Ung thu vu

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ung thư vú Ung Thư Vú là gì? Ung thư vú là các tế bào bất thường gọi là tế bào ung thư phát triển từ những tế bào ống (duct) hay những tế bào nang (lobule) của vú. Nếu không chữa trị sớm, các tế bào ung thư sẽ phát triển nhanh chóng trong vú, đi vào các mạch máu hay mạch bạch huyết, chạy tới các hạch, và có thể lây lan đến các bộ phận khác, gây ra đau đớn, tắc nghẽn cho cơ thể và cuối cùng mang đến sự chết. Ung thư vú đứng hàng đầu trong những loại ung thư phụ nữ Việt thường mắc phải. Dưới đây, chúng tôi sẽ trình bày một số yếu tố đưa đến sự gia tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư vú. Tuy nhiên, đa số phụ nữ mắc bệnh ung thư vú không có những yếu tố gia tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư vú. Chúng ta cần nhớ là tất cả phụ nữ đều có nguy cơ mắc bệnh ung thư vú. Điều quan trọng là phát hiện sớm bệnh ung thư vú khi bệnh này còn có thể được chữa lành hoàn toàn. Phát Hiện Sớm Bệnh Ung Thư Vú Đây có thể được coi là một việc làm quan trọng nhất cho tất cả phụ nữ đã bước vào tuổi trưởng thành. BA VIỆC LÀM ĐỂ SỚM PHÁT HIỆN UNG THƯ VÚ. THỨ NHẤT: Tự khám vú bắt đầu ở tuổi 20. Mỗi tháng, ngay sau khi hết chu kỳ kinh nguyệt, tất cả phụ nữ nên tự khám vú của mình.. Mỗi tháng một lần • Mỗi tháng một lần • Dùng chỗ mềm của đầu các ngón tay trỏ, giữa và áp út để xoa nắn vú. Nên cho ba ngón tay này "bước theo nhau" trên mô vú theo từng hàng thẳng từ trên xuống dưới. Cố gắng khám tất cả các phần của vú, đừng sót phần nào..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> • Nhớ khám dưới nách. Xem xét và tìm những bất thường như: • Lồi lõm, cục u • Da dầy cộm hay có vẩy, nhất là đầu và núm vú. • Nước hay máu chảy ra từ đầu vú • Những thay đổi khác thường khác.. THỨ NHÌ: Khám vú do chuyên viên y tế Quý bà nên yêu cầu bác sĩ hay y tá đã được huấn luyện khám vú cho mình mỗi năm một lần. Nếu khi tự khám vú thấy có gì lạ, quý vị nên yêu cầu bác sĩ khám lại.. THỨ BA: Chụp quang tuyến vú (Mammogram): Nếu trên 40 tuổi, quý bà nên chụp mammogram mỗi năm một lần, dù không có sự bất bình thường gì khi khám vú. Phụ nữ có mẹ hay chị em ruột mắc bệnh ung thư vú, hay có yếu tố di truyền như BRCA gene có thể cần truy tầm ung thư vú trước tuổi 40. Những phụ nữ có BRCA gene có nguy cơ mắc bệnh ung thư vú và ung thư buồng trứng rất cao, và có thể phải được truy tầm ung thư vú ở tuổi trẻ hơn, và có thể phải sử dụng cách chụp bằng từ trường tức MRI (Magnetic Resonance Imaging) để việc khám phá ung thư vú được hiệu quả hơn. Những người này còn có thể nghĩ đến chuyện cắt bỏ cả hai vú và buồng trứng để ngừa hai loại ung thư này hữu hiệu hơn. Họ cần phải suy nghĩ và thảo luận rất kỹ lưỡng với bác sĩ điều trị hay chuyên viên về di truyền rất kỹ lưỡng trước khi có những quyết định này.Nếu những phương pháp truy tầm này khám phá ra những thay đổi bất thường của vú, tùy theo trường hợp, các bác sĩ sẽ cho bệnh.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> nhân thực hiện các thử nghiệm khác như siêu âm (ultrsound), MRI, hay sinh thiết (biopsy), v.v… để định bệnh.. Những việc làm nêu trên là lời khuyên cho tất cả phụ nữ thuộc các chủng tộc khác nhau. Như đã trình bày trên, phụ nữ Việt có nguy cơ mắc bệnh ung thư vú ở tuổi trẻ hơn. Tuy nhiên, cho tới nay, chưa có nghiên cứu nào xem xét vấn đề tuổi nào thích hợp nhất để bắt đầu chụp quang tuyến vú mammogram cho phụ nữ gốc Việt. Chụp mammogram ở tuổi trước 40 có lẽ cũng không được hiệu quả lắm, vì phần lớn phụ nữ ở tuổi này có tế bào vú rất nhiều nang chứa nhiều nước, và khi chụp quang tuyến, sẽ che lấp những tế bào ung thư nếu có. Do đó, những phụ nữ trẻ tuổi cần theo dõi vú bằng phương pháp tự khám vú cũng như nhờ bác sĩ khám vú cẩn thận hơn. Chẩn Bệnh Ung Thư Vú Xem xét các bất thường ở vú có phải là ung thư hay không Nếu việc tự khám vú, khám vú theo tiêu chuẩn y tế hoặc chụp mammogram đã cho thấy bất cứ triệu chứng bất thường nào, một hay nhiều phương cách sau đây có thể được dùng để chẩn bệnh:. Aspiration: (Lấy nước hay tế bào để thử nghiệm bằng cách dùng kim nhỏ):. Kim nhỏ (fine needle aspiration) được dùng để rút nước hay các tế bào riêng rẽ ra. Nếu chỗ bất thường có dạng u nang tức là bứu nước (cyst), thường chỉ cần dùng kim và ống chích lấy chất lỏng trong nang ra mà không cần cắt (như làm sinh thiết hay trích mô - biopsy). Tuy nhiên, nếu bác sĩ nghi ngờ là có ung thư nhưng khi thử nghiệm bằng kim nhỏ không có kết quả, thường phải sử dụng đến một trong những phương pháp sinh thiết dưới đây.. Sinh thiết hay trích mô (Biopsy): Mẫu tế bào hay mô được lấy ra từ nơi có sự bất bình thường. Trích mô có thể thực hiện được bằng giải phẫu cắt toàn phần (excisional biopsy) hay một phần (incisional biopsy); hay bằng cách đâm kim vào chỗ bất thường để lấy tế bào ra. Loại trích mô dùng kim lớn (core needle biopsy) sẽ lấy ra một mẫu mô tế bào còn nằm trong cấu trúc của mô. Những mẫu tế bào này sẽ được.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> thử nghiệm bằng kính hiển vi để tìm xem có ung thư hay có những tế bào bất thường không. Cách giải phẫu cắt toàn phần (excisional biopsy) hay một phần (incisional biopsy) và cách dùng kim lớn (core needle biopsy) chính xác hơn là dùng kim nhỏ trong việc chẩn bệnh vì lấy được nhiều tế bào hơn, và các tế bào này còn được nằm trong cấu trúc mô chứ không phải là các tế bào riêng rẽ được hút ra từ kim nhỏ.. Trích mô với sự hướng dẫn của quang tuyến (Stereotactic Biopsy): Với phương pháp này, các bác sĩ có thể làm trích mô sử dụng kim lớn để lấy mô mẫu thử nghiệm dưới sự hướng dẫn của hình chụp. Chỗ bất thường sẽ được đánh dấu trên hình chụp, và một kim lớn sẽ được đâm vào chính chỗ này để lây tế bào ra.. Siêu âm (Ultrasound): Những luồng sóng âm thanh được chiếu vào vú và sự vang động của sóng âm thanh sẽ được phân tích: Phương pháp này phân biệt được bướu đặc và bướu nước. Nhiều khi phương pháp này còn có thể tiên đoán được bướu có phải ung thư hay không. Siêu âm cũng dược dùng để hướng dẫn sinh thiết trong nhiều trường hợp. Bác sĩ sẽ định chỗ bướu bằng siêu âm, sau đó kim được đâm vào bướu và bác sĩ có thể nhìn thấy cùng lúc mình đâm kim vào đâu, để việc lấy tế bào được chính xác hơn.. MRI (Magnetic Resonance Imaging): Sử dụng những chấn động từ tính để chụp hình ba chiều các bộ phận trong cơ thể: MRI có thể được sử dụng để chụp hình vú nếu cần trong những trường hợp đặc biệt, khi mammogram hay siêu âm không có kết quả, MRI cũng có thể được dùng để truy tầm xem bệnh đã lây lan tới các cơ phận khác hay chưa.. CAT Scan hay CT scan (Computerized Tomography): sự khám xét bằng quang tuyến X với sự hỗ trợ của máy điện toán để chụp hình: Cách này cũng có thể chụp hình cơ thể ba chiều được. Cách này không được dùng để truy tầm bệnh ở vú, nhưng rất hữu dụng trong việc truy tầm xem bệnh đã lây lan tới các cơ phận khác hay chưa. Ngoài ra, nó cũng được dùng rất nhiều để hướng dẫn làm sinh thiết các bướu tìm thấy ở các cơ phận trong cơ thể như phổi, gan, hạch, v.v...

<span class='text_page_counter'>(5)</span> PET Scan (Positron Emission Tomography): Sử dụng năng lượng phát ra từ hạt nhân positron hay hạt nhân dương tính để chụp hình: Một lượng đường có gắn chất phóng xạ rất nhỏ sẽ được chích vào cơ thể. Những tế bào cơ thể sẽ dùng chất đường này để hoạt động. Vì tế bào ung thư mọc nhanh hơn tế bào bình thường, chúng sẽ sử dụng nhiều chất đường này hơn, và sẽ hấp thụ nhiều phóng xạ hơn. Do đó khi hình chụp ra, những chỗ có ung thư sẽ nổi bật ra. Cách này chỉ cho thấy một cách tổng quát vị trí của ung thư, chứ không cho thấy được cấu trúc hay vị trí rõ ràng của ung thư. Do đó, rất nhiều trường hợp, ta phải chụp cả PET và CT scan rồi lồng hình vào nhau để kết quả được chính xác hơn. Phương pháp này thường được dùng để truy tầm chỗ ung thư đã lây lan hơn là để chẩn bệnh..

<span class='text_page_counter'>(6)</span>