PTB§: tù sù ? Cho biÕt p/t/b/®? Nh©n vËt xoay quanh sù -Nh©n vËt: Bµ mÑ, M¹nh Tö viÖc? -KÕt cÊu: 5 sù viÖc- theo tr×nh tù ? Cã mÊy sù viÖc chÝnh? Thø tù kÓ ? Ng«i kÓ? thêi gian.. - GV sö dông b¶ng Sù viÖc MÑ phô - hÖ thèng b¶ng c©m theo SGK - 152 1 bắt chớc đào chôn, l¨n khãc 2 b¾t chíc n« nghÞch buôn bán điên đảo 3 b¾t chíc häc tËp lÔ phÐp 4 tß mß hái mÑ: hµng xóm giết lợn để làm g× Bá häc vÒ nhµ 5 Hoạt động 3: PP vấn đáp, phân tích, bình giảng. KT động n·o. * Chó ý 3 sù viÖc ®Çu. ? CËu bÐ M¹nh Tö thuë nhá cã nÐt tÝnh c¸ch nµo cña tuæi th¬? ?Mạnh Tử bắt chớc những hành động nào? Bắt chíc tõ ®©u? ?Em hiểu thế nào là nghĩa địa? Thế nào là điên đảo? ? Chứng kiến hành động của con, ngời mẹ đã nghÜ g× vµ lµm g×? * So s¸nh hai sù viÖc ®Çu vµ sù viÖc thø ba. ? T¹i sao bµ mÑ thÇy M¹nh Tö kh«ng dïng c¸ch khuyªn hay ng¨n cÊm kh«ng cho con trai theo c¸i xÊu mµ l¹i quan t©m, chuyÓn nhµ võa phøc t¹p l¹i võa tèn kÐm? ? Vì sao đến ở cạnh trờng học bà lại vui lòng. ? Qua ba sù viÖc ®Çu, em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch d¹y con cña bµ mÑ thÇy M¹nh Tö. ?T×m nh÷ng c©u ca dao tùc ng÷ nãi vÒ ¶nh hëng cña m«i trêng sèng? * KÓ l¹i sù viÖc thø t? ?Cã ngêi nãi r»ng ë sù viÖc thø t bµ mÑ thÇy Mạnh Tử cầu kì, nuông chiều con quá đáng. ý kiÕn cña em nh thÕ nµo? ?Bà đã dạy con trung thực, thật thà bằng cách nµo? *Quan s¸t bøc tranh trong SGK- tr151, bøc tranh minh ho¹ cho sù viÖc nµo trong truyÖn? Nói rõ sự việc đó?. Con chuyển nhà đến gần chợ chuyển nhà đến gần trờng häc vui lßng nãi lì lêi; söa ch÷a ngay bằnh hành động mua thịt cho con ¨n cắt đứt tấm vải đang dệt. 3. Ph©n tÝch: a. C¸ch d¹y con cña bµ mÑ thÇy M¹nh Tö:. - T¹o cho con m«i trêng sèng tốt đẹp lành mạnh, phù hợp ngay tõ nhá.. - Dạy con chữ tín, đức tính thµnh thËt, trung thùc, lêi nãi đi đôi với việc làm..

(132) ? Khi con bá häc, em thÊy c¸c «ng bè bµ mÑ thêng xö sù nh thÕ nµo? ? Bµ xö sù nh thÕ nµo? Em hiÓu g× vÒ c©u nãi cña bµ mÑ thÇy M¹nh Tö? ? Hành động, lời nói của bà đã thể hiện đợc động cơ, thái độ, tính cách gì của bà khi dạy con? ?Qua sự việc thứ năm, bà mẹ thầy Mạnh Tử đã d¹y con thªm ®iÒu g×? ? Nhê ph¬ng ph¸p d¹y con tuyÖt vêi, bµ mÑ thÇy Mạnh Tử đã đạt đợc kết quả nh thế nào?. - D¹y con ch¨m chØ, chuyªn cần, học tập đến nơi, đến chốn, cã chÝ häc hµnh. - KÕt qu¶: Con trë thµnh bËc đại hiền lu danh sử sách.. b. Nh÷ng bµi häc d¹y con cña bµ mÑ thÇy M¹nh Tö: ? Sau khi häc xong truyÖn, em h·y tãm t¾t - T¹o cho con m«i trêng sèng những bài học dạy con quí báu của bà mẹ thầy tốt đẹp; m¹nh Tö? - Dạy con có đạo đức, có chí häc hµnh; - Th¬ng con nhng kh«ng nu«ng chiÒu, rÊt kiªn quyÕt. Hoạt động 4: PP vấn đáp, tổng hợp. Kt động não. ? TruyÖn cã néi dung ý nghÜa ntn?. ? NhËn xÐt nghÖ thuËt tiªu biÓu cña truyÖn. -GV chốt- hs đọc ghi nhớ sgk.. 4.Tæng kÕt: 4.1 Néi dung: -Nªu cao t/dông cña m«i trêng sống đối với sự hình thành và pt nh©n c¸ch cña trÎ. -Vai trß cña bµ mÑ trong viÖc d¹y dç con. 4.2.NghÖ thuËt: XD cèt truyÖn theo m¹ch thêi gian, 5 sù viÖc chÝnh. NhiÒu chi tiÕt giµu ý nghÜa, gây xúc động. 3. Ghi nhí: (sgk) III. LuyÖn tËp: 1. §ãng vai thÇy M¹nh Tö kÓ l¹i truyÖn MÑ hiÒn d¹y con? 2,.. Bài tập trắc nghiệm: Nhận xét nào đúng với ý nghÜa truyÖn? a. Truyện đề cao thầy Mạnh Tử; b. Truyện đề cao phơng pháp dạy con của bà mẹ thÇy M¹nh Tö; c. Truyện đề cao ảnh hởng của môi trờng sống đối với sự hình thành nhân cách con ngời. d. TruyÖn khuyªn c¸c bµ mÑ th¬ng con nhng kh«ng nu«ng chiÒu con mµ ph¶i nghiªm kh¾c. IV. Cñng cè: ND- NT truyÖn V. Híng dÉn VN: -KÓ truyÖn, ph©n tÝch, c¶m thô -So¹n bµi: Thµy thuèc giái cèt nhÊt ë tÊm lßng..

(133) E. RKNBD: ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... Ngµy so¹n: Ngµy so¹n:. / /. /2010 /2010. TiÕt 65. TÝnh tõ vµ côm tÝnh tõ A. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: - Khái niệm TT: ý nghĩa khái quát; đặc điểm ngữ pháp của TT( khả năng k/ hợp, chøc vô ng÷ ph¸p cña TT) - C¸c lo¹i TT. - Côm TT: nghÜa cña phô tríc vµ phô sau trong côm TT; nghÜa cña côm TT; chøc năng ngữ pháp của cụm TT; cấu tạo đầy đủ của cụm TT 2. KÜ n¨ng: - Kĩ năng bài dạy: + NhËn biÕt TT trong v¨n b¶n. + Phân biệt TT chỉ đặc điểm tơng đối và TT chỉ đặc điểm tuyệt đối. + Sö dông TT, côm TT trong nãi vµ viÕt. - Kĩ năng sống: + Ra quyết định cách lựa chọn và sử dụng tính từ trong tiếng Việt đúng nghĩa trong thực tiễn giao tiếp của bản thân. + Giao tiếp: Trình bày ý tưởng thảo luận và chia sẻ những ý kiến cá nhân về cách sử dụng từ. 3. Thái độ: HS tích cực học tập yêu tiếng Việt. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: gi¸o ¸n, b¶ng phô - Häc sinh: So¹n bµi, b¶ng nhãm. C. Ph¬ng ph¸p: Vấn đáp, phân tích, qui nạp. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. II. KiÓm tra bµi cò: VÏ m« h×nh cÊu t¹o cña côm §T? Cho VD vµ ph©n tÝch? III. Bµi míi Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: A.LÝ thuyÕt: PP vấn đáp, phân tích, qui nạp. KT I. Đặc điểm của tính từ: động não. 1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu: - G V sử dụng bảng phụ đã viết VD trang 153- hs đọc. a. BÐ, oai ? Bằng hiểu biết của em về tính từ đã b, Nhạt, vàng hoe, vàng lịm, vàng ối, vàng đợc học ở bậc Tiểu học, xác định tính tơi..

(134) tõ trong c¸c VD trªn? - Em h·y t×m thªm mét sè tÝnh tõ kh¸c (chØ mµu s¾c, mïi vÞ, h×nh d¸ng) ?Cho biÕt ý nghÜa kh¸i qu¸t cña TT lµ g×? ? So s¸nh TT víi §T vÒ kh¶ n¨ng kÕt hîp tõ ®iÓm gièng vµ ®iÓm kh¸c nhau? -đã,sẽ, đang... -hãy, đừng, chớ... VD: kh«ng thÓ nãi: h·y bïi, chí chua ? Tìm 1 ĐT, 1 TT đặt câu với tính từ vµ §T víi chøc n¨ng lµm CN? - XÐt 2 VD sau: + Em bÐ ng·. -> C©u + Em bÐ th«ng minh -> Côm tõ ? Theo em, tổ hợp từ nào đã là một c©u? ? §Ó tæ hîp 2 lµ c©u cã thÓ thªm vµo đó từ nào? -từ: rất trớc TT ? NhËn xÐt vÒ kh¶ n¨ng lµm VN cña TT so víi §T? ? TT là gì? đặc điểm của TT? -GV chốt- hs đọc ghi nhớ sgk-154 Hoạt động 2: PP vấn đáp, phân tích, qui nạp.KT động não. ? Trong những tính từ vừa tìm đợc ở môc I, tÝnh tõ nµo cã kh¶ n¨ng kÕt hợp đợc với từ chỉ mức độ rất, hơi, kh¸, l¾m, qu¸..? ?Tõ nµo kh«ng cã kh¶ n¨ng kÕt hîp đợc với từ chỉ mức độ rất, hơi, khá, l¾m, qu¸..? - Từ không thể kết hợp đợc: vàng ? C¨n cø vµo ®©u ngêi ta ph©n lo¹i tÝnh tõ? Ph©n lµm mÊy lo¹i?. TT chỉ đặc điểm, tính chất của hành động, trạng thái. - Kh¶ n¨ng kÕt hîp tõ cña TT: + Tính từ cũng có khả năng kết hợp đợc với: đã , sẽ, đang, cũng, vẫn... nh ĐT + Kết hợp vơi : hãy, đừng chớ... hạn chế h¬n so víi §T -Chøc vô ng÷ ph¸p trong c©u:( nh §T) + TT lµm CN, VN + Kh¶ n¨ng lµm VN cña TT h¹n chÕ h¬n §T. 2. Ghi nhí: SGK: tr 154. II. C¸c lo¹i tÝnh tõ: 1. Kh¶o s¸t, ph©n tÝch ng÷ liÖu: - Bé, oai, nhạt. héo : TT chỉ đặc điểm tơng đối kết hợp đợc với những từ chỉ mức độ. - Vàng : tính từ chỉ đặc điểm tuyệt đối không thể kết hợp vơí các từ chỉ mức độ.. => Cã 2 lo¹i TT + TT tơng đối( Kết hợp từ chỉ mức độ) + TT tuyệt đối (không kết hợp từ chỉ mức độ) 2. Ghi nhí SGk- Tr 154 - GV chốt- Gọi HS đọc ghi nhớ 2 Hoạt động 3: III. Côm t×nh tõ: PP vấn đáp, phân tích, qui nạp.KT 1.Khảo sát, phân tích ngữ liệu: động não. - GV treo bảng phụ đã vẽ mô hình phần trớc PhÇn TT phÇn sau côm tÝnh tõ. T1 T2 T1 T2 S1 S2 - Gäi HS lªn b¶ng ®iÒn vèn rÊt yªn tÜnh -Gäi HS nhËn xÐt cÊu t¹o côm TT ------ ------ ---------- ----- ------- --------đã nhá l¹i ----- ------ ---------- ---- ------- --------s¸ng v»ng ë trªn vÆc kh«ng -TT lµm trung t©m. ?Tìm thên những phụ ngữ đứng trớc - Phụ ngữ đứng trớc chỉ mức độ, thời gian, vµ sau cña côm TT? Cho biÕt phô ng÷ sù tiÕp diÔn. ấy bổ sung ý nghĩa cho TT về mặt - Phụ ngữ đứng sau: chỉ vị trí, so sánh,.

(135) nµo? - Nªu cÊu t¹o cña côm TT?. mức độ 2. Ghi nhí: SGK - tr 155. Hoạt động 4: B. LuyÖn tËp: PP vấn đáp, qui nạp , thực hành. Bài 1: Tìm cụm TT BT1: Hoạt động cá nhân. - Sun sun nh con đĩa -§äc y/ cÇu BT - Chần chẫn nh caí đòn càn -Tr×nh bµy b¶ng - BÌ bÌ nh c¸i qu¹t thãc -NhËn xÐt, ch÷a. - Sừng sững nh cái cột đình - Tun tñn nh c¸i chæi sÓ cïn - Các cụm TT này đều có cấu tạo 2 phần: phÇn trung t©m vµ phÇn sau. BT2: Bµi 2: T¸c dông cña viÖc dïng TT vµ phô -§äc y/ cÇu BT ng÷ -HĐ nhóm- cử đại diện tr/ bày - Các TT đều là từ láy có tác dụng gợi -Líp nhËn xÐt, ch÷a. h×nh ¶nh. - Hình ảnh mà các từ láy ấy tạo ra đều là c¸c sù vËt tÇm thêng, thiÕu sù lín lao, BT3: khoáng đạt, không giúp cho việc nhận -§äc y/ cÇu BT thøc mét sù vËt to lín, míi mÎ nh con -HĐ nhóm- cử đại diện tr/ bày voi. -Líp nhËn xÐt, ch÷a. - §Æc ®iÓm chung cña 5 «ng thÇy bãi: nhËn thøc h¹n hÑp, chñ quan Bµi tËp 3: So s¸nh c¸ch dïng §T, TT - §T "gîn": Gîi c¶nh thanh b×nh yªn ¶. BT4: - §T "næi": cho thÊy sãng biÓn rÊt m¹nh. -HS đọc y/cầu - Nh÷ng tÝnh tõ lµ tõ l¸y ®i kÌm víi §T -H§ nhãm - b¶ng phô càng làm tăng sự mạnh mẽ, đáng sợ tới -N/xÐt, ch÷a. møc kinh hoµng. §©y lµ nh÷ng tÝnh tõ tăng tiến diễn tả mức độ mạnh mẽ, thể hiện sự thay đổi thái độ của biển cả (bất b×nh. giËn d÷) tríc sù tham lam, béi b¹c cña mô vî. b¸o tríc thÕ nµo mô còng bÞ tr¶ gi¸. BT 4: a)TT trong côm DT sứt mẻ( nghèo khổ - hiện tại)-> ( đổi thay tốt đẹp)-> sứt mẻ (nghèo khổ nh cũ) => kÕt cÊu ®Çu cuèi t¬ng øng b): ( c¸ch lµm t¬ng tù) IV. Cñng cè: Ghi nhí V. Híng dÉn VN: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - ChuÈn bÞ: Tr¶ bµi TLV sè 3; V¨n b¶n: MÑ hiÒn d¹y con E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. .... Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. / /. / 2011 /2011 TiÕt 64:.

(136) ¤n tËp TiÕng ViÖt A. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: Củng cố những kiến thức đã học ở học kì I về tiếng Việt: cấu tạo từ, từ mợn, nghĩa của từ, lỗi dùng từ, từ loại và cụm từ. 2. KÜ n¨ng: - Kĩ năng bài dạy: + Vận dụng những kiến thức đã học vào thực tiễn: chữa lỗi dùng từ, đặt câu, viÕt ®o¹n v¨n. - Kĩ năng sống: + Ra quyết định lựa chọn cách sử dụng từ tiếng Việt nhất là các từ đã được học. + Giao tiếp: Trình bày suy nghĩ ý tưởng thảo luận và chia sẻ những cảm nhận cá nhân về cách sử dụng từ đặc biệt là các loại từ đã học. Vận dụng những kiến thức đã học vào thực tiễn: chữa lỗi dùng từ, đặt câu, viết ®o¹n v¨n. 3.Thái độ: tích cực học tập, yêu tiếng Việt. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch tham kh¶o. - Häc sinh: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p: - Tổng, phân, hợp. Vấn đáp, luyện tập thực hành. Tổ hức hoạt động nhóm. D.C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. II. KiÓm tra bµi cò: VÏ m« h×nh TT? lÊy VD VÏ m« h×nh TT? lÊy VD III.Bµi míi Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: I. LÝ thuyÕt: 1. CÊu t¹o tõ: PP vấn đáp,tổng hợp. KT động não. ? Em hãy trình bày lại sơ đồ hệ thống hoá cấu - Từ đơn - Tõ phøc: t¹o vÒ tõ ? Phân biệt từ đơn, từ phức (từ ghép,từ láy).Cho + Từ ghép + Tõ l¸y vÝ dô? 2. NghÜa cña tõ: ? ThÕ nµo lµ nghÜa cña tõ? nghÜa gèc? nghÜa - NghÜa gèc - NghÜa chuyÓn chuyÓn? Cho vÝ dô? 3. Ph©n lo¹i tõ: ? ThÕ nµo lµ tõ thuÇn ViÖt vµ tõ mîn? Cho vÝ - Tõ thuÇn ViÖt - Tõ mîn dô minh ho¹? 4. C¸c lçi dïng tõ: ? Cho biÕt nh÷ng lçi thêng gÆp trong c¸ch dïng - LÆp tõ - LÉn lén tõ gÇn ©m tõ? - Dïng tõ kh«ng dóng nghÜa 5. Tõ lo¹i vµ côm tõ: - Tõ lo¹i: DT, §T, ST, LT, chØ tõ - Côm tõ: Côm DT, côm §T, ? Ph©n biÖt: t/ nµo lµ DT, §T, ST, LT, chØ tõ? ? Ph©n tÝch cÊu t¹o côm tõ: DT, §T . II. LuyÖn tËp: Cho VD minh ho¹? Hoạt động 2: PP vấn đáp, tổng hợp, thực hành. - GV cho HS bốc thăm các nội dung đã học và 1. tr¶ lêi.

(137) 2. Cho c¸c tõ: Nh©n d©n, lÊp l¸nh, vµi Ph©n lo¹i c¸c tõ trªn theo c¸c sơ đồ phân loại 1,2,5 VD: Thuû Tinh: tõ phøc, tõ mîn, DT riªng 3. Cã b¹n ph©n lo¹i côm DT, côm §T, nh sau...b¹n Êy sai ë chç nµo.. - GV sö dông b¶ng phô. -HS lÇn lît tr×nh bµy ý kiÕn -NhËn xÐt, ch÷a c¸c bµi tËp. Côm danh tõ Nh÷ng bµn ch©n Cêi nh n¾c nÎ §ång kh«ng m«ng qu¹nh HS tù béc lé c¸ nh©n- ch÷a bµi lµm cña hs.. Cụm động từ §æi tiÒn nhanh Xanh biÕc mµu xanh Tay lµm hµm nhai 4. Ph¸t triÓn c¸c tõ sau thµnh cụm từ và đặt câu: bàn, bảng, phấn, hoa, đọc, viết, suy nghĩ.. IV. Cñng cè: KiÕn thøc «n tËp V. Híng dÉn häc tËp: - Hoµn thiÖn bµi tËp. - ¤n tËp chuÈn bÞ thi häc k× I E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ------------------------------------------------------------------------. Ngày soạn: 12/12/2011 Ngày dạy: 15/12/2011 Tiết 65. HƯỚNG DẪN LÀM BÀI KIỂM TRA TỔNG HỢP A. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: - Giúp học sinh hệ thống hóa lại các kiến thức, kĩ năng đã học một cách nhanh chóng, chính xác. 2. Kĩ năng: - Kĩ năng bài dạy: + Qua bài học này giúp các em có thêm nhiều kĩ năng để làm bài kiểm tra nhanh chóng chính xác. + Vận dụng tổng hợp nhiều phương pháp khác nhau trong quá trình làm bài như: Phân tích, tổng hợp, đánh giá, bình luận.... - Kĩ năng sống: + Ra quyết định lựa chọn các sử dụng từ tiếng Việt đúng nghĩa trong thực tiễn giao tiếp của bản thân, nhận thức được tầm quan trọng của giao tiếp bằng ngôn ngữ. + Giao tiếp: Trình bày suy nghĩ, ý tưởng thảo luận chia sẻ những ý kiến cá nhân.

(138) về cách sử dụng từ đúng nghĩa, về tầm quan trọng của giao tiếp bằng ngôn ngữ. 3. Tư tưởng: - Có tinh thần hăng say học tập , trau dồi thêm nhiều kĩ năng. - Yêu tiếng Việt, có ý thức giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt. B. CHUẨN BỊ: - Giáo viên: Soạn bài, đọc sách giáo viên và các sách tham khảo. - Học sinh: Học bài cũ, soạn bài mới. C. PHƯƠNG PHÁP: - Phân tích, tổng hợp, quy nạp, kĩ thuật động não.... D. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: I. Ổn định tổ chức(1’): II. Kiểm tra bài cũ(5’): - Kiểm tra vở soạn, vở bài tập của học sinh. III. Bài mới(35’): Chúng ta đã trải qua gần hết học kì I để giúp các em làm bài tốt đạt kết quả cao trong kì thi học kì sắp tới. Hôm nay cô sẽ hướng dẫn các em một số kĩ năng trong quá trình làm bài kiểm tra. Hoạt động của thầy và trò * Hoạt động 1: PP vấn đáp, thuyết trình, kĩ thuật động não: ? Theo em về phần văn học chúng ta cần lưu ý những nội dung kiến thức nào? - H/s trả lời, gv chốt ghi bảng. => GV: Trọng tâm chương trình Ngữ văn 6 là đọc hiểu tự sự với các hình thức thể loại khác nhau. Học kì I tập trung vào truyện dân gian và truyện trung đại. ? Nêu đặc điểm của truyện truyền thuyết? - Là truyện kể về các nhân vật và sự kiện lịch sử trong quá khứ. Có nhiều chi tiết tưởng tượng kì ảo, thể hiện cách đánh giá của nhân dân ta đối với các sự kiện và nhân vật lịch sử. ? Những đặc điểm của truyện cổ tích? - H/s trả lời, gv chốt. ? Truyện ngụ ngôn có những đặc điểm gì? - Là truyện kể mượn chuyện loài vật, đồ vật để nói chuyện con người nhằm khuyên nhủ con người một bài học nào đó trong cuộc sống. ? Những đặc điểm của truyện cười? - H/s trả lời, gv chốt.. Nội dung cần đạt I. Những nội dung cơ bản cần chú ý. 1. Về phần văn học: - Đặc điểm của truyền thuyết Việt Nam. - Đặc điểm truyện cổ tích Việt Nam. - Đặc điểm truyện cười và ngụ ngôn Việt Nam. - Đặc điểm truyện trung đại Việt Nam..

(139) ? Truyện trung đại có những đặc diểm gì? - Là thể loại văn xuôi chữ Hán, có cách viết gần giống với sử và kí. Nội dung thường đơn giản và mang tính chất giáo huấn. ? Trong phần Tiếng Việt chúng ta cần nắm những kiến thức nào? - H/s trả lời, gv chốt ghi bảng. ? Từ có cấu tạo ntn? - Tiếng là đợn vị cấu tạo nên từ. Trong từ gồm có: + Từ đơn + Từ phức: từ ghép và từ láy.. 2. Về phần Tiếng Việt. - Cấu tạo từ. - Từ mượn. - Nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ. - Các loại từ: danh từ, động từ, tính từ, số từ, lượng từ, chỉ từ. - Cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ.. ? Cho ví dụ về cụm danh từ và phân tích cấu tạo? - H/s tự bộc lộ, gv chữa. ? Cho câu ca dao sau: “ Giúp cho một thúng xôi vò Một con lợn béo, một vò rượu tăm Giúp em quan tám tiền treo Quan năm tiền cưới lại đèo buồng cau”. Hãy xác định các từ loại có trong câu ca dao? - Danh từ: thúng xôi vò, con lợn béo, vò rượu tăm, buồng cau, tiền cưới, em. 3. Về phần Tập làm văn. - Số từ: một, tám, năm. - Tìm hiểu chung về văn tự sự. - Động từ: giúp, cho, treo, đèo. - Biết cách làm một bài văn tự sự. ? Về phần Tập làm văn cần lưu ý những nội dung nào? - H/s trả lời, gv chốt. ? Thế nào là ngôi kể và thứ tự kể trong II. Đề kiểm tra tham khảo. văn tự sự? Phần I: Trắc nghiệm: - H/s trả lời, gv chốt. 1. B * Hoạt động 2: PP vấn đấp, thực hành, 2. C KT động não. 3. B - H/s n/c đề tham khảo trong SGK, 1 h/s 4. A đọc. 5. C ? Đoạn văn trên viết theo phương thức 6. B biểu đạt nào? 7. C - Tự sự. 8. B ? Người kể trong đoạn văn trên ở ngôi 9. A kể thứ mấy?.

(140) - Ngôi kể thứ ba. ? Đoạn văn trên nhằm mục đích gì? - Kể người và việc. ? Đoạn văn trên được kể theo thứ tự nào? - Theo thứ tự thời gian trước sau. ? Trong câu “ Nước ngập ruộng đồng, nước ngập nhà cửa, nước dâng lên lưng đồi sườn núi”, có mấy cụm động từ? - Có ba cụm. ? Trong câu “ Thành Phong Châu như nổi lềnh bềnh trên một biển nước” có mấy cụm danh từ? - Có hai cụm. ? Trong đọan văn trên có bao nhiêu từ láy? - Có ba từ. ? Trong các từ sau đây từ nào là từ mượn? - Thủy Tinh. ? Nghĩa của từ lềnh bềnh được giải thích dưới đây theo cách nào? => lềnh bềnh: ở trạng thái nổi hẳn trên bề mặt và trôi nhẹ nhàng theo làn sóng, làn gió. - Trình bày khái niệm mà từ biểu hiện. - Đọc yêu cầu của đề bài. ? Xác định yêu cầu, phạm vi và ngôi kể? - Thể loại: tự sự. - Phạm vi: đóng vai bà đỡ Trần để kể lại truyện Con hổ có nghĩa. - Ngôi kể: thứ nhất. ? Bố cục một bài văn tự sự gồm mấy phần? Nội dung của từng phần? - H/s trả lời, gv chốt. ? Mở bài cần nêu những gì?. Phần II: Tự luận. * Đề bài: “ Hãy đóng vai bà đỡ Trần trong truyện Con hổ có nghĩa để kể lại câu chuyện ấy” ?. - Mở bài: giới thiệu được hoàn cảnh: vào ban đêm, đang ở nhà, đột nhiên hổ xuất hiện bắt đi. Người kể xưng “ tôi”. - Thân bài: Kể lại quá trình đỡ đẻ cho hổ cái theo trình tự trong truyện. + Ban đầu “ tôi” sợ thế nào? + Sau đó hổ đưa tôi đến đâu, gặp hổ ? Thân bài cần làm rõ những nội dung cái trong tình trạng như thế nào? nào? + Tôi đã quan sát và giúp hổ đẻ như thế nào? + Sau khi hổ đẻ được hổ đực đã làm gì? - Kết bài: Nêu kết quả và tác dụng của món bạc mà hổ tặng đã giúp tôi sống.

(141) qua được mùa đói kém như thế nào. ? Cần chốt những nội dung gì ở kết bài? - GV: Nêu biểu điểm: + Hình thức(2đ): Bố cục, văn phong, diễn đạt, trình bày- 1đ, sử dụng đúng ngôi kể: 1đ. + Nội dung(3đ): Mở bài: 0,5đ Thân bài: 2đ Kết bài: 0,5đ IV. Củng cố(3’): - Nội dung hướng dẫn ôn tập. V. HDVN(1’): - Học bài, ôn tập kĩ các kiến thức đã học để chuẩn bị làm bài thi học kì. E. RKNBD: ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ........ ..................................................................................................................................... ..... TiÕt 66 - 67. KiÓm tra tæng hîp cuèi häc k× I ( Nội dung đề- đáp án- biểu điểm do nhà trường ra) ---------------------------------------------------------. Ngµy so¹n: 13/12/ 2011 Ngµy gi¶ng: 16/12/2011.

(142) TiÕt 68. ThÇy thuèc giái cèt nhÊt ë tÊm lßng (Truyện trung đại Việt Nam - Hồ Nguyên Trừng) A. Môc tiªu : 1.KiÕn thøc: - Phẩm chất vô cùng cao đẹp của Thái y lệnh họ Phạm. - Đặc điểm của tác phẩm trung đại: gắn với kí ghi chép sự việc. - TruyÖn nªu cao g¬ng s¸ng cña mét bËc l¬ng y ch©n chÝnh. 2. KÜ n¨ng: - Kĩ năng bài dạy: + §äc- hiÓu v¨n b¶n trung d¹i + Phân tích đợc các sự việc thể hiện y đức của vị Thái y lệnh trong truyện + Kể lại đợc truyện. - Kĩ năng sống: + Tự nhận thức lối sống có trách nhiệm với người khác trên cương vị cá nhân. + Giao tiếp phản hồi, lắng nghe tích cực trình bày suy nghĩ ý tưởng cảm nhận của bản thân về những giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện. 3.Thái độ: Lòng yêu thơng con ngời, hết lòng giúp đỡ ngời khác. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: So¹n bµi C. Ph¬ng ph¸p: - §äc - hiÓu, ph©n tÝch, t¸i hiÖn, b×nh gi¶ng, c¶m thô. D. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: I. ổn định tổ chức(1’). II. KiÓm tra bµi cò(5’): * Câu hỏi: Tõ truyÖn MÑ hiÒn d¹y con, em rót ra ®iÒu g× vÒ c¸ch d¹y con cña bµ mÑ thÇy M¹nh Tö? * YCTL: Cách dạy con của bà mẹ Mạnh Tử: + Tạo cho con một môi trường sống đẹp. + Dạy con vừa có đạo đức vừa có chí học hành. + Thương con nhưng không nuông chiều, ngược lại rất nghiêm khắc. III. Bµi míi(35’). Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: PP vấn đáp, thuyết trình. KT động não. ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt vÒ t¸c gi¶: Hå Nguyªn Trõng. - Gv: Tự là Mạnh Nguyên, sinh ra ở Thanh Hóa. Ông có sáng kiến kĩ thuật nổi bật đó là súng thần công. Ông có câu nói nổi tiếng đó là “ Thần không sợ đánh chỉ sợ lòng dân không theo mà thôi”. Nam ông mông lục là tập truyện kí ghi chép những giấc mộng của Nam ông gồm 31 thiên nhưng hiện chỉ còn 18 thiên. Đây là tác phẩm mở đường cho khuynh hướng viết về người thực việc thực trong văn xuôi tự sự. I.T×m hiÓu chung: 1.T¸c gi¶: - Hå Nguyªn Trõng (13741446). Con trai trëng cña Hå Quí Ly. Là ngời đức độ tài năng, khi cã giÆc Minh xâm lược, «ng lµ ngêi h¨ng h¸i chèng giÆc. 2.T¸c phÈm: - Rót trong Nam «ng m«ng lôc lµ tËp truyÖn kÝ viÕt b»ng ch÷ H¸n trong thêi gian Hå Nguyªn Trõng sèng lu vong ë Trung Quèc. - ¤ng nÆng lßng víi quª h¬ng. II. §äc- hiÓu v¨n b¶n:.

(143) Việt Nam.. 1. §äc, chó thÝch: -§äc:. ? Cho biÕt xuÊt xø t¸c phÈm.. - Gi¶i thÝch tõ khã: ( sgk-164) 2.KÕt cÊu, bè côc: Hoạt động 2: PP vấn đáp, phân tích, bình giảng. KT động -PTBĐ: Tự sự n·o. - GV h/dẫn đọc- hs đọc 1 lần- (nhận xét, uốn - Bố cục: 3 phần nắn đọc) ? Ngh/cøu tõ khã vµ gi¶i thÝch tõ: huý, Th¸i y lÖnh, TrÇn Anh V¬ng, gia truyÒn, yÕt kiÕn... ? Truyện đợc kể theo ngôi thứ mấy? Kể theo thø tù nµo? ? Cho biÕt bè côc cña truyÖn - Từ đầu đến trọng vọng: Giới thiệu bậc lơng y. - Tiếp đến mong mỏi: tình huống-> bộc lộ p/chÊt ... - Cßn l¹i: H¹nh phóc cña bËc l¬ng y. Hoạt động 3: 3. Ph©n tÝch: PP đọc, tái hiện, vấn đáp, phân tích, bình a. Nhân vật Thái y lệnh họ giảng. KT động não. Ph¹m: - Việc lơng y họ phạm đợc vua Trần Anh Vơng phong chøc quan th¸i y lÖnh chøng tá «ng lµ -Tµi giái vÒ nghÒ y. ngêi thÇy thuèc nh thÕ nµo? ? Vì sao lơng y họ phạm lại đợc ngời đơng thời träng väng ? Theo em, tình huống đặc biệt xảy ra với vị l- - Có tấm lòng yêu thơng ngời ¬ng y hä Ph¹m lµ g×? bÖnh. ? Em có nhận xét gì về tình huống đó? - T×nh huèng: Gi÷a ngêi cøu ngêi d©n l©m bÖnh víi phËn lµm t«i.  Đây là tình huống thử thách gay go đối với y đức. - Ph¹m th¸i y: kh«ng chÇn chõ, quyÕt ngay mét - Coi träng tÝnh m¹ng cña ngêi đờng: "Bệnh đó không gấp. Nay mệnh sống...v- bệnh hơn cả tính mạng của m×nh. ¬ng phñ." ? Đứng trớc tình huống đó thì lơng y họ phạm cã c¸ch gi¶i quyÕt ra sao? ? Điều gì đợc thể hiện qua lời đối đáp của ông víi qua Trung sø? * GV: C©u tr¶ lêi chøng tá nh©n c¸ch vµ b¶n - Kh«ng chÞu khÊt phôc quyÒn lĩnh đáng khâm phục của ông: quyền uy không uy. thắng nổi y đức, tính mệnh của ngời bệnh quan träng h¬n b¶n th©n, søc m¹nh cña trÝ tuÖ trong b. Nh©n vËt TrÇn Anh V¬ng: c¸ch øng xö. ? Thái độ của vua Trần Anh Vơng trớc cách xử - Một vị vua anh minh, sáng sự của thái y? Qua đó, em thấy nhà vua là ngời suốt, thơng dân. nh thÕ nµo? - Vua TrÇn Anh V¬ng: + Lóc ®Çu tøc giËn + Sau ca ngîi c, KÕt thóc truyÖn: ? KÕt thóc truyÖn, ngêi viÕt muèn nãi víi - H¹nh phóc l©u dµi ch©n chÝnh của gia đình vị lơng y. chóng ta ®iÒu g×?.

(144) Hoạt động 4 PP vấn đáp,tổng hợp, KT động não. ? TruyÖn cho em hiÓu néi dung, ý nghÜa g×? ? Nhân vật Thái y trong truyện làm em nhớ đến n/ vËt thầy thuèc nµo ë níc ta? ? TruyÖn cã nh÷ng nÐt ngh/ thuËt tiªu biÓu g×?. 4. Tæng kÕt: 4.1 Néi dung: - Ca ngîi l¬ng y nh tõ mÉu, hÕt lßng cøu gips ngêi bÖnh. 4.2 NghÖ thuËt: - Ghi chÐp gÇn gòi víi thÓ kÝ. - KÓ chuyÖn gÇn gòi víi sö. - Nh/ vËt béc lé râ p/ chÊt qua viÖc lµm, lêi nãi,. 4.3 Ghi nhí: (sgk). -GV chốt -> 1 hs đọc ghi nhớ, lớp theo dõi. III. LuyÖn tËp: 1. §äc lêi thÒ cña Hi p« c¬ r¸t, so sánh nội dung đợc ghi trong lời thề ấy với nội dung y đức đợc thÓ hiÖn ë nh©n vËt Th¸i y lÖnh. 2. Bµi tËp 2: SGK 3. Bµi tËp 3: KÓ l¹i truyÖn theo ng«i kÓ thø nhÊt cña Th¸i Y lÖnh. IV. Cñng cè(3’): ND - NT của truyện. V. Híng dÉn VN(2’): - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Ôn tập Các kiến thức đã học trong HKI. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. .... -----------------------------------------------. Ngµy so¹n: 24/ 12/ 2011 Ngµy gi¶ng: 27/12/2011. TiÕt 69. Chơng trình Ngữ văn địa phơng( Phần tiếng Việt). RÌn luyÖn chÝnh t¶ A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Một số lỗi chính tả do phát âm sai ở địa phơng. 2. KÜ n¨ng: - Kĩ năng bài dạy: + Sửa một số lỗi chính tả do ảnh hưởng của phát âm địa phơng..

(145) + Tr¸nh sai chÝnh t¶ trong nãi vµ viÕt. - Kĩ năng sống: + Tự nhận thức được tầm quan trọng của giao tiếp bằng văn bản và hiệu quả của các phương thức biểu đạt. + Giao tiếp: Giúp học sinh tự tin hơn trong quá trình giao tiếp. 3. Thái độ: Sử dụng tiếng Việt trong sáng, yêu tiếng Việt. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: So¹n bµi. C. Ph¬ng ph¸p: - Vấn đáp, tổng hợp D. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: I. ổn định tổ chức(1’). II. KiÓm tra bµi cò(5’): - Kiểm tra sự chuẩn bị của h/s. III. Bµi míi(35’). Hoạt động của thầy Nội dung cần đạt Hoạt động 1: I.Đọc và viết đúng các cặp phụ âm PP vấn đáp, nêu vấn đề thực hành, đầu dễ mắc lỗi. luyện tập. KT động não. 1. §äc : - Chia nhãm - ch-tr ; r-gi-d; l-n; s-x. - Chia 4 nhóm, cử đại diện mỗi nhóm 2. Viết đúng các phụ âm: - tr / ch hai em, 1 đọc, 1 viết, thời gian 7 phút -s/x - R / d / gi -l/n II. LuyÖn tËp ®iÒn tõ: - Gäi 4 em lªn ®iÒn tõ bµi tËp 1,2 - HS nhËn xÐt -> GV bæ sung, ch÷a.. - 1 HS lªn b¶ng lµm- HS nhËn xÐt -> GV bæ sung, ch÷a.. Bµi tËp 1: ®iÒn ch-tr ; r-gi-d; l-n; s-x vµo chç trèng. - Trái cây, chờ đợi, chuyển chỗ, trải qua. - SÊp ngöa, s¶n xuÊt, s¬ sµi, bæ sung... - Rò rîi. r¾c rèi. gi¶m gi¸, gi¸o dôc.. - L¹c hËu, nãi liÒu, gian nan, nÕt na.. Bµi tËp 2: Lùa chän tõ ®iÒn vµo chç trèng: a. v©y c¸, sîi d©y, d©y ®iÖn, ... b. giÕt giÆc, da diÕt , viÕt v¨n, giÕt chÕt.. c. h¹t dÎ, da dÎ, vÎ vang, giÎ lau, m¶nh dÎ... Bµi tËp 3: Chän s hoÆc x ®iÒn vµo chç trèng cho thÝch hîp: ..x¸m sÞt, xuèng s¸t, sÊm, s¸ng, xÐ, c©y sung, cöa sæ, x¬ x¸c, sÇm sËp, lo¶ng xo¶ng. BT: 4,5 ( hs tù lµm). §äc y/c BT 4,5: Hoạt động nhóm - cử đại diện ltr/ bày.

(146) b¶ng phô -> nhËn xÐt, ch÷a. BT7: ( nghe đọc- viết) - NhËn xÐt vµ ch÷a lçi chÝnh t¶ t¹i líp.. BT 7: ViÕt chÝnh t¶:. IV .Cñng cè(3’). V. Híng dÉn VN(2’): - ChuÈn bÞ cho H§ Ng÷ v¨n. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............... ---------------------------------------------------------------. Ngµy so¹n: 25/12/2011 Ngµy gi¶ng: 28/12/2011 TiÕt 70- 71. Hoạt động Ngữ văn: Thi kể chuyện A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Các truyện dân gian đã học . 2. KÜ n¨ng: - Kĩ năng bài dạy: + Kể chuyện diễn cảm, có ngữ điệu, phát âm đúng. + Tác phong đĩnh đạc, tự tin. - Kĩ năng sống: + Tự nhận thức được nội dung ý nghĩa của các truyện đã học. + Suy nghĩ sáng tạo về nội dung và ý nghĩa của các truyện đã học. + Giao tiếp: Trình bày suy nghĩ cảm nhận ý tưởng của bản thân về nội dung ý nghĩa của các truyện đã học. 3.Thái độ: - Yªu thÝch truyÖn d©n gian, tÝch cùc rÌn luyÖn b¶n th©n cã phÈm chÊt, nh©n c¸ch tèt biÕt yªu ghÐt râ rµng. B. CHUẨN BỊ: - Gi¸o viªn: so¹n bµi. - Häc sinh chuÈn bÞ c¸c truyÖn kÓ d©n gian. C.Ph¬ng ph¸p: - Vấn đáp, thực hành kể diễn cảm. D. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: I. ổn định tổ chức:(2’) II. KiÓm tra bµi cò:10’) - Kiểm tra sự chuẩn bị của h/s. III. Bµi míi:(70’). * GV nªu yªu cÇu :.

(147) 1- Thi kể truyện dân gian đã học. 2- Tất cả HS trong lớp đều tham gia. 3- H×nh thøc: HS bèc th¨m c©u hái chøa yªu cÇu néi dung kÓ truyÖn. 4- HS lªn b¶ng kÓ theo yªu cÇu: Chú ý: Kể chứ không phải đọc thuộc lòng: Lời kể rõ ràng, mạch lạc, có ngữ điệu, t thế đàng hoàng, biết mở đầu trớc khi kể và cảm ơn ngời nghe sau khi kể xong. 5- C¶ líp nghe theo dâi b¹n kÓ vµ cã ý kiÕn nhËn xÐt. 6- GV: Đ¸nh gi¸, cho ®iÓm häc sinh. 7- Tæng kÕt, tuyªn d¬ng hs kÓ tèt. IV. Cñng cè(6’): V. HDVN(4’): - TËp ph©n tÝch, c¶m thô néi dung, ý nghĩa. - TiÕp tôc tËp kÓ truyÖn diÔn c¶m nghÜa vµ nghÖ thuËt tõng truyÖn. - ChuÈn bÞ s¸ch vë cho HKII. E. RKNBD: ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ............ ----------------------------------------------. Ngµy so¹n: 26/12/2011 Ngµy gi¶ng: 29/12/2011. TiÕt 72. Tr¶ bµi kiÓm tra häc k× I A. Môc tiªu : 1. KiÕn thøc: - KiÕn thøc tæng hîp trong ch¬ng tr×nh thÓ hiÖn trong bµi kiÓm tra ( tiÕng ViÖt, tËp lµm v¨n, v¨n b¶n). 2.KÜ n¨ng: - Kĩ năng bài dạy: + NhËn thÊy u, khuyÕt ®iÓm cña bµi lµm. + Khắc phục đợc tồn tại của bài làm, rút kinh nghiệm cho bài kiểm tra lần sau. - Kĩ năng sống: + Tự nhận thức được tầm quan trọng của giao tiếp bằng văn bản và hiệu quả giao tiếp của các phương thức biểu đạt. + Giao tiếp: Trình bày suy nghĩ ý tưởng thảo luận chia sẻ những ý kiến cá nhân về những vấn đề đã học..

(148) 3.Thái độ: Tích cực, tự giác học tập, phấn đấu đạt k/quả học tập tốt nhất, yêu thích häc v¨n. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Tr¶ bµi, nhËn xÐt. - Häc sinh: Xem l¹i bµi, rót kinh nghiÖm. C. Ph¬ng ph¸p: - Nêu và phân tích, tổng hợp, đánh giá kết quả. D. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: I. ổn định tổ chức(1’): II. KiÓm tra bµi cò(5’): - Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh. III. Bµi míi:(35’) Hoạt động của thày và trò - Giáo viên đọc lại đề kiểm tra 1 lît C©u1: KÓ tªn nh÷ng thể loại truyện dân gian đã học. C©u 2: Thế nào là cụm danh từ? Gạch chân từng cụm danh từ trong đoạn văn sau đây: Ngày xưa, có hai vợ chồng ông lão đánh cá ở với nhau trong một túp lều nát. C©u3: Hãy kể lại truyện Thánh Gióng với ngôi kể là Thánh Gióng.. Líp 6C 6D 6E. SÜ sè 34 35 35. 0 1 2 0 0 0. 3 4 5 4 3. Nội dung kiến thức cần đạt I/ NhËn xÐt chung : 1. ¦u ®iÓm: - C©u 1: (1 ®iÓm) Hầu hết học sinh làm đúng các thể loại truyện dân gian đã học. - C©u2: ( 3 ®iÓm) Mét sè em nêu đúng khái niệm cụm danh từ và gạch chân đúng ba cụm danh từ trong câu văn. - C©u 3:( 6 ®iÓm) §¹i ®a sè các em đã dùng đúng ngôi kể thứ nhất để kể ( xưng tôi, ta). -Néi dung truyện kể tương đối hoàn chỉnh, một số em có nhiều sáng tạo diễn đạt lưu loát, rõ ràng. 2. H¹n chÕ: -Tr×nh bµy cßn g¹ch xo¸ . -Mét sè em chưa dùng đúng ngôi kể thứ nhất, nội dung còn sơ sài, chữ viết cẩu thả. - Nhiều em chưa nêu được khái niệm cụm danh từ và chưa chỉ được các cụm danh từ có trong câu văn. II. C«ng bè ®iÓm bµi lµm 5 6 15 18 21. 7. 8 14 12 11. 9 10 1 1 0. Trªn 5 29 31 32. IV. Cñng cè(3’): PP lµm bµi thi HK. V. Hớng dẫn về nhà(1’) : - Soạn bài :Văn bản: Bài học đờng đời đầu tiên (HKII) E. RKNBD:.

(149) ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... Ngµy so¹n: 31/12/2011 Ngµy gi¶ng: 3/01/2012. Häc k× II TiÕt 73+74 :V¨n b¶n. Bài học đờng đời đầu tiên (T« Hoµi). A. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: - Nh©n vËt, sù kiÖn, cèt truyÖn trong mét v¨n b¶n truyÖn viÕt cho thiÕu nhi. - Dế Mèn: một hình ảnh đẹp của tuổi trẻ sôi nổi nhng tính tình bồng bột và kiêu ng¹o. - Một số biện pháp nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc trong đoạn trích. 2. KÜ n¨ng: - Kĩ năng bài dạy: + Văn bản truyện hiện đại có yếu tố tự sự kết hợp với yếu tố miêu tả. + Ph©n tÝch nh©n vËt trong ®o¹n trÝch. + Vận dụng đợc các biện pháp nghệ thuật so sánh, nhân hoá khi viết văn miêu tả. - Kĩ năng sống: + Tự nhận thức và xác định cách ứng xử: sống khiêm tốn và biết tôn trọng người khác. + Giao tiếp phản hồi lắng nghe cảm nhận trình bày suy nghĩ của bản thân về nội dung và nghệ thuật của truyện. 3. Thái độ: - RÌn luyÖn tÝnh khiªm tèn, kh«ng kiªu c¨ng, tù m·n. BiÕt rót ra nh÷ng bµi häc trong cuéc sèng. B. ChuÈn bÞ: - GV: So¹n bµi, ch©n dung T« Hoµi . - Häc sinh: So¹n bµi, tËp kÓ tãm t¾t. C. Ph¬ng ph¸p: - Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, bình giảng, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức(1’). II. KiÓm tra bµi cò(5’): KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS vÒ tãm t¾t t¸c phÈm. III. Bµi míi(35’) : Trên thế giới và nớc ta có những nhà văn nổi tiếng gắn bó cả cuộc đời viết của mình cho đề tài trẻ em,một trong những đề tài khó khăn và thú vị bậc nhất. Tô hoài lµ mét trong nh÷ng t¸c gi¶ nh thÕ.. - Truyện đồng thoại đầu tay của Tô Hoài: Dế MÌn phiªu lu kÝ (1941). Nhng DÕ MÌn lµ ai? Ch©n dung vµ tÝnh nÕt nh©n vËt nµy nh thÕ nµo, bµi học cuộc đời đầu tiên mà anh ta nếm trải ra sao? Đã chÝnh lµ néi dung bµi häc ®Çu tiªn cña häc k× hai nµy? Hoạt động của thày và trò Hoạt động 1: PP vấn đáp. KT động não. ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÌ nhµ v¨n T« Hoµi.. Nội dung cần đạt I. T×m hiÓu chung: 1. T¸c gi¶: - T« Hoµi (NguyÔn Sen):.

(150) 1920 - ¤ng cã khèi lîng t¸c phÈm phong phó: DÕ MÌn - Quª: Hµ Néi phiªu lu kÝ, §µn chim g¸y, Vî chång A Phñ... - ViÕt v¨n tõ tríc CM-8, nhiÒu thÓ lo¹i. Cã nhiÒu ? T¸c phÈm cã xuÊt xø ntn t/ phÈm cho thiÕu nhi. - DÕ mÌn phiªu lu kÝ lµ t¸c phÈm næi tiÕng ®Çu tiªn 2. T¸c phÈm: của Tô Hoài, đợc sáng tác lúc ông 21 tuổi. - Thể loại của tác phẩm là kí nhng thực chất vẫn là - Bài học đờng đời đầu một truyện "Tiểu thuyết đồng thoại" một sáng tác chủ tiên trích từ truyện Dế MÌn phiªu lu Ký - xuÊt yÕu lµ tëng tîng vµ nh©n ho¸. - Đây là tác phẩm văn học hiện đại lại nhiều lần nhất bản lần đầu năm 1941 đợc chuyển thể thành phim hoạt hình, múa rối đợc II. §äc - hiÓu v¨n b¶n: khán giả, độc giả nớc ngoài hết sức hâm mộ. 1. §äc, chó thÝch: Hoạt động 2: PP vấn đáp. phân tích, bình giảng. KT động não. - §äc: *GV:hớng dẫn đọc. - Đoạn: Dế Mèn tự tả chân dung mình đọc với giọng hµo høng, kiªu h·nh, to, vang, chó nhÊn giäng ë c¸c tính từ, động từ miêu tả. - §o¹n trªu chÞ Cèc: + Giäng DÕ MÌn trÞch thîng khã chÞu. + Giäng DÕ cho¾t yÕu ít, rªn rÈm. + Giọng chị Cốc đáo để, tức giận. - Đoạn Dế Mèn hối hận đọc giọng chậm, buồn, sâu - Kể tóm tắt: l¾ng vµ cã phÇn bi th¬ng. - Giải nghĩa từ khó:(sgk- H đọc-> nhận xét, uốn nắn. 9) ? H·y kÓ tãm t¾t truyÖn ? Gi¶i thÝch tõ: hñn ho¼n, tuÒnh toµng, mÉm, cµ khÞa, 2. KÕt cÊu, bè côc: trÞnh thîng, ¨n xæi ë th×, Gäng Vã... - KiÓu lo¹i: truyÖn ng¾n ? Cho biÕt kiÓu lo¹i vµ ptb®. C¸c sù viÖc chÝnh. Ng«i - PTB§ : Tù sù kÕt hîp miªu t¶, biÓu c¶m . kÓ. Nh©n vËt chÝnh trong truyÖn. - N/ vËt chÝnh: DÕ MÌn. - Ba sù viÖc chÝnh: - Ng«i kÓ: thø nhÊt + DÕ MÌn coi thêng DÕ Cho¾t + Dế Mèn trêu chị Cốc dẫn đến cái chết của Dế - Ba sự việc chính Cho¾t. + Sù ©n hËn cña DÕ MÌn. - Sự việc: Dế Mèn trêu chị Cốc dẫn đến cái chết của DÕ Cho¾t lµ sù viÖc nghiªm träng nhÊt. - Bè côc: 2 ®o¹n. ? Bµi chia theo bè côc ntn. - 2 ®o¹n + Đoạn 1: Từ đầu đến "Đứng đầu thiên hạ rồi"  Miªu t¶ h×nh d¸ng, tÝnh c¸ch cña DÕ MÌn. + Đoạn 2: Còn lại  Kể về bài học đờng đời đầu tiên cña DÕ mÌn. 3. Ph©n tÝch: * GV: Gọi HS đọc đoạn 1 a. Bøc ch©n dung tù ? Hình ảnh Dế Mèn đợc miêu tả ntn ( về hình dáng bề hoạ của Dế Mèn: ngoài, về hành động,cử chỉ, về tính cách?) - HS th¶o luËn nhanh - tr/ bµy c¸ nh©n. * Ngo¹i h×nh: - Cµng: mÉm bãng - Vuốt: cứng, nhọn hoắt, đạp phành phạch - C¸nh: ¸o dµi chÊm ®u«i - §Çu: to, næi tõng t¶ng - R¨ng: ®en nh¸nh, nhai ngoµm ngo¹p - R©u: dµi, uèn cong.

(151)  Chµng DÕ thanh niªn cêng tr¸ng, rÊt khoÎ, tù tin, yêu đời và rất đẹp trai. * Hành động: - Đi đứng oai vệ, làm điệu, nhún chân, rung đùi - Quát mấy chị cào cào, đá ghẹo anh gọng vó - §¹p phanh ph¸ch, vò phµnh ph¹ch, nhai ngoµm ngo¹m, trÞnh Träng vót r©u... - Tởng mình sắp đứng đầu thiên hạ.  Qu¸ kiªu c¨ng, hîm hÜnh, kh«ng tù biÕt m×nh. ? Thay thế một số từ (thuộc TT) đồng nghĩa hoặc trái nghÜa vµ rót ra nhËn xÐt vÒ c¸ch dïng tõ cña t¸c gi¶? - Càng: mẫm bóng- rất to: không nói đợc đầy đủ mập m¹p - Cánh: ngắn hủn hoẳn- ngắn ngủn: không nói đợc cái ng¾n, nh×n vµo rÊt khã coi. - Ngời: bóng mỡ - đậm: không nói đợc màu nâu sáng rÊt a nh×n. -Răng: đen nhánh - đen thui: không nói đợc cái đẹp m¾t, rÊt bãng khi gÆp ¸nh s¸ng. - Râu: hùng dũng- ngang tàng: không nói đợc cái m¹nh mÏ. - NÓ h¬n lµ sî- bùc h¬n lµ sî: tõ" nÓ" : DÕ MÌn hiÓu sai thái độ ngời khác với mình.  Tõ ng÷ chÝnh x¸c, s¾c c¹nh - Tr×nh tù miªu t¶: tõng bé phËn cña c¬ thÓ, g¾n liÒn miêu tả hình dáng với hành động khiến hình ảnh Dế MÌn hiÖn lªn mçi lóc mét râ nÐt ? Em hãy nhận xét về những nét đẹp và cha đẹp trong h×nh d¸ng vµ tÝnh t×nh cña DÕ MÌn? - Nét đẹp trong hình dáng của Dế Mèn là khoẻ mạnh, cêng tr¸ng, ®Çy søc sèng, thanh niªn, vÒ tÝnh nÕt: yªu đời, tự tin. - Nét cha đẹp: Kiêu căng, tự phụ, hợm hĩnh, thích ra oai... * GV bình: Đây là đoạn văn đặc sắc, độc đáo về nghệ thuật miêu tả vật. Bằng cách nhân hoá cao độ, dùng nhiều tính từ, động từ từ láy, so sánh rất chọn lọc và chính xác, Tô Hoài đã để cho Dế Mèn tự tạo bức chân dung của mình vô cùng sống động không phải là một con DÕ MÌn mµ lµ mét chµng DÕ cô thÓ. TiÕt 2: ? Nªu sù viÖc chÝnh trong ®o¹n 2 . - DÕ MÌn khinh thêng DÕ Cho¾t, g©y sù víi chÞ Cèc g©y ra c¸i chÕt cña DÕ Cho¾t. ? T×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ h×nh ¶nh cña DÕ cho¾t vµ nhËn xÐt. - Nh g· nghiÖn thuèc phiÖn; - C¸nh ng¾n ngñn, r©u mét mÈu, mÆt mñi ngÈn ng¬; - Xng: em. Muốn đợc giúp đỡ. - H«i nh có mÌo; - Cã lín mµ kh«ng cã kh«n; ?Em hãy cho biết thái độ của Dế mèn đối với Dế cho¾t (BiÓu hiÖn qua lêi nãi, c¸ch xng h«, giäng ®iÖu)? - Gäi DÕ Cho¾t lµ "chó mµy" mÆc dï ch¹c tuæi víi. MÌn lµ mét chµng dÕ thanh niªn cêng tr¸ng nhng tÝnh c¸ch kiªu c¨ng, hung h¨ng, hèng h¸ch, coi c¸ nh©n m×nh h¬n c¶ cộng đồng.. b. Bài học đờng đời đầu tiªn cña DÕ MÌn:. * H/¶nh DÕ Cho¾t: -XÊu xÝ, gµy gß èm yÕu, ¨n xæi ë th×. -HiÒn lµnh, tõ tèn, rÊt cÇn sự giúp đỡ của mọi ngời xung quanh. * Dế Mèn đối với Dế Cho¾t:.

(152) Cho¾t; - Díi con m¾t cña DÕ MÌn DÕ Cho¾t rÊt yÕu ít, xÊu xí, lời nhác, đáng khinh - RÊt kiªu c¨ng - Muèn ra oai víi DÕ Cho¾t, muèn chøng tá m×nh s¾p đứng đầu thiên hạ. ? Em h·y nhËn xÐt c¸ch DÕ MÌn g©y sù víi chÞ Cèc b»ng c©u h¸t: "VÆt l«ng ... tao ¨n"?. - MÌn béc lé tÝnh c¸ch khinh thêng, trÞnh thîng, Ých kØ, kiªu c¨ng, lç m·ng víi b¹n. * DÕ MÌn khi trªu chÞ Cèc. - Qua câu hát ta thấy DM xấc xợc, ác ý, chỉ nói cho sớng miệng, không nghĩ đến hậu quả. ? ViÖc DÕ MÌn d¸m chªu chÞ Cèc lín khoÎ h¬n m×nh có phải là hành động dũng cảm không? Vì sao? - ViÖc trªu chÞ Cèc kh«ng ph¶i dòng c¶m mµ ng«ng cuång v× nã g©y ra hËu qu¶ nghiªm träng cho DC. ? Nªu diÔn biÕn t©m tr¹ng cña DÕ MÌn trong viÖc trªu chị Cốc dẫn đến cái chết của Dế Choắt? - DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña DM: + Sî h·i khi nghe Cèc mæ DC: "KhiÕp n»m im thiªm thÝt" + Bàng hoàng, ngớ ngẩn vì hậu quả không lờng hết đợc. + Hèt ho¶ng lo sî, bÊt ngê v× c¸i chÕt vµ lêi khuyªn cña DC + Ân hận xám hối chân thành ...nghĩ về bài học đờng đời đầu tiên phải trả giá. ? T©m tr¹ng Êy cho em hiÓu g× vÒ DÕ MÌn?  DM còn có tình cảm đồng loại, biết ăn năn hối lỗi. ? Bµi häc ®Çu tiªn mµ DÕ MÌn ph¶i chÞu hËu qu¶ lµ g×? LiÖu ®©y cã ph¶i lµ bµi häc cuèi cïng? - Bài học đờng đời đầu tiên: Lµ bµi häc vÒ t¸c h¹i cña tÝnh nghÞch ranh, Ých kØ, v« tình giết chết DC... tội lỗi của DM thật đáng phê phán nhng dï sao anh ta còng nhËn ra vµ hèi hËn ch©n thµnh. ? ý nghÜa cña bµi häc nµy? - ý nghÜa: Bµi häc vÒ sù ngu xuÈn cña tÝnh kiªu ng¹o đã dẫn đến tội ác. ? Câu cuối cùng của đoạn trích có gì đặc sắc? - C©u v¨n võa thuËt l¹i sù viÖc, võa gîi t¶ t©m tr¹ng mang ý nghÜa suy ngÉm s©u s¾c. ? Theo em trong lúc đứng lặng hồi lâu nghĩ về bài học đờng đời đầu tiên Dế Mèn đã nghĩ gì?. - NghÞch ranh trªu chÞ Cốc, thái độ xấc xợc, hỗn láo, để Choắt bị chết oan.. - MÌn ©n hËn rót ra bµi học đờng đời đầu tiên. TÝnh kiªu c¨ng cña tuæi trÎ cã thÓ lµm h¹i ngêi kh¸c, khiÕn ta ph¶i ©n hận suốt đời.. 4. Tæng kÕt 4.1. Néi dung: - Vẻ đẹp cờng tráng của DÕ MÌn- DÕ MÌn kiªu c¨ng, xèc næi g©y ra c¸i chÕt oan cña DÕ Cho¸t. - DÕ MÌn rót ra bµi häc đờng đời đầu tiên. PP tổng hợp, vấn đáp. KT động não. 4.2. NghÖ thuËt: - K/c kÕt hîp m/ t¶ ? TruyÖn kÓ cã ND, ý nghĩa g×? - XD h×nh tîng DÕ MÌn ? Em tự rút ra đợc bài học gì từ câu chuyện gÇn gòi trÎ th¬. Sö dông b/ ph¸p tu tõ cã hiÖu qu¶, lêi v¨n giµu h/ ¶nh. ? Kh¸i qu¸t nÐt nghÖ thuËt chÝnh cña truyÖn. Ghi nhí: (sgk) ? Em học tập đợc gì về cách k/c và cách miêu tả của 4.3 III: LuyÖn tËp: t/gi¶..

(153) GV chốt ghi nhớ- 1 hs đọc. Hoạt động 4 PP tổng hợp, thực hành. KT động não. 1. Theo em có đặc điểm nào của con ngời đợc gán cho 1. DM: Kiêu căng nhng c¸c con vËt ë truyÖn nµy? Em biÕt t¸c phÈm nµo còng biÕt hèi lçi. cã c¸ch viÕt t¬ng tù nh thÕ? DC: yÕu ®uèi nhng biÕt tha thø. Cèc: tù ¸i, nãng n¶y. - C¸c truyÖn: §eo nh¹c cho mÌo, H¬u vµ Rïa... IV. Cñng cè(3’): V. Híng dÉn VN(2’): - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - So¹n: Phã tõ E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. .............. Ngµy so¹n: 01/1/ 2012 Ngµy gi¶ng: 04/1/2012. TiÕt 75 Phã tõ. A. Môc tiªu bµi häc: 1. kiến thức: - Nắm đợc phó từ là gì? Các loại phó từ? 2. Kĩ năng: - Kĩ năng bài dạy: + Hiểu và nhớ đợc các loại ý nghĩa chính của phó từ. Biết đặt câu có chứa phó từ để rhể hiện các ý nghĩa khác nhau. + TÝch hîp víi v¨n b¶n S«ng níc Cµ Mau víi sù quan s¸t tëng tîng so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶. - Kĩ năng sống: + Ra quyết định: lựa chọn cách sử dụng phó từ trong thực tiễn giao tiếp. + Giao tiếp: Trình bày suy nghĩ chia sẻ những kinh nghiệm về cách sử dụng phó từ của bản thân. 3. Tư tưởng. - Yêu thích và giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt. B. ChuÈn bÞ: Gi¸o + So¹n bµi viªn: + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt VD. Häc + So¹n bµi, học bài cũ. sinh: C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, quy nạp, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức(1’)..

(154) II. KiÓm tra bµi cò(5’): - Kiểm tra lại vài kiến thức tiếng Việt đã học ở học kì I. III. Bµi míi(35’). Hoạt động của thầy Nội dung cần đạt Hoạt động 1: A. Lý thuyẾT PP vấn đáp. phân tích, quy nạp. i. Phó từ là gì? KT động não. * GV: Treo bảng phụ đã viết VD * GV cho HS đọc VD - C¸c tõ in ®Ëm bæ sung ý nghÜa cho những từ nào? Những từ đợc bæ xung ý nghÜa thuéc tõ lo¹i nµo?. 1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu - Các từ: đã, cũng, vẫn, cha, thật, đợc, rất, ra bæ sung ý nghÜa cho c¸c tõ: ®i, ra, thÊy, lçi l¹c, soi g¬ng, a nh×n, to, bíng. - Tõ lo¹i: + §éng tõ: ®i, ra, thÊy, soi... + TÝnh tõ: lçi l¹c, a, to, bíng... - M« h×nh: - Nếu quy ớc những từ in đậm là X X + Y  đã đi, cũng ra, thật lỗi lạc. và những từ bổ xung là Y em hãy Y + X  soi gơng đợc, to ra vẽ mô hình cụ thể từng trờng hợp? X có thể đứng trớc hoặc sau Y trong mô - NÕu gäi m« h×nh X + Y lµ mét h×nh X + Y. côm tõ, nhËn xÐt vÒ vÞ trÝ vµ vai trß cña X? * GV: Nh÷ng tõ chuyªn ®i kÌm 2. Ghi nhí: SGK - tr12 theo động từ, tính từ để bổ xung ý a. X + Y: đã từng, đừng quên. nghĩa cho động từ, tính từ gọi là b. X + Y: không trêu phã tõ Y + X: th¬ng l¾m - Phã tõ lµ g×? * Bµi tËp nhanh: (B¶ng phô) xác định mô hình X + Y hoặc Y +X trong 2 ng÷ c¶nh sau: a. Ai ơi chua ngọt đã từng Non xanh nớc bạc ta đừng quên nhau (Ca dao) b. ThÕ råi DÕ Cho¾t t¾t thë. T«i th¬ng l¾m. Võa th¬ng võa ¨n n¨n téi m×nh. Gi¸ t«i kh«ng trªu chÞ Cèc thì đâu đến nỗi Choắt việc gì. (T« Hoµi) Hoạt động 2: ii. C¸c lo¹i phã tõ: PP vấn đáp. phân tích, quy nạp. 1. Khảo sỏt và phõn tớch ngữ liệu (SGK KT động não. -Tr13) * GV treo b¶ng phô * Các phó từ: đừng không, đã, đang, lắm. * GV cho HS đọc ví dụ * M« h×nh: - Những phó từ nào đi kèm với các - X + Y: đừng trêu, không trông thấy, đang từ: Chóng, trêu, trông thấy, loay loai hoay, đã trông thấy. hoay? - Y + X : chãng lín l¾m - M« h×nh ho¸ tõng trêng hîp cô thÓ - §iÒn c¸c phã tõ ë môc I vµ II vµo PT đứng trớc PT bảng? (GV dùng bảng phụ đã đứng sau chuÈn bÞ tríc) Chỉ quan hệ đã, đang thêi gian Chỉ mức độ thËt, rÊt l¾m ChØ sù tiÕp còng.

(155) * Em h·y nªu l¹i c¸c lo¹i phã tõ? - Em hãy đặt câu có phó từ và cho biÕt ý nghÜa cña phã tõ Êy? Hoạt động 3: PP tổng hợp, thực hành. KT động n·o. * GV: cho HS đọc bài tập - Em h·y t×m phã tõ vµ nªu t¸c dông cña phã tõ?. diÔn t¬ng tù ChØ sù phñ kh«ng định Chỉ sự cầu đừng khiÕn Chỉ kết quả và đợc, ra híng ChØ kh¶ n¨ng vÉn cha 2. Ghi nhí: SGK- tr14 B. luyÖn tËp:. Bµi tËp1: T×m vµ nªu t¸c dông cña c¸c phã tõ trong ®o¹n v¨n: a. - §·: phã tõ chØ quan hÖ thêi gian. - Không: sự phủ định - Cßn: sù tiÕp diÒn t¬ng tù - §·: thêi gian - §Òu: sù tiÕp diÔn - §¬ng, s¾p: thêi gian - L¹i: tiÕp diÔn - Ra: kÕt qu¶ vµ híng - Còng sù tiÕp diÔn - S¾p : thêi gian b. §·: thêi gian - §îc: kÕt qu¶ * GV: Híng dÉn HS viÕt ®o¹n v¨n: Bµi 2: - Néi dung: ThuËt l¹i viÖc DM trªu Mét h«m t«i nh×n thÊy chÞ Cèc®ang rØa chị Cốc dẫn đến cái chết của Dế cánh gần hang mình. Tôi nói với Choắt trêu Cho¾t. chäc chÞ cho vui. Cho¾t rÊt sî chèi ®©y ®Èy. - Độ dài: 3 đến 5 câu T«i h¸t c¹nh khoÐ khiÕn chÞ Cèc ®iªn tiÕt - KÜ n¨ng : cã ý thøc dïng PT và tìm ra Dế Choắt. Chị Cốc đã mổ cho Cho¾t nh÷ng có trêi gi¸ng khiÕn cËu ta ng¾c ngo¶i v« ph¬ng cøu sèng. - PT: +§ang: thêi gian hiÖn t¹i +Rất : mức độ * GV nêu đề tài để HS đặt +Ra: kÕt qu¶ Bài 3: HS thi đặt câu nhanh có dùng phó từ. IV.Củng cố(3’): Nội dung bài V. HDVN(1’). - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - So¹n bµi: T×m hiểu chung vÒ v¨n miªu t¶. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ...............

(156) ------------------------------------------------------------. Ngµy so¹n: 03/01/2012 Ngµy gi¶ng: 06/01/2012 Hoạt động 1: PP vấn đáp. phân tích, quy nạp. KT động não. * GV treo b¶ng phô - Yêu cầu HS đọc 3 tình huèng - Trong 3 t×nh huèng nµy, t×nh huèng nµo cÇn sö dông v¨n miªu t¶? V× sao?. - Em h·y chØ ra 2 ®o¹n v¨n t¶ DÕ MÌn vµ DÕ Cho¾t?. TiÕt 76 A. LÝ THUYẾT i. ThÕ nµo lµ v¨n miªu t¶: 1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu(SGK -Tr13) T×m hiÓu VD: * C¶ 3 t×nh huèng dÒu sö dông v¨n miªu t¶ v× c¨n cø vào hoàn cảnh và mục đích giao tiếp: - Tình huống 1: tả con đờng và ngôi nhà để ngời khác nhËn ra, kh«ng bÞ l¹c. - Tình huống 2: tả cái áo cụ thể để ngời bán hàng kh«ng bÞ lÊy lÉn, mÊt thêi gian. - Tình huống 3: tả chân dung ngời lực sĩ để ngời ta h×nh dung ngêi lùc sÜ nh thÕ nµo.  Râ rµng, viÖc sö dông v¨n miªu t¶ ë ®©y lµ hÕt søc cÇn thiÕt * Hai đoạn văn tả DM và DC rất sinh động: - Đoạn tả DM: "Bởi tôi ăn uống điều độ...đa cả hai ch©n lªn vuèt r©u..." - §o¹n t¶ DC: "C¸i anh chµng DC...nhiÒu ng¸ch nh hang t«i..." * Hai đoạn văn trên giúp ta hình dung đặc điểm của hai chµng DÕ rÊt dÔ dµng. * Nh÷ng chi tiÕt vµ h×nh ¶nh: - DM: Cµng, ch©n, khoeo, vuèt, ®Çu, c¸nh, r¨ng, r©u... những động tác ra oai khoe sức khoẻ. -DC: D¸ng ngêi gÇy gß, dµi lªu nghªu...nh÷ng so s¸nh, g· nghiÖn thuèc phiÖn, nh ngêi cëi trÇn mÆc ¸o nghi-lê...những động tính từ chỉ sự yếu đuối. 2. Ghi nhí: SGK - tr16. - Qua ®o¹n v¨n trªn em thấy DM có đặc điểm gì næi bËt? Nh÷ng chi tiÕt h×nh ¶nh nµo cho thÊy ®iÒu đó? - Dế Choắt có đặc điểm gì kh¸c DM, t×m chi tiÕt h×nh ảnh đó? - Em h·y rót ra nh÷ng ®iÒu ghi nhí vÒ v¨n miªu t¶? GV: NhÊn m¹nh nh nh÷ng ®iÒu ghi nhí. * GV: V¨n miªu t¶ rÊt cÇn - C¸c t×nh huèng:.

(157) thiết trong đời sống con + Em mất cái cặp và nhờ các chú công an tìm hộ ngời và không thể thiếu + Bạn không phân biệt đợc co cua đực và cua cái. trong t¸c phÈm v¨n ch¬ng. - Em h·y t×m mét sè t×nh huèng kh¸c còng sö dông v¨n miªu t¶? B. LuyÖn tËp: Hoạt động 2:. - GV: Gọi HS đọc bài tập - Gäi hs lµm bµi tËp. Bµi 1: Đoạn 1: Chân dung DM đợc nhân hoá: khoả, đẹp, trẻ trung, cµng mÉm bãng, vuèt cøng, nhän ho¾t... - §o¹n2: H×nh ¶nh chó Lîm gÇy, nhanh, vui, ho¹t b¸t, nhÝ nh¶nh nh con chim chÝch... - §o¹n 3: C¶nh hå ao, bê b·i sau trËn ma lín. ThÕ giới loài vật ồn ào, náo động kiếm ăn.. Bµi 2: * GV: Gọi HS đọc bài tập a a. Nếu phải viết bài văn tả cảnh mùa đông đến ở quê - Sau khi HS trình bày ý hơng em, ta cần phải nêu: Sự thay đổi của trời, mây, kiến, GV kết luận những cây cỏ, mặt đất, vờn, gió ma, không khí, con ngời... ®iÒu cÇn lu ý khi viÕt 2 ®o¹n v¨n Hoạt động 3: Bài tập 3 PP vấn đáp , tổng hợp, kĩ thuật động não Đọc đoạn văn Lá rụng của Khái Hng: Cảnh lá rụng mùa đông đợc tác giả miêu tả kÜ lìng nh thÕ nµo? BiÖn ph¸p nghÖ thuËt næi bËt? C¶m nhËn cña em vÒ ®o¹n v¨n Êy? IV.Củng cố(3’): Nội dung bài V.HDVN(1’): - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - So¹n bµi: S«ng níc Cµ Mau E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................ ------------------------------------------------------------.

(158) Hoạt động của thầy. Nội dung cần đạt. Hoạt động 1: I Tìm hiểu chung: PP vấn đáp. KT động não. - Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em 1.T¸c gi¶: vÒ t¸c gi¶? t¸c phÈm? - Đoàn Giỏi ( 1925 - 1989) quª ë tØnh TiÒn Giang, viÕt v¨n tõ thêi kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. ¤ng thêng viÕt vÒ thiªn nhiªn vµ cuéc sèng con ngêi Nam Bé. * GV: giíi thiÖu ch©n dung - T¸c phÈm §Êt rõng ph¬ng Nam (1957) lµ truyÖn nhµ v¨n §oµn Giái vµ t¸c dµi næi tiÕng nhÊt cña §oµn Giái. phÈm ĐÊt rõng ph¬ng Nam. 2. T¸c phÈm - Bµi v¨n S«ng níc Cµ Mau trÝch ch¬ng 18 truyÖn nµy. - GV giới thiệu cách đọc sau II. Đọc – hiểu văn bản đó đọc mẫu đoạn 1. - Yêu cầu đọc: giọng hăm hở, 1. Đọc , chỳ thớch: liÖt kª, giíi thiÖu nhÊn m¹nh - Đọc c¸c tªn riªng. - Giải nghĩa từ khó - GV cho HS t×m hiÓu chó thÝch 3,5,10,11,12,15. ? Em h·y nhËn xÐt vÒ ng«i kÓ vµ so s¸nh víi ng«i kÓ cña bµi 2. Kết cấu – Bố cục tríc? - Phương thức biểu đạt: Miêu tả, tự sự biểu cảm - T¸c dông cña ng«i kÓ? - Bè côc : §o¹n trÝch chia lµm 4 ®o¹n - Ng«i kÓ thø nhÊt: nh©n vËt + §o¹n 1: Kh¸i qu¸t vÒ c¶nh s«ng níc Cµ Mau. bé An đồng thời là ngời kể + Đoạn 2: Cảnh kênh rạch, sông nớc đợc giới chuyện, kể những điều mắt thiệu tỉ mỉ, cụ thể, thấm đậm màu sắc địa phơng. thÊy, tai nghe. + §o¹n3: §Æc t¶ c¶nh dßng s«ng N¨m C¨n.  Tác dụng : thấy đợc cảnh + Đoạn 4: Cảnh chợ Năm Căn. quan vïng s«ng níc Cµ Mau qua c¸i nh×n vµ c¶m nhËn hån nhiên, tò mò của một đứa trẻ th«ng minh ham hiÓu biÕt. ? H·y nhËn xÐt vÒ bè côc miªu t¶ cña tõng ®o¹n trÝch? Hoạt động 2:PP vấn đỏp, 3. Phõn tớch văn bản phân tích tổng hợp , KT động não ? T¶ c¶nh Cµ Mau qua c¸i 1. C¶nh kh¸i qu¸t: nh×n vµ c¶m nhËn cña bÐ An, tác giả chú ý đến những ấn tợng gì nổi bật? - Mét vïng s«ng ngßi kªnh r¹ch rÊt nhiÒu, bña gi¨ng ch»ng chÞt nh m¹nh nhÖn  So s¸nh s¸t hîp. ? Nh÷ng tõ ng÷ h×nh ¶nh nµo lµm næi bËt râ mµu s¾c riªng biệt của vùng đất ấy? - Mµu s¾c riªng biÖt: Mµu xanh cña trêi níc, c©y, l¸ rõng.

(159) t¹o thµnh mét thÕ giíi xanh, xanh b¸t ng¸t nhng chØ toµn mét mµu xanh kh«ng phong phó, vui m¾t. ? Qua nh÷ng ©m thanh nµo? - ©m thanh r× rµo cña giã, rừng, sóng biển đều ru vỗ triÒn miªn ? Em h×nh dung nh thÕ nµo vÒ c¶nh s«ng níc Cµ Mau qua Ên tîng ban ®Çu cña t¸c gi¶? ? H·y t×m nh÷ng danh tõ riªng trong ®o¹n v¨n? - Tên các địa phơng: Chà Là, C¸i Keo, B¶y H¸p, M¸i GiÇm, Ba KhÝa... ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch đặt tên?  C¸i tªn d©n d· méc m¹c theo lèi d©n gian. Nh÷ng c¸i tªn rÊt riªng Êy gãp phÇn t¹o nên màu sắc địa phơng không thÓ trén lÉn víi c¸c vïng s«ng níc kh¸c. ? Những địa danh đó gợi ra đặc điểm gì về thiên nhiên và cuéc sèng Cµ Mau? - Thiªn nhiªn ë ®©y phong phó ®a d¹ng, hoang s¬, thiªn nhiªn g¾n bã víi cuéc sèng lao động của con ngời ? §o¹n v¨n cã ph¶i hoµn toµn thuéc v¨n miªu t¶ kh«ng? V× sao? - §o¹n v¨n kh«ng chØ t¶ c¶nh mµ cßn xen kÎ thÓ lo¹i v¨n thuyÕt minh. Giíi thiÖu cô thÓ, chi tiÕt vÒ c¶nh quan, tËp quán, phong tục một vùng đất nước ? Dòng sông và rừng đớc Năm Căn đợc tác giả miêu tả bằng nh÷ng chi tiÕt næi bËt nµo? - Dòng sông: Nớc ầm ầm đổ ra biển ngày đêm nh thác; cá hàng đàn đen trũi nh ngời bơi Õch gi÷a nh÷ng ®Çu sãng tr¾ng. - Rừng đớc: Dựng cao ngất nh hai d·y trêng thµnh v« tËn, cây đớc ngọn bằng tăm tắp, líp nµy chång lªn líp kia «m lấy dòng sông, đắp từng bậc mµu xanh.. ? Theo em, c¸ch t¶ c¶nh ë ®©y. - C¶nh s«ng níc Cµ Mau cã rÊt nhiÒu kªnh r¹ch, s«ng ngßi, c©y cèi, tÊt c¶ phñ kÝn mét mµu xanh. Mét thiªn nhiªn cßn hoang s¬, ®Çy hÊp dÉn vµ bÝ Èn.. 2. C¶nh kªnh r¹ch, s«ng ngßi:. - Thiªn nhiªn ë ®©y phong phó ®a d¹ng, hoang s¬, thiên nhiên gắn bó với cuộc sống lao động của con ngêi.. 3. T¶ c¶nh dßng s«ng N¨m C¨n:.

(160) có gì độc đáo? Tác dụng của c¸ch t¶ nµy? - T¸c gi¶ t¶ trùc tiÕp b»ng thÞ giác, thính giác. Dùng nhiều  Thiên nhiên mang vẻ đẹp hùng vĩ, nên thơ, trù so sánh Khiến cảnh hiện lên phú, một vẻ đẹp chỉ có thời xa xa. cụ thể, sinh động, ngời đọc dễ h×nh dung. ? Đoạn văn tả cảnh sông và đớc Năm Căn đã tạo nên một thiªn nhiªn nh thÕ nµo trong t©m tëng cña em? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch dùng động từ của tác giả ở c©u v¨n: "ThuyÒn chóng t«i chÌo tho¾t qua kªnh bä m¾t, đổ ra con sông cửa lớn, xuôi vÒ N¨m C¨n". - Mét c©u v¨n dïng tíi ba 4. T¶ c¶nh chî N¨m C¨n: động từ (thoát, đổ, xuôi) chỉ các trạng thái hoạt động khác nhau cña con thuyÒn trong nh÷ng kh«ng gian kh¸c nhau.  C¸ch dïng tõ nh vËy võa tinh tÕ, võa chÝnh x¸c. * GV: Cà Mau không chỉ độc đáo ở cảnh thiên nhiên sông níc mµ cßn hÊp dÉn ë c¶nh sinh hoạt cộng đồng nơi chợ bóa. ? Quang c¶nh chî N¨m C¨n võa quen thuéc, võa l¹ lïng hiÖn lªn qua c¸c chi tiÕt ®iÓn h×nh nµo? - Quen thuéc: Gièng c¸c chî kÒ bªn vïng Nam Bé, lÒu l¸ n»m c¹nh nhµ tÇng, gç chÊt thành đống, rất nhiều thuyền trªn bÕn. - Lạ lùng: Nhiều bến, nhiều lò  Cảnh tợng đông vui tấp nập, hấp dẫn. than hầm, gỗ đớc, nhà bè nh nh÷ng khu phè næi, nh chî nổi trên sông, bán đủ thứ, nhiÒu d©n téc ? ë ®o¹n v¨n tríc t¸c gi¶ chó ý đến miêu tả. ở đoạn văn này tác giả chú ý đến kể chuyện, ở đây bút pháp kể đợc tác giả sử dông nhtn? - T¸c gi¶ chó träng liÖt kª hµng lo¹t chi tiÕt vÒ chî n¨m C¨n: Nh÷ng nhµ, nh÷ng lÒu, nh÷ng bÕn, nh÷ng lß, nh÷ng ng«i nhµ bÌ, nh÷n ngêi con g¸i, nh÷n bµ cô... ? Qua c¸ch kÓ cña t¸c gi¶, em h×nh.

(161) dung nh thÕ nµo vÒ chî N¨m C¨n? Hoạt động 3: PP vấn đỏp, phân tích tổng hợp , KT động não ? Qua ®o¹n trÝch S«ng níc Cµ Mau, Em cảm nhận đợc gì về vùng đất? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ t¸c gØa qua v¨n b¶n nµy?. 4.. Tæng kÕt: (SGK - tr23). 4.1 Nội dung: Thiªn nhiªn phong phó hoang s¬ mà tơi đẹp. Sinh hoạt độc đáo mà hấp dẫn. - Tình yêu đất nớc sâu sắc và vốn hiểu biết rất phong phú đã giúp tác giả miêu tả, giới thiệu sông nớc Cà Mau tờng tận, hấp dẫn đến nh vậy. 4.2 Nghệ thuật: BiÕt quan s¸t, so s¸nh, nhËn xÐt ? Em học tập đợc gì từ nghệ về đối tợng miêu tả, với tỡnh cảm say mê với đối tợng đợc tả. thuËt t¶ c¶nh cña t¸c gi¶ 4.3. Ghi nhớ : ( SGK- 23) Hoạt động 4: PP vấn đỏp, III: Luyện tập: phân tích tổng hợp , KT động não ViÕt ®o¹n v¨n nªu c¶m nhËn cña em vÒ vïng Cµ Mau qua bµi S«ng níc Cµ Mau (Kho¶ng 5 c©u). IV.Củng cố(2’): Nội dung bài V. Híng dÉn häc tËp(1’): - Häc bµi, So¹n bµi: So s¸nh - Hoµn thiÖn bµi tËp. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............... -----------------------------------------------------------Ngµyso¹n: 08/1/2012 Ngµy d¹y: 11/1/2012. TiÕt 78. So s¸nh. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: - Nắm đợc khái niệm và cấu tạo của so sánh. - Biết cách quan sát sự giống nhau giữa các sự vật để tạo ra những so sánh đúng, tiÕn ®ến t¹o ra nh÷ng so s¸nh hay. 2. Kĩ năng: - Kĩ năng bài dạy: + Đọc tìm hiểu ngữ liệu rút ra nội dung bài học, vận dụng vào làm bài tập. - Kĩ năng sống: + Ra quyết định: Lựa chọn cách sử dụng biện pháp so sánh trong thực tiễn giao tiếp. + Giao tiếp: Trình bày suy nghĩ chia sẻ những kinh nghiệm về cách sử so.

(162) sánh dụng của bản thân. 3. Tư tưởng: - Giáo dục thái độ học tập tích cực tự giác. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt VD - Häc sinh: + So¹n bµi + T×m c¸c c©u v¨n cã chøa so s¸nh. C.Ph¬ng ph¸p: - Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, quy nạp, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức(1’). II. KiÓm tra bµi cò(5’): * Câu hỏi: Phó từ là gì? Đặt 3 câu có dùng phó từ: đã, đang, thật? * YCTL:- Phó từ là những từ chuyên đi kèm với động từ, tính từ để bổ sung ý nghĩa cho động từ, tính từ đó. - H/s tự đặt câu với các từ trên. III. Bµi míi(35’): Hoạt động của thầy Hoạt động 1: PP vấn đáp , quy nạp . KTđộng não GV treo bảng phụ đã chuẩn bị ? Nh÷ng tËp hîp tõ nµo chøa h×nh ¶nh so s¸nh? - TËp hîp tõ chøa h×nh ¶nh so s¸nh: Bóp trªn cµnh, hai d·y trêng thµnh v« tËn. ? Những sự vật, sự việc nào đợc so s¸nh víi nhau? - Các sự vật, sự việc đợc so sánh: Trẻ em, rừng đớc dựng lên cao ngÊt. ? Dựa vào cơ sở nào để có thể so s¸nh nh vËy? - Dựa vào sự tơng đồng, giống nhau vÒ h×nh thøc, tÝnh chÊt, vÞ trÝ, gi÷a c¸c sù vËt, sù viÖc kh¸c. ? So sánh nh thế nhằm mục đích g×? (H·y so s¸nh víi c©u kh«ng dïng phÐp so s¸nh) - Mục đích: Tạo ra hình ảnh mới mÎ cho sù vËt, sù viÖc gîi c¶m gi¸c cụ thể, khả năng diễn đạt phong phú, sing động của tiếng Việt ? Em hiÓu thÕ nµo lµ so s¸nh? - Câu hỏi 3 SGK: Con mèo đợc so s¸nh víi con g×? - Con mèo đợc so sánh với con hổ. Nội dung cần đạt A. Lý thuyẾT i. So s¸nh lµ g× ? 1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu: - TËp hîp tõ chøa h×nh ¶nh so s¸nh: Bóp trªn cµnh, hai d·y trêng thµnh v« tËn. - Các sự vật, sự việc đợc so sánh: Trẻ em, rừng đớc dựng lên cao ngất. - Cơ sở để so sánh: Dựa vào sự tơng đồng, giống nhau về hình thøc, tÝnh chÊt, vÞ trÝ, gi÷a c¸c sù vËt, sù viÖc kh¸c. + Trẻ em là mầm non của đất nớc tơng đồng víi bóp trªn cµnh, mÇm non cña c©y cèi. Đây là sự tơng đồng cả hình thức và tính chất, đó là sự tơi non, đầy sức sống, chan chøa hi väng.. - Mục đích: Tạo ra hình ảnh mới mẻ cho sự vËt, sù viÖc gîi c¶m gi¸c cô thÓ, kh¶ n¨ng diễn đạt phong phú, sing động của tiếng ViÖt. 2. Ghi nhí (SGK- tr24) - Hai con vËt nµy: + Gièng nhau vÒ h×nh thøc l«ng v»n.

(163) - Hai con vËt nµy cã g× gièng vµ kh¸c nhau? - So s¸nh nµy kh¸c so s¸nh trªn ë chç nµo?. + Khác nhau về tính cách: mèo hiền đối lập víi hæ d÷ - ChØ ra sù t¬ng ph¶n gi÷a h×nh thøc vµ tÝnh chÊt vµ t¸c dông cô thÓ cña sù vËt lµ con mÌo. ii. CÊu t¹o cña phÐp so s¸nh: Hoạt động 2: PP phân tích quy nạp. Kĩ thuật 1.Khảo sát và phân tích ngữ liệu: động não GV: treo bảng phụ đã viết VD Cho c¸c c©u sau: - Gọi HS đọc VD a. Th©n em nh ít trªn c©y Cµng t¬i ngoµi vá, cµng cay trong lßng. b. Trêng S¬n: chÝ lín «ng cha Cöu Long: lßng mÑ bao la sãng trµo. c. §êng v« xø NghÖ quanh quanh Non xanh nớc biếc nh tranh hoạ đồ. d. Lßng ta vui nh héi, Nh cê bay, giã reo! * GV kẻ bảng (đã chuẩn bị trớc) - §iÒn nh÷ng tËp hîp tõ chøa h×nh VÕ A (Sù vËt Ph¬ng diÖn Tõ so VÕ B (Sù ảnh so sánh vào mô hình phép so đợc so sánh) so sánh s¸nh vËt dïng s¸nh? để so s¸nh) Th©n em Èn (sè phËn nh ít trªn trí trªu) c©y ChÝ lín cha Thay Trêng S¬n «ng, b»ng , Lßng mÑ bao dÊu hai Cöu Long la chấm (đảo vế B) §êng v« xø nh Tranh ho¹ NghÖ, non đồ xanh, níc biÕc. Lßng ta nh héi, cê bay, giã reo. - Em cã nhËn xÐt g× vÒ m« h×nh * NhËn xÐt: cÊu t¹o cña phÐp so s¸nh? - Ph¬ng diÖn so s¸nh cã thÓ lé râ nhng cã thÓ Èn. - Cã thÓ cã tõ so s¸nh hoÆc kh«ng (dÊu hai chÊm). - Vế B có thể đợc đảo lên trớc vế A. - VÕ A vµ B cã thÓ cã nhiÒu vÕ. - Gọi HS đọc ghi nhớ 2. Ghi nhí: (SGK - TR25) - HS đọc Hoạt động 3: B. LuyÖn tËp: PP phân tích , quy nạp, tổng hợp , KT động não..

(164) - GV nªu yªu cÇu cña bµi tËp Bµi 1: - Các tổ thi trò chơi tiếp sức trong a. So sánh đồng loại: 5 phót Ngêi lµ Cha, lµ B¸c, lµ Anh Qu¶ tim lín läc tr¨m dòng m¸u đá (Tè H÷u) Bao bµ cô tõ t©m nh mÑ Yêu quý con nh đẻ con ra (Tè H÷u) §ªm n»m vuốt bông thë dµi Thë ng¾n b»ng tr¹ch, thë dµi b»ng l¬n (Ca dao) b. So s¸nh kh¸c lo¹i: - So s¸nh vËt víi ngêi: §o¹n v¨n viÕt vÒ DÕ Cho¾t - So s¸nh c¸i cô thÓ víi c¸i trõu tîng: ChÝ ta nh nói Thiªn Thai Êy Đỏ rực chiều hôm, dậy cánh đồng. (Tè H÷u) Ta đây nh c©y gi÷a rõng Ai lay ch¼ng chuyÓn, ai rung ch¼ng rêi (Ca dao) - GV gäi mçi em lµm 1 c©u Bµi 2: - KhoÎ nh voi - §en nh cét nhµ ch¸y - Tr¾ng nh ngã cÇn - Cao nh c©y sµo. IV. Củng cố(2’): - Nội dung bài V. Híng dÉn häc tËp(1’): - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - Lµm bµi tËp 3, 4 - So¹n bµi: Quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............... -----------------------------------------------------------Ngµyso¹n: 10/1/2012 Ngµyd¹y: 13/1/2012.

(165) TiÕt 79+80. Quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: - Vai trß cña quan s¸t tëng tîng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶. 2. Kĩ năng: - Kĩ năng bài dạy: + H×nh thµnh c¸c kÜ n¨ng trªn khi nhËn diÖn c¸c ®o¹n, bµi v¨n miªu t¶ vµ khi viÕt kiÓu bµi nµy. + Tích hợp với bài Bài học đờng đời đầu tiên, Sông nớc Cà Mau. - Kĩ năng sống: + Suy nghĩ phê phán sáng tạo: phân tích bình luận và đưa ra ý kiến cá nhân về đặc điểm bố cục phương pháp làm bài văn miªu t¶. + Ra quyết định: lựa chọn cách lập luận khi tạo lập và giao tiếp hiệu quả bằng văn bản miêu tả. 3. Giáo dục: - Thái độ học tập tích cực, sáng tạo trong học tập. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi + Học thuộc bài cũ. C.Ph¬ng ph¸p: - Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, quy nạp, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức(1’). II. KiÓm tra bµi cò(5’): * Cõu hỏi: Để viết đợc bài văn miêu tả hay, ngời viết cần phải có một số năng lực g×? * Tr¶ lêi: Quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶. III. Bµi míi(35’): Tõ c©u hái kiÓm tra bµi cò, GV dÉn vµo bµi Hoạt động của thầy. Nội dung cần đạt. Hoạt động 1: PP vấn đỏp, quy nạp, KT động não. * Vai trß vµ t¸c dông cña quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶. - Gọi HS đọc đoạn văn ? Ba ®o¹n v¨n trªn ngêi viÕt t¶ g×?. A. LÝ THUYẾT: i. Quan s¸t tëmg tîng so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶:. 1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu: * §o¹n 1: - Tả chàng Dế Choắt gầy ốm, đáng thơng. - ThÓ hiÖn qua c¸c tõ ng÷, h×nh ¶nh: GÇy ? Điểm nổi bật của đối tợng miêu gò, lêu nghêu, bè bè, nặng nề, ngẩn ngẩn tả là gì và đợc thể qua những từ ngơ ngơ... ng÷ h×nh ¶nh nµo? * §o¹n 2: - Tả cảnh đẹp thơ mộng và hùng vĩ của s«ng níc Cµ Mau - N¨m C¨n. - C¸c tõ ng÷, h×nh ¶nh thÓ hiÖn: gi¨ng chi.

(166) ? Để tả đợc nh trên ngời viết cần có đợc những năng lực gì? ? T×m nh÷ng c©u v¨n cã sù liªn tëng so s¸nh trong mçi ®o¹n?. ? Sù liªn tëng vµ so s¸nh Êy cã g× đặc sắc?. * GV cho HS đọc bài 3 ? Em h·y so s¸nh víi ®o¹n nguyªn văn ở trên để chỉ ra đoạn này đã bỏ ®i nh÷ng ch÷ g×? Nh÷ng ch÷ bÞ bá đi đã làm ảnh hởng đến đoạn văn miªu t¶ nµy nh thÕ nµo? ? Quan s¸t, tëng tîng , so s¸nh vµ nhËn xÐt cã vai trß t¸c dông g× trong v¨n miªu t¶?. chÝt nh m¹ng nhÖn, trêi xanh, níc xanh, rõng xanh, r× rµo bÊt tËn, mªnh m«ng, Çm Çm nh th¸c... * §o¹n 3: - Tả cảnh mùa xuân đẹp, vui, náo nức nh ngµy héi. - C¸c tõ ng÷, h×nh ¶nh thÓ hiÖn: Chim ríu rít, cây gạo, tháp đèn khổng lồ, ngµn hoa löa, ngµn bóp nân, ngọn nÕn trong xanh... - C¸c n¨ng lùc cÇn thiÕt: quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ nhËn xÐt cÇn s©u s¾c, dåi dµo, tinh tÕ. - C¸c c©u v¨n cã sù liªn tëng, tëng tîng so s¸nh vµ nhËn xÐt: + Nh g· nghiÖn thuèc phiÖn + Nh m¹ng nhÖn, nh th¸c, nh ngêi Õch, nh d·y trêng thµnh v« tËn... - Nh tháp đèn, nh ngọn lửa, nh nến xanh. - C¸c h×nh ¶nh so s¸nh, tëng tîng, liªn tëng trên nhìn chung đều rất đặc sắc vì nó thể hiện đúng, rõ hơn, cụ thể hơn về đối tợng và gây bất ngờ, lí thú cho ngời đọc. * Tất cả những chữ bị bỏ đi đều là những động từ, tính từ, những so sánh, liên tởng và tëng tîng lµm cho ®o¹n v¨n trë nªn chung chung vµ kh« khan. 2. Ghi nhí : (SGK - tr280 * TiÕt 2:. Hoạt động 2: B. LuyÖn tËp: PP vấn đáp quy nạp, tổng hợp .KT động não 1 Bµi 1: - GV híng dÉn HS lµm bµi tËp a. Nh÷ng ch÷ cÇn ®iÒn: - H/S lên bảng làm, dưới lớp làm + G¬ng bÇu dôc + Uèn, cong cong vào vở.G/V nhận xét và chấm. + Cæ kÝnh + X¸m xÞt + Xanh um b. Tác giả lựa chọn những hình ảnh đặc sắc: Cầu son bắc từ bờ ra đền, tháp giữa hồ... Bµi 2: Những hình ảnh tiêu biểu và đặc sắc: - GV híng dÉn HS lµm bµi tËp - Rung rinh, bãng mì - H/S lên bảng làm , dưới lớp - §Çu to, næi tõng t¶ng làm vào vở.G/V nhận xét và - R¨ng ®en nh¸nh, nhai ngoµm ngo¹p - TrÞnh träng, khoan thai vuốt r©u vµ lÊy lµm chấm h·nh diÖn l¾m. - R©u dµi, rÊt hïng dòng. Bµi 4: T¶ quang c¶nh buæi s¸ng trªn quª h¬ng em, em sÏ liªn tëng vµ so s¸nh: - H/S trao đổi thảo luận nhóm -> - MÆt trêi ( m©m löa, m©m vµng, qu¹ ®en,.

(167) trình bày. G/V nhận xét và chữa. kh¸ch l¹...) - BÇu trêi (Lång bµn khæng lå, nöa qu¶ cÇu xanh...) - hµng c©y (hµng qu©n, têng thµnh) - Núi đồi (bát úp, cua kềnh) - Nh÷ng ng«i nhµ (Viªn g¹ch, bao diªm, tr¹m g¸c...) 5. T¶ dßng s«ng hay hå níc quª h¬ng em b»ng mét ®o¹n v¨n ng¾n.. IV. Củng cố(2’): Nội dung bài V. Híng dÉn häc tËp(1’): - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp trong SGK - So¹n bµi: Bøc tranh cña em g¸i t«i. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................ Ngµyso¹n: 14/1/2012 Ngµyd¹y: 17/1/2012 V¨n b¶n:. Bµi 20 TiÕt 81+ 82 Bøc tranh cña em g¸i t«i. (T¹ Duy Anh) A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: - HS cÇn n¾m v÷mg néi dung ý nghÜa cña truyÖn, nghÖ thuËt kÓ chuyÖn vµ miªut¶ t©m lÝ nh©n vËt cña t¸c gi¶. - TÝch hîp víi tiÕng ViÖt ë phÐp so s¸nh, tËp lµm v¨n ë v¨n miªu t¶. 2. Kĩ năng : - Kĩ năng bài dạy: + Đọc, phân tích tìm hiểu nội dung văn bản. - Kĩ năng sống: + Tự nhận thức và xác định cách ứng xử: sống khiêm tốn và biết tôn trọng người khác. + Giao tiếp phản hồi lắng nghe cảm nhận trình bày suy nghĩ của bản thân về nội dung và nghệ thuật của truyện. 3. Thái độ : - Học tập tích cực, biết liên hệ bản thân để tự hoàn thiện. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p:.

(168) Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. II. Kiểm tra bài 1- Qua đoạn trích Sông nớc Cà Mau, em cảm nhận đợc gì về cò: vùng đất này? 2- Qua văn bản này, em học tập đợc tác giả điều gì khi viết văn miªu t¶? III.Bµi Cuộc đời ai cũng có những lỗi lầm khiến ta ân hận. Song sự ân hận míi và hối lỗi đó lại làm tâm hồn ta trong trẻo hơn, lắng dịu hơn. truyện Bøc tranh cña em g¸i t«i, viÕt vÒ anh em KiÒu Ph¬ng rÊt thµnh c«ng trong việc thể hiện chủ đề tế nhị đó. Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Hớng dẫn HS đọc và tìm hiÓu chung PP vấn đáp . KT động não - Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm? * GV: Bæ sung: T¹ Duy Anh lµ héi viªn héi nhµ v¨n VN; hiÖn c«ng t¸c t¹i nhµ xuất bản Hội Nhà văn. Ông đã từng nhËn gi¶i thëng truyÖn ng¾n n«ng th«n do b¸o V¨n nghÖ, b¸o N«ng nghiÖp vµ §µi tiÕng nãi VN tæ chøc; gi¶i thëng truyÖn ng¾n cña t¹p chÝ V¨n nghÖ qu©n đội... - GV nêu yêu cầu đọc, đọc mẫu 1 đoạn. Phân biệt rõ giữa lời kể, các đối thoại diÔn biÕn t©m lÝ cña nh©n vËt ngêi anh. - Gọi HS đọc 4 chú thích trong SGK * GV: Yªu cÇu HS kÓ tãm t¾t theo bè côc : - ChuyÖn vÒ hai anh em MÌo - KiÒu Ph¬ng anh trai bùc v× em nghÞch. - MÌo bÝ mËt häc vÏ, tµi n¨ng héi ho¹ bất ngờ đợc phát hiện. - Tâm trạng và thái độ của ngời anh trớc sự việc ấy. - Em g¸i thµnh c«ng, c¶ nhµ mõng vui. - Ngêi anh hèi hËn v« cïng. - Theo em truyện đợc kể theo ngôi thứ mÊy? - Nh©n vËt chÝnh trong truyÖn lµ ai? v× sao em cho đó là nhân vật chính? - ViÖc t¸c gi¶ chän ng«i kÓ nh vËy cã thÝch hîp kh«ng?. Nội dung cần đạt i.t×m hiÓu chung: 1. T¸c gi¶: * T¹ Duy Anh sinh 9/9/1959 quª Hµ T©y lµ c©y bót trÎ næi lªn trong thêi k× đổi mới văn học những năm 1980. 2. T¸c phÈm: * TruyÖn ng¾n Bøc tranh cña em g¸i t«i đạt giải nhì trong cuộc thi thiếu nhi n¨m 1998. II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN. 1. §äc vµ gi¶i nghÜa tõ khã:. *. KÓ tãm t¾t:. 2. Kết cấu và bố cục. - Ng«i kÓ: ng«i thø nhÊt, ngêi anh xng t«i. - Nh©n vËt chÝnh trong truyÖn lµ ngêi anh vµ KiÒu Ph¬ng v× chủ đề sâu sắc của truyện là lòng nhân hậu và thói đố kị, trong đó nhân vật - Có thể đặt lại nhan đề của truyện nh trung tâm là ngời anh, mang chủ đề thÕ nµo? chÝnh cña truyÖn: sù thÊt b¹i cña lßng đố kị. - Ngôi kể rất thích hợp với chủ đề, hơn nữa để cho sự hối lỗi đợc bày tỏ một cách chân thành hơn, đáng tin cậy hơn. - Đặt nhan đề khác:.

(169) + ChuyÖn anh em KiÒu Ph¬ng + ¢n hËn, ¨n n¨n + T«i muèn khãc qu¸! Hoạt động 2: Tìm hiểu nội dung văn 3. Phõn tớch b¶n PP vấn đáp, phân tich , bình giảng .KT động não - Nhân vật ngời anh đợc miêu tả chủ a. Nhân vật ngời anh: yếu ở đời sống tâm trạng. Em thấy tâm tr¹ng ngêi anh diÔn biÕn trong c¸c thêi *. Trong cuéc sèng thêng ngµy víi c« em g¸i: ®iÓm nµo? - Coi thêng bùc béi em: - HS: DiÔn biÕn qua c¸c thêi ®iÓm: + Thái độ thờng ngày đối với em + Khi mọi ngời thấy em có tài vẽ và đợc giải + khi nhËn ra h×nh ¶nh cña m×nh trong bøc tranh cña c« em g¸i. - Trong cuéc sèng thêng ngµy, ngêi anh đối xử với em gái nh thế nào? HS- Coi thêng bùc béi em: Gäi em g¸i KiÒu Ph¬ng lµ MÌo, bÝ mËt theo dâi viÖc lµm bÝ mËt cña em, chª bai em g¸i bÈn thØu, nghÞch ngîm, trÎ con. - Tò mò, kẻ cả của đứa con trai đợc làm anh h¬n tuæi. TiÕt 2: G/V khái quát lại nội dung tiết 1. Chuyển tiết 2 *. Khi bí mật về tài vẽ của Mèo đợc chó TiÕn Lª ph¸t hiÖn: H/S trao đổi thảo luận nhóm,G/V hướng dẫn hs tìm hiểu bài PP vấn đáp , phân tích bình giảng . Kĩ thật động não - Ngêi anh: Buån rÇu, muèn khãc, thÊt - Thái độ của mọi ngời trong nhà ra sao vọng vì mình bất tài bị cả nhà lãng khi tài năng của Mèo đợc phát hiện? quªn, bá r¬i. Chó c¶m thÊy khã chÞu - Riêng thái độ của ngời anh ra sao? Ngời anh tự ái đố kị ngay cả với em - V× sao ngêi anh l¹i buån rÇu nh vËy? ruét cña m×nh H/S: - Mọi ngời: xúc động, mừng rỡ, ng¹c nhiªn (Bè, mÑ, chó TiÕn Lª) - Ngêi anh: Buån rÇu, muèn khãc, thÊt väng v× m×nh bÊt tµi bÞ c¶ nhµ l·ng quªn, bá r¬i. Chó c¶m thÊy khã chÞu hay g¾t gáng vµ kh«ng thÓ th©n víi em g¸i v× tài giái h¬n m×nh. Ngêi anh tù ¸i đố kị ngay cả với em ruột của mình. đó là bớc chuyển biến nhất trong diễn biÕn t©m tr¹ng cña ngêi anh. ?- Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng cña ngêi anh khi lÐn lót xem tranh cña em? H/S :+ Kh«ng nÐn nçi sù tß mß vÒ thµnh c«ng cña em g¸i - trót tiÕng thë dài nhận ra sự thật đáng buồn với mình.

(170) (em cã tµi thËt cßn m×nh th× kÐm cái) ngêi anh cµng trở nªn hay g¾t gáng bùc béi, xÐt nÐt v« cí víi em. ?- T¹i sao ngêi anh l¹i "lÐn trót ra mét tiÕng thë dµi" sau khi xem tranh cña + MiÔn cìng tríc thµnh c«ng bÊt ngê em g¸i? của em, miễn cỡng cùng gia đình đi xem triễn lãm tranh đợc giải của Mèo. - NÕu cÇn nãi lêi khuyªn em sÏ nãi g× víi ngêi anh lóc nµy? - HS: Ghen tÞ lµ thãi xÊu lµm ngêi ta nhá bÐ ®i. Ghen tÞ sÏ chia rÏ t×nh c¶m tốt đẹp của con ngời. ghen tị với em, sẽ kh«ng cã t c¸ch lµm anh. G/V: - Bức chân dung đợc miêu tả nh thÕ nµo? - T¹i sao t¸c gi¶ viÕt: "MÆt chó bÐ nh to¶ ra mét thø ¸nh s¸ng rÊt l¹." Theo em đó là thứ ánh sáng gì? H/S: - T thế nhân vật trong tranh: đẹp, cảnh đẹp, trong sáng. ánh sáng lạ ấy ph¶i ch¨ng lµ ¸nh s¸ng cña lßng mong íc, cña b¶n chÊt trÎ th¬: c¶ cÆp m¾t suy t vµ m¬ méng n÷a.Râ rµng ngêi em g¸i kh«ng vÏ bøc ch©n dung ngêi anh b»ng d¸ng vÎ hiÖn t¹i mµ b»ng t×nh yªu, lßng nh©n hËu, bao dung, tin tëng vµo b¶n chất tốt đẹp của anh trai mình. G/V- Tìm những từ ngữ tả thái độ và tâm trạng của ngời anh lúc đó? - Ph©n tÝch l« gÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng Êy? H/S: - Tâm trạng đợc miêu tả rất cụ thể vµ Ên tîng: + GiËt s÷ng: B¸m lÊy tay mÑ... ®©y lµ tõ ghÐp: GiËt m×nh vµ s÷ng sê. + Th«i miªn: lµ tõ chØ tr¹ng th¸i con ngêi bÞ chÕ ngù mª man, v« thøc kh«ng điều khiển đợc lí trí, bị thu hút cả tâm trÝ vµo bøc tranh. + Ng¹c nhiªn: v× hoµn toµn kh«ng ngê em gái Mèo vẽ bức tranh đẹp quá, ngoµi søc tëng tîng cña ngêi anh. + Hãnh diện: tự hào cũng rất đúngvà tự nhiên vì hoá ra mình đẹp đẽ nhờng Êy. §©y chÝnh lµ niÒm tù hµo trÎ th¬ chính đáng của ngời anh. - Xấu hổ: vì mình đã xa lánh và ghen tị víi em g¸i, tÇm thêng h¬n em g¸i. - Ngời anh đáng trách nhng cũng rất đáng cảm thông vì những tính xấu trên ch¾c ch¾n còng chỉ nhÊt thêi. Sù hèi hËn day døt nhËn ra tµi n¨ng quan träng h¬n, nhËn ra t©m hån trong s¸ng cña em g¸i chøng tá cËu ta còng biÕt. *. Khi bất ngờ đứng trớc bức chân dung rất đẹp của mình do em gái vẽ:. - T thế nhân vật trong tranh: đẹp, cảnh đẹp, trong sáng..

(171) söa m×nh, muèn v¬n lªn, còng biÕt tÝnh ghen ghét đố kị là xấu G/V: - Cuối truyện ngời anh đã nhận ra điều gì? H/S: - Cuối truyện ngời anh đã nhận ra thãi xÊu cña m×nh; nhËn ra t×nh c¶m trong s¸ng, nh©n hËu cña em g¸i; biÕt xÊu hæ, ngêi anh cã thÓ trë thµnh ngêi tèt nh bøc tranh cña c« em g¸i. G/V: - Theo em nhân vật ngời anh đáng yêu hay đáng ghét vì sao? H/S tự bộc lộ G/V:- Cuèi truyÖn ngêi anh muèn nãi với mẹ: " Không phải con đâu. đấy là t©m hån vµ lßng nh©n hËu cña em con đấy." Câu nói ấy gợi cho em suy nghĩ g× vÒ nh©n vËt ngêi anh? - T¹i sao bøc tranh chø kh«ng ph¶i nh©n vËt nµo kh¸c l¹i cã søc m¹nh c¶m hoá ngời anh đến thế? - GV b×nh: Bøc tranh lµ nghÖ thuËt. Søc m¹nh cña nghÖ thuËt lµ t×m kiÕm c¸i §Ñp, lµm cho con ngêi, n©ng con ngêi lên bậc thang cao nhất của cái Đẹp, đó lµ CHÂN - THIỆN - MĨ G?- Em cã thÝch ngêi anh nh thÕ kh«ng? G?- Trong truyÖn nµy, nh©n vËt ngêi em gái hiện lên với những nét đáng yêu, đáng quý nào về tính tình và tài n¨ng? H/S- TÝnh t×nh: hån nhiªn, trong s¸ng, độ lợng, nhân hậu. - Tµi n¨ng: vÏ sù vËt cã hån, vÏ nh÷ng gì yêu quí nhất, vẽ đẹp những gì mình yªu mÕn nhÊt nh con mÌo, ngêi anh. G/V:- Theo em tµi n¨ng hay tÊm lßng của cô em gái đã cảm hoá đợc ngời anh? H/S : - C¶ tµi n¨ng vµ tÊm lßng nhng nhiÒu h¬n vÉn lµ tÊm lßng trong s¸ng đẹp đẽ dành cho ngời rhân và nghệ thuËt. G/V: - ë nh©n vËt nµy, ®iÒu g× khiÕn em c¶m mÕn nhÊt? H/S: - TÊm lßng trong s¸ng dµnh cho ngêi th©n vµ nghÖ thuËt G/V:- Tại sao tác giả lại để ngời em vẽ bức tranh ngời anh "hoàn thiện " đến thÕ? H/S: - Bức tranh là tình cảm tốt đẹp của em dµnh cho anh. Em muèn anh m×nh thật tốt đẹp GV b×nh: C¸i gèc cña nghÖ thuËt lµ ë tấm lòng tốt đẹp của con ngời dành cho. - Cuối truyện ngời anh đã nhận ra thói xÊu cña m×nh; nhËn ra t×nh c¶m trong s¸ng, nh©n hËu cña em g¸i; biÕt xÊu hæ, ngêi anh cã thÓ trë thµnh ngêi tèt nh bøc tranh cña c« em g¸i.. b. Nh©n vËt ngêi em - c« em g¸i KiÒu Ph¬ng: - Tính tình: hồn nhiên, trong sáng, độ lợng, nhân hậu. - Tµi n¨ng: vÏ sù vËt cã hån, vÏ nh÷ng gì yêu quí nhất, vẽ đẹp những gì mình yªu mÕn nhÊt nh con mÌo, ngêi anh. ..

(172) con ngêi. Sø mệnh cña nghÖ thuËt lµ hoàn thiện vẻ đẹp của con ngời. Đây là mét ý tëng nghÖ thuËt s©u s¾c mµ t¸c gi¶ göi g¾m vµo t¸c phÈm nµy. Hoạt động 3 - Häc xong truyÖn, em tù rót ra cho b¶n th©n nh÷ng bµi häc g×? - VÒ nghÖ thuËt XD nh©n vËt, em häc đợc điều gì?. Hoạt động 4: 1. T¶ nh©n vËt ngêi anh theo tëng tîng cña em? 2. ViÕt ®o¹n v¨n thËt l¹i t©m tr¹ng cña ngời anhtrong truyện khi đứng trớc bức tranh đợc giải nhất của em gái?. 4. Tæng kÕt: 4.1. Nội dung... 4.2.Nghệ thuật: Kể chuyện hấp dẫn , lôi cuốn , kết thúc bất ngờ, thú vị. M Miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật đặc sắc 4.3 Ghi nhí - SGK tr35 iii. LuyÖn tËp:. IV. Củng cố: nội dung bài V. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn phÇn luyÖn tËp - So¹n: luyÖn nãi vÒ quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. -----------------------------------------------------------Ngµyso¹n: 21/1/2011 TuÇn 23 TiÕt 83+84 Ngµyd¹y: 24/1/2011. LuyÖn nãi vÒ quan s¸t, tëng tëng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶ A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: Rèn kĩ năng nói trớc tập thể (lớp) qua đó nắm vững hơn kĩ năng quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶. 2. Kĩ năng: - Kĩ năng bài dạy: LuyÖn kÜ n¨ng nhËn xÐt c¸ch nãi cña b¹n - Kĩ năng sống: + Suy nghĩ phê phán sáng tạo: phân tích bình luận và đưa ra ý kiến cá nhân về đặc điểm bố cục phương pháp làm bài văn miªu t¶..

(173) + Ra quyết định: lựa chọn cách lập luận khi tạo lập và giao tiếp hiệu quả bằng văn bản miêu tả. 3. Thái độ : Giáo dục hs tính tích cực B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + TËp nãi ë nhµ C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi Hoạt động của thầy Nội dung cần đạt Hoạt động 1: Nêu yêu cầu i. yêu cầu của tiết luyÖn nãi: cña tiÕt luyÖn nãi PP Thực hành, tổng hợp. KT động não -Tác phong: đàng hoàng, ch÷ng ch¹c, tù tin - C¸ch nãi: râ rµng, m¹ch l¹c, kh«ng Êp óng. - Nội dung: đảm bảo theo yêu cầu của đề. ii. Bµi tËp Hoạt động 2: Híng dÉn HS lµm bµi tËp - LËp dµn ý c©u hái Bµi 1: a. Theo em KiÒu Ph¬ng lµ a. Nh©n vËt KiÒu Ph¬ng: ngêi nh thÕ nµo? tõ c¸c chi - H×nh d¸ng: gÇy, thanh tiÕt vÒ nh©n vËt nµy h·y m¶nh, mÆt lä miªu t¶ KiÒu Ph¬ng theo t- lem, m¾t s¸ng, miÖng ëng tîng cña em? réng, r¨ng khÓnh - TÝnh c¸ch: hån nhiªn, trong sáng, nhân hậu, độ lb. Hình ảnh ngời anh nh ợng tài năng thÕ nµo? h×nh ¶nh ngêi anh b. Nh©n vËt ngêi anh: trong bøc tranh víi h×nh - H×nh d¸ng: kh«ng t¶ râ ¶nh ngêi anh thùc cña nhng cã thÓ suy ra tõ c« KiÒu Ph¬ng cã kh¸c em g¸i, ch¼ng h¹n: gÇy, kh«ng? cao, đẹp trai, sáng sủa. - HS trao đổi dàn ý trong 5 - Tính cách: ghen tị, nhỏ phót nhen, mÆc c¶m, ©n hËn, ¨n - Tù söa dµn ý cña m×nh n¨n, hèi lçi. - H×nh ¶nh ngêi anh thùc vµ ngêi anh trong bøc tranh, xem kÜ th× kh«ng kh¸c nhau. H×nh ¶nh ngêi anh trai trong bøc tranh thÓ hiÖn b¶n chÊt vµ tÝnh c¸ch cña ngêi anh qua c¸i.

(174) nhìn trong s¸ng, nh©n hËu cña ngêi em. Bµi tËp 2 Hoạt động 3: - GV nhËn xÐt - Nãi vÒ anh (chÞ) hoÆc em - Mỗi nhóm chọn 1 đại mình? biÓu nãi tríc líp, líp nhËn - Chó ý quan s¸t, so s¸nh, xÐt liªn tëng, tëng tîng vµ nhËn xÐt lµm næi bËt nh÷ng ®iÓm chÝnh trung thùc, kh«ng t« vÏ. TiÕt 2: Bµi tËp 3 PP Vấn đáp, thực hành, LËp dµn ý cho bµi v¨n: t¶ một đêm trăng nơi em ở tổng hợp > KT động nã. - Đó là một đêm trăng nh thế nào? ở đâu? (đẹp, đáng - Gv gîi ý cho HS theo c¸c nhí...) c©u hái - Đêm trăng có đặc sắc: - Gọi HS trình bày trớc lớp + Bầu trời đêm, vầng - HS tù söa tr¨ng, c©y cèi, nhµ cöa, ®- Tr×nh bµy tríc nhãm êng lµng, ngâ phè, ¸nh trong 10 phút, sau đó trình trăng, gió... (quan sát) bµy tríc líp . + Nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh, liªn tëng, tëng tîng... + VD: Một đêm trăng kì diệu: Một đêm trăng mà tất cả đất trời, con ngời, v¹n vËt nh ®ang t¾m géi bëi ¸nh tr¨ng... Bµi tËp 4 - GV gợi ý để HS tự sửa - Lập dàn ý và nói trớc bµi cña m×nh. líp: T¶ quang c¶nh mét - HS tù söa buæi s¸ng trªn biÓn - Tr×nh bµy tríc tæ trong - Yªu cÇu: LËp dµn ý t¶ 10 phút sau đó trình bày cảnh biển buổi sáng, chú ý tríc líp mét sè h×nh ¶nh nh÷ng - HS l¾ng nghe liªn tëng tëng tîng: + B×nh minh: CÇu löa + BÇu trêi: Trong veo, rùc löa + MÆt biÓn: Ph¼ng l× nh tÊm lôa mªnh m«ng + Bãi c¸t: Mịn mµng, m¸t rîi + Nh÷ng con thuyÒn: Mệt - Gợi ý để HS về nhà viết mỏi, uể oải, nằm nghếch ®Çu lªn b·i c¸t bµi tËp 5 Bµi tËp 5 - Trong thÕ giíi nh÷ng c©u chuyÖn cæ tÝch, ngêi dòng sü xuÊt hiÖn kh¸ nhiÒu. Hä đều là những nhân vật đẹp, nhân hậu và đặc biệt là khoÎ m¹nh, dòng c¶m. - Các em đã đợc học và đọc nhiều truyện cổ, vì thế.

(175) bµi nµy yªu cÇu miªu t¶ nh©n vËt theo chÝ tëng tîng cña m×nh. Néi dung tuú thuéc vµo kh¶ n¨ng tëng tîng vµ liªn tëng cña mçi häc sinh. IV. Củng cố: Nội dung bài V. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí - ViÕt hoµn chØnh bµi tËp 4, 5 E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................ NS: 24/1/2011 NG: 27/1/2011 V¨n b¶n:. TuÇn 24. Bµi 21 TiÕt 85. Vît(TrÝch th¸c Quª Néi - Vâ Qu¶ng). A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - 1. Kiến thức: - Giúp HS cảm nhận đợc vẽ đẹp phong phú, hùng vĩ của thiên nhiờn tên sông Thu Bồn và vẻ đẹp của ngời LĐ đợc miêu tả trong bài. - Nắm đợc nghệ thuật phối hợp miêu tả khung cảnh thiên nhiên hoạt động của con ngêi. - TÝch hîp víi TiÕng ViÖt vÒ biÖn ph¸p so s¸nh ph©n phèi t¶ c¶nh thiªn nhiªn vµ ho¹t c¶nh cña con ngêi. - 2. Kĩ năng : Đọc , phân tích và tổng hợp khái quát vấn đề - 3. Giáo dục thái độ học tập tích cực B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi + Bảng phụ trao đổi nhóm C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi 1. Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng cña ngêi anh trong truyÖn cò: Bøc tranh cña em g¸i t«i? Nhân vật này theo em có gì đáng trách, đáng cảm thông, đáng quÝ? 2. Nhân vật Kiều Phơng để lại trong em những cảm nhận gì? 3. Qua bµi Bøc tranh cña em g¸i t«i, em tù rót ra cho m×nh bµi häc g×? 3. Bµi míi. Nếu nh trong truyện Sông nớc Cà Mau, Đoàn Giỏi đã đa ngời đọc tham quan cảnh sắc phong phú, tơi đẹp của vùng đất cực.

(176) Nam Tæ Quèc ta, th× Vît th¸c trÝch truyÖn Quª Néi , Vâ Qu¶ng l¹i dÉn chóng ta ngîc dßng s«ng Thu Bån, thuéc miÒn Trung Trung bộ đến tận thợng nguồn lấy gỗ. Bức tranh phong cảnh sông nớc và đôi bờ miền Trung này cũng không kém phÇn lÝ thó. Hoạt động của thầy. Nội dung cần đạt i. t×m hiÓu chung:. Hoạt động 1: PP vấn đáp .KT động não - H·y nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶, t¸c 1. T¸c gi¶ : Vâ Qu¶ng (1920phÈm? 2007) quª ë tØnh Qu¶ng Nam, lµ nhµ v¨n chuyªn viÕt cho thiÕu nhi. 2. T¸c phÈm: Quª Néi s¸ng t¸c vµo n¨m 1974, ®o¹n trÝch Vît th¸c ë ch¬ng XI cña t¸c phÈm. - GV: giới thiệu cách đọc II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN - GV đọc mẫu 1 đoạn 1. §äc vµ t×m hiểu chú thích: + Đoạn 1: đọc giọng chậm, êm + Đoan 2:đọc nhanh hơn, giọng hồi hộp, chờ * Đọc: đợi. + §o¹n 3: Đäc víi giäng nhanh, m¹nh, nhÊn c¸c động, tính từ chỉ hoạt động. + Đoạn 4: đọc giọng chậm lại, thanh thản. *. Giải nghĩa từ khó: - GV cho HS đọc phần chú thÝch - Thành ngữ: Chảy đứt đuôi rắn: nhanh, mạnh, *. Giải nghĩa từ khó: tõ trªn cao xuèng, dßng níc nh bÞ ng¾t ra. - Nhanh nh c¾t: RÊt nhanh vµ døt kho¸t. - HiÖp sÜ: ngêi cã søc m¹nh vµ lßng hµo hiÖp, hay bªnh vùc vµ gióp ngêi bÞ n¹n. - §o¹n trÝch viÕt theo thÓ lo¹i nµo? - Xác định vị trí để quan sát của tác giả? Vị trí quan s¸t Êy cã thÝch hîp kh«ng? v× sao?. - Dùa vµo néi dung em h·y chia bè côc cña bµi. 2. Thể loại và bố cục - ThÓ lo¹i: ®o¹n trÝch lµ sù phèi hîp gi÷a t¶ c¶nh thiªn nhiªn vµ hoạt động của con ngời. - VÞ trÝ quan s¸t: trªn con thuyÒn di động và vợt thác. Vị trí ấy thÝch hîp v× ph¹m vi c¶nh réng, thay đổi, cần điểm nhìn trực tiếp và di động. - Bè côc: 3 phÇn + Tõ ®Çu dÕn "Vît nhiÒu th¸c níc.  C¶nh dßng s«ng vµ hai bªn bê tríc khi thuyÒn vît th¸c. + Đoạn 2: tiếp đến" Thác Cổ Cß" Cuéc vît th¸c cña Dîng.

(177) H¬ng Th. + §o¹n 3: Cßn l¹i c¶nh dßng s«ng vµ hai bªn bê sau khi thuyÒn vît th¸c. Hoạt động 2: Tìm hiểu nội dung văn bản PP vấn đáp phân tích tổng hợp. Kĩ thuật động não - GV: Gọi HS đọc đoạn đầu G?- Có mấy phạm vi cảnh thiên nhiên đợc miêu t¶ trong v¨n b¶n nµy? * Hai ph¹m vi: C¶nh dßng s«ng vµ c¶nh hai bªn bê G?- Cảnh dòng sông đợc miêu tả bằng những chi tiÕt nµo? H: - C¶nh dßng s«ng: dßng s«ng ch¶y chÇm chËm, ªm ¶, giã nåm thæi, c¸nh buåm nhá c¨ng phång, rÏ sãng lít bon bon....chë ®Çy s¶n vËt G?- T¹i sao t¸c gi¶ miªu t¶ s«ng chØ b»ng ho¹t động của con thuyền H:  Con thuyÒn lµ sù sèng cña s«ng; miªu t¶ con thuyÒn còng lµ miªu t¶ s«ng. G?- Cảnh bờ bãi ven sông đợc miêu tả bằng nh÷ng chi tiÕt nµo? - Hai bªn bê: + B·i d©u tr¶i b¹t ngµn + Những chòm cổ thụ dáng mãnh liệt đứng trầm ng©m lÆng nh×n xuống níc. + Nh÷ng d·y nói cao sõng s÷ng; + Nh÷ng c©y to mäc gi÷a nh÷ng bôi lóp xóp nom xa nh những cụ già vung tay hô đám con ch¸u tiÕn vÒ phÝa tríc. G?:- NhËn xÐt cña em vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ trªn hai ph¬ng diÖn: Dïng tõ vµ biÖn ph¸p tu tõ? H:  Dïng nhiÒu tõ l¸y gîi h×nh (trÇm ng©m, sõng s÷ng, lóp xóp). PhÐp nh©n ho¸ (nh÷ng chßm cæ thô...); PhÐp so s¸nh (nh÷ng c©y to mäc gi÷a nh÷ng bôi...). §iÒu đó khiến cảnh trở nên rõ nét, sinh động. G?: - Sự miêu tả của tác giả đã làm hiện lên một thiªn nhiªn nh thÕ nµo? GV : C¶nh nói cßn b¸o hiÖu ®o¹n s«ng l¾m th¸c nhiều ghềnh đang đợi đón. GV?: - Theo em có đợc cảnh tợng thiên nhiên nh thÕ lµ do c¶nh vèn nh thÕ hay ngêi t¶ ra nh thÕ? - HS: PhÇn do c¶nh, phÇn do ngêi t¶ cã kh¶ n¨ng quan s¸t, tëng tîng, cã sù am hiÓu vµ cã t×nh c¶m yªu mÕn c¶nh vËt quª h¬ng. B×nh: Vâ qu¶ng lµ nhµ v¨n cña quª h¬ng Qu¶ng Nam. Nh÷ng kØ nÖm s©u s¾c vÒ dßng s«ng Thu Bồn đã khiến văn bản tả cảnh của ông sinh động, đầy sức sống. Từ đây sẽ thấy: muốn tả cảnh sinh động, ngoài tài quan sát tởng tợng. 3. Phân tích v¨n b¶n :. A. C¶nh thiªn nhiªn: * Hai ph¹m vi: C¶nh dßng s«ng vµ c¶nh hai bªn bê..  C¶nh thiªn nhiªn ®a d¹ng phong phó, giµu søc sèng. Thiªn nhiên vừa tơi đẹp, vừa nguyên s¬, cæ kÝnh.

(178) ph¶i cã t×nh víi c¶nh. G/V?:- Ngời lao động đợc miêu tả trong văn bản này là DHT. Lao động của DHT diễn ra trong hoµn H:- Hoµn c¶nh: l¸i thuyÒn vît th¸c gi÷a mïa níc to. Níc tõ trªn cao phãng gi÷a hai v¸ch đá dựng đứng. Thuyền vùng vằng cứ chực tụt xuèng. H/S :  §Çy khã kh¨n nguy hiÓm, cÇn tíi sù dòng c¶m cña con ngêi. G?- Hình ảnh DHT lái thuyền vợt thác đợc tập trung miªu t¶ trong ®o¹n v¨n nµo? H: - Hình ảnh DHT: Nh một pho tợmg đồng đúc, c¸c b¾p thÞt cuån cuén...gh× trªn ngän sµo gièng nh mét hiÖp sÜ cña Trêng S¬n oai linh hïng vÜ. G/V?:- Theo em nét nghệ thuật nổi bật đợc miêu t¶ ë ®o¹n v¨n nµy lµ g×? H/S: NT so s¸nh, gîi t¶ mét con ngêi r¾n ch¾c, bÒn bØ, qu¶ c¶m, cã kh¶ n¨ng thÓ chÊt vµ tinh thÇn vît lªn gian khã. ViÖc so s¸nh DHT nh hiÖp sÜ cßn gîi ra h×nh ¶nh huyÒn tho¹i anh hïng xa víi tÇm vãc vµ søc m¹nh phi thêng cña §am San, Xinh Nh· b»ng x¬ng b»ng thÞt ®ang hiÓn hiện trớc mắt ngời đọc. G?:- Các so sánh đó gợi tả một con ngời nh thế nµo? ( Chó ý 3 h×nh ¶nh so s¸nh) H: So sánh thứ ba nh đối lập với hình ảnh DHT khi ®ang lµm viÖc. Ta thÊy ë ®©y cßn cã sù thèng nhất trong con ngời thể hiện phẩm chất đáng quí cảu ngời LĐ khiêm tốn, nhu mì đến nhút nhát trong cuộc sống đời thờng nhng lại dũng mãnh nhanh nhÑn quyÕt liÖt trong c«ng viÖc trong khã kh¨n thö th¸ch. G?: - Các hình ảnh so sánh đó có ý nghĩa gì trong viÖc ph¶n ¸nh ngêi L§ vµ biÓu hiÖn t×nh c¶m cña t¸c gi¶?  NT so sánh còn có ý nghĩa đề cao sức mạnh cña ngêi L§ trªn s«ng níc. BiÓu hiÖn t×nh c¶m quí trọng đối với ngời LĐ trên quê hơng.. Hoạt động 3: Tổng kết PP tổng hợp , khái quát. Kĩ thuật động não - NT đặc sắc của đoạn trích là gì? - Bµi v¨n t¶ c¶nh g×? Ca ngîi c¸i g×? Ca ngîi ai? - Miªu t¶ c¶nh vît th¸c, t¸c gi¶ muèn thÓ hiÖn tình cảm nào đối với quê hơng? + T×nh yªu thiªn nhiªn? + T×nh yªu ngêi L§ gian khæ mµ hµo hïng? + Hay tình yêu đất nớc dân tộc? - HS : Cã tÊt c¶ c¸c t×nh c¶m nµy nhng râ nh©t lµ t×nh yªu c¶nh vËt vµ ngêi. * GV: Bµi v¨n t¶ c¶nh, t¶ ngêi to¸t lªn t×nh c¶m yêu quí của tác giả đối với cảnh vật quê hơng,. B. Cuéc vît th¸c cña Dîng H¬ng Th: - Hoµn c¶nh: l¸i thuyÒn vît th¸c gi÷a mïa níc to. Níc tõ trªn cao phóng giữa hai vách đá dựng đứng. Thuyền vùng vằng cứ chùc tôt xuèng..  NT so sánh còn có ý nghĩa đề cao søc m¹nh cña ngêi L§ trªn s«ng níc. BiÓu hiÖn t×nh c¶m quÝ trọng đối với ngời LĐ trên quê h¬ng. 4. Tæng kÕt: 4.1. Nội dung - Bµi v¨n t¶ c¶nh, t¶ ngêi to¸t lªn tình cảm yêu quí của tác giả đối víi c¶nh vËt quª h¬ng, nhÊt lµ t×nh c¶m tr©n träng dµnh cho ngêi L§. Bµi v¨n lµ bµi ca L§ của con ngời. Từ đó đã kín đáo biểu hiện t×nh yªu ®ất níc, t×nh yªu d©n téc cña nhµ v¨n. 4.2. Nghệ thuật: Miêu tả cảnh.

(179) nhÊt lµ t×nh c¶m tr©n träng dµnh cho ngêi L§. Bµi văn là bài ca LĐ của con ngời. Từ đó đã kín đáo biÓu hiÖn t×nh yªu ®ất níc, t×nh yªu d©n téc cña nhµ v¨n.. Hoạt động 4: Củng cố luyện tập. thiên nhiên kết hợp cảnh lao động sinh hoạt của người lao động . Biện pháp nghệ thuật so sánh, nhân hóa đặc sắc 4.3. Ghi nhí-sgk-tr40 iii: LuyÖn tËp: Bµi tËp1: SGK Bài 2: Em học tập đợc gì về nghÖ thuËt miªu t¶ cña t¸c gi¶? - Chän ®iÓm nh×n thuËn lîi cho quan s¸t - Cã trÝ tëng tîng - Có cảm xúc đối với đối tợng miªu t¶.. IV. Củng cố : Nội dung bài V. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. So¹n bµi: So s¸nh E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. NS: 25/1/2011 NG: 28/1/2011. TuÇn 24 - TiÕt 86. So s¸nh (TiÕp theo) A. Mục tiêu bài học: Giúp học sinh nắm đợc: 1. Kiến thức: So s¸nh lµ g×? - CÊu t¹o cña phÐp so s¸nh. BiÕt vËn dông phÐp so s¸nh khi viÕt v¨n. 2. Kĩ năng: - Kĩ năng bài dạy: Phát hiện và biết sử dụng nghệ thuật so sánh khi nói viết - Kĩ năng sống: + Ra quyết định: Lựa chọn cách sử dụng biện pháp so sánh trong thực tiễn giao tiếp. + Giao tiếp: Trình bày suy nghĩ chia sẻ những kinh nghiệm về cách sử so sánh dụng của bản thân. 3. Thái độ: Tinh thần ht tích cực B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt VD - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p:.

(180) Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, quy nạp , tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: I. ổn định tổ chức. II. KiÓm tra bµi cò: 1. ThÕ nµo lµ so s¸nh? Ph©n tÝch cấu t¹o cña phÐp so s¸nh trong VD sau: Ta đây nh c©y gi÷a rõng Ai lay ch¼ng chuyÓn, ai rung ch¼ng rêi III. Bµi míi Hoạt động của thầy Hoạt động 1: T×m hiÓu vÒ c¸c kiÓu so s¸nh PP vấn đáp, phân tích, quy nạp. KT động não * GV treo bảng phụ đã viết VD - Nhắc lại các từ so sánh đã học ở tiÕt tríc? - Trong khæ th¬ cã sö dông l¹i c¸c tõ so s¸nh Êy kh«ng? - VËy nh÷ng tõ so s¸nh ë khæ th¬ nµy lµ g×?. - Tõ ng÷ chØ ý so s¸nh trong hai phÐp so s¸nh trªn cã g× kh¸c nhau? - T×m VD cã tõ so s¸nh t¬ng tù:. - Em h·y cho biÕt cã mÊy kiÓu so s¸nh? Hoạt động 2: * GV: treo b¶ng phô - T×m phÐp so s¸nh trong ®o¹n v¨n?. - Sự vật nào đợc đem ra so sánh và so s¸nh trong hoµn c¶nh nµo?. Nội dung cần đạt A.LÝ THUYẾT i. C¸c kiÓu so s¸nh: 1.Khảo sát và phân tích ngữ liệu: (SGK tr29) * Các từ so sánh đã học: nh, nh là, bằng, tựa, h¬n, tëng. * Trong khæ th¬ nµy kh«ng cã c¸c tõ so s¸nh trªn. - Trong VD cã hai phÐp so s¸nh: + PhÐp 1: VÕ A: Nh÷ng ng«i sao Vế B: Mẹ đã thức Tõ so s¸nh: Ch¼ng b»ng + PhÐp 2: A: MÑ B: Ngän giã T: Lµ - Tõ so s¸nh "ch¼ng b»ng" ë vÕ A kh«ng ngang b»ng vÕ B. - Tõ so s¸nh "lµ" vÕ A ngang b»ng vÕ B * VD: - Giã thæi lµ chæi trêi - Níc ma lµ ca trêi (Tôc ng÷) - Thµ r»ng ¨n b¸t c¬m rau Cßn h¬n thÞt c¸ nãi nhau nÆng lêi (Ca dao) 2. Ghi nhí: (SGK - Tr 42) II. t¸c dông cña so s¸nh: 1.Khảo sát và phân tích ngữ liệu: (SGK - Tr 42) - C¸c c©u v¨n cã dïng phÐp so s¸nh: + Cã chiÕc l¸ tùa mòi tªn nhän... + Cã chiÕc l¸ nh con chim... + Cã chiÕc l¸ nh thÇm b¶o r»ng... + Cã chiÕc l¸ nh sî h·i... - Sự vật đợc so sánh trong hoàn cảnh: + Sự vật đợc đem ra so sánh là những chiếc l¸. + Chiếc lá đợc so sánh trong hoàn cảnh đã rông. + ChiÕc l¸ lµ mét hoµn c¶nh ®iÓn h×nh..

(181) - C¶m nghÜ: §o¹n v¨n rÊt hay, giµu h×nh ¶nh gợi cảm xúc và xúc động. Ngời đọc trân - Ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em trong träng ngßi bót tµi hoa, tinh tÕ cña t¸c gi¶. ®o¹n v¨n? - Ta có cảm xúc đó là nhờ: Tác giả đã sử - HS trao đổi cặp trong 1 phút dông phÐp so s¸nh mét c¸ch linh ho¹t, tµi - Nhờ đâu mà em có đợc cảm nghĩ tình: Chỉ là một chiếc lá thôi mà có đủ các Êy? cung bậc tình cảm vui, buồn của con ngời đợc gửi gắm trong đó: Khi thì nh mũi tên, lúc - Phép so sánh có tác dụng gì khi lại nh con chim lảo đảo, có khi thì thầm, lại nãi vµ viÕt? cã lóc sî h·i... 2. Ghi nhí: (SGK - Tr42) iii. LuyÖn tËp: Hoạt động 3: Bµi 1: - GV gäi HS lµm bµi a. T©m hån t«i lµ mét buæi tra hÌ tËp 1 (Lµ)  So s¸nh ngang b»ng - Dưới lớp làm vào vở T: b. - Cha b»ng mu«n nçi t¸i tª lßng bÇm. BT - Cha bằng khó nhọc đời bầm sáu mơi. T: (Cha b»ng)  So s¸nh kh«ng ngang b»ng c. Anh đội viên mơ màng Nh n»m trong giÊc méng PP: HĐ nhóm ->trình Bãng B¸c cao lång léng bày -> G/V nhận xét, Ấm h¬n ngän löa hång - T: (Nh)  so s¸nh ngang b»ng cho điểm T: (h¬n)  so s¸nh kh«ng ngang b»ng * Ph©n tÝch t¸c dông gîi h×nh cña phÐp so s¸nh: T©m hån t«i lµ mét buæi tra hÌ. - Tâm hồn: Sự vật trừu tợng phi vật thể, không tri giác đợc, không định lợng đợc, khó định tính. - Một buổi tra hè: Khái niệm tơng đối cụ thể, có thể hình dung b»ng kinh nghiÖm sèng cã c¶m xóc, g¾n víi nh÷ng kØ niÖm. §ã lµ mét thêi gian cô thÓ, mét kh«ng gian ®ầy nắng, đầy gió, đầy tiếng ve và rực rỡ hoa phợng đỏ... Tất c¶ cho ta hiÓu r»ng t©m hån t«i lµ mét t©m hån nh¹y cảm, phong phú, đa dạng, rung động trớc vẻ đẹp của thiªn nhiªn vµ kh«ng khái båi håi víi nh÷ng hoµi niÖm của một thời trai trẻ hồn nhiên, vô t đến thánh thiện. Bµi 2: a. Nh÷ng c©u v¨n cã sö dông phÐp so s¸nh trong ®o¹n trÝch Vît th¸c: - ThuyÒn rÏ sãng ... nh ®ang nhí nói rõng. PP hoạt động cá nhân - Nói cao nh đột ngét hiÖn ra... , Hđ nhúm ->trỡnh bày - Những động tác... nhanh nh cắt... -> G/V nhận xột, cho - Dợng Hơng Th nh một pho tợng đồng đúc... giống nh mét hiÖp sÜ cña Trêng S¬n oai linh... điểm - ... nh÷ng c©y to... nh nh÷ng cô giµ. b. Em thÝch h×nh ¶nh: Dîng H¬ng Th nh mét pho tîng đồng đúc... giống nh một hiệp sĩ của Trờng Sơn oai linh... Vì: Qua hình ảnh ta thấy đợc trí tởng tợng phong phú của t¸c gi¶ - Hình ảnh nhân vật hiện lên khoẻ, đẹp, hào hùng. - ThÓ hiÖn søc m¹nh vµ kh¸t väng chinh phôc thiªn nhiªn cña con ngêi. Bµi 3: - Néi dung: t¶ c¶nh DHT ®a thuyÒn vît qua th¸c d÷. - §é dµi: 3 - 5 c©u.

(182) - KÜ n¨ng: sö dông hai kiÓu so s¸nh ngang b»ng vµ kh«ng ngang b»ng. - GV: gäi HS tr¶ lêi * GV: híng dÉn HS viÕt ®o¹n IV.Củng cố: nội dung bài V. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí.Hoµn thiÖn bµi tËp. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. NS: 5/02/2011 NG: 08/02/2011. TiÕt 87. Chơng trình địa phơng phần Tiếng Việt: RÌn luyÖn chÝnh t¶ A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - 1.Kiến thức: Sửa một số lỗi chính tả do ảnh hởng cách phát âm địa phơng. - 2. Kĩ năng: Cã ý thøc kh¾c phôc c¸c lçi chÝnh t¶ do ¶nh hëng cña c¸ch ph¸t ©m. - 3. Giáo dục: Ý thức ht tích cực, tự giác sửa lỗi đã mắc B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô - Häc sinh: + So¹n bµi + Các câu văn, thơ có chứa các phụ âm trong bài để chuÈn bÞ ch¬i trß ch¬i. C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, tổng hợp. D C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Phân biệt phô ©m ®Çu tr/ ch. PP vấn đáp . KT động não - Gv đọc cho HS viết - HS viÕt - Đổi bài để HS sửa. Nội dung cần đạt 1. Ph©n biÖt phô ©m ®Çu tr/ ch VD: Trß ch¬i: - Trß ch¬i lµ cña trêi cho Chí nªn ch¬i trß chØ thÝch.

(183) Hoạt động 2: - GV treo b¶ng phô viÕt ®o¹n v¨n cã sai lçi chÝnh t¶ vµ cho HS tù söa.. Hoạt động 3: - Gäi 3 HS lªn b¶ng viÕt - 3 HS lªn b¶ng viÕt, c¶ líp viÕt vµo vë, HS nhËn xét xem bạn viết đúng kh«ng.. chª bai - Chßng chµnh trªn chiÕc thuyÒn tr«i Chung chiªn míi biÕt «ng trêi trí trªu - Trao cho mét chiÕc trống trßn Ch¬i sao cho chiÕc trèng gißn tr¬n tru - Tr¨ng chª trêi thÊp, tr¨ng treo Trêi chª tr¨ng thÊp trêi trÌo lªn trªn - C¸ trª khinh ch¹ch róc bïn Ch¹ch chª c¸ lïn chØ trèn víi lui! 2. Ph©n biÖt ©m ®Çu S/X: S«ng xanh nh d¶i lôa mê xa trong x¬ng sím. ¸nh s¸ng mÆt trêi xua tan mµn x¬ng khiÕn cho dßng s«ng cµng s«n sao mµu xanh sao xuyÕn. Ai ®i xa khi trë về sứ sở đều sững sờ trớc dßng s«ng ¨m ¾p bao kØ niÖm. Ngµy xa, dßng s«ng tuæi th¬ mªnh m«ng nh biÓn. Nh÷ng con sãng nhá s« bê sao mµ th©n thuéc? Khi mÆt trêi xuèng nói c¶ khóc s«ng sñi níc ïn ïn. Lín lªn t¹m biÖt dßng s«ng ®i xa, mçi ngêi mçi ng¶ khi trë vÒ, chóng t«i đứng lặng trớc dòng sông xa lßng båi håi, sèn sang nçi niÒm s©u xa, trắc Èn. Ai từng đắm mình trong dßng s«ng tuæi th¬ th× sím muén còng t×m vÒ sø së quª m×nh. 3. Ph©n biÖt phô ©m l/n: - Lóa nÕp lµ lóa nÕp lµng Lóa lªn líp líp lßng nµng l©ng l©ng - Leo lên đỉnh núi Lĩnh Nam LÊy n¾m l¸ sÊu nÊu lµm níc x«ng - Nçi niÒm nµy l¾m long ®ong Löng lơ lêi nãi khiÕn lßng nao nao....

(184) Hoạt động 4: Phân biệt c¸c phô ©m ®Çu r/d/gi - GV đọc - GV treo b¶ng phô. Hoạt động 5: Trò chơi - GV lµm träng tµi. - LÇm lũi nµng leo lªn non N¾ng lªn lÊp lo¸, nµng cßn l¾c l - Lôa lµ lãng l¸nh nân nµ Nãi n¨ng lÞch l·m nÕt na nªn lµm 4. Ph©n biÖt c¸c phô ©m ®Çu r/d/gi - Giã rung , giã giËt, t¬i bêi R©u ta rò rîi, rông rêi, dÇy vên Xem ra đánh giá con ngêi Giái giang mét, dÞu dµng mêi, míi nªn Rèn sắt còn đổ mồ h«i Huèng chi rÌn ngêi l¹i bá dë dang 5. Trßi ch¬i: - Tổ 1 đọc các câu văn, th¬ cã chøa c¸c phô ©m trên, tổ 3, 2, 4 viết (Cử đại diÖn lªn b¶ng viÕt) - C¸c tæ lÇn lît thay nhau. 4. Củng cố: Nội dung bài. 5. Híng dÉn häc tËp: - So¹n bµi: Ph¬ng ph¸p t¶ c¶nh E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................ TiÕt 88 NS: 6/2/2011 NG: 9/2/2011. Ph¬ng ph¸p t¶ c¶nh ViÕt bµi tËp lµm v¨n t¶ c¶nh ( lµm ë nhµ ). A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - 1. Kiến thức: Nắm đợc cách miêu tả và bố cục hình thức của một bài văn, đoạn v¨n t¶ c¶nh. - 2. Kĩ năng: LuyÖn tËp kÜ n¨ng quan s¸t vµ lựa chän, kÜ n¨ng tr×nh bµy nh÷ng ®iÒu quan träng, lùa chọn theo mét thø tù hîp lÝ. - TÝch hîp v¨n b¶n Vît th¸c vµ c¸c biÖn ph¸p so s¸nh vµ nh©n hãa. - 3. Giáo dục: Ý thức học tập tích, cực tự giác B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt VD.

(185) - Häc sinh:. + So¹n bµi + Bảng phụ hoạt động nhóm. C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, quy nạp , tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp vµ so¹n bµi. 3. Bµi míi Chóng ta sèng cïng thiªn nhiªn, sèng gi÷a thiªn nhiªn nhng làm thế nào để cảnh thiên nhiên kì thú ấy hiện hình, sống động trên trang giấy qua một bài hoặc đoạn v¨n miªu t¶? Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Tìm hiểu về ph¬ng ph¸p viÕt v¨n t¶ c¶nh PP vấn đáp . KT động não * GV: Sö dông b¶ng phô đã viết VD - Gọi HS đọc - GV chia 3 nhãm chuÈn bÞ cho 3 v¨n b¶n. Nhãm 1: Tæ 1 ?- V¨n b¶n ®Çu tiªn t¶ h×nh ¶nh ai trong trong một chặng đờng của cuộc vît th¸c? ?- T¹i sao cã thÓ nãi qua h×nh ¶nh nh©n vËt, ta cã thể hình dung đợc những nÐt tiªu biÓu cña c¶nh s¾c ë khóc s«ng cã nhiÒu th¸c d÷? Nhãm 2: Tæ 2 - V¨n b¶n thø hai t¶ quang c¶nh g×? - Ngời viết đã tả quang c¶nh Êy theo mét thø tù nµo?. Nhãm 3: Tæ 3 + 4 ?- V¨n b¶n thø ba lµ mét bµi v¨n miªu t¶ cã ba phần tơng đối chọn vẹn. Em h·y chØ ra vµ tãm t¾t c¸c ý cña mçi phÇn ?- Từ dàn ý đó hãy nhận xÐt vÒ thø tù miªu t¶ cña t¸c gi¶ trong ®o¹n v¨n?. Nội dung cần đạt A LÝ THUYẾT i. Ph¬ng ph¸p viÕt v¨n t¶ c¶nh: 1.Khảo sát và phân tích ngữ liệu * §o¹n a: T¶ ngêi chèng thuyÒn vît th¸c. - Qua h×nh ¶nh DHT, ngêi đọc có thể hình dung đợc phÇn nµo c¶nh s¾c ë khóc s«ng nhiÒu th¸c d÷. §ã lµ bởi vì ngời vợt thác đã ph¶i ®em hÕt g©n søc, tinh thần để chiến đấu cùng th¸c d÷: Hai hµm r¨ng c¾n chÆt, cÆp m¾t n¶y löa, quai hµm b¹nh ra, b¾p thÞt cuån cuén, nh hiÖp sÜ cña Trêng S¬n oai linh..(Nhê tả ngoại hình và các động t¸c) * §o¹n b: t¶ c¶nh s¾c mét vïng s«ng níc Cµ Mau - N¨m C¨n. - Theo tr×nh tù: + Tõ díi mÆt s«ng nh×n lªn bê. + Từ gần đến xa - Tr×nh tù t¶ nh thÕ lµ rÊt hîp lÝ bëi ngêi t¶ ®ang ngåi trªn thuyÒn xu«i tõ kªnh ra s«ng. TÊt nhiªn, c¸i ®ập vµo m¾t ngêi ngåi tríc hÕt ph¶i lµ c¶nh dòng s«ng, níc ch¶y, råi míi tíi c¶nh vËt hai bªn bê s«ng. NÕu t¶ kh¸c ®i, ngîc l¹i ch¼ng h¹n th× ngêi t¶ còng ph¶i ngåi ë chç kh¸c ®i..

(186) - VËy muèn t¶ c¶nh chóng ta cÇn ghi nhí ®iÒu g×? - Nh¾c l¹i bè côc cña bµi v¨n t¶ c¶nh? * GV nhÊn m¹nh c¸c bíc khi t¶ vµ bè côc mét bµi v¨n t¶ c¶nh. Hoạt động 2: Luyện tập PP vấn đáp . KT động não - Cho HS tr¶ lêi tõng ý mét ? NÕu ph¶i t¶ quang c¶nh líp häc trong giê viÕt bµi TLV th× em sÏ miªu t¶ nh thÕ nµo. * §o¹n c: dµn ý gåm 3 phÇn: - Më ®o¹n gåm 3 c©u ®Çu: T¶ kh¸i qu¸t vÒ t¸c dông, cÊu t¹o, màu s¾c cña lũy tre lµng. - Th©n ®o¹n: T¶ kÜ 3 vßng cña luü tre. - KÕt ®o¹n: T¶ m¨ng tre díi gèc. - NhËn xÐt vÒ tr×nh tù miêu tả: Từ khái quát đến cô thÓ, tõ ngoµi vµo trong (tr×nh tù kh«ng gian). C¸ch t¶ nh vËy còng rÊt hîp lÝ bëi c¸i nh×n cña ngêi t¶ lµ híng tõ bªn ngoµi. NÕu t¶ theo trËt tù thêi gian th× ch¾c ch¾n ph¶i t¶ kh¸c. 2. Ghi nhí: (SGK - tr 47) B. LuyÖn tËp:. Bµi 1: a. Tõ ngoµi vµo trong (Tr×nh tù kh«ng gian) b. Tõ lóc trèng vµo líp đến khi hết giờ. c. KÕt hîp c¶ hai tr×nh tù trªn - Nh÷ng h×nh ¶nh cô thÓ tiªu biÓu. - cảnh HS nhận đề, một vµi g¬ng mÆt tiªu biÓu - C¶nh HS ch¨m chó lµm bµi, GV quan s¸t HS lµm bµi. - GV cho HS viÕt phÇn më - C¶nh bªn ngoµi líp häc: bµi vµ kÕt bµi S©n trêng, gốc c©y... - HS viÕt bµi - HS đọc Bµi 2: T¶ c¶nh s©n trêng lóc ra ch¬i: a. C¶nh t¶ theo tr×nh tù thêi gian - Trèng hÕt tiÕt 2, b¸o giê Gọi HS đọc đề bài ra chơi đã đến - HS lµm viÖc theo nhãm - HS tõ c¸c líp ïa ra s©n trong 3 phót trêng - cảnh HS chơi đùa - C¸c trß ch¬i quen thuéc - Trèng vµo líp, HS vÒ líp - C¶m xóc cña ngêi viÕt b. C¸ch t¶ theo tr×nh tù kh«ng gian:.

(187) G/v- Tãm l¹i: Ngêi viÕt kh«ng t¶ theo tr×nh tù thêi gian, còng kh«ng t¶ theo kh«ng gian mµ theo m¹ch c¶m xóc vµ híng theo con m¾t cña m×nh. 4 nhãm tr×nh bµy. - C¸c trß ch¬i gi÷a s©n trêng, c¸c gãc s©n - Một trò chơi đặc sắc, mới lạ, sôi động. Bµi 3: dµn ý chi tiÕt bµi Biển đẹp a. Mở bài: Biển thật đẹp b. Th©n bµi: - Cảnh biển đẹp trong mọi thêi ®iÓm kh¸c nhau - Buæi sím n¾ng s¸ng - Buæi chiÒu giã mïa đông bắc - Ngµy ma rµo - Buæi sím n¾ng mê - Buæi chiÒu l¹nh - Buæi chiÒu n¾ng tµn, m¸t dÞu - Buæi tra xÕ - Biển, trời đổ màu c. KÕt bµi: nhËn xÐt v× sao biển đẹp. 4. Củng cố: Nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. So¹n bµi: Buæi häc cuèi cïng - Bµi viÕt sè 5 ë nhµ - Đề bài: Hãy tả hình ảnh cây đào ( hoặc cây mai vàng ) vào dịp tết đến, xu©n vÒ. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................ ------------------------------------------------------------. NS: 9/2/2011 NG: 11/2/2011. TuÇn 25 Bµi 22 TiÕt 89, 90 V¨n b¶n:. Buæi häc cuèi cïng (ChuyÖn cña mét ngêi An - d¸t) ( An - phông - xơ Đô đê). A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh:.

(188) - 1. Kiến thức : Nắm vững cốt truyện, nhân vật và chủ đề t tởng của truyện. Qua câu chuyện về buổi học tiếng Pháp cuối cùng trong vùng An - Dát, truyện đề cao tình yêu tiếng mẹ đẻ, tiếng nói dân tộc. Một trong những biểu hiện của lòng yªu níc. - NghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt phï hîp víi løa tuæi qua ngo¹i h×nh nh©n vật, ngôn ngữ, cử chỉ, hành động nhân vật, đặc biệt tác dụng của nghệ thuật so s¸nh. 2. Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng quan sát, nhận xét văn bản, đọc và tóm tắt truyÖn. 3. Giáo dục: Ý thức ht nghiêm túc , tích cực , lòng yêu nước và tự hào dân tộc B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: Qua bài văn Vợt thác, em học tập đợc tác giả điều gì khi viÕt v¨n miªu t¶? 2. T¹i sao t¸c gi¶ vÝ DHT nh mét hiÖp sĩ cña Trêng S¬n oai linh hïng vÜ 3.Bµimíi - Chân dung tác giả An-phông-xơ Đô-đê - Bản đồ hành chính nớc Pháp, chỉ rõ vùng An-dát Lo-ren trong chiến tranh Pháp - Phổ. - Buæi häc tiÕng Ph¸p cuèi cïng trong vïng An-d¸t bÞ quân Phổ chiếm đóng là một buổi học đặc biệt đã để lại trong lòng ngời đọc một tình cảm đẹp đó là lòng yªu níc. Song lßng yªu níc lµ mét t×nh c¶m thiªng liêng, đối với mỗi ngời nó có rất nhiều cách để thể hiÖn kh¸c nhau. ë đ©y, trong t¸c phÈm buæi häc cuèi cùng đặc biệt này thì lòng yêu nớc đợc biểu hiện trong tình yêu tiếng mẹ đẻ, Câu chuyện cảm động đã x¶y ra nh thÕ nµo? Hoạt động của thầy Nội dung cần đạt i t×m hiÓu chung: Hoạt động 1: Hớng dẫn HS t×m hiÓu chung PP vấn đáp. Kt động não 1- T¸c gi¶: An-ph«ng-x¬ ?- Nªu hiÓu biÕt cña em §«-dª, nhµ v¨n chuyªn vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm? viÕt truyÖn ng¾n cña níc Ph¸p thÕ kØ XIX (1840 -1897) 2- T¸c phÈm: TruyÖn ng¾n viÕt sau chiÕn tranh Ph¸p- Phæ (1870).Ph¸p - GV hớng dẫn cách đọc thua trận phải cắt vùng - Giọng đọc chậm, xót xa An-dát và Lo-ren cho và cảm động day dứt. Lời Phổ (Đức). nãi cña thÇy Ha--men cÇn II. §äc - hiÓu VĂN đọc thật dịu dàng và BẢN buån. 1. Đọc , chú thích - GV đọc mẫu 1 đoạn.

(189) - GV cho HS gi¶i nghÜa chó thÝch 2.4,6,8. - HS dùa vµo s¸ch gi¶i nghÜa tõ khã - Gäi HS tãm t¾t vµ yªu cÇu tãm t¾t ph¶i theo bè 2. Tãm t¾t côc * Tãm t¾t theo bè côc sau: - Phrăng trên đờng tới trờng - DiÔn biÕn cña buæi häc cuèi cïng + C¶nh líp häc vµ thÇy Ha-men + T©m tr¹ng cña Phr¨ng + Phr¨ng l¹i kh«ng thuéc G?- Trong truyÖn cã bµi những nhân vật nào? Ai + Thái độ c xử của thầy g©y cho em Ên tîng nhÊt? Ha-men - TruyÖn cã nhiÒu nh©n + ThÇy Ha-men tiÕp tôc vËt chÝnh vµ phô nhng hai gi¶ng bµi, híng dÉn viÕt nh©n vËt Phr¨ng vµ Ha- tËp. men đóng vai trò nổi trội - Giờ học kết thúc với nhất. thầy giỏo già Ha- hành động đột ngột của Men gây xúc động hơn thầy Ha-men. c¶. . G?- Truyện đợc kể theo ng«i nµo? - Chó bÐ häc trß Phr¨ng vừa đóng vai trò ngời kể chuyÖn, võa lµ nh©n vËt chÝnh. G?- C©u chuyÖn cña thÇy trß Phr¨ng diÔn ra trong hoµn c¶nh nµo? - Hoµn c¶nh: Vïng And¸t cña Ph¸p r¬i vµo tay níc Phæ. Tõ ®©y sÏ kh«ng còn đợc học tiếng Pháp. G?- Từ đó em hiểu nh thế nµo vÒ tªn truyÖn Buæi häc cuèi cïng? - Tªn truyÖn: lµ buæi häc tiÕng Ph¸p cuèi cïng cña ngời Pháp trên đất Pháp Một buổi học bằng tiếng d©n téc cuèi cïng. G?- Em hiÓu g× vÒ bøc tranh minh ho¹? - ThÇy Ha-men ®ang gi¶ng bµi, c¸c trß ®ang ch¨m chó nghe. Trªn b¶ng cã dßng ch÷ tiÕng Ph¸p. Ngoµi cöa cã tªn lÝnh Phæ ®ang «m sóng. Bức tranh đó đã tóm tắt.

(190) đợc nội dung của truyện Hoạt động 2: Tìm hiểu néi dung v¨n b¶n. PP vấn đáp , giảng bình. KT động não ?- Tríc khi diÔn ra buæi häc cuèi cïng, cËu bÐ Phrăng đã thấy những ®iÒu g× x¶y ra: - Trên đờng tới trờng? - Kh«ng khÝ líp häc? - H·y t×m nh÷ng chi tiÕt trong v¨n b¶n miªu t¶ điều đó? H/S trao đổi thảo luận: - Sau xëng ca, lÝnh Phæ ®ang tËp. NhiÒu ngêi đang đọc cáo thị của nớc §øc. - V¾ng lÆng y nh mét buæi s¸ng chñ nhËt. - LÆng ng¾t, thÇy Ha-men dịu dàng mặc đẹp hơn mäi ngµy. Cã c¶ d©n lµng víi vÎ buån rÇu. ThÇy Ha-men nãi: " H«m nay lµ bµi häc tiÕng Ph¸p cuèi cïng cña c¸c con" G?- Những điều đó báo hiÖu sù viÖc g× x¶y ra?  Những điều đó báo hiÖu: - Vïng An-d¸t cña Ph¸p đã rơi vào tay nớc Đức. - ViÖc häc tËp kh«ng cßn đợc nh trớc nữa. - TiÕng Ph¸p sÏ kh«ng còn đợc dạy. TiÕt 2: * GV dÉn: Nh©n vËt trß Phrăng đợc miêu tả chủ yếu qua thái độ đối với viÖc häc tiÕng Ph¸p vµ với thầy Ha-men. Thái độ đó diền ra theo hai quỏ trình: Từ lơ là đến thiết tha lo l¾ng viÖc häc; Tõ sợ hãi đến thân thiết, quí träng thÇy Ha-men. G? - H·y t×m c¸c chi tiÕt trong v¨n b¶n miªu t¶ hai qu¸ tr×nh nµy? H: Trao đổi thảo luận. 3. Phân tích. A.Nh©n vËt chó bÐ Phr¨ng: a. Quang c¶nh chung:. Khung cảnh ngột ngạt và căng thẳng như b¸o hiÖu một điều nghiêm trọng sẽ xảy ra.. b. T©m tr¹ng nh©n vËt Phr¨ng: Từ lơ là đến thiết tha lo l¾ng viÖc häc; Tõ sî h·i đến thân thiết, quí trọng thÇy Ha-men..

(191) nhóm--> PB --> G/V chốt - C¸c chi tiÕt miªu t¶ qu¸ trình diễn biến thái độ của Phrăng đối với việc häc tiÕng Ph¸p: + §Þnh trèn häc ®i ch¬i, giËn m×nh v× bá phÝ thêi gian häc tËp. Tõ "ch¸n sách" đến thấy sách là b¹n "cè tri". ThÊy xÊu hæ khi kh«ng thuéc bµi"lßng rÇu rÜ" kh«ng dám ngÈng ®Çu lªn. Trong buæi häc cuèi cïng kinh ng¹c khi thấy mình "hiểu đến thÕ...cha bao giê thÊy mình chăm chú nghe đến thÕ." + C¸c chi tiÕt miªu t¶ th¸i độ đối với thầy Ha-men: Tõ sî h·i: lÎn vµo chç ngồi, đỏ mặt tía tai khi nh×n c©y thíc s¾t khñng khiÕp cña thÇy Ha-men, đến thân thiện: quí trọng thầy, thấy thầy mặc đẹp, qua lêi thÇy nhËn thÊy qu©n Phæ lµ "Qu©n khèn nạn", nghĩ đến việc thầy s¾p ra ®i, thÊy téi nghiÖp cho thÇy, cha bao giờ thấy thầy lớn lao đến thế. G?- Trong c¸c chi tiÕt miªu t¶ Phr¨ng, chi tiÕt nµo gîi cho em nhiÒu c¶m nghÜ nhÊt? - Trong sè c¸c chi tiÕt miªu t¶ Phr¨ng, chi tiÕt "Lßng rÇu rÜ, kh«ng d¸m ngÈng ®Çu lªn" khi kh«ng đọc đợc bài trong buổi häc cuèi cïng(miªu t¶ sù hối hËn, xãt xa cña Phr¨ng). HoÆc chi tiÕt: khi thÇy Ha-men th«ng b¸o lÖnh qu©n §øc buéc ngêi Ph¸p ph¶i häc tiÕng §øc, Phr¨ng cho¸ng v¸ng nghÜ: "A, qu©n khèn n¹n" (BiÓu hiÖn niÒm c¨m giËn kÎ thï, lßng yªu níc cña Phr¨ng). G?- C¸c chi tiÕt miªu t¶. Là cậu bé hån nhiªn, ch©n thËt, biÕt lÏ ph¶i.. - Có tình yªu tiÕng Ph¸p; kính träng và biÕt ¬n thÇy giáo của mình..

(192) nhân vật Phrăng đã làm hiÖn lªn h×nh ¶nh mét cËu bÐ nh thÕ nµo trong tëng tîng cña em? G?- Thái độ đối với tiếng ph¸p vµ víi thÇy Ha-men trong buæi häc cuèi cïng đã bộc lộ phẩm chất nào trong t©m hån trß Phr¨ng? * GV: đó là tình yêu tiÕng nãi d©n téc, mét biÓu hiÖn cô thÓ cña lßng yªu níc. * GV s¬ kÕt: Qua nh©n vËt Phr¨ng võa lµ nh©n vật chính, vừa đóng vai ngêi kÓ chuyÖn, qua sù biến đổi tâm trạng, tình cảm, thái độ.Tác giả thể hiÖn rÊt thµnh c«ng lßng yªu níc thiÕt tha cña ND Pháp, từ trẻ đến già qua tình yêu tiếng Pháp tiếng mẹ đẻ sắp bị quân thï cÊm ngÆt. G?- Nh©n vËt thÇy giáo Ha-men trong buæi häc cuối cùng đã đợc miêu tả trªn nh÷ng ph¬ng diÖn : Trang phục, thái độ đối víi HS, nh÷ng lêi nãi vÒ viÖc häc tiÕng Ph¸p;Hµnh động, cử chỉ lúc buổi học kÕt thóc.Em h·y t×m c¸c chi tiÕt miªu t¶ nh©n vËt nµy theo c¸c ph¬ng diÖn trªn? H/S suy nghĩ thảo luận PB, GV chốt: - Trang phôc: ¸o r¬-®anhgèt mµu xanh lôc, diÒm l¸ sen, mò b»ng lôa ®en thªu. - Thái độ đối với HS: kh«ng giËn d÷, thËt dÞu dµng. - Nh÷ng lêi nãi vÒ viÖc häc tiÕng Ph¸p: Tai ho¹ lín nhÊt lµ bao giê còng hoãn lại việc học đến ngµy mai...; TiÕng Ph¸p lµ ng«n ng÷ hay nhÊt thÕ giíi...ph¶i gi÷ lÊy nã vµ. 2. Nh©n vËt thÇy gi¸o Ha-men:.

(193) đừng bao giờ quên lãng nã... Khi mét d©n téc...chèn lao tï. - Hành động, cử chỉ: thầy quay vÒ phÝa b¶ng, cÇm mét hßn phÊn d»n m¹nh hÕt søc, cè viÕt thËt to: "Níc Ph¸p mu«n n¨m". G?- Chi tiÕt gîi cho em nhiÒu c¶m xóc nhÊt lµ chi tiÕt nµo? - Chi tiÕt gîi c¶m xóc: lêi nãi cña thÇy vÒ tiÕng Ph¸p v× truyÒn tíi ngêi nghe t×nh yªu tiÕng mÑ đẻ, tiếng nói DT. Hay chi tiÕt cö chØ vµ ch÷ viÕt cña thÇy "Níc Ph¸p mu«n n¨m" truyÒn tíi ngêi nghe lßng yªu níc sâu s¾c. G?- Em hiÓu g× vÒ lêi nãi cña thÇy Ha-men trong buæi häc cuèi cïng: "khi mét d©n téc r¬i vµo vßng n« lÖ, chõng nµo hä vÉn giữ đợc tiếng nói của m×nh th× ch¼ng kh¸c g× nắm đợc chìa khoá trong chèn lao tï."? - Lời nói của thầy đề cao tiÕng nãi d©n téc, kh¼ng định sức mạnh của tiếng nãi DT. G?- C¸c chi tiÕt miªu t¶ thÇy Ha-men gîi cho em vÒ mét ngêi thÇy nh thÕ nµo? - Ta cã thÓ h×nh dung vÒ thÇy: yªu nghÒ d¹y häc, tin ë tiÕng nãi DT Ph¸p, cã lßng yªu níc s©u s¾c. G?- Trong nh÷ng lêi thÇy truyÒn l¹i trong buæi häc cuèi cïng, ®iÒu quÝ b¸u nhất đối với em là gì? - Điều quí báu nhất đối với ta là thầy đã truyền d¹y cho em ý nghÜa søc m¹nh cña tiÕng nãi DT. Cho ta hiÓu thªm sù cÇn thiÕt ph¶i häc tËp vµ gi÷ g×n tiÕng nãi DT m×nh. - Là người thÇy: yªu nghÒ d¹y häc, tin ë tiÕng nãi DT Ph¸p, cã lßng yªu nớc sâu sắc.Thầy đã truyÒn d¹y cho hs ý nghÜa søc m¹nh cña tiÕng nãi DT. Từ đó cÇn ph¶i häc tËp vµ gi÷ g×n tiÕng nãi của DT m×nh.. Hoạt động 3: Tổng kết 4. Tổng kết vµ luyÖn tËp - Em cảm nhận đợc gì từ.

(194) truyÖn BHCC? - Em học tập đợc gì từ NT kÓ chuyÖn c¶u t¸c gi¶? GV b×nh: TiÕng nãi lµ mét gi¸ trÞ v¨n ho¸ Dt, yªu tiÕng nãi lµ yªu v¨n ho¸ d©n téc, lµ biÓu hiÖn s©u s¾c cña lßng yªu níc. Søc m¹nh cña tiÕng nãi DT lµ søc m¹nh cña v¨n ho¸, kh«ng mét thÕ lùc nµo cã thÓ thñ tiªu. Tù do cña mét DT g¾n liÒn víi viÖc gi÷ g×n vµ ph¸t triÓn tiÕng nãi cña DT m×nh. §ã lµ c¸c ý nghÜa gîi lªn tõ truyÖn BHCC. Hoạt động 4: Luyện tập - HS viết đoạn sau đó đọc tríc líp. 4.1 Nội dung: 4.2 Nghệ thuật: 4.3 Ghi nhớ: :(SGK - Tr 55). IV. LuyÖn tËp: 1. Hãy đọc những đoạn th¬, v¨n viÕt vÒ søc sèng và sự giàu đẹp của tiếng ViÖt. 2. ViÕt ®o¹n nªu c¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt thÇy Ha-men? - 4. Củng cố: Nội dung bài - 5.Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - So¹n bµi: Nh©n ho¸ E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................ ------------------------------------------------------------. NS: 11/02/2011 NG: 14/02/2011. TiÕt 91. Nh©n ho¸. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - 1. Kiến thức: - Nắm đợc khái niệm nhân hoá, các kiểu nhân hoá. - Nắm đợc tác dụng chính của nhân hoá, giá trị biểu cảm của nhân hoá. - 2. Kĩ năng : BiÕt dïng c¸c kiÓu nh©n ho¸ trong bµi viÕt cña m×nh. - 3. Giáo dục: Thái độ ht tích cực, biết sử dụng nghệ thuật nhân hóa hợp lí.

(195) B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn:. + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt VD + So¹n bµi. - Häc sinh: C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, quy nạp, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 1. ViÕt hai c©u v¨n cã sö dông phÐp so s¸nh vµ cho biÕt thuéc kiÓu so s¸nh nµo? 3. Bµi míi Hoạt động của thầy Nội dung cần đạt Hoạt động 1: Tìm hiểu A. LÍ THUYẾT kh¸i niÖm vÒ nh©n ho¸. i. ThÕ nµo lµ phÐp PP vấn đáp quy nạp KT nh©n ho¸: động não 1. Khảo sát và phân tích * GV sö dông b¶ng phô ngữ liệu: (SGK - tr 56d· viÕt VD - Kể tên các sự vật đợc 57) - Các sự vật đợc nói đến nãi tíi? trong khæ th¬: Trêi, c©y kiÕn. - Các hành động ấy đợc mía, C¸c sự vật ấy đợc gán g¸n cho nh÷ng hµnh cho hµnh động của con động gì? Của ai? ngời: chuẩn bị chiến đấu: ¸o gi¸p, ra trËn, móa - C¸ch gäi tªn c¸c sù vËt MÆc g¬m, hµnh qu©n. cã g× kh¸c nhau? - C¸ch gäi tªn c¸c sù vËt kh¸c nhau: Gäi «ng trêi b»ng «ng. * GV treo b¶ng phô, gäi + Dïng loại từ gọi ngời để HS đọc gäi sù - Em h·y so s¸nh hai + C©y vËt. mÝa, kiÕn: Gäi tªn cách diễn đạt b×nh thêng. - So s¸nh hai c¸ch diÔn đạt: + Cách diễn đạt ở mục chØ cã tÝnh chÊt miªu * GV: Nh÷ng sù vËt, con I.2 têng thuËt. vật... đợc gán cho những tả, + C¸ch đạt ở mục thuộc tính,hành động, I.1 bày diễn tá th¸i t×nh cảm nghĩ...của con ngời cảm của con ngờiđộ- ngời để biểu thị những suy viết. nghÜ, t×nh c¶m, t©m rr¹ng cña con ngêi gäi lµ phÐp nh©n ho¸. - ThÕ nµo lµ nh©n ho¸? t¸c dông cña nh©n ho¸? * Bài tập nhanh: xác định 2. Ghi nhớ: (SGK - Tr57) những sự vật nào đợc nh©n ho¸? Núi cao bởi có đất båi.

(196) Núi chê đất thấp, núi ngåi ë ®©u (Ca dao) - §êng në ngùc nh÷ng hµng d¬ng liÔu nhá §· lªn xanh nh tãc tuæi mêi l¨m.. Bµi tËp: Các sự vật đã đợc gán cho hành động của con ngêi: - nói chª, nói ngåi, - đờng nở ngực.. (Tè h÷u) Hoạt động 2: PP vấn ii. Các kiểu nhân ho¸: đáp quy nạp KT động não * GV treo bảng phụ đã 1. Khảo sỏt và phõn tớch viÕt VD ngữ liệu: (SGK-tr57) - Tìm các sự vật dã đợc - Các sự vật đợc nhân nh©n ho¸ trong c¸c c©u ho¸: a. MiÖng, tai, m¾t ,ch©n, thơ, câu văn đã cho? tay. - Mỗi sự vật trên đợc b. Tre, nh©n ho¸ b»ng c¸ch nµo? c. Tr©u. - Mỗi sự vật trên đợc nh©n ho¸ b»ng c¸ch: a. dïng tõ ng÷ vèn gäi ngời để gọi một số vật - Cã mÊy kiÓu nh©n ho¸? b. Dïng tõ ng÷ vèn chØ hành động, tính chất của * GV chốt: nhân hoá đợc ngời để chỉ hành động, thùc hiÖn b»ng nhiÒu tÝnh chÊt cña vËt. cách. Mỗi cách đợc gọi là c. Trò chuyện, xng hô với mét kiÓu nh©n ho¸. Cã ba vËt nh víi ngêi. 2. Ghi nhí: SGK- Tr58 kiÓu nh©n ho¸ c¬ b¶n B. LuyÖn tËp: Hoạt động 3: PP vấn đáp, tổng hợp.KT động não  GV hớng dẫn HS Bài 1: Xác định và nêu t¸c dông cña phÐp nh©n lµm bµi tËp  HS trao đổi thảo ho¸ trong ®o¹n v¨n gåm 4 c©u cña Phong Thu: luận làm vào vở + Bến cảng...đông vui  Gọi HS lên bảng + Tµu mÑ, tµu con làm -> GV chữa và + Xe anh, xe em + Tất cả đều bận rộn nhận xét  Gîi kh«ng khÝ L§ khÈn tr¬ng phÊn khëi cña con ngêi n¬i bÕn c¶ng. Bµi 2: so s¸nh hai c¸ch diễn đạt: - Cã dïng nh©n ho¸ ë bµi 1: c¶m nghÜ tù hµo, sung síng cña ngêi trong cuéc. - Kh«ng dïng nh©n ho¸ ë bµi 2: Quan s¸t, ghi chÐp, têng thuËt kh¸ch quan.

(197) Hoạt động 4. cña ngêi ngoµi cuéc. Bµi 3: So s¸nh hai c¸ch viÕt * Giống nhau: đều tả cái chæi r¬m * kh¸c nhau: c« bÐ, c«. ®©y lµ v¨n b¶n biÓu c¶m. - C¸ch 2: kh«ng dïng phÐp nh©n ho¸. ®©y lµ v¨n b¶n thuyÕt minh. Bµi 4: chØ râ c¸ch nh©n ho¸ vµ nªu t¸c dông cña nã: a. Trß chuyÖn, xng h« víi nói nh víi ngßi t¸c dông: gi·i bµy t©m tr¹ng mong thÊy ngêi th¬ng cña ngêi nãi. b. Dïng nh÷ng tõ ng÷ chØ tính chất, hoạt động của ngời để chỉ tính chất, hoạt động của những con vËt. T¸c dông: Lµm cho ®o¹n văn trở nên sinh động, hãm hØnh. c. Dïng nh÷ng tõ chØ hoạt động, tính chất của con ngời để chỉ hoạt động, tớnh chất của cây cèi vµ sù vËt. - T¸c dông: H×nh ¶nh míi l¹, gîi suy nghÜ cho con ngêi. d. T¬ng tù nh môc c - T¸c dông: gîi sù c¶m phôc, lßng th¬ng xãt vµ căm thù nơi ngời đọc. Bµi 5: ViÕt ®o¹n cã sö dông phÐp nh©n ho¸ Bµi tËp bæ trî: Xác định và phân tích tác dông cña phÐp nh©n ho¸ a. Yªu biÕt mÊy nh÷ng con đờng ca hát Giữa đôi bờ dào dạt lúa ng« non, b. Xu©n ¬i xu©n, vui tíi m«ng mªnh, BiÓn vui d©ng sãng tr¾ng ®Çu ghÒnh (a,b Tè H÷u). 4. Củng cố: Nội dung bài.

(198) 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - So¹n bµi: Ph¬ng ph¸p t¶ ngêi E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. NS: 12/02/2011 NG: 15/02/2011. TiÕt 92. Ph¬ng ph¸p t¶ ngêi. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - 1. Kiến thức: Nắm cách tả ngời, hình thức, bố cục của độan văn, một bài văn tả ngêi. - 2. Kĩ năng: KÜ n¨ng quan s¸t, lùa chon, tr×nh bµy khi viÕt bµi v¨n t¶ ngêi. - 3. Giáo dục: Ý thức ht tích cực , tự giác B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, quy nạp, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS. 3. Bµi míi Bªn c¹nh c¸c bµi t¶ c¶nh thiªn nhiªn, loµi vËt, chóng ta cßn gÆp trong s¸ch b¸o, trong thùc tÕ, kh«ng Ýt đoạn, bài văn tả ngời. nhng làm thế nào để tả ngời cho đúng, cho hay? Cần luyện tập những kĩ năng gì? Hoạt động của thầy Hoạt động 1:PP vấn đáp,Quy nạp. KT động não * GV: gọi HS đọc VD - GV chia 3 nhãm tr×nh bµy sù chuÈn bÞ cña c¸c nhãm theo c©u hái. - Mçi ®o¹n v¨n t¶ ai? - Ngời đó có đặc điểm gì næi bËt? - Đặc điểm đó đợc thể hiÖn ë tõ ng÷, h×nh ¶nh nµo? - HS trao đổi nhóm trong3 phót. Nội dung cần đạt A. LÍ THUYẾT i. Ph¬ng ph¸p viÕt mét ®o¹n v¨n, bµi v¨n t¶ ngêi: 1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu: (SGKTr59,60,61) a. T¶ Dîng H¬ng Th Ngêi chÌo thuyÒn, vît th¸c. b. Tả Cai Tứ - Ngời đàn «ng gian hïng. c. Tả hai đô vật tài, mạnh: Qu¾m ®en vµ ¤ng C¶n Ngò trong keo vËt ë §Òn.

(199) * Nh÷ng tõ ng÷ vµ h×nh §«. ¶nh thÓ hiÖn: - Đoạn 1: Nh một pho tợng đồng đúc, bắp thịt cuån cuén... - §o¹n 2: MÆt vu«ng, m¸ hãp, l«ng mµy læm nhæm, đôi mắt gian hùng, mồm toe toÐt, tèi om, r¨ng vµng hîm... - Đoạn 3: Lăn xả, đánh ráo riết, thế đánh lắt léo, hãc hiÓm, tho¾t biÕn ho¸ kh«n lêng...đøng nh c©y trång gi÷a xíi, thß tay nhÊc bæng nh gi¬ con Õch cã buéc sîi d©y ngang bông, thÇn lùc ghª gím... G? -Trong c¸c ®o¹n v¨n trªn, ®o¹n nµo tËp trung kh¾c ho¹ ch©n dung nh©n vËt, ®o¹n nµo t¶ ngêi g¾n víi c«ng viÖc? - C¸ch dïng tõ ë måi ®o¹n nh thÕ nµo? * Trong c¸c ®o¹n v¨n trªn: - §o¹n 2: ChØ t¶ ch©n dung nh©n vËt Cai Tø nªn dùng ít động từ mà nhiều tÝnh tõ. - §o¹n 1,3: TËp trung miªu t¶ ch©n dung nh©n vật kết hợp với hành động nên dùng nhiều động từ, ít tÝnh tõ.. G? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ bè côc cña mçi ®o¹n v¨n - §o¹n thø ba gÇn nh mét bµi v¨n miªu t¶ hoµn chØnh cã 3 phÇn. Em h·y chØ ra vµ nªu néi dung chÝnh cña mçi phÇn? HS trao đổi thảo luận: * §o¹n v¨n thø 3 gÇn nh mét bµi v¨n miªu t¶ hoµn chØnh cã ba phÇn: - Më ®o¹n: C¶nh keo vËt chuÈn bÞ b¾t ®Çu. - Th©n ®o¹n: DiÔn biÕn cña keo vËt. §o¹n nµy cã thÓ chia lµm 3 ®o¹n nhá: + Nh÷ng nhÞp trèng ®Çu.

(200) tiªn. Qu¾m §en r¸o riÕt tÊn c«ng. ¤ng C¶n Ngò lúng túng đón đỡ, bỗng bị mất đà do bớc hụt. + TiÕng trèng dån lªn, gÊp rót giôc gi·. Qu¾m §en cè m·i còng kh«ng bª nổi c¸i ch©n cña «ng Cản Ngò. + Qu¾m §en thÊt b¹i nhôc nh·. - KÕt đo¹n: Mäi ngêi kinh sî tríc thÇn lùc ghª gím cña «ng Cản Ngò. Đặt nhan đề cho bài văn: G? - Nếu phải đặt tên cho bài văn thì em đặt tên gì? - Keo vật thách đấu - Qu¾m §en th¶m h¹i - Hội vật đền Đô năm ấy... G?- Qu¸ tr×nh t¶ ngêi gåm cã nh÷ng bíc nµo? * GV nhÊn m¹nh ghi nhí - HS rót ra kết luËn - HS đọc ghi nhớ Hoạt động 2: - GV híng dÉn HS lµm bµi tËp - HS chia 3 nhãm mçi nhãm lµm 1 c©u. 2. Ghi nhí SGK- Tr 61. B. LuyÖn tËp: Bµi 1: T×m c¸c chi tiÕt tiªu biÓu mµ em sÏ lùa chon khi miêu tả các đối tîng: a/ Mét cô giµ cao tuæi: Da nhăn nheo nhng đỏ hồng hào hoặc đồi mồi, vµng vµng, m¾t vÉn tinh têng, lay l¸y hoÆc ch©m ch¹p, tãc b¹c nh m©y tr¾ng hay rông l¬ th¬...TiÕng nãi trÇm vang hay thÒu thµo yÕu ít. b. Em bÐ: M¾t ®en lãng l¸nh, m«i đỏ chon chót, hay cời toe toÐt, mòi tÑt, thØnh tho¶ng thß lß, sÞt sÞt, nãi ngäng... c. C« gi¸o say mª gi¶ng bµi trªn líp: TiÕng nãi trong trÎo, dÞu dµng, say sa nh sèng víi nhân vật, đôi mắt lóng l¸nh niÒm vui, bµn tay nhÞp nhÞp viªn phÊn, ch©n bíc chËm r·i tõ trªn bËc xuèng lèi ®i gi÷a líp... c« nh ®ang trß truyện víi nhµ v¨n, víi chóng em,.

(201) víi c¶ nh÷ng ngêi trong s¸ch. Bµi 2: LËp dµn ý cho bµi văn miêu tả 1 trong ba đối tîng trªn Bµi 3: Nh÷ng tõ cã thÓ thªm vµo chç chÊm... - §á nh :T«m luéc, mÆt trêi, ngêi say rîu... - Trông kh«ng khác g×: thiªn tíng, Vâ Tßng, con gÊu lín, Hé Ph¸p trong chïa - §ã lµ h×nh ¶nh ¤ng C¶n Ngò vµo xíi vËt. 4. Củng cố: Nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp 2 c¶3 dµn bµi E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................ Ngµy 13/2/2011 Ngµy 16/2/2011. so¹n:. TuÇn 26 Bµi 23 TiÕt 93+94. d¹y:. V¨n b¶n:. §ªm nay B¸c kh«ng ngñ (Minh HuÖ) A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - 1. Kiến thức: Cảm nhận đợc vẻ đẹp của hình tợng Bác Hồ trong bài thơ với tấm lòng yêu thơng mênh mông, sự chăm sóc ân cần đối với các chiến sĩ và đồng bào. Thấy đợc tình cảm yêu quí, kính trọng của ngời chiến sĩ đối với Bác Hồ. - Nắm đợc những đặc sắc NT của bài thơ: Kết hợp miêu tả, kể chuyện với biểu hiện t×nh c¶m, c¶m xóc, t©m tr¹ng, nh÷ng chi tiÕt gi¶n dÞ, tù nhiªn mµ giµu søc truyÒn c¶m; thÓ th¬ n¨m ch÷ phï hîp víi bµi th¬ cã yÕu tè kÓ chuyÖn. - 2. Kĩ năng : Đọc diễn cảm, phân tích hình ảnh và chi tiết trong bài thơ - 3. Giáo dục: Lòng kính yêu và biết ơn lãnh tụ B. ChuÈn bÞ: -Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi + Bảng phụ trao đổi nhóm C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp:.

(202) 1. ổn định tổ chức. 2. Kiểm tra bài cũ: 1. Em cảm nhận đợc gì từ văn bản Buổi học cuối cùng? Trong nh÷ng lêi thÇy Ha-men truyÒn l¹ivµo buæi häc cuèi cïng, ®iÒu quí báu nhất đối với em là gì? 3. Bµi míi Tuổi già ít ngủ, không ngủ đợc cũng là chuyện bình thờng. Nhng víi B¸c Hå, th× sù mÊt ngñ cña Ngêi cßn v× nh÷ng lÝ do cao đẹp và cảm động: "Cả một đời nh thế Bác ngủ có ngon ®©u". (H¶i Nh) Có một đờm không ngủ nh thế của Bác Hồ nơi núi rừng Việt Bắc hồi kháng chiến chống Pháp đã trở thành nguồn cảm hứng cña t¸c giả... Hoạt động của thÇy Hoạt động 1: Hớng dẫn HS đọc và tìm hiÓu chung. PP vấn đáp . KT động não - Nªu v¾n t¾t nh÷ng ®iÒu lu ý vÒ t¸c gi¶? - GV nhÊn m¹nh mét sè ®iÓm ChÝnh Minh HuÖ kÓ l¹i trong håi kÝ cña m×nh. Mïa đông năm 1951 bªn bê s«ng Lam NghÖ An nghe mét anh b¹n chiÕn sÜ vệ quèc qu©n kÓ những truyện đợc chóng kiÕn vÒ mét đêm không ngủ của Bác Hồ trên đờng ®i chiÕn dÞch biªn giíi Thu - §«ng n¨m 1950. Minh HuÖ v« cïng xóc động viết bài thơ nµy. - GV nªu yªu cÇu đọc bài thơ - GV đọc mẫu 1 ®o¹n - Cách đọc: Giọng t©m t×nh, chËm r·i, thñ thØ, ng¾t nhÞp thay đổi lần lợt 3/2, 2/3. - Ph©n biÖt 3 giäng: + Giäng kÓ chuyÖn,. Nội dung cần đạt I. GIỚI THIỆU CHUNG. 1. T¸c gi¶: - Minh HuÖ: Tªn khai sinh lµ NguyÔn Th¸i, sinh 1927, quª NghÖ An, lµm th¬ tõ thêi kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p. 2.T¸c phÈm: - Viết năm 1950. II. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN 1.Đäc vµ gi¶i nghÜa tõ khã:.

(203) miªu t¶ cña t¸c gi¶. + Lêi nãi cña anh đội viên: Giọng lo l¾ng, kính trọng . + Lêi B¸c Hå: giäng trÇm Êm, 2. Kết cấu , bố chËm r·i. cục: - T×m hiÓu chó - PTBĐ: ThÓ th¬ thÝch ngô ng«n - thÓ tù sù, kÕt hîp kÓ ?- Em h·y cho biÕt chuyÖn miªu t¶vµ thÓ th¬ vµ ph¬ng biÓu c¶m. - Bµi th¬ kÓ chuyÖn thức biểu đạt? - Bài thơ kết hợp kể một đêm không chuyện với miêu tả, ngủ trên đờng đi biÓu c¶m. Em h·y chiÕn dÞch cña B¸c. cho biÕt bµi th¬ kÓ - Hai nh©n vËt: B¸c chuyện gì? Trong Hồ, anh đội viên truyÖn Êy xuÊt hiÖn chiÕn sÜ. nh÷ng nh©n vËt - Nh©n vËt BH hiÖn ra qua sù miªu t¶ nµo? ngêi kÓ - Trong hai nh©n cña chuyÖn. vËt trªn,theo em nhân vật nào hiện Nhân vật anh đội ra qua sù miªu t¶ viªn chiÕn sÜ trùc cña ngêi kÓ tiÕp béc lé suy nghÜ chuyÖn? Nh©n vËt c¶m xóc cña m×nh. nµo trùc tiÕp béc lé suy nghÜ cña m×nh? *GV: ë ®©y cã hai ph¬ng thøc: dïng miêu tả để khắc ho¹ h×nh tîng B¸c Hå vµ dïng biÓu - Bè côc: 3 ®o¹n cảm để biểu hiện + Khổ 1: (Mở c¶m nghÜ cña anh truyÖn): Th¾c m¾c đội viên về Bác. của anh đội viên vì V¨n biÓu c¶m lµ sao b¸c Hå m·i phơng thức trực không ngủ đợc. tiÕp béc lé c¶m xóc + Khæ 2 - 15 (Th©n C©u vµ suy nghÜ cña truyÖn): chuyÖn gi÷a anh con ngời, ta sẽ đợc đội viªn víi B¸c häc kÜ ë líp 7. - Nêu bố cục của Hồ trong đêm rừng ViÖt B¾c. bµi? + Khæ 16 (KÕt luËn): LÝ do kh«ng ngñ cña B¸c Hå. Hoạt động 2: Tìm 3. Phõn tớch văn hiÓu néi dung v¨n bản b¶n PP vấn đáp,Phân tích, giảng bình. KT động não G?- Trong bµi th¬, A. H×nh ¶nh Bác.

(204) h×nh ¶nh BH hiÖn Hồ: lªn qua c¸c chi tiÕt nµo vÒ: + Thêi gian, kh«ng gian? + H×nh d¸ng? + Cö chØ? + Lêi nãi? + T©m t? HS: trao đổi thảo luận, P/ biểu, GV chốt - Thêi gian, kh«ng gian: Trêi khuya, bªn bÕp löa, ma l©m th©m, m¸i lÒu x¬ x¸c. - H×nh d¸ng: VÎ mÆt trÇm ng©m, m¸i tãc b¹c, ngåi ®inh ninh, chßm r©u im ph¨ng ph¾c. - Cử chỉ: đốt lửa, đi dÐm ch¨n cho tõng ngêi, nhãn ch©n nhÑ nhµng. - Lêi nãi: Ch¸u cø viÖc ngñ ngon Ngµy mai ®i đánh giặc B¸c thøc th× mÆc b¸c B¸c ngñ kh«ng an lßng. - T©m t: B¸c th¬ng ®oµn d©n công Đªm nay ngñ ngoµi rõng R¶i l¸ c©y lµm chiÕu Manh ¸o máng lµm ch¨n Cµng th¬ng cµng nãng ruét Mong trêi s¸ng mau mau G/V?- Chi tiÕt gîi cho em nhiÒu c¶m xóc nhÊt lµ chi tiÕt nµo? - Chi tiÕt: Ngêi cha m¸i tãc b¹c: Gîi Hình ảnh Bác Hồ.

(205) c¶m xóc th¬ng c¶m, biÕt ¬n B¸c. Chi tiÕt: B¸c ®i nhón chân để dém ch¨n cho tõng ngêi gîi c¶m xóc th©n th¬ng, c¶m phôc đối với Bác... G? - NhËn xÐt cña em vÒ c¸ch t¸c gi¶ miªu t¶ B¸c trong v¨n b¶n nµy? + Thø tù miªu t¶? + CÊu t¹o lêi v¨n? + Sö dông ng«n tõ? + T¸c dông cña c¸ch miªu t¶ nµy? HS: Miªu t¶ B¸c theo tr×nh tù: Kh«ng gian, thêi gian, cö chØ, lêi nãi, t©m tr¹ng. + Dïng thÓ th¬ n¨m tiÕng cã vÇn, ®iÖu + Dïng nhiÒu tõ l¸y gîi h×nh (trÇm ng©m, ®inh ninh, ph¨ng ph¾c) lµm cho h×nh ¶nh B¸c hiÖn lªn cô thÓ, sinh động, chân thùc + C¸ch miªu t¶ dÔ đọc, dễ nhớ, nhớ l©u. G? - Tëng tîng cña em vÒ BH qua c¸c chi tiÕt miªu t¶ cña t¸c gi¶? HS: B¸c nh lµ ngêi cha, ngêi «ng th©n thiÕt ®ang lo l¾ng, ©n cÇn ch¨m sãc đµn con ch¸u. G? - Em c¶m nhËn đức tính cao đẹp nào của BH đợc thể hiÖn trong bµi th¬? HS: - T×nh th¬ng bao la cña B¸c dµnh cho qu©n vµ d©n. * GV: §ã lµ mét t×nh th¬ng yªu gi¶n dị, sâu sắc, đến độ. hiện lên thật giản dị chân thật , lớn lao và đẹp đẽ. Bác như người thân lo lắng ân cần chăm sóc các chiến sĩ, thể hiện tình yêu thương bao la của Người với bộ đội và dân công..

(206) quªn m×nh, mét phÈm chÊt tinh thần cao quí để chóng ta gäi B¸c lµ Cha, lµ B¸c, lµ ¤ng... TiÕt 2: KiÓm tra bµi cò: Nªu c¶m nhËn cña em vÒ h×nh ¶nh B¸c qua v¨n b¶n §ªm...?. B. T©m t cña ngêi đội viên chiến sĩ: G?- T©m t cña ngêi * LÇn thøc dËy chiến sĩ đợc thể lần thứ nhất: hiÖn trong hai lÇn anh thøc dËy. - Trong lÇn thøc dËy lÇn thø nhÊt, tâm t của anh đợc thÓ hiÖn qua nh÷ng c©u th¬ nµo? HS:trao đổi nhómPB - Tâm t của anh đợc thể hiện qua nh÷ng c©u th¬: + Anh đội viên nh×n B¸c Cµng nh×n l¹i cµng th¬ng Ngêi cha m¸i tóc b¹c §èt löa cho anh n»m + Anh đội viên mơ mµng Nh n»m trong giÊc méng Bãng B¸c cao lång léng Êm h¬n ngän löa hång + Anh n»m lo B¸c èm Lßng anh cø bÒ bén V× B¸c vÉn thøc hoµi. G?- BiÖn ph¸p NT Th¬ng yªu, c¶m nào đã đợc sử dụng phục trớc tấm lòng trong c©u th¬: yêu thơng bộ đội Bãng b¸c cao cña BH. lång léng Êm h¬n ngän.

(207) löa hång? * LÇn thøc dËy - T¸c dông cña thø ba: biện pháp NT đó? HS: - NT so s¸nh cã hai t¸c dông: + Gîi t¶ h×nh ¶nh vừa vĩ đại, vừa gần gòi cña B¸c; + ThÓ hiÖn t×nh cảm thân thiết, ngỡng mộ của anh đội viên đối với Bác. G? - C¸c chi tiÕt miªu t¶ t©m t cña anh đội viên khi thức dậy lần đầu đã to¸t lªn t×nh c¶m nµo cña ngêi chiÕn sĩ đối với Bác? HS:  Th¬ng yªu, c¶m phôc tríc tÊm lßng yªu th¬ng bộ đội của BH. G?: - T©m t cña anh đội viên trong lÇn thøc dËy thø ba đợc diễn tả bằng c¸c chi tiÕt th¬ nµo? HS: - T©m t cña anh đội viên đợc thÓ hiÖn qua c¸c c©u th¬: + Anh hèt ho¶ng giËt m×nh + Anh véi vµng n»ng nÆc Mêi b¸c ngñ B¸c ¬i! Trêi s¾p s¸ng mÊt råi B¸c ¬i! Mêi B¸c ngñ! + Anh đội viên nh×n B¸c B¸c nh×n ngän löa hång Lßng vui síng mªnh m«ng Anh thøc lu«n cïng B¸c.  DiÔn t¶ t¨ng dÇn mức độ bồn chồn, lo cho søc khoÎ cña. - T×nh c¶m lo l¾ng chân thành của ngời đội viên đối với B¸c, niÒm vui cña anh bộ đội đợc thức cïng b¸c trong đêm Bác không ngñ. ë bªn B¸c, ngời chiến sĩ nh đợc tiếp thêm niềm vui, søc sèng..

(208) B¸c, diÔn t¶ t×nh c¶m lo l¾ng ch©n thành của ngời đội viên đối với Bác. G?: - NhËn xÐt cña em vÒ c¸ch cÊu t¹o Th¬ng yªu, c¶m lêi th¬ sau: Mêi B¸c ngñ phôc, ngìng väng. B¸c ¬i! B¸c ¬i! Mêi B¸c ngñ! điều đó có tác dụng g× trong viÖc thÓ hiÖn t©m tr¹ng cña ngêi chiÕn sÜ? HS: - §¶o trËt tù ng«n tõ, lÆp l¹i c¸c côm tõ (Mêi B¸c ngñ B¸c ¬i!) G?: - Em c¶m nhận đợc gì từ lời th¬: Lßng vui síng mªnh m«ng Anh thøc lu«n cïng B¸c? HS: - DiÔn t¶ niÒm vui của anh bộ đội đợc thức cùng bác trong đêm Bác kh«ng ngñ. ë bªn B¸c, ngêi chiÕn sÜ nh đợc tiếp thêm niÒm vui, søc sèng. * GV: B×nh: §ã lµ søc m¹nh c¶m ho¸ cña tÊm lßng HCM. Sù cao c¶ của ngời đã nâng ngêi kh¸c thµnh cao c¶... G?: - Trong nh÷ng c©u th¬ miªu t¶ t©m t của anh đội viên trong lÇn thøc dËy thø ba, cã nhiÒu tõ láy đợc sử dụng. Từ l¸y nµo em cho lµ đặc sắc hơn cả? Vì sao? HS: - Tõ "n»ng nÆc" cã nghÜa lµ mét mùc xin cho k× đợc, vì diễn tả đúng t×nh c¶m méc m¹c, chân thành của ngời chiến sĩ đối với.

(209) B¸c; Lµ tõ thêng dùng trong đời sèng, rÊt Ýt gÆp trong thơ, nhng đã đợc tác giả sử dụng đúng lúc, đúng chỗ nªn cã søc gîi c¶m G?: - C¸c chi tiÕt thơ trên đều tập trung thÓ hiÖn t×nh cảm của anh đội viên đối với Bác Hồ. đó là tình cảm nµo? Hoạt động 4 Tổng kÕt - Em c¶m nhËn néi dung ý nghÜa nµo tõ v¨n b¶n §ªm ... - Em nhận thức đợc g× vÒ nghÖ thuËt th¬? Hoạt động 5:. 4. tæng kÕt: 4.1. Nội dung: 4.2. Nghệ thuật 4.3. Ghi nhớ: (SGK-67) iII. LuyÖn tËp: 1.T¹i sao nhµ th¬ kh«ng t¶, kÓ vÒ lÇn thøc giÊc thø hai của anh đội viên? Cã thÓ c©u chuyÖn bÞ trïng lÆp nhng còng cã thÓ lÇn thø hai thøc dËy anh kh«ng nãi g×...nghÜa lµ ch¼ng có gì đáng kể, tả. 2. C©u 2 - PhÇn luyÖn tËp SGK. 4. Củng cố: Nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - So¹n bµi: Èn dô E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. -----------------------------------------------------------NS: 20/02/11 ND: 23/02/11. TiÕt 95.

(210) Èn dô A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - 1. Kiến thức: Nắm đợc khái niệm ẩn dụ, các kiểu ẩn dụ. - Hiểu và nhớ đợc tác dụng của ẩn dụ. Biết phân tích ý nghĩa cũng nh tác dụng cña Èn dô trong thùc tÕ sö dông TiÕng ViÖt. - 2. Kĩ năng : Bíc ®Çu cã kÜ n¨ng tù t¹o lËp ra mét sè Èn dô. - 3. Giáo dục: Ý thức học tập nghiêm túc , tích cực , sáng tạo B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt VD - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích , quy nạp, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 1. Nªu c¸c kiÓu nh©n ho¸? Cho VD cã sö dông mét trong c¸c kiÓu nh©n ho¸? 3. Bµi míi Hoạt động của thầy Hoạt động 1: PP vấn đá,p quy nạp. KY động não - Gọi HS đọc - Côm tõ ngêi cha dïng để chỉ ai? tại sao em biết điều đó? - Em h·y t×m mét vµi VD t¬ng tù?. - Côm tõ ngêi cha trong khæ th¬ cña Minh HuÖ vµ trong khæ th¬ cña Tè H÷u cã g× gièng nhau vµ kh¸c nhau? - ThÕ nµo lµ Èn dô? - GV chèt. Nội dung cần đạt A. lýthuyẾT i. Èn dô lµ g×? 1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu : (SGK-Tr68) * VD1- SGK-tr68 - Côm tõ "Ngêi cha" chØ B¸c Hå. - Ta biết đợc điều đó nhờ ng÷ c¶nh cña khæ th¬ vµ cña c¶ bµi th¬. * VD 2: Tè H÷u cã nhiÒu VD t¬ng tù: +B¸c Hå, cha cña chóng con. Hån cña mu«n hån. + Ngêi lµ Cha, lµ B¸c, lµ Anh, Qu¶ tim lín läc tr¨m dßng m¸u đá. (S¸ng th¸ng n¨m- Tè H÷u) *So s¸nh: - Gièng nhau: §Òu so s¸nh B¸c Hå víi ngêi cha. - Kh¸c nhau: Minh HuÖ lîc bá vÕ A chØ cßn vÕ B + Tè H÷u kh«ng lîc bá mµ c©u thơ cßn nguyªn vÑn hai vÕ A vµ B..

(211)  Khi phép so sánh đợc lîc bá vÕ A ngêi ta gäi lµ phÐp so s¸nh ngÇm hay cßn gäi lµ Èn dô. 2. Ghi nhí SGK-Tr68 Hoạt động 2: : PP vấn ii. Các kiểu ẩn dụ: đáp, quy nạp. KY động não * Gv treo b¶ng phô 1. Khảo sát và phân tích - Gọi HS đọc ngữ liệu : a. ThuyÒn vÒ cã nhí bÕn ch¨ng BÕn th× mét d¹ kh¨ng khăng đợi thuyền!. - Trong c©u ca dao, tõ thuyền và bến đợc dùng víi nghÜa gèc hay nghÜa chuyÓn? - Gi¶i thÝch nghÜa gèc hay nghÜa chuyÓn cña hai từ đó? - C¸c h×nh ¶nh thuyÒn vµ bÕn gîi cho em liªn tëng tíi ai? - V× sao em cã thÓ liªn tëng nh thÕ?. - Theo em, tõ “thÊy n¾ng giòn tan” có gì đặc biệt? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ cách so sánh đó? - Trong c©u th¬ cña NguyÔn §øc MËu, c¸c tõ thắp, lửa hồng dùng để chØ sù vËt vµ hiÖn tîng nµo? V× sao cã thÓ so s¸nh nh vËy - T¹i sao cã thÓ nãi B¸c lµ Ngêi Cha? - Cã mÊy kiÓu Èn dô? GV: Chèt - HS rót ra KL. (Ca dao) b. Chao «i, tr«ng con s«ng, vui nh thÊy n¾ng gißn tan sau k× ma dÇm, vui nh nèi l¹i chiªm bao đứt quãng. (Ngu yÔn Tu©n) c. VÒ th¨m nhµ B¸c lµng Sen Cã hµng r©m bôt th¾p lªn löa hång. ( NguyÔ n §øc MËu) d. Anh đội viên nhìn Bác Càng nhìn lại càng thương Người cha mái tóc bạc Đốt lửa cho anh nằm (Minh HuÖ) * NhËn xÐt: a. Hai tõ thuyÔn vµ bÕn đợc dùng với nghĩa chuyÓn - NghÜa gèc: "thuyÒn" lµ sù vËt, ph¬ng tiÖn giao thôngvận tải đờng thuỷ. "BÕn" : Sù vËt ®Çu mèi giao th«ng. NghÜa chuyÓn: "ThuyÒn' cã tÝnh chÊt c¬ động chỉ ngời đi xa, "BÕn" cã tÝnh chÊt cè định chỉ ngời chờ đợi. - ThuyÒn vµ bÕn lµm ta liªn tëng tíi ngêi con trai vµ ngêi con g¸i yªu nhau, xa nhau, nhí th¬ng.

(212) - §äc ghi nhí. Hoạt động 3: PP vấn đáp ,phân tích, Quy nạp . KT động não - HS tr¶ lêi miÖng - HS lµm vµo giÊy nhãm sau đó trình bày - Mçi em tr¶ lêi 1 c©u. nhau Dùa vµo c¸ch thøc. b. N¾ng gißn tan: c¸ch vÝ von k× l¹ "Gißn tan" lµ âm thanh, đối tợng của thính giác(tai) lại đợc dùng cho đối tợng của rhị gi¸c (m¾t).  ë ®©y cã sù chuyển đổi cảm giác từ thÝnh gi¸c sang thÞ gi¸c. c. C¸c tõ th¾p, löa hång dùng để chỉ hàng rào hoa r©m bôt tríc cña nhµ B¸c ë lµng Sen.  dùa trªn mèi t¬ng đồng giữa màu đỏ của hoa r©m bôt vµ h×nh ¶nh ngän löa. H×nh ¶nh hoa r©m bôt khe khÏ ®ung ®a trong giã nh lµ ngän löa ®ang ch¸y. C¸ch vÝ dùa vµo h×nh thøc d. Cã thÓ vÝ B¸c lµ ngêi cha v× gi÷a B¸c vµ ngêi cha cã sù gièng nhau vÒ phÈm chÊt. 2. Ghi nhí: SGK-tr69 B. LuyÖn tËp: Bài 1: So sánh đặc biệt và t¸c dông cña 3 c¸ch diÔn đạt: - C¸ch 1: Miªu t¶ trùc tiÕp, cã t¸c dông nhËn thøc lÝ trÝ. - C¸ch 2: Dïng phÐp so sánh, tác dụng định danh l¹i. - C¸ch 3: Dïng phÐp Èn dô, cã t¸c dông h×nh tîng ho¸. Bµi 2: T×m c¸c Èn dô vµ tìm sự tơng đồng giữa B vµ A. a. ¡n qu¶ nhí kÎ trång c©y - ¡n qu¶: thõa hëng thµnh qu¶ cña tiÒn nh©n, cña c¸ch m¹ng. - KÎ trång c©y: TiÒn nh©n, ngêi ®i tríc, cha «ng, c¸c chiÕn sÜ c¸ch m¹ng. - Quả: (nghĩa đen có sự tơng đồng) với thành quả.

(213) HS: thảo luận nhóm  làm vào vở trình bày miệng. (nghĩa bãng). b. GÇn mùc th× ®en, gÇn đèn thì rạng - Mùc: ®en, khã tÈy röa - R¹ng: s¸ng sña, cã thÓ nh×n réng h¬n - Mùc (®en) : cã sù t¬ng đồng với hoàn cảnh xấu, ngêi xÊu. - §Ìn (r¹ng): cã sù t¬ng đồng với hoàn cảnh tốt, ngêi tèt. c. §· ph©n tÝch d. MÆt trêi ®i qua trªn lăng: mặt trời đã đợc nh©n ho¸. - MÆt trêi trong l¨ng: H×nh ¶nh Èn dô, ngÇm chØ BH. - C¬ së cña sù liªn tëng đó là: + BH đã đem lại cho đất níc vµ d©n téc nh÷ng thµnh qu¶ c¸ch m¹ng v« cïng to lín, Êm ¸p, t¬i s¸ng nh mÆt trêi. + ThÓ hiÖn lßng thµnh kÝnh, biÕt ¬n vµ sù ngìng väng cña nh©n d©n VN đôí với BH. - Cả mặt trời và BH đều lµ céi nguån cña ¸nh s¸ng, nguån gèc cña sù sèng, h¹nh phóc cho đồng bào VN. Bµi 3: T×m c¸c Èn dô chuyển đổi cảm giác và cho biÕt t¸c dông: a. ThÊy mïi håi chÝn ch¶y qua mÆt - ThÊy mïi: tõ khøu gi¸c (mòi) chuyÓn sang thÞ gi¸c (m¾t) - ThÊy mïi håi chÝn ch¶y qua mÆt: tõ xóc gi¸c (C¶m gi¸c khi ta tiÕp xóc víi vËt kh¸c) chuyÓn qua khøu gi¸c. - T¸c dông: t¹o liªn tëng míi l¹. b. ¸nh n¾ng ch¶y ®Çy vai - Xóc gi¸c  thÞ gi¸c - T¸c dông: t¹o liªn tëng míi l¹ -d. TiÕng r¬i rÊt máng - Xóc gi¸c  thÝnh gi¸c. - T¸c dông: t¹o liªn tëng.

(214) mới lạ, độc đáo, thú vị. d. ít tiÕng cêi cña bè - Xóc gi¸c, thÞ gi¸c  thÝnh gi¸c - T¸c dông: t¹o liªn tëng mới lạ, sinh động 4. Củng cố: Nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - ChuÈn bÞ luyÖn nãi E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ------------------------------------------------------------. NS:21/02/11 ND: 24/02/11. TiÕt 96. LuyÖn nãi vÒ v¨n miªu t¶ A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - 1. Kiến thức:Củng cố lí thuyết văn miêu tả bằng cách tập nói theo dàn bài đã chuÈn bÞ. BiÕn kÕt qu¶ quan s¸t thµnh bµi nãi. - 2. Kĩ năng : TËp nãi râ rµng, m¹ch l¹c, bíc ®Çu thÓ hiÖn c¶m xóc. - 3. Giáo dục: Ý thức ht tích cực tự giác, năng động, tự tin B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Trình bày vấn đề tự tin mạnh dạn trước tập thể D. C¸c bíc lªn líp:.

(215) 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS. Hoạt động của thầy Nội dung cần đạt Hoạt động 1: Nêu yêu cầu I. Yêu cầu của tiết luyÖn nãi: cña tiÕt luyÖn nãi -Tác phong: đàng hoàng, ch÷ng ch¹c, tù tin - C¸ch nãi: râ rµng, m¹ch l¹c, kh«ng Êp óng. - Nội dung: đảm bảo theo yêu cầu của đề. ii. LuyÖn nãi: Hoạt động 2: - GV yªu cÇu HS nãi tríc Bµi 1: Khi t¶ cÇn chó ý: tæ trong 15 phót - Giê häc lµ g×? ThÇy Ha- GV cho HS nãi tríc líp men lµm g×? HS cña thÇy 25 phót lµm g×? - HS chia 4 nhãm tr×nh - Kh«ng khÝ trêng, líp lóc bµy tríc tæ Êy. - Cử đại diện trình bày tr- - Âm thanh, tiếng động íc líp nào đáng chú ý? - C¸c nhãm nhËn xÐt Bµi 2: - GV nhËn xÐt vµ cho T¶ miÖng ch©n dung thÇy ®iÓm Ha-men: - D¸ng ngêi? nÐt mÆt? QuÇn ¸o thÇy mÆc lªn líp trong buæi häc cuèi cïng? - Giäng nãi? Lêi nãi? Hành động? - Cách ứng xử đặc biệt của thầy khi Phrăng đến muén? - Tãm l¹i: thÇy lµ ngêi nh thÕ nµo? - C¶m xóc cña b¶n th©n? Bµi 3: Khi t¶ cÇn chó ý: - Đi cïng ai? T©m tr¹ng? C¶nh nhµ thÇy sau n¨m năm gặp lại? Thầy đón trò nh thÕ nµo? Khi nhËn ra HS cò thÇy cã biÓu hiÖn g× kh¸c thêng? C©u nãi nào của thầy hôm đó làm em nhí nhÊt? Phót chia tay nh thÕ nµo? 4. Củng cố: Nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp..

(216) - ChuÈn bÞ kiÓm tra V¨n tiÕt 97 E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ----------------------------------------------------------NS: 24/02/11 TuÇn 25 Bµi 24 TiÕt 97 ND: 27/02/11. KiÓm tra V¨n A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - 1. Kiến thức: KiÓm tra nhËn thøc cña HS vÒ v¨n b¶n tù sù, v¨n xu«i vµ th¬ hiÖn đại đã học. - KÕt hîp kiÓm tra tr¾c nghiÖm ng¾n gän vµ tù luËn viÕt nh÷ng ®o¹n v¨n ng¾n. - H×nh thøc kiÓm tra viÕt 1 tiÕt - 2. Kĩ năng: Làm bài nghiêm túc, nhanh chính xác - 3 .Giáo dục: Ý thức tự giác , độc lập suy nghĩ không coi cóp trong khi làm bài. B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: + Ra đề - Häc sinh: + «n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Kiểm tra đánh giá tổng hợp D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS: 3. §Ò bµi: §iÓm:. Hä tªn: ................................................................Líp 6.... §Ò kiÓm tra V¨n tiÕt 97 A.Tr¾c nghiÖm: (2,5 ®iÓm) §äc ®o¹n v¨n sau: ..."... Những động tác thả sào, rút sào rập ràng nhanh nh cắt. Thuyền cố lấn lên. Dợng Hơng Th nh một pho tợng đồng đúc, các bắp thịt cuồn cuộn, hai hàm răng cắn chÆt, quai hµm b¹nh ra, cÆp m¾t n¶y löa gh× trªn ngän sµo gièng nh mét hiÖp sÜ cña Trêng S¬n oai linh hïng vÜ. Dîng H¬ng Th ®ang vît th¸c kh¸c h¼n dîng H¬ng Th ë nhµ, nãi n¨ng nhá nhÎ, tÝnh nÕt nhu m×, ai gäi còng v©ng v©ng d¹ d¹."... Hãy khoanh tròn vào câu trả lời mà em cho là đúng 1. §o¹n văn trªn trÝch trong t¸c phÈm nµo? A. Vît B. DÕ MÌn phiªu lu C. S«ng níc Cµ Mau D. Buæi häc cuèi th¸c; kÝ cïng 2. T¸c gi¶ ®o¹n trÝch trªn lµ ai? A. §oµn Giái B. T« Hoµi C. Vâ Qu¶ng; D. T¹ Duy Anh. 3. §o¹n v¨n trªn t¸c gi¶ sö dông mÊy phÐp so s¸nh? A. 2 B. 3 C.4 D.5 4. Tác dụng của các phép so sánh đó?.

(217) ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... 5. Hai cách so sánh "nh một pho tợng đồng đúc" và "nh một hiệp sĩ của Trờng Sơn oai linh hïng vÜ" vÒ Dîng H¬ng Th cho thÊy «ng lµ ngêi nh thÕ nµo? A. KhoÎ m¹nh, v÷ng ch¾c, dòng m·nh, C. M¹nh mÏ, kh«ng sî khã kh¨n hµo hïng gian khæ B. Dµy d¹n kinh nghiÖm chÌo thuyÒn vît D. ChËm ch¹p nhng khoÎ m¹nh khã th¸c ai địch đợc. B. ViÕt ®o¹n: 1. Em h·y nªu c¶m nhËn vµ suy nghÜ cña em vÒ nh©n vËt KiÒu Ph¬ng trong truyÖn "Bøc tranh cña em g¸i t«i" cña t¸c gi¶ T¹ Duy Anh. (4,5 ®iÓm) 2. Trong v¨n b¶n Buæi häc cuèi cïng em thÝch nhÊt h×nh ¶nh , chi tiÕt nµo nhÊt? V× sao em thÝch? (3 ®iÓm) 4. Củng cố: Hết giờ thu chấm 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, Hoµn thiÖn bµi tËp. - ChuÈn bÞ kiÓm tra V¨n tiÕt 97 E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................ NS: 27/02/2011 ND: 1/03/2011. TiÕt 98 :. Tr¶ bµi tËp lµm v¨n t¶ c¶nh viÕt ë nhµ. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - 1. Kiến thức : HS nhËn u, nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña m×nh biÕt c¸ch söa ch÷a, rót kinh nghiÖm cho nh÷ng bµi viÕt tiÕp theo. - 2. Kĩ năng : LuyÖn kü n¨ng ch÷a bµi viÕt cña b¶n th©n vµ cña b¹n. - 3. Giáo dục: Ý thức ht tích cực, tự giác sửa chữa lỗi trong khi làm bài B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Bµi chÊm - Häc sinh: Vë ghi chÐp C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi Hoạt động của thày và trò GV chép lại đề lên bảng ? §Ò yªu cÇu nh÷ng g×. Nội dung kiến thức cần đạt §Ò bµi : Hãy tả lại hình ảnh cây đào (hoặc cây mai vàng) vào dịp tết đến xuân về I. Tìm hiểu đề và lập dàn bài: Dµn bµi ? Hãy nêu dàn bài mà em đã 1.MB: giíi thiÖu vÒ cây đào ( hoạc cây mai vàng).

(218) chuÈn bÞ tríc khi lµm bµi. * GV nhËn xÐt chung. 2.TB: -Giíi thiÖu vÒ, h×nh d¸ng,màu sắc, đặc điểm.... -Miêu tả kĩ về màu sắc của hoa, lá khi tết đến xuân về. Tả theo trình tự hợp lí. -Liên tưởng , nhận xét của em về đặc điểm của cây đào hoặc cây mai vàng (Có thể sử dụng so sánh, nhân hóa…) -Sự quan tâm của mọi người trong gia đình, với cây đào và cây mai -T×nh c¶m cña em dµnh cho cây đào hoặc cây mai... 3.KB: Cảm nghĩ cña em với cây đào, hoặc cây mai... II. NhËn xÐt chung: 1. ¦u ®iÓm: -Đa số hs làm bài tơng đối tốt. trình bày cẩn thận, ch÷ viÕt râ rµng. - Nội dung tả tơng đối chi tiết, sắp xếp trỡnh tự hợp lí. -Thể hiện đợc tình cảm của mọi người và bản thân đối với cây đào hoặc cây mai 2. H¹n chÕ: - Cßn viÕt sai chÝnh t¶, sai cÊu tróc c©u vµ dïng tõ. III. Ch÷a lçi cô thÓ:. hs-líp 6C Đông, Dương 6D Đạt Nam Trung. Lçi sai ChÝnh t¶: Sung quanh Lô đùa Khẳng khui Giọt xương Chong gió Làn gió. 6E Sơn ,Tú. Dung dinh mói lở. 6C. Diễn đạt câu văn: -Nó đã trở thành của thời đại V.§äc bµi viÕt tèt:. Ng/ nh©n. ch÷a. - ph¸t ©m - xung quanh ngäng - Nô đùa - Khẳng khiu - Giọt sương - Trong gió - Làn gió - ph¸t ©m - Rung rinh ngäng - mới nở -thiÕu VN. 6C:Huy. - thªm VN 6D:Trang. 6E: Yến.

(219) VI.Tr¶ bµi, gäi ®iÓm - KÕt qu¶: líp sÜ sè 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 > TB 6C 32 6D 30 6E 32 IV. Cñng cè : Häc sinh tù söa c¸c lçi trong bµi viÕt cña m×nh vµ rót kinh nghiÖm GV nh¾c l¹i lý thuyÕt vÒ v¨n t¶ c¶nh, bè côc v¨n b¶n, m¹ch l¹c trong v¨n b¶n V. HDVN : - ¤n l¹i phÇn văn tả cảnh -Xem lại lý thuyết và văn mẫu để học tập - TËp viÕt ®o¹n v¨n tả cảnh E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................ NS: 28/02/2011 ND: 02/03/2011. TuÇn: 28. TiÕt 99 V¨n b¶n. Lîm (Tè H÷u). A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - 1. Kiến thức: Giúp HS cảm nhận đợc vẻ đẹp hồn nhiên, vui tơi, trong sáng của h×nh ¶nh Lîm, ý nghÜa cao c¶ vÒ sù hi sinh cña nh©n vËt, nghÖ thuËt miªu t¶ nh©n vËt kÕt hợp víi kÓ vµ biÓu hiÖn c¶m xóc. - ThÊy tµi n¨ng quan s¸t, miªu t¶ trËn ma rµo mïa hÌ ë n«ng th«n miÒn B¾c VN qua c¸i nh×n vµ c¶m nhËn cña mét thiÕu niªn 9-10 tuæi. - 2. Kĩ năng : Luyện kĩ năng đọc diễn cảm thơ, quan sát cảnh vật thiên nhiên, kĩ năng tìm hiểu và phân tích ý nghĩa các từ láy, các loại hoán dụ và đối thoại trong th¬ tù sù. - 3. Giáo dục: Ý thức ht tích cực tự giác , kính trọng và biết ơn các anh hùng liệt sĩ đã hi sinh cho Tổ Quốc B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 1. §äc thuéc lßng vµ diÔn c¶m bµi th¬ §ªm nay B¸c không ngủ. Em xúc động hơn cả trớc câu thơ, đoạn th¬ nµo? V× sao? 3.Bµimíi: Håi ®Çu kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, nhµ th¬ Tè H÷u võa ở HN trở về thành phố Huế quê hơng đang đánh Pháp quyÕt liÖt, t×nh cờ gÆp chó bÐ liªn l¹c Lîm nhÝ nh¶nh, vui tơi. Ít lâu sau, nhà thơ lại nghe tin Lợm đã hi sinh anh dũng trên đờng đi công tác. Xúc động, nghẹn ngµo, nhí th¬ng, c¶m phôc; Tè H÷u viÕt bµi th¬ Lîm. Hoạt động của thầy. Nội dung cần đạt.

(220) Hoạt động1: §äc vµ t×m hiÓu chung PP vấn đáp kĩ thuật động não - Gọi HS đọc chú thích trong SGK sau đó GV nhÊn m¹nh mét sè ý.. A. Bµi Lîm: I. GIỚI chung:. THIỆU. 1 T¸c gi¶: - Tè H÷u tªn lµ NguyÔn Kim Thµnh, sinh 1920 quª ë tỉnh Thõa Thiªn HuÕ, lµ mhµ c¸ch m¹ng, nhµ th¬ lín cña th¬ ca hiện đại VN. - 2. T¸c phÈm: Bµi Lîm đợc ông sáng tác năm 1949 trong thêi k× kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n - Yªu cÇu HS đọc vµ chó Ph¸p. thay đổi giọng và nhịp ®ọc thÝch hîp víi tõng II. §äc - hiÓu VĂN c©u, tõng ®o¹n. Giäng vui BẢN t¬i s«i næi nhÝ nh¶nh ë 1. §äc vµ t×m hiÓu chú ®o¹n ®Çu vµ ®o¹n cuèi. thích - Em cã nhËn xÐt g× vÒ thÓ lo¹i - Theo em bè côc cña bµi th¬ nh thÕ nµo? GV: Khi kÓ l¹i c©u chuyÖn b»ng v¨n xu«i vÉn cã thÓ giữ nguyªn nh÷ng câu đối thoại tiêu biểu cña Lîm vµ nhµ th¬.. Hoạt động 2: Tìm hiểu néi dung v¨n b¶n - GV cho HS đọc đoạn v¨n ®Çu G?: - Hoµn c¶nh gÆp gì gi÷a Lîm víi nhµ th¬ cã gì đáng chú ý? HS: - Hoµn c¶nh: "HuÕ đổ máu" - Trong hoàn cảnh chiến đấu chống thùc d©n Ph¸p. G?: - Đoạn thơ gợi lên trớc mắt ngời đọc hình ảnh. 2. Kết cấu- bè côc bµi th¬: - ThÓ lo¹i: th¬ 4 tiÕng, nhÞp 2/2 - Lo¹i th¬ tù sù - ng«i kÓ thø ba. - Bè côc: 3 ý + N¨m khæ th¬ ®Çu: Nhí l¹i cuéc gÆp gì t×nh cê gi÷a nhµ th¬ vµ Lîm. + B¶y khæ gi÷a: ChuyÕn c«ng t¸c vµ sù hi sinh cña Lîm. + Hai khæ cuèi: H×nh ¶nh Lîm sèng m·i. 3. PHÂN TÍCH v¨n b¶n: A. H×nh ¶nh Lîm trong lÇn gÆp gì t×nh cê víi nhµ th¬:.

(221) chó bÐ Lîm nh thÕ nµo? ®Çu nghªnh nghªnh, cêi híp mí, má đỏ bồ quân. HS: - Trang phôc: C¸i x¾c xinh xinh Ca lô đội lÖch - Cö chØ: Måm huýt s¸o vang Nh con chim chÝch Nhảy trên đờng vµng - Lêi nãi: Ch¸u ®i liªn l¹c Vui l¾m chó µ ë §ån Mang C¸ ThÝch h¬n ë nhµ G?:- Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ Lîm trªn c¸c ph¬ng diÖn: Quan s¸t vµ tëng tîng; đặc sắc trong cách dùng tõ? HS:  T¸c gi¶ quan s¸t trùc tiÕp Lîm b»ng m¾t nhìn và tai nghe, do đó Lợm đợc miêu tả rất cụ thể, sống động Tõ l¸y gîi gîi h×nh cã t¸c dông gîi t¶ h×nh ¶nh Lîm nhá nh¾n, nhanh nhÑn, vui t¬i vµ nhÝ nh¶nh, nghÞch ngîm. G?: - §êng vµng lµ con đờng nh thế nào? HS: - §êng vµng lµ con đờng trong hồi tởng là đ- Hình ảnh Lợm nhỏ nhắn, êng c¸t vµng, ®Çy n¾ng nhanh nhÑn, vui t¬i vµ nhÝ vàng, đồng lúa vàng. nh¶nh, yêu đời G?: - H×nh ¶nh so s¸nh Lîm víi con chim chÝch nhảy trên đờng vàng đẹp vµ hay ë chç nµo? HS: H×nh ¶nh so s¸nh cã giá trÞ gîi h×nh (T¶ rÊt đúng về hình dáng Lợm: Nhỏ nhắn, hiếu động, tơi vui gi÷a kh«ng gian c¸nh đồng lúa vàng). Ngoài ra nã cßn cã gi¸ trÞ biÓu c¶m thÓ hiÖn t×nh c¶m yªu mến của nhà thơ đối với Lîm..

(222) G?: - Nh÷ng lêi th¬ miªu tả Lợm nh thế đã làm nổi râ h×nh ¶nh Lîm víi những đặc điểm nào? HS:  Hån nhiªn, nhanh nhẹn, yêu đời. G? - Ngôn ngữ đối thoại cña hai chó ch¸u cã g× đáng chú ý? HS: cuéc trß chuyÖn ng¾n ngñi nhng rÊt gÇn gòi, th©n mËt gi÷a hai chó ch¸u G? - Nh÷ng lêi th¬ nµo miªu t¶ Lîm ®ang lµm nhiÖm vô? HS: * Lîm ®ang lµm nhiÖm vô: - Bá th vµo bao - Th đề thợng khẩn - Vôt qua mÆt trËn §¹n bay vÌo vÌo - Ca l« chó bÐ Nhấp nhô trên đồng G?: Theo em, lêi th¬ nµo g©y Ên tîng nhÊt cho em? HS: +Lêi th¬ g©y Ên tîng nhÊt lµ: Vôt qua mÆt trËn §¹n bay vÌo vÌo G?: - Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch dïng tõ cña t¸c gi¶? HS:  §éng tõ vôt, tÝnh tõ vÌo vÌo, miªu t¶ chÝnh xác hành động dũng cảm cña Lîm vµ sù ¸c liÖt cña chiÕn tranh. G?: C©u hái tu tõ gîi cho em suy nghÜ g× vÒ h×nh ¶nh Lîm? HS: - C©u hái tu tõ: Sî chi hiÓm nghÌo? Nãi lªn khÝ ph¸ch dòng c¶m nh mét lêi th¸ch thøc víi qu©n thï. G?: - C¸i chÕt cña Lîm đợc miêu tả nh thế nào? HS: * C¸i chÕt cña Lîm: - Mét dßng m¸u t¬i - Ch¸u n»m trªn lóa Tay n¾m chÆt b«ng Lóa th¬m mïi s÷a Hồn bay giữa đồng... - H×nh ¶nh Lîm n»m gi÷a cánh đồng lúa đợc miêu. B. H×nh ¶nh Lîm trong chuyÕn ®i liªn l¹c: * Lîm ®ang lµm nhiÖm vô:. Hành động dũng cảm của Lîm vµ sù ¸c liÖt cña chiÕn tranh.. *C¸i chÕt cña Lîm.

(223) t¶ thËt hiÖn thùc vµ l·ng m¹n. Lîm ng· ngay trªn đất quê hơng... Hơng th¬m cña lóa còng nh h¬ng cña dßng s÷a mÑ ®a em vµo giÊc ngñ vÜnh h½ng. Linh hån bÐ nhá vµ anh hùng ấy đã húa thân vào non sông đất nớc. G?: - H×nh ¶nh Lîm bÊt ngờ trúng đạn ngã xuống nằm trên đồng lúa gợi cho em c¶m xóc g×? HS: - C¸i chÕt cña Lîm gợi cho ngời đọc vừa xót th¬ng, võa c¶m phôc. Mét c¸i chÕt dòng c¶m nhng nhÑ nhµng thanh th¶n. Lîm kh«ng cßn n÷a nhng hình ảnh đẹp đẽ của Lợm cßn sèng m·i víi quª h¬ng. GV: Cái chết có đổ máu nhng lại đợc miêu tả nh mét giÊc ngñ b×nh yªn cña trÎ th¬ gi÷a c¸nh đồng quê hơng thơm hơng lúa. G? - C¸i chÕt Êy gîi cho em nh÷ng t×nh c¶m vµ suy nghÜ g×? HS: - C¸i chÕt cña Lîm gợi cho ngời đọc vừa xót th¬ng, võa c¶m phôc. Mét c¸i chÕt dòng c¶m nhng nhÑ nhµng thanh th¶n. Lîm kh«ng cßn n÷a nhng hình ảnh đẹp đẽ của Lợm cßn sèng m·i víi quª h¬ng. G?: - T×nh c¶m vµ t©m tr¹ng cña t¸c gi¶ khi trë vÒ sù hi sinh cña Lîm nh thÕ nµo? HS: - T×nh c¶m cña t¸c gi¶: Ng¹c nhiªn, bµng hoàng, đau đớn, nghẹn ngào trớc cái chết của Lợm.Nhà thơ đã tách câu thơ làm đôi tạo tiếng gọi th©n th¬ng thèng thiÕt. - Nªu ý nghÜa cña ®o¹n th¬ ®iÖp khóc nµy? * GV bình: Điều đó còn thÓ hiÖn niÒm tin cña nhµ th¬ vÒ sù bÊt diÖt cña. Gợi cho ngời đọc vừa xót th¬ng, võa c¶m phôc. Mét c¸i chÕt dòng c¶m nhng nhÑ nhµng thanh th¶n. Lîm kh«ng cßn n÷a nhng hình ảnh đẹp đẽ của Lợm cßn sèng m·i víi quª h¬ng.. *. Hai khæ cuèi: - §iÖp khóc Lîm sèng m·i: nèi tiÕp mét c¸ch hîp lÝ, tr¶ lêi cho c©u hái tu từ trên khẳng định Lợm sẽ sống mãi cùng thời.

(224) nh÷ng con ngêi nh Lîm. Nhng đó còn là ớc vọng cña nhµ th¬ vÒ mét cuéc sèng thanh b×nh kh«ng cã chiến tranh để trẻ thơ đợc sèng hån nhiªn, h¹nh phóc. Nh÷ng lêi th¬ cuèi cïng v× thÕ kh«ng chØ diÔn t¶ t×nh c¶m tr×u mÕn mµ cßn day døt niÒm xãt th¬ng vµ íc väng hoµ b×nh. §ã lµ ý nghÜa nh©n đạo sâu xa của bài thơ nµy. Hoạt động 3: Tổng kết - Em cảm nhận đợc nh÷ng ý nghÜa néi dung s©u s¾c nµo tõ bµi th¬? - Em nhận thức đợc gì về nghÖ thuËt th¬ qua bµi Lîm?. gian, trong lßng nhµ th¬, trong t×nh th¬ng nhí, c¶m phục của đồng bào Huế, trong chóng ta vµ c¸c thÕ hÖ mai sau.. 4. Tæng kÕt: 4.1 Nội dung : 4.2. Nghệ thuật: 4.3. Ghi nhớ: (SGK77). 4. Củng cố :Nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. So¹n bµi: Ma E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. -----------------------------------------------------------NS: 1/03/2011 ND: 4/03/2011. TuÇn: 28 TiÕt 100. Hớng dẫn đọc thêm:. Ma. (TrÇn §¨ng Khoa) A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - 1.Kiến thức: ThÊy tµi n¨ng quan s¸t, miªu t¶ trËn ma rµo mïa hÌ ë n«ng th«n miÒn B¾c VN qua c¸i nh×n vµ c¶m nhËn cña mét thiÕu niªn 9-10 tuæi. - 2. Kĩ năng : Luyện kĩ năng đọc diễn cảm thơ, quan sát cảnh vật thiên nhiên, kĩ năng tìm hiểu và phân tích ý nghĩa các từ láy, các loại hoán dụ và đối thoại trong th¬ tù sù. - 3. Giáo dục: thái độ ht tích cực, tự giác, cảm thụ thơ tự do B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 1. §äc thuéc lßng vµ diÔn c¶m bµi th¬ Lîm. Em xúc động hơn cả trớc câu thơ, đoạn thơ nào? Vì sao? 3. Bµi míi.

(225) Hoạt động của thầy Nội dung cần đạt Hoạt động 5: Hớng dẫn học bài Bài Ma: (Hớng dẫn tự học) th¬ Ma - GV cho HS đọc giới thiệu SGK I Giới thiệu chung 1.T¸c gi¶ - TrÇn §¨ng Khoa sinh n¨m 1958 quª Nam S¸ch - H¶i D¬ng hiÖn ®ang c«ng t¸c ë t¹p chí Quân đội. 2. T¸c phÈm: - Bµi th¬ s¸ng t¸c n¨m 1967 II. Đọc – Hiểu văn bản - GV đọc mẫu và cho HS đọc 1. §äc , chú thích: G? - Bµi th¬ lµm theo thÓ th¬ g×?. G? - Bµi th¬ t¶ c¶nh ma vµo mïa nµo? Thuéc vïng nµo? G? - Nêu một số VD cụ thể để chøng tá r»ng TrÇn §¨ng Khoa trong cơn ma đã miêu tả mỗi sự vật rÊt næi bËt, tiªu biÓu, râ tõng nÐt riêng về hình dáng, hành động trớc vµ trong c¬n ma?. 2. Kết cấu- Bố cục - ThÓ th¬ tù do, c¸c c©u v¨n ng¾n. - NhÞp th¬ nhanh, gÊp m¹nh, mçi c©u th¬ lµ mét nhÞp, Ýt vÇn chñ yÕu lµ vÇn c¸ch thÓ hiÖn trËn ma rµo ë th«n quª mïa h¹. - Bµi th¬ t¶ c¶nh thiªn nhiªn, c¶nh trËn ma rào mùa hạ ở nông thôn đồng bằng Bắc Bộ. 3. Phân tích a- C¶nh tríc khi ma: §µn mèi bay ra, mối trẻ, mối già, đàn kiến tránh ma, mặt trêi ®Çy m©y ®en, c©y mÝa móa g¬m. b- C¶nh trong khi ma: Ma rµo rµo ï ï, rơi lộp bộp, cóc nhảy từng sự vật đều đợc t¶ chÝnh x¸c ë nÐt næi bËt nhÊt, rÊt phï hîp víi chóng kÓ c¶ vÒ h×nh d¸ng vµ trong ho¹t động. - Đoạn thơ: Ông trời...Đầy đờng  ¢m vang mét thêi chèng Mü hµo hïng đợc tái hiện qua 3 hình ảnh: Màu trời, ngän mÝa, kiÕn ch¹y ma.. G? - Có một biện pháp NT đợc sử dụng rất phổ biến trong bài thơ đó lµ biÖn ph¸p NT g×? HS : - HÇu nh trong suèt bµi th¬ các sự vật đều đợc gọi tên và gán cho chóng nh÷ng d¸ng vÎ, tÝnh chất hoặc động tác giống nh con ngêi. §ã lµ biÖn ph¸p NT nh©n ho¸. G? - C¸ch c¶m nhËn thiªn nhiªn c- Cuèi bµi: Con ngêi míi xuÊt hiÖn trªn cña T§K trong bµi th¬ nµy võa hån c¸i nÒn thiªn nhiªn d÷ déi, hùng vÜ nhiªn, trÎ th¬, võa s©u s¾c vµ in ®Ëm dÊu Ên cña thêi kh¸ng chiÕn chèng Mü. Em h·y lµm râ nhËn xÐt trªn? - Đoạn thơ: Ông trời...Đầy đờng  ¢m vang mét thêi chèng Mü hào hùng đợc tái hiện qua 3 hình ¶nh: Mµu trêi, ngän mÝa, kiÕn ch¹y ma. G? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ h×nh ¶nh cuèi bµi? GV: Bình Con ngêi míi xuÊt hiÖn trªn c¸i nÒn thiªn nhiªn d÷ déi, hùng vÜ võa mang tÝnh chÊt cô thÓ, kh¸i qu¸t biÓu tîng võa ca ngợi vẻ đẹp lao động cần cù của con ngêi n«ng d©n b×nh dÞ chèng.

(226) chäi, vît qua chiÕn th¾ng nh÷ng trë ng¹i cña thiªn nhiªn toát lªn nh÷ng t×nh c¶m kÝnh yªu, tr©n träng, tù hào của đứa con về ngời cha của mình. Gợi ấn tợng đẹp, khoẻ của ngời nông dân lao động VN thời đánh Mỹ. Hoạt động 3: Tổng kết - Em cảm nhận đợc những ý nghĩa néi dung s©u s¾c nµo tõ bµi th¬? - Em nhận thức đợc gì về nghệ thuËt th¬ qua bµi Ma?. 4. Tæng kÕt: 4.1. Nội dung: 4.2.Nghệ thuật. 4.3. Ghi nhớ: SGK - Tr77. 4. Củng cố: Nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - So¹n bµi: Ho¸n dô E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................ ----------------------------------------------------------NS: 03/03/2011 ND: 07/03/2011. TuÇn 2 8 101. Bµi 24. TiÕt. Ho¸n dô A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - 1. Kiến thức: N¾m v÷ng kh¸i niÖm ho¸n dô, ph©n biÖt ho¸n dô víi Èn dô vµ c¸c kiÓu ho¸n dô. - 2. Kĩ năng : Luyện kĩ năng phân tích đợc giá trị biểu cảm của phép hoán dụ. - 3. Giáo dục: Ý thức ht tự giác tích cực, giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt B. ChuÈn bÞ: Gi¸oviªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt VD -Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích , quy nạp, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 1. H·y t×m Èn dô trong c©u ca dao sau vµ nªu ý nghÜa của ẩn dụ đó? Con cß ¨n b·i rau r¨m Đắng cay chịu vậy, đãi đằng cùng ai? 3. Bµi míi Hoạt động của thầy. Nội dung cần đạt.

(227) Hoạt động 1: Tìm hiểu kh¸i niÖm vÒ Èn dô PP vấn đáp, quy nạp.KT động não * GV treo bảng phụ đã viÕt VD - Em thÊy "¸o n©u" vµ "¸o xanh" trong VD gîi cho em liªn tëng tíi nh÷ng ai? - Gi÷a ¸o n©u víi n«ng th«n, ¸o xanh víi thµnh thÞ cã mèi liªn hÖ g×?. - So sánh cách diễn đạt của VD với cách diễn đạt: "TÊt c¶ n«ng d©n ë n«ng th«n vµ c«ng nh©n ë c¸c thành phố đều đứng lên"? - GV chèt: Tõ ¸o n©u vµ ¸o xanh lµm ta liªn tëng tíi nh÷ng ngêi n«ng d©n vµ c«ng nh©n. V× n«ng d©n thêng mÆc ¸o nhuém mµu n©u; c«ng nh©n ®i lµm thêng hay mÆc quÇn ¸o b¶o hé mµu xanh. C¸ch viết nh vậy ngời ta đã sử dông phÐp tu tõ ho¸n dô. -Em hiÓu thÕ nµo lµ ho¸n dô? - Cho HS đọc ghi nhớ Hoạt động 2: Phân loại c¸c kiÓu ho¸n dô * GV treo bảng phụ đã viÕt VD a. Bµn tay ta lµm nªn tÊt c¶ Có sức ngời sỏi đá cũng thµnh c¬m b. Mét c©y lµm ch¼ng lªn non Ba c©y chôm l¹i nªn hßn nói cao c. Ngày Huế đổ máu Chó Hµ Néi vÒ T×nh cê chó ch¸u GÆp nhau Hµng BÌ d. Em đã sống bởi vì em. A. LÍ THUYẾT I. ThÕ nµo lµ ho¸n dô: 1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu(SGK - Tr 82) - "¸o n©u" vµ "¸o xanh" liªn tëng tíi nh÷ng ngêi n«ng d©n vµ c«ng nh©n. - ¸o n©u - n«ng th«n  Quan hệ đi đôi với nhau. Nãi X lµ nghÜ dÕn Y. - ¸o xanh - thµnh thÞ VD: + §Çu xanh - tuæi tÎ + §Çu b¹c - tuæi giµ + Mày râu - đàn ông + Má hồng - đàn bà  mèi quan hÖ kh¸ch quan tÊt yÕu nã kh¸c c¬ b¶n quan hệ Èn dô (so sánh ngÇm). * So sánh: - Cách diễn đạt trong th¬ Tè H÷u cã gi¸ trÞ biÓu c¶m. - Cách diễn đạt của câu v¨n xu«i chØ th«ng b¸o sù kiÖn, kh«ng cã gi¶ trÞ biÓu c¶m.. 2. Ghi nhí: SGK - TR 82 II. C¸c kiÓu ho¸n dô: 1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu.

(228) đã thắng! C¶ níc bªn em, quanh giêng nÖm tr¾ng, H¸t cho em nghe nh tiÕng mÑ ngµy xa, S«ng Thu Bån giäng h¸t đò đa... ( Tè H÷u). * NhËn xÐt: a. Bµn tay: Bé phËn c¬ thể ngời, công cụ đặc biệt để L§ (kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña søc L§). - Quan hÖ: bé phËn vµ G? - Bµn tay gîi cho em toµn thÓ. liªn tëng dÕn sù vËt nµo? b. Mét vµ ba: sè lîng Ýt vµ - §ã lµ mèi quan hÖ g×? nhiÒu. - Quan hÖ: sè lîng cô thÓ G? - "Mét" vµ "Ba " gîi vµ sè lîng v« h¹n. cho em liªn tëng tíi c¸i g×? c. §æ m¸u: Sù kiÖn khëi G?- Mèi quan hÖ gi÷a nghÜa th¸ng T¸m n¨m chóng nh thÕ nµo? 1945 ë thµnh phè HuÕ. G?- "Đổ máu" gợi cho em - Quan hệ dấu hiệu đặc trliên tởng tới sự kiệngì? ng cña sù kiÖn, sù viÖc vµ G?- Mèi quan hÖ gi÷a b¶n th©n sù kiÖn, sù viÖc. chóng nh thÕ nµo? d. PhÐp ho¸n dô: C¶ níc G?- Xác định và chỉ rõ - Quan hệ: Vật chứa (Cả mèi quan hÖ cña phÐp níc) ho¸n dô trong VD d ? - Và vật đợc chứa (Nhân dân VN) sống trên đất nớc G?- Cã mÊy kiÓu ho¸n VN. dô? 2. Ghi nhí: SGK - tr 83 - GV cho HS đọc lại ghi nhí B. LuyÖn tËp: Hoạt động 3: PP vấn đáp. KT động não - GV híng dÉn HS lµm bµi Bµi tËp 1: tËp Xác định các phép hoán - HS đọc bài tập dụ và kiểu quan hệ đợc sử - Mçi HS lµm mét c©u dông. a) Lµng xãm: ChØ nh©n d©n sèng trong lµng xãm. - Quan hÖ: VËt chøa vµ vËt bÞ chøa. b) Mêi n¨m: ng¾n, tríc m¾t, cô thÓ  quan hÖ: cô thÓ vµ trừu tîng. - Tr¨m n¨m: dµi, trừu tîng.  ý nghÜa: Trång c©y: Kinh tÕ, trång ngêi: gi¸o dôc. - Mét x· héi ph¸t triÓn lµ cả kinh tế và giáo dục đều phát triển trong đó kinh tế là động lực, giáo dục là mục đích. + Ho¸n dô: Trång c©y:.

(229) (X©y dùng kinh tÕ) - x©y dùng x· héi ph¸t triÓn. + Trång ngêi: (x©y dùng con ngêi) - x©y dùng x· héi míi. - Hå Chñ TÞch nãi: Muèn x©y dùng chñ nghÜa x· héi, th× ph¶i cã con ngêi XHCN. + Quan hÖ: * Kinh tÕ: Bé phËn - Toµn thÓ. * Giáo dục: Công việc đặc trng - Toµn bé sù nghiÖp. c) ¸o chµm: Ho¸n dô kÐp. - ¸o chµm (y phôc) chØ ngêi d©n sèng ë ViÖt B¾c thêng mÆc ¸o mµu chµm. + Quan hệ: Dấu hiệu đặc trng vµ sù vËt. + ¸o chµm: ChØ quÇn chóng c¸ch m¹ng ngêi d©n téc ë ViÖt B¾c, chØ t×nh c¶m cña quÇn chóng cách mạng nói chung đối víi §¶ng, B¸c. + Quan hÖ: Bé phËn vµ toµn thÓ. + Trái đất: Chỉ loài ngời tiÕn bé ®ang sèng trªn tr¸i đất. + Quan hÖ: VËt chøa vµ vËt bÞ chøa. Bµi tËp 2: Ph©n biÖt Èn dô vµ ho¸n dô. - Gièng nhau: + Èn dô: gäi tªn sù vËt, hiÖn tîng nµy b»ng tªn sù vËt hiÖn tîng kh¸c. + Ho¸n dô: Gäi tªn sù vËt, hiÖn tîng nµy b»ng tªn sù vËt, hiÖn tîng kh¸c. - Kh¸c nhau: + Èn dô: Dùa vµo mèi quan hệ tơng đồng (qua so s¸nh ngÇm) vÒ h×nh thøc, c¸ch thøc, phÈm chÊt, c¶m gi¸c. + Ho¸n dô: Dùa vµo mèi quan hÖ t¬ng cËn (gần gũi) đi đôi với nhau. Về bé phËn - toµn thÓ, vËt chøa - vËt bÞ chøa, dÊu hiÖu - sù vËt, cô thÓ - trõu tîng..

(230) 4.Củng cố: Nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - So¹n bµi: TËp lµm th¬ 4 ch÷ , mçi HS chuÈn bÞ mét bµi th¬ 4 ch÷. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ------------------------------------------------------------. NS: 06/03/2011 ND: 09/03/2011. TiÕt 102. TËp lµm th¬ bèn ch÷. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh:. Hoạt động của thÇy Hoạt động 1:. - 1. Kiến thức: HS nắm đợc những đặc điểm cơ bản của thể th¬ bèn ch÷. - 2. Kĩ năng : NhËn diÖn vµ tËp ph©n tÝch vÇn luËt cña thÓ th¬ này khi đọc hay học các bài thơ bốn tiếng. - TÝch hîp víi v¨n b¶n Lîm thùc hiÖn c¸c phÐp so s¸nh, nh©n ho¸, Èn dô, ho¸n dô. - 3. Giáo dục: Ý thức ht tích cực , tự giác, yêu thích bộ môn B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi - Häc sinh: + So¹n bµi + ChuÈn bÞ bµi th¬ C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS 3. Bµi míi Nội dung cần đạt. I. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS: - Ngoµi bµi th¬ L- 1. Nh÷ng ch÷ cïng îm, em cßn biÕt vần trong bµi th¬.

(231) thªm bµi th¬, ®o¹n th¬ bèn chữ nµo kh¸c? H·y nªu vµ chØ ra nh÷ng ch÷ cïng vÇn víi nhau trong bài thơ đó?. Lîm: Máu - ch¸u, vÒ bÌ, lo¾t cho¾t - x¾c - tho¨n tho¾t, nghªnh nghªnh lÖch, vang - vµng, mÝ - chÝ, qu©n dÇn - µ - c¸ - nhµ.. 2. §Æc ®iÓm c¬ b¶n cña thÓ th¬ bèn ch÷: - Mçi c©u gåm bèn tiÕng. sè c©u trong bµi kh«ng h¹n định, các khổ trong bài đợc chia linh ho¹t tuú theo néi dung hoÆc c¶m xóc. - thÝch hîp víi kiÓu võa kÓ chuyÖn võa miªu tả (về đồng dao, về h¸t ru...) - NhÞp 2/3, ch½n đều - VÇn: kÕt hîp c¸c kiÓu vÇn: ch©n, lng, b»ng tr¾c, liÒn c¸ch. * Ph©n tÝch mét ®o¹n th¬ mÉu: Chó bÐ/ lo¾t cho¾t (VÇn liÒn, tr¾cVL, T) C¸i x¾c/ xinh xinh (VL,T - VL, B) C¸i ch©n/ tho¨n tho¾t (VL, C, T) C¸i ®Çu/ nghªnh nghªnh (VC , B) Ca- lô đội/ lệch (VL, B) Måm huýt /s¸o vang Nh con/ chim chÝch (VC, T) Nhảy trên/ đờng vµng (VC , B) * Ghi chó: - V: vÇn - L: liÒn, lng - C: C¸ch, ch©n - B: b»ng - T: Tr¾c - / : V¹ch nhÞp.

(232) Hoạt động 2: Tập II. Tập làm th¬ bèn ch÷: lµm th¬ bèn ch÷ - Cho HS đọc bài thơ đã chuẩn bị s½n ë nhµ vµ tù ph©n tÝch nhÞp th¬ đó? - Cho HS tù nhËn xÐt vµ söa bµi cña m×nh - Cho HS đọc lại đoạn thơ đã sửa s½n - GV nhËn xÐt chung, söa ch÷a nh÷ng sai sãt vÒ vÇn, ch÷. Hoạt động 3: Hớng dẫn làm bài tËp ë nhµ TËp lµm mét bµi thơ bốn chữ với độ dµi kh«ng qu¸ 10 câu, đề tài: Tả một con vËt nu«i trong nhµ. 4.Củng cố: Nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp - Hoµn thiÖn bµi tËp. So¹n bµi: C« T« E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ------------------------------------------------------------. NS: 07/03/2011 ND: 10/03/2011. TuÇn: 29 TiÕt 103 + 104 V¨n b¶n:. C« T« (NguyÔn Tu©n) A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. KT - Cảm nhận đợc vẻ đẹp trong sáng, tráng lệ, hùng vĩ,.

(233) nhộn nhịp và vui tơi trong bức tranh thiên nhiên và đời sống con ngời ở vùng đảo biển Cô Tô dới ngòi bút tài hoa và xúc c¶m tinh tÕ cña NguyÔn Tu©n. - 2. KN: Luyện kĩ năng đọc diễn cảm văn xuụi , quan sát c¶nh vËt thiªn nhiªn, kÜ n¨ng t×m hiÓu vµ ph©n tÝch ý nghÜa c¸c biện pháp tu từ so sánh, ẩn dụ 3.Giáo dục: Ý thức ht tích cực tự giác yêu thích học bộ môn. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 1. §äc thuéc lßng vµ diÔn c¶m bµi th¬ Lîm? H×nh ¶nh nµo trong bµi th¬ lµm em cảm động nhất? Vì sao? 2. H×nh ¶nh Lîm trong ®o¹n th¬ ®Çu vµ ®o¹n th¬ thø hai cã g× gièng vµ kh¸c nhau? 3.Bµi míi Sau mét chuyÕn tham quan chßm C« Tô 17 đảo xanh, trong vịnh Bắc Bộ nhà v¨n NguyÔn Tu©n viÕt bót kÝ. Tuú bót C«T« næi tiÕng, bµi v¨n kh¸ dµi, t¶ cảnh thiên nhiên, biển đảo trong giông b·o, trong b×nh minh vµ trong sinh ho¹t hàng ngày của bà con trên đảo. Đoạn trÝch ë gÇn cuèi bµi, t¸i hiÖn mét c¶nh sớm bình thờng trên biển và đảo Thanh Lu©n. Hoạt động của thÇy Hoạt động 1: PP vấn đáp KT động não - Giới thiệu đôi nÐt vÒ t¸c gi¶ NguyÔn Tu©n vµ t¸c phÈm?. Nội dung cần đạt i. T×m hiÓu chung: 1. T¸c gi¶: - NguyÔn Tu©n (1910-1987), quª ë Hµ Néi, lµ nhµ v¨n næi tiÕng së trêng vÒ thÓ tuú bót vµ ký. - T¸c phÈm cña «ng lu«n thÓ hiÖn phong cách độc đáo tài hoa, sự hiÓu biÕt phong phó nhiÒu mÆt vµ vèn ng«n ng÷ giµu cã, ®iªu luyÖn. 2- T¸c phÈm:.

(234) - GV nªu yªu cÇu đọc: + Chó ý c¸c tÝnh từ, động từ miêu t¶, c¸c so s¸nh, Èn dô, ho¸n dô, míi lạ, đặc sắc. + §äc giäng vui t¬i hå hëi; - GV đọc mẫu 1 đoạn sau đó gọi HS đọc *. Gi¶i nghÜa tõ khã: - Ng d©n: ngêi đánh cá. - Chài: Lới đánh cá, nghề đánh cá. - Ghe: ThuyÒn nhá. G? - Bµi v¨n cã thÓ chia lµm mÊy ®o¹n? Nªu néi dung chÝnh cña mçi ®o¹n?. ?- Nh vËy, bµi v¨n cã 3 nÐt c¶nh. NÐt c¶nh nµo hÊp dÉn hơn cả đối với em? - HS: C¶nh mÆt trêi mäc, v× c¸ch t¶ cảnh đặc sắc gây Ên tîng míi l¹ vÒ c¶nh tîng léng lÉy, k× ¶o. Cã thÓ lµ c¶nh sinh ho¹t cña con ngêi vì nó đã gợi sự sèng gi¶n dÞ, thanh b×nh, h¹nh phóc n¬i ®©y. - Em cã nhËn xÐt g× vÒ bøc tranh minh ho¹ trong SGK? - HS: Bøc tranh minh ho¹ toµn c¶nh C« T« trong trẻo, sáng sủa nhng cha tả đợc các. §o¹n trÝch ë phÇn cuèi cña bµi kÝ C« T« - T¸c phÈm ghi l¹i nh÷ng Ên tîng vÒ thiªn nhiªn, con ngời lao động ở vùng đảo Cô Tô mµ nhµ v¨n thu nhận đợc trong chuyÕn ra th¨m đảo. II. §äc - hiÓu ®o¹n trÝch: -1. §äc, chú thích. -2. Kết cấu- Bè côc - PTBĐ: miêu tả , tự sự, biểu cảm -Bố cục: 3 đoạn a) Từ đầu đến "ở ®©y" - Toµn c¶nh C« T« mét ngµy sau b·o (§iÓm nh×n miªu t¶: trªn nóc đồn biên phßng C« T«). b) Tõ "MÆt trêi" đến "nhịp cánh": C¶nh mÆt trêi lªn trªn biÓn C« T« (vÞ trÝ: N¬i ®Çu mũi đảo). c) PhÇn cßn l¹i: C¶nh buæi sím trên đảo Thanh Lu©n (vÞ trÝ tõ c¸i giÕng níc ngät ë rìa đảo)..

(235) s¾c mµu cô thÓ nh lêi nhµ v¨n NguyÔn Tu©n Hoạt động 2: - Gọi HS đọc đoạn 1 G?- Díi ngßi bót miªu t¶ cña NguyÔn Tu©n, c¶nh C« T« sau c¬n b·o hiÖn lªn qua c¸c chi tiÕt nµo? H: - Trong trÎo, s¸ng sña; - C©y thªm xanh mît - Níc biÓn lam biếc đậm đà - C¸t vµng gißn h¬n - C¸ nÆng líi G? - ë ®©y, lêi v¨n miªu t¶ cã g× đặc sắc về cách dïng tõ? HS:  Dïng c¸c tÝnh tõ gîi t¶ s¾c mµu võa tinh tÕ võa gîi c¶m (Trong trÎo, s¸ng sña, xanh mît, lam biÕc, vµng gißn). - TÝnh tõ vµng giòn tả đúng sắc vµng kh« cña c¸t biÓn, mét thø s¾c vµng cã thÓ tan ra đợc. đó là sắc vµng riªng cña c¸t C«T« trong c¶m nhËn cña t¸c gi¶. G? - NhËn xÐt vÒ NT miªu t¶ cña t¸c gi¶? HS: - NT miªu t¶: bao qu¸t tõ trªn cao thu lÊy nh÷ng h×nh ¶nh chñ yÕu ®Ëp vµo m¾t. Qua đó bộc lộ tài quan s¸t vµ c¸ch chän läc tõ ng÷ trong vèn tõ vùng giµu cã cña t¸c gi¶.. 3. Phân tích a. C¶nh C« T« sau c¬n b·o:. => Mét bøc tranh phong c¶nh biÓn đảo trong sáng, phãng kho¸ng, léng lÉy..

(236) G? - Lêi v¨n miªu tả của tác giả đã cã søc gîi lªn mét c¶nh tîng thiªn nhiªn nh thÕ nµo trong c¶m nhËn cña em? G? - T¸c gi¶ cã c¶m nghÜ g× khi ng¾m toµn c¶nh C« T«? HS: - "T¸c gi¶ cµng c¶m thÊy yªu mến hòn đảo nh bÊt cø ngêi chµi nµo đ· tõng đÎ ra vµ lín lªn theo mïa sãng ë ®©y". G? - Em hiÓu g× vÒ t¸c gi¶ qua c¶m nghĩ đó của ông? HS:  T¸c gi¶ cßn c¶m thÊy C« TÔ tơi đẹp gần gũi nh quª h¬ng cña chÝnh m×nh. T¸c gi¶ lµ ngêi s½n sµng yªu mÕn, g¾n bã víi thiªn nhiªn, đất nớc. TiÕt 2: - Gọi HS đọc đoạn b. Cảnh mặt trời 2 mäc trªn biÓn, G? - Cảnh mặt đảo Cô Tô: trêi mäc trªn biÓn, đảo Cô Tô đợc quan s¸t vµ miªu t¶ theo tr×nh tù: + Tríc khi mÆt trêi mäc + Trong lóc mÆt trêi mäc + Sau khi mÆt trêi mäc H·y t×m c¸c chi tiÕt miªu t¶ trong từng thời điểm đó? HS: - Ch©n trêi ngÊn bÓ s¹ch nh tÊm kÝnh. - Trßn tr×nh, phóc hậu nh lòng đỏ mét qu¶ trøng thiªn nhiªn ®Çy đặn. Quả trứng hång hµo th¨m.

(237) thẳm, đờng bệ đặt lªn mét m©m b¹c... y nh m©m lÔ phÈm tiÕn ra tõ trong b×nh minh. - Vµi chiÕc nh¹n chao ®i chao l¹i... mét con h¶i ©u lµ lµ nhhÞp c¸nh. G? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ NT miªu t¶ cña t¸c gi¶ trong c¸c chi tiÕt trªn? HS:  Dïng nhiÒu h×nh ¶nh, trong đó nổi bật là h×nh ¶nh so s¸nh độc đáo mới lạ (Qu¶ trøng trßn trÜnh phóc hËu nh,..hång hµo th¨m th¼m ... y nh..). ThÓ hiÖn tµi quan s¸t, tëng tîng cña nhà văn.  Tạo đợc bức tranh cực k× rùc rì, léng lÉy vÒ c¶nh mÆt trêi mäc trªn biÓn. G? - Cái cách đón nhËn mÆt trêi mäc cña t¸c gi¶ diÔn ra nh thÕ nµo? Cã g× độc đáo trong cách đón nhận ấy? HS: - DËy tõ canh t, ra tËn ®Çu mòi đảo ngồi rình mặt trời lên. Cách đón nhËn c«ng phu vµ trang träng G? - Theo em, v× sao nhµ v¨n l¹i cã cách đón nhận mặt trêi mäc c«ng phu và trân trọng đến thÕ? HS: - Nhµ v¨n lµ ngêi yªu thiªn nhiªn. B×nh: NguyÔn Tu©n lµ ngêi cã t×nh yªu thiªn nhiên đến say đắm vµ kh¸t väng. Bøc tranh cùc k× rùc rì, léng lÉy vÒ c¶nh mÆt trêi mäc trªn biÓn.. c. C¶nh sinh ho¹t cña con ngêi trªn đảo Cô Tô:. -. C¶nh sinh ho¹t n¬i ®©y diÔn ra tÊp nập đông vui, thân t×nh Mét cuéc sèng ªm Êm, h¹nh phóc trong sù gi¶n dÞ,.

(238) kh¸m ph¸ c¸i thanh b×nh vµ lao đẹp.... động - HS đọc đoạn 3 G? - §Ó miªu t¶ c¶nh sinh ho¹t trên đảo Cô Tô, nhà văn đã chọn ®iÓm kh«ng gian nµo? HS: - C¸i giÕng níc ngät gi÷a đảoThanh Luõn G? - T¹i sao t¸c gi¶ l¹i chän duy nhÊt c¸i giÕng níc ngọt để tả cảnh sinh hoạt trên đảo C« T«? HS:  Sù sèng sau mét ngµy L§ ở đảo quần tụ quanh giÕng níc; lµ n¬i sù sèng diÔn ra mang tÝnh chÊt đảo: đông vui, tấp nËp, b×nh dÞ. G? - Trong con m¾t cña NguyÔn Tu©n, sù sèng n¬i đảo Cô Tô diễn ra nh thÕ nµo qua c¸i giÕng níc ngät? HS:- C¸i giÕng rÊt đông ngời: tắm, móc, g¸nh níc, bao nhiªu lµ thïng gç cong, ang, gèm. C¸c thuyÒn më n¾p sạp chờ đổ nớc ngọt để chuẩn bị ra khơi đánh cá. Anh hïng Ch©u Hoµ M·n quÈy níc cho thuyÒn. ChÞ Ch©u Hoµ M·n dÞu dµng địu con Cảnh sinh ho¹t n¬i ®©y diÔn ra tÊp nËp đông vui, thân t×nh. T¸c gi¶ c¶m thấy đợc niềm vui vµ sù th©n t×nh ë chÝnh n¬i đ©y. G? - H×nh ¶nh anh hïng Ch©u Hoµ M·n g¸nh níc.

(239) ngät ra thuyÒn, chÞ Ch©u Hoµ M·n địu con bên cái giÕng níc ngät trên đảo gợi cho em c¶m nghÜ g× vÒ cuéc sèng vµ con ngêi n¬i đ©y? GV: TÊt c¶ gîi lªn kh«ng khÝ sinh ho¹t, lµm ¨n yªn vui, ®Çm Êm, thanh b×nh, d©n d· cña nh÷ng ngêi con L§ trªn biÓn c¶ trªn mét bÕn thiªn nhiªn. ThÊy đợc tình nghĩa và nhÞp sèng khoÎ m¹nh, vui t¬i, gi¶n dÞ cña con ngêi đảo biển. Hoạt động 3: Tæng kÕt - Bµi v¨n cho em hiÓu g× vÒ C« T«? - Em cảm nhận đợc những vẻ đẹp độc đáo nào trong v¨n miªu t¶ cña NguyÔn Tu©n? Hoạt động 4: Hớng dẫn luyện tập - HS viÕt ®o¹n trong 5 phót sau đó đọc - HS tr¶ lêi. 4. Tæng kÕt: 4.1. Nội dung : 4.2. Nghệ thuật: 4.3 Ghi nhớ: SGK - Tr 91 III. luyÖn tËp 1.Em h·y viÕt mét ®o¹n v¨n t¶ c¶nh mÆt trêi mäc n¬i em ë? 2. V¨n NguyÔn Tuân bồi đắp thêm t×nh c¶m nµo trong em?. 4. Củng cố : Nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - So¹n bµi: ChuÈn bÞ viÕt bµi TLV t¶ ngêi E. RKNBD: ............................................................................................................................. .............................................................................................................................

(240) ------------------------------------------------------------. NS: 12/03/2011 ND: 15/03/2011 TiÕt 105 + 106. TuÇn: 29. Bµi 25 + 26. ViÕt bµi TËp lµm v¨n t¶ ngêi. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - 1. Kiến thức:Häc sinh biÕt viÕt bµi v¨n t¶ ngêi. - 2. Kĩ năng : Biết viết bài theo bố cục, đúng văn luận. - 3. Giáo dục: ý thøc tù gi¸c, nghiêm tóc khi viÕt bµi. B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: Nghiên cứu ra đề, biểu chấm. - Häc sinh: KiÕn thøc, giÊy bót. C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: ViÖc chuÈn bÞ cña HS 3. Bµi míi I/ §Ò bµi : T¶ l¹i h×nh ¶nh mÑ em trong nh÷ng trêng hîp khi em èm, khi em m¾c lỗi, khi em làm đợc một việc tốt.. II/ Yªu cÇu : - Bài viết sạch sẽ, rõ ràng, diễn đạt lu loát. - Viết đúng yêu cầu của đề : Tả ngời 2. Néi dung - Bµi viÕt thÓ hiÖn râ bè côc a) Më bµi : - Niềm hạnh phúc khi đợc sống bên những ngời thân yêu. - MÑ lµ ngêi gÇn gòi, th©n yªu nhÊt. b) Th©n bµi : * T¶ bao qu¸t: - D¸ng ngêi ( ®Ëm, khoÎ kho¾n, nhanh nhÑn). - Màu da, nụ cời, ánh mắt ( nên chọn một chi tiết để thể hiện chiều sâu tâm lÝ,…). - TÝnh t×nh ( cëi më, chan hoµ, dÔ gÇn, ai còng yªu mÕn). * T¶ cô thÓ: - Trong gia đình: + Nhanh nhẹn, đảm đang, gánh vác, thu vén công việc. + TËn tuþ, hi sinh cho chång con. - Trong c«ng t¸c: + Nghiªm tóc, cÇn cï, cã n¨ng lùc..

(241) + Hết lòng vì tập thể, đợc tín nhiệm, tin yêu. * KØ niÖm s©u s¾c vÒ mÑ khi em èm ( m¾c lçi, lµm viÖc tèt): - BiÓu hiÖn bªn ngoµi: cö chØ ©u yÕm, ©n cÇn; lêi nãi dÞu dµng, nÐt mÆt lo ©u, … - Biểu hiện tâm lí qua ánh mắt, giọng nói động viên, khích lệ, bao dung,… c) KÕt bµi: C¶m nghÜ cña em khi cã mÑ ch¨m sãc. - Sung síng h¹nh phóc. - Yêu quí, biết ơn, muốn chia sẻ với mẹ những lo toan trong gia đình. - Cè g¾ng lµm vui lßng mÑ. III/ BiÓu ®iÓm - §iÓm 9 -10 : Cã lêi v¨n t¶ giµu h×nh ¶nh, c¶m xóc thùc sù, tr×nh bµy râ rµng, s¹ch sÏ kh«ng sai lçi chÝnh t¶. - Điểm 7 -8 : Bài viết đúng thể loại, đủ yêu cầu trên, sai không quá 5 -6 lỗi chÝnh t¶. - Điểm 5-6 : Bài viết cha thật hoàn chỉnh về nội dung, ít cảm xúc , đôi chỗ câu văn còn lúng túng, còn mắc vài lỗi chính tả, diễn đạt. - §iÓm 3 - 4: Bµi viÕt lan man, tr×nh bµy kh«ng khoa häc, cßn m¾c nhiÒu lçi chÝnh t¶. - Điểm 1 - 2 : Bài viết quá sơ sài, không đúng thể loại. 4/ Cñng cè : NhËn xÐt giê kiÓm tra, thu bµi 5/ Hớng dẫn về nhà : Lập dàn ý kể về sự đổi thay của quê em E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. -----------------------------------------------------------NS: 11/03/2011 ND: 14/03/2011. T iÕt 107. C¸c thµnh phÇn chÝnh cña c©u A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: Củng cố các kiến thức đã học ở bậc tiểu học vÒ hai thµnh phÇn chÝnh cña c©u. - Nắm vững khái niệm, đặc điểm và vai trò của vị ngữ, chủ ng÷ - hai thµnh phÇn chÝnh cña c©u. 2. kĩ năng : Kỹ năng nhận diện chính xác và phân tích đợc.

(242) hai thành phần chủ ngữ và vị ngữ trong câu trần thuật đơn. Có ý thức dùng câu trần thuật đơn trong nói và viết. 3. Giáo dục: Ý thức ht nghiêm túc, Yêu thích học bộ môn B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt VD - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2.KiÓm tra bµi cò: 1. H·y cho biÕt c¸c thµnh phÇn chÝnh của câu đã học cở bậc Tiểu học? 3.Bµi míi Trong c©u cã hai thµnh phÇn chÝnh lµ CN và VN, để hiểu rõ hơn về các thành phÇn chÝnh còng nh ph©n biÖt chóng víi thµnh phÉn phô, bµi häc h«m nay chóng ta sÏ t×m hiÓu. Hoạt động của thÇy Hoạt động 1: Phân biÖt c¸c thµnh phÇn chÝnh víi thµnh phÇn phô PP vấn đáp quy nạp. KT động não - Gv viÕt VD lªn b¶ng - Em hãy xác định c¸c thµnh phÇn trong c©u v¨n? - HS lªn b¶ng x¸c định thành phần c©u - Thö lîc bá tõng thµnh phÇn vµ rót ra nhËn xÐt? + Nh÷ng thµnh phÇn nµo b¾t buéc ph¶i cã mÆt trong câu để câu có cấu t¹o hoµn chØnh vµ diễn đạt một ý trän vÑn? + Nh÷ng thµnh phÇn nµo kh«ng b¾t buéc ph¶i cã mÆt trong c©u? - VËy hai thµnh phÇn chÝnh cña c©u lµ g×? GV: VËy hai thµnh phÇn CN vµ VN. Nội dung cần đạt A. LÍ THUYẾT i. Ph©n biÖt thµnh phÇn chÝnh víi thµnh phÇn phô: 1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu Ch¼ng bao l©u, tôi // đã trở thành mét TN CN VN chµng dÕ thanh niªn cêng tr¸ng. (T« Hoµi) * NhËn xÐt: - Kh«ng thÓ bá Cn vµ VN v× cÊu t¹o cña c©u sÏ kh«ng hoµn chØnh, khi t¸ch khái hoµn c¶nh giao tiÕp c©u sÏ trë nªn khã hiÓu. - Cã thÓ bá TN mµ ý nghÜa c¬ b¶n cña c©u kh«ng thay đổi (thành phần phô)..

(243) kh«ng thÓ lîc bá trong c©u gäi lµ thµnh phÇn chÝnh cña c©u. - HS rót ra kÕt luËn - HS đọc ghi nhớ Hoạt động 2: PP vấn đáp quy nạp. KT động não - GV treo b¶ng phụ đã viết VD - Gọi HS đọc VD - Xác định các thµnh phÇn chÝnh cña c©u?. 2. Ghi nhí: SGK Tr 92 ii. Vi Ng÷:. 1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu (SGK - Tr 92+ 93) a. Mét buæi chiÒu, tôi // ra đứng cửa TN CN VN1 hang nh mäi khi, xem hoµng h«n xuèng. VN2. (T«. Hoµi). - Tõ nµo lµm VN chính? Từ đó thuéc tõ lo¹i nµo? - Mçi c©u cã thÓ cã mÊy VN? VN thêng tr¶ lêi cho c©u hái nµo? Em hãy đặt một câu hỏi để tìm VN trong c¸c VD trªn? - Gọi HS đọc ghi nhí - GV chèt l¹i ý chÝnh. b. Chî N¨m C¨n// n»m s¸t bªn bê s«ng, ån µo, CN VN1 VN2 đông vui, tấp nập. (§oµn Giái). VN3 VN4 c. C©y tre// lµ ngêi b¹n th©n cña n«ng d©n VN CN VN Tre, nøa, tróc, mai, vÇu// gióp ngêi ……. CN VN (ThÐp Míi) * NhËn xÐt: a. VN: đứng, xem (§T) b. VN: N»m (§T); ồn ào, đông vui, tÊp nËp (TT). c. VN: (lµ) ngêi b¹n (DT kÕt hîp víi tõ lµ) VN: Gióp (§T) - Mçi c©u cã thÓ cã mét hoÆc nhiÒu VN. - VN cã thÓ lµ §T, TT, côm §T, côm.

(244) TT, DT hoÆc côm DT. - Tr¶ lêi c©u hái: Lµm g×? lµm sao? nh thÕ nµo? 2. Ghi nhí: SGK Tr93 Hoạt động 3: Tìm III. Chủ Ngữ: hiÓu vÒ CN. PP vấn đáp quy nạp. KT động não - Cho HS đọc lại 1. Khảo sỏt và c¸c c©u võa ph©n phân tích ngữ tÝch ë phÇn II - Cho biÕt mèi liệu : (C¸c VD ë quan hÖ gi÷a sù môc II) vËt nªu ë CN víi hành động, đặc * Nhận xét: ®iÓm, tr¹ng th¸i - Quan hÖ gi÷a CN nªu ë VN lµ quan vµ VN: Nªu tªn sù vËt, hÖ g×? - CN cã thÓ tr¶ lêi hiÖn tîng, th«ng cho những câu hỏi báo về hành động, trạng thái, đặc nh thÕ nµo? ®iÓm cña sù vËt, hiÖn tîng. - Ph©n tÝch cÊu t¹o - CN thêng tr¶ lêi cña CN trong c¸c cho c©u hái: Ai? Con g×? c¸i g×? VD trªn? - Ph©n tÝch cÊu t¹o - Cho HS đọc ghi của CN: + Tôi: đại từ làm nhí CN - GV cñng cè l¹i + Chî N¨m C¨n: kiÕn thøc b»ng Côm DT lµm CN c¸ch cho HS lµm + Tre, nøa, tróc, bµi tËp nhanh mai, vÇu: c¸c DT lµm CN (Treo b¶ng phô) + C©y tre: Côm DT lµm CN 2. Ghi nhí: SGk Tr 93 * Bµi tËp nhanh: NhËn xÐt cÊu t¹o cña CN trong c¸c c©u sau: a. Thi ®ua lµ yªu níc. b. §Ñp lµ ®iÒu ai còng muèn. - CN: Thi ®ua... lµ động từ - CN: §Ñp... Lµ tÝnh tõ..

(245) Hoạt động 4 PP vấn đáp,tổng hợp.KT động não - GV treo b¶ng phụ đã viết sẵn bài tËp - HS đọc - 3 HS lªn b¶ng, mçi em lµm mét c©u, c¶ líp lµm vµo giÊy nh¸p. - Gv tæ chøc cho HS đặt câu - Gi÷a c¸c tæ thi đặt câu nhanh theo yªu cÇu - HS xác định CN mét trong c¸c c©u mà tổ khác vừa đặt. B. LuyÖn tËp: Bài 1: xác định CN, VN vµ ph©n tÝch: a. - CN: tôi (đại tõ) - VN: đã trở tành (Côm §T) b. - CN: §«i cµng t«i (Côm §T) - VN: mÉm bãng (TT) c.- CN: Nh÷ng c¸i vuot ë ch©n, ë khoeo (Côm DT) VN: Cø cøng dÇn(VN1), vµ nhän ho¾t (VN2) (Côm TT) d.- CN: t«i (§¹i tõ) - VN: Co c¼ng lªn (VN1), đạp phanh ph¸ch (VN2) (Côm §T) e. - CN: nh÷ng ngän cá (Côm DT) - VN: G·y r¹p (Côm §T) Bµi tËp 2: §Æt c©u theo yªu cÇu a. VN tr¶ lêi c©u hái: Lµm g×? - B¹n Lan viÕt th chóc TÕt c¸c chó bộ đội ở đảo Trờng Sa. b. VN tr¶ lêi c©u hái: Nh thÕ nµo? - B¹n Xu©n lu«n chan hoµ víi b¹n bÌ trong líp. c. VN tr¶ lêi c©u hái: Lµ g×? - DÕ MÌn lµ chµng dế sím cã lßng tù träng. Bài 3: xác định CN cho 3 c©u trªn a. B¹n Lan b. B¹n Xu©n c. DÕ MÌn.

(246) 4. Củng cố : Nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - ChuÈn bÞ mçi em mét bµi th¬ n¨m ch÷ E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ------------------------------------------------------------. NS: 13/03/2011 NG: 16/03/2011. TiÕt 108. Thi tËp lµm th¬ n¨m ch÷. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức:HS n¾m v÷ng cÊu t¹o thÓ th¬ n¨m ch÷ (tiÕng). 2. Kĩ năng :KÝch thÝch tÝnh s¸ng t¹o nghÖ thuËt, tËp lµm th¬ n¨m tiÕng, tËp tr×nh bµy, ph©n tÝch bµi th¬ ngò ng«n. -TÝch hîp víi phÇn vÇn ë bµi §ªm nay B¸c kh«ng ngñ, víi phần tiếng ở các phép tu từ từ vững đã học 3.Giáo dục: Ý thức ht tích cực tự giác yêu thích học bộ môn. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi - Häc sinh: + So¹n bµi + ChuÈn bÞ bµi th¬ n¨m ch÷. C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS 3. Bµi míi Hoạt động của thÇy Hoạt động 1: Tìm hiểu đặc điểm của thÓ th¬ n¨m ch÷ PP hoạt động cá nhân , hđ nhóm. KT động não - Gọi HS đọc 3. Nội dung cần đạt A. LÍ THUYẾT I. Một vài đặc ®iÓm c¬ b¶n cña thÓ th¬ n¨m ch÷: - Mçi c©u th¬ gåm.

(247) ®o¹n th¬ trong SGK - Hãy rút ra đặc ®iÓm cña thÓ th¬ n¨m ch÷ (Khæ, vÇn, c¸ch ng¾t nhÞp..) - HS đọc - HS tr¶ lêi. 5 ch÷ (n¨m tiÕng); sè c©u trong bµi không hạn định. C¸ch chia khæ, ®o¹n tuú theo ý định của ngời viết. - NhÞp: 3/2 hoÆc 2/3 - VÇn: kÕt hîp gi÷a c¸c kiÓu vÇn: ch©n, lng, liÒn c¸ch, - Hãy đọc một bài bằng trắc. th¬ hoÆc ®o¹n th¬ - ThÝch hîp víi lèi n¨m ch÷ vµ nhËn th¬ võa kÓ chuyÖn xét về đặc điểm vừa miêu tả. cña chóng? * §o¹n th¬ mÉu - GV bæ xung hoµn minh ho¹: chØnh Mỗi năm/ hoa đào - HS đọc në (V,C,T) - HS đọc ghi nhớ Lại thấy/ ông đồ giµ (V, C, B) Bµy mùc tµu, /giÊy đỏ (V, C, T) Bên phố/ đông ngời qua (V,C, B) (TrÝch ¤ng §å- Vò §×nh Liªn) Hoạt động 2: Đọc b. Tập làm bài thơ đã chuẩn bị thơ: - GV nªu mét sè * Lu ý: ®iÓm cÇn lu ý khi Khi m« pháng hoÆc lµm th¬ b¾t chíc cÇn chó ý: - HS l¾ng nghe - NhÞp: 2/3 hoÆc - HS tù tËp lµm 3/2 mét ®o¹n th¬ n¨m - VÇn: ch÷ ng¾n víi néi + C¸ch, tr¾c: tá dung vÇn nhÞp tù cá chän dÓ chuÈn bÞ + C¸ch , b»ng, lng: d thi (10 phót) vµng - cµng + LiÒn b»ng, ch©n: Xanh - lanh Hoạt động 3: Thi III. thi tập làm tËp lµm th¬ n¨m th¬ n¨m ch÷ t¹i líp: ch÷ t¹i líp - GV nhËn xÐt - C¸c nhãm lùa chung chon đề tài - C«ng bè gi¶i - TËp viÕt bµi th¬ nhÊt, nh×, ba trong 20 phót - Cử đại diện đọc mét bµi th¬ hay nhÊt trong nhãm - Cö mét b¹n b×nh bài thơ đã đợc đọc - C¸c nhãm, tæ kh¸c nhËn xÐt, đánh giá 4.Củng cố : Nội dung bài.

(248) 5. Híng dÉn häc tËp: - Viết 1 bài thơ năm chữ có thể lựa chọn các đề tài sau: + Hoa mïa xu©n + ChiÒu trªn s«ng quª + Qu¶ mïa hÌ + Ngêi b¹n míi quen + L¸ mïa thu - So¹n bµi: C©y tre ViÖt Nam E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................ NS: 14/03/2011 TuÇn 30 Bµi 26 TiÕt 109 NG:17/03/2011. C©y tre ViÖt Nam (TrÝch bót kÝ - thuyÕt minh C©y tre ViÖt Nam) ThÐp Míi A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: Vẻ đẹp và giá trị của cây tre trong đời sống của dân tộc ta: + Tre là hình ảnh tợng trng cho những phẩm chất tốt đẹp của dân tộc ta. + T×nh c¶m thiÕt tha cña t¸c gi¶ dµnh cho tre còng lµ dµnh cho d©n téc. 2. Kĩ năng : Nhận biết- Nh÷ng nÐt tréi trong h×nh thøc v¨n b¶n: + Miªu t¶ kÕt hîp biÓu c¶m. + Coi träng nh¹c ®iÖu cña lêi v¨n. + Dùng phép nhân hoá triệt để. 3. Giáo dục: Ý thức ht nghiêm túc , cảm nhận nội dung bài sâu sắc từ đó yêu quý con người và đất nước Việt Nam B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi 1. Trong bµi C« T«, em thÝch c©u v¨n nµo nhÊt? Em h·y ®ọc cò: diễn cảm câu văn đó và cho biết cái hay, cái đẹp trong đó? 2. Cảnh mặt trời mọc trên đảo Cô Tô có gì hay và độc đáo? 3. Bài mới Hình nh mỗi đất nớc mỗi DT đều chọn một loài cây hoặc một loài hoa lµm biÓu tîng riªng cho DT cña m×nh. Ch¼ng h¹n: MÝa - Cu Ba, Bạch dơng - Nga, Bồ đề - ấn Độ, Liễu - Trung Hoa,.... Đất nớc và DT VN của chúng ta tự bao đời nay đã chọn cây tre là loại cây tợng trng tiªu biÓu cho t©m hån, khÝ ph¸ch, tinh hoa cña DT. Ca ngîi NDVN anh hùng đạo diễn ngời Ba Lan cùng các nhà làm phim VN đã dựa vào bài tuỳ bút Cây tre bạn đờng của nhà văn nổi tiếng Nguyễn Tuân để XD bộ phim tài liệu Cây tre VN năm 1956. Nhà báo lừng danh Thép Mới đã viết bài kí Cây tre VN để thuyết minh cho bé phim nµy. Hoạt động của thầy Hoạt động 1: - GV cho HS đọc chú thích về tác giả, tác phẩm trong SGK sau đó tóm tắt nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ t¸c phÈm.. Nội dung cần đạt I. GIỚI THIỆU CHUNG 1.T¸c gi¶: ThÐp Míi (1925 - 1991), tªn khai sinh lµ Hµ V¨n Léc, quª ë quËn T©y Hå - HN. Ngoµi b¸o chÝ, ThÐp Míi cßn viÕt nhiÒu bót kÝ, thuyÕt minh.

(249) phim. 2.T¸c phÈm: Bµi C©y tre VN lµ lêi b×nh cho bé phim cïng tªn cña nhµ ®iÖn ¶nh Ba Lan II. ĐỌC –HIỂU VĂN BẢN - GV nêu cách đọc sau đó đọc mẫu một 1.Đọc và tìm hiểu từ khó: 11 từ ®o¹n - Yêu cầu đọc: Khi trầm lắng dịu dàng, s«i næi, khÈn tr¬ng, thñ thØ, t©m t×nh, hân hoan, phấn chấn, ngắt nhịp đúng chỗ, nhấn đúng các vần lng. - Cho HS đọc thầm chú thích trong 1 phót 2. Kết cấu - bè côc: *. ThÓ lo¹i: - Bót kÝ chÝnh luËn tr÷ t×nh thuyÕt - VÒ mÆt thÓ lo¹i cã g× gièng vµ kh¸c minh, giíi thiÖu phim tµi liÖu. bµi C« T«? - Giống nhau: đều là bút lí - Kh¸c nhau: Bµi C©y tre VN cã sù kÕt hîp thuyÕt minh, giíi thiÖu phim tµi liÖu. - Theo em, trong văn bản này, tác giả - Phơng thức biểu đạt: miêu tả xen biểu đã dùng phơng thức biểu đạt nào? cảm T¸c dông cña c¸c ph¬ng thøc biÓu đạt đó? - Phơng thức biểu đạt: miêu tả xen biểu c¶m - Tác dụng: Vừa cho ngời đọc cảm nhận đợc hình ảnh tre một cách sinh động, vừa bộc lộ cảm nghĩ của tác giả vÒ c©y tre VN - Theo em bµi kÝ cã thÓ chia lµm mÊy ®o¹n? * Bè côc: Chia bèn ®o¹n - Từ đầu đến.. Nh ngời: Giới thiệu về c©y tre trong mèi quan hÖ víi con ngêi VN. - Tiếp đến... Chung thuỷ: Cây tre ngời b¹n th©n cña ND Vn anh hïng trong L§. - Tiếp đến... Chiến đấu: Cây tre, ngời đồng chí - anh hùng chiến đấu. - §o¹n cßn l¹i: C©y tre trong t¬ng lai, biểu tợng đẹp và sáng ngời của đất nớc. - Bµi v¨n nµy thuéc thÓ lo¹i g×?. Hoạt động 2: Tỡm hiểu nội dung bài PP vấn đáp, KT động não G?- Tác giả dựa trên căn cứ nào để nhËn xÐt: "Tre lµ ngêi b¹n th©n cña n«ng d©n VN, cña nh©n d©n VN"? - Cây tre có mặt ở khắp mọi miền đất níc: tre §ång Nai, nøa ViÖt B¾c, tre ngót ngµn §iÖn Biªn Phñ, luü tre th©n mËt lµng t«i.. 3. PHÂN TÍCH VĂN BẢN A. Tre - ngêi b¹n cña nh©n d©n ViÖt Nam: Tre gần gũi, gắn bó, thân thuộc với đời sèng cña con ngêi VN, víi lµng quª VN; lµ h×nh ¶nh cña lµng quª VN..

(250) G?- T¸c gi¶ gäi tre lµ ngêi b¹n th©n cña nh©n d©n VN em cã suy nghÜ g× vÒ c¸ch gäi nµy? - T¸c gi¶ gäi tre lµ ngêi b¹n th©n cña nhân dân VN: đây là cách gọi rất đúng v× tre gÇn gòi, g¾n bã, th©n thuéc víi đời sống của con ngời VN. Cách gọi ấy chøng tá t¸c gi¶ tõng g¾n bã víi tre, hiÓu vµ quÝ träng c©y tre cña d©n téc. G?- H×nh vÏ trong SGk gîi cho em c¶m nghÜ g×? - Tre gÇn gòi th©n thuéc, g¾n bã víi lµng quª VN; lµ h×nh ¶nh cña lµng quª VN. G?- T¸c gi¶ c¶m nhËn c©y tre VN qua c¸c biÓu hiÖn cô thÓ nµo vÒ: + Vẻ đẹp? + PhÈm chÊt? HS:- Vẻ đẹp của tre: Măng mọc thẳng, d¸ng v¬n méc m¹c, mµu t¬i nhòn nhÆn. - PhÈm chÊt cña tre: vµo ®©u còng sèng, ë ®©u còng xanh tèt; cøng c¸p, dÎo dai, v÷ng ch¾c. G?- NhËn xÐt vÒ c¸ch dïng tõ cña t¸c gi¶ trong c¸c lêi v¨n trªn?  T¸c gi¶ dïng nhiÒu tÝnh tõ (th¼ng, méc m¹c, nhòn nhÆn, cøng c¸p, dÎo dai, v÷ng ch¾c), cã t¸c dông gîi t¶ vÎ đẹp và những phấm chất đáng quí của c©y tre VN G?- Qua vẻ đẹp và phẩm chất của trên, em liên tởng đến đức tính nào cña con ngêi VN? HS:- TÊt c¶ nh÷ng phÈm chÊt cao quÝ Êy cña c©y tre còng gièng, còng gÇn gòi biÕt bao víi nh÷ng phÈm chÊt vµ tính cách của nhân dân VN đó là đức tÝnh thanh cao, gi¶n dÞ, bÒn bØ. GV: ®o¹n v¨n më ®Çu võa mang tÝnh chÊt miªu t¶ giíi thiÖu vµ chÝnh luËn mét c¸ch nhÑ nhµng t¬i m¸t mµ l¾ng s©u.. B. Vẻ đẹp của cây tre Việt nam: - Vẻ đẹp của tre: Măng mọc thẳng, d¸ng v¬n méc m¹c, mµu t¬i nhòn nhÆn. - PhÈm chÊt cña tre: vµo ®©u còng sèng, ë ®©u còng xanh tèt; cøng c¸p, dÎo dai, v÷ng ch¾c. - TÊt c¶ nh÷ng phÈm chÊt cao quÝ Êy cña c©y tre còng gièng, còng gÇn gòi biÕt bao víi nh÷ng phÈm chÊt vµ tÝnh cách của nhân dân VN đó là đức tính thanh cao, gi¶n dÞ, bÒn bØ.. G?- Sự gắn bó của tre với đời sống C. Tre gắn bó với đời sống của con hàng ngày của ngời VN đã đợc giới ngời VN: thiệu nh thế nào trên các mặt sinh a. Trong đời sống hàng ngày: ho¹t: + Lµm ¨n? + NiÒm vui? + Nçi buån? HS: trao đổi hảo luận nhóm->PB - Lµm ¨n: Díi bãng te xanh, ngời d©n cµy Vn dùng nhµ, dùng cöa , vì ruéng, khai hoang, tre lµ c¸nh tay cña ngêi n«ng d©n. cèi xay tre, nÆng nÒ quay, tõ nghìn đời nay, xay nắm thóc..

(251) - NiÒm vui: Giang trÎ l¹t, buéc mÒm, khÝt chÆt nh nh÷ng mèi t×nh quª; lµ niềm vui duy nhất của tuổi thơ đánh ch¾t, đ¸nh chuyÒn; tuæi giµ ví chiÕc ®iÕu cµy tre lµ khoan kho¸i... - Nỗi buồn: Suốt một đời ngời, từ thuở lọt lũng trong chiếc nôi tre, đến khi nh¾m m¾t xu«i tay n»m trªn giêng tre... G?- H·y chØ ra nÐt NT næi bËt trong c¸c lêi v¨n trªn? nªu t¸c dông cña chóng?  NÐt NT næi bËt: Nh©n hãa,vần th¬ vµo lêi v¨n, t¹o nhÞp cho lêi v¨n (Cèi xay tre, nÆng nÒ quay). Cã t¸c dông t¨ng thªm c¶m gi¸c gÇn gòi, th©n thuéc của tre đối với ngời. Lời văn dễ nghe, dÔ nhí. Béc lé c¶m xóc tha thiÕt cña ngời viết đối với tre. G?- C©u v¨n: "Cèi xay tre, nÆng nÒ quay, từ nghìn đời nay, xay nắm thóc..." có cấu trúc đặc biệt nh thế nµo? HS:- C©u v¨n víi c¸ch ng¾t nhÞp ng¾n, khá dều đặn 3/3/4/3 vần lng "ay" láy 4 lần đã gợi cho ngời đọc hình dung phần nµo sù nghÌo khæ vÊt v¶, lam lò, quanh quẩn, nặng nề của đời sống nhân dân VN chóng ta bao thÕ kØ. H×nh ¶nh cèi xay tre đ· trë thµnh mét ho¸n dô. G?- §Ó minh chøng cho nhËn xÐt: "Tre bất khuất, tre cùng ta đánh giặc", Tác giả đã dùng những, lời văn nµo? - Ngọn tầm vông dựng thành đồng Tổ Quèc. - C¸i ch«ng tre s«ng Hång. - Tre chèng l¹i s¾t thÐp qu©n thï. - Tre xung phong vµo xe t¨ng. - Tre hi sinh để bảo vệ con ngời. G?- Có gì đặc sắc trong các lời văn trªn?  Điệp từ tre, hình ảnh nhân hoá đã khẳng định sức mạnh và công lao của tre trong cuéc kh¸ng chiÕn gian khæ cña d©n técVN G?- Khúc nhạc đồng quê của tre đợc t¸c gi¶ c¶m nhËn qua nh÷ng ©m thanh nµo? - Lời văn ở đây có đặc điểm gì? HS:- ©m thanh rung lªn man m¸c trong giã buæi tra hÌ n¬i khãm tre lµng; s¸o tre, s¸o tróc vang lng trêi.  C©u v¨n ng¾n, cÊu tróc nh th¬. G? - Qua đó giá trị của tre đợc phát hiÖn ë ph¬ng diÖn nµo?. Tre gắn bó với con người trăm ngàn công việc khác nhau , tre là cánh tay của người nông dân , chia ngọt xẻ bùi , sống có nhau, chết có nhau,chung thủy.. b. Trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p: Tre giúp con người đánh giặc, góp phần quan trọng trong kháng chiến chống xâm lược. D. Tre là ngời bạn đồng hành của nh©n d©n VN:.

(252) HS: Qua đó ta thấy đợc giá trị của tre: lµ ©m nh¹c cña lµng quª. Lµ c¸i phÇn l·ng m¹n cña sù sèng lµng quª VN. G? - Vị trí của tre trong tơng lai đã đợc tác giả dự đoán nh thế nào? - S¾t thÐp cã thÓ nhiÒu h¬n tre nøa, nhng tre sÏ cßn m·i trong t©m hån d©n téc VN. G?- Tác giả dựa vào đâu để dự đoán nh thÕ?  Tác giả đã dựa vào sự tiến bộ của xã hội , dựa vào sự gắn bó của tre với đời sống DT, nhất là tâm hồn DT để dự ®o¸n. G?- KÕt thóc bµi v¨n t¸c gi¶ viÕt: "C©y tre VN! C©y tre xanh nhòn nhÆn, ngay th¼ng, thuû chung, can đảm. Cây tre mang những đức tính cña ngêi hiÒn lµ tîng trng cao qói cña d©n téc VN."? - Em hiểu gì về cảm nghĩ đó của tác gi¶? HS:- T¸c gi¶ c¶m nhËn c©y tõ tre nh÷ng phÈm chÊt cao quÝ cña d©n téc VN; ®Çy lßng tin vµo søc sèng l©u bÒn cña c©y tre VN, còng lµ søc sống cña DT ta. Hoạt động 3: Tổng kết - Em cảm nhận đợc gì về cây tre VN qua v¨n b¶n nµy? - NT næi bËt trong v¨n b¶n? - HS rót ra phÇn ghi nhí Hoạt động 4 : Luyện tập. Tre lµ ©m nh¹c cña lµng quª. Lµ c¸i phÇn l·ng m¹n cña sù sèng lµng quª VN.. C. VÞ trÝ cña tre trong t¬ng lai: - T¸c gi¶ c¶m nhËn c©y tõ tre nh÷ng phÈm chÊt cao quÝ cña d©n téc VN; ®Çy lßng tin vµo søc sèng l©u bÒn cña c©y tre VN, còng lµ søc sống cña DT ta.. 4. tæng kÕt: 4.1. Nội dung : 4.2.Nghệ thuật:Nhân hóa,ẩndụ ,hoán dụ, so sánh , câu hỏi tu từ ... 4.3 Ghi nhớ: SGK - Tr 100 iII. LuyÖn tËp: 1. §äc bµi th¬ “Tre Việt Nam” cña NguyÔn Duy 2. Häc thuéc mét ®o¹n mµ em thÝch nhÊt trong bµi?. 4. Củng cố : Nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Soạn bài: Câu trần thuật đơn. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. NS: 19/03/2011 ND: 21/03/2011. V¨n b¶n:. TiÕt 110(Tiếp).

(253) Hớng dẫn đọc thêm:. Lßng yªu níc (J-li-a £-ren-bua) A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: Lßng yªu níc b¾t nguån tõ lßng yªu nh÷ng g× gÇn gòi, th©n thuéc của quê hơng. Sức mạnh của lòng yêu nớc đợc bộc lộ rõ trong cuộc chiến đấu bảo vệ đất nớc. Lòng yêu nớc giản dị mà sâu nặng của tác giả. 2.Kĩ năng : Lêi v¨n b¸o chÝ nhng mang tÝnh nghÖ thuËt: - Giµu h×nh ¶nh. - Chứa đựng những rung cảm, suy t chân thành của ngời viết. 3. Giáo dục: Ý thức ht tích cực , yêu Tổ Quốc ,sẵn sàng chiến đấu hi sinh vì Tổ Quốc B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 1. §äc thuộc lßng vµ diÔn c¶m ®o¹n th¬ mµ em thÝch nhÊt trong bµi C©y tre VN? Gi¶i thÝch râ v× sao em thÝch? 3. Bµi míi Lòng yêu nớc là một thứ tình cảm đẹp nhất của mỗi c«ng d©n mçi DT tõ xa tíi nay. C¸c nhµ v¨n, nhµ th¬ đều có một cách nói riêng về lòng yêu nớc. Trong ca dao cã c©u: §êng v« xø HuÕ quanh quanh Non xanh nớc biếc nh tranh họa đồ Hay NguyÔn Tr·i cã c©u: Ngẫm thù lớn há đội trời chung C¨m giÆc níc thÒ kh«ng cïng sèng Còng nãi vÒ lßng yªu níc nhng nhµ v¨n Nga l¹i cã c¸ch nãi riªng. Ta xem nhµ v¨n Nga I-li-a £-ren-bua thÓ hiÖn t×nh yªu níc cña m×nh nh thÕ nµo qua bµi Lßng yªu níc Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Hớng dẫn HS t×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n PP vấn đáp. KT động não - Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶?. Nội dung cần đạt I. GIỚI THIỆU chung:. 1.T¸c giả: - I-li-a £-ren-bua (1891 1962) nhµ v¨n, nhµ b¸o - GV giíi thiÖu thªm vÒ Nga næi tiÕng hoµn c¶nh s¸ng t¸c. TrÝch 2.T¸c phÈm: viÕt th¸ng bµi bót kÝ, chÝnh luËn 6/1942 “Thö löa” viÕt th¸ng 6/1942 trong thêi k× gay go, quyÕt liệt nhÊt cña.

(254) thêi k× chiÕn tranh chèng ph¸t xÝt §øc b¶o vÖ Tæ quèc X« ViÕt. Bµi b¸o từng đợc đánh giá là "mét thiªn tuú bót tr÷ II. ĐỌC –HIỂU VĂN t×nh tr¸ng lÖ" BẢN 1. §äc vµ gi¶i nghÜa tõ khã: - GV giới thiệu cách đọc - Yêu cầu đọc: §äc võa r¾n rái võa røt kho¸t, mÒm m¹i, dÞu dµng, trµn ngËp c¶m xóc, nhÞp ®iÖu chËm, ch¾c khoẻ, chân thật, đọc giọng thiết tha, xúc động. - §äc mÉu 1 ®o¹n - Gọc 2 HS lần lợt đọc tiÕp - HS đọc chú thích trong 2. Thể loai và bố cục: SGK chó ý hai chó thÝch - ThÓ lo¹i: Bót kÝ - chÝnh luËn - Tr÷ t×nh 1,9 - Em h·y nhËn xÐt vÒ thÓ - LËp luËn theo kiÓu diÔn dÞch vµ tæng - ph©n - hîp. lo¹i - đi từ khái quát đến cụ thÓ - Bè côc: 3 phÇn + Hai c©u ®Çu: Giíi thiÖu tởng chủ đạo của lòng - Bè côc gåm mÊy phÇn? yªu níc: Céi nguån cña Nªu néi dung cña tõng lßng yªu níc trong hoµn c¶nh chiÕn tranh. phÇn + Ngêi vïng B¾c... ngµy mai: nh÷ng biÓu hiÖn cña lßng yªu níc cña nh©n d©n c¸c d©n téc Liªn X« trong chiÕn tranh b¶o vÖ Tæ quèc. + §o¹n cßn l¹i: Søc mạnh vĩ đại và giản dị cña lßng yªu níc ch©n chÝnh - Bè côc còng cã thÓ chia hai ®o¹n: + Từ đầu đến... lòng yêu Tæ quèc: Ngän nguån cña lßng yªu níc. + Cßn l¹i: Lßng yªu níc đợc thử thách trong chiến tranh Hoạt động 2: Tìm hiểu 3. PHÂN TÍCH VĂN néi dung v¨n b¶n . PP BẢN vấn đáp quy nạp KT động não. A. Nh÷ng biÓu hiÖn cña.

(255) G?- T×m c©u v¨n kh¸i qu¸t vÒ lßng yªu níc? HS: - C©u kh¸i qu¸t vÒ lßng yªu níc: " Lßng yªu níc ban ®Çu lµ lßng yªu nh÷ng vËt tÇm thêng nhÊt, yªu c¸i c©y... rîu m¹nh" G?- Có gì đặc sắc trong câu văn đó?  C©u v¨n kh¸i qu¸t đúng qui luật tình cảm yªu níc cña con ngêi: yªu b»ng nh÷ng c¸i rÊt gÇn gòi hµng ngµy quanh ta, có thể cảm giác đợc. C©u v¨n kh¸i qu¸t mµ kh«ng trõu tîng, rÊt thÊm thÝa dÔ hiÓu. G? - T¹i sao lßng yªu níc l¹i b¾t ®Çu tõ lßng yªu nh÷ng vËt tÇm thêng nhÊt? HS: - Lßng yªu níc b¾t ®Çu tõ lßng yªu nh÷ng vật tầm thờng vì đó là nh÷ng biÓu hiÖn cña sù sống đất nớc đợc con ngời tạo ra. Chúng đem lại niÒm vui, h¹nh phóc, sù sèng cho con ngêi. G? - BiÓu hiÖn lßng yªu níc cña con ngêi x« ViÕt g¾n liÒn víi nçi nhí vÎ đẹp các làng quê yêu dÊu cña hä. §ã lµ những vẻ đẹp nào? - BiÓu hiÖn cô thÓ cña lßng yªu níc: + C¸nh rõng bªn bê s«ng c©y mäc lµ lµ mÆt níc. + Những đêm tháng sáu s¸ng hång. + Bãng thuú d¬ng t lù bên đờng, tra hè vàng ¸nh, tiÕng ong bay. + KhÝ trêi cña nói cao, dßng suèi ãng ¸nh b¹c, vÞ mát của nớc đóng băng, rîu vang rãt tõ tói da dª. + S¬ng mï vµ dßng s«ng Nª-va, nh÷ng pho tîng t¹c chiÕn m·. + Nh÷ng phè cò ngo»n ngoÌo, ®iÖn Krem-li, th¸p cæ... G? - NhËn xÐt vÒ c¸ch. lßng yªu níc: - Lßng yªu níc b¾t ®Çu tõ lßng yªu nh÷ng vËt tÇm thờng vì đó là những biểu hiện của sự sống đất nớc đợc con ngời tạo ra. Chóng ®em l¹i niÒm vui, h¹nh phóc, sù sèng cho con ngêi..

(256) chän läc vµ miªu t¶ những cảnh đẹp đó?  T¸c gi¶ chän nh÷ng cảnh tợng mang vẻ đẹp tiªu biÓu cho tõng vïng đất nớc. Đó đều là những gì thân thuộc nhất đối với sù sèng con ngêi trªn mỗi vùng đất Xô Viết, từ thiên nhiên đến văn hoá, lÞch sö. G?- Em cã nhËn xÐt g× vÒ t¸c gi¶ qua nh÷ng lêi v¨n miªu t¶ lßng yªu níc Êy? HS : - Qua nh÷ng lêi v¨n ta thÊy t¸c gi¶ lµ ngêi am hiÓu vµ cã t×nh c¶m s©u sắc với các miền đất nớc cña «ng. ¤ng nh ®ang bµy tá lßng yªu níc cña chÝnh m×nh. G?- Cã g× s©u s¾c trong c©u v¨n kÕt ®o¹n: "Lßng yªu nhµ, yªu lµng xãm, yªu miÒn quª trë nªn lßng yªu Tæ quèc."? - Câu kết đoạn: Nêu đợc mét ch©n lÝ phæ biÕn vµ s©u s¾c vÒ lßng yªu níc. Lßng yªu níc thiªng liêng đợc nâng lên từ lßng yªu nhµ, yªu xãm, yªu quª b×nh thêng gi¶n dÞ. Lßng yªu níc lµ mét thø t×nh c¶m cã thËt, tõ trong lßng ngêi chø kh«ng h ¶o, trõu tîng. G? - Tìm đọc những câu ca dao, c©u th¬ nãi vÒ tình yêu đất nớc? HS : Các câu ca dao, câu thơ: + Anh ®i anh nhí ... + §ång §¨ng... + §êng v«... + Việt Nam đất nớc... (NguyÔn Thi) + ĐÑp v« cïng Tæ... ( Tè H÷u) G?- T¸c gi¶ c¶m nhËn đợc sức mạnh của lòng yªu níc trong hoµn c¶nh nµo? - Lêi v¨n nµo diÔn t¶. B. Søc m¹nh cña lßng yªu níc: - Lßng yªu níc vèn lµ t×nh c¶m thiªng liªng trong mçi con ngêi ch©n.

(257) điều đó? HS: - Thö th¸ch qua chiÕn tranh - "Cã thÓ nµo quan niÖm đợc sức mãnh liệt của t×nh yªu níc mµ kh«ng đem nó vào lửa đạn gay go thö th¸ch" G? - V× sao khi cã chiÕn tranh, khi cã kÎ th× x©m lîc th× lßng yªu níc l¹i đợc thử thách cao độ, nghiªm ngÆt nhÊt? - Lßng yªu níc vèn lµ t×nh c¶m thiªng liªng trong mçi con ngêi ch©n chÝnh. Tuy nhiªn, nã sÏ chøng tá søc m·nh liÖt trong nh÷ng hoµn c¶nh ngÆt nghÌo, gay go, quyÕt liệt khi đất nớc bị xâm lăng, khi độc lập tự do của đất nớc bị đe doạ. G?- T¹i sao: " Khi kÎ thù giơ tay khả ố động đến Tổ quốc chúng ta" th× ta míi hiÓu "lßng yªu níc cña m×nh lín đến nhờng nào?" HS : - Khi nguy c¬ mÊt níc th× lßng yªu níc sÏ trỗi dậy nếu cần sẽ đổ máu hi sinh để đổi lấy. Nh vËy. lßng yªu níc lµ mét gi¸ trÞ tinh thÇn cã thể nhìn thấy đợc G?- Theo em, lßng yªu níc cña con ngêi X« Viết đợc phản ánh trong v¨n b¶n nµy cã g× gÇn gòi víi lßng yªu níc cña ngêi ViÖt Nam chóng ta? HS : - NhiÒu ®iÒu gÇn gòi: + Mọi ngời VN đều sẵn cã lßng yªu nhµ, yªu xãm, yªu quª. + Lßng yªu níc cña chúng ta luôn đợc thử thách trong bom đạn chiÕn tranh. G?- GV: Liªn hÖ c©u B¸c Hå nãi: Mçi khi Tæ quèc bÞ x©m l¨ng... - C©u : "MÊt níc Nga. chính. Khi độc lập tự do của đất nớc bị đe doạ thỡ lßng yªu níc sẽ trë thµnh hành động để chiến đấu hi sinh vì độc lập tự do cña Tæ Quèc..

(258) th× ta cßn sèng lµm g× n÷a" cã ý nghÜa thiªng liªng nh thÕ nµo? HS : - Câu nói đã nói lên tiÕng nãi thÇm kÝn nhÊt, tha thiÕt nhÊt, ch¸y báng nhÊt trong lßng ngêi d©n Liªn X« cã ý nghÜa thÓ hiÖn lßng yªu níc trë thành hành động, chiến đấu hi sinh vì độc lập tự do cña Tæ quèc quang vinh. Vµ cuèi cïng c¬n hiểm nghèo đã qua, nớc Nga đã từng đứng vững giµnh chiÕn th¾ng vÎ vang. - GV: Liªn hÖ thùc tÕ cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p cña nh©n d©n ta... Hoạt động 3: 4. Tæng kÕt: - Nêu NT đặc sắc của bài 4.1 Nội dung: v¨n? 4.2. Nghệ thuật : - Nªu néi dung cña bµi? 4.3 Ghi nhớ: SGk Tr108 4. Củng cố: Nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Soạn bài: Câu trần thuật đơn có từ là E. RKNBD: ............................................................................................................................. ........................................................................................................................... -----------------------------------------------------------NS: 19/03/2011 ND: 22/03/2011. TiÕt 111. C©u trÇn thuật đơn. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: HS cần nắm vững: Khái niệm câu trần thuật đơn, các kiểu câu trần thuật đơn. 2. Kĩ năng: LuyÖn kü n¨ng: NhËn diÖn vµ ph©n tÝch c©u trÇn thuật đơn, sử dụng câu trần thuật đơn trong nói, viết. - TÝch hîp víi phÇn v¨n b¶n C©y tre ViÖt Nam vµ Lßng yªu níc 3.Giáo dục: Ý thức ht nghiêm túc, tích cực.

(259) B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn:. + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt VD vµ bµi tËp + So¹n bµi. - Häc sinh: C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, quy nạp, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. Kiểm tra bài cũ: 1. Xác định thành phần chính của câu sau vµ nªu cÊu t¹o cña tõng thµnh phÇn chÝnh đó? Tre xung phong vào đại bác. 3. Bµi míi Hoạt động của Nội dung cần đạt thÇy Hoạt động 1: A. LÍ THUYẾT PP vấn đáp quy nạp I. C©u trÇn thuật đơn là ,KT động não g×? - GV treo b¶ng phô 1.Khảo sát và phân đã viết VD: tớch ngữ liệu (SGK - Gọi HS đọc VD 101) - §äan v¨n gåm Tr §o¹n v¨n gåm 9 mÊy c©u? c©u. - Mục đích của các - Câu 1,2,6,9: Dùng c©u? - Dựa vào kiến thức để kể. tả, nêu ý kiến  C©u trÇn thuËt đã häc, h·y ph©n (C©u kÓ). loại câu theo mục - Câu 4: Dùng để đích nói? hái  C©u nghi vÊn (C©u hái). - C©u 3,5,8: Béc lé c¶m xóc  C©u c¶m (C¶m th¸n). - C©u 7: CÇu khiÕn - H·y s¾p xÕp 4 c©u  c©u cÇu khiÕn trÇn thuËt trªn thµnh (MÖnh lÖnh). 2 lo¹i: C©u cã 1 - C©u cã mét cÆp Ccôm C-V vµ c©u cã V: c©u 1, 2, 9. 2 cụm C-V sóng đôi - Câu có hai cặp C* GV kết luận: Câu V: câu 6 cã mét côm C-V dùng để giới thiệu, t¶, hoÆc kÓ ngêi ta gäi lµ c©u trÇn thuËt đơn. - Nh¾c l¹i c©u trÇn thuật đơn dùng để 2. Ghi nhớ: SGK trlàm gì? 101 Hoạt động 2: B. LuyÖn tËp: PP Luyện tập tổng hợp. KT động não.

(260) - GV yêu cầu HS Bài 1: Xác định câu đọc bài tập trần thuật đơn và - Gọi HS xác định cho biÕt t¸c dông cña chóng: - C©u 1: Ngµy thø n¨m... s¸ng sña  Dùng để tả cảnh - C©u 2: Tõ khi... - Gọi HS đọc trong s¸ng nh vËy - Gäi HS tr¶ lêi  dùng để nêu ý kiÕn nhËn xÐt. - Gọi HS đọc Bài 2: xác định kiểu c©u vµ nªu t¸c dông cña chóng - Yªu cÇu HS tr¶ lêi - C©u a, b, c lµ c©u c¸ nh©n trần thuật đơn dùng để giới thiệu nhân vËt. Bµi 3: NhËn xÐt vÒ c¸ch giíi thiÖu nh©n vËt: Cả 3 đoạn văn đều: - Giíi thiÖu nh©n vËt phô tríc - Miªu t¶ viÖc lµm, quan hÖ cña c¸c nh©n vËt phô - Th«ng qua viÖc lµm, quan hÖ cña c¸c nh©n vËt phô råi míi giíi thiÖu nh©n vËt chÝnh. Bµi 4: NhËn xÐt t¸c dông cña c©u më ®Çu - Giíi thiÖu nh©n vËt - Miêu tả hoạt động cña c¸c nh©n vËt 4. Củng cố: Nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - So¹n bµi: Lßng yªu níc E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ------------------------------------------------------------.

(261) NS: 19/03/2011 ND: 22/03/2011. TuÇn 31 Bµi 27 TiÕt 112. C©u trÇn thuật đơn cã tõ lµ. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: Nắm đợc các đặc điểm của câu trần thuật đơn cã tõ lµ. - C¸ch ph©n lo¹i c©u. 2. Kĩ năng: Luyện kĩ năng: Xác định CN, VN trong các câu trần thuật đơn có từ là. - Phân loại và biết cách sử dụng kiểu câu trần thuật đơn có từ là trong nãi vµ viÕt. - TÝch hîp phÇn v¨n ë v¨n b¶n Lßng yªu níc vµ C©y tre ViÖt Nam 3. Giáo dục: Ý thức ht tích cực tự giác. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + GV chuẩn bị bảng phụ đã viết VD - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, quy nạp, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. Kiểm tra bài cũ: 1. Thế nào là câu trần thuật đơn? Đặt câu trần thuật đơn và cho biết câu đó dùng để lµm g×? 3. Bµi míi Hoạt động của thÇy Hoạt động 1: Xác định đặc điểm của câu trần thuật đơn cã tõ lµ. Nội dung cần đạt. A. LÍ THUYẾT I. đặc điểm cña c©u trÇn thuật đơn có tõ lµ: - GV treo b¶ng phô 1.Khảo sát và đã viết VD tích ngữ liệu - Đọc và xác định phõn (SGK - Tr114) C-V trong 4 c©u trªn? a. Bà đỡ Trần// là ngêi huyÖn §«ng TriÒu. b. TruyÒn thuyÕt// lµ lo¹i truyÖn d©n.

(262) gian.... c. Ngµy thø n¨m trên đảo Cô Tô //là mét ngµy trong trÎo vµ s¸ng sña. d. DÕ MÌn trªu chÞ Cèc// lµ d¹i. G? - VN cña c©u trªn do nh÷ng tõ hoÆc côm tõ nµo t¹o thµnh? - Chän nh÷ng tõ hoÆc côm tõ phñ định thích hợp cho sau đ©y ®iÒn vµo tríc VN cña c¸c c©u trªn: kh«ng, kh«ng ph¶i, cha, cha ph¶i? HS :- Chän tõ ng÷ phủ định: a. Bà đỡ Trần kh«ng ph¶i lµ ngêi huyÖn §«ng TriÒu b. ...kh«ng ph¶i lµ lo¹i truyÖn d©n gian kÓ vÒ... c. ...cha ph¶i lµ mét ngµy trong trÎo s¸ng sña. d. ...kh«ng ph¶i lµ d¹i. G?- NhËn xÐt vÒ cấu trúc phủ định? - GV nhËn xÐt l¹i: + Kh«ng ph¶i (cha ph¶i) + lµ + danh tõ (côm danh tõ) + Thùc chÊt cña cÊu tróc trªn lµ: (Từ phủ định + động từ tình thái) + lµ + (danh tõ hoÆc côm danh tõ) hoÆc tÝnh tõ (côm tÝnh tõ) - Gäi HS nh¾c l¹i néi dung phÇn ghi nhí Hoạt động 2: Phân lo¹i c¸c kiÓu c©u trần thuật đơn có từ lµ. * NhËn xÐt: - VN trong c©u a,b,c: Tõ "lµ" + côm DT - VN trong c©u d: Tõ "lµ" + tÝnh tõ - NhËn xÐt vÒ cÊu trúc phủ định: : Kh«ng ph¶i (cha ph¶i) + lµ + danh tõ (côm danh tõ) hoÆc tÝnh tõ. 2. Ghi nhí: SGK Tr 114. ii. C¸c kiÓu c©u trÇn thuật đơn có tõ lµ 1.Khảo sát và G? - Em hãy đặt phõn tớch ngữ liệu câu hỏi để tìm VN Các VD ở mục I cho c¸c VD trªn?.

(263) G? - Cã mÊy kiÓu câu trần thuật đơn cã tõ lµ?. - Cho HS nh¾c l¹i ghi nhí SGK. Hoạt động 3: PP vấn đáp tổng hợp KT động não - Gọi HS đọc bài tËp - Gọi HS xác định CN- VN - Yªu cÇu HS x¸c định câu trần thuật đơn có từ là. a. Lµ ngêi ë ®©u? víi ý nghÜa giíi thiÖu quª qu¸n. b. Lµ lo¹i truyÖn g×? - Víi ý nghÜa tr×nh bµy c¸ch hiÓu biÕt. c. Lµ mét ngµy nh thÕ nµo? - Víi ý nghĩa miêu tả đặc ®iÓm. d. Là làm sao? Với ý nghĩa đánh gi¸. - Bèn kiÓu c©u trÇn thuật đơn có từ là: + C©u giíi thiÖu: c©u a + C©u miªu t¶: c©u c + Câu đánh giá: câu d + Câu định nghĩa: c©u b 2. Ghi nhí: SGK Tr115 B. LuyÖn tËp:. Bµi 1: a. Ho¸n dô// lµ gäi tªn sù vËt hiÖn tîng... C V b. Ngêi ta// gäi chµng lµ S¬n Tinh. C V§©y G/v hướng dẫn HS kh«ng ph¶i lµ c©u làm BT , sau đú trần thuật đơn có từ lµ nhận xét và chữa c. Tre// lµ c¸nh tay cña ngêi n«ng d©n. C V§©y lµ câu trần thuật đơn cã tõ lµ. - Tre// cßn lµ nguån vui duy nhÊt cña tuæi th¬. C V§©y lµ câu trần thuật đơn cã tõ lµ. - Nh¹c cña tróc, nh¹c cña tre //lµ khúc nhạc của đồng quª..

(264) C H/s làm BT theo V nhóm bàn §©y lµ c©u trÇn thuật đơn có từ là. d. Bå c¸c// lµ b¸c ri - Yªu cÇu HS lµm chim Chim ri// lµ d× s¸o bµi tËp sËu - Cho HS nh¾c l¹i S¸o sËu// lµ cËu s¸o yªu cÇu cña bµi tËp ®en S¸o ®en// lµ em tu hó Tu hó lµ// chó bå c¸c 4 c©u trªn lµ c©u trần thuật đơn có từ lµ. ®. Vua nhí c«ng ¬n// phong lµ... §©y kh«ng ph¶i lµ câu trần thuật đơn cã tõ lµ. e. Khãc //lµ nhôc Vµ d¹i khê// lµ nh÷ng lò ngêi c©m §©y lµ c©u trÇn thuật đơn có từ là. Bµi 2: Gäi tªn c¸c kiÓu c©u trÇn thuËt đơn có từ là a. Câu định nghĩa b. C©u 1,2,3 c©u miªu t¶ d. C©u giíi thiÖu e,g . Câu đánh giá Bµi 3: ViÕt ®o¹n vÒ ngêi b¹n cña em cã sö dông c©u trÇn thuật đơn có từ là - §é dµi: 5-7 c©u - Néi dung: t¶ mét ngêi bạn cña em - KÜ n¨ng: Sö dông câu trần thuật đơn có từ là để giới thiệu, miêu tả, đánh gi¸ 4. Củng cố: Nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - So¹n bµi: Lao xao E. RKNBD:.

(265) ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ----------------------------------------------------------NS: 25/3/2011 ND: 28/3/2011. V¨n b¶n: TiÕt 113:. Lao xao (TrÝch Tuæi th¬ im lÆng cña Duy Kh¸n) A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: B»ng sù quan s¸t tinh têng, vèn hiÓu biÕt phong phú và tình cảm yêu mến thiên nhiên, tác giả đã nêu những bức tranh cụ thể, sinh động nhiều màu sắc và thế giới các loài chim ở đồng quê. - HS nhận rõ vẻ đẹp từ sự phong phú của thiên nhiên làng quê qua hình ảnh các loài chim. Từ đó thấy đợc tâm hồn nhạy cảm, sự hiểu biết và tình yêu thiên nhiên, hiểu đợc nghệ thuật quan sát, chính xác, sinh động và hấp dẫn về các loài chim cña t¸c gi¶. 2. Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng đọc, tìm, chọn bố cục thích hợp với đề tài và viết văn miêu tả - kể chuyện. - Tích hợp Tiếng Việt về câu trần thuật đơn, biện pháp nhân ho¸, so s¸nh vµ Èn dô, nghÖ thuËt kÓ chuyÖn kÕt hîp víi miªu t¶ thiªn nhiªn vµ loµi vËt. 3. Giáo dục : Lòng yêu quê hương đất nước , yêu thích học bộ môn B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 1. §äc thuéc lßng vµ diÔn c¶m ®o¹n văn: "Dòng suối đổ vào sông...Tổ quốc" Theo em ®o¹n v¨n Êy hay vµ s©u s¾c ë chç nµo? 2. Bài kí “Lòng yêu nớc” đã chứng minh mét ch©n lÝ gi¶n dÞ vµ ®Çy søc thuyÕt phôc. §ã lµ ch©n lÝ nh thÕ nµo? C¸ch lËp luËn vµ chøng minh cña t¸c gi¶ ra sao?.

(266) 3. Bµi míi. Hoạt động của thÇy Hoạt động 1: T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n PP vấn đáp . KT động não - Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm?. Nội dung cần đạt I. GIỚI THIỆU CHUNG:. 1. T¸c gi¶: Duy Kh¸n (1934 1995) ë huyÖn Quèc Vâ- b¾c Ninh. 2. T¸c phÈm: Lao xao trÝch tõ t¸c phÈm Tuæi th¬ im lÆng cña Duy Khán, tác phẩm đợc giải thởng Hội nhµ v¨n 1987 II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1. Đọc, chú thích. - GV nêu cách đọc - Yêu cầu đọc: Giọng đọc chậm r·i, t©m t×nh, kÓ l¹i nh÷ng kØ niÖm tuæi th¬ ë quª h¬ng - GV đọc mẫu - Gọi HS đọc - Cho HS đọc thầm phÇn gi¶i nghÜa tõ - Ngoµi c¸c tõ trong SGK cßn thªm c¸c tõ + Vung tø linh: vung ra bèn phÝa - Gi¶i nghÜa tõ + L¸u t¸u: c¸ch khã: nãi nhanh, cã khi l¾p, cã khi vÊp v¸p, kh«ng râ tiÕng.. - Em hiÓu g× vÒ thÓ lo¹i kÝ? 2. ThÓ lo¹i vµ bè côc: - Nªu bè côc cña - ThÓ lo¹i : KÝ bµi? Håi tëng cña b¶n. Trong nh÷ng truyÖn viÕt vÒ thiÕu nhi, viÕt cho thiÕu nhi, “Tuæi th¬ im lÆng” của Duy Khán là một tác phẩm đặc sắc. KØ niÖm tuæi th¬, c¶nh s¾c lµng quª, cuéc sèng vµ h×nh ¶nh con ngêi hån hậu,chất phác nơi xóm thôn... đợc tác gi¶ kÓ l¹i víi bao t×nh quª v¬i ®Çy. Bµi “Lao xao” trÝch trong “Tuæi th¬ im lÆng” nãi vÒ vên quª chím hÌ vµ thÕ giíi loµi chim trong bÇu trêi vµ t©m hån bÇy trÎ nhá. H«m nay chóng ta sÏ ®i t×m hiÓu bµi v¨n..

(267) th©n t¸c gi¶. - Bè côc: 2 ®o¹n - T¸c gi¶ miªu t¶ + §o¹n 1: C¶nh theo tr×nh tù nµo? buæi sím chím hÌ ë lµng quª. + §o¹n 2: ThÕ giíi c¸c loµi chim  C¸ch miªu t¶ cña t¸c gi¶ ®i tõ khái quát đến cụ thÓ - t¶ chän läc vµ cô thÓ mét vµi loµi chim tiªu biÓu Hoạt động 2: Tìm 3. Phõn tớch hiÓu néi dung v¨n b¶n. PP vấn đáp , phân tích bình giảng. KT động não - Gọi HS đọc đoạn 1. Cảnh buổi sớm më ®Çu chím hÌ ë lµng quª qua sù håi tG?- Nªu c¶m ëng cña t¸c gi¶: nhËn cña em vÒ c¶nh nµy? H:§o¹n v¨n ng¾n gåm 10 c©u: t¸c gi¶ miªu t¶ c¶nh kh¸i qu¸t buæi sím chím hÌ ë quª h¬ng cã c©y, hoa cïng ong bím. G?- NhËn xÐt vÒ c¸ch miªu t¶ loµi vËt trong ®o¹n v¨n? H:- T¸c gi¶ miªu t¶ đặc ®iÓm ho¹t động của ong bớm: miªu t¶ ong bím trong m«i trêng sinh sèng cña chóng: hoa trong vên  C¸ch miªu tả tạo đợc bức tranh sinh động về sù sèng cña ong vµ bím trong thiªn nhiªn G?- ¢m thanh nµo khiÕn t¸c gi¶ chó ý nhÊt? V× sao? H:- ¢m thanh Lao. Khung cảnh thiên nhiên như là một bức tranh sinh động đầy màu sắc và hương thơm với âm thanh “xao động” lòng người.

(268) xao - Tõ l¸y tîng h×nh  §©y lµ ©m hëng nhÞp ®iÖu cña đất trời, cỏ cây và c¶ c¸i lao xao cña t©m hån t¸c gi¶. G:- §äc ®o¹n v¨n: "Sím... r©m ran" h·y nhËn xÐt vÒ sè tiÕng cña mçi c©u? C¸c c©u Êy thÓ hiÖn dông ý nghÖ thuËt g× cña t¸c gi¶? - NhËn xÐt vÒ c¸ch miªu t¶ thÕ giíi loµi chim cña t¸c gi¶? - Nh÷ng c©u v¨n ng¾n, chØ cã mét tõ-dông ý nãi c¸c loài chim sẽ đợc miªu t¶ qua c¸i nh×n vµ c¶m nhËn cña trÎ th¬, vui vÎ, hån nhiªn, rÊt ng©y th¬. * GV: Dông ý c¸ch ph©n lo¹i nµy là để cho phù hợp víi t©m lÝ trÎ th¬ vµ chÞu ¶nh hëng cña v¨n ho¸ d©n gian G?- Trong sè c¸c loµi chim mang vui đến cho mọi nhµ, t¸c gi¶ chó đến những loài nµo? HS : - Miªu t¶ thÕ giíi loµi chim theo hai nhãm: chim hiÒn vµ chim ¸c G? - Chúng đợc kÓ b»ng nh÷ng chi tiÕt nµo? - Chúng đợc kể trªn ph¬ng diÖn nµo: h×nh d¸ng, mµu s¾c hay ho¹t động? - Chim s¸o vµ tu hó + Chim s¸o: §Ëu c¶ trªn lng tr©u mµ hãt; tä toÑ häc nãi;. 2. Nh÷ng bøc tranh vµ mÈu truyÖn vÒ thÕ giíi loµi chim: a. Nhãm chim hiÒn: (Hay cßn gäi lµ chim mang vui đến cho mọi nhà) - Chim s¸o vµ tu hó - Gọi đó là loài chim hiÒn v× chóng thêng xuyªn mang niềm vui đến cho ngêi n«ng d©n, cho thiªn nhiªn, cho đất trời..

(269) bay ®i ¨n, chiÒu l¹i vÒ víi chñ. + Chim tu hó: B¸o mùa tu hú chín; đỗ trªn ngän tu hó mµ kªu. - Chúng đợc kể về đặc điểm hoạt động (hót, học nói, kªu mïa v¶i chÝn) G? - Nh÷ng biÖn pháp NT nào đợc sö dông ë ®©y? T¸c dông cña biện pháp NT đó? HS:- NT đợc sử dông: Nh©n ho¸ (ChÞ §iÖp, cËu S¸o, em Tu hó); Tõ l¸y tîng thanh: c¸c c¸c, chÐc chÐc, bÞp bÞp, tu hó T¹o nªn c¶nh vui vÎ, sinh động. G?- Các câu đồng dao đợc đa vào bµi cã ý nghÜa g× ? HS- Câu đồng dao (ca dao cho trÎ em) quen thuéc phï hîp víi t©m lÝ trÎ th¬. G?- Vì sao gọi đó lµ c¸c loµi chim hiÒn? HS - Gọi đó là loài chim hiÒn v× chóng thêng xuyªn mang niềm vui đến cho ngêi n«ng d©n, cho thiªn nhiªn, cho đất trời G?- C©u chuyÖn vÒ nguån gèc cña chim b×m bÞp cã ý nghÜa g×? HS:- C©u chuyÖn d©n gian vÒ nguån gèc con chim b×m bÞp thÓ hiÖn sù c¨m ghÐt c¸i ¸c, c¸i xÊu, c¸i bÞp bîm nhÊt. Nã lµm t¨ng ý vÞ v¨n ho¸ d©n gian cho c©u chuyÖn vµ bøc tranh thiªn nhiªn. b. Nh÷ng loµi chim ¸c, d÷: DiÒu h©u, qu¹, chÌo bÎo, c¾t...  Loµi chim thêng gÆp ë n«ng th«n.

(270) ®Çy hÊp dÉn. G?- Thèng kª nh÷ng koµi chim ¸c, d÷? - Liệu đó có phải lµ tÊt c¶ c¸c loµi chim ¸c, chim d÷? - Chúng đợc kể và t¶ trªn c¸c ph¬ng diÖn nµo? HS :DiÒu h©u, qu¹, chÌo bÎo, c¾t...  Loµi chim thêng gÆp ë n«ng th«n - H×nh d¸ng, lai lịch, hoạt động. G?- DiÒu h©u cã nh÷ng ®iÓm xÊu vµ ¸c nµo? HS: + DiÒu h©u: Mũi khoằm, đánh h¬i x¸c chÕt vµ gµ con rÊt tinh. Nã lao nh mòi tªn xuống, tha đợc gà con, lao vôt lªn m©y xanh, võa lîn võa ¨n. G?- §iÓm xÊu nhÊt cña qu¹ lµ g×? HS: + Qu¹: B¾t gµ con, ¨n trém trøng, ngã nghiªng ë chuång lîn. G?- Chim c¾t ¸c ë ®iÓm nµo? HS: + Chim c¾t: C¸nh nhän nh mòi dao bÇu chäc tiÕt lợn; khi đánh nhau xØa b»ng c¸nh; vôt đến vụt biến nh quû. G? - Nếu đánh giá chóng b»ng c¸ch nh×n d©n gian, em sẽ đặt tên cho mấy thó chim ¸c, chim xấu đó nh thế nµo? - Qu¹: chim ¨n trém - DiÒu h©u: chim ¨n cíp - C¾t: chim ®ao.  C¸ch gäi cã kèm theo thái độ yªu ghÐt cña d©n gian, chØ c¸c lo¹i động vật ăn thịt hung d÷.. c. Chim trÞ ¸c: Lo¹i chim d¸m đánh lại các loài chim ¸c, chim xÊu (chÌo bÎo)..

(271) phñ - T¹i sao t¸c gi¶ l¹i gäi chóng lµ chim ¸c, chim xÊu? - Em cã thÝch c¸ch gäi nµy kh«ng? V× sao? - Thích vì đó là c¸ch gäi d©n téc thêng dïng. - Kh«ng v× cha khoa häc. - Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch miªu t¶ ba lo¹i chim trªn cña t¸c gi¶? HS thảo luận PB C¸ch miªu t¶ kh¸ Ên tîng (diÒu h©u), ngời đọc có thể liên tởng đến nh÷ng con ngêi cã điệu bộ, hành động ngôn ngữ và đặc biÖt t©m hån, tÝnh c¸ch gièng nh qu¹. Qua đó thể hiện thái độ của tác giả đáng ghét, đáng khinh. G?- T¹i sao t¸c gi¶ gäi chim chÌo bÎo lµ chim trÞ ¸c? Lo¹i chim d¸m đánh lại các loài chim ¸c, chim xÊu (chÌo bÎo). G? - Chèo bẻo đã chøng tá lµ chim trÞ ¸c qua nh÷ng đặc điểm nào về h×nh d¸ng vµ ho¹t động? HS: - H×nh d¸ng: nh nh÷ng mòi tªn ®en h×nh ®u«i c¸. - Hoạt động: + Lao vào đánh diÒu h©u tói bôi khiÕn diÒu h©u ph¶i nh¶ con måi, hó vÝa. + Vây tứ phía đánh qu¹. Cã con qu¹ chÕt ®ến rò x¬ng.. C¸ch miªu t¶ sèng động nh đang xảy ra, t¸c gi¶ muèn gửi gắm vào đó bài häc nhÑ nhµng s©u s¾c: + Dï m¹nh giái đến đâu mà gây tội ác thì nhất định sẽ bÞ trõng trÞ. + Nói đến sức m¹nh cña tinh thÇn ®oµn kÕt céng đồng sẽ làm nên søc m¹nh gÊp béi.

(272) + Cả đàn vây vào đánh chim cắt để cøu b¹n, khiÕn c¾t r¬i xuèng ng¾c ngo¶i. G?- §ang kÓ chuyÖn chÌo bÎo diÖt kÎ ¸c, t¸c gi¶ viÕt: "ChÌo bÎo ¬i, chÌo bÎo !" Điều đó có ý nghÜa g×?  T¸c gi¶ muèn thÓ hiÖn thiÖn c¶m của mình đối với lo¹i chim nµy; ca ngợi hành động dòng c¶m cña chÌo bÎo. G?- T¹i sao t¸c gi¶ miªu t¶ c¶nh chim c¾t xØa chÕt chÌo bÎo... tríc sù chøng kiÕn cña lò trÎ lµng nh thÕ nµo? - Vµ cã ý nghÜa g×? HS: - Chim c¾t xØa chÕt chÌo bÎo - bÞ đàn chèo bẻo đánh tËp kÝch con chim c¾t kh¸c, khiÕn cho nã ngÊp ngo¶i r¬i xuèng...  C¸ch miªu t¶ sống động nh đang x¶y ra, t¸c gi¶ muèn göi g¾m vµo đó bài học nhẹ nhµng s©u s¾c: + Dï m¹nh giái đến đâu mà gây tội ác thì nhất định sẽ bÞ trõng trÞ. + Nói đến sức m¹nh cña tinh thÇn ®oµn kÕt céng đồng sẽ làm nên søc m¹nh gÊp béi GV: §ã lµ qui luËt cña tù nhiªn, cña loµi chim mµ còng lµ cña chÝnh loµi ngêi. Mét lÇn n÷a triÕt lÝ d©n gian l¹i thÊp tho¸ng hiÖn.

(273) lên th©m trÇm, thÊm thÝa. G?- Em thử đặt tªn cho chÌo bÎo theo c¶m nhËn cña em? - Chim kÕt ®oµn - Chim h¶o h¸n - Chim dòng sÜ Hoạt động 3: Tổng kÕt vµ luyÖn tËp G?- Em hiÓu biÕt g× thªm vÒ thÕ giíi tù nhiªn vµ con ngêi qua v¨n b¶n Lao xao? G?- T×nh c¶m nµo đợc khơi dậy trong em khi tiÕp xóc víi thÕ giíi c¸c loµi vËt trong v¨n b¶n Lao xao? G?- Em học tập đợc gì từ NT miêu t¶ vµ kÓ chuyÖn cña t¸c gi¶ trong v¨n b¶n?. - Gọi HS đọc ghi nhí Hoạt động LuyÖn tËp. 3:. 4. Tæng kÕt: 4.1. Nội dung - HiÓu biÕt thªm vÒ mét sè loµi chim ë lµng quª níc ta. Qua đó thấy đợc sù quan t©m cña con ngêi víi loµi vËt. - Yªu quÝ c¸c loµi vËt quanh ta, yªu lµng quª, yªu DT. 4.2. Nghệ thuật + Quan sát tinh tờng đối tợng miêu t¶ + Vèn sèng rÊt cÇn khi miªu t¶. + Miªu t¶, kÓ chuyện cần đợc lång trong c¶m xóc. 4.3 Ghi nhớ : SGK - Tr113 III. LuyÖn tËp: 1. Gi¶i thÝch c¸i hay của nhan đề “Lao xao”? Gợi ý: - Nhan đề võa nãi ®ến thÕ giíi loµi chim. - Gợi nghĩ đến buæi s¸ng mïa hÌ ë lµng quª. 2. T¹i sao víi loµi chim hiÒn t¸c gi¶ chØ t¶ qua h×nh d¸ng, mµu s¾c, tiÕng kªu, hãt. Cßn c¸c loµi chim ¸c d÷ l¹i chñ yÕu t¶ qua thói quen hµnh động gây tội ác cña chóng..

(274) - §Ó g©y hÊp dÉn sinh động, tránh trùng lặp , đơn ®iÖu, nhµm ch¸n. - Phï hîp víi tËp tÝnh tõng nhãm chim, loµi chim. - Víi tÝnh ¸c, d÷, c¸ch biÓu hiÖn râ nÐt nhÊt lµ qua viÖc lµm, qua hµnh động với chúng. 3. T¶ con chim mµ em yªu thÝch. 4. Củngcố: nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - ChuÈn bÞ kiÓm tra TV E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ------------------------------------------------------------. NS: 03/04/2011 ND: 06/04/2011. TiÕt 114 :.

(275) KiÓm tra TiÕng ViÖt A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức:- Tái hiện lại kiến thức tiếng việt đã học - Cã ý thøc tù gi¸c, nghiªm tóc khi lµm bµi kiÓm tra 2. Kĩ năng: - §¸nh gi¸ n¨ng lùc, kü n¨ng lµm bµi cña häc sinh 3. Giáo dục: Ý thức ht nghiêm túc, cố gắng suy nghĩ để làm bài B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: nghiên cứu ra đề, biểu chấm - Häc sinh: häc bµi, giÊy bót C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi I/ §Ò bµi A.Tr¾c nghiÖm: (3 ®iÓm) 1. Nếu viết: “Nhú lên dần dần rồi nhô lên cho kỳ hết”, câu văn mắc lỗi gì ? A. Thiếu chủ ngữ C. Thiếu cả chủ ngữ và vị ngữ B. Thiếu vị ngữ D. Thiếu bổ ngữ 2. Tác giả sử dụng biện pháp tu từ gì trong câu văn: “Bến cảng lúc nào cũng đông vui,tàu mẹ, tàu con đậu đầy mặt nước.” ? A. So sánh B. Nhân hoá C. Ẩn dụ D. Hoán dụ 3. Từ “cứ” trong câu “Chúng cứ bay theo thuyền từng bầy như những đám mây nhỏ”thuộc loại phó từ nào ? A. Chỉ quan hệ thời gian C. Chỉ sự tiếp diễn tương tự B. Chỉ mức độ D. Chỉ sự phủ định 4. Tổ hợp từ: “mới biết viết tập toạng” là: A. cụm danh từ B. cụm tính từ C. cụm động từ D. câu trần thuật đơn 5. Ở câu: “Như tre mọc thẳng, con người không chịu khuất” tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì ? A. So sánh B. Ẩn dụ C. Hoán dụ D. Nhân hoá 6. Câu nào dưới đây là câu trần thuật đơn ? A. Ta kháng chiến, tre lại là đồng chí chiến đấu của ta. B. Diều bay, diều lá tre bay lưng trời. C. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. D. Buổi đầu không một tấc sắt trong tay, tre là tất cả, tre là vũ khí. B.Tù luËn: ( 7 ®iÓm ) Câu 1: Cho đoạn văn sau: “… Thuyền chúng tôi thoát qua kênh Bọ Mắt đổ ra con sông Cửu Lớn, xuôi về Năm Căn. Dòng sông Năm Căn mênh mông, nớc ầm ầm đổ ra biển ngày đêm nh thác, cá nớc bơi hàng đàn đen trũi nhô lên, hụp xuống nh ngời b¬i Õch gi÷a nh÷ng ®Çu sãng tr¾ng”. Hãy tóm tắt nội dung đoạn văn bằng một câu trần thuật đơn. Câu 2: Viết một câu văn trong câu đó có cụm danh từ làm chủ ngữ. 4/ Cñng cè : Thu bµi, nhËn xÐt giê kiÓm tra.

(276) 5/ HDVN : Xem l¹i c¸c bµi tiÕng viÖt. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ----------------------------------------------------------Ngµy……… th¸ng…… n¨m 2011 Hä vµ tªn:…………………………. Líp: 6 Bµi kiÓm tra TIẾNG VIỆT Thời gian 45 phút §iÓm. Lêi phª cña thÇy (c«). Tr¾c nghiÖm: (3 ®iÓm) 1. Nếu viết: “Nhú lên dần dần rồi nhô lên cho kỳ hết”, câu văn mắc lỗi gì ? A. Thiếu chủ ngữ C. Thiếu cả chủ ngữ và vị ngữ B. Thiếu vị ngữ D. Thiếu bổ ngữ 2. Tác giả sử dụng biện pháp tu từ gì trong câu văn: “Bến cảng lúc nào cũng đông vui,tàu mẹ, tàu con đậu đầy mặt nước.” ? A. So sánh B. Nhân hoá C. Ẩn dụ D. Hoán dụ 3. Từ “cứ” trong câu “Chúng cứ bay theo thuyền từng bầy như những đám mây nhỏ”thuộc loại phó từ nào ? A. Chỉ quan hệ thời gian C. Chỉ sự tiếp diễn tương tự B. Chỉ mức độ D. Chỉ sự phủ định 4. Tổ hợp từ: “mới biết viết tập toạng” là: A. cụm danh từ B. cụm tính từ C. cụm động từ D. câu trần thuật đơn 5. Ở câu: “Như tre mọc thẳng, con người không chịu khuất” tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì ? A. So sánh B. Ẩn dụ C. Hoán dụ D. Nhân hoá 6. Câu nào dưới đây là câu trần thuật đơn ? A. Ta kháng chiến, tre lại là đồng chí chiến đấu của ta. B. Diều bay, diều lá tre bay lưng trời. C. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. D. Buổi đầu không một tấc sắt trong tay, tre là tất cả, tre là vũ khí. Tù luËn: ( 7 ®iÓm ) Câu 1: Cho đoạn văn sau: “… Thuyền chúng tôi thoát qua kênh Bọ Mắt đổ ra con sông Cửa Lớn, xuôi về Năm Căn. Dòng sông Năm Căn mênh mông, nớc ầm ầm đổ ra biển ngày đêm nh thác, cá nớc bơi hàng đàn đen trũi nhô lên, hụp xuống nh ngời b¬i Õch gi÷a nh÷ng ®Çu sãng tr¾ng”. Hãy tóm tắt nội dung đoạn văn bằng một câu trần thuật đơn. Câu 2: Viết một câu văn trong câu đó có cụm danh từ làm chủ ngữ. Bµi lµm.

(277) NS: 29/03/2011 ND: 01/04/2011. TiÕt 116. Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n, bµi tËp lµm v¨n t¶ ngêi. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: HS nhËn u, nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña m×nh biÕt c¸ch söa ch÷a, rót kinh nghiÖm cho nh÷ng bµi viÕt tiÕp theo. 2. Kĩ năng : LuyÖn kü n¨ng ch÷a bµi viÕt cña b¶n th©n vµ cña b¹n. 3. Giáo dục : Ý thức ht tự giác tích cực B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Bµi chÊm - Häc sinh: Vë ghi chÐp C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi * Hoạt động 1: Hỡnh thành kiến thức mới. 1- §Ò bµi HS nhắc lại đề bài? GV nªu u ®iÓm ph©n tÝch cô thÓ mét bµi GV nêu nhợc điểm những học sinh đã mắc lỗi yêu cầu HS xem l¹i bµi, ph¸t hiÖn lçi sai vµ söa 2- Phân tích đề, dàn ý - Gọi 1 học sinh lập dàn ý cho đề bài. - GV nêu yêu cầu, đáp án và biểu điểm *Hoạt động 2: NhËn xÐt u, khuyÕt ®iÓm 1, Ưu điểm : -Đa số hs làm bài tơng đối tốt. trình bày cẩn thận, chữ viết rõ ràng. - Nội dung tả tơng đối chi tiết, sắp xếp trỡnh tự hợp lớ. -Thể hiện đợc tình cảm của mọi mỡnh đối với mẹ trong những tỡnh huống cụ thể 2. H¹n chÕ: - Cßn viÕt sai chÝnh t¶, sai cÊu tróc c©u vµ dïng tõ. 3. Sửa một số lỗi sai cơ bản hs-líp 6C Tình Mạnh 6D Xưởng Việt. Lçi sai ChÝnh t¶: - Xương xớm - Nỗi lầm - Bận dộn - nộng nẫy. Ng/ nh©n. ch÷a. - ph¸t ©m - sương sớm ngäng - lỗi lầm - Bận rộn - lộng lẫy.

(278) Nguyên 6E Trọng Công. - Xung xướng. - ph¸t ©m - Sung sướng ngäng - Âu yếm - Dịu dàng. 6C. Diễn đạt câu văn: -Mẹ đã nuôi thành người.. - Âu yến - Rịu ràng. -thiÕu VN. 4 .§äc bµi viÕt tèt: 6C:Huy *.Hoạt động 3: Trả bài, gọi điểm - Kết quả: líp 6C 6D 6E. sÜ sè 32 30 32. 0 1 2. 3 4. 5. 6. - thªm VN. 6D:Trang 7 8. 6E: Yến 9 10. > TB. IV. Cñng cè : Häc sinh tù söa c¸c lçi trong bµi viÕt cña m×nh vµ rót kinh nghiÖm GV nh¾c l¹i lý thuyÕt vÒ v¨n t¶ c¶nh, bè côc v¨n b¶n, m¹ch l¹c trong v¨n b¶n V. HDVN : - ¤n l¹i phÇn văn tả cảnh -Xem lại lý thuyết và văn mẫu để học tập - TËp viÕt ®o¹n v¨n tả cảnh E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ------------------------------------------------------------. TuÇ n. 30. Bµi 28, 29. NS: 01/04/2011 ND: 04/04/2011. TiÕt 117. ¤n tËp truyÖn vµ kÝ. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: H×nh thµnh vµ cñng cè nh÷ng tiªu biÓu s¬ lîc vÒ c¸c thể truyện và kí trong loại hình tự sự. Nhớ đợc nội dung cơ bản và nét đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm truyện và kí hiện đại đã häc. - KÕt hîi víi cñng cè vÒ biÖn ph¸p nh©n ho¸, so s¸nh, Èn dô, ho¸n.

(279) dụ trong văn miêu tả và kể chuyện. Xác định ngôi kể, tả, trình tự t¶ kÓ. 2. Kĩ năng : LuyÖn c¸c kÜ n¨ng hÖ thèng ho¸,so s¸nh, tæng hîp khi chuÈn bÞ vµ häc tËp bµi «n tËp. 3. Giáo dục: Ý thức ht tích cực tự giác B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt môc I vµ II - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña HS bµi cò: 3. Bµi míi Hoạt động cña thÇy và trò Hoạt động 1: HÖ thèng ho¸ néi dung c¬ b¶n trong nh÷ng truyÖn kÝ hiện đại đã häc. Néi dung cần đạt I. HÖ thèng ho¸ nh÷ng néi dung c¬ b¶n trong nh÷ng truyÖn kÝ hÞªn đại đã häc:. -Yªu cÇu mçi tæ tr×nh bµy bµi cña m×nh theo mÉu - §¹i diÖn tæ tr×nh bµy - GV ®a b¶ng tæng kÕt cña m×nh - HS đối chiÕu vµ nhËn xÐt TT 1. Tªn t¸c phÈm (hoÆc ®o¹n trÝch) Bµi häc ®-. T¸c gi¶ T« Hoµi. ThÓ lo¹i. Tãm t¾t néi dung. Truyện đồng Dế Mèn tự.

(280) ờng đời đầu tiªn (TrÝch DÕ MÌn phiªu lu ký). 2. tho¹i. S«ng níc Cµ Mau (TrÝch đất rừng phơng Nam). §oµn Giái. 3. TruyÖn dµi. Bøc tranh cña em g¸i t«i T¹ Duy Anh TruyÖn ng¾n. 4. Vît (TrÝch néi). th¸c Quª Vâ Qu¶ng. 5. TruyÖn dµi. Buæi häc An-ph«ng- TruyÖn ng¾n cuèi cùng xơ Đô-đê (TrÝch truyÖn ng¾n Nh÷ng v× sao). t¶ ch©n dung, trªu chÞ Cèc ®Én đến cái chết cña DÕ Cho¾t. MÌn ©n hËn l¾m. C¶nh s«ng níc Cµ Mau có vẻ đẹp réng lín hïng vÜ ®Çy søc sèng, hoang d· vµ h×nh ¶nh cuéc sèng tÊp nËp trï phú, độc đáo ở vùng đất tËn cïng phÝa Nam Tæ quèc. T×nh c¶m trong s¸ng hån nhiªn vµ lßng nh©n hËu cña ngêi em gái đã gióp cho ngêi anh nhËn ra phÇn h¹n chÕ ë chÝnh m×nh. Mét ®o¹n trong hµnh tr×nh ngîc dßng s«ng Thu Bån, vît th¸c cña con thuyÒn do Dîng H¬ng Th chØ huy. Buæi häc tiÕng Ph¸p cuèi cïng cña líp häc trêng lµng vïng An-d¸t bÞ qu©n Phæ §øc chiÕm đóng và hình ¶nh thÇy gi¸o Hamen qua c¸i nh×n vµ t©m tr¹ng cña chó bÐ häc.

(281) 6. 7. 8. 9. C« T« (TrÝch tuú bót). C©y tre ViÖt Nam (TrÝch bµi kÝ ThuyÕt minh cho bé phim tµi liÖu C©y tre ViÖt Nam). NguyÔn Tu©n. KÝ (Tuú bót). ThÐp míi. KÝ - ThuyÕt minh phim. Ilia £-renmua. Bót kÝ ChÝnh luËn. Duy Kh¸n. Håi kÝ - Tù truyÖn. Lßng yªu níc (TrÝch tËp bót kÝ Thêi gian ñng hé chóng ta). Lao xao (TrÝch Tuæi th¬ im lÆng). trß Phr¨ng. Vẻ đẹp đảo, biÓn, c¶nh mÆt trêi lªn vµ mét vµi nÐt cuéc sèng sinh ho¹t cña ngêi d©n C« T«. C©y tre Ngêi b¹n th©n thiÕt cña nh©n d©n ViÖt Nam, anh hïng trong lao động, anh hïng trong chiÕn đấu, biểu tợng cho đất níc vµ d©n téc ViÖt Nam. Lßng yªu nước đợc kh¬i nguån tõ nh÷ng vËt b×nh thêng gÇn gũi tõ tình yªu gia đình, quê hơng đợc thử th¸ch vµ béc lé m¹nh mÏ trong céng đồng và bảo vÖ Tæ quèc. T¶, kÓ vÒ c¸c loµi chim ë lµng quê, qua đó thÓ hiÖn vÎ đẹp, sù phong phó cña thiªn nhiªn lµng quª vµ b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n gian.

(282) Hoạt động Hệ thống 2: ho¸ đặc ®iÓm vÒ h×nh thøc vµ thÓ lo¹i cña truyÖn vµ kÝ - HS tr×nh bµy phÇn chuÈn bÞ cña tæ m×nh ë nhµ - GV ®a ra b¶ng đã chuÈn bÞ Tªn t¸c phÈm (hoÆc ®o¹n trÝch). ThÓ lo¹i. II. HÖ thèng ho¸ vÒ đặc ®iÓm vµ thÓ lo¹i truyÖn vµ kÝ:. Cèt truyÖn. Nh©n vËt. - Nh©n vËt chÝnh: DÕ Bài học đ- Truyện đồng Có: Kể theo Mèn ờng đời đầu tr×nh tù thêi - Nh©n vËt tho¹i tiªn gian phô: DÕ Cho¾t, chÞ Cèc ¤ng Hai, S«ng níc Cµ TruyÖn dµi Kh«ng th»ng An, Mau th»ng Cß Bøc tranh tr×nh tù - Ngêi anh, cña em g¸i TruyÖn ng¾n Cã: thêi gian KiÒu Ph¬ng t«i Vît th¸c. TruyÖn dµi. Kh«ng. - Dîng H¬ng Th cïng c¸c b¹n chÌo thuyÒn. Nh©n vËt kÓ chuyÖn. - DÕ MÌn - Ng«i thø nhÊt - Th»ng An - Ng«i kÓ thø nhÊt - Ngêi anh trai - Ng«i kÓ thø nhÊt - Chó bÐ Côc vµ Cï Lao - Chän ng«i kÓ thø nhÊt - Chó bÐ Phr¨ng - ng«i kÓ thø nhÊt - T¸c gi¶ - Ng«i kÓ thø nhÊt - GiÊu m×nh - xưng ng«i thó ba. Cã: Theo - Chó bÐ truyÖn ng¾n tr×nh tù thêi Phr¨ng vµ gian thÇy gi¸o - Anh hïng C« T« KÝ Kh«ng Ch©u Hoµ M·n... - C©y tre vµ C©y tre ViÖt Bót kÝ Kh«ng hä hµng cña Nam c©y tre - Nh©n d©n c¸c d©n téc - GiÊu m×nh Lßng yªu nBót kÝc¸c níc Kh«ng íc chÝnh luËn Céng Hoµ - Xưng ng«i trong đất n- thứ ba íc Liªn X«. Buæi häc cuèi cïng.

(283) Lao xao - Yªu cÇu HS ph©n biÖt hai thÓ lo¹i truyÖn vµ kÝ - HS trao đổi cặp sau đó tr×nh bµy. Hoạt động 3:. Håi kÝ - tù tuyÖn GV: Bæ sung thªm mét sè dÆc ®iÓm cña thÓ lo¹i truyÖn vµ kÝ: - §Òu thuéc lo¹i h×nh tù sù - Kh¸c: + TruyÖn phÇn lín dùa vµo sù tëng tîng cña t¸c gi¶. + KÝ: Chó träng ghi chÐp theo sù c¶m nhận, đánh gi¸ cña t¸c gi¶. Nh vËy: Nh÷ng g× đợc tả và kể trong truyÖn kh«ng ph¶i lµ hoµn toµn x¶y ra, cßn kÝ lµ nh÷ng g× xảy ra đúng nh thùc tÕ. + TruyÖn: Cã cèt truyÖn + KÝ: Kh«ng cã cèt truyÖn Lu ý: Thùc tÕ kh«ng cã thÓ lo¹i nµo hoµn toµn riªng biÖt, c¸c thÓ lo¹i truyÖn thêng pha trén, th©m nhËp vµo nhau.. Kh«ng. III. Tr×nh bµy hiÓu. - C¸c loµi hoa, ong bím, chim. - T¸c gi¶ - Chän ng«i kÓ thø nhÊt.

(284) biÕt, c¶m nhËn: - Yªu cÇu HS tr×nh bµy - GV: Tæng kÕt - HS tr×nh bµy ý kiÕn c¸ nh©n - HS tr×nh bµy c¶m nhËn c¸ nh©n. 1. Nh÷ng t¸c phÈm truyÖn, kÝ đã học để l¹i cho em nh÷ng c¶m nhËn g× vÒ đất nớc, về cuéc sèng vµ con ngêi? C¸c truyÖn kÝ hiện đại đã gióp ta h×nh dung đợc c¶nh s¾c thiªn nhiªn t¬i đẹp, phong phó, giµu cã cña đất nớc VN ta tõ B¾c đến Nam, từ biển đảo đến rõng núi, qua đó thÓ hiÖn cuéc sèng tơi đẹp của con ngêi VN trong L§ vµ trong chiÕn đấu, trong häc tËp vµ trong m¬ íc, thËt gi¶n dÞ, khiªm tèn, th«ng minh, tµi hoa vµ rÊt anh hïng. - Ngoµi ra mét sè truyÖn kÝ hiện đại nớc ngoµi còng më réng tÇm hiÓu biÕt cho chóng ta vÒ lßng.

(285) yªu níc cña nh©n d©n Ph¸p, Liªn X« trong nh÷ng n¨m chiến đấu b¶o vÖ Tæ quèc (ThÕ kØ 19) 2.Nh©n vËt nµo em yªu thÝch vµ nhí nhÊt trong c¸c truyện đã häc? Em h·y ph¸t biÓu c¶m nhËn vÒ nh©n vËt Êy? 4. Củng cố: Nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi - Hoµn thiÖn bµi tËp 2 - Soạn bài: Câu trần thuật đơn không có từ "là" E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ------------------------------------------------------------. NS: 1/4/2011 NG: 4/4/2011. TiÕt upload.123doc.net. Câu trần thuật đơn kh«ng cã tõ "lµ". A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: HS nắm vững: Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là. Cấu t¹o cña c©u miªu t¶ vµ c©u tån t¹i. 2. Kĩ năng : Luyện kĩ năng nhận diện và câu phân tích đúng cấu tạo của kiểu câu.

(286) trần thuật đơn không có từ là. - Sö dông kiÓu c©u nµy trong nãi vµ viÕt. 3. Giáo dục : Ý thức ht tích cực tự giác B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt VD - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. Kiểm tra bài cũ: Nêu các kiểu câu trần thuật đơn có từ là? VD? 3. Bµi míi Hoạt động của thÇy và trò Hoạt động 1: Tìm hiểu đặc điểm của câu trần thuật đơn kh«ng cã tõ "lµ PP vấn đáp, quy nạp. KT động não - GV treo b¶ng phụ đã viết VD - Gọi HS đọc - Xác định CN VN trong hai câu - VN ë hai c©u nµy do nh÷ng tõ hoÆc côm tõ nµo t¹o thµnh? - Chän nh÷ng tõ ngõ thÝch hîp ®iÒn vµo tríc VN? - Em h·y nhËn xÐt vÒ cÊu tróc cña câu phủ định?. Nội dung cần đạt A. LÝ THUYẾT. I. §Æc ®iÓm cña c©u trÇn thuËt đơn kh«ng cã tõ lµ 1.Khảo sát và phân tích ngữ liệu a. Bøc tranh nµy// đẹp lắm. C V b. Chóng t«i//tô héi ë gãc s©n. C V * NhËn xÐt: - C©u a: VN do côm tÝnh tõ t¹o thµnh. - C©u b: VN do cụm động từ t¹o thµnh. - Chän tõ: + Bøc tranh nµy kh«ng (cha, chẳng) đẹp lắm. + Chóng t«i kh«ng (ch¼ng cha) tô héi ë gãc s©n. - CÊu tróc phñ định: Từ phủ định kÕt hîp trùc tiÕp víi côm §T hoÆc côm TT. 2. Ghi nhí: SGK Tr 119.

(287) Hoạt động 2: - GV treo b¶ng phô - Gọi HS đọc - Xác định CN VN trong các câu?. - Em cã nhËn xÐt g× vÒ vÞ trÝ cña cña VN trong c©u b? - Dùa vµo kiÕn thức đã học về văn miªu t¶, em h·y cho biÕt ®o¹n v¨n ë môc II.2 cã ph¶i lµ v¨n miªu t¶ kh«ng? - Theo em, em ®iÒn c©u nµo vµo chç trèng cña ®o¹n v¨n? V× sao?. Hoạt động 3: - GV treo b¶ng phô - HS đọc bài tập - Mçi em lªn b¶ng lµm mét c©u - HS lµm vµo vë bµi tËp. ii. C©u miªu t¶ vµ c©u tån tai: 1. 1.Khảo sát và phân tích ngữ liệu : a. §»ng cuèi b·i, hai cËu bÐ con// tiÕn l¹i. TN C V b. §»ng cuèi b·i, tiÕn l¹i// hai cËu bÐ con. TN V C * NhËn xÐt: - Câu b: VN đợc đảo lên trớc CN: C©u tån t¹i - C©u a: lµ c©u miªu t¶ - §o¹n v¨n lµ v¨n miªu t¶ - §iÒn vµo chç trống lµ c©u a v× đó là câu văn miêu t¶ 2. Ghi nhí: SGK Tr 119 B. LuyÖn tËp: 1. Xác định CN _ VN vµ cho biÕt c©u nµo lµ c©u miªu t¶ vµ c©u nµo lµ c©u tån t¹i? a. Bãng tre // trïm lªn ©u yÕm lµng b¶n, xãm th«n. C©u miªu t¶ - ...ThÊp tho¸ng// mái đình, mái chùa cæ kÝnh.  C©u tån t¹i - ...Ta// g×n gi÷ mét nÒn v¨n ho¸ lâu đời.  Câu miªu t¶ b. - ...Cã// c¸i hang cña dÕ Cho¾t.  C©u tån t¹i - .. Tua tña //nh÷ng mÇm m¨ng.  C©u tån t¹i.

(288) - M¨ng //chåi lªn nhän ho¾t nh mét c¸i gai khæng lå. - Gọi HS xác định  Câu miêu tả yªu cÇu cña bµi 2. Bµi 2:ViÕt ®o¹n: tËp - §é dµi: 5 - 7 c©u - GV đọc - Néi dung: T¶ c¶nh trêng em - KÜ n¨ng: cã sö dông c¸c kiÓu c©u: + C©u trÇn thuËt đơn có từ là + C©u trÇn thuËt đơn không có từ lµ. +C©u miªu t¶ vµ c©u tån t¹i. VD: Trêng em n»m ë trung t©m thµnh phè. Gi÷a nh÷ng tßa nhµ cao tÇng, trêng chóng em trë nªn gän gµng xinh x¾n. Mçi s¸ng ®i häc, từ xa em đã thấy ¸nh b×nh minh thoa mét mµu hång phÊn lªn c¶ bøc têng chÝnh đông. Dới mái vòm cửa đông, nhén nhÞp nh÷ng c« cËu học sinh. 3. Bµi 3: ViÕt chÝnh t¶: §o¹n đÇu bµi C©y tre ViÖt Nam Yêu cầu xác định tõ ghÐp, tõ l¸y trong đoạn văn đó: - Tõ ghÐp: mu«n ngµn, c©y l¸, tre nøa, th©n mËt, mÊy chôc, mÇm non, xanh tèt, v÷ng ch¾c, thanh cao, gi¶n dÞ, chÝ khÝ. - Tõ l¸y: th©n thuéc, ngót ngµn, ®©u ®©u, méc m¹c, nhòn nhÆn, cøng c¸p, dÎo dai. - Cã cÆp tõ gÇn nghÜa: Vững ch¾c.

(289) – cứng c¸p; gi¶n dÞ - méc m¹c. 4. Củng cố: Nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - ChuÈn bÞ tiÕt: ¤n tËp v¨n miªu t¶ E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. -----------------------------------------------------------NS: 2/4/2011 NG: 5/4/2011. TiÕt 119. ¤n tËp v¨n miªu t¶. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: Giúp HS: Nắm vững đặc điẻm và yêu cầu của một bài văn miêu tả. Nhận biết và phân biệt đợc đoạn văn miªu t¶, ®o¹n v¨n tù sù. 2. Kĩ năng: Thông qua các bài tập thực hành đã nêu trong v¨n 6 ta rót ra nh÷ng ®iÓm cÇn ghi nhí chung cho c¶ v¨n t¶ c¶nh vµ v¨n t¶ ngêi. 3. Giáo dục: Ý thức ht tích cực tự giác B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi + Bảnh phụ trao đổi nhóm C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi Các em đã học về văn miêu tả, bao gồm c¶ hai lo¹i t¶ c¶nh vµ t¶ ngêi. VËy t¶ c¶nh vµ t¶ ngêi cã những ®iÓm nµo chung, ®iÓm nµo kh¸c biÖt? Lµm thÕ nào để phân biệt một đoạn văn tự sự và mét ®o¹n v¨n miªu t¶? Hoạt động của thÇy. Nội dung cần đạt.

(290) Hoạt động 1: Ôn tËp lÝ thuyÕt PP vấn đáp . KT động não - Các em đã học về v¨n miªu t¶ cã nh÷ng lo¹i nµo? - VËy t¶ ngêi vµ t¶ c¶nh cã nh÷ng ®iÓm nµo chung, ®iÓm nµo kh¸c? - Làm thế nào để ph©n biÖt mét ®o¹n v¨n tù sù vµ mét ®o¹n v¨n miªu t¶? - Khi lµm bµi v¨n miªu t¶ cÇn cã kÜ n¨ng g×?. A. LÍ THUYẾT I. §Æc ®iÓm cña v¨n miªu t¶:. 1.Khảo sát và phân tích ngữ liệu T¶ c¶nh, t¶ ngêi: - T¶ ch©n dung ngêi - T¶ ngêi: + T¶ ngêi trong c¶nh + T¶ ngêi trong hoạt động + T¶ ch©n dung ngêi 2. C¸c kÜ n¨ng cÇn có để làm bài văn miªu t¶: s¸t, tëng t- Nªu bè côc cña Quan îng, so s¸nh lùa bµi v¨n miªu t¶? chon, håi tëng, hÖ thèng ho¸... 3. Bè côc cña mét bµi v¨n miªu t¶: a. Më bµi: T¶ kh¸i qu¸t b. Th©n bµi: T¶ chi tiÕt c. KÕt bµi: Nªu Ên tîng, nhËn xÐt vÒ đối tợng Hoạt động 2: PP B. Luyện tập: vấn đáp tổng hợp. KT động não. - GV gọi HS đọc 1. Bài tập 1: Tả bµi tËp 1 c¶nh biÓn - §¶o - HS trao đổi cặp Cô Tô ( Nguyễn trong 2 phót Tu©n) Nh÷ng ®iÒu lµm cho bµi v¨n trë nªn hay và độc đáo: - T¸c gi¶ lùa chon đợc những chi tiết, hình ảnh đặc sắc, thể hiện đợc linh hån cña t¹o vËt. - GV nªu yªu cÇu - Cã nh÷ng so s¸nh cña bµi tËp liªn tëng míi l¹, - HS trao đổi nhóm độc đáo và rất thú trong 5 phút sau đó vị. tr×nh bµy - T×nh c¶m vµ th¸i độ rõ ràng đối với c¶nh vËt. Bµi 2: Dµn ý t¶.

(291) - Gọi HS đọc bài tËp - HS lµm ra giÊy nh¸p trong 5 phót sau đó trình bày, líp nhËn xÐt - HS đọc ghi nhớ. c¶nh ®Çm sen ®ang mïa hoa në. a. Më bµi: §Çm sen nµo? Mïa nµo? ë ®©u? b. Th©n bµi: - Theo tr×nh tù nµo? Tõ bê ra gi÷a ®Çm? Hay tõ trªn cao? - L¸? Hoa? Níc? H¬ng? Mµu s¾c? Giã? Kh«ng khÝ? c. KÕt bµi: Ên tîng cña du kh¸ch. Bµi 3: T¶ mét em bÐ bô bÉm, ng©y th¬ ®ang tËp ®i, tËp nãi. a. Më bµi: Em bÐ con nhµ ai? Tªn? Th¸ng tuæi? Quan hÖ víi em? b. Th©n bµi: - Em bÐ tËp ®i (ch©n, tay, m¾t, d¸ng ®i...) - Em bÐ tËp nãi (miÖng, m«i, lìi, m¾t...) c. KÕt bµi: - H×nh ¶nh chung vÒ em bÐ - Thái độ của mọi ngời đối với em. * Ghi nhí: SGK tr 121. 4. Củng cố: Nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Hoµn thiÖn bµi tËp. - Lµm bµi tËp 4 - §äc phÇn ghi nhí - So¹n bµi: Ch÷a lçi vÒ CN vµ VN E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................ ----------------------------------------------------------------NS:2/4/2011 NG: 5/4/2011. TiÕt 120. Ch÷a lçi.

(292) vÒ chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. KT: Củng cố lại thành phần chính của câu trần thuật đơn. 2. KN: LuyÖn kÜ n¨ng. Ph¸t hiÖn vµ söa lçi vÒ chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ khi nãi, viÕt. 3.TĐ: Củng cố và nhấn mạnh ý thức viết câu đúng ngữ ph¸p. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt VD vµ bµi tËp - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. Kiểm tra bài cũ: 1. Nêu đặc điểm của câu trần thuật đơn kh«ng cã tõ lµ? Lµm bµi tËp 2 trang 120. 2. ThÕ nµo lµ c©u miªu t¶? C©u tån t¹i? VD? 3. Bµi míi Hoạt động của thÇy Hoạt động 1: Chữa lỗi c©u thiÕu chñ ng÷ . PP vấn đáp KT động não * GV treo b¶ng phụ đã viết VD - Gọi HS đọc - Em hãy xác định CN vµ VN cña mçi c©u trªn? - HS đứng tại chỗ xác định. Nội dung cần đạt A. LÍ THUYẾT I. C©u thiÕu chñ ng÷: 1. Qua truyÖn "DÕ MÌn phiªu lu kÝ" T N cho thÊy DÕ MÌn biÕt phôc thiÖn. V N 2. . Qua truyÖn "DÕ MÌn phiªu lu kÝ",. - T×m nguyªn nh©n vµ c¸ch söa TN lçi cho c©u thiÕu em //thÊy DÕ MÌn CN biÕt phôc thiÖn. CN VN * NhËn xÐt: - C©u a thiÕu CN. - Nguyªn nh©n: LÇm TN víi CN - C¸ch söa:.

(293) + Thªm CN: T¸c gi¶ (hoÆc viÕt nh c©u b) + BiÕn TN thµnh CN b»ng c¸ch bá tõ "qua": TruyÖn... cho ta thÊy Hoạt động 2: Ch÷a lçi c©u thiÕu VN PP vấn đáp KT động não * GV treo b¶ng phụ đã viết VD - Gọi HS đọc - Gäi HS lªn b¶ng xác định CN - VN. II. C©u thiÕu vỊ NGỮ. * VD: a. Th¸nh Giãng // cìi ngùa s¾t, vung roi s¾t, CN VN x«ng th¼ng vµo qu©n thï. b. H×nh ¶nh Th¸nh Giãng cìi ngùa s¾t, C N vung roi s¾t, x«ng - Em h·y nªu th¼ng vµo qu©n thï. nguyªn nh©n vµ c. B¹n Lan, ngêi c¸ch söa häc giái nhÊt líp 6 A. CN d.B¹n Lan//lµ ngêi häc giái nhÊt líp 6A. CN VN * NhËn xÐt: - C©u b,c thiÕu VN - Nguyªn nh©n m¾c lçi: + C©u b: LÇm §N víi VN + C©u c: LÇm phô chó víi VN - C¸ch söa: + C©u b: Thªm bé phËn VN ...đã để lại trong em niÒm kÝnh phôc. ...lµ mét h×nh ¶nh hµo hïng vµ l·ng m¹n. + C©u c: .Thªm VN: ...lµ b¹n th©n cña t«i. ....

(294) ®ang phæ biÕn kinh nghiÖm häc tËp cho chóng t«i. .Thay dÊu phÈy bằng từ là để viết nh c©u d. Hoạt động 3: PP B. Luyện tập vấn đáp tổng hợp. KT động não. * GV treo b¶ng Bµi 1: §Æt c©u hái phụ đã viết sẵn để tìm Cn và VN c¸c bµi tËp a. Ai? (B¸c Tai) - HS đứng tại chỗ, Nh thÕ nµo? mçi em lµm mét (Kh«ng lµm g× c©u n÷a) - HS yếu mỗi em  Có đủ CN và ®iÒn 1 c©u VN - HS TB mçi em b. Con g×? (Hæ) ®iÒn mét c©u Lµm g×? (§Î) - HS đứng tại chỗ  Có đủ CN và biến đổi VN c. Ai? (B¸c tiÒu) Lµm sao? (Giµ råi chÕt)  Có đủ CN và VN Bµi 2: Ph¸t hiÖn c©u m¾c lçi vµ chØ ra nguyªn nh©n: a. C¸i g×? (KÕt qu¶ HS: hoạt động cá häc tËp cña n¨m nhân, 4 em lên häc) Nh thÕ nµo? (§· bảng làm, ở dưới động viên) lớp làm vào vởBT.  Có đủ CN và VN b. C¸i g×? (Kh«ng PP vấn đáp tổng cã) hợp . KT động Nh thÕ nµo? (§· động viên) não  C©u thiÕu CN C¸ch ch÷a: bá tõ "víi" c. C©u thiÕu VN Thªm bé phËn VN: ...đã đi theo tôi suốt cuộc đời. d. Câu đúng Bµi 3: §iÒn CN thÝch hîp a. Chóng em... b. Chim họa mi... c. Nh÷ng b«ng hoa... d. C¶ líp... Bµi 4: §iÒn VN.

(295) thÝch hîp vµo chç trèng a. ...rÊt hån nhiªn. b. ....v« cïng ©n hËn. c.....bõng lªn thËt là đẹp. d...®i du lÞc ë miÒn Nam. Bài tập 5: Biến đổi c©u ghÐp thµnh c©u đơn. a. Hổ đực mừng rỡ đùa với con. Còn hæ c¸i t× n»m phôc xuèng, d¸ng mÖt mái l¾m. b. MÊy h«m nä, trêi ma lín. Trªn nh÷ng hå ao quanh bãi tríc mÆt, níc d©ng tr¾ng mªnh m«ng. c. ThuyÒn xu«i gi÷a dßng con s«ng réng h¬n ngµn thíc. Tr«ng hai bªn bê, rõng đớc dựng lên cao ngÊt nh hai d·y trêng thµnh v« tËn. * Cñng cè: Muèn biết đợc câu có đủ CN hay VN th× phải đặt câu hỏi để t×m CN - VN. 4.Củng cố: Nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Hoµn thiÖn bµi tËp. - ChuÈn bÞ viÕt bµi TLV miªu t¶ s¸ng t¹o E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ------------------------------------------------------------.

(296) TuÇn 31:. Bµi 28, 29. TiÕt 121, 122:. NS: 3/4/2011 NG: 6/4/2011. ViÕt bµi tËp lµm v¨n miªu t¶ s¸ng t¹o. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. KT: Häc sinh biÕt viÕt bµi v¨n t¶ s¸ng t¹o. 2. KN: Biết viết bài theo bố cục, đúng yờu cầu của đề 3. TĐ: ý thøc tù gi¸c, nghiêm tóc khi viÕt bµi. B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: Nghiên cứu ra đề, biểu chấm. - Häc sinh: KiÕn thøc, giÊy bót. C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: ViÖc chuÈn bÞ cña HS 3. Bµi míi I/ Đề bài : Tả khu vờn trong một buổi sáng đẹp trời dựa vào những gợi ý từ bài “ Lao xao” cña Duy Kh¸n. II/ Yªu cÇu : - Bài viết sạch sẽ, rõ ràng, diễn đạt lu loát. - Viết đúng yêu cầu của đề : 2. Néi dung - Bµi viÕt thÓ hiÖn râ bè côc a) Mở bài : Giới thiệu khu vờn định tả. b) Th©n bµi : - T¶ chi tiÕt - T¶ bao qu¸t - Chọn một vài đặc điểm nổi bật - T¶ mét vµi c¶nh cã chim chãc. c) KÕt bµi: Nªu nh÷ng t×nh c¶m, suy nghÜ c¸ nh©n… III/ BiÓu ®iÓm - §iÓm 9 -10 : Cã lêi v¨n t¶ giµu h×nh ¶nh, c¶m xóc thùc sù, tr×nh bµy râ rµng, s¹ch sÏ kh«ng sai lçi chÝnh t¶. - Điểm 7 -8 : Bài viết đúng thể loại, đủ yêu cầu trên, sai không quá 5 -6 lỗi chÝnh t¶. - Điểm 5-6 : Bài viết cha thật hoàn chỉnh về nội dung, ít cảm xúc , đôi chỗ câu văn còn lúng túng, còn mắc vài lỗi chính tả, diễn đạt..

(297) - §iÓm 3 - 4: Bµi viÕt lan man, tr×nh bµy kh«ng khoa häc, cßn m¾c nhiÒu lçi chÝnh t¶. - Điểm 1 - 2 : Bài viết quá sơ sài, không đúng thể loại. 4/ Cñng cè : NhËn xÐt giê kiÓm tra, thu bµi 5/ Hớng dẫn về nhà : Lập dàn ý kể về sự đổi thay của quê em E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ------------------------------------------------------------. NS: 9/4/2011 NG:11/4/2011. V¨n b¶n TiÕt 123. CÇu Long Biªn - Chøng nh©n lÞch sö (Theo Thuý Lan, b¸o Ngêi Hµ Néi) A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - KT : Bớc đàu nắm vững khái niệm Văn bản nhật dụng, ý nghĩa việc học tập loại văn bản đó. Kiểu ý nghĩa làm chứng nhân lịch sử của cầu Long Biên. - TĐ: Từ đó nâng cao, làm phong phú thêm tâm hồn, tình cảm đối với quê hơng đất níc. - KN: Rèn luyện kĩ năng viết câu đúng ngữ pháp, kết hợp đã kể và kể trong bài văn kÓ chuyÖn hoÆc miªu t¶. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2.KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi. Trong các văn bản đã học, em thích nhất văn bản nào? Vì sao em thÝch? CÇu Long Biªn - chøng nh©n lÞch sö cña Thuý Lan từng đợc đăng tải trên báo "Ngời Hà Nội" và nó đã hiÖn diÖn trªn trang s¸ch Ng÷ V¨n líp 6 cña chóng ta. Bài văn sẽ đa chúng ta ngợc thời gian một thế kỉ, để sèng víi c©y cÇu, mét chøng nh©n lÞch sö.

(298) Hoạt động của thầy Hoạt động 1:. Nội dung cần đạt I. t×m hiÓu chung: 1. T¸c gi¶: Thuý Lan 2. T¸c phÈm: - §©y lµ bµi b¸o ®¨ng trªn b¸o "Ngêi Hµ Néi". ThÓ lo¹i kÝ, Håi kÝ mét c©y cÇu nổi tiếng trên đất nớc ta. - GV híng dÉn cho HS II. ĐỌC – HIỂU VĂN đọc: giäng chËm r·i, t×nh c¶m BẢN §äc vµ gi¶i nghÜa tõ nh thÓ ®ang trß chuyÖn 1. khã: víi c©y cÇu. - GV đọc mẫu 1 đoạn sau đó gọi HS đọc - GV hái chó thÝch 1,3,7,8,10 - Em thÊy bµi kÝ nµy cã nét đặc sắc gì về phơng thøc? - Em hiÓu thÕ nµo v¨n b¶n nhËt dụng?. - Nªu bè côc cña bµi kÝ?. 2. Thể loại và bố cục: a. Kh¸i niÖm v¨n b¶n nhËt dông: - Néi dung: cã néi dung gÇn gòi, bøc thiÕt víi cuéc sèng cña con ngêi vµ céng đồng xã hội hiện đại nh: thiªn nhiªn, m«i trêng, n¨ng lîng, d©n sè, quyÒn trÎ em, ma tuý... - VÒ h×nh thøc: Thêng lµ những bài báo, thờng đợc viÕt theo thÓ bót kÝ trong đó có sự kết hợp giữa các ph¬ng thøc kÓ, t¶, biÓu c¶m... - T¸c dông: V¨n b¶n nhËt dông cã gi¸ trÞ th«ng tin tuyªn truyÒn, phæ biÕn, cập nhật một vấn đề văn hoá, xã hội nào đó là chủ yÕu. b. Bè côc: - T¸c gi¶ chän sù kÕt hîp gi÷a c¸c ph¬ng thøc tù sù, miªu t¶ víi ph¬ng thøc tr÷ t×nh. - Bµi cã thÓ chia lµm 3 ®o¹n: + Kh¸i qu¸t vÒ c©y cÇu Long Biªn - chøng nh©n LS. + CÇu Long Biªn qua mét thÕ kØ ®au th¬ng vµ anh dũng của đất nớc và nhân d©n VN + CÇu Long Biªn trong t-.

(299) ¬ng lai. Hoạt động 2: Tìm hiểu 3. PHÂN TÍCH néi dung v¨n b¶n - HS đọc đoạn 1 (từ đầu a. Giới thiệu khái quát đến HN) vÒ c©y cÇu Long Biªn - T¸c gi¶ giíi thiÖu cÇu chøng nh©n lÞch sö: Long Biªn b»ng nh÷ng chi tiÕt nµo? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch tr×nh bµy cña t¸c gi¶? - CÇu Long Biªn b¾c qua s«ng Hång. - Khëi c«ng 1898 - 4 n¨m sau hoµn thµnh. - KiÕn tróc s ngêi Ph¸p thiÕt kÕ.  C¸ch giíi thiÖu ng¾n gọn, khái quát đầy đủ, b Cầu Long Biên qua thuyết phục. Hình ảnh những chặng đờng lịch nh©n ho¸ trë thµnh nhan sö: đề rất phù hợp với nội @. Cầu Long Biên thời dung cña bµi viÕt. Ph¸p thuéc: - CÇu Long Biªn khi míi kh¸nh thµnh mang tªn gì? Cái tên đó có ý nghĩa g×? - CÇu Long Biªn mang tªn toµn quyÒn Ph¸p §u-me  C¸i tªn gîi nh¾c mét thêi thùc d©n n« lÖ, ¸p bøc vµ bÊt c«ng. Nã biÓu thÞ quyÒn lùc thèng trÞ cña thùc d©n Ph¸p ë VN. - T¹i sao cÇu Long Biªn lµ kÕt qu¶ cña cuéc khai thác thuộc địa lần thứ nhÊt? - C©y cÇu phôc vô cho viÖc khai th¸c kinh tÕ cña thùc d©n Ph¸p ë VN. - V× sao nãi lµ chøng nh©n ®au th¬ng cña ngêi VN thuộc địa? - Nó đợc XD không chỉ b»ng må h«i mµ cßn b»ng c¶ x¬ng m¸u cña bao con ngêi. - §o¹n v¨n t¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p tu tõ g×? BiÖn ph¸p tu tõ Êy gîi cho em c¶m xóc g×? - H×nh ¶nh so s¸nh: C©y cÇu nh mét d¶i lôa uèn lîn, v¾t ngang s«ng Hång  Gây cho ngời đọc bất Là chứng nhân sống động,.

(300) ngê lÝ thó v× søc m¹nh cña kÜ thuËt cÇu s¾t sù tiÕn bé cña c«ng nghÖ lµm cÇu, lần đầu tiên đợc áp dụng ở VN. Ngoµi ra cßn gîi nhí đến không khí LS, XH, bµy tá t×nh c¶m cña ngêi viÕt khi nh¾c nhí l¹i nh÷ng c¶nh ¨n ë khæ cùc cña d©n phu VN vµ c¶nh đối xử tàn nhẫ của các chủ TB Ph¸p, khiÕn hµng ngh×n ngêi VN bÞ chÕt trong qu¸ tr×nh lµm cÇu KL: Nh vËy cÇu Long Biªn lµ chøng nh©n sèng động, ghi lại phần nào giai ®o¹n LS ®au th¬ng cña ND VN. - N¨m 1945 cÇu §u-me đợc đổi tên là cầu Long Biên điều đó có ý nghĩa g×? -Việc đổi tên này có ý nghÜa rÊt quan träng nã chøng tá ý thøc chñ quyền, độc lập của dân téc. Long Biªn lµ tªn mét hå bªn lµng B¾c S«ng H¬ng n¬i c©y cÇu b¾c qua. - T¸c gi¶ t¶ cô thÓ vÒ c©y cầu nhằm mục đích gì? - T¸c gi¶ t¶ cô thÓ vÒ c©y cầu để ngời đọc hình dung têng tËn vÒ c©y cÇu h¬n. - ViÖc trÝch dÉn mét bµi th¬ vµ lêi b¶n nh¹c trong ®o¹n v¨n cã t¸c dông nh thÕ nµo trong viÖc næi bËt ý nghÜa nh©n chøng cña c©y cÇu? - ViÖc trÝch dÉn bµi th¬, b¶n nh¹c chøng minh thªm tÝnh nh©n chøng LS cña c©y cÇu, t¨ng ý vÞ tr÷ t×nh cña bµi viÕt. CÇu Long Biên đã trở thành kỉ niÖm mang tÝnh chÊt c¸ nh©n cña mçi mgêi d©n, mçi c¸n bé, chiÕn sÜ, mçi HS khi cắp sách đến trờng. - KØ niÖm c©y cÇu trong thời chống Mĩ đợc nhớ l¹i cã g× gièng vµ kh¸c. ghi l¹i phÇn nµo giai ®o¹n LS ®au th¬ng cña ND VN.. @. CÇu Long Biªn tõ C¸ch m¹ng th¸ng T¸m đến nay:. C©y cÇu thêi chèng MÜ thËt hïng tr¸ng trong ma bom, bão đạn của giặc mĩ, cây cầu đổ gục bị thơng tơi tả...quân dân thủ đô HN anh hïng viÕt b¶n hïng ca. So víi thêi chèng Ph¸p, thêi chèng MÜ ¸c liÖt hïng vÜ h¬n, hoµnh tr¸ng h¬n, ®au th¬ng vµ anh dòng. T/Giả ca ngîi tÝnh nh©n chøng LS cña c©y cÇu ë ph¬ng diÖn kh¸c - ph¬ng diÖn chèng chäi l¹i thiªn nhiªn, b·o lò..

(301) víi thêi chèng Ph¸p? - §o¹n v¨n håi tëng c©y cÇu thêi chèng MÜ thËt hïng tr¸ng trong ma bom, bão đạn của giặc mĩ, cây cầu đổ gục bị thơng tơi tả...quân dân thủ đô HN anh hïng viÕt b¶n hïng ca. So víi thêi chèng Ph¸p, thêi chèng MÜ ¸c liÖt hïng vÜ h¬n, hoµnh tr¸ng h¬n, ®au th¬ng vµ anh dòng. TÊt c¶ dÒu g¾n víi c©y cÇu LS. - C¶m xóc cña t¸c gi¶ khi đứng trên cây cầu vµo nh÷ng ngµy níc lªn cã ý nghÜa g×? V× sao ngêi viÕt thÇm c¶m ¬n cÇu? - §o¹n v¨n t¶ c¶nh vµ c¶m xóc cña ngêi viÕt đứng trên cây cầu vào nh÷ng ngµy níc lªn muèn ca ngîi tÝnh nh©n chøng LS cña c©y cÇu ë ph¬ng diÖn kh¸c - ph¬ng diÖn chèng chäi l¹i thiªn nhiªn, b·o lò. - T¸c gi¶ thÇm c¶m ¬n c©y cầu đã bền bỉ dẻo dai, v÷ng ch¾c vît lªn vµ chiÕn th¾ng thuû thÇn hung b¹o, cảm ơn ND HN đã bảo vệ c©y cÇu. - Trong sự nghiệp đổi míi, chóng ta cã thªm nh÷ng c©y cÇu nµo b¾c qua s«ng Hång? CÇu Long Biªn lóc nµy mang ý nghÜa nh©n chøng g×? - B¾c qua s«ng Hång cã cÇu Th¨ng Long, cÇu Ch¬ng D¬ng : nh©n chøng cho thời kì đổi mới nhanh chóng của đất nớc - C©u v¨n cuèi cïng " Cßn t«i cè g¾ng....VN", câu văn đó gợi cho em nh÷ng suy nghÜ g× vÒ cÇu Long biªn vµ t¸c gi¶ cña bµi viÕt nµy? - ý tëng nèi nhÞp cÇu v« h×nh n¬i du kh¸ch...  lµ một ý tởng đẹp, mới và rất nh©n v¨n, nh©n b¶n. Víi ý tëng nµy cÇu Long Biªn. c. CÇu Long Biªn h«m nay vµ ngµy mai: CÇu Long Biªn cßn sèng l©u, sÏ trÎ l¹i, sÏ thµnh ®iÓm dõng ch©n du lÞch kh¸ lÝ thó víi du kh¸ch n¨m Ch©u..

(302) cßn sèng l©u, sÏ trÎ l¹i, sÏ thµnh ®iÓm dõng ch©n du lÞch kh¸ lÝ thó víi du kh¸ch n¨m Ch©u. GVBình: Nh vËy: CÇu Long Biªn lµ chøng nh©n cho t×nh yªu cña mäi ngêi đối với VN. Là nhịp cầu hoµ b×nh vµ th©n thiÖn. Lµ t×nh yªu bÒn chÆt trong t©m hån t¸c gi¶. 4. tæng kÕt: Hoạt động 3: Tổng kết 4.1 Nội dung: 4.2 Nghệ thuật: 4.3 Ghi nhớ: - SGK tr128 III. LuyÖn tËp: 4.Củng cố: ND bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí - Soạn bài: Viết đơn E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ------------------------------------------------------------. NS: 9/4/2011 NG:11/4/2011. TiÕt 124. Viết đơn A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. KT: Thông qua việc thực hành một số tình huống cụ thể, giúp HS nắm đợc các vấn đề. 2. KN : Khi nào cần viết đơn? Cách trình bày một lá đơn nh thế nào? Những sai sót cần tránh khi viết đơn. 3.TĐ: Nghiêm túc khi viết đơn,có ý thức dùng từ ngữ chuẩn mực trong khi viết đơn B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp..

(303) D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1: Khi nào cần viết đơn - Gäi HS đọc t×nh huèng - Em rót ra nhËn xÐt kh¸i qu¸t khi nµo th× cÇn viÕt đơn? - Cho HS đọc các tình huèng trong SGK. - Trong nh÷ng trêng hîp đó, trờng hợp nào cần viết đơn? Trờng hợp nào cần ph¶i viÕt v¨n b¶n kh¸c? V× sao?. - Tõ 2 bµi tËp trªn em cã thÓ rót ra kÕt luËn g×?. Hoạt động 2: Tìm hiểu các loại đơn và nội dung - H·y so s¸nh vµ t×m nh÷ng chç gièng vµ kh¸c nhau trong hai lá đơn từ đó rút ra những nội dung nhÊt thiÕt cÇn ph¶i cã trong 1 lá đơn, giải thích lí do? - HS quan sát, đọc kĩ hai lá đơn và rút ra nhận xét.. Nội dung cần đạt I. Khi nµo cÇn viÕt đơn 1.Khảo sát và phân tích ngữ liệu - Trong cuéc sèng cã rÊt nhiÒu t×nh huèng ph¶i viÕt đơn; không có đơn nhất định công việc không đợc gi¶i quyÕt. 2. a. Bị mất chiếc xe đạp khi đến thăm bạn  Viết đơn tr×nh b¸o c¬ quan c«ng an nhờ giúp đỡ tìm lại chiếc xe đạp. b. Muèn theo häc líp nhạc họa  Viết đơn xin nhËp häc. c. C·i nhau  ViÕt b¶n têng tr×nh hay kiÓm ®iÓm. d. Muèn häc ë n¬i míi  §¬n xin chuyÓn trêng, §¬n xin häc. 2. KÕt luËn: - Trong cuéc sèng con ngêi rÊt nhiÒu khi cÇn ph¶i viết đơn, khi có nguyện vọng, yêu cầu nào đó cần đợc giải quyết. - §¬n tõ lµ lo¹i v¨n b¶n không thể thiếu đợc trong cuéc sèng hµng ngµy. II. Các loại đơn và nh÷ng nỘI dung không thể thiếu đợc trong đơn. 1. Các loại đơn. a. §¬n viÕt theo mÉu in sẵn: Ngời viết đơn chỉ cần ®iÒn nh÷ng tõ , c©u thÝch hîp vµo nh÷ng chç cã dÊu ... b. Viết đơn không theo mÉu: Ngêi viÕt ph¶i tù nghÜ néi dung vµ tr×nh bµy. 2. Néi dung kh«ng thÓ thiếu đợc trong đơn..

(304) - Quốc hiệu, để tỏ ý trang träng. - Tên của đơn: để ngời đọc biết đợc mục đích của ngời viết đơn. - Tên ngời viết đơn. - Nơi (tên ngời) nhận đơn. - Lí do viết đơn và những yêu cầu, đề nghị của ngời viết đơn. - Ngµy th¸ng n¨m vµ n¬i viết đơn. - Chữ kí của ngời viết đơn. Chó ý: §¬n cã thÓ viÕt tay hoặc đánh máy nhng chữ kÝ th× nhÊt thiÕt ph¶i tù kÝ. III. C¸ch thøc viÕt Hoạt động 3: đơn 1. §¬n cã mÉu: §iÒu vµo chç trèng nh÷ng néi dung cÇn thiÕt. - HS rót ra c¸ch tr×nh bµy. 2. §¬n kh«ng theo mÉu: (SGK) 3. C¸ch tr×nh bµy: - Tên đơn phải viết chữ to, ch÷ hoa hoÆc ch÷ in. - Phần quốc hiệu, tên đơn ph¶i viÕt giữa trang giÊy. - Lêi v¨n: gän gµng, s¸ng sủa, dễ đọc, nhất là phần yªu cÇu, đề nghÞ ph¶i viÕt thành thực, chính đáng. Kh«ng viÕt dµi dßng. Hoạt động 4: Củng cố IV. Ghi nhớ: (SGK) HS đọc nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Tập viết đơn: nghỉ học, chuyển trờng. - Soạn bài: Bức th của thủ lĩnh da đỏ. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ------------------------------------------------------------. TuÇn: 32 Bµi 30.

(305) NS:10/4/2011 NG:13/4/2011. TiÕt125, 126. Bøc th cña thñ lÜnh da đỏ (Theo tµi liÖu Qu¶n lÝ m«i trêng phôc vô. ph¸t triÓn bÒn v÷ng) A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. KT: Thấy đợc Bức th của thủ lĩnh da đỏ xuất phát từ tình yêu thiên nhiên, đất nớc đã nêu lên một vấn đề bức xúc có ý nghĩa to lớn đối với cuộc sống hiện nay. B¶o vÖ vµ gi÷ g×n sù trong s¹ch cña thiªn nhiªn vµ m«i trêng. 2. TĐ : Thấy đợc tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật trong bức th đối với việc diễn đạt ý nghĩa và biểu hiện tình cảm đặc biệt là phép nhân hoá, yếu tố trùng điệp và thủ pháp đối lập. 3. KN : Bớc đàu rèn luyện kĩ năng tìm hiểu, phân tích một bức th có nội dung chÝnh luËn. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: +. So¹n bµi +. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: +. So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 1. V× sao nãi, CÇu Long Biªn lµ mét chøng nh©n lÞch sö không chỉ đối với thủ đô HN mà đối với nhân dân cả nớc h¬n mét thÕ kØ qua? 3. Bµi míi Hoạt động của Nội dung cần đạt thÇy Hoạt động 1: Tìm I. tìm hiểu hiÓu chung vÒ v¨n chung b¶n.PP vấn đáp .KT động não 1.Tác giả: sgk 2. Tác phẩm: Là bức thư của thủ lĩnh da đỏ gửi cho - GV giíi thiÖu tổng thống Mĩ ... cách đọc. Giọng t×nh c¶m, tha thiÕt II. ĐỌC- hiÓu khi nói đến thiên văn bản: nhiên, đất nớc; 1. Đọc, giải nghĩa mỉa mai, kín đáo từ khú khi nói đến Tổng thèng MÜ. - GV đọc 1 đoạn - HS t×m hiÓu kÜ chó thÝch 1, 3, 4, 9, 10, 11. - ThÓ lo¹i?. 2.Kết cấu – Bố cục a. ThÓ lo¹i: th tõ -.

(306) - Bài viết đề cấp chính luận - trữ đến mÊy néi t×nh. dung? b. Bè côc: - Vai trß cña thiªn nhiªn. - Cách đối xử với thiªn nhiªn. - T¸c h¹i Hoạt động 2: H- 3. Phõn tớch. íng dÉn t×m hiÓu chi tiÕt. PP vấn đáp, KT động não. - Tìm những từ a. Thái độ ứng xử ng÷, c©u nãi lªn cña con ngêi víi thái độ, tình cảm thiên nhiên, đất của ngời da đỏ đối đai, môi trờng. với thiên nhiên, *. Ngời da đỏ: môi trờng, đất đai. - HS đọc từ đầu đến hoa đồng cỏ - Em cảm nhận đợc gì về tình cảm của ngời da đỏ? - Đất là thiêng, đất lµ bµ mÑ. - Chóng t«i kh«ng thể nào quên đợc mảnh đất tơi đẹp nµy. - Chóng t«i lµ mét phÇn tö cña mÑ vµ mÑ còng lµ mét phần của chúng - Thái độ tình cảm t«i. vµ c¸ch øng xö rÊt - Hoa là chị, là em rõ ràng bởi đó là ... vòng níc, mâm quan hÖ cña hä, lµ đá, chú ngựa mảnh đất bao đời con ... tất cả đều gắn với nòi giống chung mét gia vµ s©u trong đình. nguån céi lµ tinh - Dßng s«ng, con yªu tha thiÕt, m¸u suối là máu của tổ thịt của ngời da đỏ tiên, là anh em, ... đối với đất nớc, - TiÕng th× thÇm quª h¬ng. cña dßng níc lµ tiÕng nãi cña cha «ng. - Kh«ng khÝ lµ quÝ gi¸... - §Êt ®ai giµu cã đợc là do nhiều m¹ng sèng båi đắp nên. - §Êt lµ mÑ.  Quan hÖ g¾n.

(307) bã, biÕt ¬n, hµi hoµ, th©n yªu, thiªng liªng mµ gÇn gòi ... nh trong mét gia đình, nh với ngời anh, chÞ em ruét thÞt, nh víi bµ mÑ hiền minh, vĩ đại. - V× sao hä cã th¸i độ nh vậy? - Thái độ tình cảm vµ c¸ch øng xö rÊt rõ ràng bởi đó là quan hÖ cña hä, lµ mảnh đất bao đời g¾n víi nßi gièng vµ s©u trong nguån céi lµ tinh yªu tha thiÕt, m¸u thịt của ngời da đỏ đối với đất nớc, quª h¬ng. - Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch nãi cña t¸c gi¶? - C¸ch nãi nh¾c ®i nh¾c, nh¾c l¹i trùng điệp để nhấn m¹nh, kh¾c s©u t¹o Ên tîng. TiÕt 2 *. Ngêi da tr¾ng. - Nh÷ng ngêi da trắng họ đã có hành động bằng cách đối xử nh thÕ nµo? - Muèn dùng tiền bạc, đô la để mua đất. - Khi chÕt, thêng quên đi đất nớc họ sinh ra. - Kh«ng hiÓu c¸ch sèng cña ngêi da đỏ. - KÎ xa l¹, trong đêm tối, họ lấy đi từ lòng đất những g× hä cÇn. - KÎ thï, kÎ chinh phôc, lÊn tíi. - Đối xử với đất và Chñ yÕu nh»m anh em bÇu trêi vµo viÖc khai th¸c, nh nh÷ng vËt mua tËn dông v× lîi đợc, tớc đoạt đợc nhuận tối đa, bất.

(308) vµ b¸n ®i nh nh÷ng con cõu vµ nh÷ng h¹t kim c¬ng. - ThÌm kh¸t ngÊu nghiến đất đai, để lại đằng sau những b·i hoang m¹c. - Xo¸ bá cuéc sống yªn tÜnh, thanh khiÕt ... - Huû diÖt mu«ng thó quý hiÕm ...  Chñ yÕu nh»m vµo viÖc khai th¸c, tËn dông v× lîi nhuËn tèi ®a, bÊt chÊp hËu qu¶ tríc m¾t hay l©u dµi. §ã còng lµ mÆt tr¸i cña chñ nghÜa t bản đế quốc Mĩ trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nã. - HS đọc những ®o¹n c©u nãi vÒ thái độ của ngời da trắng đối với ... - GV cho HS kh¸i qu¸t ý - Em cã suy nghÜ gì về cách đối xử cña ngêi da tr¾ng víi thiªn nhiªn m«i trêng? - XuÊt ph¸t ®iÓm cña bøc th lµ t×nh yêu, quê hơng, đất níc. - V× sao cã thÓ đánh giá đây là bøc th hay bËc nhÊt ...? - Ngêi ta kh«ng thÊy ngêi viÕt th tr¶ lêi cã b¸n hay kh«ng, l¹i cµng kh«ng bµn vÒ chuyÖn gi¸ c¶. Vấn đề đợc đặt ra chØ nh mét gi¶ thiết để tạo đà, tạo thế cho viÖc tr×nh bµy quan ®iÓm vµ béc lé t×nh c¶m.. chÊp hËu qu¶ tríc m¾t hay l©u dµi. §ã còng lµ mÆt tr¸i cña chñ nghÜa t bản đế quốc Mĩ trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nã. b. Mét bøc th vÒ chuyÖn mua b¸n đất trở thành mét bµi v¨n hay bËc nhÊt vÒ vÊn đề bảo vệ tài nguyªn vµ m«i trêng. - XuÊt ph¸t ®iÓm cña bøc th lµ t×nh yêu, quê hơng, đất níc. - Phản đối sự huỷ ho¹i m«i trêng cña ngêi da tr¾ng.. c. NghÖ thuËt. - Nghệ thuật đối lËp (môc 1). - NghÖ thuËt trïng ®iÖp: nh¾c ®i, nh¾c.

(309) - GV liªn hÖ bän l©m tÆc ph¸ rõng s¨n b¾n chim thó qói ë VN... - Gọi HS đọc - V× sao cã thÓ đánh giá đây là bøc th hay nhÊt? - T¸c gi¶ kh«ng chỉ đề cập đến vấn đề về đất nớc mà tÊt c¶ nh÷ng hiÖn tîng cã liªn quan tới đất: Thiên nhiên, môi trờng vấn đề toàn trái đất đang quan t©m. - Phản đối sự huỷ ho¹i m«i trêng cña ngêi da tr¾ng. - XuÊt ph¸t tõ ®©u mµ thñ lÜnh da đỏ lại viết bức th nµy? - XuÊt ph¸t tõ lßng yêu quê hơng đát níc, bçng trë thµnh mét v¨n b¶n cã gi¸ trÞ hay nhÊt về vấn đề bảo vệ thiªn nhiªn vµ m«i trêng.. l¹i mét c¸ch cã dông ý c¸c tõ, ng÷, cÊu tróc c©u ...)  T¸c dông: - Thể hiện đợc t×nh c¶m g¾n bã s©u nÆng víi quª hơng, đất nớc. - Phª ph¸n, ch©m biÕm lèi sèng vµ thái độ tình cảm cña ngêi da tr¾ng. - Thái độ cơng quyÕt, cøng r¾n. - H¬i v¨n nhÞp nhµng, l«i cuèn thªm khÝ thÕ,l¹i mét c¸ch cã dông ý c¸c tõ, ng÷, cÊu tróc c©u ...). - Em h·y chØ ra nghÖ thuËt mµ t¸c gi¶ sö dông vµ nªu t¸c dông? Hoạt động 3 Tæng kÕt, luyÖn 4. Tæng kÕt tËp 4.1 Nội dung : 4.2 Nghệ thuật: 4.3 Ghi nhớ: SGK III. LuyÖn tËp: ViÕt mét ®o¹n v¨n gi¶i thÝch c©u: §Êt lµ MÑ. 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - So¹n: Ch÷a lçi vÒ chñ ng÷ - vÞ ng÷. E. RKNBD: ............................................................................................................................. .............................................................................................................................

(310) ------------------------------------------------------------. NS:15/4/2011 NG:18/4/2011. TiÕt 127. Ch÷a lçi vÒ chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ (TiÕp theo). A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1.KT: Nắm đợc loại lỗi viết câu thiếu cả hai thành phần chính. Năm đợc lỗi sai về quan hệ ngữ nghĩa về các thành phần trong câu. 2.KN: Luyện kĩ năng: Tự phát hiện và tự sửa đợc hai loại lỗi đã nêu. 3.TĐ : Có ý thức viết câu đúng về cấu trúc và ngữ nghĩa. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + ChuÈn bÞ b¶ng phô viÕt VD. - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức: (1’) 2. KiÓm tra bµi cò:(3’) KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña HS 3. Bµi míi:( 35’) Hoạt động của thầy Hoạt động 1: PP vấn đáp , quy nạp , KT động não - GV treo bảng phụ đã viÕt VD. - Xác định hai thành phần chñ ng÷, vÞ ng÷ trong c©u a, b. - HS đứng tại chỗ xác định thành phần câu và nhËn xÐt - Hai c©u trªn m¾c lçi g×?. Nội dung cần đạt A. LÍ THUYẾT I. C©u thiÕu c¶ chỦ ng÷ lÉn vÞ ng÷ 1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu : a. Mçi khi ®i qua cÇu Long Biªn. b. B»ng khèi ãc s¸ng t¹o và bàn tay lao động của m×nh, chØ trong vßng 6 th¸ng. 2. NhËn xÐt: - Hai câu trên đều không.

(311) nguyªn nh©n? c¸ch söa cã CN-VN ch÷a? - Hai c©u trªn m¾c lçi thiÕu CN-VN, míi chØ cã tr¹ng ng÷. - Nguyªn nh©n: Cha ph©n biệt đợc trạng ngữ và CNVN. - C¸ch söa: Bæ sung nßng cèt C-V a. Mçi khi ®i qua cÇu Long Biên, tôi đều thấy lßng m×nh båi håi rÊt l¹. b. B»ng khèi ãc s¸ng t¹o và bàn tay lao động của m×nh, chØ trong vßng 6 tháng nhà điêu khắc đã biến khối đá vô tri thành bøc tîng v« cïng sinh động. Hoạt động 2: Chữa lỗi II. Câu sai về quan c©u sai vÒ quan hÖ ng÷ hÖ ng÷ nghÜa gi÷a c¸c thµnh phÇn nghÜa. c©u. - GV treo bảng phụ đã 1. Khảo sỏt và phõn tớch viÕt VD ngữ liệu : Hai hµm r¨ng c¾n chÆt, - Em hãy xác định CN và quai hàm bạnh ra, cặp mắt n¶y löa, ta// thÊy ... VN? NhËn xÐt: HS lên bảng xác định CN 2. - Cã thÓ hiÓu lÇm lµ : - VN CN: ta - C¸ch viÕt nh phÇn in + + VN: hai hµm r¨ng c¾n ®Ëm cã thÓ g©y ra hiÓu chÆt... lÇm nh thÕ nµo? Nªu c¸ch - C¸ch söa: ViÕt l¹i c©u söa cña em? đúng trật tự ngữ pháp: Ta thÊy Dîng H¬ng Th, hai hµm r¨ng c¾n chÆt...hïng vÜ. B. LuyÖn tËp Hoạt động 3: - GV treo b¶ng phô 1. Xác định chủ ngữ - vị - Gäi HS lªn b¶ng x¸c ng÷. định a. Chñ ng÷: cÇu - Mỗi em xác định một Vị ngữ: đợc đổi tên c©u (HS yÕu) thµnh cÇu Long Biªn b. Chñ ng÷: lßng t«i VÞ ng÷: l¹i nhí... c. Chñ ng÷: t«i VÞ ng÷: c¶m thÊy... 2. Bæ sung chñ ng÷, vÞ - GV gäi HS mçi em lµm ng÷. mét c©u a. Mçi khi tan trêng, häc sinh ùa ra đờng. b. Ngoài cánh đồng, nớc ngËp mªnh m«ng. c. Giữa cánh đồng lúa chÝn, nh÷ng chiÕc nãn.

(312) - GV gäi HS ph¸t hiÖn. tr¾ng nhÊp nh«. d. ... mäi ngêi cïng reo lªn. 3. Ph¸t hiÖn vµ söa lçi. a. - ThiÕu chñ ng÷, vÞ ng÷. - Thªm nßng cèt, ..., mét cô rïa næi lªn. b. - ThiÕu chñ ng÷, vÞ ng÷. - Söa: ..., chóng ta nªn x©y dùng mét nhµ b¶o tµng cÇu Long Biªn. 4. Ph¸t hiÖn lçi vÒ quan hÖ ng÷ nghÜa. a. - Lçi vÒ ý nghÜa tõ ng÷: C©y cÇu kh«ng thÓ bãp cßi. - Söa: .... vµ cßi xe rén rµng. b. - Kh«ng râ ai võa ®i häc vÒ. - Söa: Thuý võa ®i häc vÒ. c. - Kh«ng râ b¹n Êy cã ph¶i lµ TuÊn kh«ng? - Kh«ng râ cho em hay cho ai? - Söa: ... vµ cho em mét c©y bót míi.. 4. Híng dÉn häc tËp: - Hoµn thiÖn bµi tËp. - Tự đọc các bài kiểm tra và chọn các câu viết sai để sửa lại. - Soạn: Luyện tập về cách viết đơn và sửa lỗi. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................ NS:15/4/2011 TiÕt 128 NG:18/4/2011. LuyÖn tËp c¸ch viết đơn và sửa lçi. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1.KT: Nhận ra những lỗi thờng gặp khi viết đơn và tim phơng pháp sửa chữa. Ôn tập những hiểu biết về kiểu đơn từ. 2.KN: Luyện kĩ năng phát hiện và sửa chữa các lỗi trong khi viết đơn. 3.TĐ: Nghiêm túc khi viết đơn, viết đơn đúng nội dung, chính xác, ngắn gọn,rõ ràng. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p:.

(313) Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức: (1’) 2. KiÓm tra bµi cò: (5’) 1. Nêu các mục không thể thiếu trong một lá đơn? 2. Nêu những điểm lu ý khi trình bày một lá đơn? 3. Bµi míi: (35’) Hoạt động của thầy Hoạt động 1: - Yêu cầu HS đọc - Chia nhóm để HS làm viÖc theo nhãm - Mỗi HS đọc một lá đơn - C¸c nhãm lµm viÖc, thêi gian trong 5 phót, đại diện nhóm trình bày.. Hoạt động 2: Luyện tập - GV chia nhãm - Mçi tæ lµm mét nhãm, mçi nhãm viÕt mét l¸ đơn, cử đại diện trình bày lá đơn của nhóm mình. - Thêi gian lµm viÖc trong 10 phót - C¸c nhãm nhËn xÐt, bæ sung - HS tự hoàn thiện đơn. Nội dung cần đạt A. LÍ THUYẾT I. c¸c lçi thêng mắc khi viết đơn: Bài tập 1: Lá đơn 1 mắc các lçi: - ThiÕu quèc hiÖu - ThiÕu ngµy th¸ng, n¬i viÕt đơn, họ và tên ngời viết đơn. - Ngời, nơi nhận đơn không râ. - ThiÕu ch÷ kÝ cña ngêi viÕt đơn. - C¸ch söa: Bæ sung nh÷ng phÇn thiÕu. Bài 2: Lá đơn thứ hai mắc lçi: - Thõa phÇn viÕt vÒ bè, mÑ v× kh«ng cÇn thiÕt ph¶i khai trong đơn. - Lí do trình bày trong đơn cha rõ ràng, xác đáng. - ThiÕu thêi gian, lêi cam ®oan, ch÷ kÝ cña ngêi viÕt đơn. - C¸ch söa: Bæ sung nh÷ng phÇn thiÕu, bá phÇn ch÷ viÕt thõa. Bµi tËp 3: c¸c lçi m¾c ph¶i: - Lí do viết đơn không xác đáng (đang sốt không thể viết đơn) mà phải do phụ huynh viÕt. - C¸ch söa: Thay ngêi viÕt b»ng tªn vµ c¸ch xng h« cña mét phô huynh. - Tr×nh bµy l¹i phÇn lÝ do cho thÝch hîp. b. LuyÖn tËp: 1. §¬n xin cÊp ®iÖn cho gia đình. yªu cÇu: NhÊt thiÕt ph¶i cã lêi cam kÕt tu©n thñ nghiªm tóc qui chÕ dïng ®iÖn, yªu cầu về đờng dây, công tơ... 2. Đơn xin vào đội tình nguyÖn b¶o vÖ m«i trêng. - Có thể gửi ngời đội trởng hoÆc hiÖu trëng nhµ trêng vµ.

(314) phải có sự đồng ý của GV chủ nhiệm lớp, của gia đình. 3. §¬n xin cÊp bµn ghÕ míi. - NhÊt thiÕt ph¶i tr×nh bµy mét c¸ch cô thÓ t×nh tr¹ng háng cña bµn ghÕ hiÖn nay. 4. §¬n xin chuyÓn trêng. 4. Củng cố: Nội dung bài. 5. Híng dÉn häc tËp: - Viết đơn xin vào đội TNTP Hồ Chí Minh - So¹n bµi: §éng Phong Nha E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. vµo vë của m×nh.. ------------------------------------------------------------. NS: 17/4/2011 NG:20/4/2011 V¨n b¶n. TuÇn 33 Bµi 31, 32 TiÕt 129+130. §éng Phong Nha (Trần Hoàng, Sổ tay địa danh du lÞch c¸c tØnh Trung Bé, NXB Gi¸o dôc, 1998). A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - 1. Kiến thức: HS thấy: Vẻ đẹp lộng lẫy, kì ảo của Động Phong Nha. Vị trí vai trò của nã trong cuéc sèng cña nh©n d©n Qu¶ng B×nh, nh©n d©n ViÖt Nam h«m nay vµ mai sau. - 2. Giáo dục: yªu quý, tù hµo, ch¨m lo b¶o vÖ vµ biÕt c¸ch khai th¸c b¶o vÖ danh lam th¾ng c¶nh, nh»m ph¸t triÓn kinh tÕ du lÞch, mét trong nh÷ng mòi nhän cña c¸c ngµnh kinh tÕ ViÖt Nam thÕ kØ XXI. - 3. Kĩ năng : RÌn luyÖn kÜ n¨ng quan s¸t, nhËn xÐt miªu t¶, kÓ chuyÖn. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2.KiÓm tra bµi cò: Cã ý kiÕn cho r»ng: "Bøc th bµn vÒ chuyÖn mua b¸n đất lại là một trong những văn bản hay nhất về vấn đề b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i". ý kiÕn cña em? 3. Bµi míi Quảng Bình mảnh đất nhỏ hẹp và khắc nghiệt của miền Trung lại đợc trời phú cho một kì quan tuyệt thế, đó là động Phong Nha. Phong Nha đẹp không chỉ bởi.

(315) phong c¶nh níc non h÷u t×nh mµ thùc ra víi thêi gian năm tháng những nhũ đá đợc trau chuốt bào mòn hiện lªn nh÷ng cung ®iÖn nguy nga n¬i trÇn thÕ. §Ó biÕt thªm vÒ k× quan nµy h«m nay chóng ta sÏ t×m hiÓu v¨n b¶n §éng Phong Nha cña TrÇn Hoµn. Nội dung cần đạt Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1:PP vấn đỏp. I. tìm hiểu chung: KT động não 1.Tác giả: (SGK) 2. Tác phẩm: (SGK - GV hớng dẫn cách đọc: râ rµng, phÊn khëi nh lêi mêi gäi du kh¸ch. - GV đọc mẫu 1 đoạn - Gọi HS đọc tiếp - GV hëi mét sè chó thÝch vµ gi¶i nghÜa mét sè tõ khã: + Động: nơi núi đá bị ma, n¾ng giã, hµng ngh×n n¨m bào mòn, đục khoét ăn s©u vµo trong thµnh hang, vßm. + Động Phong Nha: động r¨ng nhän (Phong: nhän; nha: r¨ng). II. ĐỌC - hiÓu v¨n b¶n: 1. §äc, Gi¶i nghÜa tõ khã:. 2. Kết cấu , Bè côc + PTBĐ: Văn bản nhật dụng - Dùa vµo néi dung, em + Bè côc: 3 đoạn cã thÓ chia v¨n b¶n lµm - Từ đầu đến...rải rác  mÊy ®o¹n? giíi thiÖu chung vÒ ®ộng Phong Nha những con đờng vào động. - §o¹n 2: tõ Phong Nha....đất bứt  tả tỉ mỉ các cảnh động khô, động chính và động nớc. - §o¹n 3: cßn l¹i  VÎ đẹp đặc sắc của động Phong Nha theo đánh giá cña ngêi níc ngoµi. Hoạt động 2: PP vấn đỏp 3. Phõn tớch . KT động não - Gọi HS đọc đoạn 1 a. VÞ trÝ Phong Nha vµ hai - Qua đoạn văn, em thử con đờng vào động: h×nh dung vµ giíi thiÖu - VÞ trÝ: n»m trong quÇn vị trí và những con đờng thể hang động gồm nhiều vào động? hang, nhiều động liên - VÞ trÝ: n»m trong quÇn tiÕp..

(316) thể hang động gồm nhiều hang, nhiều động liên tiÕp. - Hai con đờng vào động: Đờng thuỷ và đờng bộ - Nếu đợc đi thăm động nµy, em sÏ chän lèi ®i nµo? V× sao? Em hiÓu c©u "§Ö nhÊt k× quan Phong Nha" lµ thÕ nµo? - T¸c gi¶ nghiªng vÒ c¶nh sắc đờng thuỷ, có ý khuyªn ngêi du lÞch h·y chọn con đờng sụng mà tới nếu muốn nghỉ đôi ch©n mÖt mái, muèn ngắm cảnh đẹp thanh bình dọc đôi bờ sông. Song đi đờng bộ cũng có lí thú riªng.. - Hai con đờng vào động: Đờng thuỷ và đờng bộ.. b. Giíi thiÖu cô thÓ hang động: .. - Em h·y nhËn xÐt tr×nh tù miªu t¶ cña t¸c gi¶? - T¸c gi¶ miªu t¶ theo tr×nh tù kh«ng gian: tõ khái quát đến cụ thể, từ ngoµi vµo trong: 3 bé phËn chñ yÕu cña quÇn thể động phong nha: Động khô, Động nớc, Đó là vẻ đẹp tổng hoà gi÷a c¸c nÐt hoang vu, bÝ §éng Phong Nha. - Vẻ đẹp của động khô và hiểm vừa thanh thoát vừa động nớc đợc miêu tả giàu chất thơ. b»ng nh÷ng chi tiÕt nµo? - §éng kh«...  giíi thiÖu v¾n - §éng níc... t¾t nhng rất đầy đủ cả về nguồn gốc lẫn vẻ đẹp hiện tồn. - Động nào đợc tác giả miªu t¶ kÜ h¬n? V× sao? - Động phong nha là động chính nên đợc giới thiệu tỉ mØ nhÊt. c. Ngời nớc ngoài đánh gi¸ Phong Nha. - §éng Phong Nha lµ hang động dài nhất và đẹp nhÊt thÕ giíi. - 7 c¸i nhÊt.... - Phong Nha ®ang trë thµnh mét ®iÓm du lÞch và cã mét t¬ng lai ®Çy - HS đọc đoạn cuối - Nhµ th¸m hiÓm nhËn høa hÑn vÒ nhiÒu mÆt: xét và đánh giá Phong Khoa học, kinh tế, văn ho¸. Nha nh thÕ nµo? - Em cảm nhận đợc gì về vẻ đẹp của động Phong Nha? Đó là vẻ đẹp tổng hoà gi÷a c¸c nÐt hoang vu, bÝ hiÓm võa thanh tho¸t võa giµu chÊt th¬..

(317) - §éng Phong Nha lµ hang động dài nhất và đẹp nhÊt thÕ giíi. - 7 c¸i nhÊt.... - Em cã c¶m nghÜ g× tríc lời đánh giá đó? GV: Sự đánh giá trên rất có ý nghĩa vì đó là sự đánh giá khách quan của ngêi níc ngoµi, cña nh÷ng chuyªn gia vµ tæ chøc khoa häc cã uy tÝn khoa häc cao trªn thÕ giíi. Bëi vËy Phong Nha kh«ng chØ lµ danh lam thắng cảnh đẹp trên đất nớc ta mà còn vào loại nhất thÕ giíi. ViÖt Nam chóng ta v« cïng tù hµo vÒ ®iÒu đó. - VËy t¬ng lai cña Phong Nha nh thÕ nµo? - Phong Nha ®ang trë thµnh mét ®iÓm du lÞch. - Phong Nha cã mét t¬ng lai ®Çy høa hÑn vÒ nhiÒu mÆt: Khoa häc, kinh tÕ, v¨n ho¸. Hoạt động 3: Hớng dẫn 4. tổng kết: HS tæng kÕt: PP vấn đáp 41. Nội dung: 4.2 Nghệ thuật: tổng hợp. KT động não. 4.3 Ghi nhớ: (SGK) Hoạt động 4: PP thực III. Luyện tập hành tổng hợp. KT động não 1. Em hãy đóng vai ngời híng dÉn viªn du lÞch giíi thiÖu cho kh¸ch tham quan về quần thể động Phong Nha. 4. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Siêu tầm tranh ảnh về động Phong Nha và các động khác. - ChuÈn bÞ bµi: "¤n tËp vÒ dÊu c©u." E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ------------------------------------------------------------.

(318) NS:17/4/2011 NG:20/4/2011. TiÕt 131. ¤n tËp vÒ dÊu c©u (DÊu chÊm, dÊu chÊm hái, dÊu chÊm than, dÊu phÈy). A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - 1. Kiến thức: Nắm đợc công dụng và ý nghĩa ngữ pháp của các loại dấu câu: chÊm, chÊm hái, chÊm than... vµ dÊu phÈy. - TÝch hîp v¨n b¶n nhËt dông: §éng Phong Nha vµ bµi Miªu t¶ s¸ng t¹o. - 2. Kĩ năng : Cã ý thøc sö dông dÊu c©u khi viÕt v¨n b¶n, ph¸t hiÖn vµ söa ch÷a c¸c lçi vÒ dÊu c©u. - 3. Thái độ: Học tập tích cực, giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña HS 3. Bµi míi Nội dung cần đạt Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1: PP vấn A. LÍ THUYẾT đáp. Quy nạp. KT động i. C«ng dông cỦA DẤU CÂU não - GV treo bảng phụ đã 1. Khảo sỏt và phõn tớch viết sẵn bài tập để HS ngữ liệu: ®iÒn vµo Bµi tËp 1. §iÒn dÊu c©u - HS đọc bài tập chç thÝch hîp: - Mçi em ®iÒn mét dÊu vµo a. C©u c¶m th¸n (!) c©u b. C©u nghi vÊn (?) - HS nhËn xÐt c. C©u cÇu khiÕn (!) d. C©u trÇn thuËt (.) - GV đánh giá Bµi tËp 2: T×m hiÓu c¸ch dïng dÊu c©u trong trêng hợp đặc biệt: Câu 2 và câu 4 đều là - Gọi HS đọc bài tập 2 và a. c©u cÇu khiÕn. nªu tªn c©u 2 vµ c©u 4 ë - §©y lµ c¸ch dïng dÊu trªn?.

(319) - Tại sao ngời viết lại đặt dÊu c¸c dÊu chÊm than vµ chÊm hái sau hai c©u Êy? - HS đọc phần ghi nhớ. câu đặc biệt. b. C©u trÇn thuËt. ®©y lµ cách dùng dấu câu đặc biệt để tỏ ý nghi ngờ hoÆc mØa mai. 2. Ghi nhí: SGK - tr 150 Hoạt động 2: Hớng dẫn II. Chữa một số lỗi thêng gÆp: thùc hµnh PP vấn đáp, thực hành tổng hợp.KT động não - HS trao đổi cặp trong 2 1. So sánh cách dùng dấu phút sau đó trình bày c©u trong tõng cÆp c©u: - GV tổng kết đúng sai. a. 1. Dïng dÊu c©u sau tõ Qu¶ng B×nh lµ hîp lÝ. 2. Dïng dÊu phÈy sau tõ Qu¶ng B×nh lµ kh«ng hîp lÝ v×: - BiÕn c©u a2 thµnh c©u ghÐp cã hai vÕ nhng ý nghÜa cña hai vÕ nµy l¹i rêi r¹c, kh«ng liªn quan chÆt chÏ víi nhau. - C©u dµi kh«ng cÇn thiÕt. b. b1. Dïng dÊu chÊm sau tõ bÝ hiÓm lµ kh«ng hîp lÝ v×: - T¸ch VN2 khái CN. - Cắt đôi cặp quan hệ từ võa...võa... b2. dïng dÊu chÊm phÈy lµ hîp lÝ. 2. Ch÷a lçi dïng dÊu c©u: a. Dïng dÊu chÊm v× ®©y lµ c©u trÇn thuËt chø kh«ng ph¶i lµ c©u nghi vÊn. b. dïng dÊu chÊm. Hoạt động 3:PP vấn đỏp B. luyện tập: thực hành tổng hợp. KT động não - Gọi HS đọc bài tập 1. Dùng dÊu chÊm vµo - HS đọc nh÷ng chç thÝch hîp - 1 HS lµ, c¶ líp nhËn xÐt trong ®o¹n v¨n: - .... s«ng L¬ng. - ... ®en x¸m. - ... đã đến. - ... to¶ khãi. - ... tr¾ng xo¸. 2. NhËn xÐt vÒ c¸ch dïng - HS tr¶ lêi c¸ nh©n vµ ®a dÊu chÊm hái: ra lÝ do. - Bạn đã đến động Phong Nha cha? (§óng) - Cha? (Sai) Thế còn bạn đã đến cha? (§).

(320) - Mình đến rồi.....đến thăm động nh vậy? (S) - HS trả lời cá nhân, lớp 3. Hãy đặt dấu chấm than nhËn xÐt. vµo cuèi c©u thÝch hîp: - §éng Phong Nha thËt đúng là "Đệ nhất kì quan" cña níc ta! - Chóng t«i xin mêi c¸c bạn hãy đến thăm động Phong Nha quª t«i! - §éng Phong Nha cßn cÊt gi÷ bao ®iÒu huyÒn bÝ, thó vÞ, hÊp dÉn mµ con ngêi vÉn cha biÕt hÕt. 4. Dïng dÊu c©u thÝch hîp: - Mµy nãi g×? - L¹y chÞ, em cã nãi g× ®©u! - Chèi h¶? Chèi nµy! Chèi nµy! - Mçi c©u "Chèi nµy" chÞ Cèc l¹i gi¸ng mét má xuèng. 4. Củng cố: Nội dung bài 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - So¹n bµi: ¤n tËp vÒ dÊu c©u. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. -----------------------------------------------------------TiÕt 132. Tr¶ bµi tËp lµm v¨n miªu t¶ s¸ng t¹o. viÕt bµi kiÓm tra TiÕng ViÖt A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. KT: HS nhËn u, nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña m×nh biÕt c¸ch söa ch÷a, rót kinh nghiÖm cho nh÷ng bµi viÕt tiÕp theo. 2. KN: LuyÖn kü n¨ng ch÷a bµi viÕt cña b¶n th©n vµ cña b¹n. 3.TĐ: Học tập tự giác ,tự sửa lỗi đã mắc. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Bµi chÊm - Häc sinh: Vë ghi chÐp C.Ph¬ng ph¸p:.

(321) Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi * Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới HS nhắc lại đề bài? I- §Ò bµi GV nªu u ®iÓm ph©n tÝch cô thÓ mét bµi GV nêu nhợc điểm những học sinh đã mắc lỗi II- Phân tích đề, dàn ý yªu cÇu HS xem l¹i bµi, ph¸t hiÖn lçi sai vµ söa * Gọi 1 học sinh lập dàn ý cho đề bài. III – NhËn xÐt u, khuyÕt ®iÓm 1, ¦u ®iÓm : ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ............ 2, Nhîc ®iÓm ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ........................................................................ 3-KÕt qu¶ ..................................................................................................................................... ................................................................................................................................. 4- Híng dÉn ch÷a bµi - Lçi chÝnh t¶.................................................................................................................. - Lçi diễnđạt:................................................................................................................. ..................................................................................................................................... ... .Hoạt động 3: Tr¶ bµi: §äc mÉu Häc sinh tù söa c¸c lçi trong bµi viÕt cña m×nh vµ rót kinh nghiÖm Hoạt động 4: Củng cố – Dặn dò + Cñng cè : GV nh¾c l¹i lý thuyÕt vÒ v¨n t¶ c¶nh, bè côc v¨n b¶n, m¹ch l¹c trong v¨n b¶n + DÆn dß -Xem lại lý thuyết và văn mẫu để học tập - TËp viÕt ®o¹n v¨n söa tõng ®o¹n sai E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ------------------------------------------------------------.

(322) NS: NG:. TuÇn: 34. V¨n b¶n. Tæng kÕt phÇn v¨n vµ TËp lµm v¨n. Bµi. 32, 33, 34 TiÕt 133, 134. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức : Nắm đợc hệ thống văn bản với những nội dung cơ bản và đặc trng thể loại của các văn bản trong chơng trình. - Hiểu và cảm thụ đợc vẻ đẹp của một số hình tợng nhân vật v¨n häc tiªu biÓu, t tëng yªu níc vµ truyÒn thèng nh©n ¸i trong c¸c v¨n b¶n d· häc. - ¤n l¹i c¸c lo¹i v¨n c¬ b¶n: Tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m, chÝnh luận, nhật dụng. Nêu các phơng thức biểu đạt của các văn b¶n. - Biết vận dụng các phơng thức biểu đạt phù hợp trong việc xây dựng một văn bản hoàn chỉnh nhằm đạt đợc mục đích giao tiÕp. 2. Kĩ năng: RÌn luyÖn kÜ n¨ng so s¸nh, hÖ thèng ho¸, tæng hîp vµ ph©n tÝch. 3. Giáo dục ý thức ht tích cực tự giác B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña HS 3. Bµi míi Hoạt động của thÇy Hoạt động 1: Tổng kÕt phÇn v¨n. PP vấn đáp tổng hợp . KT động não - GV cho HS kiÓm tra chÐo lÉn nhau - GV tæng kÕt. Nội dung cần đạt A. phÇn v¨n:. 1. LËp b¶ng thèng kê các văn bản đã häc..

(323) đúng hoặc sai. - Yªu cÇu: Nhí - HS tr×nh bµy, chÝnh x¸c theo c¸c nhËn xÐt. côm bµi, c¸c kiÓu văn bản đã học theo thø tù. a. Tù sù: - Tù sù d©n gian: c¸c truyÖn cæ tÝch, truyÒn thuyÕt, ngô ng«n, cêi. - Tự sự trung đại - Tự sự hiện đại: th¬ tù sù, tr÷ t×nh, - HS xem l¹i chó b. V¨n b¶n miªu thÝch t¶: - HS tr×nh bµy, c. V¨n b¶n biÓu nhËn xÐt c¶m d. V¨n b¶n nhËt - HS đợc tự do dụng. tr×nh bµy suy nghÜ 2. Nªu kh¸i niÖm cña m×nh. 3. LËp b¶ng thèng - HS tr¶ lêi kª vÒ c¸c nh©n vËt chÝnh. 4. Nªu nh©n vËt mµ m×nh thÝch? V× sao? 5. Ph¬ng thøc biÓu đạt: Tự sự 6. Nh÷ng v¨n b¶n thÓ hiÖn: a. TruyÒn thèng yªu níc: Th¸nh Giãng, Sù tÝch Hå G¬m, b. Tinh thÇn nh©n ¸i: Con rång, ch¸u Tiªn; B¸nh chng, b¸nh giÇy... 7. HS vÒ nhµ lµm. TiÕt 2: Hoạt động 2: PP B. Tập làm v¨n thực hành tổng hợp KT động não - 4 em mçi em 1. C¸c lo¹i v¨n mét ph¬ng thøc b¶n vµ ph¬ng thøc biểu đạt biểu đạt - HS trình bày và 2,3. Xác định phnhận xét ơng thức biểu đạt: - HS tr×nh bµy 4. phÇn II môc 1,2 - HS trao đổi cặp 5. Mối quan hệ trong 2 phót. gi÷a sù viÖc nh©n vật, chủ đề: - Sù viÖc ph¶i do nh©n vËt lµm ra. NÕu kh«ng cã nh©n vËt th× sù.

(324) viÖc trë nªn vôn n¸t ngîc l¹i nÕu - HS tr¶ lêi kh«ng cã sù viÖc th× nh©n vËt trë nªn nh¹t nhÏo. - Sù viÖc vµ nh©n vËt ph¶i cïng tËp trung để thể hiện chủ đề. - HS tr×nh bµy 6. Nh©n vËt trong tự sự thờng đợc kể vµ miªu t¶ qua nh÷ng yÕu tè: - Ch©n dung vµ ngo¹i h×nh - Ng«n ng÷ - Cö chØ hµnh động, suy nghĩ - Lêi nhËn xÐt cña c¸c nh©n vËt kh¸c 7. Thø tù vµ ng«i kÓ: a. Thø tù kÓ: - Theo tr×nh tù thêi gian: Lµm cho c©u chuyÖn m¹ch l¹c râ rµng. - Theo tr×nh tù kh«ng gian: Lµm cho c¶nh vËt trë nªn cã thø tù. - KÕt hîp: t¹o sù bÊt ngê lÝ thó. b. Ng«i kÓ: - Ng«i thø nhÊt: lµm cho c©u chuyÖn nh thËt. - Ng«i thø ba: lµm cho c©u chuyÖn mang tÝnh kh¸ch quan. 4. Híng dÉn häc tËp: - So¹n bµi: Tæng kÕt phÇn Tiếng ViÖt - Hoµn thiÖn bµi tËp. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ------------------------------------------------------------.

(325) NS: NG:. TiÕt 135. Tæng kÕt phÇn tiÕng ViÖt. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: Cñng cè vµ hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc TiÕng ViÖt häc ë líp 6. - Vận dụng kiến thức đã học để làm bài. 2. KN: LuyÖn kÜ n¨ng: so s¸nh, hÖ thèng ho¸, kh¸i qu¸t ho¸. 3. TĐ: Học tập tích cực , tự giác, yêu thích học bộ môn. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra viÖc so¹n bµi cña HS 3. Bµi míi Hoạt động của thÇy. Nội dung cần đạt. Hoạt động 1:PP vấn đáp quy nạp .KT động não - Tõ lµ gÝ? Cho VD? - ThÕ nµo lµ tõ đơn? Từ phức? Cho VD? - Tõ ghÐp kh¸c tõ l¸y ë ®iÓm nµo? VD?. I. Tõ vµ cÊu t¹o tõ: - Từ là đơn vị tạo nªn c©u. ¡n/ uèng/ ë/ - Từ đơn là từ chỉ cã mét tiÕng. - Tõ phøc lµ tõ gåm hai tiÕng trë lªn. Tõ phøc vµ tõ l¸y: đều thuộc loại từ phøc, nghÜa lµ chúng đều gồm ít nhÊt hai tiÕng trë lªn. + Từ phức đợc tạo ra b»ng c¸ch kÕt hîp c¸c tiÕng cã quan hÖ vÒ nghÜa với nhau thì đợc gäi lµ tõ ghÐp. + Từ phức đợc tạo ra b»ng c¸ch kÕt hîp c¸c tiÕng cã.

(326) quan hÖ lÆp ©m víi nhau thì đợc gọi là tõ l¸y. Hoạt động 2: PP II. Từ loại và côm tõ: vấn đáp quy nạp .KT động não - HS nh¾c l¹i c¸c tõ 1. Tõ lo¹i: DT, §T, loại đã học và cho Đại từ, TT, ST, LT, VD? chØ tõ, phã tõ. 2. Côm tõ: Côm DT, côm §t, côm TT Hoạt động 3: PP III. Nghĩa của tõ: vấn đáp quy nạp .KT động não - NghÜa cña tõ có NghÜa gèc vµ nghÜa mÊy lo¹i? §ã lµ chuyÓn t¹o nªn hiÖn tîng nhiÒu nh÷ng lo¹i nµo? nghi· cña tõ. VD: Mïa xu©n lµ TÕt trång c©y Làm cho đất nớc cµng ngµy cµng xu©n. Xu©n1: mïa xu©n, mïa ®Çu cña 1 n¨m. Xu©n2: chØ sù t¬i đẹp, trẻ trung. Hoạt động 4 : PP IV. Nguồn gốc cña tõ: vấn đáp quy nạp .KT động não - Trong tiÕng ViÖt, - Chóng ta vay mngoµi tõ thuÇn ViÖt în tiÕng H¸n vµ chóng ta cßn vay ng«n ng÷ Ên ©u mîn ng«n ng÷ cña níc nµo? Hoạt động 5: PP V. Lỗi dùng từ vấn đáp quy nạp .KT động não - Nh¾c l¹i c¸c lçi - LÆp tõ thêng gÆp - Lẫn lén tõ gÇn ©m - Dïng tõ kh«ng đúng nghĩa, - Nh¾c l¹i c¸c phÐp tu từ đã học? Tác VI. Các phép t từ: dông? So s¸nh, nh©n ho¸, Èn dô, ho¸n dô. - Nªu c¸c lo¹i c©u đã học VII. C©u: - C©u trÇn thuËt đơn có từ là - C©u trÇn thuËt.

(327) đơn không có từ là. - C¸c thµnh phÇn chÝnh cña c©u: CNVN. 4. Híng dÉn häc tËp: - ¤n tËp vÒ dÊu c©u. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. NS: NG:. -----------------------------------------------------------TiÕt 136. ¤n tËp tæng hîp cuèi n¨m. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. KT: Củng cố lại toàn bộ kiến thức ngữ văn đã học. - Nắm vững các yêu cầu cần đạt của ba phần: + §äc - hiÓu v¨n b¶n. + PhÇn TiÕng ViÖt. + PhÇn tËp lµm v¨n. 2. KN: LuyÖn kÜ n¨ng kh¸i qu¸t ho¸, hÖ thèng ho¸, ghi nhí. 3. TĐ: Học tập tự giác, tích cực B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: +. So¹n bµi +. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: +. So¹n bµi C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2.KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Phần đọc hiÓu v¨n b¶n: PP vấn đáp, tổng hợp. KT động não. - Từ học kì I đến bây giờ các em đã đợc học những lo¹i v¨n b¶n nµo? - Em h·y kÓ tªn mét sè v¨n b¶n vµ cho biÕt néi dung cña c¸c v¨n b¶n Êy?. Nội dung cần đạt I. Phần đọc hiểu v¨n b¶n :. - Häc k× I: + TruyÖn d©n gian + Truyện trung đại - Häc k× II: + TruyÖn - kÝ - th¬ tù sù - trữ tình hiện đại. + V¨n b¶n nhËt dông..

(328) Hoạt động 2: Phần Tiếng ViÖt - GV hái c¸c kh¸i niÖm vµ cho HS lÊy VD. Hoạt động 3: Phần Tập lµm v¨n - Cho HS n¾m ®ặc điÓm cña thÓ lo¹i. Hoạt động 4. II. PhÇn TiÕng Viªt: - Tõ, côm tõ, c©u, c¸c biÖn ph¸p tu tõ. III. TËp lµm v¨n: - Tù sù - Miªu t¶ - §¬n tõ IV. LuyÖn tËp: HS làm đề trong SGK tr164 - 166. 4. Híng dÉn häc tËp: - Häc bµi, «n tËp chuÈn bÞ kiÓm tra. - Hoµn thiÖn bµi tËp. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ------------------------------------------------------------. NS: TiÕt 137, 138 NG: A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1.KT: Qua giờ kiểm tra hệ thống hoá đợc kiến thức đã học về Tiếng Việt tập làm v¨n, v¨n häc. 2.KN: Đánh giá đợc khả năng nhận thức, ghi nhớ, bài học của mỗi học sinh. TĐ: RÌn ý thøc tù gi¸c, nghiªm tóc lµm bµi còng nh kü n¨ng lµm bµi tæng hîp. B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: Ra đề, biểu chấm - Häc sinh: ¤n tËp, kiÓm tra C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi. KiÓm tra tæng hîp cuèi n¨m.

(329) I. Trắc nghiệm khách quan (3,5 điểm, từ câu 1 đến câu 9 mỗi câu trả lời đúng được 0,25 điểm; câu 10 được 1,25 điểm). Trả lời các câu hỏi bằng cách khoanh tròn vào chữ cái trước câu trả lời đúng. 1. Bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ” của tác giả nào ? A. Minh Huệ B. Tố Hữu C. Trần Đăng D. Tô Hoài Khoa 2. Phương thức biểu đạt chính của bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ” là gì ? A. Miêu tả có yếu tố biểu cảm C. Tự sự có yếu tố miêu tả B. Biểu cảm có yếu tố tự sự D. Biểu cảm có yếu tố tự sự và miêu tả 3. Dòng nào nêu không đúng ý nghĩa của 3 câu thơ cuối bài “Đêm nay Bác không ngủ” ? Đêm nay Bác không ngủ Vì một lẽ thường tình Bác là Hồ Chí Minh A. Đêm nay chỉ là một đêm trong nhiều đêm Bác không ngủ B. Cả cuộc đời Bác dành trọn cho dân, cho nước C. Đó chính là lẽ sống: “Nâng niu tất cả chỉ quên mình” của Bác D. Là Hồ Chí Minh thì không còn thời gian để ngủ 4. Cụm từ “chẳng bao lâu” trong câu: “Chẳng bao lâu tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng” thuộc thành phần nào dưới đây ? A. Chủ ngữ B. Vị ngữ C. Trạng ngữ D. Phụ ngữ 5. Câu “Cây hoa lan nở hoa trắng xoá.” là câu trần thuật đơn theo kiểu nào? A. Định nghĩa B. Miêu tả C. Giới thiệu D. Đánh giá 6. Câu nào dưới đây không sử dụng biện pháp tu từ hoán dụ ? A. Áo chàm đưa buổi phân li C. Ngày Huế đổ máu B. Người Cha mái tóc bạc D. Mồ hôi mà đổ xuống đồng 7. Biện pháp tu từ nào được sử dụng trong câu: “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng” ? A. So sánh B. Nhân hoá C. Ẩn dụ D. Hoán dụ 8. Để miêu tả cảnh mùa thu, câu văn nào dưới đây không phù hợp ? A. Bầu trời trong xanh, cao lồng lộng. B. Những chiếc lá vàng bay bay theo chiều gió. C. Những bông hoa phượng nở đỏ rực khắp sân trường. D. Vầng trăng tròn sáng như gương. 9. Trong các tình huống sau, tình huống nào không phải viết đơn ? A. Em mắc khuyết điểm trong lớp học khiến cô giáo không hài lòng..

(330) B. Em bị ốm không đến lớp học được. C. Em muốn vào Đoàn Thanh Niên Cộng sản Hồ Chí Minh. D. Gia đình em gặp khó khăn, em muốn xin miễn học phí. 10. Hãy điền các từ “Mở bài, thân bài, kết bài, cảnh vật, nhất định, cảm tưởng” vào những chố trống trong đoạn văn cho phù hợp (mỗi từ điền đúng được 0,25 điểm): “Bài văn miêu tả có 3 phần. (1)……..….. giới thiệu cảnh được miêu tả. Thân bài tập trung tả (2)……….… chi tiết theo một thứ tự (3)…………Và (4) …………...thường phát biểu (5) …….............. về cảnh sắc đó.” II. Tự luận (6,5 điểm) Em đã có dịp ngắm một đêm trăng đẹp ở quê mình. Hãy tả lại cảnh đó. E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. -----------------------------------------------------------TiÕt 139. Ch¬ng tr×nh Ngữ văn địa ph¬ng A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1.KT: Biết đợc một số danh lam thắng cảnh của địa phơng. 2.KN: Su tÇm tranh ¶nh vÒ danh lam th¾ng c¶nh. 3.TĐ: Tích cực tìm tòi , ham hiểu biết để có kiến thức phong phú. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + ChuÈn bÞ bµi giíi thiÖu mét danh lam th¾ng c¶nh ë HN - Häc sinh: + Su tÇm tranh ¶nh, viÕt lêi giíi thiÖu C. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Báo cáo tranh ảnh, t liệu đã su tầm đợc - Các tổ trao đổi, thảo luận Hoạt động 2: Trình bày t liÖu - Trình bày theo đơn vị tổ - GV tæng kÕt rót ra bµi häc - GV giíi thiÖu mÉu mét. Nội dung cần đạt.

(331) danh lam th¾ng c¶nh ë HN. 4. Híng dÉn häc tËp: - Hoµn thiÖn phÇn giíi thiÖu E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. -----------------------------------------------------------NS: NG:. TiÕt 140. Tr¶ bµi kiÓm tra tæng hîp. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: 1. KT: NhËn thÊy u, khuyÕt ®iÓm cña bµi lµm - Kh¶ n¨ng ghi nhí kiÕn thøc tæng hîp, kiÕn thøc trong bµi kiÓm tra 2. KN: Giáo viên đánh giá đợc khả năng nhận thức của từng học sinh -3.TĐ: Giúp các em khắc phục đợc tồn tại của bài làm, rút kinh nghiệm cho bài kiÓm tra lÇn sau. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Tr¶ bµi, nhËn xÐt - Häc sinh: Xem l¹i bµi, rót kinh nghiÖm. C.Ph¬ng ph¸p: Đọc, nêu vấn đề, vấn đáp, phân tích, giảng bỡnh, tổng hợp. D. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi - Giáo viên đọc lại đề kiểm tra 1 lợt I/ NhËn xÐt chung . ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ....................................................................................................................... II/ Tr¶ bµi: - Học sinh nhận thấy những tồn tại của bài làm, kiến thức,diễn đạt chính tả... - PhÇn II : Cßn phô thuéc nhiÒu vµo v¨n b¶n. III/ Ch÷a bµi :.

(332) - Phần trắc nghiệm : câu đúng ………………………………………………………………………………............ ………………………………………………………………………………............ ………………………………………………………………………………............ ……………………………… - PhÇn tù luËn : + Yªu cÇu : ………………………………………………………………………………............ ………………………………………………………………………………............ ………………………………………………………………………………............ ……………………………… - Néi dung : Dùa vµo c¸c sù viÖc chÝnh cña chuyÖn trong khi kÓ ph¶i thÓ hiÖn = lêi v¨n, sù s¸ng t¹o cña c¸ nh©n kh«ng nªn phô thuéc hoµn toµn vµo c©u tõ trong v¨n b¶n cã s½n. - Bài viết thể hiện đợc bố cục rõ ràng, lời văn mạch lạc. + Dµn ý : - Më bµi ........................................................................................................... - Th©n bµi ………………………………………………………………………………..... ………………………………………………………………………………..... ………………………………………………………………………………..... ……………………………………………… - KÕt bµi : ......................................................................................................... 4/ Cñng cè : Thu bµi, nhËn xÐt ý thøc cña häc sinh trong giê tr¶ bµi. 5/ Híng dÉn vÒ nhµ E. RKNBD: ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ------------------------------------------------------------.

(333)

(334)

Giao an ngu van 6 co ky nang song

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về