<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1></div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2></div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

VÝ dụ:

<b>Mẹ con Lí Thông đang ngủ, bỗng nghe tiếng gọi </b>
<b>cửa. Ngỡ là hồn oan của Thạch Sanh hiện về, mẹ con hắn </b>
<b>hoảng sợ, van lạy rối rít. Khi Thạch Sanh vào nhà kể cho </b>
<b>nghe chuyện giết chằn tinh, chúng mới hoàn hồn. Nh ng Lí </b>
<b>Thông bỗng nảy ra kế khác. Hắn nói: </b>

<b>- Con trăn ấy là của vua nuôi đ lâu. Nay em giết nã, </b>·

<b>tất không khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời ch a sáng </b>
<b>em h y trốn ngay đi. Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.</b>ã

<b>Th¹ch Sanh thËt thµ tin ngay. Chµng véi v tõ gi mĐ </b>· ·

<b>con LÝ Th«ng, trë vỊ tóp lều cũ d ới gốc đa, kiếm củi nuôi </b>
<b>thân.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Ví dụ:

<b>Mẹ con Lí Thông đang ngủ, bỗng nghe tiếng gọi </b>
<b>cửa. Ngỡ là hồn oan của Thạch Sanh hiện về, mẹ con hắn </b>
<b>hoảng sợ, van lạy rối rít. Khi Thạch Sanh vào nhà kể cho </b>
<b>nghe chun giÕt ch»n tinh, chóng míi hoµn hån. Nh ng Lí </b>
<b>Thông bỗng nảy ra kế khác. Hắn nói: </b>

<b>- Con trăn ấy là của vua nuôi đ lâu. Nay em giÕt nã, </b>·

<b>tất không khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời ch a sáng </b>
<b>em h y trốn ngay đi.</b>ã <b> Có chuyện gì để anh nh lo liu.</b>

<b>Thạch Sanh thật thà tin ngay. Chàng véi v tõ gi mÑ </b>· ·

<b>con LÝ Thông, trở về túp lều cũ d ới gốc đa, kiếm củi nuôi </b>
<b>thân.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Ví dụ:

<b>Mẹ con Lí Thông đang ngủ, bỗng nghe tiếng gọi </b>
<b>cửa. Ngỡ là hồn oan của Thạch Sanh hiện về, mẹ con hắn </b>
<b>hoảng sợ, van lạy rối rít. Khi Thạch Sanh vào nhµ kĨ cho </b>
<b>nghe chun giÕt ch»n tinh, chóng míi hoàn hồn. Nh ng Lí </b>
<b>Thông bỗng nảy ra kế khác. Hắn nói: </b>

<b>- Con trăn ấy là của vua nuôi đ lâu. Nay em giết nó, </b>Ã

<b>tt khụng khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời ch a sáng </b>
<b>em h y trốn ngay đi.</b>ã <b> Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu.</b>

<b>Th¹ch Sanh thËt thµ tin ngay. Chµng véi v tõ gi mĐ </b>· ·

<b>con LÝ Th«ng, trë vỊ tóp lỊu cị d ới gốc đa, kiếm củi nuôi </b>
<b>thân.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6></div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Ghi nhí:

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>Bài tập:</b>

<b>Chỉ ra hành động nói </b>

<b>và mụch đích của hành động núi</b> <b>trong on</b> <b>trớch:</b>

<b>Lê Thận nâng g ơm lên ngang đầu nói với </b>

<b>Lê Lợi:</b>

<b>- õy l tri phú thỏc cho minh công làm </b>

<b>việc lớn. Chúng tôi nguyện đem x ơng thịt của </b>

<b>mình theo minh cơng, cùng với thanh g ơm thần </b>

<b>này để báo đền Tổ quốc!”</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>Tổng hợp kết quả</b>

on trớch Hnh ng núi

<b>Lê Thận nâng g ơm lên ngang </b>
<b>đầu nói với Lê Lợi:</b>

<b>- Đây là trời phó thác cho minh </b>
<b>công làm viƯc lín.</b>

<b>Chúng tơi nguyện đem x ơng </b>
<b>thịt của mình theo minh công, </b>
<b>cùng với thanh g ơm thần này </b>
<b>để báo đền Tổ quốc!”</b>

KĨ

Nªu ý kiÕn

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10></div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

Ví dụ:

<b>Mẹ con Lí Thông đang ngủ, bỗng nghe tiếng gọi cửa. Ngỡ là </b>
<b>hồn oan của Thạch Sanh hiện về, mẹ con hắn hoảng sợ, van lạy rối rít. </b>

<b>Khi Thạch Sanh vào nhà kể cho nghe chun giÕt ch»n tinh, chóng </b>
<b>míi hoµn hån. Nh ng Lí Thông bỗng nảy ra kế khác. Hắn nói: </b>

<b>- Con trăn ấy là của vua nuôi đ lâu. Nay em giết nó, tất không </b>Ã

<b>khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời ch a sáng em h y trèn ngay ®i. </b>·

<b>Có chuyện gì để anh ở nh lo liu.</b>

<b>Thạch Sanh thật thà tin ngay. Chàng vội v tõ gi mĐ con LÝ </b>· ·

<b>Th«ng, trë vỊ tóp lỊu cị d íi gèc ®a, kiÕm củi nuôi thân.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

Ví dụ:

<b>Mẹ con Lí Thông đang ngủ, bỗng nghe tiếng gọi </b>
<b>cửa. Ngỡ là hồn oan của Thạch Sanh hiện về, mẹ con hắn </b>
<b>hoảng sợ, van lạy rối rít. Khi Thạch Sanh vào nhà kĨ cho </b>
<b>nghe chun giÕt ch»n tinh, chóng míi hoµn hồn. Nh ng Lí </b>
<b>Thông bỗng nảy ra kế khác. Hắn nói: </b>

<b>- Con trăn ấy là của vua nuôi ® l©u </b>· <b>(1). Nay em giÕt </b>

<b>nã, tÊt không khỏi bị tội chết (2). Thôi, bây giờ nhân trêi ch a </b>

<b>sáng em h y trốn ngay đi </b>ã <b>(3). Có chuyện gì để anh ở nhà lo </b>

<b>liệu (4).</b>

<b>Thạch Sanh thật thà tin ngay. Chàng vội v tõ gi mĐ </b>· ·

<b>con LÝ Th«ng, trë vỊ tóp lỊu cị d íi gèc ®a, kiÕm cđi nuôi </b>
<b>thân.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

₍<i>₁₎_{Con trn y l ca vua ni đã lâu.}</i>

<i>(2)Nay em giết nó, tất khơng khỏi bị tội chết.</i>

<i>(3)Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy</i>
<i> trốn đi ngay đi.</i>

<i>(4)Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu</i>.

trình bày

đe doạ

®i khÐo

hứa hẹn

<b>L</b>

<b>L</b>

<b>ời của Lý Thơng</b>

<b>ời của Lý Thơng</b>

<b>M</b>

<b>M</b>

<b>ục đích</b>

<b>ục đích</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

“<b>C¸i TÝ ch a hiĨu hÕt ý c©u nãi cđa mĐ, nó xám mặt lại và hỏi bằng </b>
<b>giọng luống cuống:</b>

<b>- Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu?</b>

<b>Điểm thêm một giây nức nở, chị Dậu ngó con bằng cách xót xa:</b>

<b>- Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài.</b>

<b>Cỏi Tớ nghe núi gióy ny, ging nh sét đánh bên tai, nó liệng củ </b>
<b>khoai vào rổ và ịa lên khóc.</b>

<b>(...) Chừng nh lúc nãy thấy bắt cả chó lớn, chó con, cái Tí vẫn t ởng </b>
<b>những con vật ấy sẽ đi thế mạng cho mình, cho nên nó đã vững dạ ngồi </b>
<b>im. Bây giờ nghe mẹ giục nó phải đi, nó lại nhếch nhác, mếu khóc:</b>

<b> - U nhất định bán con đấy ? U không cho con ở nhà nữa ? Khốn nạn </b>
<b>thân con thế này! Trời ơi!...</b>”

( Ngô tất Tố, <i>Tắt đèn</i>)

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

<b>Cái Tí ch a hiểu hết ý câu nói của mẹ, nó xám mặt lại và </b>
<b>hỏi bằng giọng luống cuống:</b>

<b>- Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu?</b>

<b>Điểm thêm một giây nức nở, chị Dậu ngó con bằng </b>

<b>cách xót xa:</b>

<b>- Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài.</b>

<b>Cỏi Tớ nghe núi gióy nảy, giống nh sét đánh bên tai, nó </b>
<b>liệng củ khoai vào rổ và ịa lên khóc.</b>

<b>(...) Chừng nh lúc nãy thấy bắt cả chó lớn, chó con, cái Tí </b>
<b>vẫn t ởng những con vật ấy sẽ đi thế mạng cho mình, cho nên </b>
<b>nó đã vững dạ ngồi im. Bây giờ nghe mẹ giục nó phải đi, nó </b>
<b>lại nhếch nhác, mếu khóc:</b>

<b> - U nhất định bán con đấy ? U không cho con ở nhà nữa ? </b>
<b>Khốn nạn thân con thế này! Trời ơi!...”</b>

( Ngô tất Tố, Tắt đèn)

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

Cái Tí ch a hiểu hết ý câu nói của mẹ, nó xám mặt lại và
<b>hỏi bằng giọng luống cuống:</b>

<b>- Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu?</b>

<b>Điểm thêm một giây nức nở, chị Dậu ngó con bằng </b>
<b>cách xót xa:</b>

<b>- Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài.</b>

<b>Cỏi Tớ nghe núi gióy ny, giống nh sét đánh bên tai, nó </b>
<b>liệng củ khoai vào rổ và ịa lên khóc.</b>

<b>(...) Chừng nh lúc nãy thấy bắt cả chó lớn, chó con, cái Tí </b>
<b>vẫn t ởng những con vật ấy sẽ đi thế mạng cho mình, cho nên </b>
<b>nó đã vững dạ ngồi im. Bây giờ nghe mẹ giục nó phải đi, nó </b>
<b>lại nhếch nhác, mếu khóc:</b>

<b> - U nhất định bán con đấy ? U không cho con ở nhà nữa </b>
<b> ? Khốn nạn thân con thế này! Trời ơi!...</b>”

( Ngô tất Tố, Tt ốn)

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

<i>_{Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu?}</i>

<i>_{Con s n nh c Ngh thụn oi.}</i>
<i>_{U nhất định bán con đấy ?}</i>

<i>_{U kh«ng cho con ở nhà nữa ?}</i>
<i>_{... Khốn nạn thân}</i>

<i>con thế này! Trời ơi!...</i>

.

<b>hỏi</b>

<b>báo tin</b>

<b> hỏi</b>

<b>hnh ng núi</b>

<b>hnh ng núi</b>

<b>M</b>

<b>_M</b>

<b>ục đớch</b>

<b>ục đớch</b>

<b>béc lé c¶m xóc</b>
<b> hái</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

<b>“Chị Dậu xám mặt, vội vàng đặt con xuống đất, chạy đến đỡ lấy tay hắn:</b>
<b>- Cháu van ông, nhà cháu vừa mới tỉnh đ ợc một lúc, ông tha cho!</b>

<b>- Tha này! Tha này!</b>

<b>Vừa nói hắn vừa bịch chị Dậu mấy bịch rồi lại sấn đến chói anh Dậu.</b>
<b>Hình nh tức quá không thể chịu đ ợc, chị Dậu liu mng c li:</b>

<b>- Chồng tôi đau ốm ông không đ ợc phép hành hạ!</b>

<b>Cai l tỏt vo mt ch một cái đánh bốp, rồi hắn cứ nhảy vào cạnh anh Dậu.</b>
<b>Chị Dậu nghiến hai hàm răng:</b>

<b>- Mµy trãi ngay chồng bà đi, bà cho mày xem!</b>

(Tắt đèn - Ngô Tất Tố)

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

<b>“Chị Dậu xám mặt, vội vàng đặt con xuống đất, chy n ly tay hn:</b>

<b>- Cháu van ông, nhà cháu vừa mới tỉnh đ ợc một lúc, ông tha cho!</b>

<b>- Tha nµy! Tha nµy!</b>

<b>Vừa nói hắn vừa bịch chị Dậu mấy bịch rồi lại sấn đến chói anh Dậu.</b>
<b>Hình nh tức quá không thể chịu đ ợc, chị Du liu mng c li:</b>

<b>- Chồng tôi đau ốm ông không đ ợc phép hành hạ!</b>

<b>Cai l tỏt vo mt chị một cái đánh bốp, rồi hắn cứ nhảy vào cạnh anh Dậu.</b>
<b>Chị Dậu nghiến hai hàm răng:</b>

<b>- Mµy trãi ngay chồng bà đi, bà cho mày xem!</b>

(Tắt đèn - Ngơ Tất Tố)

<b>Con có nhận xét gì về diễn biến hành động nói </b>
<b>của chị Dậu và cho biết mụch đích của những hành </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

<i><b>C©u hái:</b></i>

<b>H y nhóm các hành động nói cụ thể vào </b>ã

<b>thành một số hành động nói khỏi quỏt nht?</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

<b>Đáp án:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

<b>Ghi nhí 2:</b>

Ng ời ta dựa theo mục đích của hành động

nói mà đặt tên cho nó. Những kiểu hành động nói th

ờng gặp là hỏi, trình bày( báo tin, kể, tả, nêu ý kiến,

dự đoán,...), điều khiển (cầu khiến, đe dọa, thách

</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

<b>Bµi tËp</b>

<b>Đặt câu với các hành động nói phù hợp </b>
<b>với hồn cnh, yờu cu ca cuc giao tip?</b>

<i><b>Gợi ý tình huống:</b></i>

<i><b>- Khi gặp lại thầy giáo cũ.</b></i>
<i><b>- Khi gặp một em bé bị ng .</b></i>Ã

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

Bài tập 1

:

<b>Trn Quốc Tuấn viết </b>

<i><b>Hịch t ớng sĩ</b></i>

<b> nhằm mục </b>

<b>đích gì? Hãy xác định mục đích của hành động </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25></div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26>

<b>Bài tập 2.c</b>

<b>Chỉ ra các hành động nói và mụch đích </b>
<b>của mỗi hành ng núi trong on trớch sau:</b>

<b>Hôm sau l o Hạc sang nhà. Vừa thấy tôi, l o báo ngay:</b>Ã Ã

<b>- Cậu Vàng đi đời rồi, ông giáo ạ!</b>
<b>- Cụ bán ri?</b>

<b>- Bán rồi! Họ vừa bắt xong. ()</b>
<b>- Thế nó cho bắt à?</b>

<b>Mt l o t nhiờn co rỳm li. Những vết nhăn xô lại với </b>ã

<b>nhau, Ðp cho n ớc mắt chảy ra. Cái đầu l o ngoẹo về một bên và </b>Ã

<b>cái miệng móm mém của l o mÕu nh con nÝt. L o hu hu khãc …</b>· ·

<b>- Khốn nạn… Ơng giáo ơi! … Nó có biết gì đâu! Nó thấy </b>
<b>tơi gọi thì chạy ngay về, vẫy đi mừng. Tơi cho nó ăn cơm. Nó </b>
<b>đang ăn thì thằng Mục nấp trong nhà, ngay đằng sau nó, tóm lấy </b>
<b>hai cẳng sau nó dốc ng c nú lờn.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>

<b>Bài tập 2.c</b>

<b>Hôm sau l o Hạc sang nhà. Vừa thấy tôi, l o báo ngay:</b>· ·

<b>- Cậu Vàng đi đời rồi, ông giáo ạ!</b>
<b>- C bỏn ri?</b>

<b>- Bán rồi! Họ vừa bắt xong. ()</b>
<b>- Thế nó cho bắt à?</b>

<b>Mt l o t nhiờn co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với </b>ã

<b>nhau, Ðp cho n ớc mắt chảy ra. Cái đầu l o ngoẹo về một bên và </b>Ã

<b>cái miệng móm mém của l o mÕu nh con nÝt. L o hu hu khãc …</b>· ·

<b>- Khốn nạn… Ông giáo ơi! … Nó có biết gì đâu! Nó thấy </b>
<b>tơi gọi thì chạy ngay về, vẫy đi mừng. Tơi cho nó ăn cơm. Nó </b>
<b>đang ăn thì thằng Mục nấp trong nhà, ngay đằng sau nó, tóm lấy </b>
<b>hai cẳng sau nó dốc ng ợc nó lên.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28>

<b>- Cậu Vàng đi đời rồi, ông giáo ạ!</b> Báo tin

<b>- Cơ b¸n råi?</b> Hái

<b>- B¸n råi! </b> Xác nhận, thừa nhận

<b>Họ vừa bắt xong. </b> Báo tin

<b>- Thế nó cho bắt à?</b> Hỏi

<b>- Khốn nạn </b> Cảm thán

<b>Ông giáo ơi!</b> Cảm thán

<b>Nó có biết gì đâu! </b> Cảm thán

<b>Nó thấy tôi gọi thì chạy ngay về, vẫy đuôi mừng. </b> Tả

<b>Tôi cho nó ăn cơm. </b> _Kể

<b>Nú đang ăn thì thằng Mục nấp trong nhà, ngay </b>
<b>đằng sau nó, tóm lấy hai cẳng sau nó dốc ng ợc </b>
<b>nó lên. </b>

KĨ

</div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29>

<b>Bài tập 3 : Đoạn trích d ới đây </b>
<b>có ba câu chứa từ hứa. Hãy xác định </b>
<b>kiểu hành động nói trong mỗi câu ấy.</b>

<b> </b>

“

<b>Em đi nhanh về chiếc gi ờng, đặt con Em Nhỏ </b>

<b>quµng tay vµo con VƯ SÜ.</b>

<b>- Em để nó ở lại </b>

–

<b> Giọng em giáo hoảnh </b>

–

<b> Anh phải </b>

<b>hứa với em không bao giờ để chúng ngồi cách xa </b>

<b>nhau. Anh nhớ ch a? Anh hứa đi.</b>

<b>- Anh xin høa.</b>

<b> Tôi mếu máo trả lời và đứng nh chơn chân xuống </b>

<b>đất, nhìn theo cái bóng bé nhỏ liêu xiêu của em tôi </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(30)</span><div class='page_container' data-page=30>

Kiểu hành động nói đ ợc thực hiện trong câu chứa từ

“hứa”:

- Anh phải <i><b>hứa</b></i> với em không
bao giờ để chúng ngồi cách xa
nhau.

hành động điều

khiển, ra lệnh

Anh

<i><b>hứa</b></i>

đi.

hành động ra

lÖnh

-

Anh xin

<i><b>hứa</b></i>

.

hành động hứa

</div>
<span class='text_page_counter'>(31)</span><div class='page_container' data-page=31>

<b>Hành động</b> <b>nói</b>

<b>Khái niệm</b> <b>Các kiểu hành động nói th ờng gp</b>

<b>Hỏi</b>
<b>T</b>
<b>rì</b>
<b>n</b>
<b>h</b>
<b> b</b>
<b>à</b>
<b>y</b>

<b>Hứ</b>
<b>a h</b>

<b>ẹn</b>
<b>Đ</b>
<b>iề</b>
<b>u</b>
<b> k</b>
<b>h</b>
<b>iể</b>
<b>n</b>

<b>Bộc lộ cảm</b>
<b> xúc</b>

<b>Báo tin, kể, tả,</b>

<b> nêu ý kiến, dự đoán, </b>

<b>Cầu khiến, đe doạ,</b>
<b>thách thức, …</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(32)</span><div class='page_container' data-page=32></div>
<span class='text_page_counter'>(33)</span><div class='page_container' data-page=33>

<b>Bµi tËp: </b>

<b>Viết đoạn văn ngắn sử dụng hành động nói </b>
<b>phù hợp để đ a ra suy nghĩ, nhận định của cá nhân </b>
<b>mình về thực trạng hiện nay có một số bạn học sinh </b>
<b>ham mê điện tử quá mức, h y h ớng bạn đến với </b>ã

<b>những ng ời bạn vui vẻ hồ đồng, đến ngơi tr ờng </b>
<b>thân thiện?</b>

Gỵi ý:

(Viết đoạn văn ngắn sử dụng hành động nói phù hợp để viết.

</div>
<span class='text_page_counter'>(34)</span><div class='page_container' data-page=34>

- N¾m v÷ng lÝ thut

- Hồn thành bản đồ t duy ca bi hc

- Hoàn thiện các bài tập còn lại, soạn bài:

</div>
<span class='text_page_counter'>(35)</span><div class='page_container' data-page=35></div>

<!--links-->