"Vận dụng phương dạy học tích cực nhằm tạo hứng thú học tập mơn Tốn cho học sinh lớp 7"

MỤC LỤC
Phần I. PHẦN MỞ DẦU
1. Lí do chọn đề tài ...........................................................................
2. Mục đích nghiên cứu.................

Trang
2
3
3

3. Đối tượng nghiên cứu.....................

3

4. Các phương pháp nghiên cứu................

3

5. Thời gian nghiên cứu..........................

3

Phần II. NỘI DUNG

3

1. Cơ sở lí luận ............................................................................

3

2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu ..............................................................

4

2.1. Thực trạng .........................................................................

4

2.2. Đối tượng điều tra .....................................................................

4

2.3. Ưu điểm ..........................................................................................

4

2.4. Hạn chế ...........................................................................................

4

2.5. Nguyên nhân ...................................................................................

6

3. Nội dung và hình thức của giải pháp.....................................................

10

3.1. Mục tiêu của giải pháp .................................................................


13

3.2. Nội dung và cách thực hiện giải pháp ..........................................

15

3.2.1. Phương pháp dạy học thông qua tổ chức hoạt động cho học sinh

16

3.2.2. Phương pháp dạy học trò chơi .....................................................
3.2.3. Phương pháp dạy học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học
3.2.4. Phương pháp dạy học gợi mở - vấn đáp .....................................
Phần III. KẾT LUẬN
TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................


"Vận dụng phương dạy học tích cực nhằm tạo hứng thú học tập mơn Tốn cho học sinh lớp 7"

PHẦN I. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài.
Giáo dục là nền tảng của xã hội, là cơ sở tiền đề để quyết định sự phồn
vinh của đất nước. Để giáo dục có hiệu quả và đạt chất lượng cao, trong quá
trình giảng dạy chúng ta cần phải biết lựa chọn phương pháp dạy học tối ưu nhất
phù hợp với đối tượng học sinh, phù hợp với mục tiêu và nội dung bài học.
Trong q trình giảng dạy, tơi nhận thấy đa phần học sinh có tâm lí "sợ"
mơn Tốn. Phần vì lí do khách quan, nhà trường nằm trên địa bàn dân trí chưa
cao, nhiều học sinh phải dành nhiều thời gian đi làm thêm phụ giúp gia đình,
chưa có nhiều điều kiện đầu tư cho học tập. Phần cũng vì lí do chủ quan, các em

có chất lượng đầu vào thấp, kéo theo năng lực học tập chưa cao. Bởi vậy, khi
tiếp xúc với mơn Tốn - một bộ mơn địi hỏi tính logic, trừu tượng cao - các em
có tư tưởng chung là ngại học, ngại làm bài tập.
Với mong muốn giúp học sinh u thích mơn Tốn nhằm nâng cao chất
lượng đại trà của nhà trường, cũng như nhằm phát huy tính tích cực, chủ động,
sáng tạo, và phát triển năng lực học sinh, tôi xin chia sẻ và trao đổi cùng đồng
nghiệp đề tài kinh nghiệm:"Vận dụng phương pháp dạy học tích cực nhằm
tạo hứng thú học tập mơn Tốn cho học sinh lớp 7"
Theo tinh thần công văn số 4509/BGDĐT-GDTrH ngày 3/9/2015 và công
văn số 5555/BGDĐT - GDTrH ngày 8/10/2014 của Bộ GDĐT về đổi mới giáo
dục theo hướng phát huy năng lực học sinh, trong đề tài kinh nghiệm này, tôi
đưa ra một số hình thức tổ chức dạy học thơng qua tổ chức hoạt động cho học
sinh, như: phương pháp dạy học thông qua việc thực hiện các trò chơi, phương
pháp dạy học gợi mở - vấn đáp và phương pháp dạy học rèn luyện cho học sinh
cách tự học nhằm tác động đến tình cảm, tạo niềm vui và hứng thú học tập cho
học sinh, giúp các em phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và phát triển
năng lực của mình!
2. Mục đích nghiên cứu
- Phân loại các dạng bài tập áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng nhau
- Các phương pháp thường dùng để giải các bài toán cho học sinh
- Rèn kĩ năng vận dụng kiến thức khi giải bài toán cho học sinh lớp 7
- Phương pháp vận dụng kĩ thuật dạy học tích cực nhằm tạo hứng thú học
tập mơn Tốn cho học sinh lớp 7


"Vận dụng phương dạy học tích cực nhằm tạo hứng thú học tập mơn Tốn cho học sinh lớp 7"

3. Đối tượng nghiên cứu
- Phương pháp giải các dạng toán áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng
nhau trong chương trình tốn 7

- Đối tượng khảo sát: Học sinh lớp khá lớp 7 trường THCS
4. Các phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp vấn đáp
- Phương pháp điểu tra
- Phương pháp phân tích tổng hợp
- Phương pháp thống kê
- Phương pháp thực hành, thực nghiệm.
5. Thời gian nghiên cứu
- tháng 9/2020 đến tháng 5/2021


"Vận dụng phương dạy học tích cực nhằm tạo hứng thú học tập mơn Tốn cho học sinh lớp 7"

PHẦN II. NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận
Áp dụng các phương pháp dạy học tích cực khơng có nghĩa là gạt bỏ các
phương pháp dạy học truyền thống. Ngay cả phương pháp "tập trung vào giáo
viên" như thuyết trình, giảng giải, biểu diễn các phương tiện trực quan để minh
họa bài giảng ... vẫn rất cần thiết trong quá trình dạy học. Phải kết hợp, phải lựa
chọn và sử dụng các phương pháp dạy học như thế nào cho đúng thời điểm,
đúng đối tượng, phù hợp với ý đồ sư phạm của người dạy để giúp học sinh tiếp
thu và khắc sâu kiến thức, đồng thời phát huy được năng lực của bản thân là
điều mà các giáo viên đều trăn trở. Muốn vậy, người giáo viên cần phải kế thừa,
phát triển những mặt tích cực trong hệ thống các phương pháp dạy học đã quen
thuộc, đồng thời phải học hỏi, vận dụng các phương pháp dạy học mới, phù hợp
với hoàn cảnh, điều kiện dạy và học của bản thân.
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu
2.1. Thực trạng
Trong những năm gần đây, việc đổi mới phương pháp dạy học luôn là vấn
đề nóng được đưa ra bàn bạc. Nhiều phương pháp dạy học tích cực được áp

dụng rộng rãi và có hiệu quả. Tuy nhiên, vẫn cịn có một số giáo viên có cách
hiểu chưa thực sự đúng bản chất của phương pháp dạy học tích cực, nên khi đi
vào vận dụng trong dạy học cịn mang tính hình thức, khô cứng, chưa thực sự
khơi dậy hứng thú, niềm say mê học tập ở học sinh.
2.2. Đối tượng điều tra
- Học sinh lớp khối 7 trường THCS ……
- Tổng số học sinh tham gia điều tra: 105 học sinh
- Kết quả điều tra
+ Nhóm những học sinh tiếp thu nhanh, giải quyết vấn đề linh hoạt: 15%
+ Nhóm những học sinh biết vận dụng trực tiếp: 58%
+ Nhóm những học sinh chưa biết vận dụng: 27%
2.3. Ưu điểm
- Phù hợp với định hướng dạy học theo hướng phát triển năng lực học
sinh: năng lực tính tốn, năng lực hoạt động hợp tác, năng lực hội họa, năng lực
đánh giá và tự đánh giá, năng lực thuyết trình, ngơn ngữ.
- Với đối tượng học sinh chưa mạnh dạn về kiến thức, giải pháp này giúp
các em tự tin, tạo hứng thú, say mê, u thích mơn học, từ đó nâng cao tính tự
giác, tích cực, sáng tạo của học sinh.


"Vận dụng phương dạy học tích cực nhằm tạo hứng thú học tập mơn Tốn cho học sinh lớp 7"

2.4. Hạn chế
- Không phải bài nào cũng dễ dàng thiết kế được cách thức tổ chức thực
hiện
- Điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường còn hạn chế, chưa thuận lợi cho
việc thực hiện: phịng học có máy chiếu chưa đủ, bàn ghế chưa phù hợp với một
số hoạt động như hoạt động nhóm.
- Việc tổ chức thực hiện thường mất nhiều thời gian, dễ dẫn đến tính trạng
"cháy" giáo án.

2.5. Nguyên nhân
- Do học sinh bị hổng kiến thức từ các lớp dưới, lâu dần dẫn đến tâm lí
ngại học, sợ học.
- Do bản chất của mơn Tốn đòi hỏi tư duy logic, trừu tượng, yêu cầu cao
hơn, khó hơn so với một số mơn học khác.
- Một số giáo viên thấy học sinh khơng chịu khó học, khơng quyết tâm
nên cũng ngại tìm các phương án để làm tăng hứng thú học tập của học sinh đối
với mơn Tốn.
3. Nội dung và hình thức của giải pháp
3.1. Mục tiêu của giải pháp
Qua đề tài, giáo viên sẽ nắm được một số phương pháp dạy học tích cực
thường sử dụng trong dạy học mơn Tốn. Có kĩ năng thực hiện có hiệu quả các
phương pháp dạy học trong những hoạt động cụ thể, đặc biệt là kĩ năng sử dụng
phương pháp mới. Ngoài ra, giáo viên cũng linh hoạt hơn trong việc vận dụng
các phương pháp. Từ đó, tác động tới tâm lí, tình cảm của học sinh, tạo hứng thú
học tập và niềm say mê đối với môn học.
3.2. Nội dung và cách thực hiện giải pháp
Dưới đây, tôi xin nêu khái quát lại một số phương pháp và minh họa tổ
chức dạy một số bài trong chương trình Tốn lớp 7
3.2.1. Phương pháp dạy học thơng qua tổ chức hoạt động cho học sinh
Ở phương pháp này, giáo viên là người dẵn dắt, tổ chức cho học sinh tự
khám phá những cái mình chưa biết thơng qua những hoạt hộng học tập như:
hoạt động cá nhân, hoạt động cặp đơi hoặc hoạt động của nhóm học sinh.
Thông qua những hoạt động này, học sinh không những lĩnh hội tri thức mà còn
được thể hiện, phát triển phẩm chất, năng lực của bản thân.
Ví dụ: Dạy học phát hiện định lí khi dạy học định lí “ Tổng ba góc của một tam
giác" (tiết 17, hình học 7) (13 phút)


"Vận dụng phương dạy học tích cực nhằm tạo hứng thú học tập mơn Tốn cho học sinh lớp 7"


* Nhiệm vụ 1: Thực hiện ?1 sách giáo khoa (SGK): Vẽ tam giác và đo ba
góc của tam giác rồi tính tổng số đo ba góc đó.
- Hình thức hoạt động: Hoạt động cá nhân
- Chuyển giao nhiệm vụ dưới hình thức thi đua làm việc " Các em hãy lấy
giấy nháp, hoạt động cá nhân, mỗi em vẽ một tam giác tùy ý rồi dùng thước đo
góc, đo ba góc của tam giác ấy và tính tổng số đo. Chúng ta hãy thi đua xem ai
làm việc nhanh hơn!"
- GV gọi 5 học sinh đọc tên tam giác, kết quả số đo từng góc và tổng số
đo, giáo viên ghi bảng phụ và hỏi cả lớp có kết quả nào khác không. GV khen
ngợi HS thực hiện nhanh, động viên HS chưa nhanh.
- Nếu cả lớp đều chung kết quả tổng số đo, giáo viên yêu cầu 1 học sinh
nêu nhận xét về kết quả và chuyển sang nhiệm vụ 2.
- Nếu có các kết quả tổng số đo khác nhau, giáo viên cần tạo động
lực:"Vậy để biết em nào đúng, em nào sai, chúng ta cùng thực hiện công việc
tiếp theo."
* Nhiệm vụ 2: Thực hiện ?2 SGK Cắt, ghép hình
- Hình thức hoạt động: Hoạt động nhóm (theo nhóm giáo viên đã chia khi
hướng dẫn học ở nhà từ tiết trước, yêu cầu mỗi nhóm chuẩn bị một tấm bìa hình
tam giác)
- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập.
GV chiếu hình 43 SGK và nêu nhiệm vụ như nội dung câu hỏi ?2 và yêu cầu
học sinh thực hiện trong thời gian 2’.
- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập.
Trong khi HS thực hiện nhiệm vụ học tập, GV quan sát các nhóm, phát hiện kịp
thời những nhóm gặp khó khăn và có biện pháp hỗ trợ phù hợp
- Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận.
Hết thời gian 2 phút, GV yêu cầu các nhóm giơ cao sản phẩm của nhóm mình và
gọi 1 HS đại diện của 1 nhóm lên bảng thực hiện.
+ Lưu ý 1: Khi thực hiện cắt góc của tấm bìa tam giác thường học sinh sẽ

làm mất đi hình dạng tam giác ban đầu. GV cần chuẩn bị sẵn 1 tấm bìa ( nên
chuẩn bị bằng giấy in đề - can) để khi cắt góc HS chỉ cắt 1 lớp phía trên, lớp
phía dưới cịn lại để đảm bảo giữ nguyên hình dạng tam giác ban đầu.
+ Lưu ý 2: Khi tổ chức thảo luận kết quả học tập, GV cần hướng học sinh
đưa ra căn cứ để đưa ra dự đốn đó. HS có thể có thể đưa ra các căn cứ sau:


"Vận dụng phương dạy học tích cực nhằm tạo hứng thú học tập mơn Tốn cho học sinh lớp 7"

 Chỉ nhìn hình và dự đốn
 Thực hiện đo góc
 Phát hiện có hình ảnh của góc bẹt

..........

- Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ. GV cần đánh giá thái độ
hợp tác, hoạt động của các nhóm; nhận xét kết quả học tập và xác nhận kiến
thức.
Kết thúc hoạt động nhóm GV chốt lại kết quả thực hiện nhiệm vụ: "Như
vậy qua đo đạc và cắt ghép chúng ta có kết luận:" tổng số đo ba góc của một tam
0
giác bằng 180 ". Đây chính là nội dung định lí SGK". Sau đó, GV chuyển sang
dạy học phát biểu định lí và chứng minh định lí.
Việc tham gia hoạt động giúp HS tự tìm tịi, tự khám phá kiến thức.
Ngồi ra, các em cịn được rèn luyện, phát triển năng lực hợp tác, năng lực phân
tích, và các phẩm chất tích cực, chủ động ...
3.2.2. Phương pháp dạy học trò chơi
Phương pháp dạy học trò chơi là phương pháp tổ chức cho học sinh tìm
hiểu một vấn đề, thực hiện một nhiệm vụ học tập hay thể nghiệm những hành
động, những thái độ, những việc làm thông qua trị chơi học tập nào đó. Trị chơi

học tập là hoạt động được diễn ra theo trình tự hoạt động của một trị chơi. Trị
chơi học tập có những đặc điểm sau:
+ Nội dung trò chơi gắn với kiến thức, thái độ của một môn học hoặc một
bài học cụ thể
+ Thường được diễn ra trong thời gian, không gian nhất định của giờ học
+ Mọi học sinh đều thu nhận được những nội dung học tập chứa đựng
trong trị chơi phù hợp với trình độ và lứa tuổi.
+ Khác với trị chơi rèn luyện sức khỏe, giải trí, trị chơi học tập nhằm
hướng tới sự thơng hiểu kiến thức gắn với các nội dung học tập cụ thể của môn
học, bài học, lớp học.
Vận dụng phương pháp này, tơi xin minh họa một số ví dụ cụ thể:
Ví dụ 1: Dạy học hoạt động khởi động bài "Ôn tập chương I" ( tiết 14, hình học
7) ( 10 phút )
Thay vì việc yêu cầu học sinh trả lời các câu hỏi lí thuyết một cách khơ
cứng, GV tổ chức cho học sinh chơi trò chơi "ĐÂY LÀ AI" như sau:
Luật chơi: GV chia lớp thành 5 đội, mỗi đội lần lượt cử thành viên chọn
ô chữ hàng ngang và tất cả thành viên của đội cùng nhau thảo luận trong vòng


"Vận dụng phương dạy học tích cực nhằm tạo hứng thú học tập mơn Tốn cho học sinh lớp 7"

20 giây, cử đại diện trả lời. Mỗi câu trả lời đúng được cộng 10 điểm. Nếu trả lời
sai, trong những đội cịn lại, đội nào có tín hiệu trả lời nhanh hơn sẽ dành phần
trả lời. Ngoài ra, các đội chơi có thể ra tín hiệu trả lời ơ chữ hàng dọc bất kì lúc
nào.
+ Trả lời đúng ơ chữ hàng dọc sau 1 từ hàng ngang được 50 điểm
+ Trả lời đúng ô chữ hàng dọc sau 2 từ hàng ngang được 40 điểm
+ Trả lời đúng ô chữ hàng dọc sau 3 từ hàng ngang được 30 điểm
+ Trả lời đúng ô chữ hàng dọc sau 4 từ hàng ngang được 20 điểm
+ Trả lời đúng ô chữ hàng dọc sau 5 từ hàng ngang được 10 điểm.


GV sử dụng phần mềm Microsoft Office Powerpoint 2007/2010 để soạn
các câu hỏi sau:
Từ hàng ngang số 1: Hình tạo bởi hai tia đối nhau là gì?
Từ hàng ngang số 2: Hai đường thẳng cắt nhau và trong các góc tạo thành có
một góc vng thì hai đường thẳng ấy có quan hệ như thế nào?
Từ hàng ngang số 3: Quan sát hình vẽ và cho biết và ở vị trí như thế nào?

Từ hàng ngang số 4: Hình vẽ sau biểu diễn hai góc gì?
Từ hàng ngang số 5: Điền vào chỗ trống
Cho điểm M nằm ngoài đường thẳng a. Đường thẳng đi qua M và song
song với đường thẳng a là ....
GV tổ chức trò chơi, cử 1 HS làm thư kí ghi điểm và khơng qn khích lệ
học sinh khi trả lời đúng :" Các em làm bài rất tốt, các em xứng đáng được điểm


"Vận dụng phương dạy học tích cực nhằm tạo hứng thú học tập mơn Tốn cho học sinh lớp 7"

10. Chúc mừng các em!" và động viên khi học sinh trả lời sai:" Chưa đúng rồi,
cố gắng nhé các em!"
Sau mỗi phần trả lời đúng, ngồi việc khích lệ, GV có thể hỏi thêm câu
hỏi liên quan. Ví dụ, sau câu 3, GV có thể hỏi thêm:" Nếu = thì hai đường
thẳng a,b có quan hệ như thế nào?". Sau câu 4, có thể hỏi thêm:" Hãy nêu tính
chất của 2 góc đối đỉnh?"....
Sau khi HS đã đọc được ơ chữ hàng dọc, GV yêu cầu HS phát biểu lại nội
dung tiên đề Ơclit, sau đó tổng kết điểm của cuộc thi để tìm ra đội chiến thắng.
GV đánh giá hoạt động của cả lớp, khen ngợi đội chiến thắng, động viên
đội chưa tốt, chốt lại kiến thức cần nhớ của chương và kết thúc hoạt động khởi
động.
Ví dụ 2: Dạy học hoạt động vận dụng, bài:" Giá trị của một biểu thức đại số"

(tiết 52, đại số 7) (7 phút)
GV có thể chuyển hoạt động bằng câu khích lệ HS:" Cô thấy từ đầu tiết
học, cả lớp học rất tốt, cơ có phần thưởng cho cả lớp là một trị chơi, các em có
muốn chơi khơng nào?". Từ đó, thay vì giao yêu cầu làm bài tập 6 (SGK) một cách
khơ cứng, GV giới thiệu: "Trị chơi của cơ mang tên: Ơ chữ bí mật". Để mở được
ơ chữ, nhiệm vụ của các em là tính giá trị của biểu thức tại giá trị cho trước của
x, y, z. Các số mà các em tìm được tương ứng với các ơ chữ cần tìm.

Luật chơi: GV chia lớp thành 4 đội, các thành viên trong đội cùng nhau
thảo luận thực hiện nhanh các câu hỏi. GV tổ chức cho các đội thức hiện lần lượt
từng chữ cái. Đội nào có tín hiệu trả lời trước là đội được quyền trả lời. Mỗi câu
trả lời đúng được thưởng 1 cờ thi đua. Đội nào trả lời sai thì các đội còn lại tiếp
tục thi đua giải nhanh để dành quyền trả lời. Kết thúc trị chơi, đội nào có nhiều
cờ thi đua nhất là đội chiến thắng.


"Vận dụng phương dạy học tích cực nhằm tạo hứng thú học tập mơn Tốn cho học sinh lớp 7"

GV có thể sử dụng phần mềm Microsoft Office Powerpoint 2007/2010
hoặc dùng bảng phụ để soạn nội dung trò chơi.
Sau khi các đội đã điền được hết các ô chữ, GV u cầu 1 HS đọc ơ chữ.
Sau đó, tổng kết cờ thi đua và tìm ra đội chiến thắng.
GV đánh giá hoạt động của các đội, tuyên dương đội chiến thắng, động
viên các đội còn lại, chốt lại phương pháp giải của bài tập và kết thúc hoạt động.
Như vậy, khi tham gia trò chơi giúp HS hứng thú trong việc học tập.
Ngoài việc lĩnh hội tri thức một cách khơng gị bó, HS cịn được rèn luyện năng
lực hoạt động hợp tác, năng lực ngôn ngữ ...
3.2.3. Phương pháp dạy học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học
Giáo viên khéo léo biết khơi dậy niềm vui đam mê học tập, chú trọng rèn
luyện phương pháp tự học hợp lí, giúp học sinh có thể tự mình tìm hiểu, mở

rộng và nâng cao kiến thức qua con đường tự học thì q đến ngàn vàng.
Nắm bắt tâm lí "thích làm người lớn" của học sinh lớp 7, tôi thường kích
thích niềm đam mê học tập của học sinh bằng cách cho các em "tập làm thầy
giáo". Để thực hiện phương pháp này, yêu cầu giáo viên cần phải chú trọng giao
nhiệm vụ và hướng dẫn học sinh học tập ở nhà. Với vốn kiến thức còn hạn hẹp,
năng lực học tập chưa cao, các em sẽ gặp khó khăn trong việc tự học. Vì vậy, tơi
thường chọn cách giao nhiệm vụ cho từng nhóm để các em hỗ trợ lẫn nhau thực
hiện hoạt động học tập ở nhà, và khơng qn nhắc nhở: " Các thầy cơ giáo nhí
cần chuẩn bị bài thật kĩ!". Đương nhiên, để được biểu diễn làm giáo viên, chắc
chắn các thầy giáo, cô giáo nhí của chúng ta sẽ rất hứng thú trong việc thực hiện
nhiệm vụ học tập được giao!
Ở nội dung này, tôi xin minh họa một số hoạt động dạy học sau:
Ví dụ 1: Dạy học hoạt động khởi động, bài " Ơn tập chương II " ( tiết 45,
hình học 7) (15 phút)
Chuẩn bị của GV: Soạn bài, giao nhiệm vụ từ tiết trước: chia lớp thành 2
nhóm, mỗi nhóm làm một bản đồ tư duy tóm tắt kiến thức chương II.
Chuẩn bị của HS: Ôn bài, làm bản đồ tư duy.
Tiến hành: GV mời đại diện của từng nhóm lên trình bày kết quả học tập
của nhóm mình. Đại diện " giáo viên nhí" lên treo bản đồ tư duy của nhóm mình
và trình bày hệ thống kiến thức chương.
GV tổ chức cho cả lớp trao đổi, nhận xét, thảo luận về phần chuẩn bị bài,
nội dung và cách thuyết trình của từng nhóm


"Vận dụng phương dạy học tích cực nhằm tạo hứng thú học tập mơn Tốn cho học sinh lớp 7"

Sau đó, GV phát phiếu đánh giá kết quả học tập để HS tự đánh giá chéo
(nhóm 1 đánh giá nhóm 2, nhóm 2 đánh giá bài nhóm 1). GV thu lại phiếu đánh
giá khi HS đã hoàn thành.
NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP TIẾT 45 HÌNH HỌC

TỔ ......... LỚP ....
I. Đánh giá chung
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
II. Đánh giá kết quả học tập của tổ (HS đánh giá)
STT

Họ và tên

Điểm
chuẩn bị
bài (2đ)

Điểm trình
bày, thuyết
trình (3đ)

Điểm trả
lời câu hỏi
tổ bạn (5đ)

Tổng
điểm
(10đ)

1
2
3
III. GV đánh giá
.................................................................................................................................

.................................................................................................................................
GV đánh giá hoạt động, nhận xét bài của từng nhóm và chốt lại kiến thức.
Trước khi chuyển sang hoạt động tiếp theo, GV khơng qn khích lệ nhóm thực
hiện tốt:" Cô thấy các em rất giống những thầy giáo, cơ giáo thực thụ", động
viên nhóm chưa tốt:" Các em cần cố gắng hơn nữa nhé!"
Ví dụ 2: Dạy hoạt động hình thành kiến thức, bài:"Cộng trừ đa thức"
(tiết 57, đại số 7) (15 phút)
Chuẩn bị của GV: Soạn bài, giao nhiệm vụ từ tiết trước: chia lớp thành 2
nhóm: nhóm 1 chuẩn bị nội dung phần 1: " phép cộng đa thức" ; nhóm 2 chuẩn
bị nội dung phần 2:" phép trừ đa thức"
Chuẩn bị của HS: Nghiên cứu bài trước, trình bày bài ra bảng nhóm
Tiến hành: Mục 1, GV mời đại diện nhóm 1 lên treo bảng nhóm và trình
bày. Sau khi nhóm 1 trình bày, GV tổ chức cho HS lớp chia sẻ, trao đổi, thảo
luận, HS nhóm khác đặt câu hỏi cho nhóm 1 nếu có thắc mắc. Khi được đặt câu
hỏi, các " giáo viên nhí" nhóm 1 cần vận dụng kiến thức đã chuẩn bị để trả lời
câu hỏi của nhóm bạn.
GV đánh giá, nhận xét và chốt lại kiến thức.


"Vận dụng phương dạy học tích cực nhằm tạo hứng thú học tập mơn Tốn cho học sinh lớp 7"

Mục 2 giáo viên tổ chức như mục 1.
GV đánh giá chung hoạt động của các nhóm và chốt lại kiến thức, nhấn
mạnh để HS nhớ quy tắc bỏ dấu ngoặc.
GV phát phiếu đánh giá để HS chấm chéo và thu lại khi HS hồn thành
(mẫu phiếu đánh giá như ví dụ 1).
Như vậy, qua cách tổ chức hoạt động chú trọng rèn luyện tự học cho HS
như trên, HS có thêm niềm say mê học tập, tham gia tích cực vào việc tự tìm
hiểu, nghiên cứu để lĩnh hội tri thức. Ngoài ra, cách thức vận dụng trên đảm
bảo theo tinh thần công văn 4509 /BGDĐT-GDTrH về nhu cầu đổi mới phương

pháp theo hướng phát triển năng lực học sinh (ở đây, HS được phát triển năng
lực thuyết trình, ngơn ngữ, năng lực làm việc hợp tác,..) và tinh thần công văn
5555/BGDĐT-GDTrH về đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá.
3.2.4. Phương pháp dạy học gợi mở - vấn đáp
Đây là phương pháp dạy học thường xuyên được vận dụng trong dạy học
các môn học ở THCS. Phương pháp vấn đáp là quá trình tương tác giữa giáo
viên và học sinh, được thực hiện thông qua hệ thống câu hỏi và câu trả lời tương
ứng về một chủ đề nhất định được giáo viên đặt ra. Qua việc trả lời hệ thống câu
hỏi dẫn dắt của giáo viên, học sinh thể hiện được suy nghĩ, ý tưởng của mình từ
đó khám phá và lĩnh hôi được ý tưởng học tập.
Đây là phương pháp mà giáo viên không trực tiếp đưa ra kiến thức hoàn
chỉnh mà hướng dẫn học sinh tư duy từng bước để các em tự tìm ra kiến thức
mới phải học. Căn cứ vào tính chất và hoạt động nhận thức của học sinh , người
ta phân biệt các loại: Vấn đáp tái hiện, vấn đáp giải thích minh họa và vấn đáp
tìm tịi.
Với suy nghĩ "học thày khơng tày học bạn" nên trong q trình dạy học
của bản thân, tơi thường khuyến khích học sinh nêu câu hỏi về những vấn đề
mình thắc mắc. Thơng thường, việc hỏi bạn sẽ "dễ" hơn hỏi thầy do nhiều học
sinh mắc phải tâm lí "ngại" hỏi cơ. Bởi vậy ở đây, tơi đặc biệt chú ý tới vấn đáp
tìm tịi.
Vấn đáp tìm tịi (hay vấn đáp phát hiện) là loại vấn đáp mà giáo viên tổ
chức sự trao đổi ý kiến - kể cả tranh luận - giữa Thầy với cả lớp, có khi là giữa
trị với trị. Thơng qua đó, học sinh nắm được tri thức mới. Hệ thống câu hỏi
được sắp đặt hợp lí nhằm phát hiện, đặt ra và giải quyết một vấn đề xác định,
buộc học sinh phải liên tục cố gắng, tìm tịi lời giải đáp.


"Vận dụng phương dạy học tích cực nhằm tạo hứng thú học tập mơn Tốn cho học sinh lớp 7"

Tơi thường vận dụng phương pháp này dưới hình thức kết hợp, tổ chức

cho học sinh chia sẻ một kết quả học tập.
Dưới đây, tôi xin minh họa việc vận dụng phương pháp qua dạy học
chứng minh định lí "Tổng ba góc của một tam giác" (tiết 17, hình học 7). (7
phút)
- Nhiệm vụ: Chứng minh định lí
- Hình thức hoạt động: Hoạt động cá nhân
- Chuyển giao nhiệm vụ: "Dựa vào việc cắt ghép hình, các em hãy suy
nghĩ để đưa ra cách chứng minh định lí!"

- HS thực hiện nhiệm vụ:
Qua A kẻ xy//BC. Khi đó, ta có:
Aˆ1  Bˆ ( hai góc so le trong)
Aˆ Cˆ
2

( hai góc so le trong)

ˆ  Bˆ  Cˆ  BAC
ˆ  Aˆ  Aˆ  1800
� BAC
1
2

- Sau khi HS thực hiện nhiệm vụ chứng minh định lí, GV tổ chức để cả lớp chia
sẻ bài của bạn. Lúc này, HS có thể đưa ra một số ý kiến như sau:
* "Tôi muốn hỏi bạn tại sao bạn lại nghĩ ra cách vẽ thêm đường thẳng xy như
vậy?"
ˆ

ˆ


ˆ

* " Tôi chưa hiểu vì sao BAC  A1  A2  180 ?" ......
- Nếu HS thực hiện chứng minh không thể trả lời được những ý kiến thắc
mắc, GV cần có biện pháp hỗ trợ phù hợp: mời HS khác hỗ trợ trả lời, hoặc GV
trực tiếp hỗ trợ.
- GV đánh giá, nhận xét, chốt lại vấn đề, nhấn mạnh nội dung định lí
Khi áp dụng phương pháp này, học sinh cả lớp đều được lắng nghe thắc
mắc và trả lời thắc mắc của bạn, giúp các em hiểu sâu kiến thức hơn. HS được
hỏi cũng huy động được nhiều kiến thức hơn. Qua đây, ngoài việc chiếm lĩnh tri
thức, các em cịn được rèn luyện tính chủ động, tích cực, tự tin, mạnh dạn, phát
triển năng lực phân tích, tư duy logic ...
0


"Vận dụng phương dạy học tích cực nhằm tạo hứng thú học tập mơn Tốn cho học sinh lớp 7"

PHẦN III. KẾT LUẬN
Sau khi thực hiện áp dụng sáng kiến kinh nghiệm trên vào giảng dạy tôi
nhận thấy:
- Học sinh vận dụng thành thạo, linh hoạt các kiến thức vào việc giải toán,
mang lại nhiều kết quả tốt và đáng khích lệ. Từ đó, góp phần nâng cao chất
lượng đại trà.


"Vận dụng phương dạy học tích cực nhằm tạo hứng thú học tập mơn Tốn cho học sinh lớp 7"

- Giúp bài giảng sinh động, tiết học khơng bị gị bó, khơng gây sức ép,
căng thẳng đối với học sinh. Từ đó, học sinh có hứng thú với mơn học, hăng hái

phát biểu, tích cực tham gia các hoạt động, nắm vững kiến thức và áp dụng vào
thực tiễn, cuộc sống.
- Học sinh học được phương pháp học tập, tăng tính chủ động, sáng tạo,
phát triển năng lực.
- Giúp đồng nghiệp dạy mơn Tốn trong nhà trường cải tiến phương pháp
dạy học theo hướng tích cực, nhằm giúp học sinh u thích mơn Tốn.
Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi trong việc vận dụng một số
phương pháp dạy học tích cực nhằm giúp học sinh u thích mơn học, nâng cao
kết quả học tập. Mặc dù đã rất cố gắng nhưng do hạn chế năng lực bản thân nên
chắc chắn đề tài khơng tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong nhận được sự góp
ý chân thành của quý thầy, cô giáo và đồng nghiệp.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 20 tháng 12 năm 2021

TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Nguyễn Bá Kim, Phương pháp dạy học mơn Tốn, NXB Đại học Sư phạm,
2011.
[2] Sách giáo khoa Toán 7, NXB GD
[3] Sách bài tập Toán 7, NXB GD
[4] Tài liệu tập huấn " Đổi mới phương pháp dạy học - mơn Tốn"


"Vận dụng phương dạy học tích cực nhằm tạo hứng thú học tập mơn Tốn cho học sinh lớp 7"