Dai 7 t41 65

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (403.09 KB, 88 trang )

(1)thu thËp sè liÖu thèng kª, tÇn sè. TiÕt 41:. So¹n: Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - Kiến thức: Làm quen với các bảng (đơn giản) về thu thập số liệu thống kê khi điều tra (về cấu tạo, về nội dung); biết xác định vầ diễn tả đợc dấu hiệu điều tra, hiểu đợc ý nghÜa cña c¸c côm tõ "sè c¸c gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu" vµ "sè c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu", lµm quen víi kh¸i niÖm tÇn sè cña mét gi¸ trÞ. - Kĩ năng : Biết các kí hiệu đối với một dấu hiệu, giá trị của nó và tần số của một giá trị. Biết lập các bảng đơn giản để ghi lại các số liệu thu thập đợc qua điều tra. - Thái độ : Rèn thái độ nghiêm túc trong học tập. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Giáo viên : Bảng phụ ghi số liệu thống kê ở bảng 1, bảng 2, bảng 3 và phần đóng khung. - Häc sinh : §äc tríc bµi míi ë nhµ. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS.. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động I giíi thiÖu ch¬ng(3 phót). - GV giới thiệu chơng và cho HS đọc - HS nghe gới thiệu chơng và đọc phần phÇn giíi thiÖu vÒ thèng kª SGK. giíi thiÖu vÒ thèng kª SGK. Hoạt động II Thu thËp sè liÖu, b¶ng sè liÖu thèng kª ban ®Çu (12 ph). - GV ®a b¶ng 1 SGK lªn b¶ng phô giíi thiÖu cho HS vÒ b¶ng sè liÖu thèng kª ban ®Çu. - Dựa vào bảng trên, cho biết bảng đó - Bảng 1 gồm ba cột, các cột lần lợt chỉ gåm mÊy cét, néi dung tõng cét lµ g×? số thứ tự, lớp và số cây trồng đợc của mçi líp. - Cho HS thùc hµnh: Thèng kª ®iÓm cña tất cả các bạn trong tổ của mình qua bài - HS hoạt động nhóm thống kê điểm của kiÓm tra võa råi. tÊt c¶ c¸c b¹n trong tæ qua bµi kiÓm tra. - §¹i diÖn mét tæ tr×nh bµy cÊu t¹o b¶ng tríc líp. STT Hä vµ tªn §iÓm.

(2) - GV: Tuú theo yªu cÇu cña mçi cuéc ®iÒu tra mµ c¸c b¶ng sè liÖu thèng kª ban ®Çu cã thÓ kh¸c nhau. - Cho HS xem b¶ng 2 SGK. Hoạt động III DÊu hiÖu (10 ph). - Cho HS lµm ?2. Néi dung ®iÒu tra trong b¶ng 1 lµ g×? - Vấn đề hay hiện tợng mà ngời điều tra quan t©m, t×m hiÓu gäi lµ dÊu hiÖu (kÝ hiÖu b»ng ch÷ c¸i in hoa X, Y...) - Cho HS lµm ?3. Trong bảng 1 có bao nhiêu đơn vị điều tra? - ứng với mỗi đơn vị điều tra có một số liệu, số liệu đó gọi là một giá trị của dấu hiệu. Số các gí trị của dấu hiệu đúng bằng số các đơn vị điều tra (kí hiệu N) - D·y gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu X lµ c¸c gi¸ trÞ ë cét thø ba. - DÊu hiÖu X ë b¶ng 1 cã tÊt c¶ bao nhiªu gi¸ trÞ? - Cho HS lµm bµi tËp 2 SGK.. - Néi dung ®iÒu tra trong b¶ng 1 lµ sè cây trồng đợc của mỗi lớp.. - Trong bảng 1 có 20 đơn vị điều tra.. ?4. DÊu hiÖu ë b¶ng 1 cã tÊt c¶ 20 gi¸ trÞ. HS đọc dãy giá trị của dấu hiệu X ở cột 3 b¶ng 1. Bµi 2: a) DÊu hiÖu mµ An quan t©m lµ: Thêi gian cÇn thiÕt hµng ngµy mµ An ®i tõ nhµ đến trờng. Dấu hiệu đó có 10 giá trị. b) Cã 5 gi¸ trÞ kh¸c nhau. c) C¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu lµ 17; 18; 19; 20; 21.. Hoạt động IV TÇn sè cña mçi gi¸ trÞ (13 ph). - Yªu cÇu HS lµm ?5 vµ ?6. ?5. Cã 4 sè kh¸c nhau trong cét sè c©y trồng đợc. Đó là các số 28; 30; 35; 50. ?6. Có 8 lớp trồng đợc 30 cây. Có hai lớp trồng đợc 28 cây. Có 7 lớp trồng đợc 35 cây. Có 3 lớp trồng đợc 50 cây. - Hớng dẫn HS định nghĩa tần số: Số lần - HS đọc định nghĩa tần số. xuÊt hiÖn cña mét gi¸ trÞ trong d·y gi¸ trị của dấu hiệu đợc gọi là tần số của giá trị đó. - Gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu kÝ hiÖu lµ x, tÇn sè cña dÊu hiÖu kÝ hiÖu lµ n. - Cho HS lµm ?7. ?7. Trong d·y gi¸ trÞ ë b¶ng 1 cã 4 gi¸ trÞ kh¸c nhau. C¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau lµ 28; 30; 35; 50. TÇn sè t¬ng øng cña c¸c gi¸ trÞ trªn lÇn l-.

(3) ît lµ: 2; 8; 7; 3. Bµi 2 c) TÇn sè t¬ng øng cña c¸c gi¸ trÞ 17; 18; 19; 20; 21 lÇn lît lµ 1; 3; 3; 2; 1.. - Yªu cÇu HS lµm bµi 2 c.. - GV híng dÉn HS c¸c bíc t×m tÇn sè nh sau: + Quan s¸t vµ t×m c¸c sè kh¸c nhau trong dãy, viết các số đó theo thứ tự từ nhỏ đến lớn. + Tìm tần số của từng số bằng cách đánh dấu vào số đó trong dãy rồi đếm và ghi l¹i. - HS đọc phần đóng khung trong SGK. - Cho HS đọc phần chú ý SGK. - HS đọc phần chú ý SGK. Hoạt động V Cñng cè (5 ph). - Bµi tËp: Sè HS sinh n÷ cña 12 líp ờng trung học cơ sở đợc b¶ng sau: 18 14 20 17 19 20 16 18. trong mét trghi l¹i trong. Bµi tËp: a) DÊu hiÖu: Sè HS trong mçi líp. Sè tÊt c¶ c¸c gi¸ trÞ ccña dÊu hiÖu: 12. b) C¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖulµ: Cho biÕt: a) DÊu hiÖu lµ g×? Sè tÊt c¶ c¸c gi¸ trÞ 14; 16; 17; 18; 19 ;20; 25. TÇn sè t¬ng øng cña c¸c gi¸ trÞ trªn lÇn lît lµ 3; 2; 1; cña dÊu hiÖu? b) Nªu c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu 2; 1; 2; 1. hiệu và tìm tần số của từng giá trị đó? 25 14. 14 16. Híng dÉn vÒ nhµ: (2 ph). - Häc thuéc bµi. - Lµm bµi tËp 1, 3 SGK.; bµi 1, 2, 3 SBT. - Mỗi HS tự điều tra, thu thập số liệu thống kê theo một chủ đề tự chọn. Sau đó đặt ra c¸c c©u hái nh trong bai häc vµ tr×nh bµy lêi gi¶i. D. Rót kinh nghiÖm:. TiÕt 42:. luyÖn tËp So¹n: Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - Kiến thức: HS đợc củng cố khắc sâu các kiến thức đã học ở tiết trớc nh:dấu hiệu; gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu vµ tÇn sè cña chóng..

(4) - KÜ n¨ng : Cã kÜ n¨ng thµnh th¹o t×m gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu còng nh tÇn sè vµ ph¸t hiÖn nhanh dÊu hiÖu chung cÇn t×m hiÓu. - Thái độ : HS thấy đợc tầm quan trọng của môn học áp dụng vào đời sống hàng ngµy. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Gi¸o viªn : B¶ng phô ghi bµi tËp. - Häc sinh : ChuÈn bÞ mét vµi bµi ®iÒu tra. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS.. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động I kiÓm tra (10phót). - HS1: a) ThÕ nµo lµ dÊu hiÖu? ThÕ nµo lµ gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu? TÇn sè cña mçi gi¸ trÞ lµ g×? b) LËp b¶ng sè liÖu thèng kª ban ®Çu theo chủ đề mà em đã chọn. Sau đó tự đặt câu hỏi và trả lời. - HS2: Ch÷a bµi 1 tr 3 SBT. - GV cho HS nhËn xÐt bµi lµm cña 2 b¹n vµ cho ®iÓm.. Bµi 1 a) Để có đợc bảng trên ngời điều tra phải gặp lớp trởng của từng lớp để lấy số liệu. b) DÊu hiÖu: Sè HS n÷ trong mét líp. C¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu lµ 14; 15; 16; 17; 18; 19; 20; 24; 25; 28 víi tÇn sè t¬ng øng lµ: 2; 1; 3; 3; 3; 1; 4; 1; 1; 1.. Hoạt động II LuyÖn tËp (32 ph). - Cho HS lµm bµi 3 SGK.. Bµi 3 SGK. a) DÊu hiÖu: Thêi gian ch¹y 50 m cña mçi HS (nam, n÷) b) §èi víi b¶ng 5: Sè c¸c gi¸ trÞ lµ 20. Sè c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau lµ 5. §èi víi b¶ng 6: Sè c¸c gi¸ trÞ lµ 20. Sè c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau lµ 4. c) §èi víi b¶ng 5: C¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau lµ 8,3; 8,4; 8,5; 8,7 ; 8,8. TÇn sè cña chóng lÇn lît lµ 2; 3; 8; 5; 2. §èi víi b¶ng 6: C¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau lµ:8,7; 9,0; 9,2; 9,3. TÇn sè cña chóng lÇn lît lµ: 3; 5; 7; 5..

(5) - Cho HS lµm bµi 4 SGK. Yªu cÇu 1 HS đọc đầu bài, 1 HS trả lời câu hỏi. Bµi 4 SGK. a) DÊu hiÖu: Khèi lîng chÌ trong tõng hép. Sè c¸c gi¸ trÞ: 30. b) Sè c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu lµ 5. c) C¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau lµ 98; 99; 100; 101; 102. TÇn sè cña c¸c gi¸ trÞ theo thø tù trªn lµ 3; 4; 16; 4; 3. - GV ®a lªn b¶ng phô bµi tËp sau: Để cắt khẩu hiệu "ngàn hoa việc - HS hoạt động nhóm làm bài tập. tèt d©ng lª b¸c hå", h·y lËp b¶ng thèng kª c¸c ch÷ c¸i víi tÇn sè xuÊt hiÖn - §¹i diÖn mét nhãm lªn tr×nh bµy bµi cña chóng. gi¶i. - GV tổ chức cho HS hoạt động nhóm. N 4. G 2. A 4. H 2. O 3. V 1. I 1. E 2. C 2. T 2. D 1. L 1. B 1. - GV ®a lªn b¶ng phô bµi tËp sau: B¶ng ghi ®iÓm thi häc k× I m«n to¸n cña 48 HS líp 7A nh sau: - HS quan s¸t b¶ng thèng kª sè liÖu ban ®Çu. §Æt c©u hái: 1. Cho biÕt dÊu hiÖu lµ g×? Sè tÊt c¶ c¸c gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu. 2. Nªu c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu vµ t×m tÇn sè cña chóng. lêi: - GV yêu cầu HS tự đặt các câu hỏi có Trả 1. DÊu hiÖu lµ ®iÓm thi häc k× m«n to¸n. thÓ cã cho b¶ng ghi ë trªn. Råi tù tr¶ lêi Cã tÊt c¶ 48 gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu. các câu hỏi đó. 2. C¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu lµ: 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9; 10. TÇn sè t¬ng øng víi c¸c gi¸ trÞ trªn lµ: 2; 3; 7; 7; 5; 10; 7; 7. 8 9 6 5. 8 5 4 8. 5 9 6 4. 7 10 10 3. 9 7 5 8. 6 9 8 5. 7 8 6 9. 8 6 7 10. 8 5 10 9. 7 10 9 10. 6 8 5 6. 3 10 4 8. Híng dÉn vÒ nhµ (3 ph). - Häc kÜ lÝ thuyÕt á bµi tríc. - Tiếp tục thu thập số liệu, lập bảng thống kê số liệu ban đầu và đặt các câu hỏi có kÌm theo vÒ kÕt qu¶ thi häc k× m«n v¨n cña líp. D. rót kinh nghiÖm:. TiÕt 43:. b¶ng tÇn sè c¸c gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu So¹n:.

(6) Gi¶ng: A. môc tiªu:. - Kiến thức: Hiểu đợc bảng tần số là một hình thức thu gọn có mục đích của bảng số liệu thống kê ban đầu, nó giúp cho việc sơ bộ nhận xét về giá trị của dấu hiệu đợc dễ dàng hơn. - KÜ n¨ng : BiÕt c¸ch lËp b¶ng tÇn sè tõ b¶ng sè liÖu thèng kª ban ®Çu vµ biÕt c¸ch nhËn xÐt. - Thái độ : Rèn thái độ nghiêm túc trong học tập. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Gi¸o viªn : B¶ng phô. - Häc sinh : §äc tríc bµi míi ë nhµ. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS.. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động I kiÓm tra bµi cò (5 phót). - Gäi mét HS lªn b¶ng lµm bµi tËp sau: Sè lîng HS nam cña tõng líp trong mét - Mét HS lªn b¶ng lµm. trờng THCS đợc ghi lại trong bảng dới a) Dấu hiệu: Số HS nữ trong mỗi lớp. ®©y: Sè tÊt c¶ c¸c gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu: 12. b) C¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu lµ: 14, 16, 18, 19, 20, 25, 27. TÇn sè t¬ng 18 14 20 27 25 14 øng cña c¸c gi¸ trÞ trªn lµ: 3, 2,1, 2, 2, 1, 19 20 16 18 14 16 1. Cho biÕt: a) DÊu hiÖu lµ g×? Sè tÊt c¶ c¸c gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu. b) Nªu c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiệu và tìm tần số của từng giá trị đó.. Hoạt động II 1. LËp b¶ng "TÇn sè" (10 ph). - Cho HS quan s¸t b¶ng 7 SGK. - Yêu cầu HS hoạt động nhóm ?1. H·y vÏ mét khung h×nh ch÷ nhËt gåm hai dßng: Dßng trªn ghi l¹i c¸c gi¸ trÞ ?1. kh¸c nhau cña dÊu hiÖu theo thø tù t¨ng 98 dÇn, dßng díi ghi c¸c tÇn sè t¬ng øng d- 3. 99 4. 100 16. 101 4. 102 3.

(7) ới mỗi giá trị đó. - GV bæ sung vµo bªn ph¶i vµ bªn tr¸i cña b¶ng nh sau: Gi¸ 98 trÞ(x) TÇn sè 3 (n). 99. 100. 101 102. 4. 16. 4. 3. N = 30. - GV: B¶ng nh trªn gäi lµ "B¶ng ph©n phèi thùc nghiÖm cña dÊu hiÖu" hay gäi lµ b¶ng tÇn sè. - Yªu cÇu HS trë l¹i b¶ng 1 lËp b¶ng tÇn sè. Hoạt động III 2. Chó ý (9 ph). - GV híng dÉn HS chuyÓn b¶ng "tÇn sè" d¹ng ngang thµnh b¶ng däc, chuyÓn dßng thµnh cét.. Gi¸ trÞ (x) 98 99 100 101 102. TÇn sè (n) 3 4 16 4 3. N = 30 - Cho HS đọc chú ý b. - GV đa phần đóng khung tr 10 SGK lên b¶ng phô. - HS đọc phần đóng khung SGK. Hoạt động IV 6. LuyÖn tËp cñng cè (20 ph). - Cho HS lµm bµi 6 SGK.. Bµi 6 a) Dấu hiệu: Số con của mỗi gia đình. B¶ng tÇn sè: Sè con cña mçi TÇn sè (n) gia đình (x) 0 2 1 4 2 17 3 5 4 2 N = 30 b) NhËn xÐt: - Số con trong gia đình nông thôn là từ 0 đến 4. - Số gia đình có hai con chiếm tỉ lệ cao nhÊt..

(8) - Liên hệ với thực tế qua bài tập này: - Số gia đình có ba con trở lên chỉ chiếm Mỗi gia đình cần thực hiện chủ chơng về xấp xỉ 23, 3 . ph¸t triÓn d©n sè cña nhµ níc. Mçi gia đình chỉ nên có từ 1 đến 2 con. - Cho HS lµm bµi 7 SGK. Bµi 7 a) DÊu hiÖu: Tuæi nghÒ cña mçi c«ng nh©n. Sè c¸c gi¸ trÞ: 25. b) B¶ng tÇn sè Tuæi nghÒ cña mçi c«ng nh©n (x) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10. TÇn sè (n) 1 3 1 6 3 1 5 2 1 2 N = 25. NhËn xÐt: - Tuæi nghÒ thÊp nhÊt lµ 1 n¨m. - Tuæi nghÒ cao nhÊt lµ 10 n¨m. - Gi¸ trÞ cã tÇn sè lín nhÊt: 4. Khã cã thÓ nãi lµ tuæi nghÒ cña mét sè đông công nhân chụm vào một khoảng nµo. Hoạt động V Híng dÉn vÒ nhµ (1 ph). - ¤n l¹i bµi. - Lµm bµi tËp 4, 5, 6 tr4 SBT. D. rót kinh nghiÖm:. TiÕt 44:. luyÖn tËp.

(9) So¹n: Gi¶ng: A. môc tiªu:. - KiÕn thøc: TiÕp tôc cñng cè cho HS vÒ kh¸i niÖm gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu vµ tÇn sè t¬ng øng. - KÜ n¨ng : Cñng cè kÜ n¨ng lËp b¶ng tÇn sè tõ b¶ng sè liÖu ban ®Çu. BiÕt c¸ch tõ b¶ng tÇn sè viÕt l¹i mét b¶ng sè liÖu ban ®Çu. - Thái độ : Rèn thái độ nghiêm túc trong học tập. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Gi¸o viªn : B¶ng phô. - Học sinh : Làm bài tập đầy đủ ở nhà. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động I kiÓm tra bµi cò (10phót). - HS1: ch÷a bµi 5 tr 4 SBT.. HS1: Bµi 5 SBT. a) Cã 26 buæi häc trong th¸ng. b) DÊu hiÖu: Sè HS nghØ häc trong mçi buæi. c) B¶ng tÇn sè: Sè HS nghØ häc TÇn sè (n) trong mçi buæi(x) 0 10 1 9 2 4 3 1 4 1 6 1 N = 26 NhËn xÐt: - Cã 10 buæi kh«ng cã HS nghØ häc trong th¸ng. - Cã 1 buæi líp cã 6 HS nghØ häc (qu¸ nhiÒu) - Sè HS nghØ häc cßn nhiÒu.. - HS2: Ch÷a bµi 6 tr 4 SBT.. HS2: Bµi 6 SBT. a) DÊu hiÖu: Sè lçi chÝnh t¶ trong mçi bµi tËp lµm v¨n. b) Cã 40 b¹n lµm bµi..

(10) c) B¶ng tÇn sè: Sè lçi chÝnh t¶ trong mçi bµi tËp lµm v¨n (x) 1 2 3 4 5 6 7 9 10. TÇn sè 1 4 6 12 6 8 1 1 1 N = 40. d) NhËn xÐt: - Kh«ng cã b¹n nµo kh«ng m¾c lçi. - Sè lçi Ýt nhÊt lµ 1. - Sè lçi nhiÒu nhÊt lµ 10. - Số bài có từ 3 đến 6 lỗi chiếm tỉ lệ cao. Hoạt động II LuyÖn tËp (30 ph). - GV cïng HS lµm bµi 8 SGK. - Gäi HS lÇn lît tr¶ lêi tõng c©u hái. a) Dấu hiệu ở đây là gì? Xạ thủ đã bắn bao nhiªu ph¸t? b) LËp b¶ng tÇn sè vµ rót ra nhËn xÐt.. Bµi 8 a) Dấu hiệu: Điểm số đạt đợc của mỗi lÇn b¾n sóng. Xạ thủ đã bắn 30 phát. b) B¶ng tÇn sè: §iÓm sè (x) TÇn sè (n) 7 3 8 9 9 10 10 8 N = 30. - Cho HS lµm bµi 9 SGK. NhËn xÐt: - §iÓm sè thÊp nhÊt: 7. - §iÓm sè cao nhÊt: 10. - Sè ®iÓm 8 vµ 9 chiÕm tØ lÖ cao. Bµi 9 a) DÊu hiÖu: - Thêi gian gi¶i mét bµi to¸n cña mçi HS (tÝnh theo phót) - Sè c¸c gi¸ trÞ: 35. b) B¶ng tÇn sè. Thêi gian (x) TÇn sè 3 1.

(11) 4 5 6 7 8 9 10. - Cho HS lµm bµi tËp 7 tr 4 SBT. Cã nhËn xÐt g× vÒ néi dung yªu cÇu cña bµi nµy so víi bµi võa lµm? B¶ng sè liÖu nµy ph¶i cã bao nhiªu gi¸ trÞ, c¸c gi¸ trÞ nh thÕ nµo?. 3 3 4 5 11 3 5 N = 35. NhËn xÐt: - Thêi gian gi¶i mét bµi to¸n nhanh nhÊt: 3 ph. - Thêi gian gi¶i mét bµi to¸n chËm nhÊt: 10 ph. - Số bạn giải một bài toán từ 7 đến 10 ph chiÕm tØ lÖ cao. Bµi 7 SBT. B¶ng sè liÖu ban ®Çu nµy ph¶i cã 30 gi¸ trị trong đó có: 4 giá trị 110; 7 giá trị 115; 9 gi¸ trÞ 120; 8 gi¸ trÞ 125; 2 gi¸ trÞ 130. 110 125 125 115 125 115 115 115 125 115 125 125 130 120 120 115 120 110 120 120 120 130 120 120 125 110 120 125 115 110. - GV chèt l¹i: Trong giê luyÖn tËp h«m nay, ta đã biết: + Dùa vµo b¶ng sè liÖu thèng kª t×m dÊu hiÖu, biÕt lËp b¶ng tÇn sè theo hµng ngang cũng nh theo cột dọc và từ đó rút ra nhËn xÐt. - Dùa vµo b¶ng tÇn sè viÕt l¹i b¶ng sè liÖu ban ®Çu. Hoạt động III Híng dÉn vÒ nhµ (5 ph). - Yêu cầu HS về xem lại các bài tập đã chữa. - Lµm bµi tËp sau: Tuæi nghÒ (tÝnh theo n¨m) Số tuổi nghề của 40 công nhân đợc ghi lại trong bảng sau: 6 5 5 4. 5 4 3 3. 3 6 4 4. D. rót kinh nghiÖm:. 4 2 3 4. 3 3 6 6. 7 6 7 5. 2 4 2 4. 3 2 6 2. 2 4 2 3. 4 2 3 6.

(12) biểu đồ. TiÕt 45:. So¹n: Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - Kiến thức: Hiểu đợc ý nghĩa minh hoạ của biểu đồ về giá trị của dấu hiệu và tần số t¬ng øng. - Kĩ năng : Biết cách dựng biểu đồ đoạn thảng từ bảng "Tần số" và bảng ghi dãy số biến thiên theo thời gian. Biết đọc các biểu đồ đơn giản. - Thái độ : Rèn tính cẩn thận trong vẽ biểu đồ. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Gi¸o viªn : B¶ng phô. - Häc sinh : §äc tríc bµi míi ë nhµ. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS.. Hoạt động I kiÓm tra bµi cò (5 phót) HS1: 1 HS lªn b¶ng. - Từ bảng số liệu ban đầu có thể lập đợc b¶ng nµo? - Từ bảng số liệu ban đầu có thể lập đợc - Nêu tác dụng của bảng đó. b¶ng "TÇn sè". GV ®a bµi tËp sau lªn b¶ng phô: - T¸c dông cña b¶ng tÇn sè lµ dÔ tÝnh Thêi gian hoµn thµnh cïng mét lo¹i s¶n to¸n vµ dÔ nhËn xÐt chung vÒ sù ph©n phÈm (tÝnh b»ng phót) cña 35 c«ng nh©n phèi c¸c gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu. trong một phân xởng sản xuất đợc ghi trong b¶ng sau. 3 54 4 7 5 5 4 5 5 5 6 6 3 6. 5 5 7 6 7. 4 5 5 4 5. 6 4 6 5 5. 3 4 6 5 8. a) DÊu hiÖu ë ®©y lµ g×? Cã bao nhiªu gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu ? Ch÷a bµi tËp: a) DÊu hiÖu: thêi gian hoµn thµnh mét.

(13) b) LËp b¶ng " TÇn sè" vµ rót ra nhËn s¶n phÈm (tÝnh b»ng phót) cña mçi c«ng xÐt? nh©n. Cã 6 gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu lµ 3; 4; 5; 6; 7; 8 b) B¶ng "tÇn sè". - Cho HS nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n vµ cho ®iÓm.. GV: Ngoµi b¶ng sè liÖu thèng kª ban ®Çu, b¶ng tÇn sè, ngêi ta cßn dïng biÓu đồ để cho một hình ảnh cụ thể về giá trị cña dÊu hiÖu vµ tÇn sè. H×nh ¶nh trªn lµ biểu đồ đoạn thẳng.. TG hoµn thµnh 1 SP (x) TÇn sè (n). 3. 4 5. 6 7 8. 3. 7 14 7 3 1 N=35. NhËn xÐt: - Thêi gian hoµn thµnh mét s¶n phÈm ng¾n nhÊt: 3 phót - Thêi gian hoµn thµnh mét s¶n phÈm dµi nhÊt: 8 phót ®a sè c«ng nh©n hoµn thµnh mét s¶n phÈm trong 5 phót. n. - GV ®a h×nh ¶nh sau lªn b¶ng phô.. 0 x Trôc hoµnh gi¸ trÞ cña x,trôc tung biÓu diÔn tÇn sè n. - Từng trục cho biết đại lợng nào? - GV đặt vấn đề vào bài. Hoạt động 2 1. biểu đồ đoạn thẳng (16 phút). - Yªu cÇu HS lµm ? theo c¸c bíc SGK. - Lu ý: HS đọc từng bớc vẽ biểu đồ đoạn thẳng a) Độ dài đơn vị trên hai trục có thể khác nh trong ? SGK..

(14) nhau. Trôc hoµnh biÓu diÔn c¸c gi¸ trÞ x; trôc tung biÓu diÔn tÇn sè n. b) Gi¸ trÞ viÕt tríc, tÇn sè viÕt sau.. n. 0. x. Bớc 1: Dựng hệ thục toạ độ. Bớc 2: Vẽ các điểm có các toạ độ đã cho trong b¶ng. Bíc 3: VÏ c¸c ®o¹n th¼ng. - Yêu cầu HS nhắc lại các bớc vẽ biểu đồ Bµi 10. ®o¹n th¼ng? KÕt qu¶ a) DÊu hiÖu: §iÓm kiÓm tra to¸n (häc k× I) cña mçi HS líp 7C. Sè c¸c lµ gi¸ trÞ 50. - Cho HS lµm bµi tËp 10 (tr. 14 SGK). - Vẽ biểu đồ. - 1 HS lªn b¶ng vÏ. Hoạt động 3 Chó ý (10 phót) - GV. Bên cạnh các biểu đồ đoạn thẳng th× trong c¸c tµi liÖu thèng kª hoÆc trong sách, báo còn gặp loại biểu đồ nh hình 2 (tr. 14 SGK). GV đa biểu đồ hình chữ nhật lên bảng phô. GV: Các hình chữ nhật có thể đợc vẽ sát nhau để nhận xét và so sánh. GV đa tranh vẽ biểu đồ HCN đặt sát nhau lên b¶ng phô. GV giới thiệu cho HS đặc điểm của biểu đồ hình chữ nhật này là biểu diễn sự thay đổi giá trị của dấu hiệu theo thời gian (từ năm 1995 đến năm 1998) - Từng trục biểu diễn đại lợng nào? - Yêu cầu HS nối trung điểm các đáy trªn cña c¸c h×nh ch÷ nhËt vµ yªu cÇu HS nhËn xÐt vÒ t×nh h×nh t¨ng gi¶m diÖn tÝch ch¸y rõng.. HS quan s¸t h×nh 2 (tr. 14 SGK).. + Trôc hoµnh biÓu diÔn thêi gian tõ n¨m 1995 đến năm 1998. + Trôc tung biÓu diÔn diÖn tÝch diÖn tÝch rừng nớc ta bị phá, đơn vị nghìn ha..

(15) 1995 1996 1997 1998 NhËn xÐt: trong 4 n¨m kÓ tõ n¨m 1995 đến năm 1998 thì rừng nớc ta bị phá nhiÒu nhÊt vµo n¨m 1995. N¨m 1996 rõng bÞ ph¸ Ýt nhÊt so víi 4 năm. Song mức độ phá rừng lại có xu hớng gia tăng vào các năm 1997, 1998. Hoạt động 4 Cñng cè luyÖn tËp (8phót). 1. H·y nªu ý nghÜa cña viÖc vÏ biÓu đồ? 2. Nêu các bớc vẽ biểu đồ đoạn th¼ng. Yªu cÇu HS lµm bµi 3 tr 5 SBT.. - Vẽ biểu đồ cho một hình ảnh cụ thể dễ thÊy, dÔ nhí... vÒ gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu vµ tÇn sè. HS tr¶ lêi nh SGK. Bµi 3 SBT. a) Nhận xét: HS học lớp này học không đều. - §iÓm thÊp nhÊt lµ 2. - §iÓm cao nhÊt lµ 10. Số HS đạt điểm 5,6,7 là nhiều nhất. b) B¶ng "TÇn sè" §iÓm (x) TÇn sè (n). 2. 3. 4. 5. 6. 7. 7. 9. 10. 1. 3. 3. 5. 6. 8. 4. 2. 1. Hoạt động 5 Híng dÉn vÒ nhµ (1 phót). - Häc bµi - Lµm bµi tËp 11,12 (tr. 14 SGK) 9 , 10 (tr. 15,16 SBT). - Đọc "Bài đọc thêm" (tr. 15,16 SGK).. TiÕt 46:. luyÖn tËp So¹n: Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - Kiến thức: Ôn lại cách dựng biểu đồ.. N=33.

(16) - Kĩ năng : Biết cách dựng biểu đồ đoạn thẳng từ bảng "Tần số" và ngợc lại từ biểu đồ đoạn thẳng HS biết lập lại bảng tần số. HS có kĩ năng đọc biểu đồ một cách thành thạo. HS biết tính tần suất và biết thêm về biểu đồ hình quạt qua Bài đọc thªm. - Thái độ : Rèn thái độ nghiêm túc trong học tập. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Giáo viên : Bảng phụ, thớc thẳng có chia khoảng, một vài biểu đồ về đoạn thẳng, biểu đồ hình chữ nhật, biểu đồ hình quạt. - Häc sinh : Thíc th¼ng cã chia kho¶ng. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động I kiÓm tra bµi cò (7 phót). - Hãy nêu các bớc vẽ biểu đồ đoạn 1 HS lên bảng. th¼ng. Bµi tËp 11 (tr. 14 SGK) - Ch÷a bµi tËp 11 (tr.14 SGK), GV ®a néi B¶ng "TÇn sè" dung bµi tËp lªn b¶ng phô. Số con của một gia đình ( x) TÇn sè (n). 0 2. 1 4. 2 17. 3 5. 4 2. N=30. Biểu đồ đoạn thẳng: n. - GV cho HS nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n vµ cho ®iÓm.. 0 1. 2 3. 4. x. Hoạt động 2 LuyÖn tËp (25phót) Bµi 12 SGK. Bµi 12 (tr. 14 SGK) - Căn cứ vào bảng 16 hãy thực hiện các HS đọc đề bài. yêu cầu của đề bài. Yêu cầu một HS lên a) Lập bảng "Tần số" b¶ng lµm c©u a). trÞ (x) 17 18 20 25 30 31 32 - Yªu cÇu 1 HS kh¸c lªn b¶ng lµm c©u Gi¸ TÇn sè (n) 1 3 1 1 2 1 2 1 N=12 b). b) Biểu diễn bằng biểu đồ đoạn thẳng..

(17) _ §a bµi tËp sau lªn b¶ng phô: Biểu đồ sau biểu diễn lỗi chính tả trong mét bµi tËp lµm v¨n cña c¸c HS líp 7B. Từ biểu đồ đó hãy: a) NhËn xÐt. n. 0. b) LËp l¹i b¶ng "TÇn sè" Yêu cầu HS hoạt động nhóm.. x 25 28 30 31 32. 17 18 20. Kết quả hoạt động nhóm: a) Cã 7 HS m¾c 5 lçi 6 HS m¾c 2 lçi 5 HS m¾c 3 lçi vµ 5 HS m¾c 8 lçi. Đa số HS mắc từ 2 lỗi đến 8 lỗi (32HS) b) B¶ng "TÇn sè". 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 x GV yêu cầu HS đọc kĩ đề bài và hoạt động nhóm. GV: So s¸nh bµi tËp 12 (SGK) vµ bµi tËp võa lµm cã nhËn xÐt g× ?. Sè lçi TÇn sè n). 0. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 0. 3. 6. 5. 2. 7. 3. 4. 5. 3. 2. N=40. * GV cho HS lµm tiÕp bµi tËp 10 (tr. Bµi 10 5SBT). a) Mỗi đội phải đá 18 trận. b) Vẽ biểu đồ đoạn thẳng. - Cho HS lµm bµi vµo vë vµ gäi mét HS lªn b¶ng tr×nh bµy. GV vµ HS nhËn xÐt cho ®iÓm bµi lµm cña HS.. 0 1 2 3 4 5 x c) Số trận đội bóng đó không ghi đợc bµn th¾ng lµ: 18 - 16 = 2 (trËn) không thể nói đội này đã thắng16 trận vì cßn ph¶i so s¸nh víi sè bµn th¾ng cña đội bạn trong mỗi trận thắng. Bµi tËp 13 (tr. 15 SGK) - Hãy quan sát biểu đồ và cho biết biểu đồ trên thuộc loại nào? a) N¨m 1921, sè d©n cña níc ta lµ bao nhiªu? b) Sau bao nhiªu n¨m (kÓ tõ n¨m 1921) th× d©n sè níc ta t¨ng thªm 60 triÖu ngêi?. Là biểu đồ hình chữ nhật. a) 16 triÖu ngêi. b) Sau 78 n¨m (1999 - 1921 = 78).. c) 22 triÖu ngêi..

(18) c) Từ năm 1980 đến 1999, dân số nớc ta t¨ng thªm bao nhiªu? - GV nói để HS thấy tầm quan trọng của kế hoạch hoá gia đình. Hoạt động 3 Bài đọc thêm (10phút) - Cho HS đọc bài đọc thêm SGK. Giới thiệu cho HS cách tính tần xuất HS đọc bài đọc thêm theo c«ng thøc f= n N Trong đó: N là số các giá trị n lµ tÇn sè cña mét gi¸ trÞ f là tần suất của giá trị đó. GV chØ râ trong nhiÒu b¶ng "TÇn sè" cã HS đọc ví dụ (tr. 16 SGK) thªm dßng (hoÆc cét) tÇn suÊt. Ngêi ta thêng biÓu diÔn tÇn suÊt díi d¹ng tû sè phÇn tr¨m. GV ®a lªn b¶ng phô vÝ dô (tr. 16 SGK). - Giới thiệu cho HS biểu đồ hình quạt HS đọc bài toán và quan sát hình 4 tr. 16 tr.16 SGK và nhấn mạnh: Biểu đồ hình SGK. quạt là một biểu đồ hình tròn (biểu thị 100%) đợc chia thành các hình quạt tỉ lệ víi tÇn suÊt. - Yêu cầu HS đọc VD SGK. Hoạt động 4 híng dÉn vÒ nhµ (3 phót) - «n l¹i bµi. - Lµm l¹i bµi tËp sau: Điểm thi học kì I môn toán của lớp 7B đợc cho bởi bảng sau: 7,5 5 8 9. 5 8 5,5 6. 7 4,5 6,5 8 4,5 6 7 8. 8 6. 7 5. 8,5 6 7,5 7. 5 6. 6,5 7 8 6,5. a) Dấu hiệu cần quan tâm là gì? và dấu hiệu đó có tất cả bao nhiêu giá trị. b) Có bao nhiêu giá trị khác nhau trong dãy giá trị của dấu hiệu đó. c) LËp b¶ng "TÇn sè" vµ b¶ng "TÇn suÊt" cña dÊu hiÖu. Hãy biểu diễn bằng biểu đồ đoạn thẳng. Thu thËp kÕt qu¶ thi häc k× I m«n V¨n cña tæ em. D. Rót kinh nghiÖm:.

(19) TiÕt 47:. sè trung b×nh céng So¹n: Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - Kiến thức: Biết cách tính số trung bình cộng theo công thức từ bảng đã lập, biết sử dụng số trung bình cộng để làm ''đại diện'' cho một số dấu hiệu trong một số trờng hợp và để so sánh khi tìm hiểu những dấu hiệu cùng loại. - KÜ n¨ng : RÌn luyÖn c¸c kÜ n¨ng trªn . - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, chính xác. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Gi¸o viªn : B¶ng phô ghi bµi tËp, bµi to¸n, chó ý; - Häc sinh :Thèng kª ®iÓm kiÓm tra m«n v¨n HKI cña tæ. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động I kiểm tra và đặt vấn đề (10 phút). Cho HS lµm bµi tËp sau: Điểm thi học kì môn toán của lớp 7B đợc cho bởi bảng sau: 7,5; 5; 5; 8; 7; 4,5; 6,5; 8; 8; 7; 8,5; 6; 5; 6,5; 8; 9; 5,5; 6; 4,5; 6; 7; 8; 6; 5; 7,5; 7; 6; 8; 7; 6,5. a) DÊu hiÖu cÇn quan t©m lµ g×? b) Cã bao nhiªu gi¸ trÞ kh¸c nhau trong dãy giá trị của dấu hiệu đó. c) LËp b¶ng "TÇn sè" cña dÊu hiÖu. d) Biểu diễn bằng biểu đồ doạn thẳng. Gäi mét häc sinh lªn b¶ng lµm bµi.. Mét HS lªn b¶ng ch÷a bµi tËp (a,b,c). a) DÊu hiÖu cÇn quan t©m: ®iÓm thi m«n to¸n häc k× I cña mçi häc sinh. Sè gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu lµ 30. b)Sè gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu lµ 10 c)B¶ng "tÇn sè" .. Gi¸ trÞ (x) 4,5 5 5,5 6 6,5 7 7,5 8. TÇn sè (n) 2 4 1 5 3 6 2 5.

(20) 8,5 9. 1 1 N=30. n 6 5 4 3. HS2 lµm c©u d. d)Biểu đồ đoạn thẳng. 2 1. 0 4,5 5 5,5 6 6,5 7 7,5 8 8,5 9 GV cho HS thèng nhËn xÐt bµi lµm cña hai bạn và GV đánh giá cho điểm hai häc sinh. GV yªu cÇu HS thèng kª ®iÓm thi häc kú I m«n V¨n cña tæ. Tính số trung bình cộng để tính GV: Víi cïng mét bµi kiÓm tra häc k× I HS: ®iÓm trung b×nh cña tæ. m«n V¨n.Muèn biÕt xem tæ nµo lµm bµi thi tèt h¬n em cã thÓ lµm nh thÕ nµo? HS tÝnh sè trung b×nh céng cña tæ m×nh (theo quy tắc đã học ở tiểu học) Hoạt động 2 1.sè trung b×nh céng cña dÊu hiÖu (18 phót). - Híng dÉn HS lµm ?1 - Híng dÉn HS lµm ?2 Em h·y lËp b¶ng "tÇn sè" (b¶ng däc). GV: Ta thay viÖc tÝnh tæng sè ®iÓm c¸c bµi cã ®iÓm sè b»ng nhau b»ng c¸ch nh©n sè Êy víi tÇn sè cña nã. GV: Bæ sung thªm hai cét vµo bªn ph¶i b¶ng: mét cét tÝnh c¸c tÝch (x.n) vµ mét cột để tính điểm trung bình. GV: Giới thiệu để HS biết cách tính tÝch (x.n).. 1? Cã tÊt c¶ 40 b¹n lµm bµi kiÓm tra . - HS lËp b¶ng "tÇn sè" (b¶ng däc) §iÓm TÇn sè sè (x) (n) 2 3 3 2 4 3 5 3 6 8. C¸c tÝch (x,n) 6 6 12 15 48.

(21) 7 8 9 0. 1. 9 9 2 1. 63 72 18 10. X=. 250 =6 , 25 40. N=40 Tæng:250 - Sau đó tính tổng của các tích vừa tìm đợc (Kết quả là bao nhiêu ?) HS: Tæng 250 - Cuối cùng chia tổng đó cho số các giá trị (tức tổng các tần số). Ta đợc số trung b×nh vµ ký hiÖu X . Em hãy đọc kết quả X ở bài toán trên. X = 6,25. GV: Còng cã thÓ nãi gi¸ trÞ trung b×nh céng cña dÊu hiÖu lµ 6,25. GV cho HS đọc chú ý tr.18 SGK. GV: Th«ng qua bµi to¸n võa lµm em hãy nêu lại các bớc tìm số trung bình HS đọc chú ý tr.18 SGK . céng cña mét dÊu hiÖu ? - Nh©n tõng gi¸ trÞ víi tÇn sè t¬ng øng . - Cộng tất cả các tích vừa tìm đợc. - Chia tổng đó cho số các giá trị (tức tổng - §ã chÝnh lµ c¸ch tÝnh sè trung b×nh c¸c tÇn sè). céng. GV: Do đó ta có công thức: X =. x 1 n1+ x2 n2 + x 3 n 3+. . .+ x k n k N. Trong đó : x1,x2, ....,xk lµ k gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu X; n1,n2,...,nk la k tÇn sè t¬ng øng ; N lµ sè c¸c gi¸ trÞ . X lµ sè trung b×nh céng. GV: H·y chØ ra ë bµi tËp trªn th× k=9 k=? x1 = 2; x2 = 3;.....; x9 = 10 x1= ? x2 = ?.......x9 = ? n1 = 3; n2 = 2;.....; n9 = 1. n1= ? n2 = ?.......n9 = ? §iÓm TÇn sè C¸c tÝch HS lµm ?3 Cho HS lµm ?3 sè(x) (n) (xn) 3 2 6 4 2 8 5 4 20 6 10 60 7 8 56 8 10 80 9 3 27 10 1 10 N= 40 Tæng: 267. X= 267 40.

(22) = 6,68 HS: KÕt qu¶ lµm bµi kiÓm tra to¸n cña líp 7A GV: Với cùng đề kiểm tra em hãy so cao hơn lớp 7C. s¸nh kÕt qu¶ lµm bµi kiÓm tra to¸n cña hai líp 7C vµ 7A ? GV: §ã lµ c©u tr¶ lêi cho ?4 . VËy sè trung b×nh céng cã ý nghÜa lµ g×? Ta sang phÇn 2. Hoạt động 3 2.ý nghÜa cña sè trung b×nh céng (5 phót). - GV nªu ý nghÜa cña sè trung b×nh nh trong SGK. VD: §Ó so s¸nh kh¶ n¨ng häc To¸n cña HS, ta c¨n cø vµo ®©u ? - GV yêu cầu HS đọc chú ý tr.19 SGK.. - HS đọc ý nghĩa của số trung bình cộng (tr.19 SGK) HS: §Ó so s¸nh kh¶ n¨ng häc to¸n cña HS ta c¨n cø vµo ®iÓm trung b×nh m«n Toán của hai HS đó . HS đọc chú ý (tr.19 SGK).. Hoạt động 4 3.mèt cña dÊu hiÖu (5 phót). - GV ®a vÝ dô b¶ng 22 lªn b¶ng phô vµ yêu cầu HS đọc ví dụ. - GV: Cỡ dép nào mà cửa hàng bán đợc nhiÒu nhÊt ? - Cã nhËn xÐt g× vÒ tÇn sè cña gi¸ trÞ 39 ? GV: VËy gi¸ trÞ 39 víi tÇn sè lín nhÊt (184) đợc gọi là mốt. - GV giíi thiÖu mèt vµ kÝ hiÖu.. Một HS đọc ví dụ tr.19 SGK. HS: Cỡ 39, bán đợc 184 đôi. HS: Gi¸ trÞ 39 cã tÇn sè lín nhÊt la 184. HS đọc lại khái niệm Mốt tr.19 SGK.. Hoạt động 5 LuyÖn tËp (5 phót). Bµi tËp 15 (tr.20 SGK) (Đa đề bài lên bảng phụ). HS lµm bµi tËp 15 (tr.20 SGK) KÕt qu¶ a)DÊu hiÖu cÇn t×m lµ : Tuæi thä cña mçi bóng đèn. b)Sè trung b×nh céng. Tuæi Sè C¸c tÝch thä bãng (xn) (x) đèn tơng øng (n) 1150 5 5570 1160 8 9280 1170 12 14040 1180 18 21240 1190 7 8330 N = 50 Tæng:58640 X= =.

(23) 58640 50. =1172,8 VËy sè trung b×nh céng lµ 1172,8 (giê) c)M0= 1180. Hoạt động 6 Híng dÉn vÒ nhµ (2 phót) - Häc bµi - Lµm bµi tËp 14, 17 (tr.20 SGK) - Bµi tËp 11, 12, 13 (tr.6 SBT) - Thèng kª kÕt qu¶ häc tËp cuèi k× I cña b¹n cïng bµn vµ em. a)TÝnh sè trung b×nh céng cña ®iÓm trung b×nh céng c¸c m«n cña b¹n cïng bµn vµ em. b)Cã nhËn xÐt g× vÒ kÕt qu¶ vµ kh¶ n¨ng häc tËp cña em vµ b¹n.. luyÖn tËp. TiÕt 47:. So¹n: Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - KiÕn thøc: Híng dÉn l¹i c¸ch lËp b¶ng vµ c«ng thøc tÝnh sè trung b×nh céng (c¸c bíc vµ ý nghÜa cña c¸c kÝ hiÖu). - Kĩ năng : Đa ra một số bảng tần số (không nhất thiết phải nêu rõ dấu hiệu) để HS luyÖn tËp tÝnh sè trung b×nh céng vµ t×m mèt cña dÊu hiÖu. - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, nghiêm túc. B.ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Giáo viên: Bảng phụ ghi sẵn các đề bài tập. Máy tính bỏ túi. - Häc sinh: M¸y tÝnh bá tói. C.TiÕn tr×nh d¹y - häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh Hoạt động 1. KiÓm tra bµi cò (7 phót). HS 1: HS 1: - Nªu c¸c bíc tÝnh sè trung b×nh céng - Tr¶ lêi nh SGK. cña mét dÊu hiÖu ? Nªu c«ng thøc tÝnh sè trung b×nh céng vµ gi¶i thÝch c¸c kÝ.

(24) hiÖu. - Ch÷a bµi tËp 17a (tr.20 SGK) (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô) HS 2: - Nªu ý nghÜa cña sè trung b×nh céng? ThÕ nµo lµ mèt cña dÊu hiÖu. - Ch÷a BT 17b (tr.20 SGK).. GV cho HS c¶ líp nhËn xÐt bµi lµm cña 2 b¹n vµ cho ®iÓm.. - Ch÷a BT 17a (tr.20 SGK) a)§¸p sè X 7 , 68 ph HS 2: - Tr¶ lêi nh SGK. - Ch÷a bµi tËp 17b (tr.20 SGK) TÇn sè lín nhÊt lµ 9, gi¸ trÞ t¬ng øng víi tÇn sè 9 lµ 8. VËy M0= 8. Hoạt động 2 LuyÖn tËp (25 phót). Bµi 12 (tr.6 SBT) GV cho HS quan sát đề bài trên bảng phô. GV: Cho biết để tính điểm trung bình của tõng x¹ thñ ph¶i lµm g× ? GV gäi hai HS lªn b¶ng vµ tÝnh ®iÓm trung b×nh cña tõng x¹ thñ. HS: phải lập bảng tần số và thêm hai cột để tÝnh X. HS1 tÝnh X cña x¹ thñ A. HS2 tÝnh X cña x¹ thñ B. X¹ thñ A Gi¸ TÇn trÞ sè (x) (n) 8 5 9 6 10 9 N=20 X= 184 ≈ 9,2 20. X¹ thñ B Gi¸ TÇn trÞ sè (x) (n) 40 6 2 54 7 1 90 9 5 Tæng 10 12 184 N=20 C¸c tÝch. C¸c tÝch 12 7 45 120 Tæng 184. X= 184 ≈ 9,2 20. GV: Cã nhËn xÐt g× vÒ kÕt qu¶ vµ kh¶ HS: Hai ngêi cã kÕt qu¶ b»ng nhau, nhng x¹ n¨ng cña tõng ngêi ? thủ A bắn đều hơn (điểm chụm hơn), còn ®iÓm cña x¹ thñ B ph©n t¸n h¬n. GV ®a tiÕp bµi tËp sau lªn b¶ng phô: T×m sè trung b×nh céng vµ t×m mèt cña d·y gi¸ trÞ sau b»ng c¸ch lËp b¶ng. 18 26 20 18 24 21 18 21 17 20 19 18 17 30 22 18 21 17 19 26 28 19 26 31 24 22 18 31 18 24 Yêu cầu các nhóm hoạt động thi đua xem nhóm nào làm nhanh và đúng nhất .. HS hoạt động theo nhóm..

(25) Gi¸ trÞ (x) 17 18 19 20 21 22 24 26 28 30 31. TÇn sè C¸ctÝch (n) (xn) 3 51 7 126 3 57 2 40 3 63 2 44 3 72 3 78 X= 1 28 651 =21 , 7 1 30 30 2 62 N= 30 Tæng 651 VËy sè trung b×nh céng lµ X = 21,7 Mèt lµ M0 = 18. Bµi tËp 18 (tr.21 SGK) Cã nhËn xÐt g× vÒ sù kh¸c nhau gi÷a b¶ng này và những bảng "tần số" đã Bµi tËp 18 (tr.21 SGK) biÕt ? GV giíi thiÖu: B¶ng nµy ta gäi lµ b¶ng ph©n phèi ghÐp líp. GV tiÕp tôc giíi thiÖu c¸ch tÝnh sè trung b×nh céng trong trêng hîp nµy nh SGK. TÝnh sè trung b×nh cña gi¸ trÞ nhá nhÊt vµ lín nhÊt cña mçi líp thay cho gi¸ trÞ x. Nh©n sè trung b×nh cña mçi líp víi tÇn sè t¬ng øng. Cộng tất cả các tích vừa tìm đợc và chia cho sè c¸c gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu. GV tiếp tục cho HS độc lập tính toán và đọc kết quả. Sau đó đa lời giải mẫu lên bảng phụ.. ChiÒu cao. Gi¸ trÞ trug b×nh. TÊn sè. 105 110-120 121-131 132-142 143-153 155. 105 115 126 137 148 155. 1 7 35 45 11 1 N=100. C¸c tÝch. 105 805 4410 6165 1628 X= 155 13268 13268 100.

(26) 132 ,68( cm). Hoạt động 3 Hớng dẫn HS sử dụng máy tính bỏ túi để tính gi¸ trÞ trung b×nh X trong bµi to¸n thèng kª (10 phót). GV trë l¹i bµi tËp 13 (tr.6 SBT) TÝnh gi¸ trÞ trung b×nh X X¹ thñ A: m1 x1 +m2 x2 +. ..+mk x k m1 +m2+ .. .+mk X = 5 . 8+6 . 9+9 . 10 5+6+9. X=. HS lµm theo chØ dÉn cña GV.. TÝnh trªn m¸y: GV híng dÉn häc sinh tÝnh trªn m¸y. Hoạt động 4 Híng dÉn vÒ nhµ (3 phót). - ¤n l¹i bµi . - Lµm bµi tËp sau: Điểm thi HK môn toán của lớp 7D đợc ghi trong bảng nh sau: 6 3 8 5 5. 5 8 7 5 5. 4 2 7 5 8. 7 4 7 9 8. 7 6 4 8 5. 6 8 10 9 9. 8 2 8 7 7. 5 6 7 9 5. 8 3 3 9 5. a)LËp b¶ng "tÇn sè" vµ b¶ng "tÇn suÊt" cña dÊu hiÖu. b)TÝnh sè trung b×nh céng ®iÓm kiÓm tra cña líp. c)T×m mèt cña dÊu hiÖu. - ¤n tËp ch¬ng III lµm 4 c©u hái «n tËp ch¬ng (tr.22 SGK). - Lµm bµi tËp 20 tr.23 SGK, bµi 14 tr.7 SBT. TiÕt 49: «n tËp ch¬ng III So¹n: Gi¶ng: A. môc tiªu:. - KiÕn thøc: + HÖ thèng l¹i cho HS tr×nh tù ph¸t triÓn vµ kÜ n¨ng cÇn thiÕt trong ch ¬ng. + ¤n l¹i kiÕn thøc cña ch¬ng nh: dÊu hiÖu, tÇn sè, b¶ng tÇn sè, c¸ch tính số trung bình cộng, mốt, biểu đồ. - KÜ n¨ng : LuyÖn tËp mét sè d¹ng to¸n c¬ b¶n cña ch¬ng. - Thái độ : Rèn tính cẩn thận trong vẽ biểu đồ. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Gi¸o viªn : B¶ng phô ghi b¶ng hÖ thèng «n tËp ch¬ng vµ c¸c bµi tËp. + Thíc th¼ng cã chia kho¶ng, phÊn mµu. - Häc sinh : Lµm c¸c c©u hái vµ bµi tËp ë phÇn «n tËp ch¬ng SGK vµ SBT theo yªu cÇu cña GV. + Thíc th¼ng..

(27) C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động I «n tËp lÝ thuyÕt (18 ph). - Muốn điều tra về một dấu hiệu nào đó, em ph¶i lµm nh÷ng viÖc g× ? Tr×nh bµy kết quả thu đợc theo mẫu những bảng nào ? Và làm thế nào để so sánh, đánh giá dấu hiệu đó ? - §Ó cã mét h×nh ¶nh cô thÓ vÒ dÊu hiÖu, em cÇn lµm g× ? GV ®a b¶ng phô b¶ng sau:. HS: Muèn ®iÒu tra vÒ mét dÊu hiÖu nµo đó, đầu tiên em phẳi thu thập số liệu thèng kª, lËp b¶ng sè liÖu ban ®Çu. Tõ đó, lập bảng "tần số", tìm số trung bình céng cña dÊu hiÖu, mèt cña dÊu hiÖu. - §Ó cã mét h×nh ¶nh cô thÓ vÒ dÊu hiÖu dùng biểu đồ.. §iÒu tra vÒ mét dÊu hiÖu. Thu thËp sè liÖu thèng kª - LËp b¶ng sè liÖu ban ®Çu. - T×m c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau. - T×m tÇn sè cña mçi gi¸ trÞ. B¶ng "tÇn sè". Biểu đồ. sè trung b×nh céng,mèt cña dÊu hiÖu ý nghÜa cña thèng kª trong cuéc sèng. - H·y nªu mÉu b¶ng sè liÖu ban ®Çu. GV vÏ l¹i mÉu sè liÖu ban ®Çu trªn b¶ng. STT. §¬n vÞ. Sè liÖu ®iÒu tra. MÉu b¶ng sè liÖu ban ®Çu thêng gåm: STT; §¬n vÞ; Sè liÖu ®iÒu tra..

(28) - TÇn sè cña mét gi¸ trÞ lµ g× ?. - Cã nhËn xÐt g× vÒ tæng c¸c tÇn sè ? B¶ng tÇn sè gåm nh÷ng cét nµo ?. - TÇn sè cña mét gi¸ trÞ lµ sè lÇn xuÊt hiện của giá trị đó trong dãy giá trị của dÊu hiÖu - Tổng các tần số đúng bằng tổng số các đơn vị điều tra (N). - B¶ng tÇn sè gåm nh÷ng cét: gi¸ trÞ (x) vµ tÇn sè (n). Gi¸ trÞ x. TÇn sè (n). C¸c tÝch (xn). X. §Ó tÝnh sè trung b×nh céng cña dÊu hiÖu, Ta cÇn lËp thªm cét tÝch (xn) vµ cét X. ta lµm thÕ nµo ? x n + x n +. ..+ x k nk GV bæ sung vµo b¶ng tÇn sè 2 cét : X = 1 1 2 2 . TÝch (xn) vµ X. N - X tÝnh b»ng c«ng thøc nµo ? - Mèt cña dÊu hiÖu lµ g× ? kÝ hiÖu . - Mèt cña dÊu hiÖu lµ gi¸ trÞ cã tÇn sè lín nhÊt trong b¶ng "tÇn sè"; KÝ hiÖu lµ M0. - Ngời ta dùng biểu đồ làm gì ? - Ngời ta dùng biểu đồ để có một hình ¶nh cô thÓ vÒ gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu vµ tÇn sè. - Em đã biết những loại biểu đồ nào ? - Biểu đồ đoạn thẳng, biểu đồ hình chữ nhật, biểu đồ hình quạt. - Thống kê có hiệu ý nghĩa gì trong đời - Thống kê giúp chúng ta biết đợc tình sèng cña chóng ta ? hình các hoạt động, diễn biến của hiện tợng. Từ đó dự đoán các khả năng xảy ra, gãp phÇn phôc vô con ngêi ngµy cµng tèt h¬n. Hoạt động 2 «n tËp bµi tËp Bµi tËp 20 tr.23 SGK (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô).

(29) GV: Yªu cÇu HS 1 lËp b¶ng "tÇn sè" theo hµng däc vµ nªu nhËn xÐt. Sau đó GV gọi tiếp 2 HS lên bảng: - Dựng biểu đồ đoạn thẳng. - TÝnh sè trung b×nh céng. GV yªu cÇu nh¾c l¹i c¸c bíc tÝnh sè trung b×nh céng cña dÊu hiÖu.. N¨ng suÊt 20 25 30 35 40 45 50. TÇn sè 1 3 7 9 6 4 1 31 HS1. - Nêu các bớc dựng biểu đồ đoạn thẳng.. C¸c tÝch 20 75 210 315 240 180 50. X X = 1090 ≈ 35 31. 1090 HS3. n 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0. GV nhËn xÐt, cho ®iÓm HS.. * Bµi tËp 14 tr.27 SBT (Đa đề bài lên bảng phụ) Cã bao nhiªu trËn trong toµn gi¶i ? 9. 10 =45 2. 20. 25. 30. 35. 40. 45. 50 x. HS líp nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n trªn b¶ng. Bµi 14 SBT. Một HS đọc đề bài. HS: cã 90 trËn.. GV gi¶i thÝch sè trËn lît ®i: trËn. T¬ng tù, sè trËn lît vÒ : 45 trËn. Yêu cầu HS hoạt động nhóm làm các HS hoạt động theo nhóm. c©u c, d, e. C©u b vÒ nhµ lµm. KÕt qu¶: c) Cã 10 trËn (90 - 80 = 10) kh«ng cã bµn th¾ng..

(30) d) X = 272 ≈ 3 (bµn) 90 e) M0 = 3 §¹i diÖn mét nhãm tr×nh bµy bµi lµm. HS líp nhËn xÐt. Hoạt động 3 Híng dÉn vÒ nhµ (2ph). - ¤n tËp lÝ thuyÕt theo b¶ng hÖ thèng «n tËp ch¬ng vµ c¸c c©u hái «n tËp tr.22 SGK. - Lµm l¹i c¸c d¹ng bµi tËp cña ch¬ng. - TiÕt sau kiÓm tra 1 tiÕt. D. Rót kinh nghiÖm:. kiÓm tra ch¬ng iii. TiÕt 50:. So¹n : Gi¶ng:. C©u 1 (3 ®iÓm) a) ThÕ nµo lµ tÇn sè cña mét gi¸ trÞ ? b) Kết quả thống kê số từ dùng sai trong các bài văn của HS lớp 7 đợc cho trong b¶ng sau : Sè tõ sai cña mét bµi 0 1 2 3 4 5 6 7 8 Sè bµi cã tõ sai 6 12 0 6 5 4 2 0 5 Chọn câu trả lời đúng trong các câu sau đây: * Tæng c¸c tÇn sè cña dÊu hiÖu thèng kª lµ : A.36 B.40 C.38 * Sè c¸c gi¸ trÞ kh¸c cña dÊu hiÖu thèng kª lµ: A.8 B.40 C.9 C©u 2 ( 7 ®iÓm) Mét GV theo dâi thêi gian lµm mét bµi tËp (thêi gian tÝnh theo phút) của 30 HS (ai cũng làm đợc) và ghi lại nh sau: 10 5 5 7 9 8. 8 8 9. 8 10 9. 9 9 9. 7 8 9. 8 10 10. 9 7 5. 14 14 5. 8 8 14. a) DÊu hiÖu ë ®©y lµ g× ? b) LËp b¶ng "tÇn sè" vµ nhËn xÐt. c) TÝnh sè trung b×nh céng vµ t×m mèt cña dÊu hiÖu. d) Vẽ biểu đồ đoạn thẳng..

(31) đáp án và biểu điểm C©u 1 (3 ®iÓm) a) Tr¶ lêi nh SGK b) * Tæng c¸c tÇn sè cña dÊu hiÖu thèng kª lµ B.40 * Sè c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu thèng kª lµ C.9 C©u 2 (7 ®iÓm) a) DÊu hiÖu lµ thêi gian lµm mét bµi tËp cña mçi HS. b) B¶ng "tÇn sè" 1,5 Thêi gian (x) 5 7 8 9 10 14 TÇn sè (n) 4 3 8 8 4 3 NhËn xÐt: - Thêi gian lµm bµi Ýt nhÊt 5 phót - Thêi gian lµm bµi nhiÒu nhÊt : 14 phót - Số đông các bạn đều hoàn thành bài tập trong khoảng từ 8 phút đến 10 phút c) TÝnh sè trung b×nh céng: X 8,6 phót ®iÓm T×m mèt : M0 = 8 vµ 9 d) Vẽ biểu đồ đoạn thẳng. 1 ®iÓm 1 ®iÓm 1 ®iÓm 1 ®iÓm ®iÓm. N = 30. 1,5 0,5 ®iÓm 2 ®iÓm. đề ii C©u 1 (3 ®iÓm) a) Nªu c¸c bíc tÝnh sè trung b×nh céng cña mét dÊu hiÖu. b) Điểm thi giải bài toán nhanh của 20 HS lớp 7A đợc cho bởi bảng sau: §iÓm 6. 7. 4. 8. 9. 7. 10 4. 9. 8. 6. 9. 5. 8. 9. 7. 10 9. 7. 8. Dïng c¸c sè liÖu trªn tr¶ lêi c¸c c©u hái sau ®©y: * Sè c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu lµ: A.7 B.8 C.20 * TÇn sè HS cã ®iÓm 7 lµ: A.3 B.4 C.5 Câu 2 (7 điểm) Số cân nặng của 20 bạn (tính tròn đến kg) trong một lớp đợc ghi lại nh sau : 32 36 30 32 36 28 30 31 32 30 32 31 45 28 31 31 a) DÊu hiÖu ë ®©y lµ g× ? b) LËp b¶ng "tÇn sè" vµ nhËn xÐt. c) TÝnh sè trung b×nh céng vµ t×m mèt cña dÊu hiÖu. d) Vẽ biểu đồ đoạn thẳng.. 28 32. 32 31. đáp án và biểu điểm C©u 1 (3 ®iÓm) a) Tr¶ lêi nh SGK b) Sè c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau cña dÊu hiÖu lµ A.7. 1 ®iÓm 1 ®iÓm.

(32) TÇn sè HS cã ®iÓm 7 lµ B.4 C©u 2 (7 ®iÓm) a) DÊu hiÖu sè c©n nÆng cña mçi b¹n b) B¶ng tÇn sè:. 1 ®iÓm 1 ®iÓm 1,5 ®iÓm. Sè c©n (x) 28 30 31 32 36 45 TÇn sè (n) 3 3 5 6 2 1 NhËn xÐt: - Ngêi nhÑ nhÊt: 28 kg - Ngêi nÆng nhÊt: 45 kg - Nãi chung sè c©n nÆng cña c¸c b¹n vµo kho¶ng từ 30 kg đến 32 kg. c) TÝnh sè trung b×nh céng vµ t×m mèt cña dÊu hiÖu X 31,9 kg ®iÓm M0 = 32 d) Vẽ biểu đồ đoạn thẳng ch¬ng iv. N = 20 0,5 ®iÓm. 1,5 2 ®iÓm. biểu thức đại số TiÕt 51:. khái niệm về biểu thức đại số So¹n : Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - Kiến thức: Hiểu đợc khái niệm về biểu thức đại số. - Kĩ năng : Tự tìm đợc một số ví dụ về biểu thức đại số. - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, nghiêm túc trong học tập. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Gi¸o viªn : B¶ng phô ghi bµi tËp sè 3 <26> - Häc sinh : Nghiªn cøu tríc bµi häc. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động I giíi thiÖu ch¬ng (2 ph). GV: Trong chơng "Biểu thức đại số" ta sÏ nghiªn cøu c¸c néi dung sau: - Khái niệm về biểu thức đại số. HS nghe GV giíi thiÖu. - Giá trị của một biểu thức đại số. - §¬n thøc - §a thøc. - Các phép tính cộng trừ đơn, đa thức, nhân đơn thức..

(33) - Cuèi cïng lµ nghiÖm cña ®a thøc. Néi dung bµi h«m nay lµ "Kh¸i niÖm vÒ biểu thức đại số". Hoạt động 2 1) nh¾c l¹i vÒ biÓu thøc (5 phót). GV: ở các lớp dới ta đã biết các số đợc nèi víi nhau bëi dÊu c¸c phÐp tÝnh: Céng, trõ, nh©n, chia, n©ng lªn luü thõa, lµm thµnh mét biÓu thøc. VËy h·y lÊy vÝ dô vÒ mét biÓu thøc. HS: 5 + 3 - 2 25 : 5 + 7  2 122 . 47 4 . 32 - 7 . 5 v.v... GV: Những biểu thức trên còn đợc gọi là biÓu thøc sè. GV yªu cÇu HS lµm vÝ dô tr.24 SGK. - Một HS đọc ví dụ tr.24 SGK. - Mét HS tr¶ lêi : BiÓu thøc sè biÓu thÞ chu vi hình chữ nhật, đó là: 2. (5 + 8) (cm) - HS viÕt: 3. (3 + 2) (cm2) Hoạt động 3 2) khái niệm về biểu thức đại số (25 ph). GV: Nªu bµi to¸n: ViÕt biÓu thøc biÓu thÞ chu vi cña h×nh ch÷ nhËt cã hai c¹nh liªn tiÕp lµ 5 (cm) HS lªn b¶ng viÕt biÓu thøc: vµ a (cm). 2 . (5 + a) GV: Khi a = 2 ta cã biÓu thøc trªn biÓu thÞ chu vi h×nh ch÷ nhËt nµo ? HS: Khi a = 2 ta cã biÓu thøc trªn biÓu thÞ chu vi h×nh ch÷ nhËt cã 2 c¹nh b»ng 5 GV hái t¬ng tù víi a = 3,5. (cm) vµ 2 (cm). GV: BiÓu thøc 2(5 + a) lµ mét biÓu thøc Mét HS kh¸c tr¶ lêi. đại số. Ta có thể dùng biểu thức trên để biÓu thÞ chu vi cña c¸c h×nh ch÷ nhËt cã mét c¹nh b»ng 5, c¹nh cßn l¹i lµ a (a lµ một số nào đó). GV: §a ?2 lªn b¶ng phô yªu cÇu c¶ líp cùng làm. Sau đó gọi một HS lên bảng. ?2. HS lªn b¶ng lµm: Gäi a (cm) lµ chiÒu réng cña h×nh ch÷ nhËt (a > 0) th× chiÒu dµi cña h×nh ch÷ nhËt lµ a + 2 (cm). DiÖn tÝch cña h×nh ch÷ nhËt : GV: Nh÷ng biÓu thøc: a + 2; a (a + 2) lµ a (a + 2) (cm2) những biểu thức đại số. GV: Trong to¸n häc, vËt lÝ... ta thêng gÆp những biểu thức mà trong đó ngoài các sè, c¸c kÝ hiÖu phÐp to¸n céng, trõ, nh©n,.

(34) chia, n©ng lªn luü thõa , cßn cã c¶ c¸c chữ (đại diện cho các số), ngời ta gọi những biểu thức nh vậy là biểu thức đại sè. GV: Cho HS nghiªn cøu vÝ dô tr.25 SGK GV: Yªu cÇu HS lÊy c¸c vÝ dô biÓu thøc đại số. GV vµ HS c¶ líp kiÓm tra vÝ dô nªu cña cả lớp và nhận xét đánh giá. GV cho HS lµm ?3 tr 25 SGK gäi hai HS lªn b¶ng viÕt.. GV: Trong các biểu thức đại số, các chữ đại diện cho những số tuỳ ý nào đó, ngời ta gäi nh÷ng ch÷ nh vËy lµ biÕn sè (hay gäi t¾t lµ biÕn). GV Trong những biểu thức đại số trên, ®©u lµ biÕn. GV: Cho HS đọc phần chú ý tr.25 SGK.. Hai HS lªn b¶ng viÕt, mçi HS viÕt 2 vÝ dô vÒ biÓu thøc ®ai sè. ?3. HS1: C©u a : a) Quãng đơng đi đợc sau x (h) của một « t« ®i víi vËn tèc 30 km/h lµ 30.x (km). HS2: C©u b: b) Tổng quãng đờng đi đợc của một ngời, biết ngời đô đi bộ trong x(h) với vận tốc 5 km/h và sau đó đi bằng ô tô trong y(h) víi vËn tèc 35 km/h lµ 5.x + 35.y (km).. HS: BiÓu thøc a + 2 ; a (a + 2) cã a lµ biÕn. BiÓu thøc 5x + 35y cã x vµ y lµ biÕn. - Một HS đọc phần chú ý, các HS khác xem SGK.. Hoạt động 4 Cñng cè (12 ph). GV cho HS đọc phần "Có thể em cha biÕt". Cho HS lµm bµi tËp 1 tr.26 SGK, gäi ba HS lªn b¶ng lµm bµi.. GV cho HS cả lớp nhận xét, đánh giá. Sau đó làm bài tập 2 tr.26 SGK.. Trß ch¬i : GV ®a hai b¶ng phô cã ghi bµi 3 tr.26 SGK, tæ chøc trß ch¬i "thi nèi nhanh". Có hai đội chơi, mỗi đội gồm 5 HS. Yªu cÇu cña bµi to¸n. Nèi c¸c ý 1), 2),..., 5) víi a), b)...e) sao cho chóng cã cïng ý nghÜa.. HS1: C©u a. a) Tæng cña x vµ y lµ: x + y. HS2: C©u b. b) TÝch cña x vµ y lµ: x.y HS3: C©u c. c) TÝch cña tæng x vµ y víi hiÖu x vµ y lµ: (x + y) (x - y). Bµi 2. HS lªn b¶ng: Diện tích hình thang có đáy lớn là a, đáy nhỏ là b, đờng cao là h (a, b, h có cùng đơn vị đo) là : (a+ b). h 2.

(35) Luật chơi: Mỗi HS đợc ghép đôi 2 ý một lÇn, HS sau cã thÓ söa bµi cña b¹n liÒn trớc. Đội nào làm đúng và nhanh hơn là đội thắng. x - yTÝch cña x vµ y 5y TÝch cña 5 vµ y xy Tæng cña 10 vµ x 10 + xTÝch cña tæng x vµ y víi hiÖu cña x vµ y HiÖu (x + y)(x - y)cña x vµ y Hoạt động 6 Híng dÉn vÒ nhµ (1 ph) - Nắm vững khái niệm thế nào là biểu thức đại số. - Lµm bµi tËp 4, 5 (tr.27 SGK). Bµi tËp 1,2,3,4,5 (tr.9,10 SBT). - Đọc trớc bài : Giá trị của một biểu thức đại số.. TiÕt 52:. Giá trị của một biểu thức đại số So¹n : Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - Kiến thức: HS hiểu thế nào là giá trị của một biểu thức đại số. - Kĩ năng : HS biết cách tính giá trị của một biểu thức đại số, biết cách trình bày lêi gi¶i cña bµi to¸n. - Thái độ : Rèn tính cẩn thận. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Giáo viên : Bảng phụ để ghi bài tập. - Học sinh : Học và làm bài đầy đủ. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động I.

(36) Kiểm tra và đặt vấn đề (12 ph). GV gäi HS 1 lªn b¶ng ch÷a bµi tËp 4 HS1: Lªn b¶ng ch÷a bµi tËp. tr.27 SGK. Nhiệt độ lúc mặt trời lặn của ngày đó H·y chØ râ c¸c biÕn trong biÓu thøc. là: t + x - y (độ). * C¸c biÕn trong biÓu thøc lµ t, x, y. HS2: Ch÷a bµi 5 SGK. HS2: a) Số tiền ngời đó nhận đợc trong một quý lao động, đảm bảo đủ ngày công và làm việc có hiệu suất cao đợc thởng là 3.a + m (đồng) b) Số tiền ngời đó nhận đợc sau hai quý lao động và bị trừ vì nghỉ 1 ngày không phÐp lµ: 6.a - n (đồng). GV cho HS cả lớp đánh giá cho điểm bài hai b¹n võa ch÷a. GV: NÕu víi l¬ng mét th¸ng lµ a = 500 000®, vµ thëng lµ m = 100 000® cßn ph¹t n = 50 000®. Em hãy tính số tiền ngời công nhân đó nhận đợc ở câu a và câu b trên. GV gäi 2 HS lªn b¶ng tÝnh. Hai HS lªn b¶ng lµm bµi HS1 lµm c©u a. NÕu a = 500 000 m = 100 000 th× 3.a +m = 3.500 000 + 100 000 = 1500 000 + 100 000 = 1600 000 (®) HS2 lµm c©u b. b) NÕu a = 500 000 n = 50 000 th× 6.a - n = 6 . 500 000 - 50 000 = 3 000 000 - 50 000 = 2 950 000 (®). GV: Ta nãi 1600 000 lµ gi¸ trÞ cña biÓu thøc 3a + m t¹i a = 500 000 vµ m = 100 000. Hoạt động 2 1) giá trị của một biểu thức đại số (10 ph). GV cho HS tự đọc ví dụ 1 tr.27 SGK. Ví dụ 1: HS đọc SGK. GV: Ta nãi 18,5 lµ gi¸ trÞ cña biÓu thøc 2m + n t¹i n = 0,5 hay cßn nãi: t¹i m = 9 vµ n = 0,5 th× gi¸ trÞ cña biÓu thøc 2m + n lµ 18,5. GV cho HS lµm vÝ dô 2 tr.27 SGK. VÝ dô 2: TÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc 3x2 - 5x + 1 t¹i x = -1 vµ x = 1 . 2.

(37) GV gäi 2 HS lªn b¶ng tÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc t¹i x = -1 vµ t¹i x = 1 . 2. HS1: Thay x = -1 vµo biÓu thøc 3x2 - 5x + 1 ta cã : 3. (-1)2 - 5(-1) + 1 = 3 + 5 + 1 = 9. VËy gi¸ trÞ cña biÓu thøc t¹i x = -1 lµ 9. HS2: Thay x = 1 vµo biÓu thøc 2 3x2 - 5x + 1 1 2 1 − 5. +1 2 2 = 3. 1 − 5 +1 4 2 3 10 4 − 3 = − + = . 4 4 4 4. ta cã: 3.. () (). VËy gi¸ trÞ cña biÓu thøc t¹i x = GV: VËy muèn tÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc đại số khi biết giá trị của các biến trong biểu thức đã cho ta làm thế nào ?. 1 2. lµ. −3 . 4. Hoạt động 3 2) ¸p dông (6 ph) GV cho HS lµm ?1 tr.28 SGK. Sau đó gọi HS lên bảng thực hiện.. ?1 TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc 3x2 - 9x t¹i x = 1; x = 1 . 3 HS1: Thay x = 1 vµo biÓu thøc 3x2 - 9x = 3.12 - 9.1 =3-9 = - 6. HS2: Thay x = 1 vµo biÓu thøc 3. 2 3x2 - 9x = 3 1 −9 . 1. (3). GV cho HS lµm ?2 tr.28 SGK.. 3. = 1 -3=-2 2 3 3 HS: lµm ?2 Gi¸ trÞ cña biÓu thøc x2y t¹i x = -4 vµ y.

(38) = 3 lµ : (-4)2.3 = 48. Hoạt động 4 LuyÖn tËp (15 ph). GV tæ chøc trß ch¬i GV viÕt s·n bµi tËp 6 tr.28 SGK vµo 2 bảng phụ, sau đó cho hai đội thi tính nhanh và điền vào bảng để biết tên nhà to¸n häc nnæi tiÕng cña ViÖt Nam. ThÓ lÖ thi: - Mỗi đội cử 9 ngời, xếp hàng lần lợt ở hai bªn. - Mỗi đội làm ở một bảng, mỗi HS tính gi¸ trÞ mét biÓu thøc råi ®iÒn c¸c ch÷ t¬ng øng vµo c¸c « trèng ë díi. - Đội nào tính đúng và nhanh là thắng.. Các đội tham gia thực hiện tính ngay trªn b¶ng. N: x2 = 32 = 9 T: y2 = 42 = 16 ¡: 1 ( xy+ z )= 1 ( 3. 4 +5)=8,5 2 2 L: x2 - y2 = 32 - 42 = -7 M: √ x2 + y 2= √32 + 42= √ 25=5 £: 2z2 + 1 = 2.52 + 1 = 51 H: x2 + y2 = 32 + 42 = 25 V: z2 - 1 = 52 - 1 = 24 I: 2(y + z) = 2 (4 +5) = 18.. -7 L. 16 T. 51 £. 24 V. 8,5 ¡. 9 N. 25 H. 18 I. 51 £. 5 M. Hoạt động 5 Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph). - Lµm bµi tËp 7,8,9 tr.29 SGK vµ bµi 8,9,10,11,12 tr.10,11 SBR. - §äc phÇn "Cã thÓ em cha biÕt". To¸n häc víi søc kháe con ngêi tr.29 SGK. - Xem tríc bµi : §¬n thøc. D. rót kinh nghiÖm:. TiÕt 53:. đơn thức So¹n : Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - Kiến thức: + Nhận biết đợc một biểu thức đại số nào đó là đơn thức. + Nhận biết đợc đơn thức thu gọn. Nhận biết đợc phần hệ số, phần biến của đơn thức. - Kĩ năng : + Biết nhân hai đơn thức. + Biết cách viết một đơn thức ở dạng cha thu gọn thành đơn thức thu gän..

(39) - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, nghiêm túc trong học tập. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Gi¸o viªn : B¶ng phô . - Học sinh : Học và làm bài đầy đủ. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động I KiÓm tra (5ph). GV nªu c©u hái kiÓm tra: Bµi sè 9: TÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc: a) Để tính giá trị của biểu thức đại số khi 2 3 1 biÕt gi¸ trÞ cña c¸c biÕn trong biÓu thøc x y + xy t¹i x = 1 vµ y = 2 . đã cho, ta làm thế nào ? Thay x = 1 vµ y = 1 vµo biÓu thøc ta b) Ch÷a bµi tËp sè 9 tr.29 SGK. 2 cã: x2y3 + xy = 12. 1 2. 3. (). + 1.. 1 2. =. 1 1 5 + = . 8 2 8. Hoạt động 2 1. đơn thức (10 ph) GV ®a ?1 tr.30 SGK lªn b¶ng phô. GV bæ sung thªm c¸c biÓu thøc sau: 9; 3 ; x; y. 6 Yêu cầu sắp xếp các biểu thức đã cho lµm hai nhãm. GV yêu cầu HS hoạt động theo nhóm. Mét nöa líp viÕt c¸c biÓu thøc cã chøa phÐp céng, phÐp trõ, cßn nöa líp viÕt c¸c biÓu thøc cßn l¹i.. HS hoạt động theo nhóm Nhãm 1 Nh÷ng biÓu thøc cã chøa phÐp céng, phÐp trõ: 3 - 2y; 10x + y; 5 (x + y). Nhãm 2 Nh÷ng biÓu thøc cßn l¹i. 4x2y; − 3 x2y3x; 2x2. GV: C¸c biÓu thøc nhãm 2 võa viÕt lµ các đơn thức. Cßn c¸c biÓu thøc ë nhãm 1 võa viÕt không phải là đơn thức.. 5. 2x2y; -2y; 9; 3 ; x; y. 5. (− 12 ). y3x.

(40) GV: Vậy theo em thế nào là đơn thức?. HS: Đơn thức là biểu thức đại số chỉ gồm mét sè, hoÆc mét biÕn, hoÆc mét tÝch gi÷a c¸c sè vµ c¸c biÕn. GV: Số 0 có phải là đơn thức không ? Vì HS: Số 0 cũng là một đơn thức vì số 0 sao ? còng lµ 1 sè. GV: Số 0 đợc gọi là đơn thức không. GV cho HS đọc chú ý SGK. HS: Chó ý: Số 0 đợc gọi là đơn thức không. GV yªu cÇu HS lµm ?2 HS lấy ví dụ về các đơn thức. Cho một số ví dụ về đơn thức (chú ý lấy các đơn thức khác dạng). GV: Cñng cè l¹i b»ng bµi tËp 10 tr.32 SGK. HS: B¹n B×nh viÕt sai mét vÝ dô (5 - x)x 2, không phải là đơn thức vì có chứa phép trõ. Hoạt động 3 2. đơn thức thu gọn (10 ph) GV: Xét đơn thức 10x6y3. Trong đơn thức trên có mấy biến ? Các biến đó có mặt mấy lần, và đợc viết díi d¹ng nµo ? GV: Ta nói đơn thức 10x6y3 là đơn thức thu gän. 10: là hệ số của đơn thức. x6y3: là phần biến của đơn thức. GV: Vậy thế nào là đơn thức thu gọn ?. HS: Trong đơn thức 10x6y3 có hai biến x, y, các biến đó có mặt một lần dới dạng mét luü thõa víi sè mò nguyªn d¬ng.. HS: Đơn thức thu gọn là đơn thức chỉ gåm tÝch cña mét sè víi c¸c biÕn, mµ mỗi biến đã đợc nâng lên luỹ thừa với số mò nguyªn d¬ng. GV: §¬n thøc thu gän gåm mÊy phÇn ? HS: §¬n thøc thu gän gåm 2 phÇn: phÇn hÖ sè vµ phÇn biÕn. GV: Cho ví dụ về đơn thức thu gọn, chỉ HS lấy vài ví dụ về đơn thức thu gọn và ra phần hệ số và phần biến của mỗi đơn chỉ ra phần hệ số, phần biến của các đơn thøc. thøc. GV yêu cầu HS đọc phần " Chú ý " tr.31 Một HS đọc "Chú ý" SGK. SGK. Nhấn mạnh: Ta gọi một số là đơn thức thu gän. Trong những đơn thức ở ?1 (nhóm 2) HS trả lời: những đơn thức nào là đơn thức thu gọn, + Những đơn thức thu gọn là: những đơn thức nào cha ở dạng thu gọn? 4xy2; 2x2y; -2y; 9; 3 ; x; y. Với mỗi đơn thức thu gọn , hãy chỉ ra 5 phÇn hÖ sè cña nã. C¸c hÖ sè cña chóng lÇn lît lµ: 4; 2; -2; 9; 3 ; 1; 1; 5 + Những đơn thức cha ở dạng thu gọn là: - 3 x2y3x; 2x2 − 1. 5 Cho HS lµm bµi tËp sè 12 tr.32 SGK. Bµi 12. GV: Gọi 2 HS lần lợt đứng tại chỗ trả lời. ( 2). y3x.

(41) c©u a.. Hai đơn thức: 2,5x2y; 0,25x2y2. HÖ sè: 2,5 vµ 0,25. PhÇn biÕn: x2y; x2y2. GV gọi HS đọc kết quả câu b. Tính giá b) Giá trị của đơn thức 2,5x2y tại x = 1; trị của mỗi đơn thức trên tại x = 1; y = -1 y = -1 là -2,5. * Giá trị của đơn thức 0,25x2y2 tại x = 1; y = -1 lµ 0,25. Hoạt động 4 3. bậc của đơn thức (7 ph) GV: Cho đơn thức 2x5y3z. Hỏi: Đơn thức trên có phải là đơn thức HS: Đơn thức 2x5y3z là đơn thức thu gọn. thu gọn không ? Hãy xác định phần hệ 2 lµ hÖ sè. sè vµ phÇn biÕn? Sè mò cña mçi biÕn. x5y3z lµ phÇn biÕn. Sè mò cña x lµ 5; cña y lµ 3; cña z lµ 1 GV: Tæng c¸c sè mò cña c¸c biÕn lµ 5 + 3 + 1 = 9. Ta nói 9 là bậc của đơn thức đã cho. HS: Bậc của đơn thức có hệ số khác 0 là GV: Thế nào là bậc của đơn thức có hệ tổng số mũ của tất cả các biến có trong sè kh¸c 0 ? đơn thức đó. GV: * Số thực khác 0 là đơn thức bậc 0 ( ví dô 9; 3 ). 5 * Số 0 đợc coi là đơn thức không có bậc. HS: -5 là đơn thức bậc 0. GV: Hãy tìm bậc của các đơn thức sau: 5 2 x y là đơn thức bậc 3. -5; - 5 x2y; 2,5x2y 9 9 2,5x2y là đơn thức bậc 3. 9x2yz; - 1 x6y6. 9x2yz là đơn thức bậc 4. 2 - 1 x6y6 là đơn thức bậc 12. 2. Hoạt động 5 4. nhân hai đơn thức (6 ph) GV: Cho hai biÓu thøc: A = 32.167 B = 34.166. Dùa vµo c¸c quy t¾c vµ c¸c tÝnh chÊt cña phÐp nh©n em h·y thùc hiÖn phÐp tÝnh nh©n biÓu thøc A víi B.. HS lªn b¶ng lµm. A.B = (32.167) . ( 34.166) = (32.34) . (167.166) = 36.1613.. GV: B»ng c¸ch t¬ng tù , ta cã thÓ thùc hiện phép nhân hai đơn thức. GV: Cho 2 đơn thức 2x2y và 9xy4. Em HS nêu cách làm..

(42) hãy tìm tích của 2 đơn thức trên.. (2x2y) . (9xy4) = (2.9) . (x2.x) . (y.y4) = 18.x3y5. GV: Vậy muốn nhân hai đơn thức ta làm HS: Muốn nhân hai đơn thức ta nhân hệ thÕ nµo ? sè víi nhau, nh©n c¸c phÇn biÕn víi nhau. GV: Yêu cầu HS đọc phần chú ý tr.32 HS đọc Chú ý tr.32 SGK. SGK. Hoạt động 6 LuyÖn tËp (5 ph) GV yªu cÇu HS lµm bµi 13 tr.32 SGK. Gäi 2 HS lªn b¶ng lµm c©u a vµ c©u b.. HS1: C©u a a). (− 13 x y) . (2xy ) = = (− 1 . 2 ) . (x .x) . (y.y ) 3 2. 3. 2. 3. = - 2 x3y4 cã bËc lµ 7. 3 HS2: C©u b b). ( 14 x y ) 3. 1 .(− 2) . (x3y3) . (y.y5) 4 = - 1 x6y6 cã bËc lµ 12. 2. = GV: Em h·y cho biÕt c¸c kiÕn thøc cÇn n¾m v÷ng trong bµi häc nµy. Sau đó GV yêu cầu HS nhắc lại các khái niệm và kĩ năng đó.. . (-2x3y5). [. ]. Hoạt động 7 Híng dÉn vÒ nhµ - N¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña bµi. - Lµm c¸c bµi tËp 11 tr.32 SGK vµ 14, 15, 16, 17, 18 tr.11, 12 SBT. - Đọc trớc bài " Đơn thức đồng dạng ".. TiÕt 54:. đơn thức đồng dạng So¹n : Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - Kiến thức: Hiểu thế nào là đơn thức đồng dạng..

(43) - Kĩ năng : Biết cộng, trừ các đơn thức đồng dạng. - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, nghiêm túc trong học tập. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Gi¸o viªn : B¶ng phô ghi s½n bµi tËp 18 tr.35 SGK. - Häc sinh : B¶ng nhãm + bót viÕt b¶ng. C. TiÕn tr×nh d¹y häc:. - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động I KiÓm tra (7 ph). GV kiÓm tra HS1: HS1 lªn b¶ng kiÓm tra. a) Thế nào là đơn thức? a) Đơn thức là một biểu thức đại số chỉ Cho ví dụ một đơn thức bậc 4 với các gồm một số, hoặc một biến, hoặc một biÕn x; y; z. tÝch gi÷a c¸c sè vµ c¸c biÕn. VÝ dô : -2x2yz. b) Ch÷a bµi tËp 18a tr.12 SBT b) Ch÷a bµi tËp: Tính giá trị đơn thức 5x2y2 tại x = -1 và 1 2 2y2 = 5. (-1)2. 5x = 5 =1 1 . − 1 4 4 2 y= − . 2 GV: KiÓm tra HS2: HS2 lªn b¶ng kiÓm tra. a) Thế nào là bậc của đơn thức có hệ số a) Bậc của đơn thức có hệ số khác 0 là kh¸c 0. tæng sè mò cña tÊt c¶ c¸c biÕn cã trong đơn thức đó. b) Muốn nhân hai đơn thức ta làm thế b) Muốn nhân hai đơn thức ta nhân các nµo ? hÖ sè víi nhau vµ c¸c phÇn biÕn víi nhau c) Ch÷a bµi tËp: c) Ch÷a bµi tËp 17 tr.12 SBT Viết các đơn thức sau dới dạng thu gän. * − 2 xy2z. (-3x2y)2 2 2 2 2 3 * − xy z. (-3x y) 3 = − 2 xy2z.9x4y2 * x2yz. (2xy)2z 3 = -6 x5y4z. * x2yz. (2xy)2z = x2yz.4x2y2z = 4x4y3z2. HS nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n.. ( ). Hoạt động 2 1) đơn thức đồng dạng (10 ph) GV ®a ?1 lªn b¶ng phô HS hoạt động nhóm. Cho đơn thức 3x2yz. a) Hãy viết ba đơn thức có phần biến Viết hai nhóm đơn thức theo yêu cầu của.

(44) giống phần biến của đơn thức đã cho. b) Hãy viết ba đơn thức có phần biến khác phần biến của đơn thức đã cho. GV: Các đơn thức viết đúng theo yêu cầu của câu a là các ví dụ đơn thức đồng d¹ng. Các đơn thức viết đúng theo yêu cầu câu b không phải là đơn thức đồng dạng với đơn thức đã cho. GV: Theo em thế nào là hai đơn thức đồng dạng.. ?1 Treo mét sè b¶ng nhãm tríc líp.. HS quan s¸t c¸c vÝ dô vµ tr¶ lêi. Hai đơn thức đồng dạng là hai đơn thức cã hÖ sè kh¸c kh«ng vµ cã cïng phÇn biÕn. GV: Em hãy lấy ví dụ ba đơn thức đồng HS tự lấy ví dụ. d¹ng. GV: Nªu chó ý tr.33 SGK. Các số khác 0 đợc coi là các đơn thức HS nghe giảng. đồng dạng. Ví dụ: -2; 1 ; 0,5 đợc coi là các đơn 3 thức đồng dạng. HS: Bạn Phúc nói đúng vì hai đơn thức GV cho HS lµm ?2 tr.33 SGK 0,9xy2 vµ 0,9x2y cã phÇn hÖ sè gièng (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô). nhau nhng phÇn biÕn kh¸c nhau nªn không đồng dạng. Cñng cè: GV cho HS lµm bµi tËp 15 tr.34 SGK. (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô). Xếp các đơn thức sau thành từng nhóm HS lên bảng làm các đơn thức đồng dạng: Nhãm 1 : 5 x2y; − 1 x2y; x2y; − 2 3 2 5 5 2 1 x y; xy2; − x2y; -2xy2; 2y; x 3 2 1 Nhãm 2: xy2; -2xy2; 1 xy2. x2y; xy2; − 2 x2y; xy. 4. 5. 4. Hoạt động 3 2) cộng trừ các đơn thức đồng dạng (17 ph) GV cho HS tù nghiªn cøu SGK phÇn 2 "Cộng trừ các đơn thức đồng dạng" trong ba phót råi tù rót ra quy t¾c. Sau đó GV hỏi: Để cộng (hay trừ ) các đơn thức đồng dạng ta làm thế nào ? GV: Em hãy vận dụng quy tắc đó để cộng các đơn thức sau: a) xy2 + (-2xy2) + 8xy2 b) 5ab - 7ab - 4ab. HS tự đọc phần 2 "Cộng trừ các đơn thức đồng dạng" tr.34 SGK. HS: Để cộng (hay trừ ) các đơn thức đồng dạng , ta cộng (hay trừ ) các hệ số víi nhau vµ gi÷ nguyªn phÇn biÕn. Hai HS lªn b¶ng lµm. a) xy2 + (-2xy2) + 8xy2 = (1 - 2 + 8) xy2 = 7xy2 b) 5ab - 7ab - 4ab = (5 - 7 - 4)ab = -6ab..

(45) GV: Cho HS lµm ?3 tr.34 SGK * Ba đơn thức xy3; 5xy3; 7xy3 có đồng HS: Ba đơn thức xy3; 5xy3; 7xy3 là ba d¹ng hay kh«ng? v× sao? đơn thức đồng dạng vì nó có phần biến gièng nhau, hÖ sè kh¸c 0. * Hãy tính tổng ba đơn thức đó. HS: xy3 + 5xy3 + (-7xy3) = -xy3. Chó ý: Cã thÓ kh«ng cÇn bíc trung gian [ 1+ 5+(− 7) ] xy3 để HS rèn kĩ năng tÝnh nhÈm. GV: Cho HS làm nhanh bài 16 tr.34 HS đứng tại chỗ trả lời SGK. 25xy2 + 55xy2 + 75xy2 = 155xy2. Yêu cầu HS đứng tại chỗ tính nhanh GV: §a bµi tËp 17 tr.35 SGK lªn b¶ng phô. Bµi 17 (tr.35 SGK) TÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc sau ®©y t¹i x = 1 vµ y = -1 1 5 x y - 3 x5y + x5y. 2 4 GV: Muèn tÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc ta lµm thÕ nµo? HS c¶ líp lµm vµo vë Hai HS lªn b¶ng tÝnh. HS1: C¸ch 1: TÝnh trùc tiÕp. Thay x = 1 vµ y = -1 vµo biÓu thøc ta cã: 1 .15. (-1) - 3 .15. (-1) + 15. (-1) 2. 4. = − 1 + 3 − 1 = − 2 + 3 − 4 =− 3 . 2 4 4 4 4 4 GV: Ngoµi c¸ch b¹n võa nªu, cßn c¸ch HS2: C¸ch 2: Thu gän biÓu thøc tríc nµo tÝnh nhanh h¬n kh«ng? 1 5 x y - 3 x5y + x5y 2. =. (. 4 1 3 − +1 2 4. ). x5y = 3 x5y. 4. thay x = 1; y = -1 vµo biÓu thøc 3 GV: Em h·y thùc hiÖn tÝnh gi¸ trÞ biÓu .15 . (-1) = - 3 . 4 4 thức trên theo hai cách, sau đó GV gọi HS: C¸ch 2 lµm nhanh h¬n. hai HS lªn b¶ng lµm theo hai c¸ch. GV: Cho HS nhËn xÐt vµ so s¸nh hai c¸ch lµm trªn. GV: Tríc khi tÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc, ta nên thu gọn biểu thức đó bằng cách cộng (hay trừ ) các đơn thức đồng dạng (nÕu cÇn) råi míi tÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc. Hoạt động 4 Cñng cè (10 ph) GV: Hãy phát biểu thế nào là hai đơn HS phát biểu và cho ví dụ. thức đồng dạng cho ví dụ. GV: Nêu cách cộng (hay trừ ) các đơn HS hoạt động theo nhóm. thức đồng dạng..

(46) Bµi 18 tr.35 SGK. §è GV đa đề bài lên bảng phụ và phát cho các nhóm đề bài 18 tr.35 SGK. C¸c nhãm lµm nhanh vµ ®iÒn ngay kÕt quả vào giấy đợc phát. Bµi lµm cña c¸c nhãm: T¸c gi¶ cña cuèn §¹i ViÖt sö kÝ. V: 2x2 + 3x2 - 1 x2 = 9 x2. ¦: 5xy - 1 xy + xy = 17 xy 2 2 3 3 2 2 2 U: -6x y - 6x y = - 12 x y N: - 1 x2 + x2 = 1 x2 £: 3xy2 - (-3xy2) = 6xy2 2 2 1 2 1 2 2 H: xy - 3xy + 5xy = 3xy L: − x + − x2 = − x 2 3 2 3 ¡: 7y z + (-7y z ) = 0 5 5 5. (. −. 2 2 x 5. 9 2. 6xy2. 0. 1 2 x 2. £. 17 x - 12 x2y 3. 3xy. x2 L. ). y. V. ¡. GV kiÓm tra bµi lµm cña mét sè nhãm, nhËn xÐt.. N H ¦ U §¹i diÖn mét nhãm tr×nh bµy bµi. HS nhËn xÐt.. Hoạt động 5 Híng dÉn vÒ nhµ (1 ph) - Cần nắm vững thế nào là hai đơn thức đồng dạng. - Làm thành thạo phép cộng, trừ các đơn thức đồng dạng. - Bµi tËp sè 19, 20, 21 tr.36 SGK. Sè 19, 20, 21, 22 tr.12 SBT. D. rót kinh nghiÖm:. TiÕt 55:. luyÖn tËp So¹n : Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - Kiến thức: HS đợc củng cố kiến thức về biểu thức đại số, đơn thức thu gọn, đơn thức đồng dạng. - Kĩ năng : HS đợc rèn kĩ năng tính giá trị của một biểu thức đại số, tính tích các đơn thức, tính tổng và hiệu các đơn thức đồng dạng, tìm bậc của đơn thức. - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, nghiêm túc trong học tập. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Gi¸o viªn : B¶ng phô . - Học sinh : Học và làm bài đầy đủ trớc khi đến lớp. C. TiÕn tr×nh d¹y häc:.

(47) - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động I KiÓm tra (10 ph). HS1. 1) Thế nào là hai đơn thức đồng dạng? 2) Các cặp đơn thức sau có đồng dạng kh«ng? V× sao? a) 2 x2y vµ - 2 x2y.. HS1 1) Hai đơn thức đồng dạng là hai đơn thøc cã hÖ sè kh¸c 0 vµ cã cïng phÇn biÕn. a) 2 x2y và - 2 x2y có đồng dạng vì 3 3 3 3 cã cïng phÇn biÕn. b) 2xy vµ 3 xy b) 2xy và 3 xy có đồng dạng vì có 4 4 cïng phÇn biÕn. c) 5x vµ 5x2 c) 5x và 5x2 không đồng dạng vì phần 2 2 d) -5x yz vµ 3xy z biÕn kh¸c nhau. d) -5x2yz và 3xy2z không đồng dạng vì HS 2 phÇn biÕn kh¸c nhau. 1) Muốn cộng, trừ các đơn thức đồng HS2 d¹ng ta lµm thÕ nµo ? 1) Để cộng, trừ các đơn thức đồng dạng, ta céng (hay trõ ) c¸c hÖ sè víi nhau vµ 2) Tính tổng và hiệu các đơn thức sau: gi÷ nguyªn phÇn biÕn. 2 2 2 a) x + 5x + (-3x ) 2) Tổng và hiệu các đơn thức: a) x2 + 5x2 + (-3x2) = (1 + 5 - 3)x2 = 3x2 1 b) xyz - 5xyz xyz 2 b) xyz - 5xyz - 1 xyz = GV và HS nhận xét , đánh giá cho điểm.. =. 2 1 1 −5 − xyz 2 1 −4 xyz. 2. (. ). Hoạt động 2 LuyÖn tËp - cñng cè (34 ph) GV cho HS lµm bµi 19 tr.36 SGK GV gọi một HS đứng tại chỗ đọc đề bài. GV: Muèn tÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc 16x2y5 - 2x3y2 t¹i x = 0,5; y = -1 ta lµm thÕ nµo?. Bµi 19 tr.36 SGK. HS: Muèn tÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc ta thay gi¸ trÞ x = 0,5; y = -1 vµo biÓu thøc råi thùc hiÖn c¸c phÐp tÝnh trªn c¸c sè. HS lªn b¶ng lµm. Thay x = 0,5; y = -1 vµo biÓu thøc 16x2y5 - 2x3y2 = 16(0,5)2 . (-1)5 - 2(0,5)3 . (-1)2.

(48) = 16.0,25. (-1) - 2.0,125.1 = - 4 - 0,25 = - 4,25 1 GV: Cßn c¸ch nµo tÝnh nhanh h¬n HS: §æi x = 0,5 = 2 ; y = -1 th× khi kh«ng? thay vµo biÓu thøc cã thÓ rót gän dÔ dàng đợc. Thay x = 1 ; y = -1 vµo biÓu thøc 2 16x2y5 - 2x3y2 3 1 2 . (-1)5 - 2. 1 . (-1)2 2 2 = 16. 1 . (-1) - 2. 1 .1 4 8 17 1 = -4 - 1 = − =− 4 4 4 4. = 16.. GV tæ chøc "Trß ch¬i to¸n häc". Luật chơi: Có hai đội chơi, mỗi đội có 5 b¹n, chØ cã 1 viªn phÊn chuyÒn tay nhau viÕt. - Ba b¹n ®Çu lµm c©u 1. - B¹n thø 4 lµm c©u 2. - B¹n thø 5 lµm c©u 3. Mỗi bạn chỉ đợc viết một lần. Ngời sau đợc phép chữa bài bạn liền trớc. Đội nào làm nhanh, đúng kết quả, đúng luật chơi, có kỉ luật tốt là đội th¾ng. §Ò bµi ®a lªn b¶ng phô. Cho đơn thức -2x2y. 1) Viết 3 đơn thức đồng dạng với đơn thøc -2x2y. 2) Tính tổng của ba đơn thức đó. 3) Tính giá trị của đơn thức tổng vừa tìm đợc tại x = -1 và y = 1. GV cho HS lµm bµi 21 (tr.36 SGK) GV gäi mét HS lªn b¶ng.. (). (). HS nghe GV phæ biÕn luËt ch¬i.. 10 HS xếp thành hai đội chuẩn bị tham gia trß ch¬i.. Hai đội tiến hành chơi theo luật quy định. HS líp theo dâi, kiÓm tra. Bµi 21. Mét HS lªn b¶ng , HS kh¸c lµm bµi vµo vë: 3 xyz2 + 1 xyz2 + − 1 xyz2 4 2 4  3 1  1         =  4 2  4   xyz2. (. GV cho bµi bæ sung. Thu gän biÓu thøc: x2 - 1 x2 - 2x2 2. =. ( 12 + 12 ). ). xyz2. = xyz2 HS kh¸c tiÕp tôc lªn b¶ng lµm bµi. GV cho HS lµm bµi 22 (tr.36 SGK).

(49) Gọi một HS đọc yêu cầu của bài. 1 2 1 2 2 2 GV: Muốn tính tích của các đơn thức ta x - 2 x - 2x = 1 − 2 −2 x lµm thÕ nµo? = − 3 x2 . 2 GV: Thế nào là bậc của đơn thức? Bµi 22.. (. ). Hai HS lªn b¶ng lµm bµi HS1: c©u a. a) 12 x4y4. 5 xy. GV gäi hai HS lªn b¶ng lµm.. 15. 9 12 5 . = . (x4.x) . (y2.y) 15 9 = 4 x5y3. 9 §¬n thøc 4 x5y3 cã bËc lµ 8. 9. (. ). HS2: c©u b. b) GV ®a bµi 23 tr.36 SGK vµ bµi 23 tr.13 SBT lªn b¶ng phô yªu cÇu HS ®iÒn kÕt qu¶ vµo « trèng. Bài tập: Điền các đơn thức thích hợp vào « trèng. a) 3x2y + = 5x2y b. - 2x2 = -7x2. c). + 5xy = -3xy. d). +. +. e). +. - x2z = 5x2z. = x5. −.  2 4 1   xy   7 x2y.  5. 1 2 − . − . (x2.x) . (y.y4) 7 5 = 2 x3y5. 35 2 §¬n thøc x3y5 cã bËc lµ 8. 35. =. [ ( )]. HS líp nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n. Bµi 23 HS lÇn lît lªn b¶ng ®iÒn vµo « trèng. a) 3x2y + 2x2y = 5x2y b) -5x2 - 2x2 = -7x2. Chó ý : C©u d vµ c©u e cã thÓ cã nhiÒu c) -8xy + 5xy = -3xy kÕt qu¶. GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i: d) 3x5 + -4x5 + 2x5 = x5 - Thế nào là hai đơn thức đồng dạng. - Muốn cộng hay trừ các đơn thức đồng e) 4x2z + 2x2z - x2z = 5x2z d¹ng ta lµm thÕ nµo ?. HS ph¸t biÓu nh SGK. Hoạt động 3 Híng dÉn vÒ nhµ - Bµi tËp 19, 20, 21, 22, 23 tr.12, 13 SBT..

(50) - §äc tríc bµi " §a thøc " tr.36 SGK. D. rót kinh nghiÖm:. ®a thøc. TiÕt 56:. So¹n : Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - Kiến thức: HS nhận biết đợc đa thức thông qua một số ví dụ cụ thể. - KÜ n¨ng : BiÕt thu gän ®a thøc, t×m bËc cña ®a thøc. - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, nghiêm túc trong học tập. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Gi¸o viªn : ChuÈn bÞ h×nh vÏ tr.36 SGK. - Học sinh : Học và làm bài đầy đủ. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động I 1. ®a thøc(10 ph). GV ®a h×nh vÏ tr.36 SGK.. x. y. GV: H·y viÕt biÓu thøc biÓu thÞ diÖn tÝch cña h×nh t¹o bëi mét tam gi¸c vu«ng vµ HS lªn b¶ng viÕt.

(51) x2 + y2 + 1 xy.. hai h×nh vu«ng dùng vÒ phÝa ngoµi cã 2 cạnh lần lợt là x, y cạnh của tam giác đó. GV: Cho đơn thức: 5 2 x y; xy2; xy; 5 3 Em hãy lập tổng các đơn thức đó. GV: Cho biÓu thøc x2y - 3xy + 3x2y - 3 + xy - 1 x + 5 2 GV: Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c phÐp tÝnh trong biÓu thøc trªn?. 2. HS lªn b¶ng 5 2 x y + xy2 + xy + 5 3. HS: BiÓu thøc x2y - 3xy + 3x2y - 3 + xy - 1 x + 5 2 GV: biểu thức này là một tổng các đơn gồm phép cộng, phép trừ các đơn thức. thức. Vậy ta có thể viết nh thế nào để thấy rõ điều đó. GV: C¸c biÓu thøc x2y + (-3xy) + 3x2y + (-3) + xy x2 + y2 + 1 xy 2 + −1x + 5 5 2 2 2 x y + xy + xy + 5. ( ). 3. x2y - 3xy + 3x2y - 3 + xy - 1 x + 5 2 là những ví dụ về đa thức , trong đó mỗi đơn thức gọi là một hạng tử. GV: ThÕ nµo lµ mét ®a thøc? GV: Cho ®a thøc x2y - 3xy + 3x2 + x3y - 1 x + 5 2 H·y chØ râ c¸c h¹ng tö cña ®a thøc.. HS: Đa thức là một tổng của những đơn thức. Mỗi đơn thức trong tổng gọi là một hạng tử của đa thức đó.. GV: §Ó cho gän ta cã thÓ kÝ hiÖu ®a thøc bằng các chữ cái in hoa nh A, B, M, N, P, HS: Các hạng tử của đa thức đó là: Q,... x2y; 3xy ; 3x2 ; x3y ; 1 x ; 5. 2 VÝ dô: P = x2 + y2 + 1 xy. 2 GV cho HS lµm ?1 tr.37 SGK. GV: Nªu Chó ý tr.37 SGK. Mỗi đơn thức đợc coi là một đa thức. Hoạt động 2 2) thu gän ®a thøc (10 ph) GV: Trong ®a thøc N = x2y - 3xy + 3x2y - 3 + xy - 1 x + 5 2.

(52) Có những hạng tử nào đồng dạng với HS: Hạng tử đồng dạng với nhau là: nhau? +x2y vµ 3x2y -3xy vµ xy -3 vµ -5. GV: Hãy thực hiện cộng các đơn thức đồng dạng trong đa thức N. GV gäi mét HS lªn b¶ng lµm. Mét HS lªn b¶ng lµm: N = x2y - 3xy + 3x2y - 3 + xy - 1 x + 5 2. N = 4x2y - 2xy - 1 x + 2. 2 HS líp nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n. GV: Trong ®a thøc HS: Trong đa thức đó không còn hạng tử 1 2 4x y - 2xy x + 2. có còn hai hạng nào đồng dạng với nhau. 2 tử nào đồng dạng với nhau không? GV: Ta gäi ®a thøc 4x2y - 2xy - 1 x + 2 lµ d¹ng thu gän 2 cña ®a thøc N. GV cho HS lµm ?2 tr.37 SGK. HS lµm bµi vµo vë. Mét HS lªn b¶ng lµm ?2 Thu gän ®a thøc sau: Q = 5x2y - 3xy + 1 x2y - xy + 5xy 2. 1 x 3. + 1 + 2 x 2. -. 3. 1 4. Q = 5 1 x2y + xy + 1 x + 1 . 2. 3. 4. Hoạt động 3 3. bËc cña ®a thøc (12 ph) GV: Cho ®a thøc M = x2y5 - xy4 + y6 + 1. GV: Em h·y cho biÕt ®a thøc M cã ë HS: §a thøc M ë d¹ng thu gän v× trong d¹ng thu gän kh«ng? V× sao? M không còn hạng tử đồng dạng với nhau. GV: Em h·y chØ râ c¸c h¹ng tö cña ®a HS: thøc M vµ bËc cña mçi h¹ng tö. H¹ng tö: x2y5 cã bËc 7 H¹ng tö: -xy4 cã bËc 5 H¹ng tö: y6 cã bËc 6 H¹ng tö: 1 cã bËc 0. GV: Bậc cao nhất trong các bậc đó là HS: Bậc cao nhất trong các bậc đó là bậc bao nhiªu? 7 cña h¹ng tö x2y5. GV: Ta nãi 7 lµ bËc cña ®a thøc M..

(53) GV: VËy bËc cña ®a thøc lµ g×?. HS: BËc cña ®a thøc lµ bËc cña h¹ng tö cã bËc cao nhÊt trong d¹ng thu gän cña đa thức đó.. GV: Cho HS lµm ?3 tr.38 SGK theo nhãm. HS hoạt động theo nhóm. 1 3 3 5 2 5 Chó ý HS cã thÓ kh«ng ®a vÒ d¹ng thu Q = -3x - 2 x y - 4 xy + 3x + 2 gän cña Q, GV cÇn söa cho HS. Q = - 1 x3y - 3 xy2 + 2 GV: Cho HS đọc phần chú ý trong tr.38 Đa thức2Q có bậc 44. SGK. HS: Chó ý. - Số 0 cũng đợc gọi là đa thức không và kh«ng cã bËc. - Khi t×m bËc cña ®a thøc , tríc hÕt ta phải thu gọn đa thức đó. Hoạt động 4 Cñng cè (12 ph) GV cho HS lµm bµi 24 tr.38 SGK.. GV cho HS lµm bµi 25 tr.38 SGK. (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô). Một HS đọc đề bài. HS c¶ líp lµm bµi vµo vë. Hai HS lªn b¶ng lµm c©u a vµ b. HS1: a) Sè tiÒn mua 5kg t¸o vµ 8kg nho lµ: (5x + 8y) 5x + 8y lµ mét ®a thøc. HS2: b) Sè tiÒn mua 10 hép t¸o vµ 15 hép nho lµ: (10.12)x + (15.10)y = 120x + 150y 120x + 150y lµ mét ®a thøc. Bµi 25 HS1: a) 3x2 - 1 x + 1 + 2x - x2 2. = 2x2 + 3 x + 1 cã bËc 2. 2 HS2: 2 7x3 - 3x3 + 6x3 - 3x2 GV cho HS lµm bµi 28 tr.38 SGK (§Ò b) 3x= +10x 3 cã bËc 3. bµi ®a lªn b¶ng phô). Bµi 28 HS c¶ líp suy nghÜ vµ tr¶ lêi. HS: Cả hai bạn đều sai vì hạng tử bậc cao nhÊt cña ®a thøc M lµ x4y4 cã bËc 8. Vậy bạn Sơn nhận xét đúng. Hoạt động 4 Híng dÉn vÒ nhµ (1 ph). - Bµi tËp 26, 27 tr.38 SGK. - Bµi tËp: 24, 25, 26, 27, 28 tr.13 SBT. - §äc tríc bµi " Céng trõ ®a thøc " tr.39 SGK..

(54) - ¤n l¹i c¸c tÝnh chÊt cña phÐp céng c¸c sè h÷u tØ.. TiÕt 57:. céng trõ ®a thøc So¹n : Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - KiÕn thøc: HS biÕt céng trõ ®a thøc. - Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng bỏ dấu ngoặc đằng trớc có dấu "+" hoặc dấu "-", thu gän ®a thøc, chuyÓn vÕ ®a thøc. - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, nghiêm túc trong học tập. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Gi¸o viªn : B¶ng phô ghi bµi tËp, phÊn mµu. - Häc sinh : ¤n tËp quy t¾c dÊu ngoÆc, c¸c tÝnh chÊt cña phÐp céng. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động I KiÓm tra (10 ph). GV: Nªu c©u hái kiÓm tra: HS 1: 1) ThÕ nµo lµ ®a thøc ? Cho vÝ dô.. 2) Ch÷a bµi tËp 27 tr.38 SGK.. HS 1 lªn b¶ng. 1) Đa thức là một tổng của những đơn thức. Mỗi đơn thức trong tổng gọi là một hạng tử của đa thức đó. (HS tự lấy ví dụ vÒ ®a thøc). 2) Ch÷a bµi tËp 27 tr.38 SGK. Thu gän P P = 1 x2y + xy2 - xy + 1 xy2 - 5xy 3. 1 2 xy 3 P=( 1 3. 2. - 1 )x2y + (1 + 1 )xy2 - (1 3. 2. + 5)xy 3 P= xy2 - 6xy 2 TÝnh gi¸ trÞ cña P t¹i x = 0,5; y = 1. Thay x = 0,5 = 1 ; y = 1 vµo P ta cã : 2.

(55) HS 2 1) - ThÕ nµo lµ d¹ng thu gän cña ®a thøc ? - BËc cña ®a thøc lµ g× ? 2) Ch÷a bµi tËp 28 tr.13 SBT.. GV nhËn xÐt vµ cho ®iÓm HS. GV đặt vấn đề: Đa thức: x5 + 2x4 - 3x2 - x4 + 1 - x đã đợc viết thành tổng của hai đa thức: x5 + 2x4 - 3x2 - x4 va 1 - x vµ hiÖu cña hai ®a thøc: x5 + 2x4 - 3x2 vµ x4 - 1 + x. VËy ngîc l¹i, muèn céng, trõ ®a thøc ta lµm nh thÕ nµo ? §ã lµ néi dung bµi h«m nay .. P = 3 . 1 .12 - 6. 1 .1 2 2 3 12 − 9 − = 4 4 4. 2. P= HS 2 tr¶ lêi: 1) - D¹ng thu gän cña ®a thøc lµ mét ®a thức trong đó không còn hạng tử nào đồng dạng. - BËc cña ®a thøc lµ bËc cña h¹ng tö có bậc cao nhất trong đa thức đó ở dạng thu gän. 2) Bµi 28 tr.13 SBT. (HS cã thÓ viÕt nhiÒu c¸ch) VÝ dô: a) x5 + 2x4 - 3x2 - x4 + 1 - x = (x5 + 2x4 - 3x2 - x4) + (1 - x) b) x5 + 2x4 - 3x2 - x4 + 1 - x = (x5 + 2x4 - 3x2) - (x4 - 1 + x) - HS c¶ líp nhËn xÐt c©u tr¶ lêi vµ bµi lµm cña b¹n.. Hoạt động 2 1. céng hai ®a thøc (10 ph) VÝ dô: Cho hai ®a thøc: M = 5x2y + 5x - 3 N = xyz - 4x2y + 5x - 1 2 TÝnh M + N GV yêu cầu HS tự nghiên cứu cách làm HS cả lớp tự đọc tr.39 SGK. tr×nh bµy: bài của SGK, sau đó gọi HS lên bảng Một HS lên bảng 2y + 5x - 3) + M + N = (5x tr×nh bµy. + (xyz - 4x2y + 5x - 1 ) 2 = 5x2y + 5x - 3 + xyz - 4x2y + 5x - 1 2. = (5x2y - 4x2y) + (5x + 5x) + xyz + + (- 3 - 1 ) 2. = x2y + 10x + xyz - 3 1 2 GV: Em h·y gi¶i thÝch c¸c bíc lµm cña HS gi¶i thÝch c¸c bíc lµm: m×nh. - Bỏ dấu ngoặc đằng trớc có dấu "+". - ¸p dông tÝnh chÊt giao ho¸n vµ kÕt hîp cña phÐp céng. GV giới thiệu kết quả là tổng của hai đa - Thu gọn các hạng tử đồng dạng. thøc M, N..

(56) GV: Cho P = x2y + x3 - xy2 + 3 vµ Q = x3 + xy2 - xy - 6 TÝnh tæng P + Q.. HS thùc hiÖn tÝnh P + Q. KÕt qu¶ P + Q = 2x3 + x2y - xy - 3. ?1. Hai HS lªn b¶ng tr×nh bµy bµi lµm cña m×nh. GV: Ta đã biết cộng hai đa thức, còn trừ HS lớp nhận xét. hai ®a thøc lµm thÕ nµo ? GV yªu cÇu HS lµm ?1 tr.39 SGK. ViÕt hai ®a thøc råi tÝnh tæng cña chóng.. Hoạt động 3 2. trõ hai ®a thøc (13 ph) GV: ViÕt lªn b¶ng: HS ghi bµi vµo vë. Cho hai ®a thøc: P = 5x2y - 4xy2 + 5x - 3 Vµ Q = xyz - 4x2y + xy2 + 5x - 1 . 2 §Ó trõ hai ®a thøc P vµ Q ta viÕt nh sau: P - Q = (5x2y - 4xy2 + 5x - 3) - (xyz - 4x2y + xy2 + 5x - 1 ) 2 GV: Theo em, ta làm tiếp thế nào để đợc HS: Em bỏ ngoặc rồi thu gọn đa thức. P - Q? HS lªn b¶ng lµm bµi: P - Q = (5x2y - 4xy2 + 5x - 3) - (xyz - 4x2y + xy2 + 5x - 1 ) 2 = 5x2y - 4xy2 + 5x - 3 - xyz + 4x2y - xy2 - 5x + 1 2. = 9x2y - 5xy2 - xyz - 2 1 . GV lu ý HS khi bỏ dấu ngoặc đằng trớc có dấu " - " phải đổi dấu tất cả các hạng tö trong ngoÆc. 9x2y - 5xy2 - xyz - 2 1 2 lµ hiÖu cña hai ®a thøc P vµ Q.. 2. Bµi 31 tr.40 SGK: GV cho HS hoạt động theo nhóm để giải Bài 31 (SGK) bµi to¸n trªn. HS hoạt động theo nhóm. M + N = (3xyz - 3x2 + 5xy - 1) + (5x2 + xyz - 5xy + 3 - y) = 3xyz - 3x2 + 5xy - 1 + 5x2 + xyz - 5xy + 3 - y = 4xyz + 2x2 - y + 2 M - N = (3xyz - 3x2 + 5xy - 1) - (5x2 + xyz - 5xy + 3 - y) = 3xyz - 3x2 + 5xy - 1 - 5x2.

(57) - xyz + 5xy - 3 + y = 2xyz + 10xy - 8x2 + y - 4 N - M = (5x2 + xyz - 5xy + 3 - y) - (3xyz - 3x2 + 5xy - 1) = 5x2 + xyz - 5xy + 3 - y - 3xyz + 3x2 - 5xy + 1 = - 2xyz - 10xy + 8x2 - y + 4 NhËn xÐt: M - N vµ N - M lµ hai ®a thøc đối nhau. GV kiÓm tra bµi lµm cña vµi nhãm. §¹i diÖn nhãm lªn tr×nh bµy. GV cho HS làm ?2 tr.40 SGK. Sau đó, HS lớp nhận xét. gäi hai HS lªn viÕt kÕt qu¶ cña m×nh trªn ?2. b¶ng. Hai HS lªn b¶ng lµm bµi. Hoạt động 4 Cñng cè (10 ph) GV cho HS lµm bµi 29 tr.40 SGK. Bµi 29 (SGK). GV gäi hai HS lªn b¶ng thùc hiÖn c©u a HS 1: vµ c©u b. a) (x + y) + (x - y) = x + y + x - y = 2x HS 2: b) (x + y) - (x - y) = x + y - x + y = 2y GV cho HS lµm bµi 32 tr.40 SGK c©u a. Bµi 32 . GV: Muèn t×m ®a thøc P ta lµm thÕ nµo? HS: V× P + (x2 - 2y2) = x2 - y2 + 3y2 - 1 Nªn P lµ hiÖu cña hai ®a thøc x2 - y2 + 3y2 - 1 vµ x2 - 2y2 Hãy thực hiện phép tính đó. Gäi HS lªn b¶ng tr×nh bµy. HS: P + (x2 - 2y2) = x2 - y2 + 3y2 - 1 P = (x2 - y2 + 3y2 - 1) - (x2 - 2y2) P = x2 - y2 + 3y2 - 1 - x2 + 2y2 P = 4y2 - 1 GV: Bµi to¸n trªn cßn cã c¸ch nµo tÝnh HS: Thu gän ®a thøc vÕ ph¶i trîc råi kh«ng ? tÝnh. Hãy thực hiện phép tính đó. HS: P + (x2 - 2y2) = x2 - y2 + 3y2 - 1 P + x2 - 2y2 = x2 + 2y2 - 1 P = x2 + 2y2 - 1 - x2 + 2y2 P = 4y2 - 1 GV cho HS nhËn xÐt hai c¸ch gi¶i. Lu ý: Nªn viÕt ®a thøc díi d¹ng thu gän råi míi thùc hiÖn phÐp tÝnh. Hoạt động 5 Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph) - Bµi tËp 32(b), bµi 33 tr.40 SGK vµ bµi 29, 30 tr.13 SBT. - Chú ý: Khi bỏ dấu ngoặc, đằng trớc có dấu "-" phải đổi dấu tất cả các hạng tử trong ngoÆc..

(58) - ¤n l¹i quy t¾c céng trõ sè h÷u tØ. D. Rót kinh nghiÖm:. luyÖn tËp. TiÕt 58:. So¹n : Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - Kiến thức: HS đợc củng cố kiến thức về đa thức; cộng, trừ đa thức. - Kĩ năng : HS đợc rèn kĩ năng tính tổng, hiệu các đa thức, tính giá trị của đa thức - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, nghiêm túc trong học tập. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Gi¸o viªn : B¶ng phô . - Học sinh : Học và làm bài đầy đủ. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động I 1.ch÷a bµi tËp (10 ph). GV nªu yªu cÇu kiÓm tra. Hai HS lªn b¶ng kiÓm tra. HS 1 ch÷a bµi 33 tr.40 SGK. HS1: Ch÷a bµi 33 (SGK). GV hái thªm: Nªu quy t¾c céng (hay TÝnh tæng cña hai ®a thøc: trừ) các đơn thức đồng dạng. a) M = x2y + 0,5xy3 - 7,5x3y2 + x3 N = 3xy3 - x2y + 5,5x3y2 M + N = (x2y + 0,5xy3 - 7,5x3y2 + x3) + (3xy3 - x2y + 5,5x3y2) = x2y + 0,5xy3 - 7,5x3y2 + x3 + 3xy3 - x2y + 5,5x3y2 = 3,5xy3 - 2x3y2 + x3 5 b) P = x + xy + 0,3y2 - x2y3 - 2 Q = x2y3 + 5 - 1,3y2 P + Q = (x5 + xy + 0,3y2 - x2y3 - 2) + (x2y3 + 5 - 1,3y2). HS 2 ch÷a bµi 29 tr.13 SBT.. = x5 + xy + 0,3y2 - x2y3 - 2 +x2y3 + 5 - 1,3y2 = x5 + xy - y2 + 3 HS 2 ch÷a bµi 29 tr.13 SBT a) A + (x2 + y2) = 5x2 + 3y2 - xy A = (5x2 + 3y2 - xy) - (x2 + y2).

(59) GV nhËn xÐt, cho ®iÓm HS.. A = 5x2 + 3y2 - xy - x2 - y2 A = 4x2 + 2y2 - xy b) A - (xy + x2 - y2) = x2 + y2 A = (x2 + y2) + (xy + x2 - y2) A = x2 + y2 + xy + x2 - y2 A = 2x2 + xy HS c¶ líp nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n. Hai HS trong một bàn đổi vở để kiểm tra bài cho nhau. Hoạt động 2 LuyÖn tËp (34 ph). * Bµi 35 tr.40 SGK (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô) GV bæ sung thªm c©u: c) TÝnh N - M. * Bµi 35. HS c¶ líp lµm bµi vµo vë. Ba HS lªn b¶ng lµm, mçi HS lµm mét c©u. HS1: TÝnh M + N M + N = (x2 - 2xy + y2) + (y2 + 2xy + x2 + 1) = x2 - 2xy + y2 + y2 + 2xy + x2 + 1 = 2x2 + 2y2 + 1 HS 2: TÝnh M - N M - N = (x2 - 2xy + y2) - (y2 + 2xy + x2 + 1) = x2 - 2xy + y2 - y2 - 2xy - x2 - 1 = -4xy - 1 HS 3: TÝnh N - M N - M = (y2 + 2xy + x2 + 1) - (x2 - 2xy + y2) = y2 + 2xy + x2 + 1 - x2 + 2xy - y2 = 4xy + 1 GV yªu cÇu HS nhËn xÐt vÒ kÕt qu¶ cña HS nhËn xÐt: §a thøc M - N vµ N - M cã hai ®a thøc: M - N vµ N - M. từng cặp hạng tử đồng dạng trong hai đa thức có hệ số đối nhau. Qua bµi tËp trªn GV lu ý HS: ban ®Çu nên để hai đa thức trong ngoặc, sau đó mới bỏ dấu ngoặc để tránh nhầm dấu. * Bµi 36 tr.41 SGK. * Bµi 36. (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô). HS: Ta cần thu gọn đa thức, sau đó thay GV: Muốn tính giá trị của mỗi đa thức ta giá trị của các biến vào đa thức đã thu lµm nh thÕ nµo ? gän råi thùc hiÖn c¸c phÐp tÝnh. GV cho HS c¶ líp lµm bµi vµo vë, gäi HS c¶ líp lµm bµi vµo vë, hai HS lªn hai HS lªn b¶ng lµm c©u a vµ c©u b. b¶ng lµm bµi. HS1: a) x2 + 2xy - 3x3 + 2y3 + 3x3 - y3 = x2 + 2xy + y3 Thay x = 5 vµ y = 4 vµo ®a thøc ta cã: x2 + 2xy + y3 = 52 + 2.5.4 + 43 = 25 + 40 + 64 = 129. HS2:.

(60) * Bµi 37 tr.41 SGK. GV tæ chøc cho HS thi ®ua gi÷a c¸c nhãm viÕt c¸c ®a thøc bËc 3 víi hai biÕn x, y và có 3 hạng tử. Nhóm nào viết đợc nhiÒu ®a thøc tho¶ m·n yªu cÇu cña ®Çu bµi trong cïng thêi gian 2 phót lµ th¾ng cuéc. GV vµ HS ch÷a bµi cña c¸c nhãm, nhËn xét và đánh giá. * Bµi 38 tr.41 SGK. (Đa đề bài lên màn hình) GV: Muốn tìm đa thức C để C + A = B ta lµm thÕ nµo ? Gäi 2 HS lªn b¶ng thùc hiÖn yªu cÇu a vµ b.. Yêu cầu HS xác định bậc của đa thức C ë hai c©u a vµ b.. GV cho HS lµm bµi 33 tr.14 SBT. Tìm các cặp giá trị (x, y) để các đa thức sau nhËn gi¸ trÞ b»ng 0. a) 2x + y - 1 b) x - y - 3 a) GV: Theo em ta cã bao nhiªu cÆp sè (x, y) để giá trị của đa thức 2x + y - 1 b»ng 0 ? H·y cho vÝ dô.. b) xy - x2y2 + x4y4 - x6y6 + x8y8 t¹i x = -1; y = -1. xy - x2y2 + x4y4 - x6y6 + x8y8 = xy - (xy)2 + (xy)4 - (xy)6 + (xy)8 mµ xy = (-1) . (-1) = 1 VËy gi¸ trÞ cña biÓu thøc : = 1 - 12 + 1 4 - 16 + 1 8 =1-1+1-1+1 = 1. * Bµi 37. C¸c nhãm viÕt ra b¶ng nhãm c¸c ®a thức. Có nhiều đáp án: Ch¼ng h¹n: x3 + y2 + 1; x2y + xy - 2; x2 + 2xy2 + y2; .... * Bµi 38. Một HS đọc đề bài. HS: Muốn tìm đa thức C để C + A = B ta chuyÓn vÕ C = B - A. HS c¶ líp lµm bµi vµo vë, hai HS lªn b¶ng lµm bµi. HS1: a) C = A + B C =(x2 - 2y + xy + 1) + (x2 + y - x2y2 - 1) C = x2 - 2y + xy + 1 + x2 + y - x2y2 - 1 C = 2x2 - x2y2 + xy - y HS2: C©u b b) C + A = B  C = B - A C = (x2 + y - x2y2 - 1) - (x2 - 2y + xy + 1) C = x2 + y - x2y2 - 1 - x2 + 2y - xy - 1 C = 3y - x2y2 - xy - 2 Bµi 33.. a) HS: Có vô số cặp giá trị (x,y) để giá trÞ cña ®a thøc b»ng 0. (HS cã thÓ kh«ng phát hiện đợc điều đó thì GV gợi ý). HS: VÝ dô víi x = 1; y = -1 ta cã: 2x + y - 1 = 2.1 + (-1) - 1 =0 HoÆc víi x = 0; y = 1 ta cã: 2x + y - 1 = 2.0 + 1 - 1 =0 HoÆc víi x = 2; y = -3 ta cã:.

(61) 2x + y - 1 = 2.2 + (-3) - 1 =0. GV: Có vô số cặp (x, y) để giá trị của đa thøc 2x + y - 1 = 0. b) T¬ng tù, GV cho HS gi¶i c©u b. b) Có vô số cặp (x, y) để giá trị của đa thøc x - y - 3 b»ng 0. VÝ dô : (x = 0; y = -3); (x = 1; y = -2); (x = -1; y = -4); ... Sau đó GV yêu cầu HS nhắc lại: Muốn HS: Muốn cộng hay trừ đa thức ta cần céng hay trõ ®a thøc ta lµm nh thÕ nµo? thùc hiÖn c¸c bíc: - ViÕt c¸c ®a thøc trong tõng ngoÆc råi bá dÊu ngoÆc theo qui t¾c. - ¸p dông tÝnh chÊt giao ho¸n vµ kÕt hợp của phép cộng để nhóm các hạng tử đồng dạng. - Thu gọn các đơn thức đồng dạng. Hoạt động 3 Híng dÉn vÒ nhµ (1 ph) - Bµi tËp vÒ nhµ sè 31, 32 tr.14 SBT. - §äc tríc bµi : "§a thøc mét biÕn". D. rót kinh nghiÖm:. TiÕt 59:. ®a thøc mét biÕn So¹n : Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - KiÕn thøc : HS biÕt kÝ hiÖu ®a thøc mét biÕn vµ s¾p xÕp ®a thøc theo lòy thõa gi¶m hoÆc t¨ng cña biÕn. - KÜ n¨ng : BiÕt t×m bËc, c¸c hÖ sè, hÖ sè cao nhÊt, hÖ sè tù do cña ®a thøc mét biÕn. BiÕt kÝ hiÖu gi¸ trÞ cña ®a thøc t¹i mét gi¸ trÞ cô thÓ cña biÕn. - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, nghiêm túc trong học tập. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Giáo viên : + Bảng phụ ghi đề bài. + Hai bảng phụ để tổ chức trò chơi "Thi về đích nhanh nhất". - Học sinh : + Ôn tập khái niệm đa thức, bậc của đa thức, cộng trừ các đơn thức đồng dạng..

(62) C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động I KiÓm tra (5 ph). GV yªu cÇu HS ch÷a bµi tËp 31 tr.14 SBT. TÝnh tæng cña hai ®a thøc sau: Mét HS lªn b¶ng: a) 5x2y - 5xy2 + xy vµ xy - x2y2 + 5xy2 a) (5x2y - 5xy2 + xy) + (xy - x2y2 + 5xy2) GV hái thªm: T×m bËc cña ®a thøc tæng. = 5x2y - 5xy2 + xy + xy - x2y2 + 5xy2 =5x2y + (-5xy2 + 5xy2) + (xy + xy) - x2y2 = 5x2y + 2xy - x2y2. §a thøc cã bËc lµ 4. b) x2 + y2 + z2 vµ x2 - y2 + z2 b) (x2 + y2 + z2) + (x2 - y2 + z2) T×m bËc cña ®a thøc tæng. = x2 + y2 + z2 + x2 - y2 + z2 = (x2 + x2) + (y2 - y2) + (z2 + z2) = 2x2 + 2z2. §a thøc cã bËc lµ 2. GV nhËn xÐt, cho ®iÓm HS. HS líp nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n Hoạt động 2 1. ®a thøc mét biÕn (15 ph) GV: H·y cho biÕt mçi ®a thøc trªn cã HS: §a thøc 5x2y - 5xy2 + xy cã hai biÕn mÊy biÕn sè vµ t×m bËc cña mçi ®a thøc sè lµ x vµ y; cã bËc lµ 3. đó. §a thøc xy - x2y2 + 5xy2 cã hai biÕn sè lµ x vµ y; cã bËc lµ 4. §a thøc x2 + y2 + z2 vµ ®a thøc x2 - y2 + z2 cã ba biÕn sè lµ x, y, z ; cã bËc lµ 2. GV: H·y viÕt c¸c ®a thøc mét biÕn. Tæ 1 viÕt c¸c ®a thøc cña biÕn x, tæ 2 viÕt c¸c ®a thøc cña biÕn y, tæ 3 viÕt c¸c HS viÕt c¸c ®a thøc mét biÕn (theo tæ) ®a thøc cña biÕn z, tæ 4 viÕt c¸c ®a thøc lªn b¶ng phô. cña biÕn t. Mçi HS viÕt mét ®a thøc. GV ®a mét sè ®a thøc HS viÕt lªn b¶ng vµ hái: ThÕ nµo lµ ®a thøc mét biÕn ? HS: §a thøc mét biÕn lµ tæng cña nh÷ng VÝ dô: đơn thức có cùng một biến. 1 A = 7y2 - 3y + 2 lµ ®a thøc cña biÕn y. B = 2x5 - 3x + 7x3 + 4x5 + 1 lµ ®a 2.

(63) thøc cña biÕn x. H·y gi¶i thÝch ë ®a thøc A t¹i sao 1 2 HS: Ta cã thÓ coi 1 = 1 .y0 nªn lại coi là đơn thức của biến y. 2 2 T¬ng tù ë ®a thøc B, ta cã thÓ coi 1 đợc coi là đơn thức của biến y. 1 2 = 1 .x0. 2 2 Vậy mỗi số đợc coi là một đa thức một biÕn. Giới thiệu: để chỉ rõ A là đa thức của biÕn y ta viÕt: A(y). GV hỏi: để chỉ rõ B là đa thức của biến x, ta viÕt nh thÕ nµo ? GV lu ý HS: viÕt biÕn sè cña ®a thøc HS lªn b¶ng viÕt B(x). trong ngoặc đơn . Khi đó, giá trị của đa thức A(y) tại y = -1 đợc kí hiệu là A(-1). Giá trị của đa thức B(x) tại x = 2 đợc kí hiÖu lµ B(2). GV: h·y tÝnh A(-1); B(2). HS tÝnh: A(-1) = 7. (-1)2 - 3 (-1) + 1 2. = 7.1 + 3 + 1 = 10 1 . 2. GV yªu cÇu HS lµm ?1. TÝnh A(5) ; B(-2).. GV yªu cÇu HS lµm tiÕp ?2. T×m bËc cña ®a thøc A(y), B(x) nªu trªn. VËy bËc cña ®a thøc mét biÕn lµ g× ? Bµi tËp 43 tr.43 SGK. (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô).. 2. B(2) = 2.25 - 3.2 + 7.23 + 4.25 + 1 . 2. = 242 1 . 2 ?1. HS tÝnh: KÕt qu¶ A(5) = 160 1 . 2. B(-2) = -241 1 . 2. ?2. HS: A(y) lµ ®a thøc bËc 2. B(x) = 6x5 + 7x3 - 3x + 1 . 2 B(x) lµ ®a thøc bËc 5. HS: BËc cña ®a thøc mét biÕn (kh¸c ®a thức không, đã th gọn) là số mũ lớn nhất của biến trong đa thức đó. Bài 43. HS xác định bậc của đa thức: a) ®a thøc bËc 5. b) ®a thøc bËc 1. c) thu gọn đợc x3 + 1, đa thức bậc 3 d) ®a thøc bËc 0.. Hoạt động 3 2. s¾p xÕp mét ®a thøc (10 ph).

(64) GV yêu cầu các nhóm HS tự đọc SGK, råi tr¶ lêi c©u hái sau : - §Ó s¾p xÕp c¸c h¹ng tö cña mét ®a thøc, tríc hÕt ta thêng ph¶i lµm g× ? - Cã mÊy c¸ch s¾p xÕp c¸c h¹ng tö cña ®a thøc ? Nªu cô thÓ. - Thùc hiÖn ?3 tr.42 SGK.. GV hái thªm: VÉn ®a thøc B(x) h·y s¾p xÕp theo luü thõa gi¶m cña biÕn. ?4 GV yêu cầu HS làm vào vở, sau đó mêi hai HS lªn b¶ng tr×nh bµy.. C¸c nhãm HS th¶o luËn c©u tr¶ lêi vµ lµm ?3 vµo b¶ng phô. - §Ó s¾p xÕp c¸c h¹ng tö cña mét ®a thøc, tríc hÕt ta thêng ph¶i thu gän ®a thøc. - Có hai cách sắp xếp đa thức, đó là sắp xÕp theo luü thõa t¨ng hoÆc gi¶m cña biÕn. ?3. B(x) = 1 - 3x + 7x3 + 6x5. 2 §¹i diÖn mét nhãm tr¶ lêi c©u hái cña GV vµ ®a bµi lµm ?3 lªn tríc líp. HS líp nhËn xÐt, bæ sung. HS s¾p xÕp (nãi miÖng). B(x) = 6x5 + 7x3 - 3x + 1 . 2 ?4 Hai HS lªn b¶ng, mçi HS s¾p xÕp mét ®a thøc. Q(x) = 4x3 - 2x + 5x2 - 2x3 + 1 - 2x3 = (4x3 - 2x3 - 2x3) + 5x2 - 2x + 1 = 5x2 - 2x + 1. R(x) = -x2 + 2x4 + 2x - 3x4 - 10 + x4 = (2x4 - 3x4 + x4) - x2 + 2x - 10 = - x2 + 2x - 10. HS: Hai đa thức Q(x) và R(x) đều là đa thøc bËc 2 cña biÕn x.. GV: H·y nhËn xÐt vÒ bËc cña ®a thøc Q(x) vµ R(x). GV: NÕu ta gäi hÖ sè cña luü thõa bËc 2 lµ a, hÖ sè cña luü thõa bËc 1 lµ b, hÖ sè luü thõa bËc 0 lµ c th× mäi ®a thøc bËc 2 của biến x, sau khi đã sắp xếp theo luỹ thừa giảm của biến đều co dạng : ax2 + bx + c, trong đó a, b, c là các số cho tríc vµ a  0. GV: H·y chØ ra c¸c hÖ sè a, b, c trong HS: ®a thøc Q(x) = 5x2 - 2x + 1 c¸c ®a thøc Q(x) vµ R(x). Cã a = 5; b = -2; c = 1. = -x2 + 2x - 10 GV: C¸c ch÷ a, b, c nãi trªn kh«ng ph¶i Cã a R(x) = -1 ; b = 2 ; c = -10. là biến số, đó là những chữ đại diện cho các số xác định cho trớc, ngời ta gọi nh÷ng ch÷ nh vËy lµ h»ng sè (cßn gäi t¾t lµ h»ng). Hoạt động 4 3. hÖ sè (4 ph). GV: XÐt ®a thøc: P(x) = 6x5 + 7x3 - 3x + 1 2 Yêu cầu một HS đọc phần xét đa thức Sau đó GV giới thiệu nh SGK. P(x) trong tr.42, 43 SGK. GV nhÊn m¹nh: 6x5 lµ h¹ng tö cã bËc cao nhÊt cña P(x) nên hệ số 6 đợc gọi là hệ số cao.

(65) nhÊt.. 1 2. lµ hÖ sè cña luü thõa bËc 0 cßn gäi lµ hÖ sè tù do. GV nªu chó ý SGK. P(x) = 6x5 + 0x4 + 7x3 + 0x2 - 3x + 1 . 2 Ta nãi P(x) cã hÖ sè cña luü thõa bËc 4 vµ bËc 2 b»ng 0. Hoạt động 5 LuyÖn tËp (10 ph) Bµi 39 tr.43 SGK. Bµi 39. Ba HS lÇn lît lªn b¶ng mçi em (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô) lµm mét c©u. Bæ sung thªm c©u c. a) P(x) = 2 + 5x2 - 3x3 + 4x2 - 2 - x3 + 6x5 5 3 3 2 2 c) T×m bËc cña ®a thøc P(x) = 6x + (-3x - x ) + (5x + 4x ) - 2x + 2 T×m hÖ sè cao nhÊt cña P(x) = 6x5 - 4x3 + 9x2 - 2x + 2. b) HÖ sè cña luü thõa bËc 5 lµ 6. HÖ sè cña luü thõa bËc 3 lµ -4 HÖ sè cña luü thõa bËc 2 lµ 9 HÖ sè cña luü thõa bËc 1 lµ -2 HÖ sè tù do lµ 2. Trò chơi "Thi về đích nhanh nhất". c) BËc cña ®a thøc P(x) lµ bËc 5. Néi dung: Thi viÕt nhanh c¸c ®a thøc HÖ sè cao nhÊt cña P(x) lµ 6. mét biÕn cã bËc b»ng sè ngêi cña nhãm LuËt ch¬i: Cö 2 nhãm, mçi nhãm cã tõ 4 đến 6 ngời viết trên một bảng phụ. Mỗi nhãm chØ cã mét bót d¹ hoÆc 1 viªn phÊn chuyÒn tay nhau viÕt, mçi ngêi viÕt mét ®a thøc. Trong 3 phút, nhóm nào viết đợc dúng nhiều nhất đa thức hơn về đích trớc. Hoạt động 6 Híng dÉn vÒ nhµ (1 ph) - N¾m v÷ng c¸ch s¾p xÕp, kÝ hiÖu ®a thøc. BiÕt t×m bËc vµ c¸c hÖ sè cña ®a thøc. - Bµi tËp 40, 41, 42 tr.43 SGK vµ bµi 34, 35, 36, 37 tr.14 SBT. D. rót kinh nghiÖm:. TiÕt 60:. céng vµ trõ ®a thøc mét biÕn So¹n : Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - KiÕn thøc : HS biÕt céng, trõ ®a thøc mét biÕn theo hai c¸ch: + Céng, trõ ®a thøc theo hµng ngang. + Cộng, trừ đa thức đã sắp xếp theo cột dọc. - KÜ n¨ng : RÌn luyÖn c¸c kÜ n¨ng céng, trõ ®a thøc: bá ngoÆc, thu gän ®a thøc, s¾p xÕp c¸c h¹ng tö cña ®a thøc theo cïng mét thø tù, biÕn trõ thµnh céng ... - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, nghiêm túc trong học tập..

(66) B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Giáo viên : + Bảng phụ ghi đề bài. + thíc th¼ng, phÊn mµu. - Học sinh : + Ôn tập quy tắc bỏ dấu ngoặc; thu gọn các đơn thức đồng dạng; céng, trõ ®a thøc. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động I KiÓm tra (7 ph). GV nªu yªu cÇu kiÓm tra: HS1 ch÷a bµi tËp 40 tr.43 SGK. Cho ®a thøc: Q(x) = x2 + 2x4 + 4x3 - 5x6 + 3x2 - 4x - 1 a) S¾p xÕp c¸c h¹ng tö cña Q(x) theo luü thõa gi¶m cña biÕn.. Hai HS lªn b¶ng kiÓm tra. Bµi 43. HS1:. a) Q(x) = x2 + 2x4 + 4x3 - 5x6 + 3x2 - 4x - 1 Q(x) = -5x6 + 2x4 + 4x3 + 4x2 - 4x - 1. b) ChØ ra c¸c hÖ sè kh¸c 0 cña Q(x). b) Hệ số của luỹ thừa bậc 6 là -5 (đó là hÖ sè cao nhÊt). ............... HÖ sè tù do lµ -1 c) T×m bËc cña Q(x) (bæ sung). c) BËc cña Q(x) lµ bËc 6. HS2: Ch÷a bµi tËp 42 tr.43 SGK. Bµi 42. TÝnh gi¸ trÞ cña ®a thøc: HS2: P(x) = x2 - 6x + 9 t¹i x = 3 vµ t¹i x = -3. P(3) = 32 - 6.3 + 9 = 9 - 18 + 9 = 0. P(-3) = (-3)2 - 6. (-3) + 9 = 9 + 18 + 9 = 36. GV nhận xét, cho điểm HS đợc kiểm tra. HS nhận xét bài làm của bạn. Hoạt động 2 1. céng hai ®a thøc mét biÕn (12 ph) GV nªu vÝ dô tr.44 SGK. Cho hai ®a thøc: P(x) = 2x5 + 5x4 - x3 + x2 - x - 1 Q(x) = -x4 + x3 + 5x + 2 H·y tÝnh tæng cña chóng. GV: Ta đã biết cộng hai đa thức từ bài 6. C¸ch 1: HS c¶ líp lµm vµo vë. 5 4 3 2 P(x) + Q(x) = (2x + 5x - x + x - x - 1) Mét HS lªn b¶ng lµm + (-x4 + x3 + 5x + 2) = 2x5 + 5x4 - x3 + x2 - x - 1 Sau đó gọi HS lên bảng làm tiếp. - x4 + x3 + 5x + 2.

(67) = 2x5 + (5x4 - x4) + (-x3 + x3) + x2 + (-x + 5x) + (-1 + 2) = 2x5 + 4x4 + x2 + 4x + 1. GV: Ngoµi c¸ch lµm trªn, ta cã thÓ céng HS nhËn xÐt. đa thức theo cột dọc (chú ý đặt các đơn thức đồng dạng ở cùng một cột). C¸ch 2: HS nghe gi¶ng vµ ghi bµi. P(x) = 2x5 + 5x4 - x3 + x2 - x - 1 + Q(x) = - x4 + x3 + 5x + 2 P(x) + Q(x) = 2x5+ 4x4 + x2 + 4x + 1 GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp 44 tr.45 SGK. Cho hai ®a thøc: P(x) = -5x3 - 1 + 8x4 + x2 3. Q(x) = x2 - 5x - 2x3 + x4 - 2 3 Bµi 44 <SGK>. TÝnh P(x) + Q(x). Nöa líp lµm c¸ch 1 ; nöa líp lµm c¸ch 2 Nöa líp lµm c¸ch 1. (chó ý s¾p xÕp ®a thøc theo cïng mét P(x) + Q(x) = (-5x3 - 1 + 8x4 + x2) thứ tự và đặt các đơn thức đồng dạng ở 3 cïng mét cét). + (x2 - 5x - 2x3 + x4 - 2 ) 3. = -5x3 -. 1 3. + 8x4 + x2 + x2 - 5x. - 2x3 + x4 - 2 3 GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i quy t¾c céng 4 + x4) + (-5x3 - 2x3) + (x2 + x2) = (8x (hay trừ) các đa thức đồng dạng, nhắc nhở HS khi nhóm các đơn thức đồng + (-5x) + (- 1 - 2 ) 3 3 d¹ng thµnh tõng nhãm cÇn s¾p xÕp lu«n. = 9x4 - 7x3 + 2x2 - 5x - 1. Nöa líp sau lµm c¸ch 2. P(x). = 8x4 - 5x3 + x2. - 1. Q(x) = x4 - 2x3 + x2 - 5x GV: Tuú trêng hîp cô thÓ, ta ¸p dông P(x) + Q(x) = 9x4 -7x3 + 2x2 -5x -1. c¸ch nµo cho phï hîp. Hoạt động 3 2. trõ hai ®a thøc mét biÕn (12 ph) VÝ dô: TÝnh P(x) - Q(x). VÝ dô: GV yêu cầu HS tự giải theo cách đã học HS cả lớp làm bài vào vở. ở bài 6, đó là cách 1. Mét HS lªn b¶ng lµm P(x) - Q(x) GV: Ph¸t biÓu quy t¾c bá dÊu ngoÆc cã = (2x5 + 5x4 - x3 + x2 - x - 1). 3 2 3.

(68) dấu "-" đằng trớc.. - (-x4 + x3 + 5x + 2) = 2x + 5x4 - x3 - x - 1 + x4 - x3 - 5x - 2 = 2x5 + (5x4 + x4) + (-x3 - x3) + x2 + (-x - 5x) + (-1 - 2) = 2x5 + 6x4 - 2x3 + x2 - 6x - 3. HS líp nhËn xÐt. 5. C¸ch 2: Trõ ®a thøc tho cét däc (s¾p xÕp các đa thức theo cùng một thứ tự, đặt các đơn thức đồng dạng ở cùng một cột). P(x) = 2x5 + 5x4 - x3 + x2 - x - 1 Q(x) = - x 4 + x3 + 5x + 2 P(x) - Q(x) = 2x5 + 6x4 - 2x3 + x2 - 6x - 3. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn phÐp trõ, GV cÇn yªu cÇu HS nh¾c l¹i: - Muèn trõ ®i mét sè, ta lµm thÕ nµo? - Sau đó GV cho HS trừ từng cột: 2x5 - 0 5x4 - (-x4) -x3 - (+x3) x2 - 0 -x - (+5x) -1 - (+2) råi ®iÒn dÇn vµo kÕt qu¶. GV giíi thiÖu c¸ch tr×nh bµy kh¸c cña c¸ch 2: P(x) - Q(x) = P(x) + [-Q(x)] P(x) = 2x5 + 5x4 - x3 + x2 - x - 1 -Q(x) = x 4 - x3 - 5x - 2 P(x) - Q(x) = 2x5 + 6x4 - 2x3 + x2 - 6x - 3. GV trong qu¸ tr×nh lµm cÇn yªu cÇu HS cùng tham gia nh xác định đa thức -Q(x) vµ thùc hiÖn: P(x) + [-Q(x)] * Chó ý: GV: §Ó céng hoÆc trõ hai ®a thøc mét biÕn, ta cã thÓ thùc hiÖn theo nh÷ng c¸ch nµo ? GV ®a phÇn chó ý tr.45 SGK lªn b¶ng phô.. HS: Muèn trõ ®i mét sè, ta céng víi sè đối của nó. = 2x5 = 5x4 + x4 = 6x4 = -x3 + (-x3) = -2x3 = x2 = -x + (-5x) = -6x = -1 + (-2) = -3.. HS tr¶ lêi c¸c c©u hái gîi ý cña GV vµ thùc hiÖn phÐp tÝnh.. HS tr¶ lêi nh tr.45 SGK.. Hoạt động 4 LuyÖn tËp - cñng cè (12 ph) GV yªu cÇu HS lµm ?1. Cho hai ®a thøc: M(x) = x4 + 5x3 - x2 + x - 0,5 N (x) = 3x4 - 5x2 - x - 2,5 H·y tÝnh M(x) + N(x) vµ M(x) - N(x). ?1. Hai HS lªn b¶ng tÝnh M(x) + N(x) theo hai c¸ch. TiÕp theo hai HS kh¸c tÝnh M(x) - N(x).

(69) GV cho nöa líp tÝnh M(x) + N(x) theo c¸ch 1 vµ M(x) - N(x) theo c¸ch 2; nöa líp cßn l¹i tÝnh M(x) + N(x) theo c¸ch 2 vµ M(x) - N(x) theo c¸ch 1. Bµi 45 tr.45 SGK (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô). GV yêu cầu HS hoạt động theo nhóm. theo hai c¸ch. KÕt qu¶ M(x) + N(x) = 4x4 + 5x3 - 6x2 - 3. M(x) - N(x) = -2x4 + 5x3 + 4x2 + 2x + 2. Bài 45: HS hoạt động theo nhóm. Bµi lµm: Cho P(x) = x4 - 3x2 + 1 - x 2 5 a) P(x) + Q(x) = x - 2x2 + 1  Q(x) = x5 - 2x2 + 1 - P(x) Q(x) = x5 - 2x2 + 1 - (x4 - 3x2 - x + 1 ) Q(x) = x5 - 2x2 + 1 - x4 + 3x2 + x -. 2 1 2. Q(x) = x5 - x4 + x2 + x + 1 . 2 b) P(x) - R(x) = x3  R(x) = P(x) - x3 R(x) = x4 - 3x2 + 1 - x - x3 2. GV kiÓm tra bµi lµm cña mét vµi nhãm.. R(x) = x4 - x3 - 3x2 - x + 1 . 2 §¹i diÖn mét nhãm tr×nh bµy lêi gi¶i. HS líp nhËn xÐt , gãp ý.. Hoạt động 5 Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph) - Lµm bµi tËp sè 44, 46 , 48, 50 tr.45, 46 SGK. - Nhắc nhở HS: - Khi thu gọn cần đồng thời sắp xếp đa thức theo cùng một thứ tự. - Khi cộng trừ đơn thức đồng dạng chỉ cộng trừ các hệ số, phần biÕn gi÷ nguyªn. - Khi lấy đa thức đối của một đa thức phải lấy đối tất cả các hạng tử cña ®a thøc. D. rót kinh nghiÖm:. TiÕt 61:. luyÖn tËp So¹n : Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - Kiến thức : HS đợc củng cố kiến thức về đa thức một biến; cộng, trừ đa thức một biÕn. - KÜ n¨ng : RÌn luyÖn kÜ n¨ng s¾p xÕp ®a thøc theo luü thõa t¨ng hoÆc gi¶m cña biÕn vµ tÝnh tæng, hiÖu c¸c ®a thøc. - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, nghiêm túc trong học tập..

(70) B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Giáo viên : + Bảng phụ ghi đề bài tập. + Thíc kÎ, phÊn mµu. + PhiÕu häc tËp cña HS. - Häc sinh : + Thíc kÎ. + Ôn tập quy tắc bỏ dấu ngoặc, quy tắc cộng (hay trừ) các đơn thức đồng dạng. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động I KiÓm tra (8 ph). GV nªu yªu cÇu kiÓm tra: Hai HS lªn b¶ng kiÓm tra. - HS1 ch÷a bµi tËp 44 tr.45 SGK theo Bµi 44: HS1. cách cộng, trừ đã sắp xếp (cách 2 theo a) Tính P(x) + Q(x) cét däc). P(x) = 8x4 - 5x3 + x2 (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô).. - 1. Q(x) = x4 - 2x3 + x2 - 5x -. 3 2 3. P(x) + Q(x) = 9x4 -7x3 + 2x2 - 5x - 1 b) TÝnh P(x) - Q(x) P(x) = 8x4 - 5x3 + x2 - 1 -Q(x) = -x4 + 2x3 - x2 + 5x +. 3 2 3. P(x) - Q(x) = 7x4 - 3x3 + 5x + 1 3 HS2: Ch÷a bµi tËp 48 tr.46 SGK. Bµi 48<SGK>: HS2 lµm bµi: (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô). (2x3 - 2x + 1) - (3x2 + 4x - 1) = 2x3 - 2x + 1 - 3x2 - 4x + 1 = 2x3 - 3x2 - 6x + 2. GV hái thªm: + Phát biểu quy tắc bỏ dấu ngoặc đằng Vậy kết quả thứ hai là đúng. trớc có dấu "+" và quy tắc bỏ dấu đằng + HS2 trả lời câu hỏi: Khi bỏ dấu ngoặc có dấu "+" đằng tríc cã dÊu "-". tríc th× dÊu c¸c sè h¹ng trong ngoÆc vÉn gi÷ nguyªn. Khi bỏ dấu ngoặc có dấu "-" đằng trớc ta phải đổi dấu tất cả các số hạng + KÕt qu¶ lµ ®a thøc bËc mÊy? T×m hÖ sè trong dÊu ngoÆc. + KÕt qu¶ lµ ®a thøc bËc 3 cã hÖ sè cao cao nhất, hệ số tự do của đa thức đó. nhÊt lµ 2 vµ hÖ sè tù do lµ 2. GV nhËn xÐt, cho ®iÓm HS..

(71) HS líp nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n. Hoạt động 2 LuyÖn tËp (35 ph) Bµi 50 tr.46 SGK. Cho c¸c ®a thøc : N = 15y3 + 5y2 - y5 - 5y2 - 4y3 - 2y M = y2 + y3 - 3y + 1 - y2 + y5 - y3 + 7y5. a) Thu gän c¸c ®a thøc trªn. b) TÝnh N + M vµ N - M GV yªu cÇu hai HS lªn b¶ng thu gän hai ®a thøc N, M. GV nh¾c HS võa s¾p xÕp, võa thu gän. GV nhËn xÐt bµi lµm cña HS (trªn b¶ng vµ trong líp). GV yªu cÇu hai HS kh¸c lªn tÝnh N + M vµ N - M (gîi ý HS tÝnh theo c¸ch 1).. Bµi 51 tr.46 SGK. Cho hai ®a thøc: P(x) = 3x2 - 5 + x4 - 3x3 - x6 - 2x2 - x3 Q(x) = x3 + 2x5 - x4 + x2 - 2x3 + x - 1 a) S¾p xÕp c¸c h¹ng tö cña mçi ®a thøc theo luü thõa t¨ng cña biÕn. b) TÝnh P(x) + Q(x) vµ P(x) - Q(x) (yªu cÇu HS tÝnh theo c¸ch 2). Bµi 50. Hai HS lªn b¶ng thu gän ®a thøc.. N = -y5 + (15y3 - 4y3) + (5y2 - 5y2) - 2y = -y5 + 11y3 - 2y. M = (y5 + 7y5)+(y3 - y3)+(y2 - y2)- 3y + 1 = 8y5 - 3y + 1. HS nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n xem viÖc sắp xếp đa thức, thu gọn đa thức có đúng kh«ng. Hai HS kh¸c lªn b¶ng tÝnh N + M = (-y5 + 11y3 - 2y)+(8y5 - 3y + 1) = -y5 + 11y3 - 2y + 8y5 - 3y + 1 = 7y5 + 11y3 - 5y + 1 N - M = (-y5 + 11y3 - 2y)- ( 8y5 - 3y + 1) = -y5 + 11y3 - 2y - 8y5 + 3y - 1 = -9y5 + 11y3 + y - 1. Bµi 51. Hai HS lªn b¶ng thu gän vµ s¾p xÕp hai ®a thøc. P(x) = -5 +(3x2 - 2x2)+(-3x3 - x3)+ x4 - x6 = -5 + x2 - 4x3 + x4 - x6. Q(x) = -1 + x + x2 + (x3 -2x3) - x4 + 2x5 = -1 + x + x2 - x3 - x4 + 2x5. Hai HS kh¸c lªn b¶ng lµm tiÕp: P(x) = -5 + x2 - 4x3 + x4 -x6 Q(x) = -1+ x+ x2 - x3 - x4 +2x5. 2 -5x3 +2x5 -x6 GV nh¾c nhë HS tríc khi céng hoÆc trõ P(x)+Q(x) = -6+ x+2x 2 3 4 P(x) = -5 +x - 4x + x - x6 c¸c ®a thøc cÇn thu gän ®a thøc. 2 3 4 5 - Q(x) = 1 - x - x + x + x - 2x. P(x)-Q(x) = -4 -x Bµi 52 tr.46 SGK. TÝnh gi¸ trÞ cña ®a thøc P(x) = x2 - 2x - 8 t¹i x = -1 x=0 x=4 GV: H·y nªu kÝ hiÖu gi¸ trÞ cña ®a thøc P(x) t¹i x = -1 GV yªu cÇu 3 HS lªn b¶ng tÝnh P(-1); P(0); P(4).. -3x3 +2x4 -2x5 - x6. Bµi 52<SGK>. HS: Gi¸ trÞ cña ®a thøc P(x) t¹i x = -1 kÝ hiÖu lµ P(-1). Ba HS lªn b¶ng tÝnh P(-1) = (-1)2 - 2(-1) - 8 = -5 P(0) = 02 - 2.0 - 8 = -8 P(4) = 42 - 2.4 - 8 = 0..

(72) Bµi 53 tr.46 SGK. (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô) Yêu cầu HS hoạt động theo nhóm.. Bµi 53. HS hoạt động theo nhóm. Bµi lµm: P(x) = x5 - 2x4 + x2 - x + 1 Q(x) = 6 - 2x + 3x3 + x4 - 3x5 a) TÝnh P(x) - Q(x) P(x) = x5 - 2x4 x2 - x + 1 + -Q(x) =-3x5 - x4 -3x3 + 2x - 6. GV ®i c¸c nhãm nh¾c nhë, kiÓm tra bµi P(x) - Q(x) = 4x5-3x4 -3x3 +x2 +x - 5 lµm cña c¸c nhãm. b) TÝnh Q(x) - P(x) Q(x) = -3x5 - x4 -3x3 +2x - 6 + -P(x) = x5 - 2x4 - x2 - x + 1. GV kiÓm tra bµi lµm cña vµi ba nhãm. GV ®a lªn b¶ng phô bµi lµm sau cña b¹n Vân, hỏi bài làm của bạn có đúng kh«ng? T¹i sao ? 1) Cho P(x) = 3x2 + x - 1 Q(x) = 4x2 - x + 5 P(x) - Q(x) = (3x2 + x - 1) - (4x2 - x + 5) = 3x2 + x - 1 - 4x2 - x + 5 = -x2 + 4. 6 2) A(x) = x - 3x4 + 7x2 + 4 a) §a thøc A(x) cã hÖ sè cao nhÊt lµ 7 v× 7 lµ hÖ sè lín nhÊt trong c¸c hÖ sè.. Q(x)-P(x) = -4x5 + 3x4 + 3x3 - x2 - x + 5 NhËn xÐt: C¸c h¹ng tö cïng bËc cña hai đa thức có hệ số đối nhau. §¹i diÖn mét nhãm lªn b¶ng tr×nh bµy bµi. HS líp nhËn xÐt, gãp ý. HS nhËn xÐt. 1) P(x) - Q(x) b¹n V©n lµm sai v× khi bá ngoặc đằng trớc có dấu "-" bạn chỉ đổi dấu hạng tử đầu tiên mà không đổi dấu tÊt c¶ c¸c h¹ng tö trong dÊu ngoÆc.. 2) a) B¹n V©n lµm sai v× hÖ sè cao nhÊt cña ®a thøc lµ hÖ sè cña luü thõa bËc cao nhất của đa thức đó, A(x) có hệ số cao nhÊt lµ 1 (hÖ sè cña x6). b) B¹n V©n lµm sai v× bËc cña ®a thøc b) §a thøc A(x) lµ ®a thøc bËc 4 v× ®a một biến (khác đa thức không, đã thu thøc cã 4 h¹ng tö. gän) lµ sè mò lín nhÊt cña biÕn trong đa thức đó, đa thức A(x) là đa thức bËc 6. HS toµn líp lµm bµi c¸ nh©n trªn phiÕu GV yªu cÇu HS lµm bµi trong phiÕu häc häc tËp. tËp. Hoạt động 3 Híng dÉn vÒ nhµ (2 ph) - Bµi tËp sè 39,40,41,42 tr.15 SBT. - §äc tríc bµi "NghiÖm cña ®a thøc mét biÕn". - ¤n l¹i "Quy t¾c chuyÓn vÕ" (To¸n líp 6). D. rót kinh nghiÖm:.

(73) nghiÖm cña ®a thøc mét biÕn. TiÕt 62. So¹n : Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - Kiến thức : HS hiểu đợc khái niệm nghiệm của đa thức. - KÜ n¨ng : BiÕt c¸ch kiÓm tra xem sè a cã ph¶i lµ nghiÖm cña ®a thøc hay kh«ng (chØ cÇn kiÓm tra xem P(a) cã b»ng 0 hay kh«ng). HS biÕt mét ®a thøc (kh¸c ®a thøc kh«ng) cã thÓ cã mét nghiÖm, hai nghiÖm ... hoÆc kh«ng cã nghiÖm, sè nghiÖm cña mét ®a thøc kh«ng vît qu¸ bËc cña nã. - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, nghiêm túc trong học tập. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Gi¸o viªn : + B¶ng phô ghi bµi tËp, kh¸i niÖm nghiÖm cña ®a thøc, chó ý ... + Thíc kÎ, phÊn mµu. - Häc sinh : + ¤n tËp "Quy t¾c chuyÓn vÕ" (To¸n 6). C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS.. Hoạt động I Kiểm tra, đặt vấn đề (5 ph) GV nªu c©u hái kiÓm tra: Ch÷a bµi tËp 42 tr.15 SBT. TÝnh f(x) + g(x) - h(x) biÕt:. Mét HS lªn b¶ng ch÷a bµi 42.. f(x) = x5 - 4x3 + x2 - 2x + 1 f(x) = x5 - 4x3 + x2 - 2x + 1 5 4 2 5 4 g(x) = x - 2x + x - 5x + 3 + g(x) = x - 2x + x2 - 5x + 3 4 2 4 h(x) = x - 3x + 2x - 5 - h(x) = x - 3x2 + 2x - 5 Sau đó GV hỏi thêm câu hỏi Gäi ®a thøc f(x) + g(x) - h(x) lµ A(x). A (x) = 2x5 -3x4 - 4x3 + 5x2 - 9x + 9 TÝnh A(1). A(1) = 2.15 - 3.14 - 4.13 + 5.12 - 9.1 + 9 A(1) = 2 - 3 - 4 + 5 - 9 + 9 A(1) = 0. GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. HS nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n. Hoạt động 2 1. nghiÖm cña ®a thøc mét biÕn (10 ph) GV: Ta đã đợc biết, ở Anh, Mỹ và một số HS nghe GV giới thiệu và ghi bài. nớc khác, nhiệt độ đợc tính theo độ F. ở nớc ta và nhiều nớc khác nhiệt độ đợc.

(74) tính theo độ C. Xét bài toán: Cho biết công thức đổi từ độ F sang độ C là: C = 5 (F - 32) 9 Hỏi nớc đóng băng ở bao nhiêu độ F ? GV: Em hãy cho biết nớc đóng băng ở HS: Nớc đóng dăng ở 00C. bao nhiêu độ C ? HS: GV: Thay C = 0 vµo c«ng thøc ta cã : 5 5 (F - 32) = 0 (F - 32) = 0 9 9  F - 32 = 0 H·y tÝnh F ?  F = 32. HS: Vậy nớc đóng băng ở 320F. GV yªu cÇu HS tr¶ lêi bµi to¸n. GV: Trong c«ng thøc trªn, thay F b»ng x ta cã: 5 (x - 32) = 5 x - 160 9. 9. 9. XÐt ®a thøc P(x) = 5 x - 160 9 9 Khi nµo P(x) cã gi¸ trÞ b»ng 0 ? Ta nãi x = 32 lµ mét nghiÖm cña ®a thøc P(x). VËy khi nµo sè a lµ mét nghiÖm cña ®a thøc P(x) ?. HS: P(x) = 0 khi x = 32.. HS: NÕu t¹i x = a, ®a thøc P(x) cã gi¸ trÞ b»ng 0 th× ta nãi x = a lµ mét nghiÖm cña ®a thøc P(x). HS nh¾c l¹i kh¸i niÖm nghiÖm cña ®a GV ®a kh¸i niÖm nghiÖm cña ®a thøc lªn thøc. bảng phụ và nhấn mạnh để HS ghi nhớ. Trë l¹i ®a thøc A(x) khi kiÓm tra bµi cò, HS tr¶ lêi: x = 1 lµ mét nghiÖm cña ®a GV hái: T¹i sao x = 1 lµ mét nghiÖm cña thøc A(x) v× t¹i x = 1, A(x) cã gi¸ trÞ ®a thøc A(x) ? b»ng 0 hay A(1) = 0. Hoạt động 3 2. vÝ dô (15 ph) a) Cho ®a thøc P(x) = 2x + 1 a) HS: thay x = − 1 vµo P(x) 1 2 T¹i sao x = − lµ nghiÖm cña ®a thøc 2 1 1 P − =2 − +1=0 P(x) ? 2 2. ( ) ( ).  x = − 1 lµ nghiÖm cña P(x). 2 b) Cho ®a thøc Q(x) = x - 1. cã nghiÖm lµ 1 vµ (-1) v× H·y t×m nghiÖm cña ®a thøc Q(x) ? Gi¶i b) HS: Q(x) 1 - 1 = 0 Q(1) = 1 thÝch ? 2 c) Cho ®a thøc G(x) = x 2 + 1. H·y t×m Vµ Q(-1) = (-1) - 1 = 0. c) HS: ®a thøc G(x) kh«ng cã nghiÖm v× nghiÖm cña ®a thøc G(x) ? x2 0 víi mäi x  x2 + 1 1 > 0 víi mäi x, tøc lµ kh«ng cã mét gi¸ trÞ nµo GV yêu cầu HS làm ?1. x = -2 ; x = 0 ; của x để G(x) = 0. x = 2 có phải là các nghiệm của đa thức HS đọc ?1 tr.48 SGK. H(x) = x3 - 4x hay kh«ng ? V× sao ? 2.

(75) GV hái : Muèn kiÓm tra xem mét sècã ph¶i lµ nghiÖm cña ®a thøc hay kh«ng ta lµm thÕ nµo ? ?1. - GV yªu cÇu HS lªn b¶ng lµm. H(2) = 23 - 4.2 = 0. H(0) = 03 - 4.0 = 0. H(-2) = (-2)3 - 4. (-2) = 0. VËy x = -2 ; x = 0 ; x = 2 lµ c¸c nghiÖm cña H(x). GV yªu cÇu HS lµm tiÕp ?2. (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô). GV hỏi : Làm thế nào để biết trong các số đã cho, số nào là nghiệm của đa thức? Một HS lên bảng làm ?1. a) GV yªu cÇu HS tÝnh a) P(x) = 2x + 1 1 1 1 2 P ;P ;P − để xác 4 2 4 P 1 = 2. 1 + 1 = 1 định nghiệm của P(x).. (). (). ( ). P P. (4) 4 2 ( 12 ) = 2. 12 + 12 =1 12 (− 14 ) = 2. (− 14 )+ 12 =0. KL: x = − 1 lµ nghiÖm cña ®a thøc 4 P(x). GV: Có cách nào khác để tìm nghiệm HS: Ta có thể cho P(x) = 0 rồi tìm x. cña P(x) kh«ng ? (nÕu HS kh«ng ph¸t 2x + 1 =0 hiện đợc thì GV hớng dẫn). 2. 2x = - 1 2. x=- 1. 4 b) HS tÝnh. KÕt qu¶: Q(3) = 0 ; Q(1) = 4 ; Q(-1) = 0. VËy x = 3 , x = -1 lµ nghiÖm cña ®a thøc §a thøc Q(x) cßn nghiÖm nµo kh¸c Q(x). kh«ng ? HS: §a thøc Q(x) lµ ®a thøc bËc hai nªn nhiÒu nhÊt chØ cã hai nghiÖm, vËy ngoµi x = 3 ; x = -1 ; ®a thøc Q(x) kh«ng cßn nghiÖm nµo n÷a. b) Q(x) = x2 - 2x - 3 GV yªu cÇu HS tÝnh Q(3) ; Q(1) ; Q(-1).. Hoạt động 4 LuyÖn tËp - cñng cè (14 ph) GV: Khi nào số a đợc gọi là nghiệm của HS trả lời nh SGK. ®a thøc P(x) Bµi tËp 54 tr.48 SGK (§Ò bµi ®a lªn Bµi 54 : HS c¶ líp lµm bµi tËp vµo vë. b¶ng phô). Hai HS lªn b¶ng lµm a) x = 1 kh«ng ph¶i lµ nghiÖm cña 10.

(76) P(x) v× P P. (101 )=5 . 101 + 12. (101 )=1 .. b) Q(x) = x2 - 4x + 3. Q(1) = 12 - 4.1 + 3 = 0. Q(3) = 32 - 4.3 + 3 = 0.  x = 1 vµ x = 3 lµ c¸c nghiÖm cña ®a Bµi tËp 55 tr.48 SGK (§Ò bµi ®a lªn b¶ng thøc Q(x). phô). Bµi 55. Hai HS tiÕp tôc lªn b¶ng lµm. a) T×m nghiÖm cña ®a thøc P(y) = 3y + 6 GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i "Quy t¾c a) P(y) = 0 3y + 6 = 0 chuyÓn vÕ". 3y = -6 b) Chøng tá ®a thøc sau kh«ng cã y = -2. nghiÖm: Q(y) = y4 + 2. b) y4 0 víi mäi y. y4 + 2 2 > 0 víi mäi y  Q(y) kh«ng cã nghiÖm. Hoạt động 5 Híng dÉn vÒ nhµ (1 ph) - Bµi tËp 56 tr.48 SGK vµ bµi 43, 44, 46, 47, 50 tr.15, 16 SBT. - TiÕt sau ¤n tËp ch¬ng IV . HS lµm c¸c c©u hái «n tËp ch¬ng vµ c¸c bµi tËp 57, 58, 59 tr.49 SGK. D. rót kinh nghiÖm:. TiÕt 63:. «n tËp ch¬ng iv So¹n : Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - Kiến thức : Ôn tập và hệ thống hoá các kiến thức về biểu thức đại số, đơn thức, đa thøc. - Kĩ năng : Rèn kĩ năng viết đơn thức, đa thức có bậc xác định, có biến và hệ số theo yêu cầu của đề bài. Tính giái trị của biểu thức đại số, thu gọn đơn thức, nhân đơn thức. - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, nghiêm túc trong học tập. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Giáo viên : + Bảng phụ ghi đề bài. + Thíc kÎ, phÊn mµu, bót d¹. + PhiÕu häc tËp cña HS. - Häc sinh : + Lµm c©u hái vµ bµi tËp «n tËp GV yªu cÇu. + B¶ng phô nhãm, bót d¹..

(77) C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS.. Hoạt động I ôn tập khái niệm về biểu thức đại số, đơn thức, đa thức (20 ph) 1) Biểu thức đại số GV: Biểu thức đại số là gì ?. Cho vÝ dô 2) §¬n thøc - Thế nào là đơn thức ?. HS: Biểu thức đại số là những biểu thức mà trong đó ngoài các số, các kí hiệu phÐp to¸n céng, trõ , nh©n, chia, n©ng lªn luỹ thừa, dấu ngoặc còn có các chữ (đại diÖn cho c¸c sè). HS lấy vài ba ví dụ về biểu thức đại số.. HS: Đơn thức là biểu thức đại số chỉ gồm mét sè, hoÆc mét biÕn hoÆc mét tÝch gi÷a c¸c sè vµ c¸c biÕn. GV: Hãy viết một đơn thức của hai biến HS có thể nêu: x, y cã bËc kh¸c nhau. 2x2y ; 1 xy3 ; -2x4y2 ... 3 Bậc của đơn thức là gì ? HS: Bậc của đơn thức có hệ số khác 0 là tæng sè mò cña tÊt c¶ c¸c biÕn cã trong đơn thức đó. - Hãy tìm bậc của mỗi đơn thức trên. - HS: 2x2y là đơn thức bậc 3. 1 xy3 là đơn thức bậc 4. 3 -2x4y2 là đơn thức bậc 6. - Tìm bậc của các đơn thức: HS: x là đơn thức bậc 1. 1 1 x; ; 0. là đơn thức bậc 0. 2 2 Số 0 đợc coi là đơn thức không có bậc. HS: đơn thức đồng dạng là hai đơn - Thế nào là hai đơn thức đồng dạng ? thức Hai cã hÖ sè kh¸c 0 vµ cã cïng phÇn Cho vÝ dô. biÕn. HS tù lÊy vÝ dô. 3) §a thøc: HS: Đa thức là một tổng của những đơn - §a thøc lµ g× ? thøc. - ViÕt mét ®a thøc cña mét biÕn x cã 4 HS cã thÓ viÕt:1 hạng tử, trong đó hệ số cao nhất là -2 và -2x3 + x2 x+3 2 hÖ sè tù do lµ 3. (hoÆc vÝ dô t¬ng tù). - HS: BËc cña ®a thøc lµ bËc cña h¹ng tö - BËc cña ®a thøc lµ g× ? cã bËc cao nhÊt trong d¹ng thu gän cña.

(78) - T×m bËc cña ®a thøc võa viÕt. - H·y viÕt mét ®a thøc bËc 5 cña biÕn x trong đó có 4 hạng tử, ở dạng thu gọn. Sau đó GV yêu cầu HS làm bài trên "PhiÕu häc tËp". §Ò bµi 1) Các câu sau đúng hay sai ? a) 5x là một đơn thức. b) 2x3y là đơn thức bậc 3. c) 1 x2yz - 1 là đơn thức. 2 d) x2 + x3 lµ ®a thøc bËc 5. e) 3x2 - x3 - 2 - 3x4 lµ ®a thøc bËc 4. 2) Hai đơn thức sau là đồng dạng. Đúng hay sai ? a) 2x3 vµ 3x2. b) (xy)2 vµ y2x2 c) x2y vµ 1 xy2 2 d) -x2y3 vµ xy2.2xy.. đa thức đó. HS t×m bËc cña ®a thøc HS cã thÓ viÕt: -3x5 + 2x3 + 4x2 - x. HS lµm bµi trªn "PhiÕu häc tËp" trong thêi gian 5 phót. KÕt qu¶ a) §óng. b) Sai. c) Sai. d) Sai. e) §óng. f) Sai. a) Sai. b) §óng. c) Sai. d) §óng. HS thu "PhiÕu häc tËp". HS nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n.. HÕt giê, GV thu bµi. KiÓm tra vµi bµi cña HS.. Hoạt động 2 LuyÖn tËp (24 ph) D¹ng 1: TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc Bµi 58 tr.49 SGK. TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc sau t¹i x = 1 ; y = -1 ; z = -2. a) 2xy. (5x2y + 3x - z). b) xy2 + y2z3 + z3x4.. Bµi 58. HS cả lớp mở vở bài tập để đối chiếu. Hai HS lªn b¶ng lµm. a) Thay x = 1 ; y = -1 ; z = -1 vµo biÓu thøc: 2.1. (-1). [5.12. (-1) + 3.1 - (-2)] = -2. [-5 + 3 + 2] = 0. b) Thay x = 1 ; y = -1 ; z = -1 vµo biÓu thøc: 1. (-1)2 + (-1)2. (-2)3 + (-2)3.14 = 1.1 + 1. (-8) + (-8).1 =1-8-8 = -15.. Dạng 2: Thu gọn đơn thức, tính tích của đơn thức. Bµi 54 tr.17 SBT. Bµi 54. Thu gọn các đơn thức sau, rồi tìm hệ số HS làm bài vào vở. Sau đó, ba HS lên cña nã. b¶ng tr×nh bµy. (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô). KÕt qu¶: a) -x3y2z2 cã hÖ sè lµ -1. b) -54bxy2 cã hÖ sè lµ -54b..

(79) GV kiÓm tra bµi lµm cña HS. Bµi 59 tr.49 SGK (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô). Hãy điền đơn thức vào mỗi ô trống dới ®©y: 5x2yz 5xyz .. =. c) − 1 x3y7z3 cã hÖ sè lµ − 1 . 2 2 Bµi 59. HS lªn ®iÒn vµo b¶ng (hai HS, mçi HS ®iÒn 2 «).. 25x3y3z2. 15x3y2z. 75x4y3z2. 25x4yz. 125x5y2z2. -x2yz. HS 1 ®iÒn. -5x3y2z2. - 1 xy3z. HS 2 ®iÒn. - 5 x2y4z2. 2. 2. Bµi 61 tr.50 SGK. GV yêu cầu HS hoạt động theo nhóm. (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô, cã c©u hái bæ sung). 1) Tính tích các đơn thức sau rồi tìm hệ số và các bậc của tích tìm đợc. a) 1 xy3 vµ -2x2yz2 4. HS c¶ líp nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n. Bµi 61. HS hoạt động theo nhóm. Bµi lµm 1) KÕt qu¶: a) − 1 x3y4z2. §¬n thøc bËc 9, cã hÖ sè 2 1 − . 2. lµ b) -2x2yz vµ -3xy3z. 3 4 2 2) Hai tích tìm đợc có phải là hai đơn b) 6x y z . Đơn thức bậc 9, có hệ số là 6. 2) Hai tích tìm đợc là hai đơn thức đồng thức đồng dạng không ? Tại sao ? d¹ng v× cã hÖ sè kh¸c 0 vµ cã cïng phÇn 3) TÝnh gi¸ trÞ mçi tÝch trªn t¹i x = -1 ; biÕn. 3) TÝnh gi¸ trÞ cña c¸c tÝch. 2 y=2;z= 1 . 1 3 4 2 2 − x y z = − 1 (-1)3.24. 1 2. (2). 2. = − 1 . (-1).16. 1 2 4 = 2. 6x3y4z2 = 6.(-1)3.24. .. GV kiÓm tra bµi lµm cña vµi ba nhãm.. 1 2. 2. (). = 6.(-1) .16. 1 4 = -24. §¹i diÖn mét nhãm lªn tr×nh bµy bµi gi¶i. HS líp nhËn xÐt.. Hoạt động 3 Híng dÉn vÒ nhµ (1 ph).

(80) Ôn tập quy tắc cộng, trừ hai đơn thức đồng dạng; cộng trừ đa thức, nghiệm của đa thøc. Bµi tËp vÒ nhµ sè 62, 63, 65 tr.50, 51 SGK; sè 51, 52, 53 tr.16 SBT. D. rót kinh nghiÖm:. TiÕt 64:. «n tËp ch¬ng iv So¹n : Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - Kiến thức : Ôn tập các quy tắc cộng, trừ các đơn thức đồng dạng, cộng, trừ đa thøc, nghiÖm cña ®a thøc. - KÜ n¨ng : RÌn kÜ n¨ng céng, trõ c¸c ®a thøc, s¾p xÕp c¸c h¹ng tö cña ®a thøc theo cùng một thứ tự , xác định nghiệm của đa thức. - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, nghiêm túc trong học tập. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Gi¸o viªn : - Häc sinh : C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS.. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động I KiÓm tra (8 ph). - §¬n thøc lµ g× ? - §a thøc lµ g× ? - Ch÷a bµi tËp 52 <16 SBT>. - Mét HS lªn b¶ng. - Viết một biểu thức đại số chứa x, y tho¶ m·n mét trong c¸c ®iÒu kiÖn sau: a) Là đơn thức. a) 2x2y.

(81) b) Chỉ là đa thức nhng không phải đơn b) x2y + 5xy2 - x - y. thøc. Hoạt động 2 «n tËp - luyÖn tËp (36 ph) Bµi 56 <17>. Cho ®a thøc: f(x) = -15x3 + 5x4 - 4x2 + 8x2 - 9x3 - x4 + 15 - 7x3. a) Thu gän. b) TÝnh f(1) ; f(- 1). GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i: - Luü thõa bËc ch½n cña sè ©m. - Luü thõa bËc lÎ cña sè ©m. GV ®a ®Çu bµi 62 <50> lªn b¶ng phô.. Bµi 56. a) f(x) = (5x4 - x4) + (-15x3 - 9x3 - 7x3) + (-4x2 + 8x2) + 15. 4 f(x) = 4x + (-31x3) + 4x2 + 15 = 4x4 - 31x3 + 4x2 + 15. b) f(1) = 4. 14 - 31. 13 + 4.12 + 15 = 54. Bµi 62. P(x) = x5 - 3x2 + 7x4 - 9x3 + x2 - 1 x. 4. = x5 + 7x4 - 9x3 - 2x2 -. 1 x. 4. Q(x) = 5x4 - x5 + x2 - 2x3 + 3x2 - 1 . 4. = - x5 + 5x4 - 2x3 + 4x2 - 1 . 4 b) Yªu cÇu 2 HS lªn b¶ng tÝnh. GV: Khi nào x = a đợc gọi là nghiệm P(x) + Q(x) và P(x) - Q(x). cña ®a thøc P(x) ? - T¹i sao x = 0 lµ nghiÖm cña ®a thøc c) P(0) = 05 + 7.04 - 9.03 - 2.02 - 1 .0 = P(x) ? 4 - T¹i sao x = 0 kh«ng ph¶i lµ nghiÖm cña 0. ®a thøc Q(x) ?  x = 0 lµ nghiÖm cña ®a thøc. Q(0) = -05 + 5.04 - 2.03 + 4.02 - 1 = 4 * Trong bµi tËp 63 <50> cã: 1 M = x4 + 2x2 + 1 H·y chøng tá ®a thøc M kh«ng cã 4 ( 0). nghiÖm.  x = 0 kh«ng ph¶i lµ nghiÖm cña Q(x). Bµi 63. Cã : x4 0  x. Bµi 61 <51>. 2 2x 0  x. GV ®a ®Çu bµi lªn b¶ng phô. 4 + 2x2 + 1 > 0 x.  x Yêu cầu HS hoạt động theo nhóm. VËy ®a thøc M kh«ng cã nghiÖm. Bµi 61. A(x) = 2x - 6 C1: 2x - 6 = 0 2x = 6 x = 3. C2: A(-3) = 2. (-3) - 6 = - 12. + Lu ý: Có thể thay lần lợt các số đã cho A(0) = 2.0 - 6 = -6. vµo ®a thøc råi tÝnh gi¸ trÞ ®a thøc hoÆc A(3) = 2.3 - 6 = 0. tìm x để đa thức = 0. KL: x = 3 lµ nghiÖm cña A(x). Bµi 64 <50>. Hãy viết các đơn thức đồng dạng với đơn.

(82) thøc x2y sao cho t¹i x = -1 vµ y = 1 gi¸ trị của các đơn thức đó là các số tự nhiên nhá h¬n 10. Bµi 64.: Các đơn thức đồng dạng với x2y phải có hÖ sè kh¸c 0 vµ phÇn biÕn lµ x2y. - Gi¸ trÞ cña phÇn biÕn t¹i x = -1 vµ y = 1 lµ (-1)2. 1 = 1. - V× gi¸ trÞ cña phÇn biÕn = 1 nªn gi¸ trÞ của đơn thức đúng bằng giá trị của hệ số, vì vậy hệ số của các đơn thức này phải là c¸c sè tù nhiªn < 10 : 2x2y ; 3x2y ; 4x2y .... Hoạt động 3 Híng dÉn vÒ nhµ (1 ph) - ¤n tËp c¸c c©u hái lÝ thuyÕt. - Bµi tËp: 55, 57 <17 SBT>. - TiÕt sau kiÓm tra 1 tiÕt. D. rót kinh nghiÖm:. TiÕt 65 + 66 + 67 :. «n tËp cuèi n¨m So¹n : Gi¶ng:. A. môc tiªu:. - KiÕn thøc : + ¤n tËp vµ hÖ thèng ho¸ c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ sè h÷u tØ, sè thùc, tØ lệ thức, hàm số và đồ thị. + ¤n tËp vµ hÖ thèng ho¸ c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ ch¬ng thèng kª vµ biểu thức đại số. + Củng cố các khái niệm đơn thức, đơn thức đồng dạng, đa thức, nghiÖm cña ®a thøc. - KÜ n¨ng : RÌn kÜ n¨ng thùc hiÖn phÐp tÝnh trong Q, gi¶i bµi to¸n chia tØ lÖ, bµi tËp về đồ thị hàm số y = ax (với a  0). - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, nghiêm túc trong học tập. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Giáo viên : + Bảng phụ ghi đề bài. + Thíc kÎ, phÊn mµu, bót d¹. + PhiÕu häc tËp cña HS. - Häc sinh : + Lµm c©u hái vµ bµi tËp «n tËp GV yªu cÇu. + B¶ng phô nhãm, bót d¹. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS..

(83) Hoạt động của GV. Hoạt động của HS.. Hoạt động I «n tËp vÒ sè h÷u tØ , sè thùc - Số hữu tỉ là số viết đợc dới dạng a b víi a, b  Z ; b  0. 2 −1 . Khi viÕt díi d¹ng sè thËp ph©n, sè h÷u VÝ dô : 5 ; 3 tỉ đợc biểu diễn nh thế nào ? - BiÓu diÔn díi d¹ng mét sè thËp ph©n h÷u h¹n hoÆc v« h¹n tuÇn hoµn. - ThÕ nµo lµ sè v« tØ, cho vÝ dô ? - Số vô tỉ là số viết đợc dới dạng số - Sè thùc lµ g× ? ph©n v« h¹n kh«ng tuÇn hoµn. - Nªu mèi quan hÖ gi÷a tËp Q , tËp I vµ thËp Q  I = R. tËp R. 2) Giá trị tuyệt đối của số x đợc xác {x} = x nếu x 0 định nh thế nào ? x nÕu x < 0. - Bµi 2 <89>. Bµi 2 <89>. a) {x} + x = 0  {x} = - x x 0. b) x + {x} = 2x  {x} = 2x - x  {x} = x x 0. Bæ xung: c) 2 + {3x - 1} = 5 c) {3x - 1} = 5 - 2 {3x - 1} = 3 * 3x - 1 = 3  x = 4 1) ThÕ nµo lµ sè h÷u tØ ? - Cho vÝ dô ?. Bµi 1 <88> (b, d).. 3 * 3x - 1 = -3  x = − 2 . 3. Bµi 1 <88> b) 5 −1 , 456 : 7 + 4,5. 4. 18 25 5 5 182 25 9 4 = − . + . 18 125 7 2 5 = 5 − 26 + 18 18 5 5 = 5 − 8 =25 −144 =− 119 =−1 29 . 18 5 90 90 90 d) (-5).12: − 1 + 1 : ( − 2 ) +1 1 4 2 3. [( ). ]. = ( −60 ) : − 1 + − 1 +1 1. [( ) ( ) ]. GV nhËn xÐt, söa bµi cho HS.. =. 4 4 1 1 ( −60 ) : − +1 2 3. ( ). 3.

(84) Bµi 4 tr.63 SBT. So s¸nh √ 37− √ 14 vµ 6 - √ 15 GV gîi ý cho HS so s¸nh hai hiÖu trªn b»ng c¸ch so s¸nh hai sè bÞ trõ, so s¸nh hai sè trõ.. = 120 + 1 1 =121 1 . 3 3 HS nhËn xÐt bµi gi¶i cña hai b¹n. Bµi 4: HS: Cã √ 37> √ 36  √ 37>6 vµ √ 14< √ 15  √ 37− √ 14 > 6 - √ 15. Hoạt động 2 2. «n tËp vÒ tØ lÖ thøc - chia tØ lÖ 3) TØ lÖ thøc lµ g× ? Ph¸t biÓu tÝnh chÊt c¬ b¶n cña tØ lÖ thøc. - ViÕt c«ng thøc thÓ hiÖn tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau. - Bµi 3 <89>. Bµi 3 <89>.. a c a+c a − c = = = b d b+ d b− d. Tõ tØ lÖ thøc: a+ c a − c = b+d b −d. ho¸n vÞ hai trung tØ cã: - Yªu cÇu HS lµm bµi tËp 4 <89>.. a+ c b+ d = a− c b −d. Bµi 4<89>. Gọi số lãi của 3 đơn vị đợc chia lần lợt là : a, b, c (triệu đồng). . a b c = = 2 5 7. Ta. cã:. vµ a + b + c = 560. a b c = = 2 5 7. a+b+ c 560 = =40. 2+ 5+7 14.  a = 2.40 = 80 (triệu đồng). b = 5.40 = 200 (triệu đồng). c = 7.40 = 280 (triệu đồng). Hoạt động 3 3. ôn tập về hàm số, đồ thị của hàm số 4) Khi nào đại lợng y tỉ lệ thuận với đại lîng x ? - HS trả lời các câu hỏi theo đề cơng.. =.

(85) - Chi vÝ dô. - Khi nào đại lợng y tỉ lệ nghịch với đại lîng x ? Cho vÝ dô ? 5) Đồ thị của hàm số y = ax (a  0) có HS hoạt động theo nhóm: một nửa lớp lµ bµi tËp 6 <63 SBT>. d¹ng nh thÕ nµo ? y 2. A (1, 2). đờng thẳng OA là đồ thị của hàm số có d¹ng y = ax (a  0). Vì đờng thẳng qua A (1; 2)  x = 1 ; y = 2. Ta cã 2 = a. 1  a = 2 Vậy đờng thẳng OA là đồ thị của hàm sè y = 2x. * Vµ mét nöa líp lµm bµi 7 <63 SBT>. * Mét nöa líp cßn l¹i lµm bµi tËp 7 Y = - 1,5x ; M (2 ; -3) tr.63 SBT. " Hàm số y = f(x) đợc cho bởi công thøc y = - 1,5x. a) Vẽ đồ thị hàm số trên. b) Bằng đồ thị hãy tìm các giá trị f (-2) f (1) (vµ kiÓm tra l¹i b»ng c¸ch tÝnh). N. -2. 3. -1 -1,5. GV cho các nhóm hoạt động khoảng 7 phút thì yêu cầu đại diện 2 nhóm lần lợt lên trình bày. GV nhËn xÐt, cho ®iÓm c¸c nhãm HS.. -3 f(-2) = 3 .. P M.

(86) f(1) = -1,5. HS líp nhËn xÐt, gãp ý.. Hoạt động 4 4. «n tËp vµ thèng kª Để điều tra về một vấn đề nào đó, em ph¶i lµm nh÷ng viÖc g× ? Vµ tr×nh bµy kết quả thu đợc nh thế nào ? - Dùng biểu đồ để làm gì ?. - Thu thËp sè liÖu thèng kª, lËp b¶ng sè liÖu ban ®Çu, lËp b¶ng tÇn sè, tÝnh sè trung b×nh céng vµ rót ra nhËn xÐt. - Cho h×nh ¶nh cô thÓ vÒ gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu vµ tÇn sè. - §a bµi tËp 7 <89> lªn b¶ng phô. Yªu - Bµi 7: cầu HS đọc biểu đồ. HS tr¶ lêi: a) Tỉ lệ trẻ em từ 6 tuổi đến 10 tuổi của vïng T©y Nguyªn ®i häc TiÓu häc lµ 92,29%. Vùng đồng bằng sông Cửu Long đi häc TiÓu häc lµ 87,81%. b) Vïng cã tØ lÖ trÎ em ®i häc TiÓu häc cao nhất là đồng bằng sông Hồng (98,76%), thấp nhất là đồng bằng sông Cöu Long. Bµi tËp 8 tr.90 SGK (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô). Bµi 8 <90?>. C©u hái: HS1 tr¶ lêi c©u a: a) DÊu hiÖu ë ®©y lµ g× ? H·y lËp b¶ng a) DÊu hiÖu lµ s¶n lîng cña tõng thöa "tÇn sè" (tÝnh theo t¹/ha). b) T×m mèt cña dÊu hiÖu - LËp b¶ng "tÇn sè". (2 cét). c) TÝnh sè trung b×nh céng cña dÊu hiÖu. S¶n lîng TÇn C¸c GV yªu cÇu HS1 lµm c©u a. (x) sè tÝch (n) 31 (t¹/ha) 10 310 34 (t¹/ha) 20 680 35 (t¹/ha) 30 1050 36 (t¹/ha) 15 540 38 (t¹/ha) 10 380 X = 40 (t¹/ha) 10 400 4450 42 (t¹/ha) 5 210 120 44 (t¹/ha) 20 880  37 4450 (t¹/ha) Sau khi HS1 lµm xong, gäi HS2 tr¶ lêi HS2: - Mèt cña dÊu hiÖu lµ 35 (t¹/ha). c©u b. - Mèt cña dÊu hiÖu lµ gi¸ trÞ cã tÇn sè GV hái thªm: mèt cña dÊu hiÖu lµ g×? lín nhÊt trong b¶ng "tÇn sè". - Gäi tiÕp HS3 lªn tÝnh cét "c¸c tÝch" vµ HS3: TÝnh cét "c¸c tÝch" vµ X..

(87) sè trung b×nh céng cña dÊu hiÖu. - GV hái: Sè trung b×nh céng cña dÊu HS: Sè trung b×nh céng thêng dïng lµm hiÖu cã ý nghÜa g× ? "đại diện" cho dấu hiệu, đặc biệt khi muèn so s¸nh c¸c dÊu hiÖu cïng lo¹i. - Khi nµo kh«ng nªn lÊy sè trung b×nh - Khi c¸c gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu cã kho¶ng cộng làm "đại diện" cho dấu hiệu đó. chênh lệch rất lớn đối với nhau thì không nên lấy số trung bình cộng làm "đại diện" cho dấu hiệu đó. Hoạt động 5 5. ôn tập về biểu thức đại số Yªu cÇu HS lµm bµi tËp: Bài 1: Trong các biểu thức đại số sau: 2xy2 ; 3x3 + x2y2 - 5y ; − 1 y2x ; 2 -2 ; 0 ; x ; 4x5 - 3x2 + 2 ; 3xy.2y ; 2 ; 3 . y 4 a) Những biểu thức nào là đơn thức ? Tìm những đơn thức đồng dạng ? b) Nh÷ng biÓu thøc nµo lµ ®a thøc mµ không phải là đơn thức ? Tìm bậc của đa thức đó ? Bµi 2: - Cho c¸c ®a thøc: A = x2 - 2x - y2 + 3y - 1. B = - 2x2 + 3y2 - 5x + y + 3. a) TÝnh A + B ? Cho x = 2 ; y = -1 tÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc A + B. b) TÝnh A - B ? TÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc A - B t¹i x = -2 ; y = 1. Bµi 11 tr.91 SGK. T×m x biÕt: a) (2x - 3) - (x - 5) = (x + 2) - (x - 1) b) 2(x - 1) - 5(x + 2) = - 10.. Bµi 12 <91> + 13 <91>. Khi nào số a đợc gọi là nghiệm của đa thøc P(x) ?. - HS tr¶ lêi c¸c c©u hái bµi tËp 1.. Bµi 2: HS hoạt động theo nhóm: a) A + B = - x2 - 7x + 2y2 + 4y + 2. Thay x = 2 vµ y = -1 vµo bt A + B cã: -22 - 7.2 + 2. (-1)2 + 4. (-1) + 2 = - 4 - 14 + 2 - 4 + 2 = - 18. b) A - B = 3x2 + 3x - 4y2 + 2y - 4 Thay x = -2 vµ y = 1 vµo bt A - B cã: 3. (-2)2 + 3. (-2) - 4.12 + 2.1 - 4 = 0. Bµi 11: Hai HS lªn b¶ng lµm bµi. a) KÕt qu¶ x = 1 b) KÕt qu¶ x = - 2 3 HS: NÕu t¹i x = a, ®a thøc P(x) cã gi¸ trÞ b»ng 0 th× a lµ nghiÖm cña ®a thøc P(x). Bµi 12: P(x) = ax2 + 5x - 3 cã mét nghiÖm lµ 1 2.

(88)  P( 1 ) = a. 1 +5 . 1 − 3=0 2. 1 a= 4. 4. 1 2. 2.  a = 2.. Bµi 13: a) P(x) = 3 - 2x = 0 -2x = -3 x= 3 2. VËy nghiÖm cña P(x) lµ x = 3. 2. b) §a thøc Q(x) = x2 + 2 kh«ng cã nghiÖm v× x2 0 x  Q(x) = x2 + 2 > 0 x. Hoạt động 6 Híng dÉn vÒ nhµ - ¤n tËp lÝ thuyÕt, c¸c d¹ng bµi tËp ®a ch÷a. - Lµm thªm c¸c bµi tËp trong SBT, chuÈn bÞ kiÓm tra häc k× II. D. rót kinh nghiÖm:.

(89)

Dai 7 t41 65

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về