2

TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA HÀ NỘI

KHOA DI SẢN VĂN HĨA

NGUYỄN THỊ VÂN

TÌM HIỂU SƯU TẬP HIỆN VẬT
BÁC HỒ VỚI CƠNG AN NHÂN DÂN

KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP
NGÀNH BẢO TÀNG HỌC
Mã số: 52 32 03 05

Người hướng dẫn khoa học: THS. TRẦN ĐỨC NGUYÊN

HÀ NỘI - 2014


3

MỤC LỤC

Trang
MỤC LỤC

1

LỜI CẢM ƠN

3

BẢNG CHỮ VIẾT TẮT

4

MỞ ĐẦU

5

Chương 1: KHÁI QUÁT VỀ BẢO TÀNG CÔNG AN NHÂN DÂN VÀ NỘI DUNG
XÂY DỰNG SƯU TẬP HIỆN VẬT “BÁC HỒ VỚI CÔNG AN NHÂN

8

DÂN” LƯU GIỮ TẠI BẢO TÀNG CÔNG AN NHÂN DÂN

1.1. Khái quát về Bảo tàng Công an Nhân dân

8

1.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Bảo tàng Công an Nhân dân

8

1.1.2. Nội dung trưng bày của Bảo tàng Công an Nhân dân

14

1.1.3. Đặc trưng và chức năng của Bảo tàng Công an Nhân dân


18

1.1.4. Nhiệm vụ của Bảo tàng Công an Nhân dân

24

Chương 2: SƯU TẬP HIỆN VẬT “BÁC HỒ VỚI CÔNG AN NHÂN DÂN”

25

LƯU GIỮ TẠI BẢO TÀNG CƠNG AN NHÂN DÂN

2.1. Q trình nghiên cứu, sưu tầm và xây dựng sưu tập hiện vật “Bác

25

Hồ với Cơng an Nhân dân”
2.1.1. Q trình nghiên cứu, sưu tầm

25

2.1.2. Xây dựng sưu tập hiện vật “Bác Hồ với Công an Nhân dân”

29

2.2. Sưu tập hiện vật “Bác Hồ với Công an Nhân dân” lưu giữ tại Bảo

35


tàng Công an Nhân dân
2.2.1. Về số lượng hiện vật

35

2.2.2. Về loại hình hiện vật

34

2.2.3. Nội dung sưu tập hiện vật “Bác Hồ với Công an nhân dân” lưu giữ

39

tại Bảo tàng Công an Nhân dân
2.3. Giá trị của sưu tập hiện vật “Bác Hồ với Công an Nhân dân”
2.3.1. Giá trị lịch sử

62
63


4

2.3.2. Giá trị văn hóa

67

2.3.3. Giá trị lưu niệm

69


Chương 3: BẢO QUẢN, KHAI THÁC VÀ PHÁT HUY GIÁ TRỊ CỦA SƯU

75

TẬP “BÁC HỒ VỚI CÔNG AN NHÂN DÂN” LƯU GIỮ TẠI BẢO
TÀNG CƠNG AN NHÂN DÂN

3.1. Thực trạng cơng tác quản lý kiểm kê, bảo quản, nghiên cứu và khai

75

thác thông tin bộ sưu tập hiện vật “Bác Hồ với Công an Nhân dân” lưu
giữ tại Bảo tàng Công an Nhân dân
3.1.1. Thực trạng công tác quản lý kiểm kê, bảo quản sưu tập hiện vật

75

3.1.2. Thực trạng công tác nghiên cứu và khai thác thông tin hiện vật

83

3.1.3. Ứng dụng thí điểm sưu tập hiện vật “Bác Hồ với Công an Nhân

85

dân” trên phần mềm
3.1.4. Nhận xét ,đánh giá
3.2. Khai thác phát huy giá trị bộ sưu tập hiện vật “Bác Hồ với Công an


85
87

Nhân dân” lưu giữ tại Bảo tàng Công an Nhân dân
3.2.1. Đẩy mạnh công tác nghiên cứu, sưu tầm bổ sung hiện vật và

87

thông tin cho hiện vật
3.2.2. Tăng cường công tác trưng bày và triển lãm

91

3.2.3. In ấn, xuất bản và tăng cường công tác tuyên truyền, giới thiệu và

96

quảng bá bộ sưu tập hiện vật
KẾTLUẬN

100

TÀI LIỆU THAM KHẢO

102

PHỤLỤC

105



5

LỜI CẢM ƠN
Để hồn thành Khóa luận tốt nghiệp đại học, ngành bảo tàng học với đề
tài: “Tìm hiểu sưu tập hiện vật Bác Hồ với Công an Nhân dân”, ngoài vốn
kiến thức hiểu biết trên thực tế cũng như sự cố gắng của bản thân, em còn
nhận được sự giúp đỡ chỉ bảo tận tình của giảng viên hướng dẫn khoa học:
Ths. Trần Đức Nguyên, cùng các thầy cô trong khoa Di sản Văn hóa.
Trong q trình khảo sát thực tế, em cũng được lãnh đạo và cán bộ
chuyên trách của Bảo tàng Công an Nhân dân đã tạo mọi điêu kiện thuận lợi,
cung cấp tài liệu để em có thể hồn thành bài nghiên cứu khoa học này.
Em xin chân thành cảm ơn trân thành và sâu sắc tới thầy Trần Đức
Nguyên cùng các thầy cô trong khoa Di sản Văn hóa và các cơ quan ban
ngành nơi di tích tồn tại đã tạo điều kiện giúp đỡ em trong thời gian qua.
Mặc dù bản thân em đã hết sức cố gắng để hoàn thành tốt bài nghiên
cứu khoa học nhưng do trình độ lý luận và cơ sở thực tiễn của em có hạn chế,
nên kính mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các nhà nghiên cứu, thầy
cơ và các bạn để em có thể hoàn thiện kiến thức hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 31 tháng 5 năm 2014
Tác giả khóa luận

Sinh viên Nguyễn Thị Vân


6

DANH MỤC BẢNG CHỮ VIẾT TẮT
CHỮ VIẾT TẮT CHỮ VIẾT ĐẦY ĐỦ

ANTQ: An ninh Tổ quốc
ATK: An toàn khu
BCA: Bộ Công an
CAND: Công an Nhân dân
CANDVN: Công an Nhân dân Việt nam
CNH – HĐH: Cơng nghiệp hóa – hiện đại hóa
Nxb: Nhà xuất bản
PCCC : Phịng cháy chữa cháy
PGS.TS: Phó giáo sư. Tiến sĩ
TS: Tiến sỹ
tr: trang
TTATXH: Trật tự an toàn xã hội
TW: Trung ương
VNDCCH: Việt Nam Dân Chủ Cộng Hịa
XDLLCAND: Xây dựng lực lượng Cơng an Nhân dân
XHCN: Xã hội Chủ nghĩa


7

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hội đồng Bảo tàng Quốc tế (ICOM) định nghĩa: “Bảo tàng là một cơ
quan (tổ chức) phi lợi nhuận, mở rộng đón cơng chúng. Bảo tàng thu nhận,
bảo quản, nghiên cứu, trưng bày và tuyên truyền nhằm mục đích giáo dục,
học tập và thưởng thức. Bảo tàng là một bằng chứng xác thực về con người và
môi trường xung quanh”.
Điều 4 của Luật Di sản văn hóa quy định: “ Bảo tàng là một thiết chế
văn hóa có chức năng sưu tầm, bảo quản, nghiên cứu, trưng bày, giới thiệu di
sản văn hóa, bằng chứng vật chất về thiên nhiên, con người và môi trường

sống của con người, nhằm phục vụ nhu cầu nghiên cứu, học tập, tham quan và
hưởng thụ văn hóa của cơng chúng”.
Như vậy, có thể thấy bảo tàng có hai chức năng cơ bản là: nghiên cứu
khoa học và giáo dục phổ biến khoa học. Với tư cách là một thiết chế văn hóa
đặc thù, các bảo tàng Việt Nam bằng các hoạt động của mình góp phần trực
tiếp và thiết thực đến sự nghiệp giữ gìn, bảo vệ, khai thác và phát huy truyền
thống lịch sử văn hóa của dân tộc, tạo nên sức mạnh nội tại làm tiền đề cho
việc xây dựng nền văn hóa mới, con người mới xã hội chủ nghĩa.
Bảo tàng cịn là cơng cụ đặc biệt của công tác giáo dục tư tưởng và
khoa học lịch sử. Nó có vai trị hết sức quan trọng trong việc tuyên truyền,
vận động các tầng lớp nhân dân thực hiện những nhiệm vụ chiến lược của đất
nước do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo, đồng thời tham gia tích cực vào
việc phổ cập kiến thức lịch sử cho toàn dân, đặc biệt là thế hệ trẻ.
Bảo tàng Công an Nhân dân là bảo tàng công cộng thuộc loại hình lịch
sử xã hội, chuyên về lĩnh vực An ninh trật tự, đã đi vào hoạt động được một
thời gian dài. Bảo tàng Công an Nhân dân đã sưu tầm và lưu giữ hàng nghìn
tài liệu, hiện vật có giá trị về q trình chiến đấu, xây dựng và trưởng thành
của lực lượng Công an Nhân dân Việt Nam từ khi ra đời đến nay, góp phần


8

vào việc giáo dục truyền thống, giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, chiến
sĩ trong lực lượng Công an Nhân dân nói riêng và cho nhân dân nói chung.
Từ sau khi khánh thành, mở cửa cho đến nay Bảo tàng Công an Nhân
dân đã không ngừng đẩy mạnh và đổi mới các hoạt động nghiệp vụ: nghiên cứu,
sưu tầm, kiểm kê, bảo quản, trưng bày và giáo dục – tun truyền, trong đó đặc
biệt chú ý tới cơng tác nghiên cứu, sưu tầm, xây dựng, bổ sung và hoàn thiện,
khai thác và phát huy giá trị của bộ sưu tập hiện vật “Bác Hồ với Công an Nhân
dân”. Bảo tàng cũng thu nhận được nhiều ý kiến đóng góp quý báu để xây dựng

Bảo tàng và nhất là việc xây dựng, bổ sung và hoàn thiện, khai thác và phát huy
giá trị của bộ sưu tập hiện vật “Bác Hồ với Công an Nhân dân”.
Sưu tập hiện vật “Bác Hồ với Công an Nhân dân” là một sưu tập mang
nhiều giá trị. Tuy nhiên, chưa có một cơng trình nào nghiên cứu một cách đầy
đủ và tồn diện về bộ sưu tập này. Vì vậy, để bước đầu tìm hiểu lịch sử, nội
dung, giá trị và thực trạng của sưu tập hiện vật “Bác Hồ với Công an Nhân
dân” tơi xin chọn đề tài “Tìm hiểu sưu tập hiện vật Bác Hồ với Công an
Nhân dân” lưu giữtại Bảo tàng Công an Nhân dân làm luận văn tốt nghiệp
của mình với mong muốn góp phần nhỏ bé của mình vào việc bổ sung và
hồn thiện, khai thác và phát huy giá trị của bộ sưu tập hiện vật “Bác Hồ với
Cơng an Nhân dân”.
2. Mục đích nghiên cứu
Đi sâu tìm hiểu, nghiên cứu nội dung của bộ sưu tập hiện vật “Bác Hồ
với Công an Nhân dân” để tìm ra giá trị của sưu tập, đồng thời bổ sung và
hoàn thiện cho sưu tập (về ý nghĩa lý thuyết). Trên cơ sở đó, bước đầu đưa ra
một số ý kiến chủ quan của mình về giá trị lịch sử, văn hóa, lưu niệm của bộ
sưu tập hiện vật “Bác Hồ với Công an Nhân dân” nhằm đề xuất các giải pháp
quản lý, bảo quản, khai thác và phát huy giá trị của bộ sưu tập hiện vật phục
vụ các cán bộ, chiến sĩ nói riêng và quần chúng nhân dân nói chung trong
điều kiện bùng nổ các bảo tàng nhưng một số bảo tàng lại chưa thực sự thu
hút được khách tham quan trong nước và quốc tế như hiện nay.


9

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: sưu tập tài liệu, hiện vật “Bác Hồ với Công an
Nhân dân” lưu giữ tại Bảo tàng Công an Nhân dân.
Phạm vi nghiên cứu: tư liệu của Bảo tàng Công an Nhân dân viết về
sưu tập hiện vật “Bác Hồ với Công an Nhân dân” là phạm vi nghiên cứu chủ

yếu của đề tài.
4.Nguồn tư liệu và Phương pháp nghiên cứu
Nguồn tư liệu:
- Tài liệu giới thiệu về Bảo tàng trên kỷ yếu, báo chí Cơng an.
- Các cuốn lịch sử lực lượng Công an Nhân dân Việt Nam.
- Các tài liệu, văn bản mang tính chất chỉ đạo của Đảng và Nhà nước.
Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin trong quá trình xem xét,
đánh giá các tài liệu trong mối tương quan.
- Phương pháp phân tích tài liệu.
- Phương pháp khảo sát thực tế: thống kê, so sánh, khảo tả hiện vật…
- Phối hợp phương pháp liên ngành: bảo tàng học, sử học…
5. Bố cục khóa luận
Ngồi phần Mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo và Phụ lục, khóa
luận có kết cấu gồm 3 chương:
Chương 1: Khái quát về Bảo tàng Công an Nhân dân và nội dung xây
dựng sưu tập hiện vật “Bác Hồ với Công an Nhân dân”.
Chương 2: Giá trị của bộ sưu tập hiện vật “Bác Hồ với Công an Nhân dân”.
Chương 3: Bảo quản, khai thác và phát huy giá trị của bộ sưu tập hiện
vật “Bác Hồ với Công an Nhân dân” lưu giữ tại Bảo tàng Công an Nhân dân.


10

Chương 1
KHÁI QUÁT VỀ BẢO TÀNG CÔNG AN NHÂN DÂNVÀ NỘI DUNG XÂY
DỰNG SƯU TẬP HIỆN VẬT “BÁC HỒ VỚI CƠNG AN NHÂN DÂN”.
1.1. Khái qt về Bảo tàng Cơng an Nhân dân
1.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Bảo tàng Công an
Nhân dân

Công an Nhân dân là lực lượng vũ trang trọng yếu bảo vệ Đảng, Nhà
nước và nhân dân, là lực lượng chuyên trách, nòng cốt cùng toàn dân trong sự
nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội. Ra đời trong cách
mạng tháng 8 năm 1945, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng Sản Việt Nam và
Chủ tịch Hồ Chí Minh kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
Hơn 60 năm chiến đấu, xây dựng và trưởng thành lực lượng Công an Nhân
dân đã không ngừng lớn mạnh, lập nhiều thành tích đóng góp to lớn trong sự
nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam
xã hội chủ nghĩa.
Bề dày truyền thống oanh liệt đó của Cơng an Nhân dân Việt Nam là
tài sản vật chất và tinh thần to lớn, vô cùng quý giá của lực lượng Công an
Nhân dân và toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta trong sự nghiệp bảo vệ An
ninh trật tự của Tổ quốc cần được giữ gìn, kế thừa và phát huy từ thế hệ này
qua thê hệ khác.
Xuất phát từ ý nghĩa đó, để ghi nhận cơng lao to lớn của các thế hệ cán
bộ, chiến sĩ Công an lưu giữ lâu dài các hình ảnh, tài liệu, hiện vật lịch sử về
Công an, để làm tốt công tác giáo dục truyền thống, bồi dưỡng kiến thức và
tình cảm cách mạng cho các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Công an phục vụ yêu cầu
chính trị trước mắt cũng như lâu dài, việc xây dựng Bảo tàng của lực lượng
Công an Nhân dân là một yêu cầu bức thiết đã được lãnh đạo Bộ Nội Vụ (nay
là Bộ Công An) quan tâm chỉ đạo, chuẩn bị từ nhiều năm.


11

Ngay từ đầu những năm 1950, sau khi Công an Nhân dân được thành
lập không bao lâu, ngành Công an đã có những hoạt động mang tính chất bảo
tàng. Đó là các Chỉ thị số 1662 ngày 10/3/1950, Chỉ thị số 3371 ngày
18/10/1950 của Nha Công an trung ương về “Sưu tầm tài liệu hiện vật về phá
tề, trừ gian, thực hiện Công an Nhân dân”, Chỉ thị số 378/VP ngày

03/02/1956 của văn phịng Bộ Cơng an về “Sưu tầm tài liệu hiện vật của bọn
gián điệp cài lại và bọn phá hoại hiện hành, đồng thời tổ chức triển lãm phục
vụ cán bộ, chiến sĩ và nhân dân”.
Năm 1959, ngành bảo tàng Việt Nam được thành lập, Đảng Đoàn Bộ
Công an (nay là Đảng ủy Công an trung ương) đã mời đồng chí Vămpilốp chun gia Bảo tàng LiênXơ (cũ) giúp tìm hiểu nội dung và phương hướng
xây dựng bảo tàng của lực lượng Công an Nhân dân. Năm 1960 thực hiện
Nghị quyết Hội nghị Cơng an tồn quốc lần thứ 14, ngày 06/12/1960 Bộ
Công an đã ra Chỉ thị số 1442 về “Triển khai công tác bảo tàng, giáo dục
truyền thống trong toàn lực lượng”. Chỉ thị nêu rõ “Bảo tàng Công an Nhân
dân là cuốn sách mở, là những bài học tốt về nghiệp vụ cho cán bộ, chiến sĩ
đến học tập một cách có hệ thống và thiết thực.”
Ngày 16/6/1967 Bộ Cơng an có quyết định số 405 CA/QĐ thành lập
Cục Tuyên huấn trong đó có Phòng Bảo tàng, đây là sự kiện đánh dấu sự ra
đời của Bảo tàng Công an Nhân dân. Tuy tổ chức của Bảo tàng chỉ là đơn vị
mang tính chất hành chính, sự nghiệp nhưng kể từ đây biên chế cán bộ làm
công tác bảo tàng đã được tăng lên và hoạt động chủ yếu là công tác sưu tầm
hiện vật. Đồng thời nhân dịp ngày lễ, ngày kỷ niệm của đất nước, của ngành
Cơng an, Phịng Bảo tàng đã tổ chức được những cuộc triển lãm ở các đơn vị,
địa phương, trường Công an.
Thông qua các cuộc triển lãm này, Bảo tàng đã sưu tầm, thu thập được
nhiều tài liệu, hiện vật có giá trị về lịch sử, truyền thống của lực lượng Cơng
an Nhân dân góp phần xây dựng, bổ sung làm phong phú kho cơ sở của Bảo


12

tàng. Năm 1980, Bảo tàng Công an Nhân dân được hình thành một phịng độc
lập, trực thuộc Cục cơng tác chính trị, Tổng cục Xây dựng lực lượng Cơng an
Nhân dân. Năm 1985, kỷ niệm 40 năm ngày thành lập CAND, Bảo tàng Công
an Nhân dân đã tổ chức trưng bày bảo tàng trên diện tích 200 m2 tại số 66 phố

Thợ Nhuộm, Hoàn Kiếm, Hà Nội để phục vụ cán bộ, chiến sĩ trong tồn lực
lượng Cơng an Nhân dân.
Ngày 18/12/1992 Bộ Nội vụ (nay là Bộ Công an) ra Chỉ thị số 25/CT-BNV
về công tác bảo tàng truyền thống trong lực lượng Công an Nhân dân. Để đẩy
mạnh việc thực hiện chỉ thị này, ngày 01/12/1995 Bộ Nội vụ có quyết định số
1463/QĐ/BNV (X13) về việc nâng cấp Bảo tàng Công an Nhân dân thành bảo
tàng công cộng đầu ngành về lĩnh vực An ninh trật tự. Tách Phịng Bảo tàng từ
Cục Cơng tác chính trị thành một đơn vị độc lập trực thuộc Tổng cục Xây dựng
lực lượng Công an Nhân dân và quyết định phê duyệt dự án đầu tư xây dựng Bảo
tàng Công an Nhân dân tại số 1 Trần Bình Trọng, Hồn Kiếm, Hà Nội.
Ngày 19/8/2000, kỷ niệm 55 năm ngày thành lập lực lượng Công an
Nhân dân, Bảo tàng Công an Nhân dân đã được khánh thành. Trên diện tích
hơn 1200 m2, kiến trúc Bảo tàng được bố trí gồm 750 m2 trưng bày nội thất,
hệ thống kho cơ sở gần 100m2, 300m2 là phòng khách và phòng làm việc.
Từ sau khi khánh thành và đi vào hoạt động, Bảo tàng Công an Nhân
dân đã liên tục được củng cố, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ nhằm tương xứng
với vị thế của một bảo tàng chuyên ngành và từng bước hòa nhập với hệ
thống bảo tàng trong cả nước. Các hoạt động của Bảo tàng đã được triển khai
đồng bộ trên tất cả các khâu nghiệp vụ. Công tác sưu tầm giai đoạn từ tháng
4/1997 đến tháng 8/2000 chuyển hướng tập trung phục vụ cho công tác trưng
bày theo đề cương đã được Bộ Công an phê duyệt.
Công tác kiểm kê, bảo quản hiện vật đã vận dụng và thực hiện những
quy định, quy trình nguyên tắc bảo tàng học phù hợp với đặc điểm, điều kiện
và đặc thù của Bảo tàng Công an Nhân dân.


13

Hoạt động nghiên cứu khoa học được chú trọng ở tất cả các khâu công
tác nghiệp vụ bảo tàng, từ tổ chức sưu tầm đến nghiên cứu nội dung, triển

khai trưng bày và giới thiệu hướng dẫn khách tham quan. Từ năm 2000, định
kỳ hàng năm Bảo tàng tổ chức Hội nghị thông báo kết quả nghiên cứu và xuất
bản các kỷ yếu hội nghị. Đồng thời,Bảo tàng cũng đã tổ chức một số cuộc hội
thảo khoa học, thu hút được sự tham gia của nhiều chuyên gia đầu ngành và
cán bộ khoa học của các bảo tàng.
Nội dung, giải pháp, trang thiết bị trưng bày có sự tiếp cận với xu
hướng hiện đại vừa đảm bảo tính khoa học, vừa thể hiện sắc thái của lực
lượng Công an thông qua những tài liệu, hiện vật tiêu biểu về truyền thống
chiến đấu, xây dựng và trưởng thành của Công an Nhân dân. Đây là kết quả
của quá trình chuẩn bị và tổ chức triển khai trong một thời gian dài với sự
tham gia phối hợp của nhiều đơn vị nghiệp vụ và Công an một số địa phương,
đặc biệt là sự giúp đỡ, trao đổi kinh nghiệm của các bảo tàng, các chuyên gia
đầu ngành, các đồng chí lãnh đạo Cơng an lão thành.
Ngồi việc tiếp tục bổ sung chỉnh lý, nâng cao nội dung và hình thức hệ
thống trưng bày, Bảo tàng Cơng an Nhân dân đã tìm tịi thực hiện được nhiều
giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động phát huy tác dụng như: tuyên truyền
giới thiệu về Bảo tàng và hiện vật bảo tàng trên các phương tiện thông tin đại
chúng, triển khai nghiên cứu sâu về các sự kiện trọng tâm trong hệ thống trưng
bày, tổ chức học tập kinh nghiệm thực tế của các bảo tàng và đào tạo đội ngũ cán
bộ thuyết minh, tổ chức các cuộc hội thảo khoa học về phương thức nhằm nâng
cao hiệu quả công tác giáo dục của Bảo tàng và thu hút khách tham quan.
Bảo tàng Công an Nhân dân ra đời và phát triển, trước hết xuất phát từ
bề dày truyền thống, chiến công của lực lượng Cơng an Nhân dân nói chung
và từng đơn vị nói riêng, đồng thời do những yêu cầu công tác giáo dục,công
tác xây dựng lực lượng trong lực lượng Công an Nhân dân về truyền thống và
chiến cơng đó.


14


Phẩm chất đạo đức của người chiến sĩ Công an khơng nằm ngồi tiêu
chí về chuẩn mực đạo đức của mọi người dân Việt Nam. Những người chiến
sĩ Công an có một đặc thù riêng là ln phải cơng tác trong những mơi
trường, hồn cảnh đặc biệt với những nhiệm vụ đặc biệt để bảo vệ an ninh cho
Tổ quốc và cuộc sống bình yên cho nhân dân nên chuẩn mực về phẩm chất
đạo đức của họ cũng có những điểm cụ thể hơn. Đúng như 6 Điều Bác Hồ
dạy: “Đối với tự mình, phải cần, kiệm, liêm, chính. Đối với đồng sự, phải
thân ái giúp đỡ. Đối với chính phủ, phải tuyệt đối trung thành. Đối với nhân
dân, phải kính trọng, lễ phép. Đối với cơng việc, phải tận tụy. Đối với địch,
phải cương quyết, khôn khéo”.
Sáu Điều Bác Hồ dạy Công an Nhân dân là những yêu cầu với việc xây
dựng nhân cách văn hóa ở một nghề nghiệp đặc biệt. Để hình thành nhân cách
văn hóa này có cơng sức của nhiều người, nhiều tổ chức, có nhiều hình thức
giáo dục khác nhau. Với tư cách là di sản văn hóa, hiện vật của Bảo tàng
Cơng an Nhân dân sẽ là cơng cụ quan trọng góp phần vào việc hình thành
nhân cách văn hóa này.
Là cơ quan có chức năng nghiên cứu khoa học, Bảo tàng Cơng an Nhân
dân thông qua hoạt động nghiên cứu bằng những phương pháp bảo tàng học
để cung cấp những lượng thông tin mới, cách tiếp cận mới. Với chức năng
giáo dục khoa học, Bảo tàng thông qua hoạt động giáo dục của mình bằng
những phương tiện trực quan sinh động để truyền tải kiến thức, phổ biến sự
hiểu biết cho cán bộ, chiến sĩ Công an. Là nơi lưu giữ những thơng tin ngun
gốc, chính xác, phong phú Bảo tàng Cơng an Nhân dân góp phần thẩm định
những gía trị đích thực của các di sản văn hóa ngành Cơng an Việt Nam. Là
nơi bảo quản và trưng bày những sưu tập hiện vật về lực lượng Công an Nhân
dân, Bảo tàng Cơng an Nhân dân cịn là “học đường đặc biệt” để góp phần
giáo dục tồn diện. Có những sưu tập hiện vật được trưng bày trong Bảo tàng
như một hệ thống giáo cụ trực quan, một phòng khám nghiệm hiện trường để
học viên các trường Công an học tập, nghiên cứu.



15

Nội dung 6 Điều Bác Hồ dạy CAND Việt Nam chính là các tiêu chuẩn
của một mẫu người văn hóa mà mỗi cán bộ, chiến sỹ Công an phải phấn đấu
vươn tới. Hiện vật Bảo tàng Công an Nhân dân, với chức năng giáo dục của
bảo tàng, phải hướng đến tạo ra một mẫu người văn hóa này. Tiếp nhận 6
Điều Bác Hồ dạy qua sự chuyển tải nội dung của hiện vật bảo tàng, một di sản
văn hóa các chiến sỹ Công an một lần nữa sẽ thấm nhuần hơn những lới dạy
sâu sắc ấy. Xem xét vai trò của hiện vật Bảo tàng Công an Nhân dân là xem
xét ở phương diện này.
Hiện vật bảo tàng là một loại di sản văn hóa có vai trị quan trọng trong
việc giáo dục nhân cách con người. Hiện vật bảo tàng về Cơng an Nhân dân
Việt Nam cũng có vai trị như vậy. Là một lực lượng có vai trị trọng yếu
trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, các chiến sỹ
Công an Nhân dân rõ ràng phải là những nhân cách văn hóa đặc biệt. Chủ tịch
Hồ Chí Minh rất quan tâm những điều ấy, 6 Điều mà Bác Hồ dạy Công an
Nhân dân Việt Nam chính là các tiêu chuẩn của nhân cách văn hóa đặc biệt.
Hiện vật về Bảo tàng Cơng an Nhân dân phải góp phần vào việc học tập, làm
theo 6 Điều Bác Hồ dạy.
Trong công tác xây dựng lực lượng hiện nay của Công an Nhân dân,
đặc biệt là trong cuộc đấu tranh chống âm mưu “diễn biến hòa bình”; “bạo
loạn lật đổ” của các thế lực thù địch, hoạt động của Bảo tàng Cơng an Nhân
dân đóng vai trị quan trọng, nó là cơng cụ, phương tiện của cơng tác tư tưởng
văn hóa, cơng tác xây dựng lực lượng Cơng an Nhân dân Việt Nam. Nó góp
phần tích cực vào việc giáo dục truyền thống lịch sử, lòng yêu nước, yêu chế
độ và giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, khơi dậy niềm tin, niềm tự hào dân tộc.
Là một thiết chế văn hóa, cùng với các chức năng giống như các bảo
tàng quốc gia, Bảo tàng Cơng an Nhân dân cịn có chức năng thực hiện cơng
tác giáo dục chính trị tư tưởng, phổ biến kiến thức An ninh trật tự cho các cán



16

bộ, chiến sỹ CAND. Bảo tàng Công an Nhân dân tuy có những đặc trưng
riêng, nhưng đã góp phần đáng kể vào mạng lưới bảo tàng Viêt Nam, đáp ứng
nhu cầu văn hóa, xã hội.
Bảo tàng Cơng an Nhân dân thành lập từ năm 1967 đến nay đã được 47
năm. Trước đó Bảo tàng đã có thời gian hoạt động sưu tầm và trưng bày phục
vụ nội bộ từ năm 1985 đến năm 1995, lực lượng Công an Nhân dân với nhiệm
vụ bảo vệ An ninh trật tự cho Tổ quốc, cho nên có nhiều hiện vật của Bảo
tàng Cơng an Nhân dân giống như hiện vật của các bảo tàng khác có thể trưng
bày, tun truyền cơng khai đến đơng đảo cơng chúng, nhưng cũng có nhiều
hiện vật lại cần phải được đảm bảo giữ bí mật theo yêu cầu của ngành hoặc
giới thiệu trong nội bộ Công an Nhân dân.
1.1.2. Nội dung trưng bày của Bảo tàng Công an nhân dân.
Bảo tàng Công an Nhân dân là nơi sưu tầm, lưu giữ và phổ biến các di
sản văn hóa vật chất của Cơng an Nhân dân Việt Nam. Đến nay, Bảo tàng
Công an Nhân dân đã lưu giữ trên một vạn tài liệu, hiện vật các loại trong đó
có nhiều sưu tập hiện vật quý phản ánh lịch sử, truyền thống của Công an
Nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng Sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí
Minh qua các thời kỳ lịch sử của dân tôc.
Qua nhiều năm xây dựng, với nhiều cách trưng bày khác nhau, Bảo
tàng Công an Nhân dân đã giới thiệu một cách khái quát quá trình xây dựng,
chiến đấu và trưởng thành của lực lượng Công an cách mạng do Đảng Cộng
Sản Việt Nam tổ chức lãnh đạo từ năm 1945 đến nay.
Hệ thống trưng bày thường xuyên của Bảo tàng gồm các phần chính sau:
Mở đầu là gian long trọng với nội dung trưng bày hết sức cô đọng, giới
thiệu khái quát về vị trí, chức năng, nhiệm vụ và những thành tựu tiêu biểu
nhất của lực lượng Công an Nhân dân Việt Nam trong suốt chặng đường lịch

sử từ khi thành lập đến nay, trong nhiệm vụ bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền,
bảo vệ nhân dân, giữ vững an ninh chính trị và trật tự an tồn xã hội.


17

Ở vị trí trung tâm của phịng là tượng Chủ tịch Hồ ChíMinh - Người tổ
chức giáo dục và rèn luyện Công an Nhân dân với bức phù điêu làm nền thể
hiện bản chất của Công an Nhân dân Việt Nam là lực lượng vũ trang cách
mạng từ nhân dân mà ra, dựa vào nhân dân mà chiến đấu, luôn đặt dưới sự
lãnh đạo tuyệt đối, toàn diện của Đảng, của Bác Hồ, là lực lượng nịng cốt,
xung kích trong sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội
toàn Đảng, toàn quân, toàn dân.
Bên phải là câu trích “6 Điều Bác Hồ dạy Cơng an Nhân dân” về tư
cách người Công an cách mệnh trong thư Người gửi Công an khu XII, tháng
3 năm 1948 được trưng bày cùng “Nghị quyết của Đảng về chiến lược an ninh
quốc gia” 6 Điều Bác Hồ dạy Công an Nhân dân thực sự trở thành cẩm nang,
định hướng của các thế hệ Công an Nhân dân. Nghị quyết của Đảng về chiến
lược an ninh quốc gia là mục tiêu, đường lối, phương châm, tư tưởng chỉ đạo
mọi hoạt động của lực lượng Công an Nhân dân trong thời kỳ mới.
Bên trái là những phần thưởng cao quý như: Huân chương Hồ Chí
Minh, huân chương sao vàng và các hình ảnh về lễ trao tặng là sự ghi nhận
của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với những thành tích to lớn, xuất sắc của
lực lượng Cơng an Nhân dân Việt Nam trong sự nghiệp cách mạng vẻ vang
đấu tranh giành độc lập dân tộc và thống nhất đất nước.
Với diện tích 750m2 nội thất, tồn bộ nội dung trưng bày của Bảo
tàng được thể hiện qua ba chủ đề chính, trong mỗi chủ đề lại chia ra các tiểu
đề nhỏ cụ thể như sau:
- Chủ đề thứ nhất: Công an Nhân dân Việt Nam ra đời, bảo vệ chính
quyền cách mạng, kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược (1945 – 1954).

+ Tiểu đề 1: Sự hình thành và ra đời của Công an Nhân dân Việt Nam
(1930 – 1945).
+ Tiểu đề 2: Công an Nhân dân Việt Nam bảo vệ chính quyền cách
mạng mới thành lập (8/1945 – 12/1946).


18

+ Tiểu đề 3: Công an Nhân dân Việt Nam trong kháng chiến chống
thực dân Pháp xâm lược (12/1946 – 7/1954).
Đây là phần trưng bày sử dụng tài liệu, hiện vật không nhiều (136 đơn
vị), chiếm 15,2% tài liệu hiện vật trưng bày của Bảo tàng, trong đó tỷ lệ hiện
vật gốc thấp (10,3%). Để khách tham quan dễ tiếp cận nội dung trưng bày,
Bảo tàng đã sử dụng một số lượng đáng kể các tài liệu hiện vật trung gian
(122 đơn vị), chiếm 89,7%.
- Chủ đề thứ hai: Công an Nhân dân Việt Nam trong sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ miền Bắc xã hội chủ nghĩa, đấu tranh giải phóng miền Nam
thống nhất đất nước (1954 – 1975).
Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của nhân dân ta đã giành thắng
lợi, Hiệp định Giơneve được ký kết, đất nước chuyển sang giai đoạn mới,
bước vào công cuộc xây dựng CNXH ở miền Bắc và tiếp tục cuộc cách mạng
dân tộc dân chủ nhân dân ở miền Nam.
+ Tiểu đề 1: Củng cố và bảo vệ ANTT phục vụ công cuộc khôi phục
kinh tế, cải tạo XHCN ở miền Bắc (1954 – 1960).
+ Tiểu đề 2: Tiếp tục xây dựng lực lượng Công an Nhân dân giữ vững An
ninh trật tự góp phần thực hiện thắng lợi kế hoạch 5 năm lần thứ 1 (1960 – 1964).
+ Tiểu đề 3: Giữ gìn ANTT góp phần đánh thắng cuộc chiến tranh phá
hoại miền Bắc bằng không quân và hải quân của đế quốc Mỹ (1964 – 1972).
+ Tiểu đề 4: Chuyển hướng tổ chức và hoạt động, bảo vệ Đảng và lực
lượng cách mạng ở miền Nam (1954 – 1960).

+ Tiểu đề 5: Lực lượng an ninh miền Nam được xây dựng và trưởng
thành góp phần đánh thắng các chiến lược chiến tranh của đế quốc Mỹ (1960
– 1972).
+ Tiểu đề 6: Công an Nhân dân cùng cả nước giải phóng hồn tồn
miền Nam thống nhất Tổ quốc (1973 – 1975).


19

Về số lượng tài liệu, hiện vật tương đối lớn (360 đơn vị), trong đó hiện
vật thể khối vẫn giữ vai trò chủ đạo (53,6%) đều là hiện vật gốc. Đây là phần
trưng bày khá thành công của Bảo tàng về Công an Nhân dân Việt Nam trong
sự nghiệp xây dựng và bảo vệ miền Bắc XHCN, đấu tranh giải phóng miền
Nam thống nhất Tổ quốc giai đoạn 1954 – 1975.
- Chủ đề thứ ba: Công an Nhân dân Việt Nam trong sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa từ năm 1975 đến nay.
+ Tiểu đề 1: Ổn định và giữ vững ANTT phục vụ sự nghiệp thống nhất
đất nước, bảo vệ chính quyền, lãnh thổ của Tổ quốc.
+ Tiểu đề 2: Xây dựng lực lượng Công an Nhân dân, đẩy mạnh phong
trào quần chúng bảo vệ an ninh tổ quốc, chống chiến tranh phá hoại nhiều mặt
của địch (1980 – 1986).
+ Tiểu đề 3: Giữ vững an ninh chính trị, đấu tranh chống diễn biến hịa
bình của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch.
+ Tiểu đề 4: Đấu tranh trấn áp các loại tội phạm, phòng chống tệ nạn xã hội.
+ Tiểu đề 5: Mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế.
+ Tiểu đề 6: Công tác xây dựng lực lượng Công an Nhân dân thời kỳ
đổi mới (1996 – 2000).
Đây là chủ đề sử dụng khối lượng tài liệu, hiện vật nhiều nhất (397 đơn
vị), trong đó hiện vật gốc chiếm tỷ lệ cao nhất (53,4%), vị trí thứ 2 vẫn là ảnh
minh họa (27,7%). Các tài liệu, hiện vật trung gian, tài liệu khoa học phụ

cũng đã được sử dụng kết hợp khá thành công làm tăng thêm tính sinh động,
hấp dẫn cho phần trưng bày, đóng vai trò đáng kể trong việc chuyển tải nội
dung tư tưởng chủ đề trưng bày đến người xem.
Với việc trưng bày nhiều loại hiện vật kết hợp với việc sử dụng khoa
học sáng tạo các tài liệu hiện vật trung gian, thông qua các chủ đề trưng bày
bảo tàng đã làm tốt lên sức mạnh, ý chí kiên cường bất khuất của lực lượng


20

Cơng an Nhân dân trong q trình chiến đấu, xây dựng và trưởng thành. Sức
mạnh ấy là mối quan hệ khăng khít giữa Đảng và Bác Hồ kính u, Cơng an
và Nhân dân. Đảng và Bác Hồ là người khai sinh, tổ chức giáo dục và rèn
luyện đạo đức, phẩm chất cách mạng, quan tâm, dìu dắt, chỉ đạo lực lượng
Cơng an Nhân dân trong suốt q trình chiến đấu và trưởng thành.
Nhân dân là cái nôi nuôi dưỡng, là hậu phương vững chắc của Công an
Nhân dân, Công an Nhân dân là lực lượng vũ trang, là công cụ trọng yếu, sắc
bén đóng vai trị quan trọng, nịng cốt, xung kích, sẵn sàng chiến đấu hi sinh
vì nền an ninh quốc gia, vì cuộc sống tự do – hạnh phúc của nhân dân. Phản
ánh mối quan hệ ấy trong quá trình ra đời, chiến đấu, xây dựng và trưởng
thành của Công an Nhân dân là nội dung chủ đạo, xuyên suốt trong toàn bộ hệ
thống trưng bày của Bảo tàng Công an Nhân dân.
Trong từng chủ đề, xuyên suốt hệ thống trưng bày tập trung minh họa
làm nổi bật ba vấn đề lớn:
+ Một là: Sự lãnh đạo của Đảng, sự quan tâm của Bác Hồ với sự
nghiệp An ninh trật tự và xây dựng lực lượng Công an Nhân dân.
+ Hai là: Hoạt động và những thành tựu tiêu biểu trên các lĩnh vực
công tác, chiến đấu, xây dựng lực lượng thể hiện bản chất đầy mưu trí sáng
tạo của Công an Nhân dân.
+ Ba là: Sự phối hợp các lực lượng và vai trò của quần chúng nhân

dân trong sự nghiệp bảo vệ An ninh trật tự.
1.1.3. Đặc trưng và chức năng của Bảo tàng Công an Nhân dân.
 Đặc trưng của Bảo tàng Công an Nhân dân:
Trong quá trình nghiên cứu về một bảo tàng, cần quan tâm tới đặc
trưng, chức năng của thiết chế văn hóa đó. Nếu như đặc trưng được coi là yếu
tố bất biến, thì chức năng lại được coi là yếu tố khả biến của bảo tàng, thay
đổi tùy thuộc vào yêu cầu mà đời sống xã hội đặt ra. Do vậy, việc nghiên cứu
đặc trưng và chức năng của bảo tàng có một ý nghĩa đặc biệt quan trọng.


21

Đặc trưng là một thuật ngữ dùng để chỉ nét riêng biệt, những dấu hiệu
cơ bản của một sự vật, hiện tượng. Dựa vào đặc trưng có thể phân biệt sự vật,
hiện tượng này với sự vật, hiện tượng khác.
Tìm hiểu đặc trưng của bảo tàng nhằm mục đích nhận thức được những
điểm riêng biệt, cơ bản của bảo tàng, trên cơ sở đó có thể khẳng định bảo tàng
ra đời, tồn tại và phát triển là một hiện tượng xã hội, nhưng khác với hiện
tượng khác. Đặc trưng cơ bản của bảo tàng là sưu tầm, giữ gìn, bảo quản các
hiện vật gốc, sưu tập hiện vật gốc có giá trị bảo tàng. Trên cơ sở hiện vật gốc,
sưu tập hiện vật gốc có giá trị bảo tàng, bảo tàng tổ chức trưng bày nhằm thỏa
mãn nhu cầu hiểu biết của mọi tầng lớp công chúng. Đồng thời, bảo tàng dựa
vào cảm tính trực tiếp, có thể tạo ra những điều kiện thuận lợi để nhận thức
những tài liệu hiện vật gốc, sưu tập hiện vật gốc ít hoặc hồn tồn khơng có ở
ngồi bảo tàng cũng trong thời gian đó về một sự vật, hiện tượng cụ thể.
Bảo tàng Công an Nhân dân là một bảo tàng công cộng chuyên về lĩnh
vực An ninh trật tự. Vì vậy, Bảo tàng mang các đặc trưng như sau:
* Bảo tàng Công an Nhân dân là nơi nghiên cứu, sưu tầm, bảo quản,
giữ gìn các tài liệu hiện vật gốc, sưu tập hiện vật gốc phản ánh quá trình xây
dựng, chiến đấu và trưởng thành của lực lượng Công an Nhân dân nói chung

và từng đơn vị nói riêng từ khi thành lập 19/08/1945 đến nay dưới sự lãnh đạo
của Đảng Cộng Sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh với nhiệm vụ bảo vệ
Đảng, bảo vệ chính quyền, bảo vệ nhân dân, giữ vững an ninh chính trị, trật tự
an tồn xã hội và cuộc sống bình n cho nhân dân.
* Trên cơ sở tài liệu hiện vật gốc, sưu tập hiện vật gốc Bảo tàng Công
an Nhân dân tiến hành các hoạt động nghiệp vụ như: nghiên cứu, sưu tầm,
kiểm kê, bảo quản, trưng bày, giáo dục – tuyên truyền. Qua nhiều năm nghiên
cứu, xây dựng với nhiều cách trưng bày khác nhau, Bảo tàng Công an Nhân
dân đã giới thiệu một cách khái quát về những chiến công của lực lượng Công


22

an Nhân dân qua các thời kỳ nhằm thỏa mãn nhu cầu văn hóa, tìm hiểu truyền
thống anh hùng và lịch sử vẻ vang của Công an Nhân dân Việt Nam.
* Để đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa ngày càng cao đông đảo quần
chúng nhân dân cũng như các thế hệ cán bộ, chiến sỹ Công an trong toàn lực
lượng cảm nhận trực tiếp những hiện vật gốc, sưu tập hiện vật gốc phản ánh
lịch sử truyền thống của lực lượng Công an Nhân dân qua các thời kỳ lịch sử
của dân tộc. Bảo tàng Công an Nhân dân đã tạo mọi điều kiện thuận lợi,
không ngừng đổi mới các hoạt động giáo dục - tuyên truyền thông qua nhiều
hình thức tiếp cận để chuyển giao có mục đích những thơng tin về hiện vật,
sưu tập hiện vật, những kiến thức khoa học, lịch sử, văn hóa.
 Chức năng của Bảo tàng Công an Nhân dân:
Chức năng là một thuật ngữ để dùng chỉ mối quan hệ giữa hiện tượng này phụ
thuộc vào hiện tượng khác như thế nào. Nói đến chức năng xã hội là đề cập
đến nhiệm vụ và vai trò cụ thể của một hiện tượng nào đó với xã hội. Đề cập
tới chức năng xã hội của bảo tàng là muốn nói đến vai trị, vị trí, nhiệm vụ cụ
thể của thiết chế văn hòa này trong đời sống xã hội. Cho đến nay, vẫn tồn tại
nhiều quan điểm về các chức năng xã hội của bảo tàng:

 Quan điểm ICOM:
Bảo tàng có 3 chức năng: Chức năng nghiên cứu khoa học, chức năng giáo
dục, chức năng hưởng thụ văn hóa và chức năng bảo tồn các di tích, di vật.
 Quan điểm của Bảo tàng học Macxit:
Bảo tàng có 4 chức năng: Chức năng nghiên cứu khoa học, chức năng
tài liệu hóa khoa học, chức năng bảo vệ, bảo quản các di sản văn hóa, chức
năng giáo dục khoa học.
 Quan điểm của Bảo tàng học phương Tây:
Bảo tàng là một thiết chế thơng tin đa chức năng, trong đó chức năng
thơng tin là quan trọng nhất.


23

Cùng với sự tiến bộ của nhân loại, bảo tàng ngày càng được bổ sung và
đảm nhận thêm nhiều chức năng mới đáp ứng nhu cầu của một xã hội phát triển.
Bảo tàng Công an Nhân dân thuộc sự chỉ đạo trực tiếp của Viện Lịch sử
Công an và sự hướng dẫn chun mơn nghiệp vụ của Bộ Văn hóa – Thể thao
và Du lịch. Cũng như các bảo tàng khác để thể hiện vị trí, vai trị của mình đối
với sự phát triển của xã hội, Bảo tàng Công an Nhân dân đã và đang đảm
nhận các chức năng như:
* Chức năng nghiên cứu khoa học
Bảo tàng là cơ quan nghiên cứu khoa học, nội dung nghiên cứu bao
gồm nhiều lĩnh vực, đối tượng nghiên cứu của bảo tàng là hiện vật gốc. Các
bảo tàng vừa nghiên cứu khoa học cơ bản của nghiên cứu ứng dụng, nghiên
cứu những vấn đề cơ bản của lý luận bảo tàng học, về khoa học lịch sử, văn
hóa và ứng dụng thành quả của các ngành khoa học khác trong các hoạt động
nghiệp vụ của bảo tàng.
Nghiên cứu khoa học trong tình hình hiện nay của Bảo tàng Cơng an
Nhân dân vừa là vấn đề cơ bản, vừa hết sức thực tiễn và cấp bách. Có nghiên

cứu khoa học tốt thì mới phục vụ cho công tác tuyên truyền – giáo dục đúng
hướng và đạt hiệu quả. Nhận thức đúng vị trí, vai trò của bảo tàng là một cơ
quan nghiên cứu khoa học và giáo dục khoa học, điều này lý luận bảo tàng
học Macxit đã khẳng định.
Ở Bảo tàng Công an Nhân dân củng cố, duy trì nền nếp hoạt động
nghiệp vụ khoa học qua một số hình thức: Hội thảo, hội nghị chuyên đề về
những nội dung mà các bảo tàng quan tâm, ví dụ như vấn đề sưu tầm tài liệu
hiện vật trong cơ chế thị trường, nâng cao hiệu quả công tác giáo dục – tuyên
truyền…
Xây dựng cho mình kế hoạch, chương trình nghiên cứu khoa học thiết
thực và hiệu quả, tập trung nghiên cứu tư liệu lịch sử truyền thống Công an


24

Nhân dân các đơn vị, gặp gỡ các nhân chứng lịch sử để thẩm định, bổ sung
thông tin, yếu tố pháp lý cho hiện vật, sưu tập hiện vật gốc, đầu tư triển khai
nghiên cứu các đề tài khoa học, nghiên cứu những cơng trình chun sâu.
Bảo tàng đã chú trọng ở tất cả các khâu công tác nghiệp vụ, từ tổ chức
sưu tầm đến nghiên cứu các nội dung, triển khai trưng bày và hướng dẫn
khách tham quan và đặc biệt chú trọng xây dựng các bộ sưu tập tài liệu hiện
vật. Nội dung, giải pháp, trang thiết bị trưng bày có sự tiếp cận xu hướng hiện
đại, vừa đảm bảo tính khoa học, vừa thể hiện được sắc thái của lực lượng
Công an Nhân dân Việt Nam thông qua những tài liệu hiện vật tiêu biểu về
truyền thống chiến đấu, xây dựng và trưởng thành của lực lượng Công an
nhân dân qua các thời kỳ lịch sử cách mạng.
Tham mưu cho lãnh đạo Tổng cục III chỉ đạo cơng tác xây dựng nhà truyền
thống trong tồn lực lượng Công an Nhân dân, hướng dẫn chuyên môn nghiệp vụ
đối với các nhà truyền thống, di tích trong lực lượng Công an Nhân dân.
* Chức năng giáo dục khoa học:

Bảo tàng Cơng an Nhân dân đã tích cực tham gia công tác giáo dục
bằng những phương tiện trực quan sinh động để truyền tải kiến thức, phổ biến
sự hiểu biết cho các cán bộ, chiến sỹ Công an tuyên truyền về truyền thống
lịch sử Cơng an Nhân dân, góp phần hình thành con người mới xã hội chủ
nghĩa, đồng thời làm phong phú cuộc sống tinh thần, đáp ứng nhu cầu hưởng
thụ văn hóa và nâng cao trình độ dân trí của cơng chúng. Bảo tàng Cơng an
Nhân dân là nơi lưu giữ những thơng tin ngun gốc, chính xác và phong phú
góp phần thẩm định những giá trị đích thực của các di sản văn hóa ngành
Cơng an Việt Nam.
Bảo tàng Công an Nhân dân là nơi bảo quản và trưng bày những sưu
tập hiện vật về lực lượng Công an Nhân dân (trưng bày thường xuyên, trưng
bày chuyên đề và trưng bày lưu động) trên cơ sở các hiện vật gốc, giúp cho


25

khách tham quan và nhà nghiên cứu nhận thức trực tiếp lịch sử truyền thống
Công an Nhân dân một cách trung thực và khách quan. Bảo tàng cũng đã tổ
chức hướng dẫn khách tham quan, giới thiệu về Bảo tàng thơng qua báo chí,
phương tiện thơng tin đại chúng, xuất bản tờ rơi, tờ gấp…
* Chức năng tài liệu hóa khoa học:
Trên cơ sở những tài liệu, hiện vật gốc có giá trị bảo tàng, Bảo tàng
Cơng an Nhân dân đã tiến hành rà soát lại lý lịch hiện vật: mơ tả chi tiết,
chính xác các yếu tố nội tạng (lịch sử, nội dung, các giá trị hiện vật) và các
yếu tố ngoại tạng như: đặc điểm hình thức bên ngồi (kích thước, chất liệu,
màu sắc, trọng lượng, ký hiệu, trang trí hoa văn, dấu tích của từng hiện vật).
Từng bước hoàn thiện hồ sơ hiện vật theo mẫu biểu thống nhất, tiến hành
đăng ký từng hiện vật, sưu tập hiện vật vào các loại sổ sách quản lý trong bảo
tàng (sổ kiểm kê bước đầu, sổ phân loại, hệ thống phích phiếu tra cứu, phần
mềm quản lý hiện vật…). Chụp ảnh hiện vật thể khối. Đối với văn bản thì

scant và truy cập tồn bộ thơng tin hiện vật vào máy tính. Xác lập quyền sở
hữu và quyền sở hữu trí tuệ đối với các hiện vật, sưu tập hiện vật trong Bảo
tàng Công an Nhân dân, đảm bảo những yêu cầu về khoa học – pháp lý cho
sự tồn tại của các sưu tập hiện vật trong Bảo tàng. Các thông tin từ hiện vật
bảo tàng được nghiên cứu, ghi chép, sẵn sàng phục vụ cho các hoạt động
chuyên môn.
* Chức năng bảo vệ, bảo quản di sản văn hóa:
Bảo tàng đã vận dụng và thực hiện những quy định, quy trình, nguyên
tắc bảo quản phù hợp với đặc điểm, điều kiện và đặc thù của Bảo tàng Công
an Nhân dân. Bảo tàng đã chú trọng đầu tư trang thiết bị, phương tiện hiện
đại: máy hút ẩm, điều hòa nhiệt độ, hệ thống tủ bục, giá, kệ…, sắp xếp khoa
học kho cơ sở theo các tiêu chí về chất liệu và chủng loại, chuyên đề nhằm
kéo dài tuổi thọ của các hiện vật bảo tàng.


26

1.1.4. Nhiệm vụ của Bảo tàng Công an nhân dân.
Căn cứ theo Quyết định số 1463 QĐ/BNV (1/12/1995) của Bộ trưởng
Bộ Nội vụ, Bảo tàng Cơng an Nhân dân có nhiệm vụ và quyền hạn như sau:
Nghiên cứu khoa học về lịch sử truyền thống của Công an Nhân dân
từ đó tổ chức sưu tầm, kiểm kê, bảo quản, trưng bày các tài liệu hiện vật phản
ánh quá trình chiến đấu, xây dựng và trưởng thành của Công an Nhân dân và
của nhân dân trên lĩnh vực bảo vệ An ninh trật tự trong phạm vi cả nước.
Tổ chức trưng bày, hướng dẫn khách tham quan và các hoạt động
nghiên cứu nhằm tuyên truyền giáo dục về ý thức cảnh giác và truyền thống
cách mạng cho cán bộ, chiến sỹ Công an và nhân dân.
Phục chế, tu sửa, bảo quản các hiện vật an tồn để phục vụ có hiệu
quả cho các hoạt động nghiên cứu, giáo dục tuyên truyền.
Xây dựng và hoàn thiện phần trưng bày cố định và phần trưng bày

chuyên đề, đồng thời tổ chức triển lãm lưu động xuống các đơn vị về lịch sử
truyền thống của Công an Nhân dân.
Tổ chức hướng dẫn khách tham quan tại nhà trưng bày, triển lãm, giới
thiệu trên các phương tiện thông tin đại chúng về các hiện vật lịch sử bảo
tàng, phối hợp với các cơ quan ban ngành xây dựng các bộ phim tư liệu về
Công an Nhân dân.
Tổ chức và quản lý các mặt công tác của Bảo tàng Công an Nhân dân
theo đúng quy định của Nhà nước và của Bộ Công an.
Quản lý đội ngũ cán bộ và cơ sở vật chất kỹ thuật là tài sản của Bảo
tàng theo đúng quy định hiện hành.
Làm những nhiệm vụ khác thuộc chức năng của Bảo tàng do Tổng
cục trưởng Tổng cục III giao.