Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.99 MB, 21 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1></div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
Tiết 13-14
(Nam Cao)
I.Tác giả - tác phẩm
<b>1. Tác giả (1917- 1951)</b>
- Tên thật: Trần Hữu Tri
- Quê: Hà Nam
- Là nhà văn hiện thực xuất sắc viết về
người nơng dân nghèo đói bị vùi dập
và người trí thức nghèo sống mòn mỏi,
bế tắc trong xã hội cũ.
- Tác phẩm chính:
+ Truyện ngắn: Chí Phèo, Trăng Sáng,
<i>Lão Hạc, Một đám cưới…</i>
Tiết 13-14
(Nam Cao)
1941 1942 1943 1944
Truyện dài
1944
- Tác phẩm chính
1941 1942 1943
1941 1942 1943 1944
1941 1942
1944
Truyện dài
1944
Truyện dài
1944
Truyện dài
1944 Trăng sáng
Lão
Hạc
Tiết 13-14
(Nam Cao)
<b>2. Tác phẩm</b>
Lão Hạc là một tác phẩm tiêu biểu của
nhà văn Nam Cao được đăng báo lần đầu
năm 1943.
<b>2. Tác phẩm</b>
* Hướng dẫn cách đọc
<b>Nhân vật lão Hạc</b>: đọc
giọng dằn vặt, đau đớn, ân
hận
Tiết 13-14
(Nam Cao)
* Tóm tắt tác phẩm
- Lão Hạc là người cô đơn, vợ mất, con bỏ đi đồn điền cao su, lão
nuôi, yêu quý con Vàng, kỷ niệm của con trai lão.
- Đói kém, bị ốm, phải tiêu vào tiền dành dụm cho con → LH phải
bán con Vàng
- Nhờ ông giáo trông hộ vườn, giữ tiền ma chay cho mình → tự tử
bằng bả chó.
* Bố cục đoạn trích
-Đoạn 1: “Hơm sau…cũng xong” Lão
Hạc kể chuyện bán chó và nhờ ơng giáo
hai việc…ông giáo an ủi lão Hạc
- Đoạn 2: “Luôn mấy hơm…đáng buồn”
cuộc sống của LH sau đó, thái độ của
Binh Tư và ông giáo
- Đoạn 3: “Không! Cuộc đời…một sào”
Cái chết của LH
Tiết 13-14
(Nam Cao)
II. Tìm hiểu văn bản
<b>1. Nhân vật lão Hạc</b>
a. Tâm trạng của lão Hạc xung quanh việc bán “cậu Vàng”
<i>* Tình cảm của lão Hạc đối với “cậu Vàng”:</i>
lão Hạc có tình cảm
như thế nào với con
chi tiết cho thấy rõ
điều đó?
+ Gọi con chó là cậu Vàng như một bà hiếm hoi gọi con cái
+ Bắt rận, đem ra ao tắm
+ Cho ăn cơm….cái bát như một nhà giàu
+ Nhắm vài miếng lại gắp cho nó một miếng
+ Chửi yêu, nói với nó như nói một đứa cháu “À không, ông
<i>không giết… ông nuôi”</i>
<i>* Sau khi bán “cậu Vàng”</i>
+ Lão cố làm ra vui vẻ, cười như mếu
+ Đôi mắt lão ầng ậc nước
+ Mặt … co rúm, vết nhăn xô lại, ép …nước
mắt
+ Cái đầu ….ngoẹo, miệng móm mém…mếu
- Từ tượng hình, từ tượng thanh
Tâm trạng đau khổ tột cùng
- “Thì ra tơi già…lừa một con chó”
→ Thái độ chua chát, ngậm ngùi, mặc cảm là
kẻ có tội
Tiết 13-14
(Nam Cao)
<i>b. Việc làm của lão Hạc trước khi chết</i>
- Nhờ ông giáo:
+ giữ hộ ba sào vườn cho con trai
+ gửi 30 đồng để lo hộ đám tang cho
mình
- Duy trì cuộc sống: ăn khoai, củ
chuối, sung luộc, rau má, củ ráy, bữa
trai bữa ốc.
- Từ chối mọi sự giúp đỡ gần như là
hách dịch
Tiết 13-14
(Nam Cao)
c. Cái chết của lão Hạc
<i>* Nguyên nhân: </i>
+ tình cảnh đói khổ túng quẫn (đó cũng là số phận cơ cực đáng thương
của những người dân nghèo trước CMT8)
+ Muốn bảo toàn căn nhà, mảnh vườn cho con; không muốn gây phiền
hà cho hàng xóm láng giềng.
“…lão Hạc…<i>vật vã,</i> đầu tóc <i>rũ rượi,</i> quần áo <i>xộc xệch, hai mắt long </i>
<i>sòng sọc</i>. lão <i>tru tréo,</i> bọt mép <i>sùi ra…giật mạnh</i>…lão <i>vật vã</i> đến hai
giờ đồng hồ rồi mới chết”.
→ cái chết dữ dội, bi thảm
Tiết 13-14
(Nam Cao)
<b>2. Nhân vật ông Giáo</b>
<i>* Tình cảm đối với lão Hạc</i> <sub>- “Tôi muốn ơm chồng lấy </sub>
<i>lão mà khóc”</i>
- “Tơi giấu giếm vợ tôi, thỉnh
Sự đồng cảm, xót
thương cho hồn cảnh
LH; ln tìm cách
giúp đỡ, an ủi và tỏ
lòng quý trọng nhân
cách LH.
Em thấy thái độ,
tình cảm của
- “ Cuộc đời quả thật cứ mỗi ngày một thêm đáng buồn…”.
-“ Không! Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn, hay vẫn đáng
buồn nhưng lại đáng buồn theo một nghĩa khác”
Tại sao ơng giáo lại có những suy nghĩ trái ngược như thế?
Em hiểu những ý nghĩ đó của ơng giáo như thế nào?
- Khi nói chuyện với Binh Tư
<i>“Cuộc đời quả thật cứ mỗi ngày một thêm đáng buồn”</i>
+ Buồn vì: đói nghèo có thể đổi trắng thay đen, biến người lương thiện
như LH trở thành kẻ trộm cắp như Binh Tư
+ Buồn vì: một con người như LH đành phải biến chất vì khơng cịn tìm
đâu ra miếng ăn tối thiểu hàng ngày
- Khi chứng kiến lão Hạc chết
<i>“Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn”</i>
+ Vì khơng có gì hủy hoại được nhân phẩm của người lương thiện như
“Hay vẫn đáng buồn theo một nghĩa khác”
Em hiểu thế nào về ý nghĩ của nhân vật “tơi” (có thể coi là
tác giả) qua đoạn văn sau: “<i>Chao ôi! Đối với những người ở </i>
<i>quanh ta, nếu ta khơng cố tìm mà hiểu họ thì ta chỉ thấy họ </i>
<i>gàn dở, ngu ngốc, bần tiện, xấu xa, bỉ ổi…toàn những cớ để </i>
<i>cho ta tàn nhẫn; không bao giờ ta thấy họ là những người </i>
<i>đáng thương; không bao giờ ta thương”</i>
- Khi nói chuyện với vợ:
Tiết 13-14
(Nam Cao)
<i>“ Chao ơi! Đối với những người ở quanh ta, nếu ta không cố tìm mà </i>
<i>hiểu họ…khơng bao giờ ta thương”</i>
+ Đây là lời triết lý lẫn cảm xúc trữ tình xót xa.
+ Khẳng định 1 thái độ sống, một cách ứng xử mang tinh thần nhân
đạo : Cần phải quan sát, suy nghĩ, nhìn nhận con người sống quanh
mình bằng lịng đồng cảm, bằng đơi mắt của tình thương.
+ Nêu một phương pháp đúng đắn, sâu sắc khi đánh giá con người:
phải biết đặt mình vào cảnh ngộ cụ thể của người khác thì mới hiểu
và cảm thơng đúng.
Tấm lịng của nhân vật “tơi” đối với LH cũng
chính là tấm lịng của nhà văn Nam Cao trước
số phận đáng thương của một con người
+ Cảm thơng với tấm lịng người cha rất mực
thương yêu con, muốn vun đắp, dành dụm tất cả
những gì có thể có để con có được cuộc sống
hạnh phúc
Tiết 13-14
(Nam Cao)
<b>III.Tổng kết</b>
1. Nghệ thuật 2. Nội dung
- Sử dụng ngôi kể thứ nhất,
người kể là nhân vật hiểu,
chứng kiến tồn bộ câu chuyện
và cảm thơng với LH.
- Nghệ thuật phân tích tâm lí
già dặn, kể chuyện chân
thực, màu sắc trữ tình đan
xen triết lí sâu sắc.
- Xây dựng được nhân vật
có tính cá thể hóa cao
- Tác phẩm phản ánh hiện thực số
phận người nơng dân trước CMT8
qua tình cảnh của LH: nghèo túng,
khơng có lối thốt, phải chọn cái
chết để bảo tồn tài sản cho con
và khơng phiền hà hàng xóm.
Tiết 13-14
(Nam Cao)