giao an tu chon cuc hot nam 2012

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (622.97 KB, 37 trang )

(1)Giáo án giảng dạy chủ đề tự chọn Hãa häc 8 N¨m häc 2012-2013 Chủ đề 1: chất – nguyên tử – phân tử Loại chủ đề: Bám sát Thêi lîng: 8 tiÕt Néi dung: TiÕt 1+2: ChÊt - Nguyªn tö TiÕt 3+4: Nguyªn tè hãa häc- LuyÖn tËp TiÕt 5+6: Ph©n tö- LuyÖn tËp TiÕt 7+8: LËp c«ng thøc hãa häc- LuyÖn tËp Môc tiªu: N¾m ch¾c vµ hiÓu s©u h¬n vÒ chÊt- nguyªn tö- ph©n tö Lập đợc CTHH của chất khi biết hóa trị và xác định đợc hóa trị của nguyên tố khi biết CTHH cña chÊt. Biết đợc một số phơng pháp cơ bản để làm bài tập hóa học RÌn luyÖn c¸c kü n¨ng lËp CTHH vµ lµm bµi tËp hãa häc. §Þnh híng ph¬ng ph¸p d¹y häc: Díi sù híng dÉn cña GV, HS tù häc vµ th¶o luËn theo nhãm häc tËp GV giải đáp các thắc mắc và chữa bài tập. Tiết 1+ 2 chÊt – nguyªn tö. Ngày soạn: 05/8/ 2012 A. Tãm t¾t néi dung : Phân biệt đợc chất tinh khiết và hỗn hợp. §Æc ®iÓm cÊu t¹o cña nguyªn tö B. ChuÈn bÞ : HS nghiªn cøu tríc nh÷ng néi dung trªn ë nhµ GV x©y dùng néi dung tiÕt häc C. Hoạt động dạy học: Hoạt động dạy và học Noäi dung.

(2) ? So s¸nh vµ chØ ra nh÷ng ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau gi÷a chÊt tinh khiÕt vµ hçn hîp?. 1) ChÊt tinh khiÕt- hçn hîp:. Gièng. ? H¹t nh©n nguyªn tö cã cÊu t¹o nh thÕ nµo? ? Hãy nêu các đặc điểm của 3 loại h¹t cÊu t¹o nªn nguyªn tö?. §Æc ®iÓm KÝ hiÖu §iÖn tÝch Khèi lîng ? Lớp vỏ nguyên tử có đặc điểm cÊu t¹o nh thÕ nµo?. Hçn hîp CÊu t¹o nªn vËt thÓ. - Tính chất thay đổi phô thuéc vµo nh÷ng chÊt cã trong hçn hîp. - Do 2 hay nhiÒu chÊt t¹o nªn - Dùa vµo sù kh¸c nhau vÒ t/c vËt lý hoÆc t/c hãa häc cã thể tách riêng đợc tõng chÊt tinh khiÕt ra khái hçn hîp 2) §Æc ®iÓm cÊu t¹o nguyªn tö: - Nguyên tử đợc cấu tạo bởi hạt nhân mang điện tích (+) vµ líp vá t¹o bëi 1 hay nhiÒu electron mang ®iªn tÝch (-). Nguyªn tö trung hßa vÒ ®iÖn. a) H¹t nh©n nguyªn tö: Do 2 lo¹i h¹t cÊu t¹o nªn lµ:  Proton: mang ®iÖn tÝch (+)  N¬tron: kh«ng mang ®iÖn CÊu H¹t nh©n Líp vá t¹o NT Proton N¬tron Electron Kh¸c. ? Nguyên tử có những đặc điểm cấu t¹o nh thÕ nµo?. ChÊt tinh khiÕt CÊu t¹o nªn vËt thÓ - Cã nh÷ng t/c vËt lý vµ t/c hãa häc nhất định. - ChØ do 1 chÊt t¹o nªn - Trén lÉn 2 hay nhiÒu chÊt tinh khiÕt th× t¹o thµnh hçn hîp. p (+) 1. n 0 1. e (-) 0,0005.  Khối lợng hạt nhân đợc coi là khối lợng của nguyên tử.  Trong mçi nguyªn tö:. Sè p = sè e. ?Hãy vẽ sơ đồ các NT: Nhôm(13+); Kali(19+); Nit¬(7+) vµ cho biÕt sè e, sè líp e, sè e ë líp ngoµi cïng cña mçi NT?. b) Líp vá nguyªn tö: - Các e luôn chuyển động rất nhanh quay quanh hạt nhân vµ s¾p xÕp thµnh tõng líp, trªn mçi líp cã mét sè e nhÊt định: * Líp 1: chøa tèi ®a 2e * Líp 2: chøa tèi ®a 8e * Líp 3: chøa tèi ®a 8e …… VÝ dô:. D)Cñng cè- luyÖn tËp : Làm thế nào để tách chất ra khỏi hỗn hợp? I.13Làm thế nào để tách các chất sau ra khỏi hỗn hợp ? a) Muèi ¨n ra khái hçn hîp víi c¸t. b) Muèi ¨n ra khái hçn hîp víi dÇu ho¶. c) DÇu ho¶ ra khái hçn hîp víi níc. d) §êng kÝnh ra khái hçn hîp víi c¸t..

(3) I.14.Cho cÊu t¹o cña mét sè nguyªn tö sau : Nguyªn Sè e Sè líp e Sè e ngoµi tö cïng Nit¬ 7 2 5 Heli 2 1 2 Nh«m 13 3 3 Clo 17 3 7 Hãy vẽ sơ đồ cấu tạo các nguyên tử trên, biết rằng lớp electron sát hạt nhân chỉ có 2 electron. I.15. Các sơ đồ sau biểu diễn cấu tạo của một số nguyên tử, hãy cho biết sơ đồ nào đúng, sơ đồ nào sai ? Gi¶i thÝch.. Ngày soạn: 20/ 8/2012 Tiết 3+ 4:MỘT SỐ BÀI TẬP VỀ CẤU TẠO NGUYÊN TỬ A- Mục đích: -HS được rèn luyện kỹ năng giải các bài tập về nguyên tử -Củng cố nắm chắc kiến thức về nguyên tử B-Chuẩn bị GV: Máy vi tính , máy chiếu, phiếu học tập HS: Chuẩn bị nội dung kiến thức về nguyên tứ ở nhà C:Nội dung bài học: GV chiếu nội dung câu hỏi lên màn hình , yêu cầu các nhóm thảo luận từng dạng bài tập sau đó yêu cầu HS lên làm , HS khácnhận xét, GV chốt đấp án -Nếu có những bài tập khó khăn HS không tìm ra ách giải GV Hướng dẫn HS làm từng bước I.16. Cho sơ đồ cấu tạo của nguyên tử heli và nguyên tử cacbon nh sau :. H·y ®iÒn nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ 2 nguyªn tö trªn vµo b¶ng sau : Nguyªn Sè h¹t Sè h¹t n Sè h¹t §iÖn Sè líp tö p e tÝch e h¹t nh©n.

(4) I.17. Cho các từ và cụm từ : Nguyên tử ; phân tử ; đơn chất ; chất ; kim loại ; phi kim ; hîp chÊt ; hîp chÊt v« c¬ ; hîp chÊt h÷u c¬ ; nguyªn tè ho¸ häc. Hãy điền các từ, cụm từ thích hợp vào các ô trống trong sơ đồ sau :. I.18. H¹t nh©n nguyªn tö C gåm 6 proton vµ 6 n¬tron. H·y so s¸nh khèi lîng h¹t nh©n víi khèi lîng c¸c electron ë líp vá vµ rót ra nhËn xÐt. I.19. Nguyên tử của nguyên tố X có tổng số hạt proton, nơtron, electron là 46. Xác định điện tích hạt nh©n cña X, gäi tªn X. I.20. a) TÝnh ra gam khèi lîng c¸c nguyªn tö sau : Na :gåm 11 proton vµ 12 n¬tron ; N :gåm 7 proton vµ 7 n¬tron ; S :gåm 16 proton vµ 16 n¬tron . b) 1 đvC tơng đơng với bao nhiêu gam ? I.21. Dùng kí hiệu hoá học để biểu thị những ý sau : a) nguyªn tè natri ; b) nguyªn tö nit¬ ; c) nguyªn tö clo ; d) 1 ph©n tö clo ; e) 1 nguyªn tö s¾t ; I.22. Cho c¸c tõ vµ côm tõ : Nguyªn tö, nguyªn tè, nguyªn tö khèi, proton, electron, cïng lo¹i, h¹t nh©n, khèi lîng, n¬tron. H·y ®iÒn tõ hay côm tõ thÝch hîp vµo c¸c chç trèng trong c©u sau : Canxi lµ....(1). cã trong thµnh phÇn cña x¬ng ...(2) nguyªn tö canxi cã 20 h¹t ...(3) Nguyªn tö canxi trung hoµ vÒ ®iÖn nªn sè h¹t ...(4) trong nguyªn tö còng b»ng 20, ...(5) nguyªn tö canxi tËp trung ë h¹t nh©n. GV híng dÉn HS lµm c¸c BT (SGK tr 11, 15 vµ 16).

(5) Ngày soạn : 25/8/2012 Tiết 3+4 Nguyªn tè hãa häc- LuyÖn tËp A. Tãm t¾t néi dung: Khái niệm đơn vị Cacbon (đvC), chuyển đổi đvC thành đơn vị gam (g) và ngợc lại. Nắm đợc tên, kí hiệu, nguyên tử khối của các nguyên tố hóa học thờng gặp Ch÷a mét sè bµi tËp trong SGK. B. ChuÈn bÞ: HS nghiªn cøu tríc nh÷ng néi dung trªn ë nhµ GV x©y dùng néi dung tiÕt häc C. Hoạt động dạy học: Hoạt động dạy và học Noäi dung ? Thế nào là đơn vị cacbon? Thế 1) §¬n vÞ cacbon (®vC): nµo lµ nguyªn tö khèi? Do khèi lîng nguyªn tö lµ v« cïng nhá nªn kh«ng thÓ tÝnh bằng đơn vị thông thờng là gam hay kilogam đợc  Ngời ta quy ớc lấy 1/12 khối lợng của 1 nguyên tử Cacbon để làm đơn vị tính khối lợng của các NT gọi là đvC: m1C= 0,000 000 000 000 000 000 000 019 926(g) = 1,9926.10-23(g)  1®vC =1,9926.10-23 /12 0,166.10-23(g) 1g = 1/0,166.10-23 6.1023 ®vC (Sè 6.1023 kÝ hiÖu lµ N-gäi lµ sè Avoga®ro)  Nguyªn tö khèi lµ khèi lîng cña nguyªn tö tÝnh b»ng ®vC. GV yêu cầu HS đọc tham khảo 2) C¸c NTHH thêng gÆp: mét sè nguyªn tè thêng gÆp (SGKTªn KHHH NTK Tªn KHHH NTK tr 42): Hi®ro H 1 §ång Cu 64 ? H·y cho biÕt tªn, kÝ hiÖu vµ Clo Cl 35,5 Natri Na 23 nguyªn tö khèi cña c¸c NTHH thCacbon C 12 Magie Mg 24 êng gÆp? Nit¬ N 14 Nh«m Al 27 Oxi O 16 Kali K 39 Silic Si 28 Canxi Ca 40 Photpho P 31 S¾t Fe 56 Lu S 32 Thñy Hg 201 huúnh ng©n Heli He 4 Liti Li 7 Brom Br 80 Mangan Mn 55 KÏm Zn 65 Bari Ba 137 D- Còng cè- LuyÖn tËp: - GV híng dÉn HS lµm c¸c bµi tËp (SGK- tr 20) - Yêu cầu HS đọc tham khảo bài đọc thêm (SGK- tr 21) I.21. Dùng kí hiệu hoá học để biểu thị những ý sau : a) nguyªn tè natri ; b) nguyªn tö nit¬ ; c) nguyªn tö clo ;.

(6) d) 1 ph©n tö clo ; e) 1 nguyªn tö s¾t ; -----------------------------------------------------------------------------------------. Ngày soạn: 8/9/2012 Tiết5+ 6 + 7+ 8: LUYỆN TẬP VỀ KHỐI LƯỢNG NGUYÊN TỬ, TÌM KHỐI LƯỢNG NGUYÊN TỐ A-Mục đích: -HS được rèn luyện kỹ năng giải các bài tập về nguyên tử , nguyên tố -Củng cố nắm chắc kiến thức về nguyên tử, nguyên tố B-Chuẩn bị GV: Máy vi tính , máy chiếu, phiếu học tập HS: Chuẩn bị nội dung kiến thức về nguyên tứ, nguyê tố hh ở nhà ở nhà C:Nội dung bài học: GV chiếu nội dung câu hỏi lên màn hình , yêu cầu các nhóm thảo luận từng dạng bài tập sau đó yêu cầu HS lên làm , HS khácnhận xét, GV chốt đấp án -Nếu có những bài tập khó khăn HS không tìm ra ách giải GV Hướng dẫn HS làm từng bước Nguyªn tè hãa häc (NTHH): lµ tËp hîp nh÷ng nguyªn tö cïng lo¹i cã cïng sè p trong h¹t nh©n. - Số p là số đặc trng của một NTHH. - Mỗi NTHH đợc biểu diễn bằng một hay hai chữ cái. Chữ cái đầu viết dới dạng in hoa chữ cái thứ hai lµ ch÷ thêng. §ã lµ KHHH - Nguyªn tö khèi lµ khèi lîng cña nguyªn tö tÝnh b»ng §VC. Mçi nguyªn tè cã mét NTK riªng. Khèi lîng 1 nguyªn tö = khèi lîng 1®vc.NTK khoiluongmotnguyentu khoiluong1dvc NTK =. m a Nguyªn tö = a.m 1®vc .NTK. 1 1 (1§VC = 12 KL cña NT(C) (MC = 1.9926.10- 23 g) = 12 1.9926.10- 23 g= 1.66.10- 24 g). * Bài tập vận dụng: 1. BiÕt nguyªn tö C cã khèi lîng b»ng 1.9926.10- 23 g. TÝnh khèi lîng b»ng gam cña nguyªn tö Natri. BiÕt NTK Na = 23. (§¸p sè: 38.2.10- 24 g) 2.NTK cña nguyªn tö C b»ng 3/4 NTK cña nguyªn tö O, NTK cña nguyªn tö O b»ng 1/2 NTK S. TÝnh khèi lîng cña nguyªn tö O. (§¸p sè:O= 32,S=16) 3. Biết rằng 4 nguyên tử Mage nặng bằng 3 nguyên tử nguyên tố X. Xác định tên,KHHH của nguyên tè X. (§¸p sè:O= 32) 4.Nguyªn tö X nÆng gÊp hai lÇn nguyªn tö oxi . b)nguyªn tö Y nhÑ h¬n nguyªn tö Magie 0,5 lÇn . c) nguyªn tö Z nÆng h¬n nguyªn tö Natri lµ 17 ®vc . Hãy tính nguyên tử khối của X,Y, Z .tên nguyên tố, kí hiệu hoá học của nguyên tố đó ? I.22. Cho c¸c tõ vµ côm tõ : Nguyªn tö, nguyªn tè, nguyªn tö khèi, proton, electron, cïng lo¹i, h¹t nh©n, khèi lîng, n¬tron..

(7) H·y ®iÒn tõ hay côm tõ thÝch hîp vµo c¸c chç trèng trong c©u sau : Canxi lµ....(1)…. cã trong thµnh phÇn cña x¬ng ...(2)… nguyªn tö canxi cã 20 h¹t ...(3)… Nguyªn tö canxi trung hoµ vÒ ®iÖn nªn sè h¹t ...(4)… trong nguyªn tö còng b»ng 20, ...(5)… nguyªn tö canxi tËp trung ë h¹t nh©n. I.23. Mô hình tợng trng sau mô phỏng 3 trạng thái của nớc : nớc đá, nớc lỏng và hơi nớc. Hãy chỉ râ tr¹ng th¸i cña níc t¬ng øng víi h×nh vÏ.. (a) (b) (c) I.24. Những chất sau, chất nào là đơn chất, hợp chất, hỗn hợp : Than chì (C), muối ăn, khí ozon (O 3), sắt (Fe), nớc muối, nớc đá, đá vôi (CaCO3). I.25. Xác định phân tử khối của các chất : axit sunfuric (H 2SO4) ; đồng hiđroxit (Cu(OH)2) ; nhôm oxit (Al2O3). I.26. TÝnh ra gam khèi lîng cña 1 ph©n tö : axit sunfuric (H2SO4) ; magie cacbonat (MgCO3) ; silic ®ioxit (SiO2). I.27. Thông tin về nguyên tử của nguyên tố K đợc biết đến nh sau : – nguyªn tö khèi : 39 ®vC ; – ®iÖn tÝch h¹t nh©n : 19+ ; – cã 4 líp electron, líp s¸t h¹t nh©n cã 2e, 2 líp kÕ tiÕp mçi líp cã 8 electron. Hãy vẽ sơ đồ cấu tạo nguyên tử K. I.28. Đờng glucozơ có vị ngọt, dễ tan trong nớc, dùng chế huyết thanh ngọt để chữa bệnh. Một phân tö glucoz¬ cã 6 nguyªn tö C, 12 nguyªn tö H vµ 6 nguyªn tö oxi. H·y : – ViÕt c«ng thøc ph©n tö cña glucoz¬ – So s¸nh xem ph©n tö glucoz¬ nÆng h¬n hay nhÑ h¬n ph©n tö axit axetic (CH 3COOH) bao nhiªu lÇn ? I.29. Lùa chän thÝ dô ë cét (II) cho phï hîp c¸c kh¸i niÖm ë cét (I).. C¸c kh¸i niÖm (I) A) Nguyªn tö B) Hîp chÊt C) ChÊt nguyªn chÊt D) Hçn hîp E) Ph©n tö. C¸c thÝ dô (II) 1. Níc muèi 2. Fe, O2, C 3. Níc cÊt, muèi ¨n 4. Muèi iot, níc chanh 5. NaOH, NaCl, CO2 6. S, Si, Cu I.30. Từ công thức hoá học của phân đạm urê CO(NH2)2. Hãy cho biết : – ph©n tö khèi cña urª. – tØ lÖ sè nguyªn tö tõng nguyªn tè trong ph©n tö. – % khèi lîng tõng nguyªn tè trong mét ph©n tö. I.31. Hợp chất X có phân tử khối là 60 đvC và thành phần gồm 3 nguyên tố C, H, O, trong đó nguyên tố C chiếm 60%, nguyên tố hiđro chiếm 13,33% về khối lợng. Xác định công thức phân tử của X..

(8) I.32. ViÕt c«ng thøc ph©n tö cña c¸c chÊt dùa vµo c¸c d÷ kiÖn sau : a) Nh«m oxit cã thµnh phÇn Al (ho¸ trÞ III) vµ oxi. b) Canxi photphat cã thµnh phÇn gåm canxi (ho¸ trÞ II) vµ nhãm nguyªn tö gèc photphat (PO 4) (ho¸ trÞ III). c) Amoniac cã thµnh phÇn gåm nit¬ (ho¸ trÞ III) vµ H. I.33. Xác định hoá trị các nguyên tố và nhóm nguyên tử trong các hợp chất sau : a) Ho¸ trÞ cña Fe trong Fe2O3 ; FeO ; Fe3O4. b) Ho¸ trÞ cña S trong H2S ; SO2 ; SO3. c) Ho¸ trÞ cña nhãm nguyªn tö (SO3) trong H2SO3. d) Ho¸ trÞ nhãm nguyªn tö (PO4) trong Ca3(PO4)2. I.34. LËp c«ng thøc ph©n tö cña chÊt cã thµnh phÇn % theo khèi lîng : K : 24,68% ; Mn : 34,81% ; O : 40,51%. I.35. H·y viÕt c«ng thøc ph©n tö cña c¸c chÊt theo c¸c d÷ kiÖn sau : a) Hîp chÊt cã thµnh phÇn gåm 3 nguyªn tè C, H, O. b) Hợp chất có thành phần gồm 3 nguyên tố C, H, O ; trong đó số nguyên tử H gấp 2 lần số nguyªn tö C, sè nguyªn tö O lu«n b»ng 2. c) Hîp chÊt gåm nguyªn tè C vµ H.. Ngày soạn:14/9/2012 Tiết 9 + 10 + 11 :LUYỆN TẬP VỀ ĐƠN CHẤT , HỢP CHẤT , PHÂN TỬ Ngày soạn: A- Tãm t¾t néi dung: - Phân biệt đợc khái niệm đơn chất và hợp chất, từ đó hiểu đợc khái niệm phân tử. - Biết cách xác định phân tử khối của chất. - Ch÷a mét sè bµi tËp trong SGK. B- ChuÈn bÞ: - HS nghiªn cøu tríc nh÷ng néi dung trªn ë nhµ - GV x©y dùng néi dung tiÕt häc C- Hoạt động dạy học:. Hoạt động dạy và học ? H·y so s¸nh vµ chØ ra ®iÓm giống và khác nhau giữa đơn chÊt vµ hîp chÊt?. Noäi dung 1) §¬n chÊt vµ hîp chÊt:. Gièng nhau. Kh¸c nhau. §¬n chÊt Hîp chÊt - §Òu lµ chÊt tinh khiÕt - §Òu do NTHH cÊu t¹o nªn - Đều có đầy đủ những t/c vật lí và t/c hóa học nhất định của chất. - Do 1 NTHH t¹o - Do tõ 2 NTHH nªn trë lªn cÊu t¹o nªn - Số lợng đơn chất có - Số lợng hợp kh«ng nhiÒu chÊt cã rÊt.

(9) - Có những đơn chất lµ nguyªn tö (kim lo¹i ...), cã nh÷ng đơn chất là phân tử (O2, H2, …) ? H·y so s¸nh vµ cho biÕt gi÷a nguyªn tö khèi vµ ph©n tö khèi cã ®iÓm g× gièng vµ kh¸c nhau?. nhiÒu. - Mäi hîp chÊt đều là phân tử.. 2) Ph©n tö khèi: Gièng nhau Kh¸c Nhau. Nguyªn tö Khèi Ph©n tö khèi - §Òu lµ khèi lîng - Đều đợc tính bằng đvC - lµ khèi lîng cña - lµ khèi lîng nguyªn tö cña ph©n tö - CÇn häc thuéc - §îc tÝnh b»ng NTK cña c¸c nguyªn tæng NTK cña tè thêng gÆp(sgk-tr tÊt c¶ c¸c 42) nguyªn tö t¹o nên phân tử đó. D- Còng cè- LuyÖn tËp: - GV híng dÉn HS lµm c¸c bµi tËp (SGK- tr 25, 26, 30, 31) Bµi 3(sgk- tr 26):. - HS thảo luận nhóm và cử đại diÖn 1 nhãm lªn b¶ng ch÷a bµi.. §¬n chÊt Hîp chÊt. - HS thảo luận nhóm và cử đại diÖn 1 nhãm lªn b¶ng ch÷a bµi.. ChÊt b) photpho f) KL magie a) KhÝ amoniac c) Axit clohi®ic d) Canxi cacbonat e) Glucoz¬. Bµi 6(sgk- tr 26): a) Cacbon ®ioxit b) KhÝ Metan c) Axit nitric d) Thuèc tÝm. - HS thảo luận nhóm và cử đại diÖn 1 nhãm lªn b¶ng ch÷a bµi.. CỦNG CỐ:. C«ng thøc ho¸ häc C6H12O6. Gi¶i thÝch §Òu chØ do 1 NTHH t¹o nªn §Òu do tõ 2 NTHH trë lªn t¹o nªn. CÊu t¹o ph©n tö 1 C vµ 2 O 1 C vµ 4 H 1H, 1N vµ 3O 1K, 1Mn vµ 4O. Ph©n tö khèi 44 16 63 158. Bµi 3(sgk- tr 31): a) Ph©n tö khèi cña H2 lµ: 1.2 = 2 ®vC Do hîp chÊt nÆng h¬n ph©n tö H2 31 lÇn. VËy ph©n tö khèi cña hîp chÊt lµ: Mhc = 31.2 = 62 ®vC b) Xác định NTK của nguyên tố X: Ta cã Mhc = 62 = 2.MX + MO = 2.MX + 16 62  16  MX  23 2 ®vC VËy X lµ kim lo¹i Natri, kÝ hiÖu lµ Na.. H·y ®iÒn nh÷ng th«ng tin cßn thiÕu trong b¶ng sau :. §¬n chÊt hay hîp chÊt. Sè nguyªn tö cña tõng nguyªn tè. Ph©n tö khèi.

(10) C«ng thøc ho¸ häc CH3COOH O3 Cl2 Ca3(PO4)2. §¬n chÊt hay hîp chÊt. Sè nguyªn tö cña tõng nguyªn tè. Ph©n tö khèi. I.24. Những chất sau, chất nào là đơn chất, hợp chất, hỗn hợp : Than chì (C), muối ăn, khí ozon (O 3), sắt (Fe), nớc muối, nớc đá, đá vôi (CaCO3). I.25. Xác định phân tử khối của các chất : axit sunfuric (H2SO4) ; đồng hiđroxit (Cu(OH)2) ; nhôm oxit (Al2O3). I.26. TÝnh ra gam khèi lîng cña 1 ph©n tö : axit sunfuric (H2SO4) ; magie cacbonat (MgCO3) ; silic ®ioxit (SiO2). I.27. Thông tin về nguyên tử của nguyên tố K đợc biết đến nh sau : – nguyªn tö khèi : 39 ®vC ; – ®iÖn tÝch h¹t nh©n : 19+ ; – cã 4 líp electron, líp s¸t h¹t nh©n cã 2e, 2 líp kÕ tiÕp mçi líp cã 8 electron. Hãy vẽ sơ đồ cấu tạo nguyên tử K. I.28. Đờng glucozơ có vị ngọt, dễ tan trong nớc, dùng chế huyết thanh ngọt để chữa bệnh. Một phân tö glucoz¬ cã 6 nguyªn tö C, 12 nguyªn tö H vµ 6 nguyªn tö oxi. H·y : – ViÕt c«ng thøc ph©n tö cña glucoz¬ – So s¸nh xem ph©n tö glucoz¬ nÆng h¬n hay nhÑ h¬n ph©n tö axit axetic (CH3COOH) bao nhiªu lÇn 5.Nguyªn tö M cã sè n nhiÒu h¬n sè p lµ 1 vµ sè h¹t mang ®iÖn nhiÒu h¬n sè h¹t kh«ng mang ®iÖn lµ 10. Hãy xác định M là nguyên tố nào? 6.Tổng số hạt p, e, n trong nguyên tử là 28, trong đó số hạt không mang điện chiếm xấp xỉ 35% .Tính số hạt mỗi loaị .Vẽ sơ đồ cấu tạo nguyên tử . 7.Nguyªn tö s¾t cã 26p, 30n, 26e a.TÝnh khèi lîng nguyªn tö s¾t b.TÝnh khèi lîng e trong 1Kg s¾t 8.Nguyên tử X có tổng các hạt là 52 trong đó số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 16 h¹t. a)Hãy xác định số p, số n và số e trong nguyên tử X. b) Vẽ sơ đồ nguyên tử X. c) H·y viÕt tªn, kÝ hiÖu ho¸ häc vµ nguyªn tö khèi cña nguyªn tè X. 9. Một nguyên tử X có tổng số hạt e, p, n là 34. Số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 10. Tìm tên nguyên tử X. Vẽ sơ đồ cấu tạo của nguyên tử X và ion được tạo ra từ nguyên tử X 10.Tìm tên nguyên tử Y có tổng số hạt trong nguyên tử là 13. Tính khối lượng bằng gam của nguyên tử. 8 11. Một nguyên tử X có tổng số hạt là 46, số hạt không mang điện bằng 15 số hạt mang điện. Xác. định nguyên tử X thuộc nguyên tố nào ? vẽ sơ đồ cấu tạo nguyên tử X ? 12.Nguyên tử Z có tổng số hạt bằng 58 và có nguyên tử khối < 40 . Hỏi Z thuộc nguyên tố hoá học nào. Vẽ sơ đồ cấu tạo nguyên tử của nguyên tử Z ? Cho biết Z là kim loại hay phi kim ? (§¸p sè :Z thuộc nguyên tố Kali ( K )) Hướng dẫngi¶i : đề bài  2p + n = 58  n = 58 – 2p ( 1 ) Mặt khác : p  n  1,5p ( 2 )  p  58 – 2p  1,5p giải ra được 16,5  p  19,3 ( p : nguyên ).

(11) Vậy p có thể nhận các giá trị : 17,18,19. P 17 18 19 N 24 22 20 NTK = n + p 41 40 39 Vậy nguyên tử Z thuộc nguyên tố Kali ( K ) 13.Tìm 2 nguyên tố A, B trong các trường hợp sau đây : a) Biết A, B đứng kế tiếp trong một chu kỳ của bảng tuần hoàn và có tổng số điện tích hạt nhân là 25. b) A, B thuộc 2 chu kỳ kế tiếp và cùng một phân nhóm chính trong bảng tuần hoàn. Tổng số điện tích hạt nhân là 32. 14: Trong 1 tập hợp các phân tử đồng sunfat (CuSO 4) có khối lượng 160000 đvC. Cho biết tập hợp đó có bao nhiêu nguyên tử mỗi loại. Ngày soạn: 20 /9/2012 Tiết 12: LuyÖn tËp : lËp c«ng thøc hãa häc DỰ THEO QUY TẮC HOÁ TRỊ D¹y ngµy: A- Tãm t¾t néi dung: - BiÕt c¸ch lËp CTHH cña hîp chÊt 2 nguyªn tè khi biÕt hãa trÞ dùa vµo quy t¾c hãa trÞ. - Biết cách xác định hóa trị của nguyên tố khi biết CTHH của chất dựa vào quy tắc hóa trị. - Ch÷a mét sè bµi tËp trong SGK. B- ChuÈn bÞ: - HS nghiªn cøu tríc nh÷ng néi dung trªn ë nhµ - GV x©y dùng néi dung tiÕt häc C- Hoạt động dạy học: Hoạt động dạy và học Noäi dung 1) LËp CTHH cña hîp chÊt khi biÕt hãa trÞ ? Làm thế nào để lập đợc CTHH cña hîp chÊt khi biÕt Axa Byb * Quy t¾c hãa trÞ: a.x = b.y hãa trÞ? Trong đó: - a, b lần lợt là hóa trị của A, B - x, y lần lợt là chØ sè Ntö cña mçi Ntè trong Ptö * C¸c bíc tiÕn hµnh: - ViÕt CTHH d¹ng chung:. Axa Byb. x b b,   , a a (ph©n sè tèi gi¶n) - Rót ra tû lÖ y. ? H·y lËp CTHH cña hîp chÊt t¹o bëi nguyªn tè O(II) víi c¸c nguyªn tè sau: K(I); Mg(II); Al (III); S(IV); P(V)? ? Làm thế nào có thể xác định đợc hóa trị của nguyên tố khi biÕt CTHH cña hîp chÊt?. - Xác định chỉ số: x = b (b,); y = a (a,). - Thay các chỉ số vừa xác định đợc vào CTHH dạng chung * VÝ dô: CTHH cña c¸c hîp chÊt t¹o bëi: Na(I) Mg(II) Al(III) S(IV) P(V) O(II) Na2O MgO Al2O3 SO2 P2O5 2) Xác định hóa trị của nguyên tố khi biết CTHH của hợp chÊt: * Cách xác định: - Dùa vµo quy t¾c hãa trÞ. - Th«ng qua hãa trÞ cña nguyªn tè O (II); nguyªn tè H (I) hoÆc hãa trÞ cña mét sè nhãm nguyªn tö: Hãa trÞ I Hãa trÞ II Hãa trÞ III Nguyªn H O PO4 tö hoÆc OH SO4 Nhãm NO3 SO3.

(12) nguyªn tö ? Xác định hóa trị của các NTHH cßn l¹i trong c¸c hîp chÊt sau: K2O, FeO, SO2, NO, Al2O3, NaOH, Fe2(SO4)2, MgCl2. * VÝ dô: CTHH K2O FeO SO2 NO. Cl Br. CO3 SiO3. Hãa trÞ K I Fe  II S  IV N  II. CTHH Al2O3 NaOH Fe2(SO4)2 MgCl2. Hãa trÞ Al  III Na  I Fe  III Mg  II. D- Còng cè- LuyÖn tËp: - GV híng dÉn HS lµm c¸c bµi tËp (SGK- tr 38, 41) - HS th¶o luËn nhãm lµm c¸c bµi tËp 5, 6 (sgk tr 38); 3, 4 (sgk tr 41) - GV gäi mét sè HS lªn b¶ng ch÷a bµi tËp trªn. I.42. Hãy chọn công thức hoá học đúng trong các trờng hợp sau : a) C«ng thøc ho¸ häc cña ph©n tö axit sunfuric : A) H2SO4 ; B) H2sO4 ; C) HSO4 ; D) H2SO4 b) C«ng thøc ho¸ häc cña ph©n tö khÝ nit¬ lµ : A) 2N ; B) N2 ; C) N2 ; D) N c) C«ng thøc ho¸ häc cña kim lo¹i kÏm : A) Zn ; B) Zn2 ; C) 2Zn ; D) ZN d) C«ng thøc ho¸ häc cña nh«m oxit : A) AL2O3 ; B) Al2O3 ; C) O3Al2 ; D) Al2O3 I.43. Hãy xác định tên của các nguyên tố hoá học sau : a) Nguyªn tö cã khèi lîng nÆng gÊp 2 lÇn nguyªn tö cacbon. b) Nguyªn tö cã khèi lîng nÆng gÊp 2 lÇn nguyªn tö oxi. c) Nguyªn tö cã khèi lîng nÆng gÊp 4 lÇn nguyªn tö oxi. I.44. TÝnh ra gam khèi lîng cña : a) Mét nguyªn tö nh«m h¹t nh©n gåm 13p vµ 14n. b) Mét ph©n tö canxi cacbonat gåm 1 nguyªn tö canxi, 1 nguyªn tö cacbon vµ 3 nguyªn tö oxi. I.45. Nguyên tố Y có tổng số hạt proton, nơtron và electron bằng 40. Xác định tên nguyên tố Y, viết kÝ hiÖu ho¸ häc. I.46. Ngêi ta kÝ hiÖu 1 nguyªn tö cña mét nguyªn tè ho¸ häc nh sau : A Z. X. 12 6. X. trong đó A là tổng số hạt proton và nơtron, Z bằng số hạt proton. Cho c¸c kÝ hiÖu nguyªn tö sau : 16 8. Y. 13 6. M. 17 8. R. 35 17. A. 37 17. E. C¸c nguyªn tö nµo thuéc vÒ cïng mét nguyªn tè ho¸ häc ? T¹i sao ? Ngày soạn: 3/10/2012 Tiết 13+ 14 + 15 : LuyÖn tËp : c«ng thøc hãa häc (Tiếp theo ) D¹y ngµy: A- Tãm t¾t néi dung: - BiÕt c¸ch lËp CTHH cña hîp chÊt 2 nguyªn tè khi biÕt hãa trÞ dùa vµo quy t¾c hãa trÞ. - Biết cách xác định hóa trị của nguyên tố khi biết CTHH của chất dựa vào quy tắc hóa trị. - Ch÷a mét sè bµi tËp trong SGK. B- ChuÈn bÞ: - HS nghiªn cøu tríc nh÷ng néi dung trªn ë nhµ - GV x©y dùng néi dung tiÕt häc C- Hoạt động dạy học:.

(13) I.48. LËp c«ng thøc ph©n tö cña c¸c chÊt sau : a) Ph©n tö gåm nguyªn tè nit¬ (III) vµ nguyªn tè hi®ro. b) Thµnh phÇn ph©n tö cã 50% nguyªn tè lu huúnh vµ 50% nguyªn tè oxi vÒ khèi lîng. c) Thành phần phân tử gồm nguyên tố C và H, trong đó C chiếm 92,3 % về khối lợng. I.49. Xác định hoá trị các nguyên tố (trừ oxi và hiđro) trong các hợp chất sau : a) NH3 ; NO ; N2O ; NO2 ; N2O5 ; b) H2S ; SO2 ; SO3 ; c) CO ; CO2 ; d) P2O5 ; PH3. I.50. Cho c¸c chÊt sau : O3 ; N2 ; CO ; C2H6 ; CO2 ; NO2 ; SO2 ; Cl2. Dãy chất gồm các đơn chất là : A) O3 ; N2 ; C2H6. B) O3 ; N2 ; Cl2. C) N2 ; CO ; C2H6 ; CO2. D) Cl2 ; SO2 ; NO2 ; CO. Chọn câu trả lời đúng. a.TÝnh theo CTHH: 1: Tìm TP% các nguyên tố theo khối lượng. * C¸ch giải: CTHH cã d¹ng AxBy - Tìm khối lượng mol của hợp chất. MAxBy = x.MA + y. MB - Tìm số mol nguyên tử mỗi nguyên tố trong 1 mol hợp chất : x, y (chØ sè sè nguyªn tö cña c¸c nguyªn tè trong CTHH) - Tính thành phần % mỗi nguyên tố theo công thức: %A =. mA MAxBy. .100%. =. x .MA MAxBy. .100%. VÝ dô: T×m TP % cña S vµ O trong hîp chÊt SO2 - Tìm khối lượng mol của hợp chất : MSO2 = 1.MS + 2. MO = 1.32 + 2.16 = 64(g) - Trong 1 mol SO2 cã 1 mol nguyên tử S (32g), 2 mol nguyªn tö O (64g) .100% = 50% mO 2.16 %O = MSO 2 .100% = 64 .100% = 50% (hay 100%- 50% = 50%). - TÝnh thành phần %: %S =. mS MSO 2. .100% =. 1.32 64. * Bài tập vận dụng: 1: Tính thành phần % theo khối lượng các nguyên tố trong các hợp chất : a/ H2O b/ H2SO4 c/ Ca3(PO4)2 2: Tính thành phần phần trăm về khối lượng của các nguyên tố có trong các hợp chất sau: a) CO; FeS2; MgCl2; Cu2O; CO2; C2H4; C6H6. b) FeO; Fe3O4; Fe2O3; Fe(OH)2; Fe(OH)3. c) CuSO4; CaCO3; K3PO4; H2SO4. HNO3; Na2CO3. d) Zn(OH)2; Al2(SO4)3; Fe(NO3)3. (NH4)2SO4; Fe2(SO4)3. 3: Trong các hợp chất sau, hợp chất nào có hàm lượng Fe cao nhất: FeO ; Fe2O3 ; Fe3O4 ; Fe(OH)3 ; FeCl2 ; Fe SO4.5H2O ? 4: Trong các loại phân bón sau, loại phân bón nào có hàm lượng N cao nhất: NH 4NO3; NH4Cl; (NH4)2SO4; KNO3; (NH2)2CO? 2: Tìm khối lượng nguyên tố trong một lượng hợp chất. * C¸ch giải: CTHH cã d¹ng AxBy - TÝnh khèi lîng mol của hợp chất. MAxBy = x.MA + y. MB.

(14) - T×m khèi lîng mol cña từng nguyªn tố trong 1 mol hợp chất: mA = x.MA , mB = y. MB - Tính khối lượng từng nguyên tố trong lợng hợp chất đã cho. mA.mAxBy MAxBy. x .MA.mAxBy MAxBy. mB.mAxBy MAxBy. y .MB .mAxBy MAxBy. mA = = , mB = = VÝ dô: T×m khèi lîng cña C¸c bon trong 22g CO2 Gi¶i: - TÝnh khèi lîng mol của hợp chất. MCO2 = 1.Mc + 2. MO = 1.12 + 2. 16 = 44(g) - T×m khèi lîng mol cña từng nguyªn tố trong 1 mol hợp chất: mC = 1.Mc = 1.12 = 12 (g) - Tính khối lượng từng nguyên tố trong lợng hợp chất đã cho. mC .mCO 2. 1.12.22. mC = MCO 2 = 44 = 6(g) * Bài tập vận dụng: 1: Tính khối lượng mỗi nguyên tố có trong các lượng chất sau: a) 26g BaCl2; 8g Fe2O3; 4,4g CO2; 7,56g MnCl2; 5,6g NO. b) 12,6g HNO3; 6,36g Na2CO3; 24g CuSO4; 105,4g AgNO3; 6g CaCO3. c) 37,8g Zn(NO3)2; 10,74g Fe3(PO4)2; 34,2g Al2(SO4)3; 75,6g Zn(NO3)2. 2: Một người làm vườn đã dùng 500g (NH4)2SO4 để bón rau. Tính khối lượng N đã bón cho rau? B/ LËp CTHH dùa vµo CÊu t¹o nguyªn tö: KiÕn thøc c¬ b¶n ë phÇn 1 * Bài tập vận dụng: 1.Hợp chất A có công thức dạng MXy trong đó M chiếm 46,67% về khối lượng. M là kim loại, X là phi kim có 3 lớp e trong nguyên tử. Hạt nhân M có n – p = 4. Hạt nhân X có n’= p’ ( n, p, n’, p’ là số nơtron và proton của nguyên tử M và X ). Tổng số proton trong MXy là 58. Xác định các nguyên tử M và X (§¸p sè : M có p = 26 ( Fe ), X có số proton = 16 ( S ) ) 2. Nguyên tử A có n – p = 1, nguyên tử B có n’=p’. Trong phân tử A yB có tổng số proton là 30, khối lượng của nguyên tố A chiếm 74,19% .Tìm tên của nguyên tử A, B và viết CTHH của hợp chất A yB ? Viết PTHH xảy ra khi cho AyB và nước rồi bơm từ từ khí CO2 vào dung dịch thu được 3. Tæng sè h¹t tronghîp chÊt AB2 = 64. Sè h¹t mang ®iÖn trong h¹t nh©n nguyªn tö A nhiÒu h¬n sè h¹t mang ®iÖn trong h¹t nh©n nguyªn tö B lµ 8. ViÕt c«ng thøc ph©n tö hîp chÊt trªn. Hướng dẫn bµi1: Nguyên tử M có : n – p = 4  n = 4 + p  NTK = n + p = 4 + 2p Nguyên tử X có : n’ = p’  NTK = 2p’ Trong MXy có 46,67% khối lượng là M nên ta có : 4  2 p 46, 67 7   y.2 p ' 53,33 8. Mặt khác :. (1) p + y.p’ = 58  yp’ = 58 – p ( 2). Thay ( 2) vào (1) ta có : M có p = 26 ( Fe ) X thõa mãn hàm số : Y P’. 7 4 + 2p = 8 . 2 (58 – p ). 32 p’ = y. 1 32(loại). Vậy X có số proton = 16 ( S ). giải ra p = 26 và yp’ = 32. ( 1 y  3 ) 2 16. 3 10,6 ( loại).

(15) C/ lËp CTHH dùa vµo Thµnh phÇn ph©n tö,CTHH tæng qu¸t: ChÊt (Do nguyªn tè t¹o nªn). §¬n chÊt (Do 1 ng.tè t¹o nªn) CTHH: AX + x=1 (gồm các đơn chất kim loại, S, C, Si..) + x= 2(gåm : O2, H2,, Cl2,, N2, Br2 , I2..). Hîp chÊt (Do 2 ng.tè trë lªn t¹o nªn) AxBy (Qui t¾c hãa trÞ: a.x = b.y). Oxit Axit Baz¬ Muèi ( M2Oy) ( H xA ) ( M(OH)y ) (MxAy) 1.LËp CTHH hîp chÊt khi biÕt thµnh phÇn nguyªn tè vµ biÕt hãa trÞ cña chóng C¸ch gi¶i: - CTHH cã d¹ng chung : AxBy (Bao gåm: ( M2Oy , HxA, M(OH)y , MxAy) Vận dụng Qui tắc hóa trị đối với hợp chất 2 nguyên tố A, B x b (B cã thÓ lµ nhãm nguyªn tè:gèc axÝt,nhãm– OH) : a.x = b.y  y = a (tèi gi¶n)  thay x= a, y = b vµo CT chung  ta cã CTHH cÇn lËp.. VÝ dô LËp CTHH cña hîp chÊt nh«m oxÝt a b Gi¶i: CTHH cã d¹ng chung Al xOy Ta biÕt hãa trÞ cña Al=III,O=II x II  a.x = b.y  III.x= II. y  y = III  thay x= 2, y = 3 ta cã CTHH lµ: Al2O3. * Bài tập vận dụng: 1.Lập công thức hóa học hợp chất đợc tạo bởi lần lợt từ các nguyên tố Na, Ca, Al với (=O,; -Cl; = S; - OH; = SO4 ; - NO3 ; =SO3 ; = CO3 ; - HS; - HSO3 ;- HSO4; - HCO3; =HPO4 ; -H2PO4 ) 2. Cho c¸c nguyªn tè: Na, C, S, O, H. H·y viÕt c¸c c«ng thøc ho¸ häc cña c¸c hîp chÊt v« c¬ cã thÓ đợc tạo thành các nguyên tố trên? 3. Cho c¸c nguyªn tè: Ca, C, S, O, H. H·y viÕt c¸c c«ng thøc ho¸ häc cña c¸c hîp chÊt v« c¬ cã thÓ đợc tạo thành các nguyên tố trên? 2.LËp CTHH hîp chÊt khi biÕt thµnh phÇn khèi lîng nguyªn tè . 1: BiÕt tØ lÖ khèi lîng c¸c nguyªn tè trong hîp chÊt. C¸ch gi¶i: - §Æt c«ng thøc tæng qu¸t: AxBy - Ta cã tØ lÖ khèi lîng c¸c nguyªn tè: x. mA. MB. MA. x MB . y. =. mA mB. a. - Tìm đợc tỉ lệ : y = mB.MA = b (tỉ lệ các số nguyên dơng, tối giản) - Thay x= a, y = b - Viết thành CTHH. VD: lập công thức hoá học cảu sắt với oxi, biết cứ 7 phần khối lượng sắt thì kết hợp với 3 phần khối lượng oxi Gi¶i: - §Æt c«ng thøc tæng qu¸t: FexOy - Ta cã tØ lÖ khèi lîng c¸c nguyªn tè: x. mFe. MO. 7.16. MFe. x MO . y 112. mFe mO. = 2. - Tìm đợc tỉ lệ : y = mO.MFe = 3.56 = 168 = 3 - Thay x= 2, y = 3 - Viết thành CTHH. Fe2O3 * Bài tập vận dụng:. =. 7 3.

(16) 2: Hîp chÊt B (hîp chÊt khÝ ) biÕt tØ lÖ vÒ khèi lîng c¸c nguyªn tè t¹o thµnh: mC : mH = 6:1, mét lÝt khÝ B (®ktc) nÆng 1,25g. 3: Hîp chÊt C, biÕt tØ lÖ vÒ khèi lîng c¸c nguyªn tè lµ : mCa : mN : mO = 10:7:24 vµ 0,2 mol hîp chÊt C nÆng 32,8 gam. 4: Hîp chÊt D biÕt: 0,2 mol hîp chÊt D cã chøa 9,2g Na, 2,4g C vµ 9,6g O 6:Xác định công thức phân tử của CuxOy, biết tỉ lệ khối lợng giữa đồng và oxi trong oxit lµ 4 : 1? 7: Trong 1 tập hợp các phân tử đồng sunfat (CuSO 4) có khối lượng 160000 đvC. Cho biết tập hợp đó có bao nhiêu nguyên tử mỗi loại. 8: Phân tử khối của đồng oxit (có thành phần gồm đồng và oxi)và đồng sunfat có tỉ lệ 1/2. Biết khối lượng của phân tử đồng sunfat là 160 đvC. Xác định công thức phân tử đồng oxit? 9. Một nhôm oxit có tỉ số khối lượng của 2 nguyên tố nhôm và oxi bằng 4,5:4. Công thức hoá học của nhôm oxit đó là gì?. Ngày soạn: 12/9/2012: Tiết 18+ 19 LUYỆN TẬP PHẢN ỨNG HÓA HỌC A) Mục tiêu : 1. Kiến thức : - Biết cách nhận biết một phản ứng hoá học , dựa vào dấu hiệu chất mới tạo thành , có tính chất khác so với chất ban đầu ( màu sắc, trạng thái, ....) . - Biết nhiệt và ánh sáng cũng có thể là phản ứng hoá học. 2. Kỹ năng : - Rèn luyện kĩ năng viết phương trình hoá học bằng chữ, đọc phương trình hoá học, nhận biết phương trình hoá học. 3. Thái độ : Nghiêm túc, hăng say xây dựng bài , có tinh thần tập thể cao . B) Trọng tâm : Vận dụng kiến thức để làm các bài tập hóa học . C) Chuẩn bị : 1. Giáo viên : Soạn bài , chuẩn bị đồ dùng học tập . 2. Học sinh : Nghiên cứu trước bài .* Phương pháp : - Chủ yếu sử dụng phương pháp đặt vấn đề và giải quyết vấn đề , kết hợp với phương pháp đàm thoại nêu vấn đề . II.1. Sơ đồ sau mô phỏng một phản ứng hoá học giữa 2 chất đợc tạo ra từ 2 nguyªn tè ho¸ häc A vµ B). H·y dïng kÝ hiÖu A, B biÓu diÔn ph¬ng tr×nh ho¸ häc cho ph¶n øng trªn..

(17) II.2. Cho c¸c hiÖn tîng : 1. §un s«i níc thµnh h¬i níc. 2. Làm lạnh nớc lỏng thành nớc đá. 3. Hoà tan muối ăn vào nớc đợc nớc muối. 4. §èt ch¸y mét mÈu gç. 5. Cho một mẩu đá vôi vào giấm ăn thấy có bọt khí thoát ra. Chọn câu trả lời đúng trong các câu sau : HiÖn tîng ho¸ häc lµ : A) 1, 2 ; B) 3, 4 ; C) 4, 5 ; D) 3, 5. II.3. §Ó s¶n xuÊt rîu b»ng ph¬ng ph¸p thñ c«ng ngêi ta lµm nh sau : Thãc. x¸t  xay (I)  .  nÊu(II)c¬m  . men  +  (III). men  (IV)   . G¹o C¬m §êng glucoz¬ Giai đoạn xảy ra sự biến đổi hoá học là : A) I, II, III ; B) II, III, IV ; C) I, III, IV ; II.4 . Quá trình sản xuất ra chiếc ấm nhôm đợc mô tả nh sau : b«xit. tuyÓn  röa,  (I)  . Rîu D) I, II, IV. §Êt sÐt chøa quÆng. o. QuÆng b«xit (thµnh phÇn cã nh«m oxit). c¸n máng    . t  (II)  . QuÆng nãng ch¶y. ®iÖn ph©n     (III). gß   . (IV) (V) Nh«m TÊm nh«m Êm nh«m. Giai đoạn xảy ra sự biến đổi hoá học là : A) II ; B) III ; C) I ; D) IV ; E) V Hãy chọn câu trả lời đúng. II.5. Cho biÕt c¸c hiÖn tîng sau : a) Hoà tan đờng vào nớc. d) Lµm s÷a chua. b) Cho v«i sèng vµo níc (t«i v«i). e) B«ng kÐo thµnh sîi. c) Lµm kem. HiÖn tîng nµo lµ hiÖn tîng vËt lÝ, hiÖn tîng nµo lµ hiÖn tîng ho¸ häc :. II.6. §å thÞ sau biÓu diÔn sè gam Mg mÊt ®i trong ph¶n øng víi axit HCl. Căn cứ vào đồ thị, hãy điền chữ Đ vào câu nhận xét đúng, chữ S vào câu nhận xét sai trong các câu sau : A) Thêi gian kÕt thóc ph¶n øng sau 5 phót. B) Thêi gian kÕt thóc ph¶n øng sau 3 phót. C) Lîng magie d. D) Lîng axit d. E) Axit và magie vừa đủ. II.7. Sơ đồ sau mô phỏng phản ứng tạo ra khí cacbon đioxit :.

(18) H·y viÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc cho ph¶n øng trªn. II.8. Câu phát biểu nào đúng, câu phát biểu nào sai trong các câu sau : A) Phản ứng hoá học là quá trình biến đổi nguyên tử này thành nguyên tử khác. B) Phản ứng hoá học là quá trình biến đổi phân tử này thành phân tử khác. C) Phản ứng hoá học là quá trình biến đổi chất này thành chất khác. D) Các phản ứng hoá học cần đợc đun nóng và có chất xúc tác. II.9. Phản ứng cháy là một trong những phản ứng quan trọng trong đời sống và sản xuất. Tuy nhiên phản ứng cháy đôi khi cũng gây ra những tai hoạ hoả hoạn khủng khiếp. Để dập tắt đám cháy ngời ta dïng c¸c biÖn ph¸p sau : a) Phun nớc vào đám cháy. b) Trïm kÝn vËt ®ang ch¸y. c) Phun khí CO2 trùm lên đám cháy. d) Phủ cát lên đám cháy. Hãy giải thích từng cách làm để dập tắt đám cháy cụ thể. II.10. Trên 2 đĩa cân A và B để 2 cốc đựng 2 dung dịch có khối lợng bằng nhau. Đĩa A để cốc đựng dung dịch axit sunfuric, đĩa B để cốc đựng dung dịch muối ăn. Rót vào 2 cốc mỗi cốc cùng mét lîng dung dÞch bari clorua. ë cèc A x¶y ra ph¶n øng gi÷a bari clorua víi axit sunfurric sinh ra chÊt kÕt tña kh«ng tan. Cèc B kh«ng x¶y ra ph¶n øng. HiÖn tîng nµo x¶y ra trong c¸c hiÖn tîng sau : A) Cân lệch về đĩa A. B) Cân lệch về đĩa B. C) Cân lệch về đĩa A, sau một thời gian cân lệch về đĩa B. D) C©n vÉn th¨ng b»ng. II.11. Cho a gam kim loại natri vào 100 gam nớc thấy thoát ra 0,1 gam khí hiđro và thu đợc 102,2 gam dung dịch natri hiđroxit. Xác định a. Tiết 22+23+24+25+26:. LUYỆN TẬP VỀ CÂN BẰNG PHẢN ỨNG HOÁ HỌC:. A-Mục tiêu: Củng cố kiến thức cho HS về việc cân bằng PTPƯ bằng các cách khác nhau, để từ đó khắc sâu kỹ năng khi viết phương trình HS có óc tư duy và suy luận tốt Tiếp tục củng cố việc học tập B-Chuẩn bị của GV -Máy chiếu , máy tính, hệ thống câu hỏi và bài tập C- Nội dung bài học GV:Hướng dẫn học sinh cách cân bằng phương trình hóa học. Khi đã nắm vững ba Bước lập 1 phương trình hoá học ở SGK lớp 8 là. Bước 1: Viết sơ đồ phản ứng. Bước 2: Cân bằng số nguyên tử của mỗi nguyên tố: Tìm hệ số thích hợp đặt trước các công thức. Bước 3: Viết phương trình hoá học. Để cân bằng nhanh và chính xác hệ số các em có thể thực hiện một trong bốn cách sau: Cách 1: Cân bằng theo phương pháp “Hệ số thập phân”. Để cân bằng phản ứng theo phương pháp này ta cần thực hiện các Bước pháp sau..

(19) Bước1: Đưa các hệ số là số nguyên hay phân số vào trước các công thức hoá học sao cho số nguyên tử hai vế bằng nhau. Bước2: Quy đồng mẫu số rồi khử mẫu để được PTHH hoàn chỉnh. Ví dụ 1: Cân bằng phản ứng sau. 0 P + O2 P2Ot5 Ở phương trình này ta thấy ở vế phải có 2 nguyên tử P và 5 nguyên tử 0 còn ở vế trái có một nguyên tử P và 2 nguyên tử O vậy.. 5 Cách làm: Đưa hệ số 2 vào trước P hệ số 2 vào trước O2 để cân bằng số nguyên tử. 5 t0 2P + 2 O2 ---  P2O5 Tiếp đó ta quy đồng mẫu số chung là 2 ta được.. 2 5 t20 P 2 O2 ---  2 P2O5 2. 2 Khử mẫu ta được phương trình hóa học hoàn chỉnh. t0 4P + 5O2  2P2O 5 Ví dụ 2: Cân bằng phản ứng sau. t0. C2H2 + O2 ---  CO2 + H2O Ở phương trình này ta thấy ở vế phải có 1 nguyên tử C, ở bên trái có 2 C vậy. Cách làm: Đặt hệ số 2 vào trước CO2 t0. C2H2 + O2 ---  2CO2 + H2 O Lúc này ta thấy ở vế trái có 2 nguyên tử O còn ở vế bên phải có 5 nguyên tử 0 vậy ta thêm hệ số. 5 2 vào O2 t0 5 C2H2 + 2 O2 ---  2CO2 + H2O Tương tự quy đồng rồi khử mẫu số ta được phương trình hóa học. 0 2C2H2 + 5O2  2COt 2 + 2H2O t0. Ví dụ 3: Al2O3 ---  Al + O2. 3 Tương tự ta đặt 2 vào trước Al và 2 vào trước O2 t0 3 Al2O3 ---  2Al + 2 O2 Quy đồng mẫu số với 2 rồi khử mẫu ta được phương trình hoá học. t0.

(20) 2Al2O3  4Al + 3O2 * Nhận xét: phương pháp này áp dụng đặc biệt có hiệu quả với các phương trình có một hoặc nhiều chất là đơn chất, tổng số chất trong phản ứng từ 3 đến 4 (như các phản ứng giữa kim loại, phi kim với các chất khác hay các phản ứng phân huỷ tạo ra đơn chất). Cách 2 : Cân bằng các phương trình hoá học theo phương pháp “chẵn-lẽ”. Để cân bằng theo phương pháp này ta làm như sau: Xét các chất trước và sau phản ứng. Nếu số nguyên tử của cùng một nguyên tố trong một số công thức hoá học là số chẵn còn ở công thức khác lại là số lẻ thì đặt hệ số 2 trước công thức có số nguyên tử là lẽ, sau đó tìm các hệ số còn lại. Ví dụ 1: Cân bằng phương trình hoá học sau. t0. FeS2 + O2 ---  Fe2O3 + SO2 Ta thấy số nguyên tử oxi trong O 2 và SO2 là chẵn còn trong Fe2O3 là lẽ vậy cần đặt hệ số 2 trước công thức Fe2O3 Cách làm: t0. FeS2 + O2 ---  2Fe2O3 + SO2 Tiếp theo ta lần lượt cân bằng sắt và lưu huỳnh. t0  4FeS2 + O2 --- 2Fe2O3 + SO2 t0  4FeS2 + O2 --- 2Fe2O3 +8SO2. Cuối cùng ta cân bằng oxi ta thấy ở vế phải có tổng cộng 22 oxi vậy phải thêm hệ số 11 vào trước công thức O2 ta được phương trình hoá học. t0. 4FeS2 + 11 O2 ---  2Fe2O3 + 8SO2 Ví dụ 2: Cân bằng phương trình hoá học sau. t0. Al + CuCl2 ---  AlCl3 + Cu Ta thấy clo trong công thức CuCl2 là chẵn còn trong AlCl3 lẻ vậy. Cách làm: Thêm 2 trước công thức AlCl3 t0. Al + CuCl2 ---  2AlCl3 + Cu Tiếp theo ta cân bằng Clo . 2Al + 3 CuCl2 ---  2AlCl3 + Cu Cuối cùng ta cân bằng đồng ta được phương trình hoá học. 2Al + 3CuCl2 2AlCl3 + 3Cu Ví dụ 3: Lập PTHH của PƯ. Fe2O3 + HCl ---  FeCl3 +H2O Ta thấy số nguyên tử Fe trong Fe2O3 là chẵn còn trong FeCl3 là lẽ ta thêm 2 trước FeCl3 Fe2O3 + HCl ---  2FeCl3 +H2O.

(21) Ta tiếp tục cân bằng clo Fe2O3 + 6HCl ---  2FeCl3 +H2O Cuối cùng ta cân bằng được phương trình hoá học Fe2O3 + 6HCl 2FeCl3 +3H2O * Nhận xét : Trong các trường hợp cụ thể có thể các PTHH có nhiều nguyên tố mà ở một số là chẵn ở một số bên là lẻ do đó ta nên chọn nguyên tố có số lẻ cao hơn để cân bằng. Ví dụ : Al + O2 ---  Al2O3 t0 và nguyên tử oxi trong 1 công thức là chẵn 1 công thức là lẻ nhưng oxi có số Cả nguyên tố nhôm lẻ cao hơn nên cân bằng oxi trước. Al + O2 ---  2Al2O3 t0. Al + 3 O2 ---  2Al2O3 0. t 4Al + 3 O2 ---  2Al2O3. Nếu cân bằng nhôm trước hệ số tiếp theo thường lẻ phải quy đồng khử mẫu: 2Al + O2 ---  Al2O3. 3 2Al + 2 O2 ---  Al2O3 Nhân các hệ số với 2 rồi khử mẫu . 4 Al + 3O2 ---  2Al2O3 Cuối cùng ta cân bằng ta được phương trình hoá học. t0 4 Al + 3O2 2Al2O3 * Lưu ý: Với PTHH có tất cả 3 chất trong đó có 2 chất là đơn chất thì sau khi chọn được nguyên tố thích hợp để cân bằng ta có thể tìm bội số chung nhỏ nhất của các chỉ số nguyên tố đó trong công thức hoá học để tìm 2 hệ số cùng lúc: 0. t Ví dụ 1: Al + Cl2 ---  AlCl3. Cách làm: Ta chọn nguyên tố clo để cân bằng bội số chung nhỏ nhất của 2 chỉ số 2, 3 là 6. Ta lấy 6 : 3 = 2 điền 2 trước AlCl3. Lấy 6 : 2 = 3 điền 3 trước Cl2 ta được. Al +3Cl2 ---  2AlCl3 t0 Cân bằng nhôm: t0. 2Al + 3Cl2 ---  2AlCl3 Cuối cùng cân bằng ta được phương trình hoá học. t0 2Al + 3Cl2 2AlCl 3 t0. Ví dụ 2: P + O2 --- P2O5 Ta chọn oxi để cân bằng. Bội số chung nhỏ nhất của 2 và 5 là 10. lấy bội số chung trên chia cho chỉ số của nguyên tố oxi trong từng công thức hoá học để tìm hệ số..

(22) 10 : 2 = 5 điền 5 vào trước O2; 10 : 5 = 2 điền 2 vào trước P2O5 ta được: 0. P + 5O2 ---  2Pt 2O5 Sau đó cân bằng phốt pho bằng cách thêm 4 vào trước P ta được PTHH. 0 4P + 5O2 2Pt2O5 Ví dụ 3: N2 + H2 ---  NH3 Ta chọn Hidrô. Bội số chung gần nhất của 2 chỉ số, của nguyên tố Hiđrô là 6 lấy bội số chung vừa tìm được lần lượt chia cho chỉ số của các chỉ số trong từng công thức, ta tìm được các hệ số tương ứng là 0. t N2 + 3H2 ---  2NH 3 Cuối cùng ta được phương trình hoá học. t0 3 N2 + 3H2 2NH Cách 3 : Cân bằng phản ứng theo phương pháp “ Đại số”. Để cân bằng phương trình hoá học theo phương pháp này ta cần thực hiện các Bước sau: Bước1: Đưa các hệ số a, b , c, d, e… lần lượt vào trước công thức hoá học ở 2 vế của PTHH. Bước2: Cân bằng số nguyên tử ở 2 vế của phương trình bằng 1 hệ phương trình đại số bậc nhất chứa các ẩn a, b, c, d, e…(lưu ý để lập được các phương trình cần nắm vững tổng số nguyên tử của 1 nguyên tố ở vế trái luôn bằng tổng số nguyên tử, nguyên tố đó ở vế phải. Như vậy với 1 PTHH bất kì nếu có tổng số chất là n thì ta luôn lập được(n – 1) phương trình). Bước3: Giải hệ phương trình vừa lập để tìm các hệ số a, b, c, d, e…(lưu ý vì hệ phương trình có n ẩn nhưng chỉ có(n-1) PTHH nên ta chọn 1 giá trị bất kì cho 1 ẩn số nào đó sao cho dễ tìm được các hệ số còn lại theo giá trị đó, giải tìm các hệ số còn lại). Bước4: Đưa các giá trị (a, b, c, d, e…) vừa tìm được vào PTHH (nếu hệ số tìm được là phân số ta quy đồng rồi khử mẫu) Ví dụ 1: Lập phương trình hoá học.. Cu + HNO3 ----  Cu(NO3)2 + NO2 + H2O Bước1: Đặt các hệ số hợp thức vào PTHH. a Cu + b HNO3 ----  c Cu(NO3)2 + d NO2 + e H2O Bước2: Thiết lập hệ phương trình dựa vào mối liên hệ tổng số nguyên tử của 1 nguyên tố phải bằng tổng số nguyên tử của nguyên tố đó ở bên phải: Ta lập được các PTHH(5 chất nên lập được 4 phương trình đại số). Cu : a = c (1) H : b = 2.e (2) N :b=2.c+d (3) O : 3b = 3.2.c + 2d + e  3b = 6c + 2d + e. (4).

(23) Bước3: Giải hệ phương trình đại số trên bằng cách: chọn hệ số c = 1(có thể chọn 1 hệ số khác và 1 giá trị khác tuy vậy việc tính có thể gặp khó khăn hơn) từ (1)  a = c = 1. b Mặt khác ta có: b = 2e  e = 2 . Thay các giá trị trên vào(3) và(4) ta được. b=2+d. b 3b = 6 + 2d + 2  5b = 12 + 4d Giải hệ phương trình trên ta được: d = 2; b = 4.  b = 4 thay vào phương trình(2) ta được 4 = 2. e  e = 2 Bước4: Đưa các hệ số vừa tìm được vào PTHH ta được phương trình hoàn chỉnh: Cu + 4HNO 3 Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O Ví dụ 2: Lập PTHH của phản ứng: t0. Cu + H2SO4 đ ----  CuSO4 + SO2 + H2O Bước1: Đưa hệ số hợp thức vào PTHH: t0. a Cu + b H2SO4 ----  c CuSO4 + d SO2 + e H2O Bước2: Cân bằng số nguyên ở hai vế của phản ứng: Cu : a = c (1) S :b=c+d (2) H : 2b = 2e (3) O : 4b = 4c + 2d + e (4) Bước3: Giải hệ PTHH trên bằng cách từ phương trình (3) chọn e = 1  b = 1. Tiếp tục giải bằng. 1 1 cách thế giá trị b và e vào phương trình 3, 4 sau đó giải hệ ta được c = d = 2 . Thay c = 2 vào 1 phương trình (1) ta được a = 2 . Bước4. Thay vào PTHH ta được. 1 1t0 1 2 Cu + H2SO4đ ----  2 CuSO4 + 2 SO2 + H2O Quy đồng mẫu số với 2 rồi khử mẫu ta được PTHH: t0 4 + SO2 + 2H2O Cu + 2H2SO4đ CuSO Chủ đề 2: TÝNH THEO C¤NG THøC HO¸ HäC Vµ PH¦¥NG TR×NH HO¸ HäC Loại chủ đề: Bám sát Thêi lîng: 6 tiÕt.

(24) Néi dung: Bµi 1: TÝNH THEO C¤NG THøC HãA HäC ( 2 tiÕt) TiÕt 31,: Tãm t¾c lý thuyÕt môc I, II + bµi tËp vËn dông(1,2) TiÕt 32 : Tãm t¾c lý thuyÕt môc III + bµi tËp (3,4,5) Bµi 2: tÝnh theo ph¬ng tr×nh ho¸ häc ( 3 tiÕt) TiÕt 33: Tãm t¾c lý thuyÕt môc I + bµi tËp vËn dông(1,2) TiÕt 34 : Tãm t¾c lý thuyÕt môc II + bµi tËp (3,4,5,6) I/ Môc tiªu: Củng cố các khái niệm, các công thức chuyển đổi giữa m,n,V. Rèn luyện thành thạo các bài tËp tÝnh theo c«ng thøc ho¸ häc. Từ PTHH và các dữ liệu đầu bài cho HS biết cách xác định khối lợng ( thể tích, lợng chất) của nh÷ng chÊt tham gia vµ s¶n phÈm. Tiếp tục rèn luyện kỹ năng lập PTHH và kỹ năng sử dụng các công thức chuyển đổi m, n, V vµ lîng chÊt. II/ §Þnh híng ph¬ng ph¸p d¹y häc: Díi sù híng dÉn cña GV, HS tù häc vµ th¶o luËn theo nhãm häc tËp GV giải đáp các thắc mắc và chữa bài tập III/ ChuÈn bÞ cña gv vµ hs: 1) GV: PhiÕu häc tËp, b¶ng phô. 2) HS: Ôn lại các công thức chuyển đổi giữa m, n, V đã học và các bớc lập PTHH. IV/ TiÕn tr×nh lªn líp. 1) ổn định: GV kiểm tra ss học sinh. 2) Bµi míi: Bµi 1: TÝNH THEO C¤NG THøC HãA HäC Hoạt động của thầy và trò Néi dung H§ 1: I. Xác định phần trăm các nguyên tố trong GV: gọi HS nhắc lại công thức xác định phần hợp chất tr¨m c¸c nguyªn tè trong hîp chÊt. AxBy HS: nh¨c l¹i x . M A . 100 % GV: tãm t¾c nhanh lªn b¶ng vµ yªu cÇu HS %A= MAB lµm bµi tËp: ·. VD1: X§ thµnh phÇn phÇn tr¨m vÒ khèi lîng cña mçi nguyªn tè cã trong hîp chÊt FeS2. HS: Suy nghÜ th¶o luËn . GV: gäi 2 HS lªn b¶ng lµm. GV: cho mét sè häc sinh kh¸c nhËn xÐt bæ sung hoµn thiÖn GV: treo b¶ng phô cã ghi s½n néi dung VD2: Hîp chÊt A cã khèi lîng mol lµ 94 cã thµnh phÇn c¸c nguyªn tè lµ %K = 82,39% cßn l¹i là oxi hãy xác định CTHH của hợp chất A.. y. y . M B .100 % %B = MAB ·. y. Gi¶i: ¸p dông c«ng thøc trªn:. 1 . M Fe .100 % 1 . 56. 100 % = = M Fe S 120. %Fe =. ·. 2. 46,67%. %S =. 2 . M S .100 % 2 . 32. 100 % = = M Fe S 120 · 2. 53,33% Gi¶i: - Gäi CTHH cña A lµ KxOy: - Khèi lîng cña c¸c nguyªn tè K vµ O cã trong hîp chÊt A lµ; mK=. 94 . 82 ,39 = 78(g) 100. %O + 100% - 82,39% = 17,02% H§ 2: GV: treo bảng phụ có ghi đề bài tập số 3. GV: yêu cầu HS đọc lại đề bài và nêu các bớc. mO=. 94 . 17 , 02 100. = 16 (g). - Sè mol cña c¸c nguyªn tè cã trong A:.

(25) gi¶i. B1: ViÕt c«ng thøc Chung d¹ng NxHy. B2: T×m khèi lîng cña mçi nguyªn tè trong 1mol chÊt. B3: TÝnh sè mol cña mçi nguyªn tè trong 1mol chÊt. GV; yªu cÇu 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy.. 78 = 2 (mol) 39 16 nO= = 1 (mol). 16. nK =. V©y CTHH cña A lµ K2O II/ LuyÖn tËp c¸c d¹ng bµi to¸n tÝnh theo CTHH có liên quan đến tỉ khối của chất khí. VD3: 1 hîp chÊt khÝ A cã thµnh phÇn phÇn tr¨m theo khèi lîng lµ: %N = 82,35%, %H=17,65%.H·y cho biÕt. a) CTHH cña hîp chÊt A biÕt tØ khèi cña A so víi hi®ro lµ 8,5. b) TÝnh sè nguyªn tö cña mçi nguyªn tè cã trong 1,12 lÝt khÝ A ë ®ktc. Gi¶i: - CTHH chung cña A lµ NxHy. - Khèi lîng cña mçi nguyªn tè cã trong A lµ: 8 ,35 . 17 = 14(g) 100 17 , 65. 17 mH = = 3(g) 100. mN = GV: Gäi HS kh¸c nhËn xÐt hoµn thiÖn. GV: yªu cÇu HS nh¾c l¹i sè Av«ga®r«. GV: Cho biÕt CT thÓ hiÖn mèi quan hÖ gi÷a thÓ tÝch vµ lîng chÊt.(V,n) N = 6.1023 ng/tö (P/tö) n = V: 22,4 => V = n.22,4. GV: gäi 1 HS kh¸c lªn b¶ng lµm tiÕp c©u b. - Sè mol cña mçi nguyªn tö cã trong 1 mol hîp chÊt A. nN =. 14 14. =1. nH =. 3 1. =3. VËy CTHH c¶u hîp chÊt A lµ: NH3 GV: Gäi HS kh¸c nhËn xÐt hoµn thiÖn. H§ 3: GV: treo b¶ng phô lªn b¶ng yªu cÇu HS c¸c nhóm thảo luận để đa ra các bớc giải dạng bài to¸n nµy. HS: th¶o luËn ®a ra c¸c bíc gi¶i nh sau: B1: TÝnh M Al O 2. 3. B2: X¸c ®inh % vÒ khèi lîng cña c¸c nguyªn tè trong hîp chÊt. B3: Dựa vào % xác định khối lợng các nguyªn tè.. GV: treo b¶ng phô yªu cÇu HS cho biÕt sù kh¸c nhau cña bµi tËp nµy so víi VD 4 nh thÕ nµo? - VD4 cho biÕt khèi lîng cña hîp chÊt yªu cÇu ®i t×m khèi lîng cña nguyªn tè. - VD5 cho biÕt khèi lîng cña nguyªn tè yªu cÇu ®i t×m khèi lîng cña hîp chÊt. GV: híng dÉn c¸c bíc tiÕn hµnh gi¶i. YÒu cÇu HS lªn b¶ng tr×nh bµy.. b) Sè mol ph©n tö NH3 trong 1,12 lÝt khÝ A ë ®ktc lµ: 1,12: 22,4 = 0,05 (mol) - Sè mol ng/tö N cã trong 0,05 mol NH3 lµ: 0,05.6.1023 = 0,3.1023 (ng/tö) - Sè mol ng/tö H lµ: 0,05. 3 = 0,15 (mol). -Sè mol ng/tö H cã trong 0,05 mol NH3 lµ: 0,15.6.1023 = 0,9.1023 (ng/tö). III. LuyÖn tËp c¸c d¹ng bµi tËp tÝnh khèi lîng cña c¸c nguyªn tè trong hîp chÊt. VD 4: TÝnh khèi lîng cña c¸c nguyªn tè cã trong 30,6g Al2O3. 1) TÝnh M Al O = 120 (g) 2. 3. 2 . 27 .100 % %Al = = 52,94% 120 3 . 16 .100 % %O = = 47,06% 120. 3) Dùa vµo % kl cña c¸c nguyªn tè cã trong Al2O3 để tìm ra mAl , và mO mAl =. 30 , 6. 52 , 94 100. =16,2 (g).

(26) 30 , 06 . 47 , 06. mO = =14,4 (g 100 VD 5: T×m khèi lîng cña hîp chÊt Na2SO4 cã chøa 2,3 gam Na. Gi¶i: 1) M Na SO =142(g) Trong 142(g) Na2SO4 cã 46(g) Na x(g) 2,3(g) 2. => x =. 4. 142. 2,3 =7,1(g) 46. VËy khèi lîng cña Na2SO4 cÇn t×m lµ: 7,1(g) PhiÕu häc tËp VD1: Xác định thành phần phần trăm về khối lợng của mỗi nguyên tố trong hợp chất FeS2. VD 2: Hîp chÊt A cã khèi lîng mol lµ 94 cã thµnh phÇn c¸c nguyªn tè lµ %K = 82,93% cßn l¹i lµ oxi. Hãy xác định CTHH của hợp chất A. VD3: Mét hîp chÊt khÝ A cã thµnh phÇn phÇn tr¨m theo khèi lîng lµ %N = 82,35%, %H=17,65%.H·y cho biÕt. a) CTHH cña hîp chÊt A biÕt tØ khèi cña A so víi hi®ro lµ 8,5. b) TÝnh sè nguyªn tö cña mçi nguyªn tè cã trong 1,12 lÝt khÝ A ë ®ktc. VD4: TÝnh khèi lîng cña c¸c nguyªn tè cã trong 30,6g Al2O3. VD5: T×m khèi lîng cña hîp chÊt Na2SO4 cã chøa 2,3 gam Na. Bµi 2: tÝnh theo ph¬ng tr×nh ho¸ häc Hoạt động của thầy và trò Néi dung H® 1: I. Nh÷ng kiÕn thøc cÇn n¾m. GV: yªu cÇu HS n¾c l¹i c¸c bíc thùc hiÖn B1: §æi c¸c sè liÖu ®Çu bµi vÒ sè mol. bµi to¸n tÝnh theo ph¬ng tr×nh ho¸ häc B2: LËp PTHH. B3: Dựa váo số mol chất đã biết để tìm số mol các chÊt kh¸c theo ph¬ng tr×nh. B4: ¸p dông c«ng thøc tÝnh ra khèi lîng hoÆc thÓ H§ 2: tÝch theo yªu cÇu cña bµi to¸n. GV: treo bảng phụ có ghi đề bài, yêu cầu II. bµi tËp vËn dông. 1) TÝnh khèi lîng chÊt tham gia vµ s¶n phÈm HS đọc và tóm tắt đề bài. b»ng c¸ch nµo. VD1: §èt ch¸y hoµn toµn 1,3 gam kÏm trong b×nh Tãm t¾t: BiÕt mZn= 1,3(g) khí oxi ngời ta thu đợc ZnO. T×m mZnO a) H·y lËp PTHH cña c¸c ph¶n øng trªn. GV: Treo b¶ng phô cã ghi s½ng c¸c bíc b) Tính khối lợng ZnO đợc tạo thành. gi¶i d¹ng bµi to¸n nµy. Gi¶i: HS: dùa vµo c¸c bíc gi¶i tiÕn hµnh thùc B1: T×m sè mol Zn tham gia P¦. hiÖn. m Zn 13 GV: gäi HS nh¾c l¹i c¸c c«ng thøc nZn= = =0,2(mol) chuyển đổi giữa m,n, M ( m = n.M) M Zn 65 B2: LËp PTHH. GV: Yªu cÇu HS lªn b¶ng viÕt PTHH. 2 Zn + O 2 to 2 ZnO B3: Theo PTHH t×m nZnO. nZnO =nZn = 0,2 (mol) B4: T×m k/l ZnO t¹o thµnh. mZnO = 0,2.81 = 16,2 (g) GV: Yªu cÇu HS c¶ líp tù lµm VD2. GV: Thu và chấm điểm. đồng thời gọi HS VD2: Đốt cháy hoàn toàn a(g) bột nhôm ta cần lªn b¶ng tr×nh bµy. dùng hết 19,2(g) oxi phản ứng kết thúc ta thu đợc Chop HS kh¸c nhËn xÐt chØnh söa hoµn nh«m oxit(Al2O3) thiÖn. a) H·y lËp PTHH. b) T×m c¸c gi¸ trÞ a vµ b. Gi¶i: B1: §æi sè liÖu ®Çu bµi vÒ sè mol. nO =mO . M O =19 , 2. 32=0,6 (mol) 2. 2. 2. B2: LËp PTHH. 4 Al + 3 O2. 2 Al2O3.

(27) B3: Dựa vào PTHH và số mol oxi đã biết để tìm số mol Al vµ Al2O3 2 3. Theo P¦: n Al O = nO = 2. 3. 2. 2 . 0,6 =0,4 (mol) 3. 4 4 .0,6 n Al= nO = =0,8( mol) 3 3 2. HS1: t×m sè mol cña oxi.. B4: TÝnh khèi lîng cña c¸c chÊt. a = mAl =0,8.27 = 21,6(g) b = mAl O =0,4 .102=40 , 8( g) VD3: Trong phßng thÝ nghiÖm ngêi ta cã thÓ ®iÒu chế khí oxi bằng cách nhiệt phân KClO3 ở nhiệt độ cao. a) Tính khối lợng KClO3cần để điều chế 9,6 gam oxi. b) tÝnh khèi lîng cña KCl t¹o thµnh b»ng 2 c¸ch. Gi¶i:. HS2: lªn b¶ng viÕt PTHH.. - nO =. GV: treo b¶ng phô ghi s½n VD3: GV: yêu cầu HS tóm tắt đề bài. Tãm t¾t: Cho biÕt: mO =9,6 (g) T×m mKClO ,mKCl GV: yªu cÇu HS lµm tõng bíc. 2. 3. 2. 2. 3. 9,6 =0,3(mol) 32. 2 KClO3 2mol 0,2mol. to. 2 KCl 2mol 0,2mol. + 3 O2 3mol 0,3mol. mKClO =0,2 .122 , 5=24 ,5 ( g) 3. HS3: t×m khèi lîng KCl vµ KClO3theo cách đã dùng ở VD3.. C¸ch 1: mKCl = 0,2.74,5 = 14,9(g) C¸ch 2: Theo §LBTKL. mKCl=mKClO − mO =24 , 5 −9,6=14 , 9(g) 3. GV: Cho HS th¶o luËn theo nhãm t×m c¸c ph¬ng híng gi¶i BT ghi c¸c bíc lµm bµi trªn b¶ng nhãm vµ tr×nh bµy c¸c c¸ch gi¶i trªn giÊy nh¸p. GV: gọi đại diện 2 nhóm lên làm các nhãm kh¸c theo dâi nhËn xÐt. * C¸c bíc thùc hiÖn B1: ViÕt PTHH. B2: ¸p dông §LBTKL tim khèi lîng råi => số mol oxi đã tham gia phản ứng. B3: Dùa vµo PTHH t×m sè mol cña A. B4: t×m khèi lîng mol A råi suy ra CTHH tªn kÝ hiÖu.. GV: Xác định lời giải Bớc 1: Hớng dẫn học sinh đổi ra số mol Fe Bíc 2: TÝnh sè mol H2 ViÕt PTHH T×m sè mol H2 Bíc 3: TÝnh thÓ tÝch cña H2 Bíc 4: Tr¶ lêi GV: Cho một số bài tập tơng tự để HS về nhµ tù gi¶i: ( phiÕu sè 2). 2. VD4: §èt hoµn toµn mét kim lo¹i A cã ho¸ trÞ II trong oxi d ngời ta thu đợc 8gam oxit có công thức AO. a) ViÕt PTP¦. b) Xác định tên và kí hiệu của kim loại A. Gi¶i: a) 2 A + O2 2AO b) Theo §LBTKL. mO =mAO − mA =8 − 4,8=3,2( g) 3,2 no = =0,1(mol) 32 2. 2. 2 A + O2 2mol 1mol 0,2 0,1 M A=. m A 4,8 = =24 n A 0,2. 2AO 2mol 0,2. VËy A lµ magiª (Mg) II. T×m thÓ tÝch khÝ tham gia hoÆc t¹o thµnh. VD5: Tính thể tích khí H2 đợc tạo thành ở ĐKTC khi cho 2,8 g Fe t¸c dông víi dd HCl d ? Lêi gi¶i 2,8 =0 , 05 mol 56 Fe + 2HCl → FeCl2 + H2. nFe =. 1mol 1mol 0,05 mol 0,05mol V H ❑2 = 0,05.22,4 = 1,12lÝt.

(28) * C¸c bíc thùc hiÖn B1: ViÕt PTHH. B2: tÝnh sè mol hi®ro vµ sè mol CuO. B3: Dùa vµo PTHH so s¸nh sè mol cña CuO vµ hi®ro.=> sè mol chÊt d. => khèi lîng chÊt d. B4: LÊy khèi lîng chÊt d. céng víi kl Cu sinh ra ta đợc kl chất rắn sau phản ứng . GV: Cho một số bài tập tơng tự để HS về nhµ tù gi¶i: ( phiÕu sè 2). Cã 1,12 lÝt H2 sinh ra III. Bµi to¸n khèi lîng chÊt cßn d VD6: Ngêi ta cho 4,48 lÝt H2 ®i qua bét 24g CuO nung nóng. Tính khối lợng chất rắn thu đợc sau ph¶n øng. BiÕt ph¶n øng s¶y ra hoµn toµn ? Gi¶i PTHH: H2 + CuO → Cu + H2O n H ❑2 =. 4 , 48 22 , 4. =0,2 mol ; n CuO = 24 80. =0,3. mol Theo PTHH tû lÖ ph¶n øng gi÷a H2 vµ CuO lµ 1: 1. VËy CuO d : 0,3 - 0,2 = 0,1 mol . Số mol Cu đợc sinh ra là 0,2 mol => mCuO = 0,1 .80 = 8 g, mCu = 0,2.64 = 12,8 g VËy khèi lîng chÊt r¾n sau ph¶n øng lµ: 8 + 12,8 ; 20,8 g. PhiÕu häc tËp1 VD1: Đốt cháy hoàn toàn 1,3 gam kẽm trong bình khí oxi ngời ta thu đợc ZnO. a) H·y lËp PTHH cña c¸c ph¶n øng trªn. b) Tính khối lợng ZnO đợc tạo thành. VD2: Đốt cháy hoàn toàn a(g) bột nhôm ta cần dùng hết 19,2(g) oxi phản ứng kết thúc ta thu đợc nh«m oxit(Al2O3) a) H·y lËp PTHH. b) T×m c¸c gi¸ trÞ a vµ b. VD3: Trong phßng thÝ nghiÖm ngêi ta cã thÓ ®iÒu chÕ khÝ oxi b»ng c¸ch nhiÖt ph©n KClO3 ë nhiÖt độ cao. a) Tính khối lợng KClO3cần để điều chế 9,6 gam oxi. b) tÝnh khèi lîng cña KCl t¹o thµnh b»ng 2 c¸ch. VD4: Đốt hoàn toàn một kim loại A có hoá trị II trong oxi d ngời ta thu đợc 8gam oxit có công thức AO. a) ViÕt PTP¦. b) Xác định tên và kí hiệu của kim loại A. PhiÕu häc tËp 2 1/ Cho 2,8 gam sắt tác dụng với axit clohiđric (d) theo sơ đồ phản ứng: Fe + HCl FeCl2 + H2. Hãy tính thể tích khí hiđro thu đợc ở đktc? 2/ Cho m g hỗn hợp CuO và FeO tác dụng với H2 ở nhiệt độ thích hợp. Hỏi nếu thu đợc 29,6g hỗn hợp 2 kim loại trong đó Fe nhiều hơn Cu là 4 g thì cần dùng bao nhiêu lít H2 ở ĐKTC và khối lợng m lµ bao nhiªu ? 3/ Cho 5,6 gam kim loạ Fe tác dụng với 12,25 gam H2SO4 thu đợc muối sắt(II) sunphat và khí hi®ro. h·y tÝnh: a) ThÓ tÝch khÝ tho¸t ra ë (®ktc). b) Khèi lîng muèi t¹o thµnh sau ph¶n øng. 4/ Cho 8,125 gam Zn t¸c dông víi 18,25 gam HCl. H·y tÝnh khèi lîng muèi t¹o thµnh sau ph¶n øng vµ thÓ tÝch khÝ hi®ro ë (®ktc). TIẾT 35: LUYỆN TẬP VỀ; PHÂN TỬ KHỐI, HOÁ TRỊ, CÂN BẰNG SƠ ĐỒ PHẢN ỨNG A-Mục tiêu: HS củng cố sâu các mảng kiến thức trọng tâm về PTK, Hoá trị , Cân bằng PTPU HS tiếp tục được rèn luyện về kỹ năng giải các bài tập định tính , định lượng Kỹ năng phân tích , tư duy so sánh B- Chuẩn bị.

(29) GV: Máy tính , máy chiếu, phiếu học tập, hệ thống câu hỏi và bài tập. HS: Lý thuyết bài học PP giảng dạy: Vấn đáp, nêu vấn đề II.1. Sơ đồ sau mô phỏng một phản ứng hoá học giữa 2 chất đợc tạo ra từ 2 nguyªn tè ho¸ häc A vµ B). H·y dïng kÝ hiÖu A, B biÓu diÔn ph¬ng tr×nh ho¸ häc cho ph¶n øng trªn. II.2. Cho c¸c hiÖn tîng : 1. §un s«i níc thµnh h¬i níc. 2. Làm lạnh nớc lỏng thành nớc đá. 3. Hoà tan muối ăn vào nớc đợc nớc muối. 4. §èt ch¸y mét mÈu gç. 5. Cho một mẩu đá vôi vào giấm ăn thấy có bọt khí thoát ra. Chọn câu trả lời đúng trong các câu sau : HiÖn tîng ho¸ häc lµ : A) 1, 2 ; B) 3, 4 ; C) 4, 5 ; D) 3, 5. II.3. §Ó s¶n xuÊt rîu b»ng ph¬ng ph¸p thñ c«ng ngêi ta lµm nh sau : Thãc. x¸t  xay (I)  .  nÊu(II)c¬m  . men  +  (III). men  (IV)   . G¹o C¬m §êng glucoz¬ Giai đoạn xảy ra sự biến đổi hoá học là : A) I, II, III ; B) II, III, IV ; C) I, III, IV ; II.4 . Quá trình sản xuất ra chiếc ấm nhôm đợc mô tả nh sau : b«xit. tuyÓn  röa,  (I)  . QuÆng b«xit (thµnh phÇn cã nh«m oxit). c¸n máng     (IV). Rîu. to  (II)  . D) I, II, IV. §Êt sÐt chøa quÆng QuÆng nãng ch¶y. ®iÖn ph©n     (III). gß  (V)  . Nh«m TÊm nh«m Êm nh«m. Giai đoạn xảy ra sự biến đổi hoá học là : A) II ; B) III ; C) I ; D) IV ; E) V Hãy chọn câu trả lời đúng. II.5. Cho biÕt c¸c hiÖn tîng sau : a) Hoà tan đờng vào nớc. d) Lµm s÷a chua. b) Cho v«i sèng vµo níc (t«i v«i). e) B«ng kÐo thµnh sîi. c) Lµm kem. HiÖn tîng nµo lµ hiÖn tîng vËt lÝ, hiÖn tîng nµo lµ hiÖn tîng ho¸ häc : II.6. §å thÞ sau biÓu diÔn sè gam Mg mÊt ®i trong ph¶n øng víi axit HCl. Căn cứ vào đồ thị, hãy điền chữ Đ vào câu nhận xét đúng, chữ S vào câu nhận xét sai trong các câu sau :.

(30) A) Thêi gian kÕt thóc ph¶n øng sau 5 phót. B) Thêi gian kÕt thóc ph¶n øng sau 3 phót. C) Lîng magie d. D) Lîng axit d. E) Axit và magie vừa đủ. II.7. Sơ đồ sau mô phỏng phản ứng tạo ra khí cacbon đioxit :. H·y viÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc cho ph¶n øng trªn. II.8. Câu phát biểu nào đúng, câu phát biểu nào sai trong các câu sau : A) Phản ứng hoá học là quá trình biến đổi nguyên tử này thành nguyên tử khác. B) Phản ứng hoá học là quá trình biến đổi phân tử này thành phân tử khác. C) Phản ứng hoá học là quá trình biến đổi chất này thành chất khác. D) Các phản ứng hoá học cần đợc đun nóng và có chất xúc tác. II.9. Phản ứng cháy là một trong những phản ứng quan trọng trong đời sống và sản xuất. Tuy nhiên phản ứng cháy đôi khi cũng gây ra những tai hoạ hoả hoạn khủng khiếp. Để dập tắt đám cháy ngời ta dïng c¸c biÖn ph¸p sau : a) Phun nớc vào đám cháy. b) Trïm kÝn vËt ®ang ch¸y. c) Phun khí CO2 trùm lên đám cháy. d) Phủ cát lên đám cháy. Hãy giải thích từng cách làm để dập tắt đám cháy cụ thể. II.10. Trên 2 đĩa cân A và B để 2 cốc đựng 2 dung dịch có khối lợng bằng nhau. Đĩa A để cốc đựng dung dịch axit sunfuric, đĩa B để cốc đựng dung dịch muối ăn. Rót vào 2 cốc mỗi cốc cùng mét lîng dung dÞch bari clorua. ë cèc A x¶y ra ph¶n øng gi÷a bari clorua víi axit sunfurric sinh ra chÊt kÕt tña kh«ng tan. Cèc B kh«ng x¶y ra ph¶n øng. HiÖn tîng nµo x¶y ra trong c¸c hiÖn tîng sau : A) Cân lệch về đĩa A. B) Cân lệch về đĩa B. C) Cân lệch về đĩa A, sau một thời gian cân lệch về đĩa B. D) C©n vÉn th¨ng b»ng. II.11. Cho a gam kim loại natri vào 100 gam nớc thấy thoát ra 0,1 gam khí hiđro và thu đợc 102,2 gam dung dịch natri hiđroxit. Xác định a. II.12. Qu¸ tr×nh sau ®©y lµ qu¸ tr×nh ho¸ häc : A) TÊm kÏm gß thµnh thïng. B) Làm bay hơi nớc biển thu đợc muối ăn. C) Điện phân nớc biển thu đợc khí clo. D) Hoá lỏng không khí để tách lấy khí oxi. Chọn câu trả lời đúng. II.13. Phản ứng hoá học điều chế phân đạm urê đợc biểu diễn bằng phơng trình hoá học sau : 200atm tpo== 200  o  C. 2NH3 + CO2 ChÊt xóc t¸c BiÕt NH3 lµ c«ng thøc ho¸ häc cña amoniac. CO2 lµ c«ng thøc ho¸ häc cña khÝ cacbonic. CO(NH2)2 lµ c«ng thøc ho¸ häc cña urª.. CO(NH2)2 + H2O. H·y ®iÒn nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vµo b¶ng sau :. C©u hái Th«ng tin tr¶ lêi a) Chất nào đã tham gia phản ứng ? b) S¶n phÈm t¹o thµnh lµ chÊt nµo ? c) Ph¶n øng x¶y ra trong ®iÒu kiÖn nµo ? d) TØ lÖ vÒ sè ph©n tö gi÷a c¸c chÊt tham gia ph¶n øng. II.14. Hoà tan 10 g dung dịch axit sunfuric vào cốc đựng sẵn 100 g nớc. Cho tiếp vào cốc 20 g dung dÞch bari clorua thÊy cã kÕt tña tr¾ng xuÊt hiÖn, cho thªm.

(31) 0,65 g kim loại kẽm vào cốc, kẽm tan hết và thấy có khí thoát ra. Khối lợng khí thoát ra xác định đợc là 0,02 g. Lọc kết tủa cân đợc 2 g. Xác định khối lợng dung dịch còn lại. II.15. Ph©n biÖt hiÖn tîng vËt lÝ víi hiÖn tîng hãa häc, mçi hiÖn tîng cho hai thÝ dô. II.16. HiÖn tîng nµo lµ hiÖn tîng vËt lÝ, hiÖn tîng nµo lµ hiÖn tîng hãa häc trong c¸c hiÖn tîng sau : a) Cñi ch¸y thµnh than. b) Than nghiÒn thµnh bét than. c) Cô cạn nớc muối thu đợc muối ăn. d) S¾t bÞ gØ. e) Rîu nh¹t lªn men thµnh giÊm ¨n. II.17. Cho sơ đồ phản ứng hóa học sau :. Sơ đồ trên đợc biểu diễn bằng phơng trình phản ứng hóa học nào sau đây :   C + O2 CO2  CH4 + 2O2   CO2 + 2H2O  H2 + C2H4   C2H6   CH4 + Cl2 CH3Cl + HCl II.18. Trong các câu sau, câu nào đúng, câu nào sai : A) Nung đá vôi, khối lợng chất rắn thu đợc sau khi nung giảm đi. B) Nung nãng mÈu s¾t trong kh«ng khÝ, khèi lîng mÈu s¾t t¨ng lªn. C) Vôi sống để trong không khí (có khí CO2 và hơi nớc). Khối lợng giảm đi. D) Cho mét mÈu kim lo¹i Cu vµo dung dÞch axit clohi®ric thÊy khèi lîng cña hÖ gi¶m ®i.. A) B) C) D). O.  t CaO. CaCO3. +. CO2 . O.  t Fe3O 4. 3Fe. + 2O2. CaO. + H 2O   . CaO. + CO2.  . CaCO3. Cu. + HCl.  . kh«ng ph¶n øng. Ca(OH)2. BiÕt cã c¸c ph¬ng tr×nh ho¸ häc t¬ng øng víi c¸c hiÖn tîng trªn : II.19. 2,8 g kim loại Fe tác dụng đủ với 9,2 g dung dịch axit HCl. Sau phản ứng thu đợc dung dÞch muèi FeCl2 vµ gi¶i phãng 0,1 g khÝ hi®ro. a) ViÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc cña ph¶n øng. b) Tính khối lợng dung dịch muối FeCl2 thu đợc. a) CaCO3 + HCl.   CaCl 2. b) Mg.   Mg(NO3 )2 + NO. + HNO3. t. + H 2O + CO 2 + H 2O. O. c) KMnO 4.   K 2 MnO 4 + O 2. d) NaOH + CuCl 2.   Cu(OH)2 + NaCl. + MnO 2. II.20. LËp ph¬ng tr×nh hãa häc cña c¸c ph¶n øng sau : II.21. Hòa tan 5,8 g Fe3O4 vào 10,2 g dung dịch axit HCl vừa đủ. Sau phản ứng thu đợc dung dÞch muèi FeCl3 vµ FeCl2. a) ViÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc cña ph¶n øng. b) TÝnh khèi lîng dung dÞch muèi..

(32) II.22. Trong b×nh kÝn kh«ng cã kh«ng khÝ chøa bét hçn hîp cña 2,8 g Fe vµ 3,2 g S. §èt nãng hỗn hợp cho phản ứng xảy ra hoàn toàn, sau phản ứng thu đợc sắt (II) sunfua (FeS). a) ViÕt ph¬ng tr×nh ho¸ häc cña ph¶n øng. b) Tính khối lợng FeS thu đợc sau phản ứng biết lu huỳnh d 1,6 g. II.23. LËp ph¬ng tr×nh ho¸ häc dùa vµo c¸c th«ng tin sau : a) Cho kim loại sắt (Fe) phản ứng với axit clohiđric (HCl), sau phản ứng thu đợc muối sắt (II) clorua (FeCl2) vµ khÝ hi®ro. b) Nung nóng thuốc tím (KMnO4) thu đợc chất kali manganat (K2MnO4 ), chất mangan đioxit (MnO2) và khÝ oxi. c) Cho nhôm oxit (Al2O3) tác dụng với axit sunfuric (H2SO4) thu đợc muối nhôm sunfat Al2(SO4)3 vµ níc. II.24. Hãy lập phơng trình hoá học cho sơ đồ phản ứng sau : CnH2n+2 + O2  CO2 + H2O NhËn xÐt vÒ tØ lÖ sè ph©n tö s¶n phÈm. II.25. Phản ứng của cây xanh quang hợp tạo ra tinh bột và khí oxi đợc thể hiện bằng sơ đồ : ChÊt diÖp lôc.  ¸nh s¸ng  . CO2. + H 2O (C6H10O5)n + O2 (khÝ cacbonic) (níc) (tinh bét) (khÝ oxi) a) Hãy lập phơng trình hoá học cho sơ đồ phản ứng trên. b) Cho biÕt tØ lÖ gi÷a sè ph©n tö khÝ cacbonic (CO2) vµ sè ph©n tö níc. II.26.. H·y chän c¸c néi dung ë cét (II) cho phï hîp víi kh¸i niÖm ë cét (I) trong c¸c c©u sau :. Cét (I) A) HiÖn tîng ho¸ häc B) HiÖn tîng vËt lÝ C) Ph¶n øng ho¸ häc D) Ph¬ng tr×nh ho¸ häc. Cét (II) 1. Cån bay h¬i. 2. S¾t ch¸y trong khÝ oxi. 3. CO2 + Ca(OH)2   CaCO3 + H2 O 4. S¾t nÆng h¬n nh«m. 5. ở nhiệt độ cao một số kim loại có tr¹ng th¸i láng. 6. S¾t bÞ gØ trong kh«ng khÝ Èm.. Chủ đề 3: Oxit- axit- baz¬- muèi Loại chủ đề: Bám sát Thêi lîng: 4 tiÕt Néi dung: Bµi 1: oxit ( 1 tiÕt)Tãm t¾c lý thuyÕt vµ bµi tËp vËn dông Bµi 2: axit ( 1 tiÕt)Tãm t¾c lý thuyÕt vµ bµi tËp vËn dông Bµi 3: baz¬ (1 tiÕt)Tãm t¾c lý thuyÕt vµ bµi tËp vËn dông Bµi 4: muèi ( 1 tiÕt)Tãm t¾c lý thuyÕt vµ bµi tËp vËn dông.

(33) I/ Môc tiªu: Cñng cè c¸c kh¸i niÖm, c¸c c«ng thøc,ph©n lo¹i, c¸ch gäi tªn. TiÕp tôc rÌn luyÖn kü n¨ng lËp CTHH vµ kü n¨ng sö dông quy t¾c ho¸ trÞ. II/ §Þnh híng ph¬ng ph¸p d¹y häc: Díi sù híng dÉn cña GV, HS tù häc vµ th¶o luËn theo nhãm häc tËp GV giải đáp các thắc mắc và chữa bài tập III/ ChuÈn bÞ cña gv vµ hs: 1) GV: PhiÕu häc tËp, b¶ng phô. 2) HS: Ôn lại các công thức chuyển đổi giữa m, n, V đã học và các bớc lập PTHH. IV/ TiÕn tr×nh lªn líp. 1) ổn định: GV kiểm tra ss học sinh. 2) Bµi míi:. Bµi 1: oxit ( 1 tiÕt) Hoạt động dạy và học Hoạt động 1: GV yêu cầu HS nhắc lại kiÕn thøc vÒ oxit: Hs th¶o luËn nhãm tr¶ lêi tõng . HS kh¸c theo dâi vµ ghi nhí kiÕn thøc. D¹y ngµy: 05 / 02/2009 Néi dung A-KiÕn thøc cÇn nhí: I. Kh¸i niÖm: Oxit là hợp chất của 2 nguyên tố , trong đó có một nguyªn tè lµ oxi . VÝ duï : SO2 , P2O5 , Fe2O3 … II. C«ng thøc chung RxOy trong đó: R là nguyên tố; x, y ≤ 7 III. Ph©n lo¹i Cã 2 lo¹i chÝnh : a) Oxit axit : VÝ duï : SO2 , P2O5 , CO2 SO2 t¬ng øng víi axit H2SO3 P2O5  H3PO4 . CO2  H2CO3 b) Oxit baz¬ : VÝ duï : CuO , Na2O , Al2O3 CuO t¬ng øng víi baz¬ Cu(OH)2 Na2O  NaOH. Al2O3  Al(OH)3 IV C¸ch gäi tªn oxit Tªn oxit : tªn nguyªn tè + oxit VÝ dô: Na2O : Natri oxit. CaO : Canxi oxit.

(34) Hoạt động 2: Bµi 1; Cho c¸c oxit sau: CO2, K2O, Fe2O3, SiO2, Al2O3, CO A. Oxit axit lµ B. Oxit baz¬ lµ: C. OxÝt lìng tÝnh lµ: D. Oxit trung tÝnh lµ: Hs th¶o luËn nhãm tiÕn hµnh lµm bµi tËp:. – NÕu kim lo¹i cã nhiÒu hãa trÞ : Tªn oxit baz¬ : Tªn kim lo¹i (kÌm theo hãa trÞ) + oxit VÝ duï : Fe2O3 : S¾t (III) oxit. FeO : S¾t (II) oxit – NÕu phi kim cã nhiÒu hãa trÞ : Tªn oxit axit : Tªn phi kim (cã tiÒn tè chØ sè nguyªn tö phi kim) + oxit (cã tiÒn tè chØ sè nguyªn tö oxi) VÝ duï : CO2 : Cacbon ®ioxit. SO3 :Luhuúnh trioxit P2O3:§iphotpho trioxit N2O5 :§init¬ pentaoxit B-Bµi tËp: Bµi 1; Cho c¸c oxit sau: CO2, K2O, Fe2O3, SiO2, Al2O3, CO a. Oxit axit lµ CO2 , SiO2 b. Oxit baz¬ lµ: K2O, Fe2O3 c. OxÝt lìng tÝnh lµ: Al2O3, d. Oxit trung tÝnh lµ: CO. Bài 2: Hãy đánh dấu X vào bảng sau và cho biết đâu là oxi axit dâu là oxit bazơ. Hîp chÊt Oxit axit Oxit baz¬ Tªn gäi CaO N2O3 MnO2 CO FeO P2O5 SO3 Al2O3 N2O5 SO2 Bài 3: Xác định hóa trị của các nguyên tố S,N,P,Cl, trong các hợp chất sau: a.H2S,SO2,SO3,K2S,MgS,Al2S3. b.NH3,N2O,NO,N2O3,NO2,N2O5. c.PH3,P2O3,P2O5,Ca3P2. d.HCl,Cl2O,Cl2O3,Cl2O7. Bµi 2: axit ( 1 tiÕt). D¹y ngµy: 03 / 03/2009 Hoạt động dạy và học Néi dung Hoạt động 1: I-KiÕn thøc cÇn nhí: GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i kiÕn thøc vÒ oxit: 1/ Kh¸i niÖm:(SGK) 2) C«ng thøc ho¸ häc Kh¸i niÖm CTHH= H + gèc axit C«ng thøc chung HxA trong đó: x = 1, 2, 3 A lµ gèc axit. VÝ dô 3) Ph©n lo¹i - Ph©n lo¹i Chia lµm 2lo¹i : Hs th¶o luËn nhãm tr¶ lêi tõng HS kh¸c theo dâi vµ ghi nhí kiÕn thøc: - Axit kh«ng cã oxi : HCl, H2S,… - Axit cã oxi : H2SO4, H3PO4, HNO3 ,… 4) Tªn gäi (Häc SGK).

(35) Hoạt động 2: II- Bµi tËp Bµi 1: GV ph¸t phiÕu häc tËp víi néi dung ®iÒn phÇn cßn thiÕu vµo b¶ng: Ho¸ trÞ gèc Ph©n lo¹i Axit Tªn gäi Tªn gäi gèc axit HCl Axit clohi®ric -Cl Clorua AXIT H2S Axit sunfuahi®ric =S Sunfua KH«NG Cã HBr ....................... .... ...... OXI HF ...................... ........ ....... HNO3 Axit nitric -NO3 ......... Axit sunfur¬ =SO ........... 3 H2SO3 AXIT ........ Sunfat .......... .................. Cã OXI ..................... .......... Photphat H3PO4 ................... .......... Silicat ........ Ghi chó. N 2 O5 SO2 SO3 P2O5 SiO2. HS thảo luận nhóm điền đầy đủ phiếu học tập với nội dung nh sau:. Ho¸ trÞ gèc Axit Tªn gäi Tªn gäi gèc Ghi chó axit HCl Axit clohi®ric -Cl Clorua H2S Axit sunfuahi®ric =S Sunfua HBr Axit bromhi®ric -Br Brommua HF Axit flohi®ric -F Florua HNO3 Axit nitric -NO3 N 2 O5 Nitrat Axit sunfur¬ =SO3 SO2 Sunfit H2SO3 AXIT Sunfat SO3 Axit sunfuric =SO4 H2SO4 Cã OXI Photphat P2O5 Axit photphoric PO4 H3PO4 Silicat SiO2 =SiO3 H2SiO3 Axit silric Bµi 2: C¸c oxit sau ®©y t¬ng øng víi c¸c axit nµo: SiO2, CO2, N2O5, SO3, P2O5, Mn2O7: a. H2SiO2, H2CO3, HNO3, H2SO3, H3PO4, HMnO4 b. H2SiO3, H2CO3, HNO3, H2SO4, H3PO4, HMnO4 c. H2SiO3, H2CO3, HNO4, H2SO4, H3PO5, HMnO4 d. H2SiO3, H2CO2, HNO3, H2SO4, H3PO4, HMnO7 Bµi 3: baz¬ (1 tiÕt) D¹y ngµy: 03 / 03/2009 Hoạt động dạy và học Néi dung Hoạt động 1: I-KiÕn thøc cÇn nhí: GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i kiÕn thøc vÒ oxit: 1/ Kh¸i niÖm: 2) C«ng thøc ho¸ häc Kh¸i niÖm M(OH)x trong đó: x = 1, 2, 3 C«ng thøc chung M lµ kim lo¹i ( I, II, III) n: ho¸ trÞ cña kim lo¹i VÝ dô 3) Tªn gäi Ph©n lo¹i (Häc SGK) Hs th¶o luËn nhãm tr¶ lêi. HS kh¸c theo dâi 4) Ph©n lo¹i vµ ghi nhí kiÕn thøc: (Häc SGK) II. Bµi tËp Hoạt động 2: Ph©n lo¹i AXIT KH«NG Cã OXI. Bµi 1: H·y hoµn thµnh c¸c th«ng tin cßn thiÕu trong b¶ng sau: Ph©n lo¹i Baz¬ Tªn gäi NaOH Kali hy®roxit Bari hy®roxit Ca(OH)2 Magiª hy®roxit Fe(OH)2 S¾t (III) hy®roxit Al(OH)3. Oxit baz¬ t¬ng øng.

(36) Gi¶i: Ph©n lo¹i KiÒm. Baz¬ kh«ng tan. Baz¬ NaOH KOH Ba(OH)2 Ca(OH)2 Mg(OH)2 Fe(OH)2 Fe(OH)3 Al(OH)3. Tªn gäi Natri hy®roxit Kali hy®roxit Bari hy®roxit Canxi hy®roxit Magiª hy®roxit S¾t (II) hy®roxit S¾t (III) hy®roxit Nh«m hy®roxit. Bµi 4: muèi ( 1 tiÕt) Hoạt động dạy và học Hoạt động 1: GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i kiÕn thøc vÒ oxit: Kh¸i niÖm C«ng thøc chung VÝ dô Ph©n lo¹i Hs th¶o luËn nhãm tr¶ lêi. HS kh¸c theo dâi vµ ghi nhí kiÕn thøc:. Oxit baz¬ t¬ng øng Na2O K2O BaO CaO MgO FeO Fe2O3 Al2O3. D¹y ngµy: 03 / 03/2009 Néi dung I. Muèi 1, Kh¸i niÖm(Häc SGK) 2. C«ng thøc ho¸ häc Muèi = kl + gèc axit . 3. Tªn gäi Tªn muèi = tªn kim lo¹i (kÌm theo ho¸ trÞ nÕu kim lo¹i cã nhiÒu ho¸ trÞ) + tªn gèc axit 4. Ph©n lo¹i Chia lµm 2 lo¹i : a) Muèi trung hoµ. b) Muèi axit . II. Bµi tËp. Hoạt động 2: Bµi tËp1:H·y hoµn thµnh c¸c th«ng tin cßn thiÕu trong b¶ng sau: Ph©n lo¹i Muèi Tªn gäi Gèc axit t¬ng øng Na2SO4 KHCO3 Bari photphat CaCl2. Magiª nØtat S¾t (II) photphat. Fe2(SO4)3 Al2(SiO3)3 CaCO3 Ca(HSO4)2 Ba(H2PO4)2 Gi¶i: Ph©n lo¹i Muèi trung hoµ Muèi axit Muèi trung hoµ Muèi trung hoµ Muèi trung hoµ Muèi trung hoµ Muèi trung hoµ Muèi trung hoµ Muèi trung hoµ Muèi axit Muèi axit. Muèi Na2SO4 KHCO3 Ba3(PO4)2 CaCl2 Mg(NO3)2 Fe3(PO4)2 Fe2(SO4)3 Al2(SiO3)3 CaCO3 Ca(HSO4)2 Ba(H2PO4)2. Tªn gäi Natri sunphat Kali hi®rocacbonat Bari photphat Canxi clorua Magiª nitrat S¾t (II) photphat S¾t(III) sunphat Nh«m silicat Canxi cacbonat Canxi hi®rosunphat Bari ®ihi®ro photpat. Gèc axit t¬ng øng =SO4 - HCO3 PO4 - Cl -NO3 PO4 =SO4 =SiO3 =CO3 - HSO4 - H2PO4.

(37)

(38)

giao an tu chon cuc hot nam 2012

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về