GA 11 chuan Chi Pheo hay

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuần: 13-14 Tiết: 51-53-54 Ngày soạn: 04.11.2009 Ngày dạy: 11.11 - 16.11.2009. CHÍ PHÈO. Đọc văn:. - Nam Cao-. I. MỤC TIÊU BÀI HỌC Giúp HS: - Nắm được những nét chính về con người, quan điểm nghệ thuật, các đề tài chính và phong cách nghệ thuật của Nam Cao. - Hiểu và phân tích được các nhân vật chính, đặc biệt là nhân vật Chí Phèo, qua đó thấy được giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo sâu sắc, mới mẻ của tác phẩm. - Thấy được một số nét đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm như điển hình hóa nhân vật, miêu tả tâm lý, nghệ thuật trần thuật và ngôn ngữ nghệ thuật.. II. CÔNG VIỆC CHUẨN BỊ 1. GV: Giáo án, SGK, SGV… 2. HS: Bài soạn, SGK… 3. Phương pháp chung: Diễn giảng, phát vấn, trực quan..... III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định, KT sỉ số 2. KT bài cũ 3. Vào bài. Hoạt động của GV. HĐ của HS. Nội dung lưu bảng - Gọi HS đọc mục I và cho biết vài nét - Đọc- Dựa PHẦN MỘT: TÁC GIẢ về tiểu sử của nhà văn Nam Cao? vào SGK- I. Vài nét về tiểu sử và con người nêu. 1. Về tiểu sử: - Nam Cao (1917- 1951), tên thật là Trần Hữu Tri. - Quê ở: tỉnh Hà Nam. - Cuộc đời gặp nhiều trắc trở, ốm đau, thất nghiệp, sống chật vật, lay lắt bằng nghề viết văn và làm gia sư. - Ông một lòng tận tụy phục vụ kháng chiến và hi sinh vẻ vang. - Cho biết vài nét về con người của - Dựa vào 2. Về con người nhà văn Nam Cao? SGK-trả lời - Bề ngoài lạnh lùng, ít nói nhưng có đời sống nội tâm phong phú. - Có tấm lòng đôn hậu, chan chứa yêu thương đối với những người nghèo khổ bị áp bức.  Tóm lại: Cuộc đời lao động sáng tạo nghệ thuật vì lý tưởng nhân đạo và sự hi sinh anh dũng vì sự nghiệp giải phóng dân tộc của Nam Cao mãi là tấm gương cao đẹp về một nhà văn chân chính. - Gọi HS đọc mục I.1 và cho biết vài - Đọc và dựa II. Sự nghiệp văn học nét về quan điểm nghệ thuật của nhà vào SGK- 1. Quan điểm nghệ thuật văn Nam Cao trước và sau CMT8? nêu a. Trước CM:.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - Em hãy cho biết trước CMT8 Nam Cao tập trung sáng tác vào hai mảng đề tài chính nào? - Về đề tài người trí thức nghèo, Nam Cao thường trăn trở, day dứt về vấn đề gì? Kể tên một số tác phẩm tiêu biểu?. - Dựa vào SGK-nêu - Suy nghĩtrả lời. - Về đề tài nông dân cùng khổ, Nam - Suy nghĩCao thường trăn trở, day dứt về vấn đề trình bày gì? Kể tên một số tác phẩm tiêu biểu?. - Sau CM Nam Cao có những tác - Dựa vào phẩm nào tiêu biểu? SGK-nêu - Nêu những nét chính về phong cách - Dựa vào nghệ thuật của Nam Cao? SGK- trả lời. - Nghệ thuật phải gắn bó với đời sống của nhân dân lao động: “ Nghệ thuật có thể chỉ là tiếng đau khổ kia, thoát ra từ những kiếp lầm than”, nhà văn phải “đứng trong lao khổ mở hồn ra đón nhận tất cả những vang động của đời” (Giăng sáng) - Tác phẩm có giá trị phải chứa đựng nội dung nhân đạo sâu sắc: “Một tác phẩm…người hơn” (Đời thừa) - Người nghệ sĩ phải luôn tìm tòi, sáng tạo: “Văn chương… gì chưa có” (Đời thừa). - Nhà văn phải có lương tâm nghề nghiệp: “Sự cẩu thả… đê tiện” (Đời thừa). b. Sau CM: Nam Cao tận tụy phục vụ kháng chiến với quan niệm “sống đã rồi hãy viết”. 2. Các đề tài chính a. Trước CMT8  Đề tài người trí thức nghèo: - Miêu tả sâu sắc tấn bi kịch của người trí thức nghèo trong xã hội cũ (những “giáo khổ trường tư”, nhà văn nghèo, viên chức nhỏ) đặt ra những vấn đề có tầm triết lý sâu sắc, vượt ra khỏi phạm vi của đề tài. - Phê phán sâu sắc xã hội phi nhân đạo và phản ánh khát vọng sống lớn lao của người trí thức. - Tác phẩm tiêu biểu: Giăng sáng, Đời Thừa, Sống mòn,…  Đề tài người nông dân cùng khổ - Phản ánh cuộc sống tối tăm và số phận bi thảm của người nông dân. - Kết án đanh thép xã hội tàn bạo đã hủy diệt nhân tính của con người. - Phát hiện và khẳng định bản chất lương thiện và nhân phẩm tốt đẹp của người nông dân. - Tác phẩm tiêu biểu: Chí Phèo, Lão Hạc, Một bữa no,… b. Sau CMT8 - Nam Cao là cây bút tiêu biểu của VH kháng chiến chống Pháp. - Tác phẩm: Nhật kí ở rừng, Đôi mắt 3. Phong cách nghệ thuật - Có biệt tài miêu tả và phân tích tâm lý nhân vật - Viết về những cái nhỏ nhặt nhưng tác phẩm của Nam Cao đặt ra những vấn đề có ý nghĩa to lớn. - Nam Cao là nhà văn có giọng điệu riêng- đa giọng điệu. III. Tổng kết: Nam Cao là nhà văn hiện thực, một nhà.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> nhân đạo chủ nghĩa lớn. Ông có nhiều đóng góp quan trọng trong quá trình hiện đại hóa văn học nửa đầu TK XX.. PHẦN HAI: TÁC PHẨM. - Gọi HS đọc tiểu dẫn và cho biết - Dựa vào I. Tìm hiểu tiểu dẫn hoàn cảnh sáng tác và những nhan đề SGK- nêu 1. Hoàn cảnh sáng tác: Chí Phèo được sáng của truyện? tác vào năm 1941 2. Nhan đề: - Cái lò gạch cũ" luẩn quẩn, bế tắc - Đôi lứa xứng đôi "nhấn mạnh mối tình Chí Phèo- Thị Nở - Chí Phèo " nhấn mạnh nhân vật Chí Phèo II. Đọc hiểu văn bản 1. Tóm tắt tác phẩm: - Gọi HS tóm tắt truyện ngắn dựa theo - Suy nghĩtrình bày nhân vật chính Chí Phèo ?. - Em có nhậ xét gì về hình ảnh làng Vũ Đại trong truyện ngắn Chí Phèo?  - Làng: xa phủ, xa tỉnh, quanh năm nghèo đói. - Tôn ti trật tự nghiêm ngặt: trên cùng là cụ tiên chỉ bá Kiến, tiếp đến là bọn cường hào  kết bè áp bức bóc lột dân lành; đồng thời thường xuyên diễn ra mâu thuẫn trong nội bộ - Nông dân: nghèo khổ, bị áp bức và sống cam chịu. ð Làng Vũ Đại là hình ảnh thu nhỏ của nông thôn Việt Nam trước CMT8 - Theo em bá Kiến là người như thế nào? Chi tiết nào trong tác phẩm cho thấy điều đó?. - Suy nghĩtrả lời - Lắng nghe. 2. Phân tích. - Suy nghĩ- a. Nhân vật bá Kiến trình bày - Bốn đời làm tổng lý " uy thế nghiêng trời. - Giọng nói ngọt ngào, tiếng quát “rất sang”, “cái cười Tào Tháo”" tự phụ hơn đời. - Khéo léo dàn xếp việc Chí Phèo rạch mặt ăn vạ và biến Chí thành tai sai lợi hại" “khôn róc.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> đời”. - Luôn tìm cách làm cho đám dân làng “sinh chuyện” để “có dịp làm ăn”" nham hiểm. - Thói dâm ô vô độ, ghen tuông vô cớ" nhân cách bỉ ổi. ð Bá Kiến mang bản chất thâm độc, xảo quyệt là nhân vật điển hình cho bọn địa chủ, cường hào ở nông thôn Việt Nam trước CMT8 - Suy nghĩ- b. Nhân vật Chí Phèo - Tác giả đã miêu tả lai lịch Chí Phèo trả lời ê Trước khi đi tù như thế nào? Theo em bi kịch cuộc - Khi còn nhỏ: đứa trẻ bị bỏ rơi, nhiều người đời Chí bắt đầu từ đâu? chuyền tay nuôi " bất hạnh - Lớn lên: đi ở nhiều nhà, 20 tuổi làm canh điền cho bá Kiến: + Có ước mơ bình dị: “…một gia đình nho nhỏ. Chồng cuốc mướn cày thuê. Vợ dệt vải….” + Có ý thức nhân phẩm: bị “bà ba” bắt làm chuyện không đứng đắn, “hắn thấy nhục hơn là thích”. - Suy nghĩ- ð Chí là người nông dân hiền lành, lương - Sự tha hóa của Chí Phèo thể hiện nêu thiện, tự trọng. như thế nào? (Nhân hình, Nhân tính) ê Từ khi ra tù đến trước khi gặp thị Nở Đi biền biệt 7, 8 năm Chí Phèo về và trở thành “con quỷ dữ của làng Vũ Đại” - Biến đổi nhân hình: “Cái đầu… cũng thế” " Bị cướp mất hình hài của một con người. - Suy nghĩ- - Thay đổi về nhân tính: - Hãy nêu lên ý nghĩa tiếng chửi của trình bày + Nghiện rượu Chí Phèo trong đoạn văn mở đầu thiên + “Chửi” bới"phản ứng đối với toàn bộ xã truyện? hội, bị xã hội cự tuyệt, khát khao giao tiếp với mọi người. + Gạch mặt, đạp phá, đâm chém,... ð XH thực dân nửa PK biến người nông dân lương hiện" lưu manh hóa" CP là hiện tượng có tính quy luật. - Suy nghĩ – - Việc gặp gỡ thị Nở có ý nghĩa như trả lời ê Mối tình Chí Phèo – thị Nở và sự thức thế nào đối với cuộc đời Chí Phèo? tỉnh của Chí Phèo - Mối tình CP - thị Nở: + Ban đầu thị Nở chỉ khơi dậy bản năng sinh vật của CP. + Sự chăm sóc ân cần và tình yêu mộc mạc chân thành của người đàn bà xấu xí làm khơi dậy bản chất lương thiện của người Chí Phèo - Suy nghĩ- - Sự thức tỉnh của Chí Phèo - Sáng hôm sau, những gì đã diễn ra nêu Sáng hôm sau, kể từ khi mãn tù trở về: trong tâm hồn Chí Phèo sau đêm gặp + Lần đầu tiên Chí tỉnh rượu thị Nở ? + Lòng “bâng khuâng”, “mơ hồ buồn”, “sợ rượu”.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - Suy nghĩ- Khi thị Nở mang bát cháo hành đến, trả lời tâm trạng của Chí Phèo diễn ra như thế nào? Ý nghĩa của bát cháo hành?. - Suy nghĩ- Cho biết tâm trạng của Chí Phèo khi trình bày bị thị Nở từ chối chung sống ?. - Suy nghĩ- Vì sao Chí Phèo có hành động thật trả lời dự dội, bất ngờ (uống rượu xách dao đi giết bá Kiến, rồi tự sát) ?. - Suy nghĩ- Cho biết vài nét đặc sắc về nghệ trình bày thuật của truyện ngắn?. + Lần đầu tiên Chí nghe được những âm thanh quen thuộc của cuộc sống: “Tiếng chim hót… nghe thấy” . + Chí “nao nao buồn” khi nghĩ về cuộc đời: về quá khứ mà tiếc nuối, về hiện tại mà cay đắng, về tương lai mà lo sợ. ð Sự thức tỉnh của Chí Phèo được đánh thức bắt đầu từ những cảm giác của một con người bình thường, hay nói đúng hơn Chí Phèo đã có cảm giác của một con người bình thường. - Khi thị Nở mang bát cháo hành đến Khi nhận bát cháo hành, CP: + Ngạc nhiên + Xúc động “thấy mắt hình như ươn ướt” " Bát cháo hành là biểu tượng của tình thương. ð Tình yêu mộc mạc của thị Nở đã thức tỉnh phần người trong CP, khiến Chí khao khát sống, khát khao hoà nhập với mọi người" sống đúng con người thật của mình. - CP bị cự tuyệt quyền làm người và rơi vào bi kịch + Bà cô thị Nở kiên quyết ngăn cản tình yêu CP- thị Nở " bị cự tuyệt quyền làm người + Thị giận dữ và “trút vào mặt hắn tất cả lời bà cô”" khiến Chí “ngẩn người” " thất vọng + Thị Nở ra về" “sửng sốt” + Bị thị từ chối tình yêu" tuyệt vọng " rơi vào bi kịch. + Chí vật vã, đau đớn + Tìm đến rượu “càng uống lại càng tỉnh ra”, “ôm mặt khóc rưng rức” " ý thức rõ về nỗi đau thân phận: sinh ra là người nhưng lại không được làm người " rơi vào khủng hoảng và bế tắc. + Chí xách dao đến nhà bá kiến đòi lương thiện, giết bá Kiến và tự sát. " Niềm khao khát được sống lương thiện. ð Cái chết của Chí Phèo có ý nghĩa tố cáo mãnh liệt XH thực dân nửa PK. Đồng thời khẳng định phẩm chất tốt đẹp của người nông dân bị lưu manh hóa" tư tưởng nhân sâu sắc, mới mẻ. c. Nghệ thuật - Xây dựng được nhân vật điển hình: Chí Phèo, Bá Kiến… - Cốt truyện hấp dẫn, giàu kịch tính. - Ngòi bút phân tích tâm lý nhân vật sắc sảo. - Kết cấu truyện mới mẻ: đảo lộn trình tự thời gian. - Ngôn ngữ tự nhiên, sống động, có sử dụng.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> khẩu ngữ, có sự đan xen giữa lời của tác giả và lời của nhân vật. III. Tổng kết: ghi nhớ SGK 4. Củng cố:  Trắc nghiệm 1. Tiếng chửi của Chí Phèo ở đầu truyện thể hiện rõ nhất ý nghĩa gì ? a. Thể hiện sự bất mãn với đời b. Thể hiện sự căm uất c. Thể hiện sự phá phách, cao ngạo của kẻ du côn d. Thể hiện sự bế tắc vì bị cự tuyệt quyền làm người. 2. Quá trình tha hóa của Chí Phèo là quá trình? a. Quá trình Chí Phèo bị đẩy đi ở hết từ nhà này sang nhà khác. b. Quá trình Chí Phèo từ một anh canh điền lành, chỉ vì cụ bá ghen bóng ghen gió mà bị đẩy đi ở tù c. Quá trình Chí ở tù về, từ một anh canh điền hiền lành, Chí trở thành tay sai cho bá Kiến. d. Quá trình Chí Phèo thức tỉnh, chủ động giết bá Kiến rồi tự xác. 3. Đặc điểm nghệ thuật nào dưới đây không được thể hiện rõ trong truyện ngắn Chí Phèo? a. Truyện được kết cấu theo lối đảo ngược thời gian. b Truyện thể hiện tài năng phân tích và miêu tả tâm lý sắc sảo của Nam Cao. c. Truyện có nhiều đoạn văn giàu tính triết lý. d. Truyện có nhiều đoạn văn tả cảnh xuất sắc đượm chất trữ tình.  Tự luận: - Trình bày quan điểm nghệ thuật của Nam Cao? - Những đặc trưng phong cách nghệ thuật của Nam Cao? - Phân tích diễn biến tâm trạng của Chí Phèo sau khi bị thị Nở từ chối chung sống? - Phân tích tư tưởng nhân đạo sâu sắc, mới mẻ của Nam Cao qua truyện ngắn Chí Phèo. 5. Dặn dò: Về nhà học và chuẩn bị bài Thực hành về lựa chọn trật tự các bộ phận trong câu..

<span class='text_page_counter'>(7)</span>