Phan loai muc dich noi cho HS lop 4
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (47.28 KB, 2 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
Đề tài :
A'p dng : T chc quy trình " Hình thành kiến thức "
về câu phân loại theo mục đích nói cho học sinh lớp 4.
I/ Đặt vấn đề :
Trong dạy học ngữ pháp ở tiểu học, quá trình hình thành một khái niệm ngữ
pháp cho học sinh gồm 5 bớc: cung cấp ngữ liệu; hớng dẫn HS phân tích ngữ liệu để
phát hiện ra các dấu hiệu của khái niệm; giáo viên thiết lập quan hệ giữa các dấu
hiệu của khái niệm và đa ra thuật ngữ; HS trình bày định nghĩa khái niệm - GV
chính xác hóa dấu hiệu của khái niệm; cụ thể hóa khái niệm trên ngữ liệu mới với
mục đích giúp HS củng cố khái niệm và vận dụng khái niệm vào hoạt động lời nói.
Hiện nay, trong chơng trình thay sách lớp 4 đề cao mục tiêu rèn luyện kĩ năng
giao tiếp, hình thành năng lực giao tiếp. Do đó, việc tổ chức thực hiện các bài tập
ngữ pháp là quan trọng. Sau đây, tôi áp dụng " Tổ chức quy trình hình thành kiến
thức về câu phân loại theo mục đích nói cho học sinh lớp 4 " của TS. Chu Thị Thủy
An ở tập san NCGD số 128 tháng 12 năm 2005.
II/ Giải quyết vấn đề :
Theo tác giả thì dù là bài hình thành kiến thức cịng bao gåm ba mơc: NhËn
xÐt, Ghi nhí, Lun tËp.
1. Mục nhận xét gồm tổ hợp bài tập, có mục đích cung cấp ngữ liệu mẫu và
nêu câu hỏi-bài tập, gợi ý cho HS phân tích ngữ liệu, nhằm rút ra những kiến thức lí
thuyết. Gồm 2 loại bài tập :
a) Bài tập cung cấp ngữ liệu thờng đợc xây dựng dựa vào văn bản cảu các bài
Tập đọc. Ngữ liệu đa vào bài tập cần sinh động, điển hình và vừa phải về dung lợng.
Ví dụ : ở bài Câu kể Ai làm gì ?, bài tập 1 của mục Nhận xét chính là bài tập
cung cấp ngữ liệu: " Đọc đoạn văn sau : Trên nơng mỗi ngời một việc. Ngời lớn
đánh trâu ra cày ... sủa om cả rừng " . Ngữ liệu này trích từ bài tập đọc Đi làm nơng.
Ngoµi ra, bµi tËp cung cấp ngữ liệu cần có tác dụng góp phần củng cè kiÕn
thøc cđa bµi tríc.
b) Bài tập phân tích ngữ liệu : thực chất là những gợi ý về công việc mà HS
cần thực hiện để rút ra đợc các kiến thức ở phần Ghi nhớ. Vì thế mỗi câu hỏi hoặc
bài tập phân tích ngữ liệu đều gắn với một ý hoặc một bộ phận tri thức ở mục Ghi
nhớ.
Với bài Vị ngữ trong câu kể Ai là gì, để HS rút ra đợc: " Trong câu kể Ai là
gì? a) vị ngữ đợc nối với chủ ngữ bằng từ " là " b) vị ngữ thờng do danh từ ( hoặc )
cụm danh từ tạo thành" , Ta thấy SGK đa ra ba bài tập nh sau:
1. Trong các câu trên, câu nào có dạng Ai là gì?
2. Xác định vị ngữ trong câu vừa tìm đợc.
3. Những từ ngữ nào có thể làm vị ngữ trong câu kể Ai là gì? ( TV4, tập 2,
trang 62)
Túm lại, bài tập phân tích ngữ liệu đợc dùng vi giai đoạn hớng dẫn HS phân
tích-phát hiện.
2. Mục Ghi nhớ nh đã phân tích ở trên, chỉ bao gồm nhng tri thức lí thuyết
đ-ợc trình bày ngắn gọn, dễ nhớ, dễ vận dụng. Tuy nhiên, GV có thể dùng một số câu
hỏi, bài tập để giúp HS hiểu và ghi nhớ.
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
3. Mục Luyện tập có mục đích hớng dẫn HS củng cố kiến thức lí thuyết vừa
tiếp nhận và vận dụng chúng vào hoạt động nói năng, bao gồm hai loại bài tập: bài
tập nhận diện và bài tập vận dụng.
a) Bài tập nhận diện giúp HS củng cố các kiến thức lí thuyết đã đợc hình
thành trong bài.
Chẳng hạn, sau khi dạy về khái niệm Câu kể, mục luyện tập của SGK TV4 đa
ra bài tập: " Tìm câu kể trong đoạn văn sau đây. Cho biết mỗi câu dùng để làm gì.
<i>Chiều chiều, trên bãi thả, đám trẻ mục đồng hò hét nhau thả diều thi. Cánh</i>
<i>diều mềm mại ... xuống những vì sao sớm"( TV4, tập 1, trang 161)</i>
Với bài tập này, HS khắc sâu đợc những kiến thức về câu kể thông qua thao
tác nhận diện.
b) Bài tập vận dụng là bài tập nối tiếp sau bài tập nhận diện, với mục đích
giúp HS ứng dụng những kiến thức về câu đã nắm vững vào hoạt động giao tiếp. Khi
tiến hành bài tập vận dụng chính là khi thực hiện thao tác phân tích - tổng hợp.
III/ KÕt luËn:
Nh vậy, ta thấy rằng: mỗi bài Hình thành kiến thức về câu chia theo mục đích
nói đều có thể xây dựng thành một hệ thống bài tập bao gồm năm loại: cung cấp
ngữ liệu, phân tích ngữ liệu, trình bày kiến thức, củng cố - nhận diện và vận dụng.
</div>
<!--links-->
