<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Tiết 2. Bài 1.</b>

<b>LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU </b>

<b>TỪ NĂM 1945 ĐẾN GIỮA NHỮNG NĂM 70 CỦA THẾ KỈ XX</b>
<b>I. Mục tiêu cần đạt.</b>

<b>1. Kiến thức:</b>
Giúp biết được:

- Sự ra đời của các nước dân chủ nhân dân Đơng Âu.

- Q trình xây dựng xã hội chủ nghĩa và những thành tựu chính.
<b>2. Rèn luyện kỹ năng:</b>

- Biết đánh giá những thành tựu đạt được và một số sai lầm, hạn chế của Liên Xô
và các nước xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu.

<b>3. Giáo dục:</b>

- Khẳng định những thành tựu có ý nghĩa to lớn có ý nghĩa lịch sử của công cuộc
xây dựng xã hội chủ nghĩa ở các nước Đơng Âu.

- Mặc dù ngày nay, tình hình đã thay đổi và không tránh khỏi những lúc bị gián
đoạn tạm thời, mối quan hệ hữu nghị truyền thống giữa nước ta và Liên bang Nga,
những nước cộng hồ thuộc Liên Xơ trước đây vẫn được duy trì và gần đây đã có
những bước phát triển mới. Cần trân trọng mối quan hệ truyền thống quý báu đó,
nhằm tăng cường tình đồn kết, hữu nghị và đẩy mạnh sự hợp tác phát triển, thiết
thực phục vụ cơng cuộc cơng nghiệp hố, hiện đại hố của nước ta.

<b>II. Chuẩn bị.</b>

<b>1. Thầy: </b>

- Bản đồ Liên Xô (Bản đồ Châu Âu).

- Một số tranh ảnh, tiêu biểu về Liên Xô trong giai đoạn từ sau năm 1945 đến nay.
<b>2. Trò:</b>

- Chuẩn bị sách, vở.
- Xem kĩ trước bài.
<b>III. Tiến trình bài dạy.</b>

<b>1. Kiểm tra bài cũ (5’):</b>
<b>* Câu hỏi:</b>

<i>Em hãy nêu những thành tựu chủ yếu của Liên Xô trong công cuộc xây dựng </i>
<i>CNXH từ 1945 đến đầu những năm 70 của thế kỷ XX?</i>

<b>* Đáp án:</b>

+ Kinh tế: - Công nghiệp tăng 73%.

- Nông nghiệp phát triển là cường quốc đứng thứ 2 trên thế giới.
+ KHKT: - 1957 Phóng vệ tinh nhân tạo vào vũ trụ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

+ Đối ngoại: - Thực hiện chính sách hồ bình hữu nghị.
- Ủng hộ phòng trào cách mạng thế giới.

<b>* Đặt vấn đề (1’):</b>

Chương trình lịch sử lớp 8 chúng ta đã học cuối 1944 đầu 1945. Hồng quân Liên

Xô trên đường truy đuổi phát xít Đức về tận sào huyệt của nó là Béc Lin đã giúp 1
loạt các nướic Đông Âu giải phóng, hệ thốngcác nước xã hội chủ nghĩa rã ra đời
trên thế giới. Tiết trước chúng ta học những thành tựu to lớn của Liên Xô trong
công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội. Hôm nay sẽ nghiên cứu sự ra đời của các
nước dân chủ nhân dân Đông Âu và những thành tựu xây dựng chủ nghĩa xã hội
của các nước này.

<b>2. Dạy bài mới: </b>

<b>Hoạt động của thầy và trò</b> <b>Nội dung cần đạt</b>
<b>II. Đông Âu.</b>

Giáo viên dùng bản đồ các nước Đông Âu
để học sinh xác định các quốc gia trong khu
vực này.

HS Lên bảng xác định.

<i>1. Sự ra đời các nước dân </i>
<i>chủ nhân dân Đông Âu (10’)</i>
<b>Hỏi</b> <b>Nêu những nét chính về các nước Đơng </b>

<b>Âu trước và trong thế chiến thứ hai?</b>
HS - Trước chiến tranh thế giới thứ hai, hầu

hết các nước Đông Âu đều lệ thuộc và các
nước tư bản Tây Âu.

- Trong thời kì chiến tranh, họ lại bị phát
xít Đức chiếm đóng và nô dịch tàn bạo.

<b>Hỏi</b> <b>Nhân dân các nước Đông Âu nổi dậy </b>

<b>khởi nghĩa vũ trang dành chính quyền </b>
<b>trong tình thế nào?</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

quyền.

- Từ cuối năm 1944 – 1946,
một loạt nhà nước dân chủ
nhân dân được ra đời ở các
nước Đông Âu.

<b>Hỏi</b> <b>Kể tên một số nhà nước dân chủ nhân </b>
<b>dân được ra đời ở Đông Âu trong thời </b>
<b>gian này?</b>

HS Cộng hoà nhân dân Ba Lan (22 – 7 –
1944), Cộng hoà nhân dân Rumani (23 – 8 –
1944), Cộng hoà nhân dân Hunggari (4 – 4 –
1945), Cộng hoà Tiệp Khắc (9 – 5 – 1945),
Cộng hoà Liên Bang Nam Tư (29 – 11 –
1945), Cộng hoà nhân dân Anbani (11 – 12
– 1945), Cộng hoà nhân dân Bungari (15 – 9
– 1946).

GV Đối với nước Đức, theo thoả thuận của ba
cường quốc là Liên Xô – Mĩ – Anh: Qn
đội Liên Xơ chiếm đóng khu vực phía đơng
nước Đức; qn đội Mĩ, Anh và Pháp chiếm
đóng khu vực phía tây nước Đức. Tháng 9 –

1949, Nhà nước Cộng hoà Liên bang Đức
được thành lập ở Tây Đức và tháng 10 –
1949, Nhà nước Cộng hoà dân chủ Đức ra
đời ở Đông Đức. Hai nhà nước Tây và Đông
Đức chịu ảnh hưởng của hai cường quốc là
Mĩ và Liên Xô.

- Từ năm 1945 đến năm
1949 các nước Đơng Âu đã
hồn thành thắng lợi những
nhiệm vụ của cách mạng dân
chủ nhân dân.

<b>Hỏi</b> <b>Những nhiệm vụ của cách mạng nhân </b>
<b>dân mà nhân dân các nước Đông Âu hồn</b>
<b>thành trong thời gian này những nhiệm </b>
<b>vụ gì?</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

nhân dân.

- Tiến cải cách ruộng đất.

Quốc hữu hố những xí nghiệp lớn của tư
bản nước ngồi và trong nước.

- Thực hiện các quyền tự do dân chủ và
cải thiện đời sống dân sinh.

Lịch sử các nước Đông Âu bước sang một
trang mới.

<i>2. Tiến hành xây dựng chủ </i>
<i>nghĩa xã hội (từ năm 1950 </i>
<i>đến đầu những năm 70 của </i>
<i>thế kỉ XX)(12’)</i>

<b>* Nhiệm vụ chính:</b>
<b>Hỏi</b> <b>Nhiệm vụ chính của giai đoạn này là </b>

<b>gì?</b>

- Xố bỏ sự bóc lột của giai
cấp tư sản.

- Đưa nông dân vào con
đường làm ăn tập thể thông
qua hình thức hợp tác xã.
- Tiến hành cơng nghiệp hố
nhằm xố bỏ tình trạng
nghèo nàn, lạc hậu.

- Xây dựng cơ sở vật
chất của chủ nghĩa xã
hội.

<b>* Kết quả:</b>
<b>Hỏi</b> Với sự giúp đỡ của Liên Xô, sau 20 năm

xây dựng các nước quá trình xây dựng chủ
nghĩa của Đông Âu đã được thành tựu đáng

kể gì?

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

nghiệp. Bộ mặt kinh tế - xã
hội của đất nước đã thay đổi
căn bản và sâu sắc.

<b>Hỏi</b> Kể tên một số nước tiêu biểu mà em biết?
HS - Trước chiến tranh, An-ba-ni là nước

nghèo nhất châu Âu. Tới năm 1970, nền
công nghiệp đã được xây dựng, cả nước đã
được điện khí hố.

- Năm 1975, tổng sản phẩm cơng nghiệp
của Bun-ga-ri tăng 55 lần so với năm 1939.

- Tiệp Khắc được xếp vào hàng các nước
công nghiệp phát triển, chiếm 1,7% sản
lượng công nghiệp thế giới.

<b>Hỏi</b> - Sản xuất cơng nghiệp của Cộng hồ Dân
chủ Đức tăng gấp 5 lần, thu nhập quốc dân
tăng 4 lần so với năm 1949.

<b>II. Sự hình thành hệ thống </b>
<b>xã hộ chủ nghĩa (13’).</b>
<b>Hỏi</b> <b>Thế nào là hệ thống xã hội chủ nghĩa?</b>

HS Hệ thống xã hội chủ nghĩa là thể chế
chính trị ở các nước có đảng cộng sản đã

hoặc đang giữ quyền lãnh đạo.

<b>Hỏi</b> <b>Hệ thống xã hội chủ nghĩa được ra đời </b>
<b>trong hoàn cảnh nào?</b>

HS Khi các nước Đông Âu bắt tay vào công
cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội, mối quan
hệ giữa Liên Xơ và các nước này địi hỏi
phải có sự hợp tác cao hơn và đa dạng hơn
như hợp tác nhiều bên, hoặc phân cơng và
chun mơn hố trong sản xuất công nghiệp,
nông nghiệp…

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

hỏi phải có sự hợp tác cao
hơn và đa dạng hơn.

<b>Hỏi</b> <b>Cơ sở của sự hợp tác này là gì?</b>

Đều có chung một mục tiêu xây dựng chủ
nghĩa xã hội, đều đặt dưới sự lãnh đạo của
các đảng cộng sản (thể chế chính trị) và
cùng chung hệ tư tưởng của chủ nghĩa Mác
– Lê-nin.

- Cơ sở của sự hợp tác:
chung mục tiêu, đều đặt dưới
sự lãnh đạo của các đảng
cộng sản, chung hệ tư tưởng.
<b>Hỏi</b> <b>Hệ thống xã hội chủ nghĩa được ra đời </b>

<b>trong thời gian nào? </b>

- Hệ thống xã hội chủ nghĩa
được ra đời sau chiến tranh
thế giới thứ II.

<b>Hỏi</b> Như đã nói, hệ thống xã hội chủ nghĩa ra
đời trước yêu cầu hợp tác. Vậy, sau khi ra
đời sự hợp tác nào giữa các nước được
<b>biểu hiện rõ nhất?</b>

+ 8 – 1 – 1949, Hội đồng
tương trợ kinh tế (SEV)
được thành lập.

<b>Hỏi</b> <b>SEV bao gồm bao nhiêu nước? đó là </b>
<b>những nước nào?</b>

HS SEV bao gồm 11 nước: Liên Xô,
An-ba-ni, Ba Lan, Bun-ga-ri, Hung-ga-ri,
Ru-ma-ni, Tiệp Khắc, Cộng hồ Dân chủ Đức,
Mơng Cổ, Cu Ba, Việt Nam.

HS Đọc mục chữ in mỏng sách giáo khoa.

+ 5 – 1959, Tổ chức hiệp
ước Vác-sa-va được thành
lập.

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>như thế nào?</b>

HS - Thúc đẩy mạnh sự hợp tác, giúp đỡ
nhau giữa các nước xã hội chủ nghĩa; gió
phần quan trọng trong việc bảo vệ hồ bình,
an ninh chính trị đối với mỗi nước thành
viên nói riêng cũng như việc duy trì hồ
bình và an ninh thế giới nói chung.
<b>3. Luyện tập, củng cố (3’):</b>

<b>* Bài tập:</b>

<i>- Cuộc CM dân chủ hân dân ở các nước Đông Âu thành cơng đã có ý nhĩa như </i>
<i>thế nào?</i>

a. Châu Âu đứng nhất thế giới.

b. Chủ nghĩa xã hội trở thành một hệ thống thề giới.
c. Đông Âu vươn lên tầm cao thời đại.

X Tất cả các ý trên.

<b>Giáo viên sơ kết bài học: Sự ra đời của các nước dân chủ nhân dân Đơng Âu </b>
và tiếp đó là công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở các nước này đã làm chủ
nghĩa xã hội ngày càng mở rộng. Đóng góp to lớnvào phong trào cách mạng thế
giới.

<b>4. Hướng dẫn học sinh học bài và làm bài tập ở nhà (1’):</b>
- Học bài cũ. Trả lời câu hỏi trong sách giáo khoa .

</div>


<!--links-->
Liên Xô và các nước Đông Âu (từ 1945 đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX)(tiết 2)

• 14
• 5
• 16