VAN DINH NGOAI KHOA TRUYEN KIEUNGUYEN DU

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (11.62 MB, 104 trang )

(1)CHÀO MỪNG VÀ CÁC EM HỌC SI SỞ DỤC GIÁO ĐÀO TẠOLÂM ĐỒNG. TỔ VĂN. ÓA TRUYỆN KIỀU - NGUYỄN DU.

(2)

(3) TỔVĂN.

(4) PhÇn 1: Giíi. thiÖu mét sè h×nh ảnh liên quan đến nhà thơ NguyÔn Du, t¸c phÈm TruyÖn KiÒu vµ nh÷ng c¶m nhËn vÒ TruyÖn KiÒu..

(5)

(6) T¸c gi¶ vµ t¸c phÈm.

(7) QUÊ HƯƠNG CỦA NGUYỄN DU TẠI NGHI XUÂN HÀ TĨNH. Bao giờ Hồng Lĩnh hết cây Sông Lam hết nước thì họ này mới hết quan..

(8) NguyÔn Du (1765 - 1820) NguyÔn Du tù lµ Tè Nh, hiÖu lµ Thanh Hiªn, quª Tiªn §iÒn, Nghi Xu©n, Hµ TÜnh, tõng sèng nhiÒu ë Th¨ng Long - Th¸i B×nh. Xuất thân từ gia đình quí tộc nhiều đời làm quan vµ cã truyÒn thèng vÒ v¨n häc. NguyÔn Du lµ ngêi hiÓu s©u biÕt réng, cã vèn sèng phong phó, tr¶i qua nh÷ng biÕn động dữ dội của lịch sử. Nhà thơ đã từng sèng nhiÒu n¨m lu l¹c, tiÕp xóc nhiÒu c¶nh đời. Ông là ngời có trái tim yêu thơng, cảm th«ng s©u s¾c víi nh÷ng ®au khæ cña nh©n d©n. Là một thiên tài văn học, nhà nhân đạo chñ nghÜa lín, danh nh©n v¨n ho¸ thÕ giíi..

(9)

(10) NguyÔn Du vµ TruyÖn KiÒu. B¶n kh¾c bia t¹i nhµ lu niÖm.

(11)

(12)

(13) TruyÖn KiÒu TruyÖn KiÒu lµ bøc tranh hiÖn thùc vÒ x· héi bÊt c«ng, tµn b¹o. Lµ tiÕng nãi th ¬ng c¶m tríc sè phËn bi kÞch cña con ng êi, lªn ¸n, tè c¸o nh÷ng thÕ lùc xÊu xa, khẳng định, đề cao tài năng, nhân phẩm vµ kh¸t väng vÒ tù do c«ng lÝ, kh¸t väng vÒ t×nh yªu, h¹nh phóc. Víi TruyÖn KiÒu ng«n ng÷ v¨n häc dân tộc và thể thơ lục bát đã đạt đến đỉnh cao rùc rì : tõ nghÖ thuËt dÉn truyÖn, sö dụng ngôn từ, xây dựng bố cục đến nghệ thuËt miªu t¶ c¶nh vËt thiªn nhiªn, miªu t¶ t©m lÝ vµ kh¾c ho¹ tÝnh c¸ch nh©n vËt..

(14)

(15) Bản chụp chữ Nôm Tr¨m n¨m trong câi ngêi ta, Ch÷ tµi ch÷ mÖnh khÐo lµ ghÐt nhau. Tr¶i qua mét cuéc bÓ d©u, Những điều trông thấy mà đau đớn lòng. L¹ g× bØ s¾c t phong, Trời xanh quen thói má hồng đánh ghen. Cảo thơm lần giở trớc đèn, Phong t×nh cã lôc cßn truyÒn sö xanh. R»ng n¨m Gia TÜnh triÒu Minh, Bèn ph¬ng ph¼ng lÆng, hai kinh v÷ng vµng.. Cã nhµ viªn ngo¹i hä V¬ng, Gia t nghÜ còng thêng thêng bùc trung.. Mét trai con thø rèt lßng, V¬ng Quan lµ ch÷, nèi dßng nho gia. §Çu lßng hai ¶ tè nga, Thóy KiÒu lµ chÞ, em lµ Thóy V©n..

(16) §µn KiÒu.

(17) Một số bức tranh minh họa nội dung trong tác phẩm.

(18)

(19) ChÞ em Thóy KiÒu - Thóy V©n.

(20) TiÕt thanh minh.

(21) Gia đình gặp tai biÕn.

(22) KiÒu ë lÇu Ngng BÝch.

(23) Kiều đánh đàn cho Ho¹n Th, Thóc Sinh.

(24) KiÒu gÆp Tõ H¶i.

(25) V·i Gi¸c Duyªn cøu KiÒu.

(26) Kim- KiÒu t¸i hîp.

(27) §oµn viªn.

(28) Một số bức tranh minh họa nội dung trong tác phẩm.

(29) Một số bức tranh minh họa nội dung trong tác phẩm.

(30) Một số bức tranh minh họa nội dung trong tác phẩm.

(31) C¶m nhËn vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm Lêi v¨n h×nh nh cã m¸u ch¶y ë ®Çu ngän bót, níc m¾t thÊm trªn tê giấy, khiến ai đọc cũng phải thấm thía ngậm ngùi đau đớn đến đứt ruột. Tố Nh tử dụng tâm đã khổ, tự sự đã khéo, tả cảnh đã hệt, đàm tình đã thiết. Nếu không có con mắt tr«ng thÊu c¶ s¸u câi, tÊm lßng nghÜ suốt nghìn đời thì tài nào có cái bút lùc Êy... (Méng Liªn §êng).

(32) C¶m nhËn vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm Nửa đêm qua huyện Nghi Xuân B©ng khu©ng nhí cô th¬ng th©n nµng KiÒu .... .....Tiếng thơ ai động đất trời Nghe nh non níc väng lêi ngh×n thu Ngh×n n¨m sau nhí NguyÔn Du TiÕng th¬ng nh tiÕng mÑ ru nh÷ng ngµy .... (KÝnh gëi cô NguyÔn Du - Tè H÷u).

(33) C¶m nhËn vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm Lêi v¨n h×nh nh cã m¸u ch¶y ë ®Çu ngän bót, níc m¾t thÊm trªn tê giấy, khiến ai đọc cũng phải thấm thía ngậm ngùi đau đớn đến đứt ruột. Tố Nh tử dụng tâm đã khổ, tự sự đã khéo, tả cảnh đã hệt, đàm tình đã thiết. Nếu không có con mắt tr«ng thÊu c¶ s¸u câi, tÊm lßng nghÜ suốt nghìn đời thì tài nào có cái bút lùc Êy... (Méng Liªn §êng).

(34) C¶m nhËn vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm "Xem chỗ giấc mộng đoạn trường tỉnh dậy mà căn duyên vẫn gỡ chưa rồi; khúc đàn bạc mệnh gảy xong mà oán hận vẫn còn chưa hả, thì dẫu đời xa người khuất, không được mục kích tận nơi, nhưng lời văn tả ra hình như máu chảy ở đầu ngọn bút, nước mắt thắm ở trên tờ giấy, khiến ai đọc đến cũng phải thấm thía ngậm ngùi, đau đớn như đứt ruột. Thế thì gọi tên là Đoạn Trường Tân Thanh cũng phải." (Méng Liªn §êng).

(35) C¶m nhËn vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm "Đem bút mực tả lên trên tờ giấy nào những câu vừa lâm ly, vừa ủy mị, vừa đốn tỏa, vừa giải thư, vẽ hệt ra người tài mệnh trong mười mấy năm trời, cũng là vì cái cảnh lịch duyệt của người ấy có lâm ly, ủy mị, đốn tỏa, giải thư, mới có cái văn tả hệt ra như vậy...'' (Phong Tuyết chủ nhân).

(36) C¶m nhËn vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm "Truyện Kiều còn, tiếng ta còn; tiếng ta còn, nước ta còn...'' (Phạm Quỳnh) “ Trên từ các bậc văn nhân thi sĩ, dưới đến các kẻ thường dân phụ nhụ, ai cũng thích đọc, thích ngâm và thuộc được ít nhiều...'‘ (Dương Quảng Hàm).

(37) C¶m nhËn vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm Dịch giả người Pháp Rơ-Ne- Crir-Sắc khi dịch Truyện Kiều đã viết bài nghiên cứu dài 96 trang, có đoạn viết: "Kiệt tác của Nguyễn Du có thể so sánh một cách xứng đáng với kiệt tác của bất kỳ quốc gia nào, thời đại nào”. Ông so sánh với văn học Pháp: “Trong tất cả các nền văn chương Pháp không một tác phẩm nào được phổ thông, được toàn dân sùng kính và yêu chuộng bằng quyển truyện này ở Việt Nam". Và ông kết luận: "Sung sướng thay bậc thi sĩ với một tác phẩm độc nhất vô nhị đã làm rung động và ca vang tất cả tâm hồn của một dân tộc".

(38) Hãy kể tên các đoạn trích đợc học và đọc thêm trong Truyện Kiều ? a.ChÞ em Thuý KiÒu b.C¶nh ngµy xu©n. c.M· Gi¸m Sinh mua KiÒu. d.KiÒu ë lÇu Ngng BÝch. e.Thuý KiÒu b¸o ©n b¸o o¸n..

(39) H·y s¾p xÕp l¹i c¸c cét l¹i cho thÝch hîp Tªn ®o¹n trÝch. Bót ph¸p nghÖ thuËt. ChÞ em Thuý KiÒu. Ng«n ng÷ Bótnh©n ph¸pvËt ớc đối lÖ tho¹i. C¶nh ngµy xu©n. C¶nh hîp Bót t×nh ph¸pt¬ng íc lÖ. M· Gi¸m Sinh mua KiÒu. T¶ thùcT¶qua diÖn c¶nh ngôm¹o, t×nhcö chØ. KiÒu ë l©u Ngng BÝch. T¶ thùcT¶qua c¶nh diÖn ngôm¹o, t×nhcö chØ. Thuý KiÒu b¸o ©n b¸o o¸n. t×nh t¬ng hîptho¹i Ng«nC¶nh ng÷ nh©n vật đối.

(40) NguyÔn Du lµ ngêi hiÓu s©u biÕt réng, cã vèn sèng phong phó, trải qua những biến động dữ dội của lịch sử. Nhà thơ đã từng sống nhiÒu n¨m lu l¹c, tiÕp xóc nhiÒu cảnh đời. tr¸itim timyªu yªuth ¤ng lµ ngêi cã tr¸i th¬ng, ¬ng, c¶m th«ng s©u s¾c víi nh÷ng ®au khæ cña nh©n d©n..

(41) PHẦN THI CỦA BA ĐỘI.

(42) PHẦN THI THỨ NHẤT. Cùng nhau so tài Điền từ thích hợp vào chỗ trống ( hoặc chọn đáp án đúng) đúng mỗi câu 1 điểm, thời gian chuẩn bị 15 giây.

(43) Câu1:. Đau đớn thay phận … đàn bà Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung.. 10s 15s 14s 13s 12s 11s 0s 1s 9s 8s 7s 6s 5s 4s 3s 2s.

(44) Câu1:. Câu 2:. đàn bà Đau đớn thay phận … Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung.. sảo Kiều càngsắc ………..mặn mà So bề tài sắc lại là phần hơn.. 10s 15s 14s 13s 12s 11s 0s 1s 9s 8s 7s 6s 5s 4s 3s 2s.

(45) Câu1:. Đau đớn thay phậnđàn … bà Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung.. Câu 2:. Câu 3:. sắc sảo .mặn mà Kiều càng …………. So bề tài sắc lại là phần hơn. tót Ghế trên ngồi………sổ sàng 10s 15s 14s 13s 11s 0s 1s 9s 8s 7s 6s 5s 4s 3s 2s ra. Buồng trong mối đã giục nàng 12s kíp.

(46) Câu 4 Bản nhạc “ Bạc mệnh” có ý nghĩa như thế. nào đối với Kiều? A) Sự rung cảm trước cuộc đời, về con người của kiều. B) Tiền định về định mệnh nghiệt ngã của Kiều. C) Bày tỏ niềm thông cảm của Kiều về kiếp hồng nhan bạc mệnh.. D) Cả ba ý trên.. 10s 15s 14s 13s 12s 11s 0s 1s 9s 8s 7s 6s 5s 4s 3s 2s.

(47) Câu 5. Qua mối tình Kim – Kiều, Nguyễn du muốn đề cập tới vấn đề gì?. A) Ca ngợi tình yêu tự do, trong sáng thủy chung. B) Họ có duyên phận ngang trái. C) Thể hiện khát vọng công lí, khát vọng tự do. D) Hôn nhân là do trời định.. 10s 15s 14s 13s 12s 11s 0s 1s 9s 8s 7s 6s 5s 4s 3s 2s.

(48) Câu 6. Nguyễn Du bóc trần chân tướng buôn thịt bán người của Mã Giám Sinh qua chi tiết nào?. A) Diện mạo trai lơ, bảnh chọe B) Cách ăn nối vô học, thiếu văn hóa. C) Cử chỉ, hành vi sổ sàng, thô lỗ. D) Sự mặc cả trắng trợn, bỉ ổi.. 10s 15s 14s 13s 12s 11s 0s 1s 9s 8s 7s 6s 5s 4s 3s 2s.

(49) Câu 7 Biện pháp nghệ thuật nào không sử dụng trong đoạn trích “ Kiều ở lầu ngưng Bích”? A) Tả cảnh vật qua cái nhìn nội tâm. B) Điệp ngữ liên hoàn. C) Sử dụng từ ngữ giàu sắc thái miêu tả, biểu cảm. D) Tả hình dáng, ngoại hình.. 10s 15s 14s 13s 12s 11s 0s 1s 9s 8s 7s 6s 5s 4s 3s 2s.

(50) Câu 8. Dòng nào nói không đúng về nghệ thuật của truyện Kiều?. A) Sử dụng ngôn ngữ dân tộc và thể thơ lục bát điêu luyện. B) Nghệ thuật tả cảnh thiên nhiên tài tình. C) Trình bày diễn biến sự việc theo chương hồi. D) Có nghệ thuật dẫn truyện tài tình.. 10s 15s 14s 13s 12s 11s 0s 1s 9s 8s 7s 6s 5s 4s 3s 2s.

(51) Câu 9 Từ “ khóa xuân” trong câu thơ “ Trước lâu Ngưng Bích khóa xuân” được hiểu là gì?. A) Mùa xuân đã hết. B) Tuổi xuân đã tàn phai C) Hoang phí tuổi xuân D) Khóa kín tuổi xuân.. 10s 15s 14s 13s 12s 11s 0s 1s 9s 8s 7s 6s 5s 4s 3s 2s.

(52) Câu 10 Câu thơ:. “ Trông chừng thấy một văn nhân Lỏng buông tay khấu bước lần dặm băng”. Nói Kim Trọng đến với phương tiện nào?. A) Cưỡi con ngựa trắng ( bạch mã) B) Cưỡi con ngựa đen ( hắc mã) C) Cưỡi con ngựa vàng ( hoàng mã) D) Không cưỡi ngựa mà đi bộ.. 10s 15s 14s 13s 12s 11s 0s 1s 9s 8s 7s 6s 5s 4s 3s 2s.

(53) PHẦN THI THỨ HAI: Đi tìm tên nhân vật có trong truyện Kiều * Yêu cầu: Hai đội chơi trong vòng 3 phút, viết tất cả các tên nhân vật có trong truyện kiều lên bảng. Mỗi tên đúng được 2 điểm.. 1p 2p 0p 3p.

(54) PHẦN THI THỨ HAI: Đi tìm tên nhân vật có trong truyện Kiều * Yêu cầu: Hai đội chơi trong vòng 3 phút, viết tất cả các tên nhân vật có trong truyện kiều lên bảng. Mỗi tên đúng được 2 điểm.. ĐÁP ÁN 1. Thúy Kiều 2. Thúy vân 3. Vương Quan 4. Vương ông. 5. Vãi Giác Duyên. 6. Đạm Tiên. 7. Thúc Ông. 8. Thúc sinh 9. Kim Trọng 10. Từ Hải 11. Hồ Tôn hiến 12.Thổ quan 13. Hoạn Thư 14. Tú Bà. 15. Hoạn bà 16. Bạc bà. 17. Bạc Hạnh 18. Khuyển Ưng. 19. Mã Giám Sinh. 20. Sở Khanh 21. Mụ mối ……….. ………..

(55) PHẦN THI DÀNH CHO KHÁN GIẢ. Có 4 câu hỏi, mỗi câu trả lời đúng sẽ được một phần quà..

(56) Câu 1. Truyện Kiều làm bằng thể thơ gì? Có mấy câu, chia làm mấy phần, đó là những phần nào?. Đáp án: + Thơ lục bát. + 3254 câu + 3 Phần: Gặp gỡ và đính ước, gia biến và lưu lạc, đoàn tụ..

(57) Câu 2. Nêu nguồn gốc của truyện Kiều.. Đáp án: Dựa theo tiểu thuyết chương hồi “ Kim Vân Kiều truyện” của Thanh Tâm Tài Nhân ở Trung Quốc..

(58) Câu 3. Đọc câu thơ miêu tả diện mạo của Mã Giám Sinh.. Đáp án: Quá niên trạc ngoại tứ tuần Mày râu nhẵn nhụi áo quần bảnh bao..

(59) Câu 4. Đọc những câu thơ miêu tả về Thúy Vân. Đáp án: Vân xem trang trọng khác vời Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang Hoa cười ngọc thốt đoan trang Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da..

(60) 10 12 14 11 13 15 19 2 3 4 5 6 7 8. Hai c©u th¬ sau t¶ c¶nh mïa nµo? Long lanh đáy nớc in trời Thµnh x©y khãi biÕc non ph¬i bãng vµng. A.Mïa xu©n C. Mïa thu B. Mïa h¹ D. Mùa đông.

(61) đáp án. Mïa thu.

(62) 10 12 14 11 13 15 19 2 3 4 5 6 7 8. C¸c c©u th¬ sau c©u nµo lµ c©u kÕt thóc TruyÖn KiÒu? A.Tờng đông ong bớm đi về mặc ai. B. Mua vui cũng đợc một vài trống canh. C. Çm Çm tiÕng sãng kªu quanh ghÕ ngåi..

(63) đáp án. B. Mua vui cũng đợc một vài trống canh..

(64) 10 12 14 11 13 15 19 2 3 4 5 6 7 8. Chän tõ thÝch hîp ®iÒn vµo chç trèng trong c¸c c©u th¬ sau? Dới trăng quyên đã gọi hè Đầu tờng…….. lập loè đơm bông. A. Hoa lùu. B. Cµnh lùu. C. Löa lùu..

(65) đáp án. Löa lùu.

(66) 10 12 14 11 13 15 19 2 3 4 5 6 7 8. §©u lµ quª h¬ng cña Kim Träng? A. Trµng An. B. B¾c Kinh. C. ViÖt §«ng. D. Liªu D¬ng..

(67) đáp án. Liªu d¬ng.

(68) 10 12 14 11 13 15 19 2 3 4 5 6 7 8. Nhận định nào sau đây nói đúng về TruyÖn KiÒu? A. Thiªn cæ k× bót. B. Thiªn cæ hïng v¨n. C. Tập đại thành của ngôn ngữ văn học d©n téc..

(69) đáp án C. Tập đại thành của ngôn ngữ v¨n häc d©n téc..

(70)

(71)

(72)

(73)

(74)

(75) PHẦN THỨ BA:. 8p 5p 10p 1p 9p 6p 4p 2p 7p 0p 3p. Bình thơ * Yêu cầu: Bình cái hay trong hai câu thơ sau: “Cỏ non xanh tận chân trời Cành lê trắng điểm một vài bông hoa” Mỗi đội được thảo luận trong vòng 10 phút. Cử đại diện ra bình. Thời gian bình không quá 5 phút. Thang điểm tối đa 20 điểm. 5p 1p 4p 2p 0p 3p.

(76) CÔNG BỐ ĐIỂM THI Đội Thúy Kiều. Đội Thúy Vân.

(77) KÝnh chóc các quý vị đại biểu các thÇy, c« gi¸o vµ c¸c em häc sinh m¹nh kháe. Xin ch©n thµnh c¶m ¬n !. 2011-2012.

(78) PhÇn 2: Thi. giải đáp ô chữ..

(79) Hướngưdẫnưsửưdụngưtròưchơi 1 : kÝch chuét t×m c©u hái t×m « ch÷ t theo sè : kích chuột giải đáp ô chữ 1 1. : kích chuột lại để thoát câu hỏi : kÝch chuét tÝnh thêi gian mçi c©u hái : kích giải đáp hàng chữ chìa khoá (nÕu HS ph¸t hiÖn sím cßn kh«ng vÉn tiÕp tôc cho hÕt 16 sè « ch÷ hµng ngang)..

(80) §o¸n « ch÷ TruyÖn kiÒu.

(81) Các đội tham gia trò chơi Gồm 2 đội. §éI. Cỏ Non. §éI Lửa lựu.

(82) Híng dÉn trß ch¬i • B¶ng « ch÷ gåm cã 16 hµng ngang, t×m ra hµng ngang • • •. •. sẽ phát hiện đợc một chữ chìa khoá. S¾p xÕp 16 ch÷ ch×a kho¸ cña 16 hµng ngang cho hîp lí sẽ có đợc ô chữ hàng dọc (ô chữ chìa khoá). Trò chơi gồm 2 đội, mỗi đội đợc chọn 8 lợt, mỗi lợt chơi lµ mét hµng ngang. Đội chọn ô chữ hàng ngang và đoán đúng trong 10 giây đợc 10 điểm. Nếu đội đợc chọn câu hỏi không trả lời đợc thì đội khác đợc quyền đoán và nếu đoán đúng sẽ đợc 10 điểm. Đoán đúng trớc ô chữ hàng dọc: 30 điểm..

(83) ¤ CH÷ truyÖn kiÒu 8.Cïng 7.Tªn kiÕp ngµy “ héi nhan trong b¹c TruyÖn mÖnh KiÒu ”s¸ng ?KiÒu KiÒu 13.KÎ 10.KÎ 12.Tõ 11.N¬i 9.Ng 14.Ng Thuý NguyÔn miªu êi KiÒu êi“ KiÒu t¶ th«ng chång uDu t©m đối mang khen b¶o diÖn minh tr¹ng kh«n phong víi KiÒu bi đỡ m¹o ngoan kÞch ët×nh Thuý lÇu tãt néi đã KiÒu Ng.BÝch vêi quen t©m ” mùc ??”?”???”???? 16.N¬i Thuý KiÒu hÕt “tµi kiÕp ®o¹n trnh 1.Tªn ch÷ cña NguyÔn Du ?rÊt 15. Ng bÞ lõa chÕt đứng gi÷a trËn tiÒn 6.Tªn 2.Tªn 5.§èi 3.Ng mét tđịa 4.Ng îng b¹n b¶n danh êi ganh Thuý đồng nh¹c quª ghÐt KiÒu m«n do h““gióp ¬ng tr Thóy íc trao víi cña vÎ Kim KiÒu duyªn đẹp NguyÔn Träng cña ?êng Du t¸c? êi 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16. t h o a l b ® ® ¹ m k i l Ç b h s t. u u o õ. t n v h i ¹ ¹ t m m n å ¹ g h. t h è n r i g h ¸ n ¬ ó yi v Ô u t c m i Ö p m t h i y ª n t r ª ä · g u i g t n n h t r n t h ¸ c i ¬ ¶ ni t g i Ò. x u © n g q u a n © n n h a n h n ¸ g «. g m s i n h b Ý c h n g. d u y ª n n ®. ê n g. 10 234567891. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16.

(84)

(85) ¤ CH÷ truyÖn kiÒu Gi¶i đáp tim hµng yªu ch÷ ch×a kho¸ ? tr¸i th¬ng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16. h k s t b. o ¹ n i m t g i õ h ¶ u å n t b ¹ c t h ó ® ¹ m t i h o a l i Ô ® ¹ p n g l Ç u n g v t è m ·. t r ¸ i t i m y ª u t h. h ä n g c d u y ª n r Ò Ö v n. « n n ©. n g ® ê n g h n. h i n ¬ n n h g i. a x g g. n u b q. h © n Ý c h u a n. ¸ m s i n h. 7 8 11 5 9 9 7 7 7 7 8 8 12 9 5 10.

(86) NguyÔn Du lµ ngêi hiÓu s©u biÕt réng, cã vèn sèng phong phó, trải qua những biến động dữ dội của lịch sử. Nhà thơ đã từng sống nhiÒu n¨m lu l¹c, tiÕp xóc nhiÒu cảnh đời. tr¸itim timyªu yªuth ¤ng lµ ngêi cã tr¸i th¬ng, ¬ng, c¶m th«ng s©u s¾c víi nh÷ng ®au khæ cña nh©n d©n..

(87)

(88)

(89)

(90)

(91)

(92)

(93)

(94)

(95) Chị em Thuý Kiều. “ Chị em Thúy kiều” là đoạn trích từ truyện Kiều của Nguyễn Du. Đoạn trích miêu tả bức chân dung xinh đẹp của hai chị em Thúy Kiều và Thúy Vân. Những bức chân dung ấy thể hiện tài năng nghệ thuật tả người của Nguyễn Du. Đoạn thơ đầy tính sáng tạo, cách miêu tả phong phú. Đây là bức chân dung của hai nhân vật chính mà Nguyễn Du đã dành cho tất cả sự ưu ái trân trọng.Trình tự giới thiệu, miêu tả của nhà thơ rất cổ điển: mở đầu giới thiệu chung, sau đó miêu tả riêng và cuối cùng kết luận chung.Mở đầu đoạn trích, tác giả viết : “ Đầu lòng hai ả Tè Nga, Thuý KiÒu lµ chÞ, em lµ Thúy Vân”. Cách giới thiệu của nhà thơ thật tài tình, chỉ bằng hai câu lục bát người đọc hiểu được lai lịch, vai vế của hai chị em. Đó là hai người con gái xinh đẹp “Tố Nga” của gia đình Vương Viên Ngoại: Thúy Kiều là chị; Thúy Vân là em. Chỉ bằng vài nét phác họa, tác giả đã gợi được mối thiện cảm cho người đọc “ Mai cốt cách…vẹn mười” . Đừng nghĩ rằng hễ bắt tay vào vÏ chân dung là người ta vÏ mặt, mắt, miệng …Ở Nguyễn Du, nhà thơ chú ý trước hết đến “cốt cách” và “ tinh thần”. Bằng biện pháp đảo ngữ, kết hợp tư îng trưng và ẩn dụ người đọc hình dung vóc dáng thanh tao, mảnh dẻ duyên dáng và tâm hồn trong sáng tinh sạch của họ. vẻ đẹp của mỗi người đều có những nét riêng và đÒu đạt đến độ hoàn mĩ “ mười phân vẹn mười”. Chân dung của Thúy Vân được nhà thơ miêu tả chỉ bốn câu “ Vân xem trang träng kh¸c vêi....…M©y thua níc tãc,TuyÕt nhêng màu da”..

(96) Ở bốn câu thơ người đọc thấy được sự miêu tả tinh tế và toàn. vẹn từ khuôn mặt, nét mày, màu da, mái tóc đến nụ cười , tiếng nói và phong thái ứng xử. Nàng có khuôn mặt xinh đẹp, đầy đặn tươi sáng như vầng trăng tròn, lông mày thanh tú như nét mày ngài, miệng nàng cười tươi như đóa hoa mới nở, tiếng nàng thốt ra nhẹ nhàng đằm thắm trong trẻo như viên ngọc qúy sáng lấp lánh , tóc nàng là làn mây bồng bềnh nhẹ tênh trên nền trời xanh thắm, làn da mượt mà mịn màng trắng sáng. Bằng cách sử dụng sáng tạo những biện pháp có tính ước lệ, tác giả đã khắc họa một Thúy Vân thùy mị đoan trang phúc hậu, khiêm nhường…Một vẻ đẹp khiến cho mọi người kính nể, chấp nhận một cách êm đềm. Thật vậy, cười nói đoan trang là ngay thật, đúng mực, không quanh co châm chọc làm người ta phật lòng, Từ những thông điệp nghệ thuật “mây thua” , “tuyết nhường” Thúy Vân tất sẽ có một tương lai hạnh phúc, một cuộc sống yên vui..

(97) Vân là vậy còn Kiều ? Bức chân dung của cô chị được nhà thơ khắc họa trong mười hai dòng thơ tiếp theo trên hai bình diện tài và sắc . Với Kiều nhà thơ vẻ : “Kiều càng sắc sảo mặn mà So bề tài sắc lại là phần hơn; Làn thu thuỷ nét xuân sơn Hoa ghen thua hắm liễu hờn kém xanh” . Nàng có đôi mắt sáng trong veo thăm thẳm như làn nước mùa thu . Cửa sổ tâm hồn Kiều là thế - là thăm thẳm những nỗi niềm chất chứa . Nét mày của đôi mắt ấy xanh tươi nhẹ nhàng như dáng núi mùa xuân. Vẻ đẹp sắc sảo mặn mà của nàng làm cho hoa, liễu phải ghen hờn, nước thành nghiêng đổ. Đẹp như thế là tuyệt thế giai nhân trên đời không ai sánh bằng. rất khác và hơn hẳn vẻ đẹp đoan trang phúc hậu của Vân. Có sắc, Kiều còn là một cô gái thông minh và rất mực tài hoa “ Thông minh… não nhân”. Tài của Kiều được giới thiệu lần lượt theo lối liệt kê: tài thơ, tài họa, tài đàn , tài hát ca…tài nào cũng siêu tuyệt . Đáng chú ý là các từ “vốn sẵn tính trời” , “ pha nghề, đủ mùi, ăn đứt”…làm cho tài nào cũng đầy đủ và trọn vẹn. Ngoài ra Kiều còn sáng tác nhạc, một bài đàn ai oán “ Thiên bạc mệnh” ai nghe cũng buồn thảm đớn đau. Với sắc đẹp “ chim sa cá lặn” , rồi tài hoa trí tuệ thiên bẩm, một tâm hồn đa sầu đa cảm của nàng làm sao tránh khỏi sự hủy diệt của định mệnh nghiệt ngã . Cũng như đoạn tả Thúy Vân, đoạn tả Kiều chức năng dự báo còn phong phú và rõ rệt hơn : dự báo tấn bi kịch “ hồng nhan bạc mệnh” không tránh khỏi suốt mười lăm năm lưu lạc chìm nổi của.

(98) Bốn câu thơ cuối của đoạn trích, Nguyễn Du kết luận lại phẩm hạnh của hä: “Phong lưu rÊt mùc. hång quÇn Xu©n xanh xÊp xØ tíi tuÇn cËp kª Êm đềm tớng rủ màn che Tờng đông ong bớm đi về mặc ai” .. Tuổi tuy đã đến độ lấy chồng nhưng hai nàng sống rất kỉ cương , lễ giáo “Êm đềm” chỉ tư thế đài các, “ mặc ai” là thái độ điềm tĩnh , cao giá của người đẹp. Đây cũng là cách ngợi ca kín đáo của nhà thơ. Cả vẻ đẹp lẫn tài năng của nhân vật tuy đều được vẽ rất khéo, bút pháp đa dạng nhưng vẫn nằm trong khuôn khổ của nghệ thuật trung đại với những đường nét ước lệ, cao quý, hoàn hảo, lí tưởng. Đáng chú ý là dụng ý của tác giả khi phân biệt nét khác nhau của hai nhân vật là nhấn mạnh nét này, b á qua nét kia làm hiện rõ hai bức chân dung , dự báo số phận về sau của mỗi người. nàng Vân rồi sẽ hưởng đầy hạnh phúc, còn nàng Kiều sẽ bị tạo hóa đố kị, ghen ghét. Đó là nghệ thuật “tả ý” tinh vi, thâm thúy của Nguyễn Du. Điều mà không một tác giả nào có thể vượt qua là mỗi nhân vật người đọc cảm nhận được vẻ đẹp bên ngoài hiểu được phẩm chÊt đạo đức , tâm hồn họ, và đặc biệt là dự báo tương lai số phận về sau. Chính sự tài tình đó Nguyễn Du được tôn vinh là “ bậc thầy của nghệ thuật tả người”..

(99) • Tóm lại, bằng nghệ thuật miªu tả độc đáo và nhất là với tấm lòng ưu ái của tác giả dành cho nhân vật, Nguyễn Du đã giúp người đọc cảm nhận vẻ đẹp của hai chị em Thúy Vân – Thúy Kiều..

(100) ĐOẠN TRÍCH CẢNH NGÀY XUÂN TRONG TRUYỆN KIỀU Nguyễn Du là đại thi hào của dân tộc Việt Nam là danh nhân văn hoá thế giới. Truyện Kiều là một kiệt tác của thiên tài Nguyễn Du. Đoạn trích Cảnh Ngày Xuân là một trong những đoạn trích hay của truyện kiều, được trích ở phần một gặp gỡ và đính ước. Sau bức chân dung tài sắc của chị em Thuý Kiều là bức hoạ về cảnh sắc mùa xuân trong tiết thanh minh và cảnh du xuân của trai tài gái sắc. Đoạn thơ Cảnh Ngày Xuân có 18 câu từ câu 39 đến 56 của Truyện Kiều tiêu biểu cho bút pháp nghệ thuật tả cảnh và tả tình của Nguyễn Du.Mở đầu bài thơ tác giả miêu tả bức tranh mùa xuân : "Ngày xuân con én đưa thoi Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi Cỏ non xanh tận chân trời Cành lê trắng điểm một vài bông hoa..

(101) Một không gian nghệ thuật hữu sắc hữu hương hữu tình nên thơ được mở ra. Giưa bầu trời bao la mênh mông là những cánh én bay qua bay lại như đưa thoi cách nói mùa xuân thân mật biết bao. Hai chữ đưa thoi rất gợi hình gợi cảm vút qua vút lai chao liệng để diễn tả thời gian trôi nhanh mùa xuân đang trôi nhanh. Sau cánh én đưa thoi là ánh xuân “Thiều Quang” của mùa xuân chín chục đã ngoài sáu mươi. Cách tính thời gian và miêu tả vẻ đẹp của mùa xuân của thi sỹ thật thú vị mùa xuân đã bước sang tháng ba ánh sáng của mùa xuân hồng ấm áp. Rồi còn cả sắc xanh mơn mởn ngọt ngào của cỏ nỏn trải dài trải rộng như thảm “đến tận trân trời”. Còn sắc trắng tinh khôi thanh khiết của hoa lê. Chỉ bằng vài nét thôi cộng với sự pha trộn màu sắc tài tình cảnh mùa xuân hiện ra thật đẹp nó có sự mới mẻ và sức sống đang trỗi dậy của màu xanh của cỏ non có sự tinh khôi tươi đẹp của những bông hoa lêtrắng và bức tranh thật sống động bởi động từ điểm' Tám câu thơ tiếp theo tả cảnh trẩy hội mùa xuân: “Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân Dập dìu tài tử giai nhân Ngựa xe như nước áo quần như nêm Ngổn ngang gò đống kéo lên Ngựa xe như nước áo quần như nêm.

(102) Lễ tảo mộ đi viếng sửa sang phần mộ người thân hội đạp thanh( dẫm lên cỏ xanh) đi chơi xuân ở chốn đồng quê. Điệp từ “lễ là…….hội là”gợi nên cảnh lễ hội dân gian cứ liên tiếp diễn ra bao đời nay. Cản trảy hội đông vui tưng bừng náo nhiệt. Trên các nẻo đường gần xa, những dòng người cuồn cuộn trảy hội. Có biết bao yến anh trảy hội(hình ảnh ẩn dụ chỉ các nam thanh, nữ tú). Trong niềm vui nô nức hồ hởi dục dã. Có biết bao tài tử giai nhân dập dìu sánh vai chân nối chân nhịp bước. Dòng người trảy hội tấp nập, ngựa xe cuồn cuộn như nước, áo quần đẹp đẽ tươi thắm sắc màu nghìn nghịt đông vui trên các nẻo đường như nêm. Các từ ngữ “nô nức, dập dìu” các hình ảnh so sánh “như nước, như nêm”đã gợi tả mùa xuân tưng bừng náo nhiệt khắp mọi miền quê. Trẻ trung xinh đẹp, sang trọng, phong lưu trong đám tài tử giai nhân là ba chị em Kiều đang xốn sang náo nức chuẩn bị du xuân, các từ ghép “yến anh, chị em, tài tử, giai nhân, ngựa xe, áo quần(danh từ). Gần xa, nô nức, sắm sửa, dập dìu(động từ. tính từ”đượn thi hào Nguyễn Du sử dụng làm sống lại không khí mùa xuân một nét đẹp của nền văn hoá lâu đời của phương đông và nếp sống của chị em Thuý Kiều. “Ngổn ngang gò đống kéo lên Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.”.

(103) Đời sống tâm tình phong tục dân gian cổ truyền trong lễ tảo mộ được Nguyễn Du nói đến với những cảm thông chia sẻ trước những ngôi mộ người ta rắc vàng thoi bạc giấy bày cỗ thắp nến đốt nhang khấn vái để tưởng nhớ những người thân đã mất tạo ra một không gian giao hoà trong cõi tâm linh mỗi con người. Sáu câu thơ cuối ghi lại cảnh chị em Thuý Kiều đi tảo mộ đang bước dần trở về. Mặt trời đã tà tà gác núi. Ngày hội ngày vui đã trôi qua nhanh: “Tà tà bóng ngả về tây Chị em thơ thẩn dan tay ra về” Hội tan, ngày tàn sao chẳng buồn. Nhịp thơ chậm rãi, nhịp sống như ngừng trôi. Tâm tình “thơ thẩn” cử chỉ “dan tay”, nhịp chân “bước dần” một cái nhìn man mác bâng khuâng “lần xem”.Đối với mọi cảnh vật tất cả đều nhỏ bé, khe suối chỉ là ngọn tiểu khê, phong cảnh thanh thanh, dòng nước nao nao uốn quanh dịp cầu nho nhỏ uốn quanh cối gềnh. Cả một không gian êm đềm vắng lặng tâm tình chị em Kiều như dịu lại trong bóng tà dương như đang đợi chờ một cái gì sẽ đến sẽ nhìn thấy, nên cặp mắt cứ lần xem gần xa. Các từ láy tượng hình “thanh thanh, nao nao, nho nhỏ”gợi lên sự nhạt nhoà của cảnh vật và sự rung động của tâm hồn giai nhân khi hội tan nỗi buồn man mác bâng khuâng thấm sâu lan toả trong tâm hồn của giai nhân đa tình, đa cảm..

(104) Bằng nghệ thuật miêu tả thiên nhiên theo trình tự thời gian, không gian kết hợp tả với gợi tả cảnh thể hiện tâm trạng. Từ ngữ giàu chất tạo hình sáng tạo nghệ thuật đối lập sử dụng từ ghép, từ láy. Đoạn thơ là bức tranh thiên nhiên mùa xuân đẹp đẽ khoáng đạt tinh khôi thanh khiết mới mẻ và đầy sức sống cảnh lễ hội mùa xuân tưng bừng náo nhiệt và tâm trạng xốn xang náo nức của chị em Thuý Kiều khi đi hội tâm trạng buồn, lưu luyến bâng khuâng khi trở về. Qua đây ta thấy Nguyễn Du là người yêu thiên nhiên, hiểu lòng người, có tài khi miêu tả. Đoạn thơ đem đến cho chúng ta cảm nhận được không khí mùa xuân, giúp ta thêm yêu thiên nhiên, quê hương, đất nước..

(105)

VAN DINH NGOAI KHOA TRUYEN KIEUNGUYEN DU

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về